Press for Freedom Özgürlük için Basın

Transkript

Press for Freedom Özgürlük için Basın
Press for Freedom
Özgürlük için Basın
Özgürlük için Basın projesi:
“Özgürlük için Basın” projesi genel anlamda ifade ve basın özgürlüğü için yeni bir platform kurmayı, karar
alma süreçlerini etkileyen medya personelinin, sivil toplum yapısının kapasitesini artırmayı ve böylece demokrasi, insan
hakları ve hukukun üstünlüğü konularındaki kamuoyu tartışmalarına katılan daha dinamik bir sivil toplum yaratmayı
amaçlamaktadır.
Proje kapsamında gazetecilerden, avukatlardan, STK çalışanlarından, akademisyenlerden oluşan, medyanın
bağımsızlığına, insan hakları, sosyal içerme, ifade özgürlüğü, demokratikleşme konularına öncelik veren, Avrupa
Birliği’nin temel değerlerine bağlı bir “İfade Özgürlüğü ve Basın Etiği Daimi Komitesi” kurulmuştur. Daimi Komite,
bir ulusal ve yedi bölgesel komiteden oluşmaktadır. Komitelerde yer alan avukatlar, ihlal bildirimleri için gerekli
durumlarda ücretsiz hukuki danışmanlık hizmeti verecektir. İhlale uğrayanlar, ücretsiz 0800 314 00 30 numaralı telefon
numarasından ve internet sitesindeki ihlal bildirimi sayfasından başvuruda bulunabilirler.
İfade Özgürlüğü ve Basın Etiği Daimi Komitesi, proje boyunca Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğü
konusundaki son durumu özetleyen raporlar hazırlayacak ve bu raporlar web sitesinde düzenli olarak yayımlanacaktır.
Proje kapsamında mesleki etik; basın ve ifade özgürlüğü; yazılı, elektronik ve görsel-işitsel medya ve
karşılaşılan tehlikeler; sosyal medya; sosyal güvenlik eğitimi; zaman yönetimi eğitimi olmak üzere mesleki eğitimler
verilecektir.
Projenin birinci yılının sonunda hazırlanan raporlarının tartışılacağı, genel katılıma açık ulusal bir konferans
organize edilecektir. Konferansta paneller ve atölye çalışmaları düzenlenecektir.
Projenin kapanış etkinliği olarak ise ikinci yılın sonunda daha geniş katılımlı bir ulusal konferans düzenlenecek,
birinci konferansta olduğu gibi ikinci yılın sonundaki raporlar tartışılacaktır.
Proje 1 Ocak 2014 tarihinde başlamış olup, 1 Ocak 2016 tarihinde sona erecektir.
-2-
“Özgürlük için Basın”
Mart - Eylül 2014, ifade ve basın
özgürlüğü ihlalleri raporu
-3-
İçindekiler
“Özgürlük için Basın” Mart - Eylül 2014, ifade ve basın özgürlüğü ihlalleri raporu .......... 3
Çalışmaya Dayanak Olan Yasal Metinler ............................................................................................ 5
1- Uluslararası Düzenlemeler ............................................................................................................................................5
2- İç Hukuk Metinleri .............................................................................................................................................................6
Giriş ................................................................................................................................................................. 9
Mart 2014 ................................................................................................................................................................. 10
Nisan 2014 ............................................................................................................................................................... 10
Mayıs 2014 ............................................................................................................................................................... 11
Haziran 2014 ........................................................................................................................................................... 12
Temmuz 2014 ......................................................................................................................................................... 13
Ağustos 2014 ........................................................................................................................................................... 14
Eylül 2014................................................................................................................................................................. 15
Hak ihlalleri kronolojisi ......................................................................................................................... 17
İfade Özgürlüğüne Müdahale............................................................................................................................ 17
İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskılar............................................................................................. 26
Sosyal Medya Erişim Yasağı .............................................................................................................................. 53
RTÜK Cezaları ......................................................................................................................................................... 61
Özgürlük İhlallerine Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler .............................................................. 74
Olumlu Gelişmeler................................................................................................................................................. 85
Diğer Gelişmeler..................................................................................................................................................... 91
Son Söz .......................................................................................................................................................... 94
Basın ve ifade özgürlüğü..................................................................................................................................... 96
i. Türk Ceza Kanunu ve Terörle Mücadele Yasası’ndaki hükümler: ......................................................... 96
ii. Ceza Muhakemesi Kanunu’nda değişiklik teklifi: ......................................................................................... 96
iii. Hakaret suçlarında hapis cezası: ........................................................................................................................ 96
iv. Can güvenliği: .............................................................................................................................................................. 96
Sansür ve oto-sansür............................................................................................................................................ 97
Tekelleşme ve sendikasızlaştırma .................................................................................................................. 97
İş yasalarında yapılmak istenen değişiklikler ........................................................................................... 97
Kıdem tazminatı ..................................................................................................................................................... 97
Denetim ..................................................................................................................................................................... 98
Sonuç ............................................................................................................................................................. 98
-4-
Çalışmaya Dayanak Olan Yasal Metinler
Bu çalışma Gazeteciler Cemiyeti’nin, Avrupa Birliği’nin desteği ile 2014-2015 yıllarında gerçekleştireceği
“Özgürlük İçin Basın” projesinin Mart - Eylül dönemi raporlarının birleştirilmiş halidir.
İki yıl sürecek Özgürlük İçin Basın projesinin iki temel amacı vardır:
 Türkiye’de düşünce ve ifade özgürlüğü ile iletişim etik kurallarının uygulanmasında karşılaşılan sorunları
belirlenmek;
 Yurttaşların bilgi edinme hakkı önündeki engelleri saptamak.
Yapılacak çalışmalarda iki önemli hedef gözetilecektir:

Yurttaşlara tam, eksiksiz, güvenilir ve anlaşılır bilgi sağlayacak iletişim ortamının kurulmasına,

Gazetecilerin güvenli çalışma ortamına sahip olabilmeleri için alınabilecek önlemlerin belirlenmesine
katkıda bulunmak.
Raporumuzda konu edilen tüm veriler ve iddialar arşivlendi, ayrıca metin içerisinde dipnot olarak verildi.
Çalışmanın iki temel dayanağı vardır. İlki, Türkiye’nin kabul ettiği ulusal ve uluslararası yasal düzenlemeler.
İkincisi kitle iletişim araçlarında yer alan haberler. Rapor, düşünce ve ifade özgürlüğüne ilişkin ihlalleri bu iki temel
üzerinde değerlendirdi.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasa’nın 90. maddesinin “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar
kanun hükmündedir. Bunlar hakkında anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. (Ek cümle:
7/5/2004-5170/7 md.) Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşmalarla
kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma
hükümleri esas alınır” hükmü nedeniyle yasal düzenlemeler konusunda öncelikle uluslararası metinlere başvuruldu.
1- Uluslararası Düzenlemeler
Türkiye taraf olduğu çok sayıda uluslararası anlaşmalarla özgürlükler konusunda evrensel ilkelere uymayı kabul
etti. Sıralamak gerekirse:
A. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (1948)
 Herkesin kanaat ve ifade özgürlüğüne hakkı vardır; bu hak, müdahale olmaksızın kanaat taşıma ve
herhangi bir yoldan ve ülke sınırlarını gözetmeksizin bilgi ve fikirlere ulaşmaya çalışma, onları edinme
ve yayma serbestliğini de kapsar (madde 19).
 Herkes, barış içinde toplanma ve örgütlenme hakkına sahiptir. Hiç kimse, bir örgüte üye olmaya
zorlanamaz (madde 20).
B. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (1950)
 Herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmasına saygı gösterilmesi hakkına sahiptir. Bu hakkın
kullanılmasına bir kamu makamının müdahalesi, ancak müdahalenin yasayla öngörülmüş ve demokratik
bir toplumda ulusal güvenlik, kamu güvenliği, ülkenin ekonomik refahı, düzenin korunması, suç
işlenmesinin önlenmesi, sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için
gerekli bir tedbir olması durumunda söz konusu olabilir. (madde 8).
 Herkes düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne sahiptir; bu hak, din veya inanç değiştirme özgürlüğü ile tek
başına veya topluca, kamuya açık veya kapalı ibadet, öğretim, uygulama ve ayin yapmak suretiyle
dinini veya inancını açıklama özgürlüğünü de içerir. Din veya inancını açıklama özgürlüğü, sadece
yasayla öngörülen ve demokratik bir toplumda kamu güvenliğinin, kamu düzeninin, genel sağlık veya
ahlakın ya da başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için gerekli sınırlamalara tabi tutulabilir
(madde 9).
 Herkes ifade özgürlüğü hakkına sahiptir. Bu hak, kamu makamlarının müdahalesi olmaksızın ve ülke
sınırları gözetilmeksizin, kanaat özgürlüğünü ve haber ve görüş alma ve de verme özgürlüğünü de
kapsar. Bu madde, Devletlerin radyo, televizyon ve sinema işletmelerini bir izin rejimine tabi
tutmalarına engel değildir (madde 10).
Bunların yanı sıra Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları da Türkiye’yi
ilgilendiren ve uyulması gereken kararlardır.
-5-
2- İç Hukuk Metinleri
A. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
 Herkes, haberleşme hürriyetine sahiptir. Haberleşmenin gizliliği esastır (madde 22).
 Herkes, düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir. Her ne sebep ve amaçla olursa olsun kimse, düşünce ve
kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; düşünce ve kanaatleri sebebiyle kınanamaz ve suçlanamaz (madde
25).
 Herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak
açıklama ve yayma hakkına sahiptir. Bu hürriyet resmî makamların müdahalesi olmaksızın haber veya
fikir almak ya da vermek serbestliğini de kapsar. Bu fıkra hükmü, radyo, televizyon, sinema veya
benzeri yollarla yapılan yayımların izin sistemine bağlanmasına engel değildir (madde 26).
 Basın hürdür, sansür edilemez. Basımevi kurmak izin alma ve malî teminat yatırma şartına bağlanamaz.
Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirleri alır (madde 28).
 Süreli veya süresiz yayın önceden izin alma ve malî teminat yatırma şartına bağlanamaz. Süreli yayın
çıkarabilmek için kanunun gösterdiği bilgi ve belgelerin, kanunda belirtilen yetkili mercie verilmesi
yeterlidir. Bu bilgi ve belgelerin kanuna aykırılığının tespiti halinde yetkili merci, yayının durdurulması
için mahkemeye başvurur. Süreli yayınların çıkarılması, yayım şartları, malî kaynakları ve gazetecilik
mesleği ile ilgili esaslar kanunla düzenlenir. Kanun, haber, düşünce ve kanaatlerin serbestçe
yayımlanmasını engelleyici veya zorlaştırıcı siyasal, ekonomik, malî ve teknik şartlar koyamaz. Süreli
yayınlar, Devletin ve diğer kamu tüzelkişilerinin veya bunlara bağlı kurumların araç ve imkânlarından
eşitlik esasına göre yararlanır (madde 29).
 Kanuna uygun şekilde basın işletmesi olarak kurulan basımevi ve eklentileri ile basın araçları, suç aleti
olduğu gerekçesiyle zapt ve müsadere edilemez veya işletilmekten alıkonulamaz (madde 30).
 Kişiler ve siyasî partiler, kamu tüzelkişilerinin elindeki basın dışı kitle haberleşme ve yayım
araçlarından yararlanma hakkına sahiptir. Bu yararlanmanın şartları ve usulleri kanunla düzenlenir.
Kanun, millî güvenlik, kamu düzeni, genel ahlâk ve sağlığın korunması sebepleri dışında, halkın bu
araçlarla haber almasını, düşünce ve kanaatlere ulaşmasını ve kamuoyunun serbestçe oluşmasını
engelleyici kayıtlar koyamaz (madde 31).
 Düzeltme ve cevap hakkı, ancak kişilerin haysiyet ve şereflerine dokunulması veya kendileriyle ilgili
gerçeğe aykırı yayınlar yapılması hallerinde tanınır ve kanunla düzenlenir. Düzeltme ve cevap
yayımlanmazsa, yayımlanmasının gerekip gerekmediğine hâkim tarafından ilgilinin müracaat tarihinden
itibaren en geç yedi gün içerisinde karar verilir (madde 32).
 Herkes, önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma hürriyetine
sahiptir. Hiç kimse bir derneğe üye olmaya ve dernekte üye kalmaya zorlanamaz (madde 33).
 Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına
sahiptir (madde 34).
B. Basın Yasası
 Basın özgürdür. Bu özgürlük; bilgi edinme, yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını
içerir (madde 39).
 Kanuna uygun olarak basılmış eserleri, bunların yayımını veya dağıtımını veya satışını önlemek
amacıyla tahrip eden veya bozan kimse, fiili daha ağır bir suç teşkil etmediği takdirde, bir yıla kadar
hapis ve bir milyar liradan beş milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Kanunun aradığı
şartlara uyulmasına rağmen süreli ve süresiz yayınların basılmasını, yayımını, dağıtımını veya satışını
şiddet veya tehditle engelleyen kimse, fiili daha ağır bir suç teşkil etmediği takdirde, iki yıla kadar hapis
ve iki milyar liradan on milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır (madde 22).
 Süreli yayınların dağıtımını yapan kişiler, kendilerinden dağıtımı istenen yayınları, dağıtımını yaptıkları
diğer yayınlar için aldıkları satış fiyatı, tiraj ve sayfa sayısına göre belirlenen dağıtım ücretini
aşmayacak bir bedel karşılığında, dağıtmakla yükümlüdürler (madde 23).
 Bir süreli yayında yayımlanmış haber, yazı ve resimleri kaynak göstermeksizin yeniden yayımlayanlar
beş milyar liradan on milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar (madde 24).
-6-
 Soruşturma için sübut vasıtası olarak her türlü basılmış eserin en fazla üç adedine Cumhuriyet savcısı,
gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kolluk el koyabilir (madde 25).
C. İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla
mücadele edilmesi hakkındaki kanun:
Madde 8- (1) İnternet ortamında yapılan ve içeriği aşağıdaki suçları oluşturduğu hususunda yeterli şüphe sebebi
bulunan yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesine karar verilir:
a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan;
 1) İntihara yönlendirme (madde 84),
 2) Çocukların cinsel istismarı (madde 103, birinci fıkra),
 3) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma (madde 190),
 4) Sağlık için tehlikeli madde temini (madde 194),
 5) Müstehcenlik (madde 226),
 6) Fuhuş (madde 227),
 7) Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama (madde 228),
suçları.
b) 25/7/1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda yer alan suçlar.
 (2) Erişimin engellenmesi kararı, soruşturma evresinde hâkim, kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından verilir. Soruşturma evresinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı tarafından da erişimin engellenmesine karar verilebilir. Bu durumda Cumhuriyet savcısı kararını yirmi dört
saat içinde hâkimin onayına sunar ve hâkim, kararını en geç yirmi dört saat içinde verir. Bu süre içinde
kararın onaylanmaması halinde tedbir, Cumhuriyet savcısı tarafından derhal kaldırılır. (Ek cümle:
6/2/2014-6518/92md.) Erişimin engellenmesi kararı, amacı gerçekleştirecek nitelikte görülürse belirli
bir süreyle sınırlı olarak da verilebilir. Koruma tedbiri olarak verilen erişimin engellenmesine ilişkin karara 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilir.
 (3) Hâkim, mahkeme veya Cumhuriyet savcısı tarafından verilen erişimin engellenmesi kararının birer
örneği, gereği yapılmak üzere Başkanlığa gönderilir.
 (4) İçeriği birinci fıkrada belirtilen suçları oluşturan yayınların içerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunması halinde veya içerik veya yer sağlayıcısı yurt içinde bulunsa bile, içeriği birinci fıkranın (a)
bendinin (2) ve (5) ve (6) numaralı alt bentlerinde yazılı suçları oluşturan yayınlara ilişkin olarak erişimin engellenmesi kararı re’sen Başkanlık tarafından verilir. Bu karar, erişim sağlayıcısına bildirilerek
gereğinin yerine getirilmesi istenir.
 (5) Erişimin engellenmesi kararının gereği, derhal ve en geç kararın bildirilmesi anından itibaren yirmi
dört saat içinde yerine getirilir.
 (6) Başkanlık tarafından verilen erişimin engellenmesi kararının konusunu oluşturan yayını yapanların
kimliklerinin belirlenmesi halinde, Başkanlık tarafından, Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda
bulunulur.
 (7) Soruşturma sonucunda kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi halinde, erişimin engellenmesi
kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. Bu durumda Cumhuriyet savcısı, kovuşturmaya yer olmadığı kararının bir örneğini Başkanlığa gönderir.
 (8) Kovuşturma evresinde beraat kararı verilmesi halinde, erişimin engellenmesi kararı kendiliğinden
hükümsüz kalır. Bu durumda mahkemece beraat kararının bir örneği Başkanlığa gönderilir.
 (9) Konusu birinci fıkrada sayılan suçları oluşturan içeriğin yayından çıkarılması halinde; erişimin engellenmesi kararı, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde mahkeme tarafından
kaldırılır.
 (10) Koruma tedbiri olarak verilen erişimin engellenmesi kararının gereğini yerine getirmeyen yer veya
erişim sağlayıcılarının sorumluları, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde,
beş yüz günden üç bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. (2)
 (11) İdarî tedbir olarak verilen erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmemesi halinde, Başkanlık
tarafından erişim sağlayıcısına, on bin Yeni Türk Lirasından yüz bin Yeni Türk Lirasına kadar idarî pa-7-
ra cezası verilir. İdarî para cezasının verildiği andan itibaren yirmi dört saat içinde kararın yerine getirilmemesi halinde ise Başkanlığın talebi üzerine Kurum tarafından yetkilendirmenin iptaline karar verilebilir.
 (12) Bu kanunda tanımlanan kabahatler dolayısıyla Başkanlık veya Kurum tarafından verilen idari para
cezalarına ilişkin kararlara karşı, 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu
hükümlerine göre kanun yoluna başvurulabilir.
 (13) (Ek. 5/11/2008-5809/67 md.) İşlemlerin yürütülmesi için Başkanlığa gönderilen hâkim ve
mahkeme kararlarına 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre
Başkanlıkça itiraz edilebilir.
 (14) (Ek: 12/7/2013-6495/47 md.) 14/3/2007 tarihli ve 5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan
Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç)
bendinde tanımlanan kurum ve kuruluşlar, kendi görev alanına giren suçların internet ortamında
işlendiğini tespit etmeleri halinde, bu yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesi kararı alabilirler.
Erişimin engellenmesi kararları uygulanmak üzere Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına gönderilir.
Madde 9- (Ek:6/2/2014-6518-93 md.)
 (1) İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden
gerçek ve tüzel kişiler ile kurum ve kuruluşlar, içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması hâlinde yer
sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği gibi doğrudan
sulh ceza hâkimine başvurarak içeriğe erişimin engellenmesini de isteyebilir.
 (2) İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden
kişilerin talepleri, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç yirmi dört saat içinde cevaplandırılır.
 (3) İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri
doğrultusunda hâkim bu maddede belirtilen kapsamda erişimin engellenmesine karar verebilir.
 (4) Hâkim, bu madde kapsamında vereceği erişimin engellenmesi kararlarını esas olarak, yalnızca
kişilik hakkının ihlalinin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe
erişimin engellenmesi yöntemiyle verir. Zorunlu olmadıkça internet sitesinde yapılan yayının tümüne
yönelik erişimin engellenmesine karar verilemez. Ancak, hâkim URL adresi belirtilerek içeriğe erişimin
engellenmesi yöntemiyle ihlalin engellenemeyeceğine kanaat getirmesi hâlinde, gerekçesini de
belirtmek kaydıyla, internet sitesindeki tüm yayına yönelik olarak erişimin engellenmesine de karar
verebilir.
 (5) Hâkimin bu madde kapsamında verdiği erişimin engellenmesi kararları doğrudan Birliğe gönderilir.
 (6) Hâkim bu madde kapsamında yapılan başvuruyu en geç yirmi dört saat içinde duruşma yapmaksızın
karara bağlar. Bu karara karşı 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine
göre itiraz yoluna gidilebilir.
 (7) Erişimin engellenmesine konu içeriğin yayından çıkarılmış olması durumunda hâkim kararı
kendiliğinden hükümsüz kalır.
 (8) Birlik tarafından erişim sağlayıcıya gönderilen içeriğe erişimin engellenmesi kararının gereği derhâl,
en geç dört saat içinde erişim sağlayıcı tarafından yerine getirilir.
 (9) Bu madde kapsamında hâkimin verdiği erişimin engellenmesi kararına konu kişilik hakkının ihlaline
ilişkin yayının veya aynı mahiyetteki yayınların başka internet adreslerinde de yayınlanması durumunda
ilgili kişi tarafından Birliğe müracaat edilmesi hâlinde mevcut karar bu adresler için de uygulanır.
 (10) Sulh ceza hâkiminin kararını bu maddede belirtilen şartlara uygun olarak ve süresinde yerine
getirmeyen sorumlu kişi, beş yüz günden üç bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.”
Madde 9/A (Ek:6/2/2014-6518-94 md.)
 İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden
kişiler, Başkanlığa doğrudan başvurarak içeriğe erişimin engellenmesi tedbirinin uygulanmasını
isteyebilir.
 Yapılan bu istekte; hakkın ihlaline neden olan yayının tam adresi (URL), hangi açılardan hakkın ihlal
edildiğine ilişkin açıklama ve kimlik bilgilerini ispatlayacak bilgilere yer verilir. Bu bilgilerde eksiklik
olması hâlinde talep işleme konulmaz.
-8-
 Başkanlık, kendisine gelen bu talebi uygulanmak üzere derhâl Birliğe bildirir, erişim sağlayıcılar bu
tedbir talebini derhâl, en geç dört saat içinde yerine getirir.
 Erişimin engellenmesi, özel hayatın gizliliğini ihlal eden yayın, kısım, bölüm, resim, video ile ilgili
olarak (URL şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla uygulanır.
 Erişimin engellenmesini talep eden kişiler, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel
hayatın gizliliğinin ihlal edildiğinden bahisle erişimin engellenmesi talebini talepte bulunduğu saatten
itibaren yirmi dört saat içinde sulh ceza hâkiminin kararına sunar. Hâkim, internet ortamında yapılan
yayın içeriği nedeniyle özel hayatın gizliliğinin ihlal edilip edilmediğini değerlendirerek vereceği
kararını en geç kırk sekiz saat içinde açıklar ve doğrudan Başkanlığa gönderir; aksi hâlde, erişimin
engellenmesi tedbiri kendiliğinden kalkar.
 Hâkim tarafından verilen bu karara karşı Başkanlık tarafından 5271 sayılı Kanun hükümlerine göre
itiraz yoluna gidilebilir.
 Erişimin engellenmesine konu içeriğin yayından çıkarılmış olması durumunda hâkim kararı
kendiliğinden hükümsüz kalır.
 Özel hayatın gizliliğinin ihlaline bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde doğrudan
Başkanın emri üzerine erişim engellenmesi Başkanlık tarafından yapılır. Bu karara karşı sulh ceza
mahkemesine itiraz edilebilir.”
D. Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkındaki Yasa
Bu kanunun amacı; radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesi, ifade ve
haber alma özgürlüğünün sağlanması, medya hizmet sağlayıcılarının idarî, malî ve teknik yapıları ve yükümlülükleri
ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun kuruluşu, teşkilâtı, görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları
belirlemektir (madde 1)
Giriş
Türkiye’de düşünce, ifade ve basın özgürlüğü ile bu özgürlüklerin kullanımına ilişkin sorunlar 2013 Mayıs
sonunda başlayan Gezi Parkı olaylarından sonra yoğunlaştı. Gezi Parkı olayları olarak bilinen protestolar, İstanbul
Taksim’de sadece herkesin yararlanması koşuluyla İstanbul Belediyesine tahsis edilmiş olan Taksim Gezi Parkı’na
mahkeme kararları rağmen Topçu Kışlası’nın inşa edilmek istenmesi üzerine çıktı.
Protestolara orantısız müdahale ve inşaatın yapımında ısrar gösterilerin hükümet karşıtlığına dönüşmesine, başka
kentlere ve hatta yurtdışına yayılmasına yol açtı. Olayların sürmesi ve orantısız güç kullanımı farklı kentlerde sekiz
yurttaşın (Abdullah Cömert, Ethem Sarısülük, Mehmet Ayvalıtaş, Mustafa Sarı, İrfan Tuna, Ali İsmail Korkmaz,
Ahmet Atakan, Berkin Elvan) yaşamını kaybetmesine yol açtı.1
Bu olaylar canlılığını korurken, 17 Aralık 2013 günü, farklı tarihlerdeki ihbarları değerlendiren Cumhuriyet
Savcısı’nın verdiği gözaltı talimatları ve ilgili mahkemelerin arama kararları gündeme geldi. İstanbul Emniyet
Müdürlüğü Organize Suçlarla Mücadele ve Mali Şube Müdürlüğü ekipleri tarafından gerçekleştirilen operasyonlarda,
aralarında iş adamları, bürokratlar, banka müdürü, çeşitli düzeyde kamu görevlileri ve kabine üyesi dört bakan ile üç
bakan çocuğu hakkında iddialar basına yansıdı.
Suçlanan dört bakandan üçünün çocuğu ile bazı işadamları ve bir banka müdürü gözaltına alındı. Haklarında,
“rüşvet, görevi kötüye kullanma, ihaleye fesat karıştırma ve kaçakçılık” suçlarını işledikleri iddiasında bulunuldu. 2
Bunlar gerçekleşirken, hükümetin girişimi sonucu savcılığın gözaltı ve mahkemenin arama kararlarını yerine
getiren adli kolluk amir ve memurlarının pek çoğunun görev yerleri değiştirildi veya görevden alındı. 3
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu aralarında soruşturma savcısı ile soruşturma iznini veren İstanbul
Cumhuriyet Başsavcı vekilinin bulunduğu 166 hâkim ve savcının görev yerini değiştirdi.4
1
Gazeteler, ajanslar, televizyonlar toparlama
http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/25378920.asp
http://www.zaman.com.tr/newsDetail_openPrintPage.action?newsId=2201960
4
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25787060.asp
2
3
-9-
Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, ileri sürülen yolsuzluk ve rüşvet iddialarını, dini cemaat lideri
Fethullah Gülen Hareketini tanımlamada kullandığı “paralel yapı” ile ilişkilendirdi. Erdoğan, kendisi ile ilgili ortaya
atılan iddiaları yerel seçimler öncesi kasıtlı girişimler olarak niteledi. 5
Eş zamanlı olarak, Erdoğan’ın ailesi ve bakanları, bakanların çocukları ve arkadaşları, bürokratlar ve gazeteciler
ile bazıları mahkeme kararıyla, bazıları da yasal olmayan yollarla dinlenmiş telefon tapeleri sosyal medyada
yayınlanmaya başlandı.
Mart 2014
Mart ayındaki gerginliğin tırmanma nedenlerinin en başında yerel seçimler geldi. 30 Mart 2014 yerel seçimlerine
kadar geçen sürede kamuoyu, Erdoğan’ın gazete, gazeteciler ve sosyal medya ile ilgili özel değerlendirmelerini, sosyal
medyadan yayınlanan ses kasetlerinden öğrendi. Başbakan, bu görüşmelerden bazıları hakkında “montaj-dublaj”
iddiasında bulunurken, bazılarını da kabul etti ve savundu.
Sosyal medyaya dönük ağır eleştiriler sonrası mahkemelerden ve Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’ndan
(TİB) internete dönük yasaklar gelmeye başladı.
Nisan 2014
Nisan ayının gelişmelerini belirleyen, önceki ayların olayları ile 30 Mart yerel seçimleri oldu. Seçim kampanyası
sırasında yapılan eleştiriler, yaşanan gerginlikler, özgürlüklerin kullanımı konusundaki sınırlamaları ve sorunları
arttırdı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, kampanya süresince muhalefeti ve dini lider Fethullah Gülen çevresinde
oluşan grubu tanımlamak için kullandığı “paralel yapı”yı suçlamayı sürdürdü6: “Fethullah Gülen yandaşları, sözde
yolsuzluk dinlemelerini yayımlayarak hükümete darbe girişiminde bulunmuşlardı; muhalefet de bu girişime destek
olmuştu. Başbakan ‘paralel yapı’nın ‘inine’ girme ve onu etkisiz hale getirme konusunda kararlıydı.” 7
Muhalefet, dört bakanla dönemin Başbakanının adının karıştığı yolsuzluk iddialarını seçim kampanyası
süresince sürekli gündemde tuttu. Ağırlıklı olarak eleştirilen ikinci konu “Kürt açılımı” oldu.
Yerel seçimler, hükümetin başarısıyla sonuçlandı. Ancak seçim gecesi oy sayımı sırasında pek çok seçim
bölgesinde meydana gelen elektrik kesintileri eleştirilere yol açtı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’nın seçimin ertesi
günü kesintilere “Trafolara giren kedilerin” yol açtığını açıklaması bizzat bu iddiayı dile getiren Bakan’a da basın
toplantısında “1 Nisan şakası” etkisi yaptı.8
Nisan ayının önemli gelişmelerinden bir başkası, Anayasa Mahkemesinin kuruluş yıldönümünde mahkeme
başkanının yaptığı konuşma oldu.9 Mahkeme başkanı, yargının “paralel yapı” ya da “çete” olarak nitelendirilen “çok
ciddi ve çok ağır suçlamayla” karşı karşıya olduğu, yargının bu suçlamayla ayakta kalmasının mümkün olmadığı
görüşündeydi. Başkan, bir internet sitesine erişimin yasaklanması kararına karşı yapılan şikâyet başvurusu hakkında
verilen kararda, “tüketilmesi gereken başvuru yolları” gözetilmediği için yoğun eleştirilerle karşı karşıya kalındığını,
ancak, gerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, gerekse Anayasa Mahkemesi kararlarında “kanun yollarının
tüketilmesi” koşulunun mutlak olmadığını hatırlattı. Başkan, uzun yargılama ve uzun tutukluluk şikâyetlerine ilişkin
olarak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin içtihatları doğrultusunda kanun yolları tüketilmeden verilen ihlal
kararlarına karşı eleştiri yapılmazken bir internet sitesine erişimin yasaklanması kararına yönelik verilen ihlal kararının
siyasal kaygılarla ölçüsüz bir şekilde eleştirilmesine dikkat çekti. Bu konuşma sonrası iktidarın önde gelen sözcüleri ve
muhalefet partilerinin temsilcileri değerlendirmelerde bulundu. 10
TBMM Başkanı Cemil Çiçek, AYM başkanının üslubunun yargı makamına yakışan bir üslup olmadığını
söyledi. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, konuşmanın siyasi polemiklerle dolu olduğunu, eleştirilerin kişiselleştirildiğini
belirtti. CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, “Başkan’ın konuşmasının ders verir nitelikte” olduğunu, CHP Genel
Başkan Yardımcısı Gürsel Tekin, “gecikmiş olmasına rağmen hukuk insanlarına, demokrasi ve özgürlük beklentisi
olanlara moral verdiğini” açıkladı. MHP Ankara Milletvekili Özcan Yeniçeri de ‘bunun gecikmiş ama sağduyulu ve
hukuk devletinin ilkelerine uygun bir açıklama olduğunu’ kaydetti. Barış ve Demokrasi Partisi Genel Başkanı Selahattin
5
http://haber.stargazete.com/politika/paralel-yapinin-korkunc-secim-oyunu/haber-857647 ve http://haber.stargazete.com/politika/paralel-yapinin-korkunc-secim-oyunu/haber-857647
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25733446.asp
http://www.milligazete.com.tr/haber/Paralel_Yapiyi_bitirmek_icin_tarih_verdi/307950#.U60a_vl_vs4
8
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26128954.asp
9
http://www.milliyet.com.tr/hasim-kilic-tan-sert-mesajlar-teknoloji-1872542/
10
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/64759/Hasim_Kilic_in_konusmasinin_tam_metni.html
6
7
- 10 -
Demirtaş, “Anayasa Mahkemesi Başkanı’nın söylenmesi gerekeni söylediğini, ama asıl sorunun Başbakan’ın AYM
Başkanı ve üyelerine karşı kullandığı söylemlerde” yattığını ifade etti.11
Nisan ayı MİT yasası değişikliğine de tanıklık etti. Muhalefet, Hükümetin zorunluluk olarak gördüğü
değişiklikleri, MİT’i ülke içinde de olağanüstü yetkilerle donatmayı öngören bir düzenleme olduğu gerekçesiyle
eleştirdi.
Mayıs 2014
1 Mayıs İşçi Bayramı kutlamaları ve Gezi Parkı olaylarının yıldönümü Mayıs ayının gerilimli ve hareketli
geçeceğinin işaretlerini veriyordu. Soma’daki maden kazasına yetkililerin yaklaşımı da toplumdaki bu gerilimi daha da
artırdı. Hükümet yetkilileri ise toplumsal taleplere karşı olumsuz yaklaşımla kalmayıp, bu talepleri önce “dış güçlerin
kışkırtması”, sonra “paralel yapı” ile açıklama yoluna gitti. Bu noktada da kalmadı, toplumsal beklentileri, “hükümeti
devirmeye yönelik talep ve eylemler” olarak ilan edince kolluk ve adli organlara da yansıması oldu.
Danıştay’ın kuruluşunun 146’ncı yıldönümü töreninde Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Metin
Feyzioğlu’nun Van depreminden sonra kurulan Konteynır Kent ile ilgili sözlerine sinirlenen Başbakan Recep Tayyip
Erdoğan’ın tepkisi de ilginç oldu. Erdoğan, oturduğu yerden kalkıp kürsüde konuşmakta olan Feyzioğlu’nu siyaset
yapmakla suçlayarak, bunun “saygısızlık” ve “edepsizlik” olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Gül’ün ayağa kalkıp
kendisini yerine oturtma çabasına aldırmayan Erdoğan, “Herkes haddini bilecek. Bundan böyle bunların konuşacağı
yere hiçbir zaman katılmam”12 dedi. Erdoğan, eliyle işaret ederek Cumhurbaşkanı Gül, Genelkurmay Başkanı Org.
Necdet Özel ve bakanların tören salonu dışına çıkmalarını sağladı.
Soma’daki maden kazası ve 301 madenciyi kaybeden madenci ailelerinin ve yakınlarının bir kısmının hükümeti
ve hükümet-işveren ilişkilerini kazadan sorumlu tutmalarıyla, politik arenanın ateşi iyice yükseldi. Kalabalık içinde
kalan Recep Tayyip Erdoğan’ın, kendisini protesto eden bir kişiye yumruk attığına dair ortaya atılan iddialar, medyada
geniş yankı uyandırdı. Ayrıca Erdoğan’ın bir vatandaşa yönelik olarak sarf ettiği iddia edilen, “Türkiye’nin
Başbakanına yuh çekersen tokadı yersin”13 sözlerinin yer aldığı videonun medyaya taşınması tartışmalara neden oldu.
Herhangi bir kanıt ortaya konmamakla birlikte, Başbakan’ın madenci yakınlarından çekinip sığındığı bir markette
kendisine galiz küfür ve ithamlarda bulunan bir kadına defalarca vurduğu iddiaları siyaseti iyice gerdi.
Soma’daki maden kazası sırasında, sorumluların kazaya yol açan ihmalleri protesto eden göstericilere de ölçüsüz
güç kullanılmakla kalınmayıp, kolluk kuvvetlerinin etkisiz hale getirdiği göstericiyi tekmeleyen Başbakan danışmanının
fotoğrafları medyada yer aldı.
Çocuklara yönelik şiddet ve pedofili vakalarında idam cezasının geri getirilmesi talepleri de Mayıs ayının önemli
gelişmelerindendi. Pedofili ve çocuklara yönelik şiddetle başlayan tartışmalar sonrasında çocuklara yönelik suçların
cezaları arttırmak amacıyla hazırlandığı açıklanan yasa paketinden, yargıda köklü bir değişiklik yapılmasına yönelik
düzenleme çıkması, tartışmaları farklı noktaya taşıdı. Yargıda memnuniyetsizliklere sebep olan yeni düzenlemeyle
yargının icranın tam kontrolüne girmekte olduğu endişeleri yaygınlaştı.
Hükümetin internet gazeteciliği konusunda hazırladığı yasa tasarısı üzerindeki tartışmalar devam etti. Şubat
ayında gündeme gelen ancak henüz yasalaşamayan tasarı, Türk basınında farklı değerlendirmelere konu oldu.
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, tasarının yasalaşmasıyla Türkiye’de zaten ağır bir baskı altında bulunan
basının sorunlarını artıracağı endişesini dile getirdi. Bilgin, eşitsizliklere yol açarak basın ve ifade özgürlüğüne engel
oluşturacak maddelerin tasarıdan çıkarılması gerektiğini söyledi.
Okmeydanı’nda Berkin Elvan ve Soma’da hayatını kaybeden madenciler için anma eylemi yapmak isteyen bir
grup ile polis arasında çıkan çatışma esnasında cemevi avlusunda bir cenazede bulunan ve başından vurularak ağır
yaralanan Uğur Kurt’un ölümü, medyada geniş yankı buldu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, olayla ilgili olarak,
“Dün ellerinde molotofkokteylleriyle polisimize saldırdılar. Bir molotofkokteyli polis aracının içine düştü. Polisler
kendilerini zor kurtardı. Tüm bunlara karşı polis eli kolu bağlı mı dursun? Nasıl sabrediyorlar, ben bunları
anlayamıyorum”14 açıklamalarıyla dikkatleri ve tepkileri üzerine çekti.
Diyarbakır’ın Lice ilçesinde PKK tarafından kaçırıldığı iddia edilen çocuklar için yapılan ve hükümet tarafından
desteklendiği izlenimini veren eylemler, Mayıs ayının sonuna doğru medyada yer aldı.
11
http://www.zaman.com.tr/gundem_hasim-kilicin-konusmasina-tepkiler_2213200.html
http://yenisafak.com.tr/video-galeri/konusacagi-hicbir-yere-katilmam/17099
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/erdoganin-yeni-kaseti-cikti-yuh-cekersen-tokadi-yersin-510952/
14
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/05/140523_mutlu_aciklama.shtml
12
13
- 11 -
Başbakan’ın, 30 Mart’tan sonra iptal edilen yerel seçimlerin Haziran ayında tekrar yapılması kararlaştırılan Ağrı
ve Yalova illerinde partisinin düzenlediği mitinglerde “cemaatin” yeni kaset hazırlığında olduğunu iddia etmesi de
medyada geniş yankı buldu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin eski bakanlar Zafer Çağlayan, Egemen Bağış, Muammer Güler ve Erdoğan
Bayraktar hakkında soruşturma açılması talebini gizli oylamada kabul etmesi de Mayıs ayının önemli olaylarındandı.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) Genel Kurulu’na katılan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan,
salondaki Kemal Kılıçdaroğlu’na bakarak; “Bana diktatör ifadesini kullanan kişiler var, şu anda karşımda
bulunuyorlar. Tayyip Erdoğan diktatör olacak ve sen meydanlarda dolaşacaksın. Önce ağzınızdan çıkanı kulaklarınızın
duyması lazım” dedi.15 Bu arada Kılıçdaroğlu’ndan 11 tazminat davası ile 185 bin 500 TL kazanan Başbakan Erdoğan,
CHP lideri hakkında bir hakaret davası daha açtı.16
Mayıs ayında iki önemli gelişmenin daha rahatsızlık kaynağı olduğunu belirtmek gerekir. Bunlardan biri Radyo
Televizyon Üst Kurulu’nun hükümet karşıtı yayınları sürekli olarak cezalandırma politikasıdır. RTÜK’ün, seçim
dönemlerinde Yüksek Seçim Kurulu adına yayınları denetleme görevini sadece muhalif yayın organlarını cezalandırma
olarak uyguladığı görülmektedir.
İkinci önemli gelişme, mahkemelerin, düzeltme ve cevap hakkını hükümeti eleştiren yayın organlarına karşı
kolaylıkla kullanma alışkanlığıdır. Haberlerin düzeltmeye yol açacak yanlışlar içerip içermediği araştırılmadan
mahkemeler, hükümeti eleştiren haberlere derhal düzeltme yayınlama talebini kabul etmektedirler. Bu uygulamanın bir
sansür etkisine yol açabileceği dikkate alınmalıdır.
Bir diğeri de özel hukuk çerçevesinde satışı gerçekleşen Show TV’ye TMSF’nin el koyma sürecinde yaşandı.
Herhangi bir ortaklık yapısının olmadığı konusunda hem RTÜK hem de TMSF onay vermiş bulunmasına rağmen Ciner
Grubu tarafından Çukurova Grubundan satın alınan Show TV’ye, işadamı Erol Aksoy’un “Show Tv’de yüzde 3 hakkım
var” gerekçesiyle açtığı dava sonucunu dayanak göstererek el koyma yoluna gitti, bir üst mahkemeye de itirazda
bulunmadı. Ciner Grubu TMSF’nin el koymasını özel hukuka müdahale ve hukuksuzluk olarak değerlendirerek kanalın
iadesini talep etti.
Haziran 2014
Haziran ayı gelişmelerini, yaklaşan Cumhurbaşkanı seçimleri etkiledi. Cumhuriyet Halk Partisi ve Milliyetçi
Hareket Partisinin “çatı aday” olarak İslam İşbirliği Teşkilatı’nın eski Genel Sekreteri Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu
ismi üzerinde uzlaştı. Bu iki partiye daha sonra sekiz parti daha katıldı.
Prof. Dr. İhsanoğlu’nun ardından Halkların Demokratik Partisi de Eş başkanı Selahattin Demirtaş’ı aday
gösterdi.
Adalet ve Kalkınma Partisi ise Haziran ortasında açıklamayı planladığı adayını temmuz başına öteledi. Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan’ın adaylığı, Genel Başkanı olduğu AK Parti’nin düzenlediği geniş katılımlı salon toplantısında
ilan edildi.
Her seçim döneminde rastlandığı gibi Cumhurbaşkanı seçimi de Türkiye’de gerilimli bir sürecin kapısını araladı.
Haziran’ın bir diğer önemli gelişmesi TÜBİTAK’ın, Özgürlük için Basın Projesi Mart Raporu’nda geniş yer alan
Başbakan Erdoğan ile oğlu arasında geçtiği iddia edilen “telefon konuşma kayıtlarına” ilişkin kararı oldu. TÜBİTAK
Emniyet Teşkilatı içindeki bir gruba telefon kayıtlarını inceletti ve onlardan aldığı rapor doğrultusunda kayıtların
“montaj” olduğu yönünde görüş bildirdi.
Ancak TÜBİTAK’ın raporunun hemen ardından muhalefetin bu konuda uzman uluslararası kuruluşlara
yaptırdığı inceletme raporları “konuşmaların montajsız olduğu” sonucu verdi. Bu da yeni bir gerilimin ve tartışmanın
başlamasına yol açtı.
PKK bölgede, “Kalekol - büyük karakollar” ve güvenlik barajları inşasına karşı eylemlerini Haziran’da da
sürdürdü. Örgüt, yol kapatma, kimlik denetiminde bulunma yönünde gerçekleştirdiği eylemleri sırasında, muhafazakar
yapıları ile bilinen Hür Dava Partisi (HÜDA PAR) Dicle İlçe Başkanı Ercan Alpaslan’ı kaçırdı. PKK, girişimler sonucu
bir süre elinde tuttuğu Alpaslan’ı serbest bıraktı.
PKK’nın devam eden eylemleri sırasında 2 yurttaş hayatını kaybetti. Örgüt, iki yurttaşın ölümünü protesto için
Diyarbakır 2. Kuvvet Hava Komutanlığı’na doğru yürüyüş yaparken, güvenlik güçlerinin müdahale etmediği görüldü.
15
16
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26470776.asp
http://www.aksam.com.tr/siyaset/basbakan-erdogandan-kilicdarogluna-bir-dava-daha/haber-309940
- 12 -
Bir PKK militanı da Komutanlığın önünde bulunan bayrak direğine tırmanıp Türk Bayrağını yere indirdi. Bu BDP ve
HDP’nin arasında bulunduğu tüm siyasi partilerin tepkisine neden olurken, Türkiye’nin batısında gösterilerin
yapılmasına yol açtı.
Bu gelişmeler yaşanırken, hükümet “Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesi”
adı altında, 6 maddeden oluşan, PKK ile görüşmede bulunan kamu görevlilerinin herhangi bir cezai yaptırımla
karşılaşmamalarını getiren yeni yasa paketini Meclis’e sundu.
Öte yandan Kürdistan Demokrat Partisi, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına başvurup, siyasi hayata katılmak
istedi. Başsavcılık adında “Kürdistan” kelimesi bulunduğu için başvuruyu ret etti.
Böcek Operasyonu sonucunun açıklanması ve Balyoz davası sanıklarının bireysel başvurularının Anayasa
Mahkemesi’nce karara bağlanması siyasetin Haziran gündeminin ön sıralarında yer aldı.
2012 yılında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ikametgâhındaki ve Başbakanlıktaki çalışma mekânlarında
bulunduğu yerlere yerleştirildiği iddia edilen dinleme cihazlarıyla ilgili başlatılan soruşturma kapsamında Başbakanlık
eski koruma müdürünün de arasında bulunduğu yakın koruma ekibinden 12 polis dâhil olmak üzere 20’yi aşkın emniyet
mensubun gözaltına alındı. Ancak bir süre sonra mahkeme hepsini serbest bıraktı. Başbakan Erdoğan’ın bu duruma
tepki göstermesi üzerine durumu tekrar değerlendiren mahkeme bazı polislerin tekrar tutuklanmasını sağladı.
Anayasa Mahkemesi kararıyla da Balyoz davasına bakan mahkemenin tanık dinleme, dijital delillerde hak
ihlalinde bulunduğu hükmüne varıldı. Yargıtay daha önce bu konuda sanıkların yaptığı başvuruyu dikkate almamış.
mahkemenin kararını onamıştı.
Böylece, davalar nedeniyle görevden uzaklaştırılan 13’ü general ve amiral, 115’i subay olmak üzere 128 asker
Türk Silahlı Kuvvetleri’ndeki görevlerine dönme hakkını elde etti.
Aynı dava çerçevesinde MHP Milletvekili emekli Korgeneral Engin Alan da Anayasa Mahkemesinin “hak
ihlali” kararından faydalanıp, milletvekili seçilmesi öncesi girdiği hapishaneden tahliye edildi. Alan, üç yıl gecikmeli
olarak TBMM’de yemin edip milletvekilliği görevine resmen başladı.
Haziran’ın en önemli gelişmelerinden biri de 30 Mart’ta oyların sayımında usulsüzlük yapıldığı gerekçesiyle
seçimleri iptal edilen bazı yerlerde tekrar sandık başına gidilmesiydi. İki ilde de tekrarlanan seçimde Yalova’da CHP’li
Vefa Salman’ın Ağrı’da ise BDP’li Sırrı Sakık’ın seçimin galibi oldu.
Ayın bir diğer olayı, çocukların cinsel istismarına yönelik cezaları arttırmak amacıyla iktidar Meclis’e sunulan
yargı paketi kabul edildi. Paket ile iktidar Yargıtay’da yapılandığına inandığı “paralel yapıyı” saf dışı bırakıp, yüksek
mahkemenin yeniden oluşumunu hedefledi.
Malatya’daki Zirve Yayınevi katliamı davasında tutuklu yargılanan emekli Orgeneral Hurşit Tolon da tahliye
edildi. Bu davanın seyrini yeni bir aşamaya getirdi.
12 Eylül 1980 darbesini yapanlardan dönemin Genelkurmay Başkanı, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile
dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı ve Milli Güvenlik Konseyi üyesi Tahsin Şahinkaya hakkında “Anayasayı ihlal
suçu” iddiasıyla görülen davada Mahkeme, her iki sanığı müebbet hapse çarptırdı.
Medya açısından en önemli olay ise “özel hukuk” çerçevesinde Çukurova Grubu tarafından Ciner Medya
Grubu’na satılan Show TV’ye, Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu (TMSF) tarafından el konulmasıydı. TMSF el koymaya
gerekçe olarak Erol Aksoy’un şirketin ortağı olmasına rağmen kendisine danışılmadan satışın gerçekleştiği yönünde
aldırdığı mahkeme kararını gösterdi. Ciner Medya Grubu ise şirket üzerinde herhangi bir ortaklığın bulunmadığına
ilişkin TMSF, RTÜK ve Ticaret Sicili kayıtlarını göstererek yapılan işlemin hukuksuz olduğunu belirterek televizyon
kanalının iadesini istedi. TMSF de bu kapsamda bir üst mahkemeye itirazda bulundu. Üst mahkeme itirazı haklı bularak
Show TV’nin Ciner Medya Grubu’na iadesini kararlaştırdı, ancak TMSF kendi başvurusu üzerine alınmış karara
rağmen uzun süre Show TV’yi geri vermekte direndi.
Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) güçleri Musul’da Türkiye Başkonsolosluğunu basarak 49 çalışanı rehin aldı.
Hükümet mahkemeye başvurup, bu konuda medyanın haber yapmasını engelledi.
Hükümet ile Fethullah Gülen Cemaati arasında yaşanan gerilim HSYK’ya da taşındı. Cemaat mensubu oldukları,
idari suç işledikleri, yargılamada hukuksuz davranışta bulundukları gerekçesiyle haklarında işlem yapılmak istenen
hâkim ve savcıların soruşturulmasına HSYK 3. Dairesi izin vermedi. Hükümet buna, “cemaat dayanışması yapıldığı”
gerekçesiyle tepki gösterdi.
Temmuz 2014
Temmuz ayında içeride cumhurbaşkanı seçimi süreci ve başbakanın “paralel yapı” olarak nitelediği unsurlara
karşı yürütülen operasyonlar, dışarıda Suriye ve Irak’ta ortaya çıkan gelişmeler gündemi belirledi.
Cumhurbaşkanı seçimi süreci, üç adayın yarışına sahne oldu: Recep Tayyip Erdoğan (AKP), Ekmeleddin
İhsanoğlu (CHP-MHP öncülüğünde “Çatı” adayı) ve Selahattin Demirtaş (Halkların Demokratik Partisi).
- 13 -
Muhalefet, Başbakan Erdoğan’ın seçim kampanyasını yürütürken gezi ve mitinglerinde kamu kaynaklarını
kullandığı ve üç adayın eşit şartlarda yarışamadığı yönündeki iddialarını sürekli gündemde tuttu. Erdoğan, kampanya
sırasında iki rakibine ve “paralel yapıya” eleştiriler yöneltti. Erdoğan’ın etnik farklılıklara gönderme yapması,
kampanyasının ana temalarından birini oluşturdu. Bu durum, muhalefetin Erdoğan’ı anayasayı ihlal ettiği gerekçesiyle
eleştirmesini de beraberinde getirdi.
Kampanyasında halkın seçeceği cumhurbaşkanının siyasetin içinden gelmesi gerektiğini işleyen Erdoğan,
kendisinin seçilmesi halinde ülke yönetiminden yolların asfaltlanmasına ve vatandaşların diğer sorunlarına kadar birçok
konuyla ilgileneceğini ifade etti; “monşer” olarak nitelediği İhsanoğlu’nun siyasetten anlamadığı ve bu sorunları
çözemeyeceği savını meydanlarda yineledi.
İhsanoğlu ise daha çok kendini tanıtma çabasında olduğu kampanyasında, Cumhurbaşkanlığı makamının
“devletin sigortası” olduğunu savunarak, seçilirse Erdoğan’dan farklı bir cumhurbaşkanı olacağı mesajları verdi.
Selahattin Demirtaş da ülke sorunlarının demokrasi içinde, hukuk çerçevesinde ve temel hak ve hürriyetlerin
tanınması, farklılıkların birliği zenginleştirilmesi yoluyla çözülebileceği fikrini, “birlik içinde çözüm”, “birlikte
yaşamak” sloganlarıyla işledi.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün terörü sona erdirmek amacıyla çıkartılan, ancak özellikle “silahı bırakan örgüt
üyelerinin eve dönüşleri ile sosyal yaşama katılım ve uyumlarının temini için gerekli tedbirlerin alınması” maddesi ile
siyasette tartışma yaratan çözüm sürecine yönelik yasayı onaylaması da Temmuz ayının öne çıkan gelişmelerinden
biriydi.
Başbakan Erdoğan’ın gündeminde önemli yer tutan ve hem kendisinin seçim kampanyasına hem de genel olarak
ülke gündemine damgasını vuran bir başka konu “paralel yapıyla” ilgili gelişmelerdi. Başbakan’ın darbe girişiminde
bulunmakla suçladığı emniyet görevlileri arasında gözaltılar ve tutuklamalar oldu. Konu, gündemi daha uzun süre
meşgul edecek gibi görünüyor.
Türkiye’nin 81. siyasi partisi, Merkez Parti (MEP) adı ile kuruldu. Partinin Genel Başkanı Abdürrahim Karslı,
“Şimdiye kadar siyasette kullanılan değerleri bir tarafa bıraktık. Milliyetçilik ve din temeline dayalı siyasetimiz yok,
bizim siyasetimiz umumi değerlere istinat eden bir siyaset” dedi.
Siyasetteki gerginliğe ve ayrışmaya rağmen, TBMM Genel Kurulu’nda AKP, CHP MHP ve HDP’nin ortak
hazırladığı İsrail’in Gazze’de kara harekâtına girişmesi kınandı. Başbakan Erdoğan’ın ve Dışişleri Bakanlığı’nın
İsrail’in Gazze operasyonuna yönelik eleştirileri de ay boyunca devam etti. Gazze’de, İsrail saldırılarında ölenler için üç
günlük yas ilan edildi.
Siyasi gündemin bir diğer önemli gelişmesi ise haklarındaki yolsuzluk iddialarıyla görevlerinden istifa eden veya
görevden alınan dört bakanla ilgili soruşturma komisyonu üyelerinin belirlenmesiydi. Eski İçişleri Bakanı Muammer
Güler, eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, eski AB Bakanı Egemen Bağış, eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan
Bayraktar hakkında kurulan komisyonun üyeleri, TBMM’de Genel Kurulu’nda kurayla belirlendi. AKP’den 9,
CHP’den 4, MHP ve HDP’den birer milletvekili komisyonda yer aldı. AKP Kastamonu milletvekili Hakkı Köylü,
Soruşturma Komisyonu Başkanı oldu.
Bu arada, aralarında 17 Aralık operasyonunu başlatan polis amirlerinin de olduğu 115 polis hakkında soruşturma
kararı alındı. Polis teşkilatında “paralel yapı” operasyonu kapsamında gözaltına alınan ve adliyeye sevk edilen 92
şüpheliden dokuzu, savcılık sorgularının ardından serbest bırakıldı.
Hukuk devleti tartışmaları Türkiye’nin gündemini sürekli meşgul ederken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın
cumhurbaşkanlığı görevi sırasında konut ve çalışma ofisi olarak kullanabileceği binalarla ilgili gelişmeler kaygı konusu
olmaya devam etti. Ankara’da “sit alanı” olan Atatürk Orman Çiftliği arazisi içinde yapılmaması gerektiği yönünde çok
sayıda mahkeme kararı olmasına rağmen inşaatı sürdürülen binaların tamamlanma aşamasına geldiği açıklandı.
Başbakan Erdoğan ile Ankara Büyükşehir Başkanı Melih Gökçek’in mahkeme kararlarını dikkate almama yönündeki
tutumları kamunun dikkatini çekti.
Temmuz ayının bir diğer önemli olayı da AKP kurucusu ve eski Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet
Fırat’ın partisinden istifa etmesiydi. Fırat, daha sonraki bir açıklamasında, istifa sürecini Başbakan’ın 2008 yılındaki bir
yorumunun başlattığını, cumhurbaşkanı seçiminde HDP’nin adayı Selahattin Demirtaş’ı destekleyeceğini söyledi.
Suriye, Irak ve Gazze’deki gelişmeler Ortadoğu’daki istikrarsızlığın sürmesine yol açarken; Türkiye, mülteci
sorunu, ticaretin gerilemesi, Musul Başkonsolosluğu personelinin rehine alınması konusuyla bölgedeki gelişmelerin
sıkıntısını yoğun biçimde hissetti. Temmuz ayında rehineler konusundaki yayın yasağı sürdü; kamuoyu gelişmeleri
izlemekten yoksun kaldı.
Basın özgürlüğü konusunda ortaya çıkan olumsuz gelişmelerin basın dünyasında yarattığı “deprem” Temmuz
ayında da etkilerini sürdürdü. İşten çıkartmalar, istifalar devam etti. Gazeteciler cemiyetleri, basından sansürün
kaldırılmasının yıldönümü olan 24 Temmuz’da kaygılarını bir kez daha dile getirme fırsatı buldular.
Ağustos 2014
- 14 -
Ağustos ayının önemli olayı ilk kez halk tarafından doğrudan cumhurbaşkanı seçilmesiydi. Seçim öncesi yapılan
açıklamalar, seçim sonrası yaşanan gelişmeler yeni ve farklı bir yönetim süreci ve tek adam yönetimi anlayışına doğru
gidildiği izlenimine neden oldu. 10.Ağustos 2014 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde; 12 yıl başbakanlık
görevinde bulunan Recep Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanı seçildi. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı bizzat kendisi
Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçildiğini bildirip “mazbatayı” 15.08.2014 günü törenle TBMM Başkanı’na
teslim etti. Yasa uyarınca TBMM Başkanı’na sunulan “seçim resmi sonucu” Resmi Gazetede yayınlanıp resmi seçim
sonucu ilan edilmeliydi. Yine Yasa uyarınca resmi sonuç ilan edildiği andan itibaren seçilen cumhurbaşkanının
milletvekilliği ve partisiyle ilişkisi otomatik olarak kesilmeliydi.
Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarının resmen TBMM başkanlığına teslim edildiği 15.08.2014 ile seçim
sonuçlarının Resmi Gazetede yayınlanıp devir teslim törenin yapıldığı 28.08.2014 tarihleri arasında Cumhurbaşkanı
seçilen Recep Tayyip Erdoğan Başbakanlık ve AKP Genel Başkanlık görevlerini sürdürdü. Başbakan olarak gerekli
atama ve diğer işlemleri yaptı. 27.08.2014 tarihinde yapılan AKP Kongresine Genel Başkan olarak katılıp AKP Genel
Başkanlığına Ahmet Davutoğlu’nu önerip seçilmesini sağladı.
Bu süreç hukukçular tarafından Anayasaya aykırı olarak değerlendirilip, Başbakan olarak yaptığı iş ve işlemlerin
hukuken yok hükmünde olduğu yönünde yorumlandı. Siyasi yönden de önceki Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün
AKP’ye katılıp, AKP Kongresine katılmasının önlenmesine yönelik bir tavır olarak yorumlandı. Bu sürece ilişkin bir
diğer değerlendirme yorum da Erdoğan’ın ve AKP yetkililerin önceden beri dile getirdikleri “partili cumhurbaşkanı” ve
“başkanlık” sistemine fiilen geçiş olması yönündeydi.
Cumhurbaşkanlığı devir teslimin hemen ardından Ahmet Davutoğlu başbakan olarak atanıp, bakanlar kurulu da
ertesi gün onaylanarak, Ahmet Davutoğlu başkanlığındaki hükümet göreve başladı.
Yeni Kabine birkaç önemli farkla neredeyse bir önceki Kabinenin aynısıydı. Ancak o birkaç önemli fark yeni
dönemin sinyalini veriyordu. “Açılım” yeni dönemde Erdoğan’ın yıllardır “başdanışmanı” olarak görev yapan
Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan’da, boşalan Dışişleri Mevlut Çavuşoğlu’na ve Çavuşoğlu’ndan boşalan AB
Bakanlığı ise Volkan Bozkır’a emanet edildi. Avrupa Parlamentosu tecrübesi ve AB bakanlığındaki gayretleriyle
Çavuşoğlu’nun Dışişleri Bakanı olması, Bozkır’ın da siyaset öncesinde müsteşar olarak büyük emekler harcadığı AB
Bakanlığına getirilmesi uzun süredir çok iyi olmayan Türkiye-AB ilişkilerinde umut verici gelişmeler beklenebileceğini
işaret olarak algılandı.
Adli Yıl açılışında Barolar Birliği Başkanının konuşturulup konuşturulmayacağı tartışmaları ve konuşturulursa
Cumhurbaşkanının ve hatta Başbakanın katılmayacakları restleşmesi de ifade özgürlüğü, eleştiri hakkını kabul
edebilme, tolerans kültürü açısından önemli tartışmalar idi. Ay sonuna gelindiğinde hem yeni Cumhurbaşkanının hem
de yeni Başbakanın “törene katılmama” ve hatta “zamanı gelince töreni tümden iptal etme” eğiliminde oldukları
medyada yer buldu.
Diğer yandan yeni hükümet programında Cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası boyunca sıklıkla gündeme gelen
ve ülkeyi başkanlık sistemine taşıyacak anayasa değişikliğinin, üst yargıda siyasi kontrolü artıracağından endişe edilen
HSYK’nın yapısında değişiklik ve zamanı açıklanmayan ama bu yıl içerisinde “açılım sürecinde” adımlar önümüzdeki
dönemin de yoğun bir siyasi gündemi olacağını sergiledi.
Bu dönemdeki kamuoyunun yakından izlediği önemli bir gelişme de Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru
sonucu “hak ihlali” olduğu yönündeki kararı sonucu, mahkemelerince tutuklukları kaldırılan 12 si “Balyoz” ve
“Ergenekon” sanığı 43 general ve amiral rütbelerinde bekleme süreleri dolduğu gerekçesiyle emekli edilmesi oldu.
Yapılan düzenlemelerle kamuda türban yasağının kaldırılması sonrasında TBMM tarihinde ilk defa ilk defa
türbanlı bir stenograf, TBMM Genel Kurulu’nda görev yapmaya başladı.
Diyarbakır’ın, Lice kasabası Yolçatı köyündeki mezarlığa dikilen PKK’lı Mahsum Korkmaz’ın heykeli
kaldırılırken jandarma ile PKK’lılar arasında çatışmada 1 kişi öldü. Heykel kaldırılırken, heykelin başına basarak
fotoğraf çektiren askerler hakkında kovuşturma başlatıldığı bildirildi.
Yeni Cumhurbaşkanı ve yeni Başbakan’ca “kararlılıkla mücadele” edileceği ısrarla belirtilen “Paralel devlet”
yapılanmasıyla ilgili operasyonlar ay boyunca devam etti. İzmir merkezli 13 ilde “yasa dışı dinleme” iddialarına ilişkin
yürütülen soruşturma kapsamında haklarında arama kararı çıkarılan 32 emniyet mensubundan 20’si gözaltına alındı. Bu
arada Cumhurbaşkanlığı görev devir teslimi öncesi ve sonrasında Erdoğan’ın eski Başbakanlık ekibinden önemli isimler
kendilerine Çankaya’da yer bulmaya başladılar, Davutoğlu’nun Dışişleri Bakanlığı’ndaki ekibi ise Başbakanlığa
atanmaya başlandı.
Eylül 2014
Eylül ayı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun başka programlarını
gerekçe göstererek Adli Yıl açılış törenine katılmamaları ile başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başbakanlığının son
döneminde gerçekleşen Danıştay’ın kuruluş yıldönümü töreninde Türkiye Barolar Birliği başkanının kendisine
yönelttiği eleştirilere kızgınlığını göstererek devlet erkanıyla birlikte töreni terk etmişti. Daha sonra, cumhurbaşkanı
- 15 -
Türkiye Barolar Birliği başkanının daveti durumunda hiçbir törene katılmayacağını açıklamıştı. Yargıtay’ın hukuk
devleti, hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı ilkelerini göz önünde bulundurarak Adli Yıl açılış töreninde geleneklere
de uygun olarak Türkiye Barolar Birliği Başkanı’na konuşmacı olarak yer vermesi nedeniyle Cumhurbaşkanı, Başbakan
ve Adalet Bakanı alışılmışın dışına çıkarak törene katılmadılar.
Açılıştaki konuşmasında Yargıtay Başkanı Ali Alkan’ın yargıya müdahaleden yakınması, yaklaşan Hakimler ve
Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) seçimleri ve Yargıtay kontenjanından HSYK’da görev yapacak üç isim için sandığa
giden üyelerin hükümetin desteklediği iddia edilen adayları seçmemesi, önümüzdeki dönemde iktidar-yargı
gerginliğinin devam edebileceğini gösterdi.
Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) terör örgütü militanlarınca Musul konsolosluğunda rehin alınan başkonsolos
güvenliği sağlayan askeri personel ile konsolosluk görevlileri ve ailelerinin militanlarla varılan uzlaşıyla serbest
kalmaları Eylül ayının en önemli olaylarından biri oldu.
Rehinelerin serbest kalmasıyla rahatlayan Türk dış siyasetinde yeni Ortadoğu yaklaşımları arayışı başladı.
NATO zirvesinde müdahaleye fazla sıcak bakmayan Cumhurbaşkanı Erdoğan 15 ay sonra ilk kez ABD Başkanı
Barrack Obama ile yüz yüze görüşme imkanı buldu ancak kendisini ikna edemedi. Bu arada rehinelerin serbest kalması
ardından Türk siyasetinde belirgin değişim görülmeye başlandı.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantıları için gittiği New York’ta Suriye konusunda tampon bölge
oluşturulması, uçuşa yasak bölge ilan edilmesi ve uluslararası toplumun sığınmacılara kapılarını açması konularını
gündeme getiren Erdoğan Türkiye’nin duruşundaki değişikliği “şartların gereği” olarak izah etti. Bu ziyareti sırasında
zirveye katılan liderlere verdiği resepsiyonda Obama ile kısa sohbet imkanı bulan Erdoğan kaldığı otelde Başkan
Yardımcısı Joe Biden ile kapsamlı görüşmelerde bulundu. Obama’nın da bir ara telefonla katıldığı belirtilen bu
toplantıda ABD ve Türkiye arasında teröre karşı ortak strateji ve ortak mücadele konularında görüş birliği sağlandığı
bildirildi.
Bu arada başta Amerika Savunma Bakanı Chuck Hagel olmak üzere değişik seviyedeki ABD yetkilileri ardı
ardına Ankara’yı ziyaret ederek IŞİD karşı oluşturulacak koalisyonunda Türkiye’nin aktif rol alması kulisi yaptılar.
Eylül ayının bir diğer önemli olayı ana muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisi 18. Kurultayı idi. Kurultayın
hemen öncesinde Cumhurbaşkanlığı seçimini hem de ilk turda kaybettiği halde seçimin niye kaybedildiğini tartışmayı
gerekli görmeyen CHP delegeleri Kemal Kılıçdaroğlu’nu üçüncü kez genel başkan seçti, aralarında yakın bir süre önce
Hürriyet gazetesi genel yayın yönetmenliğinden istifa eden Enis Berberoğlu dahil birçok yeni ismi parti yönetim
kademelerine getirdi. Kılıçdaroğlu’nun listesinde önemli değişiklik yapan delegeler dış politika ekibini tamamıyla liste
dışı bıraktı. Kılıçdaroğlu, CHP dış politikasını Parti Meclisi’ne seçilemeyen ancak “danışman” olarak görevlendirdiği
eski Kamu Güvenliği Müsteşarı Murat Özçelik’e emanet etti.
Toplumsal olaylar açısından Eylül ayının bir önemli gelişmesi de bakanlık izni alınmadan açılan ve Kürtçe
eğitim vereceği belirtilen okulların valiliklerce kapatılıp mühürlenmesi sonrasında ülkenin birçok şehrinde ve yerleşim
biriminde yaşanan ve okul yakma boyutlarına varan şiddet içerikli gösterilerdi.
Bu arada, Maden işçilerinin çalışma şartlarından, trafik cezaları dahil devlet alacaklarına kısmı af getiren
düzenlemeye, emeklilik haklarından öğretmen atamalarına kadar birçok konuyu içeren 48 maddelik “torba yasa” iktidar
çoğunluğunca TBMM’de yasalaştırıldı. CHP, başta Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na mahkeme kararı
olmaksızın tek başına internet sitelerini kapatabilme yetkisini veren düzenleme olmak üzere dört maddenin iptali için
Torba Yasayı ana muhalefet partisi CHP Anayasa Mahkemesine götürdü.
Eylül ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan İzmir belediye başkanlığı seçimini kaybeden eski Ulaştırma Bakanı Binali
Yıldırım’ı özel baş danışman olarak görevlendirdi. Cumhurbaşkanı ilk dış ziyaretlerini önce KKTC’ye ve arkasından
Azerbaycan’a gerçekleştirdi.
2014 yılında Saadet Partisi’nden Rize Belediye Başkan Adayı olan Mehmet Bekaroğlu, CHP’ye üye oldu
ardından CHP Parti Meclisi’ne seçildi, Kılıçdaroğlu tarafından genel başkan yardımcısı olarak görevlendirildi. Ahmet
Davutoğlu’nun başkanlığında kurulan 62. Hükümet, TBMM’de yapılan güven oylamasında 306 kabul, 133 ret alarak
güvenoyu aldı.
- 16 -
Hak İhlalleri Kronolojisi
İfade Özgürlüğüne Müdahale
5 Mart 2014
 Tepkilerini bireysel olarak ifade edenlerin baskıya maruz kaldığı örnekler yaşandı. Örneğin, Erdoğan’ın 3
Mart’taki Osmaniye mitinginde “Hırsız var” pankartı açan İbrahim Alıcı, 17 korumalar tarafından bir minibüste copla
dövüldüğünü ve tehdit edildiğini aktardı.
11 Mart 2014
 Berkin Elvan’ın ölümü üzerine düzenlenen gösterilerde polis göstericilere müdahalede bulundu. 18 Yolsuzluk
iddiaları nedeniyle Başbakan Erdoğan ve hükümete yönelik protesto eylemleri de sistematik şekilde engellendi, muhalif
grupların mensupları “gösteri planladıkları” gerekçesiyle Erdoğan’ın seçim mitingleri öncesinde gözaltına alındı. 19 8
Mart Kadınlar Günü ve Nevruz vesilesiyle düzenlenen etkinliklerde gözaltılar ve yaralanmalar yaşandı.
12 Mart 2014
 Ankara Kızılay’da ise geniş bir alanı kuşatan polis yoğun şekilde biber gazı kullandı. 20 İstanbul’da Taksim
Meydanı’ndan İstiklal Caddesi boyunca ve Kadıköy’de de eylemcilere şiddetli bir şekilde müdahale edildi. Ankara
Üniversitesi Cebeci kampüsünde fakülte binalarına da gaz bombası atıldı. 13 Mart’ta ise Ankara Güvenpark’ta
toplanmak isteyen çoğu lise öğrencisi gruplara gün boyunca müdahale edildi, İzmir’de 30 civarında lise öğrencisi
gözaltına alındı.

17 Mart 2014
Erdoğan’ın 17 Mart’taki Aydın mitingi öncesinde ise boş ayakkabı kutusu satan bir kişi gözaltına alındı. 21
10 Nisan 2014
 Çevik Kuvvet ekipleri, toplu sözleşmede işverenle anlaşamadıkları için yaklaşık iki aydır Hadımköy’deki
Greif fabrikasında üretimi durdurarak, eylem yapan işçilere, sabah saatlerinde müdahale etti ve 91 kişi gözaltına
alındı.22
13 Nisan 2014
 Antalya 75’inci Yıl Cumhuriyet Lisesi’nde felsefe ve tarih derslerine giren iki öğretmen hakkında,
‘derste siyaset konuşmak ve Gezi olaylarına destek vermekten, öğrencilere siyasi içerikli Kitap tavsiye etmeye’ kadar
bir dizi gerekçeyle soruşturma açıldı. Soruşturmaya konu kitaplar arasında Turgut Özakman‘ın ‘Şu Çılgın Türkler’ ve
‘Diriliş’, Attila İlhan’ın ‘Gazi Paşa’sı da bulunuyor.23
21 Nisan 2014
 Taksim’de 1 Mayıs kutlamalarına ilişkin basın açıklaması yapmak isteyen DİSK, KESK, TMMOB ve
TTB’den oluşan 1 Mayıs 2014 Komitesi üyeleri ve destek verenlere polis izin vermedi ve müdahale etti. 24
1 Mayıs 2014
 İstanbul’da 1 Mayıs gösterileri sırasında gazeteciler zor anlar yaşadı. Valilik gazetecilerin serbest
dolaşabilmeleri için serbest dolaşabilmek için sarı basın kartı ve yer yer valilik izni koşulu getirildi. Polisin hedef aldığı
9 gazeteci yaralanırken; T24, editörü Deniz Zerin’in ofisine giderken gece gözaltına alındığını duyurdu.25
 İstanbul Beşiktaş’ta Abbasağa Parkı yakınlarında toplanan gruplara polis biber gazı kullanarak müdahale
etti.26
17
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25937471.asp
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/taksimdeki-berkin-elvan-eylemine-mudahale
http://haberand.com/videogaleri/erdogan-in-mitingi-oncesi-tgb-li-20-gence-gozalti-v-55046
20
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25990863.asp
21
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26029236.asp
22
http://www.sabah.com.tr/yasam/2014/04/10/greif-iscilerinin-eylemine-polis-mudahalesi
23
http://www.milliyet.com.tr/iki-ogretmene-sok-sorusturma-/gundem/detay/1866347/default.htm
24
http://bianet.org/bianet/insan-haklari/155112-polis-1-mayis-duyurusuna-bile-saldirdi
25
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/67123/Polis_gazetecileri_de_hedef_aldi.html
26
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/140430_canli_1mayis.shtml
18
19
- 17 -
 DİSK, KESK, TMMOB ve TTB’nin oluşturduğu 1 Mayıs Komitesi, Gezi Parkı merdivenlerinde basın
açıklaması yapmak istedi. Ancak polis açıklamaya izin vermedi, çevik kuvvet ekipleri gruba müdahale etti. 27
 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü nedeniyle polis Taksim İstiklal Caddesi’nde yoğun güvenlik önlemi aldı.
Polis İstiklal Caddesine çıkan ara sokakları bariyerlerle kapattı. Ara sokaklarda toplanan yaklaşık 20 kişilik bir grup
polisi protesto ederek caddeye çıkmak istedi. Balık Pazarı girişinde “Her yer Taksim, her yer direniş” sloganları atan
gruba polis “dağılın” uyarısında bulundu. Grup dağılmayınca gruba TOMA’dan sıkılan tazyikli su ve plastik mermiyle
müdahale edildi. Göstericiler ara sokaklara kaçtı. 28
 Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Ankara Bürosu, Ethem Sarısülük’ün kardeşleri İkrar Sarısülük ve Cem
Sarısülük’ün gözaltına alındığını duyurdu. Beşiktaş’ta Barbaros Bulvarı girişinde toplanan gruba polis tekrar sert
müdahale etti. Avukat Mehmet Ümit Erdem, Taksim Polis Merkezi’nde yaralı 11 kişinin gözaltında tutulduğunu ve
görüşmeye izin verilmediğini söyledi.29
 Taksim Meydanı’na çıkmak isteyen gruplara polis müdahale etti. Şişli Halaskargazi Caddesi üzerinde
bulunan ara sokaklarda toplananlar polise taş, demir bilye attı. Polis de gruplara plastik mermi atarak ve TOMA’larla su
sıkarak karşılık verdi. Fatih’de namaz kıldıktan sonra Taksim’e yürümek isteyen “Antikapitalist Müslümanlar”a
müdahale edildi.30
14 Mayıs 2014
 Ankara Kızılay’da Soma faciasını protesto etmek isteyen gruba polis biber gazıyla müdahale etti. 31
 İstanbul’da göstericiler, Soma’daki maden kazasını protesto etmek için toplandı. Polis göstericilere
Galatasaray Meydanı’nda müdahalede bulundu.32
 Soma’da meydana gelen maden kazası için bazı kentlerde protesto yürüyüşleri düzenlendi. Gösterilere
müdahale eden polis, 5 kişiyi gözaltına aldı.33
 Maden kazası sonrası Soma’ya giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, basın açıklaması sonrası, Soma
Belediyesi çıkışında kendisini bekleyen vatandaşlara seslendi. Yaklaşık 100 metre uzakta bir gencin protesto sloganları
attığı duyuldu. Başbakan’ın korumaları, bu gence müdahale edip onu gözaltına aldı. Bunu gören başka bir genç de
polislere tepki gösterince, belediyeye yaklaşık 200 metre uzaklıktaki grup da protestolara katıldı. Polisin sert tepkisine
bazı vatandaşlar da tepki gösterince, olayın boyutu büyüdü. Bu sırada konuşmasını bitirip aracına binen Başbakan
Erdoğan protestocuların bulunduğu yerde durup aracından indi. Ancak bu sırada “Başbakan istifa” ve “Hükümet istifa”
diye bağıranlar oldu. Bunun üzerine yakın korumalarıyla Özel Harekat polisleri protestoculara ve olayları görüntüleyen
gazetecilere müdahale etti. Korumalar bazı gazetecileri tartakladı.34
 Polisin grubun yürümesine izin vermemesi üzerine kısa süreli arbede yaşandı. Bu sırada bazı göstericilerin
polise havai fişek attığı görüldü. Polis de göstericilere biber gazıyla müdahale etti. 35
15 Mayıs 2014
 İzmir’de KESK, DİSK, TMMOB ve TTB’nin çağrısıyla gösteri yapanlara polis müdahale etti.36
16 Mayıs 2014
 Soma’daki maden kazası sonrası gelişmeleri Ankara’da protesto etmek isteyen yurttaşlara polis Toplumsal
Olaylara Müdahale Aracı (TOMA), biber gazı ve plastik mermi kullanarak müdahale etti. 37
19 Mayıs 2014
 Soma’daki maden kazasında hayatını kaybedenleri anmak için KESK, DİSK, TMMOB ve TTB’nin 15
Mayıs’ta düzenlediği yürüyüşe ve bir günlük iş bırakma eylemine katılan öğretmen ve öğrencilerin fişlendiği iddia
ediliyor.38
27
http://webtv.hurriyet.com.tr/2/63409/0/1-mayis-komitesine-taksim-de-polis-mudahalesi
http://webtv.hurriyet.com.tr/2/63811/0/1-mayis-ta-istiklal-caddesi-nde-polis-mudahalesi
http://www.radikal.com.tr/turkiye/dakika_dakika_1_mayis_gozler_taksimde-1189633
30
http://www.radikal.com.tr/turkiye/dakika_dakika_1_mayis_gozler_taksimde-1189633
31
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/72003/Ankara_da_polis_mudahalesi.html
32
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/72005/Soma_icin_yuruyenleri_polis_gaza_bogdu.html
33
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/401528?page=4&from=2916189939
34
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/basbakan-erdogana-somada-protesto-509407/
35
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/ankarada-soma-protestosu-2-509431/
36
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/401591?from=3348453819
37
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/madenci-yakinlarina-tomali-mudahale-510921/
38
http://www.antalyakorfez.com/haber-7033-Kat%C4%B1lanlar%20fi%C5%9Flenmi%C5%9F.html ve http://sozcu.com.tr/m/mobil/video.php?url=/2014/video/genel/antalyada-soma-eyleminekatilanlar-fislenmis.html
28
29
- 18 -
 Mersin’de Soma maden kazasını protesto etmek isteyen liselilere kimliği belirlenemeyen kişiler satır ve
sopalarla saldırdı. 3 öğrencinin yaralandığı olayda saldırganlar kaçtı.39
21 Mayıs 2014
 Antalya’daki Gezi Parkı protestoları nedeniyle gözaltına alınan ve dört ay 11 gün cezaevinde kaldıktan sonra
ilk duruşmada serbest kalan Fecri Ataseven ve Hasan Umut Baran ile tutuksuz yargılanan 5 kişi hakkında toplam 291
yıl hapis cezası isteniyor.40
1 Haziran 2014
 Mahmudiye (Eskişehir) AKP mitinginde “Hırsız Var!” pankartı açan yurttaş, Melih Gökçek’in alanda
bulunan polislere “alın bunu” yönündeki talimat içeren sözleri üzerine gözaltına alındı. 41
2 Haziran 2014
 Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nda (TİB) görevli bir personelin Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na
yaptığı suç duyurusu sonrası, TİB Başkanı Ahmet Cemalettin Çelik ile kendilerini emniyet mensubu olarak gösteren bir
grubun, TİB personelini “casusluk” suçlamasıyla sorguladığı ve sorguda yüksek sesle Fatiha Suresi okuttuğu ortaya
çıktı.42
 Antalya’daki Gezi protestolarına katıldıkları gerekçesiyle “kırmızı fularlı kız” olarak tanınan Ayşe Deniz
Karacagil ile Murat Sezgin, Mustafa Cihan Yılmaz, Ali Karakuş ve Leyla Nuyan’ın yargılandığı davada, şüpheliler
hakkında 11-98 yıl arasında hapis cezaları istendi. 43
4 Haziran 2014
 Savcılık, telekulak iddiaları için 8 kişilik bilirkişi heyeti oluşturdu. Bilirkişiler, TİB’in 10 yıllık veri tabanını
incelemeye aldı.44
6 Haziran 2014
 Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı
konuşmada, bir kısmı haricinde birçok medya mensubunun iktidarın şakşakçılığını yaptığını söyledi. 45
 Başbakan’ın katıldığı mitingde sorun yaşadığı “cemaat ablaları” olarak nitelediği Fethullah Gülen
taraftarlarına yönelik sözlerini, “Başbakan mitinge katılan Anadolu kadınına hakaret etti” diye veren Samanyolu TV
hakkında dava açıldı.46
 Yazısında “Erdoğan yargılanacak” dediği için Başbakan tarafından hakkında dava açılan Cumhuriyet
Gazetesi Köşe Yazarı Can Dündar beraat etti.47
8 Haziran 2014
 Bağcılar Meydanı’nda HDP ve BDP tarafından organize edilen Lice protestosuna polis müdahale etti. 48
9 Haziran 2014
 CNN Muhabiri Iwan Watson, Gezi parkı eylemlerinin yıl dönümünde gözaltına alınması ve Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan tarafından ajanlıkla suçlanmasının akabinde Türkiye’den ayrılma kararı aldığını duyurdu. 49
10 Haziran 2014
 Bugün gazetesinin haberine göre, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatları, Milliyetçi Hareket Partisi
(MHP) lideri Devlet Bahçeli’nin partisinin grup toplantısında ses kayıtlarına tepki gösterdiği konuşmasıyla ilgili haberin
gazetenin internet sitesinden çıkarılması için mahkemeye başvurdu. 50
12 Haziran 2014
39
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/73615/Soma_icin_yuruyuse_satirli_saldiri.html
http://www.akdenizhaberci.com/haber/antalya-da-neler-oluyor--119/
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26485743.asp http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/75961/_Parti_sefi_gibi_.html
42
http://www.taraf.com.tr/haber-tibde-fatihali-sorgulama-155952/
43
http://www.gazetevatan.com/kirmizi-fularli-kiza-rekor-ceza-643401-gundem/ ve http://www.taraf.com.tr/haber-kirmizi-fularli-kiza-98-yil-hapis-155969
44
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/06/04/tibe-buyuk-gozalti
45
http://www.candundar.com.tr/_v3/index.php#!#Did=26937
46
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/06/06/montaj-tv?paging=false
47
http://birgun.net/haber/mahkemeden-ibretlik-karar-15368.html
48
http://www.milliyet.com.tr/bagcilar-da-hdp-li-gruba-polis-gundem-1894329/
49
http://www.ensonhaber.com/cnn-muhabiri-ivan-watson-turkiyeden-ayriliyor-2014-06-09.html
50
http://gundem.bugun.com.tr/skandal-gelisme-haberi/1138690
40
41
- 19 -
 MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, “5N 1K programının yapımcısı Cüneyt Özdemir’in MHP
düşmanlığını ve önyargılarını iyi biliyoruz. Suçlamalar, karalamalar ve tarafgir saldırılarla MHP’yi kamu vicdanında
mahkûm etmek için çırpınışlarını yakından takip ediyoruz. İhanet silahına mermi taşıyan programını şiddetle protesto
ediyor ve kendisini uyarıyoruz” açıklamasında bulundu.51
 Adnan (Oktar) Hoca’yı konu alan karikatürü nedeniyle Serik 2. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından üç ay üç
gün hapse mahkûm edilen Mehmet Düzenli, özgürce çizebilmek için cezanın ertelenmesini istemediğini, kendisinin
“mehdi” olduğunu iddia eden Adnan Oktar’ın yalan söylediğini ifade etme özgürlüğünün olduğunu düşündüğünü
açıkladı. 52
14 Haziran 2014
 Çanakkale’de Berkin Elvan eylemi yapanlara yolu trafiğe kapattıkları gerekçesiyle İl Emniyet Müdürlüğü
Trafik Tescil ve Denetleme Şube Müdürlüğü tarafından ‘trafik cezası’ kesildi. Hâkim, kamu düzeninin bozulmadığını
ve “kamu düzeni bozulma” hallerinin de böyle olmayacağını ifade ederek cezayı iptal etti.53
15 Haziran 2014
 Başbakan Recep Tayyip Erdoğan IŞİD terör örgütünün Musul’da gerçekleştirdiği rehine alma olayının fazla
“kurcalanmaması” istedi. Başbakan konuyla ilgili olarak gazetecilere, “Lütfen, rica ediyorum, şu süreci tahrik ederek
değil, yazmadan, çizmeden, fazla da konuşmadan takip etmenizi istiyorum” dedi.54
 Lice’de meydana gelen olayları protesto etmek için Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi’ni işgal eden
öğrencilere idari soruşturma açıldı. Rektörlük 24 öğrenciyi, üniversiteye zarar vermekle suçladı. 55 Eğitim-Sen durumu
protesto etti.56
16 Haziran 2014
 Ulusal Kanal’da yayınlanan “Kral Çıplak” programına konuk olan Sözcü yazarı Soner Yalçın, Radikal’in
kağıt baskısının sona erdirilmesiyle ilgili olarak, “İyi ki kapanıyor” dedi ve Radikal’i “gazetecilik ilkelerini ayaklar
altına almakla” itham etti.57
17 Haziran 2014
 Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK), Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesinin kararı üzerine
Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’nda bulunan ve IŞİD terör örgütü tarafından bilinmeyen bir yerde tutulan Türk
vatandaşlarının güvenliklerinin sağlanması için, soruşturma tamamlanıncaya kadar her türlü yazılı, görsel basın ve
internette yayın yasağı konulmasına karar verdiği bildirildi. 58
18 Haziran 2014
 Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Viyana’daki mitingini takip etmek isteyen Ulusal Kanal’a akreditasyon
yapılmadı.59
19 Haziran 2014
 CNN Türk’te yönetimin aldığı küçülme politikası kararı çerçevesinde kanalın haber merkezi, spor ve
program servisinde görev yapan 14 isimle yollar ayrıldı. Tenkisatın diğer birimlerde de devam edeceği ve çalışan
sayısında azalmaya gidileceği belirtiliyor.60
 Kaos GL, LGBTI News Turkey ve IGLHRC, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’ne Evrensel
Periyodik İnceleme Raporu’nu (EPI - Universal Periodic Review) sundur. Raporda, Türkiye’deki LGBT’lerin (lezbiyen,
gey, biseksüel, trans) insan haklarına yönelik nefret cinayeti, ifade özgürlüğü, toplantı ve gösteri yapma hakkına
müdahale, işe alımda ayrımcılık gibi ihlaller yer alıyor.61
21 Haziran 2014
51
http://www.ortadogugazetesi.net/haber.php?id=35857
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/82103/Adnan_Oktar_karikaturlerine_hapis.html
http://www.radikal.com.tr/turkiye/hakim_izinsiz__yuruyus_suc_degildir-1197044
54
http://www.aa.com.tr/tr/manset/345411--sureci-tahrik-etmeden-takip-edin http://www.turkiyegazetesi.com.tr/gundem/164011.aspx
55
http://www.mansetkocaeli.com/haber-45424_24-ogrenciye-KOUden-isgal-sorusturmasi
56
http://bizimkocaeli.com/Haber/103501/guncel/egitim-sen-kouyu-protesto-etti/
57
http://www.aydinlikgazete.com/medya/43502-soner-yalcin-radikal-iyiki-kapaniyor.html
58
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26628066.asp
59
http://www.ulusalkanal.com.tr/gundem/tayyip-erdoganin-mitinginde-akreditasyon-skandali-h30382.html
60
http://www.gercekgundem.com/medya/51698/cnn-turkte-tensikat-dalgasi
61
http://www.kaosgl.com/sayfa.php?id=16897
52
53
- 20 -
 İMC TV muhabiri Michelle Demishevich’e, “Erkek misin, kadın mısın? Pis devşirme” diye hakaret eden
D.T. isimli kadın, “kasten yaralama” suçundan 2 bin TL adli para cezasına çarptırıldı. Dava, zabıtlara “nefret söylemi,
transfobi, cinsiyet kimliği, LGBT gibi terimlerin hâkim tarafından da kayda geçirilmesi” bağlamında önemli olarak
değerlendirildi.62
23 Haziran 2014
 Silivri’nin Kavaklı Mahallesi’nde bir kız çocuğunun boğulmasını haber yapmak için olay yerine giden
gazeteci Yusuf Eker ve Ahmet Ermiş, boğulan çocuğun ailesi ve yakınlarının saldırısına uğradı. 63 İstanbul Yerel
Gazeteciler Derneği, gazetecilere yapılan saldırıyı kınadı. 64
25 Haziran 2014
 Trabzon’da Haber61.net haber sitesinden Şükrü Üçüncü ve Karadeniz’in Sesi gazetesinden Ali Tiritoğlu, bir
olayı görüntülerken saldırıya uğradılar. Trabzon Gazeteciler Cemiyeti olayı kınadı. 65
 Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde “Medyada ve Medya Aracılığıyla Şiddet” konulu panele katılan
Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul Milletvekili, eski Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, 30 Mart
Yerel Seçimleri öncesinde kendisiyle ilgili ortaya atılan iddialara ilişkin “militan gazeteciliğin” kurbanı olduğunu öne
sürdü.66
28 Haziran 2014
 Maliye Bakanlığı, Taraf gazetesine yönelik malî inceleme başlattı. 2011’de 14 ay incelenen gazeteye 5,5
milyon TL vergi cezası verildi. Maliye, “eksik incelemişiz” gerekçesiyle gazeteye yeniden denetim başlattı. Türkiye
Gazeteciler Cemiyeti, bu tür yöntemlerle hükümetin muhalif basına gözdağı vermek istediğini belirtti.67
29 Haziran 2014
 LGBTİ Onur Yürüyüşü polis engeline takıldı. Taksim’de toplanan göstericiler İstiklal Caddesi’nde yürüyüşe
geçerken, Fransız Konsolosluğu önünde TOMA destekli çevik kuvvet polisi Taksim Meydanı’na çıkmalarına izin
vermedi.68
30 Haziran 2014
 Cumhuriyet gazetesi, “Türkiye’de takipçi sayısı toplamda 1 milyonu bulan 14 Twitter hesabının içeriğinin
gizlendiğini, bunun yaklaşık 1 milyon kişiye sansür uygulandığı anlamına geldiğini” yazdı.69
 Aydın’da, 17 Aralık operasyonunun ardından izinsiz gösteri düzenledikleri ve bu yürüyüşte Başbakan
Erdoğan’a hakaret ettikleri iddiasıyla haklarında soruşturma açılan 29 kişinin yargılanmasına başlandı. 70
2 Temmuz 2014
 Balyoz hükümlüsü eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek, AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin
Çelik hakkında, “Balyoz bal gibi darbedir” yolunda sözler kullandığı gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu.71
3 Temmuz 2014
 Antalya’daki Gezi eylemleri nedeniyle açılan toplu davada, mahkeme beraat kararı verdi. Kararda, Avrupa
İnsan Hakları Sözleşmesi’ne atıfta bulunularak, “Toplantı ve gösteri yapmanın anayasal hak olduğu” hatırlatıldı.72
 Manisa’nın Soma ilçesinde 301 işçinin öldüğü maden faciasını protesto eden Türkiye Gençlik Birliği
üyelerine (TGB) dava açıldı. İddianamede, gençlerin “Soma iş kazası değil, cinayettir” şeklinde slogan atmaları suç
sayıldı. Beş TGB’linin toplamda 15 yıla kadar hapsi isteniyor.73
7 Temmuz 2014
62
http://www.milliyet.com.tr/mahkemeden-transfobiye-2-bin-tl-gundem-1900418/
http://www.silivridehaber.com/silivri/silivride-basin-bensuplarina-saldiri-h202.html
http://www.siyasalbirikim.org/medya/saldiriyi-kiniyoruz-h4311.html
65
http://haberciniz.biz/trabzonda-gazetecilere-yonelik-saldiri-2973426h.htm
66
http://www.radikal.com.tr/politika/egemen_bagis_militan_gazeteciligin_kurbaniyim-1198789
67
http://www.zaman.com.tr/ekonomi_taraftan-ust-uste-vergi-denetimine-isyan_2227120.html
68
http://www.radikal.com.tr/turkiye/lgbti_onur_yuruyusu_icin_binlerce_kisi_taksimde-1199361
69
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/88353/1_milyon_kisiye_sansur_soku_.html
70
http://www.nazilliadalet.org/guncel/basbakana-hakaret-ve-izinsiz-gosteri-davasi-gorulmeye-baslandi-h1216078.html
71
http://www.cihan.com.tr/news/-Balyoz-bal-gibi-darbedir-diyen-Huseyin-Celik-e-suc-duyurusu_2004-CHMTQ5MjAwNC8kbmV3c01hcFZhbHVlLntjYXRlZ29yeS5pZH0
72
http://www.taraf.com.tr/haber-yazdir-158272.html
73
http://www.aydinlikgazete.com/guendem/45015-tgbnin-soma-eylemine-dava-acildi.html
63
64
- 21 -
 Ankara’da Gezi Parkı protestolarına destek eylemlerinde Kızılay’da polisin silahından çıkan kurşunla
vurularak hayatını kaybeden Ethem Sarısülük ile ilgili davada mahkeme, sanık polis Ahmet Şahbaz’ın tutuklanmasına
karar verdi.74
11 Temmuz 2014
 Eskişehir’de 30 Mart seçimleri öncesinde miting için kente gelen Erdoğan’ı protesto etmek için yürüyüş
yapıp yolu trafiğe kapatanlara kesilen 356’şar liralık para cezalarından bir kısmı mahkeme tarafından iptal edildi. 75
14 Temmuz 2014
 Eskişehir’de Gezi Parkı olaylarında hayatını kaybeden Ali İsmail Korkmaz’ın öldürülmesiyle ilgili dördü
polis sekiz sanığın yargılandığı davanın üçüncü duruşması yapıldı.76
 İsrail’in Gazze’ye yönelik kara operasyonu ardından İstanbul ve Ankara’da protesto gösterileri yapıldı. İlk
olarak İstanbul Levent’teki İsrail Konsolosluğu önünde göstericiler toplandı. Yoğun güvenlik önlemi alan polis ekipleri,
protestoculara TOMA ve biber gazıyla müdahale etti. 77 Ankara’daki gösterilerde ise polis, güvenlik önlemleri dışında
göstericilere karşı güç kullanmadı. Polis ekiplerinin müdahale etmemesi, gerginliğin büyümesini engelledi. 78
16 Temmuz 2014
 İzmir’de geçen yıl 20 Haziran günü Gezi Parkı eylemlerine katıldıkları için “Devlet ve özel kişilere ait
mallara zarar verme”, “görevi yaptırmamak için direnme” ve “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşler Kanununa
muhalefet” suçundan 16 ay ila 15’er yıl hapis cezası istemiyle dava açılan ve tutuksuz yargılanan, yaşı 18’den küçük 24
çocuktan 23’ü beraat ederken, bir çocuk hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildi. 79 (27.7.2014
günü açıklanan karar gerekçesinde; “AİHM içtihadı ve Anayasa’ya göre her yurttaşın, önceden izin almaksızın toplantı
ve gösteri düzenleyebileceği” belirtilerek, Gezi eylemlerinin “suç değil hak” olduğu ifade edildi.80)
19 Temmuz 2014
 Gezi olaylarına destek oldukları gerekçesiyle Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın özel tiyatrolara sağladığı
ödenekten 2013-2014 sezonunda yararlandırılmayan Dostlar Tiyatrosu, yargıya başvurarak bu ödenekten yaralanması
gerektiğine dair karar aldırdı.81
20 Temmuz 2014
 İsrail’in Gazze’ye karadan saldırısını protesto eden bir grup, dünyaca ünlü heykel sanatçısı İlhan Koman
tarafından yapılan ve İsrail’in Levent’teki İstanbul Başkonsolosluğu’nun yakınlarında bulunan Akdeniz heykelini
yıkmaya çalıştı, bunu başaramayınca heykelin kolunu kopardı. 82
24 Temmuz 2014
 Edirneliler, dünyaca ünlü heykel sanatçısı ve hemşerileri İlhan Koman’ın tahrip edilen Akdeniz Heykeli’nin
Edirne’ye getirilmesi için imza kampanyası başlattı. 83
1 Ağustos 2014
 Antalya’da bir lisede sahnelenecek “Rumuz Goncagül” adlı tiyatro oyununa, içeriğindeki “muhabbet tellalı”
kelimesinin “p.....k” anlamına geldiği gerekçesiyle Kepez İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü komisyonu izin vermedi.
Komisyon üyelerinden birine “Sansürcüsünüz” diyen öğretmene ise kademe durdurma cezası verildi ve başka bir
okulda görevlendirildi.84
3 Ağustos 2014
74
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26756177.asp
http://www.zaman.com.tr/gundem_eylemcinin-cezasi-iptal-erdoganin-mitingleri-icin-de-yollar-kapatiliyor_2230472.html
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/07/14/ali-ismail-korkmaz-davasinda-3-durusma
77
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26834589.asp
78
http://www.zaman.com.tr/gundem_israil-konsoloslugu-onunde-gazze-protestosu_2232131.html
79
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/izmirdeki-gezi-davasinda-23-beraat-h56772.html
80
http://www.radikal.com.tr/turkiye/izmir_cocuk_mahkemesi_gezi_parki_yuruyusu_suc_degil_haktir-1204059
81
http://www.zaman.com.tr/magazin_genco-erkal-davayi-kazandi-bakanlik-ozel-tiyatrolara-odenek-verecek_2232293.html
82
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/96819/_Buyuk_ana_nin_kollarini_kirdiniz.html# ve http://www.hurriyetdailynews.com/a-country-where-everyone-is-an-artist-yet-uninformed-ofart.aspx?pageID=449&nID=69376&NewsCatID=507
83
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/edirneliler-heykele-sahip-cikiyor
84
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26917296.asp
75
76
- 22 -
 MHP Genel başkanı Devlet Bahçeli Afyonkarahisar’ın Çay ilçesinde halka seslendi. Bahçeli konuşmasında
TRT’nin Cumhurbaşkanı adaylarına eşit süre ayırmamasından şikâyet etti. Konuşmayı canlı yayınlayan TRT haber
kanalı hemen ardından yayını kesti. 85
4 Ağustos 2014
 İstanbul’da yolsuzluk, rüşvet ve terör soruşturmalarını yürüten polislere yönelik sahur operasyonunun
ardından “GizliArşiv” isimli Twitter hesabında, ikinci operasyonda gözaltına alınacakların listesi yayımlandı. Listenin
bir gazetede yer alması üzerine gözaltına alınacağı duyurulan polis müdürlerinin avukatları, suç duyurusunda bulundu. 86
5 Ağustos 2014
 Emniyet içindeki “cemaat” operasyonunun ikinci dalgası bu sabah başladı. Operasyonun İstanbul, Van,
Hakkari, Mardin, Ankara, Batman, Diyarbakır, Şırnak, Bingöl, Bitlis, Ağrı, Iğdır, Kahramanmaraş ve Şanlıurfa olmak
üzere 14 ilde gerçekleştirildiği belirtildi. Operasyon kapsamında 33 kişi gözaltına alındı. 87
13 Ağustos 2014
 Diyarbakır’ın Silvan İlçesi’nde IŞİD’i protesto etmek isteyen Demokratik Bölgeler Partisi mensuplarının
düzenlediği meşaleli yürüyüş sırasında olaylar çıktı. Grubu dağıtmak isteyen polise göstericilerin taş atmasıyla başlayan
arbedede polis, biber gazı ve tazyikli su ile müdahalede bulundu. 88
 Ateizm Derneği “Ateistlerin en büyük babası Şeytan, yani öyle sayılırsa Şeytan onlardan çok daha temizdir”
diyen ilahiyatçı akademisyen ve dini konularda program yapımcısı Nihat Hatipoğlu’na dava açıyor. Hatipoğlu’nun
ulusal bir televizyon kanalındaki programında kullandığı ifadelerin “kin ve nefret dolu” olduğunu öne süren Ateizm
Derneği, Hatipoğlu’nu “ötekileştirme gayreti” içinde olmakla suçladı.89
15 Ağustos 2014
 12. Cumhurbaşkanı seçilen Erdoğan, AKP Genel Merkezi’nde düzenlenen “AK Parti 13. Kuruluş Yıl
Dönümü Resepsiyonu”nda Adli Yıl Açılış Töreni’ne katılıp katılmayacağı sorusu üzerine Türkiye Barolar Birliği
Başkanı’nın konuşması halinde törene katılmayacağını bildirdi. “Eğer Yargıtay, Baro Başkanını çağırıp orada
konuşturacak olursa oraya ben katılmam. Cumhurbaşkanı gelip de orada Baro Başkanını dinlemek durumunda değil.
Bütün bunlara rağmen Yargıtay Başkanı orada konuşacaksa, Yargıtay Başkanını ben de seve seve dinlerim, Yargıtay’ın
başı olduğu için dinlerim” dedi.90
 Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Başbakan Erdoğan’ın “Türkiye Barolar Birliği Başkanı
geliyorsa adli yıl açılış törenine katılmam” sözlerine ilişkin, “Bu açıklama, Cumhurbaşkanlığı makamının tarafsız
olmasını bekleyen herkesi hayal kırıklığına uğratmıştır” diyerek görüşünü belirtti. 91
16 Ağustos 2014
 Adnan Oktar hakkında yaptığı karikatürler nedeniyle daha önce üç ay üç günlük ceza alan ve 12 Ağustos’ta
ceza süresi dolan Karikatürist Mehmet Düzenli’ye, Oktar aynı karikatürler sebebiyle yeni bir dava daha açtı. Düzenli,
“Önceki karikatürlerim kendi web sitemde duruyor. Cumhuriyet, Aydınlık Gazetesi’nde ve Antalya Gazetesi’nde
yayınlanmıştı. Tekrar ulusal gazetelerde yayınlanınca herhalde dokundu adama, tekrar şikâyet etmiş beni. Ahşap
Karikatür Ustası adlı sitemi kapattırdı. Üç tane Facebook sayfamı kapattırdı. Şimdi yeni sitemi de kapattırmak istiyor”
dedi. 92
19 Ağustos 2014
 Başbakan Erdoğan için, “Tabancası olanlara duyurulur. Tayyip Bursa’ya geliyor” Tweeti atan kişi hakkında
5 yıla kadar hapis istendi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan için Twitter’dan suikast çağırısı yaptığı iddiasıyla
tutuklanan ve üç gün sonra tahliye edilen Kudret Kaçar (42) hakkında beş yıl hapis istemiyle dava açıldı. 93
85
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/trtden-devlet-bahceliye-sansur-569700/
http://www.zaman.com.tr/gundem_hedef-gosteren-twitter-hesabina-suc-duyurusu_2235834.html
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/101761/Emniyet_te_ikinci__cemaat__operasyonu.html
88
http://www.gazetevatan.com/silvan-daki-izinsiz-gosteriye-polis-mudahalesi-667807-gundem/
89
http://www.haber7.com/guncel/haber/1190417-ateistler-nihat-hatipogluna-dava-aciyor
90
http://www.milliyet.com.tr/erdogan-o-konusacaksa-ben-yokum/siyaset/detay/1926028/default.htm
91
http://www.sondakika.com/haber/haber-tbb-baskani-metin-feyzioglu-6381951/
92
http://www.antalyagazetesi.com.tr/6130-guncel-oktar-duzenliye-takti.html
93
http://www.haberartibir.com.tr/gundem/suikast-cagrisina-5-yil-hapis-h17377.html
86
87
- 23 -
21 Ağustos 2014
 19 Ocak 2007’de öldürülen Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink anısına kurulan Hrant Dink
Vakfı’nın yürütmekte olduğu Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi çalışması kapsamında 2014 yılı Ocak-Nisan
aylarını kapsayan medya izleme raporu iki bölüm halinde yayımlandı.
 Yazılı basında nefret söyleminin arttığı gözlemlenen rapora göre, en çok hedef gösterilen gruplar Ermeniler,
Yahudiler ve Hıristiyanlar olurken ulusal basının yanı sıra yerel basında da çıkan nefret söylemi haberlerinde artış
gözlemlendi.94
24 Ağustos 2014
 Kocaeli 1 Nolu F Tipi Cezaevi tutuklularının mektupları, 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonunda adı
geçenler hakkında ‘hırsız’ dedikleri için sansürlendi.95
27 Ağustos 2014
 Aralarında İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nde görevli eski İstihbarat Şube Müdürü Ali Fuat Yılmazer, eski
İstanbul Terörle Mücadele Şube Müdürü Yurt Atayün, eski İstanbul İstihbarat Şube Müdürü Erol Demirhan ve eski
İstanbul Terörle Mücadele Şube Müdürü Ömer Köse’nin de olduğu polis operasyonlarında tutuklanan 44 polis,
gözaltındaki hukuksuzluklara ve tutuklamalara itirazda bulunarak Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda
bulundu.96
31 Ağustos 2014
 3 Ağustos tarihinde Etyen Mahçupyan imzasıyla Akşam Gazetesi’nde yayınlanan “Azınlıkların En Hakiki
Sorusu” başlıklı yazıda “azınlıkların devlet ve topluma ilişkin ikircikli tavrında Müslümanlara üstten bakışının rolü
olduğunu”nu ifade etti. Türkiye’deki Musevi Cemaati ise bu yazıya ilişkin açıklamasında, söz konusu görüşü
“provokatif bir iftira” olarak değerlendirdi.97.
3 Eylül 2014
 Fenerbahçeli Sol Açık Taraftar Grubu’nun üyesi Mehmet Sencer Az, Passolig reklamlarının kaldırılması
talebiyle Reklam Özdenetim Kurulu’na başvuruda bulundu. Sencer talebine gerekçe olarak “Reklamda henüz Passolig
kart almayan taraftar kitlesinin şiddete eğilimli, fanatik ve kural tanımaz eğilimleri olan kişiler olarak yansıtılmasını”
gösterdi. Sencer’in başvurusunu inceleyen Reklam Özdenetim Kurulu, “Kişilik haklarına saygı” maddesini ihlal ettiği
gerekçesiyle Passolig reklamlarının kaldırılmasına karar verdi. 98
 Ethem Sarısülük’ün Gezi Parkı eylemlerinde öldürülmesine ilişkin davada sanık polis memuru Ahmet
Şahbaz, yedi yıl dokuz ay 10 gün hapis cezasına çarptırıldı. 99
4 Eylül 2014
 Gülen Cemaati bünyesindeki Samanyoluhaber’in STV Haber’in web sitesi, gazetelerin ilk sayfalarında yer
verdiği foto galerisinde Hürriyet gazetesinin manşetini makasladı. Hürriyet’in sürmanşetinde bulunan Fransa
Cumhurbaşkanı François Hollande’ın eski sevgilisi Valerie Trierweiler ile ilgili haber Samanyolu tarafından fazla
“müstehcen” bulunarak sansürlendi.100
7 Eylül 2014
 Bank Asya, bankanın çıkarlarını zedeleyen haberlere yer verdiklerini iddia ettikleri ajans, gazete, televizyon
ve internet sitelerine gerekli tepkiyi vermeyerek, görevlerini ihmal eden düzenleyici kurumlar Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurumu (BDDK) ile Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) yetkililerine Ankara’da ve İstanbul’da iki ayrı dava
açtı. Bank Asya, Sabah gazetesi ve Anadolu Ajansı hakkında da dava açılacağını açıkladı. 101
8 Eylül 2014
94
http://www.bianet.org/bianet/medya/157999-artan-nefret-soyleminde-17-gazete
http://www.haberdar.com/hirsiza-hirsiz-diyene-sansur-4009522-haberi/
http://www.taraf.com.tr/haber-tutuklu-polisler-aymye-basvurdu-162491/
97
http://www.demokrathaber.net/etyen-mahcupyanin-en-hakiki-sinavinda-ne-yapmali-makale,7826.html
98
http://www.birgun.net/news/view/passolig-trtde-yayin-durdurdu/4853
99
http://www.imctv.com.tr/2014/09/03/sarisuluku-olduren-polis-sahbaza-7-yil-9-ay-10-gun-hapis/
100
http://www.gercekgundem.com/medya/68212/turkiyenin-en-trajikomik-sansur-haberi
101
http://www.gazeteciler.com/gundem/bank-asya-sabah-ile-aaya-dava-acacak-80084h.html
95
96
- 24 -
 “Gezi Parkı” eylemlerinde “hükümeti yıkmaya teşebbüs” ettikleriyle iddiası ile Beşiktaş Jimnastik Kulübü
Taraftar Grubu “Çarşı” üyesi 35 kişi hakkında dava açıldı.102
 Eskişehir’de sulh ceza mahkemesi, Serkan Doğan adlı şahsın, avukat T.B.’nin Facebook sayfasındaki
resminin altına “Böyle terbiyesizlere söyleyecek lafım yok. İnsan olması lazım” yazısını hakaret saydı. Yorumu yazan
Serkan Doğan’ın 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi.103
9 Eylül 2014
 İzmir’de Gündoğdu miting alanından ayrılırken, evinin balkonundan dönemin Başbakan’ı Recep Tayyip
Erdoğan’a “el hareketiyle” hakarette bulunduğu iddia edilen Filiz Akıncı’nın iki yıla kadar hapis cezası istemiyle
yargılanmasına başlandı.104
10 Eylül 2014
 Sözleşmeleri feshedilerek işten çıkarılan 7 binin üzerinde İŞKUR işçisinin Van’dan Ankara’ya başlattıkları
yürüyüşe polis Edremit’de müdahale etti. Polisin müdahalesinde altı işçi yaralandı bir işçi de gözaltına alındı. 105
12 Eylül 2014
 Fem ve Anafen dershanelerinin tabelalarını sökmesiyle gündeme gelen İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bu
kez Fatih Koleji’nin reklamlarını sansürledi. Fatih Koleji reklamlarının yer aldığı panolar, gece yarısı siyah branda ile
kapatıldı. Fatih Koleji, uygulamalar karşısında yazılı bir açıklama yaparak “Tüm bu hukuksuzluklara karşı Türkiye
Cumhuriyeti yasaları çerçevesinde gerekli haklarımız aranmaktadır” dedi.”106
16 Eylül 2014
 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Bürosu Twitter’dan AA’ya yapılan hakaretle ilgili “kovuşturmaya yer
olmadığı” kararı verdi. AA’nın avukatlarının, söz konusu karara ilişkin itirazını inceleyen Ankara 2. Sulh Ceza
Hakimliği, AA’ya Twitter’dan yapılan hakaretlerin, kurumun temsilcileri ve yetkililerine yöneltildiği şeklinde
sayılacağını bu nedenle “hakaret suçu” oluşturacağına karar verdi.107
 Diyarbakır’da açılan ve açıldığı gün Valilik tarafından kapısı mühürlenen Kürtçe ilkokul, Demokratik
Bölgeler Partisi (DBP) İl Başkanı Zübeyde Zümrüt ve beraberindekiler tarafından mührün sökülmesinin ardından
eğitime başladı. Bunun üzerine okulu boşaltmak için okula gelen polis, çıkan olaylarda, aralarında kadın ve çocukların
da bulunduğu gruba gaz bombasıyla ve su sıkarak müdahale etti. 108
22 Eylül 2014
 Van’da Kuzey Suriye Kürt bölgesi Rojava’nın Kobani yerleşim birimine yönelik Irak Şam İslam Devleti
(İŞID) çetelerinin saldırılarını “AKP’nin IŞİD’e destek verdiği” iddiasıyla protesto etmek için AKP Van İl Binası’na
yürümek isteyen gruba polis gaz bombalarıyla müdahale etti. 109
23 Eylül 2014
 Abdurrahman Erol Özkoray’ın gezi eylemleriyle ilgili yazdığı “Gezi Fenomeni” isimli kitabında Recep
Tayip Erdoğan’a başbakanlığı döneminde hakaret ettiği gerekçesi ile yazarın cezalandırılması için Cumhuriyet Savcılığı
ceza davası açtı.110
28 Eylül 2014
 İzmir’de polis, Irak Şam İslam Devleti’nin saldırısı altındaki Kobani’ye destek için yürümek isteyen gruba
biber gazı ve Toplumsal Olaylara Müdahale Araçlarıyla müdahale etti. 111
30 Eylül 2014
102
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/118061/CARSI_iddianamesi_kabul_edildi_.html
http://t24.com.tr/haber/facebookta-avukata-terbiyesiz-lafina-3-ay-hapis,270080
http://odatv.com/n.php?n=cabuk-asagiya-inip-basbakandan-ozur-dileyeceksin-0909141200
105
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/419110?from=2633354945
106
http://www.haberler.com/istanbul-buyuksehir-belediyesi-nden-fatih-koleji-6474837-haberi/
107
http://www.gazeteciler.com/gundem/sosyal-medyada-anadolu-ajansina-kufredenler-yandi-80291h.html
108
http://www.taraf.com.tr/haber-muhru-sokulen-okula-polis-mudahalesi-163956/
109
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/420947?from=2975960978
110
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/gezinin-fenomeni-kitabinin-yazarina-erdogana-hakaretten-11-ay-ceza-verildi
111
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/izmirde-kobani-eylemine-tomali-mudahale-611494/
103
104
- 25 -
 Daha önce Documentarist’te ödül alan, İstanbul Film Festivali ve Adana Altın Koza Film Festivali’nde
gösterilen Reyan Tuvi’nin yönettiği “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek”, isimli gezi olaylarını anlatan belgeseli
Festival Yönetimi tarafından “TCK’nın 125. ve 299. maddelerine aykırı ifade ve içerik ihtiva ettiği” gerekçesiyle
yarışma programından çıkarıldı.. Söz konusu belgesel festival ön jürisi tarafından belgesel yarışmasına kabul edilmişti.
Ön jüri yaptığı açıklamada “Biz bir belgesel filmin içeriği ne olursa olsun TCK’ya göre değerlendirilmesini ve listeden
çıkarılmasını bir sansür olarak niteliyoruz.” diyerek tepki gösterdi.112
 Balyoz Davası’nın sanığı emekli Orgeneral Çetin Doğan, “Balyoz’da kumpas” iddialarına ilişkin soruşturma
kapsamında savcıya “müşteki” sıfatıyla ifade verdi. Gazeteci Mehmet Baransu ve eski Terörle Mücadele Şube Müdürü
Yurt Atayün’ün de aralarında bulunduğu tüm şüphelilerden şikayetçi olduğunu belirten Doğan’ın, “Sahte dijital
verilerle Balyoz kumpasını kurarak tutuklu yargılanmama neden olan, suç örgütü faaliyeti kapsamında iftira ve
hürriyeti tahdit ve sahtecilik suçlarını işleyen tüm şüphelilerden şikayetçiyim” dediği kaydedildi.113
İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskılar
1 Mart 2014
 Ankara’da hükümet karşıtı gösteriyi izleyen foto muhabirleri Ümit Bektaş (Reuters), Necati Savaş
(Cumhuriyet),114 Evrim Aydın (AA) ve Recep Yılmaz (BirGün) polis tarafından copla darp edildi. TGS Ankara
Şubesi115 ve Basın Konseyi olayı kınadı.116
2 Mart 2014
 Kayseri’de oynanan Kayserispor-Erciyesspor maçından sonra taraftarlar, TV Kayseri Spor muhabiri Kenan
Burhan’a yumruk ve tekmelerle saldırarak hastanelik etti.117
4 Mart 2014
 AKP Antalya Kepez İlçe Teşkilatı Basın Müdürü Hamit Aydın adıyla basın kuruluşlarına geçilen “önemli”
ibareli elektronik mektupta “AK Parti Kepez ilçe haberlerine önem vermediğiniz ve yayınlamadığınız takdirde
abonelikleri iptal edeceğim bilgilerinize” ifadelerine yer verildi.118
 AK Parti Kepez İlçe Başkanlığı iddialarını daha sonra yalanladı.
5 Mart 2014
 Akşam Gazetesi, gazeteci Sibel Oral’ı hükümet karşıtı Tweet attığı gerekçesiyle işten çıkardı. Oral, yaptığı
açıklamada, “Tarafıma yapılan resmi olmayan açıklamada Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la ilgili attığım Tweet’in
üst yönetimde rahatsızlık yarattığı, artık benimle çalışmak istemedikleri ve üst yönetimin kararıyla işime son verildiği
söylenmiştir” dedi.119
 Evrensel yazarı Mithat Fabian Sözmen, gece mesaisini tamamladıktan sonra geldiği İstanbul Samatya’daki
evinin önünde yüzü maskeli bir kişinin saldırısına uğradı. Sözmen’in kafasına on, sol koluna da bir dikiş atıldı. 120 TGC
Yönetim Kurulu, gazetecilere yönelik saldırıların arttığına dikkat çekerek saldırganların bir an önce bulunmasını istedi.
7 Mart’ta savcılığa suç duyurusunda bulunan Sözmen, AKP iktidarının, söylemleriyle gazetecilere yönelik bu saldırıları
cesaretlendirdiğini söyledi.121
8 Mart 2014
 Halk otobüsçülerinin basın açıklamasını izleyen Beyaz TV muhabiri Gencay Ünal, CHP destekçileri
tarafından darp edildi.122
10 Mart 2014
112
http://www.cnnturk.com/haber/kultur-sanat/sinema/altin-portakalda-gezi-sansuru
http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/Cetin-Dogan-onlardan-sikayetci-oldu.htm?ArticleID=246950
https://twitter.com/nsavas/status/439829942474637312
115
http://www.evrensel.net/haber/79510/icisleri-bakanligina-gazetecilere-dokunmayin-cagrisi.html#.UxyUN4XuyXE
116
http://www.medyatava.com/haber/polis-siddeti-isyan-ettirdi-basin-mensuplari-ozur-dile-dedi_103868
117
http://www.kayserinews.com/derbiyi-erciyesspor-kazandi-dayagi-kenan-burhan-ve-basin-yedi-604270h.htm
118
http://www.cihan.com.tr/news/AK-Parti-den-haber-yapmayan-gazetelere-tehdit_4292-CHMTM3NDI5Mi8x
119
http://t24.com.tr/haber/basbakan-icin-attigim-tweet-nedeniyle-aksam-gazetesindeki-isime-son-verildi/252636
120
http://www.evrensel.net/haber/79757/evrensel-editoru-mithat-sozmen-saldiriya-ugradi.html#.UxyKE4XuyXE
121
http://www.evrensel.net/haber/79818/sozmene-saldiriya-dair-suc-duyurusunda-bulunuldu.html#.UxyKSoXuyXE
122
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/298430--televizyon-muhabirinin-darp-edilmesi
113
114
- 26 -
 AKP’li oldukları iddia edilen 20 kişi, Hatay’da yayın yapan 10. Köy gazetesini basarak gazetelere el koydu,
dağıtımını engelledi. Gazete, AKP Hatay Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Sadullah Ergin ve Başbakan Erdoğan’ı
eleştiren bir manşetle çıkmıştı.123
11 Mart 2014
 İstanbul’da polislerin attığı biber gazı kapsülünün başına isabet etmesi sonucu uzun süre komada kalan 14
yaşındaki Berkin Elvan’ın ölümü üzerine Taksim’de düzenlenen gösteriyi dağıtan polis, basının görüntü almasını
engellemeye çalıştı,124 IMC TV muhabirine sert müdahale etti. 125 Adana’da bir TOMA, DİHA muhabiri Yağız Kesen’in
ayağını ezdi, gösteri sırasında çıkan tartışmada ise gazetecilerle eylemciler yumruk yumruğa kavga etti. 126
 Ankara’daki gösterilerde ise gazeteci Çınar Özer, Ziya Gökalp Caddesinde fotoğraf çekerken çevik kuvvet
polislerinin fotoğraf makinesine vurmalarına; üzerine yürümelerine, kalkanları ile itip kakmalarına ve hakaretlerine
uğradı. BirGün Gazetesi muhabiri Recep Yılmaz ise fotoğraf çektiği sırada polisin hakaretlerine maruz kaldı. 127
 TGS Ankara Şubesi Denetleme Kurulu üyesi Meltem Aslan, Kızılay’daki çatışmaların ardından akşam
saatlerinde evine giderken bir ara sokakta karşılaştığı polisler tarafından tartaklandı. Aslan, basın kartını göstermesine
rağmen, çevik kuvvet polislerinin hakaretlerine maruz kaldı. 128
12 Mart 2014
 Hürriyet foto muhabiri Selahattin Sönmez ve muhabir Mert Gökhan Koç, Ankara Kennedy caddesinde
polisin plastik mermi, biber gazı ve tazyikli suyla saldırısına uğradı.129
13 Mart 2014
 İstanbul Okmeydanı’nda öldürülen Burak Can Karamanoğlu’nun cenazesini izleyen NTV muhabirleri
Göktan Bedük ve Savaş Daldal, canlı yayın esnasında cenazeye katılan bir grubun saldırısına uğradı. 130
 İzmir’de Elvan’ı anma toplantısında görüntü alan foto muhabiri ve kameramanlara yönelik polisin orantısız
güç kullandığı iddia edildi. Ulusal TV kameramanı Yalçın Odabaşı’na polis hedef gözeterek tazyikli su sıktı. Yere
düşen Odabaşı’nın çekim yaptığı kamerası kırılarak kullanılmaz hale geldi. Cumhuriyet İzmir Bürosu muhabiri Emre
Döker, Yurt İzmir haber sorumlusu muhabir Ahmet Çınar, Dokuz Eylül Gazetesi foto muhabiri Aydın Çetinkaya ile
İHA kameramanı Veysel Aksoy, Yeni Asır muhabiri Tansu Edip Gökbudak da tazyikli su ve yoğun gaza maruz
kaldılar. HaberTürk muhabiri Ali Arda Perk, Konak’taki eylemler sırasında polis tarafından tartaklandı. Yeni Asır
muhabiri Ercan Akgün’ün fotoğraf makinesi Alsancak’taki eylem sırasında polisin müdahalesiyle kırıldı. 131
 TGS İzmir Şubesi gazetecilere karşı polis şiddetini kınadı. Açıklamada, eylemleri izleyen gazetecilerin
tartaklandığı, yoğun gaz ve tazyikli suya maruz kaldığı, kamera ve fotoğraf makinelerinin kırıldığı belirtildi. 132
 Ankara Tuzluçayır’daki gösterileri izleyen DİHA muhabiri Zuhal Atlan ile Kanal D muhabiri Özgen Bilgöl
ve kameraman Hüseyin Çözen’e TOMA’dan tazyikli su sıkıldı.133
 Gazeteci Rahmi Yıldırım, TOMA’ların Ankara Kızılay’da hedef gözetmeksizin yaptığı saldırıya sözlü tepki
gösterince gözaltına alındı. 134
 Fotomaç muhabiri Çağdaş Doğan, Berkin Elvan’ın ölümüyle ilgili attığı Tweet’ler nedeniyle işten çıkarıldı.
Programında Berkin Elvan’ı anan Best FM çalışanı Arzu Çağlan’ın da işine son verildi.135
14 Mart 2014
 Foto Muhabirleri Derneği ve Haber Kameramanları Derneği, ortak bir açıklama yaparak, gazetecilerin son
dönemde hem polisin hem göstericilerin hedefi olduğunu, şiddetin “dayanılmaz” hale geldiğini söyledi.136
123
http://www.onuncukoygazetesi.com.tr/data/gsmhaberoku.asp?CatID=600
https://twitter.com/deeepforest/status/443498321664278528
http://www.medyatava.com/haber/taksimde-gazetecilerle-polis-arasinda-gerginlik_104259#.UyA-Pg-LLto.twitter
126
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/49785/Gazeteciye__Akrep__carpti.html
127
http://www.evrensel.net/haber/80207/ankarada-yine-gazeteciye-siddet.html
128
http://www.tgs.org.tr/meslektaslarimiza-saldiran-polisler-hakkinda-islem-baslatilsin/
129
Sönmez ve Koç’un telefonla Özgürlük için Basın proje ofisine kişisel hak ihlali bildirimlerinden
130
http://haber.gazetevatan.com/ntv-muhabirine-saldiri/617533/11/medya
131
http://www.yurtsuz.net/News.aspx?newsid=1805&fileid=155#.U38H8Pl_tqU
132
http://www.tgs.org.tr/tgs-izmir-valisine-sorumluluklarini-animsatti/
133
http://www.haberler.com/tuzlucayir-daki-berkin-elvan-eylemine-polis-5783239-haberi/
134
http://www.evrensel.net/haber/80207/ankarada-yine-gazeteciye-siddet.html
135
http://www.evrensel.net/haber/80229/berkine-uzulen-iki-gazeteci-isten-cikarildi.html#.Uy33dYWQmKQ
136
http://www.cagdashabergazetesi.com/hem-polis-hem-de-gosterici-vuruyor/796/
124
125
- 27 -
 Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Rize Şube Başkanı ve Nabız Gazetesi sahibi Gençağa Karafazlı, aile
üyeleriyle birlikte suç örgütü oluşturmaktan mahkûm oldu. Muhalif haberciliğiyle tanınan Karafazlı mahkûmiyet
kararından sonra “Gazeteci olduğumu sanıyordum meğerse mafya üyesiymişim” dedi.137
15 Mart 2014
 Kocaeli Bizim Yaka Gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Hayrullah Demiray, uğradığı silahlı saldırıda
bacağından yaralandı.138
16 Mart 2014
 Van Gölü Gazeteciler Cemiyeti, yerel seçim öncesi Van’da gazetecilere yönelik artan saldırıları kınadı.
Açıklamada, NTV ekibinin BDP’li bir grup tarafından engellendiği, kamera kayıtlarına el konulduğu ve bir gazetecinin
aynı grup tarafından şiddete maruz kaldığı bildirildi.139
17 Mart 2014
 TGS, son zamanlarda Ankara’da polis saldırısına maruz kalan basın çalışanları adına suç duyurusunda
bulundu.140
 Erzurum-Ağrı karayolunda yolcu otobüsünün devrilmesi sonucu meydana gelen kazayı haber yapmak için
olay yerine gelen Cihan Haber Ajansı muhabiri Orhan Yıldırım, otobüs sürücüsü ile yardımcısının saldırısına uğradı.141
 Gaziantep Şoförler ve Otomobilciler Odası seçimlerinde başkan adayı Mesut Koska, başkan Ünal
Akdoğan’ın taraftarlarının saldırısına uğradı. Olayda İHA muhabiri Fatih Sebzeci, DHA muhabiri Eyüp Burun, Güneş
Gazetesi muhabiri Uğur Aydıntürk, Haber Gazetesi muhabiri Halil Şarklı da yaralandılar. 142
 TRT muhabiri Elif Akkuş, Berkin Elvan’ın ölümü sonrası attığı Tweet’ler nedeniyle teknik servise
kaydırıldı.143
22 Mart 2014
 Medya-İş Sendikası Genel Başkanı Gürsel Eser, bazı basın işverenlerinin, hükümet aleyhine tavır almayan
çalışanlarını ya istifaya zorlayarak ya da mobbing uygulayarak işten çıkardığını söyledi. 144
 Bu uygulamanın mağduru olarak şu isimler sayıldı: Köksal Akpınar (CHA), Şemsettin Özkan (Zaman),
Salim Gören (CHA Network), Kübra Kara (CHA), Zeynep Ceylan (Bugün), Leyla İpekçi (Zaman), H. Salih Zengin
(Zaman) ve Osman Turhan (Zaman). 145
24 Mart 2014
 Türkiye Foto Muhabirleri Derneği’nin Yılın Basın Fotoğrafları Yarışması’nda Gezi Direnişi’nin sembolü
“Kırmızılı Kadın” fotoğrafının birinci seçilmesinin ardından Vakıfbank yarışmanın ana sponsorluğundan çekildi.
Dernek, bankanın bu kararıyla kurumsal ve maddi açıdan büyük zarara uğradığını açıkladı. 146
26 Mart 2014
 Bolu Belediyesi, işyeri ruhsatına sahip olmadıkları gerekçesiyle yolsuzluk haberleri yapan Bolu Gündem ve
Bolu Havadis gazeteleri için mühürleme kararı aldı.147 Gazete yöneticileri, kararın sindirme amaçlı olduğunu, uzun süre
önce yaptıkları ruhsat başvurularının kasıtlı olarak bekletildiğini öne sürdü. 148 AKP’li Belediye Başkanı Alaaddin
Yılmaz, konuya ilişkin şu yorumu yaptı: “Bugüne kadar seçilmemem için her türlü provokasyonu yapan bu yapı, kendi
kendini ihbar ederek yine bir provokasyona imza atmak istemiştir diye düşünüyorum.”149
 Mühürleme kararı gelen tepkiler üzerine uygulanmadı. Ancak seçimler sonrasında Bolu Havadis mühürlendi,
karar uygulandı.
137
http://www.gazeteciler.com/gundem/gazeteci-degil-mafyayim-dedi-cezaevine-yine-girdi-76649h.html
http://yenisafak.com.tr/gundem-haber/gazeteciye-silahli-saldiri-16.3.2014-626300
http://www.ilkehaberajansi.com.tr/haber/gazetecilere-yapilan-saldirilar-kaygi-verici.html
140
http://www.gercekgundem.com/medya/31812/polis-siddeti-icin-suc-duyurusu
141
http://www.sondakika.com/haber/haber-dagc-yildirim-a-yapilan-saldiriyi-kinadi-5580201/
142
http://haberturk.tv/gundem/video/gaziantep-soforler-ve-otomobilciler-odasinda-tekme-tokat-kavga/108531
143
http://bianet.org/bianet/insan-haklari/154228-trt-muhabirine-berkin-tweet-leri-sonrasi-surgun
144
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/304372--basin-calisanlarina-mobing-basin-ozgurlugune-aykiri
145
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/304372--basin-calisanlarina-mobing-basin-ozgurlugune-aykiri
146
Foto Muhabirleri Derneği’nin Özgürlük için Basın proje ofisine bildiriminden
147
http://www.radikal.com.tr/turkiye/boluda_yerel_gazeteler_kapatildi-1183258
148
http://www.bolugundem.com/habergoster.php?id=69918
149
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26093046.asp
138
139
- 28 -
 Zaman Gazetesi, abonelerin kapılarına bırakılan gazetelerin erken saatlerde belediye işçileri tarafından
toplandığını öne sürdü ve olayın görüntülerini yayınladı. 150
 Star Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Doğan Ertuğrul gazetesinden istifa etti. Ertuğrul yaptığı açıklamada
gazetenin demokrat çizgisini kaybettiğini, iktidarın muhalif kesimlere karşı kullandığı “nefret” diliyle birlikte medyanın
kara propaganda aracına dönüştüğünü söyledi.151
29 Mart 2014
 Başbakan Erdoğan, Emre Uslu (Taraf), Önder Aytaç, Bülent Keneş (Today’s Zaman) ve Mehmet Kamış
(Zaman) hakkında suç duyurusunda bulundu. Uslu ve Aytaç hakkında yurt dışına çıkış yasağı konması da istendi.
Dilekçede Önder ve Uslu’nun “casusluk faaliyetleri” içinde olabilecekleri belirtildi. Keneş ve Kamış ise, sesi kısılan
başbakanla “alay eden” Tweet’ler atarak hakaret suçu işledikleri iddia edildi.152
 Başbakan Erdoğan’ın İstanbul Sarıyer mitinginde görev yapan Zaman foto muhabiri Derviş Genç, miting
alanında bulunan basın danışmanı Mustafa Varank’ın fotoğrafını çektiği için gözaltına alındı. Varank’ın talimatıyla
gözaltına alındığını söyleyen Genç, beş saat sonra serbest bırakıldı. 153
 Ankara’da ise Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in programı sırasında çıkan arbedeyi
görüntüleyen Hürriyet muhabiri Mert Gökhan Koç, AKP konvoyundan üç kişinin saldırısına uğradı. 154 Saldırganlar,
Koç’u darp etti ve fotoğraf makinesinin hafıza kartını gasp etti.155
 Sabah Gazetesi Roma temsilcisi Yasemin Taşkın, İtalyan gazeteci eşinin La Republica için Fethullah
Gülen’le röportaj yapması üzerine işten çıkartıldı.156
 Yeni Şafak yazarı Cem Küçük, “Yeni dönemde medyada büyük tasfiye”157 başlıklı yazısında, “paralel örgüt
medyası” ile ana akım medyada “marjinal” muhaliflerin tasfiye edileceğini yazdı, “meşruiyetini” yitiren yazarların
isimlerini sayarak tehditte bulundu. Küçük, birkaç gün sonra “Doğan Medya böyle gitmez!”158 başlıklı yazısında da,
“halkın çoğunluğuna düşman zihniyet” gibi ifadelerle Doğan grubunu hedef aldı. Sabah yazarı Rasim Ozan Kütahyalı
da kendi köşesinde benzer tehditkâr mesajlar içeren yazılar kaleme aldı. 159
30 Mart 2014
 Seçim döneminde birçok muhalif medya organı, internet yayınlarına yönelik siber saldırılar yaşadı. Saldırılar,
30 Mart yerel seçimlerine bir hafta kala başlarken, seçim gecesi yoğunlaştı ve seçimlerin ardından devam etti. Saldırılar,
en çok Taraf,160 Zaman161, Today’s Zaman162 ve Cumhuriyet163 gazeteleri, Cihan Haber Ajansı164 ve Samanyolu
grubunu hedef aldı. Sözcü, Rotahaber, Mehtap TV, Küre TV ve Burç FM gibi medya kuruluşlarının sitelerine de zaman
zaman erişim sağlanamadığına dair şikâyetler oldu. Cumhuriyet, sitesine yönelik saldırıların Suriye toplantısının ses
kaydını yayınlamasından sonra başladığını, bunun için parayla profesyonel hackerler tutulduğunu iddia etti.
 30 Mart seçim gecesi, Anadolu Ajansı (AA) dışında sandık sonuçlarını aktaran tek ajans olan Cihan, şiddetli
bir siber saldırıya uğradı ve yayınında aksaklıklar yaşadı. 165 Cihan abonesi bazı televizyonlar da bu durumdan etkilendi
ve seçim verilerini kesintisiz bir şekilde aktaramadı. Siber saldırılar Cihan abonesi bazı medya organlarının internet
sitelerini de hedef aldı.
 Öte yandan AA Genel Müdürü Kemal Öztürk, uluslararası hacker gruplarının AA’yı da çökertmeye
çalıştığını fakat sadece yayını yavaşlatmayı başardığını söyledi. 166 CHP ise AA’nın seçim sonuçlarında manipülasyon
yaptığını iddia ederken Öztürk’ün AKP genel merkezine gitmesini sorguladı. 167
150
http://video.zaman.com.tr/video_temizlik-iscileri-kapi-kapi-zaman-gazetesi-topluyor_145147_1.html
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Star-gazetesinde-sok-istifa-karari/1045183/
http://yenisafak.com.tr/politika-haber/basbakanliktan-uslu-kenes-kamis-ve-aytac-icin-suc-duyur-29.03.2014-630498
153
http://www.zaman.com.tr/gundem_korku-devleti-basbakanin-danismaninin-fotografini-ceken-muhabire-gozalti_2208000.html
154
http://www.hurriyet.com.tr/ankara/26111178.asp
155
https://twitter.com/bulentmumay/status/449958119033294849
156
http://www.samanyoluhaber.com/medya/Yasemin-Taskin-Sabahtan-kovulmasini-La-Repubblicaya-anlatti/1046936/
157
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/CemKucuk/yeni-donemde-medyada-buyuk-tasfiye/51037
158
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/CemKucuk/dogan-medya-boyle-gitmez/51125
159
http://www.sabah.com.tr/Yazarlar/kutahyali/Arsiv/
160
https://twitter.com/Taraf_Medya/status/450319345991057408
161
https://twitter.com/bkenes/status/450745447540613120
162
http://www.todayszaman.com/news-343604-cyber-attacks-on-news-websites-threaten-freedom-of-press-expression.html
163
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/56767/Muhalif_sese_tahammulleri_yok.html
164
https://twitter.com/Cihan_Haber/status/450332626105434113
165
http://gundem.bugun.com.tr/cihan-haber-ajansina-yogun-siber-saldiri-haberi/1040237
166
http://www.aa.com.tr/tr/rss/309831--turkiyenin-ulusal-haber-ajansina-bir-cokertme-kampanyasi-basladi
167
http://gundem.bugun.com.tr/sandik-basini-bosaltma-plani-haberi/1040537
151
152
- 29 -
 Cihan ile AA’nın farklı sonuçlar vermesini değerlendiren basın örgütü temsilcileri, medyadaki kutuplaşmanın
halkın haber alma hakkı bakımından kaygı verici olduğunu belirttiler. 168
 Bursa Mutlular Gaziosmanpaşa İlköğretim Okulu’nda görev yapmakta olan gazetecilere saldırıldı.169
 Bursa Orhangazi ilçesinde ÜçüncüGöz Gazetesi sahibi İrfan Aydın’a MHP’li başkan adayı ve arkadaşlarınca
saldırıda bulunulduğu iddia edildi. 170
1 Nisan 2014
 Yurt gazetesi yazarı Nihat Behram, Terörden Sorumlu Emniyet Müdür Yardımcısı Sedat Selim Ay için,
kaleme aldığı köşe yazısında171 “işkenceci” ve “tecavüzcü” ifadelerini kullandığı için hâkim karşısına çıktı. Mütalaayı
okuyan savcı, Behram’ın “Düşünce özgürlüğü ve eleştiri sınırlarını aşacak tarzda ve basın özgürlüğü kapsamı dışında
hakaret suçunu” işlediği gerekçesiyle dört yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmasını talep etti. Duruşma, 27 Mayıs’a
ertelendi.
2 Nisan 2014
 Anadolu Ajansı, Taraf Gazetesi’nin seçim öncesi yaptığı yayınları gerekçe göstererek, Taraf ile ticari
ilişkilerini sonlandırdığını açıkladı. Karar CHP, MHP ve BDP sözcüleri tarafından eleştirildi.172
 Ankara 5. Sulh Ceza Mahkemesi, Bianet’in “Sabah-ATV Erdoğan’ın Emriyle Toplanan 630 Milyon Dolarla
Alındı” başlıklı haberi için işadamı İbrahim Çeçen’in kişilik haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle URL bazlı erişimin
engellenmesine karar verdi. Bianet, haberi kaldırmayacaklarını, TİB engellemesini beklediklerini ve karara itiraz
ettiklerini bildirdi. Karar, Bianet ile birlikte 20 içerik sağlayıcı için verildi. 173
 Bolu’da yayınlanan haftalık Bolu Havadis gazetesinin çalışma ofisi, ruhsatsız olduğu gerekçesiyle belediye
tarafından mühürlendi.174 Gazetenin imtiyaz sahibi Mehmet Demirci, kararın gazetenin muhalif çizgisiyle ilgili
olduğunu söyledi.175 Kapatma kararı seçimler öncesinde alınmış, fakat tepkiler üzerine uygulanmamıştı. Zabıtalar, 7
Nisan’da aynı gerekçeyle Bolu Gündem, Bolu Olay ve Bolu Detay gazetelerinin basıldığı matbaayı, 8 Nisan’da Bolu
Gündem’in bürosunu kapatmak istedi. Ancak Sakarya Bölge İdare Mahkemesi’nin yürütmeyi durdurma kararı
nedeniyle mühürleme işlemi gerçekleşemedi.176
3 Nisan 2014
 Taraf Gazetesi yazarı Emre Uslu hakkında, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle, 1
yıl 4 aydan 2 yıl 8 aya kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı. 177
 Samanyolu Yayın Grubu, kendisine yönelik bir “kumpas” girişimini ortaya çıkardığını iddia etti. Açıklamaya
göre, kurum içinde, çalışanların bilgisayar dosyalarını dışarıya servis eden ve üzerinde değişiklik yapılan dosyaları
tekrar çalışanların bilgisayarlarına yüklemesi istenen bir kişi tespit edildi.178 Bu kişinin “itirafları” bir video şeklinde
yayımlandıktan sonra Samanyolu siber saldırı altında olduklarını, web sitelerine erişimin engellendiğini duyurdu.179
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), çıkardığı Bizim Gazete adına, Suriye ile ilgili Dışişleri Bakanlığı’nda
yapıldığı iddia edilen toplantının yasa dışı dinlenmesi konusunda verilen yayın yasağına karşı dava açtı. 180
4 Nisan 2014
 Marmaris TV ekibi, AKP Belediye Başkanı adayı Doğan Tugay’ın adamları tarafından darp edildi. Basına
yansıyan görüntülerde gazeteciler, açık alanda yapılan toplantıyı görüntülemeye çalışırken, kötü muameleye maruz
kaldılar. İlçe emniyet müdür yardımcısının yaşananlara kayıtsız kaldığı bildirildi. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti olayı
kınadı.181
168
http://www.bianet.org/bianet/medya/154603-gazeteci-orgutleri-aa-ve-cihan-farkliligini-degerlendirdi
http://www.bursadabugun.com/haber/bursa-da-chp-lilere-ve-gazetecilere-cirkin-saldiri-394613.html
http://www.ucuncugozgazetesi.com/haber.php?haber_id=915
171
http://www.yurtgazetesi.com.tr/ak-terfi-dedikleri-bu-olmali-makale,6608.html
172
02.04.2014 tarihli Taraf Gazetesi 5.sayfa
173
http://bianet.org/bianet/medya/154657-bianet-haberine-erisim-engeli
174
http://www.boluhavadis.net/Guncel-yuregimize-de-muhur-vuramazsiniz-ya--30033.html
175
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Secimi-kazanan-baskanin-ilk-isi-gazete-kapatmak-oldu/1046866/
176
http://www.bolugundem.com/habergoster.php?id=70140
177
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/309459--emre-usluya-basbakan-erdogana-quot-hakaret-quot-ten-dava, http://www.milliyet.com.tr/emre-uslu-ya-erdogan-ahakaretten/gundem/detay/1861595/default.htm
178
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Samanyolu-Yayin-Grubuna-kurulan-buyuk-kumpas/1046935/
179
https://twitter.com/SHaberTV/status/451756123725762560
180
http://www.dha.com.tr/tgc-suriye-ile-ilgili-yayin-yasagina-dava-acti_639574.html
181
http://www.gercekgundem.com/medya/35635/akpli-aday-gazeteci-dovdurdu
169
170
- 30 -
 Samanyolu Haber TV Genel Yayın Yönetmeni Metin Yıkar, yerel seçimler öncesinde RTÜK’ün kanallarına
45 kez yayın durdurma cezası verdiğini açıkladı. Yıkar, kendilerini yanlı yayın yaptıkları gerekçesiyle cezalandıran
RTÜK’ün, hükümete yakın medya kuruluşlarının yayınlarını görmezden geldiğini söyledi.182
 Twitter’a erişim yasağının kaldırıldığı gün A Haber’e “Seçim yasaklarını ihlal ettiği” gerekçesiyle 28 kez
yayın durdurma cezası verildi. YSK’nın ceza gerekçesinde yurttaşlara seçim süreci, 17 Aralık Operasyonu ile ilgili
sorular sorulması ve bazı mitinglerin uzun, bazılarının ise kısa yayımlanması bulunuyor. 183
 Başbakan Erdoğan, Egemen Bağış’ın Kur’an-ı Kerim’le alay ettiği öne sürülen (bakara/makara) ses kaydını
soran Zaman muhabiri Tuğba Mezararkalı’ya, böyle bir şeyin olmadığını, iddia edenlerin sahtekâr, müfteri olduğunu,
gazetecilerin bu iddiayı savunanlara karşı çıkması gerektiğini söyledi. 184 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Medya Etik
Konseyi, Çağdaş Gazeteciler Derneği başkanları Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın sözlerini “psikolojik baskı” ve
“tehdit” anlamına geldiği gerekçesiyle kınadı.185
 Vatan gazetesi, Washington temsilcisi İlhan Tanır’ın işine son verdi. Tanır, yolsuzluk iddialarına ilişkin
Tweet attığı için işine son verildiğini söyledi.186 Sabah gazetesi ise köşe yazarı ekonomist Süleyman Yaşar’ın yazılarına
son verdi. Bu kararın Yaşar’ın Cemaat aleyhine yazmayı reddetmesi üzerine alındığı iddia edildi. 187
5 Nisan 2014
 Seçim sonuçlarına ilişkin olarak Bayburt Adliyesi önünde Milliyetçi Hareket Partisi tarafından düzenlenen
basın toplantısını takip eden Anadolu Ajansı muhabiri Abdülkadir Nişancı, partili olduğu iddia edilen kişilerin küfürlü
ve fiili saldırılarına maruz kaldı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti bu saldırıyı kınadı. 188
 Anadolu Ajansı Genel Müdürü Kemal Öztürk, AA hakkında yapılan eleştirilere yanıt verirken kendisinin
“taraflı”, ancak AA’nın “tarafsız” olduğunu söyledi. Ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi ile ilgili 702 haber
yaptıklarını, bunun da AKP milletvekillerinin eleştirisine yol açtığını belirtti. 189
6 Nisan 2014
 Silvan Mücadele gazetesi yazarı Ferhat Parlak, ofisine gelen bir grup tarafından darp edildi. Parlak, saldırının
“Silvan’daki Bu Tablodan Kim Utanacak?” haberi üzerine ilgili müteahhit ve ona bağlı kişiler tarafından
gerçekleştirildiğini belirtti.190 Haberde Silvan’ın bir köyünde içme suyu şebekesi ihalesini alan müteahhidin işi
tamamlamadan köyü terk etmesi eleştirilmişti.
7 Nisan 2014
 Gazetecilere Özgürlük Platformu (GÖP) dönem başkanlığını yürüten Basın Konseyi, Başbakan tarafından
özel olarak, resmi programında olmamasına rağmen; Sabah, ATV, A Haber, Yeni Şafak, Star, Türkiye, Akşam, Yeni
Akit, TGRT Haber TV ve TV 24′ün yönetici ve genel yayın yönetmenleriyle “basına kapalı” gerçekleştirildiği toplantı
hakkında yaptığı açıklamada, “Bir Başbakanın ülkesindeki bir kısım gazeteciyle çok gizli toplantı yapması ayrımcılıktır.
Bunun ilk örneğini Türkiye’de yaşamaktan utanç duyuyoruz” ifadesini kullandı.191
8 Nisan 2014
 Dünya gazetesinde 50 gazetecinin işine son verildi. Türkiye Gazeteciler Sendikası’ndan yapılan açıklamada
40 gazetecinin bireysel iş sözleşmesine imza atmadıkları için, 10 gazetecinin de finansal sıkışıklık nedeniyle işten
atıldığı belirtildi.192
 Muğla’nın Marmaris ilçesinde yerel bir gazetede köşe yazarlığı yapan, emekli albay Mukbil Gülkokan
hakkında, 1 Haziran 2011 tarihinde yazdığı bir yazıdan dolayı, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle açılan kamu davası sonuçlandı. Mahkeme heyeti, Mukbil Gülkokan
hakkında Yargıtay’ın da bozma kararı doğrultusunda, hapis cezasını bozdu ve üç yıl erteleme kararı verdi. 193
182
http://www.zaman.com.tr/tv-rehberi_medyaya-baski-ve-yildirma-kaniksaniyor_2208914.html
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/04/04/twitterda-kufur-serbest-ahaberde-haber-yasak
http://www.radikal.com.tr/politika/erdogandan_zaman_muhabirine_hic_durma_oralarda-1184852
185
http://www.zaman.com.tr/politika_erdoganin-azarladigi-zaman-muhabirine-meslektaslari-sahip-cikti_2209104.html
186
https://twitter.com/WashingtonPoint/status/452451245207609344
187
http://www.medyaradar.com/sabah-gazetesinde-flas-gelisme-unlu-kose-yazari-cemaate-cakmadi-isten-atildi-medyaradar-ozel-haberi-116046
188
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/309743--tgc-aa-muhabirine-saldiriyi-kinadi
189
http://birgun.net/haber/o-kadar-tarafsizim-ki-iktidar-hesap-soruyor-12875.html
190
http://www.silvanmucadele.com/news_detail.php?id=15290 ve http://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/154752-marmaris-bayburt-ve-silvan-da-habercilere-saldiri
191
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26173809.asp, http://www.basinkonseyi.org.tr/basin-aciklamalari/basin-konseyi-gazetecilere-ozgurluk-platformugop-turkiyede-basin-ayrimciliginda-son-nokta
192
http://www.tgs.org.tr/tgs-isten-atilan-dunya-calisanlarinin-yanindayiz/
193
http://yerel.iha.com.tr/marmaris-te-kose-yazarinin-gul-ve-erdogan-a-hakaret-davasi-sonuclandi-mugla-20140408AW056590
183
184
- 31 -
9 Nisan 2014
 Taraf Gazetesi yazarı Mehmet Baransu hakkında, bir haberinde İçişleri Bakanı Efkan Ala’ya “iftira” ettiği
gerekçesiyle dört yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırlandı. 194 Baransu haberinde, MİT tarafından yapılan
fişlemelerin Efkan Ala’nın eseri olduğunu öne sürmüştü.195
 Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) “Türkiye basın karşıtı tüm uygulama ve yasalarını iptal
etmeli” diyerek “bağımsız Türkiye medyasını kısıtlamak üzere son zamanlarda Türkiye Devleti tarafından atılan
adımlara dair endişelerini” belirtmek üzere Başbakan’a bir mektup yazdı. 196
10 Nisan 2014
 Ege Üniversitesi, “siyasi kişilik” olduğu gerekçesiyle gazeteci Uğur Dündar’ın üniversitede bir programa
katılmasını kabul etmedi. Dündar katılmasını kabul etmedi. Dündar, aynı durumu daha önce Yeditepe Üniversitesi’nde
de yaşadığını söyledi.197
 İstanbul’da Greif fabrikasında iki aydır eylem yapan işçilere müdahale eden polis, Kızıl Bayrak gazetesi
muhabiri Mehmet Ali Karabulut’u darp etti ve gözaltına aldı.198
 YSK, A Haber’e 17 yayın durdurma cezası verdi. Cezalara gerekçe olarak, üç farklı programda tek bir siyasi
partinin adaylarına ve faaliyetlerine yönelik yayın yapılması gösterildi. A Haber’in Nisan ayı içerisinde aldığı ceza
sayısı böylece 45’e ulaştı.199
13 Nisan 2014
 BBC Türkçe yayınlarında Beril Eski’nin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. David Harvey, Türkiye’de bir şehir
ayaklanmaları kültürü oluştuğunu belirterek, “Her an ikinci bir Gezi yaşanabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Söyleşinin linkini Twitter hesabından paylaşan BBC Türkçe muhabiri Selin Girit, sosyal medyada ağır eleştirilere
uğradı.200
14 Nisan 2014
 Bolu Belediye Basın Yayın Müdürü Güner Ateş, CHP Belediye Meclis Üyesi Erhan Beykoz ve bir yakını
tarafından küfür ve hakarete maruz kaldığını, ayrıca ölümle tehdit edildiğini söyledi. Bolu Gazeteciler Cemiyeti
Başkanı Caner Güngör bunu kınadı.201
17 Nisan 2014
 94 Basın meslek kuruluşunca oluşturulan Gazetecilere Özgürlük Platformu’nun (GÖP) değişiklikler
yapılacak MİT yasasıyla ilgili açıklamasında, düzenlemenin “Basın ve ifade özgürlüğünün ötesinde kişi hak ve
özgürlüklerine saldırı niteliği de taşıyan bir düzenleme” olduğuna değinildi. Ayrıca açıklamada, “MİT, gazetecilerden
haber kaynaklarını açıklamalarını isteyebilecektir. Basın Yasası’nın 12. Maddesinde yer alan ‘Süreli yayın sahibi,
sorumlu müdür ve eser sahibi, bilgi ve belge dahil her türlü haber kaynaklarını açıklamaya ve bu konuda tanıklık
yapmaya zorlanamaz’ hükmü de öne sürülemeyecektir. Tasarı yasalaştığında, hapis cezası tehdidi gazetecilerin
başlarının üzerinde ‘Demokles’in kılıcı’ gibi sallanacaktır.202 Bu durumda basın özgürlüğü ortadan kalkarken, halkın
haber alma hakkı da yok edilecektir” denildi.
 GÖP açıklaması “Hükümeti darbe dönemlerinde bile görülmeyen antidemokratik uygulamalardan
vazgeçmeye çağırıyoruz. Sansür ve oto sansürün yasalaşmasını istemiyoruz” ifadesiyle noktaladı.203
18 Nisan 2014
 Milliyet, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın vekili Av. Ahmet Özel’in yazısı üzerine CHP lideri Kemal
Kılıçdaroğlu’nun partisinin Meclis Grup toplantısında “Kabataş olayı” ile alakalı yaptığı açıklamaları aktaran habere
ilişkin düzeltme yayımladı ve haberi internet sitesinden kaldırdı.204
194
http://www.taraf.com.tr/haber-yazarimiz-baransu-hakkinda-hapis-istemi-152335/
http://www.taraf.com.tr/haber-hukumete-ters-dusen-cemaatler-fisleniyor-141006/
https://cpj.org/tr/2014/04/turkiye-basin-karsiti-tum-uygulama-ve-yasalarini-i.php
197
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/ege-universitesinden-ugur-dundara-sansur-484117/
198
https://twitter.com/kizilbayraknet/status/454135324432535552
199
http://www.ahaber.com.tr/Gundem/2014/04/10/a-habere-yeni-yasak
200
http://www.diken.com.tr/medya/sosyal-bilimci-david-harvey-ikinci-gezi-olasi-dedi-gazeteci-selin-girit-hedef-gosterildi/
201
http://www.boluekspres.com/icerik/haber.php?i=41091
202
.http://www.haberler.com/gop-ten-hukumete-cagri-sansurun-yasalasmasini-5915211-haberi/
203
http://www.gazeteciler.com/gundem/94-basin-kurulusundan-mit-yasasi-cagrisi-75898h.html
204
http://www.diken.com.tr/medya/bu-duzeltme-basin-tarihine-gecer/
195
196
- 32 -
 Bursaspor 2. Başkanı Rıdvan Şen, basın mensuplarını Bursaspor tesislerinden çıkardı. Türkiye Spor Yazarları
Derneği (TSYD), Anadolu Spor Gazetecileri Derneği (ASGD) ve Bursa Gazeteciler Cemiyeti Galatasaray-Bursaspor
maçında basın tribününde gerçekleştirilen saldırıyı ve basın mensuplarının tesisten çıkarılması olaylarını kınadı.205
20 Nisan 2014
 9 Şubat 2014 günü yayın hayatına başlayan Karşı Gazetesi yeterli reklam alamaması, ‘Basın Yayın ve
Enformasyon Genel Müdürlüğü tarafından yok sayılması ve bayilerde satışının yapılmaması’ nedeniyle yayınını
durdurdu.206 Gazetenin imtiyaz sahibi Turan Ababey, satışın günlük 42 bin 500’den 9 bin 500’e düşmesine yol açan
baskıları kınadı.207
21 Nisan 2014
 Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, Eskişehir Gazeteciler Cemiyeti’ni ziyareti sırasında yaklaşık 40
gazetecinin daha cezaevinde olduğunu belirtti.208
22 Nisan 2014
 CHP ve MHP, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatlarının, muhalefet liderlerinin konuşmalarının
yayından kaldırılmasıyla ilgili olarak noter kanalıyla gazetelere gönderdiği ihtarnamelere tepki gösterdi. MHP Genel
Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, “Bu, ‘Alo Fatih’ hattını meşrulaştırma gayretidir. Bunu avukatlar vasıtasıyla olağan
hale getiriyorlar” dedi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran ise şunları söyledi: “Dünyanın her yerinde ana
muhalefet partisinin grup konuşmaları haberdir, hele ki yolsuzluk iddiası kanıtlar eşliğinde aktarılıyor ise bu
haberleştirilir.”209
 Ankara Emniyet Müdürlüğünün, haberlerin yapılma amacını ve kaynaklarını belirlemek için bazı
gazetecilerin telefonlarını mahkeme kararıyla dinletmesinin ortaya çıkması, Gazetecilere Özgürlük Platformu tarafından
basın özgürlüğü adına kaygı verici bulundu.210
 Gazetecilere Özgürlük Platformu (GÖP) dönem başkanlığını yürüten Basın Konseyi, Türkiye’deki basının
halini “içler acısı” olarak niteleyerek, basın özgürlüğünün, basın üzerindeki baskılardan dolayı çok zarar gördüğünü,
gazetecilerin dinlendiğini, fişlendiğini ve sonrasında adil olmayan şekilde yargılandığını açıkladı. 211
26 Nisan 2014
 Eski Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış, 30 Mart yerel seçimleri öncesinde, kendisine ait olduğu iddia
edilen ve sosyal medyada gündeme gelen, “Bakara-makara” sözlerini içeren konuşmalarla ilgili attığı Tweet’lerden
dolayı gazeteci Mehmet Baransu’yu mahkemeye verdi.212 Baransu bu durumu, “Kur’an’la dalga geçen Egemen Bağış’ı
eleştirdiğim için Bakara-Makara olayından beni mahkemeye vermiş ve 10 bin lira istiyor” diyerek duyurdu.213
 Eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, köşe yazısında kendisine iftira attığı
gerekçesiyle gazeteci Uğur Dündar ile Sözcü gazetesi hakkında 200 bin lira tazminat istemiyle dava açtı. 214
27 Nisan 2014
 RTÜK Başkanı ve Başkan Yardımcısı hakkında “görevi ihmal ve kötüye kullanmak, kamu zararına sebep
olmak, irtikap ve ihaleye fesat karıştırmak” iddiasıyla yapılan suç duyurusunu kovuşturmaya yer olmadığı yönünde
değerlendiren Ankara Cumhuriyet Başsavcısının kararı, Sincan 3. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından bozuldu.
Soruşturma açılacak.215
30 Nisan 2014
 Bekir Coşkun, 4 Eylül 2013 tarihinde Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan “Boyalı Merdivenler” başlıklı
yazısından ötürü 1 yıl 2 ay 17 gün hapis cezasına çarptırıldı. AKP’li bazı milletvekillerinin Manisa’da açtığı hakaret
205
http://yerel.iha.com.tr/asgdden-bursaspor-yoneticisi-sene-kinama-bursa-20140417AW064857
http://www.zaman.com.tr/pazar_baskilara-karsi-duramadi_2212018.html
http://www.milliyet.com.tr/karsi-gazetesi-isgal-edildi--teknoloji-1866693/
208
http://www.esgazete.com/gundem/cezaevlerinde-40-gazeteci-daha-var-h10414.html
209
http://www.radikal.com.tr/turkiye/basin_ihtarlarina_muhalefet_tepkisi-1187877
210
http://www.evrensel.net/haber/82782/hangi-gazeteciler-dinletildi.html#.U4aeNUlrNMs
211
http://www.milliyet.com.tr/-gazeteciler-fisleniyor-/gundem/detay/1870752/default.htm
212
http://www.gazeteciler.com/gundem/bagis-dava-acti-baransu-twitterdan-cakti-76168h.html
213
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/bagistan-bakara-makara-davasi-h51844.html
214
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/04/26/binali-yildirimdan-ugur-dundara-dava, http://www.aa.com.tr/tr/tag/318384--eski-bakan-yildirimdan-ugur-dundara-dava
215
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/rtuk-baskanina-mahkeme-yolu-acildi-h51862.html
206
207
- 33 -
davası reddedilmişti. İstanbul’da açılan davada yargıç mahkûmiyet kararı verdi. Coşkun, bir daha aynı suçu işlerse
hapis yatacak.216
 Vatan Gazetesi Ankara Bürosu kapatıldı. 217 Ekonomik nedenlerle kapatma kararı alındığı belirtilirken,
Gazete’nin Başkent haberlerini yakından izleme olanağını da ortadan kalktı. 218 Vatan Gazetesi bir süre önce Demirören
Grubu tarafından satın alınmıştı. Mart Raporumuzda Erdoğan Demirören’in Başbakan Erdoğan ile görüşmesinde
karşılaştığı sert tepkiler nedeniyle telefonda ağladığı iddiası aktarılmıştı.219
1 Mayıs 2014
 İşadamı Ethem Sancak’ın yeniden yönetimini devraldığı Star Medya Grubu’nun haber kanalı 24’te işten
çıkartmalar oldu. Haber merkezinde görev yapan muhabirler Safiye Gören ile İbrahim Koçoğlu’nun yanı sıra haber
program ve grafikten beş kişinin görevine son verildi. 220
 İstanbul Okmeydanı’nda 1 Mayıs kutlamalarında polis ve göstericiler arasında çıkan olaylarda polis
müdahalesi sırasında Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Ali Haydar Doğan’ın kolu kırıldı.221 Beşiktaş’ta Barbaros
yokuşunda polisle göstericiler arasında çıkan çatışmada gazeteci Barış Yarkadaş, canlı yayın sırasında yaralandı.
Şişli’de EPA foto muhabiri Sedat Suna, bacağından yaralandı. Sol Gazetesi muhabiri Elif Örnek, polis müdahalesiyle
başından yaralandı. Sol gazetesi muhabiri Emin Şentürk, olayları izlerken plastik mermiyle yaralandı. Haber portalı
Duruş Haber’in Genel Yayın Yönetmeni Metin Güneş, ayağından darp edildi. Milliyet gazetesi foto muhabiri Ozan
Güzelce, polisin fırlattığı gaz kapsülüyle sağ el bileğinden yaralandı. 222 Aynı olaylarda, Mücadele Birliği dergisi
muhabiri Yusuf Ali Gümüşlü ile Yurt gazetesi yazarı Hakan Gülseven yaralandı. 223
2 Mayıs 2014
 1 Mayıs günü Dicle Üniversitesi Kampüsü’nde görev yapmakta olan Dicle Haber Ajansı (DİHA)
muhabirlerine bir grup tarafından saldırı düzenlendi. Saldırı, İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Özgür Gazeteciler
Cemiyeti (ÖGC) tarafından yapılan bir açıklamayla kınandı. 224
3 Mayıs 2014
 Gazeteciler Cemiyeti (Ankara), dünya basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, basın ve ifade
özgürlüğü mücadelesindeki kararlılığını vurgulayarak, bu özgürlüklerin önündeki engellerin kaldırılması ve görevini
icra eden gazetecilere kötü muamelelere son verilmesi çağrısında bulundu. 225
 Konya’da Özgürlük için Basın projesi eğitim faaliyetinde Basın ve İfade Özgürlüğü dersini veren Gazeteciler
Cemiyeti (Ankara) Genel Sekreteri Ümit Gürtuna Türk basınının içinde bulunduğu zor şartların mesleki dayanışmayı
zorunlu kıldığını bildirdi, ancak günümüz Türkiye’sinde bunun da görülemediğinden yakındı.226
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde yaptığı
açıklamada, iktidarın basını kıskaç altına aldığını vurguladı ve 40’a yakın gazeteci ve gazete dağıtıcısının tutuklu
bulunduğunu belirtti.227
4 Mayıs 2014
 Dicle Haber Ajansı İngilizce servisi editörü Nedim Türfent, Yüksekova’ya girişinde kurdukları kontrol
noktasında kimlik kontrolü yapan polislerce gözaltına alındı. 228
5 Mayıs 2014
 Star gazetesi Yazı İşleri Müdürlüğü’nden gazetenin yayın politikasına tepki göstererek istifa eden Doğan
Ertuğrul, T24’ten Hazal Özvarış’a verdiği röportajda, “Star’da Başbakan rahatsız olur diye Gül sansürlendi, Cem
Yılmaz’a yasak tartışıldı” dedi.229
216
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/akpden-bekir-coskuna-dava-498482/
http://www.gazeteciler.com/kulis/flas-vatan-ankarada-son-durum-76331h.html
http://t24.com.tr/yazarlar/dogan-akin/uzun-bir-milliyet-hikayesi-demiroren-koske-neden-gitti,7202
219
http://www.Youtube.com/watch?v=44lwdEoT6FE
220
http://www.medyaspot.com/haber/isci-bayraminda-5-gazeteci-issiz-kaldi/182105
221
http://www.gazeteciler.com/gundem/muhabirin-kolu-kirildi-76364h.html
222
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/67123/Polis_gazetecileri_de_hedef_aldi.html
223
http://yonhaber.com/medya/polis-yine-gazetecilere-saldirdi
224
http://www.firatnews.com/news/guncel/basin-emekcilerine-saldiri-kinandi.htm
225
http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/page.php?ln=&news=348
226
ÖiB ders kayıtları, Konya Basın ve İfade Özgürlüğü dersi
227
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26343548.asp
228
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/399635?page=4&from=1163246712
217
218
- 34 -
 NTV ve Kral TV’de çoğunluğu programlarda çalışan kameraman ve editörlerden oluşan yaklaşık 20 kişi
işten çıkarıldı.230
6 Mayıs 2014
 Cumhuriyet gazetesi yazarı Can Dündar, Twitter adresinde, bir köşe yazısı nedeniyle Başbakan Tayyip
Erdoğan’ın kendisini savcılığa şikayet ettiğini açıkladı.231
7 Mayıs 2014
 Antalya Milletvekili Gürkut Acar ve 23 Milletvekilinin, TBMM TV’nin yayın saatlerinin azaltılmasının
vatandaşların bilgi edinme hakkına etkisinin araştırılması ve TBMM çalışanlarının kesintisiz yararlanmasının
sağlanması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin soru önergesi verdi.232
8 Mayıs 2014
 Türkiye Gazeteciler Sendikası, gazeteci Ömer Ödemiş’in, yaptığı haberler nedeniyle bazı internet sitelerinde
hedef gösterilmesini ve ölüm tehditleri almasını kınadı. 233
9 Mayıs 2014
 CHP Antalya Milletvekili Gürkut Acar, dört AKP’li bakan ve çocukları ile Bilal Erdoğan’ın da içinde
bulunduğu yolsuzluk soruşturmalarında gizliliğin ihlali nedeniyle gazetecilerin ifadeye çağırılmasına tepki gösterdi. 234
13 Mayıs 2014
 “Urfa KCK” davasının kilit isimlerinden biri olan Gülistan Encü ile röportaj yapan gazeteci Murat Çiftçi’ye
verilen 8 yıl 9 aylık hapis cezasının onanması istendi.235
14 Mayıs 2014
 Karşı muhabiri Halil Burak Öz, Soma’da yaşamını yitiren işçilerin aileleriyle görüşürken Başbakan
korumaları tarafından gözaltına alındı.236
 Erdoğan, maden faciasının ardından gittiği Soma’daki basın açıklaması sırasında El Cezire muhabirinin, “Bu
kadar tehlikeli iş yapıp da böyle bir kazaya hazırlıklı olmayan bir işletme nasıl olup da faaliyetlerine devam edebildi”
sorusuna kızarak, “Değerli arkadaşlar, bir gazeteci olarak dünyada kömür madenlerinin nasıl işletildiğini
bilmiyorsunuz. Lütfen buralarda bu olaylar hiç olmaz diye yorumlamayalım. Bunlar olağan şeylerdir. Bunun yapısında
fıtratında bunlar var” dedi.237
 Zaman gazetesi Erdoğan’ın 17 Aralık’tan sonra hedefe koyduğu medyanın tekziple susturulmaya
çalışıldığını, hükümete yakın kuruluşların yolunu tuttuğu İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nin tekzip taleplerini
bağımsız medya aleyhinde sonuçlandırdığını, ardından yüklü miktarda tazminat davası açılarak gazeteciler üzerinde
baskı kurulduğunu yazdı.238
15 Mayıs 2014
 Gerger Fırat gazetesi muhabiri Özgür Boğatekin, babası Hacı Boğatekin’in 2008 tarihinde gazetede
yayımlanan “Feto Apo” yazısı yüzünden yargılandığı davayı gazeteci olarak izlemek isterken duruşma salonuna
girmesine engel olan polise hakaret ettiği gerekçesiyle çarptırıldığı 1 yıl 7 aylık hapis cezasının 5 aylık kısmı Yargıtay
tarafından onandı.239
 Soma’daki maden kazasından sonraki gelişmeleri izleyen Onur Öncü, basın kartı olmasına rağmen polis
tarafından darp edildi. Hayat TV İzmir kameramanı Yiğit Ali Mercan’ı polis gözaltına almaya çalıştı. Agence Le
Journal foto muhabiri Nazım Serhat Fırat çektiği fotoğraflar nedeniyle gözaltına alındı. Ulusal Kanal kameramanı
Serkan Bayraktar görüntü alırken polis tarafından tekmelendi. 240
229
http://t24.com.tr/haber/dogan-ertugrul-starda-basbakan-rahatsiz-olur-diye-gul-sansurlendi-cem-yilmaza-yasak-tartisildi,257586
http://yarinhaber.net/news/10895
http://www.medyaradar.com/basbakan-can-dundari-o-yazisi-icin-sikayet-etti-haberi-117802
232
http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/meclis_arastirma_onergeleri.uyenin_ilk_imzali_onergeleri?donem_kodu=24&p_sicil=6688 ve http://www.haberler.com/chp-den-meclis-tv-icin-onerge5995539-haberi/
233
http://www.ajans34.com/politika/bu-mansetler-tehdite-neden-oldu-h57924.html
234
http://www.antalyabeyaz.com/politika/basin-ozgurlugune-darbe/
235
http://www.yeniurfagazetesi.com/haber-14992-diha_muhabiri_icin_onama_karari_istendi.html
236
https://www.facebook.com/halkingazetesibirgun/posts/697947983574814
237
http://m.haberler.com/basbakan-erdogan-i-kizdiran-soma-sorusu-6029361-haberi/
238
http://www.zaman.com.tr/gundem_tekzip-susturma-ve-sansure-donustu_2217199.html
239
http://www.gergerpostasi.com/haber/ozgur-bogatekin-e-5-ay-hapis-cezasi/125/
240
http://www.habervitrini.com/medya/tgc-somada-estirilen-devlet-teroru-son-bulmalidir-776454/
230
231
- 35 -
 “Ekşi Sözlük” isimli internet sitesinin yöneticisi Sedat Kapanoğlu, “Halkın bir kesiminin benimsediği dini
değerleri alenen aşağılama” suçunu işlediği gerekçesiyle 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.241
 Zaman gazetesi adliye muhabiri Büşra Erdal, “Ergenekon ve Balyoz davalarında yaptığım haberlerden dolayı
hakkımda 75, gazetemize ise 650 dava açıldı. Adımın geçmediği haberlerde bile kadrolu sanık gibi mahkemeye
çağrıldım” diyerek, o süreçte medya üzerindeki baskıya dikkat çekti. 242
 Soma’daki maden kazasını protesto gösterilerini görüntülemeye çalışan Türkiye Foto Muhabirleri Derneği
Başkanı Rıza Özel, polisin plastik mermisiyle yaralandı. 243
16 Mayıs 2014
 Evrensel gazetesi satanlar kimliği belirsiz kişilerin saldırısına uğradı. 244
17 Mayıs 2014
 BBC Türkçe editörü Murat Nişancıoğlu, Soma’da AKP’ye tepki gösteren madenci yakını kadınlarla ilgili
haberin “tezgah” olduğu iddialarıyla ilgili olarak Twitter’dan yaptığı açıklamada, “BBC Türkçe, muhabirinin ve
haberinin arkasındadır” dedi.245
 Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Üsküdar Kısıklı’daki evinden çıkışı sırasında görüntü almaya çalışan
gazetecilere korumalar müdahale etti. Başbakan korumaları tarafından yüzüne yumruk atıldığını bildirilen HaberTürk
Başbakanlık muhabiri Umut Tütüncü gözaltına alınmak istendi.246
 Dicle Haber Ajansı Ankara Temsilcisi Kenan Kırkaya plastik mermiyle sırtından yaralandı.
 Evrensel gazetesi muhabiri Hasan Akbaş, Ankara’daki protesto gösterilerini izlerken polisler tarafından
tartaklandı.247
18 Mayıs 2014
 Hürriyet yazarı Yılmaz Özdil, Halk TV’de katıldığı canlı yayında, Soma’da yaşamını yitiren işçilerle ilgili
yaptığı yorumlara gelen yoğun tepkilere yanıt verdi. Özdil, kendisi hakkında “linç kampanyası” başlatıldığını ve hedef
gösterildiğini iddia etti.248
 Ankara’da Soma maden kazasındaki ihmalleri protesto edenlere polisin müdahalesini görüntüleyen Ulusal
Kanal kameramanı Serkan Bayraktar yaralandı. 249
19 Mayıs 2014
 Başbakan Erdoğan Hürriyet gazetesi yazarı Yılmaz Özdil’e Soma’daki kazada ölen işçilerle ilgili söylediği
sözlerden250 ötürü tepki gösterdi.251
20 Mayıs 2014
 Kırıkkale’de Yusuf Şener isimli bir vatandaş, Yılmaz Özdil’in bir televizyon programında Soma kazasında
ölen vatandaşlar için kullandığı, “O işçiler için bu kaza normaldir hatta müstahaktır, Türkiye layığını buldu” sözleri
üzerine, “ölen madencilere hakaret” gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu. 252
21 Mayıs 2014
 Soma’daki kazanın soruşturmasını yürüten Akhisar Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahiner, yaptığı yazılı
açıklamada, Soma Adliyesi ve çevresinde bulunan basın mensuplarının bölgeden ayrılmalarının yararlı olacağını
bildirdi.253
22 Mayıs 2014
 Taraf gazetesi yazarı Mehmet Baransu’nun 28 Kasım 2013 tarihli gazetesinde “Gülen’i Bitirme Kararı
2004’te MGK’da Alındı” manşetine konu olan haberle ilgili Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan
241
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/328725--eksi-sozluk-yazarina-10-ay-hapis
http://www.cihan.com.tr/news/-Yaptigim-haberlerden-dolayi-hakkimda-75-gazetemize-ise-650-dava-acildi-_3408-CHMTQzMzQwOC8x
http://www.tgs.org.tr/somada-acilara-aci-eklemeyin-gazetecilere-dokunmayin/
244
http:/www.sanalbasin.com/Kocaeli-gazxeteleri/manşet/manşet-kocaeli-gazetesi-evrensel-gazetesi-dagiticilarina-saldiri-16705-4999658.html
245
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/o-iddialara-yanit-geldi-bbc-turkce-haberinin-arkasindadir
246
http://www.habervitrini.com/medya/tgc-somada-estirilen-devlet-teroru-son-bulmalidir-776454/
247
http://www.habervitrini.com/medya/tgc-somada-estirilen-devlet-teroru-son-bulmalidir-776454/
248
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/73185/Yilmaz_Ozdil_den_o_tepkilere_sert_yanit_.html
249
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Turkiye-Gazeteciler-Cemiyetinden-Soma-aciklamasi/1051247/
250
http://nediyor.com/2014/05/17/ozdilden-tepki-ceken-soma-aciklamasi-mustahak/
251
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/05/19/basbakandan-yilmaz-ozdile-cok-sert-tepki#
252
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/05/20/yilmaz-ozdil-hakkinda-suc-duyurusu
253
http://www.sendika.org/2014/05/somada-bassavcidan-basina-adliyeden-ayrilsaniz-yararli-olur/
242
243
- 36 -
soruşturma sonucunda, gazeteci Mehmet Baransu ve Taraf gazetesi sorumlu yazı işleri müdürü Murat Şevki Çoban’ın
hakkında 52’şer yıl hapis cezası istendi.254
 İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Nedim Şener’in “Hayırsever Terörist! Yasin El Kadı” kitabının ilanına
reklam panolarında yer vermeyeceğini açıkladı. 255
 Vatan gazetesinde 14 yıldır köşe yazarlığı yapan Mutlu Tönbekici gazeteden kovuldu. Mutlu Tönbekici’nin
17 Mayıs’taki “T.C: Türkiye Cehennemi” başlıklı Soma’ya ilişkin yazısı, Vatan tarafından yayımlanmamıştı. Gazetenin
internet sitesine konulan yazı, gazetenin sahibi Erdoğan Demirören’in talimatıyla kaldırılmıştı.256
23 Mayıs 2014
 BBC Muhabiri Rengin Arslan’ın madenci yakınlarıyla yaptığı röportaj sonrası Başbakan Erdoğan, BBC’nin
kurmaca yayın yaptığını söyledi ve hem BBC’yi hem de kanalın muhabiri Rengin Arslan’ı hedef aldı. TGS Kadın
Komisyonu, yazılı bir açıklama yaparak Başbakan Erdoğan tarafından hedefe konulan Rengin Aslan’a sahip çıktı.257
24 Mayıs 2014
 Tayyip Erdoğan’a “Gezi Fenomeni” adlı kitabında hakaret ettiği iddiasıyla gazeteci-yazar Erol Özkoray
hakkında açılan davanın ilk duruşması 22 Mayıs’ta görüldü.258
26 Mayıs 2014
 Artı1 kanalında maaşları ödenmediği gerekçesiyle iş bırakan 5 kişi işten çıkartıldı. 259
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, başbakanın gazetecilere yönelik tehdit içeren sözlerinin,
halkın haber alma hakkına yöneltilmiş bir saldırı olduğunu açıkladı. 260
27 Mayıs 2014
 Kocaeli Çayırova ilçesinde yayımlanan Çayırova gazetesi, belediye başkanını eleştiren yayını nedeniyle
belediye zabıtaları tarafından kapatıldı. Belediye başkanının diplomasının ve ikametgâh adresinin sahte olduğunu öne
süren gazetenin büroları, “işyeri açma ve ruhsatı olmadığı gerekçesiyle zabıtalar tarafından mühürlendi. 261
29 Mayıs 2014
 Show TV’nin eski ortağı Erol Aksoy’un mahkemeye başvurarak söz konusu kanalda yüzde 3 hissesi olduğu
iddiasıyla Show TV’nin Ciner Şirketler Grubu’na satışından hak talep etmesi üzerine İstanbul 4. İdare Mahkemesi,
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından 402 milyon dolara Ciner Grubu’na satılmasını hukuka aykırı buldu
ve yürütmeyi durdurma kararı verdi.262
30 Mayıs 2014
 Aydın’da kuzenini bıçakla yaralayan Sümeyye S.’nin haberini yapan Yeni Asır ve Gazete Flaş muhabiri
Kazım Yörükce, tutuklanan kadının öfkeli kocasının saldırısına uğradı. Kazım Yörükce’nin şikayet üzerine Fahri S.
gözaltına alınken, basın meslek kuruluşları saldırıyı kınandı. 263
 Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’i dinlemek isteyen Zaman temsilcisi Kadir Uysaloğlu’ndan salonu terk
etmesi istendi.264
31 Mayıs 2014
 Polis, Ulusal Kanal İstihbarat Şefi Naci Eriş ve muhabir Deniz Çağlayan’ın Ulusal Kanal binasına girişini
engelledi. Tünelde gözaltına alınmak istenen sendika.org muhabiri, avukatların müdahalesiyle kurtarıldı. Evrensel
gazetesi muhabiri Erdal İmrek, polis tarafından alıkonuldu, darp edildi ve yüzüne gaz sıkıldı. Aynı gazeteden Duygu
Ayber, kimlik kartı kontrol edildikten sonra polis saldırısına uğradı, Sinem Uğurlu ise tehdit edildi. 265
254
http://www.tellal.com.tr/gundem/taraf-haberini-de-hapis-istenen-baransuyu-da-savundu-24327.html
http://www.haberkaynagi.com/tag/ibbden-nedim-senere-sansur/
http://www.odatv.com/n.php?n=soma-yazisini-sansurlediler-sonra-da-kovdular--2205141200
257
http://www.evrensel.net/haber/84822/tgs-rengin-arslanin-yanindayiz.html#.U6AIpklrOP8
258
http://www.sendika.org/2014/05/gezi-fenomeni-kitabinin-yazari-erol-ozkoray-yargilaniyor-davanin-ilk-durusmasi-goruldu/
259
DİSK Basın İş Mayıs Ayı Raporu
260
http://www.zaman.com.tr/gundem_tgc-basbakan-gazetecileri-tehdit-etmekten-vazgecmeli_2220332.html
261
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/simdi-de-gazete-kapatti-518103/
262
http://www.taraf.com.tr/haber-tv-satisi-iptal-155550/
263
http://www.nazilliadalet.org/guncel/aydinli-gazeteciye-cirkin-saldiri-h1215817.html
264
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/zaman-muhabirini-salondan-attilar-520601/
265
DİSK Basın İş Mayıs Ayı Raporu
255
256
- 37 -
 CNN International İstanbul muhabiri Ivan Watson ve yanındaki kameraman arkadaşı Taksim Meydanı’ndan
canlı yayın yaptığı sırada polis tarafından gözaltına alındı. Kimlik ve pasaport göstermesi istenen Watson, bu belgeleri
gösterdikten sonra salıverildi. Watson, polislerin arasında olduğu sırada Twitter hesabından, “Ben ve ekibim canlı
yayının ortasında gözaltına alındık. Bir polis beni arkamdan tekmeledi” şeklinde mesaj paylaştı.266
 İstanbul’da Gezi olayları yıldönümünde Taksim ve çevresinde olağanüstü güvenlik önlemi alan polis, Süslü
Saksı Sokağı’nda bulunan Söz dergisinde arama yaptı, 16 genci gözaltına aldı. 267
 Ankara’da Gezi olaylarının yıldönümünde yapılan anmaya polis müdahale etti. Müdahale sırasında İtalyan
gazeteci Piero Castellano’nun göğsünden gaz fişeğiyle yaralandığı öğrenildi. 268
 İstanbul’da İstiklal Caddesi’nde bir gazeteci sarı basın kartı olmadığı gerekçesiyle gözaltına alındı. Çevik
kuvvet Ankara Sakarya Caddesi’nde basın mensuplarına copla müdahale etti. 269
 Ankara’da polis Kızılay’daki müdahale sırasında, Ulusal Kanal muhabiri Aykut Karadağ’a biber gazı sıktı.
Yaklaşık 30 santimetre mesafeden sıkılan gaz nedeniyle baygınlık geçiren Karadağ hastaneye kaldırıldı. 270
1 Haziran 2014
 Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu (TMSF) Show TV’ye el koydu. TMSF el koymaya gerekçe olarak Erol
Aksoy’un şirketin ortağı olmasına rağmen kendisine danışılmadan satışın gerçekleştiği yönünde aldırdığı mahkeme
kararını gösterdi. Ciner Medya Grubu ise satışın “özel hukuk” çerçevesinde iki şirket arasında gerçekleştiğini, TMSF,
RTÜK ve Ticaret Sicili kayıtlarında ortaklığının görülmediğini belirterek el koymaya tepki gösterdi ve kanalın iadesini
istedi.271
2 Haziran 2014
 Hürriyet Gazetesi Yazarı Yılmaz Özdil’in Soma maden kazası nedeniyle söylediği “müstahak” sözünü
Sky360 TV haber bültenine taşıyan ve “Özdil’e söz hakkı verilmesi gerektiğini” savunan sunucu Korcan Karar’ın işine
son verildi. Korcan Karar, görüşünü bildirdikten beş gün sonra işine son verildiğini bildirdi. 272
3 Haziran 2014
 Aydınlık gazetesinin Ceyhan’da düzenlediği Aydınlık Şenlikleri’ne izin verilmedi. Gazetenin Ceyhan
temsilcisi Sacit Ata, iki yıldır Haydar Aliyev Parkında düzenledikleri şenliklere bu yıl Belediye Başkanı Alemdar
Uğur’un izin vermediğini bildirdi.273
 Ergenekon davasında tutuklanan ve AYM’nin kişisel başvuru hakkı kapsamındaki kararı ile serbest kalan
gazeteci Merdan Yanardağ, hapisteyken de sürdürdüğü Yurt Gazetesi Genel Yayın Yönetmenliği görevinden ayrıldı.
Yanardağ’ın yerine daha önce Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmenliği yaparken Başbakan’ın “İmralı
tutanaklarını” yayınlanmasına sert tepkisi üzerine görevden uzaklaştırılan Derya Sazak getirildi.
 Gezi Parkı eylemleri döneminde Sol Gazetesi’nde yer alan haberler nedeniyle gazetenin Sorumlu Müdürü
Hafize Kazcı hakkında “halkı kanunlara uymamaya ve suç işlemeye alenen tahrik etmek”, “suçu ve suçluyu övmek” ile
“halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek” suçlamalarından açılan davaya 3 Haziran 2014’te başlandı.274
4 Haziran 2014
 1 Ekim 2012’de yayına başlayan Sol gazetesi günlük yayınına son verdi, yayının haftalık dergi olarak
sürdürüleceği bildirildi.275
 İnternet üzerinden soru sorma ve bilgi paylaşma formatından yayın yapan ask.fm adlı internet sitesine erişim,
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından 2 Haziran 2014 tarihinde tedbir amaçlı engellendi. Engelleme daha
sonra kaldırıldı.276
5 Haziran 2014
266
http://www.milliyet.com.tr/cnn-international-muhabiri-ivan-gundem-1890613/
http://www.etha.com.tr/Haber/2014/05/31/guncel/soz-dergisine-baskin-16-genc-gozaltinda/
http://haber.sol.org.tr/devlet-ve-siyaset/ankarada-italyan-gazeteci-gogsunden-vuruldu-haberi-93193
269
DİSK Basın İş Mayıs Ayı Raporu
270
http://www.ulusalkanal.com.tr/gundem/muhabiri-vurdular-mikrofonu-kameraman-aldi-h29125.html
271
http://www.dorduncukuvvetmedya.com/component/taxonomy/TMSF.html http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/82755/Show_TV_yonetimi_yine_el_degistiriyor_.html
272
http://www.medyaradar.com/yilmaz-ozdil-yuzunden-kovulan-korcan-karar-medyaradara-konustu-haberi-119719
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/77541/Skyturk_te_Yilmaz_Ozdil_kiyimi.html
273
http://www.aydinlikgazete.com/medya/42311-ceyhan-aydinlik-senliklerine-yasak.html
274
http://tihv.org.tr/3-haziran-2014-tihv-dokumantasyon-merkezi-gunluk-insan-haklari-raporu/
275
http://www.evrensel.net/haber/85677/sol-gunluk-yayini-sonlandirdi.html
276
http://www.burakgoc.com/ask-fm-erisime-engellendi.html
267
268
- 38 -
 Milli Gazete’nin haberine göre “GIDA, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nda geçtiğimiz yıl oluşturulan
Bilişim Koordinasyon Kurulu ve bu Kurul’un Başkanı üst düzey bürokrat Erdal Celal Sumaytaoğlu ile ilgili TBMM’ye
kapsamlı bir soru önergesi verildi.277
6 Haziran 2014
 “ Milli Gazete’nin bu haberi sonrasında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Hukuk Müşavirliği tarafından
“Bakanlığımızı ve Bakanlık bürokratlarını kamuoyu nezdinde itibarsızlaştırma gayesi taşımakta olan ve kişilik haklarını
ihlal eden bu haber ile ilgili aşağıdaki açıklamanın yapılması ve söz konusu gazeteden alıntı yapılarak sitenizde
yayınlanan ilgili haberin yayından çıkarılması zarureti doğmuştur.” Şeklinde bir açıklama içeren cevap ve düzeltme /
yayından çıkarma talebinde bulunuldu. 278
 CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, TMSF yönetici ve görevlileri ile 11 basın ve yayın kuruluşunun
yöneticileri hakkında suç duyurusunda bulundu. Tekin, başvurusunda TMSF yetkililerinin Akşam, Sky360 TV satışının
üzerinden bir yılı aşkın süre geçmiş olmasına karşın, “bir kuruş para alınmadığını” bildirdi. Tekin ayrıca bu kişilerin
“Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olarak hakların kötüye kullanılması yasağını, Anayasaya aykırı olarak
düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetini, basın hürriyetini ve özgürlüğünü ihlal ettiklerini ve ayrımcılık suçlarını
işlediklerini” de başvurusunda öne sürdü. 279
8 Haziran 2014
 Kurucuları tarafından “Günlük hayatta yaşanan olayları alaycı bir dille kendine konu edinerek mizah yapan
özgür düşünce platformu” olarak tanımlanan incicaps.com site kullanıcıları tarafından paylaşılan “caps”ler nedeni ile
erişime kapatıldı. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın bir uyarıda bulunmadan erişimi engellediği bildirildi. 280
9 Haziran 2014
 TMSF, Show TV’nin satışında yürütmenin durdurulmasını isteyen mahkemenin kararına karşı, bir üst merci
olan Bölge İdare Mahkemesi’ne itiraz etti.281
 Etyen Mahcupyan Akşam gazetesine geçti. Zaman gazetesinde yazarlık yapan Mahcupyan, AKP-Cemaat
kavgasının ardından 13 yıldır yazdığı Zaman’daki yazılarının haftada üç güne indirilmesinin ardından istifa etmişti. 282
10 Haziran 2014
 Resmi ilanlardan büyük payın hükümet yanlısı gazetelere verildiği anlaşıldı. Başbakan Yardımcısı Bülent
Arınç’ın CHP milletvekili Umut Oran’ın soru önergesine verdiği yanıtta açıkladığı rakamlar şöyle: Akşam, 1 milyon 93
bin; Güneş, 1 milyon 30 bin; HaberTürk, 1 milyon 259 bin; Milat, 959 bin 272; Milliyet, 1 milyon 121 bin; Sabah, 1
milyon 281 bin; Star, 1 milyon 116 bin; Takvim, 1 milyon 111 bin; Türkiye, 1 milyon 119 bin; Yeni Akit, 961 bin; Yeni
Şafak, 1 milyon 120 bin TL.283
 CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun, “bir gazete yöneticisinin Halk Bankası’ndan iki milyon
dolar isteyip istemediğine” ilişkin sorusuna, bankadan sorumlu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, “bunun bankacılık
sırrı olduğu ve bankayı doğrudan ilgilendirmediği” gerekçesiyle yanıt vermedi.284
13 Haziran 2014
 İstanbul 4. İdare Mahkemesinin Show TV’nin hisselerinin Ciner Grubu’na satışına yönelik TMSF
muvafakatnamesinin yürürlüğünü durdurma kararına karşı TMSF’nin Bölge İdare Mahkemesi’ne yaptığı itiraz kabul
edildi. Mahkeme, “Show TV’nin Ciner Grubu’na satışı hukuka ve kamu yararına uygundur” kararını verdi. Daha önceki
mahkeme kararını anında uygulayan TMSF, Bölge İdare Mahkemesi kararı karşısında aynı tavrı sergilemedi, kanalı
hemen iade yönüne gitmedi.285
17 Haziran 2014
277
http://www.habervaktim.com/haber/373524/tarim-bakanliginda-neler-oluyor.html
http://www.memurlar.net/haber/470745/
http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/26561709.asp
280
http://www.son.tv/haber-261410
281
http://ekonomi.haberturk.com/is-yasam/haber/955855-once-anayasaya-sonra-2-kanuna-aykiri
282
http://www.aksam.com.tr/yasam/turk-basininin-usta-kalemi-etyen-mahcupyan-aksamda/haber-314595
283
http://www.zaman.com.tr/ekonomi_12-gazeteye-4-ayda-13-milyon-288-bin-tl-ilan-verildi_2223234.html
284
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/81095/_2_milyon_yolla_Suleyman__bankacilik_sirri_sayildi.html
285
http://uzmanpara.milliyet.com.tr/haber-detay/gundem/show-tv-de-isler-karisti/2951/; http://www.bigpara.com/haber-detay/gundem/show-tv-ile-ilgili-karar-aciklandi/939952/;
http://www.gazetemetro.com/show-tv-yeniden-cinere-gec
278
279
- 39 -
 TGRT Haber Ankara ve İstanbul bürosunda çalışan teknik personel, maaşlarını alamadıkları için İş
Mahkemesine başvurdu.286
19 Haziran 2014
 Haftalık yayımlanacağı açıklanan Sol dergisinin birinci sayısından sonra yayını tamamen durduruldu. 287
 Gezi Parkı eylemleri döneminde Sol Gazetesi’nde yer alan haberler nedeniyle gazetenin Sorumlu Müdürü
Hafize Kazcı hakkında “halkı kanunlara uymamaya ve suç işlemeye alenen tahrik etmek”, “suçu ve suçluyu övmek” ile
“halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek” suçlamalarından açılan davaya 3 Haziran 2014’te başlandı.288
22 Haziran 2014
 İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’nin Show TV ile ilgili verdiği yürütmeyi durdurma kararının gerekçesi
taraflara tebliğ edildi.289
23 Haziran 2014
 CNN Türk’te çoğunluğu program editörü ve kameramanlardan oluşan 15 kişinin işine son verildi. 290
1 Temmuz 2014
 AKP Ankara Ticaret Odası Kongre Salonu’nda düzenlediği törende cumhurbaşkanı adayını Recep Tayyip
Erdoğan olarak açıkladı.250 basın mensubunun katıldığı törene Sözcü, Aydınlık, Yurt, Birgün, Evrensel gazetelerinin
yanı sıra Halk TV, Hayat TV ve Ulusal Kanal’ın muhabirleri alınmadı.291
 Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi, CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu’nun Türkiye’nin Musul
Başkonsolosluğu’na yapılan baskınla ilgili yayın yasağı kararının kaldırılması için yaptığı başvuruyu reddetti. 292
2 Temmuz 2014
 Demokrat Eğitimciler Derneği Genel Başkanı Naci Tepir, Risale-i Nur basımının torba yasaya eklenecek bir
maddeyle devletleştirilmesine çalışılmasının ve bandrol eklenmesinin basın hürriyetine aykırı olduğunu söyledi. 293
 Akşam gazetesinde görev yapan gazeteci Tuğçe Tatari’nin, örgüt üyelerinin yaşamları üzerine hazırladığı anı
kitabı için PKK tutuklusu Murat Türk’e gönderdiği sorulara cezaevi yönetimi tarafından el konuldu. Tuğçe Tatari,
hukuki süreç başlatmaya hazırlandığını söyledi. 294
4 Temmuz 2014
 Adana Cumhuriyet Savcısı Ahmet Mithat Temel, Yeni Şafak çalışanlarının ev ve işyerlerinin ayrıca
“Telekulakçı polis” haberini alıntılayan internet sitesinin merkezinin aranması talimatı verdi. 295
8 Temmuz 2014
 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, yaklaşık bir yıl hapis yatan Nedim Şener ve Ahmet Şık’ın yaptığı “hak
ihlali” başvurusunda gazetecileri haklı buldu. 296
 Gazeteci Fehmi Koru HaberTürk gazetesine geçti. Zaman, Yeni Şafak ve Star gazetelerinde yazarlık yapan
Koru, Cemaate ve Abdullah Gül’e yakınlığıyla tanınıyordu.297
10 Temmuz 2014
 Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatları, Twitter’daki paylaşımları nedeniyle Today’s Zaman gazetesi
genel yayın yönetmeni Bülent Keneş’in hakkında, Erdoğan’ın kişilik haklarına saldırdığı gerekçesiyle suç duyurusunda
bulundu.298
286
http://www.gazeteciler.com/gundem/tgrt-haber-fena-karisti-77806h.html
http://haber.sol.org.tr/soldakiler/sol-dergisinden-aciklama-haberi-93845
http://tihv.org.tr/3-haziran-2014-tihv-dokumantasyon-merkezi-gunluk-insan-haklari-raporu/
289
http://www.asalmedya.com/show-tvnin-kaderi-belli-oldu-1936h.htm
290
http://www.gazeteciler.com/kulis/cnn-turkte-toplu-tenkisat-basladi-77964h.html
291
http://www.f5haber.com/medyatava/muhalif-gazete-ve-televizyonlarin-muhabirleri-haberi-4761834/
292
http://www.aksam.com.tr/guncel/yayin-yasagi-itirazina-ret/haber-321062
293
http://www.yeniasya.com.tr/haber_detay2.asp?id=77064
294
http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/Gazetecinin-sorularina-cezaevi-yonetimi-el-koydu-.htm?ArticleID=234536
295
http://yenisafak.com.tr/gundem-haber/sehven-plan-04.07.2014-664158?ref=manset-4.3
296
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26763355.asp
297
http://www.haberturk.com/gundem/haber/969137-fehmi-koru-iddialara-yanit-verdi
298
http://www.aksam.com.tr/siyaset/basbakan-erdogandan-bulent-kenes-hakkinda-suc-duyurusu/haber-323471
287
288
- 40 -
11 Temmuz 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, TBMM’de görüşülen, internet gazeteciliğine yönelik düzenleme konusunda
gelişmeleri değerlendirdi. İtirazlarını daha önce TBMM Adalet Komisyonu’na bir rapor olarak sunan TGC Yönetim
Kurulu, alt komisyonda kabul edilen metnin de haksızlığa, eşitsizliklere neden olacak maddeler içerdiğini belirtti.
İnternet sitelerinin 5651 sayılı kanun ile kıskaç altına alındığını savunan Cemiyet, haber sitelerinin basın kanunundaki
yükümlülüklerini yerine getirmesinin yeterli olması gerektiğini savunuyor. Düzenleme, Türkiye Gazetecileri Hak ve
Sorumluluk Bildirgesi’ndeki gazeteci tanımına da aykırılık teşkil ediyor. 299
12 Temmuz 2014
 CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Musul Konsolosluğu’nda kaçırılan rehinelerle ilgili
haberlere getirilen yayın yasağının kaldırılması için yaptığı itirazın Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından
gerekçesiz şekilde reddedildiğini iddia ederek, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. 300
13 Temmuz 2014
 CHP İstanbul İl Örgütü, cumhurbaşkanı seçiminde ayrımcı yayın politikası uyguladığı gerekçesiyle TRT’yi
Ulus’taki stüdyosunun önünde protesto etti.301
14 Temmuz 2014
 RTÜK üyesi Ali Öztunç, “TRT’nin, cumhurbaşkanı seçimi sürecinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a
fazla yer vermediği ve öteki adayları görmemezlikten geldiği” yolundaki itirazda TRT’yi kusursuz bulan RTÜK’ü
eleştirdi.302
 MHP lideri Devlet Bahçeli’nin son yerel seçim öncesi aday tanıtım toplantısında yaptığı konuşmayı içeren
habere getirilen erişim yasağına yapılan itiraz, üst mahkeme tarafından reddedildi.303
 DİSK Basın-İş Sendikası, Türkiye’de gazetecilerin çalışma koşulları ile özlük haklarına ilişkin yazılı
açıklamasında, 2014’ün ilk yarısında 981 basın emekçisinin çeşitli gerekçelerle işten çıkarıldığını bildirdi. 304
15 Temmuz 2014
 Trabzonspor’un yeni teknik direktörü Vahid Halilhodjic’in imza atma törenine Trabzon’da yayımlanan
Karadeniz bölgesel gazetesi Günebakış ve Kuzey Ekspres gazetelerinin temsilcileri alınmadı.305
16 Temmuz 2014
 Maliye Bakanlığı’nın her ay bütçe uygulama sonuçlarını yayımladığı raporda, bütçe açığı rakamları
belirtilmedi. Bakanlığın sansür olarak değerlendirilen bu uygulamasının, açık oranının yüksekliği nedeniyle yapıldığı
iddia edildi.306
17 Temmuz 2014
 Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), Taraf gazetesi yazarı Emre Uslu’nun sosyal medya platformu Twitter ‘da 17
Aralık ve 25 Aralık operasyonlarıyla ilgili yazılar yazan “Fuatavni” adlı hesabın sahibi olduğunu iddia etti ve MİT
aleyhindeki yazıların Emre Uslu tarafından yazıldığı gerekçesiyle savcılığa suç duyurusunda bulundu. 307
 Haber spikeri Jülide Ateş, NTV’deki görevinden istifa etti308
19 Temmuz 2014
 The Nielsen Company raporuna göre, Türkiye’de Türk Telekom, Emlak Konut, Halkbank, Vakıfbank gibi
kamu payı olan şirketlerin, reklamlarını hükümete yakın Sabah, Star, Milliyet, Akşam, Yeni Şafak, Takvim, Türkiye ve
Akit gazetelerine verdiği belirlendi.309
22 Temmuz 2014
299
http://www.zaman.com.tr/gundem_internet-duzenlemesi-basin-ozgurlugune-engel_2230581.html
http://www.taraf.com.tr/haber-tanrikulu-yayin-yasagina-karsi-aymye-basvurdu-159003/
http://www.zaman.com.tr/politika_chpden-trtye-tarafli-yayin-protestosu_2230860.html
302
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/rtuk-trtnin-taraf-tutmasini-gormezden-geliyor-100046h.htm
303
http://gundem.bugun.com.tr/vekillerden-buyuk-tepki-haberi/1185601
304
http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/DISK-Basin-Is--6-ayda-981-gazateci-isten-cikarildi.htm?ArticleID=236087
305
http://www.viratrabzon.com/haber/trabzonspordan-basina-engelleme-tsydden-tepki-11881.html
306
http://www.borsagundem.com/makro-ekonomi/butcedeki-aciga-bakanlik-sansuru-607433.htm
307
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/07/17/fuat-avninin-altindan-emre-uslu-cikti
308
http://www.sondakika.com/haber/haber-ntv-de-julide-ates-gorevinden-istifa-etti-6266003/
309
http://t24.com.tr/haber/hukumete-yakin-gazetelere-kamudan-reklam-yagdi,264896
300
301
- 41 -
 MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, önceki gün MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Türkiye
gündemini değerlendirmek üzere düzenlediği basın toplantısının, bir-iki istisna dışında televizyon kanalları tarafından
sansürlendiğini söyledi.310
 Basın İlan Kurumu hükümete muhalefet ettikleri gerekçesiyle bazı gazetelere verilen ilanların sınırlandığı
iddialarının gerçeği yansıtmadığını, gazetelere ilan kısıtlama düzenlemesinin 1962-1965 yıllarında başladığını
açıkladı.311
23 Temmuz 2014
 Cemaate yakınlığıyla tanınan gazetecilerden Adem Yavuz Arslan ile Emrullah Uslu’nun paralel yapıya
ilişkin gelişmelerden duydukları kaygı nedeniyle yurtdışına gitmiş olabilecekleri öne sürüldü. Arslan’ın Washington’da
bulunduğu belirtilirken, Uslu’nun nerede olduğu henüz bilinmiyor.
24 Temmuz 2014
 Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, 24 Temmuz 1908’de Meşrutiyet’in ilanıyla Türk basınından
sansürün kaldırılmasının 106’ncı yıldönümünde hala sansür ve daha da kötüsü oto sansürle uğraşmanın üzüntü kaynağı
olduğunu açıkladı. Aradan 106 yıl geçmesine rağmen sansürün Türk basınında hâlâ temel sorun olmasının kaygı verici
olduğunu ifade eden Bilgin, “Basın bayramı olarak kutlanması gereken bu günün sansürle uğraşılan bir güne
dönüşmesi, Türkiye’nin içinden geçmekte olduğu zor dönemin net ifadesidir” dedi.312
 Başbakan yardımcısı Bülent Arınç, mahkemelerce 2010’da dört, 2011’de 36, 2012’de 43, 2013’te 42 ve 2014
yılının ilk altı aylık döneminde 24 olmak üzere toplam 149 adet yayın yasağı kararı alındığını bildirdi. 313
 Bağımsız İletişim Ağı’nın (Bianet) Nisan-Haziran 2014 Medya Gözlem Raporu’na göre, 23 gazeteci
Temmuz ayında cezaevine girdi. Nisan-Haziran 2014 döneminde Türk Medeni Kanunu’nu ihlalden 15 yeni dava açıldı;
Başbakan’a hakaretten 38 kişi toplam 2 ay 15 gün hapis ve 277 bin 400 TL para cezasına mahkûm oldu. 54 muhabire
saldırıldı. AİHM’nin verdiği para cezası 160 bin TL oldu.314
 Bianet, 2014 yılının Nisan-Mayıs-Haziran döneminde medyadaki gelişmeleri “Medyanın Üç Ayı” başlığıyla
raporlaştırdı. Rapora göre, son üç ayda 186 gazeteci işten çıkarıldı. 315
25 Temmuz 2014
 Doğu Anadolu Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Feridun Fazıl Özsoy, sansürün kaldırılmasının yıldönümü olan
24 Temmuz dolayısıyla basın mensupları için düzenlenen iftar yemeğinde, basın yasasında değişiklikler yapılması
gerektiğini ifade ederek, “Basın çalışanlarının can güvenliği, iş ve çalışma güvenliği sağlanmalı ve çalışanlar
arasındaki gelir dengesizliği giderilmelidir” dedi.316
26 Temmuz 2014
 Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekili Veli Ağbaba koordinatörlüğünde, “Kalemi Kırılan Gazeteciler” başlıklı
raporda, medya çalışanlarına 11 yöntemle (işten çıkarma, istifaya zorlama, emekliliğe zorlama, yıldırma (mobbing),
tehdit etme/hedef gösterme, haber yapmayı engelleme, tekzip, hakaret, pasif göreve alma, akreditasyon iptali ve dava
açma) baskı yapıldığı, Anadolu Ajansı’nın AKP’nin basın bürosu haline geldiği öne sürüldü.317
 Terör ve örgütlü suçlar bürosundan sorumlu İstanbul Başsavcı vekili Orhan Kapıcı, adliye içinde bulunan
ulusal basın odasının boşaltılması talimatı verdi. Başsavcı vekilinin bu girişimine sivil toplum kuruluşlarından tepkiler
geldi. Medya Etik Konseyi Genel Başkanı Halit Esendir, bu duruma, “Adliyeden basın mensuplarının çıkarılmak
istenmesi hukuksuzdur” diyerek tepki gösterdi.318
31 Temmuz 2014
 Hatay’da yanan tır haberini yapmak için olay yerinde bulunan AA muhabiri Burak Milli, araç sahipleri
tarafından darp edildi.319
310
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/erdogana-canli-yayin-bahceliye-sansure-tepki-86863h.htm
http://www.sabah.com.tr/Medya/2014/07/22/basin-ilan-kurumundan-cevap
http://www.ajans34.com/guncel/gazeteciler-cemiyeti-basin-bayrami-olarak-kutlanmasi-h116822.html
313
http://www.dagmedya.net/2014/07/24/turkiyede-2010-yilindan-bu-yana-149-adet-yayin-yasagi-karari-alindi/
314
http://www.gazeteciler.com/gundem/3-ayda-kac-gazeteci-isten-atildi-kaci-tutuklandi-78819h.html
315
http://www.basinkonseyi.org.tr/basin-konseyi/bianetin-3-aylik-medya-gozlem-raporu
316
http://www.diyadinnet.com/HABER-88185-dagcden-bas%C4%B1n-mensuplar%C4%B1na-iftar-yeme%C4%9Fi
317
http://www.milliyet.com.tr/chp-den-kalemi-kirilan-gundem-1917200/
318
http://www.zaman.com.tr/gundem_bassavcivekilinin-basin-odasini-bosaltin-talimatina-tepki-baski-aliskanlik-haline-geldi_2234223.html
319
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/366652--anadolu-ajansi-muhabirine-cirkin-saldiri
311
312
- 42 -
1 Ağustos 2014
 Emniyet içindeki paralel yapılanma iddiası ile ilgili başlatılan operasyonlarda yaptığı yayınlarla yargıyı
etkiledikleri iddiasıyla İnsan Hakları Savunucuları Derneği tarafından Samanyolu TV, Bugün TV, Zaman Gazetesi ve
Bugün Gazetesi hakkında suç duyurusunda bulunuldu. 320
 Kadir Çelik’in sunduğu canlı yayınlanan “Objektif” adlı programa gazeteci, yazar ve televizyon programcısı
Gürkan Hacır ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı ve Türkiye Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı Atilla
Sertel’in katılması Beyaz TV tarafından engellendi. Sertel, Odatv.com’da yayınlanan yazısında yaşananları paylaştı ve
Objektif programının yapımcısı Ertuğrul Acar’ın kanal yönetimi ile aralarında problem çıktığını kendisine bildirdiğini
söyledi.321
 İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi eski Müdürü Yurt Atayün’ün 36 gazeteciyi şikâyet
ettiği ortaya çıktı. Atayün, görevden alınmasına ilişkin yapılan haberlerde gazetecileri “terör örgütüne hedef
göstermekle” suçladı. Konu hakkında açıklama yapan Atayün, “Haberlerde yer alan iddialar doğru değil, ben yasadışı
dinleme iddialarından dolayı görevden alınmadım” ifadesini kullandı.322
 Başbakan Erdoğan Cumhurbaşkanlığı seçimleri kapsamında bulunduğu Malatya’da The Economist dergisi
muhabiri ve Taraf gazetesi yazarı Amberin Zaman’a tepkisini şöyle dile getirdi: “Edepsiz kadın… Haddini bil haddini.
Eline vermişler bir kalem, gazete köşesinde yazıyorsun. Çıkarıyorlar seni işte böyle malum Doğan grubunun
televizyonuna, oradan da saygısızca yüzde 99’u Müslüman olan bu halka hakaret ediyorsun. Karşılıklı oturmuşlar, hem
seçmene hakaret ediyorlar hem Müslümanlara hakaret ediyorlar” dedi.
 Amberin Zaman, bir televizyon söyleşisinde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçmenlerin
“Yüzde 25-30’luk bir kitle hiçbir sorgulama yapmıyor” ifadelerine karşılık, “Müslüman bir ülkeden bunun tersini
beklemek garip değil mi?” diye sormuştu. 323
7 Ağustos 2014
 17-25 Aralık yolsuzluk soruşturmalarıyla ilgili gazeteci Can Dündar’ın Cumhuriyet gazetesinde başlattığı
yazı dizisinin ardından gazetenin toplatıldığı iddiaları Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde soru önergesine konu oldu.
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, AKP il teşkilatlarına haber gönderildiği ve
gazetenin halka ulaşmaması için toplatıldığı iddialarını Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’a sordu.324
8 Ağustos 2014
 IŞİD’in Erbil’in 40 kilometre uzağındaki Mahmur kasabasına yönelik yaptığı saldırıda vücuduna şarapnel
parçaları isabet eden gazeteci Deniz Fırat hayatını kaybetti. 325
9 Ağustos 2014
 Taraf yazarı Mehmet Baransu’nun, “terörle mücadele edenleri hedef göstermek”, “basın yoluyla hakaret” ve
“hakaret” suçlarından gözaltına alındı. Baransu hakkındaki 3 yakalama kararından 2’sinin Ankara, 1’inin de Adana
Cumhuriyet başsavcılığı tarafından alındığı kaydedildi. 326
 Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Enis Berberoğlu görevinden istifa etti. Hürriyet Gazetesi’nde
Berberoğlu’ndan boşalan koltuğa vekâleten gazetenin yayın direktörü Fikret Ercan’ın oturacağı iddia ediliyor.327
 Taraf’ın haberine göre, gazeteci Mehmet Baransu, İstanbul Adalet Sarayı önünde, polisler tarafından
herkesin gözü önünde “tekme tokat” darp edilerek gözaltına alındı.328
10 Ağustos 2014
 30 Mart yerel seçimlerinde Cihan Haber Ajansı ve Zaman gazetesinin internet sitelerine ve şirket internet
sağlayıcılarına düzenlenen siber saldırının bir benzeri cumhurbaşkanlığı seçiminde yaşandı. Saldırı sonucunda siteye
girişim engellendi.329
320
http://www.dogruhaber.com.tr/Haber/STV-Zaman-ve-Bugun-e-suc-duyurusu-139255.html
http://www.gercekgundem.com/medya/60666/beyaz-tvde-buyuk-sansur
http://www.gazeteciler.com/gundem/cemaatin-kilit-polis-sefi-36-gazeteciyle-davalik-oldu-79031h.html
323
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/103031/Erdogan_dan_Amberin_Zaman_a_Edepsiz_kadin_.html
324
http://www.cihan.com.tr/news/Cumhuriyet-gazetesinin-toplatildigi-iddialari-Meclis-gundemine-tasindi_6119-CHMTUxNjExOS8xMDA1
325
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/103573/Gazeteci_ISiD_saldirisinda_hayatini_kaybetti.html
326
http://www.aa.com.tr/tr/u/370773--taraf-yazari-baransu-gozaltina-alindi
327
http://www.zaman.com.tr/gundem_basbakan-hedef-gosterdi-enis-berberoglu-istifa-etti_2236635.html
328
http://www.taraf.com.tr/haber-baransu-tekme-tokat-gozaltinda-161166/
329
http://www.zaman.com.tr/gundem_cihana-yine-siber-saldiri_2236838.html
321
322
- 43 -
12 Ağustos 2014
 Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından hakkında “KCK Örgüt üyeliği” iddiasıyla dava açılan Özgür
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Hayrettin Çelik’e verilen dokuz yıl hapis cezası Yargıtay onadı.330
 Doğuş Grubu, CNBC-e’nin Ankara bürosunu kapattı. Tasarruf önlemleri çerçevesinde alınan karar
doğrultusunda, kanalın Ankara Ekonomi Müdürü Zerrin Elçi ile kurumsal iletişim temsilcisi Ergun Aksoy’un işine son
verildi.331
 14 yıl önce haber kanalı olarak sektöre giriş yapan ve o dönemki adıyla SKYTürk televizyonu alınan bir
kararla bundan böyle haber vermeyecek. Halen 360 adıyla yayına devam eden kanalın yeni patronu Ethem Sancak,
yüksek maliyetlerine karşın getirisi olmayan kanalını eğlence kanalı yapma kararı aldı. 332
13 Ağustos 2014
 İhlas Haber Ajansı muhabiri Ayhan Dinç’in, Irak sınırında haber takibi yaptığı sırada sol koluna mermi isabet
etmesi sonucu kolu kırıldı ve kol sinirleri zarar gördü. 333
 Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Cumhurbaşkanlığı seçimini kaybeden “çatı
aday” Ekmeleddin İhsanoğlu’nu ziyaret etti. Ziyaret sonrası açıklama yapan Bahçeli bir gazetecinin “97’den bu yana 10
seçim kaybettiniz. İstifa etmeyi düşünüyor musunuz?” şeklindeki sorusuna tepki göstererek “Çok mu arzuluyorsun
bunu. Görevimizin başındayız” şeklinde cevap verdi.334
14 Ağustos 2014
 Gazeteci Hulki Cevizoğlu sosyal medya platformu Twitter’daki hesabından yaptığı açıklamada; Cumhuriyet
Halk Partisi Milletvekili Durdu Özbolat’ın, sahibi olduğu Yurt Gazetesi ve Kanal Sokak’ta işine son verilmesi
talimatının esasında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’ndan geldiğini, ayrıca “Alevi
kardeşlerimizi oy deposu olarak kullanan Kılıçdaroğlu, Alevilerin önde gelen isimlerinden Necdet Saraç’ı da kovdurdu”
diye yazdı.335
 Cumhurbaşkanlığı seçimi yayınında, aralarında şarkıcı Atilla Taş’ın Tweet’inin de bulunduğu ünlülerin
seçim yorumlarına yer veren CNNTürk, gelen tepkilerin ardından önce haberden Atilla Taş’ın Tweet’ini çekti sonra
sosyal medya editörünü işten çıkardı. CNNTürk.com sitesinde yapılan “galeri haberde” Atilla Taş’ın Ahmet Davutoğlu
ile ilgili “Asıl Ahmet Davutoğlu Başbakan olursa s...tık” Tweeti kullanılmıştı.336
15 Ağustos 2014
 T24’ün haberine göre, Hürriyet’te Yılmaz Özdil’in Başbakan Tayyip Erdoğan’ı eleştiren son yazısına
müdahale edildi. Özdil’in, Başbakan adayları tartışmasına değindiği yazıda, Tayyip Erdoğan’dan boşalacak makam için
Bilal Erdoğan’ı işaret ederken ironik bir üslup kullandığı belirtildi. Özdil’in Erdoğan’ı eleştiren yazısına son anda
müdahale edildiği ve ilk baskılardan itibaren gazeteye konulmadığı kaydedildi. 337
 Yılmaz Özdil’in yayınlanmayan yazısı hakkında Hürriyet gazetesinden yapılan açıklamada “Yazarımız
Yılmaz Özdil’in bugün yayınlanması gereken yazısında, Doğan Yayın İlkeleri’ne aykırı bazı ifadeler yer alıyordu.
Ancak Özdil, değişiklik yapmak yerine yazısının yayınlanmamasını tercih etti. Okurlarımızla bu bilgiyi paylaşırız”
denildi.338
 Dışişleri Bakanlığı’nda üst düzey yetkililerin gerçekleştirdiği toplantıya ait ses kayıtlarını yayımladıkları
gerekçesiyle Cumhuriyet ve Aydınlık gazetelerine dava açıldı. Cumhuriyet’in Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Yıldız
ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Aykut Küçükkaya da, Aydınlık gazetesinin Genel Yayın yönetmeni Mustafa İlker
Yücel ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Şimşek “Devletin güvenliğine ve siyasal yararına ilişkin gizli kalması
gereken bilgileri açıklama” suçlarını işledikleri gerekçesiyle İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına
çıkacak.339
330
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/414854?from=3392673384
http://www.medyaradar.com/dogus-grubunda-sok-cnbc-e-ankara-burosu-kapatildi-haberi-125129
http://www.medyaradar.com/flas-flas-flas-hangi-haber-kanali-kepenk-kapatma-karari-aldi-medyaradar-ozel-haberi-125142
333
http://www.gercekgundem.com/medya/63286/iha-muhabiri-sinirda-vuruldu
334
http://www.haberler.com/muhabirden-bahceli-ye-istifa-edecek-misiniz-6375913-haberi/
335
http://www.bianet.org/bianet/medya/157817-cevizoglu-kilicdaroglu-nun-talimatiyla-isten-cikarildim?bia_source=twitter&utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter
336
http://www.bianet.org/bianet/toplum/157803-cnnturk-davutoglu-tweetini-haber-yapan-editoru-kovdu?bia_source=twitter&utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter
337
http://t24.com.tr/haber/hurriyette-yilmaz-ozdil-krizi-erdogani-elestiren-yazi-yayimlanmadi,267678
338
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27010324.asp
339
http://www.zaman.com.tr/gundem_cumhuriyet-ve-aydinlika-casusluk-davasi_2237795.html
331
332
- 44 -
 Milliyet gazetesinin finans ve enerji portalı uzmanpara.com’u yöneten Ufuk Şanlı işten çıkarıldı. Şanlı,
Twitter hesabından yaptığı açıklamada; “Milliyet gazetesi ile yollarımızı ayırdık. Sebebini az çok tahmin
ediyorsunuzdur. Yaşasın ileri demokratik Yeni Türkiye!!!” ifadelerini kullandı.340
 Radikal gazetesi 2011’den beri polis adliye muhabirliği yapan Fatih Yağmur’u işten çıkardı. Yağmur, Twitter
hesabından “Herkese iyi dilekleri için teşekkür ederim. Verdiğim rahatsızlıktan ötürü de gurur duyuyorum” dedi.341
16 Ağustos 2014
 BirGün gazetesinin haberine göre; Hulki Cevizoğlu’nun Yurt gazetesindeki yazılarına son verilmesinin
ardından gazete beş yazarı ile de yollarını ayırdı. A. Meriç Şenyüz, Ahmet Kemal, Ayşenur Yazıcı, Necdet Saraç ve
Şükrü Yavuz’un gazetedeki yazılarına son verildi. Gazetenin karikatüristi Serdar Günbilen de istifa etti.342 Gazetenin
genel yayın yönetmeni Derya Sazak, hem gazete hem de televizyon ile ilgili yeni kararlar alındığını, bu düzenlemeler
çerçevesinde Cevizoğlu’nun işten çıkarıldığını belirtti.343
 Yılmaz Özdil’in Hürriyet’teki işine son verilmesini yorumlayan Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan
Yardımcısı Salih Kapusuz, bir gazetede yazar olmanın önüne gelene hakaret ve küfür etme hakkını kimseye
vermeyeceğini söyledi. Basın özgürlüğünün, hakaret özgürlüğü olmadığını kaydeden Kapusuz, “Türkiye’de
gazetecilerin özgürlüğünü kısıtlayan birileri varsa onlar patronun emriyle yazı yazan gazetecilerin bizatihi kendileridir”
dedi. 344
19 Ağustos 2014
 Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili Atilla Kart; Yüksek Seçim Kurulu’nun 15 Ağustos’ta resmi olarak
açıkladığı Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarının aradan dört gün geçmesine rağmen seçim sonuçlarını Resmi Gazete’de
yayınlatmayan Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü yetkilileri hakkında suç duyurusunda
bulundu. CHP’li Hamzaçebi bu konu hakkında; 15 Ağustos’ta başkanlığı düşmesine rağmen, Resmi Gazete’de dün
Erdoğan’ın imzaladığı yedi kararname daha yayınlandı. “Erdoğan başbakanlığı gasp ediyor. Köşk, derhal bir başbakan
vekili atamalı” dedi.345
 Cumhuriyet gazetesi, Bedri Baykam’ın Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu
istifaya çağıran yazısını yayımlamadı. 346
 Ağustos ayı itibariyle Türkiye’de erişime engellenen internet sitelerinin sayısı 50 bini geçti. Engelli Web’in
verilerine göre erişime engellenen sitelerin çoğunluğunu müstehcen yayın yapan siteler oluşturuyor. Engelli Web
yetkilisi yapılan engellemelerin yüzde 91.4 ‘ünün TİB tarafından yapıldığını, diğer engellemelerin ise mahkemeler,
savcılıklar ve YSK tarafından gerçekleştirildiğini belirtti.347
20 Ağustos 2014
 Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Çankaya Köşkü’nde veda partisi verdi. Gül’ün eşi Hayrünnisa Gül, davetli
bazı gazetecilere açıktan tepki gösterdi.348 Yenişafak Ankara Temsilcisi Abdülkadir Selvi’ye “Sana çok kızgınım” diyen
“First Leydi”, Selvi’nin elini sıkmadı. Hayrunnisa Gül, eşi ile fotoğraf çektiren gazeteciler arasında yer alan ATV
Ankara Temsilcisi Mehmet Akarca’yı “Hep akıl veriyordunuz. Şimdi de bir akıl verin, bakıyorum fotoğrafta herkesle
birliktesiniz” 349 diyerek eleştirdi.
 HaberTürk gazetesi adliye muhabiri Bülent Ceyhan ile yollarını ayırdı. İşten çıkarma gerekçesi olarak
kendisine “yeniden yapılanma”nın gerekçe olarak gösterildiğini söyleyen Ceyhan, buna inanmadığını belirtti.
“Medyada adı konmamış bir sıkıyönetim uygulaması var. Olayların fotoğrafını bile çekemiyorsunuz. İktidar tarafında
bulunmanız yönünde bir dayatma var. Hükümet komiserleri de boş durmuyor. Listeler hazırlanıyor ve bu listelere göre
kıyım yapılıyor. İşini düzgün yapan ve sadece gerçeklerin peşinde olan gazetecilerin yer aldığı o listede bulunmak
benim için şeref” şeklinde bir açıklama yaptı.350
340
http://www.diken.com.tr/milliyetin-isten-cikardigi-gazeteci-ufuk-sanli-yasasin-ileri-demokratik-yeni-turkiye/
http://www.imctv.com.tr/2014/08/15/radikal-fatih-yagmuru-isten-cikardi/
http://www.birgun.net/news/view/yurt-gazetesinde-istifa/2916
343
http://www.gazeteciler.com/kulis/yurt-gazetesinde-isten-cikarmalar-devam-ediyor-79492h.html
344
http://t24.com.tr/haber/gazetecilerin-ozgurlugunu-kisitlayanlar-patron-emriyle-yazi-yazan-gazetecilerin-kendisi,267852
345
http://www.taraf.com.tr/haber-resmi-gazeteye-sansur-161828/
346
http://www.internethaber.com/cumhuriyetten-bedri-baykamin-bu-yazisina-sansur-711981h.htm
347
http://www.baskahaber.org/2014/08/turkiyede-yasakl-site-says-50-bini-gecti.html
348
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27037395.asp
349
http://www.radikal.com.tr/yazarlar/murat_yetkin/hayrunnisa_gul_asil_intifadayi_ben_baslatacagim-1207895
350
http://gundem.bugun.com.tr/haberturkun-isten-cikardigi-gazeteci-konustu-haberi/1227920
341
342
- 45 -
 Marmaris’te yayın yapan Yenisayfa Gazetesi’nin binası, ruhsatsız olduğu gerekçesiyle belediye tarafından
mühürlendi. Mührü söken gazete sahibi Süleyman Doğa Tonbul’a da dava açıldı. Mahkeme ruhsat gerekçesiyle yayın
faaliyetinin durdurulamayacağını ve yayın araçlarına el konulamayacağını belirterek, beraat kararı verdi. Hâkim,
kararında, ruhsatla ilgili yönetmeliğin basın özgürlüğünün önüne geçemeyeceğini de kaydetti. 351
 Aydınlık Gazetesi yazarı Sabahattin Önkibar kısa süre içerisinde çeşitli medya kuruluşlarında görev yapan 14
gazetecinin kovulacağını iddia etti. Önkibar yazısında “Asla temenni etmem ama süreç içinde iktidarın kovduracağı
gazeteciler muhtemelen şunlar olacak: Fikret Bila, Melih Aşık, Hasan Pulur, Güneri Cıvaoğlu, Güngör Uras, Mehmet
Yılmaz, Ertuğrul Özkök, Ahmet Hakan Coşkun, Yalçın Bayer, Güngör Mengi” dedi. 352
22 Ağustos 2014
 Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili, “Hırslı siyasetçi 30 sene yönetmek istediği için halkın eline pusula
verildi” ifadelerinin ardından hükümete yakın gazetelerin internet sitelerinde ve diğer sosyal medyada küfür ve
hakaretlere maruz kalan Cumhuriyet Gazetesi Dış Haberler Müdürü Ceyda Karan, “Sefil internet sitelerindeki
hakaretler, kin kusmalar, doğru soruları soran, halkı aydınlatma sorumluluğu taşıyan iyi bir gazeteci olduğumu
gösterir. Eğer bir gün bu paçavralarda beni öven bir yazı çıkarsa şimdiden söyleyeyim, işte o zaman yüzüme tükürün”
dedi.353
23 Ağustos 2014
 Muş’un Varto ilçesinde yol kapatan terör örgütü PKK yandaşları, polisin müdahalesi sonucu dağılırken Varto
Haber Gazetesi matbaasına saldıran göstericiler, gazetecilerin cihazlarına el koydular. 354
24 Ağustos 2014
 Enis Berberoğlu’nun yaklaşık beş yıl sürdürdükten sonra 8 Ağustos’ta istifa ettiği Hürriyet Gazetesi Genel
Yayın Yönetmenliğine, gazetenin yazarlarından Sedat Ergin getirildi. 355
25 Ağustos 2014
 Çanakkale Demokrat Gazetesi’nin sahibi İlhan Kaya, Öğretmenevi’nde telefonla konuşurken, Milli Eğitim’in
okullardaki müdür atamaları nedeniyle hükümeti eleştirdiği için tartıştığı, Öğretmenevi’nin Müdür Yardımcısı ve
Eğitim Bir Sen Yönetim Kurulu üyesinin şikâyeti üzerine “devlet büyüklerine hakaret” suçlamasıyla gözaltına alındı.
Kaya, emniyetteki ifadesinin ardından serbest bırakıldı. 356
26 Ağustos 2014
 Samsun’da gazetecilik yapan Odatv muhabiri Bülent Karslıoğlu, on gün önce gizli numaradan aranarak tehdit
ve hakarete uğradığını daha sonra da evine bırakılan bir notla bu kez ölümle tehdit edildiğini söyledi. Karslıoğlu olayla
ilgili olarak Samsun Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyet dilekçesi verdiğini, tehditlerin büyük olasılıkla yaptığı
haberlerle ilgili olduğunu belirtti.357
 Yazar Mustafa Sönmez’in Mayıs ayında yazmaya başladığı Sözcü Gazetesi ile yolları ayrılıyor. Mustafa
Sönmez süreci “Sözcü ile yolum ay sonunda ayrılıyor, 1 Eylül itibariyle gazete yönetimi hiç bir gerekçe göstermeden,
yazı yollamamamı istedi...” şeklinde açıkladı.358
 Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK)’ün geçen haftaki toplantısında, “TRT Türkü” adlı kanalın kaçak
yayın yaptığının kesinleşmesi üzerine RTÜK uzmanlarının hazırladığı rapor ele alındı. Raporda “TRT’nin izinsiz yayın
yaptığı sabittir” denilmesine karşın TRT mallarının devlet malı olduğu, bu nedenle TRT’nin cihaz ve tesislerinin RTÜK
tarafından mühürlenerek kapatılmasının hukuken mümkün olmadığı ifade edildi. 359
27 Ağustos 2014
 Kuruluşundan beri Yurt gazetesine Londra Temsilcisi olarak katkıda bulunan İrfan Taştemur’un görevine son
verildi.360
351
http://www.radikal.com.tr/turkiye/yargidan_ozgurlukcu_karar_ruhsatsiz_da_olsa_gazete_muhurlenemez-1207917
http://www.ulusalkanal.com.tr/gundem/iste-kovulacak-gazeteciler-h34955.html
http://t24.com.tr/haber/ceyda-karan-bu-pacavralarda-beni-oven-bir-yazi-cikarsa-yuzume-tukurun,268454
354
http://www.ensonhaber.com/musta-eylemciler-gazetecilere-saldirdi-2014-08-23.html
355
http://t24.com.tr/haber/hurriyetin-yeni-genel-yayin-yonetmeni-sedat-ergin,268601
356
http://odatv.com/n.php?n=gazeteci-telefonda-hukumeti-elestirdigi-icin-gozaltina-alindi-2508141200
357
http://odatv.com/n.php?n=odatv-muhabirine-olum-tehdidi--2608141200
358
http://www.gazeteciler.com/kulis/sozcu-yazari-mustafa-sonmez-gazetesinden-ayriliyor-79761h.html
359
http://www.milliyet.com.tr/trt-rtuk-u-cikmaza-soktu-gundem-1930833/
360
http://www.gercekgundem.com/medya/66370/yurtta-bir-ayrilik-daha
352
353
- 46 -
 Gülen Cemaati’nin Emniyet içindeki yapılanmasına yönelik olduğu iddiasıyla 22 Temmuz’da başlatılan
operasyonda tutuklanan İstihbarattan sorumlu eski İstanbul Emniyet müdür yardımcısı Ali Fuat Yılmazer, gazetecilerin
dinlenmesinin suç olmadığını savundu. “Gazetecilerin dinlenmesini suç olarak kabul edebilecek bir durum söz konusu
değildir.” dedi.361
 Adalet ve Kalkınma Partisi’nin Genel Başkanlık için tek aday Ahmet Davutoğlu ismiyle gittiği olağanüstü
kongresi Ankara’da yapıldı. Kongre öncesi birçok basın kuruluşuna akreditasyon yasağı getirildi. Yeni Çağ, Evrensel,
Sözcü, Aydınlık, Halk Tv, Ulusal Kanal gibi yayın kuruluşlarının akreditasyon engeline takıldığı öğrenildi. Bugün TV,
Samanyolu Haber, Kanaltürk TV, Zaman gazetesi ve Cihan Haber Ajansı’nın da kongreye ilk kez çağrılmadığı
bildirildi.362
 Hürriyet Daily News Gazetesi yazarı ve Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın Projesi Koordinatörü
Yusuf Kanlı AKP olağanüstü kongresinde muhaliflere karşı ayrımcılık uygulamasına dönüşen akreditasyon
uygulamasının endişe verici olduğunu ve “tüm toplumu kucaklayacağız” söylemiyle çeliştiğini söyledi.363
 Avrupa Gazeteciler Birliği (Association of Journalists), ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ile dokuz gazeteci
basın kuruluşu AKP nin tutumunu kınayarak böyle bir kararın demokrasinin çiğnenmesi anlamına geldiğini
belirttiler.364
 Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hikmet Çinçin, Hatayspor ile ilgili düzenlediği basın toplantısında
kendisine, elindeki verilere dayanarak Hatayspor’un bütçesi ile ilgili soru soran Antakya Gazetesi Yazı İşleri
Müdürü’nü azarlayarak tehdit etti.365
 Diyarbakır’da İlke Haber Ajansında çalışan gazeteci Ali Adıyaman, ailesiyle ziyarete gittiği Silvan İlçesi’ne
bağlı Erkenciler Mezrası’nda PKK’lı teröristler tarafından kaçırıldı. Konu ile ilgili olarak Hürriyet Gazetesinde
yayınlanan habere göre, teröristlerin kaçırılma sebebi ile ilgili olarak “ Sen bizim aleyhimizde çok haber yaptın”
dedikleri kaydedildi. 366
28 Ağustos 2014
 Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ın mevcut Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’den görevi teslim
alacağı törene, bazı medya kuruluşlarından muhabir, kameraman ve foto muhabirleri “talimat geldiği” gerekçesiyle,
alınmadı.367
 Akşam gazetesi Ankara Bürosu’nda 11 kişinin işine son verildi. İşlerine son verilenler arasında muhalefet
partilerini izleyen muhabirler de yer aldı. 368
 AKP eski milletvekili İdris Bal’ın hazırladığı raporda iktidarın vergi cezaları ve davalarla muhalif medyayı
susturmaya çalıştığı, basın özgürlüğüne darbe vurduğu öne sürüldü.
29 Ağustos 2014
 Cumhuriyet gazetesi Yazı İşleri Müdürü Murat Ataş’ın işine, Bedri Baykam’ın 19 Ağustos tarihli
“Başkanlığı bırakmanız için 11 gerekçe Sayın Kılıçdaroğlu” başlıklı yazısına sansür uyguladığı gerekçesiyle son
verildi.369
30 Ağustos 2014
 Güneydoğu Gazeteciler Federasyonu, PKK tarafından kaçırılan İlke Haber Ajansı muhabiri Ali Adıyaman’ın
serbest bırakılması çağrısında bulundu. 370
31 Ağustos 2014
 PKK’lı teröristler tarafından 4 gün önce kaçırılan İlke Haber Ajansı muhabiri Ali Adıyaman, Hazro ilçesinde
aracıyla birlikte serbest bırakıldı.371
1 Eylül 2014
361
http://www.karsigazete.com/gundem/gazetecileri-dinlemek-suc-degilmis-h7571.html
http://www.habervehaberler.com/davutoglu-doneminin-ilk-yasagi-medyaya-davutoglun/HaberDetay/166852
http://www.todayszaman.com/newsDetail.action;jsessionid=9hGHUphk1yxzL9KPYjYntpAI?newsId=357036&columnistId=0
364
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/basina-ambargoya-buyuk-tepki-yagdi-102005h.htm
365
http://www.antakyagazetesi.com/H4984-cincinden-cirkin-saldiri.html
366 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27088799.asp
367
http://www.taraf.com.tr/haber-koskte-ilk-sansur-bu-gazeteciler-yasakli-162576/
368
http://www.gazeteciler.com/kulis/aksam-gazetesinde-ikinci-tenkisat-dalgasi-11-kisi-isten-cikarildi-79865h.html
369
http://www.ulusalkanal.com.tr/m/?id=35561
370
http://www.haberdiyarbakir.com/ggfden-pkkye-cagri-adiyaman-serbest-birakilsin-64545h/#ixzz3C5ZkTyO6
371
http://www.todayszaman.com/newsDetail.action;jsessionid=9hGHUphk1yxzL9KPYjYntpAI?newsId=357284&columnistId=0
362
363
- 47 -
 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2013 Yazılı Medya İstatistikleri verisine göre
Türkiye’deki gazetecilerin yaklaşık yüzde 70’i erkek. Verilerde Kasım 2013 itibariyle, yazılı medyanın yayın, basım ve
dağıtım bölümlerinde toplam çalışan sayısı 66 bin 374 olduğu belirtiliyor. Bu sayının 46 bin 54’ünü (yüzde 69.399)
erkekler oluşturuyor. Yazılı medyada çalışan toplam kadın sayısı ise 20 bin 320. Yerel gazeteler hariç, ulusal
gazetelerin genel yayın yönetmenlerin sayılarına bakıldığında, bu koltuklarda iki gazete dışında, erkeklerin yer aldığı
göze çarpıyor.372
 Türkiye Gazeteciler Sendikası tarafından hazırlanan raporda, 2014 yılının ilk yarısında 981 basın emekçisinin
işten çıkartıldığı, 56 basın emekçisi ise çeşitli nedenlerle işinden istifa etmek zorunda kaldığı belirtildi. Raporda, “siyasi
iktidarın medyayı çoğulculuk yerine tek tip hale getirmeye çalıştığı ve medyanın Radyo Televizyon Üst Kurulu
(RTÜK) eliyle yayın durdurma ve idari para cezaları ile terbiye edildiği” ifade edildi.373
 Hürriyet gazetesi ekonomi muhabiri Demet Cengiz görevinden istifa etti. 374 Cengiz, Hürriyet gazetesinden
ayrıldığı bilgisini Twitter ‘da takipçileriyle şu şekilde paylaştı. “12 yıldır çalıştığım Hürriyet Gazetesi’nden bugün
itibariyle ayrıldığım doğrudur. Her şeyin hayırlısı.” 375
3 Eylül 2014
 Sabah Gazetesi, Doğan Medya Grubu hakkında, “Hükümeti devirmek için tezgâhlanan 25 Aralık darbe
operasyonunda Fethullah Gülen örgütüyle birlikte hareket eden Aydın Doğan medyası, paralel yapının tetikçiliğine
devam ediyor” dedi. Sabah gazetesi devamla ‘Aydın Doğan yayın organlarının giderek itibar ve tiraj kaybettiği bu
dönemde, kendisi bir yandan Cumhurbaşkanlığı resepsiyonuna katılıp yeni Türkiye fotoğrafına girmeye çalışıyor, diğer
yandan da ‘bu bir darbe girişimidir’ diyen mahkeme kararı için ‘Dosya kapandı’ manşeti atarak, algı yaratmaya
çalışıyor” iddialarında bulundu.376
 “Vergiyi silah gibi kullanan Maliye bu kez hedef şaşırdı” başlığı altında verdiği haberde Taraf Maliye
Bakanlığı vergi denetçilerinin son sekiz ayda üçüncü kez gazetenin hesaplarını incelemeye aldığını bildirdi. Taraf
denetçilerin bu sefer Maliye Bakanlığının gazetenin olmayan televizyonuna inceleme başlattığını iddia etti. 377
4 Eylül 2014
 Hürriyet gazetesi “Sabah gazetesine zorunlu bir yanıt” başlığı ile yaptığı açıklamada, Sabah gazetesinin
“havuz” diye tanımlanan sahiplik yapısına vurgu yaparak “Bu iddiayı ortaya atanların öncelikle kendi itibarlarını
sorgulamaları gerekir. İddia sahipleri, sahiplik yapılarını, sermayelerinin kaynağını açıklamak gibi ahlaki bir görevleri
olduğunu bilmelidirler. Medya, şeffaf olmadan itibarlı olamaz” denildi.378
 CHP Kurultayına kamera alınmaması kararına tepki gösteren FOX ana haber sunucusu Fatih Portakal, CHP
yönetimine “Biz AKP’nin uyguladığı akreditasyonu eleştiriyorduk. Siz daha iktidara bile gelmeden sansüre başladınız”
diye seslendi. Portakal devamla “CHP yarın bir ilke imza atacak ama övünmemesi gerek. Haberciler sadece kongreyi
izleyecek, ardından dışarı gidip anlatacaklar, onların verdiği görüntüler mi seyredilecek” dedi.379
 İstanbul Cumhuriyet Savcısı Mehmet Demir Samanyolu Televizyonu’nun ‘yalan’ olduğunu iddia ettiği bir
haberinde, şahsını kullanarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı hedef tahtasına oturtmasına tepki gösterdi.
Savcı Demir, www.adalet.org’a yazdığı yazıda “Şahsım üzerinden Sayın cumhurbaşkanına saldırı tertip edilmekte ve
iftira atılmaktadır” dedi.380
5 Eylül 2014
 TRT’deki Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun katıldığı programda gazeteci Fikret Bila’nın yönelttiği soru
engellendi. Fikret Bila, Davutoğlu’na çözüm süreci, PKK’nın Ağrı’daki eylemi ile IŞİD’in rehin tuttuğu Türkleri sordu.
Bila’nın sorusu programın yöneticisi TRT Haber Dairesi Başkanı Nasuhi Güngör tarafından engellenerek, “Bila’nın
izniyle çözüm sürecini burada noktalayalım” diyen Güngör, Davutoğlu soruyu cevaplamadan sözü Mehmet Barlas’a
verdi. Yaşanan olay üzerine Bila programda uzun süre suskun kaldı. 381
372
http://www.wsj.com.tr/article/SB10001424052970204275904580127622065638794.html
http://www.egeninsesi.com/164306-8_ayda_981_basin_emekcisi_isten_cikarildi
http://www.patronlardunyasi.com/haber/Demet-Cengiz-Hurriyet-ten-ayrildi/161060
375
https://twitter.com/Demetce/status/506399159201857537
376
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/09/03/dogandan-paralel-tetikcilige-devam
377
http://www.taraf.com.tr/haber-yazdir-162940.html; http://ybaydar.wordpress.com/2014/09/04/taraf-gazetesine-ucuncu-vergi-incelemesi/
378
http://www.gazeteciler.com/gundem/hurriyetten-sabah-gazetesine-ilk-sayfadan-yanit-79994h.html
379
http://www.medyafaresi.com/haber/Fatih-Portakaldan-CHPye-sansur-tepkisi_382083.html
380
http://www.internethaber.com/savci-demir-stvnin-haberine-isyan-etti-717412h.htm
381
http://mobil.zaman.com.tr/politika_basbakana-isid-ve-cozum-surecini-sordu-trt-sansur-uyguladi_2242100.html
373
374
- 48 -
 Polislere yönelik operasyonları yürüten Savcı İsmail Uçar’ın, bir polisin ifadesini alırken, Hakimler ve
Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) seçimleri sonrasında basın ve işadamlarına operasyon yapılacağını söylediği öne
sürüldü.382
8 Eylül 2014
 A Haber’de Nihan Günay’ın sunduğu Medya Dünyası programına konuk olan Turkuvaz Medya Grubu
Hukuk İşleri Grup Başkanı Av. Fatih Savaş, “paralel yapı”ya bağlı kurum ve kişilerin Turkuvaz Medya Grubu’na
yönelik toplamda 855 adet dava açtığını söyledi. 17 ve 25 Aralık tarihlerini “darbe girişimleri” olarak niteleyen Savaş,
yapılan yayınların “paralel yapı”yı rahatsız ettiğini belirterek, Aralık ayından bugüne kadar sekiz ayda 470 tekzip
başvurusunun olduğunu ve bunun Türk medya tarihinde benzeri görülmemiş bir durum olduğunu söyledi. 383
 BirGün gazetesi, Torun Center inşaatında on işçinin yaşamını yitirdiği olayın ardından, “Batsın rantınız,
batsın ‘Yeni Türkiye’niz!’” manşeti yüzünden kendisini “Türkiye düşmanı” ve “satılık” ilan eden internet haber sitesi,
Analiz Merkezi genel yayın yönetmeni Fatih Tezcan’a cevap niteliğinde yayınladığı bir yazıda “Fiyatımız 1 TL, PDF
ise aylık 25. Ayrıntılı bilgi için abone servisini arayabilirsiniz. Biz sizin için Erdoğan’ı mı arayalım? şeklinde bir soru
yöneltti.384
 Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, sosyal medya hesabı Twitter üzerinden bir takım
fotoğraflar paylaşarak Hürriyet Gazetesi eski Ankara Yazı İşleri Müdürü Eray Görgülü’yü “Gazeteci değil eylemci”
olarak niteledi.385
 HaberTürk TV, gazeteci Zafer Arapkirli’nin işine son verdi. Arapkirli, Facebook sayfasından yazdığı
“HaberTürk Televizyonu, bugün itibarı ile benimle çalışmamaya ve ilişiğini kesmeye karar verdiğini duyurdu. Alem
şahittir. Kendilerine de sorabilirsiniz: Sebebini sormadım, sorgulamadım bile… Bizim alemde böyle şeyler olur. İlk
değil. Son da olmayacak” mesajı ile haberi duyurdu.386
9 Eylül 2014
 AKP hükümeti; TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen torba yasada yaptığı değişiklikle 11inci Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül’ün itirazı üzerine Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB), “internet üzerinde hangi kullanıcının
hangi adresi ziyaret ettiği, hangi kişi ile ne zaman ve ne kadar süre ile iletişim kurduğu yönündeki” önemli bilgileri
içeren internet trafiğine ilişkin verilere erişmesine, önkoşul olarak getirilen “mahkeme kararı” şartını kaldırdı. Buna
göre TİB dilediği kişinin internet trafik bilgisine herhangi bir sınırlama olmadan erişebilecek. Değişiklikle daha önce
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün ricasıyla internet yasasından çıkarılan ve TİB başkanına mahkeme kararı olmaksızın
dört saat içinde erişimi engelleme yetkisi veren madde de torba yasaya girdi.387
10 Eylül 2014
 HaberTürk gazetesi yazarı Yavuz Semerci istifa etti. Semerci veda yazısında, “iktidarın düşman gördüğü
sınıf”a girdiğini belirterek “Öyle bir dönemden geçiyoruz ki, yazarın görüşü (elbette eleştirisi) yazarı bağlamaktan çok,
gazete sahipliğinin iradesi olarak yansıyor ve yansıtılıyor. Bu kendi adıma taşımak zorunda kaldığım gereksiz ve beni
otokontrole zorlayan bir yük” dedi.388 (EK1)
 Aydın Şafak gazetesi ve Aydın Gündem İnternet sitesinin sahibi Yalçın Yıldırım, Aydın sağlık
kuruluşlarındaki Cemaat faaliyetlerini ve yolsuzluklarını haber yaptıkları için sitelerinin hacklendiğini ve baskı
yapıldığını iddia etti.389
 Bugün gazetesi köşe yazarı Gülay Göktürk artık yazmayı bıraktığını açıkladı. Gülay Göktürk gazete içinde
sıkıştığını, “adacıkta” boğulmak üzere olduğunu; hem okurların bir kesimine hem de gazete yönetimine verdiği
rahatsızlığın farkında olduğu için ayrıldığını yazdı. 390
11 Eylül 2014
382
http://www.gazeteciler.com/gundem/savcidan-sok-tuyo-sirada-cemaatin-gazetecileri-var-80022h.html
http://www.gazeteciler.com/gundem/turkuvaz-medya-paralel-baskiya-tepkili-80111h.html
http://www.gazeteciler.com/polemik/birgun-gazetesi-tezcan-ile-twitterda-kapisti-80109h.html
385
http://www.haberartibir.com.tr/m/?id=18179
386
http://odatv.com/n.php?n=haberturk-unlu-ekran-yuzunu-kovdu-1009141200
387
http://birgun.net/news/view/akp-sansur-yasasindan-vazgecmiyor/5186
388
http://www.haberturk.com/yazarlar/yavuz-semerci/988597-hadi-bana-eyvallah
389
http://www.aydinlikgazete.com/medya/50978-aydinli-gazeteciye-cemaat-tehdidi.html
390
http://www.takvim.com.tr/guncel/2014/09/10/gulay-gokturk-bugun-gazetesini-birakti-1410333768
383
384
- 49 -
 Demokrat Haber net, Adalet Bakanlığının, Gezi Direnişi’nin ardından başta öğrenciler olmak üzere
Türkiye’nin dört bir yanında eylemlere katılan pek çok yurttaşa Terörle Mücadele Yasası (TMY) kapsamında açılan
davaları gizlemek için 2013 yılı istatistiklerini muhalefetten sakladığını bildirdi.391
 Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, gazeteci Mustafa Sönmez’e Sözcü Gazetesi’nde 11 Temmuz’da
yayımlanan “RTE despotluğunda İstanbul rantı” ve 12 Temmuz’da yayımlanan “Tayyipland, Skyland, skandal” başlıklı
köşe yazıları nedeniyle dava açtı.392
15 Eylül 2014
 Cumhuriyet Gazetesi yazarı Orhan Erinç “Gazetecilere Son Darbe” başlıklı yazsında yeni torba yasayla
beraber yürürlüğe giren internet yasasının basın özgürlüğünü ortadan kaldıracağını savundu (EK2) 393
 Gaziantep Pusula gazetesi yazarı Mehmet Torun kaleme aldığı köşe yazısında, Adalet ve Kalkınma Partisi
Gaziantep Milletvekili Halil Mazıcıoğlu’nu eleştirdiği bir başka yazısından dolayı Mazıcıoğlu’nun kendisini arayarak,
“Kendini affettirmek için bir köşe yazısı yaz ama bunun için benden para isteme” dediğini iddia etti.394
16 Eylül 2014
 Cumhurbaşkanı Erdoğan; ”Siz genel seçimlerde yüzde 34, 47 ve 49 almıştınız. Sizce Davutoğlu için 2015
Haziran seçimlerinde başarılı sonuç nedir?” diye soran gazeteciyi tersleyerek, “Böyle bir değerlendirmeyi yapmam
bulunduğum makama ters olur. Bana ters köşe yapmaya çalışıyorsun, fırsat vermem!” dedi.395
 İMC TV, Türkiye’nin ilk trans gazetecisi Michelle Demishevich’i “iş ahlakına uymadığı” gerekçesiyle işten
çıkardı.396
 Taraf gazetesi yazarı Emre Uslu’nun, İHH Vakfı Başkanı Bülent Yıldırım’a, “basın yayın yoluyla iftira
etme” suçundan 7 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanmasına başlandı. Mahkeme, davetiyeye rağmen duruşmaya
gelmeyen Uslu’nun bir dahaki celseye polis marifetiyle getirilmesine karar verdi.397
 Bursa’da 2014-2015 eğitim-öğretim yılının açılış töreninde okul müdürlerini ataması nedeniyle İl Milli
Eğitim Müdürü Veli Sarıkaya, sendika üyesi eğitimciler tarafından alkışlarla protesto edildi. Olaylar nedeniyle
değerlendirmede bulunan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Müsteşar Yardımcısı Muhterem Kurt, basın mensuplarından
protestoyu yayınlamamalarını isteyerek, “Oradaki karmaşa ve alkışlama sizin için çok daha fazla haber değeri taşıyor.
Ama şu açılışı ön plana alıp onları haberlerinizde daha az yer verseniz, hatta hiç yer vermezseniz bu memlekete güzel
bir hizmet etmiş olursunuz. Bunu özellikle sizlerden istirham ediyorum. Bilinçli medya, bilinçli habercilik adına”
dedi.398
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, Demokrasi Denetçileri Derneği’nin düzenlendiği
“Medya Bağımsızlığı ve Türkiye Demokrasisi” başlıklı toplantıda gençlerle bir araya geldi. Olcayto basın özgürlüğünün
önemine dikkat çekerek, “Basın özgürlüğü; halkın bilgi edinme ve gerçekleri öğrenme hakkıdır” dedi. Basındaki
sorunlarla ilgili soruya ise Başkan Olcayto, “Sansür, oto sansür, iktidara muhalif gazetecilerin patronaj kesimi
tarafından işten çıkarılmaları, birbiri ardına kapanan ya da küçülen gazeteler günümüz basın sektörünün başlıca
sorunlarını oluşturmaktadır” şeklinde yanıt verdi.399
17 Eylül 2014
 Erdoğan New York Times’ın “Türkiye’den IŞID’e sabit ve düzenli bir şekilde militan akıyor” şeklindeki
haberine tepki göstererek, “Dün uluslararası bir gazete, benim ve Sayın Başbakan’ın Hacı Bayram Camii’nde
namazdan çıkarken çekilmiş fotoğrafımızı kullanıyor, altına da bir terör örgütünün o caminin bulunduğu bölgeden,
terörist devşirdiğini yazıyor. Çok açık söylüyorum; bu en hafif tabiriyle, edepsizliktir, alçaklıktır, adiliktir. Türkiye’yi
teröre destek veren, göz yuman bir ülke gibi göstermek densizliktir. Yok, Türkiye petrol alıyormuş, yok Türkiye silah
veriyormuş, hastanede yaralıları tedavi ediyormuş. Bunu defaatle Enerji Bakanım da açıkladı, biz de açıkladık, böyle
bir şey asla kesinlikle söz konusu değil” dedi.400,401,402
391
http://www.demokrathaber.net/guncel/adalet-bakanligindan-gezi-davalarina-sansur-h37905.html
http://www.taraf.com.tr/haber-tayyipland-skyland-skandala-dava-163535/
http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/119219/Gazetecilere_Son_Darbe....html?jqgtkufkegdgtdgm
394
http://gazianteppusula.com/?web=sayfa&id=26275
395
http://www.gazeteciler.com/gundem/erdogandan-gazeteciye-ters-kose-azari-80270h.html
396
http://odatv.com/n.php?n=solcu-kanal-ilk-trans-muhabiri-kovdu-1609141200
397
http://www.gazeteciler.com/gundem/mahkeme-emre-uslu-icin-yakalama-karari-verdi-80290h.html
398
http://www.taraf.com.tr/haber-mebden-sansur-talebi-163903/
399
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/gazetecilerin-en-onemli-sorunu-602630/
400
https://www.avrupagazete.com/mobile/gundemdekiler/144715-cumhurbaskani-erdogan-dan-new-york-times-haberine-sert-tepki.html
392
393
- 50 -
 Çağdaş Gazeteciler Derneği Genel Başkanı Ahmet Abakay, basın kuruluşlarının temsilcileri ile buluşan
Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan’a bir mektup yazdı. Abakay, mektupta, ÇGD’nin toplantıya çağırılmamış
olmasını eleştirdi, “ya bizi tanımıyorsunuz ya da çok iyi tanıyorsunuz” dedikten sonra, “Yeni Türkiye”nin basın
özgürlüğü anlayışını yansıtan bu ayrımcı uygulamaları kabul etmemiz mümkün değildir” yorumunda bulundu.403
 Galatasaray Spor Kulübü, Türk Telekom Arena’daki Divan Toplantısı’na son dönemde muhalif
haberler yapan yayın organlarını toplantıya almama kararı aldı. Bir grup basın mensubu bu kritik zirveye alınmama
kararını protesto etti. Söz konusu kararın hangi gerekçeyle alındığı konusunda yapılan çelişkili açıklamaların kafaları
karıştırdığı ifade edildi.404
18 Eylül 2014
 Türkiye’den IŞİD terör örgütüne katılımlar olduğu haberini yapan New York Times gazetesinin Türk
muhabiri Ceylan Yeğinsu, hükümet yanlısı medyanın hedefi oldu. Akşam ve Takvim gazeteleri, Yeğinsu’nun şahsına
ve ailesine yönelik yazılar kaleme alırken Takvim muhabirin fotoğrafını da ön sayfasında bastı. 405,406
 Diyarbakır’da Demokratik Bölgeler Partisi İl Başkanlığınca düzenlenen Kürtçe eğitim vereceği öne sürülen
okulun önünde son bulan yürüyüş sonrasında göstericilerle polis arasında çatışma çıktı. Anadolu Ajansı foto muhabiri
bacağından bıçaklanırken diğer muhabir ise darp edildi.407
20 Eylül 2014
 CNN Türk’te yayınlanan “Aykırı Sorular” adlı programı haftada bir güne düşürülen Enver Aysever, Ayşe
Arman’a verdiği röportajda kanal yönetimini sansür uygulamakla suçladı.408
22 Eylül 2014
 Hürriyet yazarı Ahmet Hakan, Enver Aysever’in ’Aykırı Sorular çanak soru sormadığım için yayından
kaldırıldı’ sözleri üzerine kaleme aldığı yazısında Aysever’e “kendi programı yayından kaldırılmadığı için çanakçı mı
olduğunu” sordu ve açıklama yap çağrısında bulundu.409 Bunun üzerine Aysever sosyal medya hesabı Twitter’dan
“Tarafsız Bölge CNN Türk’ün başarılı bir programı. Umarım bu iklimde idari bir kararla kaldırılmaz. Allah kendisine
soru bereketi versin.” şeklinde bir mesaj yayınlayarak Hakan’a cevap verdi.410
23 Eylül 2014
 Today’s Zaman Genel Yayın Editör Yardımcısı Celil Sağır, Twitter hesabı hükümeti eleştiren
paylaşımlarından dolayı Türkiye’den kendisine erişimi engelleneceğini bildirdi. Sağır, hesabının kapatılacağını sosyal
medyadan yaptığı açıklamayla duyurdu. Sağır; “Duymayanlara: Dün Twitter bir e-mail’le, mahkemeye yapılan şikâyet
üzerine hesabımın engelleneceğini bildirdi. Twitter, e- mail’ine mahkeme kararı da eklemiş. Şikâyet, kişilik haklarını
ihlal. Twitter, karara ifade hürriyeti çerçevesinde itirazda bulunmuş” dedi.411 Today’s Zaman yetkilileri, Gazeteciler
Cemiyeti “Özgürlük için Basın” ofisine Sağır hakkındaki şikayetin Cumhurbaşkanı’nın danışmanlarından ve ailesinden
kaynaklandığını söylediler.
 CNN Türk’de Gazeteci Enver Aysever’in hazırlayıp sunduğu “Aykırı Sorular” isimli televizyon programı
yayından kaldırıldı. Aysever bu durumu sosyal medya hesabı Twitter üzerinden “Az önce bir gelişme oldu Aykırı
Sorular tamamen yayından kaldırıldı. Benden duyun istedim” diyerek duyurdu.412
24 Eylül 2014
 Abant İzzet Baysal Üniversitesi Yönetimi, ana bilgisayarlarına şifre koyarak, Bolu’nun yerel Bolu Gündem
gazetesinin internet sitesi www.bolugundem.com‘a erişimi engelledi.413
25 Eylül 2014
401
http://www.todayszaman.com/_erdogan-slams-new-york-times-for-isil-story_358972.html; http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-president-erdogan-slams-new-york-times-over-isilstory.aspx?PageID=238&NID=71822&NewsCatID=338
402
http://ohaber.com/erdogan-nyt-nin-yaptigi-edepsizlik-h-479931.html
403
http://www.medyaradar.com/cgdden-yalcin-akdogana-mektup-haberi-127617
404
http://www.haberinadresi.com/galatasaraydan-basina-sansur-h55716.html
405
http://www.takvim.com.tr/yazarlar/ergundiler/2014/09/18/londra-cemaati
406
http://www.aksam.com.tr/dunya/nytnin-algi-operasyonu-turk-imzali/haber-339753
407
http://www.bik.gov.tr/aa-muhabirleri-diyarbakir-da-saldiriya-ugradi-haberi-75218/
408
http://www.gazeteciler.com/roportaj/enver-ayseverden-cnn-turke-sansur-suclamasi-80414h.html
409
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/121719/Enver_Aysever_ve_Ahmet_Hakan_in__canakci__polemigi.html
410
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/121925/Enver_Aysever_den_Ahmet_Hakan_a_yanit.html
411
http://www.zaman.com.tr/gundem_bir-gazetecinin-daha-twitterina-engel_2246030.html
412
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/122535/Aykiri_Sorular_programi_yayindan_kaldirildi.html
413
http://www.bolugundem.com/habergoster.php?id=72667
- 51 -
 “Fethullah Gülen’den Erdoğan ile alakalı şok sözler” başlıklı haber nedeniyle açılan davanın ilk duruşması
yapıldı. Duruşma çıkışında konuşan www.belge.com.tr haber sitesinin avukatı, paralel yapının, “Yargıda bizim
hâkimiyetimiz var, bu hâkimiyet ile biz istersek basın üzerinde sansür uygular, sizi sustururuz” iletisi yolladığını iddia
etti.414 Konya’da Anadolu Basın Grup (ANMEG) bünyesinde yayın yapan haber sitesinde Mart ayında Gülen ile
Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca arasında geçtiği iddia edilen telefon konuşmasının ses kaydı
yayınlanmıştı. Buna göre Karaca’nın kendisine dönemin Başbakanı Erdoğan’ın hayatıyla ilgili belgesel hakkında fikrini
sorması üzerine Gülen’in “O kadar çok hainlik yaptı ki, hala da yapıyor. Tarih karşısında ne deriz? Üst üste gelen
falsolar karşısında ne deriz? Evet. Bir de böyle ortaya bir şey çıkmadan ne diyeyim ki ben bununla alakalı!” ifadelerini
kullandığı iddia edilmişti.415
26 Eylül 2014
 Milliyet Gazetesi yazarı Meral Tamer’in “Başörtü” başlıklı köşe yazısı Milliyet’in internet sitesinden
kaldırıldı. Meral Tamer ise bu durumu “normal” karşıladığını belirtti.416
 Amerika’da bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı görüşmeleri takip eden gazeteciler
arasında yer alan Bugün Gazetesi Washington Temsilcisi Adem Yavuz Arslan ve Zaman Gazetesi Washington
Temsilcisi Ali Halit Aslan, Erdoğan’ın korumalığını yapan yeğeni Ali Erdoğan tarafından sözlü tacize maruz
kaldı.417,418
 Bugün Gazetesi Yazarı Yavuz Baydar “Türkiye’de Gazetecilik Yıkımın Eşiğinde” adlı köşe yazısında
“Eleştiri hakkını kullanana karşı ‘sahibinin sesi’ olarak ne kadar saldırgansanız o kadar makbul ‘gazeteci’
sayılıyorsunuz bu yepyeni dönemde. Ama kazın ayağı çok farklı. Korkunç bir yıkım var medyada. Koskoca sektöre ‘iş
göremez’ raporu geldi geliyor” diyerek endişelerini dile getirdi.419
 Mardin‘de özel hastane çalışanlarının hasta yakını bir öğretmeni darp ettiği iddiası üzerine olayı
görüntülemeye giden İlke Haber Ajansı muhabirinin de hastane çalışanları tarafından tartaklandığı öne sürüldü.420
27 Eylül 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin, Konrad Adenauer Stiftung (KAS) ile ortaklaşa düzenlediği Yerel
Gazetecilik Eğitim seminerlerinin 72.si Sivas’ta yapıldı. Seminerde medyada kadının cinsel obje olarak kullanıldığı,
kadın cinayetlerinin abartılarak verildiği vurgulandı. Basın özgürlüğünün sınırlarının da konuşulduğu seminerde TGC
Başkanı Tuncay Olcayto, gazetecilerin ayrıştırıldığını ve gazeteler üzerinde ciddi baskılar olduğunu söyledi. 421
28 Eylül 2014
 Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nin akademik yılı açılış törenine fotoğraf
makinası ve kamera alınmayacağı bildirildi. Başbakanlık Basın Müşavirliği, sarı basın kartı sahiplerinin sadece
dinleyici olarak törene katılabileceğini duyurdu. 422
 Adana’da yayınlanan Egemen Gazetesi İmtiyaz Sahibi Hakan Denizli, 25 Eylül’de Seyhan İlçesi’ndeki
Reşatbey Mahallesi’nde yolda yürürken eli sopalı bir kişinin saldırısına uğradı. Polis merkezine gidip şikâyetçi olan
Denizli, yaptıkları bir haber nedeniyle 2 kez saldırıya uğradığını ileri sürdü. Gazetecilerin halkın haber alma hakkı için
çalıştığını söyleyen Denizli, “Bu tür fiili saldırılarla haber yapmamız engellenmek isteniyor. Ama kimse bizi
yıldıramaz. Bu saldırıyı kınıyorum ve sorumluların bulunup cezalandırılmasını istiyorum” dedi.423
29 Eylül 2014
 Cumhurbaşkanı seçimi öncesinde seçimleri etkileyecek yayın yaptığı ve seçim sonuçlarını dokuz dakika
erken açıkladığı iddiasıyla Kanal 24’e sekiz kez yayın durdurma cezası veren Yüksek Seçim Kurulu, “yayınlarında
tarafsızlık ilkesinin ihlal edildiği iddiasıyla” dört yayın durdurma cezası daha verdi.424
30 Eylül 2014
414
http://www.gursesgazetesi.com/gundem/gulen-haberiyle-ilgili-durusmanin-ardindan-%E2%80%9Cparalel-yapi%E2%80%9D-ile-ilgili-sok-aciklamalar-h14361.html
http://www.aksam.com.tr/guncel/fethullah-gulenden-erdogan-hakkinda-sok-sozler/haber-293893
http://www.internetajans.com/genel/bir-sansur-haberi-daha-milliyet-meral-tamer-basortusu-yazisini-sansurledi-h94528.html
417
http://gundem.bugun.com.tr/abdde-buyuk-skandal-haberi/1274000
418
http://www.bugun.com.tr/etiket/ali-halit-aslan
419
http://www.bugun.com.tr/turkiyede-gazetecilik-yikimin-esiginde-yazisi-1273942
420
http://www.milliyet.com.tr/mardin-de-ogretmen-ve-gazeteciye-darp-mardin-yerelhaber-400293/
421
http://www.cihan.com.tr/caption/TCG-Baskani-Olcayto-Gazeteciler-ayristiriliyor-ve-baski-uygulaniyor_4312-CHMTU0NDMxMi8x
422
http://www.haberdar.com/davutoglundan-sansur-4016507-haberi/n
423
http://www.dha.com.tr/adanada-yerel-bir-gazetenin-imtiyaz-sahibi-hakan-denizliye-sokakta-yururken-eli-sopali-bir-kisi-tarafindan-yapilan-saldiri-guvenlik-kamerasinda_767248.html
424
http://haber.stargazete.com/guncel/24-tvye-sansur-gibi-ceza/haber-946101
415
416
- 52 -
 T24 adlı internet gazetesinin bulunduğu binanın girişine bırakılan bir mektupta T24 ve Cumhuriyet gazetesi
yazarı Aydın Engin ile Taraf Gazetesi yazarı Prof. Murat Belge’ye yönelik suikast düzenleneceği öne sürüldü. Notta
“Aydın Engin ve Murat Belge için karar alınmıştır ve şahıslar vazifelendirilmiştir. Tarih bilahare bildirilecektir. Ben
bir vatansever olarak buna çok yanlış buluyorum. Arz ederim. Not: Şahıslara temiz alet verecekler” iddiası yer aldı.
T24’e konuşan ve tehdidi değerlendiren Murat Belge, “Suikast tehdidinin Atatürkçü, darbeci, milliyetçi ve faşist
kesimlerden geldiğini zannetmiyorum” dedi.425
 Özgürlük için Basın Projesi koordinatörü Yusuf Kanlı Today’s Zaman’a verdiği röportajda Taraf Gazetesi
yazarı Murat Belge ile Cumhuriyet Gazetesi yazarı Aydın Engin’e yapılan ölüm tehdidini “Tehditler ciddiye
alınmalıdır. Bir gazetecilik örgütü olarak iddia edilen komployu kınıyoruz. Bu olay nefret söylemi ve ülkenin
aydınlarına karşı siyasi otoriteler tarafından yürütülen kutuplaştırıcı politikaların bir sonucudur” dedi.426
 Yeni Akit, Cumhuriyet yazarı Ceyda Karan’ın Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde çektirdiği bir fotoğrafın sosyal
medya hesabı Twitter üzerinden paylaşılmasına değinerek, Karan’ı “Bölgede yaşanan drama rağmen kahkaha atarak
fotoğraf çektirmek” ve “Utanmadan Twitter’dan paylaşmak” ile itham etti ve hedef gösterdi.427 Bunun üzerine Ceyda
Karan sosyal medya hesabı Twitter’dan “Geri zekâlı aktrol/yandaşlar olmadan çekilmiş bir fotoğrafı ‘selfie’ diye
sunuyorlar. Yaraşır. Sizin için gülerek selfie çektireceğim.” Şeklinde bir Tweet atarak tepkisini dile getirdi.428
 17-25 Aralık yolsuzluk soruşturmalarıyla ilgili haberler yapan karsigazete.com sitesi ve MİT tırlarıyla ilgili
haber yapan işsiz gazetecilerin kurduğu GriHat.com sitesi hakkında “soruşturmanın gizliliğini ihlal” suçlamasıyla
başlatılan soruşturma kapsamında iki siteye yönelik arama kararları çıkarıldı. Polis baskınlarının ardından iki haber
sitesi de kapatıldı.429
Sosyal Medya Erişim Yasağı
6 Mart 2014
 Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ATV’de katıldığı bir programda şunları söyledi: “30 Mart’tan sonra
atacağımız başka adımlar var. Bu konuda kararlılığımız var. Biz bu milleti Youtube’a, Facebook’a yedirmeyiz. Atılması
gereken adım neyse biz bu adımı en kesin hatlarla atacağız. [Kapatılmaları] dâhil. Çünkü yani bu insanlar veya bu
kurumlar kazançları için imkânları için her türlü ahlaksızlığı, her türlü casusluğu, ajanlığı teşvik ediyor. Böyle bir
özgürlük anlayışı olamaz.”430
20 Mart 2014
 Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Bursa mitinginde “Şu Twitter’lar falan var ya. Şimdi mahkeme kararı
çıktı. Twitter miwitter hepsinin kökünü kazıyacağız. Evet, hepsini! Efendim, şimdi uluslararası camia şöyle der, böyle
der… Hiç beni ilgilendirmiyor! Türkiye Cumhuriyeti devletinin gücünü görecekler!” ifadelerini kullandı.431
 Başbakanlık Basın Müşavirliğinden Anadolu Ajansına yapılan açıklamada, Twitter yetkililerinin kimi
linklerin kaldırılmasına ilişkin mahkeme kararlarına “duyarsız kaldıkları” ve “erişimin engellenmesinden başka çare
kalmayabileceği” belirtildi. Aynı akşam 23.30 sularında, Twitter’a erişim DNS kodları üzerinden engellenmeye
başlandı.432
21 Mart 2014
 TİB, Twitter’ın İstanbul Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 3 Şubat 2014, İstanbul Anadolu 5. Sulh
Ceza Mahkemesi’nin 18 Mart 2014, Samsun 2. Sulh Ceza Mahkemesi 4 Mart 2014 ve İstanbul Başsavcılığı (TMK 10.
Maddesi ile Görevli ) 20 Mart 2014 tarihli kararları uyarınca kapatıldığını duyurdu. Engellemeye gerekçe gösterilen
hesaplardan birine yönelik şikâyet, Ulaştırma Eski Bakanı ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkan adayı Binali
Yıldırım’a aitti.433
425
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/gazeteci-aydin-engin-ve-murat-belgeye-suikast-tehdidi
http://www.todayszaman.com/_journalists-denounce-murder-plot-against-columnists_360282.html
http://www.yeniakit.com.tr/haber/ceyda-karandan-cirkin-goruntu-31249.html
428
http://www.yeniakit.com.tr/haber/ceyda-karandan-cirkin-goruntu-31249.html
429
http://t24.com.tr/haber/karsi-gazete-kapatildi-sira-grihatta,272539
430
http://www.youtube.com/watch?v=tha4Pz7yPgs
431
http://www.youtube.com/watch?v=6etIfXb5Ezg
432
http://www.radikal.com.tr/turkiye/twitter_kapatildi-1182424
433
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26051215.asp
426
427
- 53 -
 Twitter’ın Türkiye’de vekâlet verdiği avukat Gönenç Gürkaynak, TİB yetkilileriyle görüşmeye başladı. 434
22 Mart 2014
 Twitter yasağını aşmak için yaygın olarak kullanılan Google DNS engellenmeye başlandı. Akşam saatlerinde
Twitter, IP bazlı da engellenmeye başlandı ve böylece DNS değiştirme yöntemi tümüyle devre dışı kaldı. Kullanıcılar,
alternatif tarayıcı programlarına ve VPN yöntemine yöneldi. Genel internet erişiminde de zaman zaman sıkıntı
yaşandı.435 Wall Street Journal’in haberine göre Türkiye, Google’dan Youtube’da yer alan yolsuzluk kayıtlarına
erişimin engellenmesini istedi. Ancak Google kanunen uygun olmadığı gerekçesiyle bu istekleri reddetti. 436 Twitter,
Samsun’da C.K. adlı kadının ismi kullanılarak müstehcen içerikli resimlere yer veren sahte hesabı askıya aldı. 437 Bu
arada, TC Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü, engellemeyi savunan bir açıklama yayımladı. 438 Ulaştırma
Bakanı Lütfi Elvan “Hangi şirket olursa olsun ister Twitter, ister Yahoo, ister Google olsun, hangi sosyal medya şirketi
olursa Türkiye Cumhuriyeti devleti kanunlarına uymak zorundadır ve uyacaktır da” dedi.439 Engellemelere rağmen
Twitter’e erişimin VPN servisleri üzerinden devam etmesi Erdoğan’ın yenilgisi olarak yorumlandı.440
23 Mart 2014
 Başbakan Erdoğan, Kocaeli mitinginde şöyle konuştu: “Kim olursa olsun, dinlemiyorum. Dünya karşımıza
dikilse ülkemin güvenliğini tehdit eden her saldırıya karşı tedbir almak durumundayım. Şimdi bu Twitter denilen
kuruluş, bu Youtube, bu Facebook, bunlar aileleri kökünden sarstılar. Bunlarda montaj var, her yol var. Ve ben
aklıselim sahiplerinin hâlâ nasıl bu Facebook’u, Youtube’u, Twitter’ı savunduğunu anlayamıyorum. Her tür yalan var
buralarda. Kalkıp da yapılmamış şeyleri yapılmış gibi anlatanlara karşı biz tavır almayacak mıyız? Siz bize bu ehliyeti
vermediniz mi? Ülkemizi karıştıracaklar, Gezi olaylarında neler yaptığını bu Tweet’lerle biliyorsunuz. 17 Aralık’ta, 25
Aralık’ta neler yaptığını biliyorsunuz.”441
27 Mart 2014
 Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan gizli Suriye toplantısının ses kaydı Youtube’da yayınlandı. Bunun üzerine
site, mahkeme kararı olmadan saat 16:00’da yayına kapatıldı. TİB aynı gün Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi’ne
başvurarak 19.45’de karar aldırttı.442
29 Mart 2014
 Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi, “kamu güvenliği” ve “devlet sırlarının ifşasının” önlenmesi amacıyla, Suriye
konusunda yapılan toplantının sızmasına ilişkin soruşturma dosyası kapsamında yazılı, görsel ve internet medyasında
her türlü haber, röportaj, eleştiri yapılmasını yasakladı. 443
2 Nisan 2014
 Anayasa Mahkemesi Twitter’ın tamamen engellenmesiyle ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine oybirliğiyle
karar verdi. AYM, yasaklamaya gerekçe gösterilen mahkeme kararlarının bütün sitenin değil, sadece ilgili içeriğin
çıkarılması yönünde olduğunu vurguladı ve idari yargının yasağa ilişkin “yürütmeyi durdurma” kararının hâlâ
uygulanmadığına işaret etti. Twitter’a erişim engeli, ertesi gün öğleden sonra kaldırıldı. 444 Hükümet, AYM’nin kararını
eleştirdi. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, mahkemenin bireysel başvuruları doğrudan kabul etmesinin yanlış olduğunu, bu
kararıyla “çizilen sınırları aşmış” olduğunu söyledi.445 Erdoğan 4 Nisan’da, ‘Anayasa Mahkemesi’nin kararına uymak
zorunda olduklarını, ama saygı duymak zorunda olmadıklarını’ söyledi. Başbakan, birincil mahkemelere gitmeden
Amerikalı bir şirketin AYM tarafından savunulmasını milli değerler açısından sakıncalı bulduğunu açıkladı. 446
434
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/twitterin-avukati-tibde-474248/
http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/26060179.asp
http://www.radikal.com.tr/turkiye/twitterdan_sonra_google_ve_Youtube_da_mi_kapanacak-1182665
437
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/53235/Twitter__TiB_in_istedigi_hesaplari_kapatiyor.html
438
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/basbakanliktan-twitter-yasagi-aciklamasi
439
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/304426--kim-olursa-olsun-kanunlara-uymak-zorunda
440
http://www.radikal.com.tr/yazarlar/murat_yetkin/yasaklar_artik_tutmuyor_korku_duvari_yikiliyor-1182461
441
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/304737--pensilvanyadaki-zat-montaj-fabrikasi-kurdu
442
http://www.milliyet.com.tr/youtube-kapatildi-youtube-teknoloji-1858198/
443
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/55449/Suriye_ses_kaydina_yayin_yasagi.html
444
http://www.kararlaryeni.anayasa.gov.tr/BireyselKarar/Content/472bbf6e-ce2c-4c83-a402-6bdd44702537?wordsOnly=False
445
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26152536.asp
446
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/basbakan-erdogan-anayasa-mahkemesi-kararina-saygi-duymuyorum
435
436
- 54 -
 Basın, yasağın kalkmasına rağmen Türk Telekom’un Twitter sitesine girenleri izlediği iddialarını dile getirdi.
Kullanıcılar arasında güvenlik açısından VPN kullanmaya devam edilmesi yönünde çağrılar yapıldı. 447
 Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Brüksel’de AB’nin genişlemeden sorumlu üyesi Stefan Füle ile görüştü.
Davutoğlu, sosyal paylaşım sitelerine erişim yasağıyla ilgili olarak, “Bu tür açıklamalar öncesinde Türkiye ile temas
halinde bulunulması faydalı olacaktır.” dedi.448
3 Nisan 2014
 YouTube’a erişim engelli nedeniyle Anadolu Üniversitesi Açık öğretim Fakültesi’nin sitesindeki görme
engelliler için hazırlanan ders anlatım videolarına da ulaşılamadı. Açıköğretim Fakültesi’nin çağrı merkezi yetkilisi,
sorunun nedeninin YouTube engeli olduğunu ve ne zaman çözüleceğini bilmediklerini açıkladı. 449
 CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Anayasa Mahkemesi’nin Twitter hakkında verdiği kararın
Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından Bilgi Teknolojileri Kurumu’nca (BTK) uygulamaması üzerine, kuruma
başvuruda bulundu.450
 TBMM Başkanı Cemil Çiçek, Anayasa Mahkemesinin Twitter ile ilgili verdiği kararın doğru bir karar
olduğunu söyledi.451
4 Nisan 2014
 Barolar Birliği’nin YouTube yasağına itirazını görüşen Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi, 27 Mart 2014 tarihli
“tüm yayına erişimin engellenmesi” kararını kaldırdı, sadece 15 linkle ilgili yasağın devamını kararlaştırdı. Savcılık
karara hemen itiraz etti. Bunun üzerine Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, suça konu içeriklerin siteye tebliğine rağmen
kaldırılmaması nedeniyle YouTube’a erişim engelinin devamına karar verdi. 452
7 Nisan 2014
 YouTube erişim engelinin kaldırılması için AYM’ye başvuruda bulundu, ayrıca Ankara 4. İdare
Mahkemesine “erişimin engellenmesi işleminin iptali ve yürütmesinin durdurulması” istemiyle dava açtı.
 Bu arada YouTube’un erişim engelinin devamına karar veren Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesinin kararına
da 4 Nisan Cuma günü itirazda bulunuldu. 453
 Anayasa Mahkemesi Başkanı, mahkemenin Twitter kararına hükümetten gelen eleştirilere, kararların
milliyeti, dini ve mezhebi olmadığı, evrensel olduğu yanıtını verdi. AYM, ifade ve haber alma özgürlüğünü ilgilendiren
durumda telafisi imkânsız zararların doğmasını engellemek için bireysel başvuruyu kabul etti. 454
 TBMM Başkanı Çiçek, Anayasa Mahkemesi’nin Twitter kararına ilişkin olarak, “Kararı beğenmeyenler
‘Saygı duymuyorum’ diyorsa o da onun ifade özgürlüğü kapsamındadır” dedi.455
8 Nisan 2014
 Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Metin Feyzioğlu, YouTube’a erişimin engellenmesinin kaldırılması
için AYM’ye bireysel başvuruda bulundu. 456
 Adalet Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Twitter yasağını kaldıran Anayasa Mahkemesi sert bir dille
eleştirildi. Bakanlık, AYM’nin “süper temyiz mahkemesi” olmadığını, bireysel başvuruları doğrudan kabul
edemeyeceğini, anılan kararıyla mahkemenin Twitter’ın Türk hukukunu tanımama tutumunu teşvik ettiğini söyledi. 457
9 Nisan 2014
 YouTube’un itirazını görüşen Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, engellemeye konu 15 linkin erişime kapalı
kalması kaydıyla sitenin tümüne yönelik engelleme kararını kaldırdı.458
447
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/57491/Telekom_un_Twitter_fislemesine_dikkat.html
http://www.ntvmsnbc.com/id/25507542/
http://www.taraf.com.tr/haber-youtubea-yasak-geldi-gorme-engellinin-dersi-bitti-152071/
450
http://www.zaman.com.tr/ekonomi_tanrikulu-twitter-yasagi-icin-btkya-basvurdu_2208877.html
451
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/309442--anayasa-mahkemesinin-karari-dogru
452
http://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/309959--youtubea-erisim-engeli-devam-edecek
453
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/58173/YouTube_dan_AYM_ye_basvuru.html
454
http://t24.com.tr/haber/aym-baskani-hasim-kilictan-erdogana-duygusal-tepkileri-anlayisla-karsiliyoruz,255349
455
http://www.aa.com.tr/tr/politika/310723--ifade-ozgurlugu-kapsaminda
456
http://www.ikincicumhuriyet.org/index.asp?sayfa=basindan-alintilar&icerik=66974
457
http://www.basin.adalet.gov.tr/duyuruveaciklamalar/2014/08042014tarihliaciklama.html
458
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/59025/Youtube_acildi.html
448
449
- 55 -
10 Nisan 2014
 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (TİB), dava konusu içeriklerin bir kısmı hâlâ ilgili internet sitesinde
yayımlanmaya devam ettiğinden, “YouTube” internet sitesine uygulanan erişimin engellenmesi tedbirine devam
edildiğini açıkladı.459
 Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, YouTube’a uygulanan erişim yasağını kaldırdı, ancak TİB çok geçmeden
siteyi idari kararla kapattı. Gerekçe olarak ise yurtiçinde erişimi engellenen 151 videoya yurtdışından halen
girilebilmesi öne sürüldü. 460
11 Nisan 2014
 Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul Milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu,
Twitter’a erişim engelini kaldıran Anayasa Mahkemesi’ne başvurarak sitenin kapatılmasını istedi.461
13 Nisan 2014
 Türkiye’de Aralık 2013’ten beri süregelen Twitter ve YouTube’a erişim sorunu Nisan ayının da önemli
konusu oldu. Bu yasaklamalar yurttaşın ifade özgürlüğünün ve bilgi edinme hakkının sansür edilmesi olarak tepki
topladı.462 Ancak, yabancı şirketlerin Türk hukuk sistemini hiçe sayamayacağı veya ülke ulusal güvenliğini tehlikeye
atamayacağı görüşleri de savunuldu. 463
18 Nisan 2014
 Türkiye’de temaslarda bulunan Twitter yöneticileriyle yapılan görüşmelere ilişkin yazılı açıklama yapan
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, “Zararlı ve mahkeme kararına konu içeriklerin ‘buzlanarak’464
etkisizleştirilmesi konusunda görüş birliğine varılmıştır. İstanbul’da kendilerini temsil eden bir avukatın bulunmasının
mevcut sorunların çözümü yolunda katkı sağlayacağını düşündüklerini ifade etmişlerdir” dedi.465
 CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, YouTube’a erişimin engellenmesinin kaldırılması için Anayasa
Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu. 466
 Başbakan Erdoğan, sosyal medyada kendisi ve ailesine karşı yapılan hak ihlallerinin kaldırılmasına yönelik
mahkeme kararlarının uygulanmaması nedeniyle 50 bin TL manevi tazminat talebiyle AYM’ye başvurdu.467 Bu
başvurusuyla Erdoğan AYM’ye kişisel başvuru hakkını kullanan ilk Başbakan oldu.
19 Nisan 2014
 Twitter, yapılan görüşmeler sonrası Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve kimi hükümet yetkililerine ait
olduğu ileri sürülen ses kayıtlarının yayınlandığı, “Haramzadeler333” ve “Başçalan” hesaplarını “gizledi”.468
20 Nisan 2014
 Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, “Twitter gelecek, ülkemizi muhatap alacak, yönetimi muhatap alacak
burada görüşmeler yapacak, yargı kararlarımızı ciddiye alacak. Şimdi Twitter o hizaya geliyor. Esasen bunu diğer
ülkelerde uyguluyordu, bundan sonra ülkemizde de hiçbir sorun olmayacak. Yani bizim sosyal medyayla bu anlamda
hiçbir sorunumuz yok” dedi.469
 Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Erdoğan’ın AYM’den tazminat talebini haksız ve yersiz bir
istek olarak değerlendirdi. Feyzioğlu, “Başbakan haksızlığa uğradığını düşünüyorsa Twitter ya da TİB’e dava açması
gerekirdi” şeklinde konuştu.470
459
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-teknik/59135/BTK_dan_geceyarisi_YouTube_aciklamasi.html
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/59395/YouTube_a__idari__yasak.html
http://www.taraf.com.tr/haber-ucube-siyaset-152382/
462
http://www.amerikaninsesi.com/content/twitter-mutlu-binark/1878946.html
463
http://www.timeturk.com/tr/2014/04/12/ifade-ozgurlugu-yasam-hakkinin-onune-gecmemeli.html#.U4agqUlrNMs
464
Buzlama (Chilling Effect): Twitter’ın yerel mahkeme kararına uymak için katıldığı bir uygulama. Bu uygulama ile söz konusu hesabın Türkiye’den görüntülenmesi engellenirken, ülke dışındaki
kullanıcılara açık olarak kalıyor.
http://www.ntvmsnbc.com/id/25510969/
465
http://ekonomi.haberturk.com/teknoloji/haber/940077-twitter-buz-devrine-giriyor ve http://www.diken.com.tr/aktuel/bakan-elvandan-yeni-icat-mavi-kus-buzlanacak/
466
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/61211/CHP_den_YouTube_icin_yeni_basvuru.html
467
http://haber.stargazete.com/guncel/basbakan-erdogandan-anayasa-mahkemesine-bireysel-basvuru/haber-872009 ve http://sozcu.com.tr/2014/gundem/489578-489578/
468
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Twitter-gundemi-yerinden-oynatan-iki-hesabi-gizledi/1048438/
469
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26259972.asp
470
http://www.medyahabertr.com/2014/04/20/devleti-dava-eden-ilk-basbakan/
460
461
- 56 -
22 Nisan 2014
 İzmir’deki Gezi Parkı odaklı olaylar sırasında attıkları Tweet’ler nedeniyle haklarında üç yıla kadar hapis
istenen 29 kişinin yargılanmasına devam edildi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “hakaret suçu” ile ilgili davaya
mağdur olarak katılma talebi kabul edildi.471 Mahkeme, hukuka aykırı olarak elde edildiği savunulan delillerin dosyadan
çıkarılması taleplerini de kabul etmeyip duruşmayı 14 Temmuz’a erteledi.472
25 Nisan 2014
 TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı AK Parti Milletvekili Burhan Kuzu, “Twitter binlerce iletişim
aracından bir tanesi. Dolayısıyla kendi haddini bilmeli, nitekim biraz hizaya geldi” dedi.473
28 Nisan 2014
 Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak ve İstanbul
Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, YouTube’a TİB tarafından uygulanan idari
tedbir kararının kaldırılması için Anayasa Mahkemesi’ne ikinci bireysel başvurularını yaptı.474
1 Mayıs 2014
 Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, internet haber sitelerinin Basın Kanunu kapsamına alınmasını öngören
kanun tasarısının TBMM Adalet Komisyonu’ndaki görüşmelerinde yaptığı konuşmada haber sitelerini Basın Kanunu
kapsamına alan tasarıya ilişkin olarak, “Gönüllülük esasına dayalı... ‘Kanun kapsamına girmeyeceğim’ diyene
yaptırımımız yok” dedi.475
4 Mayıs 2014
 İnternet haber sitelerini Basın Kanunu kapsamına alan yasa tasarısıyla, TİB soruşturma gerekçesiyle
gazetecilerin basın kartı iptal ettirilebilecek. Aynı gerekçeyle resmi ilanlar da kestirilebilecek. Tasarıya gazeteciler,
“meslek hayatını bitirir ve Anayasa’ya aykırı” şeklinde sert tepki gösterdi.476
6 Mayıs 2014
 Ankara Dördüncü İdare Mahkemesi, YouTube’un başvurusu üzerine Telekomünikasyon İletişim
Başkanlığı’nın YouTube’a erişimi engelleyen kararının yürütmesini durdurdu. 477
 ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Marie Harf, “Türkiye’ye yönelik insanların algısı, onlar eğer Youtube’u
engellemeyi durdurdukları, Twitter’i bloke etmedikleri takdirde değişir. İşte bu, insanların ‘hey, Türkiye’de ifade
özgürlüğü pek de harika değilmiş aslında’ söylemelerine neden oluyor” ifadesini kullandı.478
8 Mayıs 2014
 Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Elvan, Ankara 4. İdare Mahkemesinin, YouTube’a erişim engeli
kararının yürütmesini durdurmasına ilişkin olarak, “Mahkeme kararı henüz TİB’e ulaşmış değil. Karar ulaştıktan sonra
TİB gerekli değerlendirmeyi yapacaktır” dedi.479
12 Mayıs 2014
 TİB’e verilen mevzuata aykırılık halinde basın kartını iptal etme yetkisi, Basın Yayın ve Enformasyon Genel
Müdürlüğü’ne geçti.480 Ancak büyük tartışmalara neden olan, TİB’in isteği durumunda gazetecilerin haber kaynaklarına
kadar bilgi isteyebilme yetkisini sağlayan madde tasarıda kaldı.481
16 Mayıs 2014
471
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/04/22/basbakan-izmir-gezi-davasinin-magduru, http://www.radikal.com.tr/turkiye/basbakan_erdogan_twitter_davasinda_resmen_magdur-1187801 ve
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/izmirdeki-twitter-davasi-491507/
472
http://www.habertoplam.com/tr/5354e54b89e62711840cd1b4-index/Izmir_deki_Twitter_Davasina_Basbakan_Magdur_Olarak_Kabul_Edildi.html
473
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26292674.asp
474
http://sosyalmedya.co/aym-youtube-basvuru/
475
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/320081--internet-haber-siteleri-basin-kanunu-kapsamina-aliniyor
476
http://gundem.bugun.com.tr/internet-medyasina-tib-sopasi-haberi/1089004
477
http://www.ntvmsnbc.com/id/25514254/
478
http://www.radikal.com.tr/politika/abdden_davutogluna_hey_turkiyede_ifade_ozgurlugu_pek_de_iyi_degilmis-1190474,
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/68571/ABD_den_Davutoglu_na_sert_cevap.html, http://www.haber7.com/amerika/haber/1154630-abdden-turkiye-aciklamasi
479
http://www.stargundem.com/gundem/1400114-youtube-karari-tibe-ulasmadi.html, http://www.milliyet.com.tr/elvan-youtube-karari-henuz-tib-e/gundem/detay/1879605/default.htm
480
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/o-yetki-tibden-alindi-507499/
481
http://www.aktifhaber.com/internet-medyasi-yasa-tasarisinin-son-hali-981351h.htm
- 57 -
 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer, Twitter için alınan kapatma kararı ve
buzlama uygulamasının özgürlüklerin kısıtlanması değil, bireylerin özgürlüklerinin ihlalinden dolayı alındığının
anlaşılması gerektiğini vurguladı.482
20 Mayıs 2014
 Zanlıların gözetlenmeleri, dinlenmeleri, internetin denetim altında tutulması gibi teknik takip konularında
kullanılan Alman teknolojisinin Türkiye’ye satışına engel çıktı. Süddeutsche Zeitung başta olmak üzere Alman
medyasında çıkan haberlere göre, Almanya’da Federal Ekonomi Bakanı ve Sosyal Demokrat Parti (SPD) Genel
Başkanı Sigmar Gabriel, “İnternet özgürlüğünü kısıtlayan ve hukuka aykırı şekilde insan haklarına zarar veren
rejimlere bu teknolojiyi satmamak lazım” diye konuştu. Gabriel, ‘hukuksuz devletler ve diktatör rejimler’ olarak tarif
ettiği ülkelerin yanı sıra NATO ülkesi olmasına karşın bu teknolojinin Türkiye’ye satışına da karşı çıktı.483
 İnternet gazeteciliğini düzenleyen tasarının son şeklini değerlendiren Antalya Barosu Başkanı Alper Tunga
Bacanlı, “TİB’in gazetecilerin haber kaynaklarına dair bilgi isteme yetkisinin tasarıda kalması Anayasaya aykırıdır”
dedi.484
21 Mayıs 2014
 Dublin’de yapılan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile Twitter arasındaki ikinci tur görüşmelerde,
Twitter ‘da hak ihlâli ya da tehdit gibi konularda şikayeti olan kullanıcılar için Türkçe canlı destek hattı kurulması
konusunda anlaşma sağlandı. Bu hat üzerinden iletilecek şikayetler ivedilikle incelenip, gerektiğinde mahkeme kararı
olmaksızın sorun çözülecek.485 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer, Dublin’de
görüşmelerinin “çok olumlu geçtiğini” söyledi. 486
23 Mayıs 2014
 Anadolu Ajansı’nın haberlerini izinsiz kullanan internet sitesi sahibinin, 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanunu’ndaki haksız rekabet suçundan cezalandırılmasına karar verildi. Sorumlusu ve sahibi olduğu internet sitesinde
AA’nın haberlerini izinsiz kullandığı tespit edilen bir kişi hakkında, İstanbul 1. Fikri ve Sinai Haklar Mahkemesinde
dava açıldı. Mahkeme, sanığın eylemini “haksız rekabet” suçu olarak niteledi ve suçun işleniş biçimi, suç konusunun
önemi ve korunan değer kapsamında 120 tam gün karşılığı adli para cezası verdi.487
29 Mayıs 2014
 Twitter’a özgürlük kararı tartışılırken hükümet, TİB ve mahkemeler aracılığıyla bu kez de seçimlerden
hemen önce Youtube’a erişim yasağını uygulamaya sokmuştu. Geçen sürede idare mahkemesi, yürütmeyi durdurma
kararı verse de TİB, YouTube’a erişim yasağını kaldırmamıştı. Ancak, Anayasa Mahkemesi’nden Youtube yasağına
“dur” kararı geldi. Anayasa Mahkemesi, Youtube avukatlarının yanı sıra Türkiye Barolar Birliği (TBB) ve bazı ana
muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi milletvekillerinin bu yasakla ilgili yaptıkları bireysel başvuruları görüştü.
Başvuruları kabul edilebilir bulan Anayasa Mahkemesi, tıpkı Twitter ‘da olduğu gibi Youtube’a erişim yasağının da
demokratik hukuk devleti ile ifade özgürlüğüne ağır bir müdahale niteliği taşıdığına hükmetti. 488
30 Mayıs 2014
 Anayasa Mahkemesi (AYM) Youtube avukatı aracılığıyla Türkiye Barolar Birliği (TBB) ile CHP’li bazı
milletvekillerinin başvurusunu karara bağladı. Mahkeme, başvurucuların haklarının ihlal edildiğine karar vererek,
erişimin engellenmesinin ifade özgürlüğünün ihlali anlamına geldiğine hükmetti. 489
 Anayasa Mahkemesinin “YouTube’un açılmasına yönelik kararıyla ilgili olarak, ilgili Today’s Zaman
gazetesi, BTK’nın karara rağmen YouTube’a erişim engelini hala kaldırılmadığını vurguladı.490
31 Mayıs 2014
482
http://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/329191--Twitterda-gozler-dublin-toplantisinda
http://www.cihan.com.tr/news/Almanya-dan-Turkiye-ye-teknik-takip-vetosu_5676-CHMTQzNTY3Ni80
http://www.bizimantalya.com/haber-54612-%E2%80%9CBasin_ozgurlugu_tehlike_altinda%E2%80%9D#.U6l89fl_umY
485
http://www.aljazeera.com.tr/haber/Twitterdan-destek-hatti-adimi
486
http://www.sabah.com.tr/Teknoloji/2014/05/21/btk-baskani-Twitter-yetkilileriyle-gorustu
487
http://www.aa.com.tr/tr/kurumsal-haberler/333255--aanin-haberlerini-izinsiz-kullanan-internet-sitesine-ceza
488
http://www.taraf.com.tr/haber-aymden-youtubea-ozgurluk-155753/
489
http://www.hurriyet.com.tr/ajanda/26516237.asp
490
http://www.todayszaman.com/news-349144-youtube-access-still-not-restored-despite-court-decision.html
483
484
- 58 -
 Hükümet, Twitter üzerinden paylaşılan yasadışı fotoğraf, görüntü ve bilgileri hemen silmek için Twitter ile
uyumlu çalışan NetClean isimli yazılımı satın alacak. Yazılımla çocuk pornosu, illegal fotoğraf ve terör içerikli
paylaşımlarının Tweet atıldıktan beş saniye sonra otomatik olarak silinebilecek. 491
 CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Bilgi ve İletişim Teknolojileri
Kurumu’na Anayasa Mahkemesi’nin 29 Mayıs 2014 tarihli Youtube kararının derhal uygulanması ve ifade özgürlüğü
ihlalinin devamında ısrarcı olunmaması için başvuruda bulunduğunu açıkladı. 492
 MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural da Anayasa Mahkemesi’nin özgürlüklere sahip çıkmasını doğru
bulduğunu söyleyerek “Ama bu özgürlükleri kullanırken insanların özel hayatları ile ilgili hakaretler varsa kanun elbette
o kişilerin hayatını, kişisel haklarını koruması gerek” dedi.493
 Financial Times gazetesi, Anayasa Mahkemesi’nin video paylaşım sitesi olan YouTube’a erişimin
engellenmesinin ifade özgürlüğünü ihlal ettiğini aktardığına dikkat çekti. İngiliz Daily Telegraph gazetesi video
paylaşım sitesine Türkiye’de erişimin mümkün olabileceğine, Başbakan Erdoğan hükümeti tarafından iki ay önce
erişimi engellenen YouTube’un kapatılmasının Anayasa Mahkemesi’nin ifade özgürlüğü ihlali olduğuna karar
verdiğine değindi ve benzer bir karar olan Twitter yasağının ise nisan ayında kaldırıldığını hatırlattı. Amerika’da
yayımlanan Wall Street Journal gazetesi, söz konusu kararın 2 aydır Türkiye’de giriş yapılamayan YouTube’a erişim
yolunu açabileceğini yazdı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan hükümetinin şimdiye kadar web sitesinin erişime
açılmasıyla ilgili daha alt kademedeki mahkeme kararını reddettiğini de hatırlattı. İngiliz yayın kuruluşu BBC ise
Türkiye’nin en yüksek mahkeme kararının ardından YouTube’un yeniden erişime açılmasının mümkün olabileceğini
yazdı. Yolsuzluk skandalının ardından video paylaşım sitesinin engellendiğine de vurgu yapan BBC, Türkiye’nin en
yüksek mahkemesinin söz konusu yasağın ifade özgürlüğünü ihlal edici olduğuna hükmettiğini de aktardı. 494
 ABD’nin Ankara Büyükelçisi Francis Ricciardone, AYM’nin YouTube kararıyla ilgili olarak, “Olumlu
karşılıyoruz, önemli olan Türk hukuku. Biz Türk yargısının hakimleri değiliz, ancak ifade özgürlüğünü artıran her şey
bize göre olumludur” değerlendirmesini yaptı.495
 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Basın Özgürlüğü Temsilcisi Dunja Mijatovic, Anayasa
Mahkemesi’nin YouTube yasağını kaldırmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, kararın bir an önce
uygulanması çağrısında bulundu.496
 Gazeteci, yazar ve akademisyen Jeff Jarvis, Türkiye’deki internet yasakları hakkında “Hükümetler interneti
bir medya zannediyor. Oysa internet, her tür insanın konuştuğu bir meydandır, yaşam alanıdır. Medyayı kontrol
edebildikleri gibi interneti de kontrol edebileceklerini sanıyorlar, fakat bu mümkün değil. Eğer insanların internette
konuşmasına izin vermezseniz, onlar da kendilerine konuşacak başka yerler bulur ve bu konuşma pek de sakin
olmayabilir. Tıpkı 2013 yılında İstanbul’un Taksim Meydanı’nda olduğu gibi” ifadesini kullandı.497
1 Haziran 2014
 Anayasa Mahkemesi’nin, iki yıldır uygulanan Youtube’a erişim engelini “hak ihlali” görerek kaldıran
kararını TİB uygulamaya koymadı. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan buna gerekçe olarak, “TİB
Başkanlığı’nın bana verdiği ifade, henüz kararın kendilerine ulaşmadığı yönünde. Karar ulaştıktan sonra gereği
yapılacaktır” dedi.498
4 Haziran 2014
 Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi, “Youtube” ile ilgili olarak 27 Mart 2014’te aldığı tüm yayına erişim engeli
kararını kaldırdı.499
 İngiliz Financial Times gazetesi, Türkiye’de Youtube’a erişim engelinin kaldırılmasının bir hükümet
politikası değişikliği olarak algılanmaması gerektiğini söyledi ve hükümetin sadece mahkeme kararını uyguladığına
dikkat çekti.500
491
http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2014/05/30/Twitterda-net-temizlik-basliyor
http://www.iha.com.tr/haber-tanrikulu-aymnin-youtube-karari-icin-btkya-basvurdu-politika-359490/
http://www.iha.com.tr/haber-mhpden-aymye-youtube-destegi-politika-359438/
494
http://www.zaman.com.tr/dunya_dunya-basini-youtube-kararini-nasil-yorumladi_2221041.html
495
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/abd-buyukelcisinden-youtube-kararina-ilk-tepki
496
http://www.haberx.com/agit_youtube_yasagi_hemen_kaldirilmali(17,n,11585702,108).aspx
497
http://www.zaman.com.tr/cumaertesi_internet-medya-degil-yasam-alanidir_2221034.html
498
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/bakan-elvan-aymnin-youtube--haberi/1128321
499
http://www.sabah.com.tr/Teknoloji/2014/04/04/youtube-yasagi-kaldirildi
500
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/06/140603_ft_turkiye_youtube.shtml
492
493
- 59 -
6 Haziran 2014
 Anayasa Mahkemesi’nin, video paylaşım sitesi Youtube’a erişimin açılmasıyla ilgili Genel Kurul Kararı
Resmi Gazete’de yayımlandı.501
8 Haziran 2014
 Anayasa Mahkemesi (AYM), Youtube’a erişim yasağının “hak ihlali olduğu” kararının gerekçesinde
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB) yerel mahkemelerin “yürütmeyi durdurma” kararlarını
uygulamamasını eleştirdi; ifade özgürlüğü vurgusu yaptı.502
4 Temmuz 2014
 Sosyal medya ve internet hukuku konusunda çalışmalar yapan avukat Serhat Koç, “sosyal medyada
gerçekleştirilen her tür eylemin hakaret konusu yapılıp dava açılabildiğini ve giderek baskısı artan rejimlerin bu alanı
eskiye oranla daha fazla kontrol etmeye başladığını” ifade etti.503
9 Temmuz 2014
 Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen ve internet sitelerini basın
kanunu kapsamına alan tasarının görüşmelerinde yaptığı açıklamada, alt komisyon çalışmalarının ardından mükemmele
yakın bir metin ortaya çıktığını kaydetti ve “212 sayılı Basın İş Kanunu’nda kapsamlı bir değişiklik yapacağız.
Paydaşların iştirakiyle Basın İş Kanunu’nda yapılması gereken hususları bir mutabakat çerçevesinde gündeme
getireceğiz” dedi.504
13 Temmuz 2014
 Kullanıcıların şeffaflık isteğine cevap vermek amacıyla kurulan bağımsız Chilling Effects adlı siteden alınan
verilere göre, içerik kaldırma taleplerinin yüzde 64’ü Türkiye’den geliyor. Siteye göre Türkiye, Google, Twitter ve
YouTube’dan içerik kaldırma taleplerinde dünya birincisi ve internet sitelerinde içerik kaldırma talebini bir sansür aracı
olarak kullanıyor.505
15 Temmuz 2014
 Twitter yönetimi, 1997 yılında kurulan ve kendilerini Marksist ve sosyalist olarak tanımlayan hacker grubu
Redhack’in Twitter hesabına Türkiye’den erişimini engelledi.506
19 Temmuz 2014
 Aralarında İnternet Yayıncıları Derneği’nin de bulunduğu, çocuk hakları, insan hakları ve bilişim alanında
faaliyet gösteren örgütler, İçişleri Bakanlığı’nın çocuk pornografisini önlemek iddiasıyla yurtdışından bir firmayla
filtreleme yazılımı konusunda görüşmelerde bulunmasına karşı çıktı. Sansür ve gözetme amacıyla alınması düşünülen
yazılıma çocuklarla ilgili hassasiyetlerin alet edildiğini belirten kurumlar, buna karşı imza kampanyası başlattı. 507
15 Ağustos 2014
 Türkiye’de yolsuzluk iddialarının Twitter üzerinde yayılması sonrası özel hayatı ihlal eden paylaşımda
bulunan hesapların kapatılmasını reddeden Twitter, ABD’de tam tersi bir uygulama gerçekleştirdi. 508 Twitter,
geçtiğimiz günlerde sokak ortasında siyahi genç Michael Brown’ı öldüren polisin adını açıklayan anonymous hacker
(isimsizler bilgisayar korsanı) grubunun hesabını polis memurunun adının açıklanmasından kısa bir süre sonra
kapattı.509
14 Eylül 2014
 AKP’nin iktidar olduğu son 9 yılda Türkiye’de erişimi engellenen internet sitelerinin sayısının 51 bini aştığı
öğrenildi. Meclis’ten geçen torba yasa ile birlikte yasaklar daha da artacak. Gezi Parkı Direnişi, AKP ile ilgili yolsuzluk
haberlerinin sosyal medya kanallarında yayılması ve TİB’in yetkilerinin genişlemesi nedeniyle Türkiye’de internet
501
http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/26559272.asp
http://www.bestanuce1.com/haber/109958/youtube-nin-gerekceli-kararinda-ifade-ozgurlugu-vurgusu
http://www.tknlj.com/korku-imparatorlugunun-hukuku/
504
http://www.aa.com.tr/tr/politika/356237--basin-is-kanununda-kapsamli-degisiklik-yapacagiz
505
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-teknik/93981/Yuz_kizartan_birincilik.html
506
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/redhacke-twitterdan-sansur-556657/
507
http://www.haberlermersin.com/bilimteknoloji/sansur-ve-gozetim-faaliyetlerine-cocukla-ilgili-hassasiyetleri-alet-etme-h14313.html#.U99V6fl_uuc
508
http://www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/178506.aspx
509
http://www.haberler.com/turkiye-nin-hesap-kapatma-talebini-reddeden-6381665-haberi/
502
503
- 60 -
yasakları da arttı. Engelli Web’in verilerine göre Eylül ayı itibarıyla Türkiye’de erişimi engellenen site sayısı 51 bin 43,
bunların 46 bin 536 tanesi direkt Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından yasaklandı. Verilere göre
engellemelerin yüzde 91.4’ü TİB, yüzde 4.1’i mahkemeler, diğer engellemeler ise savcılıklar ve Yüksek Seçim Kurulu
tarafından gerçekleştirildi.510
25 Eylül 2014
 Avukat Muhammed Sincar, M.B.’ye ait Facebook sayfasında IŞİD’in operasyonları ve öldürülen kişilere ait
fotoğraf ve görüntülerle, IŞİD yanlısı paylaşımlarda bulunulması nedeniyle sosyal paylaşım sitesi Facebook’a şikayette
bulundu. Sayfada nefret ve şiddet içerikli söylem ve görüntüler paylaşıldığını ve bunun kapatılması gerektiğini belirten
Avukat Sincar’a Facebook’tan olumsuz yanıt geldi. İkinci defa da olumsuz yanıt alan Sincar, şikayetini üçüncü kez
tekrarladı. Avukat Sincar’ın bu denemesi üzerine Facebook yönetimi, M.B.’nin sayfasında nefret söylemine yer
verdiğini ve topluluk standartlarını ihlal ettiğini belirlediklerini, bu nedenle sayfayı da kapattıklarını bildirdi. 511
RTÜK Cezaları
3 Mart 2014
 Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Cem TV’de yayınlanan iki programa toplam dokuz gün yayın durdurma cezası
verdi.512 Cezanın iki ankete ilişkin veri paylaşıldığı ama denek sayısının söylenmediği gerekçesiyle verildiği belirtildi.
Gazeteciler cemiyetleri cezanın hukukun ölçülülük ilkesine uygun olmadığını belirttiler. 513
5 Mart 2014
 YSK Cem TV’de Celal Toprak ve Hüsniye Kaya’nın sunduğu ve her sabah yayınlanan “Uyan Türkiye”
programına dört gün ve Pınar Işık Ardor’un sunduğu Cem TV Ana Haber Bültenine beş gün olmak üzere toplamda
dokuz gün yayın durdurma cezası verdi. Gerekçede yerel seçim yaklaşırken araştırma şirketleri tarafından yapılan ve
gazetelerde yayınlanan anketleri yayınlamak, kamuoyunun bilgisine sunmak. 514
14 Mart 2014
 Başbakan Erdoğan’ın telefon konuşmalarının dinletildiği CHP grup toplantısını yayınlayan ve haberleştiren
kanallara verilmek istenen cezalar, RTÜK’te tartışma yarattı. RTÜK üyesi Ali Öztunç, kurula ceza vermesi yönünde
talimat geldiğini, kurulun “iktidarın sopası” haline geldiğini belirtti.515 RTÜK’ten yapılan yazılı açıklamada,
uzmanlardan sadece değerlendirme istediği, bunun talimat anlamına gelmediği belirtildi. 516
15 Mart 2014
 RTÜK’ün şikâyeti ve YSK’nın talimatıyla Samanyolu Haber Televizyonu’nun 7 programına 20 yayın
durdurma cezası verildi.517 YSK, 22 Şubat-2 Mart tarihleri arasında Başbakan Erdoğan’ın mitinglerine 13 saat 32
dakika, CHP, MHP ve BDP’ye ise toplam 1 saat 35 dakika ayıran TRT’ye uyarı cezası verdi.518
 RTÜK, Samanyolu Haber TV’ye Mart ayı içinde verdiği 21 yayın durdurma cezasına 15 yayın durdurma
cezası daha ekledi.519
 Öte yandan RTÜK’ün CHP’li üyeleri Ali Öztunç ve Süleyman Demirkan, AB Komisyonu, Avrupa Konseyi
ve AGİT’e yazdıkları mektupta AKP’nin seçim döneminde medyaya artan baskısını aktardı.520
26 Mart 2014
 Koza Grup’a bağlı Kanaltürk’ün ulusal yayın hakkı ise iptal edildi. RTÜK, kararın karasal ortamda ulusal
yayın hakkına ilişkin olduğunu, Kanaltürk’ün kablo ve uydu yayın lisanslarının devam ettiğini bildirdi. 521
510
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-teknik/119199/Yasakli_site_sayisi_51_bini_asti.html
http://www.radikal.com.tr/turkiye/facebook_isid_icin_ucuncu_uyarida_kapatti-1214790
http://www.zaman.com.tr/magazin_cem-tvye-9-gun-yayin-durdurma-cezasi_2203177.html
513
http://www.tgc.org.tr/duyuru.asp?did=733
514
http://www.zaman.com.tr/magazin_cem-tvye-9-gun-yayin-durdurma-cezasi_2203177.html
515
http://www.taraf.com.tr/haber-yazdir-150742.html
516
http://rtuk.gov.tr/sayfalar/IcerikGoster.aspx?icerik_id=106f4a84-b93a-41df-84ce-51a931b910be
517
http://www.zaman.com.tr/gundem_ayni-gerekceyle-trtye-uyari-samanyolu-habere-rekor-ceza_2205145.html
518
http://www.haberturk.com/medya/haber/930098-yskdan-trtye-uyari
519
http://www.aktifhaber.com/rtukten-samanyoluya-rekor-ceza-950599h.htm
520
RTÜK üyelerinin bir kopyasını Özgürlük için Basın proje ekibiyle paylaştıkları mektup ve
http://www.medyatakip.com/medya_sistem/yb_kupurgoster.php?gnosif=mL9pXDTig5Cq1tGma7030g..&mnosif=41O0AdX9Nng.&st=2
521
http://rtuk.gov.tr
511
512
- 61 -
2 Nisan 2014
 RTÜK tarafından Beyaz TV’ye 05-06.07.2013 tarihlerinde yayınlanan “Basın Kulisi” programında
“Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak
zorundadır...” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 522
 RTÜK, Beyaz TV’ye “Erkan Tan Vakti” programında yayınlanan bir haberdeki sigara görüntüsünden dolayı
para cezası kesti.523
 RTÜK, Beyaz TV’ye “Dinamit” programında yer verilen Gezi Parkı Olayları’na ilişkin iddiaların tarafsızlık
hükmüne uyulmadan yayınlandığı gerekçesiyle para cezası kesti. 524
 RTÜK tarafından Habertürk’e 10 Şubat 2014 tarihli Didem Arslan Yılmaz’ın yaptığı ”Türkiye’nin
Nabzı” programında “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını
sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez.” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para
cezası uygulanılmasına karar verildi.525
 RTÜK tarafından Habertürk’e 19
Şubat
2014 tarihli
Veyis
Ateş’in
sunduğu ”Televizyon
Gazetesi” programında yayınlanan Bahçeşehir Koleji reklamının “Hukukun üstünlüğü, … esasına aykırı olamaz.”
hükmünün ihlaline neden olduğu gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi.526
 RTÜK tarafından TRT 1’e 25 Ocak 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde sunucu Anda Özmen’in MHP ile
ilgili haberin anonsunda kullandığı “Yavru Muhalefet” ifadesinden dolayı uyarı yaptırımı uygulanılmasına karar
verildi.527
 RTÜK tarafından Show TV’ye 10 Şubat 2014 tarihli ”Ece Üner ile Show Haber” adlı Ana Haber Bülteni’nde
ve TGRT Haber’e 05 Şubat 2014 tarihli ”Gün Ortası” programında yayınlanan ‘kedisini öldüren üniversite öğrencisi’
haberinin “Genel sağlığa, çevrenin ve hayvanların korunmasına zarar verecek davranışları teşvik edemez.” hükmünün
ihlal edildiği gerekçesiyle uyarı yaptırımı uygulanılmasına karar verildi. 528
 RTÜK, NTV’yi “Nutraxin” program destekleme kapağı ile firma reklamı yapıldığı gerekçesiyle uyardı. 529
3 Nisan 2014
 RTÜK tarafından Beyaz TV’ye 28 Ocak 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde “Okul çıkışı bıçaklı kavga”
haberinin “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar
verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde yayınlanamaz.” hükmünün
ihlaline neden olduğu gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 530
 RTÜK tarafından Beyaz TV’ye 11 Şubat 2014 tarihli ”Erkan Tan Vakti” adlı programda yer alan bal
ürünlerinin tanıtımıyla ilgili bölümünde “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle
idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 531
 RTÜK tarafından Ulusal Kanal’a 17 Şubat 2014 tarihli ”Haber Masası” adlı haber bülteninde yayınlanan
Bilal Erdoğan’ın soruşturmaya çağrılmasına ilişkin haberinin “Hukukun üstünlüğü, … esasına aykırı olamaz.”
hükmünün ihlaline neden olduğu gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 532
5 Nisan 2014
 RTÜK tarafından Samanyolu
Haber’e 27
Ocak
2014 tarihli
“Gündemin
İçinden” programının
sunucusu Mahmut Filizer ve konuk olarak katılan Nevval Sevindi’nin gündeme ilişkin değerlendirmelerinde, “Yayın
hizmetleri…Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz.” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle
uyarı yaptırımının uygulanılmasına karar verildi.533
522
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tvye-gezi-cezasi-7454h.htm
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tv-sigaradan-ceza-aldi-7455h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtuk-beyaz-tvyi-dinamitledi-7456h.htm
525
http://www.medyatekzip.com/turkiyenin-nabzina-para-cezasi-7450h.htm
526
http://www.medyatekzip.com/haberturke-rtukten-reklam-cezasi-7451h.htm
527
http://www.medyatekzip.com/yavru-muhalefet-rtuku-harekete-gecirdi-7447h.htm
528
http://www.medyatekzip.com/kedi-katliami-haberleri-rtuku-kizdirdi-7449h.htm
529
http://www.medyatekzip.com/rtukten-ntvye-reklam-uyarisi-7452h.htm
530
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tvnin-o-haberine-para-cezasi-7459h.htm
531
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tvye-balli-ceza-7461h.htm
532
http://www.medyatekzip.com/ulusal-kanala-bilal-erdgan-cezasi-7460h.htm
533
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-reza-Sarraf-uyarisi-7481h.htm
523
524
- 62 -
 Ebru Gündeş, Rıza Sarraf ve Gündeş’in ağabeyi Cengiz Kumartaşlıoğlu’na ait dinleme kayıtları Samanyolu
Haber’e uyarı getirdi.534
 RTÜK tarafından Bugün TV’ye 28 Ocak 2014 tarihli haber bülteninde “Kırmızı pasaportla kara para
transferi” haberinde “Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz.” hükmünün ihlali nedeniyle uyarı
yaptırımının uygulanılmasına karar verildi.535
 RTÜK tarafından Bugün TV’nin 05 Şubat 2014 tarihli ”Haber 17”programında 17 Aralık Operasyonu
kapsamında gözaltına alınan Rıza Sarraf’ın fotoğraflarının yayınlanmasının, İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nin ve
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturma dosyasıyla ilgili getirdiği yayın yasağı hükmünü ihlal ettiği
gerekçesiyle uyarılmasına karar verildi.536
 RTÜK tarafından Halk TV’ye 19 Aralık 2013 tarihinde yayınlanan haber bülteninde yer alan AK Parti Genel
Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş haberinde “İnsan onuruna…saygılı olma ilkesine aykırı olamaz, kişi ya da
kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez..” hükmünün
ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 537
7 Nisan 2014
 Samanyolu Haber’e 16 Şubat 2014 tarihli “Güncel” programında yayınlanan “Şefkat Tepe” dizisine ilişkin
haberinde “...gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak... zorundadır...” ve 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasındaki;
“Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” hükümlerinin ihlali gerekçesiyle uyarı yaptırımı uygulanılmasına karar verildi. 538
 CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun grup toplantısında dinlettiği tapeler Samanyolu Haber’e para
cezası getirdi.539
22 Nisan 2014
 CNN Türk’te Enver Aysever’in hazırlayıp sunduğu “Aykırı Sorular” programının 23 Ekim 2012 tarihli
yayınına, herhangi bir idari yaptırım uygulanmasına yer olmadığı yönündeki Üst Kurul kararının mahkeme tarafından
iptali üzerine, hem uyarı hem de idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 540
 TV 8’e “Telegol” programının 14 Ekim 2012 tarihli yayınına, herhangi bir idari yaptırım uygulanmasına yer
olmadığına ilişkin Üst Kurul kararının mahkemece iptali üzerine “İnsan onuruna ve özel hayatın gizliliğine saygılı olma
ilkesine aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde
ifadeler içeremez.” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 541
 A Haber “Gündem Özel”e Koç Holding tarafından gönderilen tekzip metnini yayınlamamasından dolayı
uyarıldı.542
30 Nisan 2014
 Ulusal Kanal’a 25 Şubat 2014 tarihli ”Ankara Kulisi” programında Sabahattin Önkibar’ın Başbakan Erdoğan
ile oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ses kayıtlarına ilişkin ifadelerinin eleştiri sınırlarını aşar şekilde,
küçük düşürücü beyanları içermesi gerekçesi ile idari para cezası uygulandı.543
 STV’ye 27 Şubat 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde Başbakan Erdoğan’la ilgili haberinde “…haberin
verilişinde abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez...” hükmünün ihlali gerekçesiyle
idari para cezası uygulandı.544
1 Mayıs 2014
 STV’ye, 3 Mart 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Niğde mitingindeki
konuşmasını “cımbızlayarak verdiği” gerekçesiyle para cezası kesildi.545
 Cem TV’ye, 22 Şubat 2014 tarihli Yaşamın İçinden programında “Gizli ticarî iletişime izin verilemez”
hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulandı.
534
http://www.medyatekzip.com/tapeler-rtuk-engeline-takildi-7483h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtuk-bugun-tvyi-uyardi-7480h.htm
http://www.medyatekzip.com/reza-Sarraf-fotograflarina-rtuk-uyarisi-7482h.htm
537
http://www.medyatekzip.com/halk-tvden-numan-kurtulmusu-kizdiran-haber-7479h.htm
538
http://www.medyatekzip.com/sefkat-tepe-samanyolu-habere-de-uyari-getirdi-7489h.htm
539
http://www.medyatekzip.com/kilicdaroglunun-dinlettigi-tapeler-rtukten-dondu-7490h.htm
540
http://www.medyatekzip.com/rtukten-cnn-turke-iki-ceza-birarada-7537h.htm
541
http://www.medyatekzip.com/rtukten-tv-8e-telegol-cezasi-7538h.htm
542
http://www.medyatekzip.com/rtukten-a-habere-gundem-ozel-uyarisi-7539h.htm
543
http://www.medyatekzip.com/rtukten-onkibarin-tape-yorumlarina-agir-fatura-7567h.htm
544
http://www.medyatekzip.com/stvnin-efektli-haberi-rtuku-kizdirdi-7568h.htm
545
http://www.medyatekzip.com/nigde-mitingi-stv-ve-samanyolu-habere-ceza-yagdirdi-7574h.htm
535
536
- 63 -
7 Mayıs 2014
 Yavuz Oğhan’ın yaptığı 13 Mart 2014 tarihli “1 de Medya” programında yer verilen dönemin Başbakanlık
Müsteşarı Efkan Ala ile İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu arasında geçtiği iddia edilen ses kaydı yayınının “Hukukun
üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünün ihlali gerekçesiyle Artı1 TV’ye uyarı yaptırımı
uygulanılmasına karar verildi.546
8 Mayıs 2014
 Bugün TV’ye, 17 Mart 2014 tarihli Haber 21 programında yayımlanan “AVM tuvaletinde buluşmuşlar”
başlıklı, eski bakan Zafer Çağlayan ve Rıza Sarraf’a ilişkin iddialara yer verilen haberinde “Hukukun üstünlüğü, adalet
ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 547
 Haber Türk ve Show TV’ye, 4 Mart 2014 tarihli “Gün Başlıyor” ve “Ece Üner ile Show Haber”
programlarında Kayseri’de yaşayan bir ailenin faciasının verildiği haberlerde “İnsan onuruna ve özel hayatın gizliliğine
saygılı olma ilkesine aykırı olamaz” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 548
 Flash TV’ye 2007 tarihli Ana Haber Bülteni’nden dolayı 7 yıl sonra para cezası kesildi.549
9 Mayıs 2014
 Ulusal Kanal’a, 3 Mart 2014 tarihli yolsuzluk iddialarının konuşulduğu Matruşka adlı haber programında
“İnsan onuruna ve özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları
ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para
cezası uygulanılmasına karar verildi. 550
 Artı1 TV’ye, Rıza Sarraf haberinin yayımlandığı 1 Mart 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde “Hukukun
üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle uyarı yaptırımının
uygulanmasına karar verildi.551
 Artı1 TV’ye, 8 Mart 2014 tarihli “Yekta Kopan’la Cumartesi” programına konuk olan Cem Yılmaz’ın
kullandığı argo ifadelerin “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde
kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” hükmünün ihlali
gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 552
 Halk TV’ye, 5 Mart 2014 tarihli “Öğleden Sonra” haber bülteninde ve Beyaz TV’ye 4 Mart 2014 tarihli
“Moderatör” programı ile Ana haber Bülteni’nde yayımlanan Kayseri’deki aile faciasına dair haberlerde “İnsan onuruna
ve özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı olamaz” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası
uygulanılmasına karar verildi.553
 Halk TV’ye, 6 Mart 2014 tarihinde saat 10:00’da yayımlanan haber bülteninde Başbakan Tayyip Erdoğan ve
Adalet Eski Bakanı Sadullah Ergin arasında geçtiği iddia edilen ses kaydının haberleştirilmesinin yasalara aykırı olduğu
gerekçesiyle idari para cezası kesildi.554
 Bugün TV’nin, 4.3.2014 tarihli “18 Haber Bülteni” programında yayımlanan, “Kayseri’de meydana gelen ve
bir babanın cinnet geçirip eşini, 4 çocuğunu ve kendisini öldürdüğü” haberinin, “İnsan onuruna ve özel hayatın
gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle uyarılmasına karar verildi. 555
10 Mayıs 2014
 Başbakan Tayyip Erdoğan ile Osman Ketenci arasında geçtiği iddia edilen ses kayıtlarını yayımlayan
Samanyolu Haber’e para cezası kesti.556
 Samanyolu Haber, Güncel programında “Kaynak Kültür Yayınları”nın gizli reklamını yaptığı gerekçesiyle
uyarıldı.557
546
http://www.medyatekzip.com/1-de-tapelerden-nasibini-aldi-7592h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtuk-bugune-para-cezasi-kesti-7598h.htm
http://www.medyatekzip.com/haber-turk-ve-show-tv-ayni-haberden-ceza-aldi-7600h.htm
549
http://www.medyatekzip.com/flash-tvnin-7-yil-onceki-yayinina-ceza-7599h.htm
550
http://www.medyatekzip.com/rtukten-1e-riza-sarraf-uyarisi-7610h.htm
551
http://www.medyatekzip.com/rtukten-1e-riza-sarraf-uyarisi-7610h.htm
552
http://www.medyatekzip.com/cem-yilmazin-argo-sozlerine-agir-fatura-7608h.htm
553
http://www.medyatekzip.com/halk-tv-ve-beyaz-tvye-de-aile-faciasi-faturasi-7607h.htm
554
http://www.medyatekzip.com/danistay-secimi-tapeleri-rtukten-kacmadi-7611h.htm
555
http://www.medyatekzip.com/kayserideki-aile-faciasi-bugun-tvyi-de-yakti-7606h.htm
556
http://www.medyatekzip.com/rtukten-samanyolu-haberdeki-tapelere-ceza-7615h.htm
557
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-gizli-reklam-uyarisi-7618h.htm
547
548
- 64 -
 Başbakan Tayyip Erdoğan ve Adalet Eski Bakanı Sadullah Ergin arasında geçtiği iddia edilen ses kayıtlarının
yayınlanması Samanyolu Haber’e para cezası getirdi.558
 “Güncel”, “Haber Ekranı”, “Güncel-Sıcak Gündem” ve “Ana Haber” programlarındaki Rıza Sarraf haberleri
yüzünden Samanyolu Haber para cezasına çarptırıldı.559
 Samanyolu Haber’e, 25 Şubat 2014 tarihinde Nuh Gönültaş’ın konuk olarak katıldığı “Haber Ekranı”
programında “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak
zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari uyarı
yaptırımının uygulanılmasına karar verildi.560
 Ülke TV’ye, 2 Mart 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde yayımlanan “Vizyondakiler” haberinde
“Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün
ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası
uygulanılmasına karar verildi.561
12 Mayıs 2014
 Eski İçişleri Bakanı Muammer Güler ile oğlu Barış Güler arasında geçtiği iddia edilen ses kayıtları,
Samanyolu Haber’e uyarı ve para cezası getirdi.562
 Başbakan Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ses kayıtları yüzünden
Samanyolu Haber para cezasına çarptırıldı.563
 Samanyolu Haber’e, 1 Mart 2014 tarihli 12.59-13.42 saatleri arasında yayımlanan haber programında ve
Güncel programında “Bahşişini Önce Vereceksin” alt yazısı eşliğinde verilen Rıza Sarraf’a ilişkin haberin, “Yayın
hizmetleri, Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para
cezası uygulanılmasına karar verildi.564
2 Haziran 2014
 Samanyolu Haber’e 7 Mart 2014 tarihli “Ana Haber”, “Haber” ve “Sıcak Gündem” programlarında,
Başbakan Tayyip Erdoğan ile iş adamı Erdoğan Demirören arasında geçtiği iddia edilen ses kayıtlarının
yayımlanmasından dolayı para cezası kesildi.565
 Bugün TV’ye, “Güne Bakış” programında Gültekin Avcı’nın Suriye ile ilgili ses kayıtlarına ilişkin
yorumlarından dolayı para cezası kesildi.566
 Ulusal Kanal’a, “Matruşka” haber programında Suriye ses kayıtlarıyla ilgili yorum ve eleştirilere yer
verilmesinden dolayı para cezası uygulandı. 567
 Show TV’ye, “Pazar Sürprizi” programında Özge Ulusoy’a ait tasarımların yayımlanmasının gizli reklam
olduğu gerekçesiyle para cezası kararlaştırıldı.568
3 Haziran 2014
 17 Aralık soruşturmasında etken isim olan İranlı işadamı Rıza Sarraf’ın eski Avrupa Birliği Bakanı Egemen
Bağış’a rüşvet verdiği iddia edilen görüntüleri yayınladığı “Ana Haber” ve “Haber” bültenlerinden dolayı Samanyolu
Haber Televizyonuna para cezası verildi. 569
 Başbakan Tayyip Erdoğan ile eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin arasında geçtiği iddia edilen ses kayıtlarının
yer aldığı “Merhaba Yenigün” programından dolayı Samanyolu Haber’e para cezası kesildi.570
 Samanyolu Haber, Rıza Sarraf’ın Egemen Bağış’a rüşvet verdiği iddia edilen görüntüyü yayımlayan “Öğleye
Doğru” programından dolayı uyarıldı ve para cezasına çarptırıldı. 571
558
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haber-cezaya-doymuyor-7619h.htm
http://www.medyatekzip.com/Sarraf-goruntulerine-agir-fatura-7620h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtukten-samanyolu-habere-argo-uyarisi-7616h.htm
561
http://www.medyatekzip.com/ulke-tvyi-yakan-sigara-7617h.htm
562
http://www.medyatekzip.com/ses-kayitlarina-hem-uyari-hem-de-para-cezasi-7626h.htm
563
http://www.medyatekzip.com/ogleye-dogruya-ceza-yagdi-7627h.htm
564
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-Sarraf-faturasi-7628h.htm
565
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haberin-5-programina-ceza-yagdi-7687h.htm
566
http://www.medyatekzip.com/gultekin-avci-konustu-rtuk-ceza-kesti-7686h.htm
567
http://www.medyatekzip.com/rtuk-matruskaya-ceza-kesti-7684h.htm
568
http://www.medyatekzip.com/ozge-ulusoyun-tasarimlarina-rtuk-engeli-7685h.htm
569
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-Sarraf-faturasi-7693h.htm
570
http://www.medyatekzip.com/rtuk-o-tapelere-ceza-yagdirdi-7695h.htm
571
http://www.medyatekzip.com/Sarraf-bagis-goruntulerine-ceza-yagdi-7696h.htm
559
560
- 65 -
 Halk TV’ye, Twitter’ın kapatılmasına ilişkin yaptığı “Gündem Özel” yayınına telefonla katılan Emrah
Serbes’in yorumlarından dolayı idari para cezası verildi.572
 Samanyolu Haber’e, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile işadamı Metin Kalkavan arasında geçtiği iddia
edilen ses kayıtlarının yayımlandığı “Günün Haberi”, “Haber”, “Merhaba Yenigün” ve “Haber Ekranı”
programlarından dolayı para cezası verildi. 573
 Ulusal Kanal’a, “Suriye savaş tapeleri”nin yayımlandığı “Ana Haber” bülteninde yayın yasağına uyulmadığı
gerekçesiyle para cezası uygulandı.574
 Ulusal Kanal’a, “Ankara Kulisi” programındaki Berkin Elvan yorumlarından dolayı para cezası verildi. 575
 Ulusal Kanal’a, “Suriye savaş tapeleri”nin yayımlandığı “Ana Haber” bülteninde yayın yasağına uyulmadığı
gerekçesiyle para cezası uygulandı.576
 Artı1 TV, eski Başbakanlık Müsteşarı Efkan Ala ile İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu arasında geçtiği
iddia edilen ses kaydının yayımlandığı “1 de Medya” programından dolayı uyarıldı.577
4 Haziran 2014
 Kanal D’ye, Seda Sayan’ın sunduğu “Kaynana Gelin Seda’ya Gelin” programının Türk toplumunun genel
aile yapısını zedelediği gerekçesiyle para cezası kesildi. 578
 CNN Türk’e, yazar Pınar Kür’ün katıldığı “Aykırı Sorular” programından dolayı para cezası kesildi.579
5 Haziran 2014
 Bugün TV’ye, “AVM tuvaletinde buluşmuşlar” adlı eski Ekonomi Bakan Zafer Çağlayan ile Rıza Sarraf
hakkındaki iddiaların yer aldığı haberinden dolayı para cezası verildi. 580
 Bugün TV’de “Bağış’a Bayram Harçlığı” alt yazısı eşliğinde yayımlanan haberden dolayı, kanalın 11
programına para cezası kesildi.581
6 Haziran 2014
 STV ve Samanyolu Haber’e, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanı İbrahim Kalın ile bir işadamı
arasında geçtiği iddia edilen ses kaydına ilişkin haberin yayımlandığı “Ana Haber” bültenlerinden dolayı para cezası
verildi.582
 Samanyolu Haber’e, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Osman Ketenci arasında geçtiği iddia edilen ses
kayıtlarının okunduğu habere yer verilen “Merhaba Yenigün” programından dolayı para cezası kesildi.583
 Samanyolu Haber’in “Rüşvet mi Bağış mı?” alt yazılı haberinden dolayı 5 programına para cezası verildi. 584
 Artı 1 TV, 18 Mart 2014 tarihli “Canlı Gaste” programındaki ses kayıtları haberinden dolayı uyarıldı. 585
 STV, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın danışmanı Mustafa Varank ile AK Partili bir yetkili olduğu iddia edilen
kişiye ilişkin haberinden dolayı uyarıldı ve para cezasına çarptırıldı.586
 Samanyolu Haber, 7 Mart 2014 tarihli “Gün Ortası” isimli haber programında yayımlanan “Gayet Doğal
Mı?” alt yazılı haberindeki efektlerden dolayı uyarıldı. 587
 Meltem TV’ye, 18 Mart 2014 tarihli reklam kuşağında “Kibarlı ve Kibarlı Panax” ürünlerinin yer aldığı
reklamın ve “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para
cezası uygulanılmasına karar verildi.588
19 Haziran 2014
572
http://www.medyatekzip.com/emrah-serbesin-o-sozlerine-ceza-yagdi-7699h.htm
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haberin-gemi-ihalesine-agir-fatura-7697h.htm
http://www.medyatekzip.com/suriye-ses-kayitlari-ulusal-kanala-ceza-getirdi-7698h.htm
575
http://www.medyatekzip.com/rtukten-ulusal-kanala-agir-fatura-7692h.htm
576
http://www.medyatekzip.com/suriye-ses-kayitlari-ulusal-kanala-ceza-getirdi-7698h.htm
577
http://www.medyatekzip.com/1e-berkin-elvan-uyarisi-7694h.htm
578
http://www.medyatekzip.com/rtuk-seda-sayani-affetmedi-7705h.htm
579
http://www.medyatekzip.com/pinar-kur-rtuku-kizdirdi-7706h.htm
580
http://www.medyatekzip.com/rtukten-bugun-tvye-agir-fatura-7714h.htm
581
http://www.medyatekzip.com/bugun-tvnin-11-programina-para-cezasi-7715h.htm
582
http://www.medyatekzip.com/rtukten-ibrahim-kalin-tapesine-ceza-7721h.htm
583
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haber-cezaya-doymadi-7722h.htm
584
http://www.medyatekzip.com/Sarraf-haberini-rtuk-affetmedi-7725h.htm
585
http://www.medyatekzip.com/arti-1e-rtukten-uyari-7724h.htm
586
http://www.medyatekzip.com/s-habere-varank-uyarisi-7727h.htm
587
http://www.medyatekzip.com/s-haber-bu-kez-efekt-uyarisi-aldi-7730h.htm
588
http://www.medyatekzip.com/meltem-tvnin-o-reklamina-ceza-yagdi-7723h.htm
573
574
- 66 -
 Ulusal Kanal’a, “İnanılmaz Kaza” başlıklı haberin yayımlandığı 13 Nisan 2014 tarihli “19 Ana Haber”
bülteninden dolayı idari para cezası kesildi.589
 Kanal D’ye, 9 Nisan 2014 tarihli “İrfan Değirmenci İle Günaydın” isimli haber bülteninde yayımlanan
cinayet, kaza, yaralama haberlerinin insan onurunu zedeleyecek düzeyde olduğu gerekçesiyle para cezası verildi. 590
 TGRT Haber’e, “Mola Zamanı”nda gizli ticari reklam yapıldığı gerekçesiyle para cezası kesildi.591
 Show TV’ye, Kars’ta tecavüz edilerek öldürülen 9 yaşındaki Mert isimli çocuğun katil zanlısı Aykut Balk’ın
cinayeti nasıl işlediğini anlattığı haberine yer verilen “Ece Üner ile Show Ana Haber” bülteninden dolayı para cezası
verildi.592
 Fox TV, “Not Defteri” dizisinden dolayı hem uyarıldı, hem de para cezasına çarptırıldı.593
 Kanaltürk Radyo, “Murat Erdin İle Burası Türkiye” programında gazete okumalarında kullanılan ifadelerin
yorum sınırını aştığı gerekçesiyle uyarıldı. 594
20 Haziran 2014
 Ulusal Kanal’a, Balyoz davası ve Ergenekon Davası’nda hüküm giyen ve bu süreçte hayatını kaybeden
siyasi-akademik ve askeri şahsiyetlerin ölümlerine ilişkin haberlere yer verdiği Ana Haber Bülteni’nden dolayı idari
para cezası kesildi.595
 Meltem TV, “Gönül Pınarı” programında hacı adaylarına yönelik tur firmalarının tanıtımını yaptığı
gerekçesiyle ceza aldı.596
 CNN Türk’e, Murat Boz ve Gülşen klibinin yayımlandığı Ana Haber Bülteni’nde gizli ticari reklam yapıldığı
gerekçesiyle para cezası kesildi.597
 Beyaz TV’ye, “Beyaz Futbol” ve “Derin Futbol” programındaki argo ifadelere ALO RTÜK hattına gelen
tepkiler üzerine idari para cezası verildi. 598
 Beyaz TV’de Senem Kuyucuoğlu’nun konuk olarak katıldığı “Söylemezsem Olmaz” programına para cezası
kesildi.599
 360 TV, Arda Turan’ın “Four Four Two” dergisiyle yaptığı röportajda derginin adına atıfta bulunulduğu
gerekçesiyle uyarıldı.600
21 Haziran 2014
 Samanyolu Haber’e, Başbakan Erdoğan’ın Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan ile Milletvekili Nurettin
Canikli arasında geçtiği iddia edilen ses kayıtlarına ilişkin haberlerinden dolayı para cezası kesti. 601
23 Haziran 2014
 Samanyolu Haber’in, “Ala Türkiye’yi Kabile Devleti mi Sanıyor” alt yazılı haberinin yayımlandığı üç
programına para cezası kesildi.602
 Samanyolu Haber’e, 10 Mart 2014 tarihli ”Gün Ortası” ile 11 Mart 2014 tarihli “Güncel” programlarında
“Manşetleri Başbakan mı atıyor?” alt yazısıyla yayımladığı haberlerinde, “Yayın hizmetleri (…) hukukun üstünlüğü,
adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz.” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar
verildi.603
 Samanyolu Haber’e, “Gemicikler İşte Böyle Alınıyormuş!” alt yazılı haberin yayımlandığı “Merhaba
Yenigün” programından dolayı para cezası kesildi. 604
 Samanyolu Haber’e, “Rektörleri de Erdoğan Atıyor İddiası” alt yazılı haberin yayımlandığı “Ana Haber
Bülteni”nden dolayı para cezası verildi.605
589
http://www.medyatekzip.com/kaldirimda-oynayan-4-cocuga-carpan-otomobil-cezalandirildi-7771h.htm
http://www.medyatekzip.com/irfan-degirmenci-ile-gunaydin-rtuk-kiskacinda-7770h.htm
http://www.medyatekzip.com/mola-zamani-unlu-mekanlari-dolasti-rtuk-ceza-yazdi-7766h.htm
592
http://www.medyatekzip.com/mertin-katil-zanlisinin-ifadeleri-rtuku-kizdirdi-7769h.htm
593
http://www.medyatekzip.com/rtuk-not-defterini-uyardi-7773h.htm
594
http://www.medyatekzip.com/rtukten-murat-erdinin-yorumlarina-uyari-7772h.htm
595
http://www.medyatekzip.com/kumpas-sehitlerine-rtuk-faturasi-7776h.htm
596
http://www.medyatekzip.com/hac-turlarindan-meltem-tvye-agir-fatura-7780h.htm
597
http://www.medyatekzip.com/cnn-turkun-gizli-reklami-rtukten-kacmadi-7778h.htm
598
http://www.medyatekzip.com/beyaz-futbol-ve-derin-futbola-sikayet-yagdi-7777h.htm
599
http://www.medyatekzip.com/senem-kuyucuoglunun-itiraflari-beyaz-tvyi-yakti-7782h.htm
600
http://www.medyatekzip.com/rtuk-four-four-two-reklamina-kizdi-7781h.htm
601
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haberin-8-programina-canikli-faturasi-7790h.htm
602
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haberin-efkan-ala-haberine-agir-fatura-7797h.htm
603
http://www.medyatekzip.com/mansetleri-basbakan-mi-atiyor-rtuke-takildi-7798h.htm
604
http://www.medyatekzip.com/gemicik-haberi-rtuku-kizdirdi-7799h.htm
590
591
- 67 -
 360 TV’ye, 3 Mayıs 2014 tarihli “Spor Keyfi” programında Arda Turan’ın “Four Four Two” dergisiyle
yaptığı röportaj yayınında, “Gizli ticari iletişime izin verilemez.” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası
uygulanılmasına karar verildi.606
 Kanaltürk’e, Beşiktaşlı futbolcu Gökhan Töre’nin yaralandığı haberinden dolayı para cezası kesildi.607
 Dizimax Drama kanalına, “Doc Martin” filminin yayınındaki sigara görüntülerinden dolayı para cezası
verildi.608
24 Haziran 2014
 Samanyolu Haber’e, 30-31 Mart 2014 tarihlerinde yayımlanan “Seçim 2014” programından dolayı para
cezası kesildi.609
 Samanyolu Haber’e, “Savcılık Başbakan’a inceleme başlattı mı?” haberinden dolayı para cezası verildi.610
10 Temmuz 2014
 Halk TV’ye, 14 Mayıs 2014 tarihli Soma’daki maden kazasına ilişkin haberlerinde “...haberin verilişinde
abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez...” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle
idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 611
 CNN Türk’e, 23 Nisan 2014 tarihli Enver Aysever’in sunduğu ve Mustafa Altıoklar’ın konuk edildiği
“Aykırı Sorular” programında Başbakan Tayyip Erdoğan’a Gezi protestoları döneminde duyulan öfkenin anlatıldığı
kısımlarda “… kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler
içeremez...” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.612
 A Haber’e, 20 Mayıs 2014 tarihinde yayımlanan “Deşifre” adlı programda “Suçlu olduğu yargı kararı ile
kesinleşmedikçe hiç kimse suçlu ilân edilemez veya suçluymuş gibi gösterilemez; yargıya intikal eden konularda
yargılama süresince, haber niteliği dışında yargılama sürecini ve tarafsızlığı etkiler nitelikte olamaz” hükmünün ihlal
edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 613
11 Temmuz 2014
 Halk TV’ye, 29 Mayıs 2014 tarihli programda bir kozmetik ürününün tanıtım ve satışının yapılmasının,
“Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası
uygulanmasına karar verildi. 614
 Bugün TV’ye, 23 Mayıs 2014 tarihli 15:00 haber bülteninde yayımlanan “Okmeydanı’nda gerginlik”
haberinde ağır küfür ve hakaretlerin hiçbir engelleme veya kapatma yapılmaksızın doğrudan haberin içerisinde verildiği
gerekçesiyle idari para cezası uygulandı. 615
 Ulusal Kanal’a, 20 Mayıs 2014 tarihinde Ümit Zileli’nin sunduğu Ana Haber Bülteni’nde “...toplumda
özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır...” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası
uygulandı.616
 Kanal D’ye, 16 Mayıs 2014 tarihli “32. Gün” programının “Soma’da maden faciası” ana başlığıyla ele alınan
yayınında “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak
zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para
cezası uygulanmasına karar verildi.617
 Beyaz TV’ye, “Derin Futbol” adlı spor programının 19.5.2014 - 20.5.2014 tarihli bölümünde “Gizli ticari
iletişime izin verilemez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 618
 artı1 TV’ye, 2 Haziran 2014 tarihinde yayımlanan “Sağlık İçin” programında “Gizli ticarî iletişime izin
verilemez” hükmünün ihlal edildiği nedeniyle uyarı cezası uygulanmasına karar verildi. 619
605
http://www.medyatekzip.com/rektor-atamalarini-basbakan-erdogan-mi-yapiyor-7801h.htm
http://www.medyatekzip.com/arda-turan-360-tvye-ceza-yagdirdi-7794h.htm
http://www.medyatekzip.com/kanalturke-gokhan-tore-cezasi-7795h.htm
608
http://www.medyatekzip.com/doc-martinin-sigarasi-dizimaxi-yakti-7796h.htm
609
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-secim-2014-cezasi-7802h.htm
610
http://www.medyatekzip.com/savcilik-basbakana-inceleme-baslatti-mi-7803h.htm
611
http://www.medyatekzip.com/halk-tvnin-soma-haberi-rtuke-takildi-7856h.htm
612
http://www.medyatekzip.com/altioklarin-o-sozleri-cnn-turku-yakti-7854h.htm
613
http://www.medyatekzip.com/rtukten-a-habere-soma-faturasi-7855h.htm
614
http://www.medyatekzip.com/halk-tvnin-kozmetik-satisi-rtuke-takildi-7865h.htm
615
http://www.medyatekzip.com/okmeydaninda-gerginlik-ceza-yagdirdi-7860h.htm
616
http://www.medyatekzip.com/umit-zilelinin-yorumlari-rtuku-kizdirdi-7862h.htm
617
http://www.medyatekzip.com/32-gunun-soma-yayinina-argo-cezasi-7863h.htm
618
http://www.medyatekzip.com/derin-futbolda-hangi-restoranin-tanitimi-yapildi-7861h.htm
606
607
- 68 -
14 Temmuz 2014
 Halk TV’ye, 14 Mayıs 2014 tarihli “Öğleden Sonra” programına katılan konukların Soma maden faciasına
ilişkin yorumlarında “İnsan onuruna saygılı olma ilkesine aykırı olamaz...” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari
para cezası uygulanmasına karar verildi.620
 Halk TV’ye, 25 Nisan 2014 tarihli “Ezber Bozanlar” programında sunucular Eren Erdem, Ayşe Acar ve
konuk Mustafa Altıoklar tarafından Başbakan Tayyip Erdoğan’a yönelik yapılan yorumlarda “… kişi ya da kuruluşları
eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez...” hükmünün ihlal edildiği
gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 621
 STV’ye, 20 Mayıs 2014 tarihinde 8.15’te yayımlanan akıllı telefon tanıtım ve satışında “Yanıltıcı olmamak
ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle uyarılmasına karar verildi. 622
 Cem TV’ye, 20 Mayıs 2014 tarihli “Uyan Türkiye” programında yayımlanan “Kadına Şiddet Bitmiyor”
haberinde “… haberin verilişinde abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez...”
hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 623
 Cem TV’ye, 15 Mayıs 2014 tarihinde yayımlanan “Cem Radyo” tanıtımının “Söz konusu kuruluşun ticari
iletişim yayını yaptığına dair herhangi bir sesli ve/veya görüntülü uyarıya yer vermediği” gerekçesiyle idari para cezası
uygulandı.624
15 Temmuz 2014
 Cem TV’ye, 27 - 29 Mayıs ve 02 Haziran 2014 tarihlerinde yayımlanan “Sağlıklı Yaşam” programlarında
“Gizli ticarî iletişime izin verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.625
 Bugün TV’ye, 3 Haziran 2014 tarihli spor bülteninde yayımlanan “Sambacılar Kanaltürk’te” başlıklı
haberinde “Gizli ticarî iletişime izin verilemez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına
karar verildi.626
 STV’ye, 15 Mayıs 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde Soma’daki maden faciasına ilişkin “Cenazeler toprağa
veriliyor” haberinde “… haberin verilişinde abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer
verilemez...” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 627
 Cem TV’ye, 13 ve 20 Mayıs 2014 tarihlerinde yayımlanan “Bahar’la Güzel Şeyler” isimli programlarında
“Gizli ticarî iletişime izin verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.628
 Mesaj TV’ye, 4 Haziran 2014 tarihinde yayımlanan “Tele-Alışveriş” logolu ticari iletişim yayınında,
“Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
uygulanmasına karar verildi.629
16 Temmuz 2014
 Halk TV’ye, 31 Mayıs 2014 tarihli 12.00 haber bülteninde Gezi Parkı gösterilerine ilişkin yayımlanan
haberinde “...haberin verilişinde doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez...” hükmünün ihlali nedeniyle idari
para cezası uygulanmasına karar verildi.630
 Halk TV’ye, 25 Mayıs 2014 tarihli eski bakan Yaşar Okuyan’ın hazırlayıp sunduğu programa katılan
konukların Soma’daki maden faciasına ilişkin yorumlarında, “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru,
güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 631
619
http://www.medyatekzip.com/arti-1e-gizli-reklam-cezasi-7864h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtuk-toplumsal-vicdan-yaralandi-7875h.htm
http://www.medyatekzip.com/mustafa-altioklar-halk-tvye-de-ceza-getirdi-7879h.htm
622
http://www.medyatekzip.com/akilli-telefon-reklamini-rtuk-affetmedi-7877h.htm
623
http://www.medyatekzip.com/kadina-siddet-haberi-rtuke-takildi-7876h.htm
624
http://www.medyatekzip.com/cem-tvye-ceza-yagdi-7878h.htm
625
http://www.medyatekzip.com/saglikli-yasama-ceza-ustune-ceza-7883h.htm
626
http://www.medyatekzip.com/dunya-kupasi-bugunu-fena-vurdu-7885h.htm
627
http://www.medyatekzip.com/rtuk-stvnin-haberini-abartili-buldu-7881h.htm
628
http://www.medyatekzip.com/baharla-guzel-seyler-rtuke-takildi-7886h.htm
629
http://www.medyatekzip.com/mesaj-tv-cep-telefonundan-ceza-aldi-7884h.htm
630
http://www.medyatekzip.com/gezi-eylemlerinin-yildonumunde-halk-tvye-ceza-7892h.htm
631
http://www.medyatekzip.com/rtukten-eski-bakanlara-sok-ceza-7891h.htm
620
621
- 69 -
 Flash TV’ye, 28 Mayıs 2014 tarihinde saat 9.10’da yayımlanan reklam kuşağındaki cep telefonu reklamında
“Bilgi iletişim araçları yoluyla yarışma veya lotarya içeremez, dinleyici ve seyircilere ikramiye verilemez veya ikramiye
verilmesine aracılık edemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 632
 STV ve Samanyolu Haber’e, 2 Haziran 2014 tarihli Ana Haber bültenlerinde yer alan uyuşturucu
haberlerinde “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine
zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol
kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle uyarı ve idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 633
 360 TV’ye, 25 Mayıs 2014 tarihli “Stüdyo Platin” programında “Gizli ticari iletişime izin verilemez”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 634
24 Temmuz 2014
 Kanaltürk’e, 2 Haziran 2014 tarihli “Fatmagül’ün Suçu Ne” adlı dizinin yayınında “Radyo ve televizyon
yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan
programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünün
ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.635
25 Temmuz 2014
 Halk TV’ye, 7 Haziran 2014 tarihli haber bülteninde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan
arasında geçtiği iddia edilen telefon konuşmasına ait ses kaydına ilişkin haberde “Hukukun üstünlüğü, adalet ve
tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 636
 Top Shop TV’ye, 3-4-5-6 Haziran 2014 tarihli “Denizin Ortasında Ne Var?” sorusunu doğru yanıtlayan
izleyicileri ödüllendirdiği tele-alışveriş yayınlarında, “Bilgi iletişim araçları yoluyla yarışma veya lotarya içeremez,
dinleyici ve seyircilere ikramiye verilemez veya ikramiye verilmesine aracılık edemez” hükmünü ihlal ettiği
gerekçesiyle uyarı yaptırımı uygulanmasına karar verildi.637
 A9 TV’ye, 30 Mayıs 2014 tarihli “Adnan Oktar ile Sohbetler” programında Adnan Oktar’ın küfürlü mesaj
gönderen izleyicinin resminin ekranda göstermesi ve ismini deşifre etmesi üzerine, “Haksız çıkarlara hizmet eden …
unsurlar içeremez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle uyarı yaptırımı uygulandı. 638
11 Ağustos 2014
 Halk TV’ye 16 Haziran 2014 tarihli yayınlarında “zayıflatıcı, sıkılaştırıcı ve selülit giderici” olduğu
iddiasıyla kozmetik bir ürünün tele-alışveriş yoluyla ticari iletişiminin yapılmasının “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin
çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 639
 TRT Haber’e 29 Haziran 2014 tarihinde canlı olarak yayınlanan MÜSİAD Geleneksel İftar Yemeği’nde
“Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün
ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez.” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanılmasına karar
verildi.640
 Star TV’ye 21 Haziran 2014 tarihli “O Ses Çocuklar” yarışma programında çocukların ticari amaç ve reyting
uğruna kullanılmasından dolayı para cezası kesildi.641
 STV ve Samanyolu Haber’e 28 Haziran 2014 tarihli Ana Haber bültenlerinde LYS sonuçlarına ilişkin
yayınlanan “Şampiyonların Adresi Ortak”, ”Gururumuz Oldu, Fethullah GÜLEN 3. Oldu Sosyal Medya
Sallandı” ve “Birincilik Haberini Umre’de Aldı” başlıklı haberlerinde “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” hükmünün
ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi.642
632
http://www.medyatekzip.com/akilli-cep-telefonuna-agir-fatura-7895h.htm
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-bonzai-uyarisi-7893h.htm
http://www.medyatekzip.com/gizli-reklam-360-tvye-fena-patladi-7894h.htm
635
http://www.medyatekzip.com/fatmagul-kanalturke-ceza-yagdirdi-7916h.htm
636
http://www.medyatekzip.com/rtukten-halk-tvye-tape-faturasi-7922h.htm
637
http://www.medyatekzip.com/top-shop-tv-rtuke-fena-yakalandi-7924h.htm
638
http://www.medyatekzip.com/rtuk-adnan-oktari-affetmedi-7925h.htm
633
634
639
http://www.medyatekzip.com/halk-tvye-kozmetik-faturasi-7961h.htm
http://www.medyatekzip.com/sigara-trt-haberi-yakti-7960h.htm
http://www.medyatekzip.com/o-ses-cocuklara-rekor-ceza-7957h.htm
642
http://www.medyatekzip.com/rtukten-stvye-agir-fatura-7959h.htm
640
641
- 70 -
 Smart TV’ye 13 Haziran 2014 tarihli akıllı telefon tanıtım ve satışına yönelik tele-alışveriş yayınından dolayı
para cezası kesildi.643
25 Ağustos 2014
 Flash TV’ye 15 - 16 - 17 - 18 - 20 Haziran 2014tarihli reklam kuşaklarında doğru cevaplanması istenen bir
soru karşılığında kolye ve yüzük hediye olarak verilmesinin “Bilgi iletişim araçları yarışma veya lotarya içeremez,
dinleyici ve seyircilere ikramiye verilemez veya ikramiye verilmesine aracılık edemez” hükmünün ihlali gerekçesiyle
idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 644
 Cem TV’ye 03 Temmuz 2014 tarihli ”Sağlıklı Yaşam” programında konuk İbrahim Gökçek’in kendi
geliştirdiği ürünlerden bahsetmesinin “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para
cezası uygulandı.645
 Bugün TV’ye 28 Haziran 2014 tarihli Ceren Bektaş’ın sunduğu haber programında LYS sonuçlarının
açıklanmasına ilişkin haberinde “Gizli ticari iletişime izin verilemez.” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
uygulanılmasına karar verildi.646
2 Eylül 2014
 HSYK tarafından gönderilen dilekçe üzerine yapılan incelemede Bugün TV’ye 24/25 Haziran 2014 tarihli
haber bültenlerinde yayımlanan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nca yapılan 2014 yılı yaz atama kararnamesine
ilişkin haberlerinde “Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat oluşumuna
engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri çerçevesinde mümkün olan haberler,
soruşturulmaksızın veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
uygulandı.647
 HSYK tarafından gönderilen dilekçe üzerine yapılan incelemede Samanyolu Haber ve STV’ye 24 / 25
Haziran 2014 tarihli haber bültenlerinde yayımlanan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nca yapılan 2014 yılı yaz
atama kararnamesine ilişkin haberlerinde “Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce
kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri çerçevesinde mümkün olan
haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle idari
para cezası uygulandı.648
 Cem TV’ye 07 / 14 Temmuz 2014 tarihli reklam kuşakları içinde yer alan ”Furkan Bitki Çayı” isimli bitkisel
ürünün reklamının yayınlanmasının “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünü ihlal
ettiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.649
 Kanal D’ye 09 / 16 Temmuz 2014 tarihli “X Factor Star Işığı” adlı müzik yarışma programlarında
“Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır;
dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına
karar verildi.650
 Kanal D’ye 08 Temmuz 2014 tarihli ”Güllerin Savaşı” adlı dizide “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde,
çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların
izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle idari
para cezası uygulanılmasına karar verildi.651
 Beyaz TV’ye 15 Temmuz 2014 tarihli ”Son Söz” adlı yorum programına konuk olan AKP Gaziantep
Milletvekili Şamil Tayyar’ın Cumhurbaşkanlığı seçiminde MHP ve CHP’nin parti içerisinden aday çıkarmamasını
eleştiren ifadelerinin “İnsan onuruna aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü,
aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına
karar verildi.652
643
http://www.medyatekzip.com/smart-tvye-tele-alisveris-cezasi-7962h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtukten-flash-tvye-5-ayri-fatura-7984h.htm
http://www.medyatekzip.com/yine-saglikli-yasam-yine-ceza-7985h.htm
646
http://www.medyatekzip.com/lys-sonuclari-bugun-tvye-ceza-yagdirdi-7958h.htm
647
http://www.medyatekzip.com/rtuk-bugunun-hsyk-haberlerine-ceza-yagdirdi-8000h.htm
648
http://www.medyatekzip.com/rtuk-samanyolu-haberin-hsyk-haberlerini-affetmedi-8001h.htm
649
http://www.medyatekzip.com/cem-tvye-bitkisel-urun-reklamindan-ceza-8002h.htm
650
http://www.medyatekzip.com/rtukten-x-factor-star-isigina-agir-fatura-7996h.htm
651
http://www.medyatekzip.com/gullerin-savasi-rtuku-kizdirdi-7997h.htm
652
http://www.medyatekzip.com/rtukten-beyaz-tvye-samil-tayyar-faturasi-7998h.htm
644
645
- 71 -
 Beyaz
TV’ye 16.07.2014 tarihli ”Beyaz
Haber” adlı
ana
haber
programında
“Altı
Saat
Dayanabildiler” başlıklı İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları ile ilgili haberinde “...haberin verilişinde abartılı ses ve
görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
uygulanılmasına karar verildi.653
3 Eylül 2014
 Bugün TV’ye 06 - 07 Temmuz 2014 tarihli haber bültenlerinde LYS sınavında başarılı olan iki öğrenci ile
ilgili yapılan röportajın yayınlanmasının “Gizli ticari iletişime izin verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para
cezası uygulandı.654
 Flash TV’ye 19-21-23-25-27-29 Haziran 2014 tarihli ve 01-03 Temmuz 2014 tarihli yayınlarında yer alan
cep telefonu reklamının “Bilgi iletişim araçları yoluyla yarışma veya lotarya içeremez, dinleyici ve seyircilere ikramiye
verilemez veya ikramiye verilmesine aracılık edemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası uygulandı. 655
 Cem TV’ye 10 Temmuz 2014 tarihli ”Sağlıklı Yaşam” programında “Gizli ticari iletişime izin verilemez”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulandı. 656
 Halk TV’ye 24 Haziran 2014 tarihli yayın akışı içerisinde yer alan tanıtım ve ticari iletişim yayınlarının
“Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark
edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir” hükmünün
ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi. 657
11 Eylül 2014
 Songül Karlı’nın Kanaltürk’teki programına, eşini 43 yerinden tornavidayla yaralayan kişinin konuk alınarak
şiddetin teşvik edildiği ve kanıksatıldığı gerekçesiyle para cezası verildi. Söz konusu yayın nedeniyle kanalın, 6112
Sayılı Yasa’nın 8/1 maddesinin (s) bendinin ihlal edildiği yönünde karara varılarak kanala, geçen ayki reklam
gelirlerinin yüzde 2’si oranında para cezası uygulanması uygun bulundu. 658
13 Eylül 2014
 İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman toplama kamplarına gitmekten kurtulan Yahudi bir piyanisti anlatan
“Piyanist” filminde “Şiddet görüntülerine yer verildiği” gerekçesiyle Gün TV’ye uyarı cezası verildi. CHP milletvekili
Ali Öztunç, filme ceza verilmesini “gülünç” olarak değerlendirdi.659
19 Eylül 2014
 Show TV’de “Seda Sayan Show” adlı programda iki eşini de öldürmüş, daha sonra aftan yararlanarak
cezaevinden tahliye edilmiş Sefer Çalınak’ın konuk edildiği yayına iki ayrı ihlal nedeniyle para cezası verildi.
Programda Seda Sayan’ın, Çalınak’a “Dünya seni konuştu” , “Bu kadar güler yüzlü bir katil gördünüz mü?” sözlerinin
suç işlemeyi ve suçluyu övücü nitelikte olduğu” belirtilerek bu durumdan dolayı programın, “Suç işlemeyi, suçluyu ve
suç örgütlerini, suç tekniklerini övücü nitelikte olamaz” ilkesini ihlal ettiği vurgulandı. Ayrıca söz konusu programda
RTÜK Üst Kurulu üyelerinin oy çokluğu ile “Toplumsal cinsiyet eşitliğine ters düşen, kadınlara yönelik baskıları teşvik
ve kadını istismar etme” ilkesine de aykırı davranıldığı gerekçe gösterilerek “Reklam gelirlerinin %2’si olan 170 bin
TL para cezası kesilmesine” karar verildi.660
21 Eylül 2014
653
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tvnin-gazze-haberine-ceza-7999h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtukten-bugun-tvye-lys-cezasi-8006h.htm
http://www.medyatekzip.com/cep-telefonu-reklami-flash-tvye-ceza-yagdirdi-8005h.htm
656
http://www.medyatekzip.com/cem-tvye-saglikli-yasam-cezasi-8007h.htm
657
http://www.medyatekzip.com/rtukten-halk-tvye-ceza-8004h.htm
658
http://haber.stargazete.com/medya/rtuk-songul-karliyi-affetmedi/haber-938276
659
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27199827.asp
660
http://www.ahaber.com.tr/Yasam/2014/09/30/rtukten-seda-sayana-170-bin-tl-ceza
http://www.gazeteciler.com/tv-haber/rtukten-cep-yakan-ceza-80374h.html
654
655
- 72 -
 Kanaltürk’e 06 Ağustos 2014 tarihli ”Her Sabah” programında ve Bugün TV’ye 05/06 Ağustos
2014 tarihli haberlerinde yayınlanan İpek Üniversitesi ile ilgili haberde “Gizli ticari iletişime izin verilemez” hükmünün
ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 661
 Kanaltürk ve Bugün TV’ye 12 Ağustos 2014 tarihli haber bültenlerinde yayınlanan iki yavru kedinin
öldürülmesiyle ilgili habelerinde “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya
ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve
koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar
verildi.662
 TV Net’e 28 Mart 2014 tarihli yayınlarında yer alanMustafa Özcan ile ilgili haberlerin “Suçlu olduğu yargı
kararı ile kesinleşmedikçe hiç kimse suçlu ilân edilemez veya suçluymuş gibi gösterilemez; yargıya intikal eden
konularda yargılama süresince, haber niteliği dışında yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkiler nitelikte olamaz”
hükmünün ihlali gerekçesiyle uyarı yaptırımı uygulanmasına karar verildi.663
 Fox TV’ye 05 Ağustos 2014 tarihli yayınlarında “Ruhumun Aynası” adlı dizinin reklamı sırasında
“…Program tanıtımlarının oranı, bir saat başından bir sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde beşi aşamaz”
hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.664
 A Haber’e 07 Ağustos 2014 tarihli “Deşifre”programının yayınına konuk olarak katılan tarihçi-yazar Kadir
Mısıroğlu’nun Cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu ile alakalı ifadelerinin “Irk, renk, dil, din, tabiiyet, cinsiyet,
engellilik, siyasî ve felsefî düşünce, mezhep ve benzeri nedenlerle ayrımcılık yapan ve bireyleri aşağılayan yayınları
içeremez ve teşvik edemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle uyarı yaptırımının uygulanmasına karar verildi. 665
22 Eylül 2014
 Bugün TV’ye 10 Temmuz 2014 tarihli 19.00 haber kuşağında yer alan ”Dövmek de parayla” haberinde
“Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek
türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan
yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 666
 Halk TV’ye 18 Ağustos 2014 tarihli yayınında “Sihirli Testere; ağaç, alüminyum, demir, seramik, cam,
fayans, pvc, çok fonksiyonel testere ve Türkiye’de bir ilk” ifadeleriyle kesme işlemine yarayan metalik ticari bir ürünün
iletişiminin “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
uygulanmasına karar verildi.667
 Bugün TV’ye 26 Temmuz 2014 tarihli 19.00 haber bülteninde yayınlanan emniyete yapılan operasyon
kapsamında gözaltına alınan polisler ile ilgili haberlerinde “…yargıya intikal eden konularda yargılama süresince,
haber niteliği dışında yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkiler nitelikte olamaz” hükmünün ihlali nedeniyle uyarı
yaptırımı uygulanmasına karar verildi.668
 Cem TV’ye 25 Ağustos 2014 tarihli reklam kuşaklarında yayınlanan bitkisel ürün reklamının “Yanıltıcı
olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar
verildi.669
 Number One TV’nin 18 Ağustos 2014 tarihli ”60 Saniyede Dünyanın Haberi” adlı haber bültenlerinde yer
alan Axa Oyak haberlerinde “Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat
oluşumuna engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri çerçevesinde mümkün olan haberler,
soruşturulmaksızın veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle uyarı yaptırımı
uygulanmasına karar verildi.670
661
http://www.medyatekzip.com/ipek-universitesi-reklami-rtukten-kacmadi-8039h.htm
http://www.medyatekzip.com/kanal-turk-ve-bugun-tvye-kedi-cinayeti-faturasi-8042h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtuk-tv-neti-uyardi-8041h.htm
664
http://www.medyatekzip.com/ruhumun-aynasi-fox-tvyi-yakti-8040h.htm
665
http://www.medyatekzip.com/a-habere-kadir-misirlioglu-uyarisi-8038h.htm
666
http://www.medyatekzip.com/rtukten-bugun-tvnin-o-haberine-para-cezasi-8045h.htm
667
http://www.medyatekzip.com/halk-tvye-rtukten-para-cezasi-8050h.htm
668
http://www.medyatekzip.com/polise-gozalti-haberlerine-ceza-yagdi-8047h.htm
669
http://www.medyatekzip.com/cem-tvye-bitki-cayi-cezasi-8051h.htm
670
http://www.medyatekzip.com/number-onea-axa-oyak-haberi-uyari-getirdi-8049h.htm
662
663
- 73 -
 Haber Türk’e 17 Ağustos 2014 tarihli ”İletişim Pazarı” adlı yorum programının yayını sırasında ekrana
getirilen bant reklamda “...Bant reklam yayınında reklam alanı görüntü alanının %20’sini aşamaz” hükmünün ihlali
nedeniyle uyarı yaptırımı uygulanmasına karar verildi. 671
 Haber Türk’e 22 Temmuz 2014 tarihinde Fatih Altaylı’nın sunduğu ”Teke Tek” programında ekrana gelen
sigara markası görüntüsünün “Gizli ticari iletişime izin verilemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası
uygulanmasına karar verildi.672
 Kral Pop’un 12 Haziran 2014’te yayınlanan Calvin Harris’in ”Summer” adlı video klibinden görüntülerinde
“Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek
türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle
uyarılmasına karar verildi.673
 Fox TV’ye 05 Ağustos 2014 tarihli yayınlarında “Ruhumun Aynası” adlı dizinin reklamı sırasında
“…Program tanıtımlarının oranı, bir saat başından bir sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde beşi aşamaz”
hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.674
 Artı1 TV’ye 04 Ağustos 2014 tarihli ”+1 Ana Haber”bülteninde CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin’in bir
basın toplantısıyla, Bilal Erdoğan ile Milli Eğitim Bakanlığı ve Türgev Yöneticileri arasında geçtiği iddia edilen telefon
konuşmalarının kaydını dinletmesiyle ilgili yayınlanan haberde, “…özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı
olamaz,” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi. 675
24 Eylül 2014
 RTÜK seçim döneminde özel olarak uygulanan kurallara uymadıkları gerekçesiyle televizyon kanalları
hakkında hazırlanan 100’e yakın raporu Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) gönderdi. Aralarında A Haber, Halk TV, TRT
Türk, 360 TV, NTV’nin de bulunduğu kanallar hakkında hazırlanan raporlara YSK çok sayıda ceza verdi. YSK
kararlarına itiraz yolu kapalı olduğu için, tek taraflı bu işleme karşı böylece yargıya da başvurulamayacak. 676
28 Eylül 2014
 9 Eylül 2014 tarihinde Kanal D’de yayınlanan “Küçük Ağa” dizisinin karakteri Mehmet Can’ın “yalancı
güvenilmez, insanları kandıran, rüşvet veren, ailesine ve büyüklerine karış gelen, kural tanımaz, başkalarının huzurunu
hiçe sayan, özel hayatın gizliliğini umursamayan, sözünde durmayan intikam alan, gösterişi seven ve benzeri kötü
özelliklere sahip bir çocuk’ profili çizdiği için dizinin yayınlanmasından sonra çok sayıda vatandaşın “Çocuk karakteri
playboy benzetmesi yapılarak parti düzenlemeleri çocukları olumsuz etkileyecek yönde”, “Rüşvete teşvik aşılanıyor”,
“Evden kaçmayı özendiriyor. Yalan söyleme, sözünde durmama alışkanlığı çocuklarımızı olumsuz etkiliyor” ifadelerini
kullanarak RTÜK’e şikayette bulunması üzerine Kanal D’ye 156 bin TL para cezası kesildi.677
Özgürlük İhlallerine Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler
27 Mart 2014
 Twitter, ardından da Youtube’un erişime kapatılması üzerine AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu
üyesi Stefan Füle “Bu nerede duracak?” sorusunu sorup Türkiye’ye ağır eleştiriler getirdi.678
28 Mart 2014
 Yolsuzluk ve rüşvet iddialarının duyurulmasında etkili olan sosyal medya organlarına ulaşımın
engellenmesine uluslararası kuruluşlardan tepkiler geldi.679
5 Nisan 2014
 ABD yönetimi, yönetimi, Twitter’ın açılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirirken, Twitter için alınan
mahkeme kararı doğrultusunda Türk hükümetine YouTube yasağını da kaldırma çağrısında bulundu. 680
671
http://www.medyatekzip.com/rtukten-haberturke-uyari-8043h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtuk-teke-teke-sigara-cezasi-kesti-8048h.htm
http://www.medyatekzip.com/kral-popa-calvin-harris-uyarisi-8044h.htm
674
http://www.medyatekzip.com/ruhumun-aynasi-fox-tvyi-yakti-8040h.htm
675
http://www.medyatekzip.com/bilal-erdogan-ses-kayitlarina-agir-fatura-8046h.htm
676
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/09/24/ysknin-ceza-kurnazligi#
677
http://www.haber7.com/televizyon/haber/1205645-rtukten-o-diziye-buyuk-ceza
678
http://www.aktifhaber.com/abden-youtube-tepkisi-957165h.htm
679
http://sosyalmedya.co/youtube-sansurune-yurtdisindan-tepkiler/
672
673
- 74 -
11 Nisan 2014
 Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Türkiye’de seçim döneminde Twitter ve YouTube’a erişim
engeli getirilmesinin ifade özgürlüğünü ihlal ettiğini belirtti. 681
14 Nisan 2014
 ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye masası şefi Amanda Sloat, Amerikan Türk Dernekleri Asamblesi’nin yıllık
konferansında yaptığı konuşmada, “Hükümetin Twitter ve YouTube’u yasaklama kararları da dahil olmak üzere,
Türkiye’deki internet özgürlüğü ile ilgili getirilen kısıtlamalar hakkında eleştirilerimizi belirttik” dedi.682
19 Nisan 2014
 ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Doug Frantz, gazetecilere baskı, gazeteciliğin suç sayılması, Twitter ve
YouTube gibi mecraların yasaklanmasının, Türkiye’nin Çin, Kuzey Kore, İran gibi ülkelerle birlikte anılmasına neden
olacağını ve ülke imajına büyük zarar vereceğini söyledi. 683
24 Nisan 2014
 İnsan Hakları İzleme Örgütü, Türkiye’nin Azeri gazeteci Rauf Mirgadirov’u uluslararası hukuktan doğan
yükümlülüklerini ihlal ederek zorla geri göndermesini kınadı. Örgüt, gazetecinin Azerbaycan’a varır varmaz gözaltına
alınmasının ve sonra da tutuklanmasının, koordineli bir operasyon izlenimi uyandırdığını belirtti. 684
29 Nisan 2014
 İnsan Hakları İzleme Örgütü, MİT yasasının devletin hesap verebilirliği ilkesini, basın özgürlüğünü, özel
yaşamın dokunulmazlığı hakkını zedeleyeceğini belirtti. Örgüt, MİT’e atfedilebilecek hak ihlallerini açığa çıkartan
gazetecilerin hapis cezasıyla tehdit edildiğinin altını çizdi.685
1 Mayıs 2014
 Her yıl ülkelerin basın özgürlüğünü inceleyen Freedom House, 2014 raporunda Türkiye’yi son 15 yıldır ilk
kez “kısmen özgür ülkeler”den “özgür olmayan ülkeler” kategorisine düşürdü.686
2 Mayıs 2014
 1 Mayıs’ta Türkiye’nin birçok yerinde yapılan gösterilere polisin yoğun bir şekilde müdahale etmesine
siyasilerden tepki geldi. Evrensel’e konuşan siyasiler, Başbakan’ın 1 Mayıs açıklamalarını eleştirdiler ve bu tarz polis
müdahalelerinin ancak otoriter rejimlerde yapılabileceğine dikkat çektiler. 687
 Freedom House’un Basın Özgürlüğü raporunu Cihan Haber Ajansı (CHA)’ya değerlendiren Freedom House
Başkanı David Kramer, Türkiye’de insanların gazeteci olarak hayatlarını devam ettirme becerilerini kaybettiklerini
söyledi.688
 Amerikan Wall Street Journal gazetesi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “taktiklerinin” başka ülkeler için
model oluşturmasından kaygı duyulduğunu, Türk hükümetinin “dünyanın en kararlı internet sansürcülerinden biri”
olduğunu yazdı.689
 Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, düşünce kuruluşu Freedom House’un Türkiye’yi basın özgürlüğü
konusunda “küme düşüren” raporuna rağmen Türkiye’de gazetecilerin tüm dünyadaki meslektaşlarından özgür
olduğunu savundu.690
4 Mayıs 2014
680
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26157777.asp
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26200988.asp
http://www.zaman.com.tr/dunya_abd-adalet-sistemine-siyasi-mudahaleden-endiseliyiz_2210878.html
683
http://www.zaman.com.tr/dunya_kuzey-kore-ile-anilmak-turkiyeye-zarar-verir_2211947.html
684
http://www.hrw.org/node/124927
685
http://www.hrw.org/tr/news/2014/04/29/tuerkiyede-yeni-istihbarat-teskilati-kanunu-hak-ihlallerine-kapi-aciyor
686
http://sozcu.com.tr/2014/dunya/turkiyede-artik-basin-ozgurlugu-yok-500172/
687
http://www.evrensel.net/haber/83468/boyle-saldirilar-ancak-otoriter-rejimlerde-olur.html#.U5_nbklrOP8
688
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/kramer-turkiyede-insanlar--haberi/1086486
689
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/67559/WSJ__Erdogan_en_kararli_sansurculerden_biri.html
690
http://yarinhaber.net/news/10691
681
682
- 75 -
 Yurt gazetesi, Türkiye’de basının özgür olmayan ülke kategorisine düşürülmesinin AKP - AK Parti’nin eseri
olduğunu ortaya koyarak, siyah birinci sayfayla okuyucularının karşısına çıktı. 691
10 Mayıs 2014
 Star gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Yusuf Ziya Cömert, Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin
Feyzioğlu’nun Danıştay konuşmasına ilişkin olarak Feyzioğlu’na, “Sen Gazeteci misin? Sana ne oluyor?” sözleriyle
yüklendi.692
11 Mayıs 2014
 Hükümet yanlısı Yenişafak gazetesinde iki yazar, Freedom House’un raporu konusunda görüşlerini açıkladı.
Mehmet Barlas, raporu dünyadaki çifte standardın bir yansıması olarak değerlendirdi. Türkiye’de başbakan atamanın,
ihaleden pay alma döneminin bittiğini; hapisteki gazeteci sayısının da raporda yazıldığı kadar çok olmadığını söyledi.
Etyen Mahçupyan da suç işleme açısından bakıldığında gazeteci ile doktor ya da mühendis arasında bir fark olmadığını,
‘Freedom House’un da Amerika’da bile saygınlığı olmayan bir kurum olduğunu öne sürdü. 693
14 Mayıs 2014
 Manisa’nın Soma ilçesinde meydana gelen maden kazasını protesto eden gruba müdahale sırasında çevik
kuvvet polislerinin gazetecilere muamelesi, Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti tarafından yayımlanan bir mesajla kınandı. 694
15 Mayıs 2014
 Gazetecilere Özgürlük Platformu, Soma’da hayatını kaybeden işçiler için yayımladığı taziye mesajında,
haber akışının yavaşlamasına tepki gösterdi.695
17 Mayıs 2014
 Türkiye Gazeteciler Sendikası, Soma’da gazetecileri de hedef alan polis şiddetine tepki gösterdi.696
19 Mayıs 2014
 Emekli Büyükelçi ve siyasetçi Onur Öymen, eskiden Türkiye’de sansür olduğunda medyanın buna tepki
gösterdiğini, şimdi ise baskı olduğunda patronların iktidara yaranmaya çalıştığını söyledi. 697
 Gazetecilere Özgürlük Platformu adına Basın Konseyi’nden yapılan açıklamada, “Başbakan Tayyip
Erdoğan’ın televizyon ekranlarından, medya patronlarına yazarlarını kovması için çağrı yapması, basın özgürlüğüne
müdahalenin ötesinde, basın özgürlüğünü yok saymaktır” denildi.698
25 Mayıs 2014
 Savcı Mehmet Aydın’ın, Taraf gazetesi yazarı Mehmet Baransu ile Taraf’ın eski Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Murat Şevki Çoban hakkında “2004 MGK kararları belgesi” haberi nedeniyle 52 yıl hapis cezası istemesi, meslek
örgütlerince “basın ve ifade özgürlüğüne darbe” olarak nitelendirildi.699
1 Haziran 2014
 Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, Gezi Olayları’nın birinci yıldönümünde Adana Atatürk
Parkı’nda yapılan eylemleri görüntülemeye çalışan gazetecilere polisin tazyikli su, biber gazı ve kalkanlarla saldırısının
kabul edilemeyeceğini açıkladı.700
2 Haziran 2014
 Türkiye Gazeteciler Federasyonu (TGF) Genel Başkanı ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti (İGC) Başkanı Atilla
Sertel, Gezi olaylarının yıldönümünde basın mensuplarının haber yapma haber yayma özgürlüğünün engellenmesini
kınadı.701
691
http://www.ajans34.com/guncel/yurt-tan-carpici-manset-h52615.html
http://www.aksam.com.tr/siyaset/yusuf-ziya-comert-sen-gazeteci-misin-sana-ne-oluyor/haber-306788
http://yenisafak.com.tr/roportaj-haber/ozgur-olmayan-basin-degil-medya-patronlari-31.05.2014-645375
694
http://ozgurkocaeli.com.tr/haber/gazeteciler-cemiyeti-gazetecilere-yapilan-saldiriyi-kinadi-161676.html
695
http://www.medyatava.com/haber/somadan-haber-akisi-yavasladi-gazeteciler-kinadi_107319
696
http://www.tgs.org.tr/somada-acilara-aci-eklemeyin-gazetecilere-dokunmayin/
697
http://bizimkocaeli.com.tr/Haber/105846/guncel/baski-goren-medya-iktidara-yaranmaya-calisiyor/
698
http://www.basinkonseyi.org.tr/basin-konseyi/gazetecilere-ozgurluk-platformu-olarak-basin-ozgurlugunde-sozun-bittigi-yerdeyiz
699
http://www.taraf.com.tr/haber-ifade-ozgurlugune-darbe-155335/
700
http://www.adanahabergazetesi.com.tr/demokrasiye-darbe-vuruluyor.html
701
http://www.sanalbasin.com/izmir-gazeteleri/manset/gazete-dokuz-eylul-basina-mudahale-naklen-yayinlandi-25180-5185296.html
692
693
- 76 -
 Gezi Parkı eylemlerinin yıldönümünde Türkiye genelinde birçok ilde meydana gelen olaylar Avrupa’nın
tepkisini çekti. Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Nils Muiznieks, “Emniyet güçlerinin görevi kötüye kullanması,
hukukun egemenliğine doğrudan tehdit oluşturmuştur ve tolere edilemez” açıklaması yaptı.702
 Adana’da DİSK, KESK, TMMOB ve Adana Tabip Odası üyeleri, Gezi Parkı eylemlerinin yıldönümünde
yapılan gösterilere yönelik polisin sert müdahalesine tepki gösterdi. 703
 Adana’da, Gezi Parkı olaylarının yıldönümü nedeniyle, Atatürk Parkı’nda yapılan basın açıklamasının
ardından dağılan kitleye polisin sert tepkisi nedeniyle avukatlar suç duyurusunda bulundu. 704
4 Haziran 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, toplumsal olaylarda gazetecilere yönelik sistematik
polis şiddetini kınadı. Olcayto, “Türkiye’nin demokrasi itibarı her geçen gün biraz daha düşüyor. Halkın haber alma
özgürlüğü üzerindeki bu utanç verici durum bir an önce ortadan kaldırılmalıdır.” dedi.705
 Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın CNN International muhabirini “ajan” diye suçlamasına ABD Dışişleri
Bakanlığı’nın yanı sıra ünlü sivil toplum kuruluşlarından olan Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) de tepki gösterdi. 706
 ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı, Başbakan Erdoğan’ın, CNN muhabiri Watson’ın ajan olduğu
yönündeki sözlerini, ‘gülünç ve saçma’ olarak değerlendirdi.707
 Gazetecileri Koruma Komitesi (Commitee to Protect Journalists) Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı ve tüm
yetkilileri, medya düşmanlarını cesaretlendiren ve basın özgürlüğünü konusunda tüyler ürperten sorumsuz ifadelerden
kaçınmaya davet etti. Komite’nin Avrupa ve Orta Asya Koordinatörü Nina Ognuanova, Başbakan’ın gazetecilere dönük
ifadelerinin endişe verici olduğunu bildirdi.708
5 Haziran 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Başkanı Turgay Olcayto, toplumsal olaylarda gazetecilere yönelik
sistematik polis şiddetini kınadı.709
 Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, Gezi olaylarının yıldönümünde gazetecilere uygulanan
şiddeti kınadı. Saldırılara Erdoğan’ın söylemlerinin neden olduğunu vurgulayan örgüt, Başbakan’ı kışkırtıcı
söylemlerden vazgeçmeye çağırdı.710
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, Gezi olaylarından bu yana yapılan eylemlerde
gazetecilere yönelik sistematik polis şiddetinin arttığını söyledi. 711
 Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Malatya İl Başkanı, yardımcılarıyla birlikte Malatya Gazeteciler
Cemiyeti’ne yaptığı ziyaret sırasında, “Özellikle Anadolu’da, Doğu’da görev yapan arkadaşlarımızın çok ciddi
baskılara maruz kaldıklarının bilinci içerisindeyiz” dedi.712
6 Haziran 2014
 Adana Barosu Başkanı Av. Mengücek Gazi Çıtırık Baro Tesisleri’nde düzenlenen kahvaltılı toplantıda
gazetecilerle bir araya geldi ve 12 yıldır iktidarda olan AK Parti döneminde temel hak ve özgürlüklerin gerilediğini
söyledi.713
12 Haziran 2014
 Gazeteciler Cemiyeti’nin AB Sivil Düşün kapsamında yürüttüğü “Özgürlük için Basın” projesinin ilk raporu
yayımlandı. “Hükümetin kararlarına katılmamak, bunları çeşitli biçimlerde ifade etmek de demokratik bir haktır”
denilen raporda, siyasal iktidarların şeffaf ve hesap verilebilir yönetim sorumluluklarına ve her türlü eleştiriye açık
olmalarının gerektiğine dikkat çekildi.714
17 Haziran 2014
702
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26530976.asp
http://www.sondakika.com/haber/haber-gezi-eylemlerinde-polis-mudahalesine-tepki-6109859/
http://www.baroturk.com/avukatlar-polisler-hakkinda-suc-duyurusunda-bulundu-2046h.htm
705
http://www.cihan.com.tr/news/TGC-Gazetecilere-yonelik-sistematik-polis-siddetini-kiniyoruz_8611-CHMTQ0ODYxMS8x
706
http://www.cihan.com.tr/news/Erdogan-in-CNN-muhabiri-icin-soyledigi-sozlere-ABD-nin-tepkisi-Sacma_7427-CHMTQ0NzQyNy80
707
http://pop10haber.com/haber/dunya/marie_harf_erdogan_in_sozleri_gulunc_ve_sacma__21459.aspx
708
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26545046.asp
709
http://www.zaman.com.tr/gundem_tgcden-gazetecilere-polis-siddetine-kinama_2222418.html
710
http://birgun.net/haber/kiskirtici-usluptan-vazgec-15299.html
711
http://www.evrensel.net/haber/85719/siddet-uygulayan-polis-arastirilsin.html#.U7fPx_l_vUU
712
http://www.malatyasonsoz.com.tr/malatya/doguda-gazeteciler-baskiya-ugruyor-h31445.html
713
http://www.adanahabergazetesi.com.tr/ak-parti-iktidarinda-ozgurlukler-geriledi.html
714
http://www.stgm.org.tr/tr/icerik/detay/ozgurluk-icin-basin-projesi-ifade-ve-basin-ozgurlugu-ihlalleri-raporunu-yayinlandi
703
704
- 77 -
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu bir açıklama yaparak, Musul olaylarına ilişkin getirilen yayın
yasağını kamuoyunun bilgilenme hakkına konulan yeni bir sansür biçimi olarak değerlendirdi. 715
18 Haziran 2014
 AİHM, Evrensel gazetesinin açtığı davada, “Türkiye’nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin adil
yargılanma hakkıyla ilgili 6. ve ifade özgürlüğü ile ilgili 10. maddesini ihlal ettiğine” hükmetti.716
 Çukurova Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’na yapılan IŞİD baskınında rehin
alınan Türk vatandaşlarıyla ilgili haberlere yayın yasağı getirilmesini kınadı ve haber alma özgürlüğü açısından böyle
bir uygulamanın kabul edilemez olduğunu açıkladı. 717
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, günlük gazetesi Bizim Gazete adına IŞİD terör örgütünün baskınlarına
getirilen yayın yasağına itiraz etti. Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 16 Haziran tarihli yayın yasağı kararına karşı
açılan davanın dilekçesinde, kararın bu haliyle basın özgürlüğüne müdahale ve sansür niteliği taşıdığına dikkat
çekildi.718
 MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, IŞİD baskınıyla alakalı yayın yasağına ilişkin yaptığı
açıklamada, “Başbakan Erdoğan, Musul’da olup bitenlerle ilgili haber yasağı konulacağının işaretlerini vermiş ardından
da mahkeme ve RTÜK kararları birbirini takip etmiştir” iddiasında bulundu.719
19 Haziran 2014
 Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü, IŞİD örgütünün Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu
personelini kaçırmasıyla ilgili olarak Türkiye’deki haberlere getirilen yayın yasağını kınadı.720
 Zaman gazetesinin düzenlediği “+1T Tasarım Günleri”ne konuk olan gazeteci Cüneyt Özdemir, teknolojinin
hiçbir zaman gazeteciliği öldüremeyeceğini, ama gazeteciliğin önündeki asıl problemin, basın özgürlüğünün
kısıtlanması olduğunu söyledi.721
23 Haziran 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, Fırat Üniversitesi’nde 2014 Bahar Şenlikleri’ni izleyen 10
gazetecinin çalışmasını engellemek isteyen özel güvenlikçilerin saldırısını kınayan bir açıklama yaptı. 722
 Cezaevinde bulunan gazetecilere yönelik açıklama yapan Özgür Gazeteciler Cemiyeti (ÖGC), 24 Haziran
günü Siirt Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek olan DİHA Muhabiri Abdullah Çetin’in “gazetecilik faaliyetlerinden
dolayı 2,5 yıldır tutuklu” olduğunu belirtti ve Çetin’in duruşması için duyarlılık çağrısı yaptı.723
24 Haziran 2014
 Hürriyet gazetesi yazarı Sedat Ergin, “Musul haberlerine sansür kabul edilemez” başlıklı yazısında, basın
özgürlüğüne mahkemeler üzerinden getirilmekte olan sınırlamaların vahim ölçülerde yaygınlaşarak sistematik bir
karakter kazanmakta olduğunu belirtti. 724
 İstanbul Yerel Gazeteciler Derneği Yönetimi, Silivri’deki yerel basın mensuplarına yapılan saldırıyı
kınadı.725
26 Haziran 2014
 CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğuna yapılan baskınla
ilgili yayın yasağı kararının kaldırılması için Ankara 9. Ağır ceza Mahkemesine başvurdu.726
 HDP, Grup Başkanvekili Pervin Buldan, Kürt basın emekçilerinin öldürülmesinin araştırılması için Meclis
Başkanlığı’na Meclis Araştırma Önergesi verdi. Buldan önergenin gerekçesinde, Kürt basın tarihine hatırlatmada
bulunarak, Kürtçe gazetelerin sürekli baskılara maruz kaldığını kaydetti. 727
715
http://www.gazeteciler.com/gundem/tgcden-isid-yasagina-kinama-77822h.html
http://www.milliyet.com.tr/aihm-den-ifade-ozgurlugu-cezasi-gundem-1898784/
http://www.gunaydingazetesi.com.tr/guncel/haber-alma-ozgurlugu-kisitlanamaz-h27506.html
718
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/84377/TGC_ISiD_baskinlarina_getirilen_yayin_yasagina_dava_acti.html
719
http://www.ortadogugazetesi.net/haber.php?id=35972
720
http://www.asalmedya.com/rsfden-yayin-yasagina-kinama-1903h.htm
721
http://www.zaman.com.tr/gundem_gazeteciligin-onundeki-asil-problem-basin-ozgurlugunun-kisitlanmasi_2225373.html
722
http://www.dha.com.tr/tgcden-gazetecilere-saldiriya-kinama_702937.html
723
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/407659?from=3392673384
724
http://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/sedat-ergin_308/musul-haberlerine-sansur-kabul-edilemez_26669920
725
http://www.silivriliyiz.com/silivri_detay.asp?silivriID=10624#.U7kyJPl_vUU
726
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/350184--chp-quot-yayin-yasagi-quot-icin-mahkemeye-basvurdu
727
http://www.ozgur-gundem.com/?haberID=111644&haberBaslik=Gazeteci%20cinayetleri%20ara%C5%9Ft%C4%B1r%C4%B1ls%C4%B1n&action=haber_detay&module=nuce
716
717
- 78 -
 Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti, Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç başkanlığında Diyarbakır’da bir
araya geldi. Gazetecilerin karşılaştıkları baskılar ve zorluklarla ilgili konuşan Türenç: “Siyasi anlayış özgür gazeteciliği
yok ediyor, ama basın özgürlüğünü kimse engelleyemez” dedi.728
28 Haziran 2014
 Maliye Bakanlığının Taraf gazetesine başlattığı vergi incelemelerine Brüksel’den tepki geldi. AB Komiseri
Füle, “bu ayrımcı uygulamanın, basın özgürlüğüne soğuk duş etkisi yaptığını” söyledi.729
30 Haziran 2014
 Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın (ÖiB) projesi Nisan ayı raporu yayımlandı. Nisan ayının ifade ve
basın özgürlüğünün kullanımı açısından umut verici gelişmelere tanıklık etmediği vurgulanan raporda, “Hükümete karşı
eleştirel tutum sergileyen medya ve kamuoyuna karşı devletin organları (yargı, polis), kaba ve hoyrat tepkilerini
sürdürdü.” denildi. Raporda sosyal medyaya erişim engellemelerinin vatandaşların ifade ve bilgi edinme hakkının
sansürü olarak nitelendi ve bu sansürün ancak uluslararası baskı ve Anayasa Mahkemesi gibi yüksek yargının
özgürlüklerden yana tavır almasıyla mümkün olabildiği kaydedildi.730
4 Temmuz 2014
 Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’nun basılması, Türk diplomatların
kaçırılması haberlerine getirilen yasağın kaldırılması için, Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu.731
 Eğitim-Sen Üniversite Temsilciliği, Gezi Parkı eylemleri sırasında yaralandıktan sonra hayatını kaybeden
Berkin Elvan için katıldıkları gösterilerden ötürü okuldan uzaklaştırma cezası alan Kocaeli Üniversitesi öğrencilerine
sahip çıkarak üniversite yönetimine tepki gösterdi.732
11 Temmuz 2014
 Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, 30 Mart yerel seçimleri sonrasında ortaya çıkan “seçim hilesi,
usulsüzlük, basına uygulanan baskı” gibi iddia ve nedenlerden dolayı cumhurbaşkanı seçimi öncesi Türkiye’ye
gözlemci göndereceğini açıkladı.733
15 Temmuz 2014
 Trabzonspor’da yeni teknik direktörün imza törenine Günebakış ve Kuzey Ekspres temsilcilerinin
alınmamasına Trabzon Gazeteciler Cemiyeti, “Meslektaşlarımıza karşı girişilen bu olumsuz tutum ve bu tür
uygulamalardan kimsenin bir yararı olmadığı aşikârdır” şeklinde tepki gösterdi.734
16 Temmuz 2014
 Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), Today’s Zaman gazetesi genel yayın yönetmeni
Bülent Keneş hakkında “Başbakan’a hakaret iddiasıyla” açılan davaya ilişkin olarak, “Maalesef son dönemde baskılar
giderek artıyor; bu gidişat, Türk basınının özgürlüğü için endişe verici” açıklaması yaptı.735
21 Temmuz 2014
 Basın Konseyi, Basın İlan Kurumu’nun resmi ilan kesme cezasının başta Taraf gazetesi olmak üzere muhalif
gazeteleri susturmak için bir silah olarak kullanıldığını, basın ve ifade özgürlüğünü hedef alan bir müdahale ve bir
sansür olduğunu açıkladı.736
22 Temmuz 2014
 Sansürün kaldırılışının 106’ncı yıldönümü dolayısıyla açıklama yapan Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi
Bilgin, “basın bayramı olarak kutlanması gereken gün sansürle uğraşmakla geçmektedir” dedi.737
728
http://www.ilkhaber-gazetesi.com/haber/14121/turenc-basin-ozgurlugunu-kimse-engelleyemez.html
http://www.taraf.com.tr/haber-brukselden-taraf-tepkisi-157870/
http://cihan.com.tr/news/Gazeteciler-Cemiyeti-OiB-raporu-Hosgorusuzluk-ozgurlukleri-tehdit-ediyor_1082-CHMTQ5MTA4Mi8x
731
http://www.taraf.com.tr/haber-musul-haberlerine-yasagin-kalmasi-icin-aymye-basvurdu-158418/
732
http://www.cagdaskocaeli.com.tr/haber/ifade-ozgurlugune-verilmis-cezalara-protesto-h44106.html
733
http://www.aydinlikgazete.com/guendem/45787-secime-avrupadan-gozlemci-geliyor.html
734
http://www.iha.com.tr/trabzon-haberleri/trabzon-gazeteciler-cemiyetinden-trabzonspora-tepki-trabzon-816195/
735
http://www.cihan.com.tr/news/Sinir-Tanimayan-Gazeteciler-den-Bulent-Kenes-tepkisi_6227-CHMTUwNjIyNy80
736
http://www.aktifmedya.com/guncel/basin-konseyi-basin-ilan-kurumunun-duyuru-kesme-cezasi-aleni-bir-sansurdur-h123731.html
737
http://www.haberx.com/gazeteciler_cemiyeti_basin_bayrami_olarak_kutlanmasi_gerek_gun_sansurle_ugrasmakla_gecmektedir%2817,n,11636381,915%29.aspx
729
730
- 79 -
 Büyük rüşvet ve yolsuzluk operasyonlarını yürüten dönemin İstanbul Cumhuriyet Başsavcı Vekili Zekeriya
Öz, yolsuzluk operasyonlarında görev alan polislerin gözaltına alınmasına Twitter’dan, “Evindeki paraları
sıfırlayamayanlar devletin ve milletin itibarını sıfırladılar. Şimdi masumlara iftira atıp onları da sıfırlamaya çalışıyorlar”
diye tepki gösterdi.738
24 Temmuz 2014
 Basından sansürün kaldırılmasının yıldönümü dolayısıyla Anadolu Spor Gazetecileri Derneği Genel Merkez
Yönetimi adına açıklama yapan Genel Başkan İbrahim Erdoğan, “Ülkemizde sadece özgür basın tartışmaları
yaşanmıyor. Aynı zamanda gazetecilerin statlardaki akreditasyon konusunu ilgilendiren ve uygulanmayan yargı
kararlarıyla garip bir hukuksuzluk da yaşanıyor” dedi.739
 Adana Baro Başkanı Mengücek Gazi Çıtırık, basında sansürün kaldırılışının 106. yıldönümü dolayısıyla
yaptığı açıklamada, “Türkiye’de düşünce ve ifade özgürlüğünün üçüncü dünya ülkeleri seviyesinde olduğunu ve
vatandaşın haber alma ve bilgi edinme hakkının siyasi iktidarca engellendiğini” belirtti.740
27 Temmuz 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Hürriyet gazetesi muhabiri Toygun Atilla’nın 2009-2010’da e-posta trafiğinin
izlenmesini ve 2011’de üç ay süreyle telefonlarının dinlenmesini kınadı.741
29 Temmuz 2014
 Şırnak’ın Cizre ilçesinde gazeteci Abit Dündar’ın darp edilerek kaçırılmaya teşebbüs edilmesini, Şırnak
Gazeteciler Cemiyeti yaptığı açıklamayla eleştirdi.742
30 Temmuz 2014
 Gallup Dünya Anketi’nin (Gallup World Poll) Türkiye değerlendirmesinde basın özgürlüğünün gerilediğine
ve uluslararası kuruluşların Türkiye’nin bu konudaki notunu düşürdüğüne dikkat çekildi. 743
31 Temmuz 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, Anadolu Ajansı ve Sabah gazetesi muhabirlerinin Hatay’da
saldırıya uğramasını kınadı.744
1 Ağustos 2014
 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) 10 Ağustos’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimine
ilişkin raporunda Türkiye’ye basın özgürlüğünden şeffaflığa bir dizi eleştiri yöneltildi. Raporda basın özgürlüğü
konusunda şu görüşlere yer verildi: “AGİT heyetiyle görüşen ilgililer, medya sahiplerinin ve siyasi aktörlerin yayıncılık
özgürlüğüne doğrudan müdahale edilmesinin bağımsızlıktan ve araştırmacılıktan uzak bir gazetecilik ile
sonuçlanacağına ve iktidar partisine ve Başbakana karşı eleştiriler getirilmesini sınırlayacağına dair kaygılarını dile
getirmişlerdir.”745
4 Ağustos 2014
 Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu üyeleri, “Kadınlar herkesin içinde kahkaha atmayacak” sözleri
üzerine Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç hakkında suç duyurusunda bulundu. Adalet Sarayı önünde, “Kahkaha atan
kadınları hedef gösterdiği için Arınç hakkında suç duyurusunda bulunuyoruz” yazılı pankart açan Kadın Cinayetlerini
Durduracağız Platformu üyelerine CHP İstanbul Milletvekilleri Melda Onur ve Mahmut Tanal ile CHP Ankara
Milletvekili Aylin Nazlıaka da destek verdi. 746
5 Ağustos 2014
738
http://www.ensonhaber.com/zekeriya-ozden-polise-operasyon-tweeti-2014-07-22.html
http://karabukgundem.com/asgd-genel-baskani-bayramin-adi-hukuksuzluk-dedi.html
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/vatandasin-haber-alma-ve-bilgi--haberi/1201607
741
http://www.radikal.com.tr/turkiye/tgc_hurriyet_muhabiri_tolga_atillanin_dinlenmesini_kinadi-1204123
742
http://www.milliyet.com.tr/sirnak-ta-gazetecinin-darp-edilme-ve-sirnak-yerelhaber-316067/
743
http://www.yazete.com/dunya/turkiyede-basin-ozgurlugu-vurgusu-789398.html
744
http://www.haberler.com/tgc-aa-ve-sabah-gazetesi-muhabirlerine-saldiriyi-6325902-haberi/
745
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/08/140801_agit_secim.shtml
746
http://www.posta.com.tr/siyaset/HaberDetay/Kadinlardan-Bulent-Arinc-a-suc-duyurusu-.htm?ArticleID=238833
739
740
- 80 -
 İstanbul Gazi Mahallesi’nde bir araya gelen, Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı Necdet
Saraç, Alevi Bektaşi Federasyonu İnançtan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Baki Düzgün, Gazi Cemevi Başkanı
Veli Gülsoy ve çok sayıda Alevi kuruluşu temsilcisi Cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Kemal
Kılıçdaroğlu Alevi, Selahattin Demirtaş, Zaza, Ekmeleddin İhsanoğlu yerli değil” sözlerini eleştirdi ve “Başbakan
hedef gösteriyor” dedi.747
6 Ağustos 2014
 Uluslararası Soykırım Anma İttifakı (The International Holocaust Remembrance Alliance-IHRA) Türkiye
delegasyonu üyesi Umut Uzer Türk basını hakkında “Bizim basında şöyle bir sorun var: Sanki İsrail Gazze’yi durup
dururken bombalıyor, saldırıyor. Öyle bir şey yok tabii. Öncesi hiç düşünülmüyor, basında hiç yer almıyor Gazze’den
füzelerin atıldığı. 2012’de gittiğimde de kaldığımız otelin yakınına düşmüştü füze. Bunlardan haberdar olunmuyor,
sadece İsrail’in düzenlediği operasyon yazılıyor” dedi.748
7 Ağustos 2014
 İstanbul’da yaşayan Ermeniler, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Bana Gürcü dediler, hatta çok daha
çirkin şeyler söyleyenler oldu. Affedersin Ermeni dediler” şeklindeki söylemini Hrant Dink’in öldürüldüğü Agos
gazetesinin önünde protesto etti. Eyleme katılanlar, Başbakan’ın milliyetçi oyları çekmek için böyle bir söylemde
bulunduğunu öne sürdüler. 749
 ABD merkezli Washington Post gazetesi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın bir haber kanalında, “Benim
için Gürcü diyen oldu, affedersin çok daha çirkin şekilde Ermeni diyen oldu” şeklindeki ifadelerini Ermenilere yönelik
bir hakaret olarak değerlendirdi. 750
 Londra merkezli Economist dergisi muhabiri ve Taraf gazetesi yazarı Amberin Zaman’ı Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan’ın miting meydanında hedef göstermesi ve vatandaşlara yuhalatması üzerine “Demokrasilerde
gazetecilerin tehdit edilmesinin yeri yoktur. Erdoğan’ın yönetiminde bağımsız gazetecilerin çalışması artarak
zorlaşmaktadır” ifadelerinin yer aldığı bir açıklama yaptı. 751
8 Ağustos 2014
 Agos bu haftaki manşetinde cumhurbaşkanı adayı Başbakan Tayyip Erdoğan’ın “Benim için Gürcü diyen
oldu, afedersin çok daha çirkin şekilde Ermeni diyen oldu” sözlerine cevap verdi. Gazete Kuran-ı Kerim’in Hucurat
suresini işaret ederek, “[Kuran] ‘Ey insanlar! Biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık; sonra da, birbirinizi tanıyasınız
diye milletlere ve kabilelere ayırdık’ der. Acaba Başbakan, sözlerinin hangi değerleri çiğnediğinin farkında mı? Ne
diyelim: Allah taksiratını affetsin” ifadelerini kullandı.752
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Basın Konseyi, davet edilmelerine rağmen Cihan Haber Ajansı (Cihan)
ekibinin İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın katıldığı programa alınmamasına tepki gösterdi. Uygulamayı kınayan Basın
Konseyi Başkanı Pınar Türenç, “Karşı görülen haber ajansı muhabirlerini hükümet toplantılarına almama alışkanlığı,
basın özgürlüğünün yok edilmesidir” dedi.753
9 Ağustos 2014
 Gazeteci-yazar ve CHP Milletvekili Mustafa Balbay, Türkiye’de medyanın dördüncü güç olma özelliğini
kaybettiğini ifade ederek,” Artık günümüzde bütün gücü kendinde toplayan güçlülerin medya gücü var. Medya gücüyle
insanları istedikleri gibi şekillendiriyorlar. Onun için doğru bilgiye ulaşmak için çok okumak lazım.” dedi.754
11 Ağustos 2014
 Taraf yazarı Mehmet Baransu’nun gözaltına alınıp polis tarafından tartaklanması Huffington Post haber
portalında haber oldu. Huffington Post, Associated Press çıkışli haberinde İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Hadi
Salihoğlu’nun, Taraf yazarı Baransu’nun gözaltına alınmasının gerekçesi olarak “terörle mücadelede çalışan
güvenlikçileri hedef gösterdiği için” diye bir açıklama yaptığını yazdı. 755
747
http://www.taraf.com.tr/haber-aleviler-basbakan-hedef-gosteriyor-160882/
http://www.salom.com.tr/haber-91987-quotbasin_olaylari_eksik_aktariyorquot.html?rev=4
http://www.taraf.com.tr/haber-nefretin-basi-erdogan-161035/
750
http://www.zaman.com.tr/dunya_washington-post-turk-basbakan-ermenilerin-asagilik-oldugunu-dusunuyor_2236286.html
751
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/turkey/11022632/Turkish-PM-tells-female-reporter-to-know-your-place.html
752
http://www.taraf.com.tr/haber-agos-gazetesi-allah-taksiratini-affetsin-161083/
753
http://www.haber3.com/tgc-ve-basin-konseyinden-cihana-akrediteye-kinama-2830886h.htm#ixzz3BagnELvM
754
http://www.cihan.com.tr/news/Balbay-Turkiye-de-medya-dorduncu-guc-olma-ozelligini-kaybetti_7200-CHMTUxNzIwMC8x
755
http://www.taraf.com.tr/haber-baransuya-gozalti-abd-basininda-161346/
748
749
- 81 -
 Kadın yazarlar, Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ın gazeteci Amberin Zaman’a yönelik
“edepsiz kadın” sözleri üzerine, Erdoğan’a özür dileyin çağrısı yaptı. Eşitlik İzleme Kadın Grubu (EŞİTİZ) tarafından
yapılan açıklamada ise “Siyasi iktidar, kendisi gibi düşünmeyen, yaşamayan herkese yaptığı bu saldırılar, hakaret ve
tehditler ile kışkırttığı kitleler ya da kişiler tarafından işlenen ve işlenecek tüm suçlardan birebir sorumludur” uyarısı
yaptı.756
 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) uluslararası gözlemciler heyeti, cumhurbaşkanlığı seçim
süreci izlenimlerini bir basın toplantısıyla açıkladı. Gözlemciler, üç adayın da toplanma ve ifade özgürlüğüne uygun
olarak propaganda yapabildiklerini, ancak, “Başbakanın resmi pozisyonunun ve medyanın eşitsiz kullanımının, bir
adaya diğer adaylar üzerinde büyük avantaj sağladığını” ifade ettiler. Açıklanan ön raporda, televizyon kanallarında
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın kampanyasına çok geniş yer verildiği, diğer adaylara sadece sınırlı sayıda yer
ayrıldığı eleştirilerine yer verildi.757
12 Ağustos 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, IŞİD saldırısı sonucu Mahmur’da öldürülen Fırat Haber Ajansı Muhabiri
Deniz Fırat ile Şemdinli’deki çatışmada yaralanan İhlas Haber Ajansı muhabiri Ayhan Dinç için bir açıklama yayınladı.
Açıklamada, “Gazetecilere yönelik saldırıları kınıyor, savaşan ve çatışan taraflara halkın haber alma ve gerçekleri
öğrenme hakkı için görevlerini yapan gazetecilerin can güvenliğini korumaları gerektiğini bir kez daha hatırlatıyoruz”
denildi.758
22 Ağustos 2014
 Gazeteci Amberin Zaman, Tayyip Erdoğan’ın kendisini hedef göstermesi üzerine “linç kampanyalarının”
kadın gazetecileri hedef aldığını vurgulayan “Vurun Kahpeye” başlıklı bir köşe yazısı kaleme aldı.759
25 Ağustos 2014
 45 aydın ve sanatçı, Erdoğan’ın hakaret ettiği The Economist dergisi muhabiri ve Taraf gazetesi yazarı
Amberin Zaman ile Twitter üzerinde saldırı ve hakarete uğrayan gazeteci Ceyda Karan’a destek için bir bildiri
yayınladı. Bildiride, “Bu saldırılara sessiz kalmak haysiyet sahibi insana yakışmaz” denildi.760
27 Ağustos 2014
 ABD’nin sivil toplum kuruluşu Freedom House, Türkiye de demokrasi krizi yaşandığını ileri sürdü.
“Demokrasi Krizi: Türkiye’de yolsuzluk, medya ve güç” başlıklı raporunda Gezi Parkı olaylarından sonra çok sayıda
gazetecinin işsiz kaldığı vurgulandı. Freedom House Başkanı David Kramer, “Hükümet, medyaya daha saldırgan hale
geldikçe sosyal kutuplaşma artıyor. Başkan Obama, Başbakan Erdoğan’la geliştirdiği ilişkiler nedeniyle yaşananlara
ilişkin açıklama yapmalı” dedi.761
 AKP’nin Cemaate yakın gazeteler ve muhalif basın için aldığı kongre yasağına bir tepki de Fox Tv’den
Gazeteci Fatih Portakal’dan geldi. Portakal, AKP’nin kararını bir dönem Genelkurmay’ın bazı medya kuruluşları için
uyguladığı yasağa benzetti.762
 Türk Eğitim-Sen, Eğitim-İş, Eğitim-Sen ve Aktif Eğitim-Sen Bandırma temsilcilikleri, Bandırma’daki
okulların yeni müdürlerinin siyasi olarak belirlendiğini öne sürerek, Bandırma İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün önünde
basın açıklaması yaptı.763
29 Ağustos 2014
 Parlamento Muhabirleri Derneği, TBMM Genel Kurulunda, cumhurbaşkanlığı yemin töreni sırasında basın
locasında yaşananlara dikkat çekerek, CHP Grup Başkan Vekili Engin Altay’ın, TBMM Başkanı Çiçek’e kitapçık
fırlatması sırasında gazeteci sıfatıyla oturan kişilerin, milletvekili sıralarındaki siyasilerle birlikte “yuh” çekmesini
kınadı.764
30 Ağustos 2014
756
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/104681/Kadin_yazarlardan__Ozur_dile__cagrisi_.html
http://www.ntvmsnbc.com/id/25530947/
http://www.dha.com.tr/tgc-gazetecilere-saldirilari-kinadi_735878.html
759 http://www.taraf.com.tr/yazilar/amberin-zaman/vurun-kahpeye/30623/
760
http://www.taraf.com.tr/haber-haysiyeti-olan-sessiz-kalamaz-162295/
761
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/25727349.asp
762
http://www.gercekgundem.com/medya/66343/portakaldan-akreditasyona-tepki
763
http://www.bandirmahaber.net/sendikalar-bandirmadan-haykirdi-milli-egitimde-kadrolasma-operasyonu-yapiliyor/
764
http://www.evrensel.net/haber/90850/gazetecilik-etigini-unutanlara-tepki.html
757
758
- 82 -
 Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu da Adalet ve Kalkınma Partisi’nin 1. Olağanüstü Kongresi
ile Cumhurbaşkanlığı devir-teslim törenini izlemek isteyen birçok medya kuruluşuna uygulanan akreditasyon engeline
tepki gösterdi.765
2 Eylül 2014
 İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch) Türkiye’nin çevrimiçi (online) ifade özgürlüğüne
yönelik hazırladığı raporda, “Son aylarda hükümet çevirimiçi içeriği sansürleme ve internet faaliyetlerini takip etme
yetkilerini genişletti; bu yetkilerin kullanımını denetleyen bağımsız bir mekanizma ise yok” ifadelerine yer verdi.766
4 Eylül 2014
 İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde düzenlenen “İnternet çağında medya özgürlüğü” panelinde internet
sansürünün Türkiye için “hayra alamet” olmadığına vurgu yapıldı ve panele katılan Avrupa Komisyonu Başkan
Yardımcısı ve Dijital Gündem’den sorumlu Komisyon Üyesi Nelie Kroes “Hükümetler dalgalara karşı yüzmeyi
bırakmalı. İfade özgürlüğü Avrupa Birliği üyeliğinin de ötesinde farklı görüşlere kulak verilmesi bakımından bir kültür
meselesidir” dedi.767
8 Eylül 2014
 İnsan Hakları Derneği Van Şubesi, polisin Van’dan Ankara’ya yürüyen İŞKUR işçilerine müdahale ettiği
esnada haber takibi yapan basın mensuplarına sözlü ve fiziki müdahalede bulunmasını kınadı.768
10 Eylül 2014
 ABD’nin Wall Street Journal gazetesi, Türkiye’de “Torba Kanun” da yapılan bir değişiklikle internet
üzerinde “kontrolün sıkılaştırıldığı” yönündeki iddialar ile ilgili olarak “Hükümet, içeriği daha hızlı engellemek için
internet sansürünü artırıyor” dedi.769
11 Eylül 2014
 Torba Kanun ile Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı Başkanı’na internete erişimin engellenmesi
konusunda yeni yetkiler verilmesine, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Sözcüsü Marie Harf, “Türk yetkililerle
endişelerimizi düzenli olarak paylaşmaya devam edeceğiz” diyerek tepki gösterdi.770
12 Eylül 2014
 Çukurova Gazeteciler Cemiyeti (ÇGC), Adana’da faaliyet gösteren Egemen gazetesi imtiyaz sahibi Hakan
Denizli’ye yapılan saldırıyı kınadı. ÇGC’nin açıklamasında, vatandaşın Anayasa’dan kaynaklanan ‘haber alma hakkı’
çerçevesinde görev yapan basın mensuplarının bu amaçla çaba gösterirken saldırıya uğramaları kabul edilemez
denilerek bu yönde oluşturulmaya çalışılan algının mutlaka önüne geçilmesi gerektiği belirtildi. 771
13 Eylül 2014
 Başbakan Yardımcısı Akdoğan, medya sektörü temsilcileri ile Başbakanlık Merkez Bina’da ilk kez bir araya
geldi. Akdoğan toplantı açılışında şunları söyledi; “Basın ve medya alanında kamu, özel sektör ve sivil toplum üçlü bir
sac ayağı oluşturur. Medyanın varlığı demokrasinin garantisidir, özgür, hür ve bağımsız çalışan medya her türlü
vesayete karşı sivil siyasetin yoldaşıdır. Vesayetçi odaklarla mücadelede demokrasi ve hukuk adına her türlü desteği
vereceğinize yürekten inanıyorum.”772
15 Eylül 2014
 Medya ve insan hakları örgütlerinden oluşan bir grup İstanbul’da yaptıkları ortak basın açıklamasında,
Türkiye’nin bir süredir internet sansürüne ilişkin hukuk kurallarından uzaklaştığını ve AB üyelik görüşmeleri süresince
sağlam temellere dayalı demokratik standartlar belirlemediği uyarısında bulundu. Sınır Tanımayan Gazeteciler, Türkiye
765
http://www.adanahaber1.com/m/?id=2389
http://t24.com.tr/haber/insan-haklari-izleme-orgutu-mit-kisisel-verilere-yargi-denetimi-olmaksizin-ulasabiliyor,269559
http://www.birgun.net/news/view/internet-sansuru-hayra-alamet-degil/4929
768
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/418760?from=3392673384
769
http://www.gercekgundem.com/dunya/69517/akpden-hizli-sansur-donemi
770
http://www.taraf.com.tr/haber-internete-sansurun-son-halkasi-o-hakimler-163512/
771
http://www.cihan.com.tr/news/CGC-Medyanin-sesi-kaba-kuvvetle-susturulamaz_3753-CHMTUzMzc1My8yMDA4
772
http://www.milliyet.com.tr/basbakan-yardimcisi-akdogan-medya-sektoru-ankara-yerelhaber-377659/
766
767
- 83 -
Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Alternatif Bilişim Derneği, Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü
temsilcileri, basın ve ifade özgürlüğünün desteklenmesi ve sansürün kaldırılmasına yönelik çabalar kapsamında
gazetecilerin bir araya gelmelerinin önemine vurgu yaptı. 773
16 Eylül 2014
 İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 10 Eylül’de Meclis tarafından kabul edilen Torba Yasa içerisinde yer
alan internet ile ilgili yeni düzenlemelerin “Türkiye’deki internet sansürünü derinleştirdiğini” söyledi. Örgüt internet
sitesinden bugün yaptığı açıklamada, yeni yasa ile “üstverilerin TİB tarafından muhafaza edilmesi çok derin bir endişe
kaynağı, çünkü bu sayede söz konusu kurum insanların internet kullanımını doğrudan gözleme ve izleme olanağını
buluyor” denildi.774
19 Eylül 2014
 ABD çıkışlı The New York Times gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Dean Bauet, Cumhurbaşkanı Recep
Tayyip Erdoğan’ın kendilerine yönelik eleştirilerine karşı gazete adına yaptığı açıklamada, “Türk yetkililerin Türkiye’de
yaşayan muhabirlerine yönelik tehditlerinin kabul edilemez olduğunu” vurguladı.775
20 Eylül 2014
 The New York Times gazetesi, geçtiğimiz günlerde yayınlanan haberlerinden dolayı Cumhurbaşkanı Recep
Tayyip Erdoğan’ın ve kendisinden alıntı yapan Akit, Akşam ve Takvim gibi gazetelerin kendilerini ve İstanbul
muhabirleri Ceylan Yeğinsu’yu açıkça hedef gösterdiğini yazdı.776
22 Eylül 2014
 Amerika Birleşik Devletleri, radikal Selefi örgüt IŞİD’in Ankara’dan Türk militanlar devşirdiğine dair haber
yapan New York Times muhabirinin hükümete yakın basın organları tarafından hedef gösterilmesini “Böyle tehditler,
Türkiye’nin kendi açıkladığı demokrasi için bir model olma arzusuna ve yüksek demokratik standartların sürdürüleceği
ifadelerine uymamaktadır” diyerek eleştirdi.777
24 Eylül 2014
 Global çapta faaliyet gösteren İfade özgürlüğü savunucuları, Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler
(RSF), Uluslararası Yazarlar Birliği (PEN) ve Article 19 örgütleri, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a Türkiye’deki son
gelişmelerle ilgili kaygılarını bildiren ve “Ölüm tehditleri dahil, Türkiye’de gazetecilerin itibarlarının kamuya açık
alanda çiğnendiği endişe verici bir eğilim gözlemliyoruz” ifadelerinin yer aldığı bir mektup gönderdi.778
25 Eylül 2014
 Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEGM) tarafından
düzenlenen “Basın İş Kanunu Çalıştayı”nda yaptığı konuşmada, kısa bir süre önce Başbakanlıkta medya sektörünün
temsilcileriyle bir araya gelerek hem tanıştıklarını hem de sektörün temel meselelerini ele aldıklarını, medya sektörü ile
ilgili hangi çalışmanın yapılması gerekiyorsa, bunu sektörün emekçileriyle ve temsilcileriyle yapmak istediklerini
vurgulayan Akdoğan, böylece sektörün sorunlarına çözüm bulmaya çalışacaklarını ifade etti. 779 Gazeteciler Cemiyeti
(Ankara) Başkanı Nazmi Bilgin’in de katıldığı çalıştayın Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü Murat Karakaya,
basın çalışanlarının kamuoyunun doğru bilgilendirilmesine ve haber alma hürriyetine hizmet ettikleri kadar, eleştirerek
ve farklı görüşlerin oluşmasına katkıda bulunarak da demokrasi kültürünün gelişmesinde kamu görevi icra ettiğini
söyledi.780
 Türkiye Gazeteciler Sendikası ve DİSK Basın-İş Suruç ve Kobane’de zorlu şartlarda görev yapan
habercilerin güvenlik kuvvetlerinin engelleme ve müdahalesiyle karşılaşmasını kınadı. TGS açıklamasında, “basın
çalışanlarının gözaltına alındığı, tehdit edildiği ve gaz fişeklerine hedef olduğu” belirtildi.781
26 Eylül 2014
773
http://turkey.setimes.com/tr/articles/ses/articles/features/departments/national/2014/09/15/feature-01
http://t24.com.tr/haber/insan-haklari-izleme-orgutu-turkiyede-internet-sansuru-derinlesti,270797
http://www.yurtgazetesi.com.tr/politika/the-new-york-timestan-erdogana-sert-yanit-h61444.html
776
http://www.yurtgazetesi.com.tr/dunya/bizi-ve-muhabirimizi-hedef-gosteriyor-h61553.html
777
http://www.zaman.com.tr/dunya_abdden-ankaraya-bagimsiz-ve-ozgur-basin-elestirisi_2245826.html
778
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/122947/Erdogan_a__basin_ozgurlugu__mektubu.html
779
http://www.trthaber.com/haber/medya/gazeteci-normal-bir-calisan-degil-145623.html
780
http://www.konhaber.com/yeni/haber-197631-GUNCEL-Gazetecinin-calisma-sartlarinin-iyilestirilmesi-gerekiyor.html
781
http://www.imctv.com.tr/2014/09/25/tgs-suructa-haber-alma-hakki-engelleniyor/
774
775
- 84 -
 Mardin Valisi Mustafa Taşkesen Mardin’de özel hastane çalışanlarının hasta yakını bir öğretmeni darp ettiği
iddiası üzerine olayı görüntülemeye giden ve hastane çalışanları tarafından darp edilen İlke Haber Ajansı Muhabiri
Salih Keskin’i telefonla aradı ve “Hoşgörü şehri olan Mardin’de bu tür fiili saldırıların yaşanmasının üzücü olduğunu”
dile getirerek saldırıyı kınadı ve gazeteci Keskin’e geçmiş olsun dileklerini iletti.782
27 Eylül 2014
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Bugün gazetesi Washington Temsilcisi Adem Yavuz Arslan’ın otelden
atılmasına ve darp edilmesine “İktidarın gazete ve televizyonlar arasında ‘benden olanlar’ ve ‘olmayanlar’ gibi bir
ayrım yapması kabul edilemez” İfadelerini içeren bir açıklama yaparak tepki gösterdi.783
 Amerika Birleşik Devletleri’nin basın örgütlerinden Washington merkezli Ulusal Basın Kulübü (NPC)
Başkanı Myron Belkind, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı takip etmek isteyen gazetecilere korumalar tarafından
saldırılmasının çok üzüntü verici olduğunu” söyledi.784
28 Eylül 2014
 Paris merkezli Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan’ın yeğeni Ali Erdoğan ve korumalarının Bugün Gazetesi Washington Temsilcisi Adem Yavuz Arslan ile
Zaman Gazetesi Washington Temsilcisi Ali Halit Aslan’a saldırmasını “Türk hükümeti yetkililerinin, iki gazeteciye
ülkeleri dışında ve önemli bir ikili görüşme sırasında saldırılmasından rahatsızlık duymuyor olmaları kabul edilemez”
şeklinde açıklama yaparak kınadı.785
 Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na (TİB) internet trafiğini izleme yetkisi veren düzenleme Anayasa
Mahkemesi’ne taşındı. TİB’e bu yetkinin verilmesiyle kişilerin “etnik ve ırksal köken, politik, dini ve felsefi görüş,
sendika üyeliği, sağlık ve cinsel yaşama ilişkin hassas verilerin” fişlenmesinin sözkonusu olacağına dikkat çekildi.786
 Dünyanın önde gelen insan hakları kuruluşlarından İnsan Haklarını İzleme Örgütü (Human Rights WatchHRW) Türkiye’de demokrasinin durumuyla ilgili 38 sayfalık, kapsamlı bir rapor hazırladı. “Türkiye’nin İnsan Hakları
Alanında Gerilemesi ve Reform Önerileri” başlığını taşıyan raporun yazarı Emma Sinclair-Webb “Geçtiğimiz yıl içinde
Erdoğan’ın AK Partisi, politik muhalefete, kuralları hiçe sayarak, eleştirel sesleri susturarak ve sopa sallayarak
karşılık verdi. Türkiye’nin ve Türkiye vatandaşlarının geleceği adına, hükümetin girdiği yoldan geri dönmesi ve insan
haklarına saldırmak yerine, onları koruması gerekli” değerlendirmesinde bulundu.787
29 Eylül 2014
 Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Medialog Platformu’nun Japon gazetecilerle İstanbul’da düzenlediği medya
forumunda, Türkiye’de ve Türk medyasındaki son uygulamalardan duyulan kaygı dile getirilerek “Medyada
çoğulculuk, toplumsal barışın teminatıdır. Farklı seslerin medyaya yansımaması ülke barışı adına büyük kayıptır”
denilerek birlikte yaşamanın da önemine dikkat çekildi.788
 Dünya Ekonomik Forumu’nda bir toplantıya katılmak üzere Türkiye’ye gelen AB Komisyonu Başkanı Jose
Manuel Barroso, Türkiye-AB ilişkileriyle ilgili “Gerçekçi olmamız lazım, artık katılım müzakerelerinde ilerleme
sağlamaya ihtiyacımız var. Ve bu ancak Türkiye’nin hukukun üstünlüğü ve temel haklarla ilgili eksiklerini ciddi
biçimde ele almasıyla mümkün olabilir.” dedi.789
 Medya Etik Konseyi Başkanı Halit Esendir “ABD’de Bugün gazetesi Washington Temsilcisi Adem Yavuz
Arslan’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeğeni Ali Erdoğan, danışmanı Mustafa Varank ve diğer görevliler
tarafından küfür ve hakaretlere maruz kalması, otelden dışarı çıkartılarak haber takip görevinin engellenmesi ve darp
edilmesi kesinlikle kabul edilemez” şeklinde açıklama yaparak yapılanların basın özgürlüğü ile uyuşmadığını söyledi. 790
Olumlu Gelişmeler
3 Mart 2014
782
http://www.iha.com.tr/yazdir-875744-yerel.html
http://www.turktime.com/haber/Turkiye-Gazeteciler-Cemiyeti-/304819
http://gundem.bugun.com.tr/durum-icler-acisi-haberi/1275184
785
http://www.zaman.com.tr/dunya_zaman-ve-bugun-temsilcilerine-saldiranlar-cezalandirilmali_2247119.html , http://zamanamerika.com/gundem/gazetecilere-saldiriya-dunyadan-tepki-yagdi/
786
http://www.taraf.com.tr/haber-internette-buyuk-gozaltiya-ozel-hayat-itirazi-164787/
787
http://www.milliyet.com.tr/otoriterlesme-insan-haklarina/dunya/detay/1947941/default.htm
788
http://www.haberaktuel.com/mobil/?HI=921760#detail
789
http://www.zaman.com.tr/dunya_barroso-hukukun-ustunlugu-ve-temel-haklarda-suregelen-kaygilarimiz-var_2247425.html
790
http://gundem.bugun.com.tr/koruma-terorune-bir-kinama-daha-haberi/1276378
783
784
- 85 -
 KCK Basın Davası’nda gazeteciler Ayşe Oyman, Sibel Güler ve Dilek Demiral tutuksuz yargılanmak üzere
serbest bırakıldı.791
6 Mart 2014
 Yurt Gazetesi İzmir muhabiri Ahmet Çınar, Twitter hesabında paylaştığı mesajlar nedeniyle Başbakan
Erdoğan’ı mağdur ettiği gerekçesiyle yargılandığı davanın ilk duruşmasında beraat etti. 792 Davaya konu olan mesajlar:
“Diktatörler istifa etmez devrilirler diyor siyaset bilimciler. O halde devrilecek”, “11 Haziran gecesi itibariyle CNN
International dünyaya ilan etti: Avrupa’nın yeni Hitler’i Tayyip”, “Son on gündür İmamın Ordusu’nun saldırılarıyla
yaralanan, ölen, darbe alan, travma yaşayan herkesin hesabı sorulmalıdır.”
 İzmir 7. Sulh Ceza Mahkemesi’nin bu kararı hukukçular tarafından, “Hakaret ile eleştiri hakkının birbirinden
ayrıldığı ve ifade özgürlüğünün önünü açan bir karar” olarak değerlendirildi.793
10 Mart 2014
 Ergenekon davası kapsamında tutuklu bulunan gazeteciler Tuncay Özkan, Merdan Yanardağ, Deniz Yıldırım
ve Hikmet Çiçek tahliye edildi.794
 Tahliye süreci şöyle gelişti: Özel yetkili mahkemeler ve savcılar Temmuz 2012 tarihinde kaldırılmasına
rağmen geçici madde ile ellerindeki davaları sonuçlandırana kadar görevlerine devam etmekteydiler. 17 Aralık
operasyonunu yapan savcıların ve buna onay veren mahkemelerin özel yetkili olmaları ve bunların da Başbakan’ın
ifadesi ile “hükümet içindeki paralel yapı” iddiası nedeniyle 6 Mart 2014 tarihinde görevde bulunan özel yetkili
mahkemeler lağvedildi. Savcı ve hâkimleri başka yerlere tayin edildi. Ergenekon davası kapsamında yargılanan önceki
Genel Kurmay Başkanı İlker Başbuğ’un makul yargılanma ve yargılanma, soruşturma ve kovuşturma aşamalarında
serbest bırakılmayı isteme hakkının ihlal edildiği iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne başvurusu sonucu, mahkeme
6.3.2014 gün ve 2014/912 sayılı kararı ile Anayasanın 19./fıkrasındaki hak ihlali yapıldığına karar verdi. Bu
4 Nisan 2014
 İzmir’de, ve yakınlarıyla ilgili yolsuzluk ve rüşvet iddialarını haberleştiren Bugün Gazetesine soruşturma
açıldı. Savcılık, “Bunun bilinmesinde fayda var” diyerek takipsizlik kararı verdi.795
12 Nisan 2014
 Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), gazeteci Ahmet Şık’ı “basın özgürlüğü”
alanında ödüle layık gördü.796
 Cumhuriyet Halk Partisi Bolu Teşkilatı, Bolu Gündem Gazetesi’ni ziyaret ederek basının demokrasi için
önemine vurgu yaptı ve Bolu’daki yerel gazetelere yapılan baskıyı kınadı. 797
14 Nisan 2014
 Batman’ın Sason ilçesine bağlı Yücebağ beldesinde 20 yıl önce işlenen cinayetten sonra oluşturulan “Yeşil
Hat” 20 yıl sonra kaldırıldı ve yeşil hattın kaldırılmasının ardından “Gazeteciler Yetişiyor, Batman Gelişiyor Projesi”
çerçevesinde, 25 gazeteci ilk kez söz konusu yeri görüntüledi.798
19 Nisan 2014
 Taraf gazetesinin haberine göre Yargıtay, Başbakan Erdoğan’ın Taraf’ın eski Genel Yayın Yönetmeni Ahmet
Altan’a, 2012 yılında yazdığı “Alaturkalık” başlıklı yazısı dolayısıyla açtığı hakaret davasında verilen tazminat kararını
bozdu. Yargıtay, Başbakanın “ağır dahi olsa eleştirilere olağandan daha fazla katlanabilmelidir” dedi.799
22 Nisan 2014
 Merkezi Diyarbakır’da bulunan Özgür Gazeteciler Cemiyeti (ÖGC) tarafından yapılan açıklamada, “Kürt
Gazeteciler Günü”nün kutlanacağı belirtildi.800
791
http://www.bianet.org/bianet/medya/153873-kck-basin-davasinda-uc-tahliye
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/erdogani-hitlere-benzeten-tweete-beraat-h49580.html
http://www.tgs.org.tr/tweet-davasinda-beraat/
794
http://gundem.bugun.com.tr/19-tahliye-7-ret-haberi/1008163
795
http://www.taraf.com.tr/haber-mahkemeden-ders-gibi-karar-153236/
796
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26200281.asp
797
http://www.bolugundem.com/habergoster.php?id=70195
798
http://www.haberler.com/yesil-hat-kalkti-20-yil-sonra-gazeteciler-bolgeye-5903050-haberi/
799
http://www.taraf.com.tr/haber-basbakan-elestiriye-katlanmali-152809/
800
http://www.sondakika.com/haber/haber-kurt-gazeteciler-gunu-kutlanacak-5933753/
792
793
- 86 -
27 Nisan 2014
 Bugün gazetesinin haberine göre, CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun partisinin grup toplantısında açıkladığı
tapeleri haber yapan Bugün muhabiri Ezelhan Üstünkaya hakkında açılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi. Kararı
veren savcı, AİHM kararlarını referans göstererek kamuoyunun bilgilendirilmesi ve basın özgürlüğüne vurgu yaptı. 801
8 Mayıs 2014
 Terör örgütü MLKP üyesi oldukları gerekçesiyle Gaye isimli operasyon kapsamında 8 yıl önce tutuklanan ve
müebbet hapis cezasına çarptırılan gazeteciler Füsun Erdoğan ve Bayram Namaz serbest kaldılar. 802
12 Mayıs 2014
 “KCK Basın Komitesi” davasından tutuklu bulunan 7 kişinin tamamı tahliye edildi. 803
 Gazeteciler Konfederasyonu yaklaşık 20 bin gazeteci, 73 gazeteciler cemiyeti ve 8 gazeteciler
federasyonunun güç birliği ile ilk genel kurulunu 144 delegenin katılımıyla Ankara’da gerçekleştirdi.804
16 Mayıs 2014
 Gezi olayları sırasında Beşiktaş’taki apartman dairesinde tencere-tava çalarak kişilerin huzur ve sükûnetini
bozdukları iddia edilen anne ve iki çocuğu hakkında açılan dava karara bağlandı. Mahkeme, sanıklara yüklenen suç
açısından kasıtlarının bulunmadığını belirterek beraatlarına karar verdi.805
26 Mayıs 2014
 Atatürkçü Düşünce Derneği’nin 25. yıl kuruluş etkinliklerinde Aydınlık gazetesi ve Ulusal Kanal’a “Basının
Özgür Sesi” ödülü verildi.806
27 Mayıs 2014
 TGRT televizyonu Gezi Parkı olayları sırasında İzmir Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye Gazeteciler
Federasyonu Başkanı Atilla Sertel hakkında yaptığı haberler dolayısıyla İzmir Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan
tazminat ve kınama davasını kaybetti. Mahkeme TGRT kanalının kınanması kararının TGRT Ana Haber Bülteninde
yayımlanmasına hükmetti.807
2 Haziran 2014
 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde önceden izin alınmasına gerek
olmadığını, bu yüzden “izinsiz gösteriye katılma” suçu olamayacağına karar verdi.808
4 Haziran 2014
 Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Gülten Kışanak, Özgür Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Serdar
Altan ve beraberindekileri kabulünde, “Basın özgürlüğü, düşünce özgürlüğü özgürlüklerin kaynağıdır” dedi.809
19 Haziran 2014
 Kalkınma Bakanlığı tarafından Sosyal Destek Program (SODES) kapsamında desteklenen
ve Batman Gazeteciler ve Yayıncılar Cemiyeti tarafından hayata geçirilen “Gazeteciler yetişiyor, Batman
gelişiyor” projesi kapsamında fotoğrafçılık eğitimi alan gazeteciler Tüpraş Tesislerinde düzenlenen
törende sertifikalarını aldı.810
20 Haziran 2014
 6 Haziran’da TİB tarafından erişime engellenen incicaps.com, inci yazarlarının itirazları sonucu tekrar
erişime açıldı.811
21 Haziran 2014
801
http://gundem.bugun.com.tr/o-konusmalari-yayinlamak-basinin-gorevi-haberi/1079044
http://www.radikal.com.tr/turkiye/yedi_yildir_tutuklu_olan_gazeteci_fusun_erdogan_serbest-1190949, ve http://www.haberturk.com/gundem/haber/946463-8-yil-sonra-serbestler
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/401098?from=3106959280
804
http://www.milliyet.com.tr/turk-basininda-tarihi-guc-birligi-kutahya-yerelhaber-192652/
805
http://haber.kanald.com.tr/Haber/Gundem-32/Tencere-tavaya-ceza-yok-55852.aspx
806
http://www.aydinlikgazete.com/mansetler/41609-aydinlik-ve-ulusal-kanala-basinin-ozgur-sesi-odulu.html
807
http://www.odatv.com/n.php?n=yalan-haber-cezalandirildi-2705141200
808
http://www.milliyet.com.tr/-demokratik-bir-haktir--gundem-1891184/
809
http://www.haberler.com/kisanak-basin-ozgurlugu-ozgurluklerin-kaynagidir-6118204-haberi/
810
http://www.haberler.com/gazeteciler-yetisiyor-batman-gelisiyor-projesi-6170027-haberi/
811
http://www.sosyalmedyahaber.co/2014/06/tib-inci-capse-uyguladg-engelleme.html
802
803
- 87 -
 Turgutlu Cumhuriyet Savcılığı, “KCK faaliyetleri”ni “düşünce ve ifade özgürlüğü” kapsamında
değerlendirerek, “Kovuşturmaya yer olmadığı” yönünde karar verdi.812
24 Haziran 2014
 Gazeteciler Konfederasyonu, Birinci Başkanlar Kurulu toplantısı Siirt’te yapıldı. Toplantının ardından
açıklanan sonuç bildirgesinde, çözüm sürecinde basın mensuplarının “barış dili” kullanmasının önemine dikkat
çekildi.813
25 Haziran 2014
 İsmet Berkan, T24’ten Hazal Özvarış’la konuşurken, Kabataş olayları ile ilgili olarak olayların görüntülerini
izlediğini sosyal medyadan paylaşması, “Benim hıyarlığım (hatam); atmamalıydım o Tweetleri. Hata yaptığımın farkına
vardım. Teyit etmeden (doğrulamadan) böyle bir şey dememeliydim” dedi. Gezi olayları sırasında Kabataş’ta türbanlı
bir kadının 80-100 kişilik bir grubun saldırısına uğradığı iddiasını Abdülkadir Selvi yazmış, İsmet Berkan da Radikal
gazetesinde görüntüleri izlediğini yazmıştı. 814
26 Haziran 2014
 Anayasa Mahkemesi, Abdullah Öcalan’ın hapiste yazdığı, “Kürdistan Devrim Manifestosu” adlı kitaba
basım aşamasındayken verilen el koyma ve yakma kararını “hak ihlali” saydı. AYM uygulama için, “Düşünceyi ifade
ve yayma özgürlüğü ihlal edildi” hükmünü verdi.815
 Batman Gazeteciler Cemiyeti tarafından başlatılan “Gazeteciler Yetişiyor, Batman Gelişiyor” projesi
kapsamında altı ay süren fotoğrafçılık kursunu tamamlayan 11 başarılı kursiyer, eğitimin son ayağını İzmir gezisi ile
tamamladı.816
27 Haziran 2014
 LGBT Dayanışma Derneği tarafından bedenleri parçalanan, bıçaklanan ve katledilen translara dikkat çekmek
amacıyla ‘Sen Yoksan Çok Eksiğiz’ sloganıyla “But Trans Güzellik Yarışması “ düzenlendi.817
30 Haziran 2014
 Dünya Sağlık Örgütü’nün düzenlediği ve Gazeteciler Cemiyeti’nin destek verdiği Güvenli Trafik Projesi
kapsamında Güvenli Trafik Projesi Haber Atölyesi düzenlendi ve seminerin Ankara ayağına çeşitli gazete ve
televizyonlardaki muhabirler katıldı. 818
12 Temmuz 2014
 Cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu, gazetecilerin Musul rehine olayı ile ilgili sorularına, “Basın
özgürlüğü şarttır, sorunları örtbas etmek, basın yasağı getirmekle olmaz” yanıtını verdi.819
16 Temmuz 2014
 Anayasa Mahkemesi, Habervaktim.com internet sitesinin, Avukat Sinem Hun’u ve Kaos GL Derneği’ni
hedef gösteren, “Kaos GL isimli sapkınların derneğinin de avukatlığını yürüten Ankara Barosu’na kayıtlı Sinem Hun”
ifadesinin, “cinsel yönelim temelli nefret söylemi” olduğunu kabul etti. Böylece ilk kez Anayasa Mahkemesi
kararlarında cinsel yönelime ilişkin nefret söylemi tanınmış oldu. 820
24 Temmuz 2014
 Türkiye Gençlik Konseyi Batman İl Başkanı Mekan Görük, basında sansürün kaldırılışının yıldönümü
dolayısıyla yaptığı açıklamada, basının halkın gözü, kulağı ve dili olduğunu söyledi.821
 Sansürün kaldırılışının 106. yıldönümü dolayısıyla düzenlenen törende, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti
tarafından verilen geleneksel “Basın Özgürlüğü Ödülleri” sahiplerini buldu.822
812
http://www.evrensel.net/haber/86728/ornek-karar-kck-faaliyetleri-ifade-ozgurlugudur.html#.U7hNKfl_vUU
http://www.iha.com.tr/haber-basininin-temsilcileri-siirtten-seslendi-e28098baris-dilini-kullanalim-gundem-365998/
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/ismet-berkandan-kabatas-aciklamasi-benim-hiyarligim
815
http://www.taraf.com.tr/haber-aym-ocalanin-kitabina-el-konmasi-hak-ihlalidir-157715/
816
http://www.medyaege.com/haber-9792-batmanli_gazeteci_adaylari_izmir%E2%80%99de.html
817
http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/26674591.asp
818
http://www.hurriyet.com.tr/ankara/26689003.asp
819
http://www.iha.com.tr/samsun-haberleri/cumhurbaskani-adayi-ihsanoglundan-montaj-tepkisi-samsun-813745/
820
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/95165/AYM__Escinsellere__sapkin__demek_nefret_sucu.html
821
http://www.ilkehaberajansi.com.tr/haber/basin-halkin-gozu-kulagi-ve-dilidir.html
822
http://www.dha.com.tr/tgcnin-basin-ozgurlugu-odulleri-sahiplerini-buldu_724253.html
813
814
- 88 -
 94 basın meslek kuruluşunca oluşturulan “Gazetecilere Özgürlük Platformu”, 2013’ten beri Basın
Özgürlüğü İçin Mücadele Günü olarak kutlanan 24 Temmuz’da “Diren Gazetecilik” başlıklı sosyal medya kampanyası
düzenledi. Bu çerçevede #direngazetecilik , #basınözgürolsaydı ve #gazetecilergünü etiketleri sosyal medyada
paylaşılarak, Türkiye ‘deki basın ve ifade özgürlüğü sorununa dikkat çekildi. 823
25 Temmuz 2014
 İzmir’in Karşıyaka Belediyesi ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti tarafından düzenlenen Basın Özgürlüğü Ödülü,
Gazeteci-Yazar Soner Yalçın’a verildi.824
31 Temmuz 2014
 Bartın’da Gezi Parkı eylemlerine katılan öğrencilerine sosyal medya platformu Facebook üzerinden destek
veren öğretmene Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından verilen meslekten men cezası, “hukuka aykırılık”
gerekçesiyle idare mahkemesince iptal edildi.825
1 Ağustos 2014
 “İstanbul Sözleşmesi” olarak bilinen Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla
Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi bugün yürürlüğe girdi. Sözleşmeyle, toplumsal cinsiyete (biyolojik
cinsiyet kavramının ötesinde tüm cinsiyet algılarının toplum tarafından belirlendiğini öne süren kavram) dayalı şiddet
“bir zulüm biçimi olarak” kabul edilecek, mültecilik statüsü de toplumsal cinsiyete duyarlı biçimde yorumlanacak,
ilkesini getiriyor.826
5 Ağustos 2014
 Dünyada elektronik ve sosyal medya özgürlüğünün desteklenmesi, geliştirilmesi ve oto kontrolün sağlanması
için üst çatı olarak adlandırılan Dünya Elektronik (E) Basın Konseyi Birliği’nin bir yıl süren kuruluş çalışmaları
tamamlandı. Dünya E Basın Konseyi Birliği’nin kuruluşu ile ilgili açıklama yapan Gazeteci Yazar Hasan Taşkın,
statünün kuruluş evraklarını İçişleri Bakanlığı’na sunduklarını belirtti.827
7 Ağustos 2014
 Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Mehmet Atalay, Meclis’te görüşmeleri devam eden İnternet Yasası ile
internet medyasının da gazetecilik statüsüne alındığını belirterek, İnternet Medyası mensubu basın çalışanlarının da
“Sarı basın kartı alabileceklerini” söyledi.828
 Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Başkanı Mustafa Destici, Cihan Haber Ajansı ekibinin davetli olmasına
rağmen İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın programına alınmamasıyla ilgili “Basın hürriyetine darbe vurulması, basın
arasında ayrımcılık yapılması demokratik düşünebilen insanların yapabileceği bir şey değildir” diyerek tepki gösterdi.829
18 Ağustos 2014
 Anka Haber Ajansı ile Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) arasında toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde
uyuşma sağlanamaması nedeniyle bugün başlayan grev sonuç verdi. Grevin başladığı saatlerde işverenle yapılan
görüşmelerin ardından anlaşma sağlandı.830
21 Ağustos 2014
 Milli İstihbarat Teşkilatı koruması altında Suriye’ye gönderilen treylerle ilgili haber yapan gazeteci Fatih
Yağmur hakkındaki suç duyurusu takipsizlikle sonuçlandı. Savcılık, “basın özgürlüğü”ne vurgu yaparak suç
duyurusunu reddetti.831
3 Eylül 2014
823
http://www.radikal.com.tr/turkiye/gop_neden_direngazetecilik_diyor-1203605
http://www.dha.com.tr/basin-ozgurlugu-odulu-soner-yalcina_724442.html
http://www.milliyet.com.tr/yargidan-meb-e-gezi-soku-gundem-1918826/
826
http://www.stgm.org.tr/tr/manset/detay/erkek-siddeti-sozlesmesi-yururlukte
827
http://www.eurovizyon.co.uk/medya/turkiyede-dunya-e-basin-konseyi-birligi-kuruluyor-h30114.html
828
http://t24.com.tr/haber/internet-medyasi-da-sari-basin-karti-alabilecek,266889
829
https://www.cihan.com.tr/news/Mustafa-Destici_6327-CHMTUxNjMyNy8xMDA1
830
http://www.evrensel.net/haber/90203/ankada-grev-gunu-anlasma-saglandi.html
831
https://twitter.com/fatihyagmur/status/502400623451860993/photo/1
824
825
- 89 -
 Fenerbahçeli Sol Açık Taraftar Grubu’nun üyesi Mehmet Sencer Az, Passolig reklamlarının kaldırılması
talebiyle Reklam Özdenetim Kurulu’na başvuruda bulundu. Sencer talebine gerekçe olarak “Reklamda henüz Passolig
kart almayan taraftar kitlesinin şiddete eğilimli, fanatik ve kural tanımaz eğilimleri olan kişiler olarak yansıtılmasını”
gösterdi. Sencer’in başvurusunu inceleyen Reklam Özdenetim Kurulu, “Kişilik haklarına saygı” maddesini ihlal ettiği
gerekçesiyle Passolig reklamlarının kaldırılmasına karar verdi. 832
5 Eylül 2014
 İstanbul’da gerçekleştirilen Internet Governance Forum 2014′e alternatif olarak İstanbul Bilgi
Üniversitesi’nde özgür, güvenli ve açık bir internet mücadelesi için düzenlendiği ifade edilen Internet Ungovernance
Forumu’nun son oturumunda Wikileaks’in kurucusu Julian Assange, siyasi sığınma aldığı Ekvador’un Londra
Büyükelçiliği’nden telekonferans yöntemiyle katılıp katılımcıların sorularını cevapladı.833
13 Eylül 2014
 Türkiye Gazeteciler Federasyonu (TGF) 46. Başkanlar Konseyi Toplantısı, Güneydoğu Gazeteciler
Cemiyeti’nin ev sahipliğinde geniş bir katılımla Diyarbakır’da yapıldı. Toplantıda barış ve dostluk mesajları verildi. 834
14 Eylül 2014
 Cumhuriyet gazetesi yazarı Can Dündar hakkında Almanya’da “yüzyılın yolsuzluğu” olarak nitelenen ancak
Türkiye’de “aklanan” Deniz Feneri e.V davasına ilişkin yazdığı yazı nedeniyle üç yıl önce açılan manevi tazminat
davası, mahkeme tarafından reddedildi. Can Dündar kararı Twitter hesabından “Deniz Feneri yazıma dava açmışlardı.
3 yıl sonra mahkeme davayı reddetti. Gerekçe: ‘Haber yapmak basının görevidir’” mesajıyla duyurdu.835
17 Eylül 2014
 Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, 18 Eylül 2014 günü oynanacak olan
Beşiktaş - Asteras Tripolis maçını, Çarşı Grubu ile birlikte tribünden izleyeceği açıklanarak “Gezi eylemlerinde
hükümeti yıkmaya yönelik darbe girişiminde bulunmaktan yargılanan taraftarlara destek olacak,” denildi.836
18 Eylül 2014
 Erzurum’da “tayt” giydiği ve başka bir erkeğin otomobilinde yan yatmış şekilde oturduğu gerekçesiyle
bıçaklanan D.K. isimli kadın, bu haberini yapan DHA Muhabiri Hümeyra Pardeli’yi savcılığa şikâyet etti. Cumhuriyet
Savcılığı “basın özgürlüğü” gerekçesi ile D.K’nin şikayetini reddedip, muhabir H.Pardeli hakkında takipsizlik kararı
verdi.837
19 Eylül 2014
 Yargıtay Ceza Genel Kurulu, Diyarbakır’da katıldığı bir gösteride polise taş atan kişinin eylemini Avrupa
İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını emsal göstererek, “düşünce ve kanaat açıklama yöntemi” kapsamında
değerlendirilebileceğine hükmetti.838
22 Eylül 2014
 İzmir’de Gezi Parkı olaylarına destek eylemleri sırasında Tweet atarak halkı kanunlara karşı gelmeye teşvik
ve tahrik ettikleri iddiasıyla üç yıla kadar hapis cezası talebiyle açılan, dönemin başbakanı, Cumhurbaşkanı Recep
Tayyip Erdoğan’ın mağdur sıfatıyla dahil olduğu 29 sanıklı davada karar çıktı. İzmir 22. Asliye Ceza Mahkemesi’nde
görülen davada 27 sanık beraat ederken Egemen Çiynekli, 8 bin 100 TL para cezasına çarptırıldı. Hakkında yakalama
kararı bulunan sanık Efecan Karakaş’ın dosyası ise ayrıldı.839
 Dünyada elektronik ve sosyal medya özgürlüğünün desteklenmesi, geliştirilmesi ve otokontrolün sağlanması
için üst çatı olarak adlandırılan Dünya Elektronik (E), Basın Konseyi, Bakanlar Kurulu’nun izni ile resmi statü
kazandı840
23 Eylül 2014
832
http://www.postmedya.com/gundem/passoligden-trtye-sansur-h102521.html
http://zete.com/julian-assange-istanbulda-duzenlenen-alternatif-internet-forumuna-katildi/
http://www.tgf.com.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=869:tgf-heyeti-diyarbakrda&catid=44:haberler&Itemid=92
835
http://www.gazeteciler.com/gundem/can-dundara-acilan-deniz-feneri-davasi-reddedildi-80215h.html
836
http://www.odatv.com/n.php?n=o-siyasi-lider-maca-geliyor-1709141200
837
http://www.haberler.com/tayt-haberini-sikayet-etti-savci-basin-ozgur-6496142-haberi/
838
http://zete.com/yargitay-polise-tas-atmak-dusunce-aciklama-yontemi-olabilir/
839
http://www.zaman.com.tr/gundem_twitter-davasinda-27-sanik-beraat-etti_2245902.html
840
http://www.ensonhaber.com/dunya-e-basin-konseyi-birligi-kuruldu-2014-09-21.html
833
834
- 90 -
 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan, Gazeteci-Yazar Soner Yalçın hakkında
yazılarında kendilerine hakaret ettiği iddiasıyla suç duyurusunda bulundu. Soner Yalçın ile ilgili iki ayrı soruşturmada
da kovuşturmaya yer olmadığı kararı verdi.841
25 Eylül 2014
 Anayasa Mahkemesi, Cumhuriyet Halk Partisi’nin “torba yasanın” bazı maddelerinin iptali ve yürürlüğünün
durdurulması istemiyle yaptığı başvuruyu gündemine aldı. Maddelerin arasında Telekomünikasyon İletişim
Başkanlığı’na sansür yetkisi veren madde de var.842
27 Eylül 2014
 Suruç’ta Suriyeli sığınmacılar için kurulan çadır kentin içinde Şanlıurfa Valisi İzzettin Küçük’ün talimatıyla,
içerisinde yatak, internet bağlantısı, bilgisayar, tuvalet ve duşun da bulunduğu tam teçhizatlı basın evi kuruldu. 843
29 Eylül 2014
 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 8 yıl önce Ankara Batıkent Lisesi’nin duvarına yazılan “Katil devlet hesap
verecek” ve “Oligarşiyi yıkana dek savaşacağız” gibi ifadelerin yer aldığı sloganlar nedeniyle yürüttüğü soruşturma
sonunda takipsizlik kararı verdi. Başsavcılık sloganları ‘düşünceyi açıklama hürriyeti’ saydı.844
Diğer Gelişmeler
5 Temmuz 2014
 “Şiddete Son Platformu” çatısı altında birleşen 243 kadın örgütü, Türk Ceza Kanunu’nda değişiklik
yapılmasına yönelik yasanın, cinsel taciz ve saldırıyı önleyemeyeceğini, çocukları ve kadınları koruyamayacağını,
saldırganlar üzerinde caydırıcı etkisi olmayacağını açıkladı. 845
11 Temmuz 2014
 Yeni Şafak gazetesi Ankara Temsilcisi Abdülkadir Selvi, Başbakan’ın vizyon belgesini hazırlayan ekibi
açıkladı. Selvi Zaman gazetesinden “Medya son zamanlarda çok fazla siyasileşti, aktörleşti” diyerek ayrılan ve Akşam
gazetesine geçen Etyen Mahçupyan’ın, Cumhurbaşkanı adayı Başbakan Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı vizyon belgesini
hazırlayan kadronun içinde olduğunu yazdı.846
14 Temmuz 2014
 Diyarbakır’ın Lice ilçesi Belediye Başkanı BDP’li 25 yaşındaki Rezan Zuğurli’ye, yasadışı gösterilere katılıp
PKK adına suç işlediği gerekçesiyle dört yıl iki ay hapis cezası veren mahkeme gerekçeli kararını açıkladı. Gerekçeli
kararda bilirkişi raporuna vurgu yapılırken, polise taş atan grupta bulunan kişinin kaş, göz ile burun ve dudak arasındaki
boşluktan Belediye Başkanı Zuğurli’ye benzediği belirtildi.847
15 Temmuz 2014
 Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, Sabah gazetesi yazarı Rasim Ozan Kütahyalı’nın, HDP Milletvekili Ertuğrul
Kürkçü’ye yönelik “utanmaz, alçak, manyak” gibi söylemlerini ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdi. 848
17 Temmuz 2014
 Anayasa Mahkemesi, Hrant Dink davasında, cinayetin işlenmesinde ihmali bulunan kamu görevlileri
hakkında “etkin soruşturma yapılmadığına” hükmetti. Mahkeme, bu çerçevede “ihlal” kararı verdi.849
19 Temmuz 2014
841
http://odatv.com/n.php?n=baba-ogul-kaybetti-soner-yalcin-kazandi-2309141200
http://www.postmedya.com/gundem/aym-tibe-sansur-yetkisi-veren-torba-yasayi-gundemine-aldi-h103286.html
http://www.milliyet.com.tr/multeci-kampindaki-gazeteciler-icin-sanliurfa-yerelhaber-400882/
844
http://www.ulusalpost.com/bu-sloganlar-artik-suc-sayilmayacak-26940h.htm
845
http://bianet.org/bianet/kadin/156203-243-kadin-orgutu-cinsel-suclar-yasa-tasarisina-itiraz-ediyor
846
http://www.taraf.com.tr/haber-vizyon-belgesinde-mahcup-imza-159049/
847
http://www.ulkehaber.com/siyaset/bdpli-belediye-baskanina-benzetmeden-4-yil-hapis-47840.html
848
http://www.haberdar.com/muhalefete-hakaret-serbest-ancak-iktidara-yasak-4003643-haberi/
849
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/95665/Hrant_Dink_davasinda_ihlal_karari.html
842
843
- 91 -
 Kadın cinayetlerinin artması yüzünden meclisi toplanmaya çağıran çok sayıda kadın ve LGBTİ örgütü
tepkilerini sokağa yansıttı. Kadınlar, “Nikâhta cinayet var”, “Her yerde katliam, katiller hanenizde” sloganlarıyla isyan
etti.850
22 Temmuz 2014
 17 ve 25 Aralık 2013 tarihlerinde yapılan yolsuzluk soruşturması operasyonları ile “Tevhid-i Selam” örgütü
soruşturmasını yürüten dönemin emniyet görevlilerine karşı 22 ilde operasyon başladı. 851
26 Temmuz 2014
 22 Temmuz operasyonu kapsamında gözaltına alındıktan sonra tutuklanması talebiyle mahkemeye sevk
edilen 17 kişiden, aralarında eski İstanbul İstihbarat Şube Müdürü Ali Fuat Yılmazer ve eski İstihbarat Şube Müdürü
Erol Demirhan’ın da yer aldığı 12 kişi tutuklanırken, beş kişi serbest bırakıldı. 852
5 Eylül 2014
 Hacker grubu “Redhack”, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün resmi internet sitesi “egm.gov.tr’yi hacklediğini
duyurdu. Siteye erişim durdu. 853
7 Eylül 2014
 Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre; Türkiye’de magazin, moda ve alışveriş içerikli gazete ve dergilerin
sayısının artmaya devam ettiği belirtildi. Ağırlıklı olarak magazin içerikli gazete ve dergilerin oranı geçen yıl yüzde 35
artarak 186’ya çıktı. Yazılı medya alanında geçen yıl en fazla yeni gazete ve dergi kurumsal yayımcılık alanında
faaliyete başladı. Kurumsal gazete ve dergilere geçen yıl 106 yeni yayım eklendi. Böylece 2012’de 228 olan kurumsal
yayım sayısı geçen yıl 334’e ulaştı. Yazılı medyada yayım sayısının en fazla gerilediği alan kültür/turizm/tanıtım oldu.
Söz konusu alanlarda 2012’de 374 gazete ve dergi yayınlanırken, geçen yıl bu sayı 326’ya geriledi.
Kültür/turizm/tanıtım ağırlıklı içeriğe sahip gazete ve dergilerin sayısı geçen yıl, bir önceki yıla oranla yüzde %48
azaldı.854
9 Eylül 2014
 Takvim ve Sabah gazeteleri “Kimse Yok mu” derneği ile ilgili yayınladıkları haberde derneğin topladığı
yardımları daha fazla gösterip halkı kandırdığı ve paraları amacı dışında kullandıklarını iddia ederek bu iddiaların
İçişleri Bakanlığı Dernekler başkanlığı denetim raporunda yer aldığını yazdı. “Kimse Yok mu” derneği bu haberler
üzerine bir açıklama yayınlayarak, İçişleri Bakanlığı’ndan kendilerine böyle bir rapor gelmediğini söz konusu bilgiler
ışığında zaten bir raporun da var olamayacağını vurguladı. 855
 Odatv nin haberine göre asansörün düşmesi sonucu 10 işçinin yaşamını yitirdiği iş cinayetini protesto etmek
isteyen Torunlar İnşaat işçileri, Torunlar GYO yöneticileri tarafından önce şantiyeye hapsedildi, ardından işten
atılmakla tehdit edildi. İçeride tutulan 30 işçiden 15’i işten atılmayı göze alarak dışarıya çıktı ve açıklama yaptı.
Ardından 8-10 işçinin işten çıkarıldığı belirtildi. 856
 3H (Hukuk, Hoşgörü, Hürriyet) Hareketi, “12 Eylül referandumunda elde edilen kazanımların kaybedildiği”
gerekçesiyle İstiklal Caddesi’nde geri geri yürüyerek protesto eylemi yaptı. Eylemci grup yaptığı basın açıklamasında;
Türkiye’nin basın özgürlüğü, insani girişim ve uluslararası demokrasi endekslerinde geri sıralarda yer aldığını
vurgulayarak, “İnsanlarımız ve kentlerimiz iktidarın demokrasi vaatleri gibi git gide soluklaşıyor” ifadesini kullandı.857
15 Eylül 2014
 Diyarbakır’da açılan ve Kürtçe eğitim vereceği söylenen okul, Diyarbakır Valiliği tarafından anayasanın 42.
Maddesi uyarınca mühürlendi.858
850
http://www.milliyet.com.tr/kadin-katliami-var-isyandayiz-gundem-1914703/
http://www.radikal.com.tr/turkiye/22_ilde_polise_operasyon-1203140
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26892358.asp
853
http://www.radikal.com.tr/turkiye/redhack_emniyetin_sitesini_hackledigini_iddia_etti-1149441
854
http://www.gazeteciler.com/gundem/magazin-dergileri-cogaldi-spor-mizah-kultur-ve-reklamcilik-azaldi-80078h.html
855
http://www.gazeteciler.com/gundem/sabah-ve-takvim-hakkinda-suc-duyurusunda-bulunacagiz-80126h.html
856
http://odatv.com/n.php?n=simdi-de-basina-konusan-iscileri-kovdular-0909141200
857
http://www.zaman.com.tr/gundem_yeni-turkiyeyi-geri-geri-yuruyerek-protesto-ettiler_2243936.html
858
http://www.milliyet.com.tr/valilik-kurtce-okul-u-muhurledi-gundem-1940639/
851
852
- 92 -
16 Eylül 2014
 Zaman yazarı Mümtaz’er Türköne, Fethullah Gülen Cemaatine yakınlığı ile bilinen Bank Asya’nın borsada
tekrar işlem görmeye başlaması üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurulu’nun (BDDK) karar vermesi gerektiğini, aksi takdirde sorumlu olacaklarını” söylemesi hakkında
yaptığı bir yorumda “Erdoğan bütün varını-yoğunu, gücünü-iktidarını kullanarak, ekiplerini-adamlarını seferber
ederek Bankasya’yı batırmaya çalıştı. Başaramadı. Demek ki gücü buraya kadarmış. Tehlikenin sona erdiği
Cumhurbaşkanı’nın ağzından ilan edildiğine göre Bankasya’ya artık ‘geçmiş olsun’ diyebilirsiniz” dedi.859
 Türkiye’nin Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) petrol ticaretine göz yumduğu haberleriyle
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tepkisini çeken New York Times gazetesi, Türkiye’den İŞİD’e katılımın
yüksek olduğunu iddia etti. “Türkiye’den IŞİD’e sabit bir şekilde militan akıyor” başlıklı haberde, gazetenin
Ankara’daki IŞİD sempatizanları ve mağdurlarıyla görüşmelerine yer verildi. 860
17 Eylül 2014
 Diyarbakır’da bir grup, Bağlar Belediyesi’ne ait Ferzad Kemanger Eğitim Destek Evi’nde açılan ve
sonrasında Valilik tarafından mühürlenen Kürtçe okulun kapısını tekrar söktü. Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) İl
Başkanı Zübeyde Zümrüt, kalabalığa Kürtçe seslenerek mührün sökülmesine tepkisini gösterdi ve “Kürtçe eğitim
vereceklerini” söyledi.861
 Milli Eğitim Bakanlığı izni alınmadan açılan ve Kürtçe eğitim vereceği belirtilen okulların kapatılması
sonrasında İzmir, Diyarbakır, Silvan, Hakkari, Şırnak, İzmir, Mardin, Nusaybin, Hakkari-Yüksekova, Bitlis-Tatvan,
Şırnak-Cizre ve daha birçok şehir, kasaba ve yerleşkede okulları yakma, kamu malına zarar verme boyutlarına varan
eylemler yaşandı. “Dil onurdur, dil varlıkdır. Biz varlığımıza sahip çıkacağız” sloganlarıyla yapılan bu eylemlerde
okulların tahrip edilmesi çarpıcı tezat oluşturdu. 862,863,864,865,866,867,868
20 Eylül 2014
 Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) Ortaöğretim Kurumları için hazırlattığı tarih kitabının bazı bölümlerinde
“Kürdistan” kelimesi sansürlendi. Aynı ders kitabında Osmanlı Devleti’nde yaşayan halklar arasında da Kürtler yer
bulmuyor.869
 Adalet ve Kalkınma Partisi TBMM Grup Başkanvekili Mahir Ünal, “Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
seçimlerini Yargıda Birlik Platformu’nun kazanamaması ve onların karşısındaki ittifakın kazanması durumunda HSYK
seçimlerini gayrimeşru sayacaklarını” söyledi.870
 Yargıçlar Sendikası Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Mahir
Ünal’ın Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) seçimlerine ilişkin “Kazanırlarsa bu seçimleri gayrimeşru
sayarız” sözlerini Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) şikâyet etti ve konunun incelenerek HSYK üyelik seçimlerinde eşit
ve serbest yarışma ortamı sağlanmasını talep etti. 871
 Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Utku Çakırözer, yazısında “HSYK seçimlerini kaybetmesi
halinde hükümetin yol haritası, Yalçın Akdoğan’ın, ‘Kaderimizi 12 bin kişinin seçimi değil, 55 milyonun seçimi belirler’
sözlerinde gizli. Akdoğan bu sözleriyle sadece hâkim ve savcıların değil tüm seçmenlerin sandığa gideceği bir süreci
işaret ediyor. Bunun anlamı bir anayasa değişikliği referandumudur” dedi.872
 Star gazetesi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada
boş kalan salonu, Photoshop ile doldurdu. Gazetenin İstanbul baskısının birinci sayfasının manşetinde yer alan haberde,
859
http://www.internethaber.com/mumtazer-turkoneden-bomba-bank-asya-yazisi-722265h.htm
http://t24.com.tr/haber/new-york-times-hacibayramdan-iside-militan-akiyor,270880
https://www.avrupagazete.com/mobile/turkiye/145071-diyarbakir-da-muhurlenen-kurtce-okulun-kapisi-sokuldu.html
862
http://www.zaman.com.tr/gundem_diyarbakirda-8-okula-bombali-ve-molotoflu-saldiri_2244025.html
863
http://www.ensonhaber.com/musta-3-okula-molotoflu-saldiri-2014-09-14.html
864
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/419993?page=2&from=2887569077
865
http://gundem.bugun.com.tr/nusaybinde-2-okula-molotoflu-saldiri-haberi/1265578
866
http://www.zaman.com.tr/gundem_nusaybinde-yine-okula-molotoflu-saldiri_2246112.html
867
http://www.yenisafak.com.tr/gundem/5-okula-molotoflu-saldiri-687898
868
http://www.haber8.com/Haber/siirt-te-iki-okul-molotoflu-saldiri/haber-247477
869
http://www.radikal.com.tr/turkiye/kanuninin_kurdistanina_sansur-1213841
870
http://www.aktifhaber.com/akpli-mahir-unaldan-hsyk-secimiyle-ilgili-sok-aciklama-1051234h.htm
871
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27274693.asp
872
http://www.duzceyerelhaber.com/TURKiYEDEN-DUNYADAN-haberleri/31297-Yalcin-Akdogan-Hukumet-HSYK-secimlerinde-istedigi-sonucu-alamazsa-referanduma-gidecek#.VCvSE_l_vUU
860
861
- 93 -
“Yüzlerine haykırdı” başlığı kullanıldı. Star’ın teknolojiden faydalanarak boş olan salonu “doldurması” sosyal
medyada da gündem oldu.873
26 Eylül 2014
 Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhuriyet Halk Partisi Denizli Milletvekili İlhan Cihaner‘in, Yeni
Şafak gazetesinin Ergenekon soruşturması sırasında hakkında yaptığı bir haberle ilgili açtığı tazminat davalarının
reddedilmesinin insan hakları ihlali olduğu gerekçesiyle yaptığı başvuruyu reddetti. 874
 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin (TGC) Konrad Adenauer Stiftung (KAS) ile ortaklaşa düzenlediği “Yerel
Gazetecilik Eğitim Seminerleri”nin 72’incisi Sivas’ta yapıldı. Seminerde son dönemde sıkça gündeme gelen sansür ve
basın özgürlüğü konuşuldu. Gazete manşetleri ve haber başlıklarında “provokatif, ırkçı ve ayrımcı dilin artmaya
başladığı ve halktan bilgilerin saklandığı” da kaydedildi.875
 Kütahya Bağımsız Milletvekili İdris Bal Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde düzenlediği basın toplantısında,
Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Mahir Ünal’ın “HSYK seçimlerini Yargıda Birlik Platformu adaylarının
kazanmaması halinde gayrimeşru olacak” dediğini iddia ederek, iktidarın, kendisi için önemli olan seçimleri
kazanabilmek için yerel ve genel seçim gibi propaganda yaptığını, seçim sonrası geçerli olacak vaatlerde bulunduğunu
söyledi.876
 Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu seçimlerine ilişkin “Maalesef çok kara
propaganda yapılıyor. Paralel medya her gün yalanı Allah rızası için söylüyor” diyerek bazı medya kuruluşlarını
eleştirdi ve “Yalanı Allah rızası için söyleyenlere biz cevap vermekle yetişemeyiz” dedi.877
28 Eylül 2014
 Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullardaki öğrencilerin kılık ve kıyafetlerine dair yönetmelikte yapılan
değişiklik Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle ilköğretim beşinci sınıflarında kız öğrencilerin
türban takması serbest bırakılırken “saç boyama, vücuda dövme ve makyaj yapma, hızma (piercing) takma bıyık ve
sakal bırakma” da yasaklandı.878
 Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, bir televizyon kanalında katıldığı canlı yayında Adalet ve Kalkınma
Partisi Grup Başkanvekili Mahir Ünal’ın açıklamalarının ne anlama geldiği kendisine sorulduğunda; “Olumsuz veya
olumlu bir sonuç çıktığında bunu oturur değerlendiririz. Yani memleket için bir şey yapmak gerekiyorsa o zaman bu
değerlendirilir ama ‘Bunu tanımıyoruz, etmiyoruz’ böyle bir şey söz konusu değil” şeklinde konuşarak Mahir Ünal’ın
açıklamalarını tekzip etti.879
Son Söz
Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulunun Ekim ayında yayınladığı “Türk Basınının Sorunları ve Çözüm
Önerilerimiz” raporu ülkemizin mevcut ifade ve basın özgürlüğü fotoğrafını çekmekle kalmayıp çıkış yollarını da
göstermiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 28. maddesi, gazetecilik açısından çok önemli hükümler içermektedir:
“Basın hürdür, sansür edilemez. (...) Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirleri alır.” Anayasanın
29. maddesi “Süreli ve Süresiz Yayın Hakkı”nı teminat altına alırken, 30. madde “Basın Araçlarının Korunması”nı
öngörmektedir.
Demokrasilerin temelini oluşturan ve vazgeçilmesi mümkün olmayan basın ve ifade özgürlüğü açısından da
vatandaşlara önemli teminatlar sağlayan Anayasamızın 24, 25 ve 26. maddelerinde de “Din ve Vicdan Hürriyeti”,
“Düşünce ve Kanaat Hürriyeti”, “Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyeti”ni güvence altına almaktadır.
Anayasamızda çelişki durumunda yerel hukuktan üstün olduğu açıkça ifade edilen uluslararası hukuk da ifade ve
basın hürriyetini demokrasinin olmazsa olmazları arasında saymakta kısıtlanmasını reddetmektedir. Nitekim raporumuz
başlangıç bölümünde temel referans belgelerinden biri olarak kaydedilen 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
873
http://t24.com.tr/haber/star-erdogan-konusurken-bos-kalan-bm-salonunu-photoshopla-doldurdu,271811
http://www.milliyet.com.tr/basin-ozgurlugu-provokeye-izin-gundem-1945969/
http://www.elazighaberi.com/yerel/72-yerel-gazetecilik-seminerinde-basin-ozgurlugu-konusuldu-h358936.html
876
http://zete.com/idris-baldan-hsyk-secimlerine-hukumetin-mudahale-girisimine-sert-elestiri/
877
http://www.iha.com.tr/haber-bakan-bozdag-hsyk-secimlerinde-kara-propaganda-yapiliyor-394786/
878
http://www.radikal.com.tr/turkiye/okullarda_dovme_yasaklandi-1215229
879
http://gundem.bugun.com.tr/yalcin-akdogandan-mahir-unala-surpriz-cevap-haberi/1276220
874
875
- 94 -
tüm insanların ülke sınırları gözetilmeksizin kanaat ve ifade özgürlüğüne hakkı olduğunu, herkesin bilgi ve fikirleri
ifade etmek ve ifade edilen bilgi ve fikirlere ulaşmaya çalışmak, edinmek ve yayma serbestliği olduğunu teminat altına
almıştır.
Bir başka referans belgesi olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi de örgütlenme hakkını temel hak olarak kabul
etmektedir. Hiç kimse örgüt üyesi olmaya zorlanamayacağı gibi kimsenin örgütlenme hakkı da engellenilmemelidir.
Devlet ve devleti yönetmeye tali olanların kişi hak ve hürriyetlerine, insanların doğdukları andan itibaren sahip
oldukları temel haklarına ve bilhassa özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmasına saygı göstermeleri şarttır. Temel
hakların kısıtlanması ancak yasayla ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8’inci maddesinin öngördüğü gibi
“demokratik bir toplumda ulusal güvenlik, kamu güvenliği, ülkenin ekonomik refahı, düzenin korunması, suç
işlenmesinin önlenmesi, sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için gerekli bir
tedbir olması durumunda” mümkün olabilmelidir. Başbakanların ve hatta cumhurbaşkanların telefonlarının adeta
serbestçe ve devlet imkanları da kullanılarak kaydedilip servis edilmesi kabul edilebilir değildir. Ancak, şeffaf yönetim,
hesap verilebilirlik ilkeleri de gözetilmelidir. Ayrıca toplum önünde olanların ve bilhassa toplumu yönetmekte olan
veya yönetmeye talip olanların özel yaşam alanlarının herhangi bir vatandaşa göre çok daha dar olduğu da bir gerçektir.
Dolayısıyla hangi şekilde elde edilirse edilsin yolsuzluk, adam kayırma, rant elde etme ve sair kirli ilişkilerle ilgili ses
ve görüntü kayıtlarının medyada yer bulması kamuoyunun bilgi edinme hakkı çerçevesinde değerlendirilmelidir.
Hükümetin kararlarına katılmamak, bunları çeşitli biçimlerde ifade etmek de demokratik bir haktır. Toplantı,
gösteri ve yürüyüş yapmak ifade özgürlüğü kapsamındadır. Siyasal iktidarın sıklıkla gösteri ve yürüyüş yapmak
isteyenlere karşı gösterdiği katı tutum, polisin orantısız güç kullanımı endişe verici boyutlara ulaşmıştır.
Dünyanın her yerinde ve bütün zamanlarda iletişim araçları siyasal iktidarların baskısı ve denetimi altında
olmuştur. Bu durumu tam olarak ortadan kaldırmasa da bir ölçüde sınırlandıran demokrasinin gelişimi olmuştur. Siyasal
iktidarlar şeffaf ve hesap verilebilir yönetimden sorumludurlar. Her türlü eleştiriye açık olmalarının kabul görmesi
gereği bu nedenledir.
Uluslararası hukuk ve kamuoyu tarafından savunulan ve yasaklamaları yurttaşın ifade özgürlüğünün ve bilgi
edinme hakkının sansür edilmesi olarak tepki toplayan Twitter, YouTube gibi iletişim araçlarına iletişim engellemesi
uluslararası baskı ve Anayasa Mahkemesi gibi yüksek yargının tutumu sayesinde Nisan ayında bir ölçüde
kaldırılabilindi. Ancak yazılı, sözlü ve görüntülü iletişim araçları üzerindeki denetim bütün ağırlığıyla sürmektedir.
Yüksek Seçim Kurulu adına seçim süresinde yayınların tarafsızlığını izlemekle görevli RTÜK’ün yansız
davrandığı kanısı oluşmadı. Tam tersine, hükümet yanlısı radyo televizyonlara hoşgörülü, az sayıda karşıt tutum
sergileyen yayın organlarına karşı hoşgörüsüz davrandığı iddialarını çürütecek doyurucu bir kanıt getirilmedi. İfade
özgürlüğünün ayrılmaz parçası olan gösteri hakkının kullanımı polis engeliyle karşılaşmaya devam etti.
İfade ve basın özgürlüğünün kullanımının güvencesi olması beklenen yargıda yaşanan sorunlar, özgürlükler
açısından karamsar durumun sürmesine neden oldu. Hükümetin, yargı ve güvenlik kuvvetleri içinde örgütlendiğini
düşündüğü “paralel yapının” komplosuyla karşı karşıya olduğu inancı özgürlüklerin kullanımını daha da güçleştirdi.
Hükümet kararlarına ve uygulamalarına yapılan her itiraz ve muhalefet, hükümet tarafından komplonun parçası olarak
değerlendirilince, sakin ve güvenilir konuşma/diyalog olanağı ortadan kalktı. Bu, siyasal ortamı daha da gerginleştiren
etki yaptı.
Seçim dönemlerinde daha da artan tedirginlik, gerginlik ve kutuplaşma ortamı demokratik yaşamın gerektirdiği
hoşgörü iklimini tehdit etmekte, düşünce, ifade ve basın özgürlüğünün kullanımı büyük sorun haline gelmektedir.
Siyasal ortamın gerginliği, hükümetin bu gerginlik siyasetini sürdürmede kararlılığı düşünce ve ifade özgürlüğünü ciddi
biçimde baskı altında tutmaktadır. Basın özgürlüğünün olup olmadığının bu kadar sık tartışılması bile kaygılanacak bir
durum olduğunun kanıtı olarak değerlendirilmelidir. Siyasal ortamın gerginliği, hükümetin bu gerginlik siyasetini
sürdürmede kararlılığı düşünce ve ifade özgürlüğünü ciddi biçimde baskı altında tutmaktadır. Basın özgürlüğünün olup
olmadığının bu kadar sık tartışılması bile kaygılanacak bir durum olduğunun kanıtı olarak değerlendirilmelidir.
İktidar önde gelenlerinin uluslararası örgütlere, ülkedeki muhaliflere ve ayrım gözetmeksizin ulusal ve
uluslararası basına karşı kullandığı dil, ifade ve basın özgürlüğünün sağlanması önündeki en büyük engel olarak
görülmektedir. Gazetecilerin kuşkularını besleyen ve raporumuzda detaylı olarak örnekleri verilen pek çok kanıt vardır.
Sansür, oto sansür, baskıcı eğilimler ve gerek merkezi gerekse yerel yetkililerin gazeteciler ve basın kurumları
üzerindeki baskıları, gazetecilere, yazarlara, düşünce insanlarına yönelik suikast ihbarları, baskı ve değersizleştirme
gayretkeşlikleri, sosyal medyada linç kampanyaları ve haber sitelerinin ofislerinin polis baskınına uğramaları, tehditle
yayından haber çekilmesi talebi gibi endişe verici gelişmelerin elbette ki kabul edilmesi mümkün değildir.
Hukukun üstünlüğü, hukuk önünde eşitlik ve şeffaf yönetim ile basın ve ifade özgürlüğü demokrasinin temel
direklerindendir. Türkiye’de demokrasinin iyileştirilmesi ve ülkemizin çağdaş demokrasiler arasında başı dik bir şekilde
hak ettiği yeri alması için çaba harcayan siyasi çevreler ile sivil toplum kuruluşlarının, geliştirilmesini ve daha geniş
özgürlükler içermesini istediği yürürlükteki Anayasamızın bile anılan maddelerindeki bu teminatlar, demokratikleşme
- 95 -
çabasındaki ülkelere örnek gösterilebilir. Ne var ki uygulamada ülkemizin, basın ve ifade özgürlüğü açısından dünya
sıralamalarında hak etmediği son sıralarda yer alması demokrasimiz için utanç kaynağıdır.
Türk basının sorunlarını, “basın ve ifade özgürlüğü”, “gazetecilerin her an ‘terörist’ suçlamasıyla
tutuklanmasına yol açan yasa hükümleri”, “sansür ve oto-sansür”, “basında tekelleşme ve sendikasızlaştırma”, “iş
yasalarında yapılmak istenen değişikliklerle gazetecileri bekleyen tehlikeler” gibi başlıklar altında toplamak
mümkündür.
Basın ve ifade özgürlüğü
Basın ve ifade özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması, Türkiye’nin demokratik gelişimi açısından
acilen atılması gerekli adımların başında gelmektedir. Çünkü ülkemizde basının temel sorunu basın ve ifade
özgürlüğüdür. Halkın haber alma hürriyetinin işlerliği için, basın ve ifade özgürlüğü, olmazsa olmaz bir gerekliliktir.
İfade özgürlüğü demokrasinin atar damarıdır. Basın özgürlüğü de, kamuoyunu bilgilendirme ve eleştiri hakkı ile ifade
özgürlüğünü hayata geçirebilmenin en etkin aracıdır.
Basın ve ifade özgürlüğü konusunda Türkiye’nin dünya sıralamasında çok gerilerde bulunması, ülkemizde bu
konuda acil iyileştirmeler gerektiğinin bir göstergesidir. Gazeteciler Cemiyeti olarak, zaman zaman gündeme gelen
anayasa değişikliği çalışmalarında basın ve ifade özgürlüğünün gözetilmesinin büyük önem taşıdığına inanmaktayız.
“Milli güvenlik”, “kamu düzeni”, “genel ahlak” gibi kavramlar gerekçe gösterilerek, basın ve ifade özgürlüğünün
sınırlanması ile şimdiki Anayasada bulunan “basımevi açmada izin alma koşulu ve mali teminat getirilemeyeceği”,
“basın araçlarının müsadere edilemeyeceği” hükümlerin kaldırılmasının tartışmaya bile açılmaması gerekir.
i.
Türk Ceza Kanunu ve Terörle Mücadele Yasası’ndaki hükümler:
Türk Ceza Kanunu ve Terörle Mücadele Kanunu’nun basın, düşünce ve ifade özgürlüğüyle bağdaşmayan bazı
maddeleri, gazetecilerin her an terörist suçlamasıyla tutuklanmasına kapı açmaktadır. Bu maddeler yüzünden her
gazeteci, yazdıklarından dolayı herhangi bir gün sabaha karşı evinden alınarak cezaevine kapatılma tehlikesiyle karşı
karşıya gelebilmektedir. Bu tehlike, basın özgürlüğüne ciddi zararlar vermektedir.
ii.
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda değişiklik teklifi:
İktidarın TBMM Başkanlığı’na sunduğu, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) değişiklik içeren yasa teklifi,
güvenlik güçlerinin şiddet olayları karşısındaki yetkilerini genişletirken, basın ve ifade özgürlüğüne sınırlamalar
getirebilecektir.
Buna göre sanığın kaçma şüphesine bakmadan hakim tutuklama kararı verebilecektir. Şüpheli veya sanığın
yakalanabileceği ya da suç delillerinin elde edilebileceği hususlar varsa polis, yürürlükteki yasaya göre “kuvvetli şüphe”
gerekirken, şimdi sadece “makul şüphe” olduğu zaman gerekli aramayı yapabilecektir.
Güvenlik paketiyle katalog suçların kapsamı genişletilirken, devlete yönelik ve anayasal suçlar da katalog suç
kapsamına alınmak ve “katalog suçlarda” sanığın mal varlığına el konulabilmesine yol açılmak istenmektedir.
Bu tasarrufların öznel yargılarla yapılabilecek olması, Türkiye’nin gündeminde zaten sorun olarak mevcudiyetini
koruyan basın ve ifade özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması yerine daha da artması sonucunu doğuracaktır.
Bu düzenlemeler, keyfi uygulamaları artıracaktır. Bunların önüne geçilmesi için siyasi partilerin ve sivil toplum
kuruluşlarının çabalarını artırması gereklidir.
iii.
Hakaret suçlarında hapis cezası:
Hakaret suçlarında hapis cezası kaldırılmalıdır. Avrupa Birliği ve uluslararası standartlar esas alınarak, TCK’nın
125 ve 130. maddeleri başta olmak üzere, hakaret iddiası ceza yargılamasına ve hapis cezası yaptırımına konu olmaktan
çıkarılmalıdır. Eğer hukuka aykırılık varsa, öldürücü olmamak kaydıyla, tazminatla karşılanması yeterlidir. Avrupa
Birliği ülkelerinde izlenen yol budur. Bizim de aynı ilkeyi benimsememiz gerekir.
iv.
Can güvenliği:
Gazeteciler, bazı toplumsal olayları izlerken zaman zaman şiddete maruz kalmaktadır. Meslektaşlarımız, bazen
öfkeli vatandaşların, çoğu zaman ve daha da önemlisi güvenlik güçlerinin hedefi olabilmektedir.
Gezi Parkı protestolarından bu yana, çeşitli gösterileri izlemek görevini yerine getiren gazetecilerin polis
saldırısına uğradığı birçok örneğe tanık olunmuştur. Daha da acısı, bu meslektaşlarımızın basın kartını, fotoğraf
makinesini, kamerasını, mikrofonunu görmesine rağmen, onlara plastik mermi, biber gazı, TOMA’ların kimyasal
madde içeren suyunu sıkan güvenlik güçlerinin varlığıdır.
Gazetecilerin can güvenliğini tehlikeye sokan bu uygulamalar açıkça suç teşkil etmektedir! Ayrıca kimyasal
maddeler ve gazlar kullanılarak yapılan müdahaleler, meslektaşlarımızın sağlığını doğrudan etkilediği için suçtur!
- 96 -
Bu uygulamalar, gazetecilerin mesleklerini özgürce icra etmesinin önünde birer engeldir.
Sansür ve oto-sansür
Bir ülkede basın ve ifade özgürlüğü yoksa sansür ve oto-sansür vardır. İktidarların hoşuna gitmeyen yazı ve
haberleri yüzünden gazeteci ve yazarların işlerine son verdirilmesi; medya gruplarının dünyada benzeri görülmemiş
büyüklükte vergi cezalarıyla sindirilmesi, Basın İlan Kurumu aracılığıyla resmi ilan dağıtımında zaman zaman
kullanılan sübjektif kriterler tipik sansür uygulamalarına yol açmaktadır. Öte yandan, her an “terörist” suçlamasıyla
tutuklanma tehlikesiyle karşı karşıya kalarak yıldırılan gazeteciler, “oto-sansür”e yönelebilmektedir.
Gazeteciler Cemiyeti’nin yürüttüğü “Özgürlük İçin Basın” projesi çerçevesinde yayımlanan aylık raporlarda,
sansür ve oto-sansür uygulamalarının örneklerini görmek mümkündür.
Tekelleşme ve sendikasızlaştırma
Basındaki tekelleşmeyle ve siyasi iktidarların baskılarıyla giderek büyüyen sendikasızlaştırma hareketi, medya
mensuplarının iş güvenceleri olmadan çalışmasına sebep olmaktadır. Ayrıca medya kuruluşları, hukuka aykırı olarak
taşeron işçi çalıştırmaktadır. Sosyal güvenlikten yoksun olanların, sansürsüz ve özgür gazetecilik faaliyetleri
yürütmeleri mümkün değildir. Bu yüzden gazetecilerin sendikalı çalışma hayatı teşvik edilmelidir. Bu arada, basının
başlı başına bir iş kolu olarak kabul edilmesi şarttır.
Sektörde, maalesef oldukça fazla sayıda gazetecinin aldıkları ücretlerin tamamının bordroya yansımadığı, bu
kişilerin asgari ücretten istihdam edildiği görülmektedir. Gazetecilerin emekli olurken mağdur olmasına yol açan bu
uygulamaya son verilmesi gerekir. Gazetecilerin maaşlarının tamamının bordroda gösterilmesi yasal zorunluluktur.
Ücretlerin bir bölümü veya tamamı “telif ücreti” adı altında ödenemez. Basın çalışanlarının mağduriyetinin önüne
geçilmesi için yasalara aykırı bu uygulamaların hassasiyetle denetlenmesine ve aksaklıkların giderilmesine acil ihtiyaç
vardır.
Gazetecinin, geçimine ve insan onuruna yaraşır yaşam sürdürmesine yetecek kadar gelirinin olması ve bu geliri
gazetecilik faaliyetinden elde etmesi, basın ve ifade özgürlüğü bakımından mutlak gerekliliktir. Bu yüzden gazetecinin
asli işinin gazetecilik olması ve gelir elde etmek amacıyla başka işlerle uğraşmaması son derece önemlidir. Bir
gazetecinin gelir elde etmek üzere gazetecilik dışında işte çalışması, tarafsızlığını yitirmesine de yol açabilir. Bu da
basın özgürlüğüyle bağdaşmayacağı gibi, gazetecinin mesleğini dış etkenlerin baskısı altında yapması sonucunu
doğurur.
Bütün bu sorunların önüne, sendikalı çalışma yaşamı ve toplu iş sözleşmeleriyle geçilebilir. Gazeteciler Cemiyeti
olarak, her vesileyle meslektaşlarımıza sendikalı çalışma yaşamının anayasal bir hak olduğunu hatırlatmakta ve bu
haklarına sahip çıkmaları konusunda onları teşvik etmekteyiz.
İş yasalarında yapılmak istenen değişiklikler
Gazeteci, Anayasa’da öngörülen halkın haber alma hürriyetinin bir ayağı olarak gündemdeki gelişmelerle ve
meydana gelen olaylarla ilgili haber toplamak, haber ve makale yazmak, fotoğraf ve görüntü çekmek, sürekliliği olan
gelişmeleri aktarmak ve halkın bilmesi gereken konuları gündeme taşımak üzere, Basın İş Kanunu çerçevesinde faaliyet
gösteren yazılı, görsel ve elektronik kitle iletişim araçlarında profesyonel olarak çalışan, gazetecilik formasyonu almış,
mesleğin gerektirdiği donanıma ve yeterliliğe sahip fikir işçisidir.
Gazetecilerin iş sözleşmesi ile ilgili olarak, gazetecilerin çalışma koşulları, ücretleri, izinleri, tazminatları vs.
konular ayrı bir yasayla düzenlenmelidir. Hâlihazırda yürürlükteki 5953 sayılı Basın İş Kanunu, bu konuları
içermektedir.
Yürürlükteki Basın İş Kanunun Korunması ve uygulanmasının titizlikle denetlenmesi gerekir. Bu kanunun
gazetecilere sağladığı haklara ilave yeni haklar, toplu iş sözleşmeleriyle sağlanabilir. Bu da gazetecilerin sendikalı
çalışma yaşamı içinde olmaları açısından önem taşır. Basın iş sözleşmelerinin, Basın İş Kanununa uygun olarak
düzenlenmesi ve toplu iş sözleşmeleriyle güvence altına alınması da gazeteciler için önemlidir.
Kıdem tazminatı
Gazeteciler, yapılmak istenen yasal düzenlemelerle kıdem tazminatlarının kaldırılması konusunun gündemde
tutulmasından derin endişe duymaktadır.
Meslektaşlarımız için hayati önem taşıyan kıdem tazminatı, yasada belirtildiği şekilde aynen devam etmelidir.
Kıdem tazminatlarının hesaplanmasında, gazetecinin aylık gerçek ücretinin altında olmamak kaydıyla, bir yıllık bütün
gelirlerinin 12’ye bölünmesiyle ortaya çıkan aylık giydirilmiş ücret esas alınmalıdır.
Ödenmeyen ücretlere ve fazla mesai ücretlerine günlük yüzde 5 gecikme faizi uygulanması, her ne kadar
Yargıtay içtihatlarıyla yüzde 80-90 oranında kesintiye tabi tutulsa da, 5953 sayılı Basın İş Kanununun getirdiği önemli
haklardan biridir. Bu uygulamanın devam etmesi son derece önemlidir.
- 97 -
Gazetecilik faaliyetlerinin denetlenmesinin, basın ve ifade özgürlüğünün önüne geçmemesi gerekir.
Gazetecilerin resmi makamlar tarafından denetlenmesi kabul edilemez. Bu tür uygulamalar, basını vesayet altına sokar.
Basının vesayet altında bulunması, Anayasa güvencesi altında olan halkın haber alma hürriyetini zedeler.
Denetim
Gazetecileri, ancak gazeteciler denetleyebilir. Bu da gazeteci sendikaları yoluyla sağlanabilir. Bu nedenle
gazetecilerin, sendikalı olmaları zorunlu hale getirilmelidir. Sendikalı çalışma yaşamı, gazetecinin sosyal güvenlikten
yoksun çalışmasının önüne geçerek basın ve ifade özgürlüğüne katkıda bulunur.
Gazete sahiplerinin asli işlerinin gazetecilik olması gerektiği de yadsınmaması gereken bir konudur. Başka
işlerle uğraşan gazete sahipleri, zaman zaman çıkarları yüzünden siyasi iktidarların hedefi haline gelebilmektedir. Bu da
basın kuruluşlarının sansür ve oto sansür uygulamalarına yönelmesine yol açmaktadır.
Sonuç
Gazeteciler Cemiyeti olarak, basın ve ifade özgürlüğünü engelleyen ve gazetecilerin her an “terörist”
suçlamasıyla demir parmaklıkların arkasına kapatılmasına yol açabilen yasa hükümlerinin kaldırılması çağrısını her
fırsatta yinelemektedir.
Basın ve ifade özgürlüğü ile halkın haber alma hakkının önündeki en büyük engellerden tekelleşme ile siyasi
iktidarların gazetecilere ve medya gruplarına baskı ve müdahaleleri sona ermelidir.
İktidarların hoşuna gitmeyen yazı ve haberleri yüzünden gazeteci ve yazarların işlerine son verdirilmesinden ve
medya gruplarının dünyada benzeri görülmemiş büyüklükte vergi cezalarıyla sindirilmesinden vazgeçilmelidir.
Basındaki tekelleşmeyle ve siyasi baskılarla giderek büyüyen sendikasızlaştırma hareketine, bunun sonucunda
medya çalışanlarının iş güvenceleri olmadan çalışmasına ve hukuka aykırı olarak taşeron işçi çalıştırılmasına son
verilmelidir.
Basın İlan Kurumu aracılığıyla resmi ilan dağıtımında zaman zaman kullanılan sübjektif kriterler acilen terk
edilmelidir.
İnternet sitelerini ve sosyal paylaşım ağlarını “baş belası” gören anlayış değiştirilmeli, siyasi iktidarların hoşuna
gitmeyen haberler veren televizyon kanallarına ağır cezalar verilmesinden kaçınılmalıdır.
Basını iktidarların güdümüne sokacak denetim mekanizmaları getiren ve gazetecilerin kıdem tazminatlarından
mahrum kalmasına yol açabilecek yasal düzenlemeler asla gündeme getirilmemelidir.
Gazetecilerin sendikalı çalışma yaşamı teşvik edilmeli, medya patronlarının taşeron işçi çalıştırması
önlenmelidir.
Türk basını, siyasi iktidarların güdümünden kurtularak sansür ve oto-sansür uygulamalarından uzaklaştığında,
Türkiye’de yeniden “dördüncü kuvvet” olacak, uluslararası medya kuruluşlarıyla yarışacak düzeye gelecektir. Bunun
için yeterli teknolojiye sahip olan basınımızda, bunu sağlama azim ve kararlılığında meslektaşlarımız çalışmaktadır.
Beklentimiz, bunu sağlayacak siyasi iradenin ortaya çıkmasıdır.
- 98 -

Benzer belgeler