Deri ve Eklerinin Kandida İnfeksiyonları

DERININ KANDIDA
ENFEKSIYONLARI
Dr. Gülsüm Gençoğlan
Celal Bayar Üniversitesi Dermatoloji A. D.
SINIFLAMA
Yüzeysel mikozlar
Pitriyazis versikolor
Derin mikozlar
Tinea nigra
Sporotrikoz
Siyah ve beyaz piedra
Miçetoma
Kutanöz mikozlar
Kromoblastomikoz
Dermatofitozlar
Feohifomikoz
Trikofiton
Mikrosporum
Epidermofiton
Kandidozlar
Diğer küflere bağlı infeksiyonlar
Lobomikoz
Rinosporidoz
Subkutan zigomikoz
KANDIDIAZIS
Oral kandidiazis




Akut pseudomembranöz kandidiazis
Akut atrofik kandidiazis
Kronik atrofik kandidiazis
Anguler keilitis (perleş)
Kutanöz kandidiazis




İntertrigo
Erosio interdigitalis
Kandidal paronişi
Onikomikoz
Vajinal kandidiazis
Dissemine kandidiazis
Balanit ve balanopostit
Kronik mukokutanöz kandidiazis
Perianal kandidiazis
PREDISPOZAN FAKTÖRLER
Mekanik faktörler
Travma (yanık, abrazyon)
Lokal oklüzyon/maserasyon
Diş protezi
Sıkı, sentetik giysiler
Obezite
Beslenme faktörleri
Avitaminoz
Demir eksikliği
Malnutrisyon
Fizyolojik durumlar
Gebelik
Mensturasyon
İleri yaş
Sistemik hastalıklar
Down sendromu
Akrodermatitis enteropatika
Endokrinopatiler (diabet)
Üremi
Malignensi (timoma, hematolojik)
İmmun yetmezlik
İatrojenik nedenler
İV kateter
Radyoterapi
İlaçlar
İmmunsupressif
Kortikosteroid
Geniş spekturumlu antibiyotikler
Oral kontraseptif
Tranklizan…
PSEUDOMEMBRANÖZ
KANDIDIAZIS
En sık form
Oral mukozaya gevşek şekilde yapışmış beyaz membranlar
Kaldırıldığında mukoza parlak eritemli olup bazen kanar
Lezyonlar toplu iğne başı büyüklüğünde başlar
İlerlediğinde beyaz bir örtü halini alır
Tipik olarak ağızda koku yoktur
1 ayda kendini sınırlar
Bebekler ve immun yetmezlikte tedavi edilmeli
AYIRICI TANI
Lökoplaki
Oral liken planus
Herpetik gingivostomatit
Pemfigus vulgaris
Eritema multiforme
Salisilat toksisitesi
Kemoterapiye bağlı mukozit
AKUT ATROFIK KANDIDIAZIS
Geniş spekturumlu antibiyotik veya inhalan tedavi görenlerde
Oral mukozanın heryerinde özellikle dil dorsali ve damak
Eritemli ağrulı lezyonlarla karekterize
Dilin papillalarında silinme, mukozada atrofi
Ağızda yanma hissi en belirgin yakınma
TEDAVI
İnfantil dönemde nistatin gargaralar
Erişkinde (nistatin / bikarbonatlı) gargara
Flukonazol 50-200mg/gün
Itrakonazol 100-200mg/gün
1-2 hf
İmmun supressif hastalarda uzun süreli yüksek doz antifungal
(flukonazol, ıtrakonazol, amfoterisin-B)
ANGULER KEILITIS
Alt ve üst dudağın birleşme yerlerinde
çatlaklar, eritem, maserasyon, erozyon
Demir ve riboflavin eksikliği
Dudak yalama alışkanlığı, uygunsuz diş protezi, anatomik dil büyüklüğü,
kötü oral hijyen, maloklüzyon,
Tükrüğün irritan etkisiyle maserasyon ve irritan dermatid
kandida eklenir
Kırmızı atrofik plaklardan oluşan eritematöz tip daha çok HIV (+)
AYIRICI TANI
Perioral dermatit
Kontak dermatit
Tedavi: antifungal kremler / antifungal+kortikosteroid kremler
habitüel nedenler ortadan kaldırılmazsa sık nüks
INTERTRIGO
Kıvrım yerlerini tutan kandida enfeksiyonu
Parmak araları, meme, koltuk altı kasıklar ve peri anal bölge gibi…
Klinik
Tutulan alan keskin kenarlı, nemli, kırmızı ve masere plaklar
Skuam pek görülmez
Lezyon periferinde kandida enfeksiyonu için tipik olan satellit
eritemli papül ve püstüller
Kaşıntı ve yanma
Ayırıcı Tanı: Haily-Haily hast, seboreik dermatit, invers psoriasis
TEDAVI
Tipik klinik yerleşimle tanı
Sık tekrarlayanlarda HIV serolojisi, GTT
Permanganat silme günde 2 kez
Topikal imidazol ve nistatin içeren kremler
Mikonazol pudra
Sprey formdaki antifungaller kullanılmamalı
Yaygın olanlarda ıtrakonazol 200mg/gün
flukonazol 150mg/hf
2hf
KANDIDAL BALANOPOSTIT
İleri yaş, diyabet
Partnerde enfeksiyon
Diğer tip balanitler
Topikal kortikosteroid
Diğer immun sup.
Tanı: klinik ile
Bayaz- sarı püstüller
Kolleteral skuamlı eritematöz makul
Beyaz plaklar
Atrofik
Tanı mikolojik olarak desteklenmeli
Tedavi
Topikal antifungallerle hızlı yanıt
Partner öyküsü / tedavisi
Dirençli vakalarda flukonazol 150mg/hf
Sık tekrarlayanlarda
HIV serolojisi
Glukoz tolerans testi
2 hf
GRANULOMATÖZ KANDIDA
Uygun olmayan topikal tedaviler
Topikal steroid kullanımı
Uzun süre tedavisiz kalma
Granülomatöz lezyonlar
Sistemik ve topikal antifungaller
EROSIO INTERDIGITALIS
Eli suya sık maruz kalan
Parmak araları iyi açılmayan
Diabet, Pleji, dupytren kontraktürü, obesite
Tanı: klinik ile
Eritem maserasyon, desquamasyon
Genellikle ekzema tanısıyla topikal steroid…
TEDAVİ
Maserasyonun belirgin olduğu hastalarda
permanganat banyo, topikal nistatin ve imidazol kremler
ya da Mikonazol pudra
Maserasyon yoksa sprey formları daha pratik
Sistemik tedavi genellikle gerekli değil
Flukonazol, ıtrakonazol 2 hf
ONIKOMIKOZ
TIRNAK KANDIDIAZISI
Distrofik tırnakların %50’si onikomikoz
Onikomikozların %20’si kandida
El tırnakları + paronişi
Elleri sık suya maruz kalan
(kadınlar, balıkçı, temizlik personeli..)
Periungual alanda deride
eritem, ödem, tırnak tutulumu
Bakteriyel paronişilerin aksine pü birikimi
Kronik tırnakta sırtlanma ve yeşil-kahve renk
TOTAL DISTROFI
TANI
•Direk bakı
•Kültür
•Biopsi
•Hızlı tanı (24-48 s)
•Lameller arasında hif ve sporlar
•Tip tayini 
Reisberger et al. Histopathological diagnosis of
onychomycosis by periodic acid–Schiff-stained
nail clippings. Br J Dermatol 2003; 148: 749–54
TEDAVI
Topikal:
Distal tutulumların başlangıç evresi ve yüzeyel tipte yeterli
Tırnak solüsyonu
Mekanik temizleme
Pomad borique%5
Cerrahi:
Tırnak çekimi tek- onikolitik ise
Sistemik
Itrakonazol: ayda bir hafta 2x200 mg/g,
Flukonazol:150 mg/hft,
1 aylık kür
DISSEMINE KANDIDIAZIS
İmmunsüprese hastaların “uzun yaşamaları”
sonucu insidansı artmakta
Genel durumu kötü, yenidoğan, yaşlı hasta
Giriş yeri genelde GİS mukozası, İV kateter
(mukozit, kemoterapi…)
Kan kültürleri genelde negatif
Ateş, miyalji, multiple organ tutulumu
Deri lezyonları erken tanıda önemli ipucu
Gövde ve ekstremitelerde çok sayıda
0,5-1cm çapında eritemli papül,
bazıları hemorajik püstüller
İlaç erüpsiyonu ile karışıyor….
Püstüllerden direk bakı….
KRONIK MUKOKUTANÖZ
KANDIDIAZIS
Kandidal enfeksiyonlara karşı immun
dirençte bozukluk
OD, OR, sporadik formları içeren çok
sayıda klinik sendrom
mukoza, deri, tırnak multipl tutulumla
giden kronik tedaviye dirençli kandida
enf. ile karakterize (…)
Özgün tanı yöntemi yok
Antifungal tedavi uzun süre uygulanır
Klinik
sendrom
Kalıtım
Başlangıç
Yaşı
Lezyon
dağılımı
Endokrin
anomali
İlişkili bulgular Ek
sorunlar
Kronik oral
kandidiazis
Sporadik
Her yaşta
Oral mukoza,
perleş (+)
Deri, tırnak (-)
Yok
Özofajit
Gingivitis
Stomatitis
Kronik
kandidiazis+
endokrinopati
OR
Çocukluk
çağı
Mukozalar,
deri, tırnak
Hipoadrenalism
Hipotiroidism
Hipoparatiroidism
Poliendokrinopati
Total alopesi
Vitiligo
Kr. Hepatit
Pernisyöz anemi
_
Kr kandidiazis OR
Çocukluk
çağı
Mukoza, tırnak
Deri (az)
Yok
Blefarit, özofajit
larenjit
_
Kr kandidiazis OD
Çocukluk
çağı
Mukoza, tırnak
Deri (az)
Yok
Dermatofitozis
Diş kaybı
Rekürr. viral enf
_
Kr lokalize
mukokutanöz
kandidiazis
Sporadik
Çocukluk
çağı
Mukozalar,
deri, tırnak
Nadir
Pulmoner enf.
Özofajit
Hiper
keratotik
plak,
granulom
Kr diffüz
kandidiazis
OR
Çocukluk
çağı
Mukozalar,
deri, tırnak
Yok
_
Eritemli
serpiginöz
lezyonlar
Kr diffüz
kandidiazis
OR
Adolesan
Mukozalar,
deri, tırnak
Yok
Sık AB kullanımı _
Kr.kandidiazis
+ timoma
Sporadik
Adult
Mukozalar,
deri, tırnak
Yok
Timoma,
miyastenia
timomanın
ilk bulgusu
DIAPER DERMATITI
Epidermis mikroorganizmaların deriye invazyonunu önleyen primer bariyer
Epidermal bariyer fonksiyonu yapısal faktörler yanında mikrobiyal flora ile de ilişkili
Diyaper bölgenin nemli ve ılık olması
İdrar ve feçesle kirlenmesi deri pH’sını ve florayı uygun
Çoğu olguda geniş spektrumlu antibiyotik kullanım öyküsü
İntestinal sistemde kandida taşıyıcılığı
Çocuklardaki kutanöz kandidiyazislerin çoğu bez bölgesinde
Benign olmakla birlikte, rekürrensler göstermesi sebebiyle önemli bir sağlık sorunu
TEDAVI
•Topikal antifungal ajanlar her bez değiştirmede veya günde 4 kere
•
(nistatin, mikonazol, klotrimazol, ketokonazol gibi)
•Losyon ve krem formları irrite deride yanmaya sebep olabileceğinden, merhemler
•İnflamasyon şiddetli ise kortikosteroid ve antifungal kombinasyonu
•Antifungalin üzerine kalınca çinko oksitli ya da epitelizan pomad
•Antifungal etkili pudralar nemli alana uygulandıklarında katılaşarak, hareket sırasında
sürtünme etkisiyle erozyon
•Fungal id reaksiyonu antifungal tedavidan sonra geriler veya zayıf steroidler
•Diyaper kandidiyaziste rekürrensler sık
•
Gastrointestinal kolonizasyon düşünülüyorsa oral antikandidal preparatlar
•Sık bez değiştirmek ve bariyer kremler kullanmak
SONUÇ….
Kandidalar derinin normal florasında
Sıcaklık
Nemlilik
Kapalı kalma
Epitel bariyer fonksiyonunda bozulma
Topikal ve sistemik tedavilere rağmen sık nüks
Kıvrım yerlerinin kurutulması
Epidermal bariyer fonksiyonunun sağlanması