kullanım amaçları üç ana gurupta toplanır

1
Türkçe Başlık:
Kontrast Ekokardiyografi: Tarihi, Günümüzdeki Klinik Uygulamalar ve Geleceği
İngilizce Başlık:
Contrast Echocardiography: History, Current Clinical Applications and Future Potentials
Yazarlar:
Yar. Doç.Dr. Fatih Bayrak, Kardiyoloji Uzmanı, Yeditepe Üniversitesi Hastanesi,
İstanbul
Yrd. Doç. Dr. A. Ümit Keskin, Yeditepe Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği,
İstanbul
Yar. Doç.Dr. Gökmen Gemici, Kardiyoloji Uzmanı, Yeditepe Üniversitesi Hastanesi,
İstanbul
Prof. Dr. Muzaffer Değertekin, Kardiyoloji Uzmanı, Yeditepe Üniversitesi Hastanesi,
İstanbul
Prof. Dr. Ertan Demirtaş, Kardiyoloji Uzmanı, Yeditepe Üniversitesi Hastanesi, İstanbul
Yazışma yazarı:
Dr. Fatih Bayrak
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü
Devlet yolu, Ankara Cad. No:102-104 34752 Kozyatağı, İstanbul
Tel: 0 216 5784240-4244
GSM: 0 533 241 07 99
Faks: 0 216 5784963
e-mail: [email protected]
2
Özet
Pulmoner dolaşımı geçip, sol ventrikül kavitesini opasifiye eden ultrasonik kontrast
maddelerin gelişmesi, suboptimal akustik penceresi olan hastalardaki görüntü
probleminin aşılmasında önemli bir aşama olmuştur. Günümüzde bu ajanların en önemli
kullanım alanı sol ventrikül opasifikasyonu ve endokardiyal sınırların
belirginleştirilmesidir. Bunun yanında klinik pratikte, kan akımı değerlendirilmesi,
geometric bozuklukların saptanması (anevrizma gibi) ve yer kaplayan kitlelerin (trombüs
ve tümor gibi) tesbitinde de kullanılmaktadır. Bu ajanların miyokardiyal perfüzyonun
değerlendirilmesinde kullanımı ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Kontrast ajanların
kullanımı, ekokardiyografi süresini kısaltacak, tanısal doğruluğu arttıracak ve gereksiz
ileri tetkiklerden hastaları kurtaracaktır.
Summary
Advances in the engineering of contrast agents have enriched two-dimensional
echocardiography. The currently approved application of contrast echocardiography is for
left ventricle opacification and enhanced endocardial border delineation in patients with
suboptimal acustic windows. In addition, contrast echocardiography allows
differentiation of mass formations (such as thrombus) and identification of geometric
distortions (such as aneurysm). Contrast echocardiography holds potential in myocardial
perfusion assessment. The use of these agents can shorten examination time, improve
diagnostic accuracy and eliminate unnecessary tests.
3
Giriş
Ekokardiyografik inceleme son 20 yılda kardiyak hastalıkların tanısında kullanılan
önemli bir yöntem haline gelmiştir. Bu yıllar içinde görüntü kalitesi ve rezolüsyonun
arttırılması ile ilgili önemli gelişmeler olsa da, akciğer hastalığı olan, obez veya göğüs
duvar anomalisi olan pekçok hastada halen tanısal değeri olan görüntüler elde etmek bir
problem olarak devam etmektedir. Pulmoner dolaşımı geçip, sol ventrikül kavitesini
opasifiye eden ultrasonik kontrast maddelerin gelişmesi, suboptimal akustik penceresi
olan hastalardaki görüntü probleminin aşılmasında önemli bir aşama olmuştur (1-5).
Kontrast maddeler şimdiye kadar en çok röntgen ışını prensibiyle çalışan sistemlerde
kullanılmıştır. Diğer yandan ultrasonografi ve ekokardiyografi de oldukça geniş bir teşhis
amaçlı kullanım imkanı sağlamış bulunmaktadırlar. Bu sistemlerin iyonlaştırıcı
radyasyon risklerinin olmaması, teşhiste hekimlerin ve hastaların ultrasonik sistemleri
tercih etmesine neden olmaktadır. Buna rağmen, ultrasonik kontrast maddelerin kullanımı
diğer (konvansiyonel röntgen, BT, MR) görüntüleme sistemlerindeki kontrast madde
kullanımına kıyasla henüz başlangıç döneminde sayılabilir.
Vasküler yoldan ultrasonik kontrast maddelerinin ilk uygulaması Gramiak ve Shah
tarafından 1968 yılında uygulanmıştır (6,7). Daha sonraki araştırmacılar ajite edilmiş
serum fizyolojik, dekstroz, ve hidrojen peroksit solüsyonlarıyla deneme sonuçlarını rapor
etmişlerdir. Hastanın kendi kanı da bazı araştırıcılar tarafından ajite solüsyon olarak
kullanılmıştır (8,9).
Mikrokabarcıkların içindeki gazın kanda çözünmemesi kontrast maddenin ortamdaki
kalış süresini etkiler. Bu nedenle daha yeni tip mikrokabarcık esaslı ultrasonografik
kontrast maddelerde hava yerine florokarbon gazlarından yararlanılmaktadır. Bu gaz
4
kararlıdır ve metabolize olmaz. Bu tür mikroküreler kuvvetli ekojenik kontrast etki
yaratarak ekokardiyografik tetkik sırasında sol ventrikül endokardiyal sınırların daha iyi
görüntülenmesini sağlarlar.
Başarılı bir ekokontrast maddesi, bir periferik venden enjekte edilebilmeli, pulmoner
dolaşımdan kolayca geçebilmeli ve tek-tip kabarcık boyutlarına sahip olmalıdır. Bu
özellik, kontrast maddenin ortalama çapı 7 mikron olan pulmoner kapiller yataktan (10)
rahat geçmesini ve böylece madde yarı-ömrünün uzamasını sağlar. Günümüzde ticari
kullanıma sunulmuş bulunan mikrokabarcık ekokontrast maddeler ve özellikleri Tablo’da
özetlenmiştir.
Mikrokabarcıklar anjiyogenezis sırasında açığa çıkan integrinlerin, pıhtılardaki
aktiflenmiş trombositlerin üzerindeki GPIIb/IIIa reseptörünün, ve in vivo periferik lenf
düğümlerinin seçici kuvvetlendirilmesinin de dahil olduğu çeşitli vasküler belirteçlerin
ligandlarıyla konjuge edilmek suretiyle,
hedeflenmiş kontrast maddesi olarak
kullanılmışlardır. İlginç bir çalışmada farelerde kardiyak transplant reddinin seçici
görüntülenmesi amacıyla ICAM-1’e (intracellular adhesion molecule-1) hedeflenmiş
mikrokabarcıklar kullanılmıştır (11). Kontrast maddelerin bu alanda kullanılması hem
lokal tedavi hem de tanı modaliteleri açısında ümit vaad etmektedir.
Özetle, bu derlemede kontrast ekokardiyografinin bugünkü ve potansiyel vaad ettiği
kullanım alanlarından bahsedilecektir.
Global ve bölgesel sol ventrikül fonksiyonunun değerlendirilmesi
Sol ventrikül bölgesel ve global fonksiyonunun değerlendirilebilmesi için, sol ventrikül
endokard sınırının optimal olarak değerlendirilmesi gerekir. Özellikle segmenter
hareketlerin değerlendirilmesi, koroner arter hastalığı tanısı açısından önemlidir.
5
Endokardiyal sınırların net değerlendirilemediği hastalarda hem istirahat hem de stres
ekokardiyografide yalancı pozitif ve negatif sonuçlar ile karşılaşılabilmektedir. Kontrast
madde sol ventrikül opasifikasyonu ile endokardiyal sınırların netleşmesini sağlar ki
(Figür 1, 2a, 2b, 2c), bu da hem segmenter hareketlerin hem de bölgesel duvar
kalınlığının doğru bir şekilde değerlendirilmesine yardımcı olur. Global sol ventrikül
fonksiyonunun değerlendirilmesi ve ejeksiyon fraksiyonunun hesaplanmasında da
endokardiyal sınırların netliği önemlidir. Günümüzde klinikte verilen pekçok kararı
etkileyen bir parametre olan ejeksiyon fraksiyonun doğru hesaplanması kontrast ajanlar
ile çok daha kolay mümkün olmaktadır (12). Yine çeşitli çalışmalarda, kontrast ajanlarla
birlikte harmonik görüntüleme kullanıldığında, sol ventrikül opasifikasyonunun ve
endokardiyal sınırların belirginleşmesinin daha başarılı olduğu gösterilmiştir (13-16).
Suboptimal akustik penceresi olan hastalarda, kontrast ekokardiyografinin tanısal bilgiyi
%35-40 oranında arttırdığı gösterilmiştir (17-19).
Günümüzde, treadmill stres ekokardiyografide hastaların % 30’unda tanısal değeri
olmayan görüntüler elde edilmektedir (20). Stres ekokardiyografi uygulanan hastaların
bir kısmına ultrasonik kontrast ajan da verilmekte ve endokardiyal sınırlar çok daha
yüksek oranda netleşmekte (21) ve testin doğruluğu arttırılabilmektedir (22). Stres
ekokardiyografide tanısal doğruluğun artması maliyet etkinlik açısından da önemli
görünmektedir (17,23-26).
Sol ventrikül geometrisi ve intrakardiyak patolojilerin değerlendirilmesi
Ekokardiyografik görüntüler suboptimal olduğunda, tümör ve trombüs gibi intrakardiyak
kitlelerin ve sol ventrikül anevrizmalarının varlığı atlanabilir. 2 boyutlu görüntülerde
apikal bölgenin değerlendirilmesinde, özelliklede trombüs varlığının tespitinde çoğu
6
zaman sıkıntılar yaşanmaktadır. Özellikle apikal kitlelerin ve apikal hipertrofik
kardiyomiyopatinin tanısında kontrast ekokardiyografinin değeri gösterilmiştir (27,28).
Figür 2d’de kontrast ekokardiyografi ile tanısı konulmuş bir apikal trombüs vakası
görülmektedir.
Doppler incelemelerinin değerlendirilmesi
Doppler ekokardiyografi, kapak hastalıkları, konjenital kalp hastalıkları ve ventrikül
fonksiyonunun değerlendirilmesinde çok önemli hemodinamik veriler sağlar. Suboptimal
akustik penceresi olan hastalarda ise uygun tekniklere rağmen Doppler sinyalleri zayıf
olabilir. Bu tip durumlarda kontrast ajanlar Doppler sinyalini güçlendirmek ve kalitesini
artırmak amaçlı sıklıkla kullanılabilir. Özellikle spektral Doppler çalışmalarında bu
durum daha da önemli bir hale gelmektedir. Örneğin; akustik penceresi kötü hastalarda,
aort
darlığında
ve
triküspit yetersizliğinde hız
profillerinin
net
bir
şekilde
oluşturulabilmesinde kontrast ajanlar çok yararlıdır. Sağ kalp ile ilgili durumlarda ajite
salin sinyallerin kuvvetlendirilmesinde yeterli olmaktadır (29)(Figür 3). Sol kalbi
ilgilendiren durumlarda ise transpulmoner kontrast ajanlar kullanılmaktadır. Yapılan bir
çalışmada yüzey ekokardiyografi ile gradiyentleri ölçülemeyen 10 aort darlığı hastasında
ölçüm kontrast ajan sonrası tekrarlandığında, hastaların 9’unda ölçüm yapılabildiği ve
değerlerin kateterizasyon gradiyentleri ile uyumlu olduğu izlenmiştir (30). Yine
diyastolik fonksiyonların değerlendirilmesinde kullanılan pulmoner ven akımlarının
kuvvetlendirilmesinde kontrast ajanlar kullanılmaktadır.
Miyokardiyal perfüzyonun değerlendirilmesi
Günümüzde kullanılan noninvazif yöntemler olan nükleer görüntüleme ve stres
ekokardiyografinin kısıtlılıkları vardır. İskemik sendromlar, reversible iskemi, eski veya
7
yeni miyokard infarktüsü, stunning ve hibernasyonun birarada olduğu kompleks klinik
durumlardır. Bu nedenle yatak başında kullanılabilen ve henüz kontraktil bozukluklar
ortaya çıkmadan kullanılabilecek yeni tetkiklere ihtiyaç duyulmaktadır ki kontrast
ekokardiyografi ile miyokardiyal perfüzyon görüntüleme bu ihtiyacı karşılayacak gibi
görünmektedir (5,31,32). İstirahatte iskemi olan bölgede kontrast tutulumu diğer
segmentlere göre daha az olmaktadır.
Miyokardiyal
kontrast
ekokardiyografi,
miyokardiyal
canlılık
(viabilite)
ve
mikrovasküler yapının değerlendirilmesinde de kullanılmaktadır (33,34). Akut koroner
olaylarda trombolitik tedavi yada koroner anjiyoplasti sonrası kontrast tutulumunun
artması veya normale yaklaşması miyokardın kurtarıldığının yada residüel infarktın
küçük olduğunun bir göstergesidir (32). Miyokardiyal kontrast ekokardiyografinin, akut
koroner oklüzyonlarda nekroz riski altındaki bölgenin değerlendirilmesinde (35),
bölgesel koroner akım rezervi değerlendirmesinde (36) ve kollateral miyokardiyal kan
akımının değerlendirilmesinde de (37) etkin olarak kullanılabileceği gösterilmiştir.
Miyokardiyal iskeminin yada kritik koroner arter lezyonunun tesbit edilmesi ise kontrast
ekokardiyografi ile beraber stres uygulanmasını gerektirmektedir. Egzersiz ve
farmakolojik stresin her ikisi de uygulanabilir. Farmakolojik ajanlardan en sık dobutamin,
dipiridamol ve adenozin kullanılmaktadır. Geridönüşlü iskeminin gösterilmesinde
dipiridamol infüzyonunun tanısal doğruluğu % 80’in üzerinde, adenozinde ise %80-95
arasında değişmektedir (5,31). Dipiridamol ile yapılan çalışmalarda radyonüklid ve
ekokontrast ajanların perfüzyon defektlerinin uyumlu olduğu gösterilmiştir (38). Egzersiz
ile uygulanan stres ise kontrast ekokardiyografik çalışmada kısa iskemik periyod
nedeniyle tercih edilmemektedir ve bu konuda yayınlanmış çalışma bulunmamaktadır.
8
Alkol septal ablasyon uygulanacak hipertrofik kardiyomiyopatili hastalarda intrakoroner
ekokontrast enjeksiyonu, uygun septal arter seçilmesi aşamasında günümüzde rutin
kullanılır hale gelmiştir (Figür 4).
3 boyutlu ekokardiyografi günümüzde klinik pratikte kullanılır hale gelmekle birlikte, 2
boyutlu ekokardiyografide yaşanan çözünürlük problemleri bu uygulamda da
sözkonusudur.
Kontrast
ajanlar,
görüntü
kalitesinin
arttırılmasında
3
boyutlu
ekokardiyografi sırasında da kullanılmaktadır.
Klinik güvenlik ve tolerans:
Ultrasonik kontrast maddelerinin kardiyak şantı olan, konjenital kalp defektleri bulunan
ve kesitsel pulmoner vasküler yüzey alanları küçük olan hastalarda kullanımında dikkatli
olunması tavsiye edilir. Kontrast maddenin kabuk yapısı yan etkilerin belirlenmesinde
önemlidir. Ultrasonografik kontrast maddelerinin yan etkileri arasında kısa süreli mide
bulantısı, kusma, baş ağrısı, sıcak basması hissi, halsizlik, ateş yükselmesi, sersemleme,
göğüs ağrısı, eritem, dispne ve tad alma duyusunda değişiklikler rapor edilmiştir. Fareler
üzerinde yapılan kardiyolojik denemelerde mikrokabarcıkların kalp üzerinde 36.1 MPa
basınç meydana getiren darbeli ultrason ile birlikte kullanımı sonucunda potansiyel
olarak ciddi aritmilere yol açan EKG iletim anormallikleri gözlenmiştir (39). Bu
araştırıcılar, sadece ultrason veya sadece kontrast madde enjeksiyonunun aritmilere yol
açmadığına da not etmektedirler. Miyokard perfüzyonu çalışmaları için yapılan kontrastlı
ikinci harmonik görüntüleme tetkikleri sırasında sağlıklı insanlarda da premature
ventriküler kontraksiyonlar rapor edilmiştir (40). Çok nadir olarak hayatı tehdit eden
alerjik reaksiyonlarla karşılaşılabilmektedir (%0,01) (41). Yine Sonovue’nin akut koroner
sendromlarda, stabil olmayan iskemik kalp hastalığında, akut kalp yetersiziliğinde ve
9
ciddi ritim bozuklarında kullnaılması kontrendike olarak kabul edilmektedir (42). Klinik
çalışmalar ve geniş klinik tecrübeler doğrultusunda kontrast ekokardiyografinin risk/yarar
oranın mükemmel olduğu söylenebilir (43).
Sonuç olarak, pulmoner dolaşımı geçip, sol ventrikül kavitesini opasifiye eden ultrasonik
kontrast maddelerin gelişmesi, suboptimal akustik penceresi olan hastalardaki görüntü
probleminin aşılmasında önemli bir aşama olmuştur. Günümüzde bu ajanların en önemli
kullanım alanı sol ventrikül opasifikasyonu ve endokardiyal sınırların
belirginleştirilmesidir. Bunun yanında klinik pratikte, kan akımı değerlendirilmesi,
geometrik bozuklukların saptanması (anevrizma gibi) ve yer kaplayan kitlelerin (trombüs
ve tümor gibi) tesbitinde de kullanılmaktadır. Bu ajanların miyokardiyal perfüzyonun
değerlendirilmesinde kullanımı ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Kontrast ajanların
kullanımı, ekokardiyografi süresini kısaltacak, tanısal doğruluğu arttıracak ve gereksiz
ileri tetkiklerden hastaları kurtaracaktır.
Referanslar
1. Kasprzak JD, Ten Cate FJ. New ultrasound contrast agents for left ventricular and
myocardial opacification. Herz 1998;23:474 82.
2. Mulvagh SL, DeMaria AN, Feinstein SB, et al. Contrast echocardiography: Current
and future applications. J Am Soc Echocardiogr 2000;13:331-342.
3. Tardif JC, Dore A, Chan KL, et al. Economic impact of contrast stress
echocardiography on the diagnosis and initial treatment of patients with suspected
coronary artery disease. J Am Soc Echocardiogr 2002;15:1335-1345.
10
4. Yong Y, Wu D, Fernandes V, et al. Diagnostic accuracy and cost-effectiveness of
contrast echocardiography in the evaluation of cardiac function in technically very
difficult patients in the intensive care unit. Am J Cardiol 2002;89:711-18.
5. Kaul S. Myocardial contrast echocardiography: 15 years of research and development.
Circulation 1997;96:3745-60.
6. Gramiak R, Shah PM. Echocardiography of the aortic root. Invest Radiol 1968;3:356366.
7. Gramiak R, Shah PM, Kramer DH. Ultrasound cardiography: contrast studies in
anatomy and function. Radiology 1969;92:939-48.
8. Sheil ML, Kaul S, Spotnitz WD. Myocardial contrast echocardiography: development,
applications, and future directions. Acad Radiol 1996;3(3): 260-75.
9. Feinstein SB, Ten Cate FJ, Zwehl W, et al. Two-dimensional contrast
echocardiography: in vitro development and quantitative analysis of echo contrast agents.
J Am Coll Cardiol 1984;3:14-20.
10. Goldberg BB: Ultrasound contrast agents, in Wells PNT (ed): Advances in
Ultrasound Techniques and Instrumentation. New York, NY, Churchill Livingstone,
1993, pp 35-46.
11. Weller GE, Lu E, Csikari MM, et al. Ultrasound imaging of acute cardiac transplant
rejection with microbubbles targeted to intercellular adhesion molecule-1. Circulation
2003;108:218-224.
11
12. Hundley WG, Kizilbash AM, Afridi I, et al. Administration of an intravenous
perfluorocarbon contrast agent improves echocardiographic determination of left
ventricular volumes and ejection fraction: comparison with cine magnetic resonance
imaging. J Am Coll Cardiol 1998;32:1426-32.
13. Al-Mansour HA, Mulvagh SL, Pumper GM, et al. Usefulness of harmonic imaging
for left ventricular opacification and endocardial border delineation by Optison. Am J
Cardiol 2000;85:43-6.
14. Allen MR, Pellikka PA, Villarraga HR, et al. Harmonic imaging: echocardiographic
enhanced contrast intensity and duration. Int J Card Imaging 1999;15:215-20.
15. Linder JR, Dent JM, Moos SP. Enhancement of left ventricular cavity opacification
by harmonic imaging after venous injection of Albunex. Am J Cardiol 1997;79:1657-62.
16. Al-Mansour HA, Mulvagh SL, Foley DA, et al. Is harmonic contrast
echocardiography the procedure of choice for optimal endocardial border definition
[abstract]? J Am Soc Echocardiogr 1998;11:527.
17. Shaw LJ, Gillam L, Feinstein S, et al. Technology assessment in the managed care
era: use of an intravenous contrast agent (FS069-Optison) to enhance cardiac diagnostic
testing. Am J Manag Care 1998;4:SP169-176.
18. Timperley J, Mitchell ARJ, Becher H. Contrast echocardiography for left ventricle
opacification. Heart 2003;89(12):1394-1397.
19: Lindner JR, Lewis C. Contrast echocardiography: clinical utility for the evaluation of
left ventriclar systolic function. Am Heart Hosp J 2004;2(1):16-20.
20. Marwick TH, Nemic JJ, Pashkow FJ, et al. Accuracy and limitations of exercise
echocardiography in a routine clinical setting. J Am Coll Cardiol 1992;19:74-81.
12
21. Porter TR, Xie F, Kricsfeld A, et al. Improved endocardial border resolution during
dobutamine stress echocardiography with intravenous sonicated dextrose albumin. J Am
Coll Cardiol 1994;23:1440-3.
22. Rainbird AJ, Pellikka PA, Mulvagh SL, et al. Contrast dobutamine stress
echocardiography in 100 consecutive patients: improvement in image quality, wall
segment visualization and confidence of interpretation
[abstract]. J Am Coll Cardiol 1999;33:422A.
23. Shaw LJ. Impact of contrast echocardiography on diagnostic algorithms: pharmacoeconomic implications. Clin Cardiol 1997;20(10 Suppl 1):I39-48.
24. Shaw LJ, Monaghan MJ, Niyannopolous P. Clinical and economic outcomes
assessment with myocardial contrast echocardiography. Heart 1999;82(Suppl 3):III16-21.
25. Elhendy A, O’leary EL, Xie F, et al. Comparative accuracy of real-time myocardial
contrast perfusion imaging and wall motion analysis during dobutamine stress
echocardiography for the diagnosis of coronary artery disease. J Am Coll Cardiol
2004;44:2185-2181.
26. Moir S, Haluska BA, Jenkins C, et al. Incremental benefit of myocardial contrast to
combined dipyridamole-exercise stress echocardiography for the assessment of coronary
artery disease. Circulation 2004;110:1108-1113.
27. Thanigaraj S, Schlechtman KB, Perez JE. Improved echocardiographic delineation of
left ventricular thrombus with use of intravenous second-generation contrast image
enhancement. J Am Soc Echocardiogr 1999;12:1022-1026.
13
28. Soman P, Swinburn J, Callister M, et al. Apical hypertrophic cardiomyopathy:
Bedside diagnosis by intravenous contrast echocardiography. J Am Soc Echocardiogr
2001;14:311-313.
29. Hagler DJ, Currie PJ, Seward JB, et al. Echocardiographic contrast enhancement of
poor or weak continuous-wave Doppler signals. Echocardiography 1987;4:63-7.
30. Nakatani S, Imanishi T, Terawawa A, et al. Clinical application of transpulmonary
contrastenhanced Doppler technique in the assessment of severity of aortic stenosis. J Am
Coll Cardiol 1992;20:973-8.
31. Porter T, Xie F, Silver M, et al. Real-time perfusion imaging with low mechanical
index pulse inversion Doppler imaging. J Am Coll Cardio1 2001;37:748-753.
32. Swinbum JM, Lahid A, Senior R. Intravenous myocardial contrast echocardiography
predicts recovery of dysynergic myocardium early after acute myocardial infarction. J
Am Coll Cardiol 2001 ;38:19-25.
33. Ragosta M, Camarano G, Kaul S, et al. Microvascular integrity indicates myocellular
viability in patients with recent myocardial infarction: new insights using myocardial
contrast echocardiography. Circulation
1994;89:2562-69.
34. Nagueh SF, Vaduganathan P, Ali N, et al. Identification of hibernating myocardium:
comparative accuracy of myocardial contrast echocardiography, rest-redistribution
thallium-201 tomography and
Dobutamine echocardiography. J Am Coll Cardiol 1997;29:985-93.
14
35. Kaul S, Pandian NG, Okada RD, et al. Contrast echocardiography in acute
myocardial ischemia: I. In-vivo determination of total left ventricular “area at risk.” J Am
Coll Cardiol 1984;4:1272-82.
36. Perchet H, Dupouy P, Duval-Moulin AM, et al. Improvement of subendocardial
myocardial perfusion after percutaneous transluminal coronary angioplasty: a myocardial
contrast echocardiography study with
correlation between myocardial contrast reserve and Doppler coronary reserve.
Circulation 1995;91:1419-26.
37. Sabia PJ, Powers ER, Jayaweera AR, et al. Functional significance of collateral blood
flow in patients with recent acute myocardial infarction: a study using
myocardial contrast echocardiography. Circulation 1992;85:2080-89.
38. Kaul S, Senior R, Dittrich H, et al. Detection of coronary artery disease with
myocardial contrast echocardiography: comparison with 99m Tc-sestamibi singlephoton
emission computed tomography. Circulation 1997;
96:785-92.
39. Zachary JF, Hartleben SA, et al. Contrast agent induced cardiac arrhythmias in rats.
IEEE Ultrasonics Symposium, 2001, pp:1709-1712.
40. van Der Wouw PA, Brauns AC, et al. Premature ventricular contractions during
triggered imaging with ultrasound contrast . J Am Soc Echocardiogr 13, pp:288-294 ,
2000.
41. EMEA: European Public Assessment Report:
http://www.emea.eu.int/humandocs/pdfs/EPAR/sonovue/005301en1.pdf
42. EMEA web site: http://www.emea.eu.int/pdfs/human/press/pus/021204en.pdf
15
43: Becher H, Lofiego C, Mitchell A, et al. Current indications for contrast
echocardiography imaging. Eur J Echocardiography 2005;6 suppl. 2:S1-S5.
16
Tablo
Konrast ajan
Kaplayıcı membran
Gaz
Üretici
Optison (FS069)
Albumin
Hava/PFP
Mallinckrodt
Albunex/Infoson
Albumin
Hava
Mallinckrodt
Definity (DMP115)
Lipid
Hava/PFP
Dupont
SonoVue (BR19)
Surfaktan
Hava/SF6
Bracco
Imagent (AFO150)
Surfaktan
Hava/PFK
Alliance/Schering
PESDA
Albumin
Hava/PFK
T. Porter
Sonazoid
(NC100100)
Lipid
Hava/PFK
Nycomed
Levovist
Galaktoz/Palmitat
Hava
Schering/Berlex
BY963
Lipid
Hava
Byk-Gulden
EchoGen
Surfaktan
PFK
Sonus
PB-127
Bilayer
Nitrojen
Point Biomedical
AI-700
Polimer
Hava/PFK
Acusphere
PFP, perfloropropan; PFC, perflorokarbon.
17
Figür 1
Figür 1. Dilate kardiyomiyopati tanısı almış bir vakada kontrast ekokardiyografi ile sol
ventrikül endokardiyal sınırların netleştiği görülmektedir.
18
Figür 2a
Figür 2c
Figür 2b
Figür 2d
Figür 2. Sol ventrikülün geometrisi ve fonksiyonunun ekokontrast ajan ile
değerlendirimesine çeşitli örnekler; 2a, apical diskinezi; 2b, inferobazal diskinezi; 2c,
lateral duvarda incelme; 2d, apikal thrombus
19
A
B
Figür 3: A, ‘Continuous wave’ Doppler ile triküspit yetersizliği jet akımı; B, Ajite salin
ile uygulanan sağ kalp kontrast ekokariyografi uygulaması sonrası güçlendiği görülen
Doppler sinyalleri.
20
Figür 4. Hipertrofik kardiyomiyopati tanısı olan bir hastada alkol septal ablasyon
uygulaması sırasında selektif olarak septal artere uyulanan ekokontrast madde ile septum
bazal segmentte tutulum olduğu izleniyor.