İran plakalı araçların Türkiye`ye girişleri sırasında yapılacak sigorta

T.C.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı
:91193492-225.99-
Konu :
04.12.2013 / 21068
GÜMRÜK VE TİCARET BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNE
İlgi
:23.10.2013 tarihli, 18401 sayılı yazımız.
İlgi yazımız konusu hususlar ile alakalı olarak, yolcu taşımacılığı yapan İran plakalı araçların
Türkiye'ye girişleri sırasında yapılacak sigorta kontrolü hakkında Güvence Hesabından alınan 28.11.2013
tarihli ve 16288 sayılı yazının bir örneği ilişikte gönderilmiştir.
Bilgi ve gereğini rica ederim.
Muammer TANRIVERMİŞ
Bakan a.
Daire Başkanı
Ek: 1 Yazı
DAĞITIM:
Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlükleri
GÜVENCE HESABI
28.11.2013 / 16288
T.C.
GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
İlgi
:12.07.2013 tarihli ve 9635 sayılı yazımız.
İlgi yazımızda Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Türkiye Cumhuriyeti ile İran Cumhuriyeti arasında
12.12.1995 tarihinde yapılan Uluslar arası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması gereği İran plakalı araçların
Türkiye’ye girişleri sırasında Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası ve
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortalarını yaptırmalarının zorunlu olduğu, bu
sigortaların yaptırılmaması halinde, meydana gelen kazalardan dolayı uğranılan bedeni zararlardan
Güvence Hesabı’nın sorumlu olacağı yönünde görüş bildirmiş ve bu görüş doğrultusunda İran plakalı bir
aracın karıştığı kazadan dolayı, kazada ölenlerin yakınlarının açtıkları dava sonucunda Güvence
Hesabı’nın 279.805.34 TL tazminat ödenmesine mahkum edilmiştir. Önceden bu tazminat nedeniyle
sayın Müsteşarlığınıza durum hakkında bilgi verilmiş ve İran plakalı araçların gümrük kapılarından
girişleri sırasında bu sigortaların kontrol edilmesi gerektiği hususu bilgilerinize sunulmuştur.
Ancak, Yargıtay bu konudaki görüşünü ekte sunulan kararla değiştirmiş bulunmaktadır. İran
plakalı (IR-21876) aracın 08.09.2008 tarihinde Ağrı ilimizde yaptığı kaza sonucu vefat eden İran
vatandaşı için Kurumumuz aleyhine Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası
kapsamında açılan dava, Şişli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009/103 E. 2011/28 K. Ve 01.02.2011
tarihli ilamı ile ret edilmiştir. Yerel Mahkeme gerekçesinde: “Türkiye ile İran arasında imzalanan Uluslar
arası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması’nın 20/b madde uyarınca yolcuları taşıtın tescilli olduğu ülkenin
kanun ve nizamlarına göre sigortaya tabi tutulacağının ifade edildiği böylece İran tescilli araç nedeniyle
yolculara koruma getiren Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası ve Yolcu Taşımacılığı Zorunlu
Koltuk Ferdi Kaza Sigortası yaptırma zorunluluğu bulunmadığından davalı Güvence Hesabı’nın 5684
sayılı Sigortacılık Kanunu uyarınca sorumluluğunun doğduğunu söyleyebilme olanağı yoktur”
demektedir.
Yerel Mahkeme kararının davacı tarafından temyizi üzerine İlam, Yargıtay 11. H.D 2011/9687 E.
Sayılı kararı ile bozulmuştur. Karar düzeltme üzerine yerel Mahkeme ilamı, Yargıtay 11 H.D 2013/4613
E. 2013/9478 K. Ve 09.05.2013 tarihli kararı ile bozma kararı kaldırılarak onanmıştır. Yargıtay Dairesi
önceki kararlarının aksine, Anlaşmanın 20/b maddesine dayanmış ve yolcular için aracın tescil edildiği
ülke olan İran’da yürürlükte olan kanun ve nizamlara uygun olarak sigorta düzenlenebileceği, dava
konusu can sigortası ile ilgili olarak İran’da geçerli olan sigortaların uygulanabileceği, sorumluluk
sigortası açısından ise yabancı plakalı araçların Karayolları Trafik Kanunu’nun 91 inci maddesi uyarınca
gümrükte Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası dışında sigorta
yaptırma zorunluluğu bulunmadığından Güvence Hesabı’nın dava konusu istemden sorumlu olmadığı
belirtilmektedir.
Yargıtay’ın değişen bu kararıyla, İran plakalı araçlar için gümrükten geçişleri sırasında sadece
uluslar arası kabul görmüş Yeşil Kart Sigortasının olması gerektiği, bu sigortanın olmaması halinde ise,
Karayolları Trafik Kanunu’nun 91 inci maddesinin son fıkrası gereği, Karayolları Motorlu Araçlar
Zorunlu Sorumluluk (Trafik Sigortası) Sigortası yaptırılmasının zorunlu olduğu sonucuna varılmıştır.
Bilgilerinize arz ederiz.
Saygılarımızla.
GÜVENCE HESABI
Abdülkadir KÜÇÜK
Yavuz BOZTAŞ
Hesap Müdürü
Yetkili
EKLERİ
1- Yargıtay 11. H.D. 2013/4613 E. Sayılı sureti.
T.C.
YAGITAY
11. Hukuk Dairesi
ESAS NO
:2013/4613
KARAR NO :2013/9478
MAHKEMESİ
TARİHİ
NUMARASI
DAVACI
DAVALI
YARGITAY İLAMI
:İSTANBUL 12. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
:01/02/2011
:2009/103-201128
:SOUSANBAR ESLAMPANAH
:GÜVENCE HESABI
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 12. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 01.02.2011 gün ve
2009/103-2011/28 sayılı kararı bozan Daire’nin 14.11.2012 gün ve 2011/9687-2012/18176 sayılı kararı
aleyhinde davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin
süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya
içerisindeki