Değerlendirme Kriterleri

Ölçekli Dünyalar
Model Yarışması - 1
Değerlendirme Kriterleri
Version (Sürüm) – 01
1. DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
1.1.
Hava Araçları
1.1.1. Temel Yapım:
1.1.1.1. Çapak, kalıp izi, kalıptan kaynaklanan dolgu ve itici izleri, tescil işaretleri
(Monogram ve bazı Revell kitlerde olduğu gibi) ve benzer kalıptan
kaynaklanan hataların giderilmesi,
1.1.1.2. Gerçek hava aracında olmayan birleşim izlerinin yok edilmesi,
1.1.1.3. Hatalı kontör çizgilerinin düzeltilmesi (olması gereken ölçüden daha
ince radom, hücum kenarı, yanlış çizgide ilerleyen kanatlar vb.),
1.1.1.4. Dolgu ve düzeltme esnasında kaybedilen detayların modelin genel
detay seviyesiyle aynı noktaya getirilecek şekilde baştan yapılması,
1.1.1.5. Hizalama:
A. Kanatlar ve yatay stabilizeler: Uçaktan kaynaklanan özel bir
durum yoksa önden bakıldığında simetrik açılarda olmalıdır,
B. Üst görünüm: Kanat ve stabilizeler uçağın merkez hattı baz
alınarak iki tarafta da aynı hizada olmalıdır,
C. Çoklu dikey stabilizeler: Önden bakıldığında gövdeye simetrik
açılarda, yandan bakıldığında ise aynı hizada yerleştirilmiş
olmalıdır,
D. Hava girişleri ve motor çıkışları: Ön, arka, yan ve üstten
bakıldığında doğru hizalanmış olmalıdır,
E. İniş takımları: Ön, arka, yan ve üstten bakıldığında iniş takım
elemanları birbirleriyle ve gövde ile düzgün hizalanmış olmalıdır,
F. Mühimmat vs: Bütün mühimmatlar birbirleriyle ve hava aracı ile
doğru hizalanmış olmalıdır.
1.1.1.6. Kanopi ve diğer saydam parçalar:
A. Saydam parçalarda yapıştırıcı ya da tesviyeden kaynaklanan yüzey
problemleri olmamalıdır,
B. Güneşlik, Kanopi ve diğer saydam parçaların gövdeyle birleşim
yerlerinde oluşabilecek boşluklar doldurulmalıdır,
C. Tüm saydam parçalar çiziksiz olmalı ve maskeden kaynaklanan
boya lekelerinden arındırılmış olmalıdır.
1.1.2. Detaylar:
1.1.2.1. Kit tarafından kalın verilmiş parçalar inceltilmeli veya değiştirilmelidir.
Örneğin kanatların firar kenarları, mühimmatların Finleri, iniş takım
kapakları, açık kapakların kenarları vb.
1.1.2.2. İniş takım yuvaları, hava alığı, egzoz çıkışı gibi açıklıkların uygun şekilde
modelin içi görünmeyecek şekilde kapatılmalıdır.
1.1.2.3. Namlular ve çeşitli hava kanalları detaylar delinip açılmalıdır.
1.1.2.4. Modele eklenen detayların ölçekli olmasına ya da ölçeğine çok yakın
olarak imal edilmesine dikkat edilmelidir.
Sayfa | 2
1.1.2.5. Modele takılan mühimmat türevi ekstra parçaların detay seviyesi
olarak modelin genelini yakalaması ve yüklemenin gerçek uçakta
yapılan yüklemelere uygunluk göstermesi gerekmektedir.
1.1.2.6. Kullanılan detay setlerinin (metal, photo etch, resin vb.) modele
düzgün uygulanması, özellikle PE’lerin modelin yüzeyine uygun olarak
şekillendirilmesi gerekmektedir.
1.1.3. Boyama ve Bitirme:
1.1.3.1. Modelin yüzeyi boyama aşamasından sonra yapım aşamasına dair izler
taşımamalıdır (Örn. Yapıştırıcı, zımpara, parmak izi vb.).
1.1.3.2. Modelin bitimi düzgün olmalıdır. Baz alınan gerçek hava aracında
bulunan
düzensizlikler
modele
yansıtıldıysa
belgelerle
desteklenmelidir.
A. Boyada fırça izi, tüylenme, fırça kılı olmamalıdır,
B. Boyada portakal kabuğu efekti, çatlama veya tozlanma (kanat
kökleri, dik açılı bağlantılar vb. yerlerde) olmamalıdır,
C. Vernik tabakasının hatalı uygulamasından kaynaklanan parlaklık
farkları olmamalıdır.
1.1.3.3. Boya geçişlerinin gerçeğe uygun olması, maskelemedeki hatalardan
kaynaklanan dumanlamalar olmamalıdır. Boya geçişleri belgelere
uygun olarak aşırı püskürtmeden kaynaklanan tükürmelere mahal
vermeden ölçekli yapılmalıdır.
1.1.3.4. Saydam parçaların çerçeveleri keskin, net ve düzgün olmalıdır.
1.1.3.5. Atmosferik etkilerin yansıtılması (eskitme, yıpranma vb.) durumunda,
ölçeğin göz önüne alınması, belgelenmiş gerçek hava aracının referans
alınması (kullanıldığı bölge, şartlar vb.) ve bu efektlerin modelin
genelinde bütünlüğünü muhafaza etmesi (fabrika çıkışı bir dış boyaya
aşırı eskitilmiş bir pilot mahalli koymamak gibi). Modeli yapılan hava
aracının özel bir durumu söz konusu ise bunun belgelerle
desteklenmesi gerekmektedir.
1.1.3.6. Sulu/Kuru Çıkartma (Dekal) Uygulaması:
A. Yapıştırmalar düzgün hizalanmalıdır (eğer modeli yapılan hava
aracının bu tip işaretlerde özel ir durumu söz konusu ise
belgelenmesi, dolayısıyla modelcinin hata yapmadığının ve mevcut
özel durumun birebir yansıtıldığının kanıtlanması gerekir).
B. Bazı hava araçlarında bu tip işaretlerde boyama yerine hazır
çıkartmalar kullanılmaktadır. Gerçek çıkartmalarda uygulamadan
kaynaklanan bir gariplik söz konusu ise ve bunlar modele
yansıtılmış ise belgelendirilmelidir.
1.1.3.7. Renkler: Boyaların renkleri, aynı firmaya ait olsa bile aynı şekilde
üretilmelerine rağmen seriden seriye ton farklılıklarına sahip
olabilmektedirler. Değişik kullanım mecraları boyayı değişik şekillerde
Sayfa | 3
etkilemektedir. Bütün boyalar gerek atmosferik şartlardan gerekse de
güneş ışığından dolayı ton kaybına uğramaktadır. Bunun yanı sıra
baktığınız mesafe de boyanın tonunu algılamanızı etkilemektedir. Kötü
uygulama ve bakım gerçek hava araçlarında renk konusunda
problemlere sebebiyet vermektedir. Bu nedenle büyük hatalar (Red
Arrows uçağını yeşile boyamak vb.) haricinde kabul edilebilir ton
farkları, modelin gerçeğe uygunluğunu etkilemez. Buna rağmen
modelde eğer olması gereken renge oranla ciddi ton farkı gibi hususlar
varsa belgelendirilmelidir.
1.1.4. Sulu/Kuru Çıkartma (Dekal) Uygulama:
1.1.4.1. Dekaller ister sulu ister kuru olsun yüzeyde boyanmış gibi durmaları,
hava kabarcıklarının yok edilmesi, yüzey çizgilerinin yedirilmesi ve mat
yüzeyden kaynaklanan parlamaların olmaması gerekmektedir.
1.2.
Zırhlı ve Askeri Araçlar
1.2.1. Temel Yapım:
1.2.1.1. Çapak, kalıp izi, kalıptan kaynaklanan dolgu ve itici izleri, tescil işaretleri
(Monogram ve bazı Revell kitlerde olduğu gibi) ve benzer kalıptan
kaynaklanan hatalar giderilmelidir. Model motorlu olarak üretilmiş ise
bu nedenle uygulanmış ekstra deliklerin kapatılması gerekmektedir.
1.2.1.2. Gerçek araçta olmayan birleşme izlerinin kaybedilmesi, özellikle namlu,
tekerlekler ve gövde dışına takılan ekstra ekipmanda buna dikkat
edilmesi gerekmektedir.
1.2.1.3. Genel hat hataları giderilmiş olmaldır.
1.2.1.4. Üst ve alt gövde birleşiminden kaynaklanan boşlukların giderilmiş
olması gerekmektedir. Modelin içinin görülmesi önlenmelidir.
1.2.1.5. Özellikle zırhlı araçlardaki paletlerin birleşme yerlerindeki boşlukların
veya üst üste binmeleri önlenmelidir.
1.2.1.6. Makinalı tüfek, ana top, egzozlar ve hava alıkları gibi detayların
delinmesi ve açılması gerekmektedir.
1.2.1.7. Tesviye esnasında namluların silindirik formları muhafaza edilmelidir.
1.2.1.8. Tekerlek ve palet izleri aynı yöne bakmalıdır.
1.2.1.9. Hizalama:
A. Yol tekerlekler ve/veya palet taşıyıcı tekerleklerin alt şasi merkez
çizgisine eşit uzaklıkta olması gerekmektedir.
B. Taşıyıcı tekerleklerin palete oturması gerekmektedir.
C. Önden bakıldığında paletlerin birbirine dikey düzlemde paralel
olması, tekerlekli araçlarda eğer gerçek araçta mevcut kamber
açısı varsa modele bunun simetrik olarak yansıtılmış olması
gerekmektedir.
Sayfa | 4
D. Bütün tekerleklerin ve/veya paletlerin yere oturması
gerekmektedir.
E. Aracın parçalarının birbirleriyle hizalanmış olması gerekmektedir.
F. Üstten bakıldığında namluların taret merkez aksına paralel olması
gerekmektedir.
G. Hasarlı bir durumu betimlemek için tadil edilmedikleri sürece
gerçek araçta simetrik bulunan öğelerin (lambalar, çamurluklar
vb.) modele de aynı şekilde yansıtılmaları gerekmektedir.
1.2.2. Detaylar:
1.2.2.1. Kit tarafından kalın ve/veya ölçek dışı verilmiş parçalar inceltilmeli veya
değiştirilmelidir.
1.2.2.2. Gerçek araçta bulunan kaynak izlerinin mümkün olduğunca modele
yansıtılması gerekmektedir.
1.2.2.3. Gerçek araçta olduğu bilinen ama modelde bulunmayan ekstra
parçalar mümkün olduğunca ölçekli olarak modele eklenmelidir.
A. Perçin, vida, somun vb. küçük detaylar mümkün olduğunca araca
eklenmelidir.
B. Ekstra detayların zincir, yakıt tankları, toplanmış brandalar vb.
gerçeğe uygun olarak modele eklenmesi, bu eklemeler yapılırken
uygun bağlantı parçalarının yapımı ve eklenmesi (kanca, ip vs.).
Gerçek araçta yakıt bidonlarının gövdeye model yapıştırıcısıyla
yapıştırılmadığı gerçeği göz ardı edilmemelidir.
C. Kullanılan detay setleri (metal, PE, resin vb.) modele düzgün olarak
uygulanmalıdır. Özellikle PE’lerin modelin yüzeyine uygun olarak
şekillendirilmesi gerekmektedir.
1.2.2.4. Modele bitişik basılmış (kürek, çekiç vb.) parçaların kesilerek gövdeden
ayrılması ve değiştirilmesi gerekmektedir. Gövdeye basılı olarak
verilmiş ızgaraların da aynı işleme tabi tutulması gerekmektedir.
1.2.2.5. Paletli cihazlarda paletler belgelere istinaden uygun oranda sarkık
yapılabilir.
1.2.2.6. Modelde mevcut değil ise cam silecekleri uygun yerlere eklenmelidir.
1.2.2.7. Far ve stop lambaları blok olarak bırakılmamalı, içleri oyulmak suretiyle
saydam camlar ile kaplanarak aslına uygun şekilde yapılmalıdırlar.
1.2.2.8. Lamba ve duman salıcı gibi öğelerin elektrik kabloları eklenmelidir.
1.2.2.9. Araç lastiklerine hava supapları eklenmelidir.
1.2.2.10. Araç gösterge panelleri detaylandırılmalı ve camları eklenmelidir.
1.2.2.11. Açık tekerlekli araçlarda gaz ve fren pedalları eklenmelidir.
1.2.2.12. Eğer model üzerinde mevcut değil ise tekerleklerin iç kısımları
belgelere göre detaylandırılmalıdır.
1.2.2.13. Gövdeye basılı olarak verilmiş tutamak ve kapı kollarının ince tel gibi
malzemeler ile gerçeğe uygun olarak yapılmalıdır.
Sayfa | 5
1.2.2.14. Modelin alt tarafına da üst tarafla aynı özenin gösterilmesi ve üst taraf
ile aynı oranda boyanarak eskitilmesi gerekmektedir.
1.2.3. Boyama ve Bitirme:
1.2.3.1. Modelin yüzeyi boyama aşamasından sonra yapım aşamasına dair izler
taşımamalıdır (Örn. Yapıştırıcı, zımpara, parmak izi vb.).
1.2.3.2. Modelin bitimi düzgün olmalıdır. Baz alınan gerçek araçta bulunan
düzensizlikler modele yansıtıldıysa belgelerle desteklenmelidir.
Zimmerit ve kaymaz yüzeyler yapıldıysa bunlar da belgelenmelidir.
D. Boyada fırça izi, tüylenme, fırça kılı olmamalıdır,
E. Boyada portakal kabuğu efekti, çatlama veya tozlanma (kanat
kökleri, dik açılı bağlantılar vb. yerlerde) olmamalıdır,
F. Vernik tabakasının hatalı uygulamasından kaynaklanan parlaklık
farkları olmamalıdır.
1.2.3.3. Boya geçişlerinin gerçeğe uygun olması, maskelemedeki hatalardan
kaynaklanan dumanlamalar olmamalıdır. Boya geçişleri belgelere
uygun olarak aşırı püskürtmeden kaynaklanan tükürmelere mahal
vermeden ölçekli yapılmalıdır.
1.2.3.4. Atmosferik etkilerin yansıtılması (eskitme, yıpranma vb.) durumunda,
ölçeğin göz önüne alınması, belgelenmiş gerçek aracın referans
alınması (kullanıldığı bölge, şartlar vb.) ve bu efektlerin modelin
genelinde bütünlüğünü muhafaza etmesi (fabrika çıkışı bir dış boyaya
aşırı eskitilmiş bir pilot mahalli koymamak gibi). Modeli yapılan aracın
özel bir durumu söz konusu ise bunun belgelerle desteklenmesi
gerekmektedir.
1.2.3.5. Sulu/Kuru Çıkartma (Dekal) Uygulaması:
A.
Yapıştırmalar düzgün hizalanmalıdır (eğer modeli yapılan aracın
bu tip işaretlerde özel ir durumu söz konusu ise belgelenmesi,
dolayısıyla modelcinin hata yapmadığının ve mevcut özel
durumun birebir yansıtıldığının kanıtlanması gerekir).
B.
Çıkartmalarda parlama ve/veya hava kabarcığının bulunmaması
gerekmektedir. Çıkartmanın taşıyıcı filminin belli olmaması,
dolayısı ile boyanmış gibi durması gerekmektedir.
1.2.3.6. Renkler: Boyaların renkleri, aynı firmaya ait olsa bile aynı şekilde
üretilmelerine rağmen seriden seriye ton farklılıklarına sahip
olabilmektedirler. Değişik kullanım mecraları boyayı değişik şekillerde
etkilemektedir. Bütün boyalar gerek atmosferik şartlardan gerekse de
güneş ışığından dolayı ton kaybına uğramaktadır. Bunun yanı sıra
baktığınız mesafe de boyanın tonunu algılamanızı etkilemektedir. Kötü
uygulama ve bakım gerçek hava araçlarında renk konusunda
problemlere sebebiyet vermektedir. Bu nedenle büyük hatalar (Red
Arrows uçağını yeşile boyamak vb.) haricinde kabul edilebilir ton
Sayfa | 6
farkları, modelin gerçeğe uygunluğunu etkilemez. Buna rağmen
modelde eğer olması gereken renge oranla ciddi ton farkı gibi hususlar
varsa belgelendirilmelidir.
1.3.
Otomotiv
1.3.1. Temel Yapım:
1.3.1.1. Çapak, kalıp izi, kalıptan kaynaklanan dolgu ve itici izleri, tescil işaretleri
(Monogram ve bazı Revell kitlerde olduğu gibi) ve benzer kalıptan
kaynaklanan hatalar giderilmelidir.
1.3.1.2. Gerçek araçta olmayan birleşme izleri yok edilmelidir. Yapılan araç
özellikle otomobil ise bu detay daha çok önem arzeder. Lastikten
mamul tekerleklerde bulunan kalıp izi de buna dahil olmakla beraber,
özel amaçla üretilmiş lastiklerde (F1, Moto GP vb.) belgelendirilmek
şartı ile bu izler bırakılabilirler.
1.3.1.3. Hatalı kontür çizgileri düzeltilmiş olmalıdır.
1.3.1.4. Kupa ve şasi arasındaki boşluklar giderilmiş olmalıdır.
1.3.1.5. Dolgu ve düzeltme esnasında kaybedilen detaylar modelin genel detay
seviyesiyle aynı noktaya getirilecek şekilde baştan açılmalıdır.
1.3.1.6. Hizalama:
A. Gövdenin dışına yerleştirilen öğelerin (aynalar, egzozlar vb.) hizalı
ve simetrik olması gerekmektedir.
B. Aracın içinde bulunan öğelerin düzgünce hizalanmış olması
gerekmektedir.
C. Aracın bütün tekerleklerinin (yedek teker hariç) yere basması, ön,
arka ve yan görünümler itibariyle doğru hizalanmış olması
gerekmektedir. Ön tekerleklerin dönük yapıldığı durumlarda iki
tekerleğin de aynı yöne bakması ve simetrik olmasına dikkat etmek
gerekmektedir.
1.3.1.7. Camlar ve Diğer Saydam Parçalar:
A. Cam veya saydam parçalarda yapıştırıcı ya da tesviyeden
kaynaklanan yüzey problemleri olmamalıdır.
B. Cam veya saydam parçaların gövdeyle birleşim yerlerinde
oluşabilecek boşlukların doldurulmuş ve tesviye edilmiş olması
gerekmektedir.
C. Tüm cam veya saydam parçaların çiziksiz ve maskeden
kaynaklanan boya lekelerinden arındırılmış olması gerekmektedir.
1.3.2. Detaylar:
1.3.2.1. Kit tarafından kalın ve/veya ölçek dışı verilmiş parçalar inceltilmeli veya
değiştirilmelidir.
1.3.2.2. Egzoz ve hava alıkları gibi çıkışlar delinip gerçeğine uygun olarak
açılmalıdır.
Sayfa | 7
1.3.2.3. Modele eklenen ekstra detaylar (kapı kilitleri, gösterge detayları,
motor kabloları, döşeme dokuları vb.) ölçeğe uygun olmalıdır.
Kullanılan detay setlerinin (metal, PE, resin vb.) modele düzgün olarak
uygulanması ve özellikle PE’lerin modelin yüzeyine uygun olarak
şekillendirilmek kaydı ile montajı yapılmalıdır.
1.3.2.4. Motor ve şasi detay seviyeleri modelin geneli ve ölçeği ile uyumlu
olmalıdır.
1.3.2.5. Hareket eden parçaların (kapı, kaput vb.) modelin geneliyle uyum
sağlaması ve bu parçaların hareketinin gerçekçi olması gerekmektedir.
Hareketli parça mekanizmalarının gerçeğe uygun yapılması
gerekmektedir.
1.3.3. Boyama ve Bitirme:
1.3.3.1. Modelin yüzeyi boyama aşamasından sonra yapım aşamasına dair izler
taşımamalıdır (Örn. Yapıştırıcı, zımpara, parmak izi vb.).
1.3.3.2. Modelin bitimi düzgün olmalıdır. Baz alınan gerçek araçta bulunan
düzensizlikler modele yansıtıldıysa belgelerle desteklenmelidir.
Zimmerit ve kaymaz yüzeyler yapıldıysa bunlar da belgelenmelidir.
A.
Boyada fırça izi, tüylenme, fırça kılı olmamalıdır,
B.
Boyada portakal kabuğu efekti, çatlama veya tozlanma (kanat
kökleri, dik açılı bağlantılar vb. yerlerde) olmamalıdır,
C.
Vernik tabakasının hatalı uygulamasından kaynaklanan parlaklık
farkları olmamalıdır.
1.3.3.3. Boya geçişlerinin gerçeğe uygun olması, maskelemedeki hatalardan
kaynaklanan dumanlamalar olmamalıdır. Boya geçişleri belgelere
uygun olarak aşırı püskürtmeden kaynaklanan tükürmelere mahal
vermeden ölçekli yapılmalıdır.
1.3.3.4. Atmosferik etkilerin yansıtılması (eskitme, yıpranma vb.) durumunda,
ölçeğin göz önüne alınması, belgelenmiş gerçek aracın referans
alınması (kullanıldığı bölge, şartlar vb.) ve bu efektlerin modelin
genelinde bütünlüğünü muhafaza etmesi (fabrika çıkışı bir dış boyaya
aşırı eskitilmiş bir pilot mahalli koymamak gibi). Modeli yapılan aracın
özel bir durumu söz konusu ise bunun belgelerle desteklenmesi
gerekmektedir.
1.3.3.5. Krom parçaların gerçeğe uygun sergilenmesi ve yapım aşamasından
kaynaklanabilecek hatalardan (çizik, boya lekesi, yüzeyin sıyrılması vb.)
arındırılmış olması gerekmektedir.
1.3.3.6. Sulu/Kuru Çıkartma (Dekal) Uygulaması:
C.
Yapıştırmalar düzgün hizalanmalıdır (eğer modeli yapılan aracın
bu tip işaretlerde özel ir durumu söz konusu ise belgelenmesi,
dolayısıyla modelcinin hata yapmadığının ve mevcut özel
durumun birebir yansıtıldığının kanıtlanması gerekir).
Sayfa | 8
D.
Çıkartmalarda parlama ve/veya hava kabarcığının bulunmaması
gerekmektedir. Çıkartmanın taşıyıcı filminin belli olmaması,
dolayısı ile boyanmış gibi durması gerekmektedir.
1.3.3.7. Renkler: Boyaların renkleri, aynı firmaya ait olsa bile aynı şekilde
üretilmelerine rağmen seriden seriye ton farklılıklarına sahip
olabilmektedirler. Değişik kullanım mecraları boyayı değişik şekillerde
etkilemektedir. Bütün boyalar gerek atmosferik şartlardan gerekse de
güneş ışığından dolayı ton kaybına uğramaktadır. Bunun yanı sıra
baktığınız mesafe de boyanın tonunu algılamanızı etkilemektedir. Buna
rağmen modelde eğer olması gereken renge oranla ciddi ton farkı gibi
hususlar varsa belgelendirilmelidir.
1.4.
Gemiler
1.4.1. Temel Yapım:
1.4.1.1. Çapak, kalıp izi, kalıptan kaynaklanan dolgu ve itici izleri, tescil işaretleri
(Monogram ve bazı Revell kitlerde olduğu gibi) ve benzer kalıptan
kaynaklanan hatalar giderilmelidir.
1.4.1.2. Genel hat hataları giderilmeli ve birleştirmelerden kaynaklanan
boşluklar doldurulmalıdır.
1.4.1.3. Geminin donanımı temsil ettiği döneme uygun olarak yapılmalıdır
(Örneğin HMS Hood’un ekstra uçaksavarları 1940’da, radar donanımı
1941’de ve uçak katapulkunun 1930 – 1932 periyodunu taşıması vb.).
1.4.1.4. Hatalı kontür çizgileri düzeltilmiş olmalıdır.
1.4.1.5. Dolgu ve düzeltme esnasında kaybedilen detaylar modelin genel detay
seviyesiyle aynı noktaya getirilecek şekilde baştan açılmalıdır.
1.4.1.6. Tesviye esnasında namluların ve direklerin silindirik formları muhafaza
edilmelidir.
1.4.1.7. Hizalama:
A. Üst yapı elemanları (kasaralar, bacalar, platformlar ve kule vb.)
bordadan bordaya bakıldığında dikey hatla hizalı olmalıdır.
B. Direkler bordadan bordaya bakıldığında dikey hatla paralel
olmalıdır. Direkler ip vb. donanımların gereğinden fazla gerilmesi
sonucu eğilmiş olmamalıdır (Belgelendirilmiş bir eğim söz konusu
değilse). .
1.4.2. Detaylar:
1.4.2.1. Kit tarafından kalın ve/veya ölçek dışı verilmiş parçalar (direkler,
punteller, vardaveralar vb.) inceltilmeli veya değiştirilmelidir.
1.4.2.2. Dolgu ve düzeltme esnasında kaybedilen detaylar modelin genel detay
seviyesiyle aynı noktaya getirilecek şekilde baştan yapılmalıdır.
1.4.2.3. Namlu, manika ve havalandırmalar gibi detaylar delinerek/oyularak
açılmalıdır.
Sayfa | 9
1.4.2.4. Yelkenli gemilerde armalar modelin temsil ettiği döneme uygun olarak
yapılmalıdır.
1.4.2.5. Yelkenli gemilerde makaralar doğru hizalanmalı ve donanıma oranlı
olmalıdır.
1.4.2.6. PE Parçalar:
A. Çerçeve artıkları temizlenmelidir,
B. Hasar görmemesi ve istem dışı eğrilmeler olmamalıdır,
C. Montaj aşamalarına ait yapıştırıcı izleri bulunmamalıdır,
D. Parçalar üste üste gelip kat yapmamalıdır (punteller vb.),
E. Baştan kıça bakıldığında puntel hatları dalgalı olmamalı düzgün
olmalıdır,
F. Köşebentlerde eğrilmeden dolayı oluşabilecek boşluklar
doldurulmalıdır,
G. Boya pe malzemeyi tamamen kaplamalı, kesim ve katlama
yerlerine de aynı özen gösterilmelidir.
1.4.3. Boyama ve Bitirme:
1.4.3.1. Modelin yüzeyi boyama aşamasından sonra yapım aşamasına dair izler
taşımamalıdır (Örn. Yapıştırıcı, zımpara, parmak izi vb.).
1.4.3.2. Modelin bitimi düzgün olmalıdır. Baz alınan gerçek araçta bulunan
düzensizlikler modele yansıtıldıysa belgelerle desteklenmelidir.
1.4.3.3. Yat veya gezi tekneleri gibi özel bir durum söz konusu değilse boya mat
olmalıdır.
1.4.3.4. Modelin boyama şeması, temsil edilen döneme uygun olmalıdır.
(Örneğin; DKM Scharnhorst’un taretlerinin üst kısımlarının
Weserübung operasyonunun (1940) ilk aşamasında sarı, ikinci
aşamasında kırmızı ve Cerberus operasyonunda (1942) mavi olması
gibi.)
1.4.3.5. Modelin bitimi düzgün olmalıdır. Baz alınan gerçek araçta bulunan
düzensizlikler modele yansıtıldıysa belgelerle desteklenmelidir.
A. Boyada fırça izi, tüylenme, fırça kılı olmamalıdır,
B. Boyada portakal kabuğu efekti, çatlama veya tozlanma (kanat
kökleri, dik açılı bağlantılar vb. yerlerde) olmamalıdır,
C. Vernik tabakasının hatalı uygulamasından kaynaklanan parlaklık
farkları olmamalıdır.
1.4.3.6. Boya geçişlerinin gerçeğe uygun olması, maskelemedeki hatalardan
kaynaklanan dumanlamalar olmamalıdır. Boya geçişleri belgelere
uygun olarak aşırı püskürtmeden kaynaklanan tükürmelere mahal
vermeden ölçekli yapılmalıdır.
1.4.3.7. Atmosferik etkilerin yansıtılması (eskitme, yıpranma vb.) durumunda,
ölçeğin göz önüne alınması, belgelenmiş gerçek geminin referans
alınmalıdır (kullanıldığı bölge, şartlar vb.).
Sayfa | 10
1.4.3.8. Sulu/Kuru Çıkartma (Dekal) Uygulaması:
A. Yapıştırmalar düzgün hizalanmalıdır (eğer modeli yapılan aracın bu
tip işaretlerde özel bir durumu söz konusu ise belgelenmesi,
dolayısıyla modelcinin hata yapmadığının ve mevcut özel durumun
birebir yansıtıldığının kanıtlanması gerekir).
B. Çıkartmalarda parlama ve/veya hava kabarcığının bulunmaması
gerekmektedir. Çıkartmanın taşıyıcı filminin belli olmaması,
dolayısı ile boyanmış gibi durması gerekmektedir.
1.4.3.9. Renkler: Boyaların renkleri, aynı firmaya ait olsa bile aynı şekilde
üretilmelerine rağmen seriden seriye ton farklılıklarına sahip
olabilmektedirler. Değişik kullanım mecraları boyayı değişik şekillerde
etkilemektedir. Bütün boyalar gerek atmosferik şartlardan gerekse de
güneş ışığından dolayı ton kaybına uğramaktadır. Bunun yanı sıra
baktığınız mesafe de boyanın tonunu algılamanızı etkilemektedir. Buna
rağmen modelde eğer olması gereken renge oranla ciddi ton farkı gibi
hususlar varsa belgelendirilmelidir.
1.5.
Figürler
1.5.1. Temel Yapım:
1.5.1.1. Çapak, kalıp izi, kalıptan kaynaklanan dolgu ve itici izleri ve benzer
kalıptan kaynaklanan hatalar giderilmelidir.
1.5.1.2. Birleşim yerlerindeki (kol, bacak, gövde vb.) boşluklar doldurulmalıdır.
1.5.1.3. Figürün taşıdığı ekipman gerçeğine uygun takılmalıdır. (Örneğin
mataralar havada durmak yerine kemere takılmalıdır.)
1.5.1.4. Kayışların gerçeğe uygun takılmalıdır. Ayaklar zemine düzgün
basmalıdır.
1.5.2. Detaylar:
1.5.2.1. Kayış ve kemerlerin kalınlığı ölçeğe uygun olmalıdır.
1.5.2.2. Silah namluları delinip açılmalıdır.
1.5.2.3. Aksesuar ve ekipmanlar, figürün ölçeği ile uyumlu olmalıdır.
1.5.2.4. Zemindeki bitki örtüleri figür ile uyumlu olmalıdır. (Örneğin; kış elbiseli
bir figür çiçekler arasında olmamalıdır.)
1.5.2.5. Mümkün olan noktalarda, yaka ve kol ağızlarının kıyafetten
yükseltilmesi gerekmektedir.
1.5.2.6. Silah askıları düzgün bir şekilde eklenmeli/yapılmalıdır.
1.5.3. Boyama ve Bitirme:
1.5.3.1. Figür üzerindeki kıyafet betimlenen malzemenin karakteristik
parlamalarını yansıtmalıdır. (Örneğin; lateksin parlak, yünün ise mat
olması vb.)
1.5.3.2. Parlatılmış çizme ve kemerler hariç, derinin yarı mat görünümde olması
gerekmektedir.
Sayfa | 11
1.5.3.3. Gölgelendirme ve ışıklandırma yapılan alanların ana renkle homojen bir
geçişe sahip olması gerekmektedir. Geçişler keskin hat şeklinde
olmamalıdır.
1.5.3.4. Kuru fırçalamalar çok abartılmamalıdır.
1.5.3.5. Vurgu yapmak amacıyla gözlerde beyaz rengin kullanımından kaçınmak
gerekir.
1.5.3.6. Gözlerin simetrik olması gerekmektedir. Belgeli bir durum yoksa gözler
şaşı olmamalıdır.
1.5.3.7. Zeminde modellenmiş figürlerin ağırlık hissinin zemine yansıtılması
gerekmektedir.
1.5.3.8. Ayakların ve ayakkabıların kirlenmesinin zemin rengi ile uyum içinde
olması gerekmektedir.
1.5.3.9. Figüre eklenen donanımın ağırlık hissinin figüre yansıtılması
gerekmektedir. (Örneğin; omuza asılan MG-42 ekipmanının kayışının
omuza gömülmesi vb.)
1.5.3.10. Kafaya takılan ekipmanların (kask, kasket vb.) gölgelerinin yüze
yansıtılması gerekmektedir.
1.5.3.11. Kılıç, hançer ve benzeri figüre eklenen ekipmanların gölgelerinin figüre
yansıtılması gerekmektedir.
1.5.3.12. Ten renklerinin iklim şartlarını yansıtması gerekmektedir.
Figür yapımındaki amaç, gerçek bir karakterin küçük ölçekli olarak
modellenmesidir. Bu amaca en çok yaklaşılan oran, figürün gerçekliğini belirler.
Masa, bar ve benzeri ekstra öğeler, eğer figürün orijinal kalıbına dahilse figürle
birlikte değerlendirilip mevcut öğeler kendi değerlendirme kriterlerine tabii
tutulmamalıdır.
1.5.3.13. Renkler: Boyaların renkleri, aynı firmaya ait olsa bile aynı şekilde
üretilmelerine rağmen seriden seriye ton farklılıklarına sahip
olabilmektedirler. Değişik kullanım mecraları boyayı değişik şekillerde
etkilemektedir. Bütün boyalar gerek atmosferik şartlardan gerekse de
güneş ışığından dolayı ton kaybına uğramaktadır. Bunun yanı sıra
baktığınız mesafe de boyanın tonunu algılamanızı etkilemektedir. Buna
rağmen modelde eğer olması gereken renge oranla ciddi ton farkı gibi
hususlar varsa belgelendirilmelidir.
1.6.
Uzay ve Kurgu Bilim
Uzay ve Kurgu Bilim denince çok geniş bir konu yelpazesiyle karşı karşıya kalmaktayız.
Bu yelpazenin gerçek tarafında günümüzde kullanılan veya kullanılmış olan uzay araçları
(Apollo, Gemini, ISS, Uzay Mekiği vb.), kurgu tarafında ise filmler, kitaplar, animeler,
mangalar ve dizilerde karşımıza çıkan envai çeşit araç yer almaktadır (UFO’lar,
Gundam’lar, MS’ler, Ana Gemiler (Enterprise (ST), Agamennon (B5), Star Destroyer
Sayfa | 12
(SW), Avcı Gemiler (Dart (SGA), X-Wings (SW), Star Fury (B5)) vb. Bu alandaki modeller
de genel modelcilik kriterleri baz alınarak bitirilir ve değerlendirilirler. Gerçek
araçlardaki belgelendirmeler gerçek dokümanlar baz alınarak yapılır. Kurgu bilim
tarafında ise aracın belgesi beyaz perde, televizyon ve kitaplardaki betimlenmiş halidir.
Kurgu bilimde işin esası öğenin mekanik temelli olmasıdır. Mobile Suitler kurgu bilimde
yer alırken, savaşçılar ve yaratıklar figürün alt kategorilerine girdiklerinden oradaki
kıstaslar yapımında ve değerlendirmede göz önüne alınırlar. Organit ve canlı olmasına
karşı işlevi doğrultusunda bir kısım öğeler ise figürün alt kategorileri yerine kurgu bilim
dahilinde değerlendirilirler (Moya, Farscape vb.)
1.6.1. Temel Yapım:
1.6.1.1. Çapak, kalıp izi, kalıptan kaynaklanan dolgu ve itici izleri, tescil işaretleri
ve benzer kalıptan kaynaklanan hatalar giderilmelidir.
1.6.1.2. Gerçek araçta olmayan birleşim izleri yok edilmelidir. Aralarında
mesafe/boşluk olması gereken parçalarda bu mesafeler dengeli bir
şekilde muhafaza edilmelidir.
1.6.1.3. Genel hat hataları giderilmeli ve birleştirmelerden kaynaklanan
boşluklar doldurulmalıdır.
1.6.1.4. Dolgu ve düzeltme esnasında kaybedilen detaylar modelin genel detay
seviyesiyle aynı noktaya getirilecek şekilde baştan açılmalıdır.
1.6.1.5. Hizalama:
A. Kanatlar, kanatçıklar ve pod gibi ekipmanlar düzgün hizalanmalı,
açıları betimlenen araçla uygunluk göstermelidir.
B. İniş takımları ve/veya benzer sistemlerin üç görünüm bazında ve
birbirleriyle düzgünce hizalanmış olması gerekmektedir.
C. Mühimmatların (lazer topları, foton torpido lançerleri vb.) araçla
ve birbirleriyle düzgün hizalanmış olması gerekmektedir.
1.6.1.6. Camlar/Kanopi ve diğer saydam parçalar:
A. Saydam parçalarda yapıştırıcı ya da tesviyeden kaynaklanan yüzey
problemleri olmamalıdır,
B. Güneşlik, Kanopi ve diğer saydam parçaların gövdeyle birleşim
yerlerinde oluşabilecek boşluklar doldurulmalıdır,
C. Tüm saydam parçalar çiziksiz olmalı ve maskeden kaynaklanan
boya lekelerinden arındırılmış olmalıdır.
1.6.2. Detaylar:
1.6.2.1. Kit tarafından kalın ve/veya ölçek dışı verilmiş parçalar inceltilmeli veya
değiştirilmelidir. Özellikle gereğinden fazla kalın verilmiş antenlere çok
dikkat edilmelidir.
1.6.2.2. Gövdede bulunan hava girişleri gibi deliklerden, kitin içinin
görünmemesi gerekmektedir.
Sayfa | 13
1.6.2.3. Egzozlar, silah namluları, iticiler, yönlendirme roketleri, hava alıkları,
hava çıkışları vb. ekipmanların delikleri delinmek suretiyle açılmalıdır.
1.6.2.4. Modele eklenen ekstra detaylar ölçeğe uygun olmalıdır.
1.6.2.5. Kullanılan detay setleri (metal, PE, resin vb.) modele düzgün
uygulanmalıdır. Özellikle PE’ler modelin yüzeyine uygun olarak
uygulanmalı ve şekillendirilmelidir.
1.6.2.6. Kurgu bilim ve fantezi modelciliğinde yüksek miktarda el yapımı ve
başka kitlerden alınan parçalar kullanılabilmektedir. Bu tip parçaların
modele uyarlanmasında modelin genelinin detay seviyesine uyum
sağlaması zorunluluğu mevcuttur.
1.6.3. Boyama ve Bitirme:
1.6.3.1. Modelin yüzeyi boyama aşamasından sonra yapım aşamasına dair izler
taşımamalıdır (Örn. Yapıştırıcı, zımpara, parmak izi vb.).
1.6.3.2. Modelin bitimi düzgün olmalıdır. Baz alınan gerçek araçta bulunan
düzensizlikler modele yansıtıldıysa belgelerle desteklenmelidir.
A. Boyada fırça izi, tüylenme, fırça kılı olmamalıdır,
B. Boyada portakal kabuğu efekti, çatlama veya tozlanma (kanat
kökleri, dik açılı bağlantılar vb. yerlerde) olmamalıdır,
C. Vernik tabakasının hatalı uygulamasından kaynaklanan parlaklık
farkları olmamalıdır.
1.6.3.3. Boya geçişleri gerçeğe uygun olmalı, maskelemedeki hatalardan
kaynaklanan dumanlamalar olmamalıdır. Boya geçişleri belgelere
uygun olarak aşırı püskürtmeden kaynaklanan tükürmelere mahal
vermeden ölçekli yapılmalıdır.
1.6.3.4. Saydam parçaların çerçeveleri net olarak belli edilmelidir.
1.6.3.5. Atmosferik etkilerin yansıtılması (eskitme, yıpranma vb.) durumunda,
ölçek baz alınmalıdır. Belgelenmiş gerçek araç referans alınmalı ve
efektler modelin genelinde bütünlüğü muhafaza etmelidir. Modeli
yapılan aracın özel bir durumu söz konusu ise bu durum belgelerle
desteklenmelidir. Aracın hangi durumunun (fırlatılmadan sonra,
atmosfere girişte vb.) modellendiğinin göz önüne alınması
gerekmektedir. Mevzu bahis roket motorlarıysa, motorların tiplerine
göre eskitmenin de değişeceği bilgisi göz önüne alınmalıdır.
1.6.3.6. Sulu/Kuru Çıkartma (Dekal) Uygulaması:
A. Yapıştırmalar düzgün hizalanmalıdır (eğer modeli yapılan aracın bu
tip işaretlerde özel bir durumu söz konusu ise belgelenmesi,
dolayısıyla modelcinin hata yapmadığının ve mevcut özel durumun
birebir yansıtıldığının kanıtlanması gerekir).
B. Çıkartmalarda parlama ve/veya hava kabarcığının bulunmaması
gerekmektedir. Çıkartmanın taşıyıcı filminin belli olmaması,
dolayısı ile boyanmış gibi durması gerekmektedir.
Sayfa | 14
1.6.3.7. Renkler: Boyaların renkleri, aynı firmaya ait olsa bile aynı şekilde
üretilmelerine rağmen seriden seriye ton farklılıklarına sahip
olabilmektedirler. Değişik kullanım mecraları boyayı değişik şekillerde
etkilemektedir. Bütün boyalar gerek atmosferik şartlardan gerekse de
güneş ışığından dolayı ton kaybına uğramaktadır. Bunun yanı sıra
baktığınız mesafe de boyanın tonunu algılamanızı etkilemektedir. Buna
rağmen modelde eğer olması gereken renge oranla ciddi ton farkı gibi
hususlar varsa belgelendirilmelidir.
1.7.
Diorama
Diorama, inandırıcı bir düzenlemeyle bir ortamı, bir hikayeyi ya da bir hareket anını
anlatan modeller bütünüdür. Dioramayı oluşturan modellerin işçilik ve kalitesinin yanı
sıra, hikâyenin gücü ve ortamın oluşturulması veya sunum da çok önemlidir. Bu üç öğe
eşit derecede öneme sahiptir. Çok iyi bitirilmiş modellerin bulunduğu ama hikâye olarak
zayıf bir diorama, nispeten ortalama bir işçilikle bitirilmiş ama her üç öğenin de dengeli
olduğu bir kompozisyon karşısında zayıf kalacaktır.
1.7.1. Modeller
Bir dioramanın ayrı model öğeleri, belirtilen uygun sınıfın kriterlerine göre
değerlendirilecektir. Bunun anlamı, zırhlılarla ilgili parçaların zırhlı
değerlendirme kriterlerine göre değerlendirilirken, figürlerin figür modelciliği
ilkeleri göz önüne alınarak değerlendirilmesidir. Her zaman olduğu gibi,
dioramanın temel özellikleri ve bitişi büyük önem taşır. Bir dioramanın
sahnesini oluşturan yer şekilleri, yollar, binalar ve ilgili öğeler, temel model
öğelerine benzer olarak değerlendirilecektir. Temel yapım ve bitiriş çok büyük
önem taşır.
1.7.2. Sunum
Dioramanın tabanı, esas model öğelerine gerçekçi ve/veya kabul edilebilir bir
ortam sağlamak için bir araya gelen ayrı parçalardan oluşmalıdır. Ayrıca her
parça kendi özünde inanılır olmalı ve sahnede canlandırılan konu veya genel his
ile tutarlılık içerisinde bulunmalıdır. Temel öğelerin yerleştirilmesinde
kullanılacak yaratıcılık ve hayal gücü, sunumun tümünün değerlendirmesine
büyük katkıda bulunacaktır. Taban, sahnenin tümüne bir odak noktası
oluşturmalı ve dioramanın hikâyesi veya genel hissine uymalı veya bunları
önemli derecede etkilemelidir. Düzgünce betimlenmiş bir odak noktası olan
basit bir hikâyenin gücü, tüm savaş meydanını göstermeye çalışan bir
dioramadan çok daha fazla olacaktır.
1.7.3. Hikâye, His, Atmosfer
Bu özellik, basitçe bir tabana yerleştirilmiş bir modelle diorama kavramını ayıran
şeydir. Boş bir arazide paslanmaya terk edilmiş bir araç en az Waterloo
Savaşı’nın tümünün canlandırılması kadar, hatta belki de daha güçlü bir his
Sayfa | 15
verebilir. Dioramada aktarılan hikaye, his veya atmosfer belirgin olmalıdır.
Dioramayı seyredenler aktarılanı anlamakta zorlanmamalıdır. Hikayeler tarihsel
ve hatta mizahi öğeler içerebilir. Burada da hikayenin anlatılmasında veya hissin
verilmesindeki yaratıcılık ve hayal gücü, dioramanın olağandışı olmasını
sağlayacaktır.
2. DEĞERLENDİRME
Yarışmaya katılan modellerin ana değerlendirmesi yarışmaya katılan modelciler tarafından
yapılacaktır. Yarışmaya katılan modelcilere “Kayıt Numaralarına” istinaden verilecek olan
“Değerlendirme Formlarına” kendi modellerinin katıldığı kategoriler haricindeki her kategoride
ilk üç derece için favori olan modellerin numaralarını yazmaları istenecektir.
Puanlama aşağıdaki şekilde yapılacaktır:
a. Ait olduğu ana kategoride vereceği her puan 1.00
b. Direkt katılımcı olduğu alt kategorilerde vereceği her puan 0.00
c. Katılımcı olmadığı ana kategorilerde vereceği her puan 0.50
Katsayısı ile çarpılacaktır. Değerlendirmesini tamamlayan katılımcı bu formu yarışma
komitesine teslim edecektir.
Değerlendirmelerin tamamlanması sonucunda her kategorinin ilk 3 derecesi verilen oylar
tarafından belirlenecektir. Özel kategorilerin değerlendirmesi “Üst Jüri” tarafından yapılacaktır.
Sayfa | 16