yeni türk ticaret kanunu kapsamında ana sözleşmelerin yeniden

Transkript

yeni türk ticaret kanunu kapsamında ana sözleşmelerin yeniden
Sirküler Sayı: 2013/3 – 28/03/2013
YENİ TÜRK TİCARET KANUNU KAPSAMINDA
ANA SÖZLEŞMELERİN YENİDEN
DEĞERLENDİRİLMESİ
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 1
Sirküler Sayı: 2013/3 – 28.03.2013
KONU: YENİ TÜRK TİCARET KANUNU KAPSAMINDA ANONİM ŞİRKETLERİN ANA
SÖZLEŞMELERİNİN YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ1
Y
eni Türk Ticaret Kanunuyla birlikte Ana Sözleşmeler tekrar gündemimize girmeye
başladı. Bu çalışmayla firmanızın ana sözleşmelerinde ne tür revizyonlar yapmanız
gerektiğine ilişkin sorulara cevaplar arıyor olacağız.
-
Anonim Şirketlerde Faaliyetlerin Belirlenmesi
Y
eni T.T.K. ile Anonim Şirketlerin faaliyet konusundaki sınırlamaları kaldırılmıştır. (Ultra
Vires Yasağı). Kanuna uygun olmak kaydıyla her konuda faaliyette bulunabilecekleri kriteri
getirilmiştir. Bu bağlamda esas sözleşmelerde esas noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış bir
şekilde şirketin işletme konusunun yer alması yeterlidir. (md.331)
-
Esas Sözleşmede Yer Alması Gereken Unsurlar Nelerdir?
Y
eni Türk Ticaret Kanununa göre de esas sözleşmenin yazılı şekilde yapılması ve bütün
kurucuların imzalarının noterce onaylanması şarttır.
-Şirketin ticaret unvanı ve merkezinin bulunacağı yer. ( TTK Md. 39-52)
-Esaslı noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış bir şekilde şirketin işletme konusu. (TTK
Md. 331)
-Şirketin sermayesi ile her payın itibarî değeri, bunların ödenmesinin şekil ve şartları.
(TTK 476-506)
-Pay senetlerinin nama veya hamiline yazılı olacakları; belirli paylara tanınan
imtiyazlar; devir sınırlamaları. ( TTK 476-506)
-Paradan başka sermaye olarak konan haklar ve ayınlar; bunların değerleri; bunlara
karşılık verilecek payların miktarı, bir işletme ve ayın devir alınması söz konusu olduğu
takdirde, bunların bedeli ve şirketin kurulması için kurucular tarafından şirket hesabına satın
alınan malların ve hakların bedelleriyle, şirketin kurulmasında hizmetleri görülenlere
verilmesi gereken ücret, ödenek veya ödülün tutarı. (TTK Md. 342, 343)
1
Lütfen sirkülerimizin sonunda yer alan bilgilendirme notunu okuyunuz.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 2
-Kurucularla yönetim kurulu üyelerine ve diğer kimselere şirket kârından sağlanacak
menfaatler. (TTK 507-513)
-Yönetim kurulu üyelerinin sayıları, bunlardan şirket adına imza koymaya yetkili
olanlar. (TTK 359-375)i
-Genel kurulların toplantıya nasıl çağrılacakları; oy hakları. (TTK 407-451)
-Şirket bir süre ile sınırlandırılmışsa, bu süre.
-
D
Kamu Kuruluşu ya da Devlete Yönetim Kurulunda Temsil Hakkı Verilecek mi?
evlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişilerinden birine, esas
sözleşmede öngörülecek bir hükümle, pay sahibi olmasalar da, işletme konusu kamu hizmeti
olan anonim şirketlerin yönetim kurullarında temsilci bulundurmak hakkı verilebilir.
-
Esas sözleşme ile Primli Pay Çıkarılacak mı?
İtibarî değerinden aşağı bedelle pay çıkarılamaz. Payların itibarî değerinden yüksek bir
bedelle çıkarılabilmeleri için esas sözleşmede hüküm veya genel kurul kararı bulunmalıdır.
-
Şirket Kurucularına Özel Menfaat Tanınacak mıdır?
Şirketi kurdukları sırada harcadıkları emeğe karşılık olarak kuruculara, para ve bedelsiz pay
senedi vermek gibi şirket sermayesinin azalması sonucunu doğurabilecek bir menfaat
tanınamaz. Ayrıca bu konuda konulan esas sözleşme hükümleri geçersizdir. Ancak,
dağıtılabilir kârdan, yedek akçe ile pay sahipleri için yüzde beş kâr payı ayrıldıktan sonra
kalanın en çok onda biri intifa senetleri bağlamında kuruculara ödenir. Bu Kanunun
yürürlüğe girmesinden sonra kurulan anonim şirketler, pay senetlerini halka arz etmeden
önce kurucu intifa senetlerini, herhangi bir bedel ödemeden iptal ederler; aksi hâlde intifa
senetleri kendiliğinden geçersiz sayılır. Dağıtılabilecek kâr mevcut ise şirket kârın
dağıtılmamasını kararlaştırmış olsa bile kurucu intifa sahipleri esas sözleşmede öngörülen kâr
paylarını alırlar.
-
A
Anonim Şirket Yönetim Kurulu Sayısı Kaç Olacak?
nonim şirketin, esas sözleşmeyle atanmış veya genel kurul tarafından seçilmiş, bir veya
daha fazla kişiden oluşan bir yönetim kurulu bulunur.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 3
-
B
Bir Tüzel Kişi Yönetim Kuruluna Üye Seçilecek mi?
ir tüzel kişi yönetim kuruluna üye seçildiği takdirde, tüzel kişiyle birlikte, tüzel kişi adına,
tüzel kişi tarafından belirlenen, sadece bir gerçek kişi de tescil ve ilan olunur; ayrıca, tescil
ve ilanın yapılmış olduğu, şirketin internet sitesinde hemen açıklanır. Tüzel kişi adına sadece,
bu tescil edilmiş kişi toplantılara katılıp oy kullanabilir.
-
Anonim Şirkette Belli Gruplara Yönetim Kurulunda Yönetim Hakkı Tanınacak
mı?
E
sas sözleşmede öngörülmek şartı ile, belirli pay gruplarına, özellik ve nitelikleriyle belirli
bir grup oluşturan pay sahiplerine ve azlığa yönetim kurulunda temsil edilme hakkı
tanınabilir.
Bu amaçla, yönetim kurulu üyelerinin, belirli bir grup oluşturan pay sahipleri, belirli pay
grupları ve azlık arasından seçileceği esas sözleşmede öngörülebileceği gibi, esas
sözleşmede yönetim kurulu üyeliği için aday önerme hakkı da tanınabilir.
Genel kurul tarafından yönetim kurulu üyeliğine önerilen adayın veya hakkın tanındığı gruba
ve azlığa mensup adayın haklı bir sebep bulunmadığı takdirde üye seçilmesi zorunludur.
Bu şekilde tanınacak temsil edilme hakkı, halka açık anonim şirketlerde yönetim kurulu üye
sayısının yarısını aşamaz. Bağımsız yönetim kurulu üyelerine ilişkin düzenlemeler saklıdır. Bu
maddeye göre yönetim kurulunda temsil edilme hakkı tanınan paylar imtiyazlı sayılır.
-
Yönetim Kurulu’nun Yönetim Görevini Devredecek mi?
Y
önetim kurulu esas sözleşmeye konulacak bir hükümle, düzenleyeceği bir iç yönergeye
göre, yönetimi, kısmen veya tamamen bir veya birkaç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü
kişiye devretmeye yetkili kılınabilir.
Bu iç yönerge şirketin yönetimini düzenler; bunun için gerekli olan görevleri, tanımlar,
yerlerini gösterir, özellikle kimin kime bağlı ve bilgi sunmakla yükümlü olduğunu belirler.
Yönetim kurulu, istem üzerine pay sahiplerini ve korunmaya değer menfaatlerini ikna edici
bir biçimde ortaya koyan alacaklıları, bu iç yönerge hakkında, yazılı olarak bilgilendirir.
Yönetim, devredilmediği takdirde, yönetim kurulunun tüm üyelerine aittir.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 4
-
E
Esas Sözleşme İle Yönetim Kurulu’nun Şirketi Temsil Yetkisi Düzenlenecek mi?
sas sözleşmede aksi öngörülmemiş veya yönetim kurulu tek kişiden oluşmuyorsa temsil
yetkisi çift imza ile kullanılmak üzere yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulu, temsil yetkisini
bir veya daha fazla murahhas üyeye veya müdür olarak üçüncü kişilere devredebilir. En az bir
yönetim kurulu üyesinin temsil yetkisini haiz olması şarttır.
- Yönetim Kurulu Toplantı ve Karar Nisapları Esas Sözleşme İle Değiştirilecek mi?
E
sas sözleşmede aksine ağırlaştırıcı bir hüküm bulunmadığı takdirde, yönetim kurulu üye
tam sayısının çoğunluğu ile toplanır ve kararlarını toplantıda hazır bulunan üyelerin
çoğunluğu ile alır. Bu kural yönetim kurulunun elektronik ortamda yapılması hâlinde de
uygulanır.
- Yönetim Kurulu Üyelerine Mali Haklar Tanınacak mı?
Y
önetim kurulu üyelerine, tutarı esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmiş
olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kârdan pay ödenebilir.
-
E
Yeni TTK da Denetim Nasıl Olmalıdır?
ski Türki Ticaret Kanunu’nda Yer Alan Murakıp Sistemi Kalkmış Olup, Anonim Şirketlerin
Bağımsız Denetimden Geçmesi Gerekmektedir.
Son Gün: 31 Mart 2013 tarihine kadar bağımsız denetçi seçilmesi gerekmektedir.
23.01.2013 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile 2013 yılından
itibaren denetime tabi olacak ANONİM ve LİMİTED şirketler için genel esaslar aşağıdaki gibi
belirlenmiştir.
 Bilanço aktif toplamı 150.000.000 TL ve üzeri
 Net Satış Hasılatı 200.000.000 TL ve üzeri
 Çalışan Sayısı 500 ve üzeri
Bu şirketin bağımsız denetime tabi olup olmadığının belirlenmesinde yukarıdaki üç kriterden
en az ikisinin sınırlarının iki yıl üst üste aşılması gerekmektedir.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 5
Hesaplamada varsa şirketin bağlı ortaklıkları ve iştirakleri (yurtdışında olanlar dâhil) birlikte
dikkate alınacaktır. Hesaplamada grup içi işlemler dikkate alınmayacaktır.
Bir şirketin 2013 yılı için bağımsız denetime tabi olup olmayacağı, yukarıda belirtilen
kriterlerden en az ikisinin sınırlarının 2011 ve 2012 yıllarında aşılmış olup olmadığına göre
belirlenecektir. Sadece 2012(veya sadece 2011) yılında aşılmış olması yeterli değildir; her iki
yılın rakamları ayrı ayrı kontrol edilmelidir. İzleyen yıllarda da bu kontrol yapılmaya devam
edilecektir.
Bağımsız denetime tabi şirketler, belirlenen üç kriterden en az ikisine ait sınırları art arda iki
hesap döneminde altında kalmaları yada bir hesap döneminde ölçütlerden en az ikisinin
sınırlarının %20 veya daha fazla altında kalmaları halinde izleyen hesap döneminden itibaren
bağımsız denetim kapsamından çıkarlar.
Bağımsız denetim kapsamına giren şirketlerin ve şirketler topluluğunun finansal tabloları
denetçi tarafından uluslararası denetim standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim
Standartlarına göre denetlenecektir.(Md.397/1)Konsolidasyona dâhil edilen bağlı ortaklık ve
iştiraklerin denetimi de yaptırılmak zorundadır.
Bağlı ortaklık ve iştiraklerin bağımsız denetçi seçip seçmeyecekleri belirlenen kriterleri
kendilerinin aşıp aşmayacağına göre belirlenir. Kriterlerin altında kaldığı için bağımsız
denetime tabi olmayan bağlı ortaklık ve iştirak, ana ortaklığın bağlı ortaklık ve iştirakleri ile
birlikte kriterleri aşması durumunda konsolidasyon gereği denetlenecektir.
Denetime tabi olduğu halde denetlettirilmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulu yıllık
faaliyet raporları düzenlenmemiş sayılacaktır.(Md. 397/2)
Denetim kapsamı TTK’nın 398 inci maddesinde belirlenmiş olup esas itibariyle şirketin ve
topluluğun finansal tabloları ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu denetlenecektir.
Orta ve küçük ölçekli işletmeler SMMM veya YMM tarafından denetlenecektir.
Denetçinin denetiminden geçmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet
raporu düzenlenmemiş hükmünde sayılır.
Şirket genel kurulunca; seçimden sonra, yönetim kurulu, gecikmeksizin denetleme görevini
hangi denetçiye verdiğini ticaret siciline tescil ettirir ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile
internet sitesinde ilan eder.
Şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesi;
a) Yönetim kurulunun,
b) Haklı sebeplerin gerektirmesi ve denetçinin taraflı davrandığı yönünde bir
kuşkunun varlığı hâlinde,
başka bir denetçi atayabilir.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 6
Denetçi istifa ederse yönetim kurulu geçici bir denetçi seçme hakkı tanınmıştır. (Md. 399/9).
Öte yandan bu durumda da denetçinin mahkemece atanacağı öngörülmüş (Md. 399/6)
- Denetimin Önemi Nedir Ve Denetlenmez İse Ne Olur?
Y
eni TTK’ya göre tüm Sermaye Şirketler için denetime tabidir.
Büyük ölçekli şirketler Bağımsız denetleme kuruluşlarınca,
Orta ve küçük ölçekli işletmeler SMMM veya YMM tarafından denetlenecek.
Denetçinin denetiminden geçmemiş olması halinde finansal tablolar ile yönetim kurulunun
yıllık faaliyet raporu düzenlenmemiş hükmündedir. (Md. 397/2)
- Denetçi İle Şirket Arasındaki Görüş Ayrılıklarında Ne Yapılmalıdır?
Şirket ile denetçi arasında;
-Şirketin ve topluluğun yılsonu hesaplarına,
-Finansal tablolarına ve yönetim kurulunun faaliyet raporuna ilişkin,
-İlgili kanunun, idari tasarrufun uygulanması konusunda doğan görüş ayrılıkları
hakkında,
Yönetim kurulunun veya denetçinin istemi üzerine şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki
asliye ticaret mahkemesi dosya üzerinden karar verir.
Verilen bu karar kesin olup, dava giderlerinin borçlusu şirkettir.
- Anonim Şirket Genel Kurulu’na Esas Sözleşme Açıkça Karar Vereceği Haller
Belirtilecek midir?
G
enel kurul, kanunda ve esas sözleşmede açıkça öngörülmüş bulunan hâllerde karar alır.
Çeşitli hükümlerde öngörülmüş bulunan devredilemez görevler ve yetkiler saklı kalmak
üzere, genel kurula ait aşağıdaki görevler ve yetkiler devredilemez:
a) Esas sözleşmenin değiştirilmesi.
b) Yönetim Kurulu üyelerinin seçimi, süreleri, ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve
prim gibi haklarının belirlenmesi, ibraları hakkında karar verilmesi ve görevden alınmaları.
c) Kanunda öngörülen istisnalar dışında denetçinin ve işlem denetçilerinin seçimi ile
görevden alınmaları.
d) Finansal tablolara, yönetim kurulunun yıllık raporuna, yıllık kâr üzerinde tasarrufa,
kâr payları ile kazanç paylarının belirlenmesine, yedek akçenin sermayeye veya dağıtılacak
kâra katılması dâhil, kullanılmasına dair kararların alınması.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 7
e) Kanunda öngörülen istisnalar dışında şirketin feshi.
f) Önemli miktarda şirket varlığının toptan satışı.
Tek pay sahipli anonim şirketlerde bu pay sahibi genel kurulun tüm yetkilerine sahiptir. Tek
pay sahibinin genel kurul sıfatıyla alacağı kararların geçerlilik kazanabilmeleri için yazılı
olmaları şarttır.
- Anonim Şirket Genel Kurulu Toplantıları İçin Bir Yer Öngörülecek midir?
A
ksine esas sözleşmede hüküm bulunmadığı takdirde genel kurul, şirket merkezinin
bulunduğu yerde toplanır.
- Anonim Şirket Genel Kurulu Toplantı Çağrı Hakkını Kime Tanıyacağız?
S
ermayenin en az onda birini, halka açık şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri,
yönetim kurulundan, yazılı olarak gerektirici sebepleri ve gündemi belirterek, genel kurulu
toplantıya çağırmasını veya genel kurul zaten toplanacak ise, karara bağlanmasını istedikleri
konuları gündeme koymasını isteyebilirler. Esas sözleşmeyle, çağrı hakkı daha az sayıda paya
sahip pay sahiplerine tanınabilir.
- Anonim Şirket Genel Kurulu Toplantı Çağrı Şekli Nasıl Olacak?
G
enel kurul toplantıya, esas sözleşmede gösterilen şekilde, şirketin internet sitesinde ve
Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ilanla çağrılır. Bu çağrı, ilan ve toplantı günleri
hariç olmak üzere, toplantı tarihinden en az iki hafta önce yapılır. Pay defterinde yazılı pay
sahipleriyle önceden şirkete pay senedi veya pay sahipliğini ispatlayıcı belge vererek
adreslerini bildiren pay sahiplerine, toplantı günü ile gündem ve ilanın çıktığı veya çıkacağı
gazeteler, iadeli taahhütlü mektupla bildirilir.
- Anonim Şirket Genel Kurulu Toplantı Karar Ve Nisap Sayısında Değişiklik Olacak
mı?
G
enel kurullar, bu Kanunda veya esas sözleşmede, aksine daha ağır nisap öngörülmüş
bulunan hâller hariç, sermayenin en az dörtte birini karşılayan payların sahiplerinin veya
temsilcilerinin varlığıyla toplanır. Bu nisabın toplantı süresince korunması şarttır. İlk
toplantıda anılan nisaba ulaşılamadığı takdirde, ikinci toplantının yapılabilmesi için nisap
aranmaz. Kararlar toplantıda hazır bulunan oyların çoğunluğu ile verilir.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 8
- Anonim Şirket Genel Kurulu Toplantı Başkanlığı İçin Ayrı Bir Düzenleme Yapılacak
mı?
E
sas sözleşmede aksine herhangi bir düzenleme yoksa, toplantıyı, genel kurul tarafından
seçilen, pay sahibi sıfatını taşıması şart olmayan bir başkan yönetir. Başkan tutanak yazmanı
ile gerek görürse oy toplama memurunu belirleyerek başkanlığı oluşturur. Gereğinde başkan
yardımcısı da seçilebilir.
- Anonim Şirket Esas Sözleşme Değişikliği’ne İlişkin Olarak Özel Bir Nisap
Düzenlenecek mi?
K
anunda veya esas sözleşmede aksine hüküm bulunmadığı takdirde, esas sözleşmeyi
değiştiren kararlar, şirket sermayesinin en az yarısının temsil edildiği genel kurulda,
toplantıda mevcut bulunan oyların çoğunluğu ile alınır. İlk toplantıda öngörülen toplantı
nisabı elde edilemediği takdirde, en geç bir ay içinde ikinci bir toplantı yapılabilir. İkinci
toplantı için toplantı nisabı, şirket sermayesinin en az üçte birinin toplantıda temsil
edilmesidir. Bu fıkrada öngörülen nisapları düşüren veya nispî çoğunluğu öngören esas
sözleşme hükümleri geçersizdir.
- Pay Senetleri Borsada İşlem Gören Şirketler İçin Esas Sözleşme Nisapları
Düzenlenecek mi?
G
enel kurullar, bu Kanunda veya esas sözleşmede, aksine daha ağır nisap öngörülmüş
bulunan hâller hariç, sermayenin en az dörtte birini karşılayan payların sahiplerinin veya
temsilcilerinin varlığıyla toplanır. Bu nisabın toplantı süresince korunması şarttır. İlk
toplantıda anılan nisaba ulaşılamadığı takdirde, ikinci toplantının yapılabilmesi için nisap
aranmaz. Kararlar toplantıda hazır bulunan oyların çoğunluğu ile verilir. Pay senetleri menkul
kıymet borsalarında işlem gören şirketlerde yapılacak genel kurul toplantılarında, adı geçen
kural uygulanmakla birlikte esas sözleşmelerinde aksine hüküm koymak kabildir.
- Anonim Şirket Genel Kurulunda Oy Kullanacak Pay Sahiplerine İmtiyaz Tanınacak
mı?
P
ay sahipleri, oy haklarını genel kurulda, paylarının toplam itibarî değeriyle orantılı olarak
kullanır. Her pay sahibi sadece bir paya sahip olsa da en az bir oy hakkını haizdir. Şu kadar ki,
birden fazla paya sahip olanlara tanınacak oy sayısı esas sözleşmeyle sınırlandırılabilir.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 9
- Anonim Şirket Esas Sözleşme Değiştirilmesi Engellenmesi Sağlanacak mı?
G
enel kurul, aksine esas sözleşmede hüküm bulunmadığı takdirde, kanunda öngörülen
şartlara uyarak, esas sözleşmenin bütün hükümlerini değiştirebilir; müktesep ve vazgeçilmez
haklar saklıdır.
-
Halka Açık Olmayan Anonim Şirket Kayıtlı Sermaye Sistemini Kabul Edebilir mi?
H
alka açık olmayan bir anonim şirkette, ilk veya değiştirilmiş esas sözleşme ile esas
sözleşmede belirlenen kayıtlı sermaye tavanına kadar sermayeyi artırma yetkisi, yönetim
kuruluna tanındığı takdirde, bu kurul, sermaye artırımını, bu Kanundaki hükümler
çerçevesinde ve esas sözleşmede öngörülen yetki sınırları içinde gerçekleştirebilir. Bu yetki
en çok beş yıl için tanınabilir.
-
Anonim Şirket Şarta Bağlı Sermaye Sistemini Kabul Edebilir mi?
G
enel kurul, yeni çıkarılan tahviller veya benzeri borçlanma araçları nedeniyle, şirketten
veya topluluk şirketlerinden alacaklı olanlara veya çalışanlara, esas sözleşmede değiştirme
veya alım haklarını kullanmak yoluyla yeni payları edinmek hakkı sağlamak suretiyle,
sermayenin şarta bağlı artırılmasına karar verebilir.
-
Anonim Şirket Paylarına İlişkin Olarak Esas Sözleşme İle Payları Bölebilir miyiz?
G
enel kurul, sermaye tutarı aynı kalmak şartıyla, esas sözleşmeyi değiştirmek suretiyle,
payları, asgari itibarî değer hükmüne uyarak, itibarî değerleri daha küçük olan paylara
bölmek veya payları itibarî değerleri daha yüksek olan paylar hâlinde birleştirmek yetkisini
haizdir. Şu kadar ki, payların birleştirilebilmesi için her pay sahibinin bu işleme onay vermesi
gerekir.
- Anonim Şirket Esas Sözleşmesinde Yapılacak Değişiklik ile Pay Sahiplerine
Başkaca Yükümlülükler Yüklenecek mi?
K
anunda öngörülen istisnalar dışında, esas sözleşmeyle pay sahibine, pay bedelini veya
payın itibarî değerini aşan primi ifa dışında borç yükletilemez.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 10
Pay devirlerinin şirketin onayına bağlı olduğu hâllerde, esas sözleşmeyle pay sahiplerine
sermaye taahhüdünden doğan borçtan başka, belli zamanlarda tekrarlanan ve konusu para
olmayan edimleri yerine getirmek yükümlülüğü de yüklenebilir. Bu ikincil yükümlülüklerin
nitelik ve kapsamları pay senetlerinin veya ilmühaberlerin arkasına yazılabilir.
-
Anonim Şirkette Sermaye Borcu Koyanlara Aykırılık Halinde Cezai Şart
Koyacak mıyız?
S
ermaye koyma borcunu süresi içinde yerine getirmeyen pay sahibi, ihtara gerek
olmaksızın, temerrüt faizi ödemekle yükümlüdür. Ayrıca, yönetim kurulu, mütemerrit pay
sahibini, iştirak taahhüdünden ve yaptığı kısmi ödemelerden doğan haklarından yoksun
bırakmaya ve söz konusu payı satıp yerine başkasını almaya ve kendisine verilmiş pay senedi
varsa, bunları iptal etmeye yetkilidir. İptal edilen pay senetleri ele geçirilemiyorsa iptal kararı
35 inci maddede yazılı gazetede ve ayrıca esas sözleşmenin öngördüğü şekilde ilan olunur.
Esas sözleşmeyle, pay sahipleri, temerrüt hâlinde, sözleşme cezası ödemekle zorunlu
tutulabilirler.
- Anonim Şirket Paylarının Dönüşümüne İlişkin Esas Sözleşmeye Hüküm Konulacak
mı?
E
sas sözleşmede aksi öngörülmemişse, payın türü dönüştürme yolu ile değiştirilebilir.
Dönüştürme esas sözleşmenin değiştirilmesiyle yapılır. Dönüştürmenin kanunen
öngörüldüğü hâllerde yönetim kurulu gerekli kararı alarak derhâl uygular ve bunun esas
sözleşmeye yansıtılması girişimini hemen başlatır.
- Anonim Şirket Nama Yazılı Payların Devrine İlişkin Hüküm Konulacak mı?
K
anunda veya esas sözleşmede aksi öngörülmedikçe, nama yazılı paylar, herhangi bir
sınırlandırmaya bağlı olmaksızın devredilebilirler.
- Anonim Şirket İntifa Senedi Çıkaracak mı?
G
enel kurul, esas sözleşme uyarınca veya esas sözleşmeyi değiştirerek, bedeli kanuna
uygun olarak yok edilen payların sahipleri, alacaklılar veya bunlara benzer bir sebeple şirketle
ilgili olanlar lehine intifa senetleri çıkarılmasına karar verebilir. Kurucular için çıkarılanlar da
dâhil olmak üzere, intifa senetleri emre ve hamiline yazılı olabilir.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 11
- Anonim Şirket Finansman Araçları İçin Farklı Bir Nisap Öngörecek miyiz?
H
er çeşidi ile tahviller, finansman bonoları, varlığa dayalı senetler, iskonto esası üzerine
düzenlenenler de dâhil, diğer borçlanma senetleri, alma ve değiştirme hakkını haiz senetler
ile her çeşit menkul kıymetler, aksi kanunlarda öngörülmedikçe, ancak genel kurul kararı ile
çıkarılabilirler. Esas sözleşme farklı bir nisap öngörebilir. Genel kurul kararının çıkarılacak
menkul kıymete ilişkin, gerekli bütün hüküm ve şartları içermesi gerekir. Genel kurul kararını
yönetim kurulu yerine getirir. Bu hükme tabi menkul kıymetler hamiline veya emre yazılı ve
itibarî değerli olabilir. İtibarî değer genel kurul ve yetkilendirilmiş olması hâlinde yönetim
kurulunca belirlenir. Borçlanma senetlerinin bedellerinin nakit olması ve teslimi anında
tamamen ödenmesi şarttır.
- Anonim Şirket Esas Sözleşmesi İle Hazırlık Dönemi Faizi Öngörecek mi?
İşletmenin tam bir şekilde faaliyete başlamasına kadar geçecek hazırlık dönemi için pay
sahiplerine, Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olmak koşuluyla, özellikli varlık
niteliğindeki yatırımların maliyetine yüklenmek üzere, belirli bir faiz ödenmesi esas
sözleşmede öngörülebilir ve bu dönemle sınırlı olmak üzere, faiz ödemelerinin en geç ne
zamana kadar süreceği belirtilir.
- Anonim Şirket Yedek Akçe Çıkarmak Üzere Esas Sözleşmesine Hüküm Koyacak
mı?
Y
edek akçeye yıllık kârın yüzde beşinden fazla bir tutarın ayrılacağı ve yedek akçenin
ödenmiş sermayenin yüzde yirmisini aşabileceği hakkında esas sözleşmeye hüküm konabilir.
Esas sözleşme ile başka yedek akçe ayrılması da öngörülebilir ve bunların özgülenme
amacıyla harcanma yolları ve şartları belirlenebilir.
- Anonim Şirket İşçileri ve Diğer Çalışanları Lehine Yedek Akçe Çıkarmak Üzere
Esas Sözleşmesine Hüküm Koyacak mı?
E
sas sözleşmede şirketin yöneticileri, çalışanları ve işçileri için yardım kuruluşları kurulması
veya bunların sürdürülebilmesi amacıyla veya bu amacı taşıyan kamu tüzel kişilerine verilmek
üzere yedek akçe ayrılabilir. Yardım amacına özgülenen yedek akçelerin ve diğer malların
şirketten ayrılması suretiyle bir vakıf veya kooperatif kurulması zorunludur. Vakıf senedinde,
vakıf malvarlığının şirkete karşı bir alacaktan ibaret olacağı da öngörülebilir.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 12
-
A
Anonim Şirket Esas Sözleşmesin Özel Bir Fesih Nedeni Öngörülebilir mi?
nonim şirket; Sürenin sona ermesine rağmen işlere fiilen devam etmek suretiyle belirsiz
süreli hâle gelmemişse, esas sözleşmede öngörülen sürenin sona ermesiyle, esas sözleşmede
öngörülmüş herhangi bir sona erme sebebinin gerçekleşmesiyle sona erebilir.
-
E
Anonim Şirket Esas Sözleşmesinde Özel Tasfiye Memuru Atayacak mı?
sas sözleşme veya genel kurul kararıyla ayrıca tasfiye memuru atanmadığı takdirde,
tasfiye, yönetim kurulu tarafından yapılır. Tasfiye memurları pay sahiplerinden veya üçüncü
kişilerden olabilir. Tasfiye ile görevlendirilenler esas sözleşmede veya atama kararında aksi
öngörülmemişse olağan ücrete hak kazanırlar.
Tasfiye memurları birden fazla ise, aksi genel kurul kararında veya esas sözleşmede
öngörülmemişse, şirketin bağlanabilmesi için imzaya yetkili iki tasfiye memurunun şirket
unvanı altında imza atması gereklidir. Tasfiye hâlindeki şirketi tasfiye ile ilgili konularda
mahkemelerde ve dış ilişkide tasfiye memurları temsil eder.
- Anonim Şirket Tasfiyesinde Dağıtımın Nasıl Olacağına İlişkin Bir Düzenleme
Konulacak mı?
T
asfiye hâlinde bulunan şirketin borçları ödendikten ve pay bedelleri geri verildikten sonra
kalan varlığı, esas sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa pay sahipleri arasında, ödedikleri
sermayeler ve imtiyaz hakları oranında dağıtılır. Tasfiye payında imtiyazın varlığı hâlinde esas
sözleşmedeki düzenleme uygulanır. Alacaklılara üçüncü kez yapılan çağrı tarihinden itibaren
bir yıl geçmedikçe kalan varlık dağıtılamaz. Şu kadar ki, hâl ve duruma göre alacaklılar için bir
tehlike mevcut olmadığı takdirde mahkeme bir yıl geçmeden de dağıtmaya izin verebilir. Esas
sözleşme ve genel kurul kararında aksine hüküm bulunmadıkça, dağıtma para olarak yapılır.
- Anonim Şirket Tasfiyesinde, Tasfiyeden Dönülmesine İlişkin Olarak Bir Hüküm
Konulacak mı?
Şirket sürenin dolmasıyla veya genel kurul kararıyla sona ermiş ise, pay sahipleri arasında
şirket malvarlığının dağıtımına başlanılmış olmadıkça, genel kurul şirketin devam etmesini
kararlaştırabilir. Devam kararının sermayenin en az yüzde altmışının oyu ile alınması gerekir.
Esas sözleşme ile bu nisap ağırlaştırılabilir ve başkaca önlemler öngörülebilir. Tasfiyeden
dönülmesine ilişkin genel kurul kararını tasfiye memuru tescil ve ilan ettirir. Şirket, iflasın
açılmasıyla sona ermiş olmasına rağmen iflas kaldırılmışsa veya iflas, konkordatonun
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 13
uygulanmasıyla sona ermişse şirket devam eder. Tasfiye memuru iflasın kaldırıldığına ilişkin
kararı ticaret siciline tescil ettirir. Tescil istemine, pay bedellerinin ve tasfiye paylarının pay
sahipleri arasında dağıtılmasına başlanmadığına ilişkin belge de eklenir.
- Anonim Şirket Yönetim Kurulu ve Genel Kurulunda Elektronik Genel Kurul
Yapılması Öngörülebilir mi?
Şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede düzenlenmiş olması şartıyla, sermaye
şirketlerinde yönetim kurulu ve müdürler kurulu tamamen elektronik ortamda yapılabileceği
gibi, bazı üyelerin fiziken mevcut bulundukları bir toplantıya bir kısım
üyelerin elektronik ortamda katılması yoluyla da icra edilebilir. Bu hâllerde Kanunda veya
şirket sözleşmesinde ve esas sözleşmede öngörülen toplantı ile karar nisaplarına ilişkin
hükümler aynen uygulanır.
i
Burada yer alan bilgiler Elmadağ Hukuk Ofisi tarafından bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır.
Bu kapsamda verilen bilgi, yorum ve tavsiyeler hukuk danışmanlığı kapsamında değildir. Bu
kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan Ofisimiz sorumlu değildir.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi (IDTM) A1 Blk. No:61 Bakırköy / ISTANBUL – TÜRKİYE
http://www.elmadaghukuk.com - [email protected]
Tel: +90 212 465 88 65 - Fax: +90 212 465 88 58
Sayfa | 14

Benzer belgeler