00 Giris

‹çindekiler
KISIM 1
Yafll›l›k Kavram› ve Yafll›ya Yaklafl›m
5
1. Yafll›l›k Kavram›
1
De¤iflen Dünyada ve Türkiye’de
Yafll›l›k Kavram› ..................................................
Ölümün Evrimsel Öyküsü ..................................
3
11
3. Yafll› Bireyin De¤erlendirilmesi
1
Yafll›l›k Döneminde Meydana Gelen Fizyolojik ....
De¤ifliklikler
33
2
Yafll›l›k Döneminde Meydana Gelen Psikolojik ....
De¤ifliklikler
45
Yafllanman›n Sosyolojisi ......................................
Yafll›l›¤›n Ekonomik Boyutlar› ..............................
55
67
Yafll›l›k ve Sa¤l›¤›n Gelifltirilmesi..........................
Güvenli Toplumlar ‹çinde Yafll›n›n Yeri................
3
4
5
Yafll›l›k ve Çevre Sa¤l›¤› ......................................
Ça¤atay Güler, Songül A. Vaizo¤lu
135
Yafll›lara Yönelik Hemflirelik Hizmetleri ................
141
Yafll›lara Verilen Beslenmeye Yönelik Hizmetler ..
151
Fizyoterapi Hizmetleri ........................................
165
A. Ayfle Karaduman
6
Yafll›lara Yönelik Sosyal Hizmetler ......................
173
Ümit Onat
7
95
Hilal Özcebe
4
Yafll›l›k Döneminde Verilen Eczac›l›k Hizmetleri ..
Nesliflah Rak›c›o¤lu
87
Nazmi Bilir, Nüket Paksoy
3
2
73
Seval Akgün, Rengin Erdal
2
125
Fethiye Erdil
2. Yafll›l›k Döneminde Sa¤l›¤›n Korunmas› ve
Gelifltirilmesi
Yafll›l›k Kavram› ve Yafll›ya Yaklafl›m ....................
Yafll›lara Verilen Sa¤l›k Hizmetleri........................
Terken Baydar, Gönül fiahin
Do¤an Fidan, Ömer Saka
1
121
Zafer Öztek
‹smail Tufan
6
Geriatrik Hastalarda Fizik Muayene ve ................
Laboratuvar De¤erlendirmesi
4. Yafll›lara Verilen Hizmetler
1
Banu Cangöz, Sait Uluç
5
117
Ilg›n Y›ld›r›m fiimflir, Fehmi Akçiçek
Neslihan Dikmeno¤lu
4
Yafll› Bireylere Özgü Sa¤l›k Taramalar› ................
P›nar Özen, Fehmi Akçiçek
Ali Demirsoy
3
111
Dilek Aslan
Nazmi Bilir, Nüket Paksoy
2
Uluslararas› Sa¤l›k Bak›fl Aç›s›yla “Yafll›l›k” ..........
Aile ve Tüketici Bilim Dal›n›n ..............................
Yafll›ya Yönelik Hizmet Alanlar›
179
Seval Güven, Hülya Öztop
105
8
Geriatri Gün Hastanesi ......................................
fiule Arslan
185
vi / TEMEL GER‹ATR‹
KISIM 2
Probleme Dayal› Yaklafl›m ve Özel Durumlar
1
Geriatrik Aciller ..............................................
193
M. Mahir Kunt, Bülent Sivri
2
Akut Konfüzyon ..............................................
199
205
Erhan Bilir
4
S›v› ve Elektrolit Denge
Bozukluklar› ......................................................
Zehirlenmeler
..................................................
231
Termoregülasyon Bozukluklar›: ............
Hipotermi-Hipertermi
247
17 Yafllanma Sürecinde Bedensel ................
............................................................
349
Rüfltü Güner
357
De¤erlendirilmesi
Yaflar Bilge
253
19 Yafll›l›k ve Etik Sorunlar
............................
371
............................
379
........................................
385
Hafize Öztürk Türkmen, Berna Arda
Merih Sar›do¤an
9
Görülen A¤›z ve Difl Sorunlar›
18 Yafll›l›¤›n Adli T›p Yönünden ..................
Üriner ‹nkontinans ........................................
Düflmeler
329
Etkinlik
239
Kubilay ‹nci, Ali Ergen
8
....................................
Haviye Nazl›el, Nur Hersek, Murat Özbek
Ahmet Demircan
7
317
Semptomatik Tedavi
16 A¤›z Dokular› ve S›k
211
Ayfer Kelefl
6
..........................................
Gülbin Aygencel
Kenan Atefl
5
M. O¤uz Güç, Ümit Yaflar
15 Palyatif Bak›m ve
Senkop ..................................................................
305
Temel ‹lkeleri
Arda Y›lmaz
3
14 ‹laç Tedavisinin ................................................
Beslenme Bozukluklar› ................................
ve Tedavisi
261
20 Yafll› ‹hmali ve ‹stismar›
Mehmet Ak, K. Nahit Özmenler
Sedat Boyac›o¤lu
21 Peroperatif Bak›m
10 Uyku Bozukluklar› ..........................................
267
Günefl Karaege Terzi, Cem Terzi
O¤uz Köktürk
11 A¤r› ........................................................................
279
Yeflim Gökçe-Kutsal
12 Yara ‹yileflmesi ve Yara Bak›m› ..............
289
..................................................
Selda Say›n Kutlu, Baflak Dokuzo¤uz
393
Haldun Gündo¤du, P. Eren Ersoy
23 Yafll›larda Yo¤un Bak›m
............................
405
24 Yafll› Hastan›n Yaflam Sonu Bak›m›......
411
Kaya Yorganc›
Aycan Kay›kç›o¤lu
13 Herpes Zoster
22 Yafll›l›kta Nütrisyon Deste¤i ....................
297
Nevin Uysal
‹Ç‹NDEK‹LER / vii
KISIM 3
S›k Karfl›lafl›lan Sorunlar
1
Kalp ve Damar Hastal›klar›
1
Hipertansiyon ve Hipotansiyon ..........................
3
Gastro-‹ntestinal Hastal›klar
1
419
2
Yafll›l›k ve Koroner Arter Hastal›¤› ......................
2
439
E. Bar›fl Kaya, Lale Tokgözo¤lu
3
Kalp Yetmezli¤i ..................................................
Kapak Hastal›klar› ..............................................
447
3
Aritmiler ............................................................
Alt Gastrointestinal Sistem Sorunlar› ..................
609
Endoskopik Giriflimler ........................................
619
Yasemin H. Balaban, Halis fiimflek
457
4
Tamer Say›n
5
603
Ömer Özütemiz
Sedat Türko¤lu, Atiye Çengel
4
Üst Gastrointestinal Sistem Sorunlar› ..................
Ethem Tankurt
Orhan Önalan, M. Giray Kabakc›
Sindirim Sistemi Hastal›klar›na ............................
Cerrahi Yaklafl›m
629
M. Mahir Özmen
465
Özgür Aslan
6
Çevrel Damar Hastal›klar› ..................................
473
4
1
Ali Kutsal
7
Perkutan Kardiyak Giriflimler ..............................
Kalp Hastal›klar› Cerrahisi ..................................
2
Metabolik Sendrom............................................
3
493
4
5
‹smail B›y›k, Oktay Ergene
11 Antikoagulasyon ‹lkeleri......................................
1
509
2
519
525
6
533
2
KOAH ve Kor Pulmonale ....................................
Venöz Tromboembolizm....................................
3
539
‹nfiltratif ve ‹ntertisyel ........................................
Akci¤er Hastal›klar›
4
545
Akci¤er ‹nfeksiyonlar›..........................................
5
551
Yafll›l›k Döneminde Ast›m ..................................
6
Solunum Yetmezli¤i ..........................................
7
569
Gö¤üs Cerrahisi..................................................
Gö¤üs Hastal›klar› Rehabilitasyonu ....................
Serap Tomruk Sütbeyaz, Belma Füsun Köseo¤lu
705
Erektil Disfonksiyon ............................................
711
Mesane Hastal›klar› ............................................
721
Prostat Hastal›klar› ..............................................
729
Ürojinekolojik Rehabilitasyon ..............................
735
Anemiler ............................................................
741
Ebru Koca, ‹brahim C. Haznedaro¤lu
575
2
Lösemi ve Lenfomalar ........................................
747
Hamdi Akan, Zeynal Do¤an
587
3
Trombositopeni..................................................
755
Rauf Haznedar
Ali Kutsal
8
‹leri Yafl Kad›nlarda Meme Kanseri......................
Hematolojik Hastal›klar
1
Özgür Karacan, Aylin Özsancak
7
695
Önay Yalç›n, Nurten Eskiyurt
559
Haluk Türktafl
6
Menopoz ve Sonras› ..........................................
At›f Akdafl, ‹brahim Çevik
fierife Savafl Bozbafl, Gaye Ulubay,
Füsun Öner Eyübo¤lu
5
689
‹brahim Çevik, At›f Akdafl
fiule Akçay, Bülent Bozkurt
4
Yafllanma ve ‹mmünoloji ....................................
Kubilay ‹nci, Ali Ergen
Begüm Ergan Arsava, Lütfi Çöplü
3
683
Ataç Baykal
‹. K›v›lc›m O¤uzülgen
2
Yafllanma ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› ....................
Lütfü S. Öndero¤lu, Gürkan Bozda¤
Solunum Sistemi Hastal›klar›
1
675
Jinekolojik ve Ürolojik Hastal›klar
1
Elif A. Akpek
2
Glomerulopatiler ................................................
Eflin fienol
Ü. Nesrin Bölükbafl›
14 Kardiyopulmoner Resüsitasyon ..........................
663
Gülflen Özkaya fiahin, Murat Akova
Mehmet Birhan Y›lmaz, ‹zzet Tando¤an
13 Kardiyak Rehabilitasyon......................................
Kronik Böbrek Yetmezli¤i ..................................
‹nfeksiyon Hastal›klar›
Cihangir Kaymaz
12 Anjina Pektoris ..................................................
649
Yasemin Erten, Turgay Ar›nsoy
503
Klinik Özellikler, Tan› ve Tedavi
Akut Böbrek Yetmezli¤i ......................................
Asuman Yavuz, Gültekin Süleymanlar
Ahmet Temizhan
10 ‹leri Yaflta Atriyal Fibrilasyon; ..............................
641
Asuman Yavuz, Gültekin Süleymanlar
487
Ali Kutsal
9
Renal Hipertansiyon ..........................................
Ülver Boztepe Derici, Turgay Ar›nsoy
483
Deniz Kumbasar
8
Nefrolojik Hastal›klar
593
4
Plazma Hücresi Bozukluklar› ..............................
Rauf Haznedar
759
viii / TEMEL GER‹ATR‹
8
15 Kemik ve Eklem ‹nfeksiyonlar› ............................
Onkolojik Hastal›klar
1
Yafll›l›k ve Kanser ................................................
767
Ayfle Kars, Alev Türker
2
Paraneoplastik Sendromlar ................................
789
Özlem Er
3
Onkolojik Cerrahi ..............................................
9
Diabetes Mellitus ..............................................
Tiroid ve Paratiroid Hastal›klar› ..........................
801
Kalsiyum Metabolizmas› Bozukluklar› ................
813
Zehra Berbero¤lu, Neslihan Baflç›l Tütüncü
4
Hipotalamus-Hipofiz ..........................................
Ekseni Hastal›klar›
837
Adrenal Bez Hastal›klar› ......................................
845
Ayflenur ‹zol Torun, Neslihan Baflç›l Tütüncü
‹nflamatuar Romatolojik Hastal›klar ....................
Polimiyalji Romatika ve Vaskülitler ......................
855
861
Feray Soyupek, Serpil Savafl
3
Eklem D›fl› Romatizmal Hastal›klar ......................
Osteoartrit..........................................................
Osteoartrit Cerrahisi ..........................................
883
897
A. Mazhar Tokgözo¤lu, H. Gökhan Demirk›ran
6
Osteoporoz ........................................................
901
Yeflim Gökçe-Kutsal
7
Paget Hastal›¤› ve Osteomalazi ..........................
915
Sabire Ak›n
8
Kristal Artropatiler ..............................................
4
Spinal Yaralanmalar - Medulla Spinalis ..............
Yaralanmalar›
6
8
9
A¤r›l› Nöropati ve Miyopatiler ............................
1113
‹ntrakranial Tümörler ve Abseler ........................
1121
Normal Bas›nçl› Hidrosefali ................................
1139
Hareket Bozukluklar› ve A¤r›n›n ..........................
Cerrahi Tedavisi
1147
Ilg›n Sade, Nigar Dursun
12 Fiziksel T›p ve Rehabilitasyon Yaklafl›mlar›
1
Yafll›lara Yönelik Ölçme ve De¤erlendirme..........
1169
Ümit Seçkin, Dilek Keskin
2
Geriatride Fizik Tedavi Uygulamalar› ..................
1179
Lale Y›lmaz
Geriatrik Rehabilitasyon......................................
1187
‹lker Ya¤c›
4
937
Yafll›l›kta Yaflam Kalitesi ......................................
1197
P›nar Borman
13 Psikiyatrik Hastal›klar
945
1
953
2
Depresyon, Anksiyete ve ....................................
Yeme Bozukluklar›
1203
Serap Erdo¤an, Selçuk Candansayar
Psikotik Bozukluklar ............................................
1219
Suzan Özer
961
3
Alkol ve Madde Kullan›m Sorunlar› ....................
1231
Berna Ulu¤, Nadide Gürses
969
4
Selçuk Bölükbafl›, Ulunay Kanatl›, Nil Tokgöz
A. Mazhar Tokgözo¤lu
1105
10 Nörolojik Rehabilitasyon .................................... 1153
Mehmet Beyazova
14 Geriatrik Ayak ve Sorunlar› ................................
Epilepsi ..............................................................
Mustafa Gürelik, H. Murat Göksel
Atilla Akbay, Selçuk Palao¤lu
13 K›r›klar................................................................
1055
Hakan Sabuncuo¤lu, ‹. Semih Keskil
Atilla Akbay, Selçuk Palao¤lu
12 Boyun ve Bel A¤r›lar› ........................................
Alzheimer Hastal›¤› ve Di¤er Demanslar ............
Hakan Sabuncuo¤lu, ‹. Semih Keskil
Yaralanmalar›
11 Spinal Dar Kanal ................................................
1045
Demet F. Bafl, Serap Sayg›
3
Atilla Akbay, Selçuk Palao¤lu
10 Spinal Yaralanmalar - Kolumna Vertebralis ........
Yafll›l›k ve Hareket Bozukluklar› ..........................
Ebru Karakoç, Kaynak Selekler
927
Hatice Bodur
9
1037
Ayfle Bora Tokçaer
Lale Y›lmaz, Hatice Bodur
5
Serebrovasküler Olaya Cerrahi............................
Yaklafl›m
Altay Sencer, Murat ‹mer
3
871
Selda Sar›kaya, fienay Özdolap
4
2
7
Vedat Hamuryudan, Emire Seyahi
2
1025
Kubilay Varl›
10 Kas-‹skelet Sistemi Hastal›klar›
1
Serebrovasküler Olay..........................................
Kürflad Kutluk, Vesile Öztürk
5
Asl› Do¤ruk Ünal, Neslihan Baflç›l Tütüncü
5
Murat Ersöz, Müfit Akyüz
807
Metin Arslan, Alev Alt›nova
3
17 Ortopedik Rehabilitasyon .................................. 1013
1
Selçuk Da¤delen, Tomris Erbafl
2
Selçuk Bölükbafl›, Ulunay Kanatl›, Alpaslan fienköylü
11 Nörolojik Hastal›klar
Endokrinolojik Hastal›klar
1
16 Amputasyon ...................................................... 1005
795
M. Mahir Özmen
991
Selçuk Bölükbafl›, Ulunay Kanatl›, Nil Tokgöz
Cinsellik ve Sorunlar ..........................................
1237
Asl›han Say›n, Selçuk Candansayar
987
5
Özk›y›mlar..........................................................
Suzan Özer
1247
‹Ç‹NDEK‹LER / ix
14 Dermatolojik Hastal›klar
1
Deri Yafllanmas› ..................................................
17 Yafll› Hastada Travma
1259
1
Nilgün Atakan
2
Sistemik Hastal›klar›n Deri Bulgular›....................
Yafll›larda Görülen Deri Hastal›klar› ....................
1261
18 Estetik Plastik ve ............................................
Rekonstrüktif Cerrahi
Kulak Hastal›klar› ................................................
1341
1351
M. Emin Mavili, Halil ‹brahim Canter
1273
19 Anestezi
Metin Önerci, Ali Özdek
2
Kranioserebral Travmalar....................................
1265
15 Kulak, Burun, Bo¤az Hastal›klar›
Burun ve Paranazal Sinüs Sorunlar› ....................
2
H. Murat Göksel, Mustafa Gürelik
Nilgün Atakan, Sibel Ersoy Evans
1
1335
Kaya Yorganc›
Nilgün Atakan
3
Travma ..............................................................
1283
..............................................................
1357
Saadet Özgen, Altan fiahin
Orhan Y›lmaz
3
Bafl ve Boyun Bölgesi Sorunlar› ..........................
1287
Ö. Faruk Ünal
20 Görüntüleme Yöntemleri ve ....................
Radyolojik Yaklafl›m
1365
Okan Akhan, Muflturay Karçaalt›ncaba
16 Göz Hastal›klar›
1
‹leri Yaflta Kurugöz ............................................
1291
Banu fiatana, P›nar Ayd›n O’Dwyer
2
K›rma Kusurlar› ..................................................
1297
A. Bar›fl Toprak
3
Katarakt ............................................................
Glokom..............................................................
1375
P›nar K›ratl›, Belk›s Erbafl
22 Radyasyon Tedavisi
......................................
1385
23 Balneoterapi ve Klimaterapi ....................
1393
Fad›l Akyol, U¤ur Selek
1303
Hande Taylan, Mehmet Orhan
4
21 Nükleer T›p Yaklafl›mlar› ............................
1313
M. Zeki Karagülle
Halil Atefl
5
Diyabetik Retinopati ..........................................
1319
‹ndeks ............................................................................ 1397
M. Zeki Bayraktar
6
Yafla Ba¤l› Makula Dejeneresans› ........................
Meral Or, Mahmut Subafl›
1327