işe alıştırma eğitiminin örgütsel bağlılığa etkisi

Transkript

Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl: 2011 Sayı: 1
İŞE ALIŞTIRMA EĞİTİMİNİN
ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞA ETKİSİ:
HAVALİMANI YER HİZMETLERİ
ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR
ARAŞTIRMA
Yasin BOYLU1
Ayhan KARAKAŞ2
ÖZET
çalışmanın amacı
ı
şirketlerinde çalışan pe
sonelin aldıkları işe alıştırma eğitiminin örgütsel bağlılığa etkisi ve işe
alıştırma eğitiminin etkin ğini
Alan araştırması şeklinde
gerçekleştirilen bu çalışmada veri toplama aracı olarak iki ölçekli anket
kullanılmıştır. Ölçekler işe alıştırma eğitim programlarına tutum ve ö
gütsel bağlılık algılarını belirle
Ölçeklerin geçerlik ve güveni
leri uygulamaya elverişli bulunmuştur. Araştırma evreni Ankara Ese
boğa, İstanbul Sabiha Gökçen, Dalaman, Milas
valimanlarında çalışanlardır. Araştırmaya
çalışan katılmıştır. Araştırma sonucunda; işe alıştırma eğitiminin örgütsel bağlılığı açıklama
oranı %15,3 şeklinde tespit edilmiştir. Bu sonu
çalışanlar işe alıştırma eğitimleri verilmesinin işletmeler açısından önem gösterdiği söyl
#
!
$
$
%
$
"
"
&
(
)
*
+
,
"
%
-
4
"
"
'
"
"
%
+
.
!
/
0
1
2
3
0
1
0
.
: İşe Alıştırma Eğitim , Örgütsel Bağlılık, Havalimanı
5
6
G. Ü. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi( Dr.)
D. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (Arş. Gör.)
IMPACT OF ORIENTATION
TRAINING TO ORGANIZATIONAL
COMMITMENT: A RESEARCH ON
THE AIRPORT IN THE GROUND
SERVICE EMPLOYEES
ABSTRACT
(
$
8
/
8
0
:
E
!
.
H
I
#
%
%
#
!
(
#
#
8
%
8
"
$
#
9
"
$
9
%
#
!
8
8
#
A
#
8
8
(
%
$
@
(
#
$
9
8
?
#
(
8
8
<
:
%
(
=
8
'
8
#
;
D
#
>
C
#
$
!
8
8
B
#
(
(
8
G
:
F
#
%
8
#
!
&
#
;
8
&
#
%
J
8
J
8
!
?
GİRİŞ
sektörünün temel noktalarından birisini
ulaştırması, tarifesiz uçak seferlerinin ve yurtiçi tarifeli seferlerin artması ile
gelişmiş ve neticede sektörde istihdam edilen işgören sayısı artmıştır. İşle
, insan kaynaklarını verimli kullanmak ve işletme maliyetlerini azaltmak
için yeni işe aldıkları çalışanları için, işe alıştırma programları düzenlemek
tadırlar. İşe alıştırma eğitimi çalışanlara uygulanan ilk eğitim
programı olduğundan, çalışanın ve dolayısıyla örgüt verimliliğinin arttırılm
sında etkin bir araç niteliği taşımaktadır.
K
L
M
N
O
P
P
Q
S
N
T
T
R
R
U
R
V
W
X
Y
X
Z
L
[
Q
P
T
R
R
Q
L
Y
R
\
M
L
Z
]
T
R
P
X
X
^
X
İşe yeni başlayan çalışanların işe alıştırma eğitimleri
işin g
rektirdiği tutum ve bilgileri edinmeleri, düşü
kazanmaları ve böylelikle kısa zamanda örgüte aidiyet hissinin oluş
işe ve örgüte uyumlarının sağlanması amaçlanmaktadır.
S
S
X
S
Z
N
R
V
T
V
U
R
S
R
Y
R
`
Y
R
Z
X
a
R
U
R
_
T
V
M
R
a
R
L
b
M
7
N
L
T
\
M
R
M
X
R
T
R
Q
\
X
^
L
Çalışanın aktarılan bilgilere uyup uymadığı denetlenerek, sorular sor
larak, hataları düzeltilerek hem işi öğrenmesi hem de eğitilmesi de işe alıştırma programlarının amaçları arasındadır. İşletmelerde
devamı,
kurumsal hafızanın korunması ve geliştirilmesiaçısından işe alıştırma eğiti
leri önem taşımaktadır
\
T
d
X
X
N
T
Z
R
M
Q
N
R
V
P
\
S
e
f
[
T
Z
g
h
i
j
i
k
l
X
N
İşe alıştırma süreci bireyin işe alım süreci kadar önemlidir. Örgütlerde
önemli problemlerden biri
çalışanın kendisini örgüte tam olarak ait hi
duğu düşünülürse
yönde geliştirilmesinde
işe alıştırma programlarının etkisinin önemi daha iyi anlaşılabilir. (Topaloğlu
ve Koç, 2002:121).
^
S
N
N
g
V
S
P
R
P
Q
S
R
N
S
V
\
T
R
L
[
_
L
a
M
L
P
L
T
U
V
L
P
T
L
[
İşe alıştırma programlarını uygulamanın en önemli faydası işgörenin
işe başladığı ilk gün kaygılarını azaltması ve onu işe ve iş arkadaşlarına
alıştırmasıdır. Bu kritik dönemde verilen eğitim programları sayesinde
işgörenlerin
çalıştıkları
örgüte
aidiyet
duygusu
oluşmaktadır
(KleinandWeaver, 2000:3). Demirbilek’e (2009) göre örgüte katılmak için
ihtiyaç duyulan tutum ve davranışlara ilişkin yeni çalışanın bilgi elde edip
etmemesi, örgütsel sosyalleşmenin başarısını belirleyecek ve iş doyumu,
örgütsel bağlılık, işe bağlılık, rol uyumu, kıdem ve örgütsel vatandaşlık ort
ya çıkacaktır. Klein ve Weaver (2000: 60), işe alıştırma eğitimine katılan
işçilerde örgütsel bağlılığın katılmayanlara
yüksek olduğunu sapt
mıştır. İşe alıştırma eğitim
yeni çalışanın sosyalleşmesi için örgütte
kullanılan yaygın bir taktik eğitimi olduğu da söylenebilir.
_
X
N
S
m
V
T
M
N
N
R
\
R
Q
R
V
X
\
g
V
V
Çalışanların örgütsel bağlılığını etkileyen faktör
eğitim
işe alıştırma eğitimleri
örgütsel bağlılığı etkilediği söyl
Örgütsel bağlılık, işgörenlerin örgütsel amaç ve değerlerle özdeşleşmesi çerçevesinde, bireyin örgüte girişinden itibaren örgütün faaliyetlerine
katılma sürecini ifade etmektedir (Kılıç ve Öztürk, 2010:983). Örgütsel bağlılık genel olarak, tutumsal bağlılık ve davranışsal bağlılık olmak üzere ikiye
ayrılmaktadır (Çöl, 2004). Bu sınıflama, örgütsel davranış ve sosyal psikoloji
anındaki araştırmacıların konuya farklı açılardan yaklaşmalarından dolayı
yapılmaktadır. Örgütsel davranışa ilişkin çalışma yapan araştırmacılar bağlılığı daha çok davranışsal açıdan ele alıp incelerken, sosyal psikologlar ise
tutumsal açıdan araştırmışlardır (Mowday vd., 1982:24). Davranışsal bağlılık
daha çok bireyin kendi davranışlarına karşı geliştirdiği bir bağlılık türüdür.
utumsal bağlılık ise, örgütte kalma isteği ve duygusal olarak örgüte bağlı
olmayı ifade etmektedir.
T
M
R
T
d
X
N
T
X
Z
N
V
R
R
T
N
M
Q
M
N
R
N
M
N
U
R
V
a
M
N
S
N
U
R
N
U
Y
R
V
V
R
l
a
T
X
g
K
c
\
Örgütsel bağlılığının düşük olması; işgörenlerin işe geç gelmesi veya
gelmemesi, işten ayrılması, işgören devir oranının yükselmesi, stresin ar
ması ve performansın azalması gibi olumsuzluklara neden olabilmektedir.
özellikler, işin
Ayrıca yapılan çeşitli çalışmalarda örgütsel bağlılığın
özellikleri, yönetimden kaynaklanan özellikler alternatif iş olanakları ve örgüt
kültürü gibi faktörlerden etkilendiği de ortaya kon muştur (İnce ve Gül,2005,
Özçelik, 2008, Günay, 2010).
Q
N
_
M
S
a
R
\
T
Z
R
g
L
o
p
q
r
s
t
{
u
v
w
w
İLGİLİ
y
z
T
ARAŞTIRMALAR
x
tarafından yapılan çalışmada; İKY uygulamaları ile ö
gütsel performans arasındaki ilişkiyi otelcilik sektörü açısından incelenmiştir
ve İKY uygulamalarından çalışanların yönetime katılması, ödüller ve işe
alma öncesi testler ile örgütsel performans arasında ilişki olduğunu belirle
miş
Stavrou vd. (2007) tarafından yapılan çalışma
Avrupa Birliği ülkel
örgütsel performans ve rekabet avantajı kaynakları ile İKY arasındaki
ilişki, kamu ve özel sektör açısından araştırılmış
bir farklılık
namamıştır. Ancak İKY uygulamalarından eğitim geliştirme ve iletişim faal
örgüt
ına olumlu etki ettiği sonucu elde edilmiştir.
Latif ve Uçkun (2002) tarafından yapılan araştırmaya katılan
işletmelerinönemli bir bölümünün işe alıştırma eğitimine önem verdiği bulg
suna ulaşılmış,
’nın çalışmasında, işe alıştırma eğitiminin orta
vadede işletme kârlılığına katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Topaloğlu
ve Sökmen (2003)
ve Gedik (2008)’in araştırmalarında
ise; işe alıştırma eğitime katılan çalışanların performansında önemli gelişm
olduğu gözlenmiştir.
’nın çalışmalarında;işe alıştırma eğitimi
verilen işletmelerde personel devir oranının
nispeten düşük
olduğugörülmüştür. Aliyeva
’nın yaptığı çalışma
üç ve dört yı
dızlı otel işletmelerin
insan kaynakları bölümlerinin ve bu işletmelerde
çalışanları geliştir
yönelik eğitim faaliyetleri
dığı son
cuna ulaşılmıştır. Yine bu çalışmaya göre, işletme sahipleri arası
da;“çalışanlar işe alınırken ya işinde tecrübelidir
iş yerinde işini öğr
eğitime harcama yapmak boşuna masraf yapmaktır” düşüncesi
hâkimdir.
’nın çalışmasında; çalışanların işe alıştırma eğitim sürecinde eğitimci performansından elde ettikleri tatmin düzeyinin arttıkça ö
gütsel bağlılıklarının da arttığı, örgüte bağlılığın işgörenlerin yaş, cinsiyet ve
l
W
[
Y
|
h
i
i
}
M
k
\
U
_
N
V
\
R
\
M
Q
g
U
M
N
X
N
V
U
R
^
T
Y
R
a
N
M
N
R
L
]
V
T
L
a
\
N
\
\
T
Z
R
Q
M
N
R
N
m
V
M
M
R
V
d
P
S
[
X
V
L
\
T
T
N
|
~
V
a
[
g
h
i
i
}
k
R
K
P
N
M
T
R
N
X
|
Z
R
Y
h
i
i

k
X
R
T
\
M
R

N
S
M
X
|
h
i
i
}
k
K
R
Y
L
|
R
V
h
i
i

k
X
N
g
M
^
Y
|
h
i
i

N
T
P
T
R
R
Z
R
M
V
R
R
k
N
U
S
g
X
T
R
\
N
U
N
T
R
P
^
S
V
N
R
N
V
R
V
L
V
T
L
P
a
L
V
X
\
V
Z
N
V
R
b
R
^
M
X
U
X
\
R
\
g
Q

|
[
b
X
a
X
b
X
h
i
i
}
k
^
M
\
n
g
N
T
ğitim düzeyinden etkilenmediği işe alıştırma eğitim sürecinden elde e
k bilgileri iş ortamında uygulamaya geçirebildikleri oranda örgütsel bağlılık düzeylerinin arttığı bulgularına ulaşılmıştır.
Günay (2010), işe alıştırma eğitiminin bilgilendirme faktörlerinin çalışa
ların örgütsel bağlılıklarına anlamlı katkısı olduğunu ve aynı zamanda verilen
eğitimin etkililiği ile örgütsel bağlılık faktörleri arasında da anlamlı bir ilişki
olduğunu öne sürmüştür. Temiraliyeva (2005), işe alıştırma eğitiminin
işgören performansının %36’sını açıkladığını belirtirken; Sökmen (2003) de
eğitim ile performans arasında 0,65 düzeyinde ilişki olduğunu belirtmiştir.
Kaynak (2000) çalışmasında işe alıştırma eğitimi puanları ile örgütsel bağlılık
puanları arasında 0,41 düzeyinde ve anlamlı bir ilişki bulmuştur. Klein ve
Weaver (2000) eğitimine katılan işgörenlerin katılmayanlara göre örgütsel
bağlılıklarının daha yüksek olduğunu saptamışlardır. Emir ve Avan (2010)
yaptığı çalışmada işe alıştırma eğitimleri ile memnuniyet ve korkuların aza
ması faktörleri arasında anlamlı ilişkiler bulmuştur. Özçelik (2008)’in yaptığı
çalışmada örgütsel bağlılığın %68’inin örgütsel sosyalleşme faaliyetleri tar
fından açıklandığı tespit edilmiştir.
R
U
M
Q
R
R
V
N
[
V
\
T
\
X

p

p
\
YÖNTEM
o
p
Araştırmanın Amacı ve Önemi
Bu araştırmada amaç “işe alıştırma eğitimleri; verilen eğitimin içeriği ve
etkinliği açısından örgütsel bağlılığı artırmakta mıdır”s
_
M
L
S
L
m
[
N
T
P
N
a
R
^
M
V
X
b
R
Y
L
X
T
a
X
\
l
Q
avayolu ulaşımı ile ilgili sorunların başında havalimanlarında çalış
personel için düzenlenen eğitim programlarının eksikliği gösterilmektedir
avalimanı yönetiminin önemli parçalarından birisi
hizmet işletmeleri
etkinliği ve çalışan performanslarının artırılması
için gerekli çabayı göstermeleri önem arz etmektedir. Türkiye’de üç adet
büyük yer hizmetleri şirketi vardır ve bu işletmelerin, özel
turizmin yoğu
luğunun görüldüğü
aylarında tarifesiz uçak seferlerini artması dolayısıyla
sezonluk çalışan teminine gittikleri gözlenmektedir.
Dolayısıyla bu işletmelerde işgören devir hızının yüksek olduğu söyl
nebilir. İşe yeni başlayan çalışanın örgütsel bağlılığını artırmak, işe ve işle
meye yabancılaşmasını önlemek ve sosyal kaynaşmayı sağlamak, başlangıç
maliyetlerini ve işgücü devir oranını azaltmak, çalışanların
sizlikten doğabilecek şikâyetlerini önlemek gibi faydaları sebebiyle işe alıştırma eğitimleri önem taşımaktadır.

X
|

g
X
Z
h
i
i

k
l

V
T
X
[
N
V
T
V
d
X
M
X
V
Z
R
N
X
Z
R
Q
T
N
T
^
R
V
\
R
\
O
Z
X
Q
T
a
R
N
M
S
N
O
T
N
N
^
Y
R
T
a
N
]
\
\

p

p
Araştırmanı Hipotezi ve Sınırlılıkları
L
araştırmanın hipotezi şu şekildedir
İşe alıştırma eğitimleri, işe alıştırma eğitimi sürecinde verilen bilgi
ve sürecin etkiliği, işgörenin örgütsel bağlılığına etki eder.
raştırma Türkiye’de ulusal ve uluslar arası uçuşlara açık olan
z seferlerin çoklukla yapıldığı; Esenboğa, Sabiha Gökçen, İstanbul
Atatürk, Milas Bodrum, Dalaman ve Antalya havalimanlarında çalışan yer
ri çalışanları üzerinde gerçekleştirilmiştir. Yer hizmetleri şirket yön
ticilerinin, çalışanlarına anket uygulatmak istememeleri ve bazı havalimanl
rının sezonluk işgören teminine gitmesinden dolayı anket çalışmasına katılan
kişi sayısı 209 kişi ile sınırlı kalmıştır.
_

i

g
g
M
Q
M
Y
R
Q
N
S
X
d
N
T
X
d
N
R
N
R
\
N
O
P
T
W
R
Q
R
R
\
X

p

\
p
Araştırmanın Modeli
Bu araştırma, işe alıştırma eğitimi programları ile ilgili bilgileri içermesi
açısından betimsel bu programlardan tatmin düzeyi ile örgütsel bağlılık ar
sındaki ilişkiyi araştırması açısından
ilişkisel tarama türündedir. İşletm
lerde verilen işe alıştırma eğitimi bağımsız değişken örgütsel bağlılık
bağımlı değişkendir. İki değişken arasındaki ilişkinin gücü ve işe alıştırma
eğitiminin ve alt faktörlerininörgütsel bağlılığı açıklamadaki etkisi ölçülmüştür.
_
X
N
\
S
R
R
g
N
\
S
R

p

p
Evren ve Örneklem
Araştırmanın çalışma evreni; Esenboğa, Sabiha Gökçen, Dalaman, M
İstanbul Atatürk ve Antalya havalimanlarında bulunan yer hi
met kuruluşlarının yolcu hizmetleri, ramp, harekât, idari işler, teknik bölüm ve
ulaştırma bölüm çalışanlarından oluşmuştur. Örneklem belirlemede basit
tesadüfî örnekleme yöntemi kullanılmıştır.
manlarında yer hizmetleri personel sayısına ulaşılamadığı için tahmini 1000
olarak kabul edilmiştir. Ural ve Ayhan(2006)’ın hazırladığı tablo değerine
göre, 1000 kişilik evrenden, evreni temsil yeteneğine sahip 288 kişiye ul
şılması
N
\
T
S
X

M
\
[
L
P
g
O
U
\
M
~
Y
T
R
V
M
[
L
X
X
^
^
X
T
N
a
R
T
T
U
R
V
W
X
Y
N
X
\
X
M
]

p

P
R
p
R
N
^
R
^
Q
R
M
\
l
U
Verilerin Toplanması ve Analizi
için kullanılacak verilerin elde edilmesine yönelik üç bölü
lü bir anket formu hazırlanmıştır. Birinci bölüm, kişisel bilgileri sorgulamakt
dır. İkinci bölüm, işe alıştırma eğitimi ile ilgili tutumları ölçmeye yönelik iken
üçüncü bölüm, örgütsel bağlılık ile ilgili tutumları ölçmeyi amaçlamaktadır.

N
m
O
[
Q
S
R
Q
N
R
P
Q
\
X

\
İşe alıştırma eğitimi ile ilgili
Günay (2010) ve Şahin (2004)’in çalışmalarında kullandıkları
rından
şeklinde hazırlanmıştır. Örgütsel Bağlılık ile
N
T
d
X
U
R
M
R
|
_
[
b
X
a
X
b
X
h
i
i
}
k
g

L
T
L
^
T
L
|
h
i
i
M
X
M
U
R
T
M
R
V
R
N
R
^
Z
R
N
V
M
M
a
d

k
g
]
V
^
R
Q
d
P
T
[
X
\
P
[

T
T
M
|
j

i
k
ilgili ölçek ise
’in “TheMeasurementandAntedec
Effective, ContinuanceandNormativeCommunicationtotheOrganization” adlı
alınan 25 soruluk örgüt
bağlılık ölçeğidir. Ölçeğin Türkçe
versiyonu
Gültekin
(2004)’in
“TheRelationshipBetweenOrganizationalCommitmentandJobSatisfaction”
adlı yüksek lisans tezinden alı mıştır.
_
P
T
X
^
T
X
M
R
R
V
Y
R

R
Z
R
R
N
S
R
V
U
R
V
Q
[
d
T
V
R
V
Araştırmaya Antalya Havalimanı, Dalaman Havalimanı ve Milas
Bodrum Havalimanı çalışanlarının katılımı posta yoluyla sağlanmış
yöntemle
dönüşü sağlanmıştır.
ı yer hizmet şirket çalışanlarına
elde edilmiştir. Böylece t
değerlendir
alınması sağlanabilmiştir.
Elde edilen veriler bilgisayarda istatistik programlarına aktarılarak analiz
edilmiştir. Araştırmaya katılanlarla ilgili tanıtıcı bilgiler frekans tabloları şe
linde verilmiştir. H
inde; çalışanın örgütsel bağlılığı ve işe alıştırma
eğitimlerinden tatmin düzeyi arasındaki ilişkinin yönü ve şiddetini ölçmek
amacıyla,
on analizleri tekniklerinden yararlanılmıştır.
\
L
Y
j
}

M
X
M
X
U
R
Q
T
X
V
X
^
^
R
Q
d
V
P
^
L
R
N
Q
d
P
L
T
R
W
m
V
S
[
L
[
X
Y
N
S
V
Q
V
Z
L
T
[
Z
M
X
]
i
g
N
M
N
a
T
P
h
i

M
X
X
V
^
a

V
[
R
N
R
N
X
m
X
X
P
X
M
X
T
[
R
Q
d
P
L
R
M
L
Z
L
[
L
a
]
\
P
V
V
R
Z
R
^
N
m
O
[
M
^

p

p
t
T
[
v
X
t
R
Q
S
R

Q
v
w
R
Q
M
Z
[
V
Y
\
S
R
M
R
S
]
R
Z

x
o
p
Araştırmaya Katılanlarla İlgili Tanıtıcı Bilgiler
Araştırmaya katılanların; “%53,6’sının erkek, %46,4’ünün kadın”,
“%48,3’ünün evli, %51,7’si
bekâr”,“%88’i 21 ile 35 yaş
ığı”, %75’i meslek/unvan olarak memur ve işçi statüsünde çalışanlar olduğu
görülmektedir. Araştırmaya katılanların eğitim
ve % 17’si
ilköğretim mezunudur, kıdem bakımından %56’sının 10 yıl
arası kıdeme sahip, %34’ünün de 0 5 yıl arası kıdeme sahip çalışanlardan
oluşmaktadır. Araştırmayakatılanların %30’u
%16’sı
%16’sı da ramp bölümü çalışanlarıdır.
N
V
M
V
L
L
]
L
M
L
P
L

U
M
a
V
T

N
U
X
S
Z
S
X
T
R
X
P
U
O
V
L
L
R
V
}
N
V
\
V
\
T
Z
Y
L
[
N
b
O
P
T
W
R
Q
M
R
N
g
M
W
X
R
^
X
Q
R

p

p
Örgütsel Bağlılık ve İşe Alıştırma Eğitimi Arasındaki İlişkiler
Örgütsel bağlılık ve faktörleri ile işe alıştırma eğitimi ve faktörleri arası
daki ilişkiyi gösteren korelasyon analizi Tablo 1’de gösterilmektedir.
İşe alıştırma eğitimi ile örgütsel bağlılık arasında düşük düzeyde, pozitif
ve istatistikî olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. İşe alıştırma eğitimi ile
duygusal bağlılık ve devam bağlılığı faktörleri arasında anlamlı bir ilişki b
lunmazken, ahlaki (normatif) bağlılık ile aralarında orta düzeyde ve pozitif ve
istatistikî olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. İşe alıştırma eğitiminin faktö
lerinden kurum ve işle ilgili bilgilendirme ile devam bağlığı, ahlaki (normatif)
bağlılık ve örgütsel bağlılık arasında orta düzeyde, pozitif ve istatistikî olarak
V
\
L
\
M
\

anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Süreç ve işleyişle ilgili bilgilendirme ile örgütsel
bağlılık ve faktörleri arasında da duygusal bağlılık ve devam bağlılık ile poz
tif, düşük düzeyde ve anlamlı, ahlaki (normatif) bağılık ve örgütsel bağlılık
arasında pozitif, orta düzeyde ve istatistikî olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. İşe alıştırma eğitiminin etkisi ile sadece devam bağlılığı arasında negatif,
düşük düzeyde ve istatistikî olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.
nuçlara göre işe alıştırma eğitiminden elde edilen tatmin düzeyi arttıkça
örgütsel bağlılık düzeyinin arttığı, dolayısıyla araştırma hipotezinin kısmen
doğrulandığı söylenebilir (Tablo 1)
N
\

L
S
[
\
_
l

Oryantasyon Eğitimi ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki Korela

¤
¤
¥
¥

¦

¡
§
¨
ğ-
ª

Bağlılığı
lılık

¡
¢
£
¢
©
«
¡
¬
Örgütsel
Bağlılık
¢
Bağlılık
®

¥
®
¥
³
ª

¢
´
¨
®
®
®
¯
·
°
¨
¨

µ
¸
¹
º
·
¹
»
¹
Á
»
·
»
»
»
Ã
Ã
»
º
¼
¼
·
¹
½
»
·
»
»
»
·
Ä
·
»
»
»
·
»
Ç
Ã
¼
¼
·
¹
¸
¸
·
»
»
»
·
¹
Â
¹
·
»
»
»
¼
¼
¼
¼
¼
¼

¨
¨

¡
§
¢
¡
¦
¢
¡

±
¡
²
®
¯
¢

¶
¨
¢
ª
³
¿
¾
¢
¦
À
·
»
·
Â
·
»
¶
®
³
´
¨
®
Göreve İlişkin
®

µ
®
¸
Â
¼
¼
·
¸
¼
¼
¸
Ä
¼
¼

¨
¨
²
®
¨
¡
§
¢
¡
¦
¢
¡

¢
¯
¢

¶
ª
³
¿
¾
¢
®
Å
³
´
¨
¦
À
»
Â
·
»
¶
®
®
®

¯

µ

·
®
»
Ç
·
½
¡
¢
ª
¢

¢
¸
Ä
¸
¼
·
»
Á
»
¨
±
Eğit
¯
¢

±
±
¶

Æ
³
¿
¾
¯
¬
¢

¢
¢
¦
À
·
Â
Á
·
»
Ã
·
Â
Ä
Ç
·
»
Ä
Â
·
Â
º
¸
¹
»
·
¹
Â
º
·
»
»
»
·
Ä
º
Ã
·
Â
»
Ç
·
»
»
¹
¶
®
³
Å
´
¨
®
®
®
®

¯

µ
¸
·
¸
¼
¼

¨
Eğitimi
¡
¯
³
¢

¶
¿
¾
¢
È
¦
À
Â
·
»
º
¸
¶
È
Korelasyon 0.01 düzeyinde anlamlıdır.
È
Korelasyon 0.05 düzeyinde anlamlıdır.

p

p
Örgütsel Bağlılığın Açıklanmasına İlişkin Regresyon Analizi
Örgütsel bağlılığın işe alıştırma eğitimi faktörleri tarafından açıklama
oranını ve istatistikî anlamlılığının gösteren bul
2’de verilmiştir.
L
T
]

M
K
T
X
X
a
[

Ê

Örgütsel Bağlılığa İlişkin Regresyon Analizi Sonuçları
Değişim İstatistikleri
Ë
Ë
Ì
Í
Î

Ï

Ð
Ñ
Ë
Ì
Ñ
Değ
Ë
Ì
Değ
Ò
mış R

×

×
şimi
Ó
Ô
Õ
Ñ
şimi
ğişimi
F
Í
Değişim
Ð

Ö

Ð
Ð
Ò
Ò
ılığı
Ù
Ø
·
×
Ì
Ñ
Ò
Ø
Ê
Û

Ý
»
½
Ç
·
Ç
·
á
Þ
»
½
Â
¸
»
Ã
ß
â
·
Á
Ä
¹
Á
·
Á
¹
Ã
Ç
Þ
à
ã
ä
ä
½
·
»
Þ
æ
½
Ç
Â
Â
·
¸
Â
Á
·
»
»
»
Ú
Ø
·
¸
Þ
ß
¸
à
ß
¸
·
å
»
»
á
å
Ä
·
Ç
Ç
Â
·
»
¹
»
ä
Þ
ç
â
á
Þ
æ
æ
á
Ü
a= Kurum ve İşle İlgili Bil
è
é
ê
ë
ì
í
é
î
ï
ë
b= Kurum ve İşle İlgili Bilgilendirme, Süreç ve İşleyişle İlgili Bilgilendirme
c= Kurum ve İşle İlgili Bilgilendirme, Süreç ve İşleyişle İlgili Bilgilendirme, Eğitimin Etkililiği
Bağımlı Değişken=Örgütsel Bağlılık *p<0,05 seviyesinde anlamlıdır
ð
Kurum ve işle ilgili bilgilendirme faktörünün örgütsel bağlılığı açıklama
oranını gösteren karar katsayısı R =0,097’dir. Kurum ve işle ilgili bilgilendi
me faktörü, örgütsel bağlılıktaki varyansın(değişimin) %9,7’lik kısmını açı
lamaktadır. Örgütsel bağlılığı açıklamada analize ikinci faktör grubu olarak
eklenen süreç ve işleyişle ilgili bilgilendirme faktörünün kurum ve işle ilgili
bilgilendirme faktörü ile birlikte örgütsel bağlılığı açıklama oranı R
=0,117’dir. Yani iki faktör birlikte örgütsel bağlılığın %11,7’lik kısmını açıkl
maktadır. Süreç ve işleyişle ilgili bilgilendirme faktörü tek başına örgütsel
bağlılığın %2’lik kısmını açıklamaktadır. Üçüncü faktör olan eğitimin etkililiği
faktörünün de analize dâhil edilmesiyle üç faktörün örgütsel bağlılığı beraber
açıklama oranı R =0,153 yani, üç faktör beraber örgütsel bağlılığın %15,3’lük
kısmını açıklamaktadır. Eğitimin etkililiği faktörü tek başına bağlılığın 3,6’lık
kısmını açıklamaktadır. Bu bulgulara göre araştırmadaki “işe alıştırma eğ
işe alıştırma eğitimi sürecinde verilen bilgi ve sürecin etkiliği,
işgörenin örgütsel bağlılığına etki eder” hipotezi kısmen doğrulanmaktadır
Kurum ve işle ilgili bilgilendirme faktörüne ait F değişimi 22,125 ve a
lamlılık seviyesi 0,000’dır. Bu değer belirlenen anlamlılık seviyesi olan
0,05’den küçük olduğu için kurum ve işle ilgili bilgilendirme faktörü örgütsel
bağlılığı açıklamada istatistikî olarak öneme sahiptir ( F=22,125 p=0,000).
Süreç ve işleyişle ilgili bilgilendirme faktörü ait F değişimi 4,772
lamlılık seviyesi 0,030’dur. Bu değer belirlenen anlamlılık seviyesi olan
0,05’den küçük olduğu için süreç ve işleyişle ilgili bilgilendirme faktörünü
örgütsel bağlılığı açıklamada istatistikî olarak öneme sahiptir (F=4,772
ñ
ò
ó
ô
ó
ñ
õ
ó
ñ
ö
÷
ó
ø
÷
ù
ú
û
ò
÷
ü
ý
þ
ÿ
õ
þ
ü
û
ý
É
ó
ó
Eğitimin etkililiği faktörüne ait F değişimi 8,743 ve anlamlılık seviyesi
0,003’dür. Bu değer belirlenen anlamlılık seviyesinden küçük olduğu için bu
faktör örgütsel bağlılığı açıklamada istatistikî olarak öneme sahiptir (F=8,743
ü
ý
SONUÇ
Çalışma yaşamında faaliyet gösteren örgütlerin sahip oldukları insan
kaynağının ve bu insan kaynağını etkin ve verimli bir şekilde kullanabilme
yeteneklerinin, yüksek rekabet koşullarında varlıklarını sürdürebilmeleri,
gelişebilmeleri ve amaçlarına ulaşabilmelerinde önemli bir rol oynadığı sö
lenebilir. İnsan kaynağını başarılı bir şekilde kullanmayan bir örgüt ve çalışanları açısından birçok sorun gündeme gelmektedir.
Yüksek işgücü devri, çalışanların yüksek devamsızlık oranları perfo
mans ve iş tatmini konusunda yaşanan problemler gibi hem örgüt hem de
çalışan açısından önem taşıyan bu gibi sorunları gidermede örgütsel bağlılık
tek başına olmasa da tamamlayıcı ve etkili bir çözüm olarak gündeme getir
ó
ò
ó
÷
ú
û
÷
ú
÷
ò
ó
ý
Örgüsel bağlılık, çalışanın örgütün bir parçası olma konusunda istek
duğu ve bu konuda çaba sarf ettiği, örgüt adına fedakârlıkta bulunduğu,
örgütle bütünleşerek geleceğinin bir parçası olarak örgüte ilişkin düşünceler
geliştirdiği karmaşık bir süreçtir. Çalışanın, üyesi olduğu örgüte bağlılık geliştirebilmesinde birçok faktör rol oynamaktadır. Bu anlamda işe alıştırma eğ
timleri de bunlardan biri olarak değerlendirilebilir.
Herhangi bir işletmenin başarılı olmasını sağlayan unsurlar arasında i
san kaynakları konusu gittikçe önem kazanmakta ve örgütsel başarı ile örgütün sahip olduğu insan kaynakları arasındaki sıkı ilişki birçok çalışmada vu
gulanmaktadır. Bununla birlikte yoğun rekabet ortamında ve küresel bir dü
yada faaliyetlerini sürdürmek zorunda olan işletmeler verimliliği artırma, p
çları yerine getirebilmek için insan kaynaklarını etkin bir biçimde kullanmak
zorundadır. Çünkü işletme çalışanlarının eğitim düzeyi, bilgisi, deneyimi,
performansı, verimliliği, motivasyonu, işine ve çalıştığı işletmeye bağlılığı gibi
unsurlar işletmeler açısından rekabet üstünlüğü sağlamaktadır. Bu noktada
işletmeyi kabullenme, işletmede kalma isteği, işletmenin bir parçası olmak
için çaba gösterme konuları ile ilgili olan örgüte bağlılığın önemi anlaşılma
tadır. Yüksek örgütsel bağlılığa sahip çalışanların, bağlılığı olmayan ya da
düşük örgütsel bağlılığa sahip çalışanlara göre daha yüksek performans ve
verimlilikte çalıştıkları yapılan araştırmalardan görülmektedir.
÷
ó
þ
ó
ò
õ
ò
õ
þ
õ
!
õ
"
õ
ú
õ
õ
õ
ú
õ
÷
ú
ù
û
ÿ
û
!
õ
"
õ
õ
ú
#
õ
û
ú
÷
ò
û
ó
þ
ó
õ
ó
ú
û
û
û
÷
ú
ù
#
û
÷
÷
õ
ù
õ
ô
î
ì
ê
ï
ï
ë
î
ë
î
é
ï
í
é
ì
ó
ê
ë
î
Bu bağlamda, çalışanların örgütlerine ve işlerine ilişkin ihtiyaç duydukl
rı hür türlü bilginin kendilerine sağlandığı başarılı bir işe alıştırma eğitimi
sürecinin öneminin farkına varılmasının ve uygulanması, örgüte bağlı çalışanları oluşturacaktır.
õ
ó
Eğitim programları çalışanlar açısından, performans artışı, iş tatmini ile
birlikte bağlılık ve verimlilik sürecini etkilerken, işletme açısından da verimlilik
ve karlılık durumunu etkilemektedir.
Üretim faktörlerinden birisi olan beşeri sermayenin etkin kullanılması, b
reyin motivasyonunun ve verimliliğin artırılmasını gerektirmektedir. Burada
mesleki işe alıştırma eğitiminin yeniden değerlendirilmesi oldukça önemli bir
rol oynamaktadır.
Dolayısıyla işletmelerde verimliliğin arttırılmasında pek çok yöntem
(yeni tesis, makine ve donanım sağlanması, üretim planlama, bütçe ve mal
yet kontrolü gibi çağdaş yönetim tekniklerinden yararlanma) kullanılmakla
birlikte, işe alıştırma eğitimi, örgütte bireyin iş ortamına uyum sağlamasında,
örgüt kültürüne adapte olabilmesinde kullanılan en etkili verimlilik arttırıcı
yöntemlerden birisi olarak görülmelidir. Bu kapsamda eğitim, çalışanların iş
tatminini, bireyin verimini, örgüte bağlılığını ve bütün olarak organizasyonun
performansını arttırmaktadır. Bu yönüyle ele alındığında, işe yeni alınan
kişilere uygulanmakta olan işe alıştırma eğitimi, daha fazla ilgi çekmekte,
bireyin örgüte bağlılığının ve verimliliğinin artırılması açısından anahtar rol
üstlenmektedir (Keser, 1999:10).
İşe alıştırma eğitimi, işletmede çalışanlara uygulanan ilk eğitim progr
mı niteliğindedir. Bu yönüyle; çalışan ve dolayısıyla işletme verimliliğinin
arttırılmasında önemli bir rol oynadığından bahsedilmişti. Ürün ve hizmet
ağında, bilişim ve üretim teknolojilerinde, hangi sektör olursa olsun iç ve dış
müşterilerin ihtiyaç ve beklentilerinde yaşanan hızlı değişim, işletmelerin
eğitime daha fazla önem vermelerine, gelişim odaklı olmalarına ve bilgiye
daha fazla yatırım yapma ihtiyaçlarını ön plana çıkarmıştır. Çünkü küresel
rekabette üstünlüğün sağlanabilmesi “insan kaynağı”nın etkin ve verimli
kullanılmasına bağlıdır. Bu noktada, çalışanın verimliliğinin arttırılmasında,
işletmede kalma eğiliminin yaratılmasında ve örgütsel bağlılığın sağlanm
sında işe alıştırma eğitimi etkili bir yönetim uygulaması olarak görülmektedir.
Bu düşünceden hareketle eğitimi uygulayan işletmelerin, rekabette önemli bir
avantaj elde edecekleri yadsınamayacak bir gerçektir.
Dolayısıyla işletmelerin, yönetim politikalarını oluştururken, “insan ka
nağı”nın potansiyeline büyük etki eden işe alıştırma eğitim programlarına
önem verme
÷
÷
ó
ó
õ
ó
õ
ó
ø
ú
î
ì
ê
û
ò
#
÷
û
ò
û
ô
ï
ï
ë
î
ë
ù
û
ô
û
÷
ò
ý
î
é
ï
í
é
ì
ê
ë
î
$
ó
Bu araştırma dar bir kapsamda gerçekleştirilmiştir. Daha genel ve daha
somut sonuçlar elde edilebilmesi için; bu konuda bundan sonra yapılacak
çalışmalara diğer havalimanı yer hizmetleri çalışanlarının da dâhil edilmesi
önem arz etmektedir. Çalışanların örgütsel bağlılıklarını artırmak ve mevcut
bağlılıklarının duygusal bağlılık yönünde geliştirilmesi önemlidir.
Örgütsel bağlılığın artırılmasında önemli bir etmen olduğu tespit edilen
işe alıştırma eğitimlerinin, sürekli güncel ve gelişmeye açık tutulmasının,
işletmeler açısından orta ve uzun vadede rekabet avantajı sağlayabileceği
düşünülmektedir.
KAYNAKÇA
LİYEVA, Aynur. (2007). Turizm Sektöründe İnsan Kaynakları Yönet
minde Eğitim ve Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız
Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
&
. (2007). Turizm Eğitimi Almış Yeni Mezunların Orya
tasyon Programlarına Yönelik Tutumlarındaki Değişimler
, Sayı:
'
(
)
*
+
)
ü
,
õ
÷
þ
þ
ó
ø
-
ü
'
2
ø
÷
ú
÷
ù
ú
û
0
ò
û
#
ò
÷
,
÷
1
ü
÷
3
ú
û
ô
.
ò
þ
÷
/
ô
.
,
õ
ú
3
4
ú
4
4
ü
5
6
4
ó
6
ý
ULGULU, Burç
.(2008). İşgörenin Toplumsallaşma Sürecinde
İşe Alıştırma Eğitiminin Önemi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yü
sek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
'
÷
7
þ
û
ò
ÿ
û
ô
(
(
(
&
<
=
3
1
8
/
ü
ý
9
ü
0
/
:
ü
8
ý
ý
;
ü
/
ü
ý
-
ü
:
0
-
7
7
ü
ý
>
ü
ó
ø
4
?
ý
ù
@
õ
.
"
humanresourcemanagementpractices on hospitalityfirms’ performances.
–
ø
8
.
,
÷
ø
õ
ú
3
ø
÷
7
õ
þ
#
õ
û
ù
û
þ
4
ü
5
4
ü
4
4
A
A
ý
ÇÖL, üner.(2004). Örgütsel Bağlılık Kavramı ve Benzer Kavramlarla
İlişkisi. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi
=
3
>
ü
4
B
ü
C
ó
C
ý
ÇU
.(2008). Konaklama İşletmelerinde Hizmet İçi Eğitim İle
Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, İzmir.
*
&
(
8
,
ü
ù
õ
þ
DEMİRBİLEK unç
09). Örgütsel Sosyalleşmede İşe Alıştırma Eğ
timinin Yeri ve Önemi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9(18), 353
D
ü
>
ý
4
÷
A
ó
ELLİNGBOE,
7
õ
8
û
û
7
û
%
û
þ
E
ú
.
ú
.
÷
/
÷
,
õ
þ
<
þ
ÿ
û
.
ù
ù
û
.
û
þ
û
þ
ý
&
ò
G
-
ù
.
ú
=
ý
D
!
û
û
ò
>
D
ý
ò
õ
÷
þ
÷
#
þ
E
.
F
ò
'
ú
õ
ò
ô
1
û
.
ú
ú
#
û
/
û
@
!
.
.
.
ò
"
÷
ø
þ
ò
÷
û
þ
ø
õ
.
û
.
,
ô
þ
÷
ÿ
û
.
þ
.
ò
û
7
ý
/
D
ò
õ
÷
þ
÷
#
þ
õ
ø
ú
÷
ø
+
ø
õ
(
4
1
&
2
ø
ø
,
û
õ
ý
3
ø
0
ó
,
ò
þ
ø
÷
.
"
9
,
÷
@
.
,
þ
÷
/
þ
ø
.
ü
÷
î
ì
ê
ï
ï
ë
î
ë
î
é
ï
í
é
ì
ê
ë
î
(
&
I
&
<
&
EMİR
.(2010). Otel İşletmelerinde İşe Alıştırma Eğit
mi: Ankara’da Bir Araştırma. Verimlilik Dergisi, 2, 1
ø
ô
õ
ý
ü
ü
ú
÷
÷
ó
4
C
ó
B
4
ý
GEDİK,
. (2008). İnsan Kaynakları Yönetiminde Eğitimin Perfo
mans Üzerine Etkileri ve Örnek Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek L
sans Tezi, GaziÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
ø
0
û
ù
û
ò
ó
÷
ó
.(2010). Oryantasyon Eğitiminin Örgü l Bağlılığa Olan
GÜNAY,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
ø
E
÷
ú
,
÷
û
ø
-
ô
,
÷
÷
GÜL,
Örgütsel Bağlılık Yaklaşımlarının Mukayesesi ve
Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi İ.İ.B.F. Ege Akademik Bakış, 2(1).
8
,
õ
õ
þ
>
ý
4
4
ý
GÜLTEKİN,
D
!
:
û
û
ú
İ
'
ø
õ
.
÷
,
þ
!
(
ø
÷
G
û
û
û
ø
þ
#
ò
õ
þ
÷
ø
õ
.
÷
þ
õ
1
ú
.
ù
ù
÷
ù
û
ò
!
õ
÷
1
ù
û
ù
ø
þ
õ
>
ý
;
þ
.
/
4
B
ø
ý
ø
õ
,
÷
"
@
õ
.
÷
þ
ý
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, İstanbul.
İNCE,
GÜL
ø
7
!
û
ù
û
ý
ÿ
û
8
ü
,
õ
õ
.(2005). Örgütsel Bağlılık. Konya: Çizgi
þ
J
ø
÷
õ
û
ÿ
÷
ý
KAİSER
&
3
/
ü
õ
ú
ú
7
>
ý
ý
ø
D
ò
õ
÷
þ
÷
#
þ
F
.
ò
#
ò
õ
,
ù
÷
û
ÿ
û
.
ú
ù
J
û
û
=
ø
0
:
þ
þ
D
ý
!
û
ò
ú
.
÷
-
þ
õ
ù
÷
þ
õ
-
ù
.
ú
û
:
û
/
û
@
!
.
.
.
þ
"
û
G
û
ø
û
+
õ
.
÷
ø
.
þ
ø
õ
K
ø
õ
<
ø
4
-
þ
÷
ÿ
û
,
ò
.
÷
:
þ
÷
û
û
õ
þ
õ
,
û
7
ý
/
D
ò
.
"
9
÷
,
@
.
,
þ
÷
þ
/
ó
õ
ø
÷
.
ú
ø
þ
ø
ú
ù
÷
þ
÷
#
þ
õ
þ
ø
.
.(2008). Türkiye’de Ulaştırma Sektörünün Genel Görünümü
ve SorunlarıAr Ge Bülten 2008 Şubat. İzmir Ticaret Odası.
&
)
&
ø
/
ü
õ
÷
ó
J
ó
şkın.(1999). İşletmelerde Oryantasyon Eğitimi ve Verimlilik
İlişkisi İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 1(1).
&
-
/
-
:
ü
ó
KILIÇ,
Kariyer Yönetimi ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi.
yınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
=
.
ô
õ
ò
õ
@
þ
õ
L
ý
-
û
"
"
@
û
.
(
÷
ÿ
û
þ
,
û
G
õ
&
ò
&
,
ý
<
&
0
ü
(
"
þ
(
9
I
<
-
#
ò
õ
þ
÷
-
:
*
ø
ó
þ
ó
&
ø
õ
÷
.
õ
þ
õ
ü
õ
(
ú
û
ÿ
û
ø
ú
ò
÷
û
þ
,
õ
!
D
!
/
û
J
.
@
÷
õ
ú
÷
õ
.
÷
õ
ý
õ
÷
.
D
þ
ò
õ
÷
þ
÷
#
þ
F
<
3
"
þ
G
û
8
÷
ò
,
û
F
ý
û
,
ò
.
þ
þ
û
F
ú
,
@
!
.
ú
#
õ
>
ý
4
ý
ø
þ
õ
&
8
ý
ø
÷
)
;
ü
ø
!
4
ý
KLEİN
D
>
ý
ü
ò
.
#
ò
õ
ù
3
5
>
C
ü
B
A
ó
ý
J
Ayşe (2006). İnsan Kaynakları Eğitiminde Oryantasyon:
PerakendecilikSektöründe Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
(
&
'
&
&
1
1
LATİF,
'
(
÷
þ
û
î
ì
ê
UÇK
.(2002). Oryantasyon Eğitiminin İçeriği
Sektörü Örneği. Yönetim Dergisi, 13(41), 37
,
õ
.
ù
õ
þ
ý
ÿ
÷
ÿ
ï
=
ü
õ
÷
ó
ï
<
û
3
ø
.
ý
+
8
ø
ô
ü
ë
î
ë
î
é
ï
í
é
ì
ê
ë
î
B
H
)
&
*
*
<
<
ø
7
-
-
:
;
ü
D
!
7
û
û
.
þ
÷
(
,
õ
ò
û
ù
û
þ
&
þ
õ
@
þ
õ
û
!
ø
ø
1
.
þ
F
ý
&
ø
þ
þ
@
û
<
ý
ò
ù
û
û
,
þ
.
ø
õ
÷
ÿ
1
û
õ
ú
÷
õ
;
ý
.
ù
>
ý
C
6
ù
ø
÷
ù
û
ø
"
"
(
ø
.
þ
!
#
ò
õ
þ
÷
ý
"
@
û
÷
ÿ
û
ü
ø
û
6
ø
õ
.
÷
;
þ
.
ò
þ
õ
.
ú
"
3
ø
@
õ
&
ø
.
þ
ü
ø
@
-
ü
õ
.
÷
þ
õ
F
ú
,
@
!
.
.
ú
#
L
ü
C
ü
)
&
*
C
ó
ý
*
<
<
ø
ø
ø
ø
7
-
-
:
;
ü
.
!
þ
F
ý
ý
-
ü
ü
2
9
.
ò
ô
ú
@
õ
D
û
!
(
9
.
û
&
7
ò
:
ü
,
û
û
)
õ
@
ò
!
õ
:
ü
@
÷
!
õ
ý
>
ý
C
4
-
ý
ù
,
û
.
ú
û
ø
÷
õ
D
ý
ý
&
>
ý
C
6
6
A
@
÷
1
ý
.
ù
ù
ø
ú
õ
.
÷
þ
/
ü
#
õ
ù
û
þ
÷
!
þ
û
ø
F
û
÷
ú
@
÷
õ
.
÷
,
þ
ý
*
F
ü
;
ý
:
D
-
:
ü
*
ø
ù
õ
þ
9
ý
ý
/
ü
D
-
-
:
/
:
ü
@
÷
2
!
õ
ò
ý
ø
ø
6
&
ú
(
ò
(
7
õ
þ
0
L
õ
þ
û
û
,
÷
ù
õ
(
&
7
9
û
ó
#
ò
õ
þ
÷
õ
.
÷
þ
<
D
þ
ò
.
þ
ÿ
û
)
ò
:
ü
@
÷
!
õ
þ
ô
.
ò
#
õ
,
û
&
2
G
û
0
÷
)
ý
D
õ
û
(
ò
D
ý
ý
F
û
ù
@
÷
,
F
ò
@
!
.
.
ú
#
.
"
1
.
ù
ù
÷
ù
û
þ
ü
,
û
*
F
ü
!
@
ô
:
D
-
:
ü
ù
õ
(
ø
þ
9
ý
ý
/
ü
D
-
ø
-
:
/
ø
:
ü
@
÷
!
õ
ò
ý
ø
7
ý
>
C
6
A
I
6
D
ý
@
7
û
û
,
õ
ò
û
ù
û
.
þ
"
#
ò
õ
þ
÷
õ
.
÷
þ
õ
1
ú
.
ù
ù
÷
ù
û
;
þ
.
ò
þ
õ
.
ú
"
'
ø
.
!
õ
.
÷
þ
õ
ú
!
û
õ
ÿ
.
÷
ò
C
ü
B
4
ü
4
B
4
ó
B
A
ý
ÖZÇELİK,
008). Örgütsel Sosyalleşmenin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Ün
versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
E
÷
!
ò
õ
þ
>
ý
4
÷
(
*
&
<
*
(
ø
ó
ø
:
-
8
(
/
ü
9
ý
0
ý
ø
#
ò
õ
þ
÷
õ
.
÷
ø
/
9
ø
þ
õ
1
ú
.
ù
ù
÷
ù
û
-
:
0
9
&
ø
*
þ
.
ù
#
þ
.
,
õ
ú
÷
(
÷
2
ø
N
)
D
&
/
ø
.
ò
,
÷
:
ù
*
<
/
O
C
6
6
6
D
ý
,
û
û
õ
@
ò
!
ò
õ
þ
>
#
O
4
Ö
ý
÷
#
þ
-
ù
.
ú
û
G
G
G
ý
@
ù
.
G
N
C
C
B
/
N
?
I
û
(
D
"
ò
@
õ
ù
û
ù
÷
.(2010).
ò
O
,
û
û
"
ò
.
ò
(
ù
õ
@
þ
.
ù
.
ù
ú
C
õ
4
4
C
ý
ý
4
-
ý
D
ý
1
ü
8
*
õ
õ
?
þ
;
ý
.
,
?
ù
@
õ
ò
þ
õ
.
þ
.
ú
Oryantasyon
ø
þ
K
û
"
ø
!
ý
.
.
÷
'
(
ø
@
þ
.
R
ù
@
.
þ
û
N
þ
û
0
ò
,
÷
@
÷
ú
&
÷
þ
,
û
,
õ
/
1
ü
ý
þ
/
ü
F
ô
ÿ
÷
û
ò
õ
8
ù
ú
>
õ
:
þ
,
û
þ
.
@
ò
7
û
õ
þ
#
õ
û
ù
û
G
û
.
ò
ô
õ
þ
ú
4
A
ý
ø
ø
û
S.
û
İLİOTİS,
+
7
!
Eğitimi
ø
C
&
:
,
,
÷
-
ý
þ
õ
þ
.
ò
û
õ
;
þ
.
ò
þ
õ
.
ú
"
3
L
ò
÷
C
&
ø
û
#
þ
ø
!
÷
.
÷
2
F
÷
3
ü
G
@
ý
&
(
ø
û
þ
ý
P
+
:
ø
þ
þ
&
?
û
ø
L
÷
÷
,
û
Q
õ
4
ü
ü
O
!
ò
ø
÷
>
ý
.
8
/
ü
÷
.
þ
õ
ú
:
û
,
û
õ
ò
@
!
C
ü
C
B
ü
5
ó
B
A
ŞAHİN Nilüfer.(2002). Otel İşletmelerinde İşe Alıştırma Eğitim Uygul
maları Kapadokya Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
ü
TECİR,
õ
)
2007). Kişisel Gelişim, Sayı 53,Hayat Yayıncı-
'
õ
ò
õ
ô
ý
õ
ò
õ
þ
ý
ó
>
lık.
J
TEMİRALİYEVA,
. (2005). Otel İşletmelerinde İşe Alıştı
ma(Oryantasyon) EğitimininÖnemi ve İşgören Performansına Etkisi: Alm
tı’daki Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Gazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ø
õ
,
ù
õ
ò
ó
õ
M
î
ì
ê
ï
ï
ë
î
ë
î
é
ï
í
é
ì
ó
ê
ë
î
TOPALOĞLU,
Ankara: Seçkin Yayıncılık.
7
û
ú
!
÷
ÿ
KOÇ
û
8
ü
õ
ô
õ
þ
ý
2002). Büro Yönetimi ve İlkeler.
>
&
TOPALOĞLU,
SÖKMEN,
(2003). İşe Alıştı
ma(Oryantasyon) EğitimininEtkililiği ve Performans İlişkisine Yönelik Bir
Araştırma. Gazi Üniversitesi, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2,
7
û
ú
÷
!
ÿ
û
ú
û
ÿ
ò
ý
ó
3
C
4
C
ó
5
C
ý
+
<
&
2007). Personel Devir Oranı Analizi: Ankara’da Yer
Alan Yıldızlı Otellerde Bir Uygulama. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi,
D
L
7
ü
!
ò
ò
û
ù
>
ý
C
>
C
B
ü
5
5
ó
+
&
4
ý
*
ü
I
F
/
/
÷
ú
KILIÇ, İbra
(2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve
Ankara: Detay Yayıncılık.
&
:
/
õ
!
õ
þ
ÿ
!
û
&
û
û
ò
÷
þ
õ
ú
÷
÷
÷
ù
J
TEMİRALİYEVA
(2006). Otel İşletmelerinde İşe
Alıştırma Eğitiminin İşgören Performansına Etkisi Üzerine Kazakistan’da Bir
Uygulama. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi.
)
&
)
*
&
?
î
ì
ê
ø
ü
ú
÷
ÿ
û
ü
ï
ï
ë
î
ë
î
é
ï
í
õ
é
,
ù
õ
ý
ì
ê
ë
î
S