İndirmek İçin Tıklayınız

ÇİN’İN 2013 YILI SAVUNMA BEYAZ KİTABI
Çin, 16 Nisan 2013 tarihinde “Çin Silahlı Kuvvetlerinin Çeşitlenen Görevleri (The Diversified
Employment of China’s Armed Forces)” başlıklı bir Savunma Beyaz Kitabı yayımlamıştır. Beyaz
Kitap yayımlamaya 1998 yılında başlayan Çin, o tarihten bu yana iki yılda bir yeni bir Beyaz Kitap
yayımlamaktadır. Sekizinci Beyaz Kitap olan bu yılki belge, Giriş ve Sonuç hariç beş bölümden ve
3 kısa ekten oluşmaktadır. Belgenin tam metnine www.news.xinhuanet.com/english/china/201304/16/c_132312681.htm adresinden ulaşılması mümkündür.
1.
Belgede dikkati çeken hususlar aşağıda özetlenmiştir:
Giriş:
Günümüz dünyasında, barış ve kalkınma çeşitli fırsatlar ve sınamalarla karşı karşıyadır.
Barışçıl kalkınma Çin’in sarsılmaz ulusal taahhüdü ve stratejik tercihidir. Çin, değişmez bir
şekilde, barışa yönelik bağımsız bir dış politika ve doğası itibariyle savunma amaçlı bir ulusal
savunma politikası izlemektedir. Çin, hegemonya ve güç politikasının her türüne karşı çıkmakta ve
diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etmemektedir. Çin asla hegemonya peşinde koşmayacak;
hegemonik şekilde davranmayacak ya da yayılmacı bir askeri politikaya angaje olmayacaktır.
Çin, karşılıklı güven, yarar, eşitlik ve koordinasyonun öne çıktığı yeni bir güvenlik politikasını
desteklemekte ve geniş kapsamlı güvenlik, ortak güvenlik ve işbirliğine dayalı güvenlik politikaları
izlemektedir.
Ülkenin uluslararası alandaki konumuyla orantılı, güvenlik ve kalkınma alanlarındaki
menfaatlerini karşılayacak güçlü bir ulusal savunma ve silahlı kuvvetler inşa etmek, Çin’in
modernleşme dürtüsünün stratejik görevi ve barışçıl kalkınmasının güvencesidir. Çin Silahlı
Kuvvetleri ülkenin ulusal kalkınma ve güvenlik stratejilerinin gereklerini yerine getirecek şekilde
hareket etmekte, “Kalkınmaya İlişkin Bilimsel Bakış Açısı”nda belirtilen teorik rehberi izlemekte,
muharebe etkinliği sağlama yöntemlerinin dönüşümünü hızlandırmakta, Çin’in karakteristik
özelliklerini de içinde barındıran modern bir silahlı kuvvetler sistemi kurmakta, askeri stratejik
rehberi güçlendirmekte ve gerektiğinde silahlı kuvvetleri görevlendirme yollarını
çeşitlendirmektedir. Çin Silahlı Kuvvetleri, ulusal kalkınmaya güvenlik garantisi ve stratejik destek
sağlamakta ve dünya barışı ile bölgesel istikrara gerekli katkıları yapmaktadır.
1. Bölüm: Yeni Durum, Yeni Sınamalar ve Yeni Görevler:
* Ekonomik küreselleşme ve çok kutupluluğa yönelik eğilimler güçlenmekte, kültürel
çeşitlilik artmakta ve bilgi toplumu hızlı bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Uluslararası güçler
arasındaki dengeler dünya barışını koruma yönünde değişmekte ve bir bütün olarak uluslararası
durum barışçıl ve istikrarlı bir görünüm arz etmektedir. Bununla birlikte, dünya hâlâ huzurlu
olmaktan uzaktır. Hegemonya, güç politikaları ve yeni müdahaleciliğin arttığına dair işaretler
vardır. Yerel karışıklıklar sıklıkla ortaya çıkmakta, sıcak konular aniden belirmekte, geleneksel
ve geleneksel olmayan güvenlik sınamaları birbirine karışmakta, uluslararası askeri alandaki
1/13
rekabet artmakta ve uluslararası güvenlik konuları daha beklenmedik, daha birbiriyle ilişkili ve
daha kapsamlı hale gelmektedir.
* Asya-Pasifik Bölgesi, giderek artan oranda, dünya ekonomik kalkınmasının ve büyük
güçler arasındaki stratejik etkileşimin başlıca sahnelerinden biri olmaktadır. ABD, Asya-Pasifik
güvenlik stratejisinde uyarlamalar yapmakta ve bölgesel görünümde önemli değişiklikler ortaya
çıkmaktadır.
* Dünyanın da dikkatini çektiği üzere, Çin’in ulusal gücü, bütün olarak, ciddi şekilde
artmıştır ve Çin insanının hayat şartları kayda değer oranda iyileşmiştir. Çin genel bir sosyal
istikrardan yararlanmakta ve Tayvan’la ilişkiler barışçıl kalkınmaya yönelik ivmeyi
desteklemektedir. Çin’in uluslararası arenadaki rekabet gücü ve nüfuzu istikrarlı şekilde
artmaktadır. Buna karşın, Çin hâlâ çok sayıda ve karmaşık güvenlik tehditleri ve sınamalarıyla
karşı karşıyadır. Beka ve kalkınma güvenliği konuları ile geleneksel ve geleneksel olmayan
tehditler iç içe geçmiştir. Bu nedenle Çin’in, ulusal birliğini, toprak bütünlüğünü ve kalkınmasını
muhafaza etmeye yönelik zor bir görevi bulunmaktadır. Bir ülke (some country) Asya-Pasifik
Bölgesi’ndeki askeri ittifaklarını güçlendirmekte, askeri varlığını genişletmekte ve bölgedeki
durumu sıklıkla daha gergin hale getirmektedir. Bazı komşu ülkeler, Çin’in ülkesel egemenliği
ve deniz hak ve menfaatlerine ilişkin meselelerde, durumu karmaşıklaştıracak ya da
kötüleştirecek adımlar atmakta ve Japonya Diaoyu Adaları konusunda sorun çıkarmaktadır.
Terör, ayrılıkçılık ve aşırıcılık kaynaklı tehditler artmaktadır. Tayvan’ın bağımsızlığını savunan
ayrılıkçı güçler ve onların eylemleri Tayvan’la ilişkilerin barışçıl şekilde gelişmesinin önündeki en
büyük tehdit olmayı sürdürmektedir. Ciddi doğal afetler, güvenlik kazaları ve kamu sağlığıyla
ilişkili olaylar ortaya çıkmaya devam etmektedir. Sosyal uyum ve istikrarı etkileyen faktörler
çoğalmakta ve Çin’in deniz aşırı menfaatlerine yönelik güvenlik riskleri artmaktadır. Savaşların
mekanik olmaktan enformatik şekle dönüşümü hızlanmakta ve büyük güçler dış uzay ve siber uzay
gibi alanlardaki uluslararası rekabetteki stratejik üstünlüklerini muhafaza edebilmek için yeni ve
daha sofistike askeri teknolojiler geliştirmektedir.
* Karmaşık ve değişken güvenlik ortamıyla karşı karşıya bulunan, Çin Halkın Kurtuluşu
Ordusu (HKO) yeni yüzyılda tarihi misyonlarını kararlılıkla yerine getirmektedir. Çin Silahlı
Kuvvetleri ulusal güvenlik stratejisi ve askeri strateji vizyonunu, enformasyon boyutunun öne
çıktığı yerel savaşları kazanacak, silahlı kuvvetlerin barış zamanında kullanımına ilişkin aktif
planlar yapacak, ciddi güvenlik tehditleriyle etkin şekilde ilgilenecek ve çeşitlenen askeri
görevleri başaracak şekilde genişletmektedir.
* Çin Silahlı Kuvvetleri çeşitlenen görevleri yerine getirirken aşağıdaki prensiplere bağlı
kalmaktadır:
- Ulusal egemenliği, güvenliği ve toprak bütünlüğünü korumak, ülkenin barışçıl
kalkınmasına destek vermek (Çin, saldırıya uğramadığı müddetçe saldırmayacak, ancak kendisine
yönelik bir saldırıya saldırıyla cevap verecektir.)
2/13
- Enformasyon boyutunun öne çıktığı yerel savaşları kazanmak ve askeri hazırlık
kapasitesini geliştirmek (Çin Silahlı Kuvvetleri bütün stratejik yönelimlere dair askeri hazırlık
düzeyini yükseltmekte, farklı birimlerin birlikte çalışma kabiliyetini geliştirmekte ve bilgi
sistemlerine dayalı savaş kapasitesini güçlendirmektedir.)
- Geniş kapsamlı güvenlik konsepti formüle etmek ve savaş dışındaki askeri
operasyonları etkin şekilde yönetmek (Çin Silahlı Kuvvetleri yeni güvenlik tehditlerine uyum
sağlamakta ve barış zamanındaki görevlerini ön plana çıkarmaktadır. Bu bağlamda özellikle arama
kurtarma faaliyetleri, ticari gemilerin korunması ve Çin vatandaşlarının tahliyesi gibi deniz aşırı
operasyon kabiliyetini artırmakta ve Çin’in deniz aşırı menfaatlerine güvenlik desteği
sağlamaktadır.)
- Güvenlik alanındaki işbirliğini derinleştirmek ve uluslararası yükümlülüklerini yerine
getirmek (Çin Silahlı Kuvvetleri, uluslararası güvenlik işbirliğinin başlatıcısı, kolaylaştırıcısı ve
katılımcısı olup, bağlantısız olmaları, çatışmacı olmamaları ve üçüncü ülkeleri hedef almamaları
koşuluyla diğer ülkelerle askeri işbirliğini geliştirmektedir.)
- Yasalar, politikalar ve öğretiler çerçevesinde hareket etmek ve başta BM Şartı olmak
üzere diğer evrensel uluslararası normlara ve ikili/çok taraflı anlaşmalara uygun davranmak.
2. Bölüm: Çin Silahlı Kuvvetleri’nin Tesisi ve Geliştirilmesi:
- Çin Silahlı Kuvvetleri HKO, Halkın Silahlı Polis Gücü ve milis kuvvetlerden
oluşmaktadır. HKO Kara Kuvvetleri hareketli operasyonel birimler, sınır ve sahil koruma birimleri
ile muhafız ve garnizon birimlerini içermekte olup, öncelikle karada yürütülen operasyonlardan
sorumludur. HKO, hareketli operasyonlar ve çok boyutlu saldırı ve savunmanın stratejik gereklerine
paralel olarak, harekât alanı savunmasından mobil harekât alanı (trans-theater mobility) anlayışına
yönelmektedir. HKO; hava gücünün, hafif mekanize birliklerin ve özel kuvvetlerin gelişimini
hızlandırmak ve dijitalize birliklerin tesisini desteklemek suretiyle birimlerini daha küçük ve çok
fonksiyonlu hale getirmektedir. Böylelikle, söz konusu birliklerin hava-kara entegre operasyon,
uzak mesafe manevraları, hızlı saldırı ve özel operasyon kabiliyeti pekiştirilecektir. HKO hareketli
operasyon birlikleri, 18 birleşik kolordu ile bağımsız birleşik operasyonel taburdan ve 850.000
kişiden oluşmaktadır. Tümen ve taburlardan oluşan birleşik kolordular 7 askeri bölge
komutanlığına (Shenyang, Pekin, Lanzhou, Jinan, Nanjing, Guanco ve Chengdu) bağlı olarak
görev yapmaktadır. 1
- Denizaltılardan, gemilerden, hava desteğinden, deniz piyadelerinden ve kıyı savunma
birliklerinden oluşan HKO Donanması, offshore savunma anlayışı çerçevesinde, kuvvetlerini geniş
kapsamlı offshore operasyonlara yönelik olarak modernize etmekte, ileri teknolojili denizaltılar,
destroyerler ve firkateynler geliştirmekte ve entegre elektronik ve bilgi sistemlerini daha ileri
seviyeye taşımaktadır. Bunların yanı sıra, açık denizlerde mobil operasyonların idaresi, uluslararası
1
Shenyang’da 16., 39. ve 40.; Pekin’de 27., 38. ve 65. ; Lanzhou’da 21. ve 47.; Jinan’da 20., 26. ve 54.; Nanjing’de 1.,
12. ve 31.; Guangzhou’da 41. ve 42.; Chengdu’da da 13. ve 14. müşterek kolordular konuşludur.
3/13
işbirliğinin icrası ve geleneksel olmayan güvenlik tehditleriyle mücadele kabiliyetlerini
geliştirmekte ve stratejik caydırıcılık ve karşı saldırı yeteneklerini güçlendirmektedir. Halihazırda
HKO Donanması 235.000 kişilik bir güce sahiptir ve emrinde Behai, Donghai ve Nanhai deniz
filoları bulunmaktadır. Her filonun kendi hava komutanlıkları, destek üsleri, küçük filoları, deniz
garnizon komutanlıkları, hava tümenleri ve deniz piyade tugayları vardır. Eylül 2012’de Çin’in ilk
uçak gemisi Liaoning’in HKO Donanması’na katılması, donanmanın güçlendirilmesi ve deniz
güvenliğinin sağlanmasına önemli etkide bulunmuştur.
- HKO Hava Kuvvetleri, 398.000 kişilik bir kuvvete sahip olup, yukarıda belirtilen 7
bölge komutanlığının her birinde hava komutanlığı bulunmaktadır. HKO Hava Kuvvetleri,
muharip kuvvet yapılarını keşif, erken uyarı, hava saldırısı, hava ve füze savunması ve stratejik
projeksiyona odaklanacak şekilde güçlendirmektedir. Ayrıca, yeni nesil savaş uçakları karadan
havaya füzeler ve radar sistemleri gibi gelişmiş silahlar üretmektedir.
- HKO İkinci Topçu Kuvveti, Çin’in stratejik caydırıcılığının çekirdeğini
oluşturmaktadır. Söz konusu kuvvet, nükleer ve konvansiyonel füzeler ile operasyonel destek
birimleri içermekte olup, başlıca görevleri diğer ülkeleri Çin’e karşı nükleer saldırıda bulunmaktan
caydırmak ve nükleer karşı saldırı ile konvansiyonel füzelerle hassas vuruş gerçekleştirmektir.
Dong Feng türü balistik füzeler ile Chang Jian tipi cruise füzelerine sahip olan İkinci Topçu
Kuvveti, enformasyonel sisteme dönüşümünü hızlandırmaya çalışmakta, silah ve donanım
alanlarındaki bağımsız yenilikleri güçlendirmek üzere bilimsel ve teknolojik ilerlemeye
dayanmakta, mevcut donanımlarını modernize etmekte, füzelerinin güvenliğini, güvenilirliğini ve
etkinliğini artırmakta, hızlı mukabele, etkin taarruz, hassas vuruş, korunma ve hayatta kalma
yeteneklerini güçlendirmektedir.
- İç güvenlik güçleri ile diğer özel kuvvetlerden oluşan Halkın Silahlı Polis Gücü, barış
zamanında koruma görevleri yerine getirmekte, acil durumlarla ilgilenmekte, terörizmle mücadele
etmekte, ulusal ekonomik kalkınmaya katılmakta ve desteklemektedir. Savaş zamanında ise,
HKO’nun savunma maksatlı operasyonlarına katkı sağlamaktadır. Polis Gücü’ne bağlı özel
kuvvetler altın yataklarının, ormanların, hidroelektrik santrallerinin ve ulaşım tesislerinin
güvenliğinden sorumludur. Sınır güvenliği ve itfaiye de Polis Gücü’ne bağlıdır.
- HKO’na yardım eden ve onu yedekleyen bir silahlı organizasyon olan milis güçler
ise düzenli işlerini yapmaya devam eden insanlardan oluşmaktadır. Milis güçler, sosyalist
modernizasyon çalışmalarına katılmakta, muhabere hazırlık ve savunma operasyonlarına destek
vermekte, sosyal düzenin sürdürülmesine yardımcı olmakta, acil kurtarma ve afet yardımı
çalışmalarında yer almaktadır. Milis güçler, büyüklüklerini ve yapılanmalarını optimal hale
getirmeye odaklanmakta, silah ve donanımlarını geliştirmekte, ayrıca özünü enformasyonun öne
çıktığı şartlarda (informationized conditions) yerel savaşları kazanmanın oluşturduğu çeşitlenen
askeri operasyonları destekleme kabiliyetini güçlendirmektedir.
4/13
3. Bölüm: Ulusal Egemenliği, Güvenliği ve Toprak Bütünlüğünü Savunmak:
Çin Silahlı Kuvvetleri’nin başlıca görevleri, ulusal savunmayı güçlendirmek, yabancı
saldırılara direnmek ve ana vatanı savunmaktır. Silahlı kuvvetlerin çeşitlenen görevleri barışı
korumayı, krizleri sınırlandırmayı, savaşları kazanmayı, kıyı ve hava güvenliğini sağlamayı,
harbe hazırlığı ve tatbikatları artırmayı, Çin’in egemenliği, güvenliği ve toprak bütünlüğünü
hedef alan her türlü provokasyona karşılık vermeyi ve onları caydırmayı amaçlamaktadır.
*
Sınır ve Kıyı Güvenliği:
22.000 km’den fazla kara sınırına ve 18.000 km.’den fazla sahil şeridine sahip olan Çin, en çok
komşusu ve en uzun kara sınırı bulunan ülkeler arasındadır. Çin’in adalarından 6500’den fazlası
500 metrekareden büyüktür ve ülkenin ada kıyı şeridi uzunluğu 14.000 km’dir. Sınır ve kıyı
savunma kuvvetleri, harbe hazırlık görevlerine odaklanmakta, savunma ve keşif kabiliyetini
güçlendirmekte, her türlü işgal, sınır ihlali ve sabotaja karşı etkin koruma sağlamakta, sivil-asker
ortak kontrol ve idari görevleri yerine getirmekte ve acil müdahale misyonları gerçekleştirmektedir.
Çin, yedi komşu ülkeyle sınır işbirliği anlaşmaları imzalamış, ayrıca 12 ülkeyle de sınır
savunma görüşme mekanizmaları kurmuştur.
HKO Donanması, denizlerde kontroller yapmakta, devriye mekanizmaları tesis etmekte, civar
deniz alanlarındaki durumsal farkındalığı artırmakta, taciz, sızma ve sabotaj faaliyetlerine karşı
etkin koruma sağlamakta ve deniz ve hava kazalarında acil müdahalede bulunmaktadır. Donanma,
deniz güvenliği alanında işbirliğini geliştirmekte, denizde barış ve güvenliği ve seyrüsefer
serbestisini korumaktadır. Çin ve ABD Deniz Kuvvetleri, Askeri Denizcilik Danışma Anlaşması
çerçevesinde, denizlerde kazaları önlemek üzere, düzenli olarak bilgi değişiminde bulunmakta;
ayrıca Çin ve Vietnam Deniz Kuvvetleri arasındaki Ortak Devriye Anlaşması uyarınca, iki ülkenin
anılan kuvvetleri 2006 yılından bu yana yılda iki kez ortak devriye faaliyetleri yürütmektedir.
Sınır Kamu Güvenliği Gücü, silahlı bir kolluk kuvveti olup, sınırlarda, sahil bölgelerinde ve
limanlarda görev yapmaktadır. Kamu Güvenliği Gücü, ulusal egemenliği korumanın ve sınır, sahil
ve deniz alanlarında güvenlik ve istikrarı sağlamanın yanı sıra, sınır ötesi balıkçılık faaliyetlerine
karşı tedbirler almakta, deniz devriye faaliyetlerini güçlendirmekte ve denizde işlenen suçlarla da
ilgilenmektedir. Kamu Güvenliği Gücü, 2011 yılından bu yana, 47.445 davayla ilgilenmiş, 12.357
kg. uyuşturucu ve 125.115 yasadışı silaha el koymuş ve yasadışı yollardan sınırı geçen 5607 kişiyi
tespit etmiştir.
Milisler, harbe hazırlık görevlerinde, asker-polis-sivil ortak savunma çalışmalarında ve sınır ve
sahillerin korumasında aktif olarak yer almaktadır.
*
Ülkesel Hava Güvenliği:
HKO Hava Kuvvetleri ulusal hava savunma sisteminin temelini oluşturmaktadır. Çin hava
savunma sistemi keşif ve gözetleme, komuta kontrol, hava savunması, yerde konuşlu hava
5/13
savunması, entegre destek ve sivil hava savunması olarak altı alt sistemden oluşmaktadır. Çin keşif
ve erken uyarı, mukavemet, karşı saldırı ve korunma unsurlarını bütünleştiren bir hava savunma
gücü sistemi kurmuştur.
*
Sürekli Harbe Hazırlık:
Harbe hazırlık kabiliyetlerinin güçlendirilmesi çeşitli güvenlik tehditleriyle mücadele ve
çeşitlenen askeri görevlerin başarıyla yerine getirilmesi açısından önemli bir güvencedir. Düzenli
bir harbe hazırlık sistemi olan HKO, harbe hazırlıkla ilişkili alt yapısını geliştirmekte, senaryo
yönelimli eğitimler uygulamakta ve acil durum görevleri organize etmektedir. HKO’nun kara, hava
ve deniz unsurları kendi harbe hazırlık çalışmalarını yürütmektedir. HKO İkinci Topçu Kuvveti de
barış zamanında gerekli hazırlık düzeyini muhafaza etmektedir. Savaş zamanı ihtiyaçlarıyla barış
zamanı ihtiyaçlarının birleştirilmesi ilkesini takip eden İkinci Topçu Kuvveti, her zaman
teyakkuzdadır. Bu bağlamda, harbe hazırlığa yönelik eksiksiz bir sistem oluşturmuş ve savaş
tehdidi ile acil durumlara hızlı ve etkin mukabeleyi sağlamak üzere, bütüncül, fonksiyonel, çevik ve
etkin bir operasyonel görev sistemi tesis etmiştir.
Bir nükleer saldırı tehdidiyle karşı karşıya kalması durumunda, Çin’in nükleer füze gücü bir
üst seviyeye çıkarılarak, düşmanı nükleer saldırıdan caydırmaya yönelik karşı nükleer saldırıya
hazır duruma geçirilecektir. Bir nükleer saldırıya maruz kalınması halinde ise, İkinci Topçu
Kuvveti, diğer kuvvetlerin nükleer kuvvetleriyle birlikte ya da onlardan bağımsız olarak nükleer
füzeler kullanacaktır.
Öte yandan, Çin’in konvansiyonel füze kuvveti de, orta ve uzun erimli hassas vuruşlar yapmak
üzere, çok kısa bir süre içinde barış zamanından savaş zamanına geçmeye muktedirdir.
*
Senaryoya Dayalı Tatbikat ve Eğitimler:
HKO, senaryoya dayalı tatbikat ve eğitimleri, askeri eğitimde dönüşümü hızlandırmak ve
muharebe yeteneğini geliştirmek bakımından çok önemli görmektedir. Bu çerçevede özellikle
ordunun bilgi sistemlerine dayalı savaş kabiliyeti yükseltilmektedir.
4. Bölüm: Ulusal Ekonomik ve Sosyal Kalkınmayı Desteklemek:
Anayasa ve ilgili kanunlar, Çin Silahlı Kuvvetleri’ne Çin halkının huzurlu şekilde çalışmasının
korunması, ulusal kalkınmaya katkı sağlanması ve halka bütün gücüyle hizmet etmesi sorumluluğu
yüklemektedir. Bu bağlamda, Çin Silahlı Kuvvetleri ulusal kalkınma, acil kurtarma ve afet
yardımına aktif şekilde katılmakta, sosyal uyum ve istikrarın korunmasına hizmet etmekte ve ulusal
kalkınma menfaatlerinin korunmasına çalışmaktadır.
*
Ulusal Kalkınmaya Katılım:
HKO ve Halkın Silahlı Polis Gücü, eğitim, harbe hazırlık, bilimsel araştırma ve deney gibi
görevlerini başarıyla yerine getirmesi şartıyla, gayretlerini ekonomik ve sosyal kalkınmaya yönelik
ulusal ve bölgesel plan ve düzenlemeler üzerine yoğunlaştırmakta, imkân ve kabiliyetlerini yerel
6/13
yönetimlerin ihtiyaçları ve yerel halkların beklentileri doğrultusunda birleştirmekte, sahip oldukları
kaynakları ve avantajları tam anlamıyla kullanmakta, bölgesel plandaki kilit alt yapı projelerini
(ulaşım, suyun korunması, enerji, iletişim vb.) ekolojik çevrenin korunmasına (özellikle
ağaçlandırma faaliyetleri ve su alanlarının korunması) ve yeni sosyalist kırsal alan kalkınmasına
destek vermekte, yoksulluğun azaltılması girişimlerine yönelik adımlar atmakta, eğitime mali
yardımda bulunmakta ve tıbbi bakım desteği sağlamaktadır. Bu kapsamda, 2011 yılından bu yana
çeşitli projelere 15 milyon işgününden fazla zaman ayrılmış; 1,2 milyondan fazla motorlu araç ve
makine temin edilmiş ve 350’den fazla büyük çaplı şehir projesine (havalimanı, otoban, demiryolu
ve suyun korunmasına yönelik tesislerin inşası) destek sağlanmıştır. Ayrıca haritacılık, meteoroloji
ve su tedariki alanlarında uzmanlaşmış teknik birimler de yerel halklara hizmet götürmektedir.
Bilim ve teknoloji, eğitim, kültür ve sağlık alanındaki çalışmalar kapsamında ise, 2011-2012
döneminde askeri akademiler, araştırma kurumları ve uzman teknik birimler, aralarında büyük
ulusal projelerin de bulunduğu 200’den fazla araştırma ve kilit teknolojiyle ilişkili ARGE programı
üstlenmiş; önemli bilimsel ve teknolojik problemlerin çözümüne yönelik 220’den fazla projeye
iştirak etmiş ve 180 adet teknoloji transferi yapmıştır. HKO ve HKO Polis Gücü’ne bağlı 108
hastane ülkenin batısındaki yoksul bölgelerdeki 130 hastaneyle eşleştirilmiş, kolordu düzeyinin
altındaki sağlık birimleri ise ilçelerdeki 1283 klinik ve sağlık merkeziyle eşleştirilmiştir. Silahlı
Kuvvetler 2009-2012 arası dönemde, Sincan ve Tibet gibi özellikle etnik azınlıkların yaşadığı
bölgelerde 57 okul finanse ve inşa etmiş ve 30.000’den fazla çocuğa derslik sağlamıştır.
*
Acil Kurtarma ve Afet Yardımı:
Çin, doğal felaketlere en çok maruz kalan ülkelerden biridir. Çin Silahlı Kuvvetleri, acil
kurtarma ve afet yardımında her zaman en acil, en çetin ve tehlikeli görevleri üstlenmektedir. HKO
ve HKO Polis Gücü, mahsur kalanların kurtarılması ve tahliyesi, önemli tesislerin ve alanların
güvenliğinin sağlanması, önemli malzemelerin kurtarılması ve taşınması, yolların, köprülerin ve
tünellerin kısa sürede onarılması, denizde arama ve kurtarma, KİS’nın kurtarılması, salgın
hastalıkların kontrol altına alınması, tıbbi yardım gibi özel operasyonlara katılma, diğer büyük
tehlikelerin ve felaketlerin önlenmesi ve yerel idarelere felaket sonrası yeniden imar sürecinde
yardım edilmesi gibi görevler verilmiştir.
HKO ve HKO Polis Gücü ve hükümetler, doğal felaketlere karşı çeşitli düzeylerde asker-sivil
ortak müdahale mekanizmaları tesis etmiştir. Şimdiye dek, devlet düzeyinde 50.000 kişiden oluşan
9 adet profesyonel ekip kurulmuştur.
*
Sosyal İstikrarın Sürdürülmesi:
Çin Silahlı Kuvvetleri, sosyal düzenin muhafazası, terör eylemlerine karşı koruma ve bu
eylemlerle mücadeleye de katılmaktadır. HKO Polis Gücü, acil durumlarda ve sosyal istikrarın
muhafazasında devletin bel kemiğini oluşturmakta olup, kuvvet yapılanmasını da buna uygun
olarak oluşturmuştur. Ayrıca, devlet, eyalet, belediye ve vilayet düzeyinde, terörle mücadele
birimleri, özel görevli birlikler ve ekiplerden oluşan terörle mücadele yapıları da teşkil edilmiştir.
7/13
HKO da kamu güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olmakta ve büyük olaylarda HKO Polis
Gücü’ne destek vermektedir. Milis güçler de sosyal istikrarın korunmasına katkı sağlamaktadır. Bu
çerçevede, kamu güvenliğinin müşterek savunmasında, bütüncül sosyal yönetimde ve büyük
olaylarda güvenliğin sağlanmasında rol almaktadırlar. Her yıl 90.000’den fazla milis köprü, tünel ve
demiryollarında güvenliği sağlamaktadır.
*
Deniz Hak ve Menfaatlerinin Korunması:
Çin bir kara ülkesi olduğu kadar aynı zamanda büyük bir deniz ülkesidir. Denizler ve
okyanuslar, Çin’in sürdürülebilir kalkınması açısından zengin kaynaklar sunmakta ve bu nedenle
Çin halkının refahı ve geleceği açısından hayati önem taşımaktadır. Deniz ve okyanuslardan
yararlanma, bu alanların korunması ve Çin’in bir deniz gücü haline getirilmesi temel kalkınma
stratejisidir. Çin’in deniz hak ve menfaatlerinin korunması HKO’nun başlıca görevidir.
Bu bağlamda ÇHK Donanması, rutin görevlerinin yanı sıra, Çin’in denizde gerçekleştirdiği
kolluk uygulamaları ile balıkçılık, petrol ve doğal gaz kaynaklarından yararlanma faaliyetlerine
güvenlik desteği sağlamaktadır. Sınır kamu güvenliği güçleri de silahlı bir kolluk gücü olarak deniz
alanlarının güvenliğine katkı yapmaktadır.
*
Deniz Aşırı Menfaatlerin Korunması:
Çin, dünya ekonomisiyle tedricen bütünleştikçe, deniz aşırı menfaatler Çin’in ulusal milli
menfaatlerinin tamamlayıcı bir parçası haline gelmektedir. Bu çerçevede, deniz aşırı bölgelerdeki
enerji ve diğer kaynaklar, stratejik deniz iletişim hatları ve Çin vatandaşlarıyla ilgili güvenlik
konuları ön plana çıkmaktadır. Seyir halindeki gemilerin korunması, deniz aşırı bölgelerdeki Çin
vatandaşlarının tahliyesi ve acil kurtarma, HKO’nun ülkenin ulusal menfaatlerini korumak ve
uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesinin önemli yöntem ve araçları olmuştur. Çin
Deniz Kuvvetleri, Aralık 2012 itibariyle, 13 görev gücüne katılmış, 34 savaş gemisi, 289 helikopter,
910 Özel Operasyon Gücü askeri sevk etmiş ve 4984 geminin korunmasına katkı sağlamıştır.
Şubat 2011’de Libya’da meydana gelen karışıklıklar, bu ülkedeki Çin kurumlarına,
girişimlerine ve vatandaşlarına karşı önemli tehditler oluşturmuştur. Çin Hükümeti o güne dek
gerçekleştirdiği en büyük deniz aşırı tahliyeyi gerçekleştirmiş ve 35.860 Çin vatandaşının ülkeye
getirilmesini sağlamıştır.
5. Bölüm: Dünya Barışını ve Bölgesel Güvenliği Korumak:
*
BM Barış Gücü Operasyonlarına Katılım:
Çin, uluslararası sorumluluklarını ve yükümlülüklerini ciddiyetle yerine getirmekte ve BM
barışı koruma misyonlarına aktif şekilde katılmaktadır. HKO, bugüne dek 23 barışı koruma
misyonuna 22.000 askeri personel göndermiştir. Çin, BMGK daimi üyeleri arasında, barışı
koruma misyonlarına en fazla sayıda birlik ve polis gücü görevlendiren ülkedir. Çin, aynı
zamanda, katkıda bulunan 115 ülke arasında, mühendislik, nakliye ve tıbbi destek alanlarında en
8/13
fazla birlik gönderen ülkedir. Çin ayrıca, bütün gelişmekte olan ülkeler arasında, BM barışın
korunması faaliyetlerinin finansmanında en büyük payı üstlenmektedir. Aralık 2012 itibariyle,
toplam 1842 HKO personeli 9 BM alan misyonunda görev yapmaktadır. Geçtiğimiz 22 yıl zarfında,
Çin barışı koruma unsurları, 10.000 km. yol ve 284 köprü yapmış ya da onarmış, 9000’den fazla
mayın ve patlamamış madde temizlemiş, 11 milyon km. yol yaparak, 1 milyon tonun üzerinde
kargo nakliyesini gerçekleştirmiş ve 120.000 hastaya tıbbi bakım sağlamıştır.
*
Uluslararası Kurtarma ve İnsani Yardım:
HKO, 2002’den bu yana 36 acil insani yardım misyonuna iştirak etmiş ve afete maruz kalan 27
ülkeye 1,25 milyar Renminbi değerinde yardım malzemesi ulaştırmıştır. Mühendislerden, tıbbi
personelden ve deprem uzmanlarından oluşan Çin Arama ve Kurtarma Ekipleri, 2001’den bu yana,
8 uluslararası kurtarma operasyonunda görev almıştır. HKO Donanması’nın yüzen hastanesi,
2010-2011 döneminde, Asya ve Afrika’daki 5 ülkeyle, Latin Amerika’daki 4 ülkeye tıbbi bakım
hizmeti götürmüştür. Yüzen hastane, 193 gün seyrederek, 42.000 deniz mili yol kat etmiş ve
yaklaşık 50.000 kişiye tıbbi hizmet sunmuştur. Çin Hükümeti kara mayınlarının sebep olduğu
insani sorunların çözümlenmesine de büyük önem vermektedir. Bu çerçevede, HKO, yaklaşık 40
Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkesine mayınlardan arınma konusunda yardımcı olmuştur. HKO,
yabancı ülkelerde görevlendirilmek üzere 400 mayın temizleme personeli yetiştirmiş olup, bunlar
kara mayınlarının bulunduğu 200.000 m² den fazla alanda mayınların temizlenmesine rehberlik
etmiş ve ilgili ülkelere 60 milyon Renminbi değerinde mayın temizleme donanımı bağışlamıştır.
*
Uluslararası Stratejik Deniz İletişim Hatlarının Güvenliğinin Sağlanması:
Çin Donanması, uluslararası yükümlüklerini yerine getirmek üzere, Aden Körfezi’nde ve
Somali sularında düzenli koruma görevi icra etmektedir. Aralık 2012 itibariyle, Çin Donanması’na
bağlı görev grupları Dünya Gıda Programı’nın dört gemisine ve 2445 yabancı gemiye koruma
hizmeti vermiş olup, bu rakam korunan gemilerin toplamının % 49’una karşılık gelmektedir. Çin
Deniz Kuvvetleri, bu görevini yerine getirirken ortak koruma, bilgi paylaşımı, koordinasyon ve
irtibat alanlarında, diğer ülkelerin deniz kuvvetleriyle iletişim içinde bulunmaktadır. Çin, Somali
Kıyılarındaki Korsanlığa Karşı Temas Grubu’na ve uluslararası ticaret gemilerinin korunmasına
yönelik Ortak Bilinç ve Askeri Faaliyetlerin Düzenlenmesi (SHADE)Toplantılarına iştirak
etmektedir.
*
Yabancı Askeri Kuvvetlerle Müşterek Harekât ve Eğitimler:
Bağlantısız, çatışmacı olmayan, üçüncü tarafları hedef almayan ve karşılıklı yarar ve eşitlik
ilkeleri çerçevesinde hareket eden HKO, diğer ülkelerle ikili ve çok taraflı tatbikat ve eğitimler
düzenlemektedir. HKO 2002’den bu yana 31 ülkeyle 28 ortak tatbikat ve 34 ortak eğitim programı
düzenlemiştir.
Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) çerçevesindeki terörle mücadele tatbikatları (Peace Mission
tatbikatları) oldukça kurumsallaşmıştır. Çin ile ŞİÖ üyesi ülkeler, bugüne dek 9 ikili ve çok taraflı
9/13
askeri tatbikat gerçekleştirmiştir. Bu tatbikatlar teröristleri, ayrılıkçıları ve aşırılık yanlısı güçleri
caydırmaya yöneliktir.
Bunun dışında, Çin Deniz Kuvvetleri son dönemde Pakistan’ın ev sahipliğinde Arap
Denizi’nde (Umman Denizi) düzenlenen çok uluslu tatbikatlara katılmış; Rus Donanması’yla
birlikte Sarı Deniz’de deniz trafik arterlerinin ortak savunmasına yönelik bir tatbikat yapmış ve
Tayland deniz piyadeleriyle ortak eğitim harekâtı gerçekleştirmiştir. Çin’in diğer ülkelerle yaptığı
ortak askeri eğitim programları genişlemekte ve derinleşmektedir. Çin HKO Kara Kuvvetleri 2007
yılından bu yana aralarında ülkemizin de bulunduğu pek çok ülkeyle (Hindistan, Moğolistan,
Singapur, Romanya, Tayland, Endonezya, Pakistan, Kolombiya, Ürdün ve ABD) çeşitli konularda
ortak eğitim çalışmaları gerçekleştirmiştir. Benzer şekilde HKO Hava Kuvvetleri de Pakistan,
Venezuela ve Belarus’la ortak eğitim faaliyetleri düzenlemiştir.
Sağlık hizmetleri, insani yardım ve afet yardımı konularında da ortak eğitim ve tatbikatlar
düzenlenmektedir.
Sonuç:
Çin Silahlı Kuvvetleri, yeni yüzyıldaki bu aşamada tarihi misyonlarını etkin şekilde yerine
getirmekte ve çeşitlenen görevlerini, en önemlisi de enformasyonun öne çıktığı şartlarda yerel
savaşları kazanma görevini başarıyla gerçekleştirmek üzere kapasitesini güçlendirmektedir. Çin
Silahlı Kuvvetleri, ulusal egemenlik, güvenlik ve toprak bütünlüğünü kararlılıkla savunmakta,
ulusal ekonomik ve sosyal kalkınmayı güvence altına almakta ve halkın huzur ve istikrar içinde
yaşamasını temin etmektedir. Silahlı Kuvvetler acil, zor, tehlikeli ve çetin görevleri başarılı bir
şekilde yerine getirmekte ve harbe hazırlık kapsamındaki önemli harekâtlar ve eğitimlerle halkın
güvenini ve övgüsünü kazanmaktadır.
Bu tarihi başlangıç noktasında, Çin Silahlı Kuvvetleri, soylu ve gururlu görevler ile önemli ve
onurlu sorumluluklar üstlenmektedir. Çin Silahlı Kuvvetleri, ulusal egemenlik, güvenlik ve Çin
halkının menfaatlerinin korunmasını her şeyin üstünde görecek; dünya barışının korunması ve ortak
kalkınmanın sağlanmasını önemli görevler olarak kabul edecek; ulusal savunma ve silahlı
kuvvetlerin modernizasyonunu hızlandıracak; uluslararası güvenlik işbirliğine aktif olarak
katılacak, diğer ülkelerin silahlı kuvvetleriyle birlikte, uluslararası güvenlik ortamında barış,
istikrar, eşitlik, karşılıklı güven ve kazan kazan anlayışını güçlendirecektir.
Ekler: Belgenin 1 nolu Eki’nde 2011-2012 arası dönemde Yabancı Ülke Silahlı Kuvvetleri’yle
yapılan ortak tatbikat ve eğitimler; 2 nolu Eki’nde Çin Silahlı Kuvvetleri’nin 2011-2012 dönemde
katıldığı uluslararası afet yardımı ve kurtarma faaliyetleri, 3 nolu Eki’nde ise Çin Silahlı
Kuvvetleri’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle katıldığı BM Barışı Koruma Operasyonları hakkında
çizelgelere yer verilmektedir.
10/13
2.
Değerlendirme:
a. Çin, askeri konularda uluslararası kamuoyu tarafından kendisine yöneltilen “şeffaflık”
taleplerini karşılamak, dünya görüşü ile ulusal hedeflerini ve uluslararası güvenliğe yaptığı katkıları dış
dünyaya duyurmak maksadıyla 1998 yılından bu yana Beyaz Kitaplar yayımlamaktadır.
b. Ait oldukları yıllara göre “Çin’in 2008 Yılındaki Ulusal Savunma Politikası”, “Çin’in 2010
Yılındaki Ulusal Savunma Politikası” gibi adlandırılan ilk yedi belgeden farklı olarak, 2013 yılı Beyaz
Kitabı, tematik bir başlıkla, “Çin Silahlı Kuvvetleri’nin Çeşitlenen Görevleri” adıyla yayımlanmıştır.
Bu değişikliğe bağlı olarak, belgenin içeriği temayla uyumlu kılınmış ve belge, öncekilerdeki kadar
geniş kapsamlı içerik (2010 yılındaki belge 10 bölümden oluşmaktadır) yerine, beş bölümden oluşacak
şekilde hazırlanmıştır. İçeriğin sınırlandırılması, daha önceki belgelerde yer verilen bazı hususlara hiç
değinilmemesi sonucunu doğurmuş, sözgelimi kitapta Çin’in savunma bütçesi konusunda hiçbir bilgi
sunulmamıştır.
c. Belgenin başında stratejik niyetlerini “barışçıl kalkınma, hiçbir zaman hegemonya peşinde
koşmama, hegemonik şekilde davranmama ve yayılmacı bir askeri politikaya angaje olmama” şeklinde
formüle eden Çin, savunma amaçlı bir ulusal savunma politikası izlediğini ve ilk saldıran taraf
olmayacağını da vurgulamıştır.
d. Belgede Çin’in karşı karşıya olduğu yeni tehdit ve sınamalar arasında, hegemonya, güç
politikaları ve yeni müdahaleciliğin artması, yerel karışıklıklar, aniden ortaya çıkan sıcak konular,
geleneksel ve geleneksel olmayan güvenlik sınamalarının birbirine karışması, uluslararası askeri
alandaki rekabetin artması, uluslararası güvenliğin daha beklenmedik, daha birbiriyle ilişkili ve
daha kapsamlı hale gelmesi, ABD’nin Asya-Pasifik’teki güvenlik stratejisinde ayarlamalar yapması,
beka ve kalkınma güvenliği konuları ile geleneksel ve geleneksel olmayan tehditlerin iç içe
geçmesi, bir ülkenin Asya-Pasifik’teki askeri ittifaklarını ve varlığını güçlendirmesi, bazı komşu
ülkelerin Çin’in ülkesel egemenliği ve deniz hak ve menfaatleri konusunda durumu kötüleştirici adımlar
atmaları, Japonya’nın Diaoyu Adaları konusunda sorun çıkarması, terör, ayrılıkçılık ve aşırıcılık
kaynaklı tehditlerin artması, Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlerin eylemleri, sosyal
uyum ve istikrarı etkileyen faktörler Çin’in deniz aşırı menfaatlerine yönelik güvenlik risklerinin
artması ile dış uzay ve siber uzaydaki rekabetin tırmanması gibi unsurlar sayılmaktadır.
e. Belgeye Çin’in uluslararası ve bölgesel ortama ilişkin değerlendirmeleri açısından
bakıldığında şu hususlar ön plana çıkmaktadır :
Çin, Asya-Pasifik bölgesinin giderek artan şekilde dünya ekonomik kalkınmasının ve büyük güçler
arasındaki stratejik etkileşimin sahnesi haline geldiğini ve ABD’nin bölgeye yönelik politikalarının da
etkisiyle bölgesel görünümün önemli şekilde değiştiğini düşünmektedir.
2013 yılı Beyaz Kitabı’nda, ABD’yle ilgili olarak, “ABD Asya-Pasifik stratejisinde ayarlamalar
yapmaktadır ve bölgenin görünümü ciddi şekilde değişmektedir” ifadesine yer verilmiştir. Bunun yanı
sıra, bazı yorumlarda, belgede yer alan “Bir ülke Asya-Pasifik bölgesindeki askeri ittifaklarını
11/13
güçlendirmekte, askeri varlığını genişletmekte ve bölgedeki durumu sıklıkla daha gergin hale
getirmektedir” ifadesiyle de üstü kapalı şekilde ABD’nin kastedildiği ileri sürülmektedir.2 ABD’yle
ilişkiler konusunda daha önceki belgelerle karşılaştırıldığında dikkati çeken bir husus da, önceki Beyaz
Kitaplar’da yer verilen ABD’nin Tayvan’a silah satışı meselesine son belgede yer verilmemesidir.
Çin, komşularıyla Güney ve Doğu Çin Denizleri’nde yaşadığı deniz yetki alanlarına ilişkin
ihtilaflara da belgede yer vermiştir. Bu kapsamda, bazı komşu ülkelerin Çin’in deniz hak ve
menfaatleriyle ilişkili olan uygulamalarından duyulan rahatsızlık üstü kapalı olarak dile getirilirken,
Senkaku/Diaoyu adaları konusunda Japonya’yla yaşanan anlaşmazlıktan açıkça söz edilmiştir.
Öte yandan, son Beyaz Kitap’ta Kuzey Kore meselesine değinilmemiştir.
f.
Belgede Çin Silahlı Kuvvetleri’nin öncelikli görevleri özetle aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
(1) Ülkenin ulusal egemenliğinin, güvenliğinin ve toprak bütünlüğünün korunması ile barışçıl
kalkınmasının desteklenmesi (Ayrılıkçı güçlerle mücadele, deniz hak ve menfaatlerinin korunması ve
dış uzay ve siber uzaydaki ulusal menfaatlerin güvence altına alınması özellikle vurgulanmaktadır.)
(2) Enformasyonun ön plana çıktığı şartlarda yerel savaşlara girmeye ve bu savaşları
kazanmaya hazır olmak ve harbe hazırlık durumunu geliştirmek.
(3) Geniş kapsamlı güvenlik anlayışını desteklemek ve savaşlar dışındaki askeri operasyonları
etkin şekilde yönetmek.
(4) Diğer ülkelerle güvenlik
yükümlülüklerini yerine getirmek.
alanındaki
işbirliğini
derinleştirmek
ve
uluslararası
g. Yeni Beyaz Kitap, Çin Silahlı Kuvvetleri’ne ilişkin bazı bilgilerin ilk kez uluslararası
kamuoyuyla paylaşılması yönüyle de dikkat çekmiştir.
Bu çerçevede, öncelikle HKO’na bağlı kuvvetlerin sayısı ilk kez açıklanmıştır. Buna göre, Kara
Kuvvetleri’ne bağlı mobil operasyonel birimlerin 850.000, Deniz Kuvvetleri’nin 235.000, Hava
Kuvvetleri’nin ise 398.000 kişiden oluştuğu ifade edilmiştir. Bu verilerden toplamda 1 milyon 483.000
kişiye ulaşılmakta olup, bu rakam 2006 yılı Beyaz Kitabı’nda açıklanan 2 milyon 300.000 mevcudun
gerisinde kalmaktadır. Belgede, aradaki farkın nereden kaynaklandığı konusunda herhangi bir bilgi
verilmemiştir.
Son Beyaz Kitap’ta Çin’in askeri kuvvet yapılanmasına ilişkin olarak da ilk defa açıklanan bazı
bilgilere yer verilmektedir. Bu kapsamda, kuvvetlerin oluşumuna, örgütlenmesine ve
konuşlandırılmalarına ilişkin bazı bilgiler (18 birleşik kolordunun 7 askeri bölge komutanlığına bağlı
olarak görev yaptığı, hangi kolordunun hangi komutanlığa bağlı olarak çalıştığı gibi) ilk kez
kamuoyuyla paylaşmıştır.
2
Bu konuda örnek olarak bkn. Jayadeva Ranade, “China’s Defence White Paper 2013”, Institute of Peace and
Conflict Studies”, Special Commentary, Nisan 2013; Dennis J. Blasko, “2013 Defence White Paper in Pesrpective”,
China Brief, Cilt 13, Sayı 9, 25 Nisan 2013.
12/13
Kitap’ta Çin’in temel füze programı da ilk defa kamuoyuna açıklanmış ve İkinci Topçu
Kuvveti’nin Dong Feng tipi balistik füzeler ile Chang Jian tipi cruise füzelerine sahip olduğu
belirtilmiştir.
13/13