İlgili rapor için tıklayınız

MOBİLSAD
Meslek Birlikleri Çalışma
Temmuz 2010
www.mobilsad.org.tr
İçindekiler
Önsöz ............................................................................................. 3
Rakamlarla Müzik Piyasası – 2010................................................... 3
Yeni Lisanslama Modellerinde İlerleme ........................................................................................................................5
Kilit Pazarlarda Korsan Etkisini Gösteriyor ...................................................................................................................6
Türkiye ve Korsan .................................................................................................................................................................6
İlerlemenin önündeki engeller.........................................................................................................................................6
Türkiye Dijital Müzik Pazarı ve Oyuncular ....................................... 7
Dijital Müzik Piyasasındaki Oyuncular ...........................................................................................................................7
Operatörler ............................................................................................................................................................................7
Turkcell ...................................................................................................................................................................7
Avea ..........................................................................................................................................................................8
Vodafone ................................................................................................................................................................8
Türk Telekom .......................................................................................................................................................8
Dijital Müzik Servis Sağlayıcılar & Yasal Müzik Servisleri Dünyası ........................................................................9
Meslek Birlikleri, Plak Şirketleri ve Yayıncılar..............................................................................................................9
Mü-Yap ....................................................................................................................................................................9
Mesam .................................................................................................................................................................. 10
Msg......................................................................................................................................................................... 10
Müyorbir ............................................................................................................................................................. 11
Internet Servis Sağlayıcılar (ISP’ler)............................................................................................................................. 11
Cep Telefonu Üreticileri .................................................................................................................................................. 11
Nokia Ovi ............................................................................................................................................................. 11
Diğer Mecralar ................................................................................................................................................................... 12
iTunes ................................................................................................................................................................... 12
Amazon ................................................................................................................................................................ 12
Google ................................................................................................................................................................... 12
Türkiye’de Ditijal Müzik Piyasasını Güçlendirmek ......................... 13
Sonuç ........................................................................................... 14
Önsöz
Bu rapor, katma değerli servisler sektöründe dijital müzik pazarının sağlıklı gelişimini sağlamak,
sektörün ülkeye olan katkılarını artırmak, korsanın önüne geçmek ve tüketicilerin dünyadaki pazar
lideri ülkelerdeki tüketicilerle eş zamanlı dijital müzik mecrasından ve yeniliklerinden faydalanmasını
sağlamak amacı ile hareket eden MOBİLSAD’ın Türkiye ve Dünya’da mobil müzik piyasasını, mevcut
durumu ve pazarın gelişmesi için yapılması gerekenleri aktarmak üzere hazırlanmıştır.
Raporun ilk bölümünde rakamlarla müzik piyasası, ikinci bölümde Türkiye pazarındaki oyuncular,
üçüncü ve dördüncü bölümlerde pazarın sağlıklı gelişimi için yapılması gerekenler ve son bölümde ise
MÜ-YAP’dan alınan teklifin içeriği ile
MOBİLSAD’ın değerlendirmeleri, görüş ve önerileri
sunulmaktadır.
Rakamlarla Müzik Piyasası – 2010
IFPI tarafından hazırlanan Rakamlarla Kayıt Endüstrisi 2010’dan önemli başlıklar aşağıda bilginize
sunulmuştur.
Global bazda kayıtlı müzik gelirleri 2009’da %7 oranında düşerken dijital satışlar pek çok
pazarda güçlü bir şekilde büyümüştür.
2009 yılında, ilk kez, kayıtlı müzik endüstrisinin küresel gelirlerinin dörtte birinden fazlası
(%27) dijital kanallardan elde edilmiştir – tahmini olarak 4.2 milyar dolar ticari değere sahip
piyasada, 2008 yılında %12 oranında bir büyüme yaşanmıştır (IFPI).
Müzik sektörü internet piyasası ve mobil piyasadan, elektronik oyunlar hariç olmak üzere,
yaratıcı endüstrilerdeki diğer tüm sektörlerden çok daha fazla değer elde etmektedir. Müzik
şirketlerinin dijital kanallardan elde ettiği gelirler, şu an, film, gazete, dergi endüstrilerinin
elde ettiği gelirler toplamının nispi olarak iki katından fazladır
En büyük dijital müzik piyasası, ABD’dedir, sekiz yıllık sürede dijital gelirler pratikte sıfırdan
ABD müzik piyasasının %40’ına tekabül edecek şekilde artmıştır (RIAA). iTunes şu anda
ABD’de tüm müzik piyasasının %25’ine karşılık gelerek en büyük müzik satıcısı konumundadır,
onu Walmart, Best Buy ve Amazon takip etmektedir.
Avrupa, satışların yalnızca yaklaşık yüzde 15’ini dijital kanallardan elde ederek dijitalin
benimsenmesinde geriden gelmeye devam etmektedir. Ancak, 2009’da Avrupa dijital satışlar
anlamında en hızlı büyüyen bölge olmuştur.
Dünya çapında, single parçalar ilk kez 1,5 milyar sınırını aşmış, 2008’e göre tahmini olarak
yüzde 10 artış göstermiştir. Dijital albümler tahmini olarak, single parçaların artış oranının iki
katı, % 20 oranında artmıştır. Bugün ABD’de satılan albümlerin yaklaşık yüzde 20’si,
İngiltere’de ise yaklaşık yüzde 15’i dijitaldir (RIAA, BPI).
Küresel mobil müzik gelirleri 2009’da, korsan, bazı piyasalarda müzik servislerine operatörler
tarafından yeterli desteğin verilmemesi ve mastertone sektörünün doyuma ulaşması
sebebiyle düşmüştür. Diğer taraftan, ABD, Japonya ve Hindistan’daki güçlü satışlar sayesinde
single parçaların cep telefonlarına indirilmesi istikrarını korumuş ve çalarken dinlet
melodilerinin indirilmesinde büyüme devam etmiştir.
Müzik abonelikleri devam etmiştir ve büyüme beklenmektedir, 2009’da müzik abonelikleri
dijital satışların yüzde 5’inden fazlasına karşılık gelmiştir (IFPI). TDC PLAY, Nokia Comes With
Music, Spotify Premium ve Vodafone gibi servisler bu büyümeyi sağlamıştır.
eMarketer‘in yaptığı araştırmaya göre, mobil bağlantıların hızı arttıkça, dijital müzik indirmek
kullanıcılar için çok daha pratik hale gelecek. Raporda 2011 yılında mobil müzik satışının 7.3
milyar dolarlık bir endüstri haline geleceği tahmin ediliyor. Raporda mobil müzik endüstrisine
dahil edilen medya çeşitleri cep telefonu melodileri, şarkılar, video klipler.
2009 yılındaki üç kilit gelişme: daha fazla DRM’siz servisin piyasaya sürülmesi, dijital albüm
çıkışlarındaki sürekli büyüme ve değişken fiyatlandırmanın çıkarılması olmuştur.
Yeni Lisanslama Modellerinde İlerleme
Dünya çapında 400’ün üzerinde yasal müzik servisinde 12 milyondan fazla kayıt geçerlidir. Bunlar,
Amozon, iTunes gibi download mağazalarından, Youtube gibi video streaming sitelerine ve Dezeer,
Spotify gibi ses streaming hizmetlerine kadar dağılmıştır. Sky, TDC veTelia gibi bazı internet servis
sağlayıcılar da yasal müzik iletimi için plak şirketleriyle veya dijital satıcılarla ortaklıklar yapmışlardır.
Ovum tarafından İngiltere’de gerçekleştirilen yeni bir çalışmada, internet servis sağlayıcıların kendi
müzik hizmetlerini sunmaları halinde gelirlerini katlayabilecekleri ileri sürülmektedir. 2010 Mart
ayında basılan İngiltere çalışması, 2013 itibariyle internet servis sağlayıcıların 100 milyon £’dan fazla
gelir getirebileceğini ortaya koymaktadır.
Kilit Pazarlarda Korsan Etkisini Gösteriyor
TERA Danışmanlık 2010 Mart araştırması yaratıcı endüstriler üzerinde korsanın ekonomik etkisini
ölçmüştür. Korsan konusunda etkin bir harekette bulunulmaması durumunda 2015 itibariyle yaratıcı
sektörlerde Avrupa Birliği’nde 1,2 milyon iş kaybının olabileceğini ileri sürmektedir.
İzinsiz içeriğin yasal olmayan yollardan dağıtılmasında P2P en yaygın korsan olarak yerini
korumaktadır.
Türkiye ve Korsan
Türkiye müzik pazarında korsan tüketimi çok hızlı ilerliyor. 2005 yılı verilerine göre, pazarın yaklaşık
yüzde 52'sini korsan ürünler oluşturuyor. Yapılan hesaplara göre eğer korsan satışlar önlenebilmiş
olsaydı reel fiyatlarla elde edilebilecek ciro 85.2 milyon YTL olacaktı. Korsan tüketimden devletin vergi
kaybı da 32.4 milyon YTL'yi buluyor. Toplamda (ciro ve vergi) 117.6 milyon YTL'lik kayıp yaşanıyor.
Türkiye'de müzik sektöründe bandrollü satış 2004 yılında 45 milyon YTL iken, 2005'te bu rakam 30
milyon YTL'ye geriledi.
Korsanın sokaklardan büyük ölçüde temizlenmesine ve yaklaşık 160 bin bedava müzik paylaşım
sitesinin kapatılmış olmasına rağmen Türk müzik piyasası da telif geliri konusunda istediği noktaya
henüz gelemedi.
Aynı sorunla boğuşan dünya müzik piyasası ise bir süredir çözümü dijital ve mobil alanda arıyor.
Üstelik bunu da şarkıların reklam veya abonelik karşılığında bedava dağıtarak yapmaya çalışıyor.
Sonuçta şimdiye kadar iTunes üzerinden Apple bile bir iPod’daki 10 bin şarkının ancak 40’ını parayla
satabildi.
İlerlemenin önündeki engeller
Servislerin pazarlama yetersizliği
Yayım haklarıyla ilgili sorunlar
İnternet üzerinden ödeme yapma konusundaki tüketici isteksizliği
Farklı tüketici gruplarına yönelik kullanıcı dostu servisler yaratılmasındaki zorluklar
Mobil Katma Değerli Servisler sektöründe servis sağlayan 3.parti firmalar olarak korsan ile
mücadelede ve ilerlemenin önündeki engeller olarak belirtilen farklı tüketici gruplarına uygun içerik
yaratılması, servislerin pazarlaması gibi konularda mevcut tecrübe ve deneyimlerle Mobil müzik
piyasasına ciddi bir ivme kazandırılacağına inanıyoruz.
Türkiye Dijital Müzik Pazarı ve Oyuncular
Dijital Müzik Piyasasındaki Oyuncular
Operatörler
Dijital müzik servis sağlayıcılar
Plak şirketleri ve yayıncılar
Internet Servis Sağlayıcılar
Cep Telefonu üreticileri
Diğer Mecralar
Operatörler
Turkcell
Turkcell Ürün ve Servis Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Cenk Bayrakdar :
“Korsan müziğin yüzde 95’lere ulaştığı bir ortamda Türkiye ve dünyada fiziki müzik pazarının
giderek küçülürken dijital müzik pazarı ise tam tersine büyümektedir. “
“Türkiye’de son 5 yılda fiziki satışlar % 70 düşerken, gelirler % 36 azaldı, dijital pazarda ise
2006-2009 yılları arasında satışlar % 2049, ciro da % 1540 oranlarında büyüdü.”
“Turkcell % 60'la mobil müzik pazarında lider”
Turkcell, müzik sektörünün önde gelen meslek birlikleri ve şirketleriyle yaptığı anlaşmalarla dijital
müzik arşivini 2,5 milyon şarkıya çıkardı. Bugüne kadar 33 milyon kişiye 70 milyondan fazla şarkı ile
dokunan Turkcell, mobil müzik pazarında % 60’lık payla yasal müziğin en büyük destekçisi olma
yolunda öncü rol üstlendiğini belirtiyor.
Turkcell 33 milyon kişiye 70 milyon şarkı dinletti, Türkiye nüfusunun yaklaşık yarısına müzikle
dokundu. GncPlay ile 6 ay gibi kısa bir sürede 9.5 milyon kişiye 30 milyon müzik dinletti.
Avea
Müzik alanında 2010 hedeflerini, yeni ürün, servis, kampanya ve projelerini açıklayan Avea, mobil
pazarda müzik indirmede %35 pazar payı ile elde ettiği birinciliği 2010’da da sürdürmeyi hedeflediğini
açıkladı.
Avea’nın 1 milyona çıkarmayı planladığı 350 bin adetlik müzik katalogundan Mayıs 2008’den bu yana
12 milyon şarkı indirildi. Aynı dönemde Aveamüzik.com portalını 1.800.000 kişi ziyaret etti.
Avea Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Hakan Kaplan:
“Türkiye’de CD, kaset gibi geleneksel müzik formatlarının satışı 2004’ten 2009’a kadar yüzde
75 küçüldü, aynı dönemde dijital müzik formatlarının satışı ise 2 kat arttı”
“mobil dijital müzik satışlarında Avea yüzde 35 payla ilk sırada”
Vodafone
Vodafone hem à-la-carte hem sınırsız abonelik hizmetleri sunarak 20’yi aşkın ülkede aktif konumda.
Vodafone, Nisan 2009’da Vodafone İspanya başlatıldıktan çok kısa bir süre sonra 100,000’i aşkın
kullanıcıyı çekmeyi başaran, genel mobil servis ile birlikte paket halinde sunulan sınırsız müzik
aboneliği servisini başlatmıştır.
Türk Telekom
TTNET Müzik, Türkiye’de ilk defa tüm internet kullanıcılarına hem MP3 formatında şarkı satın alma
hem de ücretsiz ve sınırsız müzik dinleme imkanını aynı platformda sunuyor.
TTNet Genel Müdürü Tahsin Yılmaz, Tivibu platformunda özellikle müzik seçeneğinin aboneler
tarafından büyük ilgi gördüğünü ve arşivde 3 milyon eser bulunduğunu belirtiyor. Telife saygılı
olmalarından dolayı Meslek Birlikleri ile anlaşarak eserleri mp3 formatına döndürdüklerini belirten
Yılmaz platform üzerinden günde 500 bin eser indirilerek rekor kırıldığını belirtiyor.
Haziran ayı sonuna dair rakamları açıklayan TTNET Müzik, dinlenilen şarkı sayısında 50 milyonu,
indirilen şarkı sayısındaysa 15 milyonu aştığını açıkladı.
MÜ-YAP ve SONY BMG kataloğunda bulunan sanatçı ve yapımcılara ait 500.000'i aşkın yerli ve
yabancı şarkı TTNET Müzik repertuvarında yer alıyor.
TTNet Müzikte indirilen müziklerin telif hakları TTnet tarafından Müyap ya da ilgili yapımcı firmaya
ödeniyor. TTnet bu servisi, kendi ADSL servisinin bir katma değeri olarak sunuyor.
Dijital Müzik Servis Sağlayıcılar & Yasal Müzik Servisleri Dünyası
Meşru dijital müzik servislerini gösteren Pro-music -www.pro-music.org- listesinde dünyadaki meşru
müzik web siteleri en kapsamlı ve güncel şekilde gösterilmektedir. Pro-music uluslar arası, plak
şirketleri (büyük plak şirketleri ve bağımsız plak şirketleri), edisyon şirketleri, icracı sanatçılar, müzik
menajerleri ve müzisyen birliklerini temsil eden kuruluşlar birliği tarafından onaylanmıştır. Listede
yaklaşık 60 ülkede 400 meşru servis yer almaktadır.
2010 http://www.pro-music.org da yayınlanan Türkiye’deki legal müzik portalları:
2010 yılında MOBİLSAD’ın önerdiği modelde yapılacak Meslek Birlikleri Anlaşması ile daha fazla servis
sağlayıcı firmanın sisteme dahil olması sağlanacak, dijital müzik alanında ki servis çeşitliliği ve legal
müzik portallarında artış yaşanacak bu da dijital müzik gelirlerinin artışını sağlayacaktır.
Meslek Birlikleri, Plak Şirketleri ve Yayıncılar
Türkiye’de Dijital Müzik alanında servis sağlayıcıların çalıştığı bir çok Meslek Birliği ve Bağımsız
Edisyon şirketi var, Çatı sözleşmenin imzalanmaması halinde Meslek Birliklerinin 2010 içinde ayrı
hareket etme kararı sektörde servis sağlayan firmaları çok kanal ile muhatap bırakacaktır.
Mü-Yap
Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (http://www.mu-yap.org/ ), 03.08.2000
tarihinde Kültür Bakanlığı'nın makam onayı ile tüzel kişilik kazanmıştır. Bakanlar Kurulunun
22/11/2001 gün ve 2001/3329 sayılı kararı ile de, IFPI, Uluslararası Fonogram Endüstrisi Birliği'nin
Türkiye Milli Grubu olarak tescil edilmiştir.
MÜ-YAP'a üye 72 tüzel kişilik sahibi şirket bulunmakta ve bunlar üretim bakımından Türkiye Müzik
Endüstrisi'nin yüzde 80'lik bir kısmını; yabancı repertuarın tamamını temsil etmektedir. MÜ-YAP, her
türlü izinleri alarak ve bedellerini ödeyerek, icra ve temsili sonucunda plak, kaset, CD vb. ses
taşıyıcılarına tespitini yaparak, sadece bedeli karşılığı dinleyiciye ulaştırmak amacıyla piyasaya sunan
müzik yapımcısı üyelerinin verdiği yetki belgeleri ile, Türkiye ve dünyanın her yerinden yerli ve
yabancı repertuarlara ait albümlerin en büyük bölümünün haklarını korumaktadır.
Mesam
Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (http://www.mesam.org.tr/# )– MESAM, ilgili mevzuat
uyarınca 11.08.1986 tarihinde kuruluş başvurusunda bulunmakla tüzelkişilik kazanmış olup,
08.12.1986 tarihinden bu yana faaliyetini sürdürmektedir. MESAM, ülkemizde kurulmuş olan ilk dört
meslek birliğinden biri ve müzik eserleri alanında ilk meslek birliğidir. Müzik eseri sahiplerinin(besteci,
söz yazarı, aranjör ve editör) ve malî hakları kullanma yetkisini haiz kişilerin çıkarlarını korumak, 5846
sayılı Kanun ile tanınmış hakların idaresi ve takibini, alınacak ücretlerin tahsilini ve hak sahiplerine
dağıtımını sağlamak amacıyla faaliyette bulunmaktadır.
MESAM, yabancı telif birlikleriyle imzaladığı temsilcilik anlaşmaları vasıtasıyla, 100’den fazla ülkede
mekanik ve temsili alanda hem MESAM üyelerinin haklarını koruma altına almakta, hem de dünya
repertuarını Türk müzik kullanıcılarının hizmetine yasal olarak sunmaktadır. Aynı zamanda müzik,
sinema, edebiyat, tiyatro ve plastik sanatlar alanında faaliyet gösteren eser sahiplerini temsil eden
Uluslararası Telif Birlikleri Konfederasyonu CISAC’ın ve mekanik alanda Uluslararası Mekanik Çoğaltım
Bürosu BIEM’in üyesidir.
Msg
Musuki Eseri Sahipleri Grubu Meslek Birliği (http://www.msg.org.tr) MSG, kendisine üye olan eser
sahiplerinin (besteci, söz yazarı, yayımcı,aranjör*) eserleri için müzik kullanıcılarına kullanım izni ve
lisansı veren, mali haklarını toplayan ve toplanan telifleri üyesi eser sahiplerine dağıtan bir meslek
birliğidir.
2 Ağustos 1999'da Kültür Bakanlığı tarafından resmi kuruluşu onaylanan MSG, çoğaltma (mekanik)
ve temsil/yayın (performing) alanında üyesi bulunan eser sahiplerinin haklarını korumakta ve
kullanımlardan doğan teliflerini toplamaktadır. Bir müzik eserinin canlı yorumu, CD/kaset olarak
çoğaltılması, radyo- TV- video yoluyla yayımlanması ya da karaoke aracılığıyla kullanılması söz
konusu olduğunda kullanıcıların MSG lisansı almaları yasa yoluyla zorunlu kılınmıştır (5846 Sayılı
F.S.E.K. Kanunu). MSG lisansı, müzik eseri kullanıcılarına Türkiye ve dünyanın her yerinden
milyonlarca müziği yasal olarak kullanabilme olanağını sağlar.
Müyorbir
Müzik Yorumcuları Meslek Birliği (http://www.muyorbir.org.tr/ ) yorumcuların yani icracı
sanatçıların kanun gereği sahip oldukları hakların takibi ve tahsilini yapmaktadır.
MÜYORBİR, 51 kişilik kurucu üye tarafından 2000 yılında kurulmuş ve 19.04.2000 tarihinde Kültür ve
Turizm Bakanlığı’nın onayı ile tüzel kişilik kazanmıştır. MÜYORBİR, 2000 yılından bu yana alt yapı
donanımını tamamlayarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Kurucu üyeler arasında popüler sanatçılar çoğunluktadır. Müyorbir, Türkiye Müzik Endüstrisinde
fonogramlara kayıtlı müzik eseri icralarının % 95’lik kısmını temsil etmektedir. MÜYORBİR, icracı
sanatçı üyelerinin verdikleri yetki belgeleri kapsamında üyesi icracı sanatçıların müzik eseri icralarının
TV, Radyo, İnternet, GSM operatörleri ve umumi mahallerde kullanımlardan doğan hakları
korumakta, anılan mecralardan icracı sanatçı haklarının takip ve tahsilini ve üyelere dağıtımını
gerçekleştirmektedir.
Internet Servis Sağlayıcılar (ISP’ler)
İnternet servis sağlayıcılar (ISP’ler) müzik şirketleriyle ticari ortaklık kurulması konusuyla gitgide daha
fazla ilgilenmektedirler. Bunlar ISP’lere birçok piyasada doyum noktasına ulaşmaya yakın genişbant
talebi bulunan ve video gibi içeriklere yönelik tüketici taleplerinin ağ masraflarını artırdığı bir
dönemde katma değer sağlayabilir. Müzik ve diğer eğlence içerikleri ISP’lerin “kayıpları” azaltmaları
ve müşterilerini muhafaza ederek yeni gelirler elde etmelerine yardımcı olabilecektir.
Cep Telefonu Üreticileri
Mobil telefon üreticileri Nokia ve SonyEricsson 2008 yılında cep telefonları ile birlikte paket halinde
sunulan sınırsız müzik servislerini sunmaya başlamışlardır.
Nokia Ovi
Nokia, her yıl 450 milyon cihaz satarak dünyanın en büyük cep telefonu üreticisi konumunu elinde
bulundurmaktadır.
Nokia’nın Comes With Music Servisi(CWM) 11 ülkede başlatılarak, 2009 yılında uluslararası piyasalara
büyük ölçüde yayılmıştır. Servis özellikle Latin Amerika’da büyük başarı kazanmıştır. Meksika’da
servisin faaliyete başlamasından itibaren ilk altı ay içerisinde 10 milyon indirme gerçekleştirilmiştir ve
Brezilya şu an CWM’in en çok sattığı ülkedir. “Comes with the Music” şirketi yalnızca bir cep telefonu
üreticisinden internet servis şirketine dönüştürmek üzere yapılmış stratejik bir hamledir.
Nokia’nın Ovi müzik platformu, 31’inci ülke olarak Türkiye’de kullanıma açıldı. Dört milyonu aşkın
yerli ve yabancı şarkının yer aldığı Ovi, kullanıcılara abonelik karşılığında ücretsiz müzik indirme
imkânı tanıyor. Nokia’nın X6 ve 5235 modelleriyle birlikte sunulan Comes With Music servisi ile 12 ay
boyunca Ovi Müzik’ten sınırsız parça bilgisayara veya cep telefonlarına indirilebiliniyor.
Ovi Müzik katalogundan Universal Music Group, Sony Music Entertainment, Warner Music Group ve
EMI Music ile Mü-Yap arşivinden 4 milyon şarkıya erişilebiliyor. Şu anda hiçbir dijital platformda
bulunmayan IMM ve Elec-trip arşivini de içeriyor.
Diğer Mecralar
iTunes
Online müzik satışının lideri konumundaki iTunes pazarın %28’sini, yani neredeyse üçte birini tek
başına yönetiyor.
Apple, Şubat 2010’da 7 yıl önce başlattığı çevrimiçi mağaza iTunes'den indirilen MP3 formatında
şarkıların sayısının 10 milyar eşiğini aştığını açıkladı.
10 milyondan fazla şarkıyı parça başına 69 cent ve 1,29 dolar arasında satan, birkaç yıldır televizyon
programları ile film ve podcastleri de satışa sunan Apple, internet mağazası iTunes'un dünyanın bir
numaralı müzik satış noktası olduğunu kaydetti.
Amazon
Amazon, internet üzerinden müzik satışının %12’sini gerçekleştiriyor.
Google
Wall Street Journal’ın iddialarına göre Google aylardır müzik firmaları ile anlaşmalar yapmak için
görüşmeler sürdürüyor ve sadece birkaç ay içerisinde satışlara başlayacak. Google’ın bu girişimi
dünya’da en çok Apple ve Amazon‘u rahatsız edecek gibi görünsede Türkiye’deki Dijital müzik
gelirleri için ciddi bir tehdit oluşturmakta.
Google, Amazon’un bile tahtını sallayamadığı iTunes’a gerçek bir rakip olabilir gibi görünüyor. Her
gün milyonlarca arama sonucunun yanında yer alacak bir “hemen satın al” bağlantısı şimdiye kadar
büyük oranda rakipsiz olan iTunes’u ciddi anlamda zorlayabilir.
WSJ’ın iddiasına göre Google’ın ayrıca önümüzdeki yıl içerisinde hayata geçireceği üyelikli bir sistem
ile kullanıcıların şarkılarını internet üzerinde saklamalarına ve Android işletim sistemli cihazları ile
diledikleri zaman ve diledikleri yerden erişebilmelerine imkân sağlamayı da planlıyor.
Türkiye’de Ditijal Müzik Piyasasını Güçlendirmek
Apple, iTunes, Amazon, Google gibi global rakiplere ek olarak Nokia, Sony Ericsson gibi dijital müziği
pazarlama stratejisi olarak kullanan cihaz üreticilerinin de pazara girmesi ile Operatörlerin ve mevcut
müzik portallarının gelirleri için ciddi bir tehdit oluşmuştur. Meslek Birlikleri ile yapılacak uygun içerik
anlaşmaları ve Türkiye pazarını iyi tanıyan daha fazla servis sağlayıcı firmanın sisteme dahil edilmesi
ile bu tehdidin önüne geçilmesi mümkündür.
Aksi halde tüm dünya’da yükseliş trendinde olan dijital müzik satışları pahalı içerik, telif hakları ve az
oyuncunun sahada tutunma çabası ile korsana ve uluslararası güçlü oyunculara yerini bırakacak,
gerek bu alanda faaliyet göstermeye çalışan firmaların gelirlerinde gerekse Operatörlerin ve Devletin
gelirlerinde ciddi kayıplara sebebiyet verecektir.
Tüm Meslek Birlikleri ile ortak yapılacak bir içerik anlaşmasına Operatörlerin vereceği destek ile daha
uygun maliyetle içerik alınması sağlanarak bir çok oyuncunun sisteme dahil edilmesi sağlanacak ve bu
alanda yeni servislerin, pazarlama mecralarının yaratılmasının önü açılacaktır.
Sonuç
2010 yılı için ayrı hareket etmeye karar veren Meslek Birlikleri ile firma başına ayrı ayrı yapılacak
anlaşmaların maliyeti çok yüksek olduğundan birçok sektör oyuncusu mobil müzik pazarının dışına
çıkacaktır.
Çatı sözleşme ve aylık toplu taahhüt ile daha fazla oyuncunun müzik piyasasına dahil olması
sağlanacaktır. Bu oyuncuların geniş ürün yelpazesi içerisinden modelleyebileceği kurgular sayesinde,
mobil ortamda yasal müzik kullanımı teşvik edilecek, gelirler aynı oranda artacaktır.
Mobil müzik alanında sektörde faaliyet gösteren 5-6 firma yerine bu alandaki oyuncu sayısının söz
konusu anlaşmanın avantajları sebebi ile 11 – 12 firmaya çıkarılması, daha fazla oyuncunun mobil
müzik alanında servis çıkararak bu alanda gelirlerin artırılması hedeflenmektedir.
Müzik alanında daha fazla servis sağlayıcının teklife konu olan içerik bedelleri ile pazarda oyuncu
olarak yer alması ile son kullanıcıya müzik alanında pek çok yenilikçi ürün ve hizmetin uygun maliyet
ile sunulması sağlanacaktır.
Müzik portalleri, müzik ile ilgili yeni birçok servisle bugün Nokia Ovi gibi cihaz üreticileri, iTunes gibi
global oyuncuların pazarına doğru yönelen Mobil Müzik piyasasının yeniden Operatörler ve servis
sağlayıcılar tarafında tutulması sağlanacaktır. Korsan ve Uluslararası firmaların dijital müzik piyasasını
elinde tutması ile kaybedilen gelir ve devletin vergi kaybı yeniden Türkiye ekonomisine
kazandırılacaktır.