Lökositozlu Çocuğa Yaklaşım
Transkript
Lökositozlu Çocuğa Yaklaşım
LÖKOSİTOZLU ÇOCUĞA YAKLAŞIM Doç.Dr.Alphan Küpesiz Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematoloji Onkoloji BD Antalya Lökositoz gerçek mi? • • • • • Trombosit kümeleri Çekirdekli eritrositler (normoblast) Eritrositlerin hemolizi Kriyoglobulinler Kriyofibrinojen Normal varyasyon: Toplumda %2.5 olguda lökosit sayısı >11000 /mm3 olabilir Trombosit kümeleri Kriyoglobuline bağlı eritrosit aglütinasyonu Normoblastlar Normal Lökosit Sayıları • Lökosit sayısını artıran hücre tipi genellikle nötrofillerdir • Lenfosit, monosit, eozinofil ve nadiren bazofil sayısında artış olması da lökositoza neden olabilir • Etkilenen lökosit alt tipine göre sınıflandırılır • Lökositoz: >11000 /mm3 Fizik Muayene • Enfeksiyon, inflamasyon ve malign hastalıkları dışlamak; • Ateş • Hipotansiyon, şok, taşikardi, hipotermi • Abse veya herhangi bir bölgede enfeksiyon bulgusu • Hepatosplenomegali, lenfadenopati • Eklem şişliği, eritem Nötrofili • En sık nötrofilik komponentin artmasına bağlı olduğu için nötrofili ile lökositoz genelde eş anlamlıdır • Tam kan sayımı yapıldığında sadece dolaşımdaki transit halindeki nötrofiller sayılır • Büyük çocuklarda >8000/mm3 nötrofil olmasıdır Lökomoid reaksiyon: >50.000/mm3 (Septisemi, şigelloz, salmonelloz, meningokoksemi) Lökosit adezyon defekti: 100.000/mm3 Sola kayma: >%5’den fazla band form olması • Periferik nötrofil sayısı birkaç kompartmanın dengesini yansıtır. Hematopoetik Kompartman Kemik İliği Kök Hücre Matürasyon Proliferasyon Rezerv Periferik Kan Marjinal havuz Dolaşımda Nötrofili nedenleri ve mekanizması Akut Edinsel Nötrofili • • • • • • • • • • Akut-kronik bakteriyel enfeksiyonlar Travma Cerrahi Orak hücre anemisi Kronik hemolitik anemiler Sıcak çarpması Yanıklar Diabetik ketoasidoz İlaçlar (steroid, epinefrin, GCSF, GMCSF) Hemodializ sonrası (nötropeni ardından nötrofili) Kronik Edinsel Nötrofili • Kronik enfeksiyon – Tüberküloz, vaskülit, postsplenektomi, Hodgkin hastalığı, kronik myeloid lösemi, kronik kan kaybı, uzun steroid tedavisi, Kawasaki hastalığı, inflamatuar barsak hastalığı, sigara içimi Kronik Hayat Boyu Nötrofili • Konjenital aspleni, lökosit adezyon defekti, ailesel myeloproliferatif hastalık, Down sendromu, Rac-2 mutasyonu, herediter nötrofili, KML Nötrofiliye Eşlik Eden Durumlar Anemi: Enfeksiyon, inflamasyon, hemoliz, malignite, hemolitik anemiler Trombositoz: Enfeksiyon, inflamasyon, malign hastalıklar, iliğin toparlanma süreci Trombositopeni: En sık sepsis, HÜS, TTP Eritroblast varlığı: Septik şok, lökoeritroblastik reaksiyon Toksik granülasyon Nötrofili ve Sola Kayma Nötrofili Akut Konstitüsyonel Kronik edinsel KML? BK >100000 Ve/veya aşırı sola kayma Evet Down sendromu /aspleni sendromu bulgularını ara ↑BK açısından aile öyküsü Hayır LAP skoru Stres/ travma Egzersiz Enfeksiyon Hipoksi Hemoraji Bakteriyel enf. İlaçlar Hemoliz DKA Böbrek yetmezliği Hepatik koma KML Kr. İnfeksiyon veya inflamatuar hastalık Kortikositeroidler Hemoliz Kr. Kan kaybı Aspleni Malignite Myeloproliferatif hastalık Tirotoksikoz Down sendromu Aspleni sendromları LAD Kr. İdyopatik nötrofili Familyal Myeloproliferatif hastalık Herediter nötrofili Lenfositik Lökositoz • Toplam lökosit sayısının 11 000/mm3 üzerinde; Mutlak lenfosit sayısının (MLS) 4800/mm3 üzerinde olması • Normal lökosit sayısı varlığında mutlak lenfosit artışı lenfositoz • Nedenleri: En sık akut viral enfeksiyonlar Lenfositoz EBV± CMV titresi Atipik lenfosit (viral ya da blast) için PY Pertusis titresi PPD Brusella titresi/ kültürü Enfeksiyoz mononükleoz Pertusis ALL CMV Tbc Brusella Tirotoksikoz Addison hastalığı Viral hepatit Monositik Lökositoz: • Toplam lökosit sayısının 11.000/mm3 üzerinde mutlak monosit sayısı >800 /mm3 • Akut bakteriyel enfeksiyon • Protozoal, viral ve riketsial hastalıklar • Tüberküloz • Löseminin akut veya kronik formları! (Prelösemi, KML, lenfoma) Monositoz Akut/Kr enfeksiyon bulguları Tüberküloz Sifiliz Tifo Bruselloz Adenopati Anormal kan sayımı Nötropeni Kemoterapi Aspleni İliğin iyileşme dönemi Hemoliz Hodgkin hastalığı Nonhodgkin lenfoma Nötropeniler Splenektomi sonrası Lösemiler (akut-kronik) Kr. İnflamatuar hastalık bulgusu SLE JRA LCH Ülseratif kolit Rejyonel enterit Poliarterit Eozinofilik Lökositoz • Toplam lökosit sayısının 11 000 /mm3 üzerinde; mutlak eozinofil sayısının 450 /mm3 üzerinde olması • Allerjik hastalıklar: Astım, rinit, atopik dermatit, ürtiker • Enfeksiyonlar: Parazitler (doku invazyonu yapanlar), bakteriler (kızıl, tbc), klamidya, fungal • Deri hastalıkları: Ekzema, psoriazis, pemfigus • Kollajen doku hastalıkları: Romatoid artrit, PAN, SLE… • İlaçlar: Karbamazepin • Pulmoner hastalıklar: Bronşektazi, kistik fibrozis, Löffler sendromu • Hepatit: Kolestatik • Malign hastalıklar:Hodgkin hastalığı, lenfoma, lösemi, MDS, solid tm • İmmün yetmezlik: Hiper IgE, GVHH, IgA eksikliği • Endokrin hastalıklar: Adrenal yetmezliği • Renal hastalık: İntersitisyel nefrit • İdiopatik: Hiper eozinofilik sendrom Bazofilik Lökositoz: • Toplam lökosit sayısının 11 000/mm3 üzerinde; mutlak bazofil sayısının 200/mm3 üzerinde olması • Nedenleri: • • • • • • • • Myeloproliferatif hastalıklar (KML) Alerjik ve yangısal reaksiyonlar Varicella JRA Ülseratif kolit Hemoliz Hodgkin Hastalığı Endokrinopatiler Kronik Myeloid Lösemi: • KML’de – Düşük LAP skoru – Philadelphia kromozomu – Periferde band hücrelerden daha immatür hücrelerin varlığı, eozinofili , bazofili, monositoz Lökosit adezyon eksikliği • • • • • • İnatçı lökositoz Göbek kordonunun geç düşmesi Sık enfeksiyon Nötrofil aktivasyonunda defekt Nötrofillerde CD 18, integrinlerin ekspresyonu Ȼ Endotele adezyonları bozulmuştur Teşekkürler