3. Aklama Suçunun Aşama ve Yöntemleri

Aklamanın Aşamaları ve
Yöntemleri
Aklamanın Aşamaları
• Yerleştirme (Placement)
• Ayrıştırma (Layering)
• Bütünleştirme (Integration)
Her aklama sürecince bu aşamaların üçünün de
ayrı ayrı gerçekleşmesi zorunlu değildir.
Bazen bu aşamaların ikisi veya üçü tek işlemle
gerçekleştirilebilir ya da bazı aşamalar
gerçekleştirilmeden aklama süreci
tamamlanabilir.
Yerleştirme Aşaması
• Suçtan kaynaklanan gelirin yasal ekonomik sisteme sokulması
amaçlanır
• Gelir ile yasadışı kaynağı arasındaki bağ henüz kesilmemiştir
• Tespit, takip, yakalama ve el koymanın en kolay aşamasıdır
Bu nedenle yükümlülerden müşterinin
tanınması prensibi çerçevesinde daha
dikkatli olmaları beklenir
Yerleştirme Aşaması
• Fiziki olarak yurtdışına çıkarılıp denetimin az olduğu ülkelerde
bankaya yatırılabilir
• Küçük tutarlara bölünerek ülke içindeki çeşitli bankalara
yatırılabilir
• Farklı kişiler adına açılmış hesaplara yatırılabilir
• Gayrimenkul, antika, vs alınabilir
• Hisse senedi, tahvil, bono, çek, poliçe gibi mali araçlara
yatırılabilir
Ayrıştırma Aşaması
Amaç :
• Yasa dışı şekilde elde edilen fonu kaynağından
mümkün olduğunca uzaklaştırmak
• Gelire yasal bir gerekçe kazandırmak
• Böylece paranın izinin sürülmesini, bulunmasını ve
yakalanmasını imkansız hale getirmektir
Ayrıştırma Aşaması
Fonun kaynağının suç geliri olduğunu gizlemek, yani
yasa dışı kazancı kaynağından ayırmak için
• Sıklık
• Karmaşıklık
• Hacim
bakımından yasal işlemlere benzeyen bir dizi işlem
yapılır
Ayrıştırma Aşaması
• Suç geliri başarılı bir şekilde sisteme entegre
edilmişse, transferi ve kaynağından uzaklaştırılması
son derece kolay ve hızlı olacaktır
• Para sisteme girdikten sonra bankadan bankaya,
ülkeden ülkeye akmaya başlar
Ayrıştırma Aşaması
• Paranın izini sürmek oldukça zor, zaman alıcı ve
yüksek maliyetlidir
• Suçlu, yetkili makamlar ile arasındaki mesafeyi hızla
açabilir
• Özellikle bu aşamada uluslararası işbirliği önem
taşır
Yükümlülerin müşterileriyle ilişkilerinde azami özeni göstermeleri,
şüpheli işlemlerin bu aşamada da tespiti açısından önem arz eder
Bütünleştirme Aşaması
• Daha önce mali sisteme giren ve yapılan işlemlerle
yasadışı kaynağından uzaklaştırılıp bağlantısı
koparılan ekonomik değer kullanıma hazırdır
• Suç geliri artık yasal bir kimlikle mali sistemde boy
gösterir, şekil değiştirmesine gerek kalmamıştır
Bütünleştirme Aşaması
• Aklanan para ile menkul veya g.menkul, hisse
senedi, tahvil, bono alma
• Kredi almak için teminat gösterme, borç verme veya
borçların itfasında kullanma
ve buna benzer her türlü yasal işlem yapılabilir
Artık kaynağına ilişkin yasal bir açıklama yapılabilecektir
Çok Kullanılan Aklama Yöntemleri
0 Fonların fiziken ülke dışına kaçırılması
0 Şirinler (Smurfing) yöntemi
0 Parçalama (Structuring) Yöntemi
0 Vergi Cennetleri (Off-shore merkezler)
0 Tabela şirketleri (Paravan şirketler)
0 Oto-finans borç yöntemi (Loan-back)
0 Döviz büroları
0 Kumarhaneler
Çok Kullanılan Aklama Yöntemleri
0 Sahte fatura (Hayali İhracat)
0 Nakit para kullanılan şirketlerin kullanılması
(göstermelik şirketler)
0 Resmi olmayan havale sistemleri (Alternative
Remittance Systems)
0 İnternet Bankacılığı
0 ..........
Şirinler (Smurfing) Yöntemi
B Bank
A Bank
A BANK
B BANK
20 kişi x 9.000 USD
20 kişi x 9.000 USD
= 180.000 USD/gün
= 180.000 USD/gün
= 1.800.000 USD/10 gün
= 1.800.000 USD/10 gün
3.600.000 USD
Havale
YURTDIŞI
Parçalama yöntemi
100
80
521
150
Vergi Cennetleri / Off-Shore Merkezler
Herhangi bir reel üretim faaliyetinin çok az olduğu
ya da hiç olmadığı bu merkezlerde ekonomi
finansal faaliyetlere dayanmaktadır
Özellikle yerel bankacılık sistemleri ve paravan şirketler
vasıtasıyla aklamanın kolay olduğu yerlerdir
Vergi cennetleri müşteri çekmek için:
• Gizlilik
• Politik istikrar
• Vergilendirmenin olmayışı ya da zayıf oluşu
• Sermaye hareketlerinde tam serbesti
• Gerekli altyapı (telekomünikasyon, ulaşım,
konaklama)
• Uzman personel veya kurum (danışman, avukat vs)
gibi olanaklar sağlamaktadırlar
Tabela şirketleri (Paravan şirketler)
P.Ş.
P.Ş.
P.Ş.
P.Ş.
Off-shore
Merkezi
P.Ş.
Karapara
Paravan Şirket
(Shell Company)
Kar yapılmış gibi gösterilip
Değerli ya da değersiz emlak,
elde edilen gelirin vergisi
kağıt alıp, bilinçli
ödenerek yasallaştırılabilir
spekülasyonlarla değerlenmiş
gösterilebilir
GÖSTERMELİK ŞİRKETLER
Nakit para akışının çok yoğun olduğu iş kolları tercih edilir.
(Fast food zincirleri gibi)
Paravan şirketlerden farkı faaliyetin aslında yapılıyor olması
ama gerçek amacın gizlenebilmesine olanak sağlamasıdır
Kullanım nedeni, muhasebelerinin çok güç denetlenir
oluşudur
Bu tür işyerlerinde ne kadar satış yapıldığının ölçümü son
derece zor olmaktadır. Böylece yasadışı kaynaklardan gelen
para, burada kazanılanlarla harmanlanarak gizlenmektedir
Oto-finans borç yöntemi (Loan-back)
Off-shore
Merkezi
Banka
1
Kara
para
Yatırım yapıcam
Kredi lazım !
2
Banka
4 (Teminatın Haczi)
3
Uluslararası Sınır
Döviz Büroları
Gelir kaynağından bir ölçüde olsa
uzaklaştırılabilir
Küçük banknotlar büyüklere, farklı
para birimlerine çevrilebilir
DÖVİZ
BÜROSU
Kimi ülkelerde döviz büroları fon
transferi yapabilmekte, nakit karşılığı
bazı parasal araçlar (seyahat çekleri,
kişisel çek) verebilmektedir
Diğer Yöntemler
• Fonların fiziki olarak ülke dışına kaçırılması
• Kumarhaneler
• Hayali ihracat – sahte fatura
Mücadele Yöntemi
ÖNCÜL
KARA
KARAPARA
SUÇ
PARA
AKLAMA
BANKA
Mali sistemde
gerçekleşen bir takım
şüpheli durumlardan yola
çıkarak öncül suçla
bağlantıyı ortaya koymak