Yağlamanın Yararları

YAĞLAMANIN GÖREVLERİ
Sürtünmeyi azaltmak
Sürtünen yüzeyleri ayırmak
Aşınmayı azaltmak
Aşınan parçaları ve ısıyı transfer etmek (rulmanları soğutmak)
Korozyona karşı koruma sağlamak
YAĞLAMA ÇEŞİTLERİ
Gresle Yağlama
Rulman uygulamalarının %90’ında gresle yağlama kullanılmaktadır. Gresle
yağlamanın avantajları,
Basit tasarım
Yüksek sızdırmazlık
Uzun süreli bakım gerektirmeyen yağlama
Basit yağlama ekipmanları ile yağlama
Normal çalışma şartlarında gresle ömür boyu yağlama yapmak
mümkündür. Yüksek sıcaklık, yüksek yük ve yüksek devir gibi çalışma
şartları mevcut ise belirli aralıklar ile yeniden yağlama yapılmalıdır.
Sıvı Yağ ile Yağlama
Sıvı yağ ile yağlama birbirine çok yakın makine parçalarının
yağlanmasında ve eğer çalışma sıcaklığının düşürülmesi gerekiyorsa
önerilmektedir. Rulman veya yatakta sıcaklık artışı dış etkiler veya yüksek
devir kaynaklı olabilmektedir. Bu yağlama tipinde rulman içerisindeki
sürtünme düşüktür. Sıvı yağlı yağlama sabit veya sirkülasyon tip şeklinde
yapılmaktadır.
Ayrıca çelik bantlar ve zincirlerin yağlanmasında, takım tezgahları
uygulamalarında soğutma amaçlı olarakta sıvı yağlama kullanılmaktadır.
Kuru Tip Yağlama
Katı veya kuru yağlar sürtünen yüzeylerin üzerini kaplayarak ömür
boyu yağlamayı sağlarlar.
Neden Merkezi Yağlama Sistemleri?
Ekipman performansında artış
Ekipman güvenilirliğinde artış
Ekipman servis ömründe artış
İşletme ve bakım maliyetlerinde azalma
Çevresel katkılar
Emniyetli çalışma şartları
Enerji tasarrufu
Sirkülasyon Yağlama Sistemleri
Sirkülasyon tip yağlama sistemlerinde eş zamanlı olarak yağlama,
filtreleme, seperasyon ve soğutma uygulamaları yapılabilmektedir. Bu tip
yağlama sistemleri özellikle yüksek sıcaklık ve devirlerin olduğu
uygulamalarda kullanılmaktadır. Uygulamada sıvı yağlar kullanılır. Sistem
seçimi, yağlanması istenilen ekipman özelliklerine ve işletme şartlarına
uygun olarak seçilir. Kompakt üniteler veya ekipmana özel tasarımlar
kullanılır.
Toplam Kayıp (Total Loss) Tip Yağlama Sistemleri
Toplam Kayıp (total loss) tip yağlama sistemlerinde, yağlayıcı (sıvı veya
gres) düzenli aralıklarla yağlama noktalarına sevk edilir. Miktar ve
yağlama periyodu ekipman işletme şartlarına ve özelliklerine bağlı olarak
değişir. Sürtünme noktaları arasında yağ filmi oluşturacak nitelikte
yağlayıcı sisteme verilir. Yağın özelliğini yitirmesi, buharlaşması ve
sızıntılar sebebiyle kaybı dolayısıyla periyodik olarak yağlama yapılır.
Single Line (Tek Hatlı) Sistemler
Tüm dağıtıcılar paraler olarak çalışır.
Pompa ana hat üzerindeki dağıtıcılara yağlayıcıyı sevk eder.
Hat üzerinde sağlanan basınç neticesinde belirli miktar yağlayıcı
dağıtıcılar üzerinden yağlama noktalarına sevk edilmiş olur.
Uygulama Yerleri:
Küçük ve orta ölçekli ekipmanların birden çok yağlama
noktalarının yağlanmasında kullanılır. Yağlama noktası üst sınırı 100
adet olarak kabul edilmelidir.
Ucuz ve yaygın kullanılan sistemlerdir.
Ticari araç sektörünce yoğun olarak kullanılmaktadır.
Progressive (Kademeli) Sistemler
Sistem pompa, kademeli besleyici ve kontrol ünitesinden oluşur.
Pompa tarafından sevk edilen yağlayıcı kademeli besleyiciler
aracılığıyla yağlama noktalarına ulaştırılır.
Yağlayıcı miktarı kademeli besleyiciler içerisindeki pistonlar
yardımıyla ölçülü şekilde yağlama noktasına verilir.
Her bir piston kendisinden önceki pistonun yağlayıcıyı teslim
etmesi sonrasında ancak işlev görebilir ve yağlayıcıyı teslim eder.
Dual Line (Çift Hatlı) Sistemler
Sistem pompa, dağıtıcılar, yön değiştirme valfi ve kontrol
sistemlerinden oluşur.
Dağıtıcılar üzerinden sevk edilecek yağlayıcı miktarı ayarlaması
yapılabilir. Ayrıca dağıtıcılar üzerinde kontrol sistemleri yer alır.
İki ana yağlama hattı sırasıyla basınçlandırılır. Dağıtıcılar
basınçlandırılan hat tarafındaki çıkıştan yağlama noktasına
yağlayıcıyı sevk eder.
Orta ve büyük ölçekli ekipman ve sistemlerin yağlanmasında
kullanılırlar. Yağlama noktası sayısı 1000 adete kadar çıkabilir.
Pahalı ve komplike sistemlerdir.
Demir-Çelik, Kağıt, Çimento sektöründe genellikle
kullanılmaktadır.
Multi Line (Çok Hatlı) Sistemler
Pompa çıkışında yer alan her pompa elemanı kendi hattı üzerinde
yer alan yağlama noktasına yağlayıcıyı sevk eder.
Restrictor (Sınırlayıcı) Sistemler
Pompa tarafından sevk edilen yağlayıcı miktarı akış sınırlayıcıların
kısma miktarları çerçevesinde yağlama noktalarına ulaştırılır.
Akış sınırlayıcıların üzerlerinde bulunan ayar valfleri ile akış
ayarlaması yapılır.
Akış sınırlayıcılar aynı zamanda sirkülasyon tip yağlama
sistemlerinde de kullanılmaktadır.
Oil+Air (Yağ+Hava) Sistemler
Pompa tarafından sevk edilen yağlayıcı dağıtıcı sonrasında hat
üzerinde hava ile karışarak ilerler ve yağlama noktasına sevk edilir.
Özellikle yüksek hızlarla dönen rulman uygulamalarında, spindle
sistemlerinde ve demiryolu araçlarında kullanılmaktadır.
Single Line (Tek Hatlı) Sistemler
Progressive (Kademeli)
Sistemler
Dual Line (Çift Hatlı) Sistemler
Restrictor (Sınırlayıcı) Sistemler
Oil+Air (Yağ+Hava) Sistemler