Kimya Eğitiminde Animasyon Kullanımı Ve Önemi Kadriye Bayram

Transkript

Selçuk Üniversitesi
Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi
Sayı 32, Sayfa 371-390, 2011
KĠMYA EĞĠTĠMĠNDE ANĠMASYON KULLANIMI VE
ÖNEMĠ
Kadriye Bayram1, Emre Özdemir1, Nuriye Koçak2
1
Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, [email protected]
Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi ABD.
2
ÖZET
Bu çalışma, son on yılda animasyon teknolojisi üzerine yayınlanan birçok
Türkçe ve yabancı makalelerden oluşmuş bir derleme çalışmasıdır. Bu derleme
çalışmada, animasyon kullanımının kimya eğitimindeki rolü vurgulanmıştır.
Bilgi çağı olarak nitelendirdiğimiz, bilimsel ve teknolojik açıdan olağanüstü
gelişmelerin gözlendiği 21. yy. çağımızda, bilgisayar teknolojisi ile eğitim
sistemimizin ezberci yapısının yerini anlamlı öğrenme almıştır. Yapılan
araştırmalarda; doğru yerde ve zamanda profesyonelce animasyon
uygulamalarının öğrencilerin kimyaya bakış açıları, kimyaya karşı ilgi ve
tutumları, kimya dersindeki başarıları üzerine olumlu etkisi olduğu sonucuna
varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Animasyon, Kimya Eğitimi, Bilgisayar Teknolojisi.
Selçuk Üniversitesi
Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi
Sayı 32, Sayfa 371-390, 2011
THE USE OF ANIMATION IN CHEMISTRY EDUCATION
AND IMPORTANCE
Kadriye Bayram1, Emre Özdemir1, Nuriye Koçak2
1
Selçuk University, Institute of Education Sciences, [email protected]
Selçuk University, Ahmet Keleşoğlu Education Faculty, Department of Science Education
2
ABSTRACT
This study is a compilation study consisted of many published in the last ten
years Turkish and foreign articles on animation technology. In the study, the role
of the use of animation in chemistry education was emphasized. In the 21st
century described as the knowledge age in which the extraordinary developments
have been observed in terms of scientific and technology, meaningful learning
has taken the place of rote education system and computer technology. In the
carried out researches, it was concluded that professionally animation
applications in the right place and time have positive effects on students’
perspectives of chemistry, interests and attitudes towards chemistry,
achievements in chemistry lesson.
Key words: Animation, Chemistry Education, Computer Technology.
Kimya Eğitiminde Animasyon Kullanımı Ve Önemi
373
Kimya Öğretimine Teknolojik Bir Bakış
Günümüzde bilgi iletişim teknolojilerindeki gelişmelere bağlı olarak uluslararası
bilgi kaynakları, birer öğretim ortamı olarak dikkate alınmalıdır. Bunu sağlayan
en önemli ve etkili teknolojilerden biri de bilgisayar teknolojileridir. 15. yy’da
kitap ile başlayan öğretim araçları uygulaması; fotoğraf, film, radyo, televizyon,
video ve diğer araçlarla eğitim sürecinin ayrılmaz bir parçası olmuştur (Akçay,
Tüysüz, Feyzioğlu ve Uçar, 2007). Özellikle 1990'lı yıllarda geliştirilen çeşitli
yazılımlar ve çoklu ortamlar bilgi kaynaklarının paylaşımına kolaylık getirmiş;
tüm dünyayı kapsayan, yüksek hız ve büyük bant genişliğine sahip bilgi ve
iletişim ağı, bilginin bu denli hızlı artışı ve yaygınlaşmasını mümkün kılan
altyapıyı sağlamıştır. Bilginin ekonominin başlıca hammaddesi haline geldiği ve
diğer kaynakların ötesine geçtiği çağımızda, bilgi ve iletişim teknolojisi
araçlarının giderek artan kullanımı; yeni bir yaşam şeklini beraberinde getirmiş
ve “Bilgi Toplumu”nun oluşumuna zemin hazırlamıştır (Somyürek, 2008). Bilgi
toplumunda insanların sahip olması gereken nitelikler de değişmiştir. Bilgi
toplumunda sürekli değişen ve gelişen bilgi karşısında, insanların bunları
ezberlemesi gereksiz ve olanaksız hale gelmiştir (Günay, 2008).
Bilginin ve öğrenci sayısının hızla artması, öğretmen yetersizliği vb. bir takım
sorunlar yeni teknolojilerin doğal bir süreç içersinde eğitim ve öğretim alanında
kullanılması gerektiğini göstermiştir (Özel, 2008). Yani farklı öğrenme
düzeylerindeki bireylerin eğitiminde ortaya çıkan güçlükler nedeniyle eğitimde
geleneksel yaklaşımların yeterli olmayacağı kanısı yaygınlaşmış ve yeni
arayışlara yönelme bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu ihtiyaç ve arayışlar,
bilgisayarın eğitim sürecine girmesinin temel nedenleri olarak gösterilebilir
(Altun, 2007).
Günümüzde teknolojide yaşanan çok hızlı değişimi ülkelerin yakalayarak sosyal,
ekonomik ve kültürel anlamda kalkınması, ancak çağdaş bir eğitim sürecinde iyi
eğitilmiş bireylerle olanaklıdır ve bilimi-teknolojiyi takip eden, özümseyebilen
ülkelerin gelişip ilerlemeleri daha hızlı olmuştur (Akçay ve arkadaşları 2007;
Çağıran, 2008). Bu gelişen bilim ve teknoloji ile birlikte fen bilimlerinin ve fen
eğitiminin önemi giderek artmaktadır (Yücel, 2006). Günümüzde teknolojik
anlamda gelişmenin ve ilerlemenin yolu iyi bir fen eğitiminden geçmektedir
(Cengiz, 2009). Çünkü fen eğitiminin en önemli işlevi, bireylerin bilim okuryazarı olarak yetişmelerine olanak sağlamasıdır (Zeynelgiller, 2006). Fakat fen,
birçok öğrenci için zordur ve bilimsel kavramlar, şemalar onların fen derslerinde
başarılı olmaları için yetersiz kalmaktadır (Yang ve Andre, 2003). Bunun için
fen eğitiminin gelişen ve değişen şartlara uygun olacak şekilde yapılandırılması
ve yürütülmesi gerekir (Cengiz, 2009). Bu süreçte animasyonlar bilimsel olayları
görselleştirmek amacıyla kullanılmaktadır (Yang ve Andre, 2003).
Etkili bir fen öğretiminin en önemli ayaklarından bir tanesi de iyi bir kimya
eğitimidir. Ancak fen bilimleri öğretiminin genelinde olduğu gibi; kimya
öğretiminde de ülkemizde ve dünyada birçok eksiklikler göze çarpmaktadır.
Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 32, Sayfa 371-390, 2011
374
K. Bayram, E. Özdemir, N.Koçak
Birçok öğrenci kimyayı istenilen ölçüde öğrenememekte; kimya dersini
öğrenilmesi zor dersler arasında görmektedir (Göncü, 2006). Fakat insanoğlunun
uğraşı ne olursa olsun, yaşamı kimya ile iç içedir. Günlük hayatta temizlikte
kullandığımız sabunlar, deterjanlar; dişlerimizi fırçalamak için kullandığımız
macunlar; arabalarımızda kullandığımız aküler; sağlığımızı korumak amacıyla
kullandığımız ilaçlar; doğal hayatta gözlemlediğimiz fotosentez gibi
verebileceğimiz sayısız örnek kimya ile ilgilidir. Günlük hayatımızın ayrılmaz
parçası olan kimya eğitimi de buna paralel olarak önem kazanmaktadır. Bu
yüzden kimyada esas olan uygulamadır (Bilir, 2009). Öğrencilerin anlamakta
güçlük çektikleri kavramların öğretiminde onların görsel ve düşünsel yapılarını
harekete geçirebilecek multimedya destekli öğretim etkinliklerinin geliştirilmesi
ve kullanılmasının öğrencilerin başarılarını olumlu yönde etkilediği bulgular
literatürde mevcuttur. Bilgisayar bunu sağlayabilecek nitelikteki teknolojik
araçlardan birisidir (Özmen ve Kolomuç, 2004). Çünkü öğrencilerin dinamik
kimya proseslerinin nasıl meydana geldiğini öğrenmek için, önce anlama, sonra
hatırlama ve en sonunda göz önünde canlandırma yapmaları gerekmektedir.
Öğrencilerin göz önünde canlandırma işlemlerini doğru ve kolay yapabilmeleri
ve karmaşık kimya konularını daha kolay öğrenebilmeleri için bilgisayar
gereklidir (Tezcan ve Yılmaz, 2003).
Günümüzde bilgisayarlar öğrenciler tarafından en çok kullanılan ve sevilen
teknolojik araçlardan biri olduğu için, bilgisayar destekli hazırlanan ders
materyallerinin hem öğrenciyi destekleyici, hem de öğrencilerin derse olan
ilgilerini artırıcı işlevleri vardır (Göncü, 2006).
Bilgisayar Destekli ve Bilgisayar Tabanlı Eğitim
Eğitim teknolojisi, teknoloji sayesinde ortaya çıkan araç gereçlerin, eğitim
kurumlarına sokulması, bunların alanında uzman eğitimciler tarafından bilgiyi
aktarmada
ve
öğrenme–öğretme
ortamlarının
kalitesini
arttırmada
kullanılmasıdır (Emrahoğlu ve Bülbül, 2010; Özüsağlam, 2007). Eğitim
teknolojilerinin tamamı birer öğrenme aracıdır. Aktiflik ve kalıcılık ön planda
olduğu için eğitim teknolojisi anlamlı öğrenmeler oluşturmak için iyi bir aracı
olarak kullanılır (Kurt, 2006). Bilişim teknolojisindeki gelişmelere paralel
olarak bilgisayar ortamında canlandırma, benzeşim vb. görsel ve işitsel materyal
geliştirilmiş ve eğitimde kullanılmaya başlanmıştır. Bu bağlamda bilgisayar
destekli ve bilgisayar tabanlı eğitim kavramları ortaya çıkmıştır (Akçay, Tüysüz,
ve Feyzioğlu, 2003).
Bilgisayar Destekli Eğitim, okullardaki ders dışı etkinliklerin kolaylaştırılması ve
ders içi faaliyetlerde öğrencilerin hedeflenen amaçlara ulaşmaları, beklenen
davranışları kazanmaları ve bu süreçte bireysel ve grup içi etkileşimli meydana
gelen her türlü eğitim-öğretim faaliyetlerinde ve öğretimde öğrenmenin meydana
geldiği bir ortam olarak bilgisayarın kullanılması, öğrencinin kendi öğrenme
hızına göre yararlanabileceği, kendi kendine öğrenme ilkelerinin bilgisayar
teknolojisiyle birleşmesinden oluşmuş bir öğretim yöntemi olup bilgisayarların
375
ders içeriklerini doğrudan sunma, başka yöntemlerle öğrenilenleri tekrar etme,
problem çözme, alıştırma yapma ve benzeri etkinliklerde öğrenme-öğretme aracı
olarak kullanılmasıyla ilgili uygulamalar olarak tanımlanmaktadır (Bülbül, 2010;
Yıldırım ve Kaban, 2010; Somyürek ve Yalın, 2007). Kısaca bilgisayarların
öğrenme ve öğretme ile ilgili bütün faaliyetlerde kullanılması bilgisayar destekli
eğitim olarak tanımlanabilir. Bilgisayar destekli eğitimin amacı, eğitimi
bireyselleştirmek, öğretmen veya öğrencilerin mekândan, kişiden, zamandan
bağımsız olarak bilgisayar teknolojilerini eğitim-öğretim amaçları doğrultusunda
kullanmalarını sağlamaktır (Kacar ve Doğan, 2007). Günümüzde BDE
teknolojinin yeni ve etkin olarak kullanılabildiği bir öğretim tekniği olarak
karşımıza çıkmaktadır (Çekbaş, Yakar, Yıldırım ve Savran, 2003).
Bilgisayar tabanlı eğitim ise bilgisayarın öğrenmenin meydana geldiği bir ortam
olarak kullanıldığı, öğretim sürecini ve öğrenci motivasyonunu güçlendiren,
öğrencinin kendi öğrenme hızına göre yararlanabileceği, kendi kendine öğrenme
(interaktif öğrenme) ilkelerinin bilgisayar teknolojisi ile birleştirilmesinden
oluşmuş bir öğretim yöntemidir (Akçay, Tüysüz, ve Feyzioğlu, 2003).
Bilgisayar Destekli ve Bilgisayar Tabanlı Öğretim
Bilgisayarın öğrenme ortamında öğretmene yardımcı bir araç olarak kullanıldığı,
öğretim sürecini ve öğrenci motivasyonunu güçlendiren, öğrencinin kendi
öğrenme hızına göre öğrenmesine olanak sunan, kendi kendine öğrenme bir
başka deyişle interaktif öğrenme ilkelerinin bilgisayar teknolojisi ile
birleştirilmesinden oluşmuş bir öğretim yöntemi olup sınıf ortamında ders
içeriklerini doğrudan sunma, başka yöntemlerle öğretilenleri tekrar etme,
problem çözme, çeşitli alıştırmalar yapma gibi etkinliklerde öğretim aracı olarak
faydalanılmasına ve öğrencinin karşılıklı etkileşim yoluyla eksiklerini,
performansını tanımasını, dönütler alarak kendi öğrenmesini kontrol altına
almasını; grafik, ses, animasyon ve şekiller yardımıyla derse karşı daha ilgili
olmasını sağlamak amacıyla eğitim-öğretim sürecinde, bilgisayardan yararlanma
yöntemine Bilgisayar Destekli Öğretim (BDÖ) denilir (Güneş ve Çelikler, 2009;
Karamustafaoğlu, Aydın ve Özmen, 2005; Güvercin, 2010). BDÖ, sistem içinde
programlanan dersler yoluyla öğrencilere bir konu ya da kavramı öğretmek veya
önceden kazandırılan davranışları pekiştirmek amacıyla bilgisayarın kullanılması
ve geleneksel öğrenme sürecinin yanında, öğrenenlere tamamlayıcı olarak
laboratuvar ortamında görsel-ses efektleriyle desteklenmesiyle bilgilerin
pekiştirilme sürecidir (Çankaya ve Karamete, 2008; Balkanlı, 2005).
Eğitimde bilgisayar kullanım şekilleri içinde dikkati en fazla çeken ve üzerinde
en çok çalışılan şekil olan Bilgisayar Tabanlı Öğrenme (BTÖ) ise belli konuların
öğretilmesini desteklemek amacıyla kullanılmıştır (Akçay, Tüysüz, Feyzioğlu ve
Oğuz, 2008). Klasik eğitim anlayışında en temel öğelerden olan anlatım ve
etkileşimdeki amaç, konunun öğrenciye öğretmen tarafından eksiksiz bir şekilde
aktarımıdır. Ancak öğretim işi, artık bir bilgi transferi işi olmaktan çıkmıştır.
Öğrenme ortamı ve öğretim elemanı, öğrenci bilgiyi inşa ederken ona kılavuzluk
376
etmekle sorumlu hale gelmiştir. Öğrenci ise konuyu öğrenme sorumluluğunu
hissederek kendi düşüncelerini desteklemek için bilgi teknolojilerinden
faydalanabilecek konumdadır (Çömek ve Bayram, 2005). Eğitimde bilgi
teknolojileri arasında en yaygın olarak bilgisayarlar kullanılmaktadır. Hangi
amaçla olursa olsun bilgisayar teknolojisinin yeri ve öneminin anlaşıldığı
günümüzde artık asıl mesele onun etkin ve verimli kullanımı meselesidir
(Mahaffy, 2004). Bilgisayar, diğer öğretim araçlarından farklı olarak öğretme ve
öğrenme açısından benzersiz imkânlar sunan çok yönlü bir araçtır. Bilgisayarın
eğitimdeki önemi ve bilgisayarı diğer araçlardan ayıran en önemli özelliği bir
üretim, öğretim, yönetim, sunu ve iletişim aracı olarak kullanılabilmesidir
(Emrahoğlu ve Bülbül, 2010).
BDÖ yönteminde, bilgisayar teknolojisi öğretim sürecine değil de, geleneksel
öğretim yöntemlerine bir seçenek olarak karşımıza çıkmakta, nitelik ve nicelik
açısından eğitimde verimi yükseltmede önemli bir rol oynamaktadır (Derviş ve
Tezel, 2009).
Animasyon ve Animasyonun Faydaları
Animasyon genel anlamı ile, bir nesneye hayat ve canlılık verme sanatı olarak
tanımlanabilir. Eliot ve Miller (1999) ise animasyonu, “bir nesneyi hareket
halinde gösteren birçok durağan görüntü oluşturmak ve bu görüntüleri hızla arka
arkaya oynatarak nesnenin gerçekten hareket ettiğini düşünmemizi sağlamak”
şeklinde tanımlamışlardır (Arıcı ve Dalkılıç, 2006). Diğer bir tanımda
animasyon, ekranda bir dizi görüntü ve resmin hızlı bir şekilde gösterilmesi, el
veya bilgisayar yardımıyla çizilen ve birbirlerinden farklı olan hareketsiz
resimlerin, hazırlanmış bir mekanik düzenek yardımıyla belli bir sırada
gösterilmesi, hareketli tarzda gerçeğin veya hayalin canlandırılmasıdır (Mat
İskender, 2007; Kurt, 2006; Pekdağ, 2005).
Bilgisayar animasyonu ise, bilgisayarlarda grafik araçlar kullanılarak görsel
etkilerin oluşturulması, ekranda bir dizi görüntü ve resmin hızlı bir şekilde
gösterilmesi, çeşitli bilgisayar yazılımları kullanılarak ekranda hareketli grafik,
resim veya görüntülerin oluşturulmasıdır (Arıcı ve Dalkılıç, 2006; Tezcan ve
Yılmaz, 2003; Emrahoğlu ve Bülbül, 2010). Bilgi çağında yaşamamızdan dolayı
doğru ve güvenilir bilgiye ulaşabilme her kültürlü ve gelişmeye açık olan insanın
amacı haline gelmiştir (Pektaş, Çelik, Katrancı ve Köse, 2009). Günümüz
öğrencilerinin teknolojiyi kullanmada daha çok imkânı vardır ve bilgi
teknolojileri arasında en çok bilgisayarı kullanmaktadırlar ((Sendlinger ve Metz,
2009; Pektaş, Çelik, Katrancı ve Köse, 2009).
ABD’deki Texas Üniversitesinde Philips tarafından yapılan araştırma
sonuçlarına göre insanlar; okuduklarının %10’nunu, görüp işittiklerinin
%50’sini,işittiklerinin %20’sini, söylediklerinin %70’ini, gördüklerinin
%30’unu, yapıp söylediklerinin %90’ını hatırlamaktadırlar. Yine yapılan
araştırmalara göre, bilgisayar destekli eğitimle %60 daha hızlı öğrenme
377
gerçekleşmekte ve hatırlama süresinde %25-%60 arasında artış olmaktadır
(Kacar ve Doğan, 2007). Bu incelemeler ışığında BDE’de yapılmak istenen,
öğretici ile alıcı arasındaki en iyi etkileşimi sağlamaya çalışmaktır. BDE’de
öğretim boyunca öğrenciler bilgisayarda programlanan dersle etkileşim
halindeyken öğretmen bir rehber, bilgisayar ise öğrenme ortamı rolünü
üstlenmektedir (Mendi, Karabıyık ve Toktaş, 2004). İlköğretim okullarında
bilgisayar derslerinin işlenmesinde verimliliğin temel dinamiği olan bilgisayar
öğretmenlerinin potansiyelleri ve yönelimleri büyük önem taşımaktadır (Bektaş
ve Semerci, 2008). Yani bilgisayar, öğretim sürecine seçenek olarak değil,
sistemi tamamlayıcı, sistemi güçlendirici bir öğe olarak girmelidir (Efe ve Bakır,
2006). Öğretmenlerin geleneksel anlatma yöntemini seçmeleri, öğrencilerin çok
çabuk sıkılmalarına, dikkatlerinin başka noktalara kaymasına neden olduğu için
animasyon kullanımı, dikkatlerin konu üzerinde yoğunlaşmasına ve sıkıcılığın
ortadan kalkmasına yardım etmektedir (Çalışkan, 2002). Bu yüzden günümüzde
çoğu öğretmen derste bilgisayar kullanırlar (Bolton, 2008 ).
Animasyonlarla eğitimin başlıca faydalarını şöyle özetleyebiliriz: Animasyon
tekniğinin kullanıldığı eğitim yazılımları sayesinde öğrencilere öğretilmek
istenen soyut olayları somutlaştırma ve zihinde canlandırma güçlükleri ortadan
kaldırabilmektedir. Animasyonlar renk ve hareket özellikleriyle birleşerek akılda
kalıcılığı arttırmakta, göz ve kulağa hitap ederek etkin bir öğrenme
sağlayabilmektedir (Arıcı ve Dalkılıç, 2006). Böylece öğrenen, sunulan içeriği
hem sözlü hem de görsel olarak kodlayıp zihninde bunları tekrar yapılandırdığı
için anlamlı öğrenme olur (Kıyıcı ve Yumuşak, 2005). Ayrıca konularla ilgili
sahip oldukları kavram yanılgılarının üstesinden gelinmesinde bilgisayar desteği
ile animasyon kullanımı etkili bir yöntemdir (Yakışan, Yel ve Mutlu, 2009).
Bilgisayar ortamında hazırlanan çalışma yaprakları, maliyetleri düşürmesi,
zamandan tasarruf sağlaması dışında, güvenli bir deney ortamı sunarak olası
kazaları önlemesi açısından önem taşımaktadır (Saka ve Yılmaz, 2005). Yani
öğrenciler sahip oldukları bilgileri şekillendirmek için bilgisayara uyarlanmış
simulasyon ve modeller üzerinde çalışarak pahalı olmayan, risksiz ve gerçek
pratik yapma imkânı elde eder. Animasyonlar öğrencilerin yaratıcı düşünceler
geliştirmelerine, olasılıklar üzerine durmalarına, çeşitli denemelere girişmelerine
yardım etmektedir. Böylece hem etkileşimli öğrenme ortamı sunabilmekte hem
de bireysel öğretim sağlanabilmektedir (Arıcı ve Dalkılıç, 2006). Animasyonu
içine alan bir öğrenme ortamı öğrencilerde iyi bir anlayış oluşumuna destek
vermektedir (Pekdağ, 2005). Bu nedenle öğretmenlerin çağdaş öğretim
yöntemleri ve teknolojiyi kullanmaları, eğitim kalitesinin artması açısından önem
arz etmektedir (Saka ve Akdeniz, 2006).
Kimya Öğretiminde Animasyonun Önemi
Kimya, maddenin bileşimini, yapısını ve değişimini inceleyen bir bilim dalıdır
(Sarıkaya, 2007). Kimya öğretiminde, soyut kavramlar gibi bazı somut
kavramların da öğrenciler için ulaşılabilir ve anlaşılabilir yapılması oldukça güç
olabilmektedir (Güneş, Gülçiçek ve Bağcı, 2004). Orta dereceli okullardaki ve
378
üniversitelerdeki birçok öğrenci kimyayı anlamada zorlanmaktadır. Bu sebepten
ötürü, öğrenciler kimyadaki birçok konu ve kavramla ilgili bilimsel olarak kabul
edilemeyecek anlayışlar geliştirmektedirler. Kimya hakkındaki bilgileri bu
yüzden eksik ve tutarsız kalmaktadır (Pekdağ, 2010).
Kimya kavramlarının çoğu somut olmasına karşın bazı kavramlar soyut halde
verilmektedir. Madde en somut kavramlardan biridir. Öğrenciler, verilen eğitim
ve öğretim nedeniyle bu kavramı bile tanımlamak, karşılaştırmak ve özelliklerini
belirtmek için açık ve net cevaplar vermekte zorlanmaktadırlar. Kimya
kavramlarını anlamadaki bu güçlüklere, hem uygulanan yöntem ve hem de çeşitli
araç, gereç ve deneye başvurulmaması neden olmaktadır (Küçük, Yetim, Saka ve
Genel, 2009). Öğrencilerin göz önünde canlandırma işlemlerini doğru ve kolay
yapabilmeleri ve karmaşık kimya konularını daha kolay öğrenebilmeleri için
bilgisayar gereklidir (Tezcan ve Yılmaz, 2003). Kimya eğitiminin hedeflerini
gerçekleştirme, ancak olumlu öğrenme ortamının düzenlenmesi ile sağlanabilir.
Öğrenme ortamı, ne kadar çok sayıda duyu organına hitap ederse öğrenme de o
kadar çok kalıcı izli olmaktadır. Birden çok duyu organına hitap edebilmek için
görsel ve işitsel araçlara daha çok yer vermek gerekir (Gürdal, Şahin ve
Yalçınkaya, 2002). Son yıllarda kimyanın kavramsal öğrenilmesindeki zorlukları
aşmada bilgi ve iletişim teknolojilerinden istifade edilmiş, animasyon,
simülasyon, video, çoklu ortam ve diğer benzeri teknolojik araçlar kimya
öğretiminde önem kazanmaya başlamıştır (Pekdağ, 2010). Ders işleme
yöntemleri, teknoloji sayesinde ciddi boyutlarda zenginleştirilmektedir.
Geleneksel yöntemlerle aktarılmak istenen bilgi, öğrenciye, çağdaş eğitim
yazılımları sayesinde bugüne kadar hayal bile edilemeyen biçimlerde
aktarılabilmektedir (Ünal ve Bay, 2009). Zaten kimya içeriğinin genelde soyut
yapı taşlarını içermesi, bu alanda yaparak yaşayarak etkinliklerle dolu bir
öğretimi zorunlu hâle getirmektedir (Karal, Erümit ve Çimer, 2010).
Öğrencilerin interaktif olarak öğrenme sürecine katılımlarına olanak sağlayan
animasyonların kullanılması ile öğrencilerin anlamakta güçlük çektikleri
kavramları zihinlerinde daha kolay yapılandırmaları sağlanabilmektedir (Güneş
ve Çelikler, 2009). Bilgi ve iletişim teknolojileri sadece moleküler seviyede
modellemeye imkân vermekle kalmayıp aynı zamanda kimyasal olayın
makroskobik ve mikroskobik seviyelerde eşzamanlı gösterimlerine de izin
vermektedir. Ayrıca kimyasal yapının ve davranışın tanecik boyutunda kabul
edilebilen somut gösterimlerini öğrencilere sunabilmektedir (Pekdağ, 2010).
Moleküler seviyedeki bu yapıların ve süreçlerin görselleştirilmesi ile animasyon,
öğrencilerin yanılgılarını belirlemeye yardım edici uygun stratejik bir yaklaşım
olarak görülmektedir (Tasker ve Dalton, 2006).
Bilgi ve iletişim teknolojilerini içine alan öğrenme ortamlarında öğrenciler aktif
olarak üretmeye, araştırmaya, denemeye ve anlamaya çalışmaktadır. Böylece
öğrenciler, kimyayı daha kolay anlayabilmekte ve kendi bilgilerini inşa
edebilmektedir (Pekdağ, 2010).
379
Animasyon Uygulamaları Ġle Ġlgili Yapılan Çalışmalar
Akçay, Tüysüz ve Feyzioğlu (2003) çalışmalarında, ilköğretim 8. sınıf Mol
kavramı ve Avogadro Sayısı konuları kullanılarak hazırlanan bilgisayar destekli
programın, uygulanan yöntemlere bağlı olarak öğrencilerin tutumlarına ve
başarılarına etkisini araştırmışlardır. Çalışma 2001–2002 eğitim öğretim yılında
ilköğretim 8. sınıftaki 152 öğrenci ile yapılmış ve iki deney grubu, geleneksel
öğretim yöntemi uygulanan kontrol grubu ile karşılaştırılmıştır. Araştırma
sonuçları KG’ de bulunan öğrencilere kıyasla DG–1 ve DG–2 bulunan
öğrencilerin fen bilgisi dersindeki başarılarında, fen bilgisi dersine, fen bilgisi
öğretmenine ve bilgisayara karşı olan tutumlarında pozitif yönde gelişme
olduğunu göstermiştir.
Özmen ve Kolumuç (2004) yaptıkları çalışmada lise 2 kimya müfredatında yer
alan Çözeltiler konusunun öğretiminde, bilgisayar destekli öğretimin etkisinin
belirlenmesi ve geleneksel yöntemle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Elde edilen
sonuçlar, bilgisayarla öğretilen öğrencilerin başarılarının, geleneksel yolla
öğretilen öğrencilere oranla daha yüksek düzeyde olduğunu göstermiştir.
Akçay, Tüysüz, Feyzioğlu ve Oğuz (2008) yaptıkları çalışmada lise–1 kimya
programında bulunan, Atom ve Atom Modelleri konuları kullanılarak hazırlanan
bilgisayar destekli programın, uygulanan yöntemlere bağlı olarak öğrencilerin
tutumlarına ve başarılarına etkisi araştırılmıştır. Toplam 108 öğrenci ile 9 ders
saati boyunca uygulanan geleneksel, bilgisayar destekli (BDÖ) ve bilgisayar
tabanlı öğretim (BTÖ) yöntemleri uygulanan çalışmada, BDÖ’in ve BTÖ’in
öğrencilerin öğrenme düzeyine ve tutumuna etkisi daha olumlu bulunmuştur.
Doymuş, Karaçöp, Şimşek ve Doğan (2010) jigsaw ve bilgisayar animasyonları
tekniğinin, öğrencilerin Elektrokimya konusundaki kavramları doğru anlayıp
anlamadıklarını ve bilimsel düşünme becerilerini tespit etmeye yönelik bir
çalışma yapmışlardır. Bu araştırmada uygulanan bilgisayar animasyonları ve
jigsaw tekniklerinin öğrencilerin elektrokimya konularındaki kavramsal
anlamalarına etkilerinin benzerlik gösterdiği sonucu elde edilmiştir. Ancak her
iki öğretim tekniğin uygulandığı gruplardaki öğrencilerin teorik olarak
kazandıkları bilgileri uygulamaya yansıtmada güçlüklerinin olduğu sonucuna
varılmıştır.
Tezcan ve Yılmaz (2003) yaptıkları çalışmada “Geleneksel Anlatım Yöntemi”
ile bilgisayar animasyonlarının kullanılmasıyla gerçekleştirilen “Bilgisayar
Destekli Öğretim” yöntemlerinin başarıya etkisinin karşılaştırılması
amaçlanmıştır. Çalışmada lise-II sınıflarından birine “Geleneksel Anlatım
Yöntemi”, diğerine “Bilgisayar Destekli Öğretim Yöntemi” ile “Kimyasal
Reaksiyonlar ve Çarpışma Teorisi” konusu işlenmiştir. Sonuçların
değerlendirilmesi sonucunda, deney grubunun daha başarılı olduğu saptanmıştır.
380
Akçay, Tüysüz, Feyzioğlu ve Uçar (2007) yaptıkları çalışmada lise–II kimya
programında yer alan Radyoaktivite konusunun bilgisayar destekli ve klasik
öğretim süreçleri uygulanarak öğretilmesinin etkinliği araştırılmıştır. Bu
çalışmada bilgisayar destekli eğitim ve geleneksel öğretim yöntemlerinin birlikte
kullanıldığı DG–2’deki öğrencilerin, hem sadece geleneksel öğretim
yöntemlerinin kullanıldığı KG’na, hem de sadece bilgisayar destekli eğitim
yönteminin kullanıldığı DG-1’e göre kimya dersindeki başarılarında, kimya ve
bilgisayara yönelik tutumlarında pozitif bir değişim meydana gelmiştir.
Kayalı ve Tarhan (2004) yaptıkları araştırmada 32 kişilik bir öğrenci grubuna,
İyonik Bağlar konusuyla ilgili mevcut kavram yanılgılarının belirlenmesi
amacıyla bir ön-test uygulanmış ve ardından, İyonik Bağlar konusuna yönelik
yapılandırmacı modele dayalı bir rehber materyal hazırlanmıştır. Rehber
materyalde; bilgisayar animasyonlarına ve okuma parçalarına yer verilmiştir.
İstatistiksel olarak değerlendirilen test sonuçları, hazırlanan rehber materyalin
belirlenen kavram yanılgılarının giderilmesinde başarılı olduğunu göstermiştir.
Ürek ve Tarhan (2005) yaptıkları araştırmada, 32 kişilik bir öğrenci grubuna,
“Kovalent Bağlar” konusuyla ilgili mevcut kavram yanılgılarının belirlenmesi
amacıyla bir ön-test uygulanmış, ardından “Kovalent Bağlar” konusuna yönelik
yapılandırmacı modele dayalı bir rehber materyal hazırlanmıştır. Rehber
materyalde; ünite ile ilgili neden niçin irdelemesi ön planda tutularak deneysel
uygulamalara ve bilgisayar animasyonlarına yer verilmiştir. İstatistiksel olarak
değerlendirilen test sonuçları, hazırlanan rehber materyalin belirlenen kavram
yanılgılarının giderilmesinde başarılı olduğunu göstermiştir.
Özmen (2007) yaptığı çalışmada bilgisayar destekli öğretimin öğrencilerin
Kimyasal Bağlanma konusunu anlamalarına ve yanılgılarını gidermelerine olan
etkisi araştırılmıştır. Çalışma sonucunda deney grubu öğrencileri ile kontrol
grubu öğrencileri arasında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark
tespit edilmiştir. Ayrıca yanılgılarını giderme bakımından deney grubu
öğrencilerinin daha başarılı oldukları tespit edilmiştir.
Talib, Matthews ve Secombe (2005) yaptıkları çalışmada, animasyonlu öğretim
ile geleneksel tabanlı öğretimin, öğrencilerin elektrokimya konusundaki
kavramsal değişime etkisini incelemişlerdir. Elektrokimya konusu ile ilgili
verilen ön teste öğrencilerin yanıt veremediği ve bazılarının da yanlış cevap
verdiği görülmüştür. Bilgisayar animasyonlu öğretimin ardından uygulanan son
testte ise yapılandırmacı yöntemin etkisi ile başarılı cevapların alındığı
gözlenmiştir.
Talib, Matthews ve Secombe (2005) Malezya’da bir sınav merkezinde yaptıkları
bir çalışmada, bilgisayar animasyonlu öğretimin, Elektrokimya konusunu
özetlemede öğrenciler üzerindeki etkisini incelemişlerdir. Öğrencilerin konuları
anlamada ve etkili bir performans göstermesinde bilgisayar animasyonlu
öğretimin etkisinin büyük olduğunu sonucuna varılmıştır.
381
Demirci (2008) yaptığı çalışmada Kristal Yapılar ve Sıvılar konusunun
öğretiminde kullanılan bilgisayar destekli öğretimde, hareketsiz resim ve dikkat
çekici öğelerin olmadığı sunum ile hareketli materyallerin kullanıldığı sunumun
öğrenci erişisine etkisi 4 hafta boyunca incelenmiştir. Bu araştırma, hareketli ve
görsel materyaller içeren sunumla ders alan deney grubu öğrencilerinin,
almayanlara göre daha fazla ilerleme kaydettiğini göstermektedir.
Demirer (2009) yaptığı çalışmada Bilgisayar Destekli Öğretim ile Laboratuar
Temelli Öğretimin, öğrencilerin kimya başarıları üzerindeki etkileri tartışılmıştır.
Çalışma sonucunda Bilgisayar Destekli Öğretim gören öğrencilerin akademik
başarıları, kontrol grubu öğrencilerine göre anlamlı derecede yüksek çıkmıştır.
Animasyonlar gazların tanecikli yapısını açıklamada başarılı olmuş ve Bilgisayar
Destekli Öğretim öğrencilerin kavram yanılgılarını gidermesi açısından
geleneksel yönteme göre daha etkili olmuştur.
Göncü (2006) yaptığı çalışmada BDÖ yönteminin klasik öğretim yöntemine
göre; lise II. sınıf öğrencilerinin Kimyasal Reaksiyonlar konusunda başarılarını
ve derse olan ilgilerini nasıl etkilediğini araştırmıştır. Bilgisayar ortamında üç
boyutlu görsel animasyonlarla hazırlanmış bilgisayar destekli ders sunumlarının,
öğrencilerin kimyasal olaylardaki moleküler kavram bilgilerini güçlendirdiği ve
derse olan ilgilerini artırdığı sonucuna ulaşmıştır.
Erökten (2006) yaptığı çalışmada Yeşil Kimya konusunun bilgisayar destekli
öğretim yöntemi kullanılarak öğretilmesinin; öğrencilerin çevre bilgileri, çevre
bilinçleri üzerinde, çevreye yönelik davranışlarında etkisi olup olmadığı
araştırılmış ve imkânlar dâhilinde bilgisayar destekli uygulamalar yapılması
gerektiği sonucuna varılmıştır.
Çeken (2007) yaptığı çalışmada 8. sınıf öğrencilerine Fiziksel ve Kimyasal
Değişmelerin basit fen aktiviteleri (BDE) ile öğretilmesinin, öğrenci başarısına
etkisi araştırılmıştır. İstatistiksel olarak deney grubundaki artış anlamlı iken,
kontrol grubundaki artış anlamlı bulunmamıştır. Grupların fen tutumlarındaki bu
farklılık, deney grubuna uygulanan aktiviteli eğitimin bir sonucudur.
İlbi (2006) tezinde, Kimyasal Tepkimelerde Enerji, İndirgenme-Yükseltgenme
Reaksiyonları konularındaki kavram yanılgılarını önleyebilmek için, Ausubel’in
Sunuş Yoluyla Öğretim modeli ile Bilgisayar Destekli Öğretim yönteminden
yararlanmıştır. Çalışma sonunda; bilgisayar destekli öğretimden yararlanan
öğrencilerin kimyaya karşı tutumlarında, kontrol grubuna göre anlamlı farklar
oluşmuştur. Öğrenci başarılarına bakıldığında ise, her iki grupta da çalışma
sonunda başarıda artışı görülmüştür.
Para ve Reis (2009) yaptıkları çalışmada kimyada su döngüsü konusu bilgisayar
teknolojisinden yararlanılarak öğrencilere anlatılmak üzere hazırlanmıştır.
Kullanılan çeşitli animasyonlar, resimler ve seslerin amacı, sunumu etkili kılmak
382
ve öğrencilerin dikkatlerini derse çekebilmektir. Bilgisayarla öğretimin, eğitimin
destekleyici ve güçlendirici bir seçeneği olduğu sonucuna varılmıştır.
Kıyıcı ve Yumuşak (2005) çalışmalarının amacı, Fen Bilgisi Laboratuarı
dersinde Asit-Baz Kavramları ve Titrasyon konusunun doğru öğrenilmesini
sağlamak amacıyla, eğitim-öğretim ortamında yaygın olarak kullanılan
geleneksel yöntem ile bilgisayar destekli öğretimin kullanıldığı uygulamalarda,
öğrenci başarısı açısından farklılık olup olmadığını saptamaktır. Sonuç olarak
bilgisayar destekli öğretimin geleneksel yönteme göre Fen Bilgisi Laboratuarı
dersinde öğrenci başarısını arttırmada daha etkili olduğu saptanmıştır.
Eric W. Stratton, B.S. (2003) çalışmada, web tabanlı öğretimin geleneksel
yönteme kıyasla lise kimya içeriğini anlamaya, kimyaya karşı tutuma etkisi
incelenmiştir. Çalışma sonrası tüm öğrencilerin web desteğiyle daha görsel,
etkileşimli, kendi hızlarında çalışma fırsatı buldukları, kimyaya yönelik olumlu
tutum geliştirdikleri görülmüştür. Tek olumsuz yönü öğretmenle temasın,
iletişimin azalmasıdır.
Morgil ve diğerleri (2004) çalışmalarında, Kompleksler konusunun öğrencilere
öğretilmesinde bilgisayar destekli öğretim ile geleneksel öğretim yöntemi
uygulanmış ve bu yöntemler öğrencinin başarısında olası bir farklılık oluşturup
oluşturmadığına göre karşılaştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre deney
grubunun lehine anlamlı bir farklılık gözlenmiştir.
Morgil ve diğerleri (2003) çalışmalarında amaç, kimya eğitimi Redoks
konusunda geleneksel öğrenme yöntemi ve bilgisayar destekli yöntem
kullanıldığında üniversite öğrencilerinin öğrenim düzeylerini karşılaştırmak,
bilgisayara karşı tutumlarını, geometrik hayal yeteneklerini ve öğrenme stilleri
gibi bazı faktörlerin uygulamalara yönelik etkilerini araştırmaktır. Uygulamaların
sonucu incelendiğinde deney grubunun başarısının daha yüksek olduğu fakat
bilgisayara yönelik tutum, geometrik hayal yeteneği ve öğrenme stillerinin çok
fazla öğrenci başarısını etkilemediği görülmüştür.
Jessica R. VandenPlas (2008) tezinde 1. çalışma genel kimya öğrencilerindeki
animasyon kullanımından kaynaklanan kavramsal kazanımları ile ilişkili olan
kullanıcı özelliklerini belirlemek, 2. çalışma; düşük ve yüksek düzeyde
kavramsal anlama üzerine kimya animasyonlarının etkisini araştırmak amacıyla
yapılmıştır. 1.çalışmanın sonucunda uzman ve acemi yapım animasyonun farklı
alanlarına odaklanılmış, ama animasyon üzerinde yorumlar büyük ölçüde farklı
olmamıştır. 2. çalışmanın sonucunda; düşük yetenekli öğrencilerin modifiye
animasyona bakarken önemli ölçüde daha iyi performans gösterdikleri, yüksek
yetenekli öğrencilerin ise; orijinal ve modifiye animasyonda benzer performans
gösterdikleri gözlenmiştir. Çalışma 2, çalışma 1’i destekler sonuçlar vermiştir.
Frailich ve diğerleri (2007) çalışmalarının amacı; 10. sınıf öğrencilerinde
Kimyasal Bağ kavramlarını anlama ve kimyaya karşı tutumlarına web tabanlı
383
öğretimin etkisinin olup olmadığını görmektir. Çalışmanın sonucu olarak
animasyon ve uygulamaları ile soyut olaylar daha kolay anlaşılmış, farklı
Kimyasal Bağların makroskobik ve mikroskobik yapı ilişkileri daha
derinlemesine incelenmiş, günlük hayatta kimyayla ilgili farkındalıklar artmıştır.
David A. Falvo ve Jerry P. Suıts (2009) yaptıkları çalışmada tuz çözünmesi
olayında özel bağların ve şematik iyonların gösteriminde animasyon
kullanımının etkilerini incelenmektedir. Animasyonlar yüksek uzamsal
öğrenenler için özellikle moleküler düzeyde suda eriyen tuz kavramı öğretiminde
faydalı olmuş, düşük düzeyde uzamsal öğrenenler ise animasyonla etkileşim
sırasında içsel ve dışsal bilişsel zorlukla karşılaşmışlardır.
Ardac ve diğerleri (2005) yaptıkları çalışmanın amacı; fiziksel-kimyasal değişim
konusunu sunmak için kullanılır farklı öğretim koşullarının etkisini incelemektir.
Bu amaçla 3 öğretim koşulu hazırlanmıştır. Bunlar: Dinamik bireysel, dinamik
bütün sınıf, statik bütün sınıf. Uygulama sonuçlarına göre dinamik görüntüler
kullanılan öğretim şartları altında çalışan öğrenciler lehine anlamlı bir farklılık
olmuştur. Dinamik görselde bireysel çalışmış olanlar, tüm sınıf öğretimine göre
daha doğru ve tutarlı partikül çizimleri yapmıştır.
SONUÇ VE ÖNERĠLER
Günümüz bilgi ve teknoloji çağında bilgisayarların tüm alanlarda önemi giderek
artmakta ve eğitim sistemimizde geleneksel yönteme kıyasla animasyon
kullanımı daha etkin bir yöntem olarak görülmektedir. Çünkü yapılan
araştırmalar sonucu öğrencilerin, eğitimleri sırasında animasyon kullanımından
hoşnut oldukları, derse karşı daha ilgili oldukları, bunun sonucu olarak derse
aktif bir şekilde katıldıkları gözlenmiş ve animasyon kullanımının öğrencilerin
başarısını, derse karşı tutum-ilgilerini olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir.
Özellikle görselliğin ön planda olması gereken soyut bir ders olan kimya
eğitiminde bilgisayar ortamında hazırlanmış ders sunuları büyük önem
taşımaktadır. Bu nedenle konuları en verimli olarak sunabilme adına
bilgisayarlardan profesyonelce faydalanabilmek için her öğretmen adayının,
lisans eğitimi sırasında bilgisayar teknolojisinde flash programı ile animasyon
hazırlamayı öğrenmeleri, hatta bilişim teknolojileri hakkında yeterli donanıma
sahip olmaları gerekmektedir. Teknolojiyi etkili bir şekilde kullanıp
uygulayabilme aşamasında ise MEB’na, yüksek öğretim kurumlarına büyük
görevler düşmektedir.
384
KAYNAKLAR
Akçakaya, V., Tanrısever, T. (2007). Eğitimciler İçin Yeni Bir Web Aracı. XII.
“Türkiye’de İnternet” Konferansı 8–10 Kasım 2007, Ankara.
Akçay, H., Tüysüz, C., Feyzioğlu, B. (2003). Bilgisayar Destekli Fen Bilgisi
Öğretiminin Öğrenci Başarısına Etkisine Bir Örnek: Mol Kavramı ve Avogadro
Sayısı. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(2), 57–66.
Akçay, H., Tüysüz, C., Feyzioğlu, B., Oğuz, B. (2008). Bilgisayar tabanlı ve
bilgisayar destekli kimya öğretiminin öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Mersin
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 169–181.
Akçay, H. , Tüysüz, C., Feyzioğlu, B., Uçar, V. (2007). Bilgisayar destekli
kimya öğretiminin öğrenci başarısı ve tutumuna etkisine bir örnek:
“radyoaktivite”. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 22,
98–106.
Altun, S. (2007). İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin Bilgisayar
Kullanma Becerileri Ve Bilgisayar Destekli Öğretime İlişkin Tutumları Üzerine
Bir Araştırma(Bartın İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: G.Ü. Eğitim
Bilimleri Enstitüsü.
Ardac, D., ve Akaygun, S., (2005). Using static and dynamic visuals to represent
chemical change at molecular level. Boğaziçi University, İstanbul, Turkey,
International Journal of Science Education. 27(11), 1269–1298.
Arıcı, D., Dalkılıç, E. (2006). Animasyonların bilgisayar destekli öğretime
katkısı: bir uygulama örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 421–430.
Balkanlı, A. (2005). Bilgisayar Destekli Ortaöğretim Öğrencilerine Almanca
Öğretimi Uygulaması (Anadolu Kız Meslek Lisesi Örneği. IETC, September
21–23 2005, Sakarya.
Bektaş, C., Semerci, Ç. (2008). İlköğretim okullarında bilgisayar derslerine
ilişkin öğretmen görüşleri (Elazığ İli Örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi, 18(1), 195–210.
Bilir, V. (2009). Orta Öğretim Organik Kimya Dersinin Deneyle
Desteklenmesinin Başarıya Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: G.Ü. Eğitim
Bolton, K. (2008). Computer animations in physical chemistry. Chemistry
Education Research and Practice, 9, 277–284.
385
Cengiz, E. (2009). Arcs Motivasyon Modelinin Fen Ve Teknoloji Dersinde
Öğrencilerin Başarısına Ve Öğrenmenin Kalıcılığına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi.
Erzurum: A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü.
Çağıran, İ. (2008). İlköğretim 8. Sınıflarda Mitoz Ve Mayoz Hücre Bölünmeleri
Konusunun Öğretiminde Bilgisayar Destekli Öğretim Yönteminin Öğrenci
Başarısına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Çalışkan, S. (2002). Uzaktan Eğitim Web Sitelerinde Animasyon Kullanımı. 2325 Mayıs 2002, Anadolu Üniversitesi, Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu
Web Sitesi: http://aof20.anadolu.edu.tr/bildiriler/Sabahattin_Caliskan.doc
Çankaya, S., Karamete, A. (2008). Eğitsel bilgisayar oyunlarının öğrencilerin
matematik dersine ve eğitsel bilgisayar oyunlarına yönelik tutumlarına etkisi.
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 115–127.
Çekbaş, Y., Yakar, H., Yıldırım, B., Savran, A. (2003). Bilgisayar destekli
eğitimin öğrenciler üzerine etkisi. The Turkish Online Journal of Educational
Technology, 2(4), 76-78.
Çeken, R. (2007). Sekizinci Sınıf Öğrencilerine Fiziksel Ve Kimyasal
Değişmelerin Basit Fen Aktiviteleri İle Öğretilmesinin Başarıya Etkisi. Doktora
Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Çömek, A., Bayram, H. (2005). Bilgisayar Destekli Öğretim Materyalleri
Kullanımının Öğrencilerin Isı Konusunu Öğrenmelerine Etkisi. IETC, Sakarya.
David A., Jerry P., (2009). Gender and spatial ability and the use of specific
labels and diagrammatic arrows ın a micro-level chemistry animatıon. Journal
Educatıonal Computıng Research, 41(1), 83–102.
Demirci, A. (2008). Bilgisayar Destekli Sabit Ve Hareketli Görsel Materyallerin
Kimya Öğretiminde Öğrenci Başarısına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: S.Ü.
Fen Bilimleri Enstitüsü.
Demirer, C. (2009). Gazlar Ünitesinde Bilgisayar Destekli Ve Laboratuar
Temelli Öğretimin Öğrencilerin Başarısına, Kavram Öğrenimine Ve Kimya
Tutumlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: M.Ü. Eğitim Bilimleri
Enstitüsü.
Derviş, N., Tezel, Ö. (2009). Fen ve Teknoloji Dersinde Bilgisayar Destekli
Öğretimin Öğrencilerin Başarılarına ve Bilimsel Düşünme Becerilerine Etkisi.
The First International Congress Of Educational Research, Çanakkale/
TURKEY.
386
Doymuş, K., Karaçöp, A., Şimşek, Ü., Doğan, A. (2010). Üniversite
öğrencilerinin elektrokimya konusundaki kavramları anlamalarına jigsaw ve
bilgisayar animasyonları tekniklerinin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2),
431–448.
Efe, N., Bakır, S. (2006). İlköğretim 8. sınıfta üreme konusunun bilgisayar
destekli öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi
Dergisi, 14(1), 271–284.
Emrahoğlu, N., Bülbül, O. (2010). 9. sınıf fizik dersi optik ünitesinin bilgisayar
destekli öğretiminde kullanılan animasyonların ve simülasyonların akademik
başarıya ve akılda kalıcılığına etkisinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 409–422.
Eric, W., Stratton, B.S. (2003). Effects Of Web-Based Instructıon In High
School Chemistry. University of North Texas. UMI Number: 1415254.
Erökten, S. (2006). Kimya Eğitiminde “Yeşil Kimya” Konusunun Öğretimi İle
İlgili Çeşitli Değerlendirmeler. Doktora Tezi. Ankara: H.Ü. Fen Bilimleri
Enstitüsü.
Frailich, M., Kesner, M. and Hofstein, A. (2007). The influence of web-based
chemistry learning on students’ perceptions, attitudes, and achievements, the
weizmann ınstitute of science, ısrael research in science. Technological
Education, 25(2), 179–197.
Göncü, H. (2006). Lise 2. Sınıf Kimyasal Reaksiyonlar Konusunda Hazırlanan
Bilgisayar Destekli Ders Sunumlarının Öğrenci Başarısına, Kavram Öğretimine
Ve Öğrencilerin Kimyaya Karşı Tutumlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi.
Ankara: G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Günay, H. (2008). Boşaltım Sistemi Konusunu Öğrenmede Bilgisayar Destekli
Öğretimin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Başarıları Üzerine Etkisi. Yüksek
Lisans Tezi. Ankara: G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Güneş, H. M., Çelikler, D. (2009). Model Oluşturma Ve Bilgisayar Destekli
Öğretimin Akademik Başarı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. I.Uluslararası
Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale.
Güneş, B., Gülçiçek, Ç., Bağcı, N. (2004). Eğitim Fakültelerindeki Fen ve
Matematik Öğretim Elemanlarının Model ve Modelleme Hakkındaki
Görüşlerinin İncelenmesi. Türk Fen Eğitim Dergisi, 1(1), 35–48.
Gürdal, A., Şahin, F., Yalçınkaya,T. (2002). Fen Bilgisi öğretim mateyallerinin
geliştirilmesinde entegresyon. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri
Dergisi, 16(1), 71–80.
387
Güvercin, Z. (2010). Fizik Dersinde Simülasyon Destekli Yazılımın Öğrencilerin
Akademik Başarısına, Tutumlarına ve Kalıcılığa Etkisi. Yüksek Lisans Tezi.
Adana: Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İlbi, Ö. (2006). Ausubel’in Sunuş Yöntemiyle, Bilgisayar Destekli Öğretim
Yöntemlerinin Kimya Ünitelerindeki Kavram Yanılgılarının Önlenebilmesi
Açısından Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: D.E.Ü. Eğitim Bilimleri
Enstitüsü.
İskender, M. B.(2007). Özel Dershanelerde Animasyon Kullanımıyla Bilgisayar
Destekli Fen Öğretiminin Öğrenci Başarısına, Hatırda Tutuma Düzeyine Ve
Duygusal Özelliklerine Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Muğla: M.Ü. Fen
Jessica R. VandenPlas (2008 ). Animations İn Chemistry Learning: Effect Of
Expertise And Other User Characteristics. Submitted to the Faculty of the
Department of Education School of Arts and Sciences Of The Catholic
University of America In Partial Fulfillment of the Requirements For the Degree
Doctor of Philosophy Washington, D.C.
Kacar, A. Ö., Doğan, N. (2007). Okulöncesi Eğitimde Bilgisayar Destekli
Eğitimin Rolü. Akademik Bilişim 2007. Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
Karal, H., Fiş Erümit, S., Çimer, A. (2010). Bitkilerde üreme konusunda
bilgisayar destekli öğretim materyalinin tasarlanması ve değerlendirilmesi. Türk
Fen Eğitim Dergisi, 7(2), 158–174.
Karal, H., Fiş Erümit, S., Çimer, A. (2010). Designing and evaluation of the
computer aided teaching material about reproduction of plants. Türk Fen Eğitimi
Dergisi, 7(2), 175–179.
Karamustafaoğlu, O., Aydın, M., Özmen, H. (2005). Bilgisayar destekli fizik
etkinliklerinin öğrenci kazanımlarına etkisi: Basit harmonik hareket örneği. The
Turkish Online Journal Of Edicution Technlogy, 4(4), 67–81.
Kayalı, H., ve Tarhan, L. (2004). İyonik Bağlar konusunda kavram yanılgılarının
giderilmesi amacıyla yapılandırmacı-aktif öğrenmeye dayalı bir rehber materyal
uygulaması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 145–154.
Kıyıcı, G., Yumuşak, A., (2005). Fen bilgisi laboratuarı dersinde bilgisayar
destekli etkinliklerin öğrenci kazanımları üzerine etkisi; asit-baz kavramları ve
titrasyon konusu örneği. The Turkish Online Journal of Educational Technology
4(4), 1303–6521.
Kurt, A. İ. (2006). Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi ABD Anlamlı
Öğrenme Yaklaşıma Dayalı Bilgisayar Destekli 7. Sınıf Fen Bilgisi Dersi İçin
388
Hazırlanan Bir Ders Yazılımının Öğrencilerin Akademik Başarılarına Ve
Kalıcılığa Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kutluer, S. (2008). Molekül Geometrisi, Hibritlesme Ve Moleküllerin Polarlığı
Konularıyla İlgili Bilgisayar Destekli Materyal Geliştirme Ve Uygulama.
Doktora Tezi. İzmir: D.E.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Küçük, M. M., Yetim, M., Saka, C., Genel, Y. ( 29/12/2009 ). Kimya Eğitimi ve
Öğretiminde Uygulanan Öğretim Yöntemleri Etkin Kavram Öğretimi Arasındaki
İlişkinin İncelenmesi.
http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/b_kitabi/b_kitabi.htm (11.01.2011).
Mahaffy, P.(2004). The Future Shape Of Chemistry Education. Chemistry
Education: Research And Practice, 5(3) ,229–245.
Mendi, F., Karabıyık, Ö., Toktaş, İ. (2004). Tasarı geometride gelişigüzel
düzlemler konusunun bilgisayar destekli öğretimi. Teknoloji Dergisi, 7(2), 267–
275.
Morgil, İ., Erökten S., Yavuz, S., Özyalçın Oskay, Ö., (2004). Computerized
applications on complexation in chemical education. The Turkish Online Journal
of Educational Technology – TOJET, 3(4), 1303-6521
Morgil, İ., Özyalçın Oskay, Ö., Yavuz, S., Arda, S. (2003). The factors that
affect computer assisted education ımplementations in the chemistry education
and comparison of traditional and computer assisted education methods in redox
subject. The Turkish Online Journal of Educational Technology –TOJET, 2(4),
1303–6521.
Özel, S. F. (2008). Bilgisayar Destekli Öğretim Materyallerinin Öğrencilerin
Tutum ve Başarılarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: G.Ü. Eğitim
Özmen, H., Kolomuç, A. (2004). Bilgisayarlı öğretimin çözeltiler konusundaki
öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi,12(1), 57–68.
Özmen, H. (2007). Üniversite öğrencilerinin kimyasal bağlanma konusunu
anlama ve yanılgılarını gidermelerine bilgisayar destekli öğretimin etkisi. Millî
Eğitim Dergisi, 175, 185–197.
Özüsağlam, E. (2007). Web tabanlı matematik öğretimi ve ders sunum örneği.
Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 33–43.
Para, D., Ayvaz Reis Z., (2009). Eğitimde bilişim teknolojileri kullanılması:
kimyada su döngüsü. Akademik Bilişim’09 - XI. Akademik Bilişim Konferansı
Bildirileri, 11–13 Şubat 2009 Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
389
Pekdağ, B. (2005). Fen eğitiminde bilgi ve iletişim teknolojileri. BAÜ Fen
Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2), 86–94.
Pekdağ, B. (2010). Kimya öğreniminde alternatif yollar: Animasyon,
simülasyon, video ve multimedya ile öğrenme. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(2),
79–110.
Pekdağ, B. (2010). Alternative methods in learning chemistry: Learning with
animation, simulation, video and multimedia. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(2),
111–118.
Pektaş, H. M., Çelik, H., Katrancı, M. (2009). 5. sınıflarda ses ve ışık ünitesinin
öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin öğrenci başarısına etkisi, Kastamonu
Eğitim Dergisi, 17(2), 649–658.
Saka, A., Akdeniz, A.R. (2006). Genetik konusunda bilgisayar destekli materyal
geliştirilmesi ve 5e modeline göre uygulanması. The Turkish Online Journal of
Educational Technology, 5(1), 129–141.
Saka, A., Yılmaz, M. (2005). Bilgisayar destekli fizik öğretiminde çalışma
yapraklarına dayalı materyal geliştirme ve uygulama. The Turkish Online
Journal of Educational Technology, 4(3), 120–131.
Sarıkaya, M. (2007). lKolay sağlanabilir malzemelerle molekül model yapımı.
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 513–537.
Sendlinger, S.C., Metz, C.R. (2009). CSERD–another important Nsdl pathway
for computational chemistry education. Journal of Chemical Education, 86(1),
126.
Somyürek, S., Yalın, H.İ. (2007). Bilgisayar destekli eğitim yazılımlarında
kullanılan ön örgütleyicilerin alan bağımlı ve alan bağımsız öğrencilerin
akademik başarılarına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 587–607.
Somyürek, S. (2008). Uyarlanabilir Eğitsel Web Ortamlarının Öğrencilerin
Akademik Başarısına Ve Gezinmesine Etkisi. Doktora Tezi. Ankara: G.Ü. Eğitim
Stratton, E. W.( 2003 ). Effects Of Web-Based İnstruction In High School
Chemistry, Thesis Prepared For The Degree Of Master Of Science University Of
North Texas.
Talib, O., Matthews, R., Secombe, M. (2005). Computer-animated instruction
and students’ conceptual change in electrochemistry: Prelimary qualitative
analysis. International Education Journal, ERC2004 Special Issue, 5(5), 29–42.
390
Talib, O., Matthews, R., Secombe, M. (2005).Concructivist animations for
conceptual change: An Effective Instructional Strategy In Understanding
Complex, Abrasct and Dynamic Science Concepts. Malaysian Online Journal of
Instructional Technology, 2(3), 78–87.
Tasker, R., Dalton, R. (2006). Research into practice: visualisation of the
molecular world using animations. Chemistry Education Research and
Practice,7(2), 49–159.
Tezcan, H., Yılmaz, Ü. (2003). Kimya öğretiminde kavramsal bilgisayar
animasyonları ile geleneksel anlatım yöntemin başarıya etkileri. Pamukkale
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 18–32.
Ünal, C., Bay, Ö.F. (2009). Java programlama dilinin bilgisayar destekli
öğretimi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 2(1), 1–14.
Ürek, R., Tarhan, L. (2005). Kovalent Bağlar konusundaki kavram yanılgılarının
giderilmesinde yapılandırmacılığa dayalı bir aktif öğrenme uygulaması.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 168–177.
Yakışan, M., Yel, M., Mutlu, M. (2009). Biyoloji öğretiminde bilgisayar
animasyonlarının kullanılmasının öğrenci başarısı üzerine etkisi. Ahi Evran
Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 129–139.
Yang, E. ve Thomas, A. (2003). Spatial ability and the impact of
visualization/animation on learning electrochemistry. Int. J. Sci. Educ., 2003,
25(3), 329–349.
Yıldırım, S., Kaban, A. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitime
karşı tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi ,7(2), 158-168.
Yücel, İ. (2006). Kimya Derslerindeki Öğretim Uygulamalarının Öğrencilerde
Yaratıcı Düşünmenin Gelişmesine Ve Öğrenci Başarısına Etkisi. Yüksek Lisans
Tezi. Ankara: G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Zeynelgiller, O. (2006). İlköğretim II. Kademe Fen Bilgisi Dersi Kimya
Konularında Model Kullanımının Öğrenci Başarısına Etkisi. Yüksek Lisans
Tezi. Manisa: C.B.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü.

Kimya Eğitiminde Animasyon Kullanımı Ve Önemi Kadriye Bayram

Transkript

Benzer belgeler

calendar of actıvıtıes

Animal Planet - Doğan Egmont

calendar of actıvıtıes - The Chemistry is all around Network Project

reklam sözleşmesi

calendar of actıvıtıes