Klinik Olasılık ve D-Dimer Testi Giriş PTE`de görüntüleme yöntemleri

Giriş
Klinik Olasılık ve D-Dimer
Testi
Dr.Erkan GÖKSU
Acil Tıp A.D.
• Pretest olasılığın tespit edilmesi ile
posttest olasılık hesaplanabilir.
• D-Dimer, çapraz bağlı fibrinin yıkım ürünü
• Pretest olasılığı ve D-Dimer değeri ile ileri
tetkik gereken hastalar seçilebilir
PTE’de görüntüleme yöntemleri
PTE’de görüntüleme yöntemleri
• Anjiografi
• Ventilasyon/Perfüzyon Sintigrafisi (V/Q)
– Altın standart
– Riskleri var
– Aritmi
– Hipotansiyon
– Birçok yerde yok yada hazırlanma süreci uzun
– PIOPED, negatif anjiografi hastasında
%1.6/yıl PTE görülmüş
– Normal perfüzyon sintigrafisi PTE’yi dışlar
– Yüksek olasılık sintigrafi PTE için %85-90
öngörücü
– Hastaların çoğu gri bölgede ve bu hastalarda
PTE %10-30 olasılıkta
– Bu nedenle sıklıkla ek test gerekmekte
Klinik Şüphe
Klinik Semptom ve Bulgular
PTE’de görüntüleme yöntemleri
• BT Pulmoner anjiografi
– Sensitivite %86
– Spesifisite %93
– Alternatif tanıları koymada da yardımcı
• Solunum yada göğüs kafesini ilgilendiren
şikayetleri olan hastalarda sıklıkla
düşünülmektedir.
• Yaş öngörücü
– Artan yaşla sıklığı artmaktadır
• Bulgular spesifik değil ama
–
–
–
–
Plöretik göğüs ağrısı
Ani başlangıçlı nefes darlığı
Alt ekstremite DVT
Hemoptizi
• PTE tanısı alan hastalarda daha fazla
1
Klinik Şüphe
Klinik Semptom ve Bulgular
Pulmoner Emboli Hastalarında Pretest Olasılığını belirlemek
• Takipneik
• Taşikardik
• EKG çekilen hastalarda;
– Taşikardi
– İnkomplet RBBB
• Arteriel kan gazı:
– Çok az katkısı var
– (A-a) gradient anlamsız bulunmuş.
D-Dimer Testi
• Fibrin yıkım ürünü
• Başka durumlarda da yükselmekte
– Major cerrahi sonrası
– Hemoraji
– Travma
– Gebelik
– Kanser
– Sepsis
– Akut arteriyel tıkanıklık
Wells ve arkadaşları
D-Dimer Testi
• Genel olarak sensitif fakat spesifik değil
• Pozitif D-Dimer venöz tromboemboli
tanısını koymaktan çok negatif test sonucu
dışlamada faydalı
• Yaşla birlikte artar
• 80 yaşından sonra bakmayın diyenler var
2
D-Dimer Testi
• Kalitatif D-Dimer
– Pozitif-negatif şeklinde sonuç
– İlk testler lateks aglutinasyon
– D-Dimer test (Diagnostica Stago)
– Dimertest ve Dimertest II (Agen biomedical)
– Minutex (Biopol)
– Nephelotex (Biopol)
– Accuclot (Sigma Diagnostics) Sen %90 Spe
%72
D-Dimer Testi
• İkinci jenerasyon kantitatif lateks assayler
– IL-test
– Tinaquant
– Liatest
• Sen %90 spe %40
• ELİSA
– VIDAS (Biomerieux) Sen %97-98 (en yüksek)
– Instant IA (Diagnostica Stago)
– Sen %92 ve spe %50
Pulmoner Emboliden Şüphelenilen
Hastaya Yaklaşım
D-Dimer Testi
• Kalitatif D-Dimer
• İkinci tip
• Tam kan aglutinasyon
– SimpliRED (Agen Biomedical)
– Sen %78-83 Spe %64-74
• Genel olarak kalitatif D-Dimer testleri
– Hızlı uygulanırlar
– Basit testlerdir
– Ucuzdur
Pulmoner Emboliden Şüphelenilen
Hastaya Yaklaşım
• Klinik olasılık
• D-Dimer testi
• Düşük olasılık+negatif D-Dimer PTE
dışlandı
• Düşük olasılık+ pozitif D-Dimer
görüntüleme ihtiyacı gerektirir
Pulmoner Emboliden Şüphelenilen
Hastaya Yaklaşım
3
4