Tibet Müslümanları

.:. Temiz Yaþam .:. >>===>> Temiz Bir Dünya Ýçin...
Tibet Müslümanlarý
Editör : Dünyabülteni
22 05 2008
Tibetli Müslümanlarýn hikâyesi, benzersiz bir topluluðun hikâyesidir. Atul SethiMesut Butt Hindistan'da yaþayan bir Tibetlidir.
Fakat o, Budist olan sürgündeki diðer pek çok Tibetliden farklýdýr. Butt bir Müslümandýr. Fakat inancý dýþýnda onu diðer Tibetlil
ayýran fazla bir þey yoktur. Tibet geleneklerini yaþýyor, Tibet dilini akýcý bir þekilde konuþuyor ve Dalay Lama'yý lideri olarak gö
Fakat Butt'ýn ait olduðu topluluk—Tibetli Müslümanlar—Budist kardeþleriyle yurtlarýný terk etmelerinin acýsýný
paylaþmalarýna raðmen Hindistan'da çok az biliniyor. Onlar son 50 yýldýr Hindistan'da yaþýyorlar. Þu an Dalay Lama'nýn
Dharamsala'daki bürosuyla birlikte çalýþan Butt, "diðer Tibetliler gibi bizim topluluk da zor zamanlar gördü, büyük manevi ve fiziki
zorluklara katlandý" diyor.
Tibetli Müslümanlarýn hikâyesi, sýkýntýlarýn karþýsýnda bile canlý tutulan farklý bir kimlik geliþtirmek için farklý kültür tiplerini me
benzersiz bir topluluðun hikâyesidir. Bilinmesi ilginç olan þey; Ýslam, bütünüyle Budist kültürle eþ anlamlý olan Tibet'e yaklaþýk 1
önce geldiðidir. Ýlk Müslümanlarýn Tibet'e geliþ hikâyeleri de ilginçtir. 12. yy. da bir grup Müslüman tüccarýn Keþmir ve Ladakh'ta
tacirler olarak geldiðine inanýlýyor. Bu tüccarlarýn pek çoðu Tibet'e yerleþti ve sonrasýnda kocalarýnýn dinine dönen Tibetli kadý
evlendiler. Yazar Thomas Arnold kitabýnda aþamalý olduðunu söylediði Ýslam Tebliði'nin, evliliklerin ve sosyal etkileþimin Tibetli
Müslüman nüfusun Tibet'in baþkenti Lhasa civarýnda geniþ bir topluluk olana kadar süren bir artýþa öncülük ettiðini belirtiyor.
Butt, "Tibet hükümeti herhangi bir müdahale de bulunmadan Müslümanlarýn kendi iþlerini kendilerinin görmelerine izin verdi. Bu
özgürlük Müslüman topluluðun geleneksel Tibet sosyal ve kültürel adetlerini benimserken kendi kimliklerini muhafaza etmelerini
mümkün kýldý" diyor. Tibetli Müslümanlar atalarýnýn mesleklerini devam ettirdiler ve baþarýlý iþlere sahip tüccarlar oldular. Müsl
topluluðu ayný zamanda Tibet toplum ve kültürünü pek çok açýdan katkýda bulundular. Örneðin Tibet'teki ilk sinema salonu Tibe
Müslüman bir iþ adamý tarafýndan açýldý. Ayný zamanda Tibet'in popüler bir klasik müzik formu olan Nangma'nýn Tibet'e Müslü
tarafýndan getirildiðine inanýlýyor. Aslýnda Nangma kelimesinin Urduca'da þarký anlamýna gelen 'Naghma' kelimesinden geldiði
söyleniyor. Butt, "Yüzyýlýn bitiminde Tibet'te geliþtirilen bu ince hareketli þarkýlar, Acha Izzat, Bhai Akbar-la ve Oulam Mehdi
tarafýndan geliþtirilen müzikle birlikte nerdeyse herkesin aðzýnda olan bir modaydý" dedi.
Pek çok Tibetli bilgin, Ýslam ve Budizm gibi iki farklý dinin Tibet topluluðu gibi geleneksel bir toplumda nasýl barýþ içinde bir arad
var olabildiklerini yorumladýlar. Bazýlarý baþarýnýn, bu kardeþlik ruhunu güçlendirmede öncü olan Dalay Lama gibi dini liderlere
olduðunu söylüyor. Örneðin birkaç yýl önce yayýnlanan bir Tibetli Müslüman Topluluðu Tarihi, 17. yy.da beþinci Dalay Lama'nýn
bir cami inþa etmeleri için Müslümanlara nasýl seve seve toprak verdiðini anlatýyor.
Hikâye, bir Müslüman delegasyonu beþinci Dalay Lama'ya bir cami ve mezarlýk için yer istemek için gittiðinde Dalay Lama'nýn
okun düþtüðü yerin Müslümanlara ait olacaðý sözü vererek bir ok fýrlattýðýný anlatarak devam ediyor. Bu yer daha sonradan Gy
Linka veya uzak okun parký olarak bilindi. Tibetli Müslümanlar ayný zamanda Tibet'te diðer özel ayrýcalýklara sahiplerdi. Örneðin
Müslümanlar kutsal Budist aylarýnda uygulanan "et yok kuralý"ndan ayrý tutuluyorlardý. Bunun yanýnda onlarýn ticari giriþimleri
vergiden muaf tutuluyordu.
Fakat bütün bu özel ayrýcalýklar 1959'da Çin'in Tibet'i iþgal etmesinden hemen sonra onlardan alýndý. Bundan dolayý pek çok T
Müslüman Çin iþgali altýnda yaþamaktansa Tibet'ten ayrýlmayý tercih etti. Hindistan'a geçmeyi baþaranlar Kalimpong, Darjeeling
Gangtok gibi sýnýr þehirlerine yerleþtiler. Sonradan Müslüman topluluk aþamalý bir þekilde atalarýnýn 12. yy. da oradan Tibet'e
geldikleri Keþmir'e taþýndýlar. Butt, Keþmir'e taþýnmanýn gerçekten önemli olduðunu söylüyor. Keþmir, Tibetliler tarafýndan Kha
olarak bilindiðinden ve Müslümanlar Khache olarak anýldýðýndan Tibet'te bile Müslümanlar Keþmirliler olarak tanýmlanýyorlar. B
yüzden onlar Tibet'teyken bile statüleri bir yabancý statüsüydü.
1959'dan sonra Keþmir'e geri gelen Tibetli Müslüman ailelere, onlarýn Keþmirli atalarýndan dolayý Hindistan vatandaþlýðý verild
Birkaç aile Nepal ve Körfez ülkelerine göçerken bu ailelerin pek çoðu hala Srinagar'da yaþýyorlar. Bu gün çoðunlukla Hawal ve Ý
bölgelerinde olmak üzere Srinagar'da yaklaþýk 250 Tibetli Müslüman aile yaþamaktadýr. Topluluðun refahý için çalýþan bir kurul
Tibetli Müslümanlar Gençlik Federasyonu'ndan Nasýr Gazi, bir kýsmý kendi iþini kurarken bu ailelerin bir grubunun saf Keþmir
halýlarý dokumasýyla uðraþtýklarýný söylüyor. Topluluk sýký baðlarla birbirine baðlý olmaya devam ediyor ve onlarýn pek çoðu i
duygulandýrýcý bir mesele olmaya devam ediyor. Örneðin son zamanlarda Tibetli Müslümanlar Gençlik Federasyonu, Dalay
Lama'nýn Tibet'e otonomi statüsünün verilmesi ile ilgili görüþlerine katýldýðýný göstermek için Srinaga'da bir barýþ yürüyüþü ger
Peki, bir çözümün bulunmasý durumunda Tibetli Müslümanlar Tibet'e geri dönecekler mi? Gazi, "pek çoðumuz Hindistan'da doðu
büyüdüðümüz için belki yerleþmek için gitmeyeceðiz" diyor. "Fakat hakkýnda çok þey duyduðumuz Potala sarayýný ziyaret etme
için de atalarýmýn yaþadýðý topraðý görmek için kesinlikle bir kere gideceðim."
http://temizyasam.net/php
Joomla TR!
Oluþturma: 12 October, 2016, 13:18
.:. Temiz Yaþam .:. >>===>> Temiz Bir Dünya Ýçin...
Çeviren: Ali Karakuþ
http://temizyasam.net/php
Joomla TR!
Oluþturma: 12 October, 2016, 13:18