docdosyayı indir - beşiktaş müftülüğü
download 
Şikayet Transkript
dosyayı indir - beşiktaş müftülüğü
T.C. BAŞBAKANLIK DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAC VE UMRE HAZIRLIK KURSLARI T.C. BAŞBAKANLIK DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğü HAC İBADETİNİN GEREĞİ OLARAK BİR ARADA YAŞAMA BİLİNCİ Hazırlayan: Turgut ERHAN Talas Müftüsü İNSANİ İLİŞKİLER AÇISINDAN HAC AMAÇ Hacı adayına, İslam kardeşliğinin ve buna bağlı olarak kardeşlik hukuku ve ahlakının mahiyetini ve bunun insanı olgunlaştırıcı rolünü fark ettirmek, herkesi kardeşçe davranmaya istekli hale getirmektir. HAC, EŞİTLENME - SEFERBERLİK َّاس إِنَّا َخلَ ْقنَا ُكم ِّمن ذَ َك ٍر َوأُنثَى َو َج َع ْلنَا ُك ْم ُشعُوبًا ُ يَا أَيُّ َها الن ِوقَ بائِل لِت عارفُوا إِ َّن أَ ْكرم ُكم ِعن َد اللَّ ِه أَتْ َقا ُكم إِ َّن اللَّه َعل يم َخبِ ٌير ٌ َ ْ ْ ََ َ ََ َ َ َ Ey insanlar! Şüphe yok ki, biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizi tanımanız için sizi boylara ve kabilelere ayırdık. Allah katında en değerli olanınız, O’na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır. Şüphesiz Allah hakkıyla bilendir, hakkıyla haberdar olandır. Hucurat, 13 Hac, • hem yaratana karşı görevlerimizi yerine getirdiğimiz • hem görev de ve yaratılmışlara karşı sorumlulukları idrak ettiğimiz bir ibadettir. Hacı adayı daha yola çıkmadan önce kendisini hazırlayıcı bir eğitimden geçirir. Bir arada yaşamanın bilincini ve müminde olması gereken davranışları öğrenmeye çalışır. Yumuşak huylu, mütevazi, hoşgörülü, öfkesini yenen, ihlas sahibi, adil, mesuliyetinin idrakinde ve herkese saygılı Kişinin onur ve haysiyetine zarar veren her türlü fiil ve davranıştan uzak durup kul haklarına riayet etmek gerekir.(gıybet, su-i zan, alay, küçümseme vb) ِ ِ ِ َّ ِ َّ ِ َّ َّ سوا َوََل يَغْتَب س ج ت َل و م ث إ ن ظ ال ض ع ب ن إ ن ظ ال ن م ا ير ث ك وا ب ن ت اج وا ن آم ين ذ ْ ِّ َ َ ِّ ِّ َّ َ ُ َ ْ َ ْ َ ُ َ َ َ يَا أَيُّ َها ال ٌَ َ ً ُ ِ ِ ضا أَي أ ب ح ُّ ُ بَّ ْع ََح ُد ُك ْم أَن يَأْ ُك َل لَ ْح َم أَخ ِيه َم ْيتًا فَ َك ِرْهتُ ُموهُ َواتَّ ُقوا اللَّهَ إِ َّن اللَّه َ ُ ً ض ُكم بَ ْع ِتَ َّواب َّر يم ح ٌ ٌ “Ey iman edenler! Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah tövbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir.” Hucurat, 12 ِ ود أ ِ يا أَيُّها الَّ ِذين آمنُواْ أَوفُواْ بِالْع ُق َّ ِ يمةُ األَنْ َع ِام إَِلَّ َما يُ ْت لَى َعلَْي ُك ْم ه ب م ك ل ت ل ُح َ ُ ْ َ ُ ْ َ َ َ َ الص ْي ِد َوأَنتُ ْم ُح ُرٌم إِ َّن اللّهَ يَ ْح ُك ُم َما يُ ِري ُد َّ غَْي َر ُم ِحلِّي “Ey iman edenler, akidlerinizi yerine getirin…” MÂİDE - 1 Unutmamak gerekir ki, “Akitleri yerine getirmek” sadece ihram yasaklarına uymakla sınırlı değildir. Allahın haram kıldığı her şeyi haram bilip kaçınmak gerekir. ...فال رفث وَل فسوق وَل جدال فى الحج... BAKARA - 197 Münakaşa, tartışma, sövme, kötü söz söyleme, küfür, isyan, kalp kırma vb davranışların sadece haremde değil her zaman yasak olduğu bilincini oluşturmak gerekir. (iyiyle iyi….) Ebu Hüreyre radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre, Rasülullah sallallahu aleyhi ve sellem: Müflis kimdir, biliyor musunuz?" diye sordu. Ashab: Bizim aramızda müflis, parası ve malı olmayan kimsedir, dediler. Rasulullah (sav): Şüphesiz ki ümmetimin müflisi, kıyamet günü namaz, oruç ve zekat sevabıyla gelip, fakat şuna sövmüş, şuna iftira etmiş, şunun malını yemiş, bunun kanını dökmüş, şunu dövmüş, bu sebeple iyiliklerinin sevabı şuna buna verilen ve üzerindeki kul hakları bitmeden sevapları biten, hak sahiplerinin günahları kendisine yükletilip sonra da cehenneme atılan kimsedir" buyurdular. Ortak kullanım alanlarına bizim kadar başkalarının da ihtiyacı olduğu unutulmamalı ve gerektiğinde önceleme yapılmalı. (aynı odayı, mutfağı, banyoyu, lavaboyu, asansörü, otobüsü ve aynı uçağı birlikte kullandığımızı ve kısa süreli komşuluk yaşadığımızı unutmamamız gerekir.) ِ ِ ِ ِ ِ ِ ت ن ن ظ ى ت ح ر ا ْج ل ا ب ى ين وص ي يل ر ب ج َ َما َز:)سول اللّه(صعلم ُ قال َر َ ُأنَّه َ ُ َْ َّ َ ُ ُ ْ ال َُسيُ َوِّرثَه “Cebrail bana komşu hakkını o kadar anlattı ki neredeyse komşuyu komşuya mirasçı kılacak zannettim.” (Buharî, Edeb 28) ِ ِ ِ ِ ِ َ ب لِنَ ْف ِس ِه ح ي ا م يه خ أل ب ح ي َّى ت ح م ك د َح أ ن م ُ ُ ُّ ُ َ َّ ُ َ ْ َ ُ َل يُ ْؤ “Sizden biriniz kendisi için istediğini Müslüman kardeşi için de istemedikçe (kâmil manada) iman etmiş olamaz.” [Buhârî, İmân 7; Müslim, İmân 71, 72; Tirmizî, Kıyâme 59; Nesâî, İmân, 19, 33] Mü’min yeri geldiği zaman kardeşlerini kendine tercih edendir. (i’sar) (Hac ibadeti esnasında imkanlar ölçüsünde başka müminlere yer açma/ gönlünü (Huzeyfetü’l Adevi nin Yermük Savaşı hatırası, Hz. Ömerin vefatı sırasında Hz. Aişe’den yer istemesi vb) ِ المسلِم من سلِم الْمسلِمو َن ِمن لِسانِِه و:رسول اللّ ِه ِ والْم َه،يد ِه اج ُر َم ْن ُ قال ُ َ َ َ ْ ُ ْ ُ َ َ َْ ُ ْ ُ َُه َجر َمانَهى اللّهُ َع ْنه ”Müslüman, elinden dilinden Müslümanların emniyet ve esenlikte olup (zarar görmedikleri) kimsedir. Muhacir de, Allah’ın yasak ettiği şeylerden uzaklaşıp onları terk edendir.” (Buhârî, Îmân 4, 5, Rikak 26; Müslim, Îmân 64, 65. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Cihâd 2; Tirimizî, Kıyâmet 52, Îmân 12; Nesâî, Îmân 8, 9, 11) Yanımızdaki insanları rahatsız edici durumlardan uzak durmak gerekir. (Oturuş, konuşma, giyiniş, hal-hareket, kadınerkek mahremiyeti gibi) ِ ومن َكا َن في حاج ِة، المسلِم أ ُخو المسلِ ِم َلَ يظْلِمه وَلَ يسلِمه:سول اللّ ِه أخ ِيه َكا َن اللّهُ في ُ قال َر َ َ َ ْ ََ ُ ُ ْ ُ َ ُ ُ َ ُْ ُ ُْ ِ ِ ومن فَ رج عن مسلِ ٍم ُكربةً فَ رج اللّه عنه بِها ُكربةً ِمن ُكر،حاجتِ ِه ً َوَم ْن َستَ َر ُم ْسلِما،ب يَ ْوم ال ِْقيَ َام ِة َ ْ َ ْ َ ُ ْ َ ُ َ َّ َ ْ ْ ُ ْ َ َ َّ ْ َ َ َ َ َستَ َرهُ اللّهُ يَ ْوَم ال ِْقيَ َام ِة “Müslüman Müslüman'ın kardeşidir ona zulmetmez; onu düşmana teslim etmez. Kim bir Müslüman kardeşinin ihtiyacını giderirse, Allah da onun bir ihtiyacını giderir. Kim bir Müslüman'ın sıkıntısını giderirse, Allah da kıyamette onun bir sıkıntısını giderir. Kim de bir Müslüman'ın ayıbını örterse, Allah da kıyamette onun bir ayıbını örter.” (Buhârî, Mezâlim, 3; Müslim, Birr, 58) Hac yolunda Allah’ın misafirlerine yardımın önemli bir husus olduğu, özellikle birlikte hareket etme zarureti bulunan durumlarda beraber olduğumuz insanları rahatsız edecek hususlardan (İntikaller vb) kaçınmak, temizlik, tertip ve düzene uymak gerekir. ٌإِ َّن َما ا ْل ُم ْؤ ِم ُنونَ إِ ْخ َوة “Mü’minler ancak kardeştir.” Hucurât 49/10 Varlığın özünde sevgi vardır. ِ ات ِمن النِّساء والْبنِين والْ َقن َّ اطي ِر ال ُْم َقنطََرِة ِم َن ِ الذ َه ِ ُزيِّ َن لِلن َّ ب َّ ب َوال ِْف ض ِة ُّ َّاس ُح َ َ َ َ َ َ َ ِ الش َه َو ِث َذل ِ والْ َخ ْي ِل الْمس َّوم ِة واألَنْ ع ِام والْحر ِ الدنْ يَا َواللّهُ ِعن َدهُ ُح ْس ُن ال َْم ُّ ْحيَ ِاة آب ل ا اع ت م ك َ ُ َ َ َ َْ َ َ َ َ َ ُ َ Kadınlar, oğullar, yük yük altın ve gümüş, salma atlar, davarlar ve ekinler gibi nefsin şiddetle arzuladığı şeyler insana süslü gösterildi. Bunlar dünya hayatının geçimliğidir. Oysa asıl varılacak güzel yer ancak Allah’ın katındadır. ÂLİ İMRÂN - 14 Sevgi imanın gereğidir. ّ ُ قال رسول َوالَ ُت ْؤ ِم ُنوا َح ّتى،الج َّن َة َح َّتى ُت ْؤ ِم ُنوا َ َوالَّذِي َن ْفسِ ي ِب َي ِد ِه الَ َتدْ ُخلُوا:للا ُ ش ْى ٍء إ َذا َف َع ْل ُت ُموهُ َت َحا َب ْب ُت ْم؟ أ ْف َ أَالأدلُّ ُك ْم َعلى.َت َحا ُّبوا سالَ َم َب ْي َن ُك ْم َّ شواال “Canım kudret elinde olan Allah'a yemin ederim ki sizler iman etmedikçe sevmedikçe de cennete iman etmiş giremezsiniz. Birbirinizi olmazsınız. Yaptığınız takdirde birbirinizi seveceğiniz bir şey söyleyeyim mi? Aranızda selamı yayınız!" (Müslim, îman 93-94. Ayrıca bk.Tirmizî, Et'ime 45, Kıyamet 56; İbni Mace, Mukaddime 9, Edeb 11) Farklılıklara tahammül Kırmama, incitmeme duyarlılığı ف َع ْن ُه ْم ُ فَا ْع ِ ِ ِ ِ ًّ ِ ُّ ك ل و ح ن م ا و ض ف ن َل ْب ل ق ْ ل ا ظ ي ل غ ا ظ ف نت ك و ل و م ه ل نت َ َ َ َ َ َ ُ ْ َ َ َ َْ ْ َ ْ َ ْ ُ َ فَبِ َما َر ْح َم ٍة ِّم َن اللّ ِه ل ِ ين ُّ ت فَتَ َوَّك ْل َعلَى اللّ ِه إِ َّن اللّهَ يُ ِح َ استَ غْ ِف ْر لَ ُه ْم َو َشا ِوْرُه ْم فِي األ َْم ِر فَِإذَا َع َزْم ْ َو َ ب ال ُْمتَ َوِّكل “Ey peygamber eğer onlara karşı kırıcı, katı yürekli ve sert olsaydın etrafından dağılır giderlerdi……” 3 / ÂLİ İMRÂN - 159 Sevgiyle acılar tatlılaşır, Sevgiyle bakırlar altınlaşır. (Mevlana) Yaratılanı hoş gör, Yaradan dan ötürü (Yunus Emre) Başkalarının eksik ve kusurlarıyla uğraşmaya ayıracak hiç vaktimiz olmamalıdır. طوبى لمن شغلته عيوبه عن عيوب الناس “Kendi eksik ve kusurlarını düzeltmek için uğraşmaktan başkalarının eksik ve kusurlarıyla uğraşmaya vakit bulamayan kişiye ne mutlu!” ِ ِ ِ ِ ي ل و َ ُْجنَّة ٌ ورة ثَ َو ْ َ اب إَل ال َ س ل ْل َح َّجة ال َْم ْب ُر َ َ “Mebrur haccın sevabı ancak cennettir” (Buhârî, “Umre”, 1; Müslim, “Hac”, 437. Ayrıca bk. Tirmizî, “Hac”, 88; Nesâî, “Menâsik”, 3, 5, 77; İbni Mâce, “Menâsik”, 3.) HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAC İBADETİNİN GEREĞİ OLARAK “BİR ARADA YAŞAMA BİLİNCİ” Sunum: İsmail ÖZELBAŞ Başvaiz / Beşiktaş Müftülüğü HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hac, hem yaratana karşı görevlerimizi yerine getirdiğimiz hem de yaratılmışlara karşı görev ve sorumlulukları idrak ettiğimiz bir ibadettir. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Çıkılan yolculuğun sebebi; İlahi Çağrı Niçin gidiyoruz? َ ِّ َّ اس ِبا ْل َح ِّج ن ال ِي ف ن ذ َوأ ِ ْ ْ َ َ ا ُ ُ ُ َ ِيق م ع ج ف ل ك ِن م ت أ ي ِر م ا ض ل ك ى ل ع و اال ج ر ك و ت َيأ َِين َ ٍّ َ َ َ َ َ ِّ ِّ ٍ ِ ٍ İnsanlar arasında haccı ilan et ki, gerek yaya olarak, gerek uzak yollardan gelen yorgun develer üzerinde sana gelsinler. HACC - 27 HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İcabet / Telbiye Nereye ve nasıl? لبيك اللهم لبيك لبيك ال شريك لك لبيك ان الحمد والنعمة لك والملك ال شريك لك Adem ve Havva’nın kimliğinde buluşmak ve yitik Cenneti murad etmek HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AMAÇ Her karışı peygamberlerin, Kainatın Efendisinin ve Sahabe-i kiramın hatıraları ve izleriyle dolu kutlu iklime yolculukta, mebrur bir hac yapıp tertemiz bir milad ile dönmek. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BİR ARADA YAŞAMANIN VE HAC İBADETİNİN SOSAL GEREKLERİ Hac yapanlardan adeta melekleşmeleri isteniyor; refes, füsuk ve cidal yok ٌ ْال َح ُّج أَ ْش ُه ٌر مَّعْ لُو َم َ س وق َوالَ ِجدَال َ فِي ا ْل َح ِّج ُ ُض فِي ِهنَّ ا ْل َح َّج َفالَ َر َف َث َوالَ ف َ ات َف َمن َف َر ّ َو َما َت ْف َعلُو ْا مِنْ َخ ْي ٍر َي ْعلَ ْم ُه َّ للا ُ َو َت َز َّودُو ْا َفإِنَّ َخ ْي َر ِ ون َيا أ ُ ْولِي الَ ْل َبا ب ِ ُالزا ِد ال َّت ْق َوى َوا َّتق Hac (ayları), bilinen aylardır. Kim o aylarda hacca başlarsa, artık ona hacda cinsel ilişki, günaha sapmak, kavga etmek yoktur. Siz ne hayır yaparsanız, Allah onu bilir. Azık toplayın. Kuşkusuz, azığın en hayırlısı takvadır. Ey akıl sahipleri, bana karşı gelmekten sakının. BAKARA - 197 HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hadisi Şerif ُ ْ َرضِ َى ا ه ّٰللُ َع ْن ُه َقا َل َس ِمع- َعنْ أَ ِبى ه َُري َْر َة صلَّى ا ه ّٰللُ َعلَ ْي ِه َو َسلَّ َم َيقُو ُل َ َّت ال َّن ِبى ه ّ س ْق َر َج َع َك َي ْو ِم َو َلدَ ْت ُه أ ُ ُّم ُه ِ َمنْ َح َّج ُ ّلل َف َل ْم َي ْرفُ ْث َو َل ْم َي ْف Ebû Hüreyre (r.a.) dedi ki, ben Resûlullah (s.a.s.) ‘ın şöyle buyurduğunu işittim: "Kötü söz söylemeden ve büyük günah işlemeden hacceden kimse, annesinden doğduğu gündeki gibi günahsız olarak (evine) döner." (Buhârî, “Hac”, 4, “Muhsar”, 10) Refes; cinsel ilişki, çirkin ve fahiş söz veya kadınların yanında cinsel ilişkiden söz edilmesi anlamlarını kapsar. HACDA İNSANİ İLİŞKİLER HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (Bakara,2 /197) َّ … َو َت َز َّودُو ْا َفإِنَّ َخ ْي َر. • ِ ون َيا أ ُ ْولِي الَ ْل َبا ب ِ ُالزا ِد ال َّت ْق َوى َوا َّتق “(Yol için) kendinize azık alın. Gerçekten en hayırlı azık takvadır.” (Bakara,2 /197) HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HACI SABIR! Hac organizasyonu sürpriz ve zorluklarla doludur. Ancak sabır, azim, temkin, teenni, tahammül ve hoşgörü ile birçok engel aşılabilir. Tartışma, kavga, kötü söz, aşırı tenkit ve taşkınlıklarla kişi veya kişilerin gönüllerini kırmayalım, haccımızın faziletini düşürmeyelim. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kul haklarına riayete ayrı bir özen gösterilmelidir. • Hac ibadetinin her aşamasında sabır ve tedbiri elden bırakmayalım. • Haccın her şeyden önce bir sabır eğitimi olduğunun bilinciyle, şartlar ne olursa olsun kimseye kızmamalı, kimseyi kırmamalı, haklı da olsa sabretmeli, Kur'an-ı Kerimin ifadesiyle "öfkemizi yutmalıyız." HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Anlaşılmalı ki… • Hacda insani ilişkiler, ibadet kadar önemlidir. • Hac ve umre ibadetlerinin toplumsal yönü daha ağırdır. • Diğer müminlerle bir vücudun uzuvları gibi olmak gerekir. • Hac ve umre yardımlaşma ve dayanışma şuuru kazandırmalıdır. ِّان ِ ْ َوتَ َعا َونُوا َعلَى ا ْلبِرِّ َوالتَّ ْقوى َو َ ِّل تَ َعا َونُوا َعلَى ِ ال ْث ِِّم َوا ْل ُع ْد َو • İyilik ve takva (Allah’a karşı gelmekten sakınma) üzere yardımlaşın. Ama günah ve düşmanlık üzere yardımlaşmayın. MÂİDE - 2 HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Yol Ahlakı Kur’an ve sünnete uygun MİKAT ÖNCESİNDE İHRAM İLE YASAKLAR BAŞLAR. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BİZİ YÖNETEN VE BİZE HİZMET VEREN GÖREVLİLERLE OLUMLU İLİŞKİLER KURMAK; ALACAĞIMIZ HİZMETİN KALİTESİNİ ARTTIRACAKTIR HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hac, Tanışma ve Bağlantı Kurma Yeri ْ ض َو ٍ ك ََل َيا ِين ِ َو ِمنْ آ َيا ِت ِه َخ ْل ُق ال َّس َم َاواRum Suresi, 22 َ ت لِّ ْل َعالِم َ ِف أَ ْلسِ َن ِت ُك ْم َوأَ ْل َوانِ ُك ْم إِنَّ فِي َذل ُ اخت َِال ِ ْت َو ْاْلَر ََّّللا أَ ْت َقا ُك ْم إِن ِ َّ ارفُوا إِنَّ أَ ْك َر َم ُك ْم عِ ن َد َ لِ َت َع ُ إِ َّنا َخلَ ْق َنا ُكم ِّمن َذ َك ٍر َوأُن َثى َو َج َع ْل َنا ُك ْم َ ش ُعو ابا َو َق َبائِل َُيا أَ ُّي َها ال َّناس Hucurat, 13 َّللا َعلِي ٌم َخ ِبي ٌر َ َّ Dünyanın dört bir tarafından gelen, cinsiyetleri, renkleri, dilleri, ülkeleri ve kültürleri farklı ve fakat hedef ve gayeleri aynı binlerce müslümanın birbirleriyle kaynaşması ve görüşmesi sağlanmış olur. Bu İslamın ilk dönemindeki Arap ile Habeşli zenci Bilali Habeşiyi, İranlı Selman-ı Farisiyi ... Aynı seviyede din kardeşliğinde buluşturmuştur. Kureyşliler ile köleleri kardeş yapmıştır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hac, farklıların dinde süzülerek bütünleşmesidir. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Mekke’deki muâhât, Kureyş’e mensup bâzı müslümanların âzatlı kölelerle kardeş îlân edilmesi Biri hicretten önce, diğeri de hicretten sonra olmak üzere iki defâ aralarında “muâhât” yâni “kardeşlik akdi” yapmıştır. Mekke’deki muâhât, Kureyş’e mensup bâzı müslümanların âzatlı kölelerle kardeş îlân edilmesidir: Meselâ; Zeyd bin Hârise ile Hazret-i Hamza, Ebû Huzeyfe’nin âzatlısı Sâlim ile Ebû Ubeyde bin Cerrâh, Bilâl-i Habeşî ile Ubeyde bin Hâris kardeş olmuşlardır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Muhâcir ve Ensâr Arasında Kardeşlik Akdi: Muâhât • Muhâcirler Medîne’ye daha ilk geldikleri gün Ensâr, onları evlerinde ağırlamak için birbirleri ile yarışa girmişlerdi. Hattâ bu misâfirleri paylaşamayarak aralarında kur’a çekmek zorunda kalmışlardı. Peygamber Efendimiz (SAV) Medîne’ye geldikten beş ay sonra, Muhâcirlerle Ensârı ikişer ikişer kardeş yaptı. Rasûlullâh SAV bu kardeşlik muâhedesini Enes bin Mâlik ’ın evinde yapmıştı. • Bu kardeşlik uygulamasında tarafların mizaç bakımından birbirine benzemesi de dikkate alınmıştı. • Her bir muhâcir âileyi, Medîneli bir âile yanına aldı. Böylece aralarında kardeşlik ahdi gerçekleştirilen sahâbîler birlikte çalışacaklar, elde ettikleri kazancı paylaşacaklardı. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kardeşler arasında mesele olduğunda 3. kardeş olabilmek • Hür iradeleriyle tevhide inanmış, hak ve hayır üzerinde birleşmiş olan bütün müminler birbirlerine kardeştirler. Bu kardeşlik onları birleştiren, onlara manevî hayat bahşeden bir ruh olmuştur. َللا لَ َعلَّ ُك ْم ُت ْر َح ُمون ْ َ إِ َّن َما ا ْل ُم ْؤ ِم ُنونَ إِ ْخ َوةٌ َفأ َ َّ صلِ ُحوا َب ْينَ أَ َخ َو ْي ُك ْم َوا َّتقُوا Müminler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin. Allah'a karşı gelmekten sakının ki, size merhamet edilsin." Hucurât 49/10 âyeti bu gerçeği ortaya koymaktadır. Ayetin dikkat çektiği bir hususu burada hatırlatalım: • Evet. müminler kardeştirler: ilke olarak birbirlerine kardeşçe davranmalıdırlar. Ancak bu ilkenin çiğnendiği muhtemel durumlarda üçüncü kişilere düşen görev, bu anlaşmazlığın olabildiğince kısa bir sürede ortadan kalkmasını sağlamaya çalışmaktır. Kuran, ilâhî merhamete kavuşmanın yollarından birinin de bu olduğunu söylüyor. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAVAFTA, KAİNAT DÜZENİNDEKİ MİLYONLARCA YÖRÜNGENİN NİZAMINI UYGULAYABİLMEK Hacılar da birbirinin hak ve hukukuna riayet ederek çatışmadan görevlerini yapabilmesi HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MEZHEP FARKLILIKLARI İbadetlerde mezhebî yorumlardan oluşan farklılıkları anlayışla karşılayıp saygı gösterilmelidir. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kardeşliği Zedeleyecek Tutum ve Davranışlar Yüce Allah, müminleri kardeş ilân ettikten sonra, bu kardeşliği zedeleyen ve kardeşliğe zararlı olan kötü huyları sıralayarak müminlerin bunlardan kaçınmalarını emretmiştir. Alay etmek, ayıplamak, kınamak, lâkap takmak, su-i zanda bulunmak, tecessüs; yani başkalarının ayıp ve kusurunu araştırmak, dedikodu ve gıybet etmek, haset etmek, başkalarını çekememek gibi tutum ve davranışlar; toplum düzenini bozar ve müminler arasındaki sevgi, birlik ve beraberliği zedeler, ortadan kaldırır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Müslüman, Başkalarının Hukukuna Saygılıdır • Müslüman, başta mümin kardeşleri olmak üzere bütün insanların hakkına saygı gösteren ve onlara zarar verecek davranışlardan sakınan kimsedir. • Rabbimizin ve birlikte yaşadığımız insanların rızasını kazanmalı ve aramızdaki kardeşliği en ulvi noktaya çıkarmalıyız. • Din kardeşi olmak didişmeyi değil dayanışmayı, aldatmayı değil paylaşmayı, umursamazlığı değil diğerkâm olmayı gerektirir. Bu nedenle kin, haset, gıybet, dedikodu, önyargı, insanların gizli yönlerini araştırmak ve onları çekiştirmek gibi insanî ilişkilerimizi bozacak her türlü kötü tutum ve davranıştan sakınmamız gerekmektedir. • Beş vakit namaz kılmak için camiye gidip, aynı safta omuz omuza nasıl kenetlenerek Rabbimize yöneliyorsak, sosyal hayatta da birbirimize öyle kenetlenmeli, birbirimizi sıkıntıya düşürecek tavırlar takınmak yerine, içimizdeki sevgiyi pekiştirecek, gönlümüzü birbirimize açacak prensipleri hayatımıza aktarmalıyız. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Başkalarına yardımcı olmanın kazandıracakları, nafile ibadetin kazandıracaklarından daha fazladır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZİYARET VE GEZİ YERLERİNDE TOPLULUKTAN AYRILMAMAK, YOL ARKADAŞLARINI OTOBÜSLERDE BEKLETMEMEK HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Farklılıklar İlâhî Birer Realitedir • Farklılıklar düşmanlık ve huzursuzluk sebebi değil insanlık âleminin kültürel zenginliği, Allah'ın kudret ve hikmetinin birer işareti olarak algılanmalıdır. Zira farklılıklar Kur'an'ın ifadesiyle ilâhî bir realitedir. • Gerçek şu ki dünyamız, rengârenk çiçeklerle süslü bir bahçe misâli farklı din, inanç ve kültürlere mensup kişi veya toplumları barındırmaktadır. • Dünya üzerindeki bu farklılıkların yok edilmesi mümkün olmayacağına göre; barış, huzur ve insanca bir yaşam için aynı ortamı paylaşanların birbirlerine saygı göstermesi, birbirlerinin farklılıklarına tahammül etmesi zorunludur. Bu nedenle çağımız insanı, birey ve toplum olarak, karşılıklı saygı ve hoşgörü çerçevesinde bir arada, çatışmadan barış içinde yaşamanın gereğine inanmalı ve bir şekilde bunun yolunu bulma uğraşı içinde olmalıdır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Din kardeşlerimizde gördüğümüz eksiklikleri gidermek için Hac dönüşü çalışmalar yapmak, vazifemizdir. • Hele hele hac gibi tevhid inancı yanında müminlere eşitlik bilincini telkin eden bir ibadette, dünyanın değişik ülkelerinden farklı etnik köken ve dile sahip, aynı din, peygamber ve kitaba iman ederek, aynı amaçla bir araya gelen insanların sevgi, saygı ve hoşgörü ortamına daha fazla ihtiyaçları olduğu bir gerçektir. • Her nereden olursa olsun diğer kardeşlerimize sevgi ve saygının imanımızın bir gereği olduğunu unutmamak gerekir. Bu nedenle onları üzecek, kalplerini kıracak sözlü ve fiili tutum ve davranışlardan uzak durmak gerekir. • Yerlerde yenen yemekler ve atılan çöpler • Tavaf alanında çarpmalar, ters yönden gelmeler • Kabe ve civarında yatan hacılar … HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Başkalarının eksik ve kusurlarıyla uğraşmaya ayıracak hiç vaktimiz olmamalıdır. Kendi eksikliklerini ve kusurlarını düzeltmek için uğraşmaktan başkalarının eksiklik ve kusurlarıyla uğraşmaya vakit bulamayan kişiye ne mutlu! HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Haccımız bizi, giydirilmiş farklılıkların altındaki öze ulaştırmalıdır. Hacda dahi önceki hayatlarının etkisinden kurtulamayarak, mü'minler denizinden bir parça olabilme bilincine erişemeyip kendileri için ayrıcalıklar arayanlar, İslam'ın ön gördüğü eşitlenme bilincindeki espriyi yakalayamayanlardır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ANLAYIŞ Mü’minler kardeştir ٌإِ َّن َما ا ْل ُم ْؤ ِم ُنونَ إِ ْخ َوة Hadis-i Şerifte; "Bir kimse kendisi için istediği bir şeyi, mümin kardeşi için de istemedikçe, hakiki mümin sayılamaz." (Ebu Davud) HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Bütün müslümanların problemlerini dert edinmeli DİN KARDEŞLERİNİN İHTİYAÇLARINI GİDERMEDE YARDIMCI OLMA GAYRETİNDE OLMALI • Müslüman yakın uzak bütün müslümanların problemlerini dert edinmeli ve bu konuda kendisine ne gibi görevlerin düştüğünü, neler yapabileceğini düşünmeli ve gereğini yapmalıdır. Müslümanın toplum hayatında "nemelâzımcılık" yoktur. • Nitekim Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.) • "Tüm Müslümanların derdini kendine dert edinmeyen onlardan değildir. " (Hâkim, Müstedrek, Rekâik (7889) , IV / 352; Aclunî, Keşfü'l-Hafâ, Hadis No: 2617) buyurmuşlardır. Sağlıklı iletişim kuran ve kendisi ile kolay iletişim kurulabilen “Mümin, ülfet eden ve ülfet edilen insandır. Ülfet etmeyen ve kendisi ile ülfet edilemeyen kişide hayır yoktur.” Hadisi şerif HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ “Allah kalplere bakar”, gönül kırmamak gerekir. "Kâbe, bünyâd-ı Halîl-i Âzerest Dil, nazargâh-ı Celîl-i ekberest " Mevlana "Mekke'deki Kâbe, Âzer oğlu Halil İbrâhim peygamberin yaptığı bir binadır. Gerçek Kâbe olan insan kalbi ise, Allah'ın binası ve nazargâhıdır." HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kimseyle Münakaşa Etme! Kimseyle münakaşa etme. Anlatacaklarını münakaşa ortamı doğurmadan anlatmaya çalış. Tartışma başlamışsa artık karşınızdakini inandırmanız imkânsızdır. Münakaşada kazanan yoktur. Kazanırsanız, karşınızdakini kaybedersiniz. Kaybederseniz, hem münakaşayı hem karşınızdakini kaybedersiniz. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Öfkene hakim ol! ض َّراء َّ س َّراء َوال َّ الَّذِينَ ُينفِقُونَ فِي ال اس ِ َوا ْل َكاظِ مِينَ ا ْل َغ ْي َظ َوا ْل َعافِينَ َع ِن ال َّن ّ َو َِب ا ْل ُم ْحسِ نِين ُّ للا ُ ُيح “İnancı güçlü olanlar, bollukta da darlıkta da Allah yolun da muhtaç olanlara yardımcı olurlar. Kızdıklarında kızgınlıklarını yenerler; insanların kusurlarını bağışlarlar.. Allah böyle davrananları, güzel ahlaklıları sever...” Ali İmran Suresi, 134 HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MİSKİNLİK İLE GELSİN Aksakallı bir koca Hiç bilmez ki hâl nice Emek yemesin hacca Bir gönül yıkar ise Gönül Çalab'ın tahtı Çalap gönüle baktı İki cihan bedbahtı Kim gönül yıkar ise Sen sana ne sanırsan Ayruğa da anı san Dört kitabın mânâsı Budur eğer var ise Yunus Emre HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Paylaşma bilinci / Sadaka kültürü • Müminin her hareketini anlamlı hale getiren bir anlayış • Maddi imkan yoksa bir tebessüm yeter. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Yer açmak / Gönlünü açmak Haremeyn’de imkanlar ölçüsünde başka müminlere yer açma/ gönlünü açma Arafatta çadırda sözgelimi; kendi alanını genişletmeye çalışma yerine başkalarına da yer açmak HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Önceleme / Îsar • Havaalanlarında • Odalar, lavabo kullanımı sırasında tuvalet ve banyolar, • Asansöre binerken • İntikallerde, vasıtalarda (uçak, servis, otobüs) binerken-inerken • Yemekhanelerde yemek sırasında • Mescitlere giriş-çıkış ve ibadet esnasında HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Üstünlük ancak takva iledir. • Hacda başkalarını hakir görme gibi bir tavırdan şiddetle kaçınılmalıdır. Çünkü inanan kişi için kardeşini hakir görmesi, günah olarak ona yeter. • Diğer Müslümanları tenkit yerine, kendi eksik ve kusurlarımızla ilgilenmeli onları telafi etmeye yoğunlaşmalıyız. • Hac ibadeti, aynı zamanda farklı ülke ve bölgelerden gelen din kardeşlerinin tanışmasına fırsat oluşturmaktadır. • Herhangi bir ülkenin hacıları, diğer ülke hacılarına karşı üstünlük taslamamalıdır. Bu, cahiliye adeti olup, İslam dini tarafından kesinlikle yasaklanmıştır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hoşgörü ve Saygı • Lütfen oda, koridor, merdiven asansör, yemekhane, servis otobüsleri v.b. yerlerde yüksek sesle konuşarak arkadaşlarımızı rahatsız etmeyelim. • Kaldığımız binada, salon, asansör ve odaları ortak kullanmak zorundayız. Buralarda komşuluk ve arkadaşlık hakkına saygılı davranalım. • Yemek, servis, asansör gibi sıra beklenmesi gereken yerlerde sabırlı ve hoşgörülü olunmalı, bayanlara, yaşlı ve engelli olanlara öncelik verilmeli, birbirimize karşı da her zaman; "önce sen buyur“ diyebilmeliyiz. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hem Müslüman olarak hem de milletimizi temsil Hem Müslüman olarak hem de milletimizi temsil açısından olumsuz bir etki ve imaj bırakmamalıyız. • Müslüman kardeşlerimize karşı anlayışlı ve hoşgörülü olmalı, her gördüğümüz olumsuz davranışa kırıcı biçimde müdahale etmemeliyiz. • İslam ahlakına yaraşır davranışlar sergilenmeli, kaba ve sert söz ve davranışlardan sakınılmalıdır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kimsenin kalbini kırmayalım ve incitmeyelim • Alçak gönüllü olunmalı, kibirden, enaniyetten ve gururdan kaçınılmalıdır. • Küçüklere sevgi, büyüklere saygı gösterilmeli, yaşlı, engelli ve yardıma muhtaçların yardımına koşulmalıdır. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ OTOBÜSLERE BİNİP-İNERKEN HACI KARDEŞLERİMİZE SAYGI GÖSTERİP BİRBİRLERİMİZİN GÖNLÜNÜ KIRMAMALIYIZ. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAVAALANINDA - UZUN SÜRELİ BEKLEMELERDE SABIR - HAVAALANINDA İHRAM GİYİLECEKSE YAŞLILARA YARDIMCI OLUNMALIDIR - UÇAĞA BİNİŞ VE YERLEŞMEDE YÖNLENDİRMELERE UYMAK HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YEMEKHANELERDE • Yemekleri ihtiyacımız kadar alalım. Eksik olması halinde bir daha alınabilir. • Yemeklerin dökülmesine ve israfına neden olarak günaha girmeyelim. YEMEK SIRASI BEKLERKEN; YEMEK MASALARINDA • SIRA GÖZETMEK VE BEKLEMEDEN, YER AÇMAK, • SABIRLA BEKLEMEK MASALARDA TABİLDOT BIRAKMAMAK HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ORTAK KULLANIM ALANI ODALAR - ODA, TUVALET VE BANYOYU TEMİZ VE TERTİPLİ KULLANMAK, - İSTİRAHAT ANLARINDA GÜRÜLTÜ YAPMAMAK - ODA ARKADAŞINI RAHATSIZ EDİCİ SİGARA VB. KULLANMAMAK HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Odalarda sükûnet temizlik • Evlerde istirahat edenleri rahatsız etmeyelim. Odalara giriş ve çıkışlarda nezaket kurallarına uyalım. Eşyalarımızı kullanırken ses ve gürültü çıkarmayalım. Birimizin iş ve ibadet vaktinin, bir başkasının istirahat vakti olabileceğini unutmayalım. • Klimaları oda sakinleriyle istişareli, belirli derecede ve sürelerde çalıştıralım. • Hac mevsiminde aşırı kalabalık nedeniyle ev sahiplerince iyi bir temizlik hizmeti verildiği söylenemez. Dolayısıyla başkasından temizlik beklerken; oda, koridor, lavabo, banyo, tuvalet ve benzeri mekânları kendimiz temiz kullanalım. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Mahremiyyete hürmet ve paramızı muhafaza • Özellikle Normal Tipte bayanların bulunduğu oda ve dairelere izinsiz girmeyelim ve yakınlarımızla iletişim kurarken oda arkadaşlarını rahatsız etmeyelim. • Hem oda içinde ve hem de dışında para ve kıymetli eşyamızı koruma konusunda dikkatli olalım. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İBADET EDENLERİ RAHATSIZ ETMEMELİYİZ HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Sabır ve Dua HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAC SEMİNERLERİNE KATILMAK İbadet ve seyahat bilgilerini almak, hacı arkadaşları ile tanışmak KARŞILAŞILABİLECEK SEYAHAT VE İBADETLERLE İLGİLİ SORUNLARI ÖNLER. SEYAHATİNİZ HUZURLU, İBADETİNİZ DOĞRU OLUR. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Haccın ve umrenin; eğitim sürecine dönüştürülmesi hedefinde bayan irşat görevlilerimiz • İrşat hizmetindeki yeni anlayış, kardeşlik şuurunu pekiştirecek. Klasik usulümüze ilaveten bire bir ilgi ve her adımda irşat • Her kafileye bir hanım irşat görevlisi bu hedefin en önemli adımlarından biri • Kafilelerin yarıdan fazlası kadın. HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
olursun.
(Hz. Mevlana)
