Zekata Bağlı Olan Mallar

Zekata Bağlı Olan Mallar
Mallar, "Emval-ı batine - Emval-i zahire (kapalı ve açık mallar)" adı ile iki kısımdır. Nakid
paralarla evlerde ve mağazalarda bulunan ticaret malları "emval-ı batine (kapalı mallar)"dır.
Saime denilen (yılın çoğunu kırlarda otlayarak beslenen) hayvanlar ile bir kısım arazi gelirleri ve
madenler, yer altındaki hazineler ve gümrüklere uğrayan ticaret malları "emval-ı zahire (açık
mallar)"dendir. Bunların hepsi de belli bir ölçüde zekâta bağlıdır.
Batınî malların zekâtını vermek, sahiblerinin din anlayışına bırakılmıştır. Bu zenginler, bu tür
mallarının zekâtını diledikleri fakirlere ve muhtaçlara verebilirler.
Zahirî (açıkta olan) malların zekâtlarını (vergilerini) belli ölçüler içinde devlet, özel memurlar
aracılığı ile toplayarak belli yerlere harcar. Bu memurlara "Amil, Saî, Aşir" gibi adlar verilmiştir.
Önceleri, tüccarları yol kesicilerden ve saldırılardan korumak karşılığında bir kısım zekâtlarını
almak için uygun görülen yerlerde "Aşir" adı altında bir takım memurlar görevlendirilmiş
bulunuyordu. Bu memurlar, nisab miktarına ulaşan ve üzerlerinden bir yıl geçmiş bulunan ticaret
mallarından ve paralardan kırkta birini müslümanlardan toplarlardı. Ancak bu malların sahibleri,
daha yola çıkmadan önce o malların zekâtlarını bulundukları yerde ödediklerini veya bu mallar
karşılığında borçlu bulunduklarını veya mallarının ticaret malı olmadığını veya zekâtlarının
başka bir "Aşir" tarafından alınmış olduğunu söylerler ve bu ifadelerinin de aksi meydana
çıkmazsa onlardan zekât alınmazdı.
Bu memurlar, tüccarların yanında bulunur ve çabuk bozulacak sebze, yaş hurma, yaş üzüm gibi
şeylerden zekât almazlardı; isterse kıymetleri nisab miktarından fazla olsun...
İslâm ülkelerinde tacirler, ticaret malları için İslâm gümrüklerinde verdikleri vergileri bu malların
zekâtına sayabilirler.
1/1