Giresun Doğa Turizmi Master Planı

Transkript

Giresun Doğa Turizmi Master Planı
Fotoğraf: Ertan KUDUBAN
Gölyanı Obası
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER _________________________________________________________________ III
Şekiller Listesi ______________________________________________________________ V
Tablo Listesi ________________________________________________________________ V
Grafik Listesi________________________________________________________________ V
KISALTMALAR ________________________________________________________________ VI
SUNUŞ_____________________________________________________________________ VII
SUNUŞ_____________________________________________________________________ XIII
1- GİRİŞ______________________________________________________________________ 1
1.1 DOĞAL ALANLAR, YÖRE İNSANININ GELENEKSEL HAYATI ______________________________1
1.2 DOĞAL ALANLAR VE SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA _____________________________________1
1.3 SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ __________________________________________________3
1.4 SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ GELİŞME STRATEJİSİ _________________________________5
BÖLÜM 2 ____________________________________________________________________ 7
2.
SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ GELİŞİMİNE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR _______________7
2.1 KAYNAK ANALİZİ _____________________________________________________________7
2.1.1 Kaynak Analizinde Ele Alınacak Unsurlar _____________________________________________ 7
2.2 TURİZM POTANSİYELİ _________________________________________________________9
2.3 TAŞIMA KAPASİTESİ__________________________________________________________13
2.3.1 Taşıma Kapasitesinin Elemanları; ___________________________________________________ 14
BÖLÜM 3 ___________________________________________________________________ 16
3. İLGİ GRUBU ANALİZİ VE YEREL ORGANİZASYONUN OLUŞTURULMASI _______________16
3.1 İLGİ GRUPLARI/PAYDAŞLAR _____________________________________________________ 16
3.2 İLGİ GRUBU KATEGORİLERİ _____________________________________________________ 16
3.3 İLGİ GRUBU ANALİZİ ____________________________________________________________ 16
3.4 TOPLUM TEMELLİ YAKLAŞIM ___________________________________________________ 17
3.5 YEREL ORGANİZASYONUN OLUŞTURULMASI ____________________________________ 17
3.6 GİRESUN İLİNİN TARİHÇESİ _____________________________________________________ 18
3.7 GİRESUN İLİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ ___________________________________________ 19
Giresun İlinin Coğrafi Konumu _______________________________________________________ 19
3.7.1. İlin Jeomorfolojik Özellikleri _____________________________________________________ 20
3.7.2. Jeolojik Özellikleri ve Toprak Yapısı _______________________________________________ 20
3.7.4. Hidrografya __________________________________________________________________ 25
3.7.5. Toprak Özellikleri ______________________________________________________________ 29
3.7.6. Arazi Varlığı __________________________________________________________________ 31
3.7.7. Orman Varlığı _________________________________________________________________ 32
3.7.8. Flora-Fauna ve Hassas Yöreler ____________________________________________________ 33
Fauna: _____________________________________________________________________________ 37
3.7.9. Yerleşim Alanları ve Nüfus_______________________________________________________ 41
3.7.10. Tarım ve Hayvancılık __________________________________________________________ 42
3.7.11. Sanayi ve Teknoloji ____________________________________________________________ 43
3.7.12. Altyapı, Ulaşım, Haberleşme ve Konaklama ________________________________________ 44
3.7.13. Madencilik ___________________________________________________________________ 47
3.7.14. Enerji _______________________________________________________________________ 47
BÖLÜM 4____________________________________________________________________ 49
4.
GİRESUN DOĞA TURİZMİ ARZI __________________________________________________49
4.1 GİRESUN’un DOĞA TURİZMİ DEĞERLERİ (DOĞA TURİZMİ ARZI) __________________ 49
4.2. Giresun İlinde Doğa Turizmi Amaçlı Kullanılan ve Koruma Statülü Alanlar _______________ 53
Turizm Merkezleri: _________________________________________________________________ 53
Arkeolojik ve Doğal Sit Alanları: _____________________________________________________ 53
Anıt Ağaçlar: ______________________________________________________________________ 54
KORUNAN ALANLAR: _________________________________________________________________ 55
TABİAT PARKLARI: ___________________________________________________________________ 55
AVLAKLAR: _________________________________________________________________________ 57
Devlet ve Genel Avlaklar: ____________________________________________________________ 57
Tescil Aşamasındaki Devlet Avlakları: _________________________________________________ 58
Mesire Yerleri: ______________________________________________________________________ 59
Salon Çayırı A Tipi Mesire Yeri ______________________________________________________ 59
Yaylalarımız: ________________________________________________________________________ 60
4.3 Giresun’un Doğa Turizmi (Arzı) Değerleri ve Bilinirlik Değerlendirmesi ____________________ 63
Doğa Gezisi Güzergâhları: _____________________________________________________________ 71
KAMP VE KARAVAN TURİZMİ ROTALARI __________________________________________________ 83
SPORTİF OLTA BALIKÇILIĞI YAPILABİLECEK DERELER ________________________________________ 85
YAMAÇ PARAŞÜTÜ YAPILABİLECEK ALANLAR ______________________________________________ 87
RAFTİNG YAPILABİLECEK DERELER ______________________________________________________ 88
4.4 GİRESUN İLİNDE DOĞA TURİZM ÇEŞİTLERİ ______________________________________ 89
BÖLÜM 5____________________________________________________________________ 93
5. SEÇKİN VE YÜKSEK DEĞER TAŞIYAN (X) YILDIZ ALANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 93
GİRESUN İLİ VE İLÇELERİNİN KIYAS YÖNTEMİ İLE KISA DEĞERLENDİRMESİ ______ 116
BÖLÜM 6___________________________________________________________________ 117
6.GİRESUN’DA SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ STRATEJİLERİ ___________________________117
6.1 Gelişme Stratejileri ____________________________________________________________117
6.2 Pazarlama Stratejisi ___________________________________________________________117
6.3 Ziyaretçi Yönetimi Stratejisi _____________________________________________________117
6.4 İzleme ve Değerlendirme Stratejisi (Turizmin etkilerinin ve sürdürülebilirliğin izlenmesi)____117
6.5 AMAÇLAR ve FAALİYETLER ______________________________________________________118
Stratejik Amaç: __________________________________________________________________118
ALT AMAÇLAR________________________________________________________________118
1. KAPASİTE GELİŞTİRME _____________________________________________________________ 119
2. FIZIKSEL ALTYAPININ OLUŞTURULMASI _______________________________________________ 120
3. ENVANTER, ÜRÜN OLUŞTURMA, ÜRÜN ÇEŞİTLENDİRME VE GELİŞTİRME, SERTİFİKALANDIRMA,
TANITIM VE PAZARLAMANIN YAPILMASI ________________________________________________ 125
1. KAPASİTE GELİŞTİRME _____________________________________________________________ 131
FAALİYET ÖRNEKLERİ _________________________________________________________ 133
ASLANŞAH-DEREKÖY YHGS _____________________________________________________ 147
ALUCRA İLÇESİ, DOLUDERE-DEREÇİFLİK KÖYLERİ ARASINA KIZIL GEYİK
YERLEŞTİRİLMESİ ______________________________________________________________ 148
FAALİYET: İLİMİZDE BULUNAN DENİZEL HASSAS ALANLARIN TESPİTİ __________ 153
EKLER _____________________________________________________________________ 156
EK 1: GİRESUN İLİ SINIRLARI İÇİNDE BULUNAN ENDEMİK BİTKİLER LİSTESİ ___156
EK 2: FLORA ve FAUNA (Giresun Çevre Durum Raporu 2011) _________________________158
EK 3: GİRESUN İLİNDE SPORTİF OLTA BALIKÇILIĞI YAPILAN (FAALİYETTE OLAN)
VE YAPILABİLECEK (POTANSİYEL) ALANLAR _________________________________169
EK 4: GİRESUN İLİNDE DOĞA TURİZMİ BAKIMINDAN ÖNCELİKLİ FAALİYETLER
VE BÖLGELER ________________________________________________________________171
EK 5: GİRESUN İLİNDEKİ KORUNAN ALANLAR VE POTANSİYEL ALANLAR İÇİN
DOĞA TURİZMİ FAALİYET PLANI ______________________________________________175
KAYNAKLAR ______________________________________________________________ 177
LİNK KAYNAKLARI ________________________________________________________ 177
Şekiller Listesi
Şekil 1 : Giresun İlinin Coğrafi Konumu ................................................................................................................................ 19
Şekil 2 : Giresun İl Orman Durumu ........................................................................................................................................ 32
Şekil 3: Giresun İli Verimli Orman, Bozuk Alan .................................................................................................................. 33
Şekil 4: Yayla Turizm Gelişim Koridor Haritası .................................................................................................................... 51
Şekil 5: Giresun’un doğa turizmi değerleri öne çıkan ilçeleri .................................................................................................. 92
Şekil 6: Ağaçbaşı Tabiat Parkı Sınırları .................................................................................................................................. 94
Tablo Listesi
Tablo 1: FAUNA (MEMELİLER) ____________________________________________________________________
Tablo 2: FAUNA(KUŞLAR) ________________________________________________________________________
Tablo 3: FAUNA(SÜRÜNGENLER,AMFİBİLER) ______________________________________________________
Tablo 4: Tuzlu Su Balıkları _________________________________________________________________________
Tablo 5: Tatlı Su Balıkları __________________________________________________________________________
Tablo 6 : Nüfus ___________________________________________________________________________________
Tablo 7: Mesire Yerleri ____________________________________________________________________________
Tablo 8 : GİRESUN İLİNDEKİ DOĞA YÜRÜYÜŞ GÜZERGAHLARI _____________________________________
Grafik Listesi
Grafik 1: Ortalama Sıcaklık Değerleri (C°) (Giresun Meteoroloji İstasyonu) _______________________ 24
Grafik 2: Ortalama Sıcaklık Değerleri (C°) (Şebinkarahisar Meteoroloji İstasyonu) __________________ 24
Grafik 3: Aylara Göre Ortalama Yağış Miktarı (mm) (Giresun Meteoroloji İstasyonu) ________________ 25
Grafik 4: Aylara Göre Ortalama Yağış Miktarı (mm) (Şebinkarahisar Meteoroloji İstasyonu) __________ 25
Grafik 5: Nüfus Grafiği _________________________________________________________________ 42
37
39
40
41
41
42
59
78
KISALTMALAR





















AFAD
AD
Aİ
AK
B
ÇŞM
: Afet ve Acil Durum
: Avcı Dernekleri
: Avlak İşletmecileri
: Alan Kılavuzları
: Belediyeler
: Çevre ve Şehircilik
Müdürlüğü
ÇEKÜL
: Çevre ve Kültür
Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı
D
: Dernekler
DKMPGM
: Doğa Koruma ve Milli
Parklar Genel Müdürlüğü
DSİ
: Devlet Su İşleri
HEM
: Halk Eğitim Merkezleri
İGTHM
: İl Gıda Tarım ve
Hayvancılık Müdürlüğü
İKTM
: İl Kültür ve Turizm
Müdürlüğü
İÖİ
: İl Özel İdaresi
KY
: Kaymakamlıklar
M
: Muhtarlıklar
MEM
: Milli Eğitim Müdürlüğü
OBM
: Orman Bölge Müdürlüğü
OGM
: Orman Genel Müdürlüğü
DKMP
: Orman ve Su işleri Bakan.
Giresun Şube Müdürlüğü
ÖG
: Özel Girişimciler
 PSİ
:Pansiyon İşletmeleri
 STK
: Sivil Toplum Kuruluşları
 TATUTA
: Ekolojik Çiftliklerde Tarım
Turizmi ve Gönüllü Bilgi, Tecrübe Takası
 TEMA
: Türkiye Erozyonla
Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları
Koruma (Vakfı)
 THK
: Türk Hava Kurumu
 Tİ
: Turizm İşletmeleri
 TSİ
: Turizm ve Sanayi
İşletmeleri
 TVKK
: Tabiat Varlıklarını Koruma
Kurulu
 TSO
: Ticaret ve Sanayi Odası
 TÜBİTAK
: Türkiye Bilimsel ve
Teknolojik Araştırma Kurumu
 UB
: Ulaştırma Bakanlığı
 Üni
: Üniversite
 WWF
: Dünya Doğayı Koruma
Vakfı
 V
: Valilik
 ASPİM
: Aile ve Sosyal Politikalar İl
Müdürlüğü
 KOSGEB
: Küçük ve Orta Ölçekli
İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme
İdaresi Başkanlığı
SUNUŞ
İlimiz, coğrafyası ve stratejik konumu
nedeniyle uluslararası turizm pazarlarına
açılımı kolay ve sahip olduğu doğal, tarihi ve
kültürel değerler açısından çok zengin olan
Doğu Karadeniz Bölgesinde yer almaktadır.
Bölgemiz ve ilimiz, doğal güzelliklerin sunduğu
kaynaklar
açısından
Türkiye’nin
diğer
bölgelerinden farklı bir yapı ve potansiyele
sahiptir.
Doğa odaklı turizm, dünya genelinde
özellikle 1980’lerden sonra büyük ilerleme
kaydetmiştir. Doğa turizminde ağırlıklı olarak
yöresel değerleri/ürünleri yaşatan, koruyan
gelişim alanlarının oluşturulmasına, Türkiye’nin doğa turizmi merkezli bir turizm çeşitlenmesine
gidilmesine ve buna yönelik stratejiler belirlemesine dayanak oluşturmuştur. Doğu Karadeniz Bölgesi
ve ilimiz, zengin coğrafyası ve doğal kaynaklarının çeşitliliği nedeniyle ‘doğa turizmi’ (eko-turizm)
odaklı bir yapılanma için ülkemizin en uygun bölgelerinden biridir.
Doğu Karadeniz Bölgesinde ve özellikle ilimizde, güzel ve bir o kadar ünlü yaylalarımızın,
koruma-kullanma dengesi içerisinde diğer turizm çeşitlerini destekleyici unsur olarak
değerlendirilmesi ve kalış süresinin uzatılması hedeflenmektedir. Yayla turizminin gelişmesi için
Karadeniz Bölgesinde oluşturulan ve Turizm Gelişim Koridorlarından biri olan ‘yayla koridoru’
kapsamında turizmin türleri olan kamp, kayak, mağaracılık, yamaç paraşütü, rafting, binicilik, balon,
balık avlama, foto-safari ve bungee jumping gibi macera sporları ile çeşitlendirilmesi ve bu macera
sporlarının gelişmesine yönelik planlama çalışmalarının yapılması düşünülmüş, Dokuzuncu Beş Yıllık
Kalkınma Planı (2007-2013) Kırsal Kalkınma Politikaları Özel İhtisas Komisyonu Raporu’nda da,
Türkiye’de Kırsal Turizm kapsamında doğa tatilleri, doğa sporları ve kırsal alandaki sporların
değerlendirilmesi gerektiğine işaret edilmiştir.
Giresun ilimize özgü farklı turizm türlerinin birbirine entegrasyonunu ve gelişimini sağlayarak
sürdürülebilir çevre anlayışı ilkesi kapsamında, alternatif turizm odaklı “Giresun ili Doğa Turizmi
Master Planı” hazırlanmıştır. Çok zengin doğal değerlere sahip ilimizin doğa amaçlı turizmin master
(geliştirme) planının hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ederim.
Dursun Ali ŞAHİN
Vali
SUNUŞ
Doğa Turizmi (ekoturizm); seyahat edilen
doğal alanların, çevrenin korunması ve yöre
halkının ekonomik standartlarının gelişmesini
sağlayan bir turizm anlayışıdır.
Sürdürülebilir turizm ve Doğa Turizmi
(ekoturizm) tanımlarında, doğal ve kültürel
kaynakların geleceğinin düşünülerek kullanılması,
turizm sermayesinin, mevcut ziyaretçilerin ve yöre
halkının
amaçlarının
maksimum
düzeyde
karşılanması öne çıkarılmaktadır.
Ülkemizde ve bölgemizde ekoturizm
faaliyetleri, dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi ‘Korunan Alanlar’ da gelişme göstermektedir.
Bu alanlar; milli parklar, tabiat parkları, sulak alanlar ve diğer korunan alanlar olarak
sınıflandırılmaktadır.
Ayrıca bölgemizde geleneksel kitle turizminden ziyade alternatif turizmi ön plana çıkarmak
gerekir. Alternatif turizm faaliyetleri olarak yaylalarda geliştirilmesi planlanan özellikle doğa ve
macera sporlarına yönelik yapılanmanın her bir yayla ve bölge için ayrıntılı bir şekilde incelenmesi
ve detaylandırılması gerekmektedir.
Turizm Master Planı doğrultusunda kurumumuz tarafından kamu kurum ve kuruluşları ile
sivil toplum örgütleri ve halkın görüş ve beklentileri dikkate alınarak, katılımcı bir yaklaşımla
hazırlanan bu çalışmanın amacı; doğal güzellikleri, tarihi ve turistik yapısı ile zengin bir doğa turizmi
potansiyeline sahip olan Giresun ilinde, bugünün ve geleceğin ihtiyaçlarını göz önüne alarak doğal
kaynak değerlerin, sürdürülebilirlik, katılımcılık ve çevreye duyarlılık temel ilkeleriyle planlanarak
doğa turizminin geliştirilmesini sağlamaktır. Bu plan ile Giresun İlinde doğa turizminin geliştirilmesi
için amaç, hedef ve stratejiler saptanarak yapılması gereken projeler belirlenmiştir.
Bu kapsamda çalışma grubuna ve emeği geçen herkese teşekkür ederim.
Mustafa BULUT
12. Bölge Müdürü
Fotoğraf : Ertan KUDUBAN
Eğribel
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
1- GİRİŞ
1.1 DOĞAL ALANLAR, YÖRE İNSANININ GELENEKSEL HAYATI , KIRSAL
KALKINMA, SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM ALTERNATİFİ ve GİRESUN
VİLAYETİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ
Tabiatı korumanın geleceği kırsal alanların geleceğine, kırsal hayatın korunmasına ve sağlıklı
yürüyen bir kırsal ekonomiye bağlıdır. Kırsal alanlardaki düşük ve dağınık nüfus ile beraber
yetersiz gelir söz konusu olduğunda bu alanların turizm köyleri vb. gibi faaliyetler için kullanılması
söz konusu olacaktır. Bu tür girişimlerin önemli bir kısmı korunan alanlarda veya dışında
yapılmaktadır. Bazı etkinliklerin korunan alanlara ve tabiata çok zarar verdiği de görülmektedir. Bu
sebeple tabiatı korumakla görevli olan bizlerin çevremiz ile iyi bir proaktif ilişkiler içinde olmamız
gerekmektedir. Proaktif kişi; ilişkilerde ve faaliyetlerde insiyatifi eline alan kişi demektir. Tabiattaki
faaliyetlerin kontrolü için Orman ve Su İşleri Bakanlığı taşra kuruluşlarının kırsal sahalarda doğa
turizminin geliştirilmesinde öncü olması doğru bir harekettir.
Son yıllarda sivil toplum kuruluşları ve diğer kamu kurum ve kuruluşları; statülü korunan
alanlar, doğal alanlar, kırsal kalkınma, kalkınma için işbirliği gibi konuları tamamıyla farklı bir
bakış açısı ile algılamaya başlamışlardır. Tabiat ve geleneksel kültürler üzerinde turizmin meydana
getirdiği olumsuz tesirler ve bunların neticesinde duyulan korkular kitle turizmine karşı alternatif,
çevreye duyarlı turizmi ve tabiatı korumayı öne çıkarmıştır. Sürdürülebilir doğa turizmi ve
ekoturizm tabiatın korunması için bir umut olarak ortaya çıkmıştır. Algılamadaki bu değişiklik,
doğal alanlar, korunan alanlar ve çevresinin bölgesel planlamasında turizme ilişkin proje ve
çalışmaların giderek artmasına yol açmıştır. Bu sayede turizm, zaman içinde kırsal alanların
kalkınmasında, yoksulluğun azaltılması ve yöresel kültürel zenginliğin korunmasında anahtar bir rol
haline gelmiştir.
Sürdürülebilir doğa turizmi, kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi, kırsal nüfus için yeni bir bakış
açısı meydana getirilmesi, yoksulluğun ve kırsal göçün azaltılmasında önemli seçeneklerden biri
olarak görülmektedir. Ancak, turizmin yalnızca yerel ekonomi ile doğru şekilde bütünleştirildiği
takdirde beklentileri karşılayabileceği ve yöre halkı ile diğer ilgi gruplarına fayda sağlayacağı
unutulmamalıdır.
1.2 DOĞAL ALANLAR VE SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA
1980’li yıllardan itibaren Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), çevre konularına ilişkin
çalışmaları arttırmış, Bu çalışma giderek artan bir etkinin meydana gelmesini sağlamıştır. Dünya
Çevre Kalkınma Komisyonu’nca 1987 yılında tamamlanan çalışmalar sonunda “ortak geleceğimiz”
1
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
adlı bir rapor hazırlanmıştır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, çevre ve kalkınma konularına
çok farklı yaklaşılması gerektiği bu raporda vurgulanmıştır. Kalkınmanın ve insanlığın sahip olduğu
kaynakların sürdürülebilir olduğuna vurgu yapılmıştır. Raporda ortaya konulan “sürdürülebilir
kalkınma” kavramı, insanların elinde bulundurduğu ve onlara muhtaç olduğu ekolojik, kültürel ve
sosyo-ekonomik kaynakların nadir ve eşsiz olduğu görüşüne varılmıştır.
Bir sahanın sahip olduğu kaynaklar, çok farklı maksatlar için kullanılabilmektedir. Örneğin, bir
orman, kereste imalatı için kullanılabilirken, üzerindeki ağaçlar kesilerek tarım toprağı olarak
kullanılabilmekte ayrıca korunan alan olarak da ayrılabilmektedir. Alanın ve alanda yaşayan yöre
halkının özelliklerine bağlı olarak bu seçeneklerden bazıları uygulanabilirken, bazıları ise kesinlikle
uygulanamaz. Yalnızca korumacı bir yaklaşım içine girildiğinde doğru görülen seçenek ormanın el
değmemiş eski haline bırakılması olsa da, yöre halkı ve diğer iş gruplarının bu kaynakların
sürdürülebilir kullanımı hayat kalitelerini yükseltmek için ormandan hak iddia etmeleri
mevzubahistir. Bu sebeple yüzde yüz sürdürülebilir kalkınmaya her zaman ulaşılamasa da bu hedef
üzerine yoğunlaşılmalıdır.
Doğal ve korunan kırsal alanlarda, geçmişten günümüze yerel topluluklar ile arazinin
beraberliği çok önemlidir. Korunan alan ağı büyüdükçe korunan alan kavramının anlamı da
değişmeye ve gelişme göstermeye başlamıştır. Bu gelişme içinde yöre insanlarının varlığı ve
faydalanmalarının sürdürülebilirliği de öne çıkmaktadır.
Bir doğal alan ve korunan alanın içinde yer aldığı bölgenin sürdürülebilir kullanımı, turizm,
ekolojik tarım, hayvancılık, yeni bölgesel ürünler, sürdürülebilir ormancılık, hatta enerji
üretimindeki yatırımlarla birlikte düşünüldüğünde daha başarılı olacağı açıktır.
Doğal alanlarda faaliyetlerin açıklanmasında Kırsal alan, Kırsal kalkınma ve Sürdürülebilir
Kalkınma gibi kavramlar değerlendirilmelidir. Bu kavramlara baktığımızda;
Kırsal Alan: Şehir diye tabir edilen yerleşme sahalarının dışında kalan tarımla ilgili etkinliklerin
yapıldığı alanları da içeren köy, mezra, kom vb. adlarla adlandırılan ve anılan insan yerleşimlerinin
var olduğu alanları “kırsal alan” olarak tanımlayabiliriz.
Kırsal Kalkınma Kavramı: Kırsal kalkınma, küçük toplulukların içinde bulundukları ekonomik,
toplumsal ve kültürel şartları iyileştirmek amacıyla giriştikleri çabalarının, devletin bu konudaki
çabalarıyla birleştirilmesi, bu toplulukların tüm ülke insanlarının tümüyle kaynaştırılması ve ulusal
kalkınma çabalarına tam katkıda bulunmalarının sağlanma süreci şeklinde tanımlanmıştır.
Kırsal Alan Kalkınması: Hem eğitim hem de örgütlenme işi olup, kırsal alan; toplumun
ihtiyaçlarının göz önünde tutulması, kırsal alan kalkınma politikası ile ilgili planların alınması
sırasında topluma zorla kabul ettirilmemesi gereken bir konudur. Toplum istediklerini elde
etmedikçe kırsal alan çalışmalarına katılmayacaktır. Tarımsal çalışmalar, beslenme, eğitim,
2
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
mesleki önderlik ve öğretim, kooperatifler, el sanatları, küçük sanayiler, sosyal güvenlik
çalışmaları, planlama ve sağlık politikaları nitelikleri kırsal alan ve ülke planları ile bir bütünlük
içinde olmalıdır.
Sürdürülebilir Kalkınma: Ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel kaynakların sürdürülebilir
kullanımına dayanmaktadır. Burada ekolojik, ekonomik ve sosyo kültürel sürdürülebilirlik
şartlarının tamamının sağlanması önemlidir. Kırsal alanlar turizm ve boş zamanların
değerlendirilmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Kırsal alan, turistlere sakin ve huzurlu bir seçenek
sunmaktadır. 2005 yılında yapılan bir araştırmada; Fransız vatandaşları tatillerinin, %52’sini ya bir
ailenin yanında ya da bir arkadaşının evinde, %26’sı evlerinde geçirdiklerini ve %9’luk bir kısmı
ise kırsal alanda ikinci bir eve sahip olduklarını ifade etmişlerdir. Kırsal alanlar doğa için önemli
role sahiptir.
Tabii kaynakların korunması, biyolojik çeşitliliğin sürdürülmesi, doğal felaketlere karşı
koruma, iyi hayat şartlarının korunması ve doğal manzaranın korunması doğal çevre ile ilgili
hususlardır.
1.3 SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ
Sürdürülebilir kalkınma, ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel kaynakların sürdürülebilir
kullanımına dayanmaktadır.
Sürdürülebilir turizmin gelişimi de sürdürülebilir kalkınma ile bağlantılı bir yaklaşımdır.
Sürdürülebilir turizmin gelişiminde turistlerin ve ziyaret edilen yerlerin bugün kü ihtiyaçlarının,
gelecekteki fırsatları koruyup geliştirerek ve genişleterek karşılanması amaçlanmaktadır. Bu
yaklaşım, ekonomik, sosyal ve estetik ihtiyaçların, kültürel bütünlüğün, gerekli ekolojik süreçlerin,
biyolojik çeşitliliğin ve kırsal hayatı destekleyen süreçlerin devamını içermektedir. Birleşmiş
Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün tanımına göre sürdürülebilir bir turizm gelişimi;
Çevresel kaynakların en iyi şekilde kullanılmasını sağlamalı,
Ziyaret edilen toplulukların sosyo-kültürel yapısına, gelenekselliğine saygı göstermeli,
Bütün ilgi gruplarına adil bir şekilde dağıtılan sosyo-ekonomik faydalar ile tutarlı ve uzun
vadeli ekonomik faaliyetler ortaya koymalıdır.
Buna göre sürdürülebilir kırsal/doğa turizminin gelişme ölçütleri;
a. Biyolojik çeşitliliğin korunması,
b. Ekonomik tutarlılık,
c. Kültürel zenginlik,
d. Yöre halkının refahı,
e. İstihdam kalitesi,
3
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
f. Sosyal eşitlik,
g. Ziyaretçi memnuniyeti,
h. Yetkinin yerele doğru dağıtılması,
i. Toplumun genelinin refah ve mutluluğu,
j. Fiziki bütünlük,
k. Kaynakların etkin kullanımı,
l. Çevre temizliğidir.
Korunan alanlar açısından; tabiatın seçkin parçaları olan korunan alanlar ile turizm arasındaki bağ,
korunan alanların tarihçesi kadar eskidir.
Korunan alanlar turizme, turizm de korunan alanlara ihtiyaç duymaktadır. Turizm korunan
alanların kurulması ve yönetiminde göz önüne alınması gereken önemli bileşendir. Turizm; aynı
şekilde koruma altında olmayan flora ve faunanın tutunduğu tabiat alanlarına ve insanın yaşadığı
sahalardaki yöresel kültüre de bağımlıdır. Bu bağımlılık doğa ve kültürün bozulmaması için tedbirleri
gerektirir. Bu tedbirlerin neler olacağının “sürdürülebilir kırsal kalkınma” ilkeleri çerçevesinde tespiti
de zorunludur. Turizmin önemli bir ekonomik faaliyet olması ve tüm göstergelerin bu faaliyetin
büyüme eğiliminde olacağı yönünde olması önemli bir husustur. Turizmdeki büyümeyle beraber
sürdürülebilir turizm, ekoturizm gibi doğayla ilgili turizme olan talep artmış ve turizm ürünleri ile
destinasyonlar çeşitlenmiştir. Turistlerin talepleri de değişmiş ve çeşitlenmiştir. Turistlerin talepleri
konaklamada konforun sağlanması yanında, yöreye özgü kültürel değerler hakkında bilgi edinme, yöre
halkıyla iletişim, bölgenin flora ve faunası, özel ekosistemler, doğal hayat ve bunların korunması da
dahil olmak üzere daha sorumlu bir seyahat deneyimi kazanmak da söz konusudur. Beklenen büyüme
ve yeni eğilimler turizmi o kadar stratejik bir konuma taşımıştır ki, turizm eşsiz özellikli doğal veya
korunan alanların sürdürülebilirliğinin yanı sıra bu alanların çevresinde yaşayan yöre halkının
kalkınma potansiyeline de müspet etki sağlayabilmektedir.
Bu durumda turizm, doğal alanların
korunması ve yöre halkı ile ziyaretçilerin çevre bilincinin arttırılmasında kullanılabilecek çok önemli
bir araçtır. Dolayısıyla turizm sayesinde koruma çalışmaları için gerekli mali kaynakların
kazanılmasının yanı sıra ziyaretçiler ile yöre halkına yönelik bilinçlendirme ve eğitim programlarının
oluşturulması ve uygulanması gibi hedeflere de kolayca ulaşılabilmektedir. En önemli hususta; turizm
faaliyetlerinin uzun dönemde sürdürülebilir olması için geniş kapsamlı, dikkatli, katılımcı ve
paylaşımcı olarak planlaması, sürecin etkin yönetimi ve izlenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, bu
faaliyetlerin geri dönüşü mümkün olmayan olumsuz etkileri ortaya çıkacak ve turizm bu alanları tahrip
eden bir faktör haline gelebilecektir. İşte bu nedenle; “SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ
GELİŞME (MASTER) PLANI” çalışmasına lüzum duyulmuştur.
4
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
1.4 SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ GELİŞME STRATEJİSİ
Yukarıda da bahsedildiği üzere, insan kullanımı bakımından hassas olan sahalarda turizm söz
konusu olduğunda turizmin iyi planlanması ve yönetilmesi önemli olmaktadır.
Alışılmış turizm stratejileri ile Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme Stratejisi arasındaki fark şudur;
alışılmış yöntemler yukarıdan aşağıya bakış açısı ile uygulanmaktadır.
Yani kararlar merkezden alınmakta ve uygulanması için yerele taşınmaktadır. Yöre halkı katılımcı
olamamaktadır. Sürdürülebilir turizm ise aşağıdan yukarıya bir yaklaşım için gayret göstermektedir.
Bu yaklaşımda yöre halkının beklentileri ele alınır, yönetime katılmasını sağlayıcı yapı kurulur,
yörenin kalkınma potansiyelini bünyesinde barındıran tabii değerlerin korunması için ortak kararlar
alınır. Karar almanın yanında uygulama ve izleme aşamalarında da yöre halkının bilgisini, becerilerini,
en uygun şekilde kullanmak esastır. Bu yaklaşım yöre halkının, yerel otorite ve organizasyonların
yetkilendirilmesine dayanır.
-Sürdürülebilir turizm gelişim aşamasında doğa ve çevresinin ortak çıkarları söz konusudur.
Konaklama ve diğer turizm altyapıları mümkün olduğunca doğal alan dışında olmalıdır. Bu durum
doğaya ve kültüre zararı en aza indirdiği gibi ev pansiyonculuğu gibi faaliyetlerin yapılmasıyla yöreye
faydayı arttırabilir.
-Yöre halkı ve diğer bölgesel ilgi grupları turizm gelişiminde önemli ortaklardır. Söz konusu gruplar
turiste konaklama imkanı sunacaklar, sunacakları ürünün kalitesinin korunmasında da sorumluluk
alacaklardır.
-Günübirlik ziyaretçiler yerine uzun süreli konaklamaya lüzum duyan turistle hedefleniyorsa, doğal ve
kültürel mirasa dayalı çekim noktaları, el sanatları gibi faaliyetler ortaya konmalıdır.
-Doğal alanlar genellikle çok hassastır, bu sebeple ekolojik değerler, belirli bir saha ile sınırlı
olmayacaktır. Geleneksel hayat, yerel kültür, kırsal, sosyal ekonomik yapılar da aynı zamanda turizmin
temel kaynağı olmaktadır.
- Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planı’nın ilimizde/bölgemizde ve ülkemizde doğa
turizmine konu olacak sahaların tüm ilgi grupları için anlamlı ve cazip bir bakış açısına
dayandırılmasına esas olmalıdır.
- Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planı’nda turizm; doğayı koruma, kırsal kalkınma
için bir araç olarak ele alındığından, doğa turizmi yönetim planı olarak ele alınmalıdır. Halihazırda
olan turizm etkinlikleri de tartışılmalı, değerlendirilmelidir. İlde sürdürülemez olan turizm veya gelir
getirici faaliyetler de tanımlanmalıdır. Ayrıca iyi bir yönetim için tehditler ve fırsatlar da ele alınarak
bunlardan hareketle ortaya çıkacak fikirler ortaya konmalıdır.
-Doğaya dayalı turizm yönetiminin entegre bir anlayışla (alan ve çevresinin sahip olduğu doğal, tarihi
ve sosyo-ekonomik kaynakların bütüncül ele alınması) değerlendirilmesi de önemlidir.
5
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
-Turizm gelişimi genel olarak piyasa talebine göre yönlendirilir. Bir alanın turizm potansiyelinin
değerlendirilmesi, rekabetçi özgün ve özellikli bir destinasyon oluşturması için gerçekçi beklentiler
ortaya konulmalıdır. Yüksek ekolojik değerlere sahip olan sahalar yüksek turizm değeri içermeyebilir.
Turizm, ancak doğru pazar ürünlerini hedeflediği zaman başarılı olabilir. Özellikle hassas tabiat
alanlarında taşıma kapasitesi düşük iken, bu alanlardan beklenen faydalar yüksek olmaktadır. Taşıma
kapasitesinin
düşüklüğü
sınırlı
sayıda
turist
demektir.
Bu
sebeple
taşıma
kapasitesinin
değerlendirilmesi de önemlidir.
-Entegre Doğal Alan Yönetimi: Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planı ile doğa ve
turizm yönetimi için tüm ilgi gruplarının desteğini almayı hedefler. Tüm ilgi gruplarının etkin desteği
önem taşır. Turizm gelişiminin karmaşık yapısı göz önüne alınırsa, ilgi gruplarının etkin iş birliği
oldukça önemlidir. Planın herkes tarafından sahiplenilmesi ayrıcalık olacaktır.
-Sürdürülebilir kırsal kalkınma için kapsamlı bir vizyon belirlenmesine de ihtiyaç vardır.
-Pazarlama Stratejisi: Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planı’nın bir parçasıdır.
Kalkınma ve rekabete açık ürün-Pazar kombinasyonu için yaratıcı yaklaşımlar içermelidir. Pazarlar,
hedef gruplar, turist sayısı, ürünler, hizmetler, yaratıcı yaklaşımlar bu stratejide yer almalıdır.
-Turizm Destinasyonu Yönetimi: Yaygın bir stratejik yaklaşım olup, destinasyonu rekabete açık hale
getirir, bir turizm pazarını iyi bir şekilde yönetmek, pazarlamak, bir destinasyonu rekabetçi
yapabilmek için gereken tüm unsurları içeren bir yaklaşımdır.
-İyi tanımlanmış amaçlar ve göstergelerle mantıksal bir çerçeve kurmak, ayrıntılı bütçe, mali portre ve
ilgi gruplarının tümüne açık görev ve sorumluluklar veren bir iş planı hazırlamak gereklidir.
-Ziyaretçinin İzlenmesi ve Ziyaretçi Yönetim Planı: Mademki doğa gibi hassas bir sistemde
çalışılıyor, bu durumda turist ziyaretinin ilkelerini belirleyen bir ziyaretçi yönetim planı lüzumludur.
Aynı zamanda da hem geri bildirim temin etme, hem de taşıma kapasitesinin kontrolü için izleme
programı da olmalıdır.
Geri bildirimler kalitenin arttırılması, sunumların taleplere uygun hale getirilmesi (iyileştirilmesi),
hizmetteki aksamaların ve doğadaki değişimlerin takibi için çok önemlidir.
Şu unutulmamalıdır ki; turizm, doğanın korunması için ortaya konan ana hedeflere ulaşmak garanti
edildiği takdirde teşvik edilmelidir.
6
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
BÖLÜM 2
2. SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ GELİŞİMİNE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR
2.1 KAYNAK ANALİZİ
Gelişme planı ve stratejisi için öncelikle kaynak analizi yapılması mecburidir. Bir alanın sahip
olduğu kaynaklar, o alanın kalkınması için bir sermaye veya potansiyel oluşturmaktadır. Bu
kaynakların analizi de önemli veri ve bilgi oluşturulmasını temin etmektedir.
Ekolojik ve kültürel kaynakların yanında sosyo-ekonomik özellikler de turizm gelişimi için önemli bir
temel oluşturmaktadır. Örneğin kırsal turizmin, tarımsal faaliyetleri desteklemediği durumlarda kırsal
turizmin gerçekleştirildiği bölge hem kendi sermayesini hem de kırsal olma özelliğini kaybedecektir.
Gerek turizm potansiyeli gerekse taşıma kapasitesi turizm kaynaklarının mevcut durumuna bağlı
olduğundan kaynak envanterinin mutlaka yapılması gerekir.
2.1.1 Kaynak Analizinde Ele Alınacak Unsurlar
a. Doğal Kaynaklar: turizmin gelişimi için önemli olan yöreye özgü doğal kaynaklardır. Bu
kaynakların hali hazırdaki ekonomik kullanımları, korunma durumları, statüleri, iklim gibi turizm
gelişimi için potansiyel kaynakların envanterini içermektedir.
Seçkin Doğal Kaynaklar: Turizm yalnızca korunan doğa parçaları ile ilgili değildir. Eşsiz manzaralar,
dağlar ve nehirler gibi ve korunmayan türler de turizm için ilgi çekici olmaktadırlar. Örneğin;
ormandaki ağaçların üzerinde gezinen sincapları, konakladığımız evin penceresinden gözlemlemek son
derece çekicidir. Bir orman öncelikli olarak odunculuk amacıyla kullanılsa da dağ bisikleti gibi bir
aktivite için ortamı çekici hale getirebilmektedir.
Seçkin Doğal Kaynakların Hâlihazırdaki Ekonomik Kullanımlarının Tanımlanması: Doğal
kaynakların çok çeşitli kullanımları söz konusudur, ormanların odunculuk, nehirler ve göllerin sportif
balıkçılık, su sporları ve enerji üretmek için kullanımları gibi. Bu kullanımlardan bazıları gelenekseldir
ve düşük etkilere sahiptir. Bazıları ise sürdürülebilir değildir. Bu sebeple bunlar turizm gelişimi için
de uygun değildir.
Kaynağın Korunma Durumu ve Statüsü: Bazı doğal kaynaklar mevcut kanunlarla korunur. Bunların
turizmde kullanımı da bu kanunlara uygun olmalıdır.
İklim: mevsimlerin dağılımı, ortalama sıcaklık, nem ve günlük ortalama optimal güneş ışığı saatlerine
bağlı olarak iklim analizi yapılmaktadır. Burada önemli olan iklimin farklı mevsimlerde turizm için
elverişli olup olmadığıdır.
Turizm Gelişimi İçin Potansiyel Doğal Kaynaklar: Potansiyel kaynakların tespiti turizm planlaması
için önemli ve özellikle yönlendirici olmaktadır. Tüm bu kaynakların envanter çalışmalarının haritaya
7
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
aktarılması, turizm ürünleri ve hizmetlerinin gelişmesi ve altyapı ile tesislerin fiziksel planlaması için
önemli olmaktadır.
b. Kültürel Kaynaklar: Kültürel kaynakların envanteri doğal kaynaklara ilişkin çalışmalara benzerlik
göstermektedir. Özellikle doğal ve kültürel kaynaklardan oluşan kombinasyonlar, turistler tarafından
yüksek ilgi ile karşılanmaktadır. Kültürel mirasın korunmasının önemi konusunda farkındalık meydana
getirilebilirse, sürdürülebilir turizm gelişimine ve doğa korumaya verilen destek artacaktır.
c. Sosyo-Ekonomik Kaynaklar: Altyapı, insan kaynakları ve farklı ekonomik sektörlerin bileşimini
içermektedir. Bu konuda yapılacak envanter çalışması, birbiri ile bağlantılı birçok farklı unsurlar
içermesi ve bu unsurların turizm gelişimi için ilk bakışta kavranamaması mümkündür. Bölgenin
kalkınma potansiyelinde, sosyal ve ekonomik rekabet edebilirlik unsurları büyük öneme sahiptir. Yerel
nüfusun turizme yaklaşımı, turizm sektöründe çalışma isteği gibi bazı unsurların turizm ile doğrudan
ilişkisi bulunmaktadır.
Altyapı: Bir bölgenin turizmde rekabet edebilirliği ve kalkınma seviyesinin tespiti için altyapı kalitesi
önemli bir göstergedir. Altyapının kalitesi, yerel nüfusun hayat kalitesini ortaya koymanın yanı sıra
turizm gelişimi için de zorunlu bir şarttır. Alan, güvenli içme suyu, donanımlı sağlık tesisleri gibi
temel unsurları içermiyorsa turizm gelişimi asla başarılı olamayacaktır. Altyapının farklı unsurları için
şartlar, kalite ve gelecekteki durum değerlendirilmelidir. Kaynak halihazırda turizm için mi
kullanılmaktadır? Sorusu hem kaynağın turizm gelişimi için önemi konusunda hem de kaynak kalitesi
hakkında göstergeleri ortaya koyabilmektedir.
-
Su kaynaklarına yönelik etütler; kaliteli su kaynağının sağlanması, su kaynağının sürdürülebilir
kullanımı ve su çıkarmanın çevresel etkisini de içerir.
-
İletişim ağına yönelik etütler; turistlerin refahı ve turizm gelişimi için önemli olan cep telefonları
da olmak üzere telefon ve internet ağlarının kalitesine yönelik etütleri içermektedir.
-
Sağlık hizmetlerinin; kalite, miktar ve coğrafi dağılımı son derece önemlidir.
-
Güç kaynaklarına yönelik etütler; elektrik şebekesi, ısınma ve yemek pişirme için enerji
kaynaklarının varlığı önemlidir. Her ne kadar resmi standartlara göre planlansa ve tehlike içermese
de turistler nükleer santrallerin yakınında konaklamamaktadır.
-
Su ve toprak kirliliği etkisi olan atık su sistemleri önemli olup, bölgeye gelen turistlerin sayısı ile
meydana gelecek atık su miktarı da dikkate alınmalıdır.
-
Katı atıkların düzenli depolaması toplum için olduğu kadar çevre için de önemlidir. Katı atıkların
görüntü kirliliğine de yol açması ayrı bir menfi etkisidir.
-
Yol ağlarının durumu; çoğu turistin tercihlerini yaparken en önemli etkendir.
-
Güvenlik; kamu güvenliğini ve asayişi sağlamak turist güvenliği gibi unsurlar önemli olmaktadır.
Aşırı kar yağışı, kanyon veya dağ kurtarma timlerinin olup olmaması da çok önemlidir.
8
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
-
Politik istikrarsızlık ve suçlar; turist için caydırıcı etki yapmaktadır.
İnsan Kaynakları: Bir bölgenin insan sermayesini ifade eden bu unsur, turizm gelişiminde
anahtar etmenlerden biridir. İnsan kaynakları hem hizmeti hem de manevi nitelikteki kültür ve
kimliği oluşturmaktadır.
İnsan kaynaklarına ilişkin etütler aşağıdaki unsurları içermelidir;
-
Yöre halkının nüfusu,
-
Göç vb. eğilimler,
-
Demografik yapı,
-
Aktif nüfus ve yapısı, eğitim seviyesi, potansiyel bilgi ve beceriler, açık fikirlilik, geleceğe
odaklanma, çalışma ahlakı,
-
Yöreye özgü geleneksel ekonomik faaliyetleri ve yöresel sanatları yapabilme,
-
Turizm gelişimine ilişkin tutum, misafir severlik duygusu, hizmete yönelim,
-
Sosyal tutarlılık, esneklik, mevcut sosyal ilişkilerin kalitesi ve aralarındaki işbirliğini içeren sosyal
yapı,
-
Yerel kurumlar, idareler, yönetişim, bürokrasiden kaçınma vb. hususlarla finansal kaynaklar ve
yönetimleri,
-
Alanın kültürü ve kimliği, alanda etkin görev alacak kişilerin ortak değerleri, ilgileri, yaklaşımları,
algılama şekilleri, özel ilgi ve becerileri, özgün gelenekler, o topluma ait olma ve o toplumda
yaşamaktan onur duyma gibi durumları içerir,
-
Farklı ekonomik sektörler; söz konusu coğrafi bölgeye ve ile yoğunlaşma durumları, firma sayısı,
ölçeği, ortalama karlılık, geleceğe yönelik bakış açısı, pazarları ve dış ilişkileri, sektörler arası
işbirliği son derece önemlidir, tüm sektörler turizm sektörü ile ilişkili olabilmektedir.
Kaynak analizinin sonuçları; sürdürülebilir turizm yönetimi ve kalkınmada sermayeyi oluşturan
kullanılabilir kaynaklara genel bir bakışı sağlamakla beraber, bölgenin mevcut kalkınma durumunu
ve sürdürülebilirliğini değerlendiremeye yönelik bir resim sunmaktadır. Analiz aynı zamanda;
bölgenin sürdürülebilir kalkınmasına yönelik bir vizyon oluşturulmasını ve turizm gelişiminin
diğer sektörlerle bütünleştirilmesini sağlayacaktır.
2.2 TURİZM POTANSİYELİ
Yüksek değerlere sahip doğal ekolojik sahalar her zaman yüksek turizm potansiyeli içermezler;
- Bazı doğa parçaları araştırma yapan uzmanlara, iyi eğitimli ekoturistlere hitap etmektedir. Bu
alanlar sayıca az olduğu için de sınırlı bir turizm potansiyeli içerirler,
- Bazı doğal sahalar, erişim, güvenlik gibi nedenlerle turistler için elverişli olmayan yerlerde
bulunurlar,
9
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
- Ekolojik kaynakların kullanımlar karşısındaki duyarlılığı (taşıma kapasitesi), ziyaretçi girişinde
kısıtlamalara sebep olmaktadır,
Bir sahanın daha fazla turist çekebilmesi için ihtimalleri ortaya koyan turizm potansiyeli
önemli bir konudur. Turizm potansiyelinin tespiti için arz ve talebin ortaya konması gerekir. Bu
potansiyel sınırlıysa başarılı bir turizm girişimini başlatmak imkânı olmayacaktır. Turizm ekonomik
bir faaliyet olduğundan ancak turizm pazarında sürdürülebilirliği için bir talebi karşılaması
lüzumludur. Turizme ilişkin motivasyon ve istekler değişkendir, kaynakların değeri aynı kalırken
değişen tüketici davranışları turizm potansiyelini etkilemektedir. Dolayısıyla turizm potansiyeli
tüketicinin bakış açısı (talebi) ile değerlendirilmelidir. Turizm potansiyeline ilişkin veri toplarken,
istatistiki veriler, anketler gibi yöntemlerle veri elde edilebilir, ayrıca derinlemesine görüşmeler,
katılımcı gözlemleme, olaylar üzerinde çalışmalar ile veri elde etmek için kullanılan niteliksel
araştırma metotları kullanılmaktadır.
Turizm potansiyeli için “turizm talebi” incelemesi aşağıdaki hususların tespiti ile yapılabilir;
-
Halen yapılan turizm,
-
Hâlihazırdaki turist miktarı,
-
Her bir ziyaretçinin günde harcadığı miktar,
-
Ortalama kalma zamanları,
-
Turist profili,
-
Dürtü analizi; hangi temel etmenlerin turistler için rol oynadığı,(doğa, kültür, sağlık, güneş, vb.)
-
Benzer bir il veya saha ile kıyaslama yapılması, milli veya milletlerarası bir il ile kıyaslama
yapılması ve neden o ilin tercih edildiği,
-
Gelecekte rakip olacak iller hangileridir, nedeni,
“Turizm arzı” incelemesinde ise aşağıdaki hususlar öne çıkmaktadır;
-
İlimizde bir uluslar arası havaalanı var mıdır veya yakın bir ilden yararlanma imkanı makul
müdür?
-
Alan ulaşım hangi araçlarla olur?(demiryolu, özel taşıt, genel taşımacılık, vd.), bunlara yaklaşım
nasıl olmaktadır (kötü, yeterli, iyi gibi),
-
Alana ulaşma durumu (kolay-rahat, çaba ile, zor ve tehlikeli)
-
İle gelmek için yabancı turistler ülkemizden vize alıyor mu?
-
Sahamızın istikrarlı bir yönetimi var mı?,
-
Güvenlik ve ulaşım açısından ne gibi problemler yaşanabilir?
-
Alt yapı incelemesi; taşımacılık ağı, yerel yolun durumu (toprak, asfalt), anayolla bağlantısı,
demiryolu ağı, yerel genel taşımacılığın yaygınlığı, program, ücretler, hat/duraklar, döngü
10
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
patikaları, patikalar, yollar, işaret levhaları, genel enformasyon levhaları, araç-otobüs park
kapasitesi, bilgi alma, tercüme kolaylıkları,
-
Yiyecek içecek ve barınma; restoran sayısı, restoranların sınıflandırılması (iyi-sayısı, orta iyi-sayısı
vb.)
-
Hangi standartta yiyecek sunuluyor? (yüksek, yeterli, kötü)
-
İl ve çevresinde ne tür barınma alanları var? (otel, hotel, yatak kapasitesi, rota üstü barınma
kulübeleri, bungalov, parkları, kamp alanı, diğerleri),
-
Hangi standartlarda barınma sunuluyor? (yüksek, yeterli, kötü),
-
İlinizin seçkin özellikteki doğal alanlarının özellikleri (sundukları ile tek mi?, biraz farklı mı?,
diğer seçkin özellikli yerlere benziyor mu?),
-
Alan turist gezi rotasına girecek şekilde turistlerin ilgisini çekebilecek diğer sahalara yakın mı?
(diğer çekici sahalara yakın, orta derecede potansiyel, düşük veya yakında böyle bir potansiyel
bulunmamakta),
-
İlin alanlarında yaban hayatı; (bayrak tür, ilginç diğer türler, temsil edici yaban hayatı, farklı yaban
hayatı izleme aktiviteleri, yürüyerek, botla, gözlem noktası ile vb.),
-
Yaban hayatı izleme de tatmin edicilik durumu (garanti etme, genellikle, şans veya mevsime
bağlı),
-
Bölgedeki önemli yaban hayatının tanımı,
-
Yardımcı tesislerin durumu (rekreasyonel, spor, diğer; durumu: kötü-yeterli-iyi),
Kaynakların turizm potansiyelinin değerlendirilmesi;
-
Doğal değerler: (sahiller, sahil kayalıkları, kumullar, dağlar, ormanlar, korunmuş izole olmuş
alanlar, şelaleler, göller, nehirler, mağaralar, yaban hayatı, hayvan-kuş, deniz canlıları, iklim,
diğerleri),
-
Kültürel değerler; (tarihi binalar, tarihi yerler, anıtlar, arkeolojik yerler ve koleksiyonlar, folklor ve
gelenekler, el işleri, müzeler, sahne sanatları, sanayi mirası vb.)
-
Toplumun turizm potansiyeli; (insan kaynakları; aktif nüfusun büyüklüğü ve yapısı, eğitim düzeyi
ve profesyonel bilgi, beceriler, eğitimler, orijinal-karakteristik ve geleneksel özellikleri, ekonomik
faaliyetler-sanatlar profesyonel olmayanlar dahil, resmi olmayan bilgi ve beceriler, turizm
gelişimine yaklaşımlar, misafir severlik anlayışı, hizmet eğilimleri, yerel kuruluş ve idareler ile
yönetişim, alanın kültürü ve kimliği,
-
Ekonomik kaynakların turizm potansiyeli; (tarım, ormancılık, balıkçılık, sanayi ve diğer),
-
Altyapı; (su sistemleri, ulaşım ağları, sağlık imkânları, ulaşım terminalleri, enerji kaynakları,
kanalizasyon sistemleri, katı atık ve yok etme sistemi, caddeler/yollar, güvenlik sistemleri vb.)
11
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
-
İş ve hizmet altyapısı; (fırınlar, kasaplar, bakkallar, süpermarketler, doğrudan satış yapan çiftlikler,
kiralık araç, servis istasyonları, taksiler, otobüsler, kiralık bisiklet, kiralık spor malzemeleri ve
bakımı, postaneler, bankacılık hizmetleri, doktorlar, dişçiler, eczaneler, kafe ve restoranlar, atm’ler,
bankalar, diğer iş ve hizmetler.)
Turizm Talebi: turizmin mevcut durumunun incelenmesi;
Ziyaretçi; boş zamanlarını geçirmek için bir yere gelen kişi olarak tanımlanabilir, turist ise
alanda bir veya daha fazla gece konaklamaktadır. Her turist bir ziyaretçidir, ancak her ziyaretçi turist
değildir. Dolayısı ile turist ve ziyaretçi sayılarının ayrılması gerekmektedir.
Ziyaretçi ve turist ayrımı farklı talepleri sebebi ile yapılmak durumunadır, ayrıca her ikisinin de
farklı etkileri bulunmaktadır. Bir turistin ortalama harcaması alanda daha fazla zaman geçirdiğinden,
konaklamaya, ilave yiyecek ve içeceğe ödeme yaptığından genellikle daha yüksek olmaktadır.
Turizme ilişkin mevcut durumun ortaya konabilmesi için;
-
Turist ve ziyaretçileri ayrı ayrı sayısı (yıllık, mevsimlik, aylık, haftalık, günlük),
-
Son on yılda turistlerin/ziyaretçilerin değişimi,
-
Ortalama kalış süreleri, konaklama ve ulaşım şekilleri önemlidir.
(Sürdürülebilir doğa turizm gelişme planımızda ana unsur turizm olduğundan; turizme ilişkin
veri kullanılamaz olduğu hallerde ikinci en iyi seçenek olarak ziyaretçilere ait verir üzerinden
değerlendirme yapılması mecburiyeti doğmaktadır).
-
Turist başına ortalama harcama,
-
Grup hacmi ve düzeni,
-
Turistlerin ağırlıklı yaş grubu,
-
Yaptıkları faaliyetler,
-
Ziyaret edecekleri-ettikleri yere ilişkin seçimleri,
-
Memnuniyeti, deneyimleri ve para harcama şekilleri,
-
İkinci ziyaretlerin yüzdesi ve sayısı,
-
Kullanılabilir ilave veriler.
Talep incelemesinde ilimizi rakip olarak gördüğümüz veya bizimle rekabet eden benzer il veya
illerle karşılaştırmak faydalı ve yerinde olacaktır.
12
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Turizm Arzı:
Konum Faktörü: Bir ilin başka turizm pazarları ile ilişkili olarak nasıl konumlandığını, bir turistin
alana ulaşmak için harcadığı zamanı, parayı/enerjiyi belirtir.
Bir saha ne kadar güzel olursa olsun, hedef grup tarafından kolayca ulaşılabilir değilse asla
başarılı bir turizm gelişimi sağlanamayacaktır. Yerel nüfusun değil turistin algılama durumu dikkate
alınmalıdır. Örneğin bakir alanları ziyaret etmekten zevk alan ve ilkel patika yollarla ulaşılan yerleri
ziyaret etmek isteyen turistler için düşünülen uzak mesafeler için alanın sınırlı sayıda turist potansiyeli
olacaktır.
-
Uzun mesafeden gelen turistler için hava alanına uzaklık çok önemlidir,
-
Tur operatörlerinin çoğu havayolu ulaşımını zorunlu görmektedirler, bu sebeple bağımsız turistler
veya tur operatörleri hedeflenebilir,
-
Tren, otobüs veya özel araçlarla erişim de konum faktörleri içinde önemlidir,
-
Alana ziyaret iklim şartları açısından da kısıtlı imkânlara neden olabilir,
-
İle özgü yapılan bürokratik işlemlerin bıktırıcılığı da önemlidir, sık sık güvenlik birimleri
tarafından kimlik sorulmak, aranmak gibi,
-
Turizm arzında; işaretlemeler, doğru yönlendirmeler, bilgiye ulaşma kolaylığı da önem arz
etmektedir. Haritalar, broşürler, internet imkânı, kılavuz ve rehberler önemli bir arz faktörüdür.
-
Yiyecek içecek sunumu ve konaklama arzı; Sunumun ürün ve hizmet kalitesi, hijyenik standartlar,
özgünlük/otantik, yöresel olması, yer ve ürünlerin çeşitliliği, ortam ve konukseverlik önemlidir.
-
Restoranların sınıflaması önceden yapılırsa turist için kolaylık olacaktır.
-
Konaklama tüm türleri içerebilmelidir, ürün ve hizmetlerin kaliteli olması, özellikle hijyeniklik
konaklamada çok önemlidir.
Doğal Alanın Kendine Has Özellikleri; Doğal alanların değer yaratması, kırsal kalkınmada rol
oynaması beklentisi de son yıllarda öne çıkan bir görüştür. Doğal alanların alternatif kaynak
kullanımına dönüştürülmesi için yapılan baskılar sonucu tehdit altında olduğu yerlerde devamlılığını
sürdürebilmeleri, diğer alternatif kaynak kullanımları karşısında koruma ve kullanma dengesinin uzun
dönemli ekonomik değerinin gösterilebilmesine bağlıdır. Tabiat ve kültürel miras, yaban hayatının
gözlemlenmesi, yöreye özgü özellikler ve korunması gereken öncelikli türler, doğa ile ilgili çalışan ve
doğanın kıymetini bilen eko-turistler için son derece önemlidir.
2.3 TAŞIMA KAPASİTESİ
- Belirli bir sürede ( yıl, ay, hafta, gün, saat ) bir bölgenin alabileceği ziyaretçi sayısı veya bölgenin
kaynakları üzerinde istenmeyen veya planlanmamış etkilere sahip olmayan ve sürdürülebilir
kalkınmayı tehdit etmeyecek düzeyde bir alanda aynı anda bulunabilecek ziyaretçi sayısı,
13
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
- Bir bölgenin, hayati önemde olduğu düşünülen değerleri, ekolojik süreç ve koşulları tehlikeye
atmadan ve sürdürülebilir kalkınma imkanlarını azaltmadan belirli bir süre boyunca destekleyebileceği
insan faaliyetlerinin (ağaç kesimi, avlanma, tarım) ve diğer etmenlerin (örn: iklim değişikliği, kirlenme
vb.) baskısı,
- Ziyaret edilen bir alan veya tesisin sahip olduğu kaynaklar üzerinde koruma amaçlarını tehlikeye
atmadan, istenmeyen ve planlanmayan etkilere neden olmadan belirli bir süre (yıl, ay, gün, an)
boyunca alabileceği ziyaretçi sayısı şeklinde tanımlanmaktadır.
Taşıma kapasitesi, Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planında önemli bir planlama
aracıdır. Turizmin gelişimi ve korunmasında önemli bir kavramdır. Taşıma kapasitesinin analizi ve
izlenmesi, yönetim kararları yönünden girdi sağlayacaktır. Taşıma kapasitesi sayesinde kullanımı
sınırlamak, en elverişli ziyaretçi sayısını tamamlayarak müspet etkileri azamiye çıkartmak, olumsuz
etkileri en aza indirmek mümkün olabilecektir. Kısaca Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planındaki
“sürdürülebilirlik” taşıma kapasitesinin aşılmaması ile temin edilir. Ziyaretçi sayısı ve etkinin
büyüklüğü arasında doğrudan ilişki vardır. Ancak alan içinde tek tehdit unsuru ziyaretçiler değildir.
Doğa için önemli olan tehditlerin tümünün birleşik etkisidir.
2.3.1 Taşıma Kapasitesinin Elemanları;
Sosyal Taşıma Kapasitesi;
Turizm için yerel tolerans limitleri olarak tanımlanmakta olup yöre halkı üzerindeki olumsuz
etkilerinden ve ziyaretçiler ile yöre halkı arasındaki çatışmalardan kaçınılmasını içerir. Bu unsurun
turizm gelişimi içerisinde anahtar rolü vardır. Yöre halkı turizmi desteklemezse kalkınma asla olmaz.
Yerel kabulü belirleyen temel etmenler, sosyal yapı ve kültürün hassaslığı, toplumun değişimin
üstesinden gelebilme yeteneği, turizmin algılanışı, yöre halkı ile ziyaretçilerin ilişkileri, kullanıcı
grupların davranışları, birbiri ile uyumu ve paydaş olmanın ekonomik ve toplumsal faydalarıdır.
Ekonomik Taşıma Kapasitesi;
Sürdürülebilir bir turizm gelişiminde turizm, ekonomik yapı ile bütünleşmiştir ve diğer
sektörleri de desteklemektedir. Ekonomik taşıma kapasitesi; turizm gelişimini sağlayan bir yerel
ekonomi ve yerel ekonominin sürdürülebilirliğini sağlayan bir turizm gelişimi anlamına gelmektedir.
Yani temel kıstas; turizm gelişimi ile yerel ekonomi arasındaki sinerjidir. Ekonomik taşıma önemli
olan iki unsur; Beklenen faydaları temin etmek için asgari turist sayısı ve ekonominin üstesinden
gelebileceği azami turist sayısıdır.
Ekolojik Taşıma Kapasitesi;
Ekolojik taşıma kapasitesi, ziyaretçilerin/turistlerin ziyaret edilen alandaki ekosistemler, ikamet
yerleri ve canlı türleri üzerinde ortaya koyduğu ekolojik zararlardır. Burada, ekolojik değerlerin,
ziyaretçi akışlarının ve davranışlarının uzun süreli ve sistematik olarak izlenmesi ve veri toplanması
önemli olmaktadır.
14
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
İdari/fiziki Taşıma Kapasitesi;
Fiziki taşıma kapasitesi aynı anda ve belirli bir zamanda müşteri olarak alınabilecek ziyaretçi
sayısıdır. Bu kapasite, alana uygun insan sayısına, yani alanın büyüklüğü ve diğer fiziki şartlar (doğal,
coğrafi koşullar ve hava şartları) ile turizm altyapısının kapasitesine dayanmaktadır. Burada temel
göstergeler; kalabalık, kuyruklar ve trafik sıkışıklığıdır.
Fiziksel kapasite yönetiminin verimliliği ve etkinliği şu unsurlara bağlıdır;
-
Organizasyon kaynaklarının kapasitesi (insan ve ekonomik kaynaklar vb. gibi),
-
Ziyaretçi yönetiminin kapasitesi,
Fiziksel kapasiteyi değerlendirmek için aşağıdaki bilgiler gerekmektedir;
Bir sahanın ziyaretçi kullanımına/ turizm gelişimine karşı hassas olan kaynakları: Kırmızı liste
ve endemik türlerin habitatları, alanın savunmasız olan diğer kaynakları, göçe hassas türler,
Ziyaretçi yönetimi de dahil olmak üzere yönetim amaçları ve hedefleri: Genel bir doğa koruma planı,
amaçlar, hedefler ve doğa koruma politikası, tür koruma politikaları, bölgeleme sistemi, izleme
sistemi,
Ziyaretçiler/turistler, turizm gelişimi ve etkileri üzerine veriler; tüm güzergahlar, tesisler,
konaklama ve ziyaretçi/turist için olan etkinlikler ve detaylı haritalar, ziyaretçi sayısı, özellikleri,
akımları, ziyaretçi modelleri, etkinlikler ve mevsime bağlı özelliklere ilişkin bilgiler vb., ziyaretçiler
tarafından özel olarak gerçekleştirilen faaliyetler, ziyaretçi etkilerine ilişkin veriler, etkilerin izlenmesi
ve değerlendirilmesine ilişkin yöntemler, ölçütler ve göstergeler.
Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) teknikleri ile bilgilerin gösterilmesi mümkündür.
Psikolojik Taşıma Kapasitesi;
Psikolojik taşıma kapasitesi bir alanın belirli bir zaman diliminde ziyaretçi deneyimleri
üzerinde olumsuz etkilenmeye sebep olmaksızın kaldırabileceği maksimum ziyaretçi sayısıdır.
15
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
BÖLÜM 3
3. İLGİ GRUBU ANALİZİ VE YEREL ORGANİZASYONUN OLUŞTURULMASI
3.1 İLGİ GRUPLARI/PAYDAŞLAR
İlgi grupları, “belirli bir koruma ve sürdürülebilir kalkınma projesi ile ilgili olarak fayda
sağlayan, projenin içinde yer alan veya söz konusu projeden olumlu ya da olumsuz etkilenen bireyler,
gruplar veya organizasyonlar” olarak tanımlanabilirler. Paydaşlar, bir problemi çözmek için
sürdürülebilir doğa turizmi gelişimine ve amaçlarımıza ulaşmak için güvenebileceğimiz kişilerdir. İlgi
gruplarının hepsi sürdürülebilir doğa turizmi gelişimine ortak değildir veya olmaları gerekmez. Çünkü
bir ortağın projeye olumlu bir bakışı, tutumu olmalıdır ve amaçlara ulaşmak için işbirliği yapmalıdır.
Bazen bir ilgi grubu projeye olumsuz bakabilir ve hatta aktif bir tehdit bile olabilir, ilgi gruplarını
işbirliği yapılanlar haline getirmek onlara paydaş değeri verilmesi ile mümkün olur.
3.2 İLGİ GRUBU KATEGORİLERİ
Turizmde ilgi grupları;
-
Yöre halkı, kişiler ve kurumlar,
-
Alana dayalı ilin sorumlu yöneticileri,
-
Bölgesel yetkililer,
-
Ulusal yetkililer,
-
Turizm ofisleri, yerel turizm organizasyonları, konaklama ve hizmet sunanlar, taşımacılar,
-
Turizmle ilgili sektörler,
-
Tarım, ormancılık ve balıkçılık gibi farklı ekonomik sektörlerin temsil edildiği ticaret ve sanayi
odaları ve el sanatları ile ilgili birimler,
-
İşçi sendikaları, dernekler, STK’lar,
-
Eğitim ile ilgili birimler,
3.3 İLGİ GRUBU ANALİZİ
İlgi grubu analizi sürdürülebilir doğa turizmi gelişme planının ortaya konması ve
uygulamasında yer alan farklı taraflara ilişkin genel bir izlenim sahibi olabilmek, niyet okumak için
kullanılan bir araçtır. Yalnızca bir envanter olarak ele alınmamalıdır, sürdürülebilir doğa turizmi
gelişme planının planlanmasında potansiyel ortaklarımızın kimler olduğunu ve hangi tarafla çelişkiler
yaşayacağımızı bize bildirmektedir. Ayrıca projenin farklı seviyelerinde destek temini için de son
derece elverişli bir analizdir.
İlgi grupları analizine dayalı olarak sürdürülebilir doğa turizmi gelişme planının yönetiminden
sorumlu bir organizasyon oluşturulmalıdır.
Sürdürülebilir doğa turizmi gelişimi için, detaylı bir ilgi grubu analizi ilgi gruplarının;
16
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
-
Genel hedeflerini,
-
Turizmden beklediği faydaları
-
Turizmdeki rollerini tanımlamalıdır.
Bu süreç; şu adımlardan oluşur;
1. İlgi gruplarının tanımlanması,
2. Her ilgi grubunun çıkarlarının, önceliklerinin ve değerlerinin belirlenmesi,
3. Her ilgi grubunun davranışlarının belirlenmesi,
4. İlgi grubunun gücünün ve ilgi grupları arasındaki muhtemel koalisyonlarının gücünün tahmin
edilmesi,
5. İlgi gruplarının mevcut ihtiyaçlarının ne düzeyde karşılandığının değerlendirilmesi,
6. İlgi grupları ile birebir iletişimlerin başlatılması ve ilgi gruplarının güveninin kazanılması,
7. Ortak menfaatler, sinerji ve başarı unsurlarının tanımlanması,
8. Paydaşların bir araya getirilmesi,
9. Ortak hedef ve amaçların ve onlara ulaşmak için gerekli olan stratejinin ortaya konması,
10. Organizasyon çerçevesinin oluşturulması,
11. Uygulama (zaman çizelgesinin ve hedeflerin ortaya konması, iletişim organizasyonunun
oluşturulması, ilgi gruplarına somut sorumlulukların verilmesi.)
12. İzleme ve geri bildirimin yapılması
3.4 TOPLUM TEMELLİ YAKLAŞIM
Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme Planı’nın hazırlanmasında toplum temelli yaklaşım
uygulanması neticesinde;
-
Yöre halkı için sürdürülebilir geçim kaynakları ortaya koymak,
-
Toplulukların kendi yapılarını korumalarını teşvik etmek ve
-
Doğal alanların koruma hedeflerinde yerel faydayı oluşturmak mümkündür,
Toplum temelli turizmin en önemli özelliği, doğal kaynakların kalitesi ile alanın kültürel mirasının
bozulmamış ve turizmle güçlendirilmiş olmasıdır. Doğal çevre üzerindeki olumsuz etkiler en aza
indirilmeli ve yerel kültür korunmalıdır. Turizm, insanların kendi yerel kültürlerini yaşatma ve
değerlendirmeye teşvik etmelidir.
3.5 YEREL ORGANİZASYONUN OLUŞTURULMASI
İlgi grubu analizine dayalı olarak, korunan alan ve çevresi için, Sürdürülebilir Doğa Turizmi
Gelişme Planını izlemek veya biçimlendirmek amacıyla, korunan alan yönetimi ve tüm ilgi gruplarının
resmi işbirliğine dayalı bir organizasyon oluşturulmalıdır.
17
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Bu işbirliği resmi bir dokümandır. Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme Planını uygulamak,
desteklemek ve sorumluluklarını, karar verme gibi hususları düzenler.
3.6 GİRESUN İLİNİN TARİHÇESİ
Hitit dönemine ait elde edilen yazılı kaynaklarda Giresun ilinin Aziz Bölgesi içinde yer aldığı
tespit edilmiştir. Hitit İmparatorluğunun yıkılmasından sonra bölgede farklı siyasal, sosyal ve kültürel
değerlere sahip birçok kavim yaşamıştır. M.Ö. VII. YY’ da Miletoslu denizciler ticari amaçlarla
Karadeniz kıyısına gelerek yöreyi kolonileştirmiştir. Bu dönemde Kerasos adıyla kurulan şehir, deniz
ticaretiyle canlanmıştır. Bölge, Miletlilerden sonra Kafkas kökenli Kimmerlerin ardından İskitlerin
akınlarına maruz kalmıştır. M.Ö. VI. YY ‘da Persler bölgeyi ele geçirmiştir. Perslerden sonraki
dönemde Giresun ve çevresinde egemen olan Pontus Krallığına, M.Ö. 1.yy.da Romalılar son vermiştir.
Pontus Kralı 1. Farnakes tarafından yaptırılan Giresun Kalesi kentin kuzeyindeki yarımadanın kente
hâkim bir noktasında yer almaktadır. M.S.395 yılında Roma İmparatorluğu ikiye ayrılınca Giresun
Doğu Roma İmparatorluğunun yönetimine girmiştir. M.S.11. yüzyılda Doğu Roma Devletinin başkenti
İstanbul, Haçlılar tarafından istila edilince, İmparator Komnenus’ un çocukları Trabzon’a gelerek
M.S.1204 yılında Trabzon başkent olmak üzere Trabzon Rum Devletini kurmuşlardır. Giresun da bu
devletin sınırları içinde kalmıştır.
Giresun ve çevresinin Türkleşmesini sağlayan Çepni Türk beylerinden olan ve Ordu-Giresun
yöresinde beylik kuran Bayram Bey’den sonra yerine Hacı Emir Bey geçmiş, Hacı Emir’de Trabzon
Pontos Kralı ile 1358 yıllarında savaşmış, Giresun Hacı Emir Bey’in oğlu Süleyman Bey zamanında
1397 yılında Türklerin eline geçmiştir. 1402'de Timur'un egemenliğine giren Giresun ilini, 1453'te
Fatih Sultan Mehmet vergiye bağlamış fakat ödenmeyen vergi üzerine 1456'da kenti kuşatmıştır. Şehir
1461'de Trabzon Rum İmparatorluğunun direnmeksizin teslimiyle Osmanlı idaresine girmiştir. Giresun
da kaza olarak Trabzon eyaletine bağlanmıştır. (Giresun Valiliği Resmi Web Sitesi)
Yunanlılar Giresun iline Choerades, Romalılar Kerasous ve Cerasus (Kerasus)demeyi tercih
ediyor. Eski Türkler için şehrin adı ise Vilayet-i Çepni. Osmanlı zamanında Kerasunt adı ile sık
anılan Giresun ili 1930 yılında Giresun adını alıyor. Yukarıdaki resmi isimleri yanında Giresun
Giresonsun, Kerason, Keresea, Kerasus, Kerasos, olarak da konuşulup yazılıyor. Şehirde en çok ismin
kirazdan geldiğine inanılır. Şehrin adının kirazdan geldiğini söyleyenler genel olarak kentin ilk
çıtlakkale tarafında kurulduğuna ve o dönemde oradaki kiraz ağaçlarından adını aldığına inanırlar.
Dünyaya kiraz’ın buradan yayıldığını düşünürler. Buna neden olan hikâye de Romalı General
Lukullus’un M.Ö. 70 yılında Giresun'a gelmesine dayanır. Lukullus Giresun’da kiraz yer ve çok sever.
Roma'ya dönerken yanında kiraz fidanı götürür. Romalılar kirazı (Cerasus Avium) tanır, beğenir.
Böylece kirazın getirildiği yöreye Keresus adı verilir.
18
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Bu inanışın altında İsa'dan önce 62-120 yılları arasında yaşamış, Historiarum Mundi (Dünya
Tarihi) adlı 36 ciltlik ansiklopedi denilebilecek ilk eseri vermiş olan Romalı büyük donanma komutanı
ve tabiat bilgini Plinius Juhiut'u ilk kaynak olarak alan araştırmacılar yatar. Bu kaynaktaki bilgi
bugüne kadar aktarılarak gelir.
3.7 GİRESUN İLİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Giresun İlinin Coğrafi Konumu
Şekil 1 : Giresun İlinin Coğrafi Konumu
Yüz Ölçümü
Nüfusu
Yıllık Ortalama Yağış
Ortalama Sıcaklık
6.934 km ²
419.555
1.295 mm
14.2 °C
Giresun İlinin 16 ilçesi
19
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Giresun ilinin yüzölçümü 6.934 km² olup batısında Ordu, Tokat ili, güneyinde Sivas,
Gümüşhane, Bayburt illeri doğusunda Trabzon ili, kuzeyde Karadeniz bulunmaktadır. Toplam 16
ilçe,17 beldeden oluşmaktadır. 2011 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre nüfusu
419.555 kişi, ortalama nüfus yoğunluğu ise 60 kişi/km²’dir. (Türkiye İstatistik Kurumu)
3.7.1. İlin Jeomorfolojik Özellikleri
Giresun ili, yüzey şekilleri bakımından engebeli bir görünüşe sahiptir. İl, Karadeniz kıyısı
boyunca uzanan oldukça dar ve alçak düzlüklerden oluşan bir kıyı şeridi ile güneyde Kelkit Çayı
Vadisi arasını kaplayan Giresun Dağlarından meydana gelmiştir. Kıyı genellikle tepelik bir görünüşe
sahiptir. Kıyıya paralel bir duvar gibi duran dağların ortalama yüksekliği 2000 m olmakla birlikte bazı
yerlerde 3000 metreyi aşmaktadır. Balaban, Gâvur Dağı Tepesi, Cankurtaran, Karagöl, Kırkkızlar
bunlardan bazılarıdır. Dağlardan kıyılara geçit veren önemli noktalar, Eğribel geçidi, Şehitler Geçidi,
Fındıkbel geçidi gibi önemli birkaç geçitten oluşmaktadır. (Giresun Çevre Durum Raporu)
3.7.2. Jeolojik Özellikleri ve Toprak Yapısı
Giresun ili Paleozoik – Kuvaterner zaman aralığını kapsayan uzun bir jeolojik süreç boyunca
oluşmuş, mağmatik, volkanik, metamorfik ve tortul kayaçlardan meydana gelmiştir.
Paleozik
Metamorfik Temel (Paleozoik)
Giresun – Ordu İl sınırları içinde en yaşlı kayaçlar Dereli İlçesinin güney kesiminde Aksu Dere
Vadisinde KD – GB doğrultusunda dar bir alanda yüzeyler. Gnays, Mikaşist, Mermer ve Metabazalt
gibi düşük dereceli metamorfizma sonucu oluşmuş kayaçlardan ibarettir. Metamorfitlere ait foliasyon
ve yapraklanma yapısı yanında yer yer ilksel kayaçlara ait tabakalanma yapısı da gösterirler. Gri –
yeşil renkli çok kırıklı ve çatlaklıdırlar. Tabanı oluşturan bu metamorfitler, Jura – Liyas yaşlı
Hamurkesen Formasyonuna ait bazaltlar tarafından diskordan olarak örtülürler. Metamorfitlerin yaşı,
Paleozoik olarak kabul edilmiştir.
Mezozoik
Hamurkesen Formasyonu (Jura):
Ordu – Giresun İl sınırları içinde Dereli güneyi Aksu Vadisi ile Yağlıdere güneyi ve Harşit
(Doğankent) çevresinde dar bir alanda yüzeyler. Hamur kesen Formasyonu çoğunlukla gri–mor renkli,
bolca olivin içeren bazalt lavlar ile bunlar arasında fazla kalın olmayan ve yer yer izlenen kırmızı–
bordo renkli, ammonit fosilli kireçtaşlarından oluşur. Makroskobik olarak gri–mor renkli masif ve sıkı
dokulu, az çatlaklı ayrışmamış kayaçlardır. Bazalt lavlar yer yer yastık debi de gösterirler. Kalınlıkları
20
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
yaklaşık 500 m kadardır. Tabandaki metamorfik temel üzerine uyumsuz olarak oturur. Berdiga
Formasyonuna ait kireçtaşları tarafından da uyumlu olarak üstlenirler. Çamurtaşlarından derlenen
fosillere göre birimin yaşı Jura – Liyas olarak kabul edilmiştir.
Berdiga Formasyonu (Jura–Alt Kretase):
Berdiga Formasyonu Dereli güneyi (Pınarlar, Kürtün). Espiye güneyi Avluca, Akkaya ile
Harşit (Doğankent) çevresinde KD – GB yönünde uzanırlar. Birim orta ve kalın tabakalı masif
kireçtaşı ile çörtülü ve kumlu kireçtaşlarından oluşur. Formasyonun kalınlığı yaklaşık 250 m kadardır.
Liyas yaşlı Hamurkesen Formasyonunun volkanikleri üzerine uyumlu olarak otururlar. Üst Kretase
yaşlı Çatak Formasyonuna ait bazalt karakterli volkanikler tarafından da uyumlu olarak örtülürler.
Berdiga Formasyonunun yaşı içinde tespit edilen fosillere göre Malm – Alt Kretase–Senomaniyen
olarak kabul edilmiştir.
Çatak Formasyonu (Üst Kretase):
Çatak Formasyonu, Batlama Deresi (Dereli Yavuzkemal), Karabulduk, Yağlıdere güneyi ve
Harşit (Doğankent) çevresinde oldukça geniş bir alanda yüzeyler. Birim çoğunlukla bazalt–andezit
karakterli lav ve piroklastlardan oluşur. Yer yer birim içinde ara seviye olarak kumtaşı, tüf, marn ve
kırmızı – bordo renkli kireçtaşları da izlenir. Bazalt lavlarda genellikle iyi gelişmiş yastık lav yapıları
da gözlenir. Gri – yeşil – siyahımsı renkli yer yer masif ve sıkı dokulu, kompakt az çatlaklı ve kırıklı
bir yapı sunarlar. Yer yer de hidrotermal alterasyon nedeni ile ayrışmaya (killeşme) uğramışlardır.
Çatak Formasyonunun kalınlığı yaklaşık 1000 m kadardır. Alttaki Berdiga Formasyonunun kireçtaşları
üzerine uyumlu olarak otururlar. Kızılkaya Formasyonuna ait asit karakterli volkanikler tarafından da
uyumlu olarak örtülürler. Birimin yaşı, içerdiği tortul kayaçlardan alınan fosillere göre Üst Kretase
olarak bulunmuştur.
Kızılkaya Formasyonu (Üst Kretase):
Kızılkaya Formasyonu, Espiye – Tirebolu güneyi (Harşit ve Gelevera Çayı boyunca), Batlama
Vadisi, Bulancak güneyinde yer alır. Birim genelde dasit – riyodasit lav ve piroklastlardan oluşur.
Ayrıca yer yer mor – bordo renkli intrüzif dasit volkan konileri şeklinde görülür. Çoğunlukla lav
şeklinde olan birimde yer yer prizmatik sütunsal yapılar, akışkan yapı ve iri kuvarsların oluşturduğu
porfirik yapıda görülür. Gri–beyaz yer yer açık kırmızı – kahverengi, çoğunlukla masif ve kompaktır.
Piroklastik seviyeleri (tüf – breş) hidrotermel alterasyon nedeni ile yer yer şiddetli olarak alterasyona
uğramışlardır. Birim alttaki Çatak Formasyonu üzerine uyumlu olarak oturur ve Çağlayan Formasyonu
tarafında da örtülürler. Birimin kalınlığı yaklaşık olarak 500 m kadardır. Birimin yaşı Santoniyen (Üst
Kretase) olarak kabul edilmiştir.
21
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Çağlayan Formasyonu (Üst Kretase):
Çağlayan Formasyonu, Espiye –Tirebolu güneyinde ve Keşap İlçesi sahil kesiminde DB
doğrultusunda görülürler. Birim bazalt andezit lav ve piroklastlarında oluşur. Yersel olarak bu
volkanikler içinde kumtaşı, marn ve kırmızı–bordo renkli kireçtaşı ara seviyeleri de izlenir.
Çoğunlukla masif, kompakt ve az çatlaklı, kırıklı lavlardan oluşur. Ayrı volkanizmanın piroklastları da
daha çok tortul birimlerle birlikte izlenir. Yer yer hidrotermal alterasyona uğramışlardır. Birim alttaki
Kızılkaya Formasyonu üzerine uyumlu olarak oturur. Birimin kalınlığı yaklaşık olarak 1000 m
kadardır. Birimin yaşı içerdiği kiltaşı ve kireçtaşlarından derlenen fosillere göre Kampaniyen–
Maestrietiyen (Üst Kretase) olarak kabul edilmiştir.
Kaçkar Granodiyoriti I (Üst Kratese):
Sahilin yaklaşık 30 km güneyinde Doğankent, Dereli ve Deregöz mevkilerinde mostra
vermektedir. Çoğunlukla granit, granodiyorit, kuvarslı diyorit bileşimindedir. Masif oldukça sert, az
kırıklı az ayrışmışlardır. Gri – yeşil – kahve renklidirler. Yoğun olarak Doğankent ilçesinden
başlayarak Harşit Vadisi boyunca yaklaşık 20 km uzunlukta, 5 – 10 km genişlikteki bir alanda
yüzeylenirler.
Alternatif taş ocağı olarak belirlenen bu granodiyoritin yaşı araştırmacılara göre Üst kretase
olarak belirtilmiştir. Bu birim taneli strüktür göstermekte açık gri, gri ve kirli beyaz ve kısmen pembe
renklerde görülmektedir. Genelde sert ve çok sert kayaç özelliğinde bulunmaktadırlar.
Senozoik
Tirebolu Formasyonu
Tirebolu ve Espiye İlçelerinin güney kesimlerinde yaklaşık 3 km eninde 6 – 10 km boyunda bir
sahada yüzeylenirler. Traki andezit, lav ve proklastlarıyla yer yer Riyolit ve Riyodasit karakter
gösterirler. Formasyon kalınlığı, ortalama 250 m civarında olup; üst kretase – paleosen yaşındadır.
Genelde kolonsu bir yapı gösterip çok kırıklı ve çatlaklı tektonik yapıdadır. Az ve orta derecede
alteredir. Alterasyon, killeşme ve silisleşme şeklinde görülmektedir. Tirebolu, Domaçlı ve Espiye
Tepeköy taşocakları bu formasyon içinde bulunmaktadır.
Bakırköy Formasyonu:
Bu formasyon Akköy, Harkköy ve Tirebolu doğusuyla Giresun doğusunda dar bir alanda
yüzeylenir. Formasyon litolojik olarak; kumtaşı, kil taşı ve marnlardan oluşmaktadır. Arazide, yeşil
grimsi yeşil ve kirli sarı renkli olarak izlenir. Düzgün tabakalı bir yapı sunar. Her iki sınırda da gayet
22
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
belirgindir. Tirebolu formasyonu üzerine uyumlu olarak gelen formasyon, üstten ise Eosen yaşlı
Kabaköy formasyonu tarafından uyumsuz olarak örtülür. Bakırköy formasyonu Paleosen yaşlı olarak
düşünülmektedir.
Kabaköy Formasyonu (Eosen):
Bu formasyon, Tirebolu–Görele arası sahil kesiminde yüzeyler. Birim andezitik lav ve
piroklastlardan oluşur. Gri – yeşil, yer yer siyah renklidir. Çoğunlukla masif, kompakt, az kırıklı lav
şeklindedir. Piroklastlarda ayrışma daha yaygındır. Birim alttaki Bakırköy Formasyonunun tortullarını
uyumsuz üstler kalınlığı değişken olup yaklaşık 500 – 1000 arasındadır. Yaşı Alt – Orta Eosen olarak
tespit edilmiştir.
Kaçkar Granodiyoriti II (Eosen):
Bu formasyon; Beytarla, Kazıkbeli Yaylası, Yaylalıköy yöresi ile Aşağıköy, Kızıldağ doğusu
ile Karagöl güneyinde dar bir alanda yüzeylenir. Çevre birimlerinden renk tonu ve litolojik özelliği
nedeniyle kolayca ayrılan Kaçkar Granodiyoriti II çok fazla bir intrüzif olup, litolojik olarak granit,
monzonit, siyenit, diyorit ve oluşmuştur. Kaçkar Granotiyoti üzerine yapılan çalışmalarda bu birimin
yaşı eosen olarak saptanmıştır.
Metamorfizma ve Mağmatizma
Dereli İlçesinin güney kesiminde Aksu Dere Vadisinde KD – GB doğrultusunda dar bir alanda
yüzeyler Gnays, Mikaşist, Mermer ve Metabazalt gibi düşük dereceli metamorfizma sonucu oluşmuş
kayaçlar mevcuttur. Kayaçlar metamorfitlere ait foliasyon ve yapraklanma yapısı gösterirler. Bölge,
Hersinyen ve Alp orojenezinin etkisi altında kalmış ayrıca Doğu Pontidler ve bölgeyi etkileyen fazlar
sonucu magmatik kayaçlarda değişiklikler oluşmuştur.
Tektonik ve Paleocoğrafya
Bölge hem Hersinyen hem de Alp orojenezinin etkisi altında kalmıştır. Bunun sonucu olarak
kıvrımlı ve kırıklı yapılar oluşmuştur. Bölgede genellikle kırık tektoniği etkin olmuştur. Az olmakla
beraber kıvrımlı yapılarda gözlenir. Bölgedeki kıvrımlı yapılar Alpin dağ oluşum hareketlerine bağlı
olarak gelişmiştir. Belirlenen açısal uyumsuzluklara dayanarak bölgede Alt Kimmerik, Anadolu ve
Pyrenik fazlarının etkili olduğu anlaşılmıştır. Doğu Pontidler ve bölgeyi etkileyen bu fazlar sonucu
magmatik kayaçlarda kırılmalar, tortul kayaçlarda ise kırıklı ve kıvrımlı yapılar oluşmuştur. Kırıklı
yapılar, çatlaklar ve faylar şeklinde gelişmiştir. Çatlaklar hem tortul hem de magmatik kayaçlar içinde
değişen oranlarda ve farklı doğrultularda gelişmiştir. Faylar ise genellikle normal fay tipinde olup,
normal fayların yanı sıra doğrultu atımlı ve ters faylara da rastlamak mümkündür. Fayların doğrultuları
23
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
çoğunlukla KD – GB ve KB – GD dur. Tüm bu veriler dikkate alındığında, bölgeyi etkileyen
kuvvetlerin KB – GD yönlü olduğu söylenebilir. (Giresun Çevre Durum Raporu)
3.7.3. İklim Özellikleri
Giresun ülkenin en çok yağış alan illerinden biridir. Dağların kıyıya paralel uzanması nedeniyle
iki farklı iklim tipi görülmektedir. İlin orta kesiminde yer alan Giresun Dağlarının iklim özelliği
hakimdir. Karasal iklim örneği olarak Şebinkarahisar (yükseklik: 1300 m) meteoroloji istasyonu
verilerinden yararlanılmıştır. Kıyı kesimde yazlar orta derece sıcaklıkta, kışlar ise ılık geçmektedir. Bu
kesimde, Giresun il merkezinde (yükseklik: 38 m) bulunan meteoroloji istasyonu verilerinden (19752011) yararlanılmıştır.
Ortalama Sıcaklık
23,6
24,3
20,8
20,5
17
15,6
14,4
13
11,3
7,5
7,6
Grafik 1: Ortalama Sıcaklık Değerleri (C°) (Giresun
Meteoroloji İstasyonu)
9,1
8,9
Görüldüğü gibi, Giresun’da ortalama sıcaklığın en yüksek olduğu aylar, Temmuz ve Ağustos, en düşük olduğu
aylar ise Ocak ve Şubat aylarıdır. Yıl içinde ölçülen ortalama sıcaklık 14,4 C°, en yüksek sıcaklık 36,0 C°, en düşük
sıcaklık ise – 9,8 C° dir.
Ort alama Sıcaklık
19,8 20,1
16,6
13
16,3
11,1
9,2
8,9
3
4,8
Grafik 2: Ortalama Sıcaklık Değerleri (C°)
(Şebinkarahisar Meteoroloji İstasyonu)
0,1
-2,3 -1,4
Buna karşılık, Şebinkarahisar’da yıl içinde ölçülen ortalama sıcaklık 9.0 C°, en yüksek sıcaklık 39.6 C°, en düşük
sıcaklık ise– 23.5 C° dir ve Giresun verilerine göre özellikle kış aylarında sıcaklıklar çok daha düşüktür.
24
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Ort alama Yağış
180,8
148,8
152,7
Grafik 3: Aylara Göre Ortalama Yağış Miktarı (mm)
(Giresun Meteoroloji İstasyonu)
141,6
112,7 110,0
92,1
98,7
98,5
83,2
75,2
61,8
73,8
Giresun’da yıl genelinde hâkim rüzgar yönü güneydoğu’dur ancak, Mart ayında batı, Nisan ve Mayıs
aylarında kuzeydoğu, Haziran ve Temmuz aylarında kuzeybatı ve Ağustos ve Eylül aylarında güney rüzgarları
ağırlıklı olarak esmektedir. Şebinkarahisar’da yıl boyu hâkim rüzgâr yönü kuzeydoğu ’dur, yalnız Mart ve Kasım
aylarında rüzgâr ağırlıklı olarak güneybatıdan esmektedir. Hâkim rüzgârların esme sayılarına bakıldığında
Giresun’da 1628 olan esme sayısı, Şebinkarahisar’da yalnız 422’dir. Giresun’da en fazla yağış 172,2 mm olarak
Ekim ayında düşmektedir. Ortalama kar yağışlı gün sayısının en fazla olduğu ay ise Şubat ayı olarak tespit
edilmiştir.
Ortalama Yağış
99,6
Grafik 4: Aylara Göre Ortalama Yağış Miktarı (mm)
(Şebinkarahisar Meteoroloji İstasyonu)
56,2
52,3
50,2
41,4
30,3
44,9
42,2
41,6
27,9
27,6
33,4
36,5
Şebinkarahisar’da en fazla yağış 88,4 mm olarak Nisan ayında düşmektedir. Ortalama kar yağışlı gün sayısının
en fazla olduğu ay ise Ocak ayı olarak tespit edilmiştir. Giresun’da kar yağışlı gün sayısı 12,6 iken
Şebinkarahisar’da 48,0 olarak tespit edilmiştir. (Giresun Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü)
3.7.4. Hidrografya
Akarsular ve Göller:
İlin kıyıya yakın kesimlerinin kıs ve yaz mevsimlerinde fazla yağış alması bol su taşıyan dere
ve ırmakların varlığı ile kendini göstermektedir. İç kesimlerden doğan ırmaklar Karadeniz’e
dökülmektedirler. Giresun ilinin başlıca akarsuları aşağıda verilmiştir.
Harşit Çayı: Kaynağını Gümüşhane ilinin doğu sınırındaki Vauk Dağları’ndan alan çay
Gümüşhane ili sınırları içinde bulunan Keçi Deresi, Mavrangel Deresi ve Gümüşhane Derelerini alarak
25
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Torul ilçesine ulaşmaktadır. Torul’dan sonra Gümüşhane –Kürtün arasında Hasara, Korum, İkisi ve
Çit Derelerinin suyunu almakta ve Giresun ili sınırlarına girerek, Tirebolu- Görele arasında
Karadeniz’e dökülmektedir. Giresun ilinin en uzun akarsuyu olan Harsit Çayı 160 km.
uzunluğundadır. Harşit Çayı üzerinde Doğankent1–2 hidroelektrik santralleri bulunmaktadır.
Harşit Çayı
Gelevera Deresi: Balaban Dağlarının Karadeniz’e bakan yamaçlarından çıkmakta ve kuzey
yönünde akarak, Espiye’nin doğusunda denize dökülmektedir. Derenin suyu yaz ve kıs bol olup
eğimin fazlalığı nedeniyle akışı hızlıdır. Uzunluğu 80 km.’dir. Derenin üzerinde 140 m yüksekliğinde,
kaya dolgu, Gökçebel Barajı yer almaktadır.
Gelevera Deresi
26
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Aksu: Karagöl yöresinden kaynaklanan Aksu, kuzeye doğru akarak Kızıltaş, Sarıyakup,
Pınarlar ve Güdün yörelerinin sularını toplamakta, Dereli ilçe merkezinin içinden geçerek, Giresun il
merkezinin doğusundan denize dökülmektedir. Irmağın uzunluğu 60 km.’dir.
Aksu çayı
Batlama Deresi: Çaldağ’ın batı yamacının güneyinde Bektaş yaylasından doğup, Merkez
ilçenin batısında denize dökülmektedir. Uzunluğu 40 km’dir.
Pazarsuyu: Karagöl ve Yürücek bölgelerinin sularının birleşmesiyle oluşmakta, ilin batı
kesiminin sularını toplamakta ve Bulancak’ın batısından denize dökülmektedir. Uzunluğu 80 km’dir.
Pazar Suyu Deresi Piraziz ilçesinin su ihtiyacını karşılamaktadır.
Kelkit Irmağı: Gümüşhane Dağlarının güneybatısından doğan Kelkit Irmağı Erzincan,
Gümüşhane, Giresun illerinin birleşme noktasına yakın bir yerden Giresun topraklarına girmektedir.
Giresun ili sınırları içerisinde ki uzunluğu 70 km’dir. Şebinkarahisar’da ırmak üzerine Kılıçkaya Barajı
yapılmıştır. Irmak baraj gövdesinin bulunduğu yerden ili terk etmektedir.
Yağlıdere: Erimez dağından çıkarak Çakrak, Akpınar, Ayvat, Sınırköy ve Hisarcık yörelerinin
sularını topladıktan sonra, Yağlıdere bucağından geçerek Espiye’nin batısında Karadeniz’e
dökülmektedir. Uzunluğu 70 km’dir. İlin kuzey bölümünde, Giresun dağları ile Kuzey Anadolu
Dağları’nın bazı kesimlerinden doğan çok sayıda akarsu vardır ve bu nedenle kıyı şeridi sık vadiler
ağıyla yarılmıştır. İl topraklarındaki akarsuların tümü, dağların dik yamaçlarından büyük bir hızla
aktığından oluk biçimli derin vadiler oluşmuştur. Yeşilırmak havzasına giren Şebinkarahisar ve Alucra
yöreleri, ilin Karadeniz’e bakan kesimlerine göre daha az yağış almaktadır. Fazla yağış alan
27
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Karadeniz’e eğimli kesimlerde 5-7 km. aralılarla bol sulu akarsulara rastlanılmaktadır. Dağların
yüksek kesimlerinden kaynaklanan akarsular 60-70 km. aktıktan sonra Karadeniz’e ulaşmaktadır.
Karadeniz’e dökülen akarsuların başlıcaları doğudan batıya doğru, Tirebolu ilçesinde Harşit,
Espiye ilçesinde Gelevera ve Yağlıdere, Merkez ilçesinde Aksu ve Batlama, Bulancak ilçesinde
Pazarsuyu Deresi ve Irmakları olarak sıralanmaktadır. İç kesimde, kaynaklarını Giresun Dağlarının
güneye bakan yamaçlarından alan akarsular, derin vadilerde akarak Kelkit Irmağına karışmaktadırlar.
Bu akarsuların başlıcaları Alucra çevresi dağlarından beslenen ve Şebinkarahisar’ın doğusundan geçen
Bağırsak Deresi, Harşit Çayı, Gümüşhane dağların İç Anadolu’ya bakan yamaçlarından çıkan Kelkit
Irmağı’dır. Kelkit Irmağına, Giresun ilinde kuzeydoğudan Şebinkarahisar ve Alucra havzalarının
sularını toplayan Avutmuş Deresi katılmaktadır. Avutmuş Deresi kaynağını Gâvur dağlarının Kelkit
vadisine yamaçlarından almaktadır.
Göller: Giresun ili’nde önemli büyüklükte göller yoktur. Ancak, yüksek kesimlerde küçük
buzul gölleri bulunmaktadır. Karagöl kütlesinin kuzeybatı, kuzey ve kuzeydoğu yamaçları 10 kadar
Buzalağı (sirk) tarafından oluşmuştur. Karagöl Doruğunun kuzeybatısında bulunan Elmalı Buzalağı,
üç kademeli tipik bir merdiven buzalağıdır. Bunlardan tabanı 2650 m. yükseklikte ve en aşağıda
olanında Elmalı göl adlı bir buzalağı gölü yerleşmiştir. Derinliği 10 m. çapı 100 m. kadar olan bu
gölün güney, doğu ve kuzeydoğusunu 400 m. yüksekliğindeki duvarlar çevirmektedir. Gölün
kuzeybatıya açık kesimi irili ufaklı bloklardan oluşmuş buzultaş setiyle kaplıdır. Karagöl kütlesi,
güney ve güneydoğu duvarları birer koltuk iskemlesini andıran tipik buz yalaklarıyla kemirilmiştir.
Bunlardan Kuru göl I (2640 M.) , Kurugöl II. (2660 m.) , Aygır Gölü ( 2760 m.) kuru buzalağı
gölüdür. Camili Göl (2.750 M.) ve Bağırsak Gölü (2710 m.) ise buzalağı göllerdir. Kurugöl buz
yalaklarını güneyden kuşatan dik yamaçların üst kesiminde küçük bir buzul vardır. 2810 m.
yükseklikte başlayan buzulun uzunluğu 100 – 150 m. kadardır. Karagöl kütlesinin kuzeydoğu
yamaçlarında ise Sağrak (2750 m.) ve Avlak (2670 m.) adlı iki buz yalağı vardır. Sağrak buz yalağının
tabanında küçük bir göl vardır. İlçeler itibariyle göller
Aygır Şebinkarahisar Krater Gölü
Kanlı Alucra Krater Gölü
Bağırsak gölleri Dereli Krater Gölü (5 Adet)
Karagöl Dereli Krater Gölü
Baro Alucra Krater Gölü
Kuru göller Şebinkarahisar Krater Gölü (4
Çam Dereli Krater Gölü
Çorak Alucra Krater Gölü
Adet)
Sağrak Dereli Krater Gölü
Süt gölü Alucra Krater Gölü
28
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Kılıçkaya Barajı
İl içinde Kılıçkaya barajı, Yaşmaklı ve Gökçebel Barajları ve altı adet sulama amaçlı yapay gölet
bulunmaktadır. Bu göletlerin ikisi Şebinkarahisar İlçesi’nde, dördü ise Alucra İlçesi’nde yer
almaktadır.(Doğu Karadeniz Turizm MasterPlanı)
Toplukonak-Dikmetaş
Göleti
3.7.5. Toprak Özellikleri
Alüvyal Topraklar: Bu topraklar; ildeki akarsuların taşıyarak mansabda depoladıkları materyaller
üzerinde oluşan kısmen genç topraklardır. Bu topraklarda üst toprak alt toprağa belirsiz olarak
geçmektedir. Alüvyal toprakların çoğu yukarı arazilerden yıkanmış kireççe zengindir. İnce bünyeli
veya sığ taban suyuna sahip alüvyal topraklarda düşey geçirgenlik düşüktür ve yüzey toprağı nemli
ve organik maddece zengindir. Alt toprak ise daha iyi drene olmakta ve yüzey katlar daha çabuk
29
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
kurumaktadır. Alüvyal topraklar ilin Alucra, Bulancak, Espiye, Keşap, Şebinkarahisar ve Tirebolu
ilçelerinde bulunmaktadır.
Kolalüvyal Topraklar: Dik yamaçların eteklerinde ve vadi boğazlarında bulunmaktadır. Yer
çekimi, toprak kayması, yüzey akısı ve yan derelerle taşınarak biriken materyaller üzerinde oluşmuş
genç topraklardır. Eğimin çok azaldığı yerlerde kolalüvyal ve alüvyal topraklar birbirine geçişli
olarak karışmaktadır. Kolalüvyal toprakların il içerisindeki büyük bir bölümü Alucra ve
Şebinkarahisar'da bulunmaktadır. Az bir kısmı ise Merkez ve Eynesil ilçelerinde görülmektedir.
Kırmızı-Sarı Podzolik Topraklar: Kırmızı-Sarı podzolik topraklar iyi gelişmiş ve iyi drene olan
asit topraklardır. Bu topraklar yaslı arazilerde görülmektedir. Kullanıma uygunlukları bakımından,
4.662 hektarını toprak işlemesine elverişli III. ve IV. sınıf araziler oluşturmaktadır. Kalan büyük
kısmı ise VI. ve VII. sınıf arazilerdir. İl içerisinde Alucra ve Şebinkarahisar dışında tüm ilçelerde
bulunmaktadır.
Gri-Kahverengi Podzolik Topraklar Bu topraklar serin ve yağışlı iklimlerde, çoğunlukla gelişimi
sırasındaki erozyon ve birikme devirlerine bağlı olup, heterojendir. Gri-kahverengi Podzolik
topraklar Keşap ve Şebinkarahisar dışındaki tüm ilçelerde bulunmakla birlikte, daha çok Dereli,
Bulancak, Tirebolu ve Espiye ilçelerinde yayılım göstermektedir. Araziler genellikle sığ ve çok
sığdır. Büyük çoğunluğu VI. ve VII. sınıflarda yaralan bu toprakların yarıdan fazlası orman örtüsü
altındadır. Üzerinde tarım yapılan alan 12.630 hektardır.
Kahverengi Orman Toprakları: Bu topraklar yüksek kireç içeriğine sahip ana madde üzerinde
oluşmaktadır. Bu topraklar genellikle geniş yapraklı orman örtüsü altında oluşmaktadır. Çoğunlukla
orman, funda ve mera olarak kullanılmaktadır. Bir kısmında ise kuru tarım yapılmaktadır.
Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları: Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları çoğunlukla
yaprağını döken orman örtüsü altında oluşmaktadır. Bu topraklar Alucra ve Şebinkarahisar
ilçelerinde görülmektedir. Eğimleri genellikle dik ve çok dik, derinlikleri sığ ve çok sığdır. İldeki
toplam alanlarının yalnız % 0,6'sı islemeli tarıma uygun III. ve IV. sınıf arazilerdir. % 76'sı orman
funda örtüsü altında ve % 18'i de mera olarak kullanılmaktadır.
Kahverengi Topraklar: Kahverengi topraklar aridden semi-aride ve ılımandan serine kadar
değişen iklimlerde bulunmaktadır. Üzerindeki bitki örtüsü kısa ot ve çalılardan ibarettir. Kahverengi
topraklar ilin, Alucra ve Şebinkarahisar ilçelerinde bulunmaktadır. Eğimleri genellikle dik ve çok
dik olup derinlikleri sığ ve çok sığdır. Bu toprakların Giresun'daki toplam alanları 54631 hektar
olup bunun % 65'inde tarım yapılmakta, % 35'i ise orman, funda ve mera olarak kullanılmaktadır.
30
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Yüksek Dağ Çayır Toprakları: Serin ılımandan frigide kadar değişen (alpin) iklimlerde yer alan
bu topraklar yüksek enlem derecelerinin ve yüksek iltifatların topraklarıdır ve orman sınırının
yukarısında bulunmaktadır. İl içinde Eynesil ve Keşap ilçeleri dışındaki tüm ilçelerde değişik
ormanlarda görülmektedir. Bu toprakların tamamı mera olarak kullanılmakta olup, büyük
çoğunluğu VI. sınıf, çok az bir kısmı ise VII. sınıf arazilerdir.
Vertisoller: Bu topraklar ağır bünyeli, genellikle kurak mevsimde büzülen ve yağışlı mevsimlerde
genişleyen koyu renkli kil topraklarıdır. Doğal bitki örtüsü çalı, ot ve savanadır. İl içinde yalnız
Şebinkarahisar ilçesinde bulunmaktadır. Tamamında sulu tarım, yapılmaktadır.
Sahil Kumulları: Kıyılarda dalgalar ve rüzgârlar tarafından biriktirilen kumların oluşturduğu kıyı
kumulları toprak oluşumu bakımından herhangi bir gelişme göstermemeleri nedeniyle bir arazi tipi
olarak nitelendirilmektedir. Topografyaları ondüleli veya hafif tepeliktir. Çoğunlukla fazla rüzgâra
maruz kaldıklarından üzerlerinde sabit bir bitki örtüsü yoktur. Bu tip araziler Espiye, Eynesil ve
Tirebolu ilçelerinde fazladır. Bu araziler VII. Sınıftır.
Çıplak Kaya ve Molozlar: Üzerinde toprak örtüsü bulunmayan parçalanmış veya kısmen
parçalanmış sert kaya ve taslarla kaplı sahalardır. Genellikle bitki örtüsünden yoksundur.
Irmak Taşkın Yatakları: Genellikle kumlu, çakıllı molozlu malzeme ile kaplıdır. Tarıma elverişli
olmadıkları gibi üzerlerinde doğal bitki örtüsü de yoktur.
3.7.6. Arazi Varlığı
Giresun ilinde 1.sınıf araziler toplam 213 hektar olup, bunun 124 hektarı Alucra’da
(Çamoluk dâhil), 80 hektarı Şebinkarahisar’da, 9 hektarı ise Tirebolu ilçesindedir. Bu sınıf
arazilerin % 62’sini alüvyal topraklar, % 38’ni ise kolalüvyal topraklar meydana getirmektedir.
Giresun ilindeki II. sınıf arazilerin toplamı 2945 hektar olup, bunun 250 hektarı
Merkez ilçede, 991 hektarı Alucra ilçesinde (Çamoluk dâhil), 199 hektarı Bulancak ilçesinde, 244
hektarı Espiye ilçesinde, 84 hektarı Keşap ilçesinde, 814 hektarı Şebinkarahisar ilçesinde, 363
hektarı ise Tirebolu ilçesindedir. Bu arazilerin % 38,1’ini alüvyal, % 52’sini kolüvyal, % 9,2’sini
kahverengi orman ve % 0,6’sını kahverengi topraklar oluşturmaktadır.
III. sınıf araziler 7805 hektar yüzölçümleriyle Giresun ilinin % 1,1’ini oluşturmaktadır.
Bunun % 80’i Alucra, Çamoluk ve Şebinkarahisar’da, %20’si ise diğer ilçelerde. Bu arazilerin %
1’ini Alüvyal, % 18’ini kolüvyal, % 11’ini kırmızı-sarı podzolik, % 7,4’ünü gri-kahverengi
podzolik, % 42’sini kahverengi orman ve % 2’sini kahverengi topraklar teskil etmektedir. Üçüncü
31
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
sınıf araziler ilde ağırlıklı olarak kuru ve sulu tarım, orman-funda ve çayır-mera arazisi olarak
kullanılmaktadır.
Giresun ilinde IV. sınıf araziler % 5,4’lük bir orana sahiptir. Bu sınıfın % 0,5’ini kolüvyal,
% 10,1’ini kırmızı sarı podzolik, % 4,1’ni gri kahverengi podzolik, % 35,6’sını kahverengi orman,
% 5.8’ini kireçsiz kahverengi orman, % 43,8’ini kahverengi ve % 0.1’ni de vertisol topraklar
oluşturmaktadır. Bu arazilerin büyük kısmında kuru tarım ve sulu tarıma, diğer kısımları ise çayır
mera, orman fundalıklara ayrılmıştır. VI. Sınıf araziler Giresun ilinde il yüzölçümünün % 30,2 sini
oluşturmaktadır. Bu arazilerin % 25,6’sını kırmızı sarı podzolik topraklar, % 52 sini yüksek dağ
çayır toprakları, % 7,7’sini gri-kahverengi podzolik topraklar, % 7,7’sini kahverengi orman
toprakları, % 5,4’ünü kahverengi topraklar ve % 1,6’sını ise kireçsiz kahverengi orman toprakları
meydana getirmektedir. VII. Sınıf topraklar Giresun ilinde % 59,1’lik bir orana sahiptir. Bunun %
31,9’unu kırmızı-sarı podzolik topraklar % 31,2’sini gri-kahverengi podzolik topraklar, % 13,2’sini
kahverengi orman toprakları, % 17,1’ni kireçsiz kahverengi orman toprakları, % 17,1’ini kireçsiz
kahverengi orman toprakları, % 6,2’sini kahverengi topraklar ve % 0’4’ünü vertisol topraklar
oluşturmaktadır. Bu sınıftaki arazilerin hemen hemen tamamı dik eğimlidir. VIII. Sınıf VIII. Sınıf
araziler Giresun ilinde %5,2’lik bir oran oluşturmaktadır. Bu sınıfa giren arazilerin 213 hektarı sahil
kumulları, 2905 hektarı ırmak yatağı ve 33.009 hektarı da çıplak kayalık alanlardır. (Giresun Çevre
Durum Raporu)
3.7.7. Orman Varlığı
Giresun ilinin tüm sahası 693.400 hektardır. Bunun %35’e tekabül eden 246.742 hektarı ormanlık
alan, geri kalan 446.658 hektarı (%65) ise açıklık alandır.
GİRESUN İLİ ORMAN DURUMU (Ha.)
Ormanlık
Alan
246.742
35%
Açıklık
Alan
446.658
65%
Şekil 2 :
Giresun İl
Orman
Durumu
Genel Alan : 693.400
32
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
GİRESUN İLİ
NORMAL ORMAN
BOZUK ORMAN (Ha.)
Şekil 3:
Giresun İli
Normal Orman
120.987,5
49%
Normal
Orman, Bozuk
Orman
Bozuk Orman
125.754,5
51%
Doğal bitki örtüsü, iklim özellikleri ve yükseltilere göre değişir. İklim koşullarında olduğu
gibi doğal bitki örtüsünün dağılışında da ilin iki kesimi (Karadeniz ve Karadeniz ardı) arasında
farklar vardır. Bol yağış alan kuzey kesimde bitki örtüsü zengindir. Bu kesimde 800 m. yüksekliğe
kadar fındık ve meyve ağaçları ile genellikle yapraklarını döken ağaçlar yer almaktadır. Bu arada
kızılağaç, akçaağaç, kayın, gürgen, meşe, ıhlamur ve kestane gibi ağaçlar bulunmaktadır. (Giresun
Orman Bölge Müdürlüğü İl Brifingi 2012)
3.7.8. Flora-Fauna ve Hassas Yöreler
800–1200 m. yükseklik arasında iğneli ağaçlardan sarıçam, ladin, dişbudak, göknar ve meşe
gibi ağaçlara rastlanır. 2000 m.den yukarıda genellikle Alpin nebatları görülür. Yazında yeşilliğini
koruyabilen bu bölgenin yaylacılık ve hayvancılıkta önemli yeri vardır.
Akçaağaç
33
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Barut Ağacı
Aslan Pençesi
Yabani Karanfil
34
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Mor Çiçekli Orman Gülü
Erguvani
Orkide
Boylu orman ağaçlarının arasında genellikle orman gülü, çalı çiçeği, ılgın, karayemiş,
defne, şimşir gibi çalı formlu bitkiler bulunur.
35
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Topuz
Menekşe
Toprak üstü florası ise sürünücü, otsu ve soğanlı bitkiler ile mantarlardan oluşur. Bunların
başlıcaları; böğürtlen, şerbetçi otu, çeşitli çayır otları, eğrelti otu, çuha çiçeği, düğün çiçeği, yabani
çilek, basur otu, ısırgan, kuzukulağı, geven, kekik, nane, çeşitli yosunlar, kardelen, zambak, salep,
siklamen ve mantarlardır. İç bölgeler de ise karasal iklimin etkili olduğu step bitkileri
bulunmaktadır.(Büro Çalışması)
36
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Patlangaç
Yabani Haşhaş
Fauna:
İlimiz faunası; memeli hayvanlar, kuşlar, sürüngen ve balık türü sayısı bakımından oldukça zengindir.
Tablo 1: FAUNA (MEMELİLER)
Yaban Keçisi
Fındık faresi
Ada tavşanı
Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi
Vaşak
Kafkas sincabı
Tilki
Porsuk
Kör fare
Çakal
Gelincik
Tavşan
Kurt
Su samuru
Ev faresi
Karaca
Kaya Sansarı
Cüce fare
Cüce avurtlak
Ağaç sansarı
Maral geyiği
Yunus
Kalkım
Sincap
Kirpi
Küçük nalburlu yarasa
Sıçan
Ev kedisi
Farekulaklı yarasa
Yaban domuzu
Yaban kedisi
Cüce yarasa
Boz ayı
37
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Karaca
Vaşak
Şebinkarahisar Haçkayası Yaban Keçileri
38
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Tablo 2: FAUNA(KUŞLAR)
Tahtalı
Şahin
Aksırtlı ağaçkakan
Doğu atmacası
Alakarga
Küçükkumru
Atmaca kartalı
Gümüşi martı
Step Kartalı
Ekin Kargası
Kaya Güvercini
Kınalıkeklik
Karabaş martı
Ak Kuyruksallayan
Karakarga
Leylek
Çil keklik
Akdeniz martısı
İncirkuşu
Saksağan
Kara Leylek
Bıldırcın
Çulluk
Arıkuşu
Sığırcık
Kara akbaba
Sülün
Tarlakuşu (Toygar)
Küçük ağaçkakan
Evserçesi
Sakallı Akbaba
Guguk
Kulaklı toygar
Kızılgerdan
(Kuyrukkakan)
İspinoz
Kızıl Akbaba
Cüce Baykuş
Çorak toygarı
Bülbül
Sakakuşu
Küçük Kerkenez
Kukumav kuşu
Su karatavuğu
Çalı Bülbülü
Şakrakkuşu
Delicedoğan
Alaca Baykuş
Alp serçesi
Öter Ardıç
Karabaşlı İskete
Gezgin Doğan
Orman Baykuşu
Bozboğan
Ökseotuardıçkuşu
Bıldırcın klavuzu
Kerkenez
İbibik (çavuşkuşu)
Ev Kırlangıcı
Karatavuk
Çalıkuşu
Çitkuşu
Çulhakuşu
Büyük toy kuşu
Küçük Mukalliti
Dağ Söğütbülbülü
Tarla kiraz kuşu
Kiraz kuşu
Tepeli batağan
Kaya sıvacısı
Su tavuğu
Balaban ve Kaya Kartalı
Balaban ve Kartal
39
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Giresun Adası Kuş Türleri(Gümüşi
martı, Karabatak ve Tepeli karabatak)
Tablo 3: FAUNA(SÜRÜNGENLER,AMFİBİLER)
Genişparmaklı keler
Kafkas semenderi
Oluklu kertenkele
Şeritli semender
Kertenkele
Ağaç kurbağası
Yeşil kertenkele
Kara kurbağası
Ev yılanı
Ova kurbağası
Su yılanı
Çevik kurbağa
Uysal yılan
Kör yılan
FAUNA (BALIKLAR)
Karadeniz balık popülasyonu 108 adet balık türü içerir. Bunların 57 türü Akdeniz’den göç eder ve 22
türü de tatlı su kökenlidir. Karadeniz’de görülen balık türlerinin çoğu Giresun sahilinde de görülür. (Büro
Çalışması)
40
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Tablo 4: Tuzlu Su Balıkları
TUZLU SU BALIKLARI
TUZLU SU BALIKLARI
Barbunya
Zargana
Dil Balığı
Hamsi
İskorpit
İstavrit
İzmarit
Levrek
Kalkan
Lüfer
Köpek Balığı
Mezgit
Kurbağa Balığı
Pisi Balığı
Trakunya
Tirsi Balığı
Tablo 5: Tatlı Su Balıkları
TATLI SU BALIKLARI
Alabalık
Karabalık
Tatlı Su Kefali
Noktalı İnci Balığı
Bıyıklı Balık
Tatlı Su Kolyoz Balığı
3.7.9. Yerleşim Alanları ve Nüfus
2012 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçlarına göre; 207.160 Erkek ve
212.395 Kadın olmak üzere Giresun ilinin nüfusu 419.555’ dir.
41
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Tablo 6 : Nüfus
NÜFUS
YILLIK LOGARİTMİK NÜFUS ARTIŞ HIZI %
1990
2000
2012
1990–2000
2000–2012
1990–2012
Kentsel Nüfus
219.114
283.316
248.957
2.57
-1,57
0,67
Kırsal Nüfus
279.973
240.503
170.598
-1.52
-4,50
-2,89
Toplam Nüfus
499.087
523.819
419.555
0.48
-2,76
-0,97
Tablo Kaynak : D.İ.E. 1990-2000 Genel Nüfus Sayımı Sonuçları, TÜİK 2012 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi
Verileri ve Büro Çalışması
Bu nüfus ile ülke nüfusunun % 0.55’ ine tekabül etmektedir. Nüfusun % 59.34’ ü (248.957) il ve ilçe
Merkezlerinde, % 40,66’ sı (170.598) kırsalda yaşamaktadır. Nüfus yoğunluğu 60’dır.
Grafik 5: Nüfus Grafiği
600000
500000
400000
Kentsel Nüfus
300000
Kırsal Nüfus
Toplam Nüfus
200000
100000
0
1990
2000
2012
Kaynak: D.İ.E. 1990-2000 Genel Nüfus Sayımı Sonuçları, TÜİK 2012 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Verileri ve
Büro Çalışması
3.7.10. Tarım ve Hayvancılık
Giresun ilinde toplam işgücü oranı Türkiye ortalamasının üzerinde, Doğu Karadeniz
Bölgesinden daha düşük bir ortalamaya sahiptir. İstihdam edilen nüfus değeri 91,1’lik bir değere
sahiptir. Bu oran Türkiye ortalaması ve Doğu Karadeniz Bölgesi ile yakın bir değerdir. İssiz nüfus
oranı Doğu Karadeniz Bölgesinden fazla, Türkiye ortalaması ile benzer bir durum görülmektedir.
1980 yılından 2000 yılına kadar tarım sektöründe istihdam edilen nüfusta belirgin bir azalış söz
konusu iken hizmetler sektörü 1980 yılından 2000 yılına kadar bir artış göstermiştir. Yıllar içinde
kentleşme sürecinin artması ile birlikte hizmetler sektöründe de bir gelişme söz konusudur. Sanayi
sektörü zaman içinde artmasına rağmen sanayide istihdam edenlerin payı çok düşüktür. Önemli bir
42
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
iktisadi faaliyet kolu olan sanayi sektörü Giresun ilinde önemli bir ekonomik gelir
sağlamamaktadır. 2000 Yılı verileri doğrultusunda GSYDH içinde ana sektör olarak tarımın payı en
yüksektir. Hizmetler sektörünün de tarımdan sonra GSYDH içindeki payı fazladır. Bu sektörlerin
sağladıkları istihdam değerleri de yüksektir. Tarım sektörü % 70,3’lük bir orana sahip iken
hizmetler sektörü de %21 oranında istihdam sağlamaktadır.
Tarım: Giresun ilinde en önemli ekonomik sektör tarımdır. Tüm sektörler içindeki payı %24,4’dür.
Tarım sektörünün GSYDH içindeki payı sürekli bir artış göstermiştir. Tarımsal üretimin yanında
çiftçilik ve hayvancılık yoğun olarak yapılmaktadır. İlin en önemli tarımsal ürünü fındıktır. Fındık
üretim alanı 102.500 hektarlık bir alan ile Türkiye’de fındık üretimi yapılan alanların %17’sini
kaplamaktadır. İlde iki farklı iklim tipi görülmesinden dolayı kıyı kesimlerde daha çok fındık, kivi,
çilek üretilmekte ve seracılık yapılmaktadır. Karasal iklimin hâkim olduğu Alucra, Çamoluk ve
Şebinkarahisar ilçelerinde baklagiller, tahıllar, patates, mısır gibi ürünler üretilmektedir. Giresun ili
çay üretiminde de önemli bir paya sahiptir. İl genelinde çay ekili alanlar toplam 2.200 hektardır ve
elde edilen yaş çay miktarı 20.000 tondur. İç kesimlerde hayvancılık faaliyetleri de yoğun olarak
yapılmaktadır. Alucra, Çamoluk, Dereli ve Şebinkarahisar gibi ilçelerde hayvancılık önemli bir
ekonomik gelir getirmektedir. Mera alanları %17,7’lik bir orana sahiptir. Hayvancılığın diğer bir
faaliyet kolu ise arıcılıktır. Türkiye bal üretiminin %2.03’ nü Giresun ilinden karşılanmaktadır.
Giresun ili balık üretimi yönünden büyük bir potansiyele sahiptir. Karadeniz’e dökülen akarsular
üzerinde birçok balık çiftliği bulunmaktadır. Giresun ilinde balıkçılık sektörünün toplam sektörler
içindeki payı yüksek olmamasına rağmen Türkiye üretiminin %1,84 ünü karşılamaktadır
3.7.11. Sanayi ve Teknoloji
Sanayi: Giresun ilinin genel sektörel yapısı içinde sanayi sektörünün ekonomik faaliyetler içinde
payı düşüktür. Sanayi sektörünün alt faaliyet kollarından olan imalat sanayi en yüksek orana
sahiptir. Giresun ili sanayi sektörü büyük oranda gıda sanayine dayanmaktadır. Giresun’da yetişen
tarımsal ürünlere dayalı sanayide özellikle fındığa dayalı üretim, ekonominin en önemli payını
oluşturmaktadır. Bunun yanında çay üretimine bağlı isleme tesisleri de sanayi sektörünün
gelişmesini sağlamaktadır. Yer altı kaynakları, maden ve taş ocakçılığı sektöründe bakır, kursun,
çinko gibi metalik madenlere sahip olunması ve bu madenlerin islenmesi ile sanayi sektörüne
önemli bir girdi sağlanmaktadır. Sanayi faaliyetleri genellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerde
yapılmaktadır. İlde ki en önemli ve en büyük sanayi kuruluşları Fiskobirlik Entegre Fındık İsleme
Tesisleri, Çay- Kur Tirebolu Çay Fabrikası ve Milda Kâğıt Fabrikası’ dır. Küçük sanayi sitelerinde
ise özellikle fındık kırma, ağaç isleri ile ilgili oyma, yontma, islemeye yönelik üretim yapıldığı
görülmektedir.
43
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Hizmetler: Hizmetler sektörü, GSYDH içindeki payı tarımdan sonra 2. sırada yer alan iktisadi
faaliyet koludur. Hizmetler sektörünün alt faaliyet kolları ticaret, turizm, ulaştırma ve toplumsal
hizmetlerdir. Giresun ilinde tarımsal üretim ile elde edilen fındık ve çay gibi gıda maddeleri ticari
faaliyetlerin gelişmesini de sağlamıştır. Fındığın yurt dışına kavrulmuş, kıyılmış, beyazlatılmış
olarak ihraç edilmesi ticari yönden gelişimi sağlamıştır. Turizm yönünden sahip olunan doğal
kaynak potansiyeli diğer Doğu Karadeniz illerine göre daha az ön planda olmasına rağmen küçük
bir oranda gelir sağlamaktadır. İl genelinde kıyı turizmi ve yayla turizmi ön plandadır.
3.7.12. Altyapı, Ulaşım, Haberleşme ve Konaklama
Giresun ilinin ana ulasım aksı duble sahil yolu olup, ili batıda Ordu, doğuda Trabzon’a
bağlamaktadır. İl içinden geçen diğer karayolu bağlantıları Giresun -Dereli (Yavuzkemal) –
Sebinkarahisar – Alucra – Kelkit - Erzincan(Sebinkarahisar’dan ayrıca Gölova-Refahiye- Erzincan
yolu ayrılmaktadır) ve Tirebolu – Doğankent – Gümüshane yollarıdır. İl yolları olarak diğer önemli
bağlantılar, Piraziz-Kovanlık, Kesap-Karabulduk, Espiye-Yağlıdere, Espiye-Güce ve GöreleÇanakçı bağlantılarıdır. Adı geçen tüm yollar asfalttır. Ancak kış aylarında dağlık kesimlerde yoğun
kar yağısı nedeniyle ulaşım aksamaktadır. Bölgede mevcut demiryolu ağı bulunmamaktadır. Ancak
Doğu Karadeniz Bölgesel Kalkınması için hazırlanan planda Doğu Karadeniz için alternatif bir
demiryolu projesi yer almaktadır. Bu proje, Samsun’dan sahil boyunca Gürcistan sınırına kadar
uzanan bir demiryolu hattıdır. Ancak sözü edilen demiryolu güzergâhı için tasarım ve fizibilite
etütleri hükümetlerin yatırım programlarında yer almamış olup, gerçekleşme olasılığı çok düşüktür.
Bölgenin hava ulaşımı tek havaalanı üzerinden sağlanmaktadır ve bu alan Trabzon’da
bulunmaktadır. Trabzon havaalanı hava ulaşımı bakımından bölgenin merkezi konumundadır. Diğer
illerin havayolu ulaşımı bu havaalanı üzerinden sağlanmaktadır. Havalimanı iki piste, iki uçak
kapasiteli bir aprona ve uçakların yerdeki ulaşımı için bir yola sahiptir. Havalimanının yıllık yolcu
kapasitesi yaklaşık olarak 1.500.000'dur. Her gün düzenli olarak Ankara ve İstanbul’dan karşılıklı
seferler yapılmaktadır. Bazı özel havayolları yıl boyu sefer yaparken bazıları yalnız yaz aylarında
Trabzon’a sefer yapmaktadır. Uluslararası uçuşlara açık olan havaalanına Azerbaycan Hava Yolları
haftanın belirli günlerinde Bakü’den, Kuban Hava Yolları ise Rusya Federasyonu Krasnodar
kentinden karsılıklı seferler düzenlemektedir. Ayrıca, Türk Hava Yolları’nın Trabzon’dan Berlin,
Dusseldorf ve Frankfurt’a direkt seferleri bulunmaktadır. Diğer dış merkezlere seferler ise Ankara
ve İstanbul üzerinden aktarmalı olarak gerçekleşmektedir. Samsun havaalanını da yakınlığı
nedeniyle Giresun ve Ordu illeri tarafından kullanılmaktadır. Giresun-Ordu illerinin kesişiminde
bulunan Gülyalı, Piraziz ilçe kesişiminde yapımı devam eden havaalanı bulunmaktadır.2013 yılı
sonunda faaliyete geçecektir. Bölgede deniz ulaşımı Giresun, Ordu Rize ve Trabzon illerinde
44
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
bulunan limanlarla sağlanmaktadır. Bu limanların büyük çoğunluğu taşımacılıkta kullanılmaktadır.
Karadeniz limanları arasında yolcu taşımacılığı yapılmamaktadır. Sadece Trabzon limanına yabancı
bandıralı gemilerle yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. Giresun Limanı, yolcu ve yük taşınmasında
potansiyel imkânlara sahiptir. Liman yalnız mal taşımacılığı amaçlı kullanılmaktadır. Giresun
limanından deniz yolu ile yolcu taşımacılığı yapılmamaktadır. Bulancak İskelesi de kabotaj
yükleme-boşaltmaya müsaittir. Tirebolu Limanı LPG gaz dolum tesislerine, Espiye limanı sıvı
akaryakıt tesislerine sahiptir. Yapımı planlanan Trabzon yat limanı dışında, Rize-Fındıklı Yeniköy
Balıkçı Barınağı Giresun-Bulancak Pazarsuyu Balıkçı Barınağı, Tirebolu Limanı, Görele ve OrduYalıköy Balıkçı Barınağı yatlar tarafından kullanılmaya elverişlidir. Yat turizmini geliştirmek
amacıyla 2009’da başlayıp, iki yıl içinde tamamlanacak bir projeyle Kültür ve Turizm Bakanlığı
tarafından planlama bölgesi içinde yer alan Fatsa, Efirli, Görele, Trabzon, Of, Rize ve ve Fındıklı
balıkçı barınaklarının yat limanı haline getirilmesi planlanmaktadır. Giresun il genelinde telefon
abone sayısı yaklaşık 130.000’dir. İl ve ilçe merkezleri ile köylerin büyük kısmının santral
kapasiteleri yeterlidir. Telefonu mevcut köy sayısı 238’tir. İl genelinde GSM operatörlerine ait 104
adet baz istasyonu bulunmaktadır. Giresun ilinde şebeke kablolarının %24’ü yeraltı, %76’ sı havai
çekili durumdadır. Giresun sehir merkezinin içme ve kullanma suyu ihtiyacı doğu ve batı
bölgesindeki kuyu alanlarında bulunmakta olan 17 adet derin kuyudan, Doğu bölgesinde Aksu,
Etbaşoğlu, Seka ve Duroğlu kuyularından, batı bölgesi ise Batlama Vadisi üzerinde bulunan
Batlama deresi kenarındaki 5 adet derin kuyudan sağlanmaktadır. İlçelerde ise genellikle içme ve
kullanma suyu ihtiyacı dere kenarlarına açılan derin kuyulardan ya da kaynak sularından
karşılanmaktadır. Giresun’da bugüne kadar 516 köy ve 1.328 üniteye sıhhi içme ve kullanma suyu
getirilmiştir. Ancak memba yetersizliği nedeniyle 58 köy ve 149 ünitenin suyu yetersizdir. İlde
susuz köy sayısı 14’tür. Espiye ilçesinde ilçe merkezi ve ilçeye bağlı köylerin su sıkıntısı yoktur.
Çamoluk ilçesinin merkezinde içme suyu şebekesi tamamlanmış olup evlere su verilmektedir. Şehir
içme suyu Kelkit ırmağı üzerinde yapılan kuyulardan sağlanmaktadır. Köylerin çoğunda borulu
sistemle evlere içme suyu sağlanmıştır. Bazı köyler ise çesmeler kanalıyla su ihtiyacını
gidermektedir. Keşap ilçe merkezi ve köylerin çoğunluğunda içme suyu sıkıntısı yoktur. Ancak
yerleşimin dağınıklığı nedeniyle çok az sayıda küçük yerleşim biriminde içme suyu yetersizliği
vardır. Şebinkarahisar ilçesinin içme suyu İller Bankası yatırımı ile 2000 yılında tamamen
çözülmüştür. Köylerin sıhhi içme suyuna kavuşturulması çalışmaları yürütülmektedir. Toplam 186
yerleşim biriminden 140’ına içme suyu hizmeti götürülmüş olup kalan 46 yerleşim birimi ile ilgili
çalısmalar devam etmektedir. Görele ilçesi genelinde su sıkıntısı yoktur. Ancak köylerin topoğrafya
nedeniyle dağınık yapılanmasından kaynaklanan yetersizlikler olmaktadır. Bunun yanında yaz
aylarında özellikle fındık mevsiminde dışarıda yaşayan kişilerin köylerine dönmesiyle artan köy
45
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
nüfusu karsısında köylerin çoğunda içme ve kullanma suyunda sıkıntılar yaşanabilmektedir.
Yağlıdere ilçe merkezinin içme suyu şebekesi 1991 yılında yeniden yapılmış olup, ihtiyacı
karşılamaktadır. İlçeye bağlı Güllüce, Kanlıca, Oruçbey, Tekke, Yazlık ve Yeniyazlık köylerinde
yeterli içme suyu bulunmakta olup, diğer 18 adet köyün mevcut içme suyu yetersizdir. İçme suyu
bulunmayan köy yoktur. Çanakçı ilçesinin içme suyu şebekesi yetersizdir. İller Bankası katkısı ile
içme suyu şebekesinin % 90’ı tamamlanmış olup, halen devreye girmemiştir. Karabörk Beldesinin
su şebeke projesi hazırlanmış, yapım çalışması başlamıştır. Şehir merkezinin kanalizasyon şebekesi
tamamlanmış, ancak arıtma sistemi yoktur. Şehir merkezinde 2 adet Derin Deniz Deşarjı
bulunmaktadır. Bunlardan biri faaldir. Şehrin kanalizasyon şebekesi bulunmayan mahallelerinde ve
mücavir alanlarında bulunan ve şehir nüfusunun % 5’ini oluşturan kısmının kanalizasyon ve atık su
sorunları fosseptik çukurlarla ve vidanjör araçlarının yardımıyla çözülmektedir. Doğankent ilçe
merkezinde kanalizasyon şebekesi tamamlanmış bulunmaktadır. Köylerde ise fosseptik çukurları
kullanılmaktadır. Espiye ilçe merkezinde kanalizasyon şebekesi ihtiyaca cevap verememektedir.
İlçenin yeni kanalizasyon projesi hazırlanmıştır. Çamoluk ilçe merkezi haricinde diğer yerleşim
birimlerinde kanalizasyon yoktur. Kanalizasyon olmayan yerlesim birimlerinde fosseptik çukurları
mevcuttur. Keşap ilçesinde ilçenin tamamına kanalizasyon hizmeti götürülememiştir. Karabulduk
beldesi ve köylerde ise kanalizasyon bulunmamaktadır. Şebinkarahisar ilçe merkezi kanalizasyon
şebekesi, belediyenin imkânları ile yapılan bir şebekedir. Bu hizmet sadece merkezdeki mahallelere
verilmiş olup, dış mahallelerde kanalizasyon şebekesi mevcut değildir. Köylerde ise şebekeli içme
suyuna geçen yerleşim birimlerine kanalizasyon şebekeleri yapma çalışmalarına başlanmıştır.
Görele ilçe merkezinde Kumyalı, Soğuksu ve Hendekbaşı mahallelerinde kanalizasyon vardır. İlçeye
bağlı köylerde ise kanalizasyon bulunmamaktadır. Yağlıdere ilçesinin kanalizasyon şebekesi eski ve
yetersizdir. Çanakçı ilçesinin kanalizasyonu projesiz olarak belediye imkânlarıyla yapılmış olup, Çanakçı
Deresine akmaktadır. Bu sistem ilçenin gereksinimine cevap vermemektedir. İlçeye bağlı Karabörk
Beldesinin kanalizasyonu yetersizdir. Köylerde ise kanalizasyon yoktur. Ancak köy yerleşim yerlerinde
fosseptik çukur yapımı büyük ölçüde tamamlanmıştır. Dereli ilçe merkezinin kanalizasyon şebekesi mevcut
olup, bağlı bulunan mahallelerde ve köylerde kanalizasyon şebekesi mevcut değildir. Eynesil ilçe merkezin
de kanalizasyon sorunu büyük ölçüde giderilmiş olmakla birlikte kenar mahallelerde kanalizasyon problemi
mevcuttur. Yeni kapalı devre kanalizasyon yapım çalışmaları sürdürülmektedir. Ayrıca atıkların imhasında
problem yaşanmaktadır. Ören Beldesi ile bağlı köylerde kanalizasyon şebekesi mevcut değildir. Ayrıca bu
yerleşim birimlerinde kanalizasyon ve çöplerin imhasında ciddi problemler yaşanmaktadır. Piraziz ilçe
merkezinde ve Bozat Beldesi’nde kanalizasyon mevcut olup, köylerde kanalizasyon şebekesi
mevcut değildir.
46
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
3.7.13. Madencilik
Ülke ekonomilerinin önemli sektörlerinden biri olan madencilik, ulusların sosyo ekonomik
kalkınmaları için gerekli olan enerji ve sanayinin temel hammaddelerini sağlayan tüm faaliyetleri
kapsamaktadır. Madenler, ülkelerin doğal kaynaklarından biri olup, giderek artan talepleri
karşılamak yüzünden de işletilmeleri kaçınılmazdır. Ancak kullanılmakta olan maden çıkarma
metodlarına bakılmaksızın, her türlü maden işletmeleri yoğun olarak arazi bozulmalarına ve doğal
çevrenin tahribine sebep olmaktadır. Madencilik işletmeleriyle doğal kaynaklar olan madenler ve
mineraller insan refahı için bir taraftan ekonomiye kazandırılırken, diğer taraftan ekolojik çevreye
verilen büyük tahribat ve zararları çoğu zaman göz ardı edilmektedir. Faaliyetlerin yapıldığı
alanlarda ve özellikle açık işletme yöntemi ile çalışılan sahalarda, çalışmalar bittikten sonra
topografya, jeolojik yapı, röliyef, su rejimi, iklim ve peyzaj tamamen değişmekte ve bitki örtüsü de
harap olmaktadır. İlimizde sanayi, metalik ve enerji madenlerinden çok taş ve kum–çakıl ocakları
ağırlıkla yer almaktadır.
3.7.14. Enerji
Giresun’da enerjisiz köy bulunmamaktadır. 2005-2008 yılları arasında il genelinde 310 adet
köyün yenileme ve bakım-onarım çalışmaları yapılmıştır. 2009 yılı içinde yapılamakta olan
çalışmalarla köylerin mevcut sorunları büyük ölçüde giderilmiş olacaktır. Giresun ilinde en fazla
elektrik tüketimi sanayi sektörüne aittir. İlde tüketilen toplam elektriğin % 41’i sanayi sektörüne
aittir. İlde meskenlerin tükettiği kişi başına elektrik miktarı (725 KWh) ülke ortalamasının (1.433
KWh) altındadır. Toplam tüketimde ise Giresun’da tüketim 964 kWh iken, Türkiye genelinde 2.700
kWh’tır. Giresun ilinde 380 KW’lık hatları kullanabilecek ölçekte sanayi tesisi bulunmadığından bu
hatlar il sınırlarında mevcut değildir. 154 KW’lık hatları ise genellikle sehrindış kesimlerine
konuşlanan SEKA Kâğıt fabrikası, Fiskobirlik Entegre Tesisleri gibi kentin önemli sanayi
kuruluşlarına hizmet vermektedir. İl merkezinde şehir içinde elektrik hatlarının yeraltına alınma
işlemi halen devam etmekte olup, önemli caddelerde ve sahil yolunda çalışmalar büyük ölçüde
tamamlanmıştır. Şehir içinden geçen hatlar yüksek voltajlı değildir. Giresun kent merkezinde Sahil
Yolu aydınlatma çalışmaları kapsamında yaklaşık 15 km yer altı kablosu döşenmis ve sağlıklı
aydınlatma sağlanmıştır. Ayrıca Devlet Sahil Yolu’nun geçtiği tüm ilçe merkezlerinde orta refüj
aydınlatma çalışmaları bitirilmiş, il sahil şeridinde toplayıcı yollarla birlikte toplam 75 km’lik
kısmın aydınlatılması tamamlanmıştır. Çamoluk ilçesinin elektrik ihtiyacı Suşehri-Gölova
istikametinden sağlanmaktadır. Çamoluk ilçesinin bütün köylerinde elektrik mevcuttur. İlçede
Çamoluk-Alucra arası alternatif enerji nakil hattı 2002 yılında faaliyete geçmiştir. Çanakçı ilçesinin
bütün köylerinde elektrik bulunmaktadır. Ancak, köylerde elektrik şebekesi yenileme çalışmaları
bitirilmediğinden sık sık elektrikler kesilmektedir. Espiye ilçesi merkez ve mahalle ile köylerinin
47
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
tamamında elektrik bulunmaktadır. Ancak ilçenin merkezi ve köylerinde bulunan elektrik
şebekelerinde özellikle kış aylarında sık sık arızalar meydana gelmektedir. Arızaların köylerdeki
elektrik şebekelerinin eski ve geniş bir alanı kapsamasından kaynaklandığı belirtilmiştir. Görele
ilçesinin elektriksiz köyü bulunmamaktadır. Elektrik hatlarının önemli bölümünün yenilenmesi
gerekmektedir. 16 köyün elektrik hatlarında çalışma yapılacağı bildirilmiştir. Görele-KöprübaşıAydınlar 3/0 Enerji Nakil Hattı programa alınmıştır. Dünya Bankası kredili işler kapsamında
yapılan Bulancak ve Görele şehir şebekelerinin yer altına alınma işleri tamamlanma aşamasındadır.
Kesap, ilçe merkezinde 1951 yılından beri elektrik vardır. Köy elektrifikasyonu 1976 yılında
başlamış, 1985 yılında tamamlanmıştır. Yağlıdere ilçe merkezinin ve köylerin elektrik ihtiyacı
Tirebolu-Espiye enerji hattından alınan özel orta gerilim enerji ile beslenmektedir. İlçeye bağlı tüm
köylerde elektrik mevcuttur. Şebinkarahisar ilçesine enerji Suşehri trafo merkezinden verilmekte
olup, 2 enerji nakil hattından biri şehir merkezini diğeri köyler hattını beslemektedir. Yayla ve
mezraların haricinde elektriksiz bölge bulunmamaktadır. Piraziz ilçesinde TEDAŞ İşletme
Şefliği’nce yenilme ve iyileştirme çalışmaları yeni yapılmıştır.
48
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
BÖLÜM 4
4.
GİRESUN DOĞA TURİZMİ ARZI
4.1 GİRESUN’un DOĞA TURİZMİ DEĞERLERİ (DOĞA TURİZMİ ARZI)
Giresun denizi, adası, yaylaları ve kültürel varlıkları ile eşsiz bir doğa güzelliğine sahiptir. İl
Merkezindeki Giresun Kalesi, Zeytinlik Mahallesi ve Giresun Adası turistik açıdan görülmeye
değer yerlerdir.
Kümbet, Bektaş, Yavuzkemal ve Sisdağı yaylaları başta olmak üzere Giresun’da birçok
yayla bulunmaktadır. Bu yaylalarda yaz dönemi çeşitli şenlikler yapılmaktadır. Ayrıca her yıl Aksu
Deresi ağzında halk arasında Mayıs Yedisi diye bilinen uluslararası düzeyde şenlikler
düzenlenmektedir.
Giresun Adası
Giresun’un doğu ve batısındaki sahiller kilometrelerce uzayıp giden tabii plajlar halindedir.
Ayrıca Giresun’da görülmeye değer tarihi tescilli birçok yapı da mevcuttur. Giresun doğal maden
suları ile de ünlüdür. Merkez İnişdibi Beldesi, Dereli Pınarlar Köyü ve Alucra Aktepe köyünde
Maden suyu kaynakları bulunmaktadır. Zengin bitki örtüsü, çağlayanlarla son derece temiz havası
olan dağ ve yaylalarımızda günübirlik kamp kurma, doğa yürüyüşleri, dağcılık, tırmanma, at ve
bisiklet sporu konularında yararlanmak mümkündür. Giresun’da Kültür ve Turizm Bakanlığı
İşletme Belgeli 763 yatak kapasiteli 12 adet, belediye işletme belgelide 17 adet otel bulunmaktadır.
Toplam yatak kapasitesi 1548 dir. İlde 5 adet A grubu, 2 adet Geçici A grubu ve Görele ilçesinde
bulunan 1 adet acente de C grubudur.
49
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Piraziz ilçesi Bozat Beldesi Yöresel Mimari Örneği
Doğu
Karadeniz
2023
Stratejisi
2012
yılında
hazırlanmış,
2023
Stratejisinin
Sürdürülebilirlik kısmında ; “ Doğu Karadeniz Bölgesi’nin doğal ve kültürel değerlerinin
özgünlüğünü yitirmeden turizme kazandırılması turizm sektörünün uzun vadede devamlılığını
sağlama bakımından zaruridir” demektedir. Yine 2023 Stratejisinin Katılımcılık kısmında
“Bölge’de turizm gelişimine yönelik alınacak her kararın sivil toplum örgütleri, özel sektör ve kamu
kurumları tarafından ortak bir çalışma neticesinde belirlenmesi, ileriki dönemde yapılacak olan
çalışmaların tutarlılığı ve sahiplenilmesi açısından önem arz etmektedir. “ demektedir. (Doğu
Karadeniz Turizm Master Planı, Doğu Karadeniz 2023 Stratejisi) Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın
hazırlamış olduğu Türkiye Turizm 2023 Stratejisi’nde Biyolojik çeşitlilik ve doğal kaynaklar
açısından oldukça zengin olan bölge, yayla koridoru olarak gösterilmiştir.(Şekil-1) Samsun’dan
Hopa’ya kadar olan alanda yayla turizminin geliştirilmesi ve alternatif turizm türleri ile
birleştirilerek turistler için daha cazip hale getirilmesi önerilmiştir. Eylem Planı hazırlanırken
faaliyetlerde yayla koridoru önceliklendirilmiştir. (Doğu Karadeniz 2023 Stratejisi)
50
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Şekil 4: Yayla Turizm Gelişim Koridor Haritası
51
Fotoğraf : Ertan KUDUBAN
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
52
Pazarsuyu deresi/Bulancak
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
4.2. Giresun İlinde Doğa Turizmi Amaçlı Kullanılan ve Koruma Statülü Alanlar
Turizm Merkezleri:
· Aksu Turizm Merkezi
· Yavuzkemal (Kulakkaya) Turizm Merkezi
· Bektaş Turizm Merkezi
· Kümbet Turizm Merkezi
Arkeolojik ve Doğal Sit Alanları:
Arkeolojik Sit Merkez Giresun Kalesi
Tarihi Sit (Mezarlık) Eynesil Ören Köyü
Arkeolojik Sit, Doğal Sit Espiye Andoz Kalesi
Arkeolojik Sit, Doğal Sit Merkez
Kentsel Sit Merkez
Doğal Sit Alanı Tirebolu Kilise Burnu
Doğal Sit Tirebolu Kaynarca Mevkii
III Derece Doğal Sit Tirebolu Civil, Özlü, Yalı Köyleri arası
Doğal Sit Alanı Yağlıdere Gölyanı Yaylası
Arkeolojik Sit Tirebolu Kalesi
Giresun Kalesi
53
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Doğal Sit, Arkeolojik Sit Merkez Gemiler Çekeği Mah., Doğal Sit Alucra Fevzi Çakmak
Köyü Tepesidelik Mağarası, 1 Derece doğal sit alanı Keşap Şahinkaya tepesi, Korunması Gereken
Kültür Varlığı Espiye Yedideğirmenler, İl içinde ayrıca cami, kilise, sivil mimari örneği, köprü,
ağaç, hamam, kale kalıntısı, konaklardan oluşan, ilgili Koruma Kurulları tarafından tescili yapılmış
266 adet eser yer almaktadır.
Tirebolu Sahili
Anıt Ağaçlar:
Bulancak Burunucu köyü Anıt Çınar, Eynesil Aralık köyü Anıt Çınar, Eynesil İsaklı köyü
Anıt Çınar, Eynesil Merkez Anıt Çınar, Piraziz Bozat Beldesi 2 Anıt Çınar, Giresun Merkez Altınlı
Mahallesi Anıt Çınar, Görele İsmailbeyli köyü Anıt Taxus(Porsuk), Çanakçı Anıt Meşe
(Giresun Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
Bozat Anıt Çınar
54
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
KORUNAN ALANLAR:
Doğa turizmi faaliyetlerinin yapıldığı alanları korunan alanlar (yönetime tabi) ve henüz doğa
turizmi faaliyetlerinin kontrol edilmediği kontrolsüz alanlar olarak iki başlık altında incelemek
mümkündür. Korunan alanlar, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları,
doğal sit alanları, sulak alanlar, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları, özel çevre koruma
bölgeleri ve benzeri koruma statüsü bulunan, biyolojik çeşitliliğin, doğal ve bununla ilişkili kültürel
kaynakların korunması ve devamlılığının sağlanması amacıyla ilgili mevzuata göre tespit edilen ve
yönetilen kara ya da deniz alanlarıdır.
TABİAT PARKLARI:
1- Koçkayası Tabiat Parkı: A Tipi Mesire Yeriyken 11.07.2011 tarihinde 354,00 Hektarlık alanda
Koçkayası Tabiat Parkı olarak ilan edilmiştir.
Kaynak Değeri: Ender manzara güzellikleri, kültürel, rekreasyonel ve turistik potansiyeli olan
saha Karadeniz’in meşhur yaylası olan Kümbet yaylasında bulunmaktadır. Dereli İlçe merkezine 25
km, Giresun İl Merkezine 58 km. mesafede olup yolu asfalttır.
55
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
2- Ağaçbaşı Tabiat Parkı: 09.02.2010 tarihinde 89,30 Hektarlık alanda Ağaçbaşı Tabiat Parkı
olarak ilan edilmiştir.
Kaynak Değeri: Sahada relikt ve endemik karakterdeki bitki örtüsü, ilginç jeolojik ve
jeomorfolojik yapı, eşsiz peyzaj güzellikleri, zengin faunası ve rekreasyonel potansiyeli yüksek bir
alandır. İnişdibi Beldesi Dörtyol mevkiinde olup Giresun İl Merkezine 38 km, Dereli İlçe
Merkezine 32 km, Bulancak İlçe Merkezine 52 km mesafede olup yolun 12 km asfalt 20 km
stabilizedir. Uzun Devreli Gelişme Planı tamamlanmış olup 2013 yılında tesisleşmesine
başlanacaktır.
56
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
AVLAKLAR:
Lapa-Çaldağ Örnek Avlağı
•
30.06.2005 Tarihinde 4.338 ha alanda yaban domuzu örnek avlağı olarak tescil edilmiş olup
Giresun Merkeze 40 km uzaklıktadır.
•
Örnek Avlağın Avlanma planı mevcut olup İdare tarafından işletilmektedir.
Devlet ve Genel Avlaklar:
•
1- Paşakonağı Devlet Avlağı 2011 yılı Eylül ayında tescil oldu. Alanı 11.459 ha.
•
2- Ambardağı Devlet Avlağı 2011 yılı Eylül ayında tescil oldu. Alanı 19.364 ha.
•
3- Bicik Devlet Avlağı 2011 yılı Eylül ayında tescil oldu. Alanı 11.554 ha.
57
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
•
4-Bulancak Devlet Avlağı 2012 yılı Kasım ayında tescil oldu. Alanı 13.978 ha.
•
5-Kemerköprü – Kulakkaya Devlet Avlağı 2013 yılı Ocak ayında tescil oldu. Alanı 28.319
ha’ dır.
•
6-Kemerköprü Genel Avlağı 2013 yılı Ocak ayında tescil oldu.Alanı 5.906 ha’ dır.
Tescil Aşamasındaki Devlet Avlakları:
1. İkisu Devlet Avlağı İkisu ve Kümbet Orman İşletme Şeflikleri dâhilinde olup, tescil
aşamasındadır. Alanı 10.063 ha’ dır.
2. Giresun Merkez Genel Avlağı Giresun Merkez Orman İşletme Şefliği dâhilinde
Orman ve Mera harici alanlardan oluşmaktadır. Tescil aşamasındadır. Alanı 23.251
ha’ dır.
3. Bulancak Genel Avlağı Bulancak Orman İşletme Şefliği dâhilinde orman ve mera
haricindeki alanlardan oluşmaktadır. Tescil aşamasındadır. Alanı 23.262 ha’ dır.
4. Keşap Devlet Avlağı Keşap Orman İşletme Şefliği dâhilinde olup, tescil
aşamasındadır. Alanı 6.142 ha’ dır.
5. Keşap Genel Avlağı Keşap Orman İşletme Şefliği dâhilinde orman ve mera
haricindeki alanlardan oluşmaktadır. Tescil aşamasındadır. Alanı 12.016 ha’dır.
58
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Bulancak Devlet Avlağı
Mesire Yerleri:
Giresun ilindeki mesire yerleri Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü,
Giresun Orman Bölge Müdürlüğü sorumluluğu altındadır. Giresun ilinde A, B, C, D tipi olmak
üzere 15 adet Mesire Yeri bulunmaktadır.
Tablo 7: Mesire Yerleri
MESİRE YERLERİ
TİPİ
A
B
C
D
TOPLAM
SAYISI
3
-
11
1
15
(Giresun Orman Bölge Müdürlüğü, 2012 İl Brifingi)
Salon Çayırı A Tipi Mesire Yeri
59
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Yaylalarımız:
Yayla turizmi açısından önemli bir potansiyele sahip olan Giresun ilinde, yaylalar genelde
ilin kuzey bölümlerinde ve Doğu Karadeniz Dağları üzerinde yoğunlaşmaktadır. İl genelinde
400’ün üzerinde yayla mevcuttur. Öne çıkan yaylalarımız şunlardır:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Kümbet Yaylası,
Bektaş Yaylası,
Kulakkaya(Yavuz Kemal Yaylası)
Sisdağı Yaylası,
Paşakonağı Yaylası,
Tamdere Yaylası.
Karaovacık Yaylası
Kazıkbeli Yaylası,
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Çambaşı Yaylası( Serpin, Karagöl bölümü)
Aksu-Kızıltaş-Sarıçiçek Yaylaları
Çakrak Yaylası,
Çıkrıkkapı Yaylası,
Tamdere Yaylası.
Karaduğa Yaylası
Alacadağ Yaylası
KÜMBET YAYLASI(Turizm Merkezi)
Kümbet Yaylası, Dereli ilçesinde, Giresun Merkeze 60 km mesafede bulunmaktadır.
Merkezden Dereli-Şebinkarahisar yolu ile Dereli’ den sonra Güdül-Yüceköy üzerinden asfalt bir yol
ile yaylaya ulaşmak mümkündür. Yayla köy statüsünde olduğundan hazine mülklerinin yanında özel
mülkler de bulunmaktadır.
Yaylada elektrik, telefon ve su mevcuttur. Yaylada sağlık ocağı ve ilkokulda bulunmaktadır.
Günübirlik gelenler için bakkal, kasap, manav, fırın, kır kahvesi ve lokantalar mevcuttur. Her yıl
temmuz ayının ikinci hafta sonu şenlikler yapılmaktadır.
Ayrıca Kümbet Yaylasında günübirlik
rekreasyon ihtiyacını karşılayacak Aymaç Mevkii Mesire Alanı ve Salon Çayırı Piknik Alanı
bulunmaktadır.
60
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
BEKTAŞ YAYLASI (TURİZM MERKEZİ)
Dereli ilçesinde, Giresun Merkeze 56 km mesafede bulunmaktadır. Yaylaya ulaşım
Bulancak’tan 42 km’lik asfalt yol ile ağlanmaktadır. Su, elektrik ve telefon hizmeti verilmektedir.
Yaylada 72 yatak kapasiteli iki yıldızlı Karagöl Otel bulunmaktadır. Yaylada otel, manav, bakkal,
lokanta gibi ihtiyacı karşılayacak tesisler bulunmaktadır. Geleneksel hale gelmiş olan yayla şenlikleri
her yıl temmuz ayında yapılmaktadır.
KULAKKAYA (YAVUZ KEMAL )YAYLASI
Dereli İlçesi’nde, Yavuzkemal Beldesi’nde, Giresun Merkezin 45 km güneyinde yer
almaktadır. 1650 rakım değeri ile diğer yaylalara göre daha düşük bir rakıma sahip olmasından dolayı
hem ulaşımı kolay, hem de turizm faaliyet mevsimi daha uzun olduğu için daha çok tercih
edilmektedir. Dişiçal, Melikli Obası, Ayılık, Alçakbel, Hanalan gibi yayla topluluklarından
oluşmaktadır. Alçakbel Orman İçi Piknik Alanı yayladaki mesire alanı olarak kullanılmaktadır.
Yaylada her türlü alt yapı tesisi bulunmakta olup bir otel de yapım halindedir.
61
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
PAŞAKONAĞI YAYLASI
Paşakonağı Yaylası Bulancak ilçesi sınırları içinde bulunmaktadır. İki farklı yol takip edilerek
yaylaya ulaşılmaktadır. Birincisi Pazarsuyu Deresini takip ederek Kovanlık, sonra Kazıklı üzerinden
orman yolu ile ulaşım sağlamaktadır. Bu yol 43 km uzunluktadır. İkincisi ise yine Kovanlık, sonra
Ahırlı Köyü üzerinden Paşakonağı Yaylasına ulaşmaktadır. Bu yolun uzunluğu yaklaşık 50 km’dir.
Yaylanın büyük bölümü ormanlarla kaplıdır. Ormanların dışında Karasay Şelalesi, Geçilmez Vadisi,
Çiğseli Gölü, Kızılot Çayırı, Çağman, Erikli Çeşme, Yıldıztepesi, Kabaktepe, Arpalık Deresi gezilecek
yerler arasındadır.
SİSDAĞI YAYLASI
1950 m. yükseklikte olan yaylada elektrik, su ve telefon mevcuttur. Giresun –Trabzon il
sınırındaki yaylada konaklama ve günübirlik hizmetlere yönelik tesisler bulunmaktadır. Merkez yayla
olmasından dolayı ticari faaliyetler de oldukça gelişmiştir. Yaylada her yıl temmuz ayının dördüncü
cumartesi günü yapılan şenliklere çok büyük katılım olmaktadır.
62
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
KARAOVACIK YAYLASI
Karaovacık yaylası Espiye-Giresun topraklarında yer almaktadır. Ancak Karaovacık’ a Cuma
günleri kurulan pazar için Tirebolu, Espiye, Güce ve Torul ilçelerinin halkı gelmektedir. Alan olarak
Karaovacık çok geniş ve düzlük bir ovaya kurulmuştur. Her türlü gelişmeye açık bir yayladır. (Doğu
Karadeniz Turizm Master Planı)
4.3 Giresun’un Doğa Turizmi (Arzı) Değerleri ve Bilinirlik Değerlendirmesi
Arz analizi tabloları;
Değerin bilinirliği; Bölgesel seviyede B, Ülke seviyesinde T,
Milletlerarası seviyede: M
1- Milli Park ve benzeri sahalar
Adı
İlçesi
Koçkayası Tabiat Parkı
Dereli ilçesi/Kümbet yaylası
Ağaçbaşı Tabiat Parkı
Merkez ilçe/İnişdibi Beldesi
Bilinirlik
T
B
Giresun Milli Park ve benzeri sahalarına ait SWOT Analizi
Güçlü Yönler
Koçkayası Tabiat Parkının ülkemizde tanınırlığının olması
Giresun ili, ilçelerinin kamu ve yerel yönetimlerinin
tamamının Tabiat Parkları için yatırım yapma düşünceleri ve
projelerinin olması
Ağaçbaşı Tabiat Parkının Uzun Devreli Gelişme Planının
bitirilmiş olması
Tabiat Parklarının tümünün ulaşım yönünden avantajlı
konumu
Tabiat Parklarının geleneksel yerel müşteri kitlesinin olması,
Zayıf Yönler
DKMP Şube Müdürlüğünün yetersiz sayıda teknik
elemanı olması
Uzun Devreli Gelişme Planlarının hepsinin
tamamlanmamış olması
Devlete bağımlı kırsal yapı
Tabiat Parklarının koruma görevlisi sayısının
yetersizliği
Ağaçbaşı Tabiat Parkının mesire yeri
özelliklerinin olması, cazip özellikler içermemesi
Yayla turizminin gelişmekte olması ve Tabiat Parklarının
Turizm Merkezi olan yaylalarda bulunması
Ağaçbaşı Tabiat Parkının biyolojik açıdan az sayıda
içermemesi,
türe sahip olması, ekosistem olarak çeşitliliğe sahip ve
ilginç olmaması
Trabzon ve Çarşamba Havaalanının bölgeye yakınlığı ve 2014
yılında Ordu-Giresun Havaalanının faaliyete geçmesi
Ağaçbaşı Tabiat Parkının daha fazla ziyaretçi
taleplerine yetecek kadar tesisleşmeye müsait yapısının
olmaması
63
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Fırsatlar
Tehditler
Sivil Toplum Kuruluşlarının destekleri
Vatandaşların beklentilerinin bazı bölgelerde
yükseltilmiş olması
Halkın ve yöneticilerin etkin katılımcılığı
Turizm yatırım taleplerinin ölçüsüz olması ve
muhtemelen yönetim planına aykırı olması
Orman ve Su İşleri Bakanlığı ’nın ödenek gönderme yönünde
imkânlarının olması
Yerel yöneticilerin kırsal kalkınmada turizmi gerek ve
yeter şart olarak görmeleri
Ücretsiz/ücretli tanıtım fırsatlarının olması
Korunan sahalara yerel yöneticilerin korunan alan
değil de turizm alanı olarak bakmaları
Coğrafi bilgi sistemlerinin gelişmesi
Beklentilerin gerçekleşmemesi ihtimalinin varlığı
1- Avlaklar ve benzeri sahalar
Adı
Lapa-Çaldağ Örnek Avlağı
Paşakonağı Devlet Avlağı
Ambardağı Devlet Avlağı
Bicik Devlet Avlağı
Bulancak Devlet Avlağı
Kemerköprü-Kulakkaya
Devlet
Avlağı
Kemerköprü Genel Avlağı
İlçesi
Merkez ilçe/İnişdibi Beldesi
Bulancak ilçesi/Kovanlık Beldesi
Bulancak ilçesi/Aydındere Beldesi
Bulancak ilçesi/Bicik mevkii
Bulancak ilçesi/Pazarsuyu-Bozat mevkii
Merkez İnişdibi Beldesi -Kulakkaya
Beldesi ve Yaylası
Merkez İnişdibi-Çaldağ Beldeleri
Bilinirlik
B
B
B
B
B
B
B
Giresun ili Yaban Hayatı Geliştirme Sahaları ve Avlaklar SWOT analizi
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
Av turizmi deneyimi
Av turistlerinin avlaklara yakın yerlerde konaklama
imkânlarının yetersiz oluşu
Çok çeşitli yaban hayvanlarını barındırması
Yetişmiş profesyonel av kılavuzlarının olmaması
Zorlu kış aylarında yaban hayatına yem desteği
yapılabilmesi imkânlarının olması
Seyahat acentelerinin av köşkü yapma taleplerinin orman
arazilerinde karşılanamaması
Kaçak avcılığın fazla olmaması
Şebinkarahisar, Alucra ve Çamoluk bölgesinde teşkilat
yapısının yeni kurulmuş olmaması nedeni ile personel
yetersizliği ve avcı baskısını önleme yönünde merkezden
personel görevlendirilmesi
Karaca, Keklik, Yaban Tavşanı, Yaban Keçisi, Çengel Avlak potansiyelinin (taşıma kapasitesinin) altında avcı
Boynuzlu Yaban Keçisi ve Yaban Domuzu varlığının ve
gelmesi
trofe kalitesinin yüksekliği
Yönetim planı yapım deneyimine sahip personeller
Avlak sayısının arttırılması imkânı, uygun sahaların
mevcudiyeti
Av ve yaban hayatı bölümlerinden mezun olan
elemanların kurumumuzda istihdam edilmesi
Trabzon ve Çarşamba Havaalanının bölgeye yakınlığı ve
2014 yılında Ordu-Giresun Havaalanının faaliyete
geçmesi
64
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Fırsatlar
Tehditler
Coğrafi bilgi sistemlerinin gelişmesi
Avrupa’daki kriz sebebi ile turist sayısının azalması
Mali imkânların teknolojik gelişimleri takip ve satın alma
için yeterli olması
Envanter giderlerinin çok yüksek
sebebi ile mali külfet
Gelir-gider
dengesinin
bazen
olabilmesi
Avlak Şirketlerinin kurumsallaşma çabaları
olması
negatif
Av sayısının artma eğilimi
Çamoluk, Şebinkarahisar avlaklarının ünü
Av köşkü yapımı için köylerde çok sayıda uygun boş ev
bulunması
Av turizmine ve av yaban hayatı değerlerine dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin
daha geliştirilmesi, güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin
önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
1- Av turistlerinin konaklama ihtiyacının nitelikli pansiyon ve benzeri küçük kapasitesi butik
otellerle giderilmesi iyi bir çözüm olacaktır.
2- Butik otel/pansiyon tarzı yapıların köylerde yapılmasının teşvik edilmesi önemli kırsal kalkınma için
uygun olacaktır, bu oteller yayla turizmi ve diğer turizmce çeşitlerinin de konaklama altyapısını temin edeceklerdir.
3- Yerel profesyonel av kılavuzu ihtiyacının DKMP 12. Bölge Müdürlüğü imkânları ile eğitim yapılarak
giderilmesi, eğitilenlerin seyahat acentelerinde staj imkanlarının olması, yabancı dil eğitimini konuşma seviyesinde
almaları faydalı görülmektedir.
4- DKMP Şube Müdürlüğünün, özellikle Şebinkarahisar Şefliğinin yaban hayatı bölümü
mezunu personel bakımından güçlendirilmesi.
5- Avlaklarda av sayısının artırılması için doğada av üretimi metotlarının tatbiki.
6- Zorlu kış aylarında av kaynağına yem takviyesinin daha da arttırılması.
7- Avlaklarımızın ve av kaynağının fuarlar, yaban televizyonu, av dergileri ve benzeri kaynaklarda
tanıtılması, yerli ve yabancı av turizmi acenteleri ile görüşme yapılarak tanıtılması.
8- Kırsal kalkınma maksadıyla, av turizmi uygulamalarından yöre insanının daha fazla pay almasına dayalı
uygulamanın daha da geliştirilmesi, payın karşılığında yöre insanının av kaynağına müspet fayda temin edebilmesine
yönelik düzenlemelerin DKMP 12. Bölge Müdürlüğü ve DKMP Şube Müdürlüğünce yapılması.
Adı
Yedideğirmenler Mağarası
Tepesidelik Mağarası
Arda Mağarası
3- Jeolojik Oluşumlar
Mağaralar
İlçesi
Espiye ilçesi/Yeniköy köyü
Alucra ilçesi/Fevzi Çakmak köyü
Alucra ilçesi/Arda köyü
Bilinirlik
B
B
B
65
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Şelaleler ve Kanyonlar
Kuzalan Şelalesi
Dereli ilçesi/Alancık köyü
B
Çağlayan Şelalesi
Şebinkarahisar ilçesi/Çağlayan köyü
B
Çağlayan Şelalesi
Yağlıdere ilçesi/Çağlayan köyü
B
Çatak Şelalesi
Güce ilçesi/Boncukcukur köyü
B
Döngeri Şelalesi
Bulancak ilçesi/Döngeri köyü
B
Kaba Şelale
Dereli ilçesi/ Tepeköy köyü
B
Kanlıhan Kanyonu
Dereli ilçesi/ Tamdere köyü
B
Giresun ili Karstik Yapıları:
Kanyon, Mağara ve Şelaleleri SWOT analizi:
Güçlü Yönler
Dereli ilçesinin kanyon bakımından zengin olması
Şelalelerin turizm için görselliklerinin bulunması
Zayıf Yönler
Kanyonların tehlikeli can güvenliği riski
oluşturması
Kanyon, dağ ve mağara kurtarma timi olmaması
Envanteri yapılmamış ancak varlığı bilinen
mağara sayısı
Yerel yönetimlerin sürekli desteklemeleri
Kuzalan şelalesinin yüksek turizm potansiyeli ve
ziyaretçi sayısının olması
Mağaraların tarihi olanlarının korunmasındaki
problemler
Mağaraların envanterinin yapılmamış olması
Mağaraların dağınık bir coğrafya da ve zor
ulaşılır olması korunmasını zorlaştırmaktadır.
Fırsatlar
Çağlayan ve Kuzalan Şelalelerinin
genelinde tanınırlığının yüksek olması,
Tehditler
bölge İnsanların mağara merakı ve tahrip etmeleri,
kirletmeleri, Sarkıtları kırma merakının
yaygınlığı
Reklam yapmak için objenin var olan yüksek
gücü,
Bilinç eksikliği
Tarihi özellikleri olan mağaraların da bulunması
Hazine avcılarının varlığı
Mağara gruplarının bulunması
Kanyonlarda ölüm ve yaralanma olaylarının
olması
66
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Kanyon, mağara, şelale ve diğer karstik değerlere dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü
yönlerin daha geliştirilmesi, güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin
önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
1- Giresun karstik yapılarının tanıtımında ve hatta Giresun’un tanıtımında Kanyonların öne çıkarılması çekici
bir değer yaratacaktır,
2- Espiye Yedideğirmenler ve Alucra Tepesidelik, Arda mağaraları ile Dereli ilçesinde bulunan kanyonların
envanter bilgilerinin çıkarılarak, haritalandırılması, bölgedeki yürüyüş ve araç rotalarının detaylandırılması ve gerekli
olan yerlerde yürüyüş platformlarının konulması, işaretlemelerin tamamlanması
3- DKMP 12. Bölge Müdürlüğünce eğitimi başlatılan Milli Park Alan Kılavuzluğu çalışmasının Giresun ili
için de planlanması,
4- Turistlerin can güvenliği sebebi ile Dağ, Kanyon ve Mağara Kurtarma Timlerinin kurulması AFAD
Müdürlüğünce eğitilmeleri lüzumludur,
5- Envanteri çıkarılan mağaraların haritalandırılmış olanlarının yabani hayat ve benzeri ekosistem unsurları
yönünden zarar görmeyenlerinin, ulaşılabilir ve estetik olanların öncelikli olarak turizme kazandırılması,
6- Mağaraların kullanımında ekolojik sürdürülebilirlik ilkelerine dikkat edilmesi,
7- Mağaralarda tahribat ve benzerinin önlenmesi için lüzumu halinde mekanik tedbirler alınması , jandarmanın
bu hususları da gözetmesi, muhtarların duyarlı davranmaları,
8- Tüm karstik değerlerin tanıtımı etkin bir program dahilinde İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile DKMP 12.
Bölge Müdürlüğü ve DKMP Şube Müdürlüğü tarafından yapılması,
9- Kırsal kalkınma maksadıyla yöre insanının daha fazla pay almasına dayalı uygulamalarını daha da
geliştirilmesi, payın karşılığında yöre insanının müspet fayda temin edebilmesine yönelik düzenlemelerin İl Kültür ve
Turizm Müdürlüğü, DKMP 12. Bölge Müdürlüğü, Kaymakamlıklar ve diğer ilgili kuruluşlarca yapılması,
Orman Meyveleri (Planlanabilir Olanlar: Ürün Toplama İmkanı Olanlar)
Adı
İlçesi
Bilinirlik
Tüm İlçelerde
Merkez, Bulancak, Keşap ilçesi
Görele, Bulancak, Dereli ilçeleri
Tüm ilçelerde
Alucra, Çamoluk, Şebinkarahisar, Dereli
Şebinkarahisar ilçesi
Bulancak, Keşap ilçeleri
Merkez, Bulancak, Keşap, Dereli
Şebinkarahisar, Alucra
Kuşburnu
Kestane
Yaban Mersini
Mantarlar
Alıç
Menengiç
Kocayemiş
Yaban Kirazı
Mahlep
Yaylalar
Adı
Kümbet Yaylası
Bektaş Yaylası
Kulakkaya(Yavuz Kemal Yaylası)
Sisdağı Yaylası
Paşakonağı Yaylası
Tamdere Yaylası
Karaovacık Yaylası
Kazıkbeli Yaylası
Çambaşı Yaylası( Serpin, Karagöl bölümü)
Aksu-Kızıltaş-Sarıçiçek Yaylaları
Çakrak Yaylası
Çıkrıkkapı Yaylası
Karaduğa yaylası
Alacadağ yaylası
İlçesi
Dereli
Bulancak/Dereli
Dereli/Merkez
Görele/Çanakçı
Bulancak
Dereli
Espiye/Güce
Güce/Doğankent
Bulancak
Dereli
Alucra/Dereli
Alucra/Dereli
Espiye/Güce
Görele/Çanakçı
B
B
B
T
T
B
B
T
B
Bilinirlik
T
T
T
T
B
B
B
T
T
B
B
B
B
B
67
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Dağlar Dağ Ekosistemleri
Karagöl Dağları
Gâvur Dağları
Tutak Dağı
Sisdağı
Çaldağ
Eğribel Geçidi
Kurtbeli Geçidi
Dereli/Bulancak
Alucra
Şebinkarahisar
Görele/Çanakçı
Merkez/Çaldağ
Dereli/Şebinkarahisar
Alucra/Yağlıdere
T
T
B
T
T
T
T
Giresun ili Yaylaları ve dağ ekosistemleri SWOT analizi
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
Çok sayıda yaylanın bulunması(400 ün üzerinde)
Yaylaların geniş sahalarda olması
Yaylacılığın azalma trendine girmesi
Bir çok yerde yayla evlerinin sökülmüş olması, eskimesi,
tamiri için masraf gerektirmesi
Turizm için kullanılabilir nitelikte olanların varlığı,4 Yaylacılık
yapanların
turizm
altyapısı
tanesinin Turizm Merkezi olması
ve turizm fikri olmaması
Yaylaların çok sayıda turizm çeşidine imkan veriyor olması Bazı mülkiyet ve yönetim meseleleri
Yayla evlerinin pansiyon ve benzeri kullanımlar için Yayla yollarının bakım istemesi, arazili araçlar
uygun özelliklerinin olması
dışındakilerin gelmesinin çok zor olması
Aktif yaylacılığın azalsa da devam ediyor olması
Bazı yaylalarda elektrik olmaması
Eğribel, Kurtbeli ve Karagöl Dağlarında endemizm İnsan kaynağının çok az olması, eğitim seviyelerinin
oranının ve biyoçeşitliliğin yüksek olması
düşüklüğü
Yolların mevcudiyeti
Fırsatlar
Tehditler
Yaylalarda konaklama için basit kampçılık imkânlarının Yaylacılığın
bazı
yaylalarda
tamamen
mevcudiyeti
ortadan kalkması, yaylacılık kültürünün yok olma riskinin
varlığı
Yaylaların mevcut turizm destinasyonlarına yakın ve av Yaylalardaki
bazı
su
kaynaklarının
turizmine uygun yerlerde bulunması
isale hatları ile köylere alınmış olması
Misafirsever köylülerimizin turizmin başlatılması için sıcak Eski yolların bazı yaylalarda bakımsızlık sebebi ile daha da
bakışları, ekoturizm köyleri oluşturulmasına sıcak bakılması bozulması
Yakındaki Trabzon Uzungöl’de başarılı deneyiminin olması Yaylaların bazılarında düzensiz yapıların yapılması
Kıyı ve dağ ekosistemlerinin bir arada
destekleyebilmesi, turizmi çeşitlendirme imkânı
birbirini
Dağ ekosistemlerinden geçen kuzey güney yönlü yolların
bulunması
Dağ ve Yaylalara yönelik turizm imkânlarıyla kıyılara
yönelik turizmin aynı destinasyonda birleştirilebilme
imkânı
68
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Yaylalar ve Dağ Ekosistemlerine yayla/dağ değerlerine dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü
yönlerin daha geliştirilmesi, güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin
önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
1- Yaylalarda pansiyonculuk uygulamalarının geliştirilmesi uygun görülmektedir
2- Yayla evlerinin turizme uygun olanlarının tespit edilerek öncelikle sahiplerinin teşvik edilmesi, bu
gerçekleşemezse av köşkü olarak kullanılmak üzere seyahat acentelerinin buna teşvik edilmesi
3- Yaylaların tamamında atlı, yürüyüş ve bisikletli gezi rotalarının tespit edilerek işaretlenmesi
işlerinin Kaymakamlıklarca öncelikli olarak yaptırılması
4- Yaylacılığın geliştirilmesi ve desteklenmesi için İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce
gerekli uygulamaların başlatılması
5- Mevcut, turizm destinasyonlarına bu sahaların da eklenerek zenginleştirilmesi çalışmasının İl
Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve DKMP Şube Müdürlüğü’nce yapılması, Özellikle Dereli ve Bulancak
İlçeleri Yaylalar yönünden zengin olup, ulaşım imkânlarının da uygun olması sebebi ile bu faaliyette ilk
planda uygulamalarda yer almalıdır
6- Kırsal kalkınma maksadıyla, yöre insanının faaliyetlerden daha fazla pay almasına dayalı
uygulamaların geliştirilmesi
Kıyılar
İlçesi
Adı
Bilinirlik
Tirebolu Sahili Tamamı
Harşit Mansabı ve Yılgın Sahili
Uluburun –Gülburnu arası
Küçüklü-Ayvasıl-Burunucu
Piraziz Maden mevkii
Aksu deltası, Giresun adası –Keşap Tüneli mevkii
Tirebolu
Tirebolu
Keşap-Espiye
Merkez
Piraziz
Merkez
T
T
T
T
T
M
Görele / İsmailbeyli Yalıköy Karaburun Sahili
Görele
T
Yayla dağ ve kıyı ekosistemi değerlerine dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin
daha da geliştirilmesi, güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin
önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar
1- Mevcut denizel koruma sahalarının korunması hem de bu sahalarda oluşturulacak destinasyonların
güçlendirilmesi
2- Bu destinasyonda deniz ve dağ ekosistemleriyle yaylaların sundukları değerlerin esas alınması
3- Kırsal kalkınmayı temin maksadı ile yöre insansının içinde aktif olarak yer alacağı planlamalara gidilmesi,
4- Turizm değerlerinin ortaya çıkarılması için detaylı etüt ve envanter çalışmalarının İl Kültür ve Turizm
Müdürlüğü ile DKMP 12. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması
5- Mevcut yaz dönemi turizminin altyapı problemlerinin belediye ve kaymakamlıklarca tespit edilerek çözümlerin
aranması
6- Katı atıkların ve atık suların bertarafı konusunda gerekli çalışmaların tamamlanması
69
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Göller, Barajlar ve Sulak Alanlar
Kılıçkaya Barajı
Akköy-1-2 Hes Gökçebel Barajı
Akköy-1-2 Hes Yaşmaklı Barajı
Aslancık Hes Göleti(yapımı tamamlanmak üzere)
Karagöl gölleri(6 adet krater gölü)
Fevzi Çakmak Göleti
Toplukonak Dikmetaş Göleti
İlçesi
Şebinkarahisar
Güce
Doğankent
Doğankent
Dereli-Bulancak
Alucra
Şebinkarahisar
Turpçu göleti
Doludere 2 adet gölet
Harşit çayı deltası
Aksu çayı deltası
Uzundere Göleti (yapım halinde)
Muratlı Hes Göleti
İkisu göleti(yapımına başlanılmadı)
Şebinkarahisar
Alucra
Tirebolu
Merkez
Dereli
Çamoluk
Dereli
Adı
Güçlü yönler
Bilinirlik
M
B
B
B
T
B
B
B
B
T
T
B
B
B
Zayıf yönler
Sulak alanlarla alakalı bir Şube Müdürlüğü ve DSİ Dereler üzerinde çok sayıda hes projesi olması
teşkilatlarının bulunması
turizm için caydırıcı olmaktadır
Bölgede mevcut diğer turizm destinasyonlanna ilave
Dereler katı ve sıvı atıklarla kirletilmektedir
olarak bazı etkinliklere imkân bulunmaktadır
Karadeniz bölgesinde sulak alan sayısının azlığı mevcut Köylere kanalizasyon yapılmakla beraber atık
sulak alanlardaki kuş konaklama sayısını (kuş arıtma sistemleri henüz yapılmamaktadır, bu
görselliğini) arttırmaktadır
sebeple dereler kirlenmektedir
Özellikle Alucra, Şebinkarahisar ve Çamoluk
Giresun ili Kuş Göç yolları üzerinde olması
ilçelerinde tarımsal sulama için yer yer derelerdeki
suyun tamamının alındığı görülmektedir
Baraj ve Göletler ile derelerde sportif olta balıkçılığının
geliştirilebilme imkânı
Fırsatlar
Yaşmaklı ve Gökçebel Baraj gölünün Orman ve Su
Ekosistem özelliği göstermesi ve peyzaj değerlerinin
yüksek olması Sulak alanlara ulaşılabilirliğin olması
Tehditler
Yapılaşmanın kıyı şeridi ve sulak alanları giderek
tehdit etmesi Kılıçkaya barajının giderek erozyon
sonucu taşınan toprakla dolması ve sığlaşması
70
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Sulak alan değerlerine dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin daha da geliştirilmesi,
güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin önlenmesine ve doğa
turizminin geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
1- İç sular ve kıyılarda Sportif balıkçılığa uygun yerlerin İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile
DKMP Şube Müdürlüğü tarafından detaylı olarak planlanması
2-
Akarsu ve göllerde balıklandırma çalışmalarının yapılması
3-
Sportif balıkçılık sahalarına uygun nitelikli sportif balıkçılık iskeleleri yapılması
4- Bu yerlere ait broşürün basılarak turistlerin istifadesine sunulması
5- Sportif balıkçılık ve kuş gözlemciliği gruplarına ulaşılarak bu sahalarda da çalışmalar yapılması
6-
Kılıçkaya, Yaşmaklı ve Gökçebel Barajlarına kuş gözlem kuleleri yapılması
7- Derelerin katı ve sıvı atıklarla kirlenmesi hususunun katı atık bertaraf tesisleri kurulana kadar bir
mekanizma geliştirilerek belediyeler ve il özel idaresi tarafından düzenlenmesi gerektiği, kaynak temini
çalışmalarına başlanması
8- Heslerin sahaya bırakması gereken cansuyu miktarlarının kontrolünde DSİ ve ilgili kuruluşlar
tarafından gerekli titizliğin gösterilmesi
9- Sportif balıkçılık ve sulak sahalara yönelik turizm çeşitlerinde yöre insanının kırsal kalkınmasını temin
maksadıyla öncelikli olarak yöre insanının rol alacağı uygulamalara yer verilmesi,
Doğa Gezisi Güzergâhları:
Doğa Yürüyüşü; doğada, bir noktadan diğer bir noktaya varmak amacıyla yapılan, genelde
hafif tempolu sportif yürüyüşlerdir. İlimizde Dağcılık Kulübünün dağ ve doğa yürüyüşleri 2 günlük
olup yürüyüş hattı: Tamderesi-Sarıçiçek yayla yolu-Avşar obasında kamp. Sağrak gölü-Kırklar tepesi
zirve-Karagöl suyolunu takiple –orta obada kamp. Aksu köyü-Bektaş yaylası. İlimizde Dağcılık
Kulübünün diğer hattı ise günübirlik olup Kulakkaya (Yavuzkemal)’dan başlayarak-İnişdibi ObasıÇaldağ Zirvedir.
Çaldağ Hattı
71
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Kırklar-Aksu Hattı
İlimiz Doğa yürüyüşü(trekking) aynı zamanda foto/trekking yapılabilecek alanlar konusunda yüksek
potansiyele sahiptir.
Doğa Yürüyüşü Yapılabilecek Hatlar:
Kovanlık 8 inci km’den başlayarak -Paşakonağı-Çambaşı hattı
Aydındere-Tandır-Ambardağı-Kalıntaş-Bektaş yaylası
Piraziz Şerefli-Pangal-Döngeri-Turnalık yaylası
Ardahan-Karatepe-Çamalan-Bicik-Bektaş veya Çaldağ’a
Giresun- Taşhan- Erimez- Aytepesi- Kulakkaya- Ağaçbaşı yaylası- Keçilik sapağı- DüztepeYavuzkemal Belediyesi
Çamalan Hattı
72
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Ağaçbaşı Yaylası Hattı
Doğa Yürüyüşü Yapılabilecek Hatlar:
Kulakkaya- Alçakbel-Belentepe-Çağman obası-Koçtepe-Sakaralan- Süllü hattı
Bektaş-Kalıntaş-Hapan yaylası-Hapan-Susuz yayla-Susuz tepe-Pınarlar yaylası-Doğandüzü
Tamdere-Yapraklı yayla-Korubağazı-Sarıçiçek yayla-Baybahan yayla-Kabaşelale-Delidere
vadisi-İkisu
Eğribel-Aslanyurdu-Kabaçakıl yayla-Sıradur yayla-Avşar-Sağrak göl-Kırklar tepe-KaragölAygır gölü-Gölova yayla-Aksu köyü
Kümbet-Aymaç-Koyunalan yaylası-Kuzalan tarvertenler-Şelale
Kümbet-Aymaç-Avluyatepe-Avluya yayla-İkisu
Eğribel-Çobanbağır-Turnaobası-Kazankaya-Şehitler-Şıhobası-Çıkrıkkapı-Çakrak
Kümbet Yaylası
Hattı
73
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Susuz Oba Hattı
Doğa Yürüyüşü Yapılabilecek Hatlar:
Kümbet-Şıhobası-Şehitler-Sayderesi-Hacıömer köyü-Ş.Karahisar
Kümbet-Koçkayası-Kuzugölü yaylası-Çımbırtlık-Yüce köyü
Eğribel-Aslanyurdu-Devederesi-Tutak dağı-Göynük-Tamzara
Ş.karahisar-Kınık-Karacaören-Kılıçkaya barajı seyir noktası
Ş.karahisar-Hasanşeyh-Ocaktaşı-Gürçalı-Yukarızapa-Sarpkaya
Alucra-Arda-Çakılkaya
Alucra-Koman-Ardıç-Elmacık-Kurtbeli-Çakrak
Eğribel Hattı
74
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Kılıçkaya Barajı Hattı
Doğa Yürüyüşü Yapılabilecek Hatlar:
Dereli Çalköyü-Kabakkaya yaylası-Eğriambar yaylası-Karatepe-Geçitköyü-Şahinkaya Doğal
Türkiye haritası seyir yeri
Çıkrıkkapı-Kırkharman-Ekindere-Yeşilpınar-Gölyanı obası
Alucra Boyluca-Demirözü-Elmacık
Yağlıdere Ericek-Akpınar
Güce Boncukçukur-Ağaçbaşı yaylası-Böğürtlenbükü
Böğürtlenbükü-Kazıkbeli-Karaovacık-Kurtbeli-Tohumluk-Çakrak
Görele Çömlekçi vadisi-Soğukpınar-Çatak-Güdül-Doğankent
Çanakçı Deregözü-Kahramandere-Zirve ormanlar
Çanakçı Deregözü-yayla yolu-Sisdağı zirve
Görele Kırıklı-Bayazıt-Sisdağı zirve
Ocaktaşı Hattı
75
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Beyazıt-Sisdağı Hattı
76
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Çağlayan/Şebinkarahisar
77
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Tablo 8 : GİRESUN İLİNDEKİ DOĞA YÜRÜYÜŞ GÜZERGAHLARI
Sıra
No
1
2
3
4
5
6
7
İlçesi
Dereli
DereliBulancak
-Merkez
Bulancak
Dereli
Güzergah İsmi
 Tamderesi-Sarıçiçek
yayla yolu-Sağrak gölüKırklar tepesi- Aksu
Köyü- Bektaş Yaylası
 Kulakkaya
(Yavuzkemal)Obası-Çaldağ
İnişdibi
Kovanlık-PaşakonağıÇambaşı
Kulakkaya- AlçakbelBelentepe-Çağman obası
DereliŞebinkar
ahisar
 Kümbet-ŞıhobasıŞehitler-SayderesiHacıömer
Dereli
 Kümbet-KoçkayasıKuzugölü yaylası
EspiyeGüce
Bilinirliği
Dereli
M
Ladin, Kayın, Akçaağaç,
Gürgen Ormanları, kaya,
yayla ve mera ekosistemi,
panoramik manzara
güzellikleri
M
15 km, asfalt
yol, toprak
yol, patika /
Kolay
Ladin, Göknar, Kayın,
Akçaağaç, Gürgen
Ormanları, kaya, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
T
20 km, , asfalt
yol, toprak
yol, patika /
Kolay
Ladin, Göknar, Kayın,
Akçaağaç, Gürgen
Ormanları, kaya, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
T
10km, asfalt
köy yolu,
toprak yol,
patika / Kolay
Ladin, Göknar, Kayın,
Akçaağaç, Gürgen
Ormanları, kaya, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
B
25 km, asfalt
köy yolu.
Kolay / Zor
Ladin, Göknar, Kayın,
Akçaağaç, Gürgen
Ormanları, kaya, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
M
8 km, asfalt
yol, toprak
yol, patika /
Kolay
Ladin, Göknar, Ormanları,
Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
15 km, toprak
yol, patika.
Orta-Zor
Ladin, Kayın, Akçaağaç,
Ormanları, kaya, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri. Baraj
ekosistemi bulunmaktadır.
 BöğürtlenbüküKazıkbeli-Karaovacık
B
 Koçtepe-SakaralanSüllü hattı
Doğal Güzellikler
25 km,
stabilize
toprak yol,
patika /Zor
B
8
Güzergah
Uzunluğu /
Zorluk
Derecesi
10 km, asfalt
yol, toprak
yol, patika /
Kolay
Ladin, Kayın, Akçaağaç,
Ormanları, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
78
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Sıra
No
İlçesi
Güzergah İsmi
9
Dereli
 Tamdere-Yapraklı
yayla-KorubağazıSarıçiçek
yaylaBaybahan
yaylaKabaşelale-Delidere
vadisi-İkisu
10
DereliBulan
cak
 Karagöl-Aygır
gölüGölova yayla-Aksu köyü
Dereli
 Kümbet-AymaçKoyunalan
yaylasıKuzalan travertenlerŞelale
11
12
13
14
15
16
17
18
Alucra
Alucra
Yağlıdere
Görele
Bulancak
Piraziz
Giresun
 Alucra-Koman-ArdıçElmacık
 Kurtbeli-ÇakrakÇıkrıkkapı-Kırkharman
 Ekindere-YeşilpınarGölyanı obası
Görele Kırıklı-BayazıtSisdağı zirve
 Aydındere-TandırAmbardağı
-KalıntaşBektaş yaylası
 Piraziz Şerefli-PangalDöngeri
-Turnalık
yaylası
 Giresun-Taşhan-ErimezAytepesi
Bilinirliği
Güzergah
Uzunluğu /
Zorluk
Derecesi
B
17 km, asfalt
yol, toprak
yol, patika /
zor
Ladin, Kayın, Göknar Akçaağaç,
Ormanları, yayla ve mera
ekosistemi, Dere turizmi, Sulak
Alan ekosistemi, Baraj ve HES
projeleri panoramik manzara
güzellikleri
M
7 km, toprak
stabilize yol /
Aşırı Zor
Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
T
18 km, asfalt
yol toprak
stabilize yol /
Zor
Ladin, Kayın, Göknar Akçaağaç,
Meşe Ormanları, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
20 km, asfalt
yol / Kolay
Sarıçam, Ardıç, Meşe
Ormanları, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
22 km,
stabilize yolu
/Zor
Sarıçam, Ardıç, Meşe
Ormanları, Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, Tarihi Duvar,
şehitlikler, Kilise ve panoramik
manzara güzellikleri.
16 km,
stabilize yol /
zor
Ladin, Kayın, Akçaağaç, Meşe
Ormanları, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
16 km, asfalt
yol /Zor
Ladin, Kestane, Ormanları,
Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
17 km,
stabilize yol /zor
Ladin, Kayın, Akçaağaç,
Ormanları, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
18 km,
stabilize yol
/Zor
Ladin, Kayın, Akçaağaç,
Ormanları, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
23 km, asfalt
yol/ Kolay
Ladin, Kayın, Göknar, Kızılağaç,
Akçaağaç, Meşe Ormanları,
Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
B
T
T
T
T
B
B
Doğal Güzellikler
79
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Sıra
No
İlçesi
19
Dereli
20
Dereli
21
22
23
Dereli
Dereli
Dereli
24
Güce
25
GöreleDoğanke
nt
26
27
28
Çanakçı
GöreleÇanakçı
Bulancak
Güzergah İsmi
 Kulakkaya-Ağaçbaşı
yaylası
Bektaş-Kalıntaş-Hapan
yaylası
 Hapan-Susuz
yaylaSusuz
tepe-Pınarlar
yaylası-Doğandüzü
 Eğribel-AslanyurduKabaçakıl yayla-Sıradur
yayla-Avşar-Sağrak gölKırklar tepesi
 Kümbet-AymaçAvluyatepe-Avluya
yayla-İkisu
 Güce
BoncukçukurAğaçbaşı
yaylasıBöğürtlenbükü
 Görele Çömlekçi vadisiSoğukpınar-ÇatakGüdül-Doğankent
 Çanakçı
DeregözüKahramandere-Zirve
ormanlar
 Çanakçı Deregözü-yayla
yolu-Sisdağı zirve
 Ardahan-KaratepeÇamalan-Bicik-Bektaş
veya Çaldağ’ a
Bilinirliği
Güzergah
Uzunluğu /
Zorluk
Derecesi
Doğal Güzellikler
5 km, asfalt
yol/Kolay
Saf Ladin Ormanları yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
B
15 km,
stabilize /
Kolay
Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
B
10 km,
stabilize yol/
Orta
Saf Ladin, Göknar Ormanları
yayla ve mera ekosistemi,
panoramik manzara güzellikleri
B
17 km
stabilize yol/
Zor
Ormanları yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
B
10 km,
stabilize yol/
Kolay
Ladin, Göknar, Meşe, Kayın,
Akçaağaç, Ormanları, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
T
11 km
stabilize yol/
Zor
Ladin, Kızılağaç, Kayın,
Akçaağaç, Ormanları, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
B
15 km,
stabilize yol/
Zor
Ladin, Kızılağaç, Kayın,
Akçaağaç, Ormanları, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
B
15 km, asfalt
yol. Zor
Ladin, Göknar, Gürgen,
Kızılağaç, Kayın, Akçaağaç,
Ormanları, Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
T
15 km ,
stabilize yol
/Zor
Ladin, Göknar, Gürgen,
Kızılağaç, Kayın, Akçaağaç,
Ormanları, Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
24 km, asfalt
yol / Kolay
Ladin, Göknar, Gürgen,
Kızılağaç, Kayın, Kestane, Meşe,
Akçaağaç, Ormanları, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
B
B
80
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Sıra
No
29
30
İlçesi
Dereli
DereliŞ.Karahi
sarAlucra
Güzergah İsmi
 Keçilik
sapağıDüztepe-Yavuzkemal
Belediyesi
 Eğribel-ÇobanbağırTurnaobasıKazankaya-ŞehitlerŞıhobası-ÇıkrıkkapıÇakrak
Ş.Karahis
ar
 Ş.karahisar-KınıkKaracaören-Kılıçkaya
barajı seyir noktası
32
Şebinkar
ahisarÇamoluk
 Ş.karahisarHasanşeyh-OcaktaşıGürçalı-YukarızapaSarpkaya
33
AlucraÇamoluk
 Alucra-ArdaÇakılkaya
31
34
35
36
DereliKeşap-
 Dereli
ÇalköyüKabakkaya
yaylasıEğriambar
yaylasıKaratepe-GeçitköyüŞahinkaya
Doğal
Türkiye haritası seyir
yeri
Alucra
 Alucra
BoylucaDemirözü-Elmacık
Yağlıdere
 Yağlıdere Akpınar Yeşilpınar-
Bilinirliği
Güzergah
Uzunluğu /
Zorluk
Derecesi
B
9 km, stabilize
yol /Kolay
Doğal Güzellikler
Saf Ladin, Sarıçam
Ormanları yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
Yayla ve mera ekosistemi,
panoramik manzara
güzellikleri.
B
25 km
stabilize yol/
Kolay
B
10 km,
stabilize
,patika yol /
Orta
Menelğiç, Alıç, Karaçalı,
Karaçam, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
B
20 km,
toprak,
stabilize yol /
Kolay
Alıç, Sarıçam, Kaya, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
T
5 km, asfalt
yol / Kolay
Bodurmeşe, Alıç, Sarıçam,
Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
B
22 km, toprak
yol, stabilize,
patika yol /
Çok Zor
Kayın Gürgen, Kestane,
Meşe, Kızılağaç, Ormanları,
Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, Doğal Sit
alanı(Doğal Türkiye Haritası)
panoramik manzara
güzellikleri
T
20 km, asfalt,
toprak yol,
stabilize yolu
/ Zor
Bodurmeşe, Alıç, Sarıçam,
Kaya, yayla ve mera
ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri
T
6km, toprak
yol, patika,
stabilize / Zor
Ladin, Kayın, Akçaağaç,
Meşe Ormanları, yayla ve
mera ekosistemi, panoramik
manzara güzellikleri.
81
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Giresun ili Doğa Yürüyüşleri, Bisikletli ve Atlı Gezi Rotaları SWOT analizi
Güçlü yönler
İlde 2 adet Dağcılık ve Doğa Kulübünün düzenli
olarak halka açık doğa yürüyüşleri yapmakta
olması
Merkez ve ilçelerde rota çalışmalarının
devam etmesi
Yerli turistlerin de artan nispette bu güzergahları
tercih etmeleri, rotalardan duyulan memnuniyet
Fırsatlar
Rotaların tespiti için gönüllü çalışmayı talep eden grupların
bulunuşu
Zayıf yönler
Rotaların bazıları pek benimsenmemesi,
uzun ve yorucu bulunması
Tabela ve işaretlemelerin henüz tamamlanamamış
olması
Köylerde insan kaynağının zayıf olması
Tehditler
Rotalarda katı atıkların sorun teşkil etmesi
Bugüne kadar yapılan çalışmalar sebebi ile deneyimlerin
bulunması
Mevcut rotalardan alınan geri bildirimler
Kaymakamların bu tür çalışmaları yapma yönünde istekli
olmaları
Mevcut destinasyonlara rota
imkanı
eklenerek zenginleştirilme
Yaya,atlı ve bisikletli doğa gezilerine dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin daha da
geliştirilmesi, güçlü yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin önlenmesine ve doğa turizminin
geliştirilmesine yönelik stratejik kararlar;
Mevcut başarılı rotalardaki uygulamanın başarı faktörlerinden faydalanarak yeni rotaların da aynı mantıkla yapılması,
Rotalarda kırsal hayatın değerlerine ve bu kültürün sürekliliğine azami dikkat gösterilerek, kırsal sahalardaki
insanlarımızın bu etkinlikten en yüksek seviyede fayda temin etmelerinin sağlanması,
Mevcut rotalar üzerindeki işaretlemelerin, tabiatın korunmasına ait tanıtıcı düzenlemelerin DKMP 12. Bölge Müdürlüğüne
bağlı birimlerce yapılması,
Mevcut rotalar üzerinde manzara seyir noktalarında ilgili birimlerce(Kaymakamlıklar, DKMP 12. Bölge Müdürlüğü,
Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü) seyir terasları yapılması,
İnsanlarımızın son yıllarda kilo vb. problemleri sebebi ile harekete ihtiyaçlarının olması sebebi ile il-ilçe Şehir merkezleri
civarında da tabiata gezi amaçlı hafta içi ve hafta sonu aileleri ile beraber yürüyecekleri rotaların Gençlik Hizmetleri ve
Spor İl Müdürlüğü tarafından meydana getirilmesi, bu rotalarda tabiatı tanıtıcı düzenlemelerin DKMP 12. Bölge
Müdürlüğüne bağlı birimlerce yapılması,
Rotalarda güvenliğin temini için özellikle tehlikeli rotalarda erken uyarı, alan kılavuzu vb. hizmetlerin verilmesinin
gerektiği, tehlike anında ne yapmaları gerektiği bilgilendirmelerinin yol boyunca yer verilmesi, (ilk yardım bilgileri
panosu ve telefon numaraları vb.),
Rotalar üzerinde kişilerin satınalma ihtiyaçlarını gidermek üzere köylü vatandaşlarımıza öncelik vererek uygun yerlerde
basit satış noktalarının yapılmasının Kaymakamlıklarca gerçekleştirilmesi, bunun kırsal kesimdeki vatandaşlar için faydalı
olacağı gibi rota yürüyen/gezen insanlar için de ihtiyaçlarını karşılama şansı verecektir,
Rota güzergahları üzerinde uygun yerlere “kuru tuvalet” tabir edilen tuvaletlerin yapılmasının Kaymakamlıklarca
gerçekleştirilmesi, DKMP 12. Bölge Müdürlüğünce de korunan alanlarda bu uygulamanın gerçekleştirilmesi,
82
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Bölgesel olarak kaymakamlıklar, belediyeler veya bazı gruplar tarafından tespit edilmiş ve benimsenmiş çok sayıda
güzergah olduğu, bunların uygun niteliklere haiz olanların işaretlemelerinin
tamamlanması, broşürlerinin basılması
işlemlerinin yerine göre Belediye ve Kaymakamlıklarca yapılması,
Fırtına ve yağmur durumunda gezi gruplarının kaybolma ihtimali veya tehlike altında olmaları durumunda kurtarma
ekiplerinin alan kılavuzları ve Jandarma işbirliği ile kurulması,
KAMP VE KARAVAN TURİZMİ ROTALARI
İlimiz yaylaları kamp ve karavan turizmi açısından önemli potansiyele sahip alanlardır. Kümbet
Salonçayırı Mesire Yeri, Koçkayası Tabiat Parkı, İnişdibi Ağaçbaşı Tabiat Parkı, Kulakkaya Alçakbel,
Kümbet Uzundere, Aymaç kamp ve karavan için uygun mevkilerdir.
Kümbet-Uzundere
Kulakkaya Belen Tepesi
83
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Kümbet-Aymaç
Giresun ili Kamp ve Karavan Turizmi Rotaları SWOT analizi
Güçlü yönler
Yerli turistlerin de artan nispette bu güzergâhları tercih
etmeleri, rotalardan duyulan memnuniyet
Zayıf yönler
Köylerde ve yaylalarda eğitimli insan kaynağının
zayıf olması
Bu güzergâhlarda yayla yerleşgelerinin bulunması ve alt Tabela ve işaretlemelerin henüz tamamlanamamış
yapının olması
olması
Bu güzergâhlarda tabiat parklarının ve mesire yerlerinin
bulunması
Fırsatlar
Kaymakamların bu tür çalışmaları yapma yönünde
istekli olmaları
Mevcut destinasyonlara rota eklenerek zenginleştirilme
imkânı
Tehditler
Rotalarda katı atıkların sorun teşkil etmesi
Uzun süreli aktivitelerin olmaması
Tabiat Parkları ile Mesire Yerlerinin imkânlarının gelişmekte
olması
Kamp ve Karavan doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin daha da geliştirilmesi, güçlü yönler
ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine
yönelik stratejik kararlar;
Mevcut başarılı rotalardaki uygulamanın başarı faktörlerinden faydalanarak yeni rotaların da aynı mantıkla
yapılması,
Rotalarda kırsal hayatın değerlerine ve bu kültürün sürekliliğine azami dikkat gösterilerek, kırsal sahalardaki
insanlarımızın bu etkinlikten en yüksek seviyede fayda temin etmelerinin sağlanması,
Mevcut rotalar üzerindeki işaretlemelerin, tabiatın korunmasına ait tanıtıcı düzenlemelerin 12. Bölge
Müdürlüğüne bağlı birimlerce yapılması,
84
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Mevcut rotalar üzerinde manzara seyir noktalarında ilgili birimlerce(Kaymakamlıklar,DKMP 12. Bölge
Müdürlüğü, Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü) seyir terasları yapılması,
İnsanlarımızın son yıllarda kilo vb. problemleri sebebi ile harekete ihtiyaçlarının olması sebebi ile il-ilçe Şehir
merkezleri civarında da tabiata gezi amaçlı hafta içi ve hafta sonu aileleri ile beraber yürüyecekleri rotaların
Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü tarafından meydana getirilmesi, bu rotalarda tabiatı tanıtıcı
düzenlemelerin DKMP 12. Bölge Müdürlüğüne bağlı birimlerce yapılması,
Rotalarda güvenliğin temini için özellikle tehlikeli rotalarda erken uyarı, alan kılavuzu vb. hizmetlerin
verilmesinin gerektiği, tehlike anında ne yapmaları gerektiği bilgilendirmelerinin yol boyunca yer verilmesi,
(ilk yardım bilgileri panosu ve telefon numaraları vb.),
Rotalar üzerinde kişilerin satın alma ihtiyaçlarını gidermek üzere köylü vatandaşlarımıza öncelik vererek
uygun yerlerde basit satış noktalarının yapılmasının Kaymakamlıklarca gerçekleştirilmesi, bunun kırsal
kesimdeki vatandaşlar için faydalı olacağı gibi rota yürüyen/gezen insanlar için de ihtiyaçlarını karşılama şansı
verecektir,
Rota güzergâhları üzerinde uygun yerlere “kuru tuvalet” tabir edilen tuvaletlerin yapılmasının
Kaymakamlıklarca gerçekleştirilmesi, DKMP 12. Bölge Müdürlüğünce de korunan alanlarda bu uygulamanın
gerçekleştirilmesi,
Bölgesel olarak kaymakamlıklar, belediyeler veya bazı gruplar tarafından tespit edilmiş ve benimsenmiş çok
sayıda güzergâh olduğu, bunların uygun niteliklere haiz olanların işaretlemelerinin tamamlanması, broşürlerinin
basılması işlemlerinin yerine göre Belediye ve Kaymakamlıklarca yapılması,
SPORTİF OLTA BALIKÇILIĞI YAPILABİLECEK DERELER
İlimizin 900 rakımdan yukarıdaki tüm dereleri Sportif Olta Balıkçılığı açısından önemli
potansiyele sahiptir.
SPORTİF OLTA BALIKÇILIĞI YAPILABİLECEK DERELER
Piraziz Turnasuyu (Döngeri) deresi
Bulancak Ezeltere deresi
Pazarsuyu deresinin Aydındere ve Kovanlık beldesinden yukarı kısmı
Batlama deresi Çaldağ beldesi yukarısı, Lapa kolu, Yavşan deresi
Aksu deresi ve kolları Çalca, Kümbet, Çalköy, Akkaya, Yavuzkemal, İkisu
Yağlıdere, Üçtepelerden kolların kaynağına kadar
Şebinkarahisar, Arslanşah deresi kaynağına kadar
Şebinkarahisar Sayderesi kaynağına kadar, Asarcık vadisi deresi
Alucra Boyluca, Yeşilyurt, Demirözü, Çamlıyayla dereleri
Keşap Karabulduk deresi, Karabulduk’dan kaynağına kadar
Gelevera deresi Gökahmet, Karaovacık, Karadoğa kolları kaynağına kadar
Harşit deresi Eymür, İğnece köyünden bütün kollar kaynağına kadar
Görele Çömlekçi deresi Recepli köyünden kollarının kaynağına kadar
Görele deresi, Ege deresi ve Çanakçı merkezden kollarının kaynağına kadar
Çavuşlu deresi, Kırıklı beldesinden ve Koyunhamza köyünden kaynağına kadar
85
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Giresun ili Sportif Olta Balıkçılığı Yapılabilecek Dereler SWOT analizi
Güçlü yönler
Zayıf yönler
Yerli turistlerin de artan nispette bu güzergâhları tercih etmeleri, Köylerde ve yaylalarda eğitimli insan kaynağının
rotalardan duyulan memnuniyet
zayıf olması
Sportif Olta Balıkçılığı Yapılabilecek Doğal Alabalık Tabela ve işaretlemelerin henüz tamamlanamamış
Türünün bulunduğu dere sayısının fazlalığı
olması
Doğal Alabalık Türünün bulunduğu derelerde artan Rotalarda alt yapının yapılmamış olması
popülasyon
Fırsatlar
Tehditler
Yöre halkının ve Kaymakamların bu tür çalışmaları
yapma yönünde istekli olmaları
Rotalarda katı atıkların sorun teşkil etmesi
Mevcut destinasyonlara rota eklenerek zenginleştirilme
imkânı
Heslerin sayısının giderek artması
86
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Sportif Olta Balıkçılığına dayalı doğa turizmi uygulamalarında güçlü yönlerin daha da geliştirilmesi, güçlü
yönler ve fırsatlardan yararlanarak zayıflık ve tehditlerin önlenmesine ve doğa turizminin geliştirilmesine
yönelik stratejik kararlar;
Mevcut başarılı rotalardaki uygulamanın başarı faktörlerinden faydalanarak yeni rotaların da aynı mantıkla
yapılması,
Rotalarda kırsal hayatın değerlerine ve bu kültürün sürekliliğine azami dikkat gösterilerek, kırsal sahalardaki
insanlarımızın bu etkinlikten en yüksek seviyede fayda temin etmelerinin sağlanması,
Mevcut rotalar üzerindeki işaretlemelerin, tabiatın korunmasına ait tanıtıcı düzenlemelerin DKMP 12. Bölge
Müdürlüğüne bağlı birimlerce yapılması,
Mevcut rotalar üzerinde iskelelerin ilgili birimlerce(Kaymakamlıklar, DKMP 12. Bölge Müdürlüğü, Gençlik
Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü) yapılması,
Rotalarda güvenliğin temini için özellikle tehlikeli rotalarda erken uyarı, alan kılavuzu vb. hizmetlerin
verilmesinin gerektiği, tehlike anında ne yapmaları gerektiği bilgilendirmelerinin yol boyunca yer verilmesi,
(ilk yardım bilgileri panosu, ve telefon numaraları vb.),
Rotalar üzerinde kişilerin satınalma ihtiyaçlarını gidermek üzere köylü vatandaşlarımıza öncelik vererek uygun
yerlerde basit satış noktalarının yapılmasının Kaymakamlıklarca gerçekleştirilmesi, bunun kırsal kesimdeki
vatandaşlar için faydalı olacağı gibi rota yürüyen/gezen insanlar için de ihtiyaçlarını karşılama şansı verecektir,
Sportif Olta Balıkçılığı Günlük ve Dönem Boyu Avlanma İzin Belgesi tutarlarının rotaların bulunduğu köy
tüzel kişiliklerine aktarılması,
Bölgesel olarak kaymakamlıklar, belediyeler veya bazı gruplar tarafından tespit edilmiş ve benimsenmiş çok
sayıda güzergâh olduğu, bunların uygun niteliklere haiz olanların işaretlemelerinin tamamlanması,
broşürlerinin
basılması işlemlerinin yerine göre Belediye ve Kaymakamlıklarca yapılması,
YAMAÇ PARAŞÜTÜ YAPILABİLECEK ALANLAR
İlimizde;
Bulancak Dikmen Tepesi
Giresun Kalesi(400 m. lik kısa uçuşlar)
Espiye Kent Ormanı(400 m. lik kısa uçuşlar)
Piraziz Eğrice
Yağlıdere Yazlık
Koçkayası, Aymaç,
Bektaş Yayları ve çevresinde yamaç paraşütü yapılabilecek parkur alanları mevcuttur. Yamaç Paraşütü
ilimizde, komşu illerimizde bulunan dernekler tarafından yapılmaktadır.
87
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
RAFTİNG YAPILABİLECEK DERELER
Rafting, raft adı verilen botlarla, tepesi yüksek nehirlerde yapılan bir nehir sporudur. Raftingde asıl olan
içinde bulunduğunuz raftı devirmeden, kürekle yönlendirerek kayalar ve engeller arasından geçirmektir.
Rafting, 6 ile 8 kişilik takımlar halinde yapılır ve başarılı olabilmek tek vücut gibi hareket eden bir takım
olabilmekten geçer. Bu sporda akarsular zorluk derecesine göre altı dereceye ayrılırlar. 6. derece en zor
parkurları, 1. derece ise en kolay parkurları belirtir.
İlimizin her tarafı zengin akarsuları ile rafting sporu açısından son derece elverişlidir. Özellikle bahar
aylarında dağlardaki karların erimesi ile birlikte akarsuların debisi (akış hızı) artar ve rafting sporu açısından
ideal bir ortam sağlar. İlimizde rafting sporunun yapılacağı dereler mevcuttur. Doğu Karadeniz bölgesinde
Çoruh ve Fırtına deresinde yıllardan beri rafting sporu yapılmaktadır. İlimizde de başlanmalı ve
yaygınlaştırılmalıdır.
RAFTİNG YAPILABİLECEK HATLAR:
Harşit Çayının Doğankent Güvendik köyü-Tirebolu Ketençukuru köyü arası yaklaşık 15 km. lik kısım en uygun
bölümdür.
Kelkit çayının Çamoluk ilçe merkezi ile Sarpkaya arasındaki yaklaşık 15 km’lik kısmı,
Dereli ilçesi Alancık Kuzalan Şelalesi-Kümbet sapağı-Dereli ilçe Merkezi
Bulancak, Pazarsuyu deresi Bozat sapağından Kıroğlu kum ve taş ocağına kadar olan kısım
Gelevera deresinin Direkbükü-Espiye merkez arasındaki kısım
Yağlıdere deresi Merkez-Armenit sapağı arasındaki kısım
88
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
4.4 GİRESUN İLİNDE DOĞA TURİZM ÇEŞİTLERİ
GİRESUN
İLİNDE
SÜRDÜRÜLEBİLİR
DOĞA
TURİZMİ
İÇİN
ÖNEMLİ
AKTİVİTELERDEN BAZILARI;
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dağcılık
Dağ Tırmanışı
Doğa Yürüyüşleri(Trekking)
Atlı Doğa Yürüyüşü
Botanik Turizmi
Yön Bulma(Oryantring)
Dağ Bisikleti
Av Turizmi
Doğa Turları
Yayla Turizmi ve Festival Turizmi
Yaban Hayatı(Fauna) Gözlem Turizmi
Kuş Gözlemciliği(Ornitoloji)
Kampçılık ve Karavan Turizmi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İzcilik
Golf Turizmi
Hava Sporları Turizmi ve Yamaç
Paraşütü
Foto safari
Sportif Olta Balıkçılığı
Akarsu Turizmi ve Rafting
Kış Turizmi
Tarım ve Çiftlik(Agro) Turizmi
Deniz Turizmi
Mağara Turizmi
Gem Safari(Süs Taşları Toplama
Gezisi)
89
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Rafting (R)
Canyoning/kanyon
yürüyüşü (C)
Mağaracılık (M)
Dağ bisikletçiliği (DB)
Denizel değerler (DS)
Dağ-yayla gezisi imkânı (
DG)
Peyzaj güzelliği/fotosafari
(PF)
Yaylada
konaklama/kamping
(YK)
Düzenlenmiş doğa gezisi
rotası(DGR)
Tabiata uyumlu kırsal
miras gezisi(KMG)
Pansiyonculuk(P)
Kır
havasında
şehir
merkezleri(KHŞM)
Aktif yaylacılık(AY)
Kelebek
gözlemciliği
imkânı(KeG)
Kuş
gözlemciliği
imkânı(KuG)
Sportif olta balıkçılığı
imkânı(SOB)
Milli park vb sahalar(MP)
Milli park vb. nde
konaklama(MPK)
Kış
sporları
potansiyeli(KSP)
Aktif
kış
sporları
merkezi(KSM)
Estetik şelale bulunan
yerler(EŞ)
Estetik göl/baraj olan
yerler(EGB)
Botanik gezilerine uygun
saha(BOG)
Tescilli
avlak
sahası
(AvS)
Yabana hayatı geliştirme
sahası(YHGS)
Bulancak ilçesi
Çamoluk İlçesi
Çanakçı İlçesi
Dereli İlçesi
Doğankent İlçesi
Espiye İlçesi
Eynesil İlçesi
Görele İlçesi
Güce İlçesi
Keşap İlçesi
Piraziz İlçesi
Şebinkarahisar
İlçesi
Tirebolu İlçesi
Yağlıdere İlçesi
Değerler toplamı
Alucra İlçesi
Aktivite/değer
Merkez İlçesi
(Akpınar, E., Bulut,Y.2010, Altan Ş., 2006)
ÖNE ÇIKAN DOĞA TURİZMİ DEĞERLERİ MATRİSİ
27
23
40
20
21
44
26
37
12
27
32
15
17
32
26
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
24
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
90
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Garantili yaban
gözlemi(GYHG)
İzole ilginç
ekosistemler(İE)
hayatı
Çim kayağı(ÇK)
Sualtı Yaşamı Gözleme
İmkânı (SAG)
Bakir Küçük Koylar
(BKK)
Ormanaltı florası tanıma
gezi imkânı(Mantar ve
benzeri dâhil) (FGİ)
Endemik
Bitkilerin
Gözlemi (EBG)
Köy
Pazarları(Orman
meyvelerinden
reçel
marmelat,
kurutulmuş
meyve satılması kaydıyla)
(KP)
Çayır şeklinde gruplanmış
dağ
çiçekleri
gezisi
(görselliği yüksek olacak)
(DÇG)
Doğal taşlardan tabiat
tarihi
gezisi(Gezi
sırasında en az 10-15
değişik taş türü ve
jeomorfolojik
yapılar
tanıtılmalıdır) (DTTTG)
Bakir doğa parçaları keşif
gezisi(Bakir vadi ve bakir
orman gibi gizli kalan
değerleri
keşfetme
gezileri) (BDPKG)
Gastronomi gezisi (Gezi
günü belirlenir. Gezi günü
ziyaretçilerle
yöresel
yemekler
yapılarak
yedirilir) (GG)
Dokusu
bozulmamış
kırsal
miras
gezisi
(köyler) (KMG)
Yayla gezisi imkânı (Ya)
Yaya gezi imkânı (Y)
Tarihi eserler, sit alanı
(Ts)
Şelale görme imkânı (Ş)
Peyzaj değeri yüksek
yerler, fotoğrafik yerler
(P)
Mağara gezisi (Mğ)
Motorlu gezi imkânı (M)
Jeolojik ve jeomorfolojik
değerler (Jm)
Kanyon görme imkânı
(Cn)
Botanik gezisi imkânı (Bt)
Bakir orman gezisi (Bo)
Atla geziye uygun (At)
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
91
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Şekil 5: Giresun’un doğa turizmi değerleri öne
çıkan ilçeleri
Giresun’un doğa turizmi yönünden öne çıkan ilçeleri;
Dereli ilçesi, (Koçkayası Tabiat Parkı, Karagöl Dağları Krater gölleri, Şelaleler, Kanyonlar ve
-
Kümbet, Kulakkaya yaylaları, Bektaş yaylası 2/3 ‘ü,Uzundere, Eğribel ve Aksu vadisi)
-
Bulancak ilçesi (Bektaş yaylası 1/3 ü,Paşakonağı, Bicik, Ambardağı, Aydındere, Çambaşı
yaylaları, Karagöl dağları aygır gölü, Pazarsuyu vadisi)
-
Espiye ilçesi (Yedideğirmenler mağarası ve Tabiat Parkı, Karaovacık ve Karaduğa yaylaları,
Gelevera ve Karaovacık vadisi)
-
Şebinkarahisar ilçesi,(Eğribel güney kısmı, Saydere vadisi, Kılıçkaya vadisi, Tutak dağı ve
Üçköprü bölgesi, Toplukonak, Turpçu göletleri, avlaklar ve Çağlayan Şelalesi)
-
Güce ilçesi ( Akılbaba vadisi, Boncukçukur vadisi, Gökçebel barajı, Kazıkbeli yaylası,
Karaovacık yaylasının ½ si, Çatak şelalesi)
- Merkez ilçesi ( Ağaçbaşı tabiat parkı, Çaldağ dağı, İnişdibi, Batlama vadisi, Aksu vadisi )
olmaktadır.
-
Görele ilçesi (Sisdağı ve Sisdağı yaylaları, Zıva deresi ve Çömlekçi deresi vadisi)
-
Yağlıdere ilçesi(Yağlıdere vadisi, Sınır-Akpınar-Çakrak kısmı, yaylalar ve Gölyanı obası,
Kırkharman obası)
-
Doğankent ilçesi(Harşit ve Kavraz vadisi, Yaşmaklı barajı, Aslancık hes göleti, yaylalar)
-
Tirebolu(Tirebolu sahili, Harşit vadisi ve deltası, Tirebolu limanı)
92
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
-
Alucra (Kurtbeli, ahşap köy mimarisi, Demirözü, Boyluca, Yeşilyurt ve Koman vadileri, Gâvur
dağları)
Bu ilçelerde turizm odaklanması ve gelişimi için yapılması gerekenlere geçmeden önce
Milletlerarası seviyede önemli olan sahaların özellikleri incelenerek doğa turizmi konusunda bu sahalardaki
deneyimlerin neler olduğu, geliştirilebilmesi için gerekenler, diğer bölgelere yaygınlaştırılması
imkânları irdelenecektir.
BÖLÜM 5
5. SEÇKİN VE YÜKSEK DEĞER TAŞIYAN (X) YILDIZ ALANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE
POTANSİYELİNİ GELİŞTİRME İMKÂNLARININ ORTAYA KONULMASINA İLİŞKİN
ANALİZLER
AĞAÇBAŞI TABİAT PARKI
Ağaçbaşı Tabiat Parkı Giresun İli Merkez İlçesi İnişdibi Beldesi dâhilinde, 1/25 000 ölçekli
memleket haritasında G 40 c1 paftasında bulunmakta olup, 40o 42ı 14ıı - 40o 41ı 34ıı Kuzey enlemleri ile
38o 18ı 54ıı - 38o 20ı 02ıı Doğu boylamları arasında yer almaktadır. Tabiat Parkının güney sınırı
Yavuzkemal-İnişdibi mülki sınırına dayanmakta olup, doğusunda Yavuzkemal Beldesi, güney
doğusunda Melikli obası Yaylası, Güneyinde Fındıklık Yaylası, kuzey batısında İnişdibi Beldesi ile
Keçilik, Çiğdibi, Ezenlisofu ve Büyükdüz Mahalleleri, kuzeyinde Dişiçal ve Keçilikbaşı Yaylaları,
güney batısında ise Gürgenli Boğazı bulunmaktadır. Ağaçbaşı Tabiat Parkına Giresun-DereliYavuzkemal yolu ve Giresun-İnişdibi yolları ile ulaşım sağlanmaktadır. Tabiat Parkı Giresun İline
İnişdibi Beldesi üzerinden 38 km., Dereli İlçesi-Yavuzkemal Beldesi üzerinden ise yaklaşık 64 km.
mesafededir . Tabiat Parkına ulaşan yolların büyük bölümü asfalttır. Giresun İli, Merkez İlçesi,
İnişdibi Beldesi hudutları içerisinde kalan Ağaçbaşı Yaylası, taşıdığı doğal kaynak değerleri ve
bilhassa açık hava rekreasyonu yönünden farklı ve zengin bir potansiyele sahip olması nedeniyle
10.02.2010 tarihinde Bakanlık Makamının Olur'uyla Tabiat Parkı olarak ilan edilmiştir. Alan 89,3
hektar büyüklüğündedir.
Tabiat Parkının tamamı devlet mülkiyetinde olup, ormanlık alandır.
Ağaçbaşı Tabiat Parkından, Giresun İli, çevre ilçe, belde ve köylerde yaşayan insanlar özellikle
yaz sezonunda günübirlik olarak rekreasyon amaçlı faydalanmaktadır.
Tabiat Parkı içinde Üst Kretase yaşlı Çatak Formasyonu ile yine Üst Kretase (Santoniyen) yaşlı
Kızılkaya Formasyonu yer almaktadır Tabiat Parkının hemen hemen tamamında yüzeylenen Çatak
Formasyonu, Aksu Vadisi, Dereli, Yavuzkemal ve Harşit Çayı dolaylarında da geniş mostralar
vermektedir. Tabiat Parkının kuzey batı kesiminde küçük bir alanda gözlenen Kızılkaya Formasyonu
Tabiat Parkının dışında ise Batlama Deresi, Demircili Mahallesi, Karapınar Yaylası ve Bulancak
güneyinde geniş alanlarda gözlenmektedir.
93
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Şekil 6: Ağaçbaşı Tabiat Parkı Sınırları
Ağaçbaşı Tabiat Parkı Göktaş T. (1731 m.), Çavlak T. (1732m.), Gürgen Boğazı ve Taşalan T.
(1785 m.) hattı üzerinde yer almakta olup, alanın en yüksek yeri Tabiat Parkının doğu sınırını
oluşturan 1760 m. yükseklikteki tepedir. Sahanın güney batısındaki Çavlak Tepe ise 1732 metre
yüksekliğindedir. Sahanın alansal olarak büyük bir bölümü bu hattın kuzey yamaçlarında yer
almaktadır (Şekil 6). Tabiat Parkında su bölümü hattının bulunduğu güney kesimlerinde eğim % 0-15
aralığında iken, kuzey bögelerinde çoğunlukla % 15-38 aralığındadır. Yine kuzey bölgelerde yer yer %
38-51 aralığında eğim mevcuttur. Alan içerisinde Batlama Dereyi besleyen iki mevsimlik dere
bulunmaktadır. Başka bir deyişle alanın büyük kesimi Batlama Derenin su toplama havzası içinde yer
almaktadır.
Ağaçbaşı Tabiat Parkı I. Alt Bölge yeralmakta olup, Tabiat Parkında Gri- Kahverengi Podzolik
Topraklar görülmektedir .
Ağaçbaşı Tabiat Parkında orman ekosistemi 1570 m.-1700 m. arasında yayılış göstermektedir.
Hakim ağaç türü Ladin (Picea orientalis) ve Kayın (Fagus orientalis)’dır. Bu ağaç türleri meşçere
halindedir . Orman ekosistemini oluşturan ve münferit fertler olarak bulunan diğer ağaç türleri
Akçaağaç (Acer cappadocicum, Acer trautvetteri), Fındık (Corylus avellana), Sarıçam (Pinus
sylvestris), Doğu Karadeniz Göknarı (Abies nordmanniana) ve Ihlamur (Tilia rubra)’dır.
Ormanın yetişme ortamı genelde ikinci bonitettir.
94
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Çayır-mera ekosistemi 1700 m - 1732 m. arasında orman ekosisteminin üst tarafında yer almaktadır.
Bu ekosistemde genellikle Orman Gülleri (Rhododendron luteum, Rhododendron ponticum) ve otsu
bitkiler görülmektedir.
Flora : Giresun ili, Dörtyol mevkii, İnişdibi, 1600 m. Davis’in Grid sitemine göre A7 karesi içinde yer
almaktadır. Çalışma alanında IUCN kategorisine göre nadir ve nesli tehlike altında bulunan türler ile
endemik türler bulunmamaktadır. Bu yüzden IUCN kategorisine göre değerlendirme yapılamamıştır.
Tabiat Parkında tespit edilen flora elemanları aşağıda verilmektedir.
Çalışma alanında IUCN kategorisine göre nadir ve nesli tehlike altında bulunan türler ile
endemik türler bulunmamaktadır. Ağaçbaşı Tabiat Parkında 38 farklı familyaya ait 75 tür vardır. Bu
familyalar: Aceraceae, Apiaceae, Aspleniaceae, Asteraceae, Balsaminaceae, Betulaceae,
Boraginaceae, Brassicaceae, Caprifoliaceae, Caryophyllaceae, Cistaceae, Corylaceae, Crassulaceae,
Dipsacaceae, Equisetaceae, Ericaceae, Euphorbiaceae, Fabaceae, Fagaceae, Grossulariaceae,
Guttiferae, Hypolepidaceae, Iridaceae, Lamiaceae, Liliaceae, Onagraceae, Pinaceae, Plantaginaceae,
95
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Poaceae, Polygalaceae, Ranunculaceae, Rosaceae, Rubiaceae, Scrophulariaceae, Thymeliaceae,
Tiliaceae, Urticaceae, Amanitaceae’dir.
Fauna
Tabiat Parkının fauna yapısı genel olarak çevresiyle beraber ele alındığında zengin bir omurgalı
tür topluluğuna sahip olduğu görülür.
Bu bölgede, yapılan habitat çalışmaları ve literatür kayıtları dikkate alındığında 3 familyaya ait
4 ikiyaşamlı (Classis: Amphibia), 3 familyaya ait 7 sürüngen (Classis: Reptilia), 33 familyaya ait 90
kuş türü (Classis: Aves) ve 13 familyaya ait 30 memeli türü (Classis: Mammalia) olmak üzere, toplam
olarak 131 tür omurgalının yayılış gösterdiği söylenebilir.
Tabiat Parkı bütünüyle korunup, habitat tahribinden uzak kaldığı sürece sahip olduğu fauna
zenginliğini muhafaza edebilecektir.
Ağaçbaşı Tabiat Parkı Giresun İli Merkez İlçesi İnişdibi Beldesi dâhilinde bulunmaktadır.
Tabiat Parkının güney sınırı Yavuzkemal-İnişdibi mülki sınırına dayanmakta olup, doğusunda
Yavuzkemal Beldesi ve kuzey batısında İnişdibi Beldesi yer almaktadır. Alanın güney doğusunda
Melikliobası Yaylası, güneyinde Fındıklık Yaylası, kuzeyinde Dişiçal ve Keçilikbaşı Yaylaları, güney
batısında ise Gürgenli Boğazı bulunmaktadır.
Bölgenin en önemli özelliği hiç şüphesiz sahip olduğu doğal zenginlikler ve yayla turizmidir.
Yörede mevcut yaylalar bölgeyi eko-turizm faaliyetleri açısından potansiyel bir mekân haline
getirmektedir. Giresun'da yaylaların şehir merkezine yaklaşık 45-60 km. uzaklıkta olması, temiz hava,
ormanlar, yeşillikler ve çayırların çok cazip bir peyzaj sergilemesi yaylalara olan talebi artırmaktadır.
Esasen Doğu Karadeniz bölgesinde yaz mevsiminin kısa sürmesi de talebi deniz turizminden yayla
turizmine doğru kaydırmaktadır.
Tabiat Parkı ve çevresi kent hayatının stresinden bunalmış ve sıkılmış halk için çeşitli turistik
amaçlara yönelik hizmet sunma imkânları bakımından elverişli yer olma özelliğini taşımaktadır.
Buralarda ormanlar, dağ ve güneş, yeşillikler ve çayırlar görsel açıdan olağanüstü bir peyzaj
sergilemektedir. Bu saha yöre halkı için gelecekte çadırlı kamp, doğa yürüyüşü ve bisiklet sporları için
uygun bir alandır.
Alanda kültürel faaliyet olarak her yıl Ağaçbaşı, Kümbet, Bektaş ve Sağrak yaylalarında yılın
belli günlerinde yayla şenlikleri düzenlenmekte olup, Ağaçbaşı Tabiat Parkından, Giresun İli, çevre
ilçe, belde ve köylerde yaşayan insanlar özellikle yaz sezonunda günübirlik olarak rekreasyon
maksadıyla faydalanmaktadır.
Ağaçbaşı Yayla Şenlikleri
İnişdibi Belediyesi tarafından düzenlenen şenlikler her yıl Temmuz ayının ilk haftasında
gerçekleştirilmektedir. Şenliklere Giresun İli genelinde yaklaşık 5000 kişi katılmaktadır.
96
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Teknik ve Sosyal Altyapı Tabiat Parkı’na yakın olan Yavuzkemal, Dereli ve İnişdibi yerleşimlerinde
yeterli sayıda sağlık ve eğitim tesisleri mevcuttur. Tabiat Parkı sınırları içerisinde ise herhangi bir
sağlık, idari ve eğitim kurumu bulunmamaktadır. Ağaçbaşı Tabiat Parkında, alanın sınırını oluşturan
asfalt yollar ile alan içinde yeralan stabilize eski Bektaş yolu bulunmaktadır. Bunlardan eski Bektaş
yolu Yavuzkemal Beldesinden gelip, tabiat parkının güneyindeki açıklık alandan geçerek batıya doğru
ilerlemektedir. Alana Yavuzkemal Beldesi tarafından eski Bektaş yolundan girildiğinde, girişten
hemen sonra sağa ayrılan stabilize bir yol ile radyo vericisine ve bu vericiğe elektrik sağlayan trafoya
ulaşılmaktadır. Alan içerisinde eski Bektaş yoluna hemen hemen paralel konumda olan ve
kullanılmaktan kaynaklanan iz şeklinde bir yol (patika) vardır. Bu patika yaklaşık 1,5 km. uzunlukta
olup, yaklaşık 2 m . genişliğindedir. Tabiat Parkı içerisinde gelen ziyaretçilerin araçlarını bırakacakları
İdarece düzenlenmiş bir otopark bulunmamaktadır. Ancak gelen günübirlik ziyaretçiler, araçlarını saha
içerisinde muhtelif yerlerde bırakmaktadırlar. Eski Bektaş yolundan batıya doğru gidildiğinde yolun
sağında günübirlik kullanıma yönelik yaklaşık 1 adet (3+3) WC ve WC’nin önünde 1 adet çeşme
görülmektedir. Yine tuvaletin kuzey doğu kesiminde açıklık alanlardan ormana girildiğinde yaklaşık
75 m. içerde 1 adet 15 tonluk su deposu vardır. Bu yol ile sahanın batı kısmına devam edildiğinde
Çavlak Tepenin nirengisi ve önünde yine günübirlik kullanıma yönelik 1 adet çeşme görülmektedir.
Alanda kullanılan su 14 km mesafedeki Bektaş Yaylasında bulunan kaynaktan gelmektedir. Bu su
daha sonra Tabiat Parkının güney doğusunda yer alan Melikliobasına verilmektedir. Mevcut su
günübirlik kullanım için yeterli değildir. İleride doğacak ihtiyaçlar için sahaya içme ve kullanma
suyunun getirilmesi gerekmektedir. Tabiat Parkı içinde tesislere ait evsel nitelikli atıksular sızdırmalı
foseptiklerle ile bertaraf edilmektedir. Alan yoğun olarak festival zamanında kullanıldığından,
foseptikler bu dönemlerde İnişdibi ve Yavuzkemal Belediyeleri tarafından vidanjörle çekilmektedir.
Yavuzkemal Beldesinde kanalizasyon şebekesi yeni tamamlanmıştır. Ancak bu hattın nereye
bağlanacağı (arıtma tesisi ya da sızdırmalı foseptik) henüz netleşmemiştir. Planlama alanı özellikle
festival zamanında kullanıldığından, bu dönemde Tabiat Parkı içerisinde ziyaretçilerden kaynaklanan
katı atıklar, İnişdibi ve Yavuzkemal Belediyeleri tarafından toplanmaktadır. Festival zamanı dışında
ise çöpler iki haftada bir toplanmaktadır. Toplanan çöpler Giresun merkez çöplüğüne götürülmektedir.
Giresun İli Merkez ve İlçe Belediye Başkanlıkları mücavir alan sınırlarında oluşan katı katıklarını
düzensiz (vahşi) depolama yöntemi ile bertaraf etmektedir. Tabiat Parkının içinden yüksek gerilim
hattı ile BOTAŞ’ a ait doğalgaz boru hattı geçmekte olup, bu hatlar Tabiat Parkının güneyindeki
açıklık alanı ikiye bölmektedir. Doğalgaz boru hattı için yaklaşma mesafesi boru hattının her iki
tarafında 20 m. olup, 40 m.’lik koridor yapı yaklaşma sınırıdır. Aynı hat boyunca uzanan yüksek
gerilim hattında ise Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin 44. maddesinde belirtilen hava
hattı iletkenlerinin en büyük salınımlı durumda yapılara olan en küçük yatay uzaklıkları doğalgaz boru
hattı yaklaşım sınırı içerisinde kalmaktadır. Tabiat Parkındaki mevcut alt yapı tesisleri sahanın
güneyinde bulunan açıklık alan üzerinde bulunmaktadır. Açıklık alanda festival zamanında
kullanılmak üzere İnişdibi Belediyesi tarafından yapılan emprenyeli ahşap aydınlatma elemanları
bulunmaktadır.
97
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Ziyaretçi(konaklamayanlar) : yaklaşık 5000 kişi olacağı
düşünülmektedir.
Halihazırdaki ziyaretçi sayısı
Para harcama
Günübirlik gelenler günde ortalama 20 TL harcıyorlar.
Ziyaretçi Profili
Bireysel gezginler : %5
Aileler : % 85
Tur grupları (tanıdık ve benzer talepteki kişilerin bir araya
gelmesi şeklinde) : % 10
Diğerleri : %5
Gelişlerinin ilk on sebebi:
12345-
Kıyaslanabileceği bir saha
Koçkayası Tabiat Parkı
Günübirlik piknik
Doğa gezileri,
Manzara seyir, Fotoğraf Çekimi
Doğa Eğitimi Programları (çok nadir)
Yaban Hayatı ve Kuş Gözlemciliği (çok nadir)
Ağaçbaşı Tabiat Parkı Turizm Arzı Değerleri
Ulaşılabilirlik
Sahanın Uluslararası
havaalanına yakınlığı
Alana Ulaşım
Ankara’ya 648 km, İstanbul’a 975 km uzaklıkta.
Trabzon Havaalanına 174 km,Samsun Çarşamba Havaalanına 244 km.,
yapılmakta olan Ordu-Giresun Havaalanına 80 km.
Özel taşıt
(x)
Ziyaretçinin Genel ulaşım kanaati: Alana
Toplu taşıma
(x)
ulaşımda kullanılan İnişdibi –Giresun
Diğerleri (Bisiklet,
yolunun iyileştirilmesi
motosiklet, yürüyüş, atlı vb.) (x)
Ulaşım için problemler:
Altyapı
Yetersiz
Taşımacılık ağı
Yerel ağ(toprak, asfalt)
Anayollara bağlantı
Yerel
genel
taşımacılık
Programlar
Ücretler
Ring patikaları
İşaret levhaları
Genel yer işaret
levhaları
Bilgi
panoları
Araçlar için park
kapasitesi
Bilgi
alma ve tercüme
kolaylıkları
Restoran
sayısı
X
Yeterli
İyi
Açıklama
Asfalt
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Yapılmakta
Yapılmakta
Yapılmakta.
Yapılmakta.
Planlanmış 2014 ‘de yapılacak
98
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Restoranların durumu
Yemek standartları
Kategori
Sayısı
Turistik
-
Yerel
-
Açıklama
Yüksek standartlı yemek sunanlar : Standartta yemek sunanlar: Kötü standartta yemek sunanlar
:-
Barınma imkanları
Oteller
Hosteller
Yatak&kahvaltı oteli
Rota üstü kulübeler
Bungalov tarzı
Kamp alanı
Diğerleri: Pansiyon
Kategori
Kuruluş sayısı
Yatak Sayısı
--------
--------
--------
Sahanın kendine has özellikleri;
Nitelik
Tek-eşsiz olanlar var mı?
Sunduğu değerlerden
Durum
-
Biraz farklı ama değerli olanlar Flora-Fauna
Diğer ilgi çeken yerlere benzer
Olanlar
Alan turist ziyaret
döngüsüne girecek Şekilde
turistlerin ilgisini çekecek
diğer alanlara yakın mı?
Alandaki yabanıl varlıklar
Bayrak türler
Diğer ilginç yaban hayatı
Yayla ve Orman Ekosistemi
birlikte..
Bektaş, Kulakkaya yaylalarına
yakın
Yayla koridoru yolu üzerinde
Endemik bitkiler,
Karaca
Yaban domuzu, Ayı,
Vaşak, Yırtıcı kuşlar
Yok
Kelebekler
Endemik bitkiler,
Var
Yok
Kelebekler
Tatmin edici yaban hayatı
Memeliler
izleme
imkanı
Garanti edilen türler var mı? Var
Var
Kuşlar
Var
Genellikle rastlanma ihtimali Var
Şans veya mevsime bağlı
olanlar
Alanda bulunan tesisler
Var
Sahadaki tesisler
Rekreasyonel tesisler
Spor tesisleri
Diğerleri
Açıklama
-
Yetersiz
X
X
X
Yeterli
Açıklama
Karaca, Sincap, tüm yırtıcı kuşlar,
ağaçkakan ve ötücü kuşlar
Karaca
Ayı ve Vaşak
iyi
Durum açıklaması
İmar Planları Yapım Halinde
planına göre
yapılabilir.
99
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Kaynak adı
Var
Var
Var
Yok
Yok
Yok
Yok
Yok
Yok
Yok
Var
Var
Dağlar
Ormanlar
izole alanlar
Şelaleler
Göller
Nehirler
Yaylalar
Mağaralar
Koylar
Yaban hayatı
Memeli
Kuşlar
Kelebekler
İklim
Peyzaj dokusu
Kanyonlar
Yok
Tabiatla uyumlu kültürel
Var
miras
1-5 arası değerlendirme şekli;
Doğal Kaynakların Potansiyeli
1
2
3
4
5
X
X
Açıklama
X
X
X
X
X
X
X
1) İnsanlar sahayı özelikle bu kaynak için ziyaret ederler, çekirdek üründür,
2) Kaynak alanı ziyaretçiler tarafından mutlaka ziyaret edilir,
3) Alanda kaynağın olması ziyaretçi deneyimine katkı sağlar,
4) Herhangi bir farklı şey sunmaz,
5) Turizm için ilginç değil,
Ağaçbaşı Tabiat Parkı’nın Taşıma Kapasitesi Analizi
Çalıştaylar ve yönetici gözlemleri neticesinde aşağıdaki veri grupları elde edilmiştir.
Değerlendirme şekli: 1- Tamamen sağlanabiliyor, 2- Genel olarak sağlanıyor, 3- Veri yok,
4- Çoğunlukla sağlanamıyor, 5- Hiç sağlanamıyor
Göstergeler
Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eşit pay alırlar
1
2
3
Tüm ilgi grupları turizm gelişimine oranlı bir miktar para yatırımı
yapabilir
5
X
Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır
X
Turizm gelişimiyle ilgili paydaşların ihtiyaç, istek ve önerileri ele
alınıyor
Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor
X
X
İlgi gruplarının birbiriyle olan ilişkileri iyi
X
Beraber çalışmanın önemi biliniyor
X
İyi bir işbirliği içindeler
X
Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor
4
X
X
100
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi
X
Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi
X
Diğer sektörler de turizm gelişimine fayda sağlıyor
X
Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor
X
Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm gelişiminden sonra
gelişme gösterdi
X
Turizm gelişimi istihdamı artırma beklentilerini karşılıyor
X
Yerel halk, özellikle gençler için yeni iş imkânı ortaya çıktı
X
Kendi turizm işini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor
X
Turizm işi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor
X
Planlı turizm uygulaması yapılıyor
X
Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar
görmemiştir.
Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır
X
Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir
X
Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor
X
Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor
X
Turizm gelişimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor
X
Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor
X
Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor
X
Turizm hayat kalitesini artırıyor
X
X
Sosyal ve ekonomik taşıma kapasitesi verilerini değerlendirme sonuçları;
1- Ağaçbaşı Tabiat Parkı’nın sosyal ve ekonomik taşıma kapasitesi yönünden kısmen problem yaşamaktadır.
2- Ekonomik beklentiler mevcuttur, bu sürecin iyi yönetilmesi gerekir,
3- Ekonomik kaynak ayrılmakta ve alt yapı yatırımları yapılmakta,
kaynakların saha koruma ve turizm gelişimi için
yerinde kullanımı sağlanmaktadır.
4- Turizm Giresun için müspet etkiler yapmış, kültür ve tabiatın korunmasına imkân sağlanmıştır.
101
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Ekolojik taşıma kapasitesi analizi
Faaliyet
Genel
etkiler
Korunan alan
üzerindeki etki
Etki
Kabul
Kabul
edilebilir edilemez
Kamping piknik
Ahşap Hediyelik
eşyaların satılması,
Dağcılık, trekking
X
Yok
X
Yok
X
Yeme içme
X
Doğa yürüyüşü
X
Yaban hayatı gözlemi
Yok
Bilimsel geziler
Kabul edilebilir ancak;
Alanda bazı düzenlemeler yapılması
gerekir.
Alanda bazı düzenlemeler yapılması
gerekir.
Günübirlik
ziyaretçiler
yemek
ihtiyaçlarını
genelde
yanlarında
getirdikleri yiyecek ve içeceklerden
karşılamaktadırlar.
Bu
konuda
alanda
düzenli
rekreasyonel alanlarının oluşturulması
gerekmektedir.
X
X
Ekolojik taşıma kapasitesi verilerini değerlendirme sonuçları;
1- Ağaçbaşı Tabiat Parkı’nda özellikle yazın katı atık sorunu görülmektedir. Ayrıca şenlik zamanı da katı atık
sorunu gözlenmektedir.
2- Günübirlik ziyaretçiler taşıma kapasitesinin üstünde olduğu zaman sayının sınırlanması, yeni sahaların açılarak
talebin karşılanması gerekir.
İzlemeye esas olan Ekolojik Göstergeler aşağıdaki şekilde incelenmiştir.
Ekolojik taşıma kapasitesinin etkileri;
1- Tamamen doğru, 2- Genel olarak doğru, 3- Veri yok, 4- Çoğunlukla yanlış 5- Hiç yok
Ekolojik göstergeler
1
2
Bitkiler turizm artışından etkilenmemektedir
Yürüyüş yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar veriyor
Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana
X
gelmektedir
Korunan alanımızın suları gözle görünür şekilde kirlenmektedir
Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir
Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür
X
Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıştır
3
X
4
5
X
X
X
X
Ekolojik göstergelerin değerlendirmesiyle;
1. Flora ve faunanın turizmden fazla etkilenmediği.
2. Patika dışına çıkan turistlerin olduğu, bunların zararlara sebep olabileceği, uyarı, işaretlemeler ve alan kılavuzu
sistemi ile bunların çözülebileceği.
3. Turistlerin yaban hayatını az da olsa rahatsız ettikleri, bunun da etkin denetim, uyarılar, otokontrol gibi
mekanizmalar ile çözülebileceği düşünülmektedir.
4. Netice olarak, henüz ekolojik göstergeler henüz önemli bir tehlike işareti vermemektedir. Ancak, saha görevlisi,
işaretleri tabelalar, bilgilendirme ve uyarmalar ile iyi bir ziyaretçi yönetim programı ile olumsuzluklar
önlenebilecektir.
102
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Fiziki/idari taşıma kapasitesi incelemesi ve değerlendirmesi aşağıya alınmıştır;
1- Akıcı, yeterli 2- iyi, 3- fena değil, 4- kötü, 5- çok kötü
Fiziki/idari taşıma kapasitesi
Yer
Kapasite
“
Altyapı
Korunan alana giriş yollan
Korunan alandaki yol ağı
Korunan alan içindeki toplu
Yok
taşıma araçları
Park girişi
Park etme
Yok
Akış
Yok
Park yeri imkânları
Yer sayısı
Yok
Biletleme
Yok
Yönlendirme
Yok
Bilgi imkânları
İşaret levhaları
Yetkililer
Ziyaretçi merkezi
Yok
Ofisler
Yok
Yiyecek içecek temini Tedarik
Yok
Ticaret
Seçenekler
Yok
Olanaklar
Patika ağı
Yaban
hayatı
izleme noktaları
Aktiviteler
Çalışanlar
Tuvaletler
Atıkların toplanması
Yeterlilik durumu
Sayısı ve uygunluğu
Seçenekler
Paket doğa turları
Bisiklet kiralama
Araç kiralama
At-katır kiralama
Yeterli sayıda
Donanımlı
1
2
3
4
5
X
X
X
X
X
X
X
Yok
Yok
Yok
Yok
Yok
Yok
X
X
Fiziki/idari taşıma kapasitesi yönünden yapılan değerlendirme;
-
İdaremiz personel yönünden yeterli donanıma sahip değildir, takviye edilmelidir.
-
Tabiat Parkının yönetim planı mevcuttur. İmar Planı onaylandıktan sonra gerekli tesislerle
ilgili yatırımlar yapılacak ve ziyaretçi ihtiyaçları karşılanacaktır.
-
Tabela, bilgi panosu, ikaz vb. işaretlemeler lüzumludur, yapılmaktadır.
-
Sahada tuvalet, otopark, plaj düzenlemeleri vb. temel ihtiyaçların karşılanması için altyapı
çalışmalarına ağırlık verilmektedir.
-
Personelin donanımı arttırılmalıdır.
Psikolojik taşıma kapasitesi ile alakalı değerlendirmede ise kayda değer herhangi bir problem
yaşanmadığı görülmektedir.
Taşıma kapasitesinin tüm yönleri ile incelenmesini müteakip genel değerlendirmesi
103
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Şu şekilde yapılabilir;
1- Taşıma kapasitesine ulaşılmamıştır, ekosistem ve korunan alan turizmden kısa vadede zarar
görecek durumda değildir.
2- Kurumlar özellikle Tabiat Parkı ile ilgili beklentilere sahiptir, bu beklentilerin turizmin artışı ile
bir bölümünün gerçekleşmesi mümkündür.
3- İnsanların beklentilerinin yönetilmesi gereklidir, bazı beklentiler uygulanamaz özellikler
taşımaktadır.
PAYDAŞ ANALİZİ
Faaliyet
Sorumlu Birim
Giriş kontrol hizmetlerinin yürütülmesi
DKMP Şube Müdürlüğü
Güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi
DKMP Şube Müdürlüğü, Kolluk Kuvvetleri
Bakım-onarımı ve temizlik işlerinin
yürütülmesi
Yolların, içme ve kullanma suyu ve kanalizasyon
Ģebekelerinin, elektrik ve telefon hatlarının bakımı
ve onarımı
Katı atık toplama işlerinin yürütülmesi
DKMP Şube Müdürlüğü, İl Özel idaresi, İşletmeciler
DKMP Şube Müdürlüğü, İnişdibi Belediyesi, İl Özel İdaresi, TEDAŞ,
Telekom
Alanın tanıtımı
DKMP Şube Müdürlüğü, İşletmeciler
Ziyaretçilerin ve yöre halkının bilgilendirilmesi
DKMP Şube Müdürlüğü
Ziyaretçi memnuniyetinin ölçülmesi
DKMP Şube Müdürlüğü
Alanda bilimsel faaliyetlerin yapılması
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, DKMP Şube
Müdürlüğü, Üniversiteler
Alanda doğa eğitimlerinin düzenlenmesi
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, DKMP Şube
Müdürlüğü, Üniversiteler, STK’lar
Alan kılavuzları eşliğinde turların düzenlenmesi
DKMP Şube Müdürlüğü
DKMP Şube Müdürlüğü, İnişdibi Belediyesi, İşletmeciler
KOÇKAYASI TABİAT PARKI
Koçkayası Tabiat Parkı Giresun İli Dereli İlçesi, Kümbet yaylası, Koçkayası mevkiinde 1/25
000 ölçekli memleket haritasında G 40 c3 paftasında bulunmakta olup, 40o 33ı 49ıı - 40o 34ı 57ıı Kuzey
enlemleri ile 38o 27ı 57ıı - 38o 29ı 57ıı Doğu boylamları arasında yer almaktadır. Tabiat Parkının güney
sınırı Kümbet obası, Sarımsak kayası, Çorukoğulları ağılları ve Çomak konağı mevkiine dayanmakta
olup, doğusunda Alipaşa, Geğraz, Yenioba, Taşbaşı obası mera arazileri, Mektap kıranı sırtı ile
Kızakkertiltepe, kuzeyinde Koçkayası deresi, Koçkayası yaylası, Payoba mezarlığı, Çorak pınarı,
Çoban taşı, Gâvur mezarlığı, Göktepe yaylası ve Çoban bağırtan pınarı, batısında ise Cımbırtlık deresi,
Keltaş deresi bulunmaktadır. Koçkayası Tabiat Parkına Giresun-Dereli-Kümbet-Eski Şebinkarahisar
karayolu(Şehitler Yolu)
ve Giresun-Şebinkarahisar anayolu, Kanlıhan-Uzundere-Kümbet-Eski
Şebinkarahisar karayolu(şehitler yolu) ile ulaşım sağlanmaktadır. Tabiat Parkı Giresun İline 1. Yoldan
55 km., 2. Yoldan 67 Km. mesafededir. Tabiat Parkına ulaşan yolların tamamı asfalttır. Giresun İli,
Dereli İlçesi, Kümbet yaylasında kalan, taşıdığı doğal kaynak değerleri ve bilhassa açık hava
104
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
rekreasyonu yönünden farklı ve zengin bir potansiyele sahip olması nedeniyle daha önceden A Tipi
Mesire Yeri olan Koçkayası,11.07.2011 tarihinde Bakanlık Makamının Olur'uyla Tabiat Parkı olarak
ilan edilmiştir. Alan 354 hektar büyüklüğündedir.
Tabiat Parkının tamamı devlet mülkiyetinde olup, ormanlık alandır.
Koçkayası Tabiat Parkından, yerli yabancı turistler yaz ve kış konaklama, Giresun İli, çevre
ilçe, belde ve köylerde yaşayan insanlar ise özellikle yaz sezonunda günübirlik olarak rekreasyon
amaçlı faydalanmaktadır.
Tabiat parkı içersinde 140 yataklı Ahşap Şale Otel, 17 adet Ahşap Bungalov,350 kişilik Ahşap
Restoran, 1 adet ahşap enfermasyon/gösteri merkezi, çadır ve caravan alanları ile günübirlik alanlar ve
piknik üniteleri bulunmaktadır.
MTA tarafından yayınlanan 1/500.000 ölçekli Türkiye Jeoloji haritasında üst kretase volkanik
fasies bölge ile granit granodiarit ve kuvarslı diorit bölgesi içersinde gösterilmektedir. Karadeniz
silsileleri Kretasesinin alt seviyelerine ait olan plaketli kalkerlerden üstteki marını kalkerlere geçiş çok
yavaş olmuştur. Marnnı kalkerlerin ve bunlarla birlikte görülen kum taşlı kısımların meydana
getirdikleri filiş fasiesi ayrıca tüf ve anglomeralarla karışık durumdadır. Filişler içersinde kumu fazla
tabakalarla bunlar içinde gömülmüş halde yoğun kalkerlere rastlanmıştır. Bunun gibi filiş içinde gerek
asit gerekse bazik bileşimde çeşitli volkanik kayaşlar da vardır. Kretase filişler içersinde yaşı
senoniyem sonrasına ait granodiorit Kayaşları çok yaygın olarak bulunur.
Koçkayası mevkiinin zemini üst kretase yaşlı volkanik kayaşların alteresi sonucu oluşmuş
yaklaşık 1-3 metre kalınlıkta arenadan oluşmuştur. Ana kaya volkanizma ürünü olduğu için üst
kısımlar aşırı çatlaklı olmasına karşın derine doğru masif halde olduğu gözlenmektedir. Ana kaya
sadece yerleşme alanında değil geniş bölgede yüzlek vermektedir. Yerleşim alanında daha önceden
heyelan geliştiğine ilişkin ondulasyon, heyelan gölleri, çatlama gözlenmemektedir. Yerleşim alanının
güneydoğusundan gelen dere ise sel tehlikesi oluşturmamaktadır. Koçkayası ‘nın yaklaşık 8 km.
güneyinden doğu-batı doğrultusunda ve hemen hemen sahile paralel uzanan 30 km. uzunluğunda bir
fay hattı geçmektedir. Alan II. Derece deprem bölgesi içerisindedir.
105
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Koçkayası Tabiat Parkı Evliya T. (1.977 m.), Göbel boğazı (2.050 m.), 2177 m. rakımlı tepe, Çifteyar
tepesi(2.280 m.), Ocaktaşı tepesi(2.200 m.) hattı üzerinde yer almakta olup, alanın en yüksek yeri
Tabiat Parkının kuzeydoğu sınırını oluşturan Çifteyar tepedir. Alan etrafında Koçkayası tepe(2.082
m.), Göktepesi(2.483 m.), Sayrul tepesi(2.000 m.),Göbelin tepesi(2.040 m.), Göbel tepesi(2.220 M.)
,ve Taşbaşı tepesi(1.970 m.) bulunmaktadır. Sahanın alansal olarak büyük bir bölümü bu hattın kuzey
ve kuzeybatı yamaçlarında yer almaktadır. Tabiat Parkında su bölümü hattının bulunduğu kuzey
kesimlerinde eğim % 30-50 Aralığında iken, güney bölgelerinde çoğunlukla % 15-30 aralığındadır.
Koçkayası Tabiat Parkı I. Alt Bölge yeralmakta olup, Tabiat Parkında Gri- Kahverengi
Podzolik Topraklar görülmektedir.
Koçkayası Tabiat Parkında orman ekosistemi 1500 m.-1800 m. arasında yayılış göstermektedir.
Hakim ağaç türü Ladin (Picea orientalis) ve Kayın (Fagus orientalis)’dır. Bu ağaç türleri meşçere
halindedir. Orman ekosistemini oluşturan ve münferit fertler olarak bulunan diğer ağaç türleri Titrek
kavak(Populus
tremula,Gürgen(Carpinus
betulus)
,Karaağaç(
ulmus
campestris),
Kızılağaç(Alnus gülutinosa), Kestana(Castenea sativa), Ihlamur(Tilia rubra), Meşe (Quercus
petrea) , Akçaağaç (Acer cappadocicum, Acer trautvetteri,Acer pseodoplatanus), Fındık (Corylus
avellana), Doğu Karadeniz Göknarı (Abies nordmanniana)’dır. Ormanın yetişme ortamı genelde
ikinci bonitettir.
106
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Çayır-mera ekosistemi 1700 m - 2050 m. arasında orman ekosisteminin üst tarafında yer
almaktadır. Bu ekosistemde genellikle Orman Gülleri (Rhododendron luteum, Rhododendron
ponticum) ve otsu bitkiler görülmektedir.
Flora: Giresun ili, Dörtyol mevkii, İnişdibi, 1600 m. Davis’in Grid sitemine göre A7 karesi içinde yer
almaktadır. Çalışma alanında IUCN kategorisine göre nadir ve nesli tehlike altında bulunan türler ile
endemik türler bulunmamaktadır. Bu yüzden IUCN kategorisine göre değerlendirme yapılamamıştır.
Tabiat Parkında tespit edilen flora elemanları aşağıda verilmektedir.
Çalışma alanında IUCN kategorisine göre nadir ve nesli tehlike altında bulunan türler ile
endemik türler bulunmamaktadır. Koçkayası Tabiat Parkında farklı familyalara ait türler vardır. Bu
familyalar:
Aceraceae,
Apiaceae,
Aspleniaceae,
Asteraceae,
Balsaminaceae,
Betulaceae,
Boraginaceae, Brassicaceae, Caprifoliaceae, Caryophyllaceae, Cistaceae, Corylaceae, Crassulaceae,
Dipsacaceae, Equisetaceae, Ericaceae, Euphorbiaceae, Fabaceae, Fagaceae, Grossulariaceae,
Guttiferae, Hypolepidaceae, Iridaceae, Lamiaceae, Liliaceae, Onagraceae, Pinaceae, Plantaginaceae,
Poaceae, Polygalaceae, Ranunculaceae, Rosaceae, Rubiaceae, Scrophulariaceae, Thymeliaceae,
Tiliaceae, Urticaceae, Amanitaceae’dir.
Fauna
Tabiat Parkının fauna yapısı genel olarak çevresiyle beraber ele alındığında zengin bir omurgalı
tür topluluğuna sahip olduğu görülür.
Bu bölgede, yapılan habitat çalışmaları ve literatür kayıtları dikkate alındığında 3 familyaya ait
4 ikiyaşamlı (Classis: Amphibia), 3 familyaya ait 7 sürüngen (Classis: Reptilia), 33 familyaya ait 90
kuş türü (Classis: Aves) ve 13 familyaya ait 30 memeli türü (Classis: Mammalia) olamk üzere, toplam
olarak 131 tür omurgalının yayılış gösterdiği söylenebilir.
Tabiat Parkı bütünüyle korunup, habitat tahribinden uzak kaldığı sürece sahip olduğu fauna
zenginliğini muhafaza edebilecektir.
Bölgenin en önemli özelliği hiç şüphesiz sahip olduğu doğal zenginlikler ve yayla turizmidir.
Yörede mevcut yaylalar bölgeyi eko-turizm faaliyetleri açısından potansiyel bir mekân haline
getirmektedir. Giresun'da yaylaların şehir merkezine yaklaşık 45-60 km. uzaklıkta olması, temiz hava,
ormanlar, yeşillikler ve çayırların çok cazip bir peyzaj sergilemesi yaylalara olan talebi artırmaktadır.
Esasen Doğu Karadeniz bölgesinde yaz mevsiminin kısa sürmesi de talebi deniz turizminden yayla
turizmine doğru kaydırmaktadır.
Tabiat parkı hem yöre hem de yerli ve yabancı turistler için konaklama, çadırlı kamp, doğa
yürüyüşü ve bisiklet sporları için uygun bir alandır.
107
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Alanda kültürel faaliyet olarak her yıl Ağaçbaşı, Kümbet, Bektaş ve Sağrak yaylalarında yılın
belli günlerinde yayla şenlikleri düzenlenmekte olup, Koçkayası Tabiat Parkından, Giresun İli, çevre
ilçe, belde ve köylerde yaşayan insanlar özellikle yaz sezonunda konaklama ve günübirlik olarak
rekreasyon maksadıyla faydalanmaktadır.
Dereli Kümbet-Aymaç Uluslararası Yayla Şenlikleri
Dereli Belediyesi ile Dereli Kültür ve Yardımlaşma Derneği tarafından düzenlenen şenlikler
her yıl temmuz ayının ikinci hafta sonu yapılmaktadır. Şenliklere Giresun İli genelinde yaklaşık
20000 kişi katılmaktadır.
Teknik ve Sosyal Altyapı Tabiat Parkı’na yakın olan Yavuzkemal, Dereli yerleşimlerinde yeterli
sayıda sağlık ve eğitim tesisleri mevcuttur. Tabiat Parkı sınırları içerisinde ise herhangi bir sağlık, idari
ve eğitim kurumu bulunmamaktadır.
Koçkayası Tabiat Parkında, alanın sınırını oluşturan asfalt yollar ile alan içinde kayrak taşı ile
döşenmiş patika yollar mevcuttur. Ayrıca alan sınırından Göktepe yaylasına ve Koçkayası yaylasına
giden stabilize yollar bulunmaktadır.
Tabiat Parkı içerisinde gelen ziyaretçilerin araçlarını bırakacakları İdarece düzenlenmiş çok
sayıda otoparklar bulunmamaktadır.
Alan girişinde giriş –kontrol ünitesinin arka kısmında günübirlik kullanıma yönelik (3+3) WC
ve WC’nin önünde 1 adet çeşme bulunmaktadır. Yine tuvaletin kuzey batı kesiminde bungalovların
üstünde 70 tonluk su deposu vardır. Su deponun yayklaşık 50 m. yukarsından çıkmaktadır.
Tabiat Parkı içinde tesislere ait evsel nitelikli atıksular sızdırmalı foseptiklerle ile bertaraf
edilmektedir.
Tabiat Parkı içerisinde ziyaretçilerden kaynaklanan katı atıklar, Dereli Belediyesii tarafından
toplanmaktadır. Toplanan çöpler Giresun merkez çöplüğüne götürülmektedir. Giresun İli Merkez ve
İlçe Belediye Başkanlıkları mücavir alan sınırlarında oluşan katı katıklarını düzensiz (vahşi) depolama
yöntemi ile bertaraf etmektedir. Tabiat Parkında ısıtma merkezi kalorifer sistemi kömür ile
sağlanmakta olup tüm tesislere yer altı hatlarla ulaşmaktadır. Ayrıca saha içerisinde 1 adet trafo binası
bulunmaktadır. Saha içerisindeki patika yolarda aydınlatma elemanları bulunmaktadır.
108
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Koçkayası Tabiat Parkı Turizm Talebi Değerleri
Hâlihazırdaki
ziyaretçi sayısı
Ziyaretçi(konaklayanlar) : 3000 kişi
Ziyaretçi(konaklamayanlar): 4500kişi
Para harcama
Konaklama için gelenler ortalama 200 TL harcıyorlar.
Günübirlik gelenler günde ortalama 20 TL harcıyorlar.
Bireysel gezginler : %5
Aileler : % 85
Tur grupları (tanıdık ve benzer talepteki kişilerin bir araya
Gelmesi şeklinde) : % 10
Diğerleri : %5
Ziyaretçi Profili
Gelişlerinin ilk on 1- Günübirlik piknik
sebebi:
2- Konaklama
3- Doğa gezileri
4- 4- Manzara seyir, Fotoğraf Çekimi
5- Doğa Eğitimi Programları (çok nadir)
6- Yaban Hayatı ve Kuş Gözlemciliği (çok nadir)
7- Yayla Şenlikleri
Kıyaslanabileceği Ağaçbaşı Tabiat Parkı
bir saha
Trabzon Hıdırnebi Yaylakent
Ordu Eminem Pınarı A Tipi Mesire Yeri
Koçkayası Tabiat Parkı Turizm Arzı Değerleri
Ulaşılabilirlik
Sahanın Uluslararası
havaalanına yakınlığı
Ankara’ya 665 km, İstanbul’a 991 km uzaklıkta.
Trabzon Havaalanına 186 km, Samsun Çarşamba Havaalanına 254 km., yapılmakta
olan Ordu-Giresun Havaalanına 87 km.
Alana Ulaşım
Özel taşıt
(x)
Toplu taşıma
(x)
Diğerleri (Bisiklet,
motosiklet, yürüyüş, atlı vb.) (x)
Ziyaretçinin Genel ulaşım kanaati: Alana ulaşımda
kullanılan Giresun-Dereli –Kümbet asfalt yolu ile
Giresun-Şebinkarahisar-Kanlıhan-UzundereKümbet asfalt yolunun iyileştirilmesi
Ulaşım için problemler:
109
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Altyapı
Taşımacılık ağı
Açıklama
X
Asfalt
Yerel ağ(toprak, asfalt)
X
X
Anayollara bağlantı
Yerel
İyi
Yetersiz Yeterli
genel
X
taşımacılık
Programlar
Ücretler
X
Ring patikaları
İşaret levhaları
X
Yapılmakta
Genel yer işaret levhaları
Bilgi panoları
X
Yapılmakta
X
Yapılmakta.
X
Araçlar için park kapasitesi
Bilgi alma ve tercüme
X
kolaylıkları
Restoran sayısı
X
Sahanın kendine has özellikleri;
Nitelik
Sunduğu değerlerden
Durum
Tek-eşsiz olanlar
Var mı?
-
Biraz farklı ama
Değerli olanlar
Diğer ilgi çeken yerlere
olanlar benzer
Alan turist ziyaret
Döngüsüne girecek
Şekilde turistlerin ilgisini
çekecek diğer alanlara yakın
mı?
Alandaki yabanıl varlıklar
Açıklama
Flora-Fauna
Yayla ve Orman Ekosistemi birlikte
Kümbet, Bektaş, Kulakkaya,
Kırkharman, Çıkrıkkapı yaylalarına
Yakın yayla koridoru üzerinde
Bayrak türler
Karaca
Diğer ilginç yaban
hayatı
Yaban domuzu,
Ayı, Vaşak tüm
yırtıcı kuşlar
Endemik bitkiler,
Yok
Kelebekler
Var
110
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Tatmin edici yaban hayatı
izleme imkanı
Memeliler
Kuşlar
Garanti edilen türler var mı?
Var
Var
Genellikle rastlanma
ihtimali
Şans veya mevsime bağlı
olanlar
Alanda bulunan tesisler
Var
Var
Sahadaki tesisler
Dağlar
Ormanlar
İzole alanlar
Şelaleler
Göller
Nehirler
Yaylalar
Mağaralar
Koylar
Yaban hayatı
Memeli
Kuşlar
Kelebekler
İklim
Peyzaj dokusu
Kanyonlar
Tabiatla uyumlu kültürel
miras
Karaca, Sincap, tüm yırtıcı kuşlar,
ağaçkakan ve ötücü kuşlar
Karaca
Ayı ve Vaşak
Yetersiz
Rekreasyonel tesisler
Spor tesisleri
Diğerleri
Kaynak adı
Açıklama
İyi
Yeterli
Uzun Devreli Gelişme Planı
Yapım halinde
X
X
X
Var
Var
Var
Yok
Yok
Yok
Var
Var
Yok
Yok
Var
Var
Var
Durum açıklaması
Doğal Kaynakların Potansiyeli
1
2
3
4
5
Açıklama
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Yok
Var
X
1-5 arası değerlendirme şekli;
1)
2)
3)
4)
5)
İnsanlar sahayı özelikle bu kaynak için ziyaret ederler, çekirdek üründür,
Kaynak alanı ziyaretçiler tarafından mutlaka ziyaret edilir,
Alanda kaynağın olması ziyaretçi deneyimine katkı sağlar,
Herhangi bir farklı şey sunmaz,
Turizm için ilginç değil,
111
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Koçkayası Tabiat Parkı’nın Taşıma Kapasitesi Analizi
Çalıştaylar ve yönetici gözlemleri neticesinde aşağıdaki veri grupları elde edilmiştir.
Değerlendirme şekli: 1- Tamamen sağlanabiliyor, 2- genel olarak sağlanıyor, 3- veri yok,
4- çoğunlukla sağlanamıyor, 5- Hiç sağlanamıyor
Göstergeler
Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eşit pay alırlar
Tüm ilgi grupları turizm gelişimine oranlı bir miktar para
yatırımı yapabilir
Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır
Turizm gelişimiyle ilgili paydaşların ihtiyaç, istek ve önerileri
ele alınıyor
Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor
İlgi gruplarının birbiriyle olan ilişkileri iyi
Beraber çalışmanın önemi biliniyor
İyi bir işbirliği içindeler
Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor
Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi
Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi
Diğer sektörler de turizm gelişimine fayda sağlıyor
Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor
Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm gelişiminden
sonra gelişme gösterdi
Turizm gelişimi istihdamı artırma beklentilerini karşılıyor
Yerel halk, özellikle gençler için yeni iş imkânı ortaya çıktı
Kendi turizm işini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor
Turizm işi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor
Planlı turizm uygulaması yapılıyor
Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar
görmemiştir.
Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır
Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir
Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor
Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor
Turizm gelişimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor
Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor
Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor
Turizm hayat kalitesini artırıyor
1
2
3
4
X
X
5
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Sosyal ve ekonomik taşıma kapasitesi verilerini değerlendirme sonuçları;
1.
2.
3.
4.
Koçkayası Tabiat Parkı’nın sosyal ve ekonomik taşıma kapasitesi yönünden kısmen problem
yaşamaktadır.
Ekonomik beklentiler mevcuttur, bu sürecin iyi yönetilmesi gerekir,
Ekonomik kaynak ayrılmakta ve alt yapı yatırımları yapılmakta,
kaynakların saha koruma ve
turizm gelişmi için yerinde kullanımı sağlanmaktadır.
Turizm Giresun için müspet etkiler yapmış, kültür ve tabiatın korunmasına imkân sağlanmıştır.
112
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Ekolojik taşıma kapasitesi analizi
Faaliyet
Genel
etkiler
Korunan alan
üzerindeki etki
Kamping&piknik
Ahşap Hediyelik
eşyaların satılması,
Dağcılık, trekking
Yeme içme
Kabul
Kabul
edilebilir edileme
Alanda bazı düzenlemeler
X
z
yapılması gerekir.
Yok
X
Yok
X
X
Doğa yürüyüşü
Yaban hayatı
gözlemi
Bilimsel geziler
Etki
Kabul edilebilir ancak;
Alanda bazı düzenlemeler yapılması
gerekir.
Konaklamaya
gelenler
genellikle
kahvaltı
ve
akşam
yemeklerini
restorandan sağlamaktadır. Günübirlik
ziyaretçiler yemek ihtiyaçlarını genelde
yanlarında getirdikleri yiyecek ve
içeceklerden karşılamaktadırlar.
X
Yok
X
X
Ekolojik taşıma kapasitesi verilerini değerlendirme sonuçları;
a. Günübirlik ziyaretçiler taşıma kapasitesinin üstünde olduğu zaman sayının sınırlanması, yeni
sahaların açılarak talebin karşılanması gerekir.
İzlemeye esas olan Ekolojik Göstergeler aşağıdaki şekilde incelenmiştir.
Ekolojik taşıma kapasitesinin etkileri;
1- tamamen doğru , 2- genel olarak doğru, 3- veri yok,, 4- çoğunlukla yanlış 5- Hiç yok
Ekolojik göstergeler
Bitkiler turizm artışından etkilenmemektedir
1
2
3
X
Yürüyüş yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar veriyor
Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana gelmektedir
X
X
Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir
X
Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıştır
5
X
Korunan alanımızın suları gözle görünür şekilde kirlenmektedir
Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür
4
X
X
Ekolojik göstergelerin değerlendirmesiyle;
1- Flora ve faunanın turizmden fazla etkilenmediği,
2- Patika dışına çıkan turistlerin olduğu, bunların zararlara sebep olabileceği, uyarı, işaretlemeler ve alan kılavuzu
sistemi ile bunların çözülebileceği,
3- Turistlerin yaban hayatını az da olsa rahatsız ettikleri, bunun da etkin denetim, uyarılar, otokontrol gibi
mekanizmalar ile çözülebileceği düşünülmektedir.
4- Netice olarak, henüz ekolojik göstergeler henüz önemli bir tehlike işareti vermemektedir. Ancak, saha
görevlisi, işaretleri tabelalar, bilgilendirme ve uyarmalar ile iyi bir ziyaretçi yönetim programı ile
olumsuzluklar önlenebilecektir.
113
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Fiziki/idari taşıma kapasitesi incelemesi ve değerlendirmesi aşağıya alınmıştır;
1- Akıcı, yeterli, 2- iyi, 3- fena değil, 4- kötü, 5- çok kötü
Fiziki/idari taşıma kapasitesi :
Altyapı
Park girişi
Park yeri imkânları
Bilgi imkânları
Yer
Korunan alana giriş yollan
Korunan alandaki yol ağı
Korunan alan içindeki toplu taşıma
araçları
Park etme
Akış
Yer sayısı
Biletleme
Yönlendirme
İşaret levhaları
Yetkililer
Ziyaretçi merkezi
Ofisler
Yiyecek içecek temini
Ticaret
Tedarik
Seçenekler
Olanaklar
Tuvaletler
Atıkların toplanması
Yeterlilik durumu
Sayısı ve uygunluğu
Patika ağı
Yaban
hayatı
izleme noktaları
Aktiviteler
Çalışanlar
Seçenekler
Paket doğa turları
Bisiklet kiralama
Araç kiralama
At-katır kiralama
Yeterli sayıda
Donanımlı
Kapasite
1
2
X
X
3
4
5
Yok
Var
Var
Var
Yok
Var
X
X
X
X
X
X
Var
Var
Var
Yok
X
X
X
X
X
X
Yok
Var
Var
Yok
Var
Var
X
X
X
X
X
X
Fiziki/idari taşıma kapasitesi yönünden yapılan değerlendirme;
-
İdaremiz personel yönünden kısmen yeterli donanıma sahiptir. Takviye edilmelidir,
-
Tabiat Parkının yönetim planı mevcuttur. Uzun Devreli Gelişme Planı takiben, Hâlihazır ve İmar Planı
onaylandıktan sonra gerekli tesislerle ilgili yatırımlar yapılacak ve ziyaretçi ihtiyaçları
karşılanacaktır.
-
Tabela, bilgi panosu, ikaz vb. işaretlemeler lüzumludur, yapılmaktadır,
-
Sahada tuvalet, otopark, vb. temel ihtiyaçların karşılanması için altyapı çalışmalarına ağırlık
verilmektedir,
-
Personelin donanımı arttırılmalıdır.
114
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Psikolojik taşıma kapasitesi ile alakalı değerlendirmede ise kayda değer herhangi bir problem
yaşanmadığı görülmektedir. Taşıma kapasitesinin tüm yönleri ile incelenmesini müteakip genel
değerlendirmesi şu şekilde yapılabilir;
1Taşıma kapasitesine ulaşılmıştır, ekosistem ve korunan alan turizmden kısa vadede
zarar görecek durumda olabilir. Alan 354 hektardır. Bu alanın 35 hektarı kullanılmaktadır. Yeni
alanlar açılmalıdır.
2Kurumlar özellikle Tabiat Parkı ile ilgili beklentilere sahiptir, bu beklentilerin turizmin
artışı ile bir bölümünün gerçekleşmesi mümkündür. Özellikle Kış turizmine talep vardır. Küçük
ölçekli pistlerle bu talep karşılanmalıdır.
3- İnsanların beklentilerinin yönetilmesi gereklidir, bazı beklentiler uygulanamaz özellikler
taşımaktadır.
PAYDAŞ ANALİZİ
Faaliyet
Sorumlu Birim
Giriş kontrol hizmetlerinin yürütülmesi
İşletmecide
Güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi
İşletmeci, Jandarma Komutanlığı
Bakım-onarımı ve temizlik işlerinin yürütülmesi
İşletmecide
Yolların, içme ve kullanma suyu ve kanalizasyon
DKMP Şube Müdürlüğü, İnişdibi Belediyesi,
Şebekelerinin, elektrik ve telefon hatlarının bakımı
İl Özel İdaresi, TEDAŞ, Telekom, İşletmeci
ve onarımı
Katı atık toplama işlerinin yürütülmesi
Alanın tanıtımı
İşletmeci ve Dereli Belediyesi
DKMP Şube Müdürlüğü, İşletmeciler
Ziyaretçilerin ve yöre halkının bilgilendirilmesi
DKMP Şube Müdürlüğü, İşletmeci
Ziyaretçi memnuniyetinin ölçülmesi
Alanda bilimsel faaliyetlerin yapılması
DKMP Şube Müdürlüğü, İşletmeci
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel
Müdürlüğü, DKMP Şube Müdürlüğü
Doğa
Koruma ve Milli Parklar Genel
Üniversiteler
Müdürlüğü, DKMP Şube Müdürlüğü
DKMP
Şube Müdürlüğü
Üniversiteler,
STK’lar
Alanda doğa eğitimlerinin düzenlenmesi
Alan kılavuzları eşliğinde turların düzenlenmesi
115
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
GİRESUN İLİ VE İLÇELERİNİN KIYAS YÖNTEMİ İLE KISA DEĞERLENDİRMESİ
(BENCHMARKING ÇALIŞMASI)
Karşılaştırma yöntemi, kapsam dâhilindeki unsurun benzerleri ve rakipleri ile arasındaki farkı
görmesi ve daha ilerlemesine itici güç olması amaç edinilerek verimlilik arttırma yöntemidir.
Karşılıklı bilgi alışverişi olarak değerlendirilen bu yöntemde, kopyalama değil, kendi
ürünlerimize yönelik ilham almak, uyarlamak hedeftir. Gelecek eğilimlerini şimdiden görüp,
müşterinin isteklerini şimdiden karşılamaya hazırlıklı olmayı gerektirir. Karşılaştırma yapılan
ilçenin/ilin başarılı oluğu hususta takip ettiği yolun ilçemizde/ilimizde alınabilirliği araştırılmaktadır.
BENCHMARKING YÖNTEMİ İLE DOĞA TURİZMİ POTANSİYELİ YÜKSEK OLAN BAZI
İLÇELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Kıyaslama
İlçe
Örnek Alınacak Deneyim
Kıyaslanan
Sebebi,
İl/ilçe
Dereli
Maçka
İklim, doğa ve
yayla yapısı
Orman ve yayla kültürünün orijinalliği ile gelişebilir, bu hali ile
Maçka’ya benzerliği fazladır, burasının gelişme deneyimlerini
kullanmalıdır.
Bulancak
Cide
İklim, doğa
Deniz, yayla ve orman kültürünün orjinalliği ile gelişebilir.
Espiye
Manavgat
İklim, doğa
Deniz, yayla, orman, yedideğirmenler mağarası, şelaleleri ve
etrafındaki ekoturizm faaliyetleri Espiye için örnek olabilir.
İklim, doğa ve
şehir yapısı
Tarihi şehir kültürü ve otantik kırsal yerleşimler konusundaki
deneyimleri Şebinkarahisar için örnek olabilir.
Şebinkarahisar Tarsus
Güce
Çaykara
İklim, doğa ve
yayla yapısı
Orman, göl ve yayla kültürünün orijinalliği ile gelişebilir, bu
hali ile Çaykara /Uzungöl’e benzerliği fazladır, burasının
gelişme deneyimlerini kullanmalıdır.
Merkez
Akçakoca
İklim, doğa ve
şehir yapısı
Görele
Yağlıdere
Cide
Maçka
İklim, doğa
İklim, doğa ve
yayla yapısı
Doğankent
Maçka
İklim, doğa ve
yayla yapısı
Giresun deniz, ada ve orman kültürünün orijinalliği ile
gelişebilir, bu hali ile Akçakoca’ya benzerliği fazladır,
burasının gelişme deneyimlerini kullanmalıdır.
Deniz, yayla ve orman kültürünün orjinalliği ile gelişebilir.
Orman ve yayla kültürünün orijinalliği ile gelişebilir, bu hali ile
Maçka’ya benzerliği fazladır, burasının gelişme deneyimlerini
kullanmalıdır.
Orman ve yayla kültürünün orijinalliği ile gelişebilir, bu hali ile
Maçka’ya benzerliği fazladır, burasının gelişme deneyimlerini
kullanmalıdır.
Tirebolu
Amasra
İklim, doğa ve
şehir yapısı
Alucra
Tarsus
İklim, doğa ve
şehir yapısı
Deniz ve orman kültürünün orijinalliği ile gelişebilir, bu hali ile
Amasra’ya benzerliği fazladır, burasının gelişme deneyimlerini
kullanmalıdır.
Tarihi şehir kültürü ve otantik kırsal yerleşimler konusundaki
deneyimleri Alucra için örnek olabilir.
Sonraki bölümde verilecek doğa turizmi stratejilerinde yapılan detaylı karşılaştırmaların
sonuçlarına göre stratejik faaliyetler oluşturulmuştur.
116
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
BÖLÜM 6
6.GİRESUN’DA SÜRDÜRÜLEBİLİR DOĞA TURİZMİ STRATEJİLERİ
6.1 Gelişme Stratejileri
STRATEJİ – 1 : “Doğa turizmi yatırım projelerine uygulanmak için teşviklerin sağlanması ile
Giresun’da turizm sektöründe yatırımların arttırılması”
STRATEJİ – 2: “Sürdürülebilir doğa turizmi ürünlerinin, turistik kalkınma sürecinde zarar görmek
yerine, faydalı olan yerel çevre, toplum ve yöre kültürüyle uyum içinde işlenmesi”
STRATEJİ – 3 : “Yüksek potansiyele sahip ilçelerde yerel kalkınmada turizmin güçlü bir araç olarak
öne çıkarılması”
STRATEJİ – 4 : “Ürün çeşitliliğini artırma yoluyla, gelirlerin artırılmasının sağlanması”
6.2 Pazarlama Stratejisi
STRATEJİ – 1 : “Milletler arası, ülke geneli, bölgesel ve yerel ölçekte markalaşmanın hedeflenmesi,
ülke çapında tanıtım ve pazarlamaya ek olarak varış noktaları bazında tanıtım ve pazarlama
faaliyetlerine başlanması”
STRATEJİ – 2 : “Doğa turizmi ürünlerinin her bileşeninde toplam kalite yönetiminin, sertifikasyonun
etkin kılınması”
STRATEJİ – 3 : “Toplumun farklı kesimlerine uygun fiyatta, kaliteli turistik ürün alternatiflerinin
sunulması, faydalandırmada yüksek ekonomik güç sahibi olmanın gerekmemesi ”
6.3 Ziyaretçi Yönetimi Stratejisi
STRATEJİ – 1 : “Koruma ilkeleri ve ziyaretçi yönetim kriterlerinin ile yaygınlaştırılması, bunun
yanında, müşteri beklentilerine de dayalı sürdürülebilir ziyaretçi yönetiminin sağlanması”
6.4 İzleme ve Değerlendirme Stratejisi (Turizmin etkilerinin ve sürdürülebilirliğin
izlenmesi)
STRATEJİ : “Turizmin etkilerinin izlenmesi için, izleme birimlerince göstergelerden yararlanılması”
117
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
6.5 AMAÇLAR ve FAALİYETLER
Stratejik Amaç:
İnsan sağlığını, doğal kaynakları ve estetik değerleri korumak suretiyle sürdürülebilir kalkınma
ilkeleri doğrultusunda yüksek bir çevresel koruma düzeyine erişilmesi; kentlerin temiz, güvenli ve
yaşam kalitesi yüksek yerler haline getirilmesini sağlamak için artan nüfus, ekonomik, sosyal ve
teknolojik gelişmeye paralel olarak farklılaşan kentsel ve kırsal alanda alt yapı ihtiyacının giderilmesi
temel amaçtır.
Ana amaç; Turizm olayını, çevreye, topluma, tarihsel, doğal ve kültürel varlıklara zarar
vermeden, bölge ekonomisine ve toplumsal yaşantıya sürekli katkıda bulunacak biçimde geliştirmektir.
İlimizin sahip olduğu zengin flora ve faunanın, buzul gölleri, vadiler, mağaralar, vb doğal
alanların keşfedilmesi, tarihsel ve arkeolojik geçmişin araştırılması, doğa turizmi (ekoturizm)
faaliyetlerinin belirlenmesi, geliştirilmesi ve tanıtılmasıdır.
ALT AMAÇLAR
-Tarihsel, doğal ve kültürel varlıklar ile çevreyi ve toplumu korumak
-Tarihsel, doğal ve kültürel varlıkları turizme kazandırmak
-Turizmi çeşitlendirmek ve mevsimlere yaymak
-Doğa turizmi faaliyetlerinin belirlenmesi, geliştirilmesi ve tanıtılması
-Turizm gelirlerini artırmak
-Ulaşım imkânlarını kolaylaştırmak
-Altyapı ve hizmet sorunlarını çözmek
-Turizm sektöründeki işgücünün niteliğini ve niceliğini arttırmak
-Turizm sektöründeki yatırım imkânlarını geliştirmek
118
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
1. KAPASİTE GELİŞTİRME Amaç: ilgili paydaşların turizm (ekoturizm) açısından kapasitelerini geliştirmek
Faaliyet No
Öncelik
Süresi
1
1
Ekoturizm
eğitimi
2
1
3
1
Ekoturizm
Konseyi ve
Ekoturizm
Dernekleri
Kurulması
Hizmet ve
Ürün
kalitesinin
geliştirilmesi
4
1
Doğa koruma
eğiticileri
yetiştirmek
5
1
Yöre halkının
Faaliyetler
Açıklama
Yapacak
kişi ve
kuruluşlar
İşbirliği
ortakları
Başlan
gıç
tarihi
Yerel halkının eko-turizm hakkında
eğitimi, ekoturizme sunulabilecek
ürünlerin geliştirilmesi ürünleri
geliştirilmesi konusunda eğitilmesi.
Bu konuda plan süresince en az 25
kurs açılarak toplam 450 kişinin
eğitilmesi
Eko-turizmde
hedef
birliğinin
sağlanması, İşbirliği için sözleşme
imzalanması
İTM, DKMP
Belediyeler,
Muhtarlıklar,
Ekoturizm
Dernekleri
2013
İTM, Kişiler,
ÖG
Muhtarlıklar,
Belediyeler,
KY
2013
Eko-turizm hizmetlerinin kademeli
olarak geliştirilmesi için bir yerel
nitelikler standardı oluşturulması,
Geleneksel köy evlerinin pansiyona
dönüştürülmesi
projelerinin
yapılması,
Geleneksel
düğün
kompozisyonunun canlandırılması
/yaygınlaştırılması, Plan dönemi
sonunda standartlara uygun en az
130
adet
ev
pansiyonu
oluşturulması
Doğa eğitimi için görev alacak
eğitimcilerin
eğitilmesi,
plan
dönemi içinde 30 adet eğitici
eğitmek
Doğayı anlatmak için yöre halkın
eğitilmesi, ayrıca çocukların eğitimi
KY, İTM,
DKMP, İÖİ, B,
ÖG
Belediyeler,
Muhtarlıklar
2013
DKMP, ÜNİ
TUBİTAK,
WWF, TEMA,
DKMP
2013
DKMP, ÜNİ,
KY, HEM
Muhtarlıklar,
Belde
2013
2
0
1
3
2
0
1
4
2
0
1
5
2
0
1
7
2
0
1
9
2
0
2
1
2
0
2
3
Bütçesi ve
Finans kaynağı
Göstergeler
119
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
doğa eğitimi
Plan dönemi boyunca 3500 yetişkin,
4000 çocuğa doğa eğitimi verilmesi
Doğa gönüllülerinin seçimi
Plan dönemi boyunca her ilçede 15 er
adet gönüllü seçilmesi
Deneyim paylaşım programları
oluşturulacaktır, kıyaslama bölgeleri ile
ve ülke düzeyinde deneyim paylaşımı
için 10 adet karşılıklı gezi
düzenlenecektir.
Giresun genelindeki alanlara yönelik
tamamı yöre halkından olmak üzere
plan döneminde 50 adet Alan
Kılavuzu yetiştirilmesi
Belediyeleri,
6
2
Gönüllülük
sisteminin
oluşturulması
7
3
Deneyim
paylaşımı
8
2
Rehber eğitimi
9
2
Haritaların
oluşturulması
10
2
İlgi
gruplarının
eğitimi
11
2
Üniversitelerle
işbirliği
12
1
Yerel
profesyonel av
kılavuzu eğitimi
Av turizmine profesyonel yaklaşım
sağlanacaktır.
DKMP, HEM,
ÜNİ
2013
13
3
Yabancı dil
eğitimi
Yabancı
ziyaretçilerle
sağlanacaktır.
DKMP, HEM,
ÜNİ
2013
14
1
Kurtarma
Timlerinin
kurulması
Dağ, kanyon ve mağara kurtarma
Timlerinin kurulması sonucunda
ziyaretçilerin güvenliği sağlanacaktır.
DKMP,
AFAD, KY
2013
Ekoturistler için rotaların yer aldığı
haritaların oluşturulması ve basımı
Hedef birlikteliği için ilgi gruplarının
worshoplarla, toplantılarla hedeflere
yönlendirilmesi,
hedef
birliğinin
sağlanması 11 yıl boyunca, her yıl 1
workshop düzenlenecektir.
Her türlü faaliyetin planlanma,
geliştirme ve uygulama safhalarında
Sinop
içinde
ve
yakınındaki
üniversitelerden
bilimsel
destek
alınması için işbirliği yapılacaktır
iletişim
DKMP, ÜNİ,
KY, B
Yöre Halkı,
KY, İKTM,
İÖİ, ÖG
2013
2014
DKMP, ÜNİ,
B, KY, MEM
WWF, TEMA
2014
İKTM, DKMP,
KY, İÖİ
WWF
2013
İKTM, DKMP;
V, KY, B
Belediyeler
2013
DKMP, İKTM
Dernekler
2013
2. FIZIKSEL ALTYAPININ OLUŞTURULMASI: Amaç; altyapıyı geliştirmek,
Yapacak
Faaliyetler
Açıklama
F
a
Ö
a
n
l
ci
ey
le
it
k
N
o
WWF, TEMA
İşbirliği
Başlan
Süresi
Bütçesi ve
Göstergeler
120
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
kişi ve
kuruluşlar
15
16
1
Her vadiye bir
tabiat parkı
Her vadiye esnek kullanımlı
tabiat parkı oluşturulacak.
1
Tabiat Anıtları
ve Anıt
Ağaçlar
İlimizde Anıtsal özellik gösteren
alanların ve ağaçların çoğaltılması
ve halkın kullanımına açılması ve
tanıtımı sağlanacak.
17
1
Milli Parklar
İlimizde katılımcı yaklaşımla 1 adet
Milli Park Alanı oluşturulacak.
18
1
Yaban Hayatı
Geliştirme
Sahaları
İlimizde 2 adet Yaban Hayatı
Geliştirme Sahası Oluşturulacak
19
1
Atık yönetimi
20
1
Alan
düzenleme
21
1
Hizmet
üniteleri
geliştirme
1
Turizm
Bilgilendirme
Merkezleri
kurulması
22
Özellikle katı atıkların yönetimi,
vahşi depolama engellenecektir.
Kamping alanlarının ve günübirlik
alanların düzenlenmesi, uygun
yerlerde, ilçe planına uygun olmak
üzere en az 3 motokaravan yeri
düzenlenecektir.
Favori seçilen ilçelerde alan içinde
kalan, atıl binaların onarımı ve
turizmde kullanımı sağlanacaktır.
Favori
ilçelerde
bilgilendirme
merkezleri
kurulacaktır,
bu
merkezlerin atıl okul binaları veya
köy evlerinin kiralanması veya
DKMP, İÖİ,
İKTM, KY
ortakları
gıç
tarihi
D, ÇŞM, B
2013
D, ÇŞM, B,
TVKK
2013
D, ÇŞM, B,
TVKK
2013
D, ÇŞM, B,
TVKK
2013
M, B, İÖİ
D, ÇŞM
2014
İKTM, KY,
İÖİ
D, ÇŞM
2014
KY, İÖİ ,
DKMP,ÖG
Dernekler
2014
İKTM,
DKMP, KY,
B, İÖİ
Dernekler,
WWF
2014
DKMP, İÖİ,
İKTM, KY
DKMP,
OBM, İÖİ,
İKTM, KY
DKMP, İÖİ,
İKTM, KY
2
0
1
3
2
0
1
4
2
0
1
5
2
0
1
7
2
0
1
9
2
0
2
1
2
0
2
3
Finans kaynağı
121
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
23
1
Patika
düzenlemeleri
(trekking yol
ağı oluşturma
ve düzenleme)
24
2
Doğa Müzesi
kurulması
25
3
Mağaralar
ın Ziyarete
Açılması
26
2
Ziyaretçi
merkezleri
kurulması
27
2
Karavan&
mobil ev
kamp yeri
28
2
Dağ bisikleti
parkurları
29
2
Ulaştırma
imkânlarının
arttırılması
restorasyonu ile oluşturulması.
2019’a kadar 9 ayrı yerde
bilgilendirme merkezi kurulacaktır.
3. bölümde Trekking güzergâhı
olarak tespiti edilen tüm sahalarda
patika düzenlemeleri ve her türlü
tanıtıcı, bilgilendirici elemanların
yapımı ve yerine konması 2017
yılına kadar tamamlanacaktır.
Favori ilçelerde Doğa Müzesi ve
Ekolojik
Yorum
Merkezleri
kurulması
için
çalışmalar
yapılacaktır.
3.bölümde
bilgileri
verilen
mağaraların
ekoturistlerin
ziyaretine açılması için gerekli
düzenlemeler yapılması
Ziyaretçi merkezi vizyonunun
katılımcılıkla oluşturulması, favori
ilçelerde ziyaretçi merkezlerinin
kurulması
için
çalışmalara
başlanacaktır.
Favori ilçelerde Karavan ve
taşınabilir ev organize kamp yerleri
oluşturulması
Favori ilçelerde Dağ bisikleti
patikası ağı için altyapı, araştırma
ve organizasyonun tamamlanması
Havaalanı ve her türlü ulaşım
seferlerinin arttırılmasıyla
ziyaretçilere kolay ulaşım imkânı
sağlanacaktır.
İKTM,
DKMP, KY,
B, İÖİ
Dernekler
2014
DKMP,
İKTM, KY,
B, İÖİ
Dernekler,
Üniversiteler
2014
İKTM, PSİ
KY, İÖİ
Dernekler,
Üniversiteler
2014
İKTM, DKMP
KY, B, İÖİ
Dernekler,
Belediyeler,
Muhtarlıklar
2015
Dernekler
2015
Dernekler
2014
DKMP,
İKTM, KY,
B, İÖİ
DKMP,
İKTM, KY,
İÖİ, B
V, İÖİ, THK,
UB
2013
122
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Butik otel ve
pansiyonların
arttırılması
İl ve ilçelerde butik otel ve
pansiyonculuğun arttırılması ile
ziyaretçilerin konaklama ihtiyaçları
en üst seviyeye getirilecektir.
2
Kırsal
kesimlerdeki
yol kalitesinin
arttırılması
1
Yürüyüş
platformlarını
n yapılması
Köy ulaşım yollarının ve orman
yangın yollarının iyileştirilmesiyle
ziyaretçilere kaliteli ulaşım imkânı
sağlanacaktır.
Kanyonlara yürüyüş için yürüyüş
platformlarının ve işaretlemelerin
yapılması ziyaretçi güvenliğini
sağlayacaktır.
1
Şelalelerin
ziyarete
açılması
Şelalelerin ziyarete açılması ile
turizme kazandırılmış olacaktır.
2
Atıksu
Yönetimi
Özellikle belediyeler ve atıksu
oluşturan tüm evsel ve endüstriyel
atıksular oluşturan işletmelerden
kaynaklı atıksular arıtılacak ve
turizm alanları korunmuş olacaktır.
1
Sportif olta
balıkçılğına
uygun
iskelelerin
yapılması
Sportif olta balıkçılığı meraklılarına
ve sportif olta balıkçılığı turizmine
altyapı oluşturulmuş olacaktır.
36
1
Kuş gözlem
kulelerinin
yapılması
37
1
Turizm
30
31
32
33
34
35
1
Uygun sulak alanlara kuş gözlem
kuleleri yapılarak kuş gözlemciliği
ve kuş gözlemciliğine dayalı turizm
altyapısı oluşturulmuş olacaktır.
Turizm alanlarında seyir noktası ve
KY, Tİ,
İKTM, B,
M
2013
V, İÖİ, OGM,
DKMP
2013
DKMP, KY
2014
DKMP,
ÇŞM, İKTM,
2014
B, İÖİ, TSİ,
DKMP
ÇŞM
DKMP,
İGTHM,
İKTM
DKMP
İÖİ, B, K, M,
2013
2014
STK
2014
2014
123
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
alanlarına
seyir terasları yapılarak cazibe DKMP
manzara seyir arttırılacaktır.
noktası ve seyir
terasları
yapılması
38
2
Turizm
alanlarına
kuru tuvalet
yapılması
Yaya, atlı ve bisikletli doğa gezi
güzergâhları üzerinde uygun yerlere
kuru tuvaletler yapılarak gezi
parkurlarında
atık
yönetimi
sorununa
çözüm
getirilmiş
olacaktır.
DKMP, İÖİ,
KY
2014
124
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
39
40
41
Öncelik
Faaliyet No
3. ENVANTER, ÜRÜN OLUŞTURMA, ÜRÜN ÇEŞİTLENDİRME VE GELİŞTİRME, SERTİFİKALANDIRMA, TANITIM VE PAZARLAMANIN YAPILMASI
Amaç: mevcut ekoturizm ürünlerinin ortaya çıkarılması, geliştirilmesi, tanıtımı ve pazarlamasını yapmak.
Faaliyetler
1
Kültürel ürün
envanteri
ürünleri
sunuma hazır
hale getirme
1
Doğal ürün
envanteri
sunuma hazır
hale getirme
1
Milli ve
Milletlerara
sı seviyede
tanıtım
Açıklama
Geleneksel yaşam tarzı ve kültüre
ilişkin olarak doğadan toplanan
veya üretilen gıda maddeleri, doğal
materyalden üretilen el sanatları
vb. değerlerin tespiti, satılabilir
hale getirilmesi, sözlü değerlerin
envanteri,
bunların
turizme
sunulabilir hale getirilmesi.
Doğada gizli kalmış,
henüz
keşfedilmemiş
olan
turizme
sunulabilecek değerlerin ortaya
çıkarılması ve sunuma hazır hale
getirilmesi, bunların basılı katalog
haline getirilmesi sağlanacaktır.
Sunuma ve tanıtıma ait senaryonun
katılımcılıkla oluşturulması ve
çerçevede Milli ve Milletlerarası
düzeyde tanıtım materyallerinin
basımı(1 WEB sitesi, yeterli
miktarda broşür, rota haritası, CD,
2 tanıtım filmi vb.)
Süresi
Yapacak kişi
ve
kuruluşlar
İşbirli
ği
ortakla
rı
iKTM, DKMP,
İGTHM,
KY, HEM
Dernekler,
ÜNİ
2014
DKMP, İKTM
ÖG
ÜNİ
2014
DKMP, İKTM,
KY, B, İÖİ
Başlan
gıç
tarihi
2
0
1
3
2
0
1
4
2
0
1
5
2
0
1
7
2
0
1
9
2
0
2
1
2
0
2
3
Bütçesi ve
Finans kaynağı
Göstergeler
2014
125
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
42
43
44
45
1
Ekolojik
ürün satış
merkezleri
Favori ilçelerde yöreİnsanının
ürettiği ekolojik ve doğadan
toplanan ürünlerin satışına yönelik
her ilçede ena z 1 tane olmak üzere
10
adet
satış
yerlerinin
oluşturulması, vatandaşların üretim
ve satış için yönlendirilmesi.
1
Ev
pansiyoncul
uğu
Favori ilçelerde aynı kalite
standardındaki
Pansiyonların
pazarlama ağı içine alınması
sağlanacak.
1
Tur
opreratörlerin
e saha
tanıtımı ve
Ekotur
destinasyonları
2
Müşteri
beklenti ve
memnuniye
t anketleri
Tur
opartörlerine
sahanın
gezdirilerek tanıtımı, görüşlerinin
alınması,
isteklerinin
değerlendirilmesi,
destinasyon
şekillendirmelerinin yapılması, bu
destinasyonlar üzerinde hizmet
kalitesi
ağı
kurulması,
destinasyonları
destekleyici,
olumlu etkileyici eklerin tespiti. Yıl
içinde tur operatörleri kanalı ile
gelen turist sayısının 250.000
kişiye çıkarılması sağlanacaktır.
Ziyaretçilerin
beklentileri
ve
verilen
hizmetlerden
memnuniyetinin peryodik olarak
ölçülmesi, her yıl 250’şer kişi ile,
sezon başı, ortası ve sonunda
toplam 3 anket yapılacaktır.
İKTM, DKMP,
İGTHM,
İÖİ, B
İKTM, B, KY,
İÖİ, ÖG
WWF,
ÇEKÜL,
TATUTA
2014
2014
İKTM,
DKMP, V,
KY, B, İÖİ
Dernekler
2014
İKTM, DKMP,
KY
ÜNİ
2013
126
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
46
3
47
2
48
2
49
1
Fuar ve sempozyumlara aktif
katılımlarla
stand
oluşturma,
Fuar
Giresun
konulu
sempozyum
sempozyumlar düzenleme, festivallerin kültürel
değerleri
öne
çıkaran
hale
, festivaller
getirilmesi, her yıl en az 2 milli
fuara katılacaktır.
Saha içinde doğal ve kültürel
değerleri bozulmamış veya küçük
bir çaba ile bu değerlerinin sunumu
ve
korunması
kolayca
başarılabilecek
ve
ekolojik
Eko köy ve Eko
uygulamaların sürdürülebilirliği ve
beldeler
her ilçede 1 olmak üzere 16 köyün
Ekoköy
olarak
dizaynı
ve
sunulması, bu konuda diğer
koruma alanlarına örnek olacak
pilot uygulama yapılması.
Ekoturizm
değerleri
dağıtım
programı yapılacaktır. Ekoturizm
Satıştutundurma
programı
Tutundurma
hazırlanacaktır. Bu amaçla, gerekli
çalışmaları
kişisel satış, reklam, tanıtım ve
satış
geliştirme
etkinlikleri
belirlenecektir.
Eko-turizm hizmetlerinin kademeli
olarak geliştirilmesi için bir yerel
Yerel standardı nitelikler standardı oluşturulması,
koruma
bu şekilde orijinalliğin korunması
ile
bozulma
ve
kültürel
melezleşmenin önüne geçilmesi.
2014
İKTM, DKMP,
İGTHM, HEM
Belediyeler,
Dernekler,
ÜNİ
İKTM,
DKMP,
KY, İÖİ
M,WWF,
TATUTA
2014
İKTM,
DKMP, TSO,
ÖG
Dernekler,
Belediyeler
2014
İKTM, DKMP,
KY
Dernekler
2014
127
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
50
2
Yeni
ürünler ve
Ürün
geliştirme
51
2
İyi örnekleri
öne çıkarma
52
1
Sertifika/kalite
standardı
programı
53
2
Yeni tesisler
54
2
Kurallar
sistemi
Yeni ürünlerin geliştirilmesi, yeni
dizaynlar,
yerel
kültür
elemanlarının figüre edilmesi,
bilinmeyen veya kaybolmaya yüz
tutmuş,
yöresel
yemeklerin
sunulabilir hale getirilmesi bunların
kataloglar
halinde
basımının
sağlanması.
Yılda bir kez Örnek pansiyon,
Örnek lokanta, Örnek Ürün satış
yeri seçimi, bunlara göre kalite
standartlarının diğer aynı faaliyette
bulunan
kişi
ve
kurumlara
yaygınlaştırılması.
Pansiyonculara,
lokantalara,
ekolojik ürün üreticilerine yönelik
sertifika ve kalite standardı
programının
hazırlanması
ve
uygulanması.
Zamanla gelişim gösteren ve
potansiyeli
artan
yerlere
belirlenmiş
ekoturizm
standartlarına uygun yeni ekoturizm tesisleri.
Tur operatörlüğü, rota kılavuzluğu,
pansiyonculuk ve yerel ürünlerin satışı
konusunda halkın da benimsediği bir iş
düzenini ve kurallar sistemini ortaya
koyan mekanizma geliştirmek.
İKTM, ÜNİ,
DKMP, KY,
HEM
Dernekler,
ÜNİ
2015
İKTM, DKMP,
İOİ, KY
Dernekler
2015
İKTM, HEM
KY, B, DKMP
ÜNİ,
Dernekler,
Hizmet
Üretlenler
2014
ÖG, DKMP,
KY, İÖİ, İKTM
Dernekler,
Belediyeler
2015
İKTM, DKMP,
KY, B, Tur
Oparatörleri,
Hizmet
Üretenler
2014
128
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
55
1
Organik tarım
Korunan alanlarda organik tarımla
üretim prensiplerinin yerleştirilmesi,
plan dönemi sonunda sahaların yüzde
30 unda organik tarımın yapılıyor
olmasının sağlanması.
İKTM, DKMP,
İGTHM
Muhtarlıklar
Dernekler
2014
B, ÇŞM, M.
KY
Dernekler,
Mimarlar
Odası
2014
56
1
Yapı sistemi
Favori ilçelerde, köy, belde ve ilçelerde
yeni yapılacak yapıların tamamen yerel
mimariye uygun olmasının zorunlu
hale getirilmesi.
57
1
Avlaklarda av
sayısının
artırılması
Avlaklarda av potansiyelini artıracak
ve
av
turizminin
cazibesini
arttıracaktır.
DKMP, Aİ
2013
1
Avlaklarda
kaynağına
yem
takviyesin
yapılması
Avlaklarda av potansiyelini artıracak
ve
av
turizminin
cazibesini
arttıracaktır.
DKMP, Aİ, AD
2013
1
Avlakların
tanıtılması
Avlaklar ve av kaynakları fuarlar,
yabancı ve yerli televizyonlar, av
dergileri vb. kaynaklarla ya da yerli ve
yabancı av turizm acentalarıyla
görüşerek tanıtılması sağlanacaktır.
DKMP, AD,
İKTM, Aİ
2013
1
Karstik
yapıların
tanıtılması
Giresun’da sayıca çok fazla olan
karstik
yapılarının
tanıtımlarının
yapılması ile ziyaretçi potansiyeli
artacaktır.
DKMP, İl
İKTM, Turizm
STKları
2013
58
59
60
129
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
61
62
1
İç sularda
sportif olta
balıkçılığına
uygun yerlerin
belirlenmesi
Sportif olta balıkçılığı meraklılarına
yeni alanlar belirlenmiş olacaktır.
Balıkçılık STK,
ÜNİ, DKMP,
DSİ, İÖİ, İKTM
2013
1
Sportif olta
balıkçılığı
alanlarının
tanıtılması
Sportif balıkçılık gruplarına ve tüm bu
aktiveteyle ilgilenenlere balıkçılık
sahalarının tanıtımı yapılmış olacaktır.
DKMP, İKTM,
Turizm
Acentaları
2013
Kuş
Gözlemciliği
STKları,
DKMP, ÜNİ
2013
çıkarılması
Kuş gözlemciliği gruplarından
faydalanarak alanların kuş envanterinin
çıkarılması sağlanacaktır.
Hedef türlerin belirlenerek ilimizde
dağılımlarına yönelik envanter
çalışması yaptırılacaktır.
DKMP, ÜNİ,
İÖİ
2014
Kuş
63
1
envanterlerinin
64
1
Flora
envanterinin
çıkarılması
65
1
Denizel Hassas
Alanlar
Denizel
Hassas
Alanlar
Belirlenecek korunması ve tanıtımı
sağlanacaktır.
DKMP, ÜNİ,
İÖİ
2013
2
Yayla
Pansiyonluğu
ve yayla
turizminin
geliştirilmesi
Yayla turizmi meraklılarına yeni
alanlar oluşturulmuş olacaktır.
Vatandaşlar,
OBM, Turizm
Acentaları,
DKMP
2013
66
130
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Süresi
Öncelik
Faaliyet No
1. KAPASİTE GELİŞTİRME Amaç: ilgili paydaşların turizm (ekoturizm) açısından kapasitelerini geliştirmek
Faaliyetler
Açıklama
Yapacak
kişi ve
kuruluşlar
İşbirliği
ortakları
Başlan
gıç
tarihi
67
1
Değişimin
sınırlarının
belirlenmesi
Doğal ve kültürel değerleri
etkileyen tüm turizm faaliyetlerinin
kabul
edilebilir
değişimin
sınırlarının
belirlenmesi,
bu
çalışmanın hedefi yöresel düzeyde
kabul edilebilir sınırların tespitidir.
68
1
Çevresel
etkilerin
izlenmesi
İndikatörlere göre izlenecektir.
ÇŞM, DKMP,
B
Dernekler
2014
1
Ekonomik
etkilerin
izlenmesi
İndikatörlere göre izlenecektir.
İKTM,
İGTHM,
KY, B,
TSO
Dernekler,
Üniversiteler
2014
DKMP,
İKTM, ÜNİ
Dernekler
2014
DKMP, ÇŞM
Dernekler
2014
69
70
1
71
1
Sosyal ve
kültürel
İndikatörlere göre izlenecektir.
etkilerin
izlenmesi
Sürdürülebilirl
iğin izlenmesi
İndikatörlere göre izlenecektir.
DKMP,
İKTM, ÜNİ
WWF,
Dernekler
2014
2
0
1
3
2
0
1
4
2
0
1
5
2
0
1
7
2
0
1
9
2
0
2
1
2
0
2
3
Bütçesi ve
Finans kaynağı
Göstergeler
131
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
72
73
1
Uyumun
izlenmesi
Kurallar
sistemine
uyumun
izlenmesi,
uyumsuzluğun
söz
konusu olduğu hususları inceleme,
uzlaşma arayışı, çözüm geliştirme,
raporlama
ve
değerlendirme,
yaptırım uygulama.
İKTM,
DKMP, ÖG,
Hizmet
Üreten Herkes
Dernekler
2014
1
İzlemenin
raporlama,
değerlendirme
ve geri
bildirimlere
dönüştürülmesi
Doğal ve kültürel değerlere etki
yapan Faaliyetlerin sınırlara göre
durumunun
izlenmesi
ve
raporlama, değerleme ve geri
bildirimlerinin yapılması.
DKMP,
İKTM,
ÜNİ
Dernekler
2014
132
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET ÖRNEKLERİ
DOĞA TURİZMİ KAPSAMINDA ETÜDÜ YAPILAN VE TESCİL OLAN TABİAT
PARKLARINDA:
-Tanıtım, bilgilendirme, ikaz ve yönlendirme tabelaları,
-Manzara seyir terasları,
-Kuş ve yaban hayatı gözlem kuleleri,
-Trekking tur güzergâhları,
-Büfe, mescit, çeşme, wc, çocuk bakım ve hizmet üniteleri,
-Günübirlik tesisler (Mangal, yağmur barınağı, piknik masaları, aydınlatma ve çöp toplama üniteleri),
-Kır kahvesi ve kır lokantası,
-Doğa Turizmine Uygun Kır Evi (Konaklama tesisi) yapılacaktır.
FAALİYET:
GİRESUN
ESPİYE-YEDİDEĞİRMENLER
TABİAT
PARKI
statüsünde
incelenmesi işinin arazi incelemesi 2012 yılında tamamlanarak ön etüt raporu Genel Müdürlüğümüze
gönderilmiş ve tescil olmuştur. Uzun devreli gelişme planı yapılmasına başlanacaktır.
Espiye ilçesinin 33 km güneyinde Yeniköy Köyünde, Karadona Deresinin batı kenarında
bulunmaktadır. Önceden su değirmeni olarak nitelendirilen mağara 2006 yılında keşfedilmiştir.
Mağaranın en önemli özelliklerinden biri içinde sürekli su akmasıdır. Mağara içinde sarkıt ve dikit
oluşumları ve duvarlar mevcuttur.
133
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET: GİRESUN YAĞLIDERE GÖLYANI OBASININ TABİAT PARKI statüsünde
incelenmesi işinin arazi incelemesi 2012 yılında tamamlanarak ön etüt raporu Genel Müdürlüğümüze
gönderilmiştir. Uygun görülmesi halinde uzun devreli gelişme planı yapılmasına başlanacaktır.
FAALİYET: GİRESUN
ŞEBİNKARAHİSAR-ÇAĞLAYAN TABİAT PARKI statüsünde incelenmesi 2012 yılında tamamlanmış
olup ön etüt raporu Genel Müdürlüğümüze gönderilmiş ve tescil olmuştur. Uzun devreli gelişme planı
yapılmasına başlanacaktır. Şebinkarahisar- Suşehri–Sivas karayoluna 1 km, Şebinkarahisar ilçesine 12 km
mesafede olan şelale Çağlayan köyü sınırları içerisinde kaya, su ve orman ekosistemini bünyesinde
barındırmaktadır.
134
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET: GİRESUN DERELİ KUZALAN ŞELALESİ TABİAT PARKI statüsünde incelenmesi 2012
yılında tamamlanmış ön etüt raporu Genel Müdürlüğümüze gönderilmiş ve tescil olmuştur. Uzun devreli
gelişme planı yapılmasına başlanacaktır. Dereli ilçesi Alancık köyü Kuzalan Mahallesi sınırları dâhilinde
bulunan şelale Giresun-Sivas karayolunun 50. kilometresinde karayolu kenarındadır. Suyun kaynağında
travertenler bulunmaktadır.
135
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
136
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET: İLİMİZDE KAYAK SPORUNA YÖNELİK TABİAT PARKI Yapılacaktır.
İlimizde kayak sporuna yönelik tabiat parkı çalışması başlatılmış olup kayak tesislerinin
yapılması düşünülen alan Koçkayası Tabiat Parkı güneyinde Gökçetepe yaylası, Göktepe mevkiinden
başlayarak Koçkayası Tabiat Parkında sonlanmaktadır.
137
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET: 2013-2014 YILLARI DOĞA TURİZMİ KAPSAMINDA ETÜT EDİLECEK
TABİAT PARKLARI;
1. Paşakonağı Şelalesi Tabiat Parkı
13. Sis Dağı Tabiat Parkı
2. Aymaç Tabiat Parkı
3. Kulakkaya-Çaldağ Tabiat Parkı
4. Peksimet Korusu Tabiat Parkı
5. Koman Tabiat Parkı
6. Fevzi Çakmak Köyü Tabiat Parkı
7. Çamlıyayla Tabiat Parkı
8. Yeşilyurt Tabiat Parkı
9. Karaovacık Tabiat Parkı
10. Böğürtlenbükü Tabiat Parkı
11. Gavraz Deresi Tabiat Parkı
12. Dokuzgöz Tabiat Parkı
138
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET: 2023 YILINA HAZIRLIK Çalışması amacıyla Dereli İlçesi İkisu ve Uzundere
Göletlerinin bitmesine müteakip Uzundere köyü ve Tamdere Köyü Karınca Mahallesinde Eko
Turizme yönelik Tabiat Parkları etüt edilecektir.
FAALİYET: KEŞAP ŞAHİN KAYASI TABİAT ANITI Statüsünde incelenmesi 2012 yılında
tamamlanmış ön etüt raporu Genel Müdürlüğümüze gönderilmiş ve tescil olmuştur. Uzun devreli
gelişme planı yapılmasına başlanacaktır. Doğal yapısı, tahrip olmamış özellikleri, kaya ve orman
ekosistem özellikleri ve Türkiye haritası görünümü ile peyzaj özellikleri çok yüksektir. Keşap
ilçesi Armutdüzü - Geçit Köyleri sınırında bulunmakta olup Geçit köyünden seyredilebilmektedir.
139
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET:
GİRESUN
KARAGÖL
DAĞI
ÜZERİNDEKİ
KARAGÖL
DAĞI
ÜZERİNDEKİ KRATER GÖLLERİNDEN KARAGÖL, SAĞRAK, AYGIR VE CAMLI
GÖLÜ TABİAT ANITI statüsünde incelenmiş ön etüt raporu Genel Müdürlüğümüze
gönderilmiştir. Uygun görülmesi halinde uzun devreli gelişme planı yapılmasına başlanacaktır.
Sağrak Gölü
Karagöl
140
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET:
İLİMİZDE
TABİAT
ANITI
OLABİLECEK
ANIT
AĞAÇLARIN
ENVANTERİ VE TESCİLİ YAPILACAKTIR.
HARŞİT ÇATAK, ÇATALAĞAÇ, ÇAPİLDİRİK,
AKILBABA MEVKİİ DOĞU KAYINI TABİAT
ANITLARI: Boyları 32 m ile 45 m arasında, çapları 200 cm den fazla olan 16 adet anıt ağaç olabilecek
Doğu Kayını bulunmaktadır.
ŞEBİNKARAHİSAR ALİŞAR/HACILAR MEVKİİ MEŞE TABİAT ANITI: Meşenin boyu
13 m, çapı 140 cm, çevresi 440 cm. çevre genişliğine sahiptir. Şebinkarahisar ilçesine 26 km.
uzaklıktadır.
141
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
ÇAMOLUK İLÇESİ USLUCA KÖYÜ CEVİZ TABİAT ANITI: Cevizin boyu 15 m ile 25 m,
çapları 166 ile 188 cm, arasında olan 3 adet ceviz ağacı bulunmaktadır.
ŞEBİNKARAHİSAR İLÇESİ ÇAĞLAYAN KÖYÜ MENENGİÇ (SAKIZ) TABİAT ANITI:
Menengiç ağacının boyu 14 m, çapı 193 cm, çevresi 630 cm, yaşı da tahmini 500’dür.
ŞEBİNKARAHİSAR İLÇESİ ARSLANŞAH KÖYÜ MENENGİÇ (SAKIZ) TABİAT
ANITI: Menengiç ağacının boyu 8 m, çapı 106 cm, çevresi 334 cm, yaşı da tahmini 500’dür.
ŞEBİNKARAHİSAR İLÇESİ GÜRPINAR KÖYÜ CEVİZ TABİAT ANITI: Ceviz ağacının
boyu 18 m, çapı 183 cm, çevresi 575 cm, yaşı da tahmini 430’dur.
142
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
ŞEBİNKARAHİSAR İLÇESİ ŞAPLICA KÖYÜ CEVİZ TABİAT ANITI:
Ceviz ağacının
boyu 25 m, çapı 226 cm, çevresi 710 cm, yaşı da tahmini 450’dir.
BULANCAK İLÇESİ ANBARDAĞI KAYIN TABİAT ANITI: Boyu 55 m, çapı 226 cm, çevresi
710 cm, yaşı da tahmini 275’dir
BULANCAK İLÇESİ PAŞAKONAĞI KAYIN TABİAT ANITI: Boyu 45 m, çapı 203 cm, çevresi
640 cm, yaşı da tahmini 250’dir
MERKEZ İLÇE, KEMERKÖPRÜ KAYIN TABİAT ANITI: Boyu 40 m, çapı 153 cm, çevresi 483
cm, yaşı da tahmini 265’dir
MERKEZ İLÇE, KEMERKÖPRÜ LADİN TABİAT ANITI:
Boyu 39 m, çapı 146 cm,
çevresi 460 cm, yaşı da tahmini 210’dur.
MERKEZ İLÇE, KEMERKÖPRÜ GÖKNAR TABİAT ANITI: Boyu 42 m, çapı 110 cm,
çevresi 345 cm, yaşı da tahmini 200’dür
143
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
ÇAMOLUK İLÇESİ, OZAN KÖYÜ TÜRK FINDIĞI TABİAT ANITI: Boyu 25 m, çapı 91
cm, çevresi 285 cm, yaşı da tahmini 270’dir.
ÇAMOLUK İLÇESİ, OZAN KÖYÜ TÜRK FINDIĞI TABİAT ANITI: Boyu 15 m, çapı 82
cm, çevresi 256 cm, yaşı da tahmini 250’dir.
FAALİYET: İLİMİZDE MİLLİ PARK OLABİLECEK ALANLARIN ENVANTERİ VE
TESCİLİ YAPILACAKTIR.
2873 sayılı Milli Parklar Kanununda «Milli park; bilimsel ve estetik bakımından, milli ve
milletlerarası ender bulunan tabii ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm
alanlarına sahip tabiat parçalarını» ifade eder.
Milli Parklar Yönetmeliğine göre; Tabii ve kültürel kaynak değeri ile rekreasyonel
potansiyeli, milli ve milletlerarası seviyede özellik ve önem taşıyan, Kaynak değerleri, gelecek
nesillerin miras olarak devralacakları ve sahip olmaktan gurur duyacakları seviyede önemli olan,
Kaynak değerleri tahrip olmamış veya teknik ve idari müdahalelerle ıslah edilebilir durumda olan.
Saha büyüklüğü, kaynak değerleri kesafeti yönünden, özel haller ve adalar dışında, en az
1000 hektar olan ve bu alan bütünüyle koruma ağırlıklı zonlardan meydana gelen, idari ve turistik
amaçlı geliştirme alanları bu asgari saha büyüklüğünün dışında olan alanlar incelenmekte olup;
ilimizde Çakrak- Çıkrıkkapı- Kümbet- Eğribel hattının Milli Park olabilirliği Giresun Orman
Bölge Müdürlüğü ve Giresun Şube Müdürlüğünden oluşturulan komisyon tarafından etüd
edilmektedir.
Çalışmalar 2012 yılı sonun da tamamlanmış Ön Etüd Raporu DKMP Genel
Müdürlüğüne sunulmuştur. Uygun görüldüğü takirde uzun devreli gelişme planı yapımına
başlanacaktır.
144
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
145
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Çakrak Kilisesi ve Tarihi Kemer Köprüler
Kırkharman Yaylası ve Tarihi Kilisesi
146
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
HEDEF: İLİMİZDEKİ YABAN HAYATI KORUNACAK VE GELİŞTİRİLECEKTİR.
Faaliyet: Halk Eğitim Müdürlükleri işbirliği ile yılda ortalama 12 Avcı Eğitim Kursu açılacak ve
böylelikle yılda 300 avcı eğitimden geçirilecektir.
Faaliyet: Devlet ve Genel Avlakların tespiti ve planlanması 2014 yılına kadar tamamlanacaktır.
Faaliyet: 2014 yılında, Şebinkarahisar ilçesi Şahinler köyü sınırları içerisinde 2008 yılında tescil
edilmiş ve 2010 yılında tescili iptal edilmiş Şahinler Keklik Örnek Avlağı, bölgedeki devlet
avlağının tesis edilmesinden sonra Örnek Avlak olarak yeniden tescil edilerek kiralamak yoluyla
işletilecektir.
Faaliyet: 2013 yılında, Şebinkarahisar ilçesi Aslanşah, Dereköy, Uğurca ve Taşçılı köyleri
sınırları içerisinde Yaban Keçisi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası tescil edilecektir.
ASLANŞAH-DEREKÖY YHGS
Şebinkarahisar ilçesi, Aslanşah, Dereköy ve Uğurca köyleri Korlon deresi mevkii ve Üçköprü
Orman İşletme Şefliği dâhilinde 8.594 alanda Yaban Keçisi için Yaban Hayatı Geliştirme Sahası
teklifi 2012 yılı Ocak ayında yapılmış olup tescil aşamasındadır. Alanda 2011 yılı Aralık ayında
101 adet Yaban Keçisi sayılmıştır.
Faaliyet: 2014 yılında, Şebinkarahisar ilçesi Aslanşah, Dereköy, Uğurca veTaşçılı köyleri sınırları
içerisinde tescil edilen Yaban Keçisi Yaban Hayatı Geliştirme Sahasının Gelişme Planı ihale ile
yaptırılacaktır.
Faaliyet: 2015 yılında, Şebinkarahisar ilçesi Aslanşah, Dereköy, Uğurca ve Taşçılı köyleri
sınırları içerisinde tescil edilen Yaban Keçisi Yaban Hayatı Geliştirme Sahasının Gelişme Planının
tamamlanmasını müteakip planda önerilen tesisler ihale ile yaptırılacaktır.
Faaliyet: 2013 yılında Giresun ili, Akılbaba-Alucra ilçesi Gavurdağı arasında varlığından
bahsedilen Çengel Boynuzlu Dağ Keçisinin envanteri sonucunda bölge Çengel Boynuzlu Dağ
Keçisi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası olarak tescil edilecektir.
147
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Faaliyet: 2014 yılında Giresun ili, Akılbaba-Alucra ilçesi Gavurdağı arasında tescili yapılan
Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi Yaban Hayatı Geliştirme Sahasının Gelişme Planı ihale ile
yaptırılacak.
Faaliyet: 2015 yılında Giresun ili, Akılbaba-Alucra ilçesi Gavurdağı arasında tescili yapılan
Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi Yaban Hayatı Geliştirme Sahasının Gelişme Planının
tamamlanmasını müteakip planda önerilen tesisler ihale ile yaptırılacaktır.
Faaliyet: 2013 Yılında, Alucra ilçesi Doludere-Dereçiflik arasında kalan bölgeye Kızıl geyik
yaban hayvanı yerleştirilecektir.
ALUCRA İLÇESİ, DOLUDERE-DEREÇİFLİK KÖYLERİ ARASINA KIZIL GEYİK
YERLEŞTİRİLMESİ
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Yaban Hayatı Yönetimi Daire Başkanlığına
yapılan talebe istinaden arazi incelemesi ve yerleştirme gerekçe raporu hazırlanarak Doğa Koruma
ve Milli Parklar Genel Müdürlüğümüze gönderilmiş ve tahsis yapılmıştır. 2013 yılı içerisinde 5 ha
sahada alıştırma ünitesi kurularak 10 adet kızıl geyiğin bölgeye yerleştirilmesi sağlanacaktır.
148
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET: YERLEŞTİRME VE YENİDEN YERLEŞTİRME PROGRAMI doğrultusunda
2012 yılında, Keşap ilçesi Düzköy köyüne 800 adet Sülün, Şebinkarahisar ilçesi Aslanşah köyüne
500 adet Keklik, Alucra ilçesi Demirözü köyüne 500 adet Keklik ve Çamoluk Kaledere köyüne
400 adet Keklik salımı yapılmıştır.
İLİMİZDE 2013-2014 YILLARINDA;
1-Şebinkarahisar İlçesi Tamzara-Şaplıca köylerine keklik salımı yapılacak.
2-Çamoluk ilçesi Kaledere köyüne, Alucra İlçesi Demirözü Köyüne Keklik salımı yapılacak.
149
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
3-Piraziz İlçesi Narlık Köyü, Görele İlçesi Dokuzgöz Mesire yeri civarı, Keşap İlçesi Hisarüstü
Köyü, Armelit mevkii, Giresun merkez Aydınlar Mahallesi sınırları dahilinde 2013 ve 2014
yıllarında sülün salımı yapılacaktır.
FAALİYET:
BAKANLIĞIMIZIN
DOĞAL
ALABALIK
ÜRETİLMESİ,
YETİŞTİRİLMESİ VE ORMAN İÇİ SULARIN BALIKLANDIRILMASI PROJESİ 2012
yılında Maçka Doğal Alabalık Üretim ve Yetiştirme İstasyonunda 10.000 adet Doğal Alabalık
yavrusu üretilerek Aksu Deresi Tamdere mevkiine salınmıştır. 2012 yılında Espiye ilçesi
Karaovacık Deresi, Batlama Deresi ve Espiye- Tirebolu- Doğankent ilçelerimiz arasında bulunan
Akköy1-Akköy2 HES Baraj Göllerini besleyen derelerden alınan anaçlar Maçka Doğal alabalık
Üretim ve Yetiştirme istasyonuna gönderilerek ilerleyen yıllarda bu deremize yerleştirmeler
yapılacak akabinde Aksu ve Karaovacık dereleri ile Yaşmaklı Barajı ve Gökçebel Barajı sportif
olta balıkçılığına açılacak ve bölge halkının gelir düzeyinin artırılması sağlanacaktır.
150
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Yaşmaklı Barajı
Gökçebel Barajı
151
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET: İLİMİZDE AV TURİZMİ KAPSAMINDA YAPILACAK ENVANTER
Sonuçlarına göre yaban keçisi, yaban domuzu ve çengel boynuzlu dağ keçisi kotaları
arttırılacaktır. İlimizde 2012 yılında 6 adet karaca, 6 adet yaban keçisi ve 455 adet yaban domuzu
kotası verilmiş olup av turizmi kapsamında 6 yaban keçisi avlattırılmıştır. İlimize verilen kotaların
av turizmi kapsamında avlattırılması için av turizmi firmalarının organizasyon çalışmaları
yürütülmektedir.
FAALİYET: İLİMİZDE DSİ TARAFINDAN ISLAHI YAPILMIŞ OLAN AKSU
VADİSİNİN, TAŞKIN KORUMA VE ÇEVRE DÜZENLEMESİNE ait projesi Trabzon
Solaklı Vadisinde olduğu gibi, Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar
Bölge Müdürlüğü tarafından ortaklaşa hazırlanacak olup 2013 yılından itibaren uygulanmasına
başlanılacaktır.
Trabzon Solaklı Vadisi Taşkın Koruma ve Rekreasyonel Düzenlemesi
152
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET:
İLİMİZ
YAYLALARINDAN
KULAKKAYA,
BEKTAŞ,
KÜMBET
YAYLALARINDA Eko Turizm Projesi hazırlığı yapılacaktır.
FAALİYET: İLİMİZDE BULUNAN DENİZEL HASSAS ALANLARIN TESPİTİ
1Görele / İsmailbeyli Yalıköy Karaburun Sahili: Yaklaşık 3 km kıyı uzunluğuna sahip
alanda kumluk ve kayalık denizel habitat özelliğine sahip olup; kıyı alanları kayalık ve kısmi plaj
alanları ile kaplıdır.
2Tirebolu/ Harşit Mansabı ve Yılgın Sahili: Yaklaşık 2,5 km kıyı uzunluğuna sahip alan
Doğu Karadeniz Bölgesinin en büyük ikinci akarsuyunu barındırması yanında bu akarsu taşıdığı
alüvyonlarla ve besin elementleri ile bölgede zengin bir habitat oluşturmaktadır.
3Espiye/ Gülburnu Sahili: Yaklaşık 3,5 km kıyı uzunluğuna sahip alan kayalık ve kumluk
denizel habitat özelliğine sahiptir.
4Giresun Adası Sahili: Yaklaşık 3 km2 alana sahip olan Giresun Adası sahili kayalık
denizel habitat özelliği göstermektedir.
153
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
HAZIRLAYAN
KONTROL EDEN
Ertan KUDUBAN
Ayşenur YAŞAR ŞAVŞATLI
Giresun İli Doğa Koruma ve Milli Parklar
Şube Müdürü
12. Bölge Müdürlüğü Milli Parklar Şube Müdürü
Uygun Takdim
Bekir ERGÖK
Vali Yardımcısı
Mustafa BULUT
12. Bölge Müdürü
Doğa Turizmi Master Planının uygulanması UYGUNDUR. …/03/2013
Dursun Ali ŞAHİN
VALİ
154
Fotoğraf: Murat GÜNHER
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
155
Fevzi Çakmak köyü/Alucra
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
EKLER
EK 1: GİRESUN İLİ SINIRLARI İÇİNDE BULUNAN ENDEMİK BİTKİLER LİSTESİ
Familya: 21
Cins: 41
Tür: 55
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
Ranunculaceae
Adonis cyllenea varyete paryadrica
Ranunculus dissectus alttür huetii
Düğüngiller Çiçeği
Kandamlası
Düğünçiçeği
Papaveraceae
Papaver triniifolium
Papaver fugax varyete platydiscus
Gelincikgiller
Gelincik
Yabani Haşhaş
Brassicaceae
Aethionema caespitosum
Tchihatchewia isatidea
Alyssum aizoides
Turpgiller
Gelinçiçeği
-
Caryophyllaceae
Dianthus carmelitarum
Silene capitellata
Silene lazica
Karanfilgiller
Karanfil
Salkım Çiçeği
Salkım Çiçeği
Illecebraceae
Herniaria argaea
-
Geraniaceae
Geranium asphodeloides alttür sintenisii
Geranium ibericum alttür jubatum
Turnagagası
Turnagagası
Turnagagası
Scrophulariaceae
Verbascum eriorrhabdon
Sıracaotlugiller
Sığırkuyruğu
Fabaceae
Astragalus lineatus varyete jildisianus
Astragalus cylindraceus
Astragalus hirsutus
Astragalus squalidus
Vicia freyniana
Baklagiller
Rosaceae
Potentilla cappadocica
Gülgiller
Beşparmakotu
Caprifoliaceae
Lonicera caucasica alttür orientalis
Hanımeligiller
Kafkashanımeli
Orchidaceae
Epipactis pontica
Salepgiller
Karadeniz Orkidesi
Crassulaceae
Sempervivum armenum varyete armenum
Sempervivum armenum varyete insigne
Gelinparmağı
Gelinparmağı
Gelinparmağı
Campanulaceae
Campanula betulifolia
Çamçiçeğigiller
Çamçiçeği
Primulaceae
Primula longipes
Çuhaçiçeğigiller
Uzunsaplı Çuha Çiçeği
Geven
Geven
Geven
Geven
Fiğ
156
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
Asteraceae
Doronicum tobeyi
Doronicum macrolepis
Senecio hypochionaeus varyete argaeus
Senecio platyphyllus varyete glandulosus
Anthemis anthemiformis
Tanacetum albipannosum
Tripleurospermum monticolum
Cirsium trachylepis
Cirsium pseudopersonata alttür
pseudopersonata
Carduus lanuginosus
Centaurea drabifolioides
Centaurea helenioides
Hieracium giresunense
Hieracium bornmuelleri
Hieracium tamderense
Crepis bupleurifolia
Papatyagiller
Kaplanotu
Kaplanotu
Kanaryaotu
Kanaryaotu
Papatya
Gümüşdüğme
Devedikeni
Devedikeni
Devedikeni
Delibazdikeni
Delibazdikeni
Şahinotu (Mercangöz)
Şahinotu (Mercangöz)
Şahinotu (Mercangöz)
Tüylü Saker Otu
Boraginaceae
Symphytum sylvaticum alttür sepulcrale
varyete sepulcrale
Hadangiller
Karakafesotu
Lamiaceae
Phlomis russeliana
Lamium gundelsheimeri
Micromeria fruticosa alttür giresunica
Rubiaceae
Galium fissurense
Liliaceae
Allium olympicum
Lilium ciliatum
Poaceae
Helictotrichon argaeum
Festuca lazistanica alttür giresunica
Apiaceae
Scaligeria lazica
Pastinaca armena alttür dentata
Heracleum platytaenium
Heracleum pastinacifolium alttür
incanum
Ballıbabagiller
Çalpa
Ballıbaba
Kökboyasıgiller
Yoğurtotu
Zambakgiller
Alyumbitkisi
Zambak
Buğdaygiller
Çayıryuması
Maydonozgiller
Kelemenkeşir
Tavşancıkotu
Tavşancıkotu
Kaynak : Karaer F., 2010,Giresun Dağlarının (Ordu-Giresun-Sivas) Endemik ve Nadir Tür
ile Ekosistem Çeşitliliği
157
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
EK 2: FLORA ve FAUNA (Giresun Çevre Durum Raporu 2011)
Giresun İli Odunsu Bitkileri
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
Acer compestre L. Subsp. Campastre
Acer platanoides L.
Acer trautvetteri Medw.
Alnus glutinosa
Ailanthus altissima
Berberis vulgaris L.
Betula lazistanica Browicz
Carpinus betulus L.
Castanea sativa mill.
Celtis australis L.
Cistus ciretutus L.
Cistus Salviifollus L.
Clematis vitalpa L.
Cornus mas L.
Cornus sanguiena L. Subsp. Cilicica
Corylus avellana L.
Cotinus coggygria Scap.
Cotoneaster orientalis
Diospyros lotus L.
Erica arborea L.
Euonymus europaeus L.
Ficus carica L.
Fraxinus angustifolia
Laurecerasus officiinalis
Laurus nobilis L.
Ligustrum vulgare L.
Lotus corniculatus L.
Mespilus germanica L.
Morus alba
Olea europea L. Var. Sylvestris Brot.
Paliurus spina-christi Miller
Phillyrea latifolla
Picea latifolla (L.) Link.
Pinus sylvestris L.
Pistacia terebintus (Bois) Engler. Subsp. Palaestina L.
Platanus orientalis L.
Ova Akçaağacı
Çınar Yapraklı Akağaç
Akçaağaç
Karaağaç
Kokar ağaç
Kadın Tuzluğu
Populus tremula L.
Titrek Kavak
Adi Gürgen
Anadolu Kestanesi
Çitlembik
Tüylü Laden
Adaçayı, Yapraklı Laden
Orman Asması
Kızılcık
Yabani Kızılcık
Adi Fındık
Peruka Çalısı
Dağ muşmulası
Trabzon Hurması
Ağaç Fundası
Adi Papaz Külahı
İncir
Dişbudak
Karayemiş
Akdeniz Defnesi
Adi Kurtbağrı
Adi Muşmula
Akdut
Zeytin
Karaçalı
Akçakesme
Doğu Ladini
Sarı Çam
Ak Menengiç
Çınar
158
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Giresun İli Odunsu Bitkileri
LATİNCE ADI
Prunella Laciniata (L.) Nanth.
Prunella Vulgaris L.
Psoralea btuminasa L.
Pyrcantha cocinea Roemmer
Quercus sp.
Pyrus elaeagnifolia
Rhododenedron luteum Sweet
Rhododenedron ponticum L.
Rhus coriaria L.
Juniperus excelsa Breb.
Scabiasa colombaria L.
Sorbus aucuparia L.
Sorbus subfusca (Ledep.) Boiss.
Sorbus torminalis (L.) crantz.
Sorbus torminalis (L.) Crontz. Var.
Torminalis
Taxus baccata L.
Tamarix sp.
Tilia rubra DC.
Tilia rubra DC Subsp. Caucasia
Ulmus carpinifolia L.
Ulmus glabra Huds.
Vaccinium arctostaphylos L.
Vaccinium myrtillus L.
Malus sylvestris
Rosa canina
Ribes orientale Desu.
Rubus canescens
Rubus ideaus
Robinia pseudoacacia
Salix alba L.
Salix caprea L.
Sambucus nigra L.
Kaynak: Red Data Book, Wells, 1983.
TÜRKÇE ADI
Ateş Dikeni
Meşe
Ahlat
Sarı Çiçekli Orman Gülü
Mor Çiçekli Orman Gülü
Derice Sumağı
Boylu Ardıç
Kuş Üvezi
Üvez
Üvez
Adi Porsuk
Ilgın
Ihlamur
Kafkas Ihlamuru
Gürgen Yap.Karaağaç
Dağ Karaağacı
Trabzon çayı
Siyah Ayı Üzümü
Yabani elma
Kuşburnu
Böğürtlen
Ahududu
Yalancı Akasya
Ak Söğüt
Keçi Söğüdü
Ağaç Mürver
159
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Giresun İli Otsu Bitkileri
LATİNCE ADI
Anthemis anthemiformis
Anthemis triumfetti
Artemisia absinthium
Aster alpinus
Carduus adpressus
Carpesium abrotanoides
Centaurea helenioides
Circisum oseticum
Circisum hypoleucum
Eupatorium cannabium
Galanthus rizehensis
Petasites albus
Petasites hibritus
Senecio pseudo orientalis
Spartium junceum L.
Tanacetum sorbifolium
Telekia speciosa
Lamium gundelsheimeri
Leucojum aestivum
Lilium sp.
Melissia officinalis ssp. Altissima
Mentha pulegium
Mentha aquatica
Taraxacum pathenium
Verbena officinalis
Oxalis acotecella
Narcissus tarzetta
Nepeta nuda ssp. Albiflora
Phlomis russelina
Potamogeton
Salvia verticillata ssp. Verticillata
Salvia forskahlei
Stachys macrantha
Stachys sylvatica
Thymus pseudopulegioides
Acantholimon acerosum var. Acerosum
Phragmites australis
Typha sp.
Juncus acutus
Butamus umbellatus
Sparganium erectum
TÜRKÇE ADI
Papatya
Papatya
Acı pelin
Deve Dikeni
Delibaş Dikeni
Çahır
Eşek kangalı
Sıtma otu
Kardelen
Lapaza çiçeği
Lapaza çiçeği
kanarya otu
Katır Tırnağı
Gümüş düğme
Andız
Ballıbaba
Su soğanı
Zambak
Oğulotu
Yarpuz
Su nanesi
Karahindiba
Hakiki mine çiçeği
Ekşi yonca
Nergis
Pişik otu
Çalpa
Su sümbülü
Dadırak
Şalba
Tüylü çay
Anzer çayı
Pişik geveni
Kamış
Saz
Sivri hasırotu
Çiçekli hasırsazı
Sığırsazı
160
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Giresun İli Otsu Bitkileri
LATİNCE ADI
Carex sp.
Cyperus species
Nympha alba
Cynodan dactylon
Plantago sp.
Potentilla sp.
Euphorbia sp.
Echium sp.
Papaver rhoeas
Thymus sipyleus ssp.
Alyssum desertosum
Malva sylvestris
Linum musronatum
Astragalus aduncus
Medicago sativa L.ssp. Sativa
Trifolium campestre
Vicia cracca L. Ssp. Tenuifolia
Epilobium angustifolium
Turgenia latifolia
Achillea tomentosa
Cichorium intybus
Glechama hedereca
Urtica diocia
Primula elatior
Sedum spurium
Ajuga reptans
Pteridium aquilinum
Hedera helix
Chenopodium foliosum
Cistus creticus
Sambucus ebulus
Ziziphora capitata
Rumex scutatus
Viola sieheana
Nasturtium officinale
TÜRKÇE ADI
Ayak otu
Venüs otları
Nilüfer
Ayrık otu
Sinir otu
Beşparmak otu
Sütleğen
Engerek otu
Gelincik
Kekik
Kuduz otu
Ebe gümeci
Keten
Geven
Yonca
Üçgül
Fiğ
Yakı otu
Pıtrak
Civan perçemi
Hindiba
Yer sarmaşığı
Isırgan
Çuha çiçeği
Dam kotuğu
Mayasıl otu
Eğrelti
Orman sarmaşığı
İt üzümü
Yapraklı laden
Yivdin
Dağ reyhanı
Ekşi kulak
Menekşe
Su teresi
161
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Giresun İli Memeli Hayvanlar
FAMİLYA
MEMELİ TÜRÜ
TÜRKÇE ADI
Bern
Sözleşmesi
Red Data
Book
BOVIDAE
Rupicapra rupicapra
Dağ keçisi
P
Nt/E
BOVIDAE
Capra aegagrus
Yabankeçisi
P
Nt/E
CANIDAE
Vulpes vulpes
Tilki
—
Nt.
CANIDAE
Canis aureus
Çakal
—
Nt.
CANIDAE
Canis lupus
Kurt
SP
R(V)
CERVIDAE
Copreolus copreolus
Karaca
SP
R
CRICETIDAE
Critellus migratorius
Cüce avurtlak
—
Nt.
DELPHINIDAE
Delphinus delphis
Yunus
SP
E
ERINACEIDAE
Erinaceus europeus
Kirpi
—
Nt.
FELIDAE
Felis catus
Ev kedisi
—
Nt.
FELİDAE
Felis silvestiris
Yaban kedisi
SP
E
LAPORIDAE
Oryctologugus cuniculus
Ada tavşanı
—
Nt.
LEPORIDAE
Lepus europeus
Tavşan
P
Nt.
MURIDAE
Mus musculus
Ev faresi
—
Nt.
MURIDAE
Rattus rattus
Sıçan
—
Nt.
MUSTELLIDAE
Muscardinus avellarinus
Fındık faresi
—
Nt.
MUSTELLIDAE
Meles meles
Porsuk
P
R
MUSTELLIDAE
Mustella nivalis
Gelincik
P
Nt.
MUSTELLIDAE
Lutra lutra
Su samuru
P
V
MUSTELLIDAE
Martes foina
Kaya Sansarı
P
Nt.
MUSTELLIDAE
Martes martes
Ağaç sansarı
P
Nt.
MUSTELLIDAE
Mustela orientalis
Kalkım
—
Nt.
RHINOLOPHIDAE
Rhinolo phushipposideros
Küçük nalburlu
yarasa
—
V
Myotis myotis
Farekulaklı yarasa
—
V
Pipistrellus pipistrellus
Cüce yarasa
P
V
RODENTIDAE
Scirus anomalus
Kafkas sincabı
—
R/I
SPALACIDAE
Spalax leucodon
Kör fare
—
Nt.
SPALACIDAE
Sunccus etruscus
Cüce fare
—
Nt.
SUIDAE
Sus scrofa
Yaban domuzu
—
Nt.
URSIDAE
Ursus arctos
Boz ayı
SP
V
Sciurus ulgaris
Sincap
—
—
Cervus eleptus maral
Maral geyiği
SP
—
VESPERTILIONID
AE
VESPERTILIONID
AE
Kaynak: DEMİRSOY A., Çevre Koruma Genel Md., Proje Çalışması
162
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Bölgedeki Kuş Türleri
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
Red
Data
Book
Statüsü
Bern
Sözleşmesi
AVL
Kayna
k
Wood Pigeon
A.4
Y
—
EK–2
A
Laughing Dove
A.2
Y
EK–3
EK–2
A
Rock Pigeon
—
Y
EK–3
EK–2
G
A.3
Y, G, T
EK–2
EK–2
G
A.2
Glll
A.2
Y, G, T
EK–3
EK–2
A
İNGİLİZCE
ADI
COLUMBIFORMES (GÜVERCİNLER)
COLUMBIDAE
GÜVERCİNGİLLER
Columba
palumbus
Tahtalı
Streptopelia
senegalensis
Küçükkumru
Kaya Güvercini
Columba livia
CICCONIIFORMES (LEYLEKSİLER)
CICONIIDAE
LEYLEKGİLLER
Ciconia ciconia
Leylek
Ciconia nigra
Kara Leylek
White Stork
FALCONIFORMES (YIRTICIKUŞLAR)
VULTURIDAE
AKBABALAR
Aegypius
monachus
Kara akbaba
Gypaetus
barbatus
Sakallı Akbaba
A.3
Y
Gyps fulvus
Kızıl Akbaba
A.2
Y, G
FALCONIDAE
DOĞANGİLLER
Falco naumanni
Küçük Kerkenez
Lesser Kestrel
A.3
G
EK–2
EK–2
H
Falco subbuteo
Delicedoğan
Hobby
A.3
G
EK–2
EK–2
H
Falco peregrinus
Gezgin Doğan
A.2
Y
Falco
tinnunculus
Kerkenez
A.4
Y
EK–2
EK–2
ACCİPIRIDAE
ATMACAGİLLER
Accipiter nisus
Doğu atmacası
A.4
Y
EK–2
EK–2
Aquila nipalensis
Step Kartalı
Butea butea
Şahin
EK–2
EK–2
Hieraaetus
fasciatus
Atmaca kartalı
Black Vulture
A.1, 2
Y
A.3
Y, T, KZ
A.1, 2
Y
Chukar
A.2
Y
EK–3
EK–1
G
GALLIFORMES (TAVUKLAR)
PHASIANIDAE
TAVUKSULAR
Alectoris chucar
Kınalıkeklik
Perdix perdix
Çil keklik
Grey Partridge
A.3
Y
EK–3
EK–1
A
Coturnix coturnix
Bıldırcın
Quail
A.4
G, Y
EK–3
EK–1
G
Phasianus
colchicus
Sülün
A.1, 2
Y
Cuckoo
—
G
EK–3
EK–2
G
A.3
Y
EK–2
EK–2
A
EK–2
EK–2
A
CUCULIFORMES (GUGUKKUŞLARI)
CUCULIDAE
GUGUKKUŞUGİLLER
Cuculus canorus
Guguk
STRIGIFORMES (GECE YIRTICILARI)
STRIGIDAE
BAYKUŞGİLLER
Otus scops
Cüce Baykuş
Scops Owl
Athena noctua
Kukumav kuşu
Little Owl
Strix aluco
Alaca Baykuş
Asio otus
Orman Baykuşu
A.3
Y
A.1,2
Y
A.2
Y
163
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Bölgedeki Kuş Türleri
LATİNCE ADI
Red
Data
Book
Statüsü
Bern
Sözleşmesi
A.2
G
EK–2
EK–
2
G
A.4
Y
EK–2
EK–
2
G
Lesser Spotted
Woodpecker
A.4
Y
EK–2
EK–2
G
White-backed
Woodpecker
A.2
Y
EK–2
EK–2
G
Herring Gull
—
G
—
—
G
Black-headed
Gull
B3
G
EK–3
—
G
İNGİLİZCE
ADI
TÜRKÇE ADI
AVL
Kay
nak
CORACIIFORMES (KUZGUN KUŞLARI)
ÇAVUŞKUŞUGİLLER
İbibik (çavuşkuşu)
UPUPIDAE
Upupa epops
Hoopoe
MEROPIDAE (ARIKUŞUGİLLER)
Merops apiaster
Arıkuşu
PICIFORMES (AĞAÇKAKANLAR)
PICIDAE
Dendrocopus minor
AĞAÇKAKANLAR
Küçük ağaçkakan
Dendrocopus
leucotos
Aksırtlı ağaçkakan
CHARADRIIFORMES (YAĞMURKUŞLARI)
LARIDAE
Larus argentatus
MARTIGİLLER
Gümüşi martı
Larus ridibundus
Karabaş martı
Larus
melanocephalus
Akdeniz martısı
A.4
Y
SCLOPACIDAE
Scolopax rusticola
ÇULLUKGİLLER
Çulluk
A.3
Y, KZ
Skylark
—
Y
EK–3
EK–2
G
PASSERRIFORMES (ÖTÜCÜ KUŞLAR)
ALAUDIDAE
Alauda arvensis
TARLAKUŞUGİLLER
Tarlakuşu (Toygar)
Eremophilia
alpestris
Kulaklı toygar
Shore Lark
A.3
Y
EK–3
EK–2
G
Calandrella
rufescens
Çorak toygarı
Lesser Short–
toed Lark
A.3
Y, G
EK–2
EK–2
G
CINCLIDAE
Cinclus cinclus
SU
KARATAVUKLARI
Su karatavuğu
A.3
Y
PRUNELLIDAE
Prunella collaris
BOZBOĞANGİLLER
Alp serçesi
—
Y
Prunella modularis
Bozboğan
—
Y
HIRUNDINIDAE
Delichon urbica
KIRLANGIÇGİLLER
Ev Kırlangıcı
House Martin
A.4
G
EK–2
EK–2
G
MOTACILLIDAE
Motacilla alba
KUYRUK
SALLAYANGİLLER
Ak Kuyruksallayan
Pied Wagtail
A.4
Y
—
EK–2
H
Anthus spinoletta
İncirkuşu
A.4
Y
TROGLOTYDAE
Troglodytes
troglodytes
ÇİT KUŞLARI
Çitkuşu
A.3
Y
EK–2
EK–2
H
Wren
164
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Bölgedeki Kuş Türleri
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
Red
Data
Book
Statüsü
Bern
Sözleşmesi
AVL
Kaynak
Robin
—
Y
EK–2
EK–2
H
Nightigale
A.3
G
EK–2
EK–2
G
İNGİLİZCE
ADI
PASSERRIFORMES (ÖTÜCÜ KUŞLAR)
TURDIDAE
Erithacus
rubecula
ARDIŞKUŞUGİLLER
Kızılgerdan
(Kuyrukkakan)
Luscinia
megarhynchos
Bülbül
Cercotrichas
gallactotes
Çalı Bülbülü
Rufous Bush
Robin
—
G
EK–2
EK–2
A
Turdus
philomelos
Öter Ardıç
Song Thrush
—
KZ, Y
EK–3
EK–2
G
Turdus viscivorus
Ökseotuardıçkuşu
Mistle Thrush
—
Y
EK–3
EK–2
A
Turdus merula
Karatavuk
—
Y
EK–3
SYLVIIDAE
Hippolais
caligata
ÖTLEĞENGİLLER
Küçük Mukalliti
Booted
Warbler
—
G
EK–2
EK–2
A
Regulus regulus
Çalıkuşu
Goldcrest
—
Y, KZ
EK–2
EK–2
G
Phylloscopus
bonelli
Dağ Söğütbülbülü
Bonelli’s
Warbler
—
Y, G, T
—
—
—
Cettia cetti
Seti bülbülü
A.4
Y
Regulus
ignicapillus
Sürmeli altıntavukçuk
—
Y, KZ
SITTIDAE
Sitta europaea
SIVACIKUŞUGİLLER
Sıvacıkuşu
—
Y
EK–2
EK–2
G
Sitta neumayer
Kaya sıvacısı
—
Y
REMIZIDAE
Remiz pendulinus
ÇULHAKUŞLARI
Çulhakuşu
Penduline Tit
A.2
Y
—
EK–2
A
CORVIDAE
Garrulus
glandarius
KARGAGİLLER
Alakarga
Jay
—
Y
—
EK–3
G
Corvus frugilegus
Ekin Kargası
Rook
—
Y, KZ
—
EK–3
G
Corvus corax
Karakarga
Hooded Crow
—
Y
EK–3
EK–3
G
Pica pica
Saksağan
Magpie
—
Y
—
EK–3
G
STURNIDAE
Sturnus vulgaris
SIĞIRCIKGİLLER
Sığırcık
Starling
—
Y
—
EK–2
G
PASSERIDAE
Passer domesticus
SERÇEGİLLER
Evserçesi
House Sparrow
—
Y
—
EK–2
G
FRINGILLIDAE
Fringilla coeleps
İSPİNOZGİLLER
İspinoz
Chaffinch
—
Y
EK–3
EK–2
G
Carduelis
carduelis
Sakakuşu
Goldfinch
A.4
Y
EK–2
EK–2
G
Pyrrhula pyrrhula
Şakrakkuşu
Bullfinch
A.3
Y, KZ
EK–3
EK–2
H
Carduelis spinus
Karabaşlı İskete
Siskin
A.4
Y, KZ
EK–2
EK–2
H
Nuthatch
165
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Bölgedeki Kuş Türleri
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
İNGİLİZCE ADI
Red
Data
Book
Statüsü
Bern
Sözleşmesi
AVL
EK–3
EK–1
Kaynak
GRUIFORMES (TURNAMSILAR)
RALLIDAE
YELVEGİLLER
Crex crex
Bıldırcın klavuzu
A.4
G, T
Flucia atra
Sakarmeke
—
Y
Rallus aquaticus
Su tavuğu
A.4
Y
OTIDIDAE
TOYKUŞUGİLLER
Otis tarda
Büyük toy kuşu
A.1, 2
Y
EMBERIZIDAE
KİRAZKUŞUGİLLER
Emberiza calandra
Tarla kiraz kuşu
—
Y
EK–3
Emberiza hortulana
Kiraz kuşu
A.3
G
EK–2
A.2
Y
PRODICIPEDOFORMES (LOPLU DALGIÇLAR)
PODICIPEDIDAE
LOPLU DALGIÇLAR
Podiceps cristatus
Tepeli batağan
Kaynak: DEMİRSOY A., Çevre Koruma Genel Md., Proje Çalışması, 1996
Sürüngenler
REPTILES / SÜRÜNGENLER
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
IUCN
Bern
Sözleşmesi
TES.
TEHL.
SAURIA
GEKKONIDAE
Hemidactylus turcicus
GEKOGİLLER
Genişparmaklı keler
—
EK–3
G, L
nt
ANGUIDAE
Ophisaurus apodus
Oluklu kertenkele
—
EK–2
L
nt
LACERTIDAE
Lacerta mixta
ÖZKERTENKELEGİLLER
Kertenkele
—
EK–3
L
nt
Lacerta rudis
Kertenkele
—
EK–3
L
nt
Lacerta viridis
Yeşil kertenkele
—
EK–2
G
nt
OPHIDIA (YILANLAR)
COLUBRIDAE
Elaphe situla
Ev yılanı
DD
EK–3
A
nt
Natrix tasellata
Su yılanı
—
EK–2
L
nt
Eirenis modestus
Uysal yılan
—
EK–3
A
nt
TYPHLOPIDAE
Typlops vermicularis
Kör yılan
—
EK–3
A
nt
Kaynak: DEMİRSOY A., Çevre Koruma Genel Md., Proje Çalışması, 1996
166
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
AMPHIBIANS / İKİYAŞAMLILAR
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
IUCN
Bern
Sözleşmesi
TES.
TEHL.
VU/B1+2ce
EK–3
L,H
nt
—
EK–3
L,H
nt
LR: nt
EK–2
G
nt
CAUDATA ( KUYRUKLULAR)
SALAMANDRIDAE
SEMENDERGİLLER
Mertensiella caucasica
Kafkas semenderi
Triturus vittatus
Şeritli semender
ANURA (KUYRUKSUZ KURBAĞALAR)
HYLIDAE
AĞAÇ KURBAĞASIGİLLER
Hyla arborea
Ağaç kurbağası
BUFONIDAE
Bufo viridis
Kara kurbağası
RANIDAE
SU KURBAĞASIGİLLER
Rana ridibunda
Ova kurbağası
—
EK–3
G
nt
Rana dalmatina*
Çevik kurbağa
—
EK–2
H
nt
(*) 20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi ‘nin
kabulüne dair Bakanlar Kurulu kararının ihtirazi kayıt listesindedir.
İki Yaşamlılar
Kaynak: DEMİRSOY A., Çevre Koruma Genel Md., Proje Çalışması, 1996
Böcekler
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
IUCN
Bern Sözleşmesi
TES.
TEHL.
BÖCEKLER
Coccinella septempunctata
Uğur Böceği
—
—
G
nt
Srillus comestris
Cırcır Böceği
—
—
G
nt
Lampyris noctulica
Ateş Böceği
—
—
G
nt
Kelebek
—
EK–2
G
nt
Apatura metis
YUMUŞAKÇALAR
Helix aspersa
Esmer Salyangoz
—
—
G
nt
Limacidae
Sümüklü Böcek
—
—
G
nt
Lumbriscus terrestris
Yağmur Solucanı
—
—
G
nt
—
—
G
nt
EKLEMBACAKLILAR
Arachnidae
Örümcek
Kaynak: DEMİRSOY A., Çevre Koruma Genel Md., Proje Çalışması, 1996
TEHLİKE DERECESİ
V : Tehdit altında, zarar görebilir
R : Küçük popülasyonlar
nt : Yaygın/bol, tehdit altında değil
RED DATA BOOK
A.1 : Nesli yok olma tehlikesi altında olanlar
A.2 : Bulundukları alanda tehlike altında
A.3 : Tehlike altında
A.4 : Tehlike altında olabilir
MERKEZ AV KOMİSYONU KARARLARI
EK–1 : Belirli zamanda avlanılmasına izin verilen türler
EK–2 : Yurdumuzda koruma altındaki memeli ve kuşlar
STATÜ
Y : Yerli
G : Göçmen
T : Transit
KZ : Kış Ziyaretçisi
KAYNAK
A : Anket
G : Gözlem
L : Literatür
H : Habitat Uygunluğu
167
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Balıklar
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
TUZLU SU BALIKLARI
Mullus barbatus
Barbunya
Solea nasuta
Dil Balığı
Scorpaena porcus
Iskorpit
Spicera smaris
İzmarit
Scorphthalmus maxima m.
Kalkan
Squalus acanthias
Köpek Balığı
Uranoscopus scaber
Kurbağa Balığı
Gados marlangus euxinus
Mezgit
Pleuronectes f. luscus
Pisi Balığı
Trachinus draco
Trakunya
Alosa caspia
Tirsi Balığı
Belone belone
Zargana
Engraulis encrasicholus
Hamsi
Trachurus trachurus
İstavrit
Morone labrax
Levrek
Pomatomus saltator
Lüfer
TATLI SU BALIKLARI
Salmo trutta
Alabalık
Alburnoides bipunctatus
Noktalı İnci Balığı
Capoeta tinca
Karabalık
Leiciscus cephalus
Tatlı Su Kefali
Barbus plebejus
Bıyıklı Balık
Chacalburnus chalcoides
Tatlı Su Kolyoz Balığı
Kaynak: DEMİRSOY A., Memeliler, Çevre Koruma Genel Md., Proje Çalışması, 1996
168
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
EK 3: GİRESUN İLİNDE SPORTİF OLTA BALIKÇILIĞI YAPILAN (FAALİYETTE
OLAN) VE YAPILABİLECEK (POTANSİYEL) ALANLAR
Sıra
No
1
Dere / Gölet
Adı
Turnasuyu/
Döngeri
Deresi
İlçesi
Mevkii
En Yakın
Yerleşim
Yerine
Uzaklığı
Maksimum
Uzunluğu/
Göl Alanı
(Km/ha)
Balık
Türü
Piraziz
Döngeri Köyü
27 km.
11 km.
Doğal
Alabalık
2
Ezeltere
Deresi
Bulancak
Ezeltere Köyü
34 km.
7 km.
Doğal
Alabalık
3
Pazarsuyu
Deresi
Bulancak
AydındereKovanlık Beldesinin
Yukarı kısmı
35 km.
12 km.
Doğal
Alabalık
4
Batlama
/Yavşan
Deresi
Merkez
Çaldağ Beldesi
yukarısı, Zapa kolu,
26 km.
12 km.
Doğal
Alabalık
5
Aksu Deresi
ve Kolları
Dereli
30 km.
60 km.
Doğal
Alabalık
6
Yağlıdere
Yağlıdere
24 km.
25 km.
Doğal
Alabalık
7
Arslanşah
Ş.Karahisar
Arslanşah deresi
kaynağına kadar
20 km.
11 km.
Doğal
Alabalık
8
Sayderesi
Ş.Karahisar
Sayderesi kaynağına
kadar
15 km.
17 km.
Doğal
Alabalık
9
Aslanyurdu
Deresi
Ş.Karahisar
Asarcıktan
kaynağına kadar
15 km.
19 km.
Doğal
Alabalık
10
Boyluca
Deresi
Alucra
Boylucadan
kaynağına kadar
17 km.
9 km.
Doğal
Alabalık
11
Yeşilyurt
Deresi
Alucra
Karabörk’
den kaynağına
kadar.
12 km.
14 km.
Doğal
Alabalık
Alucra
Koman Köyü
sapağından
kaynağına kadar
25 km.
Suyurdu
kolu dahil
15 km.
Doğal
Alabalık/
Karabalık/
Pullu
Sazan
11 km.
Doğal
Alabalık/
Karabalık/
Pullu
Sazan
12
13
Demirözü
Deresi
Çamlıyayla
Alucra
Çalca,
Kümbet, Çal köyü,
Akkaya,
Yavuzkemal, İkisu
Üçtepelerden
kolların kaynağına
kadar
Alucra ‘dan
kaynağına kadar.
11 km.
169
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Sıra
No
Dere / Gölet
Adı
14
İlçesi
Mevkii
Karabulduk
Deresi
Keşap
Karabulduk’dan
kaynağına kadar.
15
Gökahmet
Deresi
Espiye
16
Karaovacık
Deresi
Espiye
17
Karadoğa
Deresi
Espiye
18
İğnece
Deresi
19
Çömlekçi
Deresi
Görele
20
Ege Deresi
Çanakçı
21
Çavuşlu
(Zıva)
Deresi
Görele
22
Toplukonak
Göleti
Ş. Karahisar
23
Fevziçakma
k Göleti
Alucra
24
Doludere
Göleti
Alucra
Doludere Köyü
25
Turpçu
Göleti
Ş. Karahisar
Turpçu Köyü
26
Kılıçkaya
Barajı
27
Yaşmaklı
Barajı
28
Gökçebel
Barajı
Tirebolu
Ericek Köyünden
kaynağına kadar
Direkbükü
köyünden kaynağına
kadar.
Yeşilköy’ den
Ericek köyüne
kadar.
Maksimum
Uzunluğu/
Göl Alanı
(Km/ha)
Balık
Türü
20 km.
20 km.
Doğal
Alabalık/
Karabalık/
Pullu Sazan
42 km.
11 km.
Doğal
Alabalık
7 km.
50 km.
Doğal
Alabalık
10 km.
Soğukpınar
kolu dahil;
19 km.
Doğal
Alabalık
12 km.
9 km.
Doğal
Alabalık/
Karabalık
18 km.
17 km.
Doğal
Alabalık
5 km.
7 km.
Doğal
Alabalık
13 km.
12 km.
Doğal
Alabalık
Dikmetaş mevkii
29 km
7.5 Ha.
Aynalı
Sazan/
Karabalık
Çakmak köyü
15 km.
4 Ha.
Aynalı
Sazan/
Karabalık
14 km.
3 Ha.
Doğal
Alabalık/
Aynalı
Sazan
20 km.
3 Ha.
Aynalı
Sazan/
Karabalık
6400 Ha.
Aynalı
Sazan/
Yayın
Karabalık
140 Ha.
Doğal
Alabalık/Pu
llu Sazan/
Karabalık
160 Ha.
Doğal
Alabalık/
Karabalık/
Pullu Sazan
Harşit’e döküldüğü
yerden kaynağına
kadar
Recepli Köyünden
kollarının kaynağına
kadar
Ege Köprüsünden
kaynağına kadar
Kırıklı Beldesinden,
Koyunhamza
Köyünden
kaynağına kadar
Ş. Karahisar
Baltaşı Köyü
Doğankent
Deregözü Köyü
Kavraz deresi
Espiye
En Yakın
Yerleşim
Yerine
Uzaklığı
Akılbaba Mevkii
7 km.
25 km.
44km.
170
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
EK 4: GİRESUN İLİNDE DOĞA
FAALİYETLER VE BÖLGELER
Doğa Yürüyüşü
BAKIMINDAN
ÖNCELİKLİ
1. Derece Önemli
2. Derece Önemli
3. Derece Önemli
 Tamderesi-Sarıçiçek yayla yoluSağrak gölü-Kırklar tepesi- Aksu
Köyü- Bektaş Yaylası
 Kulakkaya
(Yavuzkemal)-İnişdibi
Obası-Çaldağ
 Kovanlık-Paşakonağı-Çambaşı,
 Kulakkaya-Alçakbel-BelentepeÇağman obası
 Kümbet-Şıhobası-Şehitler-SayderesiHacıömer
 Kümbet-Koçkayası-Kuzugölü yaylası
 Böğürtlenbükü-Kazıkbeli-Karaovacık
 Koçtepe-Sakaralan- Süllü hattı
 Tamdere-Yapraklı yayla-KorubağazıSarıçiçek yayla-Baybahan yaylaKabaşelale-Delidere vadisi-İkisu
 Karagöl-Aygır gölü-Gölova yaylaAksu köyü
 Kümbet-Aymaç-Koyunalan yaylasıKuzalan travertenler-Şelale
 Alucra-Koman-Ardıç-Elmacık
 Kurtbeli-Çakrak-ÇıkrıkkapıKırkharman
 Ekindere-Yeşilpınar-Gölyanı obası
 Görele Kırıklı-Bayazıt-Sisdağı zirve
 Aydındere-Tandır-Ambardağı
Kalıntaş-Bektaş yaylası
 Piraziz Şerefli-Pangal-Döngeri Turnalık yaylası
 Giresun-Taşhan-Erimez-Aytepesi
 Kulakkaya-Ağaçbaşı yaylası
 Bektaş-Kalıntaş-Hapan yaylası
 Hapan-Susuz yayla-Susuz tepePınarlar yaylası-Doğandüzü
 Eğribel-Aslanyurdu-Kabaçakıl
yayla-Sıradur yayla-Avşar-Sağrak
göl-Kırklar tepesi
 Kümbet-Aymaç-AvluyatepeAvluya yayla-İkisu
 Güce
Boncukçukur-Ağaçbaşı
yaylası-Böğürtlenbükü
 Görele
Çömlekçi
vadisiSoğukpınar-Çatak-GüdülDoğankent
 Çanakçı
DeregözüKahramandere-Zirve ormanlar
 Çanakçı Deregözü-yayla yoluSisdağı zirve
 Ardahan-KaratepeÇamalan-Bicik-Bektaş
veya Çaldağ’ a
 Keçilik sapağı-DüztepeYavuzkemal Belediyesi
 Eğribel-ÇobanbağırTurnaobası-KazankayaŞehitler-ŞıhobasıÇıkrıkkapı-Çakrak
 Ş.karahisar-KınıkKaracaören-Kılıçkaya
barajı seyir noktası
 Ş.karahisar-HasanşeyhOcaktaşı-GürçalıYukarızapa-Sarpkaya
 Alucra-Arda-Çakılkaya
 Dereli
ÇalköyüKabakkaya
yaylasıEğriambar
yaylasıKaratepe-GeçitköyüŞahinkaya Doğal Türkiye
haritası seyir yeri
 Alucra
BoylucaDemirözü-Elmacık
 Yağlıdere Ericek-Akpınar







Güce, Akılbaba tepesi
Dereli, Kümbet Kuşburnu Tepesi
Dereli, Kanlıhan Kanyonu
Şebinkarahisar, Baltaşı
Dereli, Baybahan Kabaçağlayan
Yağlıdere, Gölyanı Sırataş tepe
Espiye-Akkaya
 Doğankent, Çilekliburun
 Şebinkarahisar, Dereköy
Klise tepesi
 Güce, Çakıldağı
 Dereli, Kazankaya tepe
 Dereli, Akkaya
 Paşakonağı-Sarıalandepo
 Sisdağı-Şalpazarı kısmı
 Şebinkarahisar Çağlayan ŞelalesiNesco Maden
 Espiye
Yedideğirmenler-Avluca
Sapağı
 Patar köyü-Gökçebel Baraj
Gövdesi
 Kavraz-Yaşmaklı
Baraj
Gövdesi
FAALİYET
Dağcılık
TURİZMİ







Dereli Karagöl-Kırklar Tepesi
Şebinkarahisar, Tutak Dağı
Alucra, Gavurdağı
Merkez, Çaldağ
Şebinkarahisar, Öksürük Kayası
Şebinkarahisar, Haçkayası
Şebinkarahisar,
Meryemana
Manastırı
 Geçit Köyü Şahin Kayası
 Görele, Sisdağı
Bisiklet
Turizmi






Mağara
Turizmi
 Espiye,Yedideğirmenler
Mağarası
Kümbet-Koçkayası
Kulakkaya-Ağaçbaşı-Dörtyol
Uzundere -Kümbet
Bektaş-Dörtyol
Süllü- Yavuzkemal
Süllü- Alçakbel
 Alucra, Tepesidelik Mağarası
 Alucra, Arda Mağarası
171
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
1. Derece Önemli
FAALİYET
Fotosafari
Yayla
Turizmi
 Şebinkarahisar
ArslancıkArslanyurdu yaylası
 Alucra Tohumluk-Çakrak
 Alucra Çakrak-Çıkrıkkapı
 Şebinkarahisar Arslanşah-ÜçköprüTutakdağı
 Görele Bayazıt-Sisdağı
 Dereli Kulakkaya-Süllü-Çaldağ
 Dereli Tamdere-ikisu-Aksu-Karagöl
 Bulancak Kovanlık-Paşakonağı
 Bulancak Döngeri-Çambaşı
 Dereli-Kümbet-Çıkrıkkapı-Şehitler
 Şebinkarahisar-Sayderesi-Şehitler
 Merkez-Erimez
 Yağlıdere Ekindere-Ayvat
 Yağlıdere Yeşilpınar-Gölyanı





Dereli Kümbet
Dereli Kulakkaya
Görele Sisdağı
Torul Kazıkbeli
Kabadüz Çambaşı
 Bektaş Yaylası
Kampçılık
 Dereli
Kümbet
Salonçayırı
Mesire Yeri
 Dereli Koçkayası Tabiat Parkı
 Merkez İnişdibi Ağaçbaşı Tabiat
Parkı
 Dereli Kulakkaya Alçakbel
 Dereli Kulakkaya Belen tepesi
 Dereli Kümbet Uzundere
 Dereli Aymaç Mesire Yeri
 Yağlıdere Gölyanı
 Güce Akılbaba-
Oryantirin
g
 Dereli Kulakkaya- Süllü Alçakbel
 Dereli Aymaç Mesire Yeri
 Yağlıdere Gölyanı
Kuş
Gözlemi










Karagöl –Bektaş-Eğribel Hattı
Eğribel Asarcık hattı
Şebinkarahisar Şahinler grup yolu
Şebinkarahisar-Ocaktaşı-Çamoluk
Şebinkarahisar –Alucra ana yolu
Alucra Fevziçakmak Göleti
Şebinkarahisar Toplukonak Göleti
Kılıçkaya Barajı Suşehri kısmı
Çıkrıkkapı Dereli Kümbet Yayla yolu
Şebinkarahisar-Avutmuş-YaycıEkecek-Kınık Köyleri(Leylek)
2. Derece Önemli
3. Derece Önemli

 Güce
Boncukçukur
–
Böğürtlenbükü
 Güce
Ericek-KaradoğaKaraovacık
 Doğankent-DeregözüYaşmaklı-Kazıkbeli
 Güce-Akılbaba-GökçebelKazıkbeli
 Şebinkarahisar-TepeltepeBaltaşı
 Espiye-Ericek-Yeşilköy hattı
 Bulancak-Bektaş Yolu
 Dereli Akkaya-Erimez








Bulancak Paşakonağı
Tamdere Yaylası
Karaovacık Yaylası
Aksu-Kızıltaş-Sarıçiçek Yaylaları
Çakrak Yaylası
Çıkrıkkapı Yaylası
Karaduğa Yaylası
Alacadağ Yaylası














Bulancak Paşakonağı Sarıalan
Bulancak Bicik Şeflik Binası
Bulancak Çamalan
Dereli Karagöl
Dereli Aksu köyü
Dereli Tamdere
Şebinkarahisar Asarcık
Şebinkarahisar Sayderesi
Alucra Çıkrıkkapı-Kırkharman
Merkez Erimez ve Ay Tepesi
Güce Karaovacık-Böğürtlenbükü
Görele Bayazıt- İnişdibi
Şebinkarahisar Toplukonak Göleti
Espiye Yeniköy Yedideğirmenler
Mağarası










Merkez Batlama deresiİnişdibi
Görele-Çavuşlu(Zıva ) deresi
Çanakçı-Deregözü
köyü
hattı
Keşap-Karabulduk-Erköy
hattı
Espiye
Avluca-Yağlıdere
hattı
Espiye Yeşilköy-Soğukpınar
hattı
Espiye-Keşap Armenit yolu
Merkez Organize SanayiKayadibi Behzat hattı
Bulancak
PazarsuyuKovanlık hattı
Bulancak Pazarsuyu –Narlık
hattı
Piraziz-Çayır-MeşepınarıŞerefli hattı
 Yaylalara Bağlı Obalar
 Şebinkarahisar BaltaşıTepeltepe
 Yağlıdere Ekindere –
Ayvat
 Şebinkarahisar Üçköprü
 Alucra Fevzi Çakmak
Göleti
 Dereli Koçkayası Tabiat Parkı
 Salonçayırı Mesire Yeri
 Güce
KaraovacıkBöğürtlenbükü






Alucra Kurtbeli Çakrak
Alucra Turpçu Göleti
Alucra Koman-Demirözü vadisi
Görele Bayazıt Sis dağı
Kazıkbeli –Güce-Akılbaba
Şebinkarahisar Suşehri yolu
barajı takiben
 Paşakonağı
Çambaşı
yayla birleşim yolu
 Böğürtlenbükü-Güce
Boncukçukur havzası
 Espiye Ericek Köyü –
Karadoğa
 Yağlıdere
Akpınar
Kurtbeli arası
172
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
2. Derece Önemli
FAALİYET
Agro
turizm









Dereli Uzundere
Bulancak Paşakonağı
Dereli Kümbet
Dereli Kulakkaya
Görele Sisdağı
Torul Kazıkbeli
Kabadüz Çambaşı
Bektaş Yaylası
Şebinkarahisar Avutmuş







2. Derece Önemli
3. Derece Önemli
Tamdere Yaylası
Karaovacık Yaylası
Aksu-Kızıltaş-Sarıçiçek Yaylaları
Çakrak Yaylası
Çıkrıkkapı Yaylası
Karaduğa Yaylası
Alacadağ Yaylası
 Şebinkarahisar ve AlucraÇamoluk Köyleri

Botanik
Turizmi
 Şebinkarahisar
ArslancıkArslanyurdu yaylası
 Alucra Tohumluk-Çakrak
 Alucra Çakrak-Çıkrıkkapı
 Şebinkarahisar Arslanşah-ÜçköprüTutakdağı
 Görele Bayazıt-Sisdağı
 Dereli Kulakkaya-Süllü-Çaldağ
 Dereli Tamdere-ikisu-Aksu-Karagöl
 Bulancak Kovanlık-Paşakonağı
 Bulancak Döngeri-Çambaşı
 Dereli-Kümbet-Çıkrıkkapı-Şehitler
 Şebinkarahisar-Sayderesi-Şehitler
 Merkez-Erimez
 Yağlıdere Ekindere-Ayvat
 Yağlıdere Yeşilpınar-Gölyanı
 Güce
Boncukçukur
–
Böğürtlenbükü
 Güce
Ericek-KaradoğaKaraovacık
 Doğankent-DeregözüYaşmaklı-Kazıkbeli
 Güce-Akılbaba-GökçebelKazıkbeli
 Şebinkarahisar-TepeltepeBaltaşı
 Espiye-Ericek-Yeşilköy hattı
 Bulancak-Bektaş Yolu
 Dereli Akkaya-Erimez










Merkez Batlama deresiİnişdibi
Görele-Çavuşlu(Zıva
)
deresi
Çanakçı-Deregözü köyü
hattı
Keşap-Karabulduk-Erköy
hattı
Espiye Avluca-Yağlıdere
hattı
Espiye
YeşilköySoğukpınar hattı
Espiye-Keşap
Armenit
yolu
Merkez Organize SanayiKayadibi Behzat hattı
Bulancak
PazarsuyuKovanlık hattı
Bulancak Pazarsuyu –
Narlık hattı
Piraziz-Çayır-Meşepınarı-
Şerefli hattı
Yaban
Hayatı
(Fauna)
Gözlemi
Yamaç
Paraşütü
 Şebinkarahisar
Arslanşah
Dereköy
Üçköprü Tutak dağı
 Şebinkarahisar Hocaoğlu Şahinler-KayalıOcaktaşı- Sarpkaya
 Şebinkarahisar Tutak dağı-Dere deresi –
Arslanyurdu
 Şebinkarahisar
Evcili-ÖksürükkayasıHaçkayası
 Çamoluk
Sarpkaya-Ozan-HacıahmetYeniköy
 Alucra
Gavur
DağıKonaklıŞebinkarahisar Toplukonak
 Görele Sis dağı(Küçüksis)-Kırıklı BeldesiÇanakçı Deregözü
 Güce Yukarıboynuyoğun -Akılbaba
 Şebinkarahisar Ocaktaşı-Hasanşeyh
 Bulancak
Paşakonağı-Ambardağı-Bicik
Devlet Avlakları
 Merkez Lapa-Çaldağ Örnek Avlağı
 Yağlıdere -Ekindere -Ayvat hattı
 Keşap-Espiye Armenit yolu
 Bulancak Dikmen Tepesi
 Giresun Kalesi(400 m.lik
uçuşlar)
 Piraziz Eğrice
 Yağlıdere Yazlık
kısa















Dereli Hapan-Yavuzkemal
Dereli
Aksu-Kızıltaş-Sarıyakupİkisu
Dereli Eğribel-Kanlıhan
Dereli Aymaç-Kuzalan
Dereli Kulakkaya- Bektaş
Keşap Karabulduk -Erköy
Yağlıdere-Espiye Akkaya
Espiye Ericek-Yeşilköy hattı
Görele
Soğukpınar-Doğankent
Çatak
Doğankent Güvendik Hocaoğlu
Söğütağzı hattı
Doğankent
Deregözü-Yaşmaklı
Baraj Hattı
Tirebolu Harşit Vadisi
Bulancak Pazarsuyu Kovanlık hattı
Bulancak Pazarsuyu Narlık hattı
Piraziz Domuz deresi
 Espiye Kent Ormanı(400 m.lik
kısa uçuşlar)
 Koçkayası, Aymaç tepe
 Bektaş
Yayları
ve
çevresinde
yamaç
paraşütü yapılabilecek
parkur
alanları
mevcuttur
173
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
FAALİYET
Atlı Doğa
Yürüyüşü
3. Derece Önemli
 Kulakkaya
 Bektaş –Kümbet Uzundere hattı
2. Derece Önemli
3. Derece Önemli





Tamdere Yaylası
Karaovacık Yaylası
Aksu-Kızıltaş-Karagöl Hattı
Çakrak Köyü
Çıkrıkkapı
Yaylası-Kümbet
Hattı
 Karaduğa Yaylası

Akarsu
Turizmi
(rafting)
Golf
Turizmi
Kayak
Turizmi
Heliski
 Doğankent
Harşit-Güvendik
Köyü
 Tirebolu-Ketençukuru Köyü Arası
 Dereli ilçesi Alancık Kuzalan
Şelalesi hattı
 Kümbet sapağı-Dereli ilçe
Merkezi hattı

Çamoluk
ilçe
merkezi
ile
Sarpkaya Arası
Şebinkarahisar
Avutmuş çayının
Konak köyü ile
Avutmuş
regülatörü
arasındaki hat
 Efendioğlu Hanyanı
 Koçkayası Tabiat Parkı
 Ağaçbaşı Tabiat Parkı
 Karagöl Dağı Tüm iniş noktaları
 Alucra Çıkrıkkapı Sıradur
Tepesi
 Dereli Kuşburnu Tepesi
 Alucra Gavur Dağı
174
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
EK 5: GİRESUN İLİNDEKİ KORUNAN ALANLAR VE POTANSİYEL ALANLAR İÇİN
DOĞA TURİZMİ FAALİYET PLANI
Korunan/Kontrollü Alanlar
TABİAT
PARKLARI
Korunan/
Kontrollü
Alan Türü
Korunan
/Kontrollü Alan
Adı
Ağaçbaşı Tabiat
Parkı
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Kayak, Atlı Doğa yürüyüşü,
Oryantiring, Yayla Turizmi
Koçkayası Tabiat
Parkı
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Kayak, Atlı Doğa yürüyüşü,
Oryantiring, Dağcılık,
Yayla Turizmi
 Görele Dokuzgöz
A Tipi Mesire
Yeri
MESİRE YERLERİ
Yapılabilecek Doğa
Turizmi
Faaliyetleri
 Dereli Salonçayırı
A Tipi Mesire
Yeri
 Piraziz Odundüzü
A Tipi Mesire
Yeri
 Merkez
Çobanyolu Tepe C
Tipi Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto
safari, yaban hayatı
gözlemciliği. Atlı Doğa
yürüyüşü, Oryantiring
Doğa yürüyüşü, foto
safari, yaban hayatı
gözlemciliği. Atlı Doğa
yürüyüşü, Oryantiring,
Yayla Turizmi
Doğa yürüyüşü, foto
safari, yaban hayatı
gözlemciliği. Atlı Doğa
yürüyüşü, Oryantiring,
Yayla Turizmi
Doğa yürüyüşü, foto
safari, yaban hayatı
gözlemciliği. Atlı Doğa
yürüyüşü
Yapılabilecek Proje
Türü
1.Tabiat parkı içerisindeki ve
çevresindeki potansiyeli saptama.
2.Tabiat parkı içerisindeki ve
çevresindeki yürüyüş rotaları
belirleme, işaretleme ve
bilgilendirme.
3.Alan kılavuzluğu eğitiminin
verilmesi.
4-İyileştirme çalışmalarının doğa
turizminin geliştirmesi açısından
değerlendirilerek yapılması.
1.Mesire Yeri içerisindeki ve
çevresindeki potansiyeli saptama.
2.Mesire Yeri içerisindeki ve
çevresindeki yürüyüş rotaları
belirleme, işaretleme ve
bilgilendirme.
3-İyileştirme çalışmalarının doğa
turizminin geliştirmesi açısından
değerlendirilerek yapılması.
1.Mesire Yeri içerisindeki ve
çevresindeki potansiyeli saptama.
2.Mesire Yeri içerisindeki ve
çevresindeki yürüyüş rotaları
belirleme, işaretleme ve
bilgilendirme.
3-İyileştirme çalışmalarının doğa
turizminin geliştirmesi açısından
değerlendirilerek yapılması.
1.Mesire Yeri içerisindeki ve
çevresindeki potansiyeli saptama.
2.Mesire Yeri içerisindeki ve
çevresindeki yürüyüş rotaları
belirleme, işaretleme ve
bilgilendirme.
3-Gelişme Planı yaptırılması
4-İyileştirme çalışmalarının doğa
turizminin geliştirmesi açısından
değerlendirilerek yapılması.
1.Mesire Yer içerisindeki ve
çevresindeki potansiyeli saptama.
2-İyileştirme çalışmalarının doğa
turizminin geliştirmesi açısından
değerlendirilerek yapılması.
175
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
Korunan/Kontrollü Alanlar
MESİRE YERLERİ
Korunan/
Kontrollü
Alan
Türü
Yapılabilecek Doğa
Turizmi
Faaliyetleri
Korunan /Kontrollü
Alan Adı
 Merkez Ayitdüzü Tepe
C Tipi Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
 Merkez Akçabel Tepe C
Tipi Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
 Merkez Minekara Tepe
C Tipi Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
 Bulancak Kurttepe C
Tipi Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
 Bulancak Hanyanı
Tipi Mesire Yeri
C
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
C
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
 Bulancak Topalkız
Tipi Mesire Yeri
Yapılabilecek Proje
Türü
1.Mesire Yeri içerisindeki ve
çevresindeki potansiyeli
saptama.
2-İyileştirme çalışmalarının
 Bulancak
Küçükdere
Bal Ormanı C Tipi
Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
doğa turizminin geliştirmesi
 Doğankent Dandı Kalesi
C Tipi Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
yapılması.
 Espiye Karaduğa Çadır
C Tipi Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
 Espiye Kaytangeliş
Tipi Mesire Yeri
Doğa yürüyüşü, foto safari,
yaban hayatı gözlemciliği.
Atlı Doğa yürüyüşü
C
 Espiye Kent Ormanı D
Tipi Mesire Yeri
açısından değerlendirilerek
Doğa yürüyüşü, foto
safari, yaban hayatı
gözlemciliği. Atlı Doğa
yürüyüşü
176
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
KAYNAKLAR
Akpınar, E., Bulut,Y.2010; Ülkemizde Alternatif Turizm Bir Dalı Olan Ekoturizm Çeşitlerinin
Bölgelere Göre Dağılımı Ve Uygulama Alanları, III.Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi,
http://www.artvin.edu.tr/karok3/IV.Cilt/(1575-1594).pdf, Ziyaret Tarihi 05.03.2012.
Altan Ş., 2006; Türkiye'de Eko-Turizm Uygulamaları ve Ekonomiye Katkıları, Niğde Üniversitesi
SBE, İktisat ABD, Yüksek Lisans Tezi.
Giresun Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü, 2011; Çevre Durum Raporu.
Giresun
İl
Özel
İdaresi,
2009;
2010-2014
Stratejik
http://www.giresunilozelidare.gov.tr/dosya/st.pdf Ziyaret Tarihi: 15.10.2012.
Planı,
Giresun Orman Bölge Müdürlüğü, 2012 İl Brifingi
Doğu Karadeniz Turizm Master Planı, 2011,İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Giresun Kültür ve Turizm Müdürlüğü Web Sitesi, www.giresunkulturturizm.gov.tr, Ziyaret Tarihi:
15.10.2012.
Giresun Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü; Giresun ve Şebinkarahisar’ın İlinin İklim Durumu,2011
Giresun Valiliği Resmi Web Sitesi; http://Giresun.gov.tr, Ziyaret tarihi: 15.10.2012
Türkiye İstatistik Kurumu, 2012, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2011,
http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul Ziyaret Tarihi: 15.10.2012.
DKMP Genel Müdürlüğü Mağaralar Şube Müdürlüğü Raporu;2012
Karaer F., 2010,Giresun Dağlarının (Ordu-Giresun-Sivas) Endemik ve Nadir Tür ile Ekosistem
Çeşitliliği
IX. Kalkınma Planı 2007-2013 Ormancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT, 2007
Orman ve Su İşleri Bakanlığı İzmir Şube Müdürlüğü İzmir Doğa Turizm Master Planı,2012
Çevre ve Orman Bakanlığı 2010-2014 Stratejik Planı, 2010
Doğu Karadeniz 2023 Turizm Stratejisi http://www.doka.org.tr/files/yayin/turizm2023/index.html
Ziyaret Tarihi 15.10.2012
LİNK KAYNAKLARI
www.giresunkulturturizm.gov.tr
www.tuik.gov.tr
www.giresun-obm.gov.tr
www.giresun.gov.tr
www.izmir.ormansu.gov.tr
www.doka.org.tr
www.csb.gov.tr/iller/giresun/
177
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
178
GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI 2013-2023
179

Benzer belgeler