Vaka ÇalıĢması Eğitici Notları
Transkript
Vaka ÇalıĢması Eğitici Notları
InnoCase, 2013-1-TR1-LEO05-47533 Gerd Zimmer İnovasyon yönetimi için yetkinlikler ihmal mi ediliyor? -Vaka ÇalıĢması Eğitici Notları- Bu vakada belirtilen bilgi ve görüĢler yazara ait olmakla birlikte, Avrupa Birliği'nin resmi görüĢlerini yansıtmamaktadır. Avrupa Birliği kurumları, kuruluĢları ile bu kurum ve kuruluĢlar adına faaliyet gösteren herhangi bir kimse, buradaki bilgilerin kullanımından sorumlu tutulamaz. Bu proje T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı, AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi BaĢkanlığınca (Türkiye Ulusal Ajansı, http://www.ua.gov.tr) yürütülen Hayatboyu Öğrenme Programı kapsamında ve Avrupa Komisyonu'ndan sağlanan hibeyle gerçekleĢtirilmiĢtir. Ancak burada yer alan görüĢlerden Türkiye Ulusal Ajansı veya Avrupa Komisyonu sorumlu tutulamaz. Copyright © InnoCase Project members, 2015. All rights reserved. No unauthorized copying, reproduction or electronic storage of this material is allowed without the express permission in writing of one of the InnoCase consortium members. Zimmer, G. (2014) İnovasyon yönetimi için yetkinlikler ihmal mi ediliyor? Rostock: Institut für Projektbegleitung und Kompetenzentwicklung – pro-kompetenz Bu Vaka, Avrupa Hayatboyu Öğrenme Programı Leonardo da Vinci kapsamındaki 20131-TR1-LEO05-47533 no'lu InnoCase inovasyon projesinin Transferi için sunulmuştur. Institut für Projektbegleitung und Kompetenzentwicklung -pro-kompetenz – e.V. Im Winkel 53 18059 Rostock, Almanya (e-posta) [email protected] www. pro-kompetenz.de Yazan: Dr. Gerd Zimmer Rostock, Almanya'daki – pro-kompetenz Proje Desteği ve Yetkinlik GeliĢimi Enstitüsü baĢkanı ve baĢ araĢtırmacısıdır. Alman uzmanları yurtdıĢında çalıĢmaya hazırlayan bir yabancı dil eğitim merkezinin eski direktörü olan Zimmer, daha sonra Almanya Federal AraĢtırma ve Eğitim Bakanlığı projesi kapsamında yabancı dil ve kültürler arası yetkinlik konularında araĢtırma yürütmüĢtür. Bu vaka, yazarın Alman KOBĠ'ler kapsamında uyguladığı analizler ve seminerlere dayanmaktadır. İnovasyon için Yabancı Dil ve Kültürlerarası Yetkinlik (FLIC) İnovasyon yönetimi için yetkinlikler ihmal mi ediliyor? Vaka Çalışması Eğitici Notları Vaka Özeti Bu geçmiĢ vakası, yabancı dil ve kültürler arası yetkinliğin (FLIC) baĢarılı inovasyon yönetimindeki rolünün inovasyon yönetimi literatüründe net bir Ģekilde çok nadiren ortaya çıktığı konusuna eğilmektedir. Yazar Gerd Zimmer, Rostock Üniversitesi'nde Ģirket personelini yurtdıĢında çalıĢmaya hazırlayan departmanın direktörü olarak görev yapmıĢtır. Ardından Almanya Federal AraĢtırma ve Eğitim Bakanlığı tarafından desteklenen bir proje kapsamında Ģirketlerdeki yabancı dil ve kültürler arası yetkinlik konusunda gerçekleĢtirilen araĢtırmaya iliĢkin faaliyetlerde bulunmuĢtur. Bu nedenle bu vaka belirli bir Ģirkete atıfta bulunmamakla birlikte, zaman içerisinde bir araya getirilen temel sorunları ve deneyimleri toplayıp sunmak, bunları müzakere ve öğrenme amacıyla tartıĢmalı bir Ģekilde sunmaktır. Dikkate alınan noktalar, Doğu Almanya'daki Teknoloji Parkı'nda bulunan KOBĠ'lerden elde edilen analiz, müzakere ve deneyimlerden oluĢmaktadır. Sunum çerçevesi, yönetim personelini kapsayan sanal bir atölye çalıĢmasıdır. Vaka, iki atölye katılımcısı arasındaki diyalog ve bu katılımcıların Ģirketlerdeki ek eğitim hakkındaki görüĢleri ile baĢlamaktadır. Ardından okuyucuya nelere değinileceğinden bahsetmeden vaka konusuna giriĢ yapılmakta, ancak ilgi uyandırmak ve okuyucunun konuyu araĢtırma konusunda motive olmasını sağlamak için iki "tuhaf" deneyim sunulmaktadır. Katılımcıların ifadeleri, yabancı dil ve kültürler arası yetkinliğin (FLIC) ne olduğu, bir Ģirkete ve inovasyon sürecine nasıl uygulandığı konusunda öğrenciyi adım adım bilgilendirir. Kullanılan didaktik yaklaĢım, atölye katılımcısının yapay bir Ģekilde kendisini öğrenci gibi hissetmesini amaçlamaktadır. Öğrenci, seminere katılan yöneticilerle daima deneyimlerini, Ģüphelerini ve kademeli öğrenme sürecini paylaĢmaya davet edilir. Bu vaka, InnoCase projesi için tasarlanmıĢtır. Vakalar yoluyla öğrenmeye iliĢkin Ģu genel konseptlere uymaktadır: Teorik verilerle "gerçek dünya" analizlerini bir araya getirmek, profesyonel yaĢam ve uygulamanın zorluklarına karĢı hazırlıklı olmak için öğrenilmiĢ veya öğrenilmesi gerekenlerin analizini ve uygulamasını baĢlatmak. Yazar öğrencilerle bir tartıĢma baĢlatmak ve tartıĢmayı desteklemek için, tartıĢmayı ilgili bölümleri vurgulayan Ġnovasyon Kılavuzu'nun değerli kaynaklarına bağlamaya çalıĢmaktadır. InnoCase / InnoSupport inovasyon kılavuzu, problem çözme ve karar verme için gereken becerileri geliĢtirmeye yönelik bölümler sunmaktadır ve hem teorik bilgiler hem de gerçek hayata iliĢkin durumlarda uygulanabilecek becerilerin geliĢtirilmesi konularında göz önünde bulundurulabilir. Vaka, ek eğitim sunumlarına katılan yönetim öğrencilerine veya yöneticilere /Ģirket personeline yönelik esnek bir yaklaĢım sunmaktadır. Bu konu, "değinilen noktalara" yönelik çeĢitli önerilerde açıklanacaktır. Bilgi seviyesine ve mevcut zamana bağlı olarak, bir veya birden fazla potansiyel tartıĢma konusu veya önerilen aktiviteye değinilerek, öğrencilerin "değinilen noktaların üzerinde durması" oldukça esnek Ģekilde idare edilebilir. Birçok noktada, InnoCase / InnoSupport Ġnovasyon Kılavuzu'na (http://innocase.org/ ve www.InnoSupport.net) atıfta bulunulmaktadır. Ana öğrenim hedefleri: BaĢarılı inovasyon için yabancı dile ve kültürler arası yetkinliğin (FLIC) önemine iliĢkin farkındalık yaratmak. Öğrenciler yetkinliğin sadece günlük yönetim ve satıĢ departmanı dahilinde gerekli olmakla kalmayıp, aynı zamanda inovasyon sürecinin farklı aĢamalarıyla iliĢkili olduğunu öğrenecektir. Öğrenciler, iĢ faaliyetlerinde kültürel farklara dayalı çatıĢma potansiyeli olduğu ve neden standart veya siyah-beyaz çözümlerin mevcut olmadığı konularında farkındalık kazanacaktır. Önerilen alıĢtırmalar, çatıĢma çözme becerileri geliĢtirmelerine yardımcı olacaktır. Öğrenciler ayrıca eğitim ihtiyaçlarını değerlendirme yollarını ve FLIC'i organizasyon içerisinde kilit yetkinlik olarak nasıl geliĢtireceklerini öğrenecektir. Öğrenciler, InnoCase Ġnovasyon Kılavuzu'nu faydalı bir öğrenim aracı olarak keĢfedecek ve inceleyecektir. Olası tartışma noktası - inovasyon yönetimi öğrenimine yönelik seminerin başında veya sonunda "Bozulan arabanızı bir tamirciye götürdüğünüzde, tamircinin sorunla en etkin şekilde nasıl başa çıkacağını ve hangi araçları nasıl kullanacağını öğrenmiş olduğunu varsayarsınız. Peki, bir şirket yönetmek bundan daha mı kolay?" Vakanın baĢında yapılan "havadan sudan sohbet", temayla doğrudan bağlantılı değildir, ancak Ģirketlerdeki ek eğitim konusundaki temel bir soruna değinmektedir: Para veya zaman olmaması (ya da her ikisi) ek eğitim tekliflerini kullanmamaya yönelik öne sürülen yaygın gerekçelerdir. Bazen odalar ve iĢ dernekleri, eğitim tekliflerini "gümüĢ tepside" sunmaları gerektiğini düĢünür. Eğitim ihtiyacı olduğuna dair kanıtlar ortadayken, hedef grup bunu görmezden gelebilir. Eğitim tekliflerini daha çekici hale getirmek için ne yapılmalıdır/yapılabilir? Teklifleriniz gerçekten de ilgili içeriğin, biçimin, organizasyonun, vs. ihtiyaçlarını karĢılıyor mu? Neleri daha iyi hale getirebiliriz? Bunun için InnoCase / InnoSupport kılavuzundaki beyin fırtınası tekniklerini kullanabilir veya sonuçları sunarak bir grup tartıĢması yürütebilirsiniz. Bunu, bir "saha etkinliğinde" sadece dersin sonunda (15 dakika) öğrencilerden bir anket doldurmasını isteyerek geri bildirim almak için organize etmek istemenize veya öğrencilerle bu baĢlık (Ģirketlerde motivasyon ve öğrenme sorunları, personel geliĢimi, vb.) üzerinde çalıĢmak istemenize bağlıdır. Sonraki sorunlarda beyin fırtınası, sunum ve tartıĢma için 60 dakika ayırmalısınız. Yabancı dil ve kültürler arası yetkinlik (FLIC) konusuna ulaşmak için motive edici yaklaşım: İki "gizemli" ticari başarısızlık... "Ġflas etmiĢ bir Ģirketin dosyaları ve arĢivleri araĢtırıldığında, iĢlenmemiĢ sipariĢlerin bulunduğu bir arĢive rastladılar" cümlesi ve biyo-teknoloji Ģirketi yöneticisinin kabusu; ana baĢlık olan yabancı dil ve kültürler arası yetkinlik konusuna varır (iki vakada da beceriler mevcut değildir). FLIC konusundan daha önce bahsedilmeyecektir. Bu iki "garip" deneyim, öğrencilerinizi tartıĢma konusunda motive edebilir. Bu yaklaĢımı kullanmak ve potansiyel nedenler hakkında beyin fırtınası yapmak için doğru zaman budur. Çünkü bir sonraki paragrafta her iki sorunun da açıklamasını bulacaksınız. Öğrencilere verilecek ipucu, her iki sorunun da aynı sebepten ortaya çıkmıĢ olmasıdır. Buradaki hedef, beyin fırtınasından ziyade birkaç dakika sürecek kısa bir tartıĢma için motive edici ve eğlenceli bir yaklaĢım yakalamaktır. Yurtdışında satış yapmak ve yabancı müşterilerle çalışmak için FLIC Ġlk Değinilecek nokta bu olabilir. FLIC konusu konuĢulurken, çoğu öğrencinin aklında bu nokta vardır. "YurtdıĢında satılacak en iyi ürüne veya hizmete sahip olabiliriz. Ancak potansiyel müĢterilerin ülkelerinin kültürel normları ve alıĢkanlıklarına saygı gösterirken aynı zamanda bu ürün veya hizmetin yenilikçi özelliklerini iletemiyorsak nasıl baĢarılı olabiliriz?" Burada öğrenciler, yukarıdaki ifadeye ne ölçüde katıldıklarını tartıĢmaya davet edilir. Kaçırılan veya kaçırılabilecek fırsatların ya da yabancı çalıĢanlar, ortaklar veya müĢterilerle olan baĢarısız deneyimlerin bulunduğu herhangi bir durum hatırlayıp hatırlamadıkları sorulur. Yöneticiler burada genellikle yerel müĢterilerle çalıĢtıklarını, uluslararası iĢ iliĢkileri olduğunda ise Ģirket dıĢından profesyonel yardım alabildiklerini açıklar. Nesiller boyunca, kendi iĢ alanlarında baĢarılı yönetim sağlamak için yabancı dil konuĢmaları gereken bir durumda hiç kalmadıklarını söyleyebilirler. Bu, birçok yerel mikro ve küçük ölçekli iĢletmede geçerli bir durumdur. Yine de; gelip geçen turistlere onların dilinde açıklama sunabilen bir gıda satıcısı ile sadece Türkçe bilgi sağlayan ve hiçbir soruya yanıt veremeyen bir gıda satıcısı arasından hangisinin daha fazla müĢteri çekeceğini tartıĢabilirsiniz. Ayrıca daha önceki nesillerin, bu kadar hızlı değiĢen piyasa koĢulları ile karĢılaĢmadığını da belirtebilirsiniz. Kitle turizmi, internet üzerinden alıĢveriĢ, düĢük maliyetli yabancı üreticilerden mal alma, alıĢveriĢ merkezleri, ticari bir niĢ pazar bulma ihtiyacı, yabancı personel, potansiyel müĢterilerin kitlesel göçü... 2008'den ve sistem krizinden önce birçok Yunan üreticinin aklına, hayatta kalmak için yurtdıĢında satıĢ yapma veya yurtdıĢı bağlantılarla iĢbirliği kurma arayıĢı gelmemiĢtir. ġirket personeli ile bir öğrenim oturumu gerçekleĢtirdiğinizde, değerli yanları belirleyecek olumlu veya olumsuz deneyimleri veya FLIC konusuna daha önce yatırım yapmamıĢ Ģirket öğrencilerine ilginç gelebilecek genellemeleri ve yaratıcı fikirleri arayabilirsiniz. Önerilen süre, Ģirket personeli ile birlikte en az 10-20 dakikadır. Kültürlerarası yetkinlik ne demektir? GiriĢ ifadesi ile baĢlanır: "Şirketin girişindeki Alman kapı görevlisi, Yunan bir kapı görevlisi ile Alman bir patronla olduğundan daha çok ortak yöne sahip olabilir..." Vakada sunulan tartıĢma çağrısını takip edebilirsiniz: Kendi ülkemden gelen personel ve müşterilerle başarılı bir şekilde ilgilenebilmek için de kültürlerarası yetkinliğe ihtiyacım var mı? Bu durumda kültürlerarası yetkinlik ne demektir? Bu noktada iki (ya da daha fazla) seçeneğiniz bulunmaktadır: Öğrencilerin kültürlerarası yetkinliği nasıl tanımladıklarına yönelik görüĢlerini toplamaya baĢlayabilirsiniz. Daha önceki seminer deneyimlerine göre, bu konuyla daha önce hiç ilgilenmemiĢ bazı öğrencilerin yetkinliğin anlamını tanımlaması için erken olabilir. Bu noktada, üniversite öğrencilerinde baĢarılı olmuĢ yapıcı bir yaklaĢım önerilebilir, ancak bu yaklaĢım Ģirket personelinde büyük ihtimalle baĢarılı olmayacaktır. Bu nedenle daha fazla yakınlık kurmak ve öğrencilerin çok dar açılardan düĢünerek "suçlandıklarını" hissetmelerini önlemek için, ilk olarak seminer mola konuĢmalarını okumak daha iyi olabilir. Bu durumda kahve molasından iki ifade sunuyoruz. Birincisi, kültürler arası yetkinliğin diğer ülkelerin özelliklerini (tarih, coğrafya, vb.) iyi bilmek anlamına gelip gelmediği sorusunu doğurmaktadır. Bu ifade açık uçludur: "Bence kültürler arası yetkinlikten kastedilen bu değil, çünkü..." Tam o sırada sohbet baĢka bir kiĢinin konuĢmaya dahil olmasıyla birlikte yarıda kesilir. Acaba ne söyleyecekti? “ Ġkinci ifade oldukça tartıĢmalıdır ve Ģöyle baĢlar: "Ġlk baĢta inanmamıĢtım ancak Ģimdi Ģirket baĢarısının kusursuz ve profesyonel ürün sunumundan çok kültürel yetkinlik, anlayıĢ, iĢ ortağının kültürel geçmiĢine uygun tepkiler verme gibi faktörlere daha bağlı olduğuna ikna oldum..." Ġkinci ifade, FLIC'e ait bazı yönleri ortaya koyar: Doğru sonuca ulaĢmak için farklı düĢünme ve davranıĢ yollarını kabul etmek Kıyafet kurallarını bilmek SelamlaĢma kurallarını bilmek ĠletiĢim tarzları ve vücut dili. Bulduğunuz kültürlerarası yetkinlik öğelerine tekrar geri dönebilir, sunulan örneğin ne kadar ikna edici olduğu konusunda öğrencilerinizle tartıĢabilirsiniz: Tüm bunlar, iĢ kararlarında ne kadar önemli? Kalite, fiyat, Ģartlar gibi "asıl gerçekler" karar verme aĢamasında daha önemli değil mi? Hazırlık, sunum ve tartıĢma için önerilen süre 30 dakikadır. Öğrenme ve tartışma için Değinilecek Nokta: "FLIC hakkında bilgiler: Neleri bilmem gerekiyor ve bu yetkinlikleri şirkete nasıl kazandırabilirim?" "Eğer söz konusu yetkinlik bir başarı faktörüyse, ideal hazırlık nasıl olmalıdır?" Bölümün ilk paragrafı FLIC'e iliĢkin özellikler ortaya koyar, ancak öğrencilerin bilgi geliĢimi henüz sistematik hale getirilmemiĢtir. FLIC unsurunun nasıl geliĢtirileceği sorusuna gelmeden önce, öğrencilerin Ģu konularda farkındalık kazanmasını öneririz: FLIC artık küçük ölçekli iĢletmeler için de üstesinden gelinmesi gereken bir zorluk ve bir Ģans haline gelmiĢtir. Ġnovasyon, piyasadaki yeni bir ürün veya hizmetin kabul edilmesidir. ĠletiĢim ve uygun davranıĢlar, global ekonominin vazgeçilemeyen baĢarı unsurlarıdır. Ürünler, hizmetler ve bilgiler; ülkeler ve kıtalar ararında hızla hareket ettiğinden, yabancı çalıĢanlar istihdam ediyoruz. FLIC, farklı kültürel geçmiĢlerden gelen çalıĢan, iĢ ortağı ve müĢteri gibi temsilcilerle ilgilenirken uygun Ģekilde davranmak anlamına gelir. FLIC temelde bir tavırdır ve insanların birbirinden farklı olduğunu kabul etmektir. Tek olası düĢünüĢ ve davranıĢ tarzının bizimki olmadığı fikrine açık olmak demektir. FLIC, baĢkalarının düĢünüĢ ve davranıĢ Ģekillerine saygı göstermek, bu farkları üstesinden gelinmesi gereken zorluklar ve fırsatlar olarak değerlendirebilmek demektir. FLIC aynı zamanda baĢka ülke veya kültürlerdeki kıyafet kuralları, beslenme alıĢkanlıkları, mesafe ve yakınlık, selamlaĢma merasimleri gibi sosyal standartlar, alıĢkanlıklar ve iletiĢim tarzları hakkında bilgi sahibi olmaktır. FLIC, inovasyon sürecinde yönetim, pazarlama ve satıĢ için vazgeçilmez bir unsur olmakla birlikte sadece bu gruplarla sınırlandırılamaz. Büyük Ģirketler, personellerini belirli eğitimlere göndermekte veya Ģirket içi eğitimler düzenlemektedir. Kendi deneyimlerimize bakılacak olursa, bunun küçük Ģirketler için bir seçenek olmadığını görüyoruz. Bu nedenle vaka, yetkinliklerin satın alınmasına iliĢkin iki örneği sunmakta, bu örneklerde Romanyalı bir çalıĢan ile yerel bir su ve gaz kurulum servisinin müdürüne ait ifadeler içermektedir. Öğrenciler için fizibiliteye yönelik Ģu iki örnekte verilen potansiyellerin tartıĢılmasını öneriyoruz: BaĢka örnekler var mı? Bu veya benzeri bir çözüm, inovasyon zincirinin neresinde faydalı olabilir? Uluslararası trendleri ve zorlukları tespit etmek ve karşılaştırmak Yabancı iş ortakları, müşteriler ve uzman çalışanlar bulmak Uluslararası iş etkinliklerine ve fuarlara aktif olarak katılmak İnovasyonda yabancı dil yetkinliği Finansman için uluslararası kaynakları bulmak ve kullanmak Yayınlar ve patentler gibi faydalı bilgiler toplamak Globalleşen piyasada pazarlama ve satış (reklamlar, web sitesi, eTicaret) Yukarıdaki grafik, sistematikleĢtirme konusunda faydalı olabilir. Bazı yazarlar, yabancı dil ve kültürlerarası becerileri ayrı ayrı ele almaktadır. Bu yaklaĢım genelde faydalı ve makuldür. Bu yönleri ayrı ayrı ele alıyor olmamıza rağmen, farklı kültürel geçmiĢlere sahip temsilcilerle yapılan iĢbirliğinin baĢarılı olabilmesi için bu iki faktörün birbirine bağlı olduğunu görüyoruz. Önerilen süre: 30 dakika. Öğrenme ve tartışma için Değinilecek Noktalar - Şirketteki kültürlerarası yetkinlik ve kültürel temele dayalı zorlukların üstesinden gelme. Bu kısım, belki de vakanın temel parçasıdır: Teori anlaşılmakta ve FLIC'in globalleşmiş ekonomide çok önemli olduğu konusunda farkındalık geliştirilmektedir. Peki bu, işyerinde pratik olarak ne anlama gelir? Vakadan: "Bu pozitif örnekleri duymak çok güzel, bu fikirleri çok beğendim," diye başlar. "Fakat daha önce başımdan geçen bir olayda nasıl kültürel yetkinlik sergileneceğini anlatmanızı rica ediyorum." Öğrencilerin FLIC hakkında edindikleri bilgiler, içinde çeĢitli çatıĢmalar barındıran durumlarla karĢı karĢıya getirilir: Zaman ve kıyafet kuralları gibi farklı konseptler nedeniyle ortaya çıkan çatıĢmalar ve rüĢvet. Vakadaki Ģu Ģekilde biten ifadeleri kullanarak bu çatıĢmaları açıklayabilirsiniz: "Olumlu ve olumsuz yönler hakkında uzunca bir tartıĢma baĢlar. Konunun o kadar da siyah ve beyaz olmadığı anlaĢılır. Bu konuda net bir duruĢunuz olur mu? Lütfen bu zorlu tartıĢmaya katkıda bulunun." Daha derin bir tartıĢma baĢlatmak istemiyorsanız, bu daha kısa süreli bir yaklaĢımdır. Ancak yetkinliğin ne olduğuna dair "gerçek" bir his yaratmak, öğrenme etkinliğinin daha duygusal olmasını sağlamak istiyor ve görselleĢtirmeyi hedefliyorsanız, InnoCase /InnoSupport Ġnovasyon Kılavuzu'nun ilgili modülündeki iki videodan birini veya her ikisini kullanmanızı öneririz (http://goo.gl/LLCQuR). Videolar Ġngilizcedir, ancak eğitim notlarının sonunda her iki videonun da metnini bulabilirsiniz. Ayrıca videolarla birlikte çalıĢmanıza yardımcı olarak bazı detaylı oryantasyonları da sağlayabiliriz1: ZAMAN – video ĠĢyerindeki temel kültürel farklardan biri de insanların zamanı düĢünme ve organize etme Ģekillerinin farklı olmasıdır. Bu konu verimlilik sorunu değildir ancak algılanan verimlilik sorunu olabilir. Programlı ve esnek toplumlar arasında temel bir fark söz konusudur. Uluslararası iĢ iletiĢiminde, iĢ topluluklarının zamanı organize etme Ģekilleri kadar fazla soruna yol açan pek az Ģey vardır. Bu iki sisteme iliĢkin sorunlardan biri, programlı toplumların esnek toplumları düzensiz, tembel, kaotik ve zaman zaman aldatıcı buluyor olmasıdır. Esnek toplumlar ise programlı toplumları kendini beğenmiĢ, katı ve acil durumlara yanıt veremeyen topluluklar olarak görme eğilimindedir. Hedefler: • Zaman ve dakiklik konularına yönelik farklı tavırları anlamak. • BaĢka insanların dakikliğe yönelik farkındalıklarına karĢı tolerans geliĢtirmek. • BaĢkalarına dakiklik sorunlarına iliĢkin önerilerde bulunma stratejileri geliĢtirmek. Farklı toplumların zamana farklı yaklaĢımlarının olduğunu anlamak. Her iki sistemin de eĢit derecede etkin olabileceğini kabul etmek. Uyumun kolay olacağı varsayımını yapmamak. Öğrencileriniz Ģirketlerden veya hizmetlerden geliyorsa, onların bu konudaki deneyimlerine atıfta bulunarak baĢlangıç yapabilirsiniz: • ĠĢyerinizde çalıĢma saatleri kontrolü önemli midir? • Ġnsanlar iĢe baĢlama, iĢi bitirme saatlerine ve mola sürelerine iliĢkin rahat bir tavır mı yoksa sert bir tavır mı takınıyor? • ĠĢe geç gelmeye ve erken çıkmaya yönelik kural nedir? • ĠĢyerinizdeki insanlar giriĢ ve çıkıĢ saatlerini iĢliyor mu? Videodaki durum: Lars Kuhlman bir süpermarkette yöneticidir. Personel giriĢinin yanında iĢ programlarına ve zaman çizelgelerine bakmaktadır. Markette temizlikçi olarak çalıĢan Adannaya, Batı Afrikalıdır ve geç kalmıĢtır. Senaryo Senaryoyu öğrencilerinizle birlikte iki kere izleyin (metni kullanarak) ve Ģu konulara odaklanın: • Adannaya’nın dakikliğe yönelik tavrı. 1 Leonardo da Vinci Projesi: Avrupa Kültürlerarası İşyeri, Avrupa İş Başında Eğitim Materyali, Telif Hakkı © 2007 Avrupa Kültürlerarası İşyeri (EIW) Projesi ortaklığı. Tüm hakları saklıdır. EIW Projesi ortaklığının kaynak olarak belirtilmiş olması şartıyla, bu yayının tamamının veya bir kısmının ticari amaçlar dışında kopyalanması ve dağıtılmasına izin verilmiştir. Bu projede ortak, Prokompetenz'dir. • Lars Kuhlmann’nın dakikliğe yönelik tavrı. • Lars Kuhlmann'ın ciddi olduğunu gören Adannaya’nın tavrının nasıl değiĢtiği. Öğrencilere sorular: Ne düĢünüyorsunuz? • Adannaya'nın zamanında gelmesini sağlayacak baĢka bir yaklaĢım bulabilir misiniz? • Adannaya daha esnek mi olmalıydı? • Ortamın değiĢip Adannaya'nın hakarete uğramıĢ gibi hissettiği an sizce hangisiydi? • Lars daha iyi bir sonuç almak için farklı bir strateji seçebilir miydi? DüĢünme Sahnenin sonunda Lars, görüĢlerini kameraya anlatır: "Ne zor bir sabahtı ama? Adannaya'yı kaybetmeyi göze alamam. Adannaya'nın da iĢini kaybetmeye göze alamayacağını biliyorum. EĢi çalıĢmıyor. Bakması gereken üç çocuğu var. Aptal kadın! Ne olurdu yani tam zamanında gelseydi? • Adannaya’nın Ģikayetleri nelerdi? • Lars Kuhlmann'ın Ģikayetleri nelerdi? • Bunları kendi grubunuzda nasıl çözümlerdiniz? Lars durumu düzeltmek için ne yapabilir? Diğer tartıĢma noktaları • Adannaya'nın zamanında gelmesini sağlayacak baĢka bir yaklaĢım bulabilir misiniz? • Kurumsal Kuzey kültürlerinin hepsi mi zaman konusunda daha hassas? • Zaman konusunda hassas olan kültürler her zaman daha mı baĢarılıdır? Transfer AĢağıdaki durumları tartıĢmak üzere öğrencilerin gruplar halinde çalıĢmasını sağlayın. AĢağıdaki durumlarda siz ne yapardınız? (Olası çözümler eğirmenler için bir sonraki paragrafta verilmiĢtir) 1. Filipinli bir çalıĢan, vardiyasına sürekli geç gelmektedir. Otobüs saatleri nedeniyle çocuklarını okula bırakıp iĢe gelmenin çok zor olduğunu söylemektedir. Geç kalmasının kiĢisel yönetim sorunlarından kaynaklandığını düĢünmektesiniz. O ise sizi ırkçı davranmakla suçlamaktadır. 2. Ġngiliz bir tedarikçi iĢinin teslimini geciktirmiĢtir. Alman bir Ģirket olarak teslimatın zamanında yapılmasını beklemektesiniz. Ġlgili uyarıyı yapıyorsunuz. 3. Sabah saat 9'da baĢlaması planlanan toplantıya, saat 9:20 olmasına rağmen kimse gelmemiĢtir. Ġlk kiĢinin geliĢ saati 9:25'tir. Yarım saattir beklemektesiniz. Gelen kiĢi neĢeyle "Günaydın" diyor ancak özür veya açıklama sunmuyor. 4. Fransızlarla yapılan bir toplantının 12:30'da bitmiĢ olması gerekiyor. Saat 13:00'da bir toplantınız daha var. Ancak saat 12:15 olmasına rağmen toplantının beĢ gündem maddesinden daha ikincisi görüĢülüyor. 5. Sri Lankalı bir destek çalıĢanı, oğlunu doktora götürmek için sabah sizden izin istiyor. AkĢam geç saate kadar çalıĢabileceğini söylüyor. AnlayıĢlı olmaya çalıĢıyorsunuz ama bu davranıĢın ilerisi için örnek teĢkil etmesini de istemiyorsunuz. 6. Bir meslektaĢınızla teslim tarihlerinin gecikmesi hakkında konuĢuyorsunuz. Gecikmesinin departmandaki diğer kiĢileri de engellediğini söylüyorsunuz. O ise size bugüne kadar sizin için yaptığı diğer Ģeylerden bahsediyor. Olası çözümler Geçmiş sorunları: • Lars Kuhlmannn kendisini personel içinde disiplin sağlamaya çalışan, makul ve insancıl biri olarak görüyor. Elindeki not panosu ile kontrollü ve korumacı bir vücut dili sergiliyor. • Personelin çalışma saatlerine dakikası dakikasına uyması gerektiğini düşünüyor. • Adannaya hareketli ve geçimli olmasına rağmen gurulu ve çabuk sinirlenen bir yapıya sahip. İş doğru şekilde yapıldığı sürece gecikmelerin kabul edilebilir olduğunu düşünüyor. Bay Kuhlmann'ın yaptığı uyarının ciddi olduğunu anladığında, rahat tavrı değişerek agresifleşiyor. Kuralların beyaz çalışanlar için farklı, siyahi çalışanlar için farklı olduğunu hissediyor. • Mekandan ayrılıyor ancak hem kendisinin bu işe ihtiyacı var, hem de Kuhlmann'ın Adannaya'yı göndermeye niyeti yok.. Kuhlmann'ın bu kadar sert bir reaksiyon görmeyi beklemediği belli. • Buradaki sorun, Kuhlmannn'ın işlerin verilen sürede bitirilmesi gereken ‘dakik bir toplumdan" gelmiş olmasıdır. Adannaya ise işler tamamlandığı sürece ufak gecikmelerin önemli olmadığı "rahat bir toplumdan" gelmektedir. 1. Lars Kuhlmann ile Adannaya arasındaki asıl sorun budur. Birçok toplum, iĢ tamamlandığı ve üzerinde gerekli zaman harcandığı sürece, verilen sürenin baĢında veya sonunda gecikmeler veya sarkmaların kabul edilebilir olduğuna inanmaktadır. ÇalıĢanın kiĢisel durumunu anlamanız, zamana yönelik sorunlarını çözmesi gerektiğini ve bunu nasıl yapacağını anlatmak üzere içten ve kiĢisel bir konuĢma yapmanız gerekir. 2. Alman iĢ kültürünün ana prensibi verimliliktir ve zamanında teslimat bu prensibin büyük bir parçasını oluĢturur. Eğer gecikme olma ihtimali varsa, bunun Alman müĢterilere zamanında bildirilmesi çok önemlidir. Aksi halde bu, bir yönetim baĢarısızlığı göstergesidir. 3. Esnek toplumlarda zaman kavramı, yapılan iĢin tamamlanması kadar önemli değildir. Bu da dakikliği etkiler. Ġnsanların geç kaldıkları için özür dilememesi kabalık sayılmaz. Ancak programlı bir toplumdan gelen bir ziyaretçi, sizden zamanında gelmenizi bekleyebilir. 4. Fransız toplantıları genelde zamanında baĢlar ancak toplantının iĢler tamamlanmadan sonlandırılması yanlıĢ görülür. Bu durumda 13:00'daki toplantınızın saatini değiĢtirmeye çalıĢmalısınız. Eğer baĢarılı olamazsanız, Fransız meslektaĢlarınıza durumu açıklayın. Hemen kalkıp gitmeyin. 5. Sri Lanka, iĢle ilgili olan ve olmayan aktivitelerin birbiriyle bağlantılı olduğu dağınık bir iĢ kültürüne sahiptir. ġirketin kurallarını açıklayın ve çalıĢma saatlerine riayet edilmesini beklediğinizi söyleyin. 6. Bu, zaman yönetimi sorunudur. ÇalıĢanın değerini takdir edin, ancak zamanlama ve öncelikler konusunda dikkatli olmaları gerektiğini vurgulayın. Bu konuda eğitim sunabilirsiniz. GÖRÜNÜM - video Bu konu, kültürel iliĢkilerde açısından hassas bir konudur ve son yıllarda çok sayıda sansasyonel vakaya konu olmuĢtur. Bazı dini inançlar, dini geleneklerin bir parçası olarak belirli kıyafetlerin giyilmesini öngörürken, kimileri de inançlarının bir göstergesi olan dini semboller takabilir. Buradaki ana sorun, kıyafetlerin Batı Avrupa normlarına veya ulusal geleneklere uyum sağlayıp sağlamadığı ya da bu geleneklerin yeni gerçekleĢen göçe yönelik bir geçiĢ süreci olup olmadığıdır. Programın tamamı 90 dakika sürmektedir. Bu nedenle yeterince zamanınız yoksa, tartıĢma noktalarını iĢlemeyebilirsiniz. Hedefler: ĠĢe uygun giyinmenin önemini anlamak. Kıyafet uygunluğu konusunun nasıl tartıĢılacağını ve bu konuda nasıl tavsiye verileceğini anlamak. Kıyafetlerin bir kültür veya dindeki rolünü anlamak. Öğrencileriniz Ģirketlerden veya hizmetlerden geliyorsa, onların bu konudaki deneyimlerine atıfta bulunmak ilginç olabilir. ĠĢyerinizde belirli kıyafet kuralları var mı? Kıyafet kuralları sağlık veya emniyet amaçlı mı? ÇalıĢanlar dini veya baĢka amaçlara yönelik kıyafet giyiyor mu veya aksesuar takıyor mu? Farklı kıyafetler veya aksesuarlar, herhangi bir Ģekilde sorun teĢkil ediyor mu? Videodaki durum: Ġnsan kaynakları müdürü olan Bayan Tate, makyajı ve görüntüsüyle gurur duymaktadır. Muhasebe memuru olan Seema'ya terfi teklifi yapacaktır ancak iki kadın kıyafet kurallarına yönelik farklı görüĢlere sahiptir. Senaryo GiriĢ kısmını ve senaryoyu öğrencilerinizle birlikte iki kere izleyin (araĢtırma notlarının sonunda sunulan metni kullanın). ġu konulara odaklanın: Bayan Tate'in Seema'nın türban takmaması konusundaki savunması. Sizce bunlar geçerli nedenler mi? Seema'nın türban takmak konusundaki savunması. Sizce bunlar geçerli nedenler mi? Bayan Tate'in önerisini gerekçelendirme biçimi. Sizce doğru mu? Öğrencilerin görüĢlerini yazmasını isteyin. ÇalıĢma grupları oluĢturarak öğrencilerin Ģunları yapmasını isteyin: Şu ifadeleri tartışın: 1. Seema, normal ofis kıyafetlerine uyum sağlamalı. 2. Türban takması, yönetici olarak bulunduğu pozisyonu zayıflatacaktır. 3. Bayan Tate, türban takma konusunda Seema'yı uyarmakta haklıdır. 4. Bayan Tate, Seema'nın türban takma hakkını savunmalıydı. Şunlar üzerinde düşünün (grup tartışması) Sahnenin sonunda Seema ve Bayan Tate kameraya konuĢmaktadır. Sizce haklılar mı? Onlara katılıyor musunuz? Bayan Tate Seema BAYAN TATE Bence bu inanç, erkeklerin çıkarını gözeten ve erkekler tarafından yönetilen bir inanç. SEEMA Türban takmak benim seçimim. Kendimi güvende hissetmemi sağlıyor. Neden onlar benim görüntüme adapte olamıyor? Finans müdürü olmak için saçımı göstermem gerekmiyor. Görüş belirtin ÇalıĢtığınız yere iliĢkin Ģu noktaları tartıĢın: 1 Sizce Bayan Tate durumu daha iyi idare edebilir miydi? 2 ĠĢyerinizde uygun kıyafet ne anlama geliyor? 3 BaĢörtüsünün uygunsuz görüldüğü iĢler var mı? 4 Herhangi bir iĢyerinde Hıristiyan, Müslüman veya baĢka bir dine iliĢkin sembollerin takılmasının yasaklandığı bir vaka mevcut mu? Transfer AĢağıdaki durumları tartıĢmak üzere öğrencilerin gruplar halinde çalıĢmasını sağlayın. AĢağıdaki durumlarda siz ne yaparlardı? (Olası çözümler eğirmenler için bir sonraki paragrafta verilmiĢtir) 1. Müslüman bir kadın derste çarĢaf giymektedir. Okul müdürü, öğrencilerle iletiĢimde çok önemli olan yüz ifadelerini gizlediğini düĢündüğü için kadından çarĢafını okulda çıkarmasını ister. 2. Batı Hindistanlı, uzun rastalı saçlara ve Rastafaryan inancına sahip bir kiĢi söz konusudur. UstabaĢı, ağır makinelerin yakınında çalıĢtığından dolayı saçlarının tehlike arz edebileceğini düĢünmektedir. Ayrıca saçların dağınık olduğuna inanmaktadır. 3. Bir uçuĢ görevlisi, boynuna küçük bir haç kolyesi takmaktadır. Orta Doğu uçuĢlarında çalıĢmaktadır. Görevdeyken kolyesini çıkarması gerekir mi? 4. Uluslararası bir Ģirkette çalıĢan Yunan bir iĢadamı, toplantılara sürekli tespihle girmekte, tespihin çıkardığı sesler sizi rahatsız etmektedir. Tespih kullanmasına engel olmalı mısınız? Olmalıysanız, bunu nasıl yapmalısınız? 5. Hintli bir Sih olan otobüs Ģoförü, yönetmeliğe uygun Ģapka yerine sarık takmakta ısrar etmektedir. Kıyafet yönetmeliğine göre, Ģoförler görev baĢındayken Ģapka takmak zorundadır. Bu durumda Ģoför ve ulaĢım yetkilisi ne yapmalıdır? 6. Pastanede çalıĢan bir kadın yönetmeliğe uygun bone takmaktadır ancak saçları çok uzundur. Saçlarını toplaması istenmeli midir? Pastaneden kovulan uzun saçlı kadın, artık bir moda mağazasında çalıĢmaktadır. Yöneticisi iyi görünmediğini düĢündüğü için saçlarını toplamasını ister. 7. Avrupalı bir milletvekili, Müslüman seçmeninin ofiste çarĢafını çıkarmasını ister. Kadının sadece gözlerini görebildiğini ve yüz ifadelerini seçemediğini düĢündüğünden kadının savunmasını yetersiz bulur. 8. Bir öğretmen, üniformasına uygun ayakkabı (siyah, bağcıklı) giymediği için öğrencisini azarlar. Kendisi önü açık sandalet giymiĢtir. 9. Danimarkalı bir turistin camiye girmesine izin verilmez. Sıradan bir tiĢört ve Ģort giymiĢtir. Camiye girerken sandaletlerini çıkarması istenir. TartıĢmanın geliĢtirilmesine yardımcı olun: Uygun kıyafet ve görünüme yönelik sağlık ve güvenlik kurallarını, bu kuralları sürdürme yöntemlerini kabul edin. ĠĢyerinde kıyafet ve görünümün uygunluğunu değerlendirme sorumluluğu ĠK departmanında olmalıdır. Hangi kıyafetlerin ve görünümlerin dini geleneklerin bir parçası olduğu, hangilerinin olmadığı arasındaki çizgi netleĢtirilmelidir. Hem dini geleneklerle hem de iĢyerinin talepleriyle uyumlu olan, her iki tarafın da istediğini elde edebileceği çözümler arayın. Bu soruların basit yanıtları olduğunu düĢünmeyin. Yanıtlamadan önce iyice düĢünün ve tartıĢın. 1. Yüz bölgesi görünmeli mi, yoksa gizlenmeli mi? Eğer sağlık ve güvenlik açısından bir sakınca yoksa, karar okul müdürüne kalmıĢtır. Farklı okullar bu konuda farklı politikalara sahiptir. 2. Rastalı saçlar, iĢyerinde sağlık ve güvenlik açısından tehlike arz eder. Genelde rastalı saçları olan kiĢiler, saçlarını arkadan toplar ve Ģapkanın içine sokar. 3. Bu vakada uluslararası bir havayolu, ırk eĢitliğini korumak amacıyla bir kara hostesinin haç kolyesi takmasını yasaklamıĢtır. Vakanın sonunda hostes iĢinden de haç kolyesinden de vazgeçmek zorunda kalmamıĢtır. 4. Bu, parmaklarını masaya vurmak gibi kiĢisel bir davranıĢtır. Sadece sesin dikkatinizi dağıttığını söyleyebilir, söz konusu kiĢiden kibarca tespihi kullanmamasını isteyebilirsiniz. 5. Bu durum, hem dini uygulamalarla, hem sağlık ve emniyetle, hem de Ģirketin iĢyeri üniforması konusundaki politikası ile ilgilidir. Ġngiliz polisi ve ulaĢım yetkilisi, Ģoförün sarığını takmaya devam etmesine izin vererek bu sorunu çözmüĢtür. Ancak Ģoförün taktığı sarığın üniformasına uygun renkte olması ve üzerinde söz konusu kurumun armasının olması konusunda ısrar etmiĢtir. 6. Uzun saç, pastanede bir sağlık ve güvenlik sorunu teĢkil eder. Mağazada ise konu kiĢisel zevklerle ilgilidir. Yönetici, mağazadaki herkesin belirli kıyafet ve stil kurallarına uymasını isteyebilir. 7. Avrupa kültürleri, insanlar karĢılarındaki kiĢinin ifadesini ve duygularını yüzlerinden algılarken, birçok Müslüman asıl ifadenin ve hislerin gözlerle iletildiğini savunur. Bu vakada milletvekili, kiĢinin çarĢaf giymesini engelleyemez. 8. Buradaki konu, okul tarafından belirlenen üniformadır. Sadece sağlık sorunları nedeniyle yönetmeliğe uygun ayakkabı giymemek söz konusu olabilir. 9. Tüm dinler, kutsal alanlara girilmesi konusunda saygı bekler. Ġslam dinine göre hem kadınların hem de erkeklerin camiye girerken bacaklarını ve kollarını örtmesi, ayakkabılarını çıkarması gerekir. Eğer turist camiye girmek istiyorsa, kurallara uymalıdır. Öğrenme ve tartışma için Değinilecek Noktalar - Yabancı dil becerileri, inovasyon zincirinin hangi aşamasında inovasyonu desteklemektedir? Vakanın son bölümünde yabancı dil becerisine odaklanılmaktadır. Bu yetkinliğin inovasyonu nerede desteklediğine yönelik farklı noktalar belirlenebilir ve değerlendirilebilir: Uluslararası trendleri ve zorlukları tespit etmek ve karşılaştırmak Yabancı iş ortakları, müşteriler ve uzman çalışanlar bulmak Uluslararası iş etkinliklerine ve fuarlara aktif olarak katılmak İnovasyonda yabancı dil yetkinliği Finansman için uluslararası kaynakları bulmak ve kullanmak Yayınlar ve patentler gibi faydalı bilgiler toplamak Globalleşen piyasada pazarlama ve satış (reklamlar, web sitesi, eTicaret) Vakadan ve tartıĢma, yetkinliğin bir baĢarı faktörü olduğuna iliĢkin farkındalık yaratmalıdır (sipariĢleri iĢlemediği için iflas eden Ģirket, pazar iletiĢiminde baĢarısızlık, resmi olmayan sohbetlerde yetkinlik yoksunluğu, vb). ġirkette böyle bir yetkinlik nasıl geliĢtirilir? Bu vaka, fikirleri bir araya getirmek için beyin fırtınası ve 6-3-5 tekniği gerektirir. Bu yaratıcı teknik InnoCase / InnoSupport Ġnovasyon Kılavuzu'nda sunulmuĢtur: http://goo.gl/bHkKqO Buradaki video, bu tekniğin nasıl iĢlediğini açıklamaktadır: http://goo.gl/WI0xJS 4.3.5 Uygulama Örneği, bir Ģirkette yabancı dil yetkinliğinin nasıl geliĢtirilebileceğini ele almakta, bulunan fikirlerle birlikte tartıĢılmasını sağlamaktadır: Problem Ġfadesi: Hizmet Departmanında Ġngilizce bilgisini nasıl geliĢtirebiliriz AkĢam dersleri YurtdıĢında tatil Departmanda haftada motivasyonu bir "Ġngilizce KonuĢma Günü" Vald ġirket tarafından Ġngilizce yaz Ġngilizce proje ödenen akĢam üniversitesi toplantıları dersleri motivasyonu Aideen 2 saat izinle akĢam ġirket katkısıyla ĠĢ sonrası ayda bir dersleri Ġngiltere, Ġrlanda defa sohbet veya ABD'de yaz üniversitesi Linda ġirketten bir Sertifika karĢılığına Profesyonel eğitmenle haftada iki daha yüksek maaĢ literatürün Ġngilizce saat versiyonu Lalia Bir eğitmenle eġirkette Ġngilizce ġirketteki yabancı öğrenme ve Ģirkette "kütüphane" meslektaĢlarla sohbet ders Caron Yılda iki kere hafta Mümkün olduğu ġirketteki yabancı sonları yoğun kurs kadar çok Ġrlanda meslektaĢlarla barına gitmek kültürlerarası akĢam Nikos Yabancı dil yetkinliği, farklı kültürel geçmiĢlerden gelen kiĢilerin baĢarılı iletiĢim kurabilmesinde temel yetkinliktir. Metin: ZAMAN LARS KULMAN BĠR SÜPERMARKET YÖNETĠCĠSĠDĠR. PERSONEL GĠRĠġĠNĠN YANINDA Ġġ PROGRAMLARINA VE ZAMAN ÇĠZELGELERĠNE BAKMAKTADIR. BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA BAY KULMAN ADANNAYA Adannaya. Günaydın Bay Kulman. Günaydın. Geç kaldın. Önemli bir Ģey kaçırdım mı? On dakika geç kaldın. On dakika mı? Sürekli benim giriĢ çıkıĢımı kontrol ediyorsunuz. Saat sekizde burada olman gerekiyor, sekiz civarında değil. Tam sekizde. Merak etmeyin Müdür Bey. Kalan zamanı telafi ederim. Gereğinden az çalıĢmam. Mevzu o değil. On dakika için bu kadar yaygaraya gerek yok. O çok değerli on dakikanızı telafi ederim. Hiç merak etmeyin, Bay Kulman. O on dakikayı geri alırsınız. Bu sefer ihtarda bulunmak gerekiyor. Ne diyorsunuz siz? Daha önce üç kere zamanında gelmeni söyledim. Benimle dalga geçiyorsunuz, değil mi? Hayır, çok ciddiyim. Bu seferlik resmi olmayan bir ihtar veriyorum. Dram yaratmaya gerek yok, Bay Kulman. Adannaya, ben ciddiyim. Bu önemli bir konu. Personelimin canı istediğinde gelip gitmesine izin veremem. Sadece on dakika geç kaldım diye mi? Geciken ben değilim, otobüs. Saat sekizde burada olman gerekiyor, SözleĢmende öyle yazıyor. On dakika kimseyi etkilemez. Burada durup sizinle tartıĢmak bile beĢ dakika sürdü. Bu seferlik resmi olmayan bir ihtar veriyorum. Resmi olmayan bir ihtar filan istemiyorum. Benim tembel olduğumu mu düĢünüyorsunuz? Adannaya, sana tembel filan demedim. Sen iyi bir çalıĢansın. Ne diyorsunuz o zaman? Geç kaldığını ve sana resmi olmayan bir ihtarda bulunduğumu söylüyorum. Hasta mı oldum, bütün gün tembellik mi yaptım? Hayır. Ben iĢimi yapıyorum. Hem de gayet iyi yapıyorum. Bu yetmez mi? Benim senden istediğim iĢe zamanında gelmen. Resmi olmayan bir ihtar filan istemiyorum. Resmi ihtar da istemiyorum. Sadece bir an önce iĢime dönmek istiyorum. Sizinle burada tartıĢacak değilim. Pekala. Ama bir daha geç kalırsan disiplin iĢlemi yapmam gerekecek. Ancak o zaman kendinizi bizden üstün hissedersiniz. Elinizde saatle durup, dakikalarımızı sayarken. Eğer senin geç gelmene izin verirsem, herkes geç kalabileceğini düĢünür. En iyi çalıĢanınıza ihtar mı vereceksiniz yani? Sadece tam saat sekizde burada olmaya bak. Bu konu kapanmıĢtır. Peki o havalı kızdan ne haber? Ne? ġu Rus kızı diyorum. Onun hastalandığını hemen unuttunuz mu, Bay Kuhlman? Öğle yemeğindeyim diyip iĢimi yarım bırakmıyorum ben, Müdür Bey. O havalı kızın kutularını ben taĢıyorum. Bunu hemen unutuyorsunuz. Senin iyi bir çalıĢan olduğunu biliyorum. Hepiniz aynısınız. Adannaya. Senden tek istediğim... Fazladan mesai yaptığım onca zaman. ĠnĢaatçılar ne zaman çalıĢma yapsa, etrafı ben temizledim. Saatim doldu, ben gidiyorum dedim mi? Hayır. Kalıp temizlik yaptım. Adannaya. Ben gidiyorum. Bir daha da gelmeyeceğim. BAY KULMAN Sakin ol, Adannaya. Sakin ol. BAY KULMAN (Kameraya) Ne zor bir sabahtı ama? Adannaya'yı kaybetmeyi göze alamam. Adannaya'nın da iĢini kaybetmeye göze alamayacağını biliyorum. EĢi çalıĢmıyor. Bakması gereken üç çocuğu var. Aptal kadın! Ne olurdu yani tam zamanında gelseydi? Metin: Görünüm BAYAN TATE, BÜYÜK BĠR MUHASEBE ġĠRKETĠNDE ĠNSAN KAYNAKLARI MÜDÜRÜDÜR. TAM MAKYAJINI YAPTIĞI SIRADA KAPISI ÇALINIR. BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA BAYAN TATE SEEMA Merhaba Seema. Ġçeri gel. Lütfen otur. Nasılsın? Ġyiyim, çok teĢekkürler Bayan Tate. ġirkette gerçekten de çok iyi bir geliĢme kaydettin. TeĢekkür ederim. ġirkette finans müdürü pozisyonu açılıyor. Gerçekten mi? Pozisyonun sana verildiğini görmeyi çok isterim. Bu harika! Ekibin baĢında bir kadının, özellikle senin gibi bir kadının olması çok iyi olur. Gerçekten çok baĢarılı olacağına inanıyorum, Seema. TeĢekkür ederim, Bayan Tate. Muhasebe memuruyken türban takman pek sorun olmamıĢtı ama finans müdürü olduğunda görüntünü değiĢtirmek gerekecek. Anlamadım. Personelden sorumlu olacaksın, Ģu anki giyim tarzın pek uygun kaçmayacaktır. Verdiğiniz iĢi çok iyi yapacağıma inanıyorum... Ayrıca oldukça yüksek bir maaĢ artıĢı var. Fakat konu para değil... Genç bir kadın olarak sağladığın nitelikler, bunun gibi bir Ģirkette çok iyi yerlere gelmeni sağlayabilir. Üst düzey yöneticilerin yüzde seksen beĢi erkek. Burada bazı Ģeylerin değiĢmesinin vakti geldi. Senin gibi yetenekli kadınlara ihtiyacımız var. Ġnancım benim için önemli. Ama kariyerin de önemli. Yeteneklerini iyi değerlendirmek istiyorsan, uyum sağlamayı öğrenmen gerekiyor. Ama iĢimi yapmam için türbanımı çıkarmam gerekmiyor, Bayan Tate. Bak Sema, ben senin tarafındayım. Gerçekten mi? Elbette. Sen daha ilkokuldayken ben kadınların eĢitliği için savaĢıyordum. Ama türbanımı çıkarmamı söylüyorsunuz. Bir kadın olarak seçimlerine saygım var ama... Bunun seçimle alakası yok. Bu bir inanç. (Kameraya) Bence bu inanç, erkeklerin çıkarını gözeten ve erkekler tarafından yönetilen bir inanç. (Kamera) Türban takmak benim seçimim. Kendimi güvende hissetmemi sağlıyor. Neden onlar benim görüntüme adapte olamıyor? Finans müdürü olmak için saçımı göstermem gerekmiyor.