Seminer dosyası

Impianti GPL e Metano per Autotratzione
www.zavoli.com.tr
Tuna TOK
SatıĢ Sonrası Teknik Hizmetler Yöneticisi
Makina Mühendisi
[email protected]
ULUDAĞ ÜNĠVERSĠTESĠ
10 Nisan 2013
www.zavoli.com.tr
Biz Kimiz?
ZAVOLI POLARĠS; 1996 yılında aile Ģirketi olarak sektöre girmiĢtir. ZAVOLI
dönüĢüm sistemlerinin Türkiye Tek Yetkili Mümessili‟dir. Yaptığı dönüĢümlerde
ürün kalitesini koruyarak en yüksek performansa ulaĢmayı, satıĢ sonrası
hizmetlerde mükemmelliği yakalamayı ilke edinmiĢtir.
www.zavoli.com.tr
Biz Kimiz?
Tüm Türkiye genelinde 300‟e yakın bayi ile hizmet vererek %20 pazar payına
varan satıĢlara ulaĢmıĢ, bugüne kadar bir çok araca Zavoli DönüĢüm Sistemleri
ürünleriyle LPG dönüĢümü yapmıĢtır.
www.zavoli.com.tr
GĠRĠġ
Otomotiv sektöründe alternatif yakıt olarak 4 çeĢit gaz yakıt kullanılmaktadır.
Bunlar sırasıyla,
• LPG (Likit Petrol Gazı) :
• Bütan-Propan KarıĢımından oluĢur, ortam sıcaklığında yaklaĢık 5-6 Bar‟
da sıvı halde depolanır.
• CNG (SıkıĢtırılmıĢ Doğalgaz)
• Ağırlıklı olarfak metandan oluĢur, ortam sıcaklığında 200-250 Bar‟ da
sıkıĢtırılmıĢ gaz halinde depolanır.
• LNG (SıvılaĢtırılmıĢ Doğalgaz)
• Ağırlıklı metan gazından oluĢur, -140º C‟ de ve 3-6 Bar basınçta çift
cidarlı (Kriyojenik) tanklarda likit halde depolanır.
• HĠDROJEN (H2)
• CH2 (SıkıĢtırılmıĢ gaz halinde 350 Bar‟ da depolanır)
• LH2 (SıvılaĢtırılmıĢ halde, -253º C‟ de ve 15-20 Bar basınçta çift cidarlı
(Kriyojenik) tanklarda depolanır.
www.zavoli.com.tr
LPG Nedir ?
Avantajları Nelerdir?
www.zavoli.com.tr
LPG Nedir?
Propan ve Bütan gazlarının belli oranlarda
karıĢımından oluĢan ve Ġngilizce Liquefied Petroleum
Gas (SıvılaĢtırılmıĢ Petrol Gazı) kelimelerinin baĢ
harfleri ile ifade edilen bir petrol gazıdır.
Belirli Oranlarda ?
Akaryakıt dağıtım Ģirketlerine bağlı olan
bu oran genellikle yaz ve kıĢ aylarında
değiĢiyor.
Yaz : %30 Propan %70 Bütan
KıĢ
: %40 Propan %60 Bütan
www.zavoli.com.tr
LPG‟nin Özellikleri
• LPG renksiz ve kokusuzdur. Gaz kaçaklarının tespit edilebilmesi
için sonradan kokulandırılır.
• LPG basınç altında depolanabilir,kalın çelik tanklarda ve
borularda taĢınabilir.
• LPG yanıcı ve patlayıcı bir gazdır. Üzerindeki basınç
kaldırıldığında hava ile hacimsel olarak %2-9 oranında
karıĢtığında patlayıcı bir gaz haline gelir.
• LPG havadan ağır olduğu için kaçak durumunda su gibi akar ve
en derin yerde birikir.
• DüĢük sıcaklıklarda buharlaĢması nedeni ile sıvı gazın insan
vücudu ile teması sonucunda ciddi deri yanıkları oluĢturur.
• Isı arttıkça basıncıda artar ve kritik bir sıcaklık ve basınçta,
içinde bulunduğu tankın patlamasına neden olabilir.
www.zavoli.com.tr
LPG‟nin Özellikleri
Özgül Ağırlık (Likit Halde)
0.560 kg/dm³
Özgül Ağırlık (Gaz Halde)
1.860 kg/dm³
Kaynama Noktası
- 13 ⁰C
Gaz Hacminin Likit Hacme Oranı
250
En DüĢük TutuĢma Limiti
%2
En Büyük TutuĢma Limiti
% 8.7
Yanma Ġçin Gerekli Hava Miktarı
28.8 m³
BuharlaĢma Isısı (15⁰C)
85 Kcal/kg
Buhar Basıncı (15⁰C)
3 Bar
Isıl Değer
10.900 Kcal/Kg
www.zavoli.com.tr
GAZLARIN ISIL DEĞERLERĠ
HĠDROJEN
2.839 Kcal/Nm³
HAVAGAZI
4.717 Kcal/Nm³
DOĞALGAZ
9.790 Kcal/Nm³
ASETĠLEN
13.127 Kcal/Nm³
PROPAN
22.447 Kcal/Nm³
BÜTAN
29.089 Kcal/Nm³
LPG‟nin yüksek ısıl değerlere sahip olması önemli bir avantajdır.
Ancak daha dikkatli kullanmayı gerektiren bir faktördür
www.zavoli.com.tr
LPG‟nin Avantajları
• LPG benzine göre ucuzdur
• Temiz bir yanma sağlar
LPG
pistonların,
segmanların,
valflerin
ve
bujilerin
aĢınmasından meydana gelebilecek kurĢun, vernik ya da karbon
atığı çıkarmaz. Motor karterini ya da motorun yanma odalarını
kirletmez. Motoru temiz tutar, karbon ve kurum oluĢturmaz,
dolayısıyla motor ömrünü uzatır.
www.zavoli.com.tr
LPG‟nin Avantajları
• AteĢleme Bujisinin Ömrünü Uzatır
Yanma odalarında yada ateĢleme bujilerinde tortu oluĢmaz, çünkü
LPG‟nin farklı karıĢımlarındaki kuvvetlendiricilere ihtiyaç
bulunmamaktadır. AteĢleme bujileri, diğer yakıtlardan, özellikle
benzin kullanan araçların motorlarındaki bujilere göre daha uzun
ömürlüdür.
• LPG DönüĢüm
Kullanılmaz
Sisteminde
Yakıt
Pompası
LPG basınç altında depolandığından benzin yakıt pompası devrede
değildir, bu nedenle yakıt pompası, onarım ve değiĢim masrafı
olmaz.
www.zavoli.com.tr
LPG‟nin Avantajları
• AĢınma Süresi DüĢüktür
Anlatılan nedenlerden dolayı LPG yakıtlı motorlar yıl içinde daha
fazla ve günde çalıĢabilirler. Üretim süresi kaybı, parça ve iĢçilik
masraflarından daha az etkilenirler.
• Yakıt Sistemi Kapalıdır
Tamamen kapalı bir yakıt sistemi olması nedeni ile akıtma
buharlaĢma kayıpları yoktur.
• Temiz ve Çevreci Bir Yakıttır
LPG kullanılan motorlarda karbonmonoksit tesiri benzine göre
%50-90 oranında, hidrokarbon tesiri ise % 38-62 oranında daha
düĢüktür.
www.zavoli.com.tr
SIRALI SĠSTEM (SEQUENTIAL SYSTEM)
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Nedir?
Sequent (Sıralı) Gaz Fazı Enjeksiyon sistemleriyle araçlarda LPG kullanımı bir
evrim geçirmiĢ olup, SEQUENT teknolojik olarak bu evrimde gelinen en son
noktayı temsil etmektedir.
SEQUENT sistemlerini klasik dönüĢüm sistemlerinden ayıran en önemli
parçaları; Benzinli araçlarda kullanılan ECU benzeri bir kontrol ünitesi, LPG
buharlaĢtırıcı/Regülatör, Gaz Enjektörleri ve özel kablo gruplarıdır.
Elektronik Kontrol ünitesi (ECU), her enjektörün püskürtme zamanını her
bir silindir için büyük bir hassasiyetle tek tek hesaplamakta ve ihtiyaç duyulan
gaz miktarının diğer enjektörlerden bağımsız olarak emme sübapının açık
olduğu bir sırada silindirlere püskürtülmesini sağlamaktadır.
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
Regülatör (Reducer)
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
ECU (Electronic Control Unit)
- MikroiĢlemci 16 bit 32 MHz
- ÇalıĢma Sıcaklığı: -40 °C † 105°C
- Su geçirmez yapı
- Otomotiv normlarına uygun giriĢ/çıkıĢ
sinyali
- ÇalıĢma gerilimi: 7 V † 17 V
-Sensörler ve aktüatörlerle uyumlu EOBD
- KWP2000 iletiĢim protokolü destekli
- CAN 2.0 iletiĢim protokolü destekli
- Emülatör ve enjektörlere entegre
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
ANAHTAR
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
ENJEKTÖR (Injector)
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
LPG Selenoid Valf
LPG tankı ile regülatör
arasında bulunan
elektromanyetik kumandalı
olan bu valf, motor
çalıĢmadığı zaman ya da
araç benzin ile çalıĢırken LPG
akıĢını kesmektedir
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
FĠLTRE
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
MAP Sensörü
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
ECU Bağlantı Kablosu
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
Enjektör Bağlantı Kablosu
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
LPG-SU Boruları
www.zavoli.com.tr
Sıralı Sistem Donanımları
TANK
Silindir Tank
Tasarım ve Test Basıncı
3000 kpa
ÇalıĢma Basıncı Max
2550 kpa
Sac Özelliği
DIN EN 10120 R265NB
Sıralı Sistem Donanımları
TANK
External Toroidal
Tasarım ve Test Basıncı
3000 kpa
ÇalıĢma Basıncı Max
2550 kpa
Sac Özelliği
DIN EN 10120 R265NB
Sıralı Sistem Donanımları
TANK
Internal Toroidal
Tasarım ve Test Basıncı
3000 kpa
ÇalıĢma Basıncı Max
2550 kpa
Sac Özelliği
DIN EN 10120 R265NB
Sıralı Sistem Donanımları
Bakır Boru
Çap : 6mm – 8 mm
ĠĢletme Basıncı : 45 bar
Test Basıncı : 67.5 bar
Sıralı Sistem Donanımları
Dolum Ağzı
Aracın istasyonlarda dolumunu
sağlamak üzere araç dıĢına monte
edilen özel bir parçadır.
Dolum ucu üzerinde bir adet geri
döndürmez yay-bilya mekanizması
mevcuttur. Tozdan korunması için
plastik muhafaza kapağı ile
kullanılmalıdır. Emniyet açısından
aracın dıĢına, özellikle tampona
bağlanmaktadır.
Dolum ucu ECE R 67 Standartına
göre 67,5 Bar basınca dayanacak
Ģekilde imal edilmektedir.
Sıralı Sistem Donanımları
Multivalf (ġamandıra)
Yakıt Dolumu
Yakıt alma sırasında, yakıt
pompasından gelen LPG
multivalfden geçer. Ġyi bir multivalf,
uzun bir dolum süresini önlemek için,
LPG‟nin geçiĢine fazla direnç
göstermemelidir.
Dolum Limiti
Standartlar uyarınca ve güvenlik
nedenleriyle, depo %80’ den fazla
doldurulmamalıdır.
Neden %80‟den fazla doldurulmamalıdır?
Dolum Limiti
Amaç: Sıcaklık artıĢında içindeki likit
halde olan yakıtın buharlaĢması ve
ihtiyacı olan hacmin bırakılmasıdır.
Dolum iĢlemini doğru noktada kesebilmek için,
multivalf, bir Ģamandıraya bağlı olan ve izin
verilen maksimum seviyeye ulaĢıldığında LPG
akıĢını kesen bir mekanizmayla donatılmıĢtır.
AĢırı Akım
Multivalfin içinde ve LPG emme ve doldurma
çıkıĢlarında , bir emniyet tedbiri olarak belirli bir
akıĢ değerinin üzerine çıkıldığında otomatik
olarak kapanan “AĢırı Akım Vanaları”mevcuttur.
Gerçekte bu aĢırı akım vanaları bir kaza sonucu
tanktan çıkan borularda bir kopma veya kırılma
olması durumunda oluĢabilecek LPG
kaçaklarını durdurmaya yarar.
www.zavoli.com.tr
BENZĠN ECU
Benzin Enjektör
Kontrolü
BENZĠN
MOTOR
Oksijen
Sensörü
BENZĠN ECU
Basınç,
Sıcaklık,
v.s.
Benzin
Enjektör
Kontrolü
GAZ ECU
Benzin Enjektör
Kontrolü
GAZ
MOTOR
+12V
+12V AKÜ
BENZİN
ENJEKTÖRÜ
GAZ Regülatör
RÖLE
EV
EV
ARKA
ÖN
+12V
Sens. Sens.
P1
T gaz
ZAVOLİ
Karakteristik Enj.
+12V
Faz1
Mavi
Mavi/Siya
h
BENZİN ECU
Faz3
Faz2
Okunur
TonB
TonB
Benzin Debisi
Hesaplanır
Gaz Debisi
Hesaplanır
Benzin
Debi Oranı
GAZ Debi
Oranı
Ton G
hesaplanır
GAZ ECU
+12V
TonG
GAZ
ENJEKTÖR
DönüĢüm Örnekleri
Örnek 1 : BMW 5.20
www.zavoli.com.tr
Örnek 2 : BMW 3.20
www.zavoli.com.tr
Örnek 3 : VW Passat TSI
www.zavoli.com.tr
Örnek 4 : KIA Sportage GDI
www.zavoli.com.tr
Örnek 4 : KIA Sportage GDI
www.zavoli.com.tr
Örnek 5 : VW Tiguan TSI
www.zavoli.com.tr
Örnek 6 : VW Passat FSI
www.zavoli.com.tr
Örnek 6 : VW Passat FSI
www.zavoli.com.tr
www.zavoli.com.tr
DönüĢümde Kullanılacak
Malzemeler ;
Avrupa Birliği ECE R 67.01
Regülasyonuna uygun olacaktır
(TS 12095-1 ve TS 12095-2)
www.zavoli.com.tr
DönüĢüm ;
TS 12305
Standartına göre
yapılacaktır
www.zavoli.com.tr
Trafik Tescil ĠĢlemleri
www.zavoli.com.tr
1. DönüĢüm Sonrasında Trafik Tescil
ĠĢlemleri Ġçin Araç Sahibine;
•AT Tip Onay Belgesi Sureti
•AĠTM Uygunluk Belgesi Sureti
•Montaj Tespit raporu
•Mühendis Yetki Belgesi fotokopisi
• Garanti Belgesi
• EK-1 Aksam Listesi fotokopisi
• ĠĢ yeri tarafından düzenlenmiĢ fatura verilecektir.
www.zavoli.com.tr
2. Araç Sahibi Bu Belgelerle Birlikte ;
Makine Mühendisleri Odasına giderek
„‟Gaz Sızdırmazlık Raporu‟‟
alacaktır.
www.zavoli.com.tr
3. Karayolları Araç Muayene Ġstasyonunda
araç fenni muayeneden
geçirildikten sonra aracın LPG
dönüĢümünün ruhsatına iĢletilmesi
için Trafik tescil Bürosuna gidilecektir.
www.zavoli.com.tr
www.zavoli.com.tr
Sıvı püskürtmeli ZAVOLĠ LPG sistemi, “sıvı” haldeki LPG‟i
aracın kendi enjektörlerini kullanarak yakıtı yanma hücresine
gönderir.Bu sayede benzinli sistemden performans olarak hiçbir
farkı yoktur.
www.zavoli.com.tr
1 – LPG Tank
2 – LPG Pompa
3 – Benzin Pompası
4 – FSU (Yakıt Seçici)
5 – LPG / Petrol yüksek
basınç pompası
6 – Yüksek Basınç
Pompası ve Isı Sen.
7 - ZLI ECU
8 – Benzin ECU
www.zavoli.com.tr
TEġEKKÜR EDERĠZ
www.zavoli.com.tr
ZAVOLĠ POLARĠS ENJEKSĠYONLU OTOGAZ SĠSTEMLERĠ
SAN.TĠC.LTD.ġTĠ. Egemenlik Mah. 6108 Sok. No:10
IĢıkkent/ĠZMĠR
Web site: www.zavoli.com.tr E-mail: [email protected]
Tel: 444 4 985
SatıĢ Sonrası Hizmetler
E-mail: [email protected]