teknoloj - Makine Sanayii Sektörü Platformu

KÜNYE
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI
‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ADINA SAH‹B‹
Mahmut AKILLI
YAYIN KURULU BAfiKANI
Adnan DALGAKIRAN
GELECE⁄‹ PARLAK
MAK‹NELER
YAYIN KURULU
Adnan DALGAKIRAN, Merih ESK‹N
Mustafa BOZKURT, Kutlu KARAVEL‹O⁄LU
Sevda Kayhan YILMAZ, Mahmut AKILLI,
Serol ACARKAN, Nam›k Kemal MEM‹fi, Ali
R›za OKTAY, Dr. ‹smet YALÇIN S. Tansel
KÜNB‹, Mehtap ÖNAL, Ebru ATAMER
YAYINA HAZIRLAYANLAR
Free Birds Yay›n Çözümleri
Plastik sektörü Türkiye’de büyük yat›r›mlar yap›yor. Plastik sektöründeki ifllem
kapasitesindeki art›fla paralel olarak her y›l makine ve teçhizat yat›r›m› da art›fl
gösteriyor. Sektörü 2008 y›l› sonuna kadar 672 milyon dolar makine teçhizat
yat›r›m› yaparak iflleme kapasitesini 5,6 milyon tona yükseltmesi bekleniyor.
YAYIN D‹REKTÖRÜ
SORUMLU YAZI ‹fiLER‹ MÜDÜRÜ
Tugay SOYKAN ([email protected])
MUHAB‹R
Umut Bar›fl UÇAN ([email protected])
expo
KATKIDA BULUNANLAR
Derya BOZKURT,
Bahtiyar ORHAN,
Kemal Cenk SARIO⁄LU
moment
2
SANAT YÖNETMEN‹
Ersin KARATA⁄
FOTO⁄RAF
Candan YAfiARTAfi
YAYIN ADRES‹
Yeflilce Mah. Diken Sok. No: 3 K:2
Seyrantepe / ‹STANBUL
Tel: 0212 269 25 23 – 24
Faks: 0212 269 25 27
YAYIN TÜRÜ
Süreli Yerel Dergi
REKLAM VE PAZARLAMA
Freebirds Yay›n Çözümleri
REKLAM YÖNETMEN‹
Adem TAVUKCU
([email protected])
ADRES
Yeflilce Mah. Diken Sok. No: 3 K:2
Seyrantepe / ‹STANBUL
Tel: 0212 269 25 23 – 24
Faks: 0212 269 25 27
BASKI VE C‹LT
Gizben Matbaac›l›k Ltd. fiti.
Yeflilce Mah. Diken Sok. No: 3 Seyrantepe /
‹STANBUL
Tel: 0212 270 40 78
Faks: 0212 270 40 89
MOMENT EXPO Dergisi, Freebirds Yay›n
Çözümleri taraf›ndan T.C. yasalar›na uygun
olarak yay›nlanmaktad›r. “Moment Expo
Dergisi” ibaresi kullan›larak al›nt› yap›lmas›
izne ba¤l›d›r.
Moment Expo Dergisi Orta Anadolu Makine
ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin 7.500
adet bas›lan ücretsiz süreli yay›n›d›r.
Tugay SOYKAN
Can ERÇAKICA
Dergimizin bu ay ki kapak konusu, kauçuk ve plastik iflleme makineleri. Makine
sanayii içerisinde h›zl› bir geliflim gösteren kauçuk ve plastik iflleme makinelerine
iliflkin güncel veriler ve bu sektörde faaliyet gösteren firmalar›n görüflleri kapak
haberimiz de yer al›yor.
Türkiye, plastik iflleme sektöründe y›ll›k 4,9 milyon ton iflleme kapasitesiyle Avrupa ülkeleri aras›nda beflinci s›rada yer al›yor. Plastik iflleme sanayiinde yaflanan
geliflmelere paralel olarak kauçuk ve plastik iflleme makineleri de geliflimini ve büyümesini devam ettiriyor. Plastik sektöründeki ifllem kapasitesindeki art›fla paralel
olarak her y›l makine ve teçhizat yat›r›m› da art›fl gösteriyor. 2007 y›l›nda 550 milyon dolarl›k yat›r›m yapan sektörün, 2008 y›l›nda 672 milyon dolar makine teçhizat yat›r›m› yaparak iflleme kapasitesini 5,6 milyon tona yükseltmesi bekleniyor.
Makine Tan›t›m Grubu’nun Çin’in Pekin flehrinde düzenlenen CIMES 2008 Uluslararas› Makine Fuar›’na kat›l›m› da dergimizde oldukça genifl bir flekilde ifllendi.
Makine Sanayii Sektör Platformu’na üye derneklerden
Akder’in Yönetim Kurulu
Baflkan› Ahmet Serdaro¤lu
ile sanayide tamamlay›c› bir
unsur olan ve a¤›rl›kl› olarak otomotiv, inflaat ve makine imalat sektöründe büyük önem tafl›yan hidrolik
ve pnömatik sistemlerin
Türkiye’deki geliflimi ve sorunlar› üzerine bir röportaj
gerçeklefltirdik.
Çin’deki CIMES 2008 Uluslararas› Makine Fuar›’nda
Türk stand›n› ziyaret eden
Shanghai Tongji Üniversitesi Tak›m Tezgâhlar› Kürsüsü Baflkan› Profesör Savafl Tumis ile Türk makine sektörünün Çin pazar›ndan
nas›l faydalanabilece¤i üzerine bir sohbet gerçeklefltirdik.
Dergimizin di¤er haberleri aras›nda ise Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin evrensel boyutlara ulaflan e¤itim sistemi, Tansu¤ Makine’nin günefl enerji sistemleri
üretimi, makine sektöründe bir dünya devi olan Bosch Rexroth’un gelecekteki
Türkiye yat›r›mlar› ve daha bir çok haber yer al›yor.
“ “Dünya makine sektörü içerisinde
büyük bir sat›c› konumunda olan Çin
ayn› zamanda büyük bir al›c› durumunda. Bu nedenle Türk makinecilerinin bu
ülke ile yak›n temaslar kurmas› ve
kendisini tan›tmas› büyük önem tafl›yor.
Bunun fark›nda olan Makine Tan›t›m
Grubu da Çin’in Pekin flehrindeki
CIMES 2008 Uluslararas› Makine
Fuar›’na milli kat›l›m gerçeklefltirdi.””
expo
‹Ç‹NDEK‹LER
moment
4
14
6
Baflkandan
7
Genel Sekreterden
8
K›sa k›sa
12
OA‹B’den
14
Makine Tan›t›m Grubu’nun Çin ç›karmas›
24
Kapak: Kauçuk, plastik ve lastik iflleme makineleri
30
Malkan Makine ilk 5’i hedefliyor
34
Türkiye’de bir dev: Bosch Rexroth
38
Makine ihracat›m›z›n h›zla geliflen pazar›: ‹talya
44
Ak›flkan›n gücü, AKDER
48
Çin’de bir Türk profesör
52
Makine ihracat›nda internet zaman›
56
Tansu¤ Makina yüzünü günefle döndü
60
Asr›n deneyinde bir Türk makinecisi
64
TÜB‹TAK MAM gelece¤e uzan›yor
68
AKYAPAK ihracatla büyüyor
“ Makine Tan›t›m Grubu’nun Çin ç›karmas›”
24
“ Ak›flkan›n gücü, AKDER ”
Karadeniz’de evrensel bir üniversite
72
Göstergeler
77
Ayl›k ihracat rakamlar›
88
5
Anadolu’nun dahi mühendisi
92
Fuarlar
94
‹letiflim
96
52
expo
“ ‹Makine ihracat›m›z›n
h›zla geliflen pazar›: ‹talya”
44
moment
38
BAfiKANDAN
>>ADNAN DALGAKIRAN
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar Birli¤i Yönetim Kurulu Baflkan›
expo
O gün
bugün mü?
moment
6
DÜNYANIN SON YÜZYILDA YAfiADI⁄I EN BÜYÜK EKONOM‹K KR‹ZLERDEN B‹R‹N‹N ‹ÇER‹S‹NDEY‹Z. MAK‹NE
SEKTÖRÜNDE ‹Ç P‹YASADA YÜZDE 30’LARI GEÇEN B‹R DARALMAYLA KARfiI KARfiIYAYIZ. BU KR‹Z‹N D‹⁄ERLER‹NDEN
FARKI TÜM DÜNYAYLA B‹RL‹KTE YAfiANMASI. BU NEDENLE ÇOK DAHA D‹KKATL‹ OLMALIYIZ.
Bugün yaflanan ekonomik krizin Türkiye’nin yaflad›¤› geçmiflteki krizlerden fark› eskiden ekonomik krizin sadece Türkiye’de yaflanmas› ayn› tarihlerde dünyada ekonomik bir daralman›n söz konusu olmamas›yd›. Türkiye’deki krizle daralan iç pazar›n yerini ihracata yönelik faaliyetler alm›flt›. Dövizin de Türk Liras› karfl›s›nda h›zla yükselmesi ihracatç›m›za
avantaj sa¤lam›flt›. O y›llarda yaflanan kriz, devletin yap›sal
reformlar› gerçeklefltirememesi bütçede ciddi aç›k vermesi,
borç stokunun yüksek olmas› gibi kötü bir pozisyonda olmas›; üstüne üstlük, Türk bankac›l›k sisteminin sa¤l›kl› olmad›¤›
bir dönemi içermesi. Bugün ise dünyada büyük bir finansal
kriz yaflan›yor. Bu finansal krizin ana nedenleri bafl›nda da
spekülatif kazançlar› dünya ekonomisindeki pay›n›n yüksek
oluflu ve bu balonun bir noktada sönmeye mecbur olmas›ndan kaynaklan›yor. Ancak yaflanan bu finansal krizin reel
sektörü vurmas›n›n kaç›n›lmaz oldu¤u aflikârd›r.
Elbette ki ülkemiz bundan ciddi flekilde etkilenecektir. Yine
de flükretmeliyiz ki, bu dönemde ülkemizin borç stokunun
gayri safi milli has›lam›za oran› makul seviyelerde olup, bankac›l›k sistemimizde al›nan tedbirler neticesinde geçmiflteki
zay›f bünyeli yap›s›nda oldukça uza¤›ndad›r. Ancak ithalat
ihracat a盤›m›z›n ve cari a盤›m›z›n yüksek seviyelerde olmas› ve özel borçlar›n›n yüksek seviyelerde olmas› üzerimizdeki en büyük risklerdir. Bu defa içerdeki daralmay› çok h›zl›
yükselen ihracat oranlar›yla kapamam›z pek mümkün gö-
rünmüyor çünkü dünyadaki ekonomik daralma bu süreçte
buna izin vermeyebilir. Bu dönemin olabilecek en önemli sonuçlar› zay›f finansal yap›ya sahip ölçek ekonomisine geçememifl firmalar›n oyunun d›fl›na itilmesi olabilir. Ayn› sektörde çok say›da firman›n yer almas› ülkemiz ekonomisini en
zay›f noktas›d›r. Normal flartlarda dahi beklenen konsolidasyon süreci, küresel krizinde tetiklemesiyle h›z kazanaca¤›n›
öngörebiliriz.
Bu dönemde yap›lmas› gerekenler finansal yap›s› zay›f ölçek
ekonomisine geçememifl firmalar›n h›zla birleflmeye gitmeleri, birli¤imizin projelerinden olan ortak sat›n alma organizasyonu gibi projelerin hayata geçirilmesi, verimlilik üzerinde
büyük bir hassasiyetle durulmas›, maliyet analizlerinin ciddi
flekilde yap›lmas›d›r.
Bu kriz gelmeden evvel y›llard›r savundu¤umuz bir görüfl
var; oda yat›r›m mallar›n› üretemeyen ülkelerin yaflanan küresel krizlerden herkesten daha fazla etkilenece¤idir. Türkiye’nin ithalat ihracat a盤›n›n en büyük ikinci kalemi olan
(yaklafl›k 20 milyar dolar)
makine d›fl ticaret a盤› kapat›labilecek projeleri hayata geçirebilseydik ülkemiz dünyada yaflanan bu küresel krizden çok
daha az hasarla ç›kabilirdi.
Hepinize Çal›flmalar›n›zda Baflar›lar Dilerim
Sayg› ve Sevgilerimle
GENEL SEKRETERDEN
>> MAHMUT AKILLI
Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreteri
Tüm dünyan›n gündeminde olan mali krizin reel ekonomiye
s›çrayarak daha da derinleflmesi yönündeki beklentiler ülkemiz sanayi sektörlerini dolay›s›yla makine sanayimizde faaliyet gösteren firmalar›m›z› da do¤al olarak endiflelendirmektedir. Organizasyonel örgütlenme ve sektörel bilinçlenme aç›s›ndan oldukça tecrübe kazanm›fl olan Türk makine sektörünün bu krize finansal, idari, teknik ve küresel pazar geliflmeleri aç›s›ndan haz›rl›k yapmas›, gelece¤e yönelik muhtelif senaryolar› de¤erlendirmesi ve bu de¤erlendirmeler ›fl›¤›nda
alternatifli, k›sa, orta ve uzun vadeli perspektifleri de ihmal etmeyen bir icra plan› haz›rlamas› önem arz etmektedir. Bu
kapsamda olabilecek olumsuz geliflmelere sektörü haz›rlamak
birinci derecede öncelik arz etmekle birlikte, sektörün Türk
sanayisinin gelece¤i aç›s›ndan oynayaca¤› yap›sal-stratejik rol
dikkate al›nd›¤›nda, k›sa vadeli haz›rl›klar›n mutlaka uzun vadeli ve ciddi bir çal›flma program› ile birlikte ele al›nmas›n›n
da gerekli oldu¤u unutulmamal›d›r. Bu noktada, Genel Sekreterli¤imiz organizasyonunda Türk Makine Sanayi Sektör Plat-
formu Baflkanlar Kurulu’nun Kas›m ay› içerisinde bir araya
gelmesi planlanmaktad›r.
Di¤er taraftan, Genel Sekreterli¤imiz geçti¤imiz ay faaliyet ve
çal›flmalar›na devam ederek, Filibe/Bulgaristan’da 64.Uluslararas› Plovdiv Sonbahar Fuar›’na makine sektöründe milli kat›l›m organizasyonu gerçeklefltirmifl, ayr›ca Çin’de gerçeklefltirilen CIMES 2008-9. Uluslararas› Tak›m Tezgâh› ve Ekipmanlar› Fuar›’na genifl kat›l›mla Makine Tan›t›m Grubu ad›na
ifltirak etmifltir.
Bunun yan› s›ra, “11. D›fl Ticaret Haftas›” etkinlikleri kapsam›nda yer alan “Baflar›l› ‹hracatç›lar Ödül Töreni” ve an›lan
hafta kapsam›nda baz› etkinlikler DTM koordinasyonu ve Genel Sekreterli¤imiz organizasyonunda gerçeklefltirilmifltir.
Birli¤imiz, makine sektörü ad›na çal›flmalar›n› büyük bir sevgi
ve özenle yapmay› önümüzdeki dönemlerde de sürdürecektir.
Temennim bu yap›lanlar›n sektörümüze maksimum fayday›
sa¤lamas›, firmalar›m›z›n tüm kriz ortamlar›ndan beraberlik
içerisinde, azimle, güçlenerek ç›kmas›d›r.
7
moment
ORGAN‹ZASYONEL ÖRGÜTLENME VE SEKTÖREL B‹L‹NÇLENME AÇISINDAN OLDUKÇA TECRÜBE KAZANMIfi OLAN TÜRK
MAK‹NE SEKTÖRÜ BU KR‹ZE KARfiI F‹NANSAL, ‹DAR‹, TEKN‹K VE KÜRESEL PAZAR GEL‹fiMELER‹ AÇISINDAN HAZIRLIK
YAPMALI VE B‹R ‹CRA PLANI HAZIRLAMALI.
expo
Krize karfl› bir
gelecek plan›m›z
olmal›
KISA KISA
expo
Devrim Arabalar›,
Ya yapsak…
moment
8
Senaryosunu Murat Diflli ile birlikte yazan Tolga Örnek'in yönetti¤i film, ''Devrim''i üretme görevini üstlenmifl 23 mühendisin
inanç ve azim öyküsünü anlat›yor.
Filmde aralar›nda Taner Birsel, Halit Ergenç, Vahide Gördüm,
Serhat Tutumluer, Ali Düflenkalkar, Selçuk Yöntem, U¤ur Polat
ve Altan Gördüm'ün yer ald›¤› sanatç›lar rol al›yor. Filmde, dönemin Cumhurbaflkan› olan ve ''Yerli üretim bir otomobil yap›lmas›n› emreden'' Cemal Gürsel'i Sait Genay canland›racak.
''Benzini bitti diye yolda kalan araba olarak'' tarihe geçen ''Devrim''in filmine, Do¤ufl Holding, Do¤ufl Otomotiv, Garanti Bankas› ve Koç Allianz ana sponsor olarak katk›da bulunuyor.
Bir birlik ve baflar› öyküsünü ele alan ''Devrim Arabalar›'' filminin, 24 Ekim 2008'de vizyona girdi.
“Devrim Arabalar›” azmin ve birbirine inanan insanlar›n neleri
baflarabilece¤ini gösteren, bu topraklarda yaflanm›fl bir baflar›
öyküsü. Hikaye, bu arac› üretme görevini üstlenmifl 23 mühendisin kariyerlerini ve aile hayatlar›n› riske atarak girdikleri bu üretim maceras›nda zamanla, yoklukla, politikayla, karfl›lar›na ç›kan
say›s›z engelle mücadelelerini anlat›yor.
“Devrim Arabalar›” Türk mühendisinin ve iflçisinin, 20 sene öncesine kadar toplu i¤ne dahi üretemeyen bir ülkede kalk›flt›klar› bu
meydan okumay›, bugün her fleye kolayca sahip olan nesillere,
idealist zihniyeti ve zaferi de aktararak yaflatt›klar› bir birlik ve
baflar› öyküsü.
Bu arada, Do¤ufl Power Center bünyesinde de 15 Ekim-15 Aral›k
tarihleri aras›nda ''Devrim Arabalar›'' sergisi aç›lacak.
Yeni Maestro
Serisi
30. YILINDA, “‹STANBUL SANAY‹ ODASI 2007
YILI TÜRK‹YE’N‹N EN BÜYÜK 500 SANAY‹
KURULUfiU” RAPORUNDA 176. OLARAK ÖNEML‹
B‹R BAfiARI GÖSTEREN H‹DROMEK, YEN‹ NES‹L
KAZICI YÜKLEY‹C‹S‹ OLAN “MAESTRO” SER‹S‹N‹
MÜfiTER‹LER‹NE SUNDU.
“Kullan›m kolayl›¤›” dikkate al›narak tasarlanan “Maestro” serisi
özgün stile sahip kabini ve kabin özellikleriyle ön plana ç›karken,
güçlü ergonomisi ve operatöre sundu¤u konfor ile kaz›c› yükleyiciden al›nabilecek verimi önemli ölçüde artt›r›yor. Genifl görüfl
aç›s›, ferah iç hacmi, ayarl› direksiyonu, tam otomatik flanz›man›,
çift fren pedal› sayesinde operatörüne, otomobil kadar güvenli
sürüfl olana¤› tan›yor. Bununla birlikte Maestro serisi, kabin içi
estetik unsurlar göz önüne al›narak dizayn edildi¤i için, bu seride
operatör kullan›m ve konforu en üst düzeyde yer al›yor.
Maestro serisinde üstün kabin özelliklerinin yan› s›ra yeni opsiyonel donan›mlar da müflterilerin be¤enisine sunuluyor. Yeni nesil joystickler, hidrolik k›zak kayd›rma, hava kompresörü, çabuk
sök-tak aparatlar› ve hava amortisörlü koltuklar gibi opsiyonel
özellikler, operatöre kullan›m kolayl›¤› sa¤l›yor.
Hidromek pazara sundu¤u yeni “Maestro” serisiyle ifl makineleri
sektörüne üst s›n›fta kusursuz bir ifl makinesi kazand›rman›n gururunu tafl›yor.
Her iki çal›flman›n da 2009’da tamamlanaca¤›n› belirten Young,
“Böylece 80 milyon Euro’luk yat›r›m yapm›fl olaca¤›z” dedi. Hidropar Kocaeli’nin 10.y›l› nedeniyle düzenlenen geceye, Bosch
Rexroth Afi Murahhas Azas› ve Genel Müdürü Steven Young:’›n
yan› s›ra Tafl›t Araçlar› Yan Sanayi Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› Ömer Burhano¤lu, ‹stanbul Ticaret Odas› Bakan Vekili Hasan Büyükdere, Gebze Ticaret Odas› Baflkan› ‹brahim Baflarar ile
çok say›da davetli kat›ld›. Gecedeki konuflmas›nda yat›r›mlar›
hakk›nda bigi veren Bosch Rextroth MJurahhas Azas› ve Genel
Müdürü Steven Young, 1976’dan beri Türkiye’de yat›r›mlar›na
devam ettiklerini söyledi. Young, “ Bursa tesislerimizi yenileyerek
60 milyon Euro yat›r›mla mevcut kapsitemizi 3 kat›na ç›kar›yoruz.
Ayr›ca Gebze TOSB’daki 20 milyon Euro tutar›ndaki yat›r›m›m›z
devam ediyor. Her iki tesisi 2009 y›l›nda tamamlayaca¤›z” dedi.
Türkiye’nin umut verici bir ülke oldu¤unun alt›n› çizen Young,
“Baflar› paylaflt›kça ço¤al›yor. Türk sanayisinin vazgeçilmeyen
sistem ve çözüm orta¤› olaca¤›z. Üreterek, katma de¤eri yüksek
ürünler ile birlikte daha yüksek baflar›lar› hedefliyoruz” diye. Konufltu. Hidropar Kocaeli Hidrolik Otomasyon ve Elektrik Sanayi
Limited fiirketi Genel Müdürü Tunç At›l ise “ 10 y›l önce Bosch
Rextroth , Do¤u Marmara ve Bat› Karadeniz bölgelerini kapsayan alanda ana bayilik yapmak üzere Hidropar Kocaeli’nin kurulmas›na önayak oldu. 3 kifli ile bafllayan maceram›z 81 mühendis
24 kiflilik çal›flan›m›z ile hedeflerini aflan bir fairmaya ulaflt›. Bu
baflar›da çal›flma arkadafllar›m›n ifllerini kendi iflleri gibi benimsemeleri, Rextroth markas› ve bilgi birikimi büyük rol oynad›” diye konufltu. At›l, bugün gelinen noktada müflterilerinin Hidropar
Kocaeli’yi bir “mühendislik üssü” olarak görmelerini istediklerini
de anlatt›.
9
moment
BOSCH REXROTH MURAHHAS AZASI VE GENEL
MÜDÜRÜ STEVEN YOUNG, BURSA TES‹SLER‹N‹N
KAPAS‹TES‹N‹ 60 M‹LYON EURO YATIRIMLA 3
KATINA ÇIKARACAKLARINI, GEBZE TOSB’ DA
‹SE 20 M‹LYON EURO TUTARINDA YATIRIMIN
SÜRDÜ⁄ÜNÜ SÖYLED‹.
Sanayi ve Ticaret Bakan› Zafer Ça¤layan yapt›¤› aç›klamada, 12
Mart’ta Resmi Gazete’de yay›mlanarak yürürlü¤e giren Araflt›rma ve Gelifltirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk›nda Kanun’un devrim niteli¤inde oldu¤unu belirterek, 31 Temmuz’da da
uygulama yönetmeli¤inin yay›mland›¤›n› an›msatt›. Bir buçuk ayl›k sürede 18 yerli ve çok uluslu firman›n Ar-Ge Merkezi kurma
belgesi almak için Bakanl›¤a baflvurdu¤unu bildiren Ça¤layan,
flöyle dedi: "Koç Holding dokuz, Zorlu Holding üç, Sabanc› Holding, BSH Bosch Siemens, Safkar Grup, Türk Silahl› Kuvvetleri
Güçlendirme Vakf›’na Havelsan Hava elektronik Sanayi, Banksoft
Biliflim Bilgisayar Hizmetleri ve BIS Çözüm ve Entegrasyon Hizmetleri Ar-Ge Merkezi kurmak için baflvuru yapt›. 18 Ar-Ge Merkezi’nde ilk aflamada 2 bin 755 Ar-Ge personeli çal›flacak. Firmalar, 2008-2009 y›llar›nda 1 milyar 540 milyon 743 bin YTL’lik ArGe bütçesini bu merkezlerde kullanmay› taahhüt etti." Türkiye’nin uluslar aras› çapta Ar-Ge merkezi olma yolunda ilerledi¤ini ifade eden Sanayi ve Ticaret Bakan› Zafer Ça¤layan,bu destek
uygulamas›n›n Türkiye’nin rekabet gücünü artt›raca¤›n› kaydetti.
expo
Bosch Rexroth’tan
80 milyon
Euro’luk kapasite 18 firma Ar-Ge
merkezi kurmak
yat›r›m›
için baflvuru yapt›
KISA KISA
Ero¤lu fiirketler
Grubu’nun büyük
yat›r›m›
SANKO MAK‹NA 18-20 EYLÜL 2008
TAR‹HLER‹NDE MACAR‹STAN’IN BAfiKENT‹
BUDAPEfiTE’DE DÜZENLENEN EBSZ 2008 ‹fi
MAK‹NELER‹ FUARINDA MST MARKA M5 SER‹
BEKOLODERLER‹N‹ SERG‹LED‹.
expo
YÜKSEK TEKNOLOJ‹ ‹LE ÜRET‹M YAPACAK
“AVRUPA ÜRET‹M MERKEZ‹” YAKINDA
FAAL‹YETE GEÇ‹YOR.
Yerli Mst marka
bekoloderlerin
Macaristan
ç›kartmas›
moment
10
Talafll› imalat yapan CNC tezgâhlar› için “Hassas Tutucu Tak›m
Sistemleri” üreten ve merkezi Bursa’da olan Ero¤lu fiirketler
Grubu, geçti¤imiz mart ay›nda Almanya Mössingen’de yeni üretim tesislerinin temelini att›. Yeni tesis, 1997’den beri faaliyet gösteren pazarlama flirketi ve 2007 y›l›nda kurulan üretim flirketinin
bulundu¤u yerde 6.000 metrekare aç›k, 2400 metrekare kapal›
alan üzerinde kurulacak.
Ero¤lu’nun Avrupa fabrikas› olarak yüksek teknoloji ile üretim
yapacak olan tesisin inflaat› h›zla tamamlan›yor. Mart ay›ndan bu
yana devam eden çal›flmalarla ekim ay›na yetifltirilmeye çal›fl›lan
tesiste, idari binan›n 3 kat›n›n kaba inflaat› tamamland›. Ero¤lu
fiirketler Grubu Yönetim Kurulu Baflkan›’n›n bizzat kontrolünde
gerçeklefltirilen projenin tamamlanmas›yla Kas›m 2008’de 30. y›l
kutlamalar› ile birlikte aç›l›fl yap›lmas› planlan›yor.
Bugün Almanya d›fl›nda ‹ran’da da flubesi olan Ero¤lu fiirketler
Grubu’nun Yönetim Kurulu Baflkan› Nusret Ero¤lu, konuyla ilgili
olarak : “Tesislerimize yapt›¤›m›z yat›r›mlarla teknolojiyi yak›ndan takip ediyor ve üretim kapasitemizi sürekli artt›r›yoruz. Bugüne kadar Almanya’da üretti¤imiz özel ürünler d›fl›nda ürünlerimizi Türkiye’de üretip dünyaya pazarl›yorduk. Ama art›k Almanya’da kurdu¤umuz bu tesis, yüksek teknoloji ile üretim yapan
ikinci merkezimiz olarak faaliyet gösterecektir. Bundan dolay› çok
mutluyuz.” fleklinde konufltu.
M5 serisi MST marka beko-loderler fuarda büyük ilgi gördü.
Farkl› markalardaki ifl makinelerinin aç›k alanda arazi koflullar›nda yapt›¤› gösteri ve performans flovlar›yla s›ra d›fl› bir konsepte
sahip olan fuar 1100 metrekare kapal› ve 4000 metrekare aç›k
alanda gerçekleflti.
‹lki geçti¤imiz y›l düzenlenen fuara bu y›l 57 firma kat›ld›, 3 gün
devam eden fuar yaklafl›k 3000’nin üzerinde ziyaretçi ald›.
Tüm beko-loder markalar›n›n yer ald›¤› fuarda MST beko-loderler yapt›klar› performans flovlar›yla hünerlerini sergileyip büyük
be¤eni toplayarak rakiplerine fark att›.
Üstün kalite anlay›fl› ve sat›fl sonras›nda müflteri memnuniyetine
verdi¤i önemle her geçen gün pazar pay›n› artt›ran MST marka
bekoloderler Macaristan pazar›nda bir kez daha gücünü sergiledi. M5 seri bekoloderler Uluslararas› standartlarda ROBS ve
FOBS kabin en üst düzeyde güvenli¤i ergonomik kumanda kollar› ve en ince detaylar› düflünülmüfl kontrol paneli operatörün emrine sunulmufltur. MST Bekoloderler, teknolojik üstünlüklerinin
yan›nda, Sanko Makina güvencesi ve yayg›n servis a¤› ile kullan›c›s›na en iyi hizmeti vermektedir.
6. Pompa-Vana
Kongresi baflar›yla
gerçeklefltirildi
11
moment
Ana temas› “Su Temini ve Enerji Verimlili¤i” olan kongrede 24
bildiri ile birlikte “Dünyada ve Türkiye’de Artan Su Sorunlar› ve
Çözüm Önerileri” konulu bir konuflma, “Susuzluk ve Kentsel Çözümler” isimli bir panel ve ayr›ca 3 bilgilendirme konuflmas› yap›ld›. Pompalar, vanalar ve bunlara iliflkin tesisler üzerinde araflt›rma, tasar›m, imalat ve iflletme faaliyetlerinde bulunan kiflileri
ve ayr›ca sektöre katk› yapan di¤er kurulufl temsilcilerini bir araya getiren kongreye Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤i taraf›ndan, makine sektöründe bir kalite markas› olan
TURQUM®’u tan›tmak amac›yla bir info-stand ile kat›l›m sa¤land›. Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Baflkan› Adnan Dalgak›ran’›n Türk Makine Sektörü, Yönetim Kurulu
Baflkan Vekili Sn. Kutlu Karavelio¤lu’nun Türk Pompa Sektörü
hakk›nda bilgilendirme konuflmas› yapt›¤› kongrede; OA‹B Genel Sekreter Yard›mc›s› ‹smet Yalç›n ise TURQUM® (Turk›sh
Qual›ty Of Mach›nery) hakk›nda bir sunum gerçeklefltirdi.
Avrupa Pompa ‹malatç›lar› Derne¤i, Avrupa Vana Sanayicileri
Derne¤i, Türkiye Döküm Sanayicileri Derne¤i, Ege Üniversitesi,
9 Eylül Üniversitesi, Do¤algaz Cihazlar› Sanayi ve ‹fl Adamlar›
Derne¤i ve Türkiye Yang›ndan Korunma ve E¤itim Vakf›’n›n destekleri ile bu y›l alt›nc›s› düzenlenen Kongre, 1976 y›l›ndan itibaren düzenlenmeye bafllanarak, bugün alan›nda Türkiye’nin en
sayg›n etkinli¤i olarak sektördeki yerini ald›.
Düzenleme Kurulu Baflkan› Prof. Dr. Cahit Özgür’ün aç›l›fl konuflmas›n› gerçeklefltirdi¤i Kongre’de, 9. Cumhurbaflkan› Süleyman
Demirel, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i
Baflkan› Adnan Dalgak›ran, ‹ller Bankas› Genel Müdür Yard›mc›s› fievki Nalçac›o¤lu, ASK‹ Genel Müdür Yard›mc›s› Mahmut
Emirdo¤an, DS‹ Genel Müdürü Haydar Koçaker de birer konuflma gerçeklefltirdi.
expo
POMSAD TARAFINDAN DÜZENLENEN VE
9. CUMHURBAfiKANI SÜLEYMAN DEM‹REL
TARAFINDAN AÇILIfiI YAPILAN 6. POMPA-VANA
KONGRES‹, 16-18 EK‹M 2008 TAR‹HLER‹NDE
ANKARA DS‹ KONGRE SALONU’NDA
GERÇEKLEfiT‹R‹LD‹.
OA‹B’DEN
11. D›fl Ticaret
Haftas›’nda baflar›l›
ihracatç›lar
ödüllendirildi
expo
‹LK‹ 1998 YILINDA DÜZENLENEN VE BU YIL
13-19 EK‹M 2008 TAR‹HLER‹ ARASINDA ON
B‹R‹NC‹S‹ YAPILAN DIfi T‹CARET HAFTASI
ETK‹NL‹KLER‹ KAPSAMINDA 13 EK‹M 2008
TAR‹H‹NDE ANKARA SHERATON OTEL’DE
DÜZENLENEN “BAfiARILI ‹HRACATÇILAR ÖDÜL
TÖREN‹”, DAHA ÖNCEK‹ YILLARDA OLDU⁄U
G‹B‹ BU YIL DA OA‹B GENEL SEKRETERL‹⁄‹
ORGAN‹ZASYONU ‹LE GERÇEKLEfiT‹R‹LD‹.
moment
12
OA‹B Genel Sekreterli¤i taraf›ndan 13 Ekim 2008 tarihinde
Ankara Sheraton Otel’de düzenlenen, Baflar›l› ‹hracatç›lar
Ödül Töreni’nde 2007 y›l›nda Türkiye genelinde en fazla ihracat yapan Ford Otomotiv, Tüprafl Türkiye Petrol Rafineleri ve
Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye ihracat baflar› ödülü ald›.
Ödül töreni kapsam›nda 23 temel sektörde 23 firmaya “Sektörel ‹hracat Baflar› Ödülü”, 8 firmaya “‹hracat Performans Ödülü”, 3 firmaya “Yurtd›fl› Müteahhitlik Hizmetleri Ödülü”, 6 firmaya “Serbest Bölgeler Ödülü”, 5 yazara haz›rlam›fl olduklar›
makaleleriyle “D›fl Ticaret Bilim ödülü” verildi. OA‹B üyesi
olan ve ödül alan firmalar ise flöyle s›raland›: fiiflecam D›fl Ticaret A.fi. ( Sektörel ‹hracat Baflar› Ödülü / Çimento ve Toprak
Ürünleri ‹hracatç›lar› Birli¤i), Arçelik A.fi. ( Sektörel ‹hracat Baflar› Ödülü / Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i), Volvo
Otomotiv Türk Ltd.fiti. (‹hracat Performans Ödülü ), Durer Yat›r›m ve Pazarlama A.fi. (‹hracat Performans Ödülü) Ayn› zamanda, Türkiye genelinde tüm resmi ve özel ilkö¤retim okullar› ile lise ve dengi okul ö¤rencileri aras›nda, Milli E¤itim Bakanl›¤›’n›n deste¤i ile gerçeklefltirilen kompozisyon yar›flmalar›nda d›fl ticaretin önemini flimdiden kavram›fl ve bunu en iyi
flekilde yaz›l› olarak ifade eden 9 ö¤renci de ödüllendirildi. Ayr›ca, D›fl Ticaret Haftas› etkinlikleri kapsam›nda, Giresun, Çorum, Kahramanmarafl, Erzincan, Antalya, Ayd›n, Tekirda¤ ve
Rize illerinde düzenlenen Ödül Törenleri ile 2007 y›l›nda 39 il
baz›nda ilk üç s›raya giren 114 firmaya ‹hracat Özel Ödülü verildi. 11. D›fl Ticaret Haftas› kapsam›nda, Genel Sekreterli¤imiz
organizasyonunda 16 Ekim 2008 tarihinde Çorum Ticaret ve
Sanayi Odas› Toplant› Salonu’nda Abu Dhabi Ticaret Müflaviri
ve Milano Ticaret Ataflesi ile Genel Sekreterli¤imiz ve D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› yetkililerinin de kat›ld›¤› ve ilgili ülkelerle ticaretin gelifltirilmesi imkanlar›n›n tart›fl›ld›¤› “Komflu ve Çevre
Ülkelerle Ticari ‹liflkiler ve ‹fl ‹mkanlar› Bilgilendirme Semineri” yap›lm›fl olup, bu toplant›n›n akabinde; Çorum, Sinop, Kastamonu, Çank›r›, K›r›kkale, Yozgat ve Amasya illerinde bir önceki takvim y›l›nda il baz›nda en fazla ihracat yapt›¤› tespit edilen ilk üç firma “‹l ‹hracat Özel Ödülü” ne lay›k görülerek, düzenlenen ödül töreni ile ödüllerini ald›lar.
OA‹B, 1. Olympexpo
Fuar›’na kat›ld›
12. ‹hracat
Koordinasyon
Toplant›s›’nda makine
sektörü temsil edildi
D›fl Ticaret Haftas› etkinlikleri kapsam›nda, ihracatç› sektörlerimizin ilgili kurum ve kurulufllarla koordinasyon ve iflbirli¤inin
devam› ile ihracat›m›z›n sorunlar› ve ihtiyaçlar›n›n genel bir
de¤erlendirilmesinin yap›lmas› amac›yla, Devlet Bakan› Kürflad
Tüzmen baflkanl›¤›nda 13 Ekim 2008 tarihinde Ankara Sheraton
Otel’de gerçeklefltirildi.
Küresel rekabet ortam›nda ihracat›m›za yeni bir ivme
kazand›rmak üzere, önümüzdeki dönemde at›lmas› gereken
ad›mlar›n tart›fl›ld›¤› toplant›ya, makine sektörünü temsilen Orta
Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar Birli¤i Yönetim
Kurulu Baflkan Vekili Kutlu Karavelio¤lu ifltirak ederek, makine
imalat sektörünün önemi ve sektörde dikkat edilmesi gereken
hususlar hakk›nda bilgi verdi.
OA‹B, BULGAR‹STAN’DA 64. PLOVD‹V
ULUSLARARASI TEKN‹K FUARI’NA 3. KEZ
MAK‹NE SEKTÖRÜ M‹LL‹ KATILIM
ORGAN‹ZASYONU GERÇEKLEfiT‹RD‹.
Kuruldu¤u tarihten bu yana Türk makine ihracatç›lar›na uluslararas› sektörel fuarlara kat›l›m› teflvik eden, ticaret ve al›m heyetleri
düzenleyen Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i yine ayn› hedef ile makine sektöründe Bulgaristan’›n Plovdiv
flehrinde 29 Eylül-04 Ekim 2008 tarihleri aras›nda düzenlenen ve
Bulgaristan’da gerçeklefltirilen en önemli ve en büyük fuar olan
Plovdiv 64.Uluslararas› Teknik Fuar›’na (Plovdiv International
Technical Fair-Machine Building) bu y›l üçüncü kez Makine Sektörü’nde Milli Kat›l›m Organizasyonu gerçeklefltirdi.
Fuara Makine sektöründe faaliyet gösteren 10 firma standlar›yla
kat›larak ürünlerini sergiledi. 286 metrekarelik alanla kat›l›m sa¤lanan ve baflta Bulgarlar olmak üzere çevre ülke ziyaretçileri taraf›ndan yo¤un bir ilgi olan fuarda, Türk Makine Sektörü’nün tan›t›m› yap›ld›. OA‹B info-stand›nda da ziyaretçiler Türkiye ve Türk
makine sektörüyle ilgili bilgilendirildi.
expo
Plovdiv Fuar’›na
milli kat›l›m
13
moment
Fuar bölgede bafllat›lan ve toplam tutar› 40 milyar dolar› geçen
yat›r›m ata¤›ndan Türk flirketlerinin azami pay almas›na katk›da
bulunmak, bu yat›r›m pastas›ndan pay almak isteyen ifladamlar›na projeleri yak›ndan takip etmeleri, yetkililerle yak›n temas kurmalar› ve talip olacaklar› projelere en iyi flekilde haz›rlanmalar›
için f›rsat yaratmak; böylelikle bölgeye yap›lacak yat›r›mlarda
Türk firmalar›na avantaj sa¤lamak amac›yla düzenlendi.
Bu y›l ilki düzenlenen fuara müteahhitlik hizmetleri, inflaat ve yap› malzemeleri, otel ekipmanlar›, elektrik ve elektronik aksamlar›,
ayd›nlatma, beyaz eflya, iç mimarl›k ve dekorasyon ile stadyum
ve tribün ekipmanlar› sektöründe faaliyet gösteren 120’ye yak›n
firman›n yan›nda ‹MM‹B, OA‹B, ‹GEME, EXIMBANK, ‹stanbul,
Samsun, Trabzon ve Mu¤la Ticaret Odalar› da birer info-standla
kat›l›m sa¤lad›. Fuar› yaklafl›k 3 bin 300 kifli ziyaret etti.
expo
GÜNDEM
moment
14
Makine Tan›t›m Grubu’nun
Çin ç›karmas›
MAK‹NE TANITIM GRUBU Ç‹N’‹N PEK‹N fiEHR‹NDE DÜZENLENEN CIMES 2008
ULUSLARARASI MAK‹NE FUARI’NA 600 METREKAREL‹K BÜYÜK B‹R ALANDA
MAK‹NE SANAY‹‹ SEKTÖR PLATFORMU ÜYES‹ OLAN 9 DERNEK VE B‹RL‹⁄‹N
STANDLARINI DA YANINA ALARAK KATILIM GERÇEKLEfiT‹RD‹.
moment
15
expo
GÜNDEM
D
expo
ünya makine sektörü içerisinde büyük bir sat›c› konumunda olan Çin ayn› zamanda
büyük bir al›c› durumunda.
Bu nedenle Türk makinecilerinin bu ülke ile yak›n temaslar kurmas›
ve kendisini tan›tmas› büyük önem tafl›yor. Bunun fark›nda olan Makine Tan›t›m Grubu da Çin’in Pekin flehrindeki
CIMES 2008 Uluslararas› Tak›m
Tezgahlar› ve Ekipmanlar› Fuar›’na kat›l›m gerçeklefltirdi.
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Yönetim Kurulu taraf›ndan makine sektörünün yurt d›fl›nda
daha etkin bir flekilde tan›t›labilmesi,
makine ve aksamlar› sektörünün ihracat›n›n art›r›lmas›, yurt içinde ve yurt d›-
moment
16
fl›nda imaj›n›n gelifltirilmesine yönelik
faaliyetlerinin gerçeklefltirilmesi, markalaflma, AR-GE ve ortak tan›t›m çal›flma-
lar›n›n organize edilmesi amac›yla gerekli finansman›n sa¤lanmas›na yönelik
olarak kurulan Makine Tan›t›m Grubu
(MTG), Çin Halk Cumhuriyeti’nin (ÇHC)
baflkenti Pekin’de 09-13 Ekim 2008 tarihleri aras›nda düzenlenen CIMES
2008 Uluslararas› Makine Fuar›’na (CIMES 2008 The 9th China International
Machine Tool & Tools Exhibition) bu y›l
ilk kez Makine Sanayii Sektör Platformu
üyesi olan 9 dernek/birli¤in standlar›n›n
yer ald›¤› 600 metrekarelik bir alanda
kat›l›m organizasyonunu sa¤lad›.
AY YILDIZ ALTINDA
CIMES 2008 Uluslararas› Makine Fuar›’nda ay ve y›ld›z formunda tasarlanm›fl
ve bankosunun üstüne büyük bir Türk
bayra¤› aç›lm›fl olan stand›n alt›nda
Türk makine sektörü bir bütün olarak
expo
moment
17
temsil edildi. Makine Sanayii Sektör
Platformu üyesi olan 9 dernek ve Birli¤e
ait standaki hilal formunun içine dizilmifl bölmelerde Çinli konuklar› ile görüflmeler gerçeklefltirildi. Çin’in Türkiye’yi daha iyi tan›mas› ad›na yap›lan görüflmelerde ve sohbetler de hem Çinliler hem de Türkler birbirlerinden çok
fley ö¤reniyor, asl›nda iki tarafta birbirini ne kadar az tan›d›klar›n›n fark›na var›yorlard›. Bu anlamda Makine Tan›t›m
Grubu’nun bu ilk organizasyonda Çin’i
seçmesinin yerinde bir karar oldu¤u ortaya ç›k›yordu.
Çin’de yükselen dev binalar, ola¤anüstü
h›zla geliflen üretim ve ihracat› karfl›s›nda korkmadan, bu ülkeden nas›l fayda
sa¤lanabilece¤inin yollar›n› arayan Makine Tan›t›m Grubu Baflkan› ve Üyeleri
yapt›klar› görüflmelerle Türkiye’nin ve
makine sektörünün tan›t›m› ad›na faaliyetler yürütüyorlard›.
Di¤er taraftan bu organizasyona kat›lan
Makine Sanayi Sektör Platformuna üye
9 derne¤in temsilcisi de kendi sektörleri
hakk›nda Çinli muhataplar›na bilgi veriyorlard›. Fuara, makine sektöründe faaliyet gösteren ve Makine Sanayii Sektör Platformu üyesi olan ‹MDER (Türkiye ‹fl Makinalar› Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i), ‹SDER (‹stif Makinalar›
Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Derne¤i),
‹MES Sanayi Sitesi, ‹SK‹D (‹klimlendir-
me, So¤utma, Klima ‹malatç›lar› Derne¤i), KBSB (Kazan ve Bas›nçl› Kap Sanayicileri Birli¤i), M‹B (Makina ‹malatç›lar›
Birli¤i), PAGDER (Plastik Sanayicileri
Derne¤i), TÜMMER (Türkiye Mermer
Do¤altafl ve Makinalar› Üreticileri Birli¤i) ve POMSAD (Türk Pompa ve Vana
Sanayicileri Derne¤i) standlar›yla kat›larak dernek/birliklerini tan›t›c› materyaller ile üye firmalar›na ait kataloglar› sergiledi. Ayr›ca Orta Anadolu Makine ve
Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i üyesi olan
baz› firmalara OA‹B stand›nda görüflme
expo
GÜNDEM
moment
18
yapma imkân› sa¤land›. W3-D200.’de
kat›l›m sa¤lanan ve a¤›rl›kl› olarak Çinli
ziyaretçiler taraf›ndan ziyaret edilen fuarda, Türk Makine Sektörü’nün tan›t›m›
yap›ld›. OA‹B ve MTG info-stand›nda
da ziyaretçiler Türkiye ve Türk makine
sektörüyle ilgili bilgilendirildi.
09 Ekim 2008 Perflembe günü OA‹B Genel Sekreteri Mahmut Ak›ll›’n›n da kat›ld›¤› aç›l›fl töreninin ard›ndan, W3-D200
nolu holdeki OA‹B stand›nda Makina
Tan›t›m Grubu Baflkan› Ali R›za Oktay
ve üyeler Kutlu Karavelio¤lu, Sevda
Kayhan Y›lmaz, Mustafa Bozkurt, Na-
m›k Kemal Memifl ve OA‹B Genel Sekreteri Mahmut Ak›ll›, stand› ziyaret
eden firma ve üst düzey yetkililerle görüflerek Türk Makine Sektörü hakk›nda
bilgiler verdi.
Türk taraf› olarak fuara kat›lan herkesin
ortak görüflü çok önemli bir tecrübe
edinildi¤i yönündeydi. Görmezden gelinmesi mümkün olmayan Çin pazar›n›n
tan›nmas› aç›s›ndan bu fuar›n kendilerine önemli f›rsatlar sundu¤unu söyleyen
dernek temsilcileri, Makine Tan›t›m
Grubu Üyeleri ilerleyen dönemlerde
hem Türk makine sektörünün toplu tan›t›m›n›n yap›labilece¤ini hem de ihtisas fuarlar›na göre derneklerin ve flirketlerin seçilerek ça¤r›lmas› gerekti¤ini
belirtiler. Fuardaki ortak görüfllerden
biri buydu. Fuar süresince standta ziyaretçilere Türk kahvalt›s› hizmeti sunuldu. Fuar›n ikinci günü ise standta düzenlenen kokteyle fuar flirketi üst düzey
yetkilileri ile fuar ziyaretçileri kat›ld›.
Çeflitli medya mensuplar›na OA‹B,
MTG ve Türk makine sektörü ile fuara
kat›l›m konusundaki hedefler hakk›nda
bilgiler verildi.
moment
19
expo
GÜNDEM
Muhittin Öztürk
expo
‹MDER – ‹SDER Uluslararas›
‹liflkiler Sorumlusu
moment
20
OA‹B’in milli kat›l›m fleklinde organize
etti¤i CIMES 2008 Fuar›’nda Türkiye ifl
makineleri ve istif makineleri sektörünü
temsil ediyorum. Türkiye 50’den fazla
ülkeye ifl makineleri ihracat› yapan ve
bu mal grubunda 2007’de 940 milyon
dolar ihracat gerçeklefltiren önemli bir
oyuncu konumunda. 2008 y›l›n›n sonunda ise ifl makineleri ve istif makinelerinde 1 milyar 200 milyon dolarl›k ihracat rakam›na ulaflmay› bekliyoruz. Bu
nedenle dünyan›n her yan›ndaki fuarlar
bizim için çok önemli. Pazar›m›z› daha
da geniflletebilmek için dünyan›n birçok noktas› ile ticari iliflkiler kurma gayreti içerisindeyiz. Bu yönüyle OA‹B’in
düzenlemifl oldu¤u bu fuar organizasyonuna kat›lmak bizim aç›m›zdan çok
faydal› oldu.
Di¤er taraftan Çin art›k tüm dünya aç›s›ndan çok önemli bir pazar konumunda. Art›k ticaret yapan kimse Çin’i görmezden gelemez. Bu durum ifl ve istif
makineleri içinde geçerli. Bu nedenle
‹MDER ve ‹SDER olarak bu fuara mutlaka kat›lmam›z gerekti¤i karar›n› alm›flt›k ve OA‹B’in bize bu f›rsat› sunmas›ndan dolay› da çok mutlu olduk.
Asl›nda bu fuar ifl makineleri üzerine
de¤il. Ancak Türk makinecilerinin burada güçlü bir flekilde bir arada temsil
edilmesinin gelecek için çok faydal› sonuçlar do¤uraca¤›na inan›yorum.
Hüseyin M. Yüksel
‹‹SK‹D Dernek Müdürü
OA‹B’in organizasyonu ile bu fuara ilk
defa kat›l›yoruz. Oldukça büyük bir fuar. Bir buçuk gün içerisinde sadece 3
holü gezebildim. Güzel ürünler ve büyük firmalar›n bu fuarda yer ald›klar›n›
görmekte bizim aç›m›zdan çok önemli.
Asl›nda ‹SK‹D’in genel prensibi kendi
alan›ndaki fuarlara kat›lmakt›r. Fakat
Çin çok önemli bir pazar oldu¤undan
dolay› bu fuar› görmek ve Çin’i tan›mak
istedik. Bu fuar sayesinde Çin’deki ba¤lant›lar›m›z› gelifltirme f›rsat› da bulduk.
OA‹B’in bu organizasyonun titizlikle
haz›rland›¤›n› ve çok baflar›l› oldu¤unu
gördüm. Bu nedenle eme¤i geçen herkese teflekkür ediyorum. Ayn› zamanda
bu fuar içerisinde Türk bayra¤› alt›nda
güçlü bir flekilde bir arada durmam›zda
ülke tan›t›m›z›n yap›lmas›n› ve ihracat›m›z›n artmas›n› sa¤layacakt›r diye düflünüyorum.
Fuardaki ziyaretçi say›s› az olmas›na
karfl›n, gelen kiflilerin oldukça profesyonel oldu¤unu gözlemledim. Fuarda
kuru bir kalabal›k olmamas› bence çok
önemli. Bu aç›dan bak›ld›¤›nda iyi bir
fuar oldu¤unu söyleyebilirim.
Di¤er taraftan OA‹B’in böyle büyük bir
organizasyonu baflar› ile gerçeklefltirmifl olmas› da gelece¤e dair umut veriyor. Umar›m ilerleyen dönemde de bu
tarz milli kat›l›m fuarlar› devam edecektir. Çünkü bu fuarlar hem ülke tan›t›m›z
hem de makine sektörümüzün ihracat›n› gelifltirmesi aç›s›ndan çok önemli.
Biz Türkiye’de Pagder olarak tüm plastik sanayisini tek bir çat› alt›nda temsil
ediyoruz. Ancak Çin’deki durum farkl›.
Burada plastik makinecileri ayr› olarak
temsil ediliyorlar ve daha birçok alt dala ayr›l›yorlar. Bu nedenle bu fuar öncesi çok say›da dernekle ba¤lant›ya geçerek Çin ziyaretimiz konusunda önceden kendilerini bilgilendirdik. Bu çal›flma bile bizim aç›m›zdan çok önemliydi.
Bu nedenle OA‹B’e flükranlar›m›z› sunuyoruz. Ancak derneklerin yan› s›ra
makine firmalar›n›n da bu fuara kat›larak ürettikleri makineleri sergileme imkan› bulsalard› daha iyi bir ifl yap›lm›fl
olurdu diye düflünüyor.
Pagder olarak 4 bin 500 tane üyemiz
var. Bizim sektörümüz asl›nda Çin’den
korkuyor. Biz oraya bir fley satamay›z
diye bu pazardan çekiniyorlar. Ancak
bizim kalitemiz Çin mallar›na göre oldukça yüksek ve fiyatlar›m›z› da biraz
afla¤›ya çekebilirsek bu pazardan çok
büyük paylar alabilece¤imiz kanaatindeyim. Ayn› zamanda benim buradan
gözlemledi¤im kadar›yla bu fuara Avrupal› al›c›larda geliyor. Türkiye’nin bu
fuarda temsil edilmesi sayesinde Avrupal› al›c›lar›n gözünde de daha de¤erli
bir noktaya oturduk diye düflünüyorum.
Banu Ergan
PAGDER Araflt›rma ve Fuar
Organizasyon Uzman›
Nail Türker
M‹B Genel Sekreter Yard›mc›s›
sa¤land›¤› takdirde Türk mermer makinecileri Çin pazar›na girifl yapabilir.
Günümüzde ise mermer iflleme makineleri konusunda ülkemize birçok Çin
ürünü girmektedir. Bununda önüne
geçmek için derneklerin ya da firmalar›n uzmanl›k alan› olan fuarlara kat›lmalar›n›n daha yerinde olaca¤›n› düflünüyorum.
Gökhan Sezer Türktan
Münevver Olcaysoy
‹MES ‹fl Gelifltirme Birim Baflkan›
Haflim Acar
TÜMMER Yönetim Kurulu Üyesi
Bu fuar bizim aç›m›zdan çok enteresan
bir deneyim oldu. Asl›nda mermer makineleri ile ilgili bir fuar de¤il. Ancak
Çin kültürünü tan›mak ve anlamak bak›m›ndan önemli tecrübeler ediniyoruz.
‹lerleyen dönemde bu tarz milli kat›l›m
fuarlar›na firmalar›n ça¤r›lmas›n›n ve
ürünlerinin sergilenmesinin daha iyi
olaca¤› kanaatindeyim. Di¤er taraftan
Türk mermer makinecilerinin Çin pazar›na hitap edebilmesi için ‹talya kadar
kaliteli ama yüzde 20 daha ucuz makineler yapmas› gerekiyor. Ancak bu
Bu fuara ilk kez kat›l›yoruz. Bu nedenle
bu bizim için bir provayd› diyebilirim.
Stand ve OA‹B’in organizasyonu bence
çok baflar›l›. Derneklerde bu fuar› daha
iyi tan›tabilirlerdi diye düflünüyorum.
Bu bizim için çok önemli bir deneyimdi. Makine Tan›t›m Grubu’nun faaliyetleri gelece¤e dair bizlere çok büyük
umutlar veriyor. Bu nedenle bu tarz
fuarlara milli kat›l›mlar mutlaka sürmeli.
Sadece bir kere yap›l›p b›rak›lmamal›.
Belki k›sa vadede de¤il ama uzun vadede bu fuar kat›l›mlar›n›n meyvesini
toplayaca¤›m›za inan›yorum.
‹MES Sanayi Sitesi olarak bu organizasyon bizim tan›t›m›za çok fayda
sa¤lad›. Bu bile tek bafl›na çok önemli.
Bu fuara geldikten sonra Çin pazar›n›n
Türkler taraf›ndan çokta iyi
bilinmedi¤ini yak›ndan gözlemledik.
Çin çok h›zl› bir flekilde sanayilefliyor
ve ülkemiz makine üreticilerine büyük
f›rsatlar sunuyor. Bu yönüyle
de¤erlendirildi¤inde mutlaka Çin’e
yönelik fuar etkinliklerinin artmas›
gerekiyor. OA‹B’in bu organizasyonu
da bu anlamda at›lm›fl çok sa¤lam ve
do¤ru bir ad›m oldu.
Bu fuara gelmekteki amac›m›z Türk
makine sektörünü Çin’e tan›tmakt›.
OA‹B’in bize böyle bir flans vermesinden dolay› da çok memnun olduk.
Derneklerin ve OA‹B’in Türk bayra¤›
alt›nda bir arada güçlü bir tablo çizmifl
olmas›n›n da ayr› bir gurur kayna¤›
oldu¤unu söyleyebilirim. Makine
Tan›t›m Grubu’nun bu tarz organizasyonlara devam etmesi durumunda yurt
d›fl›ndaki bir çok ülkede Türk makinesi
kavram›n›n zihinlere kaz›naca¤›n›
düflünmüyorum.
Fuar› de¤erlendirecek olursak, a¤›rl›kl›
olarak tak›m tezgahlar› üzerine ihtisaslaflm›fl bir fuard›. Yeni bir fuar olmas›
ve fuar merkezinin flehre uzak olmas›
sebebiyle az ziyaretçi geldi. Ancak
gelen kifliler oldukça profesyoneldi.
OA‹B’in ve Makine Tan›t›m Grubunun
bu fuar organizasyonu hem Çin’i
tan›mam›z› hem de kendi içimizde,
dernekler olarak kaynaflmam›z› sa¤lad›.
Biz bir aile oldu¤umuzu daha iyi
anlad›k. Ancak Makine Sanayii Sektör
Platformu’na üye olan 27 dernekten 9’u
burada yer ald›. ‹lerleyen y›llarda bu
say›n›n daha da artmas› gerekiyor.
expo
POMSAD Genel Sekreteri
21
moment
CIMES 2008 sektörel bir fuar olarak
oldukça kalabal›k. Ayn› zamanda gelen
al›c›lar›n profesyonel olmalar› da çok
önemli bir konu. fiimdiye kadar temasa
geçti¤imiz kiflilerin hepsi sektörleri
konusunda çok ciddi ve bilgili kiflilerdi.
Bu yönüyle bu fuar›n çok iyi oldu¤unu
düflünüyorum. Ayn› zamanda fuarda
dünyaca tan›nm›fl bir çok makine firmas› da yer al›yor.
Ancak Çin gibi kapal› ekonomilerden
yeni ç›km›fl toplumlarda fuar konusunda tecrübesizlik hakim. Onlarla ifl yapabilmek için kültürlerini tan›makta çok
önemli bir konu. Bu nedenle OA‹B’in
bu organizasyonun çok faydal› oldu¤u
kanaatindeyim. Ancak buraya kat›l›m›n
firmalar düzeyinde gerçeklefltirilmesinin daha da faydal› olaca¤›
düflüncesindeyim. Yine de bir ilk ad›m
olarak önemli tecrübeler ediniyoruz.
GÜNDEM
Mahmut Ak›ll›
expo
OA‹B Genel Sekreteri
moment
22
Çin makine sektörünün günümüzde
gelmifl oldu¤u seviyeyi Türkiye makine
sektörü ile karfl›laflt›rd›¤›m›zda Çin’in
iflçilik, mühendislik ve kullan›lan
malzeme kalitesi yönünden Türkiye’nin
gerisinde oldu¤unu söyleyebiliriz.
Ancak Çin dünya çap›nda büyük bir
üretim s›çramas› yapm›fl durumda.
Bunun en önemli nedenlerinden
birinin, Çinli bireylerin tüketime de¤il
üretime odaklanm›fl olmalar›. Di¤er
taraftan Çin hükümeti de üretimi çok
büyük oranda destekliyor. Bu hem
d›flar›dan gelen sermaye hem de ülke
içindeki sermaye için geçerli. Tabiî ki
bir de bunun üzerine ucuz iflçilik baflta
olmak üzere di¤er girdi maliyetlerinin
de minimize edilmesi Çin’i her sektörde
oldu¤u gibi makine sektöründe de
büyük bir üretici ve ihracatç› konumuna tafl›yor.
Çinlilerde kalitesiz makine üretimi
yayg›n olmakla birlikte, dünya
pazar›ndan çok büyük bir söze sahipler.
Ancak pazarlar› az geliflmifl ve
geliflmekte olan ülkeler. Böyle devam
ederse Çin’in parlak günlerinin çokta
uzun sürmeyece¤ini düflünüyorum.
Çünkü Çin teknoloji üretmek yerine
kopyac›l›¤› seçiyor. Devlet kontrolü
alt›nda bu üretim flekli bir müddet belki
daha devam edebilir. Ancak teknoloji
üretmeyen bir Çin sadece ucuz iflçilikle
bir süre bu parlak günlerini daha
sürdürebilir.
Fuar yönetimi, mesleki örgütler ve
çeflitli Çin dernekleri ile yapt›¤›m›z
görüflmeler neticesinde Çin toplumun
ve Çin firmalar›n›n Türkiye’yi
tan›mad›¤› ya da çok az tan›d›¤›n›
anlad›k. Çin’deki firmalar Türkiye
makine sektörünün geliflmifl düzeyi ve
standartlar› karfl›s›nda oldukça
flafl›rd›lar. Ayn› zamanda Çinlilerin
Türklere karfl› bir antipatisinin de¤il
aksine sempatisinin oldu¤unu gördük.
Bundan sonraki süreçte de Türk
bürokrasisinin, siyasetçisinin, ifl
dünyas›n›n ve medyan›n bu ülkeyle
sa¤l›kl› ve etkin temaslarda bulunmas›
gerekiyor. OA‹B ve Makine Tan›t›m
Grubu olarak ilerleyen y›llarda da bu
flekilde fuarlara milli kat›l›m
gerçeklefltirece¤iz. Bu ilk deneyimimizde ve bir sürü art› ile ülkemize geri
dönece¤imizi düflünüyorum. Pratikte
fark edilen eksikliklerde mutlaka
düzeltilecek ve daha da geliflece¤iz.
Çin’in ard›ndan Hindistan, Rusya ve
Brezilya’n›n mutlaka öncelikle olarak
fuar organizasyonlar›n›n yap›lmas›
gerekli pazarlar olarak belirlemifl
durumday›z. ‹lerleyen dönemde bu
ülkelere en etkin flekilde hangi fuarlara
kat›labilece¤imizi araflt›raca¤›z.
fiu unutulmamal› ki dünyan›n en kaliteli
ürününü bile üretseniz müflterisine o
ürünü iyi bir flekilde tan›tmad›ktan
sonra dünyan›n en kalitesiz ürünüdür.
Bu nedenle fuarlarda Türk makinesinin
kalitesini vurgulayan çal›flmalara da
imza at›yoruz.
fiimdi ise bu karar›n ne kadar yerinde
oldu¤unu gözlemleyebiliyoruz. Çünkü
hem Çin’i tan›mak hem de ülkemiz
makine sektörünü tan›tmak ad›na burada önemli temaslar gerçeklefltirdik.
Çin ihmal edilmesi mümkün olmayan
bir pazar. Art›k herkes bunun fark›nda
oldu¤undan dolay› bizler de Makine
Tan›t›m Grubu olarak buradaki yerimizi
ald›k. Zaten Makine Tan›t›m Grubu ad›
üzerinde Türk makine sektörünü
dünyaya tan›tmak için kuruldu ve bu
yöndeki en önemli ad›mlardan biri de
fuarlar olacakt›r.
Ayn› zamanda OA‹B’in ve Makine
Tan›t›m Grubu bu fuar organizasyonunu çok büyük bir baflar›yla gerçeklefltirdi. Bu fuar bir ilk oldu¤undan var
olan eksikliklerde giderilerek daha iyi
ifller yap›laca¤› kanaatindeyim. Her
fleyden öte buradan ülkemize Çin
hakk›nda büyük bir tecrübe kazanm›fl
olarak dönece¤iz.
Sevda Kayhan Y›lmaz
Makine Tan›t›m Grubu Üyesi
Ali R›za Oktay
Makine Tan›t›m Grubu Baflkan›
CIMES Uluslararas› Makine Fuar›
öncelikle Çinlilere yönelik olmas›na
karfl›n her geçen y›l yurtd›fl›ndan gelen
kat›l›mc› say›s›n›n da art›¤› bir fuar. Bu
y›l 36 farkl› ülkeden bu fuara kat›l›m
gerçeklefltirilmifl durumda. Di¤er
taraftan bu fuar›n büyük bir potansiyel
bar›nd›rd›¤›n› bildi¤imizden dolay› da
Makine Tan›t›m Grubu olarak Türkiye
makine sektörünün burada temsil
edilmesi gerekti¤ine karar verdik.
Çinlilerin fuarc›l›k anlam›nda daha geliflmesi gerekiyor. Ancak bu fuara bakt›¤›m›zda Çin’de haz›rl›¤› en iyi yap›lm›fl fuarlardan birisi. Zaten Makine Tan›t›m Grubu olarak bu fuar› seçmemizin nedenlerinden biri her y›l h›zl› bir
flekilde gelifliyor olmas›yd›. Bu fuar
Türkiye için bir prestij fuar›yd›. Ben her
zaman ihtisas fuarlara kat›l›mdan yanay›md›r ancak bu fuar›n özelli¤i Türk
makinesinin üretim gücünü genel olarak Çinlilere göstermekti. Bunu da baflard›¤›m›z› düflünüyorum. Bu fuarlar›n
devam› da gelecek. Buradaki eksiklikleri görüp ilerdeki fuarlara daha iyi bir
flekilde kat›laca¤›z. Bu fuardan ö¤rendi¤imiz en önemli fleylerden biri, iki ülkenin de birbirini çok az tan›d›¤› oldu. Bu
iliflkiler gelifltirildi¤i takdirde iki ülkenin
de büyük kazançlar elde edece¤ini düflünüyorum. Çin’den çekinmemek gerekiyor. Aksine bu denli h›zl› geliflen bir
ülkeden biz nas›l kazanç sa¤layabiliriz
diye bakmal›y›z. Bu fuara yap›lan milli
kat›l›mda Çin’e Türk makine sektörünün birlik içerisinde ilk ad›m›yd›. Bunun ard›ndan ülkemize döndü¤ümüzde
bu gezinin faydalar›n› daha iyi anlayaca¤›m›z› düflünüyorum.
Çin’i tan›mak anlam›nda çok de¤erli bir
fuar oldu. Kafam›zdaki Çin imaj› de¤iflti. Makine Tan›t›m Grubu’nun yapt›¤›
bu faaliyetle Türk makine sektörünün
gücünü ve geliflmifllik düzeyini tüm
dünyaya göstermeye çal›fl›yoruz. Biz
burada Çinlilere Türkiye’nin h›zla bir
sanayi toplumu olmaya do¤ru gitti¤ini
gösterdik. Onlarda böylelikle bizi daha
yak›ndan ve do¤ru bir flekilde tan›d›lar.
Çünkü onlar›n akl›ndaki Türkiye imaj›
da farkl›yd›. Bu yönü ile Makine Tan›t›m Grubu’nun çok baflar›l› bir ifle imza
att›¤›n› düflünüyorum.
Biz bu ilk fuarlara tüm Türk makine
sektörünü tan›tmay› amaçlam›flt›k. ‹lerleyen zamanda daha fazla ihtisas fuarlar›na yönelik çal›flmalar yapmay› planl›yoruz. Buna göre de dernekler ve firmalar aras›nda seçimler yap›lacak.
Nam›k Kemal Memifl
Makine Tan›t›m Grubu Üyesi
Kutlu Karavelio¤lu
Makine Tan›t›m Grubu
Üyesi
CIMES büyük bir fuar; Çin'in en büyük
makine fuar›, dünyada ilk üçte gösteriliyor. Düzenleyen firma da dünyada fuarc›l›k sektörünün en önde gelen kurulufllar›ndan kabul ediliyor. Biz, 1992'de
bafllayan CIMES'in 9.suna kat›lm›fl olduk. Elimizdeki bilgi, Çin imalat sanayi
için ana fuar oldu¤u, 200 bine yak›n kiflinin gezdi¤i ve bunlar›n %78'inin ticari misyonlu insanlar oldu¤udur. Bu sene, toplamda kapal› sergi alanlar› 150
bin metrekareyi aflan iki fuar yerleflkesinde birden düzenlenmifl oluflu, üretim
sektörünce veya endüstri taraf›ndan ithaf edilen önemin bir ifadesi. ‹statistikler henüz netleflmemekle birlikte, 30 ülkeden 1500'e yak›n firman›n ürünlerini
sergiledi¤i, 60 ülkeden ziyaretçiler gelmifl oldu¤u aç›kland›.
Buna ra¤men, Çin'de fuar kültürü elbette sanayileflmifl ülkelerdeki kadar
köklü de¤il; henüz olufluyor. Son 20 y›lda Çin'de birçok fuar gördük; spesifik,
belli bir alana yönelik düzenlenen bir
çok fuar ziyaret ettik; hemen hepsi genel fuarlard›, birçok sektörü bir arada
görürdük. Yeni Çin'de ihtisas fuarc›l›¤›
yükseliyor. CIMES bunlardan biri. Tak›mlar ve tezgâhlar öne ç›kar›l›yor ama
di¤er birço¤u gibi genel makine fuar›-
expo
Makine Tan›t›m Grubu Üyesi
d›r; sanayici iseniz, makine ihtiyac›n›z
için takip etmeniz gereken en önemli
Çin fuar› say›l›r. Üretim yap›yorsan›z,
ihtiyaç duyaca¤›n›z birçok üretici veya
tüccar bulursunuz burada; buna hammadde, ölçü ve kalite kontrol sistemleri
gibi yan sektörler de dahildir. Genel
makine, IT ve telekomünikasyon, elektrik ve elektronik, otomotiv ve parçalar›, inflaat makineleri, metal, maden, petrokimya, kauçuk, plastik, nakliye ve depolama, gemi infla gibi ana sektörler;
tak›m, aparat, model, kal›p, diflli ve yatak gibi yan sektörlerin al›m kararlar›nda önemli bir fuard›r. O yüzden de 30
ülkeden teflhirci, 60 ülkeden ziyaretçi
kat›l›r. Makine Tan›t›m Grubu bir haz›rl›k yürütüyor. Türk makinelerini ve imalatç›lar›n› tan›t›m için bir proje haz›rl›yor. 2009 ile bafllayacak, sistemli bir
atak. Genifl bir tabanda araflt›rma yap›yoruz. Üretici, kullan›c›, ihracatç›, ithalatç›, sosyal katmanlar, fikir önderleri,
okullar, kamu konuyu nas›l alg›l›yor
araflt›r›yoruz. Profesyonel bir araflt›rma
bu; Türkiye'nin önde gelen kurulufllar›ndan biri yürütüyor bu araflt›rmay›.
Makine imalatç›lar›m›zla, segment örgütleri, dernekleri, birlikleri vas›tas›yla
biraraday›z; birlikte bir strateji oluflturuyoruz. Genel manada, kavram olarak
makine, Türk makinesi, Türk mal› imaj›
nas›l yüceltilebilir?.. Alt segmentler nas›l tan›t›labilir?.. Kapsaml›, hedefe varacak bir tan›t›m ata¤› nas›l planlanabilir?
Strateji belirleniyor. Medya aya¤› var;
fuar aya¤› var; konferanslar, toplant›lar.. Öte yandan, birlikte davranmay›
ö¤reniyoruz; bir ortak kültür amaçl›yoruz.. CIMES kat›l›m› da bu aray›fllardan
biridir; ben baflar›l› oldu¤unu düflünüyorum. Bir prova, bir deney, bir s›nav
hatta. Buraya birlikte geldi¤imiz 10 dernek ile, 10 alt sektörümüzü detayl› tan›tabildik; onlar› muhataplar› ile buluflturabildik. Reklamlar› yap›ld›, ilanlar, TV
çekimleri, bas›l› materyaller haz›rland›..
‹lgi çekici bir vitrin oluflturulabildi.. Çine herkes mal almaya geliyor, burda
mal nas›l sat›labilir diye düflünmek
do¤ru olmazd›. Görüyorsunuz, bütün
dünya burada. ‹hracatç› Birli¤inden,
MTG'ndan Yönetim Kurulu arkadafllar›m›z durumu yerinde izledik; de¤erlendirdik. Dönüflümüzde olup biteni ayr›nt›l› irdeleyece¤iz; bu türlü etkinliklere
tan›t›m ata¤›m›zda nas›l yer ay›rmal›y›z,
nas›l düzenlemelerle baflar›l› oluruz. Alt
sektörlere nas›l destek oluruz, onlar›n
da katk›lar›yla cevaplar›n› bulaca¤›z.
Fuar kat›l›mlar› önemli; hedef ülkelerin
büyük fuarlar›nda sektörün gücünü
gösterecek genifl kat›l›mla yer almak da
önemli; ihtisas fuarlar›nda ilgili alt sektörümüzü destekleme de. Bunlar aras›nda bir denge sa¤lamak zor olmaz.
Sektörler bunun için oluflturuyor fonlar›, ihracatlar›ndan tasarruf ederek meydana getirdikleri bütçenin bir k›sm›n›n
bu amaçla harcanmas›n› istiyorlar. Tan›t›m eksi¤imiz var; bunu h›zl› ve güçlü
biçimde gidermeliyiz.
23
moment
Mustafa Bozkurt
Türk makine imalat sanayisini dünya
pazarlar›na tan›tmak amac›yla yapt›¤›m›z faaliyetlerini ilkini Çin Cimes 2008
fuar›nda gerçeklefltirdik. Konumu itibariyle ayn› zamanda büyük bir al›c› potansiyeli bulunan Çin için bu fuar
önemli bir yer tutmaktad›r. Bu fuarda
Çin makine tedarikçilerini yan› s›ra fuar› ziyarete gelen di¤er ülke firmalar›na
da ulaflma imkan›m›z oldu.
Makine sektörünü temsil eden derneklerin kat›l›m›yla iyi bir organizasyon oldu¤unu gözlemledik. Dernek temsilcileri üye firmalar›n tan›t›m›n› çok iyi flekilde gerçeklefltirdiler. Kat›l›m›n yo¤un
oldu¤u bu fuarda Türk makine imalat
sektörünün geldi¤i nokta ortaya ç›km›fl
oldu. Stand organizasyonu ve faaliyetler aksamas›z olarak sürdürüldü. Bir
sonra ki fuarlar için iyi bir referans oldu¤u inanc›nday›m. Makine sektöründe büyük bir sat›c› konumunda olan
Çin ayn› zamanda büyük bir al›c› durumunda. Türk makine sektörü için iyi bir
tan›t›m ile ihracat›m›zda önemli bir yer
tutaca¤›na inan›yorum. Ayn› zamanda
uluslararas› pazarlar için iyi bir iflbirli¤i
gerçeklefltirmeye aç›k bir ülke. Firmalar›m›z›n bu f›rsat› de¤erlendirmelerini
umut ediyorum.
moment
expo
KAPAK
24
Kauçuk, plastik ve
lastik iflleme makineleri
T
ürk plastik sanayisinin dünya
plastik sektörü içindeki pay›
yüzde 1,6 düzeyinde. Türkiye,
plastik iflleme sektöründe y›ll›k 4,9 milyon ton iflleme kapasitesiyle Avrupa ülkeleri aras›nda beflinci s›rada yer al›yor. Plastik iflleme sanayiinde yaflanan geliflmelere paralel
olarak kauçuk ve plastik iflleme makineleri de geliflimini ve büyümesini devam
ettiriyor. Türk plastik ve kauçuk iflleme
makineleri sektöründe faaliyet gösteren
808 firma bulunuyor. Bu firmalar›n
209’u birden fazla ürün üretiyor. Firmalar›n yüzde 29’u kal›p, yüzde 16’s› plastik iflleme makineleri imal ederken, yard›mc› ekipman ve ambalaj makineleri
imal eden firmalar›n oran› yüzde 12 düzeyinde. Firmalar›n yüzde 69’u ise plastik ön iflleme ve geri dönüflüm, son ifl-
‹HRACAT ‹THALATTAN
DAHA HIZLI ARTIYOR
Türkiye’nin son iki y›ldaki kauçuk ve
plastik iflleme makineleri ihracat›na bak›ld›¤› zaman sektör ihracat›n›n 2007 y›l›nda yüzde 12,7 oran›nda art›fl göstererek 70,3 milyon dolar olarak gerçekleflti¤i görülüyor. Türkiye’nin son iki y›ldaki
sektör ihracat›, ürün baz›nda incelendi¤inde ise, 23,2 milyon dolar ile birinci
s›rada kauçuk/plastik eflyalara di¤er flekilde biçim verme makineleri yer al›yor.
Bu makineleri 11,3 milyon dolar ile kauçuk/plastik için ekstrüzyon makineleri
izliyor. En fazla ihracat art›fl› ise d›fl lasti¤in dökümüne mahsus makinelerde
kaydedilmifl durumda.
Türkiye’nin ülkeler itibar›yla kauçuk ve
plastik iflleme makineleri ihracat› incelendi¤inde, 13,1 milyon dolar ile Rusya
Federasyonu’nun ilk s›rada yer ald›¤›
görülüyor. Türkiye’nin sektör ihracat›nda di¤er önemli pazarlar› ise s›ras›yla
6,3 milyon dolarla ‹ran, 5,7 milyon dolarla Romanya, 4,8 milyon dolarla Kazakistan ve 3,6 milyon dolarla Bulgaristan
oluflturuyor. Di¤er taraftan, Türkiye’nin
sektör ihracat›ndaki ilk 10 ülke aras›nda
en fazla ihracat art›fl› gerçekleflen ülke
Yunanistan, ihracat›nda en fazla düflüflün oldu¤u ülkenin ise Ukrayna oldu¤u
görülüyor.
Türkiye’nin 2006 y›l›nda 459,4 milyon
dolar olarak gerçekleflen kauçuk ve
plastik iflleme makineleri ithalat›, 2007
y›l›nda yüzde 5,92 artarak 486,6 milyon
dolar olarak gerçekleflmifl durumda.
Türkiye’nin kauçuk ve plastik iflleme
makineleri ithalat›nda ilk s›rada 140,3
milyon dolar ile kauçuk/plastik enjeksiyon makineleri yer al›yor. Kauçuk/plastik için ekstrüzyon makineleri ithalat›
2007 y›l›nda 97,2 milyon dolar ile Türkiye’nin ithal etti¤i kauçuk/plastik iflleme
makineleri aras›nda ikinci s›rada yer almakla birlikte bu makineler ithalat›nda
en fazla azalma görülen makineler olarak dikkat çekiyor.
2007 y›l›nda Türkiye’nin kauçuk ve plastik iflleme makineleri sektöründe bafll›ca
tedarikçisinin Almanya oldu¤u
görülüyor.
Ancak Türkiye, Almanya’dan 2006 y›l›n-
25
moment
lem, ölçme, finisaj, kaynak makineleri
ile aksam ve parçalar imal ediyor.
Plastik sektöründeki ifllem kapasitesindeki art›fla paralel olarak her y›l makine
ve teçhizat yat›r›m› da art›fl gösteriyor.
2007 y›l›nda 550 milyon dolarl›k yat›r›m
yapan sektörün, 2008 y›l›nda 672 milyon
dolar makine teçhizat yat›r›m› yaparak
iflleme kapasitesini 5,6 milyon tona yükseltmesi bekleniyor.
expo
PLAST‹K SANAY‹N‹ YÖNLEND‹REN BAfiLICA SEKTÖRLER DÜNYADA
OLDU⁄U G‹B‹ TÜRK‹YE’DE DE AMBALAJ VE ‹NfiAAT MALZEMELER‹
SEKTÖRLER‹. DOLAYISIYLA SÖZ KONUSU SEKTÖRLERDE
KAYDED‹LECEK BÜYÜME PLAST‹K ‹fiLEME SEKTÖRÜNE DE
YANSIYOR. TÜRK‹YE’N‹N, 2010 YILINDA 6,9 M‹LYON TON ‹fiLEME
KAPAS‹TES‹NE ULAfiARAK AVRUPA VE AVRASYA’NIN ÜÇÜNCÜ
BÜYÜK PLAST‹K ‹fiLEME KAPAS‹TES‹NE SAH‹P ÜLKE KONUMUNA
GELECE⁄‹ TAHM‹N ED‹L‹YOR.
KAPAK
da 153,9 milyon dolar kauçuk ve plastik
iflleme makinesi ithal ederken, bu miktar 2007 y›l›nda yüzde 5,9 azalarak 144,8
milyon dolar olarak gerçekleflmifl. Türkiye’nin sektör ithalat›nda Almanya’y›,
s›ras›yla ‹talya, Çin, Tayvan ve Avusturya takip ediyor.
expo
DÜNYA KAUÇUK VE PLAST‹K
‹fiLEME MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
moment
26
Birleflmifl Milletler (BM) ‹statistik Bölümü verilerine göre 2007 y›l›nda toplam
kauçuk ve plastik iflleme makineleri ihracat›, bir önceki y›la göre yüzde 14,4
oran›nda art›fl göstererek 20,6 milyar
dolar de¤erine ulaflm›fl.
Dünya kauçuk ve plastik iflleme makineleri ihracat›nda ilk s›rada Almanya yer
al›yor. Bu ülkeyi ‹talya ve Japonya takip
ediyor. Türkiye, 2007 y›l›nda, kauçuk ve
plastik iflleme makineleri ihraç eden ülkeler aras›nda 29. s›rada yer al›yor.
Kauçuk ve plastik iflleme makineleri ihraç eden ilk 20 ülke aras›nda en fazla ihracat art›fl› yüzde 38,3 ile Çin’de gözlenmifl durumda. Söz konusu ülkenin dünya kauçuk ve plastik iflleme makineler
ihracat› içerisindeki pay› yüzde 7 düzeyinde.
Dünya ithalat rakamlar›na bakt›¤›m›z
zaman, 2007 y›l›nda dünya kauçuk ve
plastik iflleme makineleri ithalat›, bir önceki seneye k›yasla yaklafl›k yüzde 10
oran›nda artarak 19 milyar dolar olarak
gerçekleflmifl.
2,5 milyar dolar ithalat› ile Çin Halk
Cumhuriyeti, dünya genelinde kauçuk
ve plastik iflleme makineleri ithalat› ya-
Jon Erba¤an
Lider Makine Sat›fl Müdürü
Genel olarak plastik iflleme makineleri
ve di¤er makine imalatç›lar›n›n sorunlar›n›n bafl›nda global daralmalardan
kaynaklanan küçülmeler, piyasa tedirginlikleri, hammadde fiyatlar›n›n petrole dayal› oluflundan dolay› de¤iflkenlik
içerisinde oluflu ve bunlar gibi birtak›m
sorunlar temel teflkil ediyor.
pan ülkeler aras›nda lider konumunda
yer al›yor. Çin’i ABD, Almanya, Meksika ve Rusya Federasyonu takip ediyor.
Türkiye, 2007 y›l›nda, kauçuk ve plastik
iflleme makineleri ithalat› ile dünya sektör ithalat›nda 16. ülke konumunda bulunuyor.
SEKTÖRÜN GÜÇ B‹RL‹⁄‹
YAPMASI GEREK‹YOR
Kauçuk, plastik ve lastik iflleme makine-
“ Türkiye’deki kauçuk, plastik ve lastik iflleme
makineleri sektöründe iflletmelerin küçük ölçekli
olmas› finansman kaynaklar›na eriflmelerini
güçlefltirmeye devam ediyor. Bu nedenle, sektördeki
iflletmelerin potansiyellerini birlefltirecek bir
organizasyona yönelmesi gerekiyor. Sektördeki
sorunlar›n çözümüne yönelik tedbir al›nmas› halinde,
kauçuk ve plastik iflleme makineleri büyüme
potansiyeline sahip bir sektör olarak tan›mlan›yor. ”
leri sektöründe çok say›da firma faaliyet
göstermekle birlikte bu firmalar›n ço¤unun üretim kapasitelerinin düflük oldu¤u görülüyor. Girdi maliyetlerinin yüksekli¤i nedeniyle sektörde yurt d›fl›ndaki firmalarla rekabet sorunu yaflan›yor.
Ayr›ca, iflletmelerin küçük ölçekli olmas›
finansman kaynaklar›na eriflmelerini
güçlefltirmeye devam ediyor. Bu nedenle, sektördeki iflletmelerin potansiyellerini birlefltirecek bir organizasyona yönelmesi gerekiyor. Sektördeki sorunlar›n çözümüne yönelik tedbir al›nmas›
halinde, kauçuk ve plastik iflleme makineleri sektörü büyüme potansiyeline sahip bir sektör olarak tan›mlan›yor.
2007 y›l›nda kauçuk ve plastik iflleme
makineleri sektöründe d›fl ticaret a盤›
yüzde 4,8 art›fl göstermifl. ‹thalat› ihracat›n›n çok üzerinde gerçekleflen sektörde d›fl ticaret a盤›n›n kapat›lmas›
için ihracat›n artmas› ve sürdürülebilir
hale gelmesi gerekiyor. Türkiye’nin
geçti¤imiz y›l söz konusu sektörde ithalat art›fl oran› yüzde 6 oran›nda iken ih-
expo
racat art›fl oran› ithalat art›fl oran›n›n
üzerine ç›karak yüzde 12,8 oran›nda
gerçekleflmifl durumda.
Plastik sanayini yönlendiren bafll›ca
sektörler dünyada oldu¤u gibi Türkiye’de de ambalaj ve inflaat malzemeleri
sektörleridir. Dolay›s›yla söz konusu
sektörlerde kaydedilecek büyüme plastik iflleme sektörüne de yans›yacakt›r.
Türkiye’nin, 2010 y›l›nda 6,9 milyon ton
iflleme kapasitesine ulaflarak Avrupa ve
Avrasya’n›n üçüncü büyük plastik iflleme kapasitesine sahip ülke konumuna
gelece¤i tahmin edilmektedir.
DÜNYA KAUÇUK VE PLAST‹K
‹fiLEME MAK‹NELER‹ ‹HRACATI ($)
Ülke Ad›
2006
1
Almanya
4.610.679.000
5.216.170.000
13,13
2
‹talya
1.871.501.848
2.466.035.750
31,77
3
Japonya
2.316.478.553
2.272.583.110
-1,89
4
ABD
1.390.415.004
1.452.475.126
4,46
5
Çin
1.044.562.514
1.444.174.659
38,26
6
Avusturya
1.156.977.618
1.384.412.133
19,66
7
Fransa
1.024.920.273
1.218.503.107
18,89
8
Kanada
876.019.515
989.512.889
12,96
9
‹sviçre
643.900.802
743.737.895
15,51
10
G. Kore Cum.
464.558.826
580.894.218
25,04
Di¤er
TOPLAM
Kaynak: BM ‹statistik Bölümü
2007
DE⁄‹fi‹M (%)
2.634.947.645
2.862.435.310
8,63
18.034.963.604
20.630.934.197
14,39
moment
27
KAPAK
DÜNYA KAUÇUK VE PLAST‹K ‹fiLEME
MAK‹NELER‹ ‹THALATI ($)
Ülke Ad›
2006
2007
DE⁄‹fi‹M (%)
1
Çin
2.451.359.141
2.561.956.163
2
ABD
2.207.502.562
2.153.825.264
-2,43
3
Almanya
916.233.000
1.149.110.000
25,42
4
Meksika
796.431.320
919.018.388
15,39
5
Rusya Fed.
603.545.111
888.360.992
47,19
6
Fransa
481.144.743
571.881.844
18,86
7
Japonya
482.073.752
529.932.094
9,93
8
‹talya
466.674.804
501.550.739
7,47
9
‹spanya
372.485.361
501.048.788
34,52
10
Polonya
Di¤er
TOPLAM
4,51
430.980.415
500.715.732
16,18
8.148.995.124
8.770.715.305
7,63
17.357.425.333
19.048.115.309
9,74
Kaynak: BM ‹statistik Bölümü
expo
TÜRK‹YE’N‹N ÜLKELERE GÖRE KAUÇUK
VE PLAST‹K ‹fiLEME MAK‹NELER‹ ‹HRACATI ($)
ÜLKE ADI
2006
2007
moment
28
2008
DE⁄‹fi‹M
(Ocak-A¤ustos) (2007/ 2006)
1
RUSYA FED.
10.407.221
13.171.782
8.786.481
26,56
2
‹RAN
4.648.141
6.313.499
7.758.824
35,83
3
ROMANYA
6.611.432
5.769.136
3.656.585
-12,74
4
KAZAK‹STAN
3.793.096
4.842.555
1.426.840
27,67
5
BULGAR‹STAN
2.858.636
3.651.708
2.288.098
27,74
6
UKRAYNA
4.629.967
3.092.433
2.072.095
-33,21
7
ALMANYA
2.778.358
3.059.959
3.128.092
10,14
8
AZERBAYCAN
1.826.322
2.515.093
1.673.722
37,71
9
FAS
1.196.412
2.473.826
2.231.316
106,77
10
YUNAN‹STAN
676.237
2.082.787
1.931.190
208,00
D‹⁄ER
26.028.011
26.801.465
35.360.405
2,97
TOPLAM
65.453.833
73.774.243
70.313.648
12,71
Kaynak: TÜ‹K
“FUARLARA TAM DESTEK
VER‹LMEL‹”
Lider Makine Sat›fl Müdürü Jon Erba¤an, genel olarak plastik iflleme makineleri ve di¤er makine imalatç›lar›n›n sorunlar›n›n bafl›nda global daralmalardan kaynaklanan küçülmelerin, piyasa
tedirginliklerinin, hammadde fiyatlar›n›n petrole dayal› oluflundan dolay› de¤iflkenlik içerisinde oluflunun ve bunlar
gibi birtak›m sorunlar›n temel teflkil etti¤ini söylüyor.
Bunun yan› s›ra yat›r›m yapmay› düflü-
nen ülkelerin makineleri teknik donelerini araflt›rmaks›z›n sadece fiyat odakl›
analiz etmelerinin de s›k›nt›lara yol açt›¤› belirten Erba¤an, gerçek makine
imalatç›lar›n›n fiyatlar›n›n yüksek kalmas›n› ve bir flekilde kendilerini ifade
edememelerine yol açt›¤›n›n alt›n›
çiziyor.
Ülkemizde imal edilen ihracata yönelik
makinelerin gerçek anlamda bir Avrupa
kalitesinde olup olmad›¤›n› önce imalatç›n›n, daha sonra da bir kurumun onay›n›n kaliteyi yükseltece¤i kanaatindeyiz
Ercan ‹¤debeli
‹nka Makina Sat›fl Müdürü
Kauçuk ve plastik malzemeler, geliflmifl
ülkelerde hayat›n birçok alan›na girmifl
ve dolay›s› ile malzeme olarak büyük
kullan›m alanlar› oluflturmufl durumda.
Bu ülkeler, kauçuk ve plastik malzemeler konusunda Türkiye'ye göre çok ileri
seviyede bilgi birikimine ve üretim
tekniklerine sahipler. Türkiye'de ise,
malzeme teknolojisinin az geliflmifl
olmas› ve buna ba¤l› olarak kullan›m
alanlar›n›n ve kapasitesinin az olmas›,
bu sektördeki makine üreticilerinin de
buna paralel olarak geliflimini
güçlefltiriyor.
diyen Erba¤an, ihracatta her sektörde
oldu¤u gibi özellikle geliflmifl ülkelerde
makine imalatç›lar›na devlet deste¤inin
sa¤lanmas› lokomotif olarak görünen
tekstil ve turizm dallar›n› geçece¤ine
inand›¤›n› söylüyor.
Erba¤an ihracat› art›rmak için, milli kat›l›mlardaki fuarlara yüzde 100’e yak›n
teflvik yap›lmas›, metrekare ve teflvik
kapsam›n›n geniflletilmesi, do¤ru firmalarca düzenlenmesi, yurtiçinde yap›lan
fuarlar›nda teflvik kapsamlar›na al›nmas›, fuarlar›n ihtisas fuarlar› fleklinde düzenlenmesi, düzenlenen fuar›n müflteri
durumundaki ülkelerde tan›t›m›n›n kuvvetli bir flekilde yap›lmas› gibi baz› iyilefltirmelerle sektörün geliflmesine büyük katk› sunaca¤›na inand›¤›n›
belirtiyor.
“TEKNOLOJ‹K
YATIRIMLAR ARTMALI”
Kauçuk ve plastik malzemeler, geliflmifl
ülkelerde hayat›n birçok alan›na girmifl
ve dolay›s› ile malzeme olarak büyük
kullan›m alanlar› oluflturmufl durumda
ve bu ülkeler, kauçuk ve plastik malzemeler konusunda Türkiye’ye göre çok
ileri seviyede bilgi birikimine ve üretim
tekniklerine sahipler diyen ‹nka Makina
Sat›fl Müdürü Ercan ‹¤debeli, Türkiye’de, malzeme teknolojisinin az geliflmifl olmas› ve buna ba¤l› olarak kullan›m alanlar›n›n ve kapasitesinin az ol-
mas›n›n, bu sektördeki makina üreticilerinin de buna paralel olarak geliflimini
güçlefltirdi¤ini söylüyor. Makina üreticilerinin, bu sektörde teknoloji ve kapasite geliflimini sa¤lamas› için, Türkiye pazar›na hitap etmeleri yeterli olmamakta,
ürünlerini özellikle Avrupa’daki geliflmifl ülkelere satabilmeleri gerekmektedir diyen ‹¤debeli, makinelerin teknolo-
TÜRK‹YE’N‹N KAUÇUK VE PLAST‹K
‹fiLEME MAK‹NELER‹ ‹HRACATI ($)
MADDE ADI
KAUÇUK/PLASTIK ENJEKSIYON MAKINALARI
KAUÇUK/PLASTIK IÇIN EKSTRÜZYON MAKINELERI
KAUÇUK/PLASTIK IÇIN PÜSKÜRTME DÖKÜM
2006
2007
8.352.201
4.361.265
7.072.561
-47,78
11.439.164 18.733.229
11.367.280
63,76
jik özelliklerinin en üst noktalarda olmas› zorunlulu¤unu getirdi¤i için üretici
firmalar› AR-GE konusunda etkin olmas›n› gerekti¤inin alt›n› çiziyor. Makine
üreticilerinin organizasyonel yap›s› genel olarak bu duruma uygun olmad›¤›n›
belirten ‹¤debeli, geliflime uygun olan
ve ihracat yapan makine üreticilerinin
ise, y›llard›r uygulanan düflük kur politikas› ve KDV iadelerinin al›nmas›ndaki
güçlükler nedeni ile büyük finansal sorunlar yaflad›klar›n› belirtiyor.
2008
DE⁄‹fi‹M
(Ocak-A¤ustos) (2007/ 2006)
389.097
14.885
875.607
-96,17
188.626
312.318
678.551
65,58
5.010.915
3.181.700
3.003.518
-36,50
DIS LASTIGIN DÖKÜMÜNE MAHSUS MAKINELER
375.061
1.810.765
1.131.937
382,79
LASTIKLERE SIRT KAPLAMA MAKINELERI
145.596
73.381
47.300
-49,60
MAKINELERI
KAUÇUK/PLASTIK IÇIN VAKUMLU DÖKÜM
MAKINELER
‹Ç LASTIGIN DÖKÜMÜNE MAHSUS MAKINELER
32.670
49.789
33.094
52,40
LASTIKLERE BASKA BIR USULLE SEKIL VERME
300.311
398.708
1.892.607
32,77
781.333
1.636.056
842.194
109,39
3.559.280
3.263.266
1.983.769
-8,32
0
15.958
125.152
-
362.993
1.299.965
1.192.014
258,12
400.740
991.385
951.601
147,39
463.473
1.328.412
968.125
186,62
5.614.028
7.018.532
5.112.850
25,02
KAUÇUK/PLASTIK ESYALARA DIGER SEKILDE BIÇIM 21.247.259 20.708.566
23.235.379
-2,54
MAKINELERI
KAUÇUK/PLASTIK IÇIN PRESLER
KAUÇUK/PLASTIK IÇIN DIGER SEKIL VERME
MAKINE VE CIHAZLARI
SÜNGER GÖRÜNÜSLÜ/GÖZENEKLI ÜRÜN IMALINE
MAHSUS REAKTIF REÇINE ISLEME MAKINE VE CI
SÜNGER GÖRÜNÜSLÜ/GÖZENEKLI ÜRÜN IMALINE
MAHSUS DIGER MAKINE VE CIHAZLAR
KAUÇUK/PLASTIK ESYALARI PARÇALARA AYIRMA
MAKINELERI
KAUÇUK/PLASTIK ESYALARI KARISTIRICI,
YOGURUCU, ÇARPICI MAKINELER
KAUÇUK/PLASTIK ESYALARI KESME, YARMA,
SOYMA MAKINELERI
VERME MAKINELERI
KAUÇUK/PLASTIK ISLEYEN MAK.DÖKME
2.241.246
1.520.901
3.212.593
-32,14
4.549.840
7.055.162
6.587.516
55,06
65.453.833 73.774.243
70.313.648
12,71
DEMIR/ÇELIK DÖKÜM AKSAM, PARÇALARI
KAUÇUK/PLASTIK ISLEYEN MAK.DIGER
MADDELERDEN AKSAM, PARÇALARI
TOPLAM
Kaynak: TÜ‹K
29
moment
KAUÇUK/PLASTIGI ISITARAK SEKIL VEREN DIGER
expo
MAKINELERI
expo
SEKTÖRDEN
moment
30
Malkan Makine
ilk 5’i hedefliyor
TÜRK MAK‹NE ÜRET‹C‹LER‹ DIfi PAZARLARDA HÂK‹M‹YET SAH‹B‹ OLAB‹LMEK ‹Ç‹N
HER GEÇEN GÜN HEDEFLER‹N‹ BÜYÜTÜYORLAR. SANAY‹ T‹P‹ BUHARLI ÜTÜ ÜRETEN
MALKAN MAK‹NA DA BU F‹RMALARIMIZDAN B‹R‹. MALKAN MAK‹NA 2012
YILINDAN ‹T‹BAREN KEND‹ ALANINDA ‹LK 5 F‹RMA ARASINA G‹RMEY‹ HEDEFL‹YOR.
“C‹HAZLARIMIZI EN KAL‹TEL‹
MALZEMELERLE ÜRET‹YORUZ”
Malkan Makina üretimini yaparken kaliteye de büyük önem veriyor. Üretmifl olduklar› makinelerin tekstil ürünleri aç›s›ndan
can al›c› önemde oldu¤unu ifade eden
Mutlu Alkan Kütüklüo¤lu, “Dünyan›n en
kaliteli malzemeleri ile büyük bir özen ve
hassasl›kla üretimini yapt›¤›m›z cihazlar›m›z iflletmelerin üretim sürecini azalt›rken
verimlerini de art›rmaktad›r. ‹yi kurulmufl
bir ütüleme sistemi dikifl sürecindeki tüm
hatalar› ay›plar› kapat›r, ayn› flekilde kalitesiz bir ütüleme, dikifl kaliteli de olsa kaliteli son resim vermez. Bu gerçeklikten hareketle biz de ürünlerimizdeki kaliteye ve
ürünlerimizin son kullan›c›n›n iflini kolaylaflt›racak nitelikte olmas›na büyük önem
veriyoruz” diye konufluyor.
D
ünya pazarlar›na h›zla aç›lmaya devam eden Türk Makine
Sanayi Sektörü bünyesinde
dünya markas› olmay› hedefleyen pek çok firma bar›nd›r›yor. 1971 y›l›nda 12 metrekare alana kurulan Malkan Makina bu gün gelmifl oldu¤u
nokta itibariyle kendi alan›nda Türkiye’deki lider kurulufllardan biri konumunda.
Sanayi tipi buharl› ütü makineleri üreten
Malkan Makina’n›n hedefi 2012 y›l›nda
kendi alan›nda dünyada ilk 5 firma aras›na
girebilmek. Firman›n Genel Müdür Yard›mc›s› Mutlu Alkan Kütüklüo¤lu ile firmalar›n›n geliflimi, gelecek vizyonu ve ülkemizde makine sektörünün durumuna
dair bir haber çal›flmas› gerçeklefltirdik.
“DÜNYANIN SAYILI
MARKALARIYLA REKABET
EDEB‹L‹R‹Z”
Makine ihracatlar›n› a¤›rl›kl› olarak Rusya
Federasyonu, Ukrayna, M›s›r, Tayland,
Malezya ve Amerika Birleflik Devletlerine
gerçeklefltirdiklerini belirten Mutlu Alkan
Kütüklüo¤lu, özellikle son dönemlerde ceket-pantolon preslerinde yapt›klar› yeniliklerle dikkat çektiklerini ve dünyan›n say›l› markalar› ile rekabet edebilecek bir
konuma geldiklerini söylüyor.
Makine üretiminde hiç kuflkusuz teknolojik yat›r›mlar büyük önem tafl›yor. Özellikle d›fl pazarlardaki al›c›lar, neredeyse makinenin fiyat›ndan çok dayan›kl›l›¤› ve bar›nd›rm›fl oldu¤u teknolojiye önem veriyorlar. Türk firmalar›n›n da rekabet edebilmek ve d›fl pazarlarda var olabilmek
TEKST‹L DEVLER‹ MALKAN’I
TERC‹H ED‹YOR
Malkan Makina ayn› zamanda tekstil sektöründeki önemli kurulufllara ürün veriyor. Bizleri bu konuda bilgilendiren Kütüklüo¤lu, “Roy Robson, Armani, Zara,
Heytekstil, Vakko, Mavi Jeans, Colins, Alt›ny›ld›z, Hatemo¤lu, Beymen, Damat
Tween, Roman Giyim, Ramsey, Bozkurt
Mensucat, Ermenegildo Zegna, Dolce &
Gabbana, Lotus Jeans( Baykan) Yarg›c›
Giyim, Yelkenciler Tekstil vs. Türkiye’deki
ihracatç› olan firmalar›n büyük k›sm› bizim makinelerimizi tercih ediyor. Bu tercihi dünya çap›nda yayg›nlaflt›rmak için çaba sarf ediyoruz” fleklinde konufluyor.
Böylesi tan›nm›fl müflterilerle çal›flmak
Malkan Makina’ya ciddi bir sorumluluk
yüklüyor.
Bir firman›n en iyi tan›t›m arac›n›n ürünlerinden memnun kalan müflterileri oldu¤u düflünülürse Malkan Makina’n›n bu
konudaki hassasiyeti daha iyi anlafl›labilir.
Yerli ve yabanc› müflterileri ile her hangi
bir problem yaflay›p yaflamad›klar›n› sordu¤umuz zaman Mutlu Alkan Kütüklüo¤lu bizlere, “ Kaliteli malzemeler kullanmam›z ve ehil elemanlar çal›flt›rmam›z nedeni
ile müflterilerimiz kalitemizden son derece
memnun.
Ayr›ca yurtd›fl›nda makinelerimizi ancak
servis hizmeti de veren yerel bayiler kanal›yla sat›yoruz. Ürünlerimizi tüm dünyada
standart olan sorun ç›karmayacak aksamlarla üretiyoruz.
Mutlaka kendi dillerini konuflan yerel bir
muhataplar› da oldu¤u için yabanc› müflterilerimizle hiç sorun yaflamay›z. Önümüzdeki süreçte de iliflkilerimizin bu flekilde sorunsuz devam edece¤ine eminim”
diyor.
expo
1971 y›l›nda 12 metrekarelik alanda kurulan Malkan Makina, günümüzde ‹stanbul
Gaziosmanpafla’daki 8500 metrekarelik kapal› alanda kurulu tesislerinde 140 kalifiye
eleman›yla ve yan sanayide 800 çal›flan› ile
sanayi tipi buharl› ütü makineleri imalat›n›
sürdürüyor. Firma, her çeflit giysinin son
fleklinin verilmesinde kullan›lan ütü sistemleri üretiyor. Bu yönde tesislere dan›flmanl›k, komple proje, teknik destek hizmetleri sunuluyor. Malkan Makina’n›n faaliyet alanlar›n› ise do¤al olarak tekstil
atölyeleri, kuru temizlemeler, oteller ve çamafl›rhaneler oluflturuyor.
için teknoloji yar›fl›nda yerlerini almalar›
ve bu alana yat›r›mlar yapmalar› gerekiyor. Sürecin bu flekilde iflledi¤inin fark›nda olduklar›n› söyleyen Mutlu Alkan Kütüklüo¤lu, zaten ülkemizin sektördeki ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda Türk firmalar›n›n da teknoloji yat›r›mlar›na önem verdi¤inin görüldü¤üne de¤inerek, “Biz de
flu anda fabrikam›zda kulland›¤›m›z teknolojik makinelerle rekabet gücümüzü art›rd›k. Yat›r›m›n› düflündü¤ümüz yeni fabrika binam›z ve ilave makine parkurlar› ile
bunu daha da üst seviyelere tafl›may› hedefliyoruz” diyor.
31
moment
12 METREKAREDEN
8500 METREKAREYE
SEKTÖRDEN
“ Art›k iç pazarda bir numaray›z diyebilirim. 20 bin
expo
müflterimiz ve 200 bin makinemiz var. Ayr›ca
piyasada 30 y›ld›r kullan›lan makinelerimiz var. Biz
Malkan Makina’y› iç piyasada hak etti¤i yere getirdik.
Art›k tek hedefimiz emin ad›mlarla ve kontrollü bir
biçimde Malkan Makina’y› dünya markas› haline
getirmek.”
moment
32
“DO⁄A VE ‹NSANA KARfiI
DUYARLI OLMALIYIZ”
Son birkaç y›ll›k zaman diliminde ülkemiz
ile Avrupa Birli¤i aras›ndaki iliflki daha
ciddi bir seviyeye geldi¤i için Avrupa Birli¤i ile uyum sürecini h›zland›racak yasal
düzenlemeler h›zla yap›l›yor. Pek çok konu
bafll›¤›nda düzenlemeler içeren bu süreç
çevre mevzuat› konusunda da sanayiye
yeni yapt›r›mlar getiriyor. Hali haz›rda
Avrupa Birli¤i ülkelerinde de üretilen makinelerin ve üretim sürecinin çevre ve insan sa¤l›¤›na etkisinin minimum düzeyde
kalmas›n› sa¤layacak yasalar mevcut durumda. Di¤er yandan ise gelifliminin yüzde 90 insan faktörü ile gerçekleflti¤i söylenen küresel ›s›nma ise genel olarak sanayinin do¤al denge ile uyumlu olarak yeniden organize edilmesini dayatacak kadar
ciddi boyutlara ulaflt›¤› konufluluyor. Böy-
lesi bir ortamda Türk makinecilerinin de
üretimlerinde çevre ve insan sa¤l›¤›na duyarl›l›k göstermeleri hem ülkemizin gelece¤i hem de sektördeki ülke imaj›m›z aç›s›ndan büyük önem tafl›yor. Bu konular
hakk›nda konuflan Kütüklüo¤lu, son süreçte tabiat anan›n SOS sinyalleri verdi¤ini herkesin gördü¤ünü ve ülkemizdeki sanayicilerin bu konuda mutlak suretle duyarl› davranarak toplumdaki tüm kesimlere örnek oluflturmas› gerekti¤ini söylüyor.
Mutlu Alkan Kütüklüo¤lu, “Biz üretimimizi yaparken do¤aya ve insana karfl› duyarl›l›¤›m›z› mutlaka koruyoruz. Bu noktada
Avrupa Birli¤i üzerinden gerçekleflen yasal düzenlemeler bizleri yönlendiriyor olmasayd› da bizim çevre ve insan sa¤l›¤›n›
gözetiyor olmam›z gerekir diye düflünüyorum. Kendi üretimimizden bahsedecek
olursak, rahatl›kla makinelerimizin üretiminde ve çal›flmas›nda insan sa¤l›¤›n› tehdit edici bir unsur bulunmamaktad›r diyebilirim. Ürünlerimiz CE, TSE, ‹SO–9001
standartlar›na uygun olarak üretilmektedir. Tekrar alt›n› çizmek gerekirse, bu konudaki hassasiyete bak›fl›m›z sadece zorunluluklar üzerinden flekillenmiyor. Biz
bu hassasiyetin ayn› zamanda hem do¤a
ve insan yaflam› için hem de ticari anlamda ülke imaj›m›z›n güçlenmesi için gerekli
görüyoruz” fleklinde konufluyor.
“Ç‹N VE H‹ND‹STANA KARfiI
TEDB‹RLER ALINMALI”
Mutlu Alkan Kütüklüo¤lu, ülkemizde makine ve aksamlar›nda 2007 y›l›nda gerçeklefltirilen 8 milyar 900 milyon dolar tutar›ndaki ihracat› nas›l de¤erlendirdi¤ini
sordu¤umuzda daha yolun çok bafl›nda
oldu¤umuzu söylüyor. Kütüklüo¤lu, “Ülkemizde makine sektöründe ciddi anlamda özel sektör yat›r›mlar› son birkaç y›ld›r
“MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN
EHEMM‹YET‹ FARKED‹LMEL‹”
‹hracatta h›zl› bir flekilde büyümek gerekti¤ini ifade eden Mutlu Alkan Kütüklüo¤lu, bu flekilde dünya pazar›ndan almakta
oldu¤umuz binde 4 oran›nda pay›n da artaca¤›n› ifade ediyor. Bu pay›n art›r›lmas›
için de ilk hedefin makine sektörünün
ehemmiyetin fark edilmesi olmas› gerekti¤ini söyleyen Kütüklüo¤lu, “Teknoloji üreten bir ülkenin sayg›nl›¤›n› ve esnekli¤ini
krizlere dayan›kl›l›¤›n› do¤ru alg›larsak
makine sektörü daha fazla destek görmeye bafllayacakt›r. Daha fazla destek gören
bir makine sektörü de yoluna daha emin
ad›mlarla devam edecektir” fleklinde konufluyor.
Bütün bu ad›mlar›n at›lmas› için ise sektörün önünde engel teflkil eden sorunlar›n
“2012’DEN ‹T‹BAREN ‹LK 5
F‹RMA ARASINA G‹RMEY‹
HEDEFL‹YORUZ”
Malkan Makina’n›n gelecek vizyonu hakk›nda da bizi bilgilendiren Mutlu Alkan
Kütüklüo¤lu, en önemli hedeflerinin 2012
y›l›ndan itibaren dünyada kendi alanlar›nda ilk 5 firma aras›na girmek oldu¤unu
söylüyor. Konu hakk›nda ayr›nt›l› konuflan
Kütüklüo¤lu, “Art›k iç pazarda bir numaray›z diyebilirim. 20 bin müflterimiz ve 200
bin makinemiz var. Ayr›ca piyasada 30 y›ld›r kullan›lan makinelerimiz var. Biz Malkan Makina?y› iç piyasada hak etti¤i yere
getirdik. Art›k tek hedefimiz emin ad›mlarla ve kontrollü bir biçimde Malkan Makina?y› dünya markas› haline getirmek.
Bu hedef için geç bile kald›¤›m›z› düflünü-
‹letiflim Bilgileri
Malkan Makina
Adres: Küçükköy Karayollar› Mah. 559 Sok. No:16
Gaziosmanpafla
‹stanbul / TÜRK‹YE
Tel: (0090) 212 477 97 97 (Pbx) - 479 89 94–95
Faks: (0090) 212 477 99 50
www.malkan.com.tr
expo
bir an önce ortadan kald›r›lmas› gerekti¤ine iflaret eden Mutlu Alkan Kütüklüo¤lu
en yak›c› sorunlar›n›n kalifiye eleman s›k›nt›s› ve yüksek SSK primleri, yüksek
vergiler ve yüksek elektrik giderleri gibi
genel giderler oldu¤unu söylüyor. Vergiler konusunda devletin sanayiciye kolayl›klar sa¤lamas› gerekti¤ini ifade eden Kütüklüo¤lu, “Yabanc› rakiplerimizin yararlanm›fl olduklar› düflük faiz ve uzun vadeli
kredi imkânlar›ndan ve Ar-Ge desteklerinden bizim de yararlanmam›z gerekiyor.
Ayr›ca kalifiye eleman sorununun çözümü
için de meslek liselerine gereken önemin
verilmesini ve bu okullardaki e¤itim kalitesinin art›r›lmas›n› istiyoruz” diyor.
33
moment
yap›lmaya baflland›. Bu perspektiften de¤erlendirdi¤imizde gelinmifl olunan noktadan memnun olmamak haks›zl›k olur.
Sektörün ülkemizde k›sa zaman içerisinde
ciddi mesafe kat etmifl oldu¤u bir gerçek.
Yaln›z, mevcut durumumuzu dünya geneli
üzerinden de¤erlendirdi¤imizde tablonun
de¤iflti¤ini de ifade etmeliyim. Yakalanan
geliflim ivmesinin artarak devam etmesi
mutlak suratla gerekiyor. Bunun için de
ilk elden kimi önlemler al›nmal›. Özellikle
Çin Halk Cumhuriyeti ve Hindistan tehdidine karfl› iflletmelerin maliyetlerini düflürme yönünde ad›mlar at›lmal›, ihracat teflvikleri art›r›lmal›d›r” diye konufluyor.
yorum. Çünkü flirketimiz geliflme sürecindeyken 1998 ve 2000 y›llan aras›nda konfeksiyon ürünleri üretimi ve mermer üretimi gibi farkl› sektörlerde de faaliyet göstermeye çal›flt›k. Ancak Malkan Makinaya
olan ilgimiz di¤er yat›r›mlar›m›z› b›rakmam›za neden oldu” diyor. Kütüklüo¤lu flöyle devam ediyor: “Malkan Makina olarak
bir kaç y›ld›r dünya pazarlar›ndaki yap›lanmam›z› sürdürüyoruz. Güney Amerika’dan Uzakdo¤u ülkelerine kadar 27 ülkeye makine satmakla kalm›yor, ayn› zamanda sat›fl sonras› hizmet de veriyoruz.
Amac›m›z bir zamanlar dünya pazar›n›n
tek hâkimi olan ‹talya’n›n hâkimiyetini üstlenmek. Çünkü ‹talya’da maliyetler art›nca
dünya pazarlar›ndaki hâkimiyetini yitirdi.
Biz bu hâkimiyeti üstlenmeye haz›r›z. Türkiye’de makine satmakta zorlanm›yoruz,
‹stanbul’daki sat›fl ma¤azam›z›n d›fl›nda
ülkenin her köflesine yay›lm›fl durumda
olan 70 sat›fl bayiimiz var. Ayr›ca sat›fl
sonras› hizmete verdi¤imiz önem gere¤i
36 adet sat›fl sonras› hizmet atölyemiz var.
Rekabet edece¤imiz firma say›s› çok az.
Birçok firma merdiven alt› üretim yaparak
kay›t d›fl› ekonominin büyümesine yol aç›yor. Biz ek binam›zla birlikte üretim kapasitemizi de artt›rd›k. Ancak gelecekte bu
tesislerin bile yetmeyece¤ini düflünüyorum” diyerek sözlerini tamaml›yor.
expo
SEKTÖRDEN
moment
34
Türkiye’de bir dev:
Bosch Rexroth
ÇOKULUSLU B‹R F‹RMA OLAN BOSCH REXROTH ÜLKEM‹ZDE DE C‹DD‹ YATIRIMLARI
OLAN B‹R KURULUfi. F‹RMANIN DÜNYA ÇAPINDA YAKLAfiIK 33 B‹N ÇALIfiANI
BULUNUYOR VE 2007 YILINDA YAKLAfiIK 5 M‹LYAR 400 M‹LYON AVRO C‹ROYA
ULAfiMAYI BAfiARMIfi. BU F‹RMANIN FAAL‹YETLER‹, YÖNEL‹MLER‹ VE V‹ZYONU
TÜRK MAK‹NE ÜRET‹C‹LER‹ AÇISINDAN B‹L‹NMES‹ GEREKEN ÖNEML‹ DENEY‹MLER
BARINDIRIYOR.
Haks›z rekabetin giderilmesi için makina ithalat›nda CE iflareti tafl›ma zorunlu¤unun getirilmesi kaç›n›lmazd›r.
M
akine sektöründe, ülkemizde yat›r›m yapan ve
istihdam yaratan yabanc›
sermayeli önemli firmalar hem ülke ekonomimize katk›da bulunuyorlar hem de modern yaklafl›mlar›, teknolojik yenilikleri
ile sektörde ifltigal eden Türk giriflimcilerin vizyonlar›n› gelifltirmeleri konusunda faydal› oluyorlar. Bu anlamda,
Türk Makine Sanayi Sektörü aç›s›ndan
Türkiye’de yat›r›m yapan yabanc› sermayeli ya da çokuluslu baflar›l› firmalar›n faaliyetlerinin, yol haritalar›n›n ve
gelecek vizyonlar›n›n bilinmesi önem
tafl›yor. Bizler Moment Expo ekibi olarak kendini dünya çap›nda ispatlam›fl
olan, ülkemizde de yat›r›mlar› bulunan
Bosch Rexroth firmas›yla ilgili bir haber
çal›flmas› gerçeklefltirdik. Bosch Rexroth, AG tahrik ve kontrol teknolojileri
alan›nda dünyan›n önde gelen uzman
firmalar›ndan biri olarak konumlan›yor.
Firma, mobil uygulamalar›n yan›nda
endüstriyel ve fabrika otomasyonunda
kullan›lan makinalar›n tahrik, kontrol ve
hareket ettirilmesi konusunda 500 bin’den fazla müflteriye Rexroth markas› ile
özel çözümler sa¤l›yor. The Drive &
Control Company slogan› ile Bosch
Rexroth, 80’den fazla ülkede ürün ve
sistemler gelifltiriyor, üretiyor ve sanayiye sunuyor. Bosch Grubu’na dahil
olan firma 2007 y›l›nda yaklafl›k 33 bin
çal›flan› ile yaklafl›k 5 milyar 400 milyon
avro ciro elde ederek dikkat çekiyor.
Friman›n faaliyetlerini, Türk Sanayisine
bak›fl›n› ve gelecek vizyonunu Bosch
Rexroth A.fi. Murahhas Aza ve Genel
Müdürü Steven Young’dan ö¤rendik.
Bosch Rexroth bünyesinde yürütmüfl oldu¤unuz çal›flmalar ve faaliyet alanlar›n›z hakk›nda bilgi verir
misiniz?
Bosch Rexroth AG, yüzde 100 Robert
Bosch GmbH sermayeli bir flirket olup
2007 y›l›nda, dünyada yaklafl›k 32 bin 9
yüz çal›flan›yla 5 milyar 400 milyon avro
sat›fl rakam›na ulaflm›flt›r. Firma, Rexroth markas› alt›nda mekanik, hidrolik
ve pnömatikten elektroni¤e kadar tüm
tahrik, kontrol ve hareket teknolojilerinde ürün ve hizmetler sunmaktad›r. Çok
uluslu bir firma olan Bosch Rexroth,
80’den fazla ülkede yaklafl›k 500 bin
müflterinin çözüm orta¤› olarak endüstriyel otomasyon, fabrika otomasyonu
ve mobil hidrolik uygulamalar› için
komponent ve sistemler tedarik etmektedir.
Üretmifl oldu¤unuz makinelerde ne
gibi teknolojik yenilikler sunuyorsunuz?
Bosch Rexroth y›ll›k sat›fllar›n›n yüzde
4,7’sini Ar-Ge çal›flmalar›na ay›rmaktad›r. Böylece sürekli yeni teknolojilerin,
ürün ve sistemlerin pazara sunulmas›n›
sa¤layabiliyoruz. Pazar talepleri do¤rultusunda Mekatronik çözümler üretmekteyiz. Burada faaliyette bulundu¤umuz
teknoloji alanlar›n›n ortak çal›flmalar›
sonucu gelifltirilen kompakt, modüler
sistemlerden bahsedebiliriz. Böylelikle
makina imalatç›s› müflterilerimizin tasar›m maliyetleri düflmekte, devreye alma
süreleri k›salmaktad›r.
Büyümemizin ve Ar-Ge yat›r›mlar›m›z›n
di¤er bir özelli¤i de iç büyüme destekli
olmas›d›r. Firma sat›nalmalar› ile büyü-
expo
Bosch Rexroth A.fi. Murahhas Aza ve Genel Müdürü
35
moment
Steven Young
SEKTÖRDEN
“ Makina ‹malatç›lar› e¤er kendileri Türk markalar›
yarat›p, bunlar› daha da üst seviyelere tafl›yarak
Alman, Amerikan menfleli markalarla birebir yüksek
teknoloji ürünlerinde rekabet etmek istiyorlarsa,
tedarikçi ve ifl orta¤› seçimlerini yaparken bu konuya
biraz daha özen göstermeleri bir çeflit do¤al
eleminasyon yaratacakt›r. Bu flekilde tafllar da
kendili¤inden yerine oturmufl olur.”
expo
meden ziyade içten büyüme ile yeni
teknolojiler üretilip daha büyük ve öncesinde olmayan bir katma de¤er yarat›l›yor. Bunun sonucunda da müflterilerimiz en güncel, en rekabetçi hizmet ve
teknolojik uygulamalara sahip oluyor.
moment
36
En son ürünleriniz hakk›nda somut
bilgiler verir misiniz?
Örnek olarak Rexroth camoLINE serisi
ile pnömatik ve elektro-mekanik eksenlerin birlikte kullan›lmas› sa¤lanm›fl ve
bu eksenlerin kontrolü yine kendi ürün
program›m›zda bulunan IndraLogic
PLC ile sa¤lanmaktad›r.
Birlikte çal›flt›¤›n›z firmalar ürün
kalitenizden memnun mu? Bu konuda sorun yaflad›n›z m›?
Son y›llardaki firma istatistiklerimize
bak›ld›¤›nda ciro rakamlar›, al›nan siparifller, istihdam›m›z ve yeni yat›r›mlar›m›z sürekli artmaktad›r ve önümüzdeki
dönemde de bu trend devam edecek gibi görünmektedir. Buradan da müflterilerimizin ürün kalitemizden memnun
olduklar› anlafl›lmaktad›r.
Üretmifl oldu¤unuz makinelerin
çevreye ve insan sa¤l›¤›na duyarl›l›¤› nedir? Bu konudaki hassasiyetleriniz nelerdir?
Örnek olarak, Hidrostatik fan tahri¤i
için kullan›lan AS/AFC elektronik fan
kontrolü sayesinde enerji sarfiyat› azalmakta, daha az gürültü ve benzin tüketimi sa¤lan›rken egzost gazlar›nda da
önemli miktarda düflüfl olmaktad›r.
Ayn› zamanda enerjinin verimli kullan›lmas›, düflük emisyon miktarlar› ile
çevreye duyarl› sistemler kullan›lmas›
ve bak›m maliyetlerinin düflük olmas›
da firmam›z›n Ar-Ge çal›flmalar›nda gözönüne ald›¤› sektörel e¤ilimlerdir.
Artan Enerji maliyetleri göz önüne al›nd›¤›nda yüksek verimli ve tasarruflu
ürünlerin önemi daha da ön plana ç›kmaktad›r. De¤iflken debili pistonlu
pompalar›m›z gibi bir çok ürünümüz
hem enerji verimlili¤i aç›s›ndan hem de
iflletmelerdeki durma sürelerini azaltmas› ve uzun ömürlü olmas› ile iflletmelere büyük fayda sa¤lamaktad›r.
Türkiye makine sektöründe 2007
y›l›nda 8 milyar 900 milyon dolarl›k
ihracat gerçeklefltirdi ve uluslararas› pazardan binde 4 oran›nda bir
pay al›yor. Sizce bu rakamlar› yukar›lara çekmek için ihracatç›lar›n
ve ülke yönetiminin neler yapmas›
gerekmekte?
Markalaflma ve daha yüksek nitelikli
teknolojik makinalar›n önemi her geçen
gün daha belirgin flekilde kendini göstermektedir. Fiyat odakl› sat›fl politikas›
sadece geçici baflar› getirir. Türk Sanayisine herhangi bir fayda getirmeyecek
ve kalitesiz ürünler çok ucuza ülkemize
girmektedir. Biz bunun standartlar›n›
belli bir noktaya getirmekle eleme sürecinden geçirmek istiyoruz, çünkü koruma duvarlar› koymak rekabetin serbest
oldu¤u bugünün dünyas›nda do¤ru bir
yöntem de¤il. Ancak buradaki en etkili
görev Makina ‹malatç› meslekdafllar›m›za düflüyor. E¤er kendileri Türk markalar› yarat›p, bunlar› daha da üst seviyelere tafl›yarak Alman, Amerikan menfleli
markalarla birebir yüksek teknoloji
ürünlerinde rekabet etmek istiyorlarsa,
tedarikçi ve ifl orta¤› seçimlerini yaparken bu konuya biraz daha özen göstermeleri bir çeflit do¤al eleminasyon yaratacakt›r. Bu flekilde tafllar da kendili¤inden yerine oturmufl olur.
Tüm bunlara ilaveten hükümet icraatlar›nda yerli katma de¤eri destekleyecek
ortam› ve düzeni oluflturmas› gerekiyor.
Sektörün en önemli sorunlar› neler? Bu sorunlar›n çözümü için
devletten beklentileriniz neler?
Türk sanayisinin en önemli problemlerinden biri yeterli say›da nitelikli teknik
ara eleman bulunamamas›. Burada bize
düflen görev Türkiye için bu sorunu gidermektir. Firma olarak biz etkili ve yetkili oldu¤umuz alanlarda iki koldan çal›fl›yoruz. Birincisi AKDER bünyesinde
‹letiflim Bilgileri
oluflturdu¤umuz Ulusal Ak›flkan Gücü
Merkezi projesidir. ‹kincisi flirket olarak
e¤itim ad›na yapt›klar›m›zd›r. 2007’den
itibaren firmam›zda periyodik veya iste¤e özel mekatronik, otomasyon ve ak›flkan gücü e¤itimleri hem teorik hem de
pratik olarak verilecektir. Burada tüm
teknolojilerle ilgili bilgi birikimimizi sa-
nayimizle paylaflaca¤›z. Makine imalat
sektöründe yaflanan tüm sorunlar bizim
sektörümüzü do¤rudan etkilemektedir.
Özellikle AB pazar›nda rekabet eden
makina imalatç›s› fimalar›m›z, bu pazara
girebilmek için yürürlükteki mevzuatlara uymak ve bunu belgelemek için
önemli masraflar yapmakta ve bunun
Bosch Rexroth A.fi.
Adres: Sögütlüçeflme Mahallesi Fevzi Çakmak Caddesi
No:3 Sefakoy 34295 Istanbul / Turkey
Telefon: +90 212 411 1332
Fax: +90 212 411 1317
www.boschrexroth.com.tr
37
moment
2008’den beklentileriniz ve gelecek
vizyonunuz nelerdir?
Bosch Rexroth olarak ifl planlar›m›z asgari 4 y›ll›kt›r, projeksyonlar›m›z da 8
y›ll›kt›r. Bu dönemlerin içindeki k›sa vadeli inifl ç›k›fllar bizim uzun vadeli çal›flmalar›m›z› ve bütçelerimizi etkilemez.
2007 y›l› 3 y›l arka arkaya gelen talebin
arz› aflt›¤› ve sürdürülebilir bir yüksek
büyüme ortam› idi. 2008 Y›l› ile bafllayan dönem de yat›flma döneminin bafllang›c›d›r ve bir mali y›l içinde de bizi
terk edecek gibi görünmüyor. Türk Sanayisi ve dolay›s› ile sektörümüz sürekli
yaflananlardan ders ç›kar›p projeksyonlar›n› gelifltirilmifl senaryolar üzerine
kurmak zorundad›r. Yat›r›mlar›m›z›n ve
büyümemizin kal›c› ve sürdürülebilir olmas› için rekabet gücünü sadece kas
gücü ile de¤il beynimiz ile de kombine
edip nitelikli sanayi olma yolunda devam etmeliyiz. Nitelik transisyonu sektörümüz ve sektörümüzün müflterisi
aç›s›ndan kaç›n›lmazd›r. Bu ba¤lamda
teknolojik pazar dengelerinin s›n›f atlamaya bafllad›¤›n› görmekteyiz. Uluslararas› markalar›n Türkiye’ye daha çok ilgi
gösterdi¤i ve gösterece¤i döneme girece¤iz.
expo
sonucu olarak maliyetleri artmaktad›r.
Buna karfl›n ülkemize bu gereklere uymayan taklit ürünler ve makinalar kolayl›kla girebilmektedir. Bu haks›z rekabetin giderilmesi için makina ithalat›nda CE iflareti tafl›ma zorunlu¤unun getirilmesi kaç›n›lmazd›r.
Bir di¤er sorun gümrüklerdeki TSE’den
kaynaklanan vakit kay›plar›d›r. Bunlar
sanayimizde üretim kay›plar› olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r. Bu süreç mutlaka
h›zland›r›lmal›d›r.
Yüksek enerji maliyetleri de sektörde
rekabet avantaj› etkileyen önemli bir
unsur olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r.
expo
ÜLKELERDEN
moment
38
Makine ihracat›m›z›n
h›zla geliflen pazar›:
39
moment
‹TALYA MAK‹NE SEKTÖRÜNDE 2007 SENES‹NDE 105 M‹LYAR DOLAR
‹HRACAT, 50 M‹LYAR DOLAR ‹THALAT GERÇEKLEfiT‹REREK 155 M‹LYAR
DOLAR SEKTÖR HACM‹NE ULAfiARAK YATIRIMCILARIN D‹KKAT‹N‹
ÇEK‹YOR. TÜRK‹YE’N‹N MAK‹NE ‹HRACATINDA 6. SIRADAK‹ PAZARI
OLAN ‹TALYA’YA ‹HRACATI HER GEÇEN YIL ARTIYOR.
expo
‹talya
ÜLKELERDEN
‹
talya denildi¤inde akla pizza ve
futbol geliyor olsa da Avrupa’n›n
Akdeniz k›y›s›nda yer alan bu ülke
ayn› zamanda dünyan›n sekizinci
büyük ekonomisi konumunda. Sanayi anlam›nda da ciddi yat›r›mlar› olan
‹talya makine sektöründe de 2007 senesinde 105 milyar dolar ihracat ve 50 milyar dolar ithalat gerçeklefltirerek toplam
155 milyar dolar sektör hacmine ulaflm›fl durumda. Makine ihracat›m›zda 6.
s›radaki pazar›m›z konumunda olan
‹talya’y› biraz daha yak›ndan tan›yal›m.
expo
TÜRK‹YE-‹TALYA ARASINDA
17,4 M‹LYAR DOLAR DIfi
T‹CARET HACM‹
moment
40
Türkiye ile ‹talya aras›ndaki ticaret incelendi¤inde, 2002 y›l›nda 6,5 milyar dolar
olan toplam d›fl ticaret hacminin sürekli
büyüyerek devam etti¤i ve 2007 y›l›na
gelindi¤inde ise 2002 senesine göre
yüzde 170 oran›nda art›fl kaydederek 17
milyar 400 milyon dolara ulaflm›fl oldu¤u görülüyor.
TÜ‹K verilerine göre 2007 y›l›nda 7,5
milyar dolara yak›n ihracat gerçeklefltirmemize karfl›l›k, söz konusu ülkeden 10
milyar dolara yak›n ithalat›m›z bulunuyor. ‹talya ile d›fl ticaretimiz genel alarak
ülkemiz aleyhine aç›k vermekte olup,
2007 y›l›nda ‹talya’ya olan ihracat›m›z
yüzde 10,8 artarken, ‹talya’dan ithalat›m›z›n yüzde 15,1’lik art›fl sergiledi¤i dikkat çekiyor. 2002 y›l›ndan 2007 y›l›na kadar geçen zaman zarf›nda 2007 y›l› d›fl›ndaki y›llarda ihracat›m›z›n art›fl oran›n›n ithalat›m›zdaki art›fltan daha fazla
oldu¤u gözlenmesine ra¤men 2007 y›l›nda ithalattaki art›fl oran›n›n ihracat›m›z›n üzerine ç›kt›¤›n› görüyoruz. Ayn›
yöndeki geliflmenin 2008 y›l›n›n OcakHaziran döneminde de devam etti¤i ve
bu dönemde de ihracat›m›z bir önceki
y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 22,9
oran›nda büyümesine ra¤men yüzde
28,7 oran›nda artan ithalat›n daha h›zl›
yükseldi¤i kaydediliyor.
‹K‹NC‹ ‹HRAÇ
KALEM‹M‹Z MAK‹NE
‹ki ülke aras›nda d›fl ticaretin daha yak›ndan incelenmesi amac›yla mal gruplar› baz›nda verilere bak›ld›¤›nda; 2007
y›l›nda Türkiye’nin ‹talya’ya yapt›¤› toplam ihracat içinde en büyük paya sahip
olan ürün, 2 milyar 2 milyon dolar ile
motorlu kara tafl›tlar› kalemi oluyor. Bu
ürün grubunu 495 milyon dolar tutar›nda ihracat ile makine ve aksamlar› izlerken, üçüncü s›rada ise 458 milyon dolar
tutar›nda ihracat ile mineral yak›tlar yer
al›yor. ‹talya’ya ihracat›m›zda ilk on s›rada yer alan ürün gruplar› aras›nda bir
önceki seneye göre en fazla art›fl yaflanan ürün grubu yüzde 31,2 oran›nda
büyüme ile örülmemifl giyim eflyas› ve
aksesuarlar› olurken bu ürün grubunu
yüzde 29,8 oran›nda art›fl ile makine ve
aksamlar› ve yüzde 25,2 oran›nda büyüme ile motorlu kara tafl›tlar›, traktör, bisiklet, motosiklet ve di¤erleri ürün grubu takip ediyor. ‹talya’ya ihracat›m›zda
ilk on s›rada yer alan ürün gruplar› aras›nda bir önceki seneye göre ihracat›nda küçülme yaflanan ürün gruplar› ise,
yüzde 20,1 oran›nda düflüflle mineral
yak›tlar, mineral ya¤lar ve müstah.
mumlar, yüzde 7,1 oran›nda düflüflle
elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve
parçalar› ve yüzde 6,7 oran›nda düflüflle
yenilen meyveler, kabuklu yemifller, turunçgil ve kavun kabu¤u fleklinde s›ralan›yor. 2007 y›l›nda Türkiye’nin ‹talya’dan ithalat› incelendi¤inde ise birinci
s›ray›, bu ülkeye ihracat›m›zda ikinci s›-
“ TÜ‹K verilerine göre 2007 y›l›nda Türkiye’nin ‹talya’ya
OA‹B ifltigal alan› itibariyle makine ve aksamlar› ihracat›
incelendi¤inde, ihracat›m›z›n bir önceki y›la k›yasla yüzde
19,2 artarak 228 milyon dolar olarak gerçekleflti¤i
görülüyor. 2007 y›l› itibari ile ‹talya, Türkiye’nin sektör
ihracat› yapt›¤› 6. ülke konumunda yer al›yor.”
rada bulunan makine ve aksamlar›n›n
ald›¤›n› görüyoruz. 2 milyar 900 milyon
dolarl›k de¤eriyle ilk s›radaki makine ve
aksamlar›n› s›ras›yla 762 milyon dolarla
motorlu kara tafl›tlar›, traktör, bisiklet,
motosiklet ve di¤erleri ve 642 milyon
dolarla elektrikli makine ve cihazlar takip ediyor. 2007 y›l›nda ‹talya’dan ithalat›m›zda ilk on s›rada yer alan ürün
gruplar›n›n hepsinin ithalat›nda bir önceki seneye göre büyüme oldu¤u kaydediliyor. Bu ürün gruplar› aras›nda it-
halat›m›zda en çok art›fl yüzde 57,1 oran›nda büyüme ile inciler, k›ymetli tafl ve
metal mamulleri, madeni paralar grubunda yaflan›rken, söz konusu grubu
yüzde 47,5 oran›nda art›flla demir ve çelik ve yüzde 40 oran›nda art›flla plastik
ve plastikten mamul eflya grubu takip
ediyor.
‹TALYA’DAN 105 M‹LYAR
DOLAR MAK‹NE ‹HRACATI
Makine ihracat›nda önemli tedarikçi ül-
mostatik Valf Dâhil (Vana)” ürün grubunu 6 milyar 555 milyon dolar ile “Kendine Özgü Fonksiyonlu Makine ve Cihazlar” ve 5 milyar 989 milyon dolar ile “Y›kama, Temizleme, Kurutma, Doldurma
vb. ‹fller ‹çin Makine ve Cihazlar” gruplar› takip ediyor.
kelerden biri olan ‹talya’n›n 2007 y›l› itibar›yla makine ihracat› 105 milyar dolara ulaflm›fl durumda ve bir önceki seneye göre yüzde 21,8 oran›nda art›fl gösterdi¤i kaydediliyor. ‹talya’n›n makine
ihraç etti¤i ülkeler Almanya, Fransa, ‹spanya ve Amerika Birleflik Devletleri
olarak s›ralan›yor. Türkiye ise ‹talya’n›n
makine ihraç etti¤i ülkeler aras›nda 9.
s›rada yer al›yor.
Birleflmifl Milletler kay›tlar›na göre, ‹tal-
ya’n›n makine ve aksamlar› ihracat›nda
ilk s›rada 7 milyar 800 milyon dolar ile
“Muslukçu, Borucu Eflyas›, Bas›nç Düflürücü-Termostatik Valf Dâhil (Vana)”
kalemi al›yor. ‹talya’n›n makine ihracat›nda ilk on s›rada yer alan ürün gruplar› bu ülkenin toplam makine ihracat›n›n
yaklafl›k yüzde 45’ini, di¤er bir deyiflle
hemen hemen yar›s›n› oluflturuyor. ‹talya’n›n makine ihracat›nda, “Muslukçu,
Borucu Eflyas›, Bas›nç Düflürücü-Ter-
‹TALYA 6. BÜYÜK PAZARIMIZ
TÜ‹K verilerine göre 2007 y›l›nda Türkiye’nin ‹talya’ya OA‹B ifltigal alan› itibariyle makine ve aksamlar› ihracat› ince-
TÜRK‹YE ‹LE ‹TALYA ARASINDAK‹ MAK‹NE VE AKSAMLARI
DIfi T‹CARET‹ (M‹LYON $ -84. FASIL)
‹talya’ya ‹hracat›m›z
‹talya'dan ‹thalat›m›z
Ocak-Aral›k
2001
142
964
2002
169
2003
206
2004
279
2005
337
2006
381
2007
495
1.241
1.774
2.105
2.312
2.657
2.981
Ocak-Haziran
2007
2008
246
309
1.405
1.569
D›fl Ticaret Hacmi
1.106
1.410
1.980
2.384
2.649
3.038
3.476
1.651
1.878
D›fl Ticaret Dengesi
-822
-1.072
-1.568
-1.826
-1.975
-2.276
-2.486
-1.159
-1.260
‹hracat De¤iflim (%)
19,0
21,9
35,4
20,8
13,1
29,9
25,6
‹thalat De¤iflim (%)
28,7
42,9
18,6
9,8
14,9
12,2
11,7
Kaynak: TÜ‹K Verileri
41
moment
‹talya’n›n 2007 senesindeki makine ve
aksamlar› ithalat›na bak›ld›¤›nda ise söz
konusu ülkenin ithalat hacminin bir önceki seneye göre yüzde 20,8 oran›nda
büyüdü¤ü ve 50 milyar dolar seviyesine
ulaflt›¤› görülüyor. ‹talya’n›n makine ithal etti¤i bafll›ca ülkeler Almanya, Hollanda, Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti ve
Amerika Birleflik Devletleri fleklinde s›ralan›yor. Türkiye’nin ise ‹talya’n›n makine ithal etti¤i ülkeler aras›nda 18. s›rada yer ald›¤› kaydediliyor.
‹talya’n›n makine ve aksamlar› ithalat›ndaki ilk on kalem bu ülkenin toplam
makine ithalat›n›n yaklafl›k yüzde
49’unu oluflturuyor. ‹talya’n›n makine ithalat›nda ilk s›rada 5 milyar 822 milyon
dolar ile “Otomatik Bilgi ‹fllem Makineleri ve Bunlara Ait Birimler, Manyetik
ve Optik Okuyucular vb.” ürün grubu
yer al›yor. Bu ürün grubunu 2 milyar
897 milyon dolar tutar›nda ithalat ile
“Di¤er Bask›, Kopyalama ve Faks Makineleri” ve 2 milyar 251 milyon dolar tutar›nda ithalatla “Hava-Vakum Pompas›,
Hava/Gaz Kompresörü, Vantilatör, Aspiratör” ürün gruplar› takip ediyor.
expo
50 M‹LYAR DOLAR
MAK‹NE ‹THALATI
expo
ÜLKELERDEN
moment
42
lendi¤inde, ihracat›m›z›n bir önceki y›la
k›yasla yüzde 19,2 artarak 228 milyon
dolar olarak gerçekleflti¤i görülüyor.
‹talya, Türkiye’nin sektör ihracat›ndan
2006 y›l›nda yüzde 4,7 oran›nda pay
al›rken bu pay›n, 2007 y›l›na gelindi¤inde yüzde 3,9’a gerilemifl oldu¤u görülüyor. 2007 y›l› itibari ile ‹talya, Türkiye’nin sektör ihracat› yapt›¤› 6. ülke konumunda yer al›yor.
‹LK 9 AYDA ‹TALYA’YA 235
M‹LYON DOLAR DE⁄ER‹NDE
MAK‹NE SATTIK
‹hracatç› Birlikleri kay›tlar›na göre; 2008
y›l› ilk 9 ay›nda Türkiye’nin ‹talya’ya
toplam ihracat› yüzde 7 art›flla 6,4 milyar dolar, OA‹B ifltigal alan› itibariyle
makine ve aksamlar› ihracat› da yüzde
33,3 art›flla 235 milyon dolar seviyesinde
kaydedilmifl durumda.
‹talya ile Türkiye aras›ndaki makine ve
aksamlar› d›fl ticaret hacmi son y›llarda
art›fl gösterirken, bu alandaki d›fl ticaret
a盤›m›z da artmaya devam ediyor. Son
yedi y›lda, ‹talya’ya makine ihracat›m›z
3,5 kat artarken, ‹talya’dan makine itha-
lat›m›z›n 3 kat art›fl gösterdi¤i kaydediliyor. Yine son yedi y›lda, en fazla ihracat
art›fl›n›n 2004 y›l›nda, en fazla ithalat art›fl›n›n da 2003 y›l›nda yafland›¤› gözlemleniyor.
‹HRACATIMIZ HER YIL ARTIYOR
TÜ‹K verilerine göre ‹talya’ya yönelik
olarak OA‹B ifltigal alan›na; 84. fas›lda
olup, OA‹B ifltigal alan›nda bulunmayan
GT‹P’lerin eklenmesiyle oluflturulan makine sektörü toplam› ihracat›m›z, 2007
y›l›nda bir önceki y›la göre yaklafl›k yüzde 28,8 artarak 513 milyon dolara ulaflm›fl durumda. 2007 y›l›nda ‹talya’ya yönelik makine sektör toplam› ihracat›nda,
107 milyon dolar tutar›nda ihracat ile
“motorlar aksam ve parçalar›” ürün
grubunun ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Motorlar, aksam ve parçalar›n›, 97
milyon dolar ile “klima ve so¤utma ma-
kineleri”, 89 milyon dolar ile “kurutma,
y›kama makineleri” takip ediyorlar. 2007
y›l›nda ihracat›nda en fazla ihracat art›fl
gerçekleflen mal grubu ise “büro makineleri” olmufltur.
2007 y›l›nda ‹talya’ya toplam makine ihracat›m›zda bir önceki seneye göre ihracat›nda en fazla art›fl gözlenen ürün
grubu yüzde 225,1 oran›nda büyüme ile
“büro makineleri” ürün grubu olurken,
bu ürün grubunu yüzde 211,9 oran›nda
büyüme ile “pompalar ve kompresörler” ve yüzde 89,3 oran›nda büyüme ile
“hadde ve döküm makineleri, kal›plar,
aksam ve parçalar›” gruplar› takip ediyor. 2007 y›l›nda bir önceki seneye göre
ihracat›nda en fazla düflüfl gözlenen
ürün grubu ise yüzde 43,4 oran›nda düflüflle “kauçuk, plastik, lastik iflleme makineleri” oluyor. Bu ürün grubunu yüzde 35,5 oran›nda gerileme ile “türbinlerturbojetler, aksam ve parçalar›”, yüzde
35,3 oran›nda gerileme ile “”reaktörler
ve kazanlar” ve yüzde 34,5 oran›nda gerileme ile tekstil ve konfeksiyon makineleri, aksam ve parçalar›” ürün grubu takip ediyor.
84. fas›l itibariyle inceledi¤imizde ise
‹talya’ya ihracat›m›zda ilk s›rada 104
milyon 880 bin dolar tutar›nda ihracat
ile “içten yanmal›, pistonlu motorlar›n
aksam ve parçalar›” ürün grubunun bulundu¤unu görüyoruz. Bu ürün grubunu, 96 milyon dolar tutar›nda ihracat ile
“buzdolaplar›, dondurucular, so¤utucular, ›s› pompalar›” ve 69 milyon 569 bin
dolar tutar›nda ihracat ile “çamafl›r y›kama makineleri” ürün gruplar› takip
ediyor. Sektör ihracat›nda önemli yer
tutan kalemler aras›nda; en yüksek ihracat art›fl› “hava-vakum pompas›, hava/gaz kompresörü, vantilatör-aspiratör” kaleminde kaydedilmifl olup, bu kalemin ihracat de¤eri yaklafl›k 6 milyon
dolardan 25 milyon dolara ulaflarak yüzde 295,2 oran›nda büyümüfl durumda.
Bu kalemin içinde de özellikle “aspiratörü olan filtreli davlumbazlara ait aksam
ve parçalar” grubunun ihracat› dikkat
çekiyor. Bu ürün grubunun ard›ndan
yüzde 201 oran›nda büyüme ile “metalleri haddeleme makineleri, bunlar›n silindirleri” ve yüzde 131,6 oran›nda büyüme ile “y›kama, temizleme, kurutma,
doldurma vb. ifller için makine, cihazlar” gruplar› s›ralan›yor. 84. fas›lda yer
Makine sektör toplam› itibariyle Türkiye’nin ‹talya’dan ithalat›n›n, 2007 y›l›nda
bir önceki y›la göre yüzde 11,1 oran›nda
artarak 3 milyar 110 milyon dolar olarak
gerçekleflti¤i kaydediliyor.
‹talya’dan sektör ithalat›m›z› ürün gruplar›na göre inceledi¤imizde en fazla ithal edilen mal grubunun, 298 milyon
TÜRK‹YE’N‹N ‹TALYA’YA MAK‹NE ‹HRACATINDA BAfiLICA FASILLAR
(2007 YILINA GÖRE DE⁄ER BAZINDA SIRALI-$)
DÖRTLÜ
GT‹P
GT‹P AÇIKLAMASI
2006
2007 DE⁄‹fi‹M (%)
8409 ‹ÇTEN YANMALI, P‹STONLU MOTOR. AK.-PARÇALARI
8418 BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, SO⁄., ISI POMPALARI
84.580.972
104.880.895
24,0
70.123.401
96.061.238
37,0
8450 ÇAMAfiIR YIKAMA MAK‹NELER‹
8431 A⁄IR ‹fi MAK‹NE VE C‹HAZ. AKSAMI, PARÇALARI
51.067.401
69.569.518
36,2
4
39.183.420
45.627.480
16,4
5
8414 HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESÖRÜ,
6.285.785
24.844.353
295,2
10.040.912
23.252.093
131,6
21.793.470
15.151.160
-30,5
1
2
3
VANT‹LATÖR, ASP‹RATÖR
6
7
8422 YIKAMA, TEM‹ZLEME, KURUTMA, DOLDURMA VB.
8403 ‹fiLER ‹Ç‹N MAK‹NE, C‹HAZ
BUHAR KAZAN. DIfi. KALAN MER. ISITMA KAZANLARI
9
8481 MUSLUKÇU, BORUCU EfiYASI-BASINÇ DÜfiÜRÜCÜ,
8480 TERMOSTAT‹K VALF DAH‹L
6.379.569
10.631.613
66,7
10
8482 METAL DÖK. IÇIN KAS., PLAKALAR, KALIP MODELLER‹
8.697.433
8.962.837
3,1
11
HER NEV‹ RULMANLAR
8462 METALLER‹ DÖVME, IfiLEME, KESME, SATAFLAMA
7.798.403
8.202.011
5,2
12
PRESLER‹, MAK‹NELER‹
8421 SANTR‹FÜJLE ÇALIfiAN KURUTMA, F‹LTRE,
6.948.404
8.164.546
17,5
13
ARITMA C‹HAZLARI
8483 TRANSM‹SYON M‹LLER‹, KRANKLAR, YATAK
6.472.962
8.106.689
25,2
14
KOVANLARI, D‹fiL‹LER, ÇARKLAR
8419 ISI DE⁄‹fi‹KL‹⁄‹ YÖNTEMI ‹LE MADDELER‹
6.429.658
7.349.373
14,3
15
‹fiLEMEK ‹Ç‹N C‹HAZLAR
8437 TOHUMLARI TEM‹ZLEME, AYIRMA, Ö⁄ÜTME,
2.618.433
5.107.778
95,1
16
‹fiLEME MAK‹NE VE C‹HAZLARI
8433 HASAT, HARMAN, B‹ÇME; ÜRÜNLER‹ AYIRMA,
3.510.184
5.067.893
44,4
3.094.561
3.993.422
29,0
1.213.123
3.651.488
201,0
2.797.368
3.483.228
24,5
8
11.267.445
12.517.199
11,1
TEM‹ZLEME MAK‹NE, C‹HAZLARI
KEND‹NE ÖZGÜ FONKS‹YONLU MAK‹NE VE C‹HAZLAR
17
8479 METALLER‹ HADDELEME MAK‹NELER‹, BUNLARIN
S‹L‹ND‹RLER‹
19
8455 SIVILAR ‹Ç‹N POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERI
8413 DOKUMA MADDELER‹N‹ YIKAMA, KURUTMA,
20
8451 ÜTÜLEME MAK‹NE VE C‹HAZLARI
18
D‹⁄ERLER‹
TOPLAM
Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›
2.839.802
2.506.209
-11,7
28.188.154
27.780.673
-1,4
381.330.860
494.911.696
29,8
dolar ile “tak›m tezgâhlar›” oldu¤unu
görüyoruz.
Bu ülkeden en fazla ithal edilen ikinci
mal grubu ise, 288 milyon dolar tutar›nda ithalat ile “motorlar, aksam ve parçalar›” oluyor 2007 y›l›nda makine sektör
toplam› ithalat›nda en fazla art›fl›n ise,
“türbinler-turbojetler, aksam ve parçalar” mal grubunda gerçekleflti¤i
görülüyor.
84. fas›l itibariyle incelendi¤inde ise
2007 y›l›nda Türkiye’nin ‹talya’dan en
fazla ithal etti¤i ürün grubunun, 181
milyon 734 bin dolar ile “Kendine Özgü
Fonksiyonlu Makineler” oldu¤u görülüyor. Bu ürün grubunu 158 milyon 802
bin dolar ile “Y›kama, Temizleme, Kurutma, Doldurma vb. ‹fller ‹çin Makine
ve Cihazlar” grubu ve 152 milyon 451
bin dolar ile “Dizel, Yar› Dizel Motorlar
(Hava Bas›nc› ile Atefllenen, Pistonlu)”
grubu takip ediyor.
Sektör ithalat›nda 2007 senesinde ilk 20
s›rada yer alan ürün gruplar› aras›nda
en bir önceki seneye göre yüksek ithalat
art›fl›n›n yüzde 204 oran›nda art›fl ile
“metalleri haddeleme makineleri, bunlar›n silindirleri” ürün grubunda yafland›¤› kaydediliyor. ‹thalat art›fl›nda bu
ürün grubunu yüzde 45,7 oran›nda büyüme ile “metal dökümü için kasalar,
plakalar, kal›p modelleri” grubu ve yüzde 44,9 oran›nda büyüme ile “alternatifrotatif k›v›lc›m atefllemeli, içten yanmal›
motorlar” ürün grubu takip ediyor. 2007
senesinde ‹talya’dan sektör ithalat›m›zda bir önceki seneye göre pek çok ürün
grubunda düflüfl yafland›¤› gözleniyor.
‹thalat›m›zda ilk 20 s›rada yer alan ürün
gruplar› aras›nda bir önceki seneye göre en büyük düflüflün yüzde 24,1 oran›nda gerileme ile “toprak, tafl, metal cevheri vb. ay›klama, eleme vb. için makineler” grubunda yafland›¤› görülüyor.
Bu ürün grubunun ard›ndan yüzde 18
oran›nda gerileme ile “buhar kazanlar›
d›fl›nda kalan merkezi ›s›tma kazanlar›”,
yüzde 10,6 oran›nda gerileme ile “dizel,
yar› dizel motorlar (hava bas›nc› ile
atefllenen, pistonlu)”, yüzde 8,4 oran›nda gerileme ile “y›kama, temizleme, kurutma, doldurma vb. ifller için makine
ve cihazlar” ve yüzde 6,4 oran›nda gerileme ile “dokuma tezgahlar› (makineleri)” s›ralan›yor.
expo
‹THALATIMIZ DA
ARTIfi GÖSTER‹YOR
43
moment
alan ürün gruplar› aras›nda ‹talya’ya
ihracat›m›zda ilk 20 s›rada yer alan kalemlerden ihracat›nda düflüfl yaflananlar ise, yüzde 30,5 oran›nda gerileme
ile “buhar kazanlar› d›fl›nda kalan
merkezi ›s›tma kazanlar›” grubu ve
yüzde 11,7 oran›nda düflüflle “dokuma
maddelerini y›kama, kurutma, ütüleme makine ve cihazlar›” grubu olarak
s›ralan›yor.
PLATFORMDAN
Ak›flkan›n gücü,
expo
AKDER
ÜLKEM‹ZDE H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K S‹STEMLER VE AKIfiKAN GÜCÜ SEKTÖRÜ
ALANLARINDA YERL‹ ÜRET‹C‹LER‹ VE ‹THALATÇI F‹RMALARI B‹R ARAYA GET‹REN
AKDER 1996 YILINDAN BU YANA ÜLKEM‹ZDE BU SEKTÖRÜN TANINMASI VE
H‹DROL‹K PNÖMAT‹K S‹STEMLER‹N KULLANIMININ YAYGINLAfiMASI ‹Ç‹N
ÇALIfiMALAR YÜRÜTÜYOR.
moment
44
anayide tamamlay›c› bir unsur
olan ve a¤›rl›kl› olarak otomotiv, inflaat ve makine imalat
sektöründe büyük önem tafl›yan hidrolik ve pnömatik sistemler gün geçtikçe dünya çap›nda pazar›n› büyütüyor. Ülkemizde 1990’l› y›llar›n bafl›ndan bu yana büyüyen sektörde
oluflan sorunlar› gidermek ve bu sorunlara karfl› verilen mücadeleyi ortaklaflt›rmak ad›na sektör temsilcileri 1996 y›l›nda Ak›flkan Gücü Derne¤i (AKDER) çat›s› alt›nda birlefltiler. Derne¤in kurulufl
süreci ve aktiviteleri ile ilgili AKDER Yönetim Kurulu Baflkan› Ahmet Serdaro¤lu ile bir haber çal›flmas› gerçeklefltirdik.
S
AKDER’in kurulufl hikâyesi, geliflimi
ve ifltigal alan› hakk›nda bilgi verir
misiniz?
Dünyada hidrolik ve pnömatik sistemler,
endüstrinin vazgeçilmez ö¤eleri olarak
üretim de yer almakta, sunduklar› avantajlar sayesinde her geçen gün daha yayg›n bir flekilde kullan›lmaktad›rlar. Hidrolik ve pnömatik sistemler ve ak›flkan
gücü sektörü otomotiv, demir çelik, inflaat, tekstil, makine imalat› gibi ana sektörlere destek veren yard›mc› bir sektördür.
Ak›flkan sistemlerinin teknolojisi çok eski
olmas›na ra¤men endüstriyel kullan›m›
dünyada da oldukça yenidir.1960’l› y›llarda ak›flkan sistemleri Amerika ve Avrupa
da endüstriyel uygulamalarda yayg›n
olarak kullan›lmaya bafllanm›fllard›r. Ülkemizde bu sistemlerin kullan›m› daha
geç bir dönemde 1980’li y›llarda bafllam›flt›r. Bu y›llarda küçük sanayi sitelerinde makine imalat› yapan firmalar ortaya
ç›km›flt›r. Bu yerli makine üreticisi firmalar›n ihtiyac› olan basit hidrolik ve pnömatik otomasyon sistemleri uygulanmaya bafllam›flt›r. 1990’l› y›llarda hem yerli
pazar hem de özellikle Ortado¤u pazar›na yönelik makine imalat› ve ihracat› h›zl› bir büyüme kaydetmifltir. Bu dönemin
sonlar›ndan itibaren ve günümüze kadar
hem iç pazar› hem de tüm dünya pazar›n› hedef alan yüksek kaliteli makine ekipman ve hat üreticisi firmalar›n say›s›nda
art›fl gözlenmektedir. Do¤al olarak bu
geliflme paralelinde sektör oluflmaya
bafllam›flt›r. Sektör bir yandan makine
imalat›na ünite, silindir ve ürün baz›nda
destek vermekte di¤er yandan otomotiv,
demir çelik gibi ana sektörlere bak›m,
yedek parça temini görevini üstlenmektedir.
Bu büyüme süreci içinde hidrolik pnömatik sektöründe oluflan sorunlar ve
bunlarla yap›lacak mücadelenin bir çat›
alt›na sokulmas› gerekli olmufl ve 1996
y›l›nda AKDER (Ak›flkan Gücü Derne¤i)
kurulmufltur. AKDER 2003 y›l›ndan itibaren CETOP üyesidir. CETOP Avrupa da
ak›flkan gücü sektörünün iletiflim platformudur. CETOP sat›c› ve üretici toplam
bin firmay› temsil etmektedir. Bu 70 bin
çal›flan ve 12 milyar Euro sat›fl cirosu anlam›na gelmektedir.
AKDER kuruluflundan itibaren ülkemizde sektörün tan›t›lmas› ve hidrolik ile
pnömatik kullan›m›n›n yayg›nlaflt›r›lmas›
konusunda faaliyet göstermektedir.
AKDER’in misyonu hakk›nda bilgi
verir misiniz?
AKDER; üretici ve ithalatç› firmalar›
bünyesinde toplamay›, üyelerine dan›flma ve tavsiye merkezi olarak hizmet vermeyi, teknik standartlar›n güncel hale
gelmesi için ilgili birimlere destek vermeyi, fuarlara toplu kat›l›m sa¤lamay›,
iflkolunda ticari ahlak›n korunmas›nda
alan ile satan aras›ndaki hukuku gözlemeyi, üye firmalara ihracat imkânlar› yaratmay›, sektörün imalat ithalat ve hiz-
moment
45
expo
PLATFORMDAN
met üretimi alanlar›ndaki problemlerini
tart›flmak, çözüm üretmeyi, pazar analizleri ve istatistik bilgileri derleyerek sektörü trendlerle ilgili olarak bilgilendirmeyi
kendisine misyon edinmifltir.
Derne¤iniz sektörün ne kadar›n›
temsil ediyor?
AKDER, bugün itibar› ile toplam 51 olan
üye say›s› ile sektörün yüzde 85 ini bünyesinde bulundurmaktad›r.
Ahmet Serdaro¤lu
expo
AKDER Yönetim Kurulu Baflkan›
moment
46
Derne¤inizin faaliyetlerinden ve
sektöre olan hizmetlerinden bahseder misiniz?
Derne¤imizin kuruluflundan bu yana 12
y›ll›k süreçte çeflitli projeler ve çal›flmalar
yürütülmüfltür. Son dönemde yürütülen
projeleri ve çal›flmalar› birkaç bafll›k alt›nda toparlamak mümkündür.
Ulusal Ak›flkan Gücü Merkezi Projesi
(UAGM): Bu proje sektörün ihtiyac› olan
hidrolik ve pnömatik konular›nda hem
orta örgenim hem de üniversite seviyesinde e¤itim veren bir merkezin ülkeye
kazand›r›lmas›d›r. ‹stanbul Sanayi Odas›
Vakf› ISOV ile Ulusal Ak›flkan Gücü
Merkezi UAGM Protokolü 23.09 2008 tarihinde imzalanarak akit alt›na al›nm›flt›r.
UAGM ‹stanbul Akatlar da ISOV-D‹NÇKÖK Anadolu Teknik Lisesinde faaliyet
gösterecektir. Bu merkezde e¤itimlerin
hem teorik, hem de uygulamal› olmas›
planlanmaktad›r. Uygulamalar hidrolik
ve pnömatik ekipmanlar ile donat›lm›fl
laboratuarlarda gerçeklefltirilecektir. Burada verilecek e¤itimler CETOP akredite
olacak ve e¤itim personeli AKDER taraf›ndan temin edilecektir
“AKDER, bugün itibar› ile toplam 51
olan üye say›s› ile sektörün yüzde 85 ini
bünyesinde bulundurmaktad›r.”
UAGM projesi d›fl›nda destek verdi¤imiz
e¤itim projeleri s›ras›yla; ASO-Erkunt
Meslek E¤itim Projesi: Proje ASO-Erkunt Meslek E¤itim Merkezi?nde düzenlenen hidrolik ve pnömatik e¤itimlere
AKDER deste¤i sa¤lanmas›n› amaçlamaktad›r. E¤itim araçlar›, e¤itimlerde
kullan›lacak dokümantasyon, e¤itmen
ihtiyac› temini konular›nda AKDER ile
birlikte çal›fl›lmas›nda mutabakata var›lm›flt›r. Çal›flmalar sürdürülmektedir.
Siflli Endüstri Meslek Lisesi projesi, fiiflli
Endüstri Meslek Lisesi?nde Hidrolik ve
pnömatik laboratuar› kurulmas› projesidir. AKDER Avrupa Birli¤i hibe fonlar›ndan istifade etmek sureti ile hidrolik ve
pnömatik laboratuarlar›n kurulmas›n›
hedeflemektedir. ‹fiKUR’a müracaatlar
tamamlam›fl olup proje onay› beklenmektedir.
Sektörsel De¤erler Projesi Sektörümüzde eksikli¤i hissedilen etik de¤erlerin
üyelerimize benimsetilerek bu de¤erlerin
“ “Günümüz küresel ekonomik yap›s› içinde mal ve
hizmetler serbest dolaflabilmektedir. Önemli olan
rekabet edebilmektir. Rekabetin kurallar› da bellidir.
Kaliteli bir ürünü uygun bir fiyatla pazara
sunabiliyorsan›z rekabet edebilirsiniz. Türkiye bu
sektörün ihtiyac› olan belirli ürünleri son derece iyi
kalitede ve rekabetçi fiyatlarla üretebilmektedir. Hem
iç pazarda hem de d›fl pazarlarda baflar›l› oldu¤unu
kan›tlam›flt›r.””
egemen k›l›nmas›n› amaçlayan bir çal›flmad›r.
‹statistik ve Ekonomik Veriler Projesi ile
sektörümüzle ilgili piyasa araflt›rmalar›
yapmak ve istatiksel sonuçlar elde etmek
sureti ile üyelerimizin ufkunu açacak bilgilerin sa¤lanmas› amaçlanmaktad›r.
AKDER’in hidrolik pnömatik sektör
alan›n› ilgilendiren konularda standartlar›n haz›rlanmas›na yönelik çal›flmalar› bugün hangi noktada, bilgi
verebilir misiniz?
Teknik standartlar ile ilgili olarak TSE ile
baflar›l› bir iflbirli¤i süreci yaflanmaktad›r. Geçmifl dönemde toplam olarak 77
adet standart AKDER taraf›ndan tercüme edilerek toplam 1476 sayfa orijinal
metin TSE’ye iletilmifltir. Bu konuda üye
kurulufllar ve temsilcileri 27 kiflilik kadro
görev üstlenmifltir. Ancak TSE’nin farkl›
öncelikleri sebebi ile bizim haz›rlad›¤›m›z
standartlar›n yay›nlanmas› gecikmifltir.2007 y›lsonu itibar› ‹le 77 standard›n
19 adedi TSE ihtisas kurullar›nda görüflülmüfl ve 2 adedi resmi TS standard›
olarak yay›mlanm›flt›r. 17 adedi görüfl alma aflamas›nda kalan 58 adet standart
ise 2008 y›l› içerisinde ihtisas kurullar›nda görüflülerek ve s›ras› geldikçe resmi
standart olarak yay›nlanacakt›r. Bu konuda görev alan ve komitenin baflar›l›
bir çal›flma ortaya koymas›nda eme¤i
geçen arkadafllar›m›za bu özverili çal›flmalar› için teflekkür ediyorum.
Geçti¤imiz dönemde CETOP Baflkanlar Konseyi’ne ‹stanbul’da ev sahipli¤i yapm›flt›n›z. CETOP içerisinde çal›flma hedeflerinizden de söz
eder misiniz?
CETOP, Comite Europeen des Transmissions Oleohydrauliques et Pneumatiques-Avrupa Ak›flkan Gücü Dernekleri Birli¤i 2008 May›s itibar› ile aralar›nda Türkiye’nin de bulundu¤u 17 üyeden olufl-
Sektör 2007’yi nas›l geçirdi? Geliflmeler ›fl›¤›nda 2008 y›l›ndan beklentiler nelerdir?
Geçti¤imiz 5 y›ll›k dönem Türk ekonomisinin büyüme y›llar› olmufltur. Bu dönemde y›ll›k reel büyüme h›z› yüzde7’nin
üzerinde gerçekleflti. Büyüme yan›nda
mali disiplin enflasyon gibi göstergelerde de olumlu geliflmeler olmufltur. Gayri
safi milli hâs›la 400 milyar dolar seviyesine ulaflm›flt›r. Bütün bu olumlu makro
ekonomik göstergeler sektörsel bazda
incelendi¤inde baflta inflaat demir çelik
‹thalat a¤›rl›kl› sektör yerli üreticileri rekabette nas›l etkiliyor?
Hidrolik pnömatik sektöründe ithal yerli
diye bir ay›r›m yapman›n do¤ru olmad›¤›n› düflünüyorum. Günümüz küresel
ekonomik yap›s› içinde mal ve hizmetler
serbest dolaflabilmektedir. Önemli olan
rekabet edebilmektir. Rekabetin kurallar›
da bellidir. Kaliteli bir ürünü uygun bir
fiyatla pazara sunabiliyorsan›z rekabet
edebilirsiniz. Türkiye bu sektörün ihtiyac› olan belirli ürünleri son derece iyi kalitede ve rekabetçi fiyatlarla üretebilmektedir. Hem iç pazarda hem de difl pazarlarda baflar›l› oldu¤unu kan›tlam›flt›r. ‹thal ürünlerin bazen rekabet edebilmesi
bazen de çok düflük fiyatlarla pazarda olmalar›na ra¤men kalite s›nav›n› geçemedikleri için rekabet edemediklerini biliyoruz. Yerli üretimi olmayan ve sanayinin
ihtiyac› olan komponentler ithalatç› firmalar arac›l›¤› ile sektörün kullan›m›na
sunulmaktad›r. Burada üretici ile ithalat-
ç›lar›n rekabetinden ziyade tamamlay›c›
bir yap›dan söz etmek daha do¤ru olacakt›r. AKDER bugün itibar› ile hem yerli üretici hem de ithalatç› firmalar› çat›s›
alt›nda buluflturmaktad›r.
Sektörün sorunlar›ndan bahsederek
çözüm önerilerinizi aktar›r m›s›n›z?
Sektörümüzün birçok sorunu oldu¤u
aç›kt›r, ancak burada size üzerinde çal›flt›¤›m›z ve önemli oldu¤unu düflündü¤üm e¤itim konusunu biraz açmak istiyorum. Yetiflmifl eleman ihtiyac› tüm ülkenin tüm di¤er sektörlerin oldu¤u gibi
hidrolik pnömatik sektörünün de önemli
bir ihtiyac›. Örne¤in ‹flletmelerin ihtiyac›
olan kaynakç› için çeflitli kaynak kurslar›
kaynak ile ilgili sertifika veren kurulufllar
vs bulman›z mümkündür. Ayn› iflletmenin ihtiyac› olan hidrolik bak›m teknisyenini yetifltirebilece¤iniz bir kurum kurulufl flu an için mevcut de¤ildir. Milli e¤itim bakanl›¤›na ba¤l› baz› endüstri meslek liselerinde kurulmufl olan seçmeli
ders olarak okutulan Hidrolik pnömatik
dersleri ve laboratuarlar› sektörün ihtiyac›n› karfl›lamamaktad›r. Firmalar bu durumda kendi ihtiyac› olan elemanlar›
kendi imkânlar› ile yetifltirmek e¤itmek
zorunda kalmaktalar. Tüm sektör aç›s›ndan düflünüldü¤ünde bunun ne denli
önemli bir sorun oldu¤u anlafl›lacakt›r.
‹flte AKDER olarak amac›m›z müfredat›n›n sanayinin ihtiyaçlar›na göre belirlenece¤i tam donan›ml› laboraturlar›, atölyeleri ihtiva eden bir e¤itim merkezinin
ülkeye kazand›r›lmas›d›r. Yukar›da sözü
edilen tüm di¤er projeler sektörün sorunlar›na çözüm getirmeyi amaçlayan
çal›flmalar› kapsamaktad›r.
expo
ve otomotiv gibi sektörlerde yeni yat›r›mlar gerçekleflmifltir. Bilindi¤i gibi hidrolik pnömatik sektörü ana sektörlere
destek veren yard›mc› bir sektördür ve
otomotiv, demir çelik, inflaat gibi ana
sektörlerin durumuna ba¤l› olarak de¤iflim göstermektedir. 2002–2007 döneminde hidrolik pnömatik sektörü de genel ekonomik duruma paralel bir seyir
izledi ve 5 y›ll›k dönemde yüzde 40 mertebelerinde büyüyerek toplamda 250
milyon dolar seviyelerine ulaflm›flt›r. Ancak 2007 y›l› son çeyre¤inden bafllayan
düflüfl devam etmifl ve bu y›lda önceki
y›llardan daha düflük bir büyüme olan
yüzde 4,5’lik bir büyüme gerçekleflmifltir.
‹çinde bulundu¤umuz y›l›n ilk aylar› gerek küresel ekonomik krizden gerekse
içeride yaflanan politik geliflmelerden etkilenmektedir. 2008 y›l› herkesin daha
dikkatli olmas› gereken bir y›l olacakt›r.
Önümüzdeki dönem bahsedilen ekonomik ve politik geliflmeler do¤rultusunda
s›k›nt›l› bir dönem olarak kendini hissettiriyor. Tüm Türkiye’nin ve do¤al olarak
sektörün daha ekonomik çözümler üretmesi ve daha rekabet edebilir bir yap›ya
kavuflmas› kaç›n›lmazd›r. Bu tehdidi bir
f›rsata çevirmek için 2008 y›l›n›n ideal bir
zamanlama olabilir. Biliyorsunuz tarihte
birçok önemli bulufl kriz ve ya savafl zamanlar›nda gerçekleflmifltir.
47
moment
maktad›r. Avrupa’da ak›flkan gücü sektörünün flemsiye organizasyonudur. Bu
sektörün Avrupa?daki iletiflim platformudur. CETOP sat›c› ve üretici toplam
1000 firmay› temsil etmektedir. Bu 70 bin
çal›flan ve 10 milyar euro sat›fl cirosu anlam›na gelmektedir. Baflkanl›¤›n› Say›n
Etienne Piot yürütmektedir
AKDER 2003 y›l›ndan itibaren CETOP
üyesidir. Üyelik süreci ile birlikte CETOP
taraf›ndan organize edilen toplant›lara
AKDER kat›l›m gerçeklefltirmekte Avrupa ak›flkan pazar›ndaki geliflmeleri izleme f›rsat› bulmaktad›r. En son CETOP
genel kurulu 14–16 May›s tarihleri aras›nda Almanya Münih’te gerçeklefltirilmifl ve buraya AKDER kat›l›m› sa¤lanm›flt›r. Kat›lan üye ülkelerin hem genel
oknomik verilerini hem de sektörel verilerini ortaya koymak sureti ile Avrupa
genel trendlerin ortaya ç›kar›lmas› öngörülmektedir. 2008 y›l› öngörüsü Avrupa
genelinde olumlu görünmekte ve global
finans krizine ra¤men sektörün büyümesi beklenmektedir. Özellikle Alman makine imalat sektörü derne¤i VDMA 2008
y›l› makine imalat sektörü için yaln›zca
Avrupa’da de¤il tüm dünyada yüzde
5’lik bir büyüme öngörüsü yapmaktad›r.
Hidrolik pnömatik sektörünün özellikle
makina imalat sektörüne paralellik arz
eden bir sektör oluflu düflünüldü¤ünde
bu bilginin sektörümüz aç›s›ndan önemi
daha iyi anlafl›lacakt›r.
2009 y›l› genel kurul için yer henüz belirlenmemifltir. Ancak yeniden Türkiye
gündemde olup genel kurulun önümüzdeki y›l ‹stanbul’da yap›lmas› için AKDER olarak giriflim yap›lm›flt›r. Yukar›da
belirtti¤im gibi CETOP baflkan› Say›n
Etienne Piot Kongre aç›l›fl›na davet edilmifltir.
RÖPORTAJ
Çin’de bir Türk
expo
Profesör
moment
48
Ç‹N’DEK‹ CIMES 2008
ULUSLARARASI MAK‹NE
FUARINDA TÜRK STANDI
‹LE TESADÜFEN
KARfiILAfiAN VE BUNDAN
DOLAYI BÜYÜK B‹R
MUTLULUK DUYDU⁄UNU
BEL‹RTEN SHANGHA‹
TONGJ‹ ÜN‹VERS‹TES‹
TAKIM TEZGÂHLARI
KÜRSÜSÜ’NÜN BAfiKANI
PROFESÖR SAVAfi TUM‹S,
TÜRK MAK‹NE
SEKTÖRÜNÜN Ç‹N’‹
TANIMASININ BÜYÜK
KAZANÇLAR
SA⁄LAYACI⁄INI
SÖYLÜYOR.
rta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ile
Makine Tan›t›m Grubu’nun
milli kat›l›m gerçeklefltirdi¤i
Pekin’deki CIMES 2008 Uluslararas› Makine Fuar›’n›n ilk günün de
önemli karfl›laflmalar yafland›. Bunlardan birisi ise Çin Shanghai Tongji Üniversitesi Tak›m Tezgâhlar› Kürsüsü’nün
Baflkan› Savafl Tumis ileydi. Türk stand›n› görerek büyük bir onur ve gurur
duyan Profesör Savafl Tumis hemen
stand›n içine gelerek Genel Sekreter
Mahmut Ak›ll› ve Yönetim Kurulu Üyeleri ile tan›flt›. Bizde Moment Expo dergisi olarak Savafl Tumis’in Çin maceras›n›, ülkemizde s›kl›kla yaflanan beyin
göçünü ve Çin makine pazar›ndan Türkiye’nin nas›l faydalanabilece¤i üzerine
bir sohbet gerçeklefltirdik.
O
“ Çin’de akademisyenlik yapan bir Türk olarak Orta
gezi s›ras›nda Çin beni çok etkilemiflti.
Bu nedenle 1993 y›l›nda Çince ö¤renmeye bafllad›m. 4 y›l önceden Çin’de
yaflamaya karar verdim ve bavulumu
toplayarak bu ülkeye geldim. Asl›nda ilk
amac›m Çin’de sanayi üzerine bir dan›flmanl›k flirketi kurmakt›. Firmalar›n benim Almanya’da edindi¤im sanayi tecrübesinden yararlanmalar›n› sa¤layacak
bir dan›flmanl›k organizasyonu gelifltirmek düflüncesindeydim. Çin’de strateji
dan›flmanl›¤› yapacakt›m. Asl›nda flu
anda bu hedefime de ulaflm›fl durumday›m. Ancak ilk geldi¤im y›l tam flirketi
hayata geçirirken bir Alman taraf›ndan
kurulmufl ve Almanlarla yak›n temas›
olan Tongji Üniversitesi’nden Tak›m
Tezgahlar› Kürsüsü kurmam için bir
teklif ald›m. Daha önceden Almanya’da
doktoram› yapt›¤›mdan dolay› burada
k›sa sürede bir tez haz›rlayarak profesörlük unvan› ald›m ve Tak›m Tezgahlar› Kürsüsü’nün bafl›na geçtim. fiu anda
Çin’deki bir profesörün sahip oldu¤u
tüm haklar› kullanabiliyorum.
Türkiye’nin gündeminde olan
önemli konulardan biride beyin göçü. Sizde yurt d›fl›nda çal›flan bir
akademisyen olarak bu beyin göçünün nedenlerinin ne oldu¤unu düflünüyorsunuz?
Almanya baflta olmak üzere uzun süreler yurtd›fl›nda yaflad›m ve akademik
kariyerimin önemli bir k›sm›n› Almanya’da sürdürdüm. Ama bunun öncesinde Marmara Üniversitesi Almanca ‹flletme Bölümünde de befl sene boyunca
yöneticilik yapt›m. Ailem ve akrabala-
expo
Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin
CIMES fuar›nda bir stand açm›fl olmas›n›n çok önemli
bir ad›m oldu¤unu düflünüyorum. Fuarda Türk
bayra¤›n› görmek bana ayr› bir mutluluk vermesinin
yan› s›ra Çinlilerin ve Türklerin bu tarz yak›n temaslar
kurmaya bafllam›fl olmas›n›n da büyük faydalar
getirece¤ini düflünüyorum. ”
49
moment
Öncelikle bize kendinizi
tan›tabilir misiniz?
Ben 1959 y›l›nda Türkiye’de do¤dum.
Almanya’ya 1973 sonunda gittim ve lise
e¤itimimle lisans e¤itimimi Almanya’da
ald›m. Berlin Teknik Üniversitesinde lisan e¤itimimi tamamlad›m. Ard›ndan
yine Berlin Teknik Üniversitesi’nde
mast›r ve doktora yapt›m. Doktoram›
bitirdikten sonra Almanya’da a¤›r sanayi üzerine çal›flan bir firman›n genel
müdürü olarak çal›flma yaflam›na at›ld›m. Bu firma ile Türkiye’de de projeler
yürütüyorduk. Ankara Gerede yolunun
S.O.S sistemleri bizzat ben yapt›m. 1993
y›l›nda ise bir Asya gezisine ç›kt›m. Bu
expo
RÖPORTAJ
moment
50
r›m hala Türkiye’de. Ben Türk vatandafll›¤› kimli¤imi hiçbir zaman yitirmedim. Fakat Türkiye’deki akademisyenlik
çevresinde çok büyük bir çekiflme ve
huzursuzluk yafland›¤›na flahit oldum.
Bu beni çok üzdü ve Türkiye’de akademisyenlik yapmaman›n en önemli nedeni bu oldu asl›nda. Fakat Almanya’da
bu durum çok farkl›. Örne¤in Almanya’da doktor mühendis olduktan sonra
bir doçentlik mertebesi yoktur. Bunun
ard›ndan direkt olarak profesör olabilirsiniz. Ayn› flekilde Çin’de de benzer bir
durum var. Daha do¤rusu Almanya bu
anlamda çok geliflmifl olmakla birlikte
Çin’deki üniversitelerde kendilerine faydas› dokunaca¤›n› anlad›klar› bir kifli ile
hemen temasa geçerek onlar› kendilerine çekmek için ellerinden geleni yap›yorlar. Bu sadece akademik çevre içinde geçerli de¤il. ‹fl dünyas› içinde ayn›
durum söz konusu. Örne¤in Çin’e yat›r›m yapmaya gelen yabanc›lar için çok
önemli f›rsatlar sunuluyor. Hatta bir yat›r›m› ülkeye getirmek için bölgesel olarak kanunlar bile de¤ifltirilebiliyor. Mesela Türkiye’ye otel açmak için bile 60
imza gerekiyormufl. ‹flte Türkiye’de bu
tip sorunlar var. Biz yabanc›y› çekmek
yerine onlar› uzaklaflt›r›yoruz kimi zaman. Fakat Çin’de durum böyle de¤il.
Fayda sa¤layacaklar›n› düflündükleri birini hemen yanlar›na çekmeye çal›fl›yorlar. Bende Tongji Üniversitesi’ne geldi¤imde benden fayda sa¤layacaklar›n›
düflünmüfl olmal›lar ki çok k›sa bir sürede profesör unvan›n› bana verdiler. Oysa bizim ülkemizde ifller bu kadar h›zl›
ilerlemiyor. Belki de beyin göçünün bir
sebebi bu olabilir diye düflünüyorum.
fiu anda 100 y›ll›k geçmifle sahip olan
Tongji Üniversitesi’nde ilk Çinli olmayan profesör oldu¤umu söylüyorlar.
Bunu tam olarak araflt›rmad›m fakat san›r›m do¤ru. Bu daha gurur verici bir
durum benim ad›ma.
Türkiye’deki bir di¤er yanl›fl yönün yabanc›lara olan zaaf oldu¤unu düflünüyorum. Oysa bizim birçok yabanc›dan
daha de¤erli insanlar›m›z var. Ancak
bunlar kendi ülkelerinde hak ettikleri
de¤eri göremedikleri için yurt d›fl›na
yönelebiliyorlar. Oysaki ülkemizdeki bu
potansiyeli do¤ru bir flekilde görebilir
ve de¤erlendirirsek beyin göçünün de
önüne geçebiliriz. Ben bu sebeplerden
Baz› yat›r›mc›lar, “Çin dünyaya her
fleyi sat›yor, bize ne faydas› olur?”
diyorlar ancak Türkiye’nin de
Çin’den faydalanabilece¤ini düflünenlerde var. Sizin bu konudaki fikirleriniz nelerdir?
Her fleyden önce ne Çin’in Türkiye’yi ne
de bizim Çin’i ihmal etme hakk›m›z olmad›¤›n› düflünüyorum. Çünkü bu iki
ülkenin ekonomisi de h›zl› bir geliflim
“ Türkiye’deki bir di¤er yanl›fl yönün yabanc›lara olan
zaaf oldu¤unu düflünüyorum. Oysa bizim birçok
yabanc›dan daha de¤erli insanlar›m›z var. Ancak bunlar kendi ülkelerinde hak ettikleri de¤eri göremedikleri
için yurt d›fl›na yönelebiliyorlar. Oysaki ülkemizdeki bu
potansiyeli do¤ru bir flekilde görebilir ve
de¤erlendirirsek beyin göçünün de önüne geçebiliriz.”
içerisinde. Ancak flu da bir gerçek ki
Çin Türkiye’ye çok daha fazla mal sat›yor. Bu durum aleyhe gibi gözükmekle
birlikte lehimize de çevrilebilir. Di¤er
taraftan flu da unutulmamal›d›r ki
Çin’de sadece sat›c› de¤il bir al›c›d›r da.
Bu nedenle öncelikle Türk ifladamlar›n›n buraya daha s›k gelmeleri ve tan›malar› gerekiyor. Avrupa ile ifl yapmak
konusunda bir çok tecrübeye sahip olan
Türk ifl adamlar›n›n Çin’de rahatl›kla
baflar›ya ulaflabileceklerine eminim.
Çünkü buras› Avrupa’dan çok daha kolay bir pazar. Ancak sürekli vurgulad›¤›m gibi her türlü imkân› kullanarak
Çin’in Türkiye’de tan›nmas›n› ve de
Çinlilerinde Türkleri tan›mas›n›n sa¤lamas› gerekiyor.
Üniversite sanayi iflbirli¤i konusu
bizim ülkemizde çok konufluluyor.
Peki, Çin’de bu durum nas›l? Sanayi ve üniversiteler aras›nda güçlü
ba¤lar var m›?
Sanayi ve üniversite iflbirli¤i Çin’de de
Türkiye’den çok farkl› de¤il. Bat›yla k›yasland›¤›nda hala çok geri de oldu¤unu söyleyebilirim. Buradaki akademisyenler sanayinin içinden gelmedikleri
için sanayinin isteklerine ve reflekslerine ayak uydurmakta çok zorluk çekiyorlar. Fakat Çin hükümeti bu alandaki iflbirli¤ini güçlendirmek için çok büyük
çaba sarf ediyor. Çünkü onlarda özellikle makine sanayisinde teknoloji üretmenin ne kadar önemli oldu¤unun fark›na
varm›fl durumdalar. Bu nedenle de bat›
ülkelerinde oldu¤u gibi sanayinin h›zl›
refleksleri ile üniversitenin teorik bilgisini ayn› potada eritme gayreti içerisindeler. Bunun için birçok destek paketini
hayata geçirmifl durumdalar. Fakat bir
Almanya veya ABD’deki gibi sanayi
üniversite iflbirli¤inden söz etmek
mümkün de¤il. O noktaya gelebilmek
için Çin’in de bu anlamda çok çaba sarf
etmesi gerekiyor.
expo
Türkiye’de üretimi ve ihracat› h›zla
geliflen bir makine sanayisi var.
Sizce Çin makine sektöründeki geliflim Türkiye’ye nas›l yans›yabilir?
Türkiye makine sektörü Çin’den
nas›l faydalanabilir?
Çin’deki geliflim potansiyel bundan 20
y›l öncesinde bile, buraya gelen Türkler
taraf›ndan, görülüyordu. Ayn› flekilde
günümüzde de Asya’n›n çok önemli bir
pazar oldu¤unun fark›nda olan Türk giriflimcileri bulunuyor. Ancak benim
Türkiye’de gözlemledi¤im sürekli bir
bat›ya yönelifl var. Bat›ya yönelik bu
özen e¤er flimdiye kadar Asya k›tas›na
gösterilmifl olsayd› bence çok büyük kazançlar elde edilebilirdi. Ben Asya’da ve
dolay›s›yla Çin’de Türkiye’nin çok büyük ifller yapabilece¤ine inananlardan›m. Çünkü buradaki geliflim bat›ya nazaran çok daha h›zl›. Çünkü bat› ülkeleri
baz› üretim modellerinde doyuma ulaflm›fl durumdalar. Fakat Çin her sektör
aç›s›ndan büyük bir potansiyel bar›nd›r›yor. Bu nedenle do¤uya olan penceremizi daha da açmal›y›z.
Fakat öncelikle Türkiye’deki ifl adamla-
r›n›n Çin’i, Çin’dekilerin de Türkiye’yi
tan›mas› gerekiyor. Bu bir gerçek. Buraya gelen her Türk ifl adam›n›n bu gerçe¤i akl›nda tutmas› gerekti¤ini düflünüyorum. Öncelikle turist olarak Çin’i
gelip gezmelerini; kültürü biraz tan›d›ktan sonra da çeflitli ticari ba¤lar gelifltirerek bu ülkeden faydalanman›n yollar›n›n aranmas› gerekti¤i kanaatindeyim.
Çin’de akademisyenlik yapan bir Türk
olarak Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin CIMES fuar›nda bir stant açm›fl olmas›n›n bu nedenle çok önemli bir ad›m oldu¤unu
düflünüyorum. Fuarda Türk bayra¤›n›
görmek bana ayr› bir mutluluk vermesinin yan› s›ra Çinlilerin ve Türklerin bu
tarz yak›n temaslar kurmaya bafllam›fl
olmas›n›n da ilerde büyük faydalar getirece¤ini düflünüyorum.
51
moment
dolay› Almanya’da ve flu anda da Çin’de
akademisyenlik yap›yorum. Ülkemi tabii ki çok özlüyor ve her f›rsatta ülkeme
gidiyorum. Ancak Çin’de çok mutluyum.
Çin’in insanlar› yabanc›lara karfl› çok
yard›m sever ve iyi niyetli yaklafl›yorlar.
Ancak burada köklü bir biçimde yaflayabilmek için buran›n kültürüne ve yemeklerine al›flman›z da çok önemli. Tabii ki Çinceyi ö¤renmek içinde zaman
ay›rmak gerekiyor.
expo
ARAfiTIRMA
moment
52
Makine ihracat›nda
internet zaman›
GEL‹fiEN TEKNOLOJ‹YLE B‹RL‹KTE ‹NTERNET‹N HAYATIMIZDA ‘OLMAZSA OLMAZLAR’
ARASINDA YER ALMASI T‹CARET‹ DE ETK‹L‹YOR. ‹HRACATI ARTIRMANIN ÖNEML‹
YOLLARINDAN B‹R‹ DE ‹NTERNET‹ AKT‹F KULLANMAKTAN GEÇ‹YOR.
1. www.makinebirlik.com
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin web sitesi olan
“makinebirlik.com” bu sektördeki ihracatç›lar›n en birinci baflvuru kaynaklar›
2. www.turqum.com
Bir Ürün Uygunluk Markas› olan TURQUM, ürünün önceden belirlenmifl olan
ürün standartlar›na ve teknik flartlara
uygunlu¤unun belgelendirme süreci
sonunda onaylanmas› ile ürüne ilifltirilen bir logo. Bu logonun tan›t›m› için
haz›rlanm›fl olan www.turqum.com adresinde TURQUM logosunun öneminden bahsediliyor ve nas›l al›nabilece¤ine dair bilgiler veriliyor.
TURQUM Markas›, kalitesi ile olumlu
yönde farkl›l›k yaratarak yurt içi ve yurt
d›fl› pazarlarda müflteri taraf›ndan kolayl›kla tan›nan, tercih edilen, kalitesi ve
adresi belli, güvenilir ürün imaj›yla ortak bir marka (logo) niteli¤i tafl›yor.
3. www.oaib.gov.tr
Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel
Sekreterli¤i resmi internet sitesi olan
www.oaib.gov.tr adresinde, Çimento ve
Toprak Ürünleri ‹hracatç›lar› Birli¤i,
Hububat, Bakliyat, Ya¤l› Tohumlar ve
Mamulleri ‹hracatç›lar› Birli¤i, A¤aç
Mamulleri ve Orman Ürünleri ‹hracatç›lar› Birli¤i, Demir ve Demir D›fl› Metaller ‹hracatç›lar› Birli¤i ve Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ile ilgili tüm
bilgilerle, istatistikî verilere, d›fl piyasa
fiyatlar›na, araflt›rma ve ülke raporlar›na, yönetmelik, kararlar ve teflviklere
ulaflmak mümkün. Günlük ihracat rakamlar› ve döviz kurlar› da bu sitede yer
al›yor.
4. www.dtm.gov.tr
Türkiye Cumhuriyeti Baflbakanl›k D›fl
Ticaret Müsteflarl›¤› resmi internet sitesi olan www.dtm.gov.tr adresinden
expo
‹
aras›nda. Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin web sitesinde Türk makine sanayisinin geliflime
iliflkin bilgilere, makine ihracat› ile ilgili
güncel istatistikî verilere ve nas›l ihracatç› olunaca¤›na dair pratik çözümlerde yer veriliyor. Ayr›ca bu siteden Türk
makine sanayisine verilen teflvikleri de
bulmak mümkün. Orta Anadolu Makine
ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin
web adresinde makine sektörünü ilgilendiren güncel haberlere ve Birli¤in
düzenledi¤i seminerlere, konferanslara,
fuarlara ve di¤er etkinliklerle de yer veriliyor.
53
moment
nternet art›k hayat›m›zda gün geçtikçe daha etkin olarak yer almaya
devam ediyor. Birçok iflimizi internet bafl›nda hiç çaba sarf etmeden
halledebilir konuma geldik. Kaynak taramak, ürün sat›n almak veya satmak, kitap siparifl etmek, gazete okumak, herhangi bir konu üzerinde çal›flan birilerinin adresini temin etmek gibi
durumlarda ilk baflvurdu¤umuz kaynaklar›n bafl›nda internet geliyor. Ülkemizde ve tüm dünyada birçok veri ‘bir
t›kla’ önümüze geliyor. Veri ve bilgiler
internet sayesinde milyonlarca insana
çok k›sa zamanda ulaflabiliyor. Bu durumda, kiflilerin ya da kurumlar›n sahip
olduklar› yararl› bilgiler ne kadar fazla
insana ulaflabilirse, o oranda de¤er kazan›yor. ‹nternet, ülkemiz ve dünyadaki
birçok bilgiyi k›sa zamanda ulaflabilece¤imiz flekilde elimizin alt›nda bulmaya
imkan sa¤l›yor.
Ülkemizde ticari iflletmelerinin daha verimli ve etkin bir yap›ya kavuflturulmas›nda biliflim teknolojilerinin kullan›lmas› büyük önem tafl›yor. Özellikle 1990'l›
y›llar›n ikinci yar›s›nda patlama gösteren ve içinde bulundu¤umuz “Bilgi Ça¤›”'n›n temel teknolojisi olarak görülen
‹nternet di¤er tüm alanlarda oldu¤u kadar ihracatta da önemli geliflmelere ve
yeni ufuklar›n do¤mas›na neden oluyor.
Bugün internet ortam›nda ihracat konusunda oluflturulmufl binlerce veritaban›na ulaflmak ve bilgi taramak art›k sadece saniyeler al›yor.
Kurumlar ve flirketler, ifllerini “Sanal Ticaret” veya “Sanal ‹fl” olarak internete
tafl›yorlar. ‹hracattan, üretime pazarlamaya ve e¤itime kadar tar›m›n hemen
her alan›ndan yüzlerce firman›n yer ald›¤› bu ortamda her konuda bilgiye
eriflmek mümkün. Makine ihracat sanayi ise flüphesiz ki internet kullan›m›n›n
yayg›n oldu¤u sanayi dallar›ndan biri.
Tüm di¤er ihracat kollar› için oldu¤u
kadar, makine ihracat› için de güvenilir
sitelere ulaflmak, oldukça önemli. ‹flte
ihracatç›lara bilgi verecek, yol gösterecek baz› siteler.
ARAfiTIRMA
expo
güncel ihracat ve ithalat verilerine ve
Türkiye’nin iller baz›nda ihracat haritas›na ulafl›labildi¤i gibi, Avrupa Birli¤i,
Serbest Bölgeler ve teknik düzenlemelere iliflkin bilgiler de al›nabiliyor. Ayr›ca Müsteflarl›k duyurular›, ihracatç›lar
rehberi, ihracatç›lar›n ilgilendi¤i ülkeler
hakk›ndaki en güncel veriler, ürün güvenli¤i veri taban› ve yurtd›fl› fuarlarla
ilgili bilgiler de bu sitede yer al›yor.
moment
54
5. www.osoline.com
OSO A.fi. makine sektöründe imalatç›ihracatç› niteli¤inde faaliyet gösteren
firma ve temsilcilerin bir araya gelerek
oluflturdu¤u, Haziran 2005 tarihinde kurulmufl genifl tabanl› bir sat›nalma organizasyonu. Bu organizasyon, Türkiye'deki makine ve aksamlar› ihracatç›lar›n›n tümünü temsil eden T.C. Baflbakanl›k Orta Anadolu Makine ‹hracatç›lar› Birli¤i üyelerinin ve yönetim kurulunun kat›l›m› ve deste¤i ile oluflturulmufl.
Türk Makine Sektöründe girdi maliyetlerinin yüksekli¤i temel sorunlardan biri. Küçük, orta ve mikro ölçekli çok say›-
da firman›n oluflturdu¤u da¤›n›k bir yap›ya sahip olan makine sektöründe uygulanamayan ölçek ekonomisi, yüksek
seviyelerde seyreden girdi maliyetleri
ile firmalar› karfl› karfl›ya b›rakt›¤›ndan,
makine üreticisi firmalar yurtd›fl› rekabette zorlanmaktalar.
Oysa makine üreticilerinin imalatlar›n›
gerçeklefltirmeleri için gerekli olan malzeme ve hizmetler konsolide edildi¤inde
ortaya ç›kan miktarlar ile tedarikçiler ve
yan sanayi anlaml› fiyat iskontolar› sunabilece¤i bir seviyeye yükselebilmekte.
Bu noktada çözüm üretecek bir proje
olarak devreye sokulan OSO A.fi., makine üreticilerinin al›mlar›n› tek bir merkezde toplayarak elde etti¤i pazarl›k gücü ile girdi maliyetlerini minimize edecek bir mekanizma görevini
üstlenmekte.
OSO A.fi.’nin resmi sitesi olan
www.osoline.com adresinden makine
sektöründeki de¤iflimler an›nda ortaklara aktar›l›yor, onlara stratejilerini çevresel geliflmelere göre revize etme imkân›
sa¤lan›yor ve teknolojik ilerlemeleri ifl
süreçlerine uyarlamalar›n› özendirerek
gelifltiriliyor.
6. www.tubefirst.com
Metro ve boru inflas›nda kullan›lan makinelerin pazarlamas›yla ilgi bir site. Ayr›ca siteden makine sanayiyle ilgili haberlere de ulaflmak mümkün. Siteye ücretsiz ilan da verebilirsiniz.
7. www.machineryexport.com
Tar›m, endüstri, yap› ve lojistikle ilgili
her türlü makineye bu siteden ulaflman›z mümkün. Ayr›ca makinelerin modelleri nedeniyle de fiyat aral›klar›n›
görmeniz mümkün..hemen hemen her
markan›n makineleri mevcut. ‹kinci el
ve birinci el makineler..
8. www.machinery.globalsources.com
Global Sources ifl dünyas›n›n medya
flirketlerine yol gösterici bir site. Esas
amac› Çin’den dünyaya ‹ngilizce iletiflim kuran medya kanallar› vas›tas›yla ticareti art›rmak. Bir di¤er amac› ise dünya ülkelerinden Çin’e ticareti art›rmak.
Site 230 ülkedeki al›c› ve sat›c›lar aras›nda ba¤lant›y› gerçeklefltiriyor. Bünyesinde 657 bin kay›tl› kullan›c›s›, 2 milyon
ürün, 170 bin sat›c›, 13 adet ayl›k dergi,
100’den fazla araflt›rma raporu bar›nd›r›yor. Sat›c›lar, toplamda y›lda 27 milyon adetten fazla sat›fl yapabiliyorlar.
9. www.techspex.com
Bu siteden makine üreticileri, makine
modelleri, makine distribütörleri, di¤er
tedarikçiler hakk›nda genifl bilgiye ulaflabilirsiniz. Makine almak ya da satmak
istiyorsan›z ve bunu en güvenilir ve en
çabuk yoldan halletmek istiyorsan›z bu
site tam size göre. Site size 7 binden fazla makine modeli sunmakla beraber,
distribütörleri, yedek parçalar› konusunda da yönlendirmelerde bulunuyor.
Ancak tüm bu yard›m› alabilmeniz için
öncelikle 1 dakikan›z› siteye üyeli¤e
ay›rmak durumundas›n›z.
10. www.makingthemodernworld.org.uk
Tarih sevenler için oldukça e¤lenceli
gelebilecek olan sitede, makinelerin geliflim tarihi yer al›yor. Kronolojik olarak
sitede, herhangi bir makinenin hangi
12. http://comtrade.un.org
Birleflmifl Milletler Emtia Ticareti ‹statistik Kurumu’nun resmi sitesinde yaklafl›k
140 ülkeden gelen ticari istatistiki veriler
paylafl›ma sunuluyor. Bu site uluslararas› en büyük ticari dataya sahip olan
sitelerden biri. Sitede yaklafl›k 1 milyar
tane kay›tl› data bulunuyor. Ülkelerin
bütün ticaret hacimleri dolar cinsinden
veriliyor. Sitede 1962 y›l›ndan bu yana
140 ülkenin ticaret rakamlar› bir araya
getiriliyor.
13. www.intracen.org
ihracatla ilgili kaynak teflkil edebilecek
bir baflka internet sitesi ise Uluslararas›
Ticaret Merkezi’nin internet sitesi.
Ad›ndan da anlafl›laca¤› üzere sitede ithalat ve ihracatla ilgili her türlü veriye
ulaflmak mümkün. Hatta öyle ki ülkeler
k›sm›nda sadece tar›msal de¤il hangi
ülkenin nereye hangi mal› ihraç ya da
ithal etti¤ine dahi ulaflabilirsiniz.
14. www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook
CIA’in bu sitesinden, ithalat ya da ihracata yapmak istedi¤iniz herhangi bir ülkeyle ilgili hemen hemen her türlü veriye ulaflman›z mümkün. Ülkelerin ticari
kapasiteleri ve altyap›lar› kadar, gayri
safi milli has›lalar›n› ö¤renebilirsiniz. Si-
tede 146 ülkeye ait bilgiler bulunuyor.
En son güncellenen raporu ise 9 Ekim
2008 tarihli.
15. http://ec.europa.eu/trade
27 Avrupa Birli¤i üyesi ülke tüm dünya
ithalat ve ihracat›n›n yüzde 19’unu elinde bulunduruyor. Avrupa Komisyonu’nun bu sitesi size ticaretin ne oldu¤unu en bafl›ndan itibaren özetliyor. Sizi hangi Avrupa ülkeleriyle hangi koflullar alt›nda ticaret yapabilece¤iniz konusunda yönlendiriyor.
Sitede Avrupa Birli¤i’yle ilgili son TV
haberlerine, bas›n aç›klamalar›na ulaflman›z mümkün. Ayr›ca ticaretle ilgi gelecekteki etkinliklerden haberdar olabilir, komisyonla ilgili di¤er sitelere linklerle ulaflabilirsiniz.
16. http://epp.eurostat.ec.europa.eu
Avrupa Topluluklar› ‹statistik Ofisi’nin
resmi sitesi. Sitenin amac›, Avrupa’daki
istatistiki verilerin tümünü bir araya getirerek do¤ru politikalar oluflturmas›
için Avrupa Kuruluflu’na yol göstermek.
Birkaç dakikal›k bir üyelik formu doldurduktan sonra siteden yararlanabilirsiniz. Site Avrupa birli¤ini, üye kurulufllar›n› ve ortaklar›yla ilgi bilgileri kaps›yor. Ayr›ca genel ve yerel istatistikler,
ekonomi ve finans, nüfus ve sosyal yap›,
endüstri ve ticaret, tar›m ve bal›kç›l›k,
d›fl ticaret, lojistik, çevre ve enerji, bilim
ve teknoloji gibi alt bafll›klarla ilgili verilere de ulafl›labilir.
17. www.export.gov
Amerika Birleflik Devletleri’nin resmi
ihracat sitesi, Amerika’daki ihracatç›lar›n ticaret yaparken önünü görmesini
sa¤layacak bilgiler sunuyor. Amerikan
ihracatç›lar› uluslararas› ticari geliflmeler, para ödemesi yapmayan ya da zimmete para geçiren uluslararas› flirketler
gibi gizli tehlikeler konusunda uyar›yor.
Bu nedenle de tüm dünya piyasas› hakk›nda bilgileri içeriyor. Pazar araflt›rmalar› sunarak ticaret yapanlara yol gösteriyor. Ayr›ca ABD’deki ve tüm dünyadaki ticari geliflmelerle ilgili ziyaretçileri
bilgilendiriyor.sitenin amac› ise Amerikan flirketlerinin ihracat›n› kolaylaflt›rmak.
18. www.mti-online.com
2003 y›l›nda uluslar aras› bir makine sat›fl dergisi olara piyasada uyand›rd›¤›
yank›dan dolay› 2004 y›l›nda sitesi kuruldu. Site, birçok makine flirketiyle ilgili ayr›nt›l› bilgiyi kapsad›¤› kadar, fiyatland›rma konusunda ve çeflitlilik konusunda da oldukça baflar›l›. Siteden MTI
Online dergisinin say›lar›n› takip edebilirsiniz. Ancak bunun için ücretsiz üyelik gerekiyor.
19. www.gardnerweb.com
Gardner yay›nlar›n›n online sitesi.
Gardner yay›nlar› endüstri pazar› için
çeflitli dergiler yay›mlayan ve web siteler oluflturan bir flirket. Bu sitede birçok
ürün ve ürün tasar›m› hakk›nda al›c› ve
sat›c›lar bir araya geliyor.
Maden iflleme sanayi, makine sanayi,
plastik iflleme sanayi, maden ç›karma ve
otomotiv sanayi gibi alanlarda hizmet
sunuyor. Site Gardner bünyesindeki bir
çok online endüstri dergisine de ulafl›m
olana¤› sa¤l›yor. Geliflen teknolojiyle ilgili bilgi almak, endüstri konusundaki
geliflmelerden haberdar olmak için de
sitenin kitap önerilerine bir göz
atabilirsiniz.
55
moment
11. www.machinerytrader.com
Makine al›c›lar›n› ve sat›c›lar›n› bir araya getirmeyi amaçlayan site, dünyan›n
dört bir yan›ndaki al›c›lara 24 saat kesintisiz hizmet sunuyor. Spesifik konularda, al›nacak olan makineyle ilgili de
sat›c›larla an›nda iletiflim kurma olana¤›
sa¤l›yor. Site makine al›m sat›m konusunda sundu¤u deste¤in yan› s›ra, makine dünyas›ndan son haberlere, fuarlara, makine konusunda hangi dergilerin
takip edilmesi gerekti¤i konusundaki
bilgilere de yer veriyor. Ayr›ca sitede ticaretle ilgili her türlü linke ulaflmak
mümkün.
expo
aflamalardan geçerek son kullan›m fleklini ald›¤›n› ya da nas›l olup da teknolojik hale getirildi¤ini görebilmeniz mümkün. Asl›nda site k›saca insan›n yapabildi¤i her fleyi konu al›yor. Ancak sitenin
makinelerle ilgili de ayr› bir bölümü
mevcut.
expo
TEKNOLOJ‹
moment
56
Tansu¤ Makina
yüzünü günefle
döndü
ÇUKUROVA’DA 1972 YILINDAN BU YANA FAAL‹YET
GÖSTEREN TANSU⁄ MAK‹NA, MÜHEND‹SL‹K VE
TAAHHÜT H‹ZMETLER‹N‹N YANI SIRA KEND‹ MARKASI
OURASET ‹LE DO⁄A DOSTU GÜNEfi ENERJ‹ S‹STEMLER‹
ÜRET‹YOR.
T
ansu¤ Makina, 1972’den beri
endüstri tesislerine verdi¤i
yüksek kaliteli mühendislik
hizmetleri ve imalatlar› ve
anahtar teslim sanayi tesisi
kurumu projeleriyle tan›nan bir
mühendislik ve taahhüt firmas› olarak
göze çarp›yor. ‹malatlar› aras›nda
bas›nçl› kaplar, tekstil makineleri
(kumafl aç›c›), konteyn›r, çelik yap›lar,
konveyör ve elavatörler, gezer köprü
vinçler depolama tanklar› geliyor.
Tansu¤ Makina bugün Türkiye’nin en
büyük endüstriyel bölgelerinden biri
olan Çukurova’da endüstrinin geliflme
sürecine birebir tan›kl›k etmifl, bölgenin
en büyük sanayi tesislerinin gelifltirme
ve modernleflme yat›r›mlar›nda otuz
senedir önemli roller üstlenmifl bir
firma.
Tansu¤ Makina, kuruluflundan bu yana
ayn› süreklilik ve profesyonellikle
hizmet veriyor. Bunun için çeflitli
sektörlerden Türkiye’nin dev sanayi
kurulufllar› Tansu¤ Makina’ya
güveniyor.
Tansu¤ Makina, 2000’li y›llarda
endüstriyel taahhüt hizmetleri alan›nda
Tansu¤ Makina Sat›fl ve Pazarlama Müdürü
marka haline gelmifl isminin yan› s›ra,
CONTAN Pre-fabrik yap› sistemleri ve
OURASET günefl enerjisi sistemleriyle
de ihracat yapmaya bafllam›fl durumda.
Tansu¤ Makina’n›n günefl enerjisi
sistemleri üretimi 25 senelik bir geçmifle
sahip olsa da müflterilere daha iyi
hizmet verebilmek için firma, 2004
senesi itibariyle OURASET markas› ad›
alt›nda ayr› bir kurumsallaflma yoluna
gitmeyi tercih eder. Çok k›sa sürede bu
yeni isim alt›nda ihracata yönelik
at›l›mlar yapan OURASET iç pazarda da
kurumsal altyap›s› ve mühendislik
tecrübesiyle ay›rt edilen bir marka
haline gelir.
Kalitesini, içerdi¤i mükemmel
mühendislik detaylar›ndan alan
OURASET ürünleri, yüksek kalite ve
çarp›c› tasar›m›yla, yüksek teknik
altyap› ve yerleflik kurumsal kültür
içerisinde imal ediliyor. Tansu¤ Makina
Sat›fl ve Pazarlama Müdürü Utku
Tansu¤ ile bu çok yönlü firma hakk›nda
keyifli bir röportaj gerçeklefltirdik.
Tansu¤ Makina bünyesinde
yürütmüfl oldu¤unuz çal›flmalar ve
Dünyan›n çeflitli bölgelerinden toplam
20’yi aflk›n ülkeye ihracat›m›z var.
faaliyet alanlar›n›z hakk›nda bilgi
verir misiniz?
Firmam›z 1972 y›l›ndan bu yana çelik
konstrüksiyon anahtar teslim tesis
inflaatlar, sanayiye yönelik komple
mekanik taahhüt iflleri yapmaktad›r.
‹kinci bir departman›m›z da günefl
enerjili su ›s›tma sistemleri
üretmektedir.
Çal›flma alanlar›n›z aras›nda öne
ç›kanlar› ayr›nt›l› anlat›r m›s›n›z?
2004 y›l›nda OURASET markas›n›
yaratarak günefl enerjisi sistemlerimizi
A’dan Z’ye yeniledik ve tamam›yla
ihracat odakl› olarak çal›flmaya bafllad›k.
En son ürünleriniz hakk›nda somut
bilgiler verir misiniz?
Yaklafl›k 5 ayd›r devam eden bir proje
çerçevesinde konutlarda s›cak su kadar
mahal ›s›tmas›n› da sa¤layacak
ekonomik ve yüksek verimli bir sistem
gelifltirdik. Bu konuda flimdiden
sektöründe öncü uluslararas› bir
expo
firmayla OEM üretim anlaflmas›
imzalama noktas›na kadar geldik.
Ar-Ge çal›flmalar›na ne kadar
kaynak ay›r›yorsunuz?
Firmam›z Ar-Ge konusunda son
y›llarda ciddi yat›r›mlara giriflti. Bu sene
sonu itibari ile piyasaya sürmeye
haz›rlad›¤›m›z mahal ›s›tmas› destekli
günefl enerjisi sitemimiz için TÜB‹TAK
Ar-Ge projesi baflvurusu da
gerçeklefltirdik. Bünyemizde tek ifli ArGe olan bir birimi bu sene bafl›nda
kurduk.
‹hracat›n›z› a¤›rl›kl› olarak hangi
ülkelere yap›yorsunuz?
Tüm Akdeniz ülkelerine ciddi
ihracat›m›z var. Bunun d›fl›nda
Afrika’da 7–8 ülke ve aralar›nda Yeni
Zelanda’n›n da oldu¤u dünyan›n çeflitli
bölgelerinden toplam 20’yi aflk›n ülkeye
ihracat›m›z var.
Makine üretimindeki teknolojik
yat›r›mlar›n›z d›fl pazarda büyük
firmalarla rekabet edebilecek
düzeyde mi?
Evet, rekabet gücümüze güveniyorum.
Pazarda paket günefl enerjili su ›s›t›c›s›
üreten bir firma olarak konumlanm›fl
57
moment
Utku Tansu¤
TEKNOLOJ‹
“ Sosyal sorumlulu¤unu daha ilk baflta faaliyette
expo
oldu¤u alanlar›n seçiminde gösteren firmam›z›n,
2004 senesinde günefl enerjisi sektörüne a¤›rl›k
vermifl olmas›n›n nedenleri aras›nda ticari nedenler
kadar etik nedenler de önemli rol oynamaktad›r.
Enerjide bu denli d›fla ba¤›ml› olan ülkemizde
ekonomimize, kendi öz kaynaklar›m›zla
üretebilece¤imiz günefl enerjisi üzerine çal›flmay›
seçmemiz kadar, ihracat odakl› çal›flarak da katk›da
bulunuyoruz.”
moment
58
durumday›z. Komple sistem üretmek
için her türlü makinemiz mevcut. Bu
sene boyler imalat otomasyonlar›m›z›
ve absorber kaynak hatlar›m›z› da
yeniledikten sonra pek fazla bir
eksi¤imiz kalmad›.
Makine satt›¤›n›z ve ya ortakl›k
yürüttü¤ünüz dünya pazar›nda
tan›nan büyük firmalar var m›?
fiu anda ismini aç›klayamayaca¤›m
ciddi üne sahip baz› firmalarla OEM
anlaflmalar›m›z var tabi ki.
Birlikte çal›flt›¤›n›z yabanc› firmalar
ürün kalitenizden memnun mu? Bu
konuda sorun yaflad›n›z m›?
Hiç sorun yaflamad›k diye bir cevap
do¤al olarak samimi olmaz. Önemli
olan sorunlarla nas›l bafl edildi¤i ve
bunlar›n tekrar›n›n önüne geçilmesiyle
ilgili neler yap›ld›¤›. 2004 y›l›nda
OURASET markas›n› oluflturduktan
sonraki büyüme h›z›m›z›, kalite
konusunda kendimizi gelifltirebilme
konusundaki h›z›m›za borçluyuz. 2006
itibari ile dünyaca ünlü firmalarla bafl
edebilecek titizlikte bir kalite yönetim
sistemini firmam›zda oturtmay›
baflard›k. E¤er kalite hatas›n›
tekrarlam›yorsan›z ve kendinizi aç›k bir
flekilde gelifltiriyorsan›z müflteriler
memnun kal›r diye düflünüyorum.
Üretmifl oldu¤unuz makinelerin
çevreye ve insan sa¤l›¤›na
duyarl›l›¤› nedir? Bu konudaki
hassasiyetleriniz nelerdir?
Sosyal sorumlulu¤unu daha ilk baflta
faaliyet göstermekte oldu¤u alanlar›n
seçiminde gösteren firmam›z›n, 2004
senesinde günefl enerjisi sektörüne
a¤›rl›k vermifl olmas›n›n nedenleri
aras›nda ticari nedenler kadar etik
nedenler de önemli rol oynamaktad›r.
Öyle ki, enerjide bu denli d›fla ba¤›ml›
olan ülkemizde ekonomimize, kendi öz
kaynaklar›m›zla üretebilece¤imiz
günefl enerjisi üzerine çal›flmay›
seçmemiz kadar, ihracat odakl›
çal›flarak da katk›da bulunuyoruz.
Dahas›, ülkemizin ve ihracat
yapt›¤›m›z onlarca ülkenin temiz ve
daha yaflanabilir bir dünya olmas›na
katk›da bulunmak tüm firma
çal›flanlar›m›za huzur ve gurur veriyor.
BU çerçevede firmam›z y›llard›r günefl
enerjisinin yayg›nlaflmas›na yönelik
ulusal ve uluslararas› kurumlarla yak›n
iflbirli¤i içerisinde çal›flmakta, günefli
gelece¤in enerji kayna¤› haline
getirmek ve genifl kitlelere ulaflt›rmak
ad›na say›s›z rol üstlenmifltir.
Sizce ülkemizde teknoloji
gelifltirme ve Ar-Ge çal›flmalar›na
yeterince kaynak ayr›l›yor mu?
Hay›r. Verilere bak›ld›¤›nda zaten bu
çal›flmalara ne kadar kaynak ayr›ld›¤›
da görülebilir.
Zaten ülkemiz bu alanda yeterli
yat›r›mlar›n yap›ld›¤› durumda
teknoloji ithal etmekten vazgeçecek ve
uzun bir süredir yaflanan beyin
göçünü tersine çevirmeyi de
baflaracakt›r.
Türkiye makine sektöründe 2007
y›l›nda 8 milyar 900 milyon dolarl›k
ihracat gerçeklefltirdi. Sizce bu
yeterli mi? Bu rakam›n
gelifltirilmesi için sizce nelerin
yap›lmas› gerekiyor?
Tabi ki yeterli de¤il. Ben özel sektöre
inanan bir insan›m. Ülkemizde bir çok
özel sektör firmam›z ciddi bir at›l›m
içerisinde boyundan büyük ifller
baflaracak kapasitede ve bunu
baflar›yor.
Ancak makroekonomik faktörler
mikroekonomik dinamizmin önüne
geçebiliyor ço¤u zaman. Hali haz›rda
ülkemizde üretici-ihracatç›y› teflvik edici
bir ekonomik yap› olmad›¤› herkesçe
bilinen bir gerçek.
Mevcut düzen hizmet ve finans
sektörünü ve uluslararas› sermayeyi
teflvik ediyor. Oysa bir ülkenin
ekonomik ba¤›ms›zl›¤› için yenilikçi
KOB‹’lerin güçlenmesi ve onlar›n
güçlenmesi için uygun ortamlar›n
haz›rlanmas› ile olur.
Bugün sektöründe çok tecrübeli birçok
KOB‹’mizin uluslararas› rekabete
dayanacak ölçe¤e gelebilmesi için
gerekli sermayeyi nas›l bulaca¤›
meçhul.
ülkeleri TUNUS’ ta evinize su ›s›tma
sistemi kurdu¤unuz varsayal›m.
Öncelikle yaklafl›k %30’unu devlet hibe
ediyor. Bakiyesini ise 5 y›la çok cazip
faiz oranlar›yla bölerek 3 ayl›k taksitlerle
elektrik faturas›n› içerisinde size
faturaland›r›yor. Her 3 ülkede de
teflviklerin bir koflulu var: Bu teflvikten
faydalanacak sistemlerin 5-10 y›l
aras›nda de¤iflen garantisi olacak, ve
her ülkenin ulusal test laboratuar›
taraf›ndan test edilerek performans›
belgelenmifl olacak! Bu ülkede günefl
enerjisi nas›l geliflmesin? Bir kere
üreticileri Pazar büyüklü¤ü aç›s›ndan
teflvik ediyor. Ayr›ca öyle aleladede
ürünleri/üreticileri de de¤il. Devletin
kollar› aras›na gireceksen, dünya
standartlar›nda bir ürünü üretiyor
olman laz›m. Son not olarak flunu
söylemeliyim ki Türkiye günefl enerjisi
sektöründe hiçbir teflvik ve düzenleme
olmaks›z›n en çok kurulu kolektör
alan›na sahip ülkelerden biridir. Ama
kalite seviyesi, bu ifli son 10 y›ld›r yapan
ülkelere göre, bence çok düflüktür.
Düflük kalite de daha düflük kar
marjlar›, daha az katma de¤er demek.
‹flte devletin yapabileceklerine basit bir
örnek!
2007 ihracat rakamlar›n›z ve
2008’den beklentileriniz nelerdir?
2007 1,7 milyon dolard›. 2008 ilk 9 ayda
2,2 milyon dolar ihracat›m›z oldu.
Seneyi 3 milyon dolar ihracatla
tamamlayaca¤›z.
‹letiflim Bilgileri
Tansu¤ Makina San. Ve Tic. Koll. fiti. Endüstri Tesisleri
Adres: Adana - Ceyhan Yolu 10. Km. 01340 ‹ncirlik /
Adana- Türkiye
Telefon: +90 322 346 49 00
Fax: +90 322 346 50 08
www.tansug.com.tr
59
moment
Türkiye makine ihracat›nda
uluslararas› pazardan binde 4
oran›nda bir pay al›yor. Sizce bunu
yukar›lara çekmek için
ihracatç›lar›n ve ülke yönetiminin
neler yapmas› gerekmekte?
Ar-Ge çal›flmalar›na ayr›lan kaynaklar›n
son y›llarda artt›¤›n› görüyoruz. Birçok
firma da bunlardan faydalanmak için
flaflk›nl›k içerisinde. Kanaatimce esas
sorun akademik çevrelerin özel sektöre
bu konuda yeterince önderlik
etmemesi. Ar-Ge’ye ayr›lan kaynaklar›n
belli bir disiplin çerçevesinde
kulland›r›lmas› çok do¤al. Ancak
ülkemizde yap-boz’un parçalar› hep bir
noktada eksik kal›yor. Gerçek anlamda
yenilikçilik (inovasyon) yapabilmek ve
binde 4’lerden yukar› ç›kabilmek için
kusursuz bir “a¤”›n ve sektörel
iflbirli¤inin teflvik edici
kümeleflmelerinin oluflmas› laz›m. Bunu
içinde akademi, ifl dünyas› ve devletin,
yol gösterici/ uygulay›c›/ düzenleyici
rolleriyle yer almas› gerekiyor.
Kendi sektörümden birkaç örnek
vermek istiyorum. Örne¤in ‹spanya ve
Portekiz’de günefl enerjili su ›s›tma
sistemlerinin konutlarda kullan›m›
yasayla zorunludur. B›rak›n›z bu
Sektörün en önemli sorunlar›
neler? Bu sorunlar›n çözümü için
devletten beklentileriniz neler?
Devlet az önce belirtti¤im konular›,
isterse ele alabilir. Ama flahsen
devletten benim bir beklentim yok. Ne
kurlar ne teflvikler. Özel sektör
makroekonomik istikrara sahip bir
ekonomide ne yapaca¤›n› bilir.
Ülkemizde enerji fiyatlar›, vergi oranlar›
birçok geliflmekte olan ülkede
oldu¤undan çok daha yüksek. Girdi
maliyetleri çok yüksek. Dünyan›n
herhangi bir ülkesindeki bir
yat›r›mc›n›n pazar büyüklü¤ü d›fl›nda
Türkiye’yi tercih etmesini sa¤layacak
politikalar ne ise, Türk KOB‹’lerine
onlar yeter de artar bile.
expo
Bir baflka örnek: Almanya, ‹spanya ve
Portekiz gibi birçok Avrupa ülkesinde
ise PV (günefl pili) ile elde edilen
elektrik flebeke fiyat›n›n 5 misline yak›n
fiyatlardan devlet taraf›ndan sat›n
al›yor. Bu denli teflvik neden? Neden
oldu¤unu söyleyeyim. fiu anda baflta
Avusturya ve Almanya’da son 10 y›lda
öyle güçlü bir fotovoltaik (PV) sektörü
geliflti ki, enerji fiyatlar›n› artt›¤› son
birkaç senede bu firmalar tüm dünyaya
art›k sadece bir ürünü de¤il bir
teknolojiyi ihraç der duruma geldiler.
Makine üreticilerimiz %10-20 kar
marjlar›yla mutlu olurken, Alman ve
Avusturyal› firmalar bizlerin kat be kat
üstünde kar marjlar›yla gelifliyor,
yat›r›m yap›yor, ve ülkelerine refah
sa¤l›yorlar.
expo
TEKNOLOJ‹
moment
60
Asr›n deneyinde bir
Türk makinecisi
OTOMOT‹V, A⁄IR SANAY‹, HAVACILIK VE SAVUNMA SANAY‹ ‹LE ENERJ‹
SEKTÖRLER‹NE YÖNEL‹K ÜRET‹MLER GERÇEKLEfiT‹REN MFK F‹RMASI,
AVRUPA NÜKLEER ARAfiTIRMA MERKEZ‹ CERN’DE EVREN‹N YEN‹DEN
OLUfiUMUNU CANLANDIRACAK, "BÜYÜK HADRON ÇARPIfiTIRICISI" ‹Ç‹N
MONTAJ PARÇALARI ÜRETT‹.
ÇOK GEN‹fi B‹R
ÜRÜN YELPAZES‹
‹lk faaliyetine 1989 y›l›nda Duaç›nar›’nda 100 metrekarelik bir binada bafllayan M.F.K. firmas›, daha sonra Bursa
Oto Sanayi Sitesindeki 325 metrekarelik
bir binaya tafl›nm›fl. Burada günün flartlar›nda yüksek kalitede üretim yapan,
müflteri istek ve beklentilerine en iyi flekilde cevap verebilmek amac›yla; Mühendislik bölümü, Kalite Bölümü, Talafll› ‹malat ve Çelik Konstrüksüyon bölümleri devreye girmifl. Bu bölümlerin
devreye girmesi ile çal›flma alan› yeterli
gelmeyen M.F.K. 1999 y›l›nda Yeniflehir
Bilecik Karayolu 4. km adresinde 2 bin
metrekarelik yeni iflyerine tafl›nm›fl.
2002 y›l›nda yap›lan 2000 metrekarelik
ilave alan ve ek tesislerle halen faaliyetlerini burada sürdüren firman›n 70 çal›flan› bulunuyor.
Firma otomotiv sektörü için kaynakl›
montaj hatlar›, fikstür, aparat, kasa tafl›ma sistemleri, gövde giydirme sistemleri, ölçüm ve analiz ekipmanlar› üretimi
yapman›n yan› s›ra a¤›r sanayi için seri
imalat makineleri, tafl›ma, kald›rma ve
istifleme sistemleri ile çelik konstrüksiyon imalatlar› yap›yor. M.F.K ayn› zamanda havac›l›k ve savunma sanayi
içinde karbon fiber üretim sistemleri,
montaj sistemleri, karada ve havada
montajl› uçak parças› tafl›ma sistemleri,
yer destek ekipmanlar›, talafll› imalat
uçak parças› imali, test ekipmanlar› üretiyor. Enerji sektörü içinde test ve de-
ASRIN DENEY‹ MACERASI
Evrenin oluflumu konusunda çal›flmalar
yapan bilim adamlar›, “asr›n deneyi”
olarak niteledikleri deney Fransa-‹sviçre
s›n›r›nda yer alan nükleer araflt›rma
merkezi CERN’de yap›l›yor.Yerin 100
metre alt›nda yer alan makinelerce gerçeklefltirilen deneyde M.F.K. firmas›n›n
da imzas› bulunuyor.
Firman›n CERN projesinde üretmifl oldu¤umuz ekipmanlar, büyük bir makinenin montaj parçalar› olarak tan›mlan›yor. Yap›lan projenin ismi strong back
olarak geçiyor. Avrupa’dan bir çok ülkenin destek verdi¤i proje içerisinde
Türkiye’de yer al›yordu. Bu nedenle
projenin ülkemizdeki k›s›mlar› ile ilgili
olarak Bo¤aziçi Üniversitesi’nden çeflitli
akademisyenler M.F.K firmas› ile irtibata geçerek üretilecek ekipmanlar konusunda bilgi veriyor. Firma bu aflamadan
sonra flartlar› de¤erlendiriyor ve üretime geçiyor. Uzun bir haz›rl›k ve üretim
sürecinin ard›ndan ilgili bilim adamlar›n›n da onay vermesiyle üretilen ekipmanlar CERN projesinde kullan›lmak
üzere ‹sviçre’nin yolunu tutuyor. Dünyadan bir çok üreticinin yer ald›¤› bu
proje de M.F.K.’n›n Türk makine sektörünü temsil etmesi büyük bir gurur kayna¤› olarak gösteriliyor.
MAK‹NELER‹N
KULLANIM ALANLARI
M.F.K. firmas›n›n üretmifl oldu¤u makinelerin kullan›m alanlar› oldukça çeflitli.
Otomobil gövdelerinin birlefltirilmesine
yarayan otomatik kaynak yapabilen, delik delebilen, saç k›v›ran tüm ifllemlerin
expo
O
ney ekipmanlar›n›n üretilmesi, Ar-Ge
çal›flmalar›ndaki prototip üretimlerin
yap›lmas› gibi konularda uzman olan
firman›n tüm bu sektörlerdeki üretimlerinin ana belirleyicisi ise insan inisiyatifini ortadan kald›rarak çal›flanlar›n hayat›n› kolaylaflt›rmaya yarayan makineler üretmek olarak özetlenebilir. Firma
bu sektörlere ve bu amaç do¤rultusunda çok çeflitli ekipman ve makineler
üretmeyi sürdürüyor. Bu üretimler içerisinde en ilgi çekeni ise hiç flüphesiz ki
Avrupa Nükleer Araflt›rma Merkezi
CERN’de evrenin yeniden oluflumunu
canland›racak, “büyük hadron çarp›flt›r›c›s›” için montaj parçalar› üretmek.
61
Muhsin Mardin
M.F.K. Genel Müdürü
Firma kendi iç imkanlar› dahilinde her
y›l Ar-Ge çal›flmalar›na ciddi kaynaklar
ay›r›yor. 2008 y›l› içerisinde bugüne
kadar 200 bin Euro Ar-Ge harcamas›
yapan firma ilerleyen y›llarda Ar-Ge’ye
olan yat›r›mlar›n› çok daha üst
düzeylere çekmeyi hedefliyor.
ayn› anda yap›lmas›na imkân sa¤layan
makineler üreten firma, ayn› zamanda
otomobil fabrikalar›nda kasalar›n tafl›nmas›n› sa¤layan yard›mc› ekipmanlar,
d›fl yüzey parçalar›n›n otomobil üzerine
tak›lmas›n› sa¤layan geometrik makinelerde üretiyor. Ayr›ca sac üretimi yapan
çelik endüstrilerinin tafl›ma kald›rma f›r›nlama ve istifleme makinelerinin yap›lmas› da firman›n uzmanl›k alanlar›
aras›nda. Uçak orta gövdesinin yani
yolcular›n tafl›nd›¤› boru fleklindeki
gövdenin yap›lamas›n› sa¤layan saç flekillendirme kal›plar›, kopozit parçalar›n
elde edilmesini sa¤layan genleflmeleri
neredeyse ‘0’ a yak›n olan kal›plar›n
üretilmesi ve çeflitli ülkelerde üretilen
uçak parçalar›n›n zarar görmeden montaj hatlar›na tafl›nmas› sa¤layan nakliye
ekipmanlar› ile montaj ve de montaj
moment
tomotiv, a¤›r sanayi, havac›l›k
ve savunma sanayi ile enerji
sektörlerinde faaliyet gösteren
M.F.K. (Makine-Freze-Kal›p)
firmas›, bu sektörlere yönelik
olarak üretti¤i makinelerle öncelikle insan inisiyatifini ortadan kald›rarak çal›flanlar›n hayat›n› kolaylaflt›rmaya yarayan ürünler ortaya koyuyor. 100 metrekarelik bir atölyeden asr›n deneyi olarak
kabul edilen Avrupa Nükleer Araflt›rma
Merkezi CERN’de evrenin yeniden oluflumunu canland›racak, “büyük hadron
çarp›flt›r›c›s›” için montaj parçalar› üreten firma günümüzde 10 bin metrekarelik bir alanda son teknolojik yenilikleri
takip ederek ve Ar-Ge çal›flmalar›na büyük kaynaklar ay›rarak çal›flmalar›na
devam ediyor.
expo
TEKNOLOJ‹
moment
62
AR-GE’YE 200 B‹N EURO
Firma kendi iç imkanlar› dahilinde her
y›l Ar-Ge çal›flmalar›na ciddi kaynaklar
ay›r›yor. 2008 y›l› içerisinde bugüne kadar 200 bin Euro Ar-Ge harcamas› yapan firma ilerleyen y›llarda Ar-Ge’ye
olan yat›r›mlar›n› çok daha üst düzeylere çekmeyi hedefliyor.
M.F.K. firmas›n›n 2007 y›l› ihracat rakam› ise 463 bin Euro. Firma 2008 y›l› için
flu ana kadar 770 bin Euro’luk ihracat
gerçeklefltirmifl durumda. Y›l sonunda
ekipmanlar›, uça¤a tak›lan parçalar›n
üretilmesi M.F.K. firmas›n›n üretti¤i
makinelerin kullan›m alanlar› olarak s›ralanabilir. CERN projesi gibi araflt›rma
gelifltirme yapan kurumlar›n imalat ve
test ekipmanlar›n›n üretilmesi de firman›n faaliyetleri aras›na giriyor. Ayr›ca
firman›n üretti¤i ekipmanlar›n birço¤unda otomasyon uygulamalar› ileri
düzeyde kullan›l›yor. Üretimlerin tamam›nda ileri düzey CAD – CAE - CAM
teknolojileri benimsenmifl durumda.
“ Asr›n deneyi olarak kabul edilen "büyük hadron
çarp›flt›r›c›s›" için montaj parçalar› üreten m.f.k
günümüzde 10 bin metrekarelik bir alanda son
teknolojik yenilikleri takip ederek ve ar-ge
çal›flmalar›na büyük kaynaklar ay›rarak çal›flmalar›na
devam ediyor.”
re kapal› alana ulaflm›fl durumda. Yeni
kapal› alan ile birlikte tesise üstün özellikli yeni makinelerde ilave edilmifl. Bu
yat›r›mlar›n ard›ndan M.F.K. firmas›
üretim kapasitesini iki kat›na ç›karmay›
baflarm›fl. 2008 y›l› içerisinde enerji sektöründeki çal›flmalar›n› da h›z kazand›ran firma 2009 y›l›nda gerçekleflecek
olan enerji projelerinde ad›n› daha s›k
duyuraca¤a benziyor.
M.F.K.’n›n ihracat pazarlar› ise Fransa,
Almanya, Hollanda, ‹talya, ‹spanya, ‹sviçre ve ‹srail olarak s›ralan›yor.
ASRIN DENEY‹N DE M.F.K ‹MZASI
Evrenin oluflumu konusunda çal›flmalar yapan bilim adamlar›, "asr›n deneyi" olarak niteledikleri deney Fransa-‹sviçre s›n›r›nda yer alan nükleer araflt›rma merkezi CERN'de
yap›l›yor.Yerin 100 metre alt›nda yer alan makinelerce gerçeklefltirilen deneyde M.F.K. firmas›n›n da imzas› bulunuyor.
Firman›n CERN projesinde üretmifl oldu¤umuz ekipmanlar,
büyük bir makinenin montaj parçalar› olarak tan›mlan›yor.
Yap›lan projenin ismi strong back olarak geçiyor. Avrupa’dan bir çok ülkenin destek verdi¤i proje içerisinde Türkiye’de yer al›yordu. Bu nedenle projenin ülkemizdeki k›s›mlar› ile ilgili olarak Bo¤aziçi Üniversitesi’nden çeflitli
akademisyenler M.F.K firmas› ile irtibata geçerek üretilecek
ekipmanlar konusunda bilgi veriyor. Firma bu aflamadan
sonra flartlar› de¤erlendiriyor ve üretime geçiyor. Uzun bir
haz›rl›k ve üretim sürecinin ard›ndan ilgili bilim adamlar›n›n
da onay vermesiyle üretilen ekipmanlar CERN projesinde
kullan›lmak üzere ‹sviçre’nin yolunu tutuyor. Dünyadan bir
çok üreticinin yer ald›¤› bu proje de M.F.K.’n›n Türk makine sektörünü temsil etmesi büyük bir gurur kayna¤› olarak
gösteriliyor.
‹letiflim Bilgileri
ise bu rakam›n 1 milyon Euro’ya ç›kmas› bekleniyor.
2007 y›l›n ikinci son çeyre¤i itibar› ile
kapal› alan› 4000 metrekare daha ilave
yapan firma Toplamda 10.500 metreka-
M.F.K. (Makine-Freze-Kal›p)
Adres: Yeniflehir Bilecik Karayolu 4. km Yeniflehir Bursa
Telefon: +90 224 773 41 41
Fax: +90 224 773 56 73
[email protected]
63
moment
Günümüzde sanayi kurulufllar›n›n üretimlerinde kaliteye, dayan›kl›l›¤a, teknolojik yeniliklere önem verdikleri kadar
ekosisteme de duyarl› olmak durumundalar. Küresel ›s›nmayla beraber hemen
her gün felaket senaryolar› anlat›l›rken,
art›k büyük ulusal kanallarda dahi çevre
duyarl›l›¤› ile ilgili programlar yap›l›rken ülkesine ve dünyaya duyarl› sanayicilerin bu soruna kay›ts›z kalmalar› tabii
ki mümkün de¤il. Bütün bu geliflmelere
duyars›z kalamayan M.F.K. firmas› da,
son tahlilde dünyay› hepimizin evi görüyor ve üretimini bu ilke do¤rultusunda gerçeklefltirmeye büyük özen gösteriyor. Sanayi üretiminin de bu küresel
›s›nma denilen süreçte önemli etkileri
oldu¤u göz önüne al›nd›¤›nda üretim
süreçlerini do¤al dengeye zarar vermeyecek flekilde organize etmeyi ve ayn›
flekilde ortaya ç›kard›¤›m›z ürünlerin de
çevreyle uyumlu olmas›n› amaçlayan
M.F.K firmas›n›n üretmifl oldu¤u makinelerde çevreye ve insan sa¤l›¤›na duyarl›l›k ön planda tutuluyor. Bu konudaki hassasiyetlerini üst düzeyde tutan firma üretilen makine ve ekipmanlarda
çeflitli çevre standartlar›na uygun üretilmesi gerekli görülen hallerde CE sertifikaland›r›lmas› gibi ifllemleri baflar› ile
yerine getiriyor.
expo
ÇEVREYE DUYARLI ÜRET‹M
expo
TEKNOLOJ‹
moment
64
lküsünü “uygulamal› araflt›rmalar alan›nda önder bilim ve
teknoloji merkezleri içinde
yer almak”, görevini ise “Türkiye’nin küresel rekabet gücünün gelifltirilmesine bilim ve teknolojiyi kullanarak katk›da bulunmak.” olarak tan›mlayan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araflt›rma Kurumu (TÜB‹TAK)’na ba¤l› araflt›rma – gelifltirme
(Ar-Ge) birimlerinden biri olan TÜB‹TAK Marmara Araflt›rma Merkezi
(MAM), bu görevini yerine getirmek
için sanayi ile yak›n iflbirli¤i yapmak gerekti¤inin bilinci ile faaliyetlerini sürdürüyor. Bu bilincin bir göstergesi de TÜB‹TAK MAM’›n yapmakta oldu¤u, di¤er devlet kurumlar›na örnek olacak kalite çal›flmalar› oldu¤unu söylenebilinir.
1972 y›l›nda kurulan TÜB‹TAK MAM’›n
yaklafl›k 995 kiflilik kadrosunun 706’s›
Ü
do¤rudan Ar-Ge çal›flmalar›n›n içinde
olan araflt›rmac› personel olup faaliyetlerini Gebze’deki 7 bin 800 dönümlük
yerleflkesinde sürdürüyorlar.
TÜB‹TAK MAM’›n paydafllar› için gerçeklefltirdi¤i proje ve endüstriyel hizmet
çal›flmalar›nda müflteri odakl›l›k ile kalite en fazla önem verdi¤i de¤erler aras›nda gösteriliyor. Bunun bir sonucu
olarak TÜB‹TAK MAM’›n tüm enstitü
ve birimleri 2001 y›l›nda ISO 9001: 2000
Kalite Yönetim Sistemi Belgesini ve ISO
14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi Belgesini alm›fl bulunuyor. TÜB‹TAK
MAM uluslararas› geçerlili¤i olan çal›flmalar›n› 2002 y›l›nda DAR / DAP taraf›ndan, EN ISO/IEC 17025: 2000 Deney
ve Kalibrasyon Laboratuarlar›n›n Yeterlili¤i ‹çin Genel fiartlar standard›na göre akredite edilmifl laboratuarlarda gerçeklefltiriyor. Toplam Kalite Yönetimi
TÜRK‹YE KEND‹
TEKNOLOJ‹S‹ GEL‹fiT‹R‹YOR
TÜB‹TAK MAM’›n vazgeçilmez de¤erleri aras›nda ifade edilen gizlili¤i koruma ilkesi hem sanayi ile birlikte çal›flman›n hem de silahl› kuvvetlere yönelik
projeler gelifltirmenin bir gereklili¤i olarak ifade ediliyor. Türkiye’nin rekabet
gücünün artmas›n›n ancak sanayimizin
kendi teknolojisini gelifltirmesi ile mümkün olabilece¤inin bilincinde olan TÜB‹TAK MAM tan›t›m ve ifl gelifltirme faaliyetlerinin yüzde 70’ini özel sektöre
yönelik olarak gerçeklefltiriyor.
De¤erli bilim insanlar›n›n oluflturdu¤u
insan gücü, yüksek teknolojisi ve genifl
kapsaml› hizmet veren, son sistem donan›ma sahip laboratuarlar›yla ileri teknoloji dünyas›n›n öncü kurulufllar›ndan
olan TÜB‹TAK MAM, endüstriyel kurulufllar›n, savunma kurulufllar›n›n, üniversitelerin ve kamu kurulufllar›n›n (yerel yönetimler, valilikler, bakanl›klar vb.)
daima hizmetinde bulunan bir kurum
konumunda. Bu hizmetler Araflt›rma –
Gelifltirme (Ar-Ge) Projeleri (ürün, proses gelifltirme, maliyet düflürme, verimlili¤i art›rma vb.) veya Endüstriyel Hizmetler (test, analiz, ölçüm, e¤itim, dan›flmanl›k) fleklinde yürütülüyor.
‹HRACAT GÜCÜ
AR-GE ‹LE ARTAR
Ulusal kalk›nma hedeflerini göz önünde
tutarak, ileri ve jenerik teknoloji alanlar›nda öncelikle Türk Sanayi’nin ihracata
yönelik rekabet gücünü art›rmak amac›yla araflt›rma yapmak, araflt›rma so-
expo
TÜB‹TAK MAM, TÜRK SANAY‹’N‹N ‹HRACATA YÖNEL‹K
REKABET GÜCÜNÜ ARTIRMAK AMACIYLA ARAfiTIRMA
YAPMAK, ARAfiTIRMA SORUNLARINI ORTAYA
KOYMAK, ÇÖZMEK VE ÇÖZÜLMES‹NE YARDIMCI
OLMAK VE BU ÇÖZÜMLER‹N UYGULANMASINI TEM‹NE
ÇALIfiMAK AMACIYLA FAAL‹YETLER‹NE ARALIKSIZ
DEVAM ED‹YOR. KEND‹S‹N‹, TÜRK SANAY‹‹N‹N
ULUSLARARASI REKABET GÜCÜNÜ VE TÜRK‹YE’N‹N
ULUSAL GÜVENL‹⁄‹N‹ ARTIRMAYA YÖNEL‹K OLARAK
SÖZLEfiMEL‹ VE STRATEJ‹K ARAfiTIRMALAR YAPAN
UYGULAMALI VE MÜfiTER‹ ODAKLI B‹R ARAfiTIRMA
MERKEZ‹ OLARAK TANIMLAYAN KURUMUN AR-GE
PROJELER‹ B‹RÇOK KAPSAMA SAH‹P BULUNUYOR.
65
moment
TÜB‹TAK MAM
gelece¤e uzan›yor
yaklafl›m›n› benimseyen TÜB‹TAK
MAM tüm bu çal›flmalar›n sonucunda
2003 y›l›nda, kamu dal›nda Ulusal Kalite
Baflar› ödülü alm›fl durumda
TÜB‹TAK MAM, Baflkanl›k Birimleri ve
7 Enstitü’den olufluyor. Bunlar› flöyle s›ralayabiliriz: Biliflim Teknolojileri Enstitüsü (BE), Enerji Enstitüsü (EE), G›da
Enstitüsü (GE), Gen Mühendisli¤i ve Biyoteknoloji Enstitüsü (GMBE), Kimya ve
Çevre Enstitüsü (KÇE), Malzeme Enstitüsü (ME), Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü (YDBE). TÜB‹TAK MAM bu yedi
enstitüsünde bulunan zengin altyap›s›,
modern cihazlar› ve laboratuarlar› ile
sanayiye yönelik projeleri baflar›yla gerçeklefltiriyor.
TEKNOLOJ‹
expo
runlar›n› ortaya koymak, çözmek ve/veya çözülmesine yard›mc› olmak ve bu
çözümlerin uygulanmas›n› temine çal›flmak amac›yla faaliyetlerini sürdüren
TÜB‹TAK MAM, bugün kendisini “Türk
Sanayiinin uluslararas› rekabet gücünü
ve Türkiye’nin ulusal güvenli¤ini art›rmaya yönelik olarak sözleflmeli ve stratejik araflt›rmalar yapan uygulamal› ve
müflteri odakl› bir araflt›rma merkezi”
olarak tan›ml›yor.
Bu anlay›fl ile faaliyetlerine yön veren
TÜB‹TAK MAM’da yap›lan Ar-Ge projeleri birçok kapsama sahip bulunuyor.
Yürütülen projeler kapsam›nda, yeni
bilgiler üretilmesi, olaylar›n bilimsel yorumlar›n›n yap›lmas› için bilimsel esaslara uygun olarak yap›lan çal›flmalar
içeren ve gerçeklefltirilmesi s›radan bir
uygulama ile mümkün olmay›p kendine
özgü bir yöntem gelifltirilmesini gerektiren deney veya ölçüm içeren projeler
gerçeklefltiriliyor.
moment
66
nin çözümüne, kullan›lacak teknolojik
sistemlerin ya da yöntemin gelifltirilmesine yönelik öneriler sunan veya araflt›rma ve gelifltirme projelerine altyap›
oluflturan yol gösterme çabalar›n› içeren dan›flmanl›k projeleri fleklinde ele
al›n›yor.
TÜB‹TAK MAM
PROJELER‹ ARALIKSIZ SÜRÜYOR
Avrupa Birli¤i 6.Çerçeve Program› ve
7.Çerçeve Program› çal›flmalar›na 2002
y›l›ndan beri büyük bir önem veren TÜB‹TAK MAM, 150’den fazla proje önerisi verilmifl ve 33 kadar çeflitli kategorilerde proje içinde yer alm›fl durumda
Bu say› artmaya devam ediyor. TÜB‹TAK MAM’da y›lda ortalama 200 kadar
proje üzerinde çal›fl›l›yor.
TÜB‹TAK MAM endüstriyel hizmet
kapsam›nda akredite laboratuarlar› ile
test, analiz, ölçüm hizmetleri ile birlikte
konusunda uzman personeli ile de sa-
“ Avrupa Birli¤i 6.Çerçeve Program› ve 7.Çerçeve
Program› çal›flmalar›na 2002 y›l›ndan beri büyük bir
önem veren TÜB‹TAK MAM, 150’den fazla proje önerisi verilmifl ve 33 kadar çeflitli kategorilerde proje
içinde yer alm›fl durumda Bu say› artmaya devam
ediyor. TÜB‹TAK MAM’da y›lda ortalama 200 kadar
proje üzerinde çal›fl›l›yor. ”
Temel ve/veya uygulamal› araflt›rmalardan elde edilmifl sonuçlardan faydal›
araç, gereç, malzeme, hizmet veya ürün,
yöntem, süreç, sistem ve üretim teknikleri oluflturulmas›, teknolojik problemlerin çözümlenmesi veya mevcut teknolojilerin daha da gelifltirilmesine yönelik
veya teknoloji transferi ve/veya adaptasyonunu içeren projelerin de yap›lmas›
gerekiyor. Paydafllar›n›n etkinli¤ini, verimlili¤ini ve uluslararas› platformlarda
rekabet gücünü art›rmaya ve yönetimin
gelifltirilmesine yönelik en son bilimsel
ve teknik geliflmeleri ilgililere aktarmaya yönelik e¤itim projeleri de bu kapsam›n baflka bir aya¤› olarak ele al›nabilinir. Son olarak bir teknolojik problemi-
nayicilerimizin ihtiyaç duyduklar› e¤itim, dan›flmanl›k, hizmetleri de veriyor.
Y›lda yaklafl›k 60 bin test/analiz çal›flmas› gerçeklefltiriliyor. Bu analizlerin için
yap›lan harcama tutarlar› her geçen y›l
daha da art›yor. 2007 y›l› itibariyle 8,1
milyon dolar düzeyinde endüstriyel hizmet kapsam›nda harcama yap›lm›fl durumda.
TÜB‹TAK MAM sanayiye hizmetlerini,
altyap›s›n› kullanarak gelifltirdi¤i Malzeme Enstitüsü’ne ait 15 ve G›da Enstitüsü’ne ait, 9 toplam 24 adet sanayicinin
kullan›m›na haz›r durumdaki pazarlamaya haz›r ürünler ile de sürdürüyor.
TÜB‹TAK MAM, Endüstriyel Ortakl›k
Program›’yla da (EOP), edindi¤i bilgi bi-
rikimini, zengin ekipman ve laboratuar
altyap›s›n› üniversite, bilim, teknoloji ve
sanayi çevreleriyle paylafl›yor. TÜB‹TAK MAM, EOP ile Türk sanayiinin gereksinimlerini ve beklentilerini belirleyerek ileriye dönük çal›flmalar›n› bu gereksinimler ve beklentiler do¤rultusunda planlamaktad›r. EOP’un amac›, tüm
paydafllar›n›n kat›l›m› ile uzun soluklu
Ar-Ge projeleri gerçeklefltirmek ve Türkiye’nin rekabet gücünün art›r›lmas›na
katk›da bulunuyor. Bu amaçla sanayi
kurulufllar› TÜB‹TAK MAM’›n bir parças› haline getirilmekte, sürekli bir iletiflim, bilgilendirme sa¤lanmakta ve çeflitli indirimler de yap›labiliniyor.
PROJELER‹N BAfiARISI
GÖZ KAMAfiTIRIYOR
Biliflim Teknolojileri Enstitüsü’nün Gerçeklefltirdi¤i Projelere örnek olarak,
gümrük kap›lar› güvenlik sistemleri
projesi, Kap›kule, Sarp, Gürbulak, ‹pasala ve Habur Kara s›n›r kap›lar›nda, insan ve araç trafi¤i merkezden izlenmek
suretiyle kontrol alt›na al›nm›fl. Böylece
kap›lardaki gümrük ifllemlerinde h›z kazan›lm›fl ve sistemlerin kurulmas›ndan
itibaren ilk sekiz ayda 100 trilyon TL de¤erinde uyuflturucu madde ele geçirilmifl. ‹skenderun, Mersin ve Habur aras›ndaki akaryak›t trafi¤i kontrol alt›na
al›nmak suretiyle akaryak›t kaçakç›l›¤›n›
önlemede önemli mesafeler al›nm›fl durumda. Enstitünün yapm›fl oldu¤u di¤er çal›flmalar aras›nda ise uçufl test
merkezi projesi ile her türlü hava arac›n›n uçufl testlerini yapabilecek Türkiye’nin ilk Uçufl Test Merkezinin kurulmas› ile Türk Silahl› Kuvvetleri (TSK)
test uçufl ölçümlendirme kabiliyeti kazand›r›lm›fl. Kurulan Uçufl Test Merkezi
sayesinde TSK’nin test uçufl ölçümlendirme konusunda yurtd›fl›na ba¤›ml›l›k
ta azalt›lm›fl durumda. Biliflim Teknolojileri Enstitüsü taraf›ndan yap›lan bir di¤er çal›flma ise Gömülü Benzetim Sistemi Gösterimi ise savafl pilotlar›n›n savafl
e¤itimini, gerçek bir uçak üzerinde, gerçek uçufl flartlar›nda, sanal hedefler kullanarak gerçeklefltirmesi sa¤lanm›fl. Gömülü benzetim sistemine sahip dünyan›n ilk savafl uça¤› için; milli görev haz›rlama yaz›l›m›, gerçek zamanl› veri
toplama sistemi, pilot performans de¤erlendirme yaz›l›m›, milli debrifing ya-
ve sa¤l›k aç›s›ndan test edilmifl ve
olumlu sonuçlar al›nm›flt›r.
torlara etkilerinin incelenmesi amaçlanm›fl. Gerekli olan tüm araç performans
ve sistem testleri yap›lmas› ve uygun
katk›n›n belirlenmesi durumunda yak›t
sarfiyat›nda ve emisyon de¤erlerinde
iyileflme sa¤lanabilinecek.
K‹MYASAL GAZLARA
KARfiIDA PROJE
Malzeme Enstitüsü’nün Gerçeklefltirdi¤i
projeler aras›nda ise kimyasal silah el
dedektörü ve mikyasal gaz absorblay›c›
temizleme ve dekontaminasyon-tozu
projesi bulunuyor. Kimyasal Silah El
Dedektörü ile insan sa¤l›¤›n› tehdit
eden kimyasal harp maddelerinin varl›¤›n›n ses ve ›fl›k alarmlar› ile belirlenmesinde kullan›labilecek 4 grup kimyasal savafl gaz›n› (Sinir gazlar›, kan zehirleyici, kabarc›k yap›c› ve bo¤ucu gazlar)
bir arada ölçen dünyadaki tek cihaz konumunda bulunuyor. Kimyasal Gaz Adsorblay›c› Temizleme ve Dekontaminasyon Tozu (T-1) yerli olarak bulunabilen
do¤al bir kil mineralinin üzerinde aktiflefltirme çal›flmalar› yap›larak mikro gözenekli ve adsorbtif özelliklere sahip
tozlar elde edilmifl durumda. Kimyasal
gazlar› adsorbe edici ve T–1 koduyla
an›lan toz malzemeleri kimyasal, fiziksel
67
moment
z›l›m› gelifltirilmifl bulunuyor. Enerji
Enstitüsü’nün gerçeklefltirdi¤i projeler
aras›nda ise elektrikli araç, bomba imha
robotu, ve yak›t katk›lar›n›n dizel motorlara etkilerinin incelenmesi gibi projeler
bulunuyor. Elektrikli araç teknolojisinin
sundu¤u üstünlükler flu flekilde s›ralanabilir; yak›t tasarrufu, çevreye yay›lan
emisyonlar›n azalt›lmas›, gürültüsüz çal›flma, az bak›m gereksinimi, ço¤u uygulamada transmisyon gerektirmeme,
kullan›m kolayl›¤›. Otomotiv firmalar›
için hibrid elektrikli araç prototipleri yap›lm›fl durumda.
Türkiye genelinde görev yapan Bomba
Uzmanlar›nca bomba olaylar›nda kullan›lmak üzere, ilk yerli Bomba ‹mha Robotu prototipi gelifltirilmifltir. fiüpheli
paketlerin ve patlamam›fl mühimmat›n
imhas›nda kullan›lmak üzere, özellikle
Emniyet Genel
Müdürlü¤ü ile Jandarma Komutanl›¤›na ba¤l› ilgili birimler, TSK ve özel güvenlik timleri için tasarlanm›fl durumda
bulunuyor.
Yak›t Katk›lar›n›n Dizel Motorlara Etkilerinin ‹ncelenmesine ait proje kapsam›nda, motorinin setan say›s›n›n art›r›lmas› amac›yla motorine belirli bir oranda eklenilen yak›t katk›s›n›n dizel mo-
Kimya ve Çevre Enstitüsü’nün gerçeklefltirdi¤i projeler aras›nda ise at›k sudan bor giderilmesi, Mersin Tarsus Organize Sanayi At›ksu Ar›tma sisteminin
projelendirilmesi ve Çevre Yönetim Sistemi Oluflturulmas› ve K›y› Sistemlerinin De¤erlendirilmesinde Bilim-Politika
Entegrasyonunun sa¤lanmas›na yönelik
projeler say›labilinir. At›ksudan bor giderilmesi proje ile bor bileflikleri üretim
tesislerinin at›k sular›ndan bor, sülfat ve
arsenik kirliliklerinin giderilmesi için özgün bir proses gelifltirilmifl duruda.Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi At›ksu Ar›tma Sisteminin Projelendirilmesi ve Çevre Yönetim Sistemi
Oluflturulmas› projesi kapsam›nda ise
Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nin ihtiyaçlar› belirlenerek bölge için
en uygun ve ekonomik at›ksu ar›tma
sistemi seçimi ve avam projelendirilmesi yap›lm›flt›r. Projede Bölge’nin yasal
yükümlülüklerinin yerine getirilebilmesi
amac›yla, tan›ml› yasal çerçeve dahilinde, Bölge için en uygun ve uygulanabilir ekonomik çözümler getirilmifl bulunuyor.K›y› Sistemlerinin De¤erlendirilmesinde Bilim-Politika Entegrasyonunun Sa¤lanmas› – SPICOSA Projesi
kapsam›nda ise Avrupa Birli¤i 6. Çerçeve Program› taraf›ndan desteklenen,
TÜB‹TAK MAM Kimya ve Çevre Enstitüsü’nün de ortaklar› aras›nda oldu¤u
SPICOSA (Science and Policy Integration for Coastal System Assessment) projesi Entegre bir Proje olup, amac› K›y›Alan Sistemlerinin (Bütünleflmifl K›y›
Alan Yönetiminin) ekolojik, sosyal ve
ekonomik yönlerini dengeli bir flekilde
göz önüne alarak sürdürülebilir yönetimini sa¤layacak politika seçeneklerinin
de¤erlendirilmesine olanak sa¤layan,
kendili¤inden geliflen, bütünselaraflt›rma yaklafl›mlar› ve destek araçlar› gelifltirmektir. Projede 21 farkl› ülkeden 54
anaortak; 53 üniversite, KOB‹’ler ve
(Avrupa Komisyonu’nun Ortak Araflt›rma Merkezi’nin(JRC) içinde bulundu¤u)
araflt›rma enstitüleri ile EUCC (k›y› uzmanlar›, pratisyenler ve politika yap›c›lar›n oluflturdu¤u a¤) yer al›yorlar.
expo
ÇEVREY‹ KORUYACAK
PROJELER YAPILIYOR
expo
BAfiARI H‹KAYES‹
moment
68
AKYAPAK
ihracatla büyüyor
BURSA’DA 1962 YILINDAN BU YANA SAC ‹fiLEME VE BÜKÜM MAK‹NELER‹ ‹MAL
EDEN AKYAPAK MAK‹NE DÜNYADAK‹ EKONOM‹K YÖNEL‹MLERE BA⁄LI OLARAK
GEL‹fi‹M‹N ‹HRACATI ARTIRMAKTAN GEÇT‹⁄‹N‹N FARKINA VARAB‹LM‹fi,
ÜRET‹M‹N‹N YÜZDE 75’‹N‹ DIfi PAZARLARA DÖNÜK GERÇEKLEfiT‹REN B‹R F‹RMA
OLARAK KARfiIMIZA ÇIKIYOR.
‹
hracata dönük ekonomik kalk›nma
modeli bu gün bütün dünyada geçerlili¤ini koruyor. Günümüzde
makine sektörü de dâhil olmak
üzere tüm sektörlerin geliflimi ihracattaki baflar›larla do¤ru orant›l› bir hale gelmifl durumda. Dünya ekonomisindeki geliflim çizgisinin bu belirlenifli ülkemizdeki yönelimin de bu genel gidifle
entegrasyonunu zorunlu k›l›yor. Globalleflme sürecinde genel yönelimle daha
fazla entegre olabilen Türkiye’nin ekonomik ilerlemesinin de buna paralel
olarak devam edece¤i hemen herkes taraf›ndan kabul görüyor. Makine sektöründe, bu genel yönelimi kavrayan ve
faaliyetlerini ihracat odakl› sürdürmeye
çal›flan firmalar›m›z da bulunuyor. ‹hracat odakl› çal›flma yürütmek demek ta-
1962 y›l›ndan bu yana Bursa’da faaliyetlerini sürdüren AKYAPAK, 15 bin metrekare kapal› alana sahip teknolojik üretim tesislerinde sac iflleme ve büküm
makineleri imalat› ile ifltigal ediyor. Firman›n makine imalat› dededen babadan gelme bir meslek dal› olarak devam
ediyor. Her geçen y›l müflteri portföyünü sektörel ve adetsel anlamda art›ran
firma 200 kifliden oluflan deneyimli kadrosu ile y›lda ortalama olarak 2 bin adet
makine üretebiliyor.
AKYAPAK, son süreçte ciddi manada
ihracata yüklenmifl ve bu eme¤inin de
karfl›l›¤›n› alm›fl durumda. Firman›n
yurtd›fl› düzenli sat›fllar›n› yaklafl›k 80
kadar ülkeye gerçeklefltiriliyor ve bu
alanda AKYAPAK dünya pazar›nda Avrupa’da ‹talya, Uzakdo¤u’da Tayvan ve
Çin Halk Cumhuriyeti firmalar› ile rekabet ediyor. AKYAPAK AKBEND olarak
faaliyet gösteren firma sadece makine
üretmekle de kalm›yor.
Orhan Er bu konuyla alakal› olarak,
“Farkl› sektörlerde üretim yapan, 5 k›taya yay›lm›fl yüzlerce kurum ve kuruluflun çözüm orta¤› AKYAPAK AKBEND,
Ar-Ge alanlar›nda sürekli yat›r›m›na devam etmekte olup, makine parklar›n›
gelifltirme çabas›nda olan müflterilerine
ayn› zamanda dan›flmanl›k yapmaktad›r” diyor.
AKYAPAK Firma Müdürü
80 kadar ülkeye 35 milyon dolar ihracat
gerçeklefltiriyoruz.
AKYAPAK’TAN ‹LKLER
AKYAPAK AKBEND ayn› zamanda ülkemizde makine sektöründe kimi ilklere
de imza atm›fl durumda. AKYPAK bu
gün 4 Toplu Hidrolik Silindir Makineleri
imalat›n›, NC ve CNC Silindir Makineleri ‹malat›n›, NC ve CNC Hidrolik Profil
Bükme Makineleri, en büyük K›l›c›na
Profil Bükme Makinesi (maksimum 550
milimetre), Servo Motorlu Hassas Silindir Makinesi, CNC Servo Delik delme
Makinesi, 5 Eksenli CNC boru bükme
makinesi imalatlar›n› gerçeklefltirmifl bir
firma konumunda bulunuyor.
Orhan Er bizlere üretmifl olduklar› makineleri biraz daha ayr›nt›l› tan›t›yor.
Er’den ald›¤›m›z bilgiler do¤rultusunda
AKYAPAK’›n, 2 milimetreden, 100 milimetreye kadar sac kal›nl›¤›nda ve 1000
milimetreden 6000 milimetreye kadar
sac geniflli¤inde 4 valsli hidrolik silindir
makineleri üretmekte oldu¤unu, makinelerin valslerinin hidrolik tahrikli olup
alt ve yan valslerin hidrolik olarak afla¤›
yukar› hareket etti¤ini ve üst vals mili
kapa¤›n› açma ve kapama, üst milin
otomatik olarak yukar› kalkma iflleminin
kumanda paneli üzerinden kolayca gerçeklefltirme özelli¤ine sahip oldu¤unu
ö¤reniyoruz. Orhan Er, “Makinelerimiz
konusunda tecrübeli ve uzman teknik
elemanlar›m›z taraf›ndan 3 boyutlu çizim programlar›nda dizayn edilip, analiz
programlar›nda hesaplar› kontrol edildikten sonra üretilmektedir. Makinelerimiz CE sertifikal› olup tüm makinelerimizde hidrolik ve elektriksel emniyetler
expo
80 ÜLKEYE ‹HRACAT
Orhan Er
69
moment
bii ki sadece d›fl pazarlarda sat›fl çal›flmalar› yürütmek anlam›na gelmiyor.
Ayn› zamanda geliflmifl ülkelerdeki kalite, güvenlik, müflteri memnuniyeti gibi
standartlar› üretim ve sat›fl sonras› hizmet gibi alanlara yans›tmak, bu flekilde
ülke içinde de bir bilinç s›çramas› yaratarak hem ülke imaj›n› güçlendirmek,
hem de üretim kalitesinin, insan ve çevre güvenli¤inin gözetildi¤i bir anlay›fl
yerlefltirmek anlam›na geliyor. Böylesi
bir gerçeklik üzerinden hareket eden
AKYAPAK Makine de ihracata yönelen
ve dünya pazar›nda hat›r› say›l›r konumda firmalardan biri haline gelmifl
durumda. Yaklafl›k 80 ülkeye 35 milyon
dolar ihracat gerçeklefltiren AKYAPAK
Firma Müdürü Orhan Er ile hem firmalar›n›n hem de ülkemizde makine sektörünün mevcut durumu ve gelecek süreçler hakk›nda bir söylefli gerçeklefltirdik.
BAfiARI H‹KAYES‹
“ Üretimimizin yüzde 75’i yurtd›fl›, yüzde 25’i
yurtiçine dönük olarak gerçekleflmektedir. ‹ç ve d›fl
piyasadaki talepler de¤iflken oldu¤u için tam rakam
vermek imkâns›z fakat iyi bir yerde oldu¤umuzu ve
daha yukar›lara ç›kmay› hedefledi¤imizi söyleyebiliriz.
Marka olarak dünyada ve Türkiye’de belli bir yerimiz
olmas› pazarlarda rekabet gücümüzü yükselten bir
faktör olarak öne ç›k›yor”
expo
al›nm›flt›r. 4 Valsli hidrolik silindir makinelerimizin tüm vals milleri oynak makaral› rulman ile yataklanmaktad›r. Bu
sayede sürtünme kuvvetleri azalt›larak
makine güçlendirilmifltir” diyor.
moment
70
“TÜRK MAK‹NE SEKTÖRÜ’NÜN
TANINMAMASI B‹Z‹ ZORLADI”
Hiçbir baflar› k›sa sürede ve zahmetsiz
elde edilemeyece¤inden yola ç›karak
AKYAPAK’›n da bu güne pek çok zor
süreçlerden geçerek gelmifl oldu¤unu
söyleyebiliriz. Özellikle makine sektörünün önemini geliflmifl ülkelerle k›yasland›¤›nda baya¤› geç fark eden ve bu
yönde yar›fla geriden bafllayan Türkiye’de makine imalat› yaparak dünya pazarlar›nda tan›nabilmenin, genifl bir ihracat a¤› kurabilmenin beraberinde pek
çok zorlukla mücadele etmeyi getirdi¤i
de aç›k bir gerçek. Orhan Er, bu noktada yaflanan en büyük zorluklar›n da tan›t›m alan›ndaki s›k›nt›lardan kaynakland›¤›n› ifade ederek, “Kurulufl dönemimizde ve ilk ihracata bafllad›¤›m›z y›llarda Türk Makine Sanayi Sektörü?nün
Avrupa’da ve tüm dünyada tan›nmam›fl
olmas› bizim için en büyük zorlu¤u
oluflturdu. Bu eksikli¤i giderebilmek,
firma olarak kalitemizi ve marka olarak
ad›m›z› kabul ettirebilmek için çok özverili bir çal›flma yürüttük. Ayn› zamanda,
çok fazla zaman ve çok fazla sermaye
harcad›k” diyor.
“DO⁄RU ORTAKLIKLAR
VE FUAR KATILIMLARIMIZ
ÖNÜMÜZÜ AÇTI”
Tabii ki sadece makine sektörü de¤il
her hangi bir sektörde de zaman, emek
ve para harcamak baflar›l› olmak için
yeterli olmayabiliyor. Baflar›l› olabilmek
için f›rsat yaratmak, yakalanan f›rsatlar›
iyi de¤erlendirmek, bir plan dâhilinde
at›lmas› gereken ad›mlar› uygun zamanda atmak da en az çaba ve para
harcamak kadar büyük önem tafl›yor.
Zaten sektördeki kendini ispatlam›fl firmalar›n geliflimine bak›ld›¤›nda da baflar›n›n düz bir çizgide yavafl bir ilerlemeden çok s›çramal› bir flekilde kimi k›r›lma noktalar› üzerinden gerçekleflti¤i
de görülebilir. AKYAPAK’›n baflar›s›nda
da önemli yer tutan k›r›lma noktalar› oldu¤unu ifade eden Orhan Er, “Dünyada
4–5 lider üretici firma ile çal›flmam›z ç›k›fl›m›zda büyük rol oynam›flt›r bizim
için. Pazara girmek istedi¤imiz ülke fuarlar›n› devaml› takip etmemiz ve yeni
ürünler sergilememiz dünya pazar›na
giriflimizde önemli katk›lar yapm›flt›r.
Bu ad›mlar› do¤ru bir zamanda ve bir
plan dâhilinde atmam›fl olsayd›k bu gün
bu noktada olabilmemiz çok da mümkün olmayabilirdi” diye konufluyor.
“ÇOK C‹DD‹ MESAFE
KAT ETT‹K”
Orhan Er, iç ve d›fl pazarlara yönelimle-
rinin ne oranda oldu¤unu sordu¤umuzda ise, “Üretimimizin yüzde 75’i yurtd›fl›, yüzde 25’i yurtiçine dönük olarak
gerçekleflmektedir.
‹ç ve d›fl piyasadaki talepler de¤iflken
oldu¤u için tam rakam vermek imkâns›z
fakat iyi bir yerde oldu¤umuzu ve daha
yukar›lara ç›kmay› hedefledi¤imizi söyleyebiliriz. Marka olarak dünyada ve
Türkiye’de belli bir yerimiz olmas› pazarlarda rekabet gücümüzü yükselten
bir faktör olarak öne ç›k›yor” fleklinde
konufluyor.
Orhan Er, geliflimlerini de¤erlendirdi¤inde kat etmifl olduklar› mesafenin çok
ciddi oldu¤unu dile getiriyor ve dünyada hiç tan›nmam›fl marka iken fluan
AKYAPAK AKBEND olarak üretmifl olduklar› makineleri satmak için birçok
firman›n talepte bulunmas›n›n kendileri
için büyük bir gurur kayna¤› oldu¤unu
dile getiriyor.
“DENEY‹ML‹ B‹R EK‹PLE, YAVAfi
VE D‹KKATL‹ ÇALIfiILMALI”
Moment Expo’nun özen gösterdi¤i konulardan birisi de Türk Makine Sanayi
Sektörü’nde baflar›l›, kendini iç ve d›fl
pazarlarda ispatlam›fl firmalar›n dene-
“SEKTÖRÜN GEL‹fi‹M‹ OLUMLU
AMA YETERS‹Z”
Ülkemizin 2007 y›l›nda sektörde gerçeklefltirdi¤i 8 milyar 900 milyon dolar tutar›ndaki ihracat rakam›n› ve sektörde
dünya pazar›ndan alm›fl oldu¤u binde
0,4 oran›nda pay› de¤erlendiren Orhan
Er bu rakamlar›n düflük oldu¤unu söylüyor. Sektörde son y›llarda yaflanan
geliflmelerin ve ihracat rakamlar›ndaki
ilerlemelerin olumlu oldu¤unu ifade
eden Er, “Yine de bizce bu geliflmeler
yetersiz. Evet, biz geride bafllam›fl oldu¤umuz yar›flta bir geliflim içerisindeyiz.
Ancak biz geliflirken rakiplerimiz de
yerlerinde durmuyorlar.
Onlar da gelifliyor. Ülkemiz bize gerek
co¤rafi aç›dan gerekse genç nüfus bak›m›ndan pek çok olanak sunuyor. Ülke
insan›m›z›n giriflimci zekâs› ve ülkemizin bize sundu¤u olanaklar göz önüne
al›nd›¤›nda elde edilen ilerlemeyi çok
büyük bir baflar› gibi de¤erlendirmek
olanaks›z. Ancak gelecek için de umut
verici oldu¤unu söyleyebilirim” fleklinde konufluyor.
“‹HRACATÇIYA TAM
DESTEK ‹ST‹YORUZ”
Sektörün durumunu de¤erlendirirken
‹letiflim Bilgileri
AKYAPAK Makine Sanayi ve Ticaret A.fi.
Adres: Akçalar Sanayi Bölgesi No: 8 Akçalar / BURSA
Tel: 90 224 280 75 00
Fax: 90 224 280 75 02
www.akyapak.com.tr
expo
mevcut durumda yaflan›lan sorunlara
da de¤inen Orhan Er, “Üretim giderlerimizin devaml› artmas›, kalifiye eleman
sorunu, uzun vadeli kredilerin yetersiz
oluflu, devletin firmalara ilave ek maliyet getirici fiyat art›fllar› ve vergiler getirmesi yak›c› olarak yaflad›¤›m›z sorunlar›m›z aras›nda yer al›yor. Ayr›ca, devletin vergi aç›klar›n› kapatmak için getirdi¤i ek önlemler bizim gibi her fleyi
reel olan firmalara yük bindirmektedir.
Bunun neticesinde, rekabet imkânlar›m›z olumsuz yönde etkileniyor” diye konufluyor.
Bütün bu sorunlar›n giderilmesi ve sektörün istenilen seviyeye gelmesi için bir
tak›m ad›mlar›n at›lmas›n›n gerekli oldu¤unu söyleyen Orhan Er, öncelikle
devletin makine sektörünü stratejik sektör olarak benimsemesinin ve özel destek vermesinin zaman›n›n geldi¤ini ifade ediyor. Sektöre gereken ilginin henüz gösterilmemifl oldu¤unu belirten
Er, katma de¤eri yüksek bir üretim ve
ihracat yapt›klar›n› ve firmalar› destekleyecek uzun vadeli, düflük faizli kredi
imkânlar›ndan yararlanmalar› gerekti¤ini vurguluyor.
Orhan Er ayr›ca sektörün uzun vade
kalk›nmas›n›n yolunun ihracat› yukar›lara tafl›maktan geçti¤ini ve kendilerinin
de buna uygun olarak her geçen y›l hedeflerini büyüterek ülke ekonomisine
katk› sunduklar›n› söylüyor ve “ 2008 y›l›nda ihracat›m›z 35 milyon dolar, yurtiçi sat›fl›m›z ise 12 milyon dolar olarak
gerçekleflecek.
Biz sektörde ihracata yönelen firmalar
olarak baflar›lar›m›z› kan›tlam›fl durumday›z.
Devletten ihracat› düflünen ve ihracata
yönelik üretim yapan tüm firmalara tam
destek vermesini istiyoruz. Bu sa¤land›¤› takdirde ülkemize sundu¤umuz hizmetler de artarak devam edecektir” diye
konufluyor.
71
moment
yimlerini sektörün tümüyle paylaflmak
ve bu deneyimler ›fl›¤›nda sektörün geliflimine katk› koyabilmek.
Bu anlamda Baflar› Hikayesi sayfalar›m›zda yer verdi¤imiz konuklar›m›zdan
yola yeni ç›kacak firmalar için tavsiyeler
al›yoruz. Orhan Er, h›zl› bir flekilde sektöre girip bir anda büyümenin hayal oldu¤unu ifade ederek, bu flekilde bir tarz
ile baflar›l› olman›n genel olarak hiçbir
sektörde mümkün olmad›¤›n› söylüyor.
Zaten ülkemizde sektörde ifltigal eden
giriflimcilerin de bilinç düzeyini yükseldi¤ini, ülkemizin sundu¤u olanaklardan
yararlan›labilecek bir birikimin olufltu¤unu ifade eden Orhan Er tavsiyelerini
flu flekilde s›ral›yor: “Ç›k›fl yaflamak ve
pazarlarda büyümek isteyen firmalar›n
bilgili ve deneyimli bir ekiple, yavafl,
dikkatli, kaliteden taviz vermeden, sat›fl
sonras› servis hizmeti kesinlikle en iyi
flekilde yapmalar›n›, ekip halinde birlikte hareket etmelerini ve de fuarlara kat›l›mlar› kesin olarak gerçeklefltirmelerini
tavsiye ederiz” diyor.
expo
ÜN‹VERS‹TELERDEN
moment
72
Karadeniz’de
evrensel bir üniversite
KARADEN‹Z TEKN‹K ÜN‹VERS‹TES‹’NDE MAK‹NA MÜHEND‹SL‹⁄‹ BÖLÜMÜ
1969–1970 E⁄‹T‹M-Ö⁄RET‹M YILINDA FAAL‹YETE GEÇEREK O GÜNDEN BU GÜNE
MÜHEND‹S YET‹fiT‹RMEYE VE TÜRK MAK‹NE SEKTÖRÜNE KATKI SUNMAYA DEVAM
ED‹YOR. BÖLÜM BAfiKANI PROF. DR. ORHAN AYDIN Ö⁄RENC‹LER‹NE EVRENSEL
STANDARTLARDA E⁄‹T‹M VERD‹KLER‹N‹ SÖYLÜYOR.
Ülkemizde makine sektörünün
mevcut durumunu nas›l de¤erlendiriyorsunuz?
Rakamlar, Türkiye makine sektörünün
sürekli geliflim içerisinde oldu¤unu gösteriyor. Bu sektörün ihracatta giderek
artan pay›, bu geliflimin en aç›k göstergesidir.
Makine sektörü geleneksel taklitçi üretimden Ar-Ge ile özgün ve kaliteli üretimlere yöneldikçe sektörün rekabet gücü ve karl›l›¤› da art›yor. Bilindi¤i üzere,
makine sektöründe, genelde, ihtiyaç sahiplerinin belirledi¤i tasar›m kriterleri
dikkate al›narak makineler üretiliyor.
Örne¤in, Karadeniz Bölgesi’nden iki
ana ürünü olan f›nd›k ve çay›n ifllenmesine yönelik sektörler geliflmifl durumda
ve sektörün ihtiyaç duydu¤u makineler
genelde bölgemizde tasarlanarak üretiliyor ve gelifltiriliyor.
Bilgisayar teknolojisindeki geliflmelere
paralel olarak ortaya ç›kan ve geliflen
Bilgisayar Destekli Tasar›m ve Bilgisayar Destekli Üretim (CAD/CAM) daha
iyi tasar›mlara ve bu tasar›mlar›n üretimden önce mekanik ve ›s›l olarak test
edilmesine yol veriyor.
Önümüzdeki y›llarda, geliflen ve günden güne iyileflen yetenekleri ile sektörün rekabet gücünün daha da artaca¤›
inanc›nday›m.
Türk makine sektörünün geliflimi
için nas›l bir yol izlenmeli?
Öncelikle teknolojiye daha fazla yat›r›m
yapmak gerekiyor. Ar-Ge, tasar›mdan
nihai üretime bütün aflamalara dâhil
edilmelidir. Yine bu ba¤lamda, sektördeki iflgücünü iyilefltirmek öncelikli hedef olmal›d›r. Teknoloji üretme odakl›,
modern üretim teknolojilerinden haberdar, nitelikli personel istihdam› veya
hizmet içi e¤itimlerle mevcut personele
Prof. Dr. Orhan Ayd›n
Karadeniz Teknik Üniversitesi Makina Mühendisli¤i Bölüm
Baflkan›
Karadeniz Teknik Üniversitesi olarak
evrensel standartlarda e¤itim veriyoruz.
bu niteliklerin kazand›r›lmas› gerekir.
Özellikle yeni pazarlara ulaflabilmenin
yolu nitelikli üretim ve bunu en iyi flekilde sunarak pazarlamaktan geçmektedir.
Bu ba¤lamda, ilgili standartlarla kaliteli
üretim, daha önce yap›lan ifllerin niteli¤i ve referanslar rekabet koflullar›nda
önemlidir.
Ayr›ca, yeni müflteriler elde edebilmenin yan› s›ra mevcut müflterilerin güvenini korumak için onlar›n beklentilerine
cevap verebilecek çok iyi bir hizmet anlay›fl› içerisinde olmak gerekir. Bununla
ilgili olarak, makine sektöründe sat›fl
sonras› nitelikli teknik destek ve bak›m
hizmetlerinin verilmesi sürdürülebilir
bir müflteri memnuniyeti için esast›r.
Sektörde teknoloji üretiminde sanayiciler ve devlet neler yapmal›?
Sektörün ivedilikle teknoloji üretimine
yönelmesi gerekmektedir.
Bilgi ça¤›nday›z; bilim ve araflt›rma geliflmenin ana anahtar›. Teknoloji sürekli
gelifliyor ve her alanda teknolojinin nimetlerinden daha çok faydalan›yoruz.
Ancak ülke olarak, genelde teknolojiyi
üreten de¤il tüketen konumday›z. Geliflmifl ülkelerle karfl›laflt›rd›¤›m›zda ülkemizde araflt›rma ve gelifltirme için yap›lan harcamalar›n düflük seviyede oldu¤unu ve bu konuda uzun soluklu politikalar›n olmad›¤›n› görürüz.
Türk makine sektörüne sundu¤unuz hizmetler hakk›nda somut örnekler verir misiniz?
Öncelikle onlarla süregelen iyi iliflkilerimizi koruyoruz. Sektörün üniversitelerle
iyi iliflkiler içerisinde olabilmesi için öncelikle üniversitenin ana ç›kt›s› yetiflmifl
insan gücünden faydalanmas› gerekiyor. Bu ba¤lamda, özellikle makine imalat sektöründe nitelikli makine mühendisi istihdam›n›n artmas›n› fliddetle öneriyoruz.
Son y›llarda, ülkemizin Ar-Ge’ye ay›rd›-
expo
Ü
Firmalar teknolojilerini ya teknolojiyi
transfer ederek ya da teknolojiyi üreterek yenileyebilirler. Esas›nda, uzun vadede düflünüldü¤ünde en karl› yaklafl›m
teknoloji üretimi ise de genelde tercih
edilen yaklafl›m teknoloji transferidir.
Örne¤in, fuarlar ve son zamanlarda artan iletiflim unsurlar› vas›tas›yla firmalar
yeni teknolojilerden haberdar olmakta
ve sat›n almaktad›r. Teknoloji transferi
tabi ki her 5–10 y›ll›k periyotlarda, geliflen teknolojiye ayak uydurabilmek, rekabet ve yenilik için yeni transferleri ve
dolay›s›yla sürekli ba¤›ml›l›¤› ve harcamay› zorunlu k›lmaktad›r.
Kendi teknolojisini üretemeyen firmalar
ve daha büyük ölçekte ülkeler, sürekli
olarak teknoloji transferine büyük paralar yat›rmak durumundad›r. Bu nedenle
sürdürülebilir bir rekabet üstünlü¤ü
sa¤layabilmek için firmalar, teknoloji
üretimine yönelmelidir. Genelde izlenen, günü kurtarma veya k›sa sürede
yüksek kazançlar elde etmeye yönelik
yaklafl›mlardan ivedilikle vazgeçilip, bilim ve teknoloji odakl› araflt›rma-gelifltirme çal›flmalar›na a¤›rl›k verilmelidir.
Özetle, bilim ve teknoloji, makro ölçekte
bir ülke için sürdürebilir bir kalk›nman›n ve mikro ölçekte ise herhangi bir
firma için rekabet gücünün en önemli
unsurdur.
Üniversiteler de bilim ve teknolojide yaflanan bu h›zl› de¤iflimi çok iyi alg›lamal› ve de¤iflimlere cevap verebilmelidir.
Ça¤›n de¤iflen ihtiyaçlar›, e¤itim, araflt›rma ve topluma hizmet ana ç›kt›lar›n›n
her birinde arzu edilen nitelikte sonuçlar alabilmek için üniversitelere dinamik
bir yap›y› zorunlu k›lmaktad›r. Bu süreçlerde akreditasyon ve kalite kavramlar› ön plana ç›kmaktad›r.
73
moment
niversitelerimizle gerçeklefltirdi¤imiz haber çal›flmalar›m›z›n sonuncusunda ülkemizin kuzeyine uzanarak Karadeniz Teknik Üniversitesi’ni
(KTÜ) gündeme ald›k. Karadeniz Teknik
Üniversitesi Makina Mühendisli¤i Bölüm Baflkan› Prof. Dr. Orhan Ayd›n ile
makine sektörünün durumu ve KTÜ’de
yürüttükleri çal›flmalarla ilgili bir söylefli
gerçeklefltirdik.
ÜN‹VERS‹TELERDEN
expo
gemizdeki sanayi kurulufllar›n› ve onlar›n flemsiye kurulufllar›n› ziyaret ediyor
ve görüfl al›flveriflinde bulunuyoruz.
moment
74
¤› fon önemli miktarda artt›. Bu fonlar
kapsam›nda hem üniversiteler hem de
sanayi kurulufllar› ürettikleri projelerle
bu desteklerden faydalan›yorlar. TÜB‹TAK, Sanayi Bakanl›¤›, KOSGEB, DPT
vb. kurulufllar›n verdi¤i desteklerde
üniversite-sanayi iflbirli¤i özellikle vurgulan›yor ve projelerin desteklenmesinde önemli bir unsur olarak öne ç›k›yor.
KTÜ Makine Mühendisli¤i olarak bu
ba¤lamda sanayi ile ortak yürüyen projelerimiz var. Bu projeler sayesinde, sanayinin mevcut problemlerine bak›fl›
de¤ifliyor, kendini daha iyi tan›ma f›rsat›
yakal›yor ve geliflim ve nitelikli büyüme
ad›na bir yol haritas› çiziyor. Bu projeler, genelde, nitelikli ürün ve üretim, ifl
süreçlerinde iyileflme, yenilikçilik, kapasite gelifltirme, vb. amaçlarda
odaklan›yor.
Ayr›ca, 2006 y›l› bafl›nda Trabzon Tica-
ret ve Sanayi Odas› bünyesinde benim
dan›flmanl›¤›n› yürüttü¤üm bir Proje ve
Koordinasyon Ofisi kuruldu. Bu ofis
üniversite-sanayi iflbirli¤i için iyi bir
arayüz oldu ve giderek daha çok tan›n›yor ve kapasitesi gelifliyor. Ofis bünyesinde tam zamanl› ve yar›zamanl› elemanlar istihdam edildi. Ofisin ana hedefi bölgenin sosyo-ekonomik geliflimine
katk›da bulunmak. Bölgedeki tüm kifli,
kurum ve kurulufllara hizmet veren bu
ofis, var olan yurt içi ve yurtd›fl› proje
fon kaynaklar›n› araflt›r›yor, bölgeyi bu
fon kaynaklar›ndan haberdar ediyor,
farkl› konularda (proje döngü yönetimi
gibi) e¤itimler veriyor, makro projeler
haz›rl›yor, proje yazmak isteyenlere yard›mc› oluyor ve ayn› ilgide farkl› dinamikleri bir araya getirerek koordinasyon sa¤l›yor.
Ayr›ca, bölüm olarak zaman zaman böl-
Ünversite olarak sektörün ihtiyaç
duydu¤u mühendisleri yetifltirebilecek olanaklar›n›z var m›?
KTÜ Makine Mühendisli¤i Bölümü,
1969–1970 e¤itim-ö¤retim y›l›nda faaliyete bafllam›fl olup, ülkemizin en eski
üçüncü makina mühendisli¤i bölümü
olma özelli¤ine sahiptir. Bölümümüz,
gerek altyap› ve donan›m ve gerekse nitelikli akademik personel gücü ile ö¤rencilerine evrensel standartlarda bir
makine mühendisli¤i e¤itimi sunmakta
ve sürekli olarak yenilenerek onlar› ça¤›n gerektirdi¤i bilgi ve becerilerle donatmaktad›r. Bölümümüz bir yandan
kendine güvenen, yarat›c› ve elefltirel
düflünceyi ve ortak akl› benimseyen,
ekip çal›flmas›na yatk›n ve dinamik Makine Mühendisleri, Makine Yüksek Mühendisleri ve Makine Mühendisli¤i
Doktorlar› yetifltirirken, di¤er taraftan
da bilimsel araflt›rma faaliyetleriyle ulusal ve uluslar aras› bilim literatürüne ve
bölgemizin ve ülkemizin teknolojik geliflimine katk›da bulunmaktad›r. .
KTÜ Makine Mühendisli¤i Bölümü mezunlar› hem kamu sektöründe hem de
özel sektörde çok önemli pozisyonlara
yükselmifl ve önemli baflar›lara imza atm›flt›r. Mezunlar›m›z›n elde etti¤i baflar›lar ve baflar› hikâyeleri ö¤rencilerimizin gelece¤e daha güvenle bakmalar›na
ve iyi bir motivasyonla gelece¤e daha
iyi haz›rlanmalar›na yard›mc›
olmaktad›r.
Bölüm olarak, e¤itim-ö¤retim faaliyetleri yan› s›ra, seminer, konferans, kariyer
günleri gibi etkinler kapsam›nda sürekli
olan sektörle bulufluyor, sektörden
önemli isimleri üniversitemize davet
ediyor, sektörel beklentileri ö¤rencilerimize tan›t›yoruz. Yukar›da s›ralad›¤›m
Ar-Ge faaliyetlerine destek olabilme potansiyelimizin yan› s›ra bu etkinlikler
için, sektördeki firmalara kap›m›z›n her
zaman aç›k oldu¤unu belirtmek isterim.
Sektör temsilcileri yetiflmifl eleman
bulmakta zorland›klar›n› ifade ediyorlar. Bu elefltiriyi nas›l de¤erlendiriyorsunuz?
Sektör için yetiflmifl eleman girdisinin
Üniversite sanayi iflbirli¤inde art›lar ve eksiler nelerdir?
Üniversite ve sanayi; geliflmenin ve daha ötesinde var olman›n önemli iki arac›. Üniversite, hem e¤itim ve ö¤retim
hizmetleri vererek topluma belirli alanlarda yetiflmifl ve uzmanlaflm›fl iflgücü
kazand›r›rken, hem de temel ve uygulamal› alanlarda araflt›rma yapar. Sanayi,
üreterek ve üretti¤ini satarak ekonomik
geliflmeye, istihdama ve sosyal refah›n
artmas›na katk›da bulunur.
Üniversite-sanayi iflbirli¤i… Çok konufltu¤umuz, eksikli¤inden sürekli bahsetti¤imiz, etkin ifller hale getiremedi¤imiz
bir köprü. Taraflar›n genel olarak birbirini suçlad›¤›, iyi arayüzlere ve buluflma
noktalar›na ihtiyaç duyan bir yap›. Geliflmifl ülkelerin geldikleri seviyede etkisi
yads›namaz bir araç.
Araçlar›n› ortaya koymadan önce, gerek
ulusal düzeyde gerekse yerel düzeyde
üniversite-sanayi iflbirli¤inden ne beklendi¤inin somut olarak ortaya koyul-
safeler kaydedildi. Üniversite ve sanayiyi buluflturarak ortak ifl üretmelerini
sa¤layacak arayüzler ve araçlar tan›mland›. Örne¤in teknokentler sanayinin
daha geliflmifl oldu¤u illerimizde çok etkin bir flekilde bu iflbirli¤inin en güzel
örnekleri. TÜB‹TAK gibi Ar-Ge’ye destek sa¤layan proje fon kurulufllar›n›n
destekleri gün geçtikçe art›yor. Bu fon
kurulufllar›, bu desteklerde üniversitesanayi iflbirli¤ini özendiriyor ve hatta
ço¤u zaman zorunlu k›l›yor. Bu desteklerle kurumsal yap›s›n› güçlendirerek
büyüyen ve rekabet gücü artm›fl birçok
sanayi kuruluflu var.
Daha güçlü bir Türkiye için bu iflbirli¤ini sürekli k›labilecek yeni mekanizmalara ihtiyaç var.
fiimdi üniversite-sanayi iflbirli¤ini böl-
kültürünün art›rmak için gerekli proje destekleri sürekli
artmaktad›r. Ülkemiz sanayicilerinin bu desteklerden
faydalanabilmeleri için kurumsal yap›lar›n›
güçlendirmeleri gerekiyor. Bunun olmazsa olmaz
birinci ön koflulu, personel kalitesinin iyilefltirilmesidir.
Özellikle üretim yapan sanayi kurulufllar›n›n muhakkak
mühendisler istihdam etmelidir.”
mas› gerekiyor. Her iki taraf›n beklentilerinin çak›flt›¤› durumda iyi bir sinerji
oluflacakt›r. En genel anlamda ana hedef, kendi teknolojisini üretebilen ve
her anlamda daha az ba¤›ml›, kendi
kendine yeten, yüksek refah düzeyini
yakalam›fl bir Türkiye. Bu hedefte toplumun bütün dinamiklerini ve tabi ki üniversiteleri ve sanayiyi buluflturmam›z
gerekiyor. Üniversite-sanayi iflbirli¤i,
bir yandan sanayiye bilimi bütün ifl süreçlerine katarak verimi, kaliteyi ve rekabet gücünü art›rma f›rsat›n› verirken,
di¤er yandan da üniversiteye toplumsal
fayda için çok belirgin somut bir çal›flma alan› f›rsat› sunarak kendini yenileme flans›n› vermektedir.
Gelelim ülkemizdeki duruma. Son zamanlarda bu anlamda çok önemli me-
gemizdeki durumundan bahsedeyim:
KTÜ, Türkiye’nin en eski dördüncü üniversitesi. Geliflmifl fiziki altyap›s›, deneyimli personel gücü, e¤itim ve araflt›rma deneyimi ile Türkiye’nin en önde
gelen üniversitelerinden biri. Bölge sanayi, di¤er geliflmifl sanayi bölgeleri ile
karfl›laflt›r›ld›¤›nda daha az geliflmifl.
Trabzon, tarihte de oldu¤u gibi daha
çok bir ticaret flehri kimli¤i ile ön
planda.
KTÜ’yü bölge sanayi ile buluflturmak
için her iki taraf istekli ve bu amaçla yap›lan faaliyetler süregelmekte. Geçti¤imiz y›llarda ö¤retim üyelerimizi çal›flma
alanlar›na göre grupland›rarak ilimizdeki farkl› sanayi sektörlerine ziyaretler
organize etmifl ve farkl› toplant›lar düzenlemifltik. Taraflar birbirini tan›m›fl,
expo
“ Ülkemiz sanayicisinin AR-GE ve inovasyon
75
moment
önemi her geçen gün daha önemli hale
geliyor. Ancak, yetkin ve yeterli personel gücü ile teknolojik rekabete kat›labilinir.
Yukar›da da belirtti¤im gibi ülkemiz sanayicisinin AR-GE ve inovasyon kültürünün art›rmak için gerekli proje destekleri sürekli artmaktad›r. Ülkemiz sanayicilerinin bu desteklerden faydalanabilmeleri için kurumsal yap›lar›n› güçlendirmeleri gerekiyor. Bunun olmazsa
olmaz birinci ön koflulu, personel kalitesinin iyilefltirilmesidir. Özellikle üretim
yapan sanayi kurulufllar›n›n muhakkak
mühendisler istihdam etmelidir. Asl›nda, kurumsallaflabilmek için iflgücünün
profesyonellefltirilmesi ve iyilefltirilmesi
süreklilik arz eden bir süreçtir. Bu hedefte yap›lacak yat›r›mlar›n çok k›sa bir
süre içerisinde kat kat fazlas›yla geri dönüflü olacakt›r.
‹novasyon, esas›nda, yeni düflüncenin
ve yarat›c›l›¤›n ürünüdür. Bu nedenle,
özellikle KOB‹ ler personel yap› ve politikalar›n› inovasyon yaratacak veya inovasyona yön verecek flekilde yeniden
gözden geçirmeli ve düzenlemelidir.
Bunun için öncelikli koflul, muhakkak
iyilerle çal›flmakt›r. Bu amaçla firmalar,
elaman al›m›nda mutlaka nitelikli olanlar› istihdam etmeli ve mevcut elemanlar›n›n kiflisel geliflimi için sürekli olarak
hizmet içi e¤itime yönelmelidir. Hat›rgönül iliflkilerinden uzak, sadece ve sadece liyakat esas al›narak oluflturulan
bir personel yap›s›, teknoloji üretimi,
verimlilik, kalite ve inovasyon gibi rekabet üstünlü¤üne yol veren birçok faaliyetin önkofluludur.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Makine
Mühendisli¤i olarak, sürekli bir kalite
anlay›fl› içerisinde, e¤itim faaliyetlerimizin bütün süreçlerini gözden geçiriyor
ve ça¤›n beklentilerine göre sürekli olarak yeniliyoruz.
Bu nedenle, mezunlar›m›za güveniyor
ve onlar›n çal›flacaklar› kurumlara çok
fley katacaklar›na ve sektörün beklentilerine en iyi flekilde cevap verebileceklerine yürekten inan›yoruz.
expo
ÜN‹VERS‹TELERDEN
moment
76
somut bir iflbirli¤i için neler gerekli oldu¤u tart›fl›lm›flt›. KTÜ ve TTSO bünyesinde gerçeklefltirdi¤imiz birçok toplant›da, bu konudaki görüfllerimi kat›l›mc›larla paylaflm›flt›m.
‹stek üzerine baz› sorunlar› çözmek ve
AR-GE ad›na neler yap›labilece¤i konusunda bölgemiz sanayi kurulufllar›na
yapt›¤›m ziyaretlerden edindi¤im genel
tecrübe fludur: Bölge sanayi daha çok
temel mühendislik bilgisine ihtiyaç duyuyor. Buna karfl›n bölgemizde mühendis eleman istihdam› düflük seviyede.
Sanayi aç›s›ndan bu iflbirli¤ini bafllatman›n birinci koflulu kan›mca; “mühendis istihdam etmek”. Di¤er bir deyiflle,
üniversitenin en önemli ç›kt›s› olan yetiflmifl ve donan›ml› insan kayna¤›na yat›r›m yapmak. Yine, sanayi aç›s›ndan bu
iflbirli¤i yolunda at›lmas› gereken di¤er
bir önemli bir ad›m; “Ar-Ge ve teknoloji
üretme niyetini somut olarak ortaya
koymas› ve bununla ilgili farkl› proje
fon kurulufllar› taraf›ndan sunulan kaynaklar›ndan yararlanma niyeti”dir. Üniversite-sanayi iflbirli¤ine fliddetle ihtiyaç
duyan bu proje f›rsatlar› giderek artmakta ve firmalar›n teknolojik olarak
yenilenmesi ve kendi teknolojilerini gelifltirmesine f›rsat vererek rekabet güçlerinin artmas›na katk›da bulunmaktad›r. fiimdi gelelim üniversite taraf›na ve
tabi ki özelefltiriye. Geliflmifl dünya üniversitelerinde araflt›rmac›lar üniversitelerine d›flardan kaynak sa¤layabilmek
için sürekli olarak proje peflindedir ve
“proje bulma, gelifltirebilme ve sonuçland›rabilme” yükselebilmenin en
önemli ölçütlerinden biridir. Son y›llarda üniversitelerimizde atama ve yükseltmede getirilen baz› ölçütlerle, bilimsel
araflt›rma ve uluslar aras› yay›n say›s›nda ciddi art›fllar oldu. Geliflmifl ülkelerinkine benzer, “sanayi ile iflbirli¤ini”
özendirici yeni ölçütlerin tan›m› bu ba¤lamda faydal› olarak, bilimsel araflt›rmalar›n yönünü teknolojik araflt›rmalara
çevirebilir. Böylelikle bilginin ekonomik
fayda ve katma de¤er yaratma süreci
kendili¤inden oluflmufl olacak; örne¤in,
patent gelifltirebilme makale üretebilme
kadar önemli hale gelecektir. Bilimsel
ve teknolojik olarak geliflmek ve üstünlük sa¤layabilmek için, araflt›rmac›lar,
sanayi iliflkilerini gelifltirmek ve ilgilerini
ekonomik ve sosyal fayda sa¤layacak
araflt›rma alanlar›na yönlendirmek zorundad›r.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Makina Mühendisli¤i Bölümü’nün vizyonunu ve misyonunu anlat›r m›s›n›z?
Özülkü (Vizyon): “En iyilerin tercihi olmak” En iyilerin tercih etti¤i, ulusal ve
uluslar aras› sayg›nl›¤›n› olan, e¤itim,
araflt›rma ve gelifltirmede öncü ve yenilikçi bir bölüm olmak.
Özgörev (Misyon) Lisans ve lisansüstü
seviyede, ça¤dafl, kapsaml› ve güçlü
makine mühendisli¤i e¤itimi vermek,
nitelikli, özgün ve yenilikçi araflt›rmalar
yaparak bilimsel ve teknolojik geliflmeye katk› sa¤lamak, sanayi ve devlet kurumlar› ile yak›n iflbirli¤i içinde olarak
bölgesel ve ulusal kalk›nmaya katk› sa¤-
lamak. KTÜ Makine Mühendisli¤i Bölümü Lisans Program› E¤itim Amaçlar›’n›
ise; sürekli kendini yenileme ve yaflam
boyu ö¤renme iste¤iyle mühendisli¤in
ve teknolojinin de¤iflen ihtiyaçlar›na cevap verebilecek, bilgili, yetenekli ve
ça¤dafl makine mühendisleri yetifltirmek.
Edindi¤i temel makine mühendisli¤i
bilgisi ve analitik, deneysel ve say›sal
yeteneklerle mühendislik problemlerini
sistematik bir yaklafl›mla ele alan ve çözen makine mühendisleri yetifltirmek.
Kendine güvenen ve giriflimci makine
mühendisleri yetifltirmek. ‹letiflim becerisi güçlü ve ekip çal›flmas›na yatk›n
makine mühendisleri yetifltirmek. Etik
de¤erlere sayg›l› ve ça¤›n sorunlar›na
duyarl› makine mühendisleri yetifltirmek olarak özetleyebilirim.
göstergeler
göstergeler
göstergeler göstergeler
GÖSTERGELER
Makine ihracat›m›z
8,5 milyar dolar› aflt›
expo
ÜLKEM‹Z MAK‹NE ‹HRACATI 2008 YILININ ‹LK 9 AYLIK DÖNEM‹NDE GEÇT‹⁄‹M‹Z
YILIN Efi ZAMAN D‹L‹M‹NE GÖRE YÜZDE 31 ORANINDA ARTIfi GÖSTEREK 8 M‹LYAR
570 M‹LYON DOLARA ULAfiTI.
moment
78
4. fasl›n tamam› ve 84. fas›l
d›fl› Orta Anadolu Makine ve
Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i
ifltigal alan›ndan oluflan makine sektörü toplam› rakamlar›na göre 2008 y›l›n›n ilk dokuz ayl›k dönem ihracat› bir önceki y›l efl dönemine
k›yasla yüzde 31 artarak 8 milyar 570
milyon dolar seviyesinde kaydedilmifl.
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›na giren
GT‹P’ler kapsam›nda belirlenen Türkiye
geneli ihracat kay›tlar›na göre ise; 2008
y›l› Ocak-Eylül döneminde ihracat kay›t
rakam› 3 milyar 983 milyon dolar iken,
bu rakam 2008 y›l› ayn› döneminde yüzde 38,1 oran›nda art›fl göstererek 5 milyar 499 milyon dolara ç›km›fl.
‹hracat kay›t rakamlar› mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde ise; 2008 y›l› OcakEylül döneminde, ihracat›nda en yüksek
art›fl gerçekleflen kalemler yüzde 113 ile
Savunma Sanayi ‹çin Silah ve Mühimmat, yüzde 105,1 ile Ambalaj Makineleri
ve yüzde 61 ile Tar›m ve Ormanc›l›k Makineleri olmufl.
2008 y›l› Ocak-Eylül döneminde ihracat›nda gerileme görülen mal gruplar› ise;
Büro Makineleri ve Deri ‹flleme Makineleri olarak kaydedilmifl durumda.
OA‹B ifltigal alan›na giren ürünler itibariyle, mal gruplar›n›n sektör ihracat›ndan ald›klar› paylar incelendi¤inde; 2008
y›l› Ocak-Eylül döneminde; yüzde 14,9
pay ile ‹nflaat ve Madencilikte Kullan›lan
Makineler birinci, yüzde 12,5 pay ile En-
8
düstriyel Klimalar ve So¤utma Makineleri
ikinci, yüzde 10,8 pay ile Tak›m Tezgahlar›
üçüncü s›rada yer al›yor.
Ülkeler itibariyle ihracat kay›t rakamlar›
incelendi¤inde ise; 2008 y›l› Ocak-Eylül
döneminde en fazla ihracat yap›lan ilk üç
ülke Almanya, Rusya Federasyonu ve
ABD olmufl. Söz konusu dönemde ilk on
ülke aras›nda en büyük ihracat art›fl› yüzde 71 ile Azerbaycan’a yönelik olarak gerçekleflmifl. An›lan ülkeye ihracat›m›z 153
milyon dolar seviyesine ulaflm›fl.
AZERBAYCAN VE ‹RAN EN HIZLI
GEL‹fiEN PAZARLAR
Türkiye makine ihracat›n›n en h›zl› flekilde artt›¤› ülkenin 2008 y›l› Ocak-Eylül dönemi için Azerbaycan oldu¤u görülüyor.
Söz konusu ülkeye 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde 89 milyon 573 milyon dolarl›k makine ihracat› yap›lm›flken 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül dönemine gelindi¤inde
ise yüzde 71 oran›nda art›flla 153 milyon
197 bin dolar seviyesi yakalanm›fl. Azerbaycan’›n ard›ndan gelen ‹ran’da ihracat›m›z›n en h›zl› yükseldi¤i ikinci pazar durumunda. ‹ran’a 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül
döneminde Türkiye’den 110 milyon 197
bin dolarl›k makine ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2008 y›l›n›n efl dönemine gelindi¤inde ise yüzde 66’l›k yükseliflle 182 milyon 465 bin dolar ihracat rakam› kaydedilmifl. ‹hracat›nda h›zl› art›fl yaflanan bir
di¤er ülke ise ‹talya. Bu ülkeye 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde 157 milyon 33
bin dolarl›k makine ihracat› yap›lm›flken
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE
‹HRACAT GERÇEKLEfiT‹R‹LEN ‹LK ON ÜLKE (2007-2008 YILLARI OCAK-EYLÜL DÖNEM‹)
ÜLKE
ALMANYA
RUSYA FED.
ABD
‹NG‹LTERE
‹TALYA
FRANSA
ROMANYA
‹RAN
AZERBAYCAN-NAH.
IRAK
D‹⁄ER
TOPLAM
Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›
2007 YILI
Miktar
63,212,532
36,445,409
20,628,587
68,295,393
41,980,381
29,624,830
26,651,814
22,407,817
17,885,967
24,162,829
399,082,653
750,378,212
De¤er
410,211,531
238,373,729
225,558,621
255,571,752
157,033,369
153,014,273
148,045,640
110,197,724
89,573,483
118,593,974
2,077,278,744
3,983,452,841
2008 YILI
Miktar
75,368,783
48,169,889
31,925,814
63,393,840
46,889,077
32,452,478
26,841,459
32,147,065
20,978,134
25,436,488
445,383,437
848,986,464
De¤er
516,317,748
354,314,312
325,383,047
266,134,241
235,309,103
214,200,225
183,785,229
182,465,378
153,197,940
130,918,419
2,937,594,261
5,499,619,903
(%) DE⁄‹fi‹M
Miktar
19
32
55
-7
12
10
1
43
17
5
12
13.1
De¤er
26
49
44
4
50
40
24
66
71
10
41
38.1
MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜNÜN TAMAMINA ‹L‹fiK‹N ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI
2008 y›l›n›n ilk dokuz ayl›k döneminde
ise yüzde 50 yükseliflle 235 milyon 309
bin dolar seviyesi yakalanm›fl. ‹talya’n›n
ard›ndan makine ihracat art›fl h›z›m›z en
fazla oldu¤u ülke Rusya Federasyonu.
Bu ülkeye olan ihracat›m›zda geçti¤imiz
y›l›n ilk 9 ayl›k dönemine göre 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül efl zaman dilimde yüzde
49 oran›nda yükselifl kaydedilmifl.
Türkiye makine ihracat›n›n en fazla oldu¤u ülkeler incelendi¤inde ise Almanya, Rusya Federasyonu, ABD, ‹ngiltere
ve ‹talya olarak s›ralan›yor. Almanya’ya
2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde 410
milyon 211 bin dolarl›k makine ihracat›
yap›lm›flken 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül dönemine gelindi¤inde ise yüzde 26 oran›nda art›fl sa¤lanarak 516 milyon 317
bin dolar de¤erine ulafl›lm›fl. Makine ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u ikinci ülke
ise Rusya Federasyonu. Bu ülkeye 2007
y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde Türki-
OCAK-EYLÜL 2008
(%) De¤iflim
De¤er ($)
136,802,923
135,875,746
Miktar Kg
28,323,788
7,169,435
De¤er ($)
202,546,888
171,637,057
Miktar kg
9.9
-23.5
De¤er ($)
48.1
26.3
392,346,283
1,037,660,857
180,707,462
1,334,685,929
56,066,425
61,466,057
29,108,646
297,816,301
474,792,325
1,238,477,883
255,470,660
1,560,970,884
9.4
2.9
28.2
-0.9
21.0
19.4
41.4
17.0
146,565,558
146,164,968
24,495,361
28,139,217
198,989,332
209,290,476
7.3
11.1
35.8
43.2
197,545,100
42,503,403
292,058,880
30.8
47.8
192,160,753
61,005,346
309,470,658
29.9
61.0
105,341,788
24,339,518
129,722,707
12.5
23.1
571,225,767
205,718,541
818,806,290
19.1
43.3
31,132,862
4,175,402
44,805,660
14.9
43.9
635,249,425
202,765,093
786,932,470
5.9
23.9
32,460,316
166,139,997
2,892,479
29,992,070
66,565,376
210,291,351
34.5
6.4
105.1
26.6
5,514,893
956,729
5,261,539
-35.2
-4.6
52,758,488
7,062,631
74,184,773
12.7
40.6
431,399,781
82,508,424
58,539,582
114,093,159
89,929,217
2,834,118
7,712,761
10,509,426
593,802,226
96,799,593
74,679,680
243,023,814
17.0
3.8
11.6
-29.9
37.6
17.3
27.6
113.0
354,661,914
72,162,030
512,218,470
17.0
44.4
6,541,541,974
1,297,143,994
8,570,798,990
9.2
31.0
expo
OCAK-EYLÜL 2007
79
Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›
Not: 12'li GT‹P baz›nda ihracat kay›t rakamlar›na "www.makinebirlik.com" web sitesinin "‹statistik" bölümünden ulaflabilirsiniz.
ye’den 238 milyon 373 bin dolar makine
ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2008 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde yakalanan yüzde
49 art›flla 354 milyon 314 bin dolar makine ihracat› olmufl. Rusya Federasyonu’nun ard›ndan ise makine ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülke ise ABD.
Söz konusu ülkeye 2007 y›l›n›n Ocak-Ey-
lül döneminde 225 milyon 558 bin dolarl›k
makine ihracat› söz konusu iken 2008’in
Ocak-Eylül döneminde yüzde 44 art›flla
325 milyon 383 bin dolar seviyesi yakalanm›fl. ‹ngiltere ise makine ihracat›m›z›n
dördüncü en büyük pazar› olarak karfl›m›za ç›k›yor. ‹ngiltere’ye 2007 y›l›n›n OcakEylül döneminde 255 milyon 571 bin do-
moment
Miktar Kg
REAKTÖRLER VE KAZANLAR 25,767,905
TÜRB‹N-TURBOJET,
9,365,978
TURBOPROPELLERLER.AKS.,
PARÇ.
POMPA VE KOMPRESÖRLER 51,245,475
MOTORLAR
59,757,485
VANALAR
22,709,956
KL‹MALAR, SO⁄UTUCU
300,540,178
VE DONDURUCULAR
ISITICILAR VE FIRINLAR
22,830,011
HADDE VE DÖKÜM MAK.,
25,324,851
KALIPLAR, AKS. VE PARÇ.
GIDA SAN. MAK‹NELER‹, AKS. 32,495,140
VE PARÇ.
TARIM VE ORMANCILIKTA 46,948,429
KULLANILAN MAK., AKS.,
PARÇ.
YÜK KALDIRMA,TAfiIMA VE 21,625,712
‹ST‹FLEME MAK., AKS.,
PARÇ.
‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K
172,773,753
MAK. AKS. PARÇ.
KA⁄IT ‹MAL‹ VE
3,635,354
MATBAACILIK MAK.
D‹⁄ER YIKAMA, KURUTMA 191,479,930
MAK., AKS. PARÇ.
AMBALAJ MAK‹NELER‹
2,150,799
TEKST‹L VE KONFEKS‹YON 28,180,124
MAK‹NELER‹
DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT
1,476,973
MAK‹NELER‹
KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K
6,267,215
‹fiL. VE ‹MAL‹ MAK.
TAKIM TEZGAHLARI
76,867,315
BÜRO MAK‹NELER‹
2,730,509
RULMANLAR
6,909,758
SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH 914,988,162
VE MÜH‹MMAT
D‹⁄ER MAK‹NELER, AKSAM 61,654,651
VE PARÇALAR
TOPLAM
1,187,725,665
GÖSTERGELER
ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL
ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI
expo
OCAK-EYLÜL 2007
moment
80
OCAK-EYLÜL 2008
(%) De¤iflim
MAL GRUBU ADI
Miktar (Kg)
De¤er ($)
$/KG
Miktar (Kg)
De¤er ($)
$/KG Miktar
De¤er
REAKTÖRLER VE KAZANLAR
TÜRB‹NLER, TURBOJETLER, AKS. VE
PRÇ.
POMPALAR VE KOMPRESÖRLER
VANALAR
ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA
MAK.
ENDÜSTR‹YEL ISITICILAR VE FIRINLAR
HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR,AKS.
VE PRÇ.
GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹, AKS. VE
PARÇ.
TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹
YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME
MAK.
‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹
KA⁄IT ‹MAL‹NE VE MATBAACILI⁄A
MAHSUS MAK.
D‹⁄ER ENDÜSTR‹YEL YIKAMA, KURUTMA MAK.
AMBALAJ MAK‹NELER‹, AKSAM VE
PARÇALARI
TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹
DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT MAK‹NELER‹
KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K ‹fiLEME
MAK‹NELER‹
TAKIM TEZGAHLARI
MOTORLAR
BÜRO MAK‹NELER‹
RULMANLAR
SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH VE
MÜH‹MMAT
D‹⁄ER MAK‹NELER, AKSAM VE
PARÇALAR
TOPLAM
25,767,905
9,365,978
136,802,923
135,875,746
5.3
14.5
28,323,788
7,169,435
202,546,888
171,637,057
7.2 9.9
23.9 -23.5
48.1
26.3
51,245,475
22,709,956
128,795,491
392,346,283
180,707,462
585,015,350
7.7
8.0
4.5
56,066,425
29,108,646
128,029,582
474,792,325
255,470,660
686,323,495
8.5
8.8
5.4
9.4
28.2
-0.6
21.0
41.4
17.3
19,958,698
25,324,851
129,078,620
146,164,968
6.5
5.8
20,273,105
28,139,217
171,310,422
209,290,476
8.5
7.4
1.6
11.1
32.7
43.2
32,495,140
197,545,100
6.1
42,503,403
292,058,880
6.9
30.8
47.8
46,948,429
21,625,712
192,160,753
105,341,788
4.1
4.9
61,005,346
24,339,518
309,470,658
129,722,707
5.1
5.3
29.9
12.5
61.0
23.1
172,773,753
3,635,354
571,225,767
31,132,862
3.3
8.6
205,718,541
4,175,402
818,806,290
44,805,660
4.0
10.7
19.1
14.9
43.3
43.9
920,839
8,275,085
9.0
785,835
11,111,235
14.1 -14.7
34.3
2,150,799
32,460,316
15.1
2,892,479
66,565,376
23.0
28,180,124
1,476,973
6,267,215
166,139,997
5,514,893
52,758,488
5.9
3.7
8.4
29,992,070
956,729
7,062,631
210,291,351
5,261,539
74,184,773
7.0 6.4
5.5 -35.2
10.5 12.7
76,867,315
38,255
806,911
6,909,758
14,988,162
431,399,781
358,445
8,482,540
58,539,582
114,093,159
5.6
9.4
10.5
8.5
7.6
89,929,217
32,816
456,401
7,712,761
10,509,426
593,802,226
453,087
4,669,418
74,679,680
243,023,814
6.6 17.0 37.6
13.8 -14.2 26.4
10.2 -43.4 -45.0
9.7 11.6 27.6
23.1 -29.9 113.0
51,125,118
302,032,933
5.9
63,803,691
449,341,888
7.0
24.8
48.8
750,378,212
3,983,452,841
5.3
848,986,464
5,499,619,903
6.5
13.1
38.1
34.5 105.1
26.6
-4.6
40.6
Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›
lar ihracat yapan Türk makinecileri 2008
y›l›n›n Ocak-Eylül dönemine gelindi¤inde ise bu de¤eri yüzde 4 oran›nda art›rarak 266 milyon 134 bin dolar seviyesine yükseltmifller. Makine ihracat›m›z›n
beflinci en büyük pazar› ise ‹talya olmufl.
‹talya’ya 2007 y›l›n›n ilk 9 ayl›k döneminde 157 milyon 33 bin dolarl›k makine ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2008 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde
yüzde 50’lik art›flla 235 milyon 309 bin
dolar de¤erine ulafl›lm›fl.
HANG‹ MAL GRUBUNDA
HANG‹ ÜLKEYE EN FAZLA
‹HRACAT YAPILDI?
2008 y›l› Ocak-Eylül döneminde mal
gruplar› baz›nda en fazla ihracat yap›lan ülkeler ise, ‹nflaat ve Madencilik
Makinelerinde; Almanya, Rusya Federasyonu ve ‹talya; Endüstriyel Klimalar
ve So¤utucularda; ‹ngiltere, Irak ve
Fransa, Tak›m Tezgâhlar›nda; Bursa
Serbest Bölgesi, Almanya ve Rusya Federasyonu, Pompa ve Kompresörlerde;
Almanya, Rusya Federasyonu ve Romanya, Tar›m ve Ormanc›l›k Makinele-
rinde; ABD, Fas ve Bulgaristan, G›da ‹flleme Makinelerinde; Almanya, Rusya Federasyonu ve Irak, Vanalarda; Almanya,
Rusya Federasyonu ve Libya, Tekstil ve
Konfeksiyon Makinelerinde; M›s›r, Bangladefl ve Etiyopya, Hadde ve Döküm Makinelerinde; ‹talya, Rusya ve Almanya,
Reaktör ve Kazanlarda; ‹stanbul Deri Serbest Bölgesi, ‹ngiltere ve ‹spanya, Savunma Sanayiine Yönelik Silah ve Mühimmatta; Nijerya, Hollanda ve Gürcistan,
Türbin ve Turbojetlerde; ABD, Fransa ve
‹ran, Endüstriyel Is›t›c› ve F›r›nlarda; Almanya, Fransa ve Rusya Federasyonu,
Yük Kald›rma, Tafl›ma ve ‹stifleme Makinelerinde; Rusya Federasyonu, ABD ve
Romanya, Kauçuk, Plastik, Lastik ‹flleme
Makinelerinde; Rusya Federasyonu, ‹ran
ve Romanya, Rulmanlarda; Almanya,
Fransa ve ‹ngiltere, Ambalaj Makinelerinde ise; ‹talya, Polonya ve Azerbaycan
olmufl.
ENDÜSTR‹YEL ISITICILAR VE FIRINLAR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak-Eylül Dönemi)
ÜLKE
2007 YILI
ALMANYA
FRANSA
RUSYA FED.
MISIR
‹RAN
Miktar (Kg)
2.014.800
1.051.041
959.961
355.429
126.576
De¤er ($) $/kg
19.170.332 9,51
12.866.224 12,24
6.076.303 6,33
2.406.327 6,77
1.028.320 8,12
Miktar (Kg)
2.989.092
1.104.648
1.605.218
785.199
701.743
2008 YILI
(%) DE⁄‹fi‹M
De¤er ($) $/kg
28.912.561 9,67
15.986.233 14,47
10.868.749 6,77
8.506.965 10,83
6.314.605 9,00
Miktar De¤er
48,4 50,8
5,1 24,2
67,2 78,9
120,9 253,5
454,4 514,1
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ENDÜSTR‹YEL ISITICILAR VE FIRINLAR ‹HRACATI
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak- Eylül Dönemi)
OCAK-EYLÜL 2007
M‹KTAR (kg)
19.958.698
DE⁄ER (dolar)
129.078.620
OCAK-EYLÜL 2008
M‹KTAR (kg)
20.273.105
DE⁄ER (dolar)
171.310.422
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
1,6
DE⁄ER (dolar)
32,7
2008 y›l›nda ihracat rakamlar›m›zdaki art›fl, firmam›z›n portföyündeki pazarlar haricinde
yeni pazar hedefleri koymas› ve
bu hedeflere ulaflmas›yla alakal›d›r. Bu y›l içerisinde ihraç edilen makine ve tesislerin ço¤unlu¤unu endüstriyel flekilde, yüksek kapasiteli ekmek ve unlu
mamul imalat›nda kullan›lan
sistemler oluflturmaktad›r.
Her ne kadar ihracat›m›z para
birimi olarak art›fl göstermifl olsa
bile 2008 y›l›nda adet olarak
yap›lan yurt d›fl› hareketimiz
maalesef önceki y›llara göre ve
2008 ihracat hedeflerimize göre
yeterli olmam›flt›r.
Yat›r›m mal› üretmekte ve satmaktay›z. Son zamandaki global ekonomik ve finansal geliflmelere bakt›¤›m›zda tüm dünya
ülkeleri için yavafllam›fl bir büyüme dönemi bafllam›fl bulunmaktad›r. Bu durum 2008 y›l›n›n son çeyre¤i ve 2009 y›l›nda
ülkemizi de önemli ölçüde etkileyece¤ini tahmin etmekteyiz.
Daralan finansal piyasalar, kredi imkânlar›n›n azalmas› yat›r›m planlar›n›n ertelenmesine,
yat›r›mc›y› çok daha tedbirli ve
uzun vadeli davranmaya sevk
edecektir. Döviz kurlar› üzerinde gözlemlenen yükselifl ihracattaki rekabet gücümüzü artt›raca¤› yönde de¤erlendirilse bile;
expo
Daralan finansal piyasalar,
kredi imkânlar›n›n azalmas›
nedeniye daha temkinli davranmal›y›z.
imalat sektörü hammadde tedariki konusunda iç piyasalar dahil dövize ba¤›ml› olarak çal›flmaktad›r. H›zl› art›fllar maliyet
enflasyonu oluflturmakta ve bu
durum ürün maliyetlerine yans›maktad›r. Biz imalatç›lar dövizin uzun vadede istikrarl› art›fl
göstermesini arzu ederiz.
Sektör için makine ve ekipman
üreten firmalar›n yaflad›klar›
problemleri ortaya koymak ve
çözüm bulmak için Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›n›z› firmam›z ortaklar›ndan Say›n Osman Toprak’›n üstendi¤i “Ekmek ve Unlu
Mamul makineleri Sanayicileri
Derne¤i” EKMADER kurulmufltur. Bu derne¤in çal›flmalar›n›n
sektörümüze önemli ölçüde faydas› olaca¤›na inanmaktay›z.
Leasing sektörünün yat›r›mlar›m›za ve sat›fllar›m›za olan deste¤i, KDV kanununda yap›lan son
de¤iflikliklerle, önemli ölçüde
azalm›fl ve 2008 y›l› iç pazar sat›fllar›m›z› ciddi oranlarda etkilemifltir.
Makine ve teçhizat yat›r›m› konusunda biz imalatç›lar kadar
ekmek ve unlu mamul imalatç›s›n› destekleyecek, yat›r›ma ve
yenilenmeye teflvik edecek çözüm
ve desteklere ihtiyaç vard›r. ‹flimiz ekmek ve unlu mamul üreticileri ile do¤rudan iliflki kurmam›z› gerektirmektedir. Müflteri istekleri sektöre sunaca¤›m›z yeni
ve gelifltirilmifl ürün özelliklerimizi belirler. Bu istekleri en kaliteli flekilde biçimlendirmek, projelendirmek, kullan›ma sunmak
firmam›z Ar-Ge’si görevleri aras›ndad›r.
Ar-Ge çal›flmalar›na aç›k olmayan imalatç›n›n sektörde uzun
süreli hizmet verme imkan› olmayaca¤› gibi sektörümüze de
zarar› olacakt›r. KOBI’ ler dahil
olmak üzere sanayi kurulufllar›na aç›k olan Ar-Ge teflvik uygulama mekanizmas›n›n çok daha
iyi flekilde çal›flt›r›lmas› sektörel
geliflmeyi ve büyümeyi h›zland›racakt›r ve ülkemize yüksek katma de¤er getirecektir.
81
moment
ihracat› geçen y›l›n Ocak-Eylül
dönemine göre 2008 y›l›nda
yüzde 253,5 oran›nda artm›fl.
Sarmafl›k Makina ‹thalat-‹hracat Sorumlusu
Türkiye endüstriyel ›s›t›c›lar ve
f›r›nlar ihracat›m›z 2008 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde de yükselifline devam ediyor. 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde
129 milyon 78 bin dolar olan
endüstriyel ›s›t›c›lar ve f›r›nlar
ihracat›m›z 2008 y›l›n›n OcakEylül dönemine gelindi¤inde
yüzde 32,7 oran›nda yükselifl
göstererek 171 milyon 310 bin
dolar seviyesini yakalam›fl durumda. Endüstriyel ›s›t›c›lar ve
f›r›nlar ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n birinci s›rada yer ald›¤› görülüyor. Almanya’ya
2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde Türkiye’den 19 milyon
170 bin dolarl›k endüstriyel ›s›t›c›lar ve f›r›nlar ihracat› yap›lm›flken 2008 y›l›n›n efl zaman
dilimine gelindi¤inde ise bu
de¤erin yüzde 48,4 oran›nda
art›flla 28 milyon 912 bin dolara
ulaflt›¤› kaydedilmifl. Endüstriyel ›s›t›c›lar ve f›r›nlar mal grubunda ihracat›m›z›n en fazla
oldu¤u ikinci ülke ise Fransa.
Bu ülkeye 2007 y›l›n›n OcakEylül döneminde 12 milyon
866 bin dolar olan endüstriyel
›s›t›c›lar ve f›r›nlar ihracat›m›z
2008 y›l›n›n Ocak-Eylül döne-
minde ise yüzde 24,2 art›flla 15
milyon 986 bin dolar olmufl. Bu
mal grubundaki üçüncü en büyük ihracat pazar›m›z ise Rusya
Federasyonu. Söz konusu ülkeye 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde 6 milyon 76 bin dolarl›k endüstriyel ›s›t›c›lar ve f›r›nlar ihracat› söz konusu iken
2008 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 78,9 de¤er art›fl›yla 10 milyon 868 bin dolar
seviyesi yakalanm›fl.
Endüstriyel ›s›t›c›lar ve f›r›nlar
ihracat›m›zdaki en h›zl› art›fllar›n yafland›¤› ülkeler ise ‹ran,
Yunanistan ve M›s›r olarak s›ralan›yor. ‹ran’a 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 1 milyon 28 bin dolarl›k endüstriyel
›s›t›c›lar ve f›r›nlar ihracat› yap›lm›flken 2008 y›l›n›n OcakEylül döneminde yüzde 514,1
oran›nda yüksek bir art›fl yaflanarak 6 milyon 314 bin dolar
de¤erine ulafl›lm›fl. Yunanistan
da bu mal grubu için ihracat
art›fl oran›m›z›n en h›zl› oldu¤u
ikinci ülke konumunda. Yunanistan’a 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül
döneminde 1 milyon 206 bin
dolar endüstriyel ›s›t›c›lar ve f›r›nlar ihracat› söz konusu iken
2008 y›l›na gelindi¤inde ise
yüzde 333 art›flla 5 milyon 224
bin dolar olmufl. 2008 y›l›
Ocak-Eylül döneminde en h›zl›
art›fl›n yafland›¤› üçüncü ülke
ise M›s›r. Bu ülkeye yap›lan
endüstriyel ›s›t›c›lar ve f›r›nlar
Reyhan Toprak
ENDÜSTR‹YEL
ISITICILAR VE
FIRINLAR
GÖSTERGELER
expo
ENDÜSTR‹YEL
KL‹MALAR VE
SO⁄UTMA MAK‹NELER‹
moment
82
Makine ihracat›m›z›n en
önemli kalemlerinden biri olan
ve son dönemlerde sektör ihracat›m›zda ilk s›rada yer alan
endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z 2008
y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde
de ilerleyifline devam ediyor.
Endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z 2007
y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde
585 milyon 15 bin dolar olarak
gerçekleflirken 2008 senesinin
ayn› döneminde bu rakam
yüzde 17,3 oran›nda artarak
686 milyon 323 bin dolar seviyesine ç›km›fl durumda. Endüstriyel klimalar ve so¤utma
makineleri ihracat›m›z miktar
baz›nda incelendi¤inde ise
2008 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 0,6 oran›nda bir düflüfl yafland›¤› kaydediliyor. Endüstriyel klimalar ve
so¤utma makineleri ihracat›m›zda 2008 Ocak-Eylül döneminde ilk s›rada 94 milyon 741
bin dolar tutar›nda ihracat ile
‹ngiltere yer al›yor. Bu ülkeyi
45 milyon 659 bin dolar tutar›nda ihracat ile Irak, 39 milyon 548 bin dolar tutar›nda ihracat ile Fransa ve 38 milyon
524 bin dolar tutar›nda ihracat ile Rusya Federasyonu takip ediyor. Endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›zda 2008 Ocak-Eylül
döneminde ihracat›m›zda ilk
on s›ra içerisinde yer alan ülkeler aras›nda de¤er baz›nda
en büyük art›fl, bir önceki seneye göre ihracat›m›z› yüzde
40,6 oran›nda büyüttü¤ümüz
Irak pazar›nda görülüyor. Bu
ülkeyi yüzde 28,5 oran›nda art›flla Almanya, yüzde 26,5 oran›nda büyüme ile Romanya
ve yüzde 25 oran›nda büyüme
ile Ukrayna takip ediyor. En-
ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak-Eylül Dönemi)
ÜLKE
2007 YILI
‹NG‹LTERE
IRAK
FRANSA
RUSYA FED.
ROMANYA
Miktar (Kg)
De¤er ($)
21.335.667 106.382.610
8.993.344 32.470.818
8.346.058 34.549.981
8.089.581 34.497.380
6.770.846 29.565.903
2008 YILI
$/kg
4,99
3,61
4,14
4,26
4,37
Miktar (Kg)
17.861.542
11.569.486
8.062.419
7.289.408
6.955.053
De¤er ($)
94.741.963
45.659.561
39.548.996
38.524.760
37.397.503
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
5,30
3,95
4,91
5,29
5,38
Miktar De¤er
-16,3 -10,9
28,6 40,6
-3,4 14,5
-9,9 11,7
2,7 26,5
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹NfiAAT VE MADENC‹L‹KTE KULLANILAN MAK‹NELER
AKS. VE PARÇ. ‹HRACATI (2007 ve 2008 Y›llar› Ocak- A¤ustos Dönemi)
OCAK-EYLÜL 2007
M‹KTAR (kg)
128.795.491
DE⁄ER (dolar)
585.015.350
OCAK-EYLÜL 2008
M‹KTAR (kg)
128.029.582
DE⁄ER (dolar)
686.323.495
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
-0,6
DE⁄ER (dolar)
17,3
düstriyel klimalar ve so¤utma
makineleri ihracat›m›zda 2008
Ocak-Eylül döneminde ihracat›m›zda ilk on s›ra içerisinde
yer alan ülkeler aras›nda de¤er
baz›nda bir önceki seneye göre düflüfl yaflad›¤›m›z ülkelerin
ise yüzde 12,6 oran›nda düflüflle ‹spanya ve yüzde 10,9 oran›nda düflüflle bu ürün grubunda en çok ihracat gerçeklefltirdi¤imiz ‹ngiltere oldu¤u
görülüyor.
Endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z›
2008 Ocak-Eylül döneminde
miktar baz›nda inceledi¤imizde ise bir önceki senenin ayn›
dönemine göre en büyük art›fl
yaflad›¤›m›z ülkenin yüzde 28,6
oran›nda art›flla Irak oldu¤unu
görüyoruz. Sektör ihracat›m›zda Irak d›fl›nda miktar baz›nda
büyüme yaflad›¤›m›z ülkeler
ise yüzde 6,4 oran›nda büyüme
ile Bulgaristan, yüzde 2,7 oran›nda büyüme ile Romanya ve
yüzde 0,4 oran›nda büyüme ile
Almanya fleklinde s›ralan›yor.
Endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›zda
2008 Ocak-Eylül döneminde
ihracat›m›zda ilk on s›ra içeri-
sinde yer alan ülkeler aras›nda bu ülkeler d›fl›nda kalan
tüm ülkelerde miktar baz›nda
2007 senesinin ayn› dönemine göre düflüfl yafland›.
Bu ülkelerin bafl›nda yüzde
29,3 oran›nda düflüflle ‹spanya geliyor. ‹spanya’y› yüzde
20,3 oran›nda düflüflle Yunanistan, yüzde 16,3 oran›nda
düflüflle ‹ngiltere, yüzde 9,9
oran›nda düflüflle Rusya Federasyonu, yüzde 4,3 oran›nda düflüflle Ukrayna ve yüzde
3,4 oran›nda düflüflle Fransa
takip ediyor. 2008 y›l› OcakEylül döneminde endüstriyel
klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z› miktar de¤er
oran› üzerinden de¤erlendirdi¤imizde ise kilogram bafl›na en yüksek de¤erde ürün
ihraç etti¤imiz ülkenin 7,52
dolarl›k de¤er ile Almanya
oldu¤unu görüyoruz. Bu ülkeyi 6,06 dolarl›k de¤er ile ‹spanya ve 5,70 dolarl›k de¤er
ile Bulgaristan takip ediyor.
Söz konusu dönemde kilogram bafl›na en düflük de¤erde ürün ihraç etti¤imiz ülkenin ise 3,95 dolarl›k de¤er ile
Irak oldu¤u görülüyor.
GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak-Eylül Dönemi)
ÜLKE
2007 YILI
Miktar (Kg)
ALMANYA
712.231
RUSYA FED. 3.007.693
IRAK
1.791.690
KAZAK‹STAN 3.145.257
‹RAN
2.596.220
De¤er ($) $/kg
13.020.107 18,28
11.495.247 3,82
8.430.876 4,71
16.946.145 5,39
12.690.637 4,89
Miktar (Kg)
1.089.996
4.327.379
3.608.359
2.929.699
2.858.686
2008 YILI
(%) DE⁄‹fi‹M
De¤er ($) $/kg
18.674.225 17,13
17.173.981 3,97
16.816.052 4,66
16.544.505 5,65
16.476.684 5,76
Miktar De¤er
53,0 43,4
43,9 49,4
101,4 99,5
-6,9 -2,4
10,1 29,8
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak- Eylül Dönemi)
OCAK-EYLÜL 2007
M‹KTAR (kg)
32.495.140
DE⁄ER (dolar)
197.545.100
OCAK-EYLÜL 2008
M‹KTAR (kg)
42.503.403
DE⁄ER (dolar)
292.058.880
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
30,8
DE⁄ER (dolar)
47,8
ALTUNTAfi A.fi. Yönetim Kurulu Baflkan›
Eskiden sadece fiyat sat›c›s›
olan firmalar›m›z gelinen
noktada ürünlerinde dayan›kl›l›k, kalite ve ileri teknoloji gibi özelliklerin bulunmas›na dikkat ediyor.
‹fltigal etti¤imiz alan olan g›da
sanayi makineleri sektörü olumlu bir çizgide ilerliyor. Zaten rakamlar da bu durumu aç›k olarak ortaya koyuyor. ‹nceledi¤imiz zaman bu y›l›n Ocak-Eylül
döneminde sektör olarak gerçeklefltirmifl oldu¤umuz 292 milyon
dolar tutar›ndaki ihracat›n bir
önceki senenin ayn› döneminden yaklafl›k olarak yüzde 48
oran›nda fazla oldu¤unu görüyoruz. Bu büyüme bence çok
önemli bir baflar›. Bu baflar›y›
iki yönlü de¤erlendirmek gerekiyor. Öncelikle yüzde 48 çok büyük bir oran bunu görmek laz›m. ‹kinci olarak da genel olarak ekonomik veriler hep olumsuz sinyaller veriyorken bu
oranda bir büyümenin yaflanm›fl olmas› dikkat çekici. Art›k
genel olarak makine sektöründe ülkemizin kabuk de¤ifltirdi¤ini görmemiz laz›m. Eskiden
sadece fiyat sat›c›s› olan firmalar›m›z gelinen noktada ürünlerinde dayan›kl›l›k, kalite ve
ileri teknoloji gibi özelliklerin
bulunmas›na dikkat ediyor.
Hatta üretilen makinelerde esteti¤e önem veren giriflimcilerimiz bile bulunuyor. Bütün bu
geliflmeler de meyvelerini vermeye bafllad›. Genel olarak
Türk makine sektörü, özel olarak da bizim sektörümüzde ihracat rakamlar›m›z ciddi olarak art›yor. Ülkemizin önemini
görece geç fark etmifl oldu¤u
makine sektöründe biz Türk
makinecileri olarak kriz konuflulan böylesi dönemlerde bu
baflar›lar› yakalayabiliyorsak
ilerleyen dönemlerde daha büyük ifllere de imza atabiliriz diye düflünüyorum. Çünkü Türkiye bu potansiyelleri bünyesinde yeter kadar bar›nd›r›yor.
expo
Türkiye g›da sanayii makineleri ihracat› 2008 y›l›n›n OcakEylül döneminde de yükseliflini sürdürüyor. 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 197
milyon 545 bin dolarl›k g›da
sanayii makineleri ihracat› söz
konusu iken 2008 y›l›n›n OcakEylül dönemine gelindi¤inde
ise yüzde 47,8 oran›nda art›flla
292 milyon 58 bin dolar seviyesi yakalanm›fl.
G›da sanayi makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise bu mal grubu için
en fazla ihracat gerçeklefltirdi¤imiz ülkenin Almanya oldu¤u görülüyor. Almanya’ya
2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde Türkiye’den 13 milyon
20 bin dolarl›k g›da sanayii
makineleri ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2008 y›l›n›n OcakEylül döneminde ise yüzde
43,3 oran›nda art›flla 18 milyon
674 bin dolar seviyesine ulafl›lm›fl. G›da sanayii makinelerindeki en büyük ikinci pazar›m›z
ise Rusya Federasyonu. Söz
konusu ülkeye 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 11 milyon 495 bin dolarl›k g›da sanayi makineleri ihracat› yap›lm›flken 2008 y›l›n›n Ocak-Ey-
Osman Altuntafl
83
moment
GIDA SANAY‹‹
MAK‹NELER‹
lül dönemine gelindi¤inde ise
yüzde 49,4 art›flla 17 milyon
173 milyon dolar ihracat kaydedilmifl. G›da sanayii makinelerinde en fazla ihracat gerçeklefltirdi¤imiz üçüncü ülke
ise Irak olmufl. Irak’a 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde 8
milyon 430 bin dolar g›da sanayii makineleri ihracat› yap›l›rken 2008 y›l›n›n efl zaman
diliminde bu de¤er yüzde 99,5
oran›nda art›fl göstererek 16
milyon 816 bin dolar olmufl.
G›da sanayi makineleri ihracat›m›z›n en fazla ihracat art›fl›
olan pazarlar› incelendi¤inde
ise Cezayir’in bafl› çekti¤i görülüyor. Cezayir’e 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 3 milyon 803 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› yap›lm›flken 2008 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 224,4
yükseliflle 12 milyon 336 bin
dolarl›k ihracat yap›lm›fl. Mersin Serbest Bölgesi’nin de g›da sanayi makineleri aç›s›ndan
ihracat›n en fazla art›fl gösterdi¤i ikinci alan olarak dikkat
çekiyor. Mersin Serbest Bölgesi’nden 2007 y›l›n›n OcakEylül döneminde 5 milyon 504
bin dolarl›k g›da sanayi makineleri ihracat› söz konusu iken
2008 y›l›n›n Ocak-Eylül dönemine gelindi¤inde ise yüzde
140,3 oran›nda art›flla 13 milyon 224 bin dolar de¤erine
ulafl›lm›fl.
expo
moment
84
Ülkemiz reaktör ve kazanlar ihracat› 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül
döneminde de yükseliflini sürdürüyor. 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde 136 milyon 802
bin dolar olan reaktör ve kazanlar ihracat›m›z 2008 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde ise yüzde 48,1 oran›nda art›fl göstererek 202 milyon 546 bin dolar
olmufl.
Reaktör ve kazanlar ihracat›m›z›n en fazla yap›ld›¤› yerin ise
‹stanbul Deri Serbest Bölgesi
oldu¤u görülüyor. ‹stanbul Deri Serbest Bölgesi’nden 2008
y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde
62 milyon 55 bin dolarl›k reaktör ve kazanlar ihracat› yap›lm›fl durumda. Reaktör ve kazanlar ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise birinci
s›rada ‹ngiltere’nin yer ald›¤›
görülüyor. ‹ngiltere’ye 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde 15
milyon 435 bin dolarl›k reaktör
ve kazanlar ihracat› söz konusu
iken 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül
dönemine gelindi¤inde ise bu
de¤er yüzde 26,2 oran›nda
yükseliflle 19 milyon 472 bin
dolar olmufl. Reaktör ve kazanlar ihracat›m›z›n ülkeler baz›ndaki ikinci en büyük pazar› ise
REAKTÖR VE KAZANLAR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak-Eylül Dönemi)
ÜLKE
2007 YILI
Miktar (Kg)
‹ST.DER‹ SER. BÖL. 126.958
‹NG‹LTERE
1.516.001
‹SPANYA
2.066.900
ALMANYA
3.308.388
YUNAN‹STAN 1.911.338
De¤er ($) $/kg
634.119 4,99
15.435.683 10,18
10.804.161 5,23
26.677.964 8,06
5.549.686 2,90
Miktar (Kg)
4.037.016
1.807.486
1.057.525
2.980.926
2.849.108
2008 YILI
(%) DE⁄‹fi‹M
De¤er ($) $/kg
62.055.842 15,37
19.472.901 10,77
16.529.194 15,63
12.280.514 4,12
9.654.203 3,39
Miktar De¤er
19,2 26,2
-48,8 53,0
-9,9 -54,0
49,1 74,0
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE REAKTÖR VE KAZANLAR ‹HRACATI
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak- Eylül Dönemi)
OCAK-TEMMUZ 2007
M‹KTAR (kg)
25.767.905
DE⁄ER (dolar)
136.802.923
OCAK-TEMMUZ 2008
M‹KTAR (kg)
28.323.788
DE⁄ER (dolar)
202.546.888
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
9,9
DE⁄ER (dolar)
48,1
Kazan ve Bas›nçl› Kap Sanayicileri Birli¤i Yönetim Kurulu Üyesi
REAKTÖR VE
KAZANLAR
‹spanya. Bu ülkeye 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 10 milyon 804 bin dolarl›k reaktör ve
kazanlar ihracat› yap›lm›flken
2008 y›l›n›n ayn› döneminde
yüzde 53 oran›nda art›fl kaydedilerek 16 milyon 529 bin dolar
seviyesi yakalanm›fl. Reaktör
ve kazanlar ihracat›m›zdaki
üçüncü en büyük pazar ise Almanya.
Söz konusu ülkeye 2008 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 12 milyon 280 bin dolarl›k reaktör ve
kazanlar ihracat› gerçeklefltirilmifl durumda.
Reaktör ve kazanlar ihracat›m›z›n art›fl h›z› baz al›narak yap›lan de¤erlendirmede ise en büyük ihracat art›fl›n›n Kazakistan’a yönelik oldu¤u görülüyor. Kazakistan’a 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 984 bin
dolarl›k reaktör ve kazanlar ihracat› söz konusu iken 2008 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde ise yüzde 358,8 oran›nda
art›flla 4 milyon 515 bin dolar
seviyesinin yakaland›¤› kaydedilmifl durumda. Fransa ise reaktör ve kazanlar ihracat›m›z›n
en h›zl› art›fl gösterdi¤i ikinci
ülke konumunda. Fransa’ya
2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde 2 milyon 674 bin dolarl›k reaktör ve kazanlar ihracat›
yap›lm›flken 2008 y›l›n›n OcakEylül döneminde ise yüzde
96,6 art›flla 5 milyon 257 bin
dolar seviyesi yakalanm›fl.
Ali Eren
GÖSTERGELER
Krizi f›rsata çevirmek ve geliflmifl ülkeleri yakalamak
elimizde.
Bu senenin Ocak-Eylül döneminde sektörümüz 202 milyon
500 bin dolar tutar›nda ihracat
gerçeklefltirdi. Bu rakam geçen
senenin ayn› dönemine göre
yaklafl›k olarak yüzde 48 oran›nda bir büyümeye denk geliyor. Y›l›n geri kalan›nda kriz
koflullar› da gündeme gelince bu
trend tabii ki biraz yavafllayarak
devam edecek. Genel olarak flöyle bir konjonktür ile karfl› karfl›ya olaca¤›m›z› düflünüyorum:
Sektörümüzün de bir parças› oldu¤u makine imalat sanayisinde ihracatta büyük bir düflme olmayacakt›r. ‹hracat›m›z›n artmaya devam edece¤ini düflünüyorum ama sadece katma de¤eri
düflük ürünlerin ihracat›nda
düflüfl yaflanacakt›r. Ya da flöyle
ifade edecek olursak, ülkemizin
toplam ihracat rakam›nda düflüfl yaflanabilir ama bu düflüfl
bence pozitif olur. Çünkü düflüfl
yaflanmayan ihracatlar katma
de¤eri yüksek ihracatlar olacakt›r. Rakamsal olarak olabilecekleri flu flekilde kurguluyorum:
Üçüncü ülkelere sat›fllarda, yani
ihracatta Avrupa firmalar›na
karfl› rekabet etti¤imiz üçüncü
ülkelerde ihracat›m›z artacakt›r.
Mesela Rusya Avrupa firmalar›yla daha çok mal satmak için rekabet etti¤imiz bir ülke. Bu ülke
tencere alacak diye düflünürsek
önceki süreçte 100 dolarl›k al›m›n›n 80 dolarl›k k›sm›n› Avrupa’dan geri kalan k›sm›n› da di¤er ülkelerden al›yordu. Buradan da Türk firmalar›na 5 dolar
kal›yordu. fiimdi krizden dolay›
Rusya, 100 dolarl›k al›m yerine
70 dolarl›k al›m yapacak. Fakat
bu 70 dolarl›k tencerenin 20–25
dolarl›k k›sm›n› bizden alacak.
Yani euro dolara karfl› az bir fley
de¤er kaybetti ama bizim param›z olmas› gereken yerlere yaklaflt›. Dolay›s›yla rekabet avantaj›m›z oldu. Bir di¤er segment
olan direkt Avrupa ülkelerine ihracat›m›z ise oradaki talep düfltü¤ü için düflecek. Fakat baz›
mallar›n ihracat›nda da art›fl
olacak. Çünkü Avrupa’n›n kendi
üretti¤i mallar›n bir k›sm›nda
maliyetleri çok yüksek olacak.
Bizim kur bak›m›ndan ve emtia
fiyatlar›n›n düflmesi sebebi ile
olan avantaj›m›z belirginleflecek
ve ithalat›m›z artacak. Sonuç
olarak bizim sektöre dair söyleyece¤im de ihracat rakam›m›z›n
yetersiz oldu¤u ama ilerleyen süreçte büyüyerek devam edece¤idir. Ülke olarak krizi f›rsata çevirmek elimizde. S›k›nt› çekilecek
6 aydan sonra geliflmifl ülkelere
do¤ru hamle yapaca¤›z. Elimizdeki avantajlar› iyi kullanaca¤›m›z› düflünüyorum.
racatla takip ediyor. Almanya’n›n ard›ndan 45 milyon 332
bin dolar tutar›nda ihracat ile
Rusya Federasyonu geliyor.
Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›zda
ilk on s›ra içinde yer alan bölgelerden 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde, bir önceki senenin ayn› dönemine göre en
çok art›fl yaflad›¤›m›z ülke ise,
ihracat›m›z› bir önceki senenin
ayn› dönemine göre yüzde 198
oran›nda art›rd›¤›m›z Brezilya
oluyor. ‹hracat art›fl›m›zda Bre-
TAKIM TEZGÂHLARI TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak-Eylül Dönemi)
ÜLKE
2007 YILI
Miktar (Kg)
BUR. SER. BÖL. 13.075.965
ALMANYA
4.932.244
RUSYA FED. 4.219.604
BULGAR‹STAN 2.354.646
‹RAN
2.060.595
De¤er ($)
48.633.068
26.911.202
37.970.483
19.701.303
14.254.651
2008 YILI
$/kg
3,72
5,46
9,00
8,37
6,92
Miktar (Kg)
11.374.070
6.829.394
4.570.542
3.101.832
2.869.629
De¤er ($)
48.043.762
47.691.378
45.332.213
24.424.882
22.565.555
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
4,22
6,98
9,92
7,87
7,86
Miktar De¤er
-13,0 -1,2
38,5 77,2
8,3 19,4
31,7 24,0
39,3 58,3
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE TAKIM TEZGÂHLARI ‹HRACATI
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak- Eylül Dönemi)
OCAK-TEMMUZ 2007
M‹KTAR (kg)
76.867.315
DE⁄ER (dolar)
431.399.781
OCAK-TEMMUZ 2008
M‹KTAR (kg)
89.929.217
DE⁄ER (dolar)
593.802.226
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
17,0
DE⁄ER (dolar)
37,6
zilya’n›n ard›ndan yüzde 82,8
oran›nda art›fl ile ‹talya, yüzde
77,2 oran›nda art›fl ile Almanya
ve yüzde 58,3 oran›nda art›flla
‹ran s›ralan›yor. Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›zda 2008 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde, bir önceki senenin ayn› dönemine
göre düflüfl gözlenen tek yer
ise yüzde 1,2 oran›nda düflüflle
Bursa Serbest Ticaret Bölgesi
oluyor. Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z› miktar baz›nda inceledi¤imizde ise ilk on s›rada yer
alan bölgelerde 2008 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde bir önceki senenin ayn› dönemine
göre Bursa Serbest Ticaret
Bölgesi d›fl›nda düflüfl yaflanan
bir ülke bulunmuyor. 2007 senesinin Ocak-Eylül döneminde
13 milyon 75 bin kilogram
ürün ihraç eden söz konusu
bölge 2008 y›l›n›n ayn› döneminde ihracat›n› miktar olarak
yüzde 13 oran›nda geriletmifl
ve 11 milyon 374 bin kilogram
seviyesinde kalm›fl durumda.
‹hracat›nda miktar olarak en
ciddi art›fl görülen ülke ise
2008 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde bir önceki senenin ayn›
dönemine göre ihracat miktar›n› yüzde 206,9 oran›nda art›ran
Brezilya oluyor. Bu ülkeyi yüzde 80,2 oran›nda art›fl ile Polonya, yüzde 68,8 oran›nda art›fl ile ‹talya ve yüzde 39,3 oran›nda art›fl ile ‹ran takip ediyor. 2008 y›l› Ocak-Eylül döneminde tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z› miktar de¤er oran› üzerinden de¤erlendirdi¤imizde
ise kilogram bafl›na en yüksek
de¤erde ürün ihraç etti¤imiz
ülkenin 10,96 dolar tutar›nda
de¤erle Ukrayna oldu¤u görülüyor. Ukrayna’y› 10,08 dolar
tutar›nda de¤er ile Romanya,
9,92 dolar tutar›nda de¤er ile
Rusya Federasyonu ve 7,87 dolar tutar›nda de¤erle Bulgaristan takip ediyor. Söz konusu
dönemde kilogram bafl›na en
düflük de¤erde ürün ihraç etti¤imiz yer ise 4,22 dolar tutar›nda de¤erle Bursa Serbest Ticaret bölgesi olurken, 4,42 dolar
tutar›nda de¤erle Brezilya bu
bölgeyi takip ediyor.
85
moment
Makine sanayi sektöründe özel
bir konumu olan, makine üretebilen makineler olan tak›m
tezgâhlar› ihracat›m›z istikrarl›
bir flekilde ilerleme kaydediyor. Bu ürün grubunda ihracat›m›z 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül
döneminde 593 milyon 802 bin
dolar olarak gerçekleflerek,
2007 senesinin ayn› döneminde 431 milyon 399 bin olarak
kaydedilen ihracat rakam›n›n
yüzde 37,6 oran›nda üstüne
ç›km›fl durumda. Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z miktar baz›nda incelendi¤inde ise 2008
y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde
bir önceki y›l›n ayn› dönemine
göre yüzde 17 oran›nda bir art›fl yafland›¤› göze çarp›yor. Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›zda
2008 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde ilk s›rada Bursa Serbest
Ticaret Bölgesi yer al›yor. 2007
y›l›n›n ayn› döneminde de ilk
s›rada yer alan Bursa Serbest
Ticaret Bölgesi’nden 48 milyon
43 bin dolar ihracat gerçekleflti¤i görülüyor. Bursa Serbest
Ticaret Bölgesi’ni bu ürün grubu ihracat›m›zda geçen senenin ayn› döneminde üçüncü s›rada yer alan Almanya 47 milyon 691 bin dolar tutar›nda ih-
expo
TAKIM
TEZGÂHLARI
expo
moment
86
Tar›m ve ormanc›l›k makineleri
2008 y›l› Ocak-Eylül döneminde ihracat›nda önemli oranda
art›fl yaflanan mal gruplar› aras›nda yer al›yor. 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül dönemi Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›
itibariyle
ihracat kay›t rakamlar› incelendi¤inde tar›m ve ormanc›l›k
makineleri ihracat›m›z›n 192
milyon 160 bin dolar iken 2008
y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise bu de¤erin yüzde 61
oran›nda artarak 309 milyon
470 bin dolar oldu¤unu görüyoruz.
Tar›m ve ormanc›l›k makineleri
ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise ABD’nin ilk
s›rada yer al›yor. ABD’ye 2007
y›l›n›n Ocak-Eylül dönemi içerisinde 20 milyon 272 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› yap›lm›flken
2008 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde ise yüzde 369,5 oran›nda art›flla 95 milyon 169 bin dolar de¤erinin yakaland›¤› görülüyor.
Tar›m ve ormanc›l›k makineleri
mal grubu için Ocak-Eylül döneminde ihracat›m›z›n en fazla
oldu¤u ikinci ülke ise Fas. Bu
ülkeye 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül
döneminde 19 milyon 807 bin
dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k
makineleri ihracat› yap›lm›fl.
Tar›m ve ormanc›l›k makinelerindeki en büyük üçüncü pazar›m›z ise Bulgaristan olmufl.
Bulgaristan’a 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 8 milyon 448 bin dolarl›k tar›m ve
ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z söz konusu iken 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde ise
yüzde 76,6 oran›nda art›flla 14
milyon 918 bin dolar seviyesi
yakalanm›fl.
Tar›m ve ormanc›l›k makineleri
ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde, bu mal grubu
için en fazla ihracat art›fl› yaflanan pazar›n ise ABD oldu¤u
görülüyor. ABD’ye olan tar›m
ve ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z 2007 Ocak-Eylül dönemi 2008 y›l›n›n efl zaman dilimi
ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda yüzde
369,5 yükselifl kaydedilmifl.
ABD’nin ard›nda ise bu mal
grubu için ihracat›m›z›n en h›zl› artt›¤› ikinci ülke ise Özbekistan. Bu ülkeye 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 1 milyon 595 bin dolarl›k tar›m ve
ormanc›l›k makineleri ihracat›
yap›lm›flken 2008 y›l›n›n OcakEylül döneminde ise yüzde
338,2 oran›nda art›fl yaflanarak
6 milyon 993 bin dolar rakam›na ulafl›lm›fl.
TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak-Eylül Dönemi)
ÜLKE
2007 YILI
Miktar (Kg)
ABD
4.189.048
FAS
4.991.649
BULGAR‹STAN 2.224.660
FRANSA
3.281.344
‹TALYA
1.917.578
De¤er ($)
20.272.279
21.691.846
8.448.749
9.615.949
5.399.863
2008 YILI
$/kg
4,84
4,35
3,80
2,93
2,82
Miktar (Kg)
16.057.765
4.668.712
3.153.995
4.371.160
3.259.719
De¤er ($)
95.169.388
19.807.925
14.918.131
14.370.096
13.006.464
(%) DE⁄‹fi‹M
$/kg
5,93
4,24
4,73
3,29
3,99
Miktar De¤er
283,3 369,5
-6,5 -8,7
41,8 76,6
33,2 49,4
70,0 140,9
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ ‹HRACATI
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak- Eylül Dönemi)
OCAK-TEMMUZ 2007
M‹KTAR (kg)
46.948.429
DE⁄ER (dolar)
192.160.753
OCAK-TEMMUZ 2008
M‹KTAR (kg)
61.005.346
DE⁄ER (dolar)
309.470.658
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
29,9
DE⁄ER (dolar)
61,0
TARMAKB‹R Genel Sekreteri
TARIM VE
ORMANCILIK
MAK‹NELER‹
Selami ‹leri
GÖSTERGELER
2007 de 160 milyon dolar
de¤erinde 9.360 adet traktör
ihraç edilirken 2008 de ilk 8
ayda 153 milyon dolar
de¤erinde 7.144 adet traktör
ihraç edilmifltir.
2008 ilk 9 ayda traktör sat›fllar›ndaki daralma yüzde 20 civar›ndad›r. Bu dönemde ilk 9 ayda yaklafl›k 21 bin traktör sat›fl›
yap›lm›flt›r. Fakat daha önemlisi
a¤ustos ve eylül aylar›ndaki düflük daha da dramatik olmufltur.
Bu oran yüzde 50 civar›ndad›r.
Ocak-Eylül döneminde traktör ve
ekipman ihracat›nda bir önceki
seneye göre çok ciddi bir ihracat
art›fl› sa¤lanm›flt›r. Bu dönemde
ihracat de¤eri 192 milyon dolardan 310 milyon dolara ç›km›flt›r. 2007 de 160 milyon dolar
de¤erinde 9.360 adet traktör ihraç edilirken 2008 de ilk 8 ayda
153 milyon dolar de¤erinde
7.144 adet traktör ihraç edilmifltir. 2008 ihracat›n›n bir önceki
y›la göre 2007 de 150 milyon
dolar de¤erinde 4.939 adet traktör ithal edilirken 2008 de ilk 8
ayda 116 milyon dolar de¤erinde 3.868 adet traktör ithal edil-
mifltir. 2008 ithalat›n›n geçen
seneki de¤erlerde kapanmas›
beklenebilir. Son süreçte döviz
kurlar›ndaki afl›r› de¤erlenme ilk
baflta ihracatç›n›n lehine gibi
görülse de, gerek global kriz nedeniyle ihracat pazarlar›nda yaflanmas› muhtemel talep gerilemesi ve gerekse dövizin artmas›
nedeniyle enerji ve hammadde
fiyatlar›nda beklenecek muhtemel art›fllar maliyet fiyatlar›na
yans›yacakt›r. Petrol fiyatlar›ndaki düflüflün iç piyasaya ayn›
ölçüde yans›mamas› halinde
uluslararas› rekabet imkânlar›m›z azalabilir. Dövizdeki dalgalanman›n 1–1,5 y›l kadar sürece¤i tahminleri yap›lmaktad›r.
Bu nedenle dövizin ne zaman
ve hangi noktada dura¤an hale
gelece¤i çok önemlidir. 2008 May›s ay›nda yürürlü¤e giren “K›rsal Kalk›nma Yat›r›mlar›n›n
Desteklenmesi Program› Çerçevesinde Makina, Ekipman Al›mlar›n›n Desteklenmesi” tebli¤i ile
17 farkl› makine ve ekipman›n
al›m›n›n devlet taraf›ndan desteklenmesi sa¤lanm›flt›r. Verilen
destekler gerek nicelik ve gerekse
nitelik olarak istenilen seviyelerde de¤ildir. Desteklemelere iliflkin
mevzuat haz›rl›klar› s›ras›nda
paydafl görüfllerinin al›nmas›,
modern teknoloji uygulamalar›n› yerine getirebilen araçlar›n,
çiftçi örgütleri üzerinden sat›n
al›nmas› kofluluyla, destekleme
oran›n›n düflük tutulup daha
genifl tabana yay›lan, önemi ölçüsünde de¤iflken oranlarda bir
destekleme modelinin uygun olaca¤› kan›s›nday›z.
ÜLKE
ALMANYA
RUSYA FED.
L‹BYA
‹TALYA
MISIR
2007 YILI
Miktar (Kg)
3.768.851
1.361.669
227.637
1.674.731
511.989
De¤er ($) $/kg
33.082.050 8,78
11.997.778 8,81
2.839.957 12,48
9.496.257 5,67
4.068.551 7,95
Miktar (Kg)
4.025.485
1.036.055
2.159.758
1.840.711
1.139.349
2008 YILI
(%) DE⁄‹fi‹M
De¤er ($) $/kg
37.480.582 9,31
14.111.950 13,62
12.457.012 5,77
12.225.723 6,64
11.332.141 9,95
Miktar De¤er
6,8 13,3
-23,9 17,6
848,8 338,6
9,9 28,7
122,5 178,5
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE VANA ‹HRACATI
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak- Eylül Dönemi)
OCAK-TEMMUZ 2007
M‹KTAR (kg)
22.709.956
DE⁄ER (dolar)
180.707.462
OCAK-TEMMUZ 2008
M‹KTAR (kg)
29.108.646
DE⁄ER (dolar)
255.470.660
DE⁄‹fi‹M (%)
M‹KTAR (kg)
28,2
DE⁄ER (dolar)
41,4
‹brahim Akdemir
VANA TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE
(2007 ve 2008 Y›llar› Ocak-Eylül Dönemi)
Mesela son günlerde dolar ve
euro aras›ndaki parite düfltü,
bu sebeple dolar bölgesinden
al›mlar azal›rken bizim
siparifllerimizde art›fllar
görülmeye baflland›.
expo
Bu y›l sektörümüzün genel ihracat› yaklafl›k olarak 255 milyon
dolar olarak gerçekleflti ve bu
rakam geçen y›l›n ayn› dönemine göre yaklafl›k yüzde 41,5
oran›nda büyümeye tekabül etti.
Genel olarak sektörün büyüyor
olmas› olumlu
de¤erlendirilebilir. Ancak sektörün dünya ölçe¤indeki konumu göz önüne al›nd›¤›nda
bizim mevcut hacmimizin yeterli
oldu¤unu söylemek çok zor.
Yani bu y›l gerçeklefltirmifl
oldu¤umuz ihracat›n daha
fazla olmas› gerekti¤ini
düflünüyorum. Bu rakam›n
yukar›lara çekilmesi için de bir
tak›m ad›mlar›n at›lmas›
gerekiyor.
Dövizde, dolar ve euro
aras›ndaki parite fark›n›n
kapat›lmas› mutlaka gerekiyor.
Aradaki bu makas daralmad›¤›
sürece bizim dolar bölgesinden
gelen ürünlere karfl› bir üstünlük
sa¤lamam›z çok zor olur.
Dolar›n Türk Liras› karfl›s›nda
de¤er kaybetmesi ve mevcut
seviyesi bizim pazar›m›z› daralt›yor.
Mesela son günlerde dolar ve
euro aras›ndaki parite düfltü, bu
sebeple dolar bölgesinden
al›mlar azal›rken bizim
siparifllerimizde art›fllar görülmeye baflland›. Paritenin
düflmemesi durumunda neler
yap›labilir diye düflünecek olursak da flu söylenebilir: Devlet
makine sektörünü ya da baz› alt
sektörlerini stratejik sektör olarak
kabul edip destek verebilir. Ne
yaz›k ki böyle bir fley
yap›lmad›¤› gibi Çin’den ülkemize giren mallar› da
engelleyemiyor. Bu sebepten sektörümüzde pek bir fley
de¤iflece¤ini de düflünmüyorum.
Devletimiz al›mlarda Türk
Mallar›na öncelik tan›mal›.
Buradaki ihalelerde Türk Mal›
yüzde 10 daha pahal› olsa dahi
desteklenmesi gerekiyor ama
ihale komisyonu bu sorumlulu¤u bile alm›yor.
87
moment
Türkiye’nin Ocak-Eylül 2007
y›l› vanalar ihracat› 180 milyon
707 bin dolar iken 2008 y›l›n›n
ayn› dönemine gelindi¤inde
yüzde 41,4 oran›nda art›flla 255
milyon 470 milyon dolar
seviyesi yakalanm›fl.
Vanalar ihracat›m›z ülkeler
baz›nda incelendi¤inde ise
Almanya’n›n ilk s›rada yer
ald›¤› görülüyor. Almanya’ya
2007 y›l›n›n Ocak-Eylül döne-
en büyük üçüncü pazar› ise
Libya. Bu ülkeye 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde
Türkiye’den 2 milyon 839 bin
dolarl›k vanalar ihracat›
yap›lm›flken 2008 y›l›n›n efl
zaman dilimine gelindi¤inde
ise yüzde 338,6 oran›nda yükseliflle 12 milyon 457 bin dolar
seviyesi yakalanm›fl.
Türkiye’nin vanalar ihracat›
ülkeler baz›nda en fazla ihracat
art›fl oran›na göre
de¤erlendirildi¤inde ise
Libya’n›n yüzde 338,6 oran›nda
yükseliflle birinci s›rada yer
ald›¤› görülüyor. Di¤er
taraftan bu mal grubu için en
h›zl› ihracat art›fl› yaflanan ikinci ülken ise M›s›r olmufl.
M›s›r’a 2007 y›l›n›n Ocak-Eylül
döneminde 4 milyon 68 bin
dolarl›k vanalar ihracat›
yap›lm›flken 2008 y›l›n›n efl
döneminde bu de¤er yüzde
178,5 oran›nda art›fl kaydederek 11 milyon 332 bin dolara
ulaflm›fl. Türkiye vanalar ihracat›n›n en h›zl› art›fl gösterdi¤i
üçüncü ülke ise Azerbaycan
olmufl. Azerbaycan’a 2007
y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde
3 milyon 519 bin dolarl›k
vanalar ihracat› söz konusu
iken 2008 y›l›n›n Ocak-Eylül
dönemine gelindi¤inde yüzde
105,3 art›flla 7 milyon 225 bin
dolar seviyesi kaydedilmifl.
Asteknik Vana Yönetim Kurulu Baflkan›
VANALAR
minde Türkiye’den yap›lan 33
milyon 82 bin dolarl›k vana
ihracat› 2008 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 13,3
oran›nda artarak 37 milyon 480
bin dolar seviyesine ulaflm›fl.
Vanalar ihracat›m›z›n en büyük
ikinci pazar› ise Rusya
Federasyonu olmufl. Söz
konusu ülkeye 2007 y›l›n›n
Ocak-Eylül döneminde 11
milyon 997 bin dolarl›k vanalar
ihracat› yap›lm›flken 2008
y›l›n›n Ocak-Eylül döneminde
ise yüzde 17,6 oran›nda art›fl
kaydedilmifl ve 14 milyon 111
bin dolar de¤erine ulafl›lm›fl.
Vanalar ihracat›m›z›n üçüncü
‹HRACAT RAKAMLARI
OA‹B ‹fiT‹GAL ALANINA G‹REN MAK‹NE ‹HR. BRL. ÜLKE DA⁄ILIMI
expo
ÜLKE ADI
moment
88
ALMANYA
RUSYA FEDERASYONU
B‹R.DEVLETLER(ABD)
BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE
‹TALYA
FRANSA
ROMANYA
‹RAN (‹SLAM CUM.)
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
IRAK
BULGAR‹STAN
UKRAYNA
MISIR
‹SPANYA
L‹BYA
SUUDI ARABISTAN
‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE
HOLLANDA
YUNAN‹STAN
BELÇ‹KA
KAZAK‹STAN
GÜRC‹STAN
FAS
CEZAY‹R
POLONYA
BIRLESIK ARAP EMIRLI
SURIYE ARAP CUM.(SUR
EGE SERBEST BÖLGE
AVUSTURYA
ÖZBEK‹STAN
BURSA SERBEST BÖLG.
ISRAIL
NIJERYA
TÜRKMEN‹STAN
Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹
K.KIBRIS TÜRK CUMH.
BREZILYA
ÇEK CUMHUR‹YET‹
TUNUS
HINDISTAN
GUNEY AFRIKA CUMHUR‹
MACAR‹STAN
SIRB‹STAN
URDUN
SUDAN
‹SVEÇ
KOCAEL‹ SERBEST BLG.
AVUSTRALYA
DAN‹MARKA
KOLOMBIYA
ET‹YOPYA
MEKS‹KA
01 OCAK -31 EK‹M 2007
De¤er ($)
01 OCAK - 28 EK‹M 2008
De¤er ($)
De¤iflim %
462,167,137.53
264,737,478.29
257,513,885.30
290,995,926.18
176,519,970.59
171,469,329.46
160,996,402.37
125,197,836.71
100,316,391.00
133,472,166.22
108,350,080.31
86,977,457.14
64,623,306.09
109,588,704.04
41,329,539.34
64,918,457.25
38,770,548.54
50,279,822.89
75,477,792.81
65,039,709.76
138,985,845.67
52,067,101.05
61,422,746.91
54,856,787.43
44,076,234.93
54,774,007.33
60,907,125.57
68,948,421.94
47,997,419.49
33,695,549.48
58,220,463.51
46,828,741.01
14,970,770.09
42,791,937.67
29,040,901.85
36,841,761.91
13,172,965.14
21,062,603.60
28,989,895.20
26,395,681.28
30,344,315.40
24,460,881.92
24,193,440.49
29,509,000.06
28,820,519.39
22,094,654.49
24,498,492.64
17,763,353.71
19,756,776.09
5,671,360.22
3,696,361.55
14,315,544.65
560,427,693.51
380,225,009.72
348,589,991.99
285,689,888.81
252,174,155.26
228,469,389.71
194,736,888.77
193,523,137.42
163,801,954.36
144,932,386.72
136,982,785.46
121,767,573.13
112,277,928.23
112,076,419.53
105,948,338.70
104,632,956.78
102,485,888.65
101,804,785.53
96,626,297.08
90,735,563.03
90,053,036.67
84,487,442.12
78,240,836.25
76,795,964.39
76,772,128.85
75,546,442.76
75,227,584.25
72,335,972.95
68,470,927.52
56,578,154.98
55,472,501.65
55,104,499.66
51,289,651.07
51,139,702.78
40,317,297.88
39,245,245.31
38,552,114.65
34,623,358.65
34,172,956.92
33,771,571.86
32,128,680.30
30,903,996.35
30,103,153.60
29,772,594.31
27,383,301.72
26,214,577.89
22,941,972.66
22,599,968.79
22,510,144.17
21,532,047.88
21,419,619.39
20,920,621.32
21.26
43.62
35.37
-1.82
42.86
33.24
20.96
54.57
63.29
8.59
26.43
40.00
73.74
2.27
156.35
61.18
164.34
102.48
28.02
39.51
-35.21
62.27
27.38
39.99
74.18
37.92
23.51
4.91
42.66
67.91
-4.72
17.67
242.60
19.51
38.83
6.52
192.66
64.38
17.88
27.94
5.88
26.34
24.43
0.89
-4.99
18.65
-6.35
27.23
13.94
279.66
479.48
46.14
ALMANYA
RUSYA FEDERASYONU
B‹R.DEVLETLER(ABD)
BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE
‹TALYA
FRANSA
ROMANYA
‹RAN (‹SLAM CUM.)
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
IRAK
BULGAR‹STAN
UKRAYNA
MISIR
‹SPANYA
L‹BYA
SUUDI ARABISTAN
‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE
HOLLANDA
YUNAN‹STAN
BELÇ‹KA
KAZAK‹STAN
GÜRC‹STAN
FAS
CEZAY‹R
POLONYA
BIRLESIK ARAP EMIRLI
SURIYE ARAP CUM.(SUR
EGE SERBEST BÖLGE
AVUSTURYA
ÖZBEK‹STAN
BURSA SERBEST BÖLG.
ISRAIL
NIJERYA
TÜRKMEN‹STAN
Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹
K.KIBRIS TÜRK CUMH.
BREZILYA
ÇEK CUMHUR‹YET‹
TUNUS
HINDISTAN
GUNEY AFRIKA CUMHUR‹
MACAR‹STAN
SIRB‹STAN
URDUN
SUDAN
‹SVEÇ
KOCAEL‹ SERBEST BLG.
AVUSTRALYA
DAN‹MARKA
KOLOMBIYA
ET‹YOPYA
MEKS‹KA
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE
01 OCAK-31 EK‹M 2007
9,766,875,955.67
3,891,827,478.17
3,290,628,917.82
6,817,462,498.41
6,027,696,947.33
4,730,940,488.59
2,998,796,984.02
1,031,574,618.70
823,973,614.61
2,292,923,916.64
1,705,899,686.56
1,158,981,970.21
754,147,580.77
3,858,330,387.75
475,560,157.86
1,201,597,581.64
293,806,916.32
2,431,518,259.83
1,862,725,250.01
1,392,112,770.62
950,931,090.57
509,358,383.88
610,004,406.82
1,036,156,912.32
1,191,078,915.71
2,335,181,432.82
675,248,025.31
355,078,848.50
675,608,542.46
182,484,561.95
258,715,748.80
1,345,731,134.51
104,204,297.22
282,907,930.58
851,120,927.62
743,076,267.48
150,406,610.15
467,070,364.21
412,811,886.67
279,196,159.54
551,936,687.29
633,151,454.48
395,739,940.78
332,968,117.17
150,804,406.28
713,373,682.73
90,063,202.76
228,716,577.96
786,750,524.44
65,100,468.32
123,656,454.98
184,871,716.58
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE
01 OCAK-28 EK‹M 2008
11,077,224,496.33
5,790,227,550.95
3,514,457,392.67
6,933,622,622.74
6,882,256,678.18
5,835,091,827.85
3,605,750,230.32
1,612,491,828.26
1,406,366,664.30
3,015,024,056.01
1,897,279,575.51
1,954,438,823.88
1,115,476,127.95
3,646,621,174.72
938,860,744.76
1,969,420,842.69
328,183,333.94
2,741,322,258.25
2,166,717,776.04
1,796,891,417.22
799,349,373.84
871,187,349.27
893,843,837.31
1,313,982,073.04
1,427,395,410.12
6,935,802,315.54
923,160,368.26
371,437,456.77
843,818,252.89
288,438,709.09
277,777,627.43
1,679,000,171.10
237,839,710.93
545,933,234.50
1,272,093,544.54
936,799,647.47
281,823,608.22
620,769,344.22
640,373,811.16
475,302,817.84
657,607,329.16
602,433,590.00
403,191,314.51
379,192,507.46
201,808,238.45
775,388,879.69
95,655,995.29
305,338,480.05
820,452,959.25
66,450,867.78
142,406,618.08
132,697,604.90
TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK. TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK.
01 OCAK-31 EK‹M 2007
01 OCAK-28 EK‹M 2008
462,167,137.53
264,737,478.29
257,513,885.30
290,995,926.18
176,519,970.59
171,469,329.46
160,996,402.37
125,197,836.71
100,316,391.00
133,472,166.22
108,350,080.31
86,977,457.14
64,623,306.09
109,588,704.04
41,329,539.34
64,918,457.25
38,770,548.54
50,279,822.89
75,477,792.81
65,039,709.76
138,985,845.67
52,067,101.05
61,422,746.91
54,856,787.43
44,076,234.93
54,774,007.33
60,907,125.57
68,948,421.94
47,997,419.49
33,695,549.48
58,220,463.51
46,828,741.01
14,970,770.09
42,791,937.67
29,040,901.85
36,841,761.91
13,172,965.14
21,062,603.60
28,989,895.20
26,395,681.28
30,344,315.40
24,460,881.92
24,193,440.49
29,509,000.06
28,820,519.39
22,094,654.49
24,498,492.64
17,763,353.71
19,756,776.09
5,671,360.22
3,696,361.55
14,315,544.65
560,427,693.51
380,225,009.72
348,589,991.99
285,689,888.81
252,174,155.26
228,469,389.71
194,736,888.77
193,523,137.42
163,801,954.36
144,932,386.72
136,982,785.46
121,767,573.13
112,277,928.23
112,076,419.53
105,948,338.70
104,632,956.78
102,485,888.65
101,804,785.53
96,626,297.08
90,735,563.03
90,053,036.67
84,487,442.12
78,240,836.25
76,795,964.39
76,772,128.85
75,546,442.76
75,227,584.25
72,335,972.95
68,470,927.52
56,578,154.98
55,472,501.65
55,104,499.66
51,289,651.07
51,139,702.78
40,317,297.88
39,245,245.31
38,552,114.65
34,623,358.65
34,172,956.92
33,771,571.86
32,128,680.30
30,903,996.35
30,103,153.60
29,772,594.31
27,383,301.72
26,214,577.89
22,941,972.66
22,599,968.79
22,510,144.17
21,532,047.88
21,419,619.39
20,920,621.32
TÜRK‹YE
DE⁄.%
MAK‹NE
DE⁄. %
13.42
48.78
6.80
1.70
14.18
23.34
20.24
56.31
70.68
31.49
11.22
68.63
47.91
-5.49
97.42
63.90
11.70
12.74
16.32
29.08
-15.94
71.04
46.53
26.81
19.84
197.01
36.71
4.61
24.90
58.06
7.37
24.76
128.24
92.97
49.46
26.07
87.37
32.91
55.12
70.24
19.15
-4.85
1.88
13.88
33.82
8.69
6.21
33.50
4.28
2.07
15.16
-28.22
21.26
43.62
35.37
-1.82
42.86
33.24
20.96
54.57
63.29
8.59
26.43
40.00
73.74
2.27
156.35
61.18
164.34
102.48
28.02
39.51
-35.21
62.27
27.38
39.99
74.18
37.92
23.51
4.91
42.66
67.91
-4.72
17.67
242.60
19.51
38.83
6.52
192.66
64.38
17.88
27.94
5.88
26.34
24.43
0.89
-4.99
18.65
-6.35
27.23
13.94
279.66
479.48
46.14
89
moment
ÜLKE ADI
expo
TÜRK‹YE GENEL‹ KARfiILAfiTIRMALI ÜLKE RAPORU (01 OCAK - 31 EK‹M 2007/01 OCAK - 31 EK‹M 2008)
‹HRACAT RAKAMLARI
EYLÜL AYI ‹HRACAT RAKAMLARI - 2008
SEKTÖREL BAZDA ‹HRACAT RAKAMLARI -1000 $
expo
SEKTÖR
moment
90
I. TARIM
A. B‹TK‹SEL ÜRÜNLER
Hububat,Bakliyat,Ya¤l› Tohumlar ve Mamulleri
Yafl Meyve ve Sebze
Meyve Sebze Mamulleri
Kuru Meyve ve Mamulleri
F›nd›k ve Mamulleri
Zeytin ve Zeytinya¤›
Tütün
Kesme Çiçek
B. HAYVANSAL ÜRÜNLER
Canl› Hayvan,Su Ürünleri ve Mamulleri
C. A⁄AÇ VE ORMAN ÜRÜNLER‹
A¤aç Mamulleri ve Orman Ürünleri
II. SANAY‹
A. TARIMA DAYALI ‹fiLENM‹fi ÜRÜNLER
Tekstil ve Hammaddeleri
Deri ve Deri Mamulleri
Hal›
B. K‹MYEV‹ MADDELER VE MAMULLER‹
Kimyevi maddeler ve Mamulleri
C. SANAY‹ MAMULLER‹
Haz›rgiyim ve Konfeksiyon
Tafl›t Araçlar› ve Yan Sanayi
Elektrik-Elektronik
Makine ve Aksamlar›
Demir ve Demir D›fl› Metaller
Demir Çelik Ürünleri
Çimento ve Toprak Ürünleri
De¤erli Maden ve Mücevherat
Di¤er Sanayi Ürünleri
III. MADENC‹L‹K
Madencilik Ürünleri
TOPLAM
2007
1,046,577
806,621
246,193
87,130
98,321
88,576
191,430
14,554
77,010
3,407
56,403
56,403
183,553
183,553
7,613,377
763,613
548,169
118,109
97,334
812,330
812,330
6,037,434
1,332,514
1,815,556
798,333
452,764
452,103
838,992
223,658
120,585
2,929
255,560
255,560
8,915,514
EYLÜL
2008 De¤iflim (08/07)
1,363,238
1,048,195
361,458
109,067
118,377
120,244
229,094
13,469
93,321
3,166
70,893
70,893
244,151
244,151
10,464,846
874,342
604,758
145,232
124,352
1,286,002
1,286,002
8,304,502
1,337,272
2,144,920
985,590
601,265
594,166
2,195,141
293,490
150,170
2,486
334,465
334,465
12,162,549
30.26
29.95
46.82
25.18
20.40
35.75
19.68
-7.45
21.18
-7.07
25.69
25.69
33.01
33.01
37.45
14.50
10.32
22.96
27.76
58.31
58.31
37.55
0.36
18.14
23.46
32.80
31.42
161.64
31.22
24.53
-15.12
30.88
30.88
36.42
Pay(08) (%)
11.21
8.62
2.97
0.90
0.97
0.99
1.88
0.11
0.77
0.03
0.58
0.58
2.01
2.01
86.04
7.19
4.97
1.19
1.02
10.57
10.57
68.28
10.99
17.64
8.10
4.94
4.89
18.05
2.41
1.23
0.02
2.75
2.75
100
2007
7,591,600
5,680,862
1,975,312
990,904
671,019
524,181
898,191
195,240
391,067
34,949
411,206
411,206
1,499,530
1,499,530
66,087,456
6,312,427
4,752,886
877,708
681,832
7,314,670
7,314,670
52,460,360
11,848,850
15,037,854
6,299,637
3,983,452
3,804,626
8,589,606
1,817,980
1,032,432
45,922
1,987,759
1,987,759
75,666,815
OCAK EYLÜL
2008 De¤iflim (08/07) Pay(08) (%)
9,688,036
7,121,115
2,794,422
1,175,714
803,623
685,560
1,036,650
137,816
452,498
34,831
583,573
583,573
1,983,348
1,983,348
90,126,536
7,264,377
5,381,693
1,017,730
864,954
11,106,019
11,106,019
71,756,140
12,514,357
20,724,699
7,545,786
5,499,010
5,007,334
16,538,222
2,721,120
1,147,691
57,920
2,658,152
2,658,152
102,472,723
27.62
25.35
41.47
18.65
19.76
30.79
15.42
-29.41
15.71
-0.34
41.92
41.92
32.26
32.26
36.37
15.08
13.23
15.95
26.86
51.83
51.83
36.78
5.62
37.82
19.78
38.05
31.61
92.54
49.68
11.16
26.13
33.73
33.73
35.43
9.45
6.95
2.73
1.15
0.78
0.67
1.01
0.13
0.44
0.03
0.57
0.57
1.94
1.94
87.95
7.09
5.25
0.99
0.84
10.84
10.84
70.02
12.21
20.22
7.36
5.37
4.89
16.14
2.66
1.12
0.06
2.59
2.59
100
ALMANYA
BIRLESIK ARAP EMIRLI
BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE
‹TALYA
FRANSA
RUSYA FEDERASYONU
‹SPANYA
ROMANYA
B‹R.DEVLETLER(ABD)
IRAK
HOLLANDA
YUNAN‹STAN
SUUDI ARABISTAN
UKRAYNA
BULGAR‹STAN
BELÇ‹KA
ISRAIL
‹RAN (‹SLAM CUM.)
POLONYA
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
CEZAY‹R
Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹
MISIR
KATAR
L‹BYA
K.KIBRIS TÜRK CUMH.
SURIYE ARAP CUM.(SUR
FAS
GÜRC‹STAN
AVUSTURYA
DAN‹MARKA
KAZAK‹STAN
‹SVEÇ
MALTA
SINGAPUR
GUNEY AFRIKA CUMHUR‹
TUNUS
ÇEK CUMHUR‹YET‹
‹RLANDA
MACAR‹STAN
SLOVENYA
‹SV‹ÇRE
LÜBNAN
TÜRKMEN‹STAN
BOSNA-HERSEK
PORTEK‹Z
HINDISTAN
KUVEYT
SIRB‹STAN
URDUN
EGE SERBEST BÖLGE
KANADA
01 Ocak - 31 EK‹M 2007
De¤er ($)
01 Ocak - 28 EK‹M 2008
De¤er ($)
De¤iflim %
9,766,875,955.67
2,335,181,432.82
6,817,462,498.41
6,027,696,947.33
4,730,940,488.59
3,891,827,478.17
3,858,330,387.75
2,998,796,984.02
3,290,628,917.82
2,292,923,916.64
2,431,518,259.83
1,862,725,250.01
1,201,597,581.64
1,158,981,970.21
1,705,899,686.56
1,392,112,770.62
1,345,731,134.51
1,031,574,618.70
1,191,078,915.71
823,973,614.61
1,036,156,912.32
851,120,927.62
754,147,580.77
361,668,325.29
475,560,157.86
743,076,267.48
675,248,025.31
610,004,406.82
509,358,383.88
675,608,542.46
786,750,524.44
950,931,090.57
713,373,682.73
391,610,999.42
281,192,767.50
551,936,687.29
412,811,886.67
467,070,364.21
503,794,153.22
633,151,454.48
388,473,269.41
493,125,447.99
279,922,383.16
282,907,930.58
353,938,527.32
486,283,277.45
279,196,159.54
165,851,952.98
395,739,940.78
332,968,117.17
355,078,848.50
297,652,032.21
11,077,224,496.33
6,935,802,315.54
6,933,622,622.74
6,882,256,678.18
5,835,091,827.85
5,790,227,550.95
3,646,621,174.72
3,605,750,230.32
3,514,457,392.67
3,015,024,056.01
2,741,322,258.25
2,166,717,776.04
1,969,420,842.69
1,954,438,823.88
1,897,279,575.51
1,796,891,417.22
1,679,000,171.10
1,612,491,828.26
1,427,395,410.12
1,406,366,664.30
1,313,982,073.04
1,272,093,544.54
1,115,476,127.95
1,036,706,575.59
938,860,744.76
936,799,647.47
923,160,368.26
893,843,837.31
871,187,349.27
843,818,252.89
820,452,959.25
799,349,373.84
775,388,879.69
754,441,379.93
753,415,950.50
657,607,329.16
640,373,811.16
620,769,344.22
618,160,787.52
602,433,590.00
582,858,307.52
561,227,794.51
558,706,548.76
545,933,234.50
533,569,914.50
478,006,161.48
475,302,817.84
461,633,328.81
403,191,314.51
379,192,507.46
371,437,456.77
370,088,456.98
13.42
197.01
1.70
14.18
23.34
48.78
-5.49
20.24
6.80
31.49
12.74
16.32
63.90
68.63
11.22
29.08
24.76
56.31
19.84
70.68
26.81
49.46
47.91
186.65
97.42
26.07
36.71
46.53
71.04
24.90
4.28
-15.94
8.69
92.65
167.94
19.15
55.12
32.91
22.70
-4.85
50.04
13.81
99.59
92.97
50.75
-1.70
70.24
178.34
1.88
13.88
4.61
24.34
91
moment
ÜLKE ADI
expo
TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE RAPORU
NOSTALJ‹
Anadolu’nun dahi
mühendisi
ANADOLU’NUN DAH‹ MÜHEND‹S‹ EBU’L ‹Z EL CEZER‹’N‹N S‹BERNET‹⁄‹N VE B‹LG‹SAYARIN ‹LK
ADIMLARINI ATTI⁄I, ‹LK ROBOTU YAPIP ÇALIfiTIRDI⁄I KABUL ED‹L‹YOR.
ürkiye makine tarihinin en
parlak sayfas›n› hiç kuflkusuz
Bediüzzaman Ebu’l ‹z ‹bni ‹smail ‹bni Rezzaz El Cezeri
oluflturuyor. Artuklu Türklerinin Diyarbak›r’da hüküm sürdü¤ü dönemde Artuko¤ullar› Sultan› Mahmut
bin Mehmet bin Kara Aslan’›n saray›nda 32 y›l mühendislik yapan El Cezeri’nin bulufllar›, yüzy›llar sonra birçok
teknik araca hayat verdi.
1136-1206 y›llar› aras›nda yaflad›¤› tahmin edilen Cezeri’nin su saatleri, su robotlar›, otomatik termos gibi birçok teknik ve mekanik buluflu yaflad›¤› dönemde de görenleri flafl›rtt›. Ama onu benzersiz k›lan, Cezeri’nin bilgisayar›n dayand›¤› sistemin ve sibernetik biliminin
temellerini atan bilim adam› olmas›d›r.
Ebu’l ‹z El Cezeri, bilgisayar›n babas›
olarak bilinen ‹ngiliz matematikçi Charles Babbage’dan 6 yüzy›l önce ayn› sisteme dayal› makineler ve otomatik aletler yapt›; bunlar› çal›flt›rd›. Ayn› flekilde
sibernetik biliminin kurucusu olarak kabul edilen nörolog Ross Ashby’den 800
y›l önce sibernetik ve otomatik makinelerin kendi kendine çal›flmas› konusunda bilimsel çal›flmalar yapt›; bu bilimin
temellerini att›. Dünya bilim tarihi aç›s›ndan bugünkü sibernetik ve robot
teknolojileri üzerinde çal›flan Ebu’l ‹z El
Cezeri, bu çal›flmalar›n› Artuko¤ullar›
Sultan› için yazd›¤› Kitab-ül Cami
Beyn’el ‹lmi ve el Ameli’en Nafi fi S›naati’l Hiyel (Mekanik Hareketlerden
Mühendislikte Faydalanmay› ‹çeren Kitap) adl› eserinde ortaya koydu. Bu son
derece ilginç kitapta Cezeri, 50’den fazla
aletin kullan›m esaslar›n›, yararlanma
olanaklar›n› çizimlerle gösterdi. “Tatbi-
expo
T
moment
92
expo
ye olarak nas›l yap›laca¤› hakk›nda 10
flekil, ikinci bölümde çeflitli kap kacaklar›n yap›l›fl› hakk›nda 10 flekil, üçüncü
bölümde hacamat ve abdestle ilgili ibrik
ve taslar›n yap›lmas› hakk›nda 10 flekil,
dördüncü bölümde havuzlar ve f›skiyeler ile müzik otomatlar› hakk›nda 10 flekil, beflinci bölümde çok derin olmayan
bir kuyudan veya akan bir nehirden suyu yükselten aletler hakk›nda 5 flekil, alt›nc› bölümde birbirine benzemeyen
muhtelif flekillerin yap›l›fl› hakk›nda 5
flekil al›yor. Teorik çal›flmalardan çok
pratik ve el yordam›yla ampirik çal›flmalar yapan El Cezeri, yapaca¤› cihazlar›n
önceden ka¤›ttan maketlerini infla edip
geometrik kurallardan yararlan›yordu.
‹lk hesap makinesinden yüzy›llar önce
ayn› sistemle çal›flan benzer bir mekanizmay›, gelifltirdi¤i saatte kullanan Cezeri, sadece otomatik sistemler kurmakla kalmam›fl, ayn› zamanda otomatik
olarak çal›flan sistemler aras›nda denge
kurmay› da baflarm›flt›. En ilginç bulufllar›ndan biri de¤iflik haznelerdeki suyun
seviyesine göre ne zaman su dökece¤ine, ne zaman meyve ve içecek sunaca¤›na karar veren otomatik hizmetçiydi.
Cezeri, baz› makinelerinde hidro mekanik etkilerle denge kurma ve harekette
bulunma sistemine yönelirken, baz›lar›nda ise flamand›ra ve palangalar aras›nda diflli çarklar kullanarak karfl›l›kl›
etkileme sistemini kurmaya çal›flt›. Cezeri’nin otomasyon konusundaki en
önemli katk›s›, kendili¤inden çal›flan
93
moment
kata çevrilmeyen her teknik ilmin, do¤ru ile yanl›fl aras›nda kalaca¤›n›” söyleyen Cezeri’nin kitab›n›n orijinali bugüne
ulaflamamas›na ra¤men, on kopyas› Avrupa’n›n farkl› müzelerinde, befl kopyas›
ise Topkap› Saray› ve Süleymaniye kütüphanelerinde saklan›yor.
Kitab-ül Hiyel ad›yla bilinen eser, 6 bölümden olufluyor. Birinci bölümde binkam (su saati) ile finkanlar›n (kandilli su
saati) saat-› müsteviye ve saat-› zamani-
otomatik sistemlerden sonra su gücü ve
bas›nç etkisinden yararlanarak kendi
kendine denge kuran ve ayarlama yapan dengeyi oluflturmas›yd›.
FUARLARDAN
MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI YURTDIfiI FUARLAR
(2009 YILI KASIM, ARALIK OCAK DÖNEM‹)
AYLAR
expo
KASIM
FUAR ADI
TAR‹H‹
YER‹
KONUSU
WEB
www.midest.com
ORGAN‹ZATÖR
MIDEST International Industrial Subcontracting Exhibition 4-7 Kas›m 2008
Paris, Fransa
METAL ‹fiLEME, PLAST‹K VE KAUÇUK,
ELEKTR‹K-ELEKTRON‹K
IPACK Uluslar aras› Ambalaj, Paketleme ve G›da ‹flleme
Sistemleri Fuar›
5-8 Kas›m 2008
‹stanbul, Türkiye
GIDA ‹fiLEME TEKN., GIDA, Y‹YECEK ‹ÇECEK, www.itf-ipack.com
www.itf-gida.com
AMBALAJ, PLAST‹K VE KAUCUK TEKN.
MACTECH
International Exhibition for Machine Tools, Industrial
Tools, Welding and Cutting Equipment
6-9 Kas›m 2008
Kahire, M›s›r
MONTAJ,OTOMOT‹V,YAPI, TES‹SAT
CAD/CAM, CIM VS.
www.forumfuar.com
Forum Fuarc›l›k Gelifltirme Afi
EIMA & EIMA GARDEN
International Agricultural Machinery Exhibition
12-16 Kas›m 2008
Bologna, ‹talya
TARIM VE BAHÇE MAK‹NE-EK‹PMANLARI
www.eima.it
UNACOMA Service s.r.l.
A⁄AÇ ‹fiLEME MAK‹NES‹ FUARI-Uluslar aras› A¤aç iflleme 15-19 Kas›m 2008
Makineleri, Kesici Tak›mlar, El Aletleri Fuar›
‹stanbul, Türkiye
A⁄AÇ ‹fiLEME TEKN., ORMAN ÜRÜNLER‹
www.tuyap.com.tr
TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.
MACHINERY CENTRAL ASIA
International Machinery and Automation Exhibition
18-21 Kas›m 2008
Almat›, Kazakistan
METAL ‹fiL., KAYNAK, ÜRET‹M TEKNOLOJ‹S‹ www.expocentralasia.com
www.ipekyolu.info
The BIG "5" Show-Trade Fair for the Construction
Industry in the Middle East
23-27 Kas›m 2008
Dubai, BAE
‹NfiAAT SANAY‹ VE MAK‹NE-EK‹PMANLARI
Bauma CHINA -International Trade Fair for Construction
Machinery, Building Material Machines, Construction
Vehicles and Equipment
25-28 Kas›m 2008
fiangay, Çin
‹NfiAAT MAK‹NELER‹, ‹NfiAAT MALZEMELER‹ www.messe-muenchen.de
VE EK‹PMANLARI
W8 WORKING WITH WOOD-International Woodworking
and Sawmil Machiney and Equipment Exhibition
26-29 Kas›m 2008
Birmingham, ‹ngiltere
A⁄AÇ KESME VE ‹fiLEME MAK‹NELER‹
www.wmsa.org.uk
WMSA Events Ltd.
Bursa Metal ‹flleme Teknolojileri Fuar›
30 Ekim - 2 Kas›m 2008
Bursa, Türkiye
FABR‹K AOTOM., KAL‹TE KONT. VE TEST
ENS., YÜZEY ‹fiLEME, METALÜRJ‹,
DÖKÜMCÜLÜK, DEM‹R DIfiI MADENLER,
METAL ‹fiLEME, KAYNAK, ÜRET‹M TEKN.,
www.tuyap.com.tr
TÜYAP BURSA Fuarc›l›k A.fi.
PLAST EURASIA ‹stanbul
27-30 Kas›m 2008
‹stanbul, Türkiye
AMBALAJ, PLAST‹K VE KAUCUK TEKN.,
K‹MYA, PETRO K‹MYA
www.tuyap.com.tr
TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.
STONEX’08
27-30 Kas›m 2008
Kahire, M›s›r
TAfi VE TAfi ‹fiLEME TEKNOLOJ‹LER‹,
MERMER VE MERMER MAK‹NELER‹
www.forumfuar.com
Forum Fuarc›l›k Gelifltirme Afi
EuroMold
World Fair for Moldmaking and Tooling, Design and
Application Development
3-6 Aral›k 2008
Frankfurt/Main,
Almanya
KALIP, KALIP TEKNOLOJ‹LER‹,
TAKIM TEZGAHLARI
[email protected]
Demat GmbH
HOFEX & MEDEX International Exhibition of Home and
Office Furniture, Decoration & Interior Design,
Machineries, Equipment and Accessories
4-7 Aral›k 2008
Tahran, ‹ran
MAK‹NE, TAKIM TEZGAHLARI, AMBALAJ
MAK‹NELER‹ VS.
www.expotim.com
Iran Home & Office Furniture Exporters
Union EXPOT‹M
SAHARA International Agricultural Exhibition
for Africa and Middle East
1-4 Ocak 2009
Kahire, M›s›r
TARIM, TARIM MAK‹NELER‹ VS.
www.saharaexpo.com
ANCOM GROUP / EXPO
TEKNO-09
11-14 Ocak 2009
Dubai, BAE
Metal iflleme makineleri, kaynak makineleri, http://www.messe-duesseldorf.de
www.oaib.gov.tr
a¤aç iflleme makineleri, döküm makinesi,
paketleme makineleri, inflaat ve yap›
malzemeleri
ARABPLAST, Arab International Plastics and Rubber Trade 11-14 Ocak 2009
Show
Dubai, BAE
PLAST‹K, KAUÇUK HAMMADDELER‹ VE
MACHITECH Machinery and Equipment
20-24 Ocak 2009
fiam, Suriye
LAMMA-Agricultural Machinery Exhibition
21-22 Ocak 2009
‹STANBUL GIDA-TEK, G›da Teknolojileri Fuar› ve G›da
Güvenli¤i
28-31 Ocak 2009
www.dmgdubai.com
Reed Expositions France
ITF ‹STANBUL FUARCILIK A.fi.
CENTRAL ASIA INTERN. EXB. LTD.‹PEKYOLU ULUSLAR ARASI FUARCILIK A.fi.
dmg world media Dubai Ltd.
Messe München GmbH, Munich Trade
Fairs (Shanghai) Co. Ltd.
moment
94
ARALIK
OCAK
Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel
Sekreterli¤i
www.alfajer.net
Al Fajer Information & Services
MAK‹NE VE MAK‹NE EK‹PMANLARI
www.expotim.com
EXPOT‹M
Nework, ‹ngiltere
TARIM MAK‹NELER‹
www.lammashow.co.uk
Lincolnshire Agricultural Machinery
Manufacturing Association Ltd.
‹stanbul, Türkiye
‹ÇE. DOL. VE SIVI GIDA TEKN., SÜT VE SÜT www.tuyap.com.tr
ÜRÜN. TEKN., ET VE ET ÜRÜN. TEKN.,EKMEK,
PASTA, UNLU fiEK. VE Ç‹KO. ÜRÜN TEKN.,
GIDA GÜV., H‹JYEN VE KAL. KONT. TEKN.
MAK‹NELER‹
TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.
MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI YURTDIfiI FUARLAR
(2009 YILI fiUBAT, MART VE N‹SAN DÖNEM‹)
AYLAR
fiUBAT
FUAR ADI
TAR‹H‹
YER‹
KONUSU
WEB
ORGAN‹ZATÖR
WIN - World of Industry
Interna. Trade Fair for the Manu. Industry - Machinery,
Welding, Surface Treatment, Materials Handling
5-8 fiubat 2009
‹stanbul, Türkiye
METAL ‹fiLEME,KAYNAK, ÜRET‹M
www.tuyap.com.tr
TEKN,METALÜRJ‹,DÖKÜMCÜLÜK, DEM‹R DIfiI
MADENLER, YAN SANAY‹, YÜZEY ‹fiLEME
Hannover Messe Bileflim Fuarc›l›k Afi
EXPOFIL Textile Yarns and Fibres Exhibition
10-13 fiubat 2009
Paris, Fransa
TEKST‹L, HAMMADDELER‹, MAK‹NELER‹
www.expofil.com
PVE S.A. / EXPOFIL
ITCE - International African Arabian Exhibition for Textile,
Embroidery and Sewing Machinery and Accessories
19-21 fiubat 2009
Kahire, M›s›r
TEKST‹L, HAZIR G‹Y‹M MAK‹NE VE
AKSESUARLARI
www.acg-itefairs.com
www.masterfuar.com.tr
ACG & ITE Trade Fairs S.A.E.
MASTER FUARCILIK
ANPIC International Fair of Suppliers, Machinery and
Fashion Preview for the Leather and Footwear Industries
19-22 fiubat 2009
Leon, Meksika
DER‹, DER‹ ‹fiLEME MAK‹NELER‹
www.anpic.com.mx
ANPIC A.C.
SIMA/Simagena/Simavip Int. Agribusiness Show
22-26 fiubat 2009
Paris, Fransa
TARIM MAK‹NELER‹ VS.
www.simaonline.com
EXPOSIMA S.A.
WETEX Water, Energy Technology and Environment
Exhibition
10-12 Mart 2009
Dubai, BAE
SU, ENERJ‹ TEKNOLOJ‹S‹ VS.
http://www.wetex.ae
Dubai Electricity & Water Authority
ISH International Trade Fair Building and Energy
Technology, The Bathroom Experience
10-14 Mart 2009
Frankfurt/Main,
Almanya
Is›tma, So¤utma, Havaland›rma Fuar›
www.ish.messefrankfurt.com
Hannover Messe Bileflim Fuarc›l›k Afi
Milano, ‹talya
ISITMA S‹STEMLER‹, KL‹MALAR,SU ARITMA www.fmi.it
S‹STEMLER‹, BANYO AKSESUARLARI, VS
Mostra Convegno Expocomfort - International Exhibition of 23-27 Mart 2010
Heating, Air-Conditioning, Refrigeration, Plumbing
Technology, Water Treatment, Bathroom Fittings with
SERVITIS, Expo Bagno and Next Energy
Fiera Milano International SpA
N‹SAN
17-20 Mart 2009
Minsk, Belarus
METAL ‹fiLEME, TAKIM TEZGAHLARI
www.minskexpo.com.by
MINSKEXPO Belarus
MACHINE BUILDING/Drives&Automation-Design-Build
Technologies and Systems Integrators Exhibition
25-26 Mart 2009
Birmingham, ‹ngiltere
MAK‹NE ‹MALATI ‹Ç‹N PNÖMAT‹K
TEKNOLOJ‹LER‹, GÜÇ AKTARIMI, OTOM.
www.devicelink.com/expo/
macbuild08
Cannon Communications LLC
MMT
Materials, Manufacturing and Technology-Asia Pacific
Leather Fair
31 Mart-2 Nisan 2009
Hong Kong, Hong Kong
DER‹, DER‹ ‹fiLEME MAK‹NELER‹
www.aplf.com
Asia Pacific Leather Fair Ltd.
95
RACIOENERGIA/CLIMATHERM International Trade Fair for
Heating, Air-Conditioning and Energy Saving
31 Mart--04 Nisan 2009
Bratislava, Slovak Cum.
ISITMA, HAVALANDIRMA VS.
www.incheba.sk
INCHEBA a.s. Bratislava
CIMT China International Machine Tool Show
06-11 Nisan 2009
Pekin, Çin
TAKIM TEZGAHLARI
www.cimtshow.com
China Machine Tool & Tool Builders’
Association (CMTBA)
CANTON FAIR Çin Uluslar aras› ‹thal
ve ‹hraç Ürünleri Fuar›
15 Nisan-6 May›s 2009
Guangzhou, Çin
GENEL T‹CARET,‹HT‹SAS FUARI
www.forumfuar.com
www.icecf.com
FORUM Fuarc›l›k Gelifltirme A.fi.
Bauma - International Trade Fair for Construction
Machinery, Building Material Machines, Construction
Vehicles and Equipment
19-25 Nisan 2010
Münih, Almanya
‹NfiAAT MAK‹NELER‹, ‹NfiAAT MALZEMELER‹ www.messe-muenchen.de
VE EK‹PMANLARI
HANNOVER MESSE
20-24 Nisan 2009
Hannover, Almanya
TEKNOLOJ‹, ‹NNOVASYON VE OTOMASYON
Detayl› fuar aramas› için www.expodatabase.com ve www.fuarplus.com web siteleri ziyaret edilebilir.
www.hannovermesse.de
Messe München GmbH,
Deutsche Messe AG
moment
METALWORKING International Metalworking Exhibition
expo
MART
‹LET‹fi‹M
expo
Orta Anadolu Makine ve Aksamlar›
‹hracatç›lar› Birli¤i
0312 447 27 40
www.makinebirlik.com
moment
96
Türkiye ‹statistik Kurumu
0312 410 04 10
www.tuik.gov.tr
Makine ‹malatç›lar› Birli¤i
0312 468 37 49
www.mib.org.tr
Makine Sanayii Sektör Platformu
www.makinesektorplatformu.org
Hazine Müsteflarl›¤›
0312 204 60 00
www.hazine.gov.tr
Ostim Organize Sanayi Bölgesi
0312 385 50 90
www.ostim.org.tr
TURQUM
312 447 27 40
www.turqum.com
TÜB‹TAK
0312 468 53 00
www.tubitak.gov.tr
Öncü Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i
0312 395 73 90
www.kilavuz.biz
RESM‹ KURUMLAR
DERNEKLER
Maliye Bakanl›¤›
0312 425 78 16
www.maliye.gov.tr
Ak›flkan Gücü Derne¤i
0212 222 19 71
www.akder.org.tr
Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›
0312 231 95 46
www.sanayi.gov.tr
Ambalaj Makinecileri Derne¤i
0216 545 49 48
www.ambalaj.org.tr
D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›
0312 204 75 00
www.dtm.gov.tr
Anadolu Un Sanayicileri Derne¤i
0312 281 04 68-69
www.ausd.org.tr
Anadolu Asansörcüler Derne¤i
0312 232 06 40
www.anasder.org.tr
Baflbakanl›k Gümrük Müsteflarl›¤›
0312 306 80 00
www.gumruk.gov.tr
Devlet Planlama Teflkilat›
Müsteflarl›¤›
0312 294 50 00
www.dpt.gov.tr
Araç Üstü Ekipman ‹malatç›lar›
Derne¤i
0212-771 44 88
www.arusder.org.tr
‹hracat› Gelifltirme Etüd Merkezi
0312 417 22 23
www.igeme.org.tr
Ba¤lant› Elemanlar› Sanayici ve
‹fladamlar› Derne¤i
0212 613 79 00
www.besiadturkey.com
Makina Mühendisleri Odas›
(TMMOB)
0312 231 31 59
www.mmo.org.tr
Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri
Derne¤i
0216 469 46 96
www.enosad.org.tr
Makine Sektör Meclisi Baflkanl›¤›
(TOBB)
0312 413 83 81
www.tobb.org.tr
‹klimlendirme, So¤utma, Klima
‹malatç›lar› Derne¤i
0216 469 44 96
www.iskid.org.tr
D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu
0212 339 50 00
www.deik.org.tr
‹fl Makineleri Mühendisleri Birli¤i
0312 385 78 94
www.ismakinalari.org
Türk ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Dairesi
Baflkanl›¤›
0312 508 10 00
www.tika.gov.tr
Kazan ve Bas›nçl› Kap Sanayicileri
Birli¤i
0212 222 81 93
www.kbsb.org
Plastik Sanayicileri Derne¤i
0212 425 13 13
www.pagev.org.tr/pagder/main.asp
Sa¤l›k Gereçleri Üreticileri ve
Temsilcileri Derne¤i
0 312 433 77 88
www.sader.org.tr
Tekstil Makine ve Aksesuarlar›
Sanayicileri Derne¤i
0212 552 76 60
www.temsad.com
Tüm Asansör Sanayici ve ‹fladamlar›
Derne¤i
0216 383 09 22
www.tasiad.org.tr
Türk Tar›m Alet ve Makineleri
‹malatç›lar› Birli¤i
0312 419 37 94
www.tarmakbir.org
Türkiye Mermer Do¤altafl ve
Makinalar› Üreticileri Birli¤i
0312 440 83 63
www.tummer.org.tr
Türkiye ‹fl Makineleri Distribütörleri
ve ‹malatç›lar› Birli¤i
0216 477 70 77
www.imder.org.tr
Türk Pompa ve Vana Sanayicileri
Derne¤i
0312 255 10 73
www.pomsad.org.tr
Tüm T›bbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi
Dernekleri Federasyonu
0312 468 69 84
www.tumdef.org