Saka Kafesi Yapımı

Değerli Arkadaşlar,
Amatör kafesçilikle uğraşıyorum. Hiçbir
zaman kafesçiliği ticari amaçla
yapmamışımdır. Boş Zamanımı ve
emekliliğimi bu güzel uğraşla tamamlıyor,
yaptığım eserleri sizlerle paylamak
istiyorum.
Amacım herkesin bu işi yapabileceğini
görmesini sağlamak. Elimden geldiğince
verilerimi paylaşacağım sizlerle.
Sevgi ve Saygılarımla
Tuğrul KESOVA
Bu kitabı yazmamdaki amaç siz
kuş sever arkadaşlarıma kafes yapımı
ile ilgili tecrübelerimi aktarmak ve
bilgilerimi paylaşmaktır. Bu işin genel
bir standardı olmamakla beraber
genel anlamda sakalar için uygulanan
ölçüler aşağıda belirtilmiştir.
1
1 - GEREKLİ MALZEMELER;
A. AHŞAPLAR;
0.5 cm.
2 Adet
8.5 cm.
27.5 cm.
0.5 cm.
8.5 cm.
2 Adet
16 cm.
0.5 cm.
2 Adet
4.5 cm.
17.5 cm.
0.5 cm.
4.5 cm.
2 Adet
19 cm.
0.5 cm.
3 cm.
1 Adet
20 cm.
0.5 cm.
5.5 cm..
3 Adet
16 cm.
0.5 cm.
7 cm.
4 Adet
7 cm.
2
0.7 mm. ebadında yuvarlak çıta;
27.5 cm.
6 Adet,
17 cm.
5 Adet
10 cm.
2 Adet
Yapılacak kafes için öncelikle kullanacağımız ağaç önemlidir. Ceviz, maun, okima
(sarı, kızıl), venge. Ağaçların fırınlı olması (kuru) gerekir. Kuru ağaç kesildiğinde
çalışıp dönmez. Bu ağaçları İkitelli Keresteciler Sitesinden temin edebilirsiniz. Ağaç
kaplama satan dükkânlara bakmanızı tavsiye ederim. Pres artığı dedikleri fırınlı
kalaslar bulmanız mümkün. Bu kalasları uygun fiyata alabilirsiniz. Temin ettiğiniz
ağacı bir marangozda üstte verilen ölçülerde biçtirmeniz veya kendi aletleriniz varsa
kesmeniz gerekmektedir.
B. YAPIŞTIRICILAR;
Piyasada satılan kaliteli ahşap tutkalları işinizi görecektir. MDF profillerinin
yapıştırılmasında kullanılabilen cyanoacrylate yapıştırıcılar mevcuttur. Laminant,
ağaç, folyo ve MDF profilleri aktivatörü ile beraber kullanıldığında 12 saniye gibi kısa
bir sürede yapıştıran 2 komponentli yapıştırıcıdır. 50gr ve 100gr'lık plastik bidonlarda
satılır.
3
C. EL ALETLERİ ve DİĞER MALZEMELER;
Kıl testeresi (0, 1, 2, 3 ve 5 No.), Matkap (1- 1.5 mm.), Hobi mengenesi, Krom
çelik çekme tel (1.5 mm.), Yan keski, çekiç, Tornavida, Cam çivisi, Zımpara,
Vernik.
2. UYGULAMA;
A. OYMA UYGULAMASI;
Burada patikler üzerindeki oyma işlemi gösterilmiştir. Diğer parçalarda da istenilen
uygulama örnekleri yapılabilir.
7 cm. x 7 cm. x 0,5 cm. ebatlarındaki kafesin patik adını verdiğimiz parçası alınır ve
maskeleme bandı (5 cm. eninde maskeleme bandı (kâğıt bant)) üzerine yapıştırılır.
Bu işlem ağacın tutkal, yapıştırıcıdan etkilenmemesi içindir. Yapıştırdığımız bandın
üzerine tutkal sürülür. Daha önce hazırlanmış olan desen bandın üzerine yapıştırılır.
Bandın üzerine yapıştırdığımız desenin kesilecek bölümlerine kıl testeresinin
geçmesi için matkapla delik açılır ve kesilecek parça kıl testeresine takılarak oyma
işlemine başlanır.
Oyma işlemi biten parça banttan temizlenir.
4
Yemlik kutusunun üst kısmının kalıbı.
B. DELİKLERİN HAZIRLANMASI;
Sıradaki iş kasaya girecek tellerin delinecek noktalarının işaretlenmesi.
27.5 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ölçüdeki ağaç mengene veya işkence yardımı ile dik
olarak sabitlenir, bu noktalama işleminin kolay yapılmasını sağlar.
Sabitlediğimiz her iki köşesinden 2.5 mm. pay bırakılarak birer nokta konur, cetvelin 0
ölçüsü ilk noktanın üzerine 27 ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm.
aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir.
,
Sıradaki iş kasaya girecek tellerin delinecek noktalarının işaretlenmesi.
27.5 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ölçüdeki ağaç mengene veya işkence yardımı ile dik
olarak
sabitlenir,
bu
noktalama
işleminin
kolay
yapılmasını
sağlar.
Sabitlediğimiz her iki köşesinden 2.5 mm. pay bırakılarak birer nokta konur, cetvelin 0
ölçüsü ilk noktanın üzerine 27 ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm.
aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir.
5
Aynı işlem 16 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ölçüdeki ağaca uygulanır. Ağacın her iki
köşesinden 12.5 mm. pay bırakarak birer nokta konur, cetvelin 15 mm.
(1.5 cm.) ölçüsü ilk noktanın üzerine, 150 mm. (15 cm.) ölçüsü son noktanın üzerine
oturtulur ve 15 mm. (1.5 cm.) aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir.
19 cm. x 4.5 cm. x 0.5 cm. kafesin alt orta parçası. Ağacı sabitledikten sonra her iki
köşeden 5mm. pay bırakarak birer nokta konur. Cetvelin 0 ölçüsü ilk noktanın
üzerine, 18 ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm. (1.5 cm.) aralıklarla
delinecek noktalar işaretlenir.
6
Kafesin alt kısmındaki kılıç adını verdiğimiz 20 cm. x 3 cm. x 0.5 cm. ölçüdeki parça.
Ağacın her iki köşesinden 10 mm. (1cm.) pay bırakılarak birer nokta konur. Cetvelin
0 ölçüsü ilk noktanın üzerine 18 ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm.
(1.5 cm.) aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir. Birde kılıcın yerine oturması için
her iki köşeden 5 mm. x 5 mm. kanal açmak amacı ile işaretlenir. Daha sonra bu
kısım testere ile kesilecektir.
C. DELİKLERİN DELİNMESİ;
Burada delinecek yerleri işaretlenmiş olan
ağaçları, matkap ucunun 3 veya 4 mm.
derinlikte girebilecek ayarlama işlemini
görüyorsunuz. Ayar yapıldıktan sonra delikler
açılır. 27.5 cm. uzunluktaki ağacın baş ve
sondaki delikleri eğimli delineceğinden
şimdilik delmiyoruz.
Kafesin alt orta parçası. Bu
parçalardan birinin delikleri 3 mm.
derinlikte diğer parçanın 5 veya 6 mm.
derinlikte olması gerekiyor. Telleri
dizerken neden farklı deldiğimizi
anlatacağım.
Kafesin alt kılıç parçası. Buradaki
delikler içinden tel geçecek şekilde
tamamen delinecek.
7
Baş ve sondaki delikler bu şekilde eğimli
delinecek. Eğimli deliklere giren teller perçin
vazifesi görerek diğer tellerin yerinden
çıkmasını engelleyecekler.
D. YEMLİK KAPAĞININ ÇİZİLMESİ;
8
Kapağı kesmeden önce 7 cm.
de işaretlediğimiz noktadan
1.5 mm.lik matkap ucu ile
20 mm. derinlikte delik açılır.
Resimde görüldüğü gibi her iki
çizginin üzerinden 7.5 cm. deki
işaretli yere kadar mümkün
olduğunca ince kıl testere ile
kesilir. (Ben burada 0 no kıl
kullanıyorum)
Ağacı resimde görüldüğü gibi mengeneye sabitleyin. Testereyi daha önce kestiğiniz
kanaldan içeriye yerleştirin. Çizgiye gelen testereyi çok yavaş hareketlerle iç
kısımdan 45 derecelik açı alacak şekle getirin, testere bu konumda iken Yine çok
yavaş hareketlerle testerenizi dik konuma getirip çizgi üzerinden dikkatle aşağı doğru
kesin.
9
Çıkartılan kapağın bir deliğini 1.5 mm.lik matkap ucu ile delmiştik.
Delinmeyen tarafı çevirip daha önce
işaretlenmiş noktadan 1 mm..’lik
matkap ucu veya kafası kesilmiş cam
çivisi ile 6 mm.. derinlikte delinir.
Matkabın ucuna 1 mm. kalınlığında, 8-9 cm. uzunluğunda çelik bir tel takılır (bir
çengelli iğneyi düzelterek bu işe uygun hale getirip kullanabilirsiniz) Bununla çivi
çakarken ağacın çatlamaması için işaretli yere 6 mm. derinlikte delik açılır.
10
Mengeneye sabitlediğimiz ağaca yan
keski yardımı ile cam çivisi çakılır.
Cam çivisinin 6-7 mm. uzunlukta
kalacak şekilde fazlalığı yan keski ile
kesilir.
Resimde görülen şekilde kapak
yerine oturtulur.
Yerine oturtulan kapak 1.5 mm..’lik
matkapla delinen üstteki delikten yine
1.5 mm..’lik kafese kullanacağımız telden
kesilen ufak bir parça ile sabitlenir.
11
Telin fazlalığı yan keski ile
kesilir, eğe ile sıfırlanır.
Ağacın çizili yüzü bize bakacak
şekilde mengeneye sabitledikten
sonra işaretli yere testereyi 45 derece
sola doğru eğimli vaziyette her iki
çizginin üzerinden dik konumda aşağı
doğru 1.5 cm. kesilir.
12
Ağaç mengeneden sökülüp yatık
vaziyette kesme tablasına konur.
Testere açılan oluğa yerleştirilir.
Testere çok hafif ve dikkatli bir
şekilde hareket ettirilerek düz
konuma getirilir.
Kapı ve alt sürgü kapağı
kesilmiş hali.
E. YEMLİK KASASININ YAPIMI;
16 cm. x 5.5 cm. x 0.5 cm. ebadında 3 adet tahtamız vardı. Bunlardan 1 no.lu tahtaya
oyma yaptık, 2 no.lu tahtaya kuşun yem yiyeceği 2 adet delik ve bir köşesine çentik
açtık (kasadaki yemlik kapağının kilidine takılmadan yerine oturması için) alt parçanın
ise sadece bir köşesine çentik açtık.
1 no.lu işlemeli tahtanın üst kısmı
(0.5 mm.) zımpara yardımı ile balıksırtı
şeklinde bombeli hale getirilir. Daha
sonra 3 no.lu parça bize göre çentikli
kısmı sol tarafa gelecek şekilde ön 0.5
cm. lik kısmına (MDF profil) tutkal
sürerek 3 no.lu parçaya resimde
görülen şekli ile birleştirip çakılır.
13
4 cm. x 0.5 cm. ölçülerinde bir parça,
bu parça yemlik kasasının iç
yüksekliğini kolaylıkla ayarlamak için
kullanılır. (Yemlik kapağının eni 4 cm.
idi)
4 cm.. x 0.5 cm.. ebatlı parça kasanın içine resimde görüldüğü şekilde yerleştirilir.
2 no.lu parça 0.5 cm.. kısmına tutkal sürerek ölçü olarak kullanılan parçanın üzerine
yerleştirilir. 1-2 dakika öylece tutulur, MDF tutkalı silikonludur çabuk donar. Yüksekliği
ayarladığımız tahta çekip alınır ve 2 no.lu parça çivi ile sağlamlaştırılır.
4 cm.. x 0.5 cm.. tahtadan kasanın yüksekliğini sabit tutmak için bir parça kesilerek
kasanın sağ yan kısmına çakılır.
14
Çiviyi çakmadan önce 0.8 mm.
matkap ucu ile çiviye yol
açılması tahtanın çatlamasını
önler.
16 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ebadında tahtamızı takoz yardımı ile dik konumda
sabitleriz. Yine 16 cm. den büyük 6-7 cm. eninde tahtayı da dıştan kasamıza ait
tahtaya yaslarız. 16 cm. ebadındaki tahtayı tutkalladıktan sonra 27.5 cm. x 8.5 cm. x
0.5 cm. ebadındaki tahtayı tutkallı kısmın üzerine oturturuz. Resimde görülen
düzenleme sayesinde tahtalar sıfır hata ile yerine oturacaktır. Yine resimde
görüldüğü üzere yemlik kasası da işimizi kolaylaştıracak takoz vazifesi görecektir.
Çiviler çakılarak tahtalar
sabitlenir.
15
Diğer tahta içinde aynı işlemler uygulanır, çivilerin başları kesilerek gömülür.
Son parçada aynı işlemler
sonrası yerine çakılır ve kasa
tamamlanmış olur.
F. YEMLİK KASASININ OTURACAĞI KANALIN YAPIMI;
Burada 0.5 cm.. x 0.5 cm.. çıta kullanılır. Çıta yemlik kasasının alt kısmından resimde
görüldüğü şekilde işaretlenir.
16
Kıl testere ile eşit boyda iki adet kesilir.
Kesilen çıtalara ikişer adet çivi için delik delinir.
Alta konulan bir demir parçası ile çiviler çakılırken uçların dışarı çıkması engellenir.
Çivilerin başları 3 mm. dışarıda kalacak uzunlukta kesilir.
17
Yemlik kasası kafes kasasının içindeki yerine yerleştirilir. Kapaktan içeriye doğru
sokulan bir tahta yardımı ile hata payı bırakmadan resimde görüldüğü gibi yerine
oturması sağlanır.
Kestiğimiz çıtalar sıra ile yemlik kasasının altından kafes kasasına
resimde görüldüğü şekilde çakılır.
18
Yemlik kasasını ön kısımdan tutacak çıtayı çakmadan yemlik ile çıta arasına çok ince
(kartvizit veya zımpara kâğıdı kalınlığı kadar) bir boşluk bırakılır. Daha sonra
verniklendiğinde bırakılan mesafe yemlik kasasının yerine kolaylıkla girip çıkmasını
sağlar.
19
Resimde görülen kapağın üst kısmından yemlik kasasını tutan son çıta ve yemlik
kasası kanalının bitmiş, kasanın içine oturmuş şekli.
G. KASANIN ALT KISMININ MONTAJI;
17.5 cm. x 4.5 cm. x 0.5 cm. ebadındaki tahtanın resimde görülen köşelerine
balıksırtı bombe verilir.
20
Bombe işlemi tamamlanmış, güzelce zımparalanmış 17.5 cm. x 4.5 cm. x 0.5 cm.
ebadındaki ağaç sağ-sol-ön kısımlardan 2.5 mm. taşacak şekilde kasadaki yerine
tutkal sürüldükten sonra oturtulur. Ağacın çatlamasını önlemek için matkapla çiviye
yol açılır ve çivi çakılıp işlem tamamlanır.
19 cm.. x 4.5 cm.. x 0.5 cm.. ebadındaki tahta yerine konup tam terine oturduğundan
emin olmak için sabitlenen diğer tahtanın uçları ve yeni oturtulan tahtanın uçları bir
takoz yardımı ile kontrol edilir. Matkapla çivi yolu açılan tahtaya çivi çakılarak işlem
tamamlanır.
H. ALT KISMIN TELLERİNİN DİZİLMESİ VE KILICIN YERİNE OTURTULMASI;
21
Bu kafesimizde 1.5 mm.’lik 1 metre boyunda krom çelik çekme tel kullanıyoruz.
Hatırlayacaksınız 19 cm. x 4.5 cm. x 0.5 cm. ebadındaki tahtalarımızın birindeki delik
derinliği 5-6 mm. diğerinde 3 mm. olarak uygulamıştık.
1.5 mm.lik tel 5-6 mm. derinlikte delinen delikten içeriye bir karga burun yardımı ile
sonuna kadar itilir.
Telin diğer ucu tahtaya sıfır konumda yan keski ile kesilir. Kesilen tel yerinden
çıkarılır.
13
13
Çıkarılan tel ölçü olarak kullanılarak 13 adet aynı boyda tel kesilir.
22
Kesilen teller resimde görüldüğü şekilde kılıcın deliklerinden geçirilerek 5-6mm. lik
deliklere oturtulur.
Karga burun yardımı ile deliğin sonuna kadar oturtulur.
23
Kasayı ters çevirip yine karga burun yardımı ile tellerin diğer uçlarını 3 mm..
derinliğinde diğer tahtadaki deliklere sıkıca oturturuz.
I. DÖRT ADET PATİĞİN MONTAJI;
Tutkal sürüldükten sonra iki adet tahta yardımı ile patik, yerine hatasız olarak
yerleştirilir. Çivi için yol açılır.
24
İ. SPİRAL TEL VE KAPI YAYI SARMA APARATI;
Kafesin yükseklik ayarını yapmakta kullanılan, spiral telleri ve kapı yayını kendi
yaptığım dizaynı bana ait olan bu aparat ile sarıyorum.
25
J. YEMLİK KUTUSU;
15.3 cm. x 4.3 cm. x 0.5 cm. ebatlarında 1 adet tahta yemlik kutusunun alt parçası
15.3 cm. x 3.8 cm. x 0.5 cm. ebatlarında 2 adet tahta yemlik kutusunun yan parçaları.
4.3 cm. x 3.3 cm. x 0.5 cm. ebatlarında 2 adet tahta yemlik kutusunun kısa yan
parçaları
26
K. TABAN SÜRGÜSÜ;
Taban sürgüsü malzememiz formika. Her ne kadar temin etmesi zor da olsa en
uygun materyaldir. Sürgünün gireceği yuvanın önce eni ölçülür. Daha sonra gireceği
derinlik ölçülür.
Aldığımız ölçüler itina ile formika üzerine aktarılır. Maket bıçağı yardımı ile
işaretlediğimiz çizgiler üzerinden bir kaç defa geçmek sureti ile derin bir iz açılır.
Pense yardımı ile açtığımız iz'in hemen dibinden Yukarı hamle ile kanırtarak kırılır.
Formikayı en düzgün kesme usulü budur. Aynı ölçüde 2 adet formika kesilir.
27
Kesilen formikalar hızlı yapıştırıcı adı ile nalburlarda satılan (bir tür Japon yapışkanı)
ile yapıştırılır. Formikanın birine tutkal diğerine sprey sıkılarak dikkatli şekilde uç uça
getirilerek yapıştırılır.
1 cm.. eninde boyu formikanın eni ile aynı kestiğimiz ağaç, resimde görüldüğü şekilde
formikanın bir ucuna yapıştırılır.
Ters çevrilerek formikanın yüzeyinden matkap ile ağacı ve formikayı çatlatmamak için
çivi yolu açılır. Çivi ile sabitlenir.
28
Daha önce kafes kasasından kestiğimiz sürgü kapağı olarak kullanacağımız parça
resimde görüldüğü şekilde formika ve ağaca tutkal ile yapıştırılır. Çivi ile sabitlenir.
L. TABAN SÜRGÜSÜ VE YEMLİK KUTUSU KULBU YAPIMI;
0.80 mm. krom tel yaklaşık 7 cm. kadar kesilir orta kısmından yuvarlak ağızlı pense
ile sıkıştırıp, dış kısımdan karga burun yardımı ile sıkılır.
1.5 mm. krom tel 5 cm. uzunluğunda kesilir. Her iki ucu yuvarlak ağızlı karga burun
yardımı ile uç kısmından sıkıca tutularak bir tur döndürülür. Her iki uç da birer halka
şekline getirilir.
29
Şekil verilen tel orta kısmından yuvarlak karga burun ile sıkıca tutulur.
Masadan kuvvet alınarak rahat bir şekilde yuvarlatılır.
Sürgü kapağının tam ortasına üst üste iki adet 0.80 mm. matkap ucu ile delik açılır.
İlk yapıp daha sonra kulpa taktığımız tel bu deliklerden geçirilir.
Arka taraftan çıkan uçlar ters yönlere katlanarak kilitlenir. bu şekilde kulp sabitlenmiş
olur.
30
M. KAVELA KALEMTRAŞI;
Kavela kalemtraşı mengeneye bağlanır, 8 mm. x 8 mm. gerekli uzunluklarda kesilen
çıtalar matkaba takılarak sabitlenir. Çıtanın ucu kalemtraşa kolay girmesi için bıçak
yardımı ile biraz sivriltilir. Kalemtıraşa yerleştirilen çıta matkap çalıştırılarak
yuvarlatılır.
N. KOLLUKLARIN DELİNECEK NOKTALARININ İŞARETLENMESİ VE AYRINTILI
TARİFİ;
Daha önce kollukları işaretleme ve delme işlemi için yaptığım aparatın resmini
yayınlamıştım. Bu aparatın içine yerleştirdiğimiz kollukları cetvel yardımı ile
işaretleyelim.
Kolluk uzunluğu: 28 cm. x 4 adet
Kolluk uzunluğu: 27 cm. (yaklaşık! Kolluk kalınlığına göre 1-2mm. değişebilir) x 2
adet. Kolluk uzunluğu: 17.5 cm. x 4 adet Kolluk uzunluğu: 10 cm. x 2 adet
31
O. AYRINTILI DELİK NOKTALARINI İŞARETLEME PLANI;
.....................................
RESİM – 1 KOLLUK: 28 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım delinecek. (2 Adet)
(Üst sıra 19, 90 derece diğer yöndeki alt sıra 18 delik)
KAPI YÖNÜ
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
RESİM – 2 KOLLUK: 28 cm. Kırmızılar (tamamı) tam delinecek. (2 Adet) (19 delik)
KAPI YÖNÜ
32
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
RESİM – 3 KOLLUK: 28 cm. Kırmızılar (tamamı) tam delinecek. (2 Adet) (18 delik)
KAPI YÖNÜ
. . . . . . . . . . . .
RESİM – 4 KOLLUK: 17 cm. Kırmızılar (tamamı) tam delinecek. (2 Adet) (12 delik)
KAPI YÖNÜ
33
. . . . . . . . . . . .
RESİM – 5 KAPI ÜSTÜ: 17 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım delinecek. (1 Adet)
(12 delik)
KAPI YÖNÜ
. . . . . . . . . . . .
RESİM – 6 KAPI EN ÜSTÜ: 17 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım delinecek. (1 Adet)
(12 delik)
KAPI YÖNÜ
34
. . . . . . . . . . . .
RESİM – 7 KAPI KARŞISI EN ÜSTÜ: 17 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım
delinecek. (1 Adet)
(12 delik)
KAPI YÖNÜ
. . . . . .
. . . . . .
ÜST
ORTA
RESİM – 8 KAPI ÜST VE ORTA KOLLUĞU: 10 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım
delinecek. (2 Adet) (12 delik) Her iki kollukta da en soldaki delikler 1.7 mm. matkap
ile (Kapının rahat çalışması açısından) diğer kırmızı renkli delinecekler ise 1.5 mm.
matkap ile delinecektir.
KAPI YÖNÜ
35
Ö. KOLLUKLARI DELME İŞLEMİNİN ANLATIMI:
Tüm kollukların ilk delikleri 1.5 mm..’lik matkap ucu ile tam olarak delinir. Daha sonra
her kolluk bu delikler vasıtası ile delme aparatına sabitlenecektir. Böylece tüm delikler
aynı düzlemde delinecektir.
İşaretleme planında birinci resimde görülen iki adet 28 cm. uzunlukta kolluk delikleri
delinmek üzere, sıra ile delme aparatına monte edilip matkap ile delme işlemi
gerçekleştirilir.1.-10.-19. işaretler tam diğerleri yarım delinir.
Kolluk yerinden çıkartılıp aparata resimde görüldüğü şekilde çevrilerek yerleştirilir
diğer yandaki 18 adet delik yarım delinir
.
İşaretleme planında ikinci resimde görülen kolluğun (iki adet) üzerinde bulunan 19
adet işaret 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam olarak delinecek.
36
İşaretleme planındaki üçüncü resimde görülen kolluğun (iki adet)üzerinde bulunan 18
adet işaret 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam olarak delinir.
İşaretleme planında dördüncü resimde görülen kolluğun (iki adet) üzerinde bulunan
12 adet işaret 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam olarak delinir.
İşaretleme planında beşinci resimde görülen kolluğun (bir adet, kapı üstü)üzerinde
bulunan ilk dört ve son üç nokta tam, ortadaki beş işaretli nokta yarım delinir.
İşaretleme planında altıncı resimde görülen kolluğun (iki adet) biri resimde görüldüğü
gibi 1.-4.-12. işaretler tam diğerleri yarım delinir.
İşaretleme planında yedinci resimdeki diğer kısa kolluğun 1.-12. işaretleri tam, diğer
işaretler yarım delinir.
İşaretleme planında sekizinci resimde görülen kapı kolluğunun (iki adet) biri resimde
görüldüğü gibi 1.delik 1.7 mm.lik matkap ucu ile (kapı bu delik ile çalışacak rahat
açılıp kapanması açısından) 2.-6. delik 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam delinir diğer üç
işaret yarım delinir. Diğer kolluğun 1.işareti 1.7 mm.lik matkap ucu ile diğer işaretler
1.5 mm.lik matkap ucu ile tam olarak delinir.
Daha önce tanıttığım tel sarma aparatı ile 5 adet 8.5 cm. 4 adet 9 cm. spiral tel sarılır.
8.5 cm.lik spiral telin bir adedi daha sonra yapacağımız kafesi taşıma kulpu için
kullanılacak.
37
1.5mm. lik çekme 1 metrelik kafeste kullanacağımız telimizden 25 cm. lik 4 adet tel
kesilir. Kestiğimiz teller kafesin dört köşesindeki deliklere karga burun yardımı ile
sokulur.
Çekiç yardımı ile yerlerine oturana kadar çakılır.
Bir metal dayama yardımı ile (ben burada eğe mi kullanıyorum) teller dik konuma
getirilir. İşlem sonu.
P. TAVAN KOLLUKLARIN KIRLANGIÇ GEÇMELERİ:
Yapılacak işte kullanılmak üzere resimde görülen yaklaşık 40 cm. x 25 cm. ebadında
suntalamın üzerine ortalanarak 16.5 cm. x 27 cm. ölçülerinde bir dikdörtgen çizilir.
Dikdörtgenin dört köşesi 1.5 mm. lik matkap ucu ile 1 cm. derinlikte delinir. Tavan yan
kollukları üzerlerindeki delikler alta gelecek şekilde resimde görüldüğü şekli ile
baştaki deliklere kısa teller geçirilerek sunta üzerine sabitlenir. Yaklaşık 1 cm.
kalınlığında tahta parçası yardımı ile üst konumdaki kolluğa resimde görüldüğü
şekilde, yatay biçimde bir çizgi çizilir. Bu çizgi kesim esnasında testerenin konumunu
belirleyecek çizgidir. Kollukların dört köşedeki uçlarına da aynı işlem uygulanır.
38
Alt konumdaki kolluk için ise 0.5 mm. kalınlığında bir tahta parçası yardımı ile aynı
işlem uygulanır. Kolluğun tam ortasını işaretlemek için hafifçe yukarı kaldırmak
gerekir. Resimde görülen şekilde bir köşebent yardımı ile testerenin ilerleyeceği
derinlik işaretlenir.
Kolluklar suntadan sökülüp, mengeneye resimde görüldüğü şekilde dik konumda
sabitlenir. Kıl testere yatay vaziyette çizdiğimiz çizgi üzerine düzgünce oturtulur. Dik
konumda derinlik işaretine kadar kesilir. Bu işlem dört kolluğun her iki başlarına da
uygulanır.
39
Kırlangıç geçmelerin yerlerine oturtularak tele geçirileceği pozisyon.
R. İSKELETİN KURULMASI TEL BOYLARININ ÖLÇÜMÜ;
9 cm. uzunluğundaki spiral
tellerden köşelere çakılan 4
adet telin her birine birer adet
geçirilir
Kafesin yan alt kollukları köşe tellere
geçirilip spiral tellere oturtulur.
Kafesin kısa yan alt kollukları
köşe tellere geçirilip yan alt
kollukların üzerine oturtulur
40
.
8.5 cm. uzunluğundaki spiral
tellerden köşe tellerin her birine
birer adet takılır.
Üst tavan kollukları resimde
görüldüğü şekilde kırlangıç
geçmeler yerlerine oturtularak
köşe tellere geçirilerek spiral
tellere oturtulur.
Kafes yan çevrilip resimde görüldüğü şekildeki konuma getirilir. Tavan yan
kolluğunun üzerindeki herhangi bir deliğe ölçü amaçlı bir tel sokulur. Karşı konumdaki
kolluğun orta kısmı baz alınarak tel boyu kesilir.
Kafes resimde görülen konuma
getirilir. Orta kolluktan geçirilip
kasanın üzerindeki herhangi bir
deliğe ölçü amaçlı bir tel
sokulur.
41
Üst tavan kolluğunun ortası baz alınarak tel boyu kesilir.
Kapı üstündeki ara tel resimde
görüldüğü şekilde diğer teller
gibi ölçü olarak kesilir.
Ölçü amaçlı kestiğimiz teller aşağıdaki adetlerde çoğaltılır.
TAVAN: 18 ADET, YANLAR: 46 ADET, KAPI ÜSTÜ: 5 ADET
Kapı montajında kullanmak üzere 1 adet 22 cm.. tel kesilir.
NOT: Kapı tellerini kapı yapım aşamasında ölçü alarak keseceğiz.
S. TAVAN ORTA KOLLUKLARIN YERİNE OTURTULMASI:
27.5 cm. uzunlukta kestiğimiz
kolluk mengeneye dik konumda
sabitlenir. Kolluğun bir ucuna
resimde görüldüğü şekilde ay
biçiminde kesilip oluk açılır.
42
Ay biçimindeki kanalın içi yuvarlak çıtaya yapıştırılmış zımpara kâğıdı ile düzgün bir
şekil alana kadar zımparalanır.
Ay biçimindeki oluk oturacağı
kolluğun üzerindeki yerine
yerleştirildikten sonra, diğer
köşesi resimde görüldüğü gibi
karşısındaki kolluğa oturacağı
yer işaretlenir. Ay biçimindeki
aynı oluk kolluğun diğer ucuna
da açılır.
Ş. TELLERİN DİZİLME İŞLEMİ;
Tavan orta kolluklarının her
ikisininde en uç deliklerinden
birer adet tel geçirilir ve tavan
yan kolluğundaki ait oldukları
deliklere kargaburun yardımı ile
oturtulur.
Kollukların her iki başından
üçer adet tel oturtulduktan
sonra tavan orta kısa kolluk
dördüncü teller ile birlikte yerine
takılır ve tüm teller yerlerine
dizilir.
43
İkinci tavan yan kolluktaki yerlerine çekiç yardımı ile hafifçe tıklayarak teller sıra ile
oturtulur. Dikkat: her iki kolluğunda diğer yanlarındaki delikler aynı yöne bakmalı
sonra sök tak olmasın !! (Tecrübe ile sabittir)
Tavan kısa yan kollukları kırlangıç geçmelerdeki yerlerine oturtulur.
Tavan iskeletteki köşe tellere takılarak spiral tellere oturtulur.
44
Yan tellerin tavan yan kolluklardaki deliklere montajı.
Bu yüzde bulunan 19 adet telden 10 uncu telin yuvası boş bırakılır tel dizimi bittikten
sonra orta kısmın perçini bu tel ile sağlanır.
45
Tavan bir miktar yukarı kaldırılır ve kapı üstü kısa teller yerine oturtulur.
Tavan yan kolluklardaki yerlerine oturtulan teller kasadaki yerlerine oturtulmak üzere
tavan bir miktar yukarı kaldırılır.
46
Bir yandan da diğer el ile üstten baskı uygulanır ki uçlarını oturttuğumuz teller
yerinden çıkmasın. Çünkü çekiçle vurarak tellerin tamamını deliklere sokamayız.
Sadece uçlarını az miktarda sokmak gerekir. Fazla sokarsak sonraki teli sokarken
kasa zedelenir.
47
Tüm tel uçları yerlerine oturtulduktan sonra çakma işlemine başlanır. Resimde
görüldüğü gibi sağlam bir tahta parçası yardımı ile çekiçle vurarak tüm tellerin
deliklere iyice girmesi sağlanır.
Takoz yardımı ile çekiçle vurarak köşelerin spiral tellere sıkı sıkıya oturduğundan
emin olunur.
48
Karga burun yardımı ile köşe tel sert
bir hamle ile aşağı doğru çevrilir. Telin
dibi kolluğa sıkıca oturmalıdır. Bu
çevirme işleminde biraz kuvvet
kullanmak gerekir.
Telin ucu resimde görüldüğü gibi tekrar yukarı doğru kıvrılır ki tel aşağı doğru
kuvvetlice çekilirken karga burun aşağı kaymasın, kuvvet alınabilsin.
Aşağı doğru kıvrılan tel dibinden yan keski ile kesilir.
Kesilen telin kalan ucu eğe ile sıfırlanır. Resimde görüldüğü gibi perçin vazifesi görür.
19 telin dizildiği yan kısımda onuncu deliğe tel takmamıştık. Buradan geçirilen tel orta
kısma perçin vazifesi görecek. Tavan ve orta kolluktan geçirilen tel kasadaki deliğe
oturtulur.
49
Yan keski ile tellerin fazlalıkları kesilir,
eğe ile düzeltilip kolluğa sıfırlanır.
Tavan yan kolluklarında meydana gelen bir kaç mm. lik taşmalar kıl testere ile
sıfırlanır.
50
T. KAPI YAPIMI:
Kapı için hazırladığımız iki adet kolluk uç kısımlarının tele oturması için mengeneye
sabitlenir. Resimde görüldüğü gibi tırnak açılır.
Kapı montajı için kesilen tel üst tavan kolluğundaki deliğinden geçirilir.
Kapının üst kolluğu ve kasadaki alt parçası tele takılır. Tel kasadaki deliğine
yerleştirilir. Kapının orta kısmında bulunan üç adet telden biri yerine oturtularak tel
boyu ölçülür ve kesilir.
51
Parçalar yerinden sökülür, ölçü alınan telden üç adet kesilir. Kapının kasa parçasına
resimde görülen deliklere üç adet tel takılır ve çekiç ile çakılır.
Orta kolluk bu tellere resimde görüldüğü şekilde oturtulur.
52
Ortaya takılan üç telin sağ ve solundaki iki deliğe resimde görülen şekilde kolluğun
üstünden iki adet tel takılır. Takılan teller çekiç ile kapının alt kasa parçasına çakılır.
Kargaburun yardımı ile teller kıvrılarak perçin yapılacak hale getirilir.
53
Yan keski ile tellerin fazlalığı kesilir.
Eğe ile tellerin uçları sıfırlanır.
U. KAPI YAYI VE KAPININ MONTAJI:
Kapıyı tutacak olan tele önce kapının üst ve orta kollukları geçirilir. Telin orta kolluk
ile kapı alt kasa parçası arasında kalan kısmına kapı yayı takılır. Bir tur döndürülerek
yay kurulur.
54
Tel biraz yukarı çekilerek kapı alt kasa parçasındaki deliğine ve daha sonrada
kasadaki deliğe oturtulur. Yerine oturtulan tel resimde görüldüğü gibi üst kısımdan
çakılır. Kapı yayı tellerin arasından dolanarak geçirilir. Fazlalığı kesilir.
Ü. PATİKLERİN MONTAJI:
Patik resimdeki gibi monte edileceği yere vidası ile birlikte konur. Çekiç ile iz yapacak
kadar üstten tıklanır.
Ağacın çatlamaması için matkap ile yol açılır
Patikler tornavida ile teker teker yerlerine monte edilir.
55
V. TAŞIMA KULP'U YAPIMI:
Yaklaşık 15 cm. uzunlukta tel kesilir. Yuvarlak uçlu kargaburun yardımı ile bir ucuna
halka şekli verilir.
İki adet nazar boncuğu veya mavi boncuk olabilir hiç biri mevcut değil ise spiral tel
9.5 cm. olacak boncuk takarsanız 8.5 cm. (önceden sarılmış idi) resimde görüldüğü
gibi tele sırası ile önce nazar boncuğu-spiral tel-nazar boncuğu şeklinde dizilir.
56
Uygun büyüklükte bir silindir üzerinde yuvarlatılır.
Kulpun diğer ucuna resimde görüldüğü şekilde halka şekli verilir.
Montaj parçaları takılıp hazır hale getirilir. Tavan tellerinin sağdan ve soldan 8.- 9.
tellerin arasından uygun matkap ucu ile resimde görüldüğü şekilde hafif eğimli
konumda ikişer adet delik delinir.
Kulp'un montaj parçaları bu deliklerden sokulur.
57
Montaj parçalarının uçları içe doğru kıvrılır ve fazlalıkları kesilir. Kulp kullanıma hazır
olur.
Kafesin alt sürgüsü, yemlik kapağı ve kapı çengellerinin resimde görüldüğü şekilde
yerlerine takılması ve fazlalıklarının yan keski ile kesilip kafes üzerindeki işlemlerin
tamamlanması.
58
Bu son işlemden sonra kafes 180 veya 200 lük su zımparası yardımı ile pürüzsüz bir
satıh elde edilene kadar zımparalanır. Daha sonra TEK BİLEŞİKLİ PARKE CAM
CİLA ile verniklenir ( ben kafeslerimde bu verniği kullanıyorum, dolgu verniği
gerekmiyor. ) Sizler vernik işini ne şekilde ister iseniz uygulayabilirsiniz. Belki daha iyi
bir vernik bilip uygulayan arkadaşımız vardır onları da bilmek tecrübe etmek isteriz.
59