çankaya üniversitesi fikri mülkiyet hakları yönergesi

Transkript

TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSİ
UYGULAMA VE ARAŞTIRMA
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ
FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI YÖNERGESİ
Sayfa 1 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
1.
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
BİRİNCİ BÖLÜM................................................................................................................................ 4
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar.................................................................................................. 4
Madde 1 – Amaç:................................................................................................................................. 4
Madde 2 – Kapsam: ............................................................................................................................. 4
Madde 3 – Dayanak: ............................................................................................................................ 4
Madde 4 – Tanımlar: ........................................................................................................................... 4
Bu Yönergede geçen; .................................................................................................................. 4
2.
İKİNCİ BÖLÜM .................................................................................................................................. 5
Fikri Mülkiyet Hakları, Üniversite Hakları, Fikri Haklar Komisyonu ................................................... 5
Madde 5 – Fikri Mülkiyet Hakları (FMH) ............................................................................................. 5
Madde 6 – Fikri Mülkiyet Hakları (FMH) Politikası .............................................................................. 6
Madde 7 – Fikri Haklar Komisyonu (FHK) ........................................................................................... 6
Madde 8 – Fikri Haklar Komisyonu’nun (FHK) Görevleri ..................................................................... 7
Madde 9 – Fikri Haklar Komisyonu’nun Sekreteryası (FHKS) .............................................................. 7
Madde 10 – FHK Toplantıları: .............................................................................................................. 8
3.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ............................................................................................................................. 8
Madde 11 - Temel Prensipler ve Uygulamalar .................................................................................... 8
11.1 Hizmet ve Serbest Buluşlar: ......................................................................................................... 8
11.2 Kurumsal Eserler:......................................................................................................................... 9
11.3 Telif Hakları .................................................................................................................................. 9
11.3.1 Genel Kural: .............................................................................................................................. 9
11.3.2 Bildirim Yükümlülüğü: .............................................................................................................. 9
Madde 12 –Üniversitenin Buluşa İlişkin Hakları: ............................................................................... 10
Madde 13- Fikri Mülkiyet Sözleşmeleri: ............................................................................................ 10
Madde 14 – Harici Sponsorluk: ......................................................................................................... 10
Madde 15 – Bağımsız Mülkiyet: ........................................................................................................ 11
Madde 16 - Somut Araştırma Mülkiyeti (SAM): ............................................................................... 11
16.1 Bilimsel Araştırma Amaçlı Dağıtım: ........................................................................................... 11
16.2 Ticari Değeri olan SAM: ............................................................................................................. 11
Madde 17 - SAM’nin Kontrolü: .......................................................................................................... 11
Madde 18 - Araştırmacılara Dağıtım Koşulları: ................................................................................. 12
Sayfa 2 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
Madde 19 – Ticarileştirme................................................................................................................. 12
19.1 Genel ......................................................................................................................................... 12
19.1.1 Lisanslama: ............................................................................................................................. 12
19.1.2 Bağımsız Lisanslama: .............................................................................................................. 12
19.1.3 Maliyetler: .............................................................................................................................. 12
19.2 ÇAÜN TTO Bildirimi:................................................................................................................... 12
19.2.1 Buluş Sahibi / Eser Sahibi Desteği: ......................................................................................... 13
19.2.2 Telif Ücretlerinin Dağılımı: ...................................................................................................... 13
Madde 20 – Yurt Dışında Hakların Korunması: ................................................................................. 13
Madde 21 – Diğer Sözleşmeler: ......................................................................................................... 13
Madde 22 – Bedel: ............................................................................................................................ 13
Madde 23 – Gizlilik: ........................................................................................................................... 13
Madde 24 - Üniversite Haklarından Feragat: .................................................................................... 13
Madde 25 – Uygulama ve Yürürlük: .................................................................................................. 14
Sayfa 3 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
1. BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Madde 1 – Amaç:
Bu Yönerge’nin amacı, Çankaya Üniversitesi’nde üretilen bilgi, teknoloji, buluşlar,
endüstriyel tasarımlar, markalar ve benzeri fikir ürünlerinin korunması, Çankaya
Üniversitesi ile buluş yapan öğretim üyeleri ve görevlileri, öğrencileri arasındaki Fikri
Mülkiyet Hakları’nın belirlenmesi, buluşa ilişkin bildirimlerin yapılması, tescillenmesi,
lisanslanması ve ticarileştirilmesi konusundaki faaliyetler ile çalışma usul ve esaslarını
düzenlemektir.
Madde 2 – Kapsam:
Bu Yönerge, Çankaya Üniversitesi’nde yapılan buluşlar, endüstriyel tasarımlar, markalar
ve benzeri fikri mülkiyet içeren ürünleri ve bu fikri mülkiyetlerin korunması ve çalışma
şekline ilişkin kurallar ile Üniversite’den ücretlerinin tamamını veya bir kısmını veya
herhangi bir ödeme alıp almadıklarına bakılmaksızın tam zamanlı veya yarı zamanlı
çalışan öğretim üyelerini, misafir öğretim üyelerini, tam zamanlı ve yarı zamanlı görevliler
ve çalışanları, tam ve yarı zamanlı öğrencileri (lisans ve lisansüstü) ve araştırmacılar
(doktora öncesi ve sonrası) dahil olmak üzere Üniversite’deki tüm şahısları kapsar.
Madde 3 – Dayanak:
Bu Yönerge, 21.08.2013 tarih ve 28742 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
YÖNETMELİĞİ”ne, “Çankaya Üniversitesi Politika ve Strateji Belgesi”ne, 2547 sayılı
Yüksek Öğretim Kanunu, 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilat Kanunu, 551 sayılı
Patent Haklarının Korunması Kanunu ile 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ’na
dayanılarak hazırlanmıştır.
Madde 4 – Tanımlar:
Bu Yönergede geçen;
 Üniversite: Çankaya Üniversitesi’ni,
 Mütevelli Heyeti: Çankaya Üniversitesi Mütevelli Heyeti’ni,
 Rektör: Çankaya Üniversitesi Rektörü’nü,
 ÇAÜN-TTO veya Merkez: Çankaya Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Uygulama
ve Araştırma Merkezi’ni,
 Yönetim Kurulu: Çankaya Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Uygulama ve
Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu’nu,
 FHK: Çankaya Üniversitesi Fikri Haklar Komisyonu’nu,
 Müdür: Çankaya Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Uygulama ve Araştırma
Merkezi Müdürü’nü,
 Akademik
Birimler:
Üniversite’nin
Fakülteleri,
Yüksekokulları,
Meslek
Yüksekokulları, Enstitüleri, Araştırma ve Uygulama Merkezleri ile Rektörlüğe
bağlı akademik birimleri,
Sayfa 4 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
FMH: Fikri Mülkiyet Hakları’nı,
BTSB: TC Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nı
Üye ve/veya Üyeler: Üniversite’de tam zamanlı çalışan öğretim elemanları ve
öğrencileri
 BBF: Buluş Bildirim Formu’nu,
 Proje: Bu yönerge kapsamındaki projeleri,
 Sanayi Kontratlı Projeler: Ulusal ve uluslararası sanayi kuruluşları tarafından
fonlanarak desteklenen projeleri,
 Ulusal Projeler: BSTB tarafından verilen SAN-TEZ, Teknogirişim Sermayesi, bağlı
kuruluşlar TÜBİTAK, KOSGEB tarafından ve Bakanlıklar, Savunma Sanayi
Müsteşarlığı, bağlı kuruluşlar İŞKUR, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme
Kurumu (TKDK), Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) ve benzeri Sivil
Toplum Kuruluşları tarafından desteklenen ulusal projeleri,
 Uluslararası Projeler: Avrupa Birliği (AB 7. ÇP-Horizon 2020 ve benzeri), ERANET, EUREKA, LDV Programları, NSF, COST, OECD, NIH, JPSS, Türkiye ve diğer
ülkeler arasında yapılan ikili işbirliği programları ve benzeri uluslararası
kuruluşlarca desteklenen dış kaynaklı projeleri,
 Hizmet Buluşları: Buluş yapan Çankaya Üniversitesi öğretim elemanlarının
buluşları; Çankaya Üniversitesi öğrencilerinin Üniversite kaynaklarıyla yaptıkları
projelerden ortaya çıkan buluşlar; Çankaya Üniversitesi ile ortak yapılan
projelerde görev alanların bildirmekle yükümlü olduğu ve bildirimlerin Çankaya
Üniversitesi tarafından hizmet buluşu olarak kabul edilen buluşları,
 Serbest Buluşlar: Hizmet buluşlarının dışında kalan diğer buluşları,
 Ticarileşme: Fikri Mülkiyet Hakları’nın, devir, lisans, kuluçka merkezi
(inkübator), spin-off şirketi veya herhangi başka bir şekilde kullanılması da dâhil
olmak üzere ticari amaçla tasarrufunu,
 PTHS: Patent ve Telif Hakkı Sözleşmesini,
 Ar-Ge : Araştırma ve geliştirme faaliyetlerini,
ifade eder.



2. İKİNCİ BÖLÜM
Fikri Mülkiyet Hakları, Üniversite Hakları, Fikri Haklar Komisyonu
Madde 5 – Fikri Mülkiyet Hakları (FMH)
Üniversite bünyesinde yapılan bilimsel çalışmalar ve Ar-Ge projeleri sonucunda, yeni
veya önemli ölçüde değiştirilmiş Ar-Ge, buluş, inovasyon, eser, fikir ürünleri ve benzeri
fikri mülkiyete konu olan ürün veya süreç oluşturulabilir. Bu olay, fikirlerin ifade
edilmesiyle oluşan özgün fikir ürünlerinin biçimleniş şekline göre, buluş ve/veya
inovasyon olarak tanımlanır.
Genel olarak topluma karşı sorumluluk bilinci kapsamında Üniversite ve üyeleri bu
buluşları kamuoyuna bildirmekle sorumludur. Buluşların bazılarının ilgili tarafların ortak
faydası için kullanılması gereken ticari değeri olabilir. Bu buluşların kullanımının fiziksel
veya yasal yollarla sınırlandırılabilmesi veya kontrol edilebilmesi durumunda, söz
Sayfa 5 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
konusu buluşlar aynı zamanda “Fikri Mülkiyet” olarak da adlandırılır. Bu nedenle bu
yönergede kullanıldığı şekliyle Fikri Mülkiyet sadece patent veya telif hakları gibi yasal
olarak korunabilecek buluşlar, ürünler, endüstriyel tasarımlar, süreçler ve yazılı eserler
gibi teknolojiyi değil, aynı zamanda özelleştirilmiş donanım, ekipman veya bilgisayar
yazılımları gibi fiziksel teknoloji düzenlemelerini de kapsar.
Fikri Haklar kavramı, maddesel olmayan mallarla ilgili tüm fikir ürünleri üzerindeki
haklar anlamında kullanılmıştır.
Bu yönerge aynı zamanda:
• Fikri Mülkiyet oluşturan veya bulan herhangi bir Üniversite üyesini söz konusu
üyenin ve Üniversite’nin faydasına olacak şekilde buluşunu kamuya yaymaya
teşvik etmeyi,
• Fikri Mülkiyetin olası ticarileştirilme sürecinde akademik bütünlük ilkelerini
kabul ederek savunmayı,
• Üniversite ve üyelerinin yeni oluşturulan veya bulunan Fikri Mülkiyetlerin
korunması ve kullanımı ile ilgili hak ve yükümlülükleri belirlemeyi,
• Fikri Mülkiyet ile ilgili olarak Üniversite ve üyeleri arasında mülkiyet haklarını ve
gelir dağılımını belirlemeyi,
• Fikri Mülkiyetin sürekli başarılı bir şekilde ticarileştirilmesini sürdürmek için
Üniversite bünyesinde bir bilgi ve uzmanlık kurulu oluşturmayı,
• Bu yönergede tanımlı olmayan Fikri Mülkiyetleri bu yönerge dışında tutmayı
amaçlar.
Madde 6 – Fikri Mülkiyet Hakları (FMH) Politikası
Üniversite’de çalışan kadrolu veya sözleşmeli tüm öğretim elemanları, öğrenciler ve
diğer çalışanlar tarafından, Üniversite’de çalıştığı ya da öğrenim gördüğü sürede
yapılan araştırmalar sırasında buluş yapıldığı zaman, yapılan buluşların hak sahipliği
önemli bir konu olarak ortaya çıkmaktadır. Söz konusu buluşa hangi durumlarda
Üniversite ve hangi durumlarda öğretim elemanı veya çalışanın hak sahibi olacağı
yazılı kurallarla belirlenir.
Üniversite’deki görevleri süresince ve Üniversite kaynaklarının kullanımı ile tamamen
veya kısmen Üniversite üyeleri tarafından ortaya çıkarılan ve patent verilme
potansiyeli olan tüm buluşlar için, mülkiyet haklarının varsa fon kaynağı dikkate
alınmaksızın Üniversite’ye verilmesi öngörülür.
Madde 7 – Fikri Haklar Komisyonu (FHK)
Üyelerin yaptığı Ar-Ge, buluş, inovasyon, eser, fikir ürünleri ve benzeri fikri mülkiyet
oluşturabilecek ve patent, faydalı model vb alınmasına konu olabilecek çalışmaların
incelenmesi, buluşlara ilişkin patent başvurusu yapılacak olanlara karar verilmesi,
ticarileştirilme potansiyeline sahip olan patentlerin ticari değerlerinin tespit edilmesi,
patentlerin sürekli ve başarılı bir şekilde ticarileştirilmesinin sağlanması, patent
maliyetlerinin nereden ve nasıl karşılanacağı, Türkiye’den ve diğer ülkelerden patentlerin
alınması ve teknoloji transferi konularında izlenecek yol, fikri haklar ile ilgili kararların
alınması, uygulama ve düzenlemelerin takibi amacıyla Çankaya Üniversitesi bünyesinde
bir “Fikri Haklar Komisyonu (FHK)” oluşturulmuştur.
Sayfa 6 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
FHK Çankaya Üniversitesi, Çankaya Üniversitesi Rektörü, Mühendislik Fakültesi Dekanı ile
Mühendislik Fakültesi’nden Dekan tarafından görevlendirilen patent sahibi bir Öğretim
Üyesi, Hukuk Fakültesi’nden FMH konusunda uzman bir öğretim üyesi, TTO Müdürü, TTO
FMH Uzmanı ve hizmet satın alınan Patent Vekili Firma’dan patent konusu ile ilgili bir
uzman olmak üzere 7 kişiden oluşmaktadır. FHK’nın Başkanı Rektör, Başkan Yardımcısı
Mühendislik Fakültesi Dekanı’dır. Başkan olmadığı zamanlarda yerine FHK toplantılarına
Başkan Yardımcısı başkanlık eder. FHK üyelerini Rektör belirler ve onaylanmak üzere
Mütevelli Heyet’e sunar. Mütevelli Heyet tarafından onaylanan FHK üyeleri 3 yıl süre ile
görev yapar. İkinci defa aynı kişiler atanabilir.
FHK, FHK Başkanı’nın çağrısı ile toplanır. FHK kararlarını toplantıya katılanların salt
çoğunluğu ile alır. Kararların alınması sırasında eşitlik oluşursa Fikri Haklar Komisyonu
Başkanı’nın oyu çift sayılır. FHK kararları yol gösterici nitelikte olup, sırasıyla Rektör ve
Mütevelli Heyet’in onayı gerekir.
Madde 8 – Fikri Haklar Komisyonu’nun (FHK) Görevleri
Fikri Haklar Komisyonu aşağıdaki görevleri yürütür:
 Üniversite’de uygulanacak olan FMH politikalarını belirler,
 FMH kapsamındaki tüm fikir ürünlerini idari, hukuki ve ekonomik açıdan yönetir,
 Fikri Haklar konusundaki Yıllık Bütçeleri belirler, Rektör’e sunar. Rektör de
Mütevelli Heyet’e sunar.
 Üniversite lehine korunan fikir ürünlerinin üçüncü kişiler tarafından izinsiz kullanımı
ile oluşan hak ihlalleri durumlarında yapılacak işlemlere karar verir.
 Buluşların korunması için ulusal veya uluslararası patent başvuruları veya ulusal
faydalı model başvurularının hangi ülkelerde yapılacağına karar verir,
 Konunun özelliğine ve belirlenmiş işletme politikalarına uygunluğuna göre bazı
buluşların ticaret sırrı olarak saklanmasına ve açıklanmamasına karar verir.
 Buluşlardan doğan haklarla ilgili bedellerin, işbu Yönergeye uygun olarak
belirlenmesine ve ödenmesi için Rektör’e sunulmasına karar verir. Rektör de
Mütevelli Heyet’in onayına sunar.
 Endüstriyel Tasarımların ve Markaların bölgesel, ulusal ve uluslararası tescil
başvurularının hangi ülkelerde yapılacağına karar verir.
 Diğer fikir ürünlerinin korunması amacıyla gerekli kararları alır.
 Teknoloji transferi konularında gerekli kararları alır ve gerçek ve tüzel kişilerle
olan ilişkilere karar verir.
 Üniversite personeli veya diğer çalışanlar veya üniversite öğretim elemanları veya
diğer kişi ve kuruluşlarla yapılacak sözleşmelere karar verir ve bunları Rektör’e
sunar. Rektör de Mütevelli Heyet’in onayına sunar. Mütevelli Heyetçe verilmiş
kararları uygular.
 Üniversite öğretim elemanları veya diğer çalışanların fikri haklar kapsamında
bilinçlenmelerini sağlayacak eğitim ve etkinliklere karar verir.
 Fikri Haklar konusunda destek alınacak olan Patent ve Marka Vekili’nin seçimine
karar verir. Kararını Rektör’e sunar. Rektör de Mütevelli Heyet’in onayına sunar.
Madde 9 – Fikri Haklar Komisyonu’nun Sekreteryası (FHKS)
Fikri Haklar Komisyonu’nun sekreteryasını ÇAÜN TTO Modül 4 Birim Sorumlusu Uzman
yürütür. FHKS’nın görev ve sorumlulukları aşağıda tanımlanmaktadır.
Sayfa 7 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
•
•
•
•
•
•
•
•
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
Üniversite ilgili birimlerinden gelen talepleri değerlendirerek, FHK Başkanı ve
TTO Müdürü ile koordine ederek, toplantı gündemini oluşturur ve toplantıları
düzenler.
FHK toplantı notlarının tutulmasını sağlar ve hazırlanacak tutanakları ilgililere
duyurur.
Üniversite çalışanları veya işbirliği yapılan kişi veya kuruluşlardaki kişiler tarafından
bildirilen Buluş Bildirim Formlarını değerlendirir ve bunları FHK’na sunar.
Patent veya faydalı model başvurularının yapılması öncesinde Patent Ön Araştırması
yapılmasına karar verir.
Patent, faydalı model, endüstriyel tasarım ve marka başvurularının yapılmasını
sağlamak amacıyla patent ve marka vekili ile ilgili çalışmaları yapar ve belgelerin
alınmasına kadar olan süreci izler. Süreçteki gelişmeleri içeren raporları temin ederek
FHK’ nu bilgilendirir.
Patent ve Marka Vekili ile temasa geçerek patent veya faydalı model belgelerine
ilişkin yıllık ücretlerin yatırılmasını takip eder, endüstriyel tasarımların ve markaların
süresinde yenilenmelerini sağlar.
Patent Sorumlusu ile ön değerlendirme yaparak Buluş Bildirim Formunu FHK’nun
gündemine getirir.
Yukarıda belirtilen işlemlerle ilgili kayıtların tutulmasını ve dosyalanması sağlar
ve denetler.
Madde 10 – FHK Toplantıları:
FHKS’den gelen talepler, FHK Başkanı tarafından değerlendirilir ve FHK Başkanı tarafından
toplantı gündemi oluşturulur ve toplantı düzenlenir.
Toplantı notlarını ve kayıtlarını FHKS tutar.
FHK, toplantılarına kurul üyeleri dışındaki ilgili kişiler davet edilebilir. FHK üyeleri
gündeme göre toplantının kendileri ile ilgili oturumunda katılır.
3. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Madde 11 - Temel Prensipler ve Uygulamalar
Bu maddede Çankaya Üniversitesi ile buluş yapan Üniversite üyeleri arasında, buluşa
ilişkin bildirimlerin yapılması, koruma kararları alınması ve hakların elde edilmesi ile
buluşla başlayan süreçte Üniversite ile buluşçu Üniversite üyelerinin izlemesi
gereken temel prensipler ve uygulamalar açıklanmaktadır. Bu temel prensiplerin
uygulanmasından ÇAÜN TTO sorumludur.
11.1 Hizmet ve Serbest Buluşlar: Üniversite üyelerinin buluşları, hizmet buluşları ve
serbest buluşlar olarak ikiye ayrılır.
Hizmet buluşları, Üniversite üyelerinin Üniversitede yükümlü olduğu işi gereği
gerçekleştirdiği veya Üniversitenin deneyim ve çalışmalarına dayanan, Üniversite
kaynaklarının kullanıldığı, Üniversite üyelerinin iş ilişkisi kapsamında yaptığı buluşlardır.
Sayfa 8 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
Hizmet buluşlarının dışında kalan buluşlar serbest buluş olarak kabul edilir.
11.2 Kurumsal Eserler: Üniversite olarak, çalışanlar veya yükleniciler tarafından
Üniversite gözetiminde meydana getirilen eserleri ifade eder. Telif hakkı kanununda
tanımlandığı üzere, tüm “kiralık eserler” bu kapsama dahildir (örneğin kiralanan
programcılar tarafından yazılan bilgisayar programları gibi). Üniversite yayınları,
mimari tasarımlar, mühendislik çalışmaları ve danışmanlık raporları gibi Üniversite
çalışanı statüsünde olmayanların hazırlamakla görevlendirildiği eserler de bu
kapsamdadır. Üniversite’nin haklarını tam anlamıyla korumak için Üniversite’nin genel
politikası, görev kapsamında hazırlanmış bir esere sahip olunmak istenmesi
durumunda yazılı sözleşme yapılmasını gerektirmektedir.
11.3 Telif Hakları
11.3.1 Genel Kural: Üniversite, akademik kurala uymak açısından genellikle üyelerinin
akademik araştırma, bilgi ve sanatsal ifadelerinin sonuçlarını yaymak amaçlı kitap,
makale, tez, bildiri, roman, şiir, beste ve benzeri eserlerden kendi adına telif hakkı talep
etmez.
Üniversite kaynaklarının kullanımı ile ortaya çıkarılan eserler, kurumsal eserler veya
sponsorlu (Üniversite kaynakları dışında desteklenen) araştırma sözleşmesi gibi sözleşme
yükümlülüklerine tabi eserler yukarıdaki genel kural dışındadır. Bu tür eserlerin mülkiyeti
Üniversite’ye aittir.
11.3.2 Bildirim Yükümlülüğü: Üniversite buluş bildirimleri konusundaki bildirimlerin
alınması ve yanıtlanması konusunda ÇAÜN TTO’ni yetkilendirmiştir.
Üniversite üyeleri, bir hizmet buluşu veya serbest buluş yaptığı değerlendirdiğinde,
buluşunu yazılı olarak ve ivedilikle ÇAÜN TTO’ne bildirmekle yükümlüdür. Bu bildirim,
Buluş Bildirim Formu'nun doldurulması ve bu formun gerekli tüm eklerinin bir dosya
olarak hazırlanması ve ayrıca tüm bunların ÇAÜN TTO Bilgi Yönetim Sistemi (BYS)
üzerinden gönderilmesiyle yapılır. Söz konusu dosyanın bildirilen buluş ile ilgili tüm
ayrıntıları yazı ve resim olarak içermesi ve ayrıca elektronik ortamda da sunulması ve
yapılacak bir patent başvurusuna temel teşkil etmesi esastır.
Buluşun birden çok Üniversite üyesi tarafından gerçekleştirilmesi halinde, Üniversite
üyeleri, bildirimi forma uygun olarak ve tek bir dosya halinde yapar.
Buluş Bildirim Formunun dördüncü kısmında belirtilen buluşa katkı yüzdelerinde
buluşçuların anlaşamamaları halinde, katkı yüzdeleri FHK tarafından belirlenir.
ÇAÜN TTO, kendisine ulaşan bildirimin bildirim tarihini, bildirimde bulunan kişi veya
kişilere 3 (üç) gün içinde yazılı olarak bildirir.
Sayfa 9 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
ÇAÜN TTO, buluş bildirimi ile ilgili ön çalışmayı başlatır, BBF’nu ve gerekli
belgeleri kontrol eder. ÇAÜN TTO, eksik belge veya düzeltilmesi gereken yerler
olduğunu tespit ederse, düzeltme talebini ilgili Üniversite üyesine bildirir. Düzeltme
talebini alan Üniversite üyesi düzeltmeyi 7 (yedi) gün içinde yapmak durumundadır.
ÇAÜN TTO, BBF ve gerekli belgelerin incelenmesi, varsa eksik hususlar ile
düzeltmelerin tamamlanması sonrasında bu çalışmaları dışarıdan hizmet satın alınan
Patent Vekili Firma’ya gönderir. Patent Vekili Firma gerekli çalışmaları ve incelemeleri
tamamlayarak ÇAÜN TTO’ne bilgi verir. ÇAÜN TTO, bu bildirim ile ilgili hazırladığı
raporu FHK üyelerine toplantı talebi ile birlikte gönderir.
FHK, toplantı gündemindeki FMH ile ilgili konuları görüşerek ticarileştirilme potansiyeli
ve patent başvurusu yapılacak olan buluşlara karar verir. Bu kararlara göre ÇAÜN TTO,
patent başvurusu yapılacak olan buluşlar için Patent Vekili Firma ile patent başvuru su
yapılması için gerekli çalışmaları başlatır. FHK, BBF gönderilme tarihinden itibaren 3
(üç) ay içerisinde söz konusu buluşun serbest buluş niteliğinde olduğuna karar
verirse, buluşu Üniversite üyeleri lehine serbest bırakabilir.
Madde 12 –Üniversitenin Buluşa İlişkin Hakları:
Üniversite üyeleri tarafından yapılan buluşlar üzerindeki haklar, Üniversite’ye aittir.
Patent veya Faydalı Model başvurularının Üniversite adına yapılması, belgelerinin
Üniversite adına alınması veya Üniversite lehine ticari sır olarak saklanması Üniversitenin
yasal hakları olarak kabul edilir.
FHK, bildirilen buluşun korunmasına gerek olup olmadığına karar verebilir. FHK, buluş
bildirim formunda önceki teknik hakkında yeterli bilgi bulunmaması durumunda,
Üniversite ile anlaşmalı Patent Vekili tarafından yapılacak ön araştırmadan sonra kararını
verebilir.
FHK, değerlendirme sırasında buluşun açıklanmamasına ve ticari sır olarak saklanmasına,
buluşun kısmen açıklanmamasına ve ticari sır olarak saklanacak kısmın dışında kalan
kısım için patent veya faydalı model başvurusu yapılmasına karar verebilir.
Madde 13- Fikri Mülkiyet Sözleşmeleri:
Üniversite, Üniversite’ye karşı teknik sorumlulukları olan veya Üniversite’de içeriden veya
dışarıdan destekli bir araştırma programına katılan herkesin bir Patent ve Telif Hakkı
Sözleşmesi (PTHS) imzalamasını öngörür.
Ayrıca öğrenciler de dahil olmak üzere, Çankaya Üniversitesi, Üniversite’de yürütülen
araştırma projelerine katılan veya katılmayı planlayan, çalışan statüsünde olmayan
şahısların da PTHS imzalamasını öngörür.
Madde 14 – Harici Sponsorluk:
Sayfa 10 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
Fikri Mülkiyetin dış kaynaklarla desteklenen bir araştırma kapsamında geliştirilmiş olması
durumunda, araştırma sözleşmesi sponsora söz konusu materyale yönelik belirli haklar
verebilir, yayımın önceden bildirilmesi gibi başka yükümlülükler getirebilir.
Sözleşme yapılmadan önce şartların belirlenmesi, açık noktalar kalmaması ve sonrasında
da şartları anlama ve şartlara uyum konusunda gerekli yardım için ÇAÜN TTO’ne
başvurulmalıdır. Tüm araştırma sözleşmeleri, Üniversite imza yetkilileri tarafından
imzalanır ve Üniversite’nin işbu proje ile ilgili hakları ÇAÜN TTO tarafından takip edilir.
ÇAÜN TTO kurulmadan önce imzalanmış olan sözleşmeler bu kapsam dışında ayrıca
değerlendirilecektir.
Madde 15 – Bağımsız Mülkiyet:
Madde 2’de tanımlanan şahıslar kendilerine ait olan Fikri Mülkiyetlerini ticarileştirmek
isterlerse ÇAÜN TTO’ya buluşlarını bildirmek suretiyle Üniversite’ye buluşlarını
ticarileştirmek için teklifte bulunabilirler. Üniversite açıklanan eserin ticari potansiyelini,
FHK aracılığıyla değerlendirerek tescillenme ve ticarileştirilme işlerinin kabul edilip
edilmeyeceğine karar verir. Tescilleme ve ticarileştirme işlerinin Üniversite tarafından
kabulu, mülkiyet haklarının Üniversite’ye devrini gerektirir.
Bu yönerge kapsamındaki şahıslar (madde 2), bağımsız mülkiyete konu eserlerinin
ticarileştirilmesi için başka yöntemler seçme konusunda serbesttir. Ancak bu eserlerin
Üniversite haklarına tabi olmamaları, yani serbest buluş olmaları gerekmektedir.
Madde 16 - Somut Araştırma Mülkiyeti (SAM):
Fikri yaratıcılık, yenilik ve buluş fiziksel çabalar bütününü oluşturur. Mühendislik
prototipleri, entegre devre çipleri, bilgisayar yazılımı, biyolojik organizmalar, roman
materyalleri bunlara örnek verilebilir. Araştırma ve ticari olmayan diğer amaçlarla yapılan
Somut Araştırma Mülkiyetlerinin (SAM) dağıtımı aşağıdaki esaslar dahilinde yapılır.
16.1 Bilimsel Araştırma Amaçlı Dağıtım: Akademik bilim gelenekleri, Üniversite’nin
bilimsel araştırma sonuçlarını hemen ve açık bir şekilde sunmasını gerektirmektedir. Bu
kural, yayın yoluyla veya bilimsel söylem ile yayılabilecek ve maddi olmayan sonuçlar için
olduğu gibi, SAM için de geçerlidir. Aynı şekilde SAM geliştirildiğinde, dengeleyici güvenlik
hususları veya yasal yükümlülükler söz konusu olmadığı sürece SAM, araştırmaları için
diğer akademik bilim insanlarına da hemen ve açık bir şekilde sunulur.
16.2 Ticari Değeri olan SAM: SAM’nin potansiyel ticari ve bilimsel değeri olduğu
durumlarda, SAM’i kontrol eden şahıslar, söz konusu SAM ticari değerini azaltmadan veya
ticarileştirilmesini engellemeden bilimsel kullanıma elverişli hale getirebilmek için ÇAÜN
TTO’dan destek alabilirler.
Madde 17 - SAM’nin Kontrolü:
SAM’ni meydana getiren araştırmanın Üniversite kaynakları dışından desteklenmesi
durumunda, SAM’nin gelişimi, muhafazası, dağıtımı ve kullanımı üzerindeki kontrol proje
yürütücülerinin sorumluluğundadır. Araştırmanın, Üniversite kaynakları dışından
desteklenmesi ancak gelişim sürecinde Üniversite kaynaklarının kullanılması durumunda
Sayfa 11 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
söz konusu sorumluluk Üniversite Rektörü’ne aittir. Bu sorumluluk, SAM’in bu yönerge
kapsamında diğer araştırmacılara sunulup sunulmayacağını ve sunulacağı zamanın
belirlenmesini de kapsar. SAM’in kontrolü ile ilgili tüm konularda ÇAÜN TTO’dan destek
alınır.
Madde 18 - Araştırmacılara Dağıtım Koşulları:
Üniversite mülkiyetindeki SAM, önemli ön koşullar olmaksızın çoğu zaman diğer
kurumlardaki akademik araştırmacılara dağıtılabilir. Bununla birlikte, aşağıda belirtilen
durumların söz konusu olması halinde ÇAÜN TTO’ne başvurulur:




SAM’nin ticarileştirilmeye, yeni bir devire (transfere) veya başka uygunsuz bir
kullanıma karşı duyarlı olması durumunda, kullanım ve devir kısıtlamalarına
ihtiyaç duyulması,
Alıcının, dağıtım sırasında tahakkuk eden malzeme ve işleme masraflarını
karşılamasının beklenmesi,
SAM’nin kullanımı, muhafazası veya nakliyesi ile ilgili biyolojik tehlike veya başka
bir risk olasılığının olması veya alıcının, SAM klinik araştırmalarda veya önemli
sağlık veya güvenlik hususları arz eden başka bir uygulamada kullanmayı
beklemesi,
SAM’nin Üniversite dışından desteklenmiş bir araştırma sözleşmesi kapsamında
geliştirilmesi veya karara bağlanmamış olası bir patent başvurusunun bir parçası
olması.
Madde 19 – Ticarileştirme
19.1 Genel
19.1.1 Lisanslama: Üniversite, kamu yararına ve kullanımına yönelik yaratıcı eser ve
buluşların ticari gelişimini teşvik eder. Bu, genel olarak Üniversite’nin bir veya birden
fazla işletmeye söz konusu eser ve buluşların daha fazla geliştirilmesi, kullanılması veya
satılması için lisans vermesini gerektirir.
19.1.2 Bağımsız Lisanslama: Üniversite, mümkün olduğu kadar yaratıcı eser ve
buluşlarını münhasır olmayan bir şekilde sunma gayreti gösterir. Bununla birlikte, birçok
durumda bir ticari işletmenin ticari gelişim ve üretimi taahhüt etmesinin ekonomik açıdan
uygun olması için münhasır lisans verilmesi gerekebilir. Böyle durumlarda Üniversite,
işletmelere münhasır haklar vermeye karar verebilir.
19.1.3 Maliyetler: Patentin veya telif hakkının korunmasını güvence altına almak için
yapılan ticarileştirme ile ilgili maliyetler, ticarileştirmeyi takip eden tarafa bağlı olarak
tamamen Üniversite’nin sorumluluğundadır.
19.2 ÇAÜN TTO Bildirimi: Bir buluş veya eser ÇAÜN TTO’ne bildirildikten sonra (madde
11.6.2) ticari potansiyelinin değerlendirilmesi için FHK tarafından bir ön çalışma yapılır.
Değerlendirme süreci, FHK tarafından buluş sahibi veya müellifler ile birlikte 3 (üç) ay
içerisinde tamamlanır. Bu süre içerisinde FHK’nun, buluş veya eserin potansiyel telif
Sayfa 12 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
ücreti gelirlerinin, patent başvurusu yapılması veya yasal korumanın güvence altına
alınması yönündeki Rektör ve Mütevelli Heyet tarafından onaylanmış kararlarını
destekleyecek yönde olması durumunda, buluş sahibi ile müellifler arasında bir devir
sözleşmesi yapılır. Bu durumda buluşun ticarileştirilmesi ile ilgili tüm masraflar Üniversite
sorumluluğunda olacaktır.
19.2.1 Buluş Sahibi / Eser Sahibi Desteği: Buluşun veya yaratıcı eserlerin doğrudan
veya ÇAÜN TTO aracılığıyla başarılı bir şekilde ruhsatlandırılması için, buluş sahibinin
ÇAÜN TTO ile müştereken veya işbirliği halinde çalışması gerekir.
19.2.2 Telif Ücretlerinin Dağılımı: Ticarileştirme durumlarında her bir teknoloji
ticarileştirilmesi ile ilgili masrafların kesintisi sonrasında elde edilen gelir aşağıdaki şekilde
dağıtılır:
%40 Buluş Sahibine
%20 Üniversite’nin Bilimsel Araştırma Projelerini desteklemek için altyapı
desteğine
%10 Üniversite Payına
%30 Rektörlük ve Mütevelli Heyet tarafından yönetilen Fikri Mülkiyet Havuzu’na
Madde 20 – Yurt Dışında Hakların Korunması:
FHK, bildirimi yapılan buluşların Üniversite adına korunması için, ulusal ve uluslararası
yasal düzenlemelere göre, belirli ülkelerde Patent veya Faydalı Model başvurusu
yapılmasına ve belge alınmasına karar verebilir. Bunun için ilgili ülkede Patent Vekili
Firma’dan hizmet satın alınabilir.
Madde 21 – Diğer Sözleşmeler:
Bu yönerge kapsamındaki üyeler, üçüncü şahıslarla yaşanabilecek anlaşmazlıklardan
korunmak amacı ile, üçüncü şahıslarla yapılacak olan sözleşmeleri ve fikri mülkiyet
hükümlerini dikkatli bir şekilde incelemelidir. Sorun çıkması veya net olmayan konular
olması durumunda ÇAÜN TTO’den yardım talep etmelidir. Üyeler, üçüncü şahıslarla bu
yönergenin hükümlerine aykırı bir sözleşme imzalamaktan kaçınmalıdırlar.
Madde 22 – Bedel:
Üyelerin buluşları ile ilgili bedellerin hesaplanmalarına yönelik ilkeleri belirleyecek
olan Yönerge, ÇAÜN TTO tarafından hazırlanır, Fikri Haklar Komisyonu tarafından
değerlendirilip uygun bulunduktan sonra sırasıyla Senato ve Mütevelli Heyet’in
onayı ile yayımlanarak yürürlüğe girer.
Madde 23 – Gizlilik:
Üniversite üyeleri, hizmet buluşunu serbest buluş niteliği kazanmamış ise gizli
tutmakla yükümlüdür.
Buluştan haberi olan, üyeler ve ilgili diğer kişiler de buluşu başkalarına açıklayamaz ve
buluş konusundan yararlanamaz.
Madde 24 - Üniversite Haklarından Feragat:
Üniversite, buluşta genel mülkiyet menfaatinin olmadığına karar vermesi durumunda,
Sayfa 13 / 14
MERKEZİ
ÇANKAYA
ÜNİVERSİTESİ
DOKÜMAN NO
REVİZYON NO
REVİZYONU YAPAN
REVİZYON TARİHİ
YÖNERGESİ
YAYIN TARİHİ
SAYFA SAYISI
Ali Kemal Demirci
01/10/2013
16/01/2013
14
fikri mülkiyet haklarından buluş sahipleri veya müellifler lehine feragat edecektir. Söz
konusu feragat:
a) Toplum yararına olan uygulamalarda bilgi transferini artırır,
b) Çıkar çatışmalarına neden olmaz,
c) Üniversite’nin başta araştırmanın sponsorları olmak üzere üçüncü şahıslara karşı
olan yükümlülükleri ile tutarlılık gösterir.
Diğer bazı hususlara ek olarak; Üniversite’nin sponsorlara yönelik yükümlülükleri, söz
konusu feragatin, teknoloji transferinin ve Üniversite’nin menfaati açısından uygun olup
olmadığı veya çıkar çatışmasına neden olup olmayacağı dikkate alınmak suretiyle,
duruma göre Üniversite Mütevelli Heyeti’nin onayı ile Rektör tarafından, bu politika
hükümlerinden feragat edilebilir. Ayrıca, Rektör, Üniversite Mütevelli Heyeti’nin onayıyla
bu hükümlerin kapsamını genişletebilir. Rektör, Mütevelli Heyet’in onayı ile, Üniversite
kaynaklarının, Üniversite çalışanı olmadıkları dönemde öğrenciler, misafir öğretim
görevlileri ve Üniversite kadrosunda olmayan diğer şahıslar tarafından, tesadüfen
kullanımıyla ortaya çıkarılan veya icat edilen, patent verilme potansiyeli olan buluşların
mülkiyeti için, Üniversite’nin buluş sahipleri ile ilişkisine uygunluğun yanı sıra, aynı
faktörlere dayanarak, kurallar benimseyebilir.
Madde 25 – Uygulama ve Yürürlük:
Bu yönergede bulunmayan hususlarda 551 sayılı Patent Haklarının Korunması
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname veya bunun yerine kabul edilecek Kanun veya
Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uygulanır. İşbu Yönerge yayın tarihinde
yürürlüğe girer.
EKLER:
- EK-1 Çankaya Üniversitesi Buluş Bildirim Formu
- Ek-2 Çankaya Üniversitesi-Akademisyenler ve Çalışanlar Arasında Gizlilik
Sözleşmesi
- Ek 3 Çankaya Üniversitesi-Firmalar Arasında Gizlilik Sözleşmesi
- Ek 4 Çankaya Üniversitesi, Akademisyenler ve Firmalarla Patent Ticarileştirme
Sözleşmesi
- Ek-5 Buluşçudan Patent Süreci ile İlgili Alınan Taahhütname
- EK-6- Çankaya Üniversitesi Fikri Mülkiyet Hakları İş Akış Diyagramı
Sayfa 14 / 14

çankaya üniversitesi fikri mülkiyet hakları yönergesi

Transkript

Benzer belgeler

TTO`da Hangi Servislere Ulaşabilirim? Üzerinde çalıştığınız

ROBERT COLLEGE

Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin

SBD16-1.6 - Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Eurostudent Ulusal Araştırması

Nihon Kohden Cardiolife-Defibrilatör Donanımı Kullanma Talimatı