UvA-student Dieuwertje is De nachtwaker van Giel

Transkript

UvA-student Dieuwertje is De nachtwaker van Giel
FoliaMagazine
weekblad voor HvA en UvA
nr. 18 25/01/2012
Frank van Vree
Nieuwe decaan FGw:
‘Ik ben geen ruziemaker’
UvA-student
Dieuwertje is
De nachtwaker
van Giel
Piloten aan de grond
Eerst een dure opleiding,
dan geen baan
Leider gezocht
Welk zwaargewicht
gaat ons besturen?
(advertentie)
inhoud #18
De baas van Giel 10
Dieuwertje Valentijn is regisseur van het radioprogramma van Giel Beelen.
‘Ik heb mijn droombaan al gevonden. Maar ik wil dat diploma.’
UvA zkt. vrzttr. 22
Het College van Bestuur is nog steeds op zoek naar een nieuwe voorzitter.
Hoe ziet de ideale kandidaat eruit?
Frank van Vree, de baas bij FGw 28
De nieuwe decaan van de Faculteit der Geesteswetenschappen voelt zich op zijn plek in
zijn nieuwe baan. ‘Ik denk dat ik wel enig zicht heb op beleid.’
Geen (landings)baan,
wel een megaschuld 34
Studenten Aviation Flight leenden een ton om piloot te kunnen worden. Maar nu ze bijna
afgestudeerd zijn, is er geen werk meer. ‘Toen we begonnen, dacht iedereen dat het niet
slechter kon met de economie.’
en verder
uitgelicht 6-7 de week/het moment/navraag 8-9 passie 17 opinie 18-20 Robbert Dijkgraaf 19
Fatihya Abdi 20 brieven/promoties 21 objectief 26-27 op de tong 33 drift 41 de adviesdienst 43
lezingenladder 44 overigens 45 prikbord 46-47 wasdom 48-49 stage 49 toehoorders 50 de lezer/deining 51
4
FoliaMagazine
redactioneel
illustratie Pascal Tieman
10
22
Oud vuil
28
34
De champagneglazen om te vieren dat Gerben Moerman Docent van
het Jaar is geworden zijn nog niet leeg, of de verkiezing is alweer in het
nieuws. Nu alleen in een minder positieve context. Vorige week werd
bekend dat het contract van universitair docent en classicus David Rijser niet wordt verlengd. De UvA is een grote organisatie met een kleine
5000 medewerkers, dus is een contractverlenging normaal gesproken
geen groot nieuws. In dit geval ligt de zaak anders, omdat Rijser genomineerd was voor de titel Docent van het Jaar 2011. Hij werd uiteindelijk niet verkozen tot Docent van het Jaar, maar kreeg wel de prijs voor
de ‘Publieke Intellectueel’.
Op 6 januari kreeg David Rijser tijdens de dies nog alle lof toegezwaaid
van rector Dymph van den Boom; daags daarna werd hem meegedeeld
dat er aan de UvA geen plaats meer voor hem is als docent. De reden
waaróm Rijser, evenals collega-docent Piet Gerbrandy, vermoedelijk
het veld moet ruimen, is nog pijnlijker. De aangekondigde intensieve
samenwerking met de VU op het gebied van de oudheid en archeologie
heeft personele gevolgen, waardoor Rijser en Gerbrandy overbodig
zijn geworden.
Goede docenten zijn de smeerolie van de UvA. De organisatie van de
Docent van het Jaarverkiezing en het CvB moeten zich afvragen wat
een verkiezing voor zin heeft als je genomineerde docenten kort na de
feestelijkheden bij het oud vuil zet.
Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, [email protected], @jimfjansen (twitter)
Zie ook ‘Navraag’ op pagina 9.
48
FoliaMagazine
5
Geen gezeik met vertragingen of parkeren:
binnen Amsterdam is de fiets als vervoermiddel onovertroffen. Het Europahuis en
Jan Bommerhuis hebben speciale fietsen te
leen waarop medewerkers zich snel tussen de
verschillende HvA-locaties kunnen bewegen.
Voor sommigen zijn de fietsen inmiddels
onmisbaar en door weer en wind begeven zij
zich al fietsend door de stad. Zo ook hoofd
van het servicecenter Joost Dirkson,
die op het Europahuis regelmatig een leenfietsje pakt.
Leen
een
6
FoliaMagazine
Ook controller bij Facility Service Marcel Haarhuis stapt bij het Europahuis
geregeld op een dienstfiets. ‘Gemiddeld zo’n
vijf keer per week. Vroeger waren de fietsen
vaak wat gammel, maar tegenwoordig zijn
ze echt uitstekend.’ Dat de fietsen helemaal
te verstellen zijn, is voor Haarhuis niet zo
belangrijk. ‘Voor die kleine afstandjes neem
ik niet de moeite er al te veel aan te gaan
sleutelen. Maar ik heb in ieder geval nog
nooit panne gehad.’
‘Ik kom op de motor naar mijn werk, maar
tussen de verschillende locaties pak ik altijd
de fiets,’ aldus docent sociaal pedagogische
hulpverlening Arnoud Simonis. ‘Als
ik dan met mijn motorjas op die witte fiets
rondrijd, kijken de mensen me vaak na. Alsof
ik een soort hippie ben, zoals bij het witte
fietsenplan in de jaren zestig. Ondanks dat ik
de fietsen altijd met twee sloten vastzet, is er
vorige week toch een gestolen bij de Leeuwenburg. Nu heeft het Jan Bommerhuis er
tijdelijk dus maar vier in plaats van vijf.’
eens
Jantine Zeeman, instroomcoördinator
bij het domein Maatschappij & Recht, gebruikt
de fiets al vanaf het eerste moment. ‘Ik vind
het ideaal. Soms kom ik met de fiets naar mijn
werk vanaf mijn huis in Weesp, maar als ik
met de auto ben, heb ik zo toch een fiets bij
de hand. Het zijn echt superfietsen, omdat
alles eraan verstelbaar is. Handig om snel op
andere HvA-locaties te komen, maar ook om
bijvoorbeeld vlug een boodschap te doen.’ yyy
tekst Clara van de Wiel / foto’s Danny Schwarz
fiets
FoliaMagazine
7
de week
Een zwarte dag voor Wikipedia
en ironie aan de UvA
H
et was sappelen voor studenten
wereldwijd die deze week een
paper of werkstuk moesten schrijven. Wikipedia ging 24 uur op
zwart. En zie dan nog maar eens in een handomdraai een willekeurige wetenswaardigheid te
achterhalen als: ‘Gibbons (Hylobatidae) zijn een
primatenfamilie die behoren tot de superfamilie
van de mensapen (Hominoidea). Er bestaan 14
soorten gibbons in vier geslachten.’ Vier geslachten? Echt? De online encyclopedie ging offline
uit protest tegen twee Amerikaanse wetten die
de doodsteek kunnen zijn voor het vrije internet.
Bij het ter perse gaan was één wet al gesneuveld
maar ook die andere wet legt het vrij uitwisselen
van informatie aan banden. En is dat nou net
niet waar het internet voor was bedoeld?
In dat opzicht heeft het internet wel wat weg
van onderwijs, waar het ook draait om het
uitwisselen van informatie. Dat zou tenminste
de insteek moeten zijn. Maar docenten die juist
door studenten geroemd worden om hun excellente lessen, worden aan de UvA zonder pardon
de laan uitgestuurd. Afgelopen week kwam
naar buiten dat de contracten van classicus
David Rijser, onlangs nog genomineerd voor de
Docent van het Jaarverkiezing, en zijn collega
Piet Gerbrandy niet worden verlengd. Er is geen
plek meer voor ze nu de UvA en VU verder
gaan samenwerken op het werkterrein van beide
heren. Je kan de UvA er in ieder geval niet van
betichten geen gevoel voor ironie te hebben.
In dezelfde week dat de UvA haar intellectueel kapitaal in de uitverkoop zette, werden de
kosten om te studeren juist drastisch verhoogd.
Staatssecretaris Halbe Zijlstra die, om maar eens
een zijweg in te slaan, drie jaar actief was bin-
8
FoliaMagazine
Dankzij Wikipedia weten we na een enkele
muisklik dat staatssecretaris Halbe Zijlstra drie jaar
actief was binnen de duivensport. Zou hij ook tijd
hebben gehad voor dit soort levensverrijkende activiteiten naast de studie als hij al het geld voor zijn
master bij elkaar had moeten werken (of lenen)?
nen de duivensport (met dank aan Wikipedia),
diende een wetsvoorstel in bij de Tweede Kamer
voor een sociaal leenstelsel in de masterfase.
Dat betekent per jaar 3200 euro extra kosten
voor uitwonende studenten en 1200 euro voor
studenten die nog thuis wonen. Woon je dus op
kamers en doe je een tweejarige master, dan ben
je de pineut. Volgens Zijlstra valt het allemaal
wel mee. ‘We mogen best wat meer van studenten vragen,’ verklaarde hij.
De kwaliteit gaat omlaag, maar de kosten gaan
omhoog: hoe maakt een onderwijsinstelling
het anno 2012 eigenlijk nog aantrekkelijk voor
studenten om te studeren? Als je nu denkt aan
hippe brochures met knappe jongens en meisjes;
het kan ook eenvoudiger. De opleiding maritiem
officier van de HvA, heeft haar naam afgelopen
week terugveranderd naar Hogere Zeevaartschool Amsterdam, omdat die naam ‘sprekender’
zou zijn voor studenten. Een voortvarende zet.
yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden
20 januari 2012
tweet van
de week
@sphieeee
Sophie de Coningh
die engels docenten zitten zeker nog aan de
high tea, knal die antwoorden even op intranet
joh. #mic #hva
https://twitter.com/#!/sphieeee/
foto Danny Schwarz
In de rij staan om te mogen studeren, dat is de hedendaagse praktijk van het hoger onderwijs in Amsterdam. Zeker in het weekend moeten UvAstudenten er vroeg bij zijn, want dan kunnen ze alleen in de UB terecht voor een studieplek. Zijn dat nou die ‘uitstekende studiemogelijkheden’, die op
de bachelor- en mastersite van de UvA bovenaan de lijst staan van ‘tien redenen om voor de UvA te kiezen’? yyy Harmen van der Meulen
navraag Piet Gerbrandy
Rumoer binnen de afdeling klassieke talen vorige week. Docent klassiek en middeleeuws Latijn Piet Gerbrandy en zijn
collega David Rijser, tevens genomineerd als Docent van het Jaar, hoorden dat er geen plek meer is voor hen nu hun
afdeling met de VU gaat fuseren.
Meneer Gerbrandy, wat is er aan de
hand?
‘Zes jaar geleden werden wij aangesteld. Eerst
via een contract van twee jaar, waarvan duidelijk
was dat het tijdelijk zou zijn. Dat werd verlengd
voor drie jaar met de bedoeling dat we daarna
een vast contract zouden krijgen. Die intentie is
door meerdere personen uitgesproken.’
En nu staat u op straat. Wat is er gebeurd?
‘De belofte van een vast contract is niet waargemaakt. In plaats daarvan werden we nog een
jaartje zoet gehouden met een derde tijdelijke
aanstelling. En nu zeggen ze dat de koek op is.’
U zult wel boos zijn.
‘Ja, natuurlijk. Ik ben ook vooral verbaasd over
het amateurisme waarmee dit wordt aangepakt.
De een zegt dit, de ander dat. Ik weet zelf niet
meer bij wie ik dit besluit moet aanvechten.’
Speelt de samenwerking met de VU
een rol?
‘Ja, dat speelt natuurlijk mee. Maar op de afdeling Latijn waren zes jaar geleden vijf docenten.
Daar zijn er nu nog drie van over, inclusief ons.
Bij de VU zijn er ook maar twee latinisten in
vaste dienst. Dat is nooit voldoende om het
aantal studenten les te geven.’
Volgende week is er een hoorzitting
waarin uw bezwaar wordt besproken.
‘Ja, dan gaan onze advocaten met de advocaten
van de UvA om tafel zitten. Maar ik verwacht
dat onze bezwaren op formele gronden worden
afgewezen. Dan stappen we naar de rechter. Onze
werkzaamheden veranderen niet na 1 september,
de UvA heeft dus ook geen gegronde redenen om
ons eruit te wippen, want het aantal studenten dat
les wil, blijft gewoon hetzelfde. Ik durf te beweren
dat wij degenen zijn die voor zo veel studenten
zorgen. David is zelfs genomineerd als Docent van
het Jaar. Studenten kennen ons en komen daarom
naar de UvA. Als wij gedwongen vertrekken, leidt
de faculteit echt gezichtsverlies.’ yyy Floor Boon
FoliaMagazine
9
‘Ik bepaal wat
er gebeurt’
Waar de meeste studenten de vrijdagnacht doorbrengen in kroeg en club, is het voor
Dieuwertje Valentijn juist de tijd dat ze aan het werk moet. Zij leidt dan het nachtprogramma van Giel Beelen, Nachtegiel, als regisseur in goede banen. ‘Het was echt een chaos
vroeger. Nu lijkt het alleen maar zo.’ tekst Frank Huiskamp / foto’s Martijn van de Griendt
‘I
s hier eerder geweest.’ Ze voegt de
zin toe aan een korte bio van een
studiogast. Ze lacht. ‘Zo kan Giel
doen alsof hij precies weet wie het
is.’ Dieuwertje Valentijn (24) staart naar een
Word-documentje op een van de twee schermen
voor haar. Voor de laatste keer in 2011 gaat ze
ervoor zorgen dat ‘haar’ 3FM-dj Giel Beelen een
probleemloze vrijdagnacht heeft. Al ruim vier
jaar is ze de vrouw achter Beelen, die hét gezicht
van 3FM is en een van Nederlands bekendste radiopersoonlijkheden. Ze doet de regie, ontvangt
studiogasten en regelt de bellers. Ook doet ze
tussendoor de catering. In haar eentje.
Ze noemt de anderhalf uur voor het begin van
de show, die om één uur ’s nachts begint, haar
‘vrije tijd’. De hoge stoel achter haar bureau
blijft daarentegen onberoerd. ‘Nee, ik sta liever.’
Rechts naast haar gaan de lampjes bij de nummers op de vaste telefoon al branden, links ligt
haar iPhone: ‘Ben je er al?’ Afzender: ‘Mammie’.
De hal naast het regie-eilandje loopt vol met
artiesten en andere gasten die moeten worden
ontvangen. Valentijn zeult met sixpacks cola
en uitdeelzakken chips. ‘Ach, ik doe al twintig
10
FoliaMagazine
dingen tegelijk, wat vragen beantwoorden kan
er ook nog wel bij.’
‘Oh, mannen doen dit ook wel hoor, multitasken.’ Ze glimlacht. ‘Maar die doen het toch
iets vaker in teams en verdelen de taken met
meerdere mensen.’ Valentijns haar zit strak
naar achteren, haar kleren zijn geheel zwart, op
een paar lichtbruine laarzen na. Ze straalt iets
dominants uit. Als ze achter haar bureau staat,
‘Ik heb Radio 1presentator Astrid de
Jong gestalkt’
kijkt ze uit op waar Beelen straks zit, achter het
glas in de studio. Links verzorgt een bebrilde
jongen, midden twintig, het geluid en schuin
voor haar zit een groepje van de videoredactie
achterover op hun stoelen. Vanaf half twee is
de uitzending ook op Nederland 3 te volgen.
‘Hoeveel mensen er luisteren, weet ik niet, maar
er kijken verrassend veel mensen. Tja, het is het
enige niet-pornokanaal op dat tijdstip.’
Ze vult haar document verder aan. Ze bewerkt
het draaiboek en leidt binnenkomende gasten in
de studio rond en spreekt met hen het draaiboek door. Ze weet niet precies van tevoren wie
er komt, Beelen ook niet altijd. Dat plannen anderen. Valentijn is wel verantwoordelijk voor de
informatie die Beelen tot zijn beschikking heeft
tijdens de uitzending. Druk scrollend zoekt
ze op de sites van de artiesten naar relevante
informatie. ‘Maar als het heel lang is, ga ik het
niet allemaal lezen.’
Al ruim vier jaar werkt ze voor Beelen, vertelt ze
tussen haar voorbereidingen door. Bij de radio
terechtkomen was niet helemaal haar plan. Na
haar gymnasiumdiploma te hebben behaald,
begon ze aan een studie Nederlands aan de
Universiteit van Amsterdam. Ze wilde via een
journalistieke master de geschreven pers in. Ze
schreef al snel voor faculteitsblad Babel. ‘Maar
altijd van die softe teksten. Niet van het zware
type “Oh, wat is het nu slecht in Darfur.”’ Nee,
liever schreef Valentijn in de stijl van Vogue:
stukken over mode. ‘Maar ik weigerde hbo te
doen. Snobisme misschien.’ Ze corrigeert zich
gehaast. ‘Nee, nee, dat is niets voor mij.’
FoliaMagazine
11
foto Beeld en Geluid
Giel
Valentijn is uit Apeldoorn alleen naar Amsterdam gekomen. ‘Ik had wel vrienden, maar ik
wilde steeds iets te doen hebben.’ Op aanraden
van een vriendin – ‘Radio is écht iets voor jou!’
– ging ze op vrijwillige basis aan het werk bij
lokale zender AmsterdamFM.
Een nieuwe gast, Zanillya – winnares van de
Grote Prijs van Nederland in de categorie
hiphop – is op zoek naar Valentijn. Ze wil weten
wanneer in de uitzending zij optreedt, maar ook
waar het drinken staat en de wc is. Valentijn
zwaait en spurt snel weg van haar bureau. ‘Sorry,
even de gastvrouw uithangen.’ Bij terugkomst
tuurt ze stil naar haar scherm. ‘Waar was ik?’
Tijdens haar periode bij AmsterdamFM werd ze
op de Veronica Radioschool geattendeerd, waar
ze in contact kwam met toenmalig 3FM-redacteur, nu Radio 1-presentator, Astrid de Jong. ‘Ik
heb haar gestalkt, want ik wilde per se voor haar
werken. In mijn ogen is zij de meest toonaangevende radioredacteur: ze heeft met alle grote namen in het Nederlandse radiowereldje gewerkt.’
Uiteindelijk kwam Valentijn als stagiaire van
De Jong terecht bij het ochtendprogramma van
Beelen. Niet lang daarna mocht ze in zijn nachtprogramma Nachtegiel de zogenoemde ‘buma’s’
bijhouden: nummers die aan stichting Buma/
Stemra moeten worden doorgegeven vanwege
de auteursrechten. Erg vond Valentijn dat niet.
‘Al had ik alleen maar koffie mogen halen.’
Naast haar werk als regisseur studeert ze nog
steeds. Ze doet al zes jaar over haar bachelor
Nederlandse taal en cultuur. ‘En ik ga het
afmaken ook!’ Zelfs al doet ze al werk dat ze wil
blijven doen. ‘Ik vind dat het moet.’
Inmiddels is het tien voor een. De eindtune
van Rob Stenders klinkt uit de studio achter
Valentijn. Beelen komt stipt op tijd binnen. Kort
praten ze bij. Een ‘goed radiohuwelijk’ noemt
Valentijn haar band met Beelen. Die is vooral
heel professioneel. Ze vertelt dat ze elkaar buiten
12
FoliaMagazine
Giel Beelen (1977) is sinds 1997 een vast gezicht bij 3FM. Daarvoor had hij baantjes
als geluidstechnicus bij Radio 10 en Radio Noordzee. Zijn carrière bij 3FM begon in de
nacht, waarna hij in 2004 ook in de ochtend programma’s ging presenteren. Hij won
viermaal de Marconi Award voor beste radiopresentator (2003 en 2005 t/m 2007) en zijn
ochtendprogramma GIEL kreeg de award voor het beste programma in 2007. Beelen is ook dj
geweest in het Glazen Huis tijdens de jaarlijkse Serious Request-actie en hij is hij vaak te zien
in het Vara-programma De Wereld Draait Door als tafelheer.
werktijd amper spreken. ‘Alleen als het over de
show gaat.’
Er volgt een zeldzaam moment van stilte om
haar heen. Ze wisselt in razend tempo tussen de
oplichtende telefoon, haar Word-documenten
en het aansturen van de rest van het team. ‘Eén
uur: NOS-Journaal’, klinkt het uit de speakers.
Nog een paar minuten.
Op Valentijns scherm verschijnen de eerste
sms’jes die door luisteraars en kijkers verstuurd
zijn. ‘Ze zijn niet bedoeld voor mijn vermaak.’
Ze pauzeert even en bijt op haar lip. ‘Maar het is
stiekem wel leuk om ze te lezen. Wordt het later
in de nacht, dan worden de sms’jes ook nasty.’
Ze neemt de telefoon op. ‘Kun je je radio of tv
‘Giel is de enige man
die ik ken die kan
multitasken’
even zachter zetten? Dan verbind ik je door.’ Ze
zegt het in korte tijd vier keer. ‘Nee, ik screen
die mensen nooit. Onzin. Ik kan aan hun stem
wel horen of ze helder zijn.’
‘Mijn muziekkennis is eigenlijk nul.’ Hiermee
doelt Valentijn vooral op de 3FM-muziek:
in haar vrije tijd geeft ze vioolles en speelt
ze piano. ‘Ik houd van Snoop Dogg en foute
jarennegentigmuziek. Ik zit hier niet omdat ik
veel van muziek weet. Dat weet Giel zelf wel.
Hij heeft iemand nodig die de boel voor hem
organiseert. Hoe verder ik van de inhoud van
het programma afsta, hoe beter het werkt, denk
ik.’ Voor Valentijns komst deed Beelen het
helemaal in zijn eentje. De baan werd voor haar
gecreëerd. ‘Het was ook echt een chaos vroeger.
Nu lijkt het alleen maar zo.’
Ze loopt de studio in om Beelen wat te vragen. Lachend komt ze terug. ‘Het ruikt naar
Dieuwertje
Dieuwertje Valentijn (1987) werd geboren in Apeldoorn. Ze begon na het afronden van het
gymnasium in 2006 aan een studie Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit van
Amsterdam. Ze volgt daarbinnen een minor Spaanse taalverwerving. Vanaf 2007 werkt ze voor
Giel Beelen. Eerst in zijn ochtendshow, maar later voornamelijk als regisseur van Nachtegiel.
Ook is ze de vaste regisseur van 3FM’s PS Radio, een programma van Paul Rabbering en
Sofie van den Enk. Twee jaar geleden richtte ze haar eigen bedrijf op, DIVA-MEDIA. Onder die
naam biedt ze zich aan als freelance redacteur, regisseur en tekstschrijver.
FoliaMagazine
13
(advertentie)
*Alleen voor UvA studenten
*Alleen voor UvA studenten
*Alleen voor UvA studenten
3600 studenten
3600
studenten
25
evenementen
3600
studenten
25 evenementen
1 week
25 evenementen
1 week
1 week
Regel
Regel jij
jij het?
het?









































Word commissielid en
Word
commissielid
en
Word
commissielid
organiseer Intreeweek en
2012! **
organiseer
organiseer Intreeweek
Intreeweek 2012!
2012! *
Kom naar een van onze infoavonden voor meer informatie over
Kom naar
vanals
onze
infoavonden
meer informatie
over
heteen
leven
commissielid
bijvoor
Commissie
Intree
Kom naar
een
van onze
infoavonden
voor
meer informatie
over
het leven als commissielid bij Commissie Intree
het leven als
commissielid
bij Commissie Intree
Datum:
18, 19, 20 januari
Datum: 18,
19, 20
januari
Locatie:
Nieuwe
Achtergracht
170
Datum:
18,
19,
20
januari
Locatie: REC-I
Nieuwe
Achtergracht
170
kamer
2.17
Locatie: REC-I
Nieuwe
Achtergracht
170
kamer
2.17
Tijd:
20.00
uur
REC-I
Tijd:
20.00 kamer
uur 2.17
Tijd:
20.00 uur
Nachtegiel
Sinds 2004 presenteert Beelen elke vrijdag- op zaterdagnacht tussen 1.00 en 4.00 uur het
programma Nachtegiel. Naast muziek is er aandacht voor live-optredens in de studio en
verhalen van luisteraars. Samen met het programma Ekdom in de Nacht van dj Gerard Ekdom
(4.00-7.00 uur) vult Beelen de nacht. Beide programma’s worden ook live uitgezonden op
Nederland 3.
sporttas daar. Typische lucht van muzikanten
die net hebben opgetreden.’ Er zijn wat logistieke problemen. Enkele artiesten kwamen met
meer instrumenten of bandleden dan vooraf
gemeld. ‘Van rappers kun je toch verwachten
dat ze in hun eentje komen? Of van een singersongwriter? Maar die nemen vervolgens blazers
mee. En dj’s.’ Een oplossing bedenken kost haar
weinig moeite. ‘We gooien wat dingen om in het
schema, zitten wat mensen achter de broek.’
Valentijn belt een vrouw die volgens Beelen
bezig is met een lesmarathon om geld in te
zamelen voor de Serious Request-actie, die twee
dagen later van start gaat. ‘Hoi. Je sliep toch
niet, hè? Oooooh, sorry, sorry!’ Via een microfoon meldt ze het aan Beelen. ‘Ze is niet bezig
met die marathon, Giel. Wil je haar nog bellen?’
‘Oh, dan is het een ander.’
‘Ah! Ik belde die chick wakker!’
Ze haalt haar vinger van de knop. ‘Wat een
knakker is het ook,’ zegt ze met een grijns.
Valentijn heeft bewondering voor Beelen. ‘Hij
heeft achter de schermen gewerkt, hij weet
hoe het gaat. Hij is de enige man die ik ken die
echt kan multitasken.’ Ze is naar eigen zeggen
bij hem op haar plaats en zou nooit zomaar
vertrekken. Zelfs niet als er een zak geld en een
contract voor een fulltimebaan aan haar wordt
gepresenteerd. ‘Dat is al gebeurd.’ Ze fluistert
vervolgens de naam van een andere zender.
Heel zacht, tot drie keer toe. ‘Niemand mag
dit weten, dat is fucking geheim.’ Programma’s
moeten naar haar komen, solliciteren wil ze
niet. ‘En zijn de eerste- en tweederangsprogramma’s niet geïnteresseerd, dan val ik liever
terug op mijn diploma.’
Ze hoeft niet zelf achter de microfoon te zitten.
‘Ik kom niet goed uit mijn woorden. Als ik
bijvoorbeeld ruzie heb met iemand, dan ben
ik zo iemand die achteraf denkt: oh, dát had ik
moeten zeggen. Nee, ik ben liever een stuwende
kracht. Ik bepaal nu wat er gebeurt.’
Nog maar veertig minuten te gaan. Ze kijkt naar
de klok. ‘Ja, kut, hè?’ lacht ze. ‘Ook omdat er nog
veel moet gebeuren natuurlijk.’ Zo zijn er nog
twee artiesten die een tweede nummer zouden
spelen. Stressen doet Valentijn niet meer. ‘Zelfs
niet als Giel cola in zijn mengpaneel gooit. Daar
schrik ik niet meer van.’ Met dezelfde glimlach
‘Ah! Ik belde die chick
wakker!’
als de uren daarvoor wordt het programma
keurig afgerond. ‘Giel vond zelfs dat we akelig
op schema lagen.’
Valentijn pakt iets na vieren haar spullen.
Ze doet nog snel wat ‘buma’s’. ‘Dat moet nog
steeds.’ Artiest, nummer en album worden snel
overgenomen van een paar cd’s die Beelen in
de uitzending had gebruikt. Van hem wordt
vluchtig afscheid genomen, ze wordt bedankt
voor haar werk.
Ze gaat met de auto terug naar Apeldoorn,
naar haar moeder, ook al woont ze in Hilversum. ‘Maar ik woon in de ‘getto’ en fiets liever
niet ’s nachts over straat.’ Veel nachtrust zal
ze niet krijgen, want morgenvroeg heeft ze
bijles Spaans. Dat deed ze er ook nog bij, voor
de studie. Eerder heeft ze dé awardshow voor
radiovrouwen, de RadioBitches Awards, laten
schieten. Voor een tentamen.
‘Weet je wat het is? Ik heb mijn droombaan al,
maar ik wil dat diploma.’ Het klinkt bijna verbeten. ‘Dit is eindig. Mijn moeder zat na haar
scheiding bijna zonder werk. Ze was jarenlang
stewardess, maar had een diploma nodig voor
ander werk. Het kan zomaar misgaan.’ De
glimlach is nu even van haar gezicht verdwenen.
‘Ik heb het te vaak gezien. Mensen van wie anderen zeiden dat hun werk wel veilig was en die
vervolgens ontslagen werden. Dan volgt er een
crisismoment. Als ik mijn studie afmaak, kan ik
bij wijze van spreken ook nog bij een uitgever
aan het werk. Wil ik dat? Nee, maar je moet
jezelf kunnen redden. Ik kan overal wel terecht,
maar je weet het nooit.’
De lach is weer terug. ‘Natuurlijk is het ook
goed voor mijn algemene ontwikkeling.’ Ze
pauzeert even. ‘Denk ik.’ yyy
Wil je luisteren naar het resultaat van Dieuwertjes werk? Nachtegiel wordt elke vrijdagnacht
uitgezonden tussen 1.00 en 4.00 uur op 3FM, in
Amsterdam op 96.5 FM.
FoliaMagazine
15
(advertentie)
FoliaDebat #02
Eén Amsterdamse
universiteit?
De Vrije Universiteit Amsterdam en de Universiteit van Amsterdam
werken steeds intensiever samen. Er wordt zelfs gesproken over een
mogelijke fusie. Wat is het nut van deze samenwerking? Of zijn er
meer gevaren dan voordelen?
Een debat met
Tanja Jadnanansing (Tweede Kamerlid PvdA), René Smit (voorzitter VU), Paul Doop (waarnemend
voorzitter UvA) en Ewald Engelen (hoogleraar UvA en columnist van De Groene Amsterdammer)
Een goed gesprek van Jim Jansen (hoofdredacteur Folia Magazine) met Jan Bergstra (voorzitter
Centrale Ondernemingsraad van de UvA)
Met verder
muziek van VU-hoogleraar Ad Verbrugge •
filmpjes van studenten • gesproken column
Presentatie
Dolf Jansen
Woensdag 25 januari 2012, 19.00 uur,
Pakhuis De Zwijger, Piet Heinkade 179, Amsterdam.
Vooraanmelding via [email protected]. Onder de
vooraanmelders verloten we een fraaie prijs.
Zie www.foliadebat.nl voor meer informatie.
Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam
passie
Tekenen
‘Een naakt lichaam vind ik sinds mijn opleiding aan de kunstacademie heel gewoon,
zeker niet iets om je ongemakkelijk bij te
voelen. Dus toen een vriend mij zes jaar
geleden vroeg voor een clubje tekenaars dat
wekelijks bijeenkomt, dacht ik: ja, laat ik dat
doen. De meeste modellen die we tekenen
zijn dansers in verschillende soorten en maten: man, vrouw, stevig en gespierd. Omdat
zij gewend zijn met hun lichaam te werken,
voelen ze zich niet ongemakkelijk als wij
– de tekenaars – hen bekijken. Toch merk
je dat mensen heel anders gaan staan als ze
naakt zijn: zelfbewuster.
Tijdens een sessie vragen we om verschillende poses van twee tot acht minuten. Al die
vormen en dieptes van het lichaam die onder
de belichting in het atelier zo goed zichtbaar
zijn, zou ik niet kunnen tekenen als er kleren
omheen zaten. Vergis je niet: model staan is
niet makkelijk. Een goed model bereidt zich
geestelijk en fysiek voor. Als iemand niet lekker in zijn vel zit, merk ik dat meteen.
Mensen verwarren naakttekeningen vaak
met erotiek. Maar mijn doel is alleen degene
die voor me staat zo goed mogelijk op papier
krijgen. Ik kan dit niet doen als ik anders
dan professioneel naar een model kijk. Op
de fiets naar het atelier ben ik vaak wel moe
van de vier dagen die ik dan gewerkt heb.
Maar eenmaal achter de ezel krijg ik een heel
nieuw soort energie.
Omdat we in de Bloedstraat zitten, een
zijstraat van de Wallen, horen we voortdurend toeristen schreeuwen en lachen. Soms
loeit het alarm, dan wordt er een prostituee
lastiggevallen. In alle consternatie die dan
ontstaat, blijven wij rustig doortekenen.’ yyy
Carlijn van Donselaar
FoliaMagazine
17
foto Fred van Diem
Stephanie Gude
(47, projectbegeleider bij Folia)
krijgt aan het eind van haar werkweek nieuwe energie als ze achter
haar ezel kruipt. Stillevens en landschappen zijn aan haar niet besteed;
Stephanie tekent naaktmodellen.
opinie
Laat de boekhandel
de boekhandel
De verlieslijdende boekenketen Selexyz zou zich meer moeten
concentreren op de kerntaken van de boekhandel, vindt boekenexpert Peter van Gorsel. illustratie Marc Kolle
E
en bedrijf komt niet zomaar in de
problemen. Meestal gaat daar een
reeks van beslissingen aan vooraf die
hebben bijgedragen aan de problemen. Het is de taak van het management om te
vermijden dat een bedrijf beslissingen neemt die
haar voortbestaan bedreigen. Dat kan niet meer
in ouderwetse topdownaanpak, maar vraagt om
interactie tussen de medewerkers en bij een commerciële organisatie om een uitstekend contact
met en kennis van de markt.
Om te weten waar je heen moet, is het goed om
te weten waar je vandaan komt en is het noodzakelijk om je te realiseren waar je zit in de keten.
Selexyz heeft niet opeens bedacht om klanten te
trekken met boekenpaleizen. Het bedrijf staat
aan het einde van een reeks ontwikkelingen die
is begonnen in de jaren zeventig. De grote uitgeversslokop Kluwer uit Deventer begon toen uitgeverijen op te kopen die waren voortgekomen
uit achttiende- en negentiende-eeuwse uitgeverij-boekhandelcombinaties. Deze afgesplitste en
afzonderlijke winkels werden op lokaal niveau
geconsolideerd tot de bekende lokale namen zoals Scheltema in Amsterdam en Broese Kemink
in Utrecht. Daarbij werd goed gebruikgemaakt
van de lokale sterkte en naamsbekendheid.
Hét voorbeeld voor deze ontwikkeling was Foyles in London: een breed gesorteerde winkel voor
18
FoliaMagazine
wetenschap, kunst en literatuur met kenners per
afdeling die weten wat klanten willen en daarop
anticiperen. Door deze kennis op de vloer kon
goed worden ingekocht, bleef de lokale smaak en
cultuur overeind en bleven de klanten komen.
De combinatie keuze en kennis leek tot ver in
Dijkgraaf
de jaren negentig een winnende formule.
Externe factoren lijken nu deze formule
aan te tasten: boeken zijn sneller besteld via
internet, de concurrentie met andere media
is in hevigheid toegenomen, het studieboek
staat onder druk en de opkomst van de
toptiencultuur verlegt het zwaartepunt in het
assortiment van de boekhandel.
De megalomanie die Selexyz vertoont, leek
al ingezet onder de vorige eigenaars, met de
opening van de voor het verzorgingsgebied
te grote winkel Donner in Rotterdam. Met
de opening van de Dominicanerwinkel,
het vlaggenschip van Selexyz in Maastricht,
Er werd veel
‘brandkapitaal’
vernietigd
werd deze trend voortgezet. Terecht kan het
vertrokken management eerdergenoemde
externe factoren aanwijzen als (mede)
oorzaak van de huidige problemen. Maar
zo eenvoudig is het niet, want de problemen
mogen dan niet uniek voor Selexyz zijn, de
aanpak van het management is dat wel.
Onder het voorlaatste management werd
namelijk een aantal bijna fatale maatregelen genomen die het unieke karakter, de
uitstraling van de winkels en de motivatie
van het personeel hebben aangetast. Allereerst de onbegrijpelijke naamsverandering.
Toen ik de nieuwe naam voor het eerst zag,
dacht ik dat er een Hongaarse boekhandel
naar Nederland was gekomen. Door deze
eenheidssaus over oude bekende namen
heen te gieten, raakten de winkels los van
de eigen cultuur en omgeving. Er werd, om
het in marketingtermen te benoemen, veel
‘brandkapitaal’ vernietigd.
Zoals te verwachten verschoof er budget
van de winkels voor promotie van het
nieuwe merk naar het centrale deel van de
organisatie. En dat in een branche die van
het van zeer schaarse marketingmiddelen
moet hebben. Om een centrale aanpak te
kunnen controleren, nemen de overheadkosten toe en ook dat gaat weer ten koste
van de lokale winkels. Nog erger is het
centraliseren van de inkoop: dat verbreekt
de band tussen boekverkopers in de winkel en het assortiment in diezelfde winkel
en reduceert dikwijls hoogopgeleide,
gemotiveerde verkopers tot vakkenvullers.
Om maar te zwijgen van de plannen voor
een eigen e-reader om de concurrentie
met een wereldwijde speler als Amazon
aan te gaan.
De plek in de keten werd overschat en het
belang van zestien winkels, hoogopgeleide
medewerkers en goede distributie en verkrijgbaarheid van boeken werd opgeofferd
voor een organisatie die controleert en beheerst. Uitwijken naar ander assortiment
is een vlucht naar voren waar men alleen
op directieniveau de handen voor op elkaar krijgt. Beter zou het zijn te centraliseren waar dat nuttig is en te decentraliseren
waar mogelijk. Boeken kopen en verkopen
en met klanten werken, is een vorm van
crowdsourcing waarbij kopers en verkopers
elkaar moeten versterken. Een boekhandel
is een stenen versie van de sociale media,
en zou dus een plek moeten zijn waar
mensen en ideeën elkaar ontmoeten. Als
Selexyz dat nou eens zou begrijpen. yyy
Peter van Gorsel is Educational Business Developer aan de UvA en HvA en werkte meer
dan twintig jaar in het boekenvak, onder
meer als boekverkoper en uitgever.
Tentamendruk
Aan het zweten en zwoegen voor een tentamen? Dan
is het tijd voor een relativerende opmerking. Tentamens zijn belangrijk, maar hebben soms maar weinig
te maken met werkelijk begrip van de stof.
Ik heb ooit in een column geschreven dat ik met een
jaar oefenen iedereen voor ieder tentamen een tien
kon laten halen. Dat resulteerde direct in een flink
aantal brieven van ouders die mij wel wilden inhuren
om hun zoon of dochter over de drempel te helpen.
De voorgestelde bedragen waren trouwens allemaal
uiterst bescheiden.
Mijn punt was (en is) dat het maken van een tentamen een kunst apart is. Er is vaak een aparte cultuur
van ‘mooie’ opgaven – een studieobject an sich. Op
het moment dat je in het hoofd van de tentamenmaker weet binnen te dringen, kun je als het ware
de kluis zo leeghalen. Ik weet dat uit eigen ervaring,
omdat ik mijn vrouw ooit een tien voor wiskunde
heb laten halen, zonder iets van wiskunde uit te
hoeven leggen.
Het bovennatuurlijke ontzag voor tentamens en
toetsen wordt vroeg bijgebracht. Twaalfjarigen
bibberen al voor de Cito-toets, soms met tragikomische effecten. Zo kreeg een meisje aan het begin
van het schooljaar een nieuw potlood uitgereikt. De
leraar vertelde de kinderen dat ze met dit ‘magische’
potlood de Cito-toets zouden gaan maken. Tot die
tijd moesten ze het zorgvuldig bewaren. Het meisje
koesterde het gehele jaar haar kleinood. Eindelijk
kwam de grote dag van de toets. Met de grootste
zorgvuldigheid kruiste ze de goede vakjes van de
meerkeuzevragen aan. Toen enkele weken later de
uitslag kwam, bleek ze geen enkele vraag goed te
hebben. Uit angst het potlood te breken, had ze niet
hard genoeg durven drukken. Op het uitslagenvel
was niets te zien.
Moraal van dit verhaal: zorg voor precies genoeg
tentamendruk. yyy Robbert Dijkgraaf
FoliaMagazine
19
opinie
Abdi
Stel studentenbelang
voorop
Losers
De samenwerking tussen de UvA en de VU biedt veel kansen,
als het bestuur van beide universiteiten een coördinerende rol
inneemt, vinden Ad Korf en Zohal Dela.
A
l een tijd circuleren er geruchten
over een verregaande samenwerking tussen de UvA en de VU.
UvA-studenten, en ongetwijfeld
ook wat -docenten, moeten er doorgaans niet
aan denken om dagelijks de tocht naar dat
industrieterrein in Buitenveldert te ondernemen.
De VU-student heeft nachtmerries over de UvA,
omdat daar alles zo slecht geregeld is. Maar er
staat meer op het spel dan een stukje fietsen of
organisatorische ongemakken.
De financiering van universiteiten wordt steeds
onzekerder. Het vaste bedrag dat universiteiten
per student krijgen, neemt af. Om aanspraak te
kunnen maken op overheidsfinanciering moeten
universiteiten voldoen aan gemaakte prestatieafspraken. Daarnaast wordt het steeds belangrijker
om geld binnen te halen van Nederlandse en
Europese fondsen en onderzoeksinstituten. Met
een grotere kritische massa maakt de universiteit
meer kans in dit competitievere academische
klimaat. Samenwerking tussen de UvA en de VU
ligt daarom voor de hand.
Den Haag wil dat universiteiten zich toeleggen op
hun beste onderzoeksgebieden, een zogenaamd
profiel. De universiteiten moeten hun profielen
op elkaar afstemmen, zodat niet elke universiteit met hetzelfde profiel eindigt. Universiteiten
20
FoliaMagazine
kunnen het zich niet langer veroorloven alle
opleidingen aan te bieden. Als we hier dan toch
aan moeten geloven, waarom dan niet samenwerken met onze buren? Zo blijft een breed scala aan
opleidingen voor de stad Amsterdam behouden.
De Centrale studentenraad (CSR) van de UvA
en de Universitaire studentenraad (USR) van de
VU zien dus wel kansen in samenwerking. Hierbij moet het belang van de student vooropstaan.
Een vruchtbare samenwerking kan niet worden
opgelegd door bestuurders. Een optimale
samenwerking, waarin onderwijs en onderzoek
floreert, ontstaat wanneer onderzoekers, docenten en studenten van beide universiteiten elkaar
kunnen vinden. Het bestuur zou hierin slechts
een coördinerende en faciliterende rol in moeten
hebben. Zo is het op dit moment voor studenten
een behoorlijke opgave om vakken te volgen aan
de andere universiteit. Wij willen graag minder
administratieve rompslomp bij de inschrijving
en meer informatie over de mogelijkheden voor
studeren aan de andere universiteit. Het bestuur
zou de samenwerking al een geweldige stimulans
geven als zij dit soort problemen oplossen. yyy
Ad Korf is voorzitter van de Centrale studentenraad van de UvA. Zohal Dela is voorzitter van de
Universitaire studentenraad van de VU.
Ziedaar: de politieke en culturele elite van morgen.
Allemaal incrowd, een beetje incestueus. Van BKB
tot nrc.next. Iedereen was aanwezig bij het Twintig
over Twintigdebat in de Rode Hoed. Het debat ging
namelijk over roem en de pijnlijke, ietwat verkrampte pogingen van twintigers van nu om beroemd
te worden. Niet zozeer omdat ze iets kunnen. Ik
bedoel, waarom zou je iets moeten kunnen? Nee,
omdat ‘gewoon’ zijn nou eenmaal kut is. ‘Gewoon’
doet denken aan je ietwat vadsige buurmeisje of je
vroegere bijbaantje bij de Albert Heijn. Het is saai,
maar vooral ook voorspelbaar. Dus zuchten we en
zeuren we. Want we willen allemaal, koste wat het
kost, beroemd zijn.
Wij, twintigers, denken onze toekomst te kunnen plannen met hetzelfde gemak waarmee we
een nieuwe bank uitkiezen bij de Ikea. Je wilt niet
keihard werken en héél misschien over vijf à tien
jaar beroemd worden. Nee, het moet nu. En graag
ook een paar minuten met je hoofd op tv bij DWDD.
Zodat iedereen kan zeggen: ‘Jij bent toch dat meisje
van DWDD laatst?’
Het debat was helaas ruk. Maar het raakte wel
duidelijk een snaar, merkte ik. Is onze generatie nou
echt zo bezig met het marketen van zichzelf? Ik
weet het niet. Misschien zijn sommige mensen juist
beroemd, omdat ze onbeschroomd het leven tegemoet treden. Zichzelf blijven. Oprecht iets kunnen
en bereid zijn om daarvoor allerlei onzekerheden,
schijnheiligheid en shit te doorstaan. De meesten
van ons blijven louter losers. Onbekenden. Maar is
dat werkelijk zo erg?
Naarmate het einde van het debat nadert begint een
aantal mensen in het publiek te wiebelen op hun
stoel. Wachtend op de borrel. In de stille hoop dat ze
de juiste mensen gaan leren kennen, zodat ze snel bij
een of ander vaag online tijdschrift of hip reclamebureau aangenomen worden. Ik wens ze succes. yyy
Fatihya Abdi
brieven
promoties
dinsdag 31/01
14.00 uur: Mw. M. Prehn – taalwetenschap
Reputatieschade
Het AUC tekent bezwaar aan tegen de wijze
waarop Folia Magazine de uitspraken van de
heer Van Zwieten over de vermoedelijke veroorzakers van de waterschade bij het USC heeft
weergegeven (Folia Magazine 17, 18 januari
2012). De heer Van Zwieten beschikt over geen
enkel bewijs, dus het gaat hier om verdachtmaking met reputatieschade voor het AUC en haar
studenten tot gevolg.
Bovendien is er voor berichtgeving geen hoor
en wederhoor met het AUC toegepast.
Overigens heeft het AUC na melding door
de heer Van Zwieten onmiddellijk volledige
medewerking aan het onderzoek toegezegd,
waarna niets meer van de heer Van Zwieten is
vernomen.
Wij verzoeken om rectificatie.
Deze mail gaat cc naar de voorzitters van de
AUC student Council en de AUC Student
Association, zodat zij desgewenst namens de
studenten kunnen reageren. yyy
Vreemd
Waarom is Folia Magazine niet meer te vinden
in het Maagdenhuis? De bakken zijn verdwenen
en ik ben sinds de vernieuwing van het blad
nog geen exemplaar tegengekomen. Ik haal het
nu meestal in de pauze bij een UvA-locatie in
de buurt, maar ik vind het wel erg vreemd dat
er juist in het Maagdenhuis geen Folia meer te
vinden is. Om niet te zeggen: schandalig. Kunt u
mij vertellen wat hiervan de reden is? yyy
C. de Kort, UvA-medewerker
woensdag 01/02
12.00 uur: Dhr. P.H. Nouwens – filmwetenschap
Hans Jürgen Syberberg und das Modell Nossendorf – Räume
und Figuren ohne Ort und Zeit (Agnietenkapel)
14.00 uur: Dhr. C. Cibura – informatica
Fitting Model Parameters in Conformal Geometric Algebra to
Euclidean Observation Data (Agnietenkapel)
donderdag 02/02
12.00 uur: Dhr. O. Kamal Zaki Mahmoud –
geneeskunde
Facing Challenges in Penile Prosthesis Implantation (Agnietenkapel)
14.00 uur: Mw. K. Kemper – geneeskunde
Naschrift redactie
U bent niet de eerste die hierover klaagt. Sinds het
begin van dit studiejaar wordt Folia Magazine verspreid via een speciaal ontworpen kunstwerk dat tevens dienst doet als tafel, geplaatst nabij de ingang
van het Maagdenhuis. In de praktijk komt het erop
neer dat veel mensen het blad niet zien liggen.
De redactie verwelkomt ingezonden brieven en
opiniestukken. We behouden ons het recht voor
deze zo nodig in te korten. Vermeld altijd uw naam
Mariëtte Diderich, woordvoerder Amsterdam
University College
Vowel Quantity and the Fortis - Lenis Distinction in North
Low Saxon (Agnietenkapel)
en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden
niet geplaatst. Mail naar [email protected].
Molecular Identification and Targeting of Colorectal Cancer
Stem Cells (Agnietenkapel)
vrijdag 03/02
10.00 uur: Dhr. M. Tyszler – economie
Political Economics in the Laboratory (Agnietenkapel)
12.00 uur: Dhr. H.A. Marsman – geneeskunde
Hepatic Steatosis in Liver Surgery: Novel Diagnostics and
Experimental Therapy (Agnietenkapel)
13.00 uur: Dhr. J.D. Kila – archeologie
Heritage Under Siege - Military Implementation of the 1954
Convention for the Protection of Cultural Property (Aula)
14.00 uur: Dhr. B. van den Bogaard –
geneeskunde
Central Hemodynamics and Arterial Function (Agnietenkapel)
oratie
(advertentie)
vrijdag 03/02
Openingsfeest!
Zaterdag 28 januari
19.30 uur
Dans, van uitbundig Afrikaans tot
mysterieus Japans en zomers Grieks,
je vindt het allemaal bij de cursussen
werelddans van AVC-Terpsichoré!
Ellermanstraat 16Q
1099 BW Amsterdam
Kijk ook op avc.terpsichore.nl
16.00 uur: Dhr. dr. R.M. Beltzer, hoogleraar
arbeid en onderneming
Van indifferentie naar beperkt mutualisme (Aula)
Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.
Entree €5,inclusief drankje
2 minuten lopen
vanaf metrostation
Van der Madeweg
FoliaMagazine
21
vacature
De Raden van Toezicht van de Universiteit van Amsterdam
en de Hogeschool van Amsterdam zoeken een
1
Collegevoorzitter (M/V)
2
De functie
De collegevoorzitter is, samen met de andere leden van het
college, belast met het besturen van beide organisaties.
3
De opdracht
De samenwerking tussen de UvA en de HvA, maar ook die
met de VU en andere kennisinstellingen binnen de Amsterdamse regio, vraagt de komende jaren om zorgvuldige
aandacht. De noodzaak het rendement van het onderzoek
en onderwijs te vergroten, meer5 ruimte voor excellentie
te realiseren, meer te differentiëren tussen instellingen en
tegelijkertijd meer samen te werken zijn daarbij bepalend.
4
UvA en HvA zoeken
een nieuwe collegevoorzitter.
Uit welk hout moet de gedroomde baas
gesneden zijn? Wie zijn de kanshebbers,
en wie zaten er eerder op het pluche van
Het profiel
Wij zijn op zoek naar een:
Sterke strateeg 6
Dienstbaar leider
Daadkrachtig teambuilder
8
Bestuurlijk boegbeeld
Bewezen wetenschapper
Excellent communicator
het Maagdenhuis?
tekst Eva Rooijers en Gijs van der Sanden
illustratie Pascal Tieman
1
Maak u geen illusies: die ‘V’ van vrouw staat er vooral
voor de vorm. Met reeds twee vrouwen in het bestuur
– rector Jet Bussemaker en rector magnificus Dymph
van den Boom – is de kans bijzonder klein dat de Raden
ook nog eens een vrouw aan het roer van de organisatie zetten.
Een vrouwelijke voorzitter zou overigens best verfrissend zijn,
aangezien deze functie in de geschiedenis van de UvA en de HvA
nog nooit door een vrouw is vervuld.
2
De andere leden van het college zijn: waarnemend
voorzitter Paul Doop (geen wetenschapsman, maar
beroepsbestuurder van CDA-huize), HvA-rector Jet
Bussemaker (door de wol geverfd PvdA-politica dankzij
haar staatssecretarisschap Volksgezondheid, Welzijn en Sport), rector magnificus Dymph van den Boom (telg uit een Roosendaalse
kappersfamilie en ontwikkelingspsychologe) en secretaris Mieke
Zaanen (begonnen als vertrouwenspersoon aan de UvA en via
het directeurschap bedrijfsvoering bij de Faculteit Natuurkunde,
Wiskunde, en Informatica opgeklommen tot CvB-lid).
22
FoliaMagazine
7
9
De voorzitter dient zich te realiseren dat het College van
Bestuur gezichtsbepalend is in tijden van transitie, maar dat
de ruimte voor het door kunnen voeren van veranderingen
moet worden verdiend. Hij/zij moet in staat zijn ‘bottom-up’
te opereren.
10
Interesse?
Reageren op deze vacature is zinloos.
Onze headhunters nemen contact met u op!
3
11
Sinds september 2003 worden de UvA en de HvA
bestuurd door een gezamenlijk College van Bestuur,
maar de HvA lijdt zo nu en dan nog aan het Calimerosyndroom. De profielschets van de nieuwe voorzitter werd
aanvankelijk alleen op het intranet van de UvA gepubliceerd. ‘De
HvA hangt er weer bij,’ zei docent en CMR-lid Willem Brouwer op
Folia Web. De collegevoorzitter doet er dus goed aan zijn (of haar)
gezicht ook eens op het Kohnstammhuis te laten zien.
8
Kon u vroeger nog collegevoorzitter worden als u als
decaan aan het roer had gestaan van een flinke reorganisatie, anno 2012 wordt er meer van u verwacht.
Alleen de grote jongens (en meisjes) doen nog mee. Inge
Brakman, waarnemend voorzitter van de Raden van Toezicht van
de UvA en de HvA, heeft het over een ‘driedubbel zwaargewicht’.
Op de volgende pagina zie je welke namen er worden genoemd.
4
Met de nadruk op zorgvuldig. Boze tongen beweren dat oud-collegevoorzitter Van der Toorn uit het
bestuur is gewipt omdat hij wel erg dicht tegen de VU
aanschurkte. Ook staat lang niet iedereen juichend op de
banken als het over de samenwerking met de HvA gaat.
9
Beroepsbestuurders vallen af. Het is mooi dat u over
strategische en leiderschapskwaliteiten beschikt, maar
zonder doctorstitel komt u niet in aanmerking. De
hoogleraren moeten u immers ook voor vol aanzien.
5
Valoriseren luidt het devies. Met Halbe in het achterhoofd zult u als nieuwe baas van de UvA er streng op
toe moeten gaan zien dat de wetenschappelijke kennis
die op de universiteit wordt vergaard, zich uitbetaalt in
keiharde euro’s.
10
Leg uw oor te luisteren bij docenten, lectoren, promovendi en, doe eens gek, bij studenten. Wat vinden
zij ervan? Geef ze invloed of in ieder geval het gevoel
dat ze invloed hebben. Anders wordt u aan het einde van
de rit (en dat kan sneller komen dan u denkt) verweten dat u een
arrogant bestuurder bent zonder feeling met de grassroots.
6
Bent u een begenadigd schaker? Speelt u een aardig potje
stratego? Het hoger onderwijs is een mijnenveld, maar u
dient de koers uit te zetten. Hoogleraren zijn eigenwijs en
de politiek heeft zo zijn eigen ideeën; de hijgende adem van
landen als China en India komen daar nog bij. Game on!
7
De Hva en de UvA bestaan uit talloze kleine eilandjes.
U bent de lijm die alles bij elkaar houdt.
11
Een creatief
opgemaakt cv met een
vrolijke foto? Een
enthousiaste, opvallende
motivatiebrief? Bespaar uzelf de moeite. Deze maand is
het executive search bureau Eghon Zehnder International
een zoektocht gestart naar de bestuurlijke duizendpoot die de klus kan
klaren. Dit gebeurt in het diepste geheim. Het bureau zal uiteindelijk
een voordracht doen bij de Raden van Toezicht. Gewoonlijk gaat het
om een stuk of drie kandidaten, waarvan er één gekroond zal worden
tot de nieuwe baas van de UvA en de HvA. De Radboud Universiteit
Nijmegen is overigens in dezelfde vijver aan het vissen, want daar zijn
ze ook op zoek naar een nieuwe voorzitter. >>>
FoliaMagazine
23
De voorgangers
(uit de wandelgangen)
3
Jankarel Gevers (1988-1998)
2
Sijbolt Noorda (1998-2006)
1
Karel van der Toorn (2006-2011)
Gevers was bestuurder van PvdA-huize. Als voorzitter van de HBO-raad smolt hij
eind jaren tachtig tweeduizend hogescholen samen tot negentig ‘megahogescholen’.
Niet veel later haalde de UvA deze markante man binnen als collegevoorzitter. Hij bleek
zijn tijd ver vooruit te zijn met zijn betoog voor scherpere profilering van universiteiten. Actief
propageerde hij de UvA als dé stadsuniversiteit van Nederland. Gevers vertoefde veel tijd in het
buitenland om ook daar de UvA op de kaart te zetten. Hij stierf in 1998 in het zadel. Collega’s
en studenten roemden hem onder andere om zijn liefde voor de universiteit, zijn gedrevenheid,
zijn tomeloze energie, maar ook om zijn soms botte eerlijkheid.
De theoloog die aan de VU promoveerde op de uitleg van de passage uit de Bijbel
over het bezoek van Jezus aan zijn geboortestad Nazareth: hij mocht Gevers opvolgen na diens plotselinge overlijden. Noorda was toen al zeven jaar lid van het College
van Bestuur. Als collegevoorzitter was hij niet onomstreden. Hij vatte het plan op om twee
torens van veertig meter hoog te bouwen op het Binnengasthuisterrein. Die zogeheten Noorda
Torens zijn er nooit gekomen, evenals zijn gedroomde fusie tussen de HvA en de UvA. Onder
zijn leiding werd wel samenwerking ingezet. In Het Parool werd Noorda de ‘zonnekoning van
de UvA’ genoemd. Rechtlijnig, eigenwijs en ijdel zijn andere kwalificaties die hem aankleven.
Hij is nu voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Universiteiten (VSNU), de belangen- en
lobbyorganisatie van de Nederlandse universiteiten, naast een keur aan andere bestuursfuncties.
De man die even plotseling verscheen als hij vertrok. Ineens was hij daar in 1998,
door een selectiebureau aangedragen om decaan te worden van de nieuwe Faculteit der
Geesteswetenschappen. Daarvoor bekleedde hij een hoogleraarschap theologie in Leiden.
Medebestuurders noemden hem ‘de eerste professionele decaan’, maar studenten lieten een heel
ander geluid horen. Kil en onbetrouwbaar, noemden leden van de FSR hem. In 2006 werd Van Der
Toorn desondanks als voorzitter van het college aangedragen. Daarin nam hij geen uitgesproken
rol aan: sommige collega’s waren van mening dat hij vooral ‘op de winkel paste’. Van der Toorn staat
bekend om zijn stiltes, was te lezen in een profiel dat bij zijn herbenoeming in april 2010 verscheen.
Ruim een jaar later treedt Van Der Toorn plotseling af als collegevoorzitter. En inderdaad: over de
reden van zijn vertrek blijft hij stil. Inmiddels is Van der Toorn herbenoemd tot hoogleraar.
24
FoliaMagazine
De kanshebbers
(in de wandelgangen)
1
Alexander Rinnooy Kan (1949)
2
Hans Wijers (1951)
3
Ernst Hirsch Ballin (1950)
In 2007, 2008 en 2009 door de Volkskrant uitgeroepen tot de meest invloedrijke
man van Nederland. Als voorzitter van de Sociaal Economische Raad en met een
slordige dertig nevenfuncties op zijn cv, is de D66’er precies de ‘bestuurlijke zwaargewicht’ die de kar van de UvA en de HvA zou kunnen trekken. Rinnooy Kan heeft altijd dicht
bij het hoger onderwijs gestaan: hij was rector magnificus van de Erasmus Universiteit en zat in
de commissie-Veerman. Uit zijn vergeefse sollicitatie voor de functie van vicevoorzitter van de
Raad van State in december vorig jaar – die werd toebedeeld aan CDA’er Piet Hein Donner –
kan je de conclusie trekken dat Rinnooy Kan op zoek is naar een nieuwe uitdaging. Maar of de
UvA en de HvA die uitdaging zijn?
De topman die chemieconcern Akzo Nobel tot ’s werelds grootste verffabrikant
maakte. Wijers verbond het bedrijf met het Britse Imperial Chemical Industries en
weet dus precies hoe je een fusie in goede banen kan leiden. Een aanpakker, die – mocht
hij collegevoorzitter worden – de kussens van de UvA en de HvA wel eens flink op zou kunnen
schudden. Hij studeerde economie aan de RUG, promoveerde aan de Erasmus Universiteit op
een onderzoek naar industriepolitiek en was D66-minister van Economische Zaken tijdens het
Kabinet-Kok I. Dit voorjaar stapt hij op bij Akzo Nobel, dus een overstap naar de UvA en de
HvA is niet ondenkbaar. Met zijn D66-achtergrond past hij goed bij de liberale cultuur van de
UvA, maar een echte binding met de universiteit en Amsterdam heeft hij niet. Een bestuurlijk
boegbeeld is hij zeker.
Prominent CDA’er, wat ook direct zijn grootste minpunt is in een liberale en rode stad
als Amsterdam. Maar verder heeft hij de juiste kaarten in handen. Hirsch Ballin was minister in drie verschillende kabinetten, dus met die bestuurlijke ervaring zit het wel goed.
Hij vervulde bovendien een bindende rol in de coalitie tussen CDA en PvdA, wat een vinkje achter
de kwalificatie ‘daadkrachtig teambuilder’ oplevert. Inmiddels is hij bijzonder hoogleraar rechten
van de mens aan de UvA, waar hij in een ver verleden ook studeerde en promoveerde (1979).
Hirsch Ballin kan ietwat oubollig en stijf overkomen, maar schijn bedriegt. NRC Handelsblad
schreef in een profiel dat hij de avond voor het zomerreces tot zes uur ’s ochtend in Nieuwspoort
bleef, een tamboerijn in de ene hand, een biertje in de andere. Eén minpuntje dan: als hij spreekt, is
er negen van de tien keer geen touw aan vast te knopen, maar een kniesoor die daarover valt. yyy
FoliaMagazine
25
26
FoliaMagazine
objectief
Een netwerk van wol
Zestig grote zakken vol met wol waren
ervoor nodig om de ruim 1700 eerstejaarsstudenten van het domein Media, Creatie &
Informatie fysiek met elkaar te verbinden.
Afgelopen maandag 23 januari verzamelden
de studenten zich in de Theaterzaal van de
RAI voor de aftrap van de jaarlijkse Students
in Motion-week. Het project heeft als doel
alle propedeusestudenten van het gehele
domein met elkaar kennis te laten maken.
De teams worden dan ook samengesteld uit
een mix van studenten van verschillende
opleidingen. Volgens docent en projectmedewerker Sander Hartog draagt Students in
Motion bij aan het verbinden van studenten
onderling: ‘Op Facebook of Twitter gaat het
om virtuele netwerken en verbindingen.
Deze week gaan alle teams met elkaar aan de
slag in real life. Dus het Amfi-meisje ontmoet
de informaticajongen en samen vormen alle
teams een creatieve denktank dwars door
alle opleidingen heen.’ Vrijdag 27 januari
worden de opdrachten gepresenteerd in leercentrum Floor, in het Kohnstammhuis. Met
ruim tweehonderd filmpjes, gemaakt door
alle deelnemers, wordt de week afgesloten.
Voor wie zich afvraagt wat er in hemelsnaam
met die berg wol wordt gedaan: die wordt
creatief hergebruikt tijdens de week. Hartog:
‘Ik denk dat tientallen moeders thuis er ook
blij mee zijn.’ Ook al gesignaleerd: Amfistudenten met tasjes van overgebleven wol.
yyy Annemarie Vissers
Meer weten? Zie www.studentsinmotion.nl.
foto Bas Uterwijk
FoliaMagazine
27
‘We moeten geen
­bio-industrie worden’
Hij wil zichzelf geen bestuurlijk talent noemen, de nieuwe decaan van de Faculteit der Geesteswetenschappen Frank van Vree. Maar vanaf 1 januari is hij wel degene die de koers bepaalt en
soms moeilijke beslissingen moet nemen. ‘Het noodlot van deze functie is dat je dingen moet
doen die je niet leuk vindt.’ tekst Eva Rooijers / foto’s Jan-Maarten Hupkes
F
rank van Vree moest er in eerste instantie niet aan denken om decaan te
worden van de Faculteit der Geesteswetenschappen. Weg van onderwijs
en wetenschap en niet te combineren met al
zijn andere werkzaamheden en nevenfuncties.
Het kwam ook niet erg handig uit. Van Vree
was met sabbatical en zat in New York, waar
hij lesgaf en onderzoek deed aan de New York
University. Dat sabbatical had hij ingelast omdat
hij er net een zware bestuursfunctie op had
zitten als afdelingshoofd van mediastudies, en
bovendien de afgelopen tien jaar 2500 lesuren te
veel had gegeven.
Maar het verzoek om decaan te worden zette
hem wel aan het denken. Zou hij het decaanschap niet kunnen doen in plaats van al zijn
andere activiteiten en niet naast het andere
werk? Dus toen ze hem een paar maanden
later weer vroegen, zei hij ja. Dat betekent dat
hij stopt als hoogleraar journalistiek en tal van
nevenfuncties opgeeft, zoals zijn plek in het bestuur van het Persmuseum en het Expertisecen-
28
FoliaMagazine
trum Journalistiek. Zijn column in De Groene
Amsterdammer houdt hij nog wel even aan.
Ook een andere nevenfunctie blijft hij trouw
vervullen. Van Vree is namelijk de spil van het
‘klokkenluidersgilde’ in het Friese Pingjum, zijn
woonplaats; een dorpje van zeshonderd zielen
dat er net zo pittoresk uitziet als het klinkt. Het
‘Wij willen als universiteit
geen beroepsmanagers’
dorpsplein, met prominent in het midden een
kerk en kerkhof, wordt omringd door stenen
huisjes die soms wel driehonderd jaar oud zijn.
‘Het mooie is dat alle inwoners ze grotendeels
in de originele staat laten,’ zegt Van Vree. Zelf
woont hij in een oude diaconiewoning uit 1850
waar vroeger zes weduwen in kleine, afzonderlijke vertrekken leefden. In één kamer met
bedstede, die Van Vree in originele staat houdt,
woonde zo’n weduwe met haar kind. Koken
deden ze op de gang, vertelt hij smakelijk.
Historicus Van Vree vragen stellen, is geschiedenisles krijgen. Over de streek, het dorp, de
kerk en zijn woning. Hij weidt overal even
enthousiast over uit. Zijn eigen huis staat op een
terp en ligt aan het kerkhof, waar de namen op
de grafstenen – Dijkstra, Hiemstra, Wijnalda
– direct verraden in welke provincie we zijn.
Vanuit zijn woonkamer heb je goed zicht op de
kerktoren, alleen de gouden cijfers van de grote
klok kan je net niet zien. Een klok die Van Vree
tien jaar lang iedere dag, of nou ja, bijna iedere
dag, handmatig heeft opgewonden. Inmiddels
wisselt hij het karwei af met elf andere mensen
rond de terp.
Van Vree, gehuld in donkerblauwe broek met
restjes modder onderaan de broekspijpen, stevige
bruine schoenen en zwarte leren jas, laat zien hoe
dat klusje in zijn werk gaat. Eerst het hangslot
van de zware groene deur openen, twee akelig
smalle houten trappen opklimmen, en dan net
zo lang aan de twee slingers van het raderwerk
draaien, een slag of 35, totdat de contragewichten
zo hoog hangen dat de klok weer een etmaal
christelijke, dat iedereen elkaar in de gaten
houdt, heb je hier gelukkig niet. Maar mensen
nemen wel hun verantwoordelijkheid.’
Bent u ook decaan geworden uit een
soort plichtsbesef?
‘Plichtsbesef klinkt wel erg calvinistisch, maar
het hoort erbij. Wij willen als universiteit geen
beroepsmanagers, dat pakt verkeerd uit. Kijk
maar naar het hbo. Je wilt mensen die voeling
hebben met wat er in het onderwijs en onderzoek gebeurt.’
Hoe pakt het anders verkeerd uit?
‘Dan krijg je bestuurders die heel andere doelstellingen hebben. Ik wil dat het onderwijs dat
we geven en het onderzoek dat we doen zo goed
mogelijk zijn. Dat is uiteindelijk waar het om
gaat. Niet om een maximale winst, of zo veel
mogelijk studenten binnenhalen.’
foto Jeroen Oerlemans
vooruit kan. Om vandaag, eenmaal weer naar beneden geklauterd, vast te stellen dat de klok tien
minuten achterloopt. Opgewekt klimt hij weer
naar boven om het uurwerk gelijk te zetten.
Wat bezielt iemand die al zo druk is om
tien jaar lang iedere dag een toren in te
klimmen om een klok op te winden?
‘Toen ik hier vanuit Rotterdam kwam wonen
vijftien jaar geleden, zei ik tegen de man die
het destijds deed, dat ik het taakje wel wilde
overnemen als hij een keer niet kon. Dat leek
me wel leuk. Nog geen maand later hield hij het
voor gezien.’ Grinnikend. ‘Dan sta je daar met je
goede gedrag.’
Maar waarom gaat u er al zo lang
mee door?
‘Ja waarom. Iedereen in dit dorp doet klusjes. Het jeugdhonk is bijvoorbeeld door de
jongeren zelf gebouwd. Het dorp telt zeshonderd inwoners, maar er zijn wel twintig
verenigingen actief. Het is dus ook een manier
om te laten zien dat je deel uit wil maken van
de dorpsgemeenschap.’
U wilde een wit voetje halen bij de
Friezen?
‘Nou dat is niet zo moeilijk hier. Pingjum is van
oudsher een heel open en rood dorp. Er wonen
hier ook veel import-Friezen. Dat benauwde
En managers zijn niet bezig met goed
onderzoek en onderwijs?
‘Die hebben heel andere doelstellingen. De
vroegere directeur van wat toen de Christelijke
Hogeschool heette, in Leeuwarden, wilde een
multinational worden. Wat hij ook geprobeerd
heeft, met afdelingen in China. Maar als we
geen beroepsdecanen en beroepsmanagers
willen, moeten we het zelf doen. Dat betekent dat als er bestuurlijk talent is binnen een
faculteit en mensen vragen je, dat je dat serieus
moet overwegen.’
U vindt uzelf wel een bestuurlijk talent?
Hij lacht. ‘Ik heb enig bestuurlijk talent, dat is
wat anders dan een bestuurlijk talent zijn.’
Waar zit dat bestuurlijk talent hem dan in?
‘Ik ben zonder ongelukken vijf jaar afdelingsvoorzitter van mediastudies geweest.’
Dat klinkt wel heel negatief; zonder ongelukken.
‘Ik denk dat ik wel enig zicht heb op beleid en
hoe je problemen aan kunt pakken. Ik heb ideeën
FoliaMagazine
29
over onderwijs en onderzoek. En ik heb de laatste
jaren laten zien dat ik die werkbaar kan maken en
dat ik mensen daarvoor kan enthousiasmeren.’
Kunt u een voorbeeld geven van hoe u dat
in het verleden heeft gedaan?
‘Bij mediastudies waren in het begin heel veel
problemen, omdat die opleiding explodeerde.
Samen met José [van Dijck, red.] heb ik leiding
gegeven aan de organisatie van die opleidingen.
Dat heeft redelijk goed uitgepakt. Dat kan ik dus
blijkbaar. Die talenten heb ik.’
Vindt u het ook leuk, besturen?
‘Ik vind het niet alleen maar leuk. Ik zie de beperkingen ervan. Je staat verder af van onderzoek
en onderwijs en je bent vrij beperkt in wat je kan
bereiken. Het is een gigantische organisatie. Veranderingen gaan heel erg langzaam en dat moet
je je goed realiseren. Maar aan de andere kant
is het wel een hele interessante baan. Het gaat
over concrete programma’s, over mensen en over
onderzoek. Het heeft absoluut gevolgen voor de
manier waarop er onderwijs wordt gegeven.’
U zei net wel dat u zich er zorgen
over maakt.
‘Waar ik me zorgen over maak, is niet zozeer
die studiedruk, maar dat studeren aan steeds
strakkere regels wordt gebonden. Daar moeten
we voor waken. Dat er ook nog ruimte is voor
vrije onderdelen en voor leuke experimentele
cursussen en niet alleen maar voor het hoorwerkcollegemodel. Ik zou ook wel meer met
kunstopleidingen in Amsterdam samen willen
doen, zoals de kunstacademie, het conservatorium en de film- en televisieacademie. Daar was
een paar jaar geleden sprake van, maar dat is
een beetje doodgelopen. Ik wil kijken of we die
samenwerking nieuw leven in kunnen blazen.’
Waar kunt u het verschil maken als decaan? Of waar wilt u het verschil maken?
‘Ik ben een beetje huiverig om daarover stellige
uitspraken te doen. Ik denk dat we moeten zoeken naar manieren om het onderwijs beter en
plezieriger te maken. Er zijn gevaren dat studiesucces steeds meer gereglementeerd wordt en
dat studenten steeds sneller moeten afstuderen.’
Wat moet ik me dan bij samenwerking
met kunstopleidingen voorstellen?
‘Het zou ontzettend leuk zijn als je, net zoals
in Amerika, het conservatorium kan doen en
tegelijkertijd een bachelor kan halen aan een
universiteit. Om echt een duaal traject te vormen
zodat studenten daarna eventueel een master
kunnen gaan doen in muziekwetenschappen of
Wat vindt u daarvan?
‘Ik heb de vergelijking gemaakt, in een van de
gesprekken die ik had voor de functie, dat we
niet een soort bio-industrie moeten worden waar
kippen binnen zes weken slachtrijp worden gemaakt. Zo moeten we studenten niet gaan zien.’
Maar dat sneller studeren is nu juist iets
wat landelijk wordt opgelegd.
‘Dat het sneller moet, is nog redelijk betrekkelijk.
Ik had een volledige beurs toen ik ging studeren
in de jaren zeventig, omdat mijn ouders niet genoeg geld verdienden. Maar twee of drie procent
30
van de studenten kreeg zo’n volledige beurs. Daar
golden precies dezelfde regels voor als nu. Je
mocht een jaar voor en een jaar na je kandidaats
extra studeren, net zoals je nu een jaar extra voor
je bachelor en een jaar extra voor je master hebt.
In die zin is het verhaal dat je vroeger onbeperkt
kon studeren een fabeltje. Dat gold alleen maar
voor kinderen uit rijke gezinnen.’
FoliaMagazine
‘Het verhaal dat je
vroeger onbeperkt kon
studeren is een fabeltje’
in cultuurgeschiedenis. Dat zou prachtig zijn en
financieel kan het ook, volgens mij. Maar dat ga
ik natuurlijk niet van de toren blazen; we moeten
het eerst serieus onderzoeken.’
Zit de Faculteit der Geesteswetenschappen op dit moment niet in het verdom-
hoekje met een kabinet dat aanstuurt op
onderzoek dat ook economisch gewin op
moet leveren?
‘Dat is absoluut waar. De discussie rond topsectoren, daar word je niet goed van. De druk
op een faculteit als geesteswetenschappen is de
laatste jaren enorm toegenomen omdat vooral
bèta-achtig onderzoek wordt gehonoreerd. Individueel of geesteswetenschappelijk onderzoek
dreigt in de verdrukking te komen.’
Hoe gaat u zich daar tegen weren?
‘Dat betekent dat je onder andere bij de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk onderzoek, die het grootste deel van de onderzoekssubsidies toekent, ook het belang probeert in te
brengen van het meer reflectieve en niet direct
economisch rendabele onderzoek. Dat betekent
ook dat je op allerlei punten in landelijke debatten moet proberen je te laten horen en de discussie moet aangaan. Ook over de manier waarop je
wetenschapsresultaten telt. Gaat het straks alleen
volgens het model van de “hard science”, van
peer reviews in wetenschappelijke tijdschriften, of
tellen boeken ook nog mee? Want in de geesteswetenschappen zijn boeken belangrijk.’
Loopt u nu niet het risico dat u beleid
moet gaan uitvoeren waar u het niet
mee eens bent?
‘Dat is natuurlijk bijna onvermijdelijk. Zoals de
vorige decaan 8-8-4 heeft moeten slikken.’
Was u daar tegen?
‘Daar was iedereen binnen de faculteit tegen.’
U moet het nu wel doorvoeren.
‘Ik denk dat daar geen weg terug meer is. Het is
een gepasseerd station. Alle programma’s liggen
klaar. Dat is het noodlot van deze functie: dat je
tussen twee vuren in zit en dingen moet doen je
niet leuk vindt.’
Raakt u daar gefrustreerd van?
‘Nu nog niet, maar ik sluit het niet uit. Ik weet
van mensen die decaan zijn geweest dat dat
soms de moeilijkste momenten zijn: dat je iets
moet doen waar je echt niet in gelooft.’
Maar wat als er veel weerstand tegen
die plannen is? U bent degene die het
moet verkopen.
‘Dat is waar. Ik heb het vaker meegemaakt.
Een jaar of drie, vier geleden, toen ik afdelingsvoorzitter was van mediastudies, moest
er bezuinigd worden. Ik moest het zo plannen
dat we met vijf tot acht procent minder personeel hetzelfde werk konden blijven doen. Dat
betekent dat je aan iedereen moet vertellen
dat ze harder moeten werken. Dat zijn geen
leuke boodschappen.’
Hoe gaat u daarmee om?
‘Je moet zo eerlijk en zo realistisch mogelijk zijn.
Dat is het enige wat je kan doen.’
FoliaMagazine
31
Kerk en kerkhof van Pingjum
Zijn er toen mensen boos op u geworden?
‘Nee, dat heeft toen goed uitgepakt. Mensen
klagen wel en dat begrijp ik. Je moet dan zoeken
naar mogelijkheden om de pijn zo veel mogelijk
te verzachten.’
Deze week is bekend geworden dat
twee docenten die lesgeven aan de
faculteit, David Rijser en Piet Gebrandy,
weg moeten. Die zijn daar niet blij mee.
‘Die beslissing is genomen lang voordat ik decaan was. Verder kan ik niet ingaan op die zaak.’
Maar u heeft zelf nooit mensen tegen
zich in het harnas gejaagd door bepaalde besluiten?
‘Nee dat heb ik, geloof ik, gelukkig nooit meegemaakt.’
U lijkt wel een soort allemansvriend.
32
FoliaMagazine
Lacht hard. ‘Is dat een compliment?’
Laat ik het zo zeggen: u bent iemand die
met iedereen door een deur kan.
‘Nou, niet met iedereen hoor. Maar ik ben geen
ruziemaker. Ik heb wel conflicten gehad de afgelopen jaren, maar dat zijn er heel weinig.’
Hoe bent u als u wel in conflict komt?
‘Tsja.’ Hij zwijgt.
Ik heb uit betrouwbare bron vernomen
dat u behoorlijk eigenwijs kan zijn.
‘Dat lijkt me geen slechte eigenschap. Volgens
mij moet je ook wel een beetje eigenwijs zijn
om überhaupt dit soort dingen te doen, maar ik
probeer het zonder conflicten, al ga ik het ook
niet uit de weg als het gebeurt. Het is onvermijdelijk, als je met 1200 mensen te maken hebt,
dat niet iedereen tevreden is.’ yyy
Franciscus Paulus Ignatius
Maria van Vree
1954 Geboren op 21 januari te
Cuijk & Sint Agatha
1972-1979 Geschiedenis en filosofie,
Universiteit van Groningen
1980-1989 Docent aan diverse
lerarenopleidingen
1989 Promotie Universiteit van Leiden
1989 In dienst bij de UvA, culturele studies
1998 Bijzonder hoogleraar
mediageschiedenis, Erasmus Universiteit
2001-2011 Hoogleraar journalistiek en
cultuur UvA
2005-2010 Afdelingsvoorzitter mediastudies
UvA
2010 Directeur landelijke onderzoeksschool
mediastudies
2010-2011 Visiting scholar New York
University
2012 Decaan Faculteit der
Geesteswetenschappen UvA
foto Danny Schwarz
op de tong
Radijs
Jan Evertsenstraat 41hs (West)
‘G
ewoon omdat het fris klinkt,’ is
het antwoord als ik vraag naar
de naam van het restaurant. Ik
had het gerucht opgevangen
dat het eten hier biologisch is. ‘Laat dat gerucht
maar lekker bestaan, dat trekt weer klanten,’
grapt eigenaar Stijn. Aan klanten geen gebrek,
JAN EEF
‘GEEF om de JAN EEF’
staat op een stoeptegel
voor de deur. Buurtbewoners zijn met dit
project begonnen na de
dodelijke overval op juwelier Fred Hund vorig jaar. Initiatiefnemer
Anita Groenink wil buurtbewoners aanmoedigen in de Jan Evertsenstraat boodschappen te doen om nieuwe ondernemers aan te
trekken. Er kwamen pop-upwinkels en een
Jan Eef-dag, maar voorlopig hebben louche
belwinkels nog de overhand.
het zit vol binnen, dus we zijn blij dat we een
tafeltje hebben gereserveerd. Restaurant Radijs
bestaat ongeveer anderhalf jaar en het gaat goed
met de zaak. Binnen is het gezellig, maar door
de open keuken wel enigszins lawaaierig. Terwijl
we genieten van een fruitige Sauvignon Blanc uit
Nieuw Zeeland kiezen we ons voorgerecht. Mijn
Zürich
Qua horeca is De
Baarsjes er de afgelopen
jaren zeker op vooruitgegaan. De buurt veryupt
zichtbaar, en de joggers
en Bugaboo-moeders
worden op hun wenken bediend in opvallende
uitspanningen als Zürich, een in Kabouter
Plop-stijl opgetrokken restaurant op het Mercatorplein, en het zeer onderschatte Café Cook
op het James Cookplein. Deze maand is er
ook tijdelijk een pop-upcafé bij kunstcollectief
Meneer de Wit op de Witte de Withstraat.
vriend gaat voor de risottokoekjes met rode bietjessiroop, een soort kroketjes van risotto. Ik kies
de gamba ravioli met een saus van schaaldieren
en ingelegde citroen. De ravioli is iets te al dente
en de saus heeft een sterke vissmaak, maar het
smaakt mij wel. Als hoofdgerecht kiest mijn
vriend de biefstuk en neem ik de Radijsburger
van Angus Beef: een vol bord met heerlijke
frieten, verse mayonaise en een kruidige burger.
De serveerster is zo vriendelijk om aan de kok
te vragen welke kruiden erin zijn verwerkt. Zou
het de cayennepeper zijn die de burger zo’n
specifieke smaak geeft? Het smaakt in ieder
geval goed. Als dessert delen we een frangipane
taartje met bread & butterpudding en sabayon.
Met de zoete bovenlaag en de citroenbodem een
goede keuze. De bediening is zeer vriendelijk,
de borden zien er mooi uit en we hoeven niet
lang op ons eten te wachten. Prijzen voor de
hoofdgerechten liggen tussen de € 12,- en € 16,-.
Komen we terug? Ja, want het is ook een leuke
plek voor een koffiedate of om tijdens de lunch
een broodje te eten. yyy Mara van Barneveld
Folia Magazine ontvangt graag je restaurant­recensie
en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden,
(suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet
verplicht. Mail [email protected].
Menu
Alleen al de menukaart
van Radijs is genoeg om
je te laten watertanden.
Ze weten de perfecte
balans te vinden: geen
liflafjes of overbodige
tierelantijnen, maar wel iets wat je niet ook
bij de Albert Heijn om de hoek kunt krijgen.
Dus Erdinger Weizen en Vedett-bier, klassiek
gebraden gans of kalfswang en veel originele,
vegetarische gerechten. De risottokoekjes
met bietenstroop hebben al een flinke reputatie in de buurt.
FoliaMagazine
33
In de
wolken,
maar
zonder
werk
Ze zijn bijna piloot. Jasper Brandt (22), Rudy van Oostrom
(24), Sander van Tienhoven (25) en Thijs van der Aa (25)
studeren Aviation Flight aan de HvA. Hun scriptie’s zijn zo
goed als af en zodra alles is goedgekeurd, zijn ze klaar
voor de arbeidsmarkt. Maar door de crisis is hun kans op
een baan minimaal. En dat met een schuld van ruim een
ton per persoon. ‘Er zijn meer piloten dan banen.’
tekst Kim Bos / Jan-Maarten Hupkes
34
FoliaMagazine
H
Sander van Tienhoven
et vliegveld in Maastricht ziet
eruit als een grauw industrie­
terrein dat jaren geleden voorgoed
is verlaten. Tegen het hek dat een
asfaltvlakte omheint, leunt een verroeste fiets en
in de verte staan twee zichtbaar verouderde ‘kisten’. Van een ervan is het KLM-logo weggespoten
met bruinige verf. Het waait vandaag hard, af en
toe regent het en de lucht is effen grijs. Het is een
deprimerende omgeving, vooral als je – weliswaar tegen beter weten in – hoopt een scène uit
The Flying Doctors binnen te stappen, moeders
favoriete serie over gebruinde en meedogenloze
vliegers in een beetje dor maar altijd zonnig
dat ongeveer zeshonderd euro per uur. En dat is
goedkoper dan een echt vliegtuig.’
In de luchtvaart is alles duur, en daarom togen
Jasper, Rudy, Sander en Thijs in december
2009 ieder naar de bank om een lening van
minimaal een ton los te peuteren. Die kregen
ze zonder moeite; het vooruitzicht was immers
dat de heren na hun afstuderen bakken met
geld zouden binnenhalen. Een beetje piloot
verdient al gauw twee- tot drieduizend euro per
maand, netto. Van Houwelingen: ‘Bij sommige
luchtvaartmaatschappijen krijg je in het begin
ieder driekwart jaar een salarisverhoging van
een paar honderd euro. Vlak voor je pensioen
kun je met hard werken anderhalve ton per jaar
verdienen.’ Gouden bergen dus. Ware het niet
dat de economie instortte en dat de luchtvaart
‘Met hard werken kun je
anderhalve ton per jaar
verdienen’
Jasper Brandt
land (lees: Australië). Eenmaal in de kantine,
blijft er toch nog iets overeind van het heroïsche
pilotenimago. Alle mannen dragen hier een
uniform, want dat is verplicht: een wit overhemd,
stropdas, pantalon, de meesten met zwarte lapjes
stof op hun schouders (die bewijzen dat ze solo
hebben gevlogen), soms bedekt door een colbert.
De vlieguren in de lucht zitten erop voor Jasper
Brandt, Rudy van Oostrom, Sander van Tienhoven en Thijs van der Aa, vier piloten in wording.
De afgelopen twee jaar hebben ze er 155 gemaakt
en dat is een van de eisen om te slagen. Dus vandaag blijven we – ook na voorzichtig aandringen
– allemaal op de grond. Instructeur Stephen van
Houwelingen: ‘Weet je wel wat het kost om zo’n
vliegtuig van de grond te krijgen?’
We stappen in een apparaat dat een Beechcraft
King Air (een klein lijnvliegtuig met twintig
zitplaatsen) nabootst. Het staat in een laag
gebouw op de asfaltvlakte, niet ver van de
kantine. Piloten in opleiding oefenen in het
apparaat hoe ze moeten omgaan met slechte
weersomstandigheden of andere mogelijke
rampveroorzakers. Nu sneeuwt het. De waarde
van deze ‘sim’ (pilotenjargon): een half miljoen
euro. Voor een luxe simulator leg je zo zestien
miljoen euro neer. Van Houwelingen: ‘Als je
daar een stukje in wilt recreatievliegen dan kost
deels op zijn gat ligt. Air France bijvoorbeeld,
een grote toonaangevende vliegmaatschappij maatschappij, snijdt flink in de kosten en
neemt geen nieuwe vliegers meer aan. Maar
er komt een moment dat de leningen moeten
worden terugbetaald. Bovendien moet de rente
over de lening gewoon iedere maand worden
overgemaakt, ongeveer vijfhonderd euro. Een
aantal van de studenten betaalt de rente over
de lening met een andere, gunstiger lening: die
van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Het begon allemaal ongeveer vier jaar geleden, toen ze zich inschreven voor Aviation
Studies. Geen van allen joegen ze daarmee
een jongensdroom na. Jasper wilde aanvankelijk sportinstructeur worden, maar hij ging
door zijn enkel tijdens de aannames op de
Halo, en wilde niet een jaar ‘op de bank gaan
zitten’. Rudy droomde van een chirurgenbestaan en Sander deed een toelatingstoets op
de kunstacademie maar werd afgewezen. Na
mislukte studies en verkeerde keuzes be-
FoliaMagazine
35
raadden ze zich nog eens op de toekomst en
kwamen ze allemaal tot hetzelfde besluit: ik
word piloot. Toen ze de zware toelating tot de
Stella Aviation Academy doorstonden – maar
dertig procent haalt de eindstreep – wisten ze
het absoluut zeker: dit is wat we willen. Als ze
praten over hun vak, krijgen ze een dromerige
blik in hun ogen en krullen hun mondhoeken
op. Ze weten iets wat een buitenstaander nooit
zal begrijpen.
Jasper: ‘Wat ik het mooiste vind, is het moment
dat je boven de wolken zit, er op een gegeven
moment induikt en dan weer tevoorschijn
komt, en je ziet de landingsbaan precies op de
goede plek liggen. Alles klopt dan. Ik geniet
enorm van dat machtige gevoel dat ik vlieg en
dat ik dat zelf doe.’
‘Het is hartstikke
­romantisch, zo hoog
boven de wolken’
Thijs: ‘Je moet het meemaken.’
Rudy: ‘Als je het ziet, word je er stil van.’
Rudy pakt zijn telefoon erbij om een filmpje
te laten zien. Op het scherm een cockpit en
een kraakheldere lucht. Zijn ‘collega’s’ slaan
bewonderende kreten uit. ‘En dit is dus
onze werkplek.’
‘Stel je voor: je ontbijt eerste klas met de kapitein en de co, en dan komt de zon op.’ Rudy
zucht. Nog een keer: ‘Dat is dan je werkplek.’
Wat een romantisch beroep.
Rudy, nu nuchter: ‘Ja het is hartstikke romantisch hoor, zo hoog boven de wolken.’
Sander: ‘Met je collega’s, heel romantisch ja.
Gezellig samen op een paar vierkante meter.’
Thijs: ‘In het begin ben je er zelf nog heel erg
van onder de indruk, maar als mensen er naar
blijven vragen, heb je op een gegeven moment
zoiets van: jaha! Dan geloof je het wel. Af en
toe sta je er bij stil dat het iets heel bijzonders
is wat je aan het doen bent. Maar goed, om het
te kunnen blijven doen, moeten we wel een
baan vinden.’
36
FoliaMagazine
Rudy van Oostrom
Want de situatie op de arbeidsmarkt
is slecht.
Thijs: ‘De verhouding tussen werkzoekenden en
banen is scheef. Er zijn meer piloten dan banen.
Vroeger kwamen de vliegtuigmaatschappijen bij
wijze van spreken aan de poort van de opleiding
staan om piloten te ronselen.’
Van Houwelingen: ‘Soms betaalden ze zelfs
je opleiding.’
Sander: ‘We kunnen ervan uitgaan dat we
in Nederland in ieder geval niet aan de bak
komen, en dat het ook daarbuiten wel even
zal duren’
Wat is de ideale baan?
Jasper: ‘Ik heb een relatie en daarvoor zou ik
graag in Nederland blijven. Voor ons als piloten
maakt het in principe niet uit waar we heengaan, want wij zijn toch vaak van huis, we zitten
in de cockpit. Maar zij zit dan thuis, zonder
bekenden. Er is op dit moment bijvoorbeeld wel
wat werk in Turkije. Maar ik denk niet dat mijn
vriendin zo ver van huis wil zijn. Maar toch: als
ik daar een baan krijg, dan neem ik hem. Ik zal
wel moeten’
Thijs: ‘Als je daar twee jaar hebt gezeten dan heb
je meer ervaring en kun je in Nederland mak-
Jasper: ‘Toen ik mijn lening net had afgesloten,
logde ik in op internetbankieren en dan stond
daar een bedrag met vijf nullen. Nu zijn het er
nog maar twee, de rest van het geld heeft de
school afgeschreven. Dat is confronterend.’
Thijs: ‘Langzaam verdwijnt al dat geld.’
Sander: ‘Natuurlijk beseften we toen we de
lening afsloten heel goed dat het ging om een
ton – echt heel veel geld – maar aan de andere
kant vond ik toen ook dat het me niet zou moeten tegenhouden. Ik had eindelijk mijn roeping
gevonden en die schuld was absoluut geen reden
om het niet te doen.’
Rudy: ‘Ik krijg alleen maar afschriften. Af, af, af,
af. Dat is niet leuk.’
Thijs: ‘Het went. Over een paar jaar is het hopelijk bij, bij, bij, bij.’
‘Ik krijg alleen maar afschriften. Af, af, af, af.
Dat is niet leuk.’
Thijs van de Aa
kelijker een baan vinden. Hoe meer vlieguren je
hebt, hoe sneller je wordt aangenomen.’
Jasper: ‘En als je straks geld verdient in de luchtvaart, dan is het natuurlijk gemakkelijker om…’
Sander, lachend: ‘Een nieuwe vriendin te vinden?’
Jasper: ‘Dat mag niet opgenomen worden! Ik
wilde zeggen: je kunt dan met de maatschappij
waarvoor je vliegt ook makkelijk heen en weer
naar huis, dat is goedkoop.’
Thijs: ‘Ik zou bijna alles aannemen. Behalve
een baan bij een bedrijf dat op de zwarte lijst
staat. Postvliegen bij een maatschappij in Afrika
bijvoorbeeld. Dan moet je wel levensmoe zijn.
En altijd plakband in je tas stoppen.’
Lijkt die lening nu nog steeds een slim
idee?
Jasper: ‘Toen we begonnen met onze opleiding
dacht iedereen dat het niet slechter kon met
de economie.’
Gelach.
Rudy: ‘Je weet dat het altijd met ups en downs
gaat. Toen was er een down en we namen aan
dat het wel weer aangetrokken zou zijn als we
waren afgestudeerd. Dat risico neem je dan. We
hebben pech.’
Hoe realistisch is het, dat het straks ‘bij,
bij, bij, bij’ is?
Thijs: ‘Ik ben optimistisch, maar of dat terecht
is, weet ik niet. Ik moet worden aangenomen
als piloot, dat is de enige reële optie. Ik kan wel
bij andere bedrijven gaan solliciteren, maar als
die zien dat ik afgestudeerd piloot ben, weten
ze ook wel dat ik alleen maar bij hun bedrijf wil
werken om de tijd te vullen tot zich een baan als
vlieger voordoet. Dan gaan ze natuurlijk niet in
mij investeren.’
Rudy: ‘Ik zou desnoods grondsteward worden.
Trouwens, als je eenmaal wordt aangenomen,
dan ben je er nog niet. Dan moet je weer met
een nieuwe opleiding beginnen om een specifiek
vliegtuig te leren besturen.’
Thijs: ‘Dat duurt ongeveer twee maanden. Koffie,
koekjes, en weer leren, leren, leren.’
Rudy: ‘Dan komt het volgende financiële obstakel:
die opleiding kost ook weer dertigduizend euro.’
Sander: ‘Maar dan ben je verzekerd van een baan.’
Wat is het doemscenario?
Jasper: ‘Binnen nu en een paar jaar geen
FoliaMagazine
37
(advertentie)
RESEARCH BATTLE
HET BESTE ONDERZOEK
VAN DE HVA
7 DOmEiNEN
7 ONDERZOEKERS
1 wiNNAAR
fiNALE 13 mAART, 19.00 uuR
KOHNSTAmmHuiS (Bij fLOOR), wiBAuTSTRAAT 2-4
HOOfDpRijS € 2.000,- REiSCHEquE
puBLiEKSpRijS ipAD
pRESENTATiE pAuL VAN DE wATER (fOLiA)
juRy jET BuSSEmAKER, mARCELLE pEETERS, LOuiS TAVECCHiO,
wijNAND DuyVENDAK, pAuL VAN DE wATER
CREATiNG TOmORROw
Aviation Flight
Stuwmeer aan werkelozen
Sinds 2005 bieden de HvA en de Stella
Aviation Academy (SAA) in Maastricht de
studie Aviation Flight aan. Aan de HvA
leren studenten in vier jaar tijd alles over
de technische aspecten van vliegtuigen
zoals ontwerp, onderhoud en reparatie.
Ook bedrijfskundige vraagstukken bij
vliegtuigmaatschappijen, luchthavens en
vliegvelden komen aan de orde. Op de SAA
leren ze in de praktijk hoe ze een ‘kist’ van
de grond moeten krijgen. Die opleiding duurt
twee jaar en er moeten aparte selectierondes
voor worden doorlopen. Ieder jaar studeren
er ongeveer tien piloten af via dit traject.
Volgens de Vereniging van Nederlandse Verkeervliegers (VNV) is er een stuwmeer aan
werkeloze piloten aan het ontstaan. Vicepresident Steven Verhagen: ‘Er studeren nu al
een paar jaar meer mensen af dan dat er banen zijn.’ Hij vindt dat de vliegopleidingen
minder studenten aan moeten nemen. ‘Ze doen het alleen voor hun eigen commerciële
gewin. Nu zijn er al ongeveer duizend werkeloze piloten, tegenover vierduizend die wel
een baan hebben. Dat is belachelijk veel.’ Stephen van Houwelingen, instructeur aan
de SAA, bestrijdt dit: ‘De school heeft goede contacten met luchtvaartmaatschappijen
in het buitenland, waar wel vraag is naar goed opgeleide piloten.’ Met werken in
het buitenland moet de beginnende vlieger volgens Verhagen echter oppassen.
‘Bij sommige buitenlandse maatschappijen moeten vliegers weer een nieuw
opleidingstraject beginnen, ze worden opgeleid voor een bepaald type vliegtuig. Dat
kost dan 25.000 tot 30.000 euro. Meer ervaring opdoen is het lokmiddel. Ze vliegen
dan twee jaar tegen een laag salaris, dan loopt het contract af en wordt de volgende
kandidaat aangenomen, die weer een opleiding moet betalen. Het is moderne slavernij.’
Thijs (links) en Rudy in de simulator.
baan vinden.’
Rudy: ‘Ken je een kartonnen doos?’
Sander: ‘Op een gegeven moment is het geld
gewoon op.’
Jasper: ‘Alles wat ik overhoud probeer ik nu te
sparen. Pas geleden is mijn computer kapot
gegaan en ik koop geen nieuwe. Dat vind ik
zonde. Als ik boodschappen ga doen dan laat ik
de A-merken staan. Geen biefstuk maar kipfilet.’
Ze maken zich allemaal zorgen over de toekomst. Ze hebben met eigen ogen gezien dat
het de lichting die vorig jaar afstudeerde veel
moeite kostte om aan de bak te komen, en nu
is de arbeidsmarkt nog krapper. Maar Sander
verwoordt aan het einde van het gesprek de
gedachte die bij iedereen lijkt te sluimeren:
‘Het gaat mij helemaal niet om het geld. Het
interesseert me eigenlijk niets dat ik nu een
ton schuld heb en straks vier ton verdien, of
wat dan ook. Ik wil gewoon vliegen. Dat is het
enige wat telt.’ yyy
FoliaMagazine
39
(advertentie)
zoekt stagiaires:
•PROGRAMMERING
•(WEB)REDACTIE
•COMMUNICATIE
•PRODUCTIE
mail naar: [email protected]
Pakhuis de Zwijger organiseert bijeenkomsten:
(boek)presentaties, talkshows, debat, portfolionights,
screenings, denktanks, ontwerpsessies e.a. over ondernemerschap
in en de (maatschappelijke) betekenis van de creatieve industrie
(design, architectuur, mode, muziek, gaming, film, fotografie en advertising)
illustratie Denise van Leeuwen
drift
‘Ik ging met zijn beste vriend’
A
lice (24), masterstudent sociologie: ‘Leonardo kan zich oprecht
verbazen. We zijn een keer naar
de dierentuin geweest. Ik vond dat
niet bijzonder, maar hij keek zijn ogen uit. Het
was heerlijk als hij mij meenam in zijn belevingswereld. Ik ontmoette hem op een feestje. Op dat
moment had ik nog een vriendje, maar het was
duidelijk dat die zich niet aan mij zou binden.
Leonardo leek me iemand die helemaal voor
mij zou gaan. Dan ging ik toch zeker niet bij die
ander blijven? Wat me nou zo aantrok aan Leo, is
moeilijk te zeggen. Hij is knap en grappig, maar
ik kan niet zeggen dat het zo’n lieve jongen is.
Hij liet nooit merken wat ik voor hem betekende. Toen we een paar maanden samen waren,
kocht ik een ticket naar China om een ex op te
zoeken. Ik was in de veronderstelling dat Leo
toch niet veel om mij gaf. Ik denk dat ik hem
een beetje wilde testen. Leonardo was enorm
gekrenkt. Dit mocht ik hem niet aandoen, zei
hij. Dat is wat anders dan: “Ik hou van je, ik wil
niet dat je naar die man gaat.” Dat zou hij nooit
zeggen, en dat is tekenend voor onze tijd samen.
Ik heb hem ook nooit gezegd dat ik van hem
hield, maar ik ben niet naar China gegaan. Toen
ik Leo’s reactie zag, vond ik het ineens ook een
belachelijk plan.
Het jaar erna zou ik een tijd naar Afrika gaan.
Leo kreeg de mogelijkheid ook naar het buitenland te gaan voor zijn studie. Hij had naar Afrika
kunnen gaan, maar hij koos voor Zuid-Amerika.
‘Ik denk dat ik hem een
beetje wilde testen’
Het was voor mij duidelijk: dit was het einde. Hij
koos niet voor mij.
Het was al maanden uit, toen ik alleen op vakantie ging naar Italië – zijn land. Ik couch-surfte en
verbleef bij mensen die ik via via kende. Drie dagen was ik met Luigi, Leo’s beste vriend. Kan je
dan van verliefdheid spreken? Wat het ook was:
het was geweldig. Net als met het Chinaticket,
dacht ik: “Ik kan dit maken, Leo geeft toch niets
om me. Nu helemaal, het is immers uit.”
Leonardo was ziedend. Hij vond dat ik had
moeten weten dat hij nog om mij gaf. Blijkbaar
was ik de enige geweest met wie hij vanuit
Zuid-Amerika contact had. Terwijl dat contact
in mijn ogen minimaal was. Als hij mij ook
maar één keer duidelijk had gemaakt dat de tijd
die we samen hadden gehad voor hem bijzonder was, dan had ik dit misschien niet gedaan.
Leonardo en Luigi hebben elkaar nooit meer
gezien. Tussen Leo en mij is het wel goed gekomen; we vonden een manier om met elkaar om
te gaan. We hadden geen relatie meer, maar we
waren veel samen, sliepen bij elkaar in bed en
hadden af en toe seks. Maar als je geen relatie
hebt, werk je niet aan de dingen die niet goed
zitten. Er zat geen beweging in.
Ik ben blij dat hij nu weg is, terug naar Italië.
Het is nu echt voorbij. Toevallig heb ik hem
gisteren een mailtje gestuurd, maar daarvoor
had ik hem al twee weken niet meer gesproken.
Daar ben ik trots op.’ yyy Catrien Spijkerman
De naam van de geïnterviewde is op haar verzoek
gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek,
mail dan een korte motivatie naar [email protected].
FoliaMagazine
41
(advertentie)
Folia maakt
radio
Folia Live geeft je iedere week
nieuws en informatie over het
hoger onderwijs in Amsterdam.
Luister naar
Radio AmsterdamFM:
De stem van de hoofdstad!
Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel,
106.8 in de ether.
En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl
Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!
Luister iedere woensdag van
16:00 - 17:00 naar Folia Live
op Amsterdam FM (106.8 in
de ether en 103.3 op de kabel).
Radio AmsterdamFM:
De stem van de hoofdstad!
is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws,
kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam
gebeurt hoor je het op AmsterdamFM.
Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl
Daarna te beluisteren als podcast op www.foliaweb.nl.
Of: luister via een app op je
mobiel of je tablet.
Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl
Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam
Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad
EHBO EERsTE Hulp
BIj E-ONdERzOEk
Ewoud Sanders, taalhistoricus en
journalist, heeft een boek geschreven over het doen van e-onderzoek
en heeft nu speciaal voor de HvA
een nieuwe versie gemaakt.
Dat boek zal uitgedeeld worden aan
alle tweedejaars studenten en alle
docenten en wordt gepresenteerd
op 8 februari in floor.
In het boek staan tips voor het doen
van onderzoek via Internet. Bij de
CREATING TOMORROW
presentatie zal Ewoud het boek
aan Jet Bussemaker uitreiken en
zal hij samen met specialisten van
de Bibliotheek uitleg geven over
de do’s en don’ts van digitaal
onderzoek. Natuurlijk krijgt iedere
bezoeker van de presentatie een
boek mee naar huis.
8 februari, 15.30-17.30 uur
Arena Kohnstammhuis
illustratie Pascal Tieman
de adviesdienst
Vies
vriendje
I
k heb sinds een half jaar een heel leuke vriend. In principe vind ik het fijn om
bij hem te slapen, bovendien is zijn huis is ook een stuk groter dan mijn kleine
kamertje. Het is er alleen echt één grote puinzooi. Overal staan bierblikjes en
ligt vuile was, en ook etensresten ontbreken niet. Ik heb al weleens laten vallen
dat ik dat niet zo fijn vind, maar het lijkt hem weinig te deren. Ik vind het onzin om
steeds in mijn minihokje te gaan zitten, maar echt op m’n gemak voel ik me daar ook
niet. Moet ik eisen dat hij opruimt? Stephanie (23)
Ongezond
Hoe hij leeft is gewoon ongezond!
Ik zou zeker tegen hem zeggen:
‘Doe er eens iets aan.’ Eerst op een
subtiele manier, maar later echt wel
harder. En anders kom je gewoon
niet meer, dan snapt hij de boodschap wel.
Katinka (21, HvA-student redactie
& mediaproductie)
Schoonmaakster
Beste Stephanie, geef vooral niet
het goede voorbeeld. Straks zal hij
van jou verlangen dat je dat blijft
doen. Wellicht is een schoonmaakster eens per week een optie?
Isil Ersintepe
(HvA-student bouwkunde)
Goede voorbeeld
Ik vind dat je dat gewoon kan
vragen hoor. Doe het wel op een
rustig moment, en in de vorm van
opbouwende kritiek. En speel in
op z’n gevoel: dat jij je er gewoon
niet op je gemak voelt. Ook kun
je misschien een keertje helpen
opruimen en samen een grote
schoonmaak houden. Als je zelf het
goede voorbeeld geeft dan pakt hij
het vanzelf wel op.
Heleen Macken (24, HvA-student reclame, marketing & communicatie)
Niet hinten
Tja. Je kan één keer het goede
voorbeeld geven en er grondig de
bezem doorheen halen. Daarna
mag je best wel melden (niet hinten; dat is te vrijblijvend) dat je niet
graag in zooi leeft. Dat is helemaal
niet gek, vooral als het gaat om
etensresten. Als het eenmaal een
keertje opgeruimd is, heeft hij misschien wel de neiging om het wat
netter te houden, doordat hij zich
realiseert dat hij veel makkelijker
kan rondlopen. Bij mij werkte dat
in ieder geval wel.
Michael Bosscha (HvA-student
interactieve media)
volgende week: wie betaalt?
Een vriend van mij is druk met zijn studie en heeft het daarom momenteel niet bepaald breed. Zelf heb ik een goede bijbaan, leef ik zuinig en
hou ik vaak maandelijks zelfs geld over. Als we de kroeg ingaan, komt
het er meestal op neer dat ik het eerst mijn portemonnee trek en hij dat
gretig accepteert. Ik hou er niet van te zeiken over geld, maar ergens
steekt het toch wel dat hij nooit aanbiedt te betalen. Zeker omdat hij zich
het bier toch wel erg goed laat smaken. Moet ik niet zo kinderachtig zijn
of kan ik hem ook vragen eens te betalen? JP
Mail je advies voor JP, of een eigen kwestie waarin je geadviseerd wilt worden,
aan redactie@folia. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen in
te korten.
FoliaMagazine
43
lezingenladder
het cultureel
studentencentrum
van de
UvA & HvA
Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij
streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.
Blue Labour
De toekomst van film
De Balie MA 30/01, 20.00 uur
Pakhuis de Zwijger
DO 26/01, 19.00 uur
Uitvinder van de term ‘Blue Labour’, Maurice
Glasman, zet uiteen wat hij daarmee bedoelt,
PvdA-wethouder Lodewijk Asscher reageert.
De avond van de moslima(n)
De Nieuwe Liefde DO 26/01, 20.00 uur
Een verrassende en nuchtere avond over de
man en de vrouw in de islam, met bijdragen
van een bonte verzameling gasten uit wetenschap en kunst.
Regulering prostitutie:
registratiebelust of -bewust?
Felix Meritis VR 27/01, 17.15 uur
Debat over de waarde van het onlangs aangenomen wetsvoorstel ‘Regulering Prostitutie
en Bestrijding Misstanden Seksbranche’ voor
verbetering van de werkomstandigheden van
prostituees.
Ignite Amsterdam 14
Mediamatic Bank WO 25/01, 20.30 uur
Twaalf sprekers krijgen vijf minuten de tijd.
Met dit keer o.a. (game)designers, kunstenaars
en een paddestoelenexpert.
Sport, een mannenwereld?
Olympisch Stadion
DO 26/01, 17.30 uur
Een avond over de toekomst van film en de
verantwoordelijkheid van de media met betrekking tot de duurzaamheid van de aarde.
Pesten, schelden en trappen
Het hedendaagse gezicht van
homohaat
Rode Hoed DI 31/01, 20.00 uur
O.a. Laurens Buijs (UvA-socioloog) en Hanneke Felten (onderzoeker Movisie) schetsen
een beeld van het hedendaagse gezicht van
homohaat. Aansluitend een debat over de rol
van religie bij homohaat en een blik op de
toekomst.
AAA-lezing: Verwachtingen
Spui 25 WO 25/01, 17.00 uur
Universitair hoofddocent psychologische methodenleer Denny Borsboom spreekt over de
verwachtingen die er bestaan ten aanzien van
de psychologie en haar methodiek.
Wie is aan?
Trouw Amsterdam
WO 25/01, 20.00 uur
Avond over creatief entrepreneurship, over hoe
je van een idee tot een succesvol product komt.
De emancipatie lijkt aan de sportwereld voorbij
te zijn gegaan. Barbara Barend praat met
onderzoeker Agnes Elling, topsporter Bibian
Mentel en Marijke Fleuren van de KNHB over
de oneerlijke waardering van sportprestaties.
FoliaMagazine
Cursussen, CREA Café, CREA Debat,
verhuur van studio’s,
CREA Cultuur, studentenorganisaties;
alles bevindt zich nu onder één dak
voorjaarScurSuSSen
vanaf februari
Schrijf je in!
In februari starten nieuwe cursussen fotografie, muziek, dans, beeldend, theater, literatuur & film, radio en digitale media. Kijk
op de website voor het volledige aanbod.
**preview februari**
movie
ma 13/2 20.00 uur
Dutch Movie for Beginners:
Zwartboek
With English subtitles and introduction.
LeZing & Muziek
di 14/2 20.00 uur
De liefde in drie bedrijven:
klassiek, economisch en
fysiologisch!
Hoe ziet de liefde er binnen het lichaam
uit? Wat levert het ons op? En dachten de
klassieken er anders over?
ThEATER & Muziek
do 16/2 20.30 uur
Open Podium
Een afwisselende avond met singer songwriters, stand up comedians, theatermakers en cabaretiers.
vr 17 en za 18/2 20.30 uur
Goedkoop Cabaret
Met o.a. Sander van Opzeeland, Yora
Rienstra en Kees van Amstel.
lecture & MuSic
Pakhuis de Zwijger
WO 25/01, 19.00 uur
44
Adres: Nieuwe Achtergracht 170
cabaret
UvA versus VU
Debat over samenwerking en een eventuele fusie tussen UvA en VU. Met o.a. collegevoorzitters Paul Doop en René Smit en Groene-columnist Ewald Engelen. Presentatie: Dolf Jansen.
CREA IS verhuiSD
naar RoeterSeiland !
We zijn open!
do 23/2 20.00 uur
U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee
graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje
naar [email protected] onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’.
Nerd Nite V
Presentations, drinks and a bunch of nerds
in the awkward act of socializing.
WWW.CREA.UVA.NL
overigens
In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.
Dat Zijlstra wil afwijken van de EU-norm van veertig procent hoger
opgeleiden, is geen garantie voor meer kwaliteit van het onderwijs.
Huub Toussaint
lector bewegingswetenschappen
Joep Lange hoogleraar
inwendige geneeskunde
Irene de Jong hoogleraar
Griekse taal- en letterkunde
Huub Toussaint:
‘Natuurlijk is een extern streefcijfer an sich geen
garantie voor de kwaliteit van het onderwijs.
Het streven is ook gek verwoord: ik zou verwachten dat het gaat om het percentage mensen
met een talent dat door middel van onderwijs
tot een realisatie van dat talent wordt gebracht,
niet om het opleiden van zo veel mogelijk
mensen. Door te goochelen met definities –
want wat is het hoger onderwijs en wanneer is
iemand hoogopgeleid? – zou het loslaten van
dit zogenaamde streven nogal slecht kunnen
uitpakken. Als je er met een cynische bril naar
kijkt in elk geval wel. Dan zou het loslaten van
een streefcijfer (in dit geval dus het realiseren
van veertig procent hoger opgeleiden in 2020)
simpelweg in de toekomst het argument vormen dat er nog verder bezuinigd kan worden.
Maar het kan natuurlijk ook positief uitpakken: namelijk dat er met hetzelfde geld minder
studenten beter worden opgeleid.’
Irene de Jong:
‘Ik vind het beleid van Zijlstra helemaal niks,
maar in dit geval lijkt hij zowaar een goede
beslissing te nemen. Die norm loslaten is goed,
al zal dat niet direct een gevolg hebben op de
kwaliteit. En daarmee is het slecht gesteld.
Vorige week stond het nog in de krant: de resultaten van havo- en vwo-scholieren gaan omlaag,
terwijl er steeds meer kinderen op de hoogste
niveaus worden geschoold. Op de universiteit
beginnen we dat ook te merken. Eerst alleen
bij de massastudies, maar nu zitten er ook bij
klassieke talen studenten tussen waarvan ik
denk: mwah. Die niveaudaling is niet alleen het
gevolg van een massale toename van het aantal
studenten. Dat zou ook een elitaire gedachte
zijn: dat nu ook de mindere milieus toegang
hebben tot de universiteit de kwaliteit direct
omlaag gaat. De grootste boosdoener is volgens
mij het verkorten van de studieduur. Mensen in
vier jaar als worstjes door een opleiding duwen,
kan niet goed zijn voor de kwaliteit. Daar heeft
het loslaten van een norm voor een percentage
hoogopgeleiden niets mee te maken.’
Joep Lange:
‘Inderdaad. Ik denk dat het loslaten van zo’n
norm goed is, daarin ga ik mee met Zijlstra. Wel
is Zijlstra tegenstrijdig, want eerder zei hij nog
dat hij kwaliteitsnormen ook niet zo belangrijk
vond om af te studeren. En die kwaliteit zal met
deze maatregel ook echt niet omhoog gaan. Academische opleidingen worden op dit moment
zwaar overschat: er zijn heel veel mensen met
een academische opleiding die nutteloos is voor
wat ze doen in het leven. Kwaliteit gaat over iets
anders, namelijk goede docenten die geweldig
lesgeven. Dat vind je nu nauwelijks op Nederlandse universiteiten, daarvoor moet veel meer
geïnvesteerd worden. Een Harvard, dat zouden
we hier moeten hebben, met daaronder een aantal andere, al dan niet academische instellingen
voor de middenmoot. Omdat de overheid in Nederland zo belangrijk is voor de vormgeving van
het onderwijs, is het moeilijk voor universiteiten
om zich echt te profileren en zich kwalitatief te
ontwikkelen. Dat begint gelukkig nu langzamerhand te gebeuren, maar we hebben in Nederland
nog een lange weg te gaan.’ yyy Floor Boon
FoliaMagazine
45
prikbord HvA
46
ideëen voor deze rubriek: [email protected]
DG Vondelparkloop
DEM St!k
Het UvA-HvA-herenteam heeft vorige week de 38e
editie van de Vondelparkloop voor bedrijven gewonnen. De snelste hardloper was UvA-medewerker Harry
Hodzelmans. Hodzelmans liep de tien kilometer (drie
rondjes en een beetje) in 39 minuten en 10 seconden.
Snelste vrouw was dit jaar Yvonne Hoogzaad, eveneens een UvA-medewerker. Zij liep de tien kilometer in 43 minuten en
56 seconden. Het vrouwenteam van de UvA-HvA eindigde dit jaar op
de tweede plek. Namens de HvA liepen er vijftien studenten en dertien
medewerkers mee.
Zes weken geleden begonnen ze met brainstormen en
19 januari ging hun film al in première, in bioscoop De
Uitkijk op de Prinsengracht. Twaalf studenten van verschillende HvA-opleidingen maakten als eindopdracht
voor de minor management voor innovatie en creatie
de korte film St!k. Het script, camerawerk, acteerwerk
en de montage; alles is gedaan door de studenten zelf. De film gaat over
de invloed van de virtuele wereld. Studenten zijn volgens de filmmakers
verslingerd aan Facebook en andere portalen op het internet. De film
moet dat duidelijk maken.
DBSV Battle
HvA Battle
of concepts
In de Battle of Concepts is NOC*NSF namens de
twintig grootste sportbonden in Nederland op zoek
naar vernieuwende ideeën om meer volwassenen aan
het sporten te krijgen in clubverband. Heb jij een goed
idee waardoor bijvoorbeeld ouders met jonge kinderen gaan volleyballen, gepensioneerden gaan tennissen of actieve 45-plussers gaan zwemmen en golfen? De schrijvers van de
beste inzendingen worden door NOC*NSF worden uitgenodigd voor een
presentatie op 29 februari. De winnaar krijgt 1500 euro. Kijk voor meer
informatie op www.battleofconcepts.nl.
Onder de naam ‘HvA Research Battle’ wordt donderdag 13 maart in leercentrum Floor het beste onderzoek
van de hogeschool gespresenteerd. De Battle is een
wedstrijd voor iedereen aan de HvA die onderzoek
uitvoert: lectoren, medewerkers van kenniskringen,
promovendi en studenten. Binnen elk domein wordt
een deelstrijd uitgevoerd. De winnaar hiervan moet tijdens de finale
zijn onderzoek in vijf minuten presenteren aan een jury en publiek. De
afgelopen jaren is deze competitie georganiseerd onder de naam Very
Short Introductions.
DOO Cateraar
DMCI Afstudeershow
De producten die begin dit jaar onder de vlag van cateraar Eurest in prijs stegen, zijn afgelopen week weer in
prijs verlaagd. ‘Eurest heeft verkeerde prijslijsten in de
kassa’s opgenomen,’ zegt Ilja de Weerd, contractmanager catering aan de UvA en HvA. ‘De goede lijsten zijn
afgelopen vrijdag doorgevoerd. Vanaf deze week worden de prijzen gehanteerd zoals wij die hebben afgesproken met Eurest.’
Studenten worden opgeroepen hun ervaringen over de nieuwe cateraar te
delen. Mail naar de Centrale studentenraad van de UvA: [email protected].
Zes Amfi-studenten toonden onlangs hun werk tijdens
een afstudeershow in leercentrum Floor, in het Kohnstammhuis. Daarvoor moesten ze niet alleen de collectie van minimaal zes outfits produceren, maar ook
zelf licht, geluid, modellen en make-up regelen. De studenten werkten vanaf september aan hun persoonlijke
collecties. In de show hebben de studenten geprobeerd te laten zien wie ze
na vier jaar studeren zijn geworden. De afstudeershow is gefilmd en terug
te zien op http://www.foliaweb.nl/videos/?video=afstudeershow-amfi.
DMR BOOT
DT Zeevaartschool
Op donderdag 26 januari is de officiële opening van de
nieuwe Buurtwinkel voor Onderwijs, Onderzoek en
Talentontwikkeling (BOOT) in Nieuw West. Jesse Bos,
portefeuillehouder welzijn, zorg en jeugd van stadsdeel
Nieuw-West en Jet Bussemaker, rector van de Hogeschool van Amsterdam, verrichten de opening. U kunt
zich hier nu nog voor aanmelden door een mail te sturen naar [email protected]. De BOOT Nieuw-West zit in het Tuinstadhuis, Plein ’40-’45
1. De opening begint om 16.30 uur.
De opleiding maritiem officier heeft haar werknaam
opnieuw veranderd, in Hogere Zeevaartschool Amsterdam. Volgens opleidingsmanager Henny Krul is deze
naam voor zowel aankomende studenten als het beroepenveld duidelijker herkenbaar. Ook huidige studenten gaven in een onderzoek aan dat ze een duidelijke
voorkeur hebben voor de oorspronkelijke naam die ‘het meest sprekend’
is. De opleiding wil zich met de nieuwe naam duidelijker profileren als
maritiem instituut.
FoliaMagazine
prikbord UvA
FNWI Parool
Speld 2011
ideëen voor deze rubriek: [email protected]
UvA Vondelparkloop
Universiteitshoogleraar en president van de KNAW
Robbert Dijkgraaf heeft op 15 januari de Parool Speld
2011 gekregen. Hij kreeg de speld uit handen van
Parool-hoofdredacteur Barbara van Beukering tijdens
het Gala van de Amsterdammer van het Jaar. Dijkgraaf,
die dit jaar de KNAW zal verlaten om directeur te
worden van het Institute for Advanced Study in Princeton, kreeg de speld
omdat hij de wetenschap ‘bij de gewone Amsterdammer’ populair maakte.
De Parool Speld werd in 2006 voor het eerst opgespeld, toen aan toenmalig burgemeester Job Cohen.
Op 15 januari heeft het UvA-HvA herenteam de 38e
editie van de Vondelparkloop voor bedrijven gewonnen. De snelste hardloper was UvA-medewerker Harry
Hodzelmans. Hij liep de tien kilometer (drie rondjes
en een beetje) in 39 minuten en 10 seconden. Snelste
vrouw was UvA-medewerker Yvonne Hoogzaad. Zij
liep de tien kilometer in 43 minuten en 56 seconden. Het vrouwenteam
van de UvA-HvA eindigde dit jaar op de tweede plek. Er deden 81 UvAen HvA-medewerkers aan de Vondelparkloop mee: een record volgens
USC-coördinator Maurice Maas.
FGw Illustere
BC Lijnwoorden
school
In februari start de Illustere School weer: een programma bestaande uit colleges, lezingen, debatten en
rondleidingen voor een breed publiek op het terrein
van de geesteswetenschappen. ‘Artisprofessor’ Erik de
Jong verzorgt de collegereeks ‘Aardse paradijzen. Tuin
en park tussen natuur en cultuur’. In de collegereeks
‘meesterwerken en meesterzetten’ van Frank Reijnders gaat het om de
subjectieve ervaringen bij een meesterwerk en het theoretische belang
hiervan. Ook is er een reeks over historische interieurs. Zie ook www.uva.
nl/actueel.
Bij de Bijzondere Collecties gaat op 4 februari de
tentoonstelling ‘Lijnwoorden’ van kunstenares Lam de
Wolf van start. Lam de Wolf is gefascineerd door taal
en woorden. Veel van haar werk getuigt daarvan. Haar
Zakdoekenboekje bijvoorbeeld bestaat uit zakdoeken
waarop woorden geborduurd zijn die, ontdaan van
context, de mogelijkheid bieden ze opnieuw te zien. In het werk dat De
Wolf nu toont, vormt zij bestaande of nieuw bedachte woorden uit lijnen,
waarbij ze de woorden herhaalt en in blokken plaatst. Tot en met 1 april.
Locatie: Oude Turfmarkt 129.
Medewerkers OR-verkiezing
AMC ABCD-studie
Medewerkers die willen stemmen op een van de kandidaten voor de nieuwe ondernemingsraden of zich
kandidaat willen stellen, kunnen nu checken of ze goed
in het kiezersregister staan. Het centraal stembureau
heeft, met 9 januari 2012 als peildatum, het kiezersregister samengesteld. Wie er goed in staat, hoeft niets
te doen. Wie foutief of niet vermeld staat, kan contact opnemen met het
stembureau. Op 30 januari zal het register definitief worden vastgesteld.
De verkiezing vindt plaats van 2 tot en met 10 april. Zie ook www.stem.
uva.nl/ondernemingsraad.
Het Amsterdams Universiteitsfonds heeft 15.000 euro
toegekend aan de zogenoemde ‘ABCD-studie’. Daarin
wordt onderzocht of bepaalde profielen in het bloed
van de moeder een onderliggend mechanisme vormen
in de ontwikkeling van obesitas. De ABCD-studie
(Amsterdam Born Children and their Development)
is een onderzoek naar de gezondheid van kinderen van diverse etnische
afkomst in Amsterdam. Onderzocht wordt in welke mate de gezondheid
wordt beïnvloed door de leefomstandigheden en leefstijl van de moeder
tijdens de zwangerschap en daarna.
FMG Vrouwenlichaam
FGw Oudheidsstudies
Psychologiestudent Daphne Martoredjo, bezig met
een master gezondheidspsychologie, gaat onderzoek
doen naar het vrouwelijk lichaamsbeeld en is daarom
op zoek naar vrouwen van zestien jaar en ouder die
een vragenlijst willen invullen. De vragen gaan over
seksualiteit en over wat jij van je genitaliën vindt.
Deelnemers krijgen mogelijk foto’s van vulva’s te zien. Anonimiteit is gegarandeerd en het onderzoek duurt niet langer dan drie kwartier. Wie wil
deelnemen kan een mail sturen naar [email protected].
De FGw en de Faculteit der Letteren van de VU gaan een
samenwerking aan op het gebied van onderwijs en onderzoek in de oudheidsstudies en in de archeologie. Zij richten daarvoor het Amsterdam Centre for Ancient Studies
and Archeology (Acasa) op. De faculteitsbesturen hebben
aangegeven dat de samenwerking, die vooralsnog beperkt
is tot de masterfase, veel verder gaat dan het uitreiken van ‘joint degrees’. Het
gaat om ‘een volledige samenwerking in een Acta-achtige constructie’. De
gemeenschappelijke masters zullen in september 2012 van start gaan.
FoliaMagazine
47
wasdom
Niets mis
met schools
Lennart Booij
Leeftijd: 41 (geboren op 11 december 1970)
Beroep: Mede-oprichter en eigenaar campagnebureau BKB, presentator en promovendus
Studie: Begonnen aan kunstgeschiedenis,
afgestudeerd in nieuwste geschiedenis.
Afgestudeerd: 1997
Docent: ‘Historicus Piet de Rooy. Hij was mijn
scriptiebegeleider, een goede onderzoeker en
een inspirerende docent. Hij durfde vragen te
stellen die verder gingen dan zijn vakgebied.
Ik bewonderde zijn integrale visie. Bij kunstgeschiedenis was de beste docent bouwkundige Vincent van Rossem. Hij kan fantastisch
vertellen en als docent moedigde hij mij aan en
daagde hij mij uit.’
Locatie: ‘Het Kunsthistorisch Instituut op
de Herengracht, al hoorde ik dat er plannen
zijn om dat te sluiten. Een gotspe! Het idee
om iedereen op een grote campus in massale hoorcolleges te proppen, is de bijl aan de
wortels van de wetenschap zoals we die in
Amsterdam kennen.’
Café: ‘De Jaren of Crea, daar konden we na
college met z’n allen aan grote tafels hangen.’
Afknapper: ‘Ik had de ambitie om toegepaste
kunst te studeren, maar aan de UvA lag de
nadruk op de stilistische interpretatie en de
zeventiende eeuw.’
48
FoliaMagazine
stage
Hij studeerde kunstgeschiedenis en nieuwste geschiedenis en begon zijn eigen campagnebureau: Lennart Booij.
tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff
‘O
p mijn twaalfde raakte ik
geïnteresseerd in toegepaste kunst uit het begin
van de twintigste eeuw. Art
nouveau of art deco, zoals het vaak genoemd
wordt. Die interesse ben ik gaan verdiepen:
ik las boeken en zocht op rommelmarkten
naar spullen uit die tijd. Het begin van de
twintigste eeuw was een bijzondere periode;
met name in het interbellum was er een grote
vernieuwingsdrift en creativiteit in alle facetten van de kunst. Expressie stond op de eerste
plaats en of je jezelf wilde uitdrukken in klei,
hout, glas of op linnen maakte niet zo veel uit.
Dat maakt toegepaste kunst uit die tijd een
interessant onderzoeksgebied.
Ik koos voor kunstgeschiedenis in Amsterdam, maar kwam er tijdens mijn studie achter
dat er aan de UvA weinig aandacht was voor
toegepaste kunst. Uiteindelijk wisselde ik van
studie en studeerde ik af in een vrij doctoraal
nieuwste geschiedenis. Die overstap naar
geschiedenis viel samen met mijn groeiende
interesse voor politiek. Als scholier was ik
voorzitter van het Laks en tijdens mijn studie
werd ik, op verzoek van mijn kompaan Erik
van Bruggen, actief in de Asva. Daar heb ik
enorm veel geleerd over politiek en machtsverhoudingen. Vervolgens leerde ik Felix Rottenberg kennen, toenmalig voorzitter van de
PvdA. Hij inspireerde mij en trok mij verder
de politiek in. Samen met Erik probeerde ik
studenten actief in de politiek te krijgen. We
richtten een debatorganisatie op, die later
uitmondde in de vernieuwingsbeweging Niet
Nix. Ik vulde mijn vrij doctoraal met vakken
over politieke geschiedenis. Tegen het einde
van mijn studie kreeg ik mijn eerste betaalde
baan, in het campagneteam van Wim Kok.
Na mijn afstuderen deden Erik en ik een geza-
menlijke gooi naar het partijvoorzitterschap
van de PvdA, maar we grepen ernaast. Met
onze goede vriend Alex Klusman besloten
we de stoute schoenen aan te trekken en het
campagnebureau BKB op te richten.
Bij BKB heb ik mijn discipline, positie en
focus gepolijst; zaken die ik eigenlijk al aan de
UvA had moeten leren. Studeren is niet alleen
ergens zitten en je met een bepaald onderwerp bezighouden. Op de universiteit hoor je
ook gevormd en gedisciplineerd te worden.
Dat aspect wordt vaak schromelijk onderschat. De universiteit moet haar studenten
beter en intensiever bij opleidingen betrekken.
Het idee dat je als student op twee hoorcolleges en een werkgroep per week kan teren,
is te bezopen voor woorden. Je bent op je negentiende nog niet in staat om gedisciplineerd
aan zelfstudie te doen. Ik weet inmiddels hoe
waardevol het is om elk boek te lezen en elke
bron te checken als je iets wilt weten, maar
dat heb ik moeten leren. Studenten verdienen
gedisciplineerd, gestructureerd en vormend
onderwijs. Dat klinkt misschien schools, maar
daar is niets mis mee: een school is een veilige
omgeving waar je mag falen. Van falen in een
veilige omgeving leer je het meeste.
In 2008 besloot ik om meer verdieping te
zoeken en begon ik aan een promotie kunstgeschiedenis. Ik onderzoek datgene wat ik als
twaalfjarige al zo interessant vond: toegepaste kunst aan het begin van de twintigste
eeuw. Promoveren is ambachtelijk werk: elke
dag rijg je een kraaltje aan een snoer in de
hoop dat er een mooie ketting uitkomt. Het
komende jaar wil ik fulltime aan mijn proefschrift werken. Daarna zou ik mijn opgedane
kennis graag overdragen aan studenten. Ach,
eerst maar eens promoveren en dan zie ik wel
wat mijn volgende stap wordt.’ yyy
Hanna Oosterbaan (23)
Studie Master informatierecht, bachelor
kunstgeschiedenis (UvA)
Stage Vertegenwoordiging Unesco in Parijs
Verdiensten € 550,- per maand
Beoordeling JJJJJ
‘Ik loop stage bij de permanente vertegenwoordiging (PV) van Nederland bij Unesco. Unesco
is een VN-organisatie die zich bezighoudt met
onderwijs, cultuur, wetenschap en communicatie
en haar hoofdkantoor heeft in Parijs. Het is de
taak van de PV om de Nederlandse belangen
bij Unesco te behartigen. Mijn stage staat in
het teken van de algemene conferentie, waar
tweejaarlijks het Unescobeleid bepaald wordt.
Soms help ik bij recepties en de ontvangst van
delegaties uit allerlei landen. Maar meestal moet
ik zelf naar Unesco toe om bijeenkomsten bij te
wonen. Er zijn soms wel vijf meetings tegelijk
en we kunnen vergaderingen niet zomaar laten
schieten, want er kan altijd iets worden besproken dat voor Nederland van belang is. Mijn taak
is om die vergaderingen te verslaan, om zo te
zorgen dat de PV altijd op de hoogte is. Het is
hard werken, maar ontzettend leuk, juist door de
combinatie van praktische en inhoudelijke taken.
Ook komen vraagstukken uit mijn beide studies
prachtig samen. Bijvoorbeeld in de bijeenkomst
over het cultureel erfgoed in Libië, toen de vraag
centraal stond hoe cultureel erfgoed kan worden
beschermd tijdens gewapende conflicten. Met
de stagiaires uit alle landen komen we af en toe
samen en het is fantastisch om met zo veel internationale mensen in contact te komen. Aan het
einde van de dag wordt er geborreld met uitzicht
op de Eiffeltoren. Ik heb het erg naar mijn zin in
Parijs en ik denk er zelfs over om hier nog een
tweede master te gaan doen.’ yyy Clara van de Wiel
FoliaMagazine
49
FoliaMagaz
ine
weekblad
toehoorders
cover
Martijn van
de Griendt
voor HvA
en UvA
UvA-studen
Dieuwertje t
De nachtwis
van Giel aker
Afscheidscollege ‘Nog eens een redevoering’
door Floris Bannier, vrijdag 20 januari, 15.00 uur, Aula tekst en foto’s Bob van Toor
nr. 18 25/01/201
2
Frank van
Vree
Nieuwe
‘Ik ben geendecaan FGw:
ruziemaker’
Piloten aan
de grond
Eerst een
dure opleid
dan geen ing,
baan
Leider gezoc
ht
Welk zwaar
gewicht
gaat ons bestu
ren?
colofon
Weekblad voor de HvA en
UvA Folia Magazine is in 2011
voortgekomen uit Folia (1948) en
Jaren van dienst: 46
Seconden applaus: 11
Rinkelende telefoons: 2
Scrabblewoorden: éénpitters, procespartij,
sommatiebrief, philippica
K
rijtstrepen, tweed, een vossenbontje hier
en een strikje daar. Niet de laatste wintermode, maar dat is waarschijnlijk ook juist
de bedoeling van de mensen in de Lutherse
kerk. In deze maand, waarin reguliere colleges dungezaaid zijn, vluchten we nog maar eens de UvA-aula binnen om aan de regen te ontsnappen. Dit keer voor het
afscheidscollege van Floris Bannier, voormalig advocaat, deken van de Orde der Advocaten en hoogleraar.
In ‘Nog eens een redevoering’ haalt hij het werk van
Joannes van der Linden aan. ‘Nog eens’, inderdaad, want
de negentiende-eeuwse auteur is een stokpaardje van
Bannier, dat hij al in zijn oratie bereed. Van der Linden
beschrijft de kenmerken van een goed advocaat, zoals
de verplichte partijdigheid: hij moet zich slechts door de
belangen van zijn cliënt laten leiden.
Hoewel het aantal advocaten in Nederland gedurende
Banniers lange carrière is gegroeid van twee- tot zestienduizend, is er veel hetzelfde gebleven. ‘Advocaten in de
tijd van Van der Linden,’ stelt Bannier, ‘kwamen vaak
uit de betere kringen’. Wat dat betreft is er niets nieuws
onder de zon, aan het publiek te zien. Men vergrijst in
bescheiden weelde, en Bannier komt zelf ook niet van de
straat, aan zijn uitspraak van advocatenkanteur te horen.
De emeritus kijkt nauwelijks op zijn netjes uitgeschreven
aantekeningen, zijn zinnen rollen zonder hapering door
de kerk. Dat luistert ontspannen – misschien wel iets té:
een oudere toehoorder is aan een middagdutje begonnen.
Begrijpelijk, als de regen zo tegen de ramen tikt, Bannier
zijn collega’s bedankt, en vervolgens nog een collega én de
huidige deken de kansel beklimmen. De harmonie wordt
verstoord door de steeds dreigender toon van Bannier. Hij
wilde zijn college met een grapje eindigen, zegt hij, maar
met het huidige voorstel van de staatssecretaris om een
College van Toezicht in te stellen komt de partijdigheid,
en daarmee de gehele advocatuur in gevaar. De slaper is er
warempel van overeind gaan zitten.
50
FoliaMagazine
Esmée Hoogenkamp
(21, student internationaal publieksrecht)
‘Floris bereidt zich altijd goed
voor, en schrijft al zijn colleges
helemaal uit. Ik ben bij een paar
van zijn colleges geweest omdat ik
student-assistent van zijn collega
Mies Westerveld ben. In haar
toespraak noemde ze hem old
school, maar hij is ook ouderwets degelijk en neemt de tijd
voor iedereen.’
Havana (1996).
Redactieadres Prins
Hendrikkade 189b, 1011 TD
Amsterdam, telefoon 020-5253981,
e-mail: [email protected]
Hoofdredacteur Jim Jansen
Chef redactie Mirna van Dijk
Art director Pascal Tieman
Redactie (print/web) Floor Boon,
Luuk Heezen, Wim de Jong, Jeff
Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van
der Sanden, Danny Schwarz, Youri
Straver, Bob van Toor, Annemarie
Vissers, Clara van de Wiel, Dirk
Wolthekker
Eddy Bauw
(hoogleraar rechtspleging)
‘Ik ben in pak omdat ik iets te
laat was, daarom had ik geen tijd
meer om mijn toga aan te trekken. Het was een mooi verhaal,
dat Floris typeert: hij doorspekt
zijn colleges met voorbeelden
uit zowel de geschiedenis als de
hedendaagse praktijk. Dat komt ook omdat hij deken van
de Orde der Advocaten is geweest: die houdt toezicht op
de advocatuur, en daarom kent hij talloze anekdotes.’
Aan dit nummer werkten
mee Fatihya Abdi, Kim Bos,
Bob Bronshoff, Fred van Diem,
Robbert Dijkgraaf, Carlijn van
Donselaar, Julie de Graaf, Martijn
van de Griendt, Frank Huiskamp,
Jan-Maarten Hupkes, Marc Kolle,
Denise van Leeuwen, Catrien
Spijkerman, Won Tuinema, Bas
Uterwijk, Tjebbe Venema
Eindredactie Harmen van der
Meulen
Correctie Anne Rose Haverkamp
Opmaak Hannah Weis,
Carl Zevenboom
Uitgever Stichting Folia Civitatis
Smail Ettalhaoui
(23, advocaat)
‘Ik heb het vak advocatuur bij
Floris gevolgd, dat was echt zijn
vak. Hij vertelt heel rustig en
chronologisch, daardoor onthoud
je wat hij zegt. Daarnaast heeft hij
me altijd veel advies gegeven, over
gedragsregels en integriteit, maar
ook bij welke kantoren ik het beste kon solliciteren. Hij zei
vooral altijd: ‘Blijf doorzetten.’ En zie: ik heb net een baan
gevonden.’ yyy
Redactieraad Wouter Breebaart,
Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn,
Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman,
Ronald Ockhuysen (voorzitter),
Jean Tillie, Sebas Veeke
Secretariaat Stephanie Gude
(projectbegeleider), Margot
Riedstra
Zakelijke leiding Paul van de
Water
Drukker Roularta Printing,
Roeselare België
Advertenties Bureau van
Vliet, Zandvoort, 023-5714745,
[email protected]
deining
‘Ik heb speciale werknummers, onder meer van
Mary J. Blige. Van die weggewaaide disco­
nummertjes die ik op repeat zet.’ Columnist
Bas Heijne over zijn vaste schrijfritueel, in
Vrij Nederland.
‘Leden van studentenverenigingen studeren, in
­tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, sneller af dan mensen die geen lid zijn.’ Schrijver
­Philip Huff is overtuigd van de voordelen
van een corps-lidmaatschap, in nrc.next.
‘Het voelt heel onnatuurlijk om de bedrijfsvoering
juist nu te laten liggen. Ik wil gewoon knallen.’
ACE-student Jordi Bron heeft al succes
met zijn bedrijf Leds Refresh, maar moet zijn
scriptie nog schrijven, in Het Parool.
de lezer
In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer.
Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via [email protected].
Lars Oudwater (20),
sociaal pedagogische hulpverlening, HvA
‘De opbouw van het blad vind ik logisch, met een goede afwisseling tussen rubrieken en artikelen. Wel vind ik sommige van de artikelen wat
lang, zoals het stuk over de tandartsen in Brazilië. Maar door de vele
foto’s, of bijvoorbeeld het tijdlijntje bij het stuk over de HES, wordt je
aandacht wel getrokken. Wat me verder heel erg opviel, is dat ondanks dat
dit het weekblad van de UvA en HvA is, Folia Magazine niet als
een soort uithangbord dient van hoe geweldig het daar allemaal
is. Het stuk over de fusie tussen de HES en de HvA is bijvoorbeeld helemaal niet zo positief en plaatst een flinke kritische
noot. Wat ik wel raar vond, is dat naast de kritische brieven
over het blad zo prominent de promoties staan: dat
botst wat mij betreft een beetje. Jammer is ook de vele
reclame, maar dat hoort er waarschijnlijk bij. Leuk vind
ik het prikbord. Nu stond er bijvoorbeeld informatie
over het USC, wat voor mij als sportliefhebber handig is.
Door dat overzichtje blijf je goed op de hoogte van wat
zo’n grote instelling als de UvA-HvA allemaal aanbiedt.’ yyy
tekst Clara van de Wiel / foto Danny Schwarz
‘Ik was helemaal niet blij met deze wedstrijd.’
JCU-student en Ajax-aanvoerder Jan Vertonghen over het 3-2 verlies tegen AZ voor
een publiek van 20.000 kinderen, in nrc.next.
‘Degene wiens artikel jij afwijst, is degene die
straks beslist over een publicatie van jou in een
tijdschrift.’ Universiteitshoogleraar Louise
Fresco legt uit dat peer reviews in de praktijk niet zo anoniem zijn als wenselijk, in NRC
Handelsblad.
‘Ik schrijf nou eenmaal leuker over een bijzondere regenjas dan over Afghanistan.’ Columnist
Aaf Brandt Corstius legt uit waarom
haar politieke visie geen onderwerp is, in Vrij
Nederland.
‘We hebben gelukkig nog geen kinderen hoeven
terugroepen, zoals Toyota auto’s terug moest
halen vanwege een lekkende klep.’ Hoogleraar
Sjoerd Repping levert in het AMC gezonde embryo’s af, in Het Parool.
Opvallende quotes uit de afgelopen week van
(voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien,
volgende week
Docenten
op straat
Giftige
journalistiek
David Rijser en Piet Gerbrandy zijn gewaardeerde docenten bij de FGw. Toch moeten ze
van de UvA weg. Maar waarom?
Journalisten van NRC en de Volkskrant
maakten ruzie om een gifschip. Bibi Bleekemolen schreef er een scriptie over.
Soa’s
geen bezwaar
Noodlanding!
De regering stopt met het subsidiëren van
voorlichting over geslachtsziekten. Gelukkig
hebben we de posters nog.
Iedere student komt er wel een keertje terecht: Noodlanding! in Paradiso. Maar is het
er nog altijd leuk?
mail het naar [email protected].
FoliaMagazine
51
SUPERHERO OF PAPIEREN TIJGER?
EEN FLOOR EN FOLIA DEBAT OVER DE ZIN EN
ONZIN VAN DE MEDEZEGGENSCHAPSRAAD
WIN
EEN IPAD2
OPTREDEN
DOLF JANSEN
PRESENTATIE
MARTIJN DE GREVE
START 17.00-19.00
AANSLUITEND EEN GRATIS BORREL
DATUM 7 FEBRUARI 2012
LOCATIE KOHNSTAMMHUIS,
WIBAUTSTRAAT 2-4
AANMELDEN BIJ
[email protected]
CREATING TOMORROW

Benzer belgeler

Güler Ates - THE LOFT at Lower Parel

Güler Ates - THE LOFT at Lower Parel Royal College of Art, MA Fine Art; Printmaking, London 
 Wimbledon School of Art, BA {HONS} degree in Fine Art; Painting, London 
 Lewisham College, BTEC Diploma Foundation Studies in Art and Desig...

Detaylı