Turski jazik-2009-juni:Turski jazik-2009

Transkript

ADAYIN ÞÝFRESÝ
DEVLET OLGUNLUK SINAVI
BURAYA YAPIÞTIR
DEVLET SINAV
MERKEZÝ
TÜRK DÝLÝ VE EDEBÝYATI
TÜRK DÝLÝ
VE EDEBÝYATI
Testin Çözme Süresi: 240 dakika
Haziran, 2009 yýlý
BÝRÝNCÝ deðerlendiricinin þifresi
ÝKÝNCÝ deðerlendiricinin þifresi
Buraya
yaz:
BURAYA YAPIÞTIR
DEVLET SINAV MERKEZÝ
ADAY ÝÇÝN AÇIKLAMALAR - YÖNERGE
Yönergeyi dikkatlice oku. Gözden hiçbir þey kaçýrmamaya dikkat et.
Þifrenin birini testin iþaretlenen yerine (“Adayýn Þifresi”), diðer þifreyi de Cevaplar Listesinde ayrýlan
yere yapýþtýr.
Oradaki sorumlu izin vermeden sayfalarý izinsiz çevirme, sorulara cevap vermeye baþlama.
Test ödevlerden oluþmaktadýr.
Ödevleri cevaplandýrma biçimleri:
- Çoktan seçmeli ödevlerin önündeki doðru olan harfin çevrelenmesi;
- Sunulan cevaplarla tamamlanmasý gereken cümlelerin (tümcelerin) tamamlanmasý, doldurulmasý;
- Metinlerden alýnmýþ bölümlerin altlarýnýn çizilmesi/iþaretlenmesi (kelime, kelime gruplerý; cümleler,
paragraflar).
Sorularý cevaplarken kullanacaðýn dil ve imlâya dikkat etmelisin. Okunaklý yaz. Okunaklý olmayan
cevaplar, düzeltmeler ve gerekeninden fazla seçenek cevaplardan çevrelemiþ olursan sýfýr (0) puanla
deðerlendirilecektir.
Testte ve Cevaplar Listesinde yalnýz ve yalnýz tükenmez kalemle yazabilirsin. Kurþun kalemle yazýlan
cevaplar sýfýr (o) puanla deðerlendirilecektir.
Kopya çekmek yasaktýr. Ayný ve benzer metinler ile farklý yazýlmýþ elyazýlý metinler sýfýr (0) puanla
deðerlendirilecektir.
Her ödevin yanýnda tam cevabýn puanlarý verilmiþtir.
Ödevler önce testte cevaplanýrlar. Testteki sorularý cevapladýktan sonra, ek olarak verilen Yönergeye
göre ödevlerin cevaplarýný Cevap Listesine yaz.
Baþarýlar diliyoruz!
©
DIC 2009
BOÞ SAYFA
3
03030109
9
1 Aşağıdaki alıntıyı dikkatle okuyunuz ve soruları cevaplayınız:
VI. SAHNE
Tartuffe
İşler yolunda, efendim, talihim yaver; bütün daireyi gözden geçirdim.
Kimsecikler yok; ruhum sevincinden…
(Kollarını açıp Elmire’yi kucaklamak ister).
Orgon
(Tartuffe’ü önleyerek) Yavaş! Nefesinize fazla kapılmışsınız, gözlerinizi duman
bürümüş, bu kadar heyecanlı olmayın. Ah, ah! Melek sandığımız adama bakın.
Bize de mi lololo? Baştan çıkmaya ne kadar da hazırmışsınız. Hem kızımı
almak, hem de karıma göz koymak, ha? Böyle şeyin doğruluğuna uzun zaman
ihtimal vermedim; hep, gün gelecek, bunu söyleyenler ağızları değiştirecek diye
bekledim. Ama bu kadar delil yeter. İnanıyorum fazlasını da istemiyorum.
Elmire
(Tartuffe’e) Bunları kendi isteğimle yapmadım. Başkaları beni zorladı.
Tartuffe
Ne? Aklınız alır mı ki?
Orgon
Haydi, haydi şamata istemez, rica ederim. Pılıyı pırtıyı toplayıp, sessiz sedasız;
şuradan arabanızı çekmeye bakalım.
Tartuffe
Benim niyetime…
Orgon
Avukatlığın mevsimi geçti. Derhal, derhal evi terketmek lazım.
Tartuffe
Evi terketmek size düşer; karşıma geçmiş de efendilik mi taslıyorsunuz?
Ev benim evim. İspatı elimde, Bağırıp çağırmaya kalkmayın; boşuna çünkü.
Boşuna olduğunu da size göstereceğim. Ne diye böyle dolambaçlı yollara
sapıyorsunuz? Gürültü çıkaracak yer mi arıyorsunuz? Öyle bana sövmekle,
saymakla, muradınıza nail olamazsınız yani. Bana dalavere çevirmek isteyenin
alnını karışlarım ben. Alimallah, işini ayağını dolaştırır, bütün ettiklerini
burnundan getiririm. Allaha karşı gelmek nasıl olurmuş, göstereyim de
anlasınlar. Beni buradan çıkarmak isteyenleri, vallahi, söylediklerine
söyleyeceklerine pişman etmesini bir bilirim ki!
“TARTUFFE” - MOLİERE
(Çev. Orhan VELİ)
4
03030109
9
(1.1)
1 puan
Bu alıntı eserden neyi tespit ediyoruz?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(1.2)
1 puan
Orgon neden Tartuffe’i kovalıyor?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(1.3)
1 puan
Elmire’nin sözleri neyi tasdıklıyor?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(1.4)
1 puan
“TARTUFFE” eseri hangi dram türüne aittir?
_____________________________________________________________________
1
(1.5)
2
1 puan
Okuduğunuz alıntı eser hangi edebiyat akımına aittir?
_____________________________________________________________________
1
5
2
03030109
9
Akşam, Marie beni görmeye geldi, kendisiyle evlenmek isteyip istemediğimi sordu. "Bence
bir, ama istersen evleniriz," dedim. O zaman, kendisini sevip sevmediğimi öğrenmek istedi. Bir
başka zaman da söylediğim gibi, "Bunun bir anlamı yok, ama herhalde sevmiyorumdur," diye
karşılık verdim. "Öyleyse niçin benimle evleneceksin?" diye sordu. Bunun hiçbir önemi olmadığını, isterse evlenebileceğimizi söyledim. Zaten isteyen kendisiydi, ben sadece evet demekle
yetiniyordum. O zaman, Marie, "Evlilik ciddi bir şeydir," dedi. Ben de, "Değildir," diye karşılık
verdim. Bir an sustu, bana sessiz sessiz baktı. Sonra yine konuştu, "Aynı biçimde bağlı olduğun
bir başka kadın sana aynı öneride bulunsa kabul eder miydin, onu öğrenmek istiyorum," dedi.
"Elbette ederdim," dedim. O zaman, "Ben seni seviyor muyum acaba?" diye sordu. Ben de, "Bu
konuda hiç düşünmedim," diye karşılık verdim. Yine sustuktan sonra, ne kadar tuhaf bir adam
olduğumu, beni kesinlikle bunun için sevdiğini, ama belki günün birinde yine aynı nedenlerden
ötürü benden nefret de edebileceğini mırıldandı. Bunlara ekleyeceğim bir sözüm olmadığı için
susuyordum. Gülümseyerek kolumu tuttu, "Seninle evlenmek istiyorum," dedi. Ben de, "Ne zaman istersen evleniriz," dedim.
“YABANCI” - ALBERT CAMİE
6
03030109
9
(2.1)
1 puan
Okuduğunuz alıntı metinde, yazar hangi kişi ağzından anlatır (konuşur)?
(Doğru cevabın önündeki harfi çevrele)
A.
B.
C.
(2.2)
Birinci kişi tekil
İkinci kişi çoğul
Üçüncü kişi tekil
1 puan
Yukarıdaki alıntı eserden hareketle, Marie nasil bir istekte bulunur?
A.
B.
C.
(2.3)
Ayrılmasını
Evlenmesini
Yolculuk etmesini
1 puan
Hem okuduğunuz alıntı metninde hem de roman eserinin tümünde, baş
kahraman hangi temel özelliğiyle tanımlanır?
A.
B.
C.
(2.4)
Duygusallık
İlgisizlik
Meraklılık
1 puan
Bu eser dünya edebiyat tarihinin hangi dönemine aittir?
A.
B.
C.
(2.5)
Romantizm
Realizm (gerçekçilik)
Modernizm
1 puan
Yazarın bu eserinde savunduğu felsefe hangi esaslara dayanır?
A.
B.
C.
(2.6)
İnsan hayatının anlamsız olduğu
Başarıya giden yolun zor olduğu
Evliliğin her şeye çözüm olduğu
1 puan
“Bence bir, ama istersen evleniriz,” dedim.” cümlesinde “dedim” eylemi
hangi zamanda kullanılmıştır?
A.
B.
C.
Belirsiz geçmiş zaman
Belirli geçmiş zamanın hikayesi
Belirli geçmiş zaman
7
03030109
9
Ölüyorum. “Iııh! ıııh!” Sefiller! On yıldır nasıl da vekarlı davrandılar. Evliliklerinin ilk zamanlarında nasıl üzerime titrerlerdi, bilseniz! “Of yüreğimle, bedenimle ne zalim bir işkence çekiyorum, ıııh!” Aşağı yukarı sekiz yüz biner frank vermiştim her birine. Sert davranamazlardı bana,
kocaları da davranamazlardı. Evlerine alırlardı beni: “Sevgili babacığım aşağı, sevgili babacığım
yukarı.” Sofralarında her zaman hazırdı yerim. Kocalarıyla yemek yerdim, saygılı davranırlardı.
Hala bir şeylerim var gibiydi. Neden mi? İşlerim hakkımda bir şey söylemezdim de. Kızlarına
sekiz yüz biner frank veren adam, bakılacak bir adamdır. Onlar da üzerlerine titrerlerdi, ama
param için titrerlerdi. Dünyanın tadı yok. Ben bunu gördüm! Beni tiyatrolara götürürlerdi,
suarelerinde de istediğim gibi kalırdım. Kısacası, kızım olduklarını söylerlerdi, babaları olduğumu saklamazlardı. O kadar inceliğimiz de var artık canım, hiçbir şey kaçmadı gözümden. “Iııh!
ıııh!” Her şey onun içindi, yüreğimi deldi. Yapmacıktı bunlar, bal gibi görüyordum. Ama derdin
çaresi yoktu. “Aaah!! Ay! Iııh!” Aşağıdaki sofrada olduğum kadar rahat değildim evlerinde. Bu sosyete insanların bazıları damatlarımın kulağına eğilip sorarlardı, duyardım: “Kim bu bey? Altınlı
babamız, çok zengin. Ha hay Allah!” Böyle derlerdi, altınlardan gelen saygıyla bakarlardı bana
“ıııh!”. Ama bazı bazı biraz rahatlarını bozdum mu, kabahatimin cezasını fazlasıyla öderdim! Kim
kusursuzdur ki zaten? “ıııh! çok fenayım, başım bir yara!” Ölmek için çekilmesi gereken acıyı
çekiyorum bugün, ama Anastasie kendisini küçülten bir münasebetsizlik yaptığımı anlatmak için
öyle bir bakışla bakmıştı ki, bu acı o bakışın verdiği acının yanında hiç kalır: Ciğerini deldiydi
bakışı. Herşeyi öğrenmek istiyordum, ama bütün öğrendiğim, bu dünyada fazla olduğumdu.
“GORİOT BABA” - HONORE DE BALZAC
(3.1)
1 puan
Kızlar neden babalarını seviyor ve saygı duyuyorlar?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
(3.2)
2
1 puan
Baba kızlarının davranışlarını nasıl değerlendiriyor?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
(3.3)
2
1 puan
Baş kahraman, kızlarının gerçek yüzünü, eserdeki olayların akışına göre ne
zaman öğreniyor?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
(3.4)
1 puan
Bu romanda aile ilişkileri nasıl sergilenmiştir?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
(3.5)
1 puan
Balzac’ın, XIX y.y. Fransız toplumunu en iyi şekilde temsil eden ve
eserlerinin bir bölümünü kapsayan eserin adı nedir?
_____________________________________________________________________
8
2
1
2
03030109
9
HAYRİYE-İ NABİ
Ey nihâl-i çemen-ârâ-yı edeb
Nûr-bahşâ-yı dil ü dîde-i edeb.
Hikmet-âmîz gerekdür eş’âr
Ki meâli ola irşâda medâr.
Âb-ı hikmetle bulur nevş ü nemâ
Gülşen-i şi’r riyâz-ı inşâ.
Baksan ekser sühan-i şâir-i hâm
Zülf ü sümbül gül ü bülbül mey ü câm.
NABİ
Bugünkü Türkçesi:
1. Ey edep ve terbiye çimenini süsleyen fidan; ey babasının gözüne ve gönlüne nur veren oğul!
2. Şiir hikmetli olmalıdır, manası yol göstermelidir.
3. Şiir ve nesir bahçesi hikmet suyu ile yerleşip serpilir.
4. Baksan, acemi şairlerin şiiri çoklukla, zülüf, sünbül, gül, bülbül, içki ve kadehten söz eder.
(4.1)
1 puan
Nabi hangi yüzyılda yaşamıştır?
_____________________________________________________________________
1
(4.2)
2
1 puan
Hangi nazım türüyle “Hayriye-i Nabi” eseri yazılmıştır?
_____________________________________________________________________
1
(4.3)
2
1 puan
“Hayriye-i Nabi” eseri konusuna göre nasıl bir eserdir?
_____________________________________________________________________
1
(4.4)
2
1 puan
Şair “Hayriye-i Nabi” eserinde kime seslenir?
_____________________________________________________________________
1
9
2
03030109
9
DUHA KOCA OĞLU DELİ DUMRUL
DESTANINI BEYAN EDER
HANIM HEY
Meğer hanım, Oğuz’da Duha Koca oğlu Deli Dumrul derlerdi bir er var idi. Bir kuru çayın
üzerine bir köprü yaptırmıştı. Geçeninden otuz üç akçe alırdı, geçmeyeninden döve döve kırk
akçe alırdı. Bunu niçin böyle ederdi? Onun için ki benden deli, benden güçlü er var mıdır ki
çıksın benimle savaşsın der ki, benim erliğim, bahadırlığım, kahramanlığım, yiğitliğim Ruma,
Şama gitsin, ün salsın der idi.
Meğer bir gün köprüsünün yanında bir bölük oba konmuştu. O obada bir iyi güzel yiğit hasta
düşmüştü. Allah’ın emriyle o yiğit öldü. Kimi oğul diye, kimi kardeş diye ağladı. O yiğit üzerine dehşetli kara feryat koptu.
Ansızın Deli Dumrul dört nala yetişti. Der: Bre kavatlar, ne ağlıyorsunuz, benim köprümün
yanında bu gürültü nedir, niye feryat ediyorsunuz dedi. Dediler: Hanım, bir güzel yiğidimiz
öldü, ona ağlıyoruz dediler. Deli Dumrul der: Bre yiğidinizi kim öldürdü? Dediler: Vallah bey
yiğit, Allah Taala’dan buyruk oldu, al kanatlı Azrail o yiğidin canını aldı. Deli Dumrul der: Bre,
Azrail dediğiniz ne kişidir ki adamın canını alıyor, ya kadir Allah, birliğin varlığın hakkı için
Azrail’i benim gözüme göster, savaşayım, çekişeyim, mücadele edeyim, güzel yiğidin canını
almasın dedi. Çekildi döndü Deli Dumrul evine geldi.
Hak Taala’ya Dumrul’un sözü hoş gelmedi. Bak bak, bre deli kavat benim birliğimi tanımıyor, birliğime şükür kılmıyor, benim ulu dergahımda gezsin benlik eylesin dedi. Azrail’e buyruk
eyledi kim ya Azrail, var ve o deli kavatın gözüne görün, benzini sarart, dedi, canını hırıldat al
dedi.
Deli Dumrul kırk yiğit ile yiyip içip otururken ansızın Azrail çıka geldi. Azrail’i ne çavuş
gördü ne kapıcı. Deli Dumrul’un görür gözü görmez oldu, tutar elleri tutmaz oldu. Dünya alem
Deli Dumrul’un gözüne karanlık oldu...
10
03030109
9
(5.1)
1 puan
Eserde nazım ve nesir iç içedir. Destan özelliği taşıyan bu eser aşağıda
verilen şıklardan hangisidir?
A.
B.
C.
D.
(5.2)
Leyla ile Mecnun
Dede Korkut Kitabı
Harname
Divan
1 puan
Adı geçen bu eser, kaç hikayeden oluşmaktadır?
A.
B.
C.
D.
(5.3)
11 hikayeden
12 hikayeden
13 hikayeden
14 hikayeden
1 puan
Deli Dumrul bir kuru çayın üzerine ne yaptırmıştır?
A.
B.
C.
D.
(5.4)
ev
köprü
saray
bina
1 puan
Dede Korkut Kitabı hangi y.y’da yazıya geçirilmiştir?
A.
B.
C.
D.
(5.5)
XII y.y
XIII y.y
XIV y.y
XV y.y
1 puan
”Bir kuru çayın üzerine bir köprü yaptırmıştı.” cümlesi yapısına göre
nasıl bir cümledir?
A.
B.
C.
D.
Sıralı cümle
Yalın (basit) cümle
Soru cümlesi
Ünlem cümlesi
11
03030109
9
KEŞANLI ALİ DESTANI
(Bir parça)
DERVİŞ - (Bakarak) Hey Koca aslan.
NİYAZİ - Er kişi ensesinden belli olur. Şu enseye bak maşallah.
NURİ
- Mahpushane yaramış. Saçları da ustura ile kazıtmış.
Ş. POLİS - (İşgüzar) Açılın. (Düdük çalar). Trafiği kapamayın.
(Ali’yi kalabalık sırtta içeri getirir. Gazeteci elinde fotoğraf makinası geri geri girer,
flaş parlatıp resim çeker.)
ŞERİF
- Hoş geldin.
ALİ
- Hoş bulduk Şerif abla.
TEMEL - Duyduk ki mahpushanede itibarın yerinde imiş Ali abi?
ALİ
- Eh, hürmette kusur etmediler.
NURİ
- Mahpushane müdürünü dövdüğünde bir resim çıkmıştı gazetede iftihar ettik milletçe.
ALİ
- Sizler nasılsınız görmeyeli?
HAFİZE - Allah razı olsun Çamur İhsan’dan kurtardın bizi ya. Senden sonra öbek öbek küçük
bataklar üredi başımıza oğul....
DERVİŞ - Bırakın nefes alsın be çocuk.
TEMEL - Çarşambayı perşembeyi bize haram ediyorlar.
ALİ
- Edemezler.
NİYAZİ - Demin polis de söyledi. Damlarımızı hepten yıkacaklarmış.
ALİ
- Yıkamazlar.
LUTFİYE - Ya bu ağların aç gözlülüğü. Sus parasını iki misli alacaklarmış.....
ALİ
- Alamazlar.
NİYAZİ - İhsan’ın takımı senin için, suyu ısındı, ayağını denk alsın, diyesiymişler; yakın
vakitte seni vuracaklarmış.
ALİ
- Vuramazlar.
Ş.POLİS - Dağılın be. Söyle de dağılsınlar. Trafiği tıkıyorlar. (Düdük çalar.) Toplu yürümüş
kanunu var. Şimdi zabıt tutacağım. Laf anlamıyor musunuz?
Z. POLİS - Hadi dağılın...
(Şişman ve Zayıf Polis, kalabalığı iteleyerek dağıtmak isterler. Onların dağıttığı
kümeler dağılır gibi yapıp sonra başka bir yanda yine kümeleşirler.)
Z.POLİS - (Şişmana) İyilikle iyilikle...
Ş.POLİS - (Ali’ye) Geçmiş olsun Ali Efendi...
ALİ
- Eyvallah.
Ş.POLİS - Söylesen de dağılsınlar. Seni dinlerler. Bizim de başımız derde girmesin.
ALİ
- Buralara kadar zahmet ettiniz, büyüklerin ellerinden, küçüklerin gözlerinden öperim.
Bugün işlerini feda edip gelen şoför arkadaşlara mahsus selam ederim. (Sert) Dağılın.
NURİ
- Sen öl de, ölelim.
(Kalabalık çil yavrusu gibi dağılıverir. Sahnede Ali, Nuri, Derviş, Temel, Niyazi,
Hafize kalırlar.)
NİYAZİ - (Derviş’e) Açtınız mı muhtarlık meselesini?
ALİ
- Ziyarete geldiğinde çıtlatmıştı Derviş dayı. Gulis yaptınız mı bari?
DERVİŞ - Sen organizeyi bana bırak.
ALİ
- Durum vaziyetini iskandil ettiniz mi?
NİYAZİ - Hafize yukarı mahalleyi kolaçan etti.
NURİ
- Hadiyet’e de aşağı mahalleyi ispiyonlattık.
DERVİŞ - Aşağı mahalleden biraz oy kaldırabileceğiz.
NURİ
- Pazar meydanından korkun olmasın. Özel sektör senden yana.
HAFİZE - Eksik etek milleti de bilirsin seni tutar.
ALİ
- Zilha da mı?
DERVİŞ - Boş ver şimdi Zilha’ya.
ALİ
- (Telaşlı) Yoksa gitti mi burdan?
TEMEL - Burda. Şerif ablanın helalarında çalışıyor.
ALİ
- Niye görünürde yok?
12
03030109
9
ŞERİF
ALİ
ŞERİF
TEMEL
DERVİŞ
NİYAZİ
TEMEL
ALİ
DERVİŞ
(6.1)
- Biraz rahatsızlandı da.
- Yoksa hala dargınlık mı güdüyor?
- Dayısını öldürmüşsün. Bir de boynuna mı sarılacaktı.
- Boş ver abi.
- Geçelim şimdi bunu.
- Teke Kazım adaylığını koyuyormuş.
- Kürt Sabri ile Çakal Rüstem de aday.
- Daha iyi. Oy dağılır.
- İlle velakin bütün korkumuz yukarı mahalleden...
1 puan
“Yaşasın Demokrasi”, “Sabah Yürüyüşü”, “Yalıda Sabah” hikaye kitapları
kime aittir?
A.
B.
C.
D.
(6.2)
Ömer Seyfettin
Haldun Taner
Sait Faik Abasıyanık
Orhan Kemal
1 puan
Ali nereden dönüyor?
A.
B.
C.
D.
(6.3)
mahpushaneden
askerden
tatilden
yurt dışından
1 puan
Ali mahpushaneden çıktıktan sonra adaylığını neye koyar?
A.
B.
C.
D.
(6.4)
kaymakamlığa
muhtarlığa
milletvekilliğe
müdürlüğe
1 puan
Keşanlı Ali Destanı’nın konusu nedir?
A.
B.
C.
D.
(6.5)
İşlemediği bir suç yüzünden hapishaneye atılan bir delikanlının
başından geçen olaylardır.
Bir delikanlının karşılıksız aşk yaşayıp intihar etmesidir.
Bir devlet memurunun çalkantılı hayatıdır.
Ayşe isimli bir bayanın üç çocuğuyla olan yaşam mücadelesidir.
1 puan
“Damlarımızı hepten yıkacaklarmış.” cümlesinin eylemi hangi birleşik
zamanda kullanılmıştır?
A.
B.
C.
D.
Belirli geçmiş zamanın hikayesi
Belirsiz geçmiş zamanın şartı
Gelecek zamanın rivayeti
Şimdiki zamanın hikayesi
13
03030109
9
7 Aşağıdaki alıntıyı dikkatle okuyunuz ve verilen soruları cevaplayınız:
Nasreddin Hoca, bir gün tarlasında çalışıp yorulur. Gidip bir ceviz ağacının dibine oturur.
Sırtını ağaca yaslayarak düşünmeye başlar.
- Allah'ım şu ceviz ağacında ne çok ceviz var. Keşke benim kabaklarım da ağaçta yetişseydi. O zaman bu kadar yorulmazdım.
Hoca böyle düşünürken ağaçtan bir ceviz “taaak” diye Hoca'nın kafasına düşer. O anda
Hoca'nın aklı başına gelir.
- Tövbeler olsun Allah'ım! Sen her şeyi çok güzel yaratmışsın. Eğer kafama ceviz değil de
kabak düşseydi ne olurdu benim halim?
NASREDDİN HOCA
(7.1)
1 puan
Nasreddin Hoca’nın hangi yüzyılda yaşadığı tahmin edilir?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
(7.2)
2
1 puan
Edebi tür olarak fıkralar hangi edebiyatımızın ürünüdür?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
(7.3)
1 puan
Edebi tür olarak fıkralar, hangi türde yazılırlar?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
(7.4)
2
1 puan
Fıkranın hangi bölümünde asıl anlatım gücü yer alır?
_____________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________________
(7.5)
2
1 puan
“Nasreddin Hoca, bir gün tarlasında çalışıp yorulur.” cümlesi
kuruluşuna göre nasıl bir cümledir?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
14
03030109
9
1 puan
8 “Masanın üzeri güzelce temizlendi.” cümlesinin yüklemi hangisidi?
A.
B.
C.
D.
temizlendi
güzelce
masanın
üzeri
1 puan
9 “Orhan Pamuk tüm romanlarıyla edebiyat dünyamızda en çok tartışılan
romancı olmuştur.” cümlesinin öznesi hangisidr?
A.
B.
C.
D.
Orhan Pamuk
romanlarıyla
romancı
olmuştur
1 puan
10 “Gönlümün sararmış yaprakları arasında bir yaralı kuş seğiriyor durmaksızın.”
Yukarıdaki cümlenin öğeleri aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A.
B.
C.
D.
E.
Dolaylı tümleç-Özne-Yüklem-Zarf tümleci
Özne-Dolaylı tümleç-Nesne-Zarf tümleci
Dolaylı tümleç-Nesne-Yüklem-Zarf tümleci
Nesne-Dolaylı tümleç-Özne-yüklem
Dolaylı tümleç-Özne-Nesne-Yüklem
1 puan
11 “Ali Sineklidağ’da oturan bir gençtir.” cümlesi yüklemine göre nasıl bir
cümledir?
A.
B.
C.
D.
Eylem cümlesi
İsim (ad) cümlesi
Soru cümlesi
Ünlem cümlesi
1 puan
12 “Çiçekleri annesine verdi.” cümlesinin belirtili nesnesi hangisidir?
A.
B.
C.
çiçekleri
annesine
verdi
15
03030109
9
1 puan
13 Türkçede kullanılan kaynaştırma harfleri hangileridir?
A.
B.
C.
n, s, ş, y
b, d, c, g
ç, k, p, t
1 puan
14 “Bu radyo Adana’da ve Mersin’de yayın yapıyor.” cümlesindeki “ve” kelimesi
nedir.
A.
B.
C.
bağlaç
ilgeç
ünlem
1 puan
15 Türkçede kullanılan kalın ünlüler hangileridir?
A.
B.
C.
e, i, ö, ü
a, ı, o, u
g, d, k, t
1 puan
16 “Meydanda telefon kulübesini arıyordu” bu cümlede büyük ünlü uyumuna
uymayan kaç sözcük vardır?
A.
B.
C.
iki
üç
dört
1 puan
17 Türkler’in sırayla kullandıkları alfabeler hangileridir?
A.
B.
C.
D.
Uygur, Göktürk, Arap, Latin
Göktürk, Uygur, Arap, Latin
Latin; Uygur, Arap, Göktürk
Uygur, Arap, Latin; Göktürk
16
03030109
9
13 puan
18 Verilen konu ile ilgili bir düz yazı yazınız:
“Ailenin, meslek seçimindeki etkisi”
Metin 300-400 kelime içermesi gerekmektedir.
Metinde:
- Konu ile ilgili kendi düşüncelerinizi edebi dilin kurallarına uygun olarak yaz.
- Kompozisyon yapısına (giriş, gelişme ve sonuç bölümlerine) dikkat et.
- Metinle ilgili kelime sayısını göz önünde bulundur.
- Argümanlar kullanarak düşüncenizi açık, anlaşılır bir ifadeyle anlatmaya çalışın.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
17
03030109
9
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
18
03030109
9
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
dil
___________________________________________________________________________
1
2
metnin kompozisyonu
___________________________________________________________________________
1
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
19
2
konunun içerigi
1
2
03030109
9
13 puan
19 “Doğduğun şehirde insanoğlunun ilgisizliğinden meydana gelen çevre zedelenmesi” konusunda, okul gazetesine bir bildiri yazınız.
Metin 100-150 sözden, kelimeden oluşmalıdır.
Bildiri yazısı şu bilgileri içermeldir.
- zararın meydana geldiği zaman (zarar ne zaman meydana gelmiştir),
- zehirli maddeler üreten fabrikanın adı,
- doğa ve yakındaki ırmakta yaşayan canlı dünyaya yan etkisi.
DİKKAT
- Yazacağın bildiri yazısının şekline dikkat et.
- Kompozisyon yapısına dikkat et
- Bildiri ile ilgili öngörülen bilgileri kapsa
- Edebi dilin kurallarına dikkat ederek dili kullanmaya çalış
- Ön görülen kelime sayısını gözönünde bulundur.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
20
03030109
9
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
dil
___________________________________________________________________________
1
2
metnin kompozisyonu
___________________________________________________________________________
1
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
21
2
konunun içerigi
1
2
03030109
9
DÜNYANIN EN MEŞHUR LOKANTALARI
Ultramodern (Aşırı çağdaş), bir çağın yaşandığı bu zamanlarda ulusal nitelikte olan sıradan
lokantalar artık ilginç gelmiyor, insanı eskisi gibi celbetmiyor. Daha değişik, görülmemiş ve
orjinellik peşinde olan lokantalarda önde gelen özellikler arasında onların acayıp ve büyüleyici menüleridir. Menülerde farklı ve çok tuhaf fikirler göze çarpıyor. Dünya artık sıradan yemek
yemeği istemiyor. Yemek yerken daha çok bir tecrübeyi, bir görgüyü yaşamak istiyor. Dünyada
varolan en acayip lokantalarda akşam yemeğini “nincalar” servis yapıyor, tuhaf şekilde hazırlanan geyik avetleri buzlu tabaklarda ikram ediliyor, bu arada siz karanlık içinde oturuyorsunuz
ya da çok yüksek bir yerde sandalyede rüzgarın esintisiyle algılanıyorsunuz.
Genel kavram hizmetinde olan ve devamlı yenilenen menülerde, “ne”, “nerede” ve “nasıl”
yiyorsunuz sorularından oluşan her üç yönerge tamamen eşdeğerdedir. Dikkate değmez, nezaketsiz güzel yemekli mahalle lokantalarını ve orta dereceli tadlara sahip olan lüks lokantaları
unutmaya çalışın,.....ve yemeğe, güzel beslenmeğe karşı hep yeni bir tavır tutmaya çalışın.
Ancak bir tüketici olarak bu yeni tavrınızı kendinize de uygulamağa başlayın.
El Bulli
El Bulli bir lokantadan çok üstün. O her gün 6 ay içinde tıpkı çöl ortasında varlığını gösteren bir mutfak vakasıdır. Sözde “basit”, sözde “lokanta” geri kalan 6 ay içinde sizleri daha çok
özletmek, zaman geçtikçe onu arzulamanız için kapanıyor. El Bulli meridiyenlerden gelen tüm
yemek hayranaları ve güzel yemekler ve içkiler tüketenler için bir gastronomi “Mekke“ sidir.
Burda çok özel sayabileceğimiz ya da ayrıcalık kazanabilecek tek bir yemek yok. Çünkü lokantada hazırlanan tüm yemekler mutfak sanatının en güzel eserini oluşturuyor, duyuların en
gerçek misali oluyor. Ünlü “Restaurant” dergisinin jüri üyeleri tarafından El Bulli lokantası üç
yıldır ard arda dünyanın en iyi lokantası olarak seçiliyor.
Lokanta İspanya’nın Kosta Brava kıyısındaki Roses adlı küçük bir kasabada bulunuyor.
Sadece nisan ayından başlıyarak eylül ayına kadar hizmete açıktır. Rezervasyonlar (yer ayırtmaklar) ise bir yıl öncesi yapılıyor. Yarım milyon insanın kayıtlandığı bu lokantayı bir sezon
içinde sadece 8000 kişi ziyaret edebiliyor. Her akşam 50 ahçı 50 kişiye hizmet sunuyor. Çünkü
lokantada 50 sandalye vardır.
El Bullinin Baş ahçısı Ferran Adria Akosta (1962) sezonun tamamlanmasından sonra mutfak atölyesine çekiliyor. Barselona’da bulunan laburatuvarında gelecek yıl için tamamen yeni
menü tertipliyor.
Lokantada birkaç saat içinde 30 kadar değişik akşam yemeği ikram ediliyor. Porsiyonlar
(tabaklar) gerçekten çok ufak, ama her biri kendine göre bir öykü, bir hikaye anlatıyor. Tam
yaşantıyı sezebilmek ve tüm duyuları devreye koyabilmek için garsonların tüm tavsiyeleri
dikkatle izlenmelidir. Kokteyler, karlı ve buzlu kareler üzerinde servis yapılıyor. Çeşitli renklerde ilginç çiçeklerle serpilmiş kağıda benzer, ince yapraklar ikram ediliyor. Aslında bu
yapraklar özel “çili yumurta sarısı” dır, ki bunları ağzınıza koyduğunuz zaman damağınızda
karamel tadını ve sıcak kremalı yumurta sarısına benzer bir erime hissediyorsunuz. Devamlı,
havyar kutuları, dolayısıyla bunlar çeşitli meyve tatlarını içeren ve küçücük incilere benzeyen
havyar taneleridir..... ve daha neler neler.
El Bulli’de sunulan yemeklerin kalitesi olağanüstü seviyededir. Lokanta sahiplerine göre,
yemek pişirme sanatıyla kenidilerini en iyi şekilde ifade edebiliyorlar, devamlı, “yemek pişirme
sanatıyla kendimizi en iyi ifade edebiliyoruz” diyorlar. Tek sözle, esinlenmek, ahenk, uyum,
mutluluk, güzellik, şiirsellik, bileşiklik, büyücülük, mizah, kışkırtı, teşvik ve kültür... Tüm bunlar El Bulli’nin ikram ettiği her tabağında ayrı ayrı ifade ediliyor.
(Clup 36, Kasım 2008, No: 63, O.K.)
22
03030109
9
1 puan
(20.1) Ultramodern çağda hizmet eden lokantaların en önemli özelliği nedir?
A.
B.
C.
Acaip menüler
Acaip mimarı
Acaip müziği
1 puan
(20.2) Bugünkü modern lokantalarda insanlar en çok neyi seviyor ve istiyor?
A.
B.
C.
Yemek yiyerek gazete okumak
Yemek yiyerek önemli işler konusunda sohbet etmek
Yemek yerken bir görgüyü, bir tecrübeyi yaşamak
1 puan
(20.3) El Bulli lokantasında, ne tür yemek porsiyonları ikram ediliyor?
A.
B.
C.
Büyük tabaklarda bol servis posriyonları
Değişik yemekler ve adeta bir eserin yaratıldığı ufak tabak
porsiyonları
Fakir yemek porsiyonları
1 puan
(20.4) El Bulliye benzer lokantalarda yemek yapmakla neler ifade ediliyor?
A.
B.
C.
Halk yemeklerinin özelliği
Esinlenmek, ahenk, uyum, mutluluk, güzellik
Proteğin, yağ ve karbonhidratla ilişkisi
1 puan
(20.5) “Ultramodern bir çağın yaşandığı bu zamanlarda ulusal nitelikte olan
sıradan lokantalar artık ilginç gelmiyor, insanı eskisi gibi celbetmiyor.”
cümlesinde verilen şıklardan hangisi sıfattır?
A.
B.
C.
Celbetmiyor
Ultramodern
Lokantalar
23
03030109
9
DÜNYANIN EN ÜNLÜ KÜTÜPHANELERİ
Kütüphaneler, insanoğlu hafızasının bankasıdır. Hatta, M.Ö. III. y.y. kurulan ve 700 bin
eşsiz parşömenle (parşömen kağıdı üzerine yazılan eski yazılar) birlikte yanan ünlü İskenderye
kütüphanesi de! Ancak günümüzde bu tür “bankalar” ın sayısı çok büyüktür. Bugün, dünyanın
en büyük kütüphanesi “Vaat edilmiş topraklar” da bulunuyor.
Meclis Kütüphanesi
Meclis kütüphanesi dünyanın en büyük kütüphanesi olarak Ginisse kitabında kayıtlı bulunuyor. Bu kütüphane kitap birikimi ve kapsadığı alan bakımından Ginisse rekorlar kitabında
kayıtlanmış bulunuyor. Washington eyaletinde bulanan kütüphanede 850 kilometre uzunluğunda raftlar bulunuyor. Kitap birikimi 29 milyon üzerindedir. Aynı zamnda 470 dilde yazılı
olan değişik yayın eserleri de vardır. Bunlar arasında 58 milyonun üzerinde el yazmalarını da
içeriyor. Dünyanın en nadir kitapları da bu kütüphanede bulunuyor. Bunlar arasında Gutenberg’in yayımladığı İncil kutsal kitabı da yer alıyor. Devamlı 1 milyon üzerinde dünyadaki gazete örnekleri ile 4,8 milyon harita ve benzer değerli eserler de bulunuyor.
Büyük Britanya Meşhur kütüphanesi
Büyük Britanya’nın (İngilterenin) en meşhur kütüphanesi Londra’da bulunuyor.
Kütphanede kayıtlanan kitap sayısı 25 miyon cıvarındadır. Mart ayında 2004 yılında yapılan
araştırmalara göre 11,2 milyon monografi kayıtlanmıştır. Depozito yani eserler birikme, toplamakla yetkili olan kütüphane, İngiltere’de basılan tüm kitap nüshalarının kopyalarını da bulunduruyor. Bu arada dış ülkelerde yayımlanan fakat İngiltere’de basılan kitapları da topluyor.
Kütüphane yılda 3 milyon yeni kitapla donatılıyor. Enstitü olarak İngiltere kütüphanesi dış
ülkelerde bulunan diğer kütüphanelere kıyasla daha yenidir. Kütüphane 1753 yılında kurulmuştur, bundan önce ise Milli kütüphane olarak Britanya müzesinin bir bölümüydü.
Çin Milli Kütüphanesi
Bu kütüphane Bey Jin’de bulunuyor. Çin Milli kütüphanesi Asya kıtasında en büyük
kütüphanedir. Büyüklüğü ile dünyada üçüncü yerde bulunan kütüphane 22 milyon nüshayı kapsayan kitap fonuna sahiptir. Bundan 1,6 milyon kitap (antik) eski çağa ait nadir eserlerdir.
Bu kütüphaneden önce, başkentin kütüphanesi 24 nisan 1909 yılında Çin hükümeti tarafından kurulmuştu. Kütüphanenin resmi açılışı Zinhai devriminden sonra 1012 yılında yapıldı.
1928 yılında adını değiştirerek, Çin Milli Kütüphanesi olarak adlandırıldı. Bu kütüphane günde
6 ile 7 milyon insan tarafından ziyaret ediliyor.
Almanya Milli Kütüphanesi
Almanya Milli Kütüphanesi iki kütüphanenin birleşmesiyle kurulan bir kütüphanedir. Dolayısıyla bu birleşim 1912 yılında kurulan Doğu Almanya Kütüphanesi ve 1947 yılında Frankfurt kütüphanesi olarak kurulan ve daha sonara Batı Almanya Milli Kütüphanesi diye adlandırılan kütüphanelerin birleşimidir. Almanya Milli Kütüphanesinin kitap birikimi 18,8 kitaptan
ibarettir. Bunun dışında 4 milyon değişik yayın eserleri de bulunuyor. Kütüphane birkaç kentte
faaliyet gösteriyor. Laypcig’deki kütüphanede 13 milyon, Frankfurt 7,8 ve Berlin’de 1,2 milyon kitap bulunuyor. Her üç kütüphane binasında değişik özel merkezler de yer alıyor.
(LAYM, 2008)
24
03030109
9
1 puan
(21.1) İnsanoğlu için kütüphaneler neyi oluşturuyor?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(21.2) Bugün, dünyanın en büyük kütüphanesi hangisidir?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(21.3) En nadir kitaplar arasından hangi kutsal kitap Meclis Kütüphanesinde
bulunuyor?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(21.4) Büyük Britanya’nın en meşhur kütüphanesi eskiden hangi enstitünün
bölümüymüş?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(21.5) Çin Milli Kütüphanesi hangi kentte bulunuyor?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(21.6) “Kütüphanede kayıtlanan kitap sayısı 25 milyon cıvarındadır.” cümlesinin
öznesini bul.
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
25
03030109
9
ÜNLÜ İNSANLARIN FOBİLERİ VE KÖTÜ ALIŞKANLIKLARI
Büyük adam olmak, tanınmış kişi olarak yaşamak hiç de kolay değil. Ünlü şahısların da
çeşitli kötü alışkanlıkları, değişik korkuları ve fobileri vardır.
Abraham Linkoln:
Amerika Birleşik Devletlerinin 16. Devlet başkanı olan Abraham Linkoln bu ülkenin en
büyük liderlerinden, öncülerinden biridir. Linkoln aynı zamanda başından hiçbir zaman çekmediği uzun şapkasıyla da tanınmıştır. Bu şapka çok ünlüdür, çünkü başkan Abraham Linkoln bu
şapkada değişik şeyler taşımaya alışıkmış. Bunlar arasında çeşitli mektuplar, hesap fişleri,
mühürler, kalemler v.b.
Hans Kristiyan Andersen:
Çocuklara ve büyüklere adanmış masalların en büyük yazarı kuşkusuz ki Hans Kristiyan
Andersen’dir. Andersen’in en büyük korkusu onun sağ olarak gömülüp, ölmüş olduğu ilan
edilmesiymiş. O, özel yazmış olduğu bir mektubu daima yanında taşıyormuş. Mektupta diğerleri arasında şunlar yazıyormuş: “Her kimki Andersen’i bayılmış ya da cansız belirtilerle veya
ölecek görünerek bulursa, doktor tarafından detaylı bakılmadan (doktor tespit etmediği takdirde), onun öldüğüne inanmasın.”
Büyük Petar
Rusya Çarı Büyük Petar büyük ünvanı yanısıra çok sayıda kötü alışkanlıkları ve anlamsız
korkuları olan ad yapmış büyük kişilerdendi. Büyük Çar Petar’ın 1689 dan 1725 yılına kadar
süren köprülerle ilgili bir fobisi varmış. Büyük Çar köprünün bir yanından öbür yanına geçmekten korkuyormuş.
II. Karl
Büyük Britanya Kralı II. Karl ülkesini 1660 - 1685 yılına kadar yönetmiş. Kralın çok acaip
ve ilginç bir alışkanlığı varmış. II. Karl Mısır firavunların mumyalarındaki topladığı tozlarla
vücudunu yağlıyormuş. Bununla kral Mısır firavunların “eski, antik büyüklüğü”nü kendisinin
de elde edebileceğini düşünüyormuş.
Enriko Karuso:
İtalya’nın ünlü opera sanatçısı Enriko Karuso 48 yaşındayken Napoli’de vefat etti. Eşsiz bir
tenor olan Karuso aynı zamanda çok vesveseliydi. O, her deniz yolculuğu sırasında daima
astrologlara (yıldız bilimcileriyle) danışıyordu. Bunun dışında ünlü sanatçı hiçbir zaman salı ya
da cuma günü yolculuğa çıkmıyordu. Çünkü bu günlerin talihsiz günler olduğuna inanıyordu.
Richard Vagner:
Ünlü besteci Vagner, Feliks Mendelson müzik orkestrasını yürüttüğü sıralarda daima beyaz
eldivenler takıyordu. Konser tamamlandıktan sonra eldüvenleri ellerinden çıkarıp, hizmetçilerden birinin alması için onları savurarak yerlere atıyordu. Bu olay, Vagner’in anti-semitist
(Yahudi aleyhtarı), oysa Mendelson’un yahudi olmasından kaynaklanıyordu.
(AGJENCIONI FLOART-PRESS, 2007)
26
03030109
9
1 puan
(22.1) Başkan Abraham Linkoln, şapkasında neler taşıyormuş?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 puan
(22.2) Tanınmış yazar Andersen neden korkuyormuş?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 puan
(22.3) Büyük Çar Petar’ın nasıl bir fobisi varmış?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 puan
(22.4) Büyük Britanya kralı II. Karl’ın nasıl bir alışkanlığı varmış?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 puan
(22.5) Vagner’in yahudilere karşı tutumu nasılmış?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 puan
(22.6) “Bunun dışında ünlü sanatçı hiçbir zaman salı ya da cuma günü
yolculuğa çıkmıyordu.” cümlesindeki zaman bellirteçlerini yazınız.
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
27
03030109
9
BEŞ DİLİN KONUŞULDUĞU YEDİ KAPILI KENTİN ÖYKÜSÜ
Üsküp kentinin kurulmasına ait metnin müelifi, Prof. Ferid Muhiç “Üsküp beş dilli, yedi girişli ve yedi çıkışlı kenttir” diyor ve kentin kurulmasına ait en eski rivayeti şöyle açıklıyor:
“Kentin bugünkü mekanında büyük bir kaya varmış. Her taraftan kapalı ve çok sert olan bu
kaya bilinmeyen efsanevi bir yiğit tarafından yarılmış. Kayayı parçalayan yiğit üzerinde yedi
geçit yapmış. Tıpkı insanın başındaki yedi boşluğun bulunması gibi.”
Ülkemizin başkenti Üsküp konusunda yeni bir monografi hazırlayan Muhiç, bu monografide kentin kurulmasına ait bu rivayeti de ele alıyor. Monografi iki ciltte olmak üzere beş
dilde yayımlanacak.
Şimdiye kadar Makedonca ve İngilizce dillerinde hazırlanan monografi, 5000 adet basılmıştır. Monografiye ait tanıtım Ağustos ayının sonlarına doğru yapılacak. Monografinin Üsküp
konusunda daha çok bilgi vermek amacıyla hazırlandığına dikkat çeken Muhiç, sözlerine şunları da ekliyor: “Sözkonusu kitapta ekipli bir çalışma gerçekleştirdik. Şöyle ki, fotoğrafçı Rumen Kamilov ve kitap tasarımını yapan Budimir Blagoeviç’le ortak çalışmalar gerçekleştirdik.”
Monografi Üsküp kenti tarafından yayınlanmıştır. Monografinin basılaması için gereken
maddi yardım birkaç yabancı hükümetdışı sivil örgüt tarafından sunulmuştur. Bunlar arasında
en büyük maddi destek Toskana’nın bir hükümetdışı örgütü tarafından verilmiştir. Ferid
Muhiç’in belirttiğine göre, sözkonusu monografi 64’er sayfa içeren iki kitaptan oluşmuştur.
Muhiç devamlı: “Yedi Kapılı Üsküp” başlıklı birinci kitapta önsöz ile giriş metni ve kenti
ziyaret edeneler ve turistler için gereken tüm bilgilerin yer aldığını söylüyor. “Keşfedilmeye
Layık Üsküp Kenti” başlıklı ikinci kitapta ise kente ait rivayetler, efsaneler, tarihi anıtlar, tarihi eserler ve kentin içinde yaşanan güncel hayattan söz ediyor. Monografi içerisinde anlatılan
olaylara göre: Üsküp kentine Aziz Pavle ile giriyorsunuz, Büyük İskender ile çıkıyorsunuz,
iddiası yer alıyor. Yedi Kapıya ait rivayeti ise ilerde Üsküp kentinin kurulmasına ait esaslı bir
önerge olarak tanzim etmek istiyor. Tıpkı New York’un Büyük Elma olarak tanındığı gibi, ya
da Aydınlık kenti Paris veya Ebedilik şehri yanısıra Yedi Tepeli kent olarak bilinen Roma gibi.
Üsküp de “Yedi Kapılı Kent” olarak bilinmelidir”.
Üsküp”e ait kitapla birlikte Üsküp ve yöresine ait en yeni harita da veriliyor.
Ferid Muhiç aynı zamnda Makedonya’ya ait monografinin de yazarıdır. “MakedonyaDünyanın Kopçası” adlı bu monografi Tabernakul yayınevi tarafından basılmıştır...
(„Vest“, 17.08.2006 yıllı)
28
03030109
9
1 puan
(23.1) Üsluba göre verilen metin nasıl bir metindir:
A.
B.
C.
Edebi-sanatsal
Tanıtıcı
İdari (administratif)
1 puan
(23.2) “Üsküp Yedi Kapılı Kent” eserinin yazarı:
A.
B.
C.
Vladimir Boroyeviç’tir
Rumen Kamilov’tur
Ferid Muhiç’tir
1 puan
(23.3) Üsküp’e ait monografi kaç kitaptan oluşmuştur?
A.
B.
C.
İki
Üç
Dört
1 puan
(23.4) Üsküp’ün yedi girişi ve yedi çıkşı neyle bağdaşıyor:
A.
B.
C.
İnsanın yüreğiyle
İnsanın vücuduyla
İnsanın başıyla
1 puan
(23.5) “Üsküp keşfedilmeye layık kent” kitabı neye dayanarak yazılmıştır?
A.
B.
C.
Gerçek olaylara dayanarak
Efsaneye dayanarak
Bilimsel araştırmaya dayanarak
1 puan
(23.6) Üsküp kenti neye göre tanınmıştır?
A.
B.
C.
Yedi kapı
Yedi tepe
Yedi bayır
29
03030109
9
CANLI DÜNYA NE KADAR NADİRDİR
30 yıl öncesine kadar yaşamın sağlanmasını gerektiren esas şartlar çok dar alanları, yani
genelde hava sıcaklığını ve nem alanlarını kapsıyormuş. Bu arada bilim adamları, ekstremofilleri (son derecede olağanüstü canlı varlıkları) - dünyanın, en elverişsiz yerlerinde, olağanüstü
şartlarda yaşayan organizmaları keşfettiler. Bu organizmalar deniz buzul parçaların derin içlerinde ve okyanusların diplerinde bulunan kaynar suların etrafında yaşayabiliyorlar. Bunlardan
bazıları topluluk halinde güneş ışınların temas edemediği yerlerde bile sadece kimyasal kaynaklardan aldıkları enerjiden faydalanarak yaşayabiliyorlar. Aşırı derecede bir örnek olan bu
ekstremofiller, geniş çaplı şartlar dahilinde canlı dünyanın yaratılabildiğinin bir kanıtıdır. Bazı
bilim adamları yerkürenin dışında, Güneş sistemi dahilinde canlı varlıkların değişik hayat şekillerinin bulunabileceğini umut ediyorlar. Ancak bunun için en elverişli gezegen olarak sayılan
Mars’ta bile günümüze kadar çok olumlu neticeler elde edilememiştir.
Çok sayıda bilim adamı Güneş sistemi dışında canlı varlıkların var olduğuna inanıyor. Acaba bu kadar uzak mesafelerde, insanın kurabileceği irtibat zeka sahibi olan canlı varlıklar var
mıdır sorusu da bilim adamlarını en çok yoran sorulardan biridir. Yirminci yüzyılın altmışlı yıllarında Amerka’nın ünlü radyoastronomu (uzaybilimcisi), Frenk Dreyk (1930 doğumlu), uzayda bulunan gökcisimler arasında yani yıldızlar arasındaki iletişim kurabilecek medeniyetleri
öngörerek bir sayı cetveli yaratmış. Cetveldeki işlemde hiçbir faktörün değeri tam olarak tespit
edilemediği için, sonuçların değeri de zor elde edilebiliyor. Elde edilen sonuçların değeri birden daha az olmakla beraber birkaç milyonun üzerinde olabiliyor. Bu herşeyden önce faktör
değerinin belirlenmesine bağlıdır. Her nasılsa, bazı tespitlere göre Süt Yolu boyunca hiç olmazsa birkaç tür medeniyetin varlığı olasıdır.
(Vselena, Mladinska Kniga,
Skopye 2008, sf. 53)
30
03030109
9
1 puan
(24.1) Ekstremofiller hangi ortamlarda yaşar?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(24.2) Dünyada, güneş enerjisinin temas etmediği yerlerde organizmalar
nasıl yaşar?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(24.3) Canlı varlıklar hangi şartlar altında yaratırılır?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(24.4) Güneş sistemine ait hangi gezegende hayatın sağlanması için en elverişli
şartlar bulunur?
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 puan
(24.5) Frenk Dreyk tarafından yapılan cetveldeki işlemin değeri nedir?
_____________________________________________________________________
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
(24.6) “Bu arada bilim adamları, ekstremofilleri ve dünyanın en elverişsiz
yerlerinde olağanüstü şartlarda yaşayan organızmaları keşfettiler.”
cümlesinde yer belirteci hangisidir?
1
2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
31
03030109
9
BOÞ SAYFA
32
03030109
9

Turski jazik-2009-juni:Turski jazik-2009

Transkript

Benzer belgeler

ConSensor 2.0

b1 düzeyi - Perugia.edu.gr

VARLIK KİTAP EKİ CEM AKAŞ`IN °OLGUNLUK ~AĞl UÇLEMESİ

İNCELİK VE İNSANLIK SINAVI Prof. Dr. Mustafa TEMİZ Dikkatle

Matematik

2013 - Kimya Dersim

6. Sınıf Kitapçığı - Özel Körfezim Eğitim Kurumları

Yüksek Olgunluk Seviyeleri Faaliyetlerine Nerden - CEUR