Dr.Birsel Karakoç

Dr.Birsel Karakoç
3 Ağustos 1968’de Ankara’da dünyaya gelen Birsel Karakoç, lisans eğitimini
1985-1989 yılları arasında Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Türk Dili ve
Edebiyatı Eğitimi bölümünde tamamladı. 1989 yılında yine aynı üniversitede
“Türkçe’nin Öğretimi”adıyla Türkiye’de ilk kez açılmış olan yüksek lisans
programına başladı. 1990 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nın açmış olduğu sınavı
kazanarak yurtdışında burslu öğrenim görme hakkını elde etti. Bu bursla 1991
yılında gittiği Almanya’da, önce Mannheim Goethe Enstitüsü’nde bir yıllık
Almanca eğitimi gördü. Ardından 1992 yılında Mainz, Johannes Gutenberg
Üniversitesi’nde Türkoloji anabilim dalında dersler almaya başladı. Burada bir
yandan anabilim dalı derslerine, bir yandan da Doğu Bilimleri bünyesindeki
yanbilim dalları olan İslam Bilimleri ve İslam Filolojisinde sunulan derslere devam
etti. Yanbilim dalları çerçevesinde Arapça ve Farsça, bunun yanısıra Rusça,
Latince ve Fransızca öğrendi. Prof. Dr. Lars Johanson’un yönetiminde,
Nogay dilinin görünüş ve dolaylılık sistemlerini teorik bir çerçevede incelemeyi
amaçlayan doktora çalışmasına başladı. Bu konu üzerine çalışırken ortaya
çıkan pekçok soruya cevap bulabilmek ve kaynak kişilerden veriler toplayabilmek
için saha araştırmasının gerekli olduğuna inanarak, 1997 yılında, o zamanın zor
şartlarını en ağır şekilde yaşamakta olan Rusya’nın Kuzey Kafkasya’daki
Dağıstan ve Karaçay-Çerkes bölgelerine gidip Nogay köylerinde bulundu,
Nogayların yaşantısını, geleneklerini, dillerini bizzat gözlemleyip yerinde
araştırmalar yaptı. Bu saha araştırması doktora çalışmasına önemli katkılar
sağlamıştır. 1999 yılında Hamburg Üniversitesi’nde kurulmuş olan Çok dillilik
Araştırma Enstitüsü’nde, iki dilli Türk çocuklarının Almanca ve Türkçe dil
edinimlerini konu edinen bir dilbilim projesinde araştırmacı olarak çalışmaya
başladı. Bu projeye devam ederken, 2001 yılında “Nogay Dilinin Bitimli Fiil
Sistemi” adlı doktora çalışmasını sundu ve hem anabilim dalında, hem de
yanbilim dallarında, pekçok farklı konuda sınavlara girerek mezun olmayı
gerektiren “Rigorosum” sistemine göre öğrenimini tamamladı. Doktora
çalışmasını önce Türk Dil Kurumu’nun bursu, son yılında da Almanya RheinlandPfalz eyaleti araştırma bursu ile sürdürdü. Hem doktora çalışmasını hem de anave yanbilim dallarından girdiği bitirme sınavlarını en yüksek not olan summa cum
laude (viva) ile tamamladı. Doktora çalışması daha sonra fakülte dekanlığı
tarafından üniversitede yılın araştırma ödülü için aday gösterilmiştir.
1999-2006 yılları arasında araştırmacı-öğretim üyesi olarak çalıştığı Hamburg
Üniversitesi’nde, Dr. Annette Herkenrath ile birlikte, Prof. Dr. Jochen Rehbein
başkanlığında yürüttükleri projede dilbilimin farklı teorik alanlarının yanısıra
özellikle işlevsel-pragmatik kuramı tanıyıp uygulama imkanı buldu. Bunun
yanısıra, dilbilimin değişik sahalarını ele alan onbeşe yakın projenin yürütüldüğü
ve çok geniş yelpazede farklı dillerin incelendiği bu araştırma enstitüsünde
çalıştığı dönem içerisinde modern dilbilimin ampirik-metodik ve teorik-uygulamalı
komponentleri üzerine deneyim ve bilgilerini artırdı. Türk dilinin genel olarak
Almanya’daki gelişme sürecini, özel olarak ise iki dilli çocukların Türkçe ve
Almanca dil gelişimini konu edinen proje hem genel dilbilimin, hem de Türkoloji,
dil tipolojisi ve karşılaştırmalı dilbilimin farklı alanlarını anlayıp uygulamayı
gerektirmekte idi. İki dilli Türk çocuklarının dil edinimini, tek dilli Alman ve Türk
çocuklarının dil edinimi ile karşılaştırma esasına dayalı olarak yürütülen proje için
pek çok kez Türkiye’ye de giderek tek dilli çocuklarla evokatif saha deneyleri
gerçekleştirdi. 2002-2006 yılları arasında araştırma enstitüsünün bilimsel
çalışmalarının yayınlandığı “Arbeiten zur Mehrsprachigkeit” (Çok dillilik üzerine
çalışmalar) serisinin hakemlik ve yayın kurulu üyeliği görevlerini yürüttü. Hamburg
Üniversitesi’nde, ağırlıklı olarak araştırmaya yönelik çalışmakla birlikte, aynı
zamanda Türk dilinin yapısı üzerine dersler de verdi. 2006 senesinde Türk
dillerinde ekfiil yapıları üzerine sunduğu proje ile İsveç Kraliyet Bilim
Akademisi’nin beş senelik araştırma bursunu kazanarak, çalışmasını
gerçekleştirmek üzere, Uppsala Üniversitesi’nde, Prof. Dr. Éva Á. Csató’nun
anabilim dalı başkanlığını yürütmekte olduğu Türk Dilleri bölümüne geldi. Söz
konusu araştırma projesi, dilbilimin farklı kuramsal çerçevelerde ele alınan
alanlarından biri olan ekfiil konusunu Türk dillerinde ard- ve eşzamanlı bir bakış
açısıyla ele almaktadır. Çalışma, bu yapıların dilin tarihi boyutu içerisindeki
gelişim ve değişim profilini, aynı zamanda modern Türk dillerindeki yapısalişlevsel dağılımlarını teorik açıdan incelemektedir. Akademinin proje desteği
devam etmekteyken, 2010 yılında aynı bölümde açılan daimi bir kadroya (senior
lecturer) geçmiştir ve halen bu kadroda çalışmaktadır. 2011 yılında “Türk dilleri
doçenti” ünvanını almıştır. Çeşitli akademik dergi ve yayınların hakemliklerinin
yanısıra, bilim ve yayın kurullarında görev yapmaktadır.
Bilimsel çalışma yapmanın yanısıra, üniversite hocası olmanın gereği olan
pedagojik formasyonun da önemine inanan Karakoç, 2009 yılında üniversitesi
tarafından sunulan pedagojik formasyon (teacher training) kursunu tamamladı.
Uppsala Üniversitesi Türk Dilleri anabilim dalında Türk dilbilimi, Türk dili tarihi,
Osmanlıca, Azerice, Özbekçe gibi derslere girmekte, öğrencilerin Türkçe-İsveççe
çeviri çalışmalarını, ayrıca tez çalışmalarını yönetmektedir.
Mimar Enver Karakoç ile evli olan Birsel Karakoç üç çocuk annesidir.