memeli biyolojisi

Transkript

memeli biyolojisi

MEMELİ BİYOLOJİSİ
M.YAVUZ
MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ
MEMELİLERİN SİSTEMATİKTEKİ YERİ

Classis: MAMMALIA

Günümüzde memeliler üç alt sınıfa ayrılır.

Subclasis : Prototheri= Monotremata (Tek Delikliler)

Subclasis : Metatheria: Marsupialia: Keseli Memeliler

Subclasis : Eutheria: Plasentalia: Hakiki memeliler
Subclasis: Prototheria=Monotremata

Mono=tek, bir; trem=açıklık, delik anlamındadır.

"Yumurtlayan memeliler" olarak da bilinmektedirler. Üreme tipleri
ovovipardır. Yani embriyo anne içinde içinde yer alan yumurta
içerisinde gelişir ve gelişmesini tam olarak tamamlayamadan dışarı
çıkar.

Hala üreme hücrelerinin atıldığı kanallar kloaka açılır. Dolayısıyla
tek bir boşaltım açıklığından (kloak) boşaltım maddelerinin yanı sıra
üreme hücreleri de atılır.

Bu memelilerin kulak kepçeleri bulunmaz.

Dişi genital sisteminde vajina yoktur. Kısa ve farklılaşmamış bir
bölgenin hemen gerisinde ovidukt bulunur.
MONOTREMATA’DA ÜREME SİSTEMİ
Etçillerde sindirim sistemi

Monotremata (Tek deliklilerde)

Böcek

Böcek

Kurtçuk

Yumuşakça

Kurtçuk
Etçillerde sindirim sistemi
Marsupialia (Keseli memelilerde)


Küçük memeliler

Sürüngenler

Kemirgenler
MONOTREMATA’DA BOŞALTIM SİSTEMİ





Daha ilkel omurgalılarda bulunan "kloak",
mevcuttur. Üreme, boşaltım ve sindirim ürünleri
bu tek açıklıktan atılmaktadır.
Vücut içerisinde de farklılıklar vardır;
Böbrekler tam metanefroz değildir
İdrar kanalları daha incedir
İdrar kesesi çok küçük ve az esnektir.
MONOTREMATA’DA BOŞALTIM SİSTEMİ


Aşağı omurgalılarda bulunan "kloak", mevcuttur.
Üreme, boşaltım ve sindirim ürünleri bu tek
açıklıktan atılmaktadır.
Monotremata
olarak
isimlendirilmişlerdir.
"Yumurtlayan memeliler" olarak da bilinirler.
Üreme tipleri ovovipardır. Yani embriyo anne
içinde içinde yer alan yumurta içerisinde gelişir
ve gelişmesini tam olarak tamamlayamadan
dışarı çıkar.

Bu memeliler hem sürüngen, hem de memeli karakterini taşıyan
hayvanlardır.

Böbrekler tam metanefroz değildir. İdrar kanalları daha incedir. İdrar kesesi
çok küçük ve pek esnek değildir.

Çoğunda sürüngen pullarına benzer keratinize yapıların bulunması,
böbreklerin mezonefroz tip ile metanefroz tip arasında bir karakterde olması
nedenleriyle reptillere benzerken, vücutlarının bir kısmını kaplayan kılları ve
süt bezleri bulunuşu, sıcakkanlı (homoitermal) oluşları, kalbin yapısı ve
diyaframın bulunuşu ile memeli özelliğini de yansıtırlar.

Tek delikliler sürüngenlerden timsahlara benzer bir şekilde yürür ve
koşarlar. Kısa üyelerinin özellikle proksimalinde yer alan kasları oldukça
güçlüdür.

Tek deliklilerden yetişkin bir platypus yaklaşık bir ev kedisi
büyüklüğündeyken (1.4-2.3 kg ağırlık, 40-60 cm boyunda), bir
yetişkin echidna bir ev kedisinin yaklaşık 3 katı büyüklüğünde (6-6.5
kg ağırlık, 65-75 cm boyunda) olabilir.

Erkekler dişilerden daha büyüktür. Özellikle platypus erkeklerinde
arka üyelerin vücuda yakın iç kısımlarında zehir bezleri bulunur. Bu
bezler türdeşlerine ve yabancı türlere karşı savunma amacıyla
kullanılır.

Günümüzde Avustralya, Güney Tazmanya Adaları ve Yeni Gine’de
yaşarlar. Fosil bulgulara göre; 63 milyon yıl önce Güney Amerika ve
Antartika’da da yaşadıkları düşünülmektedir.
Ornithorhynchidae (Gagalı Memeliler)

On altıncı yüzyılın sonundan itibaren insanların yoğun ilgilerini çekmeleri,
tür sayısının da az olması nedeniyle; üreme mekanizmaları çok iyi
bilinmektedir.

Çiftleşmenin ardından, anne içerisinde döllenmiş olan yumurta, 12-20 gün
oviduct tüplerinde kaldıktan sonra kloaka iner.

Burada yumurtanın dış kısmı kuş yumurtasına benzer bir şekilde,
ovidukttan salgılanan bir madde ile kaplanır. Ancak yumurta dışarı
çıktığında dahi bu kabuk sertleşmez, yumuşak ve esnek kalır. Yumurta 1315 mm. Çapında ve küreseldir. Yaklaşık bir üzüm tanesi büyüklüğündedir.

Yumurta arka üyeler (echidna) ve yassılaşmış kuyruğun (platypus)
yardımıyla su kenarındaki bitkilerin köklerinin dibine veya su kenarında
çürümüş-nemli yaprakların arasına bırakılır.

yumurtalar

Bir defasında genellikle 1 yumurta bırakmalarına rağmen, 2
hatta 3 yumurta bıraktıkları da olur. Yumurtlama
gerçekleşmeden embriyo gelişmez. Yumurtlamanın ardından
10-12 gün sonra yavru, burun ucunda bulunan yumurta dişi
ile yumurtayı yırtarak dışarı çıkar.

Çıkan yavrular yuva çemberi üzerinde anne tarafından bakılır.
Yavru savunmasız ve güçsüzdür. Annesi tarafından emzirilir
ve beslenir. Yumurtadan çıkışından 4-6 aya sonrasında
sütten kesilir. Bir tek delikli dişisi genellikle her yıl ancak bir
yavru yetiştirebilir. Üreme mevsimleri haricinde soliter
yaşarlar.

Classis: MAMMALIA


Ordo
: Monotremata

Familia
: Echidnidae=Tachyglossidae (Echidnalar,
Gagalı Kirpiler)
Echidnidae=Tachyglossidae (Echidnalar, Gagalı Kirpiler)

Kirpilere benzeyen bu hayvanlarda vücudun üst tarafı dikensi kıllar
(6 cm uzunluğunda olabilir), karın tarafı ise yumuşak kıllarla (3-4 cm
uzunluğunda) örtülüdür. Çeneleri uzun tüp şeklinde uzamış, uç
kısmı sivri bir ağız deliği ile son bulur. Dişleri bulunmaz, dilleri uzun
ve yapışkandır, ağızdan dışarı uzatılabilir. Böceklerle (özellikle
karınca ve termitler) beslenirler. Toprağı kazarak karıncaları ve
termitleri avlarlarken, bazen solucanları da yerler.

Dişilerin karın tarafında kuluçka kesesi bulunur. Yumurtadan çıkan
yavru, ananın kuluçka kesesinde, süt bezlerinden salınan sütü
yalayarak beslenir. Meme ucu bulunmaz.

Ördek gaganın aksine sadece karada yaşayan hayvanlardır.
Echidna (Tachyglossus) aculeatus (Kısa burunlu gagalı kirpi)
Echidna (Tachyglossus) aculeatus (Kısa burunlu gagalı kirpi)

Yeni Gine ve Avustralya’da yaşarlar. Gagalı kirpiler;
Avustralya’nın hemen hemen tüm kuru ve nemli
biyomlarında, Güney Tazmanya Adaları ve Yeni Gine’nin
tropikal ormanlarında (deniz seviyesinden 3600 m rakıma
kadar) yaşarlar.

Sık ormanların zemininde kuru yaprak ve az boylu seyrek
bitki örtüsünün içinde besin ararlar. Özellikle gündüz ve
sabahın erken saatlerinde aktif olup, yiyecek aramaya
çıkarlar. Toprağı kazarlar, karınca ve termit yuvalarını eşerler.
Bazen kazdıkları topraktan çıkan solucan, tırtıl ve küçük
böcekleri de yedikleri bilinmektedir.
Kendini savunmak için diken topuna dönüşebilir

Classis: MAMMALIA


Ordo
: Monotremata

Familia
: Ornithorhynchidae (Gagalı Memeliler)

Morfolojik olarak; su samuru ve köstebeklere benzeyen
bu familya temsilcilerinde vücut kıllı, ağız ördek gagası
gibi, yassı ve üzeri keratinize bir deri ile örtülüdür. Dişleri
bulunmaz. Ön ayakları kısa ve kalın olup, parmaklar
arası perdelidir.

Bu hayvanlar amfibiler gibi hem su hem de karada
yaşarlar. Yumurtadan çıkan yavrular ananın süt
bezlerinden salınan sütle beslenirler. Avustralya’nın
doğusundaki doğal, ağır akan, temiz, tatlı su ve su
kanallarında yaşarlar.
Ornithorynchus anatinus (Platypus, Ördek Gaga)
Ornithorynchus anatinus (Platypus, Ördek Gaga)

Zamanlarının çoğunu suda geçirirler. Avustralya ve Güney
Tazmanya Adaları’nda yayılış gösterir. Platypus’lar; Avustralya’nın
doğusunun, ılık ve tropikal bölgelerinde temiz tatlı ve kaynak suları
içersinde yaşarlar. Çeşitli yüksekliklerde kıyıdan 800 km içerilere
kadar yayılış gösterirler.

Su içerisinde salyangoz vb. kabuklular ve sucul omurgasızlarla
beslenirler.

Platypus’ların avlanırken mekanoreseptör kullandıkları, hatta
avlanma alanının üç boyutlu resmini oluşturup konum belirledikleri
bilinmektedir. Avlarının kaslarından yayılan elektrik sinyallerini,
çamurdaki hareketi ve sudaki en ufak türbülansı bile
algılayabildikleri saptanmıştır.

Classis: MAMMALIA


Ordo
: Monotremata

Familia
: Ornithorhynchidae

memeli biyolojisi

Transkript

Benzer belgeler

CHLOROPHYTA

ERKEKTE ÜREME VE HORMONAL FONKSİYONLAR

Cook Book Kahvaltı Menüsü - Sheraton İstanbul Ataköy

IVF TEDAVİSİNDE HASTA BİLGİLENDİRME FORMU - Astro

lezzetlerimiz

Memeli Biyolojisi Dersi Sunum

Moba 2500 ( Tr )

Eylül - Keskinoğlu

Sevgili Tüp Bebek Adayları, Tüp bebek ve ICSI

POTTERS AVINEST Broiler Damızlık Çift Katlı Otomatik Folluk

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi