Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma

Transkript

Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma
Çevre Dostu bir
Kurum Oluşturma
21. yüzyılın son büyük engeli
ortadan kaldırılıyor
Nisan 2009 / Tanıtım Broşürü
Brandi McManus, Çözümler VP, Enerji
Enerjinizle daha fazlasıSM
™
Özet
I. Özet..................................................................................................................3
II. Tüfekler, Tatar Yayları ve CEO'lar.....................................................................4
Yeni yıkıcı güç nedir?....................................................................................4
Sınırlara ulaşma; henüz varmadık mı?..........................................................5
III. Yıkıcı değişimin görülmesi neden bu kadar zor?.............................................7
IV. Çevre sorunlarının iş üzerindeki etkisini değerlendirme..................................8
Bankalar dikkat gösterdiğinde biz de göstermeliyiz.......................................9
Duygusal bir sorun etrafında bir iş durumu oluşturma...................................9
V. Sürdürülebilirliğe yatırım: Yeşilin Tonları.........................................................10
Düzey 1: Temel Bilgiler veya Hayatınızı Yeşillendirme................................. 11
Düzey 2: Ofisi Yeşillendirme ......................................................................12
Düzey 3: Fabrikayı Yeşillendirme................................................................13
Düzey 4: Yeşil Dalgaya Katılma..................................................................15
VI. Dürüst Olalım: Sahtekarlığın Tehlikeleri veya “Sahte bir İmaj Oluşturma”.....16
VII. Başlarken: Yeşil Ekibinizi Oluşturma............................................................17
VIII. Başarının İpuçları ......................................................................................20
IX. Son Söz........................................................................................................21
Tanıtım Broşürü
I. Özet
Sanayi Devriminden bu güne toplumumuz iş ve teknolojide çok büyük bir
hızla ilerlemiştir. Her on veya yirmi yılda bir iş ortamını tehdit eden, fırsatlar
çıkaran yeni ve yıkıcı bir olayla karşılaştık; lokomotif, elektrik ışığı, otomobil,
uçak, televizyon ve bilgisayar bunlardan birkaç tanesidir.
Önümüzdeki 20 yılın en yıkıcı olayı tek bir icattan değil, etrafımızdaki
dünyadan kaynaklanabilir; bunun adı iklim değişikliğidir.
İşinizin iklim değişikliğine nasıl yanıt verdiği rekabette fark yaratmanıza, yeni
ve başarılı ürünler çıkarmanıza yardımcı olabilir ya da sizi tüketici tepkileri
ve aşınan marjların odağı haline getirebilir.
Bu broşür çevreyi iş dünyasında bir yıkıcı güç olarak ele alacak, önlem
almamanın sonuçlarını inceleyecek ve proaktif bir çevre politikasının
avantajlarını gösterecektir. Küçük bir şirket, bir kurum veya bir sektörün
sorunu çözmek ve bir iş durumu geliştirmek için yapabileceği yatırım
düzeylerini anlatacaktır. Tanıtım broşürü, günümüzün "normal iş
dünyasından" yeşil bir kurum oluşturmak için uzun vadeli sürdürülebilir bir
yaklaşıma doğru size somut bir yol haritası çizecektir.
Bu broşürü okuduktan sonra her sektördeki iş liderleri çevrenin işletmelerini
nasıl etkileyeceğini, negatif etkileri engellemek için nasıl değişiklikler
yapılacağını ve bu yeni, heyecan verici sürdürülebilir dünyada iş fırsatlarını
nasıl keşfedeceğini öğrenecek.
21. yüzyılın son büyük engeli ortadan kaldırılıyor
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 3
Tanıtım Broşürü
II. Tüfekler, Tatar Yayları ve CEO'lar
18. yüzyılda savaşlar tamamen değişti. Zırh ve
hatırlatmaktadır: Apple® iPod®, General Electric®,
mızraklı romantik şövalyeler devri bitti. Yerine;
SAP® ve Oracle®.
tüfekler, toplar ve piyadeler geldi. Artık ordular
barutu uzaktaki bir düşmanı yok etmenin etkili bir
aracı olarak kullanıyordu. Eski tüfeklerin ateş hızı,
Yıkıcı değişimin göstergelerini algılamanın büyük
ödülleri bulunmaktadır. Peki tepki vermemenin
menzili ve hassaslığı düşük olsa bile tüfek, çok
cezası nedir? Mücadele, başarısızlık ve çıkış.
az bir eğitimle herkesin etkili bir asker olmasına
Yeni yıkıcı güç nedir?
olanak tanıyordu. Okçular ve şövalyeler gibi
önceki askeri birimler, ustalaşmak için yıllarca
çalışmayı gerektiriyordu. Bu yıkıcı değişimler,
savaş sanatına yepyeni bir yaklaşım getirdi.1
Yıkıcı gücü tespit eden ve erken davranan prens
veya kral (o dönemin CEO'su) büyük bir avantaj
kazandı.
Yıkıcı değişim her dönemde bulunmaktadır.
Toplum, sektör veya işletmelerin temel
güçlerini değiştirmektedir. Modern zamanlarda
yıkıcı bir değişimden geçen sektörlere
birçok örnek verebiliriz; belli başlı bilgisayar,
telekomünikasyon, ilaç, gazete ve müzik
sektörleri olarak sıralanabilir.2
Bugünün CEO'larının karşısında soru, bir ölüm
kalım sorusu olmayabilir, ancak işletmelerin
Her sektördeki iş liderleri, bir sonraki büyük
yıkıcı değişimin ne olacağını anlamaya büyük
bir ilgi beslemektedir. Toplum e-kitaplara
geçecek mi? IP üzerinden ses iletimi gelecekteki
telekomünikasyon sektöründe baskın olacak mı?
CD koleksiyonları çöpe atılıp dijitale mi geçilmeli?
Bunlar önemli sorunlardır ancak, gelen gerçek
değişimin yanında önemsiz kalmaktadırlar. Bu
değişimin ipuçları, kelimenin tam anlamıyla
çevremizdedir: havada, ayaklarımızın altında
ve suyumuzda. Neslimizin en önemli sorunu
sadece nasıl iş yaptığımızı değil, aynı zamanda
toplumumuz, ekonomimiz ve sağlığımızı da tehdit
ediyor.
Bu belli belirsiz görünen sorunun adı çevredir.
ayakta kalması için hayati önem taşımaktadır:
Peki bir sonraki büyük yıkıcı değişim ne ve siz ne
yapmalısınız?
Tarih, yıkıcı değişimleri veya teknolojiyi
öngörmeyen şirketlerin başarısızlıklarıyla
doludur: Kodak ve dijital fotoğraf makinesi, BMG
ve dijital müzik, mini bilgisayar sektörü ve eski
bilgisayarlarla, Dell’in yazıcı sektörüne girmesiyle
HP'nin tehdit altında olması. Tarih, yıkıcı
değişim rüzgarına katılanların başarılarını da
“18. Yüzyılda Savaş.” Askeri Fabrika 17 Ocak 2008<http://www.militaryfactory.com/battles/18th_century_warfare.
asp>.
2
Berger, Doug. “Yıkıcı Değişim Dönemlerinde Liderlik Etme.” Son teknoloji hakkında sohbetler Ağustos 2005<http://
www.innovate1st.com/newsletter/august2005/DisruptiveChange.html>.
1
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 4
Tanıtım Broşürü
Bir zamanlar sadece hippiler ve aşırı uçlar için
bir sorun olan çevre, bugün dünyada yaşayan
herkes için acil bir sorun haline geldi. Yeşilden
altına: akıllı şirketler yenilik getirmek, değer
oluşturmak ve rekabet avantajı kurmak için çevre
Bazı uzmanlar, her yıl toprak,
su, hava, haşere kontrolü
ve yaşanabilir iklim de dahil
gezegenimizin 33 milyon $
değerinde “ücretsiz” hizmet
sağladığını tahmin etmektedir.
stratejisinden nasıl faydalanıyor? Yazarların
düşüncesi şöyle: “Günümüzün dünyasında büyük
veya küçük, yerel veya global ölçekte çalışan,
üretim veya hizmet sektöründe faaliyet gösteren
hiçbir şirket çevresel sorunları görmezden gelme
lüksüne sahip değildir”.
3
Bazıları, iklim değişiminin nedenleri ve insanların
oynadığı rol üzerinde tartışabilir. Ancak iş
perspektifinden çevrenin, dünyanın dört bir
yanındaki kamu, devlet ve ekonomik faaliyetlerin
arkasındaki itici güç olduğu konusu tartışmasızdır.
Kısacası, çevre yeni tüfektir.
Sınırlara ulaşma; henüz
varmadık mı?
sağlandığını tahmin etmektedir. Bu hizmetler
bilançolarda görünmez ancak işletmeleri
etkilemeye başlamıştır.
En kötü ihtimalle bu hizmetler işletmeyi
kısıtlayabilir, pazarları şekillendirebilir ve
gezegeni tehdit edebilir. Bununla birlikte bu
etkiler anında görünmez: bir kaynağın ne zaman
azalacağı, çok pahalı hale geleceği veya yok
olacağını bilmiyoruz. Tek yapabileceğimiz
göstergeleri izlemek.
Zaten bildiğiniz bazı basit çevre sorunları
göstergeleri arasında; çevre yasaları ve
düzenlemeleri, Sivil Toplum Kuruluşlarından
(NGO) politik saldırılar, müşterilerin ve
İş liderleri olarak büyümemiz önünde kısıtlamalar
tedarikçilerin çevre dostu olunması için yaptığı
olduğunu anlıyoruz. Kişi başına gelirle
baskıyla pazar payını geliştirme ve tutma hızı
sınırlanabiliriz. Sadece parça satın alabileceğimiz
bulunmaktadır.
veya belirli bir sürede oluşturabileceğimiz kadar
ürün satabiliriz. Bir günde belirli sayıda saat,
fabrikada belirli sayıda çalışan ve bankada belirli
sayıda para vardır.
Çevreyle ilişkili en hızlı büyüyen ve en acil
iş tehditlerinden biri, göstergeleri izleyen ve
çevresel sorumluluk hakkında zor sorular soran
yatırımcılar ve hissedarlardan gelmektedir. Bu
Doğal sistemlerin de sınırları vardır. Bazı
hissedarları yoksayan iş liderleri, bir hakla ilişkiler
uzmanlar her yıl toprak, su, hava, haşere kontrolü
skandalına, parçalanan bir pazara, son verilen
ve yaşanabilir iklim de dahil gezegen tarafından
kariyerlere ve milyonlarca dolar kayba neden
33 milyon $ değerinde “ücretsiz” hizmet
olabilir.
Esty, Daniel ve Andrew Winston. Yeşilden Altına: Akıllı Şirketler Yenilik Getirmek, Değer Oluşturmak ve Rekabet
Avantajı Kurmak için Çevre Stratejisinden Nasıl Faydalanıyor. 1. baskı Yale University Press, 9 Ekim 2006.
3
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 5
Tanıtım Broşürü
Yakın zamanda, Avrupa Birliği su kalitesi testlerini
iPhone® piyasaya çıkıyordu ve böyle bir haber
geçemeyen şişe suları İngiliz Pazarı’ndan
için çok kötü bir zamanlamaydı. Hissedarlar
çıkarıldığında bir içecek şirketi bu gerçeği acı
bunu dikkate aldı. Amerika'nın en yenilikçi ürünü,
bir şekilde öğrenmek zorunda kaldı. Aynı şirket
çevresel bir saldırıya karşı koyamazdı. Şirketin
kuraklığa yatkın bölgelerde su tüketimi için
CEO'su Steve Jobs, hızlı bir şekilde “daha yeşil
Hindistan'daki eylemcilerin hedefi oldu. Ocak
bir Apple” sözü veren bir mektup yayınladı.7
4
5
2006'da, çevresel sorunlar nedeniyle önemli bir
ABD üniversitesi bu şirketin ürünlerinin satın
alınmasını askıya aldı. Bu protestoların tam mali
6
etkisini ölçmek güç olsa da şirketin, her yıl %1,5
büyüyen ve dünyanın ikinci en büyük nüfusuna
sahip ülkesinde faaliyet gösteren markası büyük
Bu sorun hakkındaki daha fazla kanıt, en tahmin
edilmeyen yerden geldi. Sports Illustrated8®
iklim değişikliğinin spor üzerindeki etkisini ele
alan özel bir sayı yayınladı. Birçok okuyucu
başlığın coğrafi-politik kapsamından rahatsız
bir hasar gördü. Bu yıkıcı değişimdir.
olsa da makale, iklim değişikliği hakkında ilginç
Apple Computer da bu mesajı açıkça aldı ve hızlı
değiştirecek.
bir şekilde tepki verdi. 2006 yılında Greenpeace
"Apple'ımı Çevre Dostu Hale Getir" kampanyası
ile Apple “iWaste”i hedefledi. 2007 baharında
Greenpeace, zehirli kimyasallar ve elektronik
çöplerin azaltılması konusunda en önemli
şirketleri sıralayan bir elektronik cihazlar kılavuzu
yayınladı ve Apple bu listede sonuncuydu.
bir hususu vurguluyordu; oynadığımız oyunları
İyi bilinen markalar ve uluslararası faaliyetlere
sahip birçok şirket, müşteriler ve hissedarların
iş uygulamaları hakkında daha fazla sesini
yükselttiğini görüyor. Müşterileriniz ve karınız
iklim girişimleri ve iş yeniliğini getiren unsurlar.
Bunun bu kadar yıkıcı olmasının nedeni de bu.
Esty, Daniel ve Andrew Winston. Yeşilden Altına: Akıllı Şirketler Yenilik Getirmek, Değer Oluşturmak ve Rekabet
Avantajı Kurmak için Çevre Stratejisinden Nasıl Faydalanıyor. 1. baskı Yale University Press, 9 Ekim 2006.
5
“Sıcak Suda Coca-Cola®: Dünyanın en büyük içecek şirketi, hakkındaki çevreci eleştirileri savuşturmaya çalışıyor.”
The Economist 6 Ekim 2005 <http://www.economist.com/business/displaystory.cfm?story_id=4492835>.
6
Hoffman, Andrew. “Coca-Cola, Kurumsal Sürdürülebilirlik Konusunda Zor Ders Öğreniyor.” Grist® Magazine 5 Eylül
2006 <http://www.indiaresource.org/news/2006/2050.html>.
7
Specter, Michael. “Big Foot: Karbon emisyonu ölçümünde ahlak ve bilimi karıştırmak kolaydır.” The New Yorker®. 25
Şubat 2008 <http://www.newyorker.com>.
8
Wolff, Alexander. “Çevre Dostu Haline Gelme.” Sports Illustrated Salı 6 Mart 2007.
4
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 6
Tanıtım Broşürü
III. Yıkıcı değişimin görülmesi neden
bu kadar zor?
Yıkıcı değişim bu kadar yıkıcıysa bunları
zamanında tespit etmekte neden bu kadar güçlük
çekiyoruz?
İklim değişikliği, iş liderlerinin zamanında
algılamayı başaramadığı birçok yıkıcı
değişimlerden sonuncusudur. Tarih, gelen bir
dalgayı görememiş veya yeterince hızlı tepki
verememiş ya da sadece başarısız olmuş
şirketlerin hikayeleriyle doludur.
Bir örnek vermek gerekirse: 1990'ların sonlarında
müzik devi BMG, değişen teknolojiyle ve dijital
müziğe geçişle karşı karşıya kaldı. Yeni rakipler,
müşteriler ve girişimler dalgasında BMG, bu
yeni ortaya çıkan müşterilere hizmet vermek için
organize olmaya çabaladı. Bu devrimsel teknoloji,
insanların müzik satın alma şeklini değiştirecek
miydi yoksa geçici miydi? Şubat 2007'de iTunes®
Best Buy™'ı geçip Walmart™'tan sonra 2 numaralı
müzik satıcısı olduğunda şaşırtıcı bir cevap
kulaklarımızda çınlıyordu; CD'ler geçmişte kalmak
üzere ve Walmart buna hazırlanmalı.
Dün bunun adı CD'ydi şimdi ise çevre.
Şirketler neden değişimin geldiğini göremiyor
ve zamanında önlem alamıyor? Söz konusu
devrimsel değişim ne olursa olsun işte size 3
neden.
1. GÖREMEME. İlk olarak birçok iş lideri değişimi
göremeyebiliyor. Birçok pazar değişimi küçük
hareketlerle fazla fark edilmeden başlar. Yenilik
bir gecede patlamadan önce girişimciler yıllarca
bir fırsat üzerinde çalışabilir ve birkaç kez
başarısız olabilir. Toplumsal trendler satın alma
modellerinde küçük bir sinyalle başlar, ancak
bir gün bunlar pazarı dönüştüren dinamikleri
oluşturur. Neyin geldiğini görmek çok kolay
değildir.
Peki ya sizin işletmeniz? Yıkıcı değişimi izlemekle
görevli bir iş biriminiz/ekibiniz/çalışanlarınız var
mı? Fırsatlar ve olanakları keşfetmek konusunda
ve olası işler için analiz yürütme konusunda
özgürler mi?
Ve asıl zor soru; bu iş birimi/ekibi/çalışanı
size fırsat/tehdidi sunduğunda yanıtınız ne
olacak? Polaroid'in yolunu izleyip dijital fotoğraf
makinelerine pazar payınızı kaybedecek misiniz
yoksa hesaplı riskleri uygulayarak Apple ve iPod
gibi mali avantajların keyfini mi süreceksiniz?
2. EYLEME GEÇEMEME. Birçok işletme, geldiği
anda yıkıcı değişimi görebilir, tıpkı sizin de
çevresel sorumluluk sorununu görebileceğiniz
gibi. Bununla birlikte, yolda bir engeli görmek ve
bir çarpışmayı önlemek çok farklı iki şeydir.
Yıkıcı bir değişim tespit edildiğinde planlama
yapmak zorunludur. Gelen değişikliklerin temel
işletmenize uyup uymayacağını veya yeni ve özel
bir iş birimi gerektireceğini anlamanız gerekir.
Çevre örneği olarak enerji yönetimi sorunu
verilebilir. Bu sorun tesis yönetim grubunuza
mı yoksa etik ve/veya finans ekibinize
yönlendireceğiniz bir konu mu? Sorunun idare
tarafından izlenmesini ve takip edilmesini
sağlamanız gerekiyor mu? Enerji yönetimini
günlük iş faaliyetleriyle çözebilir misiniz?
3. GERÇEKLEŞTİREMEME. "Cehenneme giden
yolun iyi niyetle döşendiğini" hepimiz çok iyi
biliyoruz. Yıkıcı değişimi tespit ettikten ve plan
oluşturduktan sonra bir işletme uygulamaya
geçmelidir (gerçekleştirme). Kurum liderleri olarak
değişiklik yapmak, yeni fikirlere geçmek ve yeni
gelir yollarını takip etmek güç olabilir; bununla
birlikte, kurum lideri konumunuzu korutacak
tek şey bunlardır. Aşağıda yıkıcı değişimleri
benimsemek ve uygulamak için bazı ipuçları
verilmektedir:
• Bir kişiye ilerlemeyi izleme, başarıyı ölçme ve
gerekirse yolu düzeltme için görev verin
• Yeni iş yapma yöntemlerini keşfetmeye istekli
olun
• Bir şeyler yolunda gitmezse yolu değiştirmeye
istekli olun
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 7
Tanıtım Broşürü
IV. Çevre sorunlarının iş üzerindeki
etkisini değerlendirme
Değişiklikleri tespit etmek, planlamak ve çevre
politikalarınıza uygulamak kolay bir iş değildir.
Bununla birlikte gerçeklerin doğru analizi, bu
çabanızın haklı olduğunu gösterecektir. Aşağıdaki
tablo, en önemli beş çevre sorunu ve bunların
sonuçlarının bir listesidir.
• Çevre sorununa duyarlılığınız aşağıdaki
Bunlar, çevre sorumluluğuna uyum göstermenin
negatif nedenleridir. Pozitif nedenler daha güçlü
olabilir. Aşağıda bir şirketin çevre sorununu
çözmeyi avantaja dönüştürmesinin birkaç yöntemi
verilmektedir:
• Çevre sorununa duyarlılığınız aşağıdaki
kalemler üzerindeki riskleri azaltır.
Pazar riskleri—düzenlemelere uymayı
sağlayarak cezalara karşı korur—Bilanço
riskleri—sorumluluklar, sigorta kayıpları,
mülk değerleri, finansal—Faaliyet riskleri—
tehlikeli maddeler ve enerji maliyetlerindeki
dalgalanma—Sermaye Maliyeti riski—
uygulamalardan, kirlilik kontrolüne kadar—
Yatırımcı desteği—markayı koruyarak hissedar
tepkilerini önler—Daha fazla pazar sermayesi
oluşturma—Daha az ağırlıklı ortalama sermaye
maliyeti
• Çevre sorununa duyarlılığınız aşağıdaki araçları
etkili kullanmanız için fırsat yaratarak kar ve
pazar payınızı artırmanızı sağlar.
—Halkla ilişkiler ve pazarın algısıyla—Yeni
ürünler tasarlamanızla—Rekabette fark
yaratmanızla—Yükselttiğiniz müşteri
sadakatinizle—En yeteneklileri şirketinize
kazandırmakla—Önemli çalışanları
tutmanızla—Çalışanların şirket bağlılığı ve
hisse alımıyla
kalemleri etkiyerek giderlerinizi azaltır.
Malzeme kullanımı—Enerji—Su kullanımı—
Yeniden tasarlanan ürünler—Malzemelerin
tekrar kullanımı—Paketleme—Taşıma—Atıko
Atık yönetimi—Atıklar—Peyzaj uygulamaları
Bu uzun liste endüstriden endüstriye, iş
kolundan iş koluna farklılık gösterse de, çevresel
sorumluluğun ürün ve işletmenize olası etkilerini
ölçüp biçerek faaliyet alanlarınızı düşünmeye
şimdiden başlamış olmalısınız.
Açıklama
İş Açısından Sonuçlar
İklim Değişimi
Yükselen deniz seviyeleri, yağış
modellerinde değişim, daha şiddetli
kuraklıklar ve seller, daha sert
fırtınalar, hastalıklar için yeni yollar
Tarım sektörü, kayak merkezleri, doğal
felaketleri yöneten sigorta sektörü,
devlet fonunda değişim, yasalar ve
düzenlemelerde artış
Enerji
Enerji üretimi çevreye zarar veriyor,
global enerji gereksinimini artırıyor,
enerji fiyatını artırıyor
Faaliyetler ve tesisleri yönetmek için
maliyet artışı, yasalar ve düzenlemeler,
pazar algısı, hissedar özkaynağı
Su
Artan nüfus ve kuru alanlarda
büyüyen ekonomiler, nitelik ve
nicelik üzerinde baskı oluşturuyor
Çok su kullanan veya kaliteye zarar
veren şirketler politik saldırılar, halk
protestoları, yoğun yasal düzenlemeler
ve olası yasal işlemlerle karşılaşacak
Biyo Çeşitlilik ve Toprak Kullanımı
Mevcut gıda zincirini koruyan bitki
ve hayvan zinciri
Fabrika veya mağaza konumları, ilaç
sektörü bitkiler ve hayvanları araştıracak
Kimyasal Maddeler, Zehirli
Maddeler ve Ağır Metaller
Hava veya sudaki kimyasal
maddeler, kanser ya da doğum
kusurları gibi ağır halk sağlığı
risklerine neden olacak
Düzenleme, kimyasal maddeleri yönetme
ve imha etme maliyeti, takip, yasal
yükümlülük
Tablo 1:
En Önemli Çevre
Sorunları10 ve İş Açısından
Sonuçları
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 8
Tanıtım Broşürü
Bankalar dikkatliyse, biz de
dikkatli olmalıyız
Bu, şirketinizin bu konunun dünyadaki yerini
2007, çevresel sorumlulukta gerçek bir değişim
gördüğü. Bu, nereye, niçin ve ne kadar yatırım
yılı oldu. Bankalar, global olarak temiz enerji,
yapmalı gibi zor kararların alınmasında yardımcı
iklim değişimini hafifletme ve çevre dostu binaları
olacaktır.
desteklemek için birbirleriyle yarıştılar. Avrupa'nın
en büyük bankası olan HSBC™, çevre gruplarına
önümüzdeki beş yılda 100 milyon $ vermeyi
taahhüt etti. Bank of America®, çevre dostu iş
fırsatlarına 20 milyar $ yönlendirdi. Geçilmesi güç
olan Citigroup®, karbon emisyonlarını azaltmak
için yapılan yatırımlara 50 milyar $ bağışladı9.
anlaması açısından önemlidir—konuyu sadece
sizin nasıl gördüğünüz değil, halkın nasıl
Sosyal sorumluluk alanına giren bazı projeler,
kendi masraflarını çıkaracak veya gelir
getirecektir: örneğin, çevre sorumluluğunu veya
enerji tasarruflu tesis geliştirmelerini ön plana
çıkaran ürünler ve hizmetler. Diğer projeler
maliyet açısından nötrdür; geri dönüşüm
kampanyaları veya ofiste plastik köpükten
Sürdürülebilir girişimlere bağış yapmak, bunları
bardaklardan kahve kupalarına geçmek gibi.
finanse etmek ve desteklemek için taahhütler
Bazı projelerin yatırıma ihtiyacı olacaktır. Fakat
fırtınasında finans dünyası bu önemli trendin farkına
bunlar markette algılanmanızla, rekabette
çoktan vardı. Sizin de varmanız gerekmiyor mu?
farklılaşmanızla ve gelecekteki pazar fırsatlarını
Duygusal bir sorun etrafında
bir iş kurma
yakalamanızla size geri dönecektir.
İnsanların mantıksal kararları duygusal nedenlerle
baskının neden olduğu tamamıyla yeni bir pazara
aldığı genel bir satış teorisidir. Bir araba satın alırız
örnek, karbon ticaretidir. İlk başta herkes Chicago
çünkü mantık açısından bir arabaya ihtiyacımız
Climate Exchange® Başkanı ve CEO'su Richard
vardır ancak seçimimizi duygular üzerine kurarız—
Sandor'a gülmüştü. Sandor, azaltılmış emisyon
güç, konfor, güzellik.Satın almada hiçbir duygu
değerlerinde hisseler satın almayı ve satmayı
olmasaydı hepimiz Kia sürüyor olurduk ve Lexus
önermişti. Bazı insanlar faiz oranlarıymış gibi
lüks arabaları olmazdı.
çevreye yatırım yapmanın etiğini bile tartıştı.
Çevre duygusal bir sorundur. Bunu, bir
akşam yemeği davetinde konuyu açarak test
edebilirsiniz. Bazı insanlar çocuklarının geleceği
Son olarak tamamıyla yeni pazarlar, hizmetler
ve teklifler ortaya çıkacaktır. Çevre konusundaki
Etik veya değil, bu pazar Avrupa'da 60 milyar
$'a yaklaşmaktadır ve her yıl büyük bir hızla
büyümektedir10.
veya iklim değişiminin ekonomimiz üzerindeki
etkisi hakkında endişelidir. Bazıları, buna nasıl
izin vermeye devam ettiğimiz konusuna üzülecek
ve diğerleri böyle bir şeyin varlığını inkar
edecektir. Ancak neredeyse herkesin bu konu
hakkında güçlü hisleri bulunmaktadır.
9
Makower, Joel. “Yeşil İş Durumu.” 2008 <http://www.greenbiz.com>.
Harris, Josh. “Karbon Ticareti ve Kar.” Yeşil CFO Konferansı. The Barclay Hotel, New York City. 26 Mart 2008.
10
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 9
Tanıtım Broşürü
V. Sürdürülebilirliğe Yatırım:
Yeşilin Tonları
Öyleyse çevre dostu olmanın veya genelde
adlandırıldığı gibi çevresel "sürdürülebilirlik"
elde etmenin iş değerine ikna oldunuz.
“Sürdürülebilirlik” tam olarak nedir ve maliyeti ne
kadar etkiler?
Sürdürülebilirlik, “gelecek nesillerin kendi
gereksinimlerini karşılama kapasitesini tehlikeye
atmadan günümüz gereksinimlerini karşılama”
olarak tanımlanır.11 Buna iş felsefesi açısından
bakacak olursanız bugün gelecekte işi tehlikeye
atabilecek bir iş kararı almayacağınızı rahatlıkla
söyleyebilirsiniz (en azından normal iş faaliyetleri
ve etik kapsamında). Bir şirket için başarılı olmak
açısından uzun vadeli sürdürülebilir büyüme çok
önemlidir.
Çevre açısından sürdürülebilir gelişim sağlamak
için CEO'ların ağaçları kucaklayan hippiler olması
önemsizdir ya da “kardan önce prensipler” gibi
bir mantık kullanmak da önemli değildir. Ancak,
çevrenin işinize etkisinin ciddiyetini kabul etmek
çok önemlidir.
Sürdürülebilir gelişimde bir lider iş ve sivil
toplum aktivisti olan Stephen Schmidheiny, şöyle
yazmıştı: “Sürdürülebilir gelişim bağlamında
düşünüldüğünde çevre sorunları sadece iş
yapma maliyeti değil, bunun yanı sıra rekabet
avantajının potansiyel bir kaynağı haline
gelmiştir. Bu konsepti benimseyen kurumlar
avantajları etkili bir şekilde elde edebilir; daha
etkili işlemler, verimlilikte gelişim, daha düşük
uyumluluk maliyetleri ve yeni stratejik pazar
fırsatları. Bu tür işletmeler vizyon yoksunu
rakiplerine göre çok büyük avantajlar bekleyebilir.
• Temel geri dönüşüm programını tamamladınız
mı? Plastik köpük bardaklardan kurtulmak gibi?
• Tesisleriniz veya faaliyetlerinizde değişim
yapmak için sektör veya şirketiniz devlet
tarafından kontrol ediliyor mu?
• Müşteriler veya hissedarların sürdürülebilirlik
politikanızı sorgulamasına neden olacak yüksek
düzeyde marka teşhirine sahip misiniz?
• Çevresel açıdan sorumlu olmak için ne tür
yatırımlar yapmaya isteklisiniz?Aşağıdaki şekil,
işletmenizi 1-4 arasında bir düzeyde (veya yeşil
tonda) bir yatırım kategorisine yerleştirmenize
yardımcı olacaktır.
Değişmeyi başaramayan şirketler, geri
kalacaktır.”12Sürdürülebilir bir kurum oluşturmak
için bir iş durumu hazırlamak amacıyla ilk olarak
ne yaptığınız ve ne yapmak istediğiniz hakkında
kendinize bazı zor soruları sormalısınız. Örneğin:
11
12
<http://www.epa.gov/sustainability/>.
Sürdürülebilir Gelişim için World Business Councilt.
Çevre Dostu bir Şirket Oluşturma | 10
Tanıtım Broşürü
Düzey 1: Temeller veya
hayatınızı yeşillendirme
Bu düzey ayrıca risk hafifletme olarak da tarif
Bu, sürdürülebilirliğin en temel düzeyidir. Burada
tüketiciler devlet ve tetikteki Sivil Toplum
edilebilir. Temel enerji azaltma projeleri ve
çevresel düzenlemelerle uyumluluk, şirketlerin
etik veya ahlaki değerleriniz “doğru şeyi yapma” ve
sürdürülebilirliğe proaktif bir yaklaşım oluşturmakta
rehber olmalıdır. Bu düzeyde çalışanlar çevre
Örgütleri’nin yanında olmasını sağlayabilir.
İsviçre'deki merkezinde gerçekleştirilen bir
deneyde Dow Europe, posta listelerinin ortadan
açısından bilinçli, heyecanlı ve güçlüdür13. Geri
kaldırılmasını ve iç yazışma gönderen bir
dönüşüm programları veya şirket için enerji
katılımcının bilgi almaya devam etmek istediğini
tasarrufu programlarına aktif olarak katılmayı
bildiren fiş almasını teşvik etti.
arzularlar. Her bir ofis kupa getirerek plastik
köpük bardakları azaltmaya çalışabilir. Bu
Bu, altı haftada ofis kağıt akışında %30 azalma
sektörler, çevreyle ilgili çalışanların olduğu üretim
sağladı. Dow ayrıca insanların sadece gerçekten
tesisleri veya ofislerin olduğu işletmeler olabilir.
okuması gerekenlere odaklanması nedeniyle
Yüksek rekabetli fiyat tabanlı sektörlerde yer
iş verimliliğinde de bir artış olduğunu tahmin
alan şirketlerin, maliyet ekleyebilecek girişimlere
etmektedir. AT&T™, sadece ofis yazıcıları ve
kalkışması zor olabileceği için Düzey 1'i
fotokopi makinelerini çift taraflı baskı yapacak
hedefleyebilir.
şekilde ayarlayarak kağıt maliyetlerini %15
azalttı.14
Yüksek
Düşük
Yatırım Düzeyi/Yasal Düzey
Düzey 2
Düzey 4
• Minimum yatırım
• ROI'li Projeler
• etik/İş sorunu
• Proaktif
• Örnek:
Tesisleri çevre dostu
hale getirme
Tablo 2:
Yeşilin Tonları
• Yüksek toplumsal sorumluluk
• Yüksek yasal işlem olasılığı
• Düşük dış pazar riski
eylem nedeniyle baskı
• etik/İş sorunu
• Proaktif/Reaktif
• Örnek:
Yeşil ürünler ve hizmetler
Düzey 1
Düzey 3
• Düşük yatırım
• Düşük yasal işlem
olasılığı
büyük projelerde
• Etik sorunu
• Proaktif
• Örnek:
Yeşil çalışanlar
• Biraz yatırım
• Orta düzey yasal işlem olasılığı
• Şirket dışı pazar
baskısı riski
• İş Değeri
• Reaktif
• Örnek:
Operasyonları çevre dostu hale
getirme
Düşük
Yüksek
Hissedar İlgisi/Marka Tanınırlığı
Townsend, Amy. Yeşil İşletme: Çevre Açısından Sorumlu bir Şirket Oluşturmak için Beş Parçalı bir Model.Schiffer Publishing,
2006.
13
Çevre Dostu bir Şirket Oluşturma | 11
Tanıtım Broşürü
Johnson and Johnson 2.750 ton ambalaj ve 7.600
(100 bin - 500 bin metre kare) ya da karla
ton kağıtla atıkları azalttı ve bu yıllık olarak 2,8
ilgilenen ancak sürdürülebilir olma konusunda
milyon $ ve 220 dönüm ağaca karşılık geliyordu.
dış pazar baskısı çok olmayan üretim tesisleridir.
Tüm bu tasarruflar daha güçlü ama daha
Ayrıca çok fazla müşteriye dayanan düşük
opak kağıt kullanma ve ambalajı daha dikkatli
pazar gücüne sahip şirketler çevre performansı
tasarlamakla sağlandı.Ticari iç mekanlar için lider
hakkında soruları yanıtlamaya zorlandıkları
malzeme üreticisi olan 15 Interface® Corporation,
durumlarda bu düzeyi hedefleyebilirler.16
Şangay'da halı üretimi için bir sıvının standart
pompa devresinden sirküle edilmesini gerektiren
bir sistem uyguladı. İnşa öncesinde bir mühendis
iki çok basit tasarım değişiminin güç gereksinimini
95 beygir gücünden 7 beygir gücüne düşüreceğini
fark etti—%92 oranında bir azalma. Tekrar
tasarlanan sistemin oluşturulması daha az maliyet
getirdi, yeni teknoloji gerektirmedi ve her açıdan
daha iyi çalıştı. Sürdürülebilirlik konusuna basit
bir odaklanmayla Interface, maliyetler ve riski
azalttı.
Bu basit işlemler, hiç ya da çok az yatırım
gerektirir ancak çalışanları motive etmek,
verimliliği artırmak ve harcamaları düşürmek için
işe yarayabilir.
Düzey 2: Ofisi Yeşillendirme
Sürdürülebilirliğin bu sonraki düzeyi biraz yatırım
gerektirebilir ancak doğru şekilde uygulanırsa
biraz geri dönüş (ROI) sağlar. Yatırım artan
Bu düzey, proaktif olarak da adlandırılabilir. Çevre
çabalarını geliştirmek için amaçlı adımlar atarak
şirketler maliyetleri düşürebilir ve tüketiciler
karşısındaki itibarlarını artırabilir ve “sürdürülebilir
işletme” olarak adlandırılma hakkını kazanır.
Tesislerinizi çevre dostu hale getirmek, birçok
anlama gelebilir ve ayrıca farklı düzeylere
sahiptir—küçük enerji tasarrufu projelerinden
bütüncül enerji projelerine, tesis geliştirmeden,
su tasarrufuna, enerji verimliliğinden, malzeme
ve kaynak seçimine ve çevre kalitesini içeren
kapsamlı bina projelerine kadar. Enerji ve su
verimliliği gibi birçok proje makul bir sürede
yatırımın geri dönmesini sağlasa da bazı
malzemeler ve tesis geliştirme projeleri tesis ve
çalışanlar için bir yatırım gerektirir. Bu, şirketinizin
sosyal sorumluluğunun bedeli nedir sorusuna
bizi geri getirmektedir. Aşağıdaki tablo, farklı
girişimlerin gerektirdiği bazı basit projeleri ve
tahminleri vermektedir.
hissedar memnuniyeti ile karşılaştırıldığında
Tablo 3, tipik bir tesisi çevre dostu hale getirmek
minimumdur veya pazar riskini azaltır. Düzey
için gereken yatırım hakkında genel bilgiler
2'yi hedefleyen işletmeler, pazar payı kazanmak
sağlamaktadır. Maliyetler aşağıdaki değişkenlere
veya en iyi yetenekleri çalıştırmak veya elde
göre farklılık göseterecektir. Ayrıca, tesis
tutmak için proaktif bir sürdürülebilirlik yaklaşımı
ölçümlerinin tek bir bütüncül bina yaklaşımında
kullanmayı planlayabilir. Düzey 2 çevreyle
birleştirilmesi yatırım geri dönüşünüzü (ROI)
ilgilenen çalışanlara sahip her şirketi kapsar.
maksimuma çıkarır ve maliyetlerinizi minimuma
Ancak en avantajlı durumlar büyük ofis binaları
indirir.
Lovins, Amory, Hunter Lovins, Paul Hawken, Forest Reinhardt, Robert Shapiro ve Joan Magretta. İş ve Çevre Hakkında
Harvard İş İncelemesi. (2000).
15
Op. cit.
16
Esty, Daniel ve Andrew Winston. Yeşilden Altına: Akıllı Şirketler Yenilik Getirmek, Değer Oluşturmak ve Rekabet Avantajı
Kurmak için Çevre Stratejisinden Nasıl Faydalanıyor. 1. baskı Yale University Press, 9 Ekim 2006.
14
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 12
Tanıtım Broşürü
Birçok idareci, toplam iş maliyetlerinin küçük
ortamı sağlar. Genzyme Center, sürdürülebilir
bir yüzdesini oluşturduğu için tesislerine çok
tesisler için standartları belirleyen bir kurum olan
dikkat etmez. Ancak herhangi bir enerji veya su
US Green Buildings Council®'inden Enerji ve
tasarrufunun doğrudan kara eklendiğini ve daha
Çevre Tasarımında Liderlik (LEED®) Platinum
fazla bir kar yüzdesini temsil ettiğini fark etmek
derecesine hak kazandı. Bu yatırımın geri
önemlidir.
dönüşü, artan gelir ve pazar farkındalığı, en üst
düzey yeteneklerin işe alınması ve artan çalışan
Polartec®'in Massachusetts'teki üreticisi, sosyal
verimliliğiyle ölçülebilir18.
açıdan bilinçli Malden Mills, enerji kullanımını
%93 azaltan, görünürlüğü geliştiren ve 18 ayda
kendini amorti eden ambar aydınlatma tadilatını
tamamladı.17
Biyoteknolojide bir dünya lideri olan Genzyme™,
yeni kurum merkezinin şirketin insanların
yansıtmasını istiyordu. Bugün kurum merkezinin
tasarımı, enerjisini yenilenebilir enerji
kaynaklarından alan ve entegre bina sistemleriyle
tesislerindendir.
Böyle bir tesis faaliyet, bakım ve enerji
maliyetlerini düşürür. Çalışanların doğal ışık
ve hava gereksinimini karşılayan bir çalışma
Düzey 3, yüksek marka tanınırlığına ve pazar
tepkisi riski bulunan kurumları içerecektir. Bu
işletmeler, hissedarlardan baskı hissettiği için
yaşamlarında olumlu bir etki yapma misyonunu
kontrol edilen, alanının önde gelen çevre dostu
Düzey 3: Fabrikayı
yeşillendirme
işletmelerini sürdürülebilir hale getirmek amacıyla
bazı yatırım olanakları ararlar ancak pazara
çevre dostu ürünler veya hizmetler sunmayı
planlamamaktadır. Düzey 3'teki sektörler,
yükselen yaşama potansiyeli olan (Intel gibi)
ve yetenek için rekabetin çok yoğun olduğu
(Citigroup, Intel veya Microsoft®) sektörleri
içerecektir.19 Düzey 3 yeşil operasyonları, inşaat
ve üretim için gelişmiş enerji projelerini içerebilir
Tesis Ölçümü
Yatırım Düzeyi
Enerji ölçümü ve izleme
Küçük—6 ayda geri ödeme
Enerji verimliliği aydınlatma ve kontroller
Küçük —1 - 2 yılda geri ödeme
Enerji yönetim sistemi
Orta—3 -5 yılda geri ödeme
Yenilenebilir enerji kaynağına geçiş
Orta—mevcut maliyetin %5 10'u
Sürdürülebilir malzemeler—halılar, döşeme, boya ve
mobilya
Orta-yüksek
Ev işleri—temizlik malzemeleri, haşere kontrolü
Orta-Yüksek
Isıtma, Havalandırma ve İklimlendirme yükseltmeleri
veya doğal kaynağa dönüştürme
Yüksek—7 - 10 yılda geri ödeme
Su işleme ve verimlilik, yağmur suyu toplama
Yüksek
Bina dışı değişiklikleri—yalıtım, beton, pencereler
Yüksek
Tablo 3:
Enerji Tasarrufları Tesis
Geliştirmeleri ve Yatırım
Düzeyi19
Lovins, Amory, Hunter Lovins, Paul Hawken, Forest Reinhardt, Robert Shapiro ve Joan Magretta. İş ve Çevre Hakkında
Harvard İş İncelemesi. (2000).
18
“Genzyme Center.” 2 Mayıs 2008 <http://www.tac.com/>.
17
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 13
Tanıtım Broşürü
ve ayrıca şirket kültürünün derinlerine kadar
geçerek “Tekrar Tasarla” ve “Tekrar Hayal Et”
uzanabilir.
konseptlerini eklemiştir. Bu etkinlikler, üretim
döngülerini kapatma, tedarik zincirini tekrar
Düzey 3 şirketler, sürdürülebilirliği şirket
tasarlama ve ham madde, tedarikçiler, üretim,
misyonuna entegre eder. Çevre üzerindeki
yüksek etki, yüksek marka tanınırlığı veya yüksek
sosyal sorumluluk dolayısıyla bu şirketler çevre
dağıtım, kullanım ve kullanım ömrü sonu boyunca
ürünleriniz ve hizmetlerinizin çevreye zararını
takip etmeyi içerir.
planlamasını günlük etkinliklere dahil eder ve
hatta üçlü bir getiri çizelgesine göre kurumun
ilerlemesini ölçebilir. Üçlü getiri çizelgesi sadece
Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (LCA) olarak
ekonomik getiriyi değil, aynı zamanda sosyal ve
çevresel etkileri de ölçer.
adlandırılan bu süreç üreticilerin ürünlerinin
Sürdürülebilir operasyonlar, geleneksel “Azalt,
düzeyde çevreye verilen zararı yönetmesini
Tekrar Kullan, Geri Dönüştür” sloganının ötesine
sağlar. Normalde bir araba üreticisi ürün yaşam
Tedarikçi
işlemleri
ve parçaları

BİZİM İÇİN
SORUN
DEĞİL
çevresel etkisini tam olarak görmesini ve her
Üretim
(montaj ve
boya/kaplama)

YASAL
SORUN
YOK
Enerji
GHG'ler
Zehirli
maddeler
Atık su
Hava (VOC)

Müşteri
Kullanım
BİZİM İÇİN
SORUN
DEĞİL
Goodyear lastiklerinde gördüğümüz gibi, araba
Bununla birlikte örneklerini Ford Explorer ve
Tedarikçi
işlemleri
(metal
üretimi)

Dağıtım
DİKKAT:
ADDELERİ
L
ZEHİR İ M L EDİN,
O
KONTR ONLARI,
Y
HAVA EMİS ORUNLAR
S
L
A
S
A
Y
VE
döngüsüne aşağıdaki gibi bakacaktır:
Çelik
Alüminyum
Cam
Kauçuk
Kumaş
İç kısımlar

Şekil 1:
Basit Otomotiv Değer
Zinciri23
Üretim
Enerji
GHG'ler
Zehirli
maddeler
Atık su
Hava (VOC)
üreticileri değer zincirlerinde tedarikçi baskısını
hissedebilir. Bu süreci yönetmek için genişletilmiş

Dağıtım
Enerji
GHG'ler
Hava kirliliği

Kullanım
GHG'ler
Zehirli
maddeler

Kullanım
ömrü sonu
Şekil 2:
Genişletilmiş Otomotiv
Değer Zinciri24
Enerji
Arazi
doldurma
Ground
Kirlenme
Esty, Daniel ve Andrew Winston. Yeşilden Altına: Akıllı Şirketler Yenilik Getirmek, Değer Oluşturmak ve Rekabet Avantajı
Kurmak için Çevre Stratejisinden Nasıl Faydalanıyor. 1. baskı Yale University Press, 9 Ekim 2006.
19
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 14
Tanıtım Broşürü
bir değer zinciri oluşturmak çok önemlidir.
Değer zincirinin tam bir görüntüsüyle üretici
artık şirketini çevresel olarak geliştirmek ve
sürdürülebilir alternatifler önermek için bazı
sorular sormaya hazırdır. Örneğin:
1. Malzemeler nereden geliyor? Tedarikçilerin
çevresel politikaları ne?
2. Üretim sırasında ne tür emisyonlar serbest
kalıyor?
3. "Kullanım" aşamasında ürün ne kadar gaz
kullanacak? Kullanıcı açısından maliyeti ve
etkisi nedir?
4. Ne tür emisyonlar serbest kalacak? Kullanıcı
cezalandırılacak mı?
5. Araba, hurdalığa götürüldüğünde ne olacak?
Herhangi bir şey geri dönüştürülebilir mi?
İngiliz araç üreticisi Land Rover, çevre için birçok
şekilde mücadele ediyor ve bir üretim tesisinde
enerjiyi azaltmak amacıyla bina otomasyon
lideri Schneider Electric™ ile ortaklık kurdu.
2001 yılından beri üretilen araç başına düşen
enerji %28, su tüketimi %13,9 ve CO2 emisyonu
%30 azaldı. Bu sonuçlar, çevre bilincine sahip
tüketiciler tarafından değer getirecek, araç başına
maliyetleri azaltacak, yasal işlemleri ve pazardaki
riskleri düşürecektir20.
İngiliz petrol devi BP™, karbon emisyonunu
düşürmeye çalıştı ve süreç değişiminde aynı
zamanda 1,5 milyar $ tasarruf sağladı. Kurumsal
bir çabayla ve çalışan yeniliğini teşvik eden BP,
sera gaz emisyonlarını azalttı, çalışanları bu
sürece dahil etti ve emisyon oranlarıyla birlikte iş
sonuçları açısından da önemli geri dönüşler aldı.
Düzey 4: Yeşil dalgaya katılma
Örnekl vermek gerekirse Prius™'u sunan Toyota®
veya rüzgar ya da hidro güç gibi yeşil enerji
kaynakları sunan enerji şirketleri sayılabilir.
Bu düzey, gerçek yenilikler içerir ve
sürdürülebilirliğin yeni cephesidir. Çevre dostu
ürünler, teknolojiler ve işletmelerin gelecek
yıllarda yatırımlarından trilyonlarca dolar gelir
elde etmesi bekleniyor.
General Electric, enerji verimliliği ampullerinden
daha verimli jet motorlarına kadar her alanda
çevre dostu ürünlere yatırımlarını ikiye katlayarak
"eko hayal gücü" sloganlarında cisimleşen yeşil
fırsatları takip etmektedir.
Bu hareketin diğer liderleri arasında Johnson
& Johnson, Dupont®, Sony™, Unilever™, Nike®,
Dow® bulunmaktadır. Bu şirketler, sadece çevre
dostu ürünlere değil bunların yanı sıra mali ve
operasyon riskini düşürürken işletme, kar ve
büyüme özgürlüğü sağlayacak çevre açısından
sorumlu bir yola önemli yatırımlar yapmaktadır.21
Düzey 4'teki şirketin çoğunluğu, çevre sorunlarına
tepki göstermemeleri halinde en çok kaybı
yaşayacak olanlardır. Bu şirketlerin, sadece
markalarının yüksek düzeyde tanınır olması ve
büyük sayıda hissedarsa sahip olması dışında
büyük bir ekolojik alana da sahiptir. Birçoğu doğal
kaynaklara bağımlıdır ve yüksek düzeyde yasal
düzenlemeye tabidir. Çevresel sorumluluğun
avantajlarından önemli miktarda kazanç elde
edebilecek olmalarına rağmen hiçbir şey
yapmamaları durumunda yüksek risk altındadırlar.
Ayrıca bu yeşil şirketler bulundukları pazarlarda
son birkaç yıldır üst üste büyümesi bir tesadüf
olmayabilir.
Düzey 4 gerçek çevre yönetimini içerir. Bu
şirketlerin “zarar etmemesini” ve zaten meydana
gelmiş hasarları telafi etmesini gerektirir. Düzey 4
işletmeleri çevre dostu ürünler veya teknolojilere
yatırım yapmayı, bunları pazara sunmayı amaçlar.
“Land Rover.” 2 Mayıs 2008. <http://www.tac.com/>.
Esty, Daniel ve Andrew Winston. Yeşilden Altına: Akıllı Şirketler Yenilik Getirmek, Değer Oluşturmak ve Rekabet Avantajı
Kurmak için Çevre Stratejisinden Nasıl Faydalanıyor. 1. baskı Yale University Press, 9 Ekim 2006.
20
21
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 15
Tanıtım Broşürü
VI. Dürüst Olalım: Sahtekarlığın Tehlikeleri
veya “Sahte bir İmaj Oluşturma"
ürün ya da hizmetin çevre avantajları konusunda
Gerçekten bir fark
oluşturabilir miyiz?
tüketicileri hatalı yönlendirme eylemi22.
1990 yılı Temiz Hava Yasası sülfür dioksit (bu asit
Sahte bir imaj oluşturmak (gre¯n’wo˘sh’, -wôsh’)
– fiil: bir şirketin çevre uygulamaları veya bir
Buraya kadar okuduğunuzu ve çevresel
sorumluluk yoluna çıkmaya hazır olduğunuzu
kabul edersek biraz dürüst olmanın vakti. Artan
sayıda tüketici çevresel sorumluluğun gerçek
anlamını anladıkça “çevre dostu” ürün veya
hizmet iddialarına şüpheyle yaklaşmaktadır.
yağmurlarına neden olur) düzeyinin 1980 düzeyinin
10 milyon tonun altına çekilmesini hedefliyordu.
Sektör liderleri bunun on milyarlarca dolara mal
olacağını tahmin etmişti; gerçekte bir milyar dolara
mal oldu. Bir milyar dolar yine önemli bir rakam
olsa da kısa zamanda emisyonları azaltmak çevreyi
kirletmekten daha ucuz bir hale geldi. Bu değişim
Yakın zamanda gerçekleştirilen bir çalışma, çevre
ayrıca emisyonları azaltmak için teknolojilere
dostu iddiasına sahip 1.018 ürününü tüketiciler
milyonlarca dolar yatırımı teşvik etti.
inceledi ve bunların birçoğunun hatalı, yanlış ve
yönlendirici olduğunu belirtti. 2008 yılında ABD
Federal Ticaret Komisyonu on yıl içinde ilk kez
çevre dostu pazarlama kılavuzlarını incelemeye
başlayacak .23
Daha yüksek fiyatlar ve devlet düzenlemesi çevre
korumasını daha cazip hale getirmenin yanı sıra
finansal açıdan daha cazip hale getirmek için
yatırımları tetiklemeye yardımcı olabilir. Basit
bir örnek, enerji maliyetidir. ABD'deki elektrik
Kılavuzları uygulamak ve işlemleri halka doğru
maliyeti bazı bölgelerde kWh başına 0,25 $'a
bir şekilde bildirmek çok önemlidir. Bu, Enron
çıkarken rüzgar, güneş ve biyoyakıt enerjisi daha
skandalının tetiklediği muhasebede şeffaflığa
düşük maliyetli hale gelmekte ve ayrıca kirliliği
geçişe çok benzerdir. Sorun ister çevre ister
azaltmaktadır. Bugün, bir uçak bileti veya çocuklar
finans olsun en iyi politika açık ve dürüst olmaktır:
için promosyonlu bir yemek satın aldığınızda bu
Ne yapacağınızı söyleyin ve daha sonra da
ürünleri oluşturmak için kullanılan karbonun değeri
söylediğinizi yapın.
fiyata yansıtılmamıştır. Bir gün yansıtılacak mı?
Ayrıca yapılan iyi işleri duyurmak da çok
önemlidir. 2007 yılında sadece 253 şirket ve
Fortune 100'deki şirketlerin 2/3'ü kurum sosyal
sorumluluk raporları yayınladı.24 Geçmişte bu
raporlar, temelde sağlık ve güvenliğe odaklanırdı
ancak bugün tedarik zinciri, farklılık ve sosyal
konuları içerecek şekilde genişledi.
CSR raporları, hissedarları dahil etmek ve
ilerlemeyi pazara iletmek için çok faydalı bir
araçtır.
“Sahte bir İmaj Oluşturmanın Altı Günahı” ” Kuzey Amerika Tüketici Pazarlarında Çevre İddiaları Hakkında bir İnceleme.
Kasım 2007. Terrachoice Çevre Dostu Pazarlama. 2 Mayıs 2008.
22
23
Makower, Joel. “Yeşil İş Durumu.” 2008 <http://www.greenbiz.com/>.
24
Op. cit.
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 16
Tanıtım Broşürü
VII. Başlarken: Yeşil Ekibinizi
Oluşturma
Kurumsal çevre sorumluluğu yoluna başlamak
için nerede olduğunuz ve nerede olmak istediğiniz
konusunda samimi bir tartışmaya başlamak
çok önemlidir. Her şirket, ekolojik araçlar ve
yenilenebilir enerji sunmaya başlamak için iş
modelini dönüştürmek istemeyecektir. Bununla
birlikte her şirketin “temelleri belirlemesi” ve
dünya üzerindeki etkilerini azaltmak için ileriye
yönelik adımlar atması mümkündür.
Bu süreci, kurumunuzda farklı birimlerde çalışan
ve çevre konusunda ilgileri olan bir ekiple
başlatın. Bu ekip, çok önemli bazı kurallara sahip
Kural 4: Boyut—Ekibin sayısını 10 - 12 kişiyle
olmalıdır. Bu ekibi “yeşil ekip” olarak adlandıralım.
sınırlandırın. Bu sayı büyük kurumlar için çok
Yeşil Ekibin Kuralları
bir şeyler başarmak çok güçtür. BUNUNLA
Kural 1: İdare desteği—Ekibin bir üyesi, idareye
dahil olduğunu göstermenin yanı sıra kararların
hızlı bir şekilde alınabilmesi için yönetim ekibine
küçük gibi görünse de çok büyük ekiplerde
BİRLİKTE, ekibi küçük tutarken üretim bölümünün
kendi küçük ekibini kurması ve fikirleri gruba
iletmesi sağlanabilir.
kolay erişimi olması için idari personelin içinden
Kural 5: Çalışanlarınızın yaratıcılığı önündeki
biri olmalıdır. Bu grubun amacı:
engelleri kaldırın!—Bu, şirketlerin çalışan almak ve
• Ekibin fikirlerini açık bir şekilde dinlemek
• Tartışmaları üzerinde çalışabilir planlara doğru
götürmek
• Ekibin yönlendirilmesi ve fon konusundaki
beklentileri belirlemek
Kural 2: Bağlılık—İdari ekip, ekibin tavsiyelerini ve
keşiflerini EYLEME GEÇME niyetiyle incelemeye
kendini adamalıdır. Çalışanlarınızın tamamı,
bu ekibin eylemlerini izliyor olacaktır ve bir fikir
elinde tutmak için milyarlar harcadığı kaynaklardan
faydalanmak için mükemmel bir fırsattır. Ekibin,
israf ve enerjiyi azaltma ve ürünlerin kullanım
ömrünü artırma konusunda fikirler düşünmesini
teşvik edin. Bunun sadece maliyet düşürücü
bir uygulama değil, yanı sıra ürünlerin değerini
artırmanın ve gezegen üzerinde pozitif bir etki
yaratmanın bir yöntemi olmasını sağlayın.
Ekip ne yapmalı?
yönetim ekibi tarafından görmezden gelinirse bu
İlk toplantıda ekip, bu tanıtım belgesinin ilk
moral açısından yarardan çok zarar verecektir. Bu
kısımlarında ele alınan, yeşil şirketlerin dört
ekibin, kurumunuzda gerçek bir değişim yapmaya
düzeyini tartışarak başlayabilir. Şimdi Düzey 1'de
yetkili olmasını sağlayın.
misiniz ve Düzey 3 mü olmak istiyorsunuz? Şimdi
Kural 3: Çeşitlilik—Ekibin diğer üyeleri, farklı birimler,
gruplar ve pozisyonlardan olmalıdır.
Satış, operasyon, üretim/kalite, insan kaynakları,
muhasebe bölümünden bir kişi ve hatta belki
resepsiyonisti dahil edin! Bu üyeleri siz belirleyebilir
Düzey 3'te misiniz ve sadece keşfedilmemiş
fırsatları mı bulmak istiyorsunuz? Çalışanların
bakış açısını öğrenmek için her ekip üyesinin
fikrini aldığınızdan emin olun. Şirketin dikkat
çekmeyen şeylerdi zaten çok iyi yapıyor olması
muhtemeldir.
veya ekibinizin ilgili insanlardan oluşmasını sağlamak
için gönüllüler isteyebilirsiniz.
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 17
Tanıtım Broşürü
Şirketiniz içinde. Ekibinizin atabileceği sonraki
adımlar zaman alabilir—belki bir kaç ay veya
hatta belki birkaç yıl. Ekibin bir iş seyahatine
çıktığını düşünebilirsiniz. İlk olarak nereye
gittiğinizi ve buraya vardığınızda ne yapacağınızı
düşünmelisiniz. Daha sonra seyahatiniz için
etkinlikleri planlamalı ve bütçe oluşturmalısınız.
Ayrıca bu seyahatte bir şey ters giderse ne
olacağını da kendinize sormanız gerekir. Nasıl
yardım alacak veya yolu değiştireceksiniz?
Öyleyse yeşil ekibin seyahatine başlayalım.
İlk olarak temelleri belirleyin. Bu, ekibin birçok fikre
sahip olacağı bir alan. Temeller, geri dönüşüm
programları ve temel enerji verimliliği önlemlerini
içermektedir. Bu ayrıca, tüm çalışanların
seçimlerinin çevre üzerindeki etkisini anlayabilmesi
için basit bir çevre bilinci programını da içerebilir.
Şirket intraneti veya e-postası çevreyle ilgili
haftanın ipucu için kullanılabilir. Ekip liderleri
haftalık toplantılarında ipuçlarını sağlamak için
donatılabilir. Çalışanlar sadece gerekeni yazdırmak
konusunda teşvik edilebilir ve tüm yazıcılar
varsayılan olarak çift taraflı baskıya ayarlanabilir.
Yeşil ekibinizle bir beyin fırtınası oturumu
düzenlediğinizde birçok fikir çıkacaktır. Seçenek
kalmazsa “işletmenizi çevre dostu hale getirme”
konusunda Google™'da arama gerçekleştirin.
Test etmek için Google'dan faydalandığımda
08 saniyede 33 milyonun üzerinde sonuçla
karşılaştım.
Daha sonra uzun yola bakmaya başlayın. Bunlar,
yeşil kurumların Düzey 2 ve Düzey 3'lerindeki
seçeneklerdir. Bu fırsatlar yatırım gerektirebilir
veya gerektirmeyebilir ancak her koşulda iş ve
çevre etkiniz üzerinde büyük bir etkiye sahip
olacaktır. Bu adım, ürünleriniz ve hizmetlerinizin
değer zincirinin haritasını çıkarmayı veya bir
yaşam döngüsü değerlendirmesini tamamlamayı
içerebilir. Süreçlerde ekiple konuşmak için başka
çalışanları ve uzmanları görevlendirebilirsiniz.
Bir başka seçenek, işletmenizi incelemek için
danışmanlar tutmaktır ancak işinizi kimsenin sizin
kadar iyi bilmediğini unutmayın. Enerji azaltma ve
08 saniyede 33 milyon sonuç
için “kurumunuzu çevre
dostu hale getirme” başlığını
Google'da aratın.
üretim değişiklikleri için işletmenizin her alanında
şirket dışı uzmanlarla birlikte çalışın. Diğer
işletmeler ve hatta rakipler seyahatinizde yardımcı
olabilecek bilgilere sahip olabilirler.
Şirket dışında. En acil iş sorunlarınızı çözdükten
sonra ekibinizin sektörünüzün ufkunda bulunan
iş dönüşüm fırsatı olan “Yeşil Dalga”yı bulmasını
sağlayın. Bu, sektörünüzdeki yeni ve gelişen
standartlar, yasalar, rakiplerin ürünleri veya
tamamıyla yeni fikirlerden gelecektir. Bu
fırsatların, sürdürülebilirliğin stratejik uzun vadeli
planınızın bir parçası olmasını sağlamayın.
Araştırma yapma, geliştirme, üretme, satma,
işletme, kurma ve yönetme yönteminizi
değiştirmeniz gerekebilir. Bir sonraki dalgayı
bulmak, alışılmışın dışında bir düşünme gerektirir.
Başlamak için kolay bir nokta, şirketin sorun
yaşadığı veya bir rakibin hedeflendiği herhangi
bir alan olabilir. Bu sorunlu alanlar, işletmenizi
dönüştürmek, geliri artırmak ve pazar payını
artırmak ve aynı zamanda uzun vadeli karlılığa
odaklanmak için bir fırsat olarak görülebilir.
Bu, Google'da aratamayacağınız bir konudur. Bir
sonraki Prius'u tahmin etmemiz mümkün değildir.
Ancak doğru ekibi oluşturdunuz. İşinizi biliyorlar
ve fırsatı görebilirler. Bir kaç günlüğüne tesis
dışına çıkın. Düşünün. Düşleyin. Hayal edin.
Bir B planınız olsun. Son olarak, yedek bir
planınız olsun. Bir şeyler her zaman yanlış
gidebilir. Geri dönüşüm hedefinize belki
ulaşamayacaksınız. Tesis enerji kullanımını
azalttığı halde enerji fiyatı iki katına çıkarsa ne
olacak? Bu soruları planlamanızın bir parçası
haline getirin. Girişimi terk edip başka şeyler
mi deneyeceksiniz? Bir yıl boyunca buna
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 18
Tanıtım Broşürü
devam edecek ve işe yaramasını sağlamaya mı
sağlar (Şirketin mali avantajlarını nasıl
çalışacaksınız? Şirket bu projeleri uygularken
hesaplayacağınızı öğrenmek için www.
ekip ve idari kurulun olumlu-olumsuz yanlarını ve
teachmefinance.com/ adresini ziyaret edin)
riskleri tamamen bildiğinden emin olun.
Şirket için öneriler getirme
Yeşil ekibin idari ekibe öneri getirmeden önce
tüm bu süreci tamamlamış olması önemli değildir.
Yukarıdaki her adımdan sonra bir sunum ve
tavsiye oluşturmak daha iyidir. Her bir tavsiyenin
sunumu aşağıdakileri içermelidir:
• Alınan önlemin açık, basit bir tanımı (bir cümle
veya daha az)
• Şirketin bu önlemin uygulanmasından
kazanacağı ölçülebilir avantaj ve ayrıca somut
olmayan avantajlar (çalışan memnuniyeti,
moral, vb.)
• Programın maliyetinin özeti
• Önlemle ilişkili risklerin özeti
• İşlemin nasıl takip edilebileceği, ölçülebileceği
ve idari ekip ve çalışanlara nasıl bildirileceği
Düzey 3 ve 4'te daha önce okuduğumuz gibi
bazı projelerin anında ve ölçülebilir avantajları
olmayabilir ya da avantajın riski yüksek düzeyde
olabilir (yeni ürün geliştirme). Bununla birlikte
olumlu pazar algısı, müşterilerin tepki vermesi
riskinin azalması gibi her zaman bir avantaj
olacaktır. Bu öğelerin idari ekip için bir değeri
Riskler: Enerji fiyatlarını artırma, karı düşürebilir.
(Ayrıca burada son birkaç yılda enerji maliyetinin
ne kadar arttığını ve bu riskin etkisinin ne
olabileceğini de özetleyebilirsiniz)
Takip: Enerji kullanımı takip edilecek ve üç ayda
bir rapor edilecektir.
• Diğer tavsiyeler için aşağıdakileri
inceleyebilirsiniz:
• Ürünler ve hizmetlerin malzeme yoğunluğunu
düşürme
• Zehir dağılımını azaltma
• Malzemenin geri dönüşüm özelliklerini
geliştirme
• Yenilenebilir kaynakların kullanımını
maksimuma çıkarma
• Ürün sağlamlılığını artırma
• Ürünlerin hizmet yoğunluğunu artırma
Başarıyı kutlayın!
Yeşil ekibin en önemli görevi, çevre konusundaki
başarıların kutlanmasıdır. Bu, şirketin intraneti
veya çalışan bülteni üzerinden olabilir. Şirket,
çevreye katkıda bulunacak neler yaptıklarını
açıklayan basın bültenleri veya bir müşteri
vardır ve ekibin idari sponsoru yardımcı olabilir.
mektubu hazırlayabilir. Bu noktada ekip sıkı
İşte bir örnek:
şirket ve kendileri için çevresel sürdürülebilirliğe
Önlem: Ürünümüzün (örneğin, kapı tamponu)
enerji yoğunluluğunu düşürmekAvantajı: Kapı
çalışmıştır. Şirket başarıyı sürdürmek, çalışanların
doğru adımlar atmasını teşvik etmek için
kazanımları kutlamalıdır.
tamponu başına enerji maliyetini 0,03$ azaltma
ve böylelikle yılda şirkete toplam 30.000 $ kazanç
sağlama
Özet: Yılda 30.000 $ tasarrufla 100.000 $'lık
başlangıç maliyeti, 3,33 yılda geri dönüş
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 19
Tanıtım Broşürü
VIII. Başarının İpuçları
Tavsiye 1: Geneli görün
Tavsiye 3: Ölçemediğiniz şeyi izleyemezsiniz
Çevre veya finansal açıdan sürdürülebilir olmak
Süreç geliştirmedeki ilk adım ölçümdür. Yaşam
için uzun vadeli bir stratejiye sahip olmak
döngüsü değerlendirmesi, bir ürünün ham halden
önemlidir. Kurumların stratejileri vardır ve mali
atık haline gelene kadar çevreye etkisini belirler.
yönetim, ürün geliştirme gibi etkinliklere yatırımlar
Aldığınız tedariki değerlendirebilir ve üretim,
yapmıştır. Uzun vadeli iş planına çevreyi dahil
dağıtım, müşteri kullanımı ve atılması boyunca ne
etmenin zamanı gelmiştir.
olduğunu anlayabilirsiniz. Bu analizle kurumunuz
Her gün işletmeler, envanter yönetimi, sipariş
işleme ve tedarik zinciri yönetimine milyonlar
(veya milyarlar) harcamaktadır. Dünyanın doğal
kaynaklarını neden yönetilebilir bir tedarik zinciri
israf maliyetlerini ortadan kaldırabilir, gereken
tedarikleri azaltabilir, işletmenize değer katabilir
ve aynı zamanda çevreye olumlu bir etkiye sahip
olabilirsiniz.
ve ölçülebilen, izlenebilen bir envanter olarak
Düşüncesiz ve müsrif hareketlerden amaçlı
düşünmeyelim?
çevre korumasına geçiş eğitim, alışkanlıkların
Tavsiye 2: Sonuçlara göre avantajları ölçün
İşletmelerde sağlam bir çevre yaklaşımının
avantajlarını ve sonuçlarını ölçmek için birçok
araştırma gerçekleştirilmiştir. Avantajlar arasında
ve düşünce kalıplarının değiştirilmesi ile başlar.
Olumlu yanı, bu değişimlerin pahalı veya zor
olmamasıdır. Bazı şirketler çevresel stratejiyi
yenilik getirmek, zenginlik oluşturmak ve bir
rekabet avantajı sağlamak için kullanabilir.
maliyetlerin azalması ve gelirlerin artması,
sonuçlar arasında iş kaybı veya tedarik kaybı yer
almaktadır.
Tüm CEO'lar sektörlerini değiştirecek bir sonraki
büyük yenilikten gözlerini ayırmamaktadır ve
zaten dünyalarını sarsacak bir sonraki büyük
çevre değişimini takip etmeleri gerekir.
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma| 20
Tanıtım Broşürü
IX. Son Söz
Konu ister tatar yayları ve tüfekler, ister kasetler ve dijital müzik olsun
yıkıcı değişim her zaman ufuktadır. Şirketlerin bunu yoksayması kendileri
açısından riskler doğurur. İyi bir iş lideri karlı fikirlere dönüştürülebilecek
trendleri görmek için geleceğe bakar.
İklim değişikliğinin önümüzdeki birkaç on yıl boyunca sadece işletmeleri
değil, toplumumuzu, sağlığımızı ve dünyayı etkileyen büyük bir değişim gücü
olacağı konusunda bir kuşku yoktur. Daha şimdiden hissedarlar, yatırımcılar,
bankalar ve diğer ekonomik hissedarlar (halk ve devletin yanı sıra) çevre
açısından sorumlu politikalar oluşturmak konusunda işletmeler üzerinde
baskı yapmaktadır.
Bir şirketin çevre sorunlarını çözebileceği birkaç düzey bulunmaktadır;
temel çalışan bilinçlendirme programlarından kapsamlı kurumsal yatırım
ve çalışmalara kadar. Her bir şirket kendi kültürünü ve dünyadaki yerini
anlamalı ve uygun “yeşil” yatırım düzeyini gerçekleştirmelidir. Şirketinizde
özel bir Yeşil Ekip oluşturmak ve gelecekteki trendleri bulmak, hızla yaklaşan
değişim rüzgarının önünde kalmanıza yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak soru hem duygusal hem de kişiseldir: Nasıl tepki vereceksiniz?
İklim değişikliğinin gerçek olmadığını söyleyerek işinize mi döneceksiniz?
Bu tür bir tanıtım broşürü okuduktan sonra eve giderek ampullerinizi mi
değiştireceksiniz? Yoksa şirketinizin bu fırsatlardan nasıl yararlanacağını
öğrenmenize yardımcı olacak bir ekip mi oluşturacaksınız? Çalışanlarınızın
daha sürdürülebilir bir yaşam, ofis ve pazar oluşturmasını destekleyecek
misiniz? Bu yeni trendi görecek ve karınızı, pazar payınızı ve gelirinizi
artırmak ve aynı zamanda gelecek için daha güvenli, temiz bir çevre
oluşturmak için sektörünüzün durumunu dönüştürerek bir pazar lideri olmaya
mı çalışacaksınız?
Çevre Dostu bir Kurum Oluşturma | 21
One High Street, North Andover, MA 01845 ABD
Telefon: +1 978 975 9600
Faks: +1 978 975 9674
www.schneider-electric.com/buildings
WP-GROWINGAGREENCORP-US.BU.N.EN.4.2009.0.00.CC
Tüm marka adları, ticari markalar ve tescilli ticari markalar ilgili sahiplerinin mülkiyetidir. Bu belgede
bulunan bilgiler bildirimde bulunmaksızın değiştirilebilir.
1 Ekim 2009'da TAC™, bağlı olduğu Schneider Electric'in Bina Birimi oldu. Bu belge, Schneider
Electric'in görsel kimliğini yansıtmaktadır, ancak ana metinde kurum markası olarak TAC'a referanslar bulunmaktadır. Her belge güncellendiğinde ana metin, uygun kurum marka değişikliklerini
yansıtacak şekilde değiştirilecektir.
Nisan 2009 sm
©2010 Schneider Electric Industries SAS, All Rights Reserved. Schneider Electric and TAC are owned by Schneider Electric, or its affiliated companies
in the United States and other countries. All other trademarks are property of their respective owners. Tüm hakları saklıdır. 998-3154_TR
Schneider Electric

Benzer belgeler