Resimli Kitapları Birlikte Okuyarak İngilizce Öğrenmek

Transkript

Resimli Kitapları Birlikte Okuyarak İngilizce Öğrenmek
Resimli Kitapları Birlikte Okuyarak
İngilizce Öğrenmek
Önsöz
Çocuklarınızın öğrenme
sürecinin bir parçası olm
anın, hem onların tutumlar
hem de öğrenme hızlarınd
ı
a olumlu bir etkisi olabilir.
Ebeveynlerin sınıfın dışınd
çocuklarına yardım etmele
a
ri, çocukların okuldaki ba
şarıları açısından gerçek
anlamda faydalıdır.
İngiltere Eğitim Bakanı Jim
Knight ‘Ebeveynlerin ilko
kul çağındaki çocukların
öğrenimlerinde öğretme
nlere göre altı kat daha faz
la
etkisi var. Çocuğunuzu
teşvik etmek için birkaç ad
ım atabilir ve İngilizceyi kul
lanmadaki güvenini
pekiştirebilirsiniz’ diyor.
British Council eğitim uzm
anları ebeveynleri destekle
mek için yeni LearnEnglish
aile ürünlerini ve hizmetle
rini geliştirdi. Bu ürünleri
çocuğunuzla birlikte
kullanmaktan zevk alacağ
ınızı umuyoruz. Ne de ols
a
birlikte öğrenmek
eğlencelidir!
Çocuk
British Council’ın küres
el deneyimi,
öğretmenler ve ebevey
nlerin birlikte
çalıştıklarında çocukların
öğrenimde
başarılı olma şanslarını
n daha fazla
olduğunu göstermekted
ir.
Öğretmen
www.britishcouncil.org/parents
Ebeveyn
2
Resimli kitaplar
İngiltere’de her yıl binler
ce resimli çocuk kitabı
basılmaktadır. Kitapçıla
rdaki çocuk bölümleri,
İngiltere’nin
en iyi ressamları tarafınd
an hazırlanan eski ya da
yeni
sevilen kitapların muhte
şem seçeneklerini sunm
aktadır.
Ana dili İngilizce olup da
bu kitapların tadını çıkara
n
çocukların yararlandığ
ı bu olanaktan İngilizce
yi
ek bir dil
olarak öğrenen küçük
çocukların da yararlan
ma
ması için
hiçbir neden yoktur.
What shall we do with the
Boo
Hoo
Baby?
Cressida Cowell ve Ingr
id Godon
(Macmillan Children’s Boo
ks, Londra, İngiltere)
Bear About Town
Yazan Stella Blacksto
ne, resimleyen Deb
bie Harter
(Barefoot Books)
Barefoot Books Ltd
. ‘in izniyle çoğaltılmış
tır. (www.barefootbo
oks.com)
3
Erken başlamanın
faydaları
There was an old lady who
swallowed a fly
n izniyle
’s Play (International) Ltd’i
© M Twinn 1973. Child
ıdır.
sakl
arı
çoğaltılmıştır. Tüm hakl
www.britishcouncil.org/parents
aren
dıkları ilk zamandan itib
İngilizce dinlemeye başla
iş resimli kitaplardan
çocuklar dikkatlice seçilm
nlandıran
da anlatılan hikâyeyi ca
faydalanabilirler. Sayfalar
resimli bir
uyan küçük öğrenciler,
bir yetişkinle birlikte ok
algılayacaklardır.
kitabın metnini hemen
şlardan
re alışıktır. Çok küçük ya
Çocuklar zaten hikâyele
günlük
konuşurlar. Kendilerini,
itibaren anlatı tarzında
ederler:
âyeler aracılığıyla ifade
deneyimlerini anlatan hik
ler çizerek
ğil aynı zamanda resim
sadece dili kullanarak de
utlarını ve
ğıyla düşüncelerini, um
ve hayali oyunlar aracılı
duygularını paylaşırlar.
i televizyon
ndi dillerinde izledikler
Pek çok çocuk zaten ke
ıkken,
ile bilgileri çözmeye alış
ya da filmlerdeki hikâye
likte
den resimli bir kitabı bir
diğerleri ise daha önce
ebeveyn
Bir
r.
ileşimden yararlanırla
okumanın sağladığı etk
e has
isin
çocukların çoğu da kend
tarafından yönlendirilen
ın anlamını
i, İngilizce resimli kitaplar
rin
rile
ce
be
e
em
ml
zü
çö
acağını bulur.
kavramak için nasıl kullan
başka
e okunması sadece bir
Resimli kitapların birlikt
klara,
dir, aynı zamanda, çocu
dili algılamakla ilgili değil
bir
niş
ge
inde, dünyayı daha
ebeveynlerinin rehberliğ
ların
e de yarar. Resimli kitap
pencereden göstermey
, çocuklara
rattığı bire bir etkileşim
ya
ın
sın
ma
un
ok
e
likt
bir
4
k kendi
desteklendiklerini bilere
ebeveynleri tarafından
sunar.
amlı bir gelişme olanağı
hız ve düzeylerinde kaps
e olan
ap paylaştıkça kendilerin
Çocuklar daha fazla kit
İngilizce
i
ğu zaman, bilmedikler
güvenleri artar. Bu da ço
ında
yimlere olan yaklaşımlar
sözcüklere ve yeni dene
izlenebilir.
lerinden
n ve çocuklara, ana dil
Resimli kitaplar, ebevey
nar. İngilizce
çmeleri için iyi temel su
İngilizce konuşmaya ge
ayan
ndilerine güvenleri olm
konuşma konusunda ke
rarlı bir
kitabın sabit metninin ya
ebeveynler, resimli bir
, okuyacak
üşlerdir. Resimli bir kitap
destek olduğunu görm
eveynlerin,
sunmanın yanı sıra, eb
ve paylaşacak bir metin
ayak
iyaç, ilgi ve ilerlemelerine
çocuklarının gelişen iht
ilir.
ileşim temeli oluşturab
uydurabilecekleri bir etk
okul ders
li kitapların çocuklarının
Bazı ebeveynler, resim
ğından
ca
apları ile bağdaşmaya
programı ya da ders kit
ması,
li bir kitabın birlikte okun
endişe duyabilirler. Resim
konuşmanın
cukların evde İngilizce
aileleri birleştiren ve ço
ı olan
kına varmalarına yardımc
eğlenceli olduğunun far
k aile,
me deneyimidir. Pek ço
ilave bir İngilizce öğren
gruplarını
k
zcü
dikleri İngilizce sö
resimli kitaplardan öğren
rmekten
şmaları arasına serpişti
ev içindeki günlük konu
örnektir!
rd’ oldukça sevilen bir
hoşlanır. ‘Not now, Berna
5
rd
Not Now, Berna
David McKee
)
(Random House
Resimli kitaplarla öğrenm
ek
Do Your Ears Hang Low
?
Caroline Jayne Church
2002
Bir çocuğun, resimli kit
aplar hakkında konuşm
ak için
kendisini hazır hissetm
esi zaman alır. Ancak ço
cukların
sessiz kalması, dinlemed
ikleri ya da öğrenmedik
leri
anlamına gelmez (bkz.
British Council’ın Çocu
klar Bir Başka
Dil Olarak İngilizceyi Na
sıl Öğrenir? kitapçığı). Ço
cuklar
genellikle sözcüklerle ifa
de edebildiklerinden ço
k daha
fazlasını anlarlar. Kitap
deneyimini dikkatini top
lay
arak
ve bir eğlence gibi yaşay
an çocuklar yeni İngiliz
ce
sözcükleri kendi hızlarınd
a algılamak isterler. Ço
cu
klar
dünyalarını keşfetmekle
meşguldürler ve çoğu,
öz
ell
ikle
de cesaretlendirici ve de
stekleyici bir şekilde su
nu
lmuşsa,
yeni şeyler keşfetmeye
heveslidir.
Ebeveynler, birlikte res
imli bir kitabı her okuduk
larında
çocuklarının daha fazla
metin algılayabilecekle
rin
i ciddiye
almayabilirler. Pek çok
ebeveyn, bir cümleyi bit
irmeye ya
da “No” gibi vurgulanan
bir sözcüğü her tekrar
lan
dığında
söylemeye teşvik edild
iklerinde çocuklarının ‘ok
umaya’
katılmaya ne kadar heve
sli olduklarını görünce
şa
şırırlar.
Çocuklar nasıl katılacakla
rını keşfettikleri zaman
,
becerilerini yavaş yava
ş bütün kısa cümleleri
alg
ılayacak
ve sonuç olarak, sayfal
arı çevirdikçe, bu sayfal
arda yer
alan metinlerin büyük bir
kısmını resimlerle eşleş
tirecek
şekilde söyleyene kada
r geliştirirler. Çocuklar
küçük bir
metin parçasını bilerek
atlayan meşgul ebevey
nlerin bu
‘hataları’nı yüzlerine vu
rmaktan da çekinmezle
r!
6
Küçük çocukların sıkılm
a eşiği yetişkinlerinkind
en
farklıdır. Pek çok çocuk
aynı kitabın defalarca ok
unmasını
isteyebilir. Tekrar tekrar
okumanın, çocukların an
lam
çıkarabilmeleri ya da ye
ni sözcükleri algılayabilm
ele
rinin
yanı sıra, o zamana kada
r öğrendiklerinden em
in olmak
veya öğrendiklerini dü
zeltmek için ihtiyaç duya
bil
ecekleri
doğal tekrarlamayı sağla
yacak olması nedeniyle
ebeveynlerin bu tür ist
eklere olumlu yaklaşm
aları gerekir.
Bazen ‘gerçek kitaplar’
olarak da adlandırılan res
imli
kitaplar, dil düzeylerine
göre derecelendirilmiş
ders
kitaplarından farklı olarak
, çocukları, anadilleri İng
ilizce
olan çocukların aşina old
ukları bir dizi dil yapısı
ve
sözcükle karşı karşıya ge
tirir.
Gerçek resimli kitaplar
da yer alan resimler, pe
k çok
ders kitabında olduğu
gibi sadece dilin anlaşılm
asını
desteklemez. Farklı çiz
im tarzları çocukların gö
rse
l
deneyimlerini doğal bir
şekilde geliştirir. Resim
li
kitapları
çocuklarla birlikte okum
anın hazlarından biri de
,
çocukların ilk bakışta res
me bir bütün olarak ba
kmaları
ancak kitabın tekrar tek
rar okunmasından sonra
genellikle
ayrıntıların ve alt başlık
ların ortaya çıkmasıdır.
İster tanınmış ressamlarc
a çizilmiş olsun, ister
fotoğraflardan oluşsun
ya da 3 boyutlu orijinal
kağıt
heykeller içersin çocukla
r için sanatı ellerinde tut
mak
heyecan vericidir. Resim
li kitapları okumanın, gö
rse
l
çözümleme becerilerin
i geliştirip zaman içinde
ya
ratıcılığı
ve tasarım ile resimleri
takdir etme kabiliyetini
etk
ile
diğine
kuşku yoktur.
Hippo Has A Hat
Julia Donaldson and Nick
Sharratt
(Macmillan Children’s Boo
ks, London, UK)
7
www.britishcouncil.org/parents
yaşamları
anda çocukların kendi
Resimli kitaplar aynı zam
r, resimli
a yardımcı olur. Çocukla
içinde anlam bulmaların
lmalarına
yal kırıklıklarından kurtu
kitaplarda, yaşadıkları ha
ilir ya da
ygusal ortamlara dalab
yardımcı olabilecek du
heyecan
rüyalarının çok ötesinde
kendi ortamlarının hatta
çocuğun,
lerle karşılaşabilirler. Bir
verici ve hayali deneyim
inde
‘GOODBYE Giant!’ dediğ
kitabı sıkıca kapatarak
edebilirsiniz.
hissettiği gücü tahmin
Resimli kitapları seçmek
Resimli kitaplar:
•
ve tekerlemeler
– karşılıklı konuşmalar
ı
lar
ap
kit
hikaye
aye metinleri
içeren kısa ve sade hik
gi kitapları,
• kısa açıklayıcı metinler içeren bil
da bir şiirler antolojisi
• bir hikaye tekerlemesapi ya
ları,
içeren tekerleme kit
ykelcikler içeren
• k ısa metinler ve 3 boyutlu kağıt he
orijinal kitaplar
ren karakter
• bir karakter bebeği ya da kukla içe
dizisi kitapları.
rek
rı ve kendilerine güvene
Ebeveynlerin zevk aldıkla
rekir
rı kitapları seçmeleri ge
okuyacaklarına inandıkla
n önce
ır! Bir kitaba başlamada
–çünkü coşku bulaşıcıd
ı her
ını planlamaları ve kitab
metni nasıl okuyacaklar
uma her
nı izlemeleri gerekir. Ok
okuduklarında aynı pla
akta daha
da çocuklar dili algılam
defasında farklı olduğun
rdir.
fazla güçlük çekecekle
Monkey and Me
Emily Gravett
ks, Londra, İngiltere)
(Macmillan Children’s Boo
www.britishcouncil.org/parents
8
ndi
kların dili başarılı ve ke
Erken aşamalarda, çocu
için kısa
ek şekilde algılamaları
kendilerini motive edec
taşır.
ın seçilmesi hayati önem
metinler içeren kitaplar
k edilmiş
rını ölçebilirler ve bu ha
Çocuklar kendi başarıla
birlikte
ı
İngilizce resimli kitaplar
övgülerle birleştiğinde,
bulunur.
u hissetmelerine katkıda
ml
olu
a
nd
su
nu
ko
a
um
ok
larda
ha uzun olduğu durum
Sade bir metnin biraz da
ifadelerle
ran
âyenin özünü oluştu
genellikle ilk okumayı hik
sonra,
caktır. Bu anlaşıldıktan
sınırlandırmak yararlı ola
ilave
ş
va
i kullanılarak yavaş ya
tanımlamalar, çocuk dil
ilizce
uncil’ın Çocuğunuzla İng
edilebilir (bkz. British Co
Konuşmak kitapçığı).
erinde
ilizce düzeyinin biraz üz
Çoğu kitap, çocuğun İng
ylelikle
şekilde seçilmelidir, bö
yeni sözcükler içerecek
re
başlayarak yeni sözcükle
çocuk bildiği sözcüklerle
geçebilecektir.
şmalarının
ı başarılı bir şekilde payla
Çocukların birkaç kitab
ilizce kitap
zenli olarak birlikte İng
ardından, aile içinde dü
abın,
şecektir. İdeal olarak, kit
‘okuma’ alışkanlığı yerle
zı sözcük
cesine aktarabileceği ba
çocuğun günlük İngiliz
i farklı
esi gerekir, böylelikle dil
ve sözcük grupları içerm
ukları
kin doğuştan sahip old
durumlara aktarmaya iliş
nağı bulacaklardır.
becerilerini kullanma ola
9
Next Please
Junge
Ernst Jandl and Norman
(Random House)
Ebeveynlerin kitap seçe
rken çocuklarının cinsiy
etlerini
de göz önünde bulundu
rmaları ve çocukların
paylaşabilecekleri ortak
hikaye deneyimleri ola
bilmesi
için hem kızlara hem de
erkelere hitap eden ba
zı kitapları
da eklemeleri gerekir. Ba
zı erkek çocuklar, hikay
e
kitaplarındansa bilgi içe
ren kitapları kendilerine
daha yakın
bulurlar.
CD-ROM ve DVD’ler
Dear Zoo
Rod Campbell
(Macmillan Childr
en’s Books, Londra
, İngiltere)
Bazı hikâye kitaplarının
içinde CD-ROM ya da DV
D vardır.
Bunlar çocuklara, resim
li kitapları birlikte okum
aktan
farklı, daha mesafeli ve
daha pasif bir deneyim
su
narlar.
Yoğun öğrenme için, CD
-ROM ya da DVD’yi göste
rmeden
önce, çocuk metnin ço
ğunu ezbere öğrenene
ka
da
r kitabı
birlikte okumak en iyi yö
ntem olacaktır.
Paylaşmaktan kaynakla
nan çok çeşitli deneyim
lerin
zenginliğinin yanı sıra,
çocuklar, metni anlayınc
aya kadar,
kendi ebeveynlerininkini
n dışında bir ses ve ha
tta
aksanla
başa çıkmaya hazır olm
ayabilirler.
Bu zamana kadar büyü
k olasılıkla çocuklar res
imli kitaptan
nasıl zevk alacaklarını ke
şfetmiş olacak ve hatta
kendi
başlarına okumak istey
ebileceklerdir.
10
Kitap zamanı
Başarılı bir paylaşım için
düzenli kitap okumaya
zemin
hazırlamak önemlidir. Ço
cuklar, bunun ebeveynle
rine
sokulabilecekleri ve on
ların sadece kendilerin
e
ve
kitabı
paylaşmaya odaklanac
aklarından emin olacakla
rı bir zaman
olduğunu bilmelidir.
Kitap zamanı tek başın
a ya da başka İngilizce
aktiviteler de
içeren daha uzun bir İng
ilizce faaliyetin bir parça
sı olabilir
(bkz. British Council’ın
Çocuğunuzla İngilizce Ko
nu
şmak
kitapçığı). Sık ve kısa ok
umaların, daha az sıklıkt
a
ve daha
uzun okumalara göre da
ha etkili olması nedeniy
le,
ideal
koşullar altında, her gü
n ya da hafta içi her gü
n
yaklaşık
aynı zamanda bir ‘İngilizc
e kitap zamanı’ olmalıd
ır.
Süre,
çocuğun öğrenmeye ha
zır olması ya da o günk
ü
ruh haline
uygun olarak on dakika
ile daha uzun zamanlar
ara
sında
değişebilir. Düzenlilik gü
ven duygusu verir ve ço
cuklara
sabırsızlıkla bekleyecekle
ri bir heyecan sunacaktı
r.
Pass the Jim, Jam
Kaye Umansky and Mar
garet Chamberlain
(Random House)
11
www.britishcouncil.org/parents
ili
duygusal ya da dille ilg
Çocukların tercihlerinin
kitapları
bileceğinden, okunacak
ihtiyaçlarını yansıtamaya
a, çocukların
olacaktır. Yeni bir kitab
birlikte seçmek doğru
rdıkları
şekilde ‘okumaya’ başa
diğer kitabı başarılı bir
a, gerek
kit
yöntemdir. Yeni bir ab
zaman başlanması en iyi
hissettikleri’
çocukların kendilerini ‘iyi
ebeveynlerin gerekse
ır.
bir günde başlanmalıd
da
Yeni kitaba başlanmasın
ebeveynlerin rolü
in
çocuklar ebeveynlerin
Başlangıç aşamalarında
aki
i algılamak için aralarınd
okumasına ve bilgi ile dil
r.
etkileşime bağımlıdırla
şladıkça roller
kısmını paylaşmaya ba
bir
ın
an
um
ok
r
kla
cu
Ço
ti arttıkça,
cukların okuma kabiliye
yavaş yavaş değişir. Ço
azalır.
ebeveynin rolü giderek
ndi
öğrendikleri ve kitabı ke
Çocuklar metni ezbere
ildikleri’
ab
ına yüksek sesle ‘okuy
başlarına ya da başkalar
şarıyı
hataları düzeltmek ve ba
zaman, ebeveynin rolü
kilde azalır.
övmekle sınırlı olacak şe
ngi aşamaya
eynler, çocuklarının ha
Bu süre boyunca, ebev
duyacaklarını
e ilave desteğe ihtiyaç
geldiklerini ve nerelerd
rına
i yönetecek ve çocukla
anlamak için deneyimler
şlandığında
ngü, her yeni kitaba ba
odaklanacaklardır. Bu dö
öğrendikçe
klar daha fazla İngilizce
tekrarlanır, ancak çocu
r.
daha az zaman alacaktı
Can You Spot the Spotty
Dog?
John Rowe
(Random House)
www.britishcouncil.org/parents
12
irmek
Kitabı gözden geç kitaplardan kendi
çirmek, çocukların
Kitabı gözden ge
ikleri zaman
ve sayfaları isted
de
in
iç
re
sü
i
er
ikl
isted
un şeklidir.
zevk aldıkları bir oy
a
rın
şla
ba
i
nd
ke
, çocuklara
çevirerek
unda olduğu gibi
oy
r
he
an
tıl
şla
ba
Kendi kendine
n vermek bu
ar dönmelerine izi
kr
te
re
rle
ye
i
er
istedikl
zey ve hızlarında
inin değil kendi dü
süreci ebeveynler
ndan öğrenmenin
zaman tanıyacağı
in
iç
i
er
el
m
tir
kiş
pe
ünü oluşturur.
önemli bir bölüm
ylerine
ailenin diğer bire
da
an
m
za
nı
ay
r
Küçük çocukla
ihtiyaç duyarlar,
ak yaratılmasına
an
ol
in
iç
’
ak
m
ku
de ‘o
ğaldır ve ayrıca
mek istemeleri do
er
st
gö
ı
ın
ar
rıl
şa
çünkü ba
kları motive eder
dur. Başarılar çocu
un
oy
şit
çe
r
bi
bu
İngilizce bir kitap
nin kendilerinden
le
ai
ki,
da
rın
la
fa
ldukları
ve ka
bunu eğlenceli bu
ve
ri
kle
di
kle
be
ı
okumaların
ımcı olur. Küçük
in olmalarına yard
em
n
de
in
es
nc
şü
dü
hoşlanır ve aynı
i mutlu etmekten
in
er
nl
ey
ev
eb
r
çocukla
r geçirirler.
eğlenceli zamanla
zamanda onlarla
turmak
ş
lu
o
e
n
a
h
p
tü
ü
k
e
Evd
ek
i kendilerine yüks
nd
ellerine alarak ke
İstedikleri zaman
ikleri kitaplar
in çocukların bild
iç
i’
er
el
lm
bi
ya
ku
ğu çocuk
sesle ‘o
ır. Bu aşamada ço
ıd
al
nm
kla
sa
e
rd
rı
uygun bir ye
ön kapakları dışa
remez. Kitapların
ce
be
ı
ay
um
ok
a
iz
sess
bir kitabın sırtın
zilmesi idealdir –
rmeye
bakacak şekilde di
kitabı gözden geçi
rı
kla
cu
ço
i
ak
şt
bakmanın bu ya
ı azdır.
teşvik etme olasılığ
13
Rosie’s Walk
Pat Hutchins
)
(Random House
Çocuklar metnin içeriğ
i hakkında yeterli bilgi ed
inene
kadar kitaplar evdeki kü
tüphaneye eklenmeme
lidir.
Kütüphanedeki bir kitab
ın metnini okuyamadıkla
rını
fark ettiklerinde, çocukla
rın heveslerinin kırılmas
ı
olasılığı yüksektir. Başla
ngıç aşamalarında ‘yapa
bil
irim’
duygusunu korumak ön
emlidir. Herhangi bir ‘ya
pa
ma
m’
duygusunun değiştirilm
esi zaman ve cesaretlen
dirme
ister.
Okumayı paylaşmak
Ailelerin kullanma ihtiya
cı duyacakları çocuk dil
inin
miktarı çocuğun gerek
anadili gerekse İngilizce
deki dil
düzeyine bağlıdır.
Yeni bir kitabın birlikte
okunmaya başlandığı ilk
aşamada ailelerin aşağ
ıdakileri unutmamaları
gerekir:
Çocukların, ebeveynlerin
in ses çıkarmak için
dudaklarını nasıl oynattık
larını ve gözleri ile yüzü
nün
yanı sıra beden dilinin
de anlamayı kolaylaştıra
n
heyecan ve duyguları na
sıl aktardığını görebilece
k
yakınlıkta olduklarından
emin olun.
Çocuğun hızına göre ok
uyun, resme istedikleri
kadar
bakmalarına izin verin.
Küçük çocuklar, anlam
ay
ı
kolaylaştırmak için görse
l bilgiler elde etmeye
alışıktır. Resme bakmay
ı bitirdiklerini genellikle
ebeveynlerine bakmak
için yüzlerini çevirerek
ifade
ederler.
•
Susan Laughs
Jeanne Willis and Ton
y Ross
(Random House)
•
• Hikâyeyi canlandırarak okuyun ve mümkünse ba
zı
fiziksel hareketler kullan
ın, çünkü fiziksel katılım
içeriğin ezberlenmesind
e yardımcı olur.
www.britishcouncil.org/parents
14
• Hikâyeyi okurken, hayvan sesleri ve örneğin, ‘kızgın
büyük
anne’ gibi karakterler için
eğlenceli sesler kullanın.
Çocuklar
karakterleri taklit etmey
e bayılırlar ve bunları ke
nd
i
başlarına
yaptıkları yüksek sesli ok
umalara aktarırlar.
Çocukların gözlerini so
ldan sağa hareket ettirm
e becerilerini
daha iyi geliştirebilmeler
i ve sözcüklerin görünüş
leri ile ilgili
bilinçlenmelerini sağlama
k için okuduğunuz her
sözcüğü
gösterin.
•
• Çocukların cümleleri tamlayarak ya da hayvanlar
ın veya
ulaşım araçlarının sesle
rini taklit ederek katılm
ala
rına izin
verin.
• Okuma bittiğinde kitabı kapatın ve birkaç saniye se
ssiz kalın.
Bu sırada çocuklar kend
i hayal dünyalarının için
de olabilirler
ve buradan ayrılmaya ha
zır olmadan önce zaman
a ihtiyaç
duyabilirler.
• Kitap hakkında çok fazla soru sormak o anın büyü
sünü
bozabilir. Birlikte kitap
okuyan aileler çoğunlu
kla, çocuklarının
hazır olduklarında kend
ilerine birlikte okuduklar
ı İngilizce
kitapları kendi dillerind
e anlattıklarını fark ederl
er.
Çocuklar İngilizce konu
şurken ana dillerinden
bir sözcük
ya da sözcük grubu ku
llanırlarsa, bunun nede
ni
genellikle
o sözcüğü henüz öğren
memiş ya da unutmuş
olm
alarıdır.
Dilleri bir arada kullanma
sından söz etmeyin ve
sö
zcü
k
grubunun bütününü İng
ilizce olarak tekrar edin.
Fark edecek
ve genellikle İngilizceyi
algılayacak ve ilerideki
bir aşamada
bunu kullanmaya hazır
olacaklardır.
•
15
Stomp, chomp, big roa
rs! Here come the dino
saurs!
Kaye Umansky and Nick
Sharratt
Çocuk nasıl anlar?
Look Out! It’s the Wolf!
Emile Jadoul
(Evans)
günlük
vrelerini çözümlemek ve
Küçük çocuklar kendi çe
nlukla pek
a konuşmuyorlarsa çoğu
rutin faaliyetler hakkınd
lışmakla
ana dillerini anlamaya ça
çok yeni sözcük içeren
ada ve
r söylenenin özünü anlam
meşguldürler. Çocukla
dili
k başarılıdırlar. Bir başka
buna cevap vermede ço
r sözcüğü
kinin aksine, çocuklar he
öğrenen pek çok yetiş
çerler ve
Anladıkları sözcükleri se
anlamayı beklemezler.
konuşanın
rikteki ipuçlarından ve
anlamın geri kalanını içe
rlar. Resimli
yüz ifadelerinden çıkarı
beden dili, gözleri ya da
e ipuçları
k resimlere bakarak ilav
cu
ço
a
ınd
lar
şım
yla
pa
kitap
elde edebilir.
için,
anlamayı kolaylaştırmak
Başlangıçta, daha hızlı
yi tercih
sözcük grubunu çevirme
aileler bir sözcük ya da
ğün
n bir parçası değil, sözcü
edebilirler. Ancak, metni
dece
recek şekilde fısıltıyla sa
çevirisi olduğunu göste
bir
lı
iyi olacaktır. Çocuklar hız
bir kez çevirmek daha
kitap okuma
lar. Ebeveynlerinin her
lar
an
a
lıkl
lay
ko
iyi
vir
çe
lerini
virmeye devam edecek
zamanında sözcükleri çe
rmezler.
renmek için çaba göste
bilirlerse, İngilizceyi öğ
Kültürel içerik
lendirilen
samlar tarafından resim
İngiltere’de okumuş res
rel
una özgü ortam ve kültü
kitapların, İngiliz toplum
cuğun
rı doğaldır. Bunların ço
alışkanlıkları yansıtmala
durumlarda
u
adan çok farklı olduğ
içinde bulunduğu düny
aya hazır
e ilave açıklamalar yapm
ebeveynler ana dillerind
olmalıdır.
16
Okumayı öğrenmek
resimli
e okuyabilen çocukları
Ebeveynler, ana dillerind
rında
çözümlemeye çalıştıkla
kitaplardaki sözcükleri
n
ulu
ok
ngi bir okumanın,
endişelenebilirler. Herha
ış
meye ilişkin yapılandırılm
İngilizce okumayı öğren
mi
res
ın
an
i düşünürler. Okum
programı ile çelişeceğin
ne
a de yimi
için resimli kitap okum
olarak öğretilmesi zevk
e okumayı
cuklar kendi kendilerin
ile karıştırılmamalıdır. Ço
ın bu
rlarsa ebeveynler onlar
öğrenmeye ilgi duyuyo
da
a
ınd
li ve onlara sınıf dış
coşkularını destekleme
yardımcı olmalıdır.
slerini
rini, harf adlarındansa se
Alfabenin küçük harfle
rfler
başlayabilirler. Sessiz ha
kullanarak göstermekle
rin
laylarıdır. Çocuklar harfle
(örneğin b, d, m, t) en ko
rin
rendiklerinde, sözcükle
seslerinden bazılarını öğ
rgulayarak
rfleri, ilk harfin sesini vu
başında yer alan bu ha
gösterin (dog).
seslerini tanımaya
Çocuklar küçük harflerin
, seslerini
harfler ve basit sesliler)
başladıklarında (sessiz
rfleri de
rflerin yanında büyük ha
tekrar ederek, küçük ha
gösterin.
re sonra
bildikleri için kısa bir sü
Çocuklar metni ezbere
e bunları
ni tanıyacak ve böylelikl
basit kelimelerin şekilleri
metnin
eceklerdir. Aynı sözcüğü
nerede arayacaklarını bil
bu
larını isteyin ve oyunu
diğer kısımlarında arama
şekilde genişletin.
17
r, What Do You See?
Brown Bear, Brown Bea
Bill Martin Jr/Eric Carle
(Puffin)
www.britishcouncil.org/parents
Kendi dillerinde okumay
ı öğrenmiş olan pek ço
k çocuk
kısa bir süre sonra sözcü
kleri çözmenin ne kada
r
basit olduğunu anlar ve
kendi başına, metindeki
diğer
kısa sözcükleri tanımay
a başlar. Ancak ebevey
nlerin,
çözümlemelerinde yardı
mcı olmak için, ‘the’ gib
i kısa ancak
güç sözcükleri nasıl ok
uyacaklarını söylemeler
i gerekir.
Ebeveynler bir alfabe şa
rkısı söylüyorlarsa, çocu
klarına,
harflerin seslerinden far
klı birer isimleri olduğun
u
ve
alfabe şarkılarının çoğu
nda harflerin adlarının
geçtiğini
açıklamalıdırlar.
Silly Suzy Goose
Petr Horác̆ek
(Walker)
Petr Horacek tarafından
yazılan ve resimlenen Silly
Suzy Goose kitabının kapa
k resmi © 2006. Walker
Boks
Ltd’nin izni ile çoğaltılm
ıştır, Londra SE11 5HJ
Bazı çocuklar, özellikle
bir tekerleme ise, sözlü
olarak
bildikleri bir metni kend
i kendilerine okumayı öğ
renebilirler.
Metni ezbere öğrenene
kadar, çözümlemek ve
bo
şlukları
doldurmak için bir dizi
strateji ve biraz da tahmi
nden
yararlanırlar. Pek çok ço
cuk, erken bir yaştan itib
aren
bilinen ürünlerin logola
rını ‘okumak’ için bu str
ate
jileri
kullanır. Metni okuma ça
balarını övün ancak bu
nu
n
sözlü
olarak zaten bildikleri bir
metne dayalı sınırlı bir
okuma
olduğunu unutmayın.
18
www.britishcouncil.org/parents
Ancak bir metni okuyab
iliyor olmak çocukları mo
tive eder
ve akıcı bir şekilde okum
aya giden yolculukta ön
em
li bir
adımdır. Yaşam boyu sü
recek tutumların gelişt
iği
bu
küçük
yaşta eğlenerek ve baskı
olmaksızın yapılacak he
r
tür
lü
okuma büyük olasılıkla
ileride sahip olunacak
dil
ve
kit
ap
sevgisine katkıda bulun
acaktır.
‘Çok okuyan
g
ü
zel yazar.’
From Head to Toe
Chinese saying
Eric Carle
(Puffin)
19
www.britishcouncil.org/parents
British Council tarafından ebeveynlere destek olmak için belirlenen kitapçıklar dizisi:
n Çocuklar Bir Başka Dil Olarak İngilizceyi Nasıl Öğrenir?
n Çocuğunuzla İngilizce Konuşmak
n Resimli Kitapları Birlikte Okuyarak İngilizce Öğrenmek
n Tekerlemelerle İngilizce öğrenmek
Yazan Opal Dunn, İngiliz Yazar ve Eğitim Danışmanı ve RealBook News’un kurucusu
© British Council 2008

Benzer belgeler