Spor Masör/Masözlüğü - nigep - Kırgızistan

Transkript

KIRGIZİSTAN CUMHURİYETİ
GENÇLİK, EMEK VE İSTİHDAM
BAKANLIĞI
KIRGIZİSTAN TÜRKİYE
MANAS ÜNİVERSİTESİ
NİTELİKLİ İŞGÜCÜ GELİŞTİRME PROJESİ
NİGEP
САПАТТУУ ЖУМУШЧУ КАДРЛАРДЫ ДАЯРДОО ДОЛБООРУ
САЖУКАД
SPOR ALANI
KLASİK MASAJ MODÜLÜ
Hazırlayan: Yrd. Doç.Dr. Serdar GERİ
BİŞKEK-2012
Bu modül, Kırgızistan Cumhuriyeti Gençlik, Emek ve İstihdam Bakanlığı ile Kırgızistan-Türkiye
Manas Üniversitesi arasında gerçekleştirilen, Nitelikli İşgücü Geliştirme Projesi (NİGEP- САЖУКАД)
kapsamında KTMÜ Öğretim Elemanları tarafından hazırlanmış olan ve eğiticiler ile öğrencilere rehberlik
etmeye yönelik öğrenme materyalidir.
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi tarafından ücretsiz olarak verilmiştir.
PARA İLE SATILMAZ.
NİGEP- САЖУКАД SPOR ALANI-KLASİK MASAJ MODÜLÜ
Sayfa 2
İÇİNDEKİLER
AÇIKLAMALAR…………………………………………………………………………………………………………………………………….7
GİRİŞ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...8
BİRİNCİ BÖLÜM
MASAJ VE ETKİLERİ
ÖĞRENME FAALİYETİ 1………………………………………………………………………………………………………………………………………..9
1.1. MASAJIN TANIMI……………………………………………………………………………………………………………………………………………9
1.2. MASAJ VE DOKUNMA……………………………………………………………………………………………………………………………………10
1.3. MASAJIN SINIFLANDIRILMASI…………………………………………………………………………………………………………………………..11
1.3.1. DİNLENDİRME MASAJI………………………………………………………………………………..……………………………………11
1.3.2. TEDAVİ MASAJI…………………………………………………………………………………………………………………………………11
1.3.3. SPOR MASAJI……………………………………………………………………………………………………………………………………12
1.3.4. ESTETİK VE GÜZELLİK MASAJI……………………………………………………………………………………………………………12
1.3.5. ALETLİ MASAJLAR………………………………………………………………………………………….…………………………………12
1.3.6. DİĞER MASAJ ÇEŞİTLERİ……………………………………………………………………………………………………………………12
1.3.6.1. DERİN DOKU MASAJI……………………………………………………………………..……………………………………12
1.3.6.2. MANUEL LENFA DRENAJI………………………………………………………………………….…………………………12
1.3.6.3. SHİATSU MASAJI…………………………………………………………………………………………………………………13
1.3.6.4. THAİ MASAJI…………………………………………………………………………………….…………………………………13
1.3.6.5. REFLEKSOLOJİ……………………………………………………………………………..………………………………………13
1.3.6.6. AKUPRESSÜR………………………………………………………………………………………………………………………13
1.3.6.7. CRANİO-SACRAL TERAPİ………………………………………………………………………………………………………13
1.3.6.8. AROMATERAPİ MASAJI…………………………………………………………………….…………………………………13
1.3.6.9. SICAK TAŞ MASAJI…………………………………………………………………………….…………………………………14
1.4. MASAJIN ETKILERI …………………………………………………………………………………………………………..………………………………14
1.4.1. İSKELET SİSTEMİ AÇISINDAN…………………………………………………………………..…………………………………………14
1.4.2. KAS SİSTEMİ AÇISINDAN……………………………………………………………………….….………………………………………14
1.4.3. DERİ ÜZERİNE ETKİLERİ AÇISINDAN………………………………………………..…………………………………………………15
1.4.4. SİNİR SİSTEMİ AÇISINDAN…………………………………………………………………………………………………………………15
1.4.5. DOLAŞIM VE LENF SİSTEMİ AÇISINDAN …………………………………………………………………….………………………16
1.4.6. İÇ ORGANLARA ETKİLERİ AÇISINDAN…………………………………………………………………………………………………16
1.4.7. PSİKOLOJİK ETKİLERİ AÇISINDAN………………………………………………………………………………………………………17
1.5. MASAJ YAPILMAMASI GEREKEN DURUMLAR………………………………………………………………………………………………17
ÖLÇME DEĞERLENDİRME…………………………………………………………………………………………………………………..………………21
İKİNCİ BÖLÜM
MASAJ ODASI VE HİJYENİ
ÖĞRENME FAALİYETİ 2………………………………………………………………………………………………………………………………………23
2.1. MASAJ ODASI VE HİJYENİ………………………………………………………………………………………………….…………………………23
2.1.1.MASAJ ODASININ ÖZELLİKLERİ………………………………………………………………………………..…………………………23
UYGULAMA…………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………26
ÖLÇME DEĞERLENDİRME…………………………………………………………………………………………………………………………..………27
Sayfa 3
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MASÖR/MASÖZÜN ÖZELLİKLERİ
3.1. MASÖR/MASÖZ’ÜN ÖZELLİKLERİ VE MASAJ HAZIRLIĞI…………………………………………………….…….……………………29
ÖLÇME DEĞERLENDİRME………………………………………………………………………………………………………..…………………………32
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MASAJDA KULLANILAN ARA MADDELER
4.1. MASAJDA KULLANILAN ARA MADDELER…………………………………………………………………………..…………………………34
4.1.1.MASAJDA KULLANILAN ARA MADDE SEÇİMİ………………………………………………………………………………………35
4.1. 2.AROMATERAPİK VE KLASİK MASAJ AYIRIMI………………………………………………………………………………………36
4.1.3.MASAJDA ARA MADDE ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK ÖZELLİKLERİ…………………………………………………………37
ÖLÇME DEĞERLENDİRME …………………………………………………………………………………………………………………………………38
BEŞİNCİ BÖLÜM
MASAJIN İLKELERİ
5.1. KLASİK MASAJIN İLKELERİ……………………………………………………………………………………………………………………………40
5.1.1.MASAJIN SÜRESİ………………………………………………………………………………………..………………………………………42
5.1.2.MASAJIN FREKANSI…………………………………………………………………………………………….……………………………………42
5.1.3.MİSAFİRİN POZİSYONU……………………………………………………………………………….……………………………………………43
ÖLÇME DEĞERLENDİRME ………………………………………………………………………………………………….………………………………45
ALTINCI BÖLÜM
MASAJ TEKNİKLERİ
6.1. MASAJ TEKNİKLERİ …………………………………………………………………………………………….………………………………………46
6.1.1. ÖFLORAJ (SIVAZLAMA-STROKİNG): ……………………………………………………………..……………………………………46
6.1.1.1. YÜZEYSEL ÖFLORAJ……………………………………………………………………….………………………………………47
6.1.1.2. DERİN ÖFLORAJ…………………………………………………………………………….………………………………………48
6.1.1.3. OLUKLU ÖFLORAJ………………………………………………………………………….………………………………………49
6.1.1.4. ATLAMALI ÖFLORAJ………………………………………………………………………………………………………………49
6.1.2. PETRISAJ (YOĞURMA KNEADING) ……………………………………………………………………………………………49
6.1.2.1. PINCING CIMDIKLEME………………………………………………………………………..…………………………………50
6.1.2.3. WRINGING SIKIŞTIRMA…………………………………………………………………………………………………………51
6.1.3.FRİKSİYON…………………………………………………………………………………………………………………………………………52
6.1.4.TAPOTMEN (Vurma, Percussion) ………………………………………………………………….……………………………………53
6.1.4.1. HACKING……………………………………………………………………………………………...…………………………………53
6.1.4.2. CLAPPİNG………………………………………………………………………………………..………………………………………53
6.1.4.3. SLAPPING………………………………………………………………………………………..………………………………………54
6.1.4.4.TAPPING……………………………………………………………………………………………….…………………………………54
6.1.4.5.BEATİNG………………………………………………………………………………………………….………………………………55
6.1.4.6.POUNDİNG………………………………………………………………………………………………………………………………56
Sayfa 4
6.1.4.VİBRASYON (TİTREŞTİRME) …………………………………………………………………………………………………………56
6.1.4.1. SALLAMA SHAKING…………………………………………………………………………………………………………………57
6.1.5. DİĞER TEKNİKLER………………………………………………………………………………………………….……………………………57
6.1.5.1. DERİ YÜRÜTME………………………………………………………………………………………….……………………………58
6.1.5.2. SIKIŞTIRMA……………………………………………………………………………………………………..………………………58
6.1.5.3. AYIRMA………………………………………………………………………………………………………..…………………………59
6.1.5.4. BASKILAMA……………………………………………………………………………………………….……………………………59
ÖLÇME DEĞERLENDİRME ……………………………………………………………………………………………………………….…………………61
YEDİNCİ BÖLÜM
SIRT BOYUN BEL MASAJI
7.1. SIRT BEL VE BOYUN MASAJI……………………………………………………………………………………………..…………………………64
7.1.1. SIRT MASAJI UYGULAMASINDA MİSAFİRİN POZİSYONU……………………………………………………………………64
7.1.2. SIRTA GENEL ÖFLORAJ………………………………………………………………………………………………………………………64
7.1.3. BELE ÖFLORAJ……………………………………………………………………………………………………………..……………………65
7.1.4. KANAT KASI ÖFLORAJ (M. LATISSIMUS DORSI) …………………………………………………………………………………65
7.1.5. SCAPULA ÖFLORAJ ……………………………………………………………………………………………………..……………………66
7.1.6. KALÇA KASI ÖFLORAJ………………………………………………………………………………………………..………………………66
7.1.7. BOYUN BÖLGESİ ÖFLORAJ…………………………………………………………………………………………………………………67
7.2. SIRTA PETRISAJ……………………………………………………………………………………………………………………………..……………68
7.2.1. BELE PETRİSAJ………………………………………………………………………………………………………..…………………………69
7.2.2. BOYUNU PETRİSAJ……………………………………………………………………………………………………………..………………70
7.3. SIRTTA FRİKSİYON………………………………………………………………………………………………………………………………………71
7.4. BOYUNDA FRİKSİYON…………………………………………………………………………………………………………………………………71
7.5.TAPOTMEN (Vurma, Percussion): …………………………………………………………………………………………….…………………72
7.6. SIRT VİBRASYONU………………………………………………………………………………………………………………………………………73
7.7. SIRT KASLARINDAKİ DİĞER MANÜPLASYONLAR…………………………………………………………………………………………73
ÖLÇME DEĞERLENDİRME ………………………………………………………………………………………………………………….………………75
SEKİZİNCİ BÖLÜM
ALT EKSTREMİTE MASAJI
8.1. ALT EKSTREMİTE MASAJI………………………………………………………………………………………………….…………………………77
8.1.1. ALT EKSTREMİTE UYGULAMASINDA MİSAFİRİN POZİSYONU……………………………….……………………………77
8.1.2. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG GENEL ÖFLORAJ…………………………………………………………………………………77
8.1.3. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG PETRİSAJ……………………………………………………………………………………………79
8.1.4. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG FİRİKSİYON……………………………………………………………..…………………………80
8.1.5. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG TAPOTMEN…………………………………………………………………………………..……80
8.1.6. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG VİBRASYON………………………………………………………….……………………………82
8.2.1. AYAK TABANI VE PARMAKLARI ÖFLORAJ……………………………………………………………………..…………………82
8.2.2. AYAK TABANI VE PARMAKLARI PETRİSAJ…………………………………………………………………..……………………84
ÖLÇME DEĞERLENDİRME …………………………………………………………………………………………………………………………………87
DOKUZUNCU BÖLÜM
KARIN MASAJI
9.1. KARIN MASAJ UYGULAMASI……………………………………………………………………………………….………………………………89
9.1.1. KARIN MASAJI UYGULAMASINDA MİSAFİRİN POZİSYONU………………………………………….……………………89
Sayfa 5
9.1.2. KARIN BÖLGESİ GENEL ÖFLORAJ………………………………………………………………………………………………………89
9.1.3. KARIN BÖLGESİ PETRİSAJ…………………………………………………………………………………………………………………89
9.1.4. KARIN BÖLGESİ FİRİKSİYON…………………………………………………………………………………..…………………………90
ÖLÇME DEĞERLENDİRME ………………………………………………………………………………………………………………………92
ONUNCU BÖLÜM
ÜST EKSTREMİTE MASAJI
ÖĞRENME FAALİYETİ 10………………………………………………………………………………………………………….…………………………93
10.1. ÜST EKSTREMİTE MASAJI………………………………………………………………………………………………………………….………94
10.1.1. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA ÖN KOLA ÖFLORAJ…………………………………………………………………94
10.1.2. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA KOLA ÖFLORAJ………………………………………………………………………95
10.1.3. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA GÖĞÜS KASI ÖFLORAJ……………………………………………………………95
10.1.4. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA ÖN KOLA VE KOLA PETRİSAJ……………………………………….…………95
10.1.5. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA GÖĞÜS KASI PETRİSAJ……………………………………………………………96
10.1.6. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA ÖN KOL VE KOLDAKİ DİĞER TEKNİKLER…………………….……………97
10.2.1. EL VE PARMAKLARI ÖFLORAJ……………………………………………………………………………………………..……98
10.2.2. EL VE PARMAKLARI PETRİSAJ…………………………………………………………………………………..………………98
ÖLÇME DEĞERLENDİRME …………………………………………………………………………………………………………….…………………101
ONBİRİNCİ BÖLÜM
YÜZ MASAJI
ÖĞRENME FAALİYETİ 11………………………………………………………………………………………………….………………………………102
11.1. YÜZ MASAJI UYGULAMASI……………………………………………………………………………………………………..………………103
11.1.1. YÜZ MASAJI UYGULAMASINDA ÖFLORAJ……………………………………………………..………………………………103
11.1.2. YÜZ MASAJI UYGULAMASINDA DİĞER TEKNİKLER…………………………………………………..……………………103
ÖLÇME DEĞERLENDİRME ……………………………………………………………………………………………………………………..…………106
MODÜL DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARI…………………………………………………………………………………107
KAYNAKÇA………………………………………………………………………………………………………………………….…………..109
Sayfa 6
AÇIKLAMALAR
KOD
ALAN
PROGRAM ADI
KAZANILACAK UNVAN
MODÜLÜN TANIMI
SÜRE
ÖNKOŞUL
MODÜLÜN AMACI
YETERLİLİKLER
EĞİTİM ÖĞRETİM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
NİGEP tarafından verilecektir.
Spor
Klasik Masaj
Masör/Masöz
Masaj, masör/masöz ve masaj odası kavramlarının açıklandığı masaj
tekniklerinin görsel resimlerle anlatıldığı öğrenme materyalidir.
90 saat (Türkçe eğitimi süresi hariç)
Ön Koşulsuz
Genel Amaç
Öğrenci bu modül ile, Masaj Uygulayıcısı Meslek Standartlarını yerine
getirerek ve masaj tekniklerini uygulayarak masaj hizmetini
gerçekleştirebilir.
1. Masaj, masör, masöz, kavramlarını açıklar.
2. Masajda dokunma ve mesleki etik kavramlarını açıklar.
3.Masajın sınıflandırılmasını ve çeşitlerini açıklar.
4.Masajın iskelet, kas, deri, sinir, dolaşım, lenf sistemi, iç organlar ve
psikolojik etkileri dolaşım sistemi üzerine etkilerini açıklar ve
ilişkilendirir.
5. Masajın hangi durumlarda uygulanmaması gerektiğini açıklar.
6. Masaj yapılacak ortamın hijyenini bilir ve odada bulunması
gereken malzemeleri listeler.
7. Masör/masöz de bulunması gereken özellikleri vurgular ve masajda
kullanılacak ara maddeleri açıklar.
8.Klasik masajın ilkelerini açıklar.
9.Masaj uygulamasının süresinin, şiddetinin ve frekansının önemini
vurgular.
10. Masaj tekniklerini (sıvazlama, yoğurma, vuruş, noktasal baskı,
titreşim) alt tekniklerini açıklar ve yapar.
11.Sırt, bel ve boyun masajını teknikleri ile istenilen nitelikte
açıklayarak yapar.
12. Alt ekstremite masajını teknikleri ile istenilen nitelikte açıklayarak
yapar.
13. Karın masajını teknikleri ile istenilen nitelikte açıklayarak yapar.
14. Üst ekstremite masajını teknikleri ile istenilen nitelikte açıklayarak
yapar.
15. Yüz masajını teknikleri ile istenilen nitelikte açıklayarak yapar.
Masaj Masası, Masaj Yağı, Anatomi, Fizyoloji, Kas, İskelet, Lenf ve Dolaşım
Sistemi Atlasları.
Ölçme aracı olarak çoktan seçmeli test, boşluk doldurma, yöntemleri
kullanılmıştır.
Sayfa 7
GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,
Masajı, gelişen dünyada artan iş stresini azaltmak, günün yorgunluğundan kurtulmak için veya
rehabilitasyon amacıyla yapılan manüplasyon teknikleri olarak tanımlayabiliriz.
Günümüzde özellikle turizm alanının vazgeçilmez hizmetlerinden olan masaj ünitelerinin önemi
artmaktadır. Sektörde yabancı dil bilen, masaj eğitim kursunu bitirmiş, ahlaklı, güvenilir, iş
disiplinine hakim kaliteli personel ihtiyacı gün geçtikçe atmaktadır. Bu modül, temel masaj
tekniklerini öğrenmiş nitelikli personel yetiştirmeyi amaçlamıştır.
Modülün birinci bölümünde, masajın tanımı, sınıflandırılması, çeşitleri, masajın etkileri, masajın
yapılmaması gereken durumlar; ikinci bölümünde, masaj odasının özellikleri ve hijyeni; üçüncü
bölümde, spor masör/masöz’ün özellikleri; dördüncü bölümde, masajda kullanılan ara
maddeler; beşinci bölümde, klasik masajın ilkeleri; altıncı bölümde, temel masaj teknikleri, diğer
bölümlerde ise vücuda uygulanacak masaj teknikleri resimlerle açıklanmıştır. Özet olarak,
masajla ilgili genel bir giriş yaptıktan sonra bir müşterinin karşılanmasından masajın bitirilişine
kadar geçen süre anlatılmıştır.
Modül eğitimi tamamlandığında vücudun hangi bölgelerine hangi masaj tekniklerini ne kadar
kullanılacağını öğrenerek genel bir masajı tamamlayabileceksiniz.
Sayfa 8
BİRİNCİ BÖLÜM
MASAJ VE ETKİLERİ
ÖĞRENME FAALİYETİ 1
AMAÇ
Masajı tanımlayarak, çeşitlerini ve etkilerini açıklayabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, hangi çeşit masajların yapıldığını ve bu
masajlar için kullanılan malzemeleri araştırınız? Kimlere masaj yapmadıklarını öğreniniz?
*Modül eğitimi alan arkadaşlarınızla tartışınız.
1.1. MASAJIN TANIMI
Masajın bilinen bir "İlk Tarihi" olmamasına rağmen insanoğlu binlerce yıldır hastalıkları tedavi ve
iyileştirmek için masaj ve dokunma yöntemlerini kullandı ve geliştirmeye çalıştığı
düşünülmektedir. Eski Çin, Hint ve Mısır kaynakları masajın hastalıkları önlemede, tedavi ve
yaralıları iyileştirmede kullanıldığını belirtmektedir. Masaj ilk olarak M.Ö. 2700 tarihli bir Çin
kitabında "Sabahın ilk saatlerinde, uykudan sonra kan dinlenmiş ve sinirler gevşemiş, elin
ayasıyla yapılacak darbeler soğuk algınlığını önler" açıklamasıyla yer almaktadır (14).
Kelime kökü açısından, Yunancada ki "massein" kelimesinin Fransızca karşılığı olan "massage"ın
dilimize girmiş şekli olan "masaj", yoğurma anlamına gelir. Masaj yapan erkeklere Fransızca da
"masseur", kadınlara da "masseuse" ismi verilir. Bu sözcüklerin Türkçe okunuşları "masör " ve
"masöz" dür (10).
Kısaca masaj yapmayı meslek edinen kişiye masör/masöz denir. Masajın amacına bağlı olarak,
masaj yapılan kişilere tedavi masajında, hasta; spor masajında, sporcu; dinlendirme masajında
ise partner denir (1).
Sayfa 9
Konularımız dinlendirme masajı üzerine yoğunlaştığı için Türk ve Kırgız misafirperverliğini göz
önüne alarak masaj yapılan kişi bölümlerde misafir olarak isimlendirilmiştir.
Klasik masaj, yumuşak dokuları sistematik manipülasyonlarla, mekanik olarak uyararak
organizmada fizyolojik ve psikolojik etkiler yaratma eylemi olarak tanımlanmaktadır (1).
1.2. MASAJ VE DOKUNMA
Günümüzde kültürel değerler ve dokunma hakkı, mevcut yasa ve yönetmelikler, eğitim-öğretim,
sosyo-ekonomik yapı, mesleki etik gibi konular masör kimliğini etkileyen başlıca faktörlerdir (1).
Dokunmak son derece doğal bir eylem ve duyu organımızdır (6). Dokunma iki yönlüdür: birisi
size dokunduğunda ve siz geri dokunduğunuzda gerçekleşir. Bir başkası size dokunduğunda siz
ne hissederseniz. Bir masaj terapisti olarak dokunuşunuz sizin nasıl algılandığınızı etkileyecektir.
İnsanlar gerçekte hangi teknikle ne yaptığınızla ilgilenmeyecektir. Onlar nasıl hissettikleriyle
ilgileneceklerdir. Bunun için masörler dokunmayı genelikle masaj kurslarının en temel
seviyesinde öğrenirler. Bir masörün dokunuşu misafirine geçmiş bilgi ve tecübesini hissettirerek
bir masajın başarılı olmasını etkiler. Dokunuşlarla misafirinizin belki bir çocuk gibi hissetmelerini
sağlayabilirsiniz. Çalışmaya başlmadan önce kendi dokunuşlarınızı geliştirmeniz gerekmektedir.
Masaj uygulamaları çalıştıkça gelişir. Olgunlaşır. Belki de en iyi deneme yöntemi başlangıç
aşamasındaki masörün kendine masaj yaptırmasıdır (13 ).
Dokunma ayrıca cezalandırma veya rahatlatmak, gıdıklamak, gevşemek ve heyecanlanmak için
kullanılabilir. Dokunma tarihinin en önemli kısmını cinsellik oluşturmaktadır. Bu konu masaj
mesleği ve etiği açısından en önemli konudur. Masör dokunuşlarındaki iletişimi sadece masaj
yapmak için kullanmalıdır (13 ).
Dokunma hakkını cinsel açıdan değil, sadece profesyonel masör/masöz’lük açısından
kullanmayı unutmamalıyız.
Sağlık hizmetlerinin yeterli olmadığı veya pahalı olduğu durumlarda insanlara bu hizmeti sunan
geleneksel tedaviler ilgi görmektedir. Bu açıdan, masörlük, insan vücuduyla ilgili bir meslektir,
Sayfa 10
diğer sağlık mesleklerinin eşdeğeri değildir. Masör, biraz hekim, biraz fizyoterapist, biraz
eczacı, biraz sağlık memuru değildir (1). Masör kendisine ağır sağlık sorunları ile gelip şifa
bulmak isteyen misafirini tıp hekimlerine yönlendirecek bilinç ve ahlaka sahip olmalıdır.
Mesleki etik açısından Türkiye’de masörlük eğitimi alanında kariyer sahibi olan Prof.Dr. Ahmet
Hamdi Turgut’ un hazırladığı ve genelde kurslarda, derslerde ettirilen masörlük yemini güzel bir
örnektir:
“Milliyet, ırk, din, mezhep, siyasi kanaat, cinsiyet, zenginlik, fakirlik farkı gözetmeksizin ister
rüşte ermiş ister ermemiş kadın erkek ayırımı yapmadan karşımdakinin kendi isteğiyle de olsa
vücudunu kötüye kullanmaktan şiddetle kaçınacağım. Yüce Allahın huzurunda hayatımı,
sanatımı tertemiz koruyacağıma namus ve şerefim üzerine yemin ederim ” (1).
1.3. MASAJIN SINIFLANDIRILMASI
Masaj uygulamalarını amacı ve biçimsel farklılıkları açısından dört bölümde incelenebilir.
1.3.1. Dinlendirme Masajı:
Sağlık sorunu olmayan insanların, stresten uzaklaşma, serbest zaman değerlendirme, dinlenme,
gevşeme, rahatlama, için yaptırdıkları masaj türüdür.
1.3.2. Tedavi masajı:
Sağlık problemi olan hastalarda doktor kararı ve kontrolü ile genellikle elektrikli cihazlarla
yapılan masaj türüdür. Bu masajı sadece alan uzmanları uygulayabilir. Bu masaj türü vücudun
tamamına yönelik değil problemli alana özgüdür. Sadece üniversitelerin ilgili bölümünden
mezun elemanlar bu tedaviyi doktor kontrolü ve reçetesiyle yapabilirler.
Sayfa 11
1.3.3. Spor Masajı
Çalışılacak spor branşının sportif bilgilerine sahip, klasik masaj eğitimi almış kişilerin yapacağı
masaj türüdür. Hazırlık masajı, devre arası masaj ve müsabaka sonrası masaj olmak üzere üç
bölümden oluşur.
1.3.4. Estetik ve Güzellik Masajı
Yüz, dekolte, boyun ve saç dipleri, el, ayak bakımı, selülit ve doku sıkıştırma, dokuları
canlandırma amacıyla yapılan masaj türüdür (4 ).
1.3.5. Aletli Masajlar
Bu gruptaki masajların geneli elektrikli aletler ile yapılır. Vibratörler; pozitif basınç uygulaması,
Su içi masaj aletleri, Osilatörler… Vakumlar; negatif basınç uygulaması.
1.3.6. Diğer Masaj Çeşitleri:
Her biri eğitim gerektiren oldukça fazla sayıda masaj çeşidi vardır (5). Bunlardan bazılarını kısaca
açıklayacak olursak (14):
1.3.6.1. Derin Doku Masajı:
Kronik ağrılar, hareket kabiliyetinde kısıtlanmalar, postural problemler, kronik kas gerginlikleri,
fibromiyalji gibi durumlarda, derinde yer alan kas, faysa ve konnektif dokulara düşük tempo ile
derin baskılar uygulayarak yapılan masaj türüdür..
1.3.6.2. Manuel Lenfa Drenajı:
Dr. Vodder'in geliştirmiş olduğu, dokularda ödem birikimini önlemek veya meydana gelmiş
ödemin drenajını sağlamak amacıyla lenf yollarını uyardıktan sonra lenf sıvısının bu yollara
iletilmesini sağlamak amacıyla yapılan bir masajdır.
Sayfa 12
1.3.6.3. Shiatsu Masajı:
Temeli Akupunktura dayalı olup. Dinlenme amacı yada iyileştirici etkilerinden faydalanmak
amacıyla Akupressür noktalarını çeşitli baskı teknikleri ile uyararak yapılan bir masaj türüdür.
1.3.6.4. Thai Masajı:
Tayland'ın geleneksel medikal masajıdır. Kaslarda ve eklemlerde meydana gelen gerginlikleri
azaltarak fleksibiliteyi artıran akupressür teknikleri ve germe hareketlerinin birlikte uygulandığı
masaj türüdür.
1.3.6.5. Refleksoloji:
Temeli Akupunktur'a dayanmaktadır. Eller ve ayaklar üzerinde yer alan refleks noktalarını
uyararak ortaya çıkan elektrokimyasal mesajları nöronların yardımıyla ilgili organı uyarmak
amacıyla yapılan bir masaj ve terapi yöntemidir. Uygulamada en çok sinir ucu bulunması
sebebiyle en sıklıkla ayaklar tercih edilir. Kan dolaşımına ve bütün organlara etki eder.
1.3.6.7. Akupressür:
Geleneksel Çin Akupunktur sanatına dayanan bir masaj türüdür. Akupuktur noktalarına iğne
batırılması yerine parmak ve parmak eklemleri ile baskı yapılarak uygulanan bir masajdır.
1.3.6.8. Cranio- Sacral Terapi:
Kafatasını oluşturan kemikler ve yumuşak dokular üzerine uygulanan hafif basınçlar ile
serebrospinal sıvının ritminin ve akış hızının değiştirebileceği esasına dayanan bir terapi
çeşididir.
1.3.6.9. Aromaterapi Masajı:
Koklama ve deriden alınma yolu ile vücuda alınan esansiyel yağların terapötik etkilerinden
faydalanarak çeşitli manipulasyonlarla uygulanan masaj türüdür.
Sayfa 13
1.3.6.10. Sıcak Taş Masajı:
Eklem kireçlenmesinde, adale ve eklem ağrılarının azalmasında, sinir sistemi rahatsızlıklarında,
hareket azlığından kaynaklanan sırt ve omuz ağrılarının giderilmesinde, yumuşak doku
romatizmalarında, stres kaynaklı sorunlar, stres, gerginliklerde sıcak taşların termal etkisi ile
manipulasyonların etkilerinin birleştirilmesi ile uygulanan masaj türüdür.
1.4. MASAJIN ETKİLERİ
Bu bölümde iskelet, kas, deri, sinir, dolaşım, lenf sistemi, iç organlar ve psikolojik etkileri
açıklanmıştır (10, 4, 6, 1, 11):
1.4.1. İskelet Sistemi Açısından:
İlk bakışta vücuttaki kemiklerimizin masajdan etkilenmediğini düşünebiliriz. Ancak durum
sanıldığı gibi değildir. Gergin bir kas kemikler üzerinde son derece büyük baskı ve gerilim yapar
zira kemik kas tarafından çekilmektedir. Bu baskıyı azaltmanın yolundan bir tanesi masaj
sayesinde oksijenli kanı gergin kas kütlesine yöneterek bu baskıyı kaldırır.
•Eklemlerin çok çalıştığı durumlarda toksin biriken bölgede rahatlama sağlar.
•Eklemler çevresine yapılan düzenli masaj, eklem sertliklerini önleyerek eklemlerin daha düzenli
çalışmasına yardımcı olur.
1.4.2. Kas Sistemi Açısından:
•Kasta biriken toksinleri atamaya ve kas tonusunu değiştirmeye yardımcı olur.
•Dokulardaki laktik asit birikimini dağıtarak kas dokusundaki yorgunluğu giderir.
Sayfa 14
•Düzenli masaj, kas dokularında artık ürünlerin birikmesi sonucu oluşabilecek sertlikleri
(fibrosis) engeller ya da ilerlemesini önler.
•Masaj, hareketsizlikte, yaralanmada ve dejenerasyonda kaçınılmaz olan fibröz doku
oluşumuyla kontraktürlerin oluşumunu en aza indirir.
•Masaj, kasın fonksiyonel gücünün korunmasına yardımcı olur.
•Kaslara yapılan masajla artan dolaşım sayesinde, dokulara daha çok oksijen taşınır. Artık
ürünlerin organizmadan kolay atımı sağlanır.
•Egzersizden yorulmuş kas, masaj yapılırsa, dinlenmeyle geçirilecek süreye oranla çok daha
çabuk dinlenip gevşeyebilir.
•Zayıflamış kaslar üzerine etkili masaj uygulamaları, kasın eski fonksiyonunu kazanmasını
sağlayabilir.
•Kas liflerinin elastikiyetini artırır.
1.4.3. Deri Üzerine Etkileri Açısından
•Artan kan dolaşımı sayesinde esnek olan derinin daha elastik, yumuşak, enfeksiyonlara karşı
direnç kazanmasına yardımcı olur.
•Masaj, ter bezleri yoluyla artık maddelerin atılımını sağlar ve derinin oksijen ihtiyacını karşılar.
•Masaj yardımıyla deri rengi daha canlı ve sağlıklı görünür.
1.4.4. Sinirler Sistemi Açısından
•Etkili masajın yatıştırıcı manipülasyonları, sakinleştirici, uyarıcı, zindelik verici ve ağrıyı azaltıcı
etkiye (endorfin hormonu sayesinde) sahiptir.
Sayfa 15
• Etkili masaj teknikleri uyarıcı ve mekanik etkiye sahip olduklarından, vücuttaki birçok dokunun
ve organın daha etkili bir şekilde çalışmalarını sağlar.
•Masaj, yorgun olan sinirleri canlandırmaya yardımcı olur.
•Masajın, sakinleştirici etkisi olan seratonin hormonunu artırmak, ağrılara karşı etkisi olan
endorfin hormonunun salgılanmasını artırmak, gevşemeyi sağlayan dopamin hormonunu
artırmak ve stres hormonu olan kortisolu azaltmak sayılabilir.
1.4.5. Dolaşım ve Lenf Sistemi Açısından
•Masajın en olumlu etkilerinde birisi, kan ve lenf dolaşımı üzerine olanlardır. Kalp, ya da büyük
lenf damarları ve düğümleri yönünde yapılan yumuşak, sakin ve derin etkili masaj
maniplasyonlarıyla arteriyel ve venöz kan dolaşımıyla lenf akışı uyarılarak aktive edilir (damarsal
etki).
•Masaj lenfatik, kapiller ve venöz sistemde sıvı dolaşımını hızlandırır.
•Toplardamarlardaki (venlerdeki) kan akışının düzenler bu sayede tüm besinlerin tekrar
atardamarlar yoluyla alınmasına yardım eder.
•Tüm vücut sistemimizin çeşitli bölgelerinde lenf damarları ve lenf bezleri vardır.
1.4.6. İç Organlara Etkileri Açısından
•Akciğerlerde mukusun çözülmesini sağlar.
•Kan dolaşımı ve lenf drenajını artırarak daha fazla idrar çıkışını sağlar.
•Parasempatik sinir sistemi yolu ile sindirimi kolaylaştırır.
•Kalınbarsağın peristaltik hareketlerini artırarak konstipasyon ve gaz problemlerini çözer.
Sayfa 16
•Abdominal distansiyonu azaltır.
1.4.7. Psikolojik Etkileri Açısından
•Masaj sayesinde rahatlamış insanlar gergin insanlara göre daha zinde sağlıklı ve huzurlu
hissederler.
1.5. MASAJ YAPILMAMASI GEREKEN DURUMLAR
Masaj uygulamasının yapılmayacağı durumlar aşağıda açıklanmıştır (1,2,10):
• Hangi şekilde olursa olsun taze (akut) yaralanmalarda
• Kemik kırıklarında ve çıkıklarında,
• Damar tıkanıklıklarında.
• Kalp yetmezliklerinde
• Apselerde
• İltihaplı durumlarda
• Yangılı dejeneratif damar hastalıklarında
• Burkulmalarda
• Mantar gibi deri hastalıklarında
• Yanıklarda
• Çeşitli romatizmal hastalıklarda
• Çıkıklarda ve yanıklarda
• Çok ağrılı durumlarda
• Ateşli hastalıklarda
• Kas zarının yırtılmasıyla oluşan kas fıtıklarında, Disk kayması, Bel fıtığı
• Şişliklerde (Resim 1).
Sayfa 17
Resim 1: Şişlik
Kaynak: www.sunburn-magazine.com
• Kiriş (tendon) zedelenme ve kopmalarında,
• Derideki açık yaralar ve deri altı kanamaların akut devrelerinde, (Resim 2).
Resim 2: Deri Yaraları
Kaynak: www.kadinlariz.com
• Yeni ameliyatlarda
• Hamileliğin ilk aylarında ve bazı durumlarda hamilelik süresince karın bölgesine
Sayfa 18
• Kas lifi zorlanmaları ve kopmalarında
• Kötü huylu tümörlerde ve kanser hastalıkları
• Kıl kökü iltihabı gibi yerel sorunlarda
• Karın organ hastalıklarında ve apandisitte
• Lenf bezi büyümelerinde masaj uygulanmamalıdır.
• Pıhtılaşma Bozukluğu
• Varisli bölgelere masaj uygulanmamalıdır.
• Tanısı konmamış hastalıklarda masaj yapılamaz.
Sayfa 19
UYGULAMA
Aşağıdaki uygulamaları yapınız.
• Masaj, masöz, masör, kavramlarını okuyunuz.
• Masajda dokunma kavramını okuyunuz.
• Masajın sınıflandırılmasını ve çeşitlerini inceleyiniz.
• Masajın insan organizmasındaki etkilerini inceleyiniz.
• Masaj yapılmaması gereken durumları okuyunuz.
Sayfa 20
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME-1
Bu faaliyet sonunda öğrendiklerinizi aşağıdaki soruları cevaplandırarak ölçünüz.
1. Aşağıdakilerin hangisinin temeli akupunktura dayalı masaj türüdür?
a) Klasik Masaj
b) Shiatsu Masajı
d) Aromaterapi
e) Sıcak Taş Masajı
c) Thai Masajı
2. Aşağıdakilerden hangisi masajın, kaslar üzerindeki etkisi değildir?
a)Kas tonusunu değiştirmeye yardımcı olur.
b)Yorulmuş kasa, masaj yapılırsa kas çabuk toparlanır
c)Fibröz doku oluşumuyla kontraktürlerin oluşumunu en aza indirir.
d)Kas liflerinin elastikiyetini artırır.
e)Ter bezleri yoluyla artık maddelerin atılımını sağlar
3. Aşağıdakilerden hangisi masajın, deri üzerindeki etkisi değildir?
a) Enfeksiyonlara karşı direnç kazanmasına yardımcı olur.
b) Rengi daha canlı ve sağlıklı görünür.
c)Fibröz doku oluşumuyla kontraktürlerin oluşumunu en aza indirir.
d) Elastikiyeti artırır.
e)Ter bezleri yoluyla artık maddelerin atılımını sağlar.
4. Aşağıdakilerden hangisi masajın uygulanmasında sakınca bulunmayan durumdur?
a) Ateşli hastalıklar
c) Yeni ameliyatlarda
b) Kıl kökü iltihabı gibi yerel sorunlarda
d) Baş ağrısı
e) Çıkıklarda ve yanıklarda
Sayfa 21
5. Aşağıdaki sorulardaki boşlukları sırasıyla doldurunuz.
Masajın, sakinleştirici etkisi olan……………..artırmak, ağrılara karşı etkisi olan…………………
salgılanmasını artırmak,
gevşemeyi
sağlayan……………….. artırmak ve
stres hormonu
olan……………….. azaltmak sayılabilir.
MODÜL DEĞERLENDİRME-1 (YETERLİLİK ÖLÇME)
Öğretim faaliyeti-1’in sorularının cevaplayınız. Cevapları cevap anahtarıyla kontrol ederek, yanlış
cevapladığınız sorularla ilgili konuları tekrar gözde geçiriniz. Tamamen konuyu öğrendiğinizi
düşünüyorsanız ve cevaplarınızda yanlışınız yoksa diğer bölüme geçebilirsiniz.
Sayfa 22
İKİNCİ BÖLÜM
MASAJ ODASI VE HİJYENİ
AMAÇ
Masaj odasının özelliklerini ve hijyenini açıklayarak hazırlayabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, masaj odalarında neler olduğunu inceleyiniz?
*Hijyen ve masaj odası aksesuarları açısından modül eğitimi alan arkadaşlarınızla tartışınız.
2.1. MASAJ ODASI VE HİJYENİ
Masaj konusunda ne kadar iyi olursak olalım masaj odamızın kötü olması misafirimizin bize
olumsuz yargılarla bakmasına sebep olacaktır. Bu sebeple masaj odası öncelikle misafirimizin
sağlık, güvenlik, temizlik ve rahatını dikkate alacak şekilde tasarlanmalıdır.
Masaj yapılacak yerin, rahat ve güvenli olması misafirimizin kendini ben burada güvendeyim ve
harika bir masaj olacağım hissi yaşamasına (3) ve olumlu yargılarla masaja başlamasını
sağlayacaktır.
2.1.1.Masaj Odasının Özellikleri
Bir masaj odasında bulunması gereken malzemeleri ve özellikleri maddeler halinde sıralamak
gerekirse (1, 2, 3, 4, 5, 6, 9 );
•Ergonomik masaj masası, yağ sehpası, paravan, elbise askısı, tartı aleti, lavabo, yeterli sayıda
havlu ve çarşaf, bunları koyabileceğimiz dolap, değerli eşyalar için bir kasa, masaj odasının
meşgul olduğuna dair uyarı tabelası, masaj yastığı, masaj türüne uygun masaj yağı, masörlük
belgesi, duş, lavabo, değişik ebatlarda yastıklar ve küçük havlular temel bulunması gereken
malzemeler olarak sıralanabilir.
Sayfa 23
Resim 3: Masaj Odası
Kaynak: http://www.p2pft.co.uk/custom/Massage%20Room.JPG
• Her gelen misafirimiz için ayrı, temiz, ütülenmiş, mümkünse hafif kokulu, lekesiz çarşaf veya
örtü kullanılmalıdır.
•Masaj odasının zemini ve malzemeleri her zaman temiz ve dezanfekte edilmiş olmalıdır.
•Masaj odaları, misafirin isteğine göre aromatik yağ ve tütsü kullanıldığı için sık sık
havalandırmak gerekmektedir.
•Masaj odasının ısısı literatürde ufak tefek farklılıklar göstermektedir. Ortalama 22 ile 25 derece
arasında sabit tutmak uygun olacaktır. Burada önemli olan misafirimizi üstünün açık olması
sebebiyle üşütmememiz gerekirken masajı yapan masör veya masözün çok bunalıp terlemesini
engellemektir.
•Masör ve misafirin masaj sırasında hiçbir şekilde rahatsız edilmemesini sağlayacak uyarı
levhaları masaj odasının kapısında bulunmalıdır.
Sayfa 24
•Masaj odasında direkt göze gelmeyen rahatsız etmeyici loş bir ışıklandırma isteğe bağlı olarak
mum ışığı veya kandiller kullanılmalıdır ( Uygun mumluğun üstüne bir su dolu kase koyup içine
masajda kullandığımız aromatik yağdan damlatırsak aromatik ahengi sağlayarak bir fark ortaya
koyabiliriz).
Resim 4: Masaj Odası ve Masöz
Kaynak: http://thaitherapy.org.uk
•Masaj odasının büyüklüğü genelde küçük odalar samimiyeti sağlarken, orta büyüklükteki
odaların dostça bir yakınlık kurulmasını özendirdiği göz önüne alınmalıdır.
• Masaj odasında ses yalıtımının sağlanmış olması gerekmektedir.
•Masaj sırasında daha önceden hazırlanan sakin ve rahatlatıcı uygun bir müzik çalınmalıdır.
•Müziğinde fiziksel, duygusal, ve zihinsel etkileri olduğu göz önüne alınmalıdır.
• Masaj masası masörün boyunun yüksekliğine göre olmalıdır.
•Masa uzunluğu ortalama insan boyu esas alınarak ort.175-185cm alınmalıdır.
•Masa genişliği masörün her iki yandan çalışmasına müsait olmalıdır.
•Masanın döşemesi yaylı olmayan temizlenebilir bir yüzeyle kaplanmalıdır.
Sayfa 25
UYGULAMA
• Masaj odasında neler olduğuna bakınız.
• Masaj odasının çarşaflarını ve havlularını kontrol ediniz.
• Masaj odasının zemini hijyen kurallarına hazır mı kontrol ediniz.
• Masaj odasının havalandırılması gerçekleştirildi mi kontrol ediniz.
• Masaj odasının sıcaklığını kontrol ediniz.
• Masaj odasındaki müzikleri kontrol ediniz.
• Masaj masasının yüksekliğini kontrol ediniz.
Sayfa 26
1. Aşağıdakilerden hangisi masaj odasının özelliklerindendir?
a)Masaj odasında direkt göze gelen ışıklandırma
b)Yüksek sesli müzik
c)Ortalama 22 ile 25 derece sabit sıcaklık
d)Ütüsüz Çarşaf
e)Havalandırmasız bir ortam
2. Aşağıdakilerden hangisi masaj odasında bulunmalıdır?
a) En az iki adet yardımcı
b) Telefon c) Televizyon d) Papağan e) Masaj Masası
3. Aşağıdakilerden hangisi masaj yatağında olması gereken özelliktir?
a) Renkli olması
d) Renksiz olması
b) Yaylı olması
c) Tahtadan olması
e) Temizlenebilir bir yüzeyi olması
4. Aşağıdakilerden hangisi masaj odasının özelliklerinden değildir?
a) Masaj yastığı olması
d) Akupunktur İğneleri
b)Yağ Sehpası olması
c)Küçük Havlular olması
e)Ses yalıtımının olması
Aşağıdaki cümleler doğru ise (D) yanış ise (Y) harflerini yazarak cevap veriniz.
5.Masaj odasını her müşteri için temizlemek gereksizdir.
(……..)
6.Masaj odasında ısıyı kendime göre ayarlarım.
(……..)
7.Masaj masasının yüksekliğini kendime göre ayarlarım.
(……..)
8.Masaj odasında sadece tek çeşit masaj yağı bulundururum.
(……..)
9.Masaj yaparken uyarı levhasını kapıya asarım.
(……..)
Sayfa 27
Sayfa 28
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MASÖR/MASÖZÜN ÖZELLİKLERİ
AMAÇ
Masör/Masöz’ün özelliklerini gerçekleştirecek ve masaj hazırlığı yapabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, masör/masöz’lerin çalışma ortamına
girmeden hazırlık yapıp yapmadığını inceleyiniz?
*Durumu modül eğitimi alan arkadaşlarınızla tartışınız.
3.1. MASÖR/MASÖZ’ÜN ÖZELLİKLERİ VE MASAJ HAZIRLIĞI
Öncelikle masör veya masöz masaj odasının tüm ayrıntılı bilgilerine sahip olmalıdır.
•Terapist kötü bir gün geçirmiş olsa bile ruh halini (stres, yorgunluk vb.) misafirine
yansıtmamalıdır.
•Masör /Masöz kişisel bakımını (traş, duş, saç, tırnak, ağız bakımı…) yapmış olmalıdır.
•Giysileri ütülü ve temiz olmalıdır.
•Genellikle kısa kollu rahat hareket edilebilen dikkat çekmeyen sade kıyafetler giyilmelidir.
•Çalışırken uyuşturucu madde, sigara, kokulu yiyecekler yiyip içmemelidirler.
•Masaj öncesi kişisel hijyen koşulları yerine getirilmelidir.
•Masör veya masöz masaj odasına cep telefonu, saat, yüzük, bilek gibi aksesuarlarından arınmış
olarak girmelidir.
•Masaj yaparken dokularda oluşan reaksiyonları dikkatle izlemelidir (10).
Sayfa 29
Resim 5: Masaj Odası ve Masör
Kaynak: http://www.thewesternbaths.co.uk/services/masseur/
•Anatomi, fizyoloji ilk yardım, bilgilerine sahip olmalıdır (2).
•Nasıl bir spor branşına ısınmadan başlamıyorsa oldukça zor ve yorucu bir meslek olan masaja
başlamadan önce mümkünse misafirimizin görmeyeceği bir ortamda ısınma için el, kol, sırt ve
bel egzersizleri kısa bir sürede yapılmalıdır.
•Hiçbir psikolojik ve bedensel hastalığı olmamalı, 6 ayda bir tüm sağlık kontrollerini
yaptırmalıdır (2).
•Uzun süre masör/masözlük yapmak isteniyorsa masaj yaparken vücut ağırlığını iki ayağa
yayarak omurga sağlığına dikkat edilmelidir.
•Sağlıkla ilgili bir problem varsa işyerinden izin alınmalı ve hemen bir hekime gidip tedavi
olunmalıdır.
•Müşterileri arasında ırk, din, cinsiyet ve maddi seviye farkı gözetmemelidir (2).
•Masör/Masöz müşterisine her manüplasyonunda ve dokunuşunda güven vermeli işini
profesyonelce yapmalıdır.
•Kültürlü, saygılı, kibar olmalıdır (2).
•Meraklı sürekli sorular sormamalı kendisine anlatılanı kimseyle paylaşmamalıdır.
Sayfa 30
•Günde ortalama 15- 20 masaj yapacağı düşünülürse masörün kuvvetli ve dayanıklı bir bünyeye
sahip olması gerekir (10).
•Masörlük eğitimi almış, diplomaya sahip, masörlük yemini etmiş ve bu yemine sadık kalmalıdır
(2).
•İşine saygı duyarak işine cinselliği karıştırmamalıdır.
•Bilmediği
konularda
yorum
yapmamalı
ilaç
vs
tavsiyelerinde
bulunmamalıdır.
Masör/Masöz; deriye veya deri altına enjeksiyonla müdahalede bulunmayı gerektiren işlemler
yapamaz.
Sayfa 31
UYGULAMA
• Kişisel bakımınız tam mı;
• Duş aldınız mı?
• Tırnaklarınız kestiniz mi?
• Dişlerinizi frıçaladınız mı?
• Giysileriniz temiz ve ütülü mü?
• Çalışmadan once kokulu yemek yemediğinize eminmisiniz?
• Çalışmadan önce ısınma hareketlerini yaptınız mı?
Sayfa 32
1. Aşağıdakilerden hangisi masör/masözün yapması gereken bir durumdur?
a) Masörün her gün duş almasına gerek yoktur. b) Masaj yaparken yüzüğünü çıkarmaz.
c) Masaj yaparken telefona cevap verir.
d) İlaç yazabilir ve tavsiye edebilir.
e) Misafir görmeden ve masaja başlamadan ısınma hareketlerini yapmalıdır.
2. Aşağıdakilerden hangisi bayanlarda masaj yapan kişinin mesleki ismidir?
a) Şifacı
b) Hemşire
c) Masör
d)Masöz
e) Hasta
3. Masör/masöz genellikle kısa kollu rahat hareket edilebilen sade kıyafetler giyer.
4. Masaja başlamadan önce yemek yiyebilir.
(……..)
(……..)
5. Anatomi, fizyoloji ilk yardım, bilgilerine sahip olmasa da masaj yapsa yeter.
(……..)
6. Altı ayda bir tüm sağlık kontrollerini yaptırmalıdır.
(……..)
7. Meraklı sürekli sorular sormamalı kendisine anlatılanı kimseyle paylaşmamalıdır.
8. İşine saygı duyarak işine cinselliği karıştırmamalıdır.
(……..)
(……..)
Öğretim faaliyeti-3’ün sorularının cevaplayınız. Cevapları cevap anahtarıyla kontrol ederek,
yanlış cevapladığınız sorularla ilgili konuları tekrar gözde geçiriniz. Tamamen konuyu
öğrendiğinizi düşünüyorsanız ve cevaplarınızda yanlışınız yoksa diğer bölüme geçebilirsiniz.
Sayfa 33
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MASAJDA KULLANILAN ARA MADDELER
AMAÇ
Masajda kullanılacak ara madde seçimini yapabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, masaj için kullanılan ara maddeler nelerdir
inceleyiniz?
4.1. MASAJDA KULLANILAN ARA MADDELER
Çeşitli yağlar ve pudralardan oluşan masajda kullanılan kaydırıcı maddelerdir (1).
Masaj yaparken ellerin bedenin hatları üzerinde dolaşabilmesi ve herhangi bir engele
takılmaması, masör/masöz’ün parmakların düzgün şekilde kaymasına yardımcı olan maddeleri
kullanırken dikkat edilecek noktalar şunlardır (6,8,5,1,7) :
•Masaj yapılacak misafirden masaja başlamadan sohbet esnasında yağlara karşı alerjisinin olup
olmadığının öğrenilip masaj planlaması bu duruma göre yapılmalıdır.
•Tam vücut masajı için ortalama 50 ml. yağın yeterli olduğu söylenebilir. Ancak bu oran cildin
kuru olması ve bedendeki tüy miktarına göre değişebilir.
•Çok aşırı yağ kullanımı misafiri rahatsız ederken, masörün elleri kasları ve dokuları kavrayamaz.
Yetersiz yağ kullanımı ise sürtünmeden dolayı vücutta kıl dibi iltihaplara yol açabilir.
•Misafirin cildi çok yağlı ise talk pudra dışındaki pudralar masaj için kullanılabilir.
•Masaj yağları kullanılmadan önce misafirin irkilmesini önleyecek ısıda olmalıdır.
Sayfa 34
Resim 6: Masajda Kullanılan Ara Maddeler
Kaynak: http://www.ishaleneiyigelir.net/bitkisel-yaglar-ve-faydalari.html
4.1.1. MASAJDA ARA MADDE SEÇİMİ
•Her doğal yağ her cilt tipine uygun değildir. Cildin yağlı veya kuru olmasına göre seçim
yapılmalıdır.
•Aromaterapik masajda kokular, solunum yoluyla insanın ruh halini değiştirerek fiziksel
reaksiyonlara neden olurlar. Ayrıca deri emilimi yoluyla da sinirleri ve bazı organları etkilediği
bilinmektedir. Bu bakımdan aromaterapik masajda yağ seçimi oldukça önemlidir. Örneğin;
•Avokado yağı: Kuru ciltte ve yaşlı insanların yıpranmış cildinde kullanılması uygundur.
Yumuşatıcı bir içeriği vardır. Taşıyıcı yağlarla karıştırılabilir. Yağlı ciltlerde yağ dengesini bozabilir.
•Aromatik yağlar tek başına kullanılmamalıdır.
•Aromatik yağlar genellikle taşıyıcı yağlara %1-2 oranında karıştırılırlar.
•Taşıyıcı yağlar, aromatik yağlar üzerinde taşıyıcı görev yaparlar.
•Bazı taşıyıcı yağlar: Badem, Avokado, Buğday, Ayçiçek, Ceviz, Fındık, Hindistan Cevizi, Susam,
Zeytin Yağı…
•Bazı uçucu yağlar: Bergamut, Biberiye, Kekik, Lavanta, Limon, Nane, Papatya, Portakal….
Sayfa 35
•Taşıyıcı ve uçucu yağların hepsinin kendine özgü tedavi edici veya rahatlatıcı özellikleri vardır.
•Misafire göre yağ karşımı veya seçimi masör/masözü vazgeçilmez yapar.
Resim 7: Aromaterapik Masaj Ortamı
Kaynak: http://www.ciftcizade.com/tag/masaj-yaglari/
4.1.2. AROMATERAPİK VE KLASİK MASAJ AYIRIMI
•Aromaterapik masajda doğal yağlar ve karışımlar kullanılır. Klasik masajda sentetikler yağlar
kullanılır.
Resim 8: Aromaterapik Masaj Odası
Kaynak:http://cache.marriott.com/propertyimages/i/istcy/phototour/istcy_phototour46.jpg?L
og=1
Sayfa 36
•Teknik açıdan klasik masajdaki vurmalı manüplasyonlar dışındaki tüm klasik masaj teknikleri
daha yavaş bir tempoda ve az basılı bir şekilde kullanılır.
•Aromaterapi masajına gelen misafirin genel sağlık durumu (hamilelik, yüksek tansiyon, regl..)
sorulur, ne için masaj yaptırmak istediği öğrenilir bu durumlara göre masaj planlaması yapılır.
•Masaj odası aromaterapik masajın doğasına uygun hazırlanmadır (bknz Şekil 8).
•Aromatik yağlar masaj sırasında çok fazla solunmamalıdır. İlaç kullanan hastalara uygulanırken
aromatik yağlar kullanılmamalıdır. Aromatik yağların etkileri mutlaka öğrenilmelidir.
4.1.3. MASAJDA ARA MADDE ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK ÖZELLİKLER
•Doğal yağları alırken rafine edilmemiş olmasına dikkat edilmelidir. Özellikle soğuk pres
yöntemiyle temin edilen yağlar minerallerini, doyamamış yağ asitlerini kaybetmemiş olacaktır.
•Doğal yağları alırken içerisinde herhangi bir katkı maddesi olup olmadığına bakmalıyız.
Resim 9: Masajda Kullanılan Yağlar
Kaynak: http://www.meleklermekani.com/alternatif-tip/157565-bitkisel-yaglarin-ozellikleri-vekullanislari.html
•Kullanım süresini kontrol edilmelidir.
•Alacağımız yağın içerisinde koruyucu maddeler varsa yağları taşıyıcı olarak metabolizmamıza
karıştırabilirler. Bu yüzden saf yağ alımını tercih edilmesi uygun olacaktır.
•Özellikle koyu cam ambalajlarda, asit oranının düşük olmasına dikkat edilmelidir.
•İçerisinde aromatik esans olan yağlardan kaçınmalıyız.
Sayfa 37
UYGULAMA
• Masaj odasındaki yağları kontrol ediniz tam mı?
• Aromaterapik masaj yağları bölümünü okuyunuz.
• Taşıyıcı yağ, aromatic yağ ayırımını okuyunuz.
• Aromaterapik ve klasik masaj yağ ayırımını dikkatle inceleyiniz.
• Ara madde alımıda dikkat edilecek özellikler nelerdir okuyunuz.
1.Tam vücut masajı için ortalama kaç ml.yağın yeterli olduğu söylenebilir.
a)50 ml.
b) 60 ml.
c) 70 ml.
d) 80 ml.
e) 90 ml.
2. Aşağıdakilerden hangisi yağları kullanmadan önce misafire sorulması gereken ilk sorudur?
a) Hangi esansları sevdiği
c) Alerjik olup olmadığını
e)Yakıcı veya rahatlatıcı çeşitleri
b) Cildini hangi parlaklık derecesinde istediği
d) Yağların önemini bilip bilmediği
3. Aşağıdakilerden hangisi yetersiz yağ kullanımı sonucunda ortaya çıkar?
a) Rahatlama sağlar.
b) Vücutta kıl dibi iltihaplara yol açabilir.
c) Cildi canlandırır.
d) Yumuşaklık hissi verir.
e) Kayganlık sağlar.
Sayfa 38
4. Aromatik yağlar tek başına kullanılabilir .
(……..)
5. Aromatik yağlar genellikle taşıyıcı yağlara %10-20 oranında karıştırılırlar.
(……..)
6. Taşıyıcı yağlar, aromatik yağlar üzerinde taşıyıcı görev yaparlar.
(……..)
7. Zeytin yağı taşıyıcı yağlar grubundadır.
8. Aromatik yağlar çok fazla solunursa rahatlık hissi verir.
9. Kullanım süresini kontrol edilmelidir.
10. İçerisinde aromatik esans olan yağları kullanabiliriz.
(……..)
(……..)
(……..)
(……..)
Öğretim faaliyeti-4’ün sorularının cevaplayınız. Cevapları cevap anahtarıyla kontrol ederek,
Sayfa 39
BEŞİNCİ BÖLÜM
MASAJIN İLKELERİ
AMAÇ
Masaj ilkelerini doğru bir şekilde gerçekleştirebileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, masaj ilkelerinin doğru uygulanıp
uygulanmadığını inceleyiniz?
5.1. KLASİK MASAJIN İLKELERİ
Bu bölümde masajın ilkeleri, masajın süresi, masajın frekansı, misafirin pozisyonu açıklanmıştır
(12,10,1,4):
• Toplardamar dolaşımı kalbe doğru olduğu için masaj kalbe doğru ve kas liflerinin yönünde
yapılır.
•Klasik masajda uygulamaya öfloraj ile başlanır. Ardından petrisaj ve diğer gereken
manipulasyonlarla (friksiyon, vibrasyon, darbeleme) devam edilir. Masaj yine öflorajla bitirilir.
•Masaj
başlatıldıktan
sonra
masörün
ellerinin
vücutla
teması
kesilmemelidir.
•Klasik masaj anatomik bölgelere uygun kas grupları ayrı ayrı ele alınarak yapılmalıdır.
•Henüz masaj yapılmayan ve masaj yapılmış bölgeler örtülür.
•Masaj manipulasyonları ritmik olmalı ve dinlendirme masajında hareketlerin hızı, istirahat
nabzı ritmine uygun olmalıdır.
•Masajdan sonra misafirin dinlenmesi sağlanmalıdır.
•Hijyen şartları yerine getirilmiş olmalıdır.
Sayfa 40
•Her masajdan önce eller yıkanmalı, dokunmadan önce eller ılık ve kuru olmalıdır.
•Öfloraj ortalama 3-5 defa, Petrisaj 3-5 defa, diğer masaj manipulasyonlar 3-5 defa ve Öfloraj 35 defa şeklindedir. Ancak duruma ve gereksinime göre sayılar bir de olabilir, 15'te olabilir.
•Masajın basıncı çok sert olmamalıdır. Kişilerin tepkileri birbirinden farklıdır. Sert masaj
rahatsızlık verdiği gibi, doku içi kanamalara da yol açabilir. Çok hafif basınçlı masaj ise
gıdıklanmaya neden olabilir. Öyleyse, "masaj gereği kadar yumuşak ve yeteri kadar sert
olmalıdır".
•Genel olarak masaj sonrasında yarım saatten fazla süren huzursuzluk olursa, bu masajın çok
sert uygulandığının göstergesidir.
•Ekstrem itelere uygulanan masajda önce kalbe yakın üst bölge alınır, daha sonra alt kısımlara
geçilir. Örneğin; alt ekstremite masajında önce uyluk bölgesine, sonra bacak ve nihayet ayak
kısmına masaj yapılır.
•Genel vücut masajı yapılacaksa, önce sırt masajı yapılır, sonra üst ve alt ekstremite masajlarıyla
devam edilir.
•Masör partnerin istemediği vücut bölgesine, yine herhangi bir şekilde rahatsız olduğu ve
istemediği masaj manipulasyonlarını uygulamaz.
•Klasik masajda masörün misafire teması elleri ile sınırlıdır. Masör çalışma sırasında misafire
vücuduyla temas etmemeye dikkat etmelidir.
•Masajdan sonra misafirin bir süre masada dinlenmesi sağlanır.
•Masaj odasına düzen ve temizlik açısından özen gösterilir.
•Masör, mutlaka mesleğine uygun kıyafetiyle çalışmalıdır.
•Meslek ahlakına bağlı olarak zanaatının gereğini yapan masör, kendi uzman olduğu konu
dışında etkinlik göstermemelidir.
Sayfa 41
5.1.1. MASAJIN SÜRESİ
•Masaja muhatap olacak kişinin özellikleri ve uygulamanın amacı göz önüne alınarak yapılır.
•Genel vücut masajı için normalde 45-60 dakika kadar bir zaman alır. Sırt masajında 15-20
dakika; yüz masajında 5-10 dakika; üst ekstrem itelerde 10-15 dakika; alt ekstremitelerde 15-20
dakikalık süreler yeterlidir.
•Ayrıca bir masaj seansının ne kadar süreceği şu faktörlere bağlıdır:
•Uygulama sahasının büyüklüğü belirleyicidir. Misafirin ufak tefek ya da iri yarı olması süreyi
etkiler.
•Masaj
hareketlerinin
hızı
ve
tekrar
sayısı
süreyi
etkiler.
•Aşırı hızlı veya çok yavaş yapılan uygulamalar dinlendirme masajı için iyi değildir en iyisi orta
karar yapılan masajdır.
•Hareketlerin tekrar sayısı çoğunlukla 3-5 kez olmasına karşın gerektiğinde çok daha fazla da
yapılabilir.
•Masaj kişinin yaşı ve yapısına göre ayarlanır. Çocuklarda ve yaşlılarda masajın süresi kısa hızı
yavaştır.
•Zayıf kişilerde masaj süresi kısa iken şişmanlarda doğal olarak süre uzar. Masaj sırasında
dokularda meydana gelen değişikliklere göre masaj süresinde kısalma ya da artma olabilir.
•Dokuların tepkisini gözlemenin yanı sıra misafirin istekleri de süreyi etkiler.
5.1.2.MASAJIN FREKANSI
•Masajın hangi sıklıkla uygulanması gerektiği masajın amacıyla ilgilidir.
•Tedavi amacıyla yapılan masaj, başlangıçta her gün yapılır zamanla sıklık azaltılır. Örneğin
haftada üç günle sınırlandırılabilir.
•Dinlendirme masajı "tam vücut masajı" olarak hafta da bir kez yeterli olmakla beraber
misafirin isteğine göre hafta da 2-3 kez olabilir.
Sayfa 42
5.1.3. MİSAFİRİN POZİSYONU
•Üst ekstremite kasları için, hastanın vücudunun üst kısmının soyunması yeterlidir. Masaj
yapılmayan bölgelerin, bir havlu veya çarşafla örtülüp, hastanın üşümemesi sağlanmalıdır.
Masaj sırası geldikçe masaj yapılacak bölgelerin açılması daha uygun olacaktır.
•Genel masajın tok karına, yemekten hemen sonra uygulanması doğru değildir. Yemekten 2-3
saat sonra masaj yapılması daha uygundur.
•Misafir masaj öncesinde tuvalet ihtiyacını gidermesi konusunda uyarılmalıdır. Eğer genel masaj
yapılacaksa misafirin soyunması istenir ve masaja başlanacak bölge dışındaki kısımlar örtülür.
Bölgesel uygulama yapılacaksa sadece o kısım açıkta bırakılır. Tamamen soyunmaya gerek
yoktur.
•Misafir bütün kasların gevşeyebileceği rahat bir pozisyonda desteklenmelidir. Misafir hiçbir
zaman vücudunun herhangi bir kısmını bir pozisyonda tutmak zorunda olmamalıdır.
•Sırtüstü pozisyonda misafirin baş altında bir yastık, dizler altında veya ayak bilekleri altında
rulo yastık vardır.
•Yüzükoyun pozisyonda, karın altında ince bir yastık vardır. Ayaklar masaj masası dışına sarkmış
haldedir ya da ayak bilekleri altına rulo bir yastık konulur. Misafirin alnı masaj masasının özel
baş kısmına dayanmıştır. Eğer böyle bir kısım yoksa göğüs altına konulacak yastıkla boyun
bölgesi desteklenir.
•Masöre göre değişmekle beraber eğer masaja yüzükoyun pozisyondan başlanırsa, sırt masajı
tamamlandıktan sonra misafir sırtüstü pozisyona geçer ve yüz, karın ve ekstremite masajları
yapılır.
•Oturma pozisyonu, için dizayn edilmiş masaj koltuğunda boyun ve üst sırt masajı
uygulamasında tercih edilir. Misafir masaya dönük olarak arkası olmayan sandalyede oturur.
Eller ve ön kol masa üzerindeki yastığa konmuştur. Misafir alnını bu yastığa dayar.
Sayfa 43
UYGULAMA
• Masajın ilkelerini okuyunuz.
• Çalışmak için uygun kıyafetiniz var mı?
• Masaj süreleri konusunu okuyunuz.
• Masaj süresini etkileyen faktörleri inceleyiniz.
• Masaj hangi sıklıkla yapılmalı konusunu inceleyiniz.
• Bir masaj planı yaparak;
• Masajın süresini belirleyiniz.
• Masajın manüplasyonlarını belirleyiniz.
• Masajın frekansını belirleyiniz.
• Masaja başlamadan once misafirin pozisyonu hazır mı?
Sayfa 44
1. Genel vücut masajı için ortalama kaç dakikanın yeterli olduğu söylenebilir?
a)10-20 dk.
b) 15-30 dk.
c) 45-60 dk.
d) 80-100 dk.
e) 120dk.
2. Masaj kalbe doğru ve kas liflerinin tersi yönünde yapılır.
(……..)
3. Klasik masajda uygulamaya öfloraj ile başlanır. Öfloraj ile bitirilir.
(……..)
4. Henüz masaj yapılmayan ve masaj yapılmış bölgeler örtülür.
(……..)
5. Masajdan sonra misafirin dinlenmesi sağlanmalıdır.
(……..)
6. Masör misafir istemese de, yine de masaj manipulasyonlarını uygular.
7. Masaj hareketlerinin hızı ve tekrar sayısı süreyi etkiler.
(……..)
(……..)
8. Çocuklarda ve yaşlılarda masajın süresi uzun ve hızlıdır.
(……..)
9. Yemekten 2-3 saat sonra masaj yapılması daha uygundur.
(……..)
10. Misafir masaj öncesinde tuvalet ihtiyacını gidermesi konusunda uyarılmalıdır. (……..)
Sayfa 45
ALTINCI BÖLÜM
MASAJIN TEKNİKLERİ
AMAÇ
Masaj temel tekniklerini doğru bir şekilde gerçekleştirebileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, masaj tekniklerinin doğru uygulanıp
uygulanmadığını inceleyiniz?
6.1. MASAJ TEKNİKLERİ
Bu bölümde temel masaj teknikleri olan öfloraj, petrisaj, friksiyon, tapotmen manüplasyonlarını
iceleyeceğiz (1,10,5):
6.1.1. ÖFLORAJ (SIVAZLAMA-STROKİNG):
Öfloraj klasik masajın temel manüplasyonu olan bu teknik deri üzerine yapılan sıvazlama
hareketlerini kapsamaktadır. Sıvazlama tek elle, çift elle, avuç içiyle, parmaklarla, el sırtıyla ya
da ön kolun tamamıyla yapılabilir.
6.1.1.1. YÜZEYSEL ÖFLORAJ
•Yüzeysel öfloraj, başparmağın, uygulama alanının büyüklüğüne göre açık veya bitişik olduğu,
tüm avuç içiyle, az basınçla tek veya çift elle uygulanan bir tekniktir.
•Bu manüplasyon kasta istenilen gevşemenin sağlanabilmesi için kullanılır.
•Tüm avuç içleri deriye temas etmeli ve elin basıncı misafirin hissedeceği yumuşaklıkta
olmalıdır.
Sayfa 46
Resim 10: Yüzeysel Öfloraj
Kaynak: Balaban C, Geri S, Masaj Ders Notları 2012. KTMÜ-BESYO
•Masör/Masöz ile misafirin birbirine güven vereceği ilk buluşmadır.
•Genelde dinlendirici ve sakinleştiricidir, kan dolaşım direkt etkilenmediği için, ilerleme yönü
önemli değildir.
•Ritm ve temposunun ayni düzeyde kalması ve korunması gevşeme için çok önemlidir.
•Kullanılacak ara maddenin sahaya eşit olarak dağılmasını ve misafiri diğer maniplasyonlara
hazırlamak için bir geçiş tekniğidir.
6.1.1.2. DERİN ÖFLORAJ
•Hareket kas liflerini ve kalp yönüne doğru yapılır. Basınç mekanik etkiyi sağlayacak kadar
yapılmalıdır. Derin öflorajda amaç, kan ve lenf dolaşımının mekanik olarak desteklenmesidir.
•Yani kılcal damarlardaki sıvı birikimi venöz boşluklara itilerek lenf drenajına yardımcı olur.
•Hareket, tüm kas boyunca, kasın bir yapışma yerinden öteki yapışma yerine kadar sürmelidir.
•El ya da eller kasın ya da kas grubunun şekline tam oturmalıdır.
Sayfa 47
Resim 11: Yüzeysel Öfloraj
•Derin öfloraj, avuç içi, parmaklar, başparmak ve el sırtıyla; tek ya da iki elle uygulanır. El ya da
eller geriye dönüşte vücuttan ayrılmaz, çok yüzeysel, adeta okşayarak başlangıç yerine döner.
Gerek verilen basınç, gerekse tempo aynı düzeyde olmalı, bu düzen masaj sonuna kadar
korunmalıdır.
6.1.1.3. OLUKLU ÖFLORAJ
• Oluklu öflorajda parmaklar açık yapılan öfloraj tekniğidir.
Resim 12: Oluklu Öfloraj
Sayfa 48
6.1.1.4. ATLAMALI ÖFLORAJ
• Bir el sıvazlamayı bitirirken diğerinin sırayla ritmik olarak yapıldığı öfloraj tekniğidir.
Resim 13: Atlamalı Öfloraj
6.1.2. PETRISAJ (YOĞURMA KNEADING):
•Kasların en etkili manuplasyonu olan petrisaj, kasın büyüklük ve biçimine göre tek ve çift elle,
tüm elle ve parmaklarla uygulanan kasların bir anlamda hamur gibi yoğrulduğu
manüplasyondur. Petrisaj, kası doğrudan ele alan ve kasın sıkıştırılıp esnetildiği etkili bir masaj
tekniğidir.
•El, ilk dört parmak birbirine bitişik ve baş parmak kasın diğer yanındadır.
•Petrisajda genel olarak sıkma, germe, esnetme ve kaydırma olarak dört evre vardır.
•Sıvazlamadan farkı; yüzeysel fasya ve onun altındaki dokular sıkıştırılarak esnetilerek, dokuların
gerilmesi ve yapışık dokuların açılması hedeflenir.
•Kaslar, bir "S" harfi yapacak biçimde esnetilir. Ancak burada da derin öflorajda olduğu gibi
hareket kalp yönündedir, fakat kural değildir.
•Deri ve deri altı dokuları hareketlendirir.
Sayfa 49
Resim 14: Petrisaj
•Etkili bir petrisaj için derinin ve yüzeysel dokuların sıkıştırılmasından kaçınmak gerekir.
•Masörün kasları tam olarak kavraması, esnetilmesi ve yoğrulması önemlidir ve kasa uygulanan
basınç kesiklidir.
•Kan dolaşımında hızlanma sağlayarak atık maddelerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
•Kaslardaki bazı ağrılı durumların giderilmesine yardımcı olur.
•Tek el petrisaj uygulamasında; başparmak ve diğer parmakla avuçlanan kas dokusu başparmak
yönlendirici olmak üzere uygulama sahası boyunca yoğrulur. Son noktadan başlangıç noktasına
dönerken yüzeysel öfloraj yapılır. Tekrar yoğurma hareketlerine devam edilir.
•Tek elle petrisaj omuz bölgesi, ön kol, bacak yanı gibi dar sahalarda tercih edilir.
•Çift el petrisaj uygulamasında eller ritmik olarak birbiri arka arkaya kas boyunca kaydırılır. Bu
uygulamada eller dokuyu ters yönde bükerek adeta "S" şeklini almasını sağlar. Sırt ve uyluk gibi
geniş sahalarda tercih edilir.
6.1.2.1. PINCING CIMDIKLEME
•Dar sahalarda ve genellikle yan boyun kaslarında kullanılan bir petrisaj biçimidir. Kas
başparmak ile işaret parmağı arasında sıkıştırılır. Özellikle her iki elle artarda kas esneterek ve
çimdikleyerek yoğrulur.
Sayfa 50
Resim 15: Pincing (Çimdikleme)
6.1.2.3. WRINGING SIKIŞTIRMA
•Başparmak bir yanda ve diğer parmaklar diğer yanda olmak üzere kas kavranarak çift elle eller
birbirine ters yönde hareket ettirilerek yoğurma yapılır.
Resim 16: Wringing (Sıkıştırma)
Sayfa 51
6.1.3. FRİKSİYON
•Friksiyon, parmak uçlarıyla, başparmakla veya elin tamamıyla yapılan küçük alanlı, değişen
basınçlarla yapılan dairesel hareketlerdir. Etkinin deride, derialtı dokuda veya kaslarda olması
değişen basınçlarla ayarlanır.
•Friksiyon, deri ve deri altı dokusundaki yapışıklıkların, yüzeysel ve derin nedbelerin, sertlik ve
kalınlaşmaların gevşetilip çözülmesi ayrıca eklemlerin çevresindeki dokuların, tendon ve tendon
kılıflarının içindeki sıvı birikimlerinin emiliminin desteklenmesi; metabolizma artıklarının lenf
sistemi aracılığıyla bulundukları yerden uzaklaştırılması amacıyla kullanılan tekniktir.
•Yüzeysel friksiyon, orta veya başparmak uçlarının kubbeleriyle yapılır. Derinin üzerine
yerleştirilen parmak, altındaki deriyi de birlikte hareket ettirerek, yeterli basınçla küçük
dairecikler yaparak kalp yönünde ilerler.
•Derin dokulardaki friksiyondaki dairecikler daha kuvvetli basınçla yapılır, parmak uçları deriye
yapışır ve hareket bir burgu gibi derine doğru gider. Uygulanan basıncın kuvvetine göre, değişik
doku tabakalarına etkili olunur.
Resim 17: Friksiyon
Sayfa 52
6.1.4. TAPOTMEN (Vurma, Percussion):
•Kaslar üzerinde her yönde uygulanabilir.
•Tapotmen, darbe şeklinde ritmik vurma hareketleri olup, derinin kan dolaşımını canlandırma,
dokuları uyarma ve tonusu artmış kasların tonuslarının azaltılmasına yardımcı olur. Darbelerin
vurulmasında, istenilen etkinin sağlanması için değişik teknikler uygulanır.
•Aralıksız devam eden deri temasları olduğu için ven ve lenf akımı üzerine etkisi yoktur, uyarıcı
etkiye sahiptir.
6.1.4.1. HACKİNG
Resim 18: Hacking
•Ellerin dış kenarıyla yapılan darbeleme yöntemidir. Art arda yapılan ritmik vuruşlardır. Omuz,
uyluk ve baldır sahalarında kullanılır.
6.1.4.2. CLAPPİNG
•Sağ ve sol el kubbe şeklinde getirilerek yapılan bir darbeleme yöntemidir. Ard arda ritmik
vuruşlar yapılır. Avuç içine sıkışan hava ile etki güçlenir.
Sayfa 53
Resim 19: Clapping
6.1.4.3. SLAPPING
•Bütün avuç içi bilek hareketleri ile vücuda çarptırılarak ve eller ard arda çalıştırılarak uygulanır.
Resim 20: Slapping
6.1.4.4.TAPPING
•Parmakların uç kısımlarıyla yapılan yağmur darbelerine benzeyen tekniktir. Tempolu olarak
dokuları noktasal olarak uyarır.
Sayfa 54
Resim 21: Tapping
6.1.4.5.BEATİNG
•Yarı açık durumdaki yumruklarla ve elin kenar kısımlarıyla uygulanan ve sert bir
manüplasyondur. Kalın kas yapısına sahip bölgelerde tercih edilir.
Resim 22: Beating
Sayfa 55
6.1.4.6. POUNDİNG
•Tamamen sıkılmış yumrukla masaj yapılacak bölgeye vurularak uygulanan en sert masaj
manipulasyonudur.
Resim 23: Pounding
6.1.4. VİBRASYON (TİTREŞTİRME)
• Vibrasyonda el ilerlemez yalnız üzerinde bulunduğu kasa sınırlı kalır.
Resim 24: Vibrasyon
Sayfa 56
• Kas üzerine konan avuç içi yapılmış elin ritmik titreştirme hareketleridir. Kol dirsekten dik açı
ile büküldükten sonra, hareketsiz tutulan el ve parmaklarla düşey yönde titreşim hareketleri
yapılır.
• Masör bu titreştirmeleri 5-10 dakika aralıksız, yorgunluk duymadan sürdürebilmelidir.
• Beklenen etki, sinir sistemini uyarmak ve kasların gevşetilmesidir.
• Vibrasyondan sonra, öteki manuplasyonlarda da olduğu gibi, öfloraj uygulanır.
6.1.4.1. SALLAMA SHAKING
• Misafirin elinden ya da ayağından tutularak bütün ekstremitenin sallanması şeklinde
uygulanabilir. Vibrasyona göre frekansı daha uzun olan titreşimlerdir.
Resim 25: Sallama Shaking
6.1.5. DİĞER TEKNİKLER
• Her masör veya masözün kendine ait gelişirebileceği tarzı ve stilleri olabilir.
Sayfa 57
6.1.5.1. DERİ YÜRÜTME
• Başparmak ve diğer parmaklar arasında kavranan deri yukarıya doğru yürütülür.
• Baş parmaklar deriye yatay olacak şekilde tutulursa dokular daha iyi kavranır.
Resim 26: Deri Yürütme
6.1.5.2. SIKIŞTIRMA
• Masör parmaklarını birleştirdikten sonra aradaki dokuyu sıkıştırır.
• Kol ve uyluk bölgesi gibi alanlarda yapılabilir.
Resim 27: Sıkıştırma
Sayfa 58
6.1.5.3. AYIRMA BROADENİNG:
• Kas liflerini birbirinden ayırmak için kullanılan tekniktir.Kas liflerinin yönünde ve parallel olarak
yerleştirilen eller birbirine ters yönde açılarak kasların boyuna gerilmesi sağlanır.
Resim 28: Ayırma
6.1.5.4. BASKILAMA
• Kas gruplarının üzerine çeşitli şekillerde baskı yapılarak kullanılan manüplasyon çeşididir.
Resim 29: Baskılama
Resim 30: Rotasyonel Baskılama
Sayfa 59
UYGULAMA
• Masaj tekniklerini okuyunuz.
• Sırasıyla öfloraj tekniklerini modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza uygulayınız.
• Petrisaj tekniğini uygulayınız.
• Friksiyon tekniğini uygulayınız.
• Tapotmen tekniğini uygulayınız.
• Vibrasyon tekniğini uygulayınız.
• Diğer teknikleri uygulayınız.
• Tekniklerin uygulamasın bitince arkadaşınızla yer değiştirerek kendinize masaj yaptırınız.
• Düşüncelerinizi birbirinizle paylaşınız.
Sayfa 60
1. Kas üzerine konan avuç içiyle yapılan elin ritmik titreştirme hareketleri aşağıdaki hangi
masaj tekniğidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
2. Her maüplasyondan sonra yapılan ve klasik masajın temel manüplasyonu aşağıdakilerden
hangisidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
3. Kası doğrudan ele alan ve kasın sıkıştırılıp esnetildiği etkili bir masaj tekniği aşağıdakilerden
hangisidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
4.Kasların bir "S" harfi yapacak biçimde esnetildiği masaj tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
5.Parmakların uç kısımlarıyla yapılan yağmur darbelerine benzeyen ve tempolu olarak
dokuları noktasal olarak uyaran masaj tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
a)Broadening
b) Clapping
c) Slapping
d) Beating
e) Tapping
6. Ellerin dış kenarıyla art arda yapılan ritmik vuruşlarla yapılan omuz, uyluk ve baldır
sahalarında kullanılan darbeleme masaj tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
a)Hacking
b) Clapping
c) Pincing
d) Beating
e) Tapping
7. Parmak uçlarıyla, başparmakla veya elin tamamıyla yapılan küçük alanlı, değişen
basınçlarla yapılan dairesel hareketlerle ilgili masaj tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
8. Kullanılacak ara maddenin sahaya eşit olarak dağılmasını ve misafiri diğer maniplasyonlara
hazırlamak için bir geçiş tekniği olan maniplasyon aşağıdakilerden hangisidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
Sayfa 61
9. Darbe şeklinde ritmik vurma hareketleri olup, derinin kan dolaşımını canlandırma, dokuları
uyarma ve tonusu artmış kasların tonuslarının azaltılmasına yardımcı olan masaj tekniği
aşağıdakilerden hangisidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
10. Öfloraj’ın (1) ………………………………………………………….,, (2)……………………………………………………… ,
(3)………………………………………….. ve (4)……………………………………………olmak üzere dört tekniği vardır.
Öğretim faaliyeti-6’nın sorularının cevaplayınız. Cevapları cevap anahtarıyla kontrol ederek,
Sayfa 62
YEDİNCİ BÖLÜM
SIRT BOYUN BEL MASAJI (1,10,5):
AMAÇ
Sırt, boyun ve bel bölgesine tüm masaj tekniklerini uygulayabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, masaj tekniklerinin nasıl uygulandığını
inceleyiniz?
Resim 31: Sırt, Boyun ve Bel Bölgesi Kas Grupları
Deltoid
Trapezius
Latissimus Dorsi
Kaynak: http://www.richardtung.com/medical.php
Sayfa 63
7.1. SIRT BEL VE BOYUN MASAJI
Masaj uygulamasında en geniş sahadır. Günlük işlerimizin sonunda en çok şikayetçi olunan alan
olduğu söylenebilir. Masaj açısından kalça kaslarından başlayarak boyun kaslarına kadar uzanan
sahadır. Masajın kas liflerinin yönünde uygulanması ve kasın başlayıp bittiği yeri öğrenmemiz
açısından resim 31’deki yapıyı incelemek uygun olacaktır.
7.1.1. SIRT MASAJI UYGULAMASINDA MİSAFİRİN POZİSYONU
Misafir yüzükoyun yatar. Normal masaj masalarında yüzün yerleştirileceği bir boşluk vardır ve
misafir yüzünü bu boşluğa yerleştirir. Böyle bir masamız yoksa göğüs hizasına bir yastık
konularak baş ve boyun rahat pozisyona getirilir. Ayak bilekleri altına rulo yastık veya havlu tarzı
benzer malzeme konulur.
7.1.2. SIRTA GENEL ÖFLORAJ
Resim 31: Sırtta Öfloraja Başlama
Resim 32: Sırtta Öflorajı Bitiriş
Her iki el avucumuz sakral bölgenin sağ ve sol tarafına yerleştirilir. Omurganın her iki yanından
derin öflorajla boyun bölgesine kadar çıkılır, boyun bölgesine gelindiğinde eller enlemesine
olarak omuzlara doğru yönelir sonra omurgaya doğru yaklaşır; biraz aşağıya yöneldikten sonra
kanat kasları üzerinde tekrar yanlara açılır, ardından belin ortasında birleşir ve tekrar yana açılıp
kalça kasları üzerinden başlama noktasına gelinir. Genelde 3-5 tekrar yapılmasına rağmen
duruma göre fazlalaştırılabilir.
Sayfa 64
7.1.3. BELE ÖFLORAJ
Resim 33: Bele Öfloraj
Her iki el avucumuz kalça kaslarının üstüne yerleştirilir, omurganın her iki yanından derin
öflorajla yukarı çıkar; sonra yanlara doğru açılır ve tekrar başlangıca dönülür. Genelde 3-5 tekrar
yapılmasına rağmen duruma göre fazlalaştırılabilir.
7.1.4. KANAT KASI ÖFLORAJ (M. LATISSIMUS DORSI)
Manipulasyonlar, tüm beli kaplayan kanat kası (M. Latissimus Dorsi) liflerinin yönüne göre
uygulanır.
Resim 34: Bele Atlamalı Öfloraj
Sayfa 65
Sağ el omurganın yanından başlamak üzere dışa ve yukarıya, koltuk altına doğru bütün avuçla
sıvazlanır. Atlamalı öflaraj olarak ta bilinen bu manüplasyonun sürekliliği açısından sağ elin bitiş
noktasına ulaşmasıyla beraber diğer el diyagonal yönde hareketi sürdürür. Sol ve sağ taraftan da
yapılmalıdır. Sırtın genelinde kullanılır. Masa etrafındaki geçişlerde masör elini misafirin
üzerinden çekmemelidir. Genelde 3-5 tekrar yapılmasına rağmen duruma göre fazlalaştırılabilir.
7.1.5. SCAPULA ÖFLORAJ
Resim 35: Scapula Öfloraj
İlgili scapula kemiğine bağlı el bele konularak scapula hatları belirginleştirilir ve parmaklarla
öflaraj yapılır.
7.1.6. KALÇA KASI ÖFLORAJ
Resim 36: Kalça Kası Öfloraj
Sayfa 66
Her iki el avuç içi çapraz olarak kalça kaslarının yan kısımlarına yerleştirilir ve eller karşılıklı
olarak birbirine yaklaştırılarak kalça kasları sıvazlanır. Genelde 3-5 tekrar yapılmasına rağmen
duruma göre fazlalaştırılabilir.
7.1.7. BOYUN BÖLGESİ ÖFLORAJ
Boyun bölgesi, omuz hizasıyla kafa kökü arasında yer alır.
Resim 37: Boyun Bölgesi Öfloraj
Yine her iki elin parmak uçları omuz-boyun sınırından başlayarak omurga boyunca yukarıya
ilerler. Eller buradan enlemesine omuzların üstüne ilerler ve yüzeysel öflorajla başlama
noktasına dönülür. Genelde 3-5 tekrar yapılmasına rağmen duruma göre fazlalaştırılabilir.
Resim 38: Yan Boyun Bölgesi Öfloraj
Sayfa 67
Sağ elin başparmak taraf kenarı ile boyundan omuza doğru derin öfloraj yapılırken; ardı sıra
diğer el, küçük parmak kenarıyla ve tüm avuçla aynı yönde ilerler. Sol ve sağ taraftan da
yapılmalıdır. Masa etrafındaki geçişlerde masör elini misafirin üzerinden çekmemelidir. Genelde
3-5 tekrar yapılmasına rağmen duruma göre fazlalaştırılabilir.
7. 2. SIRTA PETRİSAJ
Omurganın her iki yanına yerleştirilen eller dört parmak beraber başparmaktan uzaklaşan
yönde, petrisaj yaparak omuza kadar yoğrulur. Yüzeysel öflorajla dönülür. Genelde 3-5 tekrar
Resim 39: Yan Boyun Bölgesi Öfloraj
Resim 40: Omurga Yanı Öfloraj
Sayfa 68
Omurganın her iki yanına başparmaktan uzaklaşan yönde dört parmakla petrisaj yapılır.
Dönüşte yüzeysel sıvazlama yapılır. Genelde 3-5 tekrar yapılmasına rağmen duruma göre
fazlalaştırılabilir.
7. 2. 1 . BELE PETRİSAJ
Resim 41: Omurga Yanı Öfloraj
Omurga kenarından başlamak üzere her iki elle yoğurma hareketi dışa yukarıya doğru, kas lifleri
izlenerek sürdürülür. Başlama noktasına yüzeysel öflorajla dönülür. Genelde 3-5 tekrar
Resim 42: Bel Kalça Kasları Petrisaj
Sayfa 69
Sağ taraf ve sol taraftaki kalça kaslarına sırayla çift elle yoğurma hareketi uygulanır. Genelde 3-5
tekrar yapılmasına rağmen duruma göre fazlalaştırılabilir. Teknik bitiminde öflaraj yapılır.
7. 2. 2. BOYUNU PETRİSAJ
Resim 43: Boyuna Petrisaj
Boyundan başlamak üzere yoğurma hareketi her iki el omuza doğru uygulanır. Başlangıç hattına
yüzeysel öflorajla dönülür. Genelde 3-5 tekrar yapılmasına rağmen duruma göre
fazlalaştırılabilir.
Resim 44: Yan Boyun Kasları Pincing
Sayfa 70
İşlem alanı, her iki elin başparmağı ve işaret parmağı arasında pincing hareketiyle,
aşağıdan yukarıya ve yukarıdan aşağıya doğru olmak üzere yapılır. Genelde 3-5 tekrar
7. 2.
SIRTTA FRİKSİYON
Resim 45: Sırtta Firiksiyon
Özellikle kürek kemiği çevresinde baskın el altta ve diğer el üstte olarak parmak uçları ile
başparmak yönünde dairesel hareketler yapılır.
7. 3.
BOYUNDA FRİKSİYON
Resim 46: Boyunda Firiksiyon
Sayfa 71
Boyun köküne baş parmak yönünde, aşağıdan yukarıya doğru tek elle friksiyon uygulanır. Diğer
manüplasyona geçmeden öfloraj yapılır.
Öfloraj ve parmak ucu friksiyonu yapılır. Diğer manüplasyona geçmeden öflaraj yapılır.
7.5. TAPOTMEN (Vurma, Percussion):
Yatay ve dikey uygulanabilir. Manüplasyonun hızı ve şiddeti ayarlanmalıdır. Diğer manüplasyona
geçmeden öflaraj yapılır. Ayrıca Bölüm 6 daki clapping, slapping, tapping, beating, pounding
teknikleri arada öflaraj geçişleriyle yapılabilir (Bknz. Bölüm 6).
Sayfa 72
7.6. SIRT VİBRASYONU
Bütün sırtı kaplayacak şekilde 10-15 saniye sürelerle titreşimler uygulanır. Diğer manüplasyona
geçmeden öflaraj yapılır.
Resim 49: Sırt Vibrasyonu
7. 7. SIRT KASLARINDAKİ DİĞER MANÜPLASYONLAR
Bölüm 6’ da belirtilen deri yürütme (belden başlayarak boyuna kadar fasılalarla deri iki elle
esnetilerek yürütülür), sıkıştırma ve baskılama yöntemleri ara geçişlerde öfloraj yapılmak
kaydıyla yapılabilir (Bknz. Bölüm 6).
Sayfa 73
UYGULAMA
• Sırt kaslarını ve kas liflerinin yönlerini inceleyiniz.
• Sırt masajında misafirin pozisyonunu modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza uygulayınız.
•Sırasıyla sırt ve boyun masajında öfloraj tekniklerini modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza
uygulayınız.
Sayfa 74
1. Sırtüstü masaj uygulamasında ayak bileklerinin altına…………………………………………………?
a)Rulo yastık konur.
b) Birşey konmaz. c) Yağ konur.
d) Sert cisim konur e)Hiçbiri
2. Sırt masajında aşağıdaki hangi teknik ilk olarak uygulanır?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
Sırt masajı uygulamasında hangi temel teknikler sırasıyla uygulanır, yazınız?
3…………………………………………………………..
7………………………………………………………………
4……………………………………………………………
8………………………………………………………………..
5……………………………………………………………
9……………………………………………………………….
6…………………………………………………………….
10…………………………………………………………….
11…………………………………………………………….
Öğretim faaliyeti-7’nin sorularının cevaplayınız. Cevapları cevap anahtarıyla kontrol ederek,
Sayfa 75
SEKİZİNCİ BÖLÜM
ALT EKSTREMİTE MASAJI (1,10,5):
AMAÇ
Tüm alt ekstremiteye masaj tekniklerini uygulayabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, alt ekstremite masaj tekniklerinin nasıl
uygulandığını inceleyiniz?
Resim 50: Alt Ekstremite
Resim 51: Alt Ekstremite Ön
(Resim 50) http://www.mendmeshop.com/hamstring/hamstring.php (Resim 51)http://www.britannica.com/
EBchecked/media/121602/Anterior-view-f-the-muscles-of-the-human-leg
Sayfa 76
8.1. ALT EKSTREMİTE MASAJI
Günlük işlerimizin sonunda bütün vücut ağırlığımızın taşındığı alandır. Masaj açısından ayaktan
başlayarak bele kadar uzanan sahadır. Masajın kas liflerinin yönünde uygulanması ve kasın
başlayıp bittiği yeri öğrenmemiz açısından resim 50 ve 51’deki yapıyı incelemek uygun olacaktır.
Bu bölümde alt ekstremite masaj konusu bölümlerin içinde önce ekstremitenin arka taraf
hemen sonrasında ön taraf masaj teknikleri anlatılmıştır. Her masörün tekniği farklı olacağı için
masör önce misafirin vücudunda arka masaj alanlarındaki tekniklerini sırasıyla bitirip misafir
sırtüstü yatış pozisyonuna geçirildikten sonra ön tarafa geçmelidir. Bu masörün kendi tercihidir.
Masaj sonrası misafirin dinlendirilmesi önemli olduğu için normalde gece yüzüstü veya
sırtüstüne yatıp yatmadığı öğrenilirse masajı en çok yatılan tarafta bitirmek uygun olacaktır.
8.1.1.Alt Ekstremite Uygulamasında Misafirin Pozisyonu:
Misafir alt ekstremite arka grubu için yüzükoyun yatar. Normal masaj masalarında yüzün
yerleştirileceği bir boşluk vardır ve misafir yüzünü bu boşluğa yerleştirir. Böyle bir masamız
yoksa göğüs hizasına bir yastık konularak baş ve boyun rahat pozisyona getirilir. Ayak bilekleri
altına rulo yastık veya havlu tarzı benzer malzeme konulur. Alt ekstremite ön grubu için misafir
sırtüstü yatar. Baş ve boyun yastık konularak rahat pozisyona getirilir. Ayak bilekleri altına rulo
yastık veya havlu tarzı benzer malzeme konulur.
8.1.2. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG GENEL ÖFLORAJ
Arka alt ekstremite grubunda; masör iki eliyle misafirin ayak bileğini kavrar. Sırasıyla
gastrenemous ve hamstringlarin sonuna kadar ellerini ayırmadan devam eder. Hamstring
grubunun bitiminden baş parmaklarını ayırır ve tekrar birleştirerek başladığı noktaya dönerek
öflarajını tamamlar (Resim 52, 53).
Ön alt ekstremite grubunda; masör iki eliyle misafirin ayak bileğini kavrar. Sırasıyla tibia
kemiğini ve quadriceps’in sonuna kadar ellerini ayırmadan devam eder. Quadricep grubunun
bitiminden baş parmaklarını ayırır ve tekrar birleştirerek başladığı noktaya dönerek öflarajını
tamamlar (Resim 54, 55).
Sayfa 77
Resim 52: Arka Alt Ekstremite İki El Öfloraj
Başlangıç
Resim 53: Arka Alt Ekstremite İki El Öfloraj
Bitiriş
Resim 54: Ön Alt Ekstremite İki El Öfloraj
Başlangıç
Resim 55: Ön Alt Ekstremite İki El Öfloraj
Bitiriş
Arka alt ekstremite grubunda; masör ellerini misafirin vücudundan ayırmadan sırasıyla
gastrenemous ve hamstringlarin sonuna kadar devam eder. Hamstring grubunun bitiminden
başladığı noktaya dönerek öflarajını tamamlar (Resim 56).
Ön alt ekstremite grubunda; masör ellerini misafirin vücudundan ayırmadan sırasıyla tibia
kemiğini ve quadriceps’in sonuna kadar devam eder. Quadricep grubunun bitiminden başladığı
noktaya dönerek öflarajını tamamlar (Resim 57).
Sayfa 78
Resim 56: Arka Alt Ekstremite Atlamalı Öfloraj Resim 57: Ön Alt Ekstremite Atlamalı Öfloraj
Başlangıç
Bitiriş
8.1.3. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG PETRİSAJ
Arka alt ekstremite grubunda; masör petrisajı ayak bileğinden başlayarak hamstringlerde devam
ettirir. Hamstringlerin bitiş noktasından öflarajla geri dönülür. Ön alt ekstremite grubunda;
masör petrisajı quadricepslerde başlayarak devam ettirir. Quadricepslerin bitiş noktasından
öflarajla geri dönülür.
Resim 58: Arka Alt Ekstremite Petrisaj
Resim 59: Ön Alt Ekstremite Atlamalı Petrisaj
Sayfa 79
8.1.4. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG FİRİKSİYON
Arka alt ekstremite grubunda; masör firiksiyonu gastronemous’tan başlayarak hamstringlerde
devam ettirir. Hamstringlerin bitiş noktasından öflarajla geri dönülür. Ön alt ekstremite
grubunda; masör firiksiyonu quadricepslerde başlayarak devam ettirir. Quadricepslerin bitiş
noktasından öflarajla geri dönülür.
Resim 60: Arka Alt Ekstremite Firiksiyon
Resim 61: Ön Alt Ekstremite Firiksiyon
8.1.5. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG TAPOTMEN
Arka alt ekstremite grubunda; masör tapotmen tekniklerini (hacking, clapping, slapping,
tapping, beating, pounding) sırasıyla, gastronemous’tan başlayarak hamstringlerde devam
ettirir. Hamstringlerin bitiş noktasından her teknik sonrası öflarajla geri dönülür. Ön alt
ekstremite grubunda; tapotmen tekniklerini (hacking, clapping, slapping, tapping, beating,
pounding) sırasıyla, quadricepslerde başlayarak devam ettirir. Quadricepslerin bitiş noktasından
her teknik sonrası öflarajla geri dönülür.
Sayfa 80
Resim 62: Arka Alt Ekstremite Hacking
Resim 63: Ön Alt Ekstremite Clapping
Resim 64: Arka Alt Ekstremite Clapping
Resim 65: Ön Alt Ekstremite Clapping
Resim 66: Arka Alt Ekstremite Beating
Resim 67: Ön Alt Ekstremite Beating
Sayfa 81
Resim 68: Arka Alt Ekstremite Tapping
Resim 69: Ön Alt Ekstremite Tapping
8.1.6. QUADRİCEPS VE HAMSTRİNG VİBRASYON
Arka alt ekstremite grubunda; masör vibrasyon tekniğini hamstringlerde, ön alt ekstremite
grubunda ise quadricepslerde uygular. Her iki yönde de teknik sonrası öflarajla geri dönülür.
Resim 70: Ön Alt Ekstremite Vibrasyon
8.2.1. AYAK TABANI VE PARMAKLARI ÖFLORAJ
Düzenli olarak yapılan ayak masajı uygulamaları ayakları esnek ve dinamik tutar. Ayakların
sakatlanma riskini azaltır. Yorgun ayakları dinlendirmek ve tüm vücudu canlandırmak için ayak
masajı yerinde bir uygulamadır.
Sayfa 82
Arka alt ekstremite grubunda ayağa masaj yaparken masör sol elliyle misafirin dizini 90
derecelik açı yapacak şekilde ayak bileğinden kavrar. Sağ el ayak üstünde olmak üzere avuç
ayasıyla parmak uçlarında ayak bileği üstüne kadar derin öflorajla çıkılır ve geri dönülür. Ön alt
ekstremite grubunda ayağa masaj yaparken masör sağ elliyle misafiri ayak bileğinden kavrar.
Her iki elin baş parmakları enlemesine olarak parmaklar üzerinden başlayarak derin öflorajla
tüm ayak sırtı geçilir. Geriye yüzeysel öflorajla dönülür.
Resim 71: Arka Alt Ekstremite Ayak Tabanı
Öflorajı
Resim 72: Ön Alt Ekstremite Ayak Tabanı
Öflorajı
Resim 73: Arka Alt Ekstremite Ayak Tabanı
Öflorajı
Resim 74: Ön Alt Ekstremite Ayak Tabanı
Öflorajı
Sayfa 83
Arka alt ekstremite grubunda ayak parmağına masaj yaparken masör sol elliyle misafirin dizini
90 derecelik açı yapacak şekilde ayak bileğinden kavrar. Sağ el ayak parmaklarını sırasıyla
sıvazlayarak öfloraj tekniğini uygular. Ön alt ekstremite grubunda ayak parmağına masaj
yaparken masör sol elliyle misafirin ayağını tutarken sağ eliyle ayak parmaklarını sırasıyla
sıvazlayarak öfloraj tekniğini uygular.
Resim 75: Arka Alt Ekstremite Ayak Parmağı
Öflorajı
Resim 76: Ön Alt Ekstremite Ayak Parmağı
Öflorajı
8.2.2. AYAK TABANI VE PARMAKLARI PETRİSAJ
Arka alt ekstremite grubunda ayağa masaj yaparken masör misafirin dizini 90 derecelik açı
yapacak şekilde tutarken her iki elinin baş parmaklarıyla ayak topuğundan başparmaklar kadar
petrisaj tekniğini uygular.
Ön alt ekstremite grubunda ayağa masaj yaparken iki elinin baş parmaklarıyla ayak sırtına
petrisaj tekniğini uygular. Geriye yüzeysel öflorajla dönülür.
*Unutmayalım sağ ve sol ayakta tutuşlarımız değişecektir…
*Ayak masajı yaparken misafirimiz kaslarını kasmayacağı relax pozisyonda masajımızı
yapmalıyız.
Sayfa 84
Resim 77: Arka Alt Ekstremite Ayak Tabanı Resim 78: Ön Alt Ekstremite Ayak Tabanı
Petrisaj
Petrisaj
Arka alt ekstremite grubunda ayak parmağına masaj yaparken masör sol elliyle misafirin dizini
90 derecelik açı yapacak şekilde ayak bileğinden kavrar. Sağ el, ayak parmaklarına sırasıyla
petrisaj tekniğini uygular. Ön alt ekstremite grubunda ayak parmağına masaj yaparken masör
sol elliyle misafirin ayağını tutarken sağ eliyle ayak parmaklarına sırasıyla petrisaj tekniğini
uygular. Teknik sonunda yüzeysel öfloraj yapılır.
Resim 79: Ön Alt Ekstremite Ayak Parmağına Petrisaj
Sayfa 85
UYGULAMA
• Alt ekstremite kaslarını ve kas liflerinin yönlerini inceleyiniz.
• Alt arka ekstremite masajında misafirin pozisyonunu modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza
uygulayınız.
• Ön arka ekstremite masajında misafirin pozisyonunu modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza
uygulayınız.
• Sırasıyla arka ve ön ekstremite masajında; öfloraj tekniklerini modülde eğitim aldığınız
arkadaşınıza uygulayınız.
Sayfa 86
1………………………………… günlük işlerimiz sonunda bütün vücut ağırlığımızın taşındığı alandır.
2. Misafirin normalde gece yüzüstü veya sırtüstüne yatıp yatmadığı öğrenilmesi masaj
sonrası…………………………………………………………………………………….açısından önemlidir.
3.Misafir alt ekstremite ……………………………için yüzükoyun yatar.
4. Alt ekstremite ………………………………………için misafir sırtüstü yatar.
5. Arka alt ekstremite grubunda; masörün iki eliyle misafirin ayak bileğini kavradığı ve
sırasıyla gastrenemous ve hamstringlarin sonuna kadar ellerini ayırmadan devam ettiği teknik
hangisidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
6. Ön alt ekstremite grubunda ayağa masaj yaparken masörün sağ elliyle misafiri ayak
bileğinden kavradığı ve her iki elin baş parmakları enlemesine olarak parmaklar üzerinden
başlayarak tüm ayak sırtı geçtiği teknik aşağıdakilerden hangisidir?
a)Öfloraj
b)Petrisaj
c)Friksiyon
d) Vibrasyon
e)Tapotmen
7. Arka alt ekstremite grubunda ayağa petrisaj masajı yaparken masör misafirin dizini………..
derecelik açı yapacak şekilde tutarken her iki elinin…………………………… ayak topuğundan
başparmaklar kadar petrisaj tekniğini uygular.
Sayfa 87
DOKUZUNCU BÖLÜM
KARIN BÖLGESİ MASAJI (1,10,5):
AMAÇ
Karın masaj tekniklerini uygulayabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, karın masaj tekniklerinin nasıl uygulandığını
inceleyiniz?
Resim 80: Karın Bölgesi
http://www.contmediausa.com/shop/app/products/Human3D/human3dhumanmuscular.html
Sayfa 88
9.1. KARIN MASAJI UYGULAMASI
Masajın kas liflerinin yönünde uygulanması ve kasın başlayıp bittiği yeri öğrenmemiz açısından
resim 80’deki yapıyı incelemek uygun olacaktır.
9.1.1. KARIN MASAJI UYGULAMASINDA MİSAFİRİN POZİSYONU
Misafir baş altında bir yastık olmak üzere sırtüstü yatar.
9.1.2. KARIN BÖLGESİ GENEL ÖFLORAJ
Her iki el göbeğin altından başlayarak göğüs kafesine doğru çıkar. Burada eller
enlemesine olarak yanlara iner. Tekrar göbek üzerinde eller bir araya gelir ve aşağı
iner.
Resim 81: Karın Bölgesi Öfloraj Başlangıç
Resim 82: Karın Bölgesi Öfloraj Bitiriş
9.1.3. KARIN BÖLGESİ PETRİSAJ
Karın kaslarına petrisaj uygulaması tercih edilmez. Ancak gereklilik varsa derin olmayan bir
yoğurma yapılabilir. Petrisaj saat yönünde uygulanır.
Sayfa 89
Resim 83: Karın Bölgesi Petrisaj
9.1.4. KARIN BÖLGESİ FİRİKSİYON
Eller aynı pozisyonda ve aynı yerden başlayarak, inen kolonun distal kısmına yaklaşık 5 cm uzağa
gelinceye kadar ilerlenir. Burada friksiyon uygulanır. Sonrasında tekrar başlama noktasına
geçilir, ilerlenir ve ilk friksiyon noktasından 5 cm yukarıya çıkılınca yine friksiyon yapılır. Derin
öflorajla devam edilir. Bu şekilde 5 cm geriden başlayarak aynı hareketler tekrarlanır.
Resim 84: Karın Bölgesi Firiksiyon
*Karın bölgesi masajında vibrasyon, sıkıştırma ve hafif tappingler yapılabilir.
Sayfa 90
UYGULAMA
• Karın kaslarını ve kas liflerinin yönlerini inceleyiniz.
•Karın bölgesi masajında misafirin pozisyonunu modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza
uygulayınız.
• Karın bölgesi masajında; öfloraj tekniklerini modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza uygulayınız.
Sayfa 91
1…………………………. bölgesi masajında her iki el göbeğin altından başlayarak göğüs kafesine
doğru çıkar. Burada eller enlemesine olarak yanlara iner. Tekrar göbek üzerinde eller bir araya
gelir ve aşağı iner.
2. Karın kaslarına……………………………. uygulaması tercih edilmez. Ancak gereklilik varsa derin
olmayan bir ………………………………… yapılabilir. ……………………………..saat yönünde uygulanır.
3. Karın bölgesi masajında…………………., ……………………….ve hafif ………………….. yapılabilir.
Öğretim faaliyeti-9’un sorularının cevaplayınız. Cevapları cevap anahtarıyla kontrol ederek,
Sayfa 92
ONUNCU BÖLÜM
ÜST EKSTREMİTE MASAJI (1,10,5):
AMAÇ
Üst ekstremite masaj tekniklerini uygulayabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, üst ekstremite masaj tekniklerinin nasıl
uygulandığını inceleyiniz?
Resim 85: Üst Ekstremite Bölgesi
Kaynak: http://5minuteconsult.com/ViewImage/2027675
Sayfa 93
10.1.ÜST EKSTREMİTE MASAJI UYGULAMASI
10.1.1. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA ÖN KOLA ÖFLORAJ
Masörün sol eli altta ve sağ eli üstte olacak şekilde partnerin eli üzerine, masaja başlama
noktasına yerleştirilir. Bu şekilde derin öflorajla yukarıya doğru bütün ekstremite sıvazlanır.
Omuzda; sol el üste sağ el alta doğru yer değiştirerek yüzeysel öflorajla tekrar başlama
noktasına dönülür.
Resim 86: Ön Kol Bölgesi Öfloraj Başlangıç
10.1.2. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA KOLA ÖFLORAJ
Başlangıç noktası dirsektir. Genel öflorajdan hemen sonra; sol el altta ve sağ el üstte olmak
üzere dirsek üzerinden başlanarak omuz üstüne kadar derin öflorajla çıkılır. Eller burada yer
değiştirerek dirseğe yüzeysel öflorajla dönülür.Genel olarak öflaraj kol grubundaki bütün kaslar
sıvazlanarak yapılır.
Sayfa 94
Resim 87: Ön Kol Bölgesi Öfloraj
10.1.3. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA GÖĞÜS KASI ÖFLORAJ
Göğüs kası, M. Pectoralis Majör; yelpaze şeklinde bir kastır ve kol kemiğine yapışır. Öfloraj; çift
elle göğüs kemiğinden omuza doğru yapılır. Sol elle başlatılan sıvazlama birbiri ardı sıra sağ elle
devam ettirilir. Bir el omuza ulaştığında diğer el peşi sıra sıvazlamayı sürdürür.
Resim 88: Göğüs Kası Bölgesi Öfloraj
10.1.4. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA ÖN KOLA VE KOLA PETRİSAJ
Omuz kasının ön orta ve arka parçaları duruma göre ayrı ayrı alınarak petrisaj yapılır. Uygunsa
bütün kas tek seferde yoğrulur.Sağ elle, tüm omuz kası petrisaj hareketleriyle kaplanır ve
omuzdan aşağıya başlama noktasına yüzeysel öflorajla inilir. Ön kolda da uygulama aynıdır.
Sayfa 95
Resim 89: Ön Kola Petrisaj
Resim 90: Kola Petrisaj
10.1.5. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA GÖĞÜS KASI PETRİSAJ
Kas başparmak ve diğer parmaklar arasında sıkıştırılarak petrisaj yapılır. Kas yapı geniş ise her iki
elle uygulanır.
Resim 91: Göğüs Bölgesi Petrisaj
*Diğer manipulasyonların uygulanması göğüs bölgesinde tavsiye edilmez.
Sayfa 96
10.1.6. ÜST EKSTREMİTE UYGULAMASINDA ÖN KOL VE KOLDAKİ DİĞER TEKNİKLER
Başparmaklar birbirine paralel olarak pazı kasının üzerine yerleştirilir. Sağa ve sola baskı yaparak
eller deri üzerinde hareket ettirilir.
Resim 92: Diğer Teknikler
İki el, bilek ve ön kol arasında kenetlenir; sağa sola, ileriye vegeriye sallama hareketi uygulanır.
Aşırı kuvvetten kaçınılmalıdır.
Resim 93: Diğer Teknikler
Sayfa 97
10.2.1. EL VE PARMAKLARI ÖFLORAJ
Sağ el partnerin avuçiçine doğru, sol el parmakların üstünden başlayarak el bileğine kadar el
sırtında derin sıvazlama ile devam edilir. Burada eller yer değiştirerek, bilekten yüzeysel
sıvazlama ile parmak uçlarına geri dönülür (Resim 94). Masaj yapılacak el, uygulayıcının her iki
elinin başparmakları el ayasına, diğer parmaklar elin sırtına gelecek şekilde tutulur. El ayası
boyunca bileğe kadar sıvazlama yapılır. Yüzeysel sıvazlama ile dönülür (Resim 95). El
parmaklarıda tek tek resim 96’daki gibi öfloraj tekniği uygulanır.
Resim 94: El Sırtı Öfloraj
Resim 95: El İçi Öfloraj
Resim 96: El Parmakları Öfloraj
Sayfa 98
10.2.2. EL VE PARMAKLARI PETRİSAJ
Sağ el partnerin avuçiçine doğru, sol el parmakların üstünden başlayarak el bileğine kadar el
sırtında petrisaj ile devam edilir. Burada eller yer değiştirerek, bilekten yüzeysel sıvazlama ile
parmak uçlarına geri dönülür (Resim 97). Masaj yapılacak el, uygulayıcının her iki elinin
başparmakları el ayasına, diğer parmaklar elin sırtına gelecek şekilde tutulur. El ayası boyunca
bileğe kadar petrisaj yapılır. Yüzeysel sıvazlama ile dönülür (Resim 98). Petrisaj
Masörün baş parmağı ve işaret parmağı arasına alınan parmak dairesel petrisaj hareketleriyle
yoğrulur. Yüzeysel öflorajla başlangıca dönülür (Resim 99).
Resim 97: El Sırtı Petrisaj
Resim 98: El İçi Petrisaj
Resim 99: El Parmakları Petrisaj
Sayfa 99
UYGULAMA
• Üst ekstremite kas liflerinin yönlerini inceleyiniz.
• Üst ekstremite masajında misafirin pozisyonunu modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza
uygulayınız.
• Üst ekstremite masajında; öfloraj tekniklerini modülde eğitim aldığınız arkadaşınıza
uygulayınız.
Sayfa 100
1.Aşağıdaki resimdeki………………………………………………………………………tekniğidir.
2. Aşağıdaki resimdeki………………………………………………………………………tekniğidir.
3.Her manipulasyonların uygulanması……………………………………………tavsiye edilmez.
Öğretim faaliyeti-10’un sorularının cevaplayınız. Cevapları cevap anahtarıyla kontrol ederek,
Sayfa 101
ONBİRİNCİ BÖLÜM
YÜZ MASAJI (1,10,5):
AMAÇ
Yüz masaj tekniklerini uygulayabileceksiniz.
ARAŞTIRMA
*Bulunduğunuz şehirdeki 3 masaj salonuna gidip, yüz masaj tekniklerinin nasıl uygulandığını
inceleyiniz?
Resim 100: Yüz Masajı Bölgesi
Kaynak: http://biology-pictures.blogspot.com/2011/11/facial-muscles.html
Sayfa 102
11.1.YÜZ MASAJI UYGULAMASI
11.1.1. YÜZ MASAJI UYGULAMASINDA ÖFLORAJ
Her iki el çene altında birleştirilerek yüzeysel sıvazlama ile şakaklara doğru ilerler. Şakak
bölgesine başparmaklar ile başparmak yönünde noktasal baskı uygulaması yapılır. Yüzeysel
sıvazlamayla geri dönülür.
Resim 101: Yüz Masajı Öfloraj
11.1.2. YÜZ MASAJI UYGULAMASINDA DİĞER TEKNİKLER
Eller elmacık kemiğinin üstünde dört parmak basınç yaparak pozisyon alır. Buradan şakaklara
doğru harekete başlanır, noktasal baskı uygulaması yapılır. Daha sonra yüzeysel sıvazlama ile
geriye dönülür (Resim 102). Ellerin işaret parmakları kaşın üstüne, diğer parmaklar gözün altına
yerleştirilir.Şakaklara doğru gidilir. Noktasal baskı yapılır ve başlangıca yüzeysel sıvazlama ile
dönülür. (Resim 103). Eller alın ortasında birbirine paralel yerleştirilir. Derin sıvazlama ile
şakaklara doğru ilerlenir. Şakaklarda noktasal baskı başparmak yönünde uygulanır. Dönüşte
yüzeysel sıvazlama yapılır (Resim 104).
Sayfa 103
Resim 102: Yüz Masajı Diğer Teknikler
*Göz bölgesine ve çevresine yoğurma hareketi uygulanmaz.
Sayfa 104
UYGULAMA
• Yüz bölgesini kas liflerinin yönlerini inceleyiniz.
• Yüz bölgesi masajında; öfloraj tekniklerini ve diğer teknikleri modülde eğitim aldığınız
arkadaşınıza uygulayınız.
Sayfa 105
1. Her iki el çene altında birleştirilerek yüzeysel sıvazlama ile şakaklara doğru ilerlenilen
teknik ………………………………tekniğidir.
2. Göz bölgesine ve çevresine…………………………………….. uygulanmaz.
3. Aşağıdaki resimdeki………………………………………………………………………tekniğidir.
Öğretim faaliyeti-11’in sorularının cevaplayınız. Cevapları cevap anahtarıyla kontrol ederek,
Sayfa 106
MODÜL DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARI
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME-1 Cevap Anahtarı
1.b 2.e 3.c 4.d 5. Seratonin Hormonunu - Endorfin Hormonunun - Dopamin Hormonunu Kortisolu
1.c 2.e 3.e 4.d 5.Y 6.Y 7.D 8.Y 9.D
1.e 2.d 3.D 4.Y 5.Y 6.D 7.D 8.D
1.a 2.c 3.b 4.Y 5.Y 6.D 7.D 8.Y 9.D 10.Y
1.C 2.Y 3.D 4.D 5.D 6.Y 7.D 8.Y 9.D 10.D
1.d. 2.a 3.b. 4.b 5.e 6.a.7.c.8.a.9.e. 10. (1)Yüzeysel (2) Derin (3) Oluklu (4) Atlamalı
1.a. 2.a.3.Öfloraj 4.Petrisaj 5. Öfloraj 6.Firiksiyon 7:Öfloraj 8.Tapotmen 9.Öfloraj 10.Diğer
teknikler 11.Öfloraj
1.Alt Ekstremite 2.Misafirin Dinlendirilmesi 3. Arka grubu 4. Ön grubu 5.a 6.a 7. 90 DerecelikBaş parmaklarıyla
Sayfa 107
1.Karın 2.Petrisaj-Yoğurma-Petrisaj 3.Vibrasyon, Sıkıştırma,Tappingler
1.Göğüs Kası Bölgesi Öfloraj 2.Göğüs Bölgesi Petrisaj 3. Göğüs Bölgesinde
1.Öfloraj 2.Yoğurma Hareketi 3. Yüz Masajı Öfloraj
Sayfa 108
KAYNAKÇA
1. Kanbir O, Klasik Masaj Dinlendirme, Tedavi, Spor Masajı, Ekin Basım Yayım Dağıtım
Geliştirilmiş 4. Baskı. 2008 Bursa. S136-138-144-145
2. http://izmirmasajhizmeti.blogcu.com/masaj-odasi-ve-terapistinin-ozellikleri/9029674 Erişim
Tarihi: 02.05.2012
3. Çalışkan İ,Ç, http://www.uzmantv.com/masaj-yaptirilacak-mekanin-kosullari-nasil-olmali
Erişim Tarihi: 02.05.2012
4. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Güzellik ve Saç Bakım Hizmetleri Klasik Masaj Teknikleri,
Ankara,2011.
5. Geri S, Sağlık Terapi Rekreasyonu Ders Notları. Sakarya Üniversitesi 2010.
6.Rowen B. Masaj rahatlama için dokunma terapisi Alfa yayınları 2008 İstanbul. 22-23
7. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Güzellik ve Saç Bakım Hizmetleri, Aroma Terapi, Ankara,2011.
8. Aydemir S, http://www.uzmantv.com/dogal-yaglari-alirken-nelere-dikkat-etmeliyiz Erişim
Tarihi: 03.05.2012
9. http://www.yenikalite.com/index.php?topic=2829.0 Erişim Tarihi: 03.05.2012
10.http://uzmanmasaj.tr.gg/Masaj%26%23305%3BnYap%26%23305%3Blmayaca%26%23287%
3B%26%23305%3B-durumlar.htm Erişim Tarihi: 03.05.2012
11.http://www.mehmetsokmeninyeri.com/masaj/haber_detay.asp?haberID=5 Erişim Tarihi:
03.05.2012
12.http://www.gulsifa.com/index.php?Page=Menu&id=82 Erişim Tarihi: 04.05.2012
13. Posted on April 18, 2009 by Julie Onofrio http://massageschoolnotes.com/2009/04/
learning-to-touch-for-massage-therapists/ Erişim Tarihi: 03.05.2012
14. http://www.masajokulu.com/masaj-okulu/masaj-cesitleri Erişim Tarihi: 03.05.2012
15. www.sunburn-magazine.com Erişim Tarihi: 03.05.2012
16. www.kadinlariz.com Erişim Tarihi: 03.05.2012
17. http://www.p2pft.co.uk/custom/Massage%20Room.JPG Erişim Tarihi: 08.05.2012
18. http://thaitherapy.org.uk Erişim Tarihi: 08.05.2012
Sayfa 109
19. http://www.thewesternbaths.co.uk/services/masseur/ Erişim Tarihi: 08.05.2012
20. http://www.ishaleneiyigelir.net/bitkisel-yaglar-ve-faydalari.html Erişim Tarihi: 08.05.2012
21. http://www.ciftcizade.com/tag/masaj-yaglari/ Erişim Tarihi: 08.05.2012
22. http://cache.marriott.com/propertyimages/i/istcy/phototour/istcy_phototour46.jpg?Log=1
Erişim Tarihi: 08.05.2012
23.http://www.meleklermekani.com/alternatif-tip/157565-bitkisel-yaglarin-ozellikleri-vekullanislari.html Erişim Tarihi: 08.05.2012
24. Balaban C, Geri S, Masaj Ders Notları 2012. KTMÜ-BESYO
25. http://5minuteconsult.com/ViewImage/2027675 Erişim Tarihi: 08.05.2012
26. http://www.britannica.com/ EBchecked/media/121602/Anterior-view-f-the-muscles-of-thehuman-leg Erişim Tarihi: 08.05.2012
27. http://www.richardtung.com/medical.php Erişim Tarihi: 08.05.2012
28. http://biology-pictures.blogspot.com/2011/11/facial-muscles.html Erişim Tarihi: 08.05.2012
29.http://www.contmediausa.com/shop/app/products/Human3D/human3dhumanmuscular.ht
ml Erişim Tarihi: 08.05.2012
Sayfa 110

Spor Masör/Masözlüğü - nigep - Kırgızistan

Transkript

Benzer belgeler

BİR HASTA BLOĞUNDAN ALINTI: Periferiknöropati kontrolü için

onlıne katalog - Sky Tower Hotel

giriş - Platform

Mesut ÖZTÜRK - Trakya Üniversitesi

Slayt 1 - Sosyal Pediatri Derneği

Facebook paylaşım detaylarını kişiselleştirme

Kataloğu Görüntüle