Int~ topIumJar - Edebiyat Fakültesi Dergisi

193
TUR_ıvn1>EıNTtHAlt.LA.RİNVAŞYE'CINSITETıGORE..
,
DACndMl
.
GIRI $w AMAÇ
Int~ topIumJar~
'.~'~'~
.
dö~~Jehbirş05YatprOblem-
dir. Genel oIarak$OSvaıpiGbI_liır,i.n~n:.~aıitŞJar",'.yı~dw
genelikletoplumda\ta5vipl~_by.c:tawaritJÖıeu.ıtnita,.r:"
.
".
,
.'
o;Itıdhard;t'
-',
"
,
.
-
Genelo.ıarak&ütiindinferin'~biry~t;iı1.lihaya.tfi1ln
t~n'yaait oIwju;
insanm hayattnakend1$iniP~onYerrnesi"nin~tabıata:&~~'
Kuiıı-ıç, intihar
~aytnınkorkUtu(:CJ'oIuş_bfr
"'~idir.
'F~,bJtÔri kOrku Yebaskllara "atınen
insanlar
in~hatederler.
.
"
·
'.
.'
.
.
.
l~tihanngeneJlikletasViP' görrneyettbir~$
'ot~unu söyfemiştik. Bazı
toplumlardabeUikoŞUıIar~ intihara-izii\\'erJldiJinlt~tta-bazari il1Sı1nbnnimihara
teşvikedildikltrini gÖriiyoruı. Urneiin;R~'({a
~niBtdiii"kis.yen
kişiıittiharnedenlerini ~oYasunar,onlrionay'lfjt.ı~.Kfndistantdad;t
"stıı-"by~
gulamasını görmekteyiı. "SUt&e'''. kotaSı ~fcacllnmkecasuunul-ıaze.
t~ninde
!<endiniyakmasICht.8uda'ffan~diY"~~."ıt".d'k8tri1a
benzer örnekleri ç.oğaltm~ mUinkiIndiir.Ötneiitf'J~a'utdıJıerSUÇfirınan
~tini
(Sde'~.
mek veya~.tanbçtnmak
için ''har_iri~'y'teşvikedmrdi.'l
, YüzyıllarbOyu ıntitiar!n.çeŞitlideği~l!!feiliŞkisiara'tıh~~ItlF.
Genelola:
rakintiIWapsifctlôjik açı~ batömu,;ilUib. ,tdM kiştferde,bazı
rutUI
boXUkluk.
lararanmıştlr~<\"J
"
".
'
.
'.
"
:,.~~ı
-
r
'1897'deintiharkonu-ı.<1eme.lbirçaıış;na~anDurktıeinı'n
"Intihar"ım.
.--, görüyorui. O~im
sonmıfntihar. ~rt'
~rinde ~aI1,1anafaşUrm.utarclanbı.
zılan intihankişinin ruhsal ve ~~IY.$Jnda1Q,
~\lkl~ ~
girişilenbir davranışolarak açlklımayaç~hŞlrken, b!rkı~"" <iatOPtoh1saJyap«laki bazı öıel1iklerin
bilZl durumlareainsanları ...intib3l'asqttildedili ..~b~flhiŞ.lerdir.
EndIi$1I'ileı-'
'-
miş topfUmlarda,baZlA"Jium1annldşininihtiVaç~
tartıplırken, kjşi"in ~mbraaş-rı tıywnya .iti
.
araşı.rmabra
konu ot.ı..uşıur.
~
yetttince c:ev~ \retmedill
iftdlWi etkisi
'.
aurklWim sonrası, detayhintihar araş~na
ratmenaenel. olarakkabul
edilen bir iriımar nedenlerijeorisi yoktUr..Gene.ldefiL!«Ik ofbk insandmamş.ları-
.. ArqbrmaGöıe~ai
Di.~Haee*ite,Univerde.i~~iBöI1knü.
1. Jı;mileDurkbeim.SuiCi4e,1he
~Pre... ~
19&4..:a~a31.
.
194
.J
.
nın açıklanmasına
.
.
çahşdnuştar.
Bu. konw.taetki1i
uç senelgörüştensöz ed~bilir.
_ i. P$ikoanaltik~klaştnı.Temsil9iWf;;S.fteU4
yatdşun.Qe~ı-rW,
II.SoSYaleudJeti~çi
.
'.
C.H. Cooley ve G.H.MeacJ;
ve K. Mennin dir.
J.M: 8aldWin,
.
.'
.
.
III. Sosyal' bütÜhleşrneyieSas alan .y~ım_Temşik:iled:J.P.
j~tiharınedeR inaıliyOlVzl ~unakar1iwrilebile(ekilk
. nemdeve her toplumda «tıyaçtkma5r've ~1iiophimtarin
An~~"'çatiıı-lar'
proi:JIern obtakIQbü(~iI~i(~
,
Gibbs ve-
.
W.T.Marfin'<Iit.
cevap 0fUIJ'ther dö.
çotundasosyal
ilket~türWdeintiha'
:nn oJ~dlğl'6rÜI.ünik1aİ<$itti
Jsp;ltett"nsORt~ AI~sQSyOIojuAlfied.\yierkaI)t
MadaaastW~da-topIcJ'.iJ1~arın'yarhtlOj ritPO'etmiş'1896'da "tn} Zelanda'e4 ~..
.
..
.
. 2
t~
,
'
TÜrkiye'de.
.1974;yilttt4t ()1~,.ı!J11;yilt~ J881ç1~in.k~ir1i
i~tistiklerden. ~reniyoruı. .Gel'ç~irtf#4~..
Bunarağmen;he~
\'Jf
de d8şünüiheintihat~
~
..ı~.tJ..
öJciirdüğiinü
~J1ann&ok
üstündedil'. '
n8fUshi1»f.köyiirı~~~ğrşek1initsUftm$a)'~Iar'~~bif~
k.anfr.'
çe»karaştlf'ntamevQiğ~~ıerde:.~haru'd4i$tk,',~.'~~ğibir'
cut oJdJI{tı' ~4' 'türkive '~kODJlya ~~j~açıd.aft
.Yaklaşan.çabşmaiaryok. denecek kadar aıdtr. Me~ut:~J~,in~~anpkildeyadafQiçük
lıit"ÖI't1eklerri
.
,e-ı' dail'lım ve bötselere.,göre
gl'ubumla"t'a~~.
.t~ye'din
gösterdiği.
f.~I1t~.if..cW1a.önce~~~ınif~intibarYakJ~untmlZıt1elirl~-
yen .temel ne~..deJ}biri"l'.çaIJ,~~r~...'I~daTültdye'~ki
rı yaş,ye,cinSiyetaibldejişbıiier ~ç1SlfJdan'dii...~1t
.
,
intiharla.
Ufıt»ttrmaktlf.
INTI8ARINTANIMt
Inti~lg.jitik4i1...çefitli.tanlrNan
vebtJtanımiar
.v';'invı
tartıŞmalara
yol ' açm~şttr.Ortı'Çaidabtincedei,.ıit.aranıanuna_len.
$Uihomiçido'yada'sui
ipisus homicidum' cteyim~ri.,kUIl"uhrdi.lntiiıar.f.rapçaakinaht
(kurban) kelimesindf!ngelir..rçeJ~ttJP Tü~~irrnesi:r.zi~d~mın«leolnwştur.
Bu dönem~ 'kindini ~tJetme'f1ii.ıyerin~ 'irtdhaf; kf.II~lmava ~,tIt}
.
,
,
Durkheirri'e '..Jôfe. intihar..'.bışitol~~tekttk
.birimlerin. bir tOpıaml değitdir.
O kendi 'içi~ bit'.'suigerıer1S'~it.k()ft~~fir.
Ourktıeirn,~istik,altruis.
. tik ve anomikoliNk, üzereÜçtip it1tihar'~In1Iar' DUI1çheim~in
teOr'isinintemelinde
.
sosyal gı'''pladayemrince
.1»iitUntetenv:rnil Vey"çOkfa~biitiinleşmiş.
olmasının
kişiyi intihara ~r6kleyeceji.,tez.i
yat~ktad"..Ö~na
8ö.re,kırsal böltelerde,
dini
.
.
~yrek
görülür.
ilişkı1~ri
içi~~ayanlardaintihar
RftIPIarda.vegiiqtiiakr:abal,ık
.
2
3
(
.
. ",
-
Jacques Choron. Sujçide.Charles s.~r's$Pp$,
NewYork,J,,972, 5.9
,
Ne~
Arkun; lntihttt'm.P.i~dm.,nikter.~.F.c;~t..
İstanbul, 1978, $.25.
..
195
Iİu görüşler bugil1de'yaygin bir şeküde kabUL:~te~
bizim çakJ~sonuçla.
rımız da Türkiye'decte durumun be~ıer.~cf!.tiı..;ıugös.r~ıedir,
~m,belirltdiii bu intihar tiPıerini~yrl tinı~~tıdır.Ge'"
ol:.,-ak intihan şöyle Goımlar:
"intiharbir kimsenin SOfIUc;Urt
~ ~I~ını bi~oıumlu
ya. olumsuz bir davrartışla,dolt'udan veya doIa.ylıc)larak~di,.1 C)iiiftsiiriildernesidir;4
Intifw tanımanayeni"taytar.~~Mawyk.
-intihartarIFni. anlamda hayatın tehlikelerine karŞlfge~k f)C)Zitifve akUOtiı kaıilmaveya neptif,wif bir tu.
ötQmIer"olarak
. tumlakişinin hayatlnamUdahaıe~ ~ÇII,~açlkana~fl!al,tiP
taOlmlar.Oaranlam<ta intihar, kişinin bilerc..k,kasıtlı olarakkendi hayatına son vermesidir.ÖlÜn1ÜnÇa.bqlduğu.irıtihaı'royeJifMJ~ıi
cteiJktw.Kişi ölUmiiniiyavaş yavaş taaraYabilir.Damı1lşıkişi~I~~
da ş.. deiiidit. Hay~ıotehlik.rjne
karşı negatif ve pasif tutum ~nipadaiQtihar,~ııabiz~ı
etmektir. Mısıryk, .
'kendini cez'alandırlÇlö1üınyanj"inıihar~mt.oPluıniar~santldlğ,"dan~a
yaygındır görüşünüöoe sijrmektedir:ömeğin, temizlİkve sağbk şard'aru1adik'kat bime-
rnekbir çok ölümeyo' ıçar.Bt,.ıgenilanbırı4aintihardlf.S
.
.
,
'
,
'
.
i>
'
.
.
""
d
MetodoloH : Araştırmamızda yararlanalaniki temel.kayn_Go ilki, 8aşb~kan'
lık Devlet btatistik Enstitibütaraftndın 1.7.1~2tarihinden itibareh yer yıl yayınlanma'<ta,olan '~Intiharistatistii<l~!,'! ik~isi ~.1~7~ veJ~7.s,N.UfIJS Sayıtnlarıdır.
",'
-o
'_,
_.
.
,:.
<..
'...,
'.'.
'.,
. . : ,.. .~...
_
.
.
'__
.
"
'
Intthal" iStatistikle'ri~~vmlentayılarölütnte
teşt!~üskapsam
dt,ı
$OI1Uçlananintiharlardir. intihara
,
btrıkdmıştJr.'
ÇalıŞmamızda, Tdtkiye'de ,intiharolaylarının yaşave .iclıuiyete göre dağılı-'
mı", göstermek ve..,nelbir de~rlendirritesift.tyapa&:ıitmekiçitJ1974.1'917 dbmi"deki intihar sayıları kullanllmtştır;BU yIR*'IO;.Çilmen«Nnijintiharla Ilgilitabloların
en detaylıolduğuve.sa.decebirdeiişkenle . ilginintiharfrekanslarını
kapsayacakşe.
kilde düzenlenmit~dUtU'yalJar
ofmafar'f4ır.'
, DeVletlstatisi;k EıutftüSü yaYanlarn,. veriler iller itibariyle verilmiştir. ÇalışmaR1l~da,Devlet
Istatistik EnstitüsU'nün sosyo-ekonomikbCilge' ayınmı ve illerin
gÖSterdikJetibenzer özeliklenten yaratlantlata.k Türkiye. onüç tJislFhali"
incelenmiştir. Her bölgenin kaPSam ma giren iller şunlat~"':
i. Bölge : AttyiD, Giresun, Otdu,ltize,Ti'abZoi1:
ii. Bol.. : Kastamonu, Samsun, Sirioı),longufdak;
iii, Bölge : Bursa, Çanai<kale,Edime,fstanbUı, K,ocaeU,gwtdareli,Sakarya, Tekirdağ.IV.Bölge" : 'Aydtn;ibltbsir;Oenizli, Itınir,Manu.
V: .Böıse : Antatya,Burwr,IIPa.rt'a, MUğla.
vı. Böl.,
4 'Durkheim. ap. cit..s.~.
5 ThomaaG.. M1II~tL Stıicid~ omt1"he M_iı.
~
~~--~
ChicagohelS;
'
:Adana,Gaıian~,Haıav, lçet.
Obic..U7Ô
'1;,'
of JJit>ililotion; 'nie Urit of
'
'
'196
YltoBötıe:
Hakkariı Mardib,.SHrtl urt".
VIIi. Bölge :AğnIBitlisıKatSıMuş;V~~
.
,
,
'.
,
,.~
o
,
:_-~'
ıx.aölge :Erzinçanl(rz.Ut1t;~.I$iVas'
.
.
X.'BöIge': Adw~n..8ingQI.Qiy~f.ElaDğIMaIa~..KahramanmataII0
,
,',
-,
.,'
".:.,
-
".
':
-"'_..
','
"
'
"
:.
,'-
:~.:
'_"
- o""
Tunceli.
XI.~<t.
Xi (.~IIO.
'Xjıı.~ı.
'.
.
:AAbfa. -&luyÇai1ktn. Ç
,KffJ8hir i To~. Yoıpt,:..
o: AfyorııBIJeQkIEskişe'hi\'',.Itii1'abya;Uşak. .
: Kayseri, f(önyal~evş~irJNij..'
.Intiharlatın bir ytI1~rutebötgeteregöı'e v.y~datıYtlagö~i
farkıdıiı beUtleyebU~ iÇ1h,J914Ytb~
1'971 ychSonÜna kadaryaş ve. cilf$iyet değişkenlerinegöteintihar orant~rl'(biJt~).~saplanmt'U~~
.ÇahJRWl11ZcW kullandt"'uzinti~
har oranliırl,i~ilW frekan$1ar,nn'tbind.,niifUsı o nl-ırr!fl batidir.
o
.
Yıllak ve bölıeselintihar oranları Qblc)far
...seImevedÜlınete~belirti~yeçaIJ"lnuştJr.
inde ve grafdifertegöstenlerek yük.
,;
Hipotezler: OiğerÜlke"'r. YaPıl.in mdhar' ç_Jmalarıintiharın buı değişkenlere görebelirli' ö~Jliklerg~djğirii~ld
ştlt.Biı bu çalışmaların ışığı
altında' TÜfldye'deintib."~.n ..yaşa.<
vec'insiye~Iife.' ~Iunfnı şUh;potez'lere da...
.
yanarak incelemeye çalıştık.
ı. YGf : Türkiye'de intiharlaryaş ~P1ar1rıagöre
nii.fusaoranlanmış (binde)
olarakin Ceiendiği 'zaman. .1 t~..... am intih1")01'''11 1914'de.01(i i~eriI197$~ 1976 ve
:
.
1977 yıllarındabiru . yÜksele~
.020
oI~ştUf.
.
.
.
.
.
.
\
.
.
.
.
,',
.
.
.
.
,',
J
',.
\
'
Yuwıdaki tablodang~uıeÇejigibil1974yıltndaintihcv
oranınınen yüksekol~
duğU yaş grubu .032 ile 6S-74~aş:"ubudUf..lS..24yaş
grubU ,031'lik 'intihar oranı,
ile..ikinci. sırada yeralnW<iad,r.2S.34 ~~grubunun intihatoorat1t.026iken. 34 yaşından ltibaren~inti6.tr ~QOJrıdadüşme eğnimi başl.amak!adtr. 1974 yıbnda in~ihar'
oramnm lSyaşIRdan .küÇük oianl;ır hariÇI en düŞÜk'otduju' gt~p 75.79 yaş &rubu
iken1.197S~1976vel9n
yıHarındabu yaşarUbUnun' intihar orinl tüm yaşgr"pları
arası~da en yük$ek deıerl ;ıIiftaktadtr.Genel cbako'Türkiye'c;te 19740-197 s~ 1976
<
1~7
,
ve. 1977Vıltanrtln ~rbirinde 15 yaşmaltı~
intihar oranı çok ~ktür'. örneğin,
1974'de .op2,1971.
i!e,.OOl dir.'Bunakarş..tk,15-24yaş
grubWıdaintihat 65
yap kadar.OLarıgruJ?lariçi~fjftYüksek~ere$ahip~l~ktadJr.'15
yaştan itibaren incelenen yılların ber. birinde inuharoranlarında büyijkb~ artış görülmektedir.
TABLO:
1
:n tiharlarırıY*
Göre DatUımı
Yaş Grupları'
Yıllar
75-79
80+
.032
.013
.017
.025
.081
.063
.051
.'O23
.03'0
.040
.048
.033
.028
.024
..037
.059
.032
-15
15-24
26.34
3/$-"44 45.54
55,-64 65-74
~016
,.OQ2
.031
.026
.Oıı
.021
.023
.020
.00;1
.040
.028
.024
.025
1976
.020
.004
.osı
.028
.027
1977
.020
.001
.040
.029
.023
T()~.
1974
'1975
--
'
Ayrıc:a,in~lenen y'8;;1rtn het biri~6S;yaşıDdanitibareh'
larında belirginbir ahl,djkl<atimiziçekme.ktedir.(GFaftk 1,2; 3, 4)
~.
.."
<!,',-
',-
','
intihar oran-
.
,
,
Intihar oranı. orq yaş.gru~Ylldattyı1a
çQk,az değişme göstermekte,
15-24,65:ve yukart yaşwuplanncijn dah3diifük değerl~:almaktadtr.
Türkiyege,nelinde 1S yaşındanküçük olantarhariç diğerr yaş gruplar.,..n
hepsinde intihar oranları 1974.y,ltnagôre arttş gOstermi$tir.'
Bölgeler ,açIStndan:intihar--Yaş ilişkisi )ru:eteninc:e, 1914 yıltncb i. ~de
.
25-34 yaş gru~nunintihar_oranı.030 Ile dibr~
8f:uplanndanyiikselair.Aynı
yıl içinde, sadece LU. \'e fV.bC»geIei.'SyaŞl~küçiıklerin
tır.
~tihanl'larasdanmtş-
.
Intiharlar genelolarak, her bölgede 15 yaŞtatl itibaren art~,
bti artıŞ bazı
bölgelerde 24yaşırlSonUl\a, baZllannda.34 ~J1It, sonunabdaı- devametmektedir.
Buıum yanında dikkati çeken birhusus tall."I...,
1V., V., VI., VU.,~. ve XIII.
böl,gelerde65 yaŞindan it~nintihar
OraÔtarl~tf\')'ÜkSelme
gösterdiJidlr-.,.tX.ve X.
bölgelerde 8& ve yukarı yaşlafda-(jiğer y.iş ..UJ'Ian~m,iki katı kadarbirintihar oranına rasdanmakıadır. Genel olarak diyebiliriz .ki; onuç b&lJeriin yed'ısin* 15-34
yaş grubunun intilworanı ,diter yaş~anndan
Yu~tir: YukarJda lieliı;ttiiimiz
tJölgelerin~mtm hepsinde -hasta1lk.nedeiıiYıeJntihara sık ~dan"'l'tır. Ayrıc:a. bu
bölgelerdeaile .çimslzJili~riinet~birintihilnedeni
otııtıi 15-34 Yaş intihar ora-
nırm yüksekliğinibirötçijdeaçıklığaka~uşturrnaktadtr.
'.
.
.
1975.yıhrıdabırÖnc;ekiytla~re~intibarOQD'nda.Q04'1Uk
birartış görül-
mektedir. 8ötgelerar.rdağılff1ıda ye.di'böfpde,'5-7tya,gnıbunda
oldUkça yük,sek intihar ~bUlunr,u.lş~.
fll.b~.btI
«an .065 deienni almaktadır. Bu bölgede ertönemfi intih;u nedeni de-hastalık olarak kaf$ttWla Ç1kmaktadır.6
\
197J' yılın. in~tnsrkg~!f
.,uı.,'V.,
.
.x.,X!., ve XIII. bölgelerde
198
60
.~
'so
i
40-
.a:
1
ı
30
<
20
o
..
...
. i
IQ
~
GaıfIk l:
"..
arıipl8rıaGild ~
.I!~'
t
~.~..
iGRUPlARI
.
~.
(oil
)18'7.
Gıa8k2:
Y..G~
~ı-ı-_""I'f("')
101&
YAŞ
199.
+ c YAŞ
i (;RUPlARI
.
GıalUt 3:
Ya, Gru~
GIIn tatııı.o-ı...(JJ~)
19'1&
-,
J
...
7.,.
'"
7
,
...
-;:I;
...
I!t.~
l
...
'"
'"
N
i i
:a:c
.
Graftk4:
Y..
-
(kupılırıııa
06..
t..-ıhw
oıaııı-n
(BInde)
19'1'1
+,
i
YAŞ
GRlJII'LAIU
_
200
:
.
~f.::::::~f;;
~:::..~~:i:: ::::::
_
.
bölgeJere göre çok yüksektir~Her ild böıgede
.te.en önemliintihar
nedeni
hastalık.
.
.
. .
tır. 1~76 yılında da önceki yıııardaolduiu gibi 15 yaşııldan önce intihar çok seyrek
görülmektedir.
.
.
-
,
'
1917 ydıAda t5~24yaşgrubunun .intihar oranı Vijksekli~inikorumağadevam
etmekte, bunun yanında V., X. v~,XJU. bölgelerde 7S-79.'yaşgrubunun intiharları
:::.~~~~~;i~~;:::.:O::=:::i~:Zk$~::i::I~:;.~~~~r:
.
hasıahk birinCi
derecede
önemli
inti1w'nedenio~kgöıe,çarpmaktıdır.
,
,
.
..
.
.,
..
'-
i
Sonuçolarak, TürkJy~'deintiharlr1 Fnç (1~-'34) ve yaşlı niifuS1asık görülen
~j,
birtoplumsalolay oIduiu ifade edilebilir.:
/
,
i
2. Cin,iyet :.Ciosiyetei)a.ğlı intmarfre~slarl!\,
';üfusaoranlanrmş. olarak
=~9~~~r.:r:'~I~i::~~»:~~~:':=~:=:
sık görülmektedir.Kadın intiharlarlntndah~ sı,kgörlitdüğübU böl~lerde en belirgin
intiharnedeniaile .çin)Siıliğidir.
"
1~7S yıbnda erkeklerdeintiharın ka~lnJardandıhasık ,örüldüğü böl.lersırasıyla IV., xıı. ve,III. bölgelerdir.ll" ~ LV.bölgelerde haStıltkerk,eklei'ifli.ntiharlannda öJJen1libir nedenollnaktadır. ~Iardaintihar
oranll1uıyüli-,sekolduğubölgeler
de X., XJI., ve ıv. bölgeıeröır. Bu bölgelerdeaile geçimsiıliği nedeniyle intihar yaygınd'ır~
,
.
'
'
"
.1976 ytl.nda.,baZlböltelerde(V.,Vlltve"
IX.bijl.ler)
kadın intihar oranları
erkek intihar oranıarindan yü,ksek Q'makla birlikte diier,bö.lgelerin tiJmünde erkek in,
tiharoranları Cla:hayöksekdeterahJ)aktadtr~,
'
1977 yılımı gelinditindey.,VI.,Vlt,
VDI. veX:bölgel~ıio kadınintihar oram
erkek inıiharorariından YÜkSekdeğerler almaktadır.
'
Incelediğillıiı 1974~191S-1'76ve
1977y,Ularınfhher'birinde V. ve VIII.bölgelerin kadın intihar oranları ~rkekintihar oranlarından yüksekbulunmuştur.Oiğer
böl.lerincinsiyete göre intiharoranlarıyddan yıla'değişiklik göstermekle birlikte er!cek intiharoranları dahaYÜksektir.
-TÜRKİYE'DEKI
KARşlLAşnRlLMASI
.
'tNTIH~l.ARIN
'.
BAZI
..
ARAŞ~
'.
.'
SONUÇLARıYLA
,
,
'
Yaş, cinşiyet ve medeni halıibi d~işken.lerl, intihararasındakiilişki gqnümüze
'.
.' ...
kadarbirçqkaraştırmaya konuolmuşttır.
'
'.
, '6, Tülin teIiDoIdOll Tesi. T~lo.8.
',. Ibid. Tablo 9.
-'
'\
'
201
.
Yaş: iniilWUey.ııarasmdat(iiliŞ1CiYi,""Uafjnaraşıırmaıat
içinde en önemlilerinde~biti,iı)dhar. i$_ti~~riı1~i1It.'de.fa .~ti1OOrkhfim'in'
'Intihar'isimli
çaltşmastdır.Duf~im,' yaşaJcil)ştYe. .ve .~.
'-"göreintihar ôranfan arasındaki
farkhlıktart gösterme)'e çahşmqtır~183S:18iı4'yttlart-aias~Fr~'daloo.OOOnüfusta intiharöranlarınl' ~1eyenf>urld1eiin'e'göre; çOaiklukyılJannda. intihar'çok
seyrektir. Intihar ~i
~en
yqnblrli"te~...veenytikseıtdeğ«iniya,hhk.
.
"
;
'_
.-
~~
-:~
-~
_-'~.,-<"-,_~_:.,t,--'
c-.""":_
~--,
:
",
',1'
"
.
ta alır. ÖFneğ in, 16 yaşın attında.20tan
34.5, kad~
erkek-mtif1M(H'anl '8~cve' Yukarı yaŞlarda
.
ise'.1ikC;i1~~lo1fD!Jştur.8
,
",
"'.
.
OubUnise, :1959 Hayat t5Ütistiklw'hive ..~sayımtn'kUııartal'ak
hipoteziQfıt11ariç;n kanit1amtşttr.9
.
.
yukarıdaki
.
'.
"
MenriinF", FarberOw\'eShnekRmTa'g6~/~insarıda ötme,~mecveöl~_
riilmearzular.rrievcuttUt.
8t.tarDılaı'dan-'~fIte arZUSU.yiıtilt azaıtrke,n,.ölme
.
arzUsUyaş ile.birıikte ar. .BUarıjtll'mıalai,
20--39. 4tf-$9,60ve yüttarı'yaşfarda
öhne, öldürme veötd8rülme arzulannı intel~mişJervehe' Udçinste.ötdtirme atztmjYat.ile artıtğ.m görmüşıerctir.ı o
"un Yaş ile~ıaldtğı, ö,lmear~~n.işe
.
..
,
.
,
.
,.,..
.,:.
.. ,'..
-:-',"
,..
..
-'.'.-
..
- \
..
..
"
Aynca489- erkek ve 130bdijjJtıti"'hotQfarber~W
~Shntıidman taraf",.
MenninFf" hipotezifte göre:ayn~i1SUt~nIlı1iŞu':
BUna gtire,erkekler« intiharnotu yazanlar ôirastrKJaö1dürme'arıusu ge(ıS 8I'UPtJ 9' 31. iken, OrtaYafia b~ oran
tiiııınodannadayanarak
% 23'e, ,yaşlı'gNpD %.ll'edüşrriJştijı'.-GıMç
yapılah karflJaştlr.mııardı: ölcliiriJ~;ır~".1!1'..i"',"ı.buo~.Y.lşta"
16'yl, yaşk
grupta ise" tO'a düJmiiş ı8riin~ir.ÖIihe:..2.Usu-""çgrupta"
23 69lunmuşı
Qrta.yaşta buorın "35~eyUkseJıni'.ilerf~şfarcfı!)'iil($dMe
Jtev..m ederek%S7'ye
,ulaşmıştır ~.I'kbakıştı kadtnlafln~.veö~arıulUilerleyenyaşfaazahna
göswrme"w', ötme arzusu-ilerleyen yaşıı dnak~ir.
sadete genç-yaştl..uparaSındakioran farklı öldüriiln1ear~, faktörü açlSlO~ı 9rtaY-aş,yaşfigruptar arasındaki
oranf~:k1ar-ıöfrne
arzusuJaRtiriiaçlSti1dattô~mtUxdunmuştıl-.
Farberowv'eShneidrnan';~l&llrakk"ı~39
~eder
,.va da imfhar 1!ğiUmi g~SOf1tICUfta
.
~ ara5Indaintihaı'aıeşeb.
-tı-Şlardtr.
.,
.
'1.ı
'.
.
, EJi..Po~JJ'~1937__t9S6
y.,1an~
ve yukal'l.yaş1arcRHen. ız. .42~ I~nmiritifıat
T.'daintiharl;ıc:ı
inceJemişj14
~tıfiin{~tUr.
l~.AraJtırma so"
nuçlarına göre, her ..10C).09Oııiifus~Ydlık.'ortıataınaorii1.13~O;'yetiıkinbeyızerkek,.lerde 27.().beyaıkadtnlatda
6.6,negt'o erkekaerde ise 2.1dit. PoweR, bubulgiJlarml
ayrıca her .100.00.0 nüfQ$ta vaş"uplar~a
JÖ!e. ~titıarQrantan..afti.inde
gö~ermiş.
8 DwJdıenn,cOp.ciı:,6,29.
9 LOUlJ..Dublirı. Sr.ticille:ASociolo,Icııl,411t!..i~tat~ieolstudy. 1be Ronald Pıesa,
"
New York, 19&9,6.
lOEdwin S,. 9ıneidmaııi
.\'c
N.k
Fatt»erow, R.E..Litınan
'.
ScienceHouse,NewYorJe,197o.lı.Ui&.
~
The ~chology
of Suicide.
11.
Ibid;,6.>178.
12.
Elwil1H.Po\V8D. "()ccupation,Status and Sulcide: Tow..~.The İtIdefinitioD
of Anogıie" AmetlcaaSociolQliCai Review,:Voı:ıS,NuD\.
2, Apıil.lil68, 6.
181-139.
'
,
c
'.
202
.Oranıyaş-ile
tir. Buna .gÖl:ç~erke~'!!ç.
kaclıntarda44 V.1fA $QOtj_ :~inıı-birlikte Vüksefmekte,'SC)nradüş'*Yf'tt;ılljt~~,..~klerdeSS-64
va, grubunda
yeniden ,hafif. bir',Yt.ikse1megÖster~~.~mar.
btıtği~m'4S..,.S4Vaş grubqnda:
belinnektedir.. Y~nız kadtniar_3S-,..A4 yaş_.~~
',~~viyesjneulaşaJ1
intihar oram erk.eJder« ,aynı _~viyeye 6s.ve.Y9IWıt'aşı
~taJ..ktadtr. Araştır.
ma sonuçları. erkekfer4e 65, y~
semr. settbw,arttt!.wtntlatidaise 40 yap~
.'
sona düşrne9IdUğu~&9.~~d.r.'
.
.
iAtihar~yaş-ilişkisinin birçok araşttl"lT!~~inc::eıendiğ~nsöz
etmiştik. Bu Il'aJt.trmacdardartbiri.ifeTh"omaş.~k.ttr.
,(ttıa&öre, kadın erkek
herkes oIgunlaŞtPhayattrt sorui'nhJIu1d-ı-tm)'ijkferı4ikçejfJtJharoranldaartmaktadır.
Her iki cins içinde kritik yaşbuhiğdatJaşlar'.Fa:1<aıyaşilerteYip:sorumJuluk~tttkç'a
I<acJtnve, erkeğinIYuıuru gittikce ~zuJur. B\.ISQv:aşa!(adar.~
Bu yaşta
yeni ihtiyaçlar. yeni problef1'ler~~çtkat.~
Y~ııltk.u~JuIc.yat1tıinSJı
kaLma duYSu~.hisseditmeye"ba.ve
k
r
O
ç
l
a
h
J
i
j
~
f
t
b
göriilıneye
.
.
.
başlar
.13,
',..
.
,,_
__
. .
_ _ __
_
~
O':
_:
_
__
_:_ _
'_.
'
.
:
__
~_ _,'
_
,_,..',:_
_
__
_
_
o
,_',"',
. Bııı araştumaCl",- -:'__
da betli,bir ~şgr.u~intjh&n
incdemi,ıer~. örneğin.
MorseHi,2ı-soyaşlaf ar.awı.üıtihaıejitimuteıı
mijtit. O'~ göre.21yaştnen yüktek ~Vi.
tan itib.,eıı int~rtliliın~ ~tmaya' ba1~i4b-.,..SO:~"'ar'"
yeye ulaşmaktadtl'.14
.
.
'
--
.
.
,.
.
.
~
.
Belli 'bir.yaJgI'ubu~
int.i~ .kltiınri~ıev~..aş"rn-aJardansözeder'1<en
Bierr:e'inaraştırmasına da .k!.~ deıiı;ıjJebj6(..8.rr'~IJtJif"e'de
7()-80ya~gru~unda. 19Z1ntihart nedenler~JÖfe,Slntflamtşı.r~ 192 inlu...nJ3fi
erkek,S4'ü de kadmintiharıdır.Her iki,cinste.psik()~.y~ft
btkkıf1ltk, fiziksel rahatSlz"k.."r
ı~
IQybtve işiteilgili problem~ J1edeniy~mti"'n ~ok$tk -aörlildiiiüsaptanmt$tlr:
,
...
.
.
.
.':
Türkiye'de yaşintibar ititf'isi. i~ıen;~ıce gQıiittJjj.ş~iir'I<i,
intihar.larınenst,k görildiiiü yaş grubu n':"')4 yaş FUbudur. 15 yaşınattındaertÇek ve~Jnlarda intihar
-seyrek görülürken)15,ya1t!1 intitJlr oi'inJ'yiiksehntyebaş~ta,
34 yaşından itiba.
ren de oran düşmeeiili~ göstermek_jr .64~ŞlfJdanitibitren 15...34 ya, grubunUiı
oranına yaklaşaCak şekildebir arinıa'-görÜlmliJtÜr.8()veyıık.ar'1
yaş1arda, 1Sya"n al.
tmdaOlantar~n(tah.aSlkmtihar ğfSriilıt1ektectir~.ISaı.b9lJeterde'
15-24' yaş grubununiotibarların enYOğWlotduğu~YaJ.gritbuol~n
Y~"'A4a' 4S~54. yaş. .grubu '
35':"'44ya1 grUbtlndaiıdahaYül<sekinti~Oranına.s3hipgöröt~tUr._
"
._'
Diğer iilkelerde Yapltan ç.a1lşmi!larda;intih"ar'Wın ~}'Oğm
ol(Juğu yaşlar
20--64 yaş arasinda.1i~göTedeiişmekte(lir
:lJizllt1çı-ı"masonuçJarl~zagöre
lürkiye'. bu yığıltm lS-<!4,6Sve
YUkar1yaş~da0Jmaktadtf.GeneI olarak Türkiye'de intiharın bu bitgilertŞığt aıtmda;.t;ç
veyaş1i~
~bitdavranış oldUğunu
,
...,
söyJemekmiinikiindüt.
_
..
13.
Thomasq.~k.Sıı-iclcıe..,dTMM_nin'DfC.iviluation.rrıı.Vni,
Chicago Press, Chicago: 1970, ş.ıi
ıl.
Ibid., s. 28.
.
;
,
.
.
~ ..
203
.
.
Cinşiyet:Cinsiyetinbharçaf1şmalal'mdaen-sık anaıuleğişkenlerdel'ı
biridir;
Ourkhelm çalışmasinda-din, aile, ekQl'lomi,p9iiıika ve askerlik üzerinde odaklaşmış, yaş ve ,cibsiyetile,dQIay"oIar.kAtıi~bir$OSY.gtur.
DUrkheim'in
Fransa'da,.',1835-44 .\lıUan' atastndaAOO.OQOnüf~ Jı:ftihat oranıiVISln.fl~
göre. tiimyaşgruplarında-.~rkelderlqcltnlal'danüç"'a
.~faıla.- intih., etmek.dirier. 1~
'
,
,
Maris, Şikago araştırmaslf1dl.eı'klJk4<adI!l.,intjharoranu)l,~rkeriyat_da. 2:1.
ortayaşta 3:1 olarak ptermiştir. Marif'egÖre, erkek~qdtnlartn intihar metodları onlarııı, intihat,giidiierinifLfar1dl~tın'YaI1S1ttr.f(ad8l1Jardasıatiibiitüo~mesi
<tatıa,ıi~
evliU~,erkek inti~ları
ile ,intihar.ıljyöndeU.işkilidjr. ".ınintihar...
ise iş probteroJerineGevapttr. Kadtolannaks~.w.r
ötr-negıye5i ile intil1arateşebbüs ederler. Maris, hert OO.DOO-oiiftmaintihar me-tQtlu--:Çjh5iy~inşk.fsinilÖrnıeye
çalışmıştır.fUinois'de (19S9-&3jyaJiJtığt 9-ış~.~:sonuç_larına göre;erkeklera~li silahları, kadtnlar zehiri intihar et~kiçio,
ctahasıl<kultantrlar.Erkek~r"ve
kadın17. .
larda ikinci deretede sık kutlanılanmetod kendiniasarilkötdürmedlr.
'
E.H. PoWeJl'in TUlsa'da yaptığı çalı}manın sonuçlarına göre. herl00.0()(fnü.
18
fusu erkek mtiharorant kadın ifltihar oranının mr'kaçkatıkadardır.
1959 yıtındaki int1har istatistikleri'ni i~feven Oyrıes. Clarl<ve O inItz'e göre,
Amerika Birleşik Oevletleri'ndeher yaş gi'Ubund~erkeklerl<aQ~f.ıra,oranfi dahasik
intihar ~rTer. 8()yaşında erkeklerde ayiılyaştakf'IQdlnlara~iıIa10'bt
fazla intb
-
,
har görülmektedir. 19
'
"
Thomas>Masaryk
ise, genelolarak
erkeklerin kactırilard!m Qatıa sık irıtihar et-
tiklerini, bu or~n yaklaşık 1/3okluğ.mu belirtın.ektedir.2()
.'
,<_'..-
..'_
:'
',.
"..:.
:,_
i
\
,,_,.
"
Intihar konusuyla ilgiienmiş araş.rmacılar~I\~Jne'1J.jen1eo tümü.erke.kintihar'
..
',"
""'C
oran,ınınkadınintiharoranını.aştiğıkonusun~anıaŞlrı.v:'-
':
Ayrıca, kadın' intihartarının glmeftifdcfeVtllik,riek.iı1tltıartarının
da iş p,oblemlerin e cevap otarakortaya çıktığı teıl dt'yaygfri'bir~kifde1kabul
görniü~r.
Türkiyetdeintihar ,otanla.,. genelolarak' i~Celeridiıi 'ıa~,.,19'14-77dönemin-,
de etkekintitW
or,tfun kadın mtih~f orah'ndanyüksekOl~i,(ngôfÜlür.Bu
hUSUs,
diğer, Ülkelerde, yapılanıraştırma sonuçları .ile aynı paralerdedır. -Bötgeler tek tek in,
Gelendiği ıcıma.n 'bazı böJgeter~ kadınmtihar'oranlOın
erkek ,Intihar oranınıaştıiı
HL
1;: .
Durkh"im.op. cit~~19,5ı.~.~9.,
"
Ronald W.Mar~. Sociiiı Foree. in Urbtın Silicide" The" Dorse~PressJloınewood,
,
",',
i969.
18.
19.
20.
8.,97.
'
Powell. QP,cit-., 1958, s,.137..,
Russell R.Dynes,' A.C.Clark, S:Dinitz.
,
New York, 1964, s. 604.'
Masaryk.op.cit~, 197.0, s. 25-27;
.
'
SoeialI+o-blems..oxforcı,
Uni.Presa.
--~..-
204
.
göıiiliir. öm~ğin, 1975yıltodii alt, bölgede kadttt;atiharoranurkek i,ntiharoranın.dan yüksektir. Bu tür bOtge say..sı 1916 yılında ~kiiken~1977 yılında beşbölgede .
kadın intiharoran1dahayüksek~lunmqıttK.~ı'.
.
.
\
,
Ayr,ca,. inti~~'-Cin~yetitişkisiintiharnedenieri'açlSl!1<fan
'iR~lendiğizaman~
erkeldeıde hastalık,' kadırilardaaUegeçimsizliliı--iylt
irıtiharsıkgijriil.uektediı'.
Erkekltrdeaile . geçimsizliğive geçimtorluğu-daönem~l intiharnedenleri,arasında.
sayılabilir. Buna ek olarak ba~talığmher iIÇicins için de önemli intihar nedeni ~duğunu beUrtmekgerekir. intiharnedenı'fi örtemteı:ine;JÖfeStraIanırsaistediği kimse
ile evlenernep1eveôğrenimbaprlsııbiJ gerek Tiirtd.yeiçin.genef olarak, gerelç,setek.
tek bölgeler aç1Slndan ıonlarda yer aIn1aıaaa.rfar. özeltikıe öğreni~başartSlzlığl
bizim sıralamam,zda intiharlarln;çokJqiçükbirkıSmlr!Jn ftedeni olarak en ,SC)I1da
yer
almaktadır. QğrenimbaşarlSlzlığl' vegeçim.zdtlUiudiier
üI~lerde yapılan araştır-
.
malarınsonuçlarma'benzer'-ot.ak, T1irkiYe'.kadanıarcı.ı çok erkeklerinintiftarlarındi etkin olmaktadJr. Bunuhyarıında. istedi i kimse ile~vfetıememe dutumu Türkiye'de erk~klerden ziyade ktdtntarl.intiftA;~enbirneden:olarak
karşun.za
22 .
çıkmaktidır:
"
SONUÇ
Daha önce açıldamava 'çalışlldığıgibi,dlıer~keterdeYt1.Ş
.~ cinsiyetleilgili
olarak yapılan intihar. a~ıL~~","sonuçlatıbizim
ç,!,ışma $Onuçlan~;ı:ta
hemen
.
.
hemen c\ynıparaleldedir;'
Çalışmamızda,
çok. genÇ yaşta .ve k.ıdtn1arctaintı1W oran..'düşük bulunmuştur.
Genelolarak
çalışım 5ql\tiçlarlndadikkatjçeken
bir npkta, . genç yaşta
(15-34) iritiharor~ınınyÜksek
oIdujubOlgelercte aUe"seçims,iz'iğinin de etkin bir
intihar nedeni olarak (.)tt1yaçıkmasıdır.
:
..
'.:
/
. Inti.haroranIOVU1W;
yaşa~dtjI.lımt.iJıtihannsadece8ençlere
has biridavfanış olmayıp,.be~li biryaştan i~ibar~~ya
baJI~ığıDt~$termiştir. Hatta,1974
yılındaintihann' en sık görüldüğüyaş grubu 65~i4iken, 1975 19'76 ve 1977 yılla-.
rında 7S...,.79 yaş grubunun,i"tihiır. oranlarıdiler, yaş artıplan arasındaen yüksek ~eğereSahip olmaktadır.eu yıllarda 15~24'y;q. grubU ikinçi, 25:-34 yaş grubtı da'
.
üçünrosıraday,,,, almaktadır. .'
.C,
',_:
,
:",'
.
~.
,,_._'-,'
,,-
'i
,
':,
,
_,
-,'
"
ı:>iğe~.ülkeler~oIduğugibi.Tiirkiye'de
de 'çok genç yaşta (15 yaşın altında)
intihar seyrek göriil~kwdir. rurkiye genelinde 24 yaşa k.ıdarartımgös.ren intihar
oranlar., 24 yaşı.ndan itibaren.d'tişineye"aşlounakta, 64 yaşından itibaren.de .tekrar
yükselmektedir.
.:"
"
Bölg.e~...tek. tek inçelendiği ~an,
"
"f
'.
"
V. (Antalya, Burdur, Isparta, Muğla),
2 ı. lc;li, op.cit..TABLO.13-14.
22, -Ibid. Tablo 24 30.
'~
.
,
205
BiojöI,Ojyarbakır,
.Eiazıl,
vm.-(A,ğn, Bitl~" Kars, ~ş,Van>"~'(~~J
Malatya,Kahrarm~ş.1urJCeli)~ye
'XU.(~fyÖnf. BHci.İ'.f:skişehiı:, KüW'ya,
Uşak) böljelerdeôı,eIJ.ikle'1916 ve 1917 yıllarında7$-:,79 J(iII~""
. if!tiIW
oranları bötgeiçp,de"ebôlaelerj1l'asuıdadi~yaş&flJPlattndım .. 'daha-yüksek değer-
"-
leraldı~göriihnüştür.
I.Bötgede {Artvin, Giresun, OrdU,.Rize, TrabZOlf),genel olarak tiimYiş,.-uplannda' in1iharoramdiijlikWunmU§tUt".Bu
bô~,254Yat
grubuııdainti1w'
sıklığı .djler yaşıardan faztadır.Aynı.. böta&~,75yapt'ldansonra
intihar saı;Jece.~197 6 've 1977Ydwmda ıörükıtiiştiir.80 ve,
yatl..~ifttibatfnen SJkgörütdliğüSakarya,tekirböJgelerUı. (Bursa~Ç~kka1e,Edit'ne,~uJ'Ko~,Kırktareti,
Aağ), iv~' (AYiSln,~ıkesir, DeniZli, Izmir,"Mlnisa),X.(A4.waman. Bingöl~Diyarbra.
"kır,Elazıj,MalatyaKahramapmaraş,
TW1CeIi}.veXI.(~..a.8oIu,Çaı1kırıj
Çorum,
Kırşehir,-Tokat, Yozpı)böl~dir.Aynça,.JII.,
IV...Y.(Anta(ya, DUrdQr,ISWta,
MUğla), X., XI; ve XHi.(Kayseri:Kon-ta, Nevşemr,~j~}bÖ~rde
topıamintihar
yiik$ek olan
oranı diğer;,b5lFlerdM Yüksektk.ıv .,X.veXtft,~.~""oIarak
intiharoranlarıtUmyaş grupl~
dağıln'uşbiriıa1~.
XIJ.(Afypn, BiI~ik,Eskişe.ye
hir, Kütahya, Uşak) bölgede 15-24 Yilfgl'ub~intihM
0Tan11974-197S-1916
Hatay~
1971 yıltannın ''herbkinde .5.0'" altt~diitmemi$tir; VI._ (Adana,~P,
.OU'dtn, 1915'de
içel) bölgede, 1~14 ytfırıda/4S...S4yışgi1lb~n4f1tiharoraAI
.093'e YÜk$ebniştir.1974' den 1977 'ye. gefinifiiittde,intiharIIJ75-"-79;ŞOve yutwı
yaŞıatdaki .intihar oranlanda !tk, grupta ~1)13'den.059'-', ikinti gruptaise .019'dan
-.032'ye yükselmittir.
_
ptiışı:nanuzın
~odoIoijsihde
belhildiği
gibi, 11. bôıgede Samsıın ve Zonguı.
daıÇUl. B()lged~Istanb~lvei~it; 'V..tW~e b."it.,xt iJölgedeAnkara,XIII.
olduğu il.
bölge~ Kayseri gibi nüfusyoğuiduju ... faZla" $it1ayive. ticaretin.ge1jşmiş
,
.
.
.
leı yer almaktadır:
..
Şehirde çok yönlü etkileşin.ı.ıjtiçingesijrekli. FekMJet.tıaJindeolan kişi, ailesi
dışında her 3in ayr~iyi tanunadağıbirçok k~şiy. de format jUşki içindedir. Bunıkı
yanında ~dının iliderek~sayıda
iŞgücüne~Jm-aı,oıiJe sorumtulupaek OLarak iş sorumlutuğunun katıhnasnilegeçimsizliğiniolu,msuz yönde ~tkileyenfaktörler arasındasaydabil1r.Kerıtlqme veendüscriJeşme~uçu ail!!,in geieneksel fonksi~onlartndan ~ziları başb kUrum~ de'l.fedif$işt1ıldedir.~kirdek ailedeartık
yaşlı anne ve babaların.ge~kselailedekiy...ıeri
kaybotmayabaşlamaktad,r~'Onları
banndıracak kw:uml,arda ülitemiıde.ye~~inf;egeli~i,tir~Kendinfve
getfceğini
güvence içinde gÖrmeyen yaşıtkişilerin intihara~rneferi
iht~manbiç ~ uzak.
görijnmemektedir. HeleYattilik .bastakklabirieşirse bUihtimai dahada kuvvedene.
bilir.
.
.
Çok nedenti bir sosyal gerçek olduğunustk sık~krarladığımsz .intihannbüyük.
şehirlerdes. göriilmesi ayrıcagerek Dur~iftt'in gerekSePark ve Biıriess'inileri
siii'diiklerigibi, .birinci). ilişkıterin' yerirti:ataııfot'nıa.ifişiiferin'kişmif1. eşin Öfümü,
, bopnma, has1altk, aite JlIçimsiiUğ1 ıibiduruınlarda1htiyaçiarına yeterince cevap
..
J
verememesi"edeniyle olabilir.
_
. _ 206'
,
jntihar-cinsiyet"ilişlôsiincettmii'ken.~'., yttkad(ntarınetkek~
dahasık
intihar ettikleri 'göriil4i~ 8Un~:ek~
=çaf1tmanm-bil'başkabölümiihde,cinsiyete
göre
intiharnedenıeri'U1cetendi~(~\ae~~~((fyeh_kkadantarda,
seçim
.
zotluğuda erRelCferdeenö$ti~lw
betirıniştir..Öğrenim başarısızllğı nedeniyle iotitW, Türkiye'ı- her .jki'.çimin intiharındada'çcok',seyrek
.
.görülmüştür.
.
23
"
.
.
Inc:etenen1'14-..19n-1976~.t'917.Yt..~ihep5in~
.
V.(Ant,atya,Bı.-dur,
Isparta" MU,..) ve \1IU.IA.trlfBitlisF~,JtUt,Vill1l~kadtn'1ntihar
{)!'ant
erkek intihar oran~
',yjiksekJju&unmuştUr.191J Ye-l~76~1Itdıı
iX., (Ertinean,
Ermrum,Gümüşbane,Sivas)bölFtin:bcIly\intJbıV..~
_kek ,intihai' oranan~an
yüksektir.'Bu bölgedeenbeli'1it1intit'\.,rledeRi~",,'k\leaite
geçimsiZlijidir. .24
LV. (AydlO,BakkeSir,
Denizli
Uzmir , Manjsar~X'~(4.ra,Bohı,çantart:
KırşehiraTokat,YoıpUb~terincelerlertydWt.ı
ç.ot~
bb'indnnyüksek intihatera-
nınasahiptir.,OiletbölPJeriri"~lÖre~tıar.'aaı.mtarIYd_Vtla
l'Üi1Ümarzeıı-ıktebirlikte~~Qtarık
daha'Yüksekkalnıaktacttr.
,.~,'k1t1~()rat'u
,
,.~,
dcığijikp.
intihar cwanından
,
'
'
1'oplamnüfusta .dı8fmlZ;lttafIQ:,çeşitlr.nede.nıerıola~ir.(jrAeğin,üJ
.
arası a*'altıkır göstermiştir,ki,
ek~ik"tiiyiinıesonUQIQf1aya
harlartnen ônemırbenrteyidsktir.
'
"
kefer
çıkan ,anomi ,inti-,
'
,
Detaylı intihar çaltşn1alan,intiharfn fiıjksel~zbk,alkOlizm~.adam
öfelir.
me ve ekonomik başanSltltkla da JlgiI' QI~
.v." t»ı durumiardan ~r birininsos'
yal ilişkilerink~"'ına
,nedenoldUjunubelirtlnişl~rdir.
,.
Kişinin,intiharlQda,yatımlZın
"
.
b;ışlridanberi~'Slk+e~jtmlz
gibi birden
fazı.jfaktöretkili olabilir.SoJYo.nomik,~türef,'veClinietllenl~i birlik. dikKate
. almakintiharnedenlerininaçıklığabvuştUru-lt'tWlt1da~~arh
oI~göriijündeyiı.
JUetistik: Yö"m,ıle;.II8~.
1975.
1. Arıcl,Kusnü:
Cjban Matb, AnIwa,
','
'"
.
.,
,"
- 2. BarcIay,OeorpW;
.
"
Tecltııiq~801 Populetioft AMly_JolmWi!ey
CoiJıP., NewYorlç.J.$58.
:
'
,
3.. Blalock
Hu.berOt
SociarSttlt~.Mc
19n.
4. Bizidemeir; Harryand
23..
tçlitopoCU..s. 77;-9Ô.
2L
Ibid, TAgtO: 24-26.
Ora...HüIB(,~k
and Şans
.
"
Cotnp., New Yor~.
",,'.
RicjıatdM. StePbentlOn.. The, AncıJyıi.of Socitıl Sy.tem#.
Holf, Rinebıırd aJUl.\ViJ1stonInc., New York, 1967.
'
.
i
Principles b/Demog;Y,phy.
New York, 1969.
5. B9gue,J}onald J.
207
i
I
.John!Wiley
i
and sOns,
Ine.,
.
~.Dublin, Lois J.
..
7. Durkbeim, Emile.
8;' Dyoes, Rusell R.,
9. Goode, William J. and
10. İçli, Tiiliıt.
11. Keleş, Ru~n.
12. Maris, Ronald W.
F9rces
SQcial
in Urban SuiciJer
'i i
i
Homewood,1~69.
13. Masaryk.Tbomas
G;
14. Powell, Elwin H.
Sucide and The Meani1t8,of
~icago Press, Chicago, 1970.
"Qccupati1>n,Statı..'
Redefinition,Of
23,
Nu.
Dorsey
Press,
.
'
CirilizGtion. The UnL. of
,i
~nd.
.
Anomien.
'Ibe
~uicide.
~. .
2, April19f)8.'
TowQrd
Sodo.
Review,
'Ibe.
Vol.
Iı'
15. Sbneidman, Edwin 8.,
N.L.Fa:rbeı'Ow, R,J!:' Litman; TheiP.ycholollY
Suicide. Sclenee House, N~wYo~k, 1970.
of
16. Simon, Julian L.
BGSic Research - MethOch in Solew
8ciences.
ı.
~use, New ,York, 1969.
17.
DJ.E.
1974 -Intıhtr .htatistik1eri.
Yay., Ankaı-, 1917.
18.
D.I.E.
litatistikleri.
1975 tnti"'"
Yay..;Ankaı)a, 1977.
Detlet İstatistik Enstitiisii.
i
'
i
et.,
DeVi
' İstatistik Enstitüsii
i,
19.
D.ı.E.
1976
Detlet
i.
i
Yay.,
20;
DJ.E.
ln.tihGr Istatistikleri.
Ankara,i,9.1'8..
1970 Nüfus Sayımı.
197~'
21.
'D.I.E.
1975 Nüfus Sayım,.
1977.
'.
Devlet.
Devlet
.
j
,,
İstat1stik
i
İstat~tik
i
Random
İstatistik Enstitüsü
Ens.
. Yay.,
Ankara,
Ens, Yay.,
Ankara,
.
l