indir... - Erciyes Teknopark

Transkript

TEKNOPARK
MALİ
UYGULAMALARINDA
YENİ DÖNEM
MALİ
YOL HARİTASI
Global Danışmanlık
Global Consulting
TEKNOPARK
MALİ
UYGULAMALARINDA
YENİ DÖNEM
MALİ
YOL HARİTASI
2014
2. Basım
Global Consulting
TEKNOPARK MALİ UYGULAMALARINDA YENİ DÖNEM MALİ YOL HARİTASI
Ö N S Ö Z
Küresel rekabette ayakta kalabilmek için, ucuz iş gücüne değil, verimliliğe dayanan bir rekabet üstünlüğünün hedeflenmesinin gerekliliği göz önüne alındığında,
teknoloji geliştirme bölgelerinin önemi çok daha rahat
kavranabilecektir. Gelişmiş ülkelerin uzun yıllar teknoloji
geliştirme bölgelerini etkin şekilde kullanarak, özellikle
bilgisayar teknolojisinde ve savunma sanayinde rekabet gücünü artırdığı bilinmektedir. Ayrıca son yıllarda
dünyanın dikkatini üzerine çeken Çin’de de teknoloji
geliştirme bölgelerine verilen önem giderek artmaktadır. Çin’de ilk olarak 1985 yılında Shengzhen Bilim ve
Teknoloji Parkı (Teknopark) kurulmuş olup bugün çok
sayıda teknoloji geliştirme bölgesi bulunmaktadır.
Ar-Ge faaliyetleri ile ilgili; ülkemizde ilk olarak 06.07.2001
tarihinde 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanun’u yasalaşmış ve akabinde 31.07.2004 tarihinde
5228 sayılı bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair
kanunla, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Diğer İndirimler” kısmına Ar-Ge indirim müessesesi getirilmiş ve
yürürlüğe girmiştir. Esasında Türkiye’de de dünyada olduğu gibi Ar-Ge’nin öncelikle teknoparklarda yapılması
öngörülmüştür. Ancak Ar-Ge konusundaki ihtiyaçların
hız kazanması ile son olarak 5746 sayılı Araştırma ve
Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine ilişkin Kanun
01.04.2008 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, bu yasa
ile Ar-Ge destekleri konsepti çeşitlendirilmiş, teknoloji
geliştirme bölgeleri dışında geliştirilen ve TÜBİTAK tarafından desteklenen Ar-Ge faaliyetlerinin de destek
kapsamında alınması sağlanmıştır. 5746 sayılı Kanun ile
Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından firmalara Ar-Ge Merkezleri oluşturma izni verilmesi ve Ar-Ge
Merkezi’ndeki Ar-Ge çalışmalarının da desteklenmesi
öngörülmüştür. 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu 5746 sayılı kanunla paralellikler sağlamak ve
gelişen ihtiyaçlara cevap verebilmek için yenilenmiştir.
Yenilenen Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu 12 Mart
2011’de yürürlüğe girmiş ve devamında uygulama yönetmeliği 12 Mart 2014’teresmi gazetede yayınlamıştır.
Bu çalışmamızı Teknoloji Geliştirme Bölgesinde yaşamak
için gerekliliklerin neler olduğu ve bunların mali uygulamalar kapsamında nasıl değerlendirilmesi gerektiği
konusunda sizlere yardımcı olması amacıyla hazırladık.
Çalışmamızın sonuna da 4691 Sayılı Kanunu eski ve yeni
4
Sistem Global Danışmanlık Global Consulting
yönetmelik karşılaştırma ve yorum tablosunu ekledik.
Bu kitap çalışmamızın dışında 5746 Sayılı Araştırma ve
Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Türkiye’de tüm Ar-Ge çalışma ve mevzuatlarının
yer aldığı bir kitap çalışmamızın da devam etmekte olduğunu ve siz değerli yatırımcılara kısa süre içerisinde
sunmayı planladığımızı belirtmek isteriz.
Sistem Global Danışmanlık
5
Geleceğe yön verebilmek için, geleceğin inşa edilmesinde aktif rol almak gerektiğine inanıyoruz. 1996 yılından beri süregelen tüm faaliyetlerimizde, bu inanışı
esas aldık. Kendi alanlarında uzman, deneyimli ve her
şeyden önemlisi sektöre yön veren bir bilgi birikimine
sahip Sistem Global Danışmanlık ekibi, ülkemizi yarına
taşıyacak gelişim faaliyetlerinin tamamında aktif rol alıyor.
B
İ
Z
Kurumsal performansı artırmaya odaklı, danışmanlık,
yeminli mali müşavirlik, hukuk, vergi, denetim, muhasebe operasyonları, teknik bordrolama ve eğitim çözümlerimizin tümü, müşterilerimizle yarattığımız sinerji
sayesinde gelişiyor.
Bu ana başlıkların yanı sıra, bizi girişim faaliyetlerinin
en önemli adreslerinden biri konumuna getiren Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Mevzuat Danışmanlığı, Ar-Ge
Mevzuat Uygulamaları ve ilgili Devlet Destek ve Teşvik
Danışmanlığı (TEYDEB gibi) alanlarında da büyük bir titizlikle çalışıyor, kurumlara fayda yaratacak çözümlerin
oluşmasında kamu kuruluşlarıyla omuz omuza çalışıyoruz.
Türkiye’de yatırım yapmayı planlayan uluslararası firmaların tüm operasyonlarında, mevzuata ve işleyişe kusursuz derecede hakim bir ekip olarak görev başındayız.
Ankara merkez ofisi ile kamuyu yakından takip eden,
İstanbul yapılanmasıyla aktif iş dünyasının kalbinde yer
alan Sistem Danışmanlık, 2014 yılı itibariyle Gaziantep
şubesini de operasyona katarak, tüm müşterileri ve çalışanları için geleceğe yönelik, etik değerlere sıkı sıkıya
bağlı ve yenilikçi bir bakış açısıyla çalışmayı sürdürüyoruz.
6
Hizmetlerimiz
Danışmanlık
► Ar-Ge Danışmanlığı
► Ulusal Ve Uluslararası Fon Kaynakları Yönetimi
► Şirket Satın Alma-Birleşme Ve Bölünme
► Yatırım Planlama Destek Ve Teşvik Danışmanlığı
► Risk Yönetimi
► Melek Yatırımcı
► İşbirliği Ve Kümelenme Platformu
► Serbest Bölge Danışmanlığı
YMM (Vergi-Denetim)
Hukuk
Bağımsız Denetim
Ar-Ge
Mali Müşavirlik
Bordrolama
Global Consulting
7
I. BÖLÜM;
İÇİNDEKİLER
TEKNOPARK MEVZUAT HARİTASINI
ÖNÜMÜZE SEREBİLMEK
11
11
I.1.GÜNCEL MEVZUATA BAKIŞ
I.1.1. TEKNOPARK TANIMI
11
I.1.2. TEKNOPARK HEDEFLERİ
11
I.1.3. DÜNYADA TEKNOPARK
12
I.1.4. TÜRKİYE’DE TEKNOPARK
12
I.1.5. TÜRKİYE’DE TEKNOPARK MEVZUATI 13
II. BÖLÜM;
HARİTAYI OKUYABİLME
14
II.1KANUNDA YER ALAN TANIMLAR
14
II.2TANIMLARDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER;
14
II.3TANIMLAR15
III. BÖLÜM:
EN KISA YOL HER ZAMAN DOĞRU YOL MU? 18
8
III.1 BÖLGEDE YER ALMA VE OLUŞUMLAR 18
III.1.1. Bölgede Yer Alma ve İstisnaya Başlama Sistemi
18
III.1.2.Münhasıran Ar-Ge Faaliyetleri İçin Yapılan Oluşumlar (MERKEZ)
20
III.1.3.Şube Şeklinde Yapılan Oluşumlar (ŞUBE)
21
III.2. İSTİSNA VE TEŞVİKLERDE İŞLEYİŞ VE UYGULAMA
22
III.2.1. Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası
22
III.2.2. Ücretlere ilişkin istisnalar
26
III.2.3. Katma değer vergisi istisnası
35
III.2.4. Üniversite personeline yönelik imkânlar
37
IV. BÖLÜM:
KAPTANIN SEYİR DEFTERİ
38
VI.1. TEKNOPARKLARDA MUHASEBE İŞLEMLERİ ÖRNEK UYGULAMALAR
38
VI.2. HİBE VE GERİ ÖDEMELİ DESTEKLERİN BÖLGE AÇISINDAN UYGULANMASI
44
EKLER
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetmeliği
Karşılaştırmalı Değişiklik Tablosu
45
9
10
I. BÖLÜM
TEKNOPARK MEVZUAT HARİTASINI ÖNÜMÜZE SEREBİLMEK
I.1 GÜNCEL MEVZUATA BAKIŞ
I.1.1 TEKNOPARK TANIMI
Teknoparklar, üniversiteler, araştırma kurumları ve sanayi kuruluşlarının aynı ortam içerisinde araştırma, geliştirme ve inovasyon çalışmalarını sürdürdükleri; birbirleri arasında bilgi ve teknoloji transferi
gerçekleştirdikleri; akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği organize araştırma ve iş merkezleridir.
I.1.2 TEKNOPARK HEDEFLERİ
4Üniversite ve araştırma merkezlerindeki akademik bilgi ve araştırma
potansiyelinin teknolojik ürünlere dönüştürülüp ticarileştirilmesi,
4 Teknoloji transferi için uygun ortam yaratmak,
4 Teknoloji odaklı firmaların oluşmasını ve gelişmesini teşvik etmek,
4 Firmalar ve kurumlar arası sinerji ve işbirliği fırsatlarını arttırmak,
4 Nitelikli kişilere iş ve girişimcilik imkânları yaratarak beyin göçünü
önlemek
Bu bağlamda teknoparklar bölgesel ve ekonomik kalkınmada önemli
rol oynamaktadır.
11
I.1.3 DÜNYADA TEKNOPARK
Gelişmiş ülkelerde, dünya ekonomik dengelerinin 1970’li yıllardan itibaren değişmesi ve sanayi ağırlıklı üretimin azalmasıyla, üretimi arttırmak ve sanayi sektörünü canlandırmak amacıyla Ar-Ge’ye ayırılan
kaynaklar arttırılmış ve araştırma sonuçlarını sanayiye aktarma mekanizmaları oluşturulmuştur. Bu konuda geliştirilen en etkili mekanizma teknoparklardır. 1970′li yıllardaki ekonomik krizden kurtulmak
isteyen gelişmiş ülkeler, üniversiteler ve araştırma kuruluşlarındaki
Ar-Ge sonuçlarını uygulamaya aktararak, bölgesel kalkınma, işsizliğin giderilmesi, arazilerin değerlendirilmesi ve bilime dayalı üretimin
sağlanması bakış açıları ile teknopark girişimine önem vermişlerdir.
1980′li yıllarda bu konuda önemli gelişmeler kaydederek amaçlanan
konularda önemli sonuçlar alınmıştır.
Dünyada teknopark faaliyetleri 1951 yılında Silikon Vadisi-Stanford
Araştırma Parkı ile başlamıştır. Silikon Vadisinin başarısı ve yükselişi,
Amerika ve Avrupa’da 1970’li yıllarda teknopark faaliyetlerinin yayılmasına ve artmasına yol açmış, 70’lerin sonuna doğru bu hareketlilik
Japonya’ya ulaşmıştır. Bugün dünyada 900’e yakın teknopark bulunmaktadır. Bu sayı inkübasyon merkezleriyle birlikte 4000’e ulaşmaktadır.
I.1.4 TÜRKİYE’DE TEKNOPARK
elişmiş ülkelerde uzun yıllardan beri önemli bir kalkınma aracı olaG
rak kullanılan teknoparklar ülkemizde 90’lı yılların ortalarında gündeme gelmiştir. Teknoparklar konusundaki yasal düzenleme 06.07.2001
tarihinde yürürlüğe giren 4691 sayılı “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Yasası” ve 19.06.2002 tarihinde yürürlüğe giren “Teknoloji Geliştirme
Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği” ile sağlanmış ve bu bölgelere yönelik teşvikler getirilmiştir.
2011 yılında 6170 Sayılı (4691 Sayılı) Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda vergisel açıdan getirilen istisnalarda ve
bölgenin yapısında bir takım iyileştirmelere gidilmiştir.
12
Bu değişikliklere ilişkin yönetmelik ise 13.03.2014 tarihinde yayınlanarak 01.04.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
I.1.5 TÜRKİYE’DE TEKNOPARK MEVZUATI
406.07.2001 tarihinde yayımlanan 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (İlk Esaslı Kanun)
4 19.06.2002 tarihinde yayımlanan Uygulama Yönetmeliği
4 02.01.2004 tarihinde yayımlanan 5035 Sayılı Kanun (Vergisel düzenlemeler kanunu’nun esas maddesinden çıkarılıp geçici maddede
daha net ifade edildi)
4 31.12.2004 tarihinde yayımlanan 5281 Sayılı Kanun (TUBİTAK-Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest Bölgesi kapsama dahil
edildi.)
4 12.03.2011 tarihinde yayımlanan 6170 Sayılı Kanun (4691 Sayılı kanunda değişiklik yapılmıştır)
4 12.03.2014 tarihinde yayımlanan Uygulama Yönetmeliği (Yürürlülük
tarihi 01.04.2014)
6170 Sayılı Kanun 2011 yılında, kanuna ilişkin yönetmelik ise
01.04.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş böylelikle kanunla yapılan değişiklikler mükellefler tarafından uygulanabilir hale getirilmiştir.
13
II. BÖLÜM
HARİTAYI OKUYABİLME
II.1
KANUNDA YER ALAN TANIMLAR
4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda yer alan ilgili
tanımlar şunlardır;
} Ar-Ge Merkez veya Enstitüleri
II.2
BU TANIMLAMALARDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMAMIŞ, ESKİ UYGULAMALAR
DEVAM ETMEKTEDİR.
}
}
}
}
Üründe Yenilik
Üretim Yöntemlerinde Yenilik
Ar-Ge’ye Dayalı Üretim Faaliyetleri
Girişimci
}
}
}
}
}
}
}
Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge)
Araştırmacı
Ar-Ge Personeli
Kurucu Heyet
Yazılım
Yazılımcı Personel
Yenilik
BU TANIMLAR
REVİZE EDİLMİŞTİR
VE KAPSAMLARI
GENİŞLETİLMİŞTİR.
}
}
}
}
}
Teknisyen
Destek Personeli
Kuluçka Merkezi (İnkübatör)
Teknoloji Transfer Ofisi (TTO)
Teknolojik Ürün
BU TANIMLAR YENİ
EKLENMİŞTİR
TANIMLARDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
Genel olarak tanımlamalar “Frascati Klavuzu” ve 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunu’nda yer alan terimlerle uyumlu hale getirilmiş, böylelikle uluslararası
14
geçerliliği olan tanımlara yer verilip Ar-Ge mevzuatlarında bir bütünlük oluşturulmak istenmiştir.
Yönetmeliğe Kuluçka Merkezi, Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) ve Teknoloji İşbirliği Programları terimlerini dahil etmekteki amaç, bu yapıların Türkiye’de oluşmalarını, ciddiyetle yürütülmelerini ve bunların
ticarileşmesi ve uluslararasılaşmasını sağlamaktır.
Destek Personeli ve Teknisyen tanımlamaları, 6170 Sayılı Kanun ile
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB) Kanununda yapılan değişikliklere
uyum sağlamak üzere yeni yönetmeliğe eklenmiş, böylelikle 5746
Sayılı Kanun başta olmak üzere diğer Ar-Ge mevzuatlarında yer alan
tanımlamalar ve kapsamlar ile bütünlük sağlanmıştır.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda yapılan en önemli değişikliklerden biri, bölge içerisinde ÜRETİM yapabilme imkanının getirilmesidir. “Teknolojik Ürün” tanımı bu kapsamda tanımlara eklenmiştir.
Ayrıca Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın adı “Bilim Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı” olmasından kaynaklı değiştirilmiştir. Teknoloji Geliştirme
Bölgesi; amacına uygun olarak bünyesinde Teknoloji Transfer Ofisleri
ve Kuluçka Merkezlerini de alarak yeniden tanımlanmıştır.
II.3
TANIMLAR
Bu bölümde kırmızı ile yazılan kısımlar yeni yapılan değişiklikleri
içermektedir.
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME (AR-GE): Araştırma ve geliştirme,
kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yazılım dahil yeni süreç, sistem ve uygulamalar
tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen
yaratıcı çalışmaları,
ARAŞTIRMACI: Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki
projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya
oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en
az lisans mezunu uzmanları,
AR-GE PERSONELİ: Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı, yazılımcı ve teknisyenleri,
15
DESTEK PERSONELİ: Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve
benzeri personeli,
KULUÇKA MERKEZİ (İNKÜBATÖR): Özellikle genç ve yeni işletmeleri geliştirmek amacıyla; girişimci firmalara ofis hizmetleri, ekipman
desteği, yönetim desteği, mali kaynaklara erişim, kritik iş ve teknik
destek hizmetlerinin bir çatı altında tek elden sağlandığı yapıları,
KURUCU HEYET: Bölgenin bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu Ar-Ge merkez veya
enstitüsü ve diğer kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşan, Bölge
yönetici şirketinin kuruluşuna kadar geçen süreçte ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde Bölgenin kurulması ile ilgili tüm iş ve işlemlerden
sorumlu heyeti,
TEKNİSYEN: Mühendislik, fen ve sağlık bilimleri alanında yüksek
öğrenim görmüş ya da meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının
teknik, fen ve sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim
sahibi kişileri,
TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSİ (TTO): Teknoloji geliştiricisi Ar-Ge kurum ve kuruluşları ile teknoloji kullanıcısı sanayi şirketleri veya diğer
teknoloji ya da Ar-Ge kurum ve kuruluşları arasında bilgilendirme,
koordinasyon, araştırmayı yönlendirme, yeni Ar-Ge şirketlerinin oluşturulmasını teşvik etme, işbirliği geliştirme, fikri mülkiyet haklarının
korunması, pazarlanması, satılması, fikri mülkiyetin satışından elde
edilen gelirlerin yönetilmesi konularında faaliyet gösteren yapıyı,
TEKNOLOJİK ÜRÜN: Toplumsal ihtiyaçları karşılamak ve yaşam
standardını yükseltmek amacıyla nitelikli işgücü tarafından bilimsel
bilgi ve teknolojik araştırmalar kullanılarak ortaya çıkarılan, var olandan belirgin bir şekilde farklılık gösteren, katma değeri ve rekabet
edebilirliği yüksek ürünü,
ÜRÜNDE YENİLİK: Teknolojik açıdan yeni ürün, önceki ürün kuşağıyla karşılaştırıldığında malzemesi, parçaları ve yerine getirdiği işlevler açısından öze ilişkin, teknolojik farklar gösteren bir ürünü,
ÜRETİM YÖNTEMLERİNDE YENİLİK: Geleneksel üretim tesislerinde
16
üretilemeyen, yeni ya da geliştirilmiş ürünlerin üretilmesinde veya
halen üretilmekte olan ürünlerin yeni tekniklerle üretilmesinde kullanılan yöntemi,
YAZILIM: Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili
gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da
içeren belgelerin, belli bir sistematik içinde, tasarlama, geliştirme
şeklindeki ürün ve hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim
şekillerinin tümünü,
YAZILIMCI PERSONEL: Yazılım olarak tanımlanan süreçte çalışıp
program geliştiren, üreten, alanında yeterli deneyime veya eğitime
sahip nitelikli personeli,
YENİLİK: Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen mevcut pazarlara başarı ile sunulabilecek ya da yeni pazarlar yaratabilecek; yeni
bir ürün ya da mal, hizmet, uygulama, yöntem veya iş modeli fikri ile
oluşturulan süreçleri ve süreçlerin neticelerini, ifade etmektedir.
17
III. BÖLÜM
EN KISA YOL HER ZAMAN DOĞRU YOL MU?
III.1 BÖLGEDE YER ALMA VE OLUŞUMLAR
III.1.1Bölgede Yer Alma ve İstisnaya Başlama Sistemi
Bünyelerinde Ar-Ge personeli, yazılımcı personel, araştırmacı personel çalıştıran ve Ar-Ge ve yazılım konularında çalışma yapan firmalar,
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde (TGB) şube veya merkez açarak yer
alabilirler.
Bölgede Ar-Ge faaliyetinde bulunmak üzere yer almak isteyen girişimcilerin münhasıran Bölgede yürütecekleri her bir Ar-Ge projesinin, yönetici şirketin belirleyeceği, konusunda uzman en az iki üyesi
öğretim elemanı, bir üyesi ise öğretim elemanı veya sektör uzmanı
olmak üzere proje ile ilişkisi olmayan en az üç üyeli Proje Değerlendirme Komisyonunda incelemeye ve onaya tabi tutulacağı belirtilmiştir. Ayrıca başka bir Bölgede iken Ar-Ge faaliyeti yapan ve nakil
talebinde bulunan girişimci firmanın Ar-Ge projesi ile ilgili bilgi ve
belgelerinin temin edilmesi ve Ar-Ge projesi ve süreci yönünden bu
bent kapsamında yeniden incelenmesi gerek bulunmamaktadır.
Teknoloji geliştirme bölgelerinde bulunan, projeleri yönetici şirket
tarafından onaylanmış olan firmalar 4691 Sayılı Kanun kapsamında
gelir ve kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanılabilmek için Yönetici şirketten aldıkları onaylı firma faaliyet formunu bağlı bulundukları
vergi dairesine ibraz etmek zorundadır. Bağlı bulundukları vergi dairesine (eski yönetmelikte bu muafiyetten yararlanılabilmesi için Ma-
18
liye Bakanlığı’na başvuru yapılması gerekiyordu) yaptıkları bu ibraz
ile birlikte firmalar bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde
ettikleri kazançları için, kurumlar vergisi istisnasından 31.12.2023 tarihine kadar faydalanabileceklerdir.
Bölgedeki firmalar Ar-Ge ve yazılım projelerinde çalışacak olan personellerini her ay liste ile yönetici şirkete bildirirler. Yönetici şirket bu
personellerin bölgede fiilen çalıştıklarını denetler ve firmaların personel listelerini onaylar. Onaylanmış bu personel listelerinde yer alan
personellerin ücretleri 31.12.2023 tarihinde kadar her türlü vergiden
müstesnadır. Bu istisnadan faydalanabilmek için 12.03.2014 tarihli
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği’ne göre Ar-Ge
ve yazılım projelerinde çalışan personele dair, yönetici şirkete onaylatır, inceleme ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklar.
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 20. Madde ile bölgede faaliyet gösteren firmaların ürettikleri yazılım programlarının tesliminde katma değer vergisi istisnası uygulanmaktadır.
Bu istisnadan faydalanabilmek için bağlı bulundukları vergi dairesine
(eski yönetmelikte bu muafiyetten yararlanılabilmesi için Maliye Bakanlığı’na başvuru yapılması gerekiyordu) konu ile ilgili dilekçe verilmesi gerekmektedir.
Firmaların bölgeye ilk girişlerinde onaylattıkları projelerden başka
proje geliştirmeye başladıkları, projeden vazgeçtikleri, belli şartları
değiştirdikleri vs durumlarda, yeni projelerini de yönetici şirkete sunup onaylatmaları gerekmekte ve diğer değişiklikleri ise belli (3-6 ay)
dönemlerde faaliyet izleme formları ile yine yönetici firmaya sunmalıdırlar. Ayrıca firmaların projelerini faturalandırılması noktasında faturalarında proje isimlerinin belirtilmesi yani istisna olacak kazancın
projeye bağlanmış olması önemlidir.
Bölgede yer alan ve tüm Ar-Ge projeleri sonuçlanmış olan girişimcilerin üç ay içerisinde yeni bir Ar-Ge projesi sunamamış olması halinde,
mevcut kira sözleşmesi süresi dikkate alınmaksızın bölgeden ihraç
edilmesini temin edecek gerekli işlemlerin yapılması, tüm projeleri
sonuçlanmış girişimcilerin en son projesinin sonuçlanma tarihinden
itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi hususlarında yönetici şirkete görev ve sorumlu-
19
luk verilmiştir. Teknoloji geliştirme bölgelerindeki firma ve yönetim
arasındaki ilişkinin kira odaklı olmasının önüne geçmek amacıyla
bölgede yer alan firmaların sürekli Ar-Ge üretmesini teşvik edecek
ve Ar-Ge üretmeye çalışan bölge dışındaki firmaların bölgeye dâhil
edilmesini sağlayacak süreçler geliştirilmiştir.
III.1.2Münhasıran Ar-Ge Faaliyetleri İçin Yapılan Oluşumlar
(MERKEZ)
Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyete geçecek olan firmalar
merkezlerini burada oluşturup Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerine başlayabilirler. Teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetinde bulunan firmaların, bu faaliyetleri sonucunda ulaştıkları ürünleri kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde, bu
ürünlerin satışından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayri
maddi haklara isabet eden kısmı, transfer fiyatlandırması esaslarına
göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir.
Burada özellikle dikkat edilmesi gereken konu; Ar-Ge veya yazılım
firmasının grup firmasına (veya direk ilişkili firmasına) Ar-Ge faaliyeti
sonuçlarını fatura etmesi noktasında TRANSFER FİYATLAMASI müessesesinin dinamiklerine göre hareket etmesidir. Bu tip durumlarda
genel olarak; küçük bir ön satış bedeli devamında ise ciro üzerinden
hak bedeli şeklinde (royalty – süreli – süresiz tip) detaylı bir sözleşme
yapılmasını ve kesinlikle emsali ilkesine uyulmasını tavsiye etmekteyiz. Bu tip işlemlerin muhasebeleştirilmesi ile ilgili detaylar çalışmamızın 4. kısmında yer almaktadır.
Bu şekildeki merkez yapılanmalarında; ilgili firmanın mali tabloları ilk
önce istisna olan ve olmayan olarak iki şekilde düzenlenmeli, sonrasında müşterek giderlerden istisna olan bölüme pay verilerek gelir
tablosu netleştirilmeli ve nihai olarak istisna olmayan bölümden vergi matrahı tespit edilmelidir.
20
III.1.3Şube Şeklinde Yapılan Oluşumlar
(ŞUBE)
Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyete geçecek olan firmaların
faaliyet konuları çeşitli ise şirket merkezlerini burada kurmak yerine
bölgede şube oluşturarak Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerine başlayabilirler. İstisna uygulaması açısından bölgede şube olarak faaliyet gösterilmesi halinde, şubeye atfedilen kazancın belirlenmesi açısından
şube faaliyetlerinin doğru olarak belirlenmesi, müşterek genel giderlerden pay verilmesi gerekmektedir. Bu tip yapılanmalarda vergisel
olarak özellikle; merkezde oluşan ve kayıtlanan idari-temsil, organizasyon, pazarlama, danışmanlık vb. dolaylı da olsa ilişkili gider ve
maliyetlerden mutlaka şube gelir tablosuna (istisna) pay verilmesi
gerekmektedir. Şubede istisna olan ve olmayan faaliyetler birlikte
yürütülüyorsa mali tablo ve beyanname işleyişinde aşağıda belirtilen
hususlar dikkate alınmalıdır.
1. İlk önce şube gelir tablosu istisna olan ve olmayan olarak iki grupta
yapılmalı,
2. Şube müşterek giderleri, istisna olan ve olmayan şeklinde pay verilerek dağıtıma tabi tutulmalı,
3. Merkezde oluşmuş ama yukardaki paragrafta da izah edilen ilişkili
giderlerden de yine istisna olan gelir tablosuna pay verilmelidir.
4. Bu şekilde oluşan merkez gelir tablosu ile şubedeki istisna olmayan
gelir tablosu birleştirilerek vergi matrahı tespit edilmelidir.
Şubeden merkeze istisnaya konu olacak faaliyetlerle ilgili fatura düzenlenmesi çok riskli sonuçlar doğurabilecektir. Uygulamada
şubelerde oluşan, istisna gelir üreten faaliyetlerin belli kar marjı ile
merkeze fatura edildiği durumlara rastlanmaktadır. Bu şekilde vergi
matrahını arındıracak nitelikte şube – merkez arası faturalaşma kesinlikle yapılmamalıdır.
21
III.2 İSTİSNA ve TEŞVİKLERDE İŞLEYİŞ VE UYGULAMA
III.2.1Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren mükelleflerin münhasıran bu bölgelerdeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları
31.12.2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.
Kurum kazançlarının kurumlar vergisinden muaf tutulması için Ar-Ge
veya yazılım faaliyeti ile ilgisi olması ve bölge içinde gerçekleşmesi
gerekmektedir. Kanun ve yönetmelikte Ar-Ge ve yazılım faaliyetleri
aşağıdaki gibi tanımlanmıştır;
Araştırma Geliştirme (Ar-Ge): Araştırma ve geliştirme, kültür, insan
ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yazılım dahil yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere
kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları,
Yazılım: Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı
bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren
belgelerin, belli bir sistematik içinde, tasarlama, geliştirme şeklindeki
ürün ve hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin
tümünü ifade etmektedir.
Yeni yönetmelikle birlikte değiştirilen konulardan biri de bu istisnanın uygulanabilmesi için başvurulması gereken kurum olmuştur.
Daha önceki yönetmeliğe göre gelir ve kurumlar vergisi istisnasından yararlanılabilmesi için yönetici şirketten onay alındıktan sonra
mükelleflerin Maliye Bakanlığı’na başvuru yapması gerekmekteydi.
Yeni yönetmelikle birlikte yine yönetici şirketten onay alınması sonrasında bağlı bulunulan vergi dairesine başvuru yapılması yeterli hale
getirilmiştir.
Kapsam dışında olan kazançlar ise şunlardır;
4 Mükelleflerin Ar-Ge ve yazılım faaliyetleri kapsamında elde edecekleri diğer gelirleri ile olağandışı gelirleri,
22
4 Faiz gelirleri, yabancı para cinsinden hazır değerler dolayısıyla
oluşan kur farkları, iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler,
4 Yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilmiş olsa dahi bölge dışında gerçekleştirdikleri faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar,
Mükelleflerin bölgede faaliyete geçtikleri tarih itibariyle tamamlamış
oldukları yazılım ve Ar-Ge’ye dayalı projelerden elde edecekleri kazançların istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan, mükelleflerin bölgede faaliyete geçmeden önce başlayıp, bölgede faaliyete geçtikten sonrada devam ettirdikleri yazılım
ve Ar-Ge’ye dayalı projelerden sağladıkları kazancın ancak, projenin
bölgede gerçekleştirilen kısmına ilişkin kazanç kısmı istisnadan yararlanabilecektir.
Konu ile ilgili önemli bir diğer husus; gerek bölge içerisinde gerekse
bölge dışında üretim faaliyeti sonrası verilen kurulum, destek, bakım,
onarım, teknik, hizmet ve uygulama danışmanlığı gibi hizmetlerden
sağlanan kazançların istisna kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığıdır.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında gelir ve kurumlar
vergisi istisnasından yararlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar
şunlardır;
4 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda belirtilmiş olan istisna,
bir kazanç istisnasıdır. İstisna kazancın ve bu çerçevede gelir ve
kurumlar vergisi matrahının tespiti açısından, istisna kapsamında
olan faaliyetler ile diğer faaliyetlere ilişkin hasılat, maliyet ve gider
unsurlarının ayrı ayrı izlenmesi, kayıtların da bu ayrımı gösterecek
şekilde yapılması gerekmektedir. Bölgede yer alan ve istisna kapsamında olan faaliyetler için ayrı defter tutulması da mümkündür.
4 İstisna kapsamına giren faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde, müşterek genel giderlerin cari dönemde oluşan maliyetler oranında, müştereken kullanılan iktisadi
kıymetlere ilişkin amortismanların her bir işte kullanıldıkları gün
sayısına göre dağıtımının yapılması gerekmektedir.
23
4 İstisna olan faaliyetlerin zararla sonuçlanması halinde bu zararların diğer kazançlardan indirilmesi mümkün değildir.
4 Teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetinde bulunan firmaların, bu faaliyetler sonucu ulaştıkları ürünleri
kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde, bu
ürünlerin pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent
gibi gayri maddi haklara isabet eden kısmı, transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir. Üretim ve pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan
kazancın diğer kısmı ise istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. Ancak, lisans, patent gibi gayri maddi haklara bağlanmamış olmakla birlikte uyarlama, yerleştirme, geliştirme, revizyon, ek
yazılım gibi faaliyetlerden elde edilen kazançları da istisna kapsamında değerlendirilecektir.
4 Teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım faaliyetinde bulunan şirketin, ürettiği yazılımların lisans satışından veya kiralanmasından
elde edeceği kazançlar istisnadan yararlanması mümkünken söz
konusu yazılımın disk, CD veya elektronik ortamda pazarlanmasından elde edilen kazançların (lisansa isabet eden kısmı hariç)
istisnadan yararlanması mümkün değildir.
4 İstisna uygulaması açısından bölgede şube olarak faaliyet gösterilmesi halinde, şubeye atfedilen kazancın belirlenmesi açısından
şube faaliyetlerinin izlenmesine olanak sağlayan bir muhasebe
sistemine ihtiyaç bulunmaktadır. Bu çerçevede şube için ayrı defter tutulması ve belge bastırılması mümkündür.
4İstisna geçici vergi dönemlerinde uygulanmalıdır. İstisna uygulamasına ilişkin olarak yıllık vergilendirme dönemi için yapılmış
olan açıklamalar, geçici vergi dönemleri itibariyle hesaplanan istisna tutarı ve matrahı hesaplamaları açısından da geçerlidir.
4 İstisnadan yararlanan şirketlerin, istisna kapsamına giren kazançlarının ortaklara kar payı olarak dağıtılması halinde, Gelir Vergisi
Kanunu Madde 94 gereğince kazançtan gelir vergisi tevkifatının
yapılması gerekmektedir.
4 Bölgede faaliyet gösteren kurumlardan kar payı elde eden gerçek
24
kişilerin, elde ettikleri kar paylarını ilgili mevzuatta yer alan genel
hükümler çerçevesinde beyan etmeleri gerekmektedir.
4 İstisna kapsamındaki kazançların, kurumlar vergisi beyannamesinin zarar olsa dahi indirilecek istisnalar bölümünde yer alan
“teknoloji geliştirme bölgelerinde elde edilen kazançlar” satırında
gösterilerek istisna uygulamasından yararlandırılır.
ÖNEMLİ: Muafiyet ve istisnalardan yararlanılabilmesi için vergi dairesine yapılacak başvuru dosyasına yönetici şirketten alınan söz
konusu vergi mükelleflerinin bölgede yer aldığını ve mükelleflerin
faaliyet alanlarını gösteren belge de eklenir, aksi takdirde istisna uygulanmaz.
AR-GE İNDİRİMİ UYGULAMASI
5520 sayılı KVK’nın 10. maddesinde düzenlenmiş olan Ar-Ge İndirimi
müessesi, yapılan Ar-Ge harcamalarının kurum kazancından düşülmesi olarak özetlenebilir. 5746 sayılı kanun öncesinde yapılan Ar-Ge
harcamalarının %40 ı oranında Ar-Ge İndirimi hesaplanırken bu oran
5746 sayılı kanun ile %100 e çıkarılmıştır.
Bölge içerisinde faaliyette bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, yazılım ve/veya Ar-Ge projeleri nedeniyle, proje bazında
4691 sayılı Kanunda yer alan vergisel teşviklerden bütün halinde yararlanabilirler. Bu durumda aynı yazılım ve/veya Ar-Ge projesi için
Ar-Ge İndirimi müessesi tercih edenler 4691 Sayılı Kanun’da yer alan
kurumlar vergisi istisnasından ayrıca yararlanamayacaktır.
Teknoloji geliştirme bölgelerinde yürütülen Ar-Ge faaliyetlerinin firmanın kendi faaliyetiyle ilgili olması ve 4691 sayılı kanunda yer alan
istisnalara konu olmaması durumunda, bu tür harcamalar 5746 sayılı
veya 5520 sayılı kanun kapsamında Ar-Ge indirimi kapsamında değerlendirilebilmektedir.
25
III.2.2Ücretlere İlişkin İstisnalar
III.2.2.1 Personel Ücretlerinde Uygulanan İstisnalar Nelerdir?
Teknoloji geliştirme bölgelerine yönelik olarak sağlanan teşviklerin
yer aldığı 26.6.2001 tarih ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Kanunu’nun Geçici 2. Maddesi ile personel ücretlerine yönelik teşvikler düzenlenmiştir.
Geçici 2. Madde; (6170 sayılı Kanunun 7. maddesiyle değişen fıkra; Yürürlük
12.03.2011) Bölgede çalışan; Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri, 31.12.2023 tarihine kadar her türlü vergiden
müstesnadır. Muafiyet kapsamındaki destek personeli sayısı Ar-Ge
vergisi istisnasından yararlanan kişilerin bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler. Ancak, bölgelerde yer alan girişimcilerin yürüttükleri Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge personelinin, bölgede
yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin onayı ile bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin bir kısmı gelir vergisi
kapsamı dışında tutulur. Kapsam dışında tutulacak ücret miktarı, Maliye Bakanlığı’nın uygun görüşü alınarak hazırlanacak yönetmelikle
belirlenir. Yönetici şirketin onayı ile bölge dışında geçirilen sürenin
bölgede yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde,
ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.”
Bu kapsamda uygulanacak istisnalar şu şekilde ayrıntılandırılabilmektedir;
a. Gelir Vergisi İstisnası: Teknoloji geliştirme bölgelerine yönelik olarak sağlanan teşviklerin yer aldığı 26.6.2001 tarih ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun Geçici 2. Maddesi ile personel
ücretlerine yönelik gelir vergisi teşviki düzenlenmiştir. Kanunun Geçici 2.maddesinin ikinci fıkrasında; “Bölgede çalışan; Ar-Ge ve destek
personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri, 31.12.2023 tarihine
kadar her türlü vergiden müstesnadır.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükme göre, bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu görevleri ile ilgili hak etmiş oldukları ücretleri gelir ver-
26
gisinden istisnadır. Ayrıca, teknoloji geliştirme bölgelerinde yer alan
firmalarda istihdam edilen Ar-Ge ve destek personellerinin bölgede çalışmaları karşılığında ve bölgede yürütülen görevle ilgili olarak yönetici şirketin onayladığı bölge dışındaki çalışmalarının %25’i
(öğretim elemanları için %50) karşılığında elde ettikleri ücretlerinin
tamamı (%100) gelir vergisinden müstesna tutulmuştur.
b. SGK İşveren Prim Desteği: Personel maliyetleri içerisinde yer alan
SGK işveren payı da işverene ait mali yükümlülüklerden biridir. SGK
işveren hissesi desteği, 5746 sayılı Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki Kanun ile getirilmiş önemli bir destek unsurudur.
Kanunun 3.maddesinde ve 31.7.2008 tarihli, 26953 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 1.8.2008 tarihi itibariyle yürürlüğe giren Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama
ve Denetim Yönetmeliğinin “Sigorta primi desteği uygulaması” başlıklı 11 inci maddesinde yapılan tanımlama “26.6.2001 tarihli ve 4691
sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici ikinci maddesi
uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna tutulmuş fiilen çalışan personelin gelir vergisi istisnasının uygulandığı sürece gelir vergisinden
istisna tutulan ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren
hissesinin yarısı, beş yılı aşmamak üzere Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.” şeklindedir. SGK işveren hissesi
desteğinden faydalanma şartları madde hükmünden de anlaşılacağı
üzere, gelir vergisi istisnasının uygulanmasına bağlanmıştır.
c. Damga Vergisi İstisnası: 4691 Sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında; “Bölgede çalışan; Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri, 31.12.2023 tarihine kadar her
türlü vergiden müstesnadır.” hükmüne yer verilmiştir. Bu hükme
göre, bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu
görevleri ile ilgili hak etmiş oldukları ücretleri damga vergisinden istisnadır.
27
III.2.2.2 İstisna Uygulanacak Personeller Kimlerdir?
Bölgede çalışan ve Uygulama Yönetmeliği’ne göre tanımlanmış ArGe ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında muafiyet ve istisnalardan
yararlandırılabilecektir. Bu kapsamda Ar-Ge personeli ve destek personeli tanımları önem kazanmaktadır. Bu tanımlar ilgili kanun ve yönetmelikte aşağıdaki gibidir;
Ar-Ge PERSONELİ: Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı, yazılımcı ve teknisyenleri, (Teknisyen: Mühendislik, fen ve sağlık bilimleri alanında yüksek öğrenim görmüş ya da meslek lisesi veya
meslek yüksekokullarının teknik, fen ve sağlık bölümlerinden mezun,
teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri olarak tanımlanmaktadır)
DESTEK PERSONELİ: Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve
benzeri personeli,
Personeller bu niteliklere haiz olsalar dahi, bir personelin araştırma,
yazılım ve Ar-Ge çalışmaları dışında kalan görevleri dolayısıyla
ödenen ücretlerin istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün
değildir.
Yeni yönetmelikle birlikte Ar-Ge personelleri için geçerli olan muafiyet ve istisnalar, daha önce tanımlanmayan Destek Personelleri
ve Teknisyenler için de geçerli hale getirilmiştir. İstisna kapsamındaki destek personeli sayısı Ar-Ge personeli sayısının yüzde onunu
aşamaz. Destek personeli sayısı hesabında küsuratlı sayılar bir üst
tamsayıya iblağ edilir. Destek personelinin toplam Ar-Ge personeli
sayısının %10’unu aşması halinde, brüt ücreti en az olan destek personelinin ücretinden başlamak üzere istisna uygulanır. Brüt ücretlerin aynı olması halinde, ücretine her türlü vergi istisnası uygulanacak
destek personeli ise çalıştığı girişimci firma tarafından belirlenir.
III.2.2.3 İstisnaya Konu Ücretler Nelerdir?
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun Geçici 2. maddesinin ikinci fıkrasında; “Bölgede çalışan; Ar-Ge ve destek personelinin bu
görevleri ile ilgili ücretleri, 31.12.2023 tarihine kadar her türlü
vergiden müstesnadır.” hükmüne yer verilmiştir.
28
Bu hükme göre, bölgede çalışan Ar-Ge personeli ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili hak etmiş oldukları tüm ücretleri gelir vergisinden ve damga vergisinden istisna edilebilmektedir. Yine
bu kapsamda ilgili personele ücret dışında yapılan ödemeler hariç
olmak üzere yapılan asıl ücret ödemeleri için sigorta primi işveren
hissesi desteğinden yararlanılabilinmektedir. Buna göre ücretin ve
asıl ücretin ne olduğu ve neyi kapsadığı önemlidir. Ücretin tanımı
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61. maddesinde aşağıdaki şekilde
yapılmıştır;
‘’Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin, ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali
sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim,
ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya
bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli
bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.’’
Bu noktada asıl ücretin ne olduğunu ortaya koymak gerekmektedir.
Asıl ücret; işçi ile işveren arasında iş sözleşmesi kurulurken kararlaştırılan veya bir koşul ileri sürülmeden işverenin işçiyi işe alırken
bildirdiği ücrettir. Buna “çıplak ücret” de denilmektedir
Ayrıca 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında
bölgede çalıştırılan Ar-Ge ve destek personelinin kanuni izin süreleri
içerisinde hak kazandıkları ücretlerin istisnaya konu edilmesi mümkündür. 19.3.1981 tarihli ve 17284 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günleri gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasında dikkate
alınacak, hesaplamada küsuratlı sayılar bir üst tamsayıya iblağ edilecektir.
Girişimci firmalarca, anılan personellere çeşitli adlar altında yapılan
ve ücret olarak değerlendirilecek ek ödemeler (prim, ikramiye vb.)
istisna kapsamında değerlendirilebilecektir. Gelir vergisi ve damga
vergisi istisnası kapsamındaki çalışma süreleri, 22.05.2003 tarihli ve
4857 sayılı İş Kanunu hükümleri çerçevesinde hesaplanacaktır. Yönetmeliğe göre istisna kapsamındaki çalışma sürelerinin hesabında
29
haftada kırkbeş saatin üzerindeki ve ek çalışma süreleri dikkate alınmayacaktır.
Yine sigorta primi işveren hissesi desteği Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun Geçici 2. maddesi uyarınca ücreti gelir vergisi
istisnasına bağlanmış olduğundan haftada 45 saatin üzerindeki ek
çalışma süreleri için ödenen ücretler için işveren hissesi desteğinden
yararlanmak mümkün değildir.
Mevcut düzenlemelerde işveren hissesi desteği, gelir vergisi istisnasından; farklı olarak firma bazında uygulanan bir destek olmayıp,
personel bazlı uygulanan bir destektir. Personel azında beş yıllık bir
destek söz konusudur.
Diğer taraftan, gelir vergisinden istisnaya konu olan ücretler üzerinden gelir vergisi beyan edilmeyeceği için asgari geçim indiriminin de
uygulanması mümkün değildir. Ancak, bölge dışındaki çalışmalara
ilişkin olup istisna kapsamı dışında kalan ve gerçek usulde vergilendirilen ücretler için 265 Seri Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde
açıklanan esaslar dahilinde asgari geçim indiriminden faydalanılması
mümkün bulunmaktadır.
III.2.2.4 Ücretlerde Brüt/Net Uygulaması Nedir?
Eski yönetmelikte istisna uygulamasına konu olan ücretlerin brüt tutardan mı yoksa net ücretten mi hesaplanması gerektiği konusunda
belirsizlikler bulunmaktaydı. Bu nedenle de, girişimci ve firmalar, personelleri ile ihtilafa düşmekteydiler. Yeni yönetmelikle bu konuya şu
şekilde açıklama getirilmiştir;
“Ücretin brüte iblağ edilmesi gerektiği durumlarda brüt ücret kanunla sağlanan vergi teşvikleri dikkate alınmaksızın hesaplanır.”
Böylelikle ücret hesaplamalarının net olsun, brüt olsun teşvikler dikkate alınmaksızın yapılması gerektiği açıkça belirtilmiş, konu ile ilgili
çelişkiler ortadan kaldırılmıştır. Ücretler için eksik brüt hesaplamalarına
neden olan bizce hatalı uygulama; bir personel için istisna dışı (vergili)
ücret ve istisnalı (vergisiz) ücret olarak brüte iblağ uygulaması sonlanmıştır. Mevcut düzenleme ile 5746 Sayılı kanunla kısmen paralellik sağlandığı kanaatindeyiz. Bu kapsamda ücret hesaplama usulüne yönelik
30
örneklerimiz aşağıdaki gibidir.
Örnek 1; Personel ile aylık net 10.000 TL üzerinden anlaşılmıştır. Personel
Ocak 2014 ve Şubat 2014 aylarında tam zamanlı olacak şekilde Teknoloji
Geliştirme Bölgesi’nde yer almıştır. Personelin Şubat 2014 dönemine ilişkin
bordro hesaplaması ve teşvik tutarları aşağıdaki şekildedir.
(SGK Tavanı: 6.961,50 / Gelir Vergisi 11.000 TL’ye kadar %15,
27.000 TL’nin 11.000 TL’si için 1.650 TL, fazlası %20)
Ar-Ge Faaliyetleri Kapsamında TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ
Çalışma Günü
Brüt
30,00
13.673,96
SGK Matrahı
6.961,50
SGK İşçi Payı (%15)
1.044,23
Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı
24.565,36
Gelir Vergisi Matrahı
12.629,74
Aylık Gelir Vergisi
2.525,95
Damga Vergisi
103,79
Net Ücret
10.000,00
AGİ
-
Toplam Personelin Eline Geçen Tutar
10.000,00
Devlete Beyan Edilecek Gelir Vergisi
-
Devlete Beyan Edilecek Damga Vergisi
5510 Sayılı Kanun Kapsamında Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 1
(%5)
348,08
5746 Sayılı Kanun Kapsamında Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 2
(%7,75)
539,52
31
Örnek 2; Personel ile aylık net 10.000 TL üzerinden anlaşılmıştır. Personel
Ocak 2014 ayında tam zamanlı(30 Gün) , Şubat 2014 ayında 15 gün olacak
şekilde Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde yer almıştır ve Ar-Ge projesinde fiilen çalışmıştır. Personelin Şubat 2014 dönemine ilişkin bordro hesaplaması
ve teşvik tutarları aşağıdaki şekildedir.
A-
Toplam Şubat 2014 Çalışma Günü
30,00
B-
Ar-Ge Faaliyetleri Kapsamında
TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Çalışma Günü
16,00
C-
Ar-Ge Faaliyetleri Kapsamı Dışında Çalışma Günü
14,00
D-
Brüt
E-
SGK Matrahı
6.961,50
F-
SGK İşçi Payı
(%15)
1.044,23
G-
Kümülatif Gelir Vergisi
24.565,36
H-
12.629,74
I-
J-
Damga Vergisi
K-
Net Ücret
L-
AGİ (*)
M-
N-
Devlete Beyan Edilecek Gelir Vergisi
[(I/A)*C]
O-
Devlete Beyan Edilecek Damga Vergisi
[(J/A)*C]
Ö-
5746 Sayılı Kanun Kapsamı Dışındaki SGK Matrahı
[(E/A)*C]
3.248,70
P-
5746 Sayılı Kanun Kapsamındaki SGK Matrahı
[(E/A)*B]
3.712,80
R-
5510 Sayılı Kanun Kapsamında Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği 1 (E*%5)
348,08
S-
5746 Sayılı Kanun Kapsamında Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği 2 (P*%7,75)
287,74
Ş-
Gelir Vergisi Destek Tutarı
T-
Damga Vergisi Destek Tutarı
* Devlete beyan edilecek gelir vergisi kadar AGİ hesaplanmıştır.
32
13.673,96
2.525,95
103,79
10.000,00
80,33
10.080,33
1.178,78
48,43
1.347,17
55,35
Örnek 3; Personel ile aylık brüt 10.000 TL üzerinden anlaşılmıştır. Personel
Şubat 2014 ayında 29 gün olacak şekilde Teknoloji Geliştirme Bölgeleri yer
almış ve Ar-Ge projesinde fiilen çalışmıştır. Personelin Şubat 2014 dönemine
ilişkin bordro hesaplaması ve teşvik tutarları aşağıdaki şekildedir.
A-
Toplam Şubat 2014 Çalışma Günü
30,00
B-
Ar-Ge Faaliyetleri Kapsamında TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ
Çalışma Günü
29,00
C-
Ar-Ge Faaliyetleri Kapsamı Dışında Çalışma Günü
D-
Brüt
E-
SGK Matrahı
6.961,50
F-
SGK İşçi Payı (%15)
1.044,23
G-
Kümülatif Gelir Vergisi
17.911,55
H-
8.955,78
I-
1.688,94
J-
Damga Vergisi
K-
Net Ücret
L-
AGİ (*)
M-
N-
Devlete Beyan Edilecek Gelir Vergisi [(I/A)*C]
O-
Devlete Beyan Edilecek Damga Vergisi [( J/A)*C]
Ö-
5746 Sayılı Kanun Kapsamı Dışındaki SGK Matrahı [(E/A)*C]
P-
5746 Sayılı Kanun Kapsamındaki SGK Matrahı [ (E/A)*B]
R-
5510 Sayılı Kanun Kapsamında Sigorta Primi İşveren Hissesi
Desteği 1 (E*%5)
348,08
S-
5746 Sayılı Kanun Kapsamında Sigorta Primi İşveren Hissesi
Desteği 2 (P*%7,75)
521,53
Ş-
Gelir Vergisi Destek Tutarı
T-
Damga Vergisi Destek Tutarı
1,00
10.000,00
75,90
7.190,94
56,30
7.247,23
56,30
2,53
232,05
6.729,45
1.632,64
73,37
* Devlete beyan edilecek gelir vergisi kadar AGİ hesaplanmıştır.
33
III.2.2.5 İstisna Uygulamasının Şartları ve Kapsamı Nedir?
Personelin Bölge Dışı Çalışmaları Karşılığında Elde Ettiği
Ücretler İstisna Kapsamında Mıdır?
Ücrete ilişkin istisna uygulanabilmesi için ilgili girişimci, bölgede
çalışan ve bu yönetmeliğe göre tanımlanmış tüm Ar-Ge ve destek
personelini, Ar-Ge projelerindeki görev tanımlarını, nitelik ve çalışma
sürelerini gösteren listeyi aylık olarak yönetici şirkete onaylatmalı, inceleme ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklamalıdır.
Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kanunu’nda en çok eleştirilen hususlardan biri Ar-Ge çalışmaları kapsamında bölge dışında geçirilen süreler
olmuştur. Firma personelleri Ar-Ge çalışmalarının bir kısmını bölge
dışında geçirmek zorunda olmakla beraber, Bölge dışında bulunmaları nedeniyle istisnalardan faydalanamamaktaydılar. Bu nedenle
uygulamada düzenleme yapılmış yeni yönetmelikle bölge dışında
geçirilen sürelerin bir kısmının belirli izinlerle istisna kapsamına
alınması sağlanmıştır.
Bu kapsamda bölge dışında geçirdiği sürelere ait ücretleri; firmanın
Ar-Ge personeli için % 25, üniversite bünyesinde kadrolu olan öğretim elemanları için % 50 oranında gelir vergisi kapsamı dışında tutulacaktır. Örneğin; firmada 30 gün Ar-Ge projesinde çalışan
ve bu çalışmalarının 20 gününü bölge içerisinde 10 gününü ise proje
kapsamında bölge dışında geçiren Ar-Ge personelinin istisnadan yararlanılacak günleri şu şekilde değerlendirilecektir;
Gün hesaplama; Ar-Ge projesi kapsamında bölgede geçirilen süreye
10*%25=2,5 gün (Bölge dışında geçen süre 10 gün olup bu sürenin
%25 istisna kapsamında %75 istisna dışı olarak değerlendirilmesi söz
konusu olacaktır) daha ilave edilerek toplam istisnadan yararlanma
günü 23 güne kadar hesaplanabilir. (Küsuratlı hesaplamalar tama iblağ edildiği için 2,5 gün 3’e tamamlanmıştır.)
Bu uygulama firmalar tarafından istenen ve beklenen bir uygulama
olmakla beraber firmaların beklentilerinin tamamını karşılayamamış
ama en azından bölge dışında geçirilen süreler için var olan eksikliğin bir kısmı giderilmeye çalışılmıştır.
34
Bu istisnanın uygulanabilmesi için yönetmeliğe göre girişimci firmanın aşağıdaki bilgi ve belgeleri yönetici şirketin onayına sunması
esastır.
4 Bölge dışında sürenin geçirilmesi nedeniyle gerekçeli teklif,
4 Çalışanların projeler itibariyle sayıları,
4 Çalışanların nitelikleri,
4 İlgili personelin projelerde görev aldığı süreler,
4 Ücretlerine ilişkin bilgi,
4 Bölge dışında Ar-Ge çalışması yapılan kuruluştan alınan belge,
NOTLAR;
Ücretlere İlişkin İstisnanın Uygulanmasında tüm Ar-Ge ve destek personelini, Ar-Ge projelerindeki görev tanımlarını, nitelik ve
çalışma sürelerini gösteren listeyi (İstisna Raporu) Vergi Dairesine
her ay beyan etme KALKTI. Yönetmeliğin 37. Maddesinin c bendi
uyarınca “Bölgede çalışan ve bu yönetmeliğe göre tanımlanmış ArGe ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31/12/2023
tarihine kadar her türlü vergiden istisnadır. Bu istisnanın uygulanabilmesi için, ilgili girişimci, bölgede çalışan ve bu yönetmeliğe göre
tanımlanmış tüm Ar-Ge ve destek personelini, Ar-Ge projelerindeki
görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini gösteren listeyi aylık
olarak yönetici şirkete onaylatır, inceleme ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklar.” denilmektedir.
Bu nedenle istisna raporlarını muhafaza etmek, istenildiğinde ibraz
edebilmek yeterlidir.
III.2.3Katma Değer Vergisi İstisnası
4691 Sayılı Kanun kapsamında KDV İstisnasına ilişkin bilgilendirmeden önce Türkiye’de yapılan hangi işlemlerin katma değer vergisine
tabi olduğunu hatırlayalım;
1. Ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler,
2. Her türlü mal ve hizmet ithalatı,
3. Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler
35
4 KDV Kanunu’nun geçici 20. maddesi uyarınca, 4691 Sayılı Kanun’a
göre Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin
kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre
içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri,
4Sistem yönetimi, veri yönetimi,
iş uygulamaları
4Sektörel, internet, mobil
4Askeri komuta kontrol uygulamaları
Yazılım şeklindeki
teslim ve hizmetleri
katma değer vergisinden müstesnadır.
4 İstisna KDV Kanunu açısından kısmi istisna kapsamında olduğundan istisnaya konu işlemlerle ilgili yüklenilen katma değer vergilerinin
mükelleflerin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesapladıkları katma
değer vergisinden indirmeleri KDV Kanunu’nun 30/a maddesi uyarınca söz konusu değildir. Ancak indirilemeyen katma değer vergisi işin
mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabilecektir.
4 KDVK-60/2011-1 Sayılı Katma Değer Vergisi Sirkülerinde belirtildiği üzere kapsama girmeyen satışlar şunlardır;
4Oyun ve network uygulamaları
4Hastane, bilgi yönetim sistemleri yazılımı programı satışı ile
güncelleme dışında bu yazılımla ilgili verilen bakım, destek
(otomasyon) hizmetleri
4Web sitesi aracılığıyla verilen reklam hizmetleri
4Yazılım kullanan ürün, aygıt, eşya vb. donanımlar ile bu donanımlara ilişkin hizmetler
istisna kapsamında yer almamaktadır.
Dikkat Edilecek Hususlar;
4 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu kapsamında katma değer
vergisinden müstesna tutulması için yönetici şirketin onayı alınarak
ilgili vergi dairesine başvuruda bulunulur.
36
4 KDV istisnası kısmi istisna niteliğindendir.
4 Teslime ilişkin fatura açıklamasının Teknopark Yönetimine bildirilen
ve sürdürülen proje ismiyle fatura edilmesi KDV İstisnası açısından
gereklidir.
4 İstisna kapsamındaki teslim ile sunulan istisna dışı faaliyetlere ilişkin
hizmetlerin bedellerinin ölçülebilir olması doğru tutarlarla sözleşmelerde ve faturalarda bu tutarlara ayrıca yer verilmesi gerekmektedir
III.2.4Üniversite Personeline Yönelik İmkânlar
4 Kamu kurum ve kuruluşları ile üniversite personelinden Bölgede
yer alan faaliyetlerde araştırmacı personel olarak hizmetine ihtiyaç
duyulanlar, çalıştıkları kuruluşların izni ile sürekli veya yarı-zamanlı
olarak çalıştırılabilirler. Yarı zamanlı görev alan; öğretim üyesi, öğretim görevlisi, araştırma görevlisi ve uzmanların, bu hizmetleri karşılığı
elde edecekleri gelirler, üniversite döner sermaye kapsamı dışında
tutulur.
4 Öğretim elemanları üniversite yönetim kurulunun izni ile yaptıkları araştırmaların sonuçlarını, ticarileştirmek amacı ile bu bölgelerde
şirket kurabilir, kurulu bir şirkete ortak olabilir ve/veya bu şirketlerin
yönetiminde görev alabilirler.
37
IV. BÖLÜM
KAPTANIN SEYİR DEFTERİ
IV.1 TEKNOPARKLARDA MUHASEBE İŞLEMLERİ ÖRNEK UYGULAMALAR
Yukarıdaki bölümlerde detaylı olarak bahsettiğimiz kurum vergisi istisnası ile ilgili örnek uygulamalar;
ÖRNEK 1: (Gider Dağıtımları)
4 Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde şubesi olan ve şube de yalnızca
yazılım faaliyeti gösteren bir firmanın Aralık 2013 dönemine ait
gider detayları aşağıdaki gibi olsun;
AÇIKLAMA
TUTAR
740-HİZMET ÜRETİM MALİYETİ
600.000
760-PAZARLAMA SATIŞ DAĞITIM GİDERLERİ
500.000
770-GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
900.000
MUHASEBE PERSONELİ MALİYETLERİ (ücret+yemek+yol vb.)
30.000
DANIŞMANLIK GİDERLERİ (YMM+HUKUK VB.)
20.000
YÖNETİCİ ÜCRET MALİYETLERİ (Ücret+yemek+yol vb.)
50.000
MÜŞTEREK GENEL GİDERLER (temsil-ağırlama,iletişim vb.)
60.000
ÖRNEK 1: (Gider Dağıtımları)
4 ŞUBE;
750-AR-GE GİDERLERİ 1.200.000
Buna göre ilgili dönemde yapılacak gider dağıtımları aşağıdaki
gibi olacaktır;
38
FİRMADA OLUŞAN
TOPLAM GİDER
ORANI
600.000
19%
1.200.000
38%
760-PAZARLAMA SATIŞ DAĞITIM GİDERLERİ
500.000
16%
770-GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
900.000
28%
740-HİZMET ÜRETİM MALİYETİ
750-ARAŞTIRMA GELİŞTİRME GİDERLERİ
3.200.000
ŞUBEYE
AKTARILACAK
TUTAR
DAĞITIMA TABİ TUTULMASI
GEREKEN GİDERLER
TUTAR
DAĞITIM
ORANI
MUHASEBE PERSONELİ MALİYETLERİ
(ücret+yemek+yol vb.)
30.000
38%
11.250
DANIŞMANLIK GİDERLERİ
(YMM+HUKUK VB.)
20.000
38%
7.500
YÖNETİCİ ÜCRET MALİYETLERİ
(Ücret+yemek+yol vb.)
50.000
38%
18.750
MÜŞTEREK GENEL GİDERLER
(temsil-ağırlama,iletişim vb.)
60.000
38%
22.500
160.000
60.000
4 Firma merkezinde oluşan, ancak şubeyi de ilgilendiren ortak giderlerin 60.000 TL.sinin şube hesaplarına aktarılması gerekmektedir.
4 Benzer şekilde teknoparkta merkez olarak faaliyet gösteren bir
firma da, aynı yöntemi izleyerek istisna kapsamı dışında gerçekleştirdiği ortak giderlerinden, istisna kapsamında gerçekleştirdiği
Ar-Ge harcamalarına pay vermelidir.
ÖRNEK 2: (Kurum Kazancı)
4 Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde merkez olarak yazılım faaliyeti
gösteren bir firmanın Aralık 2013 itibariyle mali bilgileri aşağıdaki
gibi olsun; (gider dağıtımları yapıldıktan sonra)
39
SATIŞLAR
113.500.000
YAZILIM
22.000.000
TİCARİ MAL
90.000.000
TEKNİK DESTEK
1.500.000
SATILAN HİZMET MALİYETİ
800.000
SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ
72.000.000
AR-GE GİDERLERİ
15.000.000
PAZARLAMA GİDERLERİ
10.000.000
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
4.000.000
FAİZ GELİRLERİ
500.000
KAMBİYO KARLARI
200.000
KAMBİYO ZARARLARI
300.000
4 Buna göre firmanın gelir tablosu aşağıdaki gibi olacaktır;
TÜM UNSURLAR
DAHİL
İSTİSNA
İSTİSNA DIŞI
A-BRÜT SATIŞLAR
113.500.000
22.000.000
91.500.000
1.Yurtiçi Satışlar
113.500.000
22.000.000
91.500.000
72.800.000
0
72.800.000
72.000.000
0
72.000.000
AÇIKLAMA
D-SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
2-satılan ticari mallar maliyeti
3-satılan hizmet maliyeti
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
40
800.000
40.700.000
800.000
22.000.000
18.700.000
TÜM UNSURLAR
DAHİL
İSTİSNA
İSTİSNA
DIŞI
29.000.000
15.000.000
14.000.000
1-Araştırma Geliştirme Giderleri
15.000.000
15.000.000
0
2-Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri
10.000.000
10.000.000
4.000.000
4.000.000
AÇIKLAMA
E-FAALİYET GİDERLERİ (-)
3-Genel Yönetim Giderleri
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
F-DİĞER FAALİYETLERDEN
OLAĞAN GELİR VE KARLAR
11.700.000
7.000.000
4.700.000
700.000
150.000
550.000
3-Faiz Gelirleri
500.000
7-Kambiyo Karları
200.000
150.000
50.000
300.000
210.000
90.000
300.000
210.000
90.000
12.100.000
6.940.000
5.160.000
G-DİĞER FAALİYETLERDEN
OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
4-Kambiyo Zararları
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
500.000
4Firmanın gelir tablosundan hareketle kurumlar vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır;
AÇIKLAMA
TUTAR
KURUM KAZANCI
12.100.000
ZARAR OLSA DAHİ İNDİRİLECEK İSTİSNA VE İNDİRİMLER
6.940.000
KURUMLAR VERGİSİ MATRAHI
5.160.000
VERGİ ORANI ( %20 )
ÖDENECEK KURUMLAR VERGİSİ
20%
1.032.000
41
ÖRNEK 3: (Kurum Kazancı)
4 Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde şubesi olan ve burada yalnızca
yazılım faaliyeti gösteren bir firmanın Aralık 2013 itibariyle mali
bilgileri aşağıdaki gibi olsun; (Gider dağıtımları yapıldıktan sonra)
ŞUBE
MERKEZ
TOPLAM
SATIŞLAR
15.000.000
50.000.000
65.000.000
YAZILIM
15.000.000
TİCARİ MAL
40.000.000
TEKNİK DESTEK
10.000.000
SATILAN HİZMET MALİYETİ
SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ
AR-GE GİDERLERİ
2.000.000
2.000.000
28.000.000
28.000.000
17.000.000
17.000.000
PAZARLAMA GİDERLERİ
7.000.000
7.000.000
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
5.000.000
5.000.000
50.000
50.000
FAİZ GELİRLERİ
KAMBİYO KARLARI
20.000
240.000
260.000
KAMBİYO ZARARLARI
10.000
190.000
200.000
4 Firmanın gelir tablosu aşağıdaki gibi olacaktır;
MERKEZ
İSTİSNA
İSTİSNA
DIŞI
TOPLAM
15.000.000 50.000.000
15.000.000
50.000.000
65.000.000
15.000.000
50.000.000
15.000.000
50.000.000
65.000.000
15.000.000 50.000.000
15.000.000
50.000.000
65.000.000
0 30.000.000
0
30.000.000
30.000.000
28.000.000
28.000.000
28.000.000
2.000.000
2.000.000
2.000.000
20.000.000
35.000.000
AÇIKLAMA
A-BRÜT SATIŞLAR
ŞUBE
1-.Yurtiçi Satışlar
C-NET SATIŞLAR
D-SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
2-Satılan ticari mallar
maliyeti
3-Satılan hizmet maliyeti
BRÜT SATIŞ KARI VEYA
ZARARI
42
15.000.000 20.000.000
15.000.000
AÇIKLAMA
ŞUBE
MERKEZ
İSTİSNA
İSTİSNA
DIŞI
TOPLAM
12.000.000
29.000.000
E-FAALİYET GİDERLERİ (-)
17.000.000
12.000.000 17.000.000
1-Araştırma Geliştirme
Giderleri
17.000.000
17.000.000
17.000.000
2-Pazarlama Satış Dağıtım
Giderleri
7.000.000
7.000.000
7.000.000
3-Genel Yönetim Giderleri
5.000.000
5.000.000
5.000.000
8.000.000 -2.000.000
8.000.000
6.000.000
295.000
310.000
50.000
50.000
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
-2.000.000
F-DİĞER FAALİYETLERDEN
OLAĞAN GELİR VE KARLAR
20.000
3-Faiz Gelirleri
15.000
50.000
7-Kambiyo Karları
20.000
240.000
15.000
245.000
260.000
10.000
190.000
6.000
194.000
200.000
10.000
190.000
6.000
194.000
200.000
-1.990.000
8.100.000
-1.991.000
8.101.000
6.110.000
G-DİĞER FAALİYETLERDEN
OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
4-Kambiyo Zararları
DÖNEM KARI VEYA
ZARARI
290.000
4 Firmanın gelir tablosundan hareketle kurumlar vergisi aşağıdaki gibi
hesaplanacaktır;
AÇIKLAMA
KURUM KAZANCI
KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER
KURUMLAR VERGİSİ MATRAHI
VERGİ ORANI ( %20 )
ÖDENECEK KURUMLAR VERGİSİ
TUTAR
6.110.000
-1.991.000
8.101.000
20%
1.620.200
43
IV.2. HİBE VE GERİ ÖDEMELİ DESTEKLERİN BÖLGE
AÇISINDAN UYGULANMASI
4 5520 Kurumlar Vergisi Kanunun 03.04.2007 tarihli 1 Sıra Numaralı
Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde;
“Diğer taraftan, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren
mükelleflere, istisnadan yararlanan Ar-Ge projelerine ilişkin olarak,
TÜBİTAK ve benzeri kurumlar tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde
hibe şeklinde sağlanan destek tutarları ile diğer kurumların bu mahiyetteki her türlü bağış ve yardımları, kurum kazancına dahil edilecek
ve istisnadan yararlandırılacaktır.”
ifadesi yer almaktadır.
4 5746 Sayılı Kanunun 31.07.2008 tarihli yönetmeliğinin 8. maddesinin
(10) alt bendinde ise; “(10) Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ilişkin olarak
kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıflar ile uluslararası
fonlardan alınan destekler özel bir fon hesabında tutulur. Bu fonda
yer alan tutarlar, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’na
göre vergiye tabi kazancın tespitinde gelir, Ar-Ge indirimi tutarının
tespitinde Ar-Ge harcaması olarak dikkate alınmaz. Bu şekilde sağlanan karşılıksız fonlardan yapılan harcamalar, yapıldığı yere göre
doğrudan gider ya da amortismana tabi iktisadi kıymet olarak muhasebeleştirilir.” hükmü yer almaktadır.
Hibe ödemelerinde her iki kanun kapsamında firmalar tarafından
farklı uygulamalar olmakta, bizim görüşümüz ise hibe destekleri bir
gelir değil tamamı ile bir sermaye desteği niteliği taşımaktadır. Dolayısı ile sermaye girişi hükmündeki bu fonun vergi karşında bir gelir
olmaması yönündeki görüşe katılıyoruz.
44
TEKNOPARK MALİ UYGULAMALARINDA YENİ DÖNEM Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetmeliği Karşılaştırmalı Değişiklik Tablosu
EKLER
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Yönetmeliği Karşılaştırmalı
Değişiklik Tablosu
Bilindiği üzere, 2001 yılında yürürlüğe giren 4691 Sayılı Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri (TGB) Kanunu ile bölgede teknoloji üreten ve
Ar-Ge çalışmaları yapan firmalara vergisel açıdan etkili ve birçok
avantaj getiren istisnalar uygulanmaya başlanmıştır. 2011 yılında
6170 Sayılı (4691 Sayılı) Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda vergisel açıdan getirilen istisnalarda ve bölgenin
yapısında bir takım değişikliklere gidilmiş, destek kapsamı genişletilirken, destek süresi de uzatılmıştır.
2011 yılında TGB Kanununda yapılan değişiklik sonrasında yenilenen Uygulama Yönetmeliği ise kısa bir süre önce yürürlüğe girmiş,
böylelikle kanunla yapılan değişiklikler mükellefler tarafından uygulanabilir hale getirilmiştir.
Çalışmanın devamında görüleceği üzere; TGB Uygulama Yönetmelikleri Karşılaştırmalı Değişiklik Tablosu’nda 19 Haziran 2002 tarihli
Uygulama Yönetmeliği ile 12.03.2014 tarihinde yenilenen Uygulama
Yönetmeliği arasındaki farklılıklar ortaya konulmuş, gerek yönetici
şirket gerekse de bölgede faaliyette bulunan girişimciler açısından
yönetmelikle getirilen değişiklikler açıklanmaya çalışılmıştır.
Yenilenen Uygulama Yönetmeliği’nde karşımıza çıkan en önemli
değişiklikler şu şekilde özetlenebilir;
4 Muafiyet ve istisnaların uygulanma tarihleri 31.12.2013 tarihi iken
2011 yılında yürürlüğe giren kanunla beraber bu tarih 31.12.2023
45
tarihine kadar uzatılmıştır. Bu değişiklik yeni yönetmeliğe de yansıtılmış, böylelikle 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin
Desteklenmesi Hakkında Kanun uygulaması ile paralellik sağlanmıştır.
4 Bölge dışında geçirilen sürelerin bir kısmının belirli izinlerle istisna kapsamına alınması söz konusu olmuştur. Bu kapsamda bölge
dışında geçirdiği sürelere ait ücretleri; firmanın Ar-Ge personeli için
%25, üniversite bünyesinde kadrolu olan öğretim elemanları için
%50 oranında gelir vergisi kapsamı dışında tutulacaktır.
4 Yeni yönetmelikte araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personeli tanımlarının kapsamları değişmiş ve bu tanımlamalara destek personelleri
ve teknisyenler eklenmiştir. Dolayısıyla daha önce Ar-Ge personelleri için geçerli olan muafiyet ve istisnalar destek personelleri ve
teknisyenler için de geçerli hale getirilmiştir.
4 Daha önceki yönetmelikte teknoloji geliştirme bölgesinde üretime
yönelik yasaklamalar yer alırken, çıkan ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak ve Ar-Ge’nin ticarileşmesi amacının ön planda tutulması
neticesinde önemli bir düzenleme yapılmış ve TGB içinde hizmet
verilmesi dışında üretim yapılmasına da olanak sağlanmıştır.
*Not:12.03.2014 tarihli Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bilim ve Teknoloji
Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ’NE eklenen yerler kırmızı fontla yazılmış,
yönetmeliğin ilk halinin ise üzeri çizilmiş ve font rengi kırmızı olarak değiştirilmiştir.
46
BİRİNCİ BÖLÜM
BİRİNCİ KISIM
Madde 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, teknoloji geliştirme
bölgelerinin kuruluşu, işleyişi, yönetim ve denetimi ve bunlarla
ilgili kişi ve kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları ile
26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Kanununun uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları
düzenlemektir.
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 4691 sayılı Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin usul ve
esasları düzenlemektir.
Madde 2- Bu Yönetmelik Değerlendirme Kurulunun
çalışmalarına, Bölgenin yer seçimine, yapılabilirlik raporunun
hazırlanış kriterlerine, kuruluşuna, işletilmesine, arazi
kullanımına, Bölgede yer alacak faaliyetler ve bunlarla ilgili
koşullara ilişkin usul ve esaslar, Bölgelerin kurulması için
Bakanlık bütçesine konulan ödeneğin kullanım esasları ile
Kanunun uygulanmasına dair diğer hususları kapsar.
(2) 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu
kapsamına giren bölgelerdeki faaliyetlerde; 10/12/2003tarihli
ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu,
3/12/2010 tarihli ve 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, 8/9/1983
tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 4/1/2002 tarihli ve
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri uygulanmaz.
Madde 2- (1) Bu Yönetmelik; teknoloji geliştirme bölgelerinin
kuruluşu, işleyişi, yönetim ve denetimi ve bunlarla ilgili kişi ve
kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları ile 4691 sayılı
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun uygulanmasına
ilişkin diğer usul ve esasları kapsar.
Kapsam
Amaç
Amaç
Kapsam
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve , Kısaltmalar
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Kısaltmalar ve Tanımlar
Genel Hükümler
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği
12.03.2014 Resmi Gazete Sayısı: 28939 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği
19 Haziran 2002 Resmi Gazete Sayısı: 24790 Kanunun Amaç ve Kapsamı genişletilmiştir.
Sistem Global Danışmanlık Açıklama Notu *Not: 12.03.2014 tarihli Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan TEKNOLOJİ GELİŞTİRME
BÖLGELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ’NE eklenen yerler kırmızı fontla yazılmış, yönetmeliğin ilk halinin ise üzeri çizilmiş ve font rengi kırmızı
olarak değiştirilmiştir.
47
12.03.2014 Resmi Gazete Sayısı: 28939
Dayanak
Madde 2- (1) Bu Yönetmelik, 4691 sayılı Kanunun 4,5,8,9 ve
Geçici 2 nci maddeleri ile 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 27 nci maddesi
uyarınca hazırlanmıştır.
19 Haziran 2002 Resmi Gazete Sayısı: 24790
Hukuki dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 06.07.2001 tarih ve 24454 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4691 sayılı
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun 9 uncu ve
18.01.1985 tarih ve 18639 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe giren 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 33 üncü
maddesi uyarınca hazırlanmıştır.
48
2/68 Yönetmeliğin hukuki dayanağı; Bakanlığa ait yeni düzenleme
ile revize edilmiş, söz konusu yönetmeliğin hangi
kanun/kanunları referans aldığı belirtilmiştir.
Sistem Global Danışmanlık Açıklama Notu
Tanımlar ve kısaltmalar
Madde 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a)Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge): Araştırma ve geliştirme,
kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının
artırılması ve bunun yazılım dahil yeni süreç, sistem ve
uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir
temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları,
Kısaltmalar ve tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
AR-GE: Araştırma ve Geliştirmeyi,
ç)Ar-Ge Merkez veya Enstitüleri: Kamuya ait, yetişmiş nitelikli
insan gücü ile günün modern teknolojilerine dayalı makine,
donanım ve yazılımı içinde bulunduran, teknoloji ve ürün
geliştirilmesine yönelik Ar-Ge faaliyetlerinin yapıldığı
mekanları,
Genel Müdürlük: Bakanlık Sanayi Araştırma ve Geliştirme
Genel Müdürlüğünü,
AR-GE: Bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayacak yeni
bilgileri elde etmek veya mevcut bilgilerle yeni malzeme, ürün
ve araçlar üretmek, yazılım üretimi dahil olmak üzere yeni
sistem, süreç ve hizmetler oluşturmak veya mevcut olanları
geliştirmek amacı ile yapılan düzenli çalışmaları,
Teknoloji Geliştirme Bölgesi: Yüksek/ileri teknoloji kullanan
ya da yeni teknolojilere yönelik firmaların, belirli bir üniversite
veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da AR-GE merkez veya
enstitüsünün olanaklarından yararlanarak teknoloji veya yazılım
ürettikleri/geliştirdikleri, teknolojik bir buluşu ticari bir ürün,
yöntem veya hizmet haline dönüştürmek için faaliyet
gösterdikleri ve bu yolla bölgenin kalkınmasına katkıda
bulundukları, aynı üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü ya da
AR-GE merkez veya enstitüsü alanı içinde veya yakınında;
akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği siteyi veya
bu özelliklere sahip teknoparkı,
Bölge: Teknoloji Geliştirme Bölgesini,
Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
Kanun: 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununu,
ğ)Bölge Alanı: Arazi üzerinde, koordinat değerleriyle sınırları
belirlenmiş Bölgenin müstakil her bir alanını,
g)Bölge: Teknoloji Geliştirme Bölgesini,
f)Başvuru Dosyası: Bölge kuruluşu, Bölgeye ek alan katılması
veya Bölge sınırı değişikliği ya da Bölge alanı iptali talebine
ilişkin gerekli bilgi ve belgeleri içeren dosyayı,
e)Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
d)Ar-Ge Personeli: Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli
araştırmacı, yazılımcı ve teknisyenleri,
c)Ar-Ge’ye Dayalı Üretim Faaliyetleri: Bölgede faaliyet
gösteren girişimcilerin, bu Bölgede gerçekleştirdikleri Ar-Ge
faaliyetlerinin sonucunda ortaya çıkan özgün süreç, hizmet,
yöntem, üretim tekniği, faydalı araç gereç, malzeme, yazılım,
ürün ve sistemlerin Bölge içinde yer alan üretim birimlerinde
ticari ürün haline getirilmesi, üretilmesi faaliyetlerini,
KOSGEB: Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve
Destekleme İdaresi Başkanlığını,
TTGV: Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfını
TOBB: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,
b)Araştırmacı: Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımı
kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve
sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin
yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu
uzmanları,
TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunu,
YÖK: Yüksek Öğretim Kurulunu,
DPT: Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığını,
Yeni yönetmeliğe dahil edilen
tanımlamalardır.
49
3/68 -Araştırmacı; Eski yönetmelikte araştırmacı personel olarak
üniversitelerde görevli akademisyenler ve kamu kurum ve
kuruluşlarda çalışan uzmanlar kabul edilirken, yeni
tanımlamalarda yeni bilgi, ürün ve sistem projelerinin
yönetilme süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu herkes
araştırmacı olarak kabul edilmektedir.
Değiştirilen tanımlar ve yorumlarımız ise şunlardır;
TGB Kanunu’nda yapılan en önemli değişikliklerden biri,
Bölge içerisinde ÜRETİM yapabilme imkanının getirilmesidir.
Teknolojik Ürün tanımı bu kapsamda tanımlara eklenmiştir.
Destek Personeli ve Teknisyen tanımlamaları, 6170 Sayılı
Kanun ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB) Kanununda
yapılan değişikliklere uyum sağlamak üzere yeni yönetmeliğe
eklenmiş, böylelikle 5746 Sayılı Kanun başta olmak üzere diğer
Ar-Ge Mevzuatlarında yer alan tanımlamalar ve kapsamlar ile
bütünlük sağlanmıştır.
Yönetmeliğe Kuluçka Merkezi, Teknoloji Transfer Ofisi (TTO)
ve Teknoloji İşbirliği Programları terimlerini dahil etmekteki
amaç, bu yapıların Türkiye’de oluşmalarını, ciddiyetle
yürütülmelerini
ve
bunların
ticarileşmesi
ve
uluslararasılaşmasını sağlamaktır.
Bölge Alanı
Teknisyen
Teknoloji Transfer Ofisi
Teknolojik Ürün
Destek Personeli
Kuluçka Merkezi
Bu kapsamda yeni yönetmeliğe eklenen, içeriği ve kapsamı
değiştirilen tanımlamalar bulunmaktadır.
Genel olarak tanımlamalar “Frascati Klavuzu” ve 5746 Sayılı
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Hakkında Kanun’unda yer alan terimlerle uyumlu hale
getirilmiş, böylelikle uluslararası geçerliliği olan tanımlara yer
verilip Ar-Ge mevzuatlarında bir bütünlük oluşturulmak
istenmiştir.
50
Kurucu Heyet: Bölgenin içinde veya bulunduğu ilde yer alan en
Üniversite: Mühendislik ve temel bilimler dallarında
yapılanmasını gerek insan gücü ve teknik donanım olarak
tamamlamış ve gerekse doktora öğrencisi seviyesinde yeterli
araştırma elemanı olduğu Yükseköğretim Kurulu tarafından
onaylanan üniversiteleri,
Yazılım: Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine
dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen
verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar
dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve
kullanım
kılavuzlarını da içeren belgelerin ve hizmetlerin tümünü,
Üretim Yöntemlerinde Yenilik: Geleneksel üretim tesislerinde
üretilemeyen, yeni ya da geliştirilmiş ürünlerin üretilmesinde
veya halen üretilmekte olan ürünlerin yeni tekniklerle
üretilmesinde kullanılan yöntemi,
Üründe Yenilik: Teknolojik açıdan yeni ürün, önceki ürün
kuşağıyla karşılaştırıldığında malzemesi, parçaları ve yerine
getirdiği işlevler açısından öze ilişkin, teknolojik farklar
gösteren bir ürünü,
Yenilik: Bir fikri; satılabilir, yeni ya da geliştirilmiş bir ürün ya
da mal ve hizmet üretiminde kullanılan yeni ya da geliştirilmiş
bir yöntem haline dönüştürmeyi,
AR-GE’ye Dayalı Üretim Faaliyetleri: Bölgede faaliyet
gösteren girişimcilerin, tümünü bu Bölgede gerçekleştirdikleri
AR-GE faaliyetlerinin sonucunda ortaya çıkan özgün süreç,
hizmet, yöntem, üretim tekniği, faydalı araç gereç, malzeme,
yazılım, ürün ve sistemlerin Bölge içinde yer alan üretim
birimlerinde ticari ürün haline getirilmesi, üretilmesi
faaliyetlerini,
Girişimci: Bölgedeki hizmet ve imkanlardan yararlanmak
isteyen veya yararlanmakta olan gerçek ve tüzel kişileri,
Üretim Birimleri: Bölge içerisinde Kanunun amacına uygun
olarak faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerce kurulan
veya kullanılan, yeni ve yüksek teknolojilere dayalı ve çevreye
zarar vermeyen üretim birimlerini,
AR-GE Merkez veya Enstitüleri: Kamuya ait, yetişmiş nitelikli
insan gücü ile günün modern teknolojilerine dayalı makine,
donanım ve yazılımı içinde bulunduran, teknoloji ve ürün
geliştirilmesine yönelik AR-GE faaliyetlerinin yapıldığı
mekanları,
sayılı
Teknoloji
Geliştirme
Bölgeleri
ö)Kurucu heyet: Bölgenin bulunduğu ilde yer alan en az bir
üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu Ar-Ge
merkez veya enstitüsü ve diğer kurum ve kuruluş
temsilcilerinden oluşan, Bölge yönetici şirketinin kuruluşuna
kadar geçen süreçte ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde
Bölgenin kurulması ile ilgili tüm iş ve işlemlerden sorumlu
o)Kuluçka Merkezi (İnkübatör): Özellikle genç ve yeni
işletmeleri geliştirmek amacıyla; girişimci firmalara ofis
hizmetleri, ekipman desteği, yönetim desteği, mali kaynaklara
erişim, kritik iş ve teknik destek hizmetlerinin bir çatı altında
tek elden sağlandığı yapıları,
n)KOSGEB: Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve
Destekleme İdaresi Başkanlığını,
m)Kanun: 4691
Kanununu,
l)İdare Binası: Yönetici şirketin Bölgede vereceği hizmetleri
yürütebilmesi amacıyla istihdam edeceği personel tarafından
kullanılacak ofisleri, teknik ve sosyal bölümleri içeren,
içerisinde kuluçka merkezi ve teknoloji transfer ofislerinin,
ayrıca ihtiyaç olması halinde girişimcilerin de yer alabileceği
yapıyı,
k)Girişimci: Bölgedeki hizmet ve imkânlardan yararlanmak
isteyen veya yararlanmakta olan gerçek ve tüzel kişileri,
j)Genel Müdürlük: Bakanlık Bilim ve Teknoloji Genel
Müdürlüğünü,
i)Destek Personeli: Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu
faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant,
sekreter, işçi ve benzeri personeli,
ı)Destek: Bölgeler için gerekli altyapı, idare binası ve kuluçka
merkezi inşası ile Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye
yönelik yönetici şirketçe yürütülen veya yürütülecek kuluçka
programları, teknoloji transfer ofisi hizmetleri ve teknoloji
işbirliği programları ile ilgili giderlerden yönetici şirketçe
karşılanamayan kısmı için Bakanlık bütçesine konulan ödeneği,
h)Bölge İşletme Yönergesi: Bölgede yer alacak girişimcilere
sağlanacak hizmetler ve Bölgede yürütülecek faaliyet ve
uygulamalara ilişkin usul ve esasları içeren, yönetici şirket
tarafından hazırlanan yönergeyi,
4/68 -İdare Binası; Eski yönetmelikte İdare Binası, Girişimcilerin yer
almadığı bir yapı olarak tanımlanmış iken, yapılan
değişikliklerle Kuluçka Merkezi, Teknoloji Transfer Ofisleri ve
ihtiyaç duyulması halinde girişimcilerin yer alabileceği bir yapı
olarak yeniden tanımlanmıştır.
-Desteğin; Bakanlık bütçesinden karşılanacağı belirtilmiş,
ayrıca Kuluçka Merkezleri, Teknololoji Transfer Ofisleri ve
Teknoloji İşbirliği Programları destek kapsamına alınmıştır.
-Başvuru Dosyası; Başvuru süreçleri ihtiyaçlar doğrultusunda
genişletildiği için tanımlamalara da bu değişiklikler
yansıltılmıştır.
-Kurucu Heyet; heyetin sorumluluğu ayrıntılı şekilde
açıklanmış; heyetin yönetici şirketinin kuruluşuna kadar geçen
süreçte ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde Bölgenin kurulması
ile ilgili tüm iş ve işlemlerden sorumlu olduğu tanımlanmıştır.
-Sanayi ve Ticaret Bakanlığı; “Bilim Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı” olmasından kaynaklı değiştirilmiştir.
-Teknoloji Geliştirme Bölgesi; amacına uygun olarak
bünyesinde Teknoloji Transfer Ofisleri ve Kuluçka
Merkezlerini de alarak yeniden tanımlanmıştır.
-Yazılım; Bu tanım genişletilmiş ve yazılımın tasarım ve
geliştirme aşamaları da tanıma dahil edilmiş, ayrıca teslim
şekillerine “LİSANLAMA-KİRALAMA–TÜM HAKLARI İLE
DEVRETME, eklenerek yeni teslim şekilleri kapsama
alınmıştır.
-Yenilik; uluslararası tanımlamalarla uyumlu hale getirilmiştir.
-AR-GE Personeli: Araştrmacı, yazılımcı ve teknisyenleri
içeren bir tanımlamaya gidilmiştir.
ifade eder.
AR-GE Personeli: AR-GE faaliyetlerinde çalışan, alanında
uzman personel ile nitelikli destek personelini ve AR-GE
faaliyetlerinin bilimsel ve teknik yanlarının planlanıp
yönetilmesi, izlenip değerlendirilmesi ve desteklenmesi ile
uğraşan personeli,
Yazılımcı Personel: Yazılım olarak tanımlanan süreçte çalışıp
yazılım geliştiren, üreten, alanında yeterli deneyime veya
eğitime sahip nitelikli personeli,
Araştırmacı Personel: Bölgede yer alan faaliyetlerde hizmetine
ihtiyaç duyulan üniversitelerde çalışan konusunda uzman
akademik personeli ve kamu kurum ve kuruluşlarına ait
araştırma merkez ve enstitülerinde çalışan en az yüksek lisans
derecesine sahip konusunda uzman personeli,
İdare Binası: Yönetici şirketin Bölgede vereceği hizmetleri
yürütebilmesi amacıyla istihdam edeceği personel tarafından
kullanılacak ofisleri, teknik ve sosyal bölümleri içeren, içinde
inkübatörler dışında girişimcilere yönetici şirketçe kiralanan
bölümlerin yer almadığı yapıyı,
Ödenek: Bölgelerin kuruluşu için gerekli arazi temini, alt yapı
ve idare binası inşası ile ilgili giderlerin yönetici şirketçe
karşılanamayan kısmı için yardım amacı ile Bakanlık bütçesine
konulan parayı,
Bölge İşletme Yönergesi: Bölgede yer alacak girişimcilere
sağlanacak hizmetler ve Bölgede yürütülecek faaliyet ve
uygulamalara ilişkin usul ve esasları içeren, yönetici şirket
tarafından hazırlanan yönergeyi,
Başvuru Dosyası: Yapılabilirlik raporu ve gerekli belgeleri
içeren dosyayı,
Yönetici Şirket: Kanuna uygun ve anonim şirket olarak kurulan,
Bölgenin yönetimi ve işletmesinden sorumlu şirketi,
az bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu
AR-GE merkez veya enstitüsü ve diğer kuruluş temsilcilerinden
oluşan heyeti,
v)Üretim birimleri: Bölge içerisinde Kanunun amacına uygun
olarak faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerce kurulan
veya kullanılan, yeni ve yüksek teknolojilere dayalı ve çevreye
ü)Üniversite: Mühendislik ve temel bilimler dallarında
yapılanmasını gerek insan gücü ve teknik donanım olarak
tamamlamış ve gerekse doktora öğrencisi seviyesinde yeterli
araştırma elemanı olduğu Yükseköğretim Kurulu tarafından
onaylanan üniversiteleri,
u)TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Kuıumunu,
t)TOBB: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini
ş)Teknolojik ürün: Toplumsal ihtiyaçları karşılamak ve yaşam
standardını yükseltmek amacıyla nitelikli işgücü tarafından
bilimsel bilgi ve teknolojik araştırmalar kullanılarak ortaya
çıkarılan, var olandan belirgin bir şekilde farklılık gösteren,
katma değeri ve rekabet edebilirliği yüksek ürünü,
s)Teknoloji transfer ofisi (TTO): Teknoloji geliştiricisi Ar-Ge
kurum ve kuruluşları ile teknoloji kullanıcısı sanayi şirketleri
veya diğer teknoloji ya da Ar-Ge kurum ve kuruluşları arasında
bilgilendirme, koordinasyon, araştırmayı yönlendirme, yeni ArGe şirketlerinin oluşturulmasını teşvik etme, işbirliği geliştirme,
fikri mülkiyet haklarının korunması, pazarlanması, satılması,
fikri mülkiyetin satışından elde edilen gelirlerin yönetilmesi
konularında faaliyet gösteren yapıyı,
r)Teknisyen: Mühendislik, fen ve sağlık bilimleri alanında
yükseköğrenim görmüş ya da meslek lisesi veya meslek
yüksekokullarının teknik, fen ve sağlık bölümlerinden mezun,
teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri,
p)Teknoloji Geliştirme Bölgesi: Yüksek/ileri teknoloji kullanan
ya da yeni teknolojilere yönelik firmaların, belirli bir üniversite
veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya
enstitüsünün imkanlarından yararlanarak teknoloji veya yazılım
ürettikleri/geliştirdikleri, teknolojik bir buluşu ticari bir ürün,
yöntem veya hizmet haline dönüştürmek için faaliyet
gösterdikleri ve bu yolla bölgenin kalkınmasına katkıda
bulundukları, aynı üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü ya da
Ar-Ge merkez veya enstitüsü alanı içinde veya yakınında;
akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği siteyi veya
bu özelliklere sahip teknoparkı ya da teknokenti,
heyeti,
5/68 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetmeliği
51
52
ifade eder.
ee)Yönetici Şirket: Kanuna uygun ve anonim şirket olarak
kurulan, Bölgenin yönetimi ve işletmesinden sorumlu şirketi,
dd)YÖK: Yükseköğretim Kurulunu,
çç)Yenilik: Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen
mevcut pazarlara başarı ile sunulabilecek ya da yeni pazarlar
yaratabilecek; yeni bir ürün ya da mal, hizmet, uygulama,
yöntem veya iş modeli fikri ile oluşturulan süreçleri ve
süreçlerin neticelerini,
cc)Yazılımcı personel: Yazılım olarak tanımlanan süreçte
çalışıp program geliştiren, üreten, alanında yeterli deneyime
veya eğitime sahip nitelikli personeli,
bb)Yazılım: Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi
teknolojilerine dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine
verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan
komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini,
işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin, belli bir
sistematik içinde, tasarlama, geliştirme şeklindeki ürün ve
hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin
lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim
şekillerinin tümünü,
aa) Yapılabilirlik raporu: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan
Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yapılabilirlik Raporu Hazırlama
Esaslarına göre hazırlanan raporu,
z)Üretim yöntemlerinde yenilik: Geleneksel üretim tesislerinde
üretilemeyen, yeni ya da geliştirilmiş ürünlerin üretilmesinde
veya halen üretilmekte olan ürünlerin yeni tekniklerle
üretilmesinde kullanılan yöntemi,
y)Üründe Yenilik: Teknolojik açıdan yeni ürün, önceki ürün
kuşağıyla karşılaştırıldığında malzemesi, parçaları ve yerine
getirdiği işlevler açısından öze ilişkin, teknolojik farklar
gösteren bir ürünü,
zarar vermeyen üretim birimlerini,
Bölgenin Kuruluşuna, İşletilmesine, Bölgede Yer Alacak
Faaliyetlere İlişkin Usul ve Esaslar
Bölgenin Kuruluşuna, Bölgede Yer Alacak Faaliyetlere İlişkin
Usul ve Esaslar
Madde 5- (1) Bölge kurmak amacıyla bir araya gelen, Bölgenin
içinde veya bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite veya
yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya
enstitüsü temsilcileri ile 14 üncü maddede belirtilen kurum ve
kuruluşlardan katılmak isteyenler, temsilcileriyle aralarında
düzenlenecek bir protokolle kurucu heyeti oluştururlar.
Madde 6- Bölge kurmak amacıyla bir araya gelen, Bölgenin
içinde veya bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite veya
yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya
enstitüsü temsilcileri ile Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde
belirtilen diğer kuruluşlardan katılmak isteyen kuruluş
temsilcileri aralarında düzenleyecekleri bir protokolle Kurucu
Heyeti oluştururlar
Kurucu heyetin oluşturulması
Kurucu Heyetin oluşturulması
Bölgenin kuruluş amacı ve Bölgede yer alacak faaliyetler
Madde 5- Bölgenin kuruluş amacı, üniversiteler, araştırma
kurum ve kuruluşları ile üretim sektörlerinin işbirliği
sağlanarak, ülke sanayiinin uluslararası rekabet edebilir ve
ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulması maksadıyla
teknolojik bilgi üretmek, üründe ve üretim yöntemlerinde
yenilik geliştirmek, ürün kalitesini veya standardını yükseltmek,
tasarım kalitesini yükseltmek, verimliliği artırmak, üretim
maliyetlerini düşürmek, teknolojik bilgiyi ticarileştirmek,
teknoloji yoğun üretim ve girişimciliği desteklemek, küçük ve
orta ölçekli işletmelerin yeni ve ileri teknolojilere uyumunu
sağlamak, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun kararları da
dikkate alınarak teknoloji yoğun alanlarda yatırım olanakları
yaratmak, araştırmacı ve vasıflı kişilere iş imkanı yaratmak,
teknoloji transferine yardımcı olmak ve yüksek/ileri teknoloji
sağlayacak yabancı sermayenin ülkeye girişini hızlandıracak,
AR-GE yeteneği ve geleneğine sahip uluslararası firmaların
Bölgede AR-GE yapabilmeleri için gerekli teknolojik altyapıyı
sağlamaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
BİRİNCİ BÖLÜM
Bölgenin Kuruluşu, Planlanması, Projelendirilmesi ve
İşletilmesi
İKİNCİ KISIM
7/68 Bölgenin kuruluş amacı ve bölgede yer alacak faaliyetlere
ilişkin açıklama yönetmelikten çıkartılmıştır.
53
54
Madde 6- (1)Kanun amacında kullanılacak olan Bölge alanı
yer seçimi kurucu heyet veya yönetici şirket tarafından yapılır.
(2)Bölge alanı yer seçiminin yapıldığı ilin sınırları içinde en az
bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu ArGe merkez veya enstitüsünün bulunması şartı aranır.
(3)Kurucu heyet veya Bölge yönetici şirketi; seçilecek bölge
alanın kurucu heyette ya da yönetici şirket ortaklığı bünyesinde
yer alan üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu
AR-GE merkez veya enstitüsüne yakınlığını veya bu kurum ya
da kuruluşların arazileri içerisinde veya yakınında olmasını,
ayrıca bulunduğu yöredeki sanayici ve girişimcilerin
niteliklerini, yetişmiş insan gücü potansiyelini, yörenin jeolojik
durumunu, sosyal ve teknik altyapısını, ülke kalkınma planları
hedeflerine uygunluğunu ve varsa onaylı mekânsal strateji
planları ile Çevre Düzeni Planı içeriğini, seçilen arazinin
mülkiyet ve kadastral durumunu, imar yolu, kadastral yol ya da
bağlantı ulaşım yoluna cepheli oluşunu tahsis ve satın alma
kolaylığını, mevcut arazi kullanım durumunu, arazinin hangi
ulaşım aksları üzerinde ve/veya yakınında yer aldığını dikkate
alır.
Madde 7-
Bölgenin kurulacağı ilin sınırları içinde en az bir üniversite
veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez
veya enstitüsünün bulunması ve yörede yeterli AR-GE ve
sanayi potansiyelinin olması şartı aranır.
Kurucu Heyet ayrıca Bölge kurulması için öngördüğü alanın
Kurucu Heyette yer alan üniversite veya yüksek teknoloji
enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya enstitüsüne
yakınlığını veya bu kuruluşların arazileri içinde olmasını,
bulunduğu yöredeki sanayici ve girişimcilerin niteliklerini,
yetişmiş insan gücü potansiyelini, yörenin jeolojik durumunu,
sosyal ve teknik altyapısını, ülke kalkınma planları hedeflerine
uygunluğunu ve varsa Çevre Düzeni Planı içeriğini, seçilen
arazinin mülkiyet ve kadastro durumunu, tahsis ve satın alma
kolaylığını, mevcut arazi kullanım durumunu, arazinin hangi
ulaşım aksları üzerinde ve/veya yakınında yer aldığını dikkate
alır.
Bölge sınırları işlenmiş 1/25000 ölçekli topoğrafik haritaya
karayolları, demiryolları, limanlar, hava alanları, yerleşim
(4)Kıyı Kanunu kapsamındaki alanlar, su koruma alanları,
jeolojik sakıncalı alanlar, maden alanları, tarım alanları, mera
alanları, orman alanları, milli parklar, sulak alanlar, tabiat
parkları, tabiatı koruma alanları, tabiat anıtı, yaban hayatı
koruma sahaları, yaban hayatı geliştirme sahaları, anıt ağaçlar,
1.7.2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu
kapsamında tescil edilen örnek avlaklar, hassas deniz alanları,
sit alanları, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve
turizm merkezleri, askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgeleri,
özel çevre koruma bölgeleri ve enerji üretim tesislerinin yer
aldığı alanlar ile mevzuatı gereğince kullanımları kısıtlanan ve
Bölge olarak seçilmesi veya bu amaçla kullanılması mümkün
olmayan benzeri diğer alanlar Bölge alanı olarak seçilemez.
Ancak, hakkında kısıtlılık hali bulunan alanlardan ilgili
mevzuatı doğrultusunda belli koşulların gerçekleşmesi suretiyle
Bölge olarak seçilmesine imkân tanınanlar, Bölge alanı
olarak seçilebilir. Seçilen bölge alanı ile ilgili olarak, mevzuatı
gereğince kısıtlılık hali bulunmadığı veya hakkında kısıtlılık
hali bulunmasına rağmen ilgili mevzuatı doğrultusunda belli
şartların gerçekleşmesi suretiyle Bölge alanı oalrak seçilmesine
Yer seçimi
Bölgenin yer seçimi
Kıyı Kanunu kapsamındaki alanlar, su koruma alanları, jeolojik
sakıncalı alanlar, tarım alanları, mera ve orman alanları, milli
parklar, sit alanları, turizm alanları ve merkezleri, askeri yasak
bölgeler, özel çevre koruma bölgeleri, uluslararası sözleşmelere
tabi olan alanlar Bölge kurmak amacıyla seçilemez. Ancak
yukarıda belirtilen hakkında kısıtlılık hali bulunan alanlar
içerisinde ilgili mevzuatların Bölge yeri olarak seçilmesine
imkan tanıdığı alanlar Bölge yeri olarak seçilebilir. Seçilen yer
ile ilgili olarak kısıtlılık hali bulunmadığı veya hakkında
kısıtlılık hali bulunmasına rağmen ilgili mevzuatların Bölge
yeri olarak seçilmesine imkân tanındığı ilgili kurum ve
kuruluşlardan belgelendirilir.
8/68 Bölge alanı seçimine ilişkin olarak eski yönetmelikte belirtilen
kısıtlılık halleri ayrıntılı şekilde belirtilmiş, Teknoloji
Geliştirme Bölgesi olarak seçilemeyecek alanlar detaylı şekilde
açıklanmıştır.
Eski yönetmelikte “yörede yeterli Ar-Ge ve sanayi potansiyeli”
şartı yer seçimine ilişkin maddede yer alırken yeni düzenlemede
hem yeri değiştirilmiş hem de Araştırma-Geliştirme ve sanayi
potansiyelinin yanında finansal yeterlilik de bölgenin
kurulacağı yer seçiminde aranan bir kriter haline getirilmiştir.
Bölge sınırları; seçilen alanın özelliğine ve büyüklüğüne göre
koordinat değerleri verilmek kaydıyla 1/25000 veya uygun
ölçekli haritaya işlenir. Bu harita, Bölge başvurusunun
Değerlendirme Kurulunca uygun bulunması durumunda, Bölge
sınırlarını kesinleştirmek üzere Bakanlar Kuruluna sunulur.
merkezleri, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da
kamu AR-GE merkez veya enstitüsü alanları, mevcut veya
inşaat halindeki sanayi bölgeleri, il sınırları, belediye ve
mücavir alan sınırı ve katı atık depolama alanları işlenir. Varsa
üst ölçekli plan kararları ve ilgili idaresince onaylı, üzerinde
eğim ve yükselti analizlerini gösterir 1/5000 ölçekli halihazır
haritalar ile doğal tehlike ve deprem durumunu belirleyen Afet
İşleri Genel Müdürlüğünden onaylı gözlemsel jeolojik etüt
raporu ve hava mania planları da eklenir.
(6)Kurucu heyet ya da yönetici şirket temsilcisi tarafından
imzalı, Bölge alanı sınırları ve köşe noktalarının işli olduğu ve
koordinat değerleri, yüzölçüm miktarı, ölçeği, kuzey işareti ve
Bölge adı ile il, ilçe ve belde/mah./köy bilgilerinin belirtildiği
A4 normunda uygun ölçekli haritası harita mühendisi
sorumluluğunda hazırlanır. Bu harita, Bölge başvurusunun
Değerlendirme Kurulunca uygun bulunması durumunda, Bölge
alanı sınırlarını kesinleştirmek üzere Değerlendirme Kurulu
kararı ile birlikte Bakanlar Kuruluna sunulur.
(5)Karayolları, demiryolları, limanlar, hava alanları, yerleşim
merkezleri, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da
kamu Ar-Ge merkez veya enstitüsü alanları, mevcut veya inşaat
halindeki sanayi bölgeleri, il sınırları, belediye ve mücavir alan
sınırı, katı atık depolama alanları ve il sınırları içerisinde varsa
diğer teknoloji geliştirme bölgeleri ile Bölge ve çevresine ait
stratejik önemi olan diğer alanların yer aldığı uygun ölçekteki
tematik harita, harita mühendisi ya da şehir plancısı
sorumluluğunda, açıklayıcı özet raporu ile birlikte hazırlanır.
Ayrıca, Bölge alanının işaretli olduğu 1/25.000 ölçekli standart
topoğrafik haritası da eklenir. Varsa, Bölge alanını kapsayan;
ilgili idarelerince tasdikli mekânsal strateji planı, çevre düzeni
planı, 1/5000 ölçekli imar planı ve plan kararları ve 1/1000
veya daha küçük ölçekli hâlihazır haritaları, hava mânia planları
ile doğal tehlike ve deprem durumunu belirleyen ilgili kurum
tarafından onaylı jeolojik etüt raporu veya zemin etüt raporu da
eklenir, bu belgelerin bulunmaması hali ilgili kurumlarından
ayrıca belgelendirilir.
imkân tanındığı hususu, ilgili kurum ve kuruluşlardan
belgelendirilir.
55
56
Madde 8- Yöredeki mevcut AR-GE ve sanayi potansiyelinin
yeterli olup olmadığına yapılabilirlik raporunda verilen bilgiler
doğrultusunda Değerlendirme Kurulu karar verir.
(3)Yöredeki mevcut Ar-Ge ve sanayi potansiyeli ile Bölgenin
kuruluşu ve işletimi için gerekli olan finansal yapının
yeterliliğine bu Yönetmeliğin ekinde yer alan yapılabilirlik
raporunda verilen bilgiler doğrultusunda Değerlendirme Kurulu
karar verir.
10/68 Bu kapsamda yapılabilirlik raporunda belirtilen nakdi sermaye
miktarı, Türk Ticaret Kanununda istenilen sermaye miktarının
iki katından az olamaz.
Finansal yeterliliğin aranmasındaki ana amaç; Devlet
kaynaklarının yanı sıra finansal imkânları olan Ar-Ge ve
teknoloji geliştirme ile ilgili kooperatif tüzel kişiliğinin de
yönetici şirket kurucuları arasında yer alabilmesi ve sonradan
ortak olabilme imkânı verilmesidir.
(2)Bölgede yapılacak; idare binası, kuluçka merkezi ve alt yapı
inşası ile Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye yönelik
yönetici şirketçe yürütülen veya yürütülecek kuluçka
işbirliği programlarının gerçekleştirilebilmesi için Bölge
kurucularının sağlayacakları finansman planına ilişkin bilgiler,
yapılabilirlik raporunda belirtilir. Yapılabilirlik raporunda
belirtilen nakdi sermaye miktarı, 13/1/2011 tarihli ve 6102
sayılı Türk Ticaret Kanununda istenilen sermaye miktarının iki
katından az olamaz.
finansal
Bölgenin kurulacağı yer seçimlerinde; Ar-Ge ve Sanayi
potansiyeline ek olarak finansal yeterlilik de aranmaya
başlanmıştır.
ve
Madde 7- (1)Bölge kurulması düşünülen yörede yeterli Ar-Ge
ve sanayi potansiyelinin bulunması ve finansal yeterlilik şartı
aranır.
potansiyeli
Araştırma-geliştirme,
yeterlilik
Yöredeki mevcut AR-GE ve sanayi potansiyelinin yeterliliği
sanayi
Madde 8- (1)Kurucu heyet, Bölge kuruluşu ile ilgili, Bölge
yönetici şirketi ise, Bölgeye ek alan katılması, Bölge sınırı
değişikliği ya da Bölge alanı iptali ile ilgili müracaatını,
hazırlayacağı 8 takım başvuru dosyası ile birlikte Genel
Müdürlüğe yapar.
(2)Başvuru dosyasında bulunması gerekli bilgi ve belgeler
aşağıda belirtilmiştir.
Madde 9- Kurucu Heyet Bölge kuruluşu ile ilgili başvuruyu, 7
takım olarak hazırlayacağı başvuru dosyası ile Genel
Müdürlüğe yapar.
Bölge kuruluş başvuru dosyasında bulunması gerekli belgeler:
d) Bu Yönetmeliğin Ek’inde yayımlanan Teknoloji Geliştirme
Bölgesi Yapılabilirlik Raporu Hazırlama Esaslarına göre
hazırlanan yapılabilirlik raporu ve Ek’leri.
c) Bu yönetmeliğin 7 nci maddesinin 3 üncü, 4 üncü ve 5 inci
fıkralarında istenen belgeler,
b) Seçilen yer ile ilgili olarak arazinin mülkiyet durumunu
gösterir onaylı kadastral paftalar ve/veya belgeler,
b) Bölge alanının genişletilmesi veya Bölgeye ek alan katılması
için;
1.
Başvuru yazısı,
2.
Başvuruya ilişkin yönetici şirket yönetim kurulunun
kararı
3.
Seçilen yer ile ilgili tapu kayıt bilgisi ve tasdikli
mülkiyet paftası veya haritası
4.
Seçilen arazinin malikinden alınacak muvafakat yazısı,
5.
6 ncı maddenin dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralarında
istenilen belgeler,
6.
Plan bütünlüğü açısından herhangi bir sakıncasının
bulunup bulunmadığına dair, seçilen alan üzerinde plan
onama yetkisine sahip ilgili kurumdan alınacak görüş,
7.
Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan yapılabilirlik
raporunun “Bölge alanı seçimine ilişkin bilgiler” başlığı
altındaki verileri. Ancak Bölgeye katılan ek alanın farklı il
sınırları içerisinde yer alması durumunda, o il için
yapılabilirlik raporu yeniden hazırlanır.
a)Bölge kuruluşu için;
1.
Başvuru yazısı,
2.
Kurucu heyet protokolü,
3.
Seçilen yer ile ilgili tapu kayıt bilgisi ve tasdikli
mülkiyet paftası veya haritası,
4.
Seçilen arazinin malikinden alınacak muvafakat yazısı,
5.
6 ncı maddenin düördüncü, beşinci ve altıncı
fıkralarında istenilen belgeler,
6.
Plan bütünlüğü açısından herhangi bir sakıncasının
bulunup bulunmadığına dair, seçilen alan üzerinde plan
onama yetkisine sahip ilgili kurumdan alınacak görüş,
7.
Yapılabilirlik Raporu yer alır.
Bölge Başvuruları
Bölge kuruluş başvurusu
a) Kuruluş başvuru yazısı,
11/68 Bölge başvurusuna ilişkin prosedürler netleştirilmiştir.
Başvuruların ayrıca web portalı üzerinden yapılmasına imkân
verilmiştir. Ayrıca bölgeye ek alan katılması, bölge alanının
genişletilmesi ve bölge alanının daraltılması ve iptali için
süreçler ayrıntılı şekilde açıklanmıştır.
57
58
Bölge kuruluş başvuru dosyası eksiksiz olup olmadığı
bakımından Genel Müdürlük tarafından 15 gün içinde incelenir.
Başvuru dosyası eksiksiz ise bu tarihten itibaren, eksikliklerin
tespit edilmesi halinde ise; başvuruda bulunan Kurucu Heyetin
tespit edilen eksiklikleri tamamladığı tarihten itibaren
Değerlendirme Kurulu tarafından iki ay içinde değerlendirmeye
alınır. Bölge kuruluş başvuru dosyası Genel Müdürlük
tarafından toplantı tarihinden en geç 15 gün önce
Değerlendirme Kurulu Üyeleri’nin görüşüne sunulur.
(4)Bölge başvuru dosyası eksiksiz olup olmadığı bakımından
Genel Müdürlük tarafından onbeş gün içinde incelenir. Başvuru
dosyasında eksiklik tespit edilmesi halinde eksiklikler
başvuru sahibine bildirilir. Başvuru dosyası eksiksiz ise
Değerlendirme Kurulu tarafından iki ay içerisinde değerlendirilir.
Bölge kuruluş başvuru dosyası Genel Müdürlük tarafından
toplantı tarihinden en geç onbeş gün önce Değerlendirme Kurulu
Üyelerinin görüşüne sunulur.
(3)Bölge kuruluşu, Bölgeye ek alan katılması, Bölge sınırı
değişikliği ya da Bölge alanı iptali ile ilgili başvuru dosyasında
yer alan, kadastral mülkiyet paftası veya haritası, imar planı ile
halihazır harita ve benzeri tüm altlıklar üzerinde öneri Bölge
alanı sınırları işaretlenir.
c) Bölge alanının daraltılması veya Bölge alanı iptali için;
1.
Başvuru yazısı,
2. Başvuruya ilişkin yönetici şirket yönetim kurulunun
kararı,
3.
Bölgeden çıkartılan ve geriye kalan alan ya da Bölge alanı
olarak iptal edilmesi istenilen yer ile ilgili tapu kayıt
bilgisi ve tasdikli mülkiyet paftası veya haritası,
4.
Bölgeden çıkartılan ya da Bölge alanı olarak iptal
edilmesi istenilen yerin malikinden alınacak muvafakat
yazısı,
5. 6 ncı maddenin altıncı fıkrasında istenen belgeler yer alır.
Madde 9- (1)Değerlendirme Kurulu, Bölgeye ilişkin başvuru
dosyasını Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri ile temsil
ettikleri
kuruluşu
ilgilendiren
hususlar
açısından
değerlendirecek daire başkanı ya da daha üst düzey bir asil ve
bir yedek temsilciden oluşur. Asil üyenin toplantıya
katılamaması durumunda yedek üye toplantıya iştirak eder.
Asil ve yedek her iki üyenin toplantıya katılamaması halinde
üyelik durumlarının yeniden gözden geçirilmesini sağlamak
amacıyla ilgili kurum ve kuruluş Bakanlık tarafından
bilgilendirilir.
Madde 10- Değerlendirme Kurulu Bakanlık Sanayi Araştırma
ve Geliştirme Genel Müdürünün başkanlığında aşağıda yer alan
kurum ve kuruluşların görevlendireceği, Bölge kuruluş başvuru
dosyasını Kanun ve Yönetmelik hükümleri ve temsil ettikleri
kuruluşu ilgilendiren hususlar açısından değerlendirebilecek
eğitim, bilgi, deneyim ve yetkiye sahip bir asil ve bir yedek
temsilciden oluşur.
Değerlendirme Kurulunda yer alacak teknoloji konusunda
faaliyet gösteren özel kuruluş Bakanlık tarafından TTGV olarak
belirlenmiştir.
olmak üzere sekiz
temsilcilerden oluşur.
kurum
veya
kuruluştan
gelen
(2)Değerlendirme Kurulu;
a.
Bakanlık,
b.
Maliye Bakanlığı,
c.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,
ç.
Kalkınma Bakanlığı,
d.
YÖK,
e.
TÜBİTAK,
f.
TOBB,
g.
Bakanlık tarafından belirlenecek teknoloji konusunda
faaliyet gösteren bir özel kuruluş,
Değerlendirme Kurulunun oluşumu
Değerlendirme Kurulunun oluşumu
a) Bayındırlık ve İskan Bakanlığı,
b) DPT,
c) YÖK,
d) TÜBİTAK,
e) TOBB,
f) TTGV
19 Haziran 2002 Resmi Gazete Sayısı: 24790 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetmeliği
13/68 -Maliye Bakanlığı,
-Kalkınma Bakanlığı ve
-Bakanlık tarafından belirlenecek teknoloji konusunda faaliyet
gösteren bir özel kuruluş da Değerlendirme Kurulu’na dahil
edilmiştir.
Ayrıca yeni yönetmelikle Değerlendirme Kurulunun daha
ayrıntılı inceleme yapmasını ve objektif kriterlere göre karar
vermesini sağlamak amacıyla;
a-Devlet Planlama Teşkilatı ve Türkiye Teknoloji Geliştirme
Vakfı (TTGV), artık kurulda yer almamaktadır.
b-Bayındırlık ve İskan Bakanlığının yapısından kaynaklı
değişiklik ismine de yansıtılmış ve yeni yönetmelikte “Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı” olarak düzenlenmiştir.
Eski Yönetmelikte Değerlendirme Kurulunda yer alan;
Bölge kuruluşunun değerlendirilmesi için oluşturulan kurul
hakkında değişiklikler yapılmıştır.
Sistem Global Danışmanlık Açıklama Notu TEKNOPARK MALİ UYGULAMALARINDA YENİ DÖNEM Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetmeliği Karşılaştırmalı Değişiklik Tablosu
59
60
7) Kurulacak Bölgenin ülke ve yörenin ekonomik, teknolojik,
sosyal ve kültürel gelişmesine olası katkıları,
8) İşbirliği yapılacak kurum ve kuruluşların kurulacak Bölge
oluşumu ve başarısına yapacakları olası katkıları,
9) Bölgede yer alacak girişimcilerin gücünün ve işletme
ölçeklerinin AR-GE ve yazılım faaliyetleri bakımından
yeterliliği,
10) Bölge kurucularının finansal yapılarının ve alacakları
finansal desteğin Bölge kuruluşu ve işletilmesinde yeterliliği,
bakımından değerlendirir ve Bölge başvuru dosyası ile ilgili
görüşlerini içeren ön değerlendirme raporu ile birlikte
1)Seçilen yerin kalkınma planları, varsa onaylı mekânsal strateji
planları ile çevre düzeni planı ve diğer yer seçimi kriterleri
açısından uygunluğu,
2)Yöredeki mevcut Ar-Ge, akademik, sanayi potansiyeli varlığı
ve finansal yeterliliği,
3)Bölge kuruluşunda işbirliği yapılan üniversite veya yüksek
teknoloji enstitüsü ya da kamu Ar-Ge merkez veya enstitüsünün
yeterliliği,
4)Kurulacak Bölgenin faaliyet göstereceği teknolojik
alanların Kanunun amacına uygunluğu,
5)Yöredeki üretim, pazar ve sektör beklentilerinin Bölge
faaliyet dinamizmine olumlu etki yapacak düzeyde olup
olmadığı,
6)Kurulacak Bölgede yeni ve ileri teknoloji üretilmesinin
ve geliştirilmesinin mümkün olup olamayacağı,
7)Kurulacak Bölgenin ülke ve yörenin ekonomik, teknolojik,
sosyal ve kültürel gelişmesine olası katkıları,
8)İşbirliği yapılacak kurum ve kuruluşların Bölge oluşumu ve
başarısına yapacakları olası katkıları,
9)Bölge kurucularının finansal yapılarının ve alacakları finansal
desteğin Bölge kuruluşu ve işletilmesinde yeterliliği,
10)Bölgeye ek alan katılması, Bölge sınırı değişikliği ya da
Bölge alanı iptali talebine ilişkin gerekçelerin yeterliliği,
bakımından değerlendirir ve Bölge başvuru dosyası ile ilgili
görüşlerini içeren ön değerlendirme raporu ile birlikte
toplantıya katılırlar.
1) Seçilen yerin kalkınma planları, varsa üst ölçekli plan
kararları ve diğer yer seçimi kriterleri açısından uygunluğu,
2) Yöredeki mevcut AR-GE, sanayi potansiyeli varlığının
yeterliliği,
3) Bölge kuruluşunda işbirliği yapılan üniversite veya yüksek
teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya enstitüsün
yeterliliği,
4) Kurulacak Bölgenin faaliyet göstereceği teknolojik alanların
Kanun amacına uygunluğu,
5) Yöredeki üretim, pazar ve sektör beklentilerinin Bölge
faaliyet dinamizmine olumlu etki yapacak düzeyde olup
olmadığı,
6) Kurulacak Bölgede yeni ve ileri teknoloji üretilmesinin ve
geliştirilmesinin mümkün olup olamayacağı,
tarafından
ç)Kurul üyeleri, başvuru dosyasını Kanun ve bu Yönetmelik
hükümleri çerçevesinde, temsil ettikleri kurum ve kuruluşu
ilgilendiren hususlar açısından inceler ve;
Müdürlük
d)Kurul üyeleri, başvuru dosyasını Kanun ve bu Yönetmelik
hükümleri çerçevesinde, temsil ettikleri kuruluşu ilgilendiren
hususlar açısından inceler ve;
Genel
c)Kurul, ihtiyaç duyulması halinde, başvuru yapılmaksızın,
Genel Müdürlüğün veya Değerlendirme Kurulu üyelerinden en
az üç üyenin aynı konu ile ilgili yazılı daveti üzerine toplanır,
Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında ve Bölgeye ilişkin Karar
alabilir.
işleri
c)Kurul, Genel Müdürlüğe Bölge kuruluş başvurusu yapılması
halinde; Genel Müdürlüğün daveti üzerine toplanır. Ayrıca;
Kurul üyelerinin kendi kurumlarında, Bölgeye yönelik bir
gelişme olması halinde, diğer üyelere bilgi aktarılması amacıyla
Genel Müdürlüğün çağrısı ile de toplanabilir.
sekreterya
b)Kurulun
yürütülür.
tarafından
b)Kurulun
yürütülür.
Müdürlük
a)Değerlendirme Kurulu, Bakanlık Bilim ve Teknoloji Genel
Müdürünün başkanlığında en az altı üyenin katılımıyla toplanır.
a)Kurul Bakanlık Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel
Müdürünün başkanlığında en az beş üyenin katılımıyla toplanır.
Genel
Madde 10- (1)Değerlendirme Kurulunun çalışma usul ve
esasları aşağıda düzenlenmiştir.
Madde 11- Değerlendirme Kurulunun çalışma usul ve esasları
aşağıdaki gibi düzenlenmiştir:
işleri
Değerlendirme Kurulunun çalışma usul ve esasları
Değerlendirme Kurulunun çalışma usul ve esasları
sekreterya
14/68 Değerlendirme Kurulunun çalışma usul ve esaslarında yapılan
değişikliklerle Kurulun toplanma ve karar alma süreçlerinde
yenilik yapılmış böylelikle kurulun çalışmasına esneklik
kazandırılmıştır.
f)Başvurulara ait Değerlendirme Kurul kararı ve ekleri,
sekreterya tarafından hazırlanarak, Değerlendirme Kurulu
üyelerinin imzasına sunulur.
g) Başvurulara ait gerekçeli Kurul kararı, sekreterya tarafından
hazırlanarak, Kurul üyelerinin imzasına sunulur.
i) Bölge ile ilgili Kurul kararı, sekreterya tarafından ilgili
Kurucu Heyete yazılı olarak bildirilir
g)Başvurunun Değerlendirme Kurulu tarafından uygun
görülmemesi halinde, Bölge ile ilgili Değerlendirme Kurul
Kararı gerekçesiyle birlikte, sekreterya tarafından ilgili kurucu
heyete ya da yönetici şirkete yazılı olarak bildirilir.
e)Bölge
başvurusunun
uygun
görülmesine
yönelik
Değerlendirme Kurul kararı, toplantıya katılan en az altı üyenin
aynı yönde oy kullanması ile alınır.
f) Bölge kuruluş kararı, toplantıya katılan en az beş üyenin aynı
yönde oy kullanması ile alınır.
h) Başvurunun Kurul tarafından uygun bulunması durumunda,
başvuru ile ilgili Kurul kararı Bakanlık makamına sunulur.
d)Kurul üyeleri, gerekli gördüğü durumlarda ilgili kamu kurum
ve kuruluşları, yerel yönetimler, meslek odaları ile gerçek ve
tüzel kişilerden de yazılı veya sözlü görüş alabilir, başvuru
sahibini görüşmeye çağırabilir veya yerinde incelemede
bulunabilir.
e)Kurul, gerekli gördüğü durumlarda ilgili kamu kurum ve
kuruluşları, yerel yönetimler, meslek odaları ile gerçek ve tüzel
kişilerden de yazılı veya sözlü görüş alabilir, başvuru sahibini
görüşmeye çağırabilir veya yerinde incelemede bulunabilir.
toplantıya katılırlar.
61
62
Bölge ilanı
Madde 11- (1) Bölge başvurusunun Değerlendirme Kurulu
tarafından uygun bulunması durumunda, başvuru ile ilgili Kurul
kararı ve ekleri Bakanlık makamınca Bakanlar Kuruluna
sunulur. Bakanlar Kurulu kararı ile kesinleşen; Bölge kuruluşu,
Bölgeye ek alan katılması, Bölge sınırı değişikliği ya da Bölge
alanının iptali Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer.
(2)Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge alanı
sınırları ya da Bölge alanının iptaline ilişkin Bakanlar Kurulu
kararı, mevcut planında işlemek veya yapılacak gerekli plan
değişikliğinde dikkate alınmak üzere Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı ile diğer ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilir. Bölge ilanı
Madde 12- Değerlendirme Kurulunun uygun görüşü Bakanlık
makamınca Bakanlar Kuruluna sunulur. Bakanlar Kurulu kararı
ile tespit edilen Bölge Resmi Gazetede yayımlanır.
Bakanlar Kurulu kararı ile kesinleşen Bölge sınırları gerekli
plan değişikleri yapılmak üzere Bayındırlık ve İskân Bakanlığı
ile diğer ilgili kuruluşlara gönderilir.
16/68 Bakanlar Kurulu kararı ile Bölgenin sadece kuruluşuna ait
değil, bölgeye ek alan katılması ya da bölge sınırı değişikliğine
ilişkin kararlar da alınabilecektir. Bakanlar Kurulu kararı, ismi
değiştirilen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gönderilecektir.
Ayırca tüm bölge kuruluş, ek alan ve iptal kararlarının Resmi
Gazetede yayınlanması ile yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
Madde 12- (1)Yönetici şirket kuruluşu, Bölge kuruluş
kararının Resmi Gazete’de yayımlanıp kurucu heyete bildirimi
yapıldıktan sonra gerçekleştirilir. Ancak kurucu heyet, yönetici
şirket kuruluşu gerçekleştirilmeden önce şirket esas
sözleşmesini Kanun ve bu Yönetmeliğe uygunluğu açısından
incelenmek üzere Genel Müdürlüğe gönderir. Genel Müdürlük
gerekli gördüğü hallerde yönetici şirketin esas sözleşmesinde
Kanunun amacına uygunluğu açısından değişiklik yapılması
talebinde bulunur.
(2)Anonim şirket oluşumu, Bölge ilanından önce
gerçekleştirilmiş ise, yönetici şirket statüsü ile faaliyete
başlayabilmesi için Bölgenin ilanından sonra, şirket esas
sözleşmesini incelenmek üzere Genel Müdürlüğe gönderir.
Genel Müdürlük tarafından yapılan inceleme sonucunda,
Kanunun amacı doğrultusunda gerek duyulursa esas sözleşme
değişikliklerinin yapılması istenir.
(3)Yönetici şirketin kuruluş esas sözleşmesinin Türkiye Ticaret
Sicili Gazetesinde yayımlanmasından sonra amacı ve
konusunda yapılacak değişikliklerde Kanun ve bu Yönetmeliğe
uygunluğu açısından Genel Müdürlüğün görüşü alınır. Yönetici
şirketin ortaklık yapısında yapılan değişikliklerde Genel
Müdürlüğe bilgi verilir.
Madde 13- Bölge kuruluş kararının Resmi Gazetede
yayımlanıp Kurucu Heyete bildirimi yapıldıktan sonra; Kurucu
Heyeti oluşturan temsilcilerin ortaya koyacakları katılım
paylarına göre, Bölgenin yönetimi ve işletilmesinden sorumlu
anonim şirket statüsünde yönetici şirket kurulur. Ancak şirket
kuruluşu gerçekleştirilmeden önce şirket ana sözleşmesi Genel
Müdürlük tarafından Kanun ve yönetmeliğe uygunluğu
açısından incelenir. Genel Müdürlük gerekli gördüğü hallerde
yönetici şirketin ana sözleşmesinde Kanunun amacına
uygunluğu açısından değişiklik yapılması talebinde bulunur.
Kurucu Heyet anonim şirket oluşumunu Bölge başvurusundan
önce gerçekleştirmiş ise, yönetici şirket statüsü ile faaliyetlerine
başlayabilmesi için Bölgenin ilanından sonra şirket ana
sözleşmesini Genel Müdürlüğe iletir. Genel Müdürlük
tarafından yapılan inceleme sonucunda, Kanunun amacı
doğrultusunda gerek duyulursa ana sözleşme değişikliklerinin
yapılması istenir.
Yönetici şirketin faaliyete geçmesinden sonra, Bölge ihtiyaçları
doğrultusunda şirket ana sözleşmesinde değişiklik yapılması
öngörüldüğü
takdirde
yapılacak
değişiklikler
Genel
Müdürlüğün ön iznine tabidir.
Yönetici şirket kuruluşu ve esas sözleşme
Yönetici şirketin kuruluşu
(5)Yönetici şirket kuruluş işlemleri, Bölge kuruluş kararının
Resmi Gazete’de yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde
sonuçlandırılır.
Bu
işlemlerin
bu
süre
içerisinde
tamamlanmaması halinde, kurucu heyet süre uzatımı için
Genel Müdürlüğe müracaat eder. Genel Müdürlük uygun
görmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere en fazla altı ay
ek süre verebilir. Bu ek süre içerisinde yönetici şirket
kuruluşunun Ticaret Siciline tescil edilmemiş olması
durumunda, Bakanlar Kurulunun Bölgenin ilanına ilişkin kararı
hüküm ve sonuçları ile birlikte ortadan kalkar. Bu durum,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile diğer ilgili kurum ve
kuruluşlara bildirilir.
(4)Esas Sözleşmenin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde
yayımlanmasını takiben bir nüshası Genel Müdürlüğe
gönderilir.
17/68 Yönetici şirketin esas sözleşmesinde yapacağı değişiklik için
Genel Müdürlükten görüş almaları gerekmektedir. Bunların
dışında yönetmelikte yönetici şirketin kuruluş işlem ve
süreçlerinde düzenleme yapılarak sürecin hızlandırılması
amaçlanmıştır.
“Kurucu Heyeti oluşturan temsilcilerin ortaya koyacakları
katılım paylarına göre, Bölgenin yönetimi ve işletilmesinden
sorumlu anonim şirket statüsünde yönetici şirket kurulur.”
ibaresi ÇIKARTILMIŞtır ve böylelikle Yönetici Şirket
kuruluşuna ilişkin esneklik kazandırılmıştır.
63
64
Yönetici şirket genel müdürünün atanması
…
(4) Bölge yönetici şirketi genel müdürleri veya diğer personeli
için Kanun ve bu Yönetmeliğe uygun olarak Bölge yönetimi ve
işletiminin sağlanması açısından ihtiyaç olması halinde
Bakanlıkça eğitim programları yapılabilir veya yaptırılabilir.
(3)Anonim şirket kuruluşu ve şirket genel müdürünün atanması
Bölge ilanından önce gerçekleşmiş ise bu madde hükmü
kapsamında genel müdürün durumu yönetici şirket yönetim
kurulunca yeniden değerlendirilir ve sonuç Genel Müdürlüğe
bildirilir.
(2)Atanan yönetici şirket genel müdürü ile ilgili bu madde
kapsamında Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
MADDE 13- (1) Bölge yönetici şirket genel müdürlüğüne
atanacaklarda, en az lisans derecesinde üniversite mezunu
olması şartı aranır.
18/68 Eski yönetmelikte Yönetici şirket genel müdürüne ait hiçbir
açıklama yer almaz iken, yeni yönetmelikle beraber; Bölgelerde
daha etkin bir yönetim sisteminin oluşturulması için genel
müdürün atanmasına ilişkin bir madde eklenerek, genel
müdürünün nitelikleri bu madde kapsamında belirlenmiştir.
Böylelikle TGB Kanunu kapsamında kurulan Yönetici
şirketlerin etkinliği ve verimliliğinin arttırılması amaçlanmıştır.
Madde 14- (1)Yönetici şirketin kurucuları arasında, Bölgenin
bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite veya yüksek
teknoloji enstitüsü ya da kamu Ar-Ge merkez veya enstitüsü
bulunması şartı aranır.
(2)Yönetici şirkete ayrıca;
a.Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalar ve borsalar,
b.Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonuna bağlı
odalar, birlikler ve federasyonlar,
Madde 14- Bölgenin yönetimi ve işletmesinden sorumlu
yönetici şirketin kurucuları arasında, Bölgenin içinde veya
bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite veya yüksek
teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya enstitüsü
bulunması şartı aranır. Bu kurum ve kuruluşlar, şirketleri
ve/veya vakıf işletmeleri ile de yönetici şirkete iştirak
edebilirler.
Yönetici şirkete ayrıca;
a) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalar ve borsalar,
b) Yerel yönetimler,
(3)Yerel yönetimler, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın
kendi meclis kararına binaen yönetici şirkete ortak olabilir.
Yabancı özel hukuk tüzel kişileri 6224 sayılı Yabancı
Sermayeyi Teşvik Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri
çerçevesinde gerekli izinleri almak kaydıyla yönetici şirkete
iştirak edebilirler.
(5)Yönetici şirket ortaklarından; üniversiteler, yüksek teknoloji
enstitüleri ya da kamu Ar-Ge merkez veya enstitüleri, yönetici
şirkete taahhüt ettikleri sermaye payını döner sermaye
gelirlerinden ödeyebilir.
(4)Yabancı özel hukuk tüzel kişileri, 5/6/2003 tarihli ve 4875
sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ve ilgili mevzuat
hükümleri çerçevesinde gerekli izinleri almak kaydıyla yönetici
şirkete iştirak edebilirler.
kurucu ya da sonradan ortak olabilir.
g.İhracatçı birlikleri
f.İlgili kamu kuruluşları,
e.Ar-Ge ve teknoloji geliştirme ile ilgili vakıf, kooperatif ve
dernekler,
d.Yerli ve yabancı özel hukuk tüzel kişileri,
ç. Bankalar ve finansman kurumları,
kurucu ya da sonradan ortak olarak iştirak edebilirler.
g) İhracatçı Birlikleri
f) İlgili kamu kuruluşları,
e) AR-GE ve teknoloji geliştirme ile ilgili vakıf ve dernekler,
d) Yerli ve yabancı özel hukuk tüzel kişileri,
c.Yerel yönetimler,
Yönetici şirket kurucuları
Yönetici şirketin kurucuları
c) Bankalar ve finansman kurumları,
19/68 Önemli bir husus da yönetici şirket ortaklarından üniversiteler,
yüksek teknoloji enstitüleri ya da kamu Ar-Ge merkez veya
enstitülerinin, taahhüt ettikleri sermaye paylarını, döner
sermaye paylarından ödeyebilmelerine imkân sağlanması
olmuştur.
Eski yönetmelikte Yönetici Şirket ortağı olabilecek yerel
yönetimlerin bu ortaklık için bağlı bulundukları kurumdan izin
almaları gerekmekte, bu süreç ise yönetime iştirak etme süresini
uzatmakta idi. Bu kapsamda yapılan düzenleme ile yerel
yönetimlere, kendi meclis kararlarına binaen yönetici şirkete
ortak olabilme imkânı sağlanmıştır.
Yönetici şirketin kurucuları arasına Türkiye Esnaf ve
Sanatkârları Konfederasyonuna bağlı odalar, birlikler ve
federasyonlar da eklenmiştir.
65
66
h)Bölge için gerekli olan temizlik, elektrik, içme ve kullanma
suyu, doğal gaz ve akaryakıt, ısıtma ve havalandırma, dağıtım
şebekeleri, kanalizasyon, atık su, Bölge içi yollar, ses ve veri
iletişimi, internet hizmetleri ve diğer hizmetlerin sağlanması ve
kesintisiz olarak sürmesi için gerekli önlemlerin alınması,
çalışma esaslarının belirlenmesi, fiyatlandırmaların ve
hesaplamaların yapılması ve uygulanması, her türlü bakım ve
onarımın yapılması, alt ve üst yapılara zarar verenlerin tespiti
g)Bölgede yangın tehlikelerine ve doğal tehlikelere karşı
girişimcilerin kiraladığı tüm bina sigortalarının yaptırılması,
f)Bölgede atık su, atık su alt yapı tesisleri, katı atık, toprak
kirliliği, gürültü ve hava kirliliği, tehlikeli tıbbi atık, radyoaktif
madde ve tehlikeli kimyasalların yönetimi, yangından korunma
ve yangın söndürme sistemi ile doğal tehlikeleri kapsayan
konularda ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyon içinde
çalışarak ve ilgili mevzuatlar çerçevesinde gerekli önlemlerin
alınması,
e)4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve ilgili
yönetmelik hükümleri uyarınca gerekli işlemlerin yapılması,
d)Bölgenin kuruluşundan hizmete geçmesine kadar geçen
süreyi kapsayan genel termin planının ve ayrıca ödenek
talebinde bulunmuş ise, ödeneğin kullanımına ilişkin iş
programının ve termin planının da Genel Müdürlüğe verilmesi,
c)Projelerin 3194 sayılı İmar Kanunu, yönetmelikleri, imar
planı, fen, sağlık ve çevre şartları ile ilgili diğer kanun, tüzük ve
yönetmelik hükümlerine ve Türk Standartları Enstitüsü
tarafından belirlenen standartlara ve teknik şartlara uygun
olarak hazırlatılması,
b)Planlama sürecinde varsa Çevre Düzeni Planları da dikkate
alınarak imar planları ve değişiklikleri, parselasyon planı ve
değişikliklerinin 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili
yönetmeliklerine göre yapılması ve Bakanlık onayına
sunulması,
a)Bölgenin yönetimi ve işletilmesi,
Madde 15- Yönetici şirket;
ğ)Bölge için gerekli olan temizlik, elektrik, içme ve kullanma
suyu, doğal gaz, akaryakıt, ısıtma ve havalandırma, dağıtım
g)Bölgede yangın ve doğal afetlere karşı tüm bina sigortalarının
yaptırılması.
f)Bölgede atık su, atık su alt yapı tesisleri, katı atık, toprak
kirliliği, gürültü ve hava kirliliği, tehlikeli tıbbi atık, radyoaktif
madde ve tehlikeli kimyasalların yönetimi, yangından korunma
ve yangınla mücadele, acil durum planlarının hazırlanması ve
koordinasyonu, tahliye, ilk yardım ve acil tıbbi müdahale ile
doğal afetleri kapsayan konularda ilgili kurum ve kuruluşlarla
koordinasyon içinde çalışarak ve ilgili mevzuatlar çerçevesinde
gerekli önlemlerin alınması,
e)29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında
Kanun ve ilgili yönetmelik hükümleri uyarınca gerekli
işlemlerin yapılması,
d)Bölgenin kuruluşundan hizmete geçmesine kadar geçen
süreyi kapsayan genel termin planının ve ayrıca ödenek
talebinde bulunmuş ise, ödeneğin kullanımına ilişkin iş
programının Genel Müdürlüğe verilmesi,
ç)Bakanlık tarafından onaylanarak yürürlüğe giren uygulama
imar planına göre; arazi kullanımı, yapı ve tesislerin
projelendirilmesi, inşası ve kullanımı ile ilgili ruhsat ve
izinlerin alınması,
c)Teknik sorumluluğu, yönetici şirket tarafından belirlenecek
proje müellifi ve fenni mesule ait olmak üzere 3/5/1985 tarihli
ve 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine uygun olarak
hazırlanan veya hazırlattırılan uygulama projelerinin
onaylanmak üzere Bakanlığa sunulması,
b)Planlama sürecinde varsa çevre düzeni planları da dikkate
alınarak imar planları ve değişiklikleri, parselasyon planı ve
değişikliklerinin Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre
yapılması ve Bakanlık onayına sunulması,
Madde 15- (1) Yönetici şirket, Kanunun amacını
gerçekleştirmek üzere;
a)Bölgeye ait planlama ve projelendirmenin yapılması, gerekli
alt yapı ve üst yapı hizmetlerinin yürütülmesi,
Yönetici şirketin görev ve sorumlulukları
ve
Yönetici şirketin Bölgenin kurulması,
işletilmesine ilişkin görev ve sorumlulukları
yönetimi
20/68 Bununla ilgili süreler ise şu şekilde belirtilmiştir; Bölge
faaliyete geçtikten sonra; üç yıl içerisinde Teknoloji Transfer
Ofisinin, Bölge içerisinde KOSGEB tarafından işletilen
teknoloji geliştirme merkezi yok ise en geç bir yıl içerisinde
kuluçka merkezinin kurulması gerekmektedir.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin sorumluluklarından en
önemlisi katma değerli Ar-Ge yapmaya ve yaptırmaya yönelik
olması ve yeni girişimcilerin ortaya çıkarılmasını sağlamaktır.
Dolayısıyla bu kapsamda Teknoloji Transfer Ofisleri, Kuluçka
Merkezleri ve Teknoloji İş Birliği Programlarının ciddiyetle
yürütülmesi ve ticarileşmesi ve uluslararasılaşmasını sağlamak
amacıyla ilgili yönetmeliğe yeni maddeler eklenmiştir. Bu
maddelerde belirlenen sürelerde yönetici şirketlerin mutlaka
TTO ve Kuluçka Merkezi kurmaları gerekmektedir.
Kuluçka Firmaları bu taslakta ilk defa yer verilen oluşumlardan
biridir. Yönetici şirket, kuluçka firmalarına birim metrekare
kira ücretlerinin yüzde 50 sinden fazla olmamak üzere, Ar-Ge
projesi süresi esas alınarak en fazla 36 aya kadar indirimli yer
tahsis edebilecektir.
gibi konularda genişletilmiş, bölgenin yönetimi ve işletilmesi
konusunda ayrıntılı görev tanımlamaları yapılmıştır.
Yönetici şirketin görev ve sorumlulukları;
Alt ve üst yapı hizmetlerinin yürütülmesi
Uygulama projelerinin Bakanlığa sunulması
Arazi kullanımı, yapı ve tesislerin inşaası ile ilgili ruhsat
ve izinlerin alınması
Ekonomik, sosyal ve kültürel gereksinimlerinin imkân
dâhilinde karşılanması,
Eski yönetmelikte yönetici şirketin görev ve sorumlulukları
ayrıntılandırılmadığı
için,
yönetici
şirketlerde
farklı
uygulamalar ve bakış açıkları mevcuttu. Yeni düzenlemede
yaşanan bu sorunlar dikkate alınarak ilgili maddeler
detaylandırılmış ve birçok husus netleştirilmeye çalışılmıştır.
Genel olarak yönetici şirketlerin görev ve sorumluluklarında
yapılan değişiklikler, TGB’lerin yönetim zafiyetlerini ortadan
kaldırmaya ve yöneticileri daha sorumlu davranmaya yöneliktir.
p) Girişimcilerin ve üçüncü şahısların Kanunun amacına aykırı
faaliyetlerinin tespiti, aykırı faaliyetlerin düzeltilmesi için
girişimcilerin uyarılarak belirli bir süre verilmesi ve bu süre
o) Faaliyet ve uygulamaların, Bölgenin daha etkin ve verimli
işletilmesi yönündeki çalışmaların, veri, bilgi ve istatistiklerin
elektronik ortamda entegre edilebilecek biçimde Genel
Müdürlükçe belirlenecek formatta sunulması,
n) Bölgede istihdam edilen tüm araştırmacı, yazılımcı, AR-GE
personelinin
listesinin,
AR-GE
projelerindeki
görev
tanımlarının, nitelik ve çalışma sürelerinin aylık olarak
belirlenerek arşivlenmesi, istenildiğinde ilgililere bildirilmesi,
m) Gerekli gördüğü durumlarda girişimcilerin münhasıran
Bölgede yürütecekleri yazılım veya AR-GE projelerinin
Kanunda öngörülen amaçlara uygunluğunun Bölgenin
oluşturulmasında işbirliği yapılmayan üniversite veya ileri
teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya enstitüsü
ile TÜBİTAK’a veya TÜBİTAK’ ın belirleyeceği hakemlere
onaylatılarak belgelendirilmesi,
l) Bölgede yer alan girişimcilerin üniversite veya AR-GE
merkez ve enstitülerinin olanak ve birikimlerinden yararlanma
yönündeki taleplerinin ilgili birimlerle koordinasyon içerisinde
karşılanması,
k) Bölge İşletme Yönergesinin hazırlanarak bir kopyasının
Genel Müdürlüğe verilmesi,
j) Bölgede yer almak isteyen kurum, kuruluş ve girişimci
taleplerinin değerlendirilmesi ve uygun bulunanlara yer
tahsisinin yapılması,
i) Bölge üniversite arazisi içerisinde ise üniversite bünyesinde
bulunan itfaiye araç ve gereçlerinden yararlandırılması,
üniversite alanı dışında ise yeterli sayıda itfaiye araç ve
gereçlerinin hazır bulundurulmasının sağlanması,
ile zararların tazmininin sağlanması,
i)Bölgede Ar-Ge faaliyetinde bulunmak üzere yer almak isteyen
girişimcilerin münhasıran Bölgede yürütecekleri her bir Ar-Ge
projesinin, yönetici şirketin belirleyeceği, konusunda uzman en
az iki üyesi öğretim elemanı, bir üyesi ise öğretim elemanı veya
sektör uzmanı olmak üzere proje ile ilişkisi olmayan en az üç
üyeli Proje Değerlendirme Komisyonuna; proje süresi ile
birlikte Bölge içi ve dışında geçirilmesi gereken sürelerinin
uygunluğu, ticarileşme potansiyeli, ithal ikame veya ihracat
potansiyeli olan yüksek/ileri teknolojik ürünleri geliştirebilecek,
üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirebilecek, ürün
kalitesini veya standardını yükseltebilecek, verimliliği
artırabilecek, üretim maliyetlerini düşürebilecek, teknolojik
bilgi üretilebilecek, etkin bir üniversite - sanayi işbirliği
gerçekleştirebilecek bir Ar-Ge projesi olup olmadığı
bakımından
inceletilmesi,
inceleme
sonucunun
belgelendirilmesi, belgelerin arşivlenmesi, başka bir kamu ve
uluslararası Ar-Ge destek programları kapsamında desteklenen
projelerin ise Bölge işletme yönergesinde aksi yönde bir
uygulama öngörülmedikçe yeniden incelemeye ve onaya tabi
tutulmaması, başka bir Bölgede iken Ar-Ge faaliyeti yapan ve
nakil talebinde bulunan girişimci firmanın Ar-Ge projesi ile
ilgili bilgi ve belgelerinin temin edilmesi ve Ar-Ge projesi ve
süreci yönünden bu bent kapsamında yeniden incelenmesi,
ı)Bölgede hizmet vermek amacıyla yer almak isteyen kurum,
kuruluş, yerli ya da yabancı tüzel veya gerçek kişilerin
taleplerinin değerlendirilmesi ve uygun bulunanlara Bölge
işletme yönergesi doğrultusunda yer tahsisinin yapılması,
h)Bölge; üniversite veya organize sanayi bölgesi arazisi
içerisinde ise üniversite veya organize sanayi bölgesi
bünyesinde bulunan itfaiye araç ve gereçlerinden
yararlandırılması, üniversite veya organize sanayi bölgesi alanı
dışında ise yeterli sayıda itfaiye araç ve gereçlerinin hazır
bulundurulmasının sağlanması ya da Bölge alanına en yakın
ilgili kurum kuruluşlarla işbirliği yapılmasına yönelik gerekli
önlemlerin alınması,
şebekeleri, kanalizasyon, atık su, Bölge içi yollar, ses ve veri
iletişimi, internet hizmetleri ve diğer hizmetlerin sağlanması ve
kesintisiz olarak sürmesi için gerekli önlemlerin alınması,
çalışma esaslarının belirlenmesi, fiyatlandırmaların ve
hesaplamaların yapılması ve uygulanması, her türlü bakım ve
onarım hizmetlerinin sağlanması, alt ve üst yapılara zarar
verenlerin tespiti ile zararların tazmininin sağlanması, ayrıca
Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında Bölgede yer alan ve
Bölgeyi ziyarete tüm kişilerin ihtiyaç duyacakları yeme, içme,
eğlenme, dinlenme, dua etme yeri ve barınma gibi ekonomik,
sosyal ve kültürel gereksinimlerinin imkân dâhilinde
karşılanması,
67
21/68 Bölgede yer almak isteyen firmaların Ar-Ge nitelik ve
ticarileşme sürecine ilişkin değerlendirme kriterlerinde
standartlaşmaya
gidilmiş
ve
Proje
Değerlendirme
Komisyonu’nun organik yapısı ve değerlendirme süreci
detaylandırılmıştır. Böylelikle yönetici şirketlerin farklı ve
çelişkili uygulamalarının önüne geçilmesi hedeflenmiştir.
Yönetici şirketlerin, bölgede yer alan firmaların faaliyelerini
denetleyebilmesi ve bilgileri alabilmesi için yaptırımlar
düzenlenmiş, ilgili belgelerin düzenlenmemesi ve/veya
verilmemesi durumunda firmaların muafiyet belgelerinin
onaylanmayacağı belirtilmiştir.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde en çok tartışılan ve firmaları
zor durumda bırakan husus da; personel istisnalarından
faydalanabilmesi için bölge içerisinde yer alma zorunluluğu
olmuştur. Yeni düzenlemelerle bu hususta yeteri kadar olmasa
da belli sınırlamalar çerçevesinde Ar-Ge personellerinin bölge
dışında geçen ancak Ar-Ge kapsamında gerçekleşen
çalışmalarının karşılığındaki ücretlerinin bir kısmı istisna
kapsamına alınmıştır. Bu çevçevede girişimci tarafından talep
edilmesi halinde verilecek izinler yönetici şirketin görev ve
sorumluluğunda belirtilmiştir.
TGB’lerdeki firma ve yönetim arasındaki ilişkinin kira odaklı
olmasının önüne geçmek amacıyla bölgede yer alan firmaların
sürekli Ar-Ge üretmesini teşvik edecek ve Ar-Ge üretmeye
çalışan bölge dışındaki firmaların bölgeye dâhil edilmesini
sağlayacak süreçler geliştirilmiştir. Bu kapsamda Ar-Ge
projeleri sonuçlanmış olan girişimcilerin 3 ay içerisinde yeni bir
Ar-Ge projesi sunamamış olması halinde, mevcut kira
sözleşmesi süresi dikkate alınmaksızın iptal edilerek bölgeden
ihraç edilmesi söz konusudur.
Firmalara ve yönetici şirketlere kolaylık sağlamak ve süreçleri
kısaltmak amacıyla; daha önce Ar-Ge destek programları
kapsamında desteklenmiş projelerin bölge işletme yönergesinde
aksi yönde bir uygulama öngörülmedikçe yeniden incelemeye
ve onaya tabi tutulmayacağı belirtilmiştir. Ayrıca başka bir
Bölgede iken Ar-Ge faaliyeti yapan ve nakil talebinde bulunan
girişimci firmanın Ar-Ge projesi ile ilgili bilgi ve belgelerinin
temin edilmesi ve Ar-Ge projesi ve süreci yönünden bu bent
kapsamında yeniden incelenmesi, gerek bulunmamaktadır.
68
Görevlerini yerine getirmekle yükümlüdür.
içinde aykırı faaliyetlerini düzeltmeyen girişimcilerin Bölgeden
ihraç edilmesini temin edecek gerekli önlemlerin alınması,
m)Bölgede yer alan girişimcilerin üniversite veya yüksek
teknoloji enstitüsü ya da kamu Ar-Ge merkez veya
enstitülerinin olanak, birikim, altyapı, tesis, makine ve
ekipmanlarından
yararlanma
yönündeki
taleplerinin
artırılmasına yönelik faaliyetlerde bulunulması ve bu taleplerin
ilgili birimlerle koordinasyon içerisinde karşılanması,
l)Bölgenin yönetimi ve işletilmesi, Bölgede yer alacak girişimci
başvuruları ile Bölgede yer alan girişimcilerce yürütülecek her
bir yeni Ar-Ge projesinin değerlendirilmesi, uygun görülenlere
yer tahsisinin yapılması, teknolojik ürünün üretilmesine izin
veren Kanunun 8 inci maddesinin uygulanması, bu
Yönetmeliğe uygun kira kontratlarının düzenlenmesi, Ar-Ge
çalışması kapsamında Bölge dışında geçirilecek sürelerin
onay işlemi, projelerin, girişimcilerin ve ücreti gelir
vergisinden
istisna
tutulacak
personelin
izlenmesi,
girişimcilerin Bölgeden çıkarılması gibi Bölgede yürütülecek
tüm faaliyet ve uygulamalara ilişkin usul ve esasları içeren
Bölge İşletme Yönergesinin Kanun ve bu Yönetmeliğe uygun
olarak hazırlanması ve bir kopyasının yönetici şirket
kuruluşunun Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmasını
takiben en fazla üç ay içerisinde Genel Müdürlüğe
gönderilmesi,
k) Kuluçka firmalarına, Bölgede uygulanan birim metrekare
kira ücretlerinin kamu destekli Ar-Ge projesine sahip olanlar
için yüzde 25, diğerleri için yüzde 50 sinden fazla olmamak
üzere, Ar-Ge projesi süresi esas alınarak en fazla 36 aya kadar
indirimli yer tahsis edilmesi, yer tahsis edilirken diğer
firmalardan tamamen ya da kısmen ayrıştırılmış ofis alanlarının
oluşturulmasına özen gösterilmesi,
j) Kanunun 8 inci maddesi kapsamında üretim yapmak isteyen
işletmelere Kanun, bu Yönetmelik ve Bölge işletme
yönergesine uygun olarak yer tahsisinin yapılması,
incelemesi tamamlanan ve Ar-Ge projesi uygun görülen
Bölgede yer almak isteyen girişimcilere, Bölge yönetici şirketi
işletme yönergesi doğrultusunda bu bent kapsamında Bölgede
yer tahsisinin yapılması, Bölgede kendilerine daha önce yer
tahsis edilmiş olan girişimcilerin Bölgede yeni başlatacakları
her bir Ar-Ge projesinin bu bent kapsamında değerlendirilmesi,
Bölge yönetici şirketi işletme yönergesi doğrultusunda
girişimcilere yer tahsisinin yenilenmesi, proje süresinin
uzatılması işlemlerinin de bu bent kapsamında yapılması, kira
sözleşmelerinin Bakanlıkça belirlenecek kira bedeli üzerinden
para birimi Türk Lirası olacak şekilde Ar-Ge projeleri süresi ve
girişimcilerin bu Yönetmelik kapsamında Bölgeden ihracının
söz konusu olabileceği hususu dikkate alınarak düzenlenmesi,
22/68 Teknoloji Geliştirme Bölgelerini kanununda yeni eklenen ve
firmaların Ar-Ge yaparak üretim yapmalarını ve ticari hayata
geçişini sağlayan “Bölgede Üretim” yapabilmeye ilişkin yer
tahsisi yönetici şirket görev ve sorumluluklarında yer
almaktadır.
Yeni yönetmelikle düzenlenmek istenen bir diğer konu da
TGB’lerin bir tarafta hedef odaklı yönetilmesini, diğer taraftan
da Bakanlıkça izlenebilir ve değerlendirilebilir olmasını
sağlamaktır. Bu kapsamda yönetici şirketin kendisine ve
Bölgede yer alan Ar-Ge faaliyetinde bulunan işletmelere
sağlanan destek ve muafiyetlerin etki değerlendirmesini
yapmak üzere Etki Değerlendirme Raporunun hazırlanması
gerekmektedir. Etki Değerlendirme Raporu’nun her yılın
sonunda bir önceki yılla karşılaştırmalı olarak grafiksel
ortamda gösteriminin sağlanması ve bu raporun her yıl haziran
ayı içerisinde Bakanlığa gönderilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yönetici şirketten kuruluş tarihinden itibaren ilk 1 yıl içerisinde
Bölgenin en az 3 yıllık stratejik planının hazırlanması
istenmektedir. Bu düzenleme ile yönetici şirketlerin Ar-Ge
odaklı ve verimli bir yöneticilik yapmaları sağlanacaktır.
Yönetici şirketler, artık her yıl bir Yeminli Mali Müşavirle
sözleşme yapmalı ve mali denetime tabi tutularak takip eden
yılın haziran ayının sonuna kadar bu denetime ait raporları
Bakanlığa göndermelidir.
1.Girişimciden, Kanunda belirtilen amaca uygun olarak faaliyet
göstermesinin sağlanması, yürüttüğü faaliyetlere yönelik talep
edilen her türlü istatistiksel veriyi içeren belgenin, eksiksiz ve
zamanında temin edilmesi için gerekli denetimlerin yapılması,
2.Girişimcilerin faaliyetleriyle ilgili Bakanlık tarafından talep
edilen bilgi ve belgelerin belirlenen süre ve formata uygun
olarak gönderilmesi,
3.Girişimcinin çalıştırdığı ücreti gelir vergisi istisnasından
yararlanan kişilerin Bölgede fiilen çalışıp çalışmadığının
denetlenmesi,
4.Girişimcinin çalıştırdığı ve istisna kapsamında olan destek
personeli sayısı ile Ar-Ge personeli sayısının birbirlerine olan
oranının Kanun ve bu Yönetmelikte belirtilen kriterlere uygun
r) Bölgede yer alan girişimcilerle ilgili olarak;
p)Girişimcilerin Kanuna, bu Yönetmelikte belirtilen hususlara
ve Bölge İşletme Yönergesine göre denetlenmesi, aykırı
faaliyetlerin tespit edildiği tarihten itibaren aylık muafiyet
belgelerinin onaylanmaması, düzeltilmesi için girişimcilerin
uyarılarak üç ayı geçmemek üzere belirli bir süre verilmesi,
verilen süre sonunda aykırı faaliyetlerini düzeltmeyen
girişimcilerin mevcut kira sözleşmesi süresi dikkate
alınmaksızın Bölgeden ihraç edilmesini temin edecek gerekli
önlemlerin alınması,
ö)Bakanlıkça istenilen formata uygun olarak hazırlanmış, üçer
aylık dönemler halinde kendisine ve Bölgede bulunan
girişimcilerin faaliyetlerine ilişkin, kendi serbest muhasebeci
mali müşaviri veya yeminli mali müşavirince onaylı bilgilerin
üçer aylık dönemi takip eden altmış gün içerisinde Bakanlığa
gönderilmesi, ayrıca aynı bilgilerin elektronik ortamda Genel
Müdürlüğe iletilmesi, bu bende uygun hareket edilmemesi
halinde aylık muafiyet belgelerinin onaylanmaması,
o)Bölgede yer alan girişimci Ar-Ge firmaları, Ar-Ge projeleri
ve Bölgede istihdam edilen tüm Ar-Ge ve destek personeli
listelerinin, kayıt altına alınan detayları ile birlikte aylık olarak
belirlenerek arşivlenmesi, aylık tutulan arşivlerin istenildiğinde
ilgililere bildirilmesi,
n)Bölgede yer alan ve tüm Ar-Ge projeleri sonuçlanmış olan
girişimcilerin üç ay içerisinde yeni bir Ar-Ge projesi
sunamamış olması halinde, mevcut kira sözleşmesi süresi
dikkate alınmaksızın Bölgeden ihraç edilmesini temin edecek
gerekli işlemlerin yapılması, tüm projeleri sonuçlanmış
girişimcilerin en son projesinin sonuçlanma tarihinden itibaren
otuz gün içinde ilgili vergi dairesine ve Sosyal Güvenlik
Kurumuna bildirilmesi,
69
70
Ayrıca yönetici şirket, Bölge ihtiyaçları doğrultusunda
girişimcilere eğitim, inkübasyon, test, kalibrasyon ve kalite
güvence ve benzeri konularda teknik hizmetler ile marka tescil,
telif hakları, patent alma, şirket kuruluşu, teknoloji transferi,
finansman, risk sermayesi, pazarlama ve ihracat gibi konularda
danışmanlık hizmeti verilmesinin sağlanması ile Bölgede
faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla girişimcilerin ortak
ihtiyaçları doğrultusunda, bunların tek başlarına almalarının
veya yapmalarının mali ve teknolojik açılardan mümkün
olmadığı önemli üretim, test ve kontrol alet ve makineleri ile
ekipmanlarının satın alınması veya kiralanması yolları ile temin
görevlerinin yerine getirilmesi ile birlikte, Kanun ve bu
ü)Bölge faaliyete geçtiğinde Kanun ve bu Yönetmelik
kapsamında faaliyetlerinin izlenmesi konusunda çalıştırılacak
en az lisans mezunu bir personel olmak üzere, genel
müdür dahil Bölge yönetici şirketi bünyesinde toplamda en az
3 kişilik istihdamın sağlanması,
u)Bölge faaliyete geçtikten sonra; üç yıl içerisinde teknoloji
transfer ofisinin kurulması, Bölge içerisinde KOSGEB
tarafından işletilen teknoloji geliştirme merkezi yok ise en geç
bir yıl içerisinde kuluçka merkezinin kurulması,
t)Her yılın sonunda kendisine ve Bölgede yer alan Ar-Ge
faaliyetinde bulunan işletmelere sağlanan destek ve
muafiyetlerin etki değerlendirmesini yapmak üzere, Bakanlıkça
belirlenecek Teknoloji Geliştirme Bölgesi Etki Değerlendirme
Raporu Hazırlama Usul ve Esaslarına göre hazırlanan raporun,
bir önceki yıl ile karşılaştırmasının yapılması, grafiksel
ortamda gösteriminin sağlanması ve her yıl Haziran ayı
içerisinde Bakanlığa gönderilmesi,
ş)Yönetici şirketin kuruluş tarihinden itibaren ilk bir yıl
içerisinde Bölgenin en az üç yıllık stratejik planının
hazırlanması, stratejik plan süresinin tamamlanması durumunda
yenilenmesi ve Bakanlığa gönderilmesi, ayrıca her yılın
sonunda stratejik plana göre hazırlanan performans göstergeleri
gerçekleşmelerinin Bakanlığa gerekçeleri ile beraber rapor
edilmesi,
s) Her türlü hesap ve işlemlerini yıllık olarak 01/06/1989 tarihli
ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli
Mali Müşavirlik Kanununa göre yetkilendirilmiş yeminli mali
müşavire inceletilmesi amacıyla yeminli mali müşavirle her
yılın ocak ayı sonuna kadar o yıla ilişkin sözleşmenin
yapılması, yeminli mali müşavirin, Bakanlıkça belirlenecek
Yeminli Mali Müşavir Rapor Formatına uygun olarak bu
Yönetmelik kapsamında düzenlediği mali denetim raporunun
birer örneğinin her yılın haziran ayı sonuna kadar aynı süre
içinde kendisine ve Bakanlığa gönderilmesinin sağlanması,
olup olmadığının denetlenmesi,
5.Girişimci tarafından talep edilmesi halinde, girişimcilerin
yürüttüğü Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge
personelinin; Bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak Bölge
dışında geçirilmesi gereken sürelerin incelenmesi, uygun
bulunanların onaylanması, Ar-Ge projesi kapsamında dışarıda
geçirilen fiili sürelere dair ilgili kurum ve kuruluştan temin
edilen belgelerin incelenerek arşivlenmesi,
71
edilerek amaca dönük olarak yeni ve yüksek teknoloji
laboratuarları ve üretim birimlerinin kurulması, işletilmesi,
bedeli karşılığında ilgililerin kullanımına sunulması,
gerektiğinde bu hizmetlerle ilgili olarak söz konusu alet,
makine ve ekipmanı kullanacak, işletmecilik faaliyetini
yürütecek konusunda uzmanlaşmış deneyimli personel
istihdamı, bu konularla ilgili kişi ve kuruluşlarla gerekli işbirliği
ve koordinasyonun sağlanması faaliyetlerinde de bulunabilir.
(3)Bölge içerisinde bulunan, KOSGEB tarafından işletilen
teknoloji geliştirme merkezlerinde yer alan ya da başka
mevzuat kapsamında desteklenen ve Ar-Ge faaliyetinde
bulunan girişimciler, Bakanlık ve Bölge yönetici şirketine karşı
idari açıdan Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında ayrıca
sorumludur.
(2)Ayrıca yönetici şirket, Bölge ihtiyaçları doğrultusunda
girişimcilere eğitim, kuluçka, test, kalibrasyon ve kalite
güvence ve benzeri konularda teknik hizmetler ile fikri
mülkiyet haklarının korunması ve lisans, devir ve benzeri
işlemleri, şirket kuruluşu, teknoloji transferi, finansman,
vergisel ve hukuksal uygulamalar, risk sermayesi, pazarlama
ve ihracat gibi konularda hizmet vermesi veya verilmesinin
sağlanması, Bölgede faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla
girişimcilerin ortak ihtiyaçları doğrultusunda, bunların tek
başlarına almalarının veya yapmalarının mali ve teknolojik
açılardan mümkün olmadığı önemli üretim, test ve kontrol alet
ve makineleri ile ekipmanlarının satın alınması veya
kiralanması yolları ile temin edilerek amaca dönük olarak yeni
ve yüksek teknoloji laboratuvarları ve üretim birimlerinin
kurulması,
işletilmesi,
bedeli
karşılığında
ilgililerin
kullanımına sunulması, gerektiğinde bu hizmetlerle ilgili olarak
söz konusu alet, makine ve ekipmanı kullanacak, işletmecilik
faaliyetini yürütecek konusunda uzmanlaşmış deneyimli
personel istihdamı, bu konularla ilgili kişi ve kuruluşlarla
gerekli işbirliği ve koordinasyonun sağlanması ile birlikte ArGe faaliyetlerinde de bulunabilir.
Yönetmelik kapsamında Bölgenin yönetimi ve işletilmesi için
gerekli olan işlemleri yapmakla yükümlüdür.
72
Kuluçka firması, kuluçka merkezi ve kuluçka programı
…
c.Yarışma ve benzeri girişimciliği teşvik edici programların
b.Sekreterya ve destek hizmetlerinin sunulması, donanım ve
yazılımlara erişimin sağlanması,
a.Ofis imkanı, mobilya ve ekipman sağlanması, ihtiyaç duyulan
altyapının ve ortak mekanların oluşturulması
(7) Kuluçka programları kapsamında yönetici şirket; aşağıdaki
hizmet ve destekleri, imkanları dahilinde sağlar;
işletilen teknoloji geliştirme merkezinde yer alan kuluçka
firmaları da bu hesaba dahil edilir.
(6)Bölge alanı içerisinde yer alan kuluçka firma sayısı toplam
firma sayısının yüzde 10’undan az olamaz. Hesaplamalarda
küsurat tama iblağ edilir. Bölge içerisinde KOSGEB tarafından
(5)Yönetici şirket; Bölge içerisinde kuluçka firmalarının ofis
taleplerini karşılayamaz duruma gelmesi halinde, yeni kuluçka
merkezi inşaatı için Bakanlıktan destek talebinde bulunabilir.
Destek talebine, kuluçka merkezine ihtiyaç olduğunu gösteren
ihtiyaç analizi raporu da eklenir.
(4)Yönetici şirket, kuluçka merkezinde yer kalmadığında,
kuluçka firmalarına ya da yeni bir fikri olan gerçek kişilere,
idare binası, Ar-Ge binası veya diğer binalar içerisinde uygun
ofisler bulunması halinde bu binalarda yer verebilir.
(3)Yönetici şirket; kuluçkaya uygun bulunan girişimcilere ya
da yeni bir fikri olan gerçek kişilere, projesine göre süre
verilerek, en fazla otuzaltı aylığına kuluçka merkezinde bu
Yönetmelik hükümleri kapsamında yer tahsis eder.
(2)Yönetici şirket; Bölgeye Ar-Ge ve yenilikçi firmaları
yetiştirmek, genç ve yeni işletmeleri geliştirmek amacıyla
kuluçka merkezi faaliyetinde bulunur.
Madde 16- (1)Kuluçka firmaları; öncelikli olarak kamu kurum
ve kuruluşları tarafından Ar-Ge, teknolojik yenilik ve yazılım
faaliyetlerine yönelik doğrudan desteklenen veya kamu kurum
ve kuruluşları ile özel sektör işletmeleri tarafından yarışma
programları ile desteklenmesi uygun görülen veya bu
faaliyetlerde bulunan proje sahibi genç girişimciler ya da yeni
işletmelerdir.
26/68 Yeni yönetmeliğin düzenlenmesindeki amaçlardan biri de
TGB’lerde daha fazla Ar-Ge firmalarının işbirliği yapmalarını
sağlamak ve de yönlendirmektir. Ar-Ge bağlamında bir
kümelenme oluşturarak sağlıklı bir inavosyon ekosistemi
yaratmak amacıyla firmalara cazip gelecek bir Ar-Ge ortamı
oluşturmak için Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde girişimciler
için kuluçka merkezi ve kuluçka programları oluşturulması
sağlanmıştır. Bu uygulama ile birçok girişimcinin hayata
atılması beklenmektedir. Sistem Global Danışmanlık Açıklama Notu TEKNOPARK MALİ UYGULAMALARINDA YENİ DÖNEM Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetmeliği Karşılaştırmalı Değişiklik Tablosu
ve
benzeri
g.Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili finansmana erişim
konusunda danışmanlık sunulması ve mevcut programlara
yönlendirilmesi ve/veya uygun yapılar ile bir araya gelinmesine
destek olunması.
f.Şirketleşme, ticarileşme, uluslararasılaşma
alanlarda desteklerin sağlanması,
e.Teknik ve idari konularda danışmanlık ve mentorluk
hizmetlerinin sağlanması,
d.Yönetim desteği, kritik iş ve teknik desteklerin verilmesi,
ç. İlgili eğitim, seminer ve atölyelerin düzenlenmesi,
organize edilmesi,
73
74
Teknoloji transfer ofisi
Madde 17- (1)Yönetici şirket, teknoloji transfer ofisini kurar
ve bu kapsamda aşağıdaki hizmet ve destekleri imkânları
dâhilinde sağlar.
…
f)Üretilen ürünün sanayiye tanıtılmasına, pazarlamasına ve
ulusal ve uluslararası alanlarda ticarileştirilmesine yönelik
desteklerin sağlanması ve ilgili hizmetlerin sunulması.
e)Bilimsel bulguların, buluş ve teknolojilerin en kısa zamanda
ve verimli şekilde ürüne dönüşmesinin desteklenmesi
d)Üniversite - sanayi işbirliği kapsamında öğretim
elemanlarının ve Ar-Ge ve yenilikçi şirketlerin araştırma ve
geliştirme çalışmalarının gerek finansal gerekse organizasyonel
yönüyle desteklenmesi,
ç)Araştırmacıları ve sanayicileri Ar-Ge ve yenilikçiliğe teşvik
edecek çalışmaların yürütülmesi,
c)Fikri mülkiyet haklarının korunması, pazarlanması, satılması,
devredilmesi, transfer edilmesi, fikri mülkiyet haklarının
satışından elde edilen gelirlerin yönetilmesi,
b)Yeni Ar-Ge şirketlerinin kurulmasının teşvik edilmesi,
desteklenmesi ve işbirliğinin sağlanması,
a)Teknoloji geliştiricisi Ar-Ge kurum ve kuruluşları ile
teknoloji kullanıcısı sanayi şirketleri veya diğer teknoloji ya da
Ar-Ge kurum ve kuruluşları arasında bilgilendirme,
koordinasyon ve araştırmayı yönlendirme çalışmalarının
yürütülmesi,
28/68 Yeni yönetmelikle yönetici şirketin TGB içinde kurması
gereken yapılardan biri de Teknoloji Transfer Ofisi (TTO)’dir.
TTO’ya ait düzenlemeler bu madde kapsamında yapılmıştır.
Teknoloji işbirliği programları
…
f)Yurt içi ve dışındaki teknopark ve benzerî yapılanmalarla
birlikte teknoloji işbirliği programları kapsamında çalışmalar
yürütebilir.
e)Bölgede yer alan şirketlerin; yürüttükleri projeler sürecinde
karşılaştıkları sorunlara, teknolojik bir çözüm getirilmesi
amacıyla Bölge içinde veya dışındaki şirketler, üniversiteler ya
da diğer Ar-Ge Kurum ve Kuruluşları arasında koordinasyon
faaliyeti yürütebilir,
d)Teknoloji talep ye arzlarını buluşturmaya yönelik eşleştirme
faaliyetlerinde bulunabilir,
ç) Var olan benzeri yapılara üye olabilir ya da var olan
yapılarla işbirliği yapabilir, ortak çalışmalar yürütebilir.
c)Kümeleşme faaliyetlerinde bulunabilir, işbirliği platformları,
kümeleri ve ağları kurabilir,
b)Fuar, seminer, kongre, panel v.b. etkinlikler düzenleyebilir,
bu tür etkinliklere katılımı sağlamaya yönelik çalışmalar
yürütebilir,
a)Heyet ziyaretleri, proje pazarları,
Madde 17- (1)Yönetici şirket, teknoloji işbirliği programları
çerçevesinde; Bölgede faaliyet gösteren firmaların Bölge içi,
yurt içi ve yurt dışındaki firmalar, araştırmacılar ve araştırma
kuruluşları ve ilgili kuruluşlar ile Ar-Ge ve teknoloji odaklı
işbirlikleri oluşturulmasını sağlamak amacıyla aşağıdaki
hizmet ve destekleri imkanları dahilinde sağlar.
29/68 Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin misyonu ve konumu gereği
Ar-Ge yapan firmalar bir aradadır. Bu birlikteliğin
sanayileşmesi ve süreçlere yansıması için çok doğru bir
uygulama olan teknoloji iş birliği programları yönetmelikte
kapsamlı olarak açıklanmıştır.
75
76
Madde 19- (1)Yönetici şirkette ve Bölgede yer alan
faaliyetlerde yürürlükteki iş ve çalışma mevzuatına göre
personel istihdam edilir. Bölgelerde 4875 sayılı Doğrudan
Yabancı Yatırımlar Kanunu, 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve ilgili
mevzuat hükümleri çerçevesinde yabancı uyruklu yönetici ve
en az lisans mezunu Ar-Ge personeli çalıştırılabilir.
(2)Kamu kurum ve kuruluşları ile üniversite personelinden
Bölgede yer alan faaliyetlerde araştırmacı ve idari personel
olarak hizmetine ihtiyaç duyulanlar, çalıştıkları kuruluşların
izni ile sürekli veya yarı- zamanlı olarak çalıştırılabilirler. Yarı
zamanlı görev alan öğretim üyesi, öğretim görevlisi, araştırma
görevlisi ve uzmanların bu hizmetleri karşılığı elde edecekleri
gelirler, üniversite döner sermaye kapsamı dışında tutulur.
Sürekli olarak istihdam edilecek personele kurumlarınca
aylıksız izin verilir ve kadroları ile ilişkileri devam eder.
Bunlardan sosyal güvenlik açısından 31/5/2006 tarihli ve 5510
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında
sigortalı sayılanların asli kadroları esas alınarak belirlenecek
sigorta primi işveren payı veya 5510 sayılı Kanunun geçici 4
üncü maddesi kapsamına girenlerin emeklilik keseneği kurum
karşılığı ve genel sağlık sigortası primleri görev yaptıkları
ilgili tüzel kişilik tarafından karşılanır ve görevlerinin
bitiminde kıdem tazminatı ödenmez. 4/11/1981 tarihli ve 2547
sayılı Yükseköğretim Kanununun 36 ncı maddesinin bu
maddede yer alan düzenlemelere aykırı hükümleri
uygulanmaz.
Madde 16– Yönetici şirkette ve Bölgede yer alan faaliyetlerde
yürürlükteki iş ve çalışma mevzuatına göre personel istihdam
edilir. Bu Bölgelerde 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik
Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yabancı
uyruklu yönetici ve vasıflı AR-GE personeli çalıştırılabilir.
Kamu kurum ve kuruluşları ile üniversite personelinden
Bölgede yer alan faaliyetlerde araştırmacı personel olarak
hizmetine ihtiyaç duyulanlar, çalıştıkları kuruluşların izni ile
sürekli veya yarı-zamanlı olarak çalıştırılabilirler. Yarı zamanlı
görev alan öğretim üyesi, öğretim görevlisi, araştırma görevlisi
ve uzmanların bu hizmetleri karşılığı elde edecekleri gelirler,
üniversite döner sermaye kapsamı dışında tutulur. Sürekli
olarak istihdam edilecek personele kurumlarınca aylıksız izin
verilir ve kadroları ile ilişkileri devam eder. Bunlardan 5434
sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa tabi
personelin burada geçirdikleri süreler için emeklilik hakları
5434 sayılı Kanunun 31 inci maddesi hükümlerine uyulmak
kaydıyla saklı kalır. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 36
ncı maddesinin bu maddede yer alan düzenlemelere aykırı
hükümleri uygulanmaz.
(3)Öğretim elemanları 2547 sayılı Kanunun 39 uncu
maddesinde öngörülen yurt içinde ve yurt dışında geçici
görevlendirme esaslarına göre yapacakları çalışmaları
Üniversite Yönetim Kurulunun izni ile Bölgedeki kuruluşlarda
yapabilirler. Aylıklı izinli olarak Bölgelerde görevlendirilen
öğretim üyelerinin Bölgede elde edecekleri gelirler üniversite
döner sermaye kapsamı dışında tutulur. Ayrıca öğretim
elemanları Üniversite Yönetim Kurulunun izni ile yaptıkları
araştırmaların sonuçlarını ticarileştirmek amacı ile bu
bölgelerde şirket kurabilir, kurulu bir şirkete ortak olabilir
ve/veya bu şirketlerin yönetiminde görev alabilirler.
Bölgede personel istihdamı
Bölgede personel istihdamı
Öğretim elemanları 2547 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinde
öngörülen yurt içinde ve yurt dışında geçici görevlendirme
esaslarına göre yapacakları çalışmaları Üniversite Yönetim
Kurulunun izni ile Bölgedeki kuruluşlarda yapabilirler. Aylıklı
izinli olarak Bölgede görevlendirilen öğretim üyelerinin
Bölgede elde edecekleri gelirler üniversite döner sermaye
kapsamı dışında tutulur. Ayrıca öğretim elemanları Üniversite
Yönetim Kurulunun izni ile yaptıkları araştırmaların sonuçlarını
ticarileştirmek amacı ile bu bölgelerde şirket kurabilir, kurulu
bir şirkete ortak olabilir ve/veya bu şirketlerin yönetiminde
görev alabilirler.
30/68 Bölgede istihdam edilen ve kamu kurumlarında çalışan
personellerin, işveren primleri ve kıdem tazminatlarına ilişkin
açıklamalar eklenmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bölgenin Planlanması ve Projelendirilmesi
Arazi temini
Madde 20- (1)Bölge alanları içinde yer alan üniversite
arazileri, bu üniversitelerin uygun görüp izin vermeleri
durumunda, mülkiyeti ilgili üniversitede kalmak kaydıyla
Bölgenin yönetici şirketine tahsis edilir. Bu durum diğer kamu
kurum ve kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişilerine ait araziler
için de geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Bölgenin Planlanması ve Projelendirilmesi
Bölgenin kamulaştırılması
Madde 17- Bölge için seçilmiş olan arazinin kamulaştırılması
2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre yapılır.
Bölge alanları içinde yer alan üniversite arazileri, bu
üniversitelerin uygun görüp izin vermeleri durumunda,
mülkiyeti ilgili üniversitede kalmak kaydıyla Bölgeyi kuracak
yönetici şirkete tahsis edilebilir. Bu durum kamu kurum ve
kuruluşlarına ait araziler için de geçerlidir.
(4)Yönetici şirketin, ihtiyaç duyması halinde Bölge olarak ilan
edilen alan içerisinde kalan özel mülkiyete konu gerçek ya da
özel hukuk tüzel kişilerine ait taşınmazlara yönelik
kamulaştırma talepleri, Bakanlık tarafından değerlendirilir ve
(3)Bölge içerisinde yer alan gerçek ya da özel hukuk tüzel
kişilerine ait taşınmazlar, Bölge amacında kullanılmak üzere
Bölge yönetici şirketince satın alınmak, kiralanmak ya da
yönetici şirket lehine irtifak hakkı tesis edilmek suretiyle temin
edilebilir.
(2)Bölge alanı içerisinde yer alan Hâzinenin özel mülkiyetinde
veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar
üzerinde irtifak hakkı tesisinin veya kullanma izni verilmesinin
talep edilmesi halinde, Maliye Bakanlığı tarafından yönetici
şirket lehine ilk beş yılı bedelsiz olarak, devam eden yıllar için
yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin binde ikisi
karşılığında irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.
İrtifak hakkı tesis edilen ve kullanma izni verilen bu
taşınmazlar üzerinde yapılacak faaliyetlerden hasılat payı
alınmaz. Bu fıkranın uygulamasına ilişkin usul ve esasları
belirlemeye ve irtifak hakkı veya kullanma izni bedelini,
Kalkınma Bakanlığınca belirlenen sosyo-ekonomik gelişmişlik
sıralamasına göre iller itibarıyla farklılaştırmaya veya sıfıra
kadar indirmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Bölge alanı
içerisinde Devletin hüküm ve tasarrufunda olup tescili
yapılmamış alanların tescilinin gerekmesi halinde ilgili
mevzuat çerçevesinde yönetici şirket tarafından Maliye
Hâzinesi adına tescilini takiben bu fıkra kapsamında yönetici
şirket lehine irtifak hakkı tesis edilir ve/veya kullanma izni
verilir ve sonucundan Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
31/68 Bölge içinde yer alan taşınmaz; hazineye aittir veya devlet
hüküm ve tasarrufu altındadır. Kullanma izni ve irtifa hakkı,
Maliye Bakanlığı’ndan belli bir bedel karşılığında talep
edilebilecektir. Bu bedel bölgelerin bulunduğu ile göre
farklılaşabilecektir. İlk 5 yılı bedelsiz, sonrasında emlak vergi
değerinin binde 2’si karşılığında irtifa hakkı veya kullanma izni
verilebilecektir.
77
78
(5)Kamulaştırmaya ilişkin kamu yararı kararı, yönetici şirketin
başvurusu üzerine Bakanlıkça verilir.
uygun görülmesi hâlinde 4.11.1983 tarihli ve 2942 sayılı
Kamulaştırma Kanununda belirtilen esaslar dâhilinde
Bakanlıkça kamulaştırılarak tapuda Hazine adına tescil edilir.
Kamu yararı kararı alınması dışındaki kamulaştırma işlemleri,
Bakanlığın uygun görmesi halinde yetki devri yoluyla Bakanlık
il müdürülüklerince yürütülebilir. Kamulaştırma bedelleri ile
kamulaştırma işlemlerinin gerektirdiği diğer giderler
kamulaştırma talebinde bulunan yönetici şirket tarafından
ödenir. Bu şekilde tapuda Hazine adına tescil edilen
taşınmazlar üzerinde Maliye Bakanlığınca kamulaştırma
bedelini ödeyen yönetici şirket lehine bedelsiz irtifak hakkı
tesis edilir.
Bir aylık süre içinde imar planlarına itiraz edilebilir. İtirazlar
Madde 21- (1)Bölge imar planları ve imar planı değişiklikleri,
bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak Bölgenin yönetici
şirketince hazırlanır veya hazırlattırılır.
Madde 18- Bölge içi imar planları ve imar planı değişiklikleri,
varsa üst ölçekli plan kararlarına ve 3194 sayılı İmar Kanunu ve
ilgili yönetmelik hükümlerine uygun olarak Bölgenin yönetici
şirketince hazırlanır veya hazırlattırılır ve bu imar planları
Bakanlık tarafından onaylanarak yürürlüğe girer. Bölge içi imar
planları belediye ve mücavir alan sınırları içinde ise
belediyesince, dışında ise valilikçe tespit edilen ilan yerlerinde
intikal tarihinden itibaren bir ay süre ile ilan edilir. Bu ilan yerel
ve ulusal basın organları ile halkın bilgisine sunulur.
(7)Bir aylık süre içinde imar planlarına itiraz edilebilir. İtirazlar
ilan süresinin bitiminde ilgili idaresince Bakanlığa iletilir.
(6)Bölgeye ait imar planları Bakanlık tarafından onaylanarak
yürürlüğe girer. Bakanlıkça onaylanmış Bölge imar planları
belediye ve mücavir alan sınırları içinde ise belediyesince,
dışında ise valilikçe tespit edilen ilan yerlerinde intikal
tarihinden itibaren bir ay süre ile ilan edilir. Bu ilan yerel ve
ulusal basın organları ile halkın bilgisine sunulur. Planlar,
kesinleşmesi halinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve ilgili
kurum kuruluşlara bilgi için gönderilir.
(5)Bölgeye ait kentsel tasarım projesi ya da yerleşim projesinde
veya vaziyet planında; yol, meydan, park, otopark, yeşil alan ve
benzeri gösterimler ile oluşan yol ve parsellerin koordinat ve
kot değerleri ayrıca Bakanlığa verilir.
(4)Bölge imar planları çerçevesinde oluşturulan ada ve
parsellerde bir bina yapılabileceği gibi birden fazla bina da
yapılabilir.
(3)İmar planı açıklama raporu ekinde, Bölge başvurusu için
temin edilmiş olan kısıtlılık belgeleri yer alır. Ayrıca, rapor
içerisinde ilgili kurum tarafından onaylanmış imar planına esas
jeolojik-jeoteknik etüt raporu sonuç ve öneriler bölümü ile imar
planına konu taşınmaz mallara ait güncel takyidatlı tapu kayıt
bilgisi yer alır. Bakanlığa onanmak üzere sunulacak olan imar
planı öncesinde, Bölge içerisinde yer alan üniversite, Hazine ya
da diğer kamu kurum veya kuruluşlar ile özel hukuk tüzel
kişilerine ait taşınmazların yönetici şirket adına gerçekleştirilmiş
tahsis işlemi belgelendirilir.
(2)Resmi Gazete’de sınır ve koordinatları yayımlanan Bölge
alanına ait imar planlarında, Bölge alanının özelliği ve
ihtiyaçları göz önüne alınarak Kanuna uygun olarak Bakanlık
tarafından çıkarılan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri İmar Planı
Hazırlanmasında Uyulması Gereken Usul ve Esaslara göre ArGe Alanı veya Teknolojik Ürün Üretim Alanı gibi arazi
kullanım kararları yer alır.
Bölge imar planları hazırlama esasları ve planların
onaylanması
Bölge içi imar planları
Yönetmeliği
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama
33/68 Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin yer alacağı alanlara ait imar
planları yeni yönetmelikte detaylandırılmış ve sınırları
belirlenmiştir.
79
80
Kesinleşen imar planları ilgili kurumlara bilgi için gönderilir.
Planlanacak alan bütününde, maksimum yükseklik serbest
bırakılmak kaydıyla, emsal yüzde kırkı geçemez.
Yönetici şirket 3194 sayılı İmar Kanununa ilişkin 02.11.1985
tarih ve 18916 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İmar
Planlarının Yapımını Yükümlenecek Müellif ve Müellif
Kuruluşların Yeterlilik Yönetmeliği hükümlerinde belirlenen
grupta yeterlilik belgesine sahip plan müellifini kendi
bünyesinde bulundurması halinde planlama grubu oluşturarak
imar planlarını hazırlayabilir. Bu nitelikleri taşımayan yönetici
şirketler imar planlarını yeterliliğe haiz plan müelliflerine veya
müellif kuruluşlara hazırlattırabilirler.
ilan süresinin bitiminde ilgili idaresince Bakanlığa iletilir.
Bakanlığa intikal eden itirazlar otuz gün içinde incelenerek kesin
karara bağlanır. İmar planı değişiklikleri de aynı usul ve esaslara
tabidir.
(11)Bölgeye ait imar planlarının onaylanmak üzere Bakanlığa
sunulması işlemi Bölge kuruluş kararının Resmi Gazete’de
yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde sonuçlandırılır. Bu
işlemin bu süre içerisinde tamamlanmaması halinde, yönetici
şirket süre uzatımı için Bakanlığa müracaat eder. Bakanlık
uygun görmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere en fazla
altı ay ek süre verebilir. Bu ek süre içerisinde imar planlarının
onaylanmak üzere Bakanlığa sunulmaması durumunda,
Bakanlar Kurulunun Bölgenin ilanına ilişkin kararı hüküm ve
sonuçları ile birlikte ortadan kalkar. Bu durum, Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı ile diğer ilgili kurum ve kuruluşlara
bildirilir. Bakanlar Kurulu kararında; sınır değişikliği öncesinde
imar planı onanmış Bölge alanları için ya da Bölgeye ait birden
fazla alan ilan edilmiş ve bu alanlardan en az birine ait imar
planı onanmak üzere Bakanlığa sunulmuş ise imar planı
sunulmamış diğer Bölge alanları için iptale ilişkin bu fıkra
hükmü uygulanmaz.
(10)Bölge alanı ilan edildiğinde üzerinde bina var ise; ön, yan ve
arka bahçe mesafelerinde fiili durum esas alınır.
(9)Planlanacak her bir bölge planı bütününde, maksimum
yükseklik serbest bırakılmak kaydıyla, taban alanı katsayısı
yüzde kırkı, büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde
Emsal(E)=l.00’i, diğer yerlerde Emsal(E)=0.70’i geçemez. 6
ıncı maddesi kapsamında temin edilen kısıtlılık belgeleri aynı
zamanda imar planına esas görüşler olarak değerlendirilir.
Bakanlık gerekli gördüğü takdirde ilgili kurum ve kuruluşlardan
imar planına esas görüş isteyebilir. Bodrum katlar, cepheleri
hizasındaki en düşük doğal veya düzeltilmiş bahçe kotunda
veya üzerinde kalmak, hiçbir noktada hizasındaki bahçe
kotlarına göre gömülmemek şartı ile bağımsız olarak iskân
edilebilir ve bu bağımsız bölümler ile ortak alanlar emsale dâhil
değildir.
(8)Yönetici şirket, 3194 sayılı İmar Kanununa ilişkin
07/01/2006 tarihli ve 26046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Plân Yapımını Yükümlenecek Müelliflerin Yeterliliği Hakkında
Yönetmelik hükümlerinde belirlenen grupta yeterlilik belgesine
sahip plan müellifini kendi bünyesinde bulundurması veya
bünyesindeki ortağı kamu kurumu ya da kuruluşunda çalışan
yeterlilik belgesine sahip plan müellifinin bulunması halinde
planlama grubu oluşturarak imar planlarını hazırlayabilir. Bu
nitelikleri taşımayan yönetici şirket, imar planlarını yeterliliğe
haiz plan müelliflerine veya müellif kuruluşlara hazırlattırabilir.
Bakanlığa intikal eden itirazlar otuz gün içinde incelenerek
kesin karara bağlanır. İmar planı değişiklikleri de aynı usul ve
esaslara tabidir.
81
(12)Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilen Bölge alanı imar
planları tek seferde yapılabileceği gibi, etaplar halinde de
yapılabilir. Her bir etap alan miktarı, o Bölge alanının % 30’
undan az olamaz. Bu durum plan açıklama raporunda belirtilir.
82
Madde 22- (1)Bölge olarak belirlenen araziler hiçbir şekilde
Kanun amacı dışında başka amaçlarla kullanılamaz.
Madde 19- Bölge olarak belirlenen arazinin Kanunun amaçları
çerçevesinde kullanılması esas olmakla birlikte; yönetici şirket
Bölgede akademik, ekonomik ve sosyal yapının oluşturulmasını
sağlamak amacıyla; Bölgenin toplam yapılaşma hakkının %30
unu aşmayacak kesimi üzerinde Bölge amaçları doğrultusunda
gerçekleştirilecek faaliyetlere etkinlik getirmek ve Bölgenin
ihtiyaç duyduğu ekonomik, sosyal ve kültürel altyapıyı yaratmak
üzere gerekli bina ve tesisleri kurabilir, işletebilir veya kiraya
verebilir. Ancak Bölge gayri menkullerinin satışı yapılamaz.
(3)Bölge içerisinde yer alan yönetici şirket ile kamu kurumu ya
da kuruluşlarına ait gayrimenkullerin satışı yapılamaz.
(2)Yönetici şirket, Bölgede akademik, ekonomik ve sosyal
yapının oluşturulmasını sağlamak amacıyla; Bölgenin toplam
yapılaşma hakkının % 25’ini aşmayacak kesimi üzerinde Bölge
amaçları doğrultusunda gerçekleştirilecek faaliyetlere etkinlik
kazandırmak ve Bölgenin ihtiyaç duyduğu ekonomik, sosyal ve
kültürel altyapıyı oluşturmak üzere gerekli bina ve tesisleri
kurabilir, işletebilir, kiraya verebilir.
Bölge arazisinin kullanımı
Bölge arazisinin kullanımı
Yönetmeliği
36/68 Bölgede ekonomik, sosyal ve kültürel altyapıyı oluşturmak
amacıyla kurulabilecek tesislerin %30 olan yapılaşma hakkı
%25’e düşürülmüştür.
83
Madde 23- (1)Parselasyon planları ve değişiklikleri, ifraz,
tevhit, yola terk, yoldan ihdas ve ihdas haritaları gibi imar
uygulaması ve değişiklik işlemleri kesinleşmiş uygulama imar
planına göre yönetici şirketçe hazırlanır veya hazırlatılır,
Bakanlık tarafından onaylanarak yürürlüğe girer.
Madde 20– Parselasyon veya alan tahsisi planları kesinleşmiş
uygulama imar planına göre Yönetici şirketçe hazırlanır,
Bakanlık tarafından onaylanarak yürürlüğe girer. Yapı
adalarında harita koordinatları üzerinden alan tahsisi yapılır ve
binalar için üst hakkı tesis edilir. Üst hakları ve yapılaşma
koşulları köşe koordinatları üzerinde tahsis edilen alanlara göre
belirlenir.
(3)Kesinleşmiş uygulama imar planına göre, yönetici şirket
tarafından hazırlanan ya da hazırlatılan ve Bakanlık tarafından
uygun görülen alan tahsis planı doğrultusunda yapı adalarında
harita koordinatları üzerinden girişimci fîrmalara alan tahsisi
yapılabilir.
(2)Yukarıda belirtilen işlemlere ilişkin harita ve sair evrakların
ilgili bölümlerinin Bakanlık tarafından onaylanmasını takiben,
bir nüsha işlem dosyası Bakanlıkta kalır. Diğer nüshalar gerekli
onay ve tescil işlemlerinin yapılması için yönetici şirkete
gönderilir. Yönetici şirket, imar uygulaması işleminin tescilini
takiben alınacak güncel ve takyidatlı yeni tapu kayıtları ile
teknik bilgi ve belgelerin onaylı birer örneğini Bakanlığa
gönderir.
Parselasyon planı, ifraz, tevhit ve onay
Parselasyon veya alan tahsisi planları hazırlama esasları
Yönetmeliği
Düzenlenen yönetmelikte madde kapsamı detaylandırılıştır.
84
Madde 24- (1)Bakanlık tarafından onaylanarak yürürlüğe giren
uygulama imar planına göre; arazi kullanımı, yapı ve tesislerin
projelendirilmesi, inşası ile ilgili ruhsat ve izinler, bedelsiz
olarak, arazi malikinin kamu kurum ya da kuruluşu olması
halinde veya Bölge yönetici şirketinin 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi
kapsamında kamu niteliğini haiz şirket olması durumunda, 3194
sayılı İmar Kanununun 26 ncı maddesi doğrultusunda Bakanlık
tarafından verilir. Yapı ruhsatı ve yapı kullanım izni dışındaki
diğer tüm ruhsat ve izinler ilgili mevzuatları dahilinde ilgili
kurum ve kuruluşlarınca verilir.
Madde 21- Bölgede inşa edilecek yapılar için gerekli projeler
3194 sayılı İmar Kanununda belirtilen esaslar çerçevesinde
yönetici şirket ve/veya girişimciler tarafından hazırlattırılır. Bu
yapılara ait ruhsat ve gerekli izinler 3194 sayılı İmar Kanununun
ilgili hükümleri uyarınca verilir ve denetlenir.
(3)Bölge alanı içerisinde yer alan taşınmazlar üzerinde yapı
ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi yönetici şirket adına veya
yönetici şirketin talebi halinde arazi maliki adına verilir.
(2)Bölge alanı içerisinde yer alan müstakil kadastral parsel
üzerinde, ihtiyaç olması halinde, imar planı ve bu Yönetmelik
hükümlerine göre, yapı ruhsatı ve/veya yapı kullanma izni
verilebilir.
Yapı ruhsatı ve izinleri
Ruhsat ve izinler
Yönetmeliği
38/68 Uygulama imar planına göre arazi kullanımı yapı ve tesislerin
projelendirilmesi inşaı ve kullanımı ile ilgili ruhsat ve izinler
konusunda yerel yönetimlerle zaman zaman uygulamada
sorunlar yaşanmakta olduğu için bu yönetmelikte 3194 sayılı
imar kanunu hükümlerine göre ruhsat ve izinlerin de Bakanlık
tarafından verilmesine imkân sağlanmıştır.
Madde 22- Bu yönetmelikte yer almayan yapılaşma ve
planlama ile ilgili hususlarda 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili
yönetmelik hükümleri uygulanır.
Diğer hususlar
…
Yönetmeliği
Yeni yönetmelikte herhangi bir açıklama yapılmamıştır.
85
86
Teknolojik ürünün yatırımı
…
Yönetmeliği
a)Bilimsel bir bilgiyi kullanmak veya geliştirmek suretiyle
tasarlanıp tasarlanmadığı,
b)Var olan bir ihtiyacı daha iyi düzeyde karşılayıp
karşılamadığı,
(4)Komisyon yaptığı incelemede ürünle ilgili;
(3)Teknolojik Ürün Tanımlama Belgesi ve Yatırım Fizibilite
Raporu’nun yönetici şirkete teslimini takiben, üçü öğretim
elemanı ve ikisi sektör uzmanı olmak üzere, en az beş kişilik
Teknolojik Ürün Değerlendirme Komisyonu yönetici şirket
tarafından oluşturulur ve üç ay içerisinde bu komisyon
tarafından yatırıma yönelik inceleme ve değerlendirme yapılır.
(2)Başvuru sahibi, teknolojik ürün yatırım başvurusu için bu
madde doğrultusunda oluşturulan komisyonun bu madde hükmü
kapsamındaki inceleme kriterlerine göre Teknolojik Ürün
Tanımlama Belgesini oluşturur ve yatırım alanı, makine teçhizat
bilgisi, yatırım maliyet tutarı, üretim teknolojisi, prosesi, çevre
kirliliği, Türkiye Halk Sağlığı Kurumundan alınan temiz üretim
belgesi, personel ihtiyacı, işletme maliyeti, pazar araştırması,
arıtma tesisi konusu ve benzeri başlıkları içeren yatırıma yönelik
hazırlanmış Yatırım Fizibilite Raporu ile birlikte yazılı olarak
yönetici şirkete müracaat eder. Başvuru sahibi bu belgede; elde
ettiği ürünün Ar-Ge faaliyet tanımını, sürecini, kullanım ve
tasarım amacını, teknik özelliklerini detaylı bir şekilde ifade
eder.
Madde 25- (1)İşletmeler, Bölgede başlatıp sonuçlandırdıkları
Ar-Ge projeleri sonucu elde ettikleri teknolojik ürünün
üretilmesi için gerekli olan yatırımı, yönetici şirketin uygun
bulması ve Bakanlığın izin vermesi şartıyla, herhangi bir Bölge
içerisinde yapabilirler. Söz konusu yatırıma konu olan
teknolojik ürünün üretim izin belgeleri, ilgili kurum ve kuruluş
tarafından Bakanlık görüşü alınarak, öncelikle verilir. Bu
yatırımlara ilişkin faaliyetler, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanunu gereğince tutulması zorunlu defterlerde,
yatırım yapan işletmelerin Bölgede yürüttükleri Ar-Ge
faaliyetlerinden ayrı olarak izlenir. Bu yatırımlar nedeniyle
Bölgede çalışan personel ve bu yatırımlarından elde edilecek
kazançlar Bölge dışında faaliyet gösteren işletmelerin ve
bunların personelinin tabi olduğu esaslara göre vergilendirilir.
40/68 Kısaca TGB Kanununda söz konusu değişiklikle birlikte daha
önce sadece hizmet üretilirken Teknoparktaki AR-GE
çalışmaları sonucunda ortaya çıkan ürünün Bölge içinde
üretilmesi de artık mümkündür. Ancak bu üretim faaliyeti ile
ilgili firmalara hiç bir istisna uygulanmayacaktır.
Güncellenen TGB Kanunu ile birlikte işletmelere, Bölgede
başlatıp sonuçlandırdıkları AR-GE projeleri sonucu elde ettikleri
teknolojik ürünün üretilmesi için gerekli yatırımı, yönetici
şirketin uygun bulması ve Bakanlığın izin vermesi şartıyla Bölge
içerisinde yapabilme imkânı getirilmiştir. Bu yatırımlar
nedeniyle Bölgede çalışan personel ve bu yatırımlarından elde
edilecek kazançlar Bölge dışında faaliyet gösteren işletmelerin
ve bunların personelinin tabi olduğu esaslara göre vergilendirilir.
‘‘Toplumsal ihtiyaçları karşılamak ve yaşam standardını
yükseltmek amacıyla nitelikli işgücü tarafından bilimsel bilgi ve
teknolojik araştırmalar kullanılarak ortaya çıkarılan, var olandan
belirgin bir şekilde farklılık gösteren, katma değeri ve rekabet
edebilirliği yüksek ürün.’’
Yeni yönetmeliğe dâhil edilen kavramlardan biri de ‘‘Teknolojik
Ürün’’ dür. Daha önceki yönetmelikte Teknoloji Geliştirme
Bölgesinde üretime yönelik yasaklamalar yer alırken, çıkan
ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak ve Ar-Ge’nin ticarileşmesi
amacının ön planda tutulması neticesinde önemli bir düzenleme
yapılmış ve TGB içinde hizmet verilmesi dışında üretim
yapılmasına da olanak sağlanmıştır. Kanunda üretime ilişkin
Teknolojik Ürün şu şekilde ifade edilmiştir;
(7)Teknolojik ürünün yatırım talebinin Teknolojik Ürün
Değerlendirme Komisyonu tarafından olumsuz bulunması
halinde sonuç başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir.
Değerlendirmenin olumlu bulunması durumunda, yönetici
şirketin uygun görüşü ile birlikte, Teknolojik Ürün
Değerlendirme Komisyon Raporu ve ekinde Teknolojik Ürün
Tanımlama Belgesi ve Yatırım Fizibilite Raporu, Bakanlıkça
onanmış imar planı ile teknolojik ürün yatırımının yapılacağı
binaya ilişkin uygulama projeleri ve ilgili kurum ve
kuruluşlardan alınmış üretim izin belgeleri yönetici şirket
tarafından yatırım izni için Bakanlığa gönderilir. Bakanlık,
Kanun ve bu Yönetmelik çerçevesinde yatırım talebini inceler
ve uygun bulması durumunda yönetici şirkete bildirir.
(6)Teknolojik ürün yatırımı için gerekli olan bina ve tesis
yapılaşma miktarı Bölgenin toplam yapılaşma hakkının
%35’inden fazla olamaz.
(5)Bakanlıkça belirlenen yüksek teknoloji alanlarında teknolojik
ürün yatırımına izin verilir.
c)Ürünün ihracat veya ithal ikamesi potansiyelinin olup
olmadığı,
ç)Yaşam standardının yükselmesine katkıda bulunup
bulunmayacağı,
d)Sahip olduğu teknik özelliklerin ve/veya farklılıklarının
teknolojik düzeydeki yenilikçiliği temsil edip etmediği,
e)Ürün malzemelerinin, parçalarının ve yerine getirdiği
işlev/işlevlerin birbiriyle uyum gösterip göstermediği,
f)Ürünün tasarım özelliklerinin geliştirmeye açık olup olmadığı,
g)Ürünün piyasa standartlarına ve ilgili yönetmeliklere uygun
olarak test edilip edilmediği,
ğ)Üretim ve üretim sürecinin çevreye olumsuz etkisi olup
olmayacağı, hususlarında değerlendirir.
87
88
…
Yönetmeliği
Madde 26- (1) Bu Yönetmelikte yer almayan imar planı
yapımı, revizyonu ve değişiklikleri, parselasyon planı yapımı ve
değişiklikleri, uygulama projeleri, yapılaşma, yapı ruhsatı ve
yapı kullanım izin belgesiyle ilgili hususlarda 3194 sayılı İmar
Kanunu ve ilgili yönetmelik hükümleri uygulanır.
Diğer hususlar
42/68 TEKNOPARK MALİ UYGULAMALARINDA YENİ DÖNEM Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetmeliği Karşılaştırmalı Değişiklik Tablosu
(2)Alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşasıyla ilgili
giderler ile Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye yönelik
işbirliği programlarına ilişkin giderlerin, yönetici şirketçe
karşılanamayan kısmı yardım amacıyla Bakanlık bütçesine
“Teknoloji Geliştirme Bölgeleri” için konulan ödenekle sınırlı
olmak üzere Kanun ve bu Yönetmeliğe uygun olarak Bakanlık
tarafından hazırlanacak olan “Ödenek Kullanım Usul ve
Esasları” çerçevesinde karşılanabilir. Proje ödenekleri yıllık
yatırım programında yer alır. Bu ödenekler Maliye
Bakanlığınca belirlenen harcama programları dâhilinde
kullanılır.
(3)Yönetici şirkete Kanun kapsamında verilen destekler yardım
amacıyla olup karşılıksızdır.
(4)Yönetici şirket ve girişimciler Bölgedeki faaliyetlerinde kamu
kurum ve kuruluşları ile yabancı kuruluşlar tarafından verilen iç
ve dış kaynaklı tüm desteklerden de ilgili mevzuatların izin
verdiği ölçüde yararlanabilirler.
Bölge ilanından sonra yönetici şirket, Bölgenin kurulması için
gerekli arazi temini, altyapı ve idare binası inşası ile ilgili
giderlerinin karşılanamayan kısmı için gerekçeleri ile birlikte
Genel Müdürlüğe ödenek talebinde bulunabilir.
Yönetici şirkete verilecek bu ödenek yardım amacıyla olup
karşılıksızdır.
Yönetici şirket ve girişimciler Bölgedeki faaliyetlerinde kamu
kurum ve kuruluşları ile yabancı kuruluşlar tarafından verilen iç
ve dış kaynaklı tüm desteklerden de yararlanabilirler.
Madde 23- Bölgelerin kurulması için gerekli arazi temini, alt
yapı ve idare binası inşası ile ilgili giderlerin yönetici şirketçe
karşılanamayan kısmı, yardım amacıyla Bakanlık bütçesinde
Bölge hizmetleri tertibine konulan ödenekle sınırlı olmak üzere
karşılanabilir. Bu amaçla yapılacak giderlere ilişkin proje
ödenekleri yıllık yatırım programında yer alır. Bu ödenekler
Maliye Bakanlığınca belirlenen harcama programları dâhilinde
kullanılır.
Bölgelere yardım amacıyla kullandırılacak ödenek
Bölgelere yardım amacıyla kullandırılacak bütçe ödeneğinin
tespiti
Madde 27- (1)Bölgeler için gerekli olan arazi ve bina temini ile
planlama ve projelendirme, alt yapı ve üst yapının inşası, ayrıca
Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye yönelik yönetici
şirketçe yürütülen veya yürütülecek kuluçka programları,
teknoloji transfer ofisi hizmetleri ve teknoloji işbirliği
programları ile ilgili harcamalar yönetici şirkete aittir.
Destekler
Destekler
Yönetmeliği
DÖRDÜNCÜBÖLÜM
BİRİNCİ BÖLÜM
Destekler, Ödenek Talebinin Uygun Bulunması Halinde Plan ve
Projelerin Hazırlanmasına İlişkin Esaslar ile Hakediş
Raporlarının İncelenmesi, Ödeneğin Ödenmesi ve Muafiyetler
ÜÇÜNCÜ KISIM
43/68 Girişimcilerin desteklenmesi amacıyla kanunda ve yönetmelikte
kuluçka merkezi, Teknoloji Transfer Ofisleri hakkında
açıklamalar yer almakta olup, Destekler bölümünde de yönetici
şirketlere bu oluşumlarına ilişkin Bakanlık tarafından destek
sağlanmıştır.
Yeni yönetmelikte ödenek kullanımına ilişkin Bakanlık
tarafından Ödenek Kullanım Usul ve Esaslarının hazırlanacağı,
yönetici şirketlerin ödenek kullanımlarını bu usul ve esaslar
çerçevesinde gerçekleştirilebileceği belirtilmiştir.
89
90
Madde 25– Yönetici şirket tarafından kamulaştırma dışında
arazi temini için ödenek talebinde bulunulması halinde, Genel
Müdürlüğün görevlendireceği iki yetkiliden ünvanca yüksek
olanın başkanlığında, Sanayi ve Ticaret İl Müdürü, Tapu Sicil ve
Belediye İmar Müdürleri veya görevlendirecekleri uzman
yetkililerinin katılımı ile arazi kıymet takdir komisyonu
oluşturulur. Komisyon, en az üç üyenin aynı yönde oy
kullanması ile karar alır ve arazi kıymet takdirine ilişkin
gerekçeli raporunu talebin incelenmesinden itibaren yedi gün
içinde Genel Müdürlüğe sunar.
Arazi temini için ödenek talebinin incelenmesi
Ödenek talebi yıllık olarak bir sonraki yatırım yılı için o yılın en
geç Haziran ayı sonuna kadar yapılır. Bakanlık, Bölge ödenek
taleplerini Bakanlığın yatırım bütçe teklifi ile birlikte DPT ‘ye
bildirir.
Madde 28- (1)Destek talebinde bulunacak yönetici şirket
talebini her yatırım yılı için, Genel Müdürlükten temin edeceği
Bölge Yatırım Harcamalarının Yıllara Göre Dağılımı
Tablosundaki ödenek kapsamına giren kısımları doldurarak,
destek talebinde bulunduğu alt yapı, idare binası, kuluçka
merkezi inşası ile kuluçka programları, teknoloji transfer ofisi
hizmetleri ve teknoloji işbirliği programlarına ilişkin ihtiyaç
analiz raporunu da ödenek talep tablosuna ekleyerek Genel
Müdürlüğe gönderir.
Madde 24- Ödenek talebinde bulunacak yönetici şirket talebini
her yatırım yılı için, Genel Müdürlükten temin edeceği Bölge
Yatırım Harcamalarının Yıllara Göre Dağılımı Tablosundaki
ödenek kapsamına giren kısımları doldurarak Genel Müdürlüğe
yapar.
(6)Bakanlık, Bölgelerin; alt yapı, idare binası, kuluçka merkezi
inşası ve Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye yönelik
işbirliği programları ile ilgili destek taleplerini, bütçe imkanları
doğrultusunda değerlendirerek Bakanlığın yatırım bütçe teklifi
ile birlikte Kalkınma Bakanlığına bildirir.
(5)Yönetici şirket ayrıca, Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini
desteklemeye yönelik, kuluçka programları, teknoloji transfer
ofisi hizmetleri ve teknoloji işbirliği programları kapsamında
Bölge sınırları içerisinde yapılacak eğitim giderleri için Genel
Müdürlüğe destek talebinde bulunabilir.
(4)Yönetici şirket, Bölge alanlarında bir an önce faaliyete
geçilmesi için ya da faaliyete geçilmiş Bölge alanlarında ihtiyaç
duyulan; alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşası ile ilgili
giderlerin karşılanamayan kısmı için gerekçeleri ile birlikte
Genel Müdürlüğe destek talebinde bulunabilir.
(3)Destek talebi yıllık olarak bir sonraki yatırım yılından
itibaren üç yıl için, içinde bulunulan yılın en geç Nisan ayı
sonuna kadar yapılır.
(2)Mevcut kuluçka merkezleri talebi karşılayamaz duruma
geldiğinde, yönetici şirket, yeni kuluçka merkezi binası inşaatı
için Bakanlığa ayrıca destek talebinde bulunabilir. Destek
talebine, yeni bir kuluçka merkezi kurulmasına ihtiyaç
olduğunu gösteren ihtiyaç analizi raporu da eklenir.
Destek Talep Prosedürü ve Bakanlık bütçe ödeneğinin tespiti
Ödenek Talep Prosedürü
Yönetmeliği
44/68 Yönetici şirketin destek talebinde bulunabileceği alanlar
genişletilmiş, TTO, Kuluçka Merkezi ve Teknoloji iş birliği
programları ile ilgili destek talepleri Devlet Planlama Teşkilatına
değil, Kalkınma Bakanığı’na bildirilecektir.
Destek talebi için bir sonraki yatırım yılından itibaren 3 yıllık
destek talebinde bulunulabilecek ve içinde bulunulan yılın
haziran değil nisan ayı sonuna kadar destek talep edilebilecektir.
Destek talebinin değerlendirilmesi
Madde 29- (1) Bakanlık; alt yapı, idare binası ve kuluçka
merkezi inşası ile Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye
yönelik yönetici şirketçe yürütülen veya yürütülecek kuluçka
işbirliği programları ile ilgili destek talebini Kanun ve bu
Yönetmeliğe uygun olarak Bakanlık tarafından hazırlanacak
olan “Ödenek Kullanım Usul ve Esasları” çerçevesinde
değerlendirir ve gerekli gördüğü durumda Bölgede
incelemelerde bulunur.
Ödenek talebinin değerlendirilmesi
Madde 26- Bakanlık; arazi temini, altyapı ve idare binası inşası
ile ilgili talebi değerlendirir ve gerekli gördüğü durumda
bölgede incelemelerde bulunur.
Yönetmeliği
Destek talebinin ne için ve nasıl yapılabileceği açıklanmış,
destek talebinin kapsamı genişletilmiştir.
91
92
(5)Bölge alanı içerisinde yer alan ve mülkiyeti; üniversite,
Hazine ya da kamu kurum ve kuruluşlarına ait olmayan araziler
üzerinde yapılan alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi
inşasına Bakanlık bütçesinden ödenek kullandırılmaz. Altyapı
inşasının, Bölge alanı genelini ilgilendiriyor olması durumunda
bu fıkranın birinci cümlesinde geçen hükmü uygulanmaz.
(4)Bakanlık bütçesine tahsis edilen ödenek, Kanun ve bu
Yönetmeliğe uygun olarak Bakanlık tarafından hazırlanacak
olan “Ödenek Kullanım Usul ve Esasları” doğrultusunda
Bölgelere destek olarak ödenir. Bölgelere aktarılan destek tutarı
Kanunda belirtilen tahsis amacı dışında kullanılamaz.
(3)Alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşası ile ilgili
destek taleplerine ilişkin hazırlanmış olan hakediş raporlarına
ya da Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye yönelik
işbirliği programlarına yönelik Bakanlık desteği almış yönetici
şirket tarafından yapılmış olan harcamalara ait fatura ve/veya
harcama belgesi her yılın Kasım ayı sonuna kadar Bakanlığa
gönderilir.
(2)Alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşasıyla ilgili
ödenek taleplerine ilişkin hakedişler ile Ar- Ge ve yenilik
faaliyetlerini desteklemeye yönelik yönetici şirketçe yürütülen
veya yürütülecek kuluçka programları, teknoloji transfer ofisi
hizmetleri ve teknoloji işbirliği programlarına ilişkin Bakanlığa
intikal ettirildiği yıla ait olan destek talepleri yılı içerisinde
değerlendirmeye alınır.
46/68 Ödenek kullanım usul ve esasları doğrultusunda tahsis edilen
desteğin,
kanunda
belirtilen
tahsis
amacı
dışında
kullanılamayacağı üzerinde durulmuştur.
Harcamalara ait faturalar her yılın kasım ayı sonuna kadar
Bakanlığa gönderilecektir.
Madde 30- (1)Bakanlık bütçesine konulan ödenek ait olduğu
mali yıl içerisinde kullanılır.
Madde 27- Bakanlık bütçesine konulan ödenek;
a) Ait olduğu mali yıl içinde kullanılır.
b) Kanunda belirtilen amaç dışında kullanılamaz.
Destek taleplerinin yıl içerisinde değerlendirmeye alınacağı
belirtilmiştir.
Ödeneğin kullanım esasları
Ödeneğin kullanım esasları
Yönetmeliği
Uygulama projeleri ile ilgili esaslar
Madde 31- (1)Bölge içerisindeki tüm yapılara ilişkin uygulama
projeleri 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmelik
hükümleri çerçevesinde yönetici şirketçe hazırlanır ya da
hazırlatılır.
Uygulama projeleri ile ilgili esaslar
Madde 28- Yönetici şirketin alt yapı ve idare binası inşası ile
ilgili ödenek talebinin uygun bulunarak Bakanlık bütçesine
konulması halinde; yönetici şirket Bölgenin altyapısı ve idare
binası inşası ile ilgili onaylı uygulama projelerini ve inşaat
imalatlarının uygulama yılı birim fiyatlarıyla hazırlanmış keşif
tutarlarını gösterir listeyi, en az üç takım olarak hazırlayarak, her
nüshayı ayrı ayrı ve kalınlığına uygun plastik kutu dosya içinde
Genel Müdürlüğe teslim edecektir. Projelerin en az bir nüshası
mutlaka siyah-beyaz olacaktır.
Projeler yüklenici şirketin şantiye şefi veya teknik sorumlusu
tarafından tarihli, isim kaşeli şekilde mühürlenecek, imzalanacak
ve Genel Müdürlüğe sunulup görüş alınacaktır.
Paftalar üzerinde; proje yüklenicisinin ve mesleki sorumlusu
mimar ve mühendislerin adı, soyadı, unvanı, oda sicil numarası,
vergi dairesi ve vergi numarası yazılı olacak ve tüm
sorumluların imzaları bulunacaktır.
Mimari projeler, betonarme–çelik projeler, tesisat projeleri
mutlaka ayrı kutularda yer alacaktır. Tüm paftalar
numaralandırılmış, proje listesinin bir nüshası kutu iç kapağına
yapıştırılmış, bir nüshası da açıklama raporuna eklenmiş
olacaktır. Kutu üstüne ve arkasına proje adı, proje numarası,
proje yüklenicisinin adı, adresi, telefon numarasının yer aldığı
antet yapıştırılacaktır.
Destek Talebinin Uygun Bulunması Halinde Plan ve Projelerin
Hazırlanmasına İlişkin Esaslar ile Hakediş Raporlarının
İncelenmesi ve Desteğin Ödenmesi
Ödenek Talebinin Uygun Bulunması Halinde Plan ve Projelerin
Hazırlanmasına İlişkin Esaslar ile Hakediş Raporlarının
İncelenmesi ve Ödeneğin Ödenmesi
Paftalar üzerinde; proje yüklenicisinin ve mesleki sorumlusu
mimar ve mühendislerin adı, soyadı, unvanı, sicil numarası,
vergi dairesi ve vergi numarası yazılı olur ve tüm sorumluların
imzaları bulunur.
Yönetici şirket, Bölge içerisinde yapılacak veya yaptırılacak
yapılara ilişkin uygulama projelerini elektronik ortamda Genel
Müdürlüğe teslim eder.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İKİNCİ BÖLÜM
Yönetmeliği
Uygulama projelerinin Genel Müdürlüğe teslim edilme şekli
değiştirilmiş,
elektronik
ortamda
teslim
edilebilmesi
sağlanmıştır.
93
94
İdare binası projeleri hazırlama esasları
Madde 31– İdare binası projelerine ilişkin esaslar aşağıda
açıklanmıştır:
a)İdare binası planları
1)İnşa edilecek idare binası için temel, bodrum, zemin ve diğer
katlarla çatı planları 1/50 ölçekli olarak çizilir. Zemin suyunun
yüksek olduğu alanlarda bina temelini korumak amacıyla zemin
suyu drenaj kanal sistemi planları eklenir,
2)Plandaki tüm ölçü ve kotlar, metraj, keşif ve uygulamada
herhangi bir hesaplamayı gerektirmeyecek açıklıkta ve
uygulama projesi niteliğinde verilir.
3)Tüm hacimlerdeki mahal listeleri açık olarak poz numaraları
ve isimleri ile verilir.
4)Binanın tümünü gösteren kat planları verilir.
Madde 30- Mimari projeler 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili
yönetmeliklerine uygun hazırlanacaktır. Boyut ve bilgi
bakımından yetersiz görülen projeler iade edilir. Bayındırlık ve
İskan Müdürlükleri, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, İller
Bankası ve Karayolları Bölge Müdürlükleri gibi resmi bir
kuruluştan onaylı maksimum 10 m ara ile karelajı yapılmış
1/1000 ölçekli plankotesi ve 1 m eğri aralıklı tesviye eğrili planı
ibraz edilir. Tesviye eğrili planda dereler, sel yatakları, şevler,
varsa ormanlık alanlar mutlaka belirtilir. Kotları okunmayan
plankoteler ve tesviye eğrili planlar iade edilir.
Mimari proje hazırlama esasları
c)Koordinat ve kotlar planda gösterildiği gibi, ayrıca noktalara
numara verilmek suretiyle tablo şeklinde de verilir.
b)Ada boyutları, binaların en ve boyları ile ara mesafeleri, açık
çalışma sahası, tretuvar ve yol genişlikleri, yol kavşak ve dönüş
merkez noktalarından ada köşelerine olan mesafeler, daire
parçası şeklindeki ada köşelerine ait daire merkezinin
koordinatları ve yarı çapları, dış yollar ile arsa sınırı arasındaki
ilişki belirtilir.
…
…
…
Koordinatlı aplikasyon planı hazırlama esasları
Madde 29- 1/1000 ölçekli koordinatlı aplikasyon planında
Bölge arazisine ait;
a)Hangi kurumdan alındığı belirtilmek koşulu ile nirengi ve
poligon noktaları, yol kesişim/birleşim noktaları, her adanın ve
binanın köşe noktaları, koordinatları ve siyah kotları gösterilir.
Yönetmeliği
48/68 Koordinatlı aplikasyon planı, mimari proje ve idare binası
projeleri hazırlama esaslarına taslak yönetmelikte yer
verilmemektedir.
b)Kesit ve görünüşler
1)Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Çatı Yönetmeliklerine ve
bölgelerine uygun çatı malzeme ve eğimleri seçilir.
2)Bina ön ve yan görünüşleri, enine ve boyuna kesitler ile
özelliği olan merdiven, ıslak hacim gibi mahallerden geçen
kesitler hazırlanır.
3)Havalandırma boşlukları, bacalar, harpuşta, saçak, kalkan
duvar, baca, kiriş–kolon birleşimleri de dahil kesit ve
görünüşlerde tüm kot ve ölçüler yazılır.
4)İdare binasının 1/50 ölçekli kesit ve cephelerden görünüşleri
verilir.
c) Mimari Detaylar
1) Çatı sistem ve nokta detayı,
2) Islak hacim sistem detayı,
3) Cephe sistem detayı,
4) Merdiven ve yangın merdivenleri sistem detayı,
5) Kapı sistem ve nokta detayı,
6) Pencere sistem ve nokta detayları uygulama projeleri ile
birlikte verilecektir.
d) Statik-betonarme hesap ve proje düzenleme esasları, avan
proje ve belgeler
Proje müellifi uygulama projesine başlamadan önce;
1) İnşaat alanına ait resmi bir kurum tarafından onaylı zemin
etüt raporunu,
2) Subasman kotlarına, enine ve boyuna dilatasyonlara göre
oluşacak bina tipini gösterir 1/1000 ölçekli statik hesap tipleri
planını,
3) Temel sistemi, çerçeve sistemi ve kalıp planlarına ait tip avan
projelerini verir.
e) Hesap raporu
Hesap raporunda;
1) Statik hesap bina tipleri planı, her farklı tip ve döşeme için A4
boyutunda kalıp planı örnekleri, enine ve boyuna kesitler, enine
ve boyuna doğrultudaki çerçevelerin, düğüm noktası ve
elemanlarının hesapta geçen numaralarını, adlarını, boyutlarını,
kirişlere bitişik döşemelerin özelliklerini gösteren kroki
çizimleri yer almalıdır.
2) Hesapta kullanılan bilgisayar yazılımının adı, müellifi ve
versiyonu açık olarak belirtilmelidir.
3) Bilgisayar programı başında yapılan bütün kabuller ve giriş
bilgileri iç kuvvetler ve yer değiştirmeleri de içeren çıkış
bilgileri kolayca anlaşılır ve takip edilebilir olmalıdır.
4) Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik
esaslarına göre tasarımı yapılan bina için bütün düzensizlik
türleri ayrıntılı olarak irdelenmeli, düzensizlik varsa hangi tür
düzensizliklerin bulunduğu açık olarak belirtilmelidir.
5) Kendi içinde 2 m’den daha fazla kot farkı olan binalar o
yönde dilatasyonla ayrılmalıdır.
6) Binanın bulunduğu deprem bölgesi, bina yüksekliği ve
taşıyıcı sistem düzensizlikleri göz önüne alınarak uygulanacak
95
hesap yönteminin seçim nedeni açık olarak belirtilmelidir.
7) Malzeme cinsleri tablo halinde verilmelidir.
8) Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik
esaslarına göre yapılması zorunlu kılınan güvenlik kontrollerinin
tümü yapılmalı ve sonuçları gösterilmelidir.
9) Çıkış bilgilerinde kolon-kiriş-döşeme gibi elemanların taşıma
gücü momentleri açıkça gösterilmelidir.
f) Uygulama projeleri
1) Kat kalıp planları aynı paftada 1/50 ölçeğinde, her iki yönde
en az bir kesit çıkarılmış ve kesitler üzerinde kotlar ve ölçüler
yazılmış olmalıdır.
2) Temel dahil, enine ve boyuna doğrultudaki tip çerçeveler;
elemanların boyutları ve kotları da belirtilerek ayrı bir paftada,
akslar 1/100, elemanlar 1/50 ölçeğinde gösterilmelidir.
3) Kolon aplikasyon planlarında akslar 1/50, kolon kesitleri 1/20
ölçeğinde olmalı, her kat için farklı plan çıkarılmalı ve her farklı
birleşim için kolon-kiriş birleşim detayı düzenlenerek, deprem
yönetmeliğinin öngördüğü etriye sıklaştırma bölgeleri
göstermelidir. Ayrıca kotlar itibariyle donatı boylarını gösteren
düşey donatı açılımı yapılmalıdır.
4) Temel kalıp planı 1/50 ölçeğinde olmalı, her iki yönde
kesitler çıkarılarak, subasman kotuna kadar grobeton, beton,
sıkıştırılmış dolgu, zemin döşemesi altı kum-çakıl, zemin
döşemesi varsa zemin ıslahı gibi malzeme cinsleri ve kalınlıkları
belirtilmelidir. Temel detayları 1/20 ölçeğinde olmalıdır. Zemin
kattaki duvar altı hatıllar ve betonarme perdeler ile kademe
betonarme perdelerinin detayları da temel paftalarında
gösterilmelidir. 5) Merdiven projesi 1/20 ölçeğinde
hazırlanmalıdır.
6) Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında
Yönetmeliğinde tanımlanan özel deprem etriye ve çirozlarına ait
kanca kıvrım detayları kolon, kiriş ve perde detay paftalarında
gösterilmelidir.
7) Tasarımda göz önüne alınan etkin yer ivme katsayısı, bina
önlem katsayısı, yerel zemin sınıfı ve taşıyıcı sistem davranış
katsayısı bütün kalıp planı paftalarında belirtilmelidir.
8) Her proje paftasında kullanılan malzemenin cinsleri, zemin
emniyet gerilmesi ve deprem bölgesi belirtilmelidir.
96
Yönetmeliği
Madde 32- (1)
Kanun ve Yönetmelik kapsamında yer alan alt yapı yatırımları;
1)Kanalizasyon,
2)Yağmur suyu şebekesi,
3)Yangın suyu şebekesi, ihbar ve ikaz sistemleri,
4)Drenaj,
5)Temiz su, pis su ve sulama suyu şebekesi ve su verimliliğine
yönelik önlemler, su veya fosseptik kuyusu,
6)Geçici atık su depolama alanı ve biyolojik ve kimyasal atık su
arıtma tesisi,
7)Elektrik, kesintisiz güç sistemi, jeneratör, enerji üretim
tesisleri ve enerji verimliliğine yönelik önlemler,
8)Yol, otopark, çevre düzenlemesi ve peyzaj,
9)Doğal gaz,
10)Isıtma ve havalandırma,
11)İletişim, bilgi işlem ve bilgi yönetim altyapısı,
12)Bölge içi veya çevresi aydınlatma,
13)Bölge içi veya çevre güvenlik/alarm sistemleri,
14)Bölge içi nükleer tesislerden oluşur.
Alt yapı
Alt yapı projeleri hazırlama esasları
Madde 32- Alt yapı projelerine ilişkin esaslar aşağıda
açıklanmıştır:
a) Alt yapı tanımı
Kanun ve Yönetmelik kapsamında yer alan alt yapı yatırımları;
1. Kanalizasyon,
2. Yağmur Suyu Şebekesi,
3. Yangın Suyu Şebekesi,
4. Drenaj,
5. Temiz ve pis su şebekesi,
6. Geçici atık su depolama alanı ve biyolojik ve kimyasal atık su
arıtma tesisi,
7. Elektrik,
8. Yol,
9. Su,
10. Doğal gaz,
11. Isıtma ve havalandırma,
12. İletişim altyapısı,
13. Bölge içi ve dışı aydınlatma,
14. Güvenlik/alarm sistemlerinden oluşur.
b) Uygulama imar planlarında altyapı projeleri yönünden dikkat
edilecek hususlar
Altyapı projelerinde ekonomik olmayan çözümlere meydan
vermemek için;
1.Yollar ve parsellerde yüksek hafriyat ve dolgular ile istinat
duvarı, menfez v.b. sürekli sanat yapılarını gerektiren planlama
yapılmaması,
2.Parsel alanlarını ve adedini artırmak için yol kotundan çok
düşük kotta, tabii sel yataklarında, dik eğimli yerlerde parsel
teşkil edilmemesi, bu gibi yerlerin yeşil alan, park v.s. olarak
ayrılması,
3.Yolların maksimum tercihen %8-%10 meyilli olarak
projelendirilmesi,
4.Parsellerin ebatları ile yola göre konumlandırmaları seçilirken
parsel içinde fazla kot farkı olmayacak, bodrum ve fazla hafriyat
gerektirmeyecek şekilde planlama yapılması,
5.Kanalizasyon hatlarında terfiyi gerektirmeyecek, yağmur suyu
hatlarını en kısa yoldan ve şebeke çapı büyümeden tabi sel
yataklarına deşarj edecek şekilde planlama yapılması
gerekmektedir.
Altyapı yatırımlarına nükleer tesisler gibi altyapı sistemleri
eklenmiş, alt yapı projeleri kapsamında dikkat edilecek hususlar
taslak yönetmelikten kaldırılmıştır.
97
98
Madde 33- (1)Yönetici şirketin proje sorumluluğu aşağıda
belirtilmiştir:
a)Uygulama projeleri, teknik sorumluluğu yönetici şirket
tarafından belirlenecek proje müellifine ve fenni mesule ait
olmak üzere 3194 sayılı İmar Kanunu ve yönetmelikleri, imar
planı, fen, sağlık ve çevre şartları ile ilgili diğer kanun, tüzük ve
yönetmelik hükümlerine ve Türk Standartları Enstitüsü
tarafından belirlenen standartlara ve teknik şartlara uygun
olarak yönetici şirket tarafından hazırlanır veya hazırlatılır,
onanmak üzere Bakanlığa sunulur.
Şartnamede yer almayan, iş ya da projelendirme sırasında
ortaya çıkan özel durumlar ve ilave çalışmalar için Genel
Müdürlüğün vereceği özel talimatlar geçerlidir.
b)Devam eden inşaat ile ilgili yönetici şirket tarafından
değişiklik yapılmak istenildiğinde gerekçeleri ile Bakanlığa
başvurularak izin alınır. Bu durumda;
1)Değişiklik projenin bütününde ise, mimari projenin yeniden
düzenlenmesi,
2)Bu değişiklik statik hesap ve projelerde de değişiklik
gerektiriyorsa,
bunların
da
gerekenlerinin
yeniden
düzenlenmesi,
3)Yapılacak değişiklik belirli katlara intikal ediyorsa sadece o
kat planlarının, bir katın belirli bir kısmına ait ise sadece bu
kısmın tadilat planının hazırlanması,
4)Zorunlu olarak değişikliğe uğrayan projelerin her biri için
değişiklik sebebini içeren bir rapor ekinde Genel Müdürlüğe
ibraz edilmesi zorunludur.
Madde 33- Yönetici şirketin proje sorumluluğu aşağıda
açıklanmıştır:
a)Proje müellifi tarafından 3194 sayılı İmar Kanunu,
yönetmelikleri, imar planı, fen, sağlık ve çevre şartları ile ilgili
diğer kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine ve Türk
Standartları Enstitüsü tarafından belirlenen standartlara ve
teknik şartlara uygun olarak yönetici şirketçe hazırlanan veya
hazırlatılan uygulama projeleri Genel Müdürlüğe onaylanmak
üzere verilir.
3) Yapılacak değişiklik belirli katlara intikal ediyorsa sadece o
kat planlarının, bir katın belirli bir kısmına ait ise sadece bu
kısmın tadilat planının hazırlanması,
4) Zorunlu olarak değişikliğe uğrayan projelerin her biri için
değişiklik sebebini içeren bir rapor ekinde Genel Müdürlüğe
ibraz edilmesi zorunludur.
Şartnamede yer almayan, iş sırasında ortaya çıkan özel durumlar
ve ilave çalışmalar için Genel Müdürlüğün vereceği özel
talimatlar geçerli olacaktır.
b)Devam eden inşaat ile ilgili yönetici şirket tarafından
değişiklik yapılmak istenildiğinde gerekçeleri ile Bakanlığa
başvurularak izin alınır. Bu durumda;
1)Değişiklik projenin bütününde ise, mimari projenin yeniden
düzenlenmesi,
2)Bu değişiklik statik hesap ve projelerde de değişiklik
gerektiriyorsa, bunların da gerekenlerinin yeniden düzenlenmesi,
Yönetici şirketin proje sorumluluğu
Yönetici şirketin proje sorumluluğu
Yönetmeliği
52/68 Uygulama projeleri, yönetici şirket tarafından hazırlanacak
ancak onaylanmak üzere Genel Müdürlük yerine Bakanlığa
sunulacaktır.
Projelerin incelenmesi
Madde 34- (1)Teknik sorumluluğu yönetici şirket tarafından
belirlenecek proje müellifi ve fenni mesule ait olmak üzere 3194
sayılı İmar Kanunu hükümlerine uygun olarak hazırlanan veya
hazırlattırılan uygulama projeleri Bakanlık tarafından otuz gün
içinde incelenir ve onaylanarak ruhsata bağlanır. Eksiklik tespit
edilmesi halinde uygulama projeleri düzeltilmek üzere yönetici
şirkete iade edilir.
Projelerin incelenmesi
Madde 34- İdare binası ve altyapı ile ilgili hazırlanan uygulama
projeleri Genel Müdürlük tarafından görevlendirilen ilgili teknik
elemanlarca proje şartnamelerine uygunluğu açısından en geç 30
gün içinde incelenerek onaylanır. Onaylanmayan tüm projeler
gerekçeleri ile iade edilir.
Yönetmeliği
Bir önceki maddede belirtildiği gibi yönetici şirket tarafından
hazırlanılan ya da hazırlattırılan uygulama projeleri, onay almak
üzere Genel Müdürlüğe değil Bakanlığa sunulacaktır.
99
(2)Genel Müdürlükçe görevlendirilecek teknik personel
tarafından hakediş raporları mahallinde incelenerek, inceleme
raporu tanzim edilir. İnceleme raporu ve eklerinin her bir
sayfası, incelemeyi yapan teknik personel tarafından imzalanır
ya da paraflanır. Mahallinde fiilen yapılmayan imalatların veya
imalata yönelik olmak üzere fiilen yerinde görülmeyen ihzarat
bedeli hakediş raporlarından çıkarılır.
Madde 35- (1)4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ekinde yer alan
Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri doğrultusunda
yönetici şirketin belirlediği fenni mesulce hazırlanan hakediş
raporu yönetici şirket tarafından onaylandıktan sonra müteahhit
firmayla aralarında düzenlenmiş sözleşmenin bir nüshası ve
kesilmiş ise faturası ile birlikte Genel Müdürlüğe teslim edilir.
Bu madde hükmüne göre eksik olan hakediş raporları
değerlendirmeye alınmaz.
Madde 35- Müteahhit firma tarafından Bayındırlık ve İskân
Bakanlığı Teknik Şartnamesi hükümleri doğrultusunda
hazırlanan hakediş raporu yönetici şirket tarafından
onaylandıktan sonra Genel Müdürlüğe teslim edilir.
Genel Müdürlüğün ilgili Daire Başkanlığınca görevlendirilecek
teknik personel tarafından hakediş raporları mahallinde
incelenerek inceleme raporu tanzim edilir. Mahallinde fiilen
yapılmayan imalatların bedeli hakediş raporlarından çıkarılır.
Hakediş raporlarının incelenmesi
Hakediş raporlarının incelenmesi
Yönetmeliği
54/68 Hak ediş raporlarının hazırlanması konusunda ayrıntılı
açıklamalarda bulunulmuş, bu raporların kim tarafından ve nasıl
bir değerlendirmeye tabi tutulacağı belirtilmiştir.
100 Sistem Global Danışmanlık Global Consulting
Madde 36- (1) Kanun ve bu Yönetmeliğe uygun olarak
Bakanlık tarafından hazırlanacak olan “Ödenek Kullanım Usul
ve Esasları” çerçevesinde destek talebi uygun bulunanlar için;
alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşası ile ilgili
ödemelerde hakediş raporları ilgili teknik personel ve daire
başkanı tarafından onaylandıktan, Ar-Ge ve yenilik
faaliyetlerini desteklemeye yönelik yönetici şirketçe yürütülen
veya yürütülecek kuluçka programları, teknoloji transfer ofisi
hizmetleri ve teknoloji işbirliği programları ile ilgili ödemelerde
ise yapılan harcamalara esas fatura ve/veya harcama belgesi ya
da ilgili faaliyetin yapılacağına dair yönetici şirket yönetim
kurulu kararı ilgili daire başkanlığınca görüldükten sonra ilgili
harcama birimince, ödeme emri belgesi düzenlenerek ödeme
yapılmak üzere Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğüne
gönderilir.
Madde 36- Alt yapı ve idare binası ilgili ödemelerde hakediş
raporları, arazi temini ile ilgili ödemelerde ise arazi kıymet
takdir komisyonu raporu Genel Müdürlükçe onaylandıktan sonra
ilgili tahakkuk dairesince, tahakkuk müzekkeresi ve verile
emrine bağlanarak ödeme yapılmak üzere Bakanlık Bütçe
Dairesi Başkanlığı ve Merkez Saymanlık Müdürlüğüne
gönderilir.
(3) Yönetici şirket, hesabına aktarılan destek tutarının, Kanun ve
bu Yönetmeliğe uygun olmadığının ya da yerinde
harcanılmadığının Bakanlıkça tespit edilmesi halinde, ödeme
yapıldığı tarihten itibaren genel hükümlere göre hesaplanacak
yasal faiziyle birlikte iadesini yapar.
(2)Alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşası ile ilgili
Bakanlığa sunulmuş olan işin ihale bedeli 100.000 TL ve
altındaki hakediş raporları değerlendirmeye alınmaz ve
ödenmez.
Desteğin ödenmesi
Ödeneğin ödenmesi
Yönetmeliği
İhale bedeli ve hak ediş raporları için bir limit belirlenmiş, bu
limitin
altındaki
ihale
bedellerinin
değerlendirmeye
alınmayacağı belirtilmiştir.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde gerçekleşecek faaliyetler
çeşitlendiği için her bir faaliyet için ayrı destek talep ve ödeme
prosedürleri oluşturulmuştur. Desteğin kuluçka merkezi inşaası
ile ilgili ödemelerde hak ediş raporlarının, TTO hizmetleri ve
teknoloji iş birliği programları ile ilgili ödemelerde ise fatura ya
da harcama belgesinin, Bakanlık Merkez Saymanlık
Müdürlüğü’ne gönderileceği açıklanmıştır.
101
Muafiyetler ve İstisnalar, Bölgenin İzlenmesi ve Denetimi
Muafiyet ve istisnalar
Madde 37- (1)Bölgede muafiyet ve istisnaların uygulanmasına
ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a)Yönetici şirketlerin, Kanunun uygulanması ile ilgili her türlü
faaliyetleri sonucunda elde ettikleri kazançları 31/12/2023
tarihine kadar kurumlar vergisinden müstesnadır. Yönetici
şirket, ayrıca, Kanunun uygulanması ile ilgili olarak düzenlenen
kâğıtlardan ve yapılan işlemlerden dolayı damga vergisi ve
harçtan muaftır. Yönetici şirket, bu muafiyet ve istisnaların
uygulanabilmesi için bağlı bulunduğu vergi dairesine başvuruda
bulunur.
b)Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve/veya ArGe faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31/12/2023 tarihine
kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın
uygulanabilmesi için mükellefler bağlı bulundukları vergi
dairesine başvuruda bulunurlar. Bu başvuruya, yönetici şirketten
alınan söz konusu vergi mükellefinin Bölgede yer aldığını ve
mükellefin faaliyet alanlarını gösteren belge de eklenir, aksi
takdirde bu bent kapsamındaki istisna uygulanmaz.
c)Bölgede çalışan ve bu Yönetmeliğe göre tanımlanmış Ar-Ge
ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31/12/2023
tarihine kadar her türlü vergiden istisnadır. Bu istisnanın
uygulanabilmesi için, ilgili girişimci, Bölgede çalışan ve bu
Yönetmeliğe göre tanımlanmış tüm Ar-Ge ve destek personelini,
Ar-Ge projelerindeki görev tanımlarını, nitelik ve çalışma
sürelerini gösteren listeyi aylık olarak yönetici şirkete onaylatır,
inceleme ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklar. İstisna
kapsamındaki çalışma sürelerinin hesabında haftada kırkbeş
saatin üzerindeki ve ek çalışma süreleri bu hesaplamda dikkate
alınmaz. Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri
ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel
Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günleri gelir vergisi
stopajı teşviki uygulamasında dikkate alınır. Hesaplamada
küsuratlı sayılar bir üst tamsayıya iblağ edilir. İstisna
kapsamındaki destek personeli sayısı Ar-Ge personeli sayısının
yüzde onunu aşamaz. Destek personeli sayısı hesabında
küsuratlı sayılar bir üst tamsayıya iblağ edilir. Destek
Muafiyetler ve vergi indirimlerinin uygulanması
Madde 37-Bölgede muafiyet ve vergi indirimlerinin
uygulanmasına ilişkin esaslar:
a)Yönetici şirketin Kanunun uygulanması ile ilgili işlemlerde
her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulabilmesi için;
yönetici şirketin kuruluşunu gerçekleştirerek tüzel kişiliğinin
Ticaret Sicil Gazetesinde ilanından sonra Maliye Bakanlığına
başvuruda bulunması gerekir.
b)Bölgede yer alan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin,
münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve AR-GE’ye dayalı üretim
faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarının, 31.12.2013 tarihine
kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesna tutulabilmeleri
için Maliye Bakanlığına başvuruda bulunmaları gerekir. Bu
başvuruya yönetici şirketten alınan söz konusu vergi
mükelleflerinin Bölgede yer aldığını ve mükelleflerin faaliyet
alanlarını gösteren belge de bilgi için eklenir.
c)Bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelinin
bu görevleri ile ilgili ücretlerinin 31.12.2013 tarihine kadar her
türlü vergiden istisna edilmesi için; ilgili girişimcilerin, kurum
veya kuruluşların Bölgede istihdam ettikleri tüm araştırmacı,
yazılımcı, AR-GE personelinin listesini, AR-GE projelerindeki
görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini aylık olarak
belirleyip yönetici şirkete onaylatmaları ve aylık olarak Maliye
Bakanlığına beyanda bulunmaları gerekir.
ALTINCI BÖLÜM
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yönetmeliği
Muafiyetler
56/68 - Önceki yönetmelikte personel ücretlerine ait istisna
uygulamasında çalışma sürelerinin neler olacağı hakkında net bir
açıklama yapılmadığı için firmalar ve yönetici şirketler
tarafından farklı uygulamalar yapılıyor ve bu nedenle sorunlar
- Teknoloji Geliştirme Bölgeleri kanununa yeni düzenleme ile
gelen destek personeli uygulamasına ilişkin açıklamalar
yönetmelikte de netleştirilmiştir.
- Yeni yönetmelikte yapılan tanımlamalarla araştırmacı,
yazılımcı, Ar-Ge Personelleri kapsamları değişmiş ve bu
tanımlamalara Destek Personelleri ve Teknisyenler eklenmiştir.
Dolayısıyla daha önce Ar-Ge personelleri için geçerli olan
muafiyet ve istisnalar destek personelleri ve teknisyenler için de
geçerli hale getirilmiştir.
- Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kanununda en çok eleştirilen
hususlardan biri Ar-Ge çalışmaları kapsamında bölge dışında
geçirilen sürelerdi. Firma personelleri Ar-Ge çalışmalarının bir
kısmını bölge dışında geçirmek zorunda olmakla beraber, Bölge
dışında bulunmaları nedeniyle istisnalardan faydalanamıyorlardı.
Yeni yönetmelikle bölge dışında geçirilen sürelerin bir kısmının
belirli izinlerle istisna kapsamına alınması söz konusu olmuştur.
- Muafiyet ve istisnaların uygulanma tarihleri 31.12.2013 tarihi
iken kanunla beraber bu tarih 31.12.2023 tarihine uzatılmıştır.
Bu değişiklik yeni yönetmeliğe de yansıtılmıştır. Bu değişiklikle
5746 sayılı kanun uygulaması ile paralellik sağlanmak
istenmiştir. Ayrıca eski yönetmelikte tüm bildirimlerin Maliye
Bakanlığı’na yapılması gerekli iken, yeni yönetmelikte Vergi
Dairesine bildirim ve beyan yeterli hale getirilerek prosedürlerde
azaltmalara gidilmiştir.
Muafiyetler ve istisnalar konusuna yeni yönetmelikle getirilen
bakış açısı gerek firmaların gerekse de girişimcilerin Ar-Ge
çalışmalarının desteklenmeyen ve eksik kalan kısımlarını
kapsayacak biçimde yeniden düzenlenmesi şeklindedir. Bu
kapsamda yapılan değişiklikler şunlardır;
f) Bölge içinde yer alan Teknoloji Geliştirme Merkezlerinde
KOSGEB tarafından desteklenen girişimciler de Kanunun
sağladığı muafiyetlerden yararlanırlar. Bölgede muafiyet ve
vergi indirimlerinin uygulanması ile ilgili işlemler Maliye
Bakanlığının ilgili mevzuatlarına tabidir.
e) Atık su arıtma tesisi işleten Bölgelerde, atık su bedeli ile ilgili
muafiyetler ilgili Belediyece yürütülür.
d)Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyette bulunan
girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden
istisna bulunduğu süre içerisinde münhasıran bu Bölgelerde
ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları,
sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama
yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden
müstesna tutulmaları için maliye bakanlığına başvuruda
bulunmaları gerekmektedir.
2) Girişimci şirket tarafından sunulan gerekçeli teklif yönetici
şirket tarafından incelenir ve söz konusu yazılım ve/veya ArGe projesinin bir kısmının Bölge içinde yürütülemeyeceğinin
1) Girişimci şirketin yürüttüğü yazılım ve/veya Ar-Ge projesinin
bir kısmının Bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu
hallerde, girişimci şirket, yazılım ve/veya Ar-Ge projesinin
Bölge dışında geçirilmesi gereken kısımlarına ilişkin gerekçeli
teklifi ile çalışanların projeler itibarıyla sayıları ve nitelikleri, bu
personelin projelerde görev aldığı süreler, ücretlerine ilişkin
bilgiyi yönetici şirkete sunar.
e)Bölgede yer alan girişimcilerin yürüttükleri yazılım ve/veya
Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge personelinin, Bölgede
yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin onayıyla, Bölge
dışında geçirdiği sürelere ait bu çalışmaları kapsamında elde
ettikleri ücretlerinin; üniversite bünyesinde kadrolu olan öğretim
elemanları için % 50’si, diğer Ar-Ge personeli için % 25’i
oranında gelir vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın
uygulanabilmesi için;
d)Bölge içerisinde faaliyette bulunan, gelir veya kurumlar
vergisi mükellefleri, yazılım ve/veya Ar-Ge faaliyetleri
dolayısıyla 4691 sayılı Kanunda yer alan vergisel teşviklerden
bütün halinde yararlanabilirler. Bu durumda aynı yazılım
ve/veya Ar-Ge projesi için 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanunu, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanunu ile 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma ve
Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda yer
alan vergisel teşviklerden ayrıca yararlanamazlar. Bölgede
faaliyette bulunan girişimcilerden 5520 sayılı Kanun, 193 sayılı
Kanun ve 5746 sayılı Kanunda yer alan vergisel teşviklerden
yararlanmak isteyenler, bu durumu Maliye Bakanlığına ve Bölge
yönetici şirketine eş zamanlı olarak ayrıca bildirirler.
ç)Atık su arıtma tesisi işleten Bölgelerden, belediyelerce atık su
bedeli alınmaz.
personelinin toplam Ar-Ge personeli sayısının %10’unu aşması
hâlinde, brüt ücreti en az olan destek personelinin ücretinden
başlamak üzere her türlü vergi istisnası uygulanır. Brüt
ücretlerin aynı olması hâlinde, ücretine her türlü vergi istisnası
uygulanacak destek personeli ise çalıştığı girişimci firma
tarafından belirlenir. Ücretin brüte iblağ edilmesi gerektiği
durumlarda brüt ücret Kanunla sağlanan vergi teşvikleri dikkate
alınmaksızın hesaplanır. Ar-Ge ve destek personelinin bu Kanun
kapsamında elde ettiği tüm gelirler (ücret, prim, ikramiye ve
benzeri ödemeler) istisna kapsamına dâhildir.
103
57/68 - Eski yönetmelikte Maliye Bakanlığı’na beyan edilen yönetici
şirkete onaylatılan listeler, artık inceleme ve denetimler için
saklanacaktır.
- Bölgede yer alan firmaların faaliyetlerinin denetlenmesi ve
standartlaştırılması için formatlar geliştirilmiş ve bunların Mali
Müşavir veya YMM tarafından onaylanması istenmiştir. Ayrıca
bu formların belirlenen zamanlarda teslim edilmemesi
durumunda yaptırım olarak muafiyetlerden yararlanıp
yararlanılmaması Bakanlık incelemesine bağlanmıştır.
- Eski yönetmelikte Bölgede faaliyet gösteren mükelleflerin gelir
ve kurumlar vergisi istisnalarını uygulamaları için Maliye
Bakanlığı’na başvuru yapmaları gerekli iken, yeni yönetmelikle
birlikte bu uygulama yönetici şirketten alınan onay belgeleri ile
birlikte VERGİ DAİRESİ’ne başvuruda bulunmaları gerektiği
şeklinde değiştirilmiştir.
- 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile 5746
Sayılı Araştırma Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Hakkında Kanunda birçok uygulama benzerlik göstermekle
beraber, firmaların her iki kanunun kapsamına girmesi
durumunda uygulamada ne yapacaklarına ilişkin hususlar net
değildi. Ve firmalar Teknoloji Geliştirme Bölgesinde yer
alıyorsa 5746 sayılı kanundan faydalanamıyorlardı. Düzenleme
ile firmalara seçim hakkı verilmiş olup, bunu bildirimle
yapabilme imkânı sağlanmıştır.
- Ücret ile ilgili bir diğer husus da personelin elde ettiği
gelirlerden hangilerine istisna uygulanması gerektiği ile ilgili idi;
bu konuda personelin elde ettiği tüm gelirler açıklaması ile
uygulama netleştirilmiştir.
- Eski yönetmelikte istisna uygulamasına konu olan ücretlerin
brüt tutardan mı yoksa net ücretten mi hesaplanması gerektiği
konusunda netlik yoktu. Bu nedenle de, girişimci ve firmalar
personelleri ile ihtilafa düşmekte idiler. Yeni yönetmelikte bu
konuya açıklama getirilmiş ve brüt ücret uygulamalarında
teşviklerin dikkate alınmaması gerektiği belirtilmiştir.
yaşanıyordu. Çalışma süreleri ile ilgili yapılan açıklamalarla
uygulamaya netlik kazandırılmıştır.
ğ)Bölgede muafiyet ve istisnaların uygulanması ile ilgili işlemler
Maliye Bakanlığının ilgili mevzuatlarına tabidir.
g)Bakanlıkça istenilen formata uygun olarak hazırlanmış, üçer
aylık dönemler halinde Bölge yönetici şirket ve Bölgede
bulunan girişimcilerin faaliyetlerine ilişkin, kendi mali müşaviri
veya yeminli mali müşavirince onaylı bilgiler Bakanlığa üç aylık
dönemi takip eden altmış gün içerisinde gönderilir. Bu süre
içerisinde gönderilmemesi halinde, Bölgede sağlanan
muafiyetlerin devam edip etmeyeceğine yönelik inceleme
yapılmasını sağlamak amacıyla Maliye Bakanlığı Bakanlık
tarafından bilgilendirilir.
f)Bu Kanuna göre teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette
bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar
vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu
Bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş
uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol
uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlerinin,
25.10.1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu
kapsamında katma değer vergisinden müstesna tutulması için
yönetici şirketin onayı alınarak ilgili vergi dairesine başvuruda
bulunulur.
3) Bölgede çalışan Ar-Ge personelinin, yürüttüğü yazılım
ve/veya Ar-Ge projesi ile ilgili Bölge dışında geçirdiği süreye
ilişkin yazılım ve/veya Ar-Ge çalışması yapılan kurum veya
kuruluştan aldığı belge yönetici şirkete sunulur.
(Bölge dışında yapılmasının zorunlu olduğunun) tespit edilmesi
ile Bölge dışında yürütülen yazılım ve/veya ArGe faaliyetlerinin Bölgede yürütülen aynı yazılım ve/veya ArGe projesi kapsamında olduğunun tespit edilmesi şartıyla,
gerekçeli teklif yönetici şirket tarafından onaylanır.
58/68 - Eski yönetmelikte yönetici şirketlere uygulanacak muafiyet ve
istisnalara ait her türlü vergi resim ve harç muafiyet kapsamına
alınmışken; yeni yönetmelikte bu istisnalara sınır çizilerek
yönetici şirketin kanunun uygulanması ile ilgili düzenlenen
kâğıtlardan dolayı ortaya çıkan DAMGA VERGİSİ ve
HARÇ’tan muaf tutulduğu bildirilmiştir.
d)Denetim sürecinde yönetici şirket ve girişimciler her türlü
bilgi ve belgeyi denetim elemanına vermekle yükümlüdür.
c)Bu
sürenin
sonunda,
yönetici
şirketin,
amacın
gerçekleştirilmesinde
yeterli
olmayacağının
anlaşılması
durumunda Bakanlık görevli mahkemeye başvurarak yönetici
şirketin faaliyetinin durdurulmasını veya feshini isteyebilir.
Yönetici şirketin feshi halinde, şirket ve yöneticileri hak ve
yükümlülükleri ile sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla,
Bakanlık, yönetici şirketin mülkiyetinde olan Bölgeye ait araziyi
ve üzerindeki taşınmazları kamulaştırır ve Bölgenin yönetimini
başka bir yönetici şirkete verebilir.
b)Bakanlık, Bölgede Kanunda belirtilen amacın dışında faaliyet
gösteren yönetici şirketi ve üçüncü şahısları uyarır ve belirli bir
süre vererek Bölgenin istenen amaca uygun faaliyete
geçirilmesini ister.
Bu sürenin sonunda, yönetici şirketin, amacı doğrultusunda
faaliyet göstermediğinin tespit edilmesi durumunda, Bakanlık
görevli mahkemeye başvurarak mevcut yönetici şirketin yönetim
kurulu üyelerinin görevlerinin sona erdirilmesini, şirketin
yönetimi için kayyum tayin edilmesini ve yönetici şirketin
tasfiyesini ister. Yönetici şirketin tasfiyesine mahkemece karar
verilmesi halinde, şirket ve yöneticilerin hak ve yükümlülükleri
ile sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla, Bakanlık, yönetici
şirketin mülkiyetinde olan Bölgeye ait araziyi ve üzerindeki
taşınmazları kamulaştırır ve Bölgenin yönetimini başka bir
yönetici şirkete verebilir.
b)Bakanlık, Bölgede Kanunda belirtilen amacın dışında faaliyet
gösteren yönetici şirketi uyarır ve belirli bir süre vererek, Kanun
amacına uygun faaliyette bulunulmasını ister.
Madde 38- (1) Bakanlığın denetim yetkilerine ilişkin esaslar
aşağıda belirtilmiştir:
a)Bakanlık, yönetici şirketin ve girişimcilerin faaliyet ve
uygulamalarını gerekli gördüğü durumlarda denetler.
Gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapar.
Denetim sürecinde yönetici şirket ve girişimciler her türlü bilgi
ve belgeyi denetim elemanlarına vermekle yükümlüdür.
Denetim sonucunda hazırlanan rapor Genel Müdürlüğe sunulur.
Madde 38- Bakanlığın denetim yetkilerine ilişkin esaslar:
a)Bakanlık, yönetici şirket tarafından elektronik ortamda iletilen
güncelleştirilmiş faaliyet ve uygulamalar ile ilgili hazırlanan
raporları inceleyerek veya gerekli gördüğü hallerde yönetici
şirketin ve girişimcilerin faaliyet ve uygulamalarını ilgili kurum
ve kuruluşlarla işbirliği yaparak denetler.
Yönetmeliği
Bakanlığın denetim yetkileri
Bakanlığın denetim yetkileri
Bölgenin Denetimi
DÖRDÜNCÜ KISIM
Yönetici şirketin amacı doğrultusunda faaliyet göstermemesinin
tespit edilmesi halinde şirketin yönetimi için kayyum tayin
edilecektir.
105
Madde 39- (1)Yönetici şirket ve Bölgede faaliyet gösteren
girişimciler ile Bölgede çalışan Ar-Ge ve destek personelinin
yararlandıkları istisna ve muafiyetleri yönünden Maliye
Bakanlığınca denetlenir. Bu denetim, yönetici şirketlerin
sorumluluğunu kaldırmaz.
Madde 39- Kanun kapsamında sağlanan muafiyetlerden
yararlanacak olan yönetici şirket, girişimciler, araştırmacı,
yazılımcı ve AR-GE personeli ile vergi indiriminden
yararlanacak olan sponsor firmaların denetlenmesi Maliye
Bakanlığınca yürütülür.
(2)Yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirilen sürenin
Bölgede yürütülen görevle ilgili, olmadığının tespit edilmesi
halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili
işletme sorumludur.
Muafiyet ve istisnaların denetlenmesi
Muafiyetler ve vergi indirimlerinin denetlenmesi
Yönetmeliği
60/68 Bölge dışında geçirilen sürenin suiistimal edildiği tespit
edildiğinde bu duruma ilişkin cazalar işletmelere aittir.
Madde 40-(1)19/6/2002 tarihli ve 24790 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama
Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik
(2)Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren faaliyette
olan Bölgeler bu Yönetmelik doğrultusunda en geç bir yıl
içerisinde kuluçka merkezini, üç yıl içerisinde teknoloji transfer
ofisini kurmakla yükümlüdür.
Geçici Madde 1- (1)Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten
önce Kanunun amacına uygun biçimde kurulmuş olan Bölgeler,
bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde
durumlarını bu Yönetmeliğe uygun hale getirir.
Madde 40– Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kuruluşu
Bakanlıkça onaylanmış teknoparklar, ODTÜ Teknokent’i ve
TÜBİTAK-Marmara Araştırma Merkezi Teknopark’ıdır. Bu
teknoparklar Kanunun yürürlüğe girdiği 06.07.2001 tarihinden
itibaren Bölge olarak kabul edilir ve Kanunun sağladığı tüm
muafiyet ve desteklerden istifade ederler. Bu iki Bölge
Yönetmeliğin yürürlülüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde
Kanun ve bu yönetmelik hükümlerine uygun olarak gerekli
düzenlemeleri yapar.
Yönetmeliği
Geçiş hükümleri
Çeşitli ve son hükümler
YEDİNCİ BÖLÜM
Geçici hükümler
Taslak yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra faaliyete
geçen bölgeler ise; en geç 1 yıl içerisinde kuluçka merkezini, 3
yıl içerisinde de TTO’yu kurmak zorundadırlar.
Taslak yönetmeliğin yürürülüğe girdiği tarihten önce faaliyette
bulunan bölgeler 1 yıl içerisinde bu yönetmeliğe uygun hale
gelmek zorundadır.
107
Madde 41- (1)Bu Yönetmelik 1/4/2014 tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
Madde 42- (1)Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanı yürütür.
Madde 41- Maliye Bakanlığı ve Sayıştay’ın da görüşü alınan bu
yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 42- Bu yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret
Bakanı yürütür.
Yönetmeliği
Yürürlük
Yürürlük
Son Hükümler
BEŞİNCİ KISIM
Uygulamada değişiklik
yapılmamıştır.
gerektiren
herhangi
bir
62/68 yenilik
b) Yörenin mevcut akademik, teknolojik ve sanayi potansiyeli
1) Üniversitelerde çalışan yüksek lisans ve doktora dereceli
personel sayısı
2) AR-GE ve yazılım kuruluşları, faaliyet alanları ve çalışan
araştırmacı personel sayısı
3) Teknoloji geliştirme merkezi, inkübatör, teknopark vb.
yapılanmalar
4) AR-GE ve yazılım birimine sahip sanayi kuruluşları ve
çalışan araştırmacı personel sayısı, (kamu/özel)
5) Sanayi kuruluşlarının (kamu/özel) yüzde olarak sektörel
dağılımı (Devlet İstatistik Enstitüsü kaynaklarına dayanarak)
6) Yabancı ortaklı sanayi kuruluşlarının sektörel dağılımı
(Devlet İstatistik Enstitüsü kaynaklarına dayanarak)
1) Coğrafi konum, doğal yapı ve arazi kullanım durumu
2) Jeolojik yapı
3) Sosyal, kültürel ve teknik altyapı
4) Sit alanları
5) Kentleşme ve planlama
6) Ekonomik yapı
7) Sanayi varlığı.
B) Bölgenin kurulacağı yöre bilgileri
Bölgenin kurulacağı;
a) Yörenin genel değerlendirilmesi
Raporu hazırlanan yöre hakkında, aşağıda belirtilen bilgiler,
ilgili valilik, kaymakamlık, il müdürlükleri, belediyeler ve diğer
yerel kurumlardan sağlanır ve raporda belirtilir:
b)İl’in akademik, teknolojik ve sanayi potansiyeli
1)Üniversitelerde çalışan yüksek lisans ve doktora dereceli
personel sayısı,
2)Ar-Ge ve yazılım kuruluşları, faaliyet alanları ve çalışan
araştırmacı personel sayısı,
3)Ar-Ge ve yazılım birimine sahip sanayi kuruluşları ve çalışan
araştırmacı personel sayısı (kamu/özel),
4)Teknoloji geliştirme bölgesi, teknoloji geliştirme merkezi,
inkübatör ve benzeri yapılanmalar.
5)Sanayi kuruluşlarının (kamu/özel) yüzde olarak sektörel
dağılımı (Türkiye İstatistik Kurumu verilerine dayanarak)
6)Yabancı ortaklı sanayi kuruluşlarının sektörel dağılımı
(Türkiye İstatistik Kurumu verilerine dayanarak)
(Yukarıda belirtilen bilgiler, ilgili valilik, kaymakamlık, il
müdürlükleri, belediyeler ve diğer yerel kurumlardan
sağlanabilir.)
1)Coğrafi konum, doğal yapı ve arazi kullanım durumu
2)Sosyal, kültürel ve teknik altyapı
3)Kentleşme ve planlama
4)Ekonomik yapı
5)Sanayi varlığı.
a)Yörenin Genel Değerlendirilmesi
B)Bölgenin kurulacağı;
ile kurulacak Bölgenin adı yer alır.
A)Kurucu heyet / Yönetici şirket bilgileri
Bu bölümde kurucu heyeti/yönetici şirketi oluşturan her bir
kurum ya da kuruluşun;
a)Adı
b)Adresi
c)Faaliyet alanı
ç)Telefon ve faks numaraları
e-posta adresi
A) Kurucu Heyet bilgileri
Bu bölümde Kurucu Heyeti oluşturan her bir kuruluşun;
a) Adı
b) Adresi
c) Faaliyet alanı
d) Telefon ve faks numaraları
e) e-posta adresi
ile Kurulacak Bölgenin adı ve Kurucu Heyetin kuruluş
protokolü yer alır.
Ek -1
TEKNOLOJİ
GELİŞTİRME
BÖLGESİ
YAPILABİLİRLİK RAPORU HAZIRLAMA ESASLARI
EK
TEKNOLOJİ
GELİŞTİRME
BÖLGESİ
YAPILABİLİRLİK RAPORU HAZIRLAMA ESASLARI
Yönetmeliği
63/68 Yapılabilirlik Raporu hazırlama esaslarında güncellemeler
yapılmış, daha önce de belirtildiği gibi bölgenin kurulacağı
yerlerin yeterli Ar-Ge, sanayi ve finansal potansiyeli olup
olmadığına ilişkin bazı sayısal veriler ve referanslar istenmiştir.
109
C)Kurucu heyet / Yönetici Şirket içinde yer alan kurum ya da
kuruluşların Ar-Ge ve yazılım çalışmaları hakkında bilgiler
(Kurulmuş bir Teknoloji Geliştirme Bölgesi başka bir il sınırı
içerisinde Bölgeye ek alan katmak istiyorsa, bu başlık o il
kapsamında irdelenecektir.)
a)Kurucu heyet / Yönetici Şirket içinde yer alan her bir
üniversite, ileri teknoloji enstitüsü veya kamu Ar-Ge merkez
veya enstitüsü için; (Son üç yılı içerecek şekilde)
1)İstihdam ettiği öğretim elemanının unvanlarına ve bölümlerine
göre dağılımı
2)Lisansüstü çalışma sayısı ve bölümlere göre dağılımı
3)İstihdam edilen Ar-Ge personeli sayısı ve uzmanlık alanlarına
göre dağılımı
4)Yürütülen Ar-Ge projelerinin konuları, ayrıca kamu ve/veya
özel Ar-Ge desteği var ise destek kaynakları
5)Sonuçlandırılan Ar-Ge projelerinin konuları, Kamu ve/veya
Özel Ar-Ge desteği var ise destek kaynakları, varsa ticari
çıktıları
6)Sınai mülkiyet hakları (Patent, marka tescil, bitkisel ıslahçı
hakları faydalı model sayıları)
7)Toplam Ar-Ge bütçesi ve genel bütçe içindeki oranı
8)Sanayi ile ortak ve/veya sipariş üzerine yürütülen proje adedi,
konuları ve toplam bütçesi
9)İlde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla yürütülen proje
bilgileri ve işbirliği ilişkileri
10)İlde mevcut teknoloji geliştirme bölgesi, Ar-Ge merkezi,
teknoloji geliştirme merkezi, inkübatör ve benzeri
yapılanmalarla ilişkisi ve yürütülen projeler hakkında bilgi
11)İl dışında faaliyet gösteren yurtiçindeki teknoloji geliştirme
bölgesi, Ar-Ge merkezi, teknoloji geliştirme merkezi, inkübatör
ve benzeri yapılanmalarla ilişkisi ve yürütülen projeler hakkında
bilgi.
12)Yurtdışında Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde bulunan
yapılanmalarla ilişkisi ve yürütülen projeler hakkında bilgi
b)Kurucu heyet /Yönetici Şirket içinde yer alan diğer ortak,
kurum ya da kuruluşların her biri için (varsa); (Son 3 yılı
içerecek şekilde)
1)İlde yürütülen Ar-Ge ve yöresel kalkınmaya yönelik
çalışmalara sağlanan nakdi ve ayni katkılar
2)İlde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla mevcut ortaklık,
işbirliği protokolü ve benzeri ilişkiler ve yürütülen projeler
hakkında bilgi.
3)Üniversite ve/veya Ar-Ge kurumları ile yürütülen veya
sonuçlandırılan ulusal ve uluslararası ortak proje adedi, konuları
ve toplam bütçeleri varsa ticari çıktıları
4)İstihdam edilen Ar-Ge personeli sayısı ve uzmanlık alanlarına
göre dağılımı
5)Toplam Ar-Ge bütçesi
C) Kurucu Heyet içinde yer alan kuruluşların AR-GE ve yazılım
çalışmaları ile ilgili bilgiler
a) Her bir üniversite, ileri teknoloji enstitüsü veya kamu AR-GE
merkez veya enstitüsü için;
1) İstihdam ettiği öğretim elemanının ünvanlarına göre dağılımı
2) Yürüttüğü lisansüstü çalışma sayısı ve bölümlere göre
dağılımı (son 3yıl)
3) İstihdam edilen AR-GE personeli sayısı ve uzmanlık
alanlarına göre dağılımı
4) Yürütülen ve sonuçlandırılan temel ve uygulamalı AR-GE
projeleri
5) Toplam AR-GE bütçesi ve genel bütçe içindeki oranı (son 3
yıl)
6) Sanayi ile ortak ve/veya sipariş üzerine yürütülen proje adedi,
konuları ve toplam bütçesi
7) İlde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla mevcut ortaklık,
işbirliği protokolü vb. işbirliği ilişkileri
8) İlde mevcut teknoloji geliştirme merkezi, inkübatör,
teknopark vb. yapılanmalarla ilişkisi
9) Yurtdışında faaliyet gösteren teknopark vb. yapılanmalarla
ilişkisi ve yürütülen çalışmaların niteliği
10) Son 3 yılda yapmış ve halen sürdürmekte olduğu uluslararası
projeler hakkında kısa bilgi
b) Diğer kuruluşlar için:
1) İlde yürütülen AR-GE ve yöresel kalkınmaya yönelik
çalışmalara sağlanan nakdi ve ayni katkılar
2) İlde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla mevcut ortaklık,
işbirliği portokolü vb. ilişkiler
3) Son 3 yılda üniversite ve/veya AR-GE kurumları ile yürütülen
veya sonuçlandırılan ulusal ve uluslararası ortak proje adedi,
konuları ve toplam bütçeleri, varsa ticari çıktıları
4) İstihdam edilen AR-GE personeli sayısı (AR-GE
yapılanması) ve uzmanlık alanlarına göre dağılımı
5) Toplam AR-GE bütçesi (son 3 yıl ve projeksiyon)
6) Yürütülen AR-GE projesi adedi ve konuları (son 3 yıl)
7) İlde mevcut teknopark, teknoloji geliştirme merkezi,
inkübatör vb. yapılanmalarla ilişkisi
8) Yurtdışında faaliyet gösteren teknopark vb. yapılanmalar ile
ilişkisi ve yürütülen projeler ve bu projeler hakkında kısa bilgi.
7)Diğer
7) Diğer
6) Taşıt araçları (otomobil ve servis, yangın, temizlik vb.
araçları)
7) Genel Giderler
8) Beklenmeyen giderler
d) Bölge işletme sermayesi ihtiyacı
1) İşçi ve personel giderleri (bir aylık)
2) Isıtma ve havalandırma giderleri (bir aylık)
3) Araç işletme ve bakım giderleri (bir aylık)
4) Tesislerin işletme ve bakım giderleri (bir aylık)
5) Girişimcilere sağlanırsa finansman desteği (yıllık ortalama)
e) Bölge kurmak için öngördüğü tahmini toplam yatırım tutarı (c
ve d nin toplamı)
1) Etüt, proje ve mühendislik hizmetleri
2) Arazi bedeli (satın alma/kamulaştırma/tahsis)
3) Arazi ve çevre düzenlemesi, hazırlık yapıları
4) Altyapı harcamaları
5) Üstyapı harcamaları (idare binası, sosyal tesisler, girişimci
binaları vb. ayrı bir kalem olarak belirtilmelidir)
E) Kurulacak yönetici şirket ile ilgili bilgiler
Kurulacak yönetici şirketin;
a) Ortakları ve tahmini sermaye yapısı
b) Öngörülen istihdam ve niteliği
c) Bölge kurmak için yapacağı sabit yatırım harcamaları
D) Bölge yer seçimine ilişkin bilgiler
a) Seçilen Bölge arazisinin yeri ve toplam alanı (m2)
b) Bölge arazisinin mülkiyet/kullanım haklarına ilişkin tedarik
ve kullanım yöntemleri
c) Bölge arazisinin üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü veya
kamu AR-GE merkez veya enstitüsü ile yerel, ulusal ve
uluslararası ulaşım arterlerine yakınlığı
d) Bölge arazinin potansiyel çekim merkezi olma özellikleri.
7)Genel giderler
8)Diğer giderler
ç) Bölge işletme sermayesi tutarı (Yıllar itibariyle, ilk 3 yıllık)
1)İşçi ve personel giderleri
2)Isıtma ve havalandırma giderleri
3)Araç işletme ve bakım giderleri
D)Kurulacak (ya da mevcut) yönetici şirket ile ilgili bilgiler
Kurulacak (ya da mevcut) yönetici şirketin,
a)Ortakları, ve sermaye yapısı
b)İstihdam ve niteliği
c)Bölge kurmak için sabit yatırım harcamaları tutarı (Yıllar
itibariyle, ilk 3 yıllık)
1)Etüt, proje ve mühendislik hizmetleri
2)Arazi bedeli (satın alma/kamulaştırma/tahsis)
3)Arazi ve çevre düzenlemesi, hazırlık yapıları
4)Altyapı harcamaları
5)Üstyapı harcamaları (İdare binası, kuluçka merkezi, girişimci
binaları, sosyal tesisler ve benzeri her biri için ayrı bir kalem
olarak belirtilmelidir)
6)Taşıt durumu (otomobil ve servis, yangın, temizlik ve benzeri
araçlar)
(Bölge alanı seçimine ilişkin bilgiler kurulan her bir Bölge alanı
için ayrı ayrı belirtilecektir)
Ç)Bölge alanı seçimine ilişkin bilgiler
a)Seçilen Bölge arazisinin yeri ve yüz ölçümü (m2)
b)Bölge arazisinin mülkiyet/kullanım haklarına ilişkin tedarik ve
kullanım yöntemleri
c)Bölge arazisinin üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü veya
kamu Ar-Ge merkez veya enstitüsü ile yerel, ulusal ve
uluslararası ulaşım arterlerine yakınlığı
ç) Bölge arazisinin potansiyel çekim merkezi olma özellikleri.
6)Yürütülen Ar-Ge projesi adedi ve konuları
7)İlde mevcut teknoloji geliştirme bölgesi, Ar-Ge merkezi,
teknoloji geliştirme merkezi, inkübatör ve benzeri
yapılanmalarla ilişkisi ve yürütülen projeler hakkında kısa bilgi.
8)İl dışında, yurtiçinde faaliyet gösteren teknoloji geliştirme
bölgesi, Ar-Ge merkezi, teknoloji geliştirme merkezi, inkübatör
ve benzeri yapılanmalarla ilişkisi ve yürütülen projeler hakkında
bilgi.
9)Yurtdışında Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde bulunan
yapılanmalarla ilişkisi ve yürütülen projeler hakkında bilgi.
10)Kamu ve Özel Ar-Ge desteklerinden faydalanılarak
yürütülen Ar-Ge projeleri ve varsa ticari çıktıları hakkında bilgi.
11)Sınai mülkiyet hakları (Patent, marka tescil, bitkisel ıslahcı
hakları faydalı model sayıları)
111
1) Bölgede yer alması planlanan toplam girişimci sayısı ve bu
b) Girişimciler ile ilgili bilgiler
5) Bölgenin özendirici araçları
6) Bölgede yaratılacak toplam tahmini AR-GE personeli
istihdamı
7) Bölgede yer alacak AR–GE bağlantılı kurum ve kuruluşlar ve
diğer destek birimleri
8) AR-GE çalışmalarının ve yeni teknolojilerin ticarileştirilmesi
için önerilen yöntemler ve öngörülen ölçülebilir çıktılar
F) Bölgenin yönetimi ve girişimcilerle ilgili bilgiler
a) Bölge yönetimi ile ilgili bilgiler
1) Bölgenin faaliyet göstereceği teknolojik alanlar ve ön görülen
çıktılar
2) Bölgede yer alacak kurum ve kuruluşlar ile girişimcilere
verilmesi planlanan hizmetler
3) Bölgede yer alacak kurum ve kuruluşlar ile girişimcilere
verilecek bina ve/veya arazi tahsis yöntemi (kiralama, kullanım
hakkı)
4) Bölge bünyesinde teknoloji merkezi, eğitim merkezi
inkübatör gibi yapılanmaların kurulması planlanıyor ise bu
yapılanmaların hayata geçirilmesine ilişkin işlem ve yöntemler
1) Girişimcilerden alınacak kira : ..................... Milyar TL
2) Danışmanlık gelirleri : ..................... Milyar TL
3) Diğer gelirler (açıklayınız) : ..................... Milyar TL
Tahmini toplam yatırım tutarı : ......................Milyar TL (%100)
1) Sermaye : ..................... Milyar TL (%.......)
2) Krediler : ..................... Milyar TL (%.......)
-İç krediler : ..................... Milyar TL (%.......)
-Dış krediler: ..................... Milyar TL (%.......)
3) Diğer kaynaklar : ..................... Milyar TL (%.......)
4) Ödenek : ..................... Milyar TL (%.......)
g) Tahmini Yıllık Gelirleri
f) Finansman planı
b)Girişimciler ile ilgili bilgiler (Yöredeki; sanayi, Ar-Ge ve
E)Bölgenin yönetimi ve girişimcilerle ilgili bilgiler
a)Bölge yönetimi ile ilgili bilgiler
1)Bölgenin faaliyet göstereceği teknolojik alanlar ve ön görülen
çıktılar
2)Bölgede yer alacak kurum ve kuruluşlar ile girişimcilere
verilmesi planlanan hizmetler
3)Bölgede yer alacak kurum ve kuruluşlar ile girişimcilere
verilecek
bina
ve/veya
arazi
tahsis
yöntemi
(kiralama, kullanım hakkı ve benzeri)
4)Bölge bünyesinde teknoloji geliştirme merkezi, eğitim
merkezi
ve
inkübatör
gibi
yapılanmaların
kurulması planlanıyor ise bu yapılanmaların hayata
geçirilmesine ilişkin işlem ve yöntemler
5)Bölgenin özendirici araçları
6)Bölgede yer alacak Ar-Ge bağlantılı kurum ve kuruluşlar ve
diğer destek birimleri
7)Ar-Ge çalışmalarının ve yeni teknolojilerin ticarileştirilmesi
için
önerilen
yöntemler
ve
öngörülen
ölçülebilir çıktılar.
Tahmini toplam yatırım tutarı (f): ...................... TL (%100)
1) Sermaye
: ..................... TL (%.......)
2) Krediler (İç+Dış): ..................... TL (%.......)
-İç krediler
: ..................... TL (%.......)
-Dış krediler
: ..................... TL (%.......)
3) Ödenek
: .................... TL (%.......)
4) Diğer Kaynaklar (açıklayınız) :…………… TL (%.......)
5) Tahmini Gelirler : ……… TL (%.......)
-) Girişimcilerden alınacak kira : ..................... TL (%.......)
-) Danışmanlık gelirleri : ..................... TL (%.......)
-)TTO gelirleri
: ..................... TL (%.......)
-) Diğer gelirler (açıklayınız) : ..................... TL (%.......)
4)Tesislerin işletme ve bakım giderleri
5)Girişimcilere sağlanırsa finansman desteği
d)Bölgede yapılması planlanıyor ise; Ar-Ge ve yenilik
faaliyetlerini
desteklemeye
yönelik
yönetici
şirketçe yürütülen veya yürütülecek kuluçka programları,
teknoloji
transfer
ofisi
hizmetleri
ve
teknoloji
işbirliği programları için yapılacak harcamalar (Yıllar itibariyle,
ilk 3 yıllık)
1)Kuluçka programları
2)Teknoloji transfer ofisi hizmetleri
3)Teknoloji işbirliği programları
e)Bölge için öngörülen 3 yıllık tahmini harcama (yatırım) tutarı
(c, ç ve d’ nin toplamı)
f)Finansman planı (ilk 3 yıllık)
G) Kurulacak Bölgenin ülke ve yörenin ekonomik, teknolojik,
sosyal ve kültürel gelişmesine olası katkılarını açıklayınız.
H) Bölge kuruluşunda işbirliği yapılacak kurum ve kuruluşların
Bölge oluşumu ve başarısına yapacakları olası katkıları
açıklayınız.
I) Kurulacak Bölgenin doğal, kültürel ve tarihi değerlere
duyarlılığı konusunda gerçekleştirilecek projeleri açıklayınız.
J) Bölge kurma talebini yörenin sanayi potansiyeli, AR-GE’ye
duyulan ihtiyaç ve Bölgenin beklenen katkıları bakımından
değerlendiriniz.
K) Kurulacak Bölgede yeni ve ileri teknoloji üretilebilirliğini ve
geliştirilebilirliğini irdeleyiniz.
girişimciler tarafından yaratılacak tahmini istihdam ve
istihdamın niteliği
2) Bölgede yer alacak girişimcilerin çok uluslu, büyük, küçük ve
orta boy ve yeni kurulacak işletme olarak yüzde cinsinden
tahmini dağılımı
F)Kurulacak Bölgenin, ülke ve yörenin, ekonomik, teknolojik,
sosyal ve kültürel gelişmesine olası katkılarını açıklayınız.
G)Bölge kuruluşunda işbirliği yapılacak kurum ve kuruluşların
Bölge oluşumuna ve başarısına yapacakları olası katkıları
açıklayınız.
Ğ)Kurulacak Bölgenin doğal, kültürel ve tarihi değerlere
duyarlılığı konusunda gerçekleştirilecek projeleri açıklayınız.
H) Bölge kurma talebini, yörenin akademik ve sanayi
potansiyeli ve Ar-Ge’ye duyulan ihtiyaç bakımından
değerlendiriniz.
I) Kurulacak Bölgede yeni ve ileri teknoloji üretilebilirliğini ve
geliştirilebilirliğini irdeleyiniz.
yazılım
ile
akademik
veriler
dikkate
alınarak
gerekçeli olarak açıklayınız.)
1)Bölgede yer alması planlanan toplam girişimci sayısı ve bu
girişimcilerin
çok
uluslu,
büyük,
küçük
ve
orta boy ve yeni kurulacak işletme olarak yüzde cinsinden
tahmini dağılımı
2)Girişimciler tarafından oluşturulacak tahmini Ar-Ge ve destek
personel sayısı,
113
Bu çalışmamızın sizlere, mali uygulama alanlarında yardımcı olmasını hedefledik. Teknoloji Geliştirme Bölgesinde sorunsuz yaşamak için gereklilikler, bunların mali uygulamalar kapsamında
değerlendirilmesi ve ekinde, önceki dönem–yeni dönem yönetmelik karşılaştırmasını yorumları ile bulabilirsiniz. Sıradaki kitap
çalışmamızda da Teknoloji Geliştirme Bölgesi mevzuatı ile birlikte
5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Hakkında Kanun ve Türkiye’de tüm Ar-Ge çalışma ve mevzuatlarının yer alacağını siz değerli yatırımcılara duyurmaktan mutluluk
duyarız.
Sistem Global Danışmanlık
Sistem Global Danışmanlık Bağımsız Denetim ve
Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.
Sistem Global Consulting Independent Auditing and
Certified Councillorship Inc. Co.
Ankara
Abdullah Cevdet Sok.
No: 20/10 Çankaya
06680 Ankara
T: 90312 - 442 20 40
F: 90312 - 442 20 63
İstanbul
Eski Büyükdere Cad. Huzur Mh.
4 Levent Plaza, No: 67 Kat: 5/B
4.Levent 34396 İstanbul
T: 90212 - 709 08 50
F: 90212 - 283 11 50
E: [email protected]
Gaziantep
İncili Pınar Mh., Nişantaşı Sok.
F&H İş Merkezi, No:3, Kat:5
Şehitkamil 27100 Gaziantep
T: 90342 - 215 22 00
F: 90342 - 215 13 13

indir... - Erciyes Teknopark

Transkript

Benzer belgeler

Alo 140

İstanbul, 11.08.2016 Konu :6728 Sayılı Torba Kanun İle Ar

T.C. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Eğitim ve Yayın

Beyler Lütfen Ceplerinizi Boşaltın (Nisan 2008)

İlaç Sektöründe Ar