Rakamlarla Şanlıurfa
Transkript
Rakamlarla Şanlıurfa
2 ŞANLIURFA TİCARET VE SANAYİ ODASI ŞANLIURFA CHAMBER OF COMMERCE AND INDUSTRY RAKAMLARLA ŞANLIURFA SANLIURFA BY FIGURES 2008 3 ŞANLIURFA TİCARET VE SANAYİ ODASI SANLIURFA CHAMBER OF COMMERCE AND INDUSTRY Rakamlarla Şanlıurfa Kitabı Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından hazırlanmış olup hazırlık esnasında kaynak olarak başvurulan bütün kamu ve özel sektör yetkililerine teşekkür ederiz. This booklet is prepared by Sanlıurfa Chamber of Commerce and Industry.We would like to thank to all public and private sector authorities referred as sources of information during the researches for preparation of this booklet. Adres Address : Sarayönü Cad. No:72/C : ŞANLIURFA Telefon Telephone : + 90.414.215 11 99 - 215 20 28 : Faks Fax : + 90.414.215 75 05 : E-Mail Web Site : [email protected] : Web Adres Web Address : www.sutso.org.tr : Hazırlayan Prepared by :İbrahim Halil Polat-İbrahim Halil Al-Veysel Asoğlu : Baskı Pressed by : : Basım Tarihi Date : : Bu kitapçıkta yer alan bilgiler ancak Odamız kaynak gösterilmek kaydıyla kullanılabilir. Reproduction is authorized with the mention of the source. 4 Nuri OKUTAN ŞANLIURFA VALİSİ 5 E.Sabri ERTEKİN YÖNETİM KURULU BAŞKANI İÇİNDEKİLER / CONTENTS SAYFA / PAGE 6 A. ŞANLIURFA TİCARET VE SANAYİ ODASI SANLIURFA CHAMBER OF COMMERCE AND INDUSTRY 1. Oda Meclisi/ Assembly of Chamber 2. Oda Yönetim Kurulu / Board of Members 3. Meslek Komitesi / Business Commitee 4. Meslek Grupları / Business Groups B. ŞANLIURFA HAKKINDA GENEL BİLGİLER GENERAL INFORMATION OF SANLIURFA 1. Coğrafi Konum / Geographical Location 2. Doğal Çevre / Natural Environmet 3. İklim / Climate 4. İdari Yapı / Administrative Structure 5. Demografik Yapı (Nüfus) / Demographic Structure (Population) 6. Tarihi Ve Turistik Yerler / Historical and Touristic Plases 7. Sosyal Hizmetler / Social Services 8. Spor / Sport 9. Medya / Media 10. Sağlık Hizmetleri Health Services 11. Eğitim / Education 12. Adalet ve Yargı Sistemi / Justice and Judical System 13. Asayiş ve Güvenlik / Order and Security 14. Vakıflar / Fountdations 15. Dernekler / Social Associatıons 16. Mesleki Kuruluşlar / Vocational Institutions C. EKONOMİK YAPILAR FINANCIAL STRUCTURES 1.Merkez ve İlçelerin Türkiye’de Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması / Socioeconomic Development of Districts of Sanliurfa Among Turkish Districts 2.Vergi Rakamları / Numbers of Tax 3.Üretim / Production a. Tarım / Agricultre b.Sanayi / Industry 4.İhracat-İthalat / Exporting – Importing 5.Enerji / Energy 6.Hizmetler / Services a.Haberleşme / Communication b.Turizm / Tourism c. Ulaşım / Transportation d.Elektrik Tüketimi / Electric Consumption e. Su Tüketimi / Water Consumption 6.İşgücü ve İstihdam / Labor Force and Employment 7.Sosyal Güvenlik Kurumları / Social Security Intitutions 8.Bankalar / Banks a.Mevduat / Deposits b.Kredi / Credits 9Yatırımlar / Investments D. GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) SOUTH EAST ANATOLIA PROJECT 1.GAP’ın Maliyeti ve Harcamalar / Total Cost Prıce and Expense Account of GAP 2. GAP’a Genel Bakış / General View of GAP A.ŞANLIURFA TİCARET VE SANAYİ ODASI 7 A.SANLIURFA CHAMBER OF COMMERCE AND INDUSTRY 1.ODA MECLİSİ 1.CHAMBER ASSEMBLY Başkan Başkan Vekili Başkan Vekili President Acting Chairman Acting Chairman Mehmet Sait MELİK Eyyüp ÖNKOL Murat İMAMOĞLU President Acting Chairman Acting Chairman Board Member Board Member Board Member Board Member Board Member Board Member Board Member Board Member E.Sabri ERTEKİN Osman BAYSAL Ş. Cem GÖNCÜ Aziz ÇAYIRCIOĞLU Bekir ATLAS İbrahim İLETMİŞ İbrahim Halil TEPE Kadir KILIÇOĞLU Mehmet Recep UĞUR Osman TUĞBAY Ömer YILDIRIM Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Abdullah Kerim ÇOŞANDAL Ahmet Şerig ÇULCU Abdulmuhsin MELİK Ahmet YÜKSEL Ahmet Çerkez MİŞE Ahmet Hakkı ERGÜVEN Ali Ekrem ŞELLİ Ali ÇALIŞKAN Ahmet UYGUNER Bekir GÜVEN Bekir Sıtkı BAYSOY Bülent Sefer ÖZTÜRKMEN Cemal CASUK Ebubekir PARLAK Esef MARDİNLİ Halil AKKAYA Halit TAŞDÖNDEREN Hasan Zeki ÇİZMECİOĞLU Hamza TAVAS Hüseyin ÖĞRETMEN İbrahim Etem YETKİN İbrahim GÜNBEĞİ İsmail DEMİRKOL İbrahim Halil PELTEK İlhami KILIIÇ Kemal POLAT 2.ODA YÖNETİM KURULU 2.BOARD OF DIRECTORS Başkan Başkan Vekili Başkan Vekili Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi MECLİS ÜYELERİ ASSEMBLY MEMBERS Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi 8 Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Meclis Üyesi Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Assembly Member Mehmet Fazlı KARAÇİZMELİ Mehmet Ali PABUÇCU Mahmut ÇİÇEK Mehmet Şefik ÇAPA Mehmet Emin TAŞKIN Mustafa TAŞ Mehmet Nurettin GÖRGÜN Mustafa ŞAHAP Mustafa SONEKİNCİ Mehmet Guli KURT Mahmut CATIN M.Balkan IŞIKYILDIZ Mustafa BADILLI Mehmet Akif AKBIYIK Mehmet ÇALIŞKAN Mustafa AKTAŞ Mustafa CANOĞLU Mustafa GÜLHAN Ömer Faruk İPEK Reşat BAYDAR Serdar Murat KURT Şeref IŞIKAY Vedat BUCAK 3.MESLEK KOMİTESİ 3.BUSINESS COMMITEE 1. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı FIRST GROUP Chairman Acting Chairman M.Zeki KAHVECİBAŞI Cengiz ŞEKER 2. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı SECOND GROUP Chairman Acting Chairman Mustafa MUTLU İbrahim YÜKSEL 3. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı THIRD GROUP Chairman Acting Chairman Abdulkadir ÖZTÜRK Ömer SAPAN 4. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı FOURT GROUP Chairman Acting Chairman Nurettin AY Yusuf YILDIRIM 5. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı FIFTH GROUP Chairman Acting Chairman Şehmus DEMİREL İsmail ÇELEBİ 6. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı SIXTH GROUP Chairman Acting Chairman Mehmet AKIN Hasan Zeki ÇİZMECİOĞLU 7. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı SEVENTH GROUP Chairman Acting Chairman Mehmet Sait ARUSOĞLU Mehmet GÜZEL 9 8. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı EIGHTH GROUP Chairman Acting Chairman Caner AKTAR Muzaffer GÜNEŞ 9. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı NINTH GROUP Chairman Acting Chairman Mehmet Fatih US Mehmet Demirkol 10. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı TENTH GROUP Chairman Acting Chairman Kemal OTURAKÇI Ahmet BÜYÜKHAN 11. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı ELEVENTH GROUP Chairman Acting Chairman Halil SAVAŞ M.Balkan IŞIKYILDIZ 12. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı TWELFTH GROUP Chairman Acting Chairman Şıh Müslüm KORKMAZ Ahmet NİMETOĞLU 13. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı THIRTEENT GROUP Chairman Acting Chairman Zeki KURT Ahmet URAL 14. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı FOURTEENTH GROUP Chairman Acting Chairman Mahmut Nedim KAŞIKÇI Salih DEMİR 15. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı FIFTEENTH GROUP Chairman Acting Chairman Metin MERT Bülent İÇTEN 16. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı SIXTEENTH GROUP Chairman Acting Chairman M.Müslüm GÜNEŞ Fuat BEŞALTI 17. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı Chairman Acting Chairman Hasan KOŞAR Hüseyin DOĞANTÜRK 18. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı Chairman Acting Chairman Kadir SATICI Mehmet Ali UŞAKLI 19. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı Chairman Acting Chairman Abdulkadir ŞEKER Hüseyin DENİZHAN 20. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı Chairman Acting Chairman Ömer USUK Mustafa Cemal AKBAŞ 21. GRUP 10 Başkan Başkan Yardımcısı Chairman Acting Chairman Murat BAYTAK İbrahim KESKİNBIÇAK 22. GRUP Başkan Başkan Yardımcısı Chairman Acting Chairman İlhami KILIÇ Esef MARDİNLİ B.ŞANLIURFA HAKKINDA GENEL BİLGİLER 11 B.GENERAL INFORMATION ABOUT SANLIURFA 1.COĞRAFİ KONUM 1.GEOGRAPHICAL LOCATION Kuzey Enlemleri Doğu Boylamları Yüzölçümü Rakım Platolar Dağlar Ovalar Yaylalar Gap Yüzölçümü Türkiye Yüzölçümü Şanlıurfa / GAP Yüzölçümü Şanlıurfa / Türkiye Yüzölçümü GAP / Türkiye Yüzölçümü North Latitudes East Longitudes Provincial Area Altitude Plateaus Mountains Plains High Plateaus Provincial Area of GAP Provincial Area of Turkey Rate of Sanliurfa to GAP Rate of Sanliurfa to Turkey Rate of GAP to Turkey 36º 40' / 38º 02' 37º 50' / 40º 12' 18.584 Km² 518 m % 61.7 % 22 % 16 % 1,3 75.000 km² 780.000 km² % 24,77 % 2,38 % 9,61 İLÇELER VE ŞEHİR MERKEZİNE UZAKLIKLARI DISTRICTS AND THEIR DISTANCES TO CITY CENTER Şanlıurfa-Akçakale Şanlıurfa-Birecik Şanlıurfa-Bozova Şanlıurfa-Ceylanpınar Şanlıurfa-Halfeti Şanlıurfa-Harran Şanlıurfa-Hilvan Şanlıurfa-Siverek Şanlıurfa-Suruç Şanlıurfa-Viranşehir From Sanliurfa to Akcakale From Sanliurfa to Birecik From Sanliurfa to Bozova From Sanliurfa to Ceylanpınar From Sanliurfa to Halfeti From Sanliurfa to Harran From Sanliurfa to Hilvan From Sanliurfa to Siverek From Sanliurfa to Suruc From Sanliurfa to Viransehir 52 84 38 142 121 47 54 93 44 90 km. km. km. km. km. km. km. km. km. km. 109 185 144 188 km. km. km. km. 820 1.274 1.243 898 km. km. km. km. KOMŞU İLLER VE UZAKLIKLARI NEIGHBOUR CITIES AND THEIR DISTANCES Şanlıurfa-Adıyaman Şanlıurfa-Diyarbakır Şanlıurfa-Gaziantep Şanlıurfa-Mardin From Sanliurfa to Adıyaman From Sanliurfa to Diyarbakır From Sanliurfa to Gaziantep From Sanliurfa to Mardin BAZI ŞEHİRLERE OLAN UZAKLIKLAR DISTANCES TO SOME CITIES Şanlıurfa-Ankara Şanlıurfa-İstanbul Şanlıurfa-İzmir Şanlıurfa-Antalya From Sanliurfa to Ankara From Sanliurfa to İstanbul From Sanliurfa to Izmir From Sanliurfa to Antalya SURİYE İLE OLAN SINIR UZUNLUKLARI 12 BORDER LENGTH WITH SYRIA Türkiye-Suriye Sınır Uzunluğu Şanlıurfa-Suriye Sınır Uzunluğu Turkey-Syria Border Length Sanlıurfa-Syria Border Length 618 km 223 km 2.DOĞAL ÇEVRE 2.NATURAL ENVIROMENT AKARSULAR RIVERS AND STREAMS Fırat ırmağı Aligör deresi Açıksu suyu Anzeli pınarı Aslanlı çayı Bahçecik suyu Bamya suyu Belih suyu Belik deresi Cavsak deresi Cülap suyu Cülmen suyu Çamurlu deresi Çeltik suyu Direkli suyu Germüş suyu Giresov suyu Gölpınar deresi Habur suyu Halfeti suyu Halilürrühman suyu Hamdun çayı Karabağ suyu Karakoyun deresi Karaköprü deresi Kerhiz suyu Kırkpınar suyu Mecrihan suyu Mizar suyu Necarik suyu Pamuk çayı Pınar suyu Pınarbaşı suyu Süleyman pınarı Titriş çayı Tülmen deresi Yukarı Koymat deresi Zadeli çayı Zengeçur çay The Euphrates river Aligor stream Acik stream Anzeli stream Aslanli stream Bahcecik stream Bamya stream Belih river Belik stream Cavsak stream Culap stream Culmen stream Çamurlu stream Celtik stream Direkli stream Germus stream Gresov stream Golpinar stream Habur stream Halfeti stream Halilurrahman stream Hamdun stream Karabag Karakoyun stream Karakopru stream Kerhiz stream Kirkpinar stream Mecrihan stream Mizar stream Necarik stream Pamuk stream Pinar stream Pinarbası stream Suleyman stream Titris steam Tulmen stream Yukarı Koymat stream Zadeli stream Zengecur stream DOĞAL GÖLLER NATURAL LAKES 13 270 km ( within Sanliurfa) 60 km 350 km Aynızeliha Gölü Halilürrahman Gölü Büyük Göl Küçük Göl Ayn-i Zeliha lake Halilurrahman lake Big lake Small lake 50 m x 30 m 150 m x 30 m 400 m x 100 m 250 m x 50 m SUNİ GÖLLER ARTIFICIAL LAKES Atatürk Barajı Güneydoğu Anadolu Projesinin ( GAP ) kaya dolgu barajlarından olan Atatürk Barajı Şanlıurfa’nın Bozova ilçesi yakınlarında Fırat Nehri üzerindedir.Yılda 8,9 milyar Kw. Saat elektrik enerjisi ile Türkiye elektrik enerjisinin yaklaşık 1/3 ünü karşılamaktadır. Atatürk Barajı yükseklik bakımından dünyada sekizinci,göl hacmi bakımından on sekiz inci, elektrik üretimi bakımından on yedinci, gövde dolgusu bakımından üçüncü sıradadır.Baraj gölünde biriken suyun hacmi 48,5 milyar m³ tür. Yarıçapları 7,62 m. uzunlukları 26,4 km. olan iki tünel vasıtasıyla baraj gölünün suları Şanlıurfa,Mardin, Ceylanpınar, Siverek, Hilvan ve Bozova ovaları olmak üzere toplam 730.000 hektar alanı sulayacaktır.Halen tünellerden biri faaliyete geçmiş olup Harran Ovası sulanmaktadır. Mardin ve Bozova sulama projeleri inşaat halindedir. Alanı yaklaşık 817 km² olan Atatürk Baraj Gölü Türkiye’nin en büyük baraj gölüdür. Ulaşımın feribotla sağlandığı göl oluşurken 34 köy,85 mezra, 1 ilçe olmak üzere toplam 120 yerleşim merkezi sular altında kalmıştır.Atatürk Baraj Gölü’nün gelecekte Türkiye’nin en önemli balıkçılık merkezi olması planlanmıştır. The Atatürk Dam The kystone of the Southeast Anatolian Project ( GAP ) is the Atatürk Dam which can produce 8,9 billion Kw/h of electrical energy annually.The power with its eight units,will generate nearly one third of the total energy produced by the country at present. The Atatürk Dam Takes 8th place in height, 15 th place in lake volume, 17 th place in hydroelectric production and 3rd place in body volume to the similar dams in the world. The dam lake has a capacity to hold 48,5 billion cubic meters of water. The water of Atatürk Dam is transported by two tunneis,each having a diameter of 7,62 meters and length of 26,4 km. Which are the longest tunnels in the world.The water carried by these tunnels will irrigate an area of 730,000 hectars of land including Sanlıurfa, Harran, Mardin, Ceylanpınar, Siverek, Hilvan and Bozova plains. Recently, one of tunnels is started to irrigate the plain of Harran while Mardin and Bozova plains irrigation projects are under construction. 14 DAĞLAR MOUNTAINS Karacadağ Tektek dağları Susuz dağları Takurtukur dağları Germuş dağları Nemrut dağları Şebeke dağları Arat dağları Beş Mağara dağları Yılanlı dağı Cudi dağı Kaşmer dağı Korçik dağı Sakızlı dağı Molla Ömer dağı Kalkan dağı Nohutçuk dağı Kaplan dağı Remo dağı Bello dağı Arar dağları Küpeli dağları Kızıldağ Kalazan dağı Külaplı tepesi Direkli tepeleri Karacadag mountain Tektek mountains Susuz mountains Takurtukur mountains Germush mountains Nemrud mountains Shebeke mountains Arat mountains Beş Mağara mountains Yilanli mountain Cudi mountain Kasmer mountain Korcik mountain Sakizli mountain Molla Ömer mountain Kalkan mountain Nohutçuk mountain Kaplan mountain Remo mountain Bello mountain Arar mountains Kupeli mountains Kizildağ mountain Kalazan mountain Kulapli hill Direkli hills 1.938 m 449 m 801 m 1.222 m 771 m 800 m 750 m 840 m Harran plain Suruc plain Viransehir plain Ceylanpinar plain Halfeti plain Bozova plain Hilvan plain Siverek plain 150.000 ha 710 km² 1.200 km² 771 m OVALAR PLAINS Harran ovası Suruç ovası Viranşehir ovası Ceylanpınar ovası Halfeti ovası Bozova ovası Hilvan ovası Siverek ovası 15 3.İKLİM 3.CLIMATE1 METEOROLOJİK PARAMETRELER / METEOROLOGICAL PARAMETERS METEOROLOJİK DEĞERLER / METEOROLOGICAL VALUES Yıllık ortalama sıcaklık / 18,3 ºC Annuel average temperature Yıllık ortalama maksimum sıcaklık / 25,2 ºC Annuel average highest temperature Yıllık ortalama minumum sıcaklık / 12,3 ºC Annuel average lowest temperature Yaşanmış en yüksek sıcaklık ve tarihi / 46,8 ºC - 30.07.2000 Recorded highest temperature and date Yaşanmış en düşük sıcaklık ve tarihi / -12,4 ºC - 09.02.1932 Recorded lowest temperature Yıllık ortalama nisbi nem (%) / 49,8 Annuel average relative humidty (%) Yıllık ortalama toprak üstü sıcaklık / 10,2 ºC Annuel average upper-side of ground temperature Yıllık ortalama basınç / 948,4 mb Annuel average pressure Yıllık hakim rüzgar yönü / NNW Kuzey-Kuzeybatı / NNW (North-Northwest) Annuel dominant wind direction Yıllık ortalama rüzgar hızı / 2,2 m/sec Annuel average wind speed Yıllık ortalama bulutluluk miktarı / 3,2 Annuel average amount of cloud Yıllık ortalama buhar basıncı / 9,5 mb Annuel average steam pressure Yaşanmış en hızlı esen rüzgar yönü ve hızı / Doğu / East 29.0 m/sec (104,4 km/s) Recorded fastest wind direction and speed Yıllık ortalama fırtınalı gün sayısı / 3,3 Annuel average number of stormy days Yıllık ortalama kuvvetli rüzgarlı gün sayısı / 31,5 Annuel average number of strong wind days Yıllık ortalama güneşlenme süresi / 8,5 saat Annuel average time of sunshining Yıllık ortalama en yüksek güneşlenme süresi / 13 saat Annuel average highest time of sunshining Yıllık ortalama karla kaplı gün sayısı / 2,8 Annuel average number of snowy days Yaşanmış en yüksek kar örtüsü / 29 cm Recorded highest thickness of snow Yıllık ortalama kırağılı gün sayısı / 13,6 Annuel average number of frost days Yıllık ortalama sisli gün sayısı / 9,5 Annuel average number of foggy days Yıllık ortalama dolulu gün sayısı / Annuel average number of hail days Yıllık yağışlı gün sayısı / Annuel number of days with precipitation 1 2,4 70 T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Şanlıurfa Bölge Müdürlüğü 16 Yıllık ortalama yağış toplamı / Annuel average total precipitation per square meter Yaşanmış en az yıllık yağış toplamı ve yılı / Recorded total lowest annuel precipitation and year Yaşanmış en yüksek yıllık yağış toplamı ve yılı / Recorded total highest annuel precipitation and year Yaşanmış günlük en çok yağış miktarı / Recorded amount of highest precipition per a day Buharlaşma miktarı Amount of vapouration En yüksek buharlaşma miktarı The highest amount of vapuration 4.İDARİ YAPI 2 2 Şanlıurfa Valiliği İl Mahalli İdareler Müdürlüğü 17 457,6 kg/m² 157,6 kg/m² - 1932 854,7 kg/m² - 1996 119,5 kg/m² - Ocak / January 1470,1 lt/m2/yıl 13,9 lt/m2/gün 4.ADMINISTRATIVE STRUCTURE İl / Cities Büyükşehir / Greater Cities İlçe / Districts Belediye / Municipalities Merkez Mahalle / Quarter in Centres Bucak / Sub-districts Köy / Villages Merkez Köy / Village in Centres Mezra/ Field BELEDİYELER MUNICIPALITIES ŞANLIURFA 1 10 15 67 19 1105 ….. 1611 1. Akçakale 2. Argıl 3. Ayran 4. Birecik 5. Bozova 6. Ceylanpınar 7. Eyüpnebi 8. Gürakar 9. Halfeti 10. Harran 11. Hilvan 12. Kapıkaya 13. Karaköprü 14. Kısas 15. Konuklu 16. Merkez 17. Mezra 18. Onbirnisan 19. Pekmezli 20. Siverek 21. Suruç 22. Uğurlu 23. Viranşehir 24. Yaslıca 25. Yaylak 26. Yukarıgöklü 5.DEMOGRAFİK BOYUTLARI (NÜFUS) 5.DEMOGRAPHIC STATISTICS (POPULATION) 18 GAP 9 2 TÜRKİYE 81 Yıl Year 1927 1935 1940 1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1997 2000 2007 2008 İl Nüfusu Provincial Population 207.487 229.614 245.398 263.855 298.394 348.199 401.919 450.798 538.131 597.277 602.736 795.034 1.001.455 1.311.334 1.443.422 1.523.099 1.574.224 İl Yıllık Artış Hızı Annual Growth Rate ………. % 10,66 % 6,87 % 7,52 % 13,09 % 16,69 % 15,42 % 12,16 % 19,37 % 10,99 % 0,91 % 31,90 % 25,96 % 30,94 % 10,07 % 5.52 % 3,35 İLÇE NÜFUSLARI 3 POPULATION OF DISTRICTS (2007 ADNKS’ye Göre / 2007 Census ) 3 www.tuik.gov.tr 19 GAP Nüfusu GAP Population 6.608.619 7.170.849 Türkiye Nüfusu Turkey Population 13.648.270 16.158.018 17.820.950 18.790.174 20.947.188 24.064.763 27.754.820 31.391.421 35,605,176 40.347.719 44.736.957 50.664.458 56.473.035 63.745.000 67.803.927 70.586.256 İlçe District Şehir Urban Köy Village Toplam Total Merkez / Center Akçakale Birecik Bozova Ceylanpınar Halfeti Harran Hilvan Siverek Suruç Viranşehir TOPLAM 472.238 26.877 46.304 14.450 43.890 10.238 9.866 22.181 108.094 64.765 100.929 919.832 165.893 49.923 37.015 43.700 21.782 30.562 48.868 18.509 93.674 37.902 51.540 603.267 638.131 76.800 83.319 58.150 69.571 40.800 58.734 40.690 201.768 102.667 152.469 1.523.099 Toplam Nüfus İl ve İlçe Merkezleri Bucak ve köyler Nüfusu Kentsel nüfus Oranı Kırsal nüfus Oranı Kentsel nüfus artış hızı Kırsal nüfus artış hızı Erkek nüfus oranı Kadın nüfus oranı Nüfus yoğunluğu Şanlıurfa-GAP nüfussal oranı Şanlıurfa-Türkiye nüfussal oranı Total population Urban population Rural population Rate of urban population Rate of rural population Growth rate to urban population Growth rate to rural population Rate of male population Rate of female population Population density Rate of Sanliurfa to GAP Rate of Sanliurfa to Turkey 1.523.099 919.832 603.267 % 60,39 % 39,61 % 9,2 % 0,3 % 49,67 % 51,33 81 Kişi % 21,25 % 2,15 GAP İLLERİNİN NÜFUSLARI POPULATION OF GAP CITIES (2007 yılı ADNKS’ye Göre / 2007 Census ) İller Cities Nüfus Population İller / GAP Oranı (%) Rate of Cities / Gap (%) İller / Türkiye Oranı (%) Rate of Cities / Turkey (%) Adıyaman Batman Diyarbakır Gaziantep Kilis Mardin Siirt Şanlıurfa Şırnak GAP Toplam / Total 582.762 472.487 1.460.714 1.560.023 118.457 745.778 291.528 1.523.099 416.001 7.171.540 8,13 6,51 20,37 21,71 1,69 10,41 4,10 21,25 5,83 100 0,82 0,66 2,06 2,21 0,16 1,05 0,41 2,15 0,58 10.1 6.TARİHİ VE TURİSTİK YERLER 6.HISTORICAL AND TOURISTIC PLACES KALELER 20 CITADELS Urfa Kalesi / Urfa Citadel Harran Kalesi / Harran Citadel Birecik Kalesi / Birecik Citadel Siverek Kalesi / Siverek Citadel Çimdin Kalesi / Cimdin Citadel SURLAR VE SUR KAPILARI CITY WALLS AND CITY WALL DOORS Urfa Şehir Suru (Beykapısı – Harran Kapısı) / Urfa City Wall (Bey Door – Harran Door) Birecik Şehir Suru (Urfa Kapısı – Meçan Kapı) / Birecik City Wall (Urfa Door – Mecan Door) Harran Surları (Halep Kapısı – Rakka Kapısı – Aslanlı Kapı) / Harran City Walls (Halep Door – Rakka Door – Aslanlı Door) ÖREN YERLERİ RUINS Harran Şuayb Şehri Soğmatar HÖYÜKLER MOUNDS Harran Sultantepe Kazene Görcütepe vs. ANIT MEZARLAR MEMORIAL (MONUMENTAL) TOMBS Ameşşemeş Anıt Mezarı ( Deyr Yakub ) / Amessemes Memorial Tomb CAMİLER MOSQUES Ulu Camii / Ulu Mosque Şehbenderiye Camii / Sehbenderiye Mosque Eski Ömeriye Camii / Old Omeriye Mosque Halil-Ür Rahman Camii / Halil-Ur Rahman Mosque Nimetullah Camii / Nimetullah Mosque Çakeri Camii / Cakeri Mosque Kadıoğlu Camii / Kadioglu Mosque Hacı Lütfullah Camii / Hajji Lutfullah Mosque Kutbeddin Camii / Kutbeddin Mosque Arabi Camii / Arabic Mosque Hasan Padişah Camii / Hasan Padishah Mosque Dabbakhane Camii / Dabbakhane Mosque Narıncı Camii / Narinci Mosque Yusuf Paşa Camii / Yusuf Pasha Mosque Rızvaniye Camii / Rizvaniye Mosque Pazar Camii / Bazaar Mosque MESCİTLER SMALL MOSQUES Toktemur Mescidi / Toktemur Small Mosque Hüseyin Paşa Camii / Huseyin Pasha Mosque 21 Hızanoğlu Camii / Hizanoglu Mosque Mevlevihane Camii / Mevlevihane Mosque Kıbrıs Mescidi / Cypriot Small Mosque Asım Paşa Mescidi / Asim Pasha Small Mosque Nur Ali Mescidi / Nur Ali Small Mosque Yeni Ömeriye Camii / New Omeriye Mosque Hacı Yadigar Camii / Hajji Yadigar Mosque İmama Sekkaki Camii / Imama Sekkaki Mosque Behramlar Camii / Behramlar Mosque Hayrullah Camii / Hayrullah Mosque Mevlid-i Halil Camii / Mevlid-i Halil Mosque Tuzeken Camii / Tuzeken Mosque Hüseyniye Mescidi / Huseyniye Small Mosque Müderris Mescidi / Muderris Small Mosque Miskinler Camii / Miskinler Mosque Kara Musa Camii / Black Musa Mosque Hekim Dede Camii / Hekim Dede Mosque Selahattin Eyyubi Camii / Selahattin Eyyubi Mosque Circis Peygamber Camii / Prophet Circis Mosque Fırfırlı Camii / Firfirli Mosque TEKKELER DERVISH LODGES Hindistani Tekkesi / Hindistani Lodge Şeyh Mesut Tekkesi / Sheikh Mesut Lodge Şeyh Saffet Tekkesi / Sheikh Saffet Lodge Nebih Efendi Tekkesi / Nebih Efendi Lodge MEDRESELER MEDRESSES (MOSLEM THEOLOGICAL SCHOOLS) Nakibzade Hacı İbrahim Efendi Medresesi / Nakibzade Hajji Ibrahim Efendi Medresse Abbas Ağa Medresesi / Abbas Aga Medresse İbrahimiye Medresesi / Ibrahimiye Medresse Rızvaniye Medresesi / Rizvaniye Medresse Yusuf Paşa Medresesi / Yusuf Pasha Medresse Halil-ür Rahman Medresesi / Halil-ur Rahman Medresse Eyubi Medresesi / Eyubi Medresse TÜRBELER TOMBS Çift Kubbe / Double Dome Seyyid Maksud Türbesi / Sayyid Maksud Tomb Ruz Bey ve Ali Dede Türbesi / Ruz Bey and Ali Dede Tomb Bediüzzaman Türbesi / Bediuzzaman Tomb Şeyh Ali Dede Türbesi / Sheikh Ali Dede Tomb Şeyh Bekir Türbesi / Sheikh Bekir Tomb Muhammed Muhyiddin Türbesi / Muhammed Muhiddin Tomb Zebe Ziyareti / Zebe Pilgrimage Şahabeddin Ahmed Türbesi / Shabeddin Ahmed Tomb Arap Baba Türbesi / Arabian Father Tomb Hafız Muhammed Selim Türbesi / Hafiz Muhammed Selim Tomb Dede Osman-ı Veli Türbesi / Dede Veli Osman Tomb 22 PEYGAMBER MAKAMLARI VE TÜRBELER LOCATION AND TOMB OF PROPHETS İbrahim Peygamber Makamı / Prophet Abraham Location Eyyub Peygamber Makamı / Prophet Eyyub Location Şuayb Peygamber Makamı / Suayb Location Eyyub Peygamber Türbesi / Prophet Eyyub Tomb Elyesa Peygamber Türbesi / Elyasa Prophet Tomb Rahime Hatun Türbesi (Eyyub Peygamberin Hanımı) / Rahime Hatun Tomb (Wife of Prophet Eyyub) KİLİSELER CHURCHES Tella (Viranşehir) Martyrionu / Tella Martyrs Church (in Viransehir) Aziz Stephan Kilisesi Çan Kulesi ( Şanlıurfa Saat Kulesi) / St.Stephan Church Bell Turret (Sanliurfa Clock Turret) Norhut Kilisesi / Norhut Church Fırfırlı Kilise-Oniki Havari Kilisesi (Fırfırlı Cami) / Firfirli Church – Twelve Disciple Church (Firfirli Mosque) Aziz Paulus-Aziz Petros Kilisesi (Reji Kilisesi) / St. Paulus - St. Petros Church (Regie Church) Aziz George Kilisesi / St. George Church Büyük Kilise ( Selahaddin Eyyubi Cami) / Grand Church (Selahaddin Eyyubi Mosque) Rahibeler Kilisesi / Nun Church MANASTIRLAR MONASTERIES Sene Mağara Manastırı (Senem Mağara-Sanem Mağara) / Sene Cave Monastery (Senem Cave – Sanem Cave) Çatalat (Çatlar) Manastırı / Catalat (Catlar) Monastery Çardak Manastırı / Arbor Monastery Deyr Yakup Manastırı (Yakup Manastırı) / Deyr Yakup Monastery (Yakup Monastery) TAPINAKLAR TEMPLES Satürn Tapınağı / Saturn Temple Şamas (Güneş ) Tapınağı / Samas (Sun) Temple Jübiter Tapınağı / Jupiter Temple Sin (Ay) Tapınağı / Sin (Moon) Temple Venüs Tapınağı / Venus Temple Merkür Tapınağı / Mercury Temple Mars Tapınağı / Mars Temple MÜZELER MUSEUMS Şanlıurfa Arkeoloji ve Etnografya Müzesi / Şanlıurfa Archaeology and Ethnography Museum Devlet Resim ve Heykel Müzesi / Goverment Drawing and Sculpture Museum BEDESTENLER (KAPALI ÇARŞILAR) BEDESTANS (COVERED BAZAARS) Kazaz Pazarı / Kazaz Bazaar Sipahi Pazarı / Sipahi Bazaar Pamukçu Pazarı / Seller of Cotton Bazaar Kınacı Pazarı / Seller of Henna Bazaar Eski Kuyumcu Pazarı / Old Jeweler Bazaar Kasap Pazarı / Butcher Bazaar Hüseyniye Çarşıları / Huseyniye Bazaar HANLAR INNS Gümrük Hanı / Custom Inn 23 Hacı Kamil Hanı / Hajji Kamil Inn Mençek Hanı / Mencek Inn Samsat Kapısı Hanı / Samsat Door Inn Şaban Hanı / Saban Inn Bican Ağa Hanı / Bican Aga Inn Millet Hanı / Millet Inn Topçu Hanı / Topcu Inn Barutçı Hanı / Barutcu Inn Fesadı Hanı / Fesadi Inn KERVANSARAYLAR CARAVANSERAIS Han el-Barür Kervansarayı / Han El Barur Caravansaray Çar Melik Kervansarayı / Czar Ruler Caravansaray Titriş Kervansarayı / Titrish Caravansaray HAMAMLAR TURKISH BATHS ( PUBLIC BATHS) Veli Bey Hamamı / Veli Bey Bath Sultan Hamamı / Sultan Bath Keçeci Hamamı / Kececi Bath Vezir Hamamı / Vezir Bath Cıncıklı Hamamı / Cincikli Bath Eski Arasa Hamamı / Old Arasa Bath Serçe Hamamı / Sparrow Bath Şaban Hamamı / Saban Bath ÇEŞMELER (KASTELLER) FOUNTAINS (KASTELS) Hekim Dede Çeşmesi / Hekim Dede Fountain Emencekzade Çeşmesi / Emencekzade Fountain Firuze Bey Çeşmesi / Firuze Bey Fountain Haydar Ağa Çeşmesi / Haydar Aga Fountain Hüseyin Ferideddin Çeşmesi / Huseyin Feridun Fountain Hafız Süleyman Bozan Efendi Çeşmesi / Hafiz Suleyman Bozan Efendi Fountain Şeyh Saffet Çeşmesi / Sheikh Saffet Fountain Şehbenderiye Camii Çeşmesi / Sehbenderiye Cami Fountain Sütçü Abdurrahman Efendi Çeşmesi / Sutcu Abdurrahman Efendi Fountain Yıkı Sokak Çeşmesi / Yıkı Sokak Fountain SEBİLLER DONATED FOUNTAIN Şeyh Ebubekir Sebili / Sheikh Ebubekir Fountain Firuz Bey Sebili / Firuz Bey Fountain KÖPRÜLER BRIDGES Hızmalı Köprü / Hizmali Bridge Millet Köprüsü / Millet Bridge 24 Samsat Körüsü (Eski Köprü) / Samsat Bridge (Old Bridge) Hacı Kamil Köprüsü / Hajji Kamil Bridge Bey Kapısı Köprüsü (Kısas Köprüsü) / Bey Door Bridge (Kisas Bridge) Kara Köprü / Black Bridge SU KEMERLERİ AQUADUCTS Justinian Su Kemeri / Justinian Aquaduct ABİDELER MONUMENT Harb-ı Umumi Şehitleri Abidesi / First World War Martyrs Monument Çanakkale Şehitleri Abidesi (Mustafa Kemal Paşa Anıt Çeşmesi) / Canakkale Martyrs Monument Milli Mücadele Şehitleri Abidesi / National Struggle Martyrs Monument Garnizon Şehitleri Abidesi / Garrison Martyrs Monument Toplam Cami Sayısı:427 Toplam Kuran Kursu Sayısı : 26 Din Görevlileri Sayısı:357 7.SOSYAL HİZMETLER 7.SOCIAL SERVICES4 SAYI / NUMBER Çocuk Yuvası (7-12 Yaş) / Child Orphanages (7-12 Age) Kız Yetiştirme Yurdu (12-18 Yaş) / Girl Training Center (12-18 Age) Toplum Merkezi / Community Centre Çoçuk ve Gençlik Merkezi / Child and Youth Centre Zihinsel Engelliler Rehabilatasyon Merkezi / Mentally Retarded People Rehabilitation Centre İşitme Engelliler Rehabilatasyon Merkezi / Hearing Disabled Rehabilitation Centre Özel Kreş ve Gündüz Bakımevi / Private Creche and Backer Center Çocuk Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezi/ Child Care and Social Rehabilitation Center Kızılay Şubesi / Local Branch of Red Cresent 1 1 1 1 1 0 9 1 9 8.SPOR 8.SPORT5 Sayısı / Number 1 Stadyum / 4 5 T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü T.C. Şanlıurfa Valiliği Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü 25 Kapasite / Capacity 4.500 Stadium İnşaat halinde Stadyum Under Construction Stadium Kapalı Spor Salonu / Coverd Sport Saloon Açık Yüzme Havuzu / Swimming Pool Semt Futbol Sahaları / Districtive Football-Sports Areas Halı Futbol Sahaları / Football Facilities with Carpet Floorings Yaz Spor Okulları Branşları/ Sports Training Summer Schools Branches Amatör Spor Kulüpleri / Amateur Sport Clubs Amatör Lisanslı Sporcu (Futbolcu Hariç) / Licensed Amateur Sportsmen (Except Football Player) Amatör Lisanslı Futbolcu / Licensed Amateur Football Player Lisanslı Antrenör / Licensed Trainer Lisanslı Hakemler / Licensed Referees Beden Eğitimi ve Jimnastik Öğretmenleri / Physical Education and Gymnastics Teachers Vücut Geliştirme ve Jimnastik Merkezleri / Body Building and Slimming Centers 9.MEDYA 6 9.MEDIA 6 T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü 26 1 30.000 1 1.800 1 3 1000 7 13 55 8100 8000 841 336 170 2 844 GAZETELER NEWSPAPERS Yerel Günlük Gazete / Local Daily Newspapers Yerel Haftalık Gazete / Local Weekly Newspapers 22 13 DERGİLER MAGAZINES Aylık / Monthly 2 Aylık / Two Monthly 3 Aylık / Three Monthly 6 Aylık / Six Monthly Yıllık / Annually …. …. ….. ….. ….. BÜLTENLER BULLETINS Aylık / Monthly 2 Aylık / Two Monthly 3 Aylık / Three Monthly Yıllık / Annually ….. …. …. …. Radyo/Radios Tv.İstasyonu / Television Station Basın Derneği / Press Association Ulusal Ajans Temsilciliği / National Agency Representer Ulusal Ajans Muhabirliği / National Agency Correspondent Ulusal Gazete Büroları / National Newspaper Offices Yerel Haber Ajansı/ Local News Agency 11 2 3 4 15 15 1 10.SAĞLIK HİZMETLERİ 27 10.HEALTH SERVICES7 ŞANLIURFA TÜRKİYE Yatak Sayısı / Bed Capacity Yataklı sağlık kurumu toplamı / Total Amount of Health Instituon With Bed Yatak başına düşen nüfus / Population per a bed Toplam yatak ihtiyaç miktarı / Amount of total needed beds Kamu hastanesi / Public Hospitals Devlet hastanesi / Goverment Hospitals Doğum evi / Birth Hospital Çocuk hastalıkları hastanesi / Children’s Disease Hospital Sağlık merkezi / Care Centers Özel hastane / Private Hospital Verem savaş dispanseri / Tuberculosis Dispensary Ana çocuk sağlığı merkezi / Maternity and Child Care Centers Halk sağlığı laboratuar / Public Health Laboratory Sağlık ocağı / Health Units Sağlık evi / Health Houses Donatım bölge müdürlüğü / Equipment Region Director Sağlık istasyonu / Healthcare Centers Tıbbi Tahlil Laboratuarı / Laboratories Of Medical Tomografik Test Merkezi / Tomographic Test Centers Eczaneler / Pharmacies Ecza depoları / Drug Wholesalers Optikçiler / Opticians 1806 15 ….. 724 1194 1 11 1 1 2 1 6 3 1 80 123 1 2 4 3 287 7 22 ….. SAĞLIK İNSANGÜCÜ HEALTH MANPOWER Toplam hekim / Total Amount of Doctors Uzman hekim / Specialist Doctors Pratisyen hekim / General Practitioners Diş hekimi / Dentists Hemşire / Nurses Ebe / Midwifes Sağlık memuru / Sanitarians Uzman hekim başına düşen nüfus / Population per a specialist Pratisyen hekim başına düşen nüfus / Population per a general practitioner SAĞLIK EĞİTİMİ HEALTH EDUCATION Sağlık Meslek Lisesi / Vocational High School In Healthcare Sağlık Meslek Yüksek Okulu / Two-Year Health School Tıp Fakültesi / Medical Faculty Üniversite Araştırma ve Uygulama Hastanesi / Univercity Research and Application Hospital 850 331 519 119 1197 632 276 3951 2519 1 1 1 1 11.EĞİTİM 11.EDUCATION ŞANLIURFA OKULLAŞMA VE OKUMA-YAZMA ORANLARI EDUCATION AND LITERACY RATES OF SANLIURFA8 7 T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü 28 ……. ….. …… …... …….. …….. İlköğretim seviyesinde okullaşma oranı / Education Rate of Primary Education Lise seviyesinde okullaşma oranı / Education Rate of High School Okuma - Yazma Oranı / Literacy Rate Erkek / Boys Kız / Girls ŞANLIURFA Okul Öncesi Eğitim / Pre-School Education Anaokul / Nursery Schools Anasınıfı / Pre-School Classes Öğretmen / Teachers Öğrenci Toplamı / Total of Students Erkek / Boys Kız / Girls 17 353 412 15069 7899 7170 İlköğretim / Primary Education ( 8 Years) İlköğretim Okulları / Schools Derslik / Classes Sınıf Öğretmeni / Teachers Öğrenci / Students Erkek / Boys Kız / Girls 1353 5548 5828 185851 156680 Lise Ve Dengi Okul / High Schools Okul / Schools Derslik / Classes Branş Öğretmen / Teachers Öğrenci / Students Özel Lise / Private High Schools 78 1183 5150 40393 5 Dini Eğitim Ve Kuruluşlar / Religious Education And Instituon İmam Hatip Liseleri / Preacher – High Schools 8 Öğrenci / Students 2303 Kuran Kursları / Courses Of Quran 29 Camiler / Mosques 437 Din Görevlileri / Religion Employees 413 Okul Dışı Eğitim / Correspondance (Outer School) Education Üniversiteye Hazırlık Kursları / Preparatory Courses 44 Yabancı Dil Ve Bilgisayar Kursları / 6 Foreign Language And Computers Courses 8 Mesleki Çıraklık Okulları / Vocational Apprenticeship Schools Çıraklar / Apprentice Students Sürücü Kursları / Driving Courses Halk Eğitim Merkezleri / Public Training Centers 4 32 11 Kütüphaneler / Libraries 3 Öğrenci Yurtları / Dormitories Toplam Öğrenci Yurdu / Total Dormitories 18 T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü 29 % 91 % 29 % …. % …… GAP TURKEY ……. …… ……. …… …… ……. ……. ……. ……. …….. …….. ……. ÖSYS – 2007 / EXAMINATION REGISTERS FOR UNIVERSITY - 2007 Sınavı Geçerli Olan Öğrenci / Valid Examination Results …….. Yerleşen / Registereds ……… Yerleşen Yüzde (%) / Rate of Registereds (%) ………. YÜKSEK ÖĞRENİM HIGHER EDUCATION HARRAN ÜNİVERSİTESİ UNIVERSITY OF HARRAN Akademik Birimler / Academic Units Üniversite / University Fakülte / Faculties Yüksekokul / Acedemic High Schools Meslek Yüksekokulu / Vocational Higher Schools Enstitü / Institutes Araştırma Merkezi / Research Centers 1 8 1 10 3 10 Öğretim Elemanları / Academic Staffs Profesör / Professors Doçent / Associate Professors Yardımcı Doçent / Assistant Professors Öğretim Görevlisi / Instructors Okutman / Lecturers Uzman / Specialists Araştırma Görevlisi / Researchers 837 42 83 205 120 53 14 320 Öğrenci / Studuents Önlisans / Pre-Licience Lisans / Liciens Yükseklisans / MBA Doktora / Associate Professor Genel Toplam / Total Kız / Girls 1570 1300 74 6 2950 Erkek / Boys 2.665 2493 112 28 5298 Toplam / Total 4235 3793 186 34 8248 Projeler / Projects Yapılmakta olan projeler / Current Projects Şanlıurfa’ya özgü araştırmalar / Research Peculiar to Sanliurfa 97 53 Sosyal Hizmet Olanakları / Social Services Kız Öğrenci Yurdu (40 kişilik) / Girl Dormitories Yemekhane / Dining Hall Lokal / Local Kantin / Canteen Futbol Sahası / Soccer Field Basketbol-Voleybol Sahası / Basketball – Volleyball Field Kapalı Spor Salonu / Covered Sport Salon Tenis kortu / Tennis Court Konferans Salonu / Conference Salon 1 4 0 12 3 4 1 4 4 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM RAKAMLARI HIGHER EDUCATION NUMBERS OF TURKEY 30 Üniversiteler / University Öğrenci / Students Öğretmen / Teachers …. …… ….. 12.ADALET VE YARGI SİSTEMİ 12.JUSTICE AND JUDICIAL SYSTEM9 (Şehir Rakamları, Mart-2007 itibariyle / Number of City Center, Date; March,2007 ) Avukat / Lawyers 300 Hakim / Judges 27 Savcı / Prosecutors 18 MAHKEMELER / COURTS Ceza Mahkemeleri / CRIMINAL COURTS Ağır Ceza / High Criminal Courts Asliye Ceza / Primary Instance Courts Sulh Ceza / Jurisdiction of Peace Courts İcra Ceza / Enforcement Courts Hukuk Mahkemeleri / Civil Courts Asliye Hukuk / Civil Primary Instance Sulh Hukuk / Jurisdiction of Civil Peace İş Mahkemesi / Labour Courts Tapu / Kadastro / Title Deed-Cadestre İcra Tetkik / Enforcement Bailifts Aile / Family Courts 3 5 2 2 2 2 1 2 1 1 CEZAEVİ / PRISONS (İl sınırı içerisindeki / Number of City) …… 13.ASAYİŞ VE GÜVENLİK 13.ORDER AND SECURITY10 (İl Genelindeki Rakamlar, 2008 itibariyle / Total Number of City, Date; 2008) Turizm Polis Noktası / Touristic Police Station Personel / Officer Bekçi / Watchman İl Merkezindeki Polis Merkez Amirlikleri / Police Station of City Center Motorize Ekip / Motorized Team Emniyet Görevli Sayısı Polis Memuru Sayısı Polis Merkezi (İl Merkez) Polis Merkezi (ilçe) Polis Noktası 14.VAKIFLAR 14.FOUNTDATIONS11 Merkezi Şanlıurfa İlinde Bulunan Vakıflar The Fountdation Is That The Main Office Of It Is In Sanliurfa 9 T.C Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı T.C Şanlıurfa Valiliği Emniyet Müdürlüğü 11 T.C Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü Şanlıurfa Bölge Müdürlüğü 10 31 5 ….. 77 …. 9 2557 2439 4 11 5 Mazbut Vakıflar / Moral Fountdations Mülhak Vakıflar / Added Fountdations Sosyal Yardımlaşma Vakıfları / Social Aid Fountdations Çevre Koruma Vakfı / Environmental Protection Fountdation Kültürel ve Eğitim Vakıfları / Cultural And Education Fountdations Tarımsal Vakıf / Agricultural Fountdation Diğer Yardım Vakıfları / Other Fountdations 136 11 11 1 9 0 10 Merkezi Diğer İllerde Bulunup Şanlıurfa İlinde Şubesi Bulunan Vakıflar The Fountdation Is That The Main Office Of It Is In Outside Of Sanliurfa And The Branch Office Of It Is In Sanliurfa. Kültürel ve Eğitim Vakıfları / Cultural and Education Fountdations Dini Vakıflar / Religious Fountdations Sağlık Vakıfları / Diğer Vakıf / Other Fountdation 4 11 2 3 15.DERNEKLER 12 15.SOCIAL ASSOCIATIONS (SOCIETES) Yardım Amaçlı Dernekler / Aid Societes Okul Dernekleri / School Societes Dini Dernekler / Religious Societes Kültür ve Eğitim Dernekleri / Cultural and Education Societes Sportif Dernekler / Sport Societes Muhtelif /Others 16.MESLEKİ KURULUŞLAR 16.VOCATIONAL (OCCUPATIONAL) INSTITUTIONS ODALAR VE BORSALAR 12 Şanlıurfa Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü 32 29 15 44 15 72 335 CHAMBERS AND COMMODITY EXCHANGES Kayıtlı Üye / Registered Members Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ŞUTSO) / Sanliurfa Chamber of Commerce and Industry SUTSO Viranşehir Ajanslığı / SUTSO Viransehir Agency Ticaret Borsası / Commercial Exchange of Commodiets Ziraat Odası / Chamber of Agriculture Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası / Chamber of Free Accountants and Financial Consultants Esnaf ve Sanatkarlar Odalar Birliği / Chamber Union of Tradesmens and Craftmen Şoförler ve Otomobilciler Odası / Chamber of Drivers İl Barosu / Provincial Body of Lawyers Tabipler Odası / Chamber of Physicians Diş Hekimler Odası / Chamber of Dentists Veterinerler Odası / Chamber of Veterinarians Eczacılar Odası / Chamber of Pharmacists Ziraat Mühendisleri Odası / Chamber of Agricultural Engineers Makine Mühendisleri Odası / Chamber of Mechanical Engineers İnşaat Mühendisleri Odası / Chamber of Civil Engineers Elektrik Mühendisler Odası / Chamber of Electrical Engineers Jeoloji Mühendisleri Odası / Chamber of Geologist Engineers Harita Kadastro Mühendisler Odası / Chamber of Map-Cadastre Engineers Mimarlar Odası / Chamber of Architects ÖZEL SEKTÖR KURULUŞLARI (15.05.2008) 13 PRIVATE SECTOR INSTITUTIONS (15.05.2008) 13 Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası; Oda Sicil Birimi 33 5.353 471 1.351 23.755 251 49.800 26.865 327 550 84 162 312 842 147 300 105 72 50 86 Firmaların Hukuki Yapılarına Göre Dağılımı Classification Breakdown of Firms By Legal Status Gerçek Şahıs / Self Compaines Anonim Şirket / Corporations (Joint-Stock Companies) Limited Şirket / Limited-Liabilitiy Compaines Kollektif Şirket / Collektive-Partnership Companies Kooperatifler / Cooperatives Toplam / Total 1821 303 3141 7 182 5454 KOOPERATİFLER COOPERATIVES Toplam Kayıtlı Üye / Total Registered Members Tarım Kalkınma Kooperatifleri / Agriculture Development Cooperatives Taşıyıcılar Kooperatifleri / Carries Cooperatives Yapı Kooperatifleri / Construction Cooperatives Esnaf ve Sanatkarlar Kooperatifleri / Tradesmen and Crafts Cooperatives Tüketim Kooperatifleri / Consumption Cooperatives Su Ürünleri Kooperatifleri / Water Products Cooperatives Küçük Sanat Kooperatifleri / Small Craft Cooperatives C.EKONOMİK YAPILAR 34 182 60 41 58 8 11 2 2 C.FINANCIAL STRUCTURES 1.DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATINCA YAPILAN ÇALIŞMADA TÜRKİYE’DEKİ İLÇELER İÇERİSİNDE ŞANLIURFA’NIN İLÇELERİYLE SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK SIRALAMASI(2003). 1.SOCIOECONOMIC DEVELOPMENT OF DISTRICTS OF SANLIURFA AMONG TURKISH DISTRICTS (2003) Merkez / City Centre Birecik Viranşehir Ceylanpınar Siverek Suruç Bozova Hilvan Halfeti Akçakale Harran 146 407 694 718 755 756 792 794 809 814 857 2.VERGİ RAKAMLARI (2007) 2.NUMBERS OF TAX ( 2007 )14 14 T.C Gelir İdaresi Başkanlığı/Şanlıurfa Vergi Dairesi Başkanlığı 35 Vergi Daireleri / Tax Offıces Mal Müdürlükleri / Head of The State Tax and Finance Office in a District VERGİ MÜKELEFLERİ / TAX PAYERS Toplam Mükellef / Total Payers Gerçek Usul Mükellefleri / Real Method Payers Basit Usul Mükellefleri / Simple Method Payers Kurumlar Vergisi Mükellefleri / Corporate Tax Payers Katma Değer Vergisi Mükellefleri / VAT Payers Motorlu Taşıtlar Vergisi Mükellefleri (MTV) / Taxpayers for Vehicle Income Tax 47.119 25.058 18.405 3.656 24.269 162.955 ŞANLIURFA BÜTÇE GİDERLERİ / BUDGET EXPENDITURE ( 1.000.- YTL ) 5 10 1.005.085 TÜRKİYE 202.500.684 GENEL BÜTÇE GELİRLERİ / GENERAL BUDGET REVENUES TAHAKKUK / REALIZATION 191.050.438 23.323.063 426.240.990 84.322.595 535.071.564 Gelir Vergisi / Income Tax Kurumlar Vergisi / Corporate Tax Vergi Gelirleri / Tax Incomes Vergi Dışı Gelirleri / Revenue Except Taxes TOPLAM BÜTÇE GELİRLERİ / TOTAL BUDGET REVENUES 2007 TÜRKİYE VERGİ GELİRLERİ ( YTL) TURKEY TAX INCOMES OF 2007 ( YTL) TAHSİLAT / COLLECTING 160.807.151 17.333.246 323.092.265 33.092.265 374.356.306 152.831.736 3.ÜRETİM 3.PRODUCTION - TARIM / AGRICULTURE - SANAYİ / INDUSTRY - ENERJİ / ENERGY 36 A.TARIM A.AGRICULTURE15 ŞANLIURFA VE TÜRKİYE’DE SEÇİLMİŞ TARIMSAL ÜRÜNLER (2007) SELECTED AGRICULTURAL PRODUCTS OF SANLIURFA AND TURKEY (2007) 15 Tarımsal Ürünler / Agricultural Products Şanlıurfa (Ton/Yıl) / Sanliurfa (Ton/Year) Hububat (Tahıllar) / Grains Buğday / Wheat Arpa / Barley Dane Mısır / Kernel Corn Çeltik / Rice in the field Baklagiller / Pulses Kırmızı Mercimek / Red Lentil Nohut / Chickpea Fiğ(Dane) / Common Vetch Fasulye / Bean Burçak / Vetch Bakla / Bean Sanayi Bitkileri / Industry Plants Pamuk / Cotton Yumru Bitkiler / Tuber Plants Yeşil Soğan / Green Onion Kuru Soğan / Dried Onion Yeşil Sarımsak / Green Garlic Kuru Sarımsak / Dried Garlic Turp / Radish Havuç / Carrot Yağlı Tohumlar / Oily Seed Ayçiçeği / Sunflower Soya / Soybean Susam / Sesame Yem Bitkileri / Fodder Plants Kuru Ot Yeşil Ot Yapraklı Sebzeler / Leafed Vegetables Kimyon / Cumin Marul (Göbekli) / Cos Bamya / Okra Maydanoz / Parsley Nane / Mint Ispanak / Spinach 2.302,375 1.341.479 757.896 190.250 12.750 229.458 205.133 11.825 353 2 12.141 4 869,584 869,584 14.647 6.512 4.825 2.060 1.000 230 20 3,126 805 860 1461 13,300 5700 7600 5,498 3.090 1.299 776 134 159 40 Meyvesi Yenen Sebzeler / Fruit-Bearing Vegetables Domates / Tomato Patlıcan / Eggplant Salçalık Biber / Peper for Sauce Biber Dolmalık / Peper for Filled in 413,256 169,350 81,650 87,350 27,141 T.C Şanlıurfa Valiliği Tarım İl Müdürlüğü 37 Türkiye (Ton/Yıl) / Turkey (Ton/Year) Sivri Biber / Hot Peper 7,760 Salatalık(Hıyar) / Cucumber 7,780 Acur / Ajur 4,390 Şanlıurfa Biberi (İsot) / Sanliurfa Peper (Isot) 27,640 Kabak / Zucchini 195 Yumuşak Çekirdekli Meyveler / 261,230 Soft Seeded Fruits Karpuz / Watermelon 235,562 Kavun / Muskmelon 25,470 Elma (Muhtelif) / Apple 135 Armut / Pear 55 Ayva / Quince 8 Taş Çekirdekli Meyveler / 3,324 Stone Seeded Fruits Erik / Plum 1.727 Zeytin / Olive 395 Kayısı / Apricot 745 Şeftali / Peach 299 Zerdali / A variety of Apricot 131 Kiraz / Cherry 16 Vişne / Morell 11 Üzümsü Meyveler / Grape-like Fruits 105,532 Üzüm / Grape 103,774 İncir / Fig 451 Dut / Mulberry 423 Nar / Pomegranate 884 Çilek / Strawberry 0,1 Sert Kabuklu Meyveler / 26,301 Hard Skin Fruits Urfa Fıstığı / Urfa Pistachio 25,652 Ceviz / Walnut 418 Badem / Almond 231 TARIMSAL SOSYOEKONOMİK BOYUTLAR AGRICULTURE SOCIOECONOMIC DIMENSIONS ŞANLIURFA TÜRKİYE 18.584.000 de (dekar / dechare) 11.872.656 de ……….. İl Yüzolçümü / Province Area Ekili Alan / Sown Area 38 Nadas Alanı / Fallowing Land Kullanılmayan Tarım Alanı / Non-sown Area Sulanan Arazi / Irrigated Area Tarım Dışı Alan / Exterior Agriculture Area Gap’ın Uygulama Alanında Bulunan Arazi Şanlıurfa’daki toplam tarım arazisi Gap’la birlikte sulanacak arazi Süt Üretim Tesisi / Milk Production Foundation Besi Çiftliği / Feeding up Farm Kimyasal Gübre Tüketimi / Chemical Dung Consumption Karma Yem Üretimi / Mixed Fodder Production 1.079.300 de 128.540 de 3.783.559 de 3.909.170 de 1,7 milyon hektar 1,2 milyon hektar 836,000 hektar 9 adet …… …… …….. Tarımsal Araç – Gereç / Agricultural Tools and Equipments (Adet/Yıl Number/Year) Traktör / Tractors Pulluk / Plows Karasaban / A Primitive Plows Tohum Ekme Makinesi / Cultivators Motorlu Pompalar / Motorized Pombs Selektör / Selectors (Seed – Cleaners) Biçerdöver / Combined Reaper – Threshers Kimyasal Gübre Serpici / Distributor of Chemical Fertilizers Dip Kazan Kültüvatör Diskli Tırmık Dişli Tırmık Batöz Döven Sırt Pulverizatör Yayık Su Tankeri 22.476 18,407 3.195 10,555 867 206 153 4895 463 10.450 1.172 320 1.465 390 3.437 1.805 4.308 Seçilmiş Hayvan Türleri / Selected Types Of Animal Koyun / Sheeps Kıl Keçisi / Ordinary Goats Sığır / Cattles (Bulls) Manda / Buffalo Cows Deve / Camels At / Horses Eşek / Donkeys Katır / Mules 1.451.920 132.575 128.070 778 35 10.755 1.832 250 Kümes Hayvanları / Poultry Tavuk / Hens Ördek / Duck Kaz / Goose Hindi / Turkey 772.000 19.740 34.050 185.450 Seçilmiş Hayvansal Ürünler / Selected Animal Products Süt / Milk 127.376 ton 39 ………… ………… Kırmızı Et / Red Meat Beyaz Et / White Meat Yün, Yapağı / Wool Kıl / Bristle Yumurta / Eggs Deri / Hide Arı Kovanı / Beehives Bal / Honey Bal Mumu / Wax 4.760 ton 1.421 ton 43.5 ton 54.490.000 adet 110.711 adet 24.189 adet 265 ton 16.5 ton ………. ……… GAP BÖLGESİNDE SULAMA PROJELERİ16 IRRIGATION PROJECTS OF GAP REGION İşletilen / Operated İnşaat Safhasında / Under Construction İhaleye Hazır / Ready to Awarding Kalan / Remainder TOPLAM / TOTAL Hektar / Hectar 263.356 109.134 308.194 1.040.237 1.720.921 B.SANAYİ 17 16 16 T.C. Başbakanlık GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Bölge Müdürlüğü 40 Oran / Rate(%) 15.3 6.3 17.9 60.5 100 B.INDUSTRY -SANAYİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI SECTORAL DISTRIBUTION OF INDUSTRY -SANAYİ BÖLGELERİ INDUSTRIAL ZONES ŞANLIURFA SANAYİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI (15.05.2008) SECTORAL DISTRIBUTION OF SANLIURFA INDUSTRY (15.05.2008) SEKTÖR SANAYİ SECTOR INDUSTRY ÜRETİM A. BUĞDAY UNU PRODUCTION UN / FLOUR / WHEAT FLOUR KEPEK / BRAN B. BULGUR BULGUR/ POUNDED WHEAT MERCİMEK / POUNDED WHEAT,RED LENTIL MERCİMEK / RED LENTIL C. HAM YAĞ / H.PAMUK YAĞI / COTTON OIL CRUDE OIL KÜSPE / OIL CAKE D. RAFİNE YAĞ / REFINED OIL RAFİNE YAĞ KEPEK/ BRAN İŞLETME SAYISI MANUFACTURING FIRMS 7 28 25 10 SÜT /MILK E. SÜT VE SÜT PEYNİR/ CHEESE YOĞURT/ YOGURT SANAYİ/ ÜRÜNLERİ / MILK AND 1.FOOD MILKY PRODUCT TEREYAĞI/ BUTTER SADE YAĞ(SPECİAL OİL PRODUCED FROM BUTTER) F. HAYVAN YEMİ/ FODDER KARMA YEM/ MIXED FODDER 6 H.HAZIR YEMEK/ CATERING HAZIR YEMEK/ CATERING İŞLENMİŞ İSOT/ PROCESED ISOT 11 DONDURMA KÜLAHI 1 EKMEK/ BREAD PASTA VE TATLI/PATISSERIE AND SWEET SADE,MEYVELİ GAZOZ/ SODA WATER MISIR KURUTMA / CORN DRING 8 1. GIDA İÇKİ VE TÜTÜN 8 AYRAN/ AYRAN INDUSTRY I.URFA BİBERİ/ URFA PEPPER İ.UNLU MAMÜLLER / FLOUR PRODUCT J. GAZLI MEŞRUBAT / SOFT DRINKS K.MISIR KURUTMA / CORN DRING 5 1 4 16 HELVA /HALVA TAHİN/TAHINI REÇEL/JAM L.MUHTELİF GIDA / VARIOUS FOODS SİMİTLİK SUSAM / SESAME 3 LOKUM/TURKISH DELIGHT M. ANTEP FISTIĞI/PISTACHIO 17 PEKMEZ/GRAPE JUICE KAVRULMUŞ KURUYEMİŞ/ROASTED DRY FRUİT 1 SIĞIR KESİMİ/BUTCHER 2 4 Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası; Sanayi Birimi 41 İŞLENMİŞ FISTIK/PROSSESED PISTACHIO 2. TEKSTİL ÖRME KONFEKSİYON A. PAMUK ÇIRÇIR LİF PAMUK/ COTTON FIBER PRESE/ COTTON, COTTON GIN B.LİNTER PAMUĞU/LİNTER COTTON C. PAMUK İPLİĞİ İPLİĞİ / COTTON YARD ÇİĞİT/ COTTON SEED VE DERİ SANAYİ 2.TEXTILE,READYMADE CLOTHING AND LEATHER INDUSTRY D.HAZIR GİYİM/ READY MADE CLOTHING E.EV TEKSTİLİ/ HOME TEXTILE F.DOKUMA SANAYİ / WOVEN INDUSTRY G. BOYAMA A. BOYA/ PAINT 138 LİNTER COTTON 10 PAMUK İPLİĞİ/ COTTON YARN 28 LİNTERLENMİŞ ÇİĞİT…… HAZIR GİYİM/ READY MADE CLOTHING EV TEKSTİLİ/ HOME TEXTILE 3 1 DOKUMA/ WOVEN İPLİK BOYAMA/ YARN PAINTING ELYAF BOYAMA/FIBER PAINTING 1 BOYA/ PAINT 2 7 1 3. KİMYA KİMYASAL ÜRÜNLER B. KİMYASAL İLAÇ/ CHEMISTRY MEDICINE SANAYİ/ 3. CHEMISTRY, CHEMICAL PRODUCTS INDUSTRY KİMYASAL İLAÇ /CHEMISTRY MEDICINE SIVI YAPRAK GÜBRE İML. / LIQUID LEAF MANURE PRODUCTION SIVI EMÜLSİYON PEST/LIQUID EMULSION PESTICIDE 1 1 1 C. TİNER/NAPTHA TİNER/NAPTHA 1 D. KOZMETİK/COSMETIC KOLONYA/COLOGNE 1 E. REÇİNE, SOLÜSYON/RESIN,SOLUTION ALKİT REÇİNE/ALCIT RESIN POLİÜRETAN SERTLEŞTİRİCİ/POLIURETHANE HARDENER 1 SOLÜSYON/SOLUTION 4.PETROL KÖMÜR VE PLASTİK SANAYİ A. PLASTİK SANAYİ /PLASTIC INDUSTRY 4.OIL,COAL AND PLASTIC INDUSTRY POŞET/ PLASTIC BAG CAM TAKVİYELİ BORU/ GLASS STRENGHTED PIPE PLASTİK EŞYA / PLASTIC GOODS TEMİZ SU BORUSU/ CLEAN WATER PIPE SULAMA BORUSU/ WATERING PIPE BORU BAĞLANTI PARÇA/PIPE CONNECTING PART 2 KOLİ BANDI 1 SULAMA VE YAĞMURLAMA B. 1 POLİETİLEN GRANÜL 1 PLASTİK HORTUM/ PLASTIC HOSE ÖRGÜLÜ ŞEFFAF HORTUM/TRANSPARENT HOSE B. BİODİZEL/BIODIZEL C.LPG DOLUM DOLUM / LIQUID PETROLUEM GAS FILLING D. MADENİ YAĞLAR/ MINERAL OİL A.TEL VE ÇİVİ/ METAL WIRE AND NAIL 42 BİODİZEL/BIODIZEL LPG/ LIQUID PETROLUEM GAS FILLING MUHTELİF MAD. YAĞLAR/VARIOUS MINERAL OIL TEL VE ÇİVİ/ METAL WIRE AND NAIL 1 2 1 1 2 2 15 2 2 2 B.DALGIÇ POMPA / WELL POMB 5. METAL VE METAL EŞYA SANAYİ/ 5.METAL AND METALLIC THINGS INDUSTRY C.TARIM MAKİNALARI/ AGRICULTURE MACHINE D.BORU,PROFİL SUSTURUCU / PIPE E.GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ / SOLAR ENERGY SYSTEMS CİHAZLAR ALET VE MALZEMELER SANAYİ/ 6.ELECTRICAL MACHINES AND MATERIALS INDUSTRY EKSOZ BORUSU/ EXHAUST PIPE 2 5"KOLON BORUSU/WELL PIPE SPİRAL KAYNAKLI BORU/SPIRAL WELDED PIPE 1 2 KILIF BORUSU/ COVER PIPE GÜNEŞ ENERJİSİ/ SUNLIGHT ENERGY 0 BASKÜL/ WEIGHING MACHINES 1 MOTOR YENİLEME 1 TRANS. SOĞUTMA PANELİ 1 1 ÇELİK KONS. 1 KABLO PENSESİ 1 G. DÖKÜM MUH. DÖKÜM 1 A.TRANSFORMATÖR TRANSFORMER B.ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ/ ELECTRICAL HOUSEWARES TRANSFORMATÖR /TRANSFORMERS EV ALETLERİ / HOUSE WARES 7 1 C.BUZDOLABI /REFRIGERATOR BUZDOLABI /REFRIGERATOR 1 D.AKÜMÜLATÖR/ACCUMULATOR AKÜMÜLATÖR /ACCUMULATOR 1 ÇİMENTO / CEMENT 1 A.ÇİMENTO,KARO MERMER / MARBLE 3 HAZIR BETON / CEMENT,TILE, CONCRETE,MARBLE HAZIR BETON /CONCERETE 5 ÇİT DİREĞİ/ HEDGE POLE 1 PARKE TAŞI / PARQUET 5 YER KAROSU/ FLOOR TILE 3 BLOK TUĞLA / BLOCK BRICK 1 CAM MOZAİK/ GLASS MOSAIC 1 MICIR/ SMALL STONES 7 7. TAŞ TOPRAK VE TAŞA DAYALI/ 7. STONE, SOIL AND STONEWORK INDUSTRY 4 3 ÇELİK RAF F. MUHTELİF METAL 6. ELEKTRİKLİ MAKİNALAR DALGIÇ POMPA / WELL POMB ZİRAİ ALETLER AGRICULTURE MACHINE B. TAŞ OCAKLARI / STONE CRUSHING PLANT TAŞ TOZU/ STONE DUST TOPLAM 428 SANAYİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI SECTORAL DISTRIBUTION OF INDUSTRY 43 Tekstil / Textile Gıda / Food Kimya – Petrol / Chemistry – Oil Diğer / Others Toplam / Total ŞANLIURFA 189 146 37 56 428 GAP …. …. …. ….. …. SANAYİNİN GAP İLLERİNE GÖRE DAĞILIMI 18 DISTRIBUTION OF INDUSTRY FOR GAP CITIES İLLER CITIES ADIYAMAN BATMAN DİYARBAKIR GAZİANTEP KİLİS MARDİN SİİRT ŞANLIURFA ŞIRNAK İMALATÇI SAYISI MANUFACTURINGS 221 124 430 2709 36 111 43 466 56 TOPLAM / TOTAL 4196 ORAN(%) RATE 5,26 2,95 10,24 64,55 0,89 2,66 1,02 11,10 1,33 İSTİHDAM ORAN(%) EMPLOYEMENT RATE ……… ……….. ………. ……. …….. ……. ………. ……… ……… …….. ……… ……… …… 7.002 ………. ………… …….. 100 SANAYİ BÖLGELERİ INDUSTRIAL ZONES ŞANLIURFA ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ RAKAMLARI ORGANIZED INDUSTRIAL ZONE NUMBERS OF SANLIURFA 1. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ FIRST ORGANIZED INDUSTRIAL ZONE 19 Bölgenin Fiziksel Bilgileri / Physical Information of The Zone Konumu / Location Büyüklüğü / Largeness Sanayi Parseli Sayısı / Numbers of Parcel Planlanan İlave Alan / Planned Additional Area Müteşebbis Adeti / Entrepreneurs Mevcut İstihdam Edilen İşçi / Present Employed Worker Yeşil Alan Büyüklüğü / Largeness of Green Places Trafik Yollarının Uzunluğu / Length of Traffic Roads İçme Suyu Şebekesi Uzunluğu / Length of Water Lines Systems Kanalizasyon Şebeke Uzunluğu / Length of Sewer System Sağlanan Su Miktarı / Provided Water Yağmur Suyu Şebeke Uzunluğu / Lentgh of Rainwater Lines Systems Sosyal Tesis Alan Toplamı / Total Area Of Social Facilities Bina Tipi Trafo / Building Transformer Direk Tipi Trafo / Pole Transformer Kurulu Fabrika Trafoları / Factory Transformer Toplam Kurulu Gücü / Total Amount of Established Power 18 19 www.kosgeb.gov.tr/veritabanı Erişim Tarihi : 04/05/2008 Şanlıurfa 1.Organize Sanayi Bölgesi Bölge Yönetim Kurulu Başkanlığı 44 Şanlıurfa – Gaziantep Yolu 16.Km. 459 ha 309 13 ha 171 8.500-10.000 451.335 m² 26.173 m 16.442 15.290 7.500 m3/24 Saat 6.170 m 54.648 m² 21 1 136 110.050 KVA Posta İşletme / Post Office Telekom Santral / Telephone Exchange Of Telekom Jandarma Karakolu / Gendarme (Police Soldier) Station TEAŞ İndirici Merkezi / TEAS Electricity Center 112 Acil Yardım Servisi / 112 Emergency Service KOSGEB / Devoloping and Supporting of Small and Middle Industry 1 1 1 1 1 1 2. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ PROJESİ SECOND ORGANIZED INDUSTRIAL ZONE Büyüklüğü / Largeness 1.170 ha Konumu / Location Şanlıurfa – Gaziantep Yolu 16.Km Proje Aşamasında Sanayi Parseli/ Numbers of Parcel 347 Yeşil Alan Büyüklüğü/ Largeness of Green Places 313 ha Sosyal Tesis Alanı/ Total Area Of Social Facilities 24.113 m2 EVREN KÜÇÜK SANAYİ SİTESİ EVREN SMALL INDUSTRY ESTATE20 Büyüklüğü / Largeness İşyeri Adeti / Establishments Planlanan İlave İşyeri / Planned Additional Workshop Çıraklık Okulu / Apprentice School Mevcut İstihdam Edilen İşçi/ Present Employed Worker 1.200 dönüm 1.519 662 1 2900-3000 Ayrıca Siverek ve Suruç İlçelerinde Küçük Sanayi Siteleri Bulunmaktadır. / Besides There are Small Industry Estates In District Siverek and District Suruc. GAP ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ ORGANIZED INDUSTRIAL ZONE OF GAP Sanayi Bölgeleri / Industry Zones Mevcut Sanayi Bölgeleri / Present Industry Zones Adıyaman, 1.Gaziantep, 2.Gaziantep, 3.Gaziantep, Mardin, Şanlıurfa, Kilis İnşaat Safhasındakil Sanayi Bölgeleri / Under Construction Industry Zones Diyarbakır, Batman, Nizip, Siirt Proje Çalışmaları Devam Eden Sanayi Bölgeleri / In Project Stage Industry Zones 2.Şanlıurfa, 4.Gaziantep, Şırnak, Cizre Toplam Sanayi Bölgeleri / Total Area of Industry Zones Küçük Sanayi Siteleri / Small Industry Estates Adet / Numbers İşyeri / Establishments Mevcut / Present … …… İnşaat / Under Constructions …. …… 4.İHRACAT-İTHALAT EXPORTING-IMPORTING 20 S.S Şanlıurfa Evren Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi 45 Hektar / Hectare ….. …. ….. …… İstihdam / Employment …… İHRACAT EXPORTING21 İhracat Miktarı / Amount of Exporting ŞANLIURFA Yılı / Beyanname Sayısı / Year Number of Declaration 2005 125 2006 341 2007 428 $ (USA) 18.988.915 21.130.032 20.333.153 GAP Milyon / Million $ (USA) ………. TÜRKİYE Milyar / Billion $ (USA) 73.476 85.535 107.184 Şanlıurfa’dan İhracatı Yapılan Eşyalar Exporting Items from Sanliurfa Çimento, çelik boru, plastik boru, muh. inşaat malzemeleri, elektrik trafosu…vb Cement, steel pipe, plastic pipe,various, building material, electrical transformer,..etc İhracat Yapılan Ülkeler Exporting Countries Irak, Suriye, İran / Iraq, Syria, Iran İTHALAT IMPORTING İthalat Miktarı / Importing Total Yılı / Year 2005 2006 2007 ŞANLIURFA Beyanname Sayısı / Number of Declaration 333 320 444 $ (USA) 12.844.935 26.640.564 33.386.258 GAP Milyon / Million $ (USA) - Şanlıurfa’da İthalatı Yapılan Eşyalar / Importing Items in Sanliurfa Oyuncak, , hesap makinesi, avize, termos, makas, koli bandı, masa saati,ampul..vb Toys, , calculater, chandelier, thermos, package band, table clock,bulb…etc İthalat Yapılan Ülker / Importing Countries Çin, ve nadiren diğer Uzakdoğu ülkeleri/ Chine and rarely other Far East Countries 5.ENERJİ 5.ENERGY PRODUCTION 21 T.C. Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Şanlıurfa Gümrük Müdürlüğü, www.gumrukler.gov.tr Erişim Tarihi:14/05/2008 46 TÜRKİYE Milyar / Billion $ (USA) 116.774 139.576 170.048 HİDROELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ PRODUCTION OF HYDROELECTRIC ENERGY GAP Hidroelektrik Enerji Üretimi Mevcut Durumu Present Situation of Production of GAP Hydroelectric Energy MW Oran (%) / Rate(%) İşletme / Operated 5.513 74 İnşaat / Under Construction 1.200 6 İhaleye Hazır / Ready to Awarding 240 3 Kalan / Remainder 523 17 Toplam / Total 7.476 100 2007 GAP Hidroelektrik Barajlarının Getirisi Benefit of GAP Hydroelectric Dams in 2007 Milyar Kwh/ Billion Kwh Karakaya 6,9 Atatürk 8 Kralkızı 0,1 Karkamış 0,4 Birecik 0,1 Dicle 2,4 Batman 0,3 Toplam / Total 18,2 Türkiye Toplamı / Total Amount of Turkey …….. Milyon $ (USA) / Million $ 414 480 6 24 6 144 18 1,092 ……… Yıllık Hidroelektrik Üretimi Annual Production of Hydroelectric Yıl / Year 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 GAP (GWh) 16.1 19.3 19.3 20.0 14.7 12.1 11.4 12.4 15.3 22.4 18.7 21.4 20.3 TÜRKİYE (GWh) 32.0 40.4 39.8 42.2 34.6 30.9 24.0 33.7 35.3 46.1 39.6 44.2 35.8 6.HİZMETLER 47 GAP/TÜRKİYE Hidrolik ( %) 50 48 48.7 47.5 42.7 39.2 47.9 36.8 43.3 48.7 47.2 48.5 56.0 6.SERVICES - HABERLEŞME / COMMUNICATION - TURİZM / TOURISM - ULAŞIM / TRANSPORTATION - İNŞAAT / CONSTRUCTION - ELEKTRİK TÜKETİMİ / ELECTRIC CONSUMPTION - SU TÜKETIMI / WATER CONSUMPTION a.HABERLEŞME 22 a.COMMUNICATION ŞANLIURFA Otomotik Telefon Santrali / Local Telephone Exchanges Otomotik Telefon Santral Kapasitesi / Capacity of Local Telephone Exchanges Otomotik Telefon Çalışan Abonesi / Local Telephone Subscribes Data Abonesi / Data Subscribes TT.NET Abonesi / TT.NET Subscribe ADSL Abonesi / ADSL Subscribe Turpak Santral Kapasitesi / Capacity of Tur-Pac Exchanges Turpak Calısan Abonesi / Tur-Pac Subscribes Frame Relay Çalışan Abonesi / Frame Relay Subscribes Smart Kartlı Ankesör / Smart Card Public Cabins Teleks Abonesi / Local Telex Subscribes Kontör Cihazı / Counter Device 22 Şanlıurfa İl Telekom Müdürlüğü 48 174 216.692 101.608 86 490 22009 100 50 89 674 4 53 b.TURİZM b.TOURISM23 Turizm Belgeli Oteller / Tourism Certified Hotels Lüks Standardı / Luxury Standard Mevcut Otel / Hotels Available Beş Yıldızlı / Five Stars Dört Yıldızlı / Four Stars 1 Üç Yıldızlı / Three Stars 4 İki Yıldızlı / Two Stars Tek Yıldızlı / One Stars 1 Özel Belgeli / Special Certified 1 Motel/Motel 1 Toplam / Total 8 Belediye Belgeli Oteller / Hotels Certified by the Municipality Belediye Belgeli Otellerin Toplam Yatak Sayısı / Bed Number of Hotels Certified by the Municipality Konaklama Yapan Turist / Numbers of Tourists Spending uring A Daytime Geceleme Yapan Turist / Total Number of Tourists Spending for a Night Toplam Turist / Total Number of Tourist Turistik Belgeli Tesisler / Establishment Certified by Tourism Turistik Belgeli Tesislerin Toplam Yatak Kapasitesi / Bed Number of Establishment Certified by Tourism Otobüs Şirketleri / Bus Transport Companies Fuar ve Sergi Merkezleri / Fair and Exhibition Centers Turizm ve Seyahat Acentaları / Tourism and Travel Agencies Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi / Hotel Management and Tourism High School Turistik Lokantalar / Resturants Certified by Tourism Belediye Belgeli Lokantalar / Resturants Certified by the Municipality Pastahaneler ve Tatlıcılar / Pastry Shops and Sweet Pastry Shops Banyo ve Saunalar / Turkish Baths and Saunas Lisanslı Turist Rehberi / Licensed Tourist Guides Otomobil Kiralama Firmaları / Car Renting Firms Sit Alanları / Siting Places Semt Parkları, Doğal Mesire Yerleri ve Çocuk Bahçeleri / Subdistrict Parks Naturel Picnic Areas and Children Gameyards Sinemalar / Cinemas Çay Bahçeleri / Tea Parks Kafeterya / Cafeterias Yüzme havuzu / Swimming Pool Kahvehaneler / Coffee Houses İnternet café / Internet Cafes Birahene / Beerhouse (Pub) Düğün salonu / Wedding Hall Atari salonları / Game Houses Lunapark / Luna Park Toplam park alanı / Total Park Areas Toplam refüj alanı / Total Pedestrian Refuge Areas Toplam yeşil alan / Total Green Areas Akçakale Karahudut Kapısından Giriş-Çikiş Rakamlari ( 2007) / Entry-ExitNumbers Of Akcakale Karahudut Gate (2007) 23 T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü 49 Yatak Sayısı / Numbers of Beds 174 529 28 105 36 872 Şanlıurfa 17 887 ….. 177.146 11 1656 3 ….. 18 1 23 316 12 1 ………. …….. 130 1 5 18 ……….. ……….. ……….. ………… ……… ………. 1 556.770 m2 98.600 m2 98.600 m2 Toplam Giriş / Total Entries Yerli / Local Yabancı / Foreign Toplam Çıkış / Total Exits Yerli / Local Yabancı / Foreign 26.370 20.403 5.967 26.880 20.513 6367 c.ULAŞTIRMA c.TRANSPORTATION ŞANLIURFA ULAŞTIRMA RAKAMLARI (2007) TRANSPORTATION NUMBERS OF SANLIURFA (2007) Havayolları Ulaştırma Rakamları Numbers of Air Transportation24 THY Yıllık Uçak Seferleri / THY Annual Flights THY Taşınan Yolcu Sayısı/ THY Number of Passenger Hava Meydanı Pist Alanı / Airport Flight Area Hava Meydanı Park Alanı / Airport Plane Park Area Yıllık Terminal Yolcu Kapasitesi / Annual Passanger Capacity Şanlıurfa 1083 113405 4000 m x 45 m 400*24 m² 2.500.00 Karayolları Ulaştırma Rakamları Numbers of Land Transportation25 Motosiklet / Motorcycles Ticari Taksi / Taxis Tescilli Araç / Registered Vehicles Özel Otomobil (2006) / Private Vehicles Ehliyetli Sürücü (2006) / Licensed Driver 38.938 444 149.672 57.195 180.381 d.ELEKTRİK TÜKETİMİ 24 25 THY ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Şanlıurfa Gap Uluslar arası Hava Alanı Müdürlüğü T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü 50 d.ELECTRIC CONSUMPTION26 Elektrik Abone Sayısı / Number Of Electric Subscriptions (2007 itibariyle / Date;2007) Mesken / House Ticarethane / Trading Establishment Sanayi / Industry Tarımsal Sulama / Agriculture Watering Diğer / Others Toplam /Total 246.298 35.732 276 7.303 5.793 295.402 Elektrik Tüketim Rakamları / Numbers of Consumed Energy Şanlıurfa KWh Alınan Enerji / Provided Energy Toplam Tüketilen Enerji / Total Consumed Energy Kayıp / Lost Energy Kayıp ve Kaçak Enerji / Lost Energy and Unlicenced Costumer 4.305.579.849 1.633.985.149 2.671.594.700 65.002.038 Tüketilen Enerjinin Dağılımı / Distribution Of Consumed Energy Resmi Daire / Official Ticarethane / Trading Establishment Mesken / House Sanayi / Industry Şantiye / Construction Site Tarımsal Sulama / Agriculture Watering Diğer / Others 41.032.479 185.213.062 630.798.394 305.196.063 23.916.236 322.907.843 124.921.072 c.SU TÜKETİMİ c.WATER CONSUMPTION27 ŞANLIURFA SU TÜKETİM RAKAMLARI WATER CONSUMPTION NUMBERS OF ŞANLIURFA Su Abone / Water Subscribes Yıllık Su Tüketimi / Annuel Water Consumptions Yıllık Toplam Kayıp Su Tüketim Miktarı / Amount of Annuel Lost Water Consumptions 98.000 48.0000.000 m³ 650.000 m³ 6.İŞGÜCÜ VE İSTİHDAMIN SEKTÖREL DAĞILIMI (2000 Genel Nüfus Sayımına Göre) 26 27 T.C. Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. Şanlıurfa Müessesesi T.C. Şanlıurfa Belediye Başkanlığı Su İşleri Müdürlüğü 51 6.LABOR FORCE AND EMPLOYMENT BY SECTORS (2000 Census ) ŞANLIURFA İşgücü / Labor Force İstihdam / Employed İşsiz / Unemployed Tarım / Agriculture Sanayi / Industry İnşaat / Construction Hizmet / Services İyi tanımlanmamış faaliyetler / Activities not adequately defined Nüfus Population 502.174 429.431 72.743 312.613 14.893 12.481 88.546 898 TÜRKİYE Oranı (%) Percentage 54,70 85,51 14,50 72,80 3,50 2,90 20,60 0,20 Nüfus Population 22.031.000 20.579.000 1.452.000 7.103.000 3.738.000 1.313.000 8.425.000 Oranı (%) Percentage 32,5 93,5 6,6 32,3 17 6 38,3 ŞANLIURFA’DA ÇALIŞAN FAAL NÜFUSUN DAĞILIMI DISTRIBUTION OF ACTIVE ECONOMICALLY Nüfus Population 104.372 4.649 94.877 225.489 44 Ücretli / Employee İşveren / Employer Kendi Hesabına Çalışan / Self-Employed Ücretsiz Aile İşçisi / Unpaid Family Worker Bilinmeyen / Unknown Oranı (%) Percantege 24,30 1,10 22,10 52,50 0,0 İŞÇİ VE SENDİKALI ÜYE SAYILARI WORKERS AND UNIONIZED WORKERS Kamu Public 10.011 9.713 298 13.419 177 Şanlıurfa Özel Toplam Private Total 11.839 21.850 11.139 20.852 700 998 9.472 22.891 167 344 Türkiye Kamu Public 750.154 690.547 59.607 895.393 15.421 Özel Private 4.107.638 3.262.837 844.801 1.911.534 59.779 Toplam Total 4.857..792 3.953.384 904.408 2.806.927 75.200 Toplam İşçi / Number of Workers Erkek / Male Kadın / Female Sendikalı Üye / Unionized Workers Sendikalı İşçi Çalıştıran İşyerleri / Establishments Employing Unionized Worker *2821 Sayılı Sendikalar Kanununun 24ncü maddesinde; Sendika üyesi işçinin geçici olarak işsis kalması durumunda sendika üyeliğinin etkilenmeyeceği belirtildiğinden sendikalı işçi sayısı toplam işçi sayısından fazla çıkabilmektedir. / The number of unionized workers may be over the number of workers due to the fact that Articles 24 of Act No.2821. 7.SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI (2007) 52 7.SOCIAL SECURITY INTITUTIONS(2007)28 ŞANLIURFA TÜRKİYE SSK – Sosyal Sigortalar Kurumu / Social Security Organization Kayıtlı Sigortalı Üye / Insured Members Çalışan Sigortalı / Working Insured Members Çalışan Erkek Sigortalı / Working Male Members Çalışan Kadın Sigortalı / Working Female Members İsteğe Bağlı Sigortalı / Open Insuruance Members Topluluk Sigortalı / Group Insurance Members Tarım Sigortalı / Agriculture Insurance Members Emekli Maaşı Alanlar / Retirement Pay Members Kayıtlı İş Yeri / Registered Business …. 54067 45.366 5.812 160 175 2250 16047 34300 Bağ-Kur /Social Security Organization for Artisans and the Self-Employed Kayıtlı Üye / Registered Members Emekli Maaşı Alanlar / Retirement Pay Members Yaşlılık Aylığı / Old Age Insurances Ölüm Aylığı / Death Insurances Maluliyet Aylığı / Disability Insurances …… …….. …….. …….. ……. …….. …….. Emekli Sandığı / Officer Retirement System Emekli Maaşı Alanlar / Retirement Pay Members …… ………. İş Kurumu / Labour Foundation29 ŞANLIURFA TOPLAM TOTAL KADIN FEMALE Kayıtlı İş Başvuruları / Registered Applications for Jobs Özürlü başvuruları / Defective Applications Eski hükümlü başvuruları / Old Convict Applications Açık işe gönderme / Sending to Open Labour Interview İşe yerleştirme / Placements Kamu birimlerine işe yerleştirme Placement to Public Units Özel işyerlerine işe yerleştirme Placement to Private Firms Özürlü işe yerleştirme (Özel işyerlerine) Placement of Defectives to Private Firms Eski hükümlü işe yerleştirme (Özel işyerlerine) Placement of Old Convicts to Private Firms 8.ŞANLIURFA MERKEZ İLÇEDE BULUNAN BANKA ŞUBELERİ 30 28 29 T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı SSK Şanlıurfa Sigorta İl Müdürlüğü (Devredilen) T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Şanlıurfa İl Müdürlüğü 53 TÜRKİYE ERKEK MALE TOPLAM TOTAL 8.BANK BRANCHES IN SANLIURFA Akbank Anadolubank Bank Asya Denizbank Türkiye Finans Finansbank HSBC Bank Oyak Bank Şekerbank T.C. Ziraat Bankası Albaraka Türk Türkiye Garanti Bankası Türkiye Halk Bankası Türkiye İş Bankası Türkiye Vakıflar Bankası Türkiye Ekonomi Bankası Yapı ve Kredi Bankası Kuveyt Turk Fortis Bankası a.1996-2007 MEVDUAT (MİLYAR TL.)31 a.DEPOSITS 1996-2007 (BILLION TL.) Yılı / Year 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Şanlıurfa 7.953 17.416 35.455 70.948 92.281 186.315 261.427 346.063 401.377 468.686 561.614 675.099 GAP 78.327 150.322 299.107 645.057 762.759 1.629.503 2.191.496 2.589.769 3.063.756 3.680.620 4,338,624 4,875,826 Türkiye 6.145.516 12.545.561 24.185.291 48.263.769 68.442.406 116.646.946 135.575.189 160.812.250 197.393.862 253.578.919 311,548,674 356,712,608 MEVDUATIN DAĞILIMI / DISTRUBITION OF DEPOSITS(Bin / Thousand Şanlıurfa(2007) Tasarruf Mevduatı / Savings Deposits 290,575 Resmi Kurum Mev. / Official Deposits 165,801 Ticari Mevduatı / Commercial Deposits 72,496 Döviz Tevdiatı / Currency Deposits 119,800 Diğer Mevduat / Other Deposits 26,426 Kıymetli Madenler Depo Hes. 0 Toplam / Total Deposits 675,099 Şube Sayısı / Number of Branches 38 30 31 Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası;Ticaret Sicili Birimi Türkiye Bankalar Birliği 54 YTL.) Türkiye (2007) 139,546,591 14,275,329 48,770,083 119,609,228 21,907,972 153,156 356,712,608 7,570 b.KREDİLER32 b.CREDITS KREDİ DAĞILIMI (BİN YTL.) 2007 CREDIT DISTRUBITION (THOUSAND YTL.)-2007 Toplam / Total İhtisas Dışı Krediler / Exterior Specialization Credits İhtisas Kredileri / Specialization Credits Tarım / Agriculture Gayri Menkul / Real Estate Mesleki / Trade Turizm / Tourism Diğer / Others 32 Türkiye Bankalar Birliği 55 Şanlıurfa 801,713 645,685 156,028 63,544 0 29,606 0 62,878 GAP 6,293,382 5,475,734 817,648 340,500 2,615 237,060 0 237,473 TÜRKİYE 278,997,612 261,173,596 17,824,016 7,480,838 104,980 3,227,483 1,975 7,008,740 9.YATIRIMLAR33 9.INVESTMENTS YATIRIMLARININ DAĞILIMI -2007 (BİN YTL.) DISTRUBITION OF INVESTMENTS-2007 (THOUSAND YTL.) Sektörler / Sectors Tarım /Agriculture Madencilik / Mining İmalat / Manufacturing Enerji / Energy Ulaştırma-Haberleşme / Transportation-Communication Turizm / Tourism Konut / Residence Eğitim / Education Sağlık / Health Diğer Kamu Hizmetleri / Other Public Services Toplam / Total 33 Devlet Planlama Teşkilatı 56 Şanlıurfa 27,749 2,002 0 4,000 9,160 70 0 37,182 27,945 19,271 129,379 GAP 89,854 117,783 0 186,998 79.803 100 18,524 163,090 133,171 187,502 976,825 Türkiye 1,680,778 823,150 369,236 2,408,570 6.679,243 91,007 113,446 2.901,009 1.568,871 5,280,142 21.915,452 D.GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP)34 D.SOUTH EAST ANATOLIA PROJECT 1.GAP PROJE MALİYETİ ve 2006 YILI SONU İTİBARİYLE SEKTÖREL NAKDİ GERÇEKLEŞME DURUMU (BİN YTL) 1.PROJECT TOTAL COST PRICE OF GAP AND EXPENSE ACCOUNT OF END OF 2006 (THOUSAND YTL) Tarım / Agriculture Enerji / Energy Ulaştırma-Haberleşme / Transportation-Comunication Turizm / Tourism Diğer Kamu Hizmetleri Other Public Services Toplam / Toplam 34 TOPLAM MALİYET (İhtiyaç) TOTAL COST PRICE 2006 SONUNA KADAR TAH.KÜM. YATIRIM 2006 EXPENSE ACCOUNT GERÇEKLEŞME YÜZDESİ (%) PERCENTAGE of REALIZED (%) 11.890.870 12.633.046 8.697.237 3.094.869 10.565.028 3.941.581 26.0 83.6 45.3 66.025 6.000.174 21.060 5.691.336 31.9 94.9 39.287.353 23.313.874 59.3 T.C. Başbakanlık GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Bölge Müdürlüğü 57 2.GAP’A GENEL BAKIŞ Cumhuriyet döneminin en büyük yatırımı olan Güneydoğu Anadolu Projesi Fırat ve Dicle nehirleri üzerinde yapımı öngörülen barajlar, hidroelektrik santralleri ve sulama tesislerinin yanısıra tarım,sanayi, ulaştırma, konut, eğitim, sağlık ve diğer sektörleri de kapsayan entegre bir projedir.GAP kapsamında sulama ve enerji amaçlı 13 proje bulunmakta bu projelerin 7’si Fırat, 6’sı ise Dicle havzasında yer almaktadır. Fırat ve Dicle nehirleri üzerinde gerçekleştirilecek bu 13 proje, 22 baraj ve 19 hidroelektrik santrallerinde meydana gelmektedir. Gap İle Tasarlanan 13 Proje Şunlardır. 12345678910111213- Aşağı Fırat Projesi Karakaya Projesi Sınır Fırat Projesi Suruç-Baziki Projesi Adıyaman-Kahta Projesi Adıyaman-Göksu-Araban Projesi Gaziantep Projesi Kralkızı-Dicle Projesi Batman Projesi Batman-Silvan Projesi Garzan Projesi llısu Projesi Cizre Projesi Yukarıda bahsedilen onüç projeden olan Aşağı Fırat Projesi; Fırat ve Dicle nehirlerinin aşağı kesimleriyle bunların arasında uzanan eski Mezopotamya ovalarını içine almakta Şanlıurfa ilinin tamamını kapsamaktadır. Aşağı Fırat Projesi şu ünitelerden oluşmaktadır. 1- Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santralı 2- Şanlıurfa Tünelleri : 7.62 m. Çapında,26.4 km. Uzunluğunda iki tünelden oluşmaktadır. Sanayide 328 m3 suyun akacağı tünüllerle 327.725 hektar alan sulanacaktır. 3- Şanlıurfa Hidroelektrik Santralı 50 mw gücünde yılda 124 milyon kwh elektrik enerjisi üretecektir. 4- Şanlıurfa Harran Ovası Sulaması 142.000 hektar alan sulanacaktır. 5- Viranşehir – Ceylanpınar – Mardin Ovaları Sulaması 329.000 hektar alan sulanacaktır. 6- Siverek- Hilvan Pompaj Sulaması 160.000 hektar alan sulanacaktır. 7- Bozova Pompaj Sulaması 55.300 hektar alan sulanacaktır. Gap Master Planının Temel Kalkınma Stratejisi ¾ Sulama, konut hizmetleri ve sanayi kullanımı için su ve toprak kaynaklarını geliştirmek ve yönetmek, ¾ Modern tarım tekniklerini kullanarak ve en uygun bitki desenini uygulayarak arazi kullanımını geliştirmek. ¾ Tarıma dayalı ve yörede bulunan ham maddeleri işlemeye yönelik sanayi dallarına ağırlık vererek imalat sanayiigeliştirmek. ¾ Yöre insanının sosyal ihtiyaçlarını karşılamak ve bölgede çalışacak teknik ve idari personeli cezbede bilmek için sosyal ve kültürel hizmetleri geliştirmek. 58 1234- Gap Master Planındaki Kalkınma Amaçları: Genel Kalkınma Hedefleri: Ekonomik yapıyı geliştirerek GAP Bölgesindeki gelir düzeylerini yükseltmek ve böylece GAP bölgesi ve diğer bölgeler arasındaki gelir farklılığını daraltmak Kırsal alandaki verimliliği ve istihdam olanaklarını arttırmak. GAP bölgesindeki büyük kentlerin nüfus emme kapasitesini arttırmak. Bölge kaynaklarının etkili kullanımı yoluyla, kendi başına ekonomik büyüme,sosyal istikrarın ve İhracatın teşvik gibi ulusal amaçlara katkıda bulunmak. Tarımsal Kalkınma Hedefleri 1- Tarımsal verimliliğin arttırılması ve çiftçilik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi yoluyla kırsal bölgelerdeki gelir düzeylerini yükseltmek 2- Tarımsal sanayilere yeterli girdiyi sağlamak 3- İstihdam olanaklarını arttırarak kırsal nüfusun dışa göç, etme eğilimlerini en aza indirmek. 4- İhraç edilebilir ürünlerin üretilmesine katkıda bulunmak. Sinai Kalkınma Hedefleri 1- Bir yandan GAP Bölgesinin ekonomik kalkınmasında itici güç rolü oynayarak; diğer yandan,eğitim, öğretim teknolojik gelişme için bir talep yaratıcısı rolünü oynayarak GAP Bölgesinin imajını, toplumsal rafahını ve halkın motivasyonunu geliştirmek. 2- Yüksek gelirli istihdam olanaklarını genişleterek,bölgeler arası gelir eşitsizliklerinin giderilmesine katkıda bulunmak 3- İhracatın teşviki ve döviz gelir ve tasarruflarının arttırılması konusundaki ulusal amaçlara katkıda bulunmak. Gapın halihazırı ve getirecekleri : • • • • • • • • • • Gap’ın kapladığı alan 75.358 km² olup, Türkiye yüzölçümünün %9’una tekabül etmektedir. GAP bölgesinin nüfusu 6 milyon civarında olup, Türkiye nüfusunun % 10’u kadardır. Türkiye’de nüfus artışı %2.2 iken GAP Bölgesinde nüfus artışı % 3.8 dir. GAP Bölgesi havzalara göre Türkiye’nin yıllık su potansiyelinin % 28’ne sahiptir. GAP’ta yılda 27 milyar kilovatsaat elektrik enerjisi üretilecektir.Üretilecek enerji ise Türkiye’de elde edilecek enerjinin %25’ini oluşturacaktır. GAP su kaynakları projeleri ile bölgede,1.7 milyon hektar alan sulanacaktır. Bu Türkiye’de sulanabilir alanların % 22’sine eşittir. GAP sulamaları,Çukurova sulamalarının yaklaşık 4.5 katı büyüklüğündedir. Sulamalarla birlikte; buğday üretimi %90, arpa üretimi; %43, pamuk üretimi; %600, domates üretimi %700, mercimek üretimi %250, sebze üretimi %167 oranında artacaktır. Bölgede nüfus%3.9 artarken, istihdam %4 büyüyecek, kişi başına düşen gelir %3.7 artacaktır. Bölgenin gayrisafi hasılasında %7.7 artış planlanmaktadır. Bölgenin ekonomik yapısındaki değişimle tarımın payı %40’dan %23’e gerilerken,sanayi %16’dan %24’e, hizmetler %37’den %47’ye yükselecektir. 59 2.GENERAL VIEW OF GAP GAP (South East Anatolia Project) developping program encompasses not only such sectors as dams, irrigation, hydraulic power stations on Tigris and Euprates but also the agriculture, industry, transportation, residence, education, health and other sectors, is the biggest investment of the Republic Period of Turkey.In the component of the program there are 13 projects in the aim of irrigation and energy and 7th of them on Euprates river basin and 6th Tigris river basin.. The South East Anatolia Project (GAP) consists of 22 dams (8 on the Tigris, 14 on the Euprates)and 19 hydraulic power stations which are being constructed on the Euprates and Tigris rivers.. The 13 Planning Projects with Gap 1. Asagı Fırat Project 2. Karakaya Project 3. Sınır Fırat Project 4. Suruc-Baziki Project 5. Adıyaman-Kahta Project 6. Adıyaman-Goksu-Araban Project 7. Gaziantep Project 8. Kralkızı-Dicle Project 9. Batman Project 10. Batman-Silvan Project 11. Garzan Project 12. llısu Project 13. Cizre Project Asagı Fırat Project comprises Euprates and Tigris rivers lower parts and mesopotamia plains extending between the rivers, complete of Sanliurfa city Aşağı Fırat Project originated from this unities. 1. Atatürk Dam and Hydraulic Power Stations 2. Sanliurfa Tunnels : The two tunnels are 7.62 m. diameter,26.4 km. long irrigation tunnels which have the 328 m3 water capacity and It will irrigate 327.725 hectares of land. 3. Sanliurfa Hydraulic Power Stations 124 million kwh of energy will be produced with an installed capacity of 50 mw in a year. 4. Sanliurfa Harran Plain Irrigation 142.000 hectares of land will be irrigated. 5. Viranşehir – Ceylanpınar – Mardin Plain Irrıgation 329.000 hectares of land will be irrigated. 6. Siverek- Hilvan Pomped Irrigation 160.000 hectares of land will be irrigated. 7. Bozova Pomped Irrigation 55.300 hectares of land will be irrigated. The Basic Development Strategies of Gap Master Plan ¾ To develop and manage water and land resourses for irrigation, residence services and industry. ¾ To improve land use by using better farm methods and applying the most suitable agricultural practices and crop patterns. ¾ To improve manufacturing industries by attaching importance to the branches of local and agricultural industries based on processing raw materials. ¾ To improve social and cultural services for procuring the needs of local people and attract and keep the qualified staff in the region.. 60 GENERAL DEVELOPMENT OBJECTIVES 1- To raise the income level in the GAP Region by improving the economic structure in order to narrow the income disparity between the Region and other regions, 2- To increase the productivity and employment opportunities in rural areas, 3- To enhance the assimilative capacity of larger cities in the Region, 4- To contribute to the national objectives of sustained economic growth, export promotion and social stability by efficient utilisation of the resources of the Region. AGRICULTURAL DEVELOPMENT OBJECTIVES 1. To raise the income level in rural areas by enhancing agricultural productivity and diversifying farming activities, 2. To provide sufficient inputs to agro-processing industries 3. To increase employment opportunities to minimise the driftof people out of the rural areas, 4. To contribute to the production of exportable surpluses INDUSTRIAL DEVELOPMENT OBJECTIVES 1- To serve on one hand as a driving force for economic development of the GAP Region and on the other hand as a demand generator for education / training and technological development, in order to enhance the Region's image, social welfare and the people's motivation. 2-To contribute to remove disparity between the regions by extending the oppurtinities of advanced income employment. 3- To contribute to the national objectives of export promotion and foreign exchange earnings/savings • • • • • • • • • • PRESENT GAP AND BENEFİTS: This Project will affect an area of 75.358 square km, it is equel to %9 of Turkey total. The population of GAP Region is about 6 million , approximately % 10 of Turkey population. Although the population growth rate is %2.2 , it is % 3.8 in GAP Region. It has the % 28, annual water capacity of Turkey river basins. 27 billion kwh electricity will be produced and it is the %25 of Turkey’s total. 1,7 million hectares land will be irrigated with the GAP irrigation and it is equal to % 22 of Turkey’s irrigable land. GAP irrigations 4.5 times as large as Çukurova irrigations. Wheat Production will increase %90, barley production; %43, cotton production; %600, tomato production %700, lentil production %250, vegetable production; %167, with irrigation While the population growth rate is %3.9 , employment rate will be %4 and per capita income will grow %3.7. It is planned the rate of annual increase in GNP %7.7. The agricultural rate is receding from %40 to %23, industry rate will increase from %16 to %24 and services will icrease %37 to %47, with the changing in economical structure. 61 BİLGİ KAYNAKLARI (ALFABETİK SIRAYLA) SOURCES OF INFORMATION (alphabetical order) Kurum ve Kuruluşlar / Institutions • Bağ-Kur Şanlıurfa İl Müdürlüğü • Devlet Hava Meydanlığı Şanlıurfa Müdürlüğü • GAP Turizm Geliştirme Derneği • Gaziantep Diş Hekimleri Odası Şanlıurfa Temsilciliği • S.S. Şanlıurfa Evren Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi • Şanlıurfa 1. Organize Sanayi Bölgesi Bölge Yönetim Kurulu • Şanlıurfa Amatör Spor Kulupleri Federasyonu • Şanlıurfa Barosu • Şanlıurfa Esnaf ve Sanatkarları Odaları Birliği • Şanlıurfa Serbest Muhasabeci Mali Muşavirler Odası • Şanlıurfa Şoförler, Otomobilciler, Kamyoncular, Minibüsçüler ve Otobüsçüler Odası • Şanlıurfa Ticaret Borsası • Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası • Şanlıurfa Ziraat Odası • T.C. Başbakanlık Gap Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Bölge Müdürlüğü • T.C. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Gençlik ve Spor İl Başkanlığı • T.C. Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Şanlıurfa Gümrük Müdürlüğü • T.C. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü Vakıflar Bölge Müdürlüğü • T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Sigorta İşleri Genel Müdürlüğü Şanlıurfa İl Müdürlüğü • T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Şanlıurfa İl Müdürlüğü • T.C. Çevre Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Meteoroloji Bölge Müdürlüğü • T.C. Harran Üniversitesi Rektörlüğü Personel Daire Başkanlığı • T.C. Şanlıurfa Adalet Komisyon Başkanlığı • T.C. Şanlıurfa Belediyesi Bilgi İşlem Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Belediyesi Park-Bahçeler Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Vergi Dairesi Başkanlığı • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü İl Trafik Tescil Şube Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Merkezi • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Müftülüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü • T.C. Şanlıurfa Valiliği İl Tarım Müdürlüğü • Tedaş-Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdürlüğü Şanlıurfa Elektrik Dağıtım Bürosu • Tmmob Elektrik Mühendisleri Odası Şanlıurfa İl Temsilciliği • Tmmob Harita Kadastro Mühendisleri Odası Şanlıurfa İl Temsilciliği • Tmmob İnşaat Mühendisleri Odası Şanlıurfa İl Temsilciliği • Tmmob Jeoloji Mühendisleri Odası Şanlıurfa İl Temsilciliği • Tmmob Makine Mühendisleri Odası Şanlıurfa İl Temsilciliği • Tmmob Mimarlar Odası Şanlıurfa Temsilciliği • Tmmob Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi • Türk Eczacılar Birliği 27.Bölge Şanlıurfa Eczacılar Odası • Türk Tabipleri Birliği Şanlıurfa Tabip Odası • Türkiye Kızılay Derneği Şanlıurfa Şubesi • 4. Bölge Müdürlüğü Şanlıurfa İl Telekom Müdürlüğü • Türkiye Bankalar Birliği Web Adresleri / Web Addresses • www.bagkur.gov.tr • www.die.gov.tr • www.dpt.gov.tr • www.emekli.gov.tr 62 • • • • • • • • • • www.gapculturalheritage.com www.gelirler.gov.tr www.iskur.gov.tr www.maliye.gov.tr www.saglik.gov.tr www.ssk.gov.tr www.tbb.org.tr www.muhasebat.gov.tr www.tarım.gov.tr www.gumruk.gov.tr 63