İTALYA Genel Bilgiler Coğrafi Konum İtalya, Avrupa`nın güneyinden

İTALYA
Genel Bilgiler
Coğrafi Konum
İtalya, Avrupa’nın güneyinden Akdeniz içlerine doğru kuzeybatı güneydoğu yönünde uzanan bir
yarımada üzerinde yer alır. Güneyinde ve batısında Akdeniz, doğusunda Adriyatik Denizi ve
kuzeyinde Alp Dağları ile çevrelenmiştir. Akdeniz’deki Sicilya ve Sardunya adaları ile yarımada
çevresindeki irili ufaklı birçok ada İtalya’ya aittir. Kuzeyde, Lugano Gölü’nün İsviçre’de bulunan
kısmında, göl kıyısında bulunan Campione kasabası da İtalya topraklarından tamamen ayrı bir
durumda olmasına rağmen resmi olarak İtalya toprağıdır.
İtalya’nın, kuzeybatısında Fransa, kuzeyinde İsviçre ve Avusturya, kuzeydoğusunda Slovenya ile
kara sınırı bulunmaktadır. Ayrıca kendi toprakları içerisinde bulunan iki bağımsız ülke ile de
sınırı vardır. Bu ülkelerden biri Katolik mezhebinin dini başkenti olan, Roma içerisindeki Vatikan
Devleti (0,44 km2); diğeri de Avrupa’nın yaşayan en eski cumhuriyeti olan ve Floransa’nın 100
km. kadar batısında yer alan San Marino Cumhuriyeti (481 km2)’dir.
Bu ülkelere ek olarak Adriyatik ülkelerinden Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ ve
Arnavutluk’un, Akdeniz ülkelerinden Yunanistan, Tunus ve Malta’nın aralarında kara sınırı
bulunmamasına rağmen İtalya’ya komşu ülke olduğu söylenebilir.
İtalya’nın kuzeyden güneye 1.150 km. boyunca uzanan bir coğrafyaya sahip olması nedeniyle
iklim bölgeden bölgeye değişiklikler göstermektedir. Yazları kuzeydeki yüksek kesimler
haricinde ülkenin hemen her yeri güneşlidir ve gün içindeki en yüksek sıcaklıklar 30 derece
civarında gerçekleşmektedir. Kış aylarında ise sıcaklıklar bölgeden bölgeye değişmekte,
Milano’da 0 derece iken, Roma’da +10 derece, Sicilya ve Sardunya adalarında ise +20
derece olabilmektedir.
Siyasi ve İdari Yapı
İtalyan siyasi birliği, 1861 yılında İtalya Krallığı’nın yeninden ihdasının (Risorgimento) ardından,
1866’da Garibaldi öncülüğünde başlatılan Bağımsızlık Savaşı sonucunda sağlanmıştır. 1870-71
Prusya-Fransa Savaşı’nın ardından son kalan Fransız güçlerinin de ülkeden atılmasıyla bağımsız
ulus-devlet kurulmuştur.
Krallık, İkinci Dünya Savaşı’nın bitimine kadar sürmüş, bu süre zarfında İtalya’nın günümüzdeki
toprak bütünlüğü ortaya çıkmıştır. Tarihsel olarak “Güney Tirol” ismiyle bilinen Trentino-Alto
Adige Bölgesi ve tarihsel olarak “Istria” ismiyle bilinen Friuli-Venezia Giulia Bölgesi Birinci
Dünya Savaşı’nın mağluplarından Avusturya’yla 1919 yılında imzalanan St. Germain Antlaşması
sonucunda İtalya siyasi birliğine katılmıştır.
Mussolini dönemindeki faşist yönetimine müttefikler tarafından son verilmesinin ardından,
1946 yılında İtalya’da Cumhuriyet kurulmuştur. “Birinci Cumhuriyet” olarak adlandırılan ve
1993 yılına kadar süren bu devir, ülke siyasetine Soğuk Savaş mantığının ve kısa süreli çok parti
koalisyonlarının yol açtığı istikrarsızlığın damgasını vurduğu bir dönem olmuştur.
Soğuk Savaş’ın bitimini müteakip, “temiz eller operasyonu” olarak anılan hukuki süreçte sistem
içindeki siyasi partilerin yönetici kadrosunun tamamına yakını yolsuzluk suçları ve mafya
bağlantıları nedeniyle yargılanarak tasfiye edilmiştir. 1993 yılında Silvio Berlusconi ve Kuzey Ligi
gibi yeni aktörlerin gelmesiyle başlayan döneme “İkinci Cumhuriyet” adı verilmektedir. Bu
dönemin başından itibaren (1994-95 Berlusconi ve 1996-98 Prodi) benzer eğilimdeki siyasi
partilerin bir araya gelerek koalisyonlar/bloklar oluşturmaları dikkat çekmektedir.
İkinci Dünya Savaşı’ndan günümüze değin 61 hükümetin görev yaptığı İtalya’da, iktidarların
48’ini koalisyonlar oluşturmuş, partilerin tamamı dönemsel yeni isimler almış ve yeniden
yapılanmışlardır.
Son genel seçimler 24- 25 Şubat 2013 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Bir sonraki seçimler Şubat
2018’de gerçekleştirilecektir.
2006 yılında göreve başlayan ve 2013 yılında tekrar seçilen Cumhurbaşkanı Giorgio
Napolitano’nun
görev
süresi
2020’de
sona
erecektir.
Nüfus ve İşgücü Yapısı
Nüfus İstatistikleri
Kaynak: ISTAT
Toplam Nüfus
Nüfusun dağılımı (%)
- Erkek
- Kadın
- 0-14 yaş
- 15-64 yaş
- 65 yaş ve üstü
Nüfus Artış Oranı (1.000 kişide)
- Doğum oranı
- Ölüm oranı
- Net dış göç oranı
- Doğal nüfus artış oranı
Ortalama Yaş*
Şehirleşme Oranı (%)*
Ortalama Yaşam Süresi
- Erkek
- Kadın
Okur Yazarlık Oranı (%)*
Ortalama Eğitim Süresi*
Eğitim Harcamalarının GSYİH’deki Payı (%)*
60.800.000
48,5
51,5
14,0
65,7
20,3
7,14
9,67
9,81
7,28
-0,14
43,3
68,0
81,4
78,7
84,0
98,8
16 yıl
4,5
İstihdam-İşgücü İstatistikleri
Kaynak: EIU
İşgücü (milyon kişi)
- Çalışan
- İşsiz
İşgücü artış oranı (%)
İşsizlik Oranı (%)
2009
25,0
23,0
2,0
-0,4
7,8
2010
25,0
22,9
2,1
0,0
8,4
2011
25,1
23,0
2,1
0,4
8,4
2012
25,2
22,7
2,5
0,3
9,9
2013
25,1
22,5
2,6
-0,1
10,3
Nüfusun Şehirlere Göre Dağılımı
Kaynak: ISTAT
Bölge
Bölge Başkenti
Lombardia
Milano
Campania
Napoli
Lazio
Roma
Sicilia*
Palermo
Veneto
Venezia
Piemonte
Torino
Emilia-Romagna
Bologna
Puglia
Bari
Toscana
Firenze
Calabria
Catanzaro
Sardegna*
Cagliari
Liguria
Genoa
Marche
Ancona
Abruzzo
L'Aquila
Friuli-Venezia Giulia*
Trieste
Trentino-Alto Adige*
Trento
Umbria
Perugia
Basilicata
Potenza
Molise
Campobasso
Valle d’Aosta*
Aosta
Bölge Nüfusu
9.917.000
5.834.000
5.728.000
5.051.000
4.937.000
4.457.000
4.432.000
4.091.000
3.749.000
2.011.000
1.675.000
1.616.000
1.565.000
1.342.000
1.235.000
1.037.000
906.000
587.000
320.000
126.000
Genel Ekonomik Durum
Ekonomik Yapı
IMF 2013 yılı verilerine göre İtalya dünyanın dokuzuncu, Avrupa’nın dördüncü büyük
ekonomisidir.
Avrupa Birliği’nin kurucu üyesi olan İtalya, aynı zamanda ABD, Almanya, İngiltere, Fransa,
Kanada, Japonya ve Rusya ile birlikte G8 adı verilen sanayileşmiş ülkeler grubuna dahildir.
İtalya, II. Dünya Savaşı sonrasında savaşın getirdiği ağır ekonomik çöküntüye maruz kalmıştır.
Takip eden dönemde ABD’nin uyguladığı Marshall Planı ile sanayi tesislerini yeniden
yapılandırma konusunda ihtiyaç duyduğu dış sermayeyi elde eden İtalyan ekonomisi, sanayi
sektöründe istihdam edilecek işgücünü de ülkenin güney kesimlerinden gelen göçmenlerden
karşılamıştır. 1950-1960 döneminde bu iki önemli itici gücün birleşmesi sonucunda zayıf bir
tarımsal ekonomiden güçlü bir sanayileşmiş ekonomiye dönüşüm gerçekleştirilmiştir. 1959 ve
takip eden üç yıl boyunca ortalama olarak yıllık % 6,3 oranında ekonomik büyüme gerçekleşmiş
ve bu dönem daha sonraları İtalyan ekonomik mucizesi (il boom economico) olarak anılmaya
başlanmıştır.
1957 yılında AB’nin temelini oluşturan Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET)’nun kurulmasıyla
başlayan süreçte Altılar olarak anılan Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Belçika ve
Lüksemburg’un oluşturduğu gümrük birliği sayesinde aralarındaki ticareti sürekli olarak
geliştiren söz konusu ülkeler aynı zamanda Avrupa’nın ekonomik gelişimine de hız
kazandırmıştır.
GSYİH'nin Sektörlere Göre Dağılımı
Kaynak: EIU
2010
a
2011
a
2012
a
2013
b
2014
c
2014
c
2015
c
2016
Tarım
1,9
2,0
2,0
2,0
2,0
2,0
2,0
2,0
Sanayi
25,0
25,0
24,8
24,2
23,9
23,8
23,8
23,8
Hizmetler
73,1
73,0
73,2
73,8
74,1
74,2
74,3
74,4
c
2013 yılı tahminlerine göre GSYİH’nin % 73,8’ini hizmet sektörü oluşturmaktadır. Ancak yıllar
içinde hizmet sektörünün GSYİH içindeki payının yükselmesi bu sektördeki büyümeden
kaynaklanmamakta, sanayi sektöründe daralma yaşanmış olduğundan hizmet sektörünün payı
yükselmiş bulunmaktadır.
Ekonomik Performans
İtalya, büyük ve gelişmiş bir ekonomiye sahip olsa da çeşitli sorunlarla karşı karşıyadır. İtalyan
ekonomisi zayıf yatırımcı ve tüketici güveni, uzun süren mali sıkılaştırma, bozulan işçi piyasaları,
yavaş ücret artışı ve sıkı kredi koşullarına bağlı olarak ortaya çıkan resesyondan iki yıldır
çıkmaya çalışmaktadır. 2013 yılı için beklenen büyüme oranı -%1,9 iken 2014 yılında ise
ekonominin %0,5 büyüyeceği öngörülmektedir.
Reel GSYİH Büyüme Projeksiyonu
Kaynak: EİU
2012a 2013b 2014c 2015c 2016c 2017c
GSYİH
-2,0
-1,9
0,5
1,0
1,2
1,1
Özel Tüketim Harcamaları
-4,2
-2,6
-0,1
0,1
0,5
0,2
Hükümet Harcamaları
-1,0
-0,1
-0,5
0,0
0,8
0,8
Gayri Safi Sabit Yatırımlar
-9,0
-5,4
0,8
2,0
2,3
2,5
Mal ve Hizmet İhracatı
1,8
0,1
2,3
2,8
3,3
3,4
Mal ve Hizmet İthalatı
-8,0
-2,5
1,6
1,6
2,2
2,7
İç Talep
-4,8
-2,6
0,2
0,6
0,8
0,8
Tarım
0,5
-,05
0,3
0,3
0,3
0,3
Sanayi
-5,0
0,2
1,0
1,4
1,3
0,6
Hizmetler
-1,1
0,6
1,1
1,1
1,1
1,2
Tekstil, mobilya ve beyaz eşya gibi önemli sektörlerdeki firmalar düşük maliyetle üretim yapan
Çin firmaları karşısında rekabet edemez duruma gelmektedirler.
The Heritage Foundation tarafından yapılan Ekonomik Serbesti Endeksine göre (Index of
Economic Freedom) İtalya dünyada 92, 43 Avrupa ülkesi arasında 36’ıncı sırada yer almaktadır.
Diğer AB ülkelerine kıyasla İtalya’da verimsiz devlet bürokrasisi ve yüksek seviyelerdeki
yolsuzluğun yanı sıra ağır vergi yükü ve yüksek oranlı kamu harcamaları bulunmaktadır.
İtalya güçlü ekonomik yapısını, daha çok aile şirketi olan ve bu aileler tarafından yönetilen,
sanayi grupları içerisinde bir araya gelmiş olan küçük ve orta ölçekli firmalara borçludur. Bu
firmalar çeşitli kapital ve tüketim ürünleri kategorilerinde uzmanlıklar geliştirmişlerdir.
İtalya ekonomisinde imalat sektörü çok güçlüdür. Ana sanayiler arasında otomotiv, gemi
yapımı, kimyasallar, mobilya, giyim ve tekstil, deri eşya ve ayakkabı, gıda prosesi, seramik
ürünler, parçalar ve makineleri sayılabilir.
İtalyan sanayisinin en gelişmiş sektörleri arasında mekanik, yapı, kimya ve taşıt araçları sanayi
başta gelmektedir. İtalya’nın en önemli gücü diğer sanayileşmiş ülkelere oranla küçük ve orta
ölçekli firma sayısının fazlalığıdır: İSTAT’ın İtalya’nın üretim yapısını inceleyen raporunda,
İtalya’da 4,5 milyon şirketin faaliyet gösterdiği, % 95’inin mikro ölçekli şirket olduğu ve
istihdamın % 46’sına denk gelen 17,9 milyon kişiyi istihdam ettikleri belirtiliyor. Şirket
bünyesinde çalışan sayısının ortalama 4 kişiden oluşurken, sadece % 0,08’inin 250 den fazla
çalışanı bulunuyor. Büyük ölçekli firmalar daha çok Kuzey ve Orta İtalya’da toplanırken Güney
İtalya’da daha çok tarım ve turizm alanında faaliyet gösteren küçük işletmeler faaliyet
göstermektedir.
İtalyan ekonomisinin bir diğer gücü ise “sanayi bölgeleri” olarak adlandırılan ve aynı sektörde,
her biri üretim aşamalarının başka bir dalında uzmanlaşmış birçok firmanın sıkı ekonomik
ilişkiler içerisinde bir arada bulunduğu alanların gelişimidir. Bugün İtalya’da 200’den fazla
sanayi bölgesi mevcuttur.
İtalya’da 2012’nin ilk çeyreğinde açıklanan rakamlar resesyonun Monti Hükümeti’nin Kasım
2011’de iktidara gelir gelmez tahmin ettiğinden daha ağır olduğunu göstermiştir. 5 Temmuz
2012’de mecliste alınan kararla 2014 yılı sonuna kadar hükümet harcamalarında 26 milyar
Euro’luk kesintiye gitme kararı alınmıştır. ISTAT tarafından açıklanan verilere göre 2012’nin ilk
çeyreğinde genel kamu dengesi daha da bozularak açık 2011’in aynı dönemindeki 26,6 milyar
Euro’luk seviyesinden 2012’de 30,2 milyar Euro’ya yükselmiştir. Ancak bütçe açığının GSYİH’ye
oranı %8’den %7’ye düşmüştür. Toplam hükümet harcamaları Ocak- Mart 2012 döneminde
yıllık olarak %1,3 artmıştır. Artışın ardında yatan en önemli sebep faiz harcamalarında görülen
%16’lık artıştır. Hükümet gelirleri de giderek derinleşen resesyona bağlı olarak aynı dönemde
%1 düşmüştür. Bu durum İtalya’da birincil açığın GSYİH’nin %3’üne ulaşmasına yol açmıştır.
Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler
Ekonomik Projeksiyon Tablosu (2008-2013)
Kaynak: The Economist Intelligence Unit
2008 2009 2010 2011 2012b 2013c
GSYİH (milyar dolar, cari fiyatlarla)
2.315 2.126 2.063 2.203 2.033 1.984
GSYİH (milyar avro, cari fiyatlarla)
1.575 1.526 1.554 1.583 1.595 1.613
Reel Büyüme Oranı (%)
-1,2
-5,1
1,4
0,4
-1,5
0,0
Cari İşlemler Dengesi (milyar dolar)
-66,3
-41
-72 -70,4
-54 -40,3
Kişi Başına GSYİH (dolar, PPP*)
İşsizlik Oranı (%, ort.)
Enflasyon Oranı (%, ort., TÜFE)
Enflasyon Oranı (%, ort., ÜFE)
Kredi Faiz Oranı (%, ort.)
Döviz Kuru (€/$, yıl sonu)
İhracat (fob, milyar dolar)
İthalat (fob, milyar dolar)
Dış Ticaret Hacmi (fob, milyar dolar)
Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar)
33.387 32.525 31.625 32.115 32.301 32.885
6,8
7,8
8,4
8,4
9,5
9,4
2,3
1
2
3,6
1,8
1,8
5,8
-5,3
3,1
5,0
2,7
0,2
6,8
4,8
4
4,4
4,0
3,8
0,72 0,70 0,75 0,76 0,80 0,81
545
408
448
516
474
472
548
406
476
537
491
476
1.093
814
924 1.053
965
948
-3
2
-28
-21
-17
-4
Enflasyon
Enflasyon İstatistikleri
Kaynak: ISTAT
2007 2008 2009 2010 2011
2,9
5,4
1,8
0,2
2,4
3,4
4,2
3,8
2,8
3,5
1,4
1,7
1,3
1,0
1,7
2,6
6,4 -0,1
1,2
5,1
2,4
3,1
1,8
1,1
1,7
0,3
0,2
0,6
0,3
0,5
2,2
5,2 -2,2
4,2
6,2
-8,4 -4,2 -0,3 -0,9 -1,2
1,1
0,8
0,6
0,6
0,3
2,2
2,3
2,2
2,5
2,3
2,7
2,5
1,2
1,6
2,2
2,3
3,0
2,6
3,2
3,2
1,8
3,3
0,8
1,5
2,8
1,5
3,6
0,0
1,3
3,1
2,1
3,0
1,9
1,9
2,3
Gıda ve Alkolsüz İçecekler
Alkollü İçecekler ve Tütün
Giyim ve Ayakkabı
Konut, Elektrik, Su, Gaz ve Diğer Yakıtlar
Mobilya, Ev Aletleri ve Hizmetler
Sağlık Hizmetleri
Ulaşım
Haberleşme
Eğlence
Eğitim
Otel ve Restoranlar
Diğer Mal ve Hizmetler
GENEL İNDEKS
Mallar
Hizmetler
Sektörler
Tarım ve Hayvancılık
Tarım sektörü GSYİH’nin %2’sini oluşturmaktadır. İş gücünün % 3,3’ü tarım sektöründe
istihdam edilmektedir. Kuzey bölgelerde tahıl, şeker pancarı, soya fasulyesi, et ve süt ürünleri
üretimi yaygınken, güney bölgelerde meyve-sebze, zeytinyağı ve şarap üretimi yapılmaktadır.
Güney bölgelerdeki üretim yöntemlerinin yeteri kadar verimli olmayışı nedeniyle İtalya tarım
potansiyelini yeteri kadar kullanamamaktadır. Gıda tüketiminin bir bölümünü de ithalatla
karşılayan İtalya net gıda ithalatçısı bir ülke durumundadır.
2011
ında
tarım
sektörü
%
0,5
oranında
küçülmüştür.
Sanayi
Sanayi sektörü GSYİH’nın % 24,7’sini karşılamaktadır. 2011 yılında sanayi sektörü % 0,6
oranında
büyüme
göstermiştir.
Hizmet sektörünün GSYİH’deki payı sanayiye göre çok yüksek olsa da bu sektördeki faaliyetlerin
önemli bir bölümü sanayi sektöründe gerçekleştirilen üretimin dağıtımı veya diğer destek
hizmetleri ile ilgilidir.
İtalya, özellikle üretiminde orta seviyede teknoloji gerektiren tüketim ve yatırım malları
açısından dünya pazarlarında önemli bir paya sahiptir. Ancak hızlı bir gelişme gösteren yüksek
teknoloji gerektiren bilgi ve iletişim sektörlerinde zayıftır. Benzer büyüklükteki Avrupa
ekonomileri ile karşılaştırıldığında daha az sayıda büyük ölçekli firma bulunmaktadır.
Kuzey ve Orta İtalya’da yoğunlaşan KOBİ’ler İtalyan ekonomisinin temelini oluşturmaktadır.
İtalyan KOBİ’lerinin birçoğu özellikle ihracata yönelik faaliyet gösteren sanayi bölgelerinde
yoğunlaşmıştır. Bu bölgelerdeki üretici birlikleri ve yerel bankalar, sektörel uzmanlaşma
gösteren sanayiyi desteklemektedir. Sassuolo’da seramik üretimi, Prato’da yünlü tekstil,
Como’da ipek, Verona’da ayakkabı, Montebelluna’da spor ayakabı ve bot, Belluno’da gözlük,
Marche’de mutfak araç ve gereçleri, Biella ve Bergamo’da tekstil ve tekstil makineleri üretimi
konularında gerçekleştirilen uzmanlaşma, yerel finansman sağlayıcıların sektörleri daha iyi
inceleme ve ihtiyaçları belirlemelerine olanak tanımaktadır. Güneyde de benzer bölgeler
gelişmektedir. Örnek olarak, Bari’de mobilya, Salerno’da seramik karo ve fayans, Napoli’de
müzik aletleri ve mücevherat, Martina Franca’da tekstil ve diğer bazı bölgelerde konfeksiyon
bölgeleri bulunmaktadır.
Kalite ve üretim esnekliği ile ünlü olan ihracata dönük üretim yapan sektörler son yıllarda Çin
ve diğer düşük maliyetle üretim yapan ülkelerle rekabet etmekte zorluklar yaşamaktadır.
Madencilik
İtalya madencilik açısından fakir bir ülkedir. Mermer, granit, traverten, ponza taşı, kireçtaşı,
alçıtaşı, kalker, brom, feldspar, bentonit, çinko, potasyum karbonat, barit, asbest, florit,
feldispat ve pirit İtalya’da çıkarılan önemli madenlerdir.
Doğal taşlar olarak adlandırılan mermer, traverten ve granit üretiminde İtalya dünyanın en
önemli üreticileri arasındadır. Aynı zamanda Avrupa’nın en büyük doğal taş üreticisidir.
İnşaat
İnşaat sektörü İtalyan ekonomisinin temel sektörlerinden biridir. İnşaat sektörü ISTAT verilerine
göre GSYİH’nin yaklaşık % 6’sını oluşturmaktadır. İtalyan inşaat sektörünün yaklaşık % 60’ını
konut
amaçlı
olmayan
inşaatlar
oluşturmaktadır.
Uzun yıllardır olumsuz bir performans sergileyen yeni konut inşaatları ve bayındırlık projeleri
krizden ciddi şekilde etkilenmiştir. Fakat, konut yenileme inşaatları ve konut-dışı özel
inşaatlardaki
büyüme
pozitif
olmuştur.
Milano’da düzenlenecek olan 2015 Expo fuarının bölgede 3,2 milyar avroluk yatırımın
yapılacağı geniş çaplı bir inşaat faaliyetine yol açması ve projelerin 2014 Eylül ayında bitirilmesi
beklenmektedir. Söz konusu fuarı 21 milyon kişinin ziyaret edeceği tahmin edilmektedir.
Turizm
Turizm sektörü İtalya için en önemli sektörlerden birisidir. İtalya sahip olduğu eşsiz tarihi ve
doğal miras sayesinde Dünya’nın en önemli turist destinasyonlarından biridir ve turizm sektörü
İtalya’nın
ödemeler
dengesi
için
hayati
önem
arz
etmektedir.
İtalyan Turizm sektörü 2011 yılında iyi bir performans sergilemiştir. ABD ve İngiltere gibi
geleneksel pazarlardan ve Rusya ve Çin gibi gelişmekte olan ülkelerden gelen turist sayısındaki
önemli artışlar turizm sektörünün iyi bir performans göstermesini sağlamıştır. Aynı zamanda
İtalya’dan da yurt dışına tatile giden turist sayısı da 2010 yılındaki düşüşün ardından artış
göstermiştir.
2011 yılında tek gecelik konaklayan turistlere yönelik yeni bir turist vergisi uygulamaya
konmuştur. Daha önceden de mevcut olan bu yasa 1989 yılında yürürlükten kaldırılmıştı. Bu
vergi yerel yönetimler için ek gelir kaynağı yaratmıştır.
2011 yılında İtalya’nın turizm gelirleri bir önceki yıla göre %5 artış gösterirken net turizm
gelirleri
ise
%16,6
artmıştır.
Turizm İstatistikleri (Milyar Euro)
Kaynak: Euromonitor
Turizm Gelirleri
Turizm Giderleri
Net Turizm Gelirleri
2006
30,4
18,4
12,0
2007
31,1
20,0
11,1
2008
31,1
20,9
10,2
2009
28,9
20,0
8,9
2010
29,7
20,2
9,5
2011
31,2
20,2
11,0
Ulaştırma ve Telekomünikasyon Altyapısı
Demiryolları: 20 bin kilometrelik bir demiryolu ağına sahip olan İtalya’da en uygun yurt içi
ulaşım aracı trenlerdir. Kuzeydeki bütün gelişmiş şehirler arasında ve güneyde Napoli’ye kadar
hızlı trenle ulaşım sağlanabilmektedir. 500 kilometrelik bir mesafe olan Milano-Roma seyahati
sadece 3 saat sürmektedir.
Havayolları: 2,5 km. üzerinde asfalt piste sahip olan 38 adet havaalanı bulunmaktadır. Milano,
Roma, Palermo, Verona ve Venedik’teki havaalanları en yoğun havaalanlarıdır. Milano
havaalanı 8, Roma havaalanı 3 havayolu firmasının aktarma merkezidir. THY İstanbul’dan
Milano ve Roma’ya günde üçer sefer, Venedik’e bir sefer yapmaktadır.
Karayolları: 6.400 kilometresi otoyol olan 815 bin kilometrelik karayolu ağı bulunmaktadır.
Önemli Limanlar: Gioia Tauro, Cenova, La Spezia, Taranto, Livorno.
Telekomünikasyon
İtalya Avrupa’nın üçüncü büyük telekomünikasyon pazarıdır. Pazardaki üç büyük servis sağlayıcı
firma olan Telecom Italia, Vodafone Italia ve Wind’in pazar payları sırasıyla % 55, % 20 ve %
16’dır. Telecom Italia’nın sabit hatlar pazarındaki payı % 70’tir.
Enerji
İtalya dünyadaki en büyük net enerji ithalatçılarından biri ve AB’deki en büyük üçüncü enerji
tüketicisidir. Enerji tüketiminde ise petrol ve doğal gaz toplam tüketimin % 78’ine eşittir.
Kömür ve yenilenebilir enerji kaynaklarına olan talep her iki ürün için de % 9 seviyesindedir.
İtalya diğer AB ülkelerinde olduğu gibi enerji arzı güvenliği ve arz çeşitlendirmesi sorunları
yaşamaktadır. Fakat yerli enerji kaynaklarının sınırlı olması ve tüketimini karşılayabilmek için
petrol, doğal gaz ve elektrik ithalatına bağımlı olması sonucu sorunlar artmaktadır. Bu durum
enerji kaynaklarının ve arzının çeşitlendirilmesi konusunda yeni politikalar üretilmesine yol
açmakta ve yenilenebilir enerji yatırımlarının önündeki bürokratik engellerin kaldırılması
çalışmalarını teşvik etmektedir. Son yıllardaki enerji politikaları kapsamında doğal gaz ve
elektrik piyasalarının özelleştirilmesine de yer verilmiştir; ancak kamuya ait firmaların
piyasadaki hâkimiyeti devam etmektedir. Petrol ve doğal gaz ithalatının büyük bölümü Ulusal
Hidrokarbon Kurumu (Ente Nazionale Idrocarburi - ENI) tarafından kontrol edilen uluslararası
boru hatları yoluyla sağlanmaktadır.
İtalya’da yıllık 3,5 ton petrole eşdeğer kişi başına enerji tüketimi gerçekleştirilmektedir. Bu
rakam diğer büyük AB ekonomilerine göre düşüktür (Fransa 4,4 ton, Almanya 4,2 ton, İngiltere
3,5 ton). Bu durum İtalya’nın hem daha az enerji tüketimine imkân veren bir iklime sahip
olmasından hem de AB’deki en yüksek enerji vergilerinin (benzin % 76, mazot % 70)
uygulandığı
ülke
olmasından
kaynaklanmaktadır.
Finansal Hizmetler
Finansal hizmetler sektörü üretilen katma değerin % 5’ini ve toplam istihdamın % 2,5’ini
oluşturmaktadır. 1990’ların başından itibaren sektör, özellikle bankacılık ve sigortacılık
alanlarında, AB düzenlemeleri ve uluslararası rekabete açılma gerekliliği sonucu köklü
değişiklikler geçirmiştir. Yine de yerli firmaların sektördeki hâkimiyeti devam etmektedir.
İtalya, yüksek ulusal tasarruf oranı sonucu finansal hizmetler için potansiyel arz eden bir
ülkedir. 2011 yılında kişi başına düşen harcanabilir gelir 32.115 dolar, milli tasarruf oranı ise
harcanabilir gelirin % 11,4’ü olarak gerçekleşmiştir. 2012-13 yıllarında kişisel harcamaların
düşeceği ve tasarruf oranının % 11,7’ye çıkacağı tahmin edilmektedir.
2011 yılında tüketim harcamaları reel olarak % 0,4 düşmüş ve yaklaşık 22.377 dolar olarak
gerçekleşmiştir.
İtalyan bankacılık sektörüne UniCredito Italiano ve Intesa Sanpaolo adında iki özel banka
hakimdir.
Perakende Sektörü
İtalya perakende pazarı AB’deki en büyük dördüncü perakende pazardır. 2011 yılında
perakende sektörü GSYİH’nin % 15,6’sını, özel tüketim harcamalarının % 25,8’ini ve toplam
istihdamın % 9,2’sini oluşturmaktadır.
Nüfusun % 70’i şehirlerde yaşamaktadır, ancak nüfus küçük şehirlere yayılmış durumdadır. Üç
büyük şehir olan Roma, Milano ve Napoli şehir merkezlerinde toplam 5 milyon kişi, bu
şehirlerin banliyöleri de hesaba katıldığında toplam 10 milyon kişi (nüfusun % 16’sı)
yaşamaktadır. Bu durum alışveriş mağazalarının küçük ölçekli olmasına yol açmaktadır.
Perakende satışlar son yıllarda düşme eğilimine girmiştir. Ülkedeki yüksek işsizlik oranının,
tüketici kredi koşullarının sıkı olmasının ve özellikle genç nüfusta internet üzerinden yapılan
satışların artmasının perakende satışların düşmesinde etkili olduğu düşünülmektedir.
Gıda, içecek ve tütün harcamalarının özel tüketim harcamaları içindeki payı % 17,5’tir. Bu oran
İngiltere, Almanya ve Fransa gibi diğer geliri yüksek AB ülkelerinden daha yüksektir.
Mağazadan satışların perakende pazarındaki payı % 97,6, mağaza-dışı satışların (internet
üzerinden satış, doğrudan satış vs.) payı % 2,4’tür. Mağazadan satışların % 37’si gıda
marketlerinden (grocery store), % 63’ü diğer marketlerden (non-grocery store) yapılmaktadır.
Mağaza-dışı satışlar içerisinde doğrudan satışların % 36, internet üzerinden satışların % 29,
otomatik satış makineleriyle yapılan satışların % 23 ve kapıdan satışların % 12 payı vardır.
Gıda marketlerinden yapılan satışlarda hipermarketlerin % 20, süpermarketlerin % 34, küçük
marketlerin (bakkal) % 23, ucuzluk marketlerinin (discount stores) % 8, özel gıda, içki ve tütün
satış yerlerinin % 15 payı vardır.
Gıda marketleri pazarında ilk beş firmanın pazar payı % 33, ilk 10 firmanın pazar payı % 52, ilk
20 firmanın pazar payı % 69’dur. Pazarda en çok payı olan 10 firma şunlardır: Coop Italia (%
9,9), CONAD-Consorzio (% 6,6), Carrefour Italia (% 5,8), Selex Gruppo (% 5,5), Societa Italiana
(% 5,5), Interdis S Cons (% 4,6), Esselunga (% 4,1), SISA (% 3,9), Despar Italia (% 3,6), Sigma
Italiana (% 2,7).
Gıda dışı marketlerden yapılan satışlarda giyim ve ayakkabı marketlerinin % 27, yapı
marketlerinin % 18, sağlık ve güzellik ürünlerinin satıldığı marketlerin % 17, eğlence ve spor
amaçlı ürünlerin satıldığı marketlerin % 11, elektronik marketlerinin % 7 ve diğer marketlerin %
20 payı bulunmaktadır.
TÜRKİYE İLE TİCARET
Genel Durum
2011 yılında 21,4 milyar dolar ile rekor düzeye ulaşmış olan Türkiye- İtalya ikili ticaret hacmi
2012 yılında İtalya’nın yaşamakta olduğu ekonomik krize bağlı olarak İtalya’nın ülkemizden
ithalatının azalmasıyla birlikte yaklaşık olarak %7 azalarak 20 milyar dolar civarına gerilemiştir.
2012 yılında ihracatımız bir önceki yıla göre %19 azalarak 6,4 milyar dolara gerilemiştir.
İthalatımız ile aynı düzeyde kalarak 15,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılında
Türkiye’nin İtalya’ya ihracatı 2012 yılına göre %5 artarken İtalya’dan ithalat ise %3 azalmıştır.
Bunun sonucunda dış ticaret hacminde önemli bir değişme olmazken Türkiye’nin İtalya’ya karşı
dış ticaret açığı ise %%11’lik bir azalma meydana gelmiş ve 6,4 milyar dolar olarak
gerçekleşmiştir.
İtalya 2012 yılı itibarı ile Almanya, Irak, İran, İngiltere, ve Rusya’dan sonra ülkemizin en çok
ihracat gerçekleştirdiği ülke konumundadır. İhracatımızın %4,4’ünü İtalya’ya yaparken
ithalatımızın %5,2’sini İtalya’dan gerçekleştirmekteyiz. AB üyesi ülkelere gerçekleştirdiğimiz
ihracatta ise İtalya’nın payı %10,7 iken AB ülkelerinden yapılan ithalatta ise İtalya’nın payı
%14,1’dir.
Türkiye- İtalya Dış Ticaret Değerleri (Milyon Dolar)
Kaynak: TÜiK
YILLAR
İHRACAT
İTHALAT
2003
3.193,24
5.471,54
2004
4.648,47
6.865,81
2005
5.616,75
7.566,26
2006
6.752,35
8.663,47
2007
7.480,06
9.967,97
2008
7.818,99
11.011,53
2009
5.890,48
7.673,37
2010
6.505,28
10.203,69
2011
7.851,48
13.549,47
2012
6.373,52
13.559,68
2013
6.717,8
13.097,1
2013*
542,3
886,5
2014*
597,9
872,4
HACİM
8.664,78
11.514,29
13.183,02
15.415,82
17.448,03
18.830,51
13.563,86
16.708,97
21.400,95
19.933,20
19.814,9
1.428,8
1.470,3
DENGE
-2.278,29
-2.217,34
-1.949,51
-1.911,12
-2.487,91
-3.192,54
-1.782,89
-3.698,42
-5.697,99
-7.186,16
-6.379,3
-344,3
-274,4
Türkiye’nin İtalya’ya ihracatında en önemli ürün grubu toplam ihracatın %22’sini oluşturan
otomotiv sanayi ürünleridir. Dokumacılık ürünleri de toplam ihracatın %13’ünü oluşturmakta
olup bir diğer önemli ihraç ürün grubu da yaklaşık %10 pay ile gıda maddeleridir.
Türkiye'nin İtalya'ya İhracatında Başlıca Ürünler ( Milyon Dolar)
Kaynak: TÜiK
GTİP ÜRÜNLER
2011 2012 2013
Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş
8703
801,7 660,4 614,8
diğer motorlu taşıtlar
8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar
761,1 508,6 501,2
Diğer kabuklu meyveler (taze/kurutulmuş) (kabuğu
0802
327,0 321,4 349,0
çıkarılmış/soyulmuş)
Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600
7208
532,3 128,9 278,4
mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanm
8708 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar
213,0 200,8 238,2
2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
180,1 178,9 161,8
4011 Kauçuktan yeni dış lastikler
172,3 138,5 142,4
6109 Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve diğer iç giyim eşyası (örme) 147,5 139,1 141,7
6004 Diğer örme mensucat (en>30cm, elastomerik/kauçuk iplik=>%5)
107,7 105,1 132,1
6006 Diğer örme mensucat
84,3 76,9 101,5
Pamuk ipliği (dikiş ipıiği hariç) (ağırıık itibariyıe pamuk oranı >=%85
5205
111,5 90,7 98,5
ve perakende olarak
6204 Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, elbise,
107,2 96,0 96,9
etek, pantolon etek, vb.(yüzm
Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar
8418
92,3 104,0 94,3
ve ısı pompaları
Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle % 85 veya daha fazla pamuk
5209
87,3 76,8 89,7
içeren ve m2 ağırlığı 200 gr. I geçe
Bakırdan demetlenmiş teller, kablolar, örme halatlar ve benzerleri
7413
100,8 99,5 86,9
(elektrik için izole edilmiş olan
8803 88.01 ve 88.02 pozisyonlarındaki hava taşıtlarının aksam ve parçaları 24,8 50,9 81,7
2902 Siklik hidrokarbonlar
50,4 105,6 78,8
6005 Çözgü tipi örgülü diğer mensucat
54,1 54,2 76,3
8528 Monitörler ve projektörler, televizyon alıcı cihazları
139,9 125,4 72,9
6302 Yatak çarşafı, masa örtüleri, tuvalet ve mutfak bezleri
62,9 52,0 70,9
Türkiye’n İtalya’dan gerçekleştirdiği ithalata bakıldığında diğer makine ve ulaşım araçları %30
pay ile ilk sırada yer alan ürün grubudur. Mineral yakıtlar ve mineral yağlar %16 pay ile ikinci
sırada yer alırken diğer tüketim malları da %9 paya sahip ürün grubudur.
Türkiye'nin İtalya'dan İthalatında Başlıca Ürünler ( Milyon Dolar)
Kaynak: TÜiK
GTİP ÜRÜNLER
2011 2012 2013
2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
1.974,0 2.675,3 1.742,1
8708 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar
547,6 433,0 504,5
Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar
3004
260,6 223,9 303,4
(dozlandırılmış)
8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar
272,2 247,1 254,0
Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya
7113
200,9 203,9 236,7
kıymetli metallerle kaplama metallerden)
Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde
2709
99,6 215,2 212,2
edilen yağlar)
Bulaşık, şişe vb yıkama ve kurutma makinaları, şişe, kutu çuval
8422
187,1 172,1 206,9
vb doldurma, etiketleme makinaları,
Borular, kazanlar, tanklar, depolar ve benzeri diğer kaplar için
8481
187,1 185,5 203,4
musluklar, valfler (vanalar) ve ben
Sıvılar için pompalar (ölçü tertibatı olsun olmasın) ve sıvı
8413
105,8 110,2 171,2
elevatörleri
Isı değişikliği yöntemi ile maddeleri işlemek için cihazlar,
8419
156,4 110,2 164,0
elektrikli olmayan şofbenler veya depol
Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >=
7208
198,0 195,8 154,2
600 mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanm
Sıkıştırmayla ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlar (dizel
8408
226,1 158,9 152,8
ve yarı dizel)
Kendine özgü bir fonksiyonu olan diğer makinalar ve mekanik
8479
247,2 171,7 148,3
cihazlar
88.01 ve 88.02 pozisyonlarındaki hava taşıtlarının aksam ve
parçaları
Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal
8703
edilmiş diğer motorlu taşıtlar (yarış
Hava veya vakum pompaları, hava veya diğer gaz
8414
kompresörleri, fanlar, aspiratörü olan havalandırmaya
Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı
8536
(anahtarlar, röleler, sigortalar, fişler, ku
3902 Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde)
Kaldırma, elleçleme, yükleme, boşaltma makinaları (asansörler,
8428
yürüyen merdivenler, konveyörler, tel
Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş
7306
profiller
8803
26,0 163,0 132,4
162,1 133,3 123,3
188,5 166,6 119,7
102,0
89,7 114,7
120,4 119,2 111,4
75,7
88,4 106,0
81,0
79,7 100,9
İki Ülke Arasındaki Anlaşma ve Protokoller
Türkiye-İtalya Arasındaki Ticari ve Ekonomik Anlaşma ve Protokoller
Kaynak: T.C. Roma Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği
Anlaşma Adı
Ekonomik, Endüstriyel ve Teknolojik İşbirliği Anlaşması
Ekonomik, Sanayi ve Teknik İşbirliği Karma Komisyonu VI. Dönem Mutabakat
Zaptı
Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması
İmza Tarihi
16.12.1976
14.12.1989
27.07.1990
22.03.1995
Türkiye-İTALYA Yatırım İlişkileri
Merkez Bankası verilerine göre, 2012 yılında İtalya’daki yerleşik kişilerin Türkiye’de
gerçekleştirdikleri doğrudan yabancı yatırım miktarı 178 milyon dolar olmuştur. 2011 Temmuz
ayı itibariyle 1954’ten beri Türkiye’de yatırım gerçekleştirmiş olan İtalyan firmalarının sayısı
985’tir. Türkiye’deki İtalyan yatırımcıların çoğu hizmet ve üretim sektörlerinde faaliyet
göstermektedir.Türkiye'deki İtalyan firmaların sanayi sektöründe ağırlıklı olarak gıda, hazır
giyim, kimyasal ürünler, elektrik-elektronik, makine imalatı, mobilya, demir-çelik, otomotivde;
hizmet sektöründe ise ticaret, turizm, haberleşme, bankacılık ve yatırım finansmanı üzerine
yoğunlaştıkları görülmektedir.
Türkiye’de kayıtlı şirketlerin İtalya’da yaklaşık 53 ortaklık veya iştiraki bulunmaktadır. Söz
konusu ortaklık ve iştiraklerin toplam sermaye stoku 176,3 milyon dolar seviyesindedir. Ayrıca,
özellikle Kuzey İtalya’da Türk vatandaşlarına ait çok sayıda işletme faaliyet göstermektedir.
Bununla birlikte, söz konusu işletmeler, diğer Avrupa ülkelerindeki işletmelere kıyasla daha
küçük ölçekli yapıdadır.
İtalya’nın önde gelen firmalarının Türkiye’de temsilcilikleri mevcuttur. Bunlar arasında bazı
önemli firmalar Telecom Italia Mobile (Avea), Fiat, Iveco, Chicco, Merloni, De Longhi, Magnetti
Marelli, Pirelli, Ermenogildo Zegna, Astaldi, Trevi, Caltagirone Group (Çimentaş), Banca Intesa,
Banca di Roma, Instituto Bancario, Assicurazioni Generali, Barilla Alimentare (Filiz Gıda),
Menarini International, Omron Electronics, Inelli Plastik, Scavolini, Veneta Cucina’dır.
İş Konseyi
Türk-İtalyan İş Konseyi 1990 yılında kurulmuştur. İş Konseyi faaliyetleri ortak toplantılar,
yatırım seminerleri ve bölgesel toplantılar çerçevesinde sürdürülmektedir. Ticari ilişkiler, ortak
yatırımlar, teknolojik işbirliği ve üçüncü ülkelerde işbirliğinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. İki
ülkenin KOBİ’leri arasında işbirliğinin geliştirilmesi potansiyeli mevcuttur. Bu nedenle İtalya ve
Türkiye’de bölgesel ve sektörel işbirliği toplantılarına İş Konseyi çalışmalarında ağırlık
verilmekte ve her iki ülkede ilgi kuruluşlar ile işbirliği yapılmaktadır. Ayrıca, İtalya’nın
Türkiye’deki yatırımlarının artırılması ve GAP bölgesindeki işbirliği olanaklarının
değerlendirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.
İşbirliği İmkanları
Türkiye’nin AB üyeliğini destekleyen ülkelerin başında gelen İtalya, Türkiye'nin Almanya ve
Rusya’dan sonraki en büyük üçüncü ticaret ortağıdır. İtalya, aynı zamanda Türkiye’deki en
büyük beşinci yabancı yatırımcı konumunda bulunmaktadır.
Türkiye ve İtalya arasındaki ticari ve ekonomik ilişkiler son yıllarda hızla gelişmektedir. İtalyan
Ticaret Odası’ndan yapılan açıklamalara göre, Türkiye İtalya için Çin, Rusya veya Brezilya'dan
çok daha önemli bir yatırım ve ticaret ortağı durumundadır. Bunun başlıca nedenleri arasında
Türkiye’nin İtalya’ya yakın olması ve komşu olduğu pazarlara girebilmek için önemli bir merkez
oluşturmasıdır.
Avrupa Birliği’nin en gelişmiş ekonomileri arasında yer alan İtalya ile Türkiye arasındaki ilişkiler
birbirini tamamlar niteliktedir. Tekstil-konfeksiyon, deri, makine imalat, gıda işleme ve kimya
sektörleri İtalyan firmalarının işbirliğine son derece açıktır. Bu sektörlerin yanı sıra ambalaj,
madencilik, mobilya, otomotiv yan sanayi, elektronik, güvenlik sistemleri, mücevherat,
haberleşme, mühendislik, lojistik, metal işleme, gemi inşa, enerji, ulaştırma, çevre projeleri,
savunma sanayi, sağlık, finansal hizmetler ve turizm sektörleri de işbirliği potansiyeline sahiptir.
http://www.euractiv.com.tr
İki ülke arasındaki işbirliği imkânları karşılıklı temaslar yoluyla gelişmektedir. Bu çerçevede, 1822 Ekim 2009 tarihlerinde İtalya Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği’nden bir heyet ülkemize
gelerek İstanbul ve Ankara’da çeşitli temaslarda bulunmuştur.
Yine bölge ülkeleri arasındaki ticareti ve işbirliğini geliştirmek amacıyla 25-26 Şubat 2010
tarihlerinde Roma’da Akdeniz Ekonomi Forumu’nun ikincisi düzenlenmiştir.
Mutfak ve banyo mobilyası konusunda, Veneta Cucina, Oikas, Scavolini gibi Türkiye’deki
varlıklarını mümessillik veya doğrudan satış yoluyla sürdüren İtalya’nın önde gelen banyo ve
mobilya üreticileri, Türkiye’ye sadece pazar olarak bakmaktansa burada Türk ortaklarla
ihracata dayalı üretim yaparak Çin’in rekabetini aşmayı, komşu ülkelerde (Rusya, Kafkas
Ülkeleri, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Orta Doğu) müteahhitlik ve konut inşaatına paralel olarak
artmakta olan mobilya talebini karşılamayı, pazardaki yerlerini korumayı ve talebi artan
mobilya pazarından daha fazla pay almayı hedeflemektedirler.
Mobilya sektöründe diğer bir işbirliği alanı, mobilya yan sanayinde oluşturulabilecek
imkânlardır. Türkiye’de mobilya sektörünün en önemli sorunlarından biri, her üreticinin
doğrudan tüketiciye ulaşmak isteği ile nihai ürün imal etmek arzusu nedeniyle gerekli yan
sanayinin oluşmamasıdır. Ardeco, Artesi, Dierre gibi İtalya’nın önde gelen dolap ve kapı
sistemleri, banyo dolap sistemleri varlıklarını mümessillik yoluyla sürdürmektedir. Mobilya
sektörünün öne çıkan üreticilerinin markalaşma yatırımını yapmış satış ve dağıtım uzmanlığı
olan İtalyan firmalarıyla yan sanayi alanında yapacağı ortak yatırımlar sektörü uluslararası
pazarda daha rekabetçi duruma getirebilecektir. Söz konusu işbirliğinin gerçekleşmesi
durumunda yurtiçi kalitemizin yanı sıra ihracat imkanlarımızın da gelişmesi mümkündür.
Bir diğer işbirliği alanı da konut inşaatı ve yeni yatırımlara paralel artış gösteren mermer
sektörüdür. Mobilya talebinin artışı için sözü geçen faktörler mermer sektörü için de geçerlidir.
İtalya Türkiye’den blok halinde mermer ithal ederek işlenmiş ürünleri ihraç etmektedir. Bu
kapsamda, Türkiye’de mermer işlemesine yönelik yapacakları yatırımlarla komşu ülke
pazarlarından daha fazla pay almak istemektedirler.
Ayakkabı sektöründe İtalya, Çin’in uluslararası pazarda hızla artan rekabetin ve avronun
değerinin artmasına paralel olarak dünya pazarında hızla pay kaybetmektedir. İtalya bu
tehditlere paralel olarak dünyada tasarım, üretim ve ihracatında söz sahibi oldukları ayakkabı
sektöründeki mevcut durumlarını koruyabilmek amacıyla üretimlerini Türkiye’de ayakkabı
sektörünün yoğunlaştığı İstanbul, Bursa, İzmir, Manisa, Denizli, Konya, Ankara, Kayseri, Isparta,
Hatay, Gaziantep, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Malatya, Trabzon ve Samsun yörelerine
kaydırmak konusunda eğilimlidirler.
Gıda alanında ise, Türkiye, İtalyan firmalar açısından geniş iş fırsatları sunmaktadır. Özellikle
Amerika, AB ülkeleri ve Uzak Doğu ülkelerinde pazarı üretim, tüketim ve ticaret hacmi
bakımından hızla artmakta olan organik tarım ve hayvancılık ürünleri ticaret hacmi bakımından
hızla artmakta olan organik tarıma geçiş için gerekli olan faktörlere en iyi cevap verebilen
ülkelerden biridir. Türkiye organik tarım alanında dünya üretiminde ve ihracatında söz sahibi
olduğu fındık, incir, üzüm, zeytinyağı, pamuk gibi ürünlerini dış pazarlarca talep edilen
miktarlarda üretmekte ve ihracata dayalı sözleşmeli yetiştiricilik sistemini benimsemektedir.
Türkiye`nin en büyük yatırımlarından biri olan GAP Projesine İtalyan firmaları büyük ilgi
göstermektedir. 2009 Nisan ayında Milano`da GAP İdaresi Başkanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı
ve Tarım Bakanlığı yetkilileri ile ikili görüşmelerde bulunan birçok firma arasında GAP bölgesine
yatırım yapmaları konusunda görüş birliğine varılmıştır. Firmalar yenilenebilir enerji,
mühendislik, bitki yetiştiriciliği, sanayi, inşaat ve turizm alanlarında yatırım yapmayı
amaçlamaktadır.
Kaynak: Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, İtalya Ülke Bülteni