Six-Sigma

Yazılım Kalite Güvencesi ve Testi
Araştırma Çalışması
Six Sigma
Hazırlayan
[120301078] - İdris YILDIRIM
1
İçindekiler
1.
Six-sigma nedir? .............................................................................................................................. 3
2.
Six-Sigma Metodolojisi Nelerdir? ................................................................................................... 4
3.
Six-Sigma ‘nın Anahtar Oyuncuları ve Görev Tanımları ................................................................ 7
4.
Six-Sigma ‘nın Temeli olan varyasyon çelişleri nelerdir ve niçin önemlidir? ................................. 9
5.
Ishikawa tarafından kavramlaştırılan Fish Bone kavramını açıklayınız? ....................................... 10
2
1. Six-sigma nedir?
Six sigma yani 6 sigma ürünlerin, hizmetlerimin ve proseslerin yeterliliklerini ölçen ve karşılaştırma imkânı
sağlayan bir ölçüm skalasıdır. 6 sigma bir yönetim stratejisidir
Temel olarak 6 Sigma, karar verme süreçlerinde deneyim yanında, DOĞRU verinin doğru analizi ile oluşabilecek
risklerin yönetimini, yönetsel ve istatistiksel araçlar ile yöneten kendini kanıtlamış bir metodolojidir.
6 Sigma, bütün iş süreçlerinin sorgulanarak iyileştirilmesini sağlayan bir yönetim uygulamasıdır. Hedefi, hata
oranını azaltmak, verimliliği yükseltmek, tüm iş süreçlerini iyileştirmek ve müşteri memnuniyetini sürekli
artırmaktır.
6 Sigma, sürekli ve kararlı liderlik desteği ile hata kaynaklarını bulup ortadan kaldırarak süreç çıktılarının kalitesini
artırmak amacı ile organizasyonda bu işe odaklanmış belli bir insan kaynağı altyapısı kullanarak,
kalite yönetimi ve istatistik araçlarını kullanarak, tanımlı adımları ve hedefi olan bir proje yapma biçimidir.
Bir çıktı üreten her türlü proseste 6 Sigma metodolojisi uygulanabilir.
Hedefi, hata oranını sıfıra indirmek, verimliliği yükseltmek, tüm iş süreçlerini mükemmelleştirmek ve müşteri
memnuniyetini sürekli artırmaktır. 6 Sigma metodolojisi hataları tespit etmek ve düzeltmekle yetinmeyip, iş
sürecinin hata yapmayacak şekilde yeniden yapılandırılması esasına dayanır.
İlk kez 1984 yılında uygulanmaya başlayan, 6 Sigma "SIFIR HATA"yı temsil ediyor. Bu nedenle tüm iş
süreçlerinde, hataya yol açabilecek koşulların ortadan kaldırılmasına odaklanıyor. İş süreçlerini, en baştan, hata
yapmayacak şekilde düzenleme sistemini öngörüyor.
Yunan alfabesinde "S" harfini temsil eden Sigma, "Standart Sapma"yı ifade ediyor. 6 rakamı ise, hedeflenen
mükemmelliğin "Sigma" seviyesini tanımlıyor. 6 Sigma, hata oranındaki minimal azalmanın müşteri
memnuniyeti üzerinde ne kadar büyük bir etkisi olduğunu gösteriyor. 6 Sigma'nın yakalamak istediği kalite
oranı üretimdeki hata payını bir milyonda 3.4 birim seviyesine indirmektir. Sigma değerinin seviyesi azaldıkça
üretimdeki hata payı artmaktadır. Örneğin; 3 Sigma yeterliliğindeki süreçte bir milyonda 2700 hata mevcuttur.
Genel olarak 6 Sigma, müşteri ihtiyaçlarının yakından anlaşılması, verilerin sistematik kullanılması ve iş
süreçlerinin yönetimine önem verilmesi ile elde edilebilir bir başarı oranıdır.
6 sigma yaklaşımının işletmelerde odaklandığı konular








Üretkenlik ve pazar payını arttırır,
Maliyetleri düşürür,
Hata payını sıfıra indirir,
Başarı grafiğini yükseltir,
İyileştirmeyi hızlandırır,
Kalite ve güveni artırır,
Çalışan her personel için performans hedefi belirler,
Müşteri memnuniyetini artırır.
6 sigma felsefesi
6 sigma felsefesi; hatasız süreçlerin köklü iyileştirmelerin sonucu olduğu anlayışıyla, işimizin tüm alanlarında
operasyonel mükemmelliğe ulaşmak için yapısal ve sistematik değişimi hayata geçirmektir.
3
6 sigma felsefesinin yararları
Sürekli bir başarı yaratması, herkes için bir performans hedefi sağlaması, iyileştirme, bilgi alışverişi ve öğrenmeyi
arttırması 6 sigma felsefesinin yararlarındandır.
6 sigma stratejileri





Tanımlama
Ölçüm Aşaması
Analiz Aşaması
Geliştirme Aşaması
Kontrol Aşaması
6 sigma ilkeleri






1- gerçek Müşteri Odağı
2- Verilere Dayalı Yönetim
3- Proses Odağı
4- Proaktif Yönetim
5- Sınırsız İşbirliği
6- Yukarıdan aşağıya eğitim
6 sigma felsefesini uygulamış olan kurumlara örnekler







Aselsan
Motorola
General Electric
Samsung Electronics
American Express
Borusan Holding
Arçelik
2. Six-Sigma Metodolojisi Nelerdir?
Six-Sigma metodolojisinde temel olarak iki farklı yol haritası ile projeler yapılır. Bunlardan ilki; mevcut süreci
tanımlayan, ölçen, analiz eden, iyileştiren ve kontrol eden bir prosestir. Mevcut süreç veya ürün / hizmetin
müşteri beklentilerine uygun olarak iyileştirildiği DMAIC’dir.
İkincisi ise 6 Sigma kalitesini yakalamayı hedefleyen yeni süreçleri tanımlayan, ölçen, analiz eden, tasarlayan ve
doğrulayan prosestir. Bu yöntem DMEDI olarak adlandırılır. DMEDI’deki fazlar ise Tanımlama, Ölçüm,
Araştırma, Geliştirme ve Uygulama fazlarıdır. Sürecin yeterliliğinin ne seviyede olduğunu, hataların ne zaman
ve nasıl oluşacağını önceden belirmek ve mevcut durumun sürekliliğinin nasıl devam ettirileceği izlenen süreçte
cevaplandırılması gereken sorulardır.
Six-Sigma, DMAIC ve DFSS olarak iki metodolojiye bölünür. "Define, Measure, Analyze, Improve, Control"
kelimelerinin kısaltması olan DMAIC mevcut süreçlerin ve performansın iyileştirilmesine odaklanırken, "Design
for Six Sigma" kelimeleri için kullanılan bir kısaltma olan DFSS ise müşteri ihtiyaçlarını Six-Sigma seviyesinde
karşılama amaçlı yeni süreçlerin, ürünlerin, hizmetlerin ve/veya üretim tesislerinin oluşturulmasına odaklanır.
Mevcut Ürün ve Süreçlerin İyileştirilmesinde ALTI SİGMA: DMAIC
DMAIC döngüsü, her aşamasının, bir önceki ve bir sonraki aşamaya mantıksal olarak bağlandığı beş aşamadan
oluşan, yapılandırılmış ve oldukça disipline edilmiş etkili bir süreç iyileştirme yöntemidir. Six-Sigma yaklaşımının
ilk ortaya atıldığı yıllarda bu döngüye MAIC ismi verilmiştir. Daha sonraki yıllarda MAIC döngüsüne tanımlama
aşaması eklemiş ve mevcut süreçlerin iyileştirilmesinde kullanılan yaklaşım DMAIC döngüsü şeklinde anılmıştır.
4
Six-Sigma yaklaşımının bütün araçları DMAIC çatısı altında toplanmaktadır ve uygulayan herkese aynı şeyi
anlatmaktadır.
Yeni Ürün ve Süreçlerin Tasarlanmasında SIX-SIGMA: DFSS
Six-Sigma, var olan bir sürecin iyileştirilmesinde kullanılabileceği gibi, bir sürecin veya ürünün tasarımı için de
kullanılabilir. Altı Sigma metodolojisinin ilkelerini ve genel kavramlarını benimsemiş organizasyonlar, mevcut
süreçlerini iyileştirdikçe ve ulaşılması zor Six-Sigma'ya doğru hareket ettikçe, olası kusurları tasarım dışına
çıkarmak ve kusursuza ulaşmak için çoğunlukla ürünlerini, süreçlerjni ve hizmetlerini yeniden tasarlamaya
ihtiyaç duyarlar. Bu durum, günümüzde "Altı Sigma için Tasarım" ("Design for six sigma" (DFSS)) olarak
adlandırılan düşüncenin geliştirilmesine yol açmıştır.
DFSS yaklaşımı 1997 yılında standart Six-Sigma metodolojisinin eklentisi olarak geliştirilmiştir. DFSS, kalite
maliyetlerini aşağı çekerken müşterilerin ihtiyaç ve beklentilerini karşılama amaçlı ürün, süreç ve hizmetleri daha
düşük maliyetle ve daha basit bir şekilde tasarlamak için etkili bir yaklaşımdır. Prototipleri inşa etmeden önce
kaliteyi öngörmek ve iyileştirmek için, etkili ve kullanışlı istatistiksel araçların kullanımını içermektedir. DFSS
yaklaşımı ile tasarlanan bir ürün ya da hizmet için beklenen süreç sigması, asgari 4,5'tir. Bu da milyon fırsat
başına en çok 1 hata demektir. Bu seviyede düşük bir hata seviyesine erişmek ise ancak tasarımın tamamlanması
ve hayata geçirilmesinden önce müşteri beklentilerinin ve ihtiyaçlarının tam olarak anlaşılması ile olabilmektedir
(Bkz. Soru 68). Bu bağlamda, DFSS yaklaşımı müşteri gereksinim ve beklentilerini tatmin etme ve aşmanın
yaratıcı yollarını bulmaya çalışır ve bu amaçla ürün ya da hizmet tasarımı fonksiyonunu en uygun hale
getirmeye çabalar.
DMAIC metodolojisinin aksine, DFSS'nin aşama ya da adımları genel kabul gören bir tanıma sahip değildir.
Neredeyse her işletme ya da eğitim kurumu, DFSS adımlarını farklı şekilde tanımlamaktadır.
Yaygın olarak kullanılan DFSS metodolojilerinden biri DMADV'dir. DMADV, İngilizce Define, Measure, Analyze,
Design, Verify kelimelerine karşılık olarak kullanılan bir kısaltmadır. Söz konusu yöntem, standart Six-Sigma
DMAIC yöntemi üzerine kuruludur. DMADV, yüksek getiri oranına ulaşma yeteneğine sahip ve müşteri
isteklerine son derece bağlı ürün ya da hizmetleri, kritik kalite özelliklerine odaklanarak tasarlamaya çabalar ve
şu aşamalardan oluşur:
Tanımlama (Define): Proje amaçlarını, iç ve dış müşteri gereklerini ve onlar için kritik olan değişkenleri
tanımlama,
Ölçme (Measure): Müşteri ihtiyaçlarını ve bu ihtiyaçlara uygun ürün spesifıkasyonlarını ölçme ve bunları
rakiplerle ve endüstri ile kıyaslanma
5
Analiz (Analyze): Müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak olan süreç ya da ürün alternatiflerini analiz etme,
Tasarlama (Design): Müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak olan süreç ya da ürünü detaylı olarak tasarlama,
Doğrulama (Verify): Tasarım performansını ve müşteri ihtiyaçlarını karşılayabilme yeteneğini test ederek
doğruluğunu kanıtlama
Altı Sigma için tasarım amacıyla DMADV metodolojisinin yanı sıra DMADOV, DCCDI, IDOV, DMEDI gibi
metodolojiler de yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak farklı kısaltmalarla anılan bu yöntemlerin hepsi de Kalite
Fonksiyon Yayılımı (QFD), Hata Türü ve Etkileri Analizi (FMEA), Kıyaslama, Deney Tasarımı (DOE), Simülasyon,
İstatistiksel Optimizasyon, Gürbüz (Robust) Tasarım gibi aynı ileri tasarım araçlarını kullanırlar ve hepsinin ortak
amacı prototipleri imal etmeden önce kaliteyi öngörmek ve bu yol ile Altı Sigma kalitesinde ürün, hizmet ya da
süreçleri tasarlamaktır.
6 Sigma yönteminde öncelikle mevcut problem açık bir şekilde tanımlanır. Burada önemli olan kök problemin
doğru bir şekilde tespit edilmesidir. Problemin çözümü birden fazla değişkene bağlı ve çözüme doğrudan
ulaşılamıyorsa 6 Sigma uygulanır.
DMEDI Yol haritası
Tanımlama Fazı: Proje konusunun ve kapsamının netleştirildiği, risklerin belirlendiği fazdır. Bu fazda gerekli
durumlarda proje ekibi pazar araştırması da yapar.
Ölçüm Fazı: Müşterinin, müşteri beklentilerinin ve hedeflerin tanımlandığı fazdır. Müşteri beklentilerini anlamak
adına ziyaretler, anket çalışmaları ve kıyaslama çalışmaları bu fazda yapılır.
Araştırma Fazı: Müşteri beklentilerini karşılamak adına birbirinden farklı konseptlerin geliştirildiği ve alternatif
konseptler arasından bir tanesinin seçildiği fazdır.
Geliştirme Fazı: Araştırma fazı sonunda seçilmiş olan konseptin detay tasarımı bu fazda yapılır. Detay süreç
haritaları, görev tanımları, hammadde ve ürünle ilgili detay spesifikasyonlar, detaylı bilgi sistemleri ihtiyaçları bu
fazda yapılması gerekenlerden bazılarıdır. Simülasyon veya modellemeler de bu fazda kullanılabilecek
araçlardır.
Uygulama Fazı: Yeni sürecin / hizmetin / ürünün hayata geçirildiği, uygulamanın başladığı fazdır.
DMAIC’ de olduğu gibi yine önemli olan konu uygulamaların sürekliliğidir.
6
3. Six-Sigma ‘nın Anahtar Oyuncuları ve Görev Tanımları
Six-Sigma organizasyonunda görev alan personelin unvanları şu şekildedir:
Liderlik
Organizasyondaki en üst düzey yöneticileri temsil etmektedir. Bu yöneticiler 6 Sigma deneyimiyle yeni yönetim
şekli öğrenebilecekleri bir platform oluştururlar. Doğal liderlik makamı olarak 6 Sigma uygulama programını
planlar ve yönetirler. Liderlik makamıyla ilgili görev ve sorumluluklar şu şekilde tanımlanmaktadır
 Liderlik makamı 6 Sigma projesinin gerekçelendirmesini yaparak organizasyonun hangi ihtiyacına
cevap olacağını açık bir şekilde ortaya koyar.
 6 sigma projesinin tanıtılmasında doğrudan görev alarak uygulamada aktif görev alır.
 6 Sigma projesinin vizyonunu ortaya koyarak çalışanlar tarafından sahiplenilmesini garanti altına alır.
Projeye gereken desteği sabit ve güvenilir bir şekilde sağlar.
 Gerçekçi, zaman kısıtlı açık hedefler koyar.
 Tüm süreçten hem kendisinin hem de diğer tüm çalışanların sorumlu olmasını sağlar.
 Promosyon ve cezalandırma sistemini ortaya koyar.
 Ölçülebilir sonuçları talep ederek değişiklikleri takip eder.
 Sürecin gidişatı hakkında olumlu veya olumsuz geri dönüşler yaparak çalışanları bilgilendirir.
Şampiyon
Altı sigma projelerinin belirlenmesinden ve başarısından liderlik makamına karşı sorumlu olan kıdemli
yöneticilerden oluşmaktadır. Görevleri takımlara delege etmemeli, sürece baştan sonuna kadar aktif bir şekilde
katılmalıdır. Şampiyonun sorumlulukları şu şekildedir.
7
 Seçtiği proje için gerekçelendirme ve hedef tanımlar.
 Ekip üyeleri veri toplayıp analizler başladıktan sonra proje ismindeki veya yapısındaki gerekli
değişiklikleri yapmaya hazırdır.
 Gerekli gördüğünde ekibe danışmanlık yaparak şemalardaki değişiklikleri onaylar.
 Proje ekibi için zaman, destek, para gibi kaynakları temin eder.
 Ekibin gayretlerini liderlik makamında anlatır.
 Organizasyonda oluşacak bürokrasiyi ortadan kaldıracak girişimlerde bulunur.
 Diğer yöneticilerle işbirliği içerisinde çalışarak takımın önerdiği çözümün kabul edilmesini kolaylaştırır.
 Veri temelli yönetimin önemini öğrenir.
Uygulama Lideri
Altı Sigma projesinin günlük sekretaryasını yapmakla sorumlu kişidir. Yapılan projenin büyüklüğüne göre bir
uygulama lideri gerekebileceği gibi bir yönetici de bu iş için görevlendirilebilir. Uygulama liderinin görevleri şu
şekildedir.






Liderlik makamıyla olan iletişim planını hazırlar. Proje seçiminde katkıda bulunur.
Dış danışmanlık alımı dahil, kilit personelin belirlenmesi ve görevlendirilmesi sürecini yürütür.
Eğitim sürecini planlar ve yönetir.
Şampiyonların talep ettiği bilgi ve belgeleri hazırlar.
Tüm İlerlemeleri dokümante eder. Süreç hakkında liderlik makamını bilgilendirir.
Eğitim için kurum içi pazarlama işlemlerini yürütür.
Uzman Kara Kuşak (6 Sigma Koçu)
Uzman kara kuşaklar, teknik altyapıyı hazırlayan ve teknik uzmanlık konusunda yetkili kişilerdir. İstatistiksel
araçların kullanımından süreç tasarımına kadar geniş bir alanda tavsiyelerde bulunmaktadırlar. Uzman Kara
Kuşakların görevleri şu şekildedir.
 İyileştirme takımlarına başta istatistik yöntemlerin seçimi ve kullanımı olmak üzere her konuda teknik
destek sağlamak,
 Kalite Şampiyonlarına projelerin tamamlanma sürelerinin belirlenmesinde yardımcı olmak,
 İyileştirme projelerinden elde edilen sonuçları yönetim temsilcisi için bir araya getirmek ve özetlemek,
 Altı Sigma konusunda eğitim vermek,
 Çalışanları bilgilendirmek suretiyle Altı Sigma’nın organizasyon çapında benimsenmesine katkı
sağlamak.
Kara Kuşak (Takım veya Proje Lideri)
6 Sigma projelerinin rutin işlerini yapan ve proje özelinde sorumlulukları kabul eden kişidir. Uzman kara kuşağa
benzemekle beraber, sadece bir takımdan sorumlu olması nedeniyle farklılık göstermektedir. Analiz ve süreçle
ilgili iyileştirmeler konusuyla detay düzeyde ilişkili kişidir.
Yeşil Kuşak
Yeşil kuşak çalışanı zamanının bir kısmını süreç iyileştirmesinde harcayan kişidir. Harcanan zamanda 6 Sigma
iyileştirme tekniğinin eğitimini alan yeşil kuşaklara öğrenci demek yanlış olmaz. Yeşil kuşaklar iyileştirme
projesinde çoğunlukla siyah kuşağa yardım etmekte ve bu sırada gerekli eğitimi almaktadırlar.
8
4. Six-Sigma ‘nın Temeli olan varyasyon çelişleri nelerdir ve niçin önemlidir?
Sapma – Varyasyon; Bir proseste her zaman aynı sonuç ve değerlerle ürün ve servis sunmak mümkün değildir.
Değerler arasındaki farklılıktır. Kısa vadeli (Dar) ve uzun vadeli(geniş) varyasyon olarak çeşitlendirilebilir. Örneğin
Varyasyon önemli bir özelliği de zamanla değiştiği bir yöntemdir. Kısa vadeli varyasyonları ve uzun süreli
değişimleri arasındaki farkı bilinmesi önemlidir.
Tasarımda veya üretimde oluşabilecek değişkenlikler(varyans) ve belirsizlikler tüm proseslerde sonuçları
olumsuz yönde etkilemektedir ve proseslerden istenen sonucun elde edilememesine yol açmaktadır. Bir
problemi ele aldığımızda çözüm için deterministik yaklaşım yada olasılığa (probabilistic) dayalı yaklaşım
kullanılır. Bir problemi ele aldığımızda çözüm için deterministik yaklaşım yada olasılığa (probabilistic) dayalı
yaklaşım kullanılır. Deterministik yaklaşım bilinen parametreleri göz önüne alarak klasik yöntemlerle çözüm
yöntemidir ve tasarımda oluşabilecek değişkenler dikkate alınmaz. Bir makine elemanının tasarımını ele alacak
olursak; tasarımda bu elemana uygulanacak maksimum kuvveti ve bu elemanın minimum dayanım değerini
göz önüne alırız ve emniyet faktörüne göre bir tasarım yapmış oluruz.
Altı Sigma, projeler vasıtası ile varyasyon kaynaklarını bulup ortadan kaldırmayı hedeflemektedir. Şekil 2’de bir
ürün/hizmet üretim prosesindeki varyasyon kaynakları görülmektedir. Proseslerde bazı hataların oluşmasının
nedeni, prosesin parametrelerindeki değişkenliktir. Bir işin ya da ölçeğin her seferinde aynı şekilde oluşmaması
“değişkenlik” diğer adıyla “varyasyon” olarak adlandırılır. Değişkenlik her proseste vardır. Sigma, bir
popülasyonun standart sapmasını ifade eden istatistiksel bir ölçüt olup verinin değişkenliğini ölçmektedir.
9
Altı Sigmada söz konusu değişkenliğin ortadan kaldırılması hedeflenmektedir. Ne kadar az değişkenlik varsa
(varyasyon) prosesler o kadar kontrol altında olacak, tutarlılık ve dolayısıyla kalite ve verimlilik o kadar artacaktır.
Altı Sigma, sürekli ve kararlı liderlik desteği ile hata kaynaklarını bulup ortadan kaldırarak proses çıktılarının
kalitesini artırmak amacıyla, organizasyonda bu işe odaklanmış belli bir insan kaynağı altyapısı kullanarak, kalite
yönetimini ve istatistiksel teknikleri kullanarak, tanımlı adımları ve hedefi olan bir proje yapma biçimidir.
5. Ishikawa tarafından kavramlaştırılan Fish Bone kavramını açıklayınız?
Ishikawa tarafından kavramlaştırılan Fish Bone diyagramı Sebep-Sonuç Diyagramı (Cause-Effect Diagram)
olarak ifade edilmektedir. Bir olayın ortaya çıkmasına neden olan durumlar (sebep) ile ilgilenilen olayın (sonuç)
şekilsel gösterimi sebep-sonuç diyagramı denen ve görünümleri nedeniyle balık kılçığı (fishbone) da denen
diyagramlardır. Belirlenen sonuç kalınca çizilen yatay bir okun ucuna yazılır ve onu yaratacağı düşünülen temel
nedenler de ince oklarla buna birleştirilerek Sebep-Sonuç diyagramı oluşturulur.
Sonuç olarak belirlenen olay olumlu ya da olumsuz olabilir. Olumlu olması durumunda arkasındaki nedenler
açığa çıkarılabilecek, olumsuz ise düzeltici eylemlerin başlatılması gereği ortaya çıkacaktır. Her sonuca ilişkin
birçok nedenden söz edilebilir. Metot, malzeme, işgücü, çevre, insanlar(personel), ölçüm ana başlıklarında
toplanan nedenlerden her biri bir alt dizi nedene de ayrıştırılabilir. Şekil 1’de örnek bir sebep-sonuç diyagramı
(minitab çıktısı) sunulmuştur [Burnak, 1997, ss.46-49].
Şekil 1- Fish Bone Diyagramı
Kaynak: Delphi Automotive Systems Six Sigma Training Notes-Minitab çıktısı
10
Kaynaklar

Wikipedia; Altı Sigma, 10.12.2014, <http://tr.wikipedia.org/wiki/Alt%C4%B1_sigma>
 Nedir.com; 6 Sigma, 10.12.2014, <http://6sigma.nedir.com>
 Borusan Holding; 6 Sigma, 10.12.2014, <http://www.borusan.com.tr/6SigmaNedir.aspx>
 Atatürk Üniversitesi; ANSYS Workbench/Designxplorer Kullanılarak Altı Sigma için Tasarım Yönteminin
Uygulanması, 9.12.2014, <http://webb.deu.edu.tr/ansys/tezler/lisans/Alti%20FD%20Sigma.pdf>
 Sanayi Bakanlığı; 6 Sigma, 10.12.2014, https://anahtar.sanayi.gov.tr/tr/news/alti-sigma/181>
 Ronald D. Snee / Roger W. Hoerl; Altı Sigma’yı entegre etmek, 10.12.2014,
<http://www.altisigma.gen.tr/_dl_asf/_11/4_cmakale_yalinve6sigma.pdf>
 Borusan Supsan Motor Supapları A.Ş; Yalın Sigma, 10.12.2014,
<http://www.supsan.com.tr/icerikler.aspx?Menu=3&ID=21>
 Beyhan YILMAER; Yalın altı Sigma, 10.12.2014, http://www.slideshare.net/sandalet/byilmazerortaklarmz
 Aveta Business Institute - Six Sigma Online, Reducing Six Sigma Variability in Business Operations,
10.12.2014,<http://www.sixsigmaonline.org/six-sigma-training-certificationinformation/articles/reducing-six-sigma-variability-in-business-operations.html>
 Dummies, Six Sigma Principle Two: Reduce Variation,8.12.2014,<http://www.dummies.com/howto/content/six-sigma-principle-two-reduce-variation.html>
11