GENEL HUKUK BİLGİSİ GÜNCEL BİLGİLER
Transkript
GENEL HUKUK BİLGİSİ GÜNCEL BİLGİLER
GENEL HUKUK BİLGİSİ ve GÜNCEL BİLGİLER Bölüm 1 GENEL HUKUK BİLGİSİ SOSYAL DÜZEN KURALLARI Kişilere yetki veren ve ödev yükleyen veya sadece ödev yükleyen kurallara sosyal düzen (toplumsal davranıĢ) kuralları denir. Sosyal düzen kuralları kapsamına; ahlak, din, görgü ve hukuk kuralları girer. Sosyal Düzen Kuralları Din Kuralları Ahlak Kuralları Görgü Kuralları Hukuk Kuralları HUKUK Hukuk, kişilerin hukuki güvencelerini ve insan haklarını sağlamak amacıyla oluşturulan, devlet gücü ile desteklenen, bağlayıcı, genel, soyut ve devamlı kuralların bütünüdür. HUKUK KURALLARININ ÇEġĠTLERĠ Emredici Kurallar Aksine bir hukuki işlem yapılması mümkün olmayan kurallardır. Taraflar kendi iradeleri ile emredici nitelik taşıyan hukuk kurallarını değiştiremezler. Bu kurallar; kamu düzenini, ahlak kurallarını ve zayıfları korumak için düzenlenmiştir. 6 Genel Hukuk Bilgisi Tamamlayıcı Kurallar Taraflar bazen yaptıkları sözleşmede birinci derecedeki noktalarda anlaşırlar. Fakat onun dışındaki bazı ayrıntılardan söz etmezler. Bu tür söz edilmeyen noktaları tamamlayan hukuk kurallarıdır. Yorumlayıcı Kurallar Tarafların bir hukuki işlemde kullandıkları ve ne anlama geldiğini açıklamadıkları hususlara ilişkin bir hüküm kanunda öngörülmüşse o hüküm uygulanır. Tanımlayıcı Kurallar Bir hukuki kavramın ne anlama geldiğini açıklayan kurallardır. MADDĠ YAPTIRIM Bir hukuk kuralına aykırı davranışta bulunan kişinin karşılaşacağı ve hukuk düzenince öngörülen sonuca maddi yaptırım denir. Hukuk kurallarını diğer sosyal düzen kurallarından ayıran en önemli özelliklerden biridir. Maddi yaptırımlar genel olarak altıya ayrılır. Maddi Yaptırım Türleri Cebri Ġcra Tazminat Geçersizlik Ceza (Hükümsüzlük) Zoralım (Müsadere) Ġptal 1982 Anayasası’na göre genel müsadere cezası verilemez. HUKUKUN KAYNAKLARI Hâkimin, önüne gelen uyuşmazlıklarda hangi kaynaklardan faydalanacağını, bunların uygulanma sıralarını ve bu kaynaklara uyulma zorunluluğu olup olmadığını ifade eder. Hukukun üç farklı kaynağı bulunur. Genel Hukuk Bilgisi 7 Hukukun Kaynakları Yazılı Kaynaklar Yazısız Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar 1. Yazılı Kaynaklar - Anayasa - Kanun - Kanun hükmünde kararname - Milletlerarası antlaĢmalar - Tüzük - Yönetmelik - Adsız düzenleyici iĢlemeler (genelge, tamim, sirkü vs.) 2. Yazısız Kaynaklar Hâkimin yazılı kaynaklarda bir hüküm bulamaması durumunda başvuracağı ve bu durumda uymak zorunda olduğu kaynaklardır. Bu kaynaklara örf ve adet hukuku (gelenek hukuku) denir. Ancak toplum içerisinde gelenek haline gelen her kuralın örf ve adet hukukuna dâhil olması mümkün değildir. Yanı sıra bu kaynaklar herhangi bir yetkili merci tarafından konulmazlar. Bir kuralın örf ve adet hukukuna dâhil olabilmesi için üç şartı yerine getirmesi gerekir: 1. Süreklilik 2. Genel inanç 3. Devlet desteği (en temel şart) Örf ve adet hukukuna uyulmadığında devlet eliyle uygulanan maddi bir yaptırım ile karşılaşılır. 3. Yardımcı Kaynaklar Bu kaynaklara uyulup uyulmaması hâkimin tercihine bırakılmıştır. - Bilimsel GörüĢler(Doktrin-Öğreti) - Yargısal Kararlar 8 Genel Hukuk Bilgisi HUKUK KAYNAKLARI ĠÇERĠSĠNDE BOġLUK 1. Kanun BoĢluğu Kanun koyucunun yazılı kaynaklar içerisinde bilerek ya da bilmeyerek bıraktığı boşlukların tamamıdır. a. Kural içi boĢluk: Kanun koyucunun bilerek ve isteyerek bıraktığı boşluklara denir. b. Kural dıĢı boĢluk: Kanun koyucunun bilmeden ve istemeden bıraktığı boşluktur. İki tür kural dışı boşluktan bahsedilebilir: Örtülü boĢluk: Yazılı kaynaklar içerisinde konu ile ilgili çok genel bir düzenlemenin olması ve bu genel düzenlemenin somut olaya uygulanmasının adaletsizliğe, kanun koyucunun düzenlemedeki amacının dışına çıkmaya neden olacağından uygulanmamasıdır. Açık boĢluk: Yazılı kaynaklar içerisinde konu ile ilgili genel veya özel hiçbir hükmün bulunmamasıdır. 2. Hukuk BoĢluğu Ortaya çıkan bir uyuşmazlık ile ilgili yazılı kaynaklar içerisinde genel veya özel hiçbir hükmün bulunmamasının yanı sıra yazısız kaynakların da hiçbir kural içermemesi durumudur. HUKUKUN KAYNAKLARI ĠÇERĠSĠNDE ORTAYA ÇIKAN BOġLUKLARIN DOLDURULMA YÖNTEMLERĠ Hâkimin Takdir Yetkisi Kanun koyucunun bilerek ve isteyerek bıraktığı kural içi boşlukları hukuku uygulayacak olanlara, somut olayın özelliklerini, toplumdaki ahlaki düşüncelerini, takdir yetkisi tanıyan kuralın amacını, sosyal adalet gibi hususları göz önünde tutarak doldurması için tanıdığı yetkidir. Genel Hukuk Bilgisi 9 Örf ve Adet Hukuku Ġle Doldurma Kanunda boşluk olduğu takdirde Medeni Kanun hâkimin boşluğu örf ve adet hukukuna göre dolduracağını öngörmüştür. Kanunda bir hükmün bulunmaması durumunda örf ve adet hukukuna göre karar vermesidir. Yukarıda yazısız kaynaklar içerisinde bahsedilen yarıcılık, ortakçılık gibi kurallar yazılı kaynaklarda düzenlenmemiştir. Bu durumda örf ve adet hukuku tamamlayıcı olur. Hâkimin Hukuk Yaratması Yazılı ve yazısız kaynakların hiçbirinde olayla ilgili hüküm bulunmaması durumunda hâkimin kanun koyucu gibi düşünerek kullandığı yetkisidir. Hâkim bu durumda hukuk yaratırken; soyutluk, genellik ilkelerini gözetir ve mevcut hukuk kurallarına aykırılık oluşturmaz. Hâkimin yarattığı hukuk sadece o olay için geçerli bir hükümdür. Bağlayıcı değildir. Genel Hükmü Somut Olaya Uygulamama Hakimin önüne gelen uyuşmazlıklarda örtülü boşluk olması durumunda, genel hükmü somut olaya uygulamaktan kaçınarak kanun koyucunun amacına ulaşır ve örtülü boşluğu doldurur. Örf ve adet hukuku ve hakimin hukuk yaratması yöntemleri ile Ceza Kanunu ile ilgili bir boşluk doldurulamaz. Ceza Hukukunun Konuları 1. Suçlar Türk Ceza Kanunu‟nda belirtilen suçlardan bazıları; kasten öldürme, göçmen kaçakçılığı, cinsel saldırı, tehdit, hırsızlık, dolandırıcılıktır. 10 Genel Hukuk Bilgisi 2. Cezalar Türk Ceza Kanunu‟nda belirtilen cezalar; ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, müebbet hapis cezası, süreli hapis cezası, adli para cezasıdır. AğırlaĢtırılmıĢ müebbet hapis cezası Müebbet hapis cezası Süreli hapis cezası Adlî para cezası 3. Güvenlik tedbirleri Türk Ceza Kanunu‟nda belirtilen Güvenlik Tedbirleri şunlardır: Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakma EĢya müsaderesi Kazanç müsaderesi Akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirleri Sınır dıĢı edilme Suçun Unsurları Failin yaptığı hareketin dış dünyada meydana getirdiği değişiklik yani fiil maddi unsurdur. Ceza Hukuku açısından fiilsiz suç olmaz. Fiilin unsurları; hareket, netice ve illiyet bağıdır. Maddi Unsur Hareket a) Ġcrai hareket b) Ġhmali hareket Netice Ġlliyet (Nedensellik)Bağı Manevi Unsur Faildeki kusurluluk iradesidir. İradesiz suç olmaz. Kast ve taksir olarak ikiye ayrılır. Kast Genel Hukuk Bilgisi 11 Taksir Ceza Kanununda Taksir Olarak Sayılan Haller 1) Tedbirsizlik 2) Dikkatsizlik 3) Meslek / Sanatta Acemilik, Tecrübesizlik 4) Nizamat ve Talimatlara Aykırı Hareket Hangi eylem ve davranışların suç teşkil ettiğinin ve bunlara ne gibi ceza verileceğinin önceden kanunla belirtilmesidir. Yani kanunsuz suç ve caza olmaz. Kanuni Unsur Ceza Ehliyeti Bir kimseye ceza verilebilmesi öncelikle o kişinin ceza ehliyetine sahip olmasına bağlıdır. Ceza ehliyetini etkileyen sebepler: 1. Ayırt Etme Gücü (Temyiz Kudreti) TCK‟ye göre, suç işlediği anda kişinin bilincinin bulunmaması ve davranışlarının iradesi dışında gerçekleşmesi durumlarında bu kişiye ceza verilmez. 2. YaĢ Fiili işlediği sırada 12 yaşını doldurmamış olan çocukların ceza sorumluluğu yoktur. Fiili işlediği sırada 12 yaşını doldurmuş olup da 15 yaşını doldurmamış olanlara ceza verilmesi halinde ceza yarı yarıya indirimli uygulanır. Fiili işlediği sırada 15 yaşını doldurmuş olup da 18 yaşını doldurmamış olan kişiler için ceza üçte bir oranında indirimli uygulanır. 18 yaşını doldurmuş olanlar tam cezai ehliyete sahiptirler. Sağır ve dilsizler için TCK’ de ceza ehliyetine ilişkin yaşlar farklı düzenlenmiştir. Sağır ve dilsiz kişilerden 15 yaşını doldurmamış olanların ceza sorumluluğu yoktur. Tam cezai ehliyeti ise, 21 yaşını doldurmakla başlar. 12 Genel Hukuk Bilgisi Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenler Kanunun hükmü ve amirin emri Meşru savunma ve zorunluluk hâli Hakkın kullanılması ve ilgilinin rızası Sınırın aşılması Cebir ve şiddet, korkutma ve tehdit Haksız tahrik Hata Yaş küçüklüğü Akıl hastalığı Sağır ve dilsizlik Geçici nedenler, alkol veya uyuşturucu madde etkisinde olma Dava ve Cezanın DüĢürülmesi Türk Ceza Kanunu‟na göre, davanın ve cezanın düşmesine sebep olan haller şunlardır: Sanığın veya hükümlünün ölümü Af Dava zamanaşımı Ceza zamanaşımı Genel zamanaşımı süresi 10 yıldır. Kanunda aksi belirtilmediği sürece bu süre geçerlidir. Disiplin Cezaları Uyarma Kınama Aylıktan kesme Kademe ilerlemesinin durdurulması Devlet memurluğundan çıkarma Genel Hukuk Bilgisi 13 12 Eylül 2010 Referandumu ile uyarma ve kınama cezalarına karşı da yargı yolu açılmıştır. Vergi Türleri Gelir Üzerinden Harcamalar Üzerinden Alınan Vergiler Gelir Vergisi Alınan Vergiler Kurumlar Vergisi Servet Üzerinden Alınan Vergiler Katma Değer Vergisi (KDV) Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Banka ve Sigorta Veraset ve İntikal Muameleleri Vergisi Vergisi Gelir ve servet üzerinden alınan vergiler dolaysız vergi olarak adlandırılırken, harcamalar üzerinden alınan vergiler ise dolaylı vergi olarak adlandırılırlar Vergi hukukunda eşitlik ilkesi yoktur. Eşitlik ilkesi yerine adalet ilkesi uygulanır. Vergiye; kanunilik, genellik ve adalet olmak üzere üç temel ilke hakimdir. Kamu davası açma görevi, Cumhuriyet Savcısı tarafından yerine getirilir. Yakalanan veya tutuklanan kişi tutulma yerine en yakın mahkemeye gönderilmesi hariç genel olarak en geç 24 saat (kanundaki bazı istisnai durumlarda 48 saat) ve toplu olarak işlenen suçlarda en çok 4 14 Genel Hukuk Bilgisi gün(hakim kararı ile 7 güne kadar çıkarılabilir) içinde hakim önüne çıkarılır. Sulh ve Asliye Ceza Mahkemelerinin görevine giren işlerde tutukluluk süresi en çok 6 aydır(gerekli durumlarda 10 aya kadar uzatılabilir). Ağır Ceza Mahkemesinin görevine giren işlerde tutukluluk süresi en çok 2 yıldır(gerekli durumlarda 5 yıla kadar uzatılabilir). YERLEŞİM YERİ: Bir kimsenin sürekli kalmak niyetiyle oturduğu veya yasa gereği böyle sayılan yerdir. Yerleşim yeri ile ilgili ilkeler TEKLİK ve ZORUNLULUK'tur. MEDENĠ HUKUK Medeni hukuk da düzenlemekte olduğu ilişkilerin niteliğine göre “Kişiler Hukuku”, “Aile Hukuku”, “Miras Hukuku”, “Eşya Hukuku” ve “Borçlar Hukuku” olmak üzere beş konu ve bir başlangıçtan oluşur. BAġLANGIÇ A. Hukuki iliĢkilerin kapsamı İyiniyet: Kanunun iyiniyete hukukî bir sonuç bağladığı durumlarda, asıl olan iyiniyetin varlığıdır. B. Ġspat Yükü Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür. D. Resmi belgelerle ispat Resmî sicil ve senetler, belgeledikleri olguların doğruluğuna kanıt oluşturur. Bunların içeriğinin doğru olmadığının ispatı, kanunlarda başka bir hüküm bulunmadıkça, her hangi bir şekle bağlı değildir. Genel Hukuk Bilgisi 15 Medeni Hukukun Bölümleri Aile Hukuku KiĢiler Hukuku Miras Hukuku EĢya Hukuku Borçlar Hukuku KiĢiler Hukuku Kişi türleri, ehliyet, kişisel durum, hısımlık, yerleşim yeri, kişiliğin başlaması, kişiliğin sona ermesi ve kişiliğin korunması gibi konuları düzenler. Aile Hukuku Aile ilişkileri, nişanlanma, evlenme, eşlerin hak/borçları, velayet, evliliğin sona ermesi, soybağı, aile fertleri arasındaki ilişkiler, vesayet gibi konuları düzenler. Miras Hukuku Bir gerçek kişinin ölümünden sonra para ile ölçülebilen bütün hak ve borçlarının (terekesinin) kimlere ve nasıl geçeceğini düzenler. Mirasçı: Gerçek veya tüzel kişi olabilir. Muris: Ölmüş olması sebebiyle mirası mirasçılarına geçen gerçek kişidir. Mirasa konu hak ve borçların tamamına tereke (miras) denir. EĢya Hukuku Kişilerin eşya üzerindeki hakimiyet ve tasarruflarının mahiyet ve türlerini, bu hakimiyet dolayısı ile diğer kimselerle ilişkisini düzenler. Eşya hukukunun konusunu, genellikle ayni haklar oluşturur. Ayni Hak: Eşya üzerinde doğrudan, mutlak egemenlik yetkisi veren, herkese karşı ileri sürülen haktır. Borçlar Hukuku Borç ilişkisini düzenler. Borç iliĢkisi: Alacaklı ve borçlu arasında kurulan ve borçlunun bir edimi yerini getirmekle yükümlü olduğu ilişkidir. 16 Genel Hukuk Bilgisi Edim: Borçlunun yerine getirmekle yükümlü bulunduğu davranıştır. Edim, yapmak, vermek yapmaktan kaçınmak olarak belirlenebilir. Borç iliĢkisi Hukuki işlemden, (satım, kira, vekalet) Haksız fiilden Sebepsiz zenginleşmeden doğabilir. KĠġĠLER HUKUKU KiĢi ve KiĢilik Kavramları Kişi, haklara ve borçlara sahip olabilen varlıktır. İnsanların yanında, tüzel kişi denilen, insan toplulukları ve mal toplulukları da kişi olarak kabul edilir. KiĢi Türleri Kişiler gerçek kişiler ve tüzel kişiler olmak üzere ikiye ayrılır. Gerçek kişiler sadece insanlardır. Tüzel kişiler ise belli bir amacı gerçekleştirmek ve bağımsız bir varlığa sahip olmak üzere kurulmuş kişi ve mal topluluklarıdır. Örneğin; şirketler, kamu kurumları, kamu idareleri, vakıflar, dernekler, sendikalar, hastaneler gibi. Gerçek kiĢilik, çocuğun sağ olarak tamamıyla doğduğu anda başlar. Çocuğun sağ olarak ana rahminden ayrılmış olması, onun kişilik kazanması için yeterlidir. Gerçek KiĢilerin Ehliyetleri Hak Ehliyeti Fiil Ehliyeti Medeni haklardan yararlanma ehliyetidir. Hak ve borç sahibi olabilme, yani hakların ve borçların süjesi olabilme iktidarıdır. Gerçek kişiler tam ve sağ doğmak şartıyla ana rahmine düştüğü andan itibaren hak ehliyetine sahiptir. Medeni hakları kullanma ehliyetidir. Bir kişinin kendi fiil ve işlemleriyle kendi lehine haklar, aleyhine borçlar yaratabilme gücüdür. Ayırt etme gücüne sahip reşitler kısıtlı olmamak şartıyla tam fiil ehliyetine sahip olurlar. Genel Hukuk Bilgisi 17 Hak ehliyetinin temel ilkeleri GENELLİK ve EŞİTLİKtir. Ancak bu ilkeler fiil ehliyeti için geçerli değildir. Fiil Ehliyetine Göre Gerçek KiĢilerin Sınıflandırılması Tam Ehliyetliler Fiil ehliyetinin bütün şartlarına sahip olanlar, yani ayırt etme gücüne sahip, ergin ve kısıtlı bulunmayan kişilerdir. Sınırlı Ehliyetliler Aslında tam ehliyetli oldukları halde, evli olan ya da kendilerine yasal danışman atanan kişilerdir. Sınırlı ehliyetsizler Ayırt etme gücüne sahip küçükler ile ayırt etme gücüne sahip kısıtlılardır. Tam ehliyetsizler Bu kişilerin ayırt etme güçleri bulunmadığından, fiil ehliyetleri hiç yoktur. ÖRNEKLERLE ÖĞRENELĠM 30 yaşında kendisine yasal danışman atanmış bir kimse sınırlı ehliyetlidir. Ayırt etme gücüne sahip 16 yaşındaki bir kimse sınırlı ehliyetsizdir. 40 yaşında akıl hastası tam ehliyetsizdir. Ayırt etme gücüne sahip, savurganlık nedeniyle kısıtlanan bir kimse sınırlı ehliyetsizdir. 3 yaşındaki bir çocuk tam ehliyetsizdir. „Ayırt etme gücü bulunmayan kişilerin fiilleri hukuki sonuç doğdurmaz.‟ Akıl hastası olan (A), (B)‟den ev kiralamıştır. (A)‟nın yaptığı bu sözleşme hukuki sonuç doğurmaz yani geçersizdir. HISIMLIK 1. Kan Hısımlığı: Kan hısımlığının derecesi, hısımları birbirine bağlayan doğum sayısıyla belli olur. 18 Genel Hukuk Bilgisi 1-a. Altsoy-Üstsoy Hısımlığı: Kişinin tabii ebeveynleri ile çocukları arasında olan hısımlıktır. Düz hat hısımlığı da denilen bu hısımlar arasında evlenme yasağı vardır. 1-b. Yansoy Hısımlığı: Kardeşler arasında olan yani ortak soydan gelenler arasındaki hısımlıktır. Anne ve babanın ortak olması durumuna tam kan yansoy hısımlığı, sadece annenin ya da babanın ortak olması durumu ise yarım kan yansoy hısımlığıdır. 2. Kayın Hısımlığı: Eşlerden biri ile diğer eşin kan hısımları, aynı tür ve dereceden kayın hısımları olur. Kayın hısımlığı, kendisini meydana getiren evliliğin sona ermesiyle ortadan kalkmaz. 3. Evlat Edinme Ġle Edinilen Hısımlık: Evlat edinilen ile evlat edinen arasında mahkeme kararı ile doğan hısımlıktır. Büyük ölçüde kan hısımlığındaki durumlar geçerlidir. Ancak evlat edinilen kimsenin kan hısımlığı da devam eder. Yani öz akrabalarına ile olan kan hısımlığı da devam eder. YerleĢim Yeri (Ġkametgâh) Velâyet altında bulunan çocuğun yerleşim yeri, ana ve babasının; ana ve babanın ortak yerleşim yeri yoksa çocuğun kendisine bırakıldığı ana veya babanın yerleşim yeridir. Diğer hâllerde çocuğun oturma yeri, onun yerleşim yeri sayılır. Vesayet altındaki kişilerin yerleşim yeri, bağlı oldukları vesayet makamının bulunduğu yerdir. KiĢisel Durum Sicili Kişisel durum sicili, Devletçe atanan memurlar tarafından tutulur. Sicil kayıtlarını tutmak ve örnek vermek bu memurların görevidir. Mahkeme kararı olmadıkça, kişisel durum sicilinin hiçbir kaydında düzeltme yapılamaz. Kişisel durum sicilleri şunlardır: Doğum kütüğü, Ölüm kütüğü, evlenme kütüğü, aile kütüğü, yer değiştirme kütüğü. Genel Hukuk Bilgisi 19 KiĢilik haklarının konusu Maddi Bütünlük Üzerindeki Haklar Manevi Bütünlük Üzerindeki Haklar Kişinin vücudu ve sağlığı üzerindeki haklarıdır. Kişi, maddi bütünlüğüne yapılan saldırılardan korunmasını talep edebilir. Kişinin şeref ve haysiyeti, ismi, resmi, özgürlükleri, sırları (mektuplarının okunmaması), inançları üzerindeki haklarıdır. Ġktisadi Bütünlük Üzerindeki Haklar Kişinin iktisadi hayata serbestçe katılabilmesi, mali itibarının ve ödeme gücünün tanınması gibi haklardır. KiĢiliği Koruyan Davalar Önleme Davası Kişilik haklarının saldırıya uğrama tehlikesi bulunan kişi hâkimden saldırı tehlikesinin önlenmesini ister. Men Davası Kişilik hakları saldırıya uğramış olan kişi sürmekte olan saldırıya son verilmesini hâkimden ister. Tespit Davası Kişilik hakları saldırıya uğramış olan kişi saldırı sona erdikten sonra saldırının etkileri devam ettiği için saldırının hukuka aykırılığının tespitini hâkimden ister. Tazminat Davası Kişilik hakları saldırıya uğrayan kişi saldırı sonucu meydana gelen zararın giderilmesini isteyebilir. Bu zarar maddi ise maddi tazminat, manevi ise manevi tazminat davası açar. Davacı, kişilik haklarının korunması için kendi yerleşim yeri veya davalının yerleşim yeri mahkemesinde dava açabilir. 20 Genel Hukuk Bilgisi BORÇLAR HUKUKU Kişiler arasındaki borç ilişkilerini düzenler. Borcun Kaynakları a. SözleĢmeden doğan borçlar: Sözleşme (akit, mukavele), iki tarafın bir hukuki sonucu elde etmek üzere, iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun şekilde açıklamaları demektir. b. Haksız fiillerden doğan borçlar: Haksız fiil, hukuk düzeninin uygun bulmadığı zarar verici fiillerdir. c. Sebepsiz zenginleĢmeden doğan borçlar: Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin malvarlığının haklı bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine çoğalması demektir. Borçlar Kanunu’na göre borcun sona erme sebepleri Ģunlardır: 1. İfa 2. Yenileme 3. Birleşme 4. Kusursuz İmkansızlık 5. Takas 6. İbra (Aklama) 7. Zamanaşımı Eğer borcun ifasının sonradan imkansız hale gelmesi durumundan borçlu kişi sorumlu ise, borç sona ermez. Bu duruma kusurlu imkansızlık denir. Kusurlu imkansızlık borcu sona erdiren nedenler arasında değildir. TĠCARET HUKUKU Ticaret hukuku, insan ilişkilerinin ekonomik faaliyete ait kısmını düzenleyen hukuk dalıdır. Ticaret hukukunda kamu hukukuna ilişkin hükümler de uygulanmakla birlikte, onun özel hukukun bir dalı olduğu kabul edilir. Ticaret Hukukun Bölümleri Ticari ĠĢletme Hukuku Kıymetli Evrak Hukuku ġirketler Hukuku Deniz Ticareti Hukuku Sigorta Hukuku Genel Hukuk Bilgisi 21 İş Hukuku Karma nitelikli hukuk içerisinde yer almaktadır. Ġġ HUKUKU Bireyler arasında ücret karşılığında yapılan hizmet ilişkilerini düzenleyen hukuk dalıdır. ĠĢ Hukukunun Temel Kavramları Hizmet Akdi: Ücret karşılığında bir iş yapılması için, işçi ile işveren arasında yapılan sözleşmedir. Sendikalar: İşçilerin veya işverenlerin ortak iktisadi, sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek amacıyla kurulan meslek kuruluşlarıdır. 1982 Anayasası‟na göre, çalışanlar ve işverenler, üyelerinin çalışma ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluşlar kurma, bunlara serbestçe üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme haklarına sahiptir. ĠĢ SözleĢmesi: Bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. Toplu ĠĢ SözleĢmesi: İşçiler ve işverenlerin, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla yaptıkları sözleşmelerdir. 2010 Anayasa değişikliği ile memurlara toplu sözleşme hakkı verilmiştir. Toplu sözleşmelerden doğacak uyuşmazlıkları nihai karara bağlamak üzere Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kurulmuştur. Grev ve Lokavt: Grev, işçilerin bir işyerinde veya iş kolunda hiç çalışmamak; faaliyeti durdurmak veya işi önemli ölçüde aksatmak 22 Genel Hukuk Bilgisi amacıyla topluca giriştikleri eylemdir. Lokavt, bir işyerinde veya işkolunda, faaliyetin tamamen durdurulması sonucunu doğuracak şekilde, işveren tarafından işçilerin topluca, işten uzaklaştırılmasıdır. 2010 Anayasa Değişikliği ile siyasi grev yasağı kaldırılmıştır. Aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üye olunabileceği düzenlenmiştir. Ancak memurların grev yasağı sürmektedir. Hakları Doğuran Olgular 1. Hukuki Olay: Hukuki sonuç doğuran, insan iradesi dışında meydana gelen olaylardır. Örneğin; doğum ve ölüm hukuki olaylardır. Doğumla gerçek kişilik ve kişilik hakları kazanılır. Ölümle kişilik sona erer ancak, miras hakkı kazanılır. 2. Hukuki Fiil: İnsan iradesi ile gerçekleşen ve hukuki sonuç doğuran olaylardır. (haksız fiiller ve borca aykırılıklar) 3. Hukuki ĠĢlem: Bir veya birden çok kimsenin hukuki bir sonuca yöneltilmiş irade açıklamasıdır. (sözleşme, vasiyet vs.) GHB TEMEL TERĠMLER SÖZLÜĞÜ Adli sicil: Bir kimsenin mahkûmiyetinin olup olmadığının anlaşılması için konulmuş olan kayıt yöntemi. Ağır ceza: Beş yıldan yukarı olan hapis cezaları Ahde vefa: Söze bağlılık, sözleşmeye bağlılık Azil: Verilen temsil yetkisinin ortadan kaldırılması Bono: Bir kimsenin diğer bir kimseye veya onun emir ve havalesine, belirlenen vadede, belirli bir tutarı ödeme taahhüdünü içeren, özel biçim ve hükümlere tabi ticari senet; emre yazılı senet DuruĢma: Davacı ile davalının yargıç karşısında hazır bulundukları yargılama evresi, mahkeme, Genel Hukuk Bilgisi 23 Fail: Suç işleyen kimse Gabin: Aşırı yararlanma, Edimler arasında açık oransızlık, Alışverişte satın alınan mala ödenen karşılığın, malın değerinden çok fazla olması, alışverişte hile yapma. Hakkaniyet: Hak ve adalete uygunluk; doğruluk Haksız fiil: Hukuk düzeninin izin vermediği, zarar verici eylemlerdir. Ġbraz: gösterme; meydana çıkarma; sunma Ġcar: Kiraya verme; kiraya verilme Ġkametgâh: Bir kimsenin yerleşme kast ve niyetiyle oturduğu yer Ġkrah: Korkutma; bir kimseyi yapmak istediği şeyi yapmamaya, yapmamak istediği şeyi yapmaya korkutarak zorlamak Ġkrar: Saklamayıp söyleme; bildirme; açıkça söyleme; kabul Ġkraz: Borç verme; ödünç verme Ġktisap: Kazanma; kazanım; edinme; bir şeyin mülkiyetini elde etme Ġlga: Ortadan kaldırma; yürürlükten kalkma; hükümden düşürme Ġpotek: Hak sahibine, alacağını, bir taşınmaz malın değerinden elde etme yetkisini veren sınırlı bir ayni hak. Ġstikraz: Borç alma; ödünç alma Ġstimlâk: kamulaştırma Karine: İpucu; belirti; bilinen bir olgudan bilinmeyen bir olgunun (sonucun) çıkarılması Mahcur: Vesayet altına alınmış kişi; hacir altına alınan; kısıtlı Malik: Mülkiyet hakkı sahibi; bir şeye sahip olan kişi Mamelek: Malvarlığı Mazbata: Tutanak Menkul: Taşınır; taşınır mal Müflis: İflas eden kişi; mahkemelerce iflasına karar verilen kimse 24 Genel Hukuk Bilgisi Mümeyyiz: Sezgin; temyiz eden; iyiyi kötüden ayırma yeteneğine (temyiz gücüne) sahip kimse Önalım hakkı: Bir taşınmaz malın satılması halinde, onu diğer alıcılara nazaran öncelikle satın alabilme hakkı Taahhütname: Kişinin kendi ad ve hesabına, bir gerçek kişi veya tüzel kişiye karşı, sözleşmeli ya da sözleşmesiz olarak, bir işin yapılmasını veya bir şeyin teslimini üstlendiğini gösterir belge Tabiiyet: Kişi veya şeyleri devlete bağlayan siyasi ve hukuki bağ; vatandaşlık, yurttaşlık Tacir: Ticaretle uğraşan; bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimse Tebligat: Bir hukuki işlemin yetkili makamca, ilgili kişinin bilgisine sunulmak üzere, kanun ve usule uygun olarak yazı veya ilanla bildirilmesi Temyiz: Mahkemelerce verilen kararın kanun ve usul yönünden incelenmesini sağlayan yasal yol Tereke (terike): Miras bırakanın mirasçılarına geçen kalıtı; mirasçılara kalan malvarlığı Trampa: Bir malın başka bir malla veya bir hakkın başka bir hakla değiştirilmesini konu alan sözleşme Tüzel kiĢi: Kendisini oluşturan gerçek kişilerin üzerinde ve onlardan bağımsız bir varlığı ve belirli bir amacı bulunan Varis: Mirasçı Vasi: Kanunun öngördüğü durumlarda, küçük veya kısıtlı kişilerin haklarını korumak üzere mahkeme tarafından atanan kanuni temsilci Vekâlet sözleĢmesi: Kişinin, bedelli veya bedelsiz olarak, bir işi yürütmeyi veya yerine getirmeyi başkası adına üstlendiği sözleşme Vekil: Vekalet sözleşmesi gereği, müvekkil tarafından ve onun adına işlem yapmakla yetkilendirilen kişi Velayet: Ana ve/veya babanın, reşit olmamış çocukları üzerindeki (kanundan doğan) eğitim ve terbiye hak ve yetkisi Genel Hukuk Bilgisi 25 Veraset: Mirasta hak sahibi olma Vesayet: Küçük veya kısıtlıların haklarının korunması amacıyla özel hukuk tarafından düzenlenen ve bir kamu hizmeti niteliğini taşıyan kurum Vize: Bir ülkeye girmek veya bir ülkeden çıkmak için yetkili makamlardan alınması gerekli izin ZamanaĢımı: Kanunda öngörülen ve belirli koşullar altında geçmekle, bir hakkın kazanılmasını, kaybedilmesini veya bir yükümlülükten kurtulmayı sağlayan süre Zilyet: Bir şeyi fiilen elinde bulunduran kişi; bir şeyde tasarrufta bulunan kişi Zilyetlik: Bir şey üzerinde fiili hâkimiyet veya bir eşyayı fiili hâkimiyet ve kudret alanı içinde bulundurma AğırlaĢtırılmıĢ müebbet hapis cezası: Hükümlünün hayatı boyunca devam eder ve kanun ile tüzükte belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre çektirilir. Müebbet hapis cezası: Hükümlünün hayatı boyunca devam eder. Süreli hapis cezası: Kanunda aksi belirtilmediği sürece 1 yıldan az 20 yıldan fazla olamaz. Adlî para cezası: 5 günden az ve 730 günden fazla olamayan hapis cezalarının paraya çevrilmesidir. Belirlenen tam gün sayısının, bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ile çarpılması suretiyle hesaplanır. Hesaplanan meblağın hükümlü tarafından Devlet Hazinesine ödenmesidir. En az yirmi ve en fazla yüz Türk Lirası olan bir gün karşılığı adlî para cezasının miktarı, kişinin ekonomik ve diğer şahsî hâlleri göz önünde bulundurularak hakim tarafından takdir edilir. Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakma: Seçme, seçilme ve diğer siyasi hakları kullanmaktan yoksun bırakma örnek olarak verilebilir. EĢya müsaderesi: Kasten öldürmede kullanılan bıçağa el konulması örnek olarak verilebilir. 26 Genel Hukuk Bilgisi Kazanç müsaderesi: Uyuşturucu satımından kazanılan paraya el konulması örnek olarak verilebilir. Akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirleri: Akıl hastaları yüksek güvenlikli sağlık kurumlarında koruma ve tedavi altına alınırlar. Sınır dıĢı edilme: İşlediği suç nedeniyle iki yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm edilen yabancının, cezasının infazından sonra derhâl sınır dışı edilmesine de hükmolunur. Vakıf: Belli bir amaca özgülenen ve hak süjesi olan mal topluluklarıdır. Tahsis (Özgülenme) Prensibi: Tüzel kişilerin yapacağı işlemler,tüzel kişilerin amaçları ile sınırlıdır. Buna tahsis prensibi denir. Dernek: En az 7 gerçek veya tüzel kişi ile kurulan yapılardır. Bir topluluğun dernek vasfını kazanması için; kişi, amaç, süreklilik ve tüzel kişiliğe sahip olma unsurlarına sahip olması gerekir. Muacceliyet: Borçlunun edimini ifa etmekle yükümlü olduğu,alacaklının ifayı isteyebileceği andır. Müeccel Borç:İfa zamanı gelmemiş,süreye bağlanmış,alacaklı tarafından henüz istenemeyecek olan borçtur. Ahde Vefa Ġlkesi: Borçlar Kanununda öncelikle benimsenen ilke ahde vefa (verilmiş söze sadık kalma) ilkesidir. Sözleşme yapıldıktan sonra hal ve şartlarda büyük ölçüde değişiklik meydana gelmesi ile borçlu açısından ağır sonuçlar doğacak olsa bile sözleşmenin aynen yerine getirilmesi ahde vefa ilkesini ifade eder. Emprevizyon Teorisi: Sözleşmenin yapılması sırasında mevcut olmayan bir durumun daha sonradan ortaya çıkması yüzünden sözleşme gereği borçlunun üstlendiği taahhüdün aynen yerine getirilmesinin güçleşmesi halinde borçlu hâkimden sözleşmenin yeni şartlara uygun hale getirilmesini talep edebilir. Sözleşmenin şartlarında olağanüstü değişiklik halinde ya sözleşme feshedilir ya da bedelde değişiklik yapılır. Dava hakkı: Herkesin meşru vasıta ve yollardan faydalanarak mahkeme önünde davacı veya davalı olarak bulunabilmesi hakkıdır. Davacı: Dava açan, devletten hukuki himaye isteyen kişidir. Genel Hukuk Bilgisi 27 Davalı: Davacının şikâyetçi olduğu kişidir. Ġddia: Davacının ileri sürmüş olduğu istemidir. Savunma: Davalının kendi durumunu açıklamasıdır. ÇekiĢmeli Yargı: Çekişmeli yargıda, taraflar arasında bir çekişme (ihtilaf), bir uyuşmazlık vardır ve bu çekişmenin giderilmesi, uyuşmazlığın bir sonuca bağlanması için mahkemeye başvurulur, yani dava açılır. Örneğin bir tarla üzerinde iki kimse aynı anda mülkiyet iddiasında bulunur veya karı koca arasında evlilik birliğini çekilmez hale getirecek derecede şiddetli bir geçimsizlik baş gösterirse, taraflardan biri mahkemeye başvurarak (dava açarak) hakkının tanınmasına veya boşanmaya karar verilmesini talep eder. Çekişmeli Yargı‟da 3 tip dava vardır; ifa davası, tespit davası, inşai dava ÇekiĢmesiz Yargı: Çekişmesiz yargıda ise, karşıt menfaatlere sahip iki taraf ve bunlar arasında bir çekişme, bir uyuşmazlık söz konusu değildir. Çekişmesiz yargı, mahkemelerin idari faaliyeti andıran işlerini, bireysel menfaatleri korumak üzere alacağı idari önlemleri kapsar. Örneğin bir akıl hastasını kısıtlayarak kendisine bir vasi atama, bir küçüğün ergin kılınmasına karar verme, vakıfların mahkeme siciline tescili, evlat edinme de izin ve onay ve veraset ilamı gibi işler, çekişmesiz yargıya giren işlerdir. Ġnkâr: Davacının ileri sürdüğü olgunun bulunmadığını savunması inkârdır. Ġtiraz: Davacının ileri sürdüğü olguyu inkâr etmez, ancak bu olgudan iddia edilen bu hakkın doğmadığını, ortadan kalktığını iddia eder. Def’i: İddia edilen olgudan, iddia edilen hakkın doğduğunu kabul edip bir sebepten davacının bu hakkını kullanamayacağını ileri sürer. Ġcrai hareket: Bir şey yaparak hareket etmektir. Örneğin, birine kurşun sıkmak, birinin malını çalmak vs. Ġhmali hareket: Hareketsizlik de Ceza Hukuku açısında bir harekettir. Örneğin, cankurtaranın sevgilisiyle konuşurken birinin bo- 28 Genel Hukuk Bilgisi ğulduğunu görmesi, o kimsenin ölümüne kayıtsız kalması ihmal suretiyle bir davranışta bulunmaktır. Cankurtaranın taksirle ölüme sebebiyet vermekten sorumluğu söz konusudur. Ġlliyet (Nedensellik)Bağı: Suç teşkil eden hareketle neticeyi birbirine bağlayan hukuki bağdır. Nedensellik bağı yoksa sorumluluk yoktur. Örneğin, (A)‟nın, (B)‟ye bıçakla saldırması icrai bir harekettir. Bu hareketin neticesi (B)‟nin yaralanmasıdır. (A), (B)‟nin bu hareketi sonucunda yaralanmıştır. Bu durumda hareket ile netice arasında bir illiyet bağı vardır. Eğer (B) bu saldırıdan yaralanmadan kurtulmuş ancak daha sonra bir kaza neticesinde yaralanmış olsa (B), (A)‟nın saldırısı neticesinde değil kaza neticesinde yaralanmış olur ki bu durumda (A)‟nın hareketiyle neticeyi birbirine bağlayan hukuki bir bağ yoktur. Ceza Yargılama Hukukunun Temel Kavramları SoruĢturma; yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evredir. Ġddianame; soruşturma evresi sonunda toplanan delillerin, suçun işlendiği konusunda yeterli şüphe oluşturması halinde Cumhuriyet Savcısı tarafından hazırlanan belgedir. KovuĢturma; iddianamenin kabulüyle başlayıp, hükmün kesinleşmesine kadar geçen evredir. Gözaltı; henüz tutuklama kararı olmadan önce, kişinin özgürlüğünün kaldırılmasıdır. Tutuklama; kuvvetli suç şüphesi varlığını gösteren olguların ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde, hakim sanık hakkında tutuklama kararı verilebilir. ġüpheli; soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişiye denir. Sanık; kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişiye denir. Müdafi; şüpheli veya sanığın savunmasını yapan avukata denir. Genel Hukuk Bilgisi 29 Vekil; suçtan zarar gören veya malen sorumlu kişiyi ceza muhakemesinde temsil eden avukata denir. Toplu suç; Üç veya daha fazla kişi tarafından işlenen suçlardır. Ġlam; Kesinleşmiş mahkeme kararlarına denir. Ġcra Ġflas Hukukunun Temel Kavramları Takip Talebi; alacaklının alacağını tahsil etmek amacıyla borç ilişkisini icra dairesine ve mahkemesine bildirilmesidir. Haciz; para alacaklarının ödenmesini sağlamak amacıyla borçluya ait mal ve haklara icra dairesi tarafından el konulmasıdır. Mal beyanı; alacaklının veya icra dairesinin borçluğunun borcu ödeme de kullanacağı mal varlığından, parasından haberdar olması için borçlunun mallarını icra dairesine beyan etmesidir. Bu bağlamda gerçeğe aykırı mal beyanında bulunmak veya süresinde mal beyanında bulunmamak suçtur. Tebligat; alacaklının talebi ile borçluya icra dairesi tarafından gönderilen ödeme emrinin gönderilme şeklidir. Aciz Vesikası; paraların paylaştırılması sonucunda alacağın tamamını alamayan alacaklıya, ödenmeyen alacak kesimi için icra dairesi tarafından verilen belgedir. Ġpotek; alacağın teminatı olarak gösterilen rehindir. Örnek: Bankadan çekilen kredi için evin ipotek verilmesi işleminde borç ödenmediğinde banka rehnin satılarak paraya çevrilmesini talep edebilir. Konkordato; Değişik sebeplerle işleri iyi gitmeyen ve mali durumu bozulan bir borçlunun korunması için alacaklılarla kanunda öngörülen şekillerde anlaşma yapılmasıdır. Anlaşma ile borcun ödeme koşullarının oran ve süre olarak düzenlenmesidir. Borçlar Kanunu’na göre borcun sona erme sebepleri Ģunlardır: Ġfa: Borcun borç ilişkisine uygun olarak yerine getirilmesidir. Yani borçlunun borcun konusu olan edimi vermek, yapmak ve yapmamak olarak yerine getirmesidir. 30 Genel Hukuk Bilgisi Yenileme: Mevcut bir borcu yeni bir borç yaratmak suretiyle sona erdirilmesidir. Yani mevcut borcun sona ermesi ve yerini yenisinin almasıdır. BirleĢme: Alacaklı ve borçlu tarafın aynı kişide birleşmesi durumudur. Borç ilişkisinin varlığının kabul edilebilmesi için borçlu ve alacaklı olarak iki farklı tarafın olması gerekmektedir. Kusursuz Ġmkansızlık: Borç ilişkisi kurulduktan sonra ortaya çıkan ve borçlunun kusuru olmayan nedenlere bağlı olarak borcun ifasının imkansız hale gelmesidir. Takas: İki kişinin karşılıklı ve aynı cinsten olan borçlarının, birbirini karşıladığı oranda sona erdirilmesidir. Ġbra(Aklama): Alacaklının borçluyu borçtan kurtarması sonucu borcun sona ermesidir. Yani alacaklı borçlu ile yaptığı bir sözleşme ile onu borçtan kurtarmakta, borçlu ise borcu ifa yükümlüğünden kurtulmaktadır. ZamanaĢımı: Kanunda öngörülen belli bir sürenin geçmesi ile borcun ortadan kalkmasıdır. Ticaret Hukuku Ġle Ġlgili Önemli Kavramlar: Navlun sözleĢmesi, deniz yoluyla eşya taşımak için yapılan sözleşmedir. Navlun, taşıma karşılığında ödenen ücrete denir. Bağlama limanı, gemiye ait seferlerin idare olunduğu limandır. Gemisini deniz ticaretinde kendi yararına kullanan kimseye donatan, gemiyi sevk ve idare eden kişiye ise kaptan denir. Sigorta poliçesi, sigortacı tarafından sigortalıya verilen yazılı belgedir. Sigorta pirimi, sigortalının sigortaya ödediği ücrete denir. Sigorta tazminatı, ortaya çıkacak zararın karşılanmasıdır. GENEL HUKUK BİLGİSİ CEVAPLI TEST 1. AĢağıdakilerden hangisi hukuk kuralları ile ahlak kuralları arasındaki farklardan biri değildir? A) B) C) D) E) 2. AĢağıdakilerden hangisi hukuk kuralları ile görgü kuralları arasındaki farklardan biri değildir? A) B) C) D) E) 3. Ahlak kuralları hukuk kurallarından daha geniş kapsamlıdır Ahlak kuralları insanlara yetkiler vermez Hukuk kuralları maddi yaptırımlara dayanır Hukuk kuralları insanlara yükümlülükler yükler Hukuk kurallarının büyük çoğunluğu yazılıdır Görgü kurallarına uyulması dar bir çevrede geçerlidir Hukuk kuralları insanlara yetki de verir Görgü kurallarına uyulmadığında manevi yaptırımla karşılaşılır Hukuk kuralları sürekli uygulanma ile ortaya çıkar Hukuk kurallarına uyulmadığında maddi yaptırımla karşılaşılır AĢağıdakilerden hangisi hukuk kurallarının görevlerinden biri değildir? A) B) C) D) E) Toplumsal barışı sağlamak. Vicdani sorumluluklar yüklemek Hukuki güvenliği sağlamak. Adaleti sağlamak. Toplumdaki oluşumlara ve gelişimlere cevap vermek. 32 Genel Hukuk Bilgisi 4. Tarafların bir hukuki iĢlemde kullandıkları ve ne anlama geldiğini açıklamadıkları hususlara iliĢkin düzenlemeler içeren hukuk kurallarına ne ad verilir? A) Emredici kurallar C) Tamamlayıcı kurallar E) Açıklayıcı kurallar 5. Borçlu ve alacaklılar arasında, ödenecek borcun miktarı ve ödeme koĢulları konusunda mahkeme tarafından da onaylanan anlaĢmaya ne ad verilir? A) Konkordato D) Kanunilik 6. B) Edim E) İflas B) Noter masrafı E) Posta masrafı C) Pul masrafı Yapılan bir sözleĢmenin bir kısmının geçersiz sayılması durumuna ne ad verilir? A) Yokluk C) Kısmi butlan E) Tek taraflı bağlamazlık 8. C) Muaccel olma AĢağıdakilerden hangisi menfi zarara örnek olarak gösterilemez? A) Dava masrafı D) Ayıplı ifa 7. B) Yorumlayıcı kurallar D) Tanımlayıcı kurallar B) Eksiklik D) Mutlak butlan Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça adli para cezası en fazla kaç günlük hapis cezaları için ortaya çıkabilir? A) 700 B) 710 C) 720 D) 730 E) 740 Genel Hukuk Bilgisi 33 9. Ġdare tarafından ihlal edilen hakkın iadesi ve bu durumdan doğan zararın tazmini için aĢağıdaki davalardan hangisi açılır? A) Tam yargı davası C) Manevi tazminat davası E) Ceza davası 10. AĢağıdakilerden hangisi belli bir dönemde belli bir ülkede yürürlükte olan yazılı ve yazısız hukuk kurallarının tamamına verilen isimlerden biri değildir? A) Pozitif hukuk D) Yürürlükteki hukuk 11. C) Olan hukuk B) İdeal hukuk E) Mevzu hukuk C) Maddi hukuk Tüzükler ve kanunlar metinlerinde ne zaman yürürlüğe gireceğine dair bir hüküm belirtmediyse, Resmi Gazete’de yayımlandıktan kaç gün sonra yürürlüğe girerler? A) 15 13. B) Dogmatik hukuk E) Doğal hukuk Hukuk kurallarının ve verilen mahkeme kararlarının hayata geçirilmesine yönelik düzenlemeleri içeren hukuk kavramı aĢağıdakilerden hangisidir? A) Tarihi hukuk D) Şekli hukuk 12. B) İptal davası D) İcra davası B) 30 C) 45 D) 60 E) 775 AĢağıdaki yazılı hukuk kaynaklarından hangisi normlar hiyerarĢisinde diğerlerinden daha alt sırada yer alır? A) B) C) D) E) Yasa Kanun hükmünde kararname Milletlerarası anlaşmalar İçtihadı birleştirme kararları Tüzük 34 Genel Hukuk Bilgisi 14. Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkartma yetkisi hangi anayasal düzenleme ile verilmiĢtir? A) B) C) D) E) 15. AĢağıdaki yazılı kaynaklardan hangisinin yargısal denetimi yapılamaz? A) B) C) D) E) 16. 1924 Anayasası 1961 Anayasası 1971–73 Anayasa değişiklikleri 1982 Anayasası 1987 Anayasa değişiklikleri Anayasa üzerinde yapılan değişiklikler Kanunlar Kanun hükmünde kararnameler Uluslararası anlaşmalar Meclis İçtüzüğü AĢağıdakilerden hangisi hakimin uymak zorunda olduğu kaynaklar arasında yer almaz? A) Kanunlar C) Örf ve adet hukuku E) Milletlerarası anlaşmalar 17. B) İçtihadı birleştirme kararları D) Mahkeme kararları Hayvan sahibinin hayvanlarını beslemesi için bir baĢkasına bırakması ve yıl sonunda yapılan karın, hayvan sahibi ile hayvanlara bakan kiĢi arasında paylaĢılmasına ne ad verilir? A) Ortakçılık D) Örfü belde B) Yarıcılık E) Hisseli anlaşma C) Paftos Genel Hukuk Bilgisi 35 18. Kanun koyucunun bilerek ve isteyerek hakime takdir yetkisi olarak bıraktığı boĢluğa ne ad verilir? A) Açık boşluk D) Hukuk boşluğu 19. B) Kısmi boşluk E) Kural içi boşluk B) Hâkimin davayı reddi D) Hâkimin hakkaniyet yetkisi AĢağıdakilerden hangisi kamu hakları arasında sayılamaz? A) Kamu hizmetlerine girme C) Sosyal güvenlik E) Yerleşme 22. C) Açık boşluk Hâkim karĢısına gelen bir olayla ilgili yazılı ve yazısız hiçbir kaynakta hüküm bulunmadığında ortaya çıkan hukuk boĢluğu durumlarında hakime tanınan yetkiye ne ad verilir? A) Hâkimin takdir yetkisi C) Hâkimin hukuk yaratması E) Hâkimin karar vermesi 21. C) Kural içi boşluk Yazılı hukuk kaynakları arasında konu ile ilgili genel veya özel hiçbir hükmün bulunmaması durumuna ne ad verilir? A) Hukuk boşluğu D) Örtülü boşluk 20. B) Örtülü boşluk E) Yetki boşluğu B) Konut D) Telif Hak sahibine en geniĢ yetkiler veren ve herkese karĢı ileri sürülebilen haklara ne ad verilir? A) Nisbi hak C) Mutlak hak E) Bağlı hak B) Devredilebilen hak D) Yenilik doğuran hak 36 Genel Hukuk Bilgisi 23. Bir hak kazanılırken hakkın kazanılmasına engel olan bir sebebin varlığı veya kazanma için gerekli olan bir unsurun yokluğu hakkında kiĢide mevcut, mazur görülebilen bir bilgisizlik veya yanlıĢ bilgiye ne ad verilir? A) Hukuki işlem D) Hukuki olay 24. Öngöremezlik teorisi Ahde vefa ilkesi Bir hakkın kötüye kullanılması Bizzat ihkak-ı hak Zaruret hali Bir hak sahibinin hakkını kullanırken iyi ve doğru hareket edip etmediği aĢağıdaki kurallardan hangisine göre belirlenir? A) İyiniyet kuralı C) Ahlak kuralı E) Sorumluluk kuralı 26. C) İyiniyet Bir hakkın, dürüstlük kurallarına apaçık derecede aykırı surette ve özellikle amacı dıĢında kullanılmıĢ ve bundan da baĢkalarının zarar görmüĢ veya zarar görme tehlikesiyle karĢılaĢmıĢ olması haline ne ad verilir? A) B) C) D) E) 25. B) Dürüstlük kuralı E) Ahde vefa B) Dürüstlük kuralı D) Görgü kuralı Bir kimsenin gaipliğine iki halde karar verilebilir. Bunlardan ilki ölüm tehlikesi içinde kaybolmadır. Diğeri aĢağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Ölümüne kesin gözle bakılacak şekilde kaybolma Vatandaşı olduğu ülke sınırlarını terk etme Kanuni kaçak olma Uzun zamandan beri haber alınamama Vatandaşlığa engel mal edinme Genel Hukuk Bilgisi 37 27. Gaiplik kararı ile ilgili olarak aĢağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıĢtır? A) Gaiplik kararını ancak bir mahkeme verebilir B) Mahkemenin gaiplik kararı vermesiyle, eğer gaip evliyse, evliliği kendiliğinden sona erer C) Gaiplik kararı verilmesini ancak hakları ölüme bağlı olan kimseler talep edebilir D) Gaiplik aksi ispat edilebilen bir karinedir E) Gaiplik kararı geçmişe etkilidir 28. Sınırlı ehliyetsizlerin hiç yapamayacakları iĢlemler (yasak iĢlemler) hangi seçenekte doğru olarak verilmiĢtir? A) B) C) D) E) 29. Vedia-bağışlama-kefil olma Önemli bağışlamalar-vakıf kurma-kefil olma Vakıf kurma-kefil olma-karz akdi Kefil olma-önemli bağışlamalar- satım akdi Kefil olma-önemli bağışlamalar-kira akdi AĢağıdakilerden hangisi hukuki iĢlem ehliyeti bakımından “tam ehliyetli” sayılır? A) B) C) D) E) 20 yaşında kendisine yasal danışman atanmış bir kadın Kötü yaşama tarzı nedeniyle kısıtlanmış bir erkek 15 yaşında ayırt etme gücüne sahip bir erkek 17 yaşında evli bir erkek 19 yaşında ayırt etme gücü olmayan bir erkek 38 Genel Hukuk Bilgisi 30. AĢağıdakilerden hangisi sebepsiz zenginleĢmenin Ģartlarından biri değildir? A) B) C) D) E) 31. Bir kimsenin mal varlığında bir zenginleşmenin meydana gelmesi Diğer bir kimsenin mal varlığında bir fakirleşmenin olması Zenginleşme ile fakirleşme arasında illiyet bağı bulunması Malvarlığı zenginleşen kimsenin kusurlu olması Zenginleşmenin haklı bir nedene dayanmaması Merve ve Ahmet evlenmiş ve bu evlilikten Alican adında bir çocukları olmuştur. Alican 21 yaşında iken Ahmet‟in trafik kazasında ölümü ile Merve ve Alican‟a bir ev kalmıştır. Merve ve Alican daha sonra bu evi satarak kendilerine deniz manzaralı bir ev kiralayarak burada beraberce yaşamaya başlamıştır. Olaydaki veriler ıĢığında, aĢağıdaki hukuk dallarından hangisi ile ilgili bir hukuki olay söz konusu olmaz? A) Ticaret hukuku D) Borçlar hukuku 32. B) Aile hukuku E) Miras hukuku C) Kişiler hukuku Bir baba ile kızının uçak kazasında ölümü halinde, hangisinin daha önce öldüğü tespit edilemezse birlikte ölüm karinesi uygulanır. Bunun sonucu aĢağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 33. Babanın mirası kızına, ondan da mirasçılarına geçer Çocuğun mirası babaya geçer Birbirlerinin karşılıklı mirasçıları olurlar Birbirlerinin mirasçıları olamazlar İkisinin de mirası devlete geçer AĢağıdakilerden hangisi kamu hukukunun dallarından biri değildir? A) Ceza hukuku C) Miras hukuku E) İdare hukuku B) Vergi hukuku D) Yargılama hukuku Genel Hukuk Bilgisi 39 34. 35. AĢağıdakilerden hangisi sadece hukuk kurallarının bir özelliğidir? A) B) C) D) E) Bireyler arasında ilişkileri düzenlemesi Toplumsal hayatı düzenlemesi Emir ve yasaklar içermesi Kurallara uyulmadığında yaptırım öngörmesi Kamu gücüyle desteklenmesi I. Din kuralları II. Görgü kuralları III. Sübjektif ahlak kuralları IV. Objektif ahlak kuralları V. Hukuk kuralları Yukarıda verilen toplumsal hayatı düzenleyen kurallardan hangileri baĢkanlarının canına, malına ve ırzına göz dikmemeyi emreder? A) I, II, IV, V D) I, IV, V 36. I. B) I, III, V E) II, III, V C) III, IV, V Borçlar Hukuku II. Eşya Hukuku III. Devletler Umumi Hukuku IV. Ceza Hukuku V. Şirketler Hukuku Yukarıdakilerden hangileri özel hukukun dallarındandır? A) I, II, V D) I, IV, V B) I, III, IV E) II, III, V C) II, III, V 40 Genel Hukuk Bilgisi 37. AĢağıdaki hallerden hangisi için cebri icra yaptırımı uygulanır? A) B) C) D) E) 38. Suç işlendiğinde Para borcu yerine getirilmediğinde Hukuki işlemin şekil ve içerik bakımından aykırı olmasında Bir kişiye zarar verilmesi durumunda Haksız bir idari işlem yapıldığında AĢağıdakilerden hangisi disiplin cezalarına örnek oluĢturmaz? B) Kınama D) Meslekten çıkarma A) Uyarma C) Ayıplama E) Aylıktan kesme 39. AĢağıdakilerden hangisi objektif ahlak kurallarındandır? A) B) C) D) E) 40. Dürüst olmak Başkaları hakkında iyi şeyler düşünmek Yalan söylememek Kötülüklerden kaçınmak Muhtaç olanlara yardım etmek Toplum halinde yaĢayan insanların birbirleriyle ve toplumla iliĢkilerini düzenlemek üzere devletin yetkili organları tarafından konulan, uyulması zorunlu ve maddi müeyyideli kurallar bütününe ne ad verilir? A) Din kuralları D) Görgü kuralları 41. B) Hukuk kuralları E) Gelenek kuralları C) Ahlak kuralları TCK’de adli para cezası için öngörülen tam gün sayı aralığı aĢağıdakilerden hangisinde doğru belirtilmiĢtir? A) 5-730 D) 15-500 B) 10-650 E) 10-450 C) 5-750 Genel Hukuk Bilgisi 41 42. AĢağıdakilerden hangisi TCK’ye göre uygulanabilecek yaptırım türlerinden biri değildir? A) B) C) D) E) 43. AĢağıdakilerden hangisi suç iĢleyen kiĢilere uygulanabilecek güvenlik tedbirleri arasında yer almaz? A) B) C) D) E) 44. Ağırlaştırılmış müebbet hapis Müebbet hapis Süreli hapis Güvenlik tedbirleri Mutlak butlan Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakma Eşya müsaderesi Kazanç müsaderesi Genel müsadere Sınır dışı edilme Bir hukuki iĢlemin kanunun öngördüğü kurucu unsurunun eksik olması nedeniyle bu iĢlemin oluĢmamıĢ sayılmasına ne ad verilir? A) Mutlak Butlan C) Yokluk E) İptal 45. B) Nispi Butlan D) Tek taraflı bağlamazlık AĢağıdaki hallerden hangisinde mutlak butlan yaptırımı uygulanmaz? A) Hukuki işlemin taraflarının tam ehliyetsiz olması B) Sözleşmenin konusunun kanuna aykırı olması C) Hukuki işlemden doğan borcun ifasının daha baştan imkânsız olması D) Sözleşmenin muvazaalı olması E) Hukuki işlemin taraflarından birinin iradesinin sakatlanması 42 Genel Hukuk Bilgisi 46. AĢağıdakilerden hangisi kamu hakları arasında sayılmaz? A) Kamu hizmetlerine girme C) Sosyal güvenlik E) Yerleşme 47. B) Konut D) Telif Mülkiyet hakkı ile ilgili aĢağıdaki ifadelerden hangisi yanlıĢtır? A) Mutlak haktır B) Hak sahibi mülkiyet hakkını devredebilir C) Sahibinin sahip olduğu eşyaya yönelik saldırıları önleme yetkisi mülkiyet hakkından kaynaklanır D) Hak sahibi eşyanın semerelerinden mülkiyet hakkına sahip olduğundan dolayı yararlanabilir E) Mülkiyet hakkı herkese karşı değil yalnız belli bir hukuki ilişkinin tarafları arasında ileri sürülebilir 48. Velayet altında bulunmayan küçükler ile kendisinde kısıtlılık sebepleri bulunan kimseye mahkeme kararı ile tayin edilen vasiye verilen hak aĢağıdakilerden hangisidir? A) Vesayet hakkı B) Velayet hakkı C) Nisbi hak D) Kurucu yenilik doğuran hak E) Değiştirici yenilik doğuran hak 49. AĢağıdakilerden hangisi devredilemeyen haklardandır? A) Evlenme hakkı D) Alacak hakkı 50. B) Mülkiyet hakkı E) Fikri hakkı C) Rehin hakkı Herkese karĢı ileri sürülemeyen yalnız belli bir hukuki iliĢkinin tarafları arasında ileri sürülebilen hakka ne ad verilir? A) Nisbi hak D) Telif hakkı B) Mülkiyet hakkı E) Fikri hakkı C) Kişilik hakları Genel Hukuk Bilgisi 43 51. Fakirlere yardım etmek ve verilen sözü tutmak gibi kurallar sosyal hayatı düzenleyen hangi kural bütünlüğünü oluĢturur? A) Din Kuralları C) Objektif Ahlak Kuralları E) Sübjektif Görgü Kuralları 52. Tarafların bir hukuki iĢlemde kullandıkları ve ne anlama geldiğini açıklamadıkları hususlara iliĢkin bir hüküm kanunda öngörülmemiĢse o hüküm hukukun hangi kuralları içerisinde değerlendirilir? A) Tamamlayıcı kurallar C) Tanımlayıcı kurallar E) Ahlak kuralları 53. B) Yorumlayıcı kurallar D) Emredici kurallar Mevcut bir hukuki durumu sona erdirme yetkisi veren haklara ne ad verilir? A) B) C) D) E) 54. B) Objektif Görgü Kuralları D) Hukuk Kuralları Değiştirici yenilik doğuran haklar Bozucu yenilik doğuran haklar Kurucu yenilik doğuran haklar Defi hakları Alelade haklar Medeni Hukukun, kanun koyucunun bilerek ve isteyerek bıraktığı kural içi boĢlukları, hukuka uygulayacak olanlara, somut olayın özelliklerini, toplumdaki ahlaki düĢüncelerini ve yetkiyi tanıyan kuralın amacını, sosyal adalet gibi hususları göz önünde tutarak ferdileĢtirip doldurması için hakime verdiği yetkiye ne ad verilir? A) Boşluk doldurma C) Kanun yaratma E) Hakimlik teminat B) Bilinçli boşluk D) Takdir yetkisi 44 Genel Hukuk Bilgisi 55. AĢağıdakilerden hangisi hukuk kurallarıyla ilgili yanlıĢ bir bilgidir? A) B) C) D) E) 56. Hukuk kuralları genel olarak kişi davranışlarını inceler Hukuk kuralları geneldir. Hukuk kuralları sürekli ve soyuttur. Devlet gücü desteği ile yaptırıma dayalıdır. Toplumsal kuralların tam aksine sosyal hayatı düzenleyen yaptırımlar içermez Güven’in kendisini kovalayan yırtıcı bir hayvandan kurtulmak için komĢusunun duvarından atlayarak onun bahçesindeki çiçeklere zarar vermesi durumunda Medeni Hukukun kendisine vermiĢ olduğu hangi hakkı kullanmıĢ olur? A) Zaruret hali D) Güç kullanma 57. C) Meşru müdafaa Zarar gören kimsenin mal varlığında iradesi dıĢında meydana gelen eksilmenin zarar veren tarafından aynen veya nakden ödenmesi yükümlülüğüne ne ad verilir? A) Manevi tazminat D) Maddi tazminat 58. B) Haklı savunma E) Zamanaşımı B) İlamlı icra E) Butlan C) Konkordato Bir emredici hukuk kuralının hukuka aykırı bir hukuki fiil için öngördüğü bir yaptırımdan kurtulmak amacıyla, kanunda yer alan bir baĢka kuraldan yararlanarak yasaklanan sonuca ulaĢmaya ne ad verilir? A) Kanuna karşı hile D) Kanun boşluğu B) Gerçek boşluk E) Objektif iyi niyet C) Dürüstlük kuralı Genel Hukuk Bilgisi 45 59. Adli yargı içinde Medeni Yargının asıl konusunu teĢkil eden, ortada bir uyuĢmazlığın olması ve bu uyuĢmazlığın en az iki kiĢi tarafından gerçekleĢmesi gerektiğini ifade eden hukuksal kavram aĢağıdakilerden hangisidir? A) Çekişmeli Yargı D) Çekişmesiz Yargı 60. B) İtiraz E) Fiili Karine B) İptal E) Zoralım C) Cebri İcra Medeni Kanun’a göre; doğum olayı ve doğum zamanı aĢağıda verilen belgelerden hangisi ile ispat edilir? A) Nüfus memurunun raporu ile C) Kişinin kendi beyanı ile E) Anne ve babanın beyanı ile 63. C) Kanuni Karine Bir sözleĢmenin emredici hukuk kurallarına veya ahlaka, kamu düzenine veya kiĢilik haklarına aykırı bulunması, Ģekil kurallarına uyulmaması, sözleĢmenin görünüĢte bir sözleĢme olması, ayırt etme gücü olmayanın sözleĢme yapması gibi durumlarda aĢağıda verilen yaptırım türlerinden hangisi gerçekleĢir? A) Butlan D) Eksiklik 62. C) Hesap Yargısı Bir kanun hükmünün belli bir olay için öngördüğü hükümden, belli olmayan bir olayın varlığı sonucuna ulaĢmaya ne ad verilir? A) İkrar D) Adi Karine 61. B) İlamlı İcra E) Özel Adli Yargı B) Kişisel durum sicili ile D) Mülki amirin raporu ile UyuĢmazlığın çözümünde izlenecek usulü gösteren hukuk türü aĢağıdakilerden hangisidir? A) Medeni Hukuk D) İdeal Hukuk B) Şekli Hukuk E) Mevzu Hukuk C) Tarihi Hukuk 46 Genel Hukuk Bilgisi 64. Borçlar Kanunu’na göre, aĢağıdakilerden hangisi borcu sona erdiren nedenlerden biri değildir? A) Yenileme C) Takas E) Kesin hüküm giyme 65. B) Kusursuz imkansızlık D) İbra Teyze çocukları arasındaki hısımlık iliĢkisi aĢağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiĢtir? A) Birinci dereceden üstsoy kan hısımlığı B) İkinci dereceden altsoy kayın hısımlığı C) Üçüncü dereceden yansoy kan hısımlığı D) Dördüncü dereceden yansoy kan hısımlığı E) İkinci dereceden altsoy sıhri hısımlık 66. Türk Medeni Kanunu’na göre, hâkim, yazılı kaynaklarda uygulanabilir bir hükmün bulunmaması halinde aĢağıdakilerden hangisine göre karar verir? A) Ahlak kuralları D) İdeal hukuk 67. C) Örf ve adet hukuku Toplum hayatını düzenleyen ve iyi-kötü kiĢisel ve toplumsal değer yargılarını içeren kurallar bütününe ne ad verilir? A) Din kuralları D) Örf ve adetler 68. B) Din kuralları E) Görgü kuralları B) Hukuk kuralları E) Görgü kuralları C) Ahlak kuralları AĢağıdakilerden hangisi kar amacı güden tüzel kiĢiliklerden biri değildir? A) Anonim şirket D) Limited şirket B) Kooperatif E) Kollektif şirket C) Dernek Genel Hukuk Bilgisi 47 69. AĢağıdakilerden hangisi görev alanında tek olan yüksek mahkemelerden biridir? A) B) C) D) E) 70. Hukuk kurallarının hangi özelliği toplum hayatını düzenleyen diğer kurallar için de geçerlidir? A) B) C) D) E) 71. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Askeri Yargıtay Yargıtay Danıştay Bölge İdare Mahkemesi Devlet gücüne dayanması Zorunlu olarak uyulması Maddi müeyyideye sahip olması İnsan ilişkilerini düzenlemesi Devletin yetkili organlarınca konulması AĢağıdakilerden hangisi kiĢilik haklarından biridir? A) Kiralama hakkı C) Evlenme hakkı E) Maddi mallar üzerindeki haklar 72. Hukuka aykırı yollardan edinilen kazanca el konularak devlet hazinesine aktarılmasına ne ad verilir? A) Ceza D) Müsadere 73. B) Alacak hakkı D) Satın alma hakkı B) Cebri icra E) İptal C) Tazminat AĢağıdakilerden hangisi taraflarının arasında eĢitliğin olmadığı ve devletin ayrıcalıklı yetkilerinin söz konusu olduğu hukuk dallarından biridir? A) Borçlar Hukuku C) Ceza Hukuku E) Medeni Hukuk B) Ticaret Hukuku D) Devletler Özel Hukuku 48 Genel Hukuk Bilgisi 74. Bir kimsenin ölüm tehlikesi içinde kaybolması veya kendisinden uzun süre haber alınmaması sonucu mahkeme kararı ile kiĢiliğinin sona ermesine ne ad verilir? A) Ölüm karinesi C) Gabin E) Gıyabi hüküm 75. B) Gaiplik D) Ara karar Ölümüne kesin gözle bakılan bir durumda kaybolan kiĢi hakkında o yerin en büyük mülki idari amiri tarafından düĢülen ölüm kaydına ne ad verilir? A) Ölüm tehlikesi içinde kaybolma C) Ölüm karinesi E) Muris 76. Ağır Ceza Mahkemeleri, Türk yargı sistemi içerisinde hangi yargı kolunda yer alır? A) Adli yargı C) Anayasa yargısı E) Seçim yargısı 77. B) İdari yargı D) Uyuşmazlık yargısı Kanun koyucunun bilinçli olarak adil bir çözüm bulunabilmesi için çözümü uydurma ve bilime bırakarak çözüm yolu oluĢturması amacıyla bıraktığı boĢluğa ne ad verilir? A) Kural içi boşluk D) Zımni boşluk 78. B) Gaiplik D) Birlikte ölüm karinesi B) Kural dışı boşluk E) Açık Boşluk C) Örtülü boşluk AĢağıdakilerden hangisi Medeni Hukukun alt dallarından biri değildir? A) Kişiler Hukuku D) Sigorta Hukuku B) Aile Hukuku E) Miras Hukuku C) Eşya Hukuku Genel Hukuk Bilgisi 49 79. AĢağıdakilerden hangisi Ceza Kanunu’na göre, cezanın düĢmesine neden olan faktörlerden biridir? A) Zaruret hali D) Yaş küçüklüğü 80. Kanun koyucunun bilinçli olarak adil bir çözüm bulunabilmesi için çözümü uydurma ve bilime bırakarak çözüm yolu oluĢturması amacıyla bıraktığı boĢluğa ne ad verilir? A) Kural içi boşluk D) Zımni boşluk 81. B) Ceza zamanaşımı C) Haksız tahrik E) Alkol bağımlılığı B) Kural dışı boşluk E) Açık Boşluk C) Örtülü boşluk Dış dünyada meydana gelen olayların bir kısmına kanun koyucu hüküm ve netice bağlamıştır. Kendilerine hüküm ve netice bağlanan olaya ne ad verilir? A) Hukuki olay D) Haksız fiil 82. C) Hukuki fiil AĢağıdakilerden hangisi Medeni Kanun’da kesin delil olarak kabul edilir? A) Keşif D) Senet 83. B) Maddi fiil E) Manevi fiil B) Tanık E) Söz vermek C) Bilirkişi AĢağıdakilerden hangisi suçu ortaya çıkaran en temel unsurdur? A) Kast D) İcra B) İhmal E) Hareket C) Kanunilik 50 Genel Hukuk Bilgisi 84. Bir örf ve adetin, örf ve adet hukukuna dahil olup yazısız bir hukuk kuralı haline gelebilmesi için taĢıması gereken en temel Ģart aĢağıdakilerden hangisidir? A) Genellik C) Süreklilik E) Manevi yaptırım öngörmesi 85. Somut olayların çözümüne (özüne) iliĢkin hükümleri içeren hukuk kavramına ne ad verilir? A) Mevzu hukuk D) Pozitif hukuk 86. B) Soyutluk D) Devlet desteği B) Maddi hukuk E) Objektif hukuk C) Yürürlükteki hukuk Ġnsanların diğer bireylere ve topluma karĢı olan ödevlerini bildiren, baĢkalarına zarar vermemeyi, can, mal ve namus bütünlüğüne dokunmamayı emreden sosyal düzen kuralları aĢağıdakilerden hangisidir? A) Görgü kurallar C) Pozitif hukuk kuralları E) Objektif ahlak kuralları B) Sübjektif ahlak kuralları D) Dürüstlük kuralları 87. Türk Ceza Kanunu’nun temel esaslarından biri olan “Kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesi suçun hangi unsurunu açıklar? A) Kanuni unsurunu B) Maddi unsurunu C) Hareket unsurunu D) Manevi unsurunu E) Kusurluluk unsurunu 88. Satılan bir malın ayıplı veya bozuk çıkması halinde alıcı malın değiştirilmesini veya fiyatın indirilmesini isteyebilir. Yukarıda verilen örneğe göre hukukun alıcıya tanımıĢ olduğu bu yetki hangi hak türünü açıklar? A) Kurucu yenilik doğuran hak B) Değiştirici yenilik doğuran hak C) Devredilebilen hak D) Bozucu yenilik doğuran hak E) Alelade hak Genel Hukuk Bilgisi 51 89. Kanunun takdir yetkisi tanıdığı ve durumun gereklerini ya da haklı sebepleri göz önünde tutmayı emrettiği durumlarda hâkimin hukuka ve hakkaniyete göre karar vermesine ne ad verilir? A) Hâkimin hukuk yaratması C) Hâkimlik teminatı E) Hâkimin kural koyması 90. AĢağıdakilerden hangisi borcu sona erdiren sebeplerden biri değildir? A) İfa C) Takas E) Kusurlu imkânsızlık 91. B) Yenileme D) Zamanaşımı Toplum hayatında uyulması zorunlu olan kurallardan kiĢiler lehine doğan yetkiyi ifade eden hukuk kavramı aĢağıdakilerden hangisidir? A) Sübjektif hukuk D) Mevzu hukuk 92. B) Objektif hukuk E) İdeal hukuk C) Pozitif hukuk Evlenme ve taşınmaz mal satımı gibi işlemler resmi şekle bağlıdır. Bu işlemlerin yapılmasında kanunda belirtilen biçime uyulmak zorunludur. Kanunda belirtilen bu biçimlere uyulmadığı takdirde aĢağıdakilerden hangisi söz konusu olur? A) Ceza öngörülür C) Zorla icra usulü hükmolunur E) Yapılan işlem iptal edilir 93. B) Hâkimin takdir yetkisi D) Hâkimin kıyas yetkisi B) Yapılan işlem geçersiz sayılır D) Tazminat yükümlülüğü doğar Türk Hukuk Sisteminde bir hukuk kaynağı olarak kabul edilen fakat uygulama bakımından yazılı hukuktan sonra gelen kaynak aĢağıdakilerden hangisidir? A) İçtihat D) Yönetmelik B) Örf ve adet hukuku E) Tüzük C) Öğreti 52 Genel Hukuk Bilgisi 94. I. Sözleşmeye aykırı hareket II. Hukuka aykırı hareket III. Hukuka aykırı idari işlem IV. Suç olarak sayılan eylem Yukarıdaki eylem veya iĢlemlerin hangilerinin sonucunda iptal yaptırımı uygulanır? A) I ve II 95. C) II ve III D) Yalnız III E) Yalnız IV AĢağıdaki hukuk kaynaklarından hangisi bağlayıcı nitelikte değildir? A) B) C) D) E) 96. B) I ve IV İçtihadı birleştirme kararları Uyuşmazlık Mahkemesi kararları Anayasa Mahkemesi kararları Bilimsel içtihatlar Tüzükler Sübjektif ahlak kuralları, insanın kendi nefsine karşı ödevlerini düzenleyen kurallardır. AĢağıdakilerden hangisi sübjektif ahlak kuralı olarak kabul edilmez? A) B) C) D) E) 97. Samimi ve faziletli olmak Hiç kimse hakkında kötü düşünmemek Yalan söylememek Başkaları hakkında iyi düşüncelere sahip olmak Verilen söze sadık kalmak Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen tüzükler aĢağıdakilerden hangisi tarafından imzalanır? A) Başbakan D) TBMM Başkanı B) Cumhurbaşkanı E) Danıştay C) İçişleri Bakanı Genel Hukuk Bilgisi 53 98. AĢağıda verilen hak türlerinden hangisi kiĢiye bağlı olan ve devredilmeyen haklardan biridir? A) Mülkiyet hakkı D) Miras hakkı 99. B) Alacak hakkı E) Evlenme hakkı C) Borç hakkı Hukuksal bir olay karĢısında hâkimin olaya uygulayacağı yazılı bir hukuk kuralının bulunmaması durumuna ne ad verilir? A) Açık boşluk D) Kural içi boşluk B) Örtülü boşluk E) Dava hakkı C) Zımni boşluk 100. Sınırlı ehliyetli bir kimse aĢağıdaki iĢlemlerin hangisinde yasal danıĢmanının oyunu almak zorunda değildir? A) Kefil olma C) Ödünç verme E) Taşınmaz satımı B) Taşınmaz rehni D) Bağışlamanın kabulü 101. KiĢilik hakları ile ilgili aĢağıdaki ifadelerden hangisi yanlıĢtır? A) Mirasçılara geçmez. C) Başkalarına devredilemez. E) Herkese karşı ileri sürülebilir. B) Nisbi hak niteliğindedir. D) Kişiliğe bağlıdır. 102. Toplum yaĢamını düzenleme amacına yönelik olan kurallara uyulmaması halinde karĢılaĢılan sosyal tepkilere ne ad verilir? A) Kıyas B) İçtihat C) Müeyyide D) Ceza E) Kısas 103. Suçlu Ģüphesi ile yargılanan kiĢinin özgürlüğünün mahkûmiyet kararından önce kısıtlanmasına ne ad verilir? A) Kovuşturma D) Kısıtlama B) Soruşturma E) Hacir altına alma C) Tutuklama 54 Genel Hukuk Bilgisi 104. Yasama organı tarafından yazılı bir Ģekilde çıkarılan genel, sürekli ve soyut hukuk kurallarına ne ad verilir? A) Yasa D) Genelge B) Tüzük E) Doktrin C) Nizamname 105. Türk Hukuk Sisteminde uyulması gereken kuralın toplumsal değerine ve aykırı davranışın ağırlık derecesine göre çeşitli yaptırımlar öngörülmüştür. AĢağıdakilerden hangisi Türk Hukuk Sisteminde uygulanan yaptırım türlerinden biri değildir? A) Ceza D) Hükümsüzlük 106. I. B) Cebri icra E) İptal C) İnfaz Kişilerin birbirleriyle ve toplumla olan ilişkilerini düzenlemek II. Kamu gücü ile desteklenmek III. Devletin yetkili makamları tarafından konulmuş olmak IV. Toplumun genel yararını, bireylerin ve toplumun ortak iyiliğini sağlama amacında olmak V. Maddi yaptırımlarla donatılmış olmak Yukarıdakilerden hangileri hukuk kurallarını toplumu düzenleyen diğer kurallardan ayıran özelliklerdendir? A) I ve II D) III, IV ve V B) II, III ve IV E) IV ve V C) II, III ve V 107. Türk Ticaret Kanunu‟na göre, bir ticari işletmeyi kendi adına işleten kişiye tacir denir. Bu hüküm uygulama bakımından yazılı hukuk kurallarının hangisine örnek oluĢturur? A) Emredici hukuk kuralları C) Yorumlayıcı hukuk kuralları E) Yedek hukuk kuralları B) Tamamlayıcı hukuk kuralları D) Tanımlayıcı hukuk kuralları Genel Hukuk Bilgisi 55 108. AĢağıdakilerden hangisi örf ve adet hukuku ile ilgili yanlıĢ bir bilgidir? A) B) C) D) E) 109. I. II. III. IV. V. Toplum içinde uzun zamandan beri uygulanır. Yazılı değildir. Devlet yaptırımına bağlıdır. Uyulmasının zorunlu olduğu hususunda genel bir inanış vardır. Yetkilendirilmiş devlet organlarınca oluşturulur. Öğreti Kazai içtihat Tüzük Yönetmelik Kanun hükmünde kararname Yukarıdakilerden hangileri hukukun yardımcı kaynaklarındandır? A) I ve II D) III, IV ve V B) II, III ve IV E) IV ve V C) II, III ve V 110. Bir toplumda iyilik ve kötülük hakkında oluĢan değer yargılarına göre yapılması ve yapılmaması gereken davranıĢlara iliĢkin kurallar bütününe ne ad verilir? A) Görgü kuralları D) Ahlak kuralları 111. I. B) İyiniyet kuralları C) Hukuk kuralları E) Muaşeret kuralları Meşru Savunma II. Talep Hakkı III. Zaruret Hali IV. Kuvvet Kullanma V. Dava Hakkı Yukarıdakilerden hangileri Medeni Kanun’a göre hakkın bizzat sahibi tarafından korunma yollarından biridir? A) I, II ve III D) II, III, IV ve V B) I, II, III ve IV E) III, IV ve V C) I, III ve IV 56 Genel Hukuk Bilgisi 112. AĢağıdakilerden hangisi Devlete doğrudan doğruya ödenen dolaysız vergilerden biri değildir? A) Özel tüketim vergisi C) Gelir vergisi E) Kurumlar vergisi B) Emlak vergisi D) Motorlu taşıtlar vergisi 113. Türk Ceza Kanununun “Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve kanunda yazılı cezalardan başka bir ceza hükmolunamaz.” ifadesi aĢağıdaki ilkelerden hangisini açıklar? A) B) C) D) E) Adalet ve kanun önünde eşitlik Kanunun bağlayıcılığı Suçta ve cezada kanunilik Ceza sorumluluğunun şahsiliği Kast ve taksir GENEL HUKUK BĠLGĠSĠ TESTĠ CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 D D B B A D C D A E D C E 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 C D D A C C C D C C C B D 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 B B D D A D C E D A B C E 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 B A E D C E D E A A A C B 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 B D E A D A A C A B B E D 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 E E C A D C D C B C A A D 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 B A A D C D B E A B B E A 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 B B D D E B E A D B C C A 105 106 107 108 109 110 111 112 113 C C D E A D C A C Bölüm 2 GÜNCEL BİLGİLER KÜLTÜR ve SANAT Uluslararası Türkçe Derneği (TÜRKÇEDER) tarafından Haziran 2012‟de 10.su yapılan Uluslararası Türkçe Olimpiyatları İstanbul Four Seasons Hotel'de yapıldı. 2012 yılında Avrupa Kültür Başkenti Portekiz'in Guimarães şehri ve Slovenya'nın Maribor şehri oldu. 2012 yılında 57.si Azerbaycan‟da yapılan Eurovision Şarkı Yarışmasının 1. si İsveç olurken Türkiye Can Bonomo‟nun Love Me Back şarkısı ile 7. oldu. Bu yıl 10.‟su düzenlenecek olan ve 14 Haziran 2012 günü kapanış gösterisinin İstanbul‟da yapılacağı Türkçe Olimpiyatlarının teması “10. yıl vesilesi ile İnsanlık El Ele" „dir. Bu yılki Türkçe Olimpiyatlarının sloganı ise “İnsanlık el ele, bayram o bayram olur”. Beyaz Perde Aktörleri Derneği Ödülleri ABD'nin Los Angeles kentinde düzenlenen ödül töreniyle sahiplerini buldu. 'The Help'' adlı filmindeki rolüylü ABD'li film yıldızı Viola Davis en iyi kadın oyuncu ödülünün sahibi olurken, ''The Artist'' filmindeki rolüyle Fransız film yıldızı Jean Dujardin en iyi erkek oyuncu ödülü verildi. Amerikan Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi'nin 84. Oscar ödüllerinde ''The Artist'' filmi, En İyi Film, En İyi Yönetmen ve En İyi Erkek Oyuncu ödüllerini aldı. 84. OSCAR ödüllerini kazananların listesi: En Ġyi Film: The Artist 58 Güncel Bilgiler En Ġyi Yönetmen: Michel Hazanavicius (The Artist) En Ġyi Kadın Oyuncu: Meryl Streep (Demir Leydi) En Ġyi Erkek Oyuncu: Jean Dujardin (The Artist) En Ġyi Yabancı Film: A Separation (İran) En Ġyi Belgesel: Undefeated En Ġyi Özgün Senaryo: Woody Allen (Paris'te Geceyarısı) En Ġyi Animasyon: Rango En Ġyi Sanat Yönetmeni: Hugo 62. Berlin Film Festivalinde Reis Çelik, çocuk gelin sorununu anlattığı "Lal Gece" filmiyle "Kristal Ayı" ödülünü alırken, ilk uzun metrajlı filmi "Tepenin Ardı"yla Emin Alper, "Caligari" ödülünü kazandı. 48.Antalya Altın Portakal film festivalinde 32 yıl sonra ''Zenne'' 1.lik ödülü aldı. 65. CANNES FĠLM FESTĠVALĠ SONUÇLARI Daha önce festivalden çeşitli ödüller alan Nuri Bilge Ceylan‟a bu yıl Altın Yönetmen ödülünü alırken kısa film bölümünün birincisi ise yine ülkemizden bir isim Rezan Yeşilbaş‟ın Sessiz(De beng) adlı filmi oldu. Altın Palmiye: Michael Haneke – Amour Jüri Büyük Ödülü: Matteo Garrone – Reality En Ġyi Yönetmen: Carlos Reygadas – „Post Tenebras Lux‟ En Ġyi Erkek Oyuncu: The Hunt filmindeki rolü ile Thomas Vinterberg En Ġyi Kadın Oyuncu: ‟Beyond the Hills‟ filmindeki rolleri ile Cosmina Stratan ve Cristina Flutur En Ġyi Senaryo: Cristian Mungiu – „Beyond the Hills‟ Jüri Özel Ödülü: Ken Loach – „Angel‟s Share‟ Altın Kamera (Camera d’Or): ‟Beasts of the Southern Wild‟ (Yön: Benh Zeitlin) Kısa Metraj: „Sessiz‟ (Yön: Rezan Yeşilbaş) Güncel Bilgiler 59 UNESCO Besteci Itri 300. ölüm yıl dönümünde, Şair Nabi 300. ölüm yıl dönümünde, Mimar ve şehirci Kemal Ahmet Arû ise 100. doğum yıl dönümünde, Piri Reis Haritası'nın yapılmasının 500. yıl dönümü münasebetiyle de anma etkinlikleri düzenlenecek. UNESCO'nun 36. genel konferansının sonunda alınan kararda, Türkiye'den bu üç önemli şahsiyetin ve bir eserin 2012-2013'deki yıl dönümlerindeki anma faaliyetlerinin kurum tarafından desteklemesine oy birliğiyle karar verildi. UNESCO‟nun 36. Genel Konferansı 25 Ekim-10 Kasım 2011 tarihleri arasında Fransa‟nın başkenti Paris‟te gerçekleştirildi. UNESCO‟nun 2012-2013 yıllarını içine alan 36. Genel Konferansında 107 kabul, 14 ret ve 52 çekimser oyla Filistin 195. Devlet olarak UNESCO’ya kabul edildi. Eskişehir UNESCO tarafından Türkiye‟nin 2013 yılı somut olmayan kültürel miras başkenti oldu. UNESCO tarafından 2013-2022 Yılları Kültürel YakınlaĢma 10 Yılı ilan edildi UNICEF İyi Niyet Elçisi Kıvanç Tatlıtuğ oldu. 2011 CumhurbaĢkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri; Sanat Tarihi dalında Prof. Dr. Semavi Eyice‟ye, Edebiyat dalında Sezai Karakoç‟a, Eleştiri alanında Doğan Hızlan‟a, Geleneksel Sanatlar dalında Hasan Çelebi‟ye verildi. EKONOMĠ Merkez Bankası Başkanı Bakanlar Kurulu kararıyla beş yıllığına atanırken, Başkan Yardımcıları Başkanın önereceği kişilerden seçilen kişilerden ortak kararnameyle yine beş yıllığına atanırlar. Başkan en yüksek amir sıfatıyla Banka Meclisince alınacak kararları ve para 60 Güncel Bilgiler politikasını yönetmekle yükümlüdür. 14 Nisan 2011 tarihi itibariyle Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı‟dır. Banka Meclisi: En yüksek karar organı olup Merkez Bankası Başkanı başkanlığında toplanmaktadır. Başkan dâhil yedi üyesi bulunan genel kurulun başkan dışındaki üyelerinin görev süresi üç yıldır. Ancak, bu üyeler tekrar seçilebilme hakkına sahiptirler. Banka Meclisi Merkez Bankası'nın para politikasının belirlenmesi dahil olmak üzere bankanın işleyişine ilişkin kararları almaya yetkilidir. G-20 Türkiye, ABD, Hindistan, Japonya, Brezilya, Rusya, Almanya, Arjantin, Fransa, Suudi Arabistan, Meksika, Güney Afrika, Birleşik Krallık, Güney Kore, İtalya, Çin, Kanada, Avustralya, Endonezya ve Avrupa Birliği Dönem Başkanı ve Avrupa Merkez Bankası Başkanı‟ndan oluşur. 2011 yılında Fransa'nın Cannes kentinde yapılan G-20 Zirvesi'nin sonuç bildirisinde, 2012'de Meksika, 2013'de Rusya ve 2014'de Avustralya'nın ardından Türkiye, bir sonraki yani 2015‟deki G20'ye Dönem Başkanlığı yapacağı açıklandı. Türkiye'den sonra G-20'deki Dönem Başkanlığı sistemi de değişecek. En fazla ihracat yapan iller sıralamasında ilk üç sırayı Manisa, Ankara ve Gaziantep aldı. 2012 TÜİK verilerine göre ihracatta birinci ülke Almanya. 2012 TÜİK verilerine göre ithalatta birinci ülke Rusya. En çok ticaret yaptığımız ülke Rusya. TÜİK verilerine göre ihracat da ilk sırayı "Motorlu Kara Taşıtları" aldı En fazla döviz rezervine sahip ülke Çin‟dir.. IMF ve Dünya Bankası 2012 yıllık toplantılarını Japonya„da yapacaktır. IMF'nin yeni başkanı Fransa Maliye Bakanı Christine Lagarde oldu. Güncel Bilgiler 61 Türkiye, Meksika, Endonezya ve Güney Kore'nin gelişmekte olan ekonomilerini tarif etmek ve bu ülkelerin büyüyen ekonomilerinden bahsetmek için bundan sonra bu ülkelere ''MIST ülkeleri'' denecek. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, 6 Avrupa ülkesinin kredi notlarında değişiklik yaptı. Moody's İtalya, İspanya, Portekiz, Slovenya, Slovakya ve Malta'nın kredi notlarını düşürdü. Avrupa Merkez Bankası (European Central Bank - ECB) Avro alanı içinde bulunan 17 ülkenin para politikasını yönetmekle yükümlü olan dünyanın en önemli merkez bankalarından biridir. 1 Haziran 1998 tarihinde Almanya, Frankfurt genel merkez olmak üzere kurulmuştur. Banka'nın temel görevi, avronun alım gücünü korumak ve avro bölgesinde fiyat istikrarını sağlamaktır. 1 Kasım 2011 tarihinden itibaren başkanlığını İtalyan ekonomist Mario Draghi yapmaktadır. Davos 2012'nin ana teması: Endişe Her yıl ocak ayında İsviçre'nin Davos kasabasında yapılan Dünya Ekonomik Forumu, diğer adıyla Davos Zirvesi, 'Avrupa, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Orta Asya Toplantısı' 4-6 Haziran 2012 tarihlerinde İstanbul'da yapıldı. 2011 de Altın dünyada ve Türkiye‟de en yüksek getiri sağlayan yatırım aracı olmuştur. Kasım 2011 Asya ekonomik işbirliği forumu ABD‟de toplandı. 2011 TÜFE-ÜFE verileri: Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre, 2011 enflasyon TÜFE'de yüzde 0.58, ÜFE'de yüzde 1 arttı. Yıllık TÜFE 10.45, ÜFE yüzde 13.33 olarak gerçekleşti. KiĢi baĢına milli gelir 10 bin 761 dolar Eylül 2011 itibariyle son 1 yıllık dönemde kişi başına düşen milli gelir cari fiyatlarla 17 bin 21 TL, dolar cinsinden 10 bin 761 dolar olarak gerçekleşti 62 Güncel Bilgiler Dünya ekonomisinin yüzde 90'ını elinde tutan, dünyadaki en gelişmiş 20 ülkeden oluşan G20 üyeleri, dışişleri bakanları nezdinde, Meksika'nın Los Cabos kentinde toplandı. E-7 E-7 ülkeleri ingilizce olarak “emerging 7″ yani “gelişmekte olan 7″ anlamına gelmektedir. Bu ülkeler son 20 yılda çok büyük gelişmeler göstererek dünyanın en güçlü ekonomileri arasına girmiştir. olan E-7 ülkelerinin tamamı G20 üyesidir de. E-7 ülkeleri; Çin, Hindistan, Brezilya, Rusya, Endonezya, Meksika ve Türkiye‟ den oluşmaktadır. YUNANĠSTAN Yunanistan İstatistik Kurumu (ELSTAT) verilerine göre, derin bir resesyonda olan Yunanistan ekonomisi, 2011 yılının tamamında yüzde 6.8 küçüldü. Yunanistan Maliye Bakanlığı daha önceki tahminlerinde 2012 yılında ekonominin yüzde 2.8 daralacağını öngörüyordu, ancak tahminlerin yüzde 3.5'tan fazla daralma olarak revize edilmesi bekleniyor. Durgunlukta 5'inci yılına giren Yunanistan'da GSYH 2008'de yüzde 0.15, 2009'da yüzde 3.3, 2010'da yüzde 3.4, 2011'de ise yüzde 6.8 daraldı. SPOR 2014 Kış Olimpiyatları Rusya‟nın Krasnodar Bölgesi‟ndeki Sochi kentinde düzenlenecek. Fenerbahçe Universal kadın voleybol takımı, finalde Fransa‟nın RC Cannes takımını 3 set sonunda 3-0 mağlup ederek 2012 yılı Voleybol Kadınlar Avrupa Şampiyonu oldu. 2014 Dünya Kupası Brezilya‟da düzenlenecek. Fenerbahçe'nin ve Türk futbolunun efsane ismi Ordinaryüs lakaplı Lefter Küçükandonyadis hayatını kaybetti. (Ocak-2012) Türkiye 2020 Yaz Olimpiyatlarına adaylığını resmen açıkladı. UEFA Kongresi 2012 yılında İstanbul‟da yapıldı. 2012 Yaz Olimpiyatları İngiltere‟nin Londra kentinde yapılacaktır. Londra‟da yapılacak olan 2012 Olimpiyatlarında Jimnastik dalın- Güncel Bilgiler 63 da Türkiye‟den Göksu Üçtaş katılacak. Türkiye ilk kez olimpiyatlara jimnastik dalında yarışacak. 2013 Dünya Akdeniz Oyunları Mersin‟de yapılacak Türkiye, 2014 yılında düzenlenecek 17. FIBA Bayanlar Dünya Şampiyonası‟na ev sahipliği yapacak. Uluslararası Kimya Olimpiyatı‟nın (ICHO) 43.‟sü, 9-18 Temmuz 2011 tarihleri arasında Ankara‟da düzenlendi. Ülkemiz, atletizm dalında ilk kez bir Dünya Şampiyonası‟na ev sahipliği yapmıştır. 14. Dünya Salon Atletizm Şampiyonası 9-11 Mart 2012 tarihlerinde İstanbul'da düzenlendi. 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası Polonya ve Ukrayna‟da yapılacak. Türkiye 2020 Avrupa Futbol Şampiyonasına aday olmuştur. BRONZ MADALYA TÜRKĠYE'NĠN İtalya'yı mağlup eden Filenin Sultanları bronz madalyanın sahibi oldu. İtalya ile Sırbistan'ın ortaklaşa düzenlediği ve 9 gündür devam eden şampiyona, bugün yapılan üçüncülük ve final maçlarıyla sona erdi. Final maçlarının ardından yapılan madalya töreninde üçüncü Türkiye, ikinci Almanya ve şampiyon Sırbistan'a madalyaları ve kupaları verildi. 2013 yılında Slovenya'da 38.si düzenlenecek olan Avrupa Basketbol Şampiyonasına 49 federasyondan 24 takım katılacaktır. Son iki turnuvanın şampiyonu İspanya‟dır Avrupa Voleybol Konfederasyonu (CEV) Şampiyonlar Ligi İstanbul‟da yapıldı. Bayanlar Avrupa Ligi 8'li Final'i İstanbul'da yapılacak FIBA Kadınlar Avrupa Ligi Sekizli Final organizasyonuna, Galatasaray Medical Park ev sahipliği yaptı. 28 Mart-1 Nisan 2012 tarihlerinde düzenlenen organizasyondaki karşılaşmalar, Abdi İpekçi Spor Salonu'nda oynandı. 64 Güncel Bilgiler Voleybol Milli Takımımız 2012 Londra Olimpiyatları‟na katılacak. Kadın milli voleybol takımımız Polonya‟yı finalde yendi ve 2012 Londra Olimpiyat Oyunlarına katılmaya hak kazandı. 11-13 Mayıs 2012 tarihlerinde İstanbul Sinan Erdem Spor Salonu'nda gerçekleştirilen THY Avrupa Ligi 4‟lü finalinde Rusya'nın CSKA Moskova takımını son saniyede Printezis'in attığı basketle 62-61 yenen Yunanistan'ın Olympiakos takımı, şampiyon oldu. ÇEVRE 6. Dünya Su Forumu Mart 2012′de Fransa‟nın Marsilya şehrinde yapıldı. Kyoto Protokolü‟nün geçerlilik süresi 2012 yılı sonunda bitiyor. ABD bu antlaşmayı imzalamamıştır. Türkiye‟nin ilk nükleer enerji santrali Mersin Akkuyu‟da kurulacak 2. santral Sinop‟ta kurulacak. Dünyanın önde gelen güçleri ve İran arasında, Tahran‟ın nükleer programı konusundaki görüşmeler İstanbul‟da yapıldı. İran başlıklı İstanbul P5+1 Nükleer Enerji toplantısı, Nükleer karşıtı grupların protestosu ile gergin başladı. Polis geniş güvenlik önlemleri aldı. Dünya basının büyük ilgi gösterdiği bu toplantıda, İran‟da bulunan nükleer santralı konuşuluyor. Van‟da olan depremde en çok zarar gören ilçe ErciĢ 2011 Ortadoğu Ġsyanlarına Dair ULUSLARARASI SOSYAL VE SĠYASĠ OLAYLAR Arap dünyasında baş gösteren miting ve halk ayaklanmasına Arap baharı denir ve Arap Baharı, Tunus, Mısır, Libya, Suriye, Bahreyn, Cezayir, Ürdün ve Yemen'de büyük çapta; Moritanya, Suudi Arabistan, Umman, Irak,Lübnan ve Fasta küçük çapta olmak üzere tüm Arap Dünyasında etkisini göstermiştir. Arap baharın sürecinde yargılanan tek devlet başkanı Hüsnü Mübarektir. 1-TUNUS (Hükümet devrildi) (ilk isyan Tunus) Devrimin adı: Yasemin Devrimi Güncel Bilgiler 65 2-MISIR Mısır‟daki Halk Devrimi Hüsnü Mübarek reform kararı aldı. 30 yıllık Mübarek dönemi sona erdi. Ünlü meydanın adı: Tahrir Meydanı 3-LĠBYA Libya lideri Kaddafi‟nin tepkisiyle çok kanlı bir isyan oldu. 4- SURĠYE Devlet başkanı Beşer Esat‟ın reform vaatleriyle bastırılamadığı Suriye‟deki olaylar nedeniyle sınır kapımız açıldı. Birleşmiş Milletler İyi Niyet Elçisi Angelina Jolie Suriye‟den kaçarak Türkiye‟ye sığınan mültecileri ziyaret etmek üzere 2011 yılında Hatay‟ a geldi. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun ve Arap Birliği Genel Sekreteri Nebil El Arabi BM Genel Kurulu'nun 16 Şubat 2012 tarihinde aldığı karar gereğince Suriye'deki krize ilişkin olarak Kofi Annan'ın Birleşmiş Milletler-Arap Birliği ortak özel temsilcisi olarak atandığı duyuruldu. Asker Gönderdiğimiz Son Ülke Türkiye 2006 yılında Birleşmiş Milletler tarafından oluşturulan Lübnan Geçici Güvenlik Konseyine destek sağlamak amacıyla bu ülkeye asker göndermiştir. Yanı sıra 2011 yılında son olarak NATO‟nun Libya‟da silah ambargosu uygulamak üzere ambargoyu denetleyecek NATO filosuna katılan Türkiye en son Libya‟ya asker göndermiştir. AVRUPA BĠRLĠĞĠ Altı ay boyunca dönem başkanlığının bir başka üye ülkeye geçtiği AB‟de, bir yıl süresince iki ülke dönem başkanlığını yürütüyor. Buna göre Temmuz-Aralık 2012 döneminde AB dönem Başkanlığını Danimarka‟dan devralacak olan Kıbrıs Rum tarafı üstlenecek. 2018‟in ilk yarısına kadar sırasıyla şu ülkeler AB dönem başkanlığını yürütecek: 66 Güncel Bilgiler 2013: İrlanda/Litvanya; 2014: Yunanistan/İtalya; 2015: Letonya/ Lüksemburg; 2016: Hollanda/Slovakya; 2017: Malta/ İngiltere; 2018: Estonya 30 Hazirana kadar yapacak. MEDENĠYETLER ĠTTĠFAKI Medeniyetler İttifakı, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve İspanya Hükümet Başkanı José Luis Rodriguez Zapatero‟nun öncülüğüyle başlatılan bir Birleşmiş Milletler projesidir. Her yıl gerçekleştirilen Medeniyetler İttifakı Forumunun ilki 2008‟de İspanya‟nın Madrid şehrinde, ikincisi 2009‟da İstanbul‟da, üçüncüsü 2010‟da Rio de Janerio‟da gerçekleştirilmiştir. Medeniyetler İttifakı 2011 Forumu Katar‟ın başkenti Doha‟da gerçekleştirilmiştir. Bir sonraki Forum 2013 yılında Avusturya'nın başkenti Viyana'da toplanacaktır. Medeniyetler İttifakı İştirakçiler Forumu 31 Mayıs-1 Haziran 2012 tarihleri arasında İstanbul‟ da toplanmıştır. Toplantı 2014‟te Avusturya‟da yapılacak. TÜRK ĠDARĠ YAPISI ĠLE ĠLGĠLĠ GÜNCELLER 12 Haziran 2011 Genel Seçimleriyle 61. Hükümet seçilerek 24. dönem Meclis çalışmaları başladı. 2011 seçimleriyle yeni kabine Başbakan dâhil 26 üyeden oluşuyor. Dört adet başbakan yardımcısı ve 21 adet icrai bakanlıktan oluşuyor. Yanı sıra yeni düzenlemelerle devlet bakanlığı uygulamasına son verilirken bakan yardımcılığı makamı düzenlenmiştir. 2011 yılında 6 yeni bakanlık kurulmuştur. Yeni Kurulan Bakanlıklar: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı: Hayati Yazıcı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı: Fatma Şahin Avrupa Birliği Bakanlığı: Egemen Bağış Ekonomi Bakanlığı: Zafer Çağlayan Kalkınma Bakanlığı: Cevdet Yılmaz Gençlik ve Spor Bakanlığı: Suat Kılıç Güncel Bilgiler 67 KURULUġ VE BAġKANLAR Merkez Bankası BaĢkanı: Erdem Başçı Yargıtay BaĢkanı: Ali Alkan. DanıĢtay BaĢkanı: Hüsnü Karakullukçu. Ġspanya BaĢbakanı: Mariano Rajoy Ġtalya BaĢbakanı: Mario Monti Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi BaĢkanı: Jean-Claude Mignon Avrupa Komisyonu BaĢkanı: Jose Manuel Barroso TMSF BaĢkanı: Şakir Ercan Gül BDDK BaĢkanı: Mukim Öztekin (2012) AKPM (Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi) TBMM'yi temsil etme yetkisi Deniz Baykal‟a verildi. DĠĞER GÜNCEL GELĠġME ve OLAYLAR İran'ın uranyum takasına ilişkin ortak formülle ilgili anlaşma (Tahran Antlaşması), Türkiye, Brezilya ve İran dışişleri bakanları tarafından imzalandı. Uranyum takasının Türkiye'de yapılacağı da bu imza ile resmileşmiş oldu. Hırvatistan 2013 yılında Avrupa Birliğine 28. tam üye olarak katılacak. En çok nüfus İstanbul‟da, en az nüfus Bayburt. Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi'nin (ICAS) Mayıs 2012‟de İstanbul'da genel kurul toplantısı kapsamında ''CAS Sporda Tahkim Konferansı'' düzenlendi. Ġstanbul, Arabuluculuk Konferansına ev sahipliği yaptı. Türkiye'nin, Finlandiya ile birlikte 2010'da Birleşmiş Milletler (BM) 65. Genel Kurulu sırasında başlattığı 'Barış İçin Arabuluculuk' girişimi neticesinde Daha önce BM nezdinde 'Arabuluculuk Dostlar Grubu' oluşturulmuş ve 24-25 Şubat 2012 tarihlerinde İstanbul Arabuluculuk Konferansı 'Enhancing Peace Through Mediation' 68 Güncel Bilgiler temasıyla düzenlenmiştir. Konferansa 250 civarında yerli ve yabancı uzman, akademisyen, STK temsilcisi, BM yetkilisi ve diplomat gelmiştir. 2011 yılında Türkiye’de gerçekleĢtirilen organizasyonlar Voleybol Yıldız Erkek Balkan Şampiyonası, Kayak Uluslararası FIS Yarışmaları, Dünya Üniversite Kış Oyunları, Görme Engelliler Dünya Oyunları, İşitme Engelliler Tenis Dünya Şampiyonası, İşitme Engelliler Voleybol Avrupa Şampiyonası, Formula 1, Dünya Genç ve Yıldız Kadınlar Boks Şampiyonası, Avrupa Yıldız Erkekler Voleybol Şampiyonası, Yıldız Kızlar Voleybol Şampiyonası, Bilek Güreşi Avrupa Şampiyonası, 13. Sualtı Görüntüleme Dünya Şampiyonası, Atletizm Avrupa Takımlar Şampiyonası, Avrupa Gençlik Olimpik Oyunları, İşitme Engelliler Avrupa Atletizm Şampiyonası, Voleybol Yıldız Kadınlar Dünya Voleybol Şampiyonası, Okçuluk Dünya Kupası finali, Voleybol Yıldızlar Avrupa Şampiyonası, Bilek Güreşi Dünya Şampiyonası, Avrupa Voleybol Konfederasyonu (CEV) Kadınlar Avrupa Ligi Dörtlü Finali, Büyük Erkekler Avrupa Boks Şampiyonası Güncel Bilgiler 69 2012 Yılı Spor Organizasyonları 2012 Dünya Salon Atletizm Şampiyonası Ataköy Atletizm Salonu 09/03/2012 FIBA Kadınlar Ligi 8'li Final İstanbul 28/03/2012 Halter Avrupa Şampiyonası Antalya 06/04/2012 48. Uluslararası Cumhurbaşkanlığı Bisiklet Turu Alanya-İstanbul 22/04/2012 Avrupa Dağ Koşusu Şampiyonası Denizli-Pamukkale 07/07/2012 XVII. Akdeniz Oyunları Mersin 2013 Mersin 20/06/2013 Dünya Çocuk Oyunları Ankara 27/04/2012 2011 yılında bağımsızlığını kazanan en son ülke: Güney Sudan 2. Somali Konferansı Haziran 2012‟de İzmir‟de yapıldı. Yemen'de yaĢanan kıtlık Yemen, 20 milyonluk nüfusuyla Arap dünyasının en fakir ülkesi olarak biliniyor. 2012 Türkiye'de 'Çin Yılı' ilan edildi. Bu kapsamda farklı illerde 70'i aşkın etkinlik yapılacak. Mısır'ın başkenti Kahire'de düzenlenen toplantıda Arap Birliği, BM'ye Suriye için ortak barış gücü oluşturulması konusunda çağrıda bulundu. Arap Birliği Dışişleri Bakanları'nın Mısır'ın başkenti Kahire'de yaptıkları Suriye toplantısının sonucunda 14 maddelik bir karar taslağı üzerinde mutabakat sağlandı. Toplantıda Arap Birliği'nin karar taslağının tamamına Lübnan çekimser oy kullanırken, Cezayir, Arap Birliği'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne ortak barış gücü kurulması ile ilgili çağrı yapmasını içeren maddelere karşı çekimser oy kullandı. Karar tasarısında, Arap Birliği'nin BM'ye Suriye için ortak barış gücü kurulması yönünde çağrı yapmasına onay verildi. Tunus'ta uluslararası bir konferansın toplanması konusu da Arap Birliği Dışişleri Bakanları toplantısından çıkan bir başka yeni karar 70 Güncel Bilgiler oldu. Arap Birliği Suriye'deki gözlemci heyetinin misyonunu sona erdirirken, Suriyeli diplomatların ve dışişleri misyonun uluslararası kurumlar ile toplantılardaki temsil yetkileri durduruldu. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (ESAM) tarafından İstanbul WOW Otel'de düzenlenen 21. Uluslararası Müslüman Topluluklar Birliği Kongresi'ne Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da konuşma yaptı. Suriye Dostları Toplantısı 2012 de İstanbul‟da yapıldı. Türk-Arap İşbirliği Forumu Dışişleri Bakanları 4‟üncü toplantısı Fas‟ın başkenti Rabat‟ta yapıldı. Expo 2020‟ye aday olan ilimiz Ġzmir Libya KKTC‟yi fiilen tanıdı. 2012 yılında Türkiye’ye Vize Uygulamasını kaldıran Ülkeler Ukrayna ve Nijerya Federal Cumhuriyeti 1 Temmuz 2012 itibariyle yeni Borçlar ve Ticaret Kanunu yürürlüğe girecek. Bölüm 3 ULUSLARARASI KURULUŞLAR BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER AMACI -Uluslararası barış ve güvenliği korumak. -Savaş sonrası ilişkileri istikrara kavuşturmak ve barışı daha sağlam temeller üzerine oturtmak için kurulmuştur. - Çocuk gelişimi, çevre koruma, insan hakları, yoksullukla mücadele, ekonomik kalkınma, tarımsal kalkınma, kadın hakları, doğal afet, iş ve işçi hakları konularında da faaliyet göstermektedir. KURULUġ ve MERKEZ YAPISI - 24 Ekim 1945'de kurulmuştur. - Evrensel nitelikli anlaşmadır. - Üye sayısı 193'tür. Son üye olan ülke: Güney Sudan‟dır. - Merkezi New York'tur. - Türkiye üyesidir. GENEL KURUL Yasama organıdır. Üye devletlerden oluşur. Temel görevleri şunlardır: -Yeni üye kabulüne karar vermek. -Barış ve güvenliği sağlayacak görüşmeler yapar. GÜVENLĠK KONSEYĠ Siyasal alanda yürütme organıdır. En önemli organı Daimi Üyeler: Fransa, İngiltere, Rusya, Çin, ABD. (FİRÇA) – veto hakları var. 10 geçici üye 2 yıllık süre için seçilir. 2009 yılında Türkiye geçici üye olmuştur. 72 Uluslararası Kuruluşlar Amacı barış ve güvenliği sağlamaktadır. Karar alınırken daimi üyelerden biri kararı veto etmemelidir. EKONOMĠK ve SOSYAL KONSEY Ekonomik, kültürel ve sosyal çalışmaları sürdürür. Kalkınma, çevre, insan hakları, barınma, konut, sanayileşme, ticaret, kadın hakları, nüfus gibi konular hakkında çalışır. Genel kurulca seçilen 54 üyeden oluşur. Üyelikleri sona erenler yeniden seçilebilirler. ULUSLARARASI ADALET DĠVANI Birleşmiş Milletlerin yargı organıdır. Hollanda'nın Lahey kentindedir. Ülkeler, istedikleri davayı Adalet Divanı'na götürürler. Divan 15 yargıçtan oluşur. Yargıçlar, Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi'nce seçilirler. Görev süreleri dokuz yıldır. Divanda bir devletten iki yargıç bulunamaz. GENEL SEKRETERLĠK Organların çalışmaları için uygun ortamı hazırlar. Yönetim organıdır. Teşkilatın plan, program, politika işlerini yürütür. Genel Kurul tarafından 5 yıllığına seçilir. Genel sekreterlik görevini 2007 yılında Kofi Annan‟dan alan Güney Koreli Ban Ki-moon Genel Sekreterliğe 2.kez seçilmiş ve yeni 5 yıllık görev süresi 1 Ocak 2012‟de başlamıştır. BAĞLI KURULUġLAR FAO- Gıda ve Tarım Örgütü IAEA- Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu ICAO- Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü ILO- Uluslararası Çalışma Örgütü IMF- Uluslararası Para Fonu UNESCO- Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim Kültür Örgütü UNIDO- Birleşmiş Milletler Endüstriyel Çalışma Örgütü WB- Dünya Bankası WHO- Dünya Sağlık Örgütü UNICEF- Birleşmiş Milletler Çocuk Yardım Fonu IFAD- Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu Uluslararası Kuruluşlar 73 IMO- Uluslararası Denizcilik Örgütü UFU- Dünya Posta Birliği WFF- Dünya Gıda Programı WIFO- Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü UNWTO- Dünya Turizm Örgütü WTO- Dünya Ticaret Örgütü Türkiye’de ofisi bulunanlar: IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), UNODC(Uyuşturucu ve Suçlar Ofisi) ve WHO (Dünya Sağlık Örgütü). Türkiye’de resmen temsil edilen BirleĢmiĢ Milletler kuruluĢları: 1. FAO (Gıda ve Tarım Örgütü) 2. ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) 3. UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) 4. UNFPA (Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu) 5. UNHCR (Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği) 6. UNIC (Birleşmiş Milletler Enformasyon Merkezi) 7. UNICEF (Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu) 8. UNĠDO (Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü ) 9. WHP (Dünya Sağlık Örgütü) 1- UNESCO (BirleĢmiĢ Milletler Eğitim – Bilim – Kültür Örgütü) 1946 yılında kuruldu. Merkezi Paris Fransa‟dır. Başkanı Irina Bokova‟dır. Türkiye üyedir. 193 ülke üyedir. BaĢlıca görevleri: Dünyada okur – yazar oranını yükseltmek, barışı sağlamak, önemli sanat olaylarını desteklemek ve var olan kültürel varlıkları korumak. 2007 Mevlana Yılı – 2008 Kaşgarlı Mahmut Yılı – 2009 Hacı Bektaş Veli Yılı- 2010 yılını Dünya‟da kültürlerarası yaklaşım 74 Uluslararası Kuruluşlar ve biyodeğişim yılı - 2011 Evliya Çelebi'yi anma yılı-2012 Itri Yılı-2013 Yılı Piri Reis Haritasını Anma Yılı olarak ilan edilmiştir. 2011 yılında UNESCO‟nun son üyesi Filistin oldu. Filistin‟in üyeliği üzerine ABD UNESCO‟dan desteğini çekmiştir. 2- UNICEF (BirleĢmiĢ Milletler Çocuklara Yardım Fonu) 1946 yılında kuruldu. Merkezi New York ABD‟dir. Genel Direktörü Ann Veneman‟dır. Türkiye üyedir. Temel görevleri: Savaş içindeki çocuklara yardım etmek, eğitim ve ders kitapları dağıtmak, hibe planlaması yapmak. 3- WHO (Dünya Sağlık Örgütü) Türkiye, Çin ve Brezilya‟nın öncülüğünde 1948 yılında kurulmuştur. Merkezi Cenevre İsviçre‟dir. Başkanı Margaret Chan‟dır. Temel görevleri: Dünyadaki mevcut hastalıklarla mücadele etmek amacıyla faaliyet gösterir. 4-ILO (Uluslararası ÇalıĢma Örgütü) 1919 yılında imzalanan Versay Anlaşması öngörülen Milletler Cemiyeti ile ortaya çıkmıştır. ILO Birleşmiş Milletler Teşkilatının ilk uzmanlık kuruluşudur. Merkezi Cenevre, İsviçre‟dir. Başkanı Juan Somavia‟dır. Türkiye üyedir. Temel görevleri: İş bulma olanaklarını arttırmak, çalışma ve yaşam koşullarını iyileştirmek, sosyal adaleti sağlamak. 5- FAO (Gıda ve Tarım Örgütü) 1945 kuruldu. Merkezi Roma İtalya‟dır. Başkanı Jacques Diouf‟tur. Türkiye üyedir. Uluslararası Kuruluşlar 75 Temel görevleri: Açlık tehlikesine karşı önlem almak (üye ülkelerde), tarım, ormancılık ve balıkçılık gibi alanlarda araştırma yapmak. 6- UNIDO (BirleĢmiĢ Milletler Sınai Kalkınma Örgütü) 1985 yılında kuruldu. Merkezi Viyana Avusturya‟dır. Başkanı Kandeh Yumkella‟dır. Türkiye üyedir. Temel görevleri: Sanayiyi desteklemek ve geliştirmektir. BRETTON WOODS ANLAġMASI DÜNYA BANKASI VE ULUSLARARASI PARA FONU Bretton Woods AnlaĢması ve Bretton Woods Sistemi: 1944 de toplanan Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansında ortaya çıkan iktisadi sistemin adı (toplantı yerinin adı sebebiyle) Bretton Woods Sistemi olarak adlandırılır.Bu konferans neticesinde ABD Doları diğer para birimlerinin değer ayarı birimi olarak kabul edilmiştir. Uluslararası para sistemi kurallarını belirleyen bu anlaşmaya göre kurulan iki kuruluş Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu‟dur. Bretton Woods sistemi 1971 yılında ABD‟nin doları altına dönüştürülebilirliğini kaldırmasıyla sona ermiştir. Bu sistem yerine 1963‟ den beri üzerinde çalışmaların sürdürüldüğü Özel Çekme Hakları sistemi yürürlüğe girmiştir. DÜNYA BANKASI (WB) Amacı: Üye ülkelerin, yeniden yapılanması, inşa edilmesi, kalkınması ve projelerini desteklemektedir. Kamu sektörüne kredi açar. En yoksul ülkelere ve en yoksul insanlara yardım etme amacı taşır. IMF‟ ye üye olan ülkeler Dünya Bankası‟na da üye olabilir. KuruluĢ Tarihi: 1945 Türkiye: 1947 yılında üye olmuştur. BaĢkanı: Robert Zoellick Üyesi Sayısı: 186 76 Uluslararası Kuruluşlar Merkez: Washington (ABD) Organları: Guvernörler Kurulu, İcra Direktörleri Kurulu Başkanlığı Türkiye ile İlişkileri: Türkiye, üye olduğu tarihten itibaren birçok kez ve farklı alanlarda kredi almıĢtır. Hayvancılık, tarım, kalkınma alanları baĢta gelir. ULUSLARARASI PARA FONU (IMF) Amacı: Finansal düzeni takip etmek, borsa, döviz kurları, ödeme planları gibi konularda denetim ve organizasyon yapmak aynı zamanda teknik ve finansal destek sağlamak gibi görevleri bulunan uluslararası bir organizasyondur. KuruluĢ Tarihi: 1945 Türkiye: 1947 yılında üye olmuştur. BaĢkanı: Christine Lagarde Üyesi Sayısı: 186 Merkezi: Washington (ABD) En Yetkili Organ: Guvernörler Kuruludur. En Fazla Sermaye: ABD'dir. (2010 Verilerine göre) En çok borcu olan ülkeler: Yunanistan Türkiye ile ĠliĢkileri: 1958-2007 yılı arasında toplam 20 Stand-by anlaşması yapılmıştır. 20. Stand-by imzalanması 2010 yılında iptal edilmiştir. Türkiye 2010 yılı itibariyle IMF‟den yardım almadan yola devam etmektedir. IMF ile Türkiye arasındaki ilişkileri Hazine Müsteşarlığı devam ettirmektedir. Para Birimi: SDR'dir. (Özel çekme hakları) EKONOMĠK ĠġBĠRLĠĞĠ VE KALKINMA ÖRGÜTÜOECD (Paris – Fransa) 1948 yılında kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütünün devamı olarak 1961 yılında kurulmuştur. Amacı: Dünya ticaretinin geliştirilmesine destek vermek, finansal istikrarın eş zamanlı olarak korunduğu üye ülkelerde ve hem de Uluslararası Kuruluşlar 77 özellikle gelişmekte olan ülkelerde halkın yaşam standardının iyileştirilmesi sürekli ve dengeli ekonomi gelişim sağlayan politikaya destek ve yardım, işsizliğin ortadan kaldırılmasına destek verir. Kurucu Üyeler: Avusturya, Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, İngiltere, ABD Sonradan Katılanlar: Avustralya, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Macaristan, Japonya, Meksika, Yeni Zelanda, Polonya, Güney Kore, Slovakya (en son üye olan ülke, 2000 yılında) 2011 raporuna göre Türkiye, OECD ülkeleri içinde tarımı destekleyen tek ülkedir. Türkiye 2012 yılında OECD‟nin Bakanlar Konseyi başkanlığına seçilmiştir. G–8 ÜLKELERĠ Üyeleri: Kanada, ABD, Rusya (son üye), Almanya, Fransa, İtalya, Japonya, İngiltere (KARAFİJİ) Toplantıları: G8 başkanlığını elinde bulunduran ülke yıllık toplantının organizasyonundan ve ev sahipliğinden sorumludur. Genellikle yıl ortasında yapılır ve üç gün sürer. 2007 Haziran Almanya – 2008 Temmuz Japonya – 2009 İtalya (L‟Aquila Şehrinde) toplantıları yapılmıştır. 2010 yılında Kanada‟da, 2011 yılında Fransa‟da, 2012 yılında ise ABD‟ de (Chicago Kentinde) toplanmıştır. D–8 ÜLKELERĠ Amacı: 8 üye ülke arasında ticaret ilişkilerinde yeni fırsatlar yaratmak ve çeşitlendirmek, uluslararası düzeyde karar alma sürecine katılımı artırmaktır. KuruluĢ: 1997 (İstanbul Deklarasyonu) Üyeler: Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya'dır. Daimi Sekretarya İstanbul'dadır. D-8'lerin bayrağında yer alan 6 tane yıldız D-8'lerin temel ilkelerini sembolize etmektedir. D-8'lerin bayrağında 6 temel ilkeyi sembolize eden altı yıldızın anlamaları şunlardır: 78 Uluslararası Kuruluşlar 1. Savaş değil, barış, 2. Çatışma değil, diyalog, 3. Çifte standart değil, adalet, 4. Sömürü değil, adil düzen, 5. Baskı ve tahakküm değil, insan hakları hürriyet ve demokrasi. D–8 ülkeleri aynı zamanda İslam Konferansı Örgütü üyesidirler. G–20 Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore, Türkiye, İngiltere, ABD ve AB‟den oluşmaktadır. 25 Eylül 1999‟da Washington‟da önde gelen sanayileşmiş ülkelerden oluşan G-7‟nin maliye bakanları, 20‟ler Grubu (G–20)‟nun kuruluşunu ilan etmişlerdir. Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanlarından oluşan bu yeni uluslararası forum, 19 ülke, Avrupa Birliği ve Bretton Woods kurumlarını (IMF ve Dünya Bankası) temsil etmektedir. 2012 Zirvesi Meksika-Los Cabos kentinde yapılmıştır. Türkiye 2015‟te G-20 Zirvesine dönem başkanlığı yapacaktır. ĠSLAM KONFERANSI ÖRGÜTÜ-ĠKÖ 1966 yılında kuruldu. 1969 yılında Türkiye üye oldu. – Her İslam ülkesi üye olabilir. Amacı: İslam ülkeleri arasındaki ticareti geliştirmektir. Merkezi: Cidde (Suudi Arabistan) Genel Sekreter: Ekmeleddin İhsanoğlu Üye Sayısı: 57 Örgüt Yapısı: Siyaset yapan en yüksek organı İslami Zirvedir. Dışişleri Bakanlığı İslami Konferansı ve Daimi Sekretarya alır. En yetkili organı İSEDAK'tır. (Ekonomi ve İşbirliği Daimi Komitesi) İSEDAK‟ın daimi Başkanlık görevini T.C. Cumhurbaşkanı yürütür. Uluslararası Kuruluşlar 79 KARADENĠZ EKONOMĠK ĠġBĠRLĠĞĠ ÖRGÜTÜ Amacı: Üye ülkelerin arasında ekonomi ve ticari ilişkileri artırmaktır. KuruluĢ: 1992 Merkezi: İstanbul Türkiye: Kurucu üye Üye Sayısı: 12 (Arnavutluk, Azerbaycan, Bulgaristan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Romanya, Rusya, Türkiye, Ukrayna, Yunanistan, Sırbistan) En yetkili organ: Dışişleri Bakanları Konseyidir. NOT: KEİ Dönem Başkanlığımız aynı zamanda Örgütün 20. Kuruluş Yıldönümüne rastlamaktadır. Bu bağlamda, KEİ 20. Kuruluş Yıldönümü Devlet/Hükümet Başkanları Zirvesi, ülkemizin ev sahipliğinde Türkiye-Sırbistan eş başkanlığında 26 Haziran 2012 tarihinde İstanbul‟da düzenlenecektir. ARAP BĠRLĠĞĠ Amacı: Arap ülkeleri arasında ekonomik, kültürel ve sosyal ilişkileri düzenlemek amacındadır. KuruluĢu: 1945 Merkezi: Kahire Üyeler: 22 üye Birliği; Mısır, Irak, Ürdün, Lübnan, Suudi Arabistan ve Suriye kurmuştur. Türkiye üye değildir. Birliğin daimi gözlemci statüsündedir. EKONOMĠK ĠġBĠRLĠĞĠ ÖRGÜTÜ (ECO) Amacı: Üyeleri arasında kültürel ve ekonomik alanda işbirliğini hedefliyor. KuruluĢu: 1985 Merkezi: Tahran Üye Sayısı:10 Türkiye: Kurucu üyesidir. Türkiye, İran, Afganistan arasında kurulmuştur. 80 Uluslararası Kuruluşlar Üyeleri: Türkiye, Afganistan, İran, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Pakistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan AGĠT (AVRUPA GÜVENLĠK VE ĠġBĠRLĠĞĠ TEġKĠLATI) Amacı: Avrupa'nın güvenlik ve istikrarının sağlanması ve katılan devletler arasında bu amaca yönelik işbirliğinin geliştirilmesi KuruluĢ: 1995 Merkezi: Viyana Üye Sayısı: 56 Türkiye Kurulun üyesidir. Genel Sekreter: Eamon Gilmore'dir. DÜNYA TĠCARET MERKEZĠ Amacı: Çok taraflı ticaret sisteminin yasal ve kurumsal organıdır. Hükümetlerin iç ticaret yasalarını ve düzenlemelerini nasıl yapacakları hususunda yasal bir çerçeve koyar. KuruluĢ: 1995'te kurulmuştur. Fas‟ın Marakeş kentinde kurulmuştur. GATT'ın devamıdır. GATT, Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşmasının devamıdır. Üye Sayısı: 153 Türkiye: Ön ticaret merkezinin üyesidir. En yetkili Organ: Bakanlar Konferansı KUZEY ATLANTĠK PAKTI (NATO) AMACI - Savunma ve barışı sağlamak için kurulan askeri örgüttür. Siyasi ve askeri alanda işbirliği yaparak savunma yapmayı amaçlar. - NATO, Ağustos 2011 yılında sınır olaylarından dolayı Kosova'ya asker göndermiştir. - NATO son askeri müdahalesini 2011 yılında Libya'ya yapmıştır. KURULUġ VE MERKEZ YAPISI 4 Nisan 1949 yılında Washington anlaşması ile kurulmuştur. Türkiye 1952 yılında üye olmuştur. Uluslararası Kuruluşlar 81 NATO'nun Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen'dir. (Danimarka) Merkezi Brüksel'dir. NATO zirvesine devlet ve hükümet başkanları katılır. NOT: NATO Devlet ve Hükümet Başkanları 2012 Zirvesi Chicago'da (ABD) yapıldı. ÜYE ÜLKELER ABD, Belçika, Birleşik Krallık, Danimarka, Estonya, Fransa, Hollanda, İspanya, İzlanda, İtalya, Kanada, Lüksemburg, Norveç, Portekiz‟in katılımıyla kurulmuştur. Sonradan üye olan ülkeler: 1952‟de Türkiye ve Yunanistan 1955‟te Federal Almanya 1982‟de İspanya 1999‟da Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya 2004‟te Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya. 2009‟da Arnavutluk ve Hırvatistan böylelikle üye sayısı 28 olmuştur. Not: Makedonya‟nın üyeliği Yunanistan tarafından veto edilmiştir. AVRUPA KONSEYĠ Amacı: İnsan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak için Avrupa çapında kurulmuş hükümetler arası bir kuruluştur. 10 ülke kurmuştur. İsveç, Norveç, Danimarka, Belçika, Hollanda, İngiltere, Fransa, İtalya, İrlanda, Lüksemburg.2 gün sonra Türkiye ve Yunanistan kurucu üye olarak katılmıştır. Üyelik: 47 üyesi vardır. En son 2007 yılında Karadağ üye olmuştur. Merkezi: Strazburg, Fransa KuruluĢ Tarihi: 1949 En Önemli KuruluĢu: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 82 Uluslararası Kuruluşlar AVRUPA BĠRLĠĞĠ (Brüksel – Belçika) KURULUġU 1951 Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu - 6 ülke kurmuştur. – Belçika, Hollanda, Almanya, Fransa, İtalya ve Lüksemburg‟ dur. 1957 Roma AnlaĢması Roma‟da imzalanan anlaşma ile Avrupa Ekonomik Topluluğu (Bugünkü adıyla Avrupa Birliği) kurulmuştur. Anlaşma 1958‟de yürürlüğe girmiştir. (Maastricht AntlaĢması) Avrupa Birliğinin para birimi Euro‟dur. 1993 yılı yürürlüğe giren Maastricht Antlaşması sonunda AB üyesi ülkelerin yasal olarak tek parası olmuştur. 1 Temmuz 2002‟de ise Avro‟ya geçiş tam anlamıyla gerçekleşmiştir. ÜYE SAYISI - Üye sayısı 2011 yılı sonu itibariyle 27'dir. - Almanya, Avusturya, İngiltere, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Kıbrıs, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan. Katılması Beklenen 5 Ülke: Hırvatistan, İrlanda, Makedonya, Kanada ve Türkiye. Hırvatistan‟ın yeni dönemde üyeliğe kabulü kesinleşmiştir. YÖNETĠM YAPISI - Avrupa Komisyonu: Yürütme organıdır. Bütçeyi hazırlar. Genişlemeden sorumludur. Yeni üyelik başvuruları komisyona yapılır. - Avrupa Parlamentosu: Yasama görevi vardır. Güvenlik politikası kararları alırlar. Bakanlar Konseyini denetler. - Avrupa Zirvesi(AB Konseyi): Uluslararası Kuruluşlar 83 Üye ülkelerin başkanları ile ayda bir toplanır. AB‟nin politik ve stratejik kararlarını alır. Liderler Zirvesidir. - Avrupa Adalet Divanı: Yargı organıdır. Üye ülkelerin yargıçlarından oluşur. Roma Anlaşmasına uyulup uyulmadığını denetler. PARA BĠRĠMĠ 1 Ocak 2002 ortak para birimi Avro'dur. 16 üye ülke kullanmaktadır. Danimarka ve İngiltere Avro'yu koşul olarak kabul etmemiştir. Avro ile ilgili düzenlemeleri Avrupa Birliği Merkez Bankası düzenlemektedir. DÖNEM BAġKANLARI DÖNEM BAġKANLARI - 27 üye ülke sırasıyla 6 ayda bir başkan seçilir. 2011 ikinci altı ay: Polonya 2012 birinci altı ay: Danimarka 2012 ikinci altı ay: Kıbrıs Rum Kesimi 2013 birinci altı ay: İrlanda 2013 ikinci altı ay: Litvanya AB ÜYELERĠNĠN SON DURUMU AB ÜYELERĠNĠN SON DURUMU Birlik içerisindeki üyeler 2011 yılı itibariyle ekonomik kriz içerisine girmiştir. Kriz öncelikle, Yunanistan da etkisini göstermiş daha sonra Kıbrıs Rum Kesimi ve İtalya gibi ülkelere de sıçramıştır. Maastricht AntlaĢması ile 1993’ de AB ülkelerinin yasal parası Avro olmuĢtur. 2002‟de tam geçiş sağlandı (İngiltere, Danimarka ve İsveç kabul etmedi). 2008‟de Kıbrıs Rum Kesimi ve Malta Avro‟ ya geçti. 84 Uluslararası Kuruluşlar Schengen AnlaĢması (vizesiz geçiĢ) 1985 Fransa, Batı Almanya, Belçika, Hollanda, Lüksemburg imzaladı. 1990 tarihinde anlaşmayı İngiltere ve İrlanda uygulamaya koydu 2004 İsviçre AB üyesi olmadığı halde anlaşmayı imzalamıştır. Kopenhag Kriterleri Siyasi Demokrasi Hukukun üstünlüğü Azınlık haklarına saygı Ekonomik Etkin bir piyasa yapısı AB’ye Katılmak Ġsteyen Ülkeler 1- Coğrafi yönden Avrupa ülkesi olmak 2- Önceki üyelerin onayını almak 3- Demokratik yapıya sahip olmak 4- Belli bir ekonomik kalkınmayı sağlamak gibi şartları yerine getiriyor olması gerekir. Türkiye – AB ĠliĢkileri 1959 – AET ile ortaklık anlaşması için başvurduk 1963 – Ankara Ortaklık Anlaşması imzalandı (1964 yürürlüğe girdi). 1971 – TBMM‟de karma Protokol Metni kabul edildi. 1973 – Karma Protokol yürürlüğe girdi. (1. Gümrük İndirimi ile Konsolide Liberasyon Uyumu sağlandı.) 1982 – İlişkiler fiilen durduruldu. 1987 – AB‟ ye tam üyelik başvurusunda bulunduk. 1989 – Tam üyelik başvurusuna sosyal, ekonomik ve siyasal gelişimin yeterli olmadığı gerekçesi ile AB olumsuz görüş bildirdi. Uluslararası Kuruluşlar 85 1996 – Türkiye – AB arasında “Gümrük Birliği” sağlandı. (Sanayi ürünleri ve işlenmiş tarım ürünleri) 1999 – Helsinki Zirvesi – Türkiye‟ ye adaylık statüsü tanındı. 2000–AB Genel Sekreterliği kuruldu. Şu an Başbakanlığa bağlıdır. 2001– Katılım Ortaklığı Belgesi‟ni AB Bakanlar Konseyi kabul etti. 2005 – 3 Ekim katılım müzakereleri (Baş müzakereci Ali Babacan – şu an Egemen Bağış) 2008 - Şirketler Hukuku ve Fikri Mülkiyet Hukuku fasıllarında fiili müzakereler açıldı. 2008 - Sermayenin Serbest Dolaşımı ile Bilgi Toplumu ve Medya fasıllarında fiili müzakereler açıldı. 2009 - Vergilendirme faslında fiili müzakereler açıldı. 2009 - Çevre faslında fiili müzakereler açıldı. 2010 - Gıda Güvenliği faslında fiili müzakereler açıldı. 2011 – Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Avrupa Birliği Bakanlığı adıyla yeni bir bakanlık olarak kuruldu. (Avrupa Birliği Bakanı ve Baş müzakereci Egemen Bağış‟tır.) Bilim ve araĢtırma faslında müzakereler tamamlandı. DÜNYA EKONOMĠK FORUMU DAVOS 2012 Bu yıl 42′inci kez toplanan Dünya Ekonomik Forum‟una çok sayıda devlet başkanı, ekonomist, akademisyen ve siyasetçiler katılıyor.İsviçre‟nin Davos kentinde başlayan Dünya Ekonomik Forumu‟nun bu seneki gündeminde hiç şüphesiz Avro bölgesindeki yaşanan kriz, Yunanistan, Avrupa krizinin dünyaya olan etkisi oldukça fazla konuşulacak bir konu olacak. Davos‟ta aslında oluşan durum, ülkelerin ve ülkelerin merkez bankası başkanlarının bir araya gelip fikir alışverişi alıp vermesi denilebilir. Bu sene Avrupa krizi yüzünden pek çok ekonomik sıkıntı yaşayan Avrupa ülkesi bu senenin en fazla akıl alacak ülkeleri arasında yer alacak gibi gözüküyor. Avrupa‟nın içerisinde bulunduğu kriz tüm dünya ülkelerini etkilediği için, bu krizin nasıl aşılacağı konusunda fikirler yürütülecektir. GÜNCEL BİLGİLER VE ULUSLARARASI KURULUŞLAR CEVAPLI TEST 1. 2016 Yaz Olimpiyat Oyunları aĢağıdaki Ģehirlerden hangisinde gerçekleĢtirilecektir? A) Chicago D) Rio de Janeiro 2. B) Marsilya E) Milano C) Paris 2013 Akdeniz Oyunları’na hangi ülke ev sahipliği yapacaktır? A) Yunanistan D) İtalya 4. C) Atina Dünya Su Formu Mart 2012’de hangi Ģehirde düzenlenmiĢtir? A) İstanbul D) Roma 3. B) Tokyo E) Madrid B) Hırvatistan E) Fas C) Türkiye Dünya barıĢını, güvenliğini korumak ve uluslararası ekonomik, toplumsal ve kültürel iĢ birliğini oluĢturmak için 1945 yılında kurulmuĢ olan uluslararası örgüt aĢağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Avrupa Birliği (AB) Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGOT) Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) Birleşmiş Milletler (BM) Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 87 5. AĢağıdakilerden hangisi Türkiye’ye vize uygulamayan ülkelerden biri değildir? A) Çin D) Bosna Hersek 6. B) ILO E) WHO B) Avrupa Para Fonu D) Birleşmiş Milletler NATO (Kuzey Atlantik AntlaĢması Örgütü)’nun Genel Sekreterliğini aĢağıdaki ülkelerden hangisi yürütmektedir? A) Güney Kore D) Kanada 9. C) UNICEF Üye ülkelerin dıĢ açıklarını ve döviz politikalarını düzenleyen, temel görevi bu konularda borç vermek olan ve Türkiye ile bu anlamda görüĢmeleri devam eden uluslararası kuruluĢ aĢağıdakilerden hangisidir? A) Dünya Bankası C) Dünya Ticaret Örgütü E) Uluslararası Para Fonu 8. C) Brezilya Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığınca yürütülen “Haydi Kızlar Okula” kampanyasına teknik destek sağlayan uluslararası kuruluĢ aĢağıdakilerden hangisidir? A) FAO D) UNESCO 7. B) Japonya E) Hırvatistan B) ABD E) Danimarka C) Güney Afrika Ġnsanların beslenme düzeylerini yükseltmek, gıda ve tarımsal ürünlerin üretimini ve dağıtımını geliĢtirmek ve kırsal kesimde yaĢayan insanların yaĢam koĢullarını iyileĢtirmek amacıyla kurulan BirleĢmiĢ Milletler uzmanlık kuruluĢu aĢağıdakilerden hangisidir? A) ILO D) WHO B) UNESCO E) UNIDO C) FAO 88 Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 10. AĢağıdakilerden hangisi GeliĢen Sekiz Ülke (D – 8) birliğinde yer almaz? A) İran D) Hindistan 11. C) Bangladeş AĢağıdakilerden hangisi Afganistan’da görev yapan barıĢ gücü aĢağıdakilerden hangisidir? A) ISAF D) SFOR 12. B) Pakistan E) Malezya B) UNFICYP E) UNIFIL C) EUFOR Dünya, 2011 yılı içerisinde büyük afetler ve ekonomik krizlerle mücadele etmiştir. Kıtlık, bu sorunların en önemlisini oluşturmaktadır. AĢağıda verilen ülkelerden hangisi bu yılda, kıtlık sorununu en fazla yaĢamıĢtır? A) Nijerya C) Somali E) Güney Afrika Cumhuriyeti 13. 2012 yılında FIBA Euroleague Basketbol Dörtlü Final müsabakaları hangi kentte yapılmıĢtır? A) Atina D) İstanbul 14. B) Mısır D) Sudan B) Berlin E) Barselona C) Kiev 2010 yılında baĢlayan ve 2011 yılında da devam eden Ortadoğu krizinde, aĢağıda verilen geliĢmelerden hangisi yaĢanmamıĢtır? A) B) C) D) E) Libya‟daki kriz devlet başkanının ölümüyle son bulmuştur. İlk büyük kriz Tunus‟ta çıkmış ve hükümet istifa etmiştir. Mısır‟da devlet başkanı istifa etmek zorunda kalmıştır. Ürdün‟de hükümet baskılar sonucu istifa etmiştir. Suriye, Birleşmiş Milletlerin desteğini alarak Arap Birliğinden ayrılmıştır. Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 89 15. 2011 yılı Kasım ayında, Türkiye’nin de üye olduğu G-20 ülkeleri Fransa’nın baĢkanlığında Cannes kentinde toplanarak hangi Avrupa ülkesinin ağır borç yükünden dolayı düĢtüğü krizi ve etkilerini görüĢmüĢlerdir? A) İtalya D) Avusturya 16. Dünya Salon Atletizm ġampiyonası 2012 yılının Mart ayında hangi ülkede yapılmıĢtır? A) İtalya D) Fransa 17. C) Türkiye B) Nijerya E) Endonezya C) Arabistan TÜĠK DıĢ Ticaret Ġstatistiklerine göre; 2011 yılının Mayıs ayında Türkiye’nin en çok ithalat ve ihracat yaptığı ülke aĢağıdakilerden hangisidir? A) Almanya D) Çin 19. B) İngiltere E) Japonya Ġslam Konferansı Örgütü Parlamento Birliği 7. Konferansı 2012 yılının Ocak ayında hangi ülkede gerçekleĢmiĢtir? A) Suriye D) Mısır 18. B) Yunanistan C) Polonya E) Kıbrıs Rum Kesimi B) Rusya E) İngiltere C) ABD AĢağıdakilerden hangisi, Türkiye’den UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine en son eklenmiĢtir? A) Nemrut Dağı C) Pamukkale E) Selimiye Camii ve Külliyesi B) Safranbolu D) Hattuşaş 90 Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 20. 30 Haziran 2012 tarihinde görev süresi dolacak olan Dünya Bankası BaĢkanı aĢağıdakilerden hangisidir? A) Robert Zoellik C) Rodrigo de Rato E) Ben Bernanke 21. AĢağıdaki ülkelerden hangisi, Türkçe KonuĢan Ülkeler Zirvesinde yer almaz? B) Kırgızistan E) Azerbaycan A) Kazakistan D) Özbekistan 22. B) 3 C) 4 E) 6 B) Ban-Ki Moon D) Javier Peréz de Cuéllan AĢağıdaki ülkelerin hangisinde, 59. Avrupa Serbest GüreĢ ġampiyonası düzenlenmiĢtir? A) Sırbistan D) Arnavutluk 25. D) 5 AĢağıdakilerden hangisi, ikinci kez BirleĢmiĢ Milletler Genel Sekreterliğine seçilen ve 2012 yılında da hâlen görevde olan kiĢidir? A) Kofi Annan C) Boutros Boutro-Gali E) Kurt Waldheim 24. C) Tacikistan T.C. Merkez Bankası baĢkanının görev süresi kaç yıldır? A) 2 23. B) Dominique Strauss-Kahn D) Kemal Derviş B) Bosna-Hersek E) Hırvatistan C) İtalya 1 Kasım 2011 tarihi itibarıyla Avrupa Merkez Bankası BaĢkanı aĢağıdakilerden hangisidir? A) Rodrigo de Rato C) Mario Draghi E) Dominique Strauss-Kahn B) Paul Wolfowitz D) Ben Bernanke Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 91 26. EĢ baĢkanlığını Türkiye ve Ġspanya’nın yaptığı Medeniyetler Ġttifakı Forumu, 2013 yılında aĢağıdaki ülkelerin hangisinde yapılacaktır? A) Avusturya D) İspanya 27. B) 2012 B) İstanbul E) Oslo B) İngiltere E) İtalya E) 2015 C) Moskova C) Almanya AĢağıdakilerden hangisi, dünya mayınlarını yok etme üzerine düzenlenmiĢtir? A) Kyoto Protokolü C) Bali Sözleşmesi E) Ottowa Sözleşmesi 31. D) 2014 NATO üyesi olmasına rağmen aĢağıdaki ülkelerden hangisinin, kendine ait ordusu yoktur? A) İzlanda D) Fransa 30. C) 2013 2012 Yaz Olimpiyatları aĢağıdaki Ģehirlerin hangisinde düzenlenecektir? A) Paris D) Londra 29. C) Türkiye UNESCO'nun ''Itri Yılı'' olarak ilan ettiği yıl aĢağıdakilerden hangisidir? A) 2011 28. B) Almanya E) Japonya B) Stockholm Anlaşması D) Schengen Anlaşması UNESCO'nun ''Evliya Çelebi Yılı'' olarak ilan ettiği yıl aĢağıdakilerden hangisidir? A) 2007 B) 2008 C) 2009 D) 2010 E) 2011 92 Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 32. BirleĢmiĢ Milletlerde Suriye’ye yaptırım tasarısını aĢağıdaki ülkelerden hangisi, veto etmiĢtir? A) Almanya D) Macaristan 33. B) Rusya E) Fransa AĢağıdaki kurumlardan hangisi, banknot çıkarma yetkisine sahiptir? A) Hazine Müsteşarlığı C) Devlet Denetleme Kurulu E) Rekabet Kurumu 34. B) Ahmet Davutoğlu C) Binali Yıldırım E) Egemen Bağış 2012 Avrupa Futbol ġampiyonasını, Ukrayna ile birlikte düzenleyecek ülke aĢağıdakilerden hangisidir? A) Polonya D) Yunanistan 36. B) Almanya E) Macaristan C) Bulgaristan Muhalifler tarafından devrilen, Libya’nın eski lideri aĢağıdakilerden hangisidir? A) Muammer Kaddafi C) Beşar Esad E) Mahmud Ahmedinejad 37. B) Maliye Bakanlığı D) T.C. Merkez Bankası Avrupa Birliği ile iliĢkilerden sorumlu bakan aĢağıdakilerden hangisidir? A) Ömer Dinçer D) Suat Kılıç 35. C) Yunanistan B) Hüsnü Mübarek D) Zeynelabidin Bin Ali AĢağıdakilerden hangisi, Avrupa Birliğinin Avro’dan önce kullandığı para birimidir? A) DM B) ECU C) USD D) FF E) TL Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 93 38. 2012 Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü aĢağıdaki milletvekillerinden hangisine verilmiĢtir? B) Nimet Çubukçu D) Meral Akşener A) Gülsüm Bilgehan C) Fatma Şahin E) Şafak Pavey 39. AĢağıdaki Ģehirlerden hangisi, 2011 Dünya GüreĢ ġampiyonası’na ev sahipliği yapmıĢtır? A) İstanbul D) Düzce 40. B) Yunanistan E) Meksika B) Abdurrahman Yalçınkaya D) Tülay Tuğcu Türkiye’de Hızlı Tren Projesi’nin, en son hangi hattı tamamlanmıĢtır? A) Ankara – İzmir C) Ankara – İstanbul E) Ankara – Konya 43. C) Rusya Anayasa Mahkemesi BaĢkanı aĢağıdakilerden hangisidir? A) Mustafa Bumin C) Haşim Kılıç E) Yekta Güngör Özden 42. C) Ordu AĢağıdaki ülkelerden hangisi, E-7 ülkeleri arasında yer almaz? A) Çin D) Türkiye 41. B) Kocaeli E) Diyarbakır B) Ankara – Eskişehir D) Ankara – Sivas 2011 Kasım ayı itibarıyla UNESCO aĢağıdaki ülkelerden hangisini resmen tanıyarak üyeliğini kabul etmiĢtir? A) Mısır D) Filistin B) Libya E) Cezayir C) Güney Sudan 94 Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 44. Türkiye Cumhuriyeti’nde toplam kaç il vardır? A) 79 45. B) 80 B) Rusya E) İspanya B) 4 C) 10-16 Kasım C) İsveç C) 5 D) 6 E) 7 Türkiye A Millî Futbol Takımı teknik direktörü aĢağıdakilerden hangisidir? A) Abdullah Avcı D) Ersun Yanal 49. B) 3-10 Aralık E) 16-22 Şubat 1 Ocak 2005 tarihinde Türk Lirasından kaç sıfır atılmıĢtır? A) 3 48. E) 83 Nobel Ödülleri aĢağıdaki ülkelerden hangisi tarafından verilmektedir? A) Fransa D) İngiltere 47. D) 82 Engelliler Haftası hangi tarihler arasında kutlanmaktadır? A) 10-16 Mayıs D) 3-10 Ağustos 46. C) 81 B) Fatih Terim E) Guus Hiddink C) Şenol Güneş 17. FIBA Bayanlar Dünya ġampiyonası, 2014 yılında aĢağıdaki ülkelerden hangisinde düzenlenecektir? A) Almanya D) Hırvatistan B) Peru E) Türkiye C) Brezilya Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 95 50. 1 Temmuz 2013 tarihinde Avrupa Birliği’ne katılacak ülke aĢağıdakilerden hangisidir? A) Hırvatistan D) Bosna-Hersek 51. B) İstanbul E) Berlin C) 6. D) 7. E) 8. B) Polonya E) Danimarka C) İrlanda 14 Nisan 2012 tarihinde Ġran ile P5+1 ülkeleri arasında gerçekleĢen Nükleer Müzakere GörüĢmeleri aĢağıdaki Ģehirlerin hangisinde yapılmıĢtır? A) İstanbul D) Moskova 55. B) 5. Avrupa Birliği Konseyi BaĢkanlığını 2012 yılının birinci altı ayında hangi ülke yürütmektedir? A) Almanya D) İtalya 54. C) Atina 2012 Eurovision ġarkı YarıĢması’nda ülkemizi temsil eden Can Bonomo yarıĢmada kaçıncı olmuĢtur? A) 4. 53. C) Makedonya 2012 Avrupa Spor BaĢkenti olarak ilan edilen Ģehir aĢağıdakilerden hangisidir? A) Paris D) Roma 52. B) Türkiye E) Gürcistan B) Şam E) Bağdat C) Pekin AĢağıdaki alanların hangisinde Nobel Ödülü verilmemektedir? A) Edebiyat D) Hukuk B) Fizik E) Tıp C) Kimya 96 Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 56. 1957’de imzalanan Roma AntlaĢmasıyla, altı kurucu üye ülke arasında ekonomi politikalarının yaklaĢtırılmaları yoluyla bir ortak pazarın kurulması, ekonomik faaliyetlerin uyum içinde geliĢmesi ve istikrarın sağlanması amacıyla kurulan birlik aĢağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 57. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Avrupa Ekonomik Topluluğu Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü Avrupa Serbest Ticaret Birliği Avrupa Savunma Topluluğu AĢağıdaki ülkelerden hangisi, baĢkentiyle aynı ismi taĢır? B) Mısır E) Belçika A) Fas D) Cezayir 58. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bağımsız bir devlet olarak ilan edildiği yıl aĢağıdakilerden hangisidir? A) 1985 59. C) Hollanda B) 1983 C) 1974 D) 1964 E) 1960 AĢağıdakilerden hangisi, Ġslam ĠĢbirliği TeĢkilatında gözlemci üyedir? A) Afganistan C) Pakistan E) Endonezya B) Türkiye D) Rusya Federasyonu Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 97 60. AĢağıdakilerden hangisi, BirleĢmiĢ Milletlere bağlı uzmanlık örgütleri arasında yer almaz? A) B) C) D) E) 61. AĢağıdaki uluslararası örgütlerden hangisinin Genel Sekreterliği bir Türk vatandaĢı tarafından yürütülmektedir? A) B) C) D) E) 62. Gıda ve Tarım Örgütü Uluslararası Çalışma Örgütü Dünya Ticaret Örgütü Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Kızılhaç ve Kızılay Federasyonu Birleşmiş Milletler Şangay İşbirliği Örgütü Arap Birliği İslam İşbirliği Teşkilatı Körfez Ülkeleri İşbirliği Teşkilatı 2010 yılı raporlarına göre, Ekonomik ĠĢbirliği ve Kalkınma TeĢkilatı (OECD) üyeleri içerisinde tarıma en fazla destek veren ülke aĢağıdakilerden hangisidir? A) Türkiye D) Avusturya 63. B) Almanya E) Danimarka C) Polonya AĢağıda verilen ülkelerden hangisi Avrupa Birliği üyelerinden biri değildir? A) Yunanistan C) Polonya E) İsrail B) Kıbrıs Rum Kesimi D) Fransa 98 Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 64. 2011 yılında damgasını vuran Arap ülkelerindeki siyasi krizler ekonomik ve sosyal birçok olumsuz sonuçlar yaratmıştır. NATO hangi Arap ülkesine askeri müdahale kararı alarak bu krizi sonuçlandırma yoluna gitmiĢtir? A) Libya D) Mısır 65. Tarım ürünlerini desteklemek Akaryakıt fiyatlarına zam yapmak Kamuya alınacak personel sayını artırmak Özel tüketim vergisi oranını yükseltmek İthalat oranlarını düşürmek 2011 yılında açıklanan Türkiye ekonomisine iliĢkin orta vadeli programda en fazla hangi soruna iliĢkin hedef ve çözüm yolları belirlenmiĢtir? A) Enflasyon oranını düşürmek C) Yatırım oranını düşürmek E) Cari açığı azaltmak 67. C) Tunus Türkiye’nin 2011 yılı sonbaharında hazinenin gelirlerini artırmak için uyguladığı en önemli yöntem aĢağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 66. B) Ürdün E) Sudan B) İşsizlik oranını düşürmek D) Yurt içi tüketimi artırmak AĢağıdaki ülkelerden hangisi GeliĢmiĢ Yirmi Ülke (G-20)’nin üyelerinden biri değildir? A) Fransa C) Brezilya E) Endonezya B) Güney Afrika Cumhuriyeti D) Tunus Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 99 68. AĢağıdakilerden hangisi Balkanlarda barıĢ ve istikrarın yerleĢmesine yardımcı olmak, bölge ülkeleri arasında her alandaki iliĢkileri arttırmak, mevcut sorun ve engelleri azaltmaya çalıĢmak amacıyla kurulan Güneydoğu Avrupa ĠĢbirliği GiriĢimi’nin üyelerinden biri değildir? A) Arnavutluk D) Türkiye 69. B) 2008 C) 2009 E) 2011 B) Suriye E) Türkiye C) Libya 2012 yılının Ocak ayı içerisinde hayatını kaybeden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kurucu CumhurbaĢkanı aĢağıdakilerden hangisidir? A) Derviş Eroğlu D) Rauf Denktaş 72. D) 2010 AĢağıdaki ülkelerden hangisi Arap Birliği’nin üyelerinden biri değildir? A) Irak D) Tunus 71. C) Bulgaristan Türkiye’de genel seçimler en son kaç yılında yapılmıĢtır? A) 2007 70. B) Makedonya E) Kosova B) Mehmet Ali Talat C) Mevlüt Çavuşoğlu E) Ertuğrul Hasipoğlu 1 Ocak 2011 yılında euro bölgesine geçerek Avrupa Birliği’nin euro kullanmaya baĢlayan 17. ülkesi aĢağıdakilerden hangisidir? A) Macaristan D) Estonya B) Bulgaristan E) Letonya C) Çek Cumhuriyeti 100 Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 73. Dünyanın önde gelen sanayileĢmiĢ ve geliĢmekte olan ülkelerinin oluĢturduğu G-20’nin 2015 yılı dönem baĢkanı aĢağıdaki ülkelerden hangisi olacaktır? A) Çin D) Fransa 74. C) Christian Wullf B) Fas E) İtalya C) Yunanistan Merkezi Lyon’da bulunan ve baĢkanlığını, Michel Platini’nin yaptığı UEFA (Avrupa Futbol Federasyonu Birlikleri)’nın 2012 Mart ayında 36. Olağan Kongresi hangi Ģehirde yapılmıĢtır? A) Atina D) Cannes 77. B) Johannes Rau E) Karl Carstens 13 Ocak 2012 tarihinde Toskana Bölgesi’nde kayalıklara çarpan bir geminin batması sonucu ölüm ve kayıplara neden olan gemi kazası hangi ülkede yaĢanmıĢtır? A) İspanya D) Fransa 76. C) Rusya Hakkında çıkan iddialar neticesinde 2012 yılının ġubat ayında istifa eden Almanya CumhurbaĢkanı aĢağıdakilerden hangisidir? A) Horst Köhler D) Roman Herzog 75. B) Brezilya E) Türkiye B) İstanbul E) Sofya C) Paris Türkiye, 2020 yılı için hangi uluslararası organizasyona aday olduğunu açıklamıĢtır? A) B) C) D) E) Dünya Basketbol Şampiyonası Avrupa Futbol Şampiyonası Avrupa Basketbol Şampiyonası Dünya Güreş Şampiyonası Dünya Kış Olimpiyatları Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 101 78. 2012 Mart ayında yapılan ve “Suriye’de BarıĢın” konulu Nükleer Güvenlik Zirvesi hangi kentte yapılmıĢtır? A) Tokyo D) Tahran 79. B) İstanbul E) Washington C) Seul Cannes film festivalinde jüri büyük ödülü kazanan ve Oscara adayı olan “Bir Zamanlar Anadoluda” yı çeken yönetmen aĢağıdakilerden hangisidir? A) Mahsun Kırmızıgül B) Nuri Bilge Ceylan C) Çağan Irmak D) Fatih Akın E) Güngör Bayrak 80. AĢağıda verilen olaylardan hangisi 2011 yılında Türkiye’nin yaĢamıĢ olduğu spor olaylarından biri değildir? A) Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonasında üçüncülük kazanmıştır. B) Avrupa Kadınlar Basketbol Şampiyonasında ikincilik kazanmıştır. C) Gençlik Olimpiyatları Trabzon‟da gerçekleştirildi. D) Selçuk Çebi güreşte Dünya Şampiyonu olmuştur. E) Türkiye, Dünya Erkekler Basketbol şampiyonasında final oynamıştır. 81. Her yıl Davos’ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu toplantıları Haziran 2012 yılında hangi kentte yapılacaktır? A) İstanbul D) Pekin 82. B) Paris E) Lizbon C) Cenevre Dünyanın GeliĢmiĢ Yirmi Ülkesi (G-20)’nin 2012 tarihinde dönem baĢkanlığını hangi ülke üstlenmiĢtir? A) Rusya D) Avustralya B) Fransa E) Meksika C) Türkiye 102 Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 83. 62. Berlin Film Festivali’nde “Lal Gece” filmiyle “Kristal Ayı” Ödülünü alan yönetmen aĢağıdakilerden hangisidir? A) Reis Çelik D) Nuri Bilge Ceylan 84. B) Fransa E) ABD C) Almanya Türkiye aĢağıda verilen Uluslar arası örgütlerden hangisine üye değildir? A) B) C) D) E) 86. C) Fatih Akın Uluslararası Para Fonu (IMF) nun sermaye yapısı içinde en fazla oy gücüne sahip ülke aĢağıdakilerden hangisidir? A) İtalya D) Japonya 85. B) Emin Alper E) Meral Okay Arap Birliği Birleşmiş Milletler İslam Konferansı Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü Gelişmiş 20 ülke AĢağıdakilerden hangisi 2011 yılında yapılan düzenleme ile kurulan bakanlıklardan biri değildir? A) B) C) D) E) Çevre, Orman ve Şehircilik Bakanlığı Avrupa Birliği Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı Enerji Bakanlığı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Güncel Bilgiler ve Uluslararası Kuruluşlar 103 87. 7.2 Ģiddetindeki deprem ile birçok insanın hayatını kaybettiği ve ülke çapında büyük yardımların yapıldığı Ģehrimiz aĢağıdakilerden hangisidir? A) Sakarya D) Diyarbakır 88. C) Van 2012 yılının ilk altı ayında Avrupa Birliği dönem baĢkanı aĢağıdaki ülkelerden hangisidir? A) B) C) D) E) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 B) Kocaeli E) Iğdır D B C E A C E E C D A C D Güney Kıbrıs Rum Cumhuriyeti Danimarka Polonya Hollanda İngiltere GÜNCEL VE ULUSLARARASI KURULUġLAR TESTĠ CEVAP ANAHTARI 14 E 27 B 40 B 53 E 66 E 79 15 B 28 D 41 C 54 E 67 D 80 16 C 29 A 42 E 55 D 68 E 81 17 E 30 E 43 D 56 B 69 E 82 18 A 31 E 44 C 57 D 70 E 83 19 E 32 B 45 A 58 B 71 D 84 20 A 33 D 46 C 59 D 72 D 85 21 C 34 E 47 D 60 E 73 E 86 22 D 35 A 48 A 61 D 74 C 87 23 B 36 A 49 E 62 A 75 E 88 24 A 37 B 50 A 63 E 76 B 25 C 38 E 51 B 64 A 77 B 26 A 39 A 52 D 65 B 78 C B E A E A E A D C B