Turski jazik-2011-juni

Transkript

DEVLET OLGUNLUK SINAVI
ADAYIN ÞÝFRESÝ
BURAYA YAPIÞTIR
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
TÜRK DİLİ
VE EDEBİYATI
Testin Çözüm Süresi: 240 dakika
Haziran, 2011 yýlý
BÝRÝNCÝ deðerlendiricinin þifresi
ÝKÝNCÝ deðerlendiricinin þifresi
Buraya
yaz:
BURAYA YAPIÞTIR
DEVLET SINAV MERKEZÝ
ADAY ÝÇÝN AÇIKLAMALAR - YÖNERGE
Yönergeyi dikkatlice oku. Gözden hiçbir þeyi kaçýrmamaya dikkat et.
Þifrenin birini testin iþaretlenen yerine (“Adayýn Þifresi”), diðer þifreyi de cevaplar listesinde ayrýlan yere
yapýþtýr.
Test sorumlusu izin vermeden sayfalarý izinsiz çevirme, sorulara cevap vermeye baþlama.
Test ödevlerden oluþmaktadýr.
Ödevleri cevaplandýrma biçimleri:
- Çoklu cevap ödevlerinin önündeki doðru harfin çevrelenmesi;
- Tamamlanması gereken tümcelerin verilen cevap seçenekleriyle tamamlanması, doldurulması;
- Metinlerden alýnmýþ bölümlerin altlarýnýn çizilmesi/iþaretlenmesi (sözcük, sözcük grupları, tümceler,
paragraflar).
Sorularý cevaplarken kullanacaðýn dil ve imlâya dikkat etmelisin. Okunaklý yaz. Okunaklý olmayan
cevaplar, düzeltmeler ve gereğinden çok cevap seçeneklerinden çevrelemiþ olursan, sýfýr (0) puanla
deðerlendirilecektir.
Testte ve cevaplar listesinde sadece ve sadece tükenmez kalem kullanabilirsin. Kurþun kalemle yazýlan
cevaplar, sýfýr (0) puanla deðerlendirilecektir.
Kopya çekmek yasaktýr. Ayný veya benzer metinler ve farklý elyazısıyla yazýlmýþ metinler, sýfýr (0) puanla
deðerlendirilecektir.
Her ödevin yanýnda tam cevabýn puanlarý verilmiþtir.
Yazma bölümünde iki metin yazman öngörülmüştür. Test sorumlusu ek kağıt (liste) sana verecektir.
Listede ödevlerin başlıkları ve yazacağın yazı için yönergeler yer alacak.
Ödevler önce testte cevaplanýrlar. Testteki sorularý cevapladýktan sonra, ek olarak verilen Yönergeye
göre ödevlerin cevaplarýný cevap listesine yaz.
Baþarýlar dileriz!
©
ДИЦ 2011
BOÞ SAYFA
3
03030111
0
6 puan
1 Aşağıdaki alıntıyı dikkatle oku ve verilen soruları cevapla:
YABAN
Ve tepeler... Ve tepeler, birer urdur. Ve bütün ufkun çevrelediği âlem, ancak, bu ıstırap
manzarası ile canlı görünür.
Boş ve lüzumsuz fezâ içinde, hiçbir kuşun geçtiğini görmedim.
(...) Bazı, çayın kıyısında tek başıma otururken, etrafımız bitmez tükenmez boşluğu
beni o kdar ürkütüyordu ki, “İmdat! İmdat!” diye bağırmaktan kendimi güç zaptediyorum. Ve
deniz tutmuş bir adam gibi, gözlerimi kapayıp, sendelye sendeleye köye dönüyorum.
Lâkin, bu köy, bir çöl ortasında bir konak kadar bile yüreğime emniyet vermiyor. Bir
konak, mesafe içinde bir hareket gösterir. Bugün burada iseniz, yarın bir vâhanın kenarına
erişeceksinizdir, öbür gün bir büyük nehrin suları sizi karşılayacaktır. Halbuki, Orta Anadolu’da
bir köy, donmuş bir konaktır. Burada mesafe sizi yutmuştur. Siz, mesafe içinde, dehşetten donmuşsunuzdur.
Hakikaten, bir eski “Hitit” harabesine benzeyen bu köyde insanların, toprak altından
henüz çıkarılmış kırık dökük heykellerden farkı ne? (...)
Salih Ağa, köyün en zengin adamlarından biridir. Lâkin, kılık kıyafeti itibariyle bir
dilenciden hiç farkı oyktur. Kışın en soğuk günlerinde bile onun çorap giydiğini hatırlamıyorum. Ökçesi basık bir yemenin içinde, kara ve çatlak topuklu ayakları, ellerinden ziyade
ortadadır, ... Rahat mıdır? Sinirli midir? Bir arazi meselesinde, köylülerden birine bir oyun
oynamak üzere midir? Bir işde kazanmış mıdır? Kaybı var mıdır? Sizin hakkınızda ne düşünüyor? Bunları anlamak için hemen ayaklarına bakınız.
Eğer bunlardan birinin başparmağı ovulmakta ise, Salih Ağa’nın canı mutlaka bir şeye
sıkılmış demektir. Eğer bunlardan biri, ayakkabıyı, parmaklarının ucunda hafif hafif oynatmakta ise, biliniz ki, keyfi yerindedir. Çıplak tabanlarını sizin yüzünüze doğru uzatıyor ve hareketsiz duruyorsa, emin olunuz ki, yeni gasp ettiği bir lokmanın hazım devresini geçirmektedir.
Fakat, sizin hakkınızda bir fesat kurmakla meşgulse, bu ayaklar, iki büklüm, onun altında saklıdır. (...) Buraya geldiğimin bilmem kaçıncı haftası idi, Mehmet Ali’ye sordum:
- Kadınlarınız niçin yalnız benden kaçıyorlar?
- Yabansın da ondan, beyim.
Bu “yaban” sıfatı beni önce çok kızdırdı. Fakat sonra anladım ki, Anadolu’lular, Anadolu
köylüleri, tıpkı kadîm Yunanlıların kendilerinden başkasına “barbar” lâkabını vermesi gibi, her
yabancıya “yaban” diyorlar.
Bir gün... bir gün onlara ispat edebilecek miyim ki, ben bir “yaban” değilim; benim
damarlarımdaki kan onların damarlarında işleyen kandır; aynı dili söylemekteyiz, aynı tarihi ve
coğrafi yollardan hep birlikte gelmişizdir. İspat edebilecek miyiz ki, aynı Allahın kuluyuz; aynı
siyasi mukadderât, aynı içtimaî bağlar, bizi kardeşlik, evlâtlık, analık, babalık fevkinde bir
yakınlıkla birbirimize bağlamıştır. (...)
Gün geçtikçe daha iyi anlıyorum: Türk “intellektüel”i, Türk okumuşu, Türk ülkesi
denilen bu engin ve ıssız dünya içinde bir garip münzevidir. (...)
Her memleketin köylüsüyle okumuş yazmış zümresi arasında aynı derin uçurum mevcut mudur? Bilmiyorum. Fakat, mektep görmüş bir İstanbul çocuğu ile bir Anadolu köylüsü
arasındaki fark, bir Londra’lı İngiliz’le bir Pençap Hintli arasındaki farktan daha büyüktür.
Bunu yazarken elim titriyor. (...)
Eserden alıntı
4
03030111
0
1 puan
(1.1) Verilen romanın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
(Doğru cevabın önündeki harfi çevrele)
A.
B.
C.
(1.2)
Haldun Taner
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Yaşar Kemal
1 puan
Romandaki olaylar hangi dönemde gerçekleşir?
A.
B.
C.
Cumhuriyet dönemi
Osmanlı saltanatı dönemi
Türk Kurtuluş Savaşı yıllarını anlatan dönem
1 puan
(1.3)
Romanda kullanılan dil nasıldır?
A.
B.
C.
sade
Arapça ve Farsça kelimelerle yüklü bir dil
halk dili
1 puan
(1.4)
Köylüler, Ahmet Celâl’e neden “Yaban” diyorlar?
A.
B.
C.
(1.5)
her yabancıya “yaban” diyorlar
gazi olduğu için
Türk olmadığı için
1 puan
“Yaban” romanın yazarı hangi edebiyat akımına aittir?
A.
B.
C.
(1.6)
Fecr-i Âti
Servet-i Fünun
Tanzimat
1 puan
Romanın kahramanı Ahmet Celal, kimin yaşadığı yere gider?
A.
B.
C.
okul arkadaşı olan Mehmet Ali’ye
akrabası olan Mehmet Ali’ye
hizmet eri olan Mehmet Ali’ye
5
03030111
0
2
5 puan
Aşağıdaki alıntıyı dikkatle oku ve verilen soruları cevapla:
MAKBER
Eyvâh!... ne yer, ne yâr kaldı,
Gönlüm dolu âh ü zâr kaldı.
Şimdi buradaydı gitti elden.
Gitti ebede gelip ezelden,
Ben gittim o hâk-sâr kaldı,
Bir gûşede târ-mâr kaldı,
Bir gûşede târ-mâr kaldı;
Bâkî o enîs-i dilden eyvâh!...
Beyrut'ta bir mezâr kaldı.
Nerde arayım o dil-rübâyı?...
Kimden sorayım o bî-nevâyı?...
Bildir bana nerde, yâ Rab?
Derler ki: unut o âşnâyı,
Gitti tutarak reh-î bekaayı...
Sığsın mı hayâle bu hakîkat?...
Görsün mü gözüm bu mâcerâyı?...
Bilinmeyen kelimeler:
zâr – ağlayıp sızlayan, dermansız;
Ebed – Geleceğe doğru zamanın sonsuzluğu;
Ezel – Geçmişe doğru zamanın sonsuzluğu;
Hâk-sâr – Toz toprak içinde, perişan;
Gûşe – Köşe
Târ-mâr – Dağınık, perişan;
Bâkî – Yok olmayan;
Enîs-i dil – Gönül dostu;
Dil-rübâ – Gönlü çeken;
Bî-nevâ – Nasipsiz;
Aşnâ – Aşina, tanıdık, bildik;
Reh-î beka – Ölümsüzlük yolu;
Abdülhak Hamit Tarhan
6
03030111
0
(2.1)
1 puan
Şair, eserinde kimin ölümünden söz eder?
A.
B.
D.
(2.2)
Kızkardeşi
Eşi Fatma Hanım
Erkek kardeşi
1 puan
Şair hangi edebiyat döneminin temsilcisidir?
A.
B.
C.
Tanzimat I. dönem
Tanzimat II. dönem
Servet-i Fünun
1 puan
(2.3)
Şairin eserlerinde hangi Batı edebiyat akımlarının etkisi görülür?
A.
B.
C.
Klasisizm
Romantizm
Realizm
1 puan
(2.4)
Sözü edilen kişinin mezarı nerede bulunmaktadır?
A.
B.
C.
İstanbul
Ankara
Beyrut
1 puan
(2.5)
Yukarıdaki şiirin parçaları hangi nazım birimiyle yaratılmıştır?
A.
B.
C.
bent
beyit
mısra
7
03030111
0
6 puan
KUTADGU BİLİG
Negü tir eşitgil ey bilgi tengiz
Bilig birle işlep kızartgıl mengiz
Bu kün edgü bolsun tise sen kamug
Özüng edgü bolgıl ay ilde ulug
Kamug Bulganuknı süzeyin tise
Özüng süzgü budnung süzülgey basa
Bu begler baş ol kança barsa başı
Udıla barır baç udmış kişi
Budun artasa anı begler tüzer
Kalı artasa beg anı kim süzer
Eserden alıntı
Türkiye Türkçesi ile:
1. Ey hükümdar bilgi denizi olan alim, „bilgi ile hareket et yüzün et yüzün
gülsün diyor“ dinle.
2. Bugün sen herkesin iyi olmasını istersen, ey memleketin büyüğü, sen kendin
iyi ol.
3. Bütün bulanıklıkları durultmak istersen ey ulu kişi, kendi ruhunu temizle,
sonra halk ister istemez durulur.
4. Bu beyler baştır. O baş nereye giderse, onu izleyen insanların hepsi ona
uyarlar.
5. Millet bozulursa, beyler düzene koyar, eğer bey bozulursa onu kim düzeltir?
8
03030111
0
(3.1)
1 puan
„Kutadgu Bilig“ eserinin yazarı kimdir?
A.
B.
C.
(3.2)
Kaşgarlı Mahmut
Ahmet Yesevi
Yusuf Has Hacib
1 puan
Eser, hangi yüzyılda yazılmıştır?
A.
B.
C.
XI. yy
XII. yy
XIII. yy
1 puan
(3.3)
„Kutadgu Bilig“ eseri hangi vezinle (ölçüyle) yazılmıştır?
A.
B.
C.
(3.4)
Aruz vezni
Hece vezni
Serbest vezin
1 puan
Eserin nazım birimini bul.
A.
B.
C.
Mısra
Beyit
Dörtlük
1 puan
(3.5)
Kitap başlığının bugünkü anlamı nedir?
A.
B.
C.
Mutluluk veren bilgi
Ölümsüz bilgisi
Hayat bilgisi
9
03030111
0
6 puan
4 Honoré de Balzac’ın „Goriot Baba“ eseriyle ilgili verilen soruları cevapla.
„Kızlarım benim günahımdı; onlar benim metreslerimdi, kısacası, her şeyimdi! Her
ikisinin de bir şeye, bir süse ihtiyaçları oluyordu. Oda hizmetçileri hemen bana haber veriyordu, ben de evlerinde iyi karşılanmak, hoş tutulmak için, —isterseniz onlara yaranmak için,
deyin— istediklerini alıyordum. Ama, onlar gene de, toplum içindeki davranışım konusunda
bana bazı ufak tefek dersler verdiler. Yoo! Ertesi günü beklemediler. Önce benden utanıp
kızarmaya başlıyorlardı. İşte çocuklarını iyi yetiştirmenin sonucu! Ben bu yaşımda okula gidemezdim ya. (Ah, Tanrı'm! Müthiş acı çekiyorum. Doktor! Doktor! Kafamı açsalar acım azalırdı.) Kızlarım, kızlarım, Anastasie, Delphine! Kızlarımı görmek istiyorum! Jandarma gönderin, kanun zoruyle onları getirtin! Adalet benden yana, doğa, medenî kanun, her şey benden
yana. İtiraz ediyorum! Babalar ayak altında çiğnenirse, vatan mahvolur. Bundan daha açık bir
şey olamaz. Bütün toplum, bütün dünya babalık müessesesi üzerine oturur. Evlâtlar, babalarını
sevmezlerse, her şey yıkılır.“
Kontesin gelivermesi pek ağırbaşlı ve müthiş oldu. Bir tek mumun aydınlattığı ölüm
yatağına baktı, hayatın son ürpertilerinin hâlâ kıpırdadığı babasının yüzünü görünce birkaç
damla göz yaşı akıttı. Bianchon büyük bir saygı göstererek dışarı çıktı.
Dizlerinin üzerine çöktü, çılgın bir ifadeyle o yıkıntıyı seyretti. Eugene'e bakarak:
„Felâketimin hiç bir eksiği yok,“ dedi, „M. de Trailles burada muazzam borçlar bırakarak gitti,
beni aldattığını da öğrendim. Kocam beni asla bağışlamaz, bütün servetimi ona bıraktım. Bütün
pembe hayallerimi yitirdim. Ne yazık! Beni taparcasına seven (babasını gösterdi) tek yüreğe
kimin uğruna ihanet etmişim! Onun kadrini bilemedim, onu teptim, horladım, bin bir kötülük,
bin bir eziyet ettim ona, alçağın biriyim ben!“
Rastignac:
„Hepsini biliyordu,“ dedi.
O sırada Goriot Baba, gözlerini açtı ama, bir çırpınmanın etkisiydi bu. Kontesin
umudunu belirten hareketi görmek, ölünün gözünü görmekten hiç de daha az müthiş olmadı.
Kontes:
„Sesimi duyuyor mu acaba?“ diye bağırdı. Onun yanına otururken kendi kendine:
„Hayır,“ dedi.
Honoré de Balzac’ın „Goriot Baba“
adlı eserinden alıntı
10
03030111
0
(4.1)
1 puan
Verilen alıntı metnin ilk paragrafında yazar, hangi ifade biçimini kullanır?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(4.2)
1 puan
Goriot Baba’nın yanılgıları nasıl biter?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(4.3)
1 puan
Eserin tüm olayları nerede gerçekleşir?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
(4.4)
1 puan
Goriot Baba’nın iki kızının adlarını yaz.
_____________________________________________________________________
1
(4.5)
2
1 puan
Eserdeki karakterlerden hangisi son ana kadar Goriot Baba’ya sadık kalır?
_____________________________________________________________________
1
(4.6)
2
1 puan
Goriot Baba eseri hangi edebi türe aittir?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
11
03030111
0
6 puan
5 Jan Batist Poklen Moliere’in Tartuffe adlı eserinden aşağıdaki alıntıyı oku ve
verilen soruları cevapla.
SAHNE VI
Valere, Orgon, Madame Pernelle, Elmire, Cleante, Mariane, Damis, Dorine
VALERE
(Orgon’a)
Özür dilerim, Efendim, kötü haberler getirdiğim için;
Fakat, acil tehlike beni buna zorladı.
Sizi ilgilendiren şey konusunda benim hassasiyetimi bilen
Yakın ve samimi bir arkadaşım,
Devlet işleriyle ilgili gizliliği kırmak için
Çok uzağa gitti, benim hatırım için,
Size tek bir uygun ani hareketi bırakan
Haberi bana gönderdi.
Size o kadar uzun zaman güçlük çıkaran o kötü adam,
Gizli suçlu olan bir devlet haini hakkında
Yani siz, kendi sorumluluğunuzu yerine getiremediğinizi
(O öyle diyor) içeren ve
(Diğerlerinin arasında) sizi suçlamak için,
Ellerine özel sağlam bir kutuyu vermek için,
Zannedersem, bir saat önce, prensle buluştu.
Size karşı, Efendim, verilen emrin, ve daha fala güvence için
O namussuzun sizi hapsetmeye gelen memurla beraber
Geldiğinden başka bilgim yok.
CLEANTE
Onun hakları silahlı; ve bu alçak adam istediği mülkiyeti
Ancak böyle güvence altına almak istiyor.
ORGON
Bu adam kötü bir hayvan. Sahip olacağım!
VALERE
En küçük gecikme bile ölümcül olabilir, Efendim.
Kapıda sizin yolculuğunuz için sağlanan,
Arabam ve bin altınım var. Hadi vakit kaybetmeyelim,
Ok atış için o kadar hazırdır ki,
Sadece acil hareket sizi buradan kurtarabilir.
Güvenli bir yer aramada ben sizin kılavuzunuz,
Ve bunu buluncaya kadar yanınızda olacağım, Efendim.
ORGON
Sizin bu nazik dikkatiniz için ne kadar borçluyum!
Başka zaman size uygunca teşekkür için hizmetim dokunacak;
Tanrıya, bu hizmetinize karşılık verebilecek
Bana o kadar lütuf vermesi için dua ediyorum.
Görüşmek üzere; hepiniz buna bakın…
CLEANTE
Acele edin;
Gerekli olan her şeye bakarız, kardeşim.
Molière’in „Tartuffe“
adlı eserinden alıntı
12
03030111
0
1 puan
(5.1) Yukarıdaki alıntı, dram türüne göre nedir?
A.
B.
C.
(5.2)
trajedi
melodram
komedi
1 puan
Alıntı metnin konusu nedir?
A.
B.
C.
(5.3)
Orgon’un ziyaretiyle ilgili haber
Orgon’un suçuyla ilgili haber
Orgon’un aşkıyla ilgili haber
1 puan
Tartuffe nasıl bir karakterdir?
A.
B.
C.
(5.4)
namussuz adam
sadık dost
namuslu adam
1 puan
Alıntıya göre, Valere Orgon’a neyi gösteriyor?
A.
B.
C.
(5.5)
Tartuffe’ün gerçek “yüzünü”
kendi kaçış isteğini
Tartuffe’e olan saygısını
1 puan
Tartuffe eserinde yazar hangi konuyu işler?
A.
B.
C.
(5.6)
mutlakiyet yönetimi
cumhuriyetçilik düzeni
demokratik düzeni
1 puan
Esere dayanarak, Molière’in Fransız toplumuna karşı olan tutumu nedir?
A.
B.
C.
Kayıtsızdır.
Eleştirel tutumu vardır.
Olumlu (destekleyici) tutumu vardır.
13
03030111
0
1 puan
6 Aşağıdaki dillerden hangileri Altay dilleri arasında yer alır?
A.
B.
C.
Türkçe – Moğolca – Mançuca - Tunguzca
Türkçe – Moğolca – Fince - Ugorca
Moğolca – Türkçe – Macarca – Fince
1 puan
7 Aşağıdaki cümlelerin hangisi yalnızca özne ve yüklemden oluşmuştur?
A.
B.
C.
Orhan Pamuk romanlarıyla edebiyat dünyamızda en çok
tartışılan romancı olmuştur.
Sinemanın başlangıcından beri şairlerin şiirlerinde bu sanat
dalıyla ilgi kurdukları görülmüştür.
Karanlığa ve umutsuzluğa karşı çıkmak sanatın, edebiyatın
doğasındadır.
1 puan
8 Aşağıdakilerden hangisinde özne isim tamlamasından oluşmuştur?
A.
B.
C.
Heyecan uyandırmayı amaçlayan yazar, romanın polisiye
havasını da hiç mi hiç ihmal etmez.
Ağalardan alacağını köylüye dağıtmayı düşleyen bir ikinci İnce
Memet değil mi Derviş Bey?
Reşat Nuri’nin romanları, yirminci yüzyılın değişen toplumsal
koşullarının ortaya çıkardığı yeni insanı getirmiştir.
1 puan
9 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kaynaştırma ünsüzü kullanılmamıştır?
A.
B.
C.
Evin yan duvarları ve balkonu kalın sarmaşıklarla örtülmüştü.
Şehirde geceleyin başlayan yağmur, sabaha kadar sürdü.
Bahçesinde rengarenk çiçekler vardı.
1 puan
10 “Gerçek insandan daha güzel bir şey yok yeryüzünde.” cümlesinde yüklem olan
sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
A.
B.
C.
daha güzel
yok
yeryüzünde
14
03030111
0
1 puan
11 “Kitap” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne görevinde kullanılmıştır?
A.
B.
C.
Kitap okumayı çok severim.
Kitaplar, sessiz öğretmenlerdir.
Kitaptan yararlanmayı bilmeliyiz.
1 puan
12 Aşağıdaki kelimelerden hangisine, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde ses
değişikliği olacaktır?
A.
B.
C.
Yurt
Suç
Çark
1 puan
13 Aşağıdaki kelimelerin hangisinde ünsüz düşmesi yoktur?
A.
B.
C.
kısacık
bebecik
büyücek
1 puan
14 Aşağıdaki tümcelerin hangisinde ayrı yazılması gereken “de” bitişik yazılmıştır?
A.
B.
C.
Az sonra hakemlerde sahaya çıkar.
Seni gökte ararken yerde buldum.
Otogarda iki saat misafirleri bekledim.
1 puan
15 Aşağıda verilen birleşik sözcüklerden hangisi ses kaybına uğramıştır?
A.
B.
C.
Onlarla cumartesi günü buluşuyoruz.
Buradaki basımevi dün kapatıldı.
Beşiktaş yine şampiyonluğu kazandı.
15
03030111
0
1 puan
16 Aşağıdaki sözcüklerin hangisi büyük ünlü uyumuna uyar?
A.
B.
C.
sonbahar
haziran
İstanbul
1 puan
17 Aşağıdaki tümcelerin hangisinde /-ma/ eki, olumsuzluk eki olarak kullanılmıştır?
A.
B.
C.
Danışma bürosu hangi kata taşındı?
Koruma görevlileri olaya el koydu.
Konuşma, herkes sana bakıyor!
1 puan
18 Aşağıdaki tümcelerde altı çizili isimlerden hangisi somut bir kavramı karşılar?
A.
B.
C.
Dışarıda hafif bir rüzgar vardı.
Onda yükseklik korkusu var.
Mutluluğu yüzünden okunuyor.
1 puan
19 Aşağıdaki tümcelerin hangisinde belgisiz sıfat vardır?
A.
B.
C.
Bazıları bu düşünceyi hiç beğenmedi.
Çocuklardan biri yarın gelecekmiş.
Hiçbir öğrenci böyle davranmaz.
1 puan
20 Aşağıda verilen tümcelerin hangisinde özne “topluluk” adı olarak kullanılmamıştır?
A.
B.
C.
Sınıf, bu söze kahkahayla güldü.
Ustrumca, domatesleriyle ekonomik etkinliğe sahiptir.
Takım, bu maçta da dağıldı.
16
03030111
0
13 puan
21 Test sorumlusu, iki konuyu içeren bir ek sayfa verecektir.
Bir konu seç ve şunlara dikkat et:
- 350-550 sözcüğü içeren bir yazı yaz.
- Metin kompozisyonu kurallarına dikkat et (giriş, gelişme ve sonuç).
- Standart dilin kurallarına dikkat et.
- Görüşlerini savlar (argümanlar) ve kanıtlar kullanarak, açık ve birbirine bağlı
olarak yaz.
- Yazacağın metnin türüne göre, uygun söz varlığı ve anlatım stilini kullan.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Ü
17
03030111
0
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Ü
18
03030111
0
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
19
03030111
0
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Ü
20
03030111
0
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
dil
___________________________________________________________________________
1
___________________________________________________________________________
1
___________________________________________________________________________
2
konunun içerigi
___________________________________________________________________________
21
2
metnin kompozisyonu
1
2
03030111
0
8 puan
102 YILLIK SIR ÇÖZÜLDÜ
Bilim adamları, Sibirya’da Baykal Gölü’nün kuzeyindeki Tunguska ırmağı yakınlarında bir gök cisminin düşmesinden yüz iki yıl sonra, patlamanın meteordan (gök taşından) değil
de kuyruklu yıldızdan meydana geldiğini ispat ettiler. Bilim adamları, düşen gök cisminin tüm
ayrıntılarını, 100 metreye kadar derinlikteki nesneleri bulan özel bir radarla analiz ettiler. Aracı
Suslov kraterine doğru yönelttiler. Araştırmalar, düşen gök cisminin yüzeyinde daimi buzun
(ebedi buzun) olduğunu gösterdi. Böylece bilim adamları, bunun kuyruklu bir yıldızın çekirdeğinden kırılan bir büyük buz parçasının olduğu sonucuna vardılar. Diğer sözlerle, kuyruklu
yıldızların çekirdeği çoğu kez birkaç milyar ton ağırlığındadır. Bunlar su, metan ve diğer gaz
ile toz parçacıklarından oluşan tuhaf biçimlenmelerden yapılıdırlar. Güneşe yanaştıklarında, su
ve gazlar buharlaşıp, yüzlerce kilometreye kadar ulaşan uzun kuyruklar oluşur.
Şüphesiz 1908 yılında Sibirya’da kuyruklu yıldızın buz çekirdeği patlamıştır ve
Dünya’nın atmosferine girdiğinde yol olmuştur. Bazı parçalar yeryüzüne düşerek, kraterler
oluşturmuştur. Kuyruklu yıldızın kuyruğu atmosferde dağılmıştır. Atmosfere kuyruğun girmesiyle, gökte görgü tanıklarının (olayı görenlerin) da tanıklık ettiği tuhaf ışık belirmiştir. Rus
bilim adamları, patlamanın meydana geldiği alanda büyüyen ağaçlarda dünya dışı kökenli
nesne izlerine rastlamıştır. Analizlerde bu izlerin, kuyruklu yıldızların da yapılı olduğu uzay
tozuna çok benzer olduğu görülmüştür.
Olay şöyle meydana gelmiştir: 30 Haziran 1908 yılında Sibirya’da, Hiroşima patlamasından çok daha güçlü olan korkunç bir patlama meydana geldi. Bu patlama 2.100 km2 alanda 60 milyon ağacı yok etti. Görgü tanıkları, sabah saat 7’de Sibirya göğünde bir ateşli parlak
topun görüldüğü ve çok güçlü gürültünün işitildiğini iddia etti. Bu olay, birçok Avrupa ülkesinin
sismik merkezlerinde kaydedilmiştir. Sonraki gecede Asya ve Avrupa göğü o kadar ışıklıymış
ki Londra’da insanlar ışıkları yakmadan bile gazete okuyabilirlermiş.
Tunguska patlamasının sırrı, bilim adamları ve medyanın ilgisini on yıllarca çekmiştir.
Patlama nedeniyle ilgili yorumlar, bilimsel olanlardan bilim-kurguya kadar değişmiştir.
Bazılarına göre patlamanın nedeni meteoritin (gök taşının) düşmesi, diğerlerine göre dünya dışı
bir uzay gemisi anti-maddedendi. Patlamanın, Nikola Tesla’nın bir gizli deneyinden de olabileceğine inananlar bile vardır.
Olayın son analizinde, patlamadan hemen sonra sunulan ilk teorilerden bazıları ispat
edildi. Yine de, olayın resmi yorumuna kadar gelinmesi için, bilim adamlarının bir yüz yıldan
çok zamana ihtiyacı oldukları ilginçtir.
22
03030111
0
1 puan
(22.1) Yüz yıldan fazla bir zaman önce meydana gelen korkunç patlama, nerede
meydana gelmiştir:
A.
B.
C.
Orta Asya’da
Sibirya’da
Himalaya Dağları’nda
1 puan
(22.2) Patlama sırasında, göğü ne kaplamıştır?
A.
B.
C.
tamamen karanlık
yarım karanlık
tuhaf ışık
1 puan
(22.3) Hiroşima patlamasıyla kıyaslandığında, Sibirya patlaması nasıldı?
A.
B.
C.
Hiroşima patlamasından daha büyük
Hiroşima patlamasından daha küçük
az çok, Hiroşima patlamasıyla aynı
1 puan
(22.4) Rus bilim adamları, patlama alanında büyüyen ağaçlarda ne bulmuşlardır?
A.
B.
C.
metal parçaları
meteor (gök taşı) buz parçacıkları
dünya dışı kökenli nesne izleri
1 puan
(22.5) Kuyruklu yıldızların birkaç milyar ton ağırlığında olan çekirdeği, diğerlerinin yanısıra, neyden ibarettir?
A.
B.
C.
helyumdan
azottan
su, metan ve diğer gazlardan
Ü
23
03030111
0
1 puan
(22.6) Meydana gelen patlamada:
A.
B.
C.
hiç hasar yoktu.
çok az hasar vardı.
milyonlarca ağaç yok oldu.
1 puan
(22.7) Görgü tanıkları Sibirya göğünde:
A.
B.
C.
hiçbir şey görmemişlerdir.
bir ateşli parlak top görmüşlerdir.
tanımlanmayan uçan nesneler (UFO’lar) görmüşlerdir.
1 puan
(22.8) Bilim adamları, Sibirya’da bir gök cisminin düşmesinden yüz yıl sonra,
patlamanın neyden meydana geldiğini ispat etmişlerdir?
A.
B.
C.
kuyruklu yıldızdan
meteordan (gök taşından)
aktifleşmiş yanar dağdan
24
03030111
0
8 puan
AĞAÇLAR ARASINDA BİR DEV
İnsan için en faydalı ağaçların listesi yapılırsa, şüphesiz baobab ağacı en üst sıralarda
yer alır. Bu ağaç sadece besin ve ilâç kaynağı olarak değil, başka amaçlar için de kullanılır.
Birçok Afrika kabilesi bu ağacı tanrı olarak da kabul ederler.
Baobab (Adansonia digitata), Afrika savanalarında yetişen dev bir bitkidir ve adını, bu
ağacı ilk defa 1718 yılında gören Fransız araştırmacı-doğa bilimcisi Michel Adanson’dan
almıştır. Bugün bile bu bitki kendi gizemliğiyle birçok Avrupalıları çeker. Buna, büyüklüğüyle
ilgili bu bitkiye önemli özellikler veren bizzat Adanson’un da katkısı vardır. Diğerlerinin arasında, birinci yılında bu ağacın kalınlığı sadece 2,5 santimetre, yüksekliği de 12,5 santimetre
olduğu ve 4000’in üzerinde yıl yaşayabileceğini söylemiştir. Bu yaşlılıkta bitkinin genişliği 9
metre, yüksekliği de 24 metre olacaktır. Çağdaş doğa bilimcileri onun uzun yaşamına ilişkin
teoriyi reddederler, ancak gövdesinde yıllık halkaları olmadığı için, baobabın yaşam süresi tam
olarak tespit edilemez.
Bu ağaçlar, Adanson’un gördüğünden daha da yüksek büyüyebilirler. Tanzanya’da bir
baobabın genişliği 39 metredir! Bazılarını insanlar oyarak, içine yerleşmişlerdir. Bazı yerlerde
oyulan baobab gövdeleri, otobüs garı veya kahvehane olarak da kullanılır.
Baobabın gövdesi, gerçekten de çok farklı amaçlarla kullanılır. Bazı Afrika kabileleri,
yasa ve kabile göreneklerini ihlâl eden ölülerini diğer kabile ölüleriyle aynı yerde değil de baobabın gövdesinde oyulan mezarlara gömerler.
Kabile hekimleri için baobab, her tür hastalık için önemli ilâç kaynağıdır. Diş ağrısını
baobabın köküyle, dizanteri veya ateşi olan hastaları ise baobabın yapraklarıyla tedavi ederler.
Kabuğuyla, Afrika’nın en çok ihtiyacı olan ve sıtmanın tedavi edildiği ilâcı kinin giderilir.
Bir de baoba ağacının nasıl öldüğü bilinirse, kabilelerin ona karşı var olan hayranlık ve
korku duygusu daha kolay anlaşılabilir. Diğer ağaçlardan farklı olarak baobab, hayatını yavaşça
çürüyen ağaç kütlesi olarak değil de, rüzgârın uçurduğu toza dönüşür ve böylece onun varlığından iz bile kalmaz.
„Dnevnik“, 1990, sayfa 23
Ü
25
03030111
0
1 puan
(23.1) Baobab ağacının özelliği nedir?
A.
B.
C.
Büyülü güzelliği.
Büyük boyutu.
Büyük ürünleri.
1 puan
(23.2) Baobab ağacının yaşı nasıl tespit edilebilir?
A.
B.
C.
Yıllık halkaları sayılarak, çok kolay.
Büyüklüğünden dolayı, zor.
Yıllık halkaları olmadığından, tespit edilemez.
1 puan
(23.3) Baobab ağacının hangi kısmıyla kabile hekimleri diş ağrısını tedavi eder?
A.
B.
C.
Ağacın yapraklarıyla.
Ağacın köküyle.
Ağacın kütlesiyle
1 puan
(23.4) Baobab ağacı hayatını nasıl bitirir?
A.
B.
C.
Tuhaf sesler çıkararak.
Toza dönüşerek.
Ağaç kütlesine dönüşerek.
1 puan
(23.5) Kimler baobab ağacını tanrı olarak sayarlar?
A.
B.
C.
Afrika kabileleri.
Fransızlar.
İngilizler.
1 puan
(23.6) Bu ağaç, Afrika kabilelerinin hangi mensupları için mezar olarak kullanılabilir?
A.
B.
C.
Yanlış yapanlar için.
En çok saygı görenler için.
Çok cesur olanlar için.
26
03030111
0
1 puan
(23.7) Baobab ağacının kabuğu hangi hastalığın tedavisinde kullanılır?
A.
B.
C.
Dizanteri.
Sıtma.
Diş ağrısı.
1 puan
(23.8) Baobab ağacı ne kadar yaşayabilir?
A.
B.
C.
Binlerce yıl.
Yüzlerce yıl.
Onlarca yıl.
27
03030111
0
8 puan
TEKNOLOJİSİZ YAŞAM GENÇLERİ STRESE SOKTU
Bilim adamlarının teknolojinin gençler üzerindeki etkisini incelemek için yaptığı
deney, gönüllü üniversite öğrencilerinde sıkıntıya yol açtı.
Bournemouth Üniversitesi’nin çok sayıdaki üniversiteyle eş zamanlı olarak Afrika,
Asya, Avrupa, Güney ve Kuzey Amerika kıtalarında gerçekleştirdiği deneye katılan 530 üniversite öğrencisine internet, cep telefonu, televizyon ve radyo kullanmaları yasaklandı. 24 saat
süren deney boyunca yalnızca kitap okumalarına ve sabit hatla telefonda konuşmalarına izin
verilen gençler daha gün bitmeden stres belirtileri göstermeye başladı.
Kendilerini toplumdan soyutlanmış olarak hissettiklerini söyleyen öğrenciler, günlük
yaşam alışkanlıklarını uygulamakta zorluk çekti. Arka planda müzik dinlemeye alışık olan
öğrenciler, müziksiz kalınca ortamı “ürkütücü” bulduklarını söyledi. Öğrenciler en çok
Facebook’a girmeyi özledi. İçlerinden biri 24 saati teknolojisiz geçirmenin imkânsız olacağını
düşünerek zaman geçirmek için uzakta yaşayan ailesini davet etti. Araştırmayı yöneten Doktor
Roman Gerodimos, öğrencilerin gösterdiği tepkilerin alkolü ya da uyuşturucuyu bırakan
bağımlılarınkiyle aynı olduğunu söyledi.
Bir maniniz yoksa akşam chat’leşelim
Kentte yaşayan yetişkinler artık dışarı çıkmak yerine evde oturup arkadaşlarıyla internet ve cep telefonu üzerinden görüşmeyi tercih ediyor. İngiltere’deki Online Casino Yazino şirketinin yaptığı araştırmada katılımcıların yüzde 26’sı dostlarıyla yüz yüze görüşmek yerine
internet üzerinden konuşmayı tercih ettiğini söyledi. Her 10 yetişkinden biri, dostlarıyla hafta
sonu dışarı çıkmak yerine evde oturup chat yapıyor. Katılımcılar arkadaşlarıyla görüşmek için
e-posta, sms, chat, Twitter, Skype, facebook gibi kanalları tercih ediyor.
http://hurriyetkampus.com/teknolojisiz-yasam-gencleri-stresesoktu.aspx?pageID=238&nID=3655
28
03030111
0
1 puan
(24.1) Bournemouth Üniversitesi’nin araştırmasında, halkın hangi kesimi ele
alınmıştır?
(Cümle tamamlanmalı)
1
_____________________________________________________________________
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(24.2) Deney ne kadar uzun sürmüştür?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
2
1 puan
(24.3) Araştırmada katılımcılara neye izin verilmiştir?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
2
1 puan
(24.4) Katılımcılara neler yasak edilmiştir?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
2
1 puan
(24.5) Katılımcılar en çok neyi özlemiştir?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
2
1 puan
(24.6) Öğrencilerin gösterdiği tepkiler nasıl değerlendirilmiştir?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
2
1 puan
(24.7) Online Casino Yazino şirketinin yetişkinlerle ilgili yaptığı araştırma neyi
göstermiştir?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(24.8) Yetişkinler, diğerlerinin arasında, arkadaşlarla görüşmek için neleri tercih
ederler?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
29
03030111
0
BOÞ SAYFA
30
03030111
0
BOÞ SAYFA
31
03030111
0
BOÞ SAYFA
32
03030111
0

Turski jazik-2011-juni

Transkript

Benzer belgeler

ConSensor 2.0

b1 düzeyi - Perugia.edu.gr

VARLIK KİTAP EKİ CEM AKAŞ`IN °OLGUNLUK ~AĞl UÇLEMESİ

Matematik

2013 - Kimya Dersim

6. Sınıf Kitapçığı - Özel Körfezim Eğitim Kurumları

Yüksek Olgunluk Seviyeleri Faaliyetlerine Nerden - CEUR

Türkçe