silaj makineleri

SĐLAJ MAKĐNELERĐ
Bu eğitim modülü Avrupa Birliği Hayat Boyu Öğrenme Programı Leonardo da Vinci
Yenilik Transferi Projeleri kapsamında desteklenen, Kırsal Alanda Çalışanlar için
Daha Güvenli Tarım - Safer Agriculture For Employees in Rural - SAFER projesi
için üretilmiştir.
Koordinatör:
Ondokuz Mayıs Üniversitesi-OMÜ
Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü
Türkiye
Ortaklar:
Federacion Agroalimentaria de Comisiones Obreras-CCOO
Đspanya
Asesoria Declerq SL Estudios Europeos
Đspanya
Ente Nazionale per la Meccanizzazione Agricola-ENAMA
Đtalya
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
Uluslararası Tarımsal Eğitim Merkezi Müdürlüğü-UTEM
Türkiye
Ankara Üniversitesi -AÜ
Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü
Türkiye
Türk Tarım Alet ve Makineleri Đmalatçıları Birliği-TARMAKBĐR
Türkiye
Türkiye Ziraat Odaları Birliği-TZOB
Türkiye
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü-TÜGEM
Türkiye
2
Bu çalışmada; yerleştirme, çalıştırma, ayarlama, bakım, temizleme, onarım, taşıma
işlerini yapan tarım makinesi kullanıcıları ve bu işlerin yapılması sırasında etkilenen
diğer şahısların iş güvenliği ile ilgili karşılaşabilecekleri durumlarda yapılması
gerekenler ile makinelerin güvenli imalatı ve kullanıcılara iletilmesi açısından
uyulması gereken kurallar açıklanmaya çalışılmıştır.
Tarım makinelerinde iş güvenliği ve kazalarla ilgili istenmeyen durumları sergileyen
görsel bilgilerden hem olumsuz örneklerin edinilmesi ve içselleştirilmesindeki rolü
hem de marka imajını zedelememek adına özellikle kaçınılmıştır.
Bu eğitim modülündeki bilgiler ve bunlar esas alınarak üretilen bilgi kartları, video ve
animasyonlara,
http://safer-omu.net/
adresinden ulaşılabilir.
Bu projeye ait eğitim modül ve materyallerinin tamamı ya da bir kısmı proje yasal
sahibi Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nin yazılı izni alınmadan çoğaltılamaz, başka
internet sitelerinde yayınlanamaz
Proje materyallerini edinmek için;
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Tarım Makineleri Bölümü
55139 Kurupelit-Samsun
adresi ile temasa geçilebilir.
3
ĐÇĐNDEKĐLER
1. Silaj makinelerinin sınıflandırılması
1.1. Kesme özelliklerine göre:
1.2. Taşınma durumlarına göre:
1.3. Özel silaj makineleri:
2. Çok kullanılan silaj makinelerinin parçaları ve çalışması
2.1. Kanatlı bıçaklı kıyıcılı ot silaj makinesi
2.2. Toplamalı tip silaj makineleri
2.3. Mısır silaj makinesi
3. Silaj makinelerinde uyulması gereken emniyet kuralları
3.1. Silaj makinelerinde tehlike uyarı işaretlerinin yerleri
3.2. Makine üzerinde bulunan ve bulunması gereken semboller ve anlamları
3.3. Silaj makinesinin bakımı ve işe hazırlanması sırasında güvenlik
3.4. Silaj makinesinin taşınmasında güvenlik
3.5. Silaj makinesi ile tarlada çalışma sırasında gerekli güvenlik
3.6. Emniyetli stop
4. Silaj makinelerinde güvenlik riskleri ve bu risklerin çözümü için imalatında
uyulması gereken bazı düzenlemeler
5. Güvenli kullanım için gerekli kişisel koruyucu donanımlar ve diğer
ekipmanlar
5.1. Baş koruma:
5.2. Göz koruyucular:
5.3. Kulak koruma:
5.4. El koruma:
5.5. Ayak koruma
5.6. Solunum koruma
6. Silaj makinesi güvenliği ile ilgili mevzuatlar
7. Kaynakça
4
1. SĐLAJ MAKĐNELERĐNĐN SINIFLANDIRILMASI
1.1. Kesme özelliklerine göre:
a) Vurmalı tip
-Kanatlı bıçaklı kıyıcı
b) Eşit kesen tip
-Tamburlu
-Tamburlu ve üflemeli
-Diskli sabit bıçaklı hassas silaj makinesi
1.2. Taşınma durumlarına göre:
a) Kendi yürür
b) Traktörle çalıştırılanlar
1.3. Özel silaj makineleri:
a) Mısır silaj makineleri
b) Toplamalı silaj makineleri
c) Toplamalı silaj römorkları
5
2. ÇOK KULLANILAN SĐLAJ MAKĐNELERĐNĐN PARÇALARI VE
ÇALIŞMASI
2.1. Kanatlı bıçaklı kıyıcılı ot silaj makinesi
Kanatlı bıçaklı tip ot silaj makinesi
Bıçaklar
Bıçakların dizilişi ve dönme yönü
6
Ot cinsinden zayıf saplı yem bitkilerinin (çayır-mera otları, yonca, korunga, fiğ, vb.)
silaj yapılması amacı ile parçalanması için geliştirilmiş olan bu makineler kısa olan
mısır saplarının anızının parçalanması amacı ile de kullanılmaktadır. Vurmalı silaj
makineleri; tarla yüzeyine paralel bir mil üzerine serbest bağlanmış, ilerleme yönünün
aksine dönen bıçaklardan oluşur. Serbest dönen bıçaklar tam olarak kesme
yapmayıp, biçilecek ürünü çarparak parçalamaktadırlar. Elemanların devir sayısı
900-1000 devir/dakikadır. Makinenin ilerleme hızı düştükçe ve vurma elemanlarının
devir sayısı arttıkça ürün daha çok parçalanarak, ince doğranır. Küçük tiplerinin iş
genişliği 1,10 m olup 16-22 bıçağa sahiptir. Büyük tipleri ise 1,30-1,50 m iş
genişliğinde 26-30 bıçağa sahiptirler. Bıçaklar hem kesme, hem parçalama hem de
fırlatma işini yaparlar. Bazı tiplerinin ayrı fırlatma tertibatı vardır.
2.2. Toplamalı tip silaj makineleri
Fiğ-arpa, fiğ-yulaf, çayır otları vb. bitkilerin silajında serbest döner bıçaklı, yeşil yem
kıyma (silaj) makineleri kullanılabilir. Bu tip makinelerin çayır otları, buğday ve arpa
hasılları vb. yem bitkilerinin silajında kullanılması pek uygun olmamaktadır. Çünkü
biçim dönemlerindeki % 15-20 oranındaki kuru maddenin, silajının yapılabilmesi için
1/2-1 gün soldurularak % 30’a çıkarılması daha uygun olmaktadır. Bu durumda çayır
biçme makineleri ile biçilen çayır vb. otların ½ veya 1 gün bekletilerek toplamalı
(pikaplı) silaj makineleri veya toplamalı silaj römorkuyla toplanıp kıyılarak silaj yerine
götürülmesi uygun olmaktadır.
Toplamalı (pick-up’lı) silaj makinesi
7
Toplamalı silaj makinesi ve römork
2.3. Mısır silaj makinesi
Mısır silaj makinesinin tarlada çalışması
Sıralar halinde ekilen mısırın bu özelliği göz önünde bulundurularak silajını yapmak
için de özel mısır silaj makineleri geliştirilmiştir. Bu makineler bir ya da birden fazla
sıralı olabilirler. Hareketlerini traktörden aldıkları gibi kendiyürür olanları da
mevcuttur.
8
Tarladaki silaj yapma durumuna gelmiş yeşil mısır sapları (1), üst ve alt iletim
zincirleri (2) tarafından biçme düzenine (3) yedirilerek biçim sağlanır. Biçilen mısır
sapları, ön sap kırıcı çubuk tarafından çarpılarak zincirli götürücü (4) ile ön sıkıştırma
ve iletme silindirine (5) ve oradan da alt (7) ve üst (6) sıkıştırma silindirlerine
ulaştırılır. Buradan boğaz kanalıyla doğrama silindirine (9) gelen mısır sapları, silindir
üzerindeki bıçaklar ve sabit karşı bıçaklı konumlu bıçak (8) tarafından kıyılarak
götürücü boruya (10) üflenir. Kıyılmış yeşil mısır, üfleme kanalı yardımıyla arkadaki
taşıma römorkuna (11) boşaltılır.
Mısır silaj makinesinin çalışması
9
3. SĐLAJ MAKĐNELERĐNDE UYULMASI GEREKEN EMNĐYET
KURALLARI
Yapılan araştırmalar göstermiştir ki silaj makineleri bilinçsiz ve dikkatsiz kullanıldığı
zaman ciddi kazalara sebep olabilmektedir.
Silaj makineleri ile çalışırken en önemli kaza nedenleri, operatörün dikkatsizliği,
traktörün emniyetli stop edilmemesi ve operatör harici kişilerin emniyet kurallarına
uymaması olarak sıralanabilir.
Bu nedenle silaj makinesi kullanan kişilerin aşağıda sıralanan emniyet tedbirlerine
uymaları çok önemlidir.
Silaj makinesini kullanmadan, bakım ve ayarlarını yapmadan önce makineye ait
“Bakım ve Kullanma Kitabı” mutlaka okunmalıdır. Ayrıca makine üzerine yapıştırılmış
tehlike uyarı işaretleri yazı ve figürleri de dikkatli bir şekilde gözden geçirilerek ifade
edilmek istenen temalar kullanma, bakım ve ayar esnasında göz önünde
bulundurulmalıdır.
Emniyetiniz için
kullanım kılavuzunu
okuyunuz!
3.1. Silaj makinelerinde tehlike uyarı işaretlerinin yerleri
Yerli bir silaj makinesinde tehlike uyarılarının yerleri aşağıda gösterilmiştir.
10
(1)
(3)
(2)
11
Bir başka yerli silaj makinesinde uyarı işaretleri ve yerleri
3.2. Makine üzerinde bulunan ve bulunması gereken semboller ve anlamları
Silaj makineleri üzerinde yer alan güvenlikle ilgili semboller/piktogramlar yıllara bağlı
olarak değişik standartlarda makineler üzerinde yer almaktadır. Eski makineler
üzerindeki standartlar OSHA/ANSI Z 535.2 standardına göre üretilmiş olup uluslar
arası piyasada geçerliliğini yitirmiştir.
Eski güvenlik sembollerinde aşağıda görüldüğü gibi Dikkat, Tehlike, Uyarı sözcükleri
yukarıya, güvenlikle ilgili verilecek mesaj ise hemen altına yazılmıştır. Bazı güvenlik
sembolleri ise makinenin kullanıldığı ülke dilinden bağımsız olması için ISO 11684’e
göre üretilmiş olup sadece şekil ihtiva etmektedir.
ANSI Z535.4 standardına göre güvenlik etiketleri “minimum güvenli görüş
mesafesine” konmalıdır. Bu ifadeden kişinin etiketi okuduğunda tehlikeden kaçınmak
için hala zamanının olacağı bir uzaklık anlaşılmaktadır.
12
Ülkemizdeki mevcut silaj makinesi parkının eski olması dolayısıyla bu eğitim
modülünde uygulamada mevcut tüm güvenlik sembolleri ile ilgili özet açıklamalar
verilmeye çalışılmıştır.
Emniyet – uyarı sembollerini çoğu tarım makinelerinin üzerinde ve kullanma – bakım
kitabında görebilirsiniz. Bunlar;
Dikkat! Tehlikeye karşı uyanık olun! Emniyetinizle ilgili gibi anlamlar taşırlar.
Bunlardan kırmızı zemin üzerinde olanı makinelerin üzerinde, siyah zemin üzerinde
olanı ise kullanma – bakım kitabında yer alır.
Semboller genellikle sinyal sözcükleriyle beraber kullanılır. Bunların anlamları
aşağıda açıklanmıştır:
13
TEHLĐKE, Çok ciddi, potansiyel bir tehlikenin varlığını gösterir. Eğer gerekli emniyet
tedbirleri alınmazsa, bu tür bir tehlikeye maruz kalma büyük bir olasılıkla ölüme veya
şiddetli yaralanmaya yol açar.
Bazı ithal veya ikinci el silaj makinelerinde bu ifadelerin genellikle Đngilizcelerine de
rastlanılabilir. Bu anlamda DANGER kelimesi TEHLĐKE anlamına gelmektedir. Bu
kelimenin görüldüğü yerlerde uyarıya uyulmadığı durumlarda ciddi tehlikeler meydan
gelebilecek yasak bir uygulamanın belirtildiğini aklınızdan çıkarmayınız.
UYARI, Tehlike sözcüğüne göre daha az risk, yaralanma veya ölüm tehlikesi riskini
belirtir. Bazı ithal veya ikinci el silaj makinelerinde bu ifadelerin genellikle
Đngilizcelerine de rastlanılabilir. Bu anlamda WARNING kelimesi UYARI anlamına
gelmektedir. Bu kelimenin görüldüğü yerlerde ağır yaralanmaya neden olabilecek
potansiyel ya da görünür-görünmez bir tehlikenin olduğu bilinmelidir.
DĐKKAT, Operatöre emniyetle ilgili takip edilmesi gereken yolu anlatmak için
genellikle daha az tehlikeli durumlarda kullanılır. Dikkat! işareti potansiyel bir riske
işaret eder. Eğer durum göz ardı edilirse, küçük veya orta dereceli bir yaralanma ile
sonuçlanabilir.
Bazı ithal veya ikinci el silaj makinelerinde bu ifadelerin genellikle Đngilizcelerine de
rastlanılabilir. Bu anlamda CAUTION kelimesi DĐKKAT anlamına gelmektedir. Bu
kelimenin görüldüğü yerlerde silaj makinesinin kullanma bakım talimatlarına ve
geçerli güvenlik kurallarına uygun davranılması olası küçük veya orta dereceli
yaralanmaları önleyecektir.
Kırmızı zemin üzerinde beyaz ünlem şeklindeki tehlike işareti üçgen şeklinde olup,
silaj makinesinde meydana gelebilecek tehlikelere karşı operatörü uyarmak üzere
diğer bilgi işaretleri ile birlikte kullanılmaktadır. Bunların yerleri kullanma bakım
kitabında da belirtilmektedir.
Silaj makinelerinin üzerinde yer alan ek uyarı ifadesi ÖNEMLĐ- IMPORTANT ise silaj
makinesinin güvenliği için olup bu uyarıyı özel talimatlar takip eder. ÖNEMLĐ olarak
belirtilen bu uyarı ile ilgili istenilen uygulamalara aynen uyulmalıdır. Bu talimatlara
uyulmadığı zaman silaj makinesinde istenmeyen durumlar-hasar meydana gelebilir.
Bu uyarı ile silaj makinesinin hareketli veya hareketsiz sistemlerinde, oluşabilecek
her türlü hasara karşı operatör-silaj makinesini çalıştıran- tamir-bakımını yapanlar
uyarılmaktadır.
CE ĐŞARETĐ
CE" uygunluk işareti: Üreticinin, ilgili teknik düzenleme/düzenlemelerden
kaynaklanan bütün yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve ürünün ilgili tüm uygunluk
değerlendirme işlemlerine tabi tutulduğunu gösteren işareti
14
CE Đşareti (belgesi), ürünlerin, amacına uygun kullanılması halinde insan can ve mal
güvenliği, bitki ve hayvan varlığı ile çevreye zarar vermeyeceğini, diğer bir ifadeyle
ürünün güvenli bir ürün olduğunu gösteren bir işarettir.
3.3. Silaj makinesinin bakımı ve işe hazırlanması sırasında güvenlik
∗ Makine üzerinde yer alan uyarı ve açıklayıcı levhalar (etiketler) güvenli çalışma
için önemli açıklamaları ortaya koymaktadır. Bu levhalara uymak sizin emniyetinize
de hizmet eder. Hasar gören uyarı ve açıklama levhalarını hemen yenileyiniz.
∗ En az F sınıfı sürücü belgesi olmayanlar ve makine hakkında yeterince bilgiye
sahip olmayanlar bu makineyi kullanmamalıdır.
∗ Makine traktöre bağlanmadan önce, traktörün el frenini çekiniz ve vitesi boşa
alınız.
∗ Makinenin ilk çalıştırma ve kontrolü kapalı yerlerde yapılmamalı, zararlı gazlar
dikkate alınmalıdır.
∗ Bıçaklar bilenirken çok dikkatli olunmalıdır.
∗ Bıçakları bilemek gerektiğinde mutlaka koruyucu gözlük kullanılmalı ve bıçak
keskinliği elle kontrol edilmemelidir. Bileme işlemi bittikten sonra muhafaza sacı
mutlaka yerine takılmalıdır.
∗ Kırık bıçak, bükülmüş kanat vb. hemen değiştirilmeli, makine rahat çalışmıyorsa
yeni ayar yapılmalıdır. Balans ayarını uzmanlar yapmalıdır.
∗ Bıçakların değiştirilmesini uzman kişilere yaptırınız. Yanlış bir montaj önemli bir
işletme tehlikesi oluşturabilir.
∗ Çalışmadan önce gevşek, çözülmüş parçaların olup olmadığı kontrol edilip
sıkılmalıdır.
15
∗ Silaj makinesi ile çalışmada uygun iş elbisesi kullanılmalı, geniş savruk bol elbise
kullanılmamalıdır. Eğer yapılan iş nedeniyle uzun gömlek giymek gerekliyse bu tip
gömleklerin düğmeleri tamamen iliklenmeli ve çalışma sırasında dikkatli olunmalıdır.
Geniş, savruk, bol, sarkan, düğmeleri iliklenmemiş elbiseler hareket halinde olan
makine parçaları tarafından kapılabilir.
∗ Mafsallı şaft mafsalları da içine alacak şekilde koruyucu muhafazası takılarak
koruma altına alınmalıdır. Daha sonra da koruyucu muhafazanın dönmemesi için
zinciri takılarak sabitlenmelidir.
Şaft muhafazasını
kesinlikle sökmeyiniz!
∗ Silaj makinelerinde emniyet kavraması ve emniyet pimleri görev yapar durumda
olmalıdır.
∗ Makinenin bağlama yüksekliği ve uzaklığı da önemlidir. Doğru olmayan bir
bağlama pozisyonu şaftın kötü çalışmasına veya her iki şaft parçasının ayrılarak
bozulmasına yol açabilir. Bir şaft bozulur veya ayrılırsa parçalar veya kırılmış uçları
etrafa kontrolsüz şekilde çarpar ve ciddi yaralanmalara yol açar. Şaftın doğru
bağlama pozisyonu için makinenin el kitabına bakın.
∗ Traktör kuyruk mili koruyucu muhafazası takılı olmalıdır. Kuyruk mili koruyucu
sacı, mafsallı şaft mafsalının en az ortasına kadar kapatmalıdır.
16
∗ Alet tarafındaki mafsallı şaft bağlantısı da yukarıda açıklandığı şekilde koruma
altına alınmalıdır.
∗ Silaj makinesi bağlantı pimleri ile traktörünkiler aynı türden olmalıdır.
∗ Şaft makine ve traktöre takılırken veya sökülürken mutlaka motor durdurulmalıdır.
∗ Traktörün yanından ayrılmadan önce motoru stop edin, kontak anahtarını alın,
vitese takın ve el frenini çekin gerekirse traktör ve silaj makinesine takoz koyunuz.
∗ Bakım ve onarım islerini saftı ve makineyi traktörden ayırdıktan sonra yapınız.
∗ Makineyi ayırırken mutlaka destek ayağı kullanılmalıdır.
∗ Silaj makinesini traktörden ayırmadan önce denge ayaklarının takılı, traktör el
freninin çekili ve motorun susturulmuş, kontak anahtarının çıkarıldığından emin olun.
∗ Hidrolik sistemle belli bir yüksekliğe kaldırılmış makinenin altında çalışmak
gerekiyorsa güvenlik takozu koymadan makinenin tamir ve bakımını yapmayınız.
∗ Hidrolik akışkan tehlikelidir. Hidrolik sistemde sıvı yüksek basınç altındadır ve
herhangi bir kaçak tehlikeli sonuçlara yol açabilir Sıvı kaçaklar gözle görülmeyebilir
ancak deriye nüfuz etmek için yeterli basınca sahiptirler. Hidrolik sıvı ekipmanı
ayarlarken veya çıkarırken kaçabilir. Motor veya hidrolik pompa durdurulduğunda
sistemdeki hidrolik basınç altında kapana kısılmış bir vahşi hayvan gibidir.
Hapsolmuş bu hidrolik sıvının basıncı 2000 psi (140 bar) den daha fazla olabilir. Bu
traktörünüzün tekerine vurduğunuz hava basıncının 70-80 katından daha fazla bir
basınçtır. Bu basınç deriyi delebilir ve eğer deriye nüfuz ederse acil tıbbi müdahale
ile çıkartılmayı gerektirir. Doğru bir şekilde tedavi edilmezse, kangren oluşabilir.
Deriye nüfuz etme yaralanmaları ilk başta ciddi görünmeyebilir ancak tıbbi olarak
çaresine bakılmazsa genellikle enjeksiyonun olduğu vücut kısmının kaybıyla
sonuçlanır.
17
∗ Hidrolik sistemlere basınç uygulamadan önce tüm bağlantıları sıkın. El ve
vücudunuzu kaçakların olabileceği, sıvının yüksek basınç altında püskürtülebileceği
deliklerden/bağlantılardan uzak tutun. Kaçakların araştırılmasında bir parça kart veya
kâğıt kullanın. Hidrolik hatların bağlantılarını çözmeden önce basıncı düşürün.
∗ Hidrolik hortumların özellikleri basınç altında, termal ve UV ışınları altında yıllar
içerisinde değişim gösterir. Çoğu hortumlarda hortumun yaşını belirleyen bilgi metal
kelepçe burcu üzerinde yer alır. Belirli ülkelerdeki kanunlar ve uygulamalar hidrolik
hortumların 6 yıl kullanıldıktan sonra değiştirilmesini gerektirmektedir.
∗ Tamir bakım uygulamaları sırasında hidrolik sistemlerdeki sızıntıları bir karton
yardımıyla eldiven giymiş durumda kontrol ediniz. Hidrolik sıvının deriye enjekte
olması ile sonuçlanan kazalarda bu sıvı birkaç saat içinde cerrahi müdahale ile
çıkarılmalı aksi taktirde kangren tehlikesi vardır.
∗ 2000 psi’lik bir basınç altındaki yağ ise aynı durumda sizi ciddi bir şekilde yaralar.
Bu yaralanma sıvının basıncı ve sıcaklığı nedeniyle meydana gelir. Bu tehlikeden
kaçınmak için; hidrolik sistemde gevşetme, sıkma, sökme, rekorlarda ve parçalarda
herhangi bir ayar öncesinde daima basıncı alın (düşürün). Aynı zamanda eğer
hidrolik bağlantı aşırı sıkılırsa çatlayabilir ve yüksek basınçlı sıvı fışkırabilir. Böylece
hem fışkıran sıvı ve hem de hidrolik güç ile askıda duran makinenin yere düşmesi
nedeniyle yaralanabilirsiniz. Bu nedenle hidrolik sistemde herhangi bir bakım işini
yapmadan önce hidrolik pompayı döndüren motoru durdurun, makineyi yere indirin,
basıncı düşürmek için hidrolik kontrol kolunu birçok kez ileri-geri hareket ettirin.
∗ Hidrolik sistemin bakımı emniyet açısından özel bir öneme sahiptir. Bu nedenle el
kitabında belirtilen özel talimatlara aynen uyun.
∗ Motor ve hidrolik pompa stop edilmiş olsa bile hidrolik yağ sistemde hapsedilmiş
durumda olabilir. Bu yağ 2000 psi veya daha fazla değerde büyük bir basınç
altındadır. Bir armatürün gevşemesiyle oluşacak sıvı kaçağı operatörün ciddi bir
şekilde yaralanmasına yol açabilir.
DĐKKAT! Basınç altındaki hidrolik sıvı kaçağı deriye nüfuz edebilir ve ciddi
yaralanmalara yol açabilir. Bu durumda derhal bir doktor müdahalesi şarttır ve birkaç
saat içerisinde bu sıvının dışarı çıkışı sağlanmalıdır. Aksi taktirde kangrenle
sonuçlanabilir.
∗ Hidrolik sistemdeki hapsedilmiş yağ ile diğer bir tehlike de ısıdır. Güneşten gelen
ısı hidrolik yağı genleştirir ve basıncını artırır. Bu basınç altında hareketsiz olan
makine bu nedenle hareket edebilir ve sızdırmazlık contaları patlayabilir.
3.4. Silaj makinesinin taşınmasında güvenlik
∗ Makine başka yerlere nakledileceği zaman makine üzerinde belirtilen kaldırma
noktalarından kaldırılmasına dikkat edilmelidir.
18
∗ Makine ile traktör arasında girmek çok tehlikelidir, makine traktöre bağlanırken
araya giren yardımcı kişinin ezilme riski her zaman vardır ve bu işlem sırasında
azami dikkat gösterilmelidir.
∗ Makine traktöre takılıp trafiğe çıkmadan önce tüm emniyet tedbirleri alınmalıdır.
Ayrıca makine üzerinde uyarıcı lamba veya işaretler bulunmalıdır.
∗ Silaj makinesi ile kara yolunda giderken makine taşıma için, yol durumuna getirilip
sevk yanakları üzerine koruyucu sacları takılmalıdır.
∗ Trafiğe çıkıldığında gerekli trafik kurallarına uyulmalı ve emniyet tedbirleri
alınmalıdır. Kalabalık yerlerde hızlı gidilmemelidir.
∗ Traktör ile taşıma anında yükün ağırlığının yön ve fren kapasitesi başta olmak
üzere yol tutuşu üzerinde doğrudan etkisi olduğu unutulmamalıdır.
∗ Viraj dönüşlerinde traktörün arkasındaki silaj makinesinin varlığı
unutulmamalı ve hız ona göre ayarlanmalıdır.
∗ Eğimi fazla olan yerlerdeki dönüşler daha da dikkatli olunmalıdır.
∗ Özellikle akşam iş dönüşlerinde aydınlatmasız ve uyarıcı levha olmadan
karayoluna çıkmayınız.
∗ Yokuş aşağı inişlerde vites asla boşa alınmamalıdır.
∗ Traktöre silaj makinesi ile birlikte taşıma römorku bağlanmışsa traktör ön aksında
yük hafiflemesine müsaade edilmemelidir. Bunun için çift dingilli tarım römorkları
kullanılması uygun olur.
3.5. Silaj makinesi ile tarlada çalışma sırasında gerekli güvenlik
∗ Silaj makinesi ile tarlada çalışma sırasında ayar, tamir, bakım ve arıza arama gibi
işlemler yapılması gerekirse traktör stop edilmeli kontak anahtarı alınmalıdır
(emniyetli stop). Dönen kısımların tam olarak durması için bir süre beklenmelidir.
19
∗ Makineyi çalıştırmadan önce çevre kontrol edilmeli ve yakında bulunan birisinin
şafta yada bıçaklara kapılma riskinin yada fırlatılan bir cisimle yaralanma riskinin
olduğu unutulmamalıdır.
∗ Tıkanma kesinlikle elle giderilmemeli ve elle yedirme yapılmamalıdır. Silaj
makinelerinin elle beslenmesi bu makinelerde meydana gelen kazalarda ön sıralarda
gelmektedir.
∗ Kuyruk mili devrinin 540 devir/dakikanın altına düşmemesine dikkat ediniz. Aksi
durumda tıkanmalar artacağından önemli bir risk oluşturmaktadır.
∗ Traktör çalışırken, oynar başlı şaft dönerken, el freni çekilmeden ve tekerlekler
takozsuz iken makine ile traktör arasına girilmemelidir.
∗ Makine, çalışır durumdayken kesinlikle elle, ayakla, yabancı aletlerle makineye
müdahale etmeyiniz.
∗ Özellikle bıçaklarda meydana gelen bir tıkanmaya makineyi durdurmadan
müdahale yapmak kazaya davetiye çıkarmaktır.
∗ Makine durdurulduktan sonra da kesici tambur bıçakları ataletinden dolayı bir süre
daha döneceğinden tam olarak durması beklenmelidir..
20
∗ Materyal sevk borusunun ayarında ve düzeltilmesinde kesinlikle uzaktan komuta
edilmelidir.
∗ Silaj makinesi çalışırken traktör sürücüsü yanında ikinci bir kişinin bulunmasına
izin verilmemelidir.
∗ Silaj makinesi etrafında görevlilerden başka kimse bulundurulmamalıdır.
∗ Hareket ileten şaftlar kesinlikle bir basamak olarak kullanılmamalıdır.
∗ Silaj makineleri çalışırken çeki oku vb. parçalara basılarak üzerine çıkılmamalıdır.
∗ Çalışma esnasında makinenin hareket alanı içerisinde ve makine yakınlarında
kimsenin bulunmamasına, özelliklede çocuklara dikkat edilmelidir. Makinenin her an
bir şey fırlatabileceği unutulmamalıdır.
5m
Makina çalışırken
uzakta durun!
21
∗ Dönüşlerde silaj makinesi ile kuyruk milinin irtibatı kesilmelidir.
∗ Kaldırma hareket alanı içinde kesinlikle kimse bulunmamalıdır.
∗ Traktörle taşıma anında yan kol zincir gerginliklerinin uygun olmasına dikkat
edilmelidir. Kapakların tamamen kapalı olduğundan emin olunmalıdır. Hidrolik
kaldırma kontrol kolunun kilitli olduğundan emin olunmalıdır.
∗ Makine çalışırken üzerine ağırlık konmamalı, insan çıkmamalı ve içine el vs.
sokulmamalıdır.
∗ Makine ile eğimli yerlerde çalışırken herhangi bir kaza ihtimaline karşı dikkatli
olunmalıdır.
∗ Makineye herhangi bir işlem ya da ayar yapılacağı zaman makine kapatılmalı ve
traktör durdurulmalıdır.
∗ Mısır silaj makinesi ile çalışırken kesinlikle makineye elle mısır vermeyiniz.
∗ Çalışma sırasında iş dışındaki işlerle (yeme, içme, bir şeyler okumaya çalışma,
çalışma alanı dışındaki yerlere bakmaya çalışmak vb.) meşgul olmak kazalara sebep
olabilir. Bu davranışlardan kaçınılmalıdır.
∗ Yorgun ve uykusuz olarak makine kullanılmamalıdır.
22
∗ Makinenin kayış kasnaklarının ve diğer hareketli parçalarının
bulunduğu kısmının muhafazası bulunmalı ve bu muhafazanın yerine
tam olarak oturduğundan emin olmadan makineyi çalıştırmamalıyız.
∗ Silaj Makinesi ile çalışma yeterli bir gün ışığında yapılmalıdır. Gece çalışmak
mecburiyetinde kalınmışsa yeterli aydınlatma sağlanmalıdır.
∗ Makinenin devir vb. limitleri asla zorlanmamalıdır.
∗ Hareket halinde iken traktöre asla binilip inilmemelidir.
∗ Çalışmaya ara verildiği durumlarda eğer mümkünse traktör düz bir yerde park
edilmeli ve el freni çekilmelidir (emniyetli stop). Eğimli bir arazide park edilecekse,
yokuş yukarı birinci vites, yokuş aşağı geri vitese takılmalı ve her iki durumda da el
freni çekilmelidir (emniyetli stop).
3.6. Emniyetli stop
Emniyetli Stop; bir traktörü, kendi yürür bir makineyi veya traktörden hareket alan
benzer makineleri çalıştırırken yapılması gereken en önemli iş güvenliği hareketidir.
Emniyetli Stop’un anlamı:
1. El freninin çekili olduğundan emin olmak(hareketli ekipmanlar için).
2. Tüm komuta- kontrol kollarının(vites kolları vb) emniyetli pozisyonda
olduğundan emin olmak. Buna hidrolik kollarda bir ekipman bağlı ise ekipmanın
indirilmesi, kuyruk mili kavramalarının boşa alınması da dahildir.
3. Motoru stop etmek ve gücü kesmek.
4. Kontak anahtarını almak.
Unutmayın!
Bazı makineler mekanik, hidrolik ve elektrikli olmak üzere değişik güç kaynaklarına
sahip olabilir. Herhangi bir makinenin makinesinin hidrolikle hareketlendirilen
kısımları, kuyruk mili ile hareket verilen yerleri ve elektrikle çalıştırılan üniteleri olabilir.
Bu nedenle emniyetli stop denildiğinde tüm bu sistemler kastedilmektedir. Traktörün
durdurulmasında genellikle kontağın çıkarılıp alınması bu işi sağlayabilir ancak bu
durdukları yerde çalıştırılan sabit makineler için geçerli olmayabilir.
23
Emniyetli Stop aşamaları aşağıdaki durumlarda uygulanmalı:
1. Operatör koltuğunu veya çalıştırma pozisyonunu terk etmeden önce.
2. Herhangi biri makineye yaklaşırken.
3. Herhangi biri makinede bir şeyle meşgul iken.
EMNĐYETLĐ STOP Nasıl uygulanır?
El frenini çekin
Komuta kontrol kollarını Emniyetli pozisyona getirin.
Motoru stop edin, gücü kesin
Kontak anahtarını alın.
24
4. SĐLAJ MAKĐNELERĐNDE GÜVENLĐK RĐSKLERĐ VE BU RĐSKLERĐN
ÇÖZÜMÜ ĐÇĐN ĐMALATINDA UYULMASI GEREKEN BAZI
DÜZENLEMELER
Risk
Düzenleme
Ezme veya TS EN
ezilme
703+A1
(TS EN 703)
Çözüm
1-1
1-2
TS EN ISO
4254-1
(TS 5066
EN 1553)
1-3
1-4
1
Asılır, yarı asılır veya çekilir silaj makinelerinde kumandaların sürücü
istasyonundan devreye alınması gerektiğinde bu kumandalar,
operatörün bunlara erişiminin (örneğin, kumandaların ayarlanabilir bir
konumu veya traktörün içine yerleştirilebilen kumandalar aracılığıyla)
sağlanabileceği şekilde olmalıdır.
Kesme ve yükleme donanımlarını harekete geçirme ve alçaltma
kumandaları tut çalıştır tipi kumanda olmalıdır.
Ayrıca, tahrikli kesme ve yükleme donanımlarının (döner ve salınımlı
kesici veya bıçaklar) kumandaları, amaçlı olarak harekete
geçirmeksizin donanımların hareket edemeyeceği şekilde
tasarımlanmalı veya korunmalıdır (örneğin, bu donanımları işletme
konumuna getirmek için iki farklı hareket gerektiren elle çalıştırılan
kumandalar).
Tahrikli yükleme ve kesme donanımlarının durdurma süresi en fazla
kendi yürür makineler için 5 s, diğer makineler içinde 10 s olmalıdır.
Güç aktarma sisteminin tüm hareketli parçaları bunlarla temas
etmenin tüm risklerini önleyecek şekilde tasarımlanmalı, imal
edilmeli, yerleştirilmeli aksi halde korunmalıdır.
(Ayrıntılı bilgi için ilgili standarda bakınız)
Sürücü ve operatör mahallinde, ayakların veya ellerin erişebileceği
saha içerisinde kesme ve kıstırma noktaları olmamalıdır.
(Ayrıntılı bilgi için ilgili standarda bakınız)
Đmalâtçı tarafından talimat el kitabında gerekli görülen rutin yağlama
ve bakım işlemleri, güç kaynağı kapalı olduğu zaman yapılabilmelidir.
Sık bakım gerektiren parçalar erişilebilir olmalıdır
1-5 Katlanır elemanlar yol durumunda kilitlenebilir olmalıdır (pimler,
hidrolik silindirler). Çalışma konumundan yol durumuna (veya tersi)
değişim, ezme veya kıstırma tehlikeleri yaratılmaksızın mümkün
olmalıdır. (Ayrıntılı bilgi için ilgili standarda bakınız)
Kuyruk milleri ve bunların muhafazaları, ilgili standart kurallarına
uymalıdır.
Kuyruk mili muhafazası ile güç giriş bağlantısı muhafazasının
çakıştığı düz hat en az 50 mm olmalıdır. En düşük çakışma mesafesi,
geniş açılı kuyruk milleri ve kavrama veya diğer elemanlar kullanıldığı
1-6 zaman bunların koruma tertibatlarına da uygulanmalıdır.
Mil muhafazasının dönmesini önleyen sınırlayıcı düzenek için uygun
sabitleme noktaları sağlanmalıdır.
Bağlantısız olduğu zaman makinede iletim mili için bir destek
bulunmalı, fakat bu, iletim mili muhafazasının dönüşünü önlemek için
kullanılan tertibat olmamalıdır.
Đmalâtçı tarafından gerekli görülen ve talimat el kitabında verilen rutin
yağlama ve bakım işletimleri, güç kaynağı kapalı iken yapılabilmelidir.
Güç kaynağı kapalıyken teknik olarak bakımın yapılamayacağı
yerlerde, imalâtçı hareketli parçalarla temas edilmesini önleyecek
1-7 işletim metodunu belirlemelidir.
Sık bakım gerektiren parçalar kolayca erişilebilir olmalıdır.
Katlanır elemanlar yol durumunda kilitlenebilir olmalıdır. Ezme veya
kıstırma tehlikeleri oluşturulmaksızın çalışma konumundan yol
durumuna veya tersine geçişler mümkün olmalıdır.
25
Risk
Düzenleme
Makaslama
1-1, 1-4, e ilave olarak
TS EN ISO
4254-1
(TS 5066
EN 1553)
2
Kesme
veya
koparma
3
TS EN
703+A1
(TS EN 703)
Dolanma
4 veya
takılma
Dengenin
7 kaybolması
(makine
veya
makine
parçalarınd
a)
Bakım veya servis hizmetleri yaparken, operatörün makinenin
yükselen parçası altında çalışmasına izin vermek için istenmedik
alçalmayı önleyecek mekanik destekler veya diğer kilitleme tertibatı
ile donatılmalıdır.
Mekanik destekleme tertibatı, desteklenecek en fazla yükün 1,5
katındaki yüke dayanmalıdır.
Hidrolik kilitleme tertibatları; hidrolik silindir üzerine yerleştirilmeli,
borularla hidrolik silindire bağlanmalı veya hidrolik silindire giden
hortumlara yerleştirilmelidir. Son durumda hortumlar, çalışma
basıncının en az 4 katı bir basınca dayanabilecek şekilde
2-1
tasarımlanmalıdır.
Hortumların değiştirilme aralıkları talimat el kitabında verilmelidir.
Hidrolik kilitleme tertibatlarını ve mekanik destekleri tehlike bölgesi
dışından kontrol etmek mümkün olmalıdır.
Mekanik destekler ve hidrolik kilitleme tertibatları renkli olarak
işaretlenmeli ve makine ile açık olarak tezat olmalıdır. Destekler
kullanılmadıkları zaman makineye sabitlenmelidir.
Destekler veya hidrolik kilitler el ile kumanda edildikleri zaman,
bunların konumları ve işletim metotları makineye işaretlenmelidir.
Özel talimatlar, talimat el kitabında verilmelidir.
1-1, 1-2, 1-3, 1-5, 1-6, 1-7 ye ilave olarak
Kullanımda olmadıkları zaman tehlikeli olabilen bütün donanımlar
(örneğin; bıçaklar, kesme bölümleri, keskin kenarlar vb.) seyir ve
dağıtma konumlarında korunmalıdır.
3-1 Onarım ve bakım esnasında kesme ve yükleme donanımlarının
dikkatsizce alçalmasına karşı koruma ya mekanik bir destek ya da
EN 1553, Madde 4.1.7.3'ün kurallarını karşılayan hidrolik kilitleme
tertibatı aracılığıyla sağlanmalıdır.
1-1, 1-2, 1-3, 1-5, 1-6, 1-7, 3-1, çözümleri bu risk içinde geçerlidir.
Kapma
5 veya
yakalama
Darbe ve
6
çarpma
Risk
Çözüm
1-1, 1-2 çözümleri bu risk içinde geçerlidir.
1-1, 1-2, 1-3, 1-4, 1-5, 1-6, 1-7, 2-1 çözümleri bu risk içinde geçerlidir.
Düzenleme
TS EN
703+A1
(TS EN 703)
TS EN ISO
4254-1
(TS 5066
Çözüm
Kullanıcı el kitabında makinenin güvenli kullanımı ve bakımla ilgili
bütün hususlara dair kapsamlı talimatlar ve bilgiler, uygun giyecek ve
7-1
kişisel koruyucu teçhizat kuralları ile gerekli görülürse eğitim ile ilgili
hususlar dâhil, bulunmalıdır.
Tarım makinelerini emniyetli bir şekilde taşımak için makineyi
bağlama talimatı, talimat el kitabında bulunmalı ve gerektiği zaman
7-2
makinede bağlama noktaları sağlanmalı ve belirlenmelidir.
Hareketli aksesuarlar taşıma konumlarında kilitlenebilir olmalıdır.
26
EN 1553)
Makine ile
ilişkili
kayma,
sekme ve
8 düşme
tehlikeleri
(mekanik
özelliği
nedeniyle)
Đnsan
hatası
9
Makineler, sert zemin üzerinde talimat el kitabına göre park edildikleri
zaman herhangi bir yönde 8,5° e ğim açısına kadar dengede kalacak
şekilde tasarımlanmalıdır. Bu kural depo doluyken ve boşken ve
kullanılması muhtemel aksesuarlar takılıyken ve takılı değilken
sağlanmalıdır.
Tekerleklerin dışındaki herhangi bir destekleme tertibatı (dayaklar,
avara demirleri) zemine en fazla 400 kPa basınç yapacak kadar bir
taşıma yüzeyine sahip olmalıdır. Avara demirleri veya benzer
düzenekler de yol durumlarında kilitlenebilir olmalıdır. Sürücü ve/veya
7-3
operatörün avara demirlerinin yol durumunda olduklarını görmesi
mümkün olmalıdır.
Đşletim esnasında veya dururken gerekli denge, sadece belirli
önlemlerle veya makineyi özel bir şekilde kullanmak suretiyle
sağlanabilir. Bu olay, makinede ve/veya talimat el kitabında
belirtilmelidir.
Asılır makinenin güvenli şekilde depolanması için destekleme tertibatı
varsa, bu, makineye bağlanacak şekilde yerleştirilmelidir. En alçak
bağlama noktaları zeminden en az 200 mm yukarıda olmalıdır.
7-1 e ilave olarak
TS EN ISO
4254-1
(TS 5066
EN 1553)
Tüm platformlar düz, kaymaz yüzeyli ve gerekirse tahliye kanallı
8-1 olmalıdır.
(Ayrıntı için ilgili standarda bakınız)
Sürücü veya operatör mahallerinin dışındaki yerlere (servis hizmeti
veya bakım yerlerine giden) geçiş, ayak destekleriyle (demir
8-2
parmaklık veya basamaklar) ve el tutaklarıyla sağlanmalıdır.
(Ayrıntı için ilgili standarda bakınız)
7-1 e ilave olarak
TS EN
703+A1
(TS EN 703)
Đnsan hatasını en aza indirmek için tehlike oluşturabilecek yerler en
açık
şekilde ilgili standarda uygun olarak uyarıcı şekilde
9-1
işaretlenmelidir. (Ayrıntı için ilgili standarda bakınız)
TS EN 13140
Makinenin bütün yönleriyle bakımı ve güvenli kullanma hakkında
TS EN ISO
9-2 kapsamlı talimat ve bilgiler, talimat el kitabında yer almalıdır.
(Ayrıntı için ilgili standarda bakınız)
4254-1
(TS 5066
Vites ve kumanda kolları ile anahtarlar gibi kumandaların yerleri ve
EN 1553)
9-3 işletim metodu ile üzerlerinde bulunması gereken semboller ilgili
standartlara uyumlu olmalıdır.
Yüksek
basınçlı sıvı TS EN ISO
10 püskürtme 4254-1
(TS 5066
EN 1553)
7-1, 9-2 de ki çözümlere ilave olarak
Basınçlı hortumlar, borular ve elemanlar kopmaları durumunda,
işletim konumundaki operatöre içindeki sıvı ile zarar vermeyecek
10-1
şekilde yerleştirilmeli veya siper edilmelidirler.
27
5. GÜVENLĐ KULLANIM ĐÇĐN GEREKLĐ KĐŞĐSEL KORUYUCU
DONANIMLAR VE DĐĞER EKĐPMANLAR
Tarım makinelerinin tümünde olduğu gibi silaj makineleriyle çalışmada da uygun
kıyafet giyilmesi ve koruyucu ekipmanlar kullanılması son derece önemlidir.
5.1. Baş koruma:
En etkin baş koruyucu sert şapkalardır. Bu tür şapkalar seken, düşen objelere karşı
koruma sağlar.
28
5.2. Göz koruyucular:
Silaj makineleri de diğer tarım makinelerinde olduğu gibi çalışma esnasında etrafa
yoğun bir şekilde saman ve toz zerrecikleri dağıtacaktır. Eğer traktörümüz kabinli
değilse uygun bir göz koruyucu ile bu tür olumsuz etkilerden gözlerimizi koruyabiliriz.
5.3. Kulak
koruma:
Çiftçiler ortalama işitme kaybından daha yüksek işitme kaybına maruz kalırlar.
Traktörün motor gürültüsü ile traktörden hareketini alan kanatlı orak makinesinin
gürültüsü toplamda işitme kaybına yol açabilecek seviyelere ulaşabilir. Bu nedenle
uygun kulak ses kesiciler veya tıpaları kullanılmalıdır.
5.4.
El
koruma:
Silaj makinesinin ayar - bakımları ve tamiri esnasında kayış ve kasnaklar, dişliler,
bıçaklar, demir çapakları yaylı kapaklar vb. ellerimiz için tehlike oluşturabilecek
parçalardandır. Eldiven kullanılmalıdır.
5.5.
Ayak
koruma
29
Silaj makinesinin bakımı, tamiri sırasında takoza alınan makine bir nedenden dolayı
takozdan kurtulup yere oturabilir. Yere oturduğu parçalardan herhangi birisi de
ayaklarımıza denk gelebilir. Bu gibi ağır cisimlerin ayaklarımıza zarar vermemesi için
ve aynı zamanda çalışma esnasında ve traktöre inip binerken yere daha sağlam
basarak kaymamak için bir iş ayakkabısı giyilmesi önerilmektedir.
5.6. Solunum koruma
Silaj makinesinin ürettiği toz ve küçük saman parçalarını filtre ederek solunum
yollarımızı koruyucu filtreler kullanılmalıdır. Bunlar toz ve değişik parçacıkları tutar.
Sap ve saman içerisindeki küf, çok şiddetli alerjik reaksiyona yol açabilir.
30
6. SĐLAJ MAKĐNESĐ GÜVENLĐĞĐ ĐLE ĐLGĐLĐ MEVZUATLAR
MAKĐNA EMNĐYETĐ YÖNETMELĐĞĐ (2006/42/AT)
TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU UYGULAMA ESASLARINA DAĐR
YÖNETMELĐK
CE UYGUNLUK ĐŞARETĐNĐN ÜRÜNE ĐLĐŞTĐRĐLMESĐNE VE KULLANILMASINA
DAĐR YÖNETMELĐK
GARANTĐ BELGESĐ UYGULAMA ESASLARINA DAĐR YÖNETMELĐK
TS EN 703+A1 Tarım alet ve makinaları – Silâj yükleme, karıştırma ve/veya doğrama
ve dağıtma makinaları – Güvenlik
TS 7389 Silaj Makinaları Muayene ve Deney Metotları
TS 4617 V-Kayışları- Eksiz, Tarım Makinalarında Kullanılan
TS 5776 Tarım Makinalarında Aydınlatma, Işıklandırma ve Sinyalizasyon Kuralları
TS EN 349+A1 Makinalarda güvenlik - Đnsan vücut azalarını ezilmeye karşı korumak
için asgari açıklıklar
TS EN ISO 4254-1 Tarım Makinaları-Güvenlik - Bölüm 1:Genel Kurallar
TS EN ISO 12100-1 Makinalarda güvenlik - Temel kavramlar, tasarım için genel
prensipler - Bölüm 1: Temel terminoloji, metodoloji
TS EN ISO 12100-1/A1 Makinalarda güvenlik - Temel kavramlar, tasarım için genel
prensipler - Bölüm 1: Temel terminoloji, metodoloji
TS EN ISO 12100-2 Makinalarda güvenlik – Temel kavramlar, tasarım için genel
prensipler – Bölüm 2: Teknik prensipler
TS EN ISO 12100-2/A1 Makinalarda güvenlik – Temel kavramlar, tasarım için genel
prensipler – Bölüm 2: Teknik prensipler
TS EN ISO 13857 Makinalarda güvenlik- Kol ve bacakların ulaşabileceği bölgelerde
tehlikenin önlenmesi için güvenlik mesafeleri Đ
TS EN ISO 14121-1 Makinalarda Güvenlik-Risk analizi-Bölüm 1: Prensipler
TS EN 15811 Tarım makinaları - Güç iletene hareketli parçalar için mahfazalar Mahfazanın aletle açılması
31
7. KAYNAKÇA
TS EN 61310-1 Makinalarda güvenlik- Gösterim, işaretleme ve harekete geçirme Bölüm 1: Görülebilir, işitilebilir ve dokunulabilir işaretler için kurallar
TS EN 61310-2 Makinalarda güvenlik - Gösterim, işaretleme ve harekete geçirme Bölüm 2: Đşaretleme ile ilgili özellikler
TS EN 61310-3 Makinalarda Güvenlik-Gösterim, Đşaretleme ve Harekete GeçirmeBölüm 3: Harekete Geçirici Mekanizmaların Yerleştirilmesi ve Çalıştırılması Đçin
Kurallar
Türkay, 2006, tek sıralı mekanik mısır silaj makinesi tanıtma ve kullanma kılavuzu,
Đzmir
Tınaz, 2008, Şanzımanlı Mısır Silaj makinesi Kullanma Klavuzu, Balıkesir
Tınaz, 2007, Tek Sıralı Şanzımanlı Mısır Silaj makinesi Deney Raporu, Bursa
Tınaz, 2007, Sıra Bağımsız Silaj makinesi Deney Raporu, Bursa
Permem, 2003, Çayır Mera Mekanizasyonu, Ankara.
Permem, 2005, Hayvancılık Mekanizasyonu, Ankara.
http://www.nam.com.tr/index.php?p=productsList&iCategory=35
www.gunesisguvenligi.net/baretler.htm
www.naturel.gen.tr/?mod=cat&cat_id=110,118
http://www.kascert.com/goster.aspx?metin_id=262
KASAP, E.; ENGÜRÜLÜ, B.; ÇĐFTÇĐ, Ö.; KILINÇ, S.; GÖLBAŞI, M.; BAŞARAN,
H.; AKKURT, M, 1998; Tarım Alet ve Makineleri, DAGMEM, Ankara.
SEZER, S.; ENGÜRÜLÜ, E.; ÇĐFTÇĐ, Ö.; GÖLBAŞI, M.; BAŞARAN, H.; AKKURT,
A.; 2005; Hayvancılık Mekanizasyonu,PERMEM, ANKARA
Gölbaşı, M.; Çiftçi, Ö.; Başaran, H.; Akkurt, M.; Engürülü, B.; 2001. Tarım
Makinelerinde Đş Güvenliği, Ders Araç Ve Gereçleri Makine Eğitim Merkezi
Müdürlüğü, Isbn 975-407-072-5, Bms Matbaacılık, Ankara.
32
Gölbaşı, M., (2002).”Tarım Alet-Makine ve Traktörlerin Kullanımından Kaynaklanan
Đş Kazaları Nedenlerinin ve Tahmini Kaza Maliyetleri Đndeksinin Belirlenmesi, Ankara
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
Gölbaşı, M.; 2006 Tarım Makineleri Kazaları. Çiftçi Eğitim Serisi No: 15, Tarım Ve
Köyişleri Bakanlığı Yayın Dairesi Başkanlığı Basımevi, Ankara.
Gölbaşı, M.; Başaran, H.; Çiftçi, Ö.; Kılınç, S.; Akkurt, M.; Engürülü, B.; Kasap,
E.; 2000.Tarım Alet Ve Makinelerinin Tamir Ve Bakımı. Ders Araç Ve Gereçleri
Makine Eğitim Merkezi Müdürlüğü, Isbn 975-407-059-8, Bms Matbaacılık, Ankara.
33