Karar No : 734 Karar Tarihi : 21/05/2011

Karar No
Karar Tarihi
: 734
: 21/05/2011
Kurulumuz Başkanlığına Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Yardımcısı Av. Haluk İPEK
tarafından gönderilen 19/5/2011 tarihli, 963 sayılı yazıda; 298 sayılı Kanunun 60 ve 61. maddeleri birlikte
değerlendirildiğinde siyasi parti veya adayların bayrak, poster ve afiş asabileceği yerlerin, parti binaları,
seçim büroları, sabit ilan ve reklam panoları ile sınırlandırıldığını, cadde, sokak ve meydanlardaki elektrik
direklerine ve benzeri yerlere siyasi partilerin bayrak, poster ve benzeri reklam malzemesi asamayacağını,
bu tür yerlerde “miting günü hariç herhangi bir ilan ve reklam yapılamayacağını, bu konuda ilçe seçim
kurullarına herhangi bir görev ve yetki verilmediğini, 298 sayılı Kanunun 60. maddesinin beşinci fıkrası
gereği seçim kurullarınca gösterilecek yerlerin ancak şehir içi ve şehir dışı sabit ilan ve reklam yerleri ile
sabit digital reklam panoları olabileceğini, bu nedenlerle Sarıkaya İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının
14/5/2011 tarihli, 3 ve 4 sayılı kararlarının kaldırılması istenilmiş olmakla, konu incelendi;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Seçimlerin yenilenmesine ve seçimin 12 Haziran 2011 Pazar
günü yapılmasına, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunun 3/3/2011 günü 73. birleşiminde 987 sayı
ile karar verilmiştir.
Ulusal iradenin sağlıklı ve serbest biçimde oluşabilmesi amacıyla anayasanın 79 uncu maddesi;
seçimlerin yargı yönetim ve denetimi altında yapılmasını kurala bağlamış; seçimlerin başlamasından
bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma,
seçim konularına ilişkin bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama görevi
Yüksek Seçim Kuruluna verilmiş, Yüksek Seçim Kurulunun ve diğer seçim kurullarının görev ve yetkilerinin
de kanunla düzenleneceğini hüküm altına almıştır.
Demokratik toplum düzeni gereklerine uygun bir seçimin yapılabilmesi, oy verme gününden önce
siyasi partilerin ve bağımsız adayların özgür, eşit ve serbest biçimde kendilerini topluma tanıtmalarına,
program ve projeleriyle yarışmalarına olanak sağlayan bir ortamın oluşturulması koşuluna bağlıdır. Nitekim
demokratik seçim için gerekli ortamın oluşturulabilmesi amacıyla seçimin başlangıcı olarak belirlenen
tarihten oy verme gününe kadar geçen süreyi kapsayan seçim döneminde uygulanacak usul ve esaslar ilgili
yasalarda düzenlenmiştir.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun;
60. maddesinde;
“Siyasi partiler ve adaylar, seçim bürolarına, seçimin başlangıç tarihinden itibaren, seçim
propaganda süresinin sona erdiği tarihe kadar, parti bayrağı, afiş, poster, pankart ve benzeri malzemeleri
asabilir veya yapıştırabilirler. Siyasi partiler genel merkez, il, ilçe ve belde binalarına sayılan malzemeleri
her zaman asabilir veya yapıştırabilir.
Siyasi partiler ve adaylar seçimin başlangıç tarihinden seçim propaganda süresinin sona ermesine
kadar, açık veya kapalı yer toplantıları ile taşıtlarında; parti bayrağı, afiş, poster, pankart ve benzeri ilan ve
reklam malzemesi kullanmakta serbesttirler.
Miting günü, miting alanı çevresindeki güzergâhlarda, toplantı bitimine kadar bu malzemelerin
kullanılması serbesttir.
Yukarıda sayılan yerler dışında, propaganda ilan ve reklam malzemeleri, ancak, seçim kurullarınca
gösterilecek yerlere aşağıdaki fıkralarda belirtilen usul ve esaslara göre asılır ve yapıştırılır.
Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, oy verme gününden önceki otuzuncu günden
itibaren, kendilerini tanıtıcı poster, parti bayrağı, ilan, pankart veya afiş gibi malzemeleri asmak veya
yapıştırmak amacıyla, o seçim çevresi içinde, belediyelerce doğrudan kullanılan ve ilçe seçim kurullarınca
belirlenen sabit ilan ve reklam yerlerinden süresi, sayısı ve ücreti eşit olmak şartıyla yararlanabilirler. Şu
kadar ki seçim zamanı dışında ücretsiz olarak isteklisine tahsis edilen ilan ve reklam yerleri için ücret talep
edilemez. Bu yerler siyasi partiler ve bağımsız adaylar arasında eşit olarak paylaştırılır.
Belediyelerin izni ile özel kişi ve kuruluşlarca kurulan veya belediyelere ait olup da özel kişi ve
kuruluşlara kiraya verilen sabit ilan ve reklam yerlerinin, bu kişi ve kuruluşlar tarafından siyasi propaganda
amacıyla kullandırılabilmesi için, bu hususta ilçe seçim kurulu başkanlığına yapılacak başvuru üzerine, ilçe
seçim kurulunca, söz konusu yerlerin bu madde hükümlerine göre tahsisi gerekir.
İlçe seçim kurulu, o seçim çevresi içindeki ticari amaçlı sabit ilan ve reklam yerlerini oy verme
gününden önceki kırkıncı güne kadar belirleyerek, seçime katılan tüm siyasi partilere ve bağımsız adaylara
yazılı olarak bildirir. Siyasi partiler ve bağımsız adaylar bu bildirimden itibaren üç gün içinde yararlanmak
istedikleri ilan ve reklam yerlerini ve süresini yazılı olarak ilçe seçim kuruluna bildirirler.
İlçe seçim kurulu, başvuruda bulunan siyasi parti ve bağımsız adaylar arasında bu maddeye göre
tahsis yapar.
Aynı ilan ve reklam yerleri için birden fazla siyasi parti ve bağımsız adayın talepte bulunması
halinde, ilçe seçim kurulu, ilgilileri aynı anda davet ederek son tercihlerini yazılı olarak bildirmelerini ister.
İlgili parti veya bağımsız adaylar arasında anlaşma olmaması durumunda ilan ve reklam yerleri ad çekme
işlemi yapılarak eşit süre, sayı ve ücret karşılığında tahsis edilir. Ad çekme işlemi, birden fazla istekte
bulunulan her bir ilan ve reklam yeri için, propaganda süresinin tamamı, istekli sayısına bölünmek suretiyle,
eşit sürelerle yapılır.
Şehir dışında karayolları kenarında bulunan sabit ilan ve reklam yerlerini de aynı usulle belirlemeye
ve tahsis etmeye il seçim kurulu yetkilidir. Ancak il seçim kurulu bu yetkisini, yetkili ilçe seçim kuruluna
devredebilir.
Ad çekme işleminden sonra, ilan ve reklam yerinden yararlanmak istemediğini il veya ilçe seçim
kuruluna yazılı olarak bildiren siyasi parti veya bağımsız aday için ayrılan yerler, başvuruda bulunan siyasi
parti veya bağımsız adaya tahsis edilebilir.
Bu Kanunda yasaklanan yerler dışında, kamuya açık alanlara yerleştirilmiş görüntülü reklam ve ilan
yapmaya uygun sabit dijital reklam panoları vasıtasıyla da görüntülü propaganda yapılabilir. Ancak bu
araçlarla sesli propaganda yapılamaz. Bu panoların hangi gün ve saatlerde siyasi propagandalar için
kullanılacağı seçim kurulları tarafından belirlendikten sonra, bu süre içinde yapılacak propagandaların sıra
ve süresi yukarıdaki fıkralarda belirtilen usule göre belirlenerek, siyasi parti veya bağımsız adaylara tahsisi
yapılır.
Vatandaşlar, oy verme gününden önceki otuzuncu günden itibaren, propaganda süresinin bitimine
kadar konutlarına, işyerlerine veya taşıtlarına, partilere veya adaylara ait bayrak, afiş veya poster gibi
tanıtıcı malzemeleri asabilir veya yapıştırabilirler. Bu ilan ve reklamlar her türlü vergi ve harçtan muaftır.
Bu maddede belirtilen ilan ve reklam malzemeleri, birinci fıkrada belirtilen yerler dışında, seçim
propaganda süresinin sona erdiği andan itibaren hiçbir suretle asılamaz, yapıştırılamaz ve teşhir edilemez.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.”
61. maddesinde;
“Seçimin başlangıç tarihinden oy verme gününü takip eden güne kadar siyasi partiler, bağımsız
adaylar, herhangi bir kurum veya kuruluş ya da vatandaşlar tarafından, bu Kanunda belirtilen yerler dışında,
siyasi ilan ve reklam içeren afiş, poster, pankart veya parti bayrağı gibi malzemelerin asılması,
yapıştırılması veya teşhiri yasaktır. Aksi halde, bu ilan ve reklamlar kaldırılır ve masrafları ilgilisinden
tahsil edilir. Bu maddede belirtilen yasaklarla ilgili işlem yapma yetkisi, seçimin başlangıç tarihinden oy
verme gününden önceki otuzuncu güne kadar mülki makamlara, son otuz gün içinde ilçe seçim kurullarına
aittir. Belediyeler, bu maddede belirtilen yetkili mercilerin talebi üzerine, maddeye aykırı hususları gidermek
için gerekli araç, gereç ve personeli sağlamakla yükümlüdür.
Seçimin başlangıç tarihinden oy verme gününü takip eden güne kadar; şehir içi veya şehir dışında,
toplu taşıma amacıyla kamu hizmetlerinde kullanılan hava, kara, deniz ve raylı sistem taşıtlarında yer alan
reklam yerleri ve araçlarında siyasi propaganda içeren yayın yapılamaz. Yolcuların inip bindiği kapalı
alanlarda da bu hüküm uygulanır. İlçe seçim kurulları, bu fıkradaki yasaklara aykırılıkların önlenmesi için
mülki makamlar vasıtasıyla gerekli denetimi yaparlar.”
hükümlerine yer verilmiştir.
Yüksek Seçim Kurulunun 12/3/2011 tarihli, 186 sayılı XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde
uygulanacak seçim yasaklarına ilişkin usul ve esaslara dair kararının sonuç bölümünün “İlan ve reklam
yerleri;” başlıklı ( H ) fıkrasının;
(a) bendinde;
“Siyasi partiler ve adayların, seçim bürolarına, seçimin başlangıcı olan 14/3/2011 Pazartesi
gününden, seçim propaganda süresinin son günü olan 11/6/2011 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar,
parti bayrağı, afiş, poster, pankart, ve benzeri malzemelerini asıp yapıştırabileceklerine (298/60-1),
Siyasi partilerin, sayılan malzemeleri, genel merkez, il, ilçe ve belde binalarına her zaman asıp
yapıştırmakta serbest olduklarına (298/60-1),”
(b) bendinde;
“Siyasi partiler ve adayların, seçimin başlangıcı olan 14/3/2011 Pazartesi gününden propaganda
süresinin son günü olan 11/6/2011 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar, açık veya kapalı yer toplantıları ile
taşıtlarında; parti bayrağı, afiş, poster, pankart ve benzeri ilan ve reklam malzemelerini serbestçe
kullanabileceklerine (298/60-2),
Miting günü, miting alanı çevresindeki güzergahlarda, toplantı süresinin bitimine kadar bu
malzemelerin yine serbestçe kullanılabileceğine (298/60-3),
Propaganda ilan ve reklam malzemelerinin, yukarıda sayılan yerler dışında, ancak seçim
kurullarınca gösterilecek yerlere, aşağıdaki fıkralarda belirtilen usul ve esaslara göre asılıp
yapıştırılabileceğine (298/60-4),”
düzenlemelerine yer verilmiştir.
Sarıkaya İlçe Seçim Kurulunun;
29/4/2011 tarihli, 2 sayılı kararı ile;
13/5/2011 tarihinden, oy verme gününden önceki 11/6/2011 tarihine kadar ilçede teşkilatı bulunan
siyasi partilerin flama, bayrak ve afişlerini parti binaları ile ilçe ve beldelerde belirlenen caddelere 2’şer
metre aralıklarla asabileceklerine, belirlenen caddelerden başka açık alanlarda afiş, duvar ilanı, parti flama
ve bayraklarının asılmasının yasak olduğuna,
karar verildiği,
Anılan karara Adalet ve Kalkınma Partisi Sarıkaya İlçe Başkanı Ömer AYTEKİN’in itiraz ettiği,
itirazın ise;
14/5/2011 tarihli, 3 sayılı kararı ile; 298 sayılı Kanunun 60. maddesinin dördüncü fıkrasına göre ilçe
seçim kurulunun propaganda, ilan ve reklam malzemelerinin asılacağı yerleri belirleme yetkisinin bulunduğu
bu nedenle 29/4/2011 tarihli, 2 sayılı kararda usul ve yasaya aykırı bir yön görülmediğinden reddine karar
verildiği,
14/5/2011 tarihli, 4 sayılı karar ile de; propaganda amacı ile siyasi partiler tarafından bayrak ve
afişlerin belirlenen caddelere asılırken uyulması gereken usullerin belirlendiği ve anılan kararın ilçede
teşkilatı bulunan siyasi parti başkanlıklarına gönderildiği,
Bu defa Adalet ve Kalkınma Partisi Sarıkaya İlçe Başkanlığınca; Sarıkaya İlçe Seçim Kurulunun
29/4/2011 tarihli, 2 sayılı kararı ile 14/5/2011 tarihli 3 ve 4 sayılı kararlarının kaldırılması talebi ile Yozgat İl
Seçim Kuruluna başvurulduğu,
Yozgat İl Seçim Kurulunun 16/5/2011 tarihli, 1 sayılı kararı ile; seçim propagandaları ile ilgili afiş,
bayrak, flama gibi propaganda araçlarının nerelere asılması gerektiği konuları ilçe seçim kurullarının yetkisi
dahilinde olduğundan, itirazın yetkisizlik nedeniyle incelenmeksizin reddine karar verildiği,
anlaşılmıştır.
298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 08.04.2010 günlü,
5980 sayılı Kanunun 8 ve 9 ncu maddesiyle değiştirilen 60 ve 61 nci maddesiyle; seçime katılan siyasi
partiler ve bağımsız adayların, belediyeler veya özel kişilere ait sabit ilan ve reklam yerlerinden yararlanma
şartları ile ilan ve reklam yerlerine ilişkin yasaklar düzenlenmiştir.
Maddenin değişiklik gerekçesinde de belirtildiği üzere; seçimin başlangıç tarihinden itibaren oy
verme gününü takip eden güne kadar, seçime katılan siyasi partiler, bağımsız adaylar, vatandaşlar veya
herhangi bir kurum veya kuruluş tarafından, 60 ncı maddede belirtilen yerlerin dışında, örneğin somut
olayda olduğu gibi; cadde ve sokaklara, viyadük, tünel, köprü üstleri alt veya üst geçit gibi yerlere ilan ve
reklam içeren afiş, poster, pankart veya parti bayrağı gibi malzemeler asılması, yapıştırılması veya
teşhirinin yasak olduğu, bu hükme aykırı biçimde asılan ya da yapıştırılan ilan ve reklamların kaldırılacağı
ve masraflarının ilgilisinden tahsil edileceği hükme bağlanmış, bu hükümle çevre ve görüntü kirliliğinin
önlenmesi amaçlanmıştır.
Bu itibarla; Adalet ve Kalkınma Partisinin başvurusunun kabulü ile 298 sayılı Seçimlerin Temel
Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 60 ve 61 nci maddesi ile Yüksek Seçim Kurulunun
12/3/2011 tarihli, 186 sayılı kararına aykırı olan Sarıkaya İlçe Seçim Kurulunun; 29/04/2011 tarihli, 2 sayılı,
14/05/2011 tarihli, 3 ve 4 sayılı kararlarının; ilçede teşkilatı bulunan siyasi partilerin, ilçe ve beldelerde
belirlenen caddelere bayrak, afiş, poster, pankart ve benzeri malzemeleri asabileceklerine ilişkin bölümünün
kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiştir.
S O N U Ç: Açıklanan nedenlerle;
1- Adalet ve Kalkınma Partisinin başvurusunun kabulü ile 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve
Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 60 ve 61 nci maddesi ile Yüksek Seçim Kurulunun 12/3/2011 tarihli,
186 sayılı kararına aykırı olan Sarıkaya İlçe Seçim Kurulunun;29/04/2011 tarihli, 2 sayılı, 14/05/2011 tarihli,
3 ve 4 sayılı kararlarının; ilçede teşkilatı bulunan siyasi partilerin, ilçe ve beldelerde belirlenen caddelere
bayrak, afiş, poster, pankart ve benzeri malzemeleri asabileceklerine ilişkin bölümünün kaldırılmasına,
2- Karar örneğinin Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanlığına, Sarıkaya İlçe Seçim Kurulu
Başkanlığına, Yozgat İl Seçim Kurulu Başkanlığına ve Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuz
resmi internet sitesinde yayımlanmasına, il-ilçe seçim kurulu başkanlıklarına iç mail olarak gönderilmesine,
21/5/2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
Ali EM
Başkanvekili
Turan KARAKAYA
Üye
Bahadır DOĞUSOY
Üye
M.Zeki ÇELEBİOĞLU
Üye
Muharrem ÇOŞKUN
Üye
Nilgün İPEK
Üye
Sadık DEMİRCİOĞLU
Üye
Yüksel ÖZTÜRK
Üye
Hüseyin EKEN