02.01.2010

PRESS SCAN ON TURKEY – EU RELATIONS
16.10.2009
1. CURRENT DEVELOPMENTS REGARDING EU-TURKEY RELATIONS
Turkish press freedoms no concern of Brussels, says Ankara
Strong concerns about the state of freedom of the press in EU-candidate country Turkey
expressed by the European Commission have irked Ankara, which has responded by
saying that the matter is none of Brussels' business.
In its annual report released on Wednesday (14 October) on how different countries that
are applying to join the European Union are faring in bringing their legal frameworks in
line with EU norms, for the first time, the commission criticised Turkey over freedom of
the press for the record €2.2 billion fine slapped on the Dogan Yayin company, the
country's largest media group.
"The tax fine imposed on the Dogan group is a matter for the Turkish Finance Ministry,
not foreign authorities, and if it can't solve it, it is a matter for the Turkish judicial system,"
Turkey's chief European Union negotiator Egemen Bagıs told reporters shortly after the
EU report was published, according to Turkish daily Zaman.
The commission had said that the fine, imposed for unpaid taxes, could be a sign of
political interference in the press, as the group's publications have featured articles
focussing on alleged corruption within the ruling AK Party.
"The high fines imposed by the revenue authority potentially undermine the economic
viability of the group and therefore affect freedom of the press in practice," the
commission report said.
The group owns much of the country's newspaper and television market and has
complained that the fine will cripple it.
"There is a need to uphold the principles of proportionality and of fairness in these taxrelated procedures."
"I have asked the Turkish authorities to treat this matter very seriously," EU enlargement
commissioner Olli Rehn told reporters on Wednesday.
The episode comes just a week after liberal and left-wing deputies in the European
Parliament sought a resolution condemning Italy for the government's alleged threats to
freedom of the press.
Both conservatives in the house and the European Commission argued that the EU
institutions had no competence to criticise EU member states over press freedoms.
At the time, Dutch liberal MEP Sophie in ‘t Veld said: "When we are negotiating with
candidate states, we insist on the highest standards of press freedom. Why do we apply
higher standards than in the EU?"
1
"How can we tell candidate countries to improve their freedom of the press when we
cannot tell this to member states?"
http://euobserver.com/9/28831/?rk=1
***
EU shifts towards tailor-made enlargement policy
With EU hopefuls ranging from Iceland to Kosovo and Turkey, the European
Commission's latest enlargement strategy, published yesterday (14 October), appears to
step back from previous policies by looking at each applicant according to its own merits.
Background:
The European Commission's voluminous yearly reports look at the state of play of
each country's relations with Brussels.
Croatia, Turkey and Macedonia are labelled as "candidate countries", whereas
Serbia, Montenegro, Bosnia and Herzegovina, Kosovo and Iceland are considered
"potential candidates", according to EU jargon.
In fact, Macedonia and Kosovo do not even appear under those names: Macedonia is
referred to as "the former Yugoslav Republic of Macedonia" due to a dispute over the
country's name, which is identical to a Greek province. The former Serbian province
of Kosovo is referred to in the report as "Kosovo under the United Nations Security
Council Resolution 1244/99" because the country's unilateral independence has not
been recognised by Spain, Slovakia, Romania and Cyprus.
Of all the EU candidates, Croatia is the only country to have received political
assurances that it will eventually join the Union, even if the Lisbon Treaty is not
ratified. The current Nice Treaty provides for a Union of only 27 members, but EU
politicians generally agree that minor amendments should allow Croatia to join.
The European Union's current enlargement process is taking place against the backdrop
of a deep and widespread recession, with the crisis affecting both the EU and the
enlargement countries themselves, according to the EU executive's 'Strategy Paper'.
The paper adds that economic activity in the Western Balkans and Turkey has contracted
sharply since the second half of 2008, following reduced demand for their exports, less
foreign direct investment and lower cross-border lending. Unemployment, which is
already high in many countries, continues to rise further, it said.
However, the economic downturn in the Western Balkans and Turkey was less severe
than in the EU member countries that were most affected, the report adds, noting on the
negative side that the Western Balkan countries have limited scope for a strong domestic
macroeconomic policy response to the crisis.
Economic situation helped by EU prospects
The perspective of EU accession has helped investors to retain confidence in the
economies of the Western Balkan region and provided an anchor for economic policies in
the recent turbulent period, says the report.
"Enlargement is one of the most effective foreign policy instruments of the EU," the
Commission writes, adding that some of the countries concerned, such as Croatia and
2
Turkey, have been able to reap the benefits of structural reforms introduced in recent
years, helping to alleviate the crisis.
Corruption harms public perception of enlargement
While concediing once again that the fight against corruption and organised crime
remains a major challenge for the Western Balkans and Turkey, the Commission this
time notes that these issues affect the public's perception of EU enlargement, sometimes
in a disproportionate way.
Bilateral questions poison the process
The EU executive notes that in the last 12 months, the border issue between Slovenia
and Croatia has held back accession negotiations with Croatia (EurActiv 05/10/09).
Similarly, it deplores the lack of progress made towards normalisng Turkey's bilateral
relations with the Republic of Cyprus.
Regional cooperation stalled
The Commission's 'strategy' document also deplores Serbia's obstruction of Kosovo's
participation in regional meetings, initiatives and agreements, saying its attitude has
become "an obstacle to regional cooperation". The paper also conveys the message that
the recently-established Regional Cooperation Council in Sarajevo has not been
delivering the expected results.
Visa-free travel: A sweetener
The Commission expects a visa-free travel regime to be established between the EU and
Macedonia, Montenegro and Serbia by the beginning of 2010. The EU executive says it
will table proposals for Albania and Bosnia and Herzegovina by mid-2010, provided that
these countries meet the EU's set conditions. Kosovo is also included in the process,
"aiming at eventual visa liberalisation when the necessary reforms [...] have been
undertaken and the conditions met".
Croatia: Leader of the pack
For Croatia, the buzzword is that the country's accession negotiations are "nearing the
final phase". However, considerable challenges remain regarding access by the
International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia (ICTY) to important documents
on the use of artillery by Croatian forces during the Balkan war in the 1990s. The socalled 'artillery files' refer to Operation Storm, a Croatian military offensive to regain
territory which caused around 200,000 Serbs to flee the former Yugoslav republic at the
end of the 1991-1995 war.
Border delimitations also continue to be a problem despite a recent move by Slovenia to
unblock Croatia's EU negotiations. That agreement is without prejudice to the stillunresolved border dispute.
Turkey: A massive challenge
The pace of reforms now needs to be significantly stepped up in Turkey, the Commission
'Strategy Paper' says. Concerns remain in a number of areas, including freedom of
expression, freedom of the press, freedom of religion, trade union rights, civilian oversight
of the military and women's rights and gender equality, the paper reveals.
3
Presenting the country reports, Enlargement Commissioner Olli Rehn said that Turkish
intellectuals continue to be hassled over their words. He also deplored that an anti-terror
law is used to effectively restrict freedom of expression. In addition, he expressed
concern over "legal uncertainties and pressures of all sorts [that] affect freedom of the
press in practice, as shown by the tax fine against the Dogan media group" (EurActiv
15/09/09).
"We have serious concerns about tax fines for Dogan. I have asked the Turkish
authorities to treat this matter very seriously," Rehn told the press.
On the positive side, Rehn noted the constructive role played by Turkey on regional
security, for example in the Middle East and Southern Caucasus, on security of energy
supply and on the promotion of dialogue between civilisations. He welcomed the
normalisation of relations with Armenia (EurActiv 12/10/09), which he called "an historic
step". Likewise, he welcomed a "democratic opening" to resolve the Kurdish question by
wide consultation and concrete measures (EurActiv 31/08/09).
Macedonia: Close to starting talks
The good news was for Macedonia, with which the Commission now recommends
opening accession negotiations. The country obtained candidate-country status in 2005,
but has not yet started accession talks.
However, as Rehn said, Macedonia must strive to develop friendly relations with its
neighbours and finally settle its name dispute with Greece (EurActiv 13/10/09).
'Deterioration' in Bosnia and Herzegovina
Bosnia and Herzegovina's progress in addressing key reforms has remained "very
limited", the report said, adding that in this country the domestic climate has
"deteriorated" (EurActiv 09/10/09).
The country, which is close to disintegration according to some press reports, is urged to
achieve constitutional reform "without further delay".
The Commission is also categorical in saying that the EU will not be able to consider an
application by Bosnia and Herzegovina until the Office of the High Representative, which
has co-managed the country since the 1995 Dayton Agreements, is closed.
Serbia's ambitions praised
Serbia, which is a latecomer to the EU accession process, appears to be catching up,
with the country winning praise for its "ambitious programme" to join the Union and for
possessing the administrative capacity to make "substantial progress towards the EU".
Cooperation with the ICTY has further improved, but war criminals Ratko Mladić and
Goran Hadžić - who have both been indicted - remain at large, the paper notes. The
Netherlands in particular is opposed to the entry into force of the EU-Serbia Stabilisation
and Association Agreement (SAA) before the two war criminals are brought to justice.
Serbia is also asked to demonstrate a more cooperative attitude toward Kosovo's
participation in formats of regional cooperation.
4
Kosovo urged to protect minorities
The authorities of the former Serbian province of Kosovo, which declared independence
in February 2008, are criticised for recent incidents which resulted in the damage of more
than 20 vehicles belonging to the EU's law enforcement mission, EULEX (EurActiv
26/08/09). "Major challenges remain, including the rule of law, the fight against corruption
and organised crime, the strengthening of administrative capacity, the protection of the
Serb and other minorities, and enhancing dialogue and reconciliation between the
communities," the strategy paper reads.
Albania still waits for election results
Albania applied for EU membership in April 2009. In July, the EU Council stated that it
would return to the country's application once the Albanian election procedure had been
completed. Ever since the June national elections, the two main players, the governing
Democratic Party of Prime Minister Sali Berisha and the Socialist party and main
challenger Edi Rama keep accusing each other of fraud (EurActiv 30/06/09).
Albania needs to make progress, in particular regarding the rule of law and the fight
against corruption, as well as the proper functioning of state institutions, especially the
independence of the judiciary, the Commission paper says.
Montenegro and Iceland – less problematic
The strategy document does not devote much space to Montenegro, the last republic to
have seceded from Serbia in 2006, nor to the latest country to have applied for EU
membership – Iceland.
Montenegro filed its EU membership bid in December 2008 (EurActiv 16/12/08). In April
2009 the Council invited the Commission to submit its opinion. Work on the preparation
of the opinion is ongoing, the paper says, adding that Montenegro will need to
demonstrate concrete results on consolidating the rule of law, and particularly on judicial
reform and the fight against corruption.
As for Iceland, who filed its application on 16 July 2009 (EurActiv 20/07/09), the
Commission says that the country - a well-established democracy seriously affected by
the crisis - is a special case as it is largely integrated into the EU's internal market
through its participation in the European Economic Area. It is also a member of the
Schengen Area.
Positions:
The Turkish Economic Development Foundation (IKV) commented on the release of the
country's Progress Report for 2009 by deploring "injustice in the Customs Union towards
Turkey" and the fact that Turkey had not been given a roadmap for visa-free travel and a
date for its EU accession, EurActiv Turkey reports.
"If the membership target date anticipated is 2014, the European Commission must work
more and make the incomplete dossiers ready for negotiations for the well-being of
accession talks," IKV said.
"As for visas applied by the EU members on Turkish citizens, the Commission has
adopted extremely passive stance despite the final decision of the European Court of
Justice. We call on the Commission, the guardian of the treaties, to fulfill its obligation
and make necessary legal implementations in the subject matter."
5
"In the report, Turkey is being criticised for applying restrictions on the Customs Union
[with respect to Cyprus] but the problems Turkish businessmen face in visa applications
are overlooked. Quotas and similar limitations against Turkish trucks are not cited in the
very same report."
"The Commission should also be more active in the issue of Free Trade Agreements
(FTA). It should be adjudicated that FTAs the EU will sign with the third parties must be
put in force concurrently with the one to be made with Turkey."
"If financial aids provided to candidate countries during the previous accession
negotiations are taken into consideration, funds allocated for Turkey are extremely
inadequate," the IKV statement concludes.
German MEP Elmar Brok, EPP Group coordinator in the European Parliament's foreign
affairs committee, generally welcomed the Commission's clear criticism of the human
rights situation in Turkey as well as the country's deficiencies in minority protection,
freedom of religion and freedom of the press.
"In this respect, the latest progress report submitted today by the Commission speaks a
clear language", he said.
"However, with regard to the still unresolved question of Cyprus's status, the
Commission's intention 'not to disturb ongoing negotiations by putting pressure on
Turkey' does not contribute to its credibility," Brok further elaborates.
"Turkey signed the so-called 'Ankara Protocol' in 2005 and is therefore obliged to finally
open its ports and airports to Cyprus as an EU member state. The Commission itself has
set a deadline for Ankara to fulfil its obligations towards Cyprus until the end of the year,
but if it provides Turkey with a blank cheque, even though Ankara has not yet met its
obligations, then this will not strengthen the future negotiation position of the European
Union," Brok stated in Brussels.
The European Parliament's rapporteur on Turkey, Dutch MEP Ria Oomen-Ruijten,
welcomed the Commission's progress report on the country.
Oomen-Ruijten said: "I share the analysis of the European Commission regarding the
political pressure on the media which affects press and media freedom. Moreover, the
situation regarding minority rights remains a matter of great concern and the problems of
the Alevi and non-Muslim religious communities still have to be solved."
"I am particularly worried about the impunity and the passivity regarding domestic
violence, honour killings and forced marriages. One out of every four women has been
injured as a result of physical or sexual violence. Although all necessary legislation is
now in place, the implementation is still not sufficient," she said.
"Finally, there has been no progress towards the normalisation of bilateral relations with
the Republic of Cyprus and the Additional Protocol to the Association Agreement has not
been fully implemented. Quite rightly, the Commission concludes that Turkey is expected
to support the ongoing negotiations actively between the leaders of the two communities
in Cyprus with concrete steps," the rapporteur stated.
German MEP Alexander Graf Lambsdorff (FDP), ALDE rapporteur for accession
negotiations with Turkey, reacted to the Commission's 2009 progress report by calling on
the country to take further steps down the path of reform.
6
He stated: "For Liberals and Democrats, freedom of expression and of the media are
central to the quality of democracy in any given country. They are core European, indeed
universal, values. It is disconcerting, therefore, that the Commission finds Turkey at fault
on these fundamental liberties. The continued blocking of YouTube and the crippling fine
against the Dogan group are just the two most prominent examples."
"Turkey needs to reinvigorate the reform process – for the sake of the country's
European perspective but mainly for the sake of its own citizens," Graf Lambsdorff
concluded.
http://www.euractiv.com/en/enlargement/eu-shifts-tailor-enlargement-policy/article186403
***
Berlin Türkiye için 'ucu açık' bıraktı
Almanya’da Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve kadeş partisi Hıristiyan Sosyal Birlik’in
(CSU) Hür Demokrat Parti (FDP) ile oluşturacağı koalisyon hükümetinde çıkan Türkiye
pürüzünde uzlaşmaya varıldı. Dün Alman medyası üç partinin Türkiye konusunda önceki
CDU-Sosyal Demokrat Parti (SPD) hükümetinin politikasını sürdürme kararı aldığını
duyurdu. Eski politika da Türkiye açısından nahoştu.
Hükümet protokolünün yazılması pazarlığında CSU ‘Türkiye’ye tam üyelik yerine imtiyazlı
ortaklık’ ifadesi için bastırıyor, FDP Türkiye gelecek dört yılda üye olmayacağından
bunun protokolün konusu yapılmamasında diretiyor, CDU da Türkiye’yi tümden
küstürmek istemiyordu. Tarafların bulduğu orta yol, selef hükümetin pozisyonunu
benimsemek oldu. Önceki hükümet protokolü, “Türkiye ile müzakereler sonuç açısından
ucu açık sürdürülüyor. Üyelik ne otomatik ne de garanti. AB Türkiye’yi üye kabul
edebilecek ya da Türkiye üyelik kriterlerini tümüyle yerine getirebilecek durumda
olmazsa, Türkiye AB ile imtiyazlı ilişkisini daha geliştirebilecek şekilde AB yapılarına
mümkün olduğunca yakından bağlanmalı” diyordu.
Bu ifadeler üyeliği tümden dışlamıyor.
Başbakan Angela Merkel’in liderliğindeki CDU, seçim programına “Türkiye’nin tam
üyeliğinden ziyade imtiyazlı ortaklığı doğru çözüm” ifadesini koymuştu. Hazirandaki
Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Merkel ile Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy
bu yönde kampanya yürütmüştü.
http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalHaberDetay&ArticleID=959465&D
ate=16.10.2009&CategoryID=100
***
'AB Türkiye karşısında toy kaldı'
Rehn, Türkiye'nin İlerleme Raporu'nu Avrupa Parlamentosu'na anlatırken, 'Rumlara
limanların açılması için mühlet yıl sonu değil' deyince, vekillerin 'Türkiye AB'yi takmıyor,
AB Türkiye karşısında toy kaldı' eleştirileriyle karşılaştı. Rehn de Kıbrıslı Türklere yönelik
tutmadıkları vaatleri anımsattı
Türkiye’nin İlerleme Raporu’nu açıklayan Avrupa Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu
üyesi Olli Rehn, Türkiye’nin limanlarını Kıbrıs Rum Yönetimi’ne açması için son mühletin
bu yıl sonu olmadığını söyledi. Müzakere başlıklarının bir kısmının bazı üyelerin vetosu
7
altında olduğunu hatırlatıp açılabilecek başlıkların tükenebileceği uyarısı yapan Rehn,
Avrupa Parlamentosu’nda (AP) ‘AB Türkiye karşısında toy kaldı’ eleştirisine uğradı.
‘Virgüllü kelimeler...’
AP Dış İlişkiler Komisyonu’nda konuşan Rehn, Aralık 2006’da Rumlara limanlarını açma
yükümlülüğüne uymadığı için Türkiye ile müzakerelerdeki 35 başlıktan sekizinin askıya
alındığını hatırlatıp şöyle dedi: “2006’daki karar metninde gelecek yıllarda, özellikle 2007,
2008 ve 2009’da Komisyon ve AB Konseyi’nin gelişmeleri gözden geçireceği belirtiliyor.
Bu yılları neden belirttik? Çünkü birçok AB üyesinde bu yıllarda seçim yapılacaktı. Fakat
2009 nihai tarih değil, çünkü ‘gelecek yıllarda’ ve ‘2007, 2008 ve 2009’ arasında virgül
var.” Finlandiyalı komiser ekledi: “Herkesçe bilinen bir AB üyesi (Fransa), beş başlığın
açılmasını sürekli engelliyor. Bir başka üye ülke, diğer bazı başlıkları... Bunlar AB
üyelerinin ortak kararıyla değil, (Türkiye ile) ikili sorunlara dayanılarak yapılıyor. Kalan
bazı başlıkların da açılış ve kapanış kriterleri var. artlar değişmezse gerçekten kısa
sürede (açılabilecek) fasıllar tükenecek. Bunu da unutmayalım.”
Rehn’i sert sözlerle eleştiren birçok AP üyesi, ‘AB’nin yıllardır ısrar etmesine rağmen
limanlarını açmayan Türkiye’nin AB’yi takmadığını ve AB’nin Türkiye karşısında toy
kaldığını, Rehn’in AB’nin değil, Türkiye’nin yanında yer aldığını’ ileri sürdü. Bunun üzerine
AB’nin Annan Planı’na ‘Evet’ diyen KKTC’ye söz verdiği Doğrudan Ticaret Tüzüğü’nü
hâlâ yerine getirmediği, AB Konseyi’nin 2007’de ‘çalışmalara derhal başlaması’ kararına
rağmen bir şey yapmadığını hatırlatan Rehn, “Kıbrıs sorununda resmin tümünü
görmeliyiz” dedi. Türkiye ile Ermenistan arasında imzalanan prtokolleri ‘tarihi kilometre
taşı’ diye niteleyen Komisyon üyesi, “Bu mesele ciddi akademik çalışmaya dayalı, açık
diyalog yoluyla tarihçiler tarafından ele alınmalı. Kalıcı uzlaşmanın tek yöntemi bu”
vurgusu yaptı.
http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalHaberDetay&ArticleID=959454&D
ate=16.10.2009&CategoryID=100
***
Erdoğan: AB'li dostlarımız da yanlışı görmeli
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Irak'a yaptığı resmi ziyaret öncesi gazetecilere PKK'nın
sözde yöneticilerinin mal varlıklaırna ABD tarafından el konulması kararını yorumladı.
Avrupa'dan da benzer bir adımı beklediklerini söyleyen Erdoğan "Terör örgütünün en
önemli gelir kaynaklarından bir tanesi uyuşturucudur. Bunun Amerika ayağının bu şekilde
olduğunun Amerikan yönetimi tarafından ortaya konmuş olması önemliydi. Ama bunun
Avrupa ayağı var. Avrupa ayağı çok daha farklı, çok daha güçlü. Aslında Avrupalı
dostlarımıza biz bunları yıllardır söylüyoruz. 'Bakın' diyoruz 'Burada böyle bir durum var.
Bu işin sermaye boyutunu uyuşturucu kaçakçılığı, insan kaçakçılığı buna benzer bir çok
gayrimeşru yollar teşkil ediyor. Bunların üzerinde hassasiyetle durmanız lazım. Hatta bir
zamanlar çok ciddi paralar da yakalandı ama bu paralar maalesef farklı yöntemlerle yine
onlara iade edildi. Temenni ederiz ki Avrupalı dostlarımız da bu yanlışı görerek gerekli
tedbirleri alır.... Bunu dondururlar mı, farklı adımlar mı atarlar, bu adımları da bekleriz.''
dedi.
'MEKANİZMA İLİYOR'
Bir gazetecinin, görüşmelerde Mahmur ve PKK kamplarının kapatılmasının gündeme
gelip gelmeyeceği sorusuna ise "Terörle ilgili olarak demokratik açılım sürecimizin en
önemli başlığı diye bunu sürekli ifade ediyorum. Tabii ki terör sorununu çözmede, bu
sorunu minimize etmede özellikle dağ olayının çok iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Burada
tabii ortak çalışma yapılması gereken, birinci derecede Irak'tır. Özellikle Kuzey Irak'tır.
8
Üçlü olarak Irak-Türkiye- ABD İçişleri bakanlarımızın bir araya gelmek suretiyle yaptıkları
çalışmalar var biliyorsunuz. Bu güvenlik mekanizması zaten işliyor" şeklinde yanıtladı.
http://sabah.com.tr/Gundem/2009/10/16/erdogan_abli_dostlarimiz_da_yanlisi_gormeli
***
German parties won’t rule out Turkey’s EU bid
With preparations to form a coalition government are ongoing, German parties have
agreed not to include an article ruling out Turkey’s EU accession bid. It is expected that
the deal will contain language similar to that included in Merkel's 2005 coalition
agreement with the Social Democrats
Dirk Niebel, the general-secretary of Germany's FDP, FDP Chairman Guido Westerwelle
(R) and German Chancellor Angela Merkel (CDU) chat prior to sitting down coalition talks
. AFP photo
As the coalition negotiations for the next government heat up in Germany, a tiny
conservative party’s bid to insert an article in the new agreement expressing opposition to
Turkey's EU aspirations has faced objection from business-friendly partners.
Merkel’s conservative camp and the Free Democrats, or FDP, have agreed not to rule
out Turkish membership in the European Union in their coalition agreement, sources from
both camps said Thursday.
The sources said the deal between the parties was likely to contain language similar to
that included in Merkel's 2005 coalition agreement with the Social Democrats, or SPD,
Der Spiegel, Germany’s weekly magazine, reported.
“If the EU is not in a position to take on new members or Turkey cannot fully meet all the
criteria necessary for membership, Turkey must be bound closely to European structures
in a way that allows its privileged relationship with the EU to develop further,” the parties
said in the document.
The EU unanimously agreed to open official accession talks with Turkey in 2005, shortly
before Merkel took office. Her conservative bloc opposes the bid and she has said
repeatedly that Ankara should be offered a “privileged partnership” that stops short of full
membership.
Turkey has long rejected this notion, saying its ultimate goal is to become a full member
in the 27-member club. The previous German government – called the Grand Coalition –
had been openly sympathetic to Turkey’s EU bid due to the participation of the Social
Democrat Party, or SPD.
Conflicting remarks:
Meanwhile, the deal between the center-right parties that won a parliamentary majority in
last month's German election represents a defeat for Merkel's Bavarian allies, the
Christian Social Union, or CSU, the staunchest opponents of the Turkish bid. “For us it is
clear: The new coalition agreement must state explicitly that full EU membership for
Turkey cannot be approved,” CSU General Secretary Alexander Dobrindt told the Munich
paper Münchner Merkur just before the compromise was reached.
Chairman of the Bundestag committee for foreign affairs from CDU, Ruprecht Polenz,
defended the stance against the CSU and said, “In a coalition treaty, you cannot just walk
9
away from a process that the previous administration has legally initiated – in this case
the open ended negotiations with Turkey towards EU membership.”
The FDP, whose leader Guido Westerwelle is likely to take over as Germany's foreign
minister, does not strictly oppose the bid, even if his party has cited "major deficits" in
Turkey's efforts to meet EU criteria.
“The question [of Turkey’s accession] won’t be decided within the next four years,
therefore we do not need to negotiate it at this point,” Westerwelle was quoted as saying
by Die Zeit. Still, the CSU has pushed for stronger language in the coalition text, which
will serve as a blueprint for the new government, expected to be in place by next month.
http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=german-parties-won8217t-rule-outturkey8217s-eu-bid-2009-10-15
***
Straight - Glass half full, half empty: EU report
The European Commission released its annual report examining the performances of
candidates and future candidate countries, including Turkey, to the European Union on
Thursday.
In recent weeks, the Daily News has compiled detailed stories about the report and will
continue to do so in the coming days. In sum, the report said Turkey must step up
political and economic reforms, improve rights for minorities, women and trade unions, as
well as normalize relations with Greek Cyprus.
It also raised concerns over the government’s treatment of the Doğan Media Group in a
tax dispute, saying the issue may affect freedom of the press in the country. Furthermore,
while speaking at a press conference about the report, Enlargement Commissioner Olli
Rehn said: “We have serious concerns about the tax fines for Doğan. I have asked the
Turkish authorities to treat this matter very seriously.”
The commission’s annual reports are important materials for the leaders of EU countries
when they have to make decisions on certain issues about aspiring countries. In fact, the
reports should also be embraced by the leaders of the concerned countries in a similar
fashion so that they see their shortcomings and act accordingly when planning their
reforms.
Digesting this report and its content is, therefore, very important. In recent years, when
making a healthy assessment of the report, ministry officials would analyze the final
version of it for a few days before appearing in front of the media to express their
opinions. In an attempt to break another taboo, Turkey’s chief EU negotiator Egemen
Bağış managed to comprehensively analyze the report in just two hours after the
documents were officially released, proving his unique digestive capacity.
Both at the press conference and in one of his numerous appearances on television,
Bağış described the report as “the most positive since 1998.” He also argued that the
report criticized the tax fine imposed on the Doğan Media Group only as the result of
intense lobbying in Brussels, and thus freedom of the press was not at stake in this
country.
10
To set the record straight, the Daily News had already congratulated Bağış when he was
appointed as full time chief negotiator, highlighting his capacity as a communicator and
defender of fundamental human rights.
We want to believe that he, as a chief negotiator whose task is to rapidly get Turkey
ready for full membership, will cease seeing the glass as always half full and instead
begin focusing on the portion that is half empty.
The only way to make this country one of the most developed countries in the world is to
fill the glass full with democracy, human rights and fundamental freedoms.
http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=straight-half-full-half-empty-glass-eu-report2009-10-15
***
Alman basını: Türkiye bölgede AB’ye alternatif arıyor
Türkiye’nin Suriye, Irak ve Ermenistan’la yeni işbirliği açılımları Avrupa basınında “AB’ye
alternatif arayışı” olarak niteleniyor. AB’nin Son İlerleme Raporunu “Namus cinayeti ve
işkence sürüyor” başlığı ile gören Alman basını, basın ve din özgürlüğünde sorunları olan
Türkiye’nin Avrupa’dan çok Doğu komşularına yöneldiğini yazmaya başladı.
Alman basınında son iki gündür Türkiye’ye dönük çıkan başlıklardan bazıları şöyle:
-AB için Türkiye’nin daha çok uzun bir yolu var.
-Avrupa henüz uzakta.
-Namus cinayetleri ve işkence sürüyor.
-Basın ve din özgürlüğünde Türkiye sorunlu.
Ve son olarak Welt Online sitesinde yeralan ve gazeteye de yansıyan bir haberde,
Türkiye’nin Suriye ve Irak’a yönelik yeni işbirliği çabaları “Türkiye bölgesindeki komşularla
Ab’ye alternatif arıyor” başlığı altında ele alınıyor.
Habere ekli ankette "Türkiye AB'ye ait mi?" sorusu soruluyor. Ankete gelen yanıtların
yüzde 74'ü "Hayır", yüzde 15'i "Evet" yanıtı veriyor. Yüzde 11 ise "imtiyazlı ortaklık"
formülünü destekliyor.
Ahmet Davutoğlu’nun Suriye Dışişleri Bakanı Muallem ile verdiği bir fotoğrafın kullanıldığı
haberde, Suriye ile vizenin kalkmasına da değiniliyor.
CSU milletvekili Markus Feber’in “AB kendi inandırıcılığını yitirmemek için Türkiye ile
görüşmeleri kesmeli” sözlerine de yer veriliyor..
AB ilerleme Raporu’nda Hükümetin doğan Grubu’na karşı uyguladığı 2.2 milyar euroluk
cezanın basın özgürlüğünü tehdit ettiği de vurgulanıyor.
Avrupa Parlamentosu Liberaller Grubu başkan yardımcısı Alexander Graf Lambsdorff’un
medya grubuna karşı böylesine astronomik cezaların kabul edilemez olduğunu söylediği
de kaydediliyor. Lambsdorff ayrıca Kürtlere yönelik baskılar, namus cinayetleri ve
işkenceye de değiniyor.
11
Haberde, Erdoğan’ın son parti konuşmasında AB’ye yan bir unsur olarak değindiği,
konuşmasının ağırlığını, Ortadoğu’daki ilişkilerin geliştirilmesine verdiği de belirtiliyor.
Erdoğan’ın “Bizim zamanımız yeni başlıyor” diyerek, bölgede Türkiye’nin gücünün
artmasını bir zamanlar Osmanlının gücüyle kıyasladığı da öne sürülüyor.
Bu politikanın mimarının Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu olduğu vurgulanıyor.
Davutoğlu’nun Ermenistan’la ilişkilerde tarihi bir protokola imza attığı, Suriye ile vizeyi
kaldırmasının da tarihi bir adım olduğu kaydediliyor.
Davutoğlu’nun bu arayışların AB’ye alternatif arayışı olmadığı sözlerine de yer veriliyor.
Davutoğlu’na göre bu adımlarla, iç ve dış tehditleri azaltarak Türkiye’de bu tehditler
üzerinden politikada ağırlığını sürdüren ordunun rolünün hafifletilmesi öngörülüyor.
Ordunun ağırlığı azaltılırsa, demokratik reformların önü daha kolay açılabilecek.
http://www.euractiv.com.tr/ab-ve-turkiye/article/alman-basini-turkiye-bolgede-abyealternatif-ariyor-007381
***
12
2. CURRENT DEVELOPMENTS WITH REGARDS TO CYPRUS ISSUE
'Rapor Kıbrıs Türküne hakaret ve saldırı'
KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Avrupa Komisyonu’nun önceki gün yayımladığı
Türkiye’nin İlerleme Raporu ve Strateji Belgesi’ndeki Kıbrıs bölümünün sert bir dille
eleştirip Türkiye’den Kıbrıs Rum tarafıyla ilişkilerini normalleştirmesini istemenin, Kıbrıslı
Türklere hakaret ve saldırı anlamına geldiğini söyledi.
Dün Rum Cumhurbaşkanı Dimitris Hristofyas’la Lefkoşa’daki BM binasının bahçesine
zeytin fidanı diktikleri tören ve 45. kez buluşmalarının ardından gazetecilere konuşan
Talat, İlerleme Raporu için “Kıbrıs bakımından olaya baktığımda, bizim canımızı sıkan
yaklaşımlar var, AB’den” değerlendirmesini yaptı. Kıbrıslı Türklerin tecrit edildiği ve bunun
kaldırılması gerektiği unutularak Türkiye’den limanlarını Rumlara açması ve ilişkileri
normalleştirmesinin istenildiğini anımsatan Talat, ‘Kıbrıslı Türklere kastetmek’ diye
nitelediği bu tavrın ‘hakaret ve saldırı’ anlamına geldiğini vurguladı. Talat şöyle konuştu:
“Bugün yürüttüğümüz müzakereleri niçin yapıyoruz o zaman, bugün neyi çözmeye
çalışıyoruz o zaman? Türkiye eğer ilişkilerini ’Kıbrıs cumhuriyeti’ ile normalleştirirse biz ne
yapıyoruz şimdi, görüşmeye hiç gerek yok. O zaman ‘Kıbrıs cumhuriyetinin’ egemenliğini
yeniden tesis edelim, ki Türkiye’den istenen budur ve o bu iş bitsin. Niye bu görüşmeleri
destekliyor AB...”
http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalHaberDetay&ArticleID=959460&D
ate=16.10.2009&CategoryID=100
***
Olli Rehn'den müzakerelere devam şartı: Kıbrıs'ta çözüm
AB Komisyonu Genişlemeden Sorumlu Üyesi Olli Rehn, Türkiye'nin limanlarını Kıbrıs
Rum kesimine açmaması durumunda müzakerelerde açılacak fasılların tükeneceğini
belirtti.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Türkiye'nin
limanlarını Kıbrıs Rum kesimine açması için 2009 sonunun nihai tarih olmadığını, ancak
limanlar açılmazsa Türkiye'nin AB üyelik müzakerelerinde açacağı fasılların tükeneceğini
söyledi. Avrupa Parlamentosu (AP) Dış ilişkiler Komitesinde dün bir konuşma yapan
Rehn, limanlarını açma yükümlülüğünü yerine getirmediği için Aralık 2006'da, Türkiye'nin
AB üyelik müzakerelerinde "toplam 35 fasıldan tarım, ulaştırma ve dış ekonomik ilişkiler
dahil 8 önemli faslı askıya aldıklarını" hatırlatarak, "Herkesçe bilinen bir AB üyesi
(Fransa), 5 faslın açılmasını sürekli engelliyor. Bir başka üye ülke diğer bazı fasılların
açılmasını engelliyor. Bunlar AB üyelerinin ortak kararıyla değil, Türkiye ile ikili sorunlara
dayanılarak yapılıyor. Kalan bazı fasıllarda da açılış ve kapanış kriterleri var. artlar
değişmezse gerçekten kısa süre içinde açılabilecek fasıllar tükenecek. Bunu da
unutmayalım" dedi.
AB Komisyonu'nun görevinin durumu gerçekçi ve objektif şekilde rapor etmek olduğunu
ve bunu yerine getirdiklerini kaydeden Rehn, limanlar meselesinde kararın üye ülkelere
ait olduğuna işaret etti. Rehn, "Aralık 2006'da alınan 8 faslın dondurulması yönündeki
karar metnini iyi hatırlıyorum. Çünkü bunu ben yazdım. Orada 'Gelecek yıllarda, özellikle
2007, 2008 ve 2009'da AB Konseyi ve AB Komisyonu'nun Türkiye'nin Ankara
Protokolü'ne uyumu konusundaki gelişmeleri gözden geçireceği' belirtiliyor. Bu yılları
belirttik çünkü birçok AB üyesinde bu yıllar içinde seçimler yapılacaktı. Örneğin büyük bir
üye ülke olan Almanya'da seçimler bu yıl gerçekleştirildi. Aralık 2006 kararında bazı
dışişleri bakanlarının bazı yılları ima etme isteği vardı. Fakat 2009 yılı nihai tarih değil,
13
çünkü o kararda 'gelecek yıllarda' ve '2007, 2008 ve 2009' arasında virgül var" şeklinde
konuştu.
Talat rapora tepkili
Rehn'i sert sözlerle eleştiren birçok AP üyesi, "AB'nin yıllardır ısrar etmesine rağmen
limanlarını açmayan ve açmayacağını açıklayan Türkiye'nin AB'yi takmadığını ve AB'nin
Türkiye karşısında toy kaldığını, Rehn'in AB'nin tarafında değil, Türkiye'nin yanında yer
aldığını" ileri sürdüler. Rehn ise, AP'nin Rum ve Yunan üyeleriyle onlara destek veren
Türkiye karşıtlarına hitaben, "Kıbrıs sorununda resmin bütününü görmemiz lazım" dedi.
Bu arada KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, AB Komisyonu'nun önceki gün
yayımladığı, Türkiye'ye ilişkin İlerleme Raporu ve Strateji Belgesinin Kıbrıs bölümünün
olumsuz olduğunu ifade ederek, Türkiye'den Kıbrıs Rum tarafıyla ilişkilerini
normalleştirmesini istemenin, Kıbrıslı Türklere hakaret ve saldırı olduğunu söyledi. Talat,
"Türkiye eğer ilişkilerini 'Kıbrıs cumhuriyeti' ile normalleştirirse biz ne yapıyoruz şimdi,
görüşmeye hiç gerek yok" dedi.
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=130987&KTG_KOD=416
***
Kıbrıs'ta liderlerden zeytin fidanı
Kıbrız müzakereleri çerçevesinde 45. kez buluşan Mehmet Ali Talat ve Dimitris
Hristofyas, zeytin fidanları dikti.
KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ve Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas,
Kıbrıs müzakereleri çerçevesinde bugün 45. kez bir araya geldi.
Lefkoşa ara bölgedeki görüşmede, ''federal yürütme'' konusunun müzakeresine devam
edildi ve ''yürütme'' kapsamında bulunan ''dış ilişkiler'' konusu ele alındı.
Rum tarafı dünkü görüşmede, ''yürütme'' konusunda, eski önerisini revize ederek, ancak
özünü değiştirmeden öneri sunmuştu.
http://www.ntv.com.tr/id/25010692/
***
Hristofyas:AB Türkiye raporu tatmin edici
Kıbrıs Rum Yönetimi Cumhurbaşkanı Dimitris Hristofyas, Avrupa Komisyonu’nun
Türkiye’yle ilgili ilerleme raporunun tatmin edici olduğunu söyledi.
KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’la görüşmesinden sonra Cumhurbaşkanlığı
Sarayı’nda soruları yanıtlayan Hristofyas,, “Başlangıç noktası olarak inanıyorum ki evet,
rapor tatmin edicidir. Dolayısıyla daha ileri çalışmalar yapabiliriz” dedi.
Kıbrıs konusunda Cumhurbaşkanı'nın en üst düzeydeki danışmanı olan Ulusal
Konseyi’nin, Türkiye’nin cezalandırılmasının tek hedef olduğuna karar vermediğini
hatırlattı.
Hristofyas, “bu raporla amacımız Türkiye’yi ikna etmek, ona baskı uygulatmaktır. Bu
raporu araç olarak kullanarak Ankara’nın tutumunu değiştirtmektir. Türkiye tutumunu
değiştirmezse her şey mümkündür” şeklinde konuştu
14
http://abhaber.com/haber.php?id=27679
***
Turkish Cyprus irritiated by Cyprus article in Progress Report
Turkish Cypriots are offended by the wording of the Cyprus article in the 2009 Turkey
Progress Report issued by the European Commission.
“It is irritating and unacceptable because putting pressure on Turkey affects the
negotiations in a negative way,” said Hüseyin Özgürgün, foreign minister of Turkish
Cyprus.
The European Commission's report urged Turkey “to actively support the ongoing
negotiations and to take practical steps to contribute to the settlement of the Cyprus
problem” and accused it of “keeping its ports closed to vessels from the Republic of
Cyprus despite several calls by the EU.”
The commission used these expressions influenced by Greek lobbies to ignore the rights
Turkey has as guarantor as stipulated in international agreements, Özgürgün told the
Hürriyet Daily News & Economic Review in a phone interview.
“I think that the European Union still doesn’t understand what is going on in Cyprus or it
uses the issue against Turkey on purpose. Greek and Turkish Cypriots are the main
interlocutors and Turkey already contributes to a settlement,” he said.
In response, Turkey’s chief EU negotiator Egemen Bağış said Turkey’s stance is
unchanged. “Those urging Turkey to fulfill its obligations need to implement their own
obligations first. We expect only justice. The steps should be taken mutually by lifting
isolation of the north and opening direct trade lines.”
The critical wording against Turkey complicates and negatively affects the negotiations
on the island, Özgürgün said. “Based on such remarks, what are we discussing at the
table? The EU cannot ask Turkey to shoulder all responsibility after accepting into the
union the side that said ‘no’ to reunification in 2004,” he said.
“Now, it makes new mistakes," Özgürgün said in reference to the sentence, “It is now
urgent that Turkey fulfils its obligation.”
"What is urgent is not Turkey opening its ports to Greek Cypriot planes and ships, but an
agreement. That’s why we are sitting at the table,” he said, adding that Greeks keep the
north isolated and hinder Turkish efforts to open up negotiations.
The Foreign Ministry also issued a statement asking the EU to focus on a fair settlement.
“Turkey has repeatedly expressed its full support for the negotiations. We call on the
international community, especially the EU to focus on the solution and contribute active
support.”
“They want a settlement, but we will not give up although there is very little chance of
success,” Özgürgün said.
Civilian vessels prospecting for oil on behalf of the Republic of Cyprus were hindered by
the Turkish Navy on several occasions, the report read. “There is an attitude that Turkey
is violating the rights of Greek Cypriots. It is worse than the in the past. What about our
rights to natural sources? The Greeks are not the only dominant power in the island.
15
“We are irritated by this approach because the real interlocutor is Turkish Cyprus and
they don’t take us seriously in the negotiations. They pretend to hold talks, but their real
aim is to get rid of the Turkish military and assimilate Turks. Greek Cypriot (President
Dimitris) Christofias confessed it in Qatar.”
Özgürgün said there is no hope for progress at the December summit. “It is a delay tactic.
The union is not ready to accept Turkey as a full member, but does not want to break off
ties. It uses the Cyprus issue as an excuse and this mentality has stunted any progress.”
http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=turkish-north-irritiated-by-cyprus-article-of-ecreport-2009-10-15
***
16
3. OTHER
Türkiye, ekonomide AB'ye uyumda yerinde saydı
Türkiye'nin ekonomideki AB uyumu, geçen yıla oranla kısıtlı kaldı. Geçen yılki İlerleme
Raporu'nda AB'nin ekonomik fasıllardaki eleştirilerinin çoğu bu yıl da tekrarlandı. Bunlar
arasında "Merkez Bankası'nın tam bağımsızlığı konusundaki eksikler, çıkarılamayan yeni
Türk Ticaret Kanunu, çelik sektörüne devlet yardımlarında uyumun sağlanmaması, büyükbaş
hayvan ticareti ile ikinci el araçta ithalat engelleri, postacılık hizmetlerindeki monopol,
endüstriyel kirlilik ile taklit mallar" gibi noktalar dikkat çekiyor. AB, "alkollü içeceklerde vergi
indirimi, sigortacılık hizmetleri ile rekabet hukukunda çalışmalar, yenilenebilir enerji ile enerji
verimliliği ve elektrik piyasasındaki durum, sosyal ve iş dünyası istatistikleri, Nabucco
Doğalgaz Boru Hattı ile Kyoto protokollerine konan imzalar" konularında ise Türkiye'nin
çalışmalarını övdü. Raporda, öne çıkan beklentilerden bazıları şunlar:
. Varlık barışı kapsamında karapara aklama ve terörizmin finansmanının önlenmesine
yönelik ilave önlem gerek.
. Yabancı sermayeli şirketlerin gayrimenkul edinmesinde serbestleşme sağlanmalı.
. Piyasadaki uyumsuzluktan hareketle Doğalgaz Piyasası Kanunu gözden geçirilmeli.
. Madencilik Kanunu, DSİ Genel Müdürlüğü'nü kuran kanun ve turizm mevzuatı doğal alanlar
için endişe veriyor.
. Serbest bölgelerde kimi vergi muafiyetleri ve giriş noktalarındaki gümrüksüz satışlar
müktesebata uymuyor.
. MB'nin tam bağımsızlığı, kamu sektörünün finansmanı ile mali piyasalara ayrıcalıklı
erişiminin yasaklanması gibi noksanlar mevcut.
. Bölgesel kalkınma çalışmalarına paydaşlar yeterince dahil edilmiyor.
. Sabit telefon ve internet piyasalarında rekabet teşvik edilmeli, internete erişimde ifade
özgürlüğü sağlanmalı.
. AB kaynaklı sığır eti, canlı hayvan ve hayvansal ürün ithalatında teknik engeller kaldırılmalı.
. Enerji verimliği konusunda kamuoyu bilincinin arttırılması ve iklim değişikliğiyle mücadele
çabaları sürmeli.
. Nükleer güvenlik ve radyasyondan korunma konusundaki topluluk programına dahil
olunmalı.
. Keyfi dağıtılan sosyal yardımlara karşı sosyal yardım ve primsiz ödemelere ilişkin
düzenleme çıkarılmalı.
. İşçilerin çalışma sağlığı ve güvenliği ile ayrımcılığa karşı mevzuat AB standartlarına
uymuyor.
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=130988&KTG_KOD=416
***
17
4. IMPORTANT ARTICLES ON TURKISH AND FOREIGN MEDIA REGARDING
EU-TURKEY RELATIONS
Ve Türkiye
Ferai Tınç – Hürriyet Gazetesi – 16.10.2009
MALTA, Estonya, Kıbrıs, Letonya, Latviya, Estonya, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya,
Slovenya, Macaristan.
Ve Türkiye.
Bu sıralama ile ilk kez Avrupa Birliği’nin beşinci genişleme dalgasında karşılaştık.
Avusturya, Finlandiya ve İsveç’in tam üye oldukları dördüncü genişlemeden fazla bir
umudumuz olmadığından beşinci dalgaya dahil olmak için çok uğraştık.
Her yıl ilerleme raporlarını heyecanla izledik, birlikte yola çıktığımız ülkeler önce adaylık
statüsü kazandılar, sonra yol haritaları çizildi, takvim aldılar, tam üyelik tarihleri belli oldu.
Bütün bunların yer aldığı ilerleme raporlarında her defasında biz, en sonda yer alan “Ve
Türkiye” bölümüne heyecanla daldık, inceledik, sular seller gibi ezberledik.
Beşinci dalganın ilk aşaması tamamlandı.
Bulgaristan ve Romanya yetişememişti, yeni ilerleme raporlarında bu kez Bulgaristan,
Romanya, Hırvatistan ve Türkiye şeklindeydi sıralama.
İki yıl önce yılbaşı günü, Bulgaristan ve Romanya da tam üyelik statüsünü kazandılar.
Biz Hırvatistan ile baş başa kaldık.
DÜN, Avrupa Birliği’nin son Strateji Belgesi ve İlerleme raporlarını okudum.
Sıralama değişmemiş. “Ve Türkiye” yine en sonda.
Bu kez sıralama şöyle.
Hırvatistan, Makedonya, Karadağ, Arnavutluk, Bosna Hersek, Sırbistan, Kosova ve Türkiye.
Hırvatistan’a iyi haber var. Komisyon Konsey’i, Hırvatistan ile katılım anlaşmasının
imzalanması için teknik komite oluşturma talimatı vermeye çağırıyor. Aksilik çıkmazsa
önümüzdeki yıl sonunda Hırvatistan tam üye olacak.
Türkiye Avrupa Birliği ile müzakerelere Hırvatistan ile birlikte başlamıştı. Hırvatistan’ın
müzakereleri ciddi badireler atlattı. Slovenya ile sınır meselesi vardı. Slovenya aynı Kıbrıs’ın
yaptığı gibi, konuyu AB platformuna taşıdı ve veto kartını kullanmak istedi.
Strateji belgesinde ve Hırvatistan’ın ilerleme raporunda bu engelin nasıl aşıldığı belirtilirken,
“Komisyon bu sorunu çözmek için yardımcı oldu” deniyor. Nasıl diye baktığımda gördüğüm
şu, “Bu iki ülke arasındaki ilişkidir, iyi komşuluk ilişkileri çerçevesinde çözülmelidir.”
Birlikte müzakerelere başladığımız Hırvatistan da üyelik tarihi aldı.
18
Demek ki, Avrupa Birliği’nin altıncı genişleme dalgasında Türkiye, eski Yugoslavya’nın
geriye kalan üyeleriyle birlikte tam üyelik yarışına devam edecek.
TÜRKİYE’nin Avrupa Birliği Başmüzakerecisi, Avrupa’dan sorumlu Devlet Bakanı Egemen
Bağış, “olumlu” ve “dengeli” olarak gördüğü ilerleme raporuyla ilgili değerlendirmesinde, “Biz
oldukça teknik değerlendirmelerin yapıldığı bir raporla şu an karşı karşıyayız. Bu kuşkusuz
AB’ye ne kadar yakınlaştığımızın, sürecin olgunlaştığının göstergesidir” diyor, bu duruma
katkıda bulunanları başarılarından dolayı tebrik ediyor.
Aslında ilerleme raporlarının özü teknik değerlendirmedir ama şimdi üzerinde durmak
istediğim bu değil.
2009 İlerleme raporlarında ve Strateji Belgesi’nde yeni adaylarla ilgili de müjdeler var.
Teknik bir şey ama sadece Türkiye bölümünde olmayan bir müjde.
2010 başında Avrupa Birliği, Makedonya, Karadağ ve Sırbistan’a vizeyi kaldırıyor.
2010 ortasında Komisyon’un Arnavutluk ve Bosna Hersek için de Konsey’e öneride
bulunması kararlaştırılıyor.
Kosova da sırada tabii ki. Ona da takvim hazırlanıyor.
AVRUPA’nın genişleme stratejisi bu anlayışla devam ediyor. Başarıları ilan etmeden ve
karşılıklı sorumlulukları hafifletmeden önce bu çerçeveyi gözden geçirmekte yarar var.
Ve Türkiye ile ilgili ilerleme raporunun ayrıntıları da gelecek yazıya.
http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/12702196.asp?yazarid=19&gid=61
***
Lizbon'dan sonraki birlik ve Türkiye
CÜNEYT YÜKSEL – Radikal Gazetesi – 16.10.2009
AB'nin siyasi bir birlik olmak üzere attığı adım, AB'ye olduğu kadar Türkiye-AB ilişkilerine de
iyi bir gelişme olarak yansıyacaktır. Lizbon Antlaşması'nın yürürlüğe girmesiyle, AB siyasi
birlik olmanın gerektirdiği sorumlulukları üstlenmiş olmanın bilinciyle hareket edecektir
AB Antlaşması ile Avrupa Topluluğu’nu kuran antlaşmayı değiştiren Lizbon antlaşması
Sağlığı olmayan bir beden, fiziksel olarak işlevlerini yerine getirebilir ama ünlü hukukçu ve
Ütopya’nın yazarı Thomas More’un deyimiyle “ölü duyarsızlığı içindedir”. AB’yi sadece
işlevlerini yerine getiren, zamanla duyarsızlığa itebilecek bu yapıdan Lizbon Antlaşması
kurtarabilecek midir? Lizbon Antlaşması, kendi içinde dahi küreselliğe ilişkin farklı görüşleri
olan AB’nin küresel bir oyuncu olmasını sağlayabilecek midir? Antlaşma bu yapıyı AB
Anayasası’ndaki onaya ilişkin tıkanıklığı aşacak bir kabul süreci ile daha da pekiştirmiştir. İlk
olarak Macaristan’ın onayladığı Lizbon Antlaşması’nın yürürlüğe girebilmesi için tüm üye
devletlerce onaylanması gerekmektedir.
Anayasal düzenlemesi nedeniyle Lizbon Antlaşması’nı referanduma sunması gereken tek
devlet olan İrlanda’da seçmenler kabul oyu verdiler. Polonya’nın da 10 Ekim’de antlaşmayı
imzalamasının ardından, Lizbon Antlaşması’nın yürürlüğe girmesinin önündeki tek engel
olarak Çek Cumhuriyeti’nin onayı kaldı. Çek Cumhurbaşkanı, parlamentosunun kabul ettiği
19
antlaşmayı, bazı senato üyelerin anlaşmanın iptali istemiyle Çek Yüksek Mahkemesi’ne
yaptıkları başvurunun sonucuna kadar bekleyeceğini açıkladı. Buna rağmen onaylanmasında
bir engelle karşılaşılmayacağı ve kabul edileceği beklenen Lizbon Antlaşması, 6(2) maddesi
gereğince, her bir 27 üye devletin onay belgesini İtalyan Hükümetine teslim etmesini takip
eden ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
Karanlık odadaki kedi
Karanlık odada siyah kediyi aramak zordur, hele ki o kedi o odada yoksa... Avrupa Birliği
genişleme sürecinde o odayı karanlık hale getiren etkenlerden biri de, AB’nin belirsiz siyasal
süreci oldu. Lizbon Antlaşması ile bu karanlık siyasal süreci aydınlığa dönüştürmek üzere
AB’nin kurumsal reform dosyası yeniden açıldı.
Avrupa Birliği siyasi bir birlik midir? Asıl tartışma budur. AB liderlerini sihirli değneği
kullanmak üzere harekete geçiren de budur. Bu çerçevede 18-19 Ekim’de düzenlenen AB
devlet ve hükümet başkanları zirvesinde üzerinde uzlaştıkları ‘Avrupa Birliği Antlaşması ile
Avrupa Topluluğu’nu Kuran Antlaşmayı Değiştiren Lizbon Antlaşması’ 13 Aralık 2007
tarihinde imzalanmıştır. Lizbon Antlaşması, 29 Ekim 2004 tarihinde imzalanan ve 2005
yılında Fransa ve Hollanda’da referandumla reddedilen Avrupa İçin Anayasa Oluşturan
Anlaşma’nın (Avrupa Birliği Anayasası) yerini almak üzere hazırlanmıştır. Anayasal
Antlaşmanın aksine, Lizbon Antlaşması AB’nin kurucu antlaşmalarını derleyerek tek bir metin
haline getirmek yerine bunları değiştirmek suretiyle yeni bir katman yaratmaktadır. AB’ye ve
işleyişine ilişkin en kapsamlı değişiklikleri içeren bir metin olarak değerlendirilebilir. Avrupa
Topluluğu ve Topluluk ifadeleri ‘Avrupa Birliği’ ifadesi ile değiştirilerek AB’ne tüzel bir kişilik
kazandırdığı savı da literatürde sıkça tartışılmaktadır.
Lizbon Antlaşması’nın getirdiği yeniliklerin başında, iki buçuk yıllık bir süre için görevde
kalacak olan ve devletlerin oy birliğiyle atayacakları daimi bir AB Konseyi Başkanı
gelmektedir. Altı ayda bir değişen dönüşümlü başkanlık sistemini kaldırmayı ve dönem
başkanlığında sürekliliği sağlamayı hedefleyen üçer ülkenin katılımıyla oluşturulacak 18 aylık
AB Dönem Başkanlığı sistemi de yeni antlaşma ile düzenlenecek olup, AB Konseyi
Başkanının, Devlet ve Hükümet Başkanları zirvelerine başkanlık etmesini öngörmektedir.
Lizbon Antlaşması’nda AB’nin dünya politikasında ağırlıklı bir şekilde yer almasına yardımcı
olabilecek düzenlemelere de yer verilmiştir. Örneğin, dış ve güvenlik politikasında tek ses
olabilmeye katkı sağlayacak şekilde, AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliği
oluşturulmuştur. Nitekim çift şapkalı (double-hatted) bir makam olan Yüksek Temsilcilik,
Dışişleri ve Güvenlik Yüksek Temsilciliği ile Dış ilişkilerden sorumlu komisyon üyesinin yetki
ve görevlerinin kendisinde birleştirmektedir.
Komisyon üye sayısı
AB Komisyonu’nun üye sayısına ilişkin azalma, bir diğer yeniliktir. Antlaşmanın yürürlüğe
girdiği tarihten başlayarak 2014 yılına kadar, beş yıllık dönemlerle her devletten bir
temsilciyle çalışacak olan Komisyonun, 2014 yılından itibaren üye devletlerin üçte ikisinden
gelen komiserlerden oluşacağı öngörülmektedir. Lizbon Antlaşması’nda AB’nin diğer
kurumlarından biri olan Avrupa Parlamentosu’nun şu an 785 olan üye sayısı, 750 olarak
belirlenmiştir. Devletler en az 5, en fazla 96 üye ile temsil edilecek ve devletleri
Parlamento’da temsil edecek üye sayısına ilişkin nihai kararı AB Konseyi verecektir. Lizbon
Antlaşması’nda Parlamento’ya yönelik getirilen yeniliğin üye sayısından öte, karar alma
sürecinde Parlamento’nun rolünü artıran ortak karar (co-decision) usulüne ilişkin alanının
genişletilmesi olduğu ifade edilebilir.
Avrupa Parlamentosu’nun yapısı ve rolüne getirilen değişiklikler yanında, ulusal
parlamentolara verilen önem de sarı kart (‘yellow card’), turuncu kart (‘orange card’), ikincillik
ilkesinin kontrolü, geçiş hükümleri gibi çeşitli mekanizmalarla arttırılmış olup, AB’nin
demokratik meşruiyetine katkıda bulunulmuştur.
20
Lizbon Antlaşması, 2014 yılından itibaren aşamalı olarak yürürlüğe girmesi öngörülen yeni
nitelikli çoğunluk sistemi (çifte çoğunluk) uyarınca AB nüfusunun en az % 65’ini oluşturacak
şekilde üye devletlerin en az % 55’inin karar alınabilmesi için onay vermesi şartını
getirmektedir. Bu yenilik, AB’nin nüfusça büyük dört devletinden (Fransa, Almanya, İngiltere,
İtalya) üçünün bir araya gelerek bir kararı onaylamayarak geçerlilik kazanmasını
engellemelerinin önüne geçilmesini amaçlamaktadır. Böyle bir düzenleme sonucunda
Türkiye’nin AB’ye üyeliğine muhalif kalan devletlerin her kararının geçerlilik
kazanmayabileceği açıktır.
Yardım yükümlülüğü
Üye devletlerden birinin silahlı saldırıya maruz kalması halinde BM artının 51. maddesine
uygun olarak diğer üye devletlere saldırıya maruz kalan üyeye yardımda bulunma
yükümlülüğü Lizbon Antlaşması ile getirilen yeniliklerden bir diğeridir. Bu yükümlülüğün, üye
ülkelerin güvenlik ve savunma politikalarının kendine özgü karakterine zarar vermeyecek
şekilde uygulanacağı da hükme bağlanmıştır.
Lizbon Antlaşması ile ayrıca, medeni ve siyasal haklar ile sosyal haklara yer veren önemli bir
hak ve özgürlük belgesi olan ve fakat hukuki bağlayıcılığı tartışmalara neden olmuş olan
Temel Haklar artı da bağlayıcı hale getirilmektedir.
Birliğe katılıma ilişkin hükümler içeren Lizbon Antlaşması’nın yeni 34. maddesine göre ise;
“üye devletlerce kabul edilen özgürlük, demokrasi, insan hakları ile temel özgürlüklere saygı
ve hukukun üstünlüğü” ilkelerine saygı duyan başvurabilir” ifadesi, “insan onuruna saygı,
özgürlük, demokrasi, eşitlik, hukukun üstünlüğü ve azınlıklarda yer alan bireylerin haklarını
içerecek şekilde insan haklarına saygı” değerlerine saygı duyan ve bunları uygulamayı
taahhüt eden başvurabilir” olarak değiştirilecektir. Bununla birlikte, “Oydaşmayla karar alacak
olan Konseye başvurusunu yapar” ifadesi “Başvuruyla ilgili olarak Avrupa Parlamentosu ve
ulusal parlamentolara bilgi verilir. Başvuran devlet, oydaşmayla karar alan Konseye
başvurusunu yapar” olarak, ‘uygun görüş (assent)’ ifadesi ‘rıza (consent)’ ve ‘mutlak
coğunluk’ ifadesi ‘çoğunluk’ olarak değiştirilecektir. ‘Konsey’in üzerinde anlaşmaya vardığı
yeterlilik (eligibility) koşulları dikkate alınır’ cümlesinin ise paragrafın sonuna eklenecektir.
Türkiye’nin önceliği
Reform, reform, reform... Türkiye’nin önceliği budur. Türkiye bu önceliğinin bilincindedir.
Lizbon Antlaşması da, bu gayretini sürdüren Türkiye’nin AB’ye üyeliğine yönelik adımlarına
siyasal oluşuma ilişkin çalışmalarını bahane olarak gösteren muhaliflerin gerekçelerini
desteksiz kılan bir anahtar rolündedir. Türkiye’nin üyeliğini genişleme süreci ve siyasi
yapılanmadaki eksiklik nedeniyle engellemeye çalışıp süreci uzatanların argümanları Lizbon
Antlaşması ile zayıflamakta ve hatta ortadan kalkmaktadır.
Avrupa Komisyonu’nun önerisiyle 2008 yılının “Avrupa Kültürlerarası Diyalog Yılı” olması
kararlaştırıldı. Genişleme sürecinde Avrupa değişim süreci geçirmekte. Avrupalılar; farklı
kültür, dil, din ve etnik kökenden insanlarla etkileşim içine girmekte. Kültürlerarası diyalog,
Avrupa halklarının gerek kendi içinde gerekse başka kültürlerle yakınlaşması için en temel
araç olarak değerlendirilmektedir. Sayısız medeniyete ev sahipliği yapan bir coğrafyada
birçok farklı kültür, din ve milleti ortak paydalarda buluşturan Türkiye, kültürler arası diyalog
konusunda önemli bir konumdadır. Dolayısıyla, Türkiyesiz bir AB’de bu diyaloğun bir
ayağının her zaman eksik kalacağı çok açıktır.
Lizbon Antlaşması sonrası AB, Türkiye için daha müsait. Çünkü AB’nin kendisi Antlaşma
sonrası genişlemeye daha müsait. Antlaşma AB’yi, birleşmeyi engellemeyecek büyüklükte
genişlemeye açan bir belgedir. Nitekim Lizbon Antlaşması’nda AB bayrağı, marşı gibi ortak
unsurlara yapılan göndermelere yer verilmemiş; devletleşmeye doğru gidişe ilişkin eleştirilere
cevap verir şekilde simgesel atıflarda bulunulmamıştır.
AB’nin siyasi bir birlik olmak üzere attığı adım, AB’ye olduğu kadar Türkiye-AB ilişkilerine de
iyi bir gelişme olarak yansıyacaktır. Lizbon Antlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle, AB siyasi
birlik olmanın gerektirdiği sorumlulukları üstlenmiş olmanın bilinciyle hareket edecektir.
Türkiye’nin üyeliği ve Türkiye-AB ilişkileri hakkında hukuken olduğu gibi siyaseten de daha
istikrarlı bir tutum sergilemek zorunda kalacaktır. Aksi takdirde, beraberinde gelecek
21
sorumlulukların gerçekçi karşılanmadığı, kağıt üzerindeki bir siyasal entegrasyon süreci AB’yi
o karanlık odaya sonsuza dek hapsedebilir.
Küresel bir oyuncu olmak isteyen bir AB, bu hedefine ancak Türkiye’nin tam üyeliğiyle
ulaşabilecektir. Lizbon Antlaşması bu hedefe yönelik bir siyasal süreçtir. AB’ye tam üye
olmaya kararlı Türkiye, o karanlık odada aydınlığa açılan bir kapı; Avrupa’da da ışıldayan bir
yıldız olacaktır.
http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalHaberDetay&ArticleID=959409&Date
=16.10.2009&CategoryID=99
***
They are not pipes, EU Progress Report says
Hüseyin Gülerce – Today’s Zaman – 16.10.2009
Some people, they just don't get this Ergenekon trial right. It wasn't without reason that our
paper called it "the trial of the century." Still, even some of my friends think this investigation
is being overstated. But, this trial is a matter of life and death for Turkey.
It seems European Union officials have finally accepted this reality. While the previous
progress report only briefly touched upon this topic, this year's report mentions it with striking
wording. This is what it stated in brief:
"Serious claims about offenses committed by several people, including military officials, have
been made. This trial is a great opportunity for democratization and upholding the rule of law.
For the first time, this trial gives Turkey a chance to face its recent past. For the first time,
illegal networks nested within democratic institutions are being investigated."
This approach, adopted by the EU toward the Ergenekon trial, is a turning point. I also attach
special importance to the positions adopted by Republican People's Party (CHP) leader
Deniz Baykal and Chief of General Staff Gen. İlker Başbuğ. Mr. Baykal is the leader of the
main opposition party and is the most confused person about the trial. Mr. Başbuğ's stance,
too, is important. As a matter of fact, many retired generals and military officers, including
those who are still on active duty, are being tried in this trial.
Mr. Başbuğ is trying to make sure the Turkish Armed Forces (TSK) adopt a balanced
position with regard to the Ergenekon trial. Or at least this is the impression given. He
frequently underlines the need to show respect to the trial process, but still makes some
statements or moves that may potentially overshadow the significance of the trial. For
instance, in a press conference he held on April 29, he showed an unloaded Light Anti-tank
Weapon (LAW) to journalists and explained that this weapon could penetrate 30-centimeterthick armor from a distance of 200 meters. "In excavations conducted in Poyrazköy, five
emptied LAWs were found, wrapped in packages. These emptied LAWs cannot be reused.
Why were they buried, then? This is what I cannot understand. And I ask this out of sheer
curiosity. Why were emptied LAWs buried? Why?" he asked. Many wondered why he made
this statement.
This was because 22 LAWs, 15 of which were loaded, were unearthed during the Poyrazköy
excavations. What the general public expected was for a competent military official to make a
statement clarifying the extent of the threat these loaded LAWs may pose to public security
and what sorts of assassinations or attacks could be perpetrated using them. Why was Mr.
Başbuğ holding an emptied LAW while completely ignoring the loaded ones? This approach
was meant to undermine the trial. Indeed, this is noted in the progress report. According to
22
this report, Mr. Başbuğ exerted pressure on the judiciary by holding that press conference on
April 29.
If you remember, around that same time, Mr. Baykal, who has since the beginning
volunteered to act as the lawyer of Ergenekon, got the signal from this move by Mr. Başbuğ
and, during a meeting of his party's parliamentary group held on May 5, said: "They talk
about something like LAWs and portray them as if they pose a great military threat. It has
become clear that these were pipes without bullets." Two days later, I wrote an article on this
topic in which I noted that there were 17,564 unsolved, inexplicable murders committed in
Turkey, asking Mr. Baykal, "Are these killings true or are they just pipes, as well?"
The latest progress report shows to all Ergenekon lovers, and particularly to the CHP leader,
that they are not pipes.
This is what these pro-Ergenekon circles fail to understand: Global conditions have changed.
I have noted this before. With its secular, democratic and Muslim identity, Turkey is a new
element of balance in international politics. It is a strategic energy corridor. Everyone, the
US, Europe and Russia, wants Turkey to become a stable and reliable country. They know
that illegal networks nested within the state pose a threat to democracy and stability. The
progress report is giving a clear message to those who do not understand this. They say
Turkey cannot go on its way with its military guardianship. Please do not be offended but, Mr.
Baykal, they are specifically talking to you.
http://www.todayszaman.com/tz-web/columnists-190062-they-are-not-pipes-eu-progress-reportsays.html
***
23