MOBİLYA SEKTÖRÜ

Transkript

MOBİLYA SEKTÖRÜ

O R T A
A N A D O L U
İ H R A C A T Ç I
B İ R L İ K L E R İ
AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ
SEKTÖR RAPORU
HAZİRAN 2011
Orta Anadolu Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği
Adres : Mahatma Gandhi Cad. No: 103 G.O.P. 06700 ANKARA
Tel
: (312) 447 27 40 (pbx) Faks: (312) 446 96 05 - 447 01 80
e-posta : [email protected] WEB : www.oaib.gov.tr / www.turkishwood.org
O R T A
A N A D O L U
İ H R A C A T Ç I
İÇİNDEKİLER
SAYFA NO
GİRİŞ
1
DÜNYADA AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜ
2
-Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri Üretimi
-Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri İhracatı
-Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri İthalatı
TÜRKİYE’DE AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜ
-Türkiye’de Ahşap Kaplama Malzemeleri Üretimi
-Türkiye’nin Ahşap Kaplama Malzemeleri İhracatı
-Türkiye’nin Ahşap Kaplama Malzemeleri İthalatı
2
4
5
7
7
7
8
AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ
11
AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNÜN SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
12
SONUÇ
13
KAYNAKLAR
14
TÜRKİYE’DEKİ AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ ÜRETİCİ VE İHRACATÇILARI LİSTESİ
15
Hazırlayanlar: Sevil SAKARYA/Şeref CANLI
HAZİRAN 2011
Tel
: (312) 447 27 40 (pbx) Faks: (312) 446 96 05 - 447 01 80
Ahşap Kaplama Malzemeleri Raporu
G İ R İ Ş
Ahşap kaplamalar, çeşitli ağaçlardan soyma, dilme-kesme ve biçme yöntemleri ile elde edilen
0,5-0,8 mm incelikte yaprak levhalardır. GTİP-Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon Numaraları
kod Sistemi (1989)’ ne göre ahşap kaplama malzemelerinin GTİP kod numarası 44.08’dir.
Mobilya sektörünün önemli ve ayrılmaz girdilerinden biri olarak nitelendirilen ahşap kaplama
malzemelerinin üretiminde genel olarak kesme kaplama teknolojisi kullanılmaktadır. Ülkemizde
de sektörde üretim gerçekleştirilen fabrikalarda yatay yönde kesme yapan makineler
kullanılmaktadır. Ülkemizde sektörde üretim yapan firmaların büyük bir bölümü Marmara
Bölgesi’nde (%80 civarında) bulunmakta olup, bu bölgeyi İç Anadolu Bölgesi (%15)
izlemektedir.
Ahşap kaplama sanayinde dünya üretimi 1990 yılından 1993 yılına kadar yaklaşık 5 milyon m³
seviyesinde seyrederken, 1993-1997 yılları arasında artış göstermiş ve 6 milyon m³
seviyesinde gerçekleşmiştir. 2005 yılı itibariyle 12,4 milyon m³ olan dünya ahşap kaplama
malzemeleri üretimi, 2009 yılı itibariyle 12,1 milyon m³ ‘e gerilemiş bulunmaktadır. Söz konusu
beş yılda üretimde artış kaydedemeyen sektörün dünya ticaretinde de gerileme olmuştur.
2006-2010 döneminde Türkiye’nin ihracatında ise değer bazında %6,5 artış olmuş ve sektör
ihracatında 25 milyon $’a ulaşılmıştır. Ülkemiz, dünya ahşap kaplama malzemeleri sektöründe
dünya genelinde üretimde 25., ihracat ve ithalatta da 28. ülke konumundadır. Dünya
üretiminden %0,7 pay alan Türkiye, dünya sektör ticaretinden yaklaşık %1 pay almaktadır.
Ülkemizde ahşap kaplama malzemeleri sektöründe tam kapasite ile çalışılamamakta olup,
bunun en önemli nedenlerinin başında talep yetersizliği, hammadde yetersizliği ve finansman
sıkıntısı yer almaktadır.
1
DÜNYADA AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜ
Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri Üretimi: Dünya ahşap kaplama malzemeleri üretimi
2009 yılında 2008 yılına göre %1,6 gerileyerek 12,1 milyon m³ seviyesinde gerçekleşmiştir.
2005-2009 yılını kapsayan beş yıllık dönemin en yüksek üretim rakamı ise 2005 yılında
kaydedilmiştir.
Dünya Kaplama Malzemeleri Üretimi
12,6
Milyon M 3
12,4
12,4
12,3
12,2
12,1
12,0
11,9
11,8
11,8
11,6
11,4
2005
2006
2007
2008
2009
Kaynak: FAOSTAT Database, 2011
Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri Üretimi (m3)
SIRA
ÜLKELER
1
Çin
2
Malezya
3
Ekvator
4
Endonezya
5
2005
2006
2007
2008
2009
3.120.000
3.120.000
670.000
612.000
3.120.000
3.120.000
3.120.000
732.000
1.005.000
821.000
20092008
% Pay
Değişim
(%)
0,0
25,7
-18,3
6,8
6,6
112.000
420.000
483.000
795.000
795.000
0,0
1.012.000
256.000
299.000
427.000
685.000
60,4
5,7
Brezilya
620.000
620.000
620.000
620.000
620.000
0,0
5,1
6
Yeni Zelanda
672.000
665.000
688.000
513.000
488.000
-4,9
4,0
7
Kanada
880.000
900.000
600.000
500.000
450.000
-10,0
3,7
8
ABD
400.000
400.000
400.000
400.000
400.000
0,0
3,3
3,2
9
Almanya
392.000
392.000
395.000
392.825
392.825
0,0
10
Rusya Fed.
233.000
179.000
280.000
299.000
318.000
6,4
2,6
11
İtalya
470.000
470.000
470.000
400.000
317.000
-20,8
2,6
12
Fildişi Sahilleri
240.000
261.700
312.500
312.500
312.500
0,0
2,6
13
Güney Kore
574.000
544.000
481.000
376.000
286.000
-23,9
2,4
14
Hindistan
270.500
270.500
285.000
285.000
285.000
0,0
2,4
15
Gana
300.000
212.000
235.000
245.000
273.000
11,4
2,3
16
Pakistan
180.000
184.000
213.000
217.000
217.000
0,0
1,8
17
Tayland
175.000
180.000
185.000
185.000
185.000
0,0
1,5
18
Gabon
145.300
150.000
182.000
182.000
182.000
0,0
1,5
19
Vietnam
130.000
134.000
134.000
134.000
134.000
0,0
1,1
20
Avustralya
4.000
4.000
2.000
82.000
117.000
42,7
1,0
25
Türkiye
75.000
84.000
95.000
96.000
82.000
-14,6
0,7
Diğerleri
TOPLAM
1.779.269
1.851.769
1.824.504
1.820.377
1.720.402
-5,5
14,2
12.379.069
11.825.969
11.941.004
12.310.702
12.118.727
-1,6
100,0
Kaynak: FAOSTAT Database, 2011
2
Dünyanın en büyük ahşap kaplama malzemesi üreticisi ülkeleri Çin, Malezya, Ekvator,
Endonezya ve Brezilya’dır. Ülkemiz ise sektör üretiminde 25. sırada yer almaktadır. Çin’e ait
üretim verileri çok sağlıklı olarak değerlendirilmemekte olup, global düzeyde başta gelen
üreticiler arasında bulunan Malezya’nın üretiminde 2009 yılında %18 düşüş meydana gelmiş,
Endonezya’nın üretiminde ise %60 gibi yüksek bir oranda artış kaydedilmiştir. 2005-2009
dönemini kapsayan beş yılda en önemli üretim artışını üretimini 7 katına çıkaran Ekvator
gerçekleştirirken, bu dönemde en büyük düşüş ise Kanada’nın üretiminde (%49) gözlenmiştir.
ITTO (International Tropical Timber Organization) üyelerinin Tropik Ahşap
Kaplama Malzemelerinde Üretim-Tüketim-Fiyatlandırma Durumu: ITTO üyelerinin
2008 yılında tropik ahşap kaplama malzemeleri üretimi 3,2 milyon m³ seviyesinde
gerçekleşmiştir. Pek çok ihraç pazarında 2008 ve 2009 yıllarında mobilya sektöründe negatif
yönde gelişim görülmesine rağmen, ITTO üyelerinin ahşap kaplama malzemeleri üretimi 2008
yılında %13,8 artmış ve 2009 yılında da yaklaşık 3,3 milyon m³’e ulaşmıştır.
Çin hariç Asya’lı üreticiler 2008 yılında yaklaşık 1,9 milyon m³ tropik ahşap kaplama malzemesi
üretirken, Afrika 918 bin m³, Latin Amerika da 362 bin m³ üretim gerçekleştirmiştir. Tüm
bölgelerde 2008 yılında ahşap kaplama malzeme üretimi artış göstermiş olup, en önemli artış
Asya’da (%11) kaydedilmiştir.
2006-2008 döneminde ahşap kaplama malzemesi üretiminde %64 artış sağlayan Malezya’nın
2008 yılında 1 milyon m³ olan ahşap kaplama üretimi (ITTO üyelerinin %24’ü) 2009 yılında
821 bin m³ seviyesine gerilemiştir. Son yıllarda üretim kapasitesini artıran Çin, esasen ahşap
kaplama malzemesi açısından tüketici bir ülkedir. Farklı kaynaklara göre üretim verisi oldukça
değişken olan Çin bazı kaynaklara göre 2. bazı kaynaklara göre de 1. sıradaki ahşap kaplama
üreticisidir.
ITTO üyesi ülkelerin mobilya ve diğer ikincil ürün sanayilerinde (kontrplak sanayinde kullanılan
hariç) kullanıma yönelik tropik ağaçtan kaplama tüketimi 2008 yılında %17 artarak 4,1 milyon
m³ ‘e ulaşmıştır. 2009 yılına ilişkin tahminlere göre bu rakam 2009 yılında yaklaşık aynı
seviyede kalmıştır.
ITTO üyelerinde sektörün tüketimi inşaat faaliyetlerinde ve tüketici harcamalarındaki
gerilemeden olumsuz etkilenmiş, imitasyon kaplama ve diğer malzemelerden yapılan kaplama
malzemeler ile rekabet edilmek durumunda kalınmıştır. ITTO üyeleri arasında en büyük
tüketici Çin olup, onu Malezya, Fildişi Sahilleri, Brezilya ve Hindistan izlemektedir. İlk beş ülke
ITTO üyesi ülkelerin toplam tüketiminin %57’sini gerçekleştirmektedir.
Tropik kaplama malzemelerinde uluslar arası piyasalar nispeten küçük ve esasen dekoratif
dilimlenmiş kaplama içindir. Dilimlenmiş kaplama piyasası oldukça uzmanlaşmıştır ve piyasa
eğilimlerinin tümünü yansıtan net bir fiyatlandırma söz konusu değildir. Bu nedenle fiyatlar
konusunda düzenli olarak bilgi sağlayacak kaynak temininde sıkıntı vardır. Ancak dış ticaret
verilerinin değer ve miktar bazında incelenmesi (alt GTİP’ler bazında) fiyat konusunda fikir
verebilmektedir.
ITTO Üyesi Ülkeler
Üretici: Kamerun, Orta Afrika Cum., Kongo, Fildişi Sahilleri, Kongo, Gabon, Gana, Liberya,
Nijerya, Togo, Kamboçya, Fiji, Hindistan, Endonezya, Malezya, Birmanya, Papua Yeni Gine,
Filipinler, Tayland, Vanuatu, Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Ekvador, Guatemala, Guyana,
Honduras, Meksika, Panama, Peru, Surinam, Trinidad ve Tobago, Venezuela.
3
Tüketici: Avustralya, Kanada, Çin, Mısır, Avusturya, Belçika/Lüksemburg, Danimarka,
Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Hollanda, Polonya, Portekiz,
İspanya, İsveç, İngiltere, Japonya, Nepal, Yeni Zelanda, Norveç, G. Kore, İsviçre, ABD
Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri İhracatı: Sektörün dünya ihracatı 2006 yılında 3,4
milyar $ düzeyinde iken, 2010'da 2,6 milyar $'a gerilemiştir. 2006-2010 döneminde en yüksek
ihracat 2007 yılında kaydedilirken, en düşük ihracat 2009 yılında gerçekleşmiştir.
Dünya Kaplama Malzemeleri İhracatı (Milyon $)
4.000
3.500
3.745
3.490
3.413
Milyon $
3.000
2.642
2.500
2.362
2.000
1.500
1.000
500
0
2006
2007
2008
2009
2010
Kaynak: Trademap, 2011
Dünya ahşap kaplama malzemeleri ihracatının değer bazında %12,5’i üretimde 8. sırada
bulunan ABD, %8,7’si de üretimde 9. sırada bulunan Almanya tarafından yapılmıştır. Çin,
Kanada, Gabon, İtalya, Malezya, İspanya, Rusya Federasyonu ve Romanya ise dünya
ihracatında ilk on sırada bulunan diğer ülkelerdir. Söz konusu on ülke dünya ihracatının değer
bazında %60’ını gerçekleştirmiştir.
İlk on ülke arasında 2006-2010 döneminde ihracatını 5 kattan fazla artıran Rusya Federasyonu
en yüksek oranlı artışı kaydederken, en büyük düşüş üretiminde de önemli oranda gerileme
gözlenen Kanada’nın ihracatında gözlenmiştir.
Dünya ahşap kaplama malzemeleri ihracatında dünya sıralamasında 28. olan ülkemiz ise;
2006-2010 dönemini kapsayan beş yılda sektör ihracatını %7 artırarak 2010 yılında 25 milyon
$ ihracat yapmıştır.
Dünya ahşap kaplama malzemeleri ihracatı miktar bazında incelendiğinde; genel olarak düşüş
eğilimine girerek 2006 yılında 1,5 milyon ton olan ihracatın 2010 yılında 953 bin tona gerilediği
görülmektedir. Ortalama ihraç fiyatları ise 2006-2010 döneminde inişli çıkışlı bir seyir izleyerek
2006 yılında 2.206 $/ton olan fiyat 2010 yılında 2.773 $/ton’a çıkmıştır.
4
Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri İhracatı (Bin $)
SIRA ÜLKELER
1
2006
2007
2008
2009
2010
2010-2009
Değ.(%)
% Pay
A.B.D.
523.412
526.941
430.402
297.031
328.998
10,76
12,45
2
Almanya
381.123
405.652
403.607
230.072
230.337
0,12
8,72
3
Çin
171.400
200.128
243.925
172.678
210.651
21,99
7,97
4
Kanada
411.344
323.546
247.466
175.405
193.816
10,50
7,34
5
Gabon
117.081
140.140
130.896
93.993
123.377
31,26
4,67
6
İtalya
150.599
192.819
168.488
114.300
122.350
7,04
4,63
7
Malezya
105.530
114.061
130.472
87.387
105.112
20,28
3,98
8
İspanya
115.712
132.828
126.320
89.701
89.522
-0,20
3,39
20.542
29.296
34.284
78.915
130,18
2,99
9
Rusya Fed.
14.310
10
Romanya
77.854
96.363
73.026
69.462
74.946
7,89
2,84
11
Fransa
95.616
110.234
100.560
63.444
67.279
6,04
2,55
12
Avusturya
90.949
104.700
85.184
55.919
66.528
18,97
2,52
13
Çek Cum.
57.947
75.105
78.280
55.206
62.878
13,90
2,38
14
Fildişi Sahilleri
60.340
71.082
76.216
37.464
61.391
63,87
2,32
15
Ukrayna
38.712
62.513
68.488
57.271
58.194
1,61
2,20
16
Avusturalya
4.419
7.469
24.226
32.000
49.345
54,20
1,87
17
Kamerun
47.638
70.805
72.892
45.079
47.952
6,37
1,81
18
Yeni Zelanda
31.497
33.672
31.875
25.375
42.372
66,98
1,60
19
Gana
49.081
73.139
55.356
39.527
41.058
3,87
1,55
20
Estonya
29.129
30.854
29.948
34.756
40.443
16,36
1,53
18,06
0,95
-1,66
19,74
28
Türkiye
DİĞERLERİ
TOPLAM
23.632
815.239
24.509
928.292
26.911
855.942
21.320
530.231
25.171
521.454
3.412.564
3.745.394
3.489.776
2.361.905
2.642.089
11,86 100,00
Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri Sanayiinde
İhracat Miktarı ve Ortalama İhraç Fiyatı Gelişimi
İhracat Miktarı (Bin Ton)
4000
Ortalama İhracat Fiyatı ($/ton)
3500
3000
2500
3603
2206
2000
2448
3150
1530
1500
1000
2773
969
1547
750
953
500
0
2006
2007
2008
2009
2010
Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri İthalatı: 2006-2010 dönemine ilişkin dünya ahşap
kaplama malzemeleri ithalatını gösteren aşağıdaki grafik incelendiğinde, en yüksek ithalatın
ihracatta olduğu gibi 2007 yılında kaydedildiği, söz konusu beş yılda %22 gerileme yaşanarak
ithalatın 2010 yılında 2,8 milyar $’a düştüğü görülmektedir.
5
Dünya Kaplama Malzemeleri İthalatı (Milyon $)
4.500
4.000
3.500
4.025
3.658
3.732
M ilyon $
3.000
2.500
2.849
2.559
2.000
1.500
1.000
500
0
2006
2007
2008
2009
2010
Dünya ahşap kaplama malzemeleri ithalatının değer bazında %9,5’ini gerçekleştiren ABD,
ihracatta olduğu gibi ithalatta da ilk sırada yer almaktadır. İtalya, Almanya, Fransa ve İspanya
ilk beş sırada yer alan diğer önemli ithalatçı ülkelerdir. İlk on ülke arasında 2010 yılında 2009
yılına göre ithalatını en fazla artıran ülke %66 artış oranı ile Japonya olmuştur. Ülkemiz ahşap
kaplama malzemelerinde 2010 yılında ihracatının üzerinde bir değerde ithalat yapmış ve
yaklaşık 28 milyon $ ile 28. sıradaki ithalatçı ülke konumunda yer almıştır.
Dünya Ahşap Kaplama Malzemeleri İthalatı (Bin $)
1
A.B.D.
562.423
493.117
388.122
242.954
269.590
2010-2009
Değişim
(%)
10,96
2
İtalya
325.320
378.326
353.175
211.071
231.898
9,87
8,14
3
Almanya
301.744
307.255
295.752
196.696
196.628
-0,03
6,90
4
Fransa
159.069
199.772
177.573
118.394
129.946
9,76
4,56
5
İspanya
281.099
307.011
224.788
115.616
128.316
10,98
4,50
6
Kanada
198.006
201.296
160.042
124.671
127.027
1,89
4,46
7
Japonya
90.895
85.685
82.809
75.623
125.832
66,39
4,42
8
Güney Kore
105.315
139.830
154.840
110.934
115.427
4,05
4,05
9
Avusturya
106.006
130.435
118.282
93.300
103.911
11,37
3,65
10
Malezya
11
Çin
SIRA ÜLKELER
2006
2007
2008
2009
2010
% Pay
9,46
49.007
52.387
66.804
71.479
97.457
36,34
3,42
118.286
135.718
98.504
63.741
87.903
37,91
3,09
71.687
69.827
48.726
81.740
67,75
2,87
12
Çin Tapei
70.055
13
Polonya
71.331
87.239
91.845
66.597
66.590
-0,01
2,34
14
Meksika
64.425
67.863
60.256
48.962
56.696
15,80
1,99
32.234
40.193
38.644
51.546
33,39
1,81
1,77
15
Rusya Fed.
17.182
16
Çek Cum.
41.416
66.013
71.810
40.376
50.511
25,10
17
İngiltere
75.947
86.050
74.486
41.639
49.135
18,00
1,72
18
Belçika
65.479
69.405
64.724
42.929
46.247
7,73
1,62
19
Portekiz
71.627
82.081
71.243
48.670
44.873
-7,80
1,58
20
İsveç
28
Türkiye
Diğerleri
TOPLAM
60.291
61.371
50.112
35.325
42.458
20,19
1,49
15.999
807.221
26.086
944.346
32.532
984.609
20.291
701.965
27.867
717.479
37,34
0,98
2,21
25,18
3.658.143
4.025.207
3.732.328
2.558.603
2.849.077
11,35
100,00
6
TÜRKİYE’DE AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜ
1.Türkiye’de Ahşap Kaplama Malzemeleri Üretimi: Türkiye’deki ahşap kaplama
fabrikalarında ceviz, karaağaç, dişbudak, meşe, kayın, kavak, çam, çınar ve akçaağaç gibi yerli
ağaçlarımızdan başka bazı yabancı türlerden okume, abaçhi, sapelli, sipo, makore, zigana,
avodire, moringui, teak, meranti, sereya gibi türler de ahşap kaplama levhaları elde etmek
amacıyla kullanılmaktadır. Ülkemizde 110 bin m3/yıl kapasiteli 18 adet ahşap kaplama fabrikası
mevcuttur.
Ahşap kaplama sektöründe faaliyet gösteren firmaların tamamı özel şirkettir. Türkiye çapında
yaklaşık yıllık 90 bin m³’lük ahşap kaplama üretimi gerçekleştirilmektedir. Ahşap kaplama
üretimi yapan firmaların çoğunluğunu küçük işletmeler oluşturmaktadır. Son yıllarda bu
ölçekteki işletmelerin sayısı %20 civarında azalırken mikro ölçekli ve büyük ölçekli işletme
sayısında artış olmuştur. İşletmelerin yoğunlaştığı iller ise Düzce, Kocaeli, Bursa ve Bolu'dur.
Türkiye Ahşap Kaplama Sanayinde Tesis Sayısı, Üretim Miktar ve Kapasitesi (2010)
Tesis Sayısı
(Adet)
Üretim Kapasitesi
(Bin m³/Yıl)
18
110
Üretim Miktarı
(Bin m³/Yıl)
2011 Yılı Muhtemel Üretim Miktarı
(Bin m³/Yıl)
90
100
Kaynak: Çevre ve Orman Bak. Orm.Gen.Müd./2010 Yılı Orman Ürünleri Piyasasındaki Gelişmeler ve 2011 Yılı Beklentileri Raporu
Not: Üretim miktarları son üç yılın ortalaması olarak verilmiştir.
Ahşap kaplama üretiminde yaygın olarak kullanılan teknoloji kesme kaplama üretimine
yöneliktir. Bu amaçla yatay ve dikey kesme yapan makineler geliştirilmiştir. Türkiye’de üretim
yapan ahşap kaplama fabrikalarının çoğunluğu yatay yönde kesme yapan ve manuel kaplama
uzaklaştırma sistemine sahip makinelerdir. Kurulu üretim tesisleri genelde orta ölçekli olup,
yeni teknoloji kullanılamamakta ve kapasitelerinin altında çalışılmaktadır. Kaplama üretim
standartları TSE tarafından belirlenmiş olmakla birlikte firmaların %98’i belirli bir standarda
uymadan üretim gerçekleştirmektedirler. Bu durum kaliteli üretimi de dolaylı olarak
etkilemektedir.
2. Türkiye’nin Ahşap Kaplama Malzemeleri İhracatı:
Değer Bazında Türkiye'nin Kaplama Malzemeleri İhracatı
30
26,9
25
21,5
Milyon $
20
22,4
23,6
25,2
24,5
21,3
18,1
15
13,8
10
9,1
10,2
5
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Kaynak: TÜİK verileri
2000-2010 yılları arasında Türkiye’nin ahşap kaplama malzemeleri ihracatı, 2009 yılındaki
ekonomik kriz dışında, sürekli artış eğilimi göstermiştir. 2000 yılında 9 milyon $ değerinde
ahşap kaplama malzemeleri ihracatı yapan Türkiye, söz konusu sektörde büyük bir gelişme
kaydederek %177 artışla 2010 yılında 25,2 milyon $’lık ihracat yapmıştır.
7
Türkiye'nin Ahşap Kaplama Malzemeleri İhracatı
YIL
Miktar
Değer (BİN $)
Değer Değişim (%)
2000
504.183 Kg
4.226.598 m3
9.093
6,14
2001
853.226 Kg
9.289 m3
10.250
12,72
2002
1.915.680 Kg
12.758 m3
13.807
34,70
2003
2.775.802 Kg
32.570 m3
18.115
31,21
2004
3.585.903 Kg
17.306 m3
21.536
18,88
2005
4.416.373 Kg
14.440 m3
22.408
4,05
2006
4.405.764 Kg
15.517 m3
23.632
5,46
2007
4.321.937 Kg
16.225 m3
24.509
3,71
2008
4.563.019 Kg
14.824 m3
26.911
9,80
2009
1.337.190 Kg
16.168 M3
21.320
-20,78
2010
475.691 Kg
21.273 m3
25.171
18,06
2010 yılında Türkiye’nin ahşap kaplama malzemeleri ihracatının %31’i İtalya, %25’i ise Mısır’a
yapılmıştadır. Bu iki ülkeden sonra ahşap kaplama malzemeleri ihracatından en büyük payı
sırasıyla; Lübnan (%6,33), İran (%4) ve BAE (%3,65) almıştır.
Ülkelere Göre Türkiye’nin Ahşap Kaplama Malzemeleri İhracatı ($)
Sıra
Ülke
2009
2010
Değer
Değer
2009-2010
Değişim (%)
Pay (%)
1
İtalya
6.494.078
7.810.141
20,27
31,03
2
Mısır
4.874.696
6.472.550
32,78
25,71
3
Lübnan
1.440.333
1.592.346
10,55
6,33
4
İran
366.468
1.006.902
174,76
4,00
5
B.A.E.
1.150.576
917.656
-20,24
3,65
6
Litvanya
667.666
841.060
25,97
3,34
7
Almanya
558.458
761.486
36,36
3,03
8
İsrail
340.805
590.896
73,38
2,35
9
Çin
261.592
561.672
114,71
2,23
10
Slovakya
0
491.551
-
1,95
Diğerleri
5.165.291
4.124.898
-20,14
16,39
21.319.963
25.171.158
18,06
100,00
TOPLAM
Kaynak: TÜİK verileri.
3.Türkiye’nin Ahşap Kaplama Malzemeleri İthalatı: 2000-2010 yılları arasında inişli
çıkışlı bir trend gösteren Türkiye’nin ahşap kaplama malzemeleri ithalatı, en büyük düşüşünü
2009 yılındaki ekonomik krizde yaşamıştır. Söz konusu yıl dışında genel olarak bakıldığında;
2002 yılından itibaren istikrarlı bir artış trendine giren ahşap kaplama malzemeleri ithalatı, kriz
sonrası tekrar artmaya başlamıştır.
8
Değer Bazında Türkiye'nin Kaplama Malzemeleri İthalatı
35
32,5
30
Milyon $
27,9
26,1
25
20
20,3
15
16,0
12,4
10
5
5,6
13,1
7,6
5,2
2,6
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2000 yılında 5,6 milyon $ değerinde ahşap kaplama malzemeleri ithal edilirken, 2010 yılında
27,9 milyon $’lık ithalat gerçekleştirilmiştir.
Türkiye'nin Ahşap Kaplama Malzemeleri İthalatı
Yıl
Miktar
Toplam Değer (Bin $)
Değer Değişim (%)
2000
778.528 Kg
1.111.726 m3
5.650
37,10
2001
353.294 Kg
3.145 m3
2.597
-54,04
2002
1.618.338 Kg
4.418 m3
5.201
100,28
2003
1.408.018 Kg
201.055 m3
7.632
46,74
2004
1.470.144 Kg
21.066 m3
12.377
62,17
2005
2.142.603 Kg
20.013 m3
13.144
6,20
2006
2.163.126 Kg
22.663 m3
15.999
21,72
2007
1.759.947 Kg
26.499 m3
26.086
63,05
2008
1.505.812 Kg
27.496 m3
32.532
24,71
2009
1.516.821 Kg
19.577 m3
20.291
-37,63
2010
1.749.402 Kg
40.568 m3
27.867
37,33
2010 yılında Türkiye ahşap kaplama malzemeleri ithalatının %30,5’ini Çin’den, %15’ini ise
ABD’den yapmıştır. Ahşap kaplama malzemeleri ithalatımızda adı geçen iki büyük ülkeyi
sırasıyla Finlandiya (%8), İtalya (%7,5) ve Romanya (%7,4) takip etmiştir.
9
Ülkelere Göre Ahşap Kaplama Malzemeleri İthalatı ($)
Sıra
Ülke
1
Çin
2
A.B.D.
3
Finlandiya
4
İtalya
5
2009
2010
Değer
Değer
Pay (%)
8.505.858
32,53
30,52
2.049.086
4.318.638
110,76
15,50
1.545.397
2.242.651
45,12
8,05
2.519.779
2.075.030
-17,65
7,45
Romanya
1.448.304
2.073.626
43,18
7,44
6
Almanya
1.449.136
1.961.428
35,35
7,04
7
Ukrayna
970.697
1.823.004
87,80
6,54
8
Bulgaristan
639.599
675.387
5,60
2,42
9
Brezilya
702.244
646.045
-8,00
2,32
10
Gabon
414.169
596.478
44,02
2,14
2.134.886
2.948.738
38,12
10,58
20.291.188
27.866.883
37,33
100,00
Diğerleri
TOPLAM
6.417.891
2009-2010
Değişim (%)
10
AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ
Güçlü Yönler
1. Kalite bilincinin artması
2. İhracat yapma bilincinin artması
3. İşçilik maliyetlerinin AB ülkelerindekine göre düşük olması
Zayıf Yönler
1. Üretimde
• Yerli hammadde temininde sıkıntılar
• Yasa ve yönetmeliklerle ilgili eksiklikler
• Eğitimli kalifiye personel eksikliği
• İthal hammadde temininde güçlükler
• Sermaye yetersizliği, kredi temini vb. finansal sorunlar
• Standartlara uygun olmayan üretim
• Atölye tipi yaygın üretim
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Talep eksikliği (ikame malların kullanılması sonucu talebin azalmış olması)
Ar-Ge çalışmalarının yetersizliği
Ulusal ve uluslararası fuarlara katılım yetersizliği
Markalaşma yetersizliği
İşletmelerin kurumsallaşamaması
Enerji maliyetlerinin yüksek, kalitesinin düşük olması
AB ve TSE Standartlarına ilişkin bilgi eksikliği
Maliyet yüksekliğinden dolayı yeni teknolojinin kullanılamaması
Fırsatlar
1. AB’ye üyelik sürecinin kısa sürme ihtimalinin bulunması
2. AB ülkelerinde işçilik maliyetlerinin yüksek olması
3. Rusya pazarı ve yakınlığının avantaj sağlıyor olması
Tehditler
1. Ekonomik belirsizlikler
2. Çin Faktörü
11
AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNÜN SORUNLARI VE ÇÖZÜM
ÖNERİLERİ
•
Kaliteli hammadde teminindeki güçlük nedeniyle ithalat yoluna gidilmekte, bu da
sektörün rekabet gücünü olumsuz etkilemektedir.
Çözüm Önerisi: Ormancılık işletmeleri özel sektörce yapılmalı, devlet sadece denetim
mekanizmalarını çok iyi bir şekilde geliştirmelidir. Hükümetin bu yönde Anayasa
değişikliği için çalışmalar yapması ve söz konusu çalışmaları hayata geçirmesi sektörün
gelişimi için hayati önem taşımaktadır. Bu yönde uygulamaların hayata geçirilmesi,
sadece ahşap kaplama malzemelerinin değil tüm ağaç ve orman ürünleri alt sektör
gruplarının kaliteli hammadde temini konusundaki sorunlarının çözüme kavuşmasını
sağlayacaktır.
•
Ahşap kaplama malzemeleri sektöründe klasik tezgahlarla üretim yapılmakta olup ileri
teknoloji
kullanılmamaktadır.
Maliyet
nedeniyle
teknolojik
yatırım
öngörülememektedir. Üretimin çoğunlukla küçük işletmelerde mevsimlik işçilerle
yapılıyor olması nedeniyle rekabet güçlerinin olmayışı küçük ölçekli işletmelerin
gelecekte ayakta kalma şanslarını zorlamaktadır.
Çözüm Önerisi: Firmalara teknoloji yatırımını cazip hale getirecek avantajlı devlet
kredileri sağlanmalıdır. Başka bir alternatif olarak da küçük işletmelerin birleşerek
güçlü ve modern tesislere dönüşmeleridir.
•
Sektörün belirli bir Ar-Ge çalışması bulunmamaktadır. Ayrıca TSE’ce uygunluğu
belgelenmiş üretim yapılmamaktadır.
Çözüm Önerisi: Sektörün üretim teknolojisinin gelişmesi, Ar-Ge faaliyetlerine önem
verilmesi, sektörde istihdam edilen kalifiye teknik personel sayısının artırılması ile
sektörün rekabet gücü artırılabilir.
•
Sektör üzerindeki önemli yüklerden birisi de enerjinin pahalı olmasıdır.
Çözüm Önerisi: Enerji maliyetlerinin AB ülkeleri ile aynı şartlara getirilmesi rekabet
şansını güçlendirecek, sektörün gelişimine büyük bir katkı sağlayacaktır.
•
Aşırı vergi yükü ahşap kaplama malzemeleri sektöründe faaliyet gösteren firmalar için
önemli sorunlardan biridir.
Çözüm Önerisi: SSK primleri uluslararası standartlar ve ülke gerçekleri dikkate
alınarak yeniden düzenlenmelidir. Yoğun istihdamın olduğu sektörde SSK primlerinin
Avrupa Birliği ülkeleri seviyesine çekilmesi sektörün rekabet gücünü artıracaktır.
12
SONUÇ
Zorlaşan rekabet şartları ahşap kaplama malzemeleri sektöründe faaliyet gösteren firmaları
olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle atölye tipi üretimden fabrikasyon üretime geçilmesi
ve yeni teknolojileri içeren üretim yöntemlerinin kullanılması zorunlu görülmektedir. Ayrıca,
küçük ölçekli işletme sayılarının azalması, özellikle orta ve büyük ölçekli işletmelerin revizyona
giderek kapasitelerini arttırmaları, daha modern üretim hatları kullanarak daha kaliteli bir
üretim gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
Sektörün gelişimine katkı sağlamak için; yatırım teşviki, işçi güvenliği, TSE standardizasyon
uygulama denetimleri ile ilgili yasalar gözden geçirilerek günün koşullarına uygun bir yapıya
kavuşturulmalıdır. Özellikle küçük işletmelerin teşvik kullanımı kolaylaştırılmalı hatta bu
işletmelerin birleşerek kurumsallaşmaları teşviklerle desteklenmelidir.
Diğer taraftan, vergi oranlarının yeniden düzenlenmesi ve sektörde faaliyet gösteren firmaların
dış ticarete yönlendirilmesine yönelik uygulamalar yapılması tüm sektörler gibi ahşap kaplama
malzemeleri sektörüne de olumlu yönde etki edecektir.
Sektörde faaliyet gösteren firmaların kredi kullanımları kolaylaştırılmalı ve uygun ödeme
koşulları ile kredi kullanımı daha rahat hale getirilmelidir.
Firmalarda eğitimli ve kalifiye personel çalıştırma zorunluluğu özellikle çıraklık eğitim
merkezlerinin sayılarının arttırılarak yaygınlaştırılması gerekmektedir.
Sektördeki küçük ölçekli işletmelerin bir araya gelerek güçlenmesini sağlamaya yönelik bir
çalışma yapılarak, rekabet şansları artırılmalıdır.
Özellikle atölye tipi üretimden tamamen kurtulup daha modern makinelerle fabrika tipi üretim
yapılması sektörün ilerlemesi ve rekabet şansı açısından son derece önemlidir.
Sektörlerin tanıtımı yönünde organizasyonlar ve reklamlar arttırılmalı, firmaların bu
organizasyonlara katılımları desteklenmeli ve özendirilmelidir.
Sektörlere ait bir düzenleme politikası oluşturulmalı ve yeterince desteklenmelidir. Özellikle
yeni teknoloji kullanımı desteklenerek işletmelerin gelecekteki rekabet gücü arttırılmalıdır.
13
O R T A
A N A D O L U
İ H R A C A T Ç I
KAYNAKLAR
•
“Annual Review and Assessment of the World Timber Situation”, International Tropical Timber
Organization, 2009
•
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı/9.Kalkınma Planı-Ağaç Ürünleri ve Mobilya Özel İhtisas
Raporu
•
Türkiye Orman Ürünleri Endüstrisinin Yapısal ve Eğitsel Sorunları-Ahmet KURTOĞLU, K.
Hüseyin KOÇ, E. Seda ERDİNLER, S. Dündar SOFUOĞLU
•
Yılmaz KILIÇ, “Türkiye Ağaç Kaplama ve Kontrplak Endüstrisinin Sorunları ve Çözüm
Önerileri”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Eylül 2007
•
FAOSTAT Database (www.fao.org)
•
Trademap (www.trademap.org)
•
Orman Genel Müdürlüğü (www.ogm.gov.tr)
•
TÜİK verileri
Tel
: (312) 447 27 40 (pbx) Faks: (312) 446 96 05 - 447 01 80
TÜRKİYE'DEKİ AHŞAP KAPLAMA MALZEMELERİ ÜRETİCİ VE İHRACATÇILARININ LİSTESİ
İHRACATÇI FİRMA
ADRES
İLÇE
MİLANO AĞAÇ KAPLAMA SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
ORGANİZE SAN.BÖL.4.CAD.NO:4 MERKEZ
ÖNEY AĞAÇ KAPLAMA SANAYI VE TIC. A.Ş.
HACIATIFLAR KÖYÜ E-5 ÜZERI
MAKART YAPI SAN.VE.TİC.LTD.ŞTİ
ORGANİZE SAN.BÖL.4.CAD.NO:4 MERKEZ
BURHAN ÇELIK AHŞAP MAMÜLLERI SAN.VE TIC.LTD.ŞTI.
ISTANBUL KARAYOLU 13.KM.ABANT KAVŞAĞI
KAPSAN KAPLAMA VE AĞAÇ SAN.AŞ.
D-100 KARAYOLU ÜZERI NO 102
MERKEZ
SÜLEKLER ORMAN ÜRÜN TICARET VE SAN. A.Ş.
ORGANIZE SAN BÖLGESI KARŞISI NO:10
İNEGÖL
İL
TELEFON
(266) 2811190
FAKS
(266) 2811195
E-POSTA
[email protected]
WEB
BALIKESİR
BALIKESIR
www.milano.com.tr
DÜZCE
(380) 5141006
(380) 5512294
[email protected]
BALIKESİR
BALIKESIR
(266) 2811080
(266) 2811090
[email protected]
BOLU
(374) 2252341
(374) 2252342
DÜZCE
(380) 5236149
(380) 5236151
[email protected]
www.kapsankaplama.com
BURSA
(224) 7137534
(224) 7150077
[email protected]
www.sulekler.com
KAYA KAPLAMA SAN VE TIC KOLL. ŞTI.S.M.N.S
F.ÇAKMAK MAH.SIVRIKAYA ÇIKMAZI NO:8-9
DÜZCE
DÜZCE
(380) 5142608
(380) 5233217
[email protected]
www.kayakaplama.com
HAŞEP KAPLAMA SAN. VE TIC.A.Ş.
D-100 KARAYOLU ISTILLI KOYU
DÜZCE
DÜZCE
(380) 5375486
(380) 5375489
[email protected]
www.hasep.com.tr
PEMA ORMAN ÜRÜNLERİ SANAYİ VE DIŞ TİCARET LTD.ŞTİ.
19 MAYIS MAH. SİNAN ERCAN CAD. UZAY SK. NO.9/8
KADIKÖY
İSTANBUL
(216) 6608286
(216) 6608286
www.pemafood.com
MARMARA KAPLAMA SAN.VE TIC.LTD .ŞTI.
ORG.SAN.BÖL.KERESTECILER SIT. 19.BLOK. NO:10-12 IKITELLI
KÜÇÜKÇEKMECE
İSTANBUL
(212) 6702066
(212) 6702067
[email protected]
DÜZKAP AĞAÇ MAM.SAN.VE TIC. A.Ş.
D-100 KARAYOLU ÜZERİ İHSANİYEKÖYÜ MEVKİİ KÖYLER
DÜZCE
DÜZCE
(380) 5375318
(380) 5375212
[email protected]
www.marmarakaplama.com
HUN KAPLAMA ITH.IHR.ORM.ÜR.SAN VE TIC.LTD.ŞTI.
ESKİ TURGUT ÖZAL CAD. NO: 10/A İKİTELLİ
BAŞAKŞEHİR
İSTANBUL
(212) 5495005
(212) 5495004
[email protected]
www.hunkaplama.com.tr
BILSAN AĞAÇ VE KAPLAMA SANAYI TIC. A.Ş.
CUMHURIYET MAH.DOĞU SOKAK NO:42
DÜZCE
DÜZCE
(380) 5232616
(380) 5238180
[email protected]
www.bilsanwood.com
ÇALIŞIRLAR ORMAN ÜR.TEKSTİL İNŞ.İÇ VE DIŞ TİC.LTD.ŞTİ.
661/4 SOK.NO:3 ŞİRİNYER
BUCA
İZMIR
(232) 2643671
(232) 2642882
[email protected]
AKYÜZ ORMAN ÜR.SAN.VE TIC.AŞ.
FEVZI ÇAKMAK MAH.TEVFIK DEMIR SOK. NO.18
DÜZCE
(380) 5141295
(380) 5147279
[email protected]
ZED AHŞAP LTD.ŞTI.
HÜSREVGEREDE CAD.FIRIN SOK. KISMET APT.NO.4/2 D.1 TEŞVIKIYE
ŞİŞLİ
İSTANBUL
(212) 2270509
(212) 2270527
[email protected]
ARIN ORMAN ÜR.SAN.VE TIC.LTD. ŞTI.
Y.DUDULLU NATO YOLU CAD NO.186
ÜMRANİYE
İSTANBUL
(216) 3130856
(216) 3130968
[email protected]
ORHAN SUER-SERGEN ORMAN URUNLERI
DARIYERI MENGENCIK KOYU
DÜZCE
(380) 5488188
(380) 5488188
İSTANBUL
(212) 6705355
(212) 6705360
SAMSUN
(362) 4451974
(362) 4451732
INTER ORMAN ÜR.VE INŞ.SAN.TIC. LTD.ŞTI.
KERESTECILER SITESI 19. BLOK 18.SK. NO:18-20 IKITELLI
PANELPAN OR.ÜRN.MOB.TAR.ÜRN.TE KS.GID.İNŞ. LTD.ŞTİ
YENİ MAH. SAN. SİTESİ 7. SOKAK NO:12/2
KÜÇÜKÇEKMECE
[email protected]
www.interorman.com.tr
NATUREL ORMAN ÜR.SAN.VE TIC. LTD.ŞTI.
TÜRKBÜCÜ KÖYÜ YOLU ÜZERİ 3.KM Y.DUDULLU
ÇORLU
TEKIRDAĞ
(216) 4154456
ALSANCAK ORMAN ÜRÜNLERİ SAN.VE TİCARET A.Ş.
663/1 SOKAK NO.29-31 ŞİRİNYER
BUCA
İZMIR
(232) 2371888
(282) 6818564
[email protected]
www.naturelkaplama.com
(232) 2647720
[email protected]
GÜLTEKİN METAL AHŞAP SAN.TİC. A.Ş.
BAYINDIR MAH.NO:223/A KAYAŞ
ANKARA
(312) 3722676
(312) 3191496
[email protected]
BURÇ KAPLAMA AĞAÇ MAM.SAN. VE TIC. LTD. ŞTI.
ORG.SAN.BÖLG.KERESTECILER SAN. SIT.20.BLOK NO:17 K.ÇEKMECE
İSTANBUL
(212) 6700561
(212) 6703285
[email protected]
İBRAHİM ARMAĞAN KERESTE KAP. İTH.İHR.SAN.TİC.LTD.ŞTİ.
EREĞLİ SK.NO:24 ALTINDAĞ
ANKARA
(312) 3490357
(312) 3531305
www.gultekinmetal.com
www.armagankaplama.com
SABRI DOĞRU HAKAN KAPLAMA VE KERESTE TIC.
D-100 KARAYOLU ÜZERI IHSANIYE KÖYÜ MEVKII DÜZCE
DÜZCE
DÜZCE
(380) 5375360
(380) 5375361
GÜMÜŞARSLAN MOB.TEKS.MET.TURZ. SAN.TIC.LTD.ŞTI.
YENI SAN.ERTUĞRULGAZI CD.NO:87
İNEGÖL
BURSA
(224) 7149050
(224) 7148483
[email protected]
MOBİPAN ORMAN ÜRÜN.SAN.VE TIC. A.Ş.
ORG.SAN.BÖL.1.CADDE
İNEGÖL
BURSA
(224) 7148800
(224) 7148804
[email protected]
MERCANLAR PARKE KERESTE KAPLAMA SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ
MUNCURLU KÖYÜ
DÜZCE
BOLU
0-374-5497220
0-374-5497444
RECEP SIVRIKAYA ORM.ÜRÜN.TIC. ITH.VE IHR.
FEVZI ÇAKMAK MAH. D-100 KARAYO LU ANKARA ASFALTI ÜZERI NO:12
DÜZCE
(380) 5239538
(380) 5239539
[email protected]
www.recepsivrikaya.com
DEKOR AHŞAP ÜRÜN.SAN.A.Ş.
ORG. SAN. BÖL. TEMBELOVA ALANI GENÇLIK CAD. NO:3004 GEBZE
GEBZE
KOCAELI
(262) 6786500
(262) 6425685
[email protected]
www.lineadecor.com.tr
(322) 3632443
www.livaldy.com
COŞKUN TEKSTIL VE ORM.ÜRÜN. SAN.VE TIC.LTD.ŞTI.
T.CEMAL BERIKER BUL.GÜLEÇ IŞH. NO:23/6
SEYHAN
ADANA
AKDENİZ ORMAN ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
KAVAK KÖYÜ DŞR
KUMLUCA
ANTALYA
(242) 8991440
(242) 8991443
[email protected]
www.akdenizorman.com.tr
EKŞIOĞLU ORMAN ÜR.TIC.VE SAN. LTD.ŞTI.
HIZIRBEY CAD.NO:53 FIKIRTEPE
KADIKÖY
İSTANBUL
(216) 3302650
(216) 3486279
[email protected]
www.eksiogluorman.com.tr
GÜRSOY AHŞAP ÜRNL. PAZ. IMALAT ITH. IHR. SAN. TIC. LTD. ŞTI.
BOSTANYERI (ARAPÇIFTLIĞI) KÖYÜ
DÜZCE
(380) 5261050
(380) 5260709
[email protected]
www.gursoyahsap.com.tr
ÖZGÜR ORM.ÜR.SAN.VE TIC.LTD.ŞT
KERESTECİLER SİT. 22.YOL NO: 9/11
BAŞAKŞEHİR
İSTANBUL
(212) 6700061
(212) 6703216
www.bahartimber.com
BAHAR ORMAN ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC.A.Ş
ORG. DERI SAN. BÖLG. H 16/A PARSEL 3.YOL TUZLA
TUZLA
İSTANBUL
(216) 3948400
(216) 3948402
[email protected]
DEĞIŞIM ORMAN ÜR.IMALAT SAN.VE TIC.AŞ.
KERESTECILER SIT.23 SK. NO:30-32 IKITELLI
KÜÇÜKÇEKMECE
İSTANBUL
(212) 6700147
(212) 6700147
[email protected]
www.degisimlaminat.com
FILIZ ORMAN ÜRÜNLERI DAĞ.PAZ. SAN.VE TIC. LTD. ŞTI.
KERESTECİLER SİTESİ 22.SOKAK NO:25 İKİTELLİ
KÜÇÜKÇEKMECE
İSTANBUL
(212) 6700529
(212) 6704500
[email protected]
www.filizorman.com
HAKAN ORMAN ÜRÜNLERI SAN.TIC. A.Ş.
ORGANIZE SAN.BÖL.5.CADDE.NO.3
İNEGÖL
BURSA
(224) 7148900
(224) 7148904
[email protected]

MOBİLYA SEKTÖRÜ

Transkript

Benzer belgeler

RESTORASYON RAPORU I. YAPI KİMLİK BİLGİLERİ • Adı

Whitford`un yeni sol-jel “seramik” dış yüzey kaplamaları

Form Temiz Enerji, Solarex

Cetol WF 960

Katalog