Press for Freedom Özgürlük için Basın

Transkript

Press for Freedom Özgürlük için Basın
Press for Freedom
Özgürlük için Basın
İfade Ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu
Mart – Aralık 2014
Özgürlük için Basın projesi
“Özgürlük için Basın” projesi genel anlamda ifade ve
basın özgürlüğü için yeni bir platform kurmayı, karar alma
süreçlerini etkileyen medya personelinin, sivil toplum
yapısının kapasitesini artırmayı ve böylece demokrasi, insan
hakları ve hukukun üstünlüğü konularındaki kamuoyu
tartışmalarına katılan daha dinamik bir sivil toplum
yaratmayı amaçlamaktadır.
Proje kapsamında gazetecilerden, avukatlardan, STK
çalışanlarından, akademisyenlerden oluşan, medyanın
bağımsızlığına, insan hakları, sosyal içerme, ifade
özgürlüğü, demokratikleşme konularına öncelik veren,
Avrupa Birliği’nin temel değerlerine bağlı bir “İfade
Özgürlüğü ve Basın Etiği Ulusal Daimi Komitesi”
kurulmuştur. Daimi Komite, bir ulusal ve yedi bölgesel
komiteden oluşmaktadır. Komitelerde yer alan avukatlar,
ihlal bildirimleri için gerekli durumlarda ücretsiz hukuki
danışmanlık hizmeti verecektir. İhlale uğrayanlar, ücretsiz
0800 314 00 30 numaralı telefon numarasından ve internet
sitesindeki ihlal bildirimi sayfasından başvuruda
bulunabilirler.
İfade Özgürlüğü ve Basın Etiği Daimi Komitesi,
proje boyunca Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğü
konusundaki son durumu özetleyen aylık ve yıllık raporlar
hazırlayacak ve bu raporlar web sitesinde düzenli olarak
yayımlanacaktır.
Proje kapsamında mesleki etik; basın ve ifade
özgürlüğü; yazılı, elektronik ve görsel-işitsel medya ve
karşılaşılan tehlikeler; sosyal medya; sosyal güvenlik
eğitimi; zaman yönetimi eğitimi olmak üzere mesleki
eğitimler verilecektir.
Proje 1 Ocak 2014 tarihinde başlamış olup,
1 Ocak 2016 tarihinde sona erecektir.
Gazeteciler Cemiyeti
Özgürlük için Basın Proje Ofisi
Telefon :
+90 (312) 427 15 22
Faks
:
+90 (312) 468 23 84
E-Posta :
[email protected]
[email protected]
Web Adresi : www.pressforfreedom.org
www.gazetecilercemiyeti.org.tr
Hak İhlali Bildirim Hattı : 0800 314 00 30
Adres: Çevre Sk. No:35 Çankaya, Ankara
ii
İçindekiler
Sunuş ................................................................................................................................................... iv
İfade Ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu
Mart – Aralık 2014 ........................................................ 1
Giriş ...................................................................................................................................................... 1
Çalışmaya Temel Alınan Yasal Metinler: ............................................................................................ 4
1- Uluslararası Düzenlemeler ........................................................................................................... 4
A. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (1948).............................................................................. 4
B. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (1950) ............................................................................. 4
2- İç Hukuk Metinleri ....................................................................................................................... 4
A. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ........................................................................................... 4
B. Basın Yasası .......................................................................................................................... 5
C. İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla
mücadele edilmesi hakkındaki kanun: ................................................................................................. 5
D. Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkındaki Yasa ......................... 6
E. 5953 Sayılı Basın İş Kanunu - İş Kanunu ............................................................................. 6
F. Diğer yasal düzenlemeler ...................................................................................................... 6
2014 Yılı İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Kronolojisi..................................................................... 7
İfade Özgürlüğüne Müdahale ........................................................................................................... 7
İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskılar ................................................................................ 23
Sosyal Medya Erişim Yasağı ......................................................................................................... 69
RTÜK Cezaları .............................................................................................................................. 76
Özgürlük İhlallerine Yurt İçi ve Yurt Dışından Gelen Tepkiler .................................................... 91
Olumlu Gelişmeler ....................................................................................................................... 114
Diğer Gelişmeler .......................................................................................................................... 125
Değerlendirme ................................................................................................................................... 135
Basın ve İfade Özgürlüğü ............................................................................................................. 140
Sansür ve Oto-Sansür ................................................................................................................... 141
Tekelleşme ve Sendikasızlaştırma ................................................................................................ 141
İş yasalarında yapılmak istenen değişiklikler ............................................................................... 142
Kıdem tazminatı ........................................................................................................................... 142
Denetim ........................................................................................................................................ 142
Sonuç ............................................................................................................................................ 142
Dizin .................................................................................................................................................. 144
iii
Sunuş
Çağdaş demokratik toplumlarda halkın gerek yönetime katılımı, gerekse anayasayla korunan haber alma
hakkının işlerliği ancak basın ve ifade özgürlüğüyle mümkündür. Basın ve ifade özgürlüğü konusunda Türkiye’nin,
dünya sıralamasında çok gerilerde bulunması esef vericidir. Bu durum, ülkemizde bu konuda acil iyileştirmeler
yapılması gerektiğinin açık bir göstergesiyken gelişmeler maalesef durumun daha da kötüye gitmekte olduğuna işaret
etmektedir.
Gazeteciler Cemiyeti tarafından yürütülen “Özgürlük için Basın Projesi”, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu
tarafından “Sivil Düşün Programı Ağlar ve Platformlar Programı” kapsamında desteklenmektedir. Proje, genel anlamda
ifade ve basın özgürlüğü için yeni bir platform kurmayı, karar alma süreçlerini etkileyen medya personelinin, sivil
toplum yapısının kapasitesini artırmayı ve böylece demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü konularındaki
kamuoyu tartışmalarına katılan daha dinamik bir sivil toplum yaratmayı amaçlamaktadır.
İfade özgürlüğü ve özgür basın, çağdaş, katılımcı, çoğulcu demokrasinin olmazsa olmazlarıdır. Halkın haber
alma hakkı, ülkenin geleceğini oyuyla şekillendirmesi beklenen halka doğru karar verebilme, doğru tercihlerde
bulunabilme imkânları sunabilmesi açısından demokrasilerin temel güvencesidir. İfade ve basın özgürlüğünün
kısıtlanması, gazetecilerin siyasi veya sermaye baskısıyla görevlerini özgürce yapabilme imkânından mahrum
bırakılması, sayfaların, ekranların, haber portalları ile sair platformların eleştiri hakkını kullanan veya haberleri belli bir
siyasi gözlükle kullanmayı reddeden meslektaşlarımıza kapatılması, günümüzün en ciddi sorunlarındandır.
Çağdaş demokrasinin temel direklerinden olan ifade ve basın özgürlüğünün uygulanmasına engel yasalar,
kararnameler ve akreditasyon duvarlarıyla, temel görevi halka haberi zamanında ve doğru olarak iletmek olan
gazetecinin görevini layıkıyla yerine getirmesi olanaksız kılınmakta, dolayısıyla da halkın haber alma hakkı ihlal
edilmektedir.
Ağır kutuplaşma altında ülke gündemine bir anda gelen ve demokrasiye, insan haklarına, ifade ve basın
özgürlüğüne çıkacak faturası üzerinde yeterince durulmayan yeni kanunlar Türk basını üzerinde ilave baskı oluşturma
potansiyeline sahiptirler. İfade ve basın özgürlüğünü ve aynı zamanda da halkın doğru, zamanında, sağlıklı haber alma
hakkını kıskaç altına alan yasaların uzun vadede kimseye yararlı olamayacağı açıktır. Gazetecinin halk adına denetim
görevi bulunduğu ve bu nedenle demokrasilerde latife olarak da olsa basının dördüncü kuvvet olarak tanımlandığı
unutulmadan, muhalif gazete, televizyon ve internet medyasına, eleştiri hakkını kullanan entelektüellere ve köşe
yazarlarına “tahammül” edilmelidir.
Türkiye’nin uluslararası kurumlarca hapiste en fazla gazeteci bulunduran ülkelerden biri olarak gösterilmesi; 21
gazetecinin günümüz Türkiye’sinde cezaevlerinde çile doldurmakta olması ve en kötüsü gazetecilerin iş, aş, güvenlik
veya çevre kaygılarıyla kendi kendilerine oto sansür uygulamaları bugünün acı gerçeklerindendir. Ayrıca “yandaş”,
“candaş”, “merkez medya” ve sair nitelemelerle tüm medyanın kutuplara ayrılması, temel görevi doğru ve tarafsız haber
vermek olan mesleğimize bizzat gazetecilerin ihaneti demek değil midir?
Gazeteciler, özgür, tarafsız ve temel işlevi olan doğru ve zamanında haberlerle kamuoyunu bilgilendirme
görevini yerine getirirken, siyasetin ve siyasetçilerin karalama ve suçlama kampanyalarına muhatap olmamalı,
patronların insafına terk edilmemelidir. Bugün Türk basınının en temel sorunlarından biri sendikasızlaştırma ve hatta
gazetecilerin fiili olarak sendikasız olması değil midir? İş güvencesine sahip olamayan, mesleki dayanışmadan yoksun
ve ev kirası, çocuğunun okul ödentisi, taksitler sarmalında her türlü baskıya açık hale gelen gazeteciye sahip çıkmadan,
elbette gazeteciliğe de sahip çıkılamaz.
“Özgürlük için Basın Projesi” hem mevcut duruma ayna tutmayı, hem medyayla ilgilenen, iletişim alanında veya
sosyal alanlarda öğrenim gören gençler ile genç gazetecilere meslekle ilgili çeşitli pratik bilgiler vermeyi, hem de
mevcut işbirliği ağımızı daha da genişletip sağlamlaştırmayı amaçlamaktadır.
Nitekim proje kapsamında gazetecilerden, avukatlardan, STK çalışanlarından, akademisyenlerden oluşan,
medyanın bağımsızlığına, insan hakları, sosyal katılımcılık, ifade özgürlüğü, demokratikleşme konularına öncelik
veren, Avrupa Birliği’nin temel değerlerine bağlı bir “İfade Özgürlüğü ve Basın Etiği Ulusal Daimi Komitesi”
kurulmuştur. Ayrıca yedi coğrafi bölgemizde yerel komiteler oluşturulmuştur. Komitelerde yer alan avukatların ihlal
bildirimleri için gerekli durumlarda ücretsiz hukuki danışmanlık hizmeti vermeleri mümkündür. Ayrıca ihlale
uğrayanlar, ücretsiz 0800 3140030 numaralı telefondan ve www.pressforfreedom.org internet sitesindeki ihlal
bildirimi sayfasından veya Cemiyetimiz telefonlarından “Özgürlük için Basın Proje Ofisi”ne başvuru ve bildirimde
bulunabilmektedirler.
Değerli dostumuz Profesör Dr. Korkmaz Alemdar başkanlığında ve eski Ankara Baro başkanı Tuncay
Alemdaroğlu, gazeteciler Muharrem Sarıkaya, Ali Şimşek ve Sibel Utku Bila’dan oluşan ve merkezi Ankara'da bulunan
iv
“İfade Özgürlüğü ve Basın Etiği Ulusal Daimi Komitesi” ile Proje Koordinatörü Yusuf Kanlı, İletişim Direktörü Seva
Ülman Erten ve Proje Asistanı Merve Kartal ile stajyerlerimiz Cankut Enis, Kemal Akoğlu, Okan Ulusan, Gökhan
Vural, Burcu Kaymak, Ecem Boğatemur ve Zeynep Tuğçe Yılmaz ve danışmanlarımızdan oluşan Özgürlük için Basın
proje ekibi, proje boyunca Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğü konusundaki medya taramaları yaparak ve Medya Takip
Merkezi’nin sağladığı bilgileri derleyerek son durumu özetleyen aylık raporlar hazırlamaktadır. Bu rapor birinci yılın
sonunda yayımlanması öngörülen, Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan 2014 yıllık raporudur. Bu raprun
hazırlanmasında emeği geçen tüm Ulusal Komite başkan ve üyeleri ile ÖiB ekibine ve sağladığı değerli verilerden
dolayı MTM’ye bu vesileyle teşekkürlerimizi sunarız.
Proje kapsamında mesleki etik; basın ve ifade özgürlüğü; yazılı, elektronik ve görsel-işitsel medya ve
karşılaşılan tehlikeler; sosyal medya; sosyal güvenlik eğitimi; zaman yönetimi eğitimi olmak üzere altı ana başlıkta
eğitimler verilmektedir. Eğitimlerin Ankara merkez, İzmir, Konya, Trabzon ve Erzurum bölümleri tamamlanmış olup 7
Şubat 2015 tarihinde Bursa eğitimi gerçekleştirilecektir. Antalya ve Gaziantep eğitim programı ise kısa bir süre sonra
ilan edilecektir.
Ayrıca dönem dönem Ankara’da ve yedi bölgede raporların tartışılması ve geri bildirimlerin yapılabilmesi için
yerel ve ulusal gazetecilerin katılımıyla çalışma kahvaltıları/yemekleri, basınla sohbet toplantıları, seminer ve
konferanslar düzenlenmektedir.
Eğitimler Hakkında
2014 yılı Mart ayı içerisinde PM Academy işbirliğiyle Ankara’da başlayan eğitim programı çerçevesinde eğitime
katılan kursiyerler, proje ofisimize veya yerel komitelere başvuran yerel ve ulusal gazetecilerden, üniversitelerin sosyal
bilimler bölümlerinde öğrenim gören üniversite lisans/yüksek lisans/doktora öğrencilerinden ve medya alanında faaliyet
gösteren STK temsilcilerinden oluşmaktadır. Eğitim tarihleri ve başvuru formları projenin internetteki
www.pressforfreedom.org adresinden de duyurulmaktadır. Eğitimlere katılım ücretsizdir ve eğitim programının tümüne
katılan katılımcılara eğitim sonunda “Temel Gazetecilik Eğitimi” Sertifikası verilmektedir.
Eğitim konu başlıkları ve kısa tanımları ise şöyledir:
Gazetecilik Meslek Etiği: Etik, düzgün davranış ve yaşam biçimini de kapsayan yaşam felsefesinin en önemli
unsurlarından biridir. Basında etik konusu ise gazetecilik mesleğindeki davranış ilkelerini içerir. Bu eğitim sırasında
etik konusunun neleri kapsadığı, etikle ilgili ortaya konulmuş teoriler; bu konuda karşılaşılan sorunlar; gazetecilerin
okuyucuya karşı sorumlulukları; haber kaynakları; habere konu olan kişiler; piyasaların işleyişinin önündeki sorunlar;
gazetecilerin savaş ve çatışmalarda karşılaştıkları sorunlar; televizyon haberlerinde uyulması zorunlu etik davranışlar;
halkla ilişkiler konusunda yaşanan etik ilkeler; reklamcılık ve sanal dünyada etik uygulamaları gibi konular ele
alınmakta ve global dünyada uygulanan etik ilkelerine genel bir bakış sergilenmektedir.
İfade ve Basın Özgürlüğü: İfade özgürlüğü sadece Batı demokrasilerindeki “lüks unsurlardan” biri şeklinde
anlaşılmamalıdır. Hiç şüphesiz basın özgürlüğü demokrasilerin en önemli unsurudur. Demokrasilerde ifadenin özgürce
ortaya konulması, habere sorunsuzca ulaşılabilmesi ve medyanın bağımsız çalışabilmesi önemli haktır.
Medya ile demokrasi arasındaki karşılıklı etkileşim içinde, basının serbest ve doğru haber vermesi demokrasinin
sorunsuzca işleyebilmesi açısından büyük önem taşır. Basının serbest ve doğru haberleri topluma aktarması, halkın
bilinçli karar vermesine yol açar. Özgür medya, serbest toplumun belkemiğidir. Demokratik toplumlarda, sansür ve
medya üzerindeki baskılar kabul edilemez. Bu çerçevedeki sunumlarda;
a) Küresel açıdan bakış açısı, sınırların ne olduğu, gazete sahipliği yapısı ile basın etiğinin nerelerde
çatıştığı/uzlaştığı, gazete-siyaset ilişkisinin nasıl olması gerektiği;
b) Cumhuriyet dönemi basını ve Türk basının sansüre karşı verdiği mücadele
konuları üzerinde de durulmaktadır.
Sosyal Medya ve Yeni Medya Düzeni Eğitimi: Sosyal medya ve yeni medya düzeninde yeni iletişim
araçlarının siyaset ve demokrasi üzerine etkileri; örgütlenme açısından sosyal medyanın önemi; sosyal hareketlerin
interneti kullanım biçimi; Blogger, Facebook, Twitter, LinkedIn gibi sanal araçların günümüzde kullanımı, önemi ve
etkisi; internet üzerindeki devlet kontrolü gibi konular işlenmektedir.
Sosyal Güvenlik Eğitimi: Sosyal güvenlik konusu, bugün Türk medyasının en öncelikli sorunudur. Eğitimlerde
bu konudaki yeni gelişmeler, yasal değişikler hakkında öğrencilerin bilgilendirilmesi amaçlanmaktadır. Hiç şüphesiz
günümüzde esef verici olan Türk medya çalışanlarının önemli bir bölümünün Basın İş Kanunu ve/veya İş Kanunu
dışında çalışmakta olduğu gerçeğidir. İş güvenliği olmayan gazetecinin görevini gerektiği şekilde yapabilmesinin ne
kadar imkansız olduğu, gazeteciliğin ülkemizdeki fiili açmazı değil midir?
Türkiye’de Yazılı, Elektronik ve Görsel–İşitsel Medyanın Günümüzde Karşılaştığı Tehlikeler: Ülkedeki
ifade ve basın özgürlüğünün sözden eyleme dönüşüp ne ölçüde gerçekleştiğinin tespiti, uygulama şekil ve yöntemleri, o
ülkede geçerli olan siyasi sitemin ve atmosferin resmini verir. Bu nedenle de ifade ve basın özgürlüğünün
gerçekleşmesinde ülkeyi yöneten siyasi iktidarın ifade ve basın özgürlüğü anlayışı yazılı kurallardan önce gelmektedir.
Bu eğitimde ülkedeki siyasi atmosferin ifade ve basın özgürlüğünün gerçekleşmesindeki rolü, basın
mensuplarının habere ulaşmasında ve haberin yayımlanmasında görev, yetki ve sorumlulukları, baskılara karşı
duruşları, yurttaşın haber alma hakkı, oto sansüre yol açan uygulamalar, mevcut medya yapılanması, benzeri gelişmeler
v
katılımcılarla birlikte değerlendirilmektedir.
Zaman Yönetimi: Zamanı yönetmek, gazetecilerin ve medya yöneticilerinin esasen sahip olması gereken bir
beceridir. Gazeteciler zamana, termine (deadline) ve profesyonel çalışmalara yönelik tren, uçak otobüs sefer saatleri
gibi zaman-kısıtlı olgularla mücadelede yoğun çaba göstermektedirler. Medya çalışanlarını ruhsal ve fiziki açıdan
zorlayan bu konuda zamanı doğru kullanmayı öğrenmek büyük önem taşımaktadır.
Hiçbir ideoloji, parti ve çıkar grubuyla ilişkili olmayan özgür gazetecilerin mesleğe egemen olmaları, sadece
gazeteciliğin, siyasetin değil, tüm ülkenin ve ülke demokrasisinin çıkarınadır. Karşılaşmakta olduğu bütün sorunlara
rağmen haber peşinde koşan, halkın haber alma hürriyetini yerine getirmeye çalışan gazetecinin görevini layıkıyla
yerine getirmesine yardımcı olmak, kamunun, siyasetin ve elbette iktidarların çıkarına değil midir?
Özgürlük için Basın projesi kapsamında aylık ve yıllık ifade ve basın özgürlüğü raporlarıyla biz elimizi taşın
altına koyup durumu olabildiği yalınlıkla kamuoyuna sunmaya çalışmaktayız. Bir aylık veya elinizdeki rapor gibi bir
yıllık ifade ve basın özgürlüğü ihlalleri verilerinin bir araya getirilmesiyle çıkacak tablo acı olabilir. Ancak
sorunlarımızı konuşmamak ve bu sorunlara çözüm aramamak mesleğimiz açısından daha büyük bir vebal olacaktır.
Amacımız, yeni bir tartışma başlatmak, siyasi iktidara veya muhalefete konuşma malzemesi vermek değil; yurttaşların
özgür bir iletişim ortamına sahip kılınması ve gazetecilerin güvenli çalışma ortamına sahip olabilmeleri için
alınabilecek önlemlerin belirlenmesine katkıda bulunabilmektir.
Saygılarımızla,
Nazmi Bilgin
Başkan
Gazeteciler Cemiyeti
Yusuf Kanlı
Proje Koordinatörü
Özgürlük için Basın
vi
İfade Ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu
Mart – Aralık 2014
Giriş
Türkiye’de düşünce, ifade ve basın özgürlüğü ve bu özgürlüklerin kullanımına ilişkin sorunlar 2013 Mayıs
sonunda başlayan Gezi Parkı olaylarından sonra arttı. Bu olaylar İstanbul Taksim’de herkesin yararlanması koşuluyla
İstanbul Büyük Şehir Belediyesi’ne tahsis edilmiş olan Taksim Gezi Parkı’na, mahkeme kararlarına rağmen, Topçu
Kışlası inşa edilmek istenmesi üzerine çıktı. Gezi Parkı’ndaki ağaçların kesilmemesi için başlatılan eyleme polisin sert
müdahalesi olayların büyümesine yol açtı; gösteriler hükümet karşıtlığına dönüştü, başka kentlere ve yurtdışına yayıldı.
Başbakanın olayların yurt dışından yönetildiğini açıklaması polis şiddetini arttırdı; çoğu orantısız güç kullanımı
neticesinde farklı kentlerde sekiz yurttaşın (Abdullah Cömert, Ethem Sarısülük, Mehmet Ayvalıtaş, Mustafa Sarı, İrfan
Tuna, Ali İsmail Korkmaz, Ahmet Atakan, Berkin Elvan) yaşamını yitirmesine yol açtı.1
Gezi Parkı olayları canlılığını korurken, 17 Aralık 2013 günü, farklı tarihlerdeki ihbarları değerlendiren
Cumhuriyet Savcısı’nın verdiği gözaltı talimatları ve ilgili mahkemelerin arama kararları gündeme geldi. İstanbul
Emniyet Müdürlüğü Organize Suçlarla Mücadele ve Mali Şube Müdürlüğü ekipleri tarafından gerçekleştirilen
operasyonlarda, aralarında iş adamları, bürokratlar, banka müdürü, çeşitli düzeyde kamu görevlileri ve kabine üyesi dört
bakan ile üç bakan çocuğu hakkında iddialar2 basına yansıdı.
Suçlanan dört bakandan üçünün çocuğu ile bazı işadamları ve bir banka müdürü gözaltına alındı. Haklarında,
“rüşvet, görevi kötüye kullanma, ihaleye fesat karıştırma ve kaçakçılık” suçlarını işledikleri iddiasında bulunuldu.3
Bu olay başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından hükümete karşı bir darbe girişimi olarak değerlendirildi ve
“paralel” yapının, Fethullah Gülen/Hizmet Hareketi’nin tasfiyesi başlatıldı. Eş zamanlı olarak, başbakanın ailesi ve
bakanları, bakanların çocukları ve arkadaşları, bürokratlar ve gazeteciler ile bazıları mahkeme kararıyla, bazıları da
yasal olmayan yollarla dinlenmiş telefon tapeleri sosyal medyada yayınlanmaya başlandı. Hükümet de mahkemenin
arama kararlarını yerine getiren adli kolluk amir ve memurlarının pek çoğunun görev yerlerini değiştirdi, bazılarını
görevden aldı.4 Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu aralarında soruşturma savcısı ile soruşturma iznini veren İstanbul
Cumhuriyet Başsavcı vekilinin bulunduğu 166 hâkim ve savcının görev yerini değiştirdi.5
Bu gelişmeler yerel seçimler, cumhurbaşkanlığı seçimleri ve ortaya çıkan Soma maden kazası gibi bütün öteki
olaylarda belirleyici oldu. Muhalefet yolsuzluk ve Kürt açılımını gündemde tutarken, başbakan bütün olaylarda “paralel
yapı”nın etkisini aradı; muhalefete ağır eleştirilerini sürdürdü. Gelişmeleri aktarmaya çalışan basın ve gazeteciler
üzerindeki baskılar arttı; sansür olarak nitelenen uygulamalar ve sosyal medyanın denetlenmesi çalışmaları sürdürüldü.
Özgürlüklere ilişkin iki gelişme önemlidir: Biri Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun hükümet karşıtı yayınları
sürekli olarak cezalandırma politikasıdır. RTÜK’ün, seçim dönemlerinde Yüksek Seçim Kurulu adına yayınları
1
Gazeteler, ajanslar, televizyonlar toparlama
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/19859/Dort_bakan_icin_fezleke_iddiasi_.html
http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/25378920.asp
4
http://www.zaman.com.tr/newsDetail_openPrintPage.action?newsId=2201960
5
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25787060.asp
2
3
denetleme görevini sadece muhalif yayın organlarını cezalandırma olarak uyguladığı görülmektedir. TRT gibi kamu
yayın aracının yayınlarının taraflı olduğu ancak seçimler sona erdikten sonra fark edilebilmiştir. İkincisi, mahkemelerin,
düzeltme ve cevap hakkını hükümeti eleştiren yayın organlarına karşı kolaylıkla kullanma alışkanlığıdır. Haberlerin
düzeltmeye yol açacak yanlışlar içerip içermediği araştırılmadan mahkemelerin hükümeti eleştiren haberlere hemen
düzeltme yayınlama talebini kabul etmelerinin sansür etkisine yol açabileceği dikkatlerden kaçmamaktadır.
Dönemin önemli olaylarından biri yerel seçimlerdi. Hükümetin başarısıyla sonuçlansa da seçim gecesi oy sayımı
sırasında pek çok seçim bölgesinde meydana gelen elektrik kesintileri eleştirilere yol açtı. Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanı seçimin ertesi günü kesintilere “Trafolara giren kedilerin”6 yol açtığını açıkladı.
Başbakanın yerel seçimler sonrası “paralel yapı” eleştirileri sürdü. Hükümet kararlarına ve uygulamalarına
getirilen eleştirilere sert tepkiler verildi. Bundan Anayasa Mahkemesi Başkanı da payını aldı. Mahkemenin kuruluş
yıldönümünde, TBMM Başkanı Cemil Çiçek, yargının “paralel yapı” ya da “çete” olarak nitelenen “çok ciddi ve ağır
suçlamayla” karşı karşıya olduğunu ve yargının bu suçlamayla ayakta kalmasının mümkün olmadığını, üslubunun da
“yargıya yakışan bir üslup olmadığını” söyledi.7 Adalet Bakanı Bekir Bozdağ da “yargının siyasi polemiklerle dolu
olduğunu” ifade etti.8 Anayasa Mahkemesi, internet sitelerine erişimin yasaklanması kararlarını iptal eden kararını,
“tüketilmesi gereken başvuru yollarını gözetmeden aldığı” gerekçesiyle eleştirilerin hedefi olmuştu.
Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu da Danıştay’ın kuruluş yıldönümünde, Van depreminden sonra
kurulan baraka kente ilişkin sözleriyle başbakanı kızdırdı; Feyzioğlu’nun siyaset yaptığını, bunun “saygısızlık” ve
“edepsizlik” olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Gül’ün ayağa kalkıp kendisini yerine oturtma çabasına aldırmayan
Erdoğan, “Herkes haddini bilecek. Bundan böyle bunların konuşacağı yere hiçbir zaman katılmam”9 dedi. Erdoğan,
eliyle işaret ederek Cumhurbaşkanı Gül, Genelkurmay Başkanı Org. Necdet Özel ve bakanların tören salonu dışına
çıkmalarını sağladı. Erdoğan’ın tutumu cumhurbaşkanı seçildikten sonra da devam etti. Barolar Birliği başkanının adli
yılın açılış töreninde konuşmasını engelleyemeyince Yargıtay’daki törene katılmadı. Yargıtay Başkanı’nın yargıya
müdahaleden yakınması iktidar-yargı gerginliğini su yüzüne çıkarttı.
Soma’daki 301 madencinin yaşamını yitirmesine yol açan facia da gerginliklerin sürmesine yol açtı. Madenci
yakınlarının bir kısmının hükümeti ve hükümet-işveren ilişkilerini faciadan sorumlu tutması hükümeti kızdırdı.
Soma’ya giden başbakanın faciayı olağan kaza olarak nitelemesi, kendisini protesto eden bir kişiye yumruk attığı
iddiaları ve bir vatandaşa yönelik olarak “Türkiye’nin başbakanına yuh çekersen tokadı yersin”10 sözleri gelişmelere
damgasını vurdu. Başbakanın bir danışmanının bir göstericiyi tekmelemesi de hükümete dönük eleştirileri arttırdı.
Bu gelişmelerden hep basın zararlı çıktı. Gazetecilerin görev yapmaları engellendi, kaba kuvvete maruz kaldılar,
bazen toplantılara katılmalarına, hatta olay yerine yaklaşmalarına izin verilmedi. Başbakan ve cumhurbaşkanının
gazetecilere dönük ağır eleştirileri yerel yöneticilere kadar pek çok görevlinin basına karşı kötü muamelesine yol açtı.
Akreditasyon uygulaması bütün devlet kurumlarına yayıldı, medyanın bir bölümünün habere ulaşma ve okurunu
bilgilendirme hakkı çiğnendi. Mahkemelerin kolaylıkla verdiği yayın yasakları yurttaşın haber alma özgürlüğünün
önünde ciddi bir engel oluşturdu. Çok sayıda gazeteci işini kaybetti; hükümetin baskıları yüzünden artan özdenetim,
haber ve yorum yapılmasını sınırlandırdı. Gazetecilere baskılardan “paralel yapı” ile ilişkisi olduğu ileri sürülen yayın
organları da paylarını aldılar. İşlerine son verilen, gözaltına alınanlar haksızlığa uğradıklarını ileri sürseler de hükümetin
geçmişteki benzer uygulamalara uzun süre destek vermiş olmaları ve bilhassa Ergenekon davası kapsamında
gazetecilerin tutuklanmasını alkışladıkları gerçeği, medyada tartışma ve sorgulamalara neden oldu.
Hükümet, yazılı ve görsel basının yanı sıra Gezi Parkı olaylarından itibaren yoğun biçimde kullanılan sosyal
medyayı da denetim altına almak için çok çalıştı. İnternet, Facebook, youtube, twitter kullanımına getirilecek sınırlama
kararlarının hızla uygulanabilmesi için yöntemler geliştirilmeye çalışıldı. İlk girişimlerin AYM’den dönmesi hükümeti
üzen bir konu olmakla birlikte arayışlar sürdürüldü. Sosyal medyayı kullanmak sorun haline geldi. Twitter üzerinden
görüşlerini açıklayan Fazıl Say, AKP Elazığ eski milletvekili Fevzi İşbaşaran, gazeteci-televizyon spikeri Sedef Kabaş
koğuşturmaya uğradılar, mahkûm oldular ya da gözaltına alındılar.
Özgürlüklerin kısıtlanması girişimlerine yurt içinden ve yurt dışından gelen çok sayıdaki tepki hükümeti kararlı
tutumundan vazgeçiremedi. Dünya basın özgürlüğü sıralamasında Türkiye’nin yerinin giderek gerilemesi yöneticiler
katında etkili olmadı.
Türkiye’nin içinde bulunduğu koşullar ve gelişmeler yurttaşlara farklı davranıldığı izlenimini verdi. “Açılım”
politikasının selameti adına Türkiye'nin üniter yapısı karşıtı eylemler görmezden gelinirken ya da laiklik karşıtı
6
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26128954.asp
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/cemil-cicekten-sert-sozler-495329/
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/318173--siyasi-polemiklerle-dolu-bir-konusma-oldu
9
http://yenisafak.com.tr/video-galeri/konusacagi-hicbir-yere-katilmam/17099
10
http://www.radikal.com.tr/turkiye/erdogan_yuh_cekersen_tokadi_yersin-1192463
7
8
2
gösterilere sessiz kalınırken, en küçük bir hak arayışı veya iktidarı protesto eylemi, polisin ölçüsüz şiddet kullanımına
yol açtı. Daha da acısı, İstanbul’da protesto eylemi yapmak isteyen bir gruba polisin müdahalesi sırasında cemevi
avlusunda bir cenaze törenine katılan yurttaşın polis kurşunuyla yaşamını yitirmesini başbakanın olumlu karşılamasıydı.
Ortadaki çifte standardı gidermenin yolu, bütün gösterilere orantısız güçle müdahale edilmesinden değil, ifade
özgürlüğüne saygı çerçevesinde insanların hak taleplerini veya protestolarını dile getirmelerine hoşgörüyle
yaklaşmaktan geçer.
Hükümet “Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesi” adı altında, 6 maddeden
oluşan, PKK ile görüşmede bulunan kamu görevlilerinin herhangi bir cezai yaptırımla karşılaşmamalarını getiren yeni
yasa paketini Meclis’ten geçirdi. MİT’e ülke içinde de olağanüstü yetkiler tanıdı.
Yasaların farklı uygulaması başka alanlarda da kendini gösterdi. Yurttaşların ruhsatsız yapıları yıkılırken,
Ankara’da “sit alanı” olan Atatürk Orman Çiftliği arazisi içinde yapılmaması gerektiği yönünde çok sayıda mahkeme
kararı olmasına rağmen başbakanlık hizmet binalarının yapımı sürdürüldü. Başbakan Erdoğan ve Ankara Büyükşehir
Başkanı Melih Gökçek’in mahkeme kararlarını dikkate almama yönündeki tutumları dikkat çekti.
Yolsuzluk iddialarına adları karışan, görevlerinden istifa eden bakanlar Zafer Çağlayan, Egemen Bağış,
Muammer Güler ve Erdoğan Bayraktar hakkında soruşturma açılması isteği TBMM’de gizli oylamada kabul edilmesine
rağmen, soruşturmanın yavaşlatılması, belgelerin komisyon üyelerinden gizlenmesi konuları sürekli olarak gündemde
oldu. Olayları “paralel yapı”nın komplosu olarak değerlendiren hükümet, soruşturmanın geciktirilmesinde yarar
görmesi eleştirilere yol açtı. Bu konudaki önemli gelişme İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından rüşvet ve
yolsuzluk soruşturmasında adı geçenler hakkında takipsizlik kararı verilmesi oldu.
AYM’nin Balyoz davasına bakan mahkemenin tanık dinleme, dijital delillerde hak ihlalinde bulunduğu hükmüne
varması hükümet karşıtı olduğu öne sürülen yargılamalar açısından önemli bir gelişme oldu. Çünkü Yargıtay daha önce
bu konuda sanıkların yaptığı başvuruyu dikkate almamış, mahkemenin kararını onamıştı. AYM kararı ile davalar
nedeniyle görevden uzaklaştırılan 13’ü general ve amiral, 115’i subay olmak üzere 128 asker Türk Silahlı
Kuvvetleri’ndeki görevlerine dönme hakkını elde etti.11 Aynı dava çerçevesinde MHP Milletvekili emekli Korgeneral
Engin Alan da Anayasa Mahkemesinin “hak ihlali” kararından faydalanıp, milletvekili seçilmesi öncesi girdiği
hapishaneden tahliye edildi. Alan, üç yıl gecikmeli olarak TBMM’de yemin edip milletvekilliği görevine başladı.12
Engin Alan’ın yanı sıra 5 BDP’li milletvekili de 2014’ün ilk günlerinde AYM kararı sonucunda cezaevinden çıkıp
göreve başladı.13
Dönemin en önemli gelişmelerinden biri cumhurbaşkanlığı seçimiydi. Üç aday arasında geçen yarışı, başbakan
Recep Tayyip Erdoğan kazandı. Seçim sürecinde başbakanlık görevini sürdüren, seçildikten sonra kararın Resmi
Gazete’de yayınlanmaması yüzünden görevinden ayrılmayan, bunun tarafsızlık ilkesini ihlal ettiği görüşünü
önemsemeyen Erdoğan’ın, anayasaya göre değil, “farklı bir cumhurbaşkanı olacağı” yönünde seçmene verdiği söz
doğrultusunda davrandığı savunuldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın göreve başladıktan partisinin ve iktidarının geleceği ile yakından
ilgilendiği, başbakanlığa Davutoğlu’nun seçilmesini planladığı ve gerçekleştirdiği gözlendi. Öncelikleri de
değişmemişti: “Paralel yapı” ile mücadele, onun bürokrasi, polis ve adliye ve medyada varolduğu belirtilen
uzantılarının etkisiz hale getirilmesi, “açılım” politikalarının sürdürülmesi, bu önceliklere engel teşkil edebilecek bütün
muhalefet girişimlerinin polis, yargı, RTÜK ve Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı aracılığıyla bastırılması,
önlemlerin yetersiz kalması karşısında yeni yasal düzenlemelere gidilmesi. “Makul şüpheli” gibi ne anlama geldiği belli
olmayan kavramları içeren Torba yasa, iç güvenliğe ilişkin düzenlemeler bu çerçevede gündeme geldi. “Paralel yapı”
Milli Güvenlik Kurulu tarafından tehdit olarak nitelendi.
Hükümet politikasının kararlı bir biçimde uygulandığı görüldü. Yargı üzerindeki baskı sürekli kılındı.
Seçimlerde uygulanan yüzde 10 baraj konusunda AYM Başkanı’nın HaberTürk köşe yazarı Muharrem Sarıkaya’nın
sorusuna barajın iptaline yönelik başvuruların kabul edilebilirliğini incelemek için Bireysel Başvuru Genel Kurulu’na
taşıdıklarını”14 açıklaması iktidar partisi hukukçularının sert tepkisine yol açtı; iptal kararı verilmesi halinde bunu “yok
hükmünde kabul edeceklerine”15 dönük açıklamaları mahkemenin vereceği kararın baskılanması çabası olarak algılandı.
Yargının bu müdahalelerden rahatsız olduğu en son Yargıtay Başkanı Ali Alkan’ın yüksek yargıya hükümetin daha ne
kadar müdahale edeceğini sorması ile gündeme geldi.16 Ancak “paralel yapı”nın gücünü kırmak için hükümetin ne
kadar gerekiyorsa o kadar düzenleme yapacağı konusunda kararlı olduğu anlaşılıyor.
11
http://www.milliyet.com.tr/karargaha-donuyorlar-gundem-1899908/
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/engin-alan-yemin-etti
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25517750.asp
14
http://www.haberturk.com/yazarlar/muharrem-sarikaya/1014290-aymnin-yuzde-10-karari
15
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/152219/Burhan_Kuzu_nun_yuzde_10_baraj_korkusu.html
16
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27642168.asp
12
13
3
Çalışmaya Temel Alınan Yasal Metinler:
Bu çalışma, Gazeteciler Cemiyeti’nin, Avrupa Birliği’nin desteğiyle 2014-2015 yıllarında hayata geçirmekte
olduğu “Özgürlük İçin Basın” projesinin 2014 yılı raporudur
İki yıl sürecek ve yıllık raporlar yayınlamasının yanı sıra aylık ifade ve basın özgürlüğü ihlallerini sergilemeye
çalışacak bu çalışma, “Özgürlük İçin Basın” projesinin iki temel amacı vardır:
• Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğü ile iletişim etik kurallarının uygulanmasında karşılaşılan sorunları ve
nedenlerini;
• Yurttaşların bilgi edinme, haber alma hakkının önündeki engelleri saptayıp fiili durumun fotoğrafını çekmektir.
Yapılacak çalışmalarda iki önemli hedef gözetilmektedir:
• Yurttaşlara tam, eksiksiz, güvenilir ve anlaşılır haber ve bilgi sağlayacak iletişim ortamının kurulmasına,
• Gazetecilerin güvenli çalışma ortamına sahip olabilmeleri için alınabilecek önlemlerin belirlenme-sine katkıda
bulunmak.
Raporda konu edilen tüm veriler metin içerisinde dipnot olarak verildi.
Çalışmanın hukuki dayanağı, Türkiye’nin usulüne uygun kabul edip Resmi Gazete'de yayınladığı uluslararası
sözleşmeler ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’dır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 90. maddesinin, “Usulüne göre
yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında anayasaya aykırılık iddiası ile
Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin
milletlerarası antlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda
milletlerarası antlaşma hükümleri esas alınır” hükmü nedeniyle yasal düzenlemeler konusunda öncelikle uluslararası
metinler göz önünde tutuldu.
Kitle iletişim araçlarında (yazılı-görsel-internet) yer alan basın ve ifade özgürlüğünü ilgilendiren olumlu veya
olumsuz gelişmeler, olaylar, haberler, resmi ve özel açıklamalar uluslararası anlaşmalar ve Anayasa'daki basın ve ifade
özgürlüğü hükümleri yönünden değerlendirilip rapora alınmıştır.
1- Uluslararası Düzenlemeler
Türkiye, taraf olduğu çok sayıda uluslararası anlaşmalarla özgürlükler konusunda evrensel ilkelere uymayı kabul
etti. Anayasa'nın 90. maddesi uyarınca onaylanıp, yayınlanıp yürürlüğe konulan ve yasa hükmünde olan iki hukuk
metni bulunmaktadır:
A. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (1948)
• Herkesin kanaat ve ifade özgürlüğüne hakkı vardır; bu hak, müdahale olmaksızın kanaat taşıma ve herhangi
bir yoldan ve ülke sınırlarını gözetmeksizin bilgi ve fikirlere ulaşmaya çalışma, onları edinme ve yayma
serbestliğini de kapsar (madde 19).
• Herkes, barış içinde toplanma ve örgütlenme hakkına sahiptir. Hiç kimse, bir örgüte üye olmaya
zorlanamaz (madde 20).
B. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (1950)
• Herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmasına saygı gösterilmesi hakkına sahiptir. Bu hakkın
kullanılmasına bir kamu makamının müdahalesi, ancak müdahalenin yasayla öngörülmüş ve demokratik bir
toplumda ulusal güvenlik, kamu güvenliği, ülkenin ekonomik refahı, düzenin korunması, suç işlenmesinin
önlenmesi, sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için gerekli bir tedbir olması
durumunda söz konusu olabilir. (madde 8).
• Herkes düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne sahiptir; bu hak, din veya inanç değiştirme özgürlüğü ile tek
başına veya topluca, kamuya açık veya kapalı ibadet, öğretim, uygulama ve ayin yapmak suretiyle dinini veya
inancını açıklama özgürlüğünü de içerir. Din veya inancını açıklama özgürlüğü, sadece yasayla öngörülen ve
demokratik bir toplumda kamu güvenliğinin, kamu düzeninin, genel sağlık veya ahlakın ya da başkalarının hak ve
özgürlüklerinin korunması için gerekli sınırlamalara tabi tutulabilir (madde 9).
• Herkes ifade özgürlüğü hakkına sahiptir. Bu hak, kamu makamlarının müdahalesi olmaksızın ve ülke
sınırları gözetilmeksizin, kanaat özgürlüğünü ve haber ve görüş alma/verme özgürlüğünü de kapsar. Bu madde,
devletlerin radyo, televizyon ve sinema işletmelerini bir izin rejimine tabi tutmalarına engel değildir (madde 10).
Bunların yanı sıra Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları da Türkiye’yi
ilgilendiren ve uyulması gereken kararlardır.
2- İç Hukuk Metinleri
A. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
• Herkes, haberleşme hürriyetine sahiptir. Haberleşmenin gizliliği esastır (madde 22).
4
• Herkes, düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir. Her ne sebep ve amaçla olursa olsun kimse, düşünce ve
kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; düşünce ve kanaatleri sebebiyle kınanamaz ve suçlanamaz (madde 25).
• Herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama
ve yayma hakkına sahiptir. Bu hürriyet resmî makamların müdahalesi olmaksızın haber veya fikir almak ya da
vermek serbestliğini de kapsar. Bu fıkra hükmü, radyo, televizyon, sinema veya benzeri yollarla yapılan
yayımların izin sistemine bağlanmasına engel değildir (madde 26).
• Basın hürdür, sansür edilemez. Basımevi kurmak izin alma ve malî teminat yatırma şartına bağlanamaz.
Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirleri alır (madde 28).
• Süreli veya süresiz yayın önceden izin alma ve malî teminat yatırma şartına bağlanamaz. Süreli yayın
çıkarabilmek için kanunun gösterdiği bilgi ve belgelerin, kanunda belirtilen yetkili mercie verilmesi yeterlidir. Bu
bilgi ve belgelerin kanuna aykırılığının tespiti halinde yetkili merci, yayının durdurulması için mahkemeye
başvurur. Süreli yayınların çıkarılması, yayım şartları, malî kaynakları ve gazetecilik mesleği ile ilgili esaslar
kanunla düzenlenir. Kanun, haber, düşünce ve kanaatlerin serbestçe yayımlanmasını engelleyici veya zorlaştırıcı
siyasal, ekonomik, malî ve teknik şartlar koyamaz. Süreli yayınlar, devletin ve diğer kamu tüzelkişilerinin veya
bunlara bağlı kurumların araç ve imkânlarından eşitlik esasına göre yararlanır (madde 29).
• Kanuna uygun şekilde basın işletmesi olarak kurulan basımevi ve eklentileri ile basın araçları, suç aleti
olduğu gerekçesiyle zapt ve müsadere edilemez veya işletilmekten alıkonulamaz (madde 30).
• Kişiler ve siyasî partiler, kamu tüzelkişilerinin elindeki basın dışı kitle haberleşme ve yayım araçlarından
yararlanma hakkına sahiptir. Bu yararlanmanın şartları ve usulleri kanunla düzenlenir. Kanun, millî güvenlik,
kamu düzeni, genel ahlâk ve sağlığın korunması sebepleri dışında, halkın bu araçlarla haber almasını, düşünce ve
kanaatlere ulaşmasını ve kamuoyunun serbestçe oluşmasını engelleyici kayıtlar koyamaz (madde 31).
• Düzeltme ve cevap hakkı, ancak kişilerin haysiyet ve şereflerine dokunulması veya kendileriyle ilgili
gerçeğe aykırı yayınlar yapılması hallerinde tanınır ve kanunla düzenlenir. Düzeltme ve cevap yayımlanmazsa,
yayımlanmasının gerekip gerekmediğine hâkim tarafından ilgilinin müracaat tarihinden itibaren en geç 7 gün
içerisinde karar verilir (madde 32).
• Herkes, önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma hürriyetine
sahiptir. Hiç kimse bir derneğe üye olmaya ve dernekte üye kalmaya zorlanamaz (madde 33).
• Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına
sahiptir (madde 34).
B. Basın Yasası
• Basın özgürdür. Bu özgürlük; bilgi edinme, yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını içerir
(madde 39).
• Kanuna uygun olarak basılmış eserleri, bunların yayımını veya dağıtımını veya satışını önlemek amacıyla
tahrip eden veya bozan kimse, fiili daha ağır bir suç teşkil etmediği takdirde, 1 yıla kadar hapis ve 1 milyar liradan
5 milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Kanunun aradığı şartlara uyulmasına rağmen süreli ve
süresiz yayınların basılmasını, yayımını, dağıtımını veya satışını şiddet veya tehditle engelleyen kimse, fiili daha
ağır bir suç teşkil etmediği takdirde, 2 yıla kadar hapis ve 2 milyar liradan 10 milyar liraya kadar ağır para
cezasıyla cezalandırılır (madde 22).
• Süreli yayınların dağıtımını yapan kişiler, kendilerinden dağıtımı istenen yayınları, dağıtımını yaptıkları
diğer yayınlar için aldıkları satış fiyatı, tiraj ve sayfa sayısına göre belirlenen dağıtım ücretini aşmayacak bir bedel
karşılığında dağıtmakla yükümlüdürler (madde 23).
• Bir süreli yayında yayımlanmış haber, yazı ve resimleri kaynak göstermeksizin yeniden yayımlayanlar 5
milyar liradan 10 milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar (madde 24).
• Soruşturma için sübut vasıtası olarak her türlü basılmış eserin en fazla üç adedine Cumhuriyet savcısı,
gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kolluk el koyabilir (madde 25).
C. İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele
edilmesi hakkındaki kanun:
Bu yasa 02.05.2007 tarihinde yürürlüğe girmiş ve yasanın amaç ve kapsamı 1.maddesinde “ Bu Kanunun amaç
ve kapsamı; içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı ve toplu kullanım sağlayıcıların yükümlülük ve
sorumlulukları ile internet ortamında işlenen belirli suçlarla içerik, yer ve erişim sağlayıcıları üzerinden mücadeleye
ilişkin esas ve usûlleri düzenlemekti “ olarak belirlenmiştir. Bu itibarla ifade ve basın özgürlüğünün hayata
geçirilmesinde doğrudan etkili bir yasadır. Yasada 06.2.2014 tarihinde esaslı olmak üzere 05.11.2008, 12.07.2013,
26.02.2014, 10.09.2014 (bu değişiklik AYM tarafından iptal edildi) tarihlerinde olmak üzere beş kez değişiklik
yapılmıştır. Yasada; İnternet erişiminin engellenmesinde nihai kararı hakimler – mahkemeler -- tarafından verilmekle
birlikte gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet Savcılarınca da erişimin engellenmesi kararı
verilebilmektedir. Ayrıca yasada kamu bünyesinde bulunan “ Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na (TİB) sınırlı da
5
olsa doğrudan iletişimi engelleme yetkisi verilmesi eleştirilip haberleşme önünde engel olarak değerlendirilmektedir. Bu
yasanın uygulanmasında en büyük sorun, bireysel –kişisel- hak ve özgürlükler ile diğer kişilerin haberleşme ve haber
alma, ifade hak ve özgürlükleri arasındaki hassas dengenin tam kurulamamış olmasıdır. Bu dengenin sağlanmasında
elbette yasada yer alan ölçütler önemlidir. Ancak bir o kadar da önemli olan yasanın öncelikli uygulayıcısı olan TİB
Başkanının yetkisi kullanırken bu dengeyi sağlayamamasıdır.
D. Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkındaki Yasa
• Bu kanunun amacı; radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesi,
ifade ve haber alma özgürlüğünün sağlanması, medya hizmet sağlayıcılarının idarî, malî, teknik yapıları ve
yükümlülükleri ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun kuruluşu, teşkilâtı, görev, yetki ve sorumluluklarına
ilişkin usul ve esasları belirlemektir (madde 1).
E. 5953 Sayılı Basın İş Kanunu - İş Kanunu
Yasanın 1. maddesinde “Bu Kanun hükümleri Türkiye'de yayınlanan gazete ve mevkutelerle haber ve fotoğraf
ajanslarında her türlü fikir ve sanat işlerinde çalışan ve İş Kanunundaki ‘işçi’ tarifi şümulü haricinde kalan kimselerle
bunların işverenleri hakkında uygulanır. Bu Kanunun şümulüne giren fikir ve sanat işlerinde ücret karşılığı çalışanlara
gazeteci denir” tanımı vardır.
Yasanın 2. maddesinde de “Birinci maddenin şümulü dâhilinde bulunup da Devlet, vilayet ve belediyeler ve
İktisadi Devlet Teşekkül ve müesseseleriyle sermayesinin yarısından fazlası bu teşekküllere ait şirketlerde istihdam
edilen memur ve hizmetliler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz” hükmü bulunmaktadır.
Yasada işverenlerle çalışanların hak ve yükümlülükleri düzenlenmektedir. Ancak iletişimin, haberleşme ve ifade
hakkının internet ortamında kullanılmasının yaygınlaşmasıyla elektronik ortamda görev yapanların konumunun
belirsizliği, tartışılan konuların başında gelmektedir.
F. Diğer yasal düzenlemeler
Türk Ceza Kanununda (TCK), Terörle Mücadele Kanununda (TMK), Ceza Muhakemeleri Kanununda (CMK)
basını, ifade ve basın özgürlüğünü ilgilendiren yaptırım hükümleri bulunmaktadır. TMK'nin kapsamı geniş tutularak
TCK'de yer alan suç konusu fiillerin birçoğunun TMK kapsamında olması ve cezalarının yarı oranında artırılarak
hükme varılması, basın yoluyla da TMK'ye konu suçların işlenebileceğinin yargı kararlarıyla kabulü, basın ve ifade
özgürlüğü önünde en ciddi engel olarak görülmektedir.
CMK'de yapılan son değişiklikle suçlunun üzerinin, evinin, işyerinin, aracının aranması ve suç delillerinin elde
edilebilmesi ve onlara el konulması konularındaki “somut delillere dayalı kuvvetli şüphe” ibaresi değiştirilerek, eski
metindeki “makul şüphe” ibaresinin maddeye konulması; kolluk kuvvetlerinin arama ve el koyma yetkisinin
artırılacağı, uluslararası sözleşmelerde ve Anayasa'nın 34. maddesinde yer alan, “Herkes, önceden izin almadan, silahsız
ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir” hükmünün fiilen işlemez hale getirileceği
endişesi yaratmıştır.
6
2014 Yılı İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Kronolojisi
İfade Özgürlüğüne Müdahale
5 Mart 2014
• Tepkilerini bireysel olarak ifade edenlerin baskıya maruz kaldığı örnekler yaşandı. Örneğin, Erdoğan’ın 3
Mart’taki Osmaniye mitinginde “Hırsız var” pankartı açan İbrahim Alıcı, korumalar tarafından bir minibüste copla
dövüldüğünü ve tehdit edildiğini aktardı.17
11 Mart 2014
• Berkin Elvan’ın ölümü üzerine düzenlenen gösterilerde polis göstericilere müdahalede bulundu.18
• 8 Mart Kadınlar Günü ve Nevruz vesilesiyle düzenlenen etkinliklerde gözaltılar ve yaralanmalar oldu.19
12 Mart 2014
• Ankara Kızılay’da ise geniş bir alanı kuşatan polis yoğun şekilde biber gazı kullandı. İstanbul’da Taksim
Meydanı’ndan İstiklal Caddesi boyunca ve Kadıköy’de de eylemcilere şiddetli bir şekilde müdahale edildi. Ankara
Üniversitesi Cebeci kampüsünde fakülte binalarına da gaz bombası atıldı. 13 Mart’ta ise Ankara Güvenpark’ta
toplanmak isteyen çoğu lise öğrencisi gruplara gün boyunca müdahale edildi, İzmir’de 30 civarında lise öğrencisi
gözaltına alındı. 20
17 Mart 2014
• Erdoğan’ın 17 Mart’taki Aydın mitingi öncesinde boş ayakkabı kutusu satan bir kişi gözaltına alındı.21
10 Nisan 2014
• Çevik Kuvvet ekipleri, toplu sözleşmede işverenle anlaşamadıkları için yaklaşık 2 aydır Hadımköy’deki
Greif fabrikasında üretimi durdurarak, eylem yapan işçilere, sabah saatlerinde müdahale etti ve 91 kişi gözaltına
alındı.22
13 Nisan 2014
• Antalya 75’inci Yıl Cumhuriyet Lisesi’nde felsefe ve tarih derslerine giren iki öğretmen hakkında,
“derste siyaset konuşmak ve Gezi olaylarına destek vermekten, öğrencilere siyasi içerikli kitap tavsiye etmeye”
kadar bir dizi gerekçeyle soruşturma açıldı. Soruşturmaya konu kitaplar arasında Turgut Özakman’ın Şu Çılgın
Türkler ve Diriliş, Attila İlhan’ın Gazi Paşa'sı da bulunuyor.23
21 Nisan 2014
• Taksim’de 1 Mayıs kutlamalarına ilişkin basın açıklaması yapmak isteyen DİSK, KESK, TMMOB ve
TTB’den oluşan 1 Mayıs 2014 Komitesi üyeleri ve destek verenlere polis izin vermedi ve müdahale etti.24
1 Mayıs 2014
• İstanbul’da 1 Mayıs gösterileri sırasında gazeteciler zor anlar yaşadı. Valilik gazetecilerin serbest
dolaşabilmeleri için sarı basın kartı ve yer yer valilik izni koşulu getirildi. Polisin hedef aldığı dokuz gazeteci
yaralandı; T24, editörü Deniz Zerin ofisine giderken gece gözaltına alındığını duyurdu.25
• İstanbul Beşiktaş’ta Abbasağa Parkı yakınlarında toplanan gruplara polis biber gazı kullanarak müdahale
etti.26
• DİSK, KESK, TMMOB ve TTB’nin oluşturduğu 1 Mayıs Komitesi, Gezi Parkı merdivenlerinde basın
açıklaması yapmak istedi. Polis açıklamaya izin vermedi, çevik kuvvet ekipleri gruba müdahale etti.27
• 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü nedeniyle polis Taksim İstiklal Caddesi’nde yoğun güvenlik önlemi
aldı. Polis, İstiklal Caddesi'ne çıkan ara sokakları bariyerlerle kapattı. Ara sokaklarda toplanan yaklaşık 20 kişilik
17
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25937471.asp
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/taksimdeki-berkin-elvan-eylemine-mudahale
19
http://www.milliyet.com.tr/poliste-yasadiklarini-anlatti/dunya/dunyadetay/12.03.2012/1514358/default.htm
20
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25990863.asp
21
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26029236.asp
22
http://www.sabah.com.tr/yasam/2014/04/10/greif-iscilerinin-eylemine-polis-mudahalesi
23
http://www.milliyet.com.tr/iki-ogretmene-sok-sorusturma-/gundem/detay/1866347/default.htm
24
http://bianet.org/bianet/insan-haklari/155112-polis-1-mayis-duyurusuna-bile-saldirdi
25
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/67123/Polis_gazetecileri_de_hedef_aldi.html
26
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/140430_canli_1mayis.shtml
27
http://webtv.hurriyet.com.tr/2/63409/0/1-mayis-komitesine-taksim-de-polis-mudahalesi
18
7
bir grup polisi protesto ederek caddeye çıkmak istedi. Balık Pazarı girişinde “Her yer Taksim, her yer direniş”
sloganları atan gruba polis “dağılın” uyarısında bulundu. Grup dağılmayınca gruba TOMA’dan sıkılan tazyikli su
ve plastik mermiyle müdahale edildi. Göstericiler ara sokaklara kaçtı.28
• Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Ankara Bürosu, Ethem Sarısülük’ün kardeşleri İkrar Sarısülük ve Cem
Sarısülük’ün gözaltına alındığını duyurdu. Beşiktaş’ta Barbaros Bulvarı girişinde toplanan gruba polis tekrar sert
müdahale etti. Avukat Mehmet Ümit Erdem, Taksim Polis Merkezi’nde yaralı 11 kişinin gözaltında tutulduğunu
ve görüşmeye izin verilmediğini söyledi.29
• Taksim Meydanı’na çıkmak isteyen gruplara polis müdahale etti. Şişli Halaskargazi Caddesi üzerinde
bulunan ara sokaklarda toplananlar polise taş, demir bilye attı. Polis de gruplara plastik mermi atarak ve
TOMA’larla su sıkarak karşılık verdi. Fatih’de namaz kıldıktan sonra Taksim’e yürümek isteyen “Antikapitalist
Müslümanlar”a müdahale edildi.30
14 Mayıs 2014
• Ankara Kızılay’da Soma faciasını protesto etmek isteyen gruba polis biber gazıyla müdahale etti.31
• İstanbul’da göstericiler, Soma’daki maden kazasını protesto etmek için toplandı. Polis göstericilere
Galatasaray Meydanı’nda müdahalede bulundu.32
• Soma’da meydana gelen maden kazası için bazı kentlerde protesto yürüyüşleri düzenlendi. Gösterilere
müdahale eden polis, beş kişiyi gözaltına aldı.33
• Maden kazası sonrası Soma’ya giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, basın açıklaması sonrası, Soma
Belediyesi çıkışında kendisini bekleyen vatandaşlara seslendi. Yaklaşık 100 metre uzakta bir gencin protesto
sloganları attığı duyuldu. Başbakan’ın korumaları, bu gence müdahale edip onu gözaltına aldı. Bunu gören başka
bir genç de polislere tepki gösterince, belediyeye yaklaşık 200 metre uzaklıktaki grup da protestolara katıldı.
Polisin sert tepkisine bazı vatandaşlar da tepki gösterince, olayın boyutu büyüdü.34
• Bu sırada konuşmasını bitirip aracına binen Başbakan Erdoğan protestocuların bulunduğu yerde durup
aracından indi. Ancak bu sırada “Başbakan istifa” ve “Hükümet istifa” diye bağıranlar oldu. Bunun üzerine yakın
korumalarıyla Özel Harekat polisleri protestoculara ve olayları görüntüleyen gazetecilere müdahale etti.
Korumalar bazı gazetecileri tartakladı. Polisin grubun yürümesine izin vermemesi üzerine kısa süreli arbede
yaşandı. Bu sırada bazı göstericilerin polise havai fişek attığı görüldü. Polis de göstericilere biber gazıyla
müdahale etti.35
15 Mayıs 2014
• İzmir’de KESK, DİSK, TMMOB ve TTB’nin çağrısıyla gösteri yapanlara polis müdahale etti.36
16 Mayıs 2014
• Soma’daki maden kazası sonrası gelişmeleri Ankara’da protesto etmek isteyen yurttaşlara polis Toplumsal
Olaylara Müdahale Aracı (TOMA), biber gazı ve plastik mermi kullanarak müdahale etti.37
19 Mayıs 2014
• Soma’daki maden kazasında hayatını kaybeden madencileri anmak için KESK, DİSK, TMMOB ve
TTB’nin 15 Mayıs’ta düzenlediği yürüyüşe ve bir günlük iş bırakma eylemine katılan öğretmen ve öğrencilerin
fişlendiği iddia ediliyor.38
• Mersin’de Soma maden kazasını protesto etmek isteyen liselilere kimliği belirlenemeyen kişiler satır ve
sopalarla saldırdı. 3 öğrencinin yaralandığı olayda saldırganlar kaçtı.39
21 Mayıs 2014
28
http://webtv.hurriyet.com.tr/2/63811/0/1-mayis-ta-istiklal-caddesi-nde-polis-mudahalesi
http://www.radikal.com.tr/turkiye/dakika_dakika_1_mayis_gozler_taksimde-1189633
30
http://www.radikal.com.tr/turkiye/dakika_dakika_1_mayis_gozler_taksimde-1189633
31
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/72003/Ankara_da_polis_mudahalesi.html
32
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/72005/Soma_icin_yuruyenleri_polis_gaza_bogdu.html
33
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/401528?page=4&from=2916189939
34
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26419451.asp
35
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/ankarada-soma-protestosu-2-509431/ http://sozcu.com.tr/2014/gundem/basbakan-erdogana-somada-protesto-509407/
35
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/ankarada-soma-protestosu-2-509431/
36
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/401591?from=3348453819
37
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/madenci-yakinlarina-tomali-mudahale-510921/
38
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26421205.asp
http://sozcu.com.tr/m/mobil/video.php?url=/2014/video/genel/antalyada-soma-eylemine-katilanlar-fislenmis.html
39
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/73615/Soma_icin_yuruyuse_satirli_saldiri.html
29
8
• Antalya’daki Gezi Parkı protestoları nedeniyle gözaltına alınan ve 4 ay 11 gün cezaevinde kaldıktan sonra
ilk duruşmada serbest kalan Fecri Ataseven ve Hasan Umut Baran ile tutuksuz yargılanan 5 kişi hakkında toplam
291 yıl hapis cezası isteniyor.40
1 Haziran 2014
• Mahmudiye (Eskişehir) AKP mitinginde “Hırsız Var!” pankartı açan yurttaş, Melih Gökçek’in alanda
bulunan polislere “Alın bunu” yönündeki talimat içeren sözleri üzerine gözaltına alındı.41
2 Haziran 2014
• Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nda (TİB) görevli bir personelin Ankara Cumhuriyet
Başsavcılığı’na yaptığı suç duyurusu sonrası, TİB Başkanı Ahmet Cemalettin Çelik ile kendilerini emniyet
mensubu olarak gösteren bir grubun, TİB personelini “casusluk” suçlamasıyla sorguladığı ve sorguda yüksek sesle
Fatiha Suresi okuttuğu ortaya çıktı.42
• Antalya’daki Gezi protestolarına katıldıkları gerekçesiyle “kırmızı fularlı kız” olarak tanınan Ayşe Deniz
Karacagil ile Murat Sezgin, Mustafa Cihan Yılmaz, Ali Karakuş ve Leyla Nuyan’ın yargılandığı davada,
şüpheliler hakkında 11-98 yıl arasında hapis cezaları istendi.43
4 Haziran 2014
• Savcılık, telekulak iddiaları için 8 kişilik bilirkişi heyeti oluşturdu. Bilirkişiler, TİB’in 10 yıllık veri
tabanını incelemeye aldı.44
6 Haziran 2014
• MHP Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, bir kısmı
haricinde birçok medya mensubunun iktidarın şakşakçılığını yaptığını söyledi.45
• Başbakan’ın katıldığı mitingde sorun yaşadığı “cemaat ablaları” olarak nitelediği Fethullah Gülen
taraftarlarına yönelik sözlerini, “Başbakan mitinge katılan Anadolu kadınına hakaret etti” diye veren Samanyolu
TV hakkında dava açıldı.46
• Yazısında “Erdoğan yargılanacak” dediği için Başbakan tarafından hakkında dava açılan Cumhuriyet
gazetesi köşe yazarı Can Dündar beraat etti.47
8 Haziran 2014
• Bağcılar Meydanı’nda Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) tarafından
organize edilen Lice protestosuna polis müdahale etti.48
9 Haziran 2014
• CNN muhabiri Iwan Watson, Gezi parkı eylemlerinin yıl dönümünde gözaltına alınması ve Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan tarafından ajanlıkla suçlanması sonrasında Türkiye’den ayrılma kararı aldığını duyurdu.49
10 Haziran 2014
• Bugün gazetesinin haberine göre, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatları, Milliyetçi Hareket Partisi
(MHP) lideri Devlet Bahçeli’nin partisinin grup toplantısında ses kayıtlarına tepki gösterdiği konuşmasıyla ilgili
haberin gazetenin internet sitesinden çıkarılması için mahkemeye başvurdu.50
12 Haziran 2014
• MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, 5N 1K programının yapımcısı Cüneyt Özdemir’i MHP'ye
karşı düşmanlık yapmakla suçladı. Yalçın, “MHP’yi kamu vicdanında mahkûm etmek için çırpınışlarını yakından
takip ediyoruz. İhanet silahına mermi taşıyan programını şiddetle protesto ediyor ve kendisini uyarıyoruz” dedi.51
• Adnan (Oktar) Hoca’yı konu alan karikatürü nedeniyle Serik 2. Sulh Ceza Mahkemesince 3 ay 3 gün hapse
mahkûm edilen Mehmet Düzenli, özgürce çizebilmek için cezanın ertelenmesini istemediğini, kendisinin “mehdi”
40
http://www.akdenizhaberci.com/haber/antalya-da-neler-oluyor--119/
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26485743.asp http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/75961/_Parti_sefi_gibi_.html
42
http://www.taraf.com.tr/haber-tibde-fatihali-sorgulama-155952/
43
http://www.gazetevatan.com/kirmizi-fularli-kiza-rekor-ceza-643401-gundem/ ve http://www.taraf.com.tr/haber-kirmizi-fularli-kiza-98-yil-hapis-155969
44
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/06/04/tibe-buyuk-gozalti
45
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/turkkan-kose-yazisi-yazanlarin--haberi/1131334
46
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/06/06/montaj-tv?paging=false
47
http://birgun.net/haber/mahkemeden-ibretlik-karar-15368.html
48
http://www.milliyet.com.tr/bagcilar-da-hdp-li-gruba-polis-gundem-1894329/
49
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/80751/CNN_muhabiri_Turkiye_yi_terk_etti.html
50
http://gundem.bugun.com.tr/skandal-gelisme-haberi/1138690
51
http://www.ortadogugazetesi.net/haber.php?id=35857
41
9
olduğunu iddia eden Oktar’ın yalan söylediğini ifade etme özgürlüğünün olduğunu düşündüğünü söyledi.52
14 Haziran 2014
• Çanakkale’de Berkin Elvan eylemi yapanlara yolu trafiğe kapattıkları gerekçesiyle İl Emniyet Müdürlüğü
Trafik Tescil ve Denetleme Şube Müdürlüğü tarafından ‘trafik cezası’ verildi. Hâkim, kamu düzeninin
bozulmadığını ve “kamu düzeni bozulma” hallerinin de böyle olmayacağını ifade ederek cezayı iptal etti.53
15 Haziran 2014
• Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, IŞİD terör örgütünün Musul’da gerçekleştirdiği rehine alma eyleminin
fazla “kurcalanmaması” istedi. Başbakan, konuyla ilgili olarak gazetecilere, “Lütfen, rica ediyorum, şu süreci
tahrik ederek değil, yazmadan, çizmeden, fazla da konuşmadan takip etmenizi istiyorum” dedi.54
• Lice’de meydana gelen olayları protesto etmek için Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi’ni işgal eden
öğrencilere idari soruşturma açıldı. Rektörlük, 24 öğrenciyi, üniversiteye zarar vermekle suçladı.55 Eğitim-Sen,
üniversite yönetimini protesto etti.56
16 Haziran 2014
• Ulusal Kanal’da yayınlanan Kral Çıplak programına konuk olan Sözcü yazarı Soner Yalçın, Radikal’in
kağıt baskısının sona erdirilmesiyle ilgili olarak, “İyi ki kapanıyor” dedi ve Radikal’i “gazetecilik ilkelerini
ayaklar altına almakla” suçladı.57
17 Haziran 2014
• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK), Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararı üzerine
Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’nda bulunan ve IŞİD terör örgütü tarafından bilinmeyen bir yerde tutulan
Türk vatandaşlarının güvenliklerinin sağlanması için, soruşturma tamamlanıncaya kadar her türlü yazılı, görsel
basın ve internette yayın yasağı konulmasına karar verdiği bildirildi.58
18 Haziran 2014
• Başbakan Erdoğan’ın Viyana’daki mitingini takip etmek isteyen Ulusal Kanal’a akreditasyon yapılmadı.59
19 Haziran 2014
• CNN Türk’te yönetimin aldığı küçülme politikası kararı çerçevesinde kanalın haber merkezi, spor ve
program servisinde görev yapan 14 kişinin işine son verildi. İşten çıkarılmaların diğer birimlerde de devam
edeceği ve çalışan sayısında azalmaya gidileceği belirtiliyor.60
• Kaos GL, LGBTI News Turkey ve IGLHRC, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’ne Evrensel
Periyodik İnceleme Raporu’nu (EPI - Universal Periodic Review) sundu. Raporda, Türkiye’deki LGBT’lerin
(lezbiyen, gey, biseksüel, trans) insan haklarına yönelik nefret cinayeti, ifade özgürlüğü, toplantı ve gösteri yapma
hakkına müdahale, işe alımda ayrımcılık gibi ihlaller yer alıyor.61
21 Haziran 2014
• IMC TV muhabiri Michelle Demishevich’e, “Erkek misin, kadın mısın? Pis devşirme” diye hakaret eden
D.T. isimli kadın, “kasten yaralama” suçundan 2 bin TL adli para cezasına çarptırıldı. Dava, zabıtlara “nefret
söylemi, transfobi, cinsiyet kimliği, LGBT gibi terimlerin hâkim tarafından da kayda geçirilmesi” bağlamında
önemli olarak değerlendirildi.62
23 Haziran 2014
• Silivri’nin Kavaklı Mahallesi’nde bir kız çocuğunun boğulmasını haber yapmak için olay yerine giden
gazeteci Yusuf Eker ve Ahmet Ermiş, boğulan çocuğun ailesi ve yakınlarının saldırısına uğradı.63 İstanbul Yerel
Gazeteciler Derneği, gazetecilere boğulan çocuğun ailesi ve yakınlarınca yapılan saldırıyı kınadı.64
52
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/82103/Adnan_Oktar_karikaturlerine_hapis.html
http://www.radikal.com.tr/turkiye/hakim_izinsiz__yuruyus_suc_degildir-1197044
54
http://www.aa.com.tr/tr/manset/345411--sureci-tahrik-etmeden-takip-edin
55
http://www.mansetkocaeli.com/haber-45424_24-ogrenciye-KOUden-isgal-sorusturmasi
56
http://bizimkocaeli.com/Haber/103501/guncel/egitim-sen-kouyu-protesto-etti/
57
http://www.aydinlikgazete.com/medya/43502-soner-yalcin-radikal-iyiki-kapaniyor.html
58
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26628066.asp
59
http://www.ulusalkanal.com.tr/gundem/tayyip-erdoganin-mitinginde-akreditasyon-skandali-h30382.html
60
http://www.medyaradar.com/cnn-turkte-tensikat-dalgasi-medyaradar-ozel-haberi-121152
61
http://www.kaosgl.com/sayfa.php?id=16897
62
http://www.milliyet.com.tr/mahkemeden-transfobiye-2-bin-tl-gundem-1900418/
63
http://www.silivridehaber.com/silivri/silivride-basin-bensuplarina-saldiri-h202.html
64
http://www.sha.com.tr/gundem/iygad-saldiriyi-kiniyoruz-h10388.html
53
10
25 Haziran 2014
• Trabzon’da Haber61.net haber sitesinden Şükrü Üçüncü ve Karadeniz’in Sesi gazetesinden Ali Tiritoğlu,
bir olayı görüntülerken saldırıya uğradı. Trabzon Gazeteciler Cemiyeti olayı kınadı.65
• Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde “Medyada ve Medya Aracılığıyla Şiddet” konulu panele
katılan Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul Milletvekili, eski Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen
Bağış, 30 Mart Yerel Seçimleri öncesinde kendisiyle ilgili ortaya atılan iddialara ilişkin “militan gazeteciliğin”
kurbanı olduğunu öne sürdü.66
28 Haziran 2014
• Maliye Bakanlığı, Taraf gazetesine yönelik malî inceleme başlattı. 2011’de 14 ay incelenen gazeteye 5,5
milyon TL vergi cezası verildi. Maliye, “eksik incelemişiz” gerekçesiyle gazeteye yeniden denetim başlattı.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, bu tür yöntemlerle hükümetin muhalif basına gözdağı vermek istediğini belirtti.67
29 Haziran 2014
• LGBTİ Onur Yürüyüşü polis engeline takıldı. Taksim’de toplanan göstericiler İstiklal Caddesi’nde
yürüyüşe geçerken, Fransız Konsolosluğu önünde TOMA destekli çevik kuvvet polisi göstericilerin Taksim
Meydanı’na çıkmalarına izin vermedi.68
30 Haziran 2014
• Cumhuriyet gazetesi, “Türkiye’de takipçi sayısı toplamda 1 milyonu bulan 14 Twitter hesabının içeriğinin
gizlendiğini, bunun yaklaşık 1 milyon kişiye sansür uygulandığı anlamına geldiğini” yazdı.69
• Aydın’da, 17 Aralık operasyonunun ardından izinsiz gösteri düzenledikleri ve bu yürüyüşte Başbakan
Erdoğan’a hakaret ettikleri iddiasıyla haklarında soruşturma açılan 29 kişinin yargılanmasına başlandı.70
2 Temmuz 2014
• Balyoz hükümlüsü eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek, AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin
Çelik hakkında, “Balyoz bal gibi darbedir” yolunda sözler kullandığı gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu.71
3 Temmuz 2014
• Manisa’nın Soma ilçesinde 301 işçinin öldüğü maden faciasını protesto eden Türkiye Gençlik Birliği
(TGB) üyelerine dava açıldı. İddianamede, gençlerin “Soma iş kazası değil, cinayettir” şeklinde slogan atmaları
suç sayıldı. Beş TGB’linin toplamda 15 yıla kadar hapsi isteniyor.72
7 Temmuz 2014
• Ankara’da Gezi Parkı protestolarına destek eylemlerinde Kızılay’da polisin silahından çıkan kurşunla
vurularak hayatını kaybeden Ethem Sarısülük ile ilgili davada mahkeme, sanık polis Ahmet Şahbaz’ın
tutuklanmasına karar verdi.73
11 Temmuz 2014
• Eskişehir’de 30 Mart seçimleri öncesinde miting için kente gelen Erdoğan’ı protesto etmek için yürüyüş
yapıp yolu trafiğe kapatanlara kesilen 356’şar liralık para cezalarından bir kısmı mahkeme tarafından iptal edildi.74
14 Temmuz 2014
• İsrail’in Gazze’ye yönelik kara operasyonu ardından İstanbul ve Ankara’da protesto gösterileri yapıldı. İlk
olarak İstanbul Levent’teki İsrail Konsolosluğu önünde göstericiler toplandı. Yoğun güvenlik önlemi alan polis
ekipleri, protestoculara TOMA ve biber gazıyla müdahale etti.75 Ankara’daki gösterilerde ise polis, güvenlik
önlemleri dışında göstericilere karşı güç kullanmadı. Polisin ekiplerinin müdahale etmemesi, gerginliğin
büyümesini engelledi.76
• Eskişehir’de Gezi Parkı olaylarında hayatını kaybeden Ali İsmail Korkmaz’ın öldürülmesiyle ilgili dördü
65
http://www.haber61.net/haber61.net-muhabirine-cirkin-saldiri-183782h.htm
http://www.radikal.com.tr/politika/egemen_bagis_militan_gazeteciligin_kurbaniyim-1198789
67
http://www.zaman.com.tr/ekonomi_taraftan-ust-uste-vergi-denetimine-isyan_2227120.html
68
http://www.radikal.com.tr/turkiye/lgbti_onur_yuruyusu_icin_binlerce_kisi_taksimde-1199361
69
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/88353/1_milyon_kisiye_sansur_soku_.html
70
http://www.sendika.org/2014/06/yolsuzluk-serbest-protesto-suc/
71
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/balyoz-bal-gibi-darbedir-diyen--haberi/1167458
72
http://www.aydinlikgazete.com/guendem/45015-tgbnin-soma-eylemine-dava-acildi.html
73
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26756177.asp
74
http://www.zaman.com.tr/gundem_eylemcinin-cezasi-iptal-erdoganin-mitingleri-icin-de-yollar-kapatiliyor_2230472.html
75
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26834589.asp
76
http://www.zaman.com.tr/gundem_israil-konsoloslugu-onunde-gazze-protestosu_2232131.html
66
11
polis sekiz sanığın yargılandığı davanın üçüncü duruşması yapıldı.77
16 Temmuz 2014
• İzmir’de 20 Haziran 2013 günü Gezi eylemlerine katıldıkları için “Devlet ve özel kişilere ait mallara zarar
verme”, “görevi yaptırmamak için direnme” ve “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşler Kanununa muhalefet”
suçundan 16 ay ila 15’er yıl hapis cezası istemiyle dava açılan ve tutuksuz yargılanan, yaşı 18’den küçük 24
çocuktan 23’ü beraat ederken, bir çocuk hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildi.78
(27.7.2014 günü açıklanan karar gerekçesinde; “AİHM içtihadı ve Anayasa’ya göre her yurttaşın, önceden izin
almaksızın toplantı ve gösteri düzenleyebileceği” belirtilerek, Gezi eylemlerinin “suç değil hak” olduğu ifade
edildi.79)
19 Temmuz 2014
• Gezi olaylarına destek oldukları gerekçesiyle Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın özel tiyatrolara sağladığı
ödenekten 2013-2014 sezonunda yararlandırılmayan Dostlar Tiyatrosu, yargıya başvurarak bu ödenekten
yararlanması gerektiğine dair karar aldırdı.80
20 Temmuz 2014
• İsrail’in Gazze’ye karadan saldırısını protesto eden bir grup, ünlü heykel sanatçısı İlhan Koman tarafından
yapılan ve İsrail’in Levent’teki İstanbul Başkonsolosluğu’nun yakınlarında bulunan Akdeniz heykeline saldırdı.81
24 Temmuz 2014
• Edirneliler, hemşerileri İlhan Koman’ın tahrip edilen Akdeniz Heykeli’nin Edirne’ye getirilmesi için imza
kampanyası başlattı.82
1 Ağustos 2014
• Antalya’da bir lisede sahnelenecek “Rumuz Goncagül” adlı tiyatro oyununa, içeriğindeki “muhabbet
tellalı” kelimesinin “p.....k” anlamına geldiği gerekçesiyle Kepez İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü komisyonu izin
vermedi. Komisyon üyelerinden birine “Sansürcüsünüz” diyen öğretmene ise kademe durdurma cezası verildi ve
başka bir okulda görevlendirildi.83
3 Ağustos 2014
• MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Afyonkarahisar’ın Çay ilçesinde TRT’nin Cumhurbaşkanı adaylarına
eşit süre ayırmamasından şikâyet etti. Konuşmayı canlı yayınlayan TRT haber kanalı hemen ardından yayını
kesti.84
4 Ağustos 2014
• İstanbul’da yolsuzluk, rüşvet ve terör soruşturmalarını yürüten polislere yönelik sahur operasyonunun
ardından “GizliArşiv” isimli Twitter hesabında, ikinci operasyonda gözaltına alınacakların listesi yayımlandı.
Listenin bir gazetede yer alması üzerine gözaltına alınacağı duyurulan polis müdürlerinin avukatları, suç
duyurusunda bulundu.85
5 Ağustos 2014
• Emniyet içindeki “cemaat” operasyonunun ikinci dalgası başladı. Operasyonun İstanbul, Van, Hakkari,
Mardin, Ankara, Batman, Diyarbakır, Şırnak, Bingöl, Bitlis, Ağrı, Iğdır, Kahramanmaraş ve Şanlıurfa'da
gerçekleştirildiği belirtildi. Operasyon kapsamında 33 kişi gözaltına alındı.86
13 Ağustos 2014
• Diyarbakır’ın Silvan İlçesi’nde IŞİD’i protesto etmek isteyen Demokratik Bölgeler Partisi mensuplarının
düzenlediği meşaleli yürüyüş sırasında olaylar çıktı. Grubu dağıtmak isteyen polise göstericilerin taş atmasıyla
başlayan arbedede polis, biber gazı ve tazyikli suyla müdahalede bulundu.87
77
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/07/14/ali-ismail-korkmaz-davasinda-3-durusma
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/izmirdeki-gezi-davasinda-23-beraat-h56772.html
79
http://www.radikal.com.tr/turkiye/izmir_cocuk_mahkemesi_gezi_parki_yuruyusu_suc_degil_haktir-1204059
80
http://www.zaman.com.tr/magazin_genco-erkal-davayi-kazandi-bakanlik-ozel-tiyatrolara-odenek-verecek_2232293.html
81
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/96819/_Buyuk_ana_nin_kollarini_kirdiniz.html# ve http://www.hurriyetdailynews.com/a-country-where-everyone-isan-artist-yet-uninformed-of-art.aspx?pageID=449&nID=69376&NewsCatID=507
82
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/edirneliler-heykele-sahip-cikiyor
83
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26917296.asp
84
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/trtden-devlet-bahceliye-sansur-569700/
85
http://www.zaman.com.tr/gundem_hedef-gosteren-Twitter-hesabina-suc-duyurusu_2235834.html
86
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/101761/Emniyet_te_ikinci__cemaat__operasyonu.html
87
http://www.gazetevatan.com/silvan-daki-izinsiz-gosteriye-polis-mudahalesi-667807-gundem/
78
12
• Ateizm Derneği, “Ateistlerin en büyük babası Şeytan, yani öyle sayılırsa Şeytan onlardan çok daha
temizdir” diyen ilahiyatçı akademisyen ve dini konularda program yapımcısı Nihat Hatipoğlu’na dava açıyor.
Hatipoğlu’nun ulusal bir televizyon kanalındaki programında kullandığı ifadelerin “kin ve nefret dolu” olduğunu
öne süren Ateizm Derneği, Hatipoğlu’nu “ötekileştirme gayreti” içinde olmakla suçladı.88
15 Ağustos 2014
• 12. Cumhurbaşkanı seçilen Erdoğan, AKP Genel Merkezi’nde düzenlenen “AK Parti 13. Kuruluş Yıl
Dönümü Resepsiyonu”nda Adli Yıl Açılış Töreni’ne katılıp katılmayacağı sorusu üzerine Türkiye Barolar Birliği
Başkanı’nın konuşması halinde törene katılmayacağını bildirdi. “Eğer Yargıtay, Baro Başkanı'nı çağırıp orada
konuşturacak olursa oraya ben katılmam. Cumhurbaşkanı gelip de orada Baro Başkanı'nı dinlemek durumunda
değil. Bütün bunlara rağmen Yargıtay Başkanı orada konuşacaksa, Yargıtay Başkanı'nı ben de seve seve dinlerim,
Yargıtay’ın başı olduğu için dinlerim” dedi.89
• Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Başbakan Erdoğan’ın “Türkiye Barolar Birliği Başkanı
geliyorsa adli yıl açılış törenine katılmam” sözlerine ilişkin, “Bu açıklama, Cumhurbaşkanlığı makamının tarafsız
olmasını bekleyen herkesi hayal kırıklığına uğratmıştır” dedi. 90
16 Ağustos 2014
• Adnan Oktar hakkında yaptığı karikatürler nedeniyle daha önce üç ay üç günlük ceza alan ve 12 Ağustos’ta
ceza süresi dolan Karikatürist Mehmet Düzenli’ye, Oktar aynı karikatürler sebebiyle yeni bir dava daha açtı.
Düzenli, “Önceki karikatürlerim kendi web sitemde duruyor. Cumhuriyet, Aydınlık ve Antalya gazetesinde
yayınlanmıştı. Ulusal gazetelerde yayınlanınca herhalde dokundu adama, şikâyet etmiş beni. Ahşap Karikatür
Ustası adlı sitemi kapattırdı” dedi.91
19 Ağustos 2014
• Başbakan Erdoğan için, “Tabancası olanlara duyurulur. Tayyip Bursa’ya geliyor” tweeti atan kişi hakkında
beş yıla kadar hapis istendi. Başbakan Erdoğan için Twitter’dan suikast çağırısı yaptığı iddiasıyla tutuklanan ve 3
gün sonra tahliye edilen Kudret Kaçar (42) hakkında 5 yıl hapis istemiyle dava açıldı.92
21 Ağustos 2014
• 19 Ocak 2007’de öldürülen Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink anısına kurulan Hrant Dink
Vakfı’nın yürütmekte olduğu “Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi” çalışması kapsamında 2014 yılı OcakNisan aylarını kapsayan medya izleme raporu yayımlandı. Yazılı basında nefret söyleminin arttığı gözlemlenen
rapora göre, en çok hedef gösterilen gruplar Ermeniler, Yahudiler ve Hristiyanlar olurken ulusal basının yanı sıra
yerel basında da çıkan nefret söylemi haberlerinde artış oldu.93
24 Ağustos 2014
• Kocaeli 1 Nolu F Tipi Cezaevi tutuklularının mektupları, 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonunda adı
geçenler hakkında “hırsız” dedikleri için sansürlendi.94
27 Ağustos 2014
• Aralarında İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nde görevli eski İstihbarat Şube Müdürü Ali Fuat Yılmazer, eski
İstanbul Terörle Mücadele Şube Müdürü Yurt Atayün, eski İstanbul İstihbarat Şube Müdürü Erol Demirhan ve
eski İstanbul Terörle Mücadele Şube Müdürü Ömer Köse’nin de olduğu polis operasyonlarında tutuklanan 44
polis, gözaltındaki hukuksuzluklara ve tutuklamalara itiraz ederek Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda
bulundu.95
31 Ağustos 2014
• 3 Ağustos 2014'de Etyen Mahçupyan imzasıyla Akşam gazetesinde yayınlanan “Azınlıkların En Hakiki
Sorusu” başlıklı yazıda, “azınlıkların devlet ve topluma ilişkin ikircikli tavrında Müslümanlara üstten bakışının
rolü olduğu” ifade edildi. Türkiye’deki Musevi Cemaati ise bu yazıya ilişkin açıklamasında, söz konusu görüşü
“provokatif bir iftira” olarak değerlendirdi.96.
88
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26995300.asp
http://www.milliyet.com.tr/erdogan-o-konusacaksa-ben-yokum/siyaset/detay/1926028/default.htm
http://www.zaman.com.tr/gundem_feyzioglundan-basbakana-cevap_2237826.html
91
http://www.antalyagazetesi.com.tr/6130-guncel-oktar-duzenliye-takti.html
92
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/107457/Erdogan_icin_attigi_tweete_5_yil_hapis_.html
93
http://www.bianet.org/bianet/medya/157999-artan-nefret-soyleminde-17-gazete
94
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/109441/_Hirsiza_hirsiz_diyemezsin__karari.html
95
http://www.taraf.com.tr/haber-tutuklu-polisler-aymye-basvurdu-162491/
96
http://www.aksam.com.tr/yazarlar/azinliklarin-en-hakiki-sorusu/haber-329074
89
90
13
3 Eylül 2014
• Ethem Sarısülük’ün Gezi Parkı eylemlerinde öldürülmesine ilişkin davada sanık polis memuru Ahmet
Şahbaz, 7 yıl 9 ay 10 gün hapis cezasına çarptırıldı.97
4 Eylül 2014
• Gülen Cemaati bünyesindeki Samanyoluhaber’in STV Haber’in web sitesi, gazetelerin ilk sayfalarında yer
verdiği foto galerisinde Hürriyet gazetesinin manşetini makasladı. Hürriyet’in sürmanşetinde bulunan Fransa
Cumhurbaşkanı François Hollande’ın eski sevgilisi Valerie Trierweiler ile ilgili haber, Samanyolu tarafından fazla
“müstehcen” bulunarak sansürlendi.98
7 Eylül 2014
• Bank Asya, bankanın çıkarlarını zedeleyen haberlere yer verdiklerini iddia ettikleri ajans, gazete,
televizyon ve internet sitelerine gerekli tepkiyi vermeyerek, görevlerini ihmal eden düzenleyici kurumlar
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) yetkililerine
Ankara’da ve İstanbul’da iki ayrı dava açtı. Bank Asya, Sabah gazetesi ve Anadolu Ajansı hakkında da dava
açılacağını açıkladı.99
8 Eylül 2014
• “Gezi Parkı” eylemlerinde “hükümeti yıkmaya teşebbüs” ettikleriyle iddiası ile Beşiktaş Jimnastik Kulübü
Taraftar Grubu “Çarşı” üyesi 35 kişi hakkında dava açıldı.100
• Eskişehir’de Sulh Ceza Mahkemesi, Serkan Doğan'ın, avukat T.B.’nin Facebook sayfasındaki resminin
altına “Böyle terbiyesizlere söyleyecek lafım yok. İnsan olması lazım” yazısını hakaret saydı. Mahkeme, yorumu
yazan Serkan Doğan’ın 3 ay hapisle cezalandırılmasına karar verdi.101
9 Eylül 2014
• İzmir’de Gündoğdu miting alanından ayrılırken, evinin balkonundan dönemin Başbakan’ı Recep Tayyip
Erdoğan’a “el hareketiyle” hakarette bulunduğu iddia edilen Filiz Akıncı’nın 2 yıla kadar hapis cezası istemiyle
yargılanmasına başlandı.102
10 Eylül 2014
• Sözleşmeleri feshedilerek işten çıkarılan 7 binin üzerinde İŞKUR işçisinin Van’dan Ankara’ya başlattıkları
yürüyüşe polis Edremit’de müdahale etti. Polisin müdahalesinde altı işçi yaralandı, bir işçi de gözaltına alındığı
bildirildi.103
12 Eylül 2014
• FEM ve ANAFEN dershanelerinin tabelalarını sökmesiyle gündeme gelen İstanbul Büyükşehir Belediyesi,
bu kez Fatih Koleji’nin reklamlarını sansürledi. Fatih Koleji reklamlarının yer aldığı panolar, gece yarısı siyah
branda ile kapatıldı. Fatih Koleji'nden “Tüm bu hukuksuzluklara karşı Türkiye Cumhuriyeti yasaları çerçevesinde
gerekli haklarımız aranmaktadır” açıklaması yapıldı.”104
16 Eylül 2014
• Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Bürosu, Twitter’dan AA’ya yapılan hakaretle ilgili “kovuşturmaya
yer olmadığı” kararı verdi. AA’nın avukatlarının, söz konusu karara ilişkin itirazını inceleyen Ankara 2. Sulh Ceza
Hakimliği, AA’ya Twitter’dan yapılan hakaretlerin, kurumun temsilcileri ve yetkililerine yöneltildiği şeklinde
sayılacağını bu nedenle “hakaret suçu” oluşturacağına karar verdi.105
• Diyarbakır’da Milli Eğitim Bakanlığı’ndan izin alınmadan açılan ve açıldığı gün Diyarbakır Valiliği
tarafından kapısı mühürlenen Kürtçe ilkokul, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) İl Başkanı Zübeyde Zümrüt ve
beraberindekiler tarafından mührün sökülmesinin ardından eğitime başladı. Bunun üzerine okulu boşaltmak için
okula gelen polis, çıkan olaylarda, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu gruba gaz bombasıyla ve su
sıkarak müdahale etti.106
97
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/114167/Sarisuluk_Davasi_nda_karar_verildi__4_yilda_cikacak.html
http://www.gazeteciler.com/gundem/samanyolunda-hurriyete-inanilmaz-sansur-surmanset-ucuverdi-80010h.html
99
http://www.gazeteciler.com/gundem/bank-asya-sabah-ile-aaya-dava-acacak-80084h.html
100
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/118061/CARSI_iddianamesi_kabul_edildi_.html
101
http://t24.com.tr/haber/Facebookta-avukata-terbiyesiz-lafina-3-ay-hapis,270080
102
http://odatv.com/n.php?n=cabuk-asagiya-inip-basbakandan-ozur-dileyeceksin-0909141200
103
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/419110?from=2633354945
104
http://www.cihan.com.tr/news/Istanbul-Buyuksehir-Belediyesi-nden-Fatih-Koleji-reklamina-sansur_3672-CHMTUzMzY3Mi8x
105
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/aa-tuzel-kisiligine-hakarete-dava-haberi/1258767
106
http://www.taraf.com.tr/haber-muhru-sokulen-okula-polis-mudahalesi-163956/
98
14
22 Eylül 2014
• Van’da Kuzey Suriye Kürt bölgesi Rojava’nın Kobani yerleşim birimine yönelik Irak Şam İslam Devleti
(İŞID) çetelerinin saldırılarını “AKP’nin IŞİD’e destek verdiği” iddiasıyla protesto etmek için AKP Van İl
Binası’na yürümek isteyen gruba polis gaz bombalarıyla müdahale etti.107
23 Eylül 2014
• Cumhuriyet Savcılığı, Abdurrahman Erol Özkoray’ın, Gezi eylemleri konulu Gezi Fenomeni kitabında
Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’a başbakanlığı döneminde hakaret ettiği gerekçesiyle cezalandırılması için
ceza davası açtı.108
28 Eylül 2014
• İzmir’de polis, Irak Şam İslam Devleti’nin saldırısı altındaki Kobani’ye destek için yürümek isteyen gruba
biber gazı ve TOMA ile müdahale etti.109
30 Eylül 2014
• Daha önce Documentarist’te ödül alan, İstanbul Film Festivali ve Adana Altın Koza Film Festivali’nde
gösterilen Reyan Tuvi’nin yönettiği “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek” isimli, Gezi olaylarını anlatan belgesel,
festival yönetimi tarafından, “TCK’nın 125. ve 299. maddelerine aykırı ifade ve içerik ihtiva ettiği” gerekçesiyle
yarışma programından çıkarıldı. Belgesel, festival ön jürisi tarafından belgesel yarışmasına kabul edilmişti. Ön jüri
yaptığı açıklamada “Biz bir belgesel filmin içeriği ne olursa olsun TCK’ya göre değerlendirilmesini ve listeden
çıkarılmasını bir sansür olarak niteliyoruz” diyerek tepki gösterdi.110
• Balyoz Davası’nın sanığı emekli Orgeneral Çetin Doğan, “Balyoz’da kumpas” iddialarına ilişkin
soruşturma kapsamında savcıya “müşteki” sıfatıyla ifade verdi. Taraf gazetesi muhabiri Mehmet Baransu ve eski
Terörle Mücadele Şube Müdürü Yurt Atayün’ün de aralarında bulunduğu tüm şüphelilerden şikayetçi olduğunu
belirten Doğan, “Sahte dijital verilerle Balyoz kumpasını kurarak tutuklu yargılanmama neden olan, suç örgütü
faaliyeti kapsamında iftira ve hürriyeti tahdit ve sahtecilik suçlarını işleyen tüm şüphelilerden şikayetçiyim”
dedi.111
2 Ekim 2014
• Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) il örgütlerinin çağrısıyla Diyarbakır, Yüksekova, Tunceli ve Van’da
“Kobani’ye destek eylemlerinde” yürüyüşe izin verilmemesi üzerine çıkan olaylara polis tazyikli su ve gaz
bombalarıyla müdahale etti.112 Yüksekova’da geç saatlere kadar süren olaylarda göstericiler üç okula
molotofkokteyli atarak binaları ateşe verdiler.113
• Mecidiyeköy’de 10 işçinin hayatını kaybettiği faciayla gündeme gelen Torunlar A.Ş’nin “işten atılan ve
haklarını alamayan” işçiler, eylem yaptıkları alışveriş merkezinde polis tarafından gözaltına alındı.114
5 Ekim 2014
• Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Twitter’dan “Benim için IŞİD ile bıçağını masum bir hayvanın
boğazına dayayan aynı duygudadır” yazan sanatçı Leman Sam hakkında. “Zavallı, iffeti yozlaşmış, edepten
yoksun” ifadesini kullandı.115
8 Ekim 2014
• Diyarbakır’da Irak Şam İslam Devleti’nin Kobani’ye yönelik saldırılarının protesto edildiği gösterilerde
çıkan olaylar sebebiyle Valilik tarafından sokağa çıkma yasağı konuldu.116
• Altın Portakal Film Festivali’nde yarışmaya hak kazanan ve Gezi eylemlerini konu alan “Yeryüzü Aşkın
Yüzü Oluncaya Dek” adlı belgeselin festival komitesince yarışma programından çıkartılmasının ardından, Ulusal
Belgesel Film Yarışması iptal edildi. İptal kararı, programda yer alan 15 belgesel filmden 13'ünün yapımcı ve
yönetmenlerinin sansür kararına tepki göstererek yarışmadan çekilmesi üzerine alındı.117
107
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/420947?from=2975960978
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/gezinin-fenomeni-kitabinin-yazarina-erdogana-hakaretten-11-ay-ceza-verildi
109
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/izmirde-kobani-eylemine-tomali-mudahale-611494/
110
http://www.cnnturk.com/haber/kultur-sanat/sinema/altin-portakalda-gezi-sansuru
111
http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/Cetin-Dogan-onlardan-sikayetci-oldu.htm?ArticleID=246950
112
http://www.imctv.com.tr/2014/10/02/dort-kentte-kobaniyle-dayanisma-eylemine-polis-saldirdi/
113
http://www.sabah.com.tr/yasam/2014/10/03/yuksekovada-3-okul-daha-atese-verildi
114
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/torunlar-as-iscileri-bu-sefer-de-darp-edildi-h62516.html
115
http://haber.sol.org.tr/devlet-ve-siyaset/bulent-arinc-leman-sami-hedef-gosterdi-zavalli-iffeti-yozlasmis-haberi-98168
116
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/401003--diyarbakirda-sokaga-cikma-yasagi-uzatildi
117
http://www.radikal.com.tr/kultur/belgeseller_cekilince_yarisma_iptal_edildi-1217686
108
15
9 Ekim 2014
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi’nde Kobani’ye destek için yapılan eylemlere polis
müdahale etti ve Ankara Üniversitesi’nde görevli bazı akademisyenler gözaltına alındı.118
• Mikroblog sitesi Twitter üzerinden “Benim için IŞİD ile bıçağını masum bir hayvanın boğazına dayayan
aynı duygudadır, IŞİD beni şaşırtmıyor” tweetini atan sanatçı Leman Sam, Twitter kullanıcıları tarafından “kurban
ibadetine hakaret etmekle ve din düşmanlığı yapmakla” suçlanması üzerine kendisine tepki gösterenlere “Sahtekar
ve cahilsiniz” karşılığını verdi. Sam’ın Gaziantep konseri için yapılan anlaşması iptal edildi.119
• Kobani’ye yönelik IŞİD kuşatmasını protesto etmek için Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Gidiş Katı’nda
eylem yapmak isteyen “Savaşa Karşı Kadın İnisiyatifi” adlı gruba üye yaklaşık 50 kadın gözaltına alındı.120
15 Ekim 2014
• Suruç'un Mehser köyünde “direniş nöbeti” tutan gruba güvenlik kuvvetleri zırhlı araçlarla ve gaz
bombalarıyla müdahale etti. Çok sayıda gaz bombasının kullanıldığı bildirilen müdahalede, başına gaz bombası
isabet eden Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) MYK üyesi Semra Demir yaralandı. Demir 10 gün yoğun bakımda
tedavi gördü.121
17 Ekim 2014
• Gezi eylemleri sırasında gözüne gaz fişeği isabet etmesiyle yaralanan vatandaşın açtığı davada, İçişleri
Bakanlığı Hukuk Müşavirliği tarafından Ankara 10. İdare Mahkemesi’ne gönderilen yazıda, “Vatandaşın kendi
kusuru sonucu yaralandığı” öne sürüldü.122
• Ege Üniversitesi kampüsünde bir grup, son günlerde Atatürk büstlerine ve Türk bayrağına yapılan
saldırılara tepkilerini göstermek amacıyla basın açıklaması yaptı. Açıklamanın ardından dağılan gruptakiler ile
kendilerine müdahale eden karşıt görüşteki öğrenciler arasında kavga çıktı. Polisin araya girmesiyle olaylar
önlendi.123
20 Ekim 2014
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “ilan panosu fotoğraflarının üzerine ‘hırsız Tayyip, faşist
Tayyip’ yazan etiket yapıştırdıkları” gerekçesiyle dava açtığı Komünist Parti üyesi üç öğrenci, mahkemenin
“Hırsız Tayyip” yazısını “hakaret” olarak değerlendirmesi üzerine mahkeme tarafından 1 yıl 15 gün hapis cezasına
çarptırıldı, ancak hükmün açıklanması geri bırakıldı ve öğrenciler, “aynı suçu tekrar işlemeleri” halinde cezalarını
çekmeleri şartıyla serbest bırakıldı.124
• Kültür Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrasının yıllık programını Fazıl Say’ın yer aldığı iki
haftayı değiştirerek onayladı. Programdan Say’ın “İstanbul Senfonisi”, “Su Piyano Konçertosu” ve “Yunus’un
Sırtındaki Çocuk-Hermiyas”ı çıkarıldı.125
21 Ekim 2014
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2. Uluslararası Ombudsmanlık toplantısında yaptığı konuşmada,
Gezi eylemlerinde başına gaz fişeği isabet etmesi sonucu uzun süre yoğun bakımda kaldıktan sonra hayatını
kaybeden Berkin Elvan’ı “Terör örgütünün maşası” olarak niteledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak Şam İslam
Devleti’nin Twitter’ı ve interneti aktif kullanımının bahane edilerek sosyal medyaya yasak getirilebileceğinin
sinyalini verdi.126
• Başbakan Ahmet Davutoğlu, kamuoyunda tartışmalara yol açan iç güvenlik paketinin ayrıntılarını açıkladı.
Düzenleme, molotofkokteylinin saldırı aracı sayılmasını, maskeli eylemcilere ceza verilmesini; gösterilere silahla
katılanlara verilecek cezaların artırılmasını ve 2,5-4 yıl arasında hapis cezası verileceğini; polisin şahıs ve araç
aramalarında yetkisi; polisin gözaltı süresinin vali yardımcısı ve üs amirin denetiminde 24 saat olmasını, bu
sürenin savcı kararıyla 48 saate uzatılabilmesini; düzenlenen eylemlerde verilen zararların bundan sonra
eylemcilere ödettirilmesini; sanal ortamda nefret ve teröre çağrının da artık suç sayılmasını; polisin yetkilerinin
denetimi için Kolluk Gözetim Komisyonu kurulmasını öngörüyor.127
118
http://www.odatv.com/n.php?n=erdogan-ne-bicim-hocasiniz-polis-guzide-universitemiz--0910141200
http://sozcu.com.tr/2014/magazin/cahil-cuhela-takimi-beni-sevmez-zaten-624812/
120
http://www.cnnturk.com/fotogaleri/turkiye/havalimanindaki-kobani-protestosuna-yaka-paca-gozalti
121
http://www.evrensel.net/haber/94001/suructaki-saldirida-yaralanan-demirin-durumu-ciddi#.VD903Vf9fxU
122
http://www.aydinlikgazetesi.com/mansetler/54494-kafasina-gaz-fisegi-yemesi-kendi-sucu.html
123
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/ege-universitesi-karisti-h63569.html
124
http://haber.sol.org.tr/soldakiler/komunist-ogrencilere-erdogana-hakaret-cezasi-haberi-98885
125
http://www.insanokur.org/?p=66310
126
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/132657/Olumleri_yaristirdi__Berkin_e_yine__terorist__dedi.html
127
http://www.haberturk.com/gundem/haber/1001633-iste-yeni-ic-guvenlik-paketi
119
16
23 Ekim 2014
• İstanbul Üsküdar’daki Validebağ Korusu’nun yanındaki otoparkta devam eden cami inşaatı sırasında
mahkemenin durdurma kararına rağmen korunun yanındaki alanda ağaçların sökülmesine tepki gösteren
vatandaşlara çevik kuvvet müdahale etti; beş kişi darp edilerek gözaltına alındı.128
• Ateizm Derneği, “komünist ve ateist öğretmenlerin defterini düreceğini” söylediği iddia edilen İzmir İl
Milli Eğitim Müdürü Vefa Bardakçı hakkında suç duyurusunda bulundu. Dernek yaptığı açıklamada, “Ateist
olmak kişisel bir tercihtir ve istediği inanışta olmak her bireyin hakkıdır. Belli mesleklerle bağdaşmayacak bir
tarafı yoktur. Öğretmenlik gibi onurlu bir mesleği icra eden insanları dini ya da siyasi kanaatlerine göre ayırmak,
hem yasalarımıza göre suçtur, hem de bölücülüktür” ifadesini kullandı.129
24 Ekim 2014
• Ekim ayının başından itibaren İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi’nde, IŞİD’in Kobani’ye
saldırılarını protesto etmek amacıyla toplanan öğrenciler ile karşıt gruplar arasında, sopa ve satırların da
kullanıldığı çatışmalar çıktı. Çevik kuvvet, 9, 13 ve 24 Ekim günlerinde meydana gelen olaylara müdahale etti ve
öğrencileri gözaltına aldı.130
31 Ekim 2014
• Sabah bir süre önce Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanı'nı cemaatçilikle suçlamış, bakanın sessiz
kalması üzerine başkan 5 Mayıs'ta görevinden istifa etmek zorunda kalmıştı. Gazete, son olarak paralelin en büyük
vurgunu başlığıyla Sağlık Bakanlığı'nda yeni bir iddiayı gündeme getirdi. Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu ise
gazetenin “bazı bürokratların Basel ilaç şirketiyle gizli ortaklık kurup 2,5 milyar dolarlık vurgun yaptığı” iddiasını
yalanladı ve “Söylenecek bir şey yok. Masa başı hazırlanmış bir haberdir” dedi.131
5 Kasım 2014
• Ankara’da, İsrail’in Mescid-i Aksa’daki saldırılarını protesto etmek için toplanan ve yolu trafiğe kapatan
gruba polis biber gazıyla müdahale etti.132
• İTÜ Mimarlık Fakültesi yönetimi; Gezi olaylarının simgesi haline gelen ve kamuoyunda “Kırmızılı Kadın”
olarak tanınan Ceyda Sungur hakkında, araştırma görevlilerinin kadrolarıyla ilgili olarak attığı bir mail nedeniyle
soruşturma açtı. Sungur, soruşturmanın asistanlar üzerindeki baskının boyutunu gösterdiğini öne sürerek, “Burada
önemli olan atılan e-postanın içerik ve meşruiyetinden çok iş güvencesi olmayan asistanların birbirleri arasında
haberleşmesinin dahi kontrol altında tutulması. Sorgulayıcı, eleştirel ve üretken olması beklenen bir akademik
ortam için bu durum kabul edilemez” dedi.133
7 Kasım 2014
• İstanbul’daki Validebağ Korusu'nda yapılması planlanan inşaata tepki gösteren göstericiler ile polis
arasında gerginlik çıktı. Polis göstericilere plastik mermiyle müdahale etti.134
• İstanbul Kadıköy’de, Suriye’ye geçmek istediği sırada açılan ateşle öldürüldüğü iddia edilen Kader
Ortakkaya için gösteri yürüyüşü düzenlemek isteyen gruba polis tazyikli su ve biber gazıyla müdahale etti.135
• Ankara'da Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) kuruluş yıldönümünü protesto etmek isteyen gruba ve
yürüyüşü takip eden basın mensuplarına polis tazyikli su sıkarak müdahale etti.136
8 Kasım 2014
• Beşiktaş-Kadıköy seferini yapan vapurda, Kobani için eylem yapan 10 kişi hakkında, “Ulaşım araçlarının
kaçırılması veya alıkonulması” ile “Toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanununa muhalefet” suçlamasıyla 3 yıl 6'şar
aydan, 8'er yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.137
• Ankara’da polis, hükümeti protesto etmek amacıyla toplanan ve yürüyüş düzenlemek isteyen gruba izin
128
http://www.zaman.com.tr/gundem_validebagda-polis-mudahalesi-5-gozalti_2252719.html
http://www.taraf.com.tr/haber-defter-duren-mudure-dava-166642/
130
http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/Istanbul-Universitesi-nde-ISID-kavgasi---28-gozalti.htm?ArticleID=248075
http://www.zaman.com.tr/gundem_istanbul-universitesinde-isid-gerginligi_2252925.html
http://www.ntvmsnbc.com/id/25543774/
131
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/05/01/paralele-biat-etmeyene-pkkli-damgasi-vurdular
132
http://www.radikal.com.tr/turkiye/ankaradaki_israil_protestosuna_polis_mudahalesi-1225052
133
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/137753/e-postaya_bile_sorusturma.html
134
http://www.zaman.com.tr/gundem_validebagda-eylemcilere-polis-mudahalesi_2256113.html
135
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27538553.asp
136
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/YOK-eyleminde-basin-mensuplarina-mudahale/1065970/
137
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/vapurda-kobani-eylemi-yapanlara-8-yila-kadar-hapisistemi?utm_content=buffer03439&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer
129
17
vermedi ve uyarılarına uymayan göstericilere tazyikli suyla müdahale etti.138
12 Kasım 2014
• Evrensel’in haberine göre, kapanan Karşı gazetesinin patronu Turan Ababey, TÜYAP’ta Türkiye
Gazeteciler Sendikası standında görevli olarak bulunan gazetenin eski çalışanı Burak Öz’ü tartaklayarak tehdit etti.
Nisan ayında gazete çalışanlarının, gazetenin kapatılması üzerine birikmiş maaşlarını alamadıkları gerekçesiyle
direnişe geçtikleri belirtilerek, Ababey’in davranışına atılan kısa mesajlardaki karşılıklı hakaretlerin neden olduğu
ifade edildi.139
• Anadolu Şirketler Grubu'nun Sinop Gerze’deki Yaykıl Köyü’nde kurmak istediği termik santralin 3 Mayıs
2010 tarihindeki Çevresel Etki Değerlendirmesi toplantısında çıkan olaylarda “Polise görevi yaptırmamak için
direnme” suçunu işledikleri gerekçesiyle üç vatandaşa 8 ay 10 gün hapis cezası verildi. Hapis cezası temyiz yolu
açık olmak üzere, 5'er bin lira para cezasına çevrildi.140
• İstanbul Validebağ Korusu’na inşa edilecek cami için fidanların kesilmesiyle ilgili yapılan eylemlerde
Cumhuriyet muhabiri Kayhan Ayhan ve Ulusal Kanal muhabiri Deniz Çağlayan, polis tarafından kasti olarak
sıkıldığı iddia edilen tazyikli suyla yaralandı. Bunun üzerine Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Sekreteri
Mustafa Kuleli, “Habercinin görev yapmasının engellenmesi ve fiziki müdahalede bulunulması basın
özgürlüğünün ihlâlidir” dedi. Kuleli, hükümet ve yetkililerden sorumluların cezasız kalmamasını istedi.141
• Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır, Türkiye’nin AB sürecine ilişkin temaslar için
gittiği Brüksel’de demokratikleşme kapsamında ifade özgürlüğünü genişleten yeni bir paket hazırlandığını ve bu
çerçevede Reform Eylem Grubu çatısı altında görev yapacak bir alt komite oluşturulduğunu söyledi. Ayrıca
komitenin, bir hafta içinde çalışmalarına başlayacağını ve ifade özgürlüğüne ilişkin paketi Ocak ayında açıklamayı
planladıklarını söyledi. 142
17 Kasım 2014
• Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı konuşmada, piyanist
Fazıl Say’ın ”manipülasyon” yaptığını öne sürdü. Çelik, ayrıca Devlet Tiyatroları’nda ve özel
tiyatrolardaki ”sansür” girişimleri hakkında “Necip Fazıl oynansın demek baskı mı” derken, ”oyunlarda cinsel
şiddete asla izin vermeyeceğini” kaydetti.143
20 Kasım 2014
• TBMM önünde eylem yapan Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası üyeleri, “Sağlığa bütçe
istiyoruz” pankartı açtı. Grup, yaptığı açıklamada, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek olan Sağlık
Bakanlığı'nın bütçe ve raporlarında sağlık emekçileri olarak kendilerine söz hakkı verilmesini ve komisyona
girmek istediklerini belirtti. Basın açıklamasının ardından grup üyeleri oturma eylemi yapmak istedi, ancak polis
ekipleri oturma eylemine izin verilmeyeceğini belirterek, grubun dağılmasını istedi. Uyarı üzerine dağılmayan
gruba çevik kuvvet ekipleri biber gazı ve kalkanlar kullanarak müdahale etti. Eylemcilerden 10 kişi gözaltına
alındı.144
22 Kasım 2014
• Harvard Üniversitesi'nde bir konferansta konuşan eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e “Gezi olayları ve
insan hakları ihlalleri” ile ilgili soru soran Dr. Emrah Altındiş, sorusu nedeniyle “büyük bir komploya maruz
kaldığını ve baskı gördüğünü” iddia etti. Olası baskılardan dolayı, Türkiye'yi çok özlediği halde dönüşünü
ertelediğini belirten Altındiş, Türkiye'ye dönerse tutuklanma korkusu yaşadığını da söyledi.145
• CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, “MİT’in CHP’ye operasyon yapacağı” iddiasının ardından
CHP TBMM Grup Başkanlığı, milletvekillerinin “izin almadan” medyaya konuşmaması için genelge yayınladı.146
23 Kasım 2014
• Taksim Gezi Parkı'nda basın açıklaması yapmak için toplanan CHP Gençlik Kolları üyesi grubu, polis
138
http://www.cnnturk.com/video/turkiye/ankaradaki-protestoya-polis-mudahalesi
http://www.evrensel.net/haber/97312/karsi-patronu-tgsye-ve-gazeteciye-saldirdi#.VGNkP3qA1m8.hootsuite
140
http://www.evrensel.net/haber/97311/gerzede-termige-karsi-cikanlara-hapis-cezasi#.VGNgaFhFfs8.hootsuite
141
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/139263/Validebag_da_yine_karisti__Cumhuriyet_muhabiri_yaralandi....html ve http://www.tgs.org.tr/uyelerimiziyaralayanlari-bulun/
142
http://www.aksam.com.tr/siyaset/ifade-ozgurlugunu-genisletecegiz/haber-353305 ve http://www.dha.com.tr/tgckas-73-yerel-gazetecilik-semineri-ankaradabasladi_798799.html)
143
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/144593/Sansuru_savundu__Say_i_sucladi.html
144
http://gundem.bugun.com.tr/meclis-onunde-polis-mudahalesi-10-gozalti-haberi/1355992
145
http://www.zaman.com.tr/gundem_gule-soru-sorunca-hayati-degisen-altindis-tutuklanirim-diye-ulkeme-donemiyorum_2259439.html
146
http://www.haberturk.com/gundem/haber/1011850-chpli-vekillere-izin-almadan-konusmayin-genelgesi
139
18
kalkanlarla engelledi. Yürümekte ısrar eden gruba polis biber gazıyla müdahale etti.147
24 Kasım 2014
• Jandarma ve emniyetin yetkilerinde düzenleme içeren iç güvenlik reformu paketinin, Meclis Başkanlığı'na
sunulmasının ardından; Cumhuriyet Halk Partisi sözcüsü Haluk Koç, İç Güvenlik Paketi yasasının kanunlarda
polise aşırı yetkiler verdiğini “makul şüpheli” suçlamasıyla hemen herkesin özel hayatına müdahale
edilebileceğini söyledi.148
• Kadın ve Adalet Zirvesi'ne katılan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam'ın konuşmasını yaptığı
sırada, kendisine soru sormak isteyen bir kadın katılımcı korumalar tarafından ağzı kapatılarak zorla dışarı
çıkartıldı.149
27 Kasım 2014
• Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'in Dikmen Vadisi'ni satışa çıkarmasına isyan eden
vadi halkından bir grup, “İnsanca yaşam hakkımıza saldıranlardan hesap soruyoruz, meydan okuyoruz” diyerek,
ihale yapılan salonun önüne yürüdü. Belediye binasının girişinde hazır bekleyen polis, yurttaşlara biber gazıyla
saldırdı. Polisin müdahalesiyle yedi kişi gözaltına alındı. Barınma Hakkı Bürosu temsilcileri, yaptıkları
konuşmalarda, “Melih Gökçek’in Dikmen Vadisi düşmanlığını ve ona karşı mücadelenin nasıl yürütüleceğini çok
iyi bildiklerini” söylediler. Belediye Başkanı Melih Gökçek'in “Rant projelerindeki taktiklerine karınlarının tok
olduğunu” ifade eden Barınma Hakkı Bürosu temsilcileri, yaşam alanlarını savunmaya devam edeceklerini
açıklayarak eylemlerine son verdi.150
28 Kasım 2014
• Tekirdağ, Safiye Osman Çeliker Ortaokulu’nda iki öğretmen, Yeniçağ ve Sözcü gazeteleri okudukları için
1 yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına çarptırıldı. Öğretmenler, cezayı iptal ettirmek için İdare
Mahkemesi’ne başvurdu. Yeniçağ gazetesinin haberine göre Türk Eğitim-Sen Tekirdağ Şube Başkanı Muzaffer
Doğan, ceza alan iki öğretmenle ilgili olarak, “Arkadaşımızın getirdiği gazeteleri diğer arkadaşlar da okuyor. İl
Milli Eğitim Müdürlüğü, cezaya gerekçe olarak gazetelerin başlıkları üzerinden yapılan konuşmaları, bir siyasi
partiyi övmeyi gerekçe gösterdi” dedi.151
30 Kasım 2014
• Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Sarayı önüne giderek eylem yapmak isteyen “Öğrenci Kollektifleri” üyesi
gruba polis biber gazıyla müdahale etti. Çıkan arbedede 22 kişi gözaltına alındı. Eş zamanlı olarak aynı grup üyesi
yaklaşık 200 kişi, Yüksek Öğrenim Kurumu binası önünde YÖK Başkanı Yekta Saraç’ı ve harç uygulamasını
protesto ederek basın açıklaması yaptı. Açıklamanın ardından dağılmaya başlayan grup üyeleriyle polis arasında
çıkan arbedede, çevik kuvvet ekipleri gruba biber gazı ve tazyikli suyla müdahale etti.152
3 Aralık 2014
• Antalya Sanatçılar Derneği’nin boşaltılmasına tepkilerini göstermek amacıyla sanatçıların ve çeşitli STK
üyelerinin protesto yürüyüşleri sırasında bazı eylemciler ile polis arasındaki sözlü tartışma büyüyünce arbede
çıktı.153
• Erdoğan’a hakaret ettiği ve “Seçimlerde buna oy vermeyin” dediği iddiasıyla 15 polis memurunun şikâyeti
üzerine hakkında savcılık soruşturması başlatılan, olayın ardından 6 ay Pozantı İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne geçici
görevle gönderilen ve tekrar Kozan Emniyet Müdürlüğü’ne gelerek tekrar görevine başlayan Komiser Yardımcısı
İbrahim E'nin Kozan 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanmasına başlandı. İbrahim E, “Bu polis arkadaşlarım
bana iftira atıyor” diyerek suçlamaları reddetti. Duruşma, 2015'in Nisan ayına ertelendi.154
• Türkiye’nin ünlü işadamları, gazetecileri, rektörleri ve eski komutanların da aralarında bulunduğu 160
kişinin telefonlarının IMEI numaraları üzerinden, “terör ve organize suç örgütü üyesi olduğu gerekçesiyle”
dinlendiği mahkemece belirlendi. Alınan mahkeme kararlarının ardından 2008-2009 yılları arasında yapılan
telefon dinlemelerinin, İstanbul Emniyeti tarafından “istihbari dinleme” çerçevesinde gerçekleştirildiği
bildirildi.155
147
http://www.aksam.com.tr/guncel/chplilere-polis-mudahalesi/haber-356469
http://www.radikal.com.tr/politika/chpli_koc_ic_guvenlik_paketi_polis_devleti_asamasina_tasimak_isteyen_tasari-1240095
http://www.zaman.com.tr/gundem_kadin-zirvesinde-kadin-katilimci-gerginligi_2259870.html
150
http://www.cumhuriyet.com.tr/foto/foto_galeri/150673/1/Dikmen_Vadisi_icin_direnen_halka_polis_saldirdi__7_gozalti.html
151
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/sansur-ogretmenler-odasina-indi-105962h.htm
152
http://www.radikal.com.tr/hayat/ogrenci_eylemine_biber_gazli_mudahale-1241823
153
http://www.iha.com.tr/haber-polisle-eylemciler-arasinda-arbede-416260/
154
http://www.iha.com.tr/haber-o-komiser-yardimcisi-hakim-karsisinda-416162/
155
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27697349.asp
148
149
19
4 Aralık 2014
• Kamuoyunda “Adnan Hoca” olarak bilinen Adnan Oktar, Aydınlık yazarı Sabahattin Önkibar’ın İşte
İslam'ın ve Türklüğün Katilleri kitabında “halkın bir kesimini diğerine karşı kışkırtıcı nitelikte olduğu” ve “İslam
ve Türklüğün katili olarak” sözü edilen kişileri marjinal grupların hedefi haline getirdiği iddiasıyla kitabın
toplatılması için ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemiyle mahkemeye başvurdu. Mahkeme, yayın durdurma
kararının ifade-basın özgürlüğüne müdahale olacağı gerekçesiyle istemin reddine karar verdi. Karara itiraz eden
Oktar, aynı gerekçeleri ileri sürerek Önkibar’a ve Kaynak Yayınları’na 10 bin TL’lik tazminat davası açtı. İstanbul
Anadolu 29. Asliye Hukuk Mahkemesi, 4 Aralık 2014 tarihli kararında Oktar’ın talebini reddetti.156
8 Aralık 2014
• Eski AKP Milletvekili Feyzi İşbaşaran, Twitter'da 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret
ettiği gerekçesiyle Beyoğlu Asayiş Şube Müdürlüğü tarafından kaldığı otelde gözaltına alındı. Polis merkezinden
çıkışta AKP’li bir grubun protestosuyla karşılaştı ve iki kişinin saldırısına maruz kaldı. Mahkemeye sevk edilen
eski milletvekili Feyzi İşbaşaran'ın “cumhurbaşkanına aleni hakaret” suçundan tutuklanmasına karar verildi.157
10 Aralık 2014
• Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde Kutlu Doğum Haftası etkinlikleri kapsamında stant açan bir grup
öğrenci ile standın kaldırılmasını isteyen başka bir grup öğrenci arasında çıkan arbedeye polis müdahale etti ve
dört öğrenciyi gözaltına aldı.158
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, Başbakan olduğu dönemde sosyal paylaşım sitesi Facebook
üzerinden hakaret ettiği iddiasıyla “kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret” suçundan yargılanan üniversite
öğrencisi tutuksuz sanık B.M, 6 bin 80 TL adli para cezasına çarptırıldı.159
12 Aralık 2014
• Mersin'de Osmanlıca dersini protesto etmek amacıyla kendilerini bir okulun demir korkuluklarına
zincirleyen ve polisin uyarısını dikkate almayarak eylemini sürdüren Dev-Lis üyesi dört genç gözaltına alındı.160
16 Aralık 2014
• Beşiktaş takımının taraftar grubu Çarşı'nın bazı mensuplarının da arasında bulunduğu 35 kişinin, Gezi
protestolarıyla ilgili olarak “cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya
görevlerini kısmen veya tamamen engellemek” iddiasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması yapıldı. Mahkemede
savunması alınan 27 sanığın yurt dışına çıkış yasağı kaldırılırken, duruşmalardan vareste tutulmasına ve
duruşmanın ertelenmesine karar verildi.161
• Diyarbakır’da polisle göstericiler arasında çıkan çatışmalarda 17 yaşındaki Abdülkadir Çakmak vurularak
öldürüldü. Emniyet, Çakmak’ın polise ateş açtığını iddia ederken, aile polisin dağıttığı görüntülerde ateş ederken
görülen kişinin oğulları olmadığını savundu.162
17 Aralık 2014
• Mersin Büyükşehir Belediyesi'nden işten çıkarılan iki bine yakın işçiye destek vermek amacıyla kendilerini
Mersin Büyükşehir Belediyesi'nin karşısında bulunan Sosyal Güvenlik Kurumu Mersin İl Müdürlüğü önüne
zincirleyen Genç Sen üyeleri gençlere polis müdahale etti ve 20 kişiyi gözaltına aldı.163
19 Aralık 2014
• Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölüm Başkanı
Yrd. Doç. Dr. Elifhan Köse, Gezi olaylarında hayatını kaybeden Berkin Elvan'ın ölümünün protesto edildiği
gösteride dönemin Başbakanı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında “Hırsız var” sloganı atarak
“hakaret” ettiği gerekçesiyle 4. Asliye Hukuk Mahkemesince 11 ay hapis cezasına çarptırıldı ve “Hükmün
açıklanmasının geri bırakılmasına” karar verildi.164
• Kocaeli Cezaevi'nde tutuklu kalp hastası Abdullah Kalay'ın serbest bırakılmasını isteyen dört üniversite
156
http://www.aydinlikgazete.com/medyanin-halleri/oktarin-onkibara-actigi-dava-reddedildi-h59429.html
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/432541--eski-milletvekili-isbasaran-tutuklandi
http://www.milliyet.com.tr/dicle-universitesi-karisti-gundem-1982440/
159
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/universite-ogrencisine-erdogana-hakaret-ten-6-bin-80-tl-ceza
160
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/161917/_Osmanlica__protestosuna_yaka_paca_gozalti.html
161
http://www.milliyet.com.tr/carsi-davasi-basliyor-gundem-1985027/ ve http://sozcu.com.tr/2014/gundem/carsi-davasi-hakkinda-ara-karar-aciklandi-680643/
162
http://www.radikal.com.tr/turkiye/diyarbakirda_17_yasindaki_abdulkadir_cakmaki_kim_oldurdu-1254890
163
http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/27792820.asp
164
http://www.milliyet.com.tr/kadin-akademisyene-erdogan-a-gundem-1986887/
157
158
20
öğrencisi, eylem yapmak için geldikleri Eskişehir Adalet Sarayı'nda polis tarafından gözaltına alındı.165
20 Aralık 2014
• Ankara'da Eğitim-İş üyeleri, Muğla'nın Yatağan ilçesinde başlattıkları “Laik Eğitim ve Emeğe Saygı”
yürüyüşü dolayısıyla Tandoğan’dan Kızılay’a yürümek istedi. Polis, gruba biber gazı ve TOMA'larla müdahale
etti. Sendika başkanının da aralarında bulunduğu 100'den fazla sendika üyesi gözaltına alındı.166
• Tiyatrocu Nedim Saban, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda sahnelenen Cibali Karakolu
oyunundan “fahişe” rolünü oynayan Betül Kızılok Bavli’nin sahnelerinin tümden sansürlenerek oyundan
çıkarıldığını ve işine son verildiğini duyurdu. Saban, “Bavli’ye 'İstersen kadroda kal ve dansçı ol' denildi. Bu
sansürden fazla, kraldan çok kralcılık” dedi.167
21 Aralık 2014
• Şırnak’ın İdil ilçesinde polisin izinsiz gösteriye müdahalesi sırasında 10 yaşındaki Yusuf İdem başına
isabet eden gaz kapsülüyle ağır yaralandı.168
22 Aralık 2014
• Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Erhan Yazıcıoğlu, Cibali Karakolu piyesiyle ilgili sansür
suçlaması üzerine, iddia edilenin aksine oyundan sahne çıkarmanın sansürden değil, oyunun sarkmasından
kaynaklandığını belirterek, “Doğrudur, bir sahne değil üç sahne çıkardım. İki de şarkı çıkardım. Bunları da galada
oyunun aşırı uzun sürdüğü yönündeki seyirci şikâyeti üzerine yaptım” dedi.169
23 Aralık 2014
• Ankara'da düzenlenen Gezi olaylarını protesto gösterileri sırasında polisin attığı gaz fişeğiyle bir gözünü
kaybeden Çankaya Belediyesi işçisi Muharrem Dalsüren’in açtığı tazminat davasında İçişleri Bakanlığı’ndan
gelen yanıtta, “göz yitimine yol açan polis saldırısının yasal olduğu” öne sürüldü. Bakanlık, “İdaremizin, olaylar
gününde yasaların kendisine yüklediği görevleri yerine getirmekten öte bir eylemi olmamıştır” ifadesini kullandı.
Dalsüren, 3 Haziran’da Ziya Gökalp Caddesi'nde bir “akrep”ten atılan gaz fişeğiyle vurulmuş ve bir gözünü
kaybetmişti.170
• Tiyatrocu Nedim Saban, Twitter’da Fareli Köyün Kavalcısı oyununda rol icabı “ayakkabı kutusuna”
değinen oyuncunun Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Erhan Yazıcıoğlu tarafından tiyatrodan atıldığını
söyledi. Bir yıl önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları Kâğıthane Sadabat Sahnesi’nde sahnelenen
aynı oyunda belediye başkanını canlandıran oyuncu, “ayakkabı kutusundaki paralar” benzeri bir ifade kullanmıştı
ve oyunun ardından bazı seyircilerin Şehir Tiyatroları’na elektronik mektup göndererek tepki göstermesi üzerine
inceleme başlatılmıştı.171
25 Aralık 2014
• İzmir’de, Gezi Parkı eylemlerine destek vermek için kurdukları çadırları kaldırmak isteyen polislere
direnen beş lise öğrencisi hakkında açılan davada öğrenciler, “kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşüne
katıldıkları” gerekçesiyle 3'er ay 10'ar gün hapis cezasına çarptırıldı.172
• Konya'da Kubilay’ı anma töreninde yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret
ettiği ileri sürülen lise öğrencisi 16 yaşındaki M.E.A, okulundan alınarak çıkarıldığı mahkemede tutuklandı.
Tutuklanan lise öğrencisi M.E.A.’nın Cumhuriyet Savcılığı'na verdiği ifadede, “Söz konusu açıklamayı ben
yaptım. Benim hakaret etme kastım yoktur” dedi. M.E.A’nın tutuklanmasını protesto etmek için Adalet Bakanlığı
önüne gelerek “Bizde hırsıza hırsız derler” pankartı açan üç öğrenci de aynı suçlamayla gözaltına alındı.173
• Bingöl Üniversitesi’nde iki grup arasında meydana gelen olaylardaki gözaltına alınmaları protesto etmek
amacıyla HDP İl Başkanlığı tarafından yapılan basın açıklamasının ardından yürüyüş yapmak isteyen gruba polis
biber gazı ve tazyikli su kullanarak müdahale etti. Olaylarda üç öğrenci gözaltına alındı.174
• 34 yurttaşın hayatını kaybettiği Uludere olayının yıldönümünde çeşitli üniversitelerde olaylar çıktı.
Kahramanmaraş’taki Sütçü İmam Üniversitesi’nde İktisadi İdari Bilimler Fakültesi öğrencisi Yüksel Tekin’in
165
http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/Eskisehir-Haberleri/eskisehir-adalet-sarayi-nda-eylem_26394
http://www.milliyet.com.tr/ankara-fena-karisti-gozalti-gundem-1987373/
167
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/168091/Tiyatroda_fahise_rolune_yasak_geldi.html
168
http://www.idilhaberajansi.com/news_detail.php?id=11970
169
http://www.radikal.com.tr/kultur/sehir_tiyatrolarinda_fahise_tartismasi-1256246
170
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/170293/Polis__yasaya_uygun_goz_cikarmis.html
171
http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/paparazzi/27828776.asp
172
http://www.milliyet.com.tr/gezi-eylemcisi-lise-ogrencilerine-sok-izmir-yerelhaber-538673/
173
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27839981.asp ve http://m.radikal.com.tr/turkiye/2_liseli_daha_gozaltina_alindi-1259056
174
http://m.radikal.com.tr/turkiye/dort_universitede_olayli_gun-1258961
166
21
dövülmesinin ardından gruplar arasında çıkan kavgayı, polis biber gazı ve basınçlı su kullanarak bastırdı. Kamera
kayıtlarını inceleyen polis, kavgaya karıştıkları belirlenen 67 öğrenciyi gözaltına aldı. Çukurova Üniversitesi’nde
yürüyüş yapan öğrenciler ile karşıt görüşlü öğrenciler arasında çıkan kavgaya biber gazıyla müdahale eden polis,
100 öğrenciyi daha gözaltına aldı.175
• Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde basın açıklaması yapmak isteyen “öğrenci kolektifi üyesi” kız
öğrenciler ile sağ görüşlü olduğu ileri sürülen erkek öğrenciler arasında kavga çıktı. Kız öğrencilerin, üniversitenin
Emek yerleşkesinde bir hafta önce iki kız öğrencinin darp edilmesini protesto etmek ve basın açıklaması yapmak
için toplandıkları belirtildi. Grubun protestosunu engellemek isteyen bazı erkek öğrencilerin olaya müdahale
ederek, “Burası Gazi, buradan çıkış yok”, “Komünist köpekler, vatan sizden ne bekler” sloganları attıkları öne
sürüldü. İki grubun arasındaki kısa süreli arbede üzerine çevik kuvvet ekipleri grupların arasına barikat kurdu,
protestolarını sürdüren “öğrenci kolektifi üyesi” gruba biber gazı sıkarak müdahale etti.176
26 Aralık 2014
• Konya'da Kubilay’ı anmak için düzenlenen törende yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan'a hakaret ettiği suçlamasıyla tutuklanan 16 yaşındaki lise öğrencisi M.E.A, itiraz üzerine tahliye edildi.177
• Onursal başkanlığını Fethullah Gülen'in yaptığı Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı binasının boşaltılması
istendi. GYV Başkan Yardımcısı Erkam Tufan Aytav, “Birkaç gün önce bir bildirimde bulunuldu. Eyüp'teki
binanın kullanımına ilişkin sözleşmesinin tek taraflı olarak feshedildiğini bildirdiler. Tahliye için birkaç gün
verdiler. İdare Mahkemesi'ne başvurduk. Ancak başvuru sonuçlanmadan, bugün polislerle gelip, binayı
boşaltıyorlar” dedi.178
28 Aralık 2014
• Erzincan Valiliği, Erzincan'da karşıt gruplar arasındaki çatışmalar nedeniyle yaptığı açıklamada, gösteri
yürüyüşü, siyasi içerikli imza kampanyası, stant açma adı altında yapılacak tüm toplantılar ile 2911 sayılı Toplantı
ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu kapsamında yapılacak diğer toplantıların da 28 Aralık 2014-12 Ocak 2015 tarihleri
arasında yasaklandığını duyurdu.179
29 Aralık 2014
• HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş yaptığı açıklamada, 6-8 Ekim olaylarının ardından 2
bin 495 kişinin gözaltına alındığını, 700'ünün tutuklandığını ve bunların üçte birinin çocuk olduğunu söyledi.
Beştaş, birçok ilde yapılan operasyonlarda çocukların yakalanıp sevk edildikleri mercilerce tutuklandığını ifade
ederek, gözaltına alınan ve tutuklanan çocukların yakalandıkları andan itibaren baskı ve şiddete maruz kaldıklarını
ileri sürdü ve “Bunlar doktor raporlarıyla ispatlanmıştır” dedi.180
30 Aralık 2014
• Diyanet İşleri Başkanlığı'nın hazırladığı cuma hutbesinde, yılbaşı kutlamalarını “gayrimeşru tutum ve
davranışlar” olarak tanımlanmasının ardından, bazı il ve ilçe milli eğitim müdürleri, okullarda yılbaşı
kutlanmaması konusunda müdürlere uyarılarda bulundu. Bakırköy İlçe Milli Eğitim Müdürü Emrullah Aydın
imzasıyla ilçedeki okullara gönderilen yazıda, yıl sonuyla ilgili herhangi bir etkinliğin yapılmaması için “rica”da
bulunularak, “Yıl sonu itibariyle dersleri engelleyecek her türlü eğlence, çekiliş, şans oyunu ve öğrencileri
olumsuz davranışlara sevk edebilecek tüm organizasyonların yapılmaması hususunda gereğini rica ederim”
denildi. Bartın Milli Eğitim Müdürü Yaşar Demir, okul müdürlerine SMS göndererek, “Yüzde 99'u Müslüman
olan ülkede Hristiyanlık propagandası olan Noel ve yılbaşının çocukların bilinçaltını işgal etmesine izin
vermeyeceğiniz için teşekkür ederim” ifadesini kullandı.181
• 30 Mart yerel seçimi öncesi yapılan parti toplantısında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ı sert
sözlerle eleştirdiği iddia edilen Mersin Büyükşehir Belediyesi'nin CHP'li eski meclis üyesi Nuri Özdemir'in
konuşması, toplantıyı izleyen Güvenlik Şube Müdürlüğü'nün kamerasınca kaydedilip savcılığa gönderildi.
Kayıtları inceleyen Cumhuriyet savcısı, Nuri Özdemir hakkında Erdoğan'a hakaretten Mersin 20. Asliye Ceza
Mahkemesi'nde dava açtı. Mahkeme, Nuri Özdemir'i 11 ay 20 gün hapis cezasına çarptırdı. Mahkeme, hükmün
infazının geri bırakılmasına, 5 yıl süresince de denetim süresine tabi tutulmasına ve sanığın denetim süresi
175
http://m.radikal.com.tr/turkiye/dort_universitede_olayli_gun-1258961
http://www.milliyet.com.tr/gazi-universitesi-nde-basin-gundem-1989879/
http://www.radikal.com.tr/turkiye/tutuklu_lise_ogrencisi_tahliye_edildi-1259281
178
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27846032.asp
179
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/437281?from=3392673384
180
http://www.hdp.org.tr/haberler/basin-aciklamalari/cocuklara-yonelik-gozalti-ve-tutuklamalar-yargisiz-infazlar-suruyor/5751
181
http://t24.com.tr/haber/okullarda-yilbasi-yasagi-cocuklarimizin-bilincaltini-isgale-firsat-vermeyin,282146
176
177
22
içerisinde suç işlemesi halinde, infazı ertelen cezanın yerine getirilmesine karar verdi.182
• CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu'nun Twitter'dan CHP Zeytinburnu İlçe Binası'nın polis
ekiplerince basıldığını duyurdu. CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, Hürriyet'e yaptığı açıklamada, gelişmeleri
“dehşet verici” olarak nitelendirdi. Polisin binayı, 17-25 Aralık nedeniyle CHP'li gençlerin yaklaşık bir hafta önce
astığı bir pankart nedeniyle bastığını anlatan Tekin, “İnsanlar kişisel düşüncelerini ifade edemeyecek mi? Sayın
Davutoğlu, sayın İçişleri bakanı aklınızı başınıza alın. Orası terör yuvası değil, orası CHP! Haddinizi bileceksiniz”
dedi.183
• Gazeteci-televizyon spikeri Sedef Kabaş, 17-25 Aralık yolsuzluk operasyonuyla ilgili evinden attığı “17
Aralık soruşturmasına takipsizlik kararı veren hakimin ismini unutmayın” tweeti yüzünden gözaltına alındı.
Evinde yapılan aramadan sonra Gayrettepe Asayiş Şube Müdürlüğü'ne götürülen Kabaş, “terörle mücadelede
görev almış şahısları hedef göstermek” iddiasıyla evinde arama yapıldığını ve gözaltına alındığını söyledi. “Tehdit
iddiası ve adli kontrol” talebiyle sevk edildiği Sulh Ceza Hakimliği'nce “adli kontrol” şartına gerek duyulmadan
bir süre sonra serbest bırakılan Kabaş, “Değerli hakimimiz tweetimi ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdi”
diye konuştu.184
• Bakan çocukları ile Rıza Zarrab’ın gözaltına alındığı, dört bakanın istifasına neden olan 17 ve 25 Aralık
soruşturmasını yürüten Zekeriya Öz, Celal Kara, Muammer Akkaş ve Mehmet Yüzgeç hakkında başlatılan disiplin
soruşturmasıyla ilgili olarak HSYK 2. Dairesi, yaptığı toplantıda, “Yargı erkinin nüfuz ve itibarına zarar vermek,
soruşturmaları ceza muhakemesi yasasına uygun ve tarafsız yürütmemek, hukukun gerektirdiği şekilde
davranmamak” gerekçeleriyle dört savcıyı açığa aldı.185
İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskılar
1 Mart 2014
• Ankara’da hükümet karşıtı gösteriyi izleyen foto muhabirleri Ümit Bektaş (Reuters), Necati Savaş
(Cumhuriyet),186 Evrim Aydın (AA) ve Recep Yılmaz (BirGün) polis tarafından copla darp edildi. TGS Ankara
Şubesi187 ve Basın Konseyi olayı kınadı.188
2 Mart 2014
• Kayseri’de oynanan Kayserispor-Erciyesspor maçından sonra taraftarlar, TV Kayseri spor muhabiri Kenan
Burhan’a saldırarak onu hastanelik etti.189
4 Mart 2014
• AKP Antalya Kepez İlçe Teşkilatı Basın Müdürü Hamit Aydın adıyla basın kuruluşlarına geçilen “önemli”
ibareli elektronik mektupta “AK Parti Kepez ilçe haberlerine önem vermediğiniz ve yayınlamadığınız takdirde
abonelikleriz iptal edilecektir” denildi. AK Parti Kepez İlçe Başkanlığı iddialarını daha sonra yalanladı.190
5 Mart 2014
• Akşam gazetesi, gazeteci Sibel Oral’ı hükümet karşıtı tweet attığı gerekçesiyle işten çıkardı. Oral, yaptığı
açıklamada, “Tarafıma yapılan resmi olmayan açıklamada Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la ilgili attığım
tweet’in üst yönetimde rahatsızlık yarattığı, artık benimle çalışmak istemedikleri ve üst yönetimin kararıyla işime
son verildiği söylenmiştir” dedi.191
• Evrensel yazarı Mithat Fabian Sözmen, gece mesaisini tamamladıktan sonra geldiği İstanbul Samatya’daki
evinin önünde yüzü maskeli bir kişinin saldırısına uğradı. Sözmen’in kafasına on, sol koluna bir dikiş atıldı.192
TGC Yönetim Kurulu, gazetecilere yönelik saldırıların arttığına dikkat çekerek saldırganların bir an önce
bulunmasını istedi. 7 Mart’ta savcılığa suç duyurusunda bulunan Sözmen, AKP iktidarının, söylemleriyle
182
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/12/30/erdogana-hakaretten-chpliye-hapis-cezasi
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27868810.asp
184
http://www.radikal.com.tr/turkiye/sedef_kabas_attigi_tweet_yuzunden_gozaltinda-1261831 ve
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/175951/Kabas__Hakim_tweetimi_ifade_ozgurlugu_kapsaminda_degerlendirdi.html
185
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/175965/Savcilarin_hepsi_aciga_alindi.html ve http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27866993.asp
186
https://Twitter.com/nsavas/status/439829942474637312
187
http://www.evrensel.net/haber/79510/icisleri-bakanligina-gazetecilere-dokunmayin-cagrisi.html#.UxyUN4XuyXE
188
http://www.evrensel.net/haber/79465/hukumeti-sifirliyoruz-eylemlerine-polis-saldirdi
189
http://www.kayserinews.com/derbiyi-erciyesspor-kazandi-dayagi-kenan-burhan-ve-basin-yedi-604270h.htm
190
http://www.cihan.com.tr/news/AK-Parti-den-haber-yapmayan-gazetelere-tehdit_4292-CHMTM3NDI5Mi8x
191
http://t24.com.tr/haber/basbakan-icin-attigim-tweet-nedeniyle-aksam-gazetesindeki-isime-son-verildi/252636
192
http://www.evrensel.net/haber/79757/evrensel-editoru-mithat-sozmen-saldiriya-ugradi.html#.UxyKE4XuyXE
183
23
gazetecilere yönelik bu saldırıları cesaretlendirdiğini söyledi.193
8 Mart 2014
• Halk otobüsçülerinin basın açıklamasını izleyen Beyaz TV muhabiri Gencay Ünal, CHP destekçileri
tarafından darp edildi.194
10 Mart 2014
• AKP’li oldukları iddia edilen 20 kişi, Hatay’da yayın yapan 10. Köy gazetesini basarak el koyduğu
gazetelerin dağıtımını engelledi. Gazete, AKP Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Adayı Sadullah Ergin ve
Başbakan Erdoğan’ı eleştiren bir manşetle çıkmıştı.195
11 Mart 2014
• İstanbul’da polislerin attığı biber gazı kapsülünün başına isabet etmesi sonucu uzun süre komada kalan 14
yaşındaki Berkin Elvan’ın ölümü üzerine Taksim’de düzenlenen gösteriyi dağıtan polis, basının görüntü almasını
engellemeye çalıştı, IMC TV muhabirine sert müdahale etti.196 Adana’da bir TOMA, DİHA muhabiri Yağız
Kesen’in ayağını ezdi, gösteri sırasında çıkan tartışmada ise gazetecilerle eylemciler yumruk yumruğa kavga
etti.197
• Ankara’daki gösterilerde ise gazeteci Çınar Özer, Ziya Gökalp Caddesi'nde fotoğraf çekerken çevik kuvvet
polislerinin fotoğraf makinesine vurmalarına; üzerine yürümelerine, kalkanları ile itip kakmalarına ve
hakaretlerine uğradı. BirGün gazetesi muhabiri Recep Yılmaz ise fotoğraf çektiği sırada polisin hakaretlerine
maruz kaldı.198
• TGS Ankara Şubesi Denetleme Kurulu üyesi Meltem Aslan, Kızılay’daki çatışmaların ardından akşam
saatlerinde evine giderken bir ara sokakta karşılaştığı polisler tarafından tartaklandı. Aslan, basın kartını
göstermesine rağmen, çevik kuvvet polislerinin hakaretlerine maruz kaldı. 199
12 Mart 2014
• Hürriyet foto muhabiri Selahattin Sönmez ve muhabir Mert Gökhan Koç, Ankara Kennedy caddesinde
polisin plastik mermi, biber gazı ve tazyikli suyla saldırısına uğradı.200
13 Mart 2014
• İstanbul Okmeydanı’nda öldürülen Burak Can Karamanoğlu’nun cenazesini izleyen NTV muhabirleri
Göktan Bedük ve Savaş Daldal, canlı yayın esnasında cenazeye katılan bir grubun saldırısına uğradı.201
• Ankara Tuzluçayır’daki gösterileri izleyen DİHA muhabiri Zuhal Atlan ile Kanal D muhabiri Özgen Bilgöl
ve kameraman Hüseyin Çözen’e TOMA’dan tazyikli su sıkıldı.202
• İzmir’de Elvan’ı anma toplantısında görüntü alan foto muhabiri ve kameramanlara yönelik polisin orantısız
güç kullandığı iddia edildi. Ulusal TV kameramanı Yalçın Odabaşı’na polis hedef gözeterek tazyikli su sıktı. Yere
düşen Odabaşı’nın çekim yaptığı kamerası kırılarak kullanılmaz hale geldi. Cumhuriyet gazetesi İzmir Bürosu
muhabiri Emre Döker, Yurt gazetesi İzmir haber sorumlusu muhabir Ahmet Çınar, Dokuz Eylül gazetesi foto
muhabiri Aydın Çetinkaya ile İHA kameramanı Veysel Aksoy, Yeni Asır muhabiri Tansu Edip Gökbudak da
tazyikli su ve yoğun gaza maruz kaldı. HaberTürk muhabiri Ali Arda Perk, Konak’taki eylemler sırasında polis
tarafından tartaklandı. Yeni Asır muhabiri Ercan Akgün’ün fotoğraf makinesi Alsancak’taki eylem sırasında
polisin müdahalesiyle kırıldı.203
• TGS İzmir Şubesi gazetecilere karşı polis şiddetini kınadı.204
• Gazeteci Rahmi Yıldırım, TOMA’ların Ankara Kızılay’da hedef gözetmeksizin yaptığı saldırıya sözlü tepki
gösterince gözaltına alındı. 205
• Fotomaç muhabiri Çağdaş Doğan, Berkin Elvan’ın ölümüyle ilgili attığı Tweet’ler nedeniyle işten çıkarıldı.
193
http://www.evrensel.net/haber/79818/sozmene-saldiriya-dair-suc-duyurusunda-bulunuldu.html#.UxyKSoXuyXE
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/298430--televizyon-muhabirinin-darp-edilmesi
195
http://www.onuncukoygazetesi.com.tr/data/gsmhaberoku.asp?CatID=600
196
http://www.medyatava.com/haber/taksimde-gazetecilerle-polis-arasinda-gerginlik_104259#.UyA-Pg-LLto.Twitter
197
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/49785/Gazeteciye__Akrep__carpti.html
198
http://www.evrensel.net/haber/80207/ankarada-yine-gazeteciye-siddet.html
199
http://www.tgs.org.tr/meslektaslarimiza-saldiran-polisler-hakkinda-islem-baslatilsin/
200
Sönmez ve Koç’un telefonla Özgürlük için Basın proje ofisine kişisel hak ihlali bildirimlerinden
201
http://haber.gazetevatan.com/ntv-muhabirine-saldiri/617533/11/medya
202
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26001121.asp
203
http://www.tgs.org.tr/tgs-izmir-valisine-sorumluluklarini-animsatti/
204
http://www.tgs.org.tr/tgs-izmir-valisine-sorumluluklarini-animsatti/
205
http://www.evrensel.net/haber/80207/ankarada-yine-gazeteciye-siddet.html
194
24
Programında Berkin Elvan’ı anan Best FM çalışanı Arzu Çağlan’ın da işine son verildi.206
14 Mart 2014
• Foto Muhabirleri Derneği ve Haber Kameramanları Derneği, ortak bir açıklama yaparak, gazetecilerin son
dönemde hem polisin hem göstericilerin hedefi olduğunu, şiddetin “dayanılmaz” hale geldiğini söyledi.207
• Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Rize Şube Başkanı ve Nabız gazetesi sahibi Gençağa Karafazlı, aile
üyeleriyle birlikte suç örgütü oluşturmaktan mahkûm oldu. Muhalif haberciliğiyle tanınan Karafazlı, mahkûmiyet
kararından sonra, “Gazeteci olduğumu sanıyordum, meğerse mafya üyesiymişim” dedi.208
15 Mart 2014
• Kocaeli Bizim Yaka gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Hayrullah Demiray, uğradığı silahlı saldırıda
bacağından yaralandı.209
16 Mart 2014
• Van Gölü Gazeteciler Cemiyeti, yerel seçim öncesi Van’da gazetecilere yönelik artan saldırıları kınadı.
Açıklamada, NTV ekibinin BDP’li bir grup tarafından engellendiği, kamera kayıtlarına el konulduğu ve bir
gazetecinin aynı grup tarafından şiddete maruz kaldığı bildirildi.210
17 Mart 2014
• TGS, son zamanlarda Ankara’da polis saldırısına maruz kalan basın çalışanları adına suç duyurusunda
bulundu.211
• Erzurum-Ağrı karayolunda yolcu otobüsünün devrilmesi sonucu meydana gelen kazayı haber yapmak için
olay yerine gelen Cihan Haber Ajansı muhabiri Orhan Yıldırım, otobüs sürücüsü ile yardımcısının saldırısına
uğradı.212
• Gaziantep Şoförler ve Otomobilciler Odası seçimlerinde başkan adayı Mesut Koska, başkan Ünal
Akdoğan’ın taraftarlarının saldırısına uğradı. Olayda İHA muhabiri Fatih Sebzeci, DHA muhabiri Eyüp Burun,
Güneş gazetesi muhabiri Uğur Aydıntürk, Haber gazetesi muhabiri Halil Şarklı da yaralandı.213
• TRT muhabiri Elif Akkuş, Berkin Elvan’ın ölümü sonrası attığı tweet’ler nedeniyle teknik servise
kaydırıldı.214
22 Mart 2014
• Medya-İş Sendikası Genel Başkanı Gürsel Eser, bazı basın işverenlerinin, hükümet aleyhine tavır almayan
çalışanlarını ya istifaya zorlayarak ya da mobbing uygulayarak işten çıkardığını söyledi.215
• Bu uygulamanın mağduru olarak şu isimler sayıldı: Köksal Akpınar (CHA), Şemsettin Özkan (Zaman),
Salim Gören (CHA Network), Kübra Kara (CHA), Zeynep Ceylan (Bugün), Leyla İpekçi (Zaman), H. Salih Zengin
(Zaman) ve Osman Turhan (Zaman). 216
24 Mart 2014
• Türkiye Foto Muhabirleri Derneği’nin Yılın Basın Fotoğrafları Yarışması’nda Gezi olaylarının sembolü
“Kırmızılı Kadın” fotoğrafının birinci seçilmesinin ardından, Vakıfbank yarışmanın ana sponsorluğundan çekildi.
Dernek, bankanın bu kararıyla kurumsal ve maddi açıdan büyük zarara uğradığını açıkladı.217
26 Mart 2014
• Bolu Belediyesi, işyeri ruhsatına sahip olmadıkları gerekçesiyle yolsuzluk haberleri yapan Bolu Gündem ve
Bolu Havadis gazeteleri için mühürleme kararı aldı.218 Gazete yöneticileri, kararın sindirme amaçlı olduğunu, uzun
süre önce yaptıkları ruhsat başvurularının kasıtlı olarak bekletildiğini öne sürdü.219 AKP’li Belediye Başkanı
Alaaddin Yılmaz, “Bugüne kadar seçilmemem için her türlü provokasyonu yapan bu yapı, kendi kendini ihbar
206
http://www.evrensel.net/haber/80229/berkine-uzulen-iki-gazeteci-isten-cikarildi.html#.Uy33dYWQmKQ
http://www.cagdashabergazetesi.com/hem-polis-hem-de-gosterici-vuruyor/796/
208
http://www.zaman.com.tr/gundem_mafyayim-diye-tehdit-eden-5-yil-hapis-yatacak_575477.html
209
http://yenisafak.com.tr/gundem-haber/gazeteciye-silahli-saldiri-16.3.2014-626300
210
http://www.ilkehaberajansi.com.tr/haber/gazetecilere-yapilan-saldirilar-kaygi-verici.html
211
http://www.tgs.org.tr/sorumlular-yargi-onune-cikartilsin/
212
http://www.sondakika.com/haber/haber-dagc-yildirim-a-yapilan-saldiriyi-kinadi-5580201/
213
http://haberturk.tv/gundem/video/gaziantep-soforler-ve-otomobilciler-odasinda-tekme-tokat-kavga/108531
214
http://bianet.org/bianet/insan-haklari/154228-trt-muhabirine-berkin-tweet-leri-sonrasi-surgun
215
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/304372--basin-calisanlarina-mobing-basin-ozgurlugune-aykiri
216
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/304372--basin-calisanlarina-mobing-basin-ozgurlugune-aykiri
217
Foto Muhabirleri Derneği’nin Özgürlük için Basın proje ofisine bildiriminden
218
http://www.radikal.com.tr/turkiye/boluda_yerel_gazeteler_kapatildi-1183258
219
http://www.bolugundem.com/habergoster.php?id=69918
207
25
ederek yine bir provokasyona imza atmak istemiştir diye düşünüyorum” açıklamasında bulundu. Mühürleme
kararı gelen tepkiler üzerine uygulanmadı. Ancak seçimler sonrasında Bolu Havadis mühürlendi, karar
uygulandı.220
• Zaman gazetesi, abonelerin kapılarına bırakılan gazetelerin erken saatlerde belediye işçileri tarafından
toplandığını öne sürdü ve olayın görüntülerini yayınladı.221
• Star gazetesi Yazı İşleri Müdürü Doğan Ertuğrul gazetesinden istifa etti. Ertuğrul, gazetenin demokrat
çizgisini kaybettiğini, iktidarın muhalif kesimlere karşı kullandığı “nefret” diliyle birlikte medyanın kara
propaganda aracına dönüştüğünü söyledi.222
29 Mart 2014
• Başbakan Erdoğan, Emre Uslu (Taraf), Önder Aytaç, Bülent Keneş (Today’s Zaman) ve Mehmet Kamış
(Zaman) hakkında suç duyurusunda bulundu. Uslu ve Aytaç hakkında yurt dışına çıkış yasağı konulması da
istendi. Dilekçede Önder ve Uslu’nun “casusluk faaliyetleri” içinde olabilecekleri iddia edildi. Keneş ve Kamış'ın
ise sesi kısılan başbakanla “alay eden” tweet’ler atarak hakaret suçu işledikleri iddia edildi.223
• Başbakan Erdoğan’ın İstanbul Sarıyer mitinginde görev yapan Zaman foto muhabiri Derviş Genç, miting
alanında bulunan basın danışmanı Mustafa Varank’ın fotoğrafını çektiği için gözaltına alındı. Varank’ın
talimatıyla gözaltına alındığını söyleyen Genç, 5 saat sonra serbest bırakıldı.224
• Ankara’da Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in programı sırasında çıkan arbedeyi görüntüleyen
Hürriyet muhabiri Mert Gökhan Koç, AKP konvoyundan üç kişinin saldırısına uğradı. Saldırganlar, Koç’u darp
etti ve fotoğraf makinesinin hafıza kartını gasp etti.225
• Sabah gazetesi Roma temsilcisi Yasemin Taşkın, İtalyan gazeteci eşinin La Republica için Fethullah
Gülen’le röportaj yapması üzerine işten çıkartıldı.226
• Yeni Şafak yazarı Cem Küçük, “Yeni dönemde medyada büyük tasfiye”227 başlıklı makalesinde, “paralel
örgüt medyası” ile ana akım medyada “marjinal” muhaliflerin tasfiye edileceğini yazdı, “meşruiyetini” yitiren
yazarların isimlerini sayarak tehditte bulundu. Küçük, birkaç gün sonraki “Doğan Medya böyle gitmez!”228 başlıklı
yazısında ise, “halkın çoğunluğuna düşman zihniyet” gibi hedef gösterici ifadelerle Doğan grubunu hedef aldı.
Sabah yazarı Rasim Ozan Kütahyalı da kendi köşesinde benzer tehditkâr mesajlar içeren yazılar kaleme aldı.229
30 Mart 2014
• Seçim döneminde birçok muhalif medya organı, internet yayınlarına yönelik siber saldırılar yaşadı.
Saldırılar, 30 Mart yerel seçimlerine bir hafta kala başlarken, seçim gecesi yoğunlaştı ve seçimlerin ardından
devam etti. Saldırılar, en çok Taraf, Zaman230, Today’s Zaman231 ve Cumhuriyet232 gazeteleri ile Cihan Haber
Ajansı233 ve Samanyolu grubunu hedef aldı. Sözcü, Rotahaber, Mehtap TV, Küre TV ve Burç FM gibi medya
kuruluşlarının sitelerine de zaman zaman erişim sağlanamadığına dair şikâyetler oldu. Cumhuriyet, sitesine
yönelik saldırıların Suriye toplantısının ses kaydını yayınlamasından sonra başladığını, bunun için parayla
profesyonel hackerler tutulduğunu iddia etti.
• 30 Mart seçim gecesi, Anadolu Ajansı (AA) dışında sandık sonuçlarını aktaran tek ajans olan Cihan,
şiddetli bir siber saldırıya uğradı ve yayınında aksaklıklar yaşadı.234 Cihan abonesi bazı televizyonlar da bu
durumdan etkilendi ve seçim verilerini kesintisiz bir şekilde aktaramadı. Siber saldırılar, Cihan abonesi bazı
medya organlarının internet sitelerini de hedef aldı.
• Öte yandan AA Genel Müdürü Kemal Öztürk, uluslararası hacker gruplarının AA’yı da çökertmeye
çalıştığını, ancak sadece yayını yavaşlatmayı başardığını söyledi.235 CHP ise AA’nın seçim sonuçlarında
220
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26093046.asp
http://video.zaman.com.tr/video_temizlik-iscileri-kapi-kapi-zaman-gazetesi-topluyor_145147_1.html
222
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Star-gazetesinde-sok-istifa-karari/1045183/
223
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/55377/Erdogan_5_isim_icin_talimat_verdi.html
224
http://www.zaman.com.tr/gundem_korku-devleti-basbakanin-danismaninin-fotografini-ceken-muhabire-gozalti_2208000.html
225
http://www.hurriyet.com.tr/ankara/26111178.asp
226
http://www.samanyoluhaber.com/medya/Yasemin-Taskin-Sabahtan-kovulmasini-La-Repubblicaya-anlatti/1046936/
227
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/CemKucuk/yeni-donemde-medyada-buyuk-tasfiye/51037
228
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/CemKucuk/dogan-medya-boyle-gitmez/51125
229
http://www.sabah.com.tr/Yazarlar/kutahyali/Arsiv/
230
https://Twitter.com/bkenes/status/450745447540613120
231
http://www.todayszaman.com/news-343604-cyber-attacks-on-news-websites-threaten-freedom-of-press-expression.html
232
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/56767/Muhalif_sese_tahammulleri_yok.html
233
http://www.milliyet.com.tr/cihan-haber-ajansi-na-siber/gundem/detay/1859596/default.htm
234
http://gundem.bugun.com.tr/cihan-haber-ajansina-yogun-siber-saldiri-haberi/1040237
235
http://www.aa.com.tr/tr/rss/309831--turkiyenin-ulusal-haber-ajansina-bir-cokertme-kampanyasi-basladi
221
26
manipülasyon yaptığını iddia ederken, Öztürk’ün AKP genel merkezine gitmesini sorguladı.236
• Cihan ile AA’nın farklı sonuçlar vermesini değerlendiren basın örgütü temsilcileri, medyadaki
kutuplaşmanın halkın haber alma hakkı bakımından kaygı verici olduğunu belirttiler.237
• Mutlular Gaziosmanpaşa İlkokulu'nda yaklaşık 100 kişilik grup, önce CHP'lilere sonra gazetecilere saldırdı.
Karşıt görüşlü siyasi parti görevlilerini binaya hapseden öfkeli kalabalığa polis müdahale etti. 238
• Bursa Orhangazi ilçesinde Üçüncü Göz Gazetesi sahibi İrfan Aydın’a MHP’li başkan adayı ve
arkadaşlarınca saldırıda bulunulduğu iddia edildi. 239
1 Nisan 2014
• Yurt gazetesi yazarı Nihat Behram, Terörden Sorumlu Emniyet Müdür Yardımcısı Sedat Selim Ay için,
kaleme aldığı köşe yazısında240 “işkenceci” ve “tecavüzcü” ifadelerini kullandığı için hâkim karşısına çıktı.
Mütalaayı okuyan savcı, Behram’ın “düşünce özgürlüğü ve eleştiri sınırlarını aşacak tarzda ve basın özgürlüğü
kapsamı dışında hakaret suçunu” işlediği gerekçesiyle 4 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmasını talep etti.
Duruşma, 27 Mayıs’a ertelendi.241
2 Nisan 2014
• Anadolu Ajansı, Taraf gazetesinin seçim öncesi yaptığı yayınları gerekçe göstererek, Taraf ile ticari
ilişkilerini sonlandırdığını açıkladı. Karar CHP, MHP ve BDP sözcüleri tarafından eleştirildi.242
• Ankara 5. Sulh Ceza Mahkemesi, Bianet’in “Sabah-ATV Erdoğan’ın Emriyle Toplanan 630 Milyon
Dolarla Alındı” başlıklı haberi için işadamı İbrahim Çeçen’in kişilik haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle URL bazlı
erişimin engellenmesine karar verdi. Bianet, haberi kaldırmayacaklarını, TİB'in engellemesini beklediklerini ve
karara itiraz ettiklerini bildirdi. Karar, Bianet ile birlikte 20 içerik sağlayıcı için verildi.243
• Bolu’da yayınlanan haftalık Bolu Havadis gazetesinin çalışma ofisi, ruhsatsız olduğu gerekçesiyle belediye
tarafından mühürlendi.244 Gazetenin imtiyaz sahibi Mehmet Demirci, kararın gazetenin muhalif çizgisiyle ilgili
olduğunu söyledi.245 Kapatma kararı seçimler öncesinde alınmış, fakat tepkiler üzerine uygulanmamıştı. Zabıtalar,
7 Nisan’da aynı gerekçeyle Bolu Gündem, Bolu Olay ve Bolu Detay gazetelerinin basıldığı matbaayı, 8 Nisan’da
Bolu Gündem’in bürosunu kapatmak istedi. Ancak Sakarya Bölge İdare Mahkemesi’nin yürütmeyi durdurma
kararı nedeniyle mühürleme işlemi gerçekleşemedi.246
3 Nisan 2014
• Taraf gazetesi yazarı Emre Uslu hakkında, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle, 1
yıl 4 aydan 2 yıl 8 aya kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.247
• Samanyolu Yayın Grubu, kendisine yönelik bir “kumpas” girişimini ortaya çıkardığını iddia etti.
Açıklamaya göre, kurum içinde, çalışanların bilgisayar dosyalarını dışarıya servis eden ve üzerinde değişiklik
yapılan dosyaları tekrar çalışanların bilgisayarlarına yüklemesi istenen bir kişi tespit edildi.248 Bu kişinin
“itirafları” bir video şeklinde yayımlandıktan sonra Samanyolu siber saldırı altında olduklarını, web sitelerine
erişimin engellendiğini duyurdu.249
• TGC, Bizim Gazete adına, Suriye ile ilgili Dışişleri Bakanlığı’nda yapıldığı iddia edilen toplantının yasa
dışı dinlenmesi konusunda verilen yayın yasağına karşı dava açtı.250
4 Nisan 2014
• Marmaris TV ekibi, AKP Belediye Başkanı adayı Doğan Tugay’ın adamları tarafından darp edildi. Basına
yansıyan görüntülerde gazeteciler, açık alanda yapılan toplantıyı görüntülemeye çalışırken, kötü muameleye
236
http://gundem.bugun.com.tr/sandik-basini-bosaltma-plani-haberi/1040537
http://www.bianet.org/bianet/medya/154603-gazeteci-orgutleri-aa-ve-cihan-farkliligini-degerlendirdi
238
http://www.bursadabugun.com/haber/bursa-da-chp-lilere-ve-gazetecilere-cirkin-saldiri-394613.html
239
http://www.ucuncugozgazetesi.com/haber.php?haber_id=915
240
http://www.yurtgazetesi.com.tr/ak-terfi-dedikleri-bu-olmali-makale,6608.html
241
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/sucu-iskenceci-demek-h50707.html
242
02.04.2014 tarihli Taraf Gazetesi 5.sayfa
243
http://bianet.org/bianet/medya/154657-bianet-haberine-erisim-engeli
244
http://www.boluhavadis.net/Guncel-yuregimize-de-muhur-vuramazsiniz-ya--30033.html
245
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Secimi-kazanan-baskanin-ilk-isi-gazete-kapatmak-oldu/1046866/
246
http://www.bolugundem.com/habergoster.php?id=70140
247
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/309459--emre-usluya-basbakan-erdogana-quot-hakaret-quot-ten-dava, http://www.milliyet.com.tr/emre-uslu-ya-erdogan-ahakaretten/gundem/detay/1861595/default.htm
248
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Samanyolu-Yayin-Grubuna-kurulan-buyuk-kumpas/1046935/
249
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/57301/Twitter_acildi_Samanyolu_kapandi.html
250
http://www.dha.com.tr/tgc-suriye-ile-ilgili-yayin-yasagina-dava-acti_639574.html
237
27
maruz kaldılar. İlçe emniyet müdür yardımcısının yaşananlara kayıtsız kaldığı bildirildi. TGC olayı kınadı.251
• Samanyolu Haber TV Genel Yayın Yönetmeni Metin Yıkar, yerel seçimler öncesinde RTÜK’ün
kanallarına 45 kez yayın durdurma cezası verdiğini açıkladı. Yıkar, kendilerini yanlı yayın yaptıkları gerekçesiyle
cezalandıran RTÜK’ün, hükümete yakın medya kuruluşlarının yayınlarını görmezden geldiğini söyledi.252
• Twitter’a erişim yasağının kaldırıldığı gün A Haber’e “seçim yasaklarını ihlal ettiği” gerekçesiyle 28 kez
yayın durdurma cezası verildi. YSK’nın ceza gerekçesinde yurttaşlara seçim süreci, 17 Aralık Operasyonu ile ilgili
sorular sorulması ve bazı mitinglerin uzun, bazılarının ise kısa yayımlanması bulunuyor.253
• Başbakan Erdoğan, Egemen Bağış’ın Kur’an-ı Kerim’le alay ettiği öne sürülen (bakara/makara) ses kaydını
soran Zaman muhabiri Tuğba Mezararkalı’ya, böyle bir şeyin olmadığını, iddia edenlerin sahtekâr, müfteri
olduğunu, gazetecilerin bu iddiayı savunanlara karşı çıkması gerektiğini söyledi.254
• TGC, Medya Etik Konseyi, ÇGD başkanları, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın sözlerini “psikolojik
baskı” ve “tehdit” anlamına geldiği gerekçesiyle kınadı.255
• Vatan gazetesi, Washington temsilcisi İlhan Tanır’ın işine son verdi. Tanır, yolsuzluk iddialarına ilişkin
tweet attığı için işine son verildiğini söyledi.256 Sabah gazetesi ise köşe yazarı ekonomist Süleyman Yaşar’ın
yazılarına son verdi. Bu kararın Yaşar’ın Cemaat aleyhine yazmayı reddetmesi üzerine alındığı iddia edildi.257
5 Nisan 2014
• Seçim sonuçlarına ilişkin olarak Bayburt Adliyesi önünde Milliyetci Hareket Partisi’nin düzenlediği basın
toplantısını takip eden Anadolu Ajansı muhabiri Abdülkadir Nişancı, partili olduğu iddia edilen kişilerin küfürlü
ve fiili saldırılarına maruz kaldı. TGC bu saldırıyı kınadı.258
• Anadolu Ajansı Genel Müdürü Kemal Öztürk, AA hakkında yapılan eleştirilere yanıt verirken kendisinin
“taraflı”, ancak AA’nın “tarafsız” olduğunu söyledi. Öztürk, ana muhalefet partisi CHP ile ilgili 702 haber
yaptıklarını, bunun da AKP milletvekillerinin eleştirisine yol açtığını belirtti.259
6 Nisan 2014
• Silvan Mücadele gazetesi yazarı Ferhat Parlak, ofisine gelen bir grup tarafından darp edildi. Parlak,
saldırının “Silvan’daki Bu Tablodan Kim Utanacak?” haberi üzerine ilgili müteahhit ve ona bağlı kişiler tarafından
gerçekleştirildiğini belirtti.260 Haberde Silvan’ın bir köyünde içme suyu şebekesi ihalesini alan müteahhidin işi
tamamlamadan köyü terk etmesi eleştirilmişti.
7 Nisan 2014
• GÖP dönem başkanlığını yürüten Basın Konseyi'nin, Başbakan tarafından özel olarak, Sabah, ATV, A
Haber, Yeni Şafak, Star, Türkiye, Akşam, Yeni Akit, TGRT Haber TV ve TV 24′ün yönetici ve genel yayın
yönetmenleriyle “basına kapalı” yapılan toplantıyla ilgili açıklamasında, “Bir Başbakanın ülkesindeki bir kısım
gazeteciyle çok gizli toplantı yapması ayrımcılıktır. Bunun ilk örneğini Türkiye’de yaşamaktan utanç duyuyoruz”
denildi.261
8 Nisan 2014
• Dünya gazetesinde 50 gazetecinin işine son verildi. Türkiye Gazeteciler Sendikası’ndan yapılan
açıklamada, 40 gazetecinin bireysel iş sözleşmesine imza atmadıkları için, 10 gazetecinin de finansal sıkışıklık
nedeniyle işten atıldığı belirtildi.262
• Muğla’nın Marmaris ilçesinde yerel bir gazetede köşe yazarlığı yapan emekli albay Mukbil Gülkokan
hakkında, 1 Haziran 2011 tarihinde yazdığı bir yazıdan dolayı, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle açılan kamu davası sonuçlandı. Mahkeme heyeti, Mukbil Gülkokan
251
http://www.odatv.com/n.php?n=akpli-baskan-kendisini-ceken-kameramani-dovdurdu-0404141200
http://www.zaman.com.tr/tv-rehberi_medyaya-baski-ve-yildirma-kaniksaniyor_2208914.html
253
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/04/04/Twitterda-kufur-serbest-ahaberde-haber-yasak
254
http://www.radikal.com.tr/politika/erdogandan_zaman_muhabirine_hic_durma_oralarda-1184852
255
http://www.zaman.com.tr/politika_erdoganin-azarladigi-zaman-muhabirine-meslektaslari-sahip-cikti_2209104.html
256
http://www.odatv.com/n.php?n=hirsizlik-tweetleri-yuzunden-vatandan-kovuldu-0504141200
257
http://www.medyaradar.com/sabah-gazetesinde-flas-gelisme-unlu-kose-yazari-cemaate-cakmadi-isten-atildi-medyaradar-ozel-haberi-116046
258
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/309743--tgc-aa-muhabirine-saldiriyi-kinadi
259
http://birgun.net/haber/o-kadar-tarafsizim-ki-iktidar-hesap-soruyor-12875.html
260
http://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/154752-marmaris-bayburt-ve-silvan-da-habercilere-saldiri
261
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26173809.asp, http://www.basinkonseyi.org.tr/basin-aciklamalari/basin-konseyi-gazetecilere-ozgurluk-platformugop-turkiyedebasin-ayrimciliginda-son-nokta
262
http://www.tgs.org.tr/tgs-isten-atilan-dunya-calisanlarinin-yanindayiz/
252
28
hakkında Yargıtay’ın da bozma kararı doğrultusunda, hapis cezasını bozdu ve 3 yıl erteleme kararı verdi.263
9 Nisan 2014
• Taraf gazetesi yazarı Mehmet Baransu hakkında, bir haberinde İçişleri Bakanı Efkan Ala’ya “iftira” ettiği
gerekçesiyle 4 yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırlandı.264 Baransu haberinde, MİT tarafından yapılan
fişlemelerin Efkan Ala’nın eseri olduğunu öne sürmüştü.265
• Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), “Türkiye basın karşıtı tüm uygulama ve yasalarını iptal
etmeli” diyerek, “bağımsız Türkiye medyasını kısıtlamak üzere son zamanlarda Türkiye Devleti tarafından atılan
adımlara dair endişelerini” belirtmek üzere Başbakan’a bir mektup yazdı. 266
10 Nisan 2014
• Ege Üniversitesi, “siyasi kişilik” olduğu gerekçesiyle gazeteci Uğur Dündar’ın üniversitede bir programa
katılmasını kabul etmedi. Dündar, aynı durumu daha önce Yeditepe Üniversitesi’nde de yaşadığını söyledi.267
• İstanbul’da Greif fabrikasında iki aydır eylem yapan işçilere müdahale eden polis, Kızıl Bayrak gazetesi
muhabiri Mehmet Ali Karabulut’u darp etti ve gözaltına aldı.268
• YSK, üç farklı programda tek bir siyasi partinin adaylarına ve faaliyetlerine yönelik yayın yapılması
nedeniyle A Haber’e 17 yayın durdurma cezası verdi. A Haber’in Nisan’da aldığı ceza sayısı böylece 45’e
ulaştı.269
13 Nisan 2014
• BBC Türkçe yayınlarında Beril Eski’nin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. David Harvey, Türkiye’de bir şehir
ayaklanmaları kültürü oluştuğunu belirterek, “Her an ikinci bir Gezi yaşanabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Söyleşinin linkini Twitter hesabından paylaşan BBC muhabiri Selin Girit, sosyal medyada ağır eleştirilere
uğradı.270
14 Nisan 2014
• Bolu Belediye Basın Yayın Müdürü Güner Ateş, CHP Belediye Meclis Üyesi Erhan Beykoz ve bir yakını
tarafından küfür ve hakarete maruz kaldığını, ayrıca ölümle tehdit edildiğini söyledi. Bolu Gazeteciler Cemiyeti
Başkanı Caner Güngör bunu kınadı.271
17 Nisan 2014
• 94 basın meslek kuruluşunca oluşturulan Gazetecilere Özgürlük Platformu’nun (GÖP) değişiklikler
yapılacak MİT yasasıyla ilgili açıklamasında, düzenlemenin “Basın ve ifade özgürlüğünün ötesinde kişi hak ve
özgürlüklerine saldırı niteliği de taşıdığı” belirtildi. Açıklamada, “MİT, gazetecilerden haber kaynaklarını
açıklamalarını isteyebilecektir. Basın Yasası’nın 12. maddesinde yer alan ‘Süreli yayın sahibi, sorumlu müdür ve
eser sahibi, bilgi ve belge dahil her türlü haber kaynaklarını açıklamaya ve bu konuda tanıklık yapmaya
zorlanamaz’ hükmü de öne sürülemeyecektir. Tasarı yasalaştığında, hapis cezası tehdidi gazetecilerin başlarının
üzerinde ‘Demokles’in kılıcı’ gibi sallanacaktır.272 Bu durumda basın özgürlüğü ortadan kalkarken, halkın haber
alma hakkı da yok edilecektir” denildi. GÖP açıklamasında, “Hükümeti darbe dönemlerinde bile görülmeyen
antidemokratik uygulamalardan vazgeçmeye çağırıyoruz. Sansür ve oto sansürün yasalaşmasını istemiyoruz”
ifadesi kullanıldı.273
18 Nisan 2014
• Milliyet, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın vekili Av. Ahmet Özel’in yazısı üzerine CHP lideri Kemal
Kılıçdaroğlu’nun partisinin Meclis Grup toplantısında “Kabataş olayı” ile alakalı yaptığı açıklamaları aktaran
habere ilişkin düzeltme yayımladı ve haberi internet sitesinden kaldırdı.274
• Bursaspor 2. Başkanı Rıdvan Şen, basın mensuplarını Bursaspor tesislerinden çıkardı. Türkiye Spor
Yazarları Derneği (TSYD), Anadolu Spor Gazetecileri Derneği (ASGD) ve Bursa Gazeteciler Cemiyeti
263
http://yerel.iha.com.tr/marmaris-te-kose-yazarinin-gul-ve-erdogan-a-hakaret-davasi-sonuclandi-mugla-20140408AW056590
http://www.taraf.com.tr/haber-yazarimiz-baransu-hakkinda-hapis-istemi-152335/
265
http://www.taraf.com.tr/haber-hukumete-ters-dusen-cemaatler-fisleniyor-141006/
266
https://cpj.org/tr/2014/04/turkiye-basin-karsiti-tum-uygulama-ve-yasalarini-i.php
267
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/ege-universitesinden-ugur-dundara-sansur-484117/
268
http://www.kizilbayrak.net/ana-sayfa/sinif/haber/greifte-operasyon/
269
http://www.ahaber.com.tr/Gundem/2014/04/10/a-habere-yeni-yasak
270
http://www.diken.com.tr/medya/sosyal-bilimci-david-harvey-ikinci-gezi-olasi-dedi-gazeteci-selin-girit-hedef-gosterildi/
271
http://www.boluekspres.com/icerik/haber.php?i=41091
272
http://www.haberler.com/gop-ten-hukumete-cagri-sansurun-yasalasmasini-5915211-haberi/
273
http://www.basinkonseyi.org.tr/basin-aciklamalari/gop-turk-demokrasisi-yasamsal-donemecte-demokrasiden-ger-donus-istemiyoruz
274
http://www.diken.com.tr/medya/bu-duzeltme-basin-tarihine-gecer/
264
29
Galatasaray-Bursaspor maçında basın tribününde gerçekleştirilen saldırıyı ve basın mensuplarının tesisten
çıkarılması olaylarını kınadı.275
20 Nisan 2014
• 9 Şubat 2014 günü yayın hayatına başlayan Karşı gazetesi yeterli reklam alamaması, “Basın Yayın ve
Enformasyon Genel Müdürlüğü tarafından yok sayılması ve bayilerde satışının yapılmaması” nedeniyle yayınını
durdurdu.276 Gazetenin imtiyaz sahibi Turan Ababey, satışın günlük 42 bin 500’den 9 bin 500’e düşmesine yol
açan baskıları kınadı.277
21 Nisan 2014
• Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, Eskişehir Gazeteciler Cemiyeti’ni ziyareti sırasında yaklaşık 40
gazetecinin cezaevinde bulunduğunu belirtti.278
22 Nisan 2014
• CHP ve MHP, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatlarının, muhalefet liderlerinin konuşmalarının
yayından kaldırılmasıyla ilgili olarak noter kanalıyla gazetelere gönderdiği ihtarnamelere tepki gösterdi. MHP
Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, “Bu, ‘Alo Fatih’ hattını meşrulaştırma gayretidir. Bunu avukatlar
vasıtasıyla olağan hale getiriyorlar” dedi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran ise “Dünyanın her yerinde
ana muhalefet partisinin grup konuşmaları haberdir, hele ki yolsuzluk iddiası kanıtlar eşliğinde aktarılıyor ise bu
haberleştirilir” ifadesini kullandı.279
• Ankara Emniyet Müdürlüğü'nün, haberlerin yapılma amacını ve kaynaklarını belirlemek için bazı
gazetecilerin telefonlarını mahkeme kararıyla dinletmesinin ortaya çıkması, Gazetecilere Özgürlük Platformu
tarafından basın özgürlüğü adına kaygı verici bulundu.280
• Gazetecilere Özgürlük Platformu (GÖP) dönem başkanlığını yürüten Basın Konseyi, Türkiye’deki basının
halini “içler acısı” olarak niteleyerek, basın özgürlüğünün, basın üzerindeki baskılardan dolayı çok zarar
gördüğünü, gazetecilerin dinlendiğini, fişlendiğini ve sonrasında adil olmayan şekilde yargılandığını açıkladı.281
26 Nisan 2014
• Eski Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış, 30 Mart yerel seçimleri öncesinde, kendisine ait olduğu iddia
edilen ve sosyal medyada gündeme gelen, “Bakara-makara” sözlerini içeren konuşmalarla ilgili attığı Tweet’lerden
dolayı gazeteci Mehmet Baransu’yu mahkemeye verdi.282 Baransu bu durumu, “Kur’an’la dalga geçen Egemen
Bağış’ı eleştirdiğim için Bakara-Makara olayından beni mahkemeye vermiş ve 10 bin lira istiyor” diyerek
duyurdu.283
• Eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, köşe yazısında kendisine iftira attığı
gerekçesiyle gazeteci Uğur Dündar ile Sözcü gazetesi hakkında 200 bin lira tazminat istemiyle dava açtı.284
27 Nisan 2014
• RTÜK Başkanı ve Başkan Yardımcısı hakkında “görevi ihmal ve kötüye kullanmak, kamu zararına sebep
olmak, irtikap ve ihaleye fesat karıştırmak” iddiasıyla yapılan suç duyurusunu kovuşturmaya yer olmadığı
yönünde değerlendiren Ankara Cumhuriyet Başsavcısının kararı, Sincan 3. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından
bozuldu. Soruşturma açılacak.285
30 Nisan 2014
• Bekir Coşkun, 4 Eylül 2013 tarihinde Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan “Boyalı Merdivenler” başlıklı
yazısından ötürü 1 yıl 2 ay 17 gün hapis cezasına çarptırıldı. AKP’li bazı milletvekillerinin Manisa’da açtığı
hakaret davası reddedilmişti. İstanbul’da açılan davada yargıç mahkûmiyet kararı verdi. Coşkun, bir daha aynı
suçu işlerse hapis yatacak.286
275
http://yerel.iha.com.tr/asgdden-bursaspor-yoneticisi-sene-kinama-bursa-20140417AW064857
http://www.zaman.com.tr/pazar_baskilara-karsi-duramadi_2212018.html
277
http://www.milliyet.com.tr/karsi-gazetesi-isgal-edildi--teknoloji-1866693/
278
http://www.esgazete.com/gundem/cezaevlerinde-40-gazeteci-daha-var-h10414.html
279
http://www.radikal.com.tr/turkiye/basin_ihtarlarina_muhalefet_tepkisi-1187877
280
http://www.evrensel.net/haber/82782/hangi-gazeteciler-dinletildi.html#.U4aeNUlrNMs
281
http://www.milliyet.com.tr/-gazeteciler-fisleniyor-/gundem/detay/1870752/default.htm
282
http://www.radikal.com.tr/politika/egemen_bagis_baransuya_makaradan_dava_acti-1188795
283
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/bagistan-bakara-makara-davasi-h51844.html
284
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/04/26/binali-yildirimdan-ugur-dundara-dava, http://www.aa.com.tr/tr/tag/318384--eski-bakan-yildirimdan-ugur-dundara-dava
285
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/rtuk-baskanina-mahkeme-yolu-acildi-h51862.html
286
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/akpden-bekir-coskuna-dava-498482/
276
30
• Vatan gazetesi Ankara Bürosu kapatıldı.287 Ekonomik nedenlerle kapatma kararı alındığı belirtilirken,
gazetenin başkent haberlerini yakından izleme olanağı da ortadan kalktı.288 Vatan gazetesi, bir süre önce
Demirören Grubu tarafından satın alınmıştı. ÖiB Mart Raporunda, Erdoğan Demirören’in Başbakan Erdoğan ile
görüşmesinde karşılaştığı sert tepkiler nedeniyle telefonda ağladığı iddiası aktarılmıştı.289
1 Mayıs 2014
• İşadamı Ethem Sancak’ın yönetimini yeniden devraldığı Star Medya Grubu’nun haber kanalı 24’te işten
çıkartmalar oldu. Haber merkezinde görev yapan muhabirler Safiye Gören ile İbrahim Koçoğlu’nun yanı sıra
haber program ve grafik bölümünden beş kişinin görevine son verildi.290
• İstanbul Okmeydanı’nda 1 Mayıs kutlamalarında polis ve göstericiler arasında çıkan olaylarda polis
müdahalesi sırasında Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Ali Haydar Doğan’ın kolu kırıldı.291 Beşiktaş’ta
Barbaros yokuşunda polisle göstericiler arasında çıkan çatışmada gazeteci Barış Yarkadaş, canlı yayın sırasında
yaralandı. Şişli’de EPA foto muhabiri Sedat Suna, bacağından yaralandı. Sol gazetesi muhabiri Elif Örnek, polis
müdahalesiyle başından yaralandı. Sol muhabiri Emin Şentürk, olayları izlerken plastik mermiyle yaralandı. Haber
portalı Duruş Haber’in Genel Yayın Yönetmeni Metin Güneş, ayağından darp edildi. Milliyet gazetesi foto
muhabiri Ozan Güzelce, polisin fırlattığı gaz kapsülüyle sağ el bileğinden yaralandı.292
• Aynı olaylarda, Mücadele Birliği dergisi muhabiri Yusuf Ali Gümüşlü ile Yurt gazetesi yazarı Hakan
Gülseven yaralandı.293
2 Mayıs 2014
• 1 Mayıs günü Dicle Üniversitesi Kampüsü’nde görev yapan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabirleri bir
grubun saldırısına uğradı. Saldırı, İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Özgür Gazeteciler Cemiyeti (ÖGC) tarafından
kınandı.294
3 Mayıs 2014
• Gazeteciler Cemiyeti (Ankara), dünya basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, basın ve ifade
özgürlüğü mücadelesindeki kararlılığını vurgulayarak, bu özgürlüklerin önündeki engellerin kaldırılması ve
görevini yapan gazetecilere kötü muamelelere son verilmesi çağrısında bulundu.295
• Konya’da Özgürlük için Basın projesi eğitim faaliyetinde Basın ve İfade Özgürlüğü dersini veren
Gazeteciler Cemiyeti Genel Sekreteri Ümit Gürtuna, Türk basınının içinde bulunduğu zor şartların mesleki
dayanışmayı zorunlu kıldığını bildirdi, ancak günümüz Türkiye’sinde bunun da görülemediğinden yakındı.296
• TGC Başkanı Turgay Olcayto, Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde yaptığı açıklamada, iktidarın basını
kıskaç altına aldığını vurguladı ve 40’a yakın gazeteci ve gazete dağıtıcısının tutuklu bulunduğunu belirtti.297
4 Mayıs 2014
• Dicle Haber Ajansı İngilizce servisi editörü Nedim Türfent, Yüksekova’ya girişinde kurdukları kontrol
noktasında kimlik kontrolü yapan polislerce gözaltına alındı.298
5 Mayıs 2014
• Star gazetesi Yazı İşleri Müdürlüğü’nden gazetenin yayın politikasına tepki göstererek istifa eden Doğan
Ertuğrul, T24’ten Hazal Özvarış’a verdiği röportajda, “Star’da Başbakan rahatsız olur diye Gül sansürlendi, Cem
Yılmaz’a yasak tartışıldı” dedi.299
• NTV ve Kral TV’de çoğunluğu kameraman ve editörlerden oluşan yaklaşık 20 kişi işten çıkarıldı.300
6 Mayıs 2014
• Cumhuriyet gazetesi yazarı Can Dündar, Twitter adresinde, bir köşe yazısı nedeniyle Başbakan Tayyip
287
http://www.gazeteciler.com/kulis/flas-vatan-ankarada-son-durum-76331h.html
http://t24.com.tr/yazarlar/dogan-akin/uzun-bir-milliyet-hikayesi-demiroren-koske-neden-gitti,7202
289
http://www.YouTube.com/watch?v=44lwdEoT6FE
290
http://www.medyaradar.com/5-medya-mensubu-isci-bayraminda-issiz-kaldi-medyaradar-ozel-haberi-117466
291
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26333488.asp
292
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/67123/Polis_gazetecileri_de_hedef_aldi.html
293
http://yonhaber.com/medya/polis-yine-gazetecilere-saldirdi
294
http://www.firatnews.com/news/guncel/basin-emekcilerine-saldiri-kinandi.htm
295
http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/gazeteciler-cemiyeti-3-mayis-dunya-basin-ozgurlugu-gununde-basin-ve-ifade-ozgurlugu-mucadelesindeki-kararliligini-surduruyor
296
ÖiB ders kayıtları, Konya Basın ve İfade Özgürlüğü dersi
297
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26343548.asp
298
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/399635?page=4&from=1163246712
299
http://t24.com.tr/haber/dogan-ertugrul-starda-basbakan-rahatsiz-olur-diye-gul-sansurlendi-cem-yilmaza-yasak-tartisildi,257586
300
http://haber.sol.org.tr/medya/ntvde-toplu-isten-cikarma-haberi-92200
288
31
Erdoğan’ın kendisini savcılığa şikayet ettiğini açıkladı.301
7 Mayıs 2014
• Antalya Milletvekili Gürkut Acar ve 23 milletvekilinin, TBMM TV’nin yayın saatlerinin azaltılmasının
vatandaşların bilgi edinme hakkına etkisinin araştırılması ve TBMM çalışanlarının kesintisiz yararlanmasının
sağlanması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin soru önergesi verdi.302
8 Mayıs 2014
• TGS, gazeteci Ömer Ödemiş’in, yaptığı haberler nedeniyle bazı internet sitelerinde hedef gösterilmesini ve
ölüm tehditleri almasını kınadı.303
9 Mayıs 2014
• CHP Antalya Milletvekili Gürkut Acar, dört AKP’li bakan ve çocukları ile Bilal Erdoğan’ın da içinde
bulunduğu yolsuzluk soruşturmalarında gizliliğin ihlali nedeniyle gazetecilerin ifadeye çağırılmasına tepki
gösterdi.304
13 Mayıs 2014
• “Urfa KCK” davasının kilit isimlerinden biri olan Gülistan Encü ile röportaj yapan gazeteci Murat Çiftçi’ye
verilen 8 yıl 9 aylık hapis cezasının onanması istendi.305
14 Mayıs 2014
• Karşı muhabiri Halil Burak Öz, Soma’da yaşamını yitiren işçilerin aileleriyle görüşürken Başbakan
korumaları tarafından gözaltına alındı.306
• Erdoğan, maden faciasının ardından gittiği Soma’daki basın açıklaması sırasında El Cezire muhabirinin,
“Bu kadar tehlikeli iş yapıp da böyle bir kazaya hazırlıklı olmayan bir işletme nasıl olup da faaliyetlerine devam
edebildi” sorusuna kızarak, “Değerli arkadaşlar, bir gazeteci olarak dünyada kömür madenlerinin nasıl işletildiğini
bilmiyorsunuz. Lütfen buralarda bu olaylar hiç olmaz diye yorumlamayalım. Bunlar olağan şeylerdir. Bunun
yapısında, fıtratında bunlar var” dedi.307
• Zaman gazetesi Erdoğan’ın 17 Aralık’tan sonra hedefe koyduğu medyanın tekziple susturulmaya
çalışıldığını, hükümete yakın kuruluşların yolunu tuttuğu İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nin tekzip taleplerini
bağımsız medya aleyhinde sonuçlandırdığını, ardından yüklü miktarda tazminat davası açılarak gazeteciler
üzerinde baskı kurulduğunu yazdı.308
15 Mayıs 2014
• Gerger Fırat gazetesi muhabiri Özgür Boğatekin, babası Hacı Boğatekin’in 2008 tarihinde gazetede
yayımlanan “Feto Apo” yazısı yüzünden yargılandığı davayı gazeteci olarak izlemek isterken duruşma salonuna
girmesine engel olan polise hakaret ettiği gerekçesiyle çarptırıldığı 1 yıl 7 aylık hapis cezasının 5 aylık kısmı
Yargıtay tarafından onandı.309
• Soma’daki maden kazasından sonraki gelişmeleri izleyen Onur Öncü, basın kartı olmasına rağmen polis
tarafından darp edildi. Hayat TV İzmir kameramanı Yiğit Ali Mercan’ı polis gözaltına almaya çalıştı. Agence Le
Journal foto muhabiri Nazım Serhat Fırat çektiği fotoğraflar nedeniyle gözaltına alındı. Ulusal Kanal kameramanı
Serkan Bayraktar görüntü alırken polis tarafından tekmelendi.310
• “Ekşi Sözlük” isimli internet sitesinin yöneticisi Sedat Kapanoğlu, “Halkın bir kesiminin benimsediği dini
değerleri alenen aşağılama” suçu işlediği gerekçesiyle 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.311
• Zaman gazetesi adliye muhabiri Büşra Erdal, “Ergenekon ve Balyoz davalarında yaptığım haberlerden
dolayı hakkımda 75, gazetemize ise 650 dava açıldı. Adımın geçmediği haberlerde bile kadrolu sanık gibi
mahkemeye çağrıldım” diyerek, o süreçte medya üzerindeki baskıya dikkat çekti.312
301
http://www.medyaradar.com/basbakan-can-dundari-o-yazisi-icin-sikayet-etti-haberi-117802
http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/meclis_arastirma_onergeleri.uyenin_ilk_imzali_onergeleri?donem_kodu=24&p_sicil=6688 ve http://www.haberler.com/chp-denmeclis-tv-icin-onerge-5995539-haberi/
303
http://odatv.com/n.php?n=bu-mansetler-tehdite-neden-oldu-0805141200
304
http://www.antalyabeyaz.com/politika/basin-ozgurlugune-darbe/
305
http://www.yeniurfagazetesi.com/haber-14992-diha_muhabiri_icin_onama_karari_istendi.html
306
https://www.Facebook.com/halkingazetesibirgun/posts/697947983574814
307
http://www.akdenizgazetesi.com.tr/gundem/basbakan-erdogani-kizdiran-soma-sorusu-h8379.html
308
http://www.zaman.com.tr/gundem_tekzip-susturma-ve-sansure-donustu_2217199.html
309
http://www.gergerpostasi.com/haber/ozgur-bogatekin-e-5-ay-hapis-cezasi/125/
310
http://www.dha.com.tr/tgc-somada-estirilen-devlet-teroru-son-bulmalidir_675375.html
311
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/328725--eksi-sozluk-yazarina-10-ay-hapis
312
http://www.cihan.com.tr/news/-Yaptigim-haberlerden-dolayi-hakkimda-75-gazetemize-ise-650-dava-acildi-_3408-CHMTQzMzQwOC8x
302
32
• Soma’daki maden kazasını protesto gösterilerini görüntülemeye çalışan Türkiye Foto Muhabirleri Derneği
Başkanı Rıza Özel, polisin plastik mermisiyle yaralandı.313
16 Mayıs 2014
• Evrensel gazetesi satanlar, kimliği belirsiz kişilerin saldırısına uğradı.314
17 Mayıs 2014
• BBC Türkçe editörü Murat Nişancıoğlu, Soma’da AKP’ye tepki gösteren madenci yakını kadınlarla ilgili
haberin “tezgah” olduğu iddialarıyla ilgili olarak Twitter’dan yaptığı açıklamada, “BBC Türkçe, muhabirinin ve
haberinin arkasındadır” dedi.315
• Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Üsküdar Kısıklı’daki evinden çıkışı sırasında görüntü almaya çalışan
gazetecilere korumalar müdahale etti. Başbakan korumaları tarafından yüzüne yumruk atıldığını bildirilen
HaberTürk Başbakanlık muhabiri Umut Tütüncü gözaltına alınmak istendi.316
• Dicle Haber Ajansı Ankara Temsilcisi Kenan Kırkaya, plastik mermiyle sırtından yaralandı. Evrensel
gazetesi muhabiri Hasan Akbaş, Ankara’daki protesto gösterilerini izlerken polisler tarafından tartaklandı.317
18 Mayıs 2014
• Hürriyet yazarı Yılmaz Özdil, Halk TV’de katıldığı canlı yayında, Soma’da yaşamını yitiren işçilerle ilgili
yaptığı yorumlara gelen yoğun tepkilere yanıt verdi. Özdil, kendisi hakkında “linç kampanyası” başlatıldığını ve
hedef gösterildiğini söyledi.318
• Ankara’da Soma maden kazasındaki ihmalleri protesto edenlere polisin müdahalesini görüntüleyen Ulusal
Kanal kameramanı Serkan Bayraktar yaralandı.319
19 Mayıs 2014
• Başbakan Erdoğan, Hürriyet gazetesi yazarı Yılmaz Özdil’e Soma’daki kazada ölen işçilerle ilgili söylediği
sözlerden320 ötürü tepki gösterdi.321
20 Mayıs 2014
• Kırıkkale’de Yusuf Şener isimli bir vatandaş, Yılmaz Özdil’in bir televizyon programında Soma kazasında
ölen vatandaşlar için kullandığı, “O işçiler için bu kaza normaldir hatta müstahaktır, Türkiye layığını buldu”
sözleri üzerine, “ölen madencilere hakaret” gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu.322
21 Mayıs 2014
• Soma’daki kazanın soruşturmasını yürüten Akhisar Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahiner, yaptığı yazılı
açıklamada, Soma Adliyesi ve çevresinde bulunan basın mensuplarının bölgeden ayrılmalarının yararlı olacağını
bildirdi.323
22 Mayıs 2014
• Taraf gazetesi yazarı Mehmet Baransu’nun 28 Kasım 2013 tarihli gazetesinde “Gülen’i Bitirme Kararı
2004’te MGK’da Alındı” manşetine konu olan haberle ilgili Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından
başlatılan soruşturma sonuçlandı. Başsavcılıkca gazeteci Mehmet Baransu ve Taraf gazetesi Sorumlu Yazı İşleri
Müdürü Murat Şevki Çoban hakkında 52’şer yıl hapis cezası istendi.324
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Nedim Şener’in Hayırsever Terörist! Yasin El Kadı kitabının ilanına
reklam panolarında yer vermeyeceğini açıkladı.325
• Vatan gazetesinde 14 yıldır köşe yazarlığı yapan Mutlu Tönbekici gazeteden kovuldu. Mutlu Tönbekici’nin
17 Mayıs’taki “T.C: Türkiye Cehennemi” başlıklı Soma’ya ilişkin yazısı, Vatan tarafından yayımlanmamıştı.
313
http://www.tgs.org.tr/somada-acilara-aci-eklemeyin-gazetecilere-dokunmayin/
http://www.m.kocaelihaberdunyasi.com/haber/evrensel-gazetesine-saldiri-h14259.html
315
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/o-iddialara-yanit-geldi-bbc-turkce-haberinin-arkasindadir
316
http://www.dha.com.tr/tgc-somada-estirilen-devlet-teroru-son-bulmalidir_675375.html
317
http://www.dha.com.tr/tgc-somada-estirilen-devlet-teroru-son-bulmalidir_675375.html
318
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/73185/Yilmaz_Ozdil_den_o_tepkilere_sert_yanit_.html
319
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Turkiye-Gazeteciler-Cemiyetinden-Soma-aciklamasi/1051247/
320
http://www.milliyet.com.tr/yilmaz-ozdil-den-mustehak--gundem-1884256/
321
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/05/19/basbakandan-yilmaz-ozdile-cok-sert-tepki#
322
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/05/20/yilmaz-ozdil-hakkinda-suc-duyurusu
323
http://www.sendika.org/2014/05/somada-bassavcidan-basina-adliyeden-ayrilsaniz-yararli-olur/
324
http://www.medyatava.com/haber/taraftan-ilk-aciklama-o-belgeler-gercek_107730
325
http://www.medyaradar.com/nedim-senerin-o-kitabina-ibbden-sansur-medyaradar-ozel-haberi-118919
314
33
Gazetenin internet sitesine konulan yazı, gazetenin sahibi Erdoğan Demirören’in talimatıyla kaldırılmıştı.326
23 Mayıs 2014
• İngiliz yayın kuruluşu BBC’nin Türk Muhabiri Rengin Arslan’ın madenci yakınlarıyla yaptığı bir seri
röportaj sonrası Başbakan Erdoğan, BBC’nin kurmaca yayın yaptığını iddia ederek hem BBC’yi hem de kanalın
muhabiri Rengin Arslan’ı hedef aldı. Türkiye Gazeteciler Sendikası Kadın Komisyonu, yazılı bir açıklama
yaparak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Erdoğan tarafından hedefe konulan Rengin Aslan’a sahip çıktı.327
24 Mayıs 2014
• Tayyip Erdoğan’a Gezi Fenomeni adlı kitabında hakaret ettiği iddiasıyla gazeteci-yazar Erol Özkoray
hakkında açılan davanın ilk duruşması 22 Mayıs’ta yapıldı.328
26 Mayıs 2014
• Artı1 kanalında maaşları ödenmediği gerekçesiyle iş bırakan beş kişi işten çıkartıldı.329
• TGC Yönetim Kurulu, başbakanın gazetecilere yönelik tehdit içeren sözlerinin, halkın haber alma hakkına
yöneltilmiş bir saldırı olduğunu açıkladı.330
27 Mayıs 2014
• Kocaeli Çayırova ilçesinde yayımlanan Çayırova gazetesi, belediye başkanını eleştiren yayını nedeniyle
belediye zabıtaları tarafından kapatıldı. Belediye başkanının diplomasının ve ikametgâh adresinin sahte olduğunu
öne süren gazetenin büroları, “işyeri açma ve ruhsatı olmadığı gerekçesiyle zabıtalar tarafından mühürlendi.331
29 Mayıs 2014
• Show TV’nin eski ortağı Erol Aksoy’un mahkemeye başvurarak söz konusu kanalda yüzde üç hissesi
olduğu iddiasıyla Show TV’nin Ciner Şirketler Grubu’na satışından hak talep etmesi üzerine İstanbul 4. İdare
Mahkemesi, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından 402 milyon dolara Ciner Grubu’na satılmasını
hukuka aykırı buldu ve yürütmeyi durdurma kararı verdi.332
30 Mayıs 2014
• Aydın’da kuzenini bıçakla yaralayan Sümeyye S.’nin haberini yapan Yeni Asır ve Gazete Flaş muhabiri
Kazım Yörükce, tutuklanan kadının öfkeli kocasının saldırısına uğradı. Kazım Yörükce’nin şikayeti üzerine Fahri
S. gözaltına alınken, basın meslek kuruluşları saldırıyı kınandı.333
• Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in basın toplantısını izlemek isteyen Zaman temsilcisi Kadir Uysaloğlu,
salondan çıkartıldı.334
31 Mayıs 2014
• Polis, Ulusal Kanal İstihbarat Şefi Naci Eriş ve muhabir Deniz Çağlayan’ın Ulusal Kanal binasına girişini
engelledi. Tünelde gözaltına alınmak istenen sendika.org muhabiri, avukatların müdahalesiyle kurtarıldı. Evrensel
gazetesi muhabiri Erdal İmrek, polis tarafından alıkonuldu, darp edildi ve yüzüne gaz sıkıldı. Aynı gazeteden
Duygu Ayber, kimlik kartı kontrol edildikten sonra polis saldırısına uğradı, Sinem Uğurlu ise tehdit edildi.335
• CNN International İstanbul muhabiri Ivan Watson ve yanındaki kameraman arkadaşı Taksim
Meydanı’ndan canlı yayın yaptığı sırada polis tarafından gözaltına alındı. Kimlik göstermesi istenen Watson,
belgelerini gösterdikten sonra salıverildi. Watson, polislerin arasında olduğu sırada Twitter hesabından, “Ben ve
ekibim canlı yayının ortasında gözaltına alındık. Bir polis beni arkamdan tekmeledi” mesajını paylaştı.336
• İstanbul’da Gezi olayları yıldönümünde Taksim ve çevresinde olağanüstü güvenlik önlemi alan polis, Süslü
Saksı Sokağı’nda bulunan Söz dergisinde arama yaptı, 16 genci gözaltına aldı.337
• Ankara’da Gezi olaylarının yıldönümünde yapılan anmaya polis müdahale etti. Müdahale sırasında İtalyan
326
http://www.odatv.com/n.php?n=soma-yazisini-sansurlediler-sonra-da-kovdular--2205141200
http://www.evrensel.net/haber/84822/tgs-rengin-arslanin-yanindayiz.html#.U6AIpklrOP8
328
http://www.sendika.org/2014/05/gezi-fenomeni-kitabinin-yazari-erol-ozkoray-yargilaniyor-davanin-ilk-durusmasi-goruldu/
329
DİSK Basın İş Mayıs Ayı Raporu
330
http://www.zaman.com.tr/gundem_tgc-basbakan-gazetecileri-tehdit-etmekten-vazgecmeli_2220332.html
331
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/simdi-de-gazete-kapatti-518103/
332
http://www.taraf.com.tr/haber-tv-satisi-iptal-155550/
333
http://www.nazilliadalet.org/guncel/aydinli-gazeteciye-cirkin-saldiri-h1215817.html
334
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/zaman-muhabirini-salondan-attilar-520601/
335
DİSK Basın İş Mayıs Ayı Raporu
336
http://www.milliyet.com.tr/cnn-international-muhabiri-ivan-gundem-1890613/
337
http://www.etha.com.tr/Haber/2014/05/31/guncel/soz-dergisine-baskin-16-genc-gozaltinda/
327
34
gazeteci Piero Castellano’nun göğsünden gaz fişeğiyle yaralandığı öğrenildi.338
• İstanbul’da İstiklal Caddesi’nde bir gazeteci sarı basın kartı olmadığı gerekçesiyle gözaltına alındı. Çevik
kuvvet, Ankara Sakarya Caddesi’nde basın mensuplarına copla müdahale etti.339
• Ankara’da polis, Kızılay’daki müdahale sırasında Ulusal Kanal muhabiri Aykut Karadağ’a biber gazı sıktı.
Yaklaşık 30 santimetre mesafeden sıkılan gaz nedeniyle baygınlık geçiren Karadağ hastaneye kaldırıldı.340
1 Haziran 2014
• TMSF Show TV’ye el koydu. TMSF el koymaya gerekçe olarak Erol Aksoy’un şirketin ortağı olmasına
rağmen kendisine danışılmadan satışın gerçekleştiği yönünde aldırdığı mahkeme kararını gösterdi. Ciner Medya
Grubu ise satışın “özel hukuk” çerçevesinde iki şirket arasında gerçekleştiğini, TMSF, RTÜK ve Ticaret Sicili
kayıtlarında ortaklığının görülmediğini belirterek el koymaya tepki gösterdi ve kanalın iadesini istedi.341
2 Haziran 2014
• Hürriyet gazetesi yazarı Yılmaz Özdil’in Soma maden kazası nedeniyle söylediği “müstahak” sözünü
Sky360 TV haber bültenine taşıyan ve “Özdil’e söz hakkı verilmesi gerektiğini” savunan sunucu Korcan Karar’ın
işine son verildi. Korcan Karar, görüşünü bildirdikten 5 gün sonra işine son verildiğini bildirdi.342
3 Haziran 2014
• Aydınlık Gazetenin Ceyhan temsilcisi Sacit Ata iki yıldır Haydar Aliyev Parkında düzenledikleri Aydınlık
Şenlikleri’ne bu yıl Belediye Başkanı Alemdar Uğur’un izin vermediğini bildirdi.343
• Ergenekon davasında tutuklanan ve AYM’nin kişisel başvuru hakkı kapsamındaki kararıyla serbest kalan
gazeteci Merdan Yanardağ, hapisteyken de sürdürdüğü Yurt gazetesi Genel Yayın Yönetmenliği görevinden
ayrıldı. Yanardağ’ın yerine, daha önce Milliyet gazetesi Genel Yayın Yönetmenliği yaparken, Başbakan’ın “İmralı
tutanaklarının” yayınlanmasına sert tepki göstermesi üzerine görevden uzaklaştırılan Derya Sazak getirildi.
• Gezi Parkı eylemleri döneminde Sol gazetesinde yer alan haberler nedeniyle gazetenin Sorumlu Müdürü
Hafize Kazcı hakkında “halkı kanunlara uymamaya ve suç işlemeye alenen tahrik etmek”, “suçu ve suçluyu
övmek”,”halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek” suçlamalarıyla açılan davaya başlandı.344
4 Haziran 2014
• 1 Ekim 2012’de yayına başlayan Sol gazetesi, günlük yayınına son verdi. Yayının haftalık dergi olarak
sürdürüleceği bildirildi.345
• İnternet üzerinden soru sorma ve bilgi paylaşma formatından yayın yapan ask.fm adlı internet sitesine
erişim, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından 2 Haziran 2014 tarihinde tedbir amaçlı engellendi.
Engelleme daha sonra kaldırıldı.346
6 Haziran 2014
• CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, TMSF yönetici ve görevlileri ile 11 basın ve yayın kuruluşunun
yöneticileri hakkında suç duyurusunda bulundu. Tekin, başvurusunda TMSF yetkililerinin Akşam ve Sky360
TV'nin satışının üzerinden bir yılı aşkın süre geçmiş olmasına karşın, “bir kuruş para alınmadığını” bildirdi. Tekin,
ayrıca bu kişilerin “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olarak hakların kötüye kullanılması yasağını,
Anayasa'ya aykırı olarak düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetini, basın hürriyetini ve özgürlüğünü ihlal
ettiklerini ve ayrımcılık suçlarını işlediklerini” de öne sürdü.347
8 Haziran 2014
• Kurucuları tarafından “Günlük hayatta yaşanan olayları alaycı bir dille kendine konu edinerek mizah yapan
özgür düşünce platformu” olarak tanımlanan incicaps.com site kullanıcıları tarafından paylaşılan “caps”ler
nedeniyle erişime kapatıldı. TİB’in bir uyarıda bulunmadan erişimi engellediği bildirildi.348
338
http://haber.sol.org.tr/devlet-ve-siyaset/ankarada-italyan-gazeteci-gogsunden-vuruldu-haberi-93193
DİSK Basın İş Mayıs Ayı Raporu
340
http://www.ulusalkanal.com.tr/gundem/muhabiri-vurdular-mikrofonu-kameraman-aldi-h29125.html
341
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/82755/Show_TV_yonetimi_yine_el_degistiriyor_.html
342
http://www.medyaradar.com/yilmaz-ozdil-yuzunden-kovulan-korcan-karar-medyaradara-konustu-haberi-119719 ve
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/77541/Skyturk_te_Yilmaz_Ozdil_kiyimi.html
343
http://www.aydinlikgazete.com/medya/42311-ceyhan-aydinlik-senliklerine-yasak.html
344
http://tihv.org.tr/3-haziran-2014-tihv-dokumantasyon-merkezi-gunluk-insan-haklari-raporu/
345
http://www.evrensel.net/haber/85677/sol-gunluk-yayini-sonlandirdi.html
346
http://ekonomi.haberturk.com/teknoloji/haber/954155-unlu-siteye-erisim-engeli
347
http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/26561709.asp
348
http://www.odatv.com/n.php?n=tibden-bir-siteye-daha-sansur-0906141200
339
35
9 Haziran 2014
• TMSF, Show TV’nin satışında yürütmenin durdurulmasını isteyen mahkemenin kararına karşı, bir üst merci
olan Bölge İdare Mahkemesi’ne itiraz etti.349
• Etyen Mahcupyan Akşam gazetesine geçti. AKP-Cemaat kavgasının ardından 13 yıldır yazdığı
Zaman’daki yazılarının haftada 3 güne indirilmesinin ardından istifa eden tmişti.350
10 Haziran 2014
• Resmi ilanlardan büyük payın hükümet yanlısı gazetelere verildiği anlaşıldı. Başbakan Yardımcısı Bülent
Arınç’ın CHP milletvekili Umut Oran’ın soru önergesine verdiği yanıtta açıkladığı rakamlar şöyle: Akşam, 1
milyon 93 bin; Güneş, 1 milyon 30 bin; HaberTürk, 1 milyon 259 bin; Milat, 959 bin 272; Milliyet, 1 milyon 121
bin; Sabah, 1 milyon 281 bin; Star, 1 milyon 116 bin; Takvim, 1 milyon 111 bin; Türkiye, 1 milyon 119 bin; Yeni
Akit, 961 bin; Yeni Şafak, 1 milyon 120 bin TL.351
• CHP CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun, “bir gazete
yöneticisinin Halk Bankası’ndan 2 milyon dolar isteyip istemediğine” ilişkin sorusuna, bankadan sorumlu
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, “bunun bankacılık sırrı olduğu ve bankayı doğrudan ilgilendirmediği”
gerekçesiyle yanıt vermedi.352
13 Haziran 2014
• İstanbul 4. İdare Mahkemesi'nin Show TV’nin hisselerinin Ciner Grubu’na satışına yönelik TMSF
muvafakatnamesinin yürürlüğünü durdurma kararına karşı TMSF’nin Bölge İdare Mahkemesi’ne yaptığı itiraz
kabul edildi. Mahkeme, “Show TV’nin Ciner Grubu’na satışı hukuka ve kamu yararına uygundur” kararını verdi.
Daha önceki mahkeme kararını anında uygulayan TMSF, Bölge İdare Mahkemesi kararı karşısında aynı tavrı
sergilemedi, kanalı hemen iade yönüne gitmedi.353
17 Haziran 2014
• TGRT Haber Ankara ve İstanbul bürosunda çalışan teknik personel, maaşlarını alamadıkları için İş
Mahkemesi'ne başvurdu.354
19 Haziran 2014
• Daha Haziran başında günlük yayınına son vererek haftalık dergi olarakyayımlanacağı açıklanan Sol birinci
sayısından sonra yayınını tamamen durdurdu.355
22 Haziran 2014
• İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’nin Show TV ile ilgili verdiği yürütmeyi durdurma kararının gerekçesi
taraflara tebliğ edildi.356
23 Haziran 2014
• CNN Türk’te çoğunluğu program editörü ve kameramanlardan oluşan 15 kişinin işine son verildi.357
1 Temmuz 2014
• Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi, CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu’nun Türkiye’nin
Musul Başkonsolosluğu’na yapılan baskınla ilgili yayın yasağı kararının kaldırılması için yaptığı başvuruyu
reddetti.358
• AKP, Ankara Ticaret Odası Kongre Salonu’nda düzenlediği törende cumhurbaşkanı adayını Recep Tayyip
Erdoğan olarak açıkladı.250 basın mensubunun katıldığı törene Sözcü, Aydınlık, Yurt, Birgün, Evrensel
gazetelerinin yanı sıra Halk TV, Hayat TV ve Ulusal Kanal’ın muhabirleri alınmadı.359
2 Temmuz 2014
• Demokrat Eğitimciler Derneği Genel Başkanı Naci Tepir, Risale-i Nur basımının torba yasaya eklenecek
349
http://ekonomi.haberturk.com/is-yasam/haber/955855-once-anayasaya-sonra-2-kanuna-aykiri
http://www.aksam.com.tr/yasam/turk-basininin-usta-kalemi-etyen-mahcupyan-aksamda/haber-314595
351
http://www.zaman.com.tr/ekonomi_12-gazeteye-4-ayda-13-milyon-288-bin-tl-ilan-verildi_2223234.html
352
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/81095/_2_milyon_yolla_Suleyman__bankacilik_sirri_sayildi.html
353
http://uzmanpara.milliyet.com.tr/haber-detay/gundem/show-tv-de-isler-karisti/2951/; http://www.bigpara.com/haber-detay/gundem/show-tv-ile-ilgili-kararaciklandi/939952/; http://www.gazetemetro.com/show-tv-yeniden-cinere-gec
354
http://www.gazeteciler.com/gundem/tgrt-haber-fena-karisti-77806h.html
355
http://haber.sol.org.tr/soldakiler/sol-dergisinden-aciklama-haberi-93845
356
http://www.haberturk.com/medya/haber/960156-iste-o-karar-ve-gerekcesi
357
http://www.gazeteciler.com/kulis/cnn-turkte-toplu-tenkisat-basladi-77964h.html
358
http://www.aksam.com.tr/guncel/yayin-yasagi-itirazina-ret/haber-321062
359
http://www.medyaradar.com/ak-partinin-aday-torenine-basin-konseyinden-kinama-haberi-122089
350
36
bir maddeyle devletleştirilmesine çalışılmasının ve bandrol eklenmesinin basın hürriyetine aykırı olduğunu
söyledi.360
• Akşam gazetesinde görev yapan gazeteci Tuğçe Tatari’nin, örgüt üyelerinin yaşamları üzerine hazırladığı
anı kitabı için PKK tutuklusu Murat Türk’e gönderdiği sorulara cezaevi yönetimi tarafından el konuldu. Tuğçe
Tatari, hukuki süreç başlatmaya hazırlandığını söyledi.361
4 Temmuz 2014
• Adana Cumhuriyet Savcısı Ahmet Mithat Temel, Yeni Şafak çalışanlarının ev ve işyerlerinin ayrıca
“Telekulakçı polis” haberini alıntılayan internet sitesinin merkezinin aranması talimatı verdi.362
8 Temmuz 2014
• Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, yaklaşık bir yıl hapis yatan Nedim Şener ve Ahmet Şık’ın yaptığı “hak
ihlali” başvurusunda gazetecileri haklı buldu.363
• Gazeteci Fehmi Koru HaberTürk gazetesine geçti. Zaman, Yeni Şafak ve Star gazetelerinde yazarlık yapan
Koru, Cemaate ve Abdullah Gül’e yakınlığıyla tanınıyor.364
10 Temmuz 2014
• Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatları, Twitter’daki paylaşımları nedeniyle Today’s Zaman
gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş hakkında, Erdoğan’ın kişilik haklarına saldırdığı gerekçesiyle suç
duyurusunda bulundu.365
11 Temmuz 2014
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Türkiye Büyük Millet Meclis’inde görüşülen, internet gazeteciliğine yönelik
düzenleme konusunda gelişmeleri değerlendirdi. İtirazlarını daha önce TBMM Adalet Komisyonu’na bir rapor
olarak sunan TGC Yönetim Kurulu, alt komisyonda kabul edilen metnin de haksızlığa, eşitsizliklere neden olacak
maddeler içerdiğini belirtti. İnternet sitelerinin 5651 sayılı kanunla kıskaç altına alındığını savunan Cemiyet, haber
sitelerinin basın kanunundaki yükümlülüklerini yerine getirmesinin yeterli olması gerektiğini savunuyor.
Düzenleme, Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ndeki gazeteci tanımına da aykırılık teşkil
ediyor.366
12 Temmuz 2014
• CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Musul Konsolosluğu’nda kaçırılan rehinelerle ilgili
haberlere getirilen yayın yasağının kaldırılması için yaptığı itirazın Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından
gerekçesiz şekilde reddedildiğini iddia ederek, AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.367
13 Temmuz 2014
• CHP İstanbul İl Örgütü, cumhurbaşkanı seçiminde ayrımcı yayın politikası uyguladığı gerekçesiyle TRT’yi
Ulus’taki stüdyosunun önünde protesto etti.368
14 Temmuz 2014
• RTÜK üyesi Ali Öztunç, “TRT’nin, cumhurbaşkanı seçimi sürecinde Başbakan Erdoğan’a fazla yer verdiği
ve öteki adayları görmemezlikten geldiği” yolundaki itirazda TRT’yi kusursuz bulan RTÜK’ü eleştirdi.369
• MHP lideri Devlet Bahçeli’nin son yerel seçim öncesi aday tanıtım toplantısında yaptığı konuşmayı içeren
habere getirilen erişim yasağına yapılan itiraz, üst mahkeme tarafından reddedildi.370
• DİSK Basın-İş Sendikası, Türkiye’de, 2014’ün ilk yarısında 981 basın emekçisinin çeşitli gerekçelerle işten
çıkarıldığını açıkladı.371
15 Temmuz 2014
• Trabzonspor’un yeni teknik direktörü Vahid Halilhodjic’in imza atma törenine Trabzon’da yayımlanan
360
http://www.yeniasya.com.tr/haber_detay2.asp?id=77064
http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/Gazetecinin-sorularina-cezaevi-yonetimi-el-koydu-.htm?ArticleID=234536
362
http://yenisafak.com.tr/gundem-haber/sehven-plan-04.07.2014-664158?ref=manset-4.3
363
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26763355.asp
364
http://www.haberturk.com/gundem/haber/969137-fehmi-koru-iddialara-yanit-verdi
365
http://www.aksam.com.tr/siyaset/basbakan-erdogandan-bulent-kenes-hakkinda-suc-duyurusu/haber-323471
366
http://www.zaman.com.tr/gundem_internet-duzenlemesi-basin-ozgurlugune-engel_2230581.html
367
http://www.taraf.com.tr/haber-tanrikulu-yayin-yasagina-karsi-aymye-basvurdu-159003/
368
http://www.zaman.com.tr/politika_chpden-trtye-tarafli-yayin-protestosu_2230860.html
369
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/rtuk-trtnin-taraf-tutmasini-gormezden-geliyor-100046h.htm
370
http://gundem.bugun.com.tr/vekillerden-buyuk-tepki-haberi/1185601
371
http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/DISK-Basin-Is--6-ayda-981-gazateci-isten-cikarildi.htm?ArticleID=236087
361
37
Günebakış ve Kuzey Ekspres gazetelerinin temsilcileri alınmadı.372
16 Temmuz 2014
• Maliye Bakanlığı’nın her ay bütçe uygulama sonuçlarını yayımladığı raporda, bütçe açığı rakamları
belirtilmedi. Bakanlığın sansür olarak değerlendirilen bu uygulamasının, açık oranının yüksekliği nedeniyle
yapıldığı iddia edildi.373
17 Temmuz 2014
• MİT, Taraf gazetesi yazarı Emre Uslu’nun sosyal medya platformu Twitter ‘da 17 Aralık ve 25 Aralık
operasyonlarıyla ilgili yazılar yazan “Fuatavni” adlı hesabın sahibi olduğunu iddia etti ve MİT aleyhindeki
yazıların Emre Uslu tarafından yazıldığı iddiasıyla savcılığa suç duyurusunda bulundu.374
• Haber spikeri Jülide Ateş, NTV’deki görevinden istifa etti375
19 Temmuz 2014
• The Nielsen Company raporuna göre, Türkiye’de Türk Telekom, Emlak Konut, Halkbank, Vakıfbank gibi
kamu payı olan şirketlerin, reklamlarını hükümete yakın Sabah, Star, Milliyet, Akşam, Yeni Şafak, Takvim, Türkiye
ve Akit gazetelerine verdiği belirlendi.376
22 Temmuz 2014
• MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Türkiye gündemini
değerlendirmek üzere düzenlediği basın toplantısının, bir-iki istisna dışında televizyon kanalları tarafından
sansürlendiğini söyledi.377
• Basın İlan Kurumu, hükümete muhalefet ettikleri gerekçesiyle bazı gazetelere verilen ilanların sınırlandığı
iddialarının gerçeği yansıtmadığını, gazetelere ilan kısıtlama düzenlemesinin 1962-1965 yıllarında başladığını
açıkladı.378
23 Temmuz 2014
• Cemaate yakınlığıyla tanınan gazetecilerden Adem Yavuz Arslan ile Emrullah Uslu’nun paralel yapıya
ilişkin gelişmelerden duydukları kaygı nedeniyle yurt dışına gitmiş olabilecekleri öne sürüldü. Arslan’ın
Washington’da bulunduğu belirtilirken, Uslu’nun nerede olduğu henüz bilinmiyor.
24 Temmuz 2014
• Bianet, 2014 yılının Nisan-Mayıs-Haziran döneminde 186 gazetecinin işten çıkarıldığını duyurdu.379
• Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, mahkemelerce 2010’da dört, 2011’de 36, 2012’de 43, 2013’te 42 ve
2014 yılının ilk altı aylık döneminde 24 olmak üzere toplam 149 adet yayın yasağı kararı alındığını bildirdi.380
• Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, 24 Temmuz 1908’de Meşrutiyet’in ilanıyla Türk basınından
sansürün kaldırılmasının 106’ncı yıldönümünde hala sansür ve daha da kötüsü oto sansürle uğraşmanın üzüntü
kaynağı olduğunu açıkladı. Aradan 106 yıl geçmesine rağmen sansürün Türk basınında hâlâ temel sorun olmasının
kaygı verici olduğunu ifade eden Bilgin, “Basın bayramı olarak kutlanması gereken bu günün sansürle uğraşılan
bir güne dönüşmesi, Türkiye’nin içinden geçmekte olduğu zor dönemin net ifadesidir” dedi.381
• Bağımsız İletişim Ağı’nın (Bianet) Nisan-Haziran 2014 Medya Gözlem Raporu’na göre, 23 gazeteci
Temmuz ayında cezaevine girdi. Rapora göre, Nisan-Haziran 2014 döneminde Türk Medeni Kanunu’nu ihlalden
15 yeni dava açıldı; Başbakan’a hakaretten 38 kişi toplam 2 ay 15 gün hapis ve 277 bin 400 TL para cezasına
mahkûm oldu. 54 muhabire saldırıldı. AİHM’nin verdiği para cezası 160 bin TL oldu.382
25 Temmuz 2014
• Doğu Anadolu Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Feridun Fazıl Özsoy, sansürün kaldırılmasının yıldönümü
olan 24 Temmuz dolayısıyla basın mensupları için düzenlenen iftar yemeğinde, basın yasasında değişiklikler
yapılması gerektiğini ifade ederek, “Basın çalışanlarının can güvenliği, iş ve çalışma güvenliği sağlanmalı ve
372
http://www.viratrabzon.com/haber/trabzonspordan-basina-engelleme-tsydden-tepki-11881.html
http://www.borsagundem.com/makro-ekonomi/butcedeki-aciga-bakanlik-sansuru-607433.htm
374
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/07/17/fuat-avninin-altindan-emre-uslu-cikti
375
http://t24.com.tr/haber/julide-ates-ntvden-istifa-etti,264493
376
http://t24.com.tr/haber/hukumete-yakin-gazetelere-kamudan-reklam-yagdi,264896
377
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/erdogana-canli-yayin-bahceliye-sansure-tepki-86863h.htm
378
http://www.sabah.com.tr/Medya/2014/07/22/basin-ilan-kurumundan-cevap
379
http://www.basinkonseyi.org.tr/basin-konseyi/bianetin-3-aylik-medya-gozlem-raporu
380
http://www.evrensel.net/haber/88830/4-yilda-149-yayin-yasagi-karari-alindi
381
http://www.gazeteciler.com/gundem/sansur-turk-basininin-temel-derdi-78786h.html
382
http://www.gazeteciler.com/gundem/3-ayda-kac-gazeteci-isten-atildi-kaci-tutuklandi-78819h.html
373
38
çalışanlar arasındaki gelir dengesizliği giderilmelidir” dedi.383
26 Temmuz 2014
• CHP Milletvekili Veli Ağbaba koordinatörlüğünde yayımlanan “Kalemi Kırılan Gazeteciler” başlıklı
raporda, medya çalışanlarına 11 yöntemle (işten çıkarma, istifaya zorlama, emekliliğe zorlama, yıldırma
(mobbing), tehdit etme/hedef gösterme, haber yapmayı engelleme, tekzip, hakaret, pasif göreve alma, akreditasyon
iptali ve dava açma) baskı yapıldığı, Anadolu Ajansı’nın AKP’nin basın bürosu haline geldiği öne sürüldü.384
• Terör ve örgütlü suçlar bürosundan sorumlu İstanbul Başsavcı Vekili Orhan Kapıcı, adliye içinde bulunan
ulusal basın odasının boşaltılması talimatı verdi. Başsavcı vekilinin bu girişimine sivil toplum kuruluşlarından
tepkiler geldi. Medya Etik Konseyi Genel Başkanı Halit Esendir, bu duruma, “Adliyeden basın mensuplarının
çıkarılmak istenmesi hukuksuzdur” diyerek tepki gösterdi.385
31 Temmuz 2014
• Hatay’da yanan TIR haberini yapmak için olay yerinde bulunan AA muhabiri Burak Milli, araç sahipleri
tarafından darp edildi.386
1 Ağustos 2014
• İnsan Hakları Savunucuları Derneği, Emniyet içindeki paralel yapılanmayla ilgili başlatılan operasyonlara
ilişkin yayınlarında yargıyı etkiledikleri iddiasıyla tarafından Samanyolu TV, Bugün TV, Zaman gazetesi ve
Bugün gazetesi hakkında suç duyurusunda bulunuldu.387
• Kadir Çelik’in sunduğu Objektif adlı programa gazeteci, yazar ve televizyon programcısı Gürkan Hacır ve
İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı ve Türkiye Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı Atilla Sertel’in katılması
Beyaz TV tarafından engellendi. Sertel, Odatv.com’da yayınlanan yazısında yaşananları paylaştı ve Objektif
programının yapımcısı Ertuğrul Acar’ın kanal yönetimiyle aralarındaki anlaşmazlığı kendisine bildirdiğini
söyledi.388
• İstanbul Emniyet Müdürlüğü eski Terörle Mücadele Şubesi Müdürü Yurt Atayün’ün 36 gazeteciyi şikâyet
ettiği ortaya çıktı. Atayün, görevden alınmasına ilişkin yapılan haberlerde gazetecileri “terör örgütüne hedef
göstermekle” suçladı. Konu hakkında açıklama yapan Atayün, “Haberlerde yer alan iddialar doğru değil, ben
yasadışı dinleme iddialarından dolayı görevden alınmadım” ifadesini kullandı.389
• Başbakan Erdoğan, Malatya'da Cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası sırasında The Economist muhabiri
ve Taraf gazetesi yazarı Amberin Zaman’a,”Edepsiz kadın! Haddini bil haddini! Eline vermişler bir kalem, gazete
köşesinde yazıyorsun. Çıkarıyorlar seni işte böyle malum Doğan grubunun televizyonuna, oradan da saygısızca
yüzde 99’u Müslüman olan bu halka hakaret ediyorsun. Karşılıklı oturmuşlar, hem seçmene hakaret ediyorlar hem
Müslümanlara hakaret ediyorlar” diye tepki gösterdi. Amberin Zaman, bir televizyon söyleşisinde CHP Genel
Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Yüzde 25-30’luk bir kitle hiçbir sorgulama yapmıyor” demesine karşılık,
“Müslüman bir ülkeden bunun tersini beklemek garip değil mi?” diye sormuştu. 390
8 Ağustos 2014
• IŞİD’in Erbil’in 40 kilometre uzağındaki Mahmur kasabasına yönelik yaptığı saldırıda yaralanan gazeteci
Deniz Fırat hayatını kaybetti.391
9 Ağustos 2014
• Taraf yazarı Mehmet Baransu, “terörle mücadele edenleri hedef göstermek”, “basın yoluyla hakaret” ve
“hakaret” suçlarından gözaltına alındı. Baransu hakkındaki üç yakalama kararından ikisinin Ankara, birinin Adana
Cumhuriyet başsavcılığı tarafından alındığı kaydedildi.392
• Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Enis Berberoğlu görevinden istifa etti. Berberoğlu’ndan boşalan koltuğa
vekâleten gazetenin yayın direktörü Fikret Ercan’ın oturacağı iddia ediliyor.393
383
http://www.diyadinnet.com/HABER-88185-dagcden-bas%C4%B1n-mensuplar%C4%B1na-iftar-yeme%C4%9Fi
http://www.milliyet.com.tr/chp-den-kalemi-kirilan-gundem-1917200/
385
http://www.zaman.com.tr/gundem_bassavcivekilinin-basin-odasini-bosaltin-talimatina-tepki-baski-aliskanlik-haline-geldi_2234223.html
386
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/366652--anadolu-ajansi-muhabirine-cirkin-saldiri
387
http://www.dogruhaber.com.tr/Haber/STV-Zaman-ve-Bugun-e-suc-duyurusu-139255.html
388
http://www.odatv.com/n.php?n=beyaz-tvde-buyuk-sansur-0108141200
389
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/yurt-atayun-36-gazeteciden-sikayetci-h57784.html
390
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/103031/Erdogan_dan_Amberin_Zaman_a_Edepsiz_kadin_.html
391
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/103573/Gazeteci_ISiD_saldirisinda_hayatini_kaybetti.html
392
http://www.aa.com.tr/tr/u/370773--taraf-yazari-baransu-gozaltina-alindi
393
http://www.zaman.com.tr/gundem_basbakan-hedef-gosterdi-enis-berberoglu-istifa-etti_2236635.html
384
39
• Taraf’ın haberine göre, gazeteci Mehmet Baransu, İstanbul Adalet Sarayı önünde, polisler tarafından
herkesin gözü önünde “tekme tokat” darp edilerek gözaltına alındı.394
10 Ağustos 2014
• 30 Mart yerel seçimlerinde Cihan Haber Ajansı ve Zaman gazetesinin internet sitelerine ve şirket internet
sağlayıcılarına düzenlenen siber saldırının bir benzeri cumhurbaşkanlığı seçiminde yaşandı. Saldırı sonucunda
siteye girişim engellendi.395
12 Ağustos 2014
• Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından hakkında “KCK Örgüt üyeliği” iddiasıyla dava açılan
Özgür Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Hayrettin Çelik’e verilen 9 yıl hapis cezasını Yargıtay onadı.396
• Doğuş Grubu, CNBC-e’nin Ankara bürosunu kapattı. Tasarruf önlemleri çerçevesinde alınan karar
doğrultusunda, kanalın Ankara Ekonomi Müdürü Zerrin Elçi ile kurumsal iletişim temsilcisi Ergun Aksoy’un işine
son verildi.397
• 14 yıl önce haber kanalı olarak sektöre giren ve o dönemki adıyla SKYTürk televizyonu bundan böyle
haber vermeyecek. Halen 360 adıyla yayına devam eden kanalın yeni patronu Ethem Sancak, yüksek maliyetlerine
karşın getirisi olmayan kanalını eğlence kanalı yapma kararı aldı.398
13 Ağustos 2014
• İhlas Haber Ajansı muhabiri Ayhan Dinç, Irak sınırında haber takibi yaptığı sırada sol koluna mermi isabet
etmesi sonucu yaralandı.399
• MHP lideri Bahçeli, cumhurbaşkanı seçimini kaybeden “çatı aday” Ekmeleddin İhsanoğlu’nu ziyaret etti.
Ziyaret sonrası açıklama yapan Bahçeli, bir gazetecinin “97’den bu yana 10 seçim kaybettiniz. İstifa etmeyi düşünüyor musunuz” şeklindeki sorusuna”Çok mu arzuluyorsun bunu? Görevimizin başındayız” diye tepki gösterdi.400
14 Ağustos 2014
• Gazeteci Hulki Cevizoğlu, Twitter’daki hesabından yaptığı açıklamada; CHP milletvekili Durdu
Özbolat’ın sahibi olduğu Yurt gazetesi ve Kanal Sokak’ta işine son verilmesi talimatının esasında CHP Genel
Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’ndan iddia etti ve “Alevi kardeşlerimizi oy deposu olarak kullanan Kılıçdaroğlu,
Alevilerin önde gelen isimlerinden Necdet Saraç’ı da kovdurdu” diye yazdı.401
• Cumhurbaşkanı seçimi yayınında, aralarında şarkıcı Atilla Taş’ın tweet'inin de bulunduğu ünlülerin seçim
yorumlarına yer veren CNNTürk, gelen tepkilerin ardından önce haberden Atilla Taş’ın tweet’ini çekti, sonra
sosyal medya editörünü işten çıkardı. CNNTürk.com sitesinde yapılan “galeri haberde” Atilla Taş’ın Ahmet
Davutoğlu ile ilgili “Asıl Ahmet Davutoğlu başbakan olursa s...tık” tweeti kullanılmıştı.402
15 Ağustos 2014
• T24’ün haberine göre, Hürriyet’te Yılmaz Özdil’in Başbakan Tayyip Erdoğan’ı eleştiren son yazısına
müdahale edildi. Özdil’in, Başbakan adayları tartışmasına değindiği yazıda, Tayyip Erdoğan’dan boşalacak
makam için Bilal Erdoğan’ı işaret ederken ironik bir üslup kullandığı belirtildi. Özdil’in Erdoğan’ı eleştiren
yazısına son anda müdahale edildiği ve yazının ilk baskılardan itibaren gazeteye konulmadığı kaydedildi.403
Yılmaz Özdil’in yayınlanmayan yazısı hakkında Hürriyet gazetesinden yapılan açıklamada, “Yazarımız Yılmaz
Özdil’in bugün yayınlanması gereken yazısında, Doğan Yayın İlkeleri’ne aykırı bazı ifadeler yer alıyordu. Ancak
Özdil, değişiklik yapmak yerine yazısının yayınlanmamasını tercih etti. Okurlarımızla bu bilgiyi paylaşırız”
denildi.404
• Dışişleri Bakanlığı’nda üst düzey yetkililerin yaptığı toplantıya ait ses kayıtlarını yayımladıkları
gerekçesiyle Cumhuriyet ve Aydınlık gazetelerine dava açıldı. Cumhuriyet’in Genel Yayın Yönetmeni İbrahim
Yıldız ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Aykut Küçükkaya ile Aydınlık gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mustafa
İlker Yücel ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Şimşek, “devletin güvenliğine ve siyasal yararına ilişkin gizli
394
http://www.taraf.com.tr/haber-baransu-tekme-tokat-gozaltinda-161166/
http://www.zaman.com.tr/gundem_cihana-yine-siber-saldiri_2236838.html
396
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/414854?from=3392673384
397
http://www.medyaradar.com/dogus-grubunda-sok-cnbc-e-ankara-burosu-kapatildi-haberi-125129
398
http://www.medyaradar.com/flas-flas-flas-hangi-haber-kanali-kepenk-kapatma-karari-aldi-medyaradar-ozel-haberi-125142
399
http://www.iha.com.tr/haber-habere-giden-iha-muhabiri-vuruldu-381565/
400
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/105529/Bahceli_yi_kizdiran_istifa_sorusu.html
401
http://www.bianet.org/bianet/medya/157817-cevizoglu-kilicdaroglu-nun-talimatiyla-isten-cikarildim?bia_source=Twitter&utm_source=dlvr.it&utm_medium=Twitter
402
http://www.bianet.org/bianet/toplum/157803-cnnturk-davutoglu-tweetini-haber-yapan-editoru-kovdu?bia_source=Twitter&utm_source=dlvr.it&utm_medium=Twitter
403
http://t24.com.tr/haber/hurriyette-yilmaz-ozdil-krizi-erdogani-elestiren-yazi-yayimlanmadi,267678
404
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27010324.asp
395
40
kalması gereken bilgileri açıklama” suçlarını işledikleri gerekçesiyle İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde hakim
karşısına çıkacak.405
• Milliyet gazetesinin finans ve enerji portalı uzmanpara.com’u yöneten Ufuk Şanlı işten çıkarıldı. Şanlı,
Twitter hesabından yaptığı açıklamada; “Milliyet gazetesi ile yollarımızı ayırdık. Sebebini az çok tahmin
ediyorsunuzdur. Yaşasın ileri demokratik Yeni Türkiye!!!” ifadelerini kullandı.406
• Radikal gazetesi, 2011’den beri polis-adliye muhabirliği yapan Fatih Yağmur’u işten çıkardı. Yağmur,
Twitter hesabından “Herkese iyi dilekleri için teşekkür ederim. Verdiğim rahatsızlıktan ötürü de gurur
duyuyorum” dedi.407
16 Ağustos 2014
• BirGün gazetesinin haberine göre; Hulki Cevizoğlu’nun Yurt gazetesindeki yazılarına son verilmesinin
ardından gazete, beş yazarıyla daha yollarını ayırdı. Habere göre, A. Meriç Şenyüz, Ahmet Kemal, Ayşenur
Yazıcı, Necdet Saraç ve Şükrü Yavuz’un gazetedeki yazılarına son verildi. Gazetenin karikatüristi Serdar
Günbilen de istifa etti.408 Gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Derya Sazak, hem gazete hem de televizyonla ilgili
yeni kararlar alındığını, bu düzenlemeler çerçevesinde Cevizoğlu’nun işten çıkarıldığını belirtti.409
• Yılmaz Özdil’in Hürriyet’teki işine son verilmesini yorumlayan AKP Genel Başkan Yardımcısı Salih
Kapusuz, bir gazetede yazar olmanın önüne gelene hakaret ve küfür etme hakkını kimseye vermeyeceğini söyledi.
Basın özgürlüğünün, hakaret özgürlüğü olmadığını kaydeden Kapusuz, “Türkiye’de gazetecilerin özgürlüğünü
kısıtlayan birileri varsa onlar patronun emriyle yazı yazan gazetecilerin bizatihi kendileridir” dedi. 410
19 Ağustos 2014
• CHP milletvekili Atilla Kart; Yüksek Seçim Kurulu’nun 15 Ağustos’ta resmi olarak açıkladığı
cumhurbaşkanı seçimi sonuçlarının aradan dört gün geçmesine rağmen, Resmi Gazete’de yayınlatmayan
Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulundu.
CHP’li Hamzaçebi bu konu hakkında; 15 Ağustos’ta başkanlığı düşmesine rağmen, Resmi Gazete’de Erdoğan’ın
imzaladığı yedi kararname daha yayınlandığını belirterek, “Erdoğan başbakanlığı gasp ediyor. Köşk, derhal bir
başbakan vekili atamalı” dedi.411
• Cumhuriyet gazetesi, Bedri Baykam’ın CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu istifaya çağıran
yazısını yayımlamadı.412
• Ağustos ayı itibariyle Türkiye’de erişime engellenen internet sitelerinin sayısı 50 bini geçti. Engelli Web’in
verilerine göre erişime engellenen sitelerin çoğunluğunu müstehcen yayın yapan siteler oluşturuyor. Engelli Web
yetkilisi yapılan engellemelerin yüzde 91,4'ünün TİB tarafından yapıldığını, diğer engellemelerin ise mahkemeler,
savcılıklar ve YSK tarafından gerçekleştirildiğini belirtti.413
20 Ağustos 2014
• Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Çankaya Köşkü’nde veda partisi verdi. Gül’ün eşi Hayrünnisa Gül, davetli
bazı gazetecilere açıktan tepki gösterdi.414 Yeni Şafak Ankara Temsilcisi Abdülkadir Selvi’ye “Sana çok kızgınım”
diyen “First Leydi”, Selvi’nin elini sıkmadı. Hayrunnisa Gül, eşiyle fotoğraf çektiren gazeteciler arasında yer alan
ATV Ankara Temsilcisi Mehmet Akarca’yı, “Hep akıl veriyordunuz. Şimdi de bir akıl verin, bakıyorum fotoğrafta
herkesle birliktesiniz” 415 diyerek eleştirdi.
• HaberTürk gazetesi, adliye muhabiri Bülent Ceyhan ile yollarını ayırdı. İşten çıkarma gerekçesi olarak
“yeniden yapılanmanın” gösterildiğini söyleyen Ceyhan, buna inanmadığını belirtti. “Medyada adı konmamış bir
sıkıyönetim uygulaması var. Olayların fotoğrafını bile çekemiyorsunuz. İktidar tarafında bulunmanız yönünde bir
dayatma var. Hükümet komiserleri de boş durmuyor. Listeler hazırlanıyor ve bu listelere göre kıyım yapılıyor.
İşini düzgün yapan ve sadece gerçeklerin peşinde olan gazetecilerin yer aldığı o listede bulunmak benim için
şeref” dedi.416
405
http://www.zaman.com.tr/gundem_cumhuriyet-ve-aydinlika-casusluk-davasi_2237795.html
http://www.diken.com.tr/milliyetin-isten-cikardigi-gazeteci-ufuk-sanli-yasasin-ileri-demokratik-yeni-turkiye/
407
http://www.imctv.com.tr/2014/08/15/radikal-fatih-yagmuru-isten-cikardi/
408
http://www.birgun.net/news/view/yurt-gazetesinde-istifa/2916
409
http://www.odatv.com/n.php?n=derya-sazak-kiyima-devam-ediyor-1608141200
410
http://t24.com.tr/haber/gazetecilerin-ozgurlugunu-kisitlayanlar-patron-emriyle-yazi-yazan-gazetecilerin-kendisi,267852
411
http://www.taraf.com.tr/haber-resmi-gazeteye-sansur-161828/
412
http://www.odatv.com/n.php?n=cumhuriyetten-bedri-baykama-sansur-1908141200
413
http://www.wsj.com.tr/articles/SB10001424052970204392504580099234169536078
414
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27037395.asp
415
http://www.radikal.com.tr/yazarlar/murat_yetkin/hayrunnisa_gul_asil_intifadayi_ben_baslatacagim-1207895
416
http://gundem.bugun.com.tr/haberturkun-isten-cikardigi-gazeteci-konustu-haberi/1227920
406
41
• Marmaris’te yayınlanan Yenisayfa gazetesinin binası, ruhsatsız olduğu gerekçesiyle belediye tarafından
mühürlendi. Mührü söken gazete sahibi Süleyman Doğa Tonbul’a da dava açıldı. Mahkeme, ruhsat gerekçesiyle
yayın faaliyetinin durdurulamayacağını ve yayın araçlarına el konulamayacağını belirterek, beraat kararı verdi.
Hâkim, kararında, ruhsatla ilgili yönetmeliğin basın özgürlüğünün önüne geçemeyeceğini de kaydetti.417
• Aydınlık yazarı Sabahattin Önkibar, kısa süre içinde çeşitli medya kuruluşlarından 14 gazetecinin
kovulacağını iddia etti. Önkibar yazısında, “Asla temenni etmem ama süreç içinde iktidarın kovduracağı
gazeteciler muhtemelen şunlar olacak: Fikret Bila, Melih Aşık, Hasan Pulur, Güneri Cıvaoğlu, Güngör Uras,
Mehmet Yılmaz, Ertuğrul Özkök, Ahmet Hakan Coşkun, Yalçın Bayer, Güngör Mengi” dedi.418
22 Ağustos 2014
• Cumhurbaşkanı seçimiyle ilgili, “Hırslı siyasetçi 30 sene yönetmek istediği için halkın eline pusula verildi”
ifadelerinin ardından hükümete yakın gazetelerin internet sitelerinde ve diğer sosyal medyada küfür ve hakaretlere
maruz kalan Cumhuriyet gazetesi Dış Haberler Müdürü Ceyda Karan, “Sefil internet sitelerindeki hakaretler, kin
kusmalar, doğru soruları soran, halkı aydınlatma sorumluluğu taşıyan iyi bir gazeteci olduğumu gösterir. Eğer bir
gün bu paçavralarda beni öven bir yazı çıkarsa şimdiden söyleyeyim, işte o zaman yüzüme tükürün” dedi.419
23 Ağustos 2014
• Muş’un Varto ilçesinde yol kapatan terör örgütü PKK yandaşları polisin müdahalesiyle dağılırken, Varto
Haber gazetesi matbaasına saldıran göstericiler, gazetecilerin cihazlarına el koydu.420
24 Ağustos 2014
• Enis Berberoğlu’nun yaklaşık 5 yıl sürdürdükten sonra 8 Ağustos’ta istifa ettiği Hürriyet gazetesi Genel
Yayın Yönetmenliğine, gazetenin yazarlarından Sedat Ergin getirildi.421
25 Ağustos 2014
• Çanakkale Demokrat gazetesinin sahibi İlhan Kaya, Öğretmenevi’nde telefonla konuşurken, Milli
Eğitim’in okullardaki müdür atamaları nedeniyle hükümeti eleştirdiği için tartıştığı, Öğretmenevi Müdür
Yardımcısı ve Eğitim Bir Sen Yönetim Kurulu üyesinin şikâyeti üzerine, “devlet büyüklerine hakaret”
suçlamasıyla gözaltına alındı. Kaya, emniyetteki ifadesinin ardından serbest bırakıldı.422
26 Ağustos 2014
• Samsun’da gazetecilik yapan Odatv muhabiri Bülent Karslıoğlu, 10 gün önce gizli numaradan aranarak
tehdit ve hakarete uğradığını, daha sonra evine bırakılan bir notla bu kez ölümle tehdit edildiğini söyledi.
Karslıoğlu, Samsun Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyet dilekçesi verdiğini, tehditlerin büyük olasılıkla yaptığı
haberlerle ilgili olduğunu belirtti.423
• Yazar Mustafa Sönmez’in Mayıs ayında yazmaya başladığı Sözcü gazetesi ile yolları ayrılıyor. Mustafa
Sönmez süreci, “Sözcü ile yolum ay sonunda ayrılıyor, 1 Eylül itibariyle gazete yönetimi hiçbir gerekçe
göstermeden, yazı yollamamamı istedi” açıklaması yaptı.424
• RTÜK, “TRT Türkü” adlı kanalın izinsiz yayın yapmasının kesinleşmesine rağmen, TRT mallarının devlet
malı olması nedeniyle işlem yapılmasına olanak olmadığına karar verdi.425
27 Ağustos 2014
• Kuruluşundan beri Yurt gazetesinin Londra Temsilciliğini yürüten
verildi.426
İrfan Taştemur’un görevine son
• Gülen Cemaati’nin Emniyet içindeki yapılanmasına yönelik olduğu iddiasıyla 22 Temmuz’da başlatılan
operasyonda tutuklanan istihbarattan sorumlu eski İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı Ali Fuat Yılmazer,
gazetecilerin dinlenmesinin suç olmadığını savundu. “Gazetecilerin dinlenmesini suç olarak kabul edebilecek bir
durum söz konusu değildir.” dedi.427
417
http://www.radikal.com.tr/turkiye/yargidan_ozgurlukcu_karar_ruhsatsiz_da_olsa_gazete_muhurlenemez-1207917
http://www.ulusalkanal.com.tr/gundem/iste-kovulacak-gazeteciler-h34955.html
419
http://t24.com.tr/haber/ceyda-karan-bu-pacavralarda-beni-oven-bir-yazi-cikarsa-yuzume-tukurun,268454
420
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/377714--musta-aa-ve-iha-muhabirlerinin-cihazlarina-el-konuldu
421
http://t24.com.tr/haber/hurriyetin-yeni-genel-yayin-yonetmeni-sedat-ergin,268601
422
http://odatv.com/n.php?n=gazeteci-telefonda-hukumeti-elestirdigi-icin-gozaltina-alindi-2508141200
423
http://odatv.com/n.php?n=odatv-muhabirine-olum-tehdidi--2608141200
424
http://www.gazeteciler.com/kulis/sozcu-yazari-mustafa-sonmez-gazetesinden-ayriliyor-79761h.html
425
http://www.milliyet.com.tr/trt-rtuk-u-cikmaza-soktu-gundem-1930833/
426
http://www.gercekgundem.com/medya/66370/yurtta-bir-ayrilik-daha
427
http://www.karsigazete.com/gundem/gazetecileri-dinlemek-suc-degilmis-h7571.html
418
42
• AKP'nin Ahmet Davutoğlu'nun genel başkan seçildiği olağanüstü kongresi Ankara’da yapıldı. Kongre
öncesi birçok basın kuruluşuna akreditasyon yasağı getirildi. Yeni Çağ, Evrensel, Sözcü, Aydınlık, Halk Tv, Ulusal
Kanal gibi yayın kuruluşlarının akreditasyon engeline takıldığı öğrenildi. Bugün TV, Samanyolu Haber, Kanaltürk
TV, Zaman ve Cihan Haber Ajansı’nın da kongreye çağrılmadığı bildirildi.428
• Hürriyet Daily News gazetesi yazarı ve Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın Projesi Koordinatörü
Yusuf Kanlı, AKP olağanüstü kongresinde muhaliflere karşı ayrımcılık uygulamasına dönüşen akreditasyon
uygulamasının endişe verici olduğunu ve “Tüm toplumu kucaklayacağız” söylemiyle çeliştiğini söyledi.429
• Avrupa Gazeteciler Birliği (Association of Journalists) ile aralarında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin
bulunduğu dokuz basın kuruluşu, AKP nin tutumunu kınayarak böyle bir kararın demokrasinin çiğnenmesi
anlamına geldiğini belirtti.430
• Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hikmet Çinçin, Hatayspor ile ilgili düzenlediği basın
toplantısında kendisine, elindeki verilere dayanarak Hatayspor’un bütçesiyle ilgili soru soran Antakya gazetesi
Yazı İşleri Müdürü’nü azarlayarak tehdit etti.431
• Diyarbakır’da İlke Haber Ajansı'nda çalışan gazeteci Ali Adıyaman, ailesiyle ziyarete gittiği Silvan ilçesine
bağlı Erkenciler Mezrası’nda PKK’lı teröristler tarafından kaçırıldı. Teröristlerin kaçırılma sebebiyle ilgili olarak,
“Sen bizim aleyhimizde çok haber yaptın” dedikleri kaydedildi.432
28 Ağustos 2014
• Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ın mevcut Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’den görevi teslim
alacağı törene, bazı medya kuruluşlarından muhabir, kameraman ve foto muhabirleri “talimat geldiği”
gerekçesiyle alınmadı.433
• Akşam gazetesi Ankara Bürosu’nda 11 kişinin işine son verildi. İşlerine son verilenler arasında muhalefet
partilerini izleyen muhabirler de yer aldı.434
• Eski AKP Milletvekili İdris Bal’ın hazırladığı raporda, iktidarın vergi cezaları ve davalarla muhalif
medyayı susturmaya çalıştığı, basın özgürlüğüne darbe vurduğu öne sürüldü.435
29 Ağustos 2014
• Cumhuriyet Yazı İşleri Müdürü Murat Ataş’ın işine, Bedri Baykam’ın 19 Ağustos tarihli “Başkanlığı
bırakmanız için 11 gerekçe Sayın Kılıçdaroğlu” başlıklı yazısına sansür uyguladığı gerekçesiyle son verildi.436
30 Ağustos 2014
• Güneydoğu Gazeteciler Federasyonu, PKK tarafından kaçırılan İlke Haber Ajansı muhabiri Ali
Adıyaman’ın serbest bırakılması çağrısında bulundu.437
31 Ağustos 2014
• PKK tarafından kaçırılan İlke Haber Ajansı muhabiri Ali Adıyaman, 4 gün sonra Hazro ilçesinde aracıyla
birlikte serbest bırakıldı.438
1 Eylül 2014
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2013 Yazılı Medya İstatistiklerine göre,
Türkiye’deki gazetecilerin yaklaşık yüzde 70’i erkek. Verilerde Kasım 2013 itibariyle, yazılı medyanın yayın,
basım ve dağıtım bölümlerinde toplam çalışan sayısı 66 bin 374 olduğu belirtiliyor. Bu sayının 46 bin 54’ünü
(yüzde 69,399) erkekler oluşturuyor. Yazılı medyada çalışan toplam kadın sayısı ise 20 bin 320. Yerel gazeteler
hariç, ulusal gazetelerin genel yayın yönetmenleri iki gazete dışında erkek.439
• TGS tarafından hazırlanan raporda, 2014 yılının ilk yarısında 981 basın emekçisinin işten çıkartıldığı, 56
basın emekçisi ise çeşitli nedenlerle işinden istifa etmek zorunda kaldığı belirtildi. Raporda, “siyasi iktidarın
428
http://www.birgun.net/news/view/davutoglu-doneminin-ilk-yasagi-medyaya/4481
http://www.todayszaman.com/newsDetail.action;jsessionid=9hGHUphk1yxzL9KPYjYntpAI?newsId=357036&columnistId=0
430
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/basina-ambargoya-buyuk-tepki-yagdi-102005h.htm
431
http://www.antakyagazetesi.com/H4984-cincinden-cirkin-saldiri.html
432 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27088799.asp
433
http://www.taraf.com.tr/haber-koskte-ilk-sansur-bu-gazeteciler-yasakli-162576/
434
http://www.birgun.net/news/view/aksam-gazetesinde-11-kisi-isten-cikarildi/4687
435
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/11/11/idris-naim-sahinin-koltuguna-goz-dikmis
436
http://www.ulusalkanal.com.tr/m/?id=35561
437
http://www.haberdiyarbakir.com/ggfden-pkkye-cagri-adiyaman-serbest-birakilsin-64545h/#ixzz3C5ZkTyO6
438
http://www.todayszaman.com/newsDetail.action;jsessionid=9hGHUphk1yxzL9KPYjYntpAI?newsId=357284&columnistId=0
439
http://www.wsj.com.tr/article/SB10001424052970204275904580127622065638794.html
429
43
medyayı çoğulculuk yerine tek tip hale getirmeye çalıştığı ve medyanın RTÜK eliyle yayın durdurma ve idari
para cezaları ile terbiye edildiği” belirtildi.440
• Hürriyet gazetesi ekonomi muhabiri Demet Cengiz görevinden istifa etti. Cengiz, gazeteden ayrıldığı
bilgisini Twitter'da takipçileriyle,”12 yıldır çalıştığım Hürriyet Gazetesi’nden bugün itibariyle ayrıldığım
doğrudur. Her şeyin hayırlısı” diye paylaştı.441
3 Eylül 2014
• Sabah gazetesi, Doğan Medya Grubu'nun, “Hükümeti devirmek için tezgâhlanan 25 Aralık darbe
operasyonunda Fethullah Gülen örgütüyle birlikte hareket ettiğini yazdı. Gazete, “Aydın Doğan yayın organlarının
giderek itibar ve tiraj kaybettiği bu dönemde, kendisi bir yandan Cumhurbaşkanlığı resepsiyonuna katılıp yeni
Türkiye fotoğrafına girmeye çalışıyor, diğer yandan da ‘Bu bir darbe girişimidir’ diyen mahkeme kararı için
‘Dosya kapandı’ manşeti atarak, algı yaratmaya çalışıyor” iddialarında bulundu.442
• Taraf, gazetenin hesaplarının sekiz ayda üçüncü kez Maliye Bakanlığı vergi denetçilerince incelemeye
aldığını bildirdi.443,444
4 Eylül 2014
• Hürriyet gazetesi, “Sabah gazetesine zorunlu bir yanıt” başlığıyla yaptığı açıklamada Sabah gazetesinin
“havuz” diye tanımlanan sahiplik yapısına vurgu yaparak, “Bu iddiayı ortaya atanların öncelikle kendi itibarlarını
sorgulamaları gerekir. İddia sahipleri, sahiplik yapılarını, sermayelerinin kaynağını açıklamak gibi ahlaki bir
görevleri olduğunu bilmelidirler. Medya, şeffaf olmadan itibarlı olamaz” denildi.445
• CHP Kurultayı'na kamera alınmaması kararına tepki gösteren FOX ana haber sunucusu Fatih Portakal,
CHP yönetimine, “Biz AKP’nin uyguladığı akreditasyonu eleştiriyorduk. Siz daha iktidara bile gelmeden sansüre
başladınız” diye seslendi. Portakal, “CHP yarın bir ilke imza atacak, ama övünmemesi gerek. Haberciler sadece
kongreyi izleyecek, ardından dışarı gidip anlatacaklar, onların verdiği görüntüler mi seyredilecek” dedi.446
• İstanbul Cumhuriyet Savcısı Mehmet Demir, Samanyolu televizyonunun, “yalan” olduğunu iddia ettiği bir
haberinde şahsını kullanarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı hedef tahtasına oturtmasına tepki gösterdi.
Savcı Demir, www.adalet.org’a yazdığı yazıda, “Şahsım üzerinden Sayın Cumhurbaşkanına saldırı tertip
edilmekte ve iftira atılmaktadır” dedi.447
5 Eylül 2014
• TRT’de Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun katıldığı programda gazeteci Fikret Bila’nın yönelttiği soru
engellendi. Fikret Bila, Davutoğlu’na çözüm sürecini, PKK’nın Ağrı’daki eylemini ve IŞİD’in rehin tuttuğu
Türkleri sordu. Bila’nın sorusu programın yöneticisi TRT Haber Dairesi Başkanı Nasuhi Güngör tarafından
engellenerek, “Bila’nın izniyle çözüm sürecini burada noktalayalım” diyen Güngör, Davutoğlu soruyu
cevaplamadan, sözü Mehmet Barlas’a verdi. Bunun üzerine Bila, programda uzun süre suskun kaldı.448
• Polislere yönelik operasyonları yürüten Savcı İsmail Uçar’ın, bir polisin ifadesini alırken, Hakimler
Savcılar Yüksek Kurulu seçimleri sonrasında basın ve işadamlarına operasyon yapılacağını söylediği öne
sürüldü.449
8 Eylül 2014
• A Haber’de Nihan Günay’ın sunduğu Medya Dünyası programına konuk olan Turkuvaz Medya Grubu
Hukuk İşleri Grup Başkanı Av. Fatih Savaş, “paralel yapı”ya bağlı kurum ve kişilerin Turkuvaz Medya Grubu’na
yönelik toplamda 855 adet dava açtığını söyledi. 17 ve 25 Aralık tarihlerini “darbe girişimleri” olarak niteleyen
Savaş, yapılan yayınların “paralel yapı”yı rahatsız ettiğini belirterek, Aralık ayından bugüne kadar 8 ayda 470
tekzip başvurusu olduğunu ve bunun Türk medya tarihinde benzeri görülmemiş bir durum olduğunu söyledi.450
• BirGün gazetesi, Torun Center inşaatında 10 işçinin yaşamını yitirdiği olayın ardından, “Batsın rantınız,
batsın ‘Yeni Türkiye’niz!’” manşeti yüzünden kendisini “Türkiye düşmanı” ve “satılık” ilan eden internet haber
440
http://haber.sol.org.tr/medya/8-ayda-981-basin-emekcisi-isten-cikarildi-haberi-96493
https://Twitter.com/Demetce/status/506399159201857537
442
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/09/03/dogandan-paralel-tetikcilige-devam
443
http://www.taraf.com.tr/haber-yazdir-162940.html;
444
http://ybaydar.wordpress.com/2014/09/04/taraf-gazetesine-ucuncu-vergi-incelemesi/
445
http://www.gazeteciler.com/gundem/hurriyetten-sabah-gazetesine-ilk-sayfadan-yanit-79994h.html
446
http://www.medyafaresi.com/haber/Fatih-Portakaldan-CHPye-sansur-tepkisi_382083.html
447
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/09/03/savci-demirden-samanyolu-tvye-yalanlama
448
http://mobil.zaman.com.tr/politika_basbakana-isid-ve-cozum-surecini-sordu-trt-sansur-uyguladi_2242100.html
449
http://www.gazeteciler.com/gundem/savcidan-sok-tuyo-sirada-cemaatin-gazetecileri-var-80022h.html
450
http://www.gazeteciler.com/gundem/turkuvaz-medya-paralel-baskiya-tepkili-80111h.html
441
44
sitesi, Analiz Merkezi genel yayın yönetmeni Fatih Tezcan’a cevap niteliğinde yayınladığı bir yazıda, “Fiyatımız 1
TL, PDF ise aylık 25. Ayrıntılı bilgi için abone servisini arayabilirsiniz. Biz sizin için Erdoğan’ı mı arayalım”
sorusunu yöneltti.451
• Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Melih Gökçek, Twitter üzerinden birtakım fotoğraflar
paylaşarak Hürriyet gazetesinin eski Ankara Yazı İşleri Müdürü Eray Görgülü’yü “Gazeteci değil eylemci” olarak
niteledi.452
• HaberTürk TV, gazeteci Zafer Arapkirli’nin işine son verdi. Arapkirli, haberi Facebook sayfasından,
“HaberTürk televizyonu, bugün itibarı ile benimle çalışmamaya ve ilişiğini kesmeye karar verdiğini duyurdu.
Alem şahittir. Kendilerine de sorabilirsiniz: Sebebini sormadım, sorgulamadım bile… Bizim alemde böyle şeyler
olur. İlk değil. Son da olmayacak” mesajıyla duyurdu.453
9 Eylül 2014
• AKP hükümeti; TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen torba yasada yaptığı değişiklikle 11. Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül’ün itirazı üzerine Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB), “internet üzerinde hangi
kullanıcının hangi adresi ziyaret ettiği, hangi kişi ile ne zaman ve ne kadar süre ile iletişim kurduğu yönündeki”
önemli bilgileri içeren internet trafiğine ilişkin verilere erişmesine önkoşul olarak getirilen “mahkeme kararı”
şartını kaldırdı. Buna göre TİB dilediği kişinin internet trafik bilgisine herhangi bir sınırlama olmadan
erişebilecek. Değişiklikle aha önce Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün ricasıyla internet yasasından çıkarılan ve
Telekomünikasyon İletişim Başkanına mahkeme kararı olmaksızın dört saat içinde erişimi engelleme yetkisi veren
madde de torba yasaya girdi.454
10 Eylül 2014
• HaberTürk gazetesi yazarı Yavuz Semerci istifa etti. Semerci veda yazısında, “iktidarın düşman gördüğü
sınıf”a girdiğini belirterek, “Öyle bir dönemden geçiyoruz ki, yazarın görüşü (elbette eleştirisi) yazarı bağlamaktan
çok, gazete sahipliğinin iradesi olarak yansıyor ve yansıtılıyor. Bu kendi adıma taşımak zorunda kaldığım gereksiz
ve beni otokontrole zorlayan bir yük” dedi.455
• Aydın Şafak gazetesi ve Aydın Gündem internet sitesinin sahibi Yalçın Yıldırım, Aydın sağlık
kuruluşlarındaki Cemaat faaliyetlerini ve yolsuzluklarını haber yaptıkları için sitelerinin hack'lendiğini ve
kendilerine baskı yapıldığını iddia etti.456
• Bugün gazetesi köşe yazarı Gülay Göktürk, yazmayı bıraktığını açıkladı. Gülay Göktürk, gazete içinde
sıkıştığını, “adacıkta” boğulmak üzere olduğunu; hem okurların bir kesimine hem de gazete yönetimine verdiği
rahatsızlığın farkında olduğu için ayrıldığını yazdı. 457
11 Eylül 2014
• Adalet Bakanlığı'nın, Gezi olaylarının ardından başta öğrenciler olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanında
eylemlere katılan pek çok yurttaşa Terörle Mücadele Yasası (TMY) kapsamında açılan davaları gizlemek için
2013 yılı istatistiklerini muhalefetten sakladığı bildirildi.458
• Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, gazeteci Mustafa Sönmez’e Sözcü gazetesinde 11 Temmuz’da
yayımlanan “RTE despotluğunda İstanbul rantı” ve 12 Temmuz’da yayımlanan “Tayyipland, Skyland, skandal”
başlıklı köşe yazıları nedeniyle dava açtı.459
15 Eylül 2014
• Cumhuriyet yazarı Orhan Erinç “Gazetecilere Son Darbe” başlıklı yazsında yeni torba yasayla beraber
yürürlüğe giren internet yasasının basın özgürlüğünü ortadan kaldıracağını savundu. (EK2)460
• Gaziantep Pusula gazetesi yazarı Mehmet Torun, AKP Gaziantep Milletvekili Halil Mazıcıoğlu’nun, onu
eleştirdiği bir yazısından dolayı kendisini arayarak, “Kendini affettirmek için bir köşe yazısı yaz, ama bunun için
benden para isteme” dediğini iddia etti.461
451
http://www.gazeteciler.com/polemik/birgun-gazetesi-tezcan-ile-Twitterda-kapisti-80109h.html
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/116361/Gokcek__gazeteci_ve_esini_hedef_gosterdi.html
453
http://odatv.com/n.php?n=haberturk-unlu-ekran-yuzunu-kovdu-1009141200
454
http://birgun.net/news/view/akp-sansur-yasasindan-vazgecmiyor/5186
455
http://www.haberturk.com/yazarlar/yavuz-semerci/988597-hadi-bana-eyvallah
456
http://www.aydinlikgazete.com/medya/50978-aydinli-gazeteciye-cemaat-tehdidi.html
457
http://www.takvim.com.tr/guncel/2014/09/10/gulay-gokturk-bugun-gazetesini-birakti-1410333768
458
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/117473/Gezi_davalarina_bakanlik_sansuru.html
459
http://www.taraf.com.tr/haber-tayyipland-skyland-skandala-dava-163535/
460
http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/119219/Gazetecilere_Son_Darbe....html?jqgtkufkegdgtdgm
461
http://gazianteppusula.com/?web=sayfa&id=26275
452
45
16 Eylül 2014
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, ”Siz genel seçimlerde yüzde 34, 47 ve 49 almıştınız. Sizce Davutoğlu için 2015
Haziran seçimlerinde başarılı sonuç nedir” diye soran gazeteciyi tersleyerek, “Böyle bir değerlendirmeyi yapmam
bulunduğum makama ters olur. Bana ters köşe yapmaya çalışıyorsun, fırsat vermem!” dedi.462
• IMC TV, Türkiye’nin ilk trans gazetecisi Michelle Demishevich’i “iş ahlakına uymadığı” gerekçesiyle işten
çıkardı.463
• Taraf gazetesi yazarı Emre Uslu’nun, İHH Vakfı Başkanı Bülent Yıldırım’a “basın yayın yoluyla iftira
etme” suçundan 7 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanmasına başlandı. Mahkeme, davetiyeye rağmen
duruşmaya gelmeyen Uslu’nun bir dahaki celseye polis marifetiyle getirilmesine karar verdi.464
• Bursa’da 2014-2015 eğitim-öğretim yılının açılış töreninde okul müdürlerini ataması nedeniyle İl Milli
Eğitim Müdürü Veli Sarıkaya, sendika üyesi eğitimciler tarafından alkışlarla protesto edildi. Olaylar nedeniyle
değerlendirmede bulunan MEB Müsteşar Yardımcısı Muhterem Kurt, basın mensuplarından protestoyu yayınlamamalarını isteyerek, “Oradaki karmaşa ve alkışlama sizin için çok daha fazla haber değeri taşıyor. Ama şu
açılışı ön plana alıp onları haberlerinizde daha az yer verseniz, hatta hiç yer vermezseniz bu memlekete güzel bir
hizmet etmiş olursunuz. Bunu özellikle sizlerden istirham ediyorum. Bilinçli medya, bilinçli habercilik adına”
dedi.465
• TGC Başkanı Turgay Olcayto, Demokrasi Denetçileri Derneği’nin düzenlendiği “Medya Bağımsızlığı ve
Türkiye Demokrasisi” başlıklı toplantıda gençlerle bir araya geldi. Olcayto, basın özgürlüğünün önemine dikkat
çekerek, “Basın özgürlüğü; halkın bilgi edinme ve gerçekleri öğrenme hakkıdır” dedi. Basındaki sorunlarla ilgili
soruya ise Başkan Olcayto, “Sansür, oto sansür, iktidara muhalif gazetecilerin patronaj kesimi tarafından işten
çıkarılmaları, birbiri ardına kapanan ya da küçülen gazeteler günümüz basın sektörünün başlıca sorunlarını
oluşturmaktadır” yanıtını verdi.466
17 Eylül 2014
• Erdoğan, New York Times’ın “Türkiye’den IŞID’e sabit ve düzenli bir şekilde militan akıyor” şeklindeki
haberine tepki göstererek, “Dün uluslararası bir gazete, benim ve Sayın Başbakan’ın Hacı Bayram Camii’nde
namazdan çıkarken çekilmiş fotoğrafımızı kullanıyor, altına da bir terör örgütünün o caminin bulunduğu bölgeden
terörist devşirdiğini yazıyor. Çok açık söylüyorum; bu en hafif tabiriyle edepsizliktir, alçaklıktır, adiliktir.
Türkiye’yi teröre destek veren, göz yuman bir ülke gibi göstermek densizliktir. Yok Türkiye petrol alıyormuş, yok
Türkiye silah veriyormuş, hastanede yaralıları tedavi ediyormuş. Bunu defaatle Enerji Bakanım da açıkladı, biz de
açıkladık, böyle bir şey asla kesinlikle söz konusu değil” dedi.467,468,469
• ÇGD Genel Başkanı Ahmet Abakay, basın kuruluşlarının temsilcileri ile buluşan Başbakan Yardımcısı
Yalçın Akdoğan’ı ÇGD’yi çağırmadığı için eleştirdi. “Ya bizi tanımıyorsunuz ya da çok iyi tanıyorsunuz” diyen
Abakay, “Yeni Türkiye”nin basın özgürlüğü anlayışını yansıtan bu ayrımcı uygulamaları kabul etmelerinin
mümkün olmadığını söyledi.470
• Galatasaray Spor Kulübü, Türk Telekom Arena’daki Divan Toplantısı’na son dönemde muhalif
haberler yapan yayın organlarını çağıtmama kararı aldı. Bir grup basın mensubu, bu kritik zirveye alınmama
kararını protesto etti. Kararın hangi gerekçeyle alındığı konusunda yapılan çelişkili açıklamaların kafaları
karıştırdığı ifade edildi.471
18 Eylül 2014
• Türkiye’den IŞİD terör örgütüne katılımlar olduğu haberini yapan New York Times gazetesinin Türk
muhabiri Ceylan Yeğinsu, hükümet yanlısı medyanın hedefi oldu. Akşam ve Takvim gazeteleri, Yeğinsu’nun
şahsına ve ailesine yönelik yazılar kaleme alırken Takvim, muhabirin fotoğrafını da ön sayfasında bastı.472,473
462
http://www.yenisafak.com.tr/politika/erdoganin-bana-ters-kose-yapamazsin-dedigi-soru-685426
http://odatv.com/n.php?n=solcu-kanal-ilk-trans-muhabiri-kovdu-1609141200
464
http://www.gazeteciler.com/gundem/mahkeme-emre-uslu-icin-yakalama-karari-verdi-80290h.html
465
http://www.taraf.com.tr/haber-mebden-sansur-talebi-163903/
466
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/gazetecilerin-en-onemli-sorunu-602630/
467
https://www.avrupagazete.com/mobile/gundemdekiler/144715-cumhurbaskani-erdogan-dan-new-york-times-haberine-sert-tepki.html
468
http://www.todayszaman.com/_erdogan-slams-new-york-times-for-isil-story_358972.html; http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-president-erdogan-slams-newyork-times-over-isil-story.aspx?PageID=238&NID=71822&NewsCatID=338
469
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/erdogan-new-york-timesin-haberine-sert-cikti-edepsizliktir-alcakliktir-adiliktir
470
http://www.medyaradar.com/cgdden-yalcin-akdogana-mektup-haberi-127617
471
http://www.milliyet.com.tr/--galatasaray-1941676-skorerhaber/
472
http://www.takvim.com.tr/yazarlar/ergundiler/2014/09/18/londra-cemaati
473
http://www.aksam.com.tr/dunya/nytnin-algi-operasyonu-turk-imzali/haber-339753
463
46
• Diyarbakır’da Demokratik Bölgeler Partisi İl Başkanlığınca düzenlenen Kürtçe eğitim vereceği öne sürülen
okulun önünde son bulan yürüyüş sonrasında göstericilerle polis arasında çatışma çıktı. Anadolu Ajansı foto
muhabiri bacağından bıçaklanırken diğer muhabir ise darp edildi.474
20 Eylül 2014
• CNN Türk’te yayınlanan Aykırı Sorular adlı programı haftada bir güne düşürülen Enver Aysever, Ayşe
Arman’a verdiği röportajda kanal yönetimini sansür uygulamakla suçladı.475
22 Eylül 2014
• Hürriyet yazarı Ahmet Hakan, Enver Aysever’in ”Aykırı Sorular, çanak soru sormadığım için yayından
kaldırıldı” sözleri üzerine kaleme aldığı yazısında Aysever’e, “kendi programı yayından kaldırılmadığı için
çanakçı mı olduğunu” sordu ve açıklama yap çağrısında bulundu.476 Bunun üzerine Aysever Twitter’dan, “Tarafsız
Bölge. CNN Türk’ün başarılı bir programı. Umarım bu iklimde idari bir kararla kaldırılmaz. Allah kendisine soru
bereketi versin” dedi.477
23 Eylül 2014
• Today’s Zaman Genel Yayın Editör Yardımcısı Celil Sağır, Twitter hesabından hükümeti eleştiren
paylaşımları yüzünden Türkiye’den kendisine erişimin engelleneceğini bildirdi. Sağır, hesabının kapatılacağını
sosyal medyadan yaptığı açıklamayla duyurdu. Sağır; “Duymayanlara: Dün Twitter bir e-mail’le, mahkemeye
yapılan şikâyet üzerine hesabımın engelleneceğini bildirdi. Twitter, e- mail’ine mahkeme kararı da eklemiş.
Şikâyet, kişilik haklarını ihlal. Twitter, karara ifade hürriyeti çerçevesinde itirazda bulunmuş” dedi.478 Today’s
Zaman yetkilileri, Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın ofisine, Sağır hakkındaki şikayetin
Cumhurbaşkanı’nın danışmanlarından ve ailesinden kaynaklandığını söylediler.
• CNN Türk’te gazeteci Enver Aysever’in hazırlayıp sunduğu Aykırı Sorular isimli televizyon programı
yayından kaldırıldı. Aysever, bu durumu sosyal medya hesabı Twitter üzerinden “Az önce bir gelişme oldu, Aykırı
Sorular tamamen yayından kaldırıldı. Benden duyun istedim” diyerek duyurdu.479
24 Eylül 2014
• Abant İzzet Baysal Üniversitesi Yönetimi, ana bilgisayarlarına şifre koyarak, Bolu’nun yerel Bolu Gündem
gazetesinin internet sitesi www.bolugundem.com'a erişimi engelledi.480
25 Eylül 2014
• “Fethullah Gülen’den Erdoğan ile alakalı şok sözler” başlıklı haber nedeniyle açılan davanın ilk duruşması
yapıldı. Duruşma çıkışında konuşan www.belge.com.tr haber sitesinin avukatı, “paralel yapı”nın, “Yargıda bizim
hâkimiyetimiz var, bu hâkimiyet ile biz istersek basın üzerinde sansür uygular, sizi sustururuz” iletisi yolladığını
iddia etti.481 Konya’da Anadolu Basın Grup (ANMEG) bünyesinde yayın yapan haber sitesinde Mart ayında Gülen
ile Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca arasında geçtiği iddia edilen telefon konuşmasının ses kaydı
yayınlanmıştı. Buna göre, Karaca’nın kendisine dönemin Başbakanı Erdoğan’ın hayatıyla ilgili belgesel hakkında
fikrini sorması üzerine Gülen’in, “O kadar çok hainlik yaptı ki, hala da yapıyor. Tarih karşısında ne deriz? Üst üste
gelen falsolar karşısında ne deriz? Evet. Bir de böyle ortaya bir şey çıkmadan ne diyeyim ki ben bununla alakalı!”
ifadesini kullandığı iddia edilmişti.482
26 Eylül 2014
• Milliyet Gazetesi yazarı Meral Tamer’in “Başörtü” başlıklı köşe yazısı Milliyet’in internet sitesinden
kaldırıldı. Meral Tamer ise bu durumu “normal” karşıladığını belirtti.483
• Amerika’da bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı görüşmeleri takip eden gazeteciler
arasında yer alan Bugün gazetesi Washington temsilcisi Adem Yavuz Arslan ve Zaman gazetesi Washington
temsilcisi Ali Halit Aslan, Erdoğan’ın korumalığını yapan yeğeni Ali Erdoğan tarafından sözlü tacize maruz
kaldı.484,485
474
http://www.aa.com.tr/tr/kurumsal-haberler/390877--aa-muhabirleri-diyarbakirda-saldiriya-ugradi
http://www.gazeteciler.com/roportaj/enver-ayseverden-cnn-turke-sansur-suclamasi-80414h.html
476
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/121719/Enver_Aysever_ve_Ahmet_Hakan_in__canakci__polemigi.html
477
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/121925/Enver_Aysever_den_Ahmet_Hakan_a_yanit.html
478
http://www.zaman.com.tr/gundem_bir-gazetecinin-daha-Twitterina-engel_2246030.html
479
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/122535/Aykiri_Sorular_programi_yayindan_kaldirildi.html
480
http://www.bolugundem.com/habergoster.php?id=72667
481
http://www.milliyet.com.tr/gulen-haberiyle-ilgili-durusmanin-ardindan-konya-yerelhaber-398390/
482
http://www.aksam.com.tr/guncel/fethullah-gulenden-erdogan-hakkinda-sok-sozler/haber-293893
483
http://www.odatv.com/n.php?n=milliyet-meral-tamerin-yazisini-sansurledi-2609141200
484
http://gundem.bugun.com.tr/abdde-buyuk-skandal-haberi/1274000
475
47
• Bugün gazetesi yazarı Yavuz Baydar “Türkiye’de Gazetecilik Yıkımın Eşiğinde” adlı köşe yazısında
“Eleştiri hakkını kullanana karşı ‘sahibinin sesi’ olarak ne kadar saldırgansanız o kadar makbul ‘gazeteci’
sayılıyorsunuz bu yepyeni dönemde. Ama kazın ayağı çok farklı. Korkunç bir yıkım var medyada. Koskoca
sektöre ‘iş göremez’ raporu geldi geliyor” diyerek endişelerini dile getirdi.486
• Mardin'de özel hastane çalışanlarının hasta yakını bir öğretmeni darp ettiği iddiası üzerine olayı
görüntülemeye giden İlke Haber Ajansı muhabirinin de hastane çalışanları tarafından tartaklandığı öne sürüldü.487
27 Eylül 2014
• TGC’nin, Konrad Adenauer Stiftung (KAS) ile ortaklaşa düzenlediği Yerel Gazetecilik Eğitim
seminerlerinin 72'ncisi Sivas’ta yapıldı. Seminerde, medyada kadının cinsel obje olarak kullanıldığı, kadın
cinayetlerinin abartılarak verildiği vurgulandı. Basın özgürlüğünün sınırlarının da konuşulduğu seminerde TGC
Başkanı Tuncay Olcayto, gazetecilerin ayrıştırıldığını ve gazeteler üzerinde ciddi baskılar olduğunu söyledi.488
28 Eylül 2014
• Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun katılacağı Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nin akademik yılı açılış törenine
fotoğraf makinesi ve kamera alınmayacağı bildirildi. Başbakanlık Basın Müşavirliği, sarı basın kartı sahiplerinin
sadece dinleyici olarak törene katılabileceğini duyurdu.489
• Adana’da yayınlanan Egemen gazetesi İmtiyaz Sahibi Hakan Denizli, 25 Eylül’de Seyhan ilçesindeki
Reşatbey Mahallesi’nde yolda yürürken eli sopalı bir kişinin saldırısına uğradı. Polis merkezine gidip şikâyetçi
olan Denizli, yaptıkları bir haber nedeniyle iki kez saldırıya uğradığını ileri sürdü. Gazetecilerin halkın haber alma
hakkı için çalıştığını söyleyen Denizli, “Bu tür fiili saldırılarla haber yapmamız engellenmek isteniyor. Ama kimse
bizi yıldıramaz. Bu saldırıyı kınıyorum ve sorumluların bulunup cezalandırılmasını istiyorum” dedi.490
29 Eylül 2014
• Cumhurbaşkanı seçimi öncesinde seçimleri etkileyecek yayın yaptığı ve seçim sonuçlarını 9 dakika erken
açıkladığı iddiasıyla Kanal 24’e sekiz kez yayın durdurma cezası veren Yüksek Seçim Kurulu, “yayınlarında
tarafsızlık ilkesinin ihlal edildiği iddiasıyla” kanala dört yayın durdurma cezası daha verdi.491
30 Eylül 2014
• T24 adlı internet gazetesinin bulunduğu binanın girişine bırakılan bir mektupta T24 ve Cumhuriyet gazetesi
yazarı Aydın Engin ile Taraf gazetesi yazarı Prof. Murat Belge’ye suikast düzenleneceği öne sürüldü. Notta,
“Aydın Engin ve Murat Belge için karar alınmıştır ve şahıslar vazifelendirilmiştir. Tarih bilahare bildirilecektir.
Ben bir vatansever olarak buna çok yanlış buluyorum. Arz ederim. Not: Şahıslara temiz alet verecekler” iddiası
yer aldı. T24’e konuşan ve tehdidi değerlendiren Murat Belge, “Suikast tehdidinin Atatürkçü, darbeci, milliyetçi
ve faşist kesimlerden geldiğini zannetmiyorum” dedi.492
• Özgürlük için Basın Projesi koordinatörü Yusuf Kanlı. Today’s Zaman’a verdiği röportajda Taraf gazetesi
yazarı Murat Belge ile Cumhuriyet gazetesi yazarı Aydın Engin’e yapılan ölüm tehdidi konusunda, “Tehditler
ciddiye alınmalıdır. Bir gazetecilik örgütü olarak iddia edilen komployu kınıyoruz. Bu olay nefret söylemi ve
ülkenin aydınlarına karşı siyasi otoriteler tarafından yürütülen kutuplaştırıcı, ötekileştirici politikaların bir
sonucudur” dedi.493
• Yeni Akit, Cumhuriyet yazarı Ceyda Karan’ın Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde çektirdiği bir fotoğrafın sosyal
medya hesabı Twitter üzerinden paylaşılmasına değinerek, Karan’ı “bölgede yaşanan drama rağmen kahkaha
atarak fotoğraf çektirmek” ve “utanmadan Twitter’dan paylaşmakla” itham etti.494 Bunun üzerine Ceyda Karan
Twitter’dan, “Geri zekâlı aktrol/yandaşlar olmadan çekilmiş bir fotoğrafı ‘selfie’ diye sunuyorlar. Yaraşır. Sizin
için gülerek selfie çektireceğim” dedi.495
• 17-25 Aralık yolsuzluk soruşturmalarıyla ilgili haberler yapan karsigazete.com sitesi ve MİT tırlarıyla ilgili
haber yapan işsiz gazetecilerin kurduğu GriHat.com sitesi hakkında “soruşturmanın gizliliğini ihlal” suçlamasıyla
485
http://www.bugun.com.tr/etiket/ali-halit-aslan
http://www.bugun.com.tr/turkiyede-gazetecilik-yikimin-esiginde-yazisi-1273942
487
http://www.milliyet.com.tr/mardin-de-ogretmen-ve-gazeteciye-darp-mardin-yerelhaber-400293/
488
http://www.cihan.com.tr/caption/TCG-Baskani-Olcayto-Gazeteciler-ayristiriliyor-ve-baski-uygulaniyor_4312-CHMTU0NDMxMi8x
489
http://www.radikal.com.tr/turkiye/basbakanliktan_surpriz_yasak-1215203
490
http://www.dha.com.tr/adanada-yerel-bir-gazetenin-imtiyaz-sahibi-hakan-denizliye-sokakta-yururken-eli-sopali-bir-kisi-tarafindan-yapilan-saldiri-guvenlikkamerasinda_767248.html
491
http://haber.stargazete.com/guncel/24-tvye-sansur-gibi-ceza/haber-946101
492
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/gazeteci-aydin-engin-ve-murat-belgeye-suikast-tehdidi
493
http://www.todayszaman.com/_journalists-denounce-murder-plot-against-columnists_360282.html
494
http://www.yeniakit.com.tr/haber/ceyda-karandan-cirkin-goruntu-31249.html
495
http://www.yeniakit.com.tr/haber/ceyda-karandan-cirkin-goruntu-31249.html
486
48
başlatılan soruşturma kapsamında, iki siteye yönelik arama kararları çıkarıldı. Polis baskınlarının ardından iki
haber sitesi de kapatıldı.496
1 Ekim 2014
• İşsiz gazeteciler tarafından kurulan Grihat adlı internet sitesi hakkında, MİT tırları haberi497 dolayısıyla
Sulh Ceza Hakimliği tarafından kapatma kararı verildi.498
• Kapanan Karşı gazetesinin internet sitesi, karsigazete.com polisin baskınına uğradı. Polis internet sitesinde
yer alan 25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk haberinin kaldırılmasını, aksi takdirde sitenin tamamen kapatılacağını
bildirdi. Gazete yetkilileri, “Hani o ses kayıtları montajdı” haberiyle ilgili savcılık ve mahkeme kararı olmamasına
rağmen polisin sansür girişiminde bulunduğunu açıkladılar. TGC, polis baskınını kınadı. 499
2 Ekim 2014
• TİB, İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü Mehmet Karaca’nın başvurusu üzerine, Radikal yazarı Ezgi
Başaran’ın “Dingo’ların bilim dünyası” başlığıyla yayınlanan yazısını engelledi.500 Yazının siteden kaldırılış
sürecinde Radikal’e “tebliğ ve itiraz hakkı” tanınmadı.501
• Hürriyet'in haberine göre, dördüncü sezonunun Türkiye’de çekilmesi planlanan, ancak daha sonra
vazgeçilen Amerikan yapımı Homeland dizisinin başrol oyuncusu Claire Danes, New York Times’a verdiği
röportajda, Türk hükümetinin senaryoda Türkiye’nin imajını hoş olmayan şekilde tasvir eden unsurlar
barındırabilecek her içerik için güvenlik soruşturması yapma ısrarı nedeniyle, prodüktörlerin İstanbul’dan
vazgeçme kararı aldıklarını söyledi.502
• Cumhuriyet yazarı Aydın Engin, Eylül ayı sonunda T24 haber sitesinin kapısına bırakılan bir mektupla
kendisi ve Taraf gazetesi yazarı Murat Belge’ye suikast düzenleneceği iddiaları üzerine, Cumhuriyet savcılığına
suç duyurusunda bulunduğunu yazdı. Engin'in avukatı, Savcılığın, “soruşturmanın yapıldığını, ancak suçluların
bulunamadığını” bildirdiğini söyledi.503
• Sabah yazarı Ersin Ramoğlu, “Fethullah Gülen Cemaati’nin operasyon siteleri kurduğu ve bu sitelerde
illegal bant kaydı (tape) ve şantaj kasetleri yayınladığı, TGC ve muhalif medyanın bu sitelere yönelik
soruşturmalara kızdığı ve yaygara kopardığı” ifadelerini kullandığı köşe yazısında, gazeteci Can Dündar hakkında
“Lolita-sever, gammazcı, para uğruna ‘paralel’ in emir eri olmuş” gibi ithamlarda bulundu.504
• Diyarbakır’da Kobani protestolarında çıkan olayları takip eden Azadiya Welat gazetesi muhabirleri Nihat
Kutlu ve Bişar Durgut ile JINHA muhabirleri Beritan Canözer ve Sarya Gözüoğlu bıçaklı bir grubun saldırısına
uğradı.505
3 Ekim 2014
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başdanışmanı Yiğit Bulut, sosyal medya platformu Twitter
üzerinden “Siyasi iradenin sesi, nefesiyim diye kendine yol alan sözde gazeteci’’ ifadesini içeren bir Tweet atarak
Yeni Şafak yazarı Abdülkadir Selvi’yi eleştirdi.506 Selvi ise Twitter üzerinden Yiğit Bulut’a cevaben, “Benimle
Ergenekoncular uğraştı, Geziciler uğraştı, paralelciler uğraştı; şimdi de Yiğit Bulut... Eyvallah etmem, Yiğit Bulut
hak ettiği cevabı alır. Ergenekoncular Erdoğan'ı devirmek isterken kapatma davasında 27 Nisan muhtırasında ben
yine buradayım; peki Yiğit Bulut neredeydi? Erdoğan'ı ve Erbil'i savunduğum CNN'deki programdan Erdoğan'ın
danışmanı Yiğit Bulut rahatsız olmuş. Yiğit sen kimin adamısın? Benim nüfuz ticaretine ihtiyacım yok AK
Parti'den önce de Yeni Şafak'taydım, şimdi de... Yiğit olmayan adam sen kendine bak” dedi.507
• İlahiyatçı Nihat Hatipoğlu, Taraf’ta yayınlanan, “Sultanahmet’te bir otel aldığı ve kamuya ait alanı imara
aykırı şekilde oteline dâhil ettiği” iddialarını, “çeşitli kesimler tarafından yürütülen yıpratma kampanyasının
devamı” olarak niteledi ve Taraf’tan davacı oldu.508
496
http://t24.com.tr/haber/karsi-gazete-kapatildi-sira-grihatta,272539
Grihat sitesi kapatıldığı için yapılmış olan habere ulaşılamadı
498
http://odatv.com/n.php?n=bir-internet-sitesine-daha-kapatma-karari-0110141200
499
http://www.zaman.com.tr/gundem_karsiya-polis-baskini_2247683.html
http://www.zaman.com.tr/gundem_tgc-ve-basin-konseyi-karsi-internet-sitesine-yapilan-polis-baskinini-kinadi_2247726.html
500
http://t24.com.tr/haber/itu-rektoru-istedi-tib-ezgi-basaranin-yazisini-sansurledi,272599
501
http://www.diken.com.tr/ezgi-basaranin-sansurlenen-yazisinin-tam-metni/ ve http://www.radikal.com.tr/turkiye/tgc_ezgi_basarana_sansuru_kiniyoruz-1216919
502
http://www.radikal.com.tr/kultur/homeland_4_sezon_turkiyede_cekilmeyecek-1216572
503
http://www.zaman.com.tr/gundem_gazetecilerden-olum-tehdidine-suc-duyurusu_2248076.html
504
http://www.sabah.com.tr/bolgeler/yazarlar/ramoglu/2014/10/02/belgesel-degil-cinayet
505
http://www.evrensel.net/haber/93185/saldiriya-ugrayan-gazeteci-durgut-yogun-bakimdan-cikarildi
506
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/bulut-ile-selvi-birbirine-girdi-h62577.html
507
http://odatv.com/n.php?n=yigit-sen-kimin-adamisin--0310141200
508
http://www.takvim.com.tr/guncel/2014/10/04/iftira-tarafi
497
49
• Yeniçağ gazetesi, “rüşvet ve yolsuzluk iddialarını gündeme getirdikleri” için hakkında soruşturma
başlatıldığı haberini verdi.509
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) ve Gazetecileri Koruma
Komitesi (CPJ) heyetini Çankaya Köşkü’nde kabul etti. Bu buluşmada Cumhurbaşkanı Erdoğan, internet
medyasıyla ilgili olarak, “Her geçen gün internete daha da karşı oluyorum” dedi.510
5 Ekim 2014
• Bir grup vatandaş Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde, basın mensuplarını, IŞİD örgütü ile bazı Kürt grupların
çatışmalarını görüntüledikleri alanda, engellemek istedi. Polis gruba müdahale etti.511
• Kobani’deki çatışmaları takip etmek üzere Şanlıurfa'nın Suruç ilçesinde bulunan BBC ekibinin aracına polis
yakın mesafeden iki gaz kapsülü attı. BBC ekibi olayda yara almazken kapsülün neden olduğu küçük çaplı
yangında araç zarar gördü.512
• Cumhuriyet, 17-25 Aralık soruşturmalarının ardından yazarları, muhabirleri, Genel Yayın Yönetmeni ve
Yazı İşleri Müdürü hakkında 30 soruşturma açıldığını bildirdi. Gazete, kendilerine gönderilen tekzip metinlerinde
“sözde gazete” ve “kirli odakların maşaları” gibi ağır ithamların yer aldığını bildirdi.513
7 Ekim 2014
• Yeni Akit gazetesi, Taraf yazarı Namık Çınar’ı hedef aldı: “Tetikçi Taraf’ın asker eskisi Namık Çınar,
İslam Devleti’ne olan tahammülsüzlüğünü yine gösterdi”.514
• Gezi olayları günlerinde ekmek almaya giderken polisin attığı gaz fişeğiyle yaralanan Berkin Elvan’ın
ölümü üzerine Ankara’da yapılan protesto gösterileri sırasında TOMA’ya yaklaşarak orantısız şiddet
uygulamaması uyarısında bulunan emekli subay gazeteci Rahmi Yıldırım hakkında “polise direnme” suçu işlediği
gerekçesiyle ceza davası açıldı. Yıldırım'ın 3 yıla kadar hapisle yargılanmasına karar verildi.515
8 Ekim 2014
• 9 Eylül Üniversitesi, Aydın Üniversitesi ve İstanbul Ticaret Üniversitesi yönetimleri; Sözcü gazetesinin
Yılmaz Özdil için hazırladığı “Sen yine içinden geldiği gibi yaz Yılmaz” yazan afişlerin “siyasi” olduğu
gerekçesiyle üniversite kampüslerindeki ilan panolarına asılmasına izin vermedi.516
• İşadamı Ethem Sancak’ın bir süre önce TMSF’den satın aldığı 360 TV'nin Ankara bürosu kapatıldı. Kanal
yönetimi, aralarında Ankara Temsilcisi Sedat Yazıcıoğlu’nun da bulunduğu 15 gazeteci çalışanın işine son
verdi.517
• Taraf yazarı Namık Çınar, kendisini “hedef gösteren” Yeni Akit’e, “yandaş” yakıştırmasında bulundu.518
• Gazeteci Tansel Kardeş, daha önce de kendisini telefonla tehdit ettiği için Kozlu Belediye Başkanı Ertan
Şahin hakkında suç duyurusunda bulunacağını söyledi. Batı Karadeniz gazetesi imtiyaz sahibi Kardeş, evinin
suyunun borcunun ödenmesine rağmen belediye başkanının talimatıyla kesildiğini iddia ederek, İdare
Mahkemesi'ne yürütmeyi durdurma davası açtığını söyledi.519 Halkın Sesi’ne konuşan Kardeş, yaptığı haberler
nedeniyle daha önce de Başkan Şahin tarafından tehdit edildiğini söyledi.520
• AA kameramanı Melik Fırat Yücel ve foto muhabiri Şebnem Coşkun, İstanbul’un Okmeydanı semtinde
eylemciler tarafından gelen kaynağı belirsiz saçmaların kendilerine isabet etmesiyle yaralandı. Tedavi altına alınan
gazetecilere 3 gün iş göremez raporu verildi. Hayat TV muhabiri Duygu Ayber, polis saldırısına uğradı. 521
• Sokağa çıkma yasağının uzatıldığı Diyarbakır'da Kobani bağlantılı karşıt gösteriler sırasında üç çocuk
yaralandı. Ölü sayısının 16 olduğu ancak artmasından endişe edildiği bildirildi.522
• Merkezi Kuzey Irak’ta bulunan Gali Kürdistan televizyonu kameramanı ve Güneydoğu Gazeteciler
509
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/baski-ve-sansur-103665h.htm
http://odatv.com/n.php?n=her-gecen-gun-internete-daha-da-karsi-oluyorum--0310141200
511
http://www.medyaradar.com/suructa-gazetecilere-sok-mudahale-haberi-128786
512
http://www.bbc.co.uk/turkce/multimedya/2014/10/141005_vid_bbc_gazkapsulu?ocid=socialflow_Twitter
513
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/127395/Gazetemize_sorusturma_yagmuru.html
514
http://www.gazeteciler.com/polemik/akitten-hedef-gosterdigi-taraf-yazarina-hakaret-80900h.html
515
http://www.antalyaajans.net/gundem/gazeteci-yildirima-aziz-nesinlik-dava-h8029.html
516
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/universiteden-yilmaz-ozdile-sansur-618848/
517
http://www.medyaradar.com/360-tvde-deprem-ankara-buro-kapatildi-15-kisiyle-yollar-ayrildi-medyaradar-ozel-haberi-128953
518
http://www.taraf.com.tr/yazilar/namik-cinar/yandas-yeni-akitin-viz-gelir-tehditleri/31033/
519
http://batikaradenizhaber.com/haber-4117-suc_islemeye_devam_ediyor.html
520
http://www.halkinsesi.com.tr/m/?id=11818
521
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/isid-bahanesiyle-izinsiz-gosteriler-haberi/1288403
522
http://www.evrensel.net/haber/93465/koban-eylemlerine-saldirilarda-16-kisi-oldu
510
50
Cemiyeti üyesi Rojhat Değer, 6 Ekim günü Diyarbakır’da başlayan eylemleri görüntülemek isterken Bağlar
ilçesinde vücuduna ateşli silahlardan çıkan saçmaların isabet etmesi sonucu yaralandı.523
10 Ekim 2014
• Şırnak'ın İdil ilçesinde haber takibi yaptığı sırada beş özel harekât polisi tarafından önü kesilen DİHA
muhabiri Mehmet Zeki Çiçek, basın kimliğini göstermesine rağmen darp edildi. Polisler daha sonra Çiçek'in
üzerine ateş açtı. Polislerin kurşunları Çiçek'e isabet etmezken, darp sonucu Çiçek'in vücudu ve yüzünde morluk
ve şişlikler oluştu. 524
11 Ekim 2014
• Ruşen Çakır Vatan’dan ayrıldı. Çakır, “Hoşçakalın” başlıklı yazısında, “Gazetecilik Türkiye’de maalesef
artık muteber bir meslek değil” dedi.525 (Çakır, 20 Ekim'de HaberTürk gazetesinde köşe yazılara başladı.526)
12 Ekim 2014
• Kanal 24'te canlı yayına katılan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Diyarbakır'a
Almanya'dan gelen beş gazetecinin, çocuklara lastik yaktırıp haber yapmaya çalışırken yakalandığını ve gözaltında
bulunduğunu söyledi.527
13 Ekim 2014
• Türkiye Bayanlar Voleybol 2. Ligi’nde mücadele eden Bolu Belediyespor takımının posterinin bulunduğu
reklam panosunda sporcuların mayolarının üzerine “Edep Ya Hu!” yazılı kağıtlar yapıştırıldı. Polis kamerayla
çekim yaparak inceleme başlatırken, bir kulüp görevlisi posterin üzerindeki yazıları kaldırdı.528
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, Gazetecileri Koruma
Komitesi (CPJ) ve Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) heyetinin kabulü sırasında IPI’ın Türk üyeleri gazeteciler
Burcu Karakaş ve Emre Kızılkaya toplantıya alınmadı.529 Karakaş, Twitter hesabından toplantıya alınmama
gerekçesi olarak, “sadece yabancı temsilcilerin ziyarete katılmasının uygun bulunmasının gösterildiğini”
aktardı.530
• Radikal yazarı Cengiz Çandar, Aksiyon dergisine yaptığı açıklamada, “Kendi grubumdakiler dâhil 2013
yılının ilk aylarından itibaren merkez medyanın televizyonlarında ambargoluyum. İç siyaset analizinden
vazgeçtim, Ortadoğu gibi birebir ilgilendiğimiz konular yani, telefonla bile yayına alınmıyoruz, ambargo var”
dedi.531
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, gazetecilik kisvesi altında basın özgürlüğü kullanılarak ajanlık ve hainlik
yapıldığını öne sürdü. Erdoğan, “Yüzyıl önce Arap çöllerinde Osmanlı'yı yıkmak için ajanlar vardı, bugün de var.
Şu an da ajanlar bir hain olarak kendi halkları içinden çıkabiliyor. Din adamı, hizmet eri görünümünde, gazeteci
görünümünde yeni Lawrance'ların bölgeyi ateşe atmak için çabaladığını görüyoruz. Gerek yakın coğrafyada, gerek
Türkiye'de 'hizmet' diyerek, 'basın özgürlüğü' diyerek, 'bağımsızlık savaşı' ya da 'cihat' diyerek Sykes-Picot
anlaşmalarının gereğini yapanlar maalesef var” diye konuştu.
14 Ekim 2014
• Diyarbakır’da Kobani eylemleri sırasında polisler tarafından gözaltına alınan Alman gazeteciler, “gözaltına
alınırken sokak ortasında polisin küfür, hakaret ve şiddetine maruz kaldıklarını” anlattı. Alexandra Kasprzok,
Björn Kietzmann, Christian Gruber, Ruben Nevgebaver ve Chris Grodzki isimli beş Alman gazeteci, serbest
bırakıldıktan sonra, “Sadece haber takibi için geldik. Türkiye’de gazetecilerin özgürlüğü yok ve gazetecilerin
adliye bahçesinde bile fotoğraf çekilmesine izin verilmiyor” dedi.532
• Eskişehir Valisi Güngör Azim Tuna, Sinop'ta apartman yapılmak üzere temeli kazılan babasına ait arazide
10. yüzyıla dayandığı belirtilen tarihi antik amfora fırını ile seramik atölyesi çıktığı haberini yapan Cumhuriyet
muhabiri Selda Güneysu’ya, “O muhabiri biraz meşhur edeceğiz” diye tepki gösterdi.533
• Azadiya Welat ve Gündem dağıtıcısı Kadir Bağdu, Adana’da uğradığı silahlı saldırı sonucu yaşamını
523
http://www.guneydogugazetecilercemiyeti.com/ggc-basin-aciklamasi-247h.html
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/424286?from=1515596325
525
http://www.zaman.com.tr/gundem_rusen-cakir-vatandan-ayrildi_2250011.html
526
http://www.haberturk.com/yazarlar/rusen-cakir-2302/1001230-cemaat-hala-kurtarici-yunus-baliklarini-bekliyor
527
http://www.milligazete.com.tr/haber/Diyarbakirda_5_Alman_gazeteci_gozaltina_alindi/337520#.VLkV8yusX5t
528
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/130000/Bayan_voleybolcularin_sortlari_uzerine__edep_ya_hu__yazisi_yapistirdilar.html
529
http://www.taraf.com.tr/haber-erdogan-internet-karsitligim-her-gecen-gun-artiyor-165227/
530
http://odatv.com/n.php?n=erdogan-o-toplantiya-turk-gazetecileri-almadi-0310141200
531
http://www.zaman.com.tr/gundem_cengiz-candar-akpnin-andici-yaninda-28-subatinki-hicbir-sey_2250318.html
532
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/424811?page=1&from=3146229015
533
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/130093/Eskisehir_Valisi_nden_muhabirimize__O_muhabiri_meshur_edecegiz.html
524
51
yitirdi.534
15 Ekim 2014
• “Irkçılığa ve Milliyetçiliğe Dur De Platformu”, “Sen sakın içinden geldiği gibi yazma Yılmaz Özdil”
başlıklı açıklamasında Sözcü yazarı Özdil hakkında suç duyurusunda bulunacağını bildirdi. Açıklamada, Özdil’in
“Suriyeli sığınmacılar hakkında yazdıklarının nefret söylemi oluşturduğu” iddia edildi.535
• HaberTürk’te yayınlanan Akşam Raporu adlı programa konuk olan Mithat Sancar’ın, “polis teşkilatına
getirilmesi planlanan ‘Alman modeli’ni eleştirdiği” için “teknik arıza” gerekçe gösterilerek yayından alındığı iddia
edildi.536 HaberTürk TV Genel Yayın Yönetmeni Erhan Çelik, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Sorunun
moderatör ile reji arasındaki iletişimsizlik nedeniyle ortaya çıktığını” belirtti.537
• Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Mustafa Kurt, görevinden istifa etti. Hürriyet ve Cumhuriyet
gazetelerinde yayınlanan haberlerde Kurt’un istifa sebebi olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, Johann
Wolfgang von Goethe’nin Güneş Batarken Bile Büyük oyununun orijinal metnindeki bazı replikleri sansürlemesi
olduğu iddia edildi.538
• Konya Yenigün gazetesi spor muhabiri Yunus Altınbeyaz’ın Konyasporlu iki sporcunun idmanda yaptıkları
kavgayı konu alan “Konyaspor İdmanında Yumruklar Konuştu”539 haberini, Konyaspor menajeri Seyit İçgül,
“Hleb ile Özgür tartıştı ama yumruk olayı kesinlikle doğru değil” diyerek yalanladı.540 Kulüp tarafından yapılan
yalanlama ve tepkiler üzerine Yenigün gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Rasim Atalay kaleme aldığı yazıda,
“Vazifemizin ve duruşumuzun gereğini yerine getirdik” dedi.541
16 Ekim 2014
• Takvim gazetesi, hapisten çıkar çıkmaz, aldatıldığı şüphesiyle cinayet işleyen kişinin haberini “İhanete Jet
Cinayet” başlığıyla duyurdu. Gazete daha önce Yalova’da yumruklanan bir kadının kanlar içinde görüntüsünü
“Nakavt” başlığıyla vermişti.542
17 Ekim 2014
• Fuat Avni Firavun Sarayındaki Musa kitabının yazarı gazeteci Aytekin Gezici, henüz kanunlaşmayan yeni
yargı paketine dayanılarak “makul şüphe” iddiasıyla gözaltına alındı.543
19 Ekim 2014
• Erzurum Merkez Palandöken Belediye Başkanı AKP’li Orhan Bulutlar, yayımlanan bir haber nedeniyle,
“Paralel yapıya yakınlığıyla bilinen bazı medya kuruluşlarının karalama kampanyası başlattıklarını” öne sürdü. Bu
açıklamanın gönderildiği yerel Pusula gazetesi ise “Mensubu olduğu partinin en tepesindeki isim de, devletin
savcısı da, polisi de bilir ki, Pusula Gazetesi, değil paralel, hiçbir yapının yayın organı değildir. Bir tarafı vardır
doğru. O da yalnızca halkın tarafıdır” açıklamasını yaptı.544
• Merkezi İran'da bulunan Press TV muhabiri Serena Shim, Kobani’deki durumu aktarmak için bulunduğu
Suruç’ta geçirdiği trafik kazasında yaşamını yitirdi. Press TV, Shim’in ölümünü “kuşkulu” bulduğunu bildirdi.
Kanal, muhabirlerinin, ölümünden 2 gün önce Türkiye hükümetinin kendisini ajanlık yapmakla suçladığını ve
gözaltına alınmaktan korktuğunu ilettiğini savundu.545 Olay sonrasında, Suruç Jandarma Trafik Tim Komutanlığı
tarafından hazırlanan tutanakta, Serana Shim’in kuzeni de olduğu öğrenilen Judy Irish'in kullandığı otomobilin,
“şeride tecavüz etme”, “sağa dönüş kurallarına uymama” ihlallerinin tespitiyle kusurlu olduğu kaydedildi. Press
TV kameramanı 16 yaşındaki Judy Irish'in ayrıca ehliyetsiz olduğu bildirildi.546
20 Ekim 2014
• Gazeteciler Cemiyeti, Türk Basınının Sorunları başlıklı bir rapor yayınlandı. Raporda basının sorunlarının,
“basın ve ifade özgürlüğü”, “gazetecilerin tutuklanmasına yol açan yasadaki hükümler”, “sansür ve oto-sansür”,
534
http://www.radikal.com.tr/turkiye/adanada_kurtce_gazete_dagiticisi_vuruldu-1218689
http://www.durde.org/2014/10/durde-yilmaz-ozdil-hakkinda-suc-duyurusunda-bulundu/
536
http://www.zaman.com.tr/medya_mithat-sancara-canli-yayinda-sansur_2250753.html
537
http://www.haberturk.com/medya/haber/999931-haberturk-tv-genel-yayin-yonetmeni-erhan-celikten-sansur-iddialarina-yalanlama
538
http://www.zaman.com.tr/kultur_sansur-istifa-getirdi-devlet-tiyatrolari-genel-muduru-gorevini-birakti_2250746.html
539
http://www.konyayenigun.com/haber/90262/Konyaspor_idmaninda_yumruklar_konustu.html
540
http://www.konyayenigun.com/Yunus_Altinbeyaz_Gormeyeceksin_bu_hayatta_yazi3018.html
541
http://www.konyayenigun.com/Rasim_Atalay+Gorevimizi_yapmak_suc_mu__yazi3016.html
542
http://www.diken.com.tr/takvimin-bir-cinayeti-mesrulastirmadigi-kalmisti/
http://www.aydinlikgazete.com/medya/54435-havuz-gazetesi-yine-ayni.html
543
http://www.gazeteciler.com/gundem/makul-supheden-gozaltiya-alinan-gazeteci-aytekin-gezici-anlatti-81250h.html
544
http://www.gercekgundem.com/medya/78282/haberini-begenmedigi-gazete-paralelci
545
http://www.milliyet.com.tr/serena-shim-suruc-ta-oldu--gundem-1957009/
546
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27442358.asp
535
52
“basında tekelleşme ve sendikasızlaştırma”, “iş yasalarında yapılmak istenen değişiklikler” ve “gazetecileri
bekleyen tehlikeler” gibi başlıklar altında toplamanın mümkün olduğuna dikkat çekildi. Basın ve ifade
özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılmasının, Türkiye’nin demokratik gelişimi açısından acilen atılması
gerekli adımların başında geldiği vurgulandı.547
• 3 Mart 2014 tarihinde yaptığı “Ceplerine Duble Yol Yapmışlar” başlıklı haberden dolayı dönemin
Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan tarafından mahkemeye verilen BirGün Yazı İşleri
Müdürü Barış İnce mahkemeye sunacağı savunma yazısını gazetede yayınladı.548
21 Ekim 2014
• Taraf yazarı Mehmet Baransu’nun, İçişleri Bakanı Efkan Ala’ya karşı “basın yayın yoluyla hakaret” ve
“iftira” suçlarından 6 yıl 8 aya kadar hapis cezası istemiyle yargılandığı davada, bir sonraki duruşmaya polis
marifetiyle getirilmesine karar verildi.549
• Dicle Haber Ajansı Erzurum muhabiri Mensur Küçükkarga gözaltına alındı. Küçükkarga'nın haber takibi
yaptığı Hınıs’taki Kobani protestolarıyla ilişkilendirilmeye çalışıldığı iddia edildi.550
22 Ekim 2014
• Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Diyarbakır Şube Başkanı İsmail Özşanlı, Cumhuriyet
Başsavcılığı'na başvurarak, Diyarbakır’da 6-7 Ekim tarihlerinde 12 kişinin ölümüyle sonuçlanan olaylarla ilgili
yayın yasağı talebinde bulundu. Özşanlı, yaptığı açıklamada, “Bu yayınlar ile ilgili basın, sürekli insanlarımız
arasında kin ve nefret duygularını körükleyici tarzda bir dil kullanmakta, olayın oluş ve sunum biçimi ile yeni
istenilmeyen üzücü olayların oluşması için adeta davetiye çıkarmaktadır. Tüm bu nedenlerle, toplumsal refah ve
barışımızın korunması maksadı ile 8 Ekim tarihinde meydana gelen ve birçok vatandaşımızın da hayatını
kaybettiği olaylar hakkında Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan yayın yasağı getirilmesini talep etmekteyiz”
dedi.551
• Bianet Medya Gözlem Raporu yayınlandı. Raporda, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında medya kuruluş
ve çalışanlarına yönelik baskılar, gözaltılar, saldırılar, tehditler, ölümler, engellemeler ile açılan ve devam eden
soruşturmalar, yargılamalar, mahkeme safhalarına ayrıntılı olarak yer verildi. BİA Temmuz-Eylül 2014 Medya
Gözlem Raporu'na göre, 19 gazeteci Ekim 2014’e hapiste girdi; 21 haberci, bir yerel gazete matbaası, iki internet
sitesi fiili saldırıya uğradı; iki siteye polis baskın düzenledi. Son üç ayda 35 gazeteci işten çıkarıldı veya buna
zorlandı.552
23 Ekim 2014
• CHP Grup Başkanvekili Muharrem İnce, AKP Grup Başkanvekili Nurettin Canikli’nin konuşmasını
yayınlayıp kendileri konuşmaya başladığı anda canlı yayını kestiğini iddia ettiği NTV’yi Twitter hesabından, “AKP
Grup Başkanvekilleri Anayasa ile ilgili bizi ziyaret ettiler. Çıkışta Nurettin Canikli açıklama yaptı, açıklamayı
NTV canlı verdi. Ardından görüşmeye ilişkin biz açıklama yaptık. NTV canlı yayını kesti! Medyanın geldiği durum
maalesef bu! Yazıklar olsun!” diye eleştirdi.553 NTV ise CHP Grup Başkanvekili Muharrem İnce'nin taraflı haber
iddiasını reddederek, “CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi’nin AKP ile CHP heyetleri arasındaki görüşme
sonrası yaptığı açıklamalar canlı olmamakla birlikte haber bültenlerinde ayrıntılı olarak yer almıştır. Hamzaçebi
konuşmaya başladığı anda yayının kesildiği iddiası gerçeği yansıtmamaktadır. Ayrıca CHP Sözcüsü Haluk Koç’un
saat 14.30’da yaptığı açıklamaya da Haber Aktüel programı içerisinde canlı olarak yer verilmiştir” açıklamasını
yaptı.554
• MEB’in Türkiye çapında tüm okullara verdiği internet servis sağlayıcısında Aydınlık gazetesi ve Ulusal
Kanal internet sitelerinin “sakıncalı siteler” arasında gösterildiği ve okullarda yasaklanıp yasaklanmama kararının
okul idaresine bırakıldığı öğrenildi. MEB’in yasaklılar listesine tepki gösteren Aydınlık gazetesi Yazıişleri
Müdürü Ergün Gedek, “Türk basının yüz akı olan Aydınlık’ın girmediği yerde doğru bilgi ve gerçek haberden
bahsedilemez” dedi.555
• Validebağ Korusu yanındaki otopark alanında yapılacak inşaat alanına girmeye çalışan Mimarlar Odası'nın
547
http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/gazeteciler-cemiyetinin-turk-basinin-sorunlari-raporu-yayinlandi/
http://www.birgun.net/news/view/savunmamdir/7522
http://www.medyaradar.com/mehmet-baransu-hakkinda-yakalama-karari-haberi-129758
550
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/426094?page=2&from=2045345232
551
http://www.dha.com.tr/en-son-haber-musiad-diyarbakirdaki-olaylara-yayin-yasagi-istedi-son-dakika-haberleri_785281.html
552
http://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/159321-bia-medya-gozlem-raporu-tam-metin
553
http://www.medyaradar.com/ntv-adi-rtv-olmali-ntvnin-hangi-yayini-muharrem-inceyi-kizdirdi-haberi-107416
554
http://www.medyaradar.com/ntv-adi-rtv-olmali-ntvnin-hangi-yayini-muharrem-inceyi-kizdirdi-haberi-107416
555
http://www.aydinlikgazete.com/mansetler/55059-aydinlik-ve-ulusala-meb-sansuru.html
548
549
53
avukatı Can Atalay, Çiğdem Çidamlı ve Yurt gazetesi muhabiri Hakan Akpınar'ın da aralarında bulunduğu beş kişi
gözaltına alındı.556
24 Ekim 2014
• Yeni Şafak, Bank Asya’yı kanunsuz işler yapmakla suçladığı bir haberinde Zaman gazetesinin borsanın
“gözaltı pazarında” tutulmasını hazmedemediğini iddia etti ve “Bu nedenle Zaman, Borsa İstanbul Başkanı
İbrahim Turan’a saldırmayı sürdürüyor. Gazetenin, korumaya çalıştığı bankanın yaptığı kanunsuz işleri
görmezden gelmesi dikkat çekiyor” ifadesini kullandı.557
• Kanal D ve CNN Türk’te görev yapan 10 çalışanın işine “yeniden yapılanma” gerekçesiyle son verildi.558
25 Ekim 2014
• AKP İstanbul Milletvekili Metin Külünk, İstanbul’da AKP toplantısını takip eden Yeni Şafak muhabiri
Kübra Kara'yı oturduğu yerden kaldırmaya çalışması üzerine çıkan tartışmada, “ahlaksız, edepsiz” gibi ifadelerle
Kara’ya hakaret etti. Muhabiri tehdit eden Külünk, “Hangi gazetedesiniz? Patronlarınızla konuşurum. Benim adım
Metin Külünk, yaz” dedi.559
26 Ekim 2014
• Gazeteci Soner Yalçın bir söyleşiye katılmak için gittiği Denizli’de kaldığı otelde, polis tarafından
gözaltına alındı. Bir diğer gazeteci, Bugün gazetesi Washington temsilcisi Adem Yavuz Arslan’ın şikayeti üzerine
Ankara’da açılan davada ifade vermeye gitmediği gerekçesiyle erken saatlerde oteldeki odasından alınan Yalçın
daha sonra savcının talimatıyla “Öğlenden sonra ifade vermeye gelmek” şartıyla serbest bırakıldı.560
• Yüksekova Sulh Ceza Hakimliği, terör örgütü mensuplarınca düzenlendiği iddia edilen silahlı saldırıda, üç
askerin şehit edilmesiyle ilgili yayın yasağı kararı aldı.561
• Agos gazetesinin haber sitesi ırkçı bir hack grubu tarafından saldırıya uğradı. Sitenin açılış sayfasına
“Hoşgörü sonsuz olabilir ancak tahammül sınırlıdır” notu bırakıldı. 20 Ocak 2014 tarihinde de kendilerini
“Serberus” olarak tanıtan bir grup hacker, Agos’un internet sayfasına siber saldırı düzenlemişti.562
27 Ekim 2014
• TGC ve TGS, aralarında Gazeteciler Cemiyeti’nin (Ankara) de bulunduğu bazı meslek kuruluşları ile
avukatları, gazetecileri, akademisyenleri, Basın İş Kanunu Değerlendirme Toplantısı’nda bir araya getirdi.
Toplantıda, “İktidarın medya patronlarının baskısıyla Basın İş Yasası’nda peşin ödenmeyen ücretlere getirilen
yüzde beş faiz uygulaması ve kıdem tazminatını tırpanlayacak bir uygulamaya hazırlandığı” belirtildi.563
• Fatih Belediyesi'nin kentsel dönüşüm planlarını haberleştiren özellikle de Sulukule, Ayvansaray, Balat’taki
dönüşüme dair haberleri yazan Elif İnce, Radikal gazetesi tarafından işten çıkarıldı. Radikal muhabiri İsmail
Saymaz, bu kararla kaybedenin İnce’nin değil Radikal olduğunu vurgularken, köşe yazarı Fehim Taştekin
gazeteciliğin kaybettiğini belirtti.564
• TGS İstanbul Şube Başkanı Gökhan Durmuş, medya sektöründe son günlerde artan işten çıkartmalara tepki
gösterdi. “Küçülme, birleştirme gibi çeşitli bahanelerle gazetecilerin işten atılması kabul edilemez” diyen Durmuş,
Ankara’da Kanal D ve CNN Türk’teki işten çıkartılmaların ardından Radikal'in kent muhabiri Elif İnce’nin de
işine son verilmesinin, sektör açısından kaygı verici olduğunu söyledi. Durmuş, işten çıkartmalara ve medya
sektöründeki güvencesizliğe karşı tüm gazetecileri TGS çatısı altında örgütlenmeye çağırdı.565
• CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba ile Cezaevi Komisyonu üyesi milletvekilleri Özgür Özel,
Nurettin Demir ve Muharrem Işık’ın hazırladığı “Kalemi Kırılan Gazeteciler” raporu, CHP Genel Merkezi’nde
düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna açıklandı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ağbaba, kitaba ilişkin
açıklamasında, “AKP cezaevlerini binlerce muhalif insanla doldurdu. Hak arayanlara haddini bildirdi.
Sokaklarımızı gaz odasına çevirdi. Yargı eliyle, binlerce aile mağdur edildi. Otosansür yapmıyorsanız gazeteci
olarak gökten üç elma düşüyor şansınıza; cezaevi, baskı ve şiddet, işsizlik. Tüm bunlar söz konusu olunca Türkiye
556
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/133552/Validebag_da_5_kisi_darp_edilerek_gozaltina_alindi.html
http://www.yenisafak.com.tr/ekonomi/ihlalleri-gorme-zamani-695353
558
http://t24.com.tr/haber/kanal-d-ve-cnn-turkte-10-kisinin-isine-son-verildi,274960
559
http://www.yenisafak.com.tr/politika/kulunkten-gazeteciye-agir-hakaret-695865
560
http://www.milliyet.com.tr/soner-yalcin-gozaltina-alindi-gundem-1960320/
561
http://www.radikal.com.tr/turkiye/yuksekova_saldirisina_yayin_yasagi-1221424
562
http://www.sendika.org/2014/10/agos-gazetesi-sitesi-irkci-hack-grubu-tarafindan-saldiriya-ugradi/,
http://www.cumhuriyetarsivi.com/katalog/192/sayfa/2014/10/27/4.xhtml ve http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/25609094.asp
563
http://www.gazeteciler.com/gundem/tgc-ve-tgsden-basin-is-kanunu-icin-ortak-toplanti-81545h.html
564
http://t24.com.tr/haber/radikal-gazetesi-muhabiri-elif-inceyi-isten-cikardi,275184
565
http://www.evrensel.net/haber/94797/radikal-elif-inceyi-isten-cikardi.html#.VFEawDSsWSo
557
54
basın özgürlüğünde dünyada 154. sıraya geriliyor” dedi.566
29 Ekim 2014
• Çankaya Köşkü dışında ilk kez yapılacak 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı resepsiyonuna yaklaşık 4 bin
davetlinin katılması beklenirken, Zaman, Bugün, Birgün ve Evrensel gazeteleri ile Kanaltürk ve Bugün TV gibi
muhalif gazete ve televizyonlar davetliler arasında yer almadı. Karaman’da meydana gelen maden kazası
nedeniyle resepsiyonun iptal edildiği açıklandı.567
30 Ekim 2014
• Kobani’ye geçmek üzere Şanlıurfa Suruç’ta bekleyen Peşmerge birliğini görüntüleyen gazetecilere
müdahale edilerek çekim yapmaları engellendi. Uyarılara rağmen çekime devam eden bir gazeteciye ateş açıldı.568
31 Ekim 2014
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. Fransız Uluslararası Enstitüsü'ndeki konuşmasının ardından bir
gazetecinin, “Mustafa Kemal Atatürk‘ün mirasıyla ilgili bir soru sormak istiyorum. Bir cumhurbaşkanlığı sarayı
inşa ettirdiğinizi biliyoruz... Atatürk’ün mirası hakkındaki görüşlerinizi, laik devlet görüşleriniz, cumhuriyetin
mirasıyla ilgili düşüncelerinizi alabilir miyim” şeklindeki sorusuna, “Kusura bakmayın da şimdi Gazi Mustafa
Kemal’in zamanında veya daha sonra yapılmış olan, ki şu anda kullanılan Cumhurbaşkanlığı Köşkü, Gazi Mustafa
Kemal’in hizmet verdiği köşk değildir. Soruyu sorarken maalesef işi iyi bilerek sormuyorsunuz” diyerek yanıt
vermedi.569
• Peşmergelerin geçişi ve Kobani'deki gelişmeleri takip için Şanlıurfa'nın Suruç ilçesine giden Kürdistan TV
Diyarbakır Temsilcisi Mehmet Eren ve kameramanı, polis tarafından darp edildi. Eren, Suruç Devlet
Hastanesi'nden darp raporu aldı ve yaşadığı saldırıdan sorumlu polisler hakkında suç duyurusunda bulunacağını
söyledi. Olayı görüntüleyen İMC TV ekibi, polis tehdidiyle karşılaştıklarını öne sürdü.570
• Çalık Grubu’nun Kalyon Grubu’na sattığı Sabah, ATV, Takvim ve dergilerde işten çıkarmalar yapıldı.
Sabah istihbarat biriminden Orhan Yurtsever, Neslihan Keskin, Pervin Metin ve Ali Şahin’in görevlerine son
verildi.571
1 Kasım 2014
• Milli Eğitim Bakanlığı yetkili sendikası Eğitim Bir-Sen’in Şanlıurfa Birecik’te okul müdürlüğü
mülakatında fişleme yaptığı iddia edildi. Türkiye Kamu-Sen ve Türk Eğitim-Sen tarafından açıklanan ve
Birecik’te görev yapan 64 öğretmenin yer aldığı listede, isimlerin yanındaki notlar dikkat çekti. Kamu-Sen ve
Eğitim-Sen tarafından Eğitim Bir-Sen Birecik İlçe Temsilcisi Nahsen Aydın tarafından hazırlandığı açıklanan
listede, kişilerin isimleri, görev aldıkları okullar ve branşlarının yanı sıra ideolojik görüşleri ve buna göre
değerlendirmeler de yer aldı. İnternet sitesinden yayınlanan fişleme listesinde, “üye değil, her zamanın adamı,
kesinlikle değerlendirilmemeli, tutarsız, güvensiz, iki yüzlü, dengesiz ve paracı, kesinlikle barajın altında kalmalı,
üyemiz, karakterli biri, kesinlikle değerlendirilmeli, kesinlikle değerlendirilmemeli, Alevi, militan biri” şeklinde
notlar yer aldı. Türkiye Kamu-Sen ve Türk Eğitim-Sen tarafından yapılan açıklamada fişlemelere tepki gösterildi.
Genel Başkan İsmail Koncuk, söz konusu belgelerle ilgili olarak suç duyurusunda bulunacaklarını belirtti.572
2 Kasım 2014
• Mürşitpınar Sınır Kapısı'ndan Kobani’ye geçen Özgür Suriye Ordusu mensupları, kendilerini görüntüleyen
gazetecilerin etrafını sardı ve Kanal D ekibinin kamerasına el koydu.573
• Ankara Devlet Tiyatrosu'nda Bozkurt Kuruç rejisiyle sahnelenen Shakespeare’in “Macbeth” adlı oyunu
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’nce Kasım ayı programından çıkarıldı. Oyunu bakanlık yetkililerinin izlediği
ve CD’ye kaydedildiği öğrenildi. Genel müdürlükten oyunun programdan çıkarılmasıyla ilgili olarak, “Oyunda
görevli bir oyuncumuzun aniden rahatsızlığı nedeniyle oyun o tarihlerde iptal edilmiştir” açıklaması yapıldı. Genel
müdürlükten, Cumhuriyet’e yapılan açıklamada, “Cymbeline adlı oyunun prömiyerinin 18 Kasım’da
gerçekleşmesi için gerekli değişikliğin yapılması uygun görülmüştür” denildi.574
566
http://www.milliyet.com.tr/chp-den-kalemi-kirilan/siyaset/detay/1960928/default.htm
http://t24.com.tr/haber/cumhuriyet-resepsiyonuna-muhalif-gazete-ve-televizyonlar-davetli-degil,275370
568
http://webtv.radikal.com.tr/turkiye/10820/pesmergeleri-goruntuleyen-kameramana-saldiri.aspx
569
http://www.radikal.com.tr/politika/erdogana_saray_sorusu-1222591
570
http://www.cihan.com.tr/news/Pesmerge-konvoyunu-takip-eden-gazeteci-darp-edildi_3494-CHMTU3MzQ5NC8x
http://www.imctv.com.tr/2014/10/31/polis-gazetecileri-darp-etti-imc-tv-goruntuledi/
571
http://www.medyaspot.com/haber/Sabah-ta-tenkisat-depremi/186079
572
http://www.milliyet.com.tr/okul-mudurlerine-fisleme-soku-gundem-1963238/
573
http://www.urfaposta.com/gazetecilerin-suructa-zorlu-mesaisi.html
574
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/136485/Macbeth__zalim_iktidar__kurbani.html
567
55
3 Kasım 2014
• Adana Emniyet Müdürlüğü İstihbarata Karşı Koyma Bürosu’nda görevli polis Abdullah K, 17 Eylül 2013
tarihinde DEVA 2 İstihbarat Projesi sisteminden Erdoğan’ı sorguladı. 17 Aralık operasyonu sonrası emniyet içinde
yapılan “paralel yapı” incelemeleri kapsamında Abdullah K’nin Erdoğan’ı sorguladığı tespit edildi. Bu durum
üzerine Ankara Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Bürosu Savcılığı tarafından gözaltına alındı. “Görevi
kötüye kullanmak, gizliliği ihlal ve anayasal suç işlemek” iddialarıyla sulh ceza hakimliğine sevk edilen polis, adli
kontrol kararıyla serbest bırakıldı. Abdullah K. yaptığı açıklamada, “Kendisine sevgi ve sempati duyarım. Olay
tarihinde de kendisine duyduğum bu sevgi nedeniyle ismini yazıp fotoğrafına baktım” dedi.575
4 Kasım 2014
• Kurdistan TV Diyarbakır Temsilcisi Mehmet Eren, Suriye’nin kuzeyindeki Kobani’ye giden Peşmerge
konvoyunu izlerken, kalabalık nedeniyle konvoydan ayrılamadığı için polisle girdiği tartışmada, polise Kurdistan
TV çalışanı olduğunu söyledikten sonra “darp edildiğini” söyledi.576
• Milliyet muhabiri Kemal Göktaş hakkında, Savcı Göksel Er'in, İzmir'de Fevziye Cengiz isimli kadını
Karabağlar Polis Merkezi içinde ağır şekilde darp ettikleri gerekçesiyle yargılanan polisler hakkında sunduğu
mütalaayı eleştiren haberi nedeniyle “kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret” iddiasıyla dava açıldı.577
• AKP İzmir Milletvekili Binali Yıldırım, hakkındaki iddiaları haberleştiren Zaman ve bazı internet sitesi
yöneticileri hakkında “hakaret” ve “iftira” suçlamasıyla İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvurdu.
Zaman’da 26 Ekim 2014 tarihinde “Yeni Türkiye, eski devlet! İkinci Ferhat Sarıkaya vakasına adım adım”
başlıklı, Uğur Sağındık imzalı haberde, “Binali Yıldırım’ın dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın
talimatıyla Sabah ve ATV’nin satın alınması için bazı işadamlarını yönlendirdiği” ses kayıtlarına dayandırarak
iddia edilmişti. Bu iddialar, bazı internet sitelerinde de yer almıştı.578
5 Kasım 2014
• Karaman Ermenek'teki maden kazasına dikkati çekmek ve işçi ölümlerini protesto için Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı önünde eylem yaparak giriş kapısına temsili mühür vuran DİSK üyelerine polis müdahale etti,
17 kişi gözaltına alındı.579
• Avrupa Gazeteciler Federasyonu, Etik Gazeteciler Ağı ve Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın çağrısıyla
düzenlenen yuvarlak masa toplantısında gazeteciler kendilerini tartıştı, “Türkiye medyası otosansürü bitirip
kamuoyu güvenini tesis edebilir mi” sorusuna cevap aradı. Zaman gazetesinden Deniz Ergürel, haber
merkezlerinde uzmanlaşmanın eksikliğinden bahsetti, araştırmacı gazeteciliğin eksikliğinin ve uzmanlaşmamanın
zayıf haberciliğin sebebi olduğunu belirtti. Medyaya sahiplik açısından bakan Galatasaray
Üniversitesi’nden Ceren Sözeri, Cumhuriyet boyunca gerek gazete sahibi “gazeteci ailelerin” gerekse bugünkü
medya patronlarının hükümetle ters düşmemeye çalıştığına dikkat çekti. Çok sayıda gazetecinin milletvekili
olduğunu, bu anlamda gazetecilerin içindeki “starlığa” değinen Sözeri, “Gazeteciler star olarak değil, gazetecilik
için gönül indirdikleri zaman konuşmaya başlayabiliriz” dedi. Toplantı, medyanın yeniden nasıl güven
tazeleyebileceği tartışmasıyla sona erdi.580
6 Kasım 2014
• Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve hükümet organlarının basına uyguladığı akreditasyon, Cihan Haber
Ajansı ve Samanyolu TV tarafından “Basın hürdür, sansür edilemez. Anayasada düzenlenerek basın hürriyeti
sağlam bir güvenceyle korunmak istenilmiştir. Diğer yandan, devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak
tedbirleri almakla da yükümlü tutulmuştur” denilerek yargıya taşındı.581
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, hükümetin hazırladığı Basın İş Yasası'yla ilgili
yaptığı açıklamada, “basının zapturapt altına alınmaya çalışıldığını ve düzenlemenin iktidar ile ortak hareket eden
sermaye sahiplerine yarayacağını” söyleyerek hazırlanan yasaya tepki gösterdi.582
• Türk Silahlı Kuvvetleri, kendisine ait ortaöğretim kurumlarında okuyan öğrencileri “korumaya”
yönelik aldığı önlemler gereği, “pornografi, cinsel sömürü” içerdiği gerekçesiyle, dil eğitimini pekiştirmek için
575
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/137051/Erdogan_i_bilgisayarda_sorgulamak__anayasal_suc_.html
http://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/159657-darp-edilen-tv-muhabiri-polisten-sikayetci
http://www.radikal.com.tr/turkiye/iskenceyi_yapan_polise_bir_haber_yapan_gazeteciye_iki_yil_isteniyor-1223680
578
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/11/04/binali-yildirimdan-suc-duyurusu
579
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/137569/isci_olumlerini_protestoya_mudahale__17_gozalti.html
580
http://www.bianet.org/bianet/medya/159735-gazeteciler-cuvaldizi-kendilerinebatirdi?utm_content=bufferfb870&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer
581
http://www.cihan.com.tr/news/Basina-akreditasyon-yargiya-tasindi_8556-CHMTU1ODU1Ni8x
582
http://www.zaman.com.tr/aktuel_medyaya-akreditasyon-tepkisi-basin-zapturapt-altina-alinmak-isteniyor_2255742.html
576
577
56
öğrencilere izletilen Game Of Thrones dizisini yasaklama kararı aldı.583
• Kanal D’de uzun süredir yayın koordinatörü olarak görev yapan Deniz Arman ve haber müdürü olarak
görev yapan Salih Selçuk başta olmak üzere, yedi kişinin görevine son verildi.584
7 Kasım 2014
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ihaleyi alan şirketlerin üçüncü havalimanı inşaatından vazgeçmek
üzere olduğunu iddia eden HaberTürk yazarı Fatih Altaylı’ya,”Hazmedemeyenler kenarda, köşede bir şeyler yazıp
çiziyorlar. 'Bu projeden vazgeçme düşünceleri var' gibi şeyler yazıp çiziyorlar. Hazımsızlık çok kötü. Oturdu mu
bir daha halledemezler. Onun için bunların ani, acil operasyonlara ihtiyacı var” diye tepki gösterdi.585 Fatih
Altaylı, Erdoğan’a köşesinden, “Ben sürdürebildiğim kadarıyla bu gazeteciliği sürdüreceğim. Hakaret etmeden,
polemiğe girmeden, sorgulayarak, daha iyiyi arayarak yolumda gideceğim” cevabını verdi.586
• 12 gazeteci örgütünün bir araya geldiği G-9 Gazeteciler Platformu toplantısında BBC Türkçe muhabiri,
AKP’nin gazeteci kökenli Gaziantep Milletvekili Şamil Tayyar’a, basına uygulanan “sansürü” sordu. Tayyar, “Öz
itibariyle akreditasyon uygulamasına hep karşı çıktım. Hiçbir zaman bunu doğru bulmadım. Ancak burada özel ve
istisnai bir durum var” dedi. Tayyar, istisnai durumu, “Maalesef bazı yayın organları evrensel basın kriterlerine
göre gazetecilik faaliyeti icra etmek yerine alternatif bir devlet yapılanması içinde hareket eden bir çetenin hamisi
gibi hareket ettiği için, devletin kendisini korumaya almak istemesi doğal diye düşünüyorum” diye açıkladı.
Today’s Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş, bazı haberleri sorma ve sorgulama imkanlarının
“ellerinden alındığını” ifade ederek, “Türkiye’de her despotik dönemin muktedirleri bu tür uygulamalar yapıyor.
Yakın tarihe kadar Türkiye’deki iktidar odağı, TSK merkezli bir yapılanmaydı ve Bugün, Zaman, Today’s Zaman,
Samanyolu, Cihan Haber Ajansı gibi gazete ve TV’ler yasaklıydı” dedi. Bu uygulamaya “akreditasyon” demenin
yanlış olduğunu belirten Keneş, “Akreditasyon denildiği zaman insanlar, uluslararası etkinlikler ya da başka
ülkelerdeki belirli düzenlemeleri de anlayabiliyor. Türkiye’deki uygulama bu değil. Bu, bildiğiniz sansür” diye
konuştu.587
9 Kasım 2014
• Avrupa Birliği Reform Eylem Grubu’nun Ankara’da düzenlediği toplantıya “Adalet Bakanlığı’nın
girişimiyle” Cihan Haber Ajansı ve Zaman muhabirleri alınmadı.588
• Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Genel Sekreteri Erkam Tufan Aytav Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan’ın Fatih Altaylı’nın 3. Havalimanı ile ilgili köşe yazısına ilişkin sözlerine, “Son dönemlerde artarak
devam eden medyaya yönelik baskıyı kabul edilemez buluyorum. Demokratik ülkede yaşanmayacak süreci
yaşıyoruz. Artık bu baskı gizlenerek değil aleni olarak açık açık yapılıyor” diye tepki gösterdi.589
• Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Basın İş sendikasının, son aylarda
gazetecilere yönelik gerçekleştirilen şiddet, sansür ve işten çıkarmalarla ilgili yayınladığı Ekim ayı raporunda, “64
gazetecinin işten atıldığı, iki kişinin öldürüldüğü ve birçok basın mensubunun hakaret ve darp gibi eylemlerin yanı
sıra gözaltına alındığı” bilgilerine yer verildi. 590
10 Kasım 2014
• Facebook’un açıkladığı siteden yayın kaldırılması talebinde bulunan ülkeler listesinde, Türkiye,
Hindistan’dan sonra, en fazla yayın kaldırılması talebinde bulunan ikinci ülke oldu.591
11 Kasım 2014
• Zaman gazetesi, İçişleri Bakanlığı’nın, “Memur adaylarını akrabaları ile birlikte fişlediğini” ve “Kimin
hangi cemaat, parti veya görüşe mensup olduğu belirlenerek ‘referans listeleri’ hazırladığını” iddia etti.592 Polis
Akademisi, yaptığı açıklamada haberi, “Başkanlığımız FYO alımları ile ilgili olarak daha önceden internette
çıkmış ve tarafımızdan yalanlanmış iddialar Zaman gazetesinin 11. 11. 2014 tarihli nüshasında tekrar
yayınlanmıştır. Bu paralel bir yalandır” diye yalanladı.593
583
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/138066/TSK_den__Game_of_Thrones__onlemi.html
http://www.evrensel.net/haber/96894/kanal-dde-isten-atma
585
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/138358/Erdogan_isim_vermeden_Fatih_Altayli_yi_tehdit_etti.html
586
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/138553/Erdogan_in_tehdidine_Fatih_Altayli_dan_yanit.html
587
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/11/141107_akreditasyon
588
http://gundem.bugun.com.tr/sonunda-bu-da-oldu-haberi/1339062
589
http://www.radikal.com.tr/politika/erdogandan_gazetecilere_cok_sert_tepki-1226231
590
http://www.zaman.com.tr/gundem_medyada-ekim-ayi-kiyimi-64-gazeteci-isten-atildi-2-kisi-oldu ruldu-sansur-darp-ve-gozaltilar_2256521.html
591
http://zaman-online.de/t%C3%BCrkiye-Facebooktan-en-%C3%A7ok-sans%C3%BCr-talep-eden-ka%C3%A7%C4%B1nc%C4%B1-%C3%BClke-dersiniz-187806
592
http://www.zaman.com.tr/politika_icisleri-bakanliginda-sulale-boyu-fisleme_2256896.html
593
http://www.yeniasya.com.tr/gundem/polis-akademisi-fisleme-iddialarini-yalanladi_303965
584
57
• CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Türkiye Büyük Millet Meçlisi’nde dinlettiği, dönemin Başbakanı
Recep Tayyip Erdoğan ile oğlu arasındaki “paraları sıfırlama” ile ilgili olduğu öne sürülen görüşmenin ses kaydını
yayımlayan Zaman gazetesinin sorumlu müdürü Harun Çümen hakkında 17 yıl hapis istemiyle dava açıldı.594
• Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, 2014-2015 yılı 6. Sınıf Fen ve Teknoloji kitabından insan üreme organını
anlatan resimler çıkartılarak, konuyla ilgili bölümler ayrıntıya girilmeden anlatıldı. Eski Eğitim Sen İzmir 1 No’lu
Şube Başkanı psikolojik danışman Abdullah Tunalı, Hürriyet’e yaptığı açıklamada, “Aynen böbrek ve kalbin
çalışma biçiminin anlatıldığı düzeyde üreme organlarının da iç yapısı resimlenir ve kitapta yer alırdı. Ama bu konu
bu seneki 6. sınıf Fen ve Teknoloji kitabında ciddi bir sansüre uğramış” dedi.595
• Genişleme ve Avrupa Komşuluk (ENP) Politikasından sorumlu Avrupa Komisyonu Başkanı Johannes
Hahn, “Türk Hükümetinin yolsuzluk iddiaları karşısındaki tutumu, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı ile
kuvvetler ayrılığına yönelik ciddi kaygı yaratmıştır. İfade özgürlüğüne getirilen yasaklar, toplantı ve yürüyüşlere
getirilen kısıtlamalar ile sosyal medyanın üzerine örtülmeye çalışılan kopkoyu yasakları endişeyle izlemekteyiz”
dedi.596
• Yozgat’ta yayınlanan Yenigün gazetesinin genel yayın yönetmeni ve köşe yazarı Evren Kurban, üç
kişininin demir çubuklu saldırısına uğradı. Evren Kurban, kendisine yapılan saldırıyla ilgili olarak, “Gazetede,
Belediye Başkanı Kazım Arslan’ı eleştiren yazılar yazdığım için sosyal paylaşım sitelerindeki adresime
sürekli tehdit mesajları geliyordu. Bugün de bana saldırdılar. Şikayetçi oldum” dedi.597
• Türkiye Gazeteciler Sendikası, İstanbul Validebağ Korusu'nda çıkan olaylarda Cumhuriyet muhabiri
Kayhan Ayhan ve Ulusal Kanal muhabiri Deniz Çağlayan’ın polis tarafından yaralanmasına tepki göstererek,
üyelerine saldıranların bulunmasını istedi. Habercilere şiddetin sıradanlaştığına dikkat çeken TGS Genel Sekreteri
Mustafa Kuleli, bunun nedeninin daha önceki saldırıların cezasız kalması olduğunu söyledi. Kuleli, hükümeti ve
yetkilileri sorumluların cezalandırılması gerektiğini belirterek, “Habercinin görev yapmasının engellenmesi ve
fiziki müdahalede bulunulması basın özgürlüğünün ihlâlidir” dedi.598
12 Kasım 2014
• Yüksek Seçim Kurulu, daha önce verdiği kararları yerine getirmediği ve tarafsızlığı ihlal ettiği gerekçesiyle
TRT’ye tek kalemde yedi program durdurma cezası verdi.599
• Taraf yazarı Mehmet Baransu’ya Twitter üzerinden yaptığı paylaşımlarla Başbakanlığı döneminde
Erdoğan'a “hakaret ettiği” ve “şantaj yaptığı” gerekçesiyle dava açıldı.600
• Şanlıurfa Valisi İzzettin Küçük, Suruç ilçesinde Kobani'deki gelişmeleri takip eden gazetecilerin görev
yaptığı güvenli tepeyi ziyaretinde kendisine Kürtlerin neden sınırdan geçirilmediğini soran, İsveç'ten yayın yapan
SVTI kanalının muhabiri Joalcim Medim'e, “İsveç'te böyle rahatlıkla sınırdan geçişlere izin veriyorlar mı? Herkes
böyle elini kollunu sallayarak geçip gidemez. Türkiye Cumhuriyeti'nin bir devlet olduğunu tercüme ederek
söyleyin bilsin” diye tepki gösterdi. 601
13 Kasım 2014
• Barok döneminin önde gelen ressamlarından Peter Paul Rubens’in “Three Graces” isimli tablosundaki
çıplak kadın figürleri, Emin Çapa’nın Dünyanın 1001 Hali isimli programında CNN Türk televizyonu tarafından
sansürlendi. Emin Çapa konuyla ilgili olarak, “RTÜK baskısı var, biz de sanat eserini nasıl sansürleyeceğimizi
şaşırmış durumdayız” dedi. 602
• ABD’de yayınlanan The New Yorker dergisinin son sayısında George Packer’ın kaleme aldığı “Basın neden
bugün daha az özgür” başlıklı makalede dünyada basın özgürlüğünün tehdit altında olduğu ve dünyanın genel
anlamda giderek demokrasiden uzaklaştığı ifade edildi. Makalede Tayyip Erdoğan gibi liderlerin, güçlerini
bağımsız gazetecileri sindirmek için kullanarak, onların çalışmasını neredeyse imkânsız hale getirdiği öne sürüldü.
Yazıda Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin için, “çoğunluğun tiranlığını kuran demogoglar” ifadesi
kullanıldı.603
594
http://www.zaman.com.tr/gundem_hukuk-skandali-muhalefet-liderinin-meclis-konusmasini-haberlestirmek-suc-oldu_2256921.html
http://www.hurriyet.com.tr/egitim/27558302.asp
596
http://www.todayszaman.com/diplomacy_eu-co,ncerned-about-turkish-governments-handling-of-corruption_364137.html
597
http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/Gazeteciye-once-tehdit--sonra-demirli-saldiri.htm?ArticleID=252906
598
http://www.tgs.org.tr/uyelerimizi-yaralayanlari-bulun/
599
http://www.milliyet.com.tr/ysk-dan-trt-ye-tarihi-ceza-gundem-1968529/
600
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/baransuya-erdogana-hakaret-ve-santajdan-dava-645900/
601
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/11/12/urfa-valisinden-isvecli-gazeteciye-tokat-gibi-cevap
602
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/140519/CNN_Turk_te__RTUK_baskisiyla__sansur__Sasirmis_durumdayiz.html
603
http://www.newyorker.com/news/daily-comment/press-freedom-new-censorship ve http://www.milliyet.com.tr/bilgi-cagindasansur/gundem/ydetay/1970547/default.htm
595
58
14 Kasım 2014
• Ahmet Davutoğlu’nun Dışişleri Bakanı olduğu dönemde Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan Suriye ile ilgili bir
konunun görüşüldüğü toplantıyla ilgili ses kaydının soruşturulması kapsamında gözaltına alınan ve daha sonra
serbest bırakılan, Fethullah Gülen cemaatine yakın olduğu öne sürülen gazeteci-yazar Önder Aytaç, sabah
saatlerinde yeniden Atatürk Havalimanı’nda gözaltına alındı. Aytaç'ın, hakkında Ankara 4. Sulh Ceza
Mahkemesi’nin “Devlet büyüklerini ve emniyet güçlerini aşağılamak ve tahkir” suçlamasıyla arama kararı
bulunduğu ve bu nedenle gözaltına alındığı bildirildi.604 Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı tarafından ifadesinin
alınmasının ardından, Aytaç yine serbest bırakıldı.605
15 Kasım 2014
• 17 Aralık operasyonunda tutuklanan Türkiye Halk Bankası eski Genel Müdürü Süleyman Aslan, “evinden
ayakkabı kutuları içinde 4,5 milyon dolar çıktığına” dair haber yapan Taraf gazetesi Ankara Temsilcisi Hüseyin
Özay hakkında suç duyurusunda bulundu. İstanbul Cumhuriyet Savcılığı, Aslan’ın şikâyeti üzerine Özay
hakkında, “soruşturmanın gizliliğini ihlal”, “adil yargılamayı etkileme” suçlarından 9 yıl hapis istemiyle kamu
davası açtı.606
16 Kasım 2014
• Türkiye A Milli Futbol Takımı ile Kazakistan Milli Takımı arasındaki maç öncesinde taraftarlarca hakarete
uğradığı için maç başlamadan sahayı terk eden Fenerbahçeli kaleci Volkan Demirel’i maç sonunda görüntülemek
isteyen gazeteciler, özel güvenlik görevlileri ve Fenerbahçe Spor Kulübü korumaları tarafından saldırıya uğradı. 607
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin yaptığı açıklamada, “TGC olarak sporda şiddetin önlenmesi için yalnızca
yasaların sertleştirilmesinin yetmediğini düşünüyoruz. Bu konuda ortak bir tutum belirlenmesi için Türkiye Futbol
Federasyonu'nu (TFF), İstanbul Valisi ve Emniyet Müdürünü göreve çağırıyoruz. Fenerbahçe Kulübü'nden de
meslektaşlarımızı darbeden özel güvenlik görevlileri hakkında gerekli yaptırımı uygulamalarını bekliyoruz”
denildi.608 Türkiye Spor Yazarları Derneği (TSYD) Genel Merkezi609 ve Basın Konseyi610 de yaptıkları
açıklamalarda, gazetecilere yönelik fiili saldırıyı kınadı ve bunun kabul edilemez olduğunu açıkladılar.
17 Kasım 2014
• Akit gazetesi muhabiri Mehmet Özmen, TÜYAP Kitap Fuarı’nda, Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni
Ekrem Dumanlı’ya “BDP’ye destek verdik” demecini hatırlatarak, “Bu sözlerin bir itiraf olup olmadığını”
sorduğunu, bunun üzerine çıkan tartışmada Ekrem Dumanlı ve korumaları tarafından tartaklandığını iddia etti.611
Zaman gazetesi ise yayınladığı video görüntüsüyle612 Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Dumanlı’nın olaya
müdahil olmadığını belirterek Akit gazetesi muhabiri Özmen’i “provokatif eylemleriyle dikkat çeken kişi” olarak
niteledi.613
18 Kasım 2014
• Konya Büyükşehir Belediyesi’nin reklam panolarına “Bedesten’te her salı yüzde 30 indirim var” yazılı
reklam vermesi üzerine Konya Bedesten Çarşısı esnafı, Konya Yenigün gazetesine yaptıkları açıklamada, “böyle
bir indirimin söz konusu olmadığını, ancak işlerinin açılması nedeniyle reklamdan memnun kaldıklarını” söyledi.
Konya Yenigün gazetesinin muhabirinin, indirim dışında 70 lira olan ayakkabının indirim günü 100 liraya
satıldığını belgeleyerek “Bedesten’de indirim olmadığı” yolunda haber yapması üzerine, çarşı esnafı protesto
maksadıyla meydanda toplanarak Yenigün gazetelerini yaktı.614 Konya Gazeteciler Cemiyeti, yayınladığı bildiriyle
gazete yakma eylemini kınadı.615
19 Kasım 2014
• Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca,”İktidarın medya sansürü” başlıklı yazısında, “iktidarda
12. yılını dolduran Adalet ve Kalkınma Partisi hükümetinin son dönemlerinde baskıcı tutumunu en üst seviyeye
çıkardığını” belirterek, “Bunca zorluğa ve grubumuza karşı nefret suçu işlenmesine rağmen ilkelerimizle
604
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27574950.asp
http://www.milliyet.com.tr/onder-aytac-serbest-birakildi-gundem-1969642/
606
http://www.taraf.com.tr/haber-17-aralik-hukuku-168072/
607
http://www.milliyet.com.tr/arena-da-mac-sonu-buyuk-olay----1970615-skorerhaber/
608
http://www.cnnturk.com/haber/spor/futbol/basin-konseyi-ve-tgc-milli-mactaki-saldiriyi-kinadi
609
http://www.milliyet.com.tr/tsyd-istanbul-subesi-nden-kinama---1970754-skorerhaber/
610
http://www.radikal.com.tr/spor/tgc_ve_basin_konseyinden_kinama-1233243
611
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/11/18/ekrem-dumanli-gazeteciyi-tokatladi ve
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/142763/Cemaat_medyasi_ile__AKP_medyasi__TUYAP_ta_kapisti__iste_tokat_ani.html
612
http://www.zaman.com.tr/gundem_ekrem-dumanli-tokat-atti-yalani_2258344.html
613
http://www.zaman.com.tr/kultur_fuar-akit-muhabirinin-provokasyonuyla-bitti_2258170.html
614
http://www.konyayenigun.com/Rasim_Atalay_Bedestenin_ihalesi_yazi3198.html
615
http://www.ipekyoluhaber.net/haberler-6628-konya-gazeteciler-cemiyetinden-kinama.html#.VG9D_IusXUU
605
59
yolumuza devam edeceğiz” ifadesini kullandı.616
• Gazeteci Ali Ekber Ertürk, Tehlikeli Bir Muhabirin Anıları adlı kitabında “AKP kurmaylarının”, kendisi
için “O Alevi bizi takip etmesin” dediklerini, ayrıca Star gazetesinin haberine dikkat etmesi gerektiğini, aksi halde
gazeteye “el koyacakları” yönünde açık tehditte bulunduklarını anlattı.617
• Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 2015 yılı bütçesinin görüşüldüğü komisyonda, AKP Adana Milletvekili
Şükrü Erdinç, Fazıl Say’ı kastederek, “sanatçının yaptığı sanatla değerlendirilmesi gerektiğini” söyledi. Erdinç,
“Yaptıkları sanatın önüne geçerse, onun sanatçılığından bahsetmek söz konusu olamaz. Sanat ve sanatçı değerli
olabilir, ideolojisi de olabilir ama ideolojisi sanatının önüne geçerse benim gözümde değerli değildir. Fazıl Say
benim gözümde değerli değildir. Bir kişi iktidar, AK Parti karşıtlığıyla gündeme geliyorsa onun sanatçılığından
herkesin şüphe duyması lazım” dedi. 618
• Ön jüri tarafından seçilmesine karşın 51. Antalya Altın Portakal Film Festivali yönetimince programa
alınmayan ve günlerce süren sansür tartışmalarını beraberinde getiren Gezi belgeseli Yeryüzü Aşkın Yüzü
Oluncaya Dek'in yönetmeni Reyan Tuvi, sansür tartışmalarıyla ilgili açıklamasında, “Sansürle mücadele etmeye
başladığınız andan itibaren sansüre maruz kalmışsınız demektir. Sansür çağdışıdır” dedi.619
• 17 ve 25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk operasyonlarıyla ilgili haber yapan Ulusal Kanal muhabiri Özer
Sürmeli, 5 ay hapis cezasına çarptırıldı. Kararın gerekçesi, “kişilerin suçlu olarak algılanmasına yol açmak” olarak
gösterildi. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, Özer Sürmeli’nin önce 6 ay hapisle cezalandırılmasına karar verdi,
ardından cezayı 5 aya düşürerek hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Sürmeli’nin Sözcü gazetesinin 9 Ocak tarihli
sayısında yayınlanan “Tuvalette rüşvet teslimatı” başlıklı haberinde bir alışveriş merkezinin özürlüler tuvaletine
peşi sıra giren şirket ve kurum yetkililerinin ellerindeki zarfları değiştirerek çıkmasına dikkat çekilmişti.620
• Anadolu Yayın Platformu Başkanı Sinan Burhan, “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan yerel
medya üzerinde PKK ve KCK baskısı olduğunu” söyledi. Burhan: “Açılım ve barış süreci devam ederken PKK ve
KCK'nın bu baskısı ve sindirmesi kabul edilemez” dedi.621
20 Kasım 2014
• Bursa SKAL Kulübü’nün Kasım ayı toplantısına katılan Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkanı ve
Bursa Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nuri Kolaylı, yaptığı açıklamada, “Gazetecilik meslek onurunun adeta
yerlerde süründüğünü üzülerek izlediğini” ifade etti.622
• Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bütçe görüşmelerinde milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Bakan Ömer
Çelik, sanat kurumlarının kapatılmasıyla ilgili kendisine yöneltilen bir soru üzerine “Niyetimiz kapatmak olsaydı,
biz buna 12 yılda 5.2 milyar lira bütçe ayırmazdık. Buradaki mesele, bizim kültür sanat hayatımızın bu ülkenin ana
rengini oluşturan etkinliklerin merkezi haline gelmesidir” dedi.623
• Daha önceki köşe yazılarında farklı gazetelerdeki yazarlarla ilgili ön görülerde bulunan Yeni Şafak yazarı
Cem Küçük, köşe yazısında “Doğan Grubu'na vergi cezası yolda; Ahmet Hakan bu yıl tasfiye edilecek”
iddialarında bulundu.624
• Bu yıl 36’ncısı gerçekleştirilen DYO Resim Yarışması'nda sanatçı Metin Çelik'in Çilek Seven Kadın isimli
çalışması, resimdeki kadın figürünün memesinin açık olması gerekçesiyle jüri tarafından sergilenmek üzere
seçildiği halde Çarşamba akşamı yapılan açılışta sergilenmedi.625
21 Kasım 2014
• Cumhuriyet Vakfı Yönetim Kurulu'nca yürürlüğe konulan “Cumhuriyet Gazetesi Yayın İlkeleri” açıklandı.
“cumhuriyet.com.tr”de yayımlanan Yayın İlkeleri'nde şu ifadelere yer verildi: “Cumhuriyet Gazetesi, amacını
toplum yaşamına katıldığı 7 Mayıs 1924'te yayınladığı ilk sayısında kurucusu Yunus Nadi'nin kalemiyle
belirlemiştir. Cumhuriyet, ne hükümet ne de parti gazetesidir. Cumhuriyet yalnız Cumhuriyet'in, bilimsel ve
yaygın anlatımıyla demokrasinin savunucusudur...”626
616
http://www.zaman.com.tr/yorum_iktidarin-medya-sansuru_2258604.html
http://odatv.com/n.php?n=o-alevi-bizi-takip-etmesin--1811141200
618
http://www.ntvmsnbc.com/id/25551033
619
http://www.radikal.com.tr/kultur/reyan_tuvi_sansurun_perde_arkasini_ilk_kez_anlatti-1234941
620
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/muhabire-5-ay-rusvet-hapsi-651733/
621
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/11/19/dogu-medyasi-uzerinde-kck-ve-pkk-baskisi-var
622
http://gundem.bugun.com.tr/meslek-santajcilardan-arindirilmali-haberi/1356694
623
http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/keyif/27613370.asp?noMobile=true
624
http://t24.com.tr/haber/ahmet-hakandan-cem-kucuke-susurlukcu-bozuntusu-bu-adam-devlet-adina-cinayetler-de-isleyebilir,277674
625
http://www.birgun.net/news/view/bu-bir-meme-olayi-degildir/9003
626
http://www.postmedya.com/gazete/cumhuriyet-gazetesi-yayin-ilkelerini-acikladi-h105447.html
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/146297/Cumhuriyet_yayin_ilkelerini_acikladi.html
617
60
• Gezi olaylarını anlattığı Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek belgeseli, Antalya Film Festivali'nde
sansürlenen Reyan Tuvi, Toplumsal Araştırmalar, Kültür ve Sanat Vakfı’nın konuğu olarak İzmir’de katıldığı
toplantıda, “Sansür sadece eser sahibini değil, sansür uygulayanı da baskı altında tutan bir şey. Yani ben sansür
yapılana da, yapana da aynı derece de acıyorum. Sansürle hiçbir zaman sağlıklı bir şey çıkacağına da
inanmıyorum” dedi.627
• Doğan Medya Grubu'nda başlayan “küçülme” hareketi nedeniyle grupta işten çıkartmalar ve şirket
birleşmeleri yaşandı. Ulaştırma Servisi'nde ciddi küçülme olurken, Kanal D ve CNN Türk Ankara temsilcilikleri
tek çatı altında birleştirildi. Kanal D Ankara Temsilcisi Erhan Karadağ’ın işine son verilirken, asistanı ve şoförü
de işten çıkartıldı. Grupta tek çatı altında toplanma nedeniyle Hürriyet gazetesi Ankara foto muhabiri Fahir
Arıkan’ın da işine son verildi.628
22 Kasım 2014
• ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Francis J. Ricciardone, Washington'daki Türk Büyükelçiliği'nde yaptığı
konuşma hakkında, Hürriyet'ten Tolga Tanış'ın, “Ricciardone: Yurtta stres, cihanda stres” başlıklı haberinin629
doğruluktan çok uzak olduğunu ifade etti. Ricciardone, Hürriyet'in haberi ile ilgili olarak şunları söyledi:
“Türkiye'nin ekseninin kaydığını söyleyenler için ben şöyle diyorum. Atatürk 'Yurtta sulh, cihanda sulh” dedi ve
ben 36 yıldır bu coğrafyada olan biri olarak Demirel'den, Ecevit'e, Özal'dan Erdoğan'a, hepsinin dilinden bu
sözleri duydum. Atatürk zamanında yurtta stres, cihanda stres vardı ve şimdi de aynı şey var ve bu dünyanın her
yerinde aynı. Benim o gün söylediklerim bundan ibaretti.” Ayrıca Ricciardone, oradaki konuklara şu andaki Türk
yönetiminin de eskilerdeki gibi bölgesel istikrar ve barışı arzuladıklarını anlatmak istediğini belirtti ve
“Dediklerim bundan ibaretti, fakat bu bahsi geçen yazıya baktığınız da ise tamamen farklı bir şeyle
karşılaşıyorsunuz” dedi.630
23 Kasım 2014
• 17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarını haberleştiren gazetecilerden Yurt muhabiri Ahmet Meriç
Şenyüz ve Mehmet Demirkaya’ya 5'er ay hapis cezası verildi.631
24 Kasım 2014
• Star Medya Grubu patronu Ethem Sancak, sahibi olduğu Kanal 24, Akşam, Star ve Güneş gazeteleri Medya
Grup Başkanı Mustafa Karaalioğlu ile Star gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Yusuf Ziya Cömert ve Akşam
gazetesi Genel Yayın Yönetmeni, eski AKP Milletvekili Mehmet Ocaktan’ın işine son verdi. Bu durum Star
gazetesi internet sitesinde “Star'da yeni dönem” olarak değerlendirildi. Medyadaki muhafazakâr köşe yazarları, bu
operasyonu “vefasızlık” olarak değerlendirdi. Farklı gazetelerde çalışan muhafazakar köşe yazarları Akif Beki,
Nihal Bengisu Karaca632, Abdülkadir Selvi, yapılan işten çıkarmaları sert dille eleştirdi.633
25 Kasım 2014
• BirGün'deki İç-Dış Mihraklar sayfasında Twitter kullanıcısı “tanrı (cc)” tarafından yayınlanan iki yazı
nedeniyle BirGün gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İlker Yaşar, gazetenin İmtiyaz Sahibi Bülent Yılmaz ve
eski internet editörü Ufuk Çalışkan'a, “halkın bir kesiminin benimsediği dinî değerleri aşağılamak” suçundan 7 ay
17 gün hapis cezası verildi.634
• AKP’li TBMM Soruşturma Komisyonu Başkanı Hakkı Köylü’nün Cumhuriyet Savcılığı'na başvurusu
üzerine eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, eski İçişleri Bakanı Muammer Güler, eski AB Bakanı Egemen
Bağış ve eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar hakkında kurulan Meclis Soruşturma Komisyonu
haberlerine, “kişilik haklarının zedelenmesinin önlenmesi, şöhret ve diğer haklarının korunmasının sağlanması”
gerekçesiyle yayın yasağı getirildi.635
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, bir yazısında Yılmaz Özdil’e “kişilik haklarına saldırıldığı”
gerekçesiyle açtığı davada, Hakim Mustafa Satış, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin bozma kararına uymayarak,
davanın kısmen kabulüne hükmetti; Özdil ve o dönem yazarı olduğu Hürriyet gazetesinin Cumhurbaşkanı
627
http://www.radikal.com.tr/kultur/reyan_tuvi_sansurun_perde_arkasini_ilk_kez_anlatti-1234941
http://www.medyaradar.com/cnn-turk-ve-kanal-dde-neler-oluyor-calisanlari-isyan-ettiren-uygulama-ne-medyaradar-ozel-haberi-131801
629
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27569689.asp
630
http://www.aksam.com.tr/siyaset/ricciardone-hurriyet-sozlerimi-carpitti/haber-356267
631
http://www.sendika.org/2014/11/230007/
632
http://t24.com.tr/haber/nihal-bengisu-karacadan-yandas-medya-operasyonuna-tepki,278290
633
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/149171/AKP_nin_kalemsorleri_dustu.html
http://www.evrensel.net/haber/98230/akpden-havuz-medyasina-operasyon
634
http://www.birgun.net/news/view/tanri-ccnin-yazisi-icin-birgune-hapis-cezasi/9291
635
http://www.radikal.com.tr/politika/4_bakan_hakkindaki_meclis_sorusturma_komisyonu_haberlerine_yayin_yasagi-1239332
628
61
Erdoğan’a yedi bin lira manevi tazminat ödemesine karar verdi.636
27 Kasım 2014
• Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Temmuz 2014'te CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu'nun
soru önergesine verdiği yanıtta, mahkemelerce 2010'da 4, 2011'de 36, 2012'de 43, 2013'te 42 ve 2014 yılının ilk 6
aylık döneminde 24 olmak üzere toplam 149 yayın yasağı kararı alındığını açıkladı. Öte yandan 2014 yılının ikinci
6 ayında da mahkemeler, IŞİD'in Musul Başkonsolosluğu baskını, Bingöl saldırısı, Yüksekova saldırısı gibi birçok
olayda yayın yasağı kararları verdi.637
• Akşam gazetesinde yayınlanan bir haberde, bir gazetecinin “paralel yapı” adına çalıştığı öne sürülen polisler
tarafından dinlenildiği iddia edildi. Selam-Tevhid soruşturmasında örgüt üyesi olarak dinlenen TRT'nin Kahire
Temsilciliği'ni yapan habercinin Mehmet Akif Ersoy olduğu belirtildi. Gazze'ye geçmek için hem Mısır hem de
Filistin tarafından birçok isimle irtibata geçen Ersoy, Gazze'ye yardım götürülen gizli tünellerden Filistinlilerin
durumunu dünyaya duyurmak için bağlantı kurmaya çalışırken polisler tarafından konuşmaları kaydedildi.
Haberde, “Ersoy dinlenerek Gazze'deki gizli tünellerin koordinatları öğrenildi” denildi. Mehmet Akif Ersoy'un
müşteki sıfatıyla ifadeye çağırılmasının beklendiği belirtildi.638
• Gazeteci Musa Doğan hakkında, kendi internet sitesindeki köşe yazısı nedeniyle dava açıldı. Hakarete
uğradığını iddia eden işadamının açtığı davada 1800 lira para cezasına çarptırılan Doğan, para cezasını ödemeyi
kabul etmeyerek, Denetimli Serbestlik Yasası'ndan yararlanmak istediğini bildirdi. Mahkeme bu talep üzerine
Doğan'a, 150 saat kamu kurumunda çalışma şartı getirdi. 639
28 Kasım 2014
• Özel yetkili savcılıkların yerine kurulan “Terör Suçları Bürosu”na, 17-25 Aralık soruşturmalarına bakan
savcıların atanması üzerine “www.adalet.org” adlı portalda, “17 Aralık hırsızlık ve yolsuzluklarının üzerini örtmek
için 14 tane savcı biraz az değil mi?” diye yazan Hakim Sevgi Övünç’e “hakaret” iddiasıyla dava açıldı.640
• AKP’li dört eski bakanın rüşvet aldıkları iddiasını soruşturan TBMM Komisyonu’nun çalışmalarına ilişkin
yayın yasağı talebinin “gizli” olduğu ortaya çıktı. Taraf gazetesinin haberine göre, AKP’li Komisyon Başkanı
Hakkı Köylü ’nün talep yazısında mahkemeden sansür kararını “çok acele” vermesi de “rica” edildi.641
1 Aralık 2014
• TRT Spor'da program yapan gazeteci Murat Bereket, Twitter hesabından “Sinan Engin çok büyük Fenerli”
diye tweet attığı için Engin ve programın diğer yorumcusu Rasim Ozan Kütahyalı'nın kendisini arayarak tehdit
ettiğini, bir gün sonra da işten çıkarıldığını açıkladı.642
• Twitter, herkese açık katılımcı bir haber portalı olan ve bu açıdan Türkiye'de bir ilki gerçekleştiren
vivaHiba.com'a sansür uyguladı. ''Medya Sensin Paylaş'' sloganıyla hareket eden sitenin kurucu ortakları Barış
Şarer ve Hıdır Geviş, Twitter'ın hiçbir ön uyarı ve gerekçe göstermeden, Twitter üzerinden sitelerine girişi
yasakladığını belirterek, “bunun kabul edilemez olduğunu” belirttiler.643
• Can Yayınları Genel Müdürü Can Öz, TV360’ta yayınlanan “En çok satan kitaplar” VTR’sinde, gazeteci
Can Dündar’ın “Abim Deniz” adlı kitabına, “listenin başında olmasına rağmen sansür uygulandığını ve kitaba
VTR’de yer verilmediğini” söyledi.644
2 Aralık 2014
• Şişli Belediyesi’nin Aralık ayı meclis toplantısında, Şişli Gazetesi muhabirinin halka açık olarak yapılan
meclis toplantısını fotoğraflamasının ve kayıt altına almasının “yasak” olduğu söylenerek haber yapması
engellendi. Aydınlık’a konuşan Şişli Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Tekin, Şişli Belediyesi’nde “dönen
dolapları” haberleştirdikleri için hedef olduklarını belirtti.645
• Sosyal medyada “hükümet karşıtı paylaşımları” nedeniyle işten atıldığını iddia eden HaberTürk gazetesi
yazarı Ali Tezel, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ”HaberTürk beni Facebook ve Twitter'daki
636
http://www.yenisafak.com.tr/gundem/iste-yilmaz-ozdilinerdogana-odeyecegi-tazminat-2029805
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/11/141127_yayin_yasaklari
638
http://www.aksam.com.tr/siyaset/paralel-ihanet-gazzeye-uzandi/haber-357694
639
http://www.turkiyegazetesi.com.tr/yasam/209944.aspx
640
http://www.radikal.com.tr/turkiye/bu_savcilar_17_araliki_orter_mi_diye_yazan_hakim_bugun_yargilaniyor-1240935
641
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Turkiyenin-gunlerdir-konustugu-olayin-belgesi-ortaya-cikti/1067546/
642
http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/27689583.asp
643
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/12/01/bu-kez-Twitter-sansur-uyguladi
644
http://kitap.radikal.com.tr/makale/haber/can-dundarin-abim-denizine-sansur-mu-uygulandi-410835
645
http://www.aydinlikgazete.com/medyanin-halleri/emir-sarigulden-basina-engel-h57938.html
637
62
paylaşımlarım için işten attı...Sus dediler, gerçekleri söyleme dediler, ama dayanamadım” dedi.646
• Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın Türkiye’nin G-20 dönem başkanlığını devralması
vesilesiyle Başbakan-lık binasında düzenlenen toplantıya Zaman ve Cihan Haber Ajansı muhabirleri alınmadı.647
3 Aralık 2014
• Sanatçı Fazıl Say, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada İstanbul Senfonisi’nin CSO yıllık
programından çıkarıldığını bildirerek, “Bugün itibariyle sanatta sansür Türkiye'de artık kesinleşmiştir” dedi.648
• Ergun Babahan, Millet gazetesindeki köşe yazısında hükümete yakınlığıyla bilinen medya kurumlarını
eleştirerek, “Her manşetin, her yazının bedelinin neredeyse bir ihale olduğu, yandaş olmanın milyonlarca dolarlık
fırsatlarla ödüllendirildiği bir dönemde, havuz medyasının gerçek tirajlarının 8-10 binlerde olması kimsenin
umurunda değil. Çünkü parası onların değil, halkın cebinden çıkıyor” diye yazdı.649
4 Aralık 2014
• Pamukkale Üniversitesi öğrencilerinin düzenlediği “Ortadoğu'da Neler Oluyor?” isimli konferans ile
Bağımsız Sinema Merkezi tarafından hazırlanan Gezi olayları belgeseli Artık Yeter'in gösterimi iptal edildi.
Kararın rektör Prof. Dr. Hüseyin Bağcı tarafından alındığı bildirildi.650
• Yolsuzluk soruşturmaları şüphelisi İranlı Rıza Zarrab’ın Gaziosmanpaşa’da yaptırdığı ve kaçak olduğu ileri
sürülen anaokulu arazisinin Milli Eğitim Bakanlığı’na devredilmesine ilişkin görüşmelerin yapıldığı toplantıya
basın mensupları alınmak istenmedi. Ancak basın mensuplarının ısrarları üzerine, “Görüntü almamak ve fotoğraf
çekmemek” şartıyla görüşmeyi takip etmelerine izin verildi.651
• CHP Milletvekili Aykut Erdoğdu, merkez medyanın CHP’nin ortaya çıkardığı yolsuzluk ve suiistimallere
yer vermediğini iddia ederek, bu nedenle ortaya çıkardıkları yolsuzluklarla ilgili kısa videolar çekip sosyal
medyadan duyurmaya karar verdiklerini söyledi.652
5 Aralık 2014
• FoxTv'de sabah haberlerini sunan İsmail Küçükkaya’nın hacker (bilgisayar korsanı) saldırısına uğradığı
bildirildi. Küçükkaya'nın Twitter hesabını ele geçiren ve kendisini “Kara Kalpaklı” olarak adlandıran bir bilgisayar
korsanı, Küçükkaya'nın telefon numarasını paylaştı ve Kürtler hakkında “nefret suçu” diye tanımlanabilecek
tweet’ler attı.653 Küçükkaya'nın Twitter hesabının hack'lenmesinin nedeninin 7 Kasım 2014 tarihli programında,
Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan Deniz Gezmiş ile ilgili bir yazıyı övmesi ve gazete alınmasını önermesi
olduğu ileri sürüldü.654
6 Aralık 2014
• Kısa süre önce HaberTürk gazetesindeki işine son verilen sosyal güvenlik uzmanı Ali Tezel, Samanyolu
Haber TV’de katıldığı Haber Özel programında, ”HaberTürk televizyonunda katıldığı bir programda, dönemin
başbakanı ve başbakan yardımcısının kanalı arayarak yayını kestirdiklerini” öne sürdü.655
7 Aralık 2014
• Osmanlıspor Teknik Direktörü Osman Özköylü, takımının kaybettiği Kayserispor mücadelesi sonrasında
düzenlediği basın toplantısı esnasında, bir gazetecinin kendisine “güldüğü” gerekçesiyle sinirlendi ve basın
mensuplarına “İçinizden biri güldü. Burada tiyatro mu oynuyor”, “Terbiyesiz herifler, çok kötü yaparım” diye
bağırdıktan sonra, gazetecilerin üzerine yürüdü. Özköylü. daha sonra sinirli bir şekilde toplantıyı terk etti.656
8 Aralık 2014
• Antalya'da haber için Akdeniz Üniversitesi Hastanesi/ne giden İhlas Haber Ajansı muhabirleri ile otopark
görevlisi arasında “Adli Tıp savcısı ve Başhekimlik'ten otoparka gazetecilerin alınmaması talimatı gelmesi”
sebebiyle çıkan kavgada otopark görevlisi, İhlas Haber Ajansı Antalya Haber Müdürü Sabri Çağlar ile muhabir
Alparslan Çınar'a yumruk atarak saldırdı.657
646
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/153059/Hukumeti_elestiren_Ali_Tezel__Haberturk_ten_kovuldu.html
https://www.zaman.com.tr/ekonomi_g-20-baskanligi-toreninde-akreditasyon-ayibi_2261520.html
648
http://haber.sol.org.tr/kultur-sanat/fazil-say-bravo-yavuz-bingol-turkiye-sizinle-gurur-duyuyor-102249
649
http://www.millet.com.tr/direnen-ve-aglayan-medya-patronlari-yazisi-1263352
650
http://haber.sol.org.tr/kultur-sanat/pamukkale-universitesi-gezi-belgeselini-uygun-bulmadi-102284
651
http://gundem.bugun.com.tr/yok-boyle-sansur-haberi/1378032
652
http://arsiv.taraf.com.tr/haber-chpden-sansur-icin-kamu-spotu-169314/
653
http://www.gazetevatan.com/ismail-kucukkaya-ya-buyuk-sok--703801-gundem/
654
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/rtuk-ten-fox-tv-ye-deniz-gezmis-cezasi
655
http://odatv.com/n.php?n=ali-tezel-haberturkte-nasil-sansurlendigini-anlatti-0612141200
656
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/158407/Osmanlispor_un_hocasi_gazetecinin_uzerine_yurudu.html
657
http://www.iha.com.tr/haber-otopark-gorevlisinden-gazetecilere-saldiri-417779/
647
63
• Ana
muhalefet
partisi
CHP
Genel
Başkan
Yardımcısı
Sezgin
Tanrıkulu’nun,
www.alevikulturdernekleri.com internet sitesine TBMM’den erişilememesiyle ilgili soru önergesini yanıtlayan
TBMM Başkanvekili Sadık Yakut, “kurumsal güvenlik sistemlerinin kullandığı uluslararası veri tabanındaki site
kategorisinin yanlış belirlenmesinden dolayı sıkıntı olduğunu” söyledi ve “TBMM internet güvenlik
sistemlerinden belirli sitelere yönetici müdahalesi ile erişim engellemesi söz konusu değildir” dedi.658
9 Aralık 2014
• Yazar İsmet Orhan’ın Atatürk’ü Ben Öldürdüm kitabının afişlerinin “isminin uygunsuz olduğu”
gerekçesiyle İstanbul, Ankara ve Bursa büyükşehir belediyelerince, belediyelerin duvar afişlerinden kaldırıldığı
iddia edildi.659
10 Aralık 2014
• Oyun metninde yer alan bazı replikler küfürlü ve erotik bulunduğu için sansür uygulamaya çalışılan ve bu
süreçte Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Mustafa Kurt’un istifasına neden olan “Güneş Batarken Bile Büyük” adlı
oyunun yazarı ve yönetmeni Kazım Akşar, “Sansür öyle bir kelime ki, aslında sansürlenmesi gereken bir kelime
varsa o da sansür kelimesi. Neyi, hangi zihniyete göre sansürlüyorsun, ben de seni sansürlerim o zaman, karşısansür, anlatabiliyor muyum” dedi.660
• Liselerde Osmanlıca dersinin zorunlu hale getirilmesi önerisine Osmanlıca “Hırsız” manşetiyle tepki
gösteren BirGün gazetesine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret edildiği gerekçesiyle Cumhuriyet
Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldı. BirGün gazetesi, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Osmanlıca
‘hırsız’ yazdık, isim vermedik, ama Cumhurbaşkanı Erdoğan üstüne alındı” ifadesini kullandı.661
11 Aralık 2014
• Kayseri Deniz Postası gazetesi İmtiyaz Sahibi Azim Deniz, özel bir hastane için yapacaklarını duyurdukları
haber yayınlanmadan önce 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce yayının yapılmaması için ihtiyati tedbir kararı
verildiğini açıkladı. Türkiye Gazeteciler Federasyonu, bu uygulamayı sansür olarak niteledi.662
12 Aralık 2014
• Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, medyayı, 17-25 Aralık yolsuzluk soruşturmalarında “itibar
cellatlığı” ve “yargısız infaz” yapmakla itham etti. Medyayı “Türkiye’nin ulusal çıkarlarını, birlik ve bütünlüğünü
milli güvenliğini tehdit eden uluslararası algı operasyonlarında kullanılmakla” suçlayan Akdoğan, hükümetin
basına yönelik tutumunu, “Bizim yaptığımız meşru müdafaa” sözleriyle savundu.663
13 Aralık 2014
• CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, 17-25 Aralık tarihleri arasını “Yolsuzluk Haftası” ilan ettiklerini ve bu
hafta için asmak istedikleri “Soyulduk ey halkım unutma bunu” afişlerinin duvar panolarına asılması için “fahiş”
fiyatlar verilerek sansürlendiğini iddia etti.664
14 Aralık 2014
• “Paralel yapı” operasyonu soruşturması kapsamında, haklarında gözaltı ve yakalama kararı bulunan 31
şüpheliden, aralarında polis ve medya çalışanlarının yer aldığı 27 kişi gözaltına alındı. Soruşturmanın, bazı medya
mensupları ile polislerin, 2009 yılında sahte delil üreterek, önderliğini “Molla Muhammed” olarak bilinen Mehmet
Doğan'ın yaptığı ve “Tahşiyeciler” olarak adlandırılan gruba yönelik operasyon düzenledikleri iddiasıyla
başlatıldığı bildirildi. Soruşturmayı yürüten İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan açıklamada,”Hidayet
Karaca, Ekrem Dumanlı, Fahri Sarrafoğlu, Hüseyin Gülerce, Ahmet Şahin, Nuh Gönültaş, Naci Çelik Berksoy,
Ali Samim Noyan, Ali Kara, Elif Yılmaz, Radiye Şen Vardar, Hikmet Tombulca, Salih Asan, Makbule Çam,
Engin Koç, Tufan Ergüder, Mutlu Ekizoğlu, Ertan Erçıktı, Mustafa Kılıçarslan, Ferdi Taşkaya, Ayhan Akça,
Mehmet Ali Doğan, Ali Cihan, Mustafa Uyanık, Halit Akbulut, Çetin Öztürk, Rıfat Arslan, Erdem Kısa, Mustafa
Altunbulak, Yakup Ergün ve Recep Güleç'in, 13 Aralık 2014 tarihli talimatımızla, 'silahlı terör örgütü kurmak,
yönetmek, üyesi olmak, örgüt kapsamında sahtecilik ve iftira' suçlarından ifadeleri alınmak üzere şüpheli sıfatıyla
gözaltına alınmaları talimatı verilmiştir” denildi. Operasyon çerçevesinde, soruşturmayla ilgili bazı emniyet
görevlileri de gözaltına alındı. Hakkında gözaltı kararı olan Bugün yazarı Nuh Gönültaş'ın gece Atatürk
658
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27728739.asp
http://www.milliyet.com.tr/-afis-sansuru--gundem-1981357/
http://www.evrensel.net/haber/99444/sansur-kelimesi-sansurlenmeli
661
http://www.birgun.net/news/view/hirsiza-jet-sorusturma-/10098
662
http://www.milliyet.com.tr/kayserili-gazete-patronundan-sansur-kayseri-yerelhaber-518124/
663
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/162149/_Basin_efendilik_taslayamaz_.html
664
http://haber.sol.org.tr/turkiye/chpnin-yolsuzluk-haftasi-afislerine-sansur-102974
659
660
64
Havalimanı'ndan yurt dışına çıktığı belirlendi.665
• Polis, Samanyolu Yayın Grubu Hidayet Karaca'nın evine baskın düzenledi. Ardından kanalın önünde
toplanan kalabalığa bir konuşma yapan Karaca, Emniyet'e kendi imkanlarıyla giderek teslim oldu.666
• Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı, Terörle Mücadele Şubesi ekipleri tarafından
gazete merkezinde gözaltına alındı.667
15 Aralık 2014
• Tarafsız yayıncılık yapmakla yükümlü devlet televizyonu TRT’de Gülen Cemaati’ne yakın medya
organlarına yönelik polis operasyonu için “Eden bulur” etiketi kullanıldı.668 Haberin ardından, TRT’nin yeni Genel
Müdürü Şenol Göka yaptığı açıklamada, “tamamen tarafsız bir medyanın olamayacağını”, dikkat çekmek için
böyle bir şey yapıldığını söyledi.669
• Haber ve program sunucusu Suna Vidinli, NTV'de işine son verildiğini açıkladı. Vidinli, Twitter hesabından
paylaştığı mesajda, “NTV'den bugün çıkışım verilmiş. Onur duydum. Böyle dönemlerde elde ettiklerimizle değil,
tamah etmediklerimizle hatırlanmak nasip olsun” dedi.670
17 Aralık 2014
• “14 Aralık Operasyonu” kapsamında gözaltına alınan Zaman Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı ve
Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca için ek gözaltı süresi alındı. Hidayet Karaca’nın avukatı Doğan
Akkurt, müvekkiline “psikolojik işkence” yapıldığını söyledi.671 Aynı operasyonda gözaltına alınan ve savcılık
ifadesi ardından serbest bırakılan gazeteci Hüseyin Gülerce, Twitter üzerinden, hayatının tehdit altında olduğunu
öne sürdü. 672
18 Aralık 2014
• Seray Şahiner’in, 7 Ağustos'ta BirGün’de yayınlanan “Buraları eskiden hep düz liseydi” başlıklı
yazısındaki “Üstün zekasına daha önceki tapelerden şahit olduğumuz Bilal Erdoğan” ifadesinin Erdoğan’ın
zekâsını alaya alan, aşağılayıcı, küçültücü ve eleştiri sınırlarını aşan bir ifade olduğu ve Bilal Erdoğan’a hakaret
ettiği iddiasıyla Bilal Erdoğan’ın şikâyeti üzerine hakkında dava açıldığı iddia edildi.673
• Fethullah Gülen’e ait NT mağazalarında yayınladığı kitabının satışının sansüre uğradığını iddia eden yazar
Senai Demirci, “Maklubeye bekle beni yazımda 'Bedduaya amin demeyeceğim' ifadesi yüzünden NT’den,
kendisine ‘Kitaplarınız NT’den çıkarıldı ve adınız yasaklandı’ denildiğini” söyledi.674
• Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan, gazeteci-yazar Soner Yalçın’a dava açtı. “Basın yoluyla
hakaret” iddiasıyla açılan davada suç delili olarak gazeteci Yalçın’ın Kayıp Sicil / Erdoğan’ın Çalınan Dosyası
adlı kitabı gösterildi.675
• Tutuklama istemiyle mahkemeye sevk edilen Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı'ya
savcının, Gülen ve “Tahşiye” ile ilgili sorular yönelttiği belirtildi. Dumanlı'nın, Fethullah Gülen'in Zaman
gazetesinde yönetici vasfı olmadığını, sadece cuma günleri kendisinin yazılarının yayınlandığını ve Zaman
gazetesinin yayın politikasına müdahalesinin söz konusu olmadığını söylediği öğrenildi. Ekrem Dumanlı, silahlı
terör örgütü üyesi olmak suçlamasıyla mahkemeye sevk edildi.676
• Samanyolu TV Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca, tutuklanması talebiyle sevk edildiği mahkemede
sorgu hakimine ifade vermeyi reddetti.677
• Tiyatrocu Ferhan Şensoy, “özel tiyatrolardan devlet yardımının çekilmesi ve tiyatrolara uygulanan sansür”
iddialarıyla ilgili olarak geçen yıl Gezi direnişini destekledikleri için devlet yardımı alamadıklarını belirterek,
“Hükümetin yardımı siyasi görüşüne göre belirleme hakkı olmadığını defalarca söyledik. Bir yararı olmadı. İktidar
tiyatroyu sevmiyor, tiyatrodan rahatsız oluyor, korkuyor! Elinden gelse tedavülden kaldıracak. Fakat kaldıramaz.
665
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/435116--quot-paralel-yapi-quot-operasyonu
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Hidayet-Karaca-gozaltina-alindi/1068638/
667
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27770790.asp
668
http://www.radikal.com.tr/turkiye/trtnin_14_aralik_operasyonu_yorumu_eden_bulur-1250995
669
http://www.milliyet.com.tr/trt-genel-muduru-nden-eden-bulur--gundem-1984991/
670
http://www.turkiyegazetesi.com.tr/yasam/215765.aspx
671
http://gundem.bugun.com.tr/gozalti-psikolojik-iskenceye-donustu-haberi/1394510
672
http://www.milliyet.com.tr/huseyin-gulerce-hayati-bir-tehdit-gundem-1985841/
673
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/165764/Bilal___ustun_zekali__lafina_hakaret_davasi_acti.html
674
http://www.yenisafak.com.tr/gundem/ntden-kod5-fislemesi-2048481
675
http://www.odatv.com/n.php?n=bilal-erdogandan-soner-yalcina-dava-1812141200
676
http://www.radikal.com.tr/turkiye/savci_ekrem_dumanliya_ne_sordu-1253876 ve http://www.dha.com.tr/ekrem-dumanli-ve-hidayet-karaca-tutuklama-talebiylemahkemeye-sevk-edildi_827169.html
677
http://www.milliyet.com.tr/14-aralik-operasyonunda-gundem-1986127/
666
65
Tiyatro yasaklansa biz bir sivil itaatsizlik içinde sürdürürüz oyunlarımızı; sokaklarda, köylerde, dağlarda!” dedi.678
19 Aralık 2014
• 14 Aralık operasyonunda gözaltına alınan Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı yurt
dışı yasağı konularak serbest bırakıldı.679 Aynı operasyon kapsamında tutuklamaları talebiyle mahkemeye sevk
edilen şüphelilerden Hidayet Karaca'nın “terör örgütü yöneticiliği”, diğer şüpheliler Tufan Ergüder, Ertan Erçıktı
ve Mustafa Kılıçaslan'ın ise “terör örgütüne üye olma” suçundan tutuklanmalarına karar verildi.680
• “14 Aralık Operasyonu” sırasında yurt dışına çıkan Bugün yazarı Nuh Gönültaş, Türkiye’ye dönerek,
savcılığa ifade verdi.681 Gönültaş ifadesi ardından serbest bırakıldı.682
20 Aralık 2014
• Konya’nın Ereğli ilçesinde, MHP ilçe kongresinde çıkan kavgayı görüntüleyen basın mensuplarının
fotoğraf makineleri ve kameralarına partililerce el konulmak istendi. Bu duruma tepki gösteren gazeteciler
toplantıyı terk etti.683
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) toplantısında 14 Aralık operasyonunda
tutuklanan gazetecilerle ilgili yaptığı konuşmada ''Neymiş? Gözaltına alınan gazeteciymiş. Gazeteci suç işlemez
mi?'' dedi.684
• Der Spiegel dergisinin Pakistan asıllı Türkiye muhabiri Hasnain Kazim, Soma’da yakınlarını kaybedenlerle
yaptığı söyleşilerden derlediği makalesine bir madencinin “Cehenneme git Erdoğan” sözünü başlığa taşıdığı için,
fotoğrafının da yayınlanarak sosyal medya ve mail yoluyla kendisine yönelik bir linç kampanyası başlatıldığını ve
“Kafanı keseceğiz” gibi tehditlere maruz kaldığını ifade etti. Daha önce çalıştığı Pakistan'da Taliban yönetiminden
böyle bir baskı görmediğini söyleyen Kazim, tehditlerin ardından bir süreliğine Türkiye'yi terk ettiğini söyledi.685
21 Aralık 2014
• “Silahlı terör örgütü yöneticisi” oldukları gerekçesiyle gözaltına alınan Ekrem Dumanlı ve Hidayet
Karaca'ya destek olmak için İstanbul Adliyesi önünde toplanan grubun, Ehlisünnet TV'ye mülakat veren Yeni Akit
gazetesi muhabiri Mehmet Özmen'e sözlü taciz ve sataşmalarda bulunduğu öne sürüldü.686
• Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, Yurt gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Derya Sazak’ın İmralı
zabıtları haberi nedeniyle Milliyet gazetesi yayın yönetmenliğinden atılmasının arkasında kendisinin olduğunu
söylemesi üzerine, Sazak’ı “yalancılık” ve “yalakalık”la suçladı.687
22 Aralık 2014
• Hürriyet’teki köşesinde Ahmet Hakan, aktör Zihni Göktay’ın ağzından “Cibali Karakolu” sansür
uygulamasını şöyle anlattı: “Oyunda emniyet amiri Cafer sevgilisine ‘Gel beni soy’ diyor. Kadın reddedince de
'İlla hükümet mi soyacak' diye espri yapıyor. Seyircimizin biri hükümeti rencide ettiğini düşündüğü bu sözü Beyaz
Masa’ya şikayet etmiş. Bu 1951 yılında yazılmış bir piyes. Cafer o günkü hükümeti kastediyor. Kaldırdılar o sözü
oyundan” dedi.688
• Emin Çölaşan ve Sözcü, Aydınlık yazarı Sabahattin Önkibar’ın “Emin Çölaşan’ın maaşını Pensilvanya mı
veriyor?”, “İşte belge Çölaşan”, “Cemaat ve Emin Çölaşan” başlıklı köşe yazılarında “kişilik haklarına saldırı
yapıldığı” gerekçesiyle İstanbul 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne tazminat davası açtılar. 1 TL’sinin Çölaşan’a, 99
bin 999 TL’sinin Sözcü gazetesine hükmedilmesi için açılan manevi tazminat davasında dava konusu yazılarla
ilgili bilirkişi incelemesinde manevi tazminat gerektiren bir durum olmadığı belirtildi. Duruşmada “dava konusu
edilen yazı içeriklerinin kişilik haklarına saldırı niteliğinde olmadığını, bunun basın özgürlüğü kapsamında, eleştiri
niteliğinde değerlendirilmesi gerektiğini” ifade eden hakim, manevi tazminat talebinin reddine karar verdi.689
23 Aralık 2014
• Gazeteci Ferit Demir, geçen aylarda Tunceli’nin Çemişgezek ilçesindeki TOKİ’nin “alt gelir grubu” için
678
http://www.aydinlikgazete.com/kultursanat/tiyatro-yasaklanirsa-daga-cikariz-h58930.html
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/ekrem-dumanli-serbest-birakildi
680
http://www.radikal.com.tr/turkiye/hidayet_karaca_dahil_4_kisi_tutuklandi-1254829
681
http://www.radikal.com.tr/turkiye/nuh_gonultas_turkiyeye_dondu-1253818
682
http://www.zaman.com.tr/gundem_nuh-gonultas-ifade-vermeye-metrobusle-gitti-serbest-birakildi_2265450.html
683
http://www.konyadahaber.com/news-detail.php?Id=18500#.VJawO-uARuo.Twitter
684
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27812018.asp
685
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26663603.asp
686
http://www.yeniakit.com.tr/haber/paralel-sempatizanlari-akit-muhabirini-taciz-ettiler-41846.html
687
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/168415/Derya_Sazak__Milliyet_operasyonu_Yalcin_Akdogan_in_tertibi.html
688
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/169625/Tiyatroda__illa_hukumet_mi_soyacak__sozune_sansur.html
689
http://www.aydinlikgazete.com/medyanin-halleri/sozcu-ve-emin-colasanin-tazminat-davasi-reddedildi-h59209.html
679
66
yaptığı konutlara AKP Milletvekili Mustafa Ataş’ın başvurduğuna ilişkin haberinin yayımlanmasının ardından,
Sağlık Bakanlığı’nda çalışan eşinin başka bir ile sürüldüğünü duyurdu.690 Özgürlük için Basın Projesi İfade
Özgürlüğü ve Basın Etiği Daimi Komitesi ile de görüşen Demir, kendisi ve eşi üzerine yapılan baskıların devam
ettiğini, ancak yılmayacağını söyledi.691
24 Aralık 2014
• Cibali Karakolu piyesindeki sansür iddiaları nedeniyle Nedim Saban’a dava açmaya hazırlanan Genel
Sanat Yönetmeni Erhan Yazıcıoğlu, sansür iddialarının asılsız olduğunu belirterek, Saban'ın kendisi için
kamuoyunda “Karadayı'daki bakan rolünü neden iyi yaptığı anlaşıldı” yönündeki açıklamalarını da “haddini
bilmezlik” olarak niteledi ve mahkemeye başvuracağını söyledi. Yazıcıoğlu, “Hayatımda ilk kez bir dava
açacağım” dedi.692
• Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, sosyal medyada engelleme ve kısıtlama
yapılmasına karşı olduğunu, ancak “sosyal medyanın da kendi içinde bazı ahlaki değerlerinin olması gerektiğini”
belirtti. Elvan, şu ana kadar Türkiye’nin Twitter’dan 338 içerik engelleme talebinde bulunduğunu, bunların
255’inin engellendiğini, Kobani protestolarının sürdüğü 6-8 Ekim tarihleri arasında atılan tweet’lerle ilgili 84
hesabın da askıya alındığını söyledi.693
25 Aralık 2014
• Sol gazetesi Sorumlu Müdürü Hafize Kazcı’ya Gezi Direnişi’nde hayatını kaybeden Ahmet Atakan’a
ilişkin gazetede yer alan haberler gerekçe gösterilerek; “Halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge
bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek”
suçlamasıyla 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezası verildi.694
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan, kendilerine “hakaret” ettiği” iddiasıyla
yazar Emrah Serbes’e dava açtı. Geçen Temmuz ayında CNN Türk ekranlarında yayınlanan, Mesut Yar’ın
sunduğu Burada Laf Çok adlı programa katılan Serbes, Recep Tayyip Erdoğan hakkında, “Ben Başbakan olsam
yüz korumayla markete dalıp çocuğu çoluğu tokatlamam. Bir kere her şeyden önce bu davranış ayıptır. En başta
efendi olmak lazım. Kucaklayıcı olmak lazım. Recep Tayyip Erdoğan’a ezkaza biri yazar kasa fırlatsa Bülent
Ecevit’e yapıldığı gibi, bu gider adama uçan tekme atar” demiş, Bilal Erdoğan için ise “son milyon bükücü Bilal”
ifadesini kullanmıştı.695
• Hülya Avşar, Emin Çölaşan'a kendisi için “Siyasi görüşünü değiştirdi, iş aldı” ifadesini kullandığı yazısı
üzerine Çölaşan ve Sözcü’nün sahibi Akbay'a, şahsına hakaret edildiği iddiasıyla, 50 bin liralık manevi tazminat
davası açtı.696
• Hükümetin, internet ortamında “sakıncalı içeriği dört saat içinde engelleme yetkisi” tanıyan düzenlemeyi
Anayasa Mahkemesi'nin iptal etmesinin ardından yeni bir yasa tasarısını hazırladığı bildirildi.697 Yeni
düzenlemede milli güvenlik ve kamu düzeninin korunmasının gerektiği hallerde erişimin engellenmesi
Başbakanlık ve bakanlık yetkisine verilecek ve 24 saat içinde mahkemeye gitmesi, 48 saat içinde de mahkemeden
konuyla ilgili karar alınması zorunluluğu getirildi. Mahkeme kararının ardından, “sakıncalı” içeriği kaldırmayan
sitelere de 500 bin liraya kadar ceza verilebilecek. TİB'de, savcılıklara içerikle ilgili suç duyurusunda
bulunabilecek.698
• RTÜK İletişim Merkezi Mobil Uygulama Lansmanı ve Radyo Eğilimleri Araştırması 2014 Sonuç
Toplantısı’nda konuşan Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, “medyaya uygulanan sansür” iddialarıyla ilgili
olarak, “Özgür basın susturulamaz diyenlerin dört beş televizyon kanalında canlı yayın yapıyor olması çok
ironiktir. Sadece televizyonlar aracılığıyla değil, aynı sloganla kendi gazetelerinde dokuz sütuna manşet atarak
yayınlayabilmeleri, internet sitelerinden aynı anda paylaşabilmeleri de ironiktir. Susturuluyorsa bu kadar kanala
nasıl bağlıyorsunuz? Bu kadar gazetede bu işi nasıl yapıyorsunuz” dedi.699
• HDP Eşbaşkan Yardımcısı Alp Altınörs, AKP iktidarının, internetle savaş halinde olduğunu öne sürerek,
“Yolsuzluk ve hırsızlık bilgileri, belgeleri ortalığa dökülecek korkusuyla internete sansür düzenlemeleri
690
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/tokideki-ranti-meydana-cikardi-esi-kovuldu-688455/
Özgürlük için Basın Projesi İfade Özgürlüğü ve Basın Etiği Daimi Komitesi’ne iletildi.
692
http://www.iha.com.tr/haber-usta-tiyatrocu-erhan-yazicioglu-meslektasi-nedim-sabana-dava-aciyor-422947/
693
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/439629--twitter-olumlu-bir-adim-atmadi
694
http://haber.sol.org.tr/medya/sol-gazetesi-sorumlu-mudurune-ahmet-atakan-cezasi-1-yil-6-ay-hapis-103884
695
http://www.birgun.net/news/view/erdogan-ailesinden-senarist-emrah-serbese-dava/10953
696
http://www.sabah.com.tr/kultur_sanat/2014/12/25/avsardan-sozcuye-cifte-dava
697
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/172127/Padisah_yetkisi..._internet_erisimi_Basbakan_in_talimatiyla_engellenecek.html
698
http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/27842437.asp
699
http://www.iha.com.tr/ankara-haberleri/basbakan-yardimcisi-yalcin-akdogan-ankara-949854/
691
67
yapılmaktadır” dedi.700
• Star gazetesinin parlamento ve politika muhabiri Hamza Erdoğan ile ekonomi ve savunma muhabiri
Kıymet Sezer işten çıkarıldı. Aynı gruba bağlı Kanal 24 Ankara Bürosu'nda da muhabir Ayşegül Sayın'ın görevine
son verildi. İşten çıkarmalara gerekçe olarak “ülkedeki ekonomik krizden şirketlerin de etkilenmesi ve zarar
etmesi” gösterildi.701
26 Aralık 2014
• Futbol yorumcusu Ahmet Çakar’ın, Derin Futbol programında, “Merkez Hakem Kurulu’nun önceki
Başkanı Zekeriya Alp ve bazı hakemlerin resimlerini yapıp daha sonra o resimlerin üzerlerini çizmesi” nedeniyle,
Türkiye Futbol Federasyonu’nun şikâyeti üzerine 3 ay boyunca spor sahalarına girişi yasaklandı.702
• Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı, Türkiye'de basın özgürlüğünün “çok ciddi tehdit
altında bulunduğunu” ifade eden bir mektup kaleme aldı. Mektup, TBMM Başkanı Cemil Çiçek, Başbakan Ahmet
Davutoğlu, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve Türkiye’deki siyasi parti genel başkanlarının yanı sıra BM Genel
Sekreteri Ban-Ki Moon, Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz, Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude
Juncker, Avrupa Parlamentosu'nda grubu bulunan siyasi parti liderleri, Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü
Kati Piri gibi isimlere de gönderildi.703
29 Aralık 2014
• Ethem Sancak'ın sahibi olduğu Star gazetesi ve 24 TV'de başlayan, Akşam gazetesinde de devam eden
tenkisat çerçevesinde, “ülkemizdeki ekonomik krizden şirketimizin de etkilenmesi ve zarar etmesi nedeniyle”
denilerek 170 kişinin görevine son verilirken, dergilerin de kapatılması kararlaştırıldı.704
30 Aralık 2014
• Cizre'ye giden El Cezire Türk muhabiri Abdülkadir Konuksever ve İlker Taş’a, akşam kaldıkları otel
odasının penceresinden görüntü almaya çalışırken otelin arkasındaki evlerin çatısında bulunan PKK terör
örgütünün gençlik yapılanması YDG-H üyeleri tarafından uzun namlı silahlarla ateş açıldı. Odaya üç merminin
isabet ettiği olaydan gazeteciler yara almadan kurtuldu. Bu arada basın mensuplarının bulunduğu otele girmeye
çalışan bir grubu otel görevlileri engelledi.705 Gaziantep Gazeteciler Cemiyeti olayı kınayarak, “Gerek Konuksever
ve Taş gerekse diğer meslektaşlarımıza uygulanan bu anti demokratik davranışa derhal son verilmesini talep
ediyoruz” açıklamasını yaptı.706
31 Aralık 2014
• 14 Aralık soruşturması kapsamında Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı'nın da
aralarında bulunduğu sekiz kişinin 1. Sulh Ceza Mahkemesi'nce serbest bırakılmasına savcının yaptığı itiraz üst
mahkeme tarafından reddedildi.707
• 2014 değerlendirme toplantısında basında yer alan ve çoğunluğu yolsuzluk iddialarıyla ilgili olan dinleme
haberlerini değerlendiren Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, “Soruşturmayı şu anda savcılık
yürütüyor. 17-25 Aralık öncesi kayıtlar silinmiş, CD’ler kırılmış. Bu silinen kayıtları tekrar geri kazanmaya
çalışıyorlar. Bu geri kazanılanlar neticesinde elbette yeni bilgiler, ilave illegal dinlemeler ortaya çıkabilir” dedi.
Yeni internet yasasıyla ilgili soru üzerine bakan Elvan, “Haberleşme hürriyetini engelleyen hiçbir husus yok.
Türkiye’de haberleşme alanında olan bu hürriyet gelişmiş ülkelerde yok. Basın hürriyeti açısından da söylüyorum.
Bugün her türlü eleştiri Türkiye’de yapılıyor. Yazılı ve görsel basına bak. Gazetelerin televizyonların yüzde 80’i
hükümet aleyhine haberler yapıyor. Gazetelerde hakaretler, yalan haberler yazılıyor. Bunları gelişmiş ülkelerde
yapamazsınız” dedi.708
• Fatih Üniversitesi ve İstanbul Enstitüsü işbirliğiyle ABD, Almanya, Fransa ve İngiltere’de, bürokrat,
gazeteci, finansçı, akademisyen, araştırma merkezleri ve sivil toplum örgütleri mensuplarıyla, “Gelişmiş
demokrasi elitleri Türkiye’yi nasıl algılıyor” başlıklı anket yapıldı. Katılımcıların yüzde 87'si, “Türkiye'de basın
özgürlüğünün gelişmiş demokrasilerde olduğu gibi uygulanmadığını” belirtti.709
700
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/hdpli-alp-altinors-akp-iktidari--haberi/1407919
http://www.gazeteciler.com/kulis/star-ve-24-tvde-tenkisat-basladi-83469h.html
702
http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/27845597.asp
703
http://www.zaman.com.tr/gundem_ekrem-dumanlidan-medya-ozgurlugune-sahip-cikin-cagrisi_2266864.html
704
http://www.medyaradar.com/aksam-gazetesinde-kimlerin-isine-son-verildi-birim-birim-isim-isim-medyaradar-acikliyor-haberi-134220
705
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/443318--cizrede-gazetecilere-saldiri
706
ÖİB İfade Özgürlüğü ve Basın Etiği Güneydoğu Anadolu Bölge Komitesi tarafından bildirilmiştir.
707
http://www.cihan.com.tr/news/Ekrem-Dumanli-nin-serbest-kalmasina-itiraz-reddedildi_8295-CHMTYzODI5NS8x
708
http://www.yeniakit.com.tr/haber/bakan-elvan-kayitlari-silen-paralel-yapi-43920.html
709
http://gundem.bugun.com.tr/turkiye-dibe-vurdu-haberi/1415807
701
68
Sosyal Medya Erişim Yasağı
6 Mart 2014
• Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ATV’de katıldığı bir programda 30 Mart’tan sonra yeni adımlar
atacaklarını, milleti YouTube’a, Facebook’a yedirmeyeceklerini söyledi. “Atılması gereken adım neyse biz bu
adımı en kesin hatlarla atacağız. [Kapatılmaları] dâhil. Çünkü yani bu insanlar veya bu kurumlar kazançları için
imkânları için her türlü ahlaksızlığı, her türlü casusluğu, ajanlığı teşvik ediyor. Böyle bir özgürlük anlayışı
olamaz”dedi.710
20 Mart 2014
• Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Bursa mitinginde, “Şu Twitter’lar falan var ya. Şimdi mahkeme kararı
çıktı. Twitter miwitter hepsinin kökünü kazıyacağız. Evet, hepsini! Efendim, şimdi uluslararası camia şöyle der,
böyle der… Hiç beni ilgilendirmiyor! Türkiye Cumhuriyeti devletinin gücünü görecekler!” ifadesini kullandı.711
• Başbakanlık Basın Müşavirliğinden Anadolu Ajansına yapılan açıklamada, Twitter yetkililerinin kimi
linklerin kaldırılmasına ilişkin mahkeme kararlarına “duyarsız kaldıkları” ve “erişimin engellenmesinden başka
çare kalmayabileceği” belirtildi. Aynı akşam 23.30 sularında, Twitter’a erişim DNS kodları üzerinden
engellenmeye başlandı.712
21 Mart 2014
• TİB, Twitter’ın İstanbul Anadolu 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 3 Şubat 2014, İstanbul Anadolu 5. Sulh
Ceza Mahkemesi’nin 18 Mart 2014, Samsun 2. Sulh Ceza Mahkemesi 4 Mart 2014 ve İstanbul Başsavcılığı (TMK
10. Maddesi ile Görevli ) 20 Mart 2014 tarihli kararları uyarınca kapatıldığını duyurdu. Engellemeye gerekçe
gösterilen hesaplardan birine yönelik şikâyet, eski Ulaştırma Bakanı ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkan adayı
Binali Yıldırım’a aitti.713
• Twitter’ın Türkiye’de vekâlet verdiği avukat Gönenç Gürkaynak, Telekominikasyon İletişim Başkanlığı
yetkilileriyle görüşmeye başladı.714
22 Mart 2014
• Twitter yasağını aşmak için yaygın olarak kullanılan Google DNS engellenmeye başladı. Akşam
saatlerinde Twitter, IP bazlı da engellendi ve böylece DNS değiştirme yöntemi tümüyle devre dışı kaldı.
Kullanıcılar, alternatif tarayıcı programlarına ve VPN yöntemine yöneldi. Genel internet erişiminde de zaman
zaman sıkıntı yaşandı.715 Wall Street Journal’ın haberine göre Türkiye, Google’da YouTube’da yer alan yolsuzluk
kayıtlarına erişimin engellenmesini istedi. Ancak Google, kanunen uygun olmadığı gerekçesiyle bu istekleri
reddetti.716 Twitter, Samsun’da C.K. adlı kadının ismi kullanılarak müstehcen içerikli resimlere yer veren sahte
hesabı askıya aldı.717 Bu arada TC Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü, engellemeyi savunan bir
açıklama yayımladı.718 Konuyla ilgili olarak Ulaştırma Bakanı Lütfi Elvan, “Hangi şirket olursa olsun ister
Twitter, ister Yahoo, ister Google olsun, hangi sosyal medya şirketi olursa Türkiye Cumhuriyeti devleti
kanunlarına uymak zorundadır ve uyacaktır da” dedi.719 Engellemelere rağmen Twitter’e erişimin VPN servisleri
üzerinden devam etmesi Erdoğan’ın yenilgisi olarak yorumlandı.720
23 Mart 2014
• Başbakan Erdoğan, Kocaeli mitinginde, “Kim olursa olsun, dinlemiyorum. Dünya karşımıza dikilse
ülkemin güvenliğini tehdit eden her saldırıya karşı tedbir almak durumundayım. Şimdi bu Twitter denilen kuruluş,
bu YouTube, bu Facebook, bunlar aileleri kökünden sarstılar. Bunlarda montaj var, her yol var. Ve ben aklıselim
sahiplerinin hâlâ nasıl bu Facebook’u, YouTube’u, Twitter’ı savunduğunu anlayamıyorum. Her tür yalan var
buralarda. Kalkıp da yapılmamış şeyleri yapılmış gibi anlatanlara karşı biz tavır almayacak mıyız? Siz bize bu
710
http://www.YouTube.com/watch?v=tha4Pz7yPgs
http://www.YouTube.com/watch?v=6etIfXb5Ezg
712
http://www.radikal.com.tr/turkiye/Twitter_kapatildi-1182424
713
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26051215.asp
714
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/Twitterin-avukati-tibde-474248/
715
http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/26060179.asp
716
http://www.radikal.com.tr/turkiye/Twitterdan_sonra_google_ve_YouTube_da_mi_kapanacak-1182665
717
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/53235/Twitter__TiB_in_istedigi_hesaplari_kapatiyor.html
718
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/basbakanliktan-Twitter-yasagi-aciklamasi
719
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/304426--kim-olursa-olsun-kanunlara-uymak-zorunda
720
http://www.radikal.com.tr/yazarlar/murat_yetkin/yasaklar_artik_tutmuyor_korku_duvari_yikiliyor-1182461
711
69
ehliyeti vermediniz mi? Ülkemizi karıştıracaklar, Gezi olaylarında neler yaptığını bu tweet’lerle biliyorsunuz. 17
Aralık’ta, 25 Aralık’ta neler yaptığını biliyorsunuz” dedi.721
27 Mart 2014
• Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan gizli Suriye toplantısının ses kaydı YouTube’da yayınlandı. Bunun üzerine
site, mahkeme kararı olmadan saat 16.00’da yayına kapatıldı. TİB, aynı gün Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi’ne
başvurarak 19.45’de karar aldırttı.722
29 Mart 2014
• Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi, “kamu güvenliği” ve “devlet sırlarının ifşasının” önlenmesi amacıyla,
Suriye konusunda yapılan toplantının sızmasına ilişkin soruşturma dosyası kapsamında yazılı, görsel ve internet
medyasında her türlü haber, röportaj, eleştiri yapılmasını yasakladı.723
2 Nisan 2014
• AYM, Twitter’ın tamamen engellenmesiyle ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine oybirliğiyle karar verdi.
AYM, yasaklamaya gerekçe gösterilen mahkeme kararlarının bütün sitenin değil, sadece ilgili içeriğin çıkarılması
yönünde olduğunu vurguladı ve idari yargının yasağa ilişkin “yürütmeyi durdurma” kararının hâlâ
uygulanmadığına işaret etti. Twitter’a erişim engeli, ertesi gün öğleden sonra kaldırıldı.724 Hükümet, AYM’nin
kararını eleştirdi. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, mahkemenin bireysel başvuruları doğrudan kabul etmesinin yanlış
olduğunu, bu kararıyla “çizilen sınırları aşmış” olduğunu söyledi.725 Erdoğan, 4 Nisan’da, “AYM’nin kararına
uymak zorunda olduklarını, ama saygı duymak zorunda olmadıklarını” söyledi. Başbakan, birincil mahkemelere
gitmeden Amerikalı bir şirketin AYM tarafından savunulmasını milli değerler açısından sakıncalı bulduğunu
açıkladı.726
• Basın, yasağın kalkmasına rağmen Türk Telekom’un Twitter sitesine girenleri izlediği iddialarını dile
getirdi. Kullanıcılar arasında güvenlik açısından VPN kullanmaya devam edilmesi yönünde çağrılar yapıldı.727
• Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Brüksel’de AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Stefan
Füle ile görüştü. Davutoğlu, sosyal paylaşım sitelerine erişim yasağıyla ilgili olarak, “Bu tür açıklamalar
öncesinde Türkiye ile temas halinde bulunulması faydalı olacaktır” dedi.728
3 Nisan 2014
• YouTube’a erişim engelli nedeniyle Anadolu Üniversitesi Açık öğretim Fakültesi’nin sitesinde görme
engelliler için hazırlanan ders anlatım videolarına da ulaşılamadı. Açıköğretim Fakültesi’nin çağrı merkezi
yetkilisi, sorunun nedeninin YouTube engeli olduğunu ve ne zaman çözüleceğini bilmediklerini açıkladı.729
• CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, AYM’nin Twitter hakkında verdiği kararın Resmi
Gazete’de yayımlanmasının ardından Bilgi Teknolojileri Kurumu’nca (BTK) uygulanmaması üzerine, kuruma
başvuruda bulundu.730
• TBMM Başkanı Cemil Çiçek, AYM'nin Twitter ile ilgili verdiği kararın doğru bir karar olduğunu
söyledi.731
4 Nisan 2014
• Barolar Birliği’nin YouTube yasağına itirazını görüşen Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi, 27 Mart 2014 tarihli
“tüm yayına erişimin engellenmesi” kararını kaldırdı, sadece 15 linkle ilgili yasağın devamını kararlaştırdı.
Savcılık karara hemen itiraz etti. Bunun üzerine Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, suça konu içeriklerin siteye
tebliğine rağmen kaldırılmaması nedeniyle YouTube’a erişim engelinin devamına karar verdi.732
7 Nisan 2014
• YouTube, erişim engelinin kaldırılması için AYM’ye başvuruda bulundu, ayrıca Ankara 4. İdare
Mahkemesine “erişimin engellenmesi işleminin iptali ve yürütmesinin durdurulması” istemiyle dava açtı.
721
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/304737--pensilvanyadaki-zat-montaj-fabrikasi-kurdu
http://www.milliyet.com.tr/YouTube-kapatildi-YouTube-teknoloji-1858198/
723
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/55449/Suriye_ses_kaydina_yayin_yasagi.html
724
http://www.kararlaryeni.anayasa.gov.tr/BireyselKarar/Content/472bbf6e-ce2c-4c83-a402-6bdd44702537?wordsOnly=False
725
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26152536.asp
726
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/basbakan-erdogan-anayasa-mahkemesi-kararina-saygi-duymuyorum
727
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/57491/Telekom_un_Twitter_fislemesine_dikkat.html
728
http://www.ntvmsnbc.com/id/25507542/
729
http://www.taraf.com.tr/haber-YouTubea-yasak-geldi-gorme-engellinin-dersi-bitti-152071/
730
http://www.zaman.com.tr/ekonomi_tanrikulu-Twitter-yasagi-icin-btkya-basvurdu_2208877.html
731
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/309442--anayasa-mahkemesinin-karari-dogru
732
http://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/309959--YouTubea-erisim-engeli-devam-edecek
722
70
• Bu arada YouTube’un erişim engelinin devamına karar veren Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi'nin kararına
da 4 Nisan Cuma günü itirazda bulunuldu. 733
• AYM Başkanı, mahkemenin Twitter kararına hükümetten gelen eleştirilere, kararların milliyeti, dini ve
mezhebi olmadığı, evrensel olduğu yanıtını verdi. AYM, ifade ve haber alma özgürlüğünü ilgilendiren durumda
telafisi imkânsız zararların doğmasını engellemek için bireysel başvuruyu kabul etti.734
• TBMM Başkanı Çiçek, AYM’nin Twitter kararına ilişkin olarak, “Kararı beğenmeyenler ‘Saygı
duymuyorum’ diyorsa o da onun ifade özgürlüğü kapsamındadır” dedi.735
8 Nisan 2014
• TBB Başkanı Metin Feyzioğlu, YouTube’a erişimin engellenmesinin kaldırılması için AYM’ye bireysel
başvuruda bulundu.736
• Adalet Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Twitter yasağını kaldıran AYM sert bir dille eleştirildi.
Bakanlık, AYM’nin “süper temyiz mahkemesi” olmadığını, bireysel başvuruları doğrudan kabul edemeyeceğini,
anılan kararıyla mahkemenin Twitter’ın Türk hukukunu tanımama tutumunu teşvik ettiğini söyledi.737
9 Nisan 2014
• YouTube’un itirazını görüşen Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, engellemeye konu 15 linkin erişime kapalı
kalması kaydıyla sitenin tümüne yönelik engelleme kararını kaldırdı.738
10 Nisan 2014
• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (TİB), dava konusu içeriklerin bir kısmı hâlâ ilgili internet sitesinde
yayımlanmaya devam ettiğinden, YouTube internet sitesine uygulanan erişimin engellenmesi tedbirine devam
edildiğini açıkladı.739
• Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, YouTube’a uygulanan erişim yasağını kaldırdı, ancak TİB çok geçmeden
siteyi idari kararla kapattı. Gerekçe olarak ise yurt içinde erişimi engellenen 151 videoya yurt dışından halen
girilebilmesi öne sürüldü. 740
11 Nisan 2014
• AKP İstanbul Milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, Twitter’a erişim
engelini kaldıran AYM’ye başvurarak sitenin kapatılmasını istedi.741
13 Nisan 2014
• Türkiye’de Aralık 2013’ten beri süregelen Twitter ve YouTube’a erişim sorunu Nisan ayının da önemli
konusu oldu. Bu yasaklamalar yurttaşın ifade özgürlüğünün ve bilgi edinme hakkının sansür edilmesi olarak tepki
topladı. Ancak yabancı şirketlerin, Türk hukuk sistemini hiçe sayamayacağı veya ülke ulusal güvenliğini tehlikeye
atamayacağı görüşleri de savunuldu.742
18 Nisan 2014
• Türkiye’de bulunan Twitter yöneticileriyle yapılan görüşmelere ilişkin yazılı açıklama yapan Ulaştırma
Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, “Zararlı ve mahkeme kararına konu içeriklerin ‘buzlanarak’743
etkisizleştirilmesi konusunda görüş birliğine varılmıştır. İstanbul’da kendilerini temsil eden bir avukatın
bulunmasının mevcut sorunların çözümü yolunda katkı sağlayacağını düşündüklerini ifade etmişlerdir” dedi.744
• CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, YouTube’a erişimin engellenmesinin kaldırılması için AYM’ye
bireysel başvuruda bulundu. 745
• Başbakan Erdoğan, sosyal medyada kendisi ve ailesine karşı yapılan hak ihlallerinin kaldırılmasına yönelik
733
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/58173/YouTube_dan_AYM_ye_basvuru.html
http://t24.com.tr/haber/aym-baskani-hasim-kilictan-erdogana-duygusal-tepkileri-anlayisla-karsiliyoruz,255349
735
http://www.aa.com.tr/tr/politika/310723--ifade-ozgurlugu-kapsaminda
736
http://www.evrensel.net/haber/81819/tbb-baskani-feyzioglu-youtube-icin-aymye-basvurdu
737
http://www.basin.adalet.gov.tr/duyuruveaciklamalar/2014/08042014tarihliaciklama.html
738
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/59025/YouTube_acildi.html
739
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-teknik/59135/BTK_dan_geceyarisi_YouTube_aciklamasi.html
740
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/59395/YouTube_a__idari__yasak.html
741
http://www.taraf.com.tr/haber-ucube-siyaset-152382/
742
http://www.haberler.com/ifade-ozgurlugu-yasam-hakkinin-onune-gecmemeli-5903767-haberi/gundem-haber-10008/
743
http://www.ntvmsnbc.com/id/25510969/ Buzlama (Chilling Effect): Twitter’ın yerel mahkeme kararına uymak için katıldığı bir uygulama. Bu uygulama ile söz konusu
hesabın Türkiye’den görüntülenmesi engellenirken, ülke dışındaki kullanıcılara açık olarak kalıyor.
744
http://ekonomi.haberturk.com/teknoloji/haber/940077-Twitter-buz-devrine-giriyor ve http://www.diken.com.tr/aktuel/bakan-elvandan-yeni-icat-mavi-kus-buzlanacak/
745
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/61211/CHP_den_YouTube_icin_yeni_basvuru.html
734
71
mahkeme kararlarının uygulanmaması nedeniyle 50 bin TL manevi tazminat talebiyle AYM’ye başvurdu.746 Bu
başvurusuyla Erdoğan AYM’ye kişisel başvuru hakkını kullanan ilk Başbakan oldu.
19 Nisan 2014
• Twitter, yapılan görüşmeler sonrası Başbakan Erdoğan ve kimi hükümet yetkililerine ait olduğu ileri
sürülen görüşmelerin ses kayıtlarının yayınlandığı, “Haramzadeler333” ve “Başçalan” hesaplarını “gizledi”.747
20 Nisan 2014
• Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, “Twitter gelecek, ülkemizi muhatap alacak, yönetimi muhatap alacak
burada görüşmeler yapacak, yargı kararlarımızı ciddiye alacak. Şimdi Twitter o hizaya geliyor. Esasen bunu diğer
ülkelerde uyguluyordu, bundan sonra ülkemizde de hiçbir sorun olmayacak. Yani bizim sosyal medyayla bu
anlamda hiçbir sorunumuz yok” dedi.748
• TBB Başkanı Metin Feyzioğlu, Erdoğan’ın AYM’den tazminat talebini haksız ve yersiz bir istek olarak
değerlendirdi. Feyzioğlu, “Başbakan haksızlığa uğradığını düşünüyorsa Twitter ya da TİB’e dava açması
gerekirdi” şeklinde konuştu.749
22 Nisan 2014
• İzmir’de Gezi Parkı odaklı olaylar sırasında attıkları tweet’ler nedeniyle haklarında 3 yıla kadar hapis
istenen 29 kişinin yargılanmasına devam edildi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “hakaret suçu” ile ilgili
davaya mağdur olarak katılma talebi kabul edildi.750 Mahkeme, hukuka aykırı olarak elde edildiği savunulan
delillerin dosyadan çıkarılması taleplerini de kabul etmeyip duruşmayı 14 Temmuz’a erteledi.751
25 Nisan 2014
• TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı AKP Milletvekili Burhan Kuzu, “Twitter binlerce iletişim aracından
bir tanesi. Dolayısıyla kendi haddini bilmeli, nitekim biraz hizaya geldi” dedi.752
28 Nisan 2014
• Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak ve İstanbul
Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, YouTube’a TİB tarafından uygulanan
idari tedbir kararının kaldırılması için AYM’ye ikinci bireysel başvurularını yaptı.753
1 Mayıs 2014
• Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, internet haber sitelerinin Basın Kanunu kapsamına alınmasını öngören
kanun tasarısının TBMM Adalet Komisyonu’ndaki görüşmelerinde yaptığı konuşmada haber sitelerini Basın
Kanunu kapsamına alan tasarıya ilişkin olarak, “Gönüllülük esasına dayalı... ‘Kanun kapsamına girmeyeceğim’
diyene yaptırımımız yok” dedi.754
4 Mayıs 2014
• İnternet haber sitelerini Basın Kanunu kapsamına alan yasa tasarısıyla, TİB soruşturma gerekçesiyle
gazetecilerin basın kartı iptal ettirilebilecek. Aynı gerekçeyle resmi ilanlar da kestirilebilecek. Tasarıya gazeteciler,
“Meslek hayatını bitirir ve Anayasa’ya aykırı” şeklinde sert tepki gösterdi.755
6 Mayıs 2014
• Ankara 4. İdare Mahkemesi, YouTube’un başvurusu üzerine Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın
YouTube’a erişimi engelleyen kararının yürütmesini durdurdu.756
• ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Marie Harf, “Türkiye’ye yönelik insanların algısı, onlar YouTube’u
engellemeyi durdurdukları, Twitter’i bloke etmedikleri takdirde değişir. İşte bu, insanların ‘Hey, Türkiye’de ifade
özgürlüğü pek de harika değilmiş aslında’ söylemelerine neden oluyor” dedi.757
746
http://haber.stargazete.com/guncel/basbakan-erdogandan-anayasa-mahkemesine-bireysel-basvuru/haber-872009 ve http://sozcu.com.tr/2014/gundem/489578-489578/
http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Twitter-gundemi-yerinden-oynatan-iki-hesabi-gizledi/1048438/
748
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26259972.asp
749
http://www.radikal.com.tr/turkiye/devleti_dava_eden_ilk_basbakan-1187587
750
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/04/22/basbakan-izmir-gezi-davasinin-magduru,
http://www.radikal.com.tr/turkiye/basbakan_erdogan_Twitter_davasinda_resmen_magdur-1187801 ve http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/izmirdeki-Twitter-davasi491507/
751
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/316344--basbakan-erdogan-izmirdeki-quot-twitter-davasi-quot-na-mudahil-oldu
752
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26292674.asp
753
http://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/158804-tib-e-keyfi-yetki-anayasa-mahkemesi-nde
754
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/320081--internet-haber-siteleri-basin-kanunu-kapsamina-aliniyor
755
http://gundem.bugun.com.tr/internet-medyasina-tib-sopasi-haberi/1089004
756
http://www.ntvmsnbc.com/id/25514254/
757
http://www.radikal.com.tr/politika/abdden_davutogluna_hey_turkiyede_ifade_ozgurlugu_pek_de_iyi_degilmis-1190474,
747
72
8 Mayıs 2014
• Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Elvan, Ankara 4. İdare Mahkemesinin, YouTube’a erişim
engeli kararının yürütmesini durdurmasına ilişkin olarak, “Mahkeme kararı henüz TİB’e ulaşmış değil. Karar
ulaştıktan sonra TİB gerekli değerlendirmeyi yapacaktır” dedi.758
12 Mayıs 2014
• TİB’e verilen mevzuata aykırılık halinde basın kartını iptal etme yetkisi, Basın Yayın ve Enformasyon
Genel Müdürlüğü’ne geçti.759 Ancak büyük tartışmalara neden olan, TİB’in isteği durumunda gazetecilerin haber
kaynaklarına kadar bilgi isteyebilme yetkisini sağlayan madde tasarıda kaldı.760
16 Mayıs 2014
• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer, Twitter için alınan kapatma kararı
ve buzlama uygulamasının özgürlüklerin kısıtlanması değil, bireylerin özgürlüklerinin ihlalinden dolayı
alındığının anlaşılması gerektiğini vurguladı.761
20 Mayıs 2014
• Zanlıların gözetlenmeleri, dinlenmeleri, internetin denetim altında tutulması gibi teknik takip konularında
kullanılan Alman teknolojisinin Türkiye’ye satışına engel çıktı. Süddeutsche Zeitung başta olmak üzere Alman
medyasında çıkan haberlere göre, Almanya’da Federal Ekonomi Bakanı ve Sosyal Demokrat Parti (SPD) Genel
Başkanı Sigmar Gabriel, “İnternet özgürlüğünü kısıtlayan ve hukuka aykırı şekilde insan haklarına zarar veren
rejimlere bu teknolojiyi satmamak lazım” diye konuştu. Gabriel, bu teknolojinin, “hukuksuz devletler ve diktatör
rejimler” olarak tarif ettiği ülkelerin yanı sıra NATO ülkesi olmasına karşın Türkiye’ye satışına da karşı çıktı.762
• İnternet gazeteciliğini düzenleyen tasarının son şeklini değerlendiren Antalya Barosu Başkanı Alper Tunga
Bacanlı, “TİB’in gazetecilerin haber kaynaklarına dair bilgi isteme yetkisinin tasarıda kalması Anayasaya
aykırıdır” dedi.763
21 Mayıs 2014
• Dublin’de yapılan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile Twitter arasındaki ikinci tur görüşmelerde,
Twitter'da hak ihlâli ya da tehdit gibi konularda şikayeti olan kullanıcılar için Türkçe canlı destek hattı kurulması
konusunda anlaşma sağlandı. Bu hat üzerinden iletilecek şikayetler ivedilikle incelenip gerektiğinde mahkeme
kararı olmaksızın sorun çözülecek.764 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer,
Dublin’de görüşmelerinin “çok olumlu geçtiğini” söyledi. 765
23 Mayıs 2014
• Anadolu Ajansı’nın haberlerini izinsiz kullanan internet sitesi sahibinin, 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanunu’ndaki haksız rekabet suçundan cezalandırılmasına karar verildi. Sorumlusu ve sahibi olduğu internet
sitesinde AA’nın haberlerini izinsiz kullandığı tespit edilen bir kişi hakkında, İstanbul 1. Fikri ve Sinai Haklar
Mahkemesi'nde dava açıldı. Mahkeme, sanığın eylemini “haksız rekabet” suçu olarak niteledi ve suçun işleniş
biçimi, suç konusunun önemi ve korunan değer kapsamında 120 tam gün karşılığı adli para cezası verdi.766
29 Mayıs 2014
• Twitter’a özgürlük kararı tartışılırken hükümet, TİB ve mahkemeler aracılığıyla bu kez de seçimlerden
hemen önce YouTube’a erişim yasağını uygulamaya sokmuştu. Geçen sürede idare mahkemesi, yürütmeyi
durdurma kararı verse de TİB, YouTube’a erişim yasağını kaldırmamıştı. Ancak AYM, YouTube yasağını kaldırdı.
AYM, YouTube avukatlarının yanı TBB ve bazı ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi milletvekillerinin bu
yasakla ilgili yaptıkları bireysel başvuruları görüştü. Başvuruları kabul edilebilir bulan AYM, tıpkı Twitter’da
olduğu gibi YouTube’a erişim yasağının da demokratik hukuk devleti ile ifade özgürlüğüne ağır bir müdahale
niteliği taşıdığına hükmetti.767
http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/68571/ABD_den_Davutoglu_na_sert_cevap.html, http://www.haber7.com/amerika/haber/1154630-abdden-turkiye-aciklamasi
http://www.stargundem.com/gundem/1400114-YouTube-karari-tibe-ulasmadi.html, http://www.milliyet.com.tr/elvan-YouTube-karari-henuz-tibe/gundem/detay/1879605/default.htm
759
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/o-yetki-tibden-alindi-507499/
760
http://www.radikal.com.tr/politika/tibin_basin_karti_iptali_yetkisine_tirpan-1191521
761
http://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/329191--Twitterda-gozler-dublin-toplantisinda
762
http://www.cihan.com.tr/news/Almanya-dan-Turkiye-ye-teknik-takip-vetosu_5676-CHMTQzNTY3Ni80
763
http://www.bizimantalya.com/haber-54612-%E2%80%9CBasin_ozgurlugu_tehlike_altinda%E2%80%9D#.U6l89fl_umY
764
http://www.aljazeera.com.tr/haber/Twitterdan-destek-hatti-adimi
765
http://www.sabah.com.tr/Teknoloji/2014/05/21/btk-baskani-Twitter-yetkilileriyle-gorustu
766
http://www.aa.com.tr/tr/kurumsal-haberler/333255--aanin-haberlerini-izinsiz-kullanan-internet-sitesine-ceza
767
http://www.taraf.com.tr/haber-aymden-YouTubea-ozgurluk-155753/
758
73
30 Mayıs 2014
• AYM, YouTube avukatı aracılığıyla TBB ile CHP’li bazı milletvekillerinin başvurusunu karara bağladı.
Mahkeme, başvurucuların haklarının ihlal edildiğine karar vererek, erişimin engellenmesinin ifade özgürlüğünün
ihlali anlamına geldiğine hükmetti.768
• AYM'nin YouTube’un açılmasına yönelik kararıyla ilgili olarak Today’s Zaman gazetesi, BTK’nın karara
rağmen YouTube’a erişim engelini hala kaldırılmadığını vurguladı.769
31 Mayıs 2014
• Hükümet, Twitter üzerinden paylaşılan yasadışı fotoğraf, görüntü ve bilgileri hemen silmek için Twitter ile
uyumlu çalışan NetClean isimli yazılımı satın alacak. Yazılımla çocuk pornosu, illegal fotoğraf ve terör içerikli
paylaşımlarının tweet atıldıktan 5 saniye sonra otomatik olarak silinebilecek.770
• CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, BTK’na AYM’nin 29 Mayıs
2014 tarihli YouTube kararının derhal uygulanması ve ifade özgürlüğü ihlalinin devamında ısrarcı olunmaması için
başvuruda bulunduğunu açıkladı.771
• MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural da AYM’nin özgürlüklere sahip çıkmasını doğru bulduğunu
söyleyerek, “Ama bu özgürlükleri kullanırken insanların özel hayatlarıyla ilgili hakaretler varsa kanunun elbette o
kişilerin hayatını, kişisel haklarını koruması gerek” dedi.772
• Financial Times, AYM’nin video paylaşım sitesi olan YouTube’a erişimin engellenmesinin ifade
özgürlüğünü ihlal ettiğini aktardığına dikkat çekti. İngiliz Daily Telegraph video paylaşım sitesine Türkiye’de
erişimin mümkün olabileceğine, Başbakan Erdoğan hükümeti tarafından 2 ay önce erişimi engellenen YouTube’un
kapatılmasının AYM’nin ifade özgürlüğü ihlali olduğuna karar verdiğine değindi ve benzer bir karar olan Twitter
yasağının ise Nisan ayında kaldırıldığını hatırlattı. Wall Street Journal, söz konusu kararın iki aydır Türkiye’de
giriş yapılamayan YouTube’a erişim yolunu açabileceğini yazdı ve Türkiye hükümetinin şimdiye kadar web
sitesinin erişime açılmasıyla ilgili daha alt kademedeki mahkeme kararını reddettiğini de hatırlattı. İngiliz yayın
kuruluşu BBC ise Türkiye’nin en yüksek mahkeme kararının ardından YouTube’un yeniden erişime açılmasının
mümkün olabileceğini yazdı. Yolsuzluk skandalının ardından video paylaşım sitesinin engellendiğine de vurgu
yapan BBC, Türkiye’nin en yüksek mahkemesinin söz konusu yasağın ifade özgürlüğünü ihlal edici olduğuna
hükmettiğini de aktardı.773
• ABD’nin Ankara Büyükelçisi Francis Ricciardone, AYM’nin YouTube kararıyla ilgili olarak, “Olumlu
karşılıyoruz, önemli olan Türk hukuku. Biz Türk yargısının hakimleri değiliz, ancak ifade özgürlüğünü artıran her
şey bize göre olumludur” değerlendirmesini yaptı.774
• Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Basın Özgürlüğü Temsilcisi Dunja Mijatovic, AYM’nin YouTube
yasağını kaldırmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, kararın bir an önce uygulanması çağrısında
bulundu.775
• Gazeteci, yazar ve akademisyen Jeff Jarvis, Türkiye’deki internet yasakları hakkında “Hükümetler interneti
bir medya zannediyor. Oysa internet, her tür insanın konuştuğu bir meydandır, yaşam alanıdır. Medyayı kontrol
edebildikleri gibi interneti de kontrol edebileceklerini sanıyorlar, fakat bu mümkün değil. Eğer insanların
internette konuşmasına izin vermezseniz, onlar da kendilerine konuşacak başka yerler bulur ve bu konuşma pek de
sakin olmayabilir. Tıpkı 2013 yılında İstanbul’un Taksim Meydanı’nda olduğu gibi” ifadesini kullandı.776
1 Haziran 2014
• AYM’nin, iki yıldır uygulanan YouTube’a erişim engelini “hak ihlali” görerek kaldıran kararını TİB
uygulamaya koymadı. Ulaştırma Bakanı Lütfi Elvan buna gerekçe olarak, “TİB Başkanlığı’nın bana verdiği ifade,
henüz kararın kendilerine ulaşmadığı yönünde. Karar ulaştıktan sonra gereği yapılacaktır” dedi.777
4 Haziran 2014
• İngiliz Financial Times gazetesi, Türkiye’de YouTube’a erişim engelinin kaldırılmasının bir hükümet
768
http://www.hurriyet.com.tr/ajanda/26516237.asp
http://www.todayszaman.com/news-349144-YouTube-access-still-not-restored-despite-court-decision.html
770
http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2014/05/30/Twitterda-net-temizlik-basliyor
771
http://www.iha.com.tr/haber-tanrikulu-aymnin-YouTube-karari-icin-btkya-basvurdu-politika-359490/
772
http://www.iha.com.tr/haber-mhpden-aymye-YouTube-destegi-politika-359438/
773
http://www.zaman.com.tr/dunya_dunya-basini-YouTube-kararini-nasil-yorumladi_2221041.html
774
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/abd-buyukelcisinden-YouTube-kararina-ilk-tepki
775
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/agit-youtube-yasagi-yasadisi-ve--haberi/1126092
776
http://www.zaman.com.tr/cumaertesi_internet-medya-degil-yasam-alanidir_2221034.html
777
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/bakan-elvan-aymnin-YouTube--haberi/1128321
769
74
politikası değişikliği olarak algılanmaması gerektiğini söyledi ve hükümetin sadece mahkeme kararını
uyguladığına dikkat çekti.778
• Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi, “YouTube” ile ilgili olarak 27 Mart 2014’te aldığı tüm yayına erişim engeli
kararını kaldırdı.779
6 Haziran 2014
• AYM’nin, video paylaşım sitesi YouTube’a erişimin açılmasıyla ilgili Genel Kurul Kararı Resmi Gazete’de
yayımlandı.780
8 Haziran 2014
• AYM, YouTube’a erişim yasağının “hak ihlali olduğu” kararının gerekçesinde TİB yerel mahkemelerin
“yürütmeyi durdurma” kararlarını uygulamamasını eleştirdi; ifade özgürlüğü vurgusu yaptı.781
4 Temmuz 2014
• Sosyal medya ve internet hukuku konusunda çalışmalar yapan avukat Serhat Koç, “sosyal medyada
gerçekleştirilen her tür eylemin hakaret konusu yapılıp dava açılabildiğini ve giderek baskısı artan rejimlerin bu
alanı eskiye oranla daha fazla kontrol etmeye başladığını” ifade etti.782
9 Temmuz 2014
• Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen ve internet sitelerini basın
kanunu kapsamına alan tasarının görüşmelerinde yaptığı açıklamada, alt komisyon çalışmalarının
ardından mükemmele yakın bir metin ortaya çıktığını kaydetti ve “212 sayılı Basın İş Kanunu’nda kapsamlı bir
değişiklik yapacağız. Paydaşların iştirakiyle Basın İş Kanunu’nda yapılması gereken hususları bir mutabakat
çerçevesinde gündeme getireceğiz” dedi.783
13 Temmuz 2014
• Kullanıcıların şeffaflık isteğine cevap vermek amacıyla kurulan bağımsız Chilling Effects adlı siteden
alınan verilere göre, içerik kaldırma taleplerinin yüzde 64’ü Türkiye’den geliyor. Siteye göre Türkiye, Google,
Twitter ve YouTube’dan içerik kaldırma taleplerinde dünya birincisi ve internet sitelerinde içerik kaldırma talebini
bir sansür aracı olarak kullanıyor.784
15 Temmuz 2014
• Twitter yönetimi, 1997 yılında kurulan ve kendilerini Marksist ve sosyalist olarak tanımlayan hacker grubu
RedHack’in Twitter hesabına Türkiye’den erişimini engelledi.785
19 Temmuz 2014
• Aralarında İnternet Yayıncıları Derneği’nin de bulunduğu, çocuk hakları, insan hakları ve bilişim alanında
faaliyet gösteren örgütler, İçişleri Bakanlığı’nın çocuk pornografisini önlemek iddiasıyla yurt dışından bir firmayla
içerik filtreleme yazılımı konusunda görüşmelerde bulunmasına karşı çıktı. Sansür ve gözetleme amacıyla
alınması düşünülen yazılıma çocuklarla ilgili hassasiyetlerin alet edildiğini belirten kurumlar, buna karşı imza
kampanyası başlattı.786
15 Ağustos 2014
• Türkiye’de yolsuzluk iddialarının Twitter üzerinde yayılması sonrası özel hayatı ihlal eden paylaşımda
bulunan hesapların kapatılmasını reddeden Twitter, Amerika Birleşik Devletleri’nde tam tersi bir uygulama
gerçekleştirdi.787 Twitter, geçen günlerde sokak ortasında siyahi genç Michael Brown’ı öldüren polisin adını
açıklayan Anonymous hacker grubunun hesabını, polis memurunun adının açıklanmasından kısa bir süre sonra
kapattı.788
14 Eylül 2014
• Adalet ve Kalkınma Partisi’nin iktidar olduğu son dokuz yılda Türkiye’de erişimi engellenen internet
778
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/06/140603_ft_turkiye_YouTube.shtml
http://www.sabah.com.tr/Teknoloji/2014/04/04/YouTube-yasagi-kaldirildi
780
http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/26559272.asp
781
http://www.evrensel.net/haber/85766/youtube-karari-gerekcesinde-ifade-ozgurlugu-vurgusu
782
http://www.tknlj.com/korku-imparatorlugunun-hukuku/
783
http://www.aa.com.tr/tr/politika/356237--basin-is-kanununda-kapsamli-degisiklik-yapacagiz
784
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-teknik/93981/Yuz_kizartan_birincilik.html
785
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/RedHacke-Twitterdan-sansur-556657/
786
http://www.haberlermersin.com/bilimteknoloji/sansur-ve-gozetim-faaliyetlerine-cocukla-ilgili-hassasiyetleri-alet-etme-h14313.html#.U99V6fl_uuc
787
http://www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/178506.aspx
788
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/turkiyenin-hesap-kapatma-talebini--haberi/1223657
779
75
sitelerinin sayısının 51 bini aştığı öne sürüldü. Meclis’ten geçen torba yasayla birlikte yasaklar daha da artacak.
Gezi Parkı olayları, AKP ile ilgili yolsuzluk haberlerinin sosyal medya kanallarında yayılması ve TİB’in
yetkilerinin genişlemesi nedeniyle Türkiye’de internet yasakları da arttı. Engelli Web’in verilerine göre Eylül ayı
itibarıyla Türkiye’de erişimi engellenen site sayısı 51 bin 43. Bunların 46 bin 536'sı doğrudan Telekomünikasyon
İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından yasaklandı. Verilere göre engellemelerin yüzde 91,4’ü TİB, yüzde 4,1’i
mahkemeler, diğer engellemeler ise savcılıklar ve Yüksek Seçim Kurulu tarafından gerçekleştirildi.789
25 Eylül 2014
• Avukat Muhammed Sincar, M.B’ye ait Facebook sayfasında Irak Şam İslam Devleti terör grubunun
operasyonları ve öldürülen kişilere ait fotoğraf ve görüntülerle, IŞİD yanlısı paylaşımlarda bulunulması nedeniyle
sosyal paylaşım sitesi Facebook’a şikayette bulundu. Sayfada nefret ve şiddet içerikli söylem ve görüntüler
paylaşıldığını ve bunun kapatılması gerektiğini belirten Avukat Muhammed Sincar’a Facebook’tan olumsuz yanıt
geldi. İkinci defa da olumsuz yanıt alan Sincar, şikayetini üçüncü kez tekrarladı. Avukat Sincar’ın bu denemesi
üzerine Facebook yönetimi, M.B’nin sayfasında nefret söylemine yer verdiğini ve topluluk standartlarını ihlal
ettiğini belirlediklerini, bu nedenle sayfayı da kapattıklarını bildirdi.790
17 Kasım 2014
• Ankara Üniversitesi'nin resmi Twitter hesabı hacker'lar tarafından ele geçirildi. Hacker'lar, “Saygı Değer
Öğrencilerimiz, vizeler nedeniyle evlerdeki sevişmelerinize ara verip ders çalışınız” şeklinde bir tweet attı. Bu
tweet onlarca kullanıcı tarafından retweet edilirken hemen ardından hacker'lar “Sınava çalışıyorum gözlerim
kapalı, Allah belanı versin milli eğitim bakanı” ifadelerinin yer aldığı bir başka tweet gönderdiler.791
• Iğdır'ın Tuzluca ilçesinde avcılık belgesi ve avlanma pulu olmadan çıktığı avda vurduğu kekliklerin
fotoğraflarını sosyal medyada paylaşan kişinin, fotoğraflarını inceleyen Orman ve Su İşleri Bakanlığı Av Koruma
ekipleri tarafından avın kaçak şekilde gerçekleştirildiği tespit edilerek, şahsa Bakanlıkca 6 bin 84 lira ceza kesildi.
Konuyla ilgili yetkililer tarafından yapılan açıklamada “Avcılık belgesi ve avlanma pulu olmadan ava çıktığı için
vatandaşa ceza verildiği” belirtildi. 792
• TTNET, “özgür ansiklopedi Wikipedia”nın Türkçe kolu Vikipedi’deki “vajina”, “insan penisi”, “testis
torbası” ve “kadın üreme organları” maddelerine erişimi mahkeme kararı olmamasına karşın engelledi. TTNET ise
bir açıklama yayınlayarak iddiaları reddetti ve engelleme kararının TİB'e ait olduğunu savundu.793
RTÜK Cezaları
3 Mart 2014
• Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Cem TV’de yayınlanan iki programa toplam 9 gün yayın durdurma cezası
verdi.794 Cezanın, iki ankete ilişkin veri paylaşıldığı, ama denek sayısının söylenmediği gerekçesiyle verildiği
belirtildi. Gazeteciler cemiyetleri, cezanın hukukun ölçülülük ilkesine uygun olmadığını belirttiler.795
5 Mart 2014
• YSK, Cem TV’de Celal Toprak ve Hüsniye Kaya’nın sunduğu, her sabah yayınlanan Uyan Türkiye
programına 4 gün ve Pınar Işık Ardor’un sunduğu Cem TV Ana Haber Bülteni'ne 5 gün olmak üzere toplamda 9
gün yayın durdurma cezası verdi. Gerekçe, yerel seçim yaklaşırken araştırma şirketleri tarafından yapılan ve
gazetelerde yayınlanan anketleri yayınlamak, kamuoyunun bilgisine sunmak.796
14 Mart 2014
• Başbakan Erdoğan’ın telefon konuşmalarının dinletildiği CHP grup toplantısını yayınlayan ve haberleştiren
kanallara verilmek istenen cezalar, RTÜK’te tartışma yarattı. RTÜK üyesi Ali Öztunç, kurula ceza vermesi
yönünde talimat geldiğini, kurulun “iktidarın sopası” haline geldiğini belirtti.797 RTÜK’ten yapılan yazılı
açıklamada, uzmanlardan sadece değerlendirme istediği, bunun talimat anlamına gelmediği belirtildi.798
789
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-teknik/119199/Yasakli_site_sayisi_51_bini_asti.html
http://www.radikal.com.tr/turkiye/Facebook_isid_icin_ucuncu_uyarida_kapatti-1214790
791
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/145554/Ankara_Universitesi_nin_Twitter_hesabi_sasirtti.html
792
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/145247/Fotografi_sosyal_medyada_paylasti__6_bin_lira_ceza_odeyecek.html
793
http://www.cnnturk.com/haber/bilim-teknoloji/teknoloji/ttnet-ten-vikipediye-vajina-ve-penis-sansuru
794
http://www.zaman.com.tr/magazin_cem-tvye-9-gun-yayin-durdurma-cezasi_2203177.html
795
http://www.tgc.org.tr/duyuru.asp?did=733
796
http://www.zaman.com.tr/magazin_cem-tvye-9-gun-yayin-durdurma-cezasi_2203177.html
797
http://www.taraf.com.tr/haber-yazdir-150742.html
798
http://rtuk.gov.tr/sayfalar/IcerikGoster.aspx?icerik_id=106f4a84-b93a-41df-84ce-51a931b910be
790
76
15 Mart 2014
• RTÜK, Samanyolu Haber'e Mart ayı içinde verdiği 21 yayın durdurma cezasına 15 yayın durdurma cezası
daha ekledi.799
• RTÜK’ün şikâyeti ve YSK’nın talimatıyla Samanyolu Haber'in 7 programına 20 yayın durdurma cezası
verildi.800 YSK, 22 Şubat-2 Mart arasında Başbakan Erdoğan’ın mitinglerine 13 saat 32 dakika, CHP, MHP ve
BDP’ye ise toplam 1 saat 35 dakika ayıran TRT’ye uyarı cezası verdi.801
• Öte yandan RTÜK’ün CHP’li üyeleri Ali Öztunç ve Süleyman Demirkan, AB Komisyonu, Avrupa
Konseyi ve AGİT’e yazdıkları mektupta AKP’nin seçim döneminde medyaya artan baskısını aktardı.802
26 Mart 2014
• Koza Grup’a bağlı Kanaltürk’ün ulusal yayın hakkı ise iptal edildi. RTÜK, kararın karasal ortamda ulusal
yayın hakkına ilişkin olduğunu, Kanaltürk’ün kablo ve uydu yayın lisanslarının devam ettiğini bildirdi.803
2 Nisan 2014
• RTÜK tarafından Beyaz TV’ye 05-06.07.2013 tarihlerinde yayınlanan Basın Kulisi programında
“Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak
zorundadır” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi.804
• RTÜK, Beyaz TV’ye Erkan Tan Vakti programında yayınlanan bir haberdeki sigara görüntüsünden dolayı
para cezası kesti.805
• RTÜK, Beyaz TV’ye Dinamit programında yer verilen Gezi Parkı Olayları’na ilişkin iddiaların tarafsızlık
hükmüne uyulmadan yayınlandığı gerekçesiyle para cezası kesti.806
• RTÜK tarafından HaberTürk’e 10 Şubat 2014 tarihli Didem Arslan Yılmaz’ın yaptığı Türkiye’nin
Nabzı programında “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını
sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez.” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari
para cezası uygulanılmasına karar verildi.807
• HaberTürk’e 19 Şubat 2014 tarihli, Veyis Ateş’in sunduğu Televizyon Gazetesi programında yayınlanan
Bahçeşehir Koleji reklamının “Hukukun üstünlüğü, … esasına aykırı olamaz” hükmünün ihlaline neden olduğu
gerekçesiyle RTÜK tarafından idari para cezası uygulanılmasına karar verildi.808
• RTÜK tarafından TRT 1’e, 25 Ocak 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde sunucu Anda Özmen’in MHP ile
ilgili haberin anonsunda kullandığı “yavru muhalefet” ifadesinden dolayı uyarı yaptırımı uygulanılmasına karar
verildi.809
• RTÜK tarafından Show TV’ye, 10 Şubat 2014 tarihli Ece Üner ile Show Haber adlı Ana Haber Bülteni’nde
ve TGRT Haber’e 5 Şubat 2014 tarihli Gün Ortası programında yayınlanan “kedisini öldüren üniversite öğrencisi”
haberinin “Genel sağlığa, çevrenin ve hayvanların korunmasına zarar verecek davranışları teşvik edemez”
hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle uyarı yaptırımı uygulanılmasına karar verildi.810
• Radyo Televizyon Üst Kurulu, NTV’yi Nutraxin program destekleme kapağıyla firma reklamı yapıldığı
gerekçesiyle uyardı.811
3 Nisan 2014
• RTÜK, Beyaz TV’ye 28 Ocak 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde “Okul çıkışı bıçaklı kavga” haberinin
“Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar
verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde yayınlanamaz” hükmünü
799
http://www.zaman.com.tr/gundem_ayni-gerekceyle-trtye-uyari-samanyolu-habere-rekor-ceza_2205145.html
http://www.zaman.com.tr/gundem_ayni-gerekceyle-trtye-uyari-samanyolu-habere-rekor-ceza_2205145.html
801
http://www.haberturk.com/medya/haber/930098-yskdan-trtye-uyari
802
RTÜK üyelerinin bir kopyasını Özgürlük için Basın proje ekibiyle paylaştıkları mektup ve
http://www.medyatakip.com/medya_sistem/yb_kupurgoster.php?gnosif=mL9pXDTig5Cq1tGma7030g..&mnosif=41O0AdX9Nng.&st=2
803
http://rtuk.gov.tr
804
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tvye-gezi-cezasi-7454h.htm
805
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tv-sigaradan-ceza-aldi-7455h.htm
806
http://www.medyatekzip.com/rtuk-beyaz-tvyi-dinamitledi-7456h.htm
807
http://www.medyatekzip.com/turkiyenin-nabzina-para-cezasi-7450h.htm
808
http://www.medyatekzip.com/haberturke-rtukten-reklam-cezasi-7451h.htm
809
http://www.medyatekzip.com/yavru-muhalefet-rtuku-harekete-gecirdi-7447h.htm
810
http://www.medyatekzip.com/kedi-katliami-haberleri-rtuku-kizdirdi-7449h.htm
811
http://www.medyatekzip.com/rtukten-ntvye-reklam-uyarisi-7452h.htm
800
77
ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verdi.812
• RTÜK, Beyaz TV’ye 11 Şubat 2014 tarihli Erkan Tan Vakti adlı programda yer alan bal ürünlerinin
tanıtımıyla ilgili bölümünde “Gizli ticarî iletişime izin verilemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para
cezası verdi.813
• RTÜK, Ulusal Kanal’a 17 Şubat 2014 tarihli Haber Masası adlı haber bülteninde yayınlanan Bilal
Erdoğan’ın soruşturmaya çağrılmasına ilişkin haberinin “Hukukun üstünlüğü, … esasına aykırı olamaz” hükmünü
ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası verdi.814
5 Nisan 2014
• Radyo Televizyon Üst Kurulu, Samanyolu Haber’e 27 Ocak 2014 tarihli Gündemin İçinden programının
sunucusu Mahmut Filizer ve konuk olarak katılan Nevval Sevindi’nin gündeme ilişkin değerlendirmelerinde,
“Yayın hizmetleri … Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği
gerekçesiyle uyarı cezası verdi.815
• Ebru Gündeş, Rıza Zarrab ve Gündeş’in ağabeyi Cengiz Kumartaşlıoğlu’na ait dinleme kayıtları,
Samanyolu Haber’e uyarı getirdi.816
• Radyo Televizyon Üst Kurulu , Bugün TV’ye 28 Ocak 2014 tarihli haber bülteninde “Kırmızı pasaportla
kara para transferi” haberinde “Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünü ihlal
ettiği gerekçesiyle uyarı cezası verdi.817
• RTÜK, Bugün TV’nin 5 Şubat 2014 tarihli Haber 17 programında 17 Aralık Operasyonu kapsamında
gözaltına alınan Rıza Zarrab’ın fotoğraflarının yayınlanmasının, İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nin ve
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturma dosyasıyla ilgili getirdiği yayın yasağı hükmünü ihlal ettiği
gerekçesiyle uyarılmasına karar verdi.818
• RTÜK, Halk TV’ye 19 Aralık 2013 tarihinde yayınlanan haber bülteninde yer alan AKP Genel Başkan
Yardımcısı Numan Kurtulmuş haberinde “İnsan onuruna…saygılı olma ilkesine aykırı olamaz, kişi ya da
kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verdi.819
7 Nisan 2014
• RTÜK, Samanyolu Haber’e 16 Şubat 2014 tarihli Güncel programında yayınlanan Şefkat Tepe dizisine
ilişkin haberinde “...gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak... zorundadır...” ve 9. maddesinin 3. fıkrasındaki;
“Gizli ticarî iletişime izin verilemez” hükümlerinin ihlali gerekçesiyle uyarı cezası karar verdi.820
• CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun grup toplantısında dinlettiği tapeler, Samanyolu Haber’e para
cezası getirdi.821
22 Nisan 2014
• CNN Türk’te Enver Aysever’in hazırlayıp sunduğu Aykırı Sorular programının 23 Ekim 2012 tarihli
yayınına, herhangi bir idari yaptırım uygulanmasına yer olmadığı yönündeki Üst Kurul kararının mahkeme
tarafından iptali üzerine, hem uyarı hem de idari para cezası verildi.822
• TV 8’e, Telegol programının 14 Ekim 2012 tarihli yayınına, herhangi bir idari yaptırım uygulanmasına yer
olmadığına ilişkin Üst Kurul kararının mahkemece iptali üzerine “İnsan onuruna ve özel hayatın gizliliğine saygılı
olma ilkesine aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira
niteliğinde ifadeler içeremez” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi.823
• A Haber, Gündem Özel'e Koç Holding tarafından gönderilen tekzip metnini yayınlamamasından dolayı
uyarıldı.824
812
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tvnin-o-haberine-para-cezasi-7459h.htm
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tvye-balli-ceza-7461h.htm
814
http://www.medyatekzip.com/ulusal-kanala-bilal-erdgan-cezasi-7460h.htm
815
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-reza-Sarraf-uyarisi-7481h.htm
816
http://www.medyatekzip.com/tapeler-rtuk-engeline-takildi-7483h.htm
817
http://www.medyatekzip.com/rtuk-bugun-tvyi-uyardi-7480h.htm
818
http://www.medyatekzip.com/reza-Sarraf-fotograflarina-rtuk-uyarisi-7482h.htm
819
http://www.medyatekzip.com/halk-tvden-numan-kurtulmusu-kizdiran-haber-7479h.htm
820
http://www.medyatekzip.com/sefkat-tepe-samanyolu-habere-de-uyari-getirdi-7489h.htm
821
http://www.medyatekzip.com/kilicdaroglunun-dinlettigi-tapeler-rtukten-dondu-7490h.htm
822
http://www.medyatekzip.com/rtukten-cnn-turke-iki-ceza-birarada-7537h.htm
823
http://www.medyatekzip.com/rtukten-tv-8e-telegol-cezasi-7538h.htm
824
http://www.medyatekzip.com/rtukten-a-habere-gundem-ozel-uyarisi-7539h.htm
813
78
30 Nisan 2014
• Radyo Televizyon Üst Kurulu, Ulusal Kanal’a 25 Şubat 2014 tarihli Ankara Kulisi programında
gazeteci Sabahattin Önkibar’ın Başbakan Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin
ses kayıtlarına ilişkin ifadelerinin eleştiri sınırlarını aşar şekilde, küçük düşürücü beyanları içermesi gerekçesiyle
idari para cezası verdi.825
• RTÜK, STV’ye 27 Şubat 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde Başbakan Erdoğan’la ilgili haberinde
“…haberin verilişinde abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez” hükmünü ihlal
ettiği gerekçesiyle idari para cezası verdi.826
1 Mayıs 2014
• STV’ye, 3 Mart 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Niğde mitingindeki
konuşmasını “cımbızlayarak verdiği” gerekçesiyle para cezası verildi.827
• Cem TV’ye, 22 Şubat 2014 tarihli Yaşamın İçinden programında “Gizli ticarî iletişime izin verilemez”
hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulandı.
7 Mayıs 2014
• Yavuz Oğhan’ın yaptığı 13 Mart 2014 tarihli 1 de Medya programında yer verilen dönemin Başbakanlık
Müsteşarı Efkan Ala ile İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin ses kaydı
yayınının “Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünün ihlali gerekçesiyle Artı 1
TV’ye uyarıda bulunuldu.828
8 Mayıs 2014
• Bugün TV’ye, 17 Mart 2014 tarihli Haber 21 programında yayımlanan “AVM tuvaletinde buluşmuşlar”
başlıklı, eski bakan Zafer Çağlayan ve Rıza Zarrab’a ilişkin iddialara yer verilen haberinde “Hukukun üstünlüğü,
adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına
karar verildi.829
• Haber Türk ve Show TV’ye, 4 Mart 2014 tarihli Gün Başlıyor ve Ece Üner ile Show Haber programlarında
Kayseri’de yaşayan bir ailenin faciasının verildiği haberlerde “İnsan onuruna ve özel hayatın gizliliğine saygılı
olma ilkesine aykırı olamaz” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi.830
• Flash TV’ye 2007 tarihli Ana Haber Bülteni’nden dolayı 7 yıl sonra para cezası verildi.831
9 Mayıs 2014
• Ulusal Kanal’a, 3 Mart 2014 tarihli yolsuzluk iddialarının konuşulduğu Matruşka adlı haber programında
“İnsan onuruna ve özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri
sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez” hükmünü ihlal ettiği
gerekçesiyle idari para cezası verildi. 832
• Artı 1 TV’ye, Rıza Zarrab haberinin yayımlandığı 1 Mart 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde “Hukukun
üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünün ihlal ettiği gerekçesiyle uyarıda bulunuldu.833
• Artı 1 TV’ye, 8 Mart 2014 tarihli Yekta Kopan’la Cumartesi programına konuk olan Cem Yılmaz’ın
kullandığı argo ifadelerin “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde
kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” hükmünün ihlali
gerekçesiyle idari para cezası karar verildi.834
• Halk TV’ye, 5 Mart 2014 tarihli Öğleden Sonra haber bülteninde ve Beyaz TV’ye 4 Mart 2014 tarihli
Moderatör programı ile Ana Haber Bülteni’nde yayımlanan Kayseri’deki aile faciasına dair haberlerde “İnsan
onuruna ve özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari
para cezası verildi.835
825
http://www.medyatekzip.com/rtukten-onkibarin-tape-yorumlarina-agir-fatura-7567h.htm
http://www.medyatekzip.com/stvnin-efektli-haberi-rtuku-kizdirdi-7568h.htm
827
http://www.medyatekzip.com/nigde-mitingi-stv-ve-samanyolu-habere-ceza-yagdirdi-7574h.htm
828
http://www.medyatekzip.com/1-de-tapelerden-nasibini-aldi-7592h.htm
829
http://www.medyatekzip.com/rtuk-bugune-para-cezasi-kesti-7598h.htm
830
http://www.medyatekzip.com/haber-turk-ve-show-tv-ayni-haberden-ceza-aldi-7600h.htm
831
http://www.medyatekzip.com/flash-tvnin-7-yil-onceki-yayinina-ceza-7599h.htm
832
http://www.medyatekzip.com/rtukten-1e-riza-sarraf-uyarisi-7610h.htm
833
http://www.medyatekzip.com/rtukten-1e-riza-sarraf-uyarisi-7610h.htm
834
http://www.medyatekzip.com/cem-yilmazin-argo-sozlerine-agir-fatura-7608h.htm
835
http://www.medyatekzip.com/halk-tv-ve-beyaz-tvye-de-aile-faciasi-faturasi-7607h.htm
826
79
• Halk TV’ye, 6 Mart 2014 tarihinde saat 10:00’da yayımlanan haber bülteninde Başbakan Tayyip Erdoğan
ve eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin ses kaydının haberleştirilmesinin
yasalara aykırı olduğu gerekçesiyle idari para cezası verildi.836
• Bugün TV’nin, 04.03.2014 tarihli 18 Haber Bülteni programında yayımlanan, “Kayseri’de meydana gelen
ve bir babanın cinnet geçirip eşini, dört çocuğunu ve kendisini öldürdüğü” haberinin, “İnsan onuruna ve özel
hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle uyarılmasına karar
verildi.837
10 Mayıs 2014
• Başbakan Tayyip Erdoğan ile Osman Ketenci arasında geçtiği iddia edilen konuşmanın ses kayıtlarını
yayımlayan Samanyolu Haber’e para cezası verildi.838
• Samanyolu Haber, Güncel programında “Kaynak Kültür Yayınları”nın gizli reklamını yaptığı gerekçesiyle
uyarıldı.839
• Başbakan Tayyip Erdoğan ve eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin
ses kayıtlarının yayınlanması Samanyolu Haber’e para cezası getirdi.840
• Güncel, Haber Ekranı, Güncel-Sıcak Gündem ve Ana Haber programlarındaki Rıza Zarrab haberleri
yüzünden Samanyolu Haber para cezasına çarptırıldı.841
• Samanyolu Haber’e, 25 Şubat 2014 tarihinde Nuh Gönültaş’ın konuk olarak katıldığı Haber Ekranı
programında “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını
sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle
uyarıda bulunuldu.842
• Ülke TV’ye, 2 Mart 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde yayımlanan “Vizyondakiler” haberinde “Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün
ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası verildi.843
12 Mayıs 2014
• Eski İçişleri Bakanı Muammer Güler ile oğlu Barış Güler arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin ses
kayıtları, Samanyolu Haber’e uyarı ve para cezası getirdi.844
• Başbakan Tayyip Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin ses kayıtları
yüzünden Samanyolu Haber para cezasına çarptırıldı.845
• Samanyolu Haber’e, 1 Mart 2014 tarihli 12.59-13.42 saatleri arasında yayımlanan haber programında ve
Güncel programında “Bahşişini Önce Vereceksin” alt yazısı eşliğinde verilen Rıza Zarrab’a ilişkin haberin,
“Yayın hizmetleri, Hukukun üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği
gerekçesiyle idari para cezası verildi.846
2 Haziran 2014
• Samanyolu Haber’e, 7 Mart 2014 tarihli Ana Haber, Haber ve Sıcak Gündem programlarında, Başbakan
Tayyip Erdoğan ile işadamı Erdoğan Demirören arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin ses kayıtlarının
yayımlanmasından dolayı para cezası verildi.847
• Bugün TV’ye, Güne Bakış programında Gültekin Avcı’nın Suriye ile ilgili ses kayıtlarına ilişkin
yorumlarından dolayı para cezası verildi.848
• Ulusal Kanal’a, Matruşka haber programında Suriye ses kayıtlarıyla ilgili yorum ve eleştirilere yer
verilmesinden dolayı para cezası uygulandı.849
836
http://www.medyatekzip.com/danistay-secimi-tapeleri-rtukten-kacmadi-7611h.htm
http://www.medyatekzip.com/kayserideki-aile-faciasi-bugun-tvyi-de-yakti-7606h.htm
838
http://www.medyatekzip.com/rtukten-samanyolu-haberdeki-tapelere-ceza-7615h.htm
839
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-gizli-reklam-uyarisi-7618h.htm
840
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haber-cezaya-doymuyor-7619h.htm
841
http://www.medyatekzip.com/Sarraf-goruntulerine-agir-fatura-7620h.htm
842
http://www.medyatekzip.com/rtukten-samanyolu-habere-argo-uyarisi-7616h.htm
843
http://www.medyatekzip.com/ulke-tvyi-yakan-sigara-7617h.htm
844
http://www.medyatekzip.com/ses-kayitlarina-hem-uyari-hem-de-para-cezasi-7626h.htm
845
http://www.medyatekzip.com/ogleye-dogruya-ceza-yagdi-7627h.htm
846
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-Sarraf-faturasi-7628h.htm
847
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haberin-5-programina-ceza-yagdi-7687h.htm
848
http://www.medyatekzip.com/gultekin-avci-konustu-rtuk-ceza-kesti-7686h.htm
849
http://www.medyatekzip.com/rtuk-matruskaya-ceza-kesti-7684h.htm
837
80
• Show TV’ye, Pazar Sürprizi programında Özge Ulusoy’a ait tasarımların yayımlanmasının gizli reklam
olduğu gerekçesiyle para cezası verildi.850
3 Haziran 2014
• 17 Aralık soruşturmasının önemli ismi İranlı işadamı Rıza Zarrab’ın eski Avrupa Birliği Bakanı Egemen
Bağış’a rüşvet verdiği iddia edilen görüntüleri yayınladığı Ana Haber ve Haber bültenlerinden dolayı Samanyolu
Haber’e para cezası verildi.851
• Başbakan Tayyip Erdoğan ile eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin
ses kayıtlarının yer aldığı Merhaba Yenigün programından dolayı Samanyolu Haber’e para cezası verildi.852
• Samanyolu Haber, Rıza Zarrab’ın Egemen Bağış’a rüşvet verdiği iddia edilen görüntüyü yayımlayan
Öğleye Doğru programından dolayı uyarıldı ve para cezasına çarptırıldı.853
• Halk TV’ye, Twitter’ın kapatılmasına ilişkin yaptığı Gündem Özel yayınına telefonla katılan Emrah
Serbes’in yorumlarından dolayı idari para cezası verildi.854
• Samanyolu Haber’e, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile işadamı Metin Kalkavan arasında geçtiği iddia
edilen görüşmenin ses kayıtlarının yayımlandığı Günün Haberi, Haber, Merhaba Yenigün ve Haber Ekranı
programlarından dolayı para cezası verildi.855
• Ulusal Kanal’a, “Suriye savaş tapeleri”nin yayımlandığı “Ana Haber” bülteninde yayın yasağına
uyulmadığı gerekçesiyle para cezası uygulandı.856
• Ulusal Kanal’a, Ankara Kulisi programındaki Berkin Elvan yorumlarından dolayı para cezası verildi.857
• Ulusal Kanal’a, “Suriye savaş tapeleri”nin yayımlandığı “Ana Haber” bülteninde yayın yasağına
uyulmadığı gerekçesiyle para cezası uygulandı.858
• Artı 1 TV, eski Başbakanlık Müsteşarı Efkan Ala ile İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu arasında geçtiği
iddia edilen görüşmenin ses kaydının yayımlandığı “1 de Medya” programından dolayı uyarıldı.859
4 Haziran 2014
• Kanal D’ye, Seda Sayan’ın sunduğu Kaynana Gelin Seda’ya Gelin programının Türk toplumunun genel
aile yapısını zedelediği gerekçesiyle para cezası verildi.860
• CNN Türk’e, yazar Pınar Kür’ün katıldığı Aykırı Sorular programından dolayı para cezası verildi.861
5 Haziran 2014
• Bugün TV’ye, eski Ekonomi Bakan Zafer Çağlayan ile Rıza Zarrab hakkındaki iddiaların yer aldığı “AVM
tuvaletinde buluşmuşlar” başlıklı haberinden dolayı para cezası verildi.862
• Bugün TV’de “Bağış’a Bayram Harçlığı” alt yazısı eşliğinde yayımlanan haberden dolayı, kanalın 11
programına para cezası verildi.863
6 Haziran 2014
• STV ve Samanyolu Haber’e, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanı İbrahim Kalın ile bir işadamı
arasında geçtiği iddia edilen görüşmenin ses kaydına ilişkin haberin yayımlandığı Ana Haber bültenlerinden dolayı
para cezası verildi.864
• Samanyolu Haber’e, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Osman Ketenci arasında geçtiği iddia edilen
konuşmanın ses kayıtlarının okunduğu habere yer verilen Merhaba Yenigün programından dolayı para cezası
verildi.865
850
http://www.medyatekzip.com/ozge-ulusoyun-tasarimlarina-rtuk-engeli-7685h.htm
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-Sarraf-faturasi-7693h.htm
852
http://www.medyatekzip.com/rtuk-o-tapelere-ceza-yagdirdi-7695h.htm
853
http://www.medyatekzip.com/Sarraf-bagis-goruntulerine-ceza-yagdi-7696h.htm
854
http://www.medyatekzip.com/emrah-serbesin-o-sozlerine-ceza-yagdi-7699h.htm
855
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haberin-gemi-ihalesine-agir-fatura-7697h.htm
856
http://www.medyatekzip.com/suriye-ses-kayitlari-ulusal-kanala-ceza-getirdi-7698h.htm
857
http://www.medyatekzip.com/rtukten-ulusal-kanala-agir-fatura-7692h.htm
858
http://www.medyatekzip.com/suriye-ses-kayitlari-ulusal-kanala-ceza-getirdi-7698h.htm
859
http://www.medyatekzip.com/1e-berkin-elvan-uyarisi-7694h.htm
860
http://www.medyatekzip.com/rtuk-seda-sayani-affetmedi-7705h.htm
861
http://www.medyatekzip.com/pinar-kur-rtuku-kizdirdi-7706h.htm
862
http://www.medyatekzip.com/rtukten-bugun-tvye-agir-fatura-7714h.htm
863
http://www.medyatekzip.com/bugun-tvnin-11-programina-para-cezasi-7715h.htm
864
http://www.medyatekzip.com/rtukten-ibrahim-kalin-tapesine-ceza-7721h.htm
865
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haber-cezaya-doymadi-7722h.htm
851
81
• Artı 1 TV, 18 Mart 2014 tarihli Canlı Gaste programındaki ses kayıtları haberinden dolayı uyarıldı.866
• STV, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın danışmanı Mustafa Varank ile AKP’li bir yetkili olduğu iddia edilen
kişiye ilişkin haberinden dolayı uyarıldı ve para cezasına çarptırıldı.867
• Samanyolu Haber, 7 Mart 2014 tarihli Gün Ortası isimli haber programında yayımlanan “Gayet Doğal
Mı?” alt yazılı haberindeki efektlerden dolayı uyarıldı.868
• Samanyolu Haber’e, “Rüşvet mi Bağış mı?” alt yazılı haberinden dolayı beş programına para cezası
verildi.869
• Meltem TV’ye, 18 Mart 2014 tarihindeli reklam kuşağında “Kibarlı ve Kibarlı Panax” ürünlerinin yer aldığı
reklamın “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle Radyo
Televizyon Üst Kurulu’nca para cezası verildi.870
19 Haziran 2014
• Ulusal Kanal’a, “İnanılmaz Kaza” başlıklı haberin yayımlandığı 13 Nisan 2014 tarihli “19 Ana Haber”
bülteninden dolayı idari para cezası verildi.871
• Kanal D’ye, 9 Nisan 2014 tarihli İrfan Değirmenci İle Günaydın isimli haber bülteninde yayımlanan
cinayet, kaza, yaralama haberlerinin insan onurunu zedeleyecek düzeyde olduğu gerekçesiyle para cezası
verildi.872
• TGRT Haber’e, Mola Zamanı'nda gizli ticari reklam yapıldığı gerekçesiyle para cezası verildi.873
• Show TV’ye, Kars’ta tecavüz edilerek öldürülen 9 yaşındaki Mert isimli çocuğun katil zanlısı Aykut
Balk’ın cinayeti nasıl işlediğini anlattığı haberine yer verilen Ece Üner ile Show Ana Haber bülteninden dolayı
para cezası verildi.874
• Fox TV, Not Defteri dizisinden dolayı hem uyarıldı, hem de para cezasına çarptırıldı.875
• Kanaltürk Radyo, Murat Erdin İle Burası Türkiye programında gazete okumalarında kullanılan ifadelerin
yorum sınırını aştığı gerekçesiyle uyarıldı.876
20 Haziran 2014
• Ulusal Kanal’a, Balyoz davası ve Ergenekon davasında hüküm giyen ve bu süreçte hayatını kaybeden
siyasi-akademik ve askeri şahsiyetlerin ölümlerine ilişkin haberlere yer verdiği Ana Haber Bülteni’nden dolayı
idari para cezası verildi.877
• Meltem TV, Gönül Pınarı programında hacı adaylarına yönelik tur firmalarının tanıtımını yaptığı
gerekçesiyle ceza aldı.878
• CNN Türk’e, Murat Boz ve Gülşen klibinin yayımlandığı Ana Haber Bülteni’nde gizli ticari reklam
yapıldığı gerekçesiyle para cezası verildi.879
• Beyaz TV’ye, Beyaz Futbol ve Derin Futbol programındaki argo ifadelere ALO RTÜK hattına gelen
tepkiler üzerine idari para cezası verildi.880
• Beyaz TV’de Senem Kuyucuoğlu’nun konuk olarak katıldığı Söylemezsem Olmaz programına para cezası
verildi.881
• 360 TV, Arda Turan’ın “Four Four Two” dergisiyle yaptığı röportajda derginin adına atıfta bulunulduğu
gerekçesiyle uyarıldı.882
866
http://www.medyatekzip.com/arti-1e-rtukten-uyari-7724h.htm
http://www.medyatekzip.com/s-habere-varank-uyarisi-7727h.htm
868
http://www.medyatekzip.com/s-haber-bu-kez-efekt-uyarisi-aldi-7730h.htm
869
http://www.medyatekzip.com/Sarraf-haberini-rtuk-affetmedi-7725h.htm
870
http://www.medyatekzip.com/meltem-tvnin-o-reklamina-ceza-yagdi-7723h.htm
871
http://www.medyatekzip.com/kaldirimda-oynayan-4-cocuga-carpan-otomobil-cezalandirildi-7771h.htm
872
http://www.medyatekzip.com/irfan-degirmenci-ile-gunaydin-rtuk-kiskacinda-7770h.htm
873
http://www.medyatekzip.com/mola-zamani-unlu-mekanlari-dolasti-rtuk-ceza-yazdi-7766h.htm
874
http://www.medyatekzip.com/mertin-katil-zanlisinin-ifadeleri-rtuku-kizdirdi-7769h.htm
875
http://www.medyatekzip.com/rtuk-not-defterini-uyardi-7773h.htm
876
http://www.medyatekzip.com/rtukten-murat-erdinin-yorumlarina-uyari-7772h.htm
877
http://www.medyatekzip.com/kumpas-sehitlerine-rtuk-faturasi-7776h.htm
878
http://www.medyatekzip.com/hac-turlarindan-meltem-tvye-agir-fatura-7780h.htm
879
http://www.medyatekzip.com/cnn-turkun-gizli-reklami-rtukten-kacmadi-7778h.htm
880
http://www.medyatekzip.com/beyaz-futbol-ve-derin-futbola-sikayet-yagdi-7777h.htm
881
http://www.medyatekzip.com/senem-kuyucuoglunun-itiraflari-beyaz-tvyi-yakti-7782h.htm
882
http://www.medyatekzip.com/rtuk-four-four-two-reklamina-kizdi-7781h.htm
867
82
21 Haziran 2014
Samanyolu Haber’e, Başbakan Erdoğan’ın Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan ile Milletvekili Nurettin Canikli arasında
geçtiği iddia edilen görüşmenin ses kayıtlarına ilişkin haberlerinden dolayı para cezası kesti.883
23 Haziran 2014
• Samanyolu Haber’in, “Ala Türkiye’yi Kabile Devleti mi Sanıyor” alt yazılı haberinin yayımlandığı üç
programına para cezası verildi.884
• Samanyolu Haber’e, “Gemicikler İşte Böyle Alınıyormuş!” alt yazılı haberin yayımlandığı Merhaba
Yenigün programından dolayı para cezası verildi.885
• Samanyolu Haber’e, 10 Mart 2014 tarihli Gün Ortası ile 11 Mart 2014 tarihli Güncel programlarında
“Manşetleri Başbakan mı atıyor” alt yazısıyla yayımladığı haberlerinde, “Yayın hizmetleri (…) hukukun
üstünlüğü, adalet ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası verildi.886
• Samanyolu Haber’e, “Rektörleri de Erdoğan Atıyor İddiası” alt yazılı haberin yayımlandığı “Ana Haber
Bülteni”nden dolayı para cezası verildi.887
• 360 TV’ye, 3 Mayıs 2014 tarihli Spor Keyfi programında Arda Turan’ın “Four Four Two” dergisiyle yaptığı
röportaj yayınında, “Gizli ticari iletişime izin verilemez” hükmünün ihlal ettiği gerekçesiyle para cezası verildi.888
• Kanaltürk’e, Beşiktaşlı futbolcu Gökhan Töre’nin yaralandığı haberinden dolayı para cezası verildi.889
• Dizimax Drama kanalına, Doc Martin filminin yayınındaki sigara görüntülerinden dolayı para cezası
verildi.890
24 Haziran 2014
• Samanyolu Haber’e, 30-31 Mart 2014 tarihlerinde yayımlanan Seçim 2014 programından dolayı para
cezası verildi.891
• Samanyolu Haber’e, “Savcılık Başbakan’a inceleme başlattı mı?” haberinden dolayı para cezası verildi.892
10 Temmuz 2014
• Halk TV’ye, 14 Mayıs 2014 tarihli Soma’daki maden kazasına ilişkin haberlerinde “...haberin verilişinde
abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle
idari para cezası uygulanmasına karar verildi.893
• CNN Türk’e, 23 Nisan 2014 tarihli Enver Aysever’in sunduğu ve Mustafa Altıoklar’ın konuk edildiği
Aykırı Sorular programında Başbakan Tayyip Erdoğan’a Gezi protestoları döneminde duyulan öfkenin anlatıldığı
kısımlarda “… kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde
ifadeler içeremez” hükmünün ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası verildi.894
• A Haber’e, 20 Mayıs 2014 tarihinde yayımlanan Deşifre adlı programda “Suçlu olduğu yargı kararı ile
kesinleşmedikçe hiç kimse suçlu ilân edilemez veya suçluymuş gibi gösterilemez; yargıya intikal eden konularda
yargılama süresince, haber niteliği dışında yargılama sürecini ve tarafsızlığı etkiler nitelikte olamaz” hükmünü
ihlal ettiği gerekçesiyle para cezası verildi.895
11 Temmuz 2014
• Halk TV’ye, 29 Mayıs 2014 tarihli programda bir kozmetik ürününün tanıtım ve satışının yapılmasının,
“yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası
verildi. 896
• Bugün TV’ye, 23 Mayıs 2014 tarihli 15.00 haber bülteninde yayımlanan “Okmeydanı’nda gerginlik”
883
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haberin-8-programina-canikli-faturasi-7790h.htm
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-haberin-efkan-ala-haberine-agir-fatura-7797h.htm
885
http://www.medyatekzip.com/gemicik-haberi-rtuku-kizdirdi-7799h.htm
886
http://www.medyatekzip.com/mansetleri-basbakan-mi-atiyor-rtuke-takildi-7798h.htm
887
http://www.medyatekzip.com/rektor-atamalarini-basbakan-erdogan-mi-yapiyor-7801h.htm
888
http://www.medyatekzip.com/arda-turan-360-tvye-ceza-yagdirdi-7794h.htm
889
http://www.medyatekzip.com/kanalturke-gokhan-tore-cezasi-7795h.htm
890
http://www.medyatekzip.com/doc-martinin-sigarasi-dizimaxi-yakti-7796h.htm
891
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-secim-2014-cezasi-7802h.htm
892
http://www.medyatekzip.com/savcilik-basbakana-inceleme-baslatti-mi-7803h.htm
893
http://www.medyatekzip.com/halk-tvnin-soma-haberi-rtuke-takildi-7856h.htm
894
http://www.medyatekzip.com/altioklarin-o-sozleri-cnn-turku-yakti-7854h.htm
895
http://www.medyatekzip.com/rtukten-a-habere-soma-faturasi-7855h.htm
896
http://www.medyatekzip.com/halk-tvnin-kozmetik-satisi-rtuke-takildi-7865h.htm
884
83
haberinde ağır küfür ve hakaretlerin hiçbir engelleme veya kapatma yapılmaksızın doğrudan haberin içerisinde
verildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulandı.897
• Ulusal Kanal’a, 20 Mayıs 2014 tarihinde Ümit Zileli’nin sunduğu Ana Haber Bülteni’nde “...toplumda
özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır” hükmünün ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası
uygulandı.898
• Kanal D’ye, 16 Mayıs 2014 tarihli 32. Gün programının “Soma’da maden faciası” ana başlığıyla ele alınan
yayınında “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak
zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari
para cezası uygulanmasına karar verildi.899
• Beyaz TV’ye, Derin Futbol adlı spor programının 19.05.2014 - 20.05.2014 tarihli bölümünde “Gizli ticari
iletişime izin verilemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası verildi.900
• Artı 1 TV’ye, 2 Haziran 2014 tarihinde yayımlanan Sağlık İçin programında “Gizli ticarî iletişime izin
verilemez” hükmünün ihlal ettiği gerekçesiyle uyarı cezası uygulanmasına karar verildi.901
14 Temmuz 2014
• Halk TV’ye, 14 Mayıs 2014 tarihli Öğleden Sonra programına katılan konukların Soma maden faciasına
ilişkin yorumlarında “İnsan onuruna saygılı olma ilkesine aykırı olamaz” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle
idari para cezası uygulanmasına karar verildi.902
• Halk TV’ye, 25 Nisan 2014 tarihli Ezber Bozanlar programında sunucular Eren Erdem, Ayşe Acar ve
konuk Mustafa Altıoklar tarafından Başbakan Tayyip Erdoğan’a yönelik yapılan yorumlarda “… kişi ya da
kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez”
hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.903
• STV’ye, 20 Mayıs 2014 tarihinde 8.15’te yayımlanan akıllı telefon tanıtım ve satışında “Yanıltıcı olmamak
ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle uyarıda bulunuldu.904
• Cem TV’ye, 20 Mayıs 2014 tarihli Uyan Türkiye programında yayımlanan “Kadına Şiddet Bitmiyor”
haberinde “… haberin verilişinde abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez”
hükmünün ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası verildi.905
• Cem TV’ye, 15 Mayıs 2014 tarihinde yayımlanan Cem Radyo tanıtımının “Söz konusu kuruluşun ticari
iletişim yayını yaptığına dair herhangi bir sesli ve/veya görüntülü uyarıya yer vermediği” gerekçesiyle idari para
cezası uygulandı.906
15 Temmuz 2014
• Cem TV’ye, 27-29 Mayıs ve 2 Haziran 2014 tarihlerinde yayımlanan Sağlıklı Yaşam programlarında “Gizli
ticarî iletişime izin verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.907
• Bugün TV’ye, 3 Haziran 2014 tarihli spor bülteninde yayımlanan “Sambacılar Kanaltürk’te” başlıklı
haberinde “Gizli ticarî iletişime izin verilemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası verildi.908
• STV’ye, 15 Mayıs 2014 tarihli Ana Haber Bülteni’nde Soma’daki maden faciasına ilişkin “Cenazeler
toprağa veriliyor” haberinde “… haberin verilişinde abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe
yer verilemez” hükmünü ihlal nedeniyle idari para cezası verildi.909
• Cem TV’ye, 13 ve 20 Mayıs 2014 tarihlerinde yayımlanan Bahar’la Güzel Şeyler isimli programlarında
“Gizli ticarî iletişime izin verilemez” hükmünü ihlal gerekçesiyle idari para cezası verildi.910
• Mesaj TV’ye, 4 Haziran 2014 tarihinde yayımlanan Tele-Alışveriş logolu ticari iletişim yayınında,
897
http://www.medyatekzip.com/okmeydaninda-gerginlik-ceza-yagdirdi-7860h.htm
http://www.medyatekzip.com/umit-zilelinin-yorumlari-rtuku-kizdirdi-7862h.htm
899
http://www.medyatekzip.com/32-gunun-soma-yayinina-argo-cezasi-7863h.htm
900
http://www.medyatekzip.com/derin-futbolda-hangi-restoranin-tanitimi-yapildi-7861h.htm
901
http://www.medyatekzip.com/arti-1e-gizli-reklam-cezasi-7864h.htm
902
http://www.medyatekzip.com/rtuk-toplumsal-vicdan-yaralandi-7875h.htm
903
http://www.medyatekzip.com/mustafa-altioklar-halk-tvye-de-ceza-getirdi-7879h.htm
904
http://www.medyatekzip.com/akilli-telefon-reklamini-rtuk-affetmedi-7877h.htm
905
http://www.medyatekzip.com/kadina-siddet-haberi-rtuke-takildi-7876h.htm
906
http://www.medyatekzip.com/cem-tvye-ceza-yagdi-7878h.htm
907
http://www.medyatekzip.com/saglikli-yasama-ceza-ustune-ceza-7883h.htm
908
http://www.medyatekzip.com/dunya-kupasi-bugunu-fena-vurdu-7885h.htm
909
http://www.medyatekzip.com/rtuk-stvnin-haberini-abartili-buldu-7881h.htm
910
http://www.medyatekzip.com/baharla-guzel-seyler-rtuke-takildi-7886h.htm
898
84
“Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
verildi.911
16 Temmuz 2014
• Halk TV’ye, 31 Mayıs 2014 tarihli 12.00 haber bülteninde Gezi Parkı gösterilerine ilişkin yayımlanan
haberinde “...haberin verilişinde doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle
idari para cezası verildi.912
• Halk TV’ye, 25 Mayıs 2014 tarihli eski bakan Yaşar Okuyan’ın hazırlayıp sunduğu programa katılan
konukların Soma’daki maden faciasına ilişkin yorumlarında, “Türkçenin özellikleri ve kuralları bozulmadan
doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer
verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi. 913
• Flash TV’ye, 28 Mayıs 2014 tarihinde saat 9.10’da yayımlanan reklam kuşağındaki cep telefonu
reklamında “Bilgi iletişim araçları yoluyla yarışma veya lotarya içeremez, dinleyici ve seyircilere ikramiye
verilemez veya ikramiye verilmesine aracılık edemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.914
• STV ve Samanyolu Haber’e, 2 Haziran 2014 tarihli Ana Haber bültenlerinde yer alan uyuşturucu
haberlerinde “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki
gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve
koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünü ihlal nedeniyle uyarı ve idari para cezası verildi.915
• 360 TV’ye, 25 Mayıs 2014 tarihli Stüdyo Platin programında “Gizli ticari iletişime izin verilemez”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.916
24 Temmuz 2014
• Kanaltürk’e, 2 Haziran 2014 tarihli Fatmagül’ün Suçu Ne adlı dizinin yayınında “Radyo ve televizyon
yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik
taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.917
25 Temmuz 2014
• Halk TV’ye, 7 Haziran 2014 tarihli haber bülteninde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen telefon konuşmasına ait ses kaydına ilişkin haberde “Hukukun üstünlüğü, adalet
ve tarafsızlık esasına aykırı olamaz” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar
verildi.918
• Top Shop TV’ye, 3-4-5-6 Haziran 2014 tarihli “Denizin Ortasında Ne Var?” sorusunu doğru yanıtlayan
izleyicileri ödüllendirdiği tele-alışveriş yayınlarında, “Bilgi iletişim araçları yoluyla yarışma veya lotarya
içeremez, dinleyici ve seyircilere ikramiye verilemez veya ikramiye verilmesine aracılık edemez” hükmünü ihlal
ettiği gerekçesiyle uyarı verildi.919
• A9 TV’ye, 30 Mayıs 2014 tarihli Adnan Oktar ile Sohbetler programında Adnan Oktar’ın küfürlü mesaj
gönderen izleyicinin resminin ekranda göstermesi ve ismini deşifre etmesi üzerine, “Haksız çıkarlara hizmet eden
… unsurlar içeremez” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle uyarıda bulunuldu.920
11 Ağustos 2014
• Halk TV’ye, 16 Haziran 2014 tarihli yayınlarında “zayıflatıcı, sıkılaştırıcı ve selülit giderici” olduğu
iddiasıyla kozmetik bir ürünün tele-alışveriş yoluyla ticari iletişiminin yapılmasının “Yanıltıcı olmamak ve
tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.921
• Star TV’ye, 21 Haziran 2014 tarihli O Ses Çocuklar yarışma programında çocukların ticari amaç ve reyting
uğruna kullanılmasından dolayı para cezası verildi.922
911
http://www.medyatekzip.com/mesaj-tv-cep-telefonundan-ceza-aldi-7884h.htm
http://www.medyatekzip.com/gezi-eylemlerinin-yildonumunde-halk-tvye-ceza-7892h.htm
913
http://www.medyatekzip.com/rtukten-eski-bakanlara-sok-ceza-7891h.htm
914
http://www.medyatekzip.com/akilli-cep-telefonuna-agir-fatura-7895h.htm
915
http://www.medyatekzip.com/samanyolu-habere-bonzai-uyarisi-7893h.htm
916
http://www.medyatekzip.com/gizli-reklam-360-tvye-fena-patladi-7894h.htm
917
http://www.medyatekzip.com/fatmagul-kanalturke-ceza-yagdirdi-7916h.htm
918
http://www.medyatekzip.com/rtukten-halk-tvye-tape-faturasi-7922h.htm
919
http://www.medyatekzip.com/top-shop-tv-rtuke-fena-yakalandi-7924h.htm
920
http://www.medyatekzip.com/rtuk-adnan-oktari-affetmedi-7925h.htm
921
http://www.medyatekzip.com/halk-tvye-kozmetik-faturasi-7961h.htm
922
http://www.medyatekzip.com/o-ses-cocuklara-rekor-ceza-7957h.htm
912
85
• TRT Haber’e, 29 Haziran 2014 tarihinde canlı olarak yayınlanan MÜSİAD Geleneksel İftar Yemeği’nde
“Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde
tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
uygulanılmasına karar verildi.923
• STV ve Samanyolu Haber’e, 28 Haziran 2014 tarihli Ana Haber bültenlerinde LYS sonuçlarına ilişkin
yayınlanan “Şampiyonların Adresi Ortak”, ”Gururumuz Oldu, Fethullah GÜLEN 3. Oldu Sosyal Medya
Sallandı” ve ”Birincilik Haberini Umre’de Aldı” başlıklı haberlerinde “Gizli ticarî iletişime izin verilemez”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.924
• Smart TV’ye, 13 Haziran 2014 tarihli akıllı telefon tanıtım ve satışına yönelik tele-alışveriş yayınından
dolayı para cezası verildi.925
25 Ağustos 2014
• Flash TV’ye, 15-16-17-18-20 Haziran 2014 tarihli reklam kuşaklarında doğru cevaplanması istenen bir soru
karşılığında kolye ve yüzük hediye olarak verilmesinin, “Bilgi iletişim araçları yarışma veya lotarya içeremez,
dinleyici ve seyircilere ikramiye verilemez veya ikramiye verilmesine aracılık edemez” hükmünü ihlal ettiği
gerekçesiyle idari para cezası verildi.926
• Cem TV’ye, 3 Temmuz 2014 tarihli Sağlıklı Yaşam programında konuk İbrahim Gökçek’in kendi
geliştirdiği ürünlerden bahsetmesinin “Gizli ticarî iletişime izin verilemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari
para cezası uygulandı.927
• Bugün TV’ye 28 Haziran 2014 tarihli Ceren Bektaş’ın sunduğu haber programında LYS sonuçlarının
açıklanmasına ilişkin haberinde “Gizli ticari iletişime izin verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
verildi.928
2 Eylül 2014
• HSYK tarafından gönderilen dilekçe üzerine yapılan incelemede Bugün TV’ye, 24-25 Haziran 2014 tarihli
haber bültenlerinde yayımlanan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nca yapılan 2014 yılı yaz atama
kararnamesine ilişkin haberlerinde “Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce
kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri çerçevesinde mümkün olan
haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle
idari para cezası uygulandı.929
• HSYK tarafından gönderilen dilekçe üzerine yapılan incelemede Samanyolu Haber ve STV’ye, 24-25
Haziran 2014 tarihli haber bültenlerinde yayımlanan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nca yapılan 2014 yılı
yaz atama kararnamesine ilişkin haberlerinde “Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve
toplumda özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri çerçevesinde
mümkün olan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayınlanamaz” hükmünün
ihlali nedeniyle idari para cezası uygulandı.930
• Cem TV’ye, 07-14 Temmuz 2014 tarihli reklam kuşakları içinde yer alan ”Furkan Bitki Çayı” isimli bitkisel
ürünün reklamının yayınlanmasının “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünü ihlal
ettiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.931
• Beyaz TV’ye, 15 Temmuz 2014 tarihli Son Söz adlı yorum programına konuk olan AKP Gaziantep
Milletvekili Şamil Tayyar’ın Cumhurbaşkanlığı seçiminde MHP ve CHP’nin parti içerisinden aday çıkarmamasını
eleştiren ifadelerinin, “İnsan onuruna aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük
düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası
verildi.932
• Kanal D’ye, 8 Temmuz 2014 tarihli Güllerin Savaşı adlı dizide “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde,
çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar
923
http://www.medyatekzip.com/sigara-trt-haberi-yakti-7960h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtukten-stvye-agir-fatura-7959h.htm
925
http://www.medyatekzip.com/smart-tvye-tele-alisveris-cezasi-7962h.htm
926
http://www.medyatekzip.com/rtukten-flash-tvye-5-ayri-fatura-7984h.htm
927
http://www.medyatekzip.com/yine-saglikli-yasam-yine-ceza-7985h.htm
928
http://www.medyatekzip.com/lys-sonuclari-bugun-tvye-ceza-yagdirdi-7958h.htm
929
http://www.medyatekzip.com/rtuk-bugunun-hsyk-haberlerine-ceza-yagdirdi-8000h.htm
930
http://www.medyatekzip.com/rtuk-samanyolu-haberin-hsyk-haberlerini-affetmedi-8001h.htm
931
http://www.medyatekzip.com/cem-tvye-bitkisel-urun-reklamindan-ceza-8002h.htm
932
http://www.medyatekzip.com/rtukten-beyaz-tvye-samil-tayyar-faturasi-7998h.htm
924
86
bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünün ihlali
nedeniyle idari para cezası verildi.933
• Kanal D’ye, 9-16 Temmuz 2014 tarihli X Factor Star Işığı adlı müzik yarışma programlarında “Türkçenin
özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin
düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.934
• Beyaz
TV’ye, 16.07.2014 tarihli Beyaz
Haber adlı
ana
haber
programında
“Altı
Saat
Dayanabildiler” başlıklı, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarıyla ilgili haberinde “...haberin verilişinde abartılı ses
ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
verildi.935
3 Eylül 2014
• Bugün TV’ye, 6-07 Temmuz 2014 tarihli haber bültenlerinde LYS sınavında başarılı olan iki öğrenciyle
ilgili röportajın yayınlanmasının “Gizli ticari iletişime izin verilemez” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası
uygulandı.936
• Flash TV’ye, 19-21-23-25-27-29 Haziran 2014 tarihli ve 1-03 Temmuz 2014 tarihli yayınlarında yer alan
cep telefonu reklamının, “Bilgi iletişim araçları yoluyla yarışma veya lotarya içeremez, dinleyici ve seyircilere
ikramiye verilemez veya ikramiye verilmesine aracılık edemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası
uygulandı.937
• Cem TV’ye, 10 Temmuz 2014 tarihli ”Sağlıklı Yaşam” programında “Gizli ticari iletişime izin verilemez”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulandı.938
• Halk TV’ye, 24 Haziran 2014 tarihli yayın akışı içerisinde yer alan tanıtım ve ticari iletişim yayınlarının
“Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça
fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.939
11 Eylül 2014
• Songül Karlı’nın Kanaltürk’teki programına, eşini 43 yerinden tornavidayla yaralayan kişinin konuk
alınarak şiddetin teşvik edildiği ve kanıksatıldığı gerekçesiyle para cezası verildi. Söz konusu yayın nedeniyle
kanalın, 6112 Sayılı Yasa’nın 8/1 maddesinin (s) bendinin ihlal edildiği yönünde karara varılarak kanala, geçen
ayki reklam gelirlerinin yüzde ikisi oranında para cezası verildi.940
13 Eylül 2014
• İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman toplama kamplarına gitmekten kurtulan Yahudi bir piyanisti anlatan
Piyanist filminde “Şiddet görüntülerine yer verildiği” gerekçesiyle, Gün TV’ye uyarı cezası verildi.941
19 Eylül 2014
• Show TV’de Seda Sayan Show adlı programda iki eşini de öldürmüş, daha sonra aftan yararlanarak
cezaevinden tahliye edilmiş Sefer Çalınak’ın konuk edildiği yayına iki ayrı ihlal nedeniyle para cezası verildi.
Programda Seda Sayan’ın, Çalınak’a “Dünya seni konuştu” , “Bu kadar güler yüzlü bir katil gördünüz mü”
sözlerinin “suç işlemeyi ve suçluyu övücü nitelikte olduğu” belirtilerek, bu durumdan dolayı programın, “Suç
işlemeyi, suçluyu ve suç örgütlerini, suç tekniklerini övücü nitelikte olamaz” ilkesini ihlal ettiği vurgulandı.
Ayrıca programda RTÜK Üst Kurulu üyelerinin oy çokluğuyla “Toplumsal cinsiyet eşitliğine ters düşen, kadınlara
yönelik baskıları teşvik ve kadını istismar etme” ilkesine de aykırı davranıldığı gerekçe gösterilerek, “Reklam
gelirlerinin yüzde ikisi olan 170 bin TL para cezası kesilmesine” karar verildi.942
21 Eylül 2014
• Kanaltürk’e, 6 Ağustos 2014 tarihli Her Sabah programında ve Bugün TV’ye 5-6 Ağustos
2014 tarihli haberlerinde yayınlanan İpek Üniversitesi ile ilgili haberde “Gizli ticari iletişime izin verilemez”
933
http://www.medyatekzip.com/gullerin-savasi-rtuku-kizdirdi-7997h.htm
http://www.medyatekzip.com/rtukten-x-factor-star-isigina-agir-fatura-7996h.htm
935
http://www.medyatekzip.com/beyaz-tvnin-gazze-haberine-ceza-7999h.htm
936
http://www.medyatekzip.com/rtukten-bugun-tvye-lys-cezasi-8006h.htm
937
http://www.medyatekzip.com/cep-telefonu-reklami-flash-tvye-ceza-yagdirdi-8005h.htm
938
http://www.medyatekzip.com/cem-tvye-saglikli-yasam-cezasi-8007h.htm
939
http://www.medyatekzip.com/rtukten-halk-tvye-ceza-8004h.htm
940
http://haber.stargazete.com/medya/rtuk-songul-karliyi-affetmedi/haber-938276
941
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27199827.asp
942
http://www.ahaber.com.tr/Yasam/2014/09/30/rtukten-seda-sayana-170-bin-tl-ceza ve http://www.gazeteciler.com/tv-haber/rtukten-cep-yakan-ceza-80374h.html
934
87
hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.943
• Kanaltürk ve Bugün TV’ye, 12 Ağustos 2014 tarihli haber bültenlerinde yayınlanan iki yavru kedinin
öldürülmesiyle ilgili habelerinde “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel
veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman
dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle idari para
cezası verildi.944
• TV Net’e, 28 Mart 2014 tarihli yayınlarında yer alan Mustafa Özcan ile ilgili haberlerin “Suçlu olduğu yargı
kararı ile kesinleşmedikçe hiç kimse suçlu ilân edilemez veya suçluymuş gibi gösterilemez; yargıya intikal eden
konularda yargılama süresince, haber niteliği dışında yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkiler nitelikte olamaz”
hükmünün ihlali gerekçesiyle uyarı verildi.945
• Fox TV’ye, 5 Ağustos 2014 tarihli yayınlarında Ruhumun Aynası adlı dizinin reklamı sırasında “…Program
tanıtımlarının oranı, bir saat başından bir sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde beşi aşamaz” hükmünün
ihlali gerekçesiyle idari para cezası verildi.946
• A Haber’e 7 Ağustos 2014 tarihli Deşifre programının yayınına konuk olarak katılan tarihçi-yazar Kadir
Mısıroğlu’nun Cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu ile alakalı ifadelerinin “Irk, renk, dil, din, tabiiyet,
cinsiyet, engellilik, siyasî ve felsefî düşünce, mezhep ve benzeri nedenlerle ayrımcılık yapan ve bireyleri
aşağılayan yayınları içeremez ve teşvik edemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle uyarı verildi.947
22 Eylül 2014
• Bugün TV’ye, 10 Temmuz 2014 tarihli 19.00 haber kuşağında yer alan ”Dövmek de parayla” haberinde
“Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar
verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol
kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.948
• Halk TV’ye, 18 Ağustos 2014 tarihli yayınında “Sihirli Testere; ağaç, alüminyum, demir, seramik, cam,
fayans, pvc, çok fonksiyonel testere ve Türkiye’de bir ilk” ifadeleriyle kesme işlemine yarayan metalik ticari bir
ürünün iletişiminin “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali nedeniyle
idari para cezası verildi.949
• Bugün TV’ye, 26 Temmuz 2014 tarihli 19.00 haber bülteninde yayınlanan emniyete yapılan operasyon
kapsamında gözaltına alınan polislerle ilgili haberlerinde “…yargıya intikal eden konularda yargılama süresince,
haber niteliği dışında yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkiler nitelikte olamaz” hükmünün ihlali nedeniyle uyarı
verildi.950
• Cem TV’ye, 25 Ağustos 2014 tarihli reklam kuşaklarında yayınlanan bitkisel ürün reklamının “Yanıltıcı
olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.951
• Number One TV’ye, 18 Ağustos 2014 tarihli 60 Saniyede Dünyanın Haberi adlı haber bültenlerinde yer
alan Axa Oyak haberlerinde “Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat
oluşumuna engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri çerçevesinde mümkün olan haberler,
soruşturulmaksızın veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayınlanamaz” hükmünün ihlali nedeniyle uyarı
verildi.952
• Haber Türk’e, 17 Ağustos 2014 tarihli İletişim Pazarı adlı yorum programının yayını sırasında ekrana
getirilen bant reklamda “...Bant reklam yayınında reklam alanı görüntü alanının %20’sini aşamaz” hükmünün
ihlali nedeniyle uyarı yaptırımı uygulanmasına karar verildi.953
• HaberTürk’e, 22 Temmuz 2014 tarihinde Fatih Altaylı’nın sunduğu Teke Tek programında ekrana gelen
sigara markası görüntüsünün “Gizli ticari iletişime izin verilemez” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para
cezası verildi.954
943
http://www.medyatekzip.com/ipek-universitesi-reklami-rtukten-kacmadi-8039h.htm
http://www.medyatekzip.com/kanal-turk-ve-bugun-tvye-kedi-cinayeti-faturasi-8042h.htm
945
http://www.medyatekzip.com/rtuk-tv-neti-uyardi-8041h.htm
946
http://www.medyatekzip.com/ruhumun-aynasi-fox-tvyi-yakti-8040h.htm
947
http://www.medyatekzip.com/a-habere-kadir-misirlioglu-uyarisi-8038h.htm
948
http://www.medyatekzip.com/rtukten-bugun-tvnin-o-haberine-para-cezasi-8045h.htm
949
http://www.medyatekzip.com/halk-tvye-rtukten-para-cezasi-8050h.htm
950
http://www.medyatekzip.com/polise-gozalti-haberlerine-ceza-yagdi-8047h.htm
951
http://www.medyatekzip.com/cem-tvye-bitki-cayi-cezasi-8051h.htm
952
http://www.medyatekzip.com/number-onea-axa-oyak-haberi-uyari-getirdi-8049h.htm
953
http://www.medyatekzip.com/rtukten-haberturke-uyari-8043h.htm
954
http://www.medyatekzip.com/rtuk-teke-teke-sigara-cezasi-kesti-8048h.htm
944
88
• Kral Pop’un, 12 Haziran 2014’te yayınlanan Calvin Harris’in Summer adlı video klibinin görüntülerinde
“Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar
verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde yayınlanamaz” hükmünün
ihlali nedeniyle uyarılmasına karar verildi.955
• Fox TV’ye, 5 Ağustos 2014 tarihli yayınlarında Ruhumun Aynası adlı dizinin reklamı sırasında “…Program
tanıtımlarının oranı, bir saat başından bir sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde beşi aşamaz” hükmünün
ihlali gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasına karar verildi.956
• Artı 1 TV’ye, 4 Ağustos 2014 tarihli +1 Ana Haber bülteninde CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin’in bir
basın toplantısıyla, Bilal Erdoğan ile Milli Eğitim Bakanlığı ve Türgev yöneticileri arasında geçtiği iddia edilen
telefon konuşmalarının kaydını dinletmesiyle ilgili yayınlanan haberde, “…özel hayatın gizliliğine saygılı olma
ilkesine aykırı olamaz” hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası verildi.957
24 Eylül 2014
• RTÜK, seçim döneminde özel olarak uygulanan kurallara uymadıkları gerekçesiyle televizyon kanalları
hakkında hazırlanan 100’e yakın raporu Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) gönderdi. Aralarında A Haber, Halk TV,
TRT Türk, 360 TV, NTV’nin de bulunduğu kanallar hakkında hazırlanan raporlara YSK çok sayıda ceza verdi.
YSK kararlarına itiraz yolu kapalı olduğu için, tek taraflı bu işleme karşı yargıya da başvurulamayacak.958
28 Eylül 2014
• 9 Eylül 2014 tarihinde Kanal D’de yayınlanan Küçük Ağa dizisinin karakteri Mehmet Can’ın, “yalancı
güvenilmez, insanları kandıran, rüşvet veren, ailesine ve büyüklerine karış gelen, kural tanımaz, başkalarının
huzurunu hiçe sayan, özel hayatın gizliliğini umursamayan, sözünde durmayan intikam alan, gösterişi seven ve
benzeri kötü özelliklere sahip bir çocuk” profili çizdiği için, dizinin yayınlanmasından sonra çok sayıda
vatandaşın, “Çocuk karakteri playboy benzetmesi yapılarak parti düzenlemeleri çocukları olumsuz etkileyecek
yönde”, “Rüşvete teşvik aşılanıyor”, “Evden kaçmayı özendiriyor. Yalan söyleme, sözünde durmama alışkanlığı
çocuklarımızı olumsuz etkiliyor” ifadelerini kullanarak RTÜK’e şikayette bulunması üzerine, Kanal D’ye 156 bin
TL para cezası verildi.959
2 Ekim 2014
• Star TV’ye, 26 Ağustos 2014 tarihli UEFA Şampiyonlar Ligi eleme maçlarından FC Porto takımı ile
Fransa’nın Losc Lille takımı arasındaki futbol karşılaşması sırasında ekrana yansıyan sigara içen kadın
görüntüsünde “Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım
filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez” hükmünün ihlali gerekçesiyle idari para
cezası uygulanılmasına karar verildi.960
• Show TV’ye, 9 Kasım 2013 tarihli Gülben programına konuk olarak katılan Pau isimli müzisyen tarafından
seslendirilen şarkı sözlerinin, Yayın Hizmeti İlkeleri başlıklı üçüncü bölümünde ifade edilen 8. maddesinin 1.
fıkrasının (h) bendinde yer alan “Alkol, tütün ürünleri ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapıcı madde kullanımı ile
kumar oynamayı özendirici nitelikte olamaz” hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle uyarı cezası verilmesine karar
verildi.961
• STV’ye, 24-31 Ağustos 2014 tarihli Küçük Gelin dizisinde “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde,
çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar
bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz” hükmünün ihlali
gerekçesiyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi.962
• Kanaltürk’e, 27-28 Ağustos 2014 tarihli Songül Karlı ile Yeniden programında “Toplumsal cinsiyet
eşitliğine ters düşen, kadınlara yönelik baskıları teşvik eden ve kadını istismar eden programlar içeremez”
hükmünün ihlali nedeniyle idari para cezası uygulanılmasına karar verildi.963
24 Ekim 2014
• STV’de yayınlanan Küçük Gelin adlı diziyi incelemeye alan RTÜK tarafından, “dizinin içeriğinde yer alan
955
http://www.medyatekzip.com/kral-popa-calvin-harris-uyarisi-8044h.htm
http://www.medyatekzip.com/ruhumun-aynasi-fox-tvyi-yakti-8040h.htm
http://www.medyatekzip.com/bilal-erdogan-ses-kayitlarina-agir-fatura-8046h.htm
958
http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/09/24/ysknin-ceza-kurnazligi#
959
http://www.haber7.com/televizyon/haber/1205645-rtukten-o-diziye-buyuk-ceza
960
http://www.medyatekzip.com/uefa-maci-stari-yakti-8065h.htm
961
http://www.medyatekzip.com/gulbene-rtukten-bonzai-uyarisi-8063h.htm
962
http://haberkibris.com/islamkoyden-cankayaya-2014-10-27.html
963
http://www.medyatekzip.com/songul-karli-ile-yeniden-kanal-turke-ceza-yagdirdi-8066h.htm
956
957
89
intihar ve şiddet sahnelerinin gençleri fiziksel ve zihinsel açıdan olumsuz etkilediği” gerekçesiyle yayıncı kuruluşa
76 bin lira para cezası kesildi.964
• Kanal A’da yayınlanan Resmi Tarihten Gerçek Tarihe isimli programın daimi konuğu Sait Alpsoy’un,
programda, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ve CHP ile ilgili “hakaret içeren” ifadeler
kullanması nedeniyle RTÜK’ten söz konusu yayına/yayıncı kuruluşa ceza gelmemesi üzerine, RTÜK üyesi Ali
Öztunç yaptığı açıklamada, “Atatürk’e,CHP’ye’Allahsız’ diyeceksin ama ceza vermeyeceksin.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan‘a ya da AKP’lilerden birine en ufak bir eleştiriye en ağır cezayı vereceksin. Bu
tamamen hukuksuz bir davranış” dedi.965 (Konu basına yansıdıktan sonra, RTÜK, Kasım ayı başında bu konuda
cezaya hükmetti.)
14 Kasım 2014
• Show TV ekranlarında yayınlanan Bu Tarz Benim adlı yarışma programını vatandaşların şikayet etmeleri
üzerine yapılan değerlendirmede, “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel
veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar, bunların izleyebileceği zaman
dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz” ilkesinin ihlal edildiği gerekçesiyle 200 bin lira
para cezası uygulandı.966
19 Kasım 2014
• Okulunu bitiren bir genç kızın “doğru adamla” evlenmek üzere evine dönüp, ailesinin hiçbir şekilde
onaylamayacağı bir başkasıyla ilişkiye girmesinin öyküsünü anlatan İlişki (Two Moon Junction) adlı filmi “Türk
toplumunun ahlaki kodlarına aykırı” ve “müstehcen” buldu ve MGM isimli kanala “müstehcenlik”ten ihlal cezası
verildi. 967
25 Kasım 2014
• Fox TV’de yayınlanan bir programda bir gazetenin propagandasının yapıldığı öne sürülerek, kanalın “gizli
reklam” yapmaktan cezalandırılmasını istendi. Fox TV’nin İsmail Küçükkaya ile Çalar Saat adlı, 7 Kasım'da
yayınlanan programında Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan Deniz Gezmiş ile ilgili bir yazı övülerek bahsedilmiş
ve izleyicilere “birer gazete almaları” önerilmişti.968
27 Kasım 2014
• Atatürk'e “rüşvetçi” denilen Kanal A'da yayınlanan bir programa RTÜK ceza vermedi. RTÜK’ün
toplantısında CHP, MHP ve BDP kontenjanından seçilen üyeler “Atatürk’e hakaret var, ceza verilsin” derken,
AKP kontenjanından beş üye “Bu sözler hakaret değil” kararına vardı ve kanala ceza çıkmadı. CHP
kontenjanından Ali Öztunç, kararın RTÜK'ün beş üyesinin “gizli bir ajandası bulunduğunu ve Atatürk ile
hesaplaşmalarını ortaya koyduğunu” belirterek, “Konuyu Esat Çıplak ile birlikte yargıya taşıyacağız” dedi. MHP
kontenjanından Esat Çıplak ise “Bu AKP zihniyeti devletin tüm kurumlarına çöreklenmiş durumda” diye
konuşarak karara itirazını dile getirdi. Daha önce aynı programda konuğun Atatürk’e ve CHP’ye “Allahsız”
demesi kurul gündemine gelmiş, RTÜK kanala uyarı cezası vermişti. 969
18 Aralık 2014
• RTÜK'ün CHP'li üyesi Ali Öztunç'un odasını basıp “Atatürk'ü savunduğun kadar İslam'ı da
savunsana, Filistin'i de savunsana” diye bağıran, hakaret eden ve darp girişiminde bulunan RTÜK personeline
RTÜK Başkanı Davut Dursun 150 TL ceza verdi.970
19 Aralık 2014
• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Kanal D’de yayınlanan Ben Bilmem Eşim Bilir adlı yarışma programında
“Erkeklerin başka kadınlarla dans ederek eşlerini kıskandırmaları” oyunundan dolayı, RTÜK mevzuatının,
“yayınlar toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz”
hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle kanala 410 bin TL para cezası kesti.971
20 Aralık 2014
• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu uzmanlarının STV'de yayınlanan Sungurlar dizisiyle ilgili hazırladığı
964
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/10/24/kucuk-geline-rtuk-cezasi
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27487788.asp?noMobile=true
966
http://www.cumhuriyet.com.tr/foto/foto_galeri/140540/4/RTUK___Bu_Tarz_Benim_e_cezayi_kesti.html
967
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27604731.asp
968
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/rtuk-ten-fox-tv-ye-deniz-gezmis-cezasi
969
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27651002.asp
970
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27799594.asp
971
http://www.milliyet.com.tr/ben-bilmem-esim-bilir-e-rtuk-ten-magazin-1986816/
965
90
raporda, “+7, şiddet/korku, olumsuz davranış koruyucu sembolleri ile yayınlanan dizinin, +18 sembolüyle gece
yarısından sonra yayınlanması gerektiği” belirtildi. Şiddet ve koruyucu sembolle ilgili iki ayrı ihlal olduğuna
hükmeden Radyo Televizyon Üst Kurulu şiddet için para cezası verilmesi kararlaştırıldı. Koruyucu sembolle ilgili
olarak da ayrıca uyarı cezası verildi.972
31 Aralık 2014
• Kanal D'ye Şeref Meselesi, Ulan İstanbul ve Arkadaşım Hoşgeldin dizilerinin tanıtım yayınlarının
mevzuattaki, “bir saat içinde yüzde beş oranından fazla olamayacağı” hükmüne aykırı olduğu gerekçesiyle 408 bin
TL'lik ceza verildi.973
Özgürlük İhlallerine Yurt İçi ve Yurt Dışından Gelen Tepkiler
27 Mart 2014
• Twitter, ardından da YouTube’un erişime kapatılması üzerine AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu
üyesi Stefan Füle, “Bu nerede duracak” sorusunu sorup Türkiye’ye ağır eleştiriler getirdi.974
28 Mart 2014
• Yolsuzluk ve rüşvet iddialarının duyurulmasında etkili olan sosyal medya organlarına ulaşımın
engellenmesine uluslararası kuruluşlardan tepkiler geldi.975
5 Nisan 2014
• ABD yönetimi, Twitter’ın açılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirirken, Twitter için alınan mahkeme
kararı doğrultusunda Türk hükümetine YouTube yasağını da kaldırma çağrısında bulundu.976
11 Nisan 2014
• Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Türkiye’de seçim döneminde Twitter ve YouTube’a
erişim engeli getirilmesinin ifade özgürlüğünü ihlal ettiğini belirtti.977
14 Nisan 2014
• ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye masası şefi Amanda Sloat, Amerikan Türk Dernekleri Asamblesi’nin
yıllık konferansında yaptığı konuşmada, “Hükümetin Twitter ve YouTube’u yasaklama kararları da dahil olmak
üzere, Türkiye’deki internet özgürlüğüyle ilgili getirilen kısıtlamalar hakkında eleştirilerimizi belirttik” dedi.978
19 Nisan 2014
• ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Doug Frantz, gazetecilere baskı, gazeteciliğin suç sayılması, Twitter ve
YouTube gibi mecraların yasaklanmasının, Türkiye’nin Çin, Kuzey Kore, İran gibi ülkelerle birlikte anılmasına
neden olacağını ve ülke imajına büyük zarar vereceğini söyledi.979
24 Nisan 2014
• İnsan Hakları İzleme Örgütü, Türkiye’nin Azeri gazeteci Rauf Mirgadirov’u uluslararası hukuktan doğan
yükümlülüklerini ihlal ederek zorla geri göndermesini kınadı. Örgüt, gazetecinin Azerbaycan’a varır varmaz
gözaltına alınmasının ve sonra da tutuklanmasının, iki ülke arasında eşgüdümlü bir operasyon izlenimi
uyandırdığını belirtti.980
29 Nisan 2014
• İnsan Hakları İzleme Örgütü, MİT yasasının devletin hesap verebilirliği ilkesini, basın özgürlüğünü, özel
yaşamın dokunulmazlığı hakkını zedeleyeceğini belirtti. Örgüt, MİT’e atfedilebilecek hak ihlallerini açığa çıkartan
gazetecilerin hapis cezasıyla tehdit edildiğinin altını çizdi.981
1 Mayıs 2014
• Her yıl ülkelerin basın özgürlüğünü inceleyen Freedom House, 2014 raporunda Türkiye’yi son 15 yıldır ilk
972
http://www.zaman.com.tr/aktuel_sungurlar-dizisine-rtukten-cifte-ceza_2265475.html
http://www.milliyet.com.tr/kanal-d-ye-408-bin-tl-ceza-kesildi-magazin-1992135/
974
http://www.zaman.com.tr/dunya_abde-turkiye-nereye-gidiyor-endisesi_2207666.html
975
http://sosyalmedya.co/YouTube-sansurune-yurtdisindan-tepkiler/
976
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26157777.asp
977
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26200988.asp
978
http://www.zaman.com.tr/dunya_abd-adalet-sistemine-siyasi-mudahaleden-endiseliyiz_2210878.html
979
http://www.zaman.com.tr/dunya_kuzey-kore-ile-anilmak-turkiyeye-zarar-verir_2211947.html
980
http://www.hrw.org/node/124927
981
http://www.hrw.org/tr/news/2014/04/29/tuerkiyede-yeni-istihbarat-teskilati-kanunu-hak-ihlallerine-kapi-aciyor
973
91
kez “kısmen özgür ülkeler”den “özgür olmayan ülkeler” kategorisine düşürdü.982
2 Mayıs 2014
• 1 Mayıs’ta Türkiye’nin birçok yerinde yapılan gösterilere polisin yoğun bir şekilde müdahale etmesine
siyasilerden tepki geldi. Evrensel’e konuşan siyasiler, Başbakan’ın 1 Mayıs açıklamalarını eleştirdiler ve bu tarz
polis müdahalelerinin ancak otoriter rejimlerde yapılabileceğine dikkat çektiler.983
• Freedom House’un Basın Özgürlüğü raporunu Cihan Haber Ajansı (CHA)’ya değerlendiren Freedom
House Başkanı David Kramer, Türkiye’de insanların gazeteci olarak hayatlarını devam ettirme becerilerini
kaybettiklerini söyledi.984
• Wall Street Journal, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “taktiklerinin” başka ülkeler için model
oluşturmasından kaygı duyulduğunu, Türk hükümetinin “dünyanın en kararlı internet sansürcülerinden biri”
olduğunu yazdı.985
• Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Freedom House’un Türkiye’yi basın özgürlüğü konusunda “küme
düşüren” raporuna rağmen Türkiye’de gazetecilerin tüm dünyadaki meslektaşlarından özgür olduğunu savundu.986
4 Mayıs 2014
• Yurt gazetesi, Türkiye’de basının özgür olmayan ülke kategorisine düşürülmesinin AKP’nin eseri olduğunu
ortaya koyarak, siyah birinci sayfayla yayınladı.987
10 Mayıs 2014
• Star gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Yusuf Ziya Cömert, TBB Başkanı Metin Feyzioğlu’nun Danıştay
konuşmasına ilişkin olarak, “Sen Gazeteci misin? Sana ne oluyor?” sözleriyle eleştirdi.988
11 Mayıs 2014
• Yeni Şafak gazetesinde iki yazar, Freedom House’un raporu konusunda görüşlerini açıkladı. Mehmet
Barlas, raporu dünyadaki çifte standardın bir yansıması olarak değerlendirdi. Türkiye’de başbakan atamanın,
ihaleden pay alma döneminin bittiğini; hapisteki gazeteci sayısının da raporda yazıldığı kadar çok olmadığını
söyledi. Etyen Mahçupyan da suç işleme açısından bakıldığında gazeteci ile doktor ya da mühendis arasında bir
fark olmadığını belirterek Freedom House’un Amerika’da bile saygınlığı olmayan bir kurum olduğunu öne
sürdü.989
14 Mayıs 2014
• Manisa’nın Soma ilçesinde meydana gelen maden kazasını protesto eden gruba müdahale sırasında çevik
kuvvet polislerinin gazetecilere muamelesi, Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti tarafından kınandı.990
15 Mayıs 2014
• Gazetecilere Özgürlük Platformu, Soma’da hayatını kaybeden işçiler için yayımladığı taziye mesajında,
haber akışının yavaşlamasına tepki gösterdi.991
17 Mayıs 2014
• Türkiye Gazeteciler Sendikası, Soma’da gazetecileri de hedef alan polis şiddetine tepki gösterdi.992
19 Mayıs 2014
• Emekli Büyükelçi ve siyasetçi Onur Öymen, eskiden Türkiye’de sansür olduğunda medyanın buna tepki
gösterdiğini, şimdi ise baskı olduğunda patronların iktidara yaranmaya çalıştığını söyledi.993
• Gazetecilere Özgürlük Platformu adına Basın Konseyi’nden yapılan açıklamada, “Başbakan Tayyip
Erdoğan’ın televizyon ekranlarından, medya patronlarına yazarlarını kovması için çağrı yapması, basın
özgürlüğüne müdahalenin ötesinde, basın özgürlüğünü yok saymaktır” denildi.994
982
http://sozcu.com.tr/2014/dunya/turkiyede-artik-basin-ozgurlugu-yok-500172/
http://www.evrensel.net/haber/83468/boyle-saldirilar-ancak-otoriter-rejimlerde-olur.html#.U5_nbklrOP8
984
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/kramer-turkiyede-insanlar--haberi/1086486
985
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/67559/WSJ__Erdogan_en_kararli_sansurculerden_biri.html
986
http://www.radikal.com.tr/turkiye/davutoglu_dunyanin_en_ozgur_basin_turkiyede-1189901
987
http://www.ajans34.com/guncel/yurt-tan-carpici-manset-h52615.html
988
http://www.aksam.com.tr/siyaset/yusuf-ziya-comert-sen-gazeteci-misin-sana-ne-oluyor/haber-306788
989
http://yenisafak.com.tr/roportaj-haber/ozgur-olmayan-basin-degil-medya-patronlari-31.05.2014-645375
990
http://ozgurkocaeli.com.tr/haber/gazeteciler-cemiyeti-gazetecilere-yapilan-saldiriyi-kinadi-161676.html
991
http://www.medyatava.com/haber/somadan-haber-akisi-yavasladi-gazeteciler-kinadi_107319
992
http://www.tgs.org.tr/somada-acilara-aci-eklemeyin-gazetecilere-dokunmayin/
993
http://bizimkocaeli.com.tr/Haber/105846/guncel/baski-goren-medya-iktidara-yaranmaya-calisiyor/
994
http://www.basinkonseyi.org.tr/basin-konseyi/gazetecilere-ozgurluk-platformu-olarak-basin-ozgurlugunde-sozun-bittigi-yerdeyiz
983
92
25 Mayıs 2014
• Savcı Mehmet Aydın’ın, Taraf gazetesi yazarı Mehmet Baransu ile gazetenin eski Sorumlu Yazı İşleri
Müdürü Murat Şevki Çoban hakkında “2004 MGK kararları belgesi” haberi nedeniyle 52 yıl hapis cezası istemesi,
meslek örgütlerince “basın ve ifade özgürlüğüne darbe” olarak nitelendirildi.995
1 Haziran 2014
• Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, Gezi olaylarının birinci yıldönümünde Adana Atatürk
Parkı’nda yapılan eylemleri görüntülemeye çalışan gazetecilere polisin tazyikli su, biber gazı ve kalkanlarla
saldırısının kabul edilemeyeceğini açıkladı.996
2 Haziran 2014
• Türkiye Gazeteciler Federasyonu (TGF) Genel Başkanı ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti (İGC) Başkanı Atilla
Sertel, Gezi olaylarının yıldönümünde basın mensuplarının haber yapma haber yayma özgürlüğünün
engellenmesini kınadı.997
• Gezi Parkı eylemlerinin yıldönümünde Türkiye genelinde birçok ilde meydana gelen olaylar Avrupa’nın
tepkisini çekti. Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Nils Muiznieks, “Emniyet güçlerinin görevi kötüye
kullanması, hukukun egemenliğine doğrudan tehdit oluşturmuştur ve tolere edilemez” açıklaması yaptı.998
• Adana’da DİSK, KESK, TMMOB ve Adana Tabip Odası üyeleri, Gezi Parkı eylemlerinin yıldönümünde
yapılan gösterilere yönelik polisin sert müdahalesine tepki gösterdi.999
• Adana’da Gezi Parkı olaylarının yıldönümü nedeniyle Atatürk Parkı’nda yapılan basın açıklamasının
ardından dağılan kitleye polisin sert tepkisi nedeniyle avukatlar suç duyurusunda bulundu.1000
4 Haziran 2014
• TGC Başkanı Turgay Olcayto, toplumsal olaylarda gazetecilere yönelik sistematik polis şiddetini kınadı.
Olcayto, “Türkiye’nin demokrasi itibarı her geçen gün biraz daha düşüyor. Halkın haber alma özgürlüğü
üzerindeki bu utanç verici durum bir an önce ortadan kaldırılmalıdır” dedi.1001
• Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın CNN International muhabirini “ajan” diye suçlamasına ABD Dışişleri
Bakanlığı’nın yanı sıra ünlü sivil toplum kuruluşlarından olan CPJ (Commitee to Project Journalists) de tepki
gösterdi.1002
• ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı, Başbakan Erdoğan’ın, CNN muhabiri Watson’ın ajan olduğu
yönündeki sözlerini “gülünç ve saçma” olarak değerlendirdi.1003
• CPJ, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı ve tüm yetkilileri, medya düşmanlarını cesaretlendiren ve basın
özgürlüğünü konusunda tüyler ürperten sorumsuz ifadelerden kaçınmaya davet etti. Komite’nin Avrupa ve Orta
Asya Koordinatörü Nina Ognuanova, başbakanın gazetecilere yönelik ifadelerinin endişe verici olduğunu
bildirdi.1004
5 Haziran 2014
• Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, Gezi olaylarının yıldönümünde gazetecilere uygulanan
şiddeti kınadı. Saldırılara Erdoğan’ın söylemlerinin neden olduğunu vurgulayan örgüt, Başbakan’ı kışkırtıcı
söylemlerden vazgeçmeye çağırdı.1005
• AKP Malatya İl Başkanı, Malatya Gazeteciler Cemiyeti’ne yaptığı ziyaret sırasında, “Özellikle
Anadolu’da, Doğu’da görev yapan arkadaşlarımızın çok ciddi baskılara maruz kaldıklarının bilinci içerisindeyiz”
dedi.1006
6 Haziran 2014
• Adana Barosu Başkanı Av. Mengücek Gazi Çıtırık Baro Tesisleri’nde düzenlenen kahvaltılı toplantıda
995
http://www.taraf.com.tr/haber-ifade-ozgurlugune-darbe-155335/
http://www.adanahabergazetesi.com.tr/demokrasiye-darbe-vuruluyor.html
997
http://www.tgf.com.tr/index.php?option=com_content&limitstart=5
998
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26530976.asp
999
http://www.dha.com.tr/gezi-eylemlerinde-polis-mudahalesine-tepki_686765.html
1000
http://www.adanabarosu.org.tr/haberler/gezi-olaylarinda-siddete.html
1001
http://www.cihan.com.tr/news/TGC-Gazetecilere-yonelik-sistematik-polis-siddetini-kiniyoruz_8611-CHMTQ0ODYxMS8x
1002
http://www.cihan.com.tr/news/Erdogan-in-CNN-muhabiri-icin-soyledigi-sozlere-ABD-nin-tepkisi-Sacma_7427-CHMTQ0NzQyNy80
1003
http://www.milliyet.com.tr/abd-den-erdogan-a-cnn-tepkisi-/dunya/detay/1892247/default.htm
1004
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26545046.asp
1005
http://birgun.net/haber/kiskirtici-usluptan-vazgec-15299.html
1006
http://www.malatyasonsoz.com.tr/malatya/doguda-gazeteciler-baskiya-ugruyor-h31445.html
996
93
gazetecilerle bir araya geldi ve 12 yıldır iktidarda olan AKP döneminde temel hak ve özgürlüklerin gerilediğini
söyledi.1007
12 Haziran 2014
• Ankara Gazeteciler Cemiyeti’nin AB Sivil Düşün kapsamında yürüttüğü Özgürlük için Basın projesinin ilk
raporu yayımlandı. “Hükümetin kararlarına katılmamak, bunları çeşitli biçimlerde ifade etmek de demokratik bir
haktır” denilen raporda, siyasal iktidarların şeffaf ve hesap verilebilir yönetim sorumluluklarına ve her türlü
eleştiriye açık olmalarının gerektiğine dikkat çekildi.1008
17 Haziran 2014
• TGC Yönetim Kurulu bir açıklama yaparak, Musul olaylarına ilişkin getirilen yayın yasağını kamuoyunun
bilgilenme hakkına konulan yeni bir sansür biçimi olarak değerlendirdi.1009
18 Haziran 2014
• AİHM, Evrensel gazetesinin açtığı davada, “Türkiye’nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin adil
yargılanma hakkıyla ilgili 6. ve ifade özgürlüğü ile ilgili 10. maddesini ihlal ettiğine” hükmetti.1010
• Çukurova Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’na yapılan IŞİD baskınında rehin
alınan Türk vatandaşlarıyla ilgili haberlere yayın yasağı getirilmesini kınadı ve haber alma özgürlüğü açısından
böyle bir uygulamanın kabul edilemez olduğunu açıkladı.1011
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, günlük gazetesi Bizim Gazete adına IŞİD terör örgütünün baskınlarına
getirilen yayın yasağına itiraz etti. Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 16 Haziran tarihli yayın yasağı kararına
karşı açılan davanın dilekçesinde, kararın bu haliyle basın özgürlüğüne müdahale ve sansür niteliği taşıdığına
dikkat çekildi.1012
• MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, IŞİD baskınıyla alakalı yayın yasağına ilişkin yaptığı
açıklamada, “Başbakan Erdoğan, Musul’da olup bitenlerle ilgili haber yasağı konulacağının işaretlerini vermiş
ardından da mahkeme ve RTÜK kararları birbirini takip etmiştir” dedi.1013
19 Haziran 2014
• Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütünün
Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu personelini kaçırmasıyla ilgili olarak Türkiye’deki haberlere getirilen yayın
yasağını kınadı.1014
• Zaman gazetesinin düzenlediği “+1T Tasarım Günleri”ne konuk olan gazeteci Cüneyt Özdemir,
teknolojinin hiçbir zaman gazeteciliği öldüremeyeceğini, ama gazeteciliğin önündeki asıl problemin, basın
özgürlüğünün kısıtlanması olduğunu söyledi.1015
23 Haziran 2014
• TGC Yönetim Kurulu, Fırat Üniversitesi’nde 2014 Bahar Şenlikleri’ni izleyen 10 gazetecinin çalışmasını
engellemek isteyen özel güvenlikçilerin saldırısını kınayan bir açıklama yaptı.1016
• Cezaevinde bulunan gazetecilere yönelik açıklama yapan Özgür Gazeteciler Cemiyeti (ÖGC), 24 Haziran
günü Siirt Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak olan Diçle Haber Ajansı (DİHA) Muhabiri Abdullah Çetin’in
“gazetecilik faaliyetlerinden dolayı 2,5 yıldır tutuklu” olduğunu belirtti ve Çetin’in duruşması için duyarlılık
çağrısı yaptı.1017
24 Haziran 2014
• Hürriyet gazetesi yazarı Sedat Ergin, “Musul haberlerine sansür kabul edilemez” başlıklı yazısında, basın
özgürlüğüne mahkemeler üzerinden getirilmekte olan sınırlamaların vahim ölçülerde yaygınlaşarak sistematik bir
karakter kazanmakta olduğunu belirtti.1018
1007
http://www.adanahabergazetesi.com.tr/ak-parti-iktidarinda-ozgurlukler-geriledi.html
http://www.stgm.org.tr/tr/icerik/detay/ozgurluk-icin-basin-projesi-ifade-ve-basin-ozgurlugu-ihlalleri-raporunu-yayinlandi
1009
http://www.gazeteciler.com/gundem/tgcden-isid-yasagina-kinama-77822h.html
1010
http://www.milliyet.com.tr/aihm-den-ifade-ozgurlugu-cezasi-gundem-1898784/
1011
http://www.gunaydingazetesi.com.tr/guncel/haber-alma-ozgurlugu-kisitlanamaz-h27506.html
1012
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/84377/TGC_ISiD_baskinlarina_getirilen_yayin_yasagina_dava_acti.html
1013
http://www.ortadogugazetesi.net/haber.php?id=35972
1014
http://www.radikal.com.tr/turkiye/rsfden_yayin_yasagina_tepki_her_zorluga_sansurle_karsilik_verilmez-1197888
1015
http://www.zaman.com.tr/gundem_gazeteciligin-onundeki-asil-problem-basin-ozgurlugunun-kisitlanmasi_2225373.html
1016
http://www.dha.com.tr/tgcden-gazetecilere-saldiriya-kinama_702937.html
1017
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/407659?from=3392673384
1018
http://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/sedat-ergin_308/musul-haberlerine-sansur-kabul-edilemez_26669920
1008
94
• İstanbul Yerel Gazeteciler Derneği Yönetimi, Silivri’deki basın mensuplarına yapılan saldırıyı kınadı.1019
26 Haziran 2014
• CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğuna yapılan baskınla
ilgili yayın yasağı kararının kaldırılması için Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesine başvurdu.1020
• HDP, Grup Başkanvekili Pervin Buldan, Kürt basın emekçilerinin öldürülmesinin araştırılması için Meclis
Başkanlığı’na araştırma önergesi verdi. Buldan önergenin gerekçesinde, Kürt basın tarihine hatırlatmada
bulunarak, Kürtçe gazetelerin sürekli baskılara maruz kaldığını kaydetti.1021
• Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti, Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç başkanlığında Diyarbakır’da bir
araya geldi. Gazetecilerin karşılaştıkları baskılar ve zorluklarla ilgili konuşan Türenç: “Siyasi anlayış özgür
gazeteciliği yok ediyor, ama basın özgürlüğünü kimse engelleyemez” dedi.1022
28 Haziran 2014
• Maliye Bakanlığının Taraf gazetesine başlattığı vergi incelemelerine Brüksel’den tepki geldi. AB Komiseri
Füle, “bu ayrımcı uygulamanın, basın özgürlüğüne soğuk duş etkisi yaptığını” söyledi.1023
30 Haziran 2014
• Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın (ÖİB) projesi Nisan ayı raporu yayımlandı. Nisan ayının ifade ve
basın özgürlüğünün kullanımı açısından umut verici gelişmelere tanıklık etmediği vurgulanan raporda, “Hükümete
karşı eleştirel tutum sergileyen medya ve kamuoyuna karşı devletin organları (yargı, polis), kaba ve hoyrat
tepkilerini sürdürdü” denildi. Raporda sosyal medyaya erişim engellemelerinin vatandaşların ifade ve bilgi edinme
hakkının sansürü olarak nitelendi ve bu sansürün ancak uluslararası baskı ve AYM gibi yüksek yargının
özgürlüklerden yana tavır almasıyla mümkün olabildiği kaydedildi.1024
4 Temmuz 2014
• Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’nun basılması, Türk
diplomatların kaçırılması haberlerine getirilen yasağın kaldırılması için, AYM’ye başvurdu.1025
• Eğitim-Sen Üniversite Temsilciliği, yapılan gösteriye katılan Kocaeli Üniversitesi öğrencilerine ceza
verilmesini kınadı.1026
11 Temmuz 2014
• Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, 30 Mart yerel seçimleri sonrasında ortaya çıkan “seçim hilesi,
usulsüzlük, basına uygulanan baskı” gibi iddia ve nedenlerden dolayı cumhurbaşkanı seçimi öncesi Türkiye’ye
gözlemci göndereceğini açıkladı.1027
15 Temmuz 2014
• Trabzon Gazeteciler Cemiyeti, Trabzonspor’da yeni teknik direktörün imza törenine Günebakış ve Kuzey
Ekspres temsilcilerinin alınmamasına tepki gösterdi.1028
16 Temmuz 2014
• Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), Today’s Zaman gazetesi genel yayın yönetmeni
Bülent Keneş hakkında “başbakana hakaret” iddiasıyla açılan davaya ilişkin olarak, “Maalesef son dönemde
baskılar giderek artıyor; bu gidişat, Türk basınının özgürlüğü için endişe verici” açıklaması yaptı.1029
21 Temmuz 2014
• Basın Konseyi, Basın İlan Kurumu’nun resmi ilan kesme cezasının başta Taraf gazetesi olmak üzere
muhalif gazeteleri susturmak için bir silah olarak kullanıldığını, basın ve ifade özgürlüğünü hedef alan bir
müdahale ve bir sansür olduğunu açıkladı.1030
1019
http://www.tgc.org.tr/duyuru.asp?did=787
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/350184--chp-quot-yayin-yasagi-quot-icin-mahkemeye-basvurdu
1021
http://www.ozgurgundem.com/?haberID=111644&haberBaslik=Gazeteci%20cinayetleri%20ara%C5%9Ft%C4%B1r%C4%B1ls%C4%B1n&action=haber_detay&module=nuce
1022
http://www.ilkhaber-gazetesi.com/haber/14121/turenc-basin-ozgurlugunu-kimse-engelleyemez.html
1023
http://www.taraf.com.tr/haber-brukselden-taraf-tepkisi-157870/
1024
http://cihan.com.tr/news/Gazeteciler-Cemiyeti-OiB-raporu-Hosgorusuzluk-ozgurlukleri-tehdit-ediyor_1082-CHMTQ5MTA4Mi8x
1025
http://www.taraf.com.tr/haber-musul-haberlerine-yasagin-kalmasi-icin-aymye-basvurdu-158418/
1026
http://www.cagdaskocaeli.com.tr/haber/ifade-ozgurlugune-verilmis-cezalara-protesto-h44106.html
1027
http://www.aydinlikgazete.com/guendem/45787-secime-avrupadan-gozlemci-geliyor.html
1028
http://www.iha.com.tr/trabzon-haberleri/trabzon-gazeteciler-cemiyetinden-trabzonspora-tepki-trabzon-816195/
1029
http://www.cihan.com.tr/news/Sinir-Tanimayan-Gazeteciler-den-Bulent-Kenes-tepkisi_6227-CHMTUwNjIyNy80
1030
http://www.radikal.com.tr/turkiye/basin_konseyi_basin_ilan_kurumunun_ilan_kesme_cezasi_acik_bir_sansurdur-1203056
1020
95
22 Temmuz 2014
• Sansürün kaldırılışının 106’ncı yıldönümü dolayısıyla açıklama yapan Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi
Bilgin, “basın bayramı olarak kutlanması gereken gün sansürle uğraşmakla geçmektedir” dedi.1031
• Büyük rüşvet ve yolsuzluk operasyonlarını yürüten dönemin İstanbul Cumhuriyet Başsavcı Vekili Zekeriya
Öz, yolsuzluk operasyonlarında görev alan polislerin gözaltına alınmasına Twitter’dan, “Evindeki paraları
sıfırlayamayanlar devletin ve milletin itibarını sıfırladılar. Şimdi masumlara iftira atıp onları da sıfırlamaya
çalışıyorlar” diye tepki gösterdi.1032
24 Temmuz 2014
• Basından sansürün kaldırılmasının yıldönümü dolayısıyla Anadolu Spor Gazetecileri Derneği Genel
Merkez Yönetimi adına açıklama yapan Genel Başkan İbrahim Erdoğan, “Ülkemizde sadece özgür basın
tartışmaları yaşanmıyor. Aynı zamanda gazetecilerin statlardaki akreditasyon konusunu ilgilendiren ve
uygulanmayan yargı kararlarıyla garip bir hukuksuzluk da yaşanıyor” dedi.1033
• Adana Baro Başkanı Mengücek Gazi Çıtırık, basında sansürün kaldırılışının 106. yıldönümü dolayısıyla
yaptığı açıklamada, “Türkiye’de düşünce ve ifade özgürlüğünün üçüncü dünya ülkeleri seviyesinde olduğunu ve
vatandaşın haber alma ve bilgi edinme hakkının siyasi iktidarca engellendiğini” belirtti.1034
27 Temmuz 2014
• TGC, Hürriyet gazetesi muhabiri Toygun Atilla’nın 2009-2010’da e-posta trafiğinin izlenmesini ve
2011’de 3 ay süreyle telefonlarının dinlenmesini kınadı.1035
29 Temmuz 2014
• Şırnak Gazeteciler Cemiyeti, Şırnak’ın Cizre ilçesinde gazeteci Abit Dündar’ın darp edilerek kaçırılmaya
teşebbüs edilmesini kınadı.1036
30 Temmuz 2014
• Gallup Dünya Anketi’nin (Gallup World Poll) Türkiye değerlendirmesinde basın özgürlüğünün
gerilediğine ve uluslararası kuruluşların Türkiye’nin bu konudaki notunu düşürdüğüne dikkat çekildi.1037
31 Temmuz 2014
• TGC Yönetim Kurulu, Anadolu Ajansı ve Sabah gazetesi muhabirlerinin Hatay’da saldırıya uğramasını
kınadı.1038
1 Ağustos 2014
• Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) 10 Ağustos’ta yapılacak cumhurbaşkanı seçimine ilişkin
raporunda, Türkiye’ye basın özgürlüğünden şeffaflığa bir dizi eleştiri yöneltildi. Raporda basın özgürlüğü
konusunda şu görüşlere yer verildi: “AGİT heyetiyle görüşen ilgililer, medya sahiplerinin ve siyasi aktörlerin
yayıncılık özgürlüğüne doğrudan müdahale edilmesinin bağımsızlıktan ve araştırmacılıktan uzak bir gazetecilik ile
sonuçlanacağına ve iktidar partisine ve Başbakana karşı eleştiriler getirilmesini sınırlayacağına dair kaygılarını
dile getirmişlerdir.”1039
4 Ağustos 2014
• Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu üyeleri, “Kadınlar herkesin içinde kahkaha atmayacak” sözleri
üzerine Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç hakkında suç duyurusunda bulundu. Adalet Sarayı önünde, “Kahkaha
atan kadınları hedef gösterdiği için Arınç hakkında suç duyurusunda bulunuyoruz” yazılı pankart açan Kadın
Cinayetlerini Durduracağız Platformu üyelerine CHP İstanbul Milletvekilleri Melda Onur ve Mahmut Tanal ile
CHP Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka da destek verdi.1040
5 Ağustos 2014
• İstanbul Gazi Mahallesi’nde bir araya gelen, Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı Necdet
1031
http://www.gazeteciler.com/gundem/sansur-turk-basininin-temel-derdi-78786h.html
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26860829.asp
1033
http://karabukgundem.com/asgd-genel-baskani-bayramin-adi-hukuksuzluk-dedi.html
1034
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/vatandasin-haber-alma-ve-bilgi--haberi/1201607
1035
http://www.radikal.com.tr/turkiye/tgc_hurriyet_muhabiri_tolga_atillanin_dinlenmesini_kinadi-1204123
1036
http://www.milliyet.com.tr/sirnak-ta-gazetecinin-darp-edilme-ve-sirnak-yerelhaber-316067/
1037
http://www.cihan.com.tr/news/Gallup-anketinde-Turkiye-de-basin-ozgurlugu-vurgusu_2898-CHMTUxMjg5OC80
1038
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/366902--tgc-aa-ve-sabah-gazetesi-muhabirlerine-saldiriyi-kinadi
1039
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/08/140801_agit_secim.shtml
1040
http://www.posta.com.tr/siyaset/HaberDetay/Kadinlardan-Bulent-Arinc-a-suc-duyurusu-.htm?ArticleID=238833
1032
96
Saraç, Alevi Bektaşi Federasyonu İnançtan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Baki Düzgün, Gazi Cemevi
Başkanı Veli Gülsoy ve çok sayıda Alevi kuruluşu temsilcisi Cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan’ın
“Kemal Kılıçdaroğlu Alevi, Selahattin Demirtaş, Zaza, Ekmeleddin İhsanoğlu yerli değil” sözlerini eleştirdi ve
“Başbakan hedef gösteriyor” dedi.1041
6 Ağustos 2014
• Uluslararası Soykırım Anma İttifakı (The International Holocaust Remembrance Alliance-IHRA) Türkiye
delegasyonu üyesi Umut Uzer Türk basını hakkında, “Bizim basında şöyle bir sorun var: Sanki İsrail Gazze’yi
durup dururken bombalıyor, saldırıyor. Öyle bir şey yok tabii. Öncesi hiç düşünülmüyor, basında hiç yer almıyor
Gazze’den füzelerin atıldığı. 2012’de gittiğimde de kaldığımız otelin yakınına düşmüştü füze. Bunlardan haberdar
olunmuyor, sadece İsrail’in düzenlediği operasyon yazılıyor” dedi.1042
7 Ağustos 2014
• İstanbul’da yaşayan Ermeniler, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Bana Gürcü dediler, hatta çok daha
çirkin şeyler söyleyenler oldu. Affedersin Ermeni dediler” şeklindeki söylemini Hrant Dink’in öldürüldüğü Agos
gazetesinin önünde protesto etti. Eyleme katılanlar, başbakanın milliyetçi oyları çekmek için böyle bir söylemde
bulunduğunu öne sürdüler.1043 Washington Post, Erdoğan’ın sözlerini Ermenilere hakaret olarak değerlendirdi. 1044
• Economist, muhabiri ve Taraf gazetesi yazarı Amberin Zaman’ı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın miting
meydanında hedef göstermesi ve vatandaşlara yuhalatması üzerine, “Demokrasilerde gazetecilerin tehdit
edilmesinin yeri yoktur. Erdoğan’ın yönetiminde bağımsız gazetecilerin çalışması artarak zorlaşmaktadır”
açıklamasını yaptı.1045
8 Ağustos 2014
• Agos manşetinde, cumhurbaşkanı adayı Başbakan Tayyip Erdoğan’ın “Benim için Gürcü diyen oldu,
afedersin çok daha çirkin şekilde Ermeni diyen oldu” sözlerine cevap verdi. Gazete Kuran-ı Kerim’in Hucurat
suresini işaret ederek, “[Kuran] ‘Ey insanlar! Biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık; sonra da, birbirinizi
tanıyasınız diye milletlere ve kabilelere ayırdık’ der. Acaba Başbakan, sözlerinin hangi değerleri çiğnediğinin
farkında mı? Ne diyelim: Allah taksiratını affetsin” ifadesini kullandı.1046
• TGC ve Basın Konseyi, davet edilmelerine rağmen Cihan Haber Ajansı (Cihan) ekibinin İçişleri Bakanı
Efkan Ala’nın katıldığı programa alınmamasına tepki gösterdi. Uygulamayı kınayan Basın Konseyi Başkanı Pınar
Türenç, “Karşı görülen haber ajansı muhabirlerini hükümet toplantılarına almama alışkanlığı, basın özgürlüğünün
yok edilmesidir” dedi.1047
9 Ağustos 2014
• Gazeteci-yazar ve CHP Milletvekili Mustafa Balbay, Türkiye’de medyanın dördüncü güç olma özelliğini
kaybettiğini ifade ederek, “Artık günümüzde bütün gücü kendinde toplayan güçlülerin medya gücü var. Medya
gücüyle insanları istedikleri gibi şekillendiriyorlar. Onun için doğru bilgiye ulaşmak için çok okumak lazım”
dedi.1048
11 Ağustos 2014
• Taraf yazarı Mehmet Baransu’nun gözaltına alınıp polis tarafından tartaklanması Huffington Post haber
portalında haber oldu. İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Hadi Salihoğlu, Baransu’nun “terörle mücadelede çalışan
güvenlikçileri hedef gösterdiği için” gözaltına alındığını açıklamıştı.1049
• Kadın yazarlar, Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ın gazeteci Amberin Zaman’a”edepsiz
kadın” demesi üzerine, Erdoğan’a özür dileyin çağrısı yaptı. Eşitlik İzleme Kadın Grubu (EŞİTİZ) tarafından
yapılan açıklamada, “Siyasi iktidar, kendisi gibi düşünmeyen, yaşamayan herkese yaptığı bu saldırılar, hakaret ve
tehditler ile kışkırttığı kitleler ya da kişiler tarafından işlenen ve işlenecek tüm suçlardan bire bir sorumludur”
uyarısı yapıldı.1050
• AGİT uluslararası gözlemciler heyeti, cumhurbaşkanı seçim süreci izlenimlerini bir basın toplantısıyla
1041
http://www.taraf.com.tr/haber-aleviler-basbakan-hedef-gosteriyor-160882/
http://www.salom.com.tr/haber-91987-quotbasin_olaylari_eksik_aktariyorquot.html?rev=4
1043
http://www.taraf.com.tr/haber-nefretin-basi-erdogan-161035/
1044
http://www.zaman.com.tr/dunya_washington-post-turk-basbakan-ermenilerin-asagilik-oldugunu-dusunuyor_2236286.html
1045
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/turkey/11022632/Turkish-PM-tells-female-reporter-to-know-your-place.html
1046
http://www.taraf.com.tr/haber-agos-gazetesi-allah-taksiratini-affetsin-161083/
1047
http://www.cihan.com.tr/news/TGC-ve-Basin-Konseyi-nden-Cihan-a-akrediteye-kinama_6765-CHMTUxNjc2NS8x
1048
http://www.cihan.com.tr/news/Balbay-Turkiye-de-medya-dorduncu-guc-olma-ozelligini-kaybetti_7200-CHMTUxNzIwMC8x
1049
http://www.taraf.com.tr/haber-baransuya-gozalti-abd-basininda-161346/
1050
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/104681/Kadin_yazarlardan__Ozur_dile__cagrisi_.html
1042
97
açıkladı. Gözlemciler, üç adayın da toplanma ve ifade özgürlüğüne uygun olarak propaganda yapabildiklerini,
ancak, “Başbakanın resmi pozisyonunun ve medyanın eşitsiz kullanımının, bir adaya diğer adaylar üzerinde büyük
avantaj sağladığını” ifade etti. Açıklanan ön raporda, televizyon kanallarında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın
kampanyasına çok geniş yer verildiği, diğer adaylara sadece sınırlı sayıda yer ayrıldığı eleştirilerine yer verildi.1051
12 Ağustos 2014
• TGC, Fırat Haber Ajansı muhabiri Deniz Fırat’ın IŞİD saldırısı sırasında Mahmur’da öldürülmesi ve İhlas
Haber Ajans’ı muhabiri Ayhan Dinç’in Şemdinli'deki çatışmada yaralanması üzerine gazetecilere yönelik
saldırıları kınadı. Açıklamada, “Haklın haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkı için görevlerini yapan
gazetecilerin can güvenliğinin korunması gerektiği” hatırlatıldı.1052
22 Ağustos 2014
• Gazeteci Amberin Zaman, Tayyip Erdoğan’ın kendisini hedef göstermesi üzerine “linç kampanyalarının”
kadın gazetecileri hedef aldığını vurgulayan “Vurun Kahpeye” başlıklı bir köşe yazısı kaleme aldı.1053
25 Ağustos 2014
• 45 aydın ve sanatçı, Erdoğan’ın hakaret ettiği The Economist muhabiri ve Taraf yazarı Amberin Zaman ile
Twitter üzerinde saldırı ve hakarete uğrayan gazeteci Ceyda Karan’a destek için bildiri yayınladı. Bildiride, “Bu
saldırılara sessiz kalmak haysiyet sahibi insana yakışmaz” denildi.1054
27 Ağustos 2014
• Freedom House, Türkiye de demokrasi krizi yaşandığını ileri sürdü. “Demokrasi Krizi: Türkiye’de
yolsuzluk, medya ve güç” başlıklı raporunda Gezi olaylarından sonra çok sayıda gazetecinin işsiz kaldığı
vurgulandı. Freedom House Başkanı David Kramer, “Hükümet, medyaya daha saldırgan hale geldikçe sosyal
kutuplaşma artıyor. Başkan Obama, Başbakan Erdoğan’la geliştirdiği ilişkiler nedeniyle yaşananlara ilişkin
açıklama yapmalı” dedi.1055
• AKP’nin Cemaate yakın gazeteler ve muhalif basını kongrelerine almama kararını, Fox TV’den gazeteci
Fatih Portakal, bir dönem Genelkurmay’ın bazı medya kuruluşları için uyguladığı yasağa benzetti.1056
• Türk Eğitim-Sen, Eğitim-İş, Eğitim-Sen ve Aktif Eğitim-Sen Bandırma temsilcilikleri, Bandırma’daki
okulların yeni müdürlerinin siyasi olarak belirlendiğini öne sürerek, Bandırma İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün
önünde basın açıklaması yaptı.1057
29 Ağustos 2014
• PMD, TBMM Genel Kurulu'nda, cumhurbaşkanlığı yemin töreni sırasında basın locasında yaşananlara
dikkat çekerek, CHP Grup Başkan Vekili Engin Altay’ın, TBMM Başkanı Çiçek’e kitapçık fırlatması sırasında
gazeteci sıfatıyla oturan kişilerin, milletvekili sıralarındaki siyasilerle birlikte yuh çekmesini kınadı.1058
30 Ağustos 2014
• Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu da AKP’nin 1. Olağanüstü Kongresi ile Cumhurbaşkanlığı
devir-teslim törenini izlemek isteyen birçok medya kuruluşuna uygulanan akreditasyon engeline tepki gösterdi.1059
2 Eylül 2014
• İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch) Türkiye’nin çevrimiçi (online) ifade özgürlüğüne
yönelik hazırladığı raporda, “Son aylarda hükümet çevirimiçi içeriği sansürleme ve internet faaliyetlerini takip
etme yetkilerini genişletti; bu yetkilerin kullanımını denetleyen bağımsız bir mekanizma ise yok” ifadesine yer
verdi.1060
4 Eylül 2014
• İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde düzenlenen “İnternet çağında medya özgürlüğü” panelinde internet
sansürünün Türkiye için “hayra alamet” olmadığına vurgu yapıldı. Panele katılan Avrupa Komisyonu Başkan
Yardımcısı ve Dijital Gündem’den sorumlu komisyon üyesi Nelie Kroes, “Hükümetler dalgalara karşı yüzmeyi
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
http://www.ntvmsnbc.com/id/25530947/
http://www.dha.com.tr/tgc-gazetecilere-saldirilari-kinadi_735878.html
http://www.taraf.com.tr/yazilar/amberin-zaman/vurun-kahpeye/30623/
http://www.taraf.com.tr/haber-haysiyeti-olan-sessiz-kalamaz-162295/
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/25727349.asp
http://www.gercekgundem.com/medya/66343/portakaldan-akreditasyona-tepki
http://www.bandirmahaber.net/sendikalar-bandirmadan-haykirdi-milli-egitimde-kadrolasma-operasyonu-yapiliyor/
http://www.evrensel.net/haber/90850/gazetecilik-etigini-unutanlara-tepki.html
http://www.adanahaber1.com/m/?id=2389
http://t24.com.tr/haber/insan-haklari-izleme-orgutu-mit-kisisel-verilere-yargi-denetimi-olmaksizin-ulasabiliyor,269559
98
bırakmalı. İfade özgürlüğü Avrupa Birliği üyeliğinin de ötesinde farklı görüşlere kulak verilmesi bakımından bir
kültür meselesidir” dedi.1061
8 Eylül 2014
• İnsan Hakları Derneği Van Şubesi, polisin Van’dan Ankara’ya yürüyen İŞKUR işçilerine müdahale ettiği
esnada haber takibi yapan basın mensuplarına sözlü ve fiziki müdahalede bulunmasını kınadı.1062
10 Eylül 2014
• Wall Street Journal, Türkiye’de torba yasada yapılan bir değişiklikle internet üzerinde “kontrolün
sıkılaştırıldığı” yönündeki iddialarla ilgili olarak, “Hükümet, içeriği daha hızlı engellemek için internet sansürünü
artırıyor” yorumunu yaptı.1063
11 Eylül 2014
• Torba yasayla Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı başkanına internete erişimin engellenmesi konusunda
yeni yetkiler verilmesi konusunda ABD Dışişleri Sözcüsü Marie Harf, “Türk yetkililerle endişelerimizi düzenli
olarak paylaşmaya devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.1064
12 Eylül 2014
• ÇGC, Adana’da yayınlanan Egemen gazetesi imtiyaz sahibi Hakan Denizli’ye yapılan saldırıyı kınadı.
ÇGC’nin açıklamasında, vatandaşın Anayasa’dan kaynaklanan “haber alma hakkı” çerçevesinde görev yapan
basın mensuplarının bu amaçla çaba gösterirken saldırıya uğramalarının kabul edilemeyeceği vurgulanarak, bu
yönde oluşturulmaya çalışılan algının mutlaka önüne geçilmesi gerektiği belirtildi.1065
13 Eylül 2014
• Başbakan Yardımcısı Akdoğan, medya sektörü temsilcileriyle yaptığı toplantının açılışında; “Basın ve
medya alanında kamu, özel sektör ve sivil toplum üçlü bir sac ayağı oluşturur. Medyanın varlığı demokrasinin
garantisidir, özgür, hür ve bağımsız çalışan medya her türlü vesayete karşı sivil siyasetin yoldaşıdır. Vesayetçi
odaklarla mücadelede demokrasi ve hukuk adına her türlü desteği vereceğinize yürekten inanıyorum” dedi.1066
15 Eylül 2014
• Medya ve insan hakları örgütlerinden oluşan bir grup, İstanbul’da yaptıkları ortak basın açıklamasında,
Türkiye’nin bir süredir internet sansürüne ilişkin hukuk kurallarından uzaklaştığını ve AB üyelik görüşmeleri
süresince sağlam temellere dayalı demokratik standartlar belirlemediği uyarısında bulundu. Sınır Tanımayan
Gazeteciler, TGC, Alternatif Bilişim Derneği, Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü temsilcileri,
basın ve ifade özgürlüğünün desteklenmesi ve sansürün kaldırılmasına yönelik çabalar kapsamında gazetecilerin
bir araya gelmelerinin önemine vurgu yaptı.1067
16 Eylül 2014
• İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 10 Eylül’de Meclis tarafından kabul edilen torba yasada yer alan
internetle ilgili yeni düzenlemelerle ilgili olarak, “Türkiye’deki internet sansürünün derinleştirdiğini” söyledi.
Örgütün internet sitesinden yapılan açıklamada, yeni yasayla “üstverilerin TİB tarafından muhafaza edilmesinin
çok derin bir endişe kaynağı olduğu, çünkü bu sayede söz konusu kurumun insanların internet kullanımını
doğrudan gözleme ve izleme olanağını bulduğu” kaydedildi.1068
19 Eylül 2014
• The New York Times’ın Genel Yayın Yönetmeni Dean Bauet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın
kendilerine yönelik eleştirilerine karşı gazete adına yaptığı açıklamada, “Türk yetkililerin Türkiye’de yaşayan
muhabirlerine yönelik tehditlerinin kabul edilemez olduğunu” vurguladı.1069
20 Eylül 2014
• The New York Times, geçen günlerde yayınlanan haberlerinden dolayı Erdoğan ile Akit, Akşam ve Takvim
gibi gazetelerin kendilerini ve İstanbul muhabirleri Ceylan Yeğinsu’yu açıkça hedef gösterdiğini yazdı.1070
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
http://www.birgun.net/news/view/internet-sansuru-hayra-alamet-degil/4929
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/418760?from=3392673384
http://www.odatv.com/n.php?n=turkiyede-internete-girdiginde...-1009141200
http://www.taraf.com.tr/haber-internete-sansurun-son-halkasi-o-hakimler-163512/
http://www.cihan.com.tr/news/CGC-Medyanin-sesi-kaba-kuvvetle-susturulamaz_3753-CHMTUzMzc1My8yMDA4
http://www.milliyet.com.tr/basbakan-yardimcisi-akdogan-medya-sektoru-ankara-yerelhaber-377659/
http://turkey.setimes.com/tr/articles/ses/articles/features/departments/national/2014/09/15/feature-01
http://t24.com.tr/haber/insan-haklari-izleme-orgutu-turkiyede-internet-sansuru-derinlesti,270797
http://www.yurtgazetesi.com.tr/politika/the-new-york-timestan-erdogana-sert-yanit-h61444.html
http://www.yurtgazetesi.com.tr/dunya/bizi-ve-muhabirimizi-hedef-gosteriyor-h61553.html
99
22 Eylül 2014
• ABD, radikal Selefi örgüt IŞİD’in Ankara’dan Türk militanlar devşirdiğine dair haber yapan New York
Times muhabirinin hükümete yakın basın organları tarafından hedef gösterilmesini, “Böyle tehditler, Türkiye’nin
kendi açıkladığı demokrasi için bir model olma arzusuna ve yüksek demokratik standartların sürdürüleceği
ifadelerine uymamaktadır” diye eleştirdi.1071
24 Eylül 2014
• Global çapta faaliyet gösteren ifade özgürlüğü savunucuları, Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler,
Uluslararası Yazarlar Birliği (PEN) ve Article 19 örgütleri, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Türkiye’deki son
gelişmelerle ilgili kaygılarını bildiren ve “Ölüm tehditleri dahil, Türkiye’de gazetecilerin itibarlarının kamuya açık
alanda çiğnendiği endişe verici bir eğilim gözlemliyoruz” denilen bir mektup gönderdi.1072
25 Eylül 2014
• Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEGM)
tarafından düzenlenen Basın İş Kanunu Çalıştayı’nda yaptığı konuşmada, kısa bir süre önce Başbakanlık'ta medya
sektörünün temsilcileriyle bir araya gelerek tanıştıklarını ve sektörün temel meselelerini ele aldıklarını, medya
sektörü ile ilgili hangi çalışmanın yapılması gerekiyorsa, bunu sektörün emekçileriyle ve temsilcileriyle yapmak
istediklerini belirterek sektörün sorunlarına çözüm bulmaya çalışacaklarını ifade etti.1073 Gazeteciler Cemiyeti
(Ankara) Başkanı Nazmi Bilgin’in de katıldığı çalıştayda Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü Murat
Karakaya, basın çalışanlarının kamuoyunun doğru bilgilendirilmesine ve haber alma hürriyetine hizmet ettikleri
kadar, eleştirerek ve farklı görüşlerin oluşmasına katkıda bulunarak da demokrasi kültürünün gelişmesinde kamu
görevi icra ettiğini söyledi.1074
• TGS ve DİSK Basın-İş, Suruç ve Kobane’de zorlu şartlarda görev yapan habercilerin güvenlik
kuvvetlerinin engelleme ve müdahalesiyle karşılaşmasını kınadı. TGS açıklamasında, “basın çalışanlarının
gözaltına alındığı, tehdit edildiği ve gaz fişeklerine hedef olduğu” belirtildi.1075
27 Eylül 2014
• TGC'nin, Bugün gazetesi Washington Temsilcisi Adem Yavuz Arslan’ın otelden atılmasına ve darp
edilmesine ilişkin açıklamasında, “İktidarın gazete ve televizyonlar arasında ‘benden olanlar’ ve ‘olmayanlar’ gibi
bir ayrım yapması kabul edilemez” denildi.1076
• Washington Ulusal Basın Kulübü (NPC) Başkanı Myron Belkind, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı takip etmek
isteyen gazetecilere korumalar tarafından saldırılmasının çok üzüntü verici olduğunu” söyledi.1077
28 Eylül 2014
• RSF, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeğeni Ali Erdoğan ve korumalarının Bugün gazetesi
Washington Temsilcisi Adem Yavuz Arslan ile Zaman gazetesi Washington Temsilcisi Ali Halit Aslan’a
saldırmasını, “Türk hükümeti yetkililerinin, iki gazeteciye ülkeleri dışında ve önemli bir ikili görüşme sırasında
saldırılmasından rahatsızlık duymuyor olmaları kabul edilemez” açıklamasıyla kınadı.1078
• TİB, internet trafiğini izleme yetkisi veren düzenleme AYM’ye taşındı. TİB’e bu yetkinin verilmesiyle
kişilerin “etnik ve ırksal köken, politik, dini ve felsefi görüş, sendika üyeliği, sağlık ve cinsel yaşama ilişkin hassas
verilerin” fişlenmesinin söz konusu olacağına dikkat çekildi.1079
• Dünyanın önde gelen insan hakları kuruluşlarından İnsan Haklarını İzleme Örgütü (Human Rights WatchHRW) Türkiye’de demokrasinin durumuyla ilgili 38 sayfalık kapsamlı bir rapor hazırladı. Türkiye’nin İnsan
Hakları Alanında Gerilemesi ve Reform Önerileri başlığını taşıyan raporun yazarı Emma Sinclair-Webb, “Geçen
yıl içinde Erdoğan’ın AKP'si, politik muhalefete, kuralları hiçe sayarak, eleştirel sesleri susturarak ve sopa
sallayarak karşılık verdi. Türkiye’nin ve Türkiye vatandaşlarının geleceği adına, hükümetin girdiği yoldan geri
dönmesi ve insan haklarına saldırmak yerine, onları koruması gerekli” değerlendirmesinde bulundu.1080
1071
http://www.zaman.com.tr/dunya_abdden-ankaraya-bagimsiz-ve-ozgur-basin-elestirisi_2245826.html
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/122947/Erdogan_a__basin_ozgurlugu__mektubu.html
1073
http://www.trthaber.com/haber/medya/gazeteci-normal-bir-calisan-degil-145623.html
1074
http://www.konhaber.com/yeni/haber-197631-GUNCEL-Gazetecinin-calisma-sartlarinin-iyilestirilmesi-gerekiyor.html
1075
http://www.imctv.com.tr/2014/09/25/tgs-suructa-haber-alma-hakki-engelleniyor/
1076
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/tgc-benden-olanlar-ve--haberi/1275181
1077
http://gundem.bugun.com.tr/durum-icler-acisi-haberi/1275184
1078
http://www.zaman.com.tr/dunya_zaman-ve-bugun-temsilcilerine-saldiranlar-cezalandirilmali_2247119.html , http://zamanamerika.com/gundem/gazetecilere-saldiriyadunyadan-tepki-yagdi/
1079
http://www.taraf.com.tr/haber-internette-buyuk-gozaltiya-ozel-hayat-itirazi-164787/
1080
http://www.milliyet.com.tr/otoriterlesme-insan-haklarina/dunya/detay/1947941/default.htm
1072
100
29 Eylül 2014
• Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Medialog Platformu’nun Japon gazetecilerle İstanbul’da düzenlediği medya
forumunda, Türkiye’de ve Türk medyasındaki son uygulamalardan duyulan kaygı dile getirilerek, “Medyada
çoğulculuk, toplumsal barışın teminatıdır. Farklı seslerin medyaya yansımaması ülke barışı adına büyük kayıptır”
denildi ve birlikte yaşamanın da önemine dikkat çekildi.1081
• Dünya Ekonomik Forumu’nda bir toplantıya katılmak üzere Türkiye’ye gelen AB Komisyonu Başkanı Jose
Manuel Barroso, Türkiye-AB ilişkileriyle ilgili olarak, “Gerçekçi olmamız lazım, artık katılım müzakerelerinde
ilerleme sağlamaya ihtiyacımız var. Ve bu ancak Türkiye’nin hukukun üstünlüğü ve temel haklarla ilgili
eksiklerini ciddi biçimde ele almasıyla mümkün olabilir” dedi.1082
• Medya Etik Konseyi Başkanı Halit Esendir, Bugün gazetesi Washington Temsilcisi Adem Yavuz
Arslan’ın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeğeni Ali Erdoğan, danışmanı Mustafa Varank ve diğer
görevlilerin tarafından küfür ve hakaretlerine maruz kalmasını kabul edilemez bulduğunu, yapılanların basın
özgürlüğüyle uyuşmadığını açıkladı.1083
1 Ekim 2014
• Bugün yazarı Orhan Kemal Cengiz, bazı medya kuruluşlarının ve basın mensuplarının meslektaşlarının
baskı görmesine ilgisiz kalmalarının acı verici olduğunu söyledi.1084
2 Ekim 2014
• Sinema Yazarları Derneği 51. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde, Reyan Tuvi’nin yazdığı Yeryüzü
Aşkın Yüzü Oluncaya Dek belgesel filminin programından çıkartılmasını sansür olarak değerlendirip protesto
etti.1085
• İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch Organisation) 2014 yılı raporunda “Türkiye’nin insan
hakları konusunda gerilediğini” belirtildi. Raporda “2002 yılından bu yana iktidarda olan AKP hükümetinin siyasi
muhalefete, halk protestolarına ve basın eleştirilerine karşı büyüyen bir tahammülsüzlük gösterdiği görülmüştür”
ifadesi kullanıldı.1086
3 Ekim 2014
• Altın Portakal için yarışan 12 filmden 11’inin yönetmen ve yapımcıları, Reyan Tuvi’nin Yeryüzü Aşkın
Yüzü Oluncaya Dek isimli belgesel filminin sansüre maruz kalmasıyla ilgili olarak, “Sanat eserleri, ceza
kanunlarına göre değerlendirilemez. Bir festivalin programında yer alacak filmlerin seçim süreci sadece ve
sadece sinema profesyonelleri tarafından yürütülmelidir” dedi.1087 Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) üyeleri de
kararı “Sansür olarak nitelediklerini” belirten bir açıklama yaptı ve “karardan vazgeçilmesini” talep etti.1088
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, “Sansür veya otosansürü hiçbir şekilde kabul edecek bir
anlayışa sahip olmadığını” söyledi.1089
• The Independent, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) ve Uluslararası Basın
Enstitüsü (IPI) üyelerinden oluşan heyeti kabul ettiği sırada “Her geçen gün internete daha da karşı oluyorum”
şeklinde ifadeler kullanması üzerine, mikroblog sitesi Twitter’dan “Türkiye Cumhurbaşkanı: ‘Her geçen gün
internete daha da karşı oluyorum.’ İnternet de her geçen gün ona karşı oluyor” ifadesini içeren bir tweet atarak
tepki gösterdi.1090
4 Ekim 2014
• TGC, Radikal yazarı Ezgi Başaran’ın yazısına erişimin İTÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karaca’nın
başvurusu üzerine TİB tarafından yargı kararı olmadan engellenmesini “sansür” olarak değerlendirdi. TGC
Yönetim Kurulu'nun açıklamasında, “Bu uygulama, başta basın ve ifade özgürlüğü, birçok temel hakka müdahale
niteliğindedir. Kararı protesto ediyoruz. Anayasa Mahkemesi’nin TİB’e verilen yetkiyi iptal eden kararı ise torba
demokrasiden gerçek demokrasiye geçiş için umut vericidir. İnternete yapılacak her müdahale, basın özgürlüğünü
de yakından ilgilendirmektedir. Parti temsilcilerini, sansür değil, basın ve ifade özgürlüğünü genişletecek
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
http://www.cihan.com.tr/news/Shin-Nimura-Prof-Ikegami-Akira_3714-CHMTUzMzcxNC8x
http://www.zaman.com.tr/dunya_barroso-hukukun-ustunlugu-ve-temel-haklarda-suregelen-kaygilarimiz-var_2247425.html
http://gundem.bugun.com.tr/koruma-terorune-bir-kinama-daha-haberi/1276378
http://www.bugun.com.tr/sira-dayagindakilerin-sessizligi-yazisi-1280718
http://www.imctv.com.tr/2014/10/02/siyad-sansur-denilen-cagdisi-uygulamayi-protesto-ediyoruz/
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27293764.asp
http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/keyif/27346311.asp
http://www.birgun.net/news/view/gezi-sansurune-ortak-durus/6602
http://t24.com.tr/haber/antalya-belediye-baskanindan-altin-portakal-yorumu-sansur-hicbir-sekilde-kabul-edilemez,273204
http://www.yurtgazetesi.com.tr/dunya/independentten-erdogana-yanit-h62619.html
101
uygulamaların yaşama geçirilmesi için göreve çağırıyoruz” denildi.1091
• Yeniçağ yazarı Ahmet Takan, Cumhurbaşkanı’nın oğlu Bilal Erdoğan’ın kendisine dava açmasından
duyduğu rahatsızlığı yazısında eleştirdi: “Ey Bilal oğlan!.. Babanın bu millete yaptığı zulümlerin yanında bana
yaptıklarınız ve yapacaklarınızın lafı olmaz!.. Elinizden geleni ardınıza koymayın... Dilsiz şeytan olmayacağım...
Dilsiz şeytanların yanında saf tutmayacağım... Size daha kolaylık olsun, çok fazla ıkınıp sıkılmayın diye hazırda
olan bir imkan sunayım: Ben paralelciyim... Fazla zaman kaybetmeden polisinizi kapıya gönderin” ifadelerini
içeren bir köşe yazısı kaleme alarak tepki gösterdi.1092
6 Ekim 2014
• 51. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde “sansür tartışması” nedeniyle jüri başkanı Can Candan’ın
ardından 10 jüri üyesi istifa etti.1093
8 Ekim 2014
• Avrupa Birliği 2014 İlerleme Raporu'nda Türkiye’de MİT’e verilen yetkiler ve polislerin toplumsal
olaylarda göstericilere sert müdahalelerde bulunması dahil birçok konu eleştirildi.1094 Raporda, çözüm sürecinin
“münferit olaylara rağmen” devam etmesi övüldü. Raporda, “Ordunun, polisin, jandarmanın ve istihbarat
servislerinin sivil denetimini iyileştirecek reformlara ihtiyaç vardır” denildi.1095
9 Ekim 2014
• IŞİD terör örgütünün Kobani’ye yönelik saldırılarının yoğunlaşmasının ardından Türkiye’ye sığınan 20
gazetecinin gözaltına alınması üzerine Türkiye Gazeteciler Sendikası’ndan yapılan açıklamada, “Türkiye
Gazeteciler Sendikası olarak Kobani’den gelen 160 kişiyle birlikte Fen Lisesi’ne hapsedilen gazetecilerin bir an
önce serbest bırakılmasını, bu hukuk dışı uygulamanın bir an önce son bulmasını istiyoruz. Sendika olarak
meslektaşlarımızın serbest bırakılması için ilgili kurumlar ile de görüşmelerin yapılacağının bilinmesini isteriz”
denildi.1096 Gözaltına alınan gazeteciler, serbest bırakılmaları için açlık grevi yapma kararı aldılar.1097
• Bingöl Emniyet Müdürüne yapılan suikast girişimi davasına yayın yasağı getirildi.1098
13 Ekim 2014
• 51. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde yarışan Derviş Zaim, Erol Mintaş, Kaan Müjdeci ve Murat
Düzgünoğlu’nun da aralarında yer aldığı yönetmenler, sansüre karşı bir bildiri hazırladı. Bildiride, “Sansür, sansür,
sansür, otosansür... Festival sansür uygulamasıyla başladı. Festival yönetmek sanatın içeriğinin önüne geçemez.
Sansürle burada mücadele edeceğiz” denildi.1099
14 Ekim 2014
• Basın Konseyi'nin, Bingöl Emniyet Müdürüne yapılan suikast girişimi davasına mahkemece yayın yasağı
konulması üzerine yaptığı açıklamada, “Mahkemece, Bingöl’deki yargı sürecine yayın yasağı konması, basın
özgürlüğünü engelleyici bir tavırdır. Terörle ilgili soruşturmalarda, kamuoyunun özellikle bilgilendirilmesi
gerekmektedir. Bu tür kararlar kamuoyunda soru işaretleri oluşturur. Bu nedenle, Basın Konseyi olarak yargının
açık olmasından yanayız” ifadesi kullanıldı.1100
• Reyan Tuvi’nin yönetmenliğini yaptığı Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek belgesel filminin festival
yönetimi tarafından Türk Ceza Kanunu’nun 125. ve 299. maddelerine1101 aykırı olduğu gerekçesiyle yarışmadan
çıkarılmasıyla başlayan sansür tartışmalarıyla ilgili olarak, sanatta sansürü araştıran ve belgeleyen Siyah Bant
oluşumu bir açıklama yaptı. Açıklamada, “TCK maddelerini sansür amaçlı olarak devreye sokulmaları bir sanatsal
ifade özgürlüğü ihlalidir. TCK’den bu maddeler tamamen kaldırılmalı” denildi.1102
• Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, Adana’da bir gazete dağıtıcısına yapılan silahlı saldırıyı
kınadı ve olayın faili ya da faillerinin bir an önce bağımsız yargı önüne çıkarılmasını istedi.1103
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
http://m.radikal.com.tr/turkiye/tgc_ezgi_basarana_sansuru_kiniyoruz-1216919
http://www.odatv.com/n.php?n=bilal-erdogandan-bir-gazeteciye-daha-dava-0410141200
http://www.imctv.com.tr/2014/10/06/altin-portakalda-11-juri-uyesi-istifa-etti/
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/127965/AB_den_Turkiye_icin__Gerileme__raporu.html
http://www.gazetevatan.com/avrupa-birligi-ilerleme-raporu-yayinlandi-685112-dunya/
http://www.tgs.org.tr/gozaltindaki-gazeteciler-serbest-birakilsin/
http://www.ceylanpinargazetesi.com/haber/2353/gozaltindaki-kobanili-gazeteciler-aclik-grevinde.html
http://www.bingolkenthaber.com/m/?id=3018
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/129463/Odul_paralari__sansur_le_mucadeleye.html
http://www.medyaradar.com/basin-konseyiden-yayin-yasagina-tepki-haberi-129317
http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5237.html
http://www.evrensel.net/haber/93851/tckden-bu-maddeler-kaldirilmali.html#.VD5Xnvl_tCg
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/cgcden-gazete-dagiticisina--haberi/1298598
102
15 Ekim 2014
• Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Mustafa Kurt’un istifasını TBMM gündemine taşıyan CHP milletvekili
Umut Oran, verdiği soru önergesinde Kültür ve Turizm Bakanına, “DT Genel Müdürü Mustafa Kurt dün neden
istifa etti? Mustafa Kurt’u istifaya siz mi zorladınız? Bakanlığınıza bağlı bir sansür birimi var mı? Sahnelenecek
her eseri siyasi ve ahlaki olarak denetimden mi geçiriyorsunuz? Türkiye Sanat Kurulu (TÜSAK) Yasa Tasarısı
Taslağı’na Hayır bildirisini imzalayan yöneticileri istifaya mı zorluyorsunuz” sorularını yöneltti.1104
• Adana’da uğradığı silahlı saldırı sonucu yaşamını yitiren Azadiya Welad ve Özgür Gündem gazetesi
çalışanı Kadir Bağdu için ÇGD bir açıklama yayınlayarak, katillerin derhal bulunmasını istedi. ÇGD, iktidarı
gazetecilere yönelik baskıları, tehditleri durdurmaya, görevlerini özgürce yapmalarını sağlamaya, Kadri
Bağdu’nun katilini bularak gerekli cezanın verilmesini sağlamaya davet etti.1105
16 Ekim 2014
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlendiği “Medya-Siyaset İlişkileri” toplantısında TGC Başkanı
Turgay Olcayto, “gazetecilerin tehdit edilmesi ve hedef gösterilmesinin ciddi bir sorun haline geldiğini”
söyledi.1106
17 Ekim 2014
• Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, gazeteci Aytekin Gezici’nin paylaştığı Tweetler
nedeniyle gözaltına alınmasına tepki göstererek, “Cemiyetimiz üyesi Aytekin Gezici’nin paylaştığı Twittler
nedeniyle polis tarafından gözaltına alındığını üzülerek öğrenmiş bulunuyoruz. Yeni yargı paketinde bulunan ve
henüz yürürlüğe girmeyen bir kanun maddesi (makul şüphe) kapsamında vatandaşların gözaltına alınmasını uygun
bulmuyoruz” açıklamasını yaptı.1107 Basın Konseyi'sinin açıklamasında da Gezici’nin sosyal ortam paylaşımları
nedeniyle evinde arama yapılması ve gözaltına alınması “endişe verici gelişmeler” olarak değerlendirilerek,
“Hukuktaki somut delil ilkesine ters düşen ‘makul şüphe’ ifadesi; çok ucu açık bir kavramdır ve nereye kadar
gideceği de belirsizdir. ‘Makul şüphe’, yargıya keyfiyet getirmekten başka bir şey değildir” denildi.1108
18 Ekim 2014
• Alman Gazeteciler Birliği (DJV), Diyarbakır’da üç Alman gazetecinin görev sırasında gözaltına alınmasını
eleştirerek, bunun bir basın özgürlüğü ihlali olduğunu ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Alman gazetecileri “casus,
ajan” olarak nitelemesinin kabul edilemeyeceğini açıkladı.1109
19 Ekim 2014
• Cumhuriyet’in haberinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, Devlet Tiyatroları’nın sadece repertuvarını
değil, oyunların provalarını ve hangi oyuncunun hangi oyunda rol aldığına kadar denetlediği iddia edildi. DT ve
Devlet Opera ve Balesi genel müdürlüklerinden sorumlu Müsteşar Yardımcısı Sefer Yılmaz’ın, “Provalarda neler
oluyor? Oyunlardaki replikler nedir? Oyuncular provalarda nasıl davranıyor? Bu replikler prova aşamasında nasıl,
oyunda nasıl olacak” sorularına yanıt aramak için henüz prova aşamasında olan oyunların kayıt altına alınmasını
ve CD’sinin bakanlığa iletilmesini istediği ifade edildi.1110
20 Ekim 2014
• Adana’da, Twitter’daki paylaşımlarında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Davutoğlu ve AKP'ye yönelik
hakaretlerde bulunduğu iddiasınyla “makul şüpheli” olarak sorgulanan gazeteci-yazar Aytekin Gezici, “Ben
sadece fikirlerimi paylaştım. Suç işlemediğimi düşünüyorum. İşin acı yanı gösterilen suç dosyasında berberde
çektirdiğim anı fotoğrafı, Ramazan ayında oğlumla oruç açmayı ‘O anı beklerken’ notuyla paylaştığım fotoğrafı
bile hakaret olarak yorumladılar. Berberde fotoğraf çektirmenin nesi hakaret? Oruç açmayı beklemek veya oruç
tutmak suç mu?” dedi.1111
22 Ekim 2014
• Hak-İş Konfederasyonu’nun üçüncü Kısa Film Yarışması’nda Fıtrat isimli filmiyle birincilik ödülünü
kazanan yönetmen Suat Eroğlu, ödülü almak için kürsüye geldiğinde film gösterimi esnasındaki gürültülü ortamı
“emeğe saygısızlık” olarak niteledi ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın da aralarında bulunduğu davetlilere
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/bakanlikta-sansur-birimi-mi-var-622837/
http://haber.sol.org.tr/medya/cagdas-gazeteciler-dernegi-kadir-bagdunun-katilleri-derhal-bulunsun-haberi-98688
http://www.zaman.com.tr/gundem_tgc-gazeteciler-hedef-gosteriliyor_2250910.html
http://www.adanamedya.com/gezicinin-gozaltina-alinmasina-cgcden-tepki-58396h.htm
http://gundem.bugun.com.tr/makul-suphe-gozaltisina-tepki-haberi/1303770
http://www.gercekgundem.com/medya/78156/erdoganin-tabirleri-kabul-edilemez#.VEJm31aV9g4.Facebook
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/131053/Tiyatroda_sansur_provaya_kadar_indi.html
http://gundem.bugun.com.tr/o-gazeteci-isyan-etti-haberi/1307544
103
sitem etti. Ödülünü Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun elinden alan Eroğlu, Başbakan ve Yardımcısı salondan
ayrıldıktan sonra, arkadaşlarıyla sohbet ederken Hak-İş üyesi olduğu iddia edilen bir şahıs tarafından yumruklu
saldırıya uğradı.1112
24 Ekim 2014
• Hürriyet, geçen günlerde Wall Street Journal’ın Türkiye’deki internet sitesinin “Doğan Grubu, Hürriyet’in
satışı için görüşmelere başladı” iddiasına yanıt verdi. Yanıtta, “Wall Street Journal’ın Türkiye’deki internet sitesi,
önceki gün geçtiği bir haberinde, Hürriyet gazetesinin bir başka gruba satış görüşmelerinin başladığı yolunda,
hiçbir dayanağı olmayan bir iddia ortaya atmıştır. Bu haber tek kelimeyle ifade etmek gerekirse, yalandır.
Hürriyet, Türk basınının amiral gemisi olarak bu kimlik ve konumunu gelecekte de başarıyla muhafaza edecektir”
denildi.1113
• Zaman’ın haberine göre, SPD Federal Meclis milletvekili ve Alman-Türk Parlamentoları Dostluk Grubu
Başkanı Michelle Müntefering, AKP hükümetinin yeni yargı paketiyle, “somut delil” yerine “makul şüphe” ile
mahkeme kararı olmaksızın aramaların meşruiyet kazandırıldığını, temel hak ve özgürlüklerin kısıtlandığını ifade
etti.1114
30 Ekim 2014
• Basın Konseyi'nin, üç askerin şehit edilmesiyle ilgili haberlere yayın yasağı getirilmesinin ardından yaptığı
açıklamada, “Yüksekova Sulh Ceza Hakimliği’nin, üç askerin şehit edilmesinin ardından aldığı yayın yasağı
kararının genişletilerek sürdürülmesi; sansürün boyutlarını büyütmekten başka bir şey değildir” denilerek
uygulama kınandı.1115
31 Ekim 2014
• TGS, “Valilik kararıyla” basın emekçilerinin, maden kazasının olduğu Ermenek’ten çıkarılması üzerine bir
açıklama yayımladı. Valilik ve İçişleri Bakanlığı’na basın emekçilerinin özgürce çalışabileceği koşulları sağlama
çağrısı yapılan açıklamada, “Basın emekçileri, bölgede ölümüne çalışmaya mahkum edilen işçiler ve acılı ailelerin
sesi oldular. Görülen o ki, basın emekçilerinin yaptığı haberler, faciayı aydınlatma çabaları birilerini rahatsız
ediyor. Görülen o ki, facianın gerçek sorumlularına ilişkin bir sorgulamanın yapılmasından korkuluyor. Halkımız
bu gerçekleri tüm açıklığıyla görmedikçe, aynı acıların yeniden yaşanacağı aşikar. Bu nedenle Ermenek’te gerçeğe
perde çekilmesine izin vermeyeceğiz” denildi.1116
3 Kasım 2014
• Milli Güvenlik Kurulu toplantısı ve bildirisini Zaman’a değerlendiren Demokratik Sol Parti Genel Başkanı
Masum Türker, “bildirideki ‘legal görünümlü illegal yapılar’ ifadesiyle bütün sivil toplum örgütlerinin hedef
alındığını” söyledi.1117
5 Kasım 2014
• AB Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır, Norveç'teki temasları çerçevesinde, AB İşleri Bakanı Vidar
Helgesen ile görüştü. Türkiye'deki basın özgürlüğü konusundaki soruyu yanıtlayan Bozkır, “Hapisteki bazı
gazeteciler yazdıkları ya da ifade ettikleri şeylerden dolayı hapiste değiller. Bunlar silah taşımak veya işledikleri
başka suçlardan dolayıdır. Belki birkaç tanesi tartışılabilir ancak çoğu yargılanarak mahkeme kararıyla hapistedir”
yanıtını verdi.1118
6 Kasım 2014
• Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (Committee to Protect Journalists - CPJ) Başkanı Joel Simon,
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın gazetecilere karşı tutumunu eleştiren bir makale yazdı. Simon, Türkiye’nin yakın
zamana kadar dünyada en fazla tutuklu gazetecinin bulunduğu ülke olduğunun altını çizdiği makalesinde,
hükümetlerin medyanın işini “marjinalleştirmek, izole etmek veya kesintiye uğratmak için” çeşitli taktikleri
benimsediğini vurguladı.1119
7 Kasım 2014
• Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Türkiye ve Ukrayna’da yapılan barışçı gösterilere
1112
http://odatv.com/n.php?n=keske-10-dakikalik-filmimize-mudahale-etmeseydiniz...-2210141200
http://www.gazeteciler.com/gundem/hurriyetten-wsj-turkiyeye-yaptiginiz-haber-sacma-ve-yalan-81461h.html
1114
http://zaman-online.de/t%C3%BCrkiyede-hukuk-ihlalleri-yap%C4%B1l%C4%B1yor-185462
1115
http://www.dha.com.tr/en-son-haber-basin-konseyinden--yayin-yasagina-kinama-son-dakika-haberleri_791737.html
1116
http://www.tgs.org.tr/tgs-ermenekte-gercege-perde-cekilmesine-izin-vermeyecegiz/
1117
http://www.zaman.com.tr/politika_masum-turker-mgk-bildirisi-butun-stklari-tehdit-ediyor_2255059.html
1118
http://www.trthaber.com/haber/gundem/bir-gunde-11-milyon-tweet-atiliyor-150354.html
1119
http://www.radikal.com.tr/politika/cpj_baskanindan_erdogan_elestirisi_uluslararasi_gazetecilere_boyleyse-1225088
1113
104
yönelik polis şiddeti konusunda bir komisyon kurarak 2 yıllık bir araştırma yapma kararı aldı.1120
• TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu CHP Grubu Sözcüsü Rahmi Aşkın Türeli, basın üzerindeki baskıların,
Türkiye’de gerçek bir demokrasinin kök salması önündeki en büyük engel olduğunu belirterek, “Ancak özgür bir
basın varsa, o ülkede gerçek bir demokrasiden bahsedilebilir” dedi.1121
8 Kasım 2014
• Amerikan Wall Street Journal, Türkiye muhabiri Marc Champion imzasıyla yayımladığı haberde, “AB’nin
yeni İlerleme Raporu’nda, basın davalarının artması nedeniyle Türkiye’nin sert bir dille eleştirildiğini” yazdı.1122
11 Kasım 2014
• AB Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijancic, aday ülkelerdeki “demokrasi olgunluğunun, basın hürriyetine
gösterilen saygıyla ölçüldüğünü” belirterek, akreditasyon uygulamasına tepki gösterdi. Kocijancic, 8 Ekim’de
açıklanan İlerleme Raporu’na atfen, hükümetin basın kartlarını temin ettiği, hangi gazetecileri akredite edeceğine
karar verdiğini ve bu kararları verirken “son derece kısıtlayıcı kriterler uyguladığını” ifade ederek, bu yaklaşımın
oto-sansüre yol açtığını kaydetti. Sözcü, rapordaki tespitlere ilaveten, “İfade hürriyeti, AB’nin ana temellerinden
biridir. Birlik, bilgi alma hakkı ve ifade hürriyetinin yanı sıra basının özgürlüğü ve çoğulculuğuna saygılı olmaya
bağlıdır. Komisyon, müzakere sürecinde aday ve istekli ülkelerde bu konuya çok dikkat etmektedir. Bir ülkedeki
demokrasinin durumu ve olgunluğu basın özgürlüğü ve buna duyulan saygıyla ölçülebilir” dedi.1123
• Türkiye Yayıncılar Birliği’nin AB desteğiyle hayata geçirdiği Yayınlama Özgürlüğü Yolunda projesinin ilk
toplantısında konuşmacı olan Ahmet Ümit, toplumun “hükümet yanlıları ve hükümet yanlısı olmayanlar” diye
ikiye bölündüğünü, sanat alanında da aynı bölünmüşlüğün görüldüğünü belirtti. Ayrıca, sansürcü bakışın topluma
yayılmasını “sıradan faşizm” olarak niteledi.1124
12 Kasım 2014
• Yerel basının sıkıntılarını yerinde incelemek üzere Bingöl’e giden Basın İlan Kurumu Genel Kurulu
Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Mustafa Arslan, resmi ilanlarla ilgili yaşanan sıkıntılardan dolayı son 10
yılda Anadolu’daki pek çok gazetenin kapanma noktasına geldiğini söyledi. Arslan; “Anadolu’daki gazetelerimizi
yaşatacak bir süreç başlatılmalıdır. Biz eminiz ki siyasilerimiz, iktidarıyla muhalefetiyle bunun farkındadırlar.
Ama bu konuya ilişkin acil olarak önlem alınması gerekmektedir” dedi.1125
13 Kasım 2014
• ABD Savunma Bakanlığı Pentagon Sözcüsü Steve Warren, İstanbul’da bir grubun üç Amerikan askerinin
başına çuval geçirmesiyle ilgili açıklamasında, saldırıyı “çirkin ve rahatsız edici” olarak niteledi ve “Bu
saldırganlar, Türklerin ve Türkiye’nin misafirperverliğine büyük bir gölge düşürüyor. NATO müttefiki Türkiye ile
güçlü ilişkimizden memnunuz. Türklerin acil ve etkin bir şekilde (olayı) araştıracağından eminiz” dedi.1126
14 Kasım 2014
• Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) Başkanı Joel Simon, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Davutoğlu
ve Adalet Bakanı Bozdağ'a birer mektup yazdı. Türkiye’de yaptıkları görüşmeler ve mektubun içeriğiyle ilgili
açıklama yapan Simon, “Erdoğan ve Davutoğlu'nun yerli ve uluslararası medyanın Türkiye'yi adaletsiz ve
partizanca haberleştirdiği şeklindeki kanaatleriyle ifade ettikleri memnuniyetsizlikleri dolayısıyla, görüşmeler
tartışmalı geçti. Ama gelişme de kaydettik; Türkiye hükümetinden tehdit altındaki gazetecileri koruma, kanunlarda
ifade özgürlüğü ile uyumlu reform ve Türkiye'de halen mesleki faaliyetlerinden dolayı hapiste olan yedi
gazetecinin durumunu bağımsızca yeniden gözden geçirme olanağı gibi taahhütler aldık” dedi.1127
17 Kasım 2014
• Reuters, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP hükümetinin Türkiye'deki bazı basın yayın organlarına
uyguladığı akreditasyonu tüm dünyadaki abonelerine duyurdu. Dasha Afanasieva ve Humeyra Pamuk'un kaleme
aldığı makalede, hükümete iş ilişkisi sebebiyle bağlı olan holdingler aracılığıyla Erdoğan'ın “basın üzerinde
kurduğu baskıların AB yolundaki Türkiye'yi “küresel basın özgürlüğünde diplere doğru ittiği” öne sürüldü.1128
1120
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/11/141107_gezi_sorusturma
http://www.egedesonsoz.com/haber/CHP-li-Tureli-den-basin-ozgurlugu-cikisi/882580 ve
http://www.rahmiaskintureli.com.tr/detay_haber/TURELIDEN_BASIN_OZGURLUGU_CIKISI/70
1122
http://www.milliyet.com.tr/-turkiye-de-basin-ozgurlugu-gittikce-kotulesiyor-/guncel/haberdetay/09.11.2010/1311939/default.htm
1123
http://www.zaman.com.tr/dunya_abden-ankaraya-basini-engelleme-tepkisi-ifade-hurriyeti-temeldir_2256894.html
1124
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/139245/Turkiye_sansur_cehennemi.html
1125
http://www.milliyet.com.tr/anadolu-gazeteleri-kapanma-esiginde-bingol-yerelhaber-465967/
1126
http://aljazeera.com.tr/haber/abdden-cuval-eylemine-tepki
1127
http://www.odatv.com/n.php?n=erdogana-mektubumuz-alisik-olmadik-derece-dobra-1411141200
1128
http://www.zaman.com.tr/dunya_reuters-turkiye-basin-ozgurlugunde-dibe-vuruyor_2258276.html
1121
105
18 Kasım 2014
• Avrupa Parlamentosu Sosyalist Kanadının lideri Gianni Pittella, Zaman gazetesi Brüksel Temsilcisi Selçuk
Gültaşlı’ya Türkiye’nin AB üyeliği ile ilgili yaptığı açıklamada, “Basın hürriyetinin AB’nin temel unsurlarından
biri olduğunu” vurgulayarak, Ankara’ya “tüm sansür girişimlerinden kaçınma” çağrısında bulundu ve”Türkiye
ivedilikle vatandaşlarının kendilerini tam olarak özgür hissettiği bir ülke haline gelmeli” dedi.1129
26 Kasım 2014
• Cumhuriyet gazetesinin, 17 Aralık soruşturması için kurulan Meclis Soruşturma Komisyonu haberlerine
getirilen yayın yasağı konusunda yaptığı açıklamada, “Gazetecilik görevimizi yapmaktan hiçbir otorite bizi
alıkoyamaz. Bizim görevimiz gerçeği bütün ayrıntılarıyla nesnel ve adil bir şekilde kamuoyunun bilgisine
sunmaktır” denildi ve haber, gazetenin manşetinde olduğu gibi yayınlandı. Birgün gazetesi ise “yayınlanması
yasaklanan haberleri manşete koyarak” yayın yasağına tepki gösterdi.1130
• Friedrich-Ebert-Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği'nin (FES) Türkiye için hazırladığı Medya
Barometresi açıklandı. Türkiye'deki medya ortamının analizini yapan rapora göre, Türkiye'nin medya barometresi
toplamda 5 üzerinden 2.1 şeklinde değerlendirildi.1131
27 Kasım 2014
• 17 Aralık soruşturmasıyla ilgili Meclis Soruşturma Komisyonu haberlerine getirilen yayın yasağı kararı
üzerine Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Basın Konseyi’nden yapılan açıklamalarda, “17 Aralık Komisyonu için
yayın yasağı getirilmesinin sansür olduğu” belirtildi. TGC açıklamasında, “Yasak basın özgürlüğünü zedelemiştir”
denildi. IPI Basın Özgürlüğü Yüksek Danışmanı Steven M. Ellis de “Yolsuzluk iddialarının üzerine perde çeken
bu yayın yasağı kararı, yaşamsal bir kamu çıkarı konusudur. Yasak, hukukun üstünlüğüne güveni sarsacak ve
demokrasiye daha fazla gölge düşürecektir” dedi.1132
• Today’s Zaman Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş, Meclis Soruşturma Komisyonu haberlerine
getirilen yayın yasağı için, “Yasağı duyar duymaz, Today’s Zaman olarak hukuk dışı bu yasağa uymayacağımızı
söyledik” dedi.1133
• Ankara Devlet Tiyatrosu oyuncusu Tuncer Yığcı, Ordu’da turnedeyken, kişisel Facebook hesabından
yazdığı ”Ordu...Göreve...” sözleri nedeniyle kendisi hakkında açılan soruşturma konusunda Cumhuriyet gazetesine
yaptığı açıklamada, ”Esprili bir dille söylemem gerekirse, o turnede Ordu, görevini yaptı. Türkiye’de sanata
yönelik barbarca girişimlerin yürütüldüğü bir ortamda tiyatro hareketi ulusal bir dava haline gelmiştir. Bu nedenle
tüm Türkiye’yi göreve davet ediyorum” dedi. Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Nejat Birecik, Yığcı hakkında
soruşturma açılması talebinde bulunmuştu.1134
• Merkezi Paris'te bulunan Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), TBMM Yolsuzluk Komisyonu
haberlerine getirilen yayın yasağını kınadı. Yapılan açıklamada yayın yasağı, “hiçbir ölçüye sığmayan politik bir
sansür” olarak nitelendirildi.1135
• Sözcü, Evrensel, Yurt, Today's Zaman ve internet gazeteciliği yapan bazı yayın kuruluşları 17 Aralık
yolsuzluk ve rüşvet iddialarıyla ilgili dört eski bakanın, TBMM Soruşturma Komisyonu'na vereceği savunmalarla
ilgili yayın yasağı kararına uymayacaklarını, yayın yasağını reddettiklerini açıkladılar.1136
• Dünya Yazarlar Birliği (PEN) Norveç Genel Sekreteri Carl Morten Iversen, “17 Aralık’ı soruşturan
TBMM’de kurulan Yolsuzluk Soruşturma Komisyonu haberlerine getirilen yayın yasağının Avrupa’da bir
demokraside olamayacak kadar saçma (absürd) olduğunu” söyledi ve “Bu bir sansürdür” dedi.1137
• Meclis Yolsuzluk Komisyonu haberlerine getirilen yayın yasağını, G-9 Gazeteciler Platformunda yer alan
12 basın meslek örgütü de protesto etti.1138
28 Kasım 2014
• Başbakan Davutoğlu yayın yasağıyla ilgili açıklamasında, “Yargısal sürecin bir parçasıdır, herhangi bir
1129
http://www.zaman.com.tr/dunya_yolsuzlukla-mucadele-etmeyen-ulke-abye-giremez_2258348.html
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/150257/Yasaginizi_Tanimiyoruz__REDDEDiYORUZ.html ve http://www.birgun.net/news/view/cumhuriyet-yayinyasagina-uymayacak/9340
1131
http://www.bianet.org/bianet/medya/160244-turkiye-nin-medya-barometresi-5-uzerinden-2-1
1132
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27660368.asp
1133
http://www.zaman.com.tr/politika_basinda-infial-yolsuzluklara-yayin-yasagi-ve-sansure-uymayacagiz_2260434.html
1134
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/150657/Tuncer_Yigci__Turkiye_yi_goreve_davet_ediyorum.html
1135
http://www.zaman.com.tr/dunya_sinir-tanimayan-gazetecilerden-yayin-yasagina-tepki_2260579.html
1136
http://www.burdurgazetesi.com.tr/haberler/manset-haberleri/15109-gazetelerden-4-eski-bakanla-ilgili-yayin-yasagina-red.html
1137
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27667421.asp
1138
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/g9-hicbir-yasak-gercegi-karartamaz-660186/
1130
106
Meclis faaliyeti şeklinde telakki edilmemesi lazım. Yargı sürecinin mahremiyeti konusunda kararlar vardır. Bu
meselede bu yargı sürecinde, işleyen bir konu olduğu için, ilkeleri ve kuralları içinde değerlendirmek lazım”
dedi.1139
• Yayın yasağı kararını veren Ankara 7. Sulh Ceza Mahkemesi Hakimi Yavuz Kökten, Hürriyet’e,
“Kararımın arkasındayım, ben ifadelerin birebir yazılması yönünde yasak koydum. Oysa yorum, eleştiri
yapılabilir; herkes kararı okumadan konuşuyor” dedi.1140
• Basın Konseyi, dört eski bakan hakkında verilen yayın yasağının kaldırılması için 8. Asliye Ceza
Hakimliği’ne başvurdu. Basın Konseyi'nin açıklamasında, “AİHM içtihatlarına göre de kamu yararı söz konusu
olduğunda, kamuoyunun öğrenme hakkı, eski bakanların şöhretlerinin korunmasından ve kişilik haklarından daha
önceliklidir” denildi. 8. Sulh Ceza Hakimliği, itirazı reddetti, yayın yasağı kararının hukuka uygun olduğuna
hükmetti.1141
• Gezi olayları sırasında hayatını kaybedenlerin yakınları ve avukatları, dava süreçlerinde yapılan
hukuksuzluğa dikkat çekti. Ailelerle birlikte basın açıklaması yapan Taksim Dayanışması, “Hiçbir toplumun
böylesi bir adaletsizliğe daha fazla tahammül edemeyeceğini biliyor ve uyarıyoruz. Adalet talep ediyoruz”
dedi.1142
• Ethem Sancak’ın görevden aldığı Star Medya Grup Başkanı Mustafa Karaalioğlu, CNN Türk’te Akif
Beki’nin sunduğu “Baştan Sona” adlı programa konuk oldu. Görevden alınmasıyla ilgili soruları yanıtlayan
Karaalioğlu, “görevden alınmasından ötürü kırgın olduğunu” belirterek, “Başka yöntemlerle ayrılabilirdik” diye
konuştu.1143
29 Kasım 2014
• Gazeteciler Konfederasyonuna bağlı sekiz federasyon ve 70 ilin gazeteciler cemiyetlerinin Edirne’deki 2.
Başkanlar Konseyi toplantısında konuşan Gazeteciler Konfederasyonu Başkanı Nuri Kolaylı, basının sorunlarını
çözmek için Anadolu'yu adım adım gezdiklerini belirterek, “Basın özgürlüğü ve basın özgürlüğünü de kapsayan
ifade özgürlüğü, çağımızda demokratik yaşamın olmazsa olmazıdır. Çağdaş demokratik toplumlarda halkın haber
alma hakkı, basın ve ifade özgürlüğüyle mümkündür” dedi.1144
• Avrupa Parlamentosu'nun (AP) en büyük grubu Hristiyan Demokratlar'ın gölge Türkiye Raportörü, 17
Aralık rüşvet ve yolsuzluk soruşturmasının “yargı darbesi” olarak nitelendirilmesini “çok saçma” bulduğunu
açıkladı. Alman Milletvekili Renate Sommer, iktidarın “Yolsuzluk yok, darbe var” yaklaşımı için, “Katiyen
inandırıcı değil. Saçma. Kulağa çok saçma geliyor. Bunu ispatlayan deliller nerede? Başkalarını suçlamak her
zaman kolay bir yol olmuştur. Her zaman ‘Biz böyle şeyler yapmayız. Bizler harika insanlarız' derler. Bu bana
gülünç geliyor” değerlendirmesini yaptı. 1145
• Anayasa Mahkemesi ile Avrupa Konseyi tarafından Antalya’da düzenlenen ”Bireysel Başvuru”
konferansının son gününde, internet ve ifade özgürlüğü tartışıldı. Twitter ve Youtube yasaklarını Anayasa
Mahkemesi’ne açtığı davalarla iptal ettiren Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Yaman Akdeniz, 2009’dan bu
yana “bilgi edinme hakkı” kapsamında yasal olarak talepte bulunmasına rağmen, ilgili birimlerin kendisine site
erişim engellemesi bilgilerini aktarmadığını söyledi. Prof. Akdeniz, resmi istatislik olmamakla birlikte Türkiye’de
18 bini 2014’te olmak üzere toplam 60 bin siteye erişimin engellendiğini rakamını tahmin ettiğini söyledi ve
şunları kaydetti: “Mayıs 2009’dan beri resmi erişim engelleme istatistikleri yayımlanmıyor. Aralık 2009 içinde bu
konuda bilgi edinme başvurusunda bulundum, ancak bu kabul edilmedi. İdare mahkemesi de itirazımı reddetti. O
da reddedilince Danıştay’a başvurdum. Dava 5 senedir devam ediyor. Tek öğrenmek istediğim, Türkiye’de kaç
siteye erişimin engellendiğiydi.”1146
• Saadet Partisi Genel Başkanı Mustafa Kamalak, AKP’li dört eski bakan hakkındaki yolsuzluk ve rüşvet
iddialarını soruşturan komisyonla ilgili haberlere getirilen yayın yasaklarının basın özgürlüğüne aykırı olduğunu
söyledi. Kamalak, “Bu tür baskılarla gerçeklerin ortaya çıkması engellenemez. Hakikatin en önemli özelliği er ya
da geç ortaya çıkmasıdır” dedi.1147
1139
http://www.radikal.com.tr/politika/basbakandan_yayin_yasagi_aciklamasi-1241056
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27667942.asp
1141
http://www.radikal.com.tr/turkiye/basin_konseyi_yayin_yasaginin_kaldirilmasi_icin_harekete_gecti-1241147 ve
http://www.radikal.com.tr/politika/yayin_yasagina_itiraz_reddedildi-1241264
1142
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/148935/Taksim_Dayanismasi__Adalet_istiyoruz.html
1143
http://t24.com.tr/haber/mustafa-karaalioglu-ergenekon-balyoz-davalarinda-beter-olsunlar-duygusu-tasimadim,278745
1144
http://www.malatyagercek.com/malatya/meslek-onurunu-korumaliyiz-h695840.html
1145
http://www.taraf.com.tr/haber-turkiye-diktatorluge-dogru-gidiyor-169032/
1146
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-teknik/151118/Bir_yilda_18_bin_site_kapatildi.html
1147
http://www.zaman.com.tr/politika_yolsuzluk-haberlerine-sansur-anayasal-suctur_2260884.html
1140
107
• CHP Kocaeli Gençlik Kolları üyesi yaklaşık 100 kişilik grup, dört eski bakanın adının karıştığı ve TBMM
soruşturma komisyonunda araştırılan yolsuzluk iddialarına yayın yasağı getirilmesini, kent içinde “Yolsuzluk
tapeleri de gerçek çıktı, şimdi ne yapacaksınız?”, “17-25 Aralık haftası yolsuzlukla mücadele haftası”, “Recep
amcaya sözümüz var, hesabını soracağız” pankartlarıyla yürüyerek protesto etti.1148
30 Kasım 2014
• CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Aydın Ayaydın, kamu bankaları ile kamu etkisi altındaki şirketlerin
reklam ve ilanlarının hangi kriterlere göre dağıtıldığını Meclis gündemine taşıyarak, Başbakan Yardımcısı Ali
Babacan tarafından yazılı olarak cevaplanması isteğiyle bir önerge verdi. Ayaydın, reklam ve ilan tercihlerinde
erişim ve etkinlik kriterinin yerine siyasi talimatların alıp alınmadığını sorarak, medya kuruluşlarına yönelik
ayrımcılık yapıldığını ileri sürdü. Ayaydın, kamu gücü ve olanaklarının sopa veya ödül olarak kullanıldığını,
bununsa tarafsız ve özgür basın iddiasına aykırı olduğunu kaydetti.1149
• PEN Norveç’in, Türkiye’ye dair 60 sayfalık ifade özgürlüğü raporunda, “Askeri vesayet bitti, Erdoğan’ın
baskısı arttı” ifadesi kullanıldı.1150
• Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün Türkiye temsilcilcisi Erol Önderoğlu, Zaman gazetesiyle
yaptığı söyleşide Türkiye’de medyanın durumuyla ilgili bir soru üzerine, “2002’de oluşan olumlu havanın
2006’dan itibaren farklı bir yöne dönüştüğünü” belirterek, “Gazeteciler, militarizm karşısında tutuklanma
tehdidiyle karşı karşıyaydı. Şimdi tehdit, işsiz kalmak” dedi.1151
• Cumhuriyet yazarı Orhan Bursalı, köşe yazısında, “Eskiden ‘Emniyet’ gazetelerdeki beğenmedikleri
haberleri çıkarır ve haberlerin yerleri boş kalırdı, okuyucu ise o boşlukların sansür olduğunu anlardı. Sansürün
binbir çeşidini RTE döneminde yaşıyoruz” dedi. Bursalı, bu sansür çeşitlerini, özetle, emirle mahkemelerden arzu
edilen yasaklama kararı alma; RTÜK kısıtlamaları, cezaları ve ekran karartmaları uygulamaları; “Alo Fatih”
uygulaması; medya havuzlaması, sahip değişikliği sağlanması; bakandan “kırmızı telefon” uygulaması; köşe
yazarlarının doğrudan hedef alınması ve köşe yazarlarına ayar verilmesi; patronlara gözdağı sistemi; tetikçi
yazarlar uygulaması; habercileri ötekileştirme; yazarları hedefe koyma sistemi uygulaması; maliye ve vergi
kontrol imkanlarını patronlar üzerine salarak hizaya getirme çabası; vergilerle muhalifleri susturma uygulaması;
devlette de iş gören medya patronlarının işlerini yokuşa sürerek ehlileştirme siyaseti; ihalelerden men yoluyla
cezalandırma uygulaması ve her sesini çıkaranı mahkemeye verme olarak sıraladı.1152
• Pelin Batu Milliyet gazetesindeki işinden çıkarılması hakkında, “Son birkaç aydır özellikle Ortadoğu’daki
kepazeliklerden dolayı ben Davutoğlu'na takmıştım. Yazılarımda da kendisini sık sık eleştiriyordum” dedi. 1153
• Aktör Şener Şen kendisine yöneltilen, “12 Eylül öncesinin kanlı günlerinde bile mizah hız kesmemişti.
Bugünkü korku ortamı hakkında neler söylersiniz” sorusuna, “Korku bir salgın hastalık gibi yayıldı. Bunun bilinçli
yapıldığını düşünüyorum. Bunda tabii ki 12 yıldır süren günümüz iktidarının da payı var. Sanatla ilgili çalışmalar
ve hür düşünce ürkütücü bir hale getirildi. Bu gibi durumlarda en büyük tehlike de ‘otosansür’dür. TV kanallarını
düşünün, onlar da ayakta kalmak ve kendilerini kollamak adına esas görevlerinin dışına taştılar” diye yanıt
verdi.1154
1 Aralık 2014
• Yolsuzluk komisyonu haberlerine getirilen yayın yasağına ilişkin olarak Adana’da konuşan CHP Genel
Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Yasak kararını veren hakime soruyorum: Sen yolsuzluk yapanların hamisi misin?
TBMM’nin iradesine nasıl ipotek koyarsın? Yargıçsan yargıçlığını bileceksin” dedi.1155
2 Aralık 2014
• Merkezi Ottawa’da bulunan düşünce kuruluşu CIGI-IPSOS (Global Survey on Internet Security and Trust)
araştırma şirketinin 24 ülkede yaptığı İnternet Emniyeti ve Güven konulu araştırması anketinin sonucuna göre;
Türk internet kullanıcıları arasında hükümetin uyguladığı sansürden endişe duyanların oranı yüzde 77.1156
3 Aralık 2014
• Dört eski bakan hakkındaki TBMM Soruşturma Komisyonu haberlerine konulan yayın yasağının
1148
http://www.dha.com.tr/en-son-haber-chpli-genclerden-yolsuzluk-sorusturmasina-yayin-yasagi-protestosu-son-dakika-haberleri_814789.html
http://www.gazetevatan.com/ilan-ve-reklamlar-nasil-dagitildi--701860-ekonomi/
http://www.taraf.com.tr/haber-pen-ozgurlukte-turkiye-1980lere-donuyor-168999/
1151
https://www.zaman.com.tr/pazar_tutuklama-yerine-issiz-birakma-geldi_2260985.html
1152
http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/152007/Aman_Yargic__Kotu_Sohretim_Duyulmasin.html
1153
http://gundem.bugun.com.tr/ellerinde-liste-var-haberi/1371634
1154
http://www.radikal.com.tr/kultur/sener_sen_gezi_bize_bambaska_bir_gencligi_gosterdi-1242090
1155
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/sansur-kararini-nasil-veriyorsun-106098h.htm
1156
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/turklerin-en-buyuk-korkusu-sansur-106155h.htm
1149
1150
108
kaldırılması için yapılan itirazın reddi üzerine CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, mahkemece konulan yayın
yasağının kaldırılması istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunduklarını açıkladı.1157
• CHP Genel Başkan Yardımcısı Ercan Karakaş, Antalya Sanatçılar Derneği’nin Kaleiçi’nde açtığı serginin
“Antalya Büyükşehir Belediyesinin girişimleriyle” polis zoruyla kaldırılmasına ve Can Dündar’ın Abim Deniz
kitabına sansür uygulanmasına tepki gösterdi. Karakaş, “AKP, kurmak istediği otoriter rejime karşı olduğunu
düşündüğü sanatçılara baskı ile sanata sansür uygulamayı sürdürüyor. AKP’li belediyeler ve yandaş medya da bu
konuda hükümetten geri kalmıyor” dedi.1158
4 Aralık 2014
• Düşünce kuruluşu Freedom House, Türkiye'deki internet özgürlüğünün 2014'teki statüsünü “Özgür Değil”
biçiminde açıkladı. Türkiye, İnternette Özgürlük 2014 raporunda, altı sıra düşerek, endekste en fazla puan
düşüşüne uğrayan iki ülkeden biri oldu.1159
• Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı, Birleşik Haziran Hareketince yapılacak forumla ilgili bildirilerin
dağıtılmasının engellenmesi için Sulh Ceza Hakimliği'ne başvurdu. Denizli’deki bir parkın önünde dağıtılan
bildirilerin toplatılması talebini kabul eden Ceza Hakimliği, broşürde hükümeti eleştiren ifadelere yer verildiğini
belirterek, “suçun işlendiği, hakkında makul şüphe olduğu, delil niteliği taşıdığı” gerekçesiyle bildirilere el
konulmasına hükmetti. Karara tepki gösteren Birleşik Haziran Hareketi, “AKP’nin her geçen gün artarak devam
eden baskısına boyun eğmeyeceklerini” açıkladı.1160
9 Aralık 2014
• Halkların Demokratik Partisi Milletvekili Hasip Kaplan, bütçe tasarısına muhalefet şerhinin, Kürt ve
Kürdistan kelimeleri olduğu gerekçesiyle basılmadığını söyleyerek tepki gösterdi ve “Yarın muhalefet şerhimizi
basar getirirsiniz, yoksa yarın bütçe görüşmelerinde kıyameti kopartırız” dedi.1161
• Kanal A'nın, CHP kontenjanından seçilen RTÜK üyeleri Ali Öztunç ve Süleyman Demirkan'ın
üyeliklerinin düşürülmesi için yaptığı başvuru sonucu, söz konusu üyeleri AKP’li üyelerden oluşturulacak
komisyonun sorgulamasına karar verildi. CHP’li Ali Öztunç, bu duruma “Kuzuyu kurda emanet ettiler” diyerek
tepki gösterdi.1162
• AB Dışişleri ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu
Komisyon Üyesi Johannes Hahn ve Avrupa Birliği İnsani Yardım ve Kriz Yönetimi Komiseri Christos
Stylianides’in Ankara’da düzenlediği ve Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu ile AB Bakanı Volkan Bozkır’ın
katıldığı ortak basın toplantısına Zaman, Bugün, Taraf ve Cihan Haber Ajansı gibi yayın kuruluşları alınmadı. AB
yetkililerinin olaya tepki göstermesi üzerine, birkaç saat sonra akreditasyon uygulanması nedeniyle önceki basın
toplantısında alınmayan medya mensupları için bir basın toplantısı daha düzenlendi.1163
• Antalya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mevlüt Yeni, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi otoparkında
meydana gelen olay sonrasında “üniversite ile hastane yönetimi nezdinde saldırganlar hakkında gereğinin
yapılması için girişimlerde bulunulduğunu” bildirdi. Yeni, “gazetecilerin yalnız ve sahipsiz olmadığını ve bir daha
böyle bir olayın yaşanmamasını dilediğini” söyledi.1164
• Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün Yönetim Kurulu Başkanı Oya Özarslan, yayımlanan “2014 Yolsuzluk
Endeksi Algısı” raporuyla ilgili değerlendirmesinde, “Ülkedeki son bir ile bir buçuk yıldaki gelişmelere bakarsanız
alınan sonuç bir sürpriz değil. Sadece yolsuzlukla mücadele değil, demokratikleşme süreçlerinde bir gerileme var.
Bunlar yolsuzluk algısını besleyen şeyler oluyor. Yolsuzlukla mücadele için ifade özgürlüğü ve özgür basın ile
bağımsız yargı şart. Bunların olmadığı koşullarda yolsuzlukları engellemek mümkün değil” dedi.1165
• Yeni Akit gazetesinin Cumhurbaşkanlığı sarayına yönelik eleştirilere karşı “Ak-saray'ı bırak Atatürk OÇ'ye
bak” başlıklı haberi üzerine, İşçi Partisi Öncü Gençlik üyeleri, Yeni Akit'in önünde basın açıklaması yaptı. Bir
gazete çalışanı, slogan atan eylemcilere kovayla su dökerek grubu tahrik etti. Grup üyeleri, “Öncü Gençlik geliyor,
Ak-it'ler Amerika'ya” pankartları açıp, “Atatürk gençliği görev başında” sloganları attı. Yeni Akit gazetesi
Müessese Müdürü Nuri Karahasanoğlu, mikrofondan gazete çalışanlarıyla birlikte protestoculara “Komünist
1157
http://www.milliyet.com.tr/chp-li-gok-ten-bireysel-basvuru-gundem-1978594/
http://www.candundar.com.tr/_v3/index.php#!/BASINDAN/2014/Karaka%C5%9Ftan_sanat%C3%A7%C4%B1ya_%C5%9Fiddete_tepki/#Did=28460
http://www.zaman.com.tr/dunya_freedom-house-turkiyede-internet-ozgur-degil_2262137.html
1160
http://www.zaman.com.tr/gundem_hukumeti-elestiren-bildiriler-makul-supheden-toplandi_2262031.html
1161
http://gundem.bugun.com.tr/yarin-kiyameti-kopartacagiz-haberi/1384646
1162
http://www.radikal.com.tr/politika/chp_uyelerine_rtuk_soku-1248264
1163
http://www.zaman.com.tr/dunya_abden-hukumetin-akreditasyon-ayibina-net-tavir-bu-yuzden-ikinci-basin-toplantisini-yapiyoruz_2263061.html
1164
http://www.iha.com.tr/haber-agcden-gazetecilere-saldiri-aciklamasi-418190/
1165
http://www.radikal.com.tr/turkiye/demokratiklesmede_geri_adimlar_yolsuzluk_algisini-1247645
1158
1159
109
köpekler Moskova'ya” dedi. Yeni Akit gazetesi yazarı Ali İhsan Karahasanoğlu da gruba “Sizin ağababanız
gelsin” karşılığını verdi.1166
10 Aralık 2014
• Eski Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü orkestra şefi Rengim Gökmen, besteci ve piyanist Fazıl Say’ın
eserlerinin Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası programından çıkarılmasına tepki olarak, Cumhurbaşkanlığı
Senfoni Orkestrası'nın “İsmet İnönü’yü Anma Konseri”nde orkestra yöneticiliğinden çekildi.1167
12 Aralık 2014
• “Fuat Avni” isimli Twitter kullanıcısının “Muhalif kimlikli 150’si gazeteci, 400 kişiye karşı operasyon
düzenleneceği” yönünde iddiasına ilişkin olarak Türk medyasının önemli bir bölümü, birçok gazeteci cemiyeti,
siyasi partiler ve milletvekillerinin yanı sıra AB ve birçok diğer ülke yetkilisi, bazı yabancı yayın kuruluşları, olası
operasyonla ilgili endişe duyduklarını açıkladılar.1168,1169,1170
14 Aralık 2014
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye Gazeteciler Sendikası'nın ortak açıklamasında, basına yönelik
gözaltıların halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkına müdahale olduğuna dikkat çekilerek, “Basın ve ifade
özgürlüğü cezalandırılamaz” denildi. Basın Enstitüsü Derneği de 14 Aralık Operasyonu’nu kınayarak, “Zaman
gazetesi ve Samanyolu televizyonuna baskınlarla başlayan ve çok sayıda meslektaşımızın gözaltına alınmasıyla
süren 14 Aralık operasyonunun, Türkiye demokrasisi ve basın özgürlüğü adına derin bir endişeyle izlendiğine”
dikkat çekti.1171
• Avrupa Birliği Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijancic, Gülen Cemaatinin medya kuruluşlarına yönelik
operasyonla ilgili olarak, “Türkiye’de gazeteci ve basın mensuplarının gözaltına alındığına dair bize ulaşan
haberlerden çok endişeliyiz” dedi. Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz da Twitter’da
#Özgürbasınsusturulamaz etiketini kullanarak, baskının “çok kaygı verici” olduğunu belirtti.1172
• “14 Aralık Operasyonu” sonrası Zaman gazetesini ilk ziyaret eden gazeteci Hasan Cemal, hükümetin
operasyon düzenlediği Zaman ve Samanyolu çalışanlarıyla dayanışma içinde olduğunu belirterek, Twitter
sayfasında “Sonunda hep gerçek ve özgürlük kazanır” dedi.1173
15 Aralık 2014
• Gazeteciler Cemiyeti (Ankara) Özgürlük İçin Basın projesi koordinatörü Yusuf Kanlı, Zaman ve STV
yayın gruplarına yapılan operasyonlarla ilgili olarak, “Bu baskılarla bir yere varılması mümkün değildir. Şimdi
dayanışma zamanıdır. Meslek erbabının, mesleğin bu zor gününde bir arada durması, birbirine destek vermesi ve
hep birlikte bu zorlukların üstesinden gelmesi gerekir” dedi. Zaman gazetesi Ankara bürosuna destek ziyareti
yapan Kanlı, gazetecilere bu zor günlerde dayanışma içerisinde olmaları çağrısında bulundu.1174
• Zaman gazetesine ve STV’ye yapılan operasyon dış basında da yer buldu. Reuters, “Acil” koduyla geçtiği
haberde Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı'nın, “Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın iki gün önce
operasyona işaret ettiğine” dikkat çekti. Alman Deutsche Welle, haberi “Paralel yapı operasyonu” başlığı ile
duyururken, BBC, “Türk Polisi, Gülen cemaatine yakın olan medyaya baskın yaptı” başlığını kullandı ve
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Fethullah Gülen arasındaki “gerilime” değindi.1175
• CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “paralel yapı” operasyonuna ilişkin olarak, “Mazlumun adresi
ve kimliği sorulmaz. Geçmişte gazetecilere, gazetelere operasyonlar yapıldığı zaman nasıl eleştirdiysek, aynı
eleştirileri bugün de yapıyoruz. Basın özgür olmalı, rahat, korkusuzca yazabilmeli” dedi.1176
• Ahmet Şık'ın henüz yayınlamadığı kitabını toplatan hakim Mehmet Karababa, cemaat operasyonunu basına
sansür olarak niteledi. Karababa, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Basına yönelik en katı sansür haber ve
bilginin yayımlanmadan önceden denetlenmesi halidir. Basın mensuplarının işsiz kalmak, gözaltına alınmak,
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
http://www.zaman.com.tr/gundem_isci-partisi-akiti-protestoya-gitti_2263194.html
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/160283/Say_a_sansure__Maestro_dan_tavir.html
http://gundem.bugun.com.tr/dehsete-dustuk-haberi/1388557
http://www.zaman.com.tr/dunya_gozalti-komplosu-dunya-basininda_2263889.html
http://t24.com.tr/haber/medyaya-operasyon-iddiasina-tepki-korkutarak-sindirmek-istiyorlar,280292
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27770501.asp
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/162561/Avrupa_Birligi__Endiseliyiz.html
http://www.zaman.com.tr/gundem_hasan-cemalden-ozgur-basin-susturulamaz-destegi_2264212.html
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/yusuf-kanli-medyaya-yapilan-bu--haberi/1391991
http://t24.com.tr/haber/reuters-polis-zaman-gazetesine-baskin-yapti,280389
http://www.aa.com.tr/tr/u/435183--basin-ozgur-olmali-korkusuzca-yazabilmeli
110
tutuklanmak baskısıyla haber ve bilgi sunması mutlak anlamda sansürdür” ifadesini kullandı.1177
• Alman Yeşiller Partisi Eşbaşkanı Cem Özdemir, 14 Aralık Operasyonu’nu “Türkiye'nin demokrasiden daha
da uzaklaşması bakımından yeni bir uyarı işareti” olarak niteledi. Avrupa Parlamentosu'nun eski Sosyalist Grup
Başkanı Hannes Swoboda da “Türkiye'de gazetecilere yönelik son eylemler, demokrasiden daha da geriye
düşüştür” diye bir tweet attı.1178
16 Aralık 2014
• The Guardian'da Simon Tisdall imzasıyla yayımlanan makalede, “paralel yapıya” yönelik “14 Aralık
operasyonu” eleştirildi ve Erdoğan “paranoyak bir otokrat” olarak nitelendirildi.1179
• Gazeteciler Cemiyeti (Ankara) Başkanı Nazmi Bilgin, Zaman gazetesi ve Samanyolu Yayın Grubu’na karşı
yapılan baskınları ve gazetecilerin gözaltına alınmasını kınadı. Özgür basının baskınlarla susturulamayacağını
söyleyen Bilgin, “Fikirlerine, düşüncelerine katılmayabiliriz, ancak fikirlerini açıklama haklarını sonuna kadar
savunuruz, savunacağız” dedi. Bilgin, “makul şüphe’’ konusunda da tepkisini dile getirdi.1180
• CHP milletvekili, hukukçu İlhan Cihaner, aralarında medya mensuplarının da bulunduğu Cemaat’e yönelik
soruşturmaların AKP’nin geçmişte işlenen suçlardaki rolünü gizleme amacı taşıdığını öne sürerek, “Yakın
geçmişte yaşanan hukuksuzluklardan, 'Paralel yaptı' diyerek sadece Cemaat’i suçlu göstermek, AKP’nin siyasi
sorumluluğunu ortadan kaldırmıyor. AKP, Ergenekon sürecinin de Tahşiyeciler davasının da Cemaat’le birlikte
asli sorumlusudur. Bu iddialar yıllardır dile getirilmesine rağmen hükümetin yolsuzluk soruşturmalarının üstünü
örtmek istediği bir zamanda yapılıyor” dedi.1181
• Türkiye Genç İşadamları Derneği üyeleriyle “Türkiye'ye Yön Verenler” toplantısında konuşan CHP Genel
Başkanı Kılıçdaroğlu, kişiye, duruma, inanca, kimliğe göre hukuk olmayacağını belirterek, Türkiye’nin süratle bir
dikta yönetimine doğru gittiğini öne sürdü. Kılıçdaroğlu, “Haber alma hakkının kullanılmadığı, basını özgür
olmayan bir ülkenin halkı da özgür olamaz” dedi. Demokrasinin, insan hakları ve özgürlüklerle at başı gideceğini
vurgulayan Kılıçdaroğlu, “Birisi söyleyecek, parlamento ona göre yasa çıkaracak… Bu demokrasi değildir. Bana
oy veren 'milli irade' vermeyen 'milli irade değildir' anlayışı da demokrasi değildir” dedi.1182
• Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 14 Aralık Operasyonu ile ilgili
açıklamasında, “Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni, Samanyolu Televizyonu Yayın Grubu Başkanı, dizi
film senaristleri, yapımcılar, yönetmenler, bir kısım polis ve polis müdürleri isnat edilen vahim suçlamalara maruz
kalmışlardır. 12 Aralık 2014 Cuma günü Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren ve
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 116'ncı maddesinde yapılan 'makul şüphe' değişikliği ilk meyvesini
vermiştir” açıklamasında bulundu.1183
• Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütünün “2014 Dünya Basın Özgürlüğü” raporunda Türkiye, 180 ülke
arasında 154'üncü sırada yer aldı. Raporda Türkiye, “2013 sonunda 60 civarında medya çalışanını cezaevinde
tutan, Gezi eylemleriyle 153 habercinin polis şiddetine uğradığı ve editoryal bağımsızlığın saldırı altında olduğu
bir ülke” olarak tanıtıldı. Raporda, “Gezi olaylarından bir yıl sonra hala cezasız bırakılan polis şiddeti yeni
saldırıları cesaretlendiriyor” denildi.1184
17 Aralık 2014
• Freedom House Avrasya uzmanı Nate Schenkkan tarafından kaleme alınan yazıda, 14 Aralık
operasyonundan sonra meydana gelen gelişmeler ele alındı. Schenkkan, “Türkiye’nin Avrupa vizyonunun bu
hükümetle asla ilerlemeyeceğini” öne sürdü ve “Katılım sürecini tamamen dondurup Türkiye’yi süresiz bir şekilde
Avrupa’nın dışında tutmaya hazırlamanın tam zamanı... Ülke için demokratik bir gelecek düşleyenler bu yolda
neler yapılması gerektiğine dair düşüncelerini değiştirmeli” dedi.1185
• Radyo Televizyon Üst Kurulu’na CHP kontenjanından giren Ali Öztunç ve Süleyman Demirkan’ın
“gizliliği ihlal ettikleri” gerekçesiyle üyeliklerinin düşürülmesine yönelik girişime CHP Milletvekili İlhan Cihaner,
“TBMM'nin seçtiği üyeleri soruşturmak ve onların görevlerini sona erdirme girişimi, hukuken de ahlaken de
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/o-hakim-sansuru-simdi-hatirladi-678055/
http://www.radikal.com.tr/dunya/almanyadan_14_aralik_tepkisi-1252221
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/163433/_Erdogan_paranoyak_bir_otokrat_.html
http://www.zaman.com.tr/gundem_ozgur-basin-baskinlarla-susturulamaz_2264578.html
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/162925/Tek_ortak_olmadiklari_dava__Tahsiyeciler.html
http://24saatgazetesi.com/haber-15884-Basin-ozgur-olmazsa-halk-da-ozgur-olmaz.html
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27783257.asp
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27808208.asp
http://gundem.bugun.com.tr/tepkiler-dinmek-bilmiyor-haberi/1394670
111
RTÜK üyelerinin haddi değildir” diyerek tepki gösterdi.1186
• ABD Dışişleri Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye’de medya kuruluşlarına yönelik operasyonlar
nedeniyle Türk hükümetine çağrıda bulundu, medya temsilcilerinin gözaltına alınmalarından endişe duyulduğunu
belirtti ve “Muhalif fikir ortaya atmak, komplo ya da ihanetle eşdeğer değildir” ifadesini kullandı.1187
18 Aralık 2014
• ABD'de Illinois Eyalet Kongresi Türk-Amerikan Dostluk Grubu, 14 Aralık'ta özgür basını hedef alan
operasyonu “demokrasiye saldırı” olarak niteledi. Dostluk Grubu eşbaşkanları senatör Pamela Althoff ve
milletvekili Jack D. Franks, Amerikan Chicago Tribune gazetesi için kaleme aldıkları mektupta “14 Aralık
operasyonunu” eleştirdi. Althoff ve Franks, “Türk hükümetinin eylemleri, doğrudan demokrasiye bir saldırıdır ve
her modern toplumu rahatsız edecek bir girişimdir” dedi.1188
19 Aralık 2014
• Uluslararası Şeffaflık Derneği ve İsveç Konsolosluğu tarafından düzenlenen “Hukuk ve İktisat İlişkisi:
Özgürlüğün Toplumsal Refah Boyutu” konulu konferansta konuşan MIT Ekonomi Profesörü Daron Acemoğlu,
büyümenin temelinin liderler, kültür ya da coğrafya değil kurumlar olduğunu belirterek, “Türkiye'de kapsayıcı ve
dışlayıcı kurumların bir karışımı var. Ekonomik ve siyasi kurumları hep padişah devletiydi. Bunun kırılmasının tek
yolu insan hakları, özgürlük ve şeffaflığın artması ile toplumun daha fazla politikaya katılmasıdır” dedi. Aynı
konferansta konuşan Avukat Gönenç Gürkaynak da “bütün hakların temelinde ifade özgürlüğünün bulunduğunu”
belirtti.1189
• Adana, Eskişehir ve Kilis’te adliye önünde, 14 Aralık Operasyonu’nda gözaltına alınan gazeteciler için
protesto eylemi yapıldı.1190
• 14 Aralık Operasyonu ile ilgili açıklama yapan Endonezya Gazeteciler Birliği İstişare Konseyi Başkanı
Tarman Azzam, Türkiye’de meydana gelen olayları kaygıyla takip ettiğini ve operasyondan dolayı çok
üzüldüğünü belirterek, “Türkiye’nin yaşadığını biz diktatör Suharto döneminde yaşamıştık. Fakat onun tüm
baskılarına rağmen Endonezya basını daha da güçlenerek çıktı” dedi.1191
• Merkezi ABD’de bulunan Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ) 2014 yılı için hazırladığı özel
raporunda dünyada, en fazla tutuklu gazeteci bulunan ülkeler arasında Türkiye 10'uncu sırada yer aldı.1192
20 Aralık 2014
• İnsan Hakları Gözlemevi (HRW) Türkiye uzmanı Emma Sinclair-Webb, “14 Aralık Operasyonu”yla ilgili
kararı “net gerekçeler olmadan şüpheli terör suçlamalarıyla gazetecilerin gözaltında tutulması, basın özgürlüğüne
zarar veriyor ve Türkiye'nin uluslararası itibarını zedeliyor” diye eleştirdi.1193
21 Aralık 2014
• Los Angeles’ta, 14 Aralık Operasyonunu protesto etmek amacıyla düzenlenen yürüyüşe katılan Hollywood
yıldızı Bruce Davison, Türkiye’de yaşananları 1950’lerde ABD’de Wisconsin senatörü McCarthy tarafından
sürdürülen cadı avına benzetti ve “Bizim ülkemizde de böyle bir süreç yaşanmıştı. İnsanlar düşüncelerinden ve
inançlarından dolayı yargılandı, sorgulandı. O süreçte çok şey kaybettik” diyerek Zaman gazetesine ve Samanyolu
TV’ye yapılan operasyonu eleştirdi.1194
23 Aralık 2014
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün yayınladığı rapora
ilişkin açıklamasında, RSF'yi kendisine yönelik kampanya yönetmekle suçladı. RSF'nin yayınladığı raporda
Türkiye’ye yüklenilirken İsrail, Mısır ve AB üyesi ülke yönetimlerinin işlediği ihlallerin görmemezlikten
gelindiğini iddia eden Erdoğan, örgütün çifte standart uyguladığını ileri sürdü. RSF, raporunda yer verdiği 117
saldırı ve tehditle ilgili ayrıntıları Erdoğan’la paylaşmaya hazır olduğunu bildirmişti. RSF Genel Sekreteri
Christophe Deloire, yaptığı yazılı açıklamada, “Sınır Tanımayan Gazeteciler, geliştirdiği sonuçlar belirgin bir
metodolojiye ve destekleyebileceği olgulara dayanan bağımsız ve tarafsız bir örgüttür. Cumhurbaşkanının RSF’ye
yönelik sözleri, sayın Erdoğan’ın her eleştirinin arkasında bir komplo aradığını bir kez daha gösteriyor. RSF’ye
1186
http://www.birgun.net/news/view/cihanerden-chplilerin-rtuk-uyeligini-dusurmek-isteyen-akplilere-sert-tepki-haddiniz-degil-/10524
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27788617.asp?noMobile=true
http://www.zaman.com.tr/dunya_abdli-senatorlerden-tepki-medyaya-operasyon-demokrasiye-dogrudan-saldiridir_2265066.html
1189
http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/27804020.asp
1190
http://www.milliyet.com.tr/eskisehir-de-14-aralik-operasyonuna-eskisehir-yerelhaber-531646/
1191
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/-turkiyenin-yasadigini-diktator--haberi/1398559
1192
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27803321.asp
1193
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/12/141220_gulen_basin
1194
http://www.zaman.com.tr/aktuel_hollywood-yildizindan-ozgur-basina-darbe-operasyonuna-tepki_2265726.html
1187
1188
112
yönelik suçlamalar, devlet başkanının, hoşuna gitmeyen ve Türkiye deki gazetecilere karşı takındığı çoğulculuk
düşmanı tutumunun bir benzerini oluşturuyor” dedi.1195
• Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “kişilik haklarına saldırı kastıyla fevkalade ağır hakaretlerde bulunduğu”
gerekçesiyle CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’na açtığı 100 bin liralık manevi tazminat davasında iddialar hakim
İsmail Aysal tarafından kısmen kabul edilerek, Kılıçdaroğlu’nun 10 bin lira tazminat ödemesine karar verildi.1196
24 Aralık 2014
• Medya takip ajansı Interpress’in 2014 yılı haberlerinden cinayet, yaralama, gasp, kapkaç gibi asayiş
olaylarını içeren “asayiş raporu”na göre, ulusal, bölgesel ve yerel iki bine yakın gazete ve derginin incelendiği
araştırmada; yazılı basında yayınlanan asayiş haberlerinde 2014'te 2013'e göre yaklaşık yüzde 15 artış olduğu
belirlendi. Asayiş haberlerinin sayısı 500 binden 600 bine yükseldiği, 2014 yılı asayiş haberleri içinde 17-25
Aralık yolsuzluk soruşturmaları konusu olmak üzere 66 bin 442 adet çeşitli yolsuzluk haberinin çıktığı görüldü.
Yıl boyunca narkotik ve uyuşturucu bağlantılı haberlerin yüzde 20’lik bir artışla 64 bin 652’ye ulaşarak ikinci
sıraya yükseldiği, yazılı basında 39 bin 964 adet çeşitli hırsızlık haberi çıktığı, rüşvet konusunun 34 bin 234
haberle gündeme geldiği, 30 bin 82 cinayet haberlerinin olduğu, 27 bin 254 adet kaçakçılık haberinin yayınlandığı,
5 bin 119 adet yaralama haberinin yayınlandığı tespit edildi.1197
• NTV'de yayınlanan Spor Servisi programında, Alman Futbol Federasyonu'nun Alman takımların
Türkiye'deki hazırlık maçlarında “şike yapıldığı” gerekçesiyle Türk hakem istemediğini Türkiye Futbol
Federasyonuna bildirmesi ve TFF'nin de bu talebe olumlu cevap vermesini Mehmet Demirkol'un eleştirmesi ve
“rezalet” demesi üzerine, program kesilerek reklama girildi. Reklamlar sona erdiğinde ise programın yayınına son
verilerek, Almanya ligi maç özetleri yayınlandı.1198
25 Aralık 2014
• Bakü’de yapılacak moda etkinliğine davet edilen Yıldırım Mayruk'un defilesi listeden çıkarıldı. Mayruk
defilelerinde yer alan, aktivist kimliğiyle tanınan ve özellikle Gezi Parkı eylemine destek veren Barbaros Şansal,
son an iptalinin arkasında “AKP’nin muhalif düşüncelere olan tahammülsüzlüğünün yattığını belirterek” Sözcü’ye
yaptığı açıklamada, “İlan edildiği halde bu projeden Ankara ve AKP emriyle çıkartıldık. Aydeniz Holding’in
sahibi telefonla aranarak, Yıldırım Mayruk Koleksiyonu, Emine Erdoğan’ın da katılacağı haberi
üzerine Ankara'nın emriyle çıkarılmıştır” dedi.1199
• Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaret edildiği iddiasıyla bir
lise öğrencisinin tutuklanmasına ilişkin olarak, “Bir ceza hukuku profesörü olarak rahatlıkla şunu söyleyebilirim
ki, o çocuğun tutuklanmasının şartları oluşmamıştır. Kanuna aykırı yapılan bu tutuklama mevcut şartlar içerisinde
cumhurbaşkanına hoş görünme çabası olarak algılanmaktadır bizim tarafımızdan. Bu da eşittir, 'Bir burnunu
sürtelim de bunların bir daha hiç kimse başını kaldıramasın, ibret olsun' yaklaşımıdır” dedi.1200
28 Aralık 2014
• İspanya’nın gazetesi El Pais, “Türkiye geriye gidiyor” başlıklı bir başyazı kaleme aldı. “Erdoğan’ın
otoriterliği ülkenin demokratik geleceği konusunda ciddi şüpheler uyandırıyor” denilen yazıda, “Yeni Türkiye’de
güçler ayrılığı, basın özgürlüğü, yargı bağımsızlığı ve hukuk devletinin kaybolmakta olduğu” ifade edildi.1201
31 Aralık 2014
• Sedef Kabaş'ın gözaltına alınmasına meslek örgütleri tepki gösterdi. Basın Konseyi'nin açıklamasında,
“Yılın son günlerinde terörist ilan edilen iki gazeteci için tutuklama kararı da bizi ürküttü. Hâlâ da, ‘gazeteci avı’
için sinyallerin gelmesini anlamakta zorlanıyoruz”; Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin açıklamasında, “Twitter
mesajı nedeniyle Sedef Kabaş'ın gözaltına alınması gazetecilere gözdağı verilmek istendiğinin yeni bir örneğidir.
Makul şüphe uygulamasının en çok gazetecilere işleyeceği yolundaki şüphelerimizi de artırmaktadır”; Türkiye
Gazeteciler Federasyonu'nun açıklamasında, “Artık hiç kimsenin güvencesi kalmadı. Hukuk, polis, güvenlik,
tamamı bu iktidar tarafından dizayn edildi. Aleyhlerinde tek kelime dahi duymak istemiyorlar. Söyleyeni de
derdest ediyorlar”; Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı'nın Twitter hesabında, “Yaşanan medya darbesi gazeteci Sedef
Kabaş’a da uzandı. Bu sefer gerekçe ne yazı, ne haber, ne film, ne senaryo. Sadece bir tweet” denildi.1202
1195
http://www.evrensel.net/haber/100472/rsfden-erdogana-nokta-nokta-yanit
http://www.takvim.com.tr/guncel/2014/12/23/kilicdaroglu-erdogana-tazminat-odeyecek
1197
http://www.cihan.com.tr/news/2014-e-yolsuzluk-haberleri-damga-vurdu_3590-CHMTYzMzU5MC8x
1198
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/futbol/171741/Ntvspor_da_Mehmet_Demirkol_a_sansur.html
1199
http://sozcu.com.tr/2014/gundem/unlu-modaciya-erdogan-sansuru-689406/
1200
http://www.milliyet.com.tr/turkiye-barolar-birligi-baskani-metin-afyonkarahisar-yerelhaber-541250/
1201
http://www.cihan.com.tr/news/El-Pais-Turkiye-geriye-gidiyor_6453-CHMTYzNjQ1My80
1202
http://www.zaman.com.tr/gundem_gazeteci-sedef-kabasin-evine-tweet-baskini_2267752.html
1196
113
• Basın Konseyi tarafından hazırlanan “Zor Yıl” adlı 2014 yılı raporunda Başkan Pınar Türenç, “İfade
özgürlüğü ile halkın bilgi alma hakkı gibi temel hakların güvencesiz yaşandığı ve gazetecilerin çok örselendiği bir
yılı geride bıraktık” dedi. Sansür, oto sansür, akreditasyonlar, yaralama, gazlanma, coplanma, ötekileştirme,
yüzlerce işsiz gazeteci, kalemi kırılanlar, tutuklu-tutuksuz yargılananlar ve aralarında yayın yasaklarının da
bulunduğu sayısız kısıtlama alt alta yazıldığında, çıkan tablonun demokratik hukuk devleti açısından çok vahim
olduğu gerçeğiyle karşılaşıldığını belirten Türenç, “Tüm sansür, oto sansür, akreditasyon, gazete kapatılmaları,
yargılamalar, Demokles'in kılıcı gibi başımızın üzerinde sallandırılırken, ‘özgür basın’ dan söz etmemiz
olanaksızdır” ifadesini kullandı.1203
Olumlu Gelişmeler
3 Mart 2014
• KCK Basın Davası’nda gazeteciler Ayşe Oyman, Sibel Güler ve Dilek Demiral tutuksuz yargılanmak üzere
serbest bırakıldı.1204
6 Mart 2014
• Yurt gazetesi İzmir muhabiri Ahmet Çınar, Twitter hesabında paylaştığı mesajlar nedeniyle Başbakan
Erdoğan’ı mağdur ettiği gerekçesiyle yargılandığı davanın ilk duruşmasında beraat etti.1205 Davaya konu olan
mesajlar: “Diktatörler istifa etmez, devrilirler diyor siyaset bilimciler. O halde devrilecek”, “11 Haziran gecesi
itibariyle CNN International dünyaya ilan etti: Avrupa’nın yeni Hitler’i Tayyip”, “Son on gündür İmamın
Ordusu’nun saldırılarıyla yaralanan, ölen, darbe alan, travma yaşayan herkesin hesabı sorulmalıdır.” İzmir 7. Sulh
Ceza Mahkemesi’nin bu kararı hukukçular tarafından, “Hakaret ile eleştiri hakkının birbirinden ayrıldığı ve ifade
özgürlüğünün önünü açan bir karar” olarak değerlendirildi.1206
10 Mart 2014
• Ergenekon davası kapsamında tutuklu bulunan gazeteciler Tuncay Özkan, Merdan Yanardağ, Deniz
Yıldırım ve Hikmet Çiçek tahliye edildi. Tahliye süreci şöyle gelişti: Özel yetkili mahkemeler ve savcılar,
Temmuz 2012 tarihinde kaldırılmasına rağmen geçici maddeyle ellerindeki davaları sonuçlandırana kadar
görevlerine devam etmekteydi. 17 Aralık operasyonunu yapan savcıların ve buna onay veren mahkemelerin özel
yetkili ve bunların Başbakan’ın ifadesiyle “hükümet içindeki paralel yapı” olmaları nedeniyle 6 Mart 2014
tarihinde görevde bulunan özel yetkili mahkemeler lağvedildi. Savcı ve hâkimleri başka yerlere tayin edildi.
Ergenekon davası kapsamında yargılanan önceki Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’un makul yargılanma ve
yargılanma, soruşturma ve kovuşturma aşamalarında serbest bırakılmayı isteme hakkının ihlal edildiği iddiasıyla
AYM’ye başvurusu sonucu, mahkeme 06.03.2014 gün ve 2014/912 sayılı kararı ile 19 kişi için hak ihlali
yapıldığına karar verdi. 1207
4 Nisan 2014
• İzmir’de dört eski bakan ve yakınlarıyla ilgili yolsuzluk ve rüşvet iddialarını haberleştiren Bugün
gazetesine soruşturma açıldı. Savcılık, “Bunun bilinmesinde fayda var” diyerek takipsizlik kararı verdi.1208
12 Nisan 2014
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), gazeteci Ahmet Şık’ı “basın özgürlüğü”
alanında ödüle layık gördü.1209
• CHP Bolu Teşkilatı, Bolu Gündem gazetesini ziyaret ederek basının demokrasi için önemine vurgu yaptı ve
Bolu’daki yerel gazetelere yapılan baskıyı kınadı.1210
14 Nisan 2014
• Batman’ın Sason ilçesine bağlı Yücebağ beldesinde 20 yıl önce işlenen cinayetten sonra oluşturulan “Yeşil
Hat” 20 yıl sonra kaldırıldı ve yeşil hattın kaldırılmasının ardından “Gazeteciler Yetişiyor, Batman Gelişiyor
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç tarafından Gazeteciler Cemiyeti’ne iletilmiştir.
http://www.bianet.org/bianet/medya/153873-kck-basin-davasinda-uc-tahliye
http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/erdogani-hitlere-benzeten-tweete-beraat-h49580.html
http://www.tgs.org.tr/tweet-davasinda-beraat/
http://gundem.bugun.com.tr/19-tahliye-7-ret-haberi/1008163
http://www.taraf.com.tr/haber-mahkemeden-ders-gibi-karar-153236/
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26200281.asp
http://www.bolugundem.com/habergoster.php?id=70195
114
Projesi” çerçevesinde, 25 gazeteci ilk kez söz konusu yeri görüntüledi.1211
19 Nisan 2014
• Yargıtay, Başbakan Erdoğan’ın Taraf’ın eski Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Altan’a, 2012 yılında yazdığı
“Alaturkalık” başlıklı yazısı dolayısıyla açtığı hakaret davasında verilen tazminat kararını bozdu. Yargıtay'ın
kararında, başbakanın “ağır dahi olsa eleştirilere olağandan daha fazla katlanabilmelisi gerektiği” belirtildi.1212
22 Nisan 2014
• Merkezi Diyarbakır’da bulunan ÖGC tarafından yapılan açıklamada, Kürt Gazeteciler Günü’nün
kutlanacağı belirtildi.1213
27 Nisan 2014
• Bugün gazetesinin haberine göre, CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun partisinin grup toplantısında açıkladığı
tapeleri haber yapan Bugün muhabiri Ezelhan Üstünkaya hakkında açılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi.
Kararı veren savcı, AİHM kararlarını referans göstererek kamuoyunun bilgilendirilmesi ve basın özgürlüğüne
vurgu yaptı.1214
8 Mayıs 2014
• Terör örgütü MLKP üyesi oldukları gerekçesiyle Gaye isimli operasyon kapsamında 8 yıl önce tutuklanan
ve müebbet hapis cezasına çarptırılan gazeteciler Füsun Erdoğan ve Bayram Namaz serbest kaldı.1215
12 Mayıs 2014
• “KCK Basın Komitesi” davasından tutuklu bulunan yedi kişinin tamamı tahliye edildi.1216
• Gazeteciler Konfederasyonu, yaklaşık 20 bin gazeteci, 73 gazeteciler cemiyeti ve 8 gazeteciler
federasyonunun güç birliğiyle ilk genel kurulunu, 144 delegenin katılımıyla Ankara’da gerçekleştirdi.1217
16 Mayıs 2014
• Gezi olayları sırasında Beşiktaş’taki apartman dairesinde tencere-tava çalarak kişilerin huzur ve sükûnetini
bozdukları iddia edilen anne ve iki çocuğu hakkında açılan dava karara bağlandı. Mahkeme, sanıklara yüklenen
suç açısından kasıtlarının bulunmadığını belirterek beraatlarına karar verdi.1218
26 Mayıs 2014
• Atatürkçü Düşünce Derneği’nin 25. yıl kuruluş etkinliklerinde, Aydınlık gazetesi ve Ulusal Kanal’a
“Basının Özgür Sesi” ödülü verildi.1219
27 Mayıs 2014
• TGRT televizyonu, Gezi Parkı olayları sırasında İzmir Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye Gazeteciler
Federasyonu Başkanı Atilla Sertel hakkında yaptığı haberler dolayısıyla İzmir Asliye Hukuk Mahkemesi'nde
açılan tazminat ve kınama davasını kaybetti. Mahkeme, TGRT kanalının kınanması kararının TGRT Ana Haber
Bülteninde yayımlanmasına hükmetti.1220
2 Haziran 2014
• Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde önceden izin alınmasına gerek
olmadığını, bu yüzden “izinsiz gösteriye katılma” suçu olamayacağına karar verdi.1221
4 Haziran 2014
• Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Gülten Kışanak, Özgür Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Serdar
Altan ve beraberindekileri kabulünde, “Basın özgürlüğü, düşünce özgürlüğü özgürlüklerin kaynağıdır” dedi.1222
19 Haziran 2014
1211
http://www.haberler.com/yesil-hat-kalkti-20-yil-sonra-gazeteciler-bolgeye-5903050-haberi/
http://www.taraf.com.tr/haber-basbakan-elestiriye-katlanmali-152809/
1213
http://www.haberler.com/kurt-gazeteciler-gunu-kutlanacak-5933753-haberi/
1214
http://gundem.bugun.com.tr/o-konusmalari-yayinlamak-basinin-gorevi-haberi/1079044
1215
http://www.radikal.com.tr/turkiye/yedi_yildir_tutuklu_olan_gazeteci_fusun_erdogan_serbest-1190949, ve http://www.haberturk.com/gundem/haber/946463-8-yilsonra-serbestler
1216
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/401098?from=3106959280
1217
http://www.milliyet.com.tr/turk-basininda-tarihi-guc-birligi-kutahya-yerelhaber-192652/
1218
http://haber.kanald.com.tr/Haber/Gundem-32/Tencere-tavaya-ceza-yok-55852.aspx
1219
http://www.aydinlikgazete.com/mansetler/41609-aydinlik-ve-ulusal-kanala-basinin-ozgur-sesi-odulu.html
1220
http://www.odatv.com/n.php?n=yalan-haber-cezalandirildi-2705141200
1221
http://www.milliyet.com.tr/-demokratik-bir-haktir--gundem-1891184/
1222
http://www.diyarbakir.bel.tr/newsdetails.aspx?ID=8034&natid=0
1212
115
• Kalkınma Bakanlığı tarafından Sosyal Destek Program (SODES) kapsamında desteklenen
ve Batman Gazeteciler ve Yayıncılar Cemiyeti tarafından hayata geçirilen Gazeteciler yetişiyor, Batman
gelişiyor projesi kapsamında fotoğrafçılık eğitimi alan gazeteciler, Tüpraş tesislerinde düzenlenen
törende sertifikalarını aldı.1223
20 Haziran 2014
• 6 Haziran’da TİB tarafından erişime engellenen incicaps.com, inci yazarlarının itirazları sonucu tekrar
erişime açıldı.1224
21 Haziran 2014
• Turgutlu Cumhuriyet Savcılığı, “KCK faaliyetleri”ni “düşünce ve ifade özgürlüğü” kapsamında
değerlendirerek, “Kovuşturmaya yer olmadığı” yönünde karar verdi.1225
24 Haziran 2014
• Gazeteciler Konfederasyonu Birinci Başkanlar Kurulu toplantısı Siirt’te yapıldı. Toplantının ardından
açıklanan sonuç bildirgesinde, çözüm sürecinde basın mensuplarının “barış dili” kullanmasının önemine dikkat
çekildi.1226
25 Haziran 2014
• İsmet Berkan, T24’ten Hazal Özvarış’la konuşurken, Kabataş olaylarıyla ilgili olarak, olayların
görüntülerini izlediğini sosyal medyadan paylaşması için, “Benim hıyarlığım (hatam); atmamalıydım o tweet’leri.
Hata yaptığımın farkına vardım. Teyit etmeden (doğrulamadan) böyle bir şey dememeliydim” dedi. Gezi olayları
sırasında Kabataş’ta türbanlı bir kadının 80-100 kişilik bir grubun saldırısına uğradığı iddiasını Abdülkadir Selvi
yazmış, İsmet Berkan da Radikal gazetesinde görüntüleri izlediğini yazmıştı. 1227
26 Haziran 2014
• Anayasa Mahkemesi Abdullah Öcalan’ın hapiste yazdığı Kürdistan Devrim Manifestosu adlı kitaba basım
aşamasındayken verilen el koyma ve yakma kararını “hak ihlali” saydı. AYM, uygulama için, “Düşünceyi ifade ve
yayma özgürlüğü ihlal edildi” hükmünü verdi.1228
• Batman Gazeteciler Cemiyeti tarafından başlatılan “Gazeteciler Yetişiyor, Batman Gelişiyor” projesi
kapsamında altı ay süren fotoğrafçılık kursunu tamamlayan 11 başarılı kursiyer, eğitimin son ayağını İzmir
gezisiyle tamamladı.1229
27 Haziran 2014
• LGBT Dayanışma Derneği tarafından bedenleri parçalanan, bıçaklanan ve katledilen translara dikkat
çekmek amacıyla ‘Sen Yoksan Çok Eksiğiz’ sloganıyla “But Trans Güzellik Yarışması “ düzenlendi.1230
30 Haziran 2014
• Dünya Sağlık Örgütü’nün düzenlediği ve Gazeteciler Cemiyeti’nin destek verdiği Güvenli Trafik Projesi
kapsamında Güvenli Trafik Projesi Haber Atölyesi düzenlendi ve seminerin Ankara ayağına çeşitli gazete ve
televizyonlardaki muhabirler katıldı.1231
3 Temmuz 2014
• Antalya’daki Gezi eylemleri nedeniyle açılan toplu davada, mahkeme beraat kararı verdi. Kararda, Avrupa
İnsan Hakları Sözleşmesi’ne atıfta bulunularak, “Toplantı ve gösteri yapmanın anayasal hak olduğu”
hatırlatıldı.1232
12 Temmuz 2014
• Cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu, gazetecilerin Musul'daki rehine eylemiyle ilgili sorularına,
“Basın özgürlüğü şarttır, sorunları örtbas etmek, basın yasağı getirmekle olmaz” yanıtını verdi.1233
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
http://www.batmanmedya.com/haber-21359-Genc-gazeteciler-sertifika-aldi.html
http://www.sosyalmedyahaber.co/2014/06/tib-inci-capse-uyguladg-engelleme.html
http://www.evrensel.net/haber/86728/ornek-karar-kck-faaliyetleri-ifade-ozgurlugudur.html#.U7hNKfl_vUU
http://www.iha.com.tr/haber-basininin-temsilcileri-siirtten-seslendi-e28098baris-dilini-kullanalim-gundem-365998/
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/ismet-berkandan-kabatas-aciklamasi-benim-hiyarligim
http://www.taraf.com.tr/haber-aym-ocalanin-kitabina-el-konmasi-hak-ihlalidir-157715/
http://www.milliyet.com.tr/basarili-kursiyerlerin-odulu-izmir-gezisi-izmir-yerelhaber-266940/
http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/26674591.asp
http://www.hurriyet.com.tr/ankara/26689003.asp
http://www.taraf.com.tr/haber-yazdir-158272.html
http://www.iha.com.tr/samsun-haberleri/cumhurbaskani-adayi-ihsanoglundan-montaj-tepkisi-samsun-813745/
116
16 Temmuz 2014
• Anayasa Mahkemesi, Habervaktim.com internet sitesinin, Avukat Sinem Hun’u ve Kaos GL Derneği’ni
hedef gösteren, “Kaos GL isimli sapkınların derneğinin de avukatlığını yürüten Ankara Barosu’na kayıtlı Sinem
Hun” ifadesinin, “cinsel yönelim temelli nefret söylemi” olduğunu kabul etti. Böylece ilk kez AYM kararlarında
cinsel yönelime ilişkin nefret söylemi tanınmış oldu.1234
24 Temmuz 2014
• Türkiye Gençlik Konseyi Batman İl Başkanı Mekan Görük, basında sansürün kaldırılışının yıldönümü
dolayısıyla yaptığı açıklamada, basının halkın gözü, kulağı ve dili olduğunu söyledi.1235
• Sansürün kaldırılışının 106. yıldönümü dolayısıyla düzenlenen törende, TGC tarafından verilen geleneksel
“Basın Özgürlüğü Ödülleri” sahiplerini buldu.1236
• 94 basın meslek kuruluşunca oluşturulan Gazetecilere Özgürlük Platformu, 2013’ten beri “Basın Özgürlüğü
İçin Mücadele Günü” olarak kutlanan 24 Temmuz’da “Diren Gazetecilik” başlıklı sosyal medya kampanyası
düzenledi. Bu çerçevede #direngazetecilik , #basınözgürolsaydı ve #gazetecilergünü etiketleri sosyal medyada
paylaşılarak, Türkiye ‘deki basın ve ifade özgürlüğü sorununa dikkat çekildi.1237
25 Temmuz 2014
• İzmir’in Karşıyaka Belediyesi ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti tarafından düzenlenen Basın Özgürlüğü
Ödülü, Gazeteci-Yazar Soner Yalçın’a verildi.1238
31 Temmuz 2014
• Bartın’da Gezi Parkı eylemlerine katılan öğrencilerine sosyal medya platformu Facebook üzerinden destek
veren öğretmene MEB tarafından verilen meslekten men cezası, “hukuka aykırılık” gerekçesiyle idare
mahkemesince iptal edildi.1239
1 Ağustos 2014
• İstanbul Sözleşmesi olarak bilinen Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla
Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi yürürlüğe girdi. İstanbul Sözleşmesiyle, toplumsal cinsiyete
(biyolojik cinsiyet kavramının ötesinde tüm cinsiyet algılarının toplum tarafından belirlendiğini öne süren kavram)
dayalı şiddet “bir zulüm biçimi” olarak kabul edilecek, mültecilik statüsü de toplumsal cinsiyete duyarlı biçimde
yorumlanacak.1240
5 Ağustos 2014
• Dünyada elektronik ve sosyal medya özgürlüğünün desteklenmesi, geliştirilmesi ve oto kontrolün
sağlanması için üst çatı olarak adlandırılan Dünya Elektronik Basın Konseyi Birliği’nin bir yıl süren kuruluş
çalışmaları tamamlandı. Dünya Elektronik Basın Konseyi Birliği’nin kuruluşuyla ilgili açıklama yapan gazeteci
yazar Hasan Taşkın, statünün kuruluş evraklarını İçişleri Bakanlığı’na sunduklarını belirtti.1241
7 Ağustos 2014
• Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Mehmet Atalay, Meclis’te görüşmeleri devam eden İnternet Yasası'yla
internet medyasının da gazetecilik statüsüne alınacağını belirterek, internet medyası mensubu basın çalışanlarının
da “sarı basın kartı alabileceklerini” söyledi.1242
• BBP Genel Başkanı Mustafa Destici, Cihan Haber Ajansı ekibinin davetli olmasına rağmen İçişleri Bakanı
Efkan Ala’nın programına alınmamasına, “Basın hürriyetine darbe vurulması, basın arasında ayrımcılık yapılması
demokratik düşünebilen insanların yapabileceği bir şey değildir” diye tepki gösterdi.1243
18 Ağustos 2014
• Anka Haber Ajansı ile TGS arasında toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde uyuşma sağlanamaması nedeniyle
başlatılan grev, ilk saatlerinde uzlaşmaya varılmasıyla sonra erdi.1244
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/95165/AYM__Escinsellere__sapkin__demek_nefret_sucu.html
http://www.ilkehaberajansi.com.tr/haber/basin-halkin-gozu-kulagi-ve-dilidir.html
http://www.dha.com.tr/tgcnin-basin-ozgurlugu-odulleri-sahiplerini-buldu_724253.html
http://www.radikal.com.tr/turkiye/gop_neden_direngazetecilik_diyor-1203605
http://www.dha.com.tr/basin-ozgurlugu-odulu-soner-yalcina_724442.html
http://www.milliyet.com.tr/yargidan-meb-e-gezi-soku-gundem-1918826/
http://www.stgm.org.tr/tr/manset/detay/erkek-siddeti-sozlesmesi-yururlukte
http://www.sabah.com.tr/medya/2014/08/05/dunya-ebasin-konseyi-birligi-kuruluyor
http://t24.com.tr/haber/internet-medyasi-da-sari-basin-karti-alabilecek,266889
https://www.cihan.com.tr/news/Mustafa-Destici_6327-CHMTUxNjMyNy8xMDA1
http://www.evrensel.net/haber/90203/ankada-grev-gunu-anlasma-saglandi.html
117
21 Ağustos 2014
• Milli İstihbarat Teşkilatı koruması altında Suriye’ye gönderilen treylerle ilgili haber yapan gazeteci Fatih
Yağmur hakkındaki suç duyurusu takipsizlikle sonuçlandı. Savcılık, basın özgürlüğüne vurgu yaparak suç
duyurusunu reddetti.1245
3 Eylül 2014
• Fenerbahçeli Sol Açık Taraftar Grubu’nun üyesi Mehmet Sencer Az, Passolig reklamlarının kaldırılması
talebiyle Reklam Özdenetim Kurulu’na başvuruda bulundu. Sencer Az, talebine gerekçe olarak, “reklamda henüz
Passolig kart almayan taraftar kitlesinin şiddete eğilimli, fanatik ve kural tanımaz eğilimleri olan kişiler olarak
yansıtılmasını” gösterdi. Fenerbahçeli Sol Açık Taraftar Grubu’nun üyesi Sencer Az’ın başvurusunu inceleyen
Reklam Özdenetim Kurulu, “kişilik haklarına saygı” maddesini ihlal ettiği gerekçesiyle Passolig reklamlarının
kaldırılmasına karar verdi.1246
5 Eylül 2014
• İstanbul’da yapılan Internet Governance Forum 2014′e alternatif olarak İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde
özgür, güvenli ve açık bir internet mücadelesi için düzenlendiği ifade edilen Internet Ungovernance Forumu’nun
son oturumunda Wikileaks’in kurucusu Julian Assange, siyasi sığınma aldığı Ekvador’un Londra
Büyükelçiliği’nden telekonferans yöntemiyle katılıp katılımcıların sorularını cevapladı.1247
13 Eylül 2014
• TGF, 46. Başkanlar Konseyi Toplantısı, Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti’nin ev sahipliğinde geniş bir
katılımla Diyarbakır’da yapıldı. Toplantıda barış ve dostluk mesajları verildi.1248
14 Eylül 2014
• Cumhuriyet yazarı Can Dündar hakkında Almanya’da “yüzyılın yolsuzluğu” olarak nitelenen, ancak
Türkiye’de “aklanan” Deniz Feneri davasına ilişkin yazdığı yazı nedeniyle 3 yıl önce açılan manevi tazminat
davası, mahkeme tarafından reddedildi. Can Dündar kararı Twitter hesabından, “Deniz Feneri yazıma dava
açmışlardı. Üç yıl sonra mahkeme davayı reddetti. Gerekçe: ‘Haber yapmak basının görevidir’” mesajıyla
duyurdu.1249
17 Eylül 2014
• CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun, 18 Eylül 2014 günü oynanacak olan Beşiktaş-Asteras Tripolis
maçını Çarşı Grubu ile birlikte tribünden izleyeceği açıklandı. Partinin açıklamasında, Kılıçdaroğlu'nun, “Gezi
eylemlerinde hükümeti yıkmaya yönelik darbe girişiminde bulunmaktan yargılanan taraftarlara destek olacağı”
belirtildi.1250
18 Eylül 2014
• Erzurum’da “tayt” giydiği ve bir erkeğin otomobilinde yan yatmış şekilde oturduğu gerekçesiyle
bıçaklanan D.K. isimli kadın, haberini yapan DHA muhabiri Hümeyra Pardeli’yi savcılığa şikâyet etti. Cumhuriyet
Savcılığı, “basın özgürlüğü” gerekçesiyle D.K’nin şikayetini reddedip muhabir Pardeli hakkında takipsizlik kararı
verdi.1251
19 Eylül 2014
• Yargıtay Ceza Genel Kurulu, Diyarbakır’da katıldığı bir gösteride polise taş atan kişinin eyleminin, AİHM
kararları emsal gösterilerek, “düşünce ve kanaat açıklama yöntemi” kapsamında değerlendirilebileceğine
hükmetti.1252
22 Eylül 2014
• İzmir’de Gezi Parkı olaylarına destek eylemleri sırasında tweet atarak halkı kanunlara karşı gelmeye teşvik
ve tahrik ettikleri iddiasıyla 3 yıla kadar hapis cezası talebiyle açılan, dönemin başbakanı, Cumhurbaşkanı
Erdoğan’ın mağdur sıfatıyla dahil olduğu 29 sanıklı davada İzmir 22. Asliye Ceza Mahkemesi, 27 sanığın
beraatine, Egemen Çiynekli’nin 8 bin 100 TL para cezasına çarptırılmasına, hakkında yakalama kararı bulunan
1245
https://Twitter.com/fatihyagmur/status/502400623451860993/photo/1
http://zete.com/passoligden-trtye-sansur/
1247
http://zete.com/julian-assange-istanbulda-duzenlenen-alternatif-internet-forumuna-katildi/
1248
http://www.tgf.com.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=869:tgf-heyeti-diyarbakrda&catid=44:haberler&Itemid=92
1249
http://www.diken.com.tr/can-dundara-acilan-deniz-feneri-davasi-haber-yapmak-basinin-gorevi-denilerek-reddedildi/
1250
http://www.odatv.com/n.php?n=o-siyasi-lider-maca-geliyor-1709141200
1251
http://www.dha.com.tr/tayt-haberini-sikayet-etti-savci-basin-ozgur-diyerek-takipsizlik-verdi_759210.html
1252
http://zete.com/yargitay-polise-tas-atmak-dusunce-aciklama-yontemi-olabilir/
1246
118
sanık Efecan Karakaş’ın dosyasının ayrılmasına karar verdi.1253
• Dünyada elektronik ve sosyal medya özgürlüğünün desteklenmesi, geliştirilmesi ve otokontrolün
sağlanması için üst çatı olarak adlandırılan Dünya Elektronik Basın Konseyi, Bakanlar Kurulu’nun izniyle resmi
statü kazandı1254
23 Eylül 2014
• Cumhurbaşkanı Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan, gazeteci yazar Soner Yalçın hakkında, yazılarında
kendilerine hakaret ettiği iddiasıyla suç duyurusunda bulundu. Soner Yalçın ile ilgili iki ayrı soruşturmada da
kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildi.1255
25 Eylül 2014
• AYM, CHP’nin “torba yasanın” bazı maddelerinin iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle yaptığı
başvuruyu gündemine aldı. Bunların arasında Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na sansür yetkisi veren
madde de var.1256
26 Eylül 2014
• Mardin Valisi Mustafa Taşkesen, Mardin’de özel hastane çalışanlarının hasta yakını bir öğretmeni darp
ettiği iddiası üzerine olayı görüntülemeye giden ve hastane çalışanları tarafından darp edilen İlke Haber Ajansı
Muhabiri Salih Keskin’i telefonla aradı ve “Hoşgörü şehri olan Mardin’de bu tür fiili saldırıların yaşanmasının
üzücü olduğunu” belirterek saldırıyı kınadı ve gazeteci Keskin’e geçmiş olsun dileklerini iletti.1257
27 Eylül 2014
• Suruç’ta Suriyeli sığınmacılar için kurulan çadır kentin içinde Şanlıurfa Valisi İzzettin Küçük’ün
talimatıyla, içerisinde yatak, internet bağlantısı, bilgisayar, tuvalet ve duşun da bulunduğu tam teçhizatlı basın evi
kuruldu.1258
29 Eylül 2014
• Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 8 yıl önce Ankara Batıkent Lisesi’nin duvarına yazılan “Katil devlet
hesap verecek” ve “Oligarşiyi yıkana dek savaşacağız” gibi sloganlar nedeniyle yürüttüğü soruşturma sonunda
takipsizlik kararı verdi. Başsavcılık sloganları “düşünceyi açıklama hürriyeti” saydı.1259
1 Ekim 2014
• İzmir’de 1 Mayıs eylemlerine katıldığı iddiasıyla gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılan 17 yaşındaki
bir vatandaş, gösteriler sırasında “trafik ve işaret levhasını engellediği” gerekçesiyle, Trafik Denetleme Şube
Müdürlüğü ekibi tarafından kesilen 356 TL tutarındaki para cezasının iptali için avukatı aracılığıyla açtığı davayı
kazandı.1260
2 Ekim 2014
• Aydınlık yazarı Mustafa Mutlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Başbakan olduğu dönemde kendisine açtığı
hakaret davasından, mahkemenin davaya konu olan köşe yazısını “Basın Özgürlüğü” sınırları içisinde
değerlendirmesi sonucu beraat etti.1261
• Eski sevgilisini döven ve bunu tahrik nedeniyle yaptığını söyleyen T.S’nin konuya ilişkin Bianet haberinin
kaldırılması talebi, mahkeme tarafından reddedildi. Mahkeme kararında “Haberde kullanılan dili, seçilen
kelimeler, haberin sunuş şekliyle birlikte değerlendirildiğinde salt kişilik haklarını ihlal etme kastıyla hareket
edildiğine dair bir kanaat oluşmadığına hakların öncelik değerlendirilmesinde basın, düşünce ve düşünceyi
açıklama hürriyetinin öncelikle korunması gerektiği kanaatine varılmıştır” denildi.1262
3 Ekim 2014
• Anayasa Mahkemesi, torba yasayla Başbakanlık TİB'e verilen “4 saat içinde internet sitesi kapatma” ve
“internet toplama ve muhafaza” yetkisini iptal etti.1263
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
http://www.zaman.com.tr/gundem_Twitter-davasinda-27-sanik-beraat-etti_2245902.html
http://www.ensonhaber.com/dunya-e-basin-konseyi-birligi-kuruldu-2014-09-21.html
http://odatv.com/n.php?n=baba-ogul-kaybetti-soner-yalcin-kazandi-2309141200
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/123073/Torba_ya_jet_gorusme.html
http://www.iha.com.tr/yazdir-875744-yerel.html
http://www.milliyet.com.tr/multeci-kampindaki-gazeteciler-icin-sanliurfa-yerelhaber-400882/
http://www.ulusalpost.com/bu-sloganlar-artik-suc-sayilmayacak-26940h.htm
http://www.radikal.com.tr/turkiye/futbolcuya_1_mayisa_katilim_icin_kesilen_trafik_cezasinda_son_karar-1215838
http://www.aydinlikgazete.com/mansetler/53108-erdoganin-actigi-davayi-mustafa-mutlu-kazandi.html
http://www.bianet.org/kadin/ifade-ozgurlugu/158886-mahkeme-erkek-siddetini-haberlestiren-bianet-gorevini-yapti
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27317474.asp
119
4 Ekim 2014
• AYM Başkanı Haşim Kılıç, IPI-CPJ basın özgürlüğü heyetine yaptığı açıklamada, “Türkiye’de bir ‘korku
iklimi’ oluştuğunu” belirtti ve “gazetecilerin direnmeleri ve pes etmemeleri gerektiğini” söyledi.1264
7 Ekim 2014
• Fethullah Gülen’in, Sabah’ da 11 Şubat 2014’te yayımlanan “Gülen neden ve nasıl yaşıyor ABD’de?” ve
18 Şubat 2014’teki, “17 Aralık Gezi’nin devamı mıdır?” başlıklı yazılarda, kişilik haklarına saldırıda bulunduğu,
hakkında iftiralara yer verdiği gerekçesiyle yazar Sevilay Yükselir’e açtığı ve mahkemenin reddettiği manevi
tazminat davalarının açıklanan gerekçeli kararlarında, “basının, somut verilerden yola çıkarak bir dereceye kadar
abartıya da kaçarak yorum ve eleştiri yapmasının engellenmemesi gerektiği” vurgulandı.1265
14 Ekim 2014
• Beşiktaş’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakan olduğu dönemde konvoyu geçerken
“Erdoğan’a ve polislere hakaret ettikleri” öne sürülen CHP üyesi üniversite öğrencilerinin yargılandığı İstanbul 15.
Asliye Ceza Mahkemesi’nden beraat kararı çıktı.1266
15 Ekim 2014
• Uluslararası Şeffaflık Derneği tarafından (Transparency International Turkey) ”yolsuzluk ve şeffaflık gibi
konulara ilişkin medyadaki uzmanlık ve medya okuryazarlığını artırmak” amacıyla hayata geçirilecek Medyada
Şeffaflık projesinin tanıtımı İstanbul/Beyoğlu’ndaki İsveç Başkonsolosluğu’nda yapıldı.1267
16 Ekim 2014
• 51. Altın Portakal Film Festivali’nden sansür krizi nedeniyle geri çekilen belgesellerin bir kısmının,
Kadıköy Nâzım Hikmet Kültür Merkezi’nde 16 Ekim 2014’den itibaren 3 gün boyunca “Sansür oradaysa biz
buradayız” söylemiyle gösterilmesine kadar verildi.1268
21 Ekim 2014
• İzmir Adliyesi’nde 2 Eylül 2013’de adli yıl açılış töreni sırasında, “Tutuklu avukatlara özgürlük” yazılı
pankart açıp slogan attıkları için haklarında Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet suçundan 1,5
yıldan 3 yıla kadar hapis cezası talebiyle dava açılan 18 avukat, İzmir 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde beraat
etti.1269
23 Ekim 2014
• Cumhuriyet karikatüristi Musa Kart, 17 Aralık yolsuzluk operasyonlarını hicveden 1 Şubat 2014 tarihli
karikatürü nedeniyle Başbakana hakaret, iftira ve soruşturmanın gizliliğini ihlalden açılan davanın ilk
duruşmasında beraat etti.1270
• Barış İçin Akademisyenler, 25 Ekim 2014 tarihinde 500. kez Galatasaray Meydanı’nda toplanacak
Cumartesi Anneleri/Cumartesi İnsanları ile dayanışma deklarasyonu yayınladı. Akademisyenler sorumlulara
ilişkin “cezasızlık temasına” dikkat çektikleri açıklamada, tüm meslektaşlarını “başta Cumartesi Anneleri olmak
üzere devletin hışmına uğramış tüm kesimlerin yanında olmaya, onların mücadelelerine güç katmaya” çağırdı.1271
24 Ekim 2014
• Hatay’da “Gezi olaylarında yaralıları tedavi ettikleri ve toplumsal olaylara taraf ve müdahil oldukları”
iddiasıyla Hatay Tabip Odası’nın yönetim kurulu ve onur kurulu üyeleri hakkında açılan dava, mahkeme
tarafından reddedildi.1272
25 Ekim 2014
• AKP, daha önce tartışmalara neden olan ve “Meclis TV’de Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul
çalışmalarının olağanüstü görüşmeler dışında yayınlanmaması” kararını da kapsayan “Meclis İçtüzük
değişikliğini” yeniden gündemine alacağını açıkladı.1273
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27326719.asp
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/10/07/paralelin-gazetecilere-baskisina-yargi-dur-dedi#
http://www.radikal.com.tr/politika/erdogana_hakaret_davasina_4_berat-1218789
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/-medyada-seffaflik-projesi--haberi/1300684
http://www.milliyet.com.tr/sansur-oradaysa-biz-buradayiz--gundem-1955730/?ref=OtherNews
http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/426025?from=3969113102
http://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/159376-cizer-musa-kart-a-ilk-celsede-beraat
http://t24.com.tr/haber/baris-icin-akademisyenler-girisimi-500-hafta-cagrisi-yapti,274824
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/10/24/doktorlarin-gezi-davasina-red-karari-cikti
http://www.odatv.com/n.php?n=akpden-meclis-tvye-yeni-sansur--2510141200
120
26 Ekim 2014
• 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in devlet yaşantısındaki elli yıllık dönemini gözler önüne seren
Demokrasi ve Kalkınma Müzesi törenle Isparta İslamköy'de açıldı. 17 bin metrekare alan üzerine kurulu
külliyenin içinde 1949 yılından günümüze kadar olan sürede Demirel'in görevi sırasında kendisine verilen
hediyeler ile 45 bin kitap, 32 bin gazete-dergi, 126 bin fotoğraf, kişisel bazı eşyaları sergilendi. Demirel törende
yaptığı konuşmada, Türkiye'de demokrasinin kesintiye uğramadan yürümesinin önemini vurgulayarak, kesintiler
olmasaydı ülkenin çok daha ileriye taşınmış olacağına dikkat çekti.1274
29 Ekim 2014
• Koza Grubu’nun Millet gazetesi yayın hayatına başladı.1275
31 Ekim 2014
• Türkiye yayıncılığında ifade özgürlüğünü geliştirmeye katkıda bulunma amacı taşıyan Avrupa Birliği
destekli Yayınlama Özgürlüğü projesi, İstanbul'da Türkiye Yayıncılar Birliği'nde tanıtıldı. Proje koordinatörü
Metin Celal Zeynioğlu yaptığı açıklamada projenin, “Avrupa Birliği’ne giriş sürecinde yayınlama özgürlüğü
alanında farkındalık yaratma” amacı taşıdığını belirtti.1276
• 8 Şubat 2008’de katıldığı Ceviz Kabuğu adlı televizyon programında, kendisine “faşist” dediği gerekçesiyle
Dr. Ömer Faruk Gergerlioğlu tarafından mahkemeye verilen Tuncay Özkan’a verilen tazminat cezası, Yargıtay
tarafından bozuldu. Kararı değerlendiren T24 yazarı ve eski Mazlumder Genel Başkanı Dr. Ömer Faruk
Gergerlioğlu, “Artık Türkiye kamuoyuna ilan etmek gerekir ki muhatabınıza ‘faşist’ demek serbesttir. İfade
özgürlüğünün insanlara hakaret özgürlüğü gibi algılanması insanlığın en temel özgürlüğüne yapılmış en büyük
kötülüklerden birisidir” dedi.1277
5 Kasım 2014
•
Türkiye’de ifade ve basın özgürlüğü ihlallerinin kayıt altına alındığı Özgürlük için Basın projesi yedi aylık
raporu gazete, televizyon ve haber ajansları Ankara temsilcilerinin katıldığı Hilton otelindeki yemekli bir
toplantıyla kamuoyuyla paylaşıldı.1278
7 Kasım 2014
• Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın onayladığı, elektronik ticareti düzenleyen yasa 1 Mayıs 2015'te yürürlüğe
girecek. Bu düzenlemeyle; tüketicilerin izni dışında internet ve cep telefonu üzerinden reklam-pazarlama mesajları
gönderilmeyecek. Göndermekte ısrarcı olanlara ise 50 bin liraya varan ceza uygulanacak.1279
9 Kasım 2014
• Ankara 4. Sulh Ceza Mahkemesi, Facebook hesabına erişimin tamamen engellenmesini eleştiri ve ifade
özgürlüğüne aykırı bulan bir karara imza attı. Prof. Dr. Mehmet Teoman Pamukçu, www.imza.la isimli internet
sitesinde “ODTÜ’de cinsiyetçi, homofobik, transfobik hoca istemiyoruz” isimli imza kampanyasına katıldı ve
kampanya afişi isteği dışında kişisel Facebook hesabında yer aldı. ODTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Faruk Yalvaç,
kampanyanın kendisine karşı iftira ve hakaret içerdiğini savunarak, Prof. Pamukçu’yu savcılığa şikâyet ederek
Facebook hesabını kapattırmak için mahkemeye başvurdu. Ankara 3. Sulh Ceza Hâkimi, şikâyet edilen içeriğe
değil, gerekçesiz bir şekilde Pamukçu’nun Facebook hesabının tamamına erişimin engellenmesi yönünde karar
verdi. Prof. Dr. Mehmet Teoman Pamukçu’nun itirazını görüşen Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği, Facebook’a
erişimin tümden engellenmesi kararını iptal etti.1280
• Evinde yapılan aramanın ardından makul şüpheyle gözaltına alınan ve daha sonra tutuklama talebi
reddedilerek, hakkında gözaltına alındığı suçtan beraat kararı verilen O.B. isimli vatandaş, manevi tazminat davası
açtı. Muğla 2. Ağır Ceza Mahkemesi, vatandaşın manevi tazminat talebini reddetti. Yargıtay, mahkemenin kararını
hukuka aykırı bularak, tazminat ödenmesine hükmetti. O.B. 2009 yılında gözaltına alınmıştı.1281
10 Kasım 2014
• Bursa'da 500 kadar aktif gazetecinin üyesi olduğu Çağdaş Gazeteciler Derneği'nin 25. yılında, kurucu
Başkan Yılmaz Akkılıç'ın geleneksel hale getirdiği, toplumsal mücadeleye katkı ödülleri açıklandı. Gazeteci Soner
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/410602--suleyman-demirel-demokrasi-ve-kalkinma-muzesi-acildi
http://www.zaman.com.tr/aktuel_millet-gazetesi-yayin-hayatina-merhaba-dedi_2254053.html
http://www.taraf.com.tr/haber-yayinlama-ozgurlugu-projesi-tanitildi-167099/
http://www.cihan.com.tr/news/-Fasist-demek-artik-suc-degil-_2870-CHMTU3Mjg3MC8x
http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/ozgurluk-icin-basin-gorev-gazetecilerin/ ve http://gundem.bugun.com.tr/ozgurluk-icin-gorev-gazetecilerin-haberi/1333226
http://www.turkiyegazetesi.com.tr/ekonomi/203150.aspx
http://www.birgun.net/news/view/Facebook-yasagi-iptal/8439
http://gundem.bugun.com.tr/emsal-olacak-bir-karar-haberi/1339066
121
Yalçın, “Basın Özgürlüğü Özel Ödülü”ne layık bulundu.1282
12 Kasım 2014
• Trabzon Gazeteciler Cemiyeti, il genelinde faaliyet gösteren medya kuruluşlarında çalışan kadınların dilek,
istek ve şikayetlerine yönelik ilk kadın komisyonunu kurdu. TGC Başkanı Turgut Özdemir, yaptığı konuşmada,
sektörde çalışan kadınların sayısının giderek arttığını ifade ederek, ”Amacımız cemiyetimizin çatısı altında
kadınlara güçbirliği oluşturmak, mesleki sorunlarının çözümüne katkı sağlamaktır. Sosyal paylaşım olarak da hem
dayanışmayı sağlamak hem de bölgedeki kadınların sorunlarına el atmaktır” diye konuştu. 1283
13 Kasım 2014
• Radyo Televizyon Üst Kurulu'nda, ATV ekranlarında yayınlanan Kara Para Aşk isimli dizide geçen bir
öpüşme sahnesinin “erotizm içerdiği” ve “çocukların gelişimine aykırı olduğu” gerekçesiyle cezalandırılması
istendi. Ancak oylamada karar yeter sayısına ulaşılamadığı için kanala ceza verilmedi.1284
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gazeteciler Cemiyeti (Ankara) Başkanı Nazmi Bilgin ve Yönetim
Kurulu üyelerini Çankaya Köşkü’nde kabul etti. Bilgin Erdoğan’a, Gazeteciler Cemiyeti tarafından hazırlanan
“Türk Basının Sorunları – Görüş ve Önerilerimiz” başlıklı raporu sundu. Raporda, “Türkiye'de basın ve ifade
özgürlüğünün en önemli sorunlardan biri olduğu, bu özgürlükleri tehdit eden etkenlerin başında tekelleşme ve
sendikasızlaştırmanın geldiği, 212 sayılı Basın İş Yasası’nın çok önemli olduğu ve Terörle Mücadele Yasası’nın
gazetecilerin terörist suçlamasıyla karşı karşıya kalmalarına yol açan 8. maddesinin gözden geçirilmesi gerektiği”
belirtiliyor.1285
17 Kasım 2014
• Gazeteciler Cemiyeti (Ankara) Yönetim Kurulu, Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan’ı ziyaret etti.
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, Başbakan Yardımcısı Akdoğan’a Türk basının sorunlarıyla ilgili
rapor ve Gazeteciler Cemiyeti yayınlarından örnekler sundu, yeni yasada gazeteci tanımının yer alması gerektiğini
belirtti. Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan'da, basın iş yasasında yapılması için çalıştıkları değişikliklerde
gazetecilerin kazanılmış haklarında geriye dönüşün kesinlikle olmayacağını bildirdi.1286
• Antalya Gazeteciler Cemiyeti ve Nürnberg Basın Kulübü'nün Kardeşlik Protokolü'nün onuncu yılında
“Türkiye ve Avrupa'da Demokrasi ve Basın Özgürlüğü” paneli düzenlendi.1287
20 Kasım 2014
• Tokat 2. Asliye Ceza Mahkemesi Hakimi Mesut Eryılmaz ,Tokat'ta geçen yıl Gezi Parkı protesto
gösterilerine katılan ve tutuksuz yargılanan 144 sanığın eylemlerini ifade özgürlüğü kapsamında
gerçekleştirdiklerini belirterek, sanıkların beraatine karar verdi.1288
25 Kasım 2014
• Edirne'de 75 yaşındaki Kıymet Peker'in, iş makinesinin önünde durarak yıkımını engellediği çocuk parkıyla
ilgili Edirne İdare Mahkemesi, parkın yıkılmasının hukuka aykırı olduğuna hükmetti.1289
27 Kasım 2014
• Twitter 'da paylaştığı ve Ömer Hayyam'a ait olduğu belirtilen bir rubai nedeniyle hakkında dava açılan ve
10 ay hapis cezası verilen piyanist Fazıl Say ile ilgili dosyayı inceleyen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, yerel
mahkemenin 10 ay hapis kararının yerinde olmadığına hükmederek, Say hakkında beraat kararı verilmesini talep
etti.1290
• Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, “sistematik yasadışı dinlemelerin önünün
kesildiğini” söyledi. Elvan, “Dinlemenin yasal prosedürü bellidir. Herhangi bir mahkeme, hâkim kararı olmadan
kimsenin dinlenemeyeceği açıktır. Mahkemeden 'dinleme yapılsın' kararı gelmişse 'o telefon kime ait', 'mahkeme
kararı şahsa yönelik mi' detaylı araştırmalar yapılıyor. Eksik bir evrak ya da yanlış bir işlem görüldüğü takdirde
mahkemeye iade ediliyor. Artık yasadışı dinlemelerin beli kırıldı diyebiliriz. Kurumların daha korunaklı hale
1282
http://sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/soner-yalcina-anlamli-odul-644014/
http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/Trabzon-Haberleri/tgc-ilk-kadin-komisyonunu-kurdu_8257
1284
http://www.gazetevatan.com/rtuk-u-kizdiran-opusme-stili--696694-magazin/
1285
http://www.aa.com.tr/tr/rss/420340--cumhurbaskani-erdogan-gazeteciler-cemiyeti-heyetini-kabul-etti; ve http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/cumhurbaskanierdogan-gazeteciler-cemiyeti-yonetim-kurulunu-kabul-etti/
1286
http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/basbakan-yardimcisi-akdogani-ziyaret-ettik/
1287
http://www.burdurgazetesi.com.tr/haberler/manset-haberleri/15011-alman-ve-turk-gazeteciler-basin-ozgurlugunu-tartisti.html
1288
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27612131.asp
1289
http://www.radikal.com.tr/cevre/edirnedeki_parki_kiymet_ninenin_direnisi_kazandi-1239027
1290
http://www.radikal.com.tr/turkiye/yargitay_fazil_sayin_cezasina_itiraz_etti-1240819
1283
122
getirilmesini sağlayacağız, ekipler oluşturacağız” dedi.1291
29 Kasım 2014
• Gazeteciler Konfederasyonu Başkanlar Kurulu Toplantısı Edirne Gazeteciler Derneği’nin ev sahipliğinde
yapıldı. Toplantıda konuşan Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, basın özgürlüğünün hukuk devleti, ve güçlü bir
demokrasi için zorunluluk olduğuna dikkat çekti. Müezzinoğlu, “Basını yıpratma veya parlatma aracı amacıyla
kullanmak isteyen anlayıştan kurtarmak lazım. Birlikte bir yerlere basamak basamak götürebiliriz. Demokrasi ve
hukuk devleti adına çok daha başarılı olunacaktır. Zaman zaman ayrışsak da sizlerle birlikte geleceğe yürümek çok
önemlidir” dedi.1292
• 2014 yılında yapılan 1 Mayıs kutlamaları için Beşiktaş’ta düzenlenen yürüyüşte, Toplantı ve Gösteri
Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet ettikleri gerekçesiyle 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanan
dokuz kişi beraat etti.1293
• Taraf yazarı Amberin Zaman'ı IŞİD'le ilgili kaleme aldığı köşe yazısı nedeniyle Twitter'dan tehdit eden
“@turkmucahid” hesabı kapatıldı.1294
3 Aralık 2014
• Altın Portakal Film Festival’inde sansürlenen, yönetmenliğini Reyan Tuvi’nin yaptığı ve Gezi Parkı
eylemlerini anlatan belgesel film, Bursa Nazım Hikmet Kültür Evi’nde düzenlenen özel gösterimde izleyiciyle
buluştu.1295
4 Aralık 2014
• 4 Aralık Dünya Madenciler Gününde Soma Kaymakamlığı önüne gelen maden mühendisleri, “Yasalar
böyle devam ederse işçiler ölmeye devam edecektir” diyerek hükümeti uyardı.1296
7 Aralık 2014
• Avrupa Konseyi, medya çalışanlarına yönelik “ölüm tehdidi”, “fiziksel saldırı”, “siyasi baskı”, “sansür”,
“haksız yere işten atılma” gibi sorunların gazeteci örgütleri aracılığıyla “anlık veriler” olarak kaydedileceği
çevrimiçi bir platform oluşturdu. CHP Ankara Milletvekili ve Avrupa Konseyi Medya ve Bilgi Toplumu Alt
Komitesi ikinci Başkanı Ayşe Gülsün Bilgehan tarafından sunulan proje, Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa
Birliği (AB) organlarının eşzamanlı olarak harekete geçerek, bir üst diyalog aracı olarak kullanılabilmesini
hedefliyor. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, “Bu platform, gazetecilerin güvenliklerini
artırmak için daha hızlı hareket etmeye yönelik bir ilk adımdır” dedi.1297
9 Aralık 2014
• Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın 2014-2015 programından
çıkarılan Fazıl Say eserlerinin yerine konulan besteci Muammer Sun, eserlerinin çalınmasını istemedi. Say,
konuya ilişkin Facebook hesabından bir mesaj paylaşarak besteciye teşekkür etti.1298
• Yargıçlar Sendikası hakkında Ankara Valiliği'nce “meslek sendikası kurulamayacağı, yargıç ve
Cumhuriyet savcılarının da sendika kurucusu ve üyesi olamayacakları” iddiasıyla açılan ve Ankara 11. İş
Mahkemesi’nde görülen kapatma davası, “yasal süresinde açılmadığı” gerekçesiyle reddedildi. Yargıçlar
Sendikası, davanın hem usulden hem esastan reddini talep etmişti. Yargıçlar Sendikası Başkanı Ömer Faruk
Eminağaoğlu, karardan sonra yaptığı açıklamada, davanın açılmasının suç olduğunu savundu ve sendikayı,
Anayasa'nın 90. maddesine göre, Türkiye'nin tarafı olduğu uluslararası sözleşmelere dayanarak kurduklarını
belirterek, hükümet ve Ankara Valiliği'nin bu davayı açarak Anayasa'yı askıya aldığını söyledi. Eminağaoğlu, “Bu
çağda kuruluşu izne tabi olmayan bir sendikanın yok olmasını istemek hukuk devletine saygısızlıktır” diyerek,
Ankara Valiliği hakkında suç duyurusunda bulunulmasını da istedi.1299
11 Aralık 2014
• Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi, “Türk yargısının ifade özgürlüğü konusunda kapasitesinin
güçlendirilmesi” amacıyla Türkiye Adalet Akademisi’nin ortaklığında başlatılan projenin açılışı yapıldı. 1 Aralık
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
http://www.aksam.com.tr/siyaset/yasadisi-dinlemenin-beli-kirildi/haber-357696
http://www.milliyet.com.tr/gazeteciler-konfederasyonu-toplantisi-edirne-yerelhaber-498197/
http://www.radikal.com.tr/turkiye/1_mayis_davasinda_karar-1240664
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27678550.asp
http://www.bursaport.com/haber/kultur-sanat/sansurlenen-belgesel,-bursada-izleyiciyle-bulustu-57922.html
http://www.evrensel.net/haber/98973/bu-anlayis-surdukce-olumler-devam-eder
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27728571.asp
http://www.radikal.com.tr/kultur/fazil_say_bravo_hocam-1247995
http://www.aljazeera.com.tr/haber/yargi-sen-kapatilmadi
123
2016’da sona erecek 2 milyon 800 bin avro bütçeli proje, TAA’nın hâkim ve savcıların Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi içtihatlarını daha etkili uygulamaları için ifade özgürlüğü bakımından donanımlı kılınmasını ve bu
eğitimlerin de sürdürülebilirliğinin sağlanmasını amaçlıyor.1300
16 Aralık 2014
• Uygulanan sansür nedeniyle 51. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden çekilen filmler, Çanakkale
Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğünce düzenlenen kültürel etkinlikler kapsamında, ”Sansür Oradaysa
Biz Buradayız” sloganıyla Çanakkale’de seyirciyle buluştu.1301
17 Aralık 2014
• Gezi Parkı olaylarına ilişkin Beşiktaş’ın taraftar grubu Çarşı üyesi 35 kişi hakkında “cebir ve şiddet
kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya
tamamen engellemeye teşebbüs etmek” suçundan açılan dava duruşmasında mahkeme, “sanıklar hakkındaki yurt
dışına çıkış yasağının kaldırılmasına” ve 2 Nisan 2015 tarihli bir sonraki duruşmada “müşteki polislerin
dinlenmesine” karar verdi.1302
18 Aralık 2014
• Cumhuriyet Sorumlu Yazı işleri Müdürü Ayşe Yıldırım’ın, Yüksekova Sulh Ceza Hakimliği’nin 28
Ekim’de Hakkari Yüksekova'da düzenlenen silahlı saldırıda üç askerin şehit edilmesiyle ilgili aldığı yayın yasağı
kararına yaptığı itiraz, Hakkari Sulh Ceza Hakimliği tarafından haklı bulundu. Kararda, olayın içeriğine yayın
yasağı konulmasının, halkın hakkında bilgi edinme hakkının tüm yollarının kapatılmasına neden olacağı, ölçülülük
ilkesi ile demokratik bir toplumdaki gereklilik unsuruna aykırı olacağı, ölçülülük ilkesiyle de bağdaşmayacağı
vurgulandı.1303
28 Aralık 2014
• Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, “Bilgi ve İletişim” sektörünün diğer sektörlerin
lokomotifi olduğunu belirterek AR-GE desteklerine başlıanacağını söyledi. Elvan “Bilgi ve iletişim sektöründe
faaliyet gösteren yazılım firmalarımıza, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelere ciddi destekler vermeye
başlayacağız” dedi.1304
1300
1301
1302
1303
1304
http://www.taa.gov.tr/duyuru/turk-yargisinin-ifade-ozgurlugu-konusunda-kapasitesinin-guclendirilmesi-projesi/
http://www.canakkaleolay.com/details.asp?id=93431
http://www.milliyet.com.tr/carsi-davasi-hakkinda-ara-karar-gundem-1985530/
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/165733/Cumhuriyet_in_basin_ozgurlugu_zaferi.html
http://www.aksam.com.tr/teknoloji/bakan-elvandan-bilgi-ve-iletisim-sektorune-arge-mujdesi/haber-364493
124
Diğer Gelişmeler
5 Temmuz 2014
• Şiddete Son Platformu çatısı altında birleşen 243 kadın örgütü, Türk Ceza Kanunu’nda değişiklik
yapılmasına yönelik yasanın, cinsel taciz ve saldırıyı önleyemeyeceğini, çocukları ve kadınları koruyamayacağını,
saldırganlar üzerinde caydırıcı etkisi olmayacağını açıkladı.1305
11 Temmuz 2014
• Yeni Şafak Ankara Temsilcisi Abdülkadir Selvi, Etyen Mahçupyan’ın Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın
vizyon belgesini hazırlayan kadronun içinde olduğunu yazdı.1306
14 Temmuz 2014
• Diyarbakır’ın Lice ilçesi Belediye Başkanı BDP’li 25 yaşındaki Rezan Zuğurli’ye, yasadışı gösterilere
katılıp PKK adına suç işlediği gerekçesiyle 4 yıl 2 ay hapis cezası veren mahkeme gerekçeli kararını açıkladı.
Bilirkişi raporuna vurgu yapılırken, polise taş atan grupta bulunan kişinin kaş, göz ile burun ve dudak arasındaki
boşluktan Belediye Başkanı Zuğurli’ye benzediği belirtildi.1307
15 Temmuz 2014
• Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, Sabah yazarı Rasim Ozan Kütahyalı’nın, HDP Milletvekili Ertuğrul Kürkçü’ye
yönelik “utanmaz, alçak, manyak” gibi söylemlerini ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdi.1308
17 Temmuz 2014
• AYM, Hrant Dink davasında, cinayetin işlenmesinde ihmali bulunan kamu görevlileri hakkında “etkin
soruşturma yapılmadığına” hükmetti. Mahkeme, bu çerçevede “ihlal” kararı verdi.1309
19 Temmuz 2014
• Kadın cinayetlerinin artması yüzünden meclisi toplanmaya çağıran çok sayıda kadın ve LGBTİ örgütü,
“Nikâhta cinayet var”, “Her yerde katliam, katiller hanenizde” sloganlarıyla yürüyüş yaptı.1310
22 Temmuz 2014
• 17 ve 25 Aralık 2013 tarihlerinde yapılan yolsuzluk soruşturması operasyonları ile “Tevhid-i Selam” örgütü
soruşturmasını yürüten dönemin emniyet görevlilerine karşı 22 ilde operasyon başladı.1311
26 Temmuz 2014
• 22 Temmuz operasyonu kapsamında gözaltına alındıktan sonra tutuklanması talebiyle mahkemeye sevk
edilen 17 kişiden, aralarında eski İstanbul İstihbarat Şube Müdürü Ali Fuat Yılmazer ve eski İstihbarat Şube
Müdürü Erol Demirhan’ın da yer aldığı 12 kişi tutuklanırken, beş kişi serbest bırakıldı.1312
• 5 Eylül 2014
• Hacker grubu RedHack, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün resmi internet sitesi “egm.gov.tr’yi hacklediğini
duyurdu. Siteye erişim durdu.1313
7 Eylül 2014
• TÜİK verilerine göre; Türkiye’de magazin, moda ve alışveriş içerikli gazete ve dergilerin sayısının artmaya
devam ettiği belirtildi. Ağırlıklı olarak magazin içerikli gazete ve dergilerin oranı geçen yıl yüzde 35 artarak
186’ya çıktı. Yazılı medya alanında geçen yıl en fazla yeni gazete ve dergi kurumsal yayımcılık alanında faaliyete
başladı. Kurumsal gazete ve dergilere geçen yıl 106 yeni yayım eklendi. Böylece 2012’de 228 olan kurumsal
yayım sayısı geçen yıl 334’e ulaştı. Yazılı medyada yayım sayısının en fazla gerilediği alan kültür/turizm/tanıtım
oldu. Söz konusu alanlarda 2012’de 374 gazete ve dergi yayınlanırken, geçen yıl bu sayı 326’ya geriledi.
Kültür/turizm/tanıtım ağırlıklı içeriğe sahip gazete ve dergilerin sayısı geçen yıl, bir önceki yıla oranla yüzde
yüzde 48 azaldı.1314
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
http://bianet.org/bianet/kadin/156203-243-kadin-orgutu-cinsel-suclar-yasa-tasarisina-itiraz-ediyor
http://www.taraf.com.tr/haber-vizyon-belgesinde-mahcup-imza-159049/
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26803635.asp?top=1
http://arsiv.taraf.com.tr/haber-basbakana-farkli-hukuk-159241/
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/95665/Hrant_Dink_davasinda_ihlal_karari.html
http://www.milliyet.com.tr/kadin-katliami-var-isyandayiz-gundem-1914703/
http://www.radikal.com.tr/turkiye/22_ilde_polise_operasyon-1203140
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26892358.asp
http://www.radikal.com.tr/turkiye/RedHack_emniyetin_sitesini_hackledigini_iddia_etti-1149441
http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/27158064.asp
125
9 Eylül 2014
• Takvim ve Sabah gazeteleri, “Kimse Yok Mu” derneğiyle ilgili yayınladıkları haberde derneğin topladığı
yardımları daha fazla gösterip halkı kandırdığını ve paraları amacı dışında kullandığını iddia ederek bu iddiaların
İçişleri Bakanlığı Dernekler başkanlığı denetim raporunda yer aldığını yazdı. Dernek bu haberler üzerine bir
açıklama yayınlayarak, İçişleri Bakanlığı’ndan kendilerine böyle bir rapor gelmediğini, söz konusu bilgiler
ışığında zaten bir raporun da var olamayacağını açıkladı.1315
• OdaTV'nin haberine göre asansörün düşmesi sonucu 10 işçinin yaşamını yitirdiği iş cinayetini protesto
etmek isteyen Torunlar İnşaat işçileri, Torunlar GYO yöneticileri tarafından önce şantiyeye hapsedildi, ardından
işten atılmakla tehdit edildi. İçeride tutulan 30 işçiden 15’i işten atılmayı göze alarak dışarıya çıktı ve açıklama
yaptı. Ardından 8-10 işçinin işten çıkarıldığı belirtildi.1316
• “3H (Hukuk, Hoşgörü, Hürriyet) Hareketi”, “12 Eylül referandumunda elde edilen kazanımların
kaybedildiği” gerekçesiyle İstiklal Caddesi’nde geri geri yürüyerek protesto eylemi yaptı. Eylemci grup yaptığı
basın açıklamasında; Türkiye’nin basın özgürlüğü, insani girişim ve uluslararası demokrasi endekslerinde geri
sıralarda yer aldığını vurgulayarak, “İnsanlarımız ve kentlerimiz iktidarın demokrasi vaatleri gibi git gide
soluklaşıyor” ifadesini kullandı.1317
15 Eylül 2014
• Diyarbakır’da açılan ve Kürtçe eğitim vereceği söylenen okul, Diyarbakır Valiliği tarafından anayasanın
42. maddesi uyarınca mühürlendi.1318
16 Eylül 2014
• Zaman yazarı Mümtaz’er Türköne, Fethullah Gülen Cemaatine yakınlığı ile bilinen Bank Asya’nın borsada
tekrar işlem görmeye başlaması üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “BDDK’nın karar vermesi gerektiğini, aksi
takdirde sorumlu olacaklarını” söylemesi hakkında yaptığı yorumda, “Erdoğan bütün varını-yoğunu, gücünüiktidarını kullanarak, ekiplerini-adamlarını seferber ederek Bankasya’yı batırmaya çalıştı. Başaramadı. Demek ki
gücü buraya kadarmış. Tehlikenin sona erdiği Cumhurbaşkanı’nın ağzından ilan edildiğine göre Bankasya’ya artık
‘geçmiş olsun’ diyebilirsiniz” dedi.1319
• IŞİD'in, petrol ticaretine göz yumduğu haberleriyle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tepkisini çeken New York
Times, Türkiye’den IŞİD’e katılımın yüksek olduğunu iddia etti. “Türkiye’den IŞİD’e sabit bir şekilde militan
akıyor” başlıklı haberde, gazetenin Ankara’daki IŞİD sempatizanları ve mağdurlarıyla görüşmelerine yer
verildi. 1320
17 Eylül 2014
• Diyarbakır’da bir grup, Bağlar Belediyesi’ne ait Ferzad Kemanger Eğitim Destek Evi’nde açılan ve
sonrasında Valilik tarafından mühürlenen Kürtçe eğitim veren okulu tekrar açtı. BDP İl Başkanı Zübeyde Zümrüt,
kalabalığa Kürtçe seslenerek, okulun kapatılması tepki gösterdi ve “Kürtçe eğitim vereceklerini” söyledi.1321
• MEB, izni alınmadan açılan ve Kürtçe eğitim vereceği belirtilen okulların kapatılması sonrasında İzmir,
Diyarbakır, Silvan, Hakkari, Şırnak, İzmir, Mardin, Nusaybin, Hakkari-Yüksekova, Bitlis-Tatvan, Şırnak-Cizre ve
daha birçok şehir, kasaba ve yerleşkede okulları yakma, kamu malına zarar verme boyutlarına varan eylemler
yaşandı. “Dil onurdur, dil varlıkdır. Biz varlığımıza sahip çıkacağız” sloganlarıyla yapılan bu eylemlerde okulların
tahrip edilmesi çarpıcı tezat oluşturdu.1322
20 Eylül 2014
• MEB Ortaöğretim Kurumları için hazırlattığı tarih kitabının bazı bölümlerinde “Kürdistan” kelimesi
sansürlendi. Aynı ders kitabında Osmanlı Devleti’nde yaşayan halklar arasında da Kürtler yer bulmuyor.1323
• AKP TBMM Grup Başkanvekili Mahir Ünal, “Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu seçimlerini Yargıda
Birlik Platformu’nun kazanamaması ve onların karşısındaki ittifakın kazanması durumunda HSYK seçimlerini
gayrimeşru sayacaklarını” söyledi.1324
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/kimse-yok-mu-sabah-ve-takvimi--haberi/1248918
http://odatv.com/n.php?n=simdi-de-basina-konusan-iscileri-kovdular-0909141200
http://www.zaman.com.tr/gundem_yeni-turkiyeyi-geri-geri-yuruyerek-protesto-ettiler_2243936.html
http://www.milliyet.com.tr/valilik-kurtce-okul-u-muhurledi-gundem-1940639/
http://www.internethaber.com/mumtazer-turkoneden-bomba-bank-asya-yazisi-722265h.htm
http://t24.com.tr/haber/new-york-times-hacibayramdan-iside-militan-akiyor,270880
https://www.avrupagazete.com/mobile/turkiye/145071-diyarbakir-da-muhurlenen-kurtce-okulun-kapisi-sokuldu.html
http://www.zaman.com.tr/gundem_diyarbakirda-8-okula-bombali-ve-molotoflu-saldiri_2244025.html
http://www.radikal.com.tr/turkiye/kanuninin_kurdistanina_sansur-1213841
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27269851.asp
126
• Yargıçlar Sendikası Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili
Mahir Ünal’ın HSYK seçimlerine ilişkin “Kazanırlarsa bu seçimleri gayrimeşru sayarız” sözlerini Yüksek Seçim
YSK’ye şikâyet etti ve konunun incelenerek HSYK üyelik seçimlerinde eşit ve serbest yarışma ortamı
sağlanmasını talep etti.1325
• Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Utku Çakırözer, yazısında “HSYK seçimlerini kaybetmesi halinde
hükümetin yol haritası, Yalçın Akdoğan’ın, ‘Kaderimizi 12 bin kişinin seçimi değil, 55 milyonun seçimi belirler’
sözlerinde gizli. Akdoğan bu sözleriyle sadece hâkim ve savcıların değil tüm seçmenlerin sandığa gideceği bir
süreci işaret ediyor. Bunun anlamı bir anayasa değişikliği referandumudur” dedi.1326
• Star gazetesi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada boş kalan
salonu, photoshop ile doldurdu. Gazetenin İstanbul baskısının birinci sayfasının manşetinde yer alan haberde,
“Yüzlerine haykırdı” başlığı kullanıldı. Star’ın teknolojiden faydalanarak boş olan salonu “doldurması” sosyal
medyada da gündem oldu.1327
26 Eylül 2014
• AYM, CHP Denizli Milletvekili İlhan Cihaner‘in, Yeni Şafak'ın Ergenekon soruşturması sırasında hakkında
yaptığı bir haberle ilgili açtığı tazminat davalarının reddedilmesinin insan hakları ihlali olduğu gerekçesiyle
yaptığı başvuruyu reddetti.1328
• TGC, Konrad Adenauer Stiftung ile ortaklaşa düzenlediği “Yerel Gazetecilik Eğitim Seminerleri”nin
72’incisi Sivas’ta yapıldı. Seminerde son dönemde sıkça gündeme gelen sansür ve basın özgürlüğü konuşuldu.
Gazete manşetleri ve haber başlıklarında, “provokatif, ırkçı ve ayrımcı dilin artmaya başladığı ve halktan bilgilerin
saklandığı” da kaydedildi.1329
• Kütahya Bağımsız Milletvekili İdris Bal, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde düzenlediği basın
toplantısında, AKP Grup Başkanvekili Mahir Ünal’ın “HSYK seçimlerini Yargıda Birlik Platformu adaylarının
kazanmaması halinde gayrimeşru olacak” dediğine işaret ederek, iktidarın, kendisi için önemli olan seçimleri
kazanabilmek için yerel ve genel seçim gibi propaganda yaptığını, seçim sonrası geçerli olacak vaatlerde
bulunduğunu söyledi.1330
• Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, HSYK seçimlerine ilişkin “Maalesef çok kara propaganda yapılıyor. Paralel
medya her gün yalanı Allah rızası için söylüyor” diyerek, bazı medya kuruluşlarını eleştirdi ve “Yalanı Allah
rızası için söyleyenlere biz cevap vermekle yetişemeyiz” dedi.1331
28 Eylül 2014
• MEB’e bağlı okullardaki öğrencilerin kılık ve kıyafetlerine dair yönetmelikte yapılan değişiklik Resmi
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle ilköğretim beşinci sınıflarında kız öğrencilerin türban
takması serbest bırakılırken “saç boyama, vücuda dövme ve makyaj yapma, hızma (piercing) takma bıyık ve sakal
bırakma” yasaklandı.1332
• Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, bir televizyon kanalında katıldığı canlı yayında AKP Grup
Başkanvekili Mahir Ünal’ın açıklamalarının ne anlama geldiği kendisine sorulduğunda; “Olumsuz veya olumlu bir
sonuç çıktığında bunu oturur değerlendiririz. Yani memleket için bir şey yapmak gerekiyorsa o zaman bu
değerlendirilir ama ‘Bunu tanımıyoruz, etmiyoruz’ böyle bir şey söz konusu değil” dedi.1333
1 Ekim 2014
• Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü, kurum içinde “tayt, kolsuz penye, şort, sandalet, terlik, çivi
topuklu ayakkabı ve abiye giyilmesini” yasakladı.1334
14 Ekim 2014
• Taraf’ta yayınlanan bir habere göre “hükümete yakın” dört gazetecinin “başkasının adına bir yapım şirketi
kurdukları ve dini yayın yapan bir kanal için daha önceden hazırlanmış olan belgeseli TRT’ye sattıkları öne
1325
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27274693.asp
http://www.duzceyerelhaber.com/TURKiYEDEN-DUNYADAN-haberleri/31297-Yalcin-Akdogan-Hukumet-HSYK-secimlerinde-istedigi-sonucu-alamazsareferanduma-gidecek#.VCvSE_l_vUU
1327
http://t24.com.tr/haber/star-erdogan-konusurken-bos-kalan-bm-salonunu-photoshopla-doldurdu,271811
1328
http://www.milliyet.com.tr/basin-ozgurlugu-provokeye-izin-gundem-1945969/
1329
http://www.elazighaberi.com/yerel/72-yerel-gazetecilik-seminerinde-basin-ozgurlugu-konusuldu-h358936.html
1330
http://zete.com/idris-baldan-hsyk-secimlerine-hukumetin-mudahale-girisimine-sert-elestiri/
1331
http://www.iha.com.tr/haber-bakan-bozdag-hsyk-secimlerinde-kara-propaganda-yapiliyor-394786/
1332
http://www.radikal.com.tr/turkiye/okullarda_dovme_yasaklandi-1215229
1333
http://gundem.bugun.com.tr/yalcin-akdogandan-mahir-unala-surpriz-cevap-haberi/1276220
1334
http://www.diken.com.tr/devlet-opera-ve-balesinde-sort-tayt-sandalet-abiye-yasagi/
1326
127
sürüldü. Haberde bu olay nedeniyle bu kişiler hakkında hiçbir işlem yapılmadığı” iddia edildi.1335
15 Ekim 2014
• TGS Genel Merkezi'nde yapılan bir toplantıda işsiz gazetecilerin bir araya gelerek sorunlarını dile
getirdikleri belirtildi. TGS’nin web sitesi üzerinden yapılan açıklamada işinden kovulan, işini hiç yapma olanağı
bulamayan, sansüre uğrayan, sansüre uğramayıp oto-sansür mekanizmasını devreye sokan, sendikalı olduğu için
işten atılan, yıllarca güvencesiz çalışan/çalıştırılan, iş bulsa da işini istediği gibi yapamayan gazeteciler gazetecilik
yapmak için hazırlıklara başladı denildi.1336
16 Ekim 2014
• Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ ) Türkiye’de öldürülen gazetecilerle ilgili veri tabanına göre, ordu
ve PKK arasındaki çatışmaların en yoğun olduğu 1990’lı yıllarda 20 gazeteci cinayete uğramış, 90’lı yıllardan
günümüze kadar olan 20 cinayetin bugüne kadar cezasız kaldığına işaret edilen raporda ayrıca yer verilen bir
haritada cinayetlerin ağırlıkla Kürt yayınlarıyla birlikte Güney Doğu Anadolu bölgesinde yaşandığı
gösteriliyor.1337
19 Ekim 2014
• Başbakan Davutoğlu, Akil İnsanlar Heyeti’ne seslendi ve Kobani bahanesiyle çıkarılan olaylarla ilgili
olarak, “Son olaylarda şiddete davet eden, 'Bu gece herkes silahlansın ve şurayı bassın' diye tweetler var elimizde.
Son olaylar gösterdi ki Suruç’u Kobani’den ayırmak mümkün değil. Ya bu sınırlar barışçıl çabalarla
anlamsızlaştırılacak ya da bu acılar çekilecek” diye konuştu. Davutoğlu, “Kürtlerin devleti Türkiye
Cumhuriyeti’dir” dedi.1338
23 Ekim 2014
• IŞİD saldırılarına karşı Kobani’yi savunmak için giden 25 yaşındaki Hakan Çelik yaşamını yitirdi.
Bianet’te gazetecilik stajı yapan İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü mezunu Çelik’in
cenazesi İstanbul’da toprağa verildi.1339
• RedHack, adalet arayışlarını 500 haftadır sürdüren Cumartesi Anneleri’nin 500. hafta eylemine dikkat
çekmek amacıyla Türkiye İnsan Hakları Kurumu’nun web sitesini hack'ledi. Hack'lenen web sitesinde RedHack’in
“Bu cumartesi karanfilini al, Galatasaray Meydanında ol! Benim annem seni çağırıyor” ifadesi yer aldı.1340
• Başbakan Davutoğlu, “paralel hakim ve savcıların” Kobani gösterileri sırasında eylemcileri “Gidip
eylemlere devam etmeleri, yakıp yıkmaları için serbest bıraktığını” iddia etti.1341 Partisinin milletvekilleriyle
yaptığı toplantıda konuşan Davutoğlu, Kobani eylemlerinde iki bin kişinin gözaltına alındığını, 500’ünün
tutuklandığını söyleyerek şu bilgileri verdi: “Patnos ve Doğubeyazıt’ ta olaylar oldu. Yakıp yıktılar.
Doğubeyazıt’taki hakim tutuklama kararı verirken, Patnos’taki serbest bıraktı. Türkiye genelinde birçok yerde
paralel yapı uzantısı olan hakim ve savcılar, adeta ‘Gidip eylemlere devam etmeleri, yakıp yıkmaları için bunları
serbest bıraktılar. Tutuklayacaksınız ki gözdağı olsun” dedi.1342
29 Ekim 2014
• RedHack, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Anadolu Yakası Park ve Bahçeler Müdürlüğü’nün
sitesini hack’ledi. RedHack’in mesajında “Halihazırda çevresinde tam 26 cami bulunmasına rağmen amacının
Validebağ Korusu’na cami yapmak değil, daha fazla rant elde edebilmek olduğu açıkça ortadadır!” denildi.1343
31 Ekim 2014
• Erdoğan başkanlığında Çankaya Köşkü’nde yapılan, yaklaşık 10 saati aşkın süren, Türkiye Cumhuriyeti
tarihinin en uzun MGK toplantısından sonra yayımlanan bildiride, “ülke güvenliği ile halkın huzuru ve düzenini
ilgilendiren hususların ayrıntılı olarak görüşüldüğü, bu kapsamda, milli güvenliği tehdit eden ve kamu düzenini
bozan iç ve dış legal görünüm altında illegal faaliyet yürüten paralel yapılanmalar ve illegal oluşumlarla yürütülen
mücadelenin kararlılıkla sürdürüleceği” belirtildi. 1344
3 Kasım 2014
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
http://www.taraf.com.tr/haber-hayat-yandasa-guzel-165899/
http://ilerihaber.org/issiz-gazeteciler-gazetecilik-icin-orgutleniyor/3583/
http://t24.com.tr/haber/oldurulen-gazeteciler-haritasi,274065
http://haber.stargazete.com/politika/ahmet-davutoglu-o-tweetler-elimizde/haber-953890
http://m.cnnturk.com/Haber/5448e38ef6309922b0037c08
http://t24.com.tr/haber/RedHack-cumartesi-anneleri-icin-hackledi,274806
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/10/23/paralel-serbest-birakti-eylemciler-yakti
http://sozcu.com.tr/2014/yazarlar/emin-colasan/hayirli-basarilar-629634/
http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/27479718.asp
http://www.milliyet.com.tr/en-uzun-mgk-sona-erdi-ankara-yerelhaber-450343/
128
• Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu üyesi ve Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Mustafa Arslan
ile Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkanı ve Bursa Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nuri Kolaylı, Sinop’taki
yerel basın temsilcileriyle bir araya geldi. Mustafa Aslan, “yerel gazetelerin daha rahat çalışabilmeleri için yeni
düzenlemelerin yapıldığını” bildirdi.1345
6 Kasım 2014
• Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Arslan, basın savcılarına çağrıda bulunarak mevkute
beyannamesi verip, istediği zaman yayın yapan dergi veya gazete basanlara gerekli cezanın verilmesini istedi.
Kendilerinin yayıncılığa dönük bir kısıtlama talebi olmadığını belirten Arslan, “Ama şöyle bir itirazımız var.
Mevkute demek, belli bir vakte göre yayın yapan yayın organı demektir. Eğer siz savcılığa verdiğiniz beyanname
de haftalık gazete olduğunuzu söylemişseniz, haftalık gazete olarak yayınlanmak zorundasınız... Tırnak içerisinde
merdiven altı gazetecilikle yine toplumu rahatsız eden şantajcı gazeteciliğin önü açılmış oluyor” dedi.1346
12 Kasım 2014
• Karadeniz’de yapılan NATO tatbikatından dönen ve İstanbul Sarayburnu’nda bekleyen USS ROSS
(DDG71) adlı ABD savaş gemisi askerlerinin başına Türkiye Gençlik Birliği üyeleri tarafından çuval geçirildi.
“Nefret suçu” olarak tanımlanan olayla ilgili olarak İşçi Partisi Öncü Gençlik İstanbul İl Başkanı Uğurcan
Yardımoğlu ve Türkiye Gençlik Birliği İstanbul Başkanı Uğur Aytaç'ın da aralarında olduğu 11 kişi ifadeye
çağrıldı. 1347
24 Kasım 2014
• Demokrasi Derneği ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın İstanbul 'da düzenlediği KADEM 1.
Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi'ne katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan “Kadın ile erkeği eşit konuma
getiremezsiniz, o fıtrata terstir. Tabiatları bünyeleri fıtratları farklıdır. İş hayatında hamile bir kadını erkekle aynı
şartlara tabi tutamazsınız. Çocuğunu emzirmek zorunda olan bir anneyi, bir erkek ile eşit konuma getiremezsiniz”
dedi.1348
• Nagehan Alçı, Medyaradar’a verdiği röportajda “Devlet içinde kadrolaşma açısından AKP güçlü bir parti
değildir. AKP gücünü halktan alıyor ve bir de bu tür saldırılar sırasında direnmesini sağlayacak sağlam bir medya
kurdu kendine” dedi. 1349
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın nikel madeni çıkarılmak istenen Çaldağı için hazırlanan ikinci Çevresel
Etki Değerlendirme Raporu'nu onaylaması tepkilere neden oldu. Bakanlığın kararı, Turgutlu Çevre Platformu
öncülüğünde, iki milyon ağacın kesilme tehlikesiyle karşı karşıya kalacağı Çal Dağı'nda “Vahşi Madenciliğe
Hayır” adı verilen eylemle protesto edildi. 1350
• Türk-İş'e bağlı Yol-İş Sendikası üyesi taşeron işçiler, kadro verilmesi için çalıştıkları Karayolları Genel
Müdürlüğü önündeki eylemde, “Taşeron sistemi öldürüyor”, “Yargı kararı uygulansın, adalet yerini bulsun”, “And
içtik kadromuzu alacağız” gibi pankartlar açtı. Türkiye Yol-İş Sendikası Genel Başkanı Ramazan Ağar, işçi
kadrolarını vermeyenin aslında siyasal iktidar olduğunu öne sürerek, “Hala bu insanlar köle gibi taşeron emrinde
mi çalışsın istiyorsunuz?” dedi. Ağar, mahkemenin verdiği kararın Yargıtay tarafından onandığını,
ancak Karayolları Genel Müdürlüğü'nün taşeron işçileri üç yıldır kadroya almadığını belirtti. Ağar, Başbakan
Davutoğlu'nun “İşçiler, hakkınızdan vazgeçmeyin” dediğini ve kendilerinin de haklarından vazgeçemeyeceklerini
söyledi. 1351
• Yargıtay Başkanı Ali Alkan, yüksek yargı organlarında yeniden düzenleme öngören yeni yargı paketine
ilişkin açıklamasında, “Teklifteki değişiklikler, yargı bağımsızlığına ciddi zarar verebilecek nitelikte. Yargıya bu
müdahale, daha ne zamana kadar devam edecektir?” dedi.1352
25 Kasım 2014
• Adalet Bakanlığı, Yargıtay Başkanı Ali Alkan'ın açıklamasını “şahsi” olarak niteledi. Bakanlığın
açıklamasında “Teklifle Yargıtay Kanunu'nda yapılması öngörülen değişikliklerin kimleri ve hangi çevreleri
rahatsız ettiği herkesin malumudur” denildi. Açıklamada, “Yargıtay Başkanı bu ‘şahsi’ açıklamasıyla ‘Paralel
1345
http://www.milliyet.com.tr/yerel-gazete-temsilcileri-bilgilendirildi-sinop-yerelhaber-454482/
http://www.milliyet.com.tr/bik-yonetim-kurulu-uyesi-nden-basin-elazig-yerelhaber-458785/
http://www.ulusalkanal.com.tr/gundem/isci-partisi-oncu-genclik-liderleri-ifadeye-cagrildi-h41128.html
1347
http://www.milliyet.com.tr/istanbul-da-abd-askerlerinin-basina-gundem-1968627/
1348
http://www.radikal.com.tr/turkiye/erdogan_batsin_bu_dunya-1237900
1349
http://www.medyaradar.com/nagehan-alci-medyaradara-konustu-erdogan-devrilseydi-biz-de-yassiadadaydik-haberi-131807
1350
http://www.dha.com.tr/en-son-haber-caldaginda-vahsi-madencilige-hayir-eylemi-son-dakika-haberleri_810505.html
1351
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/karayollari-genel-mudurlugu-onunde--haberi/1362366
1352
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/148923/Yargitay_Baskani_ndan__bagimsizlik__cikisi.html
1346
1347
129
Yapı’ya dolaylı da olsa destek vermiştir” ifadesi kullanıldı.1353
27 Kasım 2014
• Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Uzay Bilimi ve Astronomi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Renan Pekünlü,
hakkında “Öğrenim özgürlüğünü engellediği” gerekçesiyle açılan davada 2 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Pekünlü, infaz hükümleri gereği 4,5 ay cezaevinde kalacak.1354
• Star ve Akşam gazetelerindeki görevlerinden alınan eski yayın yönetmenleri Mustafa Karaalioğlu, Yusuf
Ziya Cömert ve Mehmet Ocaktan’ın, İbrahim Karagül'ün başında bulunduğu Yeni Şafak'ta köşe yazarlığı
yapacakları bildirildi.1355
28 Kasım 2014
• Yolsuzluk olayında AKP’li dört eski Meclis Soruşturma Komisyonu’na ifade vermeden bir gün önce
getirilen yayın yasağına, muhalefet partileri, sivil toplum kuruluşlarının avukatları ile medya örgütleri tepki
gösterdi.1356
30 Kasım 2014
• Adana'da bir otelde düzenlenen CHP bölge toplantısında, Kılıçdaroğlu'nun konuşması sırasında salondaki
elektrikler 10'ar saniye aralıklarla yaklaşık 20 kez gidip geldi. İlk kesintinin ardından Kılıçdaroğlu birkaç saniye
bekledikten sonra elektriğin gelmesiyle konuşmaya başladı. Elektriğin tekrar kesilmesi üzerine
Kılıçdaroğlu, ”Elektrikler gelir, gider bunların hiçbir önemi yok arkadaşlar. Bizim sesimizi hiç kimse kesemez,
bundan emin olun” dedi. 1357
• Anayasa Mahkemesi, yüzde 10 seçim barajının kaldırılması için yapılan bireysel başvuruları gündeme
aldı.1358 Seçimde yüzde 10 barajının uygulanıp uygulanamayacağının 3 hafta içinde belirleneceği bildirildi.
Bireysel başvurularla ilgili çalışmaları olan avukat Cüneyt Toraman, “Seçim kanunu, bireysel başvurunun konusu
olamaz! AYM, yasayı dolanarak, ihlal kararı verse bile, bu karar, seçim yasasında değişiklik yapmasını
gerektirmez” dedi.1359
1 Aralık 2014
• Samanyolu Haber Yayın Hizmetleri AŞ'nin, AKP Olağanüstü Büyük Kongresi'ne davet edilmemelerinden
sorumlu tuttukları AKP Genel Başkan Yardımcısı Süleyman Soylu hakkında “nefret ve ayrımcılık” iddiasıyla
yaptığı suç duyurusuna ilişkin savcılık, “kovuşturmaya yer olmadığına” karar verdi.1360
2 Aralık 2014
• Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Cem Vakfı’nın camilere, kiliselere, sinagoglara uygulanan
elektrik faturasından muaf tutma talebinin Türk mahkemeleri tarafından olumsuz karşılanması üzerine yaptığı
başvurunun karar aşamasında, Türkiye’nin cemevlerine “ayrımcılık” yaptığına hükmetti.1361
3 Aralık 2014
• Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün “2014 Yolsuzluk Endeksi Algısı” raporuna göre; Türkiye, 2014
Yolsuzluk Algısı Endeksi'nde en büyük düşüşü yaşayan ülke oldu.1362
4 Aralık 2014
• Antalya’da yeni Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı eleştiren Eğitim Sen Şubesi, Antalya’daki tüm okullara
“Kaçak Saray” adı altında takvim, afiş ve broşür astı. Milli Eğitim Bakanlığı, genelge yayınlayarak, “Siyasi
içerikli yayınların asılmasının yasak olduğu” gerekçesiyle afişleri toplattı.1363
• Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu 3. Dairesi'nin 17-25 Aralık soruşturmaları nedeniyle meslekten
ihraçları yönünde haklarında müfettiş raporu hazırlanan savcılarla ilgili aldığı soruşturma izni kararı, HSYK
Başkanı da olan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ tarafından onaylandı. Müfettiş raporlarında meslekten ihraçları talep
1353
http://www.zaman.com.tr/politika_adalet-bakanligindan-yargitay-baskani-alkana-cevap_2260094.html
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27662264.asp
1355
http://www.radikal.com.tr/turkiye/karaalioglu_ocaktan_ve_comert_yeni_safak_gazetesinde_yazacak-1240796
1356
http://gundem.bugun.com.tr/m/NewsDetail.aspx?id=1369012
1357
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/152271/Kilicdaroglu_nun_konusmasi_sirasinda_20_kez_elektrik_kesildi.html
1358
http://www.haberturk.com/yazarlar/muharrem-sarikaya/1014290-aymnin-yuzde-10-karari
1359
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/11/30/aym-yine-yetki-gaspinda-bulunuyor, http://www.haberturk.com/gundem/haber/1014373-aymde-baraj-hamlesi ve
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/428896--aymden-secim-baraji-aciklamasi
1360
http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/428729--quot-akreditasyon-uygulamasinda-kovusturmaya-yer-yok-quot
1361
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27695545.asp
1362
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/27698471.asp
1363
http://www.radikal.com.tr/turkiye/kacak_saray_afisleri_acilen_toplatiliyor-1245150
1354
130
edilen savcılarla ilgili kararı HSYK 2. Dairesi verecek.1364
• Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği yaptığı açıklamada, ”Son günlerde bazı basın-yayın organlarında
30 Ekim 2014 tarihli MGK toplantısında bütün cemaatlerin örgüt kapsamına alınarak kodlandığına dair
haber/yorumların yer aldığı tespit edilmiştir. Bu iddialar tamamen gerçek dışıdır” ifadesini kullandı.1365
• İşadamı Rahmi Koç ve Koç Holding, Yeni Akit gazetesine, “Koç Holding’in gezi eylemlerinde rol
oynadığı iddiaları” üzerine 20 ceza davası ve yedi tazminat davası açtı. Koç Holding’in davacı olduğu isimler
arasında gazetenin Yazı İşleri Müdürü Ali İhsan Karahasanoğlu, eski Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Zekeriya Say ve
gazetenin yazarlarından Abdurrahman Dilipak ve Ersoy Dede bulunuyor.1366
• Makul şüpheyle arama, mal varlığına kısmen el koyma ile adli yıl açılış törenlerini kaldıran ve Yargıtay ile
Danıştay'ın yapısını değiştiren 52 maddelik yargı paketi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.1367
• Polislere yönelik operasyon kapsamında tutuklanan eski İstanbul İstihbarat Şube Müdürü Ali Fuat
Yılmazer, Hürriyet'in “Dinlenen VIP isimler” başlığıyla çıkan ve ünlü isimlerin dinlendiği haberiyle ilgili olarak
avukatının yaptığı açıklamada dinlemeleri kabul etti, ancak bunların yasal olduğunu söyledi.1368
• HSYK’nın 3. Dairesi, HSYK Başmüfettişi Ömer Kara’nın, 17 ve 25 Aralık yolsuzluk soruşturmasını
yürüten savcılar hakkında hazırladığı raporu görüştü. Daire, savcılar Zekeriya Öz, Muammer Akkaş, Celal Kara ve
Mehmet Yüzgeç hakkında soruşturma yapılması, soruşturma bitene kadar da savcıların görevden uzaklaştırılması
kararı verdi.1369
6 Aralık 2014
• Amerika'daki bir araştırma kuruluşunun (PewResearch Center) yaptığı bir araştırmada Türkiye'nin
“yolsuzluk endişelerinin en çok arttığı” ülkelerden biri olduğu belirtildi. 20 ülkeyi kapsayan anketin sonuçlarına
göre, “Türkiye'de liderlerin yolsuzluğa bulaşmasının çok büyük problem” olduğunu düşünenlerin oranı 2007'de
yüzde 37'yken, 2014'te 25 puanlık artışla yüzde 62'ye çıktı.1370
7 Aralık 2014
• Yazar Orhan Pamuk, yeni kitabı Kafamda Bir Tuhaflık ile ilgili olarak Hürriyet’ten Çınar Oskay’ın
kendisine yönelttiği, “Kitap pek çok toplumsal olaya değiniyor. 6-7 Eylül, askeri darbeler, Madımak... Ama Gezi
yok. Hikâyenin önüne geçmesinden mi çekindiniz” sorusunu şöyle yanıtladı: “Benim ilgimi çekti, ama düşünce
özgürlüğünü anlatabilmek için romanıma Gezi’yi koymama gerek yok. Türkiye’de düşünce özgürlüğü ne yazık ki
çok kötü vaziyette. 'Yerlerde sürünüyor' demeyeyim de ne diyeyim? Pek çok dostum, 'Şu şu gazeteden atılmış. Bu
bu gazeteden atılmış' diye anlatıyor. Artık iktidara en yakın gazeteciler bile takır takır! Bu kadar çok gazeteci
atılan bir yer görmedim. Bu bir... İkincisi ve en kötüsü, bir korku var. Herkes korkuyor, onu görüyorum. Hem bir
şeyler söylemek istiyor, hem işinden atılmaktan korkuyor. Normal değil. Baskı, cesaretli laf söyleyeni önemli
kılıyor. Yaratıcı düşünce değil, cesaret öne çıkıyor.”1371
10 Aralık 2014
• Anayasa Mahkemesi, CHP milletvekillerinin, dört eski bakan hakkında kurulan Meclis Soruşturma
Komisyonu haberlerine mahkemece konulan yayın yasağının kaldırılması istemiyle yaptıkları bireysel başvuruyu,
yayın yasağının başvuran kişilere “mağduriyet yaşatmadığı” gerekçesiyle reddetti.1372
• Diyarbakır 1. Sulh Ceza Hakimliği, Anayasa Mahkemesi'nin 25 Haziran 2014 tarihli kararına uyarak,
Abdullah Öcalan'ın Kürdistan Devrim Manifestosu. Kürt sorunu ve Demokratik Ulus Çözümü adlı kitabına
konulan el koyma ve toplatma kararını kaldırdı.1373
12 Aralık 2014
• Anayasa Mahkemesi, meslek odaları ile Ankara Barosu'nun ve sivil toplum örgütlerinin Cumhurbaşkanlığı
Sarayı ile ilgili yaptıkları bireysel başvuruları “kişi bakımından yetkisizlik” gerekçesiyle reddetti.1374
• Eski AKP Milletvekili Feyzi İşbaşaran'ın avukatı aracılığıyla tutuklama kararına yaptığı itiraz reddedildi.
1364
http://www.aksam.com.tr/guncel/o-savcilar-hakkinda-flas-gelisme/haber-360208
http://www.aksam.com.tr/guncel/mgkdan-cemaat-yalanlamasi-geldi/haber-360142
1366
http://www.yeniakit.com.tr/haber/koctan-dava-bombardimani-38658.html
1367
http://gundem.bugun.com.tr/milli-birlige-bomba-haberi/1376822
1368
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27709669.asp
1369
http://gundem.bugun.com.tr/4-savci-icin-aciga-alma-izni-haberi/1376842
1370
http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/27719887.asp
1371
http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/keyif/27720162.asp
1372
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27749000.asp
1373
http://www.radikal.com.tr/turkiye/ocalanin_yazdigi_kitap_icin_yeni_karar-1249534
1374
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27759031.asp
1365
131
İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği, tutuklama kararını veren İstanbul 5. Sulh Ceza Hakimliği'nin kararının usul ve
yasaya aykırı bir yön bulunmadığını belirtti.1375
• Marmaris Asli Ceza Mahkemesi, “Toplantı ve Gösteri Yürülüşleri Kanunu'na muhalefet etmek, kamu
görevlisine hakaret etmek ve direnme suçlarıyla” 8 sanığın yargılandığı olayla ilgili olarak, Toplantı ve Gösteri
Yürüyüşleri Kanunu'ndaki bazı maddelerin Anayasa'ya aykırı olduğu iddiasını kabul ederek, bu maddelerin iptali
için Anayasa Mahkemesine başvurdu.1376
13 Aralık 2014
• Berkan Atılgan adlı kişi, evinin önünden polis tarafından çevrilip darp edildikten sonra götürüldüğü
Göztepe Karakolu’nda da kendisine şiddet uygulandığını söyledi. Hastaneden alınan raporla darp olayını
belgeleyen Atılgan, polisler hakkında suç duyurusunda bulundu.1377
• Devlet Tiyatrosu Genel Müdür Vekili Nejat Birecik, Ankara DT oyuncularından bazılarını Cumhurbaşkanı
Erdoğan’ı ziyaret için Ankara’ya gelen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i karşılamak üzere
Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gönderdi. Oyuncular, “görevlendirme yazıları” olmadığı halde Rus yazarlar “Tolstoy”
ve “Puşkin” kılığına girdi. Oyuncuların görevlendirme yazılarının ise Birecik tarafından görevlendirmeden günler
sonra yazıldığı ortaya çıktı. Bunun, DT’nin 5441 sayılı kuruluş yasası ile 657 sayılı Devlet Memurları Yasası’na
da ”aykırı” bir durum teşkil ettiği iddia edildi. Bazı DT oyuncuları, Cumhuriyet’e yaptıkları açıklamada, ”Yakında
bizleri bakan çocuklarının sünnet törenlerinde palyaço olarak da görevlendirecekler mi? Biz saray soytarıları
mıyız? Sanat ve sanatçı hiçbir dönemde bu kadar aşağılanmamıştı” diye olayı kınadı.1378
14 Aralık 2014
• TBMM İçişleri Komisyonu Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri
Kanunu, Nüfus Hizmetleri Kanunu ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasını
öngören ve büyük tepki toplayan iç güvenlik paketi üzerinde çalışmaya başladı.1379
15 Aralık 2014
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, 14 Aralık operasyonuyla ilgili açıklamasında, operasyonu eleştiren Avrupa
Birliği'ne tepki gösterdi. Erdoğan, ''Emniyet mensuplarına ve savcılara bir baskı uygulanıyor. Adımlar atıldığı
anda AB'den biri çıkıyor ve açıklama yapıyor. Sen neye göre bu açıklamayı yapıyorsun? Türkiye'yi 50 yıldan beri
AB kapısında bekletenler neyi biliyor da bu açıklamayı yapıyor? Türkiye'nin güvenliğini tehdit edenler gereken
cevabı alacaktır. AB bizi birliğe almama gibi bir tehdit içine girerse bu bizi engelleyemez. AB o aklı kendine
saklasın” dedi.1380
• Başbakan Davutoğlu, kendisiyle söyleşi yapan Sabah gazetesinden Fahrettin Altun'un, 14 Aralık
operasyonu ertesinde “basının baskı altına alındığı gibi söylemlerin arttığı” konusundaki sorusuna verdiği cevapta,
“Gazetecilik faaliyetleri nedeniyle yürütülen bir soruşturma değil bu. Soruşturmanın detayı yargı süreci içinde
ortaya çıkacak. Fakat gazetecilik yahut basın-yayın faaliyetleri nedeniyle yürütülen bir soruşturma değil” dedi.1381
16 Aralık 2014
• 14 Aralık Operasyonu kapsamında gözaltına alınan Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem
Dumanlı, Samanyolu TV Yayın Grup Başkanı Hidayet Karaca ve emniyet görevlileri için ek gözaltı süresi
alındı.1382
17 Aralık 2014
• 14 Aralık Operasyonunu protesto etmek için Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi önünde toplanan vatandaşlar,
17 ve 25 Aralık 2013 yolsuzluk ve rüşvet operasyonuna ilişkin olarak ”Hırsız var”, “Korkma titre”, “17/25
unutulamaz” sloganları atıp düdük çaldı.1383
• TRT’de 17-25 Aralık Darbe Girişimi isimli belgesel yayımlandı. Belgeselde 17-25 Aralık yolsuzluk ve
rüşvet operasyonlarıyla ilgili sadece AKP milletvekilleri, bakanlar ve iktidara yakınlıklarıyla bilinen
gazetecilerden görüş alındı.1384
1375
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/162059/Feyzi_isbasaran_in_itirazi_reddedildi.html
http://www.milliyet.com.tr/toplanti-ve-gosteri-hakki-icin-dev/siyaset/detay/1983421/default.htm
1377
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/162157/Makul_suphe_dayagi.html#
1378
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/162359/Saltanat_sarayinda_maskaralik.html
1379
http://www.trthaber.com/haber/gundem/ic-guvenlik-paketi-tbmm-icisleri-komisyonunda-161976.html
1380
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27777532.asp
1381
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/12/15/gozaltilar-gazetecilik-faaliyeti-nedeniyle-degil
1382
http://www.milliyet.com.tr/14-aralik-operasyonunda-son-durum-gundem-1985118/
1383
http://www.zaman.com.tr/gundem_caglayan-adliyesi-ve-vatan-emniyet-onunde-1725-eylemi_2264923.html
1384
http://t24.com.tr/haber/halkin-vergisiyle-yayin-yapan-trtden-skandal-belgesel-17-25-aralik-darbe-girisimi-belgeseli,280770
1376
132
18 Aralık 2014
• 25 Aralık günü yeni bir operasyon yapılacağını iddia eden Fuat Avni isimli Twitter kullanıcısı, bu
operasyon kapsamında Fethullah Gülen hakkında da kırmızı bülten çıkarılacağı öngörüsünde bulundu.1385
• Avrupa Birliği'nin kamuoyu araştırmalarından sorumlu birimi Eurobarometer tarafından hazırlanan bir
çalışmada, yapılan anketin sonuçlarına göre Türkiye'de gelecek bir yıla olumsuz bakıldığı, hükümete
güvenmeyenlerin oranının güvenenlerinin zayıfladığı, AB üyeliğine verilen desteğin ise dibe vurduğu öne
sürüldü.1386
• Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başdanışmanı Yiğit Bulut'un HaberTürk'te Sansürsüz programını sunduğu
sıralarda, “Tahşiyeciler”in El Kaide ile bağlantılı olduğunu gösteren haber dosyası hazırladığı iddia edildi. 14
Aralık operasyonun gerekçesi olarak gösterilen “Tahşiyeciler” grubunun liderinin silahlı mücadele çağrısı yaptığı
sözleri operasyon sonrası bugün hükümete yakınlığıyla bilinen birçok medyada yer aldığı da T24 sitesinde öne
sürüldü.1387
• “Tahşiye” operasyonunda gözaltına alınan ve emniyette “El Kaide”ci olduklarını itiraf etmeleri yönünde
baskı gören isimlerden biri olan Cezmi Çatalkaya, Zaman gazetesine abone olmayınca bu kişilerin hedefi haline
geldiğini söyledi ve “Dükkanıma gazete getirdiler, istemedim. Apartmana yolladılar, yırtıp attım. Bunu
apartmanda bir arkadaş gördü. Beni apartman toplantısı diye abiler toplantısına götürdüler. Himmet parası
istediler. Ben veremem dedim. Bunları söyledikten sonra beni listeye almışlar. Sonra da gözaltına aldılar”
dedi.1388
• 14 Aralık Operasyonu kapsamında gözaltına alınanların 1. Sulh Ceza Hakimliği’nde “cebir tehdit ve hile
kullanarak kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma”, “iftira” , “silahlı terör örgütüne üye olma” suçlarından
sorgulanmalarına başlandı.1389
• Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun yeniden yapılanmasından sonra Yargıtay ve Danıştay
Kanunlarında yapılan değişikliklerle yüksek mahkemelerde daire ve üye sayıları artırılmıştı. HSYK Yargıtay’a
144, Danıştay’a da 33 yeni üye seçti. Seçilen üyelerin isimleri 18.12.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayınlandı.1390
19 Aralık 2014
• Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı İstanbul Koordinatörü Doç. Dr. Fahrettin Altun, Zaman
ve Samanyolu TV'ye yönelik 14 Aralık operasyonunun basın özgürlüğü kapsamında değerlendirilmeyeceğini,
“paralel devlet yapılanmasının basın özgürlüğü üzerinden siyasal bir söylem yürüttüğünü” belirtti.1391
• STV spikeri Asım Yıldırım, Twitter hesabından Cumhurbaşkanı Erdoğan için “Ey Recep T” “Allah belanı
versin”, “Pers uşağı, ikinci evci, şaklaban, şizofren, hırsız, vatan haini, sahtekar, yamuk, dindar görünümlü vahşi”
ifadelerini kullandı. Yıldırım, daha sonra büyük tepki çeken sözlerini, “STV’den uyarı aldım” deyip sildi. AKP
Genel Merkezi Hukuk Müşaviri Avukat Ali Özkaya ise Twitter sayfasından Asım Yıldırım’a, Cumhurbaşkanı
Erdoğan’a hakaret nedeniyle suç duyurusunda bulunulduğunu açıkladı. 1392
• TRT Haber, Gülen cemaati lideri Fethullah Gülen'e yakalama kararı çıkarıldığına ilişkin bir haberi
yayımladı. Haber, bir süre sonra servisten kaldırıldı. TRT kaynakları Hürriyet'e yaptıkları açıklamada,
“Editörlerimiz bilgiyi A Haber ve Sabah internet sitelerinden alıp yayınladı. Bilgiyi doğrulatamayınca
yöneticilerin talimatıyla haber sitemizden çıkarıldı” dedi.1393
• Mısır Çarşısı'nda 1998’de yedi kişinin öldüğü, 127 kişinin yaralandığı patlamayla ilgili olarak hakkında
müebbet hapis cezası istenen Pınar Selek, dördüncü kez beraat etti. Patlama sebebiyle yapılan ve 8 yıl süren ilk
yargılamada mahkeme, “patlamanın bombadan mı, yoksa LPG'den mi kaynaklandığının tam olarak tespit
edilemediği” gerekçesiyle Pınar Selek hakkında beraat kararı vermiş, ancak bir üst mahkeme tarafından karar
bozulmuştu. Son yargılamada da mahkeme heyetinin temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verdiği beraat
kararında, şüphenin “sanık lehine yorumlanması gerektiği hatırlatıldı ve dosyada kesin ve inandırıcı delil
olmadığı” belirtildi.1394
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/165481/Fuat_Avni_den_yeni_operasyon_iddiasi__Tarih_de_verdi.html
http://www.radikal.com.tr/turkiye/turkiyede_kotumserlik_artti-1254434
http://t24.com.tr/haber/erdoganin-basdanismani-yigit-bulut-tahsiyecilerin-el-kaide-dosyasini-boyle-haberlestirmis,280801
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/12/18/tahsiye-magdurlarina-ahlaksizca-tehdit
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27798822.asp
http://www.aa.com.tr/tr/haberler/435780--yargitaya-secilen-144-uyenin-isimleri-aciklandi
http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/12/19/fahrettin-altun14-aralik-basin-ozgurlugu-kapsaminda-degerlendirilemez
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/166461/Spikere__Erdogan_a_hararet_ten_suc_duyurusu.html
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27806280.asp?noMobile=true
http://www.milliyet.com.tr/pinar-selek-e-4-kez-oy-gundem-1987166/
133
20 Aralık 2014
• Kanal D Genel Yayın Yönetmeni Erkin Zincidi, Programlar Direktörü Dilek Dağcıoğlu, Kurumsal İletişim
Direktörü Özlem Asmaz ve Tanıtım Direktörü Çiğdem Öz, görevlerinden istifa etti.1395
23 Aralık 2014
• Pınar Selek’in beraat kararının ardından, savcı karara yeniden itiraz ettiği için dosya bir kez daha Yargıtay
Ceza Kurulu'na gidecek.1396
25 Aralık 2014
• Anayasa Mahkemesi, içinde “makul şüphe”ye de yer veren yasa maddesini içeren TBMM'nin iki hafta önce
kabul ettiği torba yasayı “esastan görüşme” kararı aldı. Mahkeme, ayrıca Sporda Şiddet ve Düzensizliğin
Önlenmesine Dair Kanunun “Passolig” uygulaması olarak bilinen e-bilet uygulamasına olanak tanıyan
hükümlerinin iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle yapılan başvurunun ilk incelemesini de
tamamlayarak, başvuruyu esastan görüşmeye karar verdi.1397
• İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan soruşturma savcısı Hasan Yılmaz, İstanbul merkezli “paralel yapı”
operasyonu kapsamında gözaltına alınan yedi kişinin adli kontrol tedbiri uygulanarak, bir kişinin de tedbir
uygulanmaksızın serbest bırakılmasına itiraz etti. İstanbul 1. Sulh Ceza Hakimliği'ne sunduğu dilekçede Yılmaz,
bu kişiler hakkında konulan yurt dışına çıkış yasağının soruşturma açısından yetersiz kalacağını belirtti.1398
• Ankara ve İstanbul barolarına kayıtlı avukatların kurduğu İnsan Hakları İzleme ve Değerlendirme Merkezi,
14 Aralık medyaya darbe soruşturmasındaki hukuk ihlallerini raporlaştırdı. Raporda, gözaltı ve mahkeme
aşamasındaki uygulamaların, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile Anayasa ve Ceza Muhakemesi
Kanunu’nun (CMK) adil yargılanma hakkı, güvenlik hakkı, işkence yasağı, hak arama hürriyeti ve hukuk devleti,
mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlerin tarafsızlığı ilkelerine aykırı olduğu vurgulandı. Bu uygulama sonucunda
savcılık ve ilgili kolluk görevlilerinin sorumlu tutulabilecekleri ve yargılanabilecekleri belirtilen raporda, ihlallerde
“kapalı devre sulh ceza hakimliği ve 14 Aralık operasyonundan 36 saat önce yürürlüğe giren makul şüphe
düzenlemesiyle yargıya yapılan siyasi müdahalelerin etkili olduğu” kaydedildi.1399
• Konya Barosu'ndan yapılan açıklamada; “17 Aralık törenleri sırasında konusu 'hırsızlık' olan bir diyalog
sonucunda karakola götürülen bir vatandaşımızla ilgili nöbetçi savcı tarafından ifadesinin alınarak serbest
bırakılması talimatı verilmiş, ardından birtakım harici girişimler sonucunda vatandaşımız Sulh Ceza Hâkimliği'ne
sevk ettirilmiş, nihayetinde tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmıştır. Ancak ilk ifadeyi alan nöbetçi
savcının tutuklamaya sevk etmemesi nedeniyle yıldırım hızıyla savcı Recep Altun; isteği olmadığı halde
Zonguldak iline savcı olarak geçici görevlendirilmiştir” denildi.1400
26 Aralık 2014
• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK), “paralel yapının”, sabit telefon hizmeti (STH) vermek
için yetki alan bazı firmalar üzerinden iletişim sağladığını belirlediği belirtildi. Bu firmalar üzerinden iletişim
kaydı tespitini sağlayan STH kayıtlarının değiştirilebildiğinin, teknik takibin imkansız hale getirilebildiğinin
ortaya çıkarıldığı kaydedildi. STH lisansıyla faaliyet gösteren bazı şirketlerin de dolandırıcılık faaliyetlerinde
bulunduklarının rapor edildiği bildirildi. “Paralel örgüt” faaliyetlerine aracılık eden, sorumluluklarını kötüye
kullanan firmalarla ilgili harekete geçen BTK'nin, telefon görüşmeleri üzerindeki risk ve karmaşayı bitirmek için
STH lisanslarını iptal edeceği belirtildi. BTK'nin, Üst Kurul toplantısında Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin
Yetkilendirme Yönetmeliği'nin de değiştirilmesine karar verdiği ifade edildi. Yönetmeliğin değişmesiyle birlikte
örgüt faaliyetlerine aracılık eden, sorumluluklarını kötüye kullanan ve yerine getirmeyen firmalarla ilgili harekete
geçileceği, denetimin sağlıklı olması için sınırlı sayıda firmaya STH verme yetkisi verileceği bildirildi.1401
27 Aralık 2014
• Cizre’de biri çocuk üç kişinin yaşamını yitirdiği olaylar ile ilgili olarak, Başbakan Davutoğlu Hatay’da
yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Özellikle paralel yapılanmanın hangi kanallarda daha da abartarak toplumda
huzursuzluk çıkarmak istediği gözümüzden kaçmadı. Bütün bunlar gösteriyor ki, Türkiye’nin istikrarından
rahatsız olmak isteyenler, belli aralıklarla bu eylemlere girecekler”1402 Hükümete yakınlığıyla bilinen bazı
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
http://www.yeniakit.com.tr/haber/kanal-dde-4-istifa-birden-41708.html
http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/savci-pinar-selek-kararina-itiraz-etti
http://m.haberturk.com/gundem/haber/1023428-anayasa-mahkemesinden-iki-kritik-karar
http://www.milliyet.com.tr/ekrem-dumanli-nin-serbest-gundem-1989869/
http://gundem.bugun.com.tr/akil-almaz-uygulama-haberi/1406793
http://www.konyabarosu.org.tr/haberdetay/sehrimizde-yasanan-ve-kamuoyuna-yansiyan--hukuki-olaylarla-ilgili-basin-aciklamasi_1743
http://www.yenisafak.com.tr/gundem/alternatif-telekom-sirketlerine-sok-2052826
http://www.dha.com.tr/davutoglundan-cizre-aciklamasi_834527.html
134
gazetelerin, olaylar henüz açıklığa kavuşmadan PKK aleyhine yayın yaptıkları gözlendi.1403
29 Aralık 2014
• Hrant Dink Vakfı’nın Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi çalışması kapsamında 2014 yılı MayısAğustos aylarını kapsayan izleme raporuna göre, nefret söylemi üreten içerik sayısı yaklaşık yüzde 30 oranında
arttı. Rapora göre en çok Yahudiler hakkında nefret söylemine rastlanırken, ikinci sırada Ermeniler ve üçüncü
sırada Hristiyanlar yer aldı.1404
31 Aralık 2014
• Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, spiker Sedef Kabaş’ın Twitter'dan yaptığı
açıklamalara ilişkin olarak, “Sanki sosyal medyada küfretmek serbest, sosyal medyada hakaret etmek serbest...
Böyle bir şey yok. Özellikle sosyal medyanın kendi ahlaki değerlerimiz, kendi değerlerimiz dikkate alınarak
kullanılması gerektiğini düşünüyorum” dedi. Elvan, yüz binlerce sahte sanal hesap olduğunu da belirtti.1405
Değerlendirme
Basın özgürlüğü ile düşünce ve düşünceyi açıklama özgürlüğü, halkın bilinçli karar verebilmesi ve bilinçli oy
kullanabilmesi açısından demokrasilerin temel direklerindendir. Nasıl yaşama hakkının yokluğunda diğer özgürlüklerin
varlığı bir anlam ifade etmiyorsa, ifade özgürlüğünün olmadığı ortamlarda da diğer hak ve özgürlüklerin varlığı veya
belli sürelerle seçimlerin yapılıyor olması, demokrasinin varlığını kanıtlamaya yetmeyecektir. Basın özgürlüğü, sadece
habercilerin kamuyu ilgilendiren gelişmeleri takip edip, haberleştirip kamuoyunu bu gelişmelerle ilgili bilgilendirmesini
değil, aynı zamanda halkın bilgilenme hakkını da içerir.
Yurttaşın habere, bilgiye ve olayları anlaşılır kılan yorumlara ulaşma hakkı, temel evrensel haklardandır.
İdarenin kararlarına katılmamak, bunları sözle, yazıyla, gösteri veya yürüyüşlere katılarak veya başka çeşitli biçimlerde
eleştirmek demokratik bir haktır. Siyasal iktidarın gösteri ve yürüyüş yapmak isteyenlere karşı sıklıkla gösterdiği katı
tutum, polisin orantısız güç kullanımı, endişe verici boyutlara ulaşmıştır. Kolluk güçlerinin “gezi parkı eylemleri”
sırasında orantısız güç kullandıkları İçişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu raporlarında da yer almıştır. Oysa toplantı, gösteri
ve yürüyüş yapmak, ifade özgürlüğü kapsamındadır ve anayasal güvence altındadır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası,
ifade ve basın hürriyeti açısından çok önemli hükümler içermektedir. Anayasa’nın 28. maddesi, “Basın hürdür, sansür
edilemez. (...) Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirleri alır” ibaresini içermekte; 29. madde
“Süreli ve Süresiz Yayın Hakkı”nı teminat altına almakta; 30. madde “basın araçlarının korunmasını” öngörmektedir.
Demokrasilerin temelini oluşturan ve vazgeçilmesi mümkün olmayan basın ve ifade özgürlüğü açısından da
vatandaşlara önemli teminatlar sağlayan Anayasamız, 24, 25 ve 26. maddelerinde de “Din ve Vicdan Hürriyeti”,
“Düşünce ve Kanaat Hürriyeti”, “Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyeti”ni güvence altına almaktadır.
Anayasamızda çelişki durumunda yerel hukuktan üstün olduğu açıkça ifade edilen uluslararası hukuk da ifade ve
basın hürriyetini demokrasinin olmazsa olmazları arasında saymakta ve bu hürriyetlerin kısıtlanmasını reddetmektedir.
Nitekim raporumuzun başlangıç bölümünde temel referans belgelerinden biri olarak kaydedilen 1948 tarihli İnsan
Hakları Evrensel Bildirgesi, tüm insanların ülke sınırları gözetilmeksizin kanaat ve ifade özgürlüğüne hakkı olduğunu,
herkesin bilgi ve fikirleri ifade etmek ve ifade edilen bilgi ve fikirlere ulaşmaya çalışmak, edinmek ve yayma serbestliği
olduğunu belirtmekte, bu hak ve özgürlükleri teminat altına almaktadır.
Bir başka referans belgesi olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi de örgütlenme hakkını temel hak olarak kabul
etmektedir. Buna göre, hiç kimsenin örgüt üyesi olmaya zorlanamayacağı gibi, hiç kimsenin örgütlenme hakkı da
engellenmemelidir.
Anayasamız, ifade ve basın özgürlüğünü teminat altına aldığı gibi, 90. maddesiyle, usulüne göre onaylanan
uluslararası anlaşmaları yasaların üstünde hukuk kuralı kabul etmekte, bunların Anayasa'ya aykırılığının bile ileri
sürülemeyeceği hükmünü içermektedir.
Devleti yönetenlerin, kişi hak ve hürriyetlerine, insanların doğdukları andan itibaren sahip oldukları temel
haklarına ve bilhassa özel ve ailevi hayatına, konutuna ve yazışmalarına saygı göstermeleri şarttır. Temel hakların
kısıtlanması, ancak yasayla ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. maddesinin öngördüğü gibi, “demokratik bir
toplumda ulusal güvenlik, kamu güvenliği, ülkenin ekonomik refahı, düzenin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi,
sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için gerekli bir tedbir olması durumunda”
1403
http://www.yenisafak.com.tr/foto-galeri/pkklilar-cizrede-evlere-saldiriyor-2002742, http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/12/27/pkk-cizrede-bir-mahalleyi-ateseverdi ve http://www.yeniakit.com.tr/haber/pkk-cizrede-bir-mahalleyi-atese-verdi-42953.html
http://www.hrantdink.org/?Detail=1246
1405
http://www.iha.com.tr/haber-bakan-elvandan-sedef-kabas-aciklamasi-425126/
1404
135
mümkün olmalıdır. Temel hak ve özgürlüklerin belli koşullarda kısıtlanması bile, bu özgürlükleri koruma amacına
yöneliktir. Bu itibarla bu temel ilke uyarınca özgürlüklerin kısıtlanması, hiçbir koşulda onları ortadan kaldırma amacına
yönelik olmaz ve bu yönde yorumlanamaz. Yasa koyucu ve uygulayıcıların, bu temel ilkeyi her zaman göz önünde
tutmadıkları izlenmiştir.
İktidarın düzenlediği veya iktidarın uygun gördüğü temaları savunan gösteriler, siyasi koruma altında,
belediyelerin olanaklarıyla yapılabilirken, iktidarı eleştiren veya iktidarın uygun görmediği siyasi veya kültürel
boyutlara sahip protesto eylemlerinde ise orantısız güç kullanılması ülkenin rutini haline gelmiştir.
Başbakanların ve hatta cumhurbaşkanların telefonlarının veya devlet güvenliğiyle ilgili görüşmelerin adeta
serbestçe ve devlet imkanları da kullanılarak kaydedilip servis edilmesi kabul edilemez. Ancak şeffaf yönetim, hesap
verilebilirlik ilkeleri de gözetilmelidir. Ayrıca toplum önünde olanların ve bilhassa toplumu yönetmekte olan veya
yönetmeye talip olanların özel yaşam alanlarının herhangi bir vatandaşa göre çok daha dar olduğu da bir gerçektir.
Dolayısıyla hangi şekilde elde edilirse edilsin, yolsuzluk, adam kayırma, rant elde etme ve sair ilişkilerle ilgili ses ve
görüntü kayıtlarının medyada yer bulması kamuoyunun bilgi edinme hakkı çerçevesinde değerlendirilmelidir.
Dünyanın her yerinde ve her zaman iletişim araçları siyasal iktidarlar tarafından denetim altında tutulmak
istenmiştir. Buna karşı verilen uğraş bir anlamda demokrasinin gelişim sürecinin hikayesidir. Siyasal iktidarların, şeffaf
ve hesap verilebilir yönetimden sorumlu olup her türlü eleştiriye açık olmasının gereği de bundandır.
Uluslararası hukuk ve kamuoyu tarafından savunulan ve yasaklamaları yurttaşın ifade özgürlüğünün ve bilgi
edinme hakkının sansür edilmesi olarak tepki toplayan Twitter, YouTube gibi mecralara erişimin önündeki engeller,
uluslararası baskı ve Anayasa Mahkemesi’nin kararı sayesinde Nisan ayında bir ölçüde kaldırılabildi. Ancak yazılı,
sözlü ve görüntülü iletişim araçları üzerindeki denetim sürmektedir.
Sansür, oto sansür, baskıcı eğilimler ve gerek merkezi gerekse yerel yetkililerin gazeteciler ve basın kuruluşları
üzerindeki baskıları yıl boyunca devam etti. Gazetecilere, yazarlara, düşünce insanlarına yönelik suikast ihbarları, baskı,
değersizleştirme gayretleri, sosyal medyada linç kampanyaları 2014 yılında sürdü; yıl boyunca başta basın ve ifade
özgürlüğü ve insan hakları olmak üzere demokrasi açısından endişe verici gelişmelere tanık olundu.
Yazısı sansürlenen saygın bir kadın gazeteci-yazarın durumu “normal” kelimesiyle açıklaması1406 sansürün, oto
sansürün kanıksanma evresine geldiğinin çarpıcı bir örneğini oluşturdu. Yazılı, görsel ve elektronik medyaya yönelik
sansür uygulamalarının ve oto sansürün kanıksanması, demokrasi açısından endişe vericidir. Ciddi bir araştırma
şirketinin 2 yılda bir yaptığı ve 2014 sonunda tamamlayıp yayınladığı son “Türkiye’yi Anlama Kılavuzu”1407
araştırması, her 10 kişiden altısının medya ve internete sansür uygulanabileceğini düşündüğünü ortaya koydu. Ülkede
hiç müzik dinlemeyenlerin oranı yüzde 24, hiç kitap okumayanların oranı yüzde 45, hiç radyo dinlemeyenlerin oranı
yüzde 29 ve hiç gazete okumayanların oranı ise yüzde 29 olarak belirlendi. Daha da önemlisi ankete katılanların yüzde
96’sı hiç opera ve baleye gitmediğini söylerken, konsere gitmeyenlerin oranı yüzde 73, tiyatroya hiç gitmeyenler yüzde
80 ve sinemaya hayatında gitmeyenler yüzde 56 olarak bildirildi. Bu veriler, siyasal iktidarların basın, düşünce ve
düşünceyi açıklama özgürlüğüne özel bir önem vermesi gerektiğinin ifadesidir. Aksi takdirde, araştırma verilerine göre
özgürlüklerin ortadan kaldırılmasını olanaklı kılan bir yapı zaten vardır.
Hukukun üstünlüğü, hukuk önünde eşitlik, şeffaf yönetim, hesap verilebilirlik, basın ve ifade özgürlüğü
demokrasinin temel direklerindendir. Yolsuzluk konularının üzerine giden bir haber sitesinin polis baskınına uğraması
ve hazırlanmakta olan bir haberin yayına verilmemesinin talep edilmesi, ardından sitenin kapatılması baskıcı anlayışın
işaretleridir. Aynı şekilde korku ortamının sanata yansımasının örneği ise Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ön
jürinin yarışmaya değer bulduğu, Gezi olaylarını anlatan “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek” adlı belgeselin festival
yönetimince “hakaret içerdiği” gerekçesiyle listeden çıkarılması olmuştur.1408
Bir kadın gazetecinin sınır bölgesinde çekilen bir fotoğrafı1409 bahane edilerek ağır ithamlara uğraması, önde
gelen yazarların ve gazetecilerin iktidar tarafı veya karşıtı olmak bir yana, birbirlerini karalaması ve adeta hedef
göstermesi medyadaki ayrışmanın boyutunu sergiledi. Gazeteci ve yazarlara yönelik suikast ihbarı yapılabilmesi,
hükümetin ve bazı yerel yöneticilerin gazetecilere ve aydınlara karşı kullandığı aşağılayıcı ifadeler, tehdit dili,
ötekileştirme ve hedef göstermesinin karanlık odakları nasıl cesaretlendirebileceğini ortaya koydu.
Özgürlük için Basın projesinin Mart ayında ifade ve basın özgürlüğü ihlallerini raporlamaya başlamasından
Aralık sonuna kadar geçen 10 ayda Türkiye istikrarlı bir şekilde bu temel hakların engellenmesiyle karşılaştı. Siyasal
iktidarın kararları, uygulamaları, yasal düzenlemeleri çeşitli şikayetlere yol açtı. İktidarın medya sahipleri ve
1406
http://www.diken.com.tr/durmak-yok-sansure-devam-meral-tamer-basortusu-yazisi-internetten-kaldirildi/ ve http://www.yenisafak.com.tr/aktuel/meral-tamerinbasortusu-yalani-yayindan-kaldirildi-688422
http://www.sabah.com.tr/fotohaber/yasam/yurdum-insaninin-sasirtan-gercegi ve http://www.taraf.com.tr/etiket/ipsos-kgm-arastirma-sirketi/
1408
http://213.143.255.187:8080/haber/turkiye/125667/Sansur_ve_baskinin_ulkesi.html (Cumhuriyet)
1409
http://www.takvim.com.tr/guncel/2014/09/30/ceyda-karandan-kahkahali-kobani-pozu
1407
136
yöneticilerine doğrudan talimat verdiği, yayınların içeriğine müdahalelerde bulunduğu, rahatsızlık duyduğu gazetecileri
yöneticilerine şikâyet ettiği ve hatta köşe yazarı “tayini” yaptığı iddiaları ülke gündeminde sıkça yer aldı.
Gazetecilerin giderek artan oran ve şiddette habere ulaşmaktan men edilmesinin, taciz edilmesinin, haber
kaynaklarını açıklamaya zorlanmasının; devletin en üst makamından bir köşe yazarı için “Bunların ani, acil
operasyonlara ihtiyacı var”1410 yorumunun yapılmasının, ifade ve basın özgürlüğüyle bağdaştırılabilmesi mümkün
değildir. Daha da kötüsü; gazetecilerin yine bazı gazetecilerce karşıt veya hasım gibi görülerek adeta hedef gösterilmesi
veya kişilik değersizleştirme sorunuyla karşı karşıya bırakılması, endişe ortamını yaygınlaştırmıştır.
Ülkenin en önde gelen yargıçlarını dahi rahatsız edecek şekilde yargı üstyapısının değiştirilmesi gayretleri,
“kumpas” ve “paralel yapıyla mücadele” tartışmaları, adli yapının ve kolluk sisteminin siyasal iktidara bağımlı hale
dönüştürülebileceği kaygılarını tetikledi. İfade ve basın özgürlüğünün kullanımının güvencesi olması beklenen yargıda
ortaya çıkan sorunlar, özgürlükler açısından karamsarlığın sürmesine neden oldu.
Hükümetin, yargı ve güvenlik kuvvetleri içinde örgütlendiğini düşündüğü “paralel yapının” komplosuyla karşı
karşıya olduğu inancı, özgürlüklerin kullanımını daha da güçleştirdi. Hükümet kararlarına ve uygulamalarına yapılan
her itiraz ve muhalefet, hükümet tarafından komplonun parçası olarak değerlendirilince, sakin ve güvenilir
konuşma/diyalog olanağı ortadan kalktı. Bu durum ise siyasal ortamda gerginliği artırdı.
Yaygın medyaya getirilen baskıların ardından halkın yöneldiği sosyal medyaya da sınırlama getirilmesi, Twitter
ve YouTube’a erişimin uzun süre engellenmesi, özgürlük ortamını tehdit eden ve kaygı verici girişimler oldu.
Uluslararası hukuk ve kamuoyu tarafından savunulan ve erişimlerinin durdurulması yurttaşın ifade özgürlüğüne ve bilgi
edinme hakkına sansür olarak tepki toplayan Twitter, YouTube gibi sosyal paylaşım araçlarına erişim, uluslararası baskı
ve yüksek yargının kararı sayesinde sağlanabildi. Anayasa Mahkemesi'nin, kişisel başvuru çerçevesinde konuyu ele alıp
yasaklamayı kaldırma kararına iktidardan sert tepki gelmesi ve yürütmenin yıl boyunca “Gerekirse yine kapatırız” gibi
ısrarlı beyanlarını sürdürmesi endişeleri artırdı.
Görüntülü, sözlü, yazılı ve elektronik iletişim araçları üzerindeki denetim, yıl boyunca bütün ağırlığıyla sürdü.
Yüksek Seçim Kurulu adına Mart ayındaki yerel seçim, Eylül ayındaki Cumhurbaşkanı seçimi ve sonrasında yayınların
tarafsızlığını izlemekle görevli RTÜK’ün tarafsız davrandığı kanısı oluşmadı. Kurulun hükümet yanlısı radyo
televizyonlara hoşgörülü, karşıt tutum sergileyen yayın organlarına karşı hoşgörüsüz davrandığı iddialarını çürütecek
doyurucu kanıt ortaya konulamadı.
Radyo Televizyon Üst Kurulu ve Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
medya üzerinde etkin kullanılan “siyasi” enstrümanlar olarak ön plana çıktı. RTÜK radyo ve televizyon yayınlarının,
TİB’in ise sosyal medyanın denetiminde etkili oldu. Show TV’nin el değiştirmesinde ise TMSF’nin, 2001-2002 krizleri
döneminden sonra yoğun olarak uzun süre olduğu gibi medya sahiplik değişiminde önemli rol oynayabileceği bir kez
daha sergilendi. Bu baskıların basın özgürlüğü kavramıyla uyuşması mümkün değildir.
Avrupa Birliği’nin, ABD’nin, ulusal ve uluslararası gazetecilik örgütlerinin açıklamaları, raporları ve artan
baskılarına, “Kendi işlerine baksınlar, gelişmelerin basın özgürlüğüyle alakası yok”1411 yanıtını veren iktidar, basın
örgütlerinin basına “sistematik” baskılardan ve hoşgörüsüzlük ortamının genişlemesinden yakınmalarını “dış
mihrakların oyunu” veya “paralel komplo” olarak görmekte ısrar etti.1412
Türkiye’deki medya dünyasının sınırlı bir bölümü eleştirel gözle olan biteni aktarmaya, yorumlamaya çalışırken,
daha büyük bir bölümü hükümete destek vermeyi, ihlallere göz yummayı tercih etti. Bu tabloda birincilerin ekonomik,
siyasal ve yasal sorunları bulunurken, ikinci kesim bizzat hükümet yetkililerinin verdiği bilgilere göre kamu
kaynaklarından cömertçe yararlanıyor. İktidar, kayıtsız koşulsuz desteklediği medya gruplarına çıkar sağlamakta
herhangi bir sınır tanımadığını uyguladığı politikalarla kanıtlamaktadır.
İfade özgürlüğü şüphesiz ki sadece kabul gören, arzu edilen, alkışlanacak fikirlerin savunulmasından ibaret
değil, bilhassa toplumu tartışmaya sevk edecek, belki hiç kabul görmeyecek, hatta tepki gösterilecek fikirlerin serbest
olarak ifade edilmesini gerektirir. İktidarların, kendi siyasetleri doğrultusunda düzenlenen gösteri ve yürüyüşleri
doğrudan veya kamu ulaşım imkanları gibi imkanlar devreye sokularak gösteri hakkını desteklerken, “emirlere
uymaması veya emir dışına çıkması” durumlarında, çoğunlukla da aşırı güç kullanarak gösteri ve yürüyüşleri
engellemesi çifte standart örnekleridir. Temmuz ayında İstanbul’da güvenlik güçleri Gazze olaylarını protesto eden
göstericileri Türkiye’nin koruma yükümlülüğü bulunan yabancı misyona yaklaştırmazken, aynı gösterici grubunun ünlü
heykeltıraş İlhan Koman’ın “Akdeniz” adlı yapıtına saldırmasına ve zarar vermesine seyirci kalması endişe nedeni
olmuştur.1413 Bu ve benzeri gelişmeler, yasaların yurttaşlara eşit uygulanmadığı görüşünün güçlenmesine yol açtı.
1410
1411
1412
1413
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/138358/Erdogan_isim_vermeden_Fatih_Altayli_yi_tehdit_etti.html
http://www.diken.com.tr/erdogan-pperasyonun-basin-ozgurluguyle-alakasi-yok-ab-kendi-isine-baksin/
http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2015/01/150113_ft_turkiye_rusya
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26834759.asp
137
Hükümeti eleştirenlere gaz ve orantısız güç, ötekilere hoşgörülü davranış sergilenmesi, bazı sivil toplum kuruluşları ile
yurttaşların tepkisine neden oldu.
Yurttaşların izinsiz inşaatları yasalar gereği yıkılırken, mahkeme kararları göz ardı edilerek sit alanlarına inşa
edilen “saraylara” gösterilen hoşgörü, çifte standardın varlığını göstermesi açısından dikkat çekiciydi. Aynı şekilde
herhangi bir kamu görevlisinin cumhurbaşkanı adayı olması için görevinden istifa etmesi gerekmesine karşılık,
dönemin başbakanının aday olduğu cumhurbaşkanı seçimlerinde kamu olanaklarını kullanarak kampanya
yürütebilmesi, hukukun üstünlüğünü savunan çevrelerde rahatsızlığa yol açtı.
Bunların hepsinin şu ya da bu biçimde bir açıklaması yapılsa da toplumda yurttaş olmanın sağladığı eşit
haklardan çok, siyasal iktidara yakın olmanın daha önemli olduğu inancı giderek yaygınlaştı. Bu tür gelişmeler,
düşünce, ifade ve basın özgürlüğünü var eden demokratik yapının erozyona uğratıldığı algısının yerleşmesine yol açtı.
Cumhurbaşkanlığı seçimi süreci ve seçim sonrasında meydana gelenler, tek adam yönetimine doğru gidildiği
kaygılarını artırdı. Gelecek süreçte, 2015 yılında genel seçimlerin yapılacak olması nedeniyle siyasi tartışmaların rejime
ve yönetim şekline yönelik anayasa konularında olacağı, demokrasinin ve özgürlüklerin güvencesi olan bağımsız
yargının dayanağı Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun (HSYK) 2010 referandumunda değiştirilen yapısının Ekim
2014 ayında bir kez daha yeniden şekillendirilmesi, yargı bağımsızlığı konusundaki şikayetlerin devam edeceği
izlenimini yaratmıştır.
Demokrasi, seçimlerin yanı sıra ilkeler, kurallar ve kurumlarının varlığıyla hayat bulabilir. Hukukun üstünlüğü
ve herkesin hukuk önünde eşitliği, bu ilkelerin en önemlilerindendir. Cumhurbaşkanı seçimi sonrasında, iktidar
partisinin gündemine uyacak şekilde yapıldığı izlenimi veren, seçim sonuçlarının Resmi Gazete’de ilanının
geciktirilmesi ciddi bir demokrasi zafiyetidir. Yine Temmuz ayında tutuklanan Türkiye’nin en büyük ilinin istihbarattan
sorumlu eski emniyet müdür yardımcısının, bu raporumuzda da yer alan, “Gazetecilerin dinlenmesini suç olarak kabul
edebilecek bir durum söz konusu değildir”1414 sözleri ülkede özel hayatın, haberleşme hürriyetinin ve ifade
özgürlüğünün ne kadar ciddi tehdit altında olduğunu sergilemiştir.
İletişim araçlarına ve gazetecilere baskılar; gazetecilerin görevlerinden alınması, istifa etmeleri, istifaya
zorlanmalarının sıradanlaşması, bu gelişmeleri en ufak bir kaygı duymadan, tersine mutlulukla karşılayan iktidar
çevrelerinin davranışları. gelecek için umutlu olmayı engellemektedir. “Paralel yapı” için başlatılan soruşturma ve
tutuklamaların onlarla sınırlı olmayabileceğinin işaretleri güçlenmiştir. Bunun en önemli kanıtı, iktidar partisinin “tek
adam” yönetimi oluşturma yönündeki uygulamaları desteklemede gösterdiği kararlılıktır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan, gelişmeleri ve olayları bundan böyle üzerlerinde mutlak egemenlik kurduğu hükümet ve bağımsız kurumlar
eliyle yönetebileceği ortamı yaratmış görünmektedir. Düşünce ve düşünceyi açıklama özgürlüğü önündeki engel, artık
sadece siyasal iktidarın niyetleri ve uygulamaları değil, aynı zamanda onları destekleyen ve özerk olduğu sanılan kamu
kurumlarının uygulamalarıdır. Özgürlükler açısından 2015’in daha da sıkıntılı geçeceğinin işaretleri ortadadır.
Nitekim, hak ve özgürlüklerin genişletilmesi, güvenceye alınması ve demokratikleşme süreci bağlamında 21.02
2014 tarihinde CMK maddelerinin gözaltı, tutuklama arama, el koyma gibi yaptırımlarda sübjektif değerlendirmelere ve
haksızlıklara yol açan kavramlar değiştirilip daha objektif ve maddi olguya dayalı ölçütler getirilmişti. CMK da yapılan
bu değişiklikler olumlu karşılanıp takdir edilirken, aradan on ay geçemeden 02.12.2014 tarihinde CMK’nın 116, 128,
135, 140 ve 153 maddelerinde yeniden bir değişiklik yapılarak önceki metinlere dönülmesi AB standartlarıyla uyumlu
hale getiren reformlar ortadan kaldırılmış veya en azından ciddi biçimde geriletilmiştir. Türkiye’nin Kobani
politikalarını etkilemek maksadıyla bir partinin yetkililerinin halkı sokağa dökme çağrısı ve onun sonucunda çıkan
şiddet olaylarında 48 vatandaşın hayatını kaybetmesine reaksiyon gibi görünen güvenlik nedeniyle arama ve el koyma
için “kanıt” veya en azından “kuvvetli şüphe” yerine “makul şüphenin” yeterli görülebilmesi, ciddi kaygı duyulmasına
neden olmuştur. Nitekim Fethullah Gülen cemaatine bağlı olduğu ileri sürülen medya organlarına yönelik operasyonda
işyeri ve ikamet aramalarında “makul şüphe” yeterli görülmüş, yeni yasada artırılan yetkiler kullanılmıştır. Daha önce
yapılan reformları geri alan bu yaklaşım ve halen TBMM’de görüşülmekte olan ilave tedbirler paketinin ülkeyi
özgürlükler için daha da “güvensiz” hale getirecek olması kaygısı bulunmaktadır.
Kamu düzeninin sağlanması siyasi iktidarların ve emniyet güçlerinin temel görevleri olmakla birlikte, bunun
demokrasi normları çiğnenmeden yapılması gerekmektedir. “Benim savcım” veya “benim hakimim” yaklaşımının Türk
yargısına ciddi gölge düşürdüğü kabul edilmeli, kuvvetler ayrılığının demokrasinin en temel ve hassas noktalarından
biri olduğu teslim edilmelidir
Geride bırakılan yılda 1000’den fazla gazetecinin birçok medya kuruluşunun “küçülme” kararları çerçevesinde
veya küçülen, birleştirilen veya kapatılan Ankara büroları nedeniyle işten çıkarılması, basın mensupları için iş
güvenliğinin ne kadar önemli ve yaşamsal olduğunu bir kez daha sergilemiştir.
1414
http://www.karsigazete.com/gundem/gazetecileri-dinlemek-suc-degilmis-h7571.html
138
Gerek gazeteci cemiyetleri, Türkiye Gazeteciler Sendikası, gerekse Basın İş, Tutuklu Gazetecilerle Dayanışma
Platformu, Bianet ve diğer özgürlüğü kısıtlanan medya mensuplarının durumuyla ilgilenenler “gazeteci kim” konusu
üzerinde anlaşamadıklarından, hapisteki gazeteciler konusunda çok değişik rakamlar vermektedir. Hükümet, hapiste
gazeteci olmadığını, tutuklu veya hükümlü basın mensuplarının mesleklerinden ötürü değil, “başka faaliyetler”
dolayısıyla hapiste olduklarını söylese de, 28 Aralık 2014 tarihi itibarıyla çeşitli cezaevlerinde tutuklu ve hükümlü
bulunan 3’ü imtiyaz sahibi ve yazı işleri müdürü olmak üzere toplam 21 gazeteci bulunmaktadır. Geçen yıllara göre
tutuklu veya hükümlü gazeteci sayısında önemli düşüş olmakla birlikte, güvenlik nedeniyle çıkarılan yasalardaki
özgürlük kısıtlayıcı hükümlerin daha önce Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesine rağmen internet erişim
yasaklama yetkisinin TİB başkanının kişisel yetkisine verilmesi gayretlerinde ısrar ve halen TBMM’de görüşülmekte
olan ilave güvenlik önlemlerinin, bu durumu kısa zamanda çok kötüye döndürebileceği endişesi vardır.
Yeni yargı paketiyle polise tanınan ek yetkiler çerçevesinde, makul şüpheyle işyeri, ikametgah ve üst aramaya
ilişkin uygulama, ülkede kısa zamanda beklenen üzücü sonuçları doğurdu. Torba yasayla Ceza Muhakemeleri
Kanunu'nda yapılan değişiklikle, eskiden “kuvvetli şüphe” üzerine harekete geçebilen güvenlik güçlerinin “makul
şüphe” yeterli görülerek müdahale yetkisiyle donatılması ve bunun ilk uygulamasının bazı medya kuruluşlarına
yönelmesi kaygıya neden oldu. Gözaltına alınan diğer gazeteciler sorgu sonrasında kısıtlamalı olarak serbest kalırken,
Samanyolu Yayın Grup Başkanı Hidayet Karaca14 Aralık operasyonundan bu yana özgürlükten mahrum kaldı. Tuncay
Özkan, Mustafa Balbay, Füsun Erdoğan gibi, yıllarını parmaklıklar arasında geçiren basın mensuplarının,
akademisyenlerin, muvazzaf ve emekli her rütbeden askerlerin, kişisel başvuruları inceleyen Anayasa Mahkemesi'nin
“hak ihlali” kararıyla özgürlüklerine kavuşmaları sevindirici olmuştu. Ne yazık ki bu sevinç, son zamanlarda
gazetecilerin tekrar “terörist” ilan edilmeye başlaması ve özgürlüklerinin kısıtlanmasıyla kısa sürdü.
Yönetim erkinin dayatmacı üslubu kadar, “paralel yapı” adı verilen Fethullah Gülen ve Hizmet Hareketi’ne
yönelik operasyonun giderek tüm bakanlıklar ve devlet kurumlarının kapılarının “akreditasyon” adı altında önemli
sayıda yazılı ve görsel medya kurumlarına kapatılmasıyla habercilerin haberden men edilmesi yolunun açılması, büyük
endişe kaynağı olmuştur.
Sansür silahına dönüşen akreditasyonun yanı sıra Kasım ayında Cumhuriyet tarihinde bir ilk yaşandı ve Türkiye
Büyük Millet Meclisi Soruşturma Komisyonu çalışmalarına mahkeme kararıyla sansür uygulandı. Medyanın büyük bir
bölümü ilk kez, AKP’nin koyduğu yasağı tanımama yoluna gitti ve ortak hareket tarzı geliştirdi. Aralarında ülkenin en
eski ulusal gazetelerinden Cumhuriyet’in de bulunduğu medyanın önemli bölümünün bu kararlı sansür karşıtı tutumu,
Türk basın tarihi açısından önemli bir dönüm noktası oldu. Gazetelerin tavrını haberleştiren televizyonlara ise
RTÜK’ün cezalandırmaya gitmesi, “denetim” rolünün ne kadar ciddiyetle uyguladığını sergiledi.
Darbe dönemlerinde bile bugünkü yoğunlukta akreditasyon uygulaması olmadı. Başbakanın eşinin ibadethane
ziyaretinde bile ülkenin başbakanı “Ayrımcılık sona erdirilecek” derken, gazetecilerin ayrımcılığa uğraması, bazı basın
kuruluşlarının “sakıncalı” görülmesi, diğer yandan bazı medya kuruluşlarına ayrıcalıklı muamele gösterilmesi, onlara
her türlü imkanın sağlanması ve öncelikle habere ulaşmalarının kolaylaştırılması, ne adil yönetim, ne de Anayasa’nın
fırsat eşitliği ilkesiyle bağdaşmamaktadır.1415
Medya açısından daha büyük bir endişe ise, -her ne kadar medyanın önemli bir bölümü bu baskı ve dayatma
siyasetine dayanışmayla karşı dursa da- bazı gazetecilerin savcı, yargıç ve hatta infaz memuru rollerine
bürünmelerinden ve bazı medya mensuplarının daha önceki gelişmelere atıfla “Ettiler, buldular” yaklaşımını
sergilenmesinden kaynaklandı.
Devlette “paralel yapılanma” varsa bunun ortaya çıkarılması ve temizlenmesi devletin ilgili kurumlarının
vazifesi olmakla birlikte, ithamlar ve yaratılan korku imparatorluğu yoluyla “Ya bendensin ya düşman” yaklaşımı,
ülkede zaten endişe edilecek boyutlardaki kutuplaşmayı daha da derinleştirmektedir.
İfade ve basın özgürlüğünün kullanımının güvencesi olması beklenen yargıda karşılaşılan sorunlar, özgürlükler
açısından karamsarlığın sürmesine neden oldu. Hükümetin yargı ve güvenlik kuvvetleri içinde bir “paralel yapı
örgütünün” komplosuyla karşı karşıya olduğu iddia ve inancı, özgürlüklerin kullanımını daha da güçleştirdi. Hükümet
kararlarına ve uygulamalarına yapılan her itiraz ve muhalefet, hükümet tarafından bu komplonun parçası olarak
değerlendirilince, sakin ve güvenilir konuşma/diyalog olanağı ortadan kalktı. Bu, siyasal ortamı daha da gerginleştiren
etki yaptı.
Seçim dönemlerinde daha da artan tedirginlik, gerginlik ve kutuplaşma ortamı, demokratik yaşamın gerektirdiği
hoşgörü iklimini tehdit etmiş; düşünce, ifade ve basın özgürlüğünün kullanımını büyük sorun haline getirmiştir.
Nitekim 2014 yılında biri yerel seçim, biri cumhurbaşkanı seçimi olmak üzere iki önemli seçim yapılması, 11 yıldan
sonra ilk kez başbakanın değişmesi, siyasal ortamın gerginleşmesi ve hükümetin bu gerginlik siyasetini sürdürme
1415
http://www.cihan.com.tr/news/Sare-Davutoglu_0530-CHMTU4MDUzMC8x
139
yönündeki kararlılığı, düşünce ve ifade özgürlüğünü ciddi biçimde baskı altında tutulması sonucunu doğurmuştur. Basın
özgürlüğünün olup olmadığının bu kadar sık tartışılması bile, kaygılanacak bir durum olduğunun kanıtı olarak
değerlendirilmelidir.
İktidar önde gelenlerinin, uluslararası örgütlere, ülkedeki muhaliflere ve ayrım gözetmeksizin ulusal ve
uluslararası basına karşı kullandığı dil; ifade ve basın özgürlüğünün sağlanmasının önündeki en büyük engel olarak
görülmektedir. Bu konuda gazetecilerin kuşkularını besleyen ve raporumuzda detaylı olarak örnekleri verilen pek çok
kanıt vardır.
Sansür, oto sansür, baskıcı eğilimler ve gerek merkezi gerekse yerel yetkililerin gazeteciler ve basın kurumları
üzerindeki baskıları, gazetecilere, yazarlara, düşünce insanlarına yönelik suikast ihbarları, baskı ve değersizleştirme
gayretkeşlikleri, sosyal medyada linç kampanyaları ve haber sitelerinin ofislerinin polis baskınına uğramaları, tehditle
yayından haber çekilmesi talebi gibi endişe verici gelişmelerin kabul edilmesi mümkün değildir.
Türkiye’de demokrasinin iyileştirilmesi ve ülkemizin çağdaş demokrasiler arasında başı dik bir şekilde hak ettiği
yeri alması için çaba harcayan siyasi çevreler ile sivil toplum kuruluşlarının, geliştirilmesini ve daha geniş özgürlükler
içermesini istediği yürürlükteki Anayasa'nın bile anılan maddelerindeki bu teminatlar, demokratikleşme çabasındaki
ülkelere örnek gösterilebilir. Ne var ki uygulamada ülkemizin, basın ve ifade özgürlüğü açısından dünya
sıralamalarında hak etmediği son sıralarda yer alması demokrasi için kaygı vericidir.
Türk basınının sorunlarını ve çözüm önerilerini, “basın ve ifade özgürlüğü”, “gazetecilerin her an ‘terörist’
suçlamasıyla tutuklanmasına yol açan yasa hükümleri”, “sansür ve oto-sansür”, “basında tekelleşme ve
sendikasızlaştırma”, “iş yasalarında yapılmak istenen değişikliklerle gazetecileri bekleyen tehlikeler” gibi başlıklar
altında toplamak mümkündür.
Basın ve İfade Özgürlüğü
İfade ve basın özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması, Türkiye’nin demokratik gelişimi açısından acilen
atılması gerekli adımların başında gelmektedir. Çünkü ülkemizde basının temel sorunu ifade özgürlüğüdür. Halkın
haber alma hürriyetinin işlerliği için basın ve ifade özgürlüğü, olmazsa olmaz bir gerekliliktir. İfade özgürlüğü
demokrasinin atar damarıdır. Basın özgürlüğü de, kamuoyunu bilgilendirme ve eleştiri hakkı ile ifade özgürlüğünü
hayata geçirebilmenin en etkin aracıdır.
Basın ve ifade özgürlüğü konusunda Türkiye’nin dünya sıralamasında çok gerilerde bulunması, ülkemizde bu
konuda acil iyileştirmeler gerektiğinin bir göstergesidir. Gazeteciler Cemiyeti, zaman zaman gündeme gelen anayasa
değişikliği çalışmalarında basın ve ifade özgürlüğünün gözetilmesinin büyük önem taşıdığını sürekli vurgulamıştır.
Basın yasasında yapılması düşünülen değişikliklerde “milli güvenlik”, “kamu düzeni”, “genel ahlak” gibi kavramlar
gerekçe gösterilerek, basın ve ifade özgürlüğünün sınırlanması ile şimdiki Anayasada bulunan “basımevi açmada izin
alma koşulu ve mali teminat getirilemeyeceği”, “basın araçlarının müsadere edilemeyeceği” hükümlerin kaldırılmasının
tartışmaya bile açılmaması gerekir.
i. Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yapılan değişiklik
Ceza Muhakemesi Kanunu, ülkedeki demokrasinin işlerliği ve geçerliliğinin temel göstergelerinden biridir. Hak
ve özgürlüklerin kullanılmasında veya sınırlandırılmasında uluslararası mevzuata ve anayasaya, hukuka uygunluğunun
belirleyicisi CMK'dir. Hak ve özgürlüklerin genişletilmesi, güvenceye alınması ve demokratikleşme süreci konularında
21.02 2014 tarihinde, CMK maddelerinin gözaltı, tutuklama, arama, el koyma gibi yaptırımlarda sübjektif
değerlendirmelere ve haksızlıklara yol açan kavramlar değiştirilmiş, daha objektif ve maddi olguya dayalı ölçütler
getirilmişti.
• Gözaltına alınmayla ilgili olarak CMK'nin 91. maddesinde yer alan “işlediğini düşündürebilecek
emarelerin” ibaresi, “işlediği şüphesini gösteren somut delillerin” şeklinde değiştirilmişti.
• Tutuklamayla ilgili olarak, CMK'nin 116. maddesinde yer alan “makul şüphe” ibaresi, “somut delillere
dayalı kuvvetli şüphe” şeklinde değiştirilmişti.
• Taşınmazlara, hak ve alacaklara el koymayla ilgili 128. maddede, “elde edildiğine dair kuvvetli şüphe”
ibaresi, “elde edildiğine dair somut delillere dayanan kuvvetli şüphe” şeklinde değiştirilmişti.
• Bilgisayarlarda, bilgisayar programlarında ve kütüklerinde arama, kopyalama ve elkoymayla ilgili olarak,
CMK'nin 134. maddesindeki, “yapılan soruşturmada, başka surette delil elde etme imkânı bulunmaması halinde”
ibaresi, “yapılan soruşturmada, somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı ve başka surette
delil elde etme imkânının bulunmaması halinde” şeklinde değiştirilmişti.
• Müdafinin ceza soruşturma dosyasını inceleme yetkisini sınırlayan CMK'nin 153. maddesi de
değiştirilerek, savunmaya (şüpheli vekili avukata) soruşturma aşamasında dosyanın tamamını inceleme ve suret
çıkarmasına engel hükümlerin tamamı kaldırılmıştı. Zira çağdaş ceza yargılama sisteminde ithamla birlikte
savunma başlar. O nedenle savunmanın, yani şüpheli vekilinin iddia-itham ile ilgili tüm bilgi ve belgeleri görüp
bilmesi ve suret alması, adil yargılamanın koşullarından kabul edilmektedir.
Ceza Muhakemesi Kanununda yapılan bu değişiklikler olumlu karşılanıp takdir edilirken, aradan 10 ay
140
geçmeden 02.12.2014 tarihinde CMK’nin 116, 128, 135 ve 140 ve 153 maddelerinde yeniden bir değişiklik yapılarak
önceki metinlere dönülmesi, hukukçular tarafından geriye gidiş olarak eleştirilmiştir. 128. maddedeki “el koyma”, 135.
maddedeki “iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması”, 140. maddedeki “teknik araçla izleme” maddelerinin
kapsamının genişletilmesi, 116. maddedeki arama ve el koymada “somut delillere dayalı kuvvetli şüphe” ibaresinin
değiştirilerek tekrar eski metindeki “makul şüphe” ibaresinin maddeye konulması ve 153. maddedeki “müdafinin
soruşturma dosyasını inceleme ve belge alma”da geriye gidiş endişe yaratmıştır. CMK'nin 116. maddesinde yapılan
değişiklikle, yakalanabileceği veya suç delillerinin elde edilebileceği hususunda makul şüphe varsa şüphelinin veya
sanığın üstü, eşyası, konutu, işyeri veya ona ait diğer yerler aranabilecektir. CMK'nin 153. maddesinde yapılan
değişiklikle, savunmanın soruşturma dosyasındaki belge ve bilgilere ulaşmasının engellenebilmesi, adil yargılama
ilkesini açıkça ihlal etmektedir.
CMK'de yapılan bu değişiklikler, Türkiye’nin gündeminde zaten sorun olarak varlığını koruyan basın ve ifade
özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması yerine daha da artması sonucunu doğuracaktır. Bu düzenlemeler, keyfi
uygulamaları artıracaktır.
ii. Türk Ceza Kanunu ve Terörle Mücadele Yasası’ndaki Hükümler:
TCK ve TMK’nin basın, düşünce ve ifade özgürlüğüyle bağdaşmayan bazı maddeleri, gazetecilerin her an
terörist suçlamasıyla tutuklanmasına kapı açmaktadır. Bu maddeler yüzünden her gazeteci, yazdıklarından dolayı
herhangi bir gün sabaha karşı evinden alınarak cezaevine kapatılma tehlikesiyle karşı karşıya gelebilmektedir. Bu
tehlike, basın özgürlüğüne ciddi zararlar vermektedir. TMK'nin “terör” tanımına bağlı olarak, TCK'nin yaptırıma
bağlanarak suç sayılan fiillerin büyük bir kısmına ilişkin maddeleri de sayılmak suretiyle, TMK kapsamına alınmıştır.
TMK'nin 5. maddesinde de kanunda sayılan, TCK maddelerine göre verilecek cezalarının yarı oranında artırılması
yönündeki hüküm göz önünde tutulduğunda bunun, basın ve ifade özgürlüğü için oluşturduğu tehlike daha açık
görülmektedir.
TCK’nin 125 ile 131. maddeleri arasında “Şerefe karşı suçlar” başlığı altında hapis cezası yaptırımı öngören
hükümler, basının özellikle eleştiri görevi önünde engel teşkil etmektedir. Bu nedenle hakaret suçlarında hapis cezası
kaldırılmalıdır. AB standartları ile uluslararası standartlar esas alınarak, TCK’nin 125-131. maddeleri başta olmak
üzere, hakaret iddiası ceza yargılamasına ve hapis cezası yaptırımına konu olmaktan çıkarılmalıdır. Eğer hukuka
aykırılık varsa, öldürücü olmamak kaydıyla, tazminatla karşılanması yeterlidir. AB ülkelerinde izlenen yol budur. Bizim
de aynı ilkeyi benimsememiz gerekir.
iii. Can Güvenliği:
Gazeteciler, bazı toplumsal olayları izlerken zaman zaman şiddete maruz kalmaktadır. Meslektaşlarımız, bazen
öfkeli vatandaşların, çoğu zaman ve daha da önemlisi güvenlik güçlerinin hedefi olabilmektedir.
Gezi Parkı protestolarından bu yana, çeşitli gösterileri izleme görevini yerine getiren gazetecilerin polis
saldırısına uğradığı birçok örneğe tanık olunmuştur. Daha da acısı, bu meslektaşlarımızın basın kartını, fotoğraf
makinesini, kamerasını, mikrofonunu görmesine rağmen, onlara plastik mermi, biber gazı, TOMA’ların kimyasal
madde içeren suyunu sıkan güvenlik güçlerinin varlığıdır. Kolluk güçlerinin bu uygulamalarında, hükümet yetkililerinin
“gazetecilerin de suç işleyebilecekleri” yönündeki açıklamalarının ve bazı yayın organlarında görevli gazetecilerin
hükümetin basına açık toplantı ve gezilerine alınmamasının etkili olduğu da yadsınamaz.
Gazetecilerin can güvenliğini tehlikeye sokan bu uygulamalar açıkça suç teşkil etmektedir! Ayrıca kimyasal
maddeler ve gazlar kullanılarak yapılan müdahaleler, meslektaşlarımızın ve vatandaşlarımızın sağlığını doğrudan
etkilediği için suçtur! Bu uygulamalar, gazetecilerin mesleklerini özgürce icra etmesinin önünde birer engeldir.
Sansür ve Oto-Sansür
Bir ülkede basın ve ifade özgürlüğü yoksa sansür ve oto-sansür vardır. İktidarların hoşuna gitmeyen yazı ve
haberleri yüzünden gazeteci ve yazarların işlerine son verdirilmesi; medya gruplarının dünyada benzeri görülmemiş
büyüklükte vergi cezalarıyla sindirilmesi, Basın İlan Kurumu aracılığıyla resmi ilan dağıtımında zaman zaman
kullanılan sübjektif kriterler, tipik sansür uygulamalarına yol açmaktadır. Öte yandan her an “terörist” suçlamasıyla
tutuklanma tehlikesiyle karşı karşıya kalarak yıldırılan gazeteciler, “oto sansür”e yönelebilmektedir.
Gazeteciler Cemiyeti’nin yürüttüğü “Özgürlük İçin Basın” projesi çerçevesinde yayımlanan aylık raporlarda,
sansür ve oto-sansür uygulamalarının örneklerini görmek mümkündür.
Tekelleşme ve Sendikasızlaştırma
Basındaki tekelleşmeyle ve siyasi iktidarların baskılarıyla giderek büyüyen sendikasızlaştırma hareketi, medya
mensuplarının iş güvenceleri olmadan çalışmasına sebep olmaktadır. Ayrıca medya kuruluşları, hukuka aykırı olarak
taşeron işçi çalıştırmaktadır. Sosyal güvenlikten yoksun olanların, sansürsüz ve özgür gazetecilik faaliyetleri
yürütmeleri mümkün değildir. Bu yüzden gazetecilerin sendikalı çalışma hayatı teşvik edilmelidir. Bu arada, basının
başlı başına bir iş kolu olarak kabul edilmesi şarttır.
Ülkemiz basın sektöründe, maalesef çok sayıda gazetecinin aldıkları ücretlerin tamamının bordroya yansımadığı,
bu kişilerin asgari ücretten istihdam edildiği görülmektedir. Gazetecilerin emekli olurken mağdur olmasına yol açan bu
141
uygulamaya son verilmesi gerekir. Gazetecilerin maaşlarının tamamının bordroda gösterilmesi yasal zorunluluktur.
Ücretlerin bir bölümü veya tamamı “telif ücreti” adı altında ödenemez. Basın çalışanlarının mağduriyetinin önüne
geçilmesi için yasalara aykırı bu uygulamaların hassasiyetle denetlenmesine ve aksaklıkların giderilmesine acil ihtiyaç
vardır.
Gazetecinin, geçimine ve insan onuruna yaraşır yaşam sürdürmesine yetecek kadar gelirinin olması ve bu geliri
gazetecilik faaliyetinden elde etmesi, basın ve ifade özgürlüğü bakımından mutlak gerekliliktir. Bu yüzden gazetecinin
asli işinin gazetecilik olması ve gelir elde etmek amacıyla başka işlerle uğraşmaması son derece önemlidir. Bir
gazetecinin gelir elde etmek üzere gazetecilik dışında işte çalışması, tarafsızlığını yitirmesine de yol açabilir. Bu da
basın özgürlüğüyle bağdaşmayacağı gibi, gazetecinin mesleğini dış etkenlerin baskısı altında yapması sonucunu
doğurur.
Bütün bu sorunların önüne, sendikalı çalışma yaşamı ve toplu iş sözleşmeleriyle geçilebilir. Gazeteciler
Cemiyeti, her vesileyle gazetecilerin sendikalı çalışma yaşamının anayasal bir hak olduğunu hatırlatmakta ve
meslektaşlarımızı bu haklarına sahip çıkmaları konusunda teşvik etmektedir.
İş yasalarında yapılmak istenen değişiklikler
Gazeteci, Anayasa’da öngörülen halkın haber alma hürriyetinin bir ayağı olarak gündemdeki gelişmelerle ve
meydana gelen olaylarla ilgili haber toplamak, haber ve makale yazmak, fotoğraf ve görüntü çekmek, sürekliliği olan
gelişmeleri aktarmak ve halkın bilmesi gereken konuları gündeme taşımak üzere, Basın İş Kanunu çerçevesinde faaliyet
gösteren yazılı, görsel ve elektronik kitle iletişim araçlarında profesyonel olarak çalışan, gazetecilik formasyonu almış,
mesleğin gerektirdiği donanıma ve yeterliliğe sahip fikir işçisidir.
Gazetecilerin iş sözleşmesiyle ilgili olarak, gazetecilerin çalışma koşulları, ücretleri, izinleri, tazminatları vs.
konular ayrı bir yasayla düzenlenmelidir. Hâlihazırda yürürlükteki 5953 sayılı Basın İş Kanunu, bu konuları
içermektedir.
Yürürlükteki Basın İş Kanunu'nun Korunması ve uygulanmasının titizlikle denetlenmesi gerekir. Bu kanunun
gazetecilere sağladığı haklara ilave yeni haklar, toplu iş sözleşmeleriyle sağlanabilir. Bu da gazetecilerin sendikalı
çalışma yaşamı içinde olmaları açısından önem taşır. Basın iş sözleşmelerinin, Basın İş Kanunu'na uygun olarak
düzenlenmesi ve toplu iş sözleşmeleriyle güvence altına alınması da gazeteciler için önemlidir.
Kıdem tazminatı
Gazeteciler, yapılmak istenen yasal düzenlemelerle kıdem tazminatlarının kaldırılması konusunun gündemde
tutulmasından derin endişe duymaktadır.
Medya mensupları için hayati önem taşıyan kıdem tazminatı, yasada belirtildiği şekilde aynen korunmalıdır.
Kıdem tazminatlarının hesaplanmasında, gazetecinin aylık gerçek ücretinin altında olmamak kaydıyla, bir yıllık bütün
gelirlerinin 12’ye bölünmesiyle ortaya çıkan aylık “giydirilmiş ücret” esas alınmalıdır.
Ödenmeyen ücretlere ve fazla mesai ücretlerine günlük yüzde 5 gecikme faizi uygulanması, her ne kadar
Yargıtay içtihatlarıyla yüzde 80-90 oranında kesintiye tabi tutulsa da, 5953 sayılı Basın İş Kanunu'nun getirdiği önemli
haklardan biridir. Bu uygulamanın devam etmesi son derece önemlidir.
Gazetecilik faaliyetlerinin denetlenmesinin, basın ve ifade özgürlüğünün önüne geçmemesi gerekir.
Gazetecilerin resmi makamlar tarafından denetlenmesi kabul edilemez. Bu tür uygulamalar, basını vesayet altına sokar.
Basının vesayet altında bulunması, Anayasa güvencesi altında olan halkın haber alma hürriyetini zedeler.
Denetim
Gazetecileri ancak gazeteciler denetleyebilir. Bu da gazeteci sendikaları yoluyla sağlanabilir. Bu nedenle
gazetecilerin, sendikalı olmaları zorunlu hale getirilmelidir. Sendikalı çalışma yaşamı, gazetecinin sosyal güvenlikten
yoksun çalışmasının önüne geçerek basın ve ifade özgürlüğüne katkıda bulunur.
Gazete sahiplerinin asli işlerinin gazetecilik olması gerektiği de yadsınmaması gereken bir konudur. Başka
işlerle uğraşan gazete sahipleri, zaman zaman çıkarları yüzünden siyasi iktidarların hedefi haline gelebilmektedir. Bu da
basın kuruluşlarının sansür ve oto sansür uygulamalarına yönelmesine yol açmaktadır.
Sonuç
Özgürlük için Basın projesini yürüten Gazeteciler Cemiyeti (Ankara) başta olmak üzere medya örgütleri,
sendikaları ve kurumları basın ve ifade özgürlüğünü engelleyen ve gazetecilerin her an “terörist” suçlamasıyla demir
parmaklıkların arkasına kapatılmasına yol açabilen yasa hükümlerinin kaldırılması çağrısını her fırsatta
yinelemektedirler.
Basın ve ifade özgürlüğü ile halkın haber alma hakkının önündeki en büyük engellerden tekelleşme ile siyasi
iktidarların gazetecilere ve medya gruplarına baskı ve müdahaleleri sona ermelidir.
İktidarların hoşuna gitmeyen yazı ve haberleri yüzünden gazeteci ve yazarların işlerine son verdirilmesinden ve
medya gruplarının dünyada benzeri görülmemiş büyüklükte vergi cezalarıyla sindirilmesinden vazgeçilmelidir.
142
Ağır cezalar ile televizyon kanalları ehlileştirilmeye, istenmeyen haberler engellenmeye çalışılmamalıdır.
Basındaki tekelleşmeyle ve siyasi baskılarla giderek büyüyen sendikasızlaştırma hareketine, bunun sonucunda
medya çalışanlarının iş güvenceleri olmadan çalışmasına ve hukuka aykırı olarak taşeron işçi çalıştırılmasına son
verilmelidir. Gazetecilerin sendikalı çalışma yaşamı teşvik edilmelidir.
İnternet sitelerini ve sosyal paylaşım ağlarının özgürlüğünü içine sindiremeyen anlayış sıkıntılıdır. Sosyal
paylaşım alanında kişisel özgürlüklerin sınırlandırılmaktadır.
Sosyal ağlar alanında ısrarla sınırlama getirmeye çalışmak ifade özgürlüğüyle bağdaşmamaktadır.
Basını iktidarların güdümüne sokacak denetim mekanizmaları getiren ve gazetecilerin kıdem tazminatlarından
mahrum kalmasına yol açabilecek yasal düzenlemeler asla gündeme getirilmemelidir.
Basın İlan Kurumu aracılığıyla resmi ilan dağıtımında zaman zaman kullanılan sübjektif kriterler acilen terk
edilmelidir.
Türk basını, siyasi iktidarların güdümünden kurtularak sansür ve oto-sansür uygulamalarından uzaklaştığında,
Türkiye’de yeniden “dördüncü kuvvet” olacak, uluslararası medya kuruluşlarıyla yarışacak düzeye gelecektir. Bunun
için yeterli teknolojiye sahip olan basında, bunu sağlama azim ve kararlılığı bulunmaktadır. Beklenti, bunu sağlayacak
siyasi iradenin ortaya çıkmasıdır.
143
Dizin
17 Aralık Operasyonu, 28, 78
17 ve 25 Aralık 2013, 125, 132
22 Temmuz operasyonu, 125
360, 40, 50, 82, 83, 85, 89
3H, 126
5N 1K, 9
A Haber, 28, 29, 44, 78, 83, 88, 89, 133
A Milli Futbol Takımı, 59
A. Meriç Şenyüz, 41
AA: Anadolu Ajansı, 14, 23, 26, 27, 28, 39, 50, 73
AB, 18, 61, 70, 77, 91, 94, 95, 99, 101, 102, 104, 105,
106, 109, 110, 112, 123, 132, 133, 138, 141
Abant İzzet Baysal Üniversitesi, 47
Abbasağa Parkı, 7
ABD, 58, 61, 68, 72, 73, 74, 91, 93, 99, 100, 105, 112,
120, 129, 137
ABD Dışişleri Bakanlığı, 72, 91, 93
Abdullah Cömert, 1
Abdullah K., 56
Abdullah Kalay, 20
Abdullah Öcalan: Apo, 116, 131
Abdullah Tunalı, 58
Abdurrahman Erol Özkoray, 15
Abdülkadir Çakmak: Çakmak, 20
Abdülkadir Nişancı, 28
Abdülkadir Selvi, 41, 49, 61, 116, 125
Abim Deniz, 62, 109
Adalet Akademisi, 123
Adalet Sarayı, 21, 40, 96
Adana, 15, 24, 37, 39, 48, 51, 56, 60, 93, 96, 99, 102,
103, 108, 112, 130
Adana Altın Koza Film Festivali, 15
Adem Yavuz Arslan, 38, 47, 54, 100, 101
Adnan (Oktar) Hoca: Adnan Oktar, 9
Adnan Hoca, 20
Afyonkarahisar, 12
Agence Le Journal, 32
Agos, 13, 54, 97
Ağır Ceza Mahkemesi, 10, 30, 36, 37, 40, 41, 94, 121
Ahmet Abakay, 46
Ahmet Altan, 115
Ahmet Atakan, 1, 67
Ahmet Cemalettin Çelik, 9
Ahmet Çınar, 24, 114
Ahmet Hakan, 42, 47, 60, 66
Ahmet Kemal, 41
Ahmet Mithat Temel, 37
Ahmet Özel, 29
Ahmet Şahbaz, 11, 14
Ahmet Şık, 37, 110, 114
AİHM, 12, 38, 94, 107, 115, 118, 130
Aile İçi Şiddetin Önlenmesi, 117
Akdeniz, 12, 63, 72, 107, 109, 137
Akdoğan, 64, 99, 122, 127
Akhisar, 33
Akif Hamzaçebi, 53
Akit, 38, 59, 99
Akşam, 13, 23, 28, 35, 36, 37, 38, 43, 46, 52, 61, 62, 68,
69, 99, 130
Alaaddin Yılmaz, 25
Alevi, 40, 55, 60, 96
Alexandra Kasprzok, 51
Ali Adıyaman, 43
Ali Alkan, 3, 129
Ali Arda Perk, 24
Ali Babacan: Babacan, 36, 63, 108
Ali Fuat Yılmazer, 13, 42, 125, 131
Ali Halit Aslan, 47, 100
Ali Haydar Doğan, 31
Ali İsmail Korkmaz, 1, 11
Ali Karakuş, 9
Ali Şahin, 55
Ali Şimşek, iv
Alman, 51, 52, 73, 87, 103, 104, 107, 110, 111, 113
Almanya, 51, 68, 73, 113, 118
Alo Fatih, 30, 108
Alsancak, 24
Altın Portakal Film Festivali, 15, 60, 101, 102, 120, 124,
136
Amberin Zaman, 39, 97, 98, 123
Amerika, 47, 92, 109, 131
Amerikan, 49, 91, 105
Anadolu, 9, 14, 20, 26, 27, 28, 33, 38, 39, 47, 56, 60, 68,
69, 70, 73, 93, 96, 105, 107, 128, 129
Anadolu Spor Gazetecileri Derneği: ASGD, 29, 96
Anadolu Şirketler Grubu, 18
Anadolu Yakası, 128
ANAFEN, 14
Anayasa, 2, 3, 4, 6, 12, 35, 53, 67, 71, 72, 99, 101, 107,
109, 119, 123, 130, 131, 134, 135, 136, 137, 139,
140, 142
Ankara, iv, v, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 19, 21,
23, 24, 25, 26, 27, 30, 31, 33, 34, 35, 36, 37, 39, 40,
41, 43, 45, 50, 54, 55, 56, 57, 59, 61, 64, 68, 70, 72,
73, 74, 76, 79, 81, 94, 95, 96, 99, 100, 106, 107,
109, 110, 111, 113, 115, 116, 117, 119, 121, 122,
123, 125, 126, 131, 132, 134, 138, 142
Ankara Güvenpark, 7
Ankara Ticaret Odası, 36
Ankara Üniversitesi, 7, 16, 76
Ankara Valiliği, 123
Antakya, 43
Antakya Ticaret ve Sanayi Odası, 43
Antalya, v, 7, 9, 12, 13, 19, 23, 32, 60, 61, 63, 73, 101,
102, 107, 109, 116, 124, 130, 136
Antalya Gazeteciler Cemiyeti, 109, 122
Antikapitalist Müslümanlar, 8
Arap, 51
Artı1, 34
ask.fm, 35
Asliye Ceza Mahkemesi, 19, 22, 32, 60, 69, 70, 71, 78,
118, 120, 122
Association of Journalists, 43
Atatürk, 3, 16, 55, 59, 61, 64, 90, 93, 109
Atatürk Havalimanı, 16, 59, 65
Atatürkçü Düşünce Derneği, 115
Ateizm Derneği, 13, 17
Atilla Kart, 41
Atilla Sertel, 39, 93, 115
Atilla Taş, 40
Attila İlhan, 7
ATV, 27, 28, 41, 55, 56, 69, 122
Avrupa, ii, iv, 11, 18, 30, 35, 37, 57, 58, 68, 74, 77, 81,
91, 93, 94, 95, 96, 98, 102, 104, 106, 107, 109, 110,
111, 114, 116, 117, 121, 122, 123, 130, 132, 133,
134, 135, 137
Avrupa Birliği, ii, iv, 11, 18, 30, 57, 81, 99, 102, 109,
110, 121, 123, 132, 133, 137
Avrupa Gazeteciler Birliği, 43
Avrupa Gazeteciler Federasyonu, 56
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, 74, 96
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi: AİHM, 4, 37, 124,
130
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, 4, 35, 94, 116, 134,
135
Avrupa Komisyonu, 58, 68
Avrupa Konseyi, 11, 77, 91, 93, 95, 104, 107, 117, 123
Aydeniz Holding, 113
Aydın, 7, 11, 22, 23, 24, 34, 44, 45, 48, 49, 50, 55, 93,
108
Aydın Çetinkaya, 24
Aydın Gündem, 45
Aydın Şafak, 45
Aydınlık, 13, 20, 35, 36, 40, 42, 43, 53, 62, 66, 115, 119
Aydınlık Şenlikleri, 35
Ayhan Dinç, 40, 98
Aykırı Sorular, 47, 78, 81, 83
Aykut Erdoğdu, 23, 63
Aykut Karadağ, 35
Aykut Küçükkaya, 40
AYM: Anayasa Mahkemesi, 2, 3, 5, 35, 37, 70, 71, 72,
73, 74, 75, 95, 100, 114, 116, 117, 119, 120, 125,
127, 130
Ayşe Deniz Karacagil, 9
Ayşe Gülsün Bilgehan, 123
Ayşe Oyman, 114
Ayşe Yıldırım, 124
Ayşenur İslam, 19
Ayşenur Yazıcı, 41
Aytekin Gezici, 52, 103
Azadiya Welat, 49, 51
Azerbaycan, 91
Azeri, 91
Bağcılar Meydanı, 9
Bağlar, 51, 126
Bakara-Makara, 30
Bakırköy, 22, 59
Bakü, 113
Balık Pazarı, 8
Balyoz, 3, 11, 15, 32, 82
Bank Asya, 14, 54, 126
Baransu, 29, 30, 33, 39, 97
Barbaros, 8, 31, 113
Barınma Hakkı Bürosu, 19
barış dili, 116
Barış İçin Akademisyenler, 120
Barış İnce, 53
Barış Şarer, 62
Barış ve Demokrasi Partisi: BDP, 9
Baro, iv, 13, 93, 96
Barolar Birliği, 2, 13, 70, 113
Bartın, 22, 117
Basel, 17
Basın İlan Kurumu, 38, 95, 105, 117, 129, 141, 143
Basın İş Kanunu, v, 6, 54, 75, 100, 142
Basın İş Yasası, 54, 56, 122
Basın Konseyi, 23, 28, 30, 59, 92, 95, 97, 102, 103, 104,
106, 107, 113, 114, 117
Basın özgürlüğü, 46, 107, 115, 116, 135, 140
Basın Özgürlüğü Günü, 31
Basın Özgürlüğü İçin Mücadele Günü, 117
Basın ve İfade Özgürlüğü: İfade ve basın özgürlüğü, 31,
140
144
Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü:
BYEGM, 30, 73, 100
Basın-İş Sendikası, 37
Başbakan, 2, 3, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 20, 23, 24,
26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39,
40, 44, 46, 48, 51, 62, 63, 64, 66, 67, 68, 69, 70, 71,
72, 74, 75, 76, 77, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 92, 93,
94, 96, 97, 98, 99, 100, 103, 105, 106, 108, 114,
115, 119, 120, 122, 125, 127, 128, 129, 132, 134
Başbakanlık Basın Müşavirliği, 48
Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel
Müdürlüğü, 41
Başsavcı: Başsavcı vekili, 1, 39, 96
Batı Karadeniz gazetesi, 50
Batman, 12, 114, 116, 117
Bayburt, 28
Bayram Namaz, 115
BBC, 29, 33, 34, 50, 57, 74, 110
BBC Türkçe, 29, 33, 57
BDDK, 14, 126
Bedesten Çarşısı: Bedesten, 59
Bedri Baykam, 41, 43
Bekir Bozdağ: Bozdağ, 2, 68, 70, 127, 130
Bekir Coşkun, 30
Bekir Şahiner, 33
Beril Eski, 29
Berkin Elvan, 1, 7, 10, 16, 20, 24, 25, 50, 81
Beşiktaş, 7, 8, 14, 17, 20, 31, 115, 118, 120, 123, 124
Betül Kızılok Bavli: Bavli, 21
Beyaz TV, 24, 39, 77, 78, 79, 82, 84, 86, 87
Beyoğlu Asayiş Şube Müdürlüğü, 20
Bianet, 27, 38, 53, 119, 128, 139
Bilal Erdoğan, 40, 53, 65, 67, 79, 80, 85
Bilgin, 38, 111, 122
Binali Yıldırım, 30, 56, 69
Bingöl Üniversitesi, 21
Birecik, 55, 106, 132
Bireysel Başvuru, 3, 107
Bireysel Başvuru Genel Kurulu, 3
BirGün, 23, 24, 36, 41, 44, 53, 55, 61, 64, 65, 106
Birleşmiş Milletler, 4, 10, 114, 123
Bitlis, 12, 126
Bizim Gazete, 27, 94
Bizim Yaka, 25
Björn Kietzmann, 51
Blogger, v
Bolu, 25, 27, 29, 47, 114
Bolu Belediyespor, 51
Bolu Detay, 27
Bolu Gazeteciler Cemiyeti, 29
Bolu Gündem, 25, 27, 47, 114
Bolu Havadis, 25, 27
Bolu Olay, 27
Bozkurt Kuruç, 55
Bölge İdare Mahkemesi, 36
Brüksel, 18, 70, 95, 106
Bugün, iv, 9, 25, 39, 43, 45, 47, 48, 54, 55, 57, 58, 63,
64, 66, 68, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 86, 87, 88, 100,
101, 109, 114, 115
Burak Can Karamanoğlu: Karamanoğlu, 24
Burak Öz, 18, 32
Burcu Karakaş, 51
Burcu Kaymak, v
Burç FM, 26
Bursa, v, 13, 46, 60, 64, 69, 121, 123, 129
Bursa Gazeteciler Cemiyeti, 29, 129
Bursa Orhangazi, 27
Bursaspor, 29
Bülent Arınç, 15, 36, 38, 62, 72, 75, 96, 103
Bülent Karslıoğlu, 42
Bülent Keneş: Keneş, 26, 37, 57, 95, 106
Bülent Yıldırım, 46
Büşra Erdal, 32
Can Atalay, 54
Can Dündar, 9, 31, 49, 62, 109, 118
Caner Güngör, 29
Cankut Enis, v
Cebeci, 7
Celal Kara, 23, 131
Celal Toprak, 76
Celil Sağır, 47
Cem Küçük, 26, 60
Cem Sarısülük, 8
Cem TV, 76, 79, 84, 86, 87, 88
Cem Yılmaz, 31, 79
cemaat, 9, 12, 28, 36, 45, 51, 57, 59, 66, 110, 111, 131
Cemil Çiçek: Çiçek, 2, 68, 70
Ceren Sözeri, 56
Ceviz Kabuğu, 121
Ceyda Karan, 42, 48, 98
Ceyda Sungur, 17
Ceyhan, 35, 41
Ceylan Yeğinsu, 46, 99
Ceza Muhakemeleri Kanunu: CMK, 139
Ceza Muhakemesi Kanunu: CMK, 134, 140
CHA, 25, 92
Chicago Tribune, 112
CHP: Cuhuriyet Halk Partisi, 18, 22, 23, 24, 26, 27, 28,
29, 30, 32, 35, 36, 37, 39, 40, 41, 44, 53, 54, 58, 62,
63, 64, 70, 71, 74, 76, 77, 78, 86, 89, 90, 95, 96, 97,
98, 103, 105, 108, 109, 110, 111, 113, 114, 115,
118, 119, 120, 123, 127, 130, 131
Chris Grodzki, 51
Christian Gruber, 51
Cibali Karakolu, 21, 66, 67
CIGI-IPSOS, 108
Cihan, 9, 25, 26, 27, 40, 43, 56, 57, 63, 64, 92, 97, 109,
117
Cihan Haber Ajansı, 25, 26, 40, 43, 56, 57, 63, 92, 97,
109, 117
Ciner Grubu, 34, 36
Ciner Medya Grubu, 35
Ciner Şirketler Grubu: Ciner Grubu, 34
Cizre, 68, 96, 126, 134
Claire Danes, 49
CNBC-e, 40
CNN, 9, 10, 34, 36, 47, 49, 54, 58, 61, 67, 78, 81, 82,
83, 93, 107, 114
CNN International, 34, 93, 114
CNNTürk, 40
CNNTürk.com, 40
Coşkun, 30, 42, 50
Cumartesi Anneleri olmak, 120
Cumhurbaşkanı, 2, 3, 12, 13, 14, 16, 18, 20, 21, 22, 40,
41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 55, 57, 61,
64, 65, 66, 67, 88, 90, 97, 99, 100, 101, 102, 103,
104, 105, 110, 112, 113, 116, 118, 119, 120, 121,
122, 126, 127, 129, 132, 133, 137, 138
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül: Gül, 28, 43, 45
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 46, 50, 51, 62, 64, 65, 66, 100,
101, 103, 104, 105, 110, 112, 113, 118, 119, 121,
122
Cumhurbaşkanı Gül: Gül, 2
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan: Cumhurbaşkanı Recep
Tayyip Erdoğan, 90, 127
Cumhurbaşkanlığı Köşkü, 55
Cumhurbaşkanlığı Sarayı, 19, 130, 131, 132
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, 110, 123
Cumhuriyet, v, 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 14, 15, 18, 21, 22,
23, 24, 26, 30, 31, 33, 37, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45,
48, 49, 50, 51, 52, 53, 55, 56, 58, 59, 60, 61, 63, 64,
73, 78, 90, 96, 97, 103, 106, 108, 109, 115, 116,
118, 119, 120, 122, 123, 124, 127, 132, 134, 136,
139
Cüneyt Özdemir, 9, 94
Cymbeline, 55
Çağdaş Gazeteciler Derneği, 25, 121
Çağdaş Hukukçular Derneği: ÇHD, 8
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 56
Çanakkale, 10, 124
Çanakkale Demokrat, 42
Çankaya, 21, 41, 50, 55, 122, 128
Çankaya Belediyesi, 21
Çankaya Köşkü, 41, 50, 55, 122, 128
Çarşı, 14, 20, 118, 124
Çayırova, 34
Çayırova gazetesi, 34
Çelik, 18, 39, 40, 52, 60, 64, 128
Çetin Doğan, 15
Çevik Kuvvet, 7
Çınar Özer, 24
Çiğdem Çidamlı, 54
Çin, 91
Çukurova Üniversitesi, 22
Daron Acemoğlu, 112
David Harvey, 29
David Kramer, 92, 98
Davutoğlu: Başbakan Davutoğlu, 3, 16, 23, 40, 43, 44,
46, 48, 51, 59, 68, 70, 103, 104, 105, 106, 108, 128,
129, 132, 134
Demet Cengiz: Cengiz, 44
Demirören Grubu, 31
Demokles, 29, 114
Demokrasi, ii, iv, v, 68, 93, 98, 99, 100, 105, 111, 114,
121, 123, 126, 136, 138, 140
Demokrasi Denetçileri Derneği, 46
Demokrasi ve Kalkınma Müzesi, 121
Demokrat Eğitimciler Derneği, 36
Demokratik Bölgeler Partisi: DBP, 12, 14, 15, 16, 47
Denetim, 142
Deniz Arman, 57
Deniz Çağlayan, 18, 34, 58
Deniz Ergürel, 56
Deniz Fırat, 39, 98
Deniz Yıldırım, 114
Deniz Zerin, 7
Dernek, 17, 25, 126
Derya Sazak, 35, 41, 66
Devlet, 5, 6, 12, 18, 37, 38, 52, 55, 58, 59, 64, 103, 106,
110, 127, 129, 132, 135
Devlet Bahçeli: Bahçeli, 9
Devlet Bahçeli,, 40
Devlet Opera ve Balesi, 103, 110, 127
Dev-Lis, 20
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na: DİSK, 57
DHA: Doğan Haber Ajansı, 25, 118
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu: Dışişleri Bakanı
Davutoğlu, 92
Dışişleri Bakanlığı, 27, 40, 59, 70, 72, 91, 93, 112
Dicle Haber Ajansı, 31, 33, 53
Dicle Üniversitesi, 20, 31
Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 20
DİHA, 24, 31, 51, 94
Dijital Gündem, 98
Dikmen Vadisi, 19
Dilek Demiral, 114
Diriliş, 7
DİSK, 7, 8, 34, 35, 37, 56, 57, 93, 100
Diyanet İşleri Başkanlığı, 22
Diyarbakır, 12, 14, 15, 20, 40, 43, 47, 49, 50, 51, 53, 55,
56, 95, 103, 115, 118, 125, 126, 131
Diyarbakır Valiliği, 126
Documentarist, 15
Doğan Ertuğrul, 26, 31
Doğan Medya, 26, 44, 61
Doğan Tugay, 27
Doğu Anadolu Gazeteciler Cemiyeti, 38
Doğuş Grubu, 40
Dokuz Eylül gazetesi, 24
Doug Frantz, 91
Dunja Mijatovic, 74
Duygu Ayber, 34, 50
Dünya, 2, 31, 69, 87, 96, 101, 106, 111, 116, 117, 119,
123
Dünya Elektronik Basın Konseyi, 117, 119
Ecem Boğatemur, v
Edirne: Edirneliler, 12, 107, 122, 123
Edirne Gazeteciler Derneği, 123
Efecan Karakaş, 119
Efkan Ala, 29, 53, 79, 81, 97, 117
Ege Üniversitesi, 16, 29, 130
Egemen Bağış, 3, 11, 28, 30, 61, 81
Egemen Çiynekli, 118
Egemen gazetesi, 48, 99
Eğitim Bir-Sen, 55
Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü: UNESCO, 114
Eğitim-Sen, 10, 55, 95, 98
Ekmeleddin İhsanoğlu: İhsanoğlu, 40, 88, 97, 116
Ekrem Dumanlı: Dumanlı, 59, 64, 65, 66, 68, 110, 132
Ekşi Sözlük, 32
Ekvador, 118
El Cezire, 32, 68
El Pais, 113
Elif Akkuş, 25
Elif Örnek, 31
Elifhan Köse,, 20
Elvan, 24, 25, 67, 68, 73, 122, 135
Emin Çapa, 58
Emlak Konut, 38
Emniyet, 1, 10, 12, 13, 19, 20, 27, 30, 39, 42, 56, 59, 65,
93, 102, 108, 125, 132
Emniyet Genel Müdürlüğü, 125
Emniyet Müdürlüğü, 1, 10, 13, 19, 30, 39, 56
Emre Döker, 24
Emre Kızılkaya, 51
Emre Uslu, 27, 38, 46; Uslu, 26
Emrullah Uslu, 38
Endonezya Gazeteciler Birliği, 112
Engin Alan: Alan, 3
Enis Berberoğlu, 39, 42
Enver Aysever, 47, 78, 83
EPA, 31
Eray Görgülü, 45
Erbil, 39, 49
Ercan Akgün, 24
Erciyesspor, 23
Erdoğan, 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 19, 20,
21, 22, 23, 24, 26, 27, 28, 29, 30, 32, 33, 34, 36, 37,
39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 49, 50, 51, 53, 55, 56,
57, 58, 61, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 74, 76,
77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 89, 90, 92, 93, 94,
96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 105, 108, 110, 111,
112, 113, 114, 115, 119, 120, 122, 125, 126, 128,
129, 132, 133, 138, 139
Erdoğan Bayraktar, 3
Erdoğan Demirören: Demirören, 31, 80
Ergenekon, 2, 32, 35, 82, 111, 114, 127
Ergun Aksoy, 40
Erhan Beykoz, 29
Erhan Yazıcıoğlu, 21, 67
Erişim Yasağı, 69
Erol Aksoy: Aksoy, 34, 35
Erol Demirhan, 13, 125
Erol Önderoğlu, 108
Erol Özkoray, 34
Ersin Ramoğlu, 49
Ertuğrul Acar, 39
Ertuğrul Özkök, 42
Erzincan, 22
Erzincan Valiliği, 22
Erzurum, v, 25, 52, 53, 118
Eskişehir, 9, 11, 14, 21, 51, 112
Eskişehir Gazeteciler Cemiyeti, 30
Ethem Sancak, 31, 40, 50, 61, 68, 107
Ethem Sarısülük, 1, 8, 11, 14
Etik, v, 28, 101
Etik Gazeteciler Ağı, 56
Etkin Haber Ajansı: ETHA, 31
Etyen Mahçupyan, 13, 92, 125
Evren Kurban, 58
Evrensel, 4, 10, 18, 23, 33, 34, 36, 43, 55, 92, 94, 106,
145
135
Evrensel Periyodik İnceleme Raporu: EPI, 10
Eyüp Burun, 25
Ezelhan Üstünkaya, 115
Ezgi Başaran, 49, 101
Facebook, v, 14, 20, 45, 57, 62, 69, 76, 106, 117, 121,
123
Fahri S., 34
Faruk Yalvaç, 121
Fatih Altaylı, 57, 88
Fatih Koleji, 14
Fatih Savaş, 44
Fatih Üniversitesi, 68
Fatih Yağmur, 41, 118
Fazıl Say: Say, 2, 16, 18, 60, 63, 110, 122, 123
Fehmi Koru, 37
FEM, 14
Fenerbahçe, 59
Ferhat Parlak: Parlak, 28
Feridun Fazıl Özsoy, 38
Fethullah Gülen: Gülen, 1, 9, 22, 26, 44, 47, 49, 59, 65,
110, 120, 126, 133, 138, 139
Feto Apo, 32
Fevziye Cengiz, 56
Feyzi İşbaşaran, 20, 131
Fikret Bila, 42, 44
Foto Muhabirleri Derneği, 25, 33
Francis Ricciardone, 74
François Hollande, 14
Fransa, 14, 68, 89
Freedom House, 91, 92, 98, 109, 111
Friedrich-Ebert-Stiftung, 106
Fuat Avni Firavun Sarayındaki Musa, 52
Füsun Erdoğan, 115
Galatasaray, 8, 30, 46, 56, 120, 128
Gali Kürdistan televizyonu, 50
Game Of Thrones, 57
Gaye, 115
gazete, iv, v, 6, 13, 14, 18, 27, 31, 34, 36, 39, 41, 42, 43,
45, 46, 49, 50, 52, 53, 55, 56, 57, 59, 60, 63, 64, 65,
82, 90, 99, 100, 102, 109, 113, 114, 116, 121, 125,
129, 133, 136, 142
Gazete Flaş, 34
Gazeteci: Gazeteciler, 15, 23, 24, 25, 37, 39, 40, 45, 50,
54, 60, 62, 66, 74, 92, 95, 97, 98, 117, 121, 136, 142
Gazeteciler Cemiyeti, iv, vi, 4, 11, 31, 38, 39, 40, 43,
47, 48, 52, 54, 60, 68, 92, 93, 94, 95, 96, 98, 100,
102, 103, 106, 109, 110, 111, 113, 114, 115, 116,
117, 118, 122, 129, 140, 141, 142
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, 122
Gazeteciler Konfederasyonu, 60, 107, 115, 116, 129
Gazeteciler Konfederasyonu Birinci Başkanlar Kurulu,
116
Gazeteciler ve Yayıncılar Cemiyeti, 116
Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı, 22, 57, 101, 113
Gazetecileri Koruma Komitesi: CPJ, 29, 50, 51, 101,
104, 105, 112, 128
Gazi Mustafa Kemal: Atatürk, 55
Gazi Üniversitesi, 22
Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi, 22
Gaziantep, v, 16, 25, 45, 57, 68, 86
Gaziantep Şoförler ve Otomobilciler Odası, 25
Gazze, 11, 12, 62, 87, 97, 137
Genç Sen, 20
Gençağa Karafazlı, 25
Genelkurmay Başkanı, 2, 114
George Packer, 58
Gerger Fırat gazetesi, 32
Gerze, 18
Gezi, 1, 2, 7, 9, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 20, 21, 25, 29,
34, 35, 45, 50, 60, 61, 63, 65, 67, 70, 72, 76, 77, 83,
85, 93, 98, 107, 111, 113, 115, 116, 117, 118, 120,
122, 123, 124, 131, 136, 141
Gezi Parkı: Gezi, 1, 2, 7, 9, 11, 14, 18, 21, 35, 72, 76,
77, 85, 93, 113, 115, 117, 118, 122, 123, 124, 141
Global Survey on Internet Security and Trust: CIGIIPSOS, 108
Gökhan Durmuş: Durmuş, 54
Gökhan Vural, v
Göksel Er, 56
Göktan Bedük, 24
Gönenç Gürkaynak, 69, 112
Greif, 7, 29
GriHat.com, 48
Gülay Göktürk, 45
Gülen Cemaati, 14, 42, 65
Gülistan Encü, 32
Gülten Kışanak, 115
Gündem, 27, 51, 78, 80, 81, 103
Gündoğdu, 14
Günebakış, 38, 95
Güner Ateş: Ateş, 29
Güneri Cıvaoğlu, 42
Güneş, 25, 31, 36, 52, 61, 64
Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti, 51
Güngör Azim Tuna, 51
Güngör Mengi, 42
Güngör Uras, 42
Gürkut Acar, 32
Gürsel Eser, 25
Gürsel Tekin, 23, 35, 64, 89
Güvenli Trafik Projesi Haber Atölyesi, 116
H. Salih Zengin, 25
Haber gazetesi, 25, 42
Haber Kameramanları Derneği, 25
Haber TV, 28, 63
HaberTürk, 3, 24, 33, 36, 37, 41, 45, 51, 52, 57, 62, 63,
77, 88, 133
Hacı Bayram Camii, 46
Hacı Boğatekin, 32
Hadımköy, 7
Hafize Kazcı, 35, 67
Hakan Akpınar, 54
Hakan Denizli, 48, 99
Hakan Gülseven, 31
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu: HSYK, 1
Hakkari, 12, 124, 126
Hakkari Sulh Ceza Hakimliği, 124
Halil Mazıcıoğlu, 45
Halil Şarklı, 25
Halit Esendir, 39, 101
Halk Bankası, 36, 59
Halk TV, 33, 36, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 85, 87, 88, 89
Halkbank, 38
Halkın Sesi, 50
Halkların Demokratik Partisi: HDP, 9, 109
Haluk Koç, 19, 53
Harun Çümen, 58
Harvard Üniversitesi, 18
Hasan Akbaş, 33
Hasan Pulur, 42
Hasan Taşkın, 117
Haşim Kılıç, 120
Hatay, 24, 39, 96, 120, 134
Hatay Tabip Odası, 120
Hayat TV, 32, 36, 50
Haydar Aliyev, 35
Hayırsever Terörist! Yasin El Kadı, 33
Hayrullah Demiray, 25
Hayrunnisa Gül, 41
Hazal Özvarış, 31, 116
Hazro, 43
Hıdır Geviş, 62
Hınıs, 53
Hidayet Karaca: Karaca, 47, 59, 64, 65, 66, 132
Hikmet Çiçek, 114
Hikmet Çinçin, 43
Hilton, 121
Hindistan, 57
Hitler, 114
Hizmet Hareketi, 1, 139
Hleb, 52
Homeland, 49
Hrant Dink: Dink, 13, 97, 125, 135
HSYK: Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, 23, 86,
126, 127, 130, 131, 133, 138
Hulki Cevizoğlu, 40, 41
Hükümet, 1, 2, 3, 8, 41, 70, 74, 98, 99, 137, 139
Hürriyet, 14, 23, 24, 26, 33, 35, 39, 40, 41, 42, 44, 45,
47, 49, 52, 58, 61, 66, 94, 96, 104, 107, 126, 131,
133
Hürriyet Daily News, 43
Hüseyin Çelik, 11
Hüseyin Çözen, 24
Hüseyin Özay, 59
Hüsniye Kaya, 76
İbrahim Alıcı, 7
İbrahim Koçoğlu, 31
İbrahim Yıldız, 40
İç Güvenlik Paketi, 19
İçişleri Bakanlığı, 16, 21, 57, 75, 104, 117, 126, 135
İdare Mahkemesi, 16, 19, 22, 27, 34, 36, 50, 72, 122
İdil, 21, 51
İfade özgürlüğü, iv, v, 99, 114, 137, 140
İfade Özgürlüğü ve Basın Etiği Ulusal Daimi Komitesi,
ii, iv, v
İfade Özgürlüğüne Müdahale, 7
ifade ve basın özgürlüğü, i, ii, iv, v, vi, 1, 4, 136
IGLHRC, 10
Iğdır, 12, 76
İHH, 46
İhlas Haber Ajansı, 40, 63
İkrar Sarısülük, 8
İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, 21
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 20
İl Milli Eğitim Müdürlüğü, 19
İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskılar, 23
İlhan Kaya, 42
İlhan Koman, 12, 137
İlhan Tanır, 28
İlke Haber Ajansı, 43, 48, 119
İlker Başbuğ, 114
Illinois Eyalet Kongresi, 112
İmamın Ordusu, 114
IMC TV, 10, 24, 46, 55
IMEI, 19
İnsan Hakları Derneği: İHD, 31, 99
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, 4, 135
İnsan Hakları İzleme Örgütü, 91, 98, 99, 101
İnsan Hakları Savunucuları Derneği, 39
Internet Governance Forum 2014, 118
İnternet Yayıncıları Derneği, 75
IPI, 50, 51, 101, 106, 120
Irak, 15, 16, 40, 50
Irak Şam İslam Devleti, 15, 16
İran, 52, 91
İrfan Aydın, 27
İrfan Taştemur, 42
İrfan Tuna, 1
Irkçılığa ve Milliyetçiliğe Dur De Platformu, 52
İslam Devleti, 50
İslamköy, 121
İsmail Koncuk, 55
İsmail Özşanlı, 53
İsmail Uçar, 44
İsmet Berkan, 116
İspanya, 113
Isparta, 121
İsrail, 11, 12, 17, 87, 97, 112
İstanbul, 1, 3, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
20, 21, 23, 24, 26, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37,
39, 40, 41, 42, 44, 45, 49, 50, 54, 56, 58, 59, 60, 63,
64, 66, 69, 71, 72, 73, 74, 78, 79, 81, 91, 95, 96, 97,
98, 99, 101, 105, 108, 117, 118, 120, 121, 125, 127,
128, 129, 131, 132, 133, 134, 137
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 128
İstanbul Enstitüsü, 68
İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, 17
İstiklal Caddesi, 7, 11, 35, 126
İsveç, 58, 112, 120
IŞİD, 10, 12, 15, 16, 17, 39, 44, 46, 50, 62, 94, 98, 100,
102, 123, 126, 128
İŞKUR, 14, 99
İşte İslam'ın ve Türklüğün Katilleri, 20
İtalyan, 26, 34
İTÜ Mimarlık Fakültesi, 17
Iwan Watson, 9
İzmir, v, 7, 8, 12, 14, 15, 17, 21, 24, 32, 39, 56, 58, 61,
69, 72, 93, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 126
İzmir Gazeteciler Cemiyeti, 93, 115
İzzettin Küçük, 58, 119
Jack D. Franks, 112
Jeff Jarvis, 74
Joalcim Medim, 58
Johannes Hahn, 58, 109
Julian Assange, 118
Jülide Ateş, 38
Kabaş, 23, 113
Kabataş, 29, 116
Kadıköy, 7, 17, 120
Kadın ve Adalet Zirvesi, 19, 129
Kadınlara Yönelik Şiddet, 117
Kadir Bağdu, 51, 103
Kâğıthane Sadabat Sahnesi, 21
Kahramanmaraş’taki Sütçü İmam Üniversitesi, 21
Kalemi Kırılan Gazeteciler, 39, 54
Kalyon Grubu, 55
Kamu Hastaneleri Kurumu, 17
Kanal 24, 48, 51, 61, 68
Kanal D, 24, 54, 55, 57, 61, 81, 82, 84, 86, 87, 89, 90,
91, 134
Kanal Sokak, 40
Kanaltürk, 43, 55, 77, 82, 83, 84, 85, 87, 88, 89
Kaos GL, 10, 117
Karabağlar, 56
Karadeniz’in Sesi, 11
Karaman Ermenek: Ermenek, 56
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, 20
Karşı, 16, 18, 30, 32, 49, 56, 97
Karşıyaka Belediyesi, 117
Kavaklı, 10
Kayhan Ayhan, 18, 58
Kaynak Yayınları, 20
Kayseri, 23, 64, 79, 80
Kayserispor, 23, 63
Kazakistan, 59
Kazım Yörükce, 34
KCK, 32, 40, 60, 114, 115, 116
Kemal Göktaş, 56
Kemal Kılıçdaroğlu, 18, 29, 39, 40, 41, 58, 78, 97, 108,
110, 118
Kemal Öztürk, 26, 28
Kenan Burhan, 23
Kenan Kırkaya, 33
Kepez, 12, 23
146
KESK, 7, 8, 93
Kıdem tazminatı, 142
Kılıçdaroğlu, 40, 43, 111, 113, 115, 118, 130
Kırıkkale, 33
Kırmızılı Kadın, 17, 25
Kısıklı, 33
Kıymet Peker, 122
Kızılay, 7, 8, 11, 21, 24, 35
Kimse Yok Mu, 126
Kitap Fuarı, 59
Kobani, 15, 16, 17, 49, 50, 51, 52, 53, 55, 56, 58, 67,
102, 128, 138
Kocaeli, 9, 10, 13, 20, 25, 34, 69, 92, 95, 108
Kolluk Gözetim Komisyonu, 16
Komünist Parti: TKP, 16
Konak, 24
Konrad Adenauer Stiftung: KAS, 48, 127
Konya, v, 21, 22, 31, 47, 52, 59, 66, 134
Konya Büyükşehir Belediyesi, 59
Konya Gazeteciler Cemiyeti, 59
Koza Grubu, 121
Köksal Akpınar, 25
Kral Çıplak, 10
Kral TV, 31
Kubilay, 21, 22
Kuleli, 18, 58
Kurdistan TV, 56
Kutlu Doğum Haftası, 20
Kuzey Ekspres, 38, 95
Kuzey Kore, 91
Kübra Kara, 25, 54
Kültür Bakanlığı, 16
Kültür ve Turizm Bakanlığı, 12, 52, 60, 103, 123
Kürdistan TV, 55
Küre TV, 26
Kürt Gazeteciler Günü, 115
La Republica, 26
Leman Sam, 15, 16
Levent, 11, 12, 109
Leyla İpekçi, 25
Leyla Nuyan, 9
LGBT Dayanışma Derneği, 116
LGBTİ, 11, 125
LGBTI News Turkey, 10
Lice, 9, 10, 125
LinkedIn, v
Londra, 42, 118
Lütfi Elvan, 67, 68, 69, 71, 74, 122, 124, 135
Lütfü Türkkan, 9
M.E.A., 21
Macbeth, 55
Mahir Ünal, 126, 127
Mahmudiye, 9
Mahmur, 39, 98
Malatya, 39, 93
Mali Şube, 1
Maliye Bakanlığı, 11, 38
Manisa, 11, 30, 92
Mardin, 12, 48, 119, 126
Marmaris, 27, 28, 42, 132
Marmaris TV, 27
Mazlumder, 121
MEB: Milli Eğitm Bakanlığı, 46, 53, 117, 126, 127
Meclis: TBMM, 3, 19, 29, 32, 61, 76, 95, 99, 104, 106,
107, 108, 117, 120, 130, 131
Medya Etik Konseyi, 39
Medya Gözlem Raporu, 38, 53
Medya takip ajansı Interpress, 113
Medya Takip Merkezi: MTM, v
Medya-İş Sendikası, 25
Mehdi Eker, 51
Mehmet Akarca, 41
Mehmet Ali Karabulut: Karabulut, 29
Mehmet Atalay, 117
Mehmet Ayvalıtaş, 1
Mehmet Baransu, 15, 29, 30, 33, 39, 40, 53, 58, 93, 97
Mehmet Barlas, 44, 92
Mehmet Demir, 44
Mehmet Demirci, 27
Mehmet Demirkol, 113
Mehmet Düzenli, 9, 13
Mehmet Eren, 55, 56
Mehmet Kamış, 26
Mehmet Müezzinoğlu, 17, 123
Mehmet Özmen, 59, 66
Mehmet Sencer Az, 118
Mehmet Şimşek, 34
Mehmet Teoman Pamukçu, 121
Mehmet Torun, 45
Mehmet Ümit Erdem, 8
Mehmet Yılmaz, 42
Mehmet Yüzgeç, 23, 131
Mehmet Zeki Çiçek, 51
Mehser, 16
Mehtap TV, 26
Mekan Görük, 117
Melih Aşık, 42
Melih Gökçek, 3, 9, 19, 26, 45
Meltem Aslan, 24
Meral Danış Beştaş: Beştaş, 22
Meral Tamer, 47
Merdan Yanardağ, 35, 114
Mersin, 8, 20, 22
Mersin Büyükşehir Belediyesi, 20, 22
Mert Gökhan Koç, 24, 26
Merve Kartal, v
Mescid-i Aksa, 17
Mesut Koska, 25
Metin Celal Zeynioğlu, 121
Metin Feyzioğlu, 13, 71, 72, 92, 113; Feyzioğlu, 2
Metin Külünk, 54
Metin Yıkar, 28
MGK, 33, 93, 128, 131
Mısır, 62, 112, 133
Michelle Demishevich, 10, 46
Michelle Müntefering, 104
Mikroblog, 16
Millet gazetesi, 121
Milli Eğitim, 12, 17, 19, 22, 42, 46, 55, 58, 63, 89, 98,
130
Milli Eğitim Bakanlığı, 58, 63, 89, 130
Milli Eğitim Müdürü, 17, 22, 46
Milli Güvenlik Kurulu: MGK, 3, 104, 131
Milliyet, 29, 31, 35, 36, 38, 41, 47, 56, 66, 108
Milliyetci Hareket Partisi: MHP, 28
Milliyetçi Hareket Partisi: MHP, 9, 111
Mimarlar Odası, 53
MİT, 3, 18, 29, 38, 48, 49, 91, 102
Mithat Fabian Sözmen: Sözmen, 23
MLKP, 115
Muammer Akkaş, 23, 131
Muammer Güler, 3, 61, 80
Muğla, 21, 28, 121
Muhammed Sincar: Sincar, 76
Muharrem Dalsüren: Dalsüren, 21
Muharrem İnce, 53
Muharrem Işık, 54
Muharrem Sarıkaya, iv, 3
Muhterem Kurt, 46
Mukbil Gülkokan, 28
Murat Ataş, 43
Murat Belge: Belge, 48, 49
Murat Çiftçi, 32
Murat Karakaya, 100
Murat Nişancıoğlu, 33
Murat Sezgin, 9
Murat Şevki Çoban, 33, 93
Murat Şimşek, 40
Murat Türk, 37
Musa Kart, 120
Musevi Cemaati, 13
Mustafa Cihan Yılmaz, 9
Mustafa Destici: Destici, 117
Mustafa İlker Yücel, 40
Mustafa Kamalak, 107
Mustafa Kuleli, 18, 58
Mustafa Kurt, 52, 64, 103
Mustafa Sarı, 1
Mustafa Sönmez, 42, 45
Mustafa Taşkesen, 119
Mustafa Varank, 82, 101; Varank, 26
Musul, 10, 36, 37, 62, 94, 95, 116
Muş, 42
Mutlu Tönbekici, 33
Muzaffer Doğan, 19
Mücadele Birliği dergisi, 31
Mümtaz’er Türköne, 126
Mürşitpınar Sınır Kapısı, 55
Nabız gazetesi, 25
Naci Eriş, 34
Naci Tepir, 36
Namık Çınar, 50
Nasuhi Güngör, 44
Nate Schenkkan, 111
Nazım Hikmet, 123
Nazım Serhat Fırat, 32
Nazmi Bilgin: Bilgin, vi, 38, 96, 100, 111, 122
Necati Savaş, 23
Necdet Saraç, 40, 41, 97
Nedim Saban, 21, 67; Saban, 21
Nedim Şener, 33, 37
Nedim Türfent, 31
Nelie Kroes, 98
Neslihan Keskin, 55
Nevruz, 7
New York Times, 46, 49, 99, 100, 126
Nihan Günay, 44
Nihat Behram, 27
Nihat Hatipoğlu: Hatipoğlu, 13, 49
NTV, 24, 25, 31, 38, 53, 65, 77, 89, 113
Nurettin Demir, 54
Nuri Kolaylı, 60, 107, 129
Nuri Özdemir: Özdemir, 22
Nürnberg Basın Kulübü, 122
Objektif, 39
Odatv, 39, 42, 126
ODTÜ, 121
Okan Ulusan, v
Okmeydanı, 24, 31, 50, 83
Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 48
Onur Öncü, 32
Org. Necdet Özel, 2
Organize Suçlarla Mücadele, 1
Orhan Bulutlar, 52
Orhan Bursalı, 108
Orhan Erinç, 45
Orhan Kapıcı, 39
Orhan Yıldırım, 25
Orhan Yurtsever, 55
Orta Doğu Teknik Üniversitesi: ODTÜ, 16
Osman Turhan, 25
Osmaniye, 7
Osmanlı, 51, 126
Osmanlıca, 20, 64
Ottawa, 108
Ozan Güzelce, 31
ÖGC, 31, 94, 115
Öğrenci Kollektifleri, 19
Öğretmenevi, 42
ÖiB, 31
Ömer Çelik. See , See
Ömer Faruk Eminağaoğlu: Eminağaoğlu, 123, 127
Ömer Faruk Gergerlioğlu, 121
Ömer Hayyam, 122
Ömer Köse, 13
Ömer Ödemiş, 32
Önder Aytaç, 59; Aytaç, 26
Özden Örnek, 11
Özel Harekat, 8
Özgen Bilgöl, 24
Özgür Boğatekin, 32
Özgür Özel, 54
Özgür Suriye Ordusu, 55
Özgürlük, i, ii, iv, v, vi, 4, 24, 25, 29, 30, 31, 43, 47, 48,
67, 77, 91, 92, 94, 95, 109, 110, 117, 136, 141, 142
Özgürlük İçin Basın, 4, 110, 141
Palandöken, 52
Pamela Althoff, 112
paralel yapı: Paralel, 1, 2, 3, 44, 47, 56, 62, 110, 114,
128, 134, 139
Pelin Batu: Batu, 108
Pervin Metin, 55
Peşmerge, 55, 56
Pınar Işık Ardor, 76
Pınar Türenç, 30, 95, 97, 114
PKK, 3, 37, 42, 43, 44, 60, 68, 125, 128, 135
Plan ve Bütçe Komisyonu, 18, 105
PM Academy, v
Polis, 7, 8, 11, 17, 20, 21, 31, 34, 48, 49, 50, 51, 56, 65,
132
Polis Akademisi, 57
Profesör Dr. Korkmaz Alemdar: Korkmaz Alemdar, iv
Pusula gazetesi, 45, 52
Radikal, 10, 41, 49, 51, 54, 101, 116
Radyo Televizyon Üst Kurulu: RTÜK, 1, 122, 137
Rahmi Yıldırım, 24, 50
Rasim Atalay, 52
Rasim Ozan Kütahyalı: Kütahyalı, 26, 62, 125
Rauf Mirgadirov, 91
Recep Yılmaz, 23, 24
RedHack, 75, 125, 128
Reform Eylem Grubu, 18, 57
Reklam Özdenetim Kurulu, 118
Renate Sommer, 107
Rengin Arslan, 34
Resmi Gazete, 3, 4, 41, 70, 75, 111, 127, 133, 138
Reyan Tuvi, 15, 60, 61, 101, 102, 123
Rıdvan Şen, 29
Rıza Özel, 33
Rıza Zarrab: Zarrab, 23, 63, 78, 79, 80, 81
Risale-i Nur, 36
Rize, 25
Rojhat Değer, 51
Roma, 26
Rotahaber, 26
RTÜK, 1, 3, 10, 28, 30, 35, 37, 42, 44, 58, 67, 76, 77,
78, 79, 82, 87, 89, 90, 94, 108, 109, 137, 139
Ruben Nevgebaver, 51
Rumuz Goncagül, 12
Rusya, 58, 132
Ruşen Çakır, 51
Saadet Partisi, 107
Sabah, 14, 17, 26, 27, 28, 36, 38, 44, 49, 55, 56, 87, 96,
120, 125, 126, 132, 133
Sabahattin Önkibar, 42, 66, 79; Önkibar, 20
Sacit Ata, 35
Sadullah Ergin: Ergin, 24, 80, 81
Safiye Gören, 31
Safiye Osman Çeliker Ortaokulu, 19
Sağlık Bakanlığı, 17, 18, 67
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası, 18
Sakarya, 27, 35
Salih Kapusuz, 41
Salih Keskin, 119
Salim Gören, 25
Samanyolu, 9, 14, 26, 27, 28, 39, 43, 44, 47, 56, 57, 59,
63, 65, 77, 78, 80, 81, 82, 83, 85, 86, 110, 111, 112,
130, 132, 133, 139
Samanyolu TV, 9, 39, 56, 65, 112, 132, 133
Samanyolu Yayın Grubu, 27
Sanatçılar Derneği, 19, 109
147
Sansür: oto sansür, 29, 46, 60, 61, 64, 75, 101, 102, 114,
120, 124, 136, 139, 140, 141
Sarıyer, 26
Sason, 114
Savaş Daldal, 24
Sedat Kapanoğlu, 32
Sedat Selim Ay, 27
Sedat Suna, 31
Sedat Yazıcıoğlu, 50
Sedef Kabaş, 2, 23, 113, 135
Selahattin Sönmez, 24
Selda Güneysu, 51
Selin Girit, 29
Semih Yalçın, 9, 30, 38, 94
Semra Demir, 16
Sendikasızlaştırma, 141
Serdar Altan, 115
Serdar Günbilen, 41
Serena Shim, 52
Serkan Bayraktar, 32, 33
Serkan Doğan, 14
Seva Erten Ülman, v
Seyhan, 48
Seyit İçgül, 52
Sezgin Tanrıkulu, 36, 37, 62, 64, 70, 74, 95
Shakespeare, 55
Show TV, 34, 35, 36, 77, 79, 81, 82, 87, 89, 90, 137
Sınır Tanımayan Gazeteciler: RSF, 99, 106, 108, 111,
112
Sibel Güler, 114
Sibel Oral: Oral, 23
Sibel Utku Bila, iv
Siirt, 94, 116
Silivri, 10, 95
Silvan, 12, 28, 43, 126
Silvan Mücadele, 28
Sincan, 30
Sinem Hun, 117
Sinem Uğurlu, 34
Sinop, 18, 51, 129
Sivas, 48, 127
Sky360 TV, 35
SKYTürk, 40
Sol Açık Taraftar Grubu, 118
Sol gazetesi, 31, 35, 67
Soma, 1, 2, 8, 11, 32, 33, 35, 66, 83, 84, 85, 92, 123
Soma Belediyesi, 8
Soner Yalçın, 10, 54, 65, 117, 119, 122
Sosyal güvenlik, v
Sosyal Güvenlik Kurumu, 20
Sosyal Medya, v, 69, 86
Sözcü, 10, 19, 26, 30, 36, 42, 43, 45, 50, 52, 60, 66, 67,
93, 105, 106, 113
Star, 26, 28, 31, 36, 37, 38, 60, 61, 68, 85, 87, 89, 92,
107, 127, 130
Stefan Füle, 70, 91
Steven M. Ellis, 106
STK, ii, iv, v, 19
STV Haber, 14
Sulh Ceza Hakimliği, 14, 23, 49, 54, 104, 107, 109, 121,
124, 131, 132, 133, 134
Sulh Ceza Mahkemesi, 9, 14, 27, 59, 68, 69, 70, 75, 107,
114, 121
Suriye, 15, 17, 26, 27, 56, 59, 70, 80, 81, 118
Suruç, 16, 48, 50, 52, 55, 58, 100, 119, 128
Süleyman Aslan, 59
Süleyman Demirel, 121
Süleyman Doğa Tonbul, 42
Süleyman Yaşar: Yaşar, 28
Sümeyye S., 34
SVTI, 58
Sykes-Picot, 51
Şamil Tayyar: Tayyar, 57, 86
Şanlıurfa, 12, 48, 50, 55, 58, 119
Şehir Tiyatroları, 21
Şemsettin Özkan, 25
Şener Şen, 108
Şeytan, 13
Şırnak, 12, 21, 51, 96, 126
Şiddete Son Platformu, 125
Şişli, 8, 31, 62
Şişli Belediyesi, 62
Şişli Gazetesi, 62
Şişli Halaskargazi Caddesi, 8
Şu Çılgın Türkler, 7
Şükrü Üçüncü, 11
Şükrü Yavuz, 41
T24, 7, 31, 40, 48, 49, 116, 121, 133
TAA: Türkiye Adalet Akademisi, 124
Taksim, 1, 7, 8, 11, 18, 24, 34, 74, 107
Taksim Meydanı, 11
Takvim, 36, 38, 46, 52, 55, 99, 126
Tandoğan, 21
Tansel Kardeş, 50
Tansu Edip Gökbudak, 24
Taraf, 11, 26, 27, 29, 33, 38, 39, 40, 44, 46, 48, 49, 50,
53, 58, 59, 62, 93, 95, 97, 98, 109, 115, 123, 127
Tarafsız Bölge, 47
Tarman Azzam, 112
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu: TMSF, 34, 137
Tatvan, 126
Tayyip, 1, 3, 8, 9, 10, 13, 14, 16, 20, 21, 22, 23, 27, 28,
29, 30, 31, 33, 34, 36, 37, 40, 43, 44, 45, 47, 49, 50,
51, 53, 55, 56, 57, 58, 61, 64, 67, 69, 72, 79, 80, 81,
82, 83, 84, 85, 90, 92, 93, 97, 98, 99, 100, 101, 114,
120, 125, 127, 138
TBMM, 2, 3, 9, 18, 37, 45, 61, 62, 64, 68, 70, 71, 72,
75, 98, 103, 105, 106, 108, 111, 126, 131, 132, 134,
138, 139
TBMM Adalet Komisyonu, 37, 72, 75
TBMM TV, 32
TBMM Yolsuzluk Komisyonu, 106
TCK, 6, 15, 102, 141
Tekelleşme, 141
Tekirdağ, 19
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı: TİB, 3, 5, 9, 35,
45, 72, 76, 99, 119, 137
Temel Gazetecilik Eğitimi, v
Terörle Mücadele Şubesi, 39, 65
Terörle Mücadele Yasası: TMK, 45, 122, 141
TGRT, 28, 36, 77, 82, 115
TGS: Türkiye Gazeteciler Sendikası, 23, 24, 25, 32, 43,
54, 58, 100, 104, 117, 128
The Economist, 39, 98
The New Yorker, 58
The Nielsen Company, 38
Thorbjorn Jagland, 123
TİB: Telekomunikasyon İletişim Başkanlığı, 5, 6, 9, 27,
41, 45, 49, 67, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 99,
100, 101, 116, 119, 137, 139
TIR, 39
TMK, 6, 69, 141
TMMOB, 7, 8, 93
Today’s Zaman, 26, 47, 57, 106
Tokat, 122
TOMA, 8, 11, 15, 21, 24, 50, 141
Topçu Kışlası, 1
Toplumsal Araştırmalar, Kültür ve Sanat Vakfı, 61
Torun Center, 44
Torunlar İnşaat, 126
Trabzon, v, 11, 37, 95, 122
Trabzon Gazeteciler Cemiyeti, 95, 122
Trabzonspor, 37, 95
Trafik Tescil ve Denetleme Şube Müdürlüğü, 10
TRT: Türkiye Radyo Televizyon Kurumu, 2, 12, 25, 37,
42, 44, 58, 62, 65, 77, 86, 89, 127, 132, 133
TTB, 7, 8
TTNET, 76
Tuğba Mezararkalı, 28
Tuğçe Tatari, 37
Tuncay Alemdaroğlu, iv
Tuncay Özkan, 114, 121, 139
Turan Ababey, 18, 30
Turgay Olcayto: Olcayto, 31, 46, 56, 93, 103
Turgut Özakman, 7
Turgut Özdemir, 122
Turkuvaz Medya Grubu: Turkuvaz, 44
Tuzluca, 76
Tuzluçayır, 24
TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu, 43, 125
Türk Ceza Kanunu: TCK, 102, 125, 141
Türk Eğitim-Sen, 19, 55, 98
Türk Silahlı Kuvvetleri: TSK, 3, 56
Türk Telekom, 38, 46, 70
Türk Telekom Arena, 46
Türk-Amerikan Dostluk Grubu: Dostluk Grubu, 112
Türkiye, ii, iv, v, 1, 2, 4, 6, 9, 10, 11, 13, 14, 17, 18, 19,
20, 25, 28, 29, 30, 31, 33, 36, 37, 38, 39, 41, 43, 44,
45, 46, 47, 48, 49, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59,
61, 62, 63, 64, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75,
76, 77, 82, 83, 84, 88, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97,
98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108,
109, 110, 111, 112, 113, 115, 117, 118, 120, 121,
122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131,
132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141,
143
Türkiye Büyük Millet Meclisi, 120, 127, 139
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası: Anayasa, 4, 135
Türkiye Futbol Federasyonu, 59, 68
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti: TGC, 11, 43, 56, 59, 106
Türkiye Gazeteciler Federasyonu, 39, 64, 93, 113, 115
Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu, 123
Türkiye Gazeteciler Sendikası, 18, 28, 56, 58, 92, 102,
110, 139
Türkiye Gençlik Birliği: TGB, 11, 129
Türkiye Kamu-Sen, 55
Türkiye Spor Yazarları Derneği: TSYD, 29, 59
Türkiye Yayıncılar Birliği, 105, 121
TÜYAP, 18, 59
TV 24, 28
TV Kayseri, 23
Twitter, v, 2, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 20, 21, 23, 24, 26,
27, 28, 29, 31, 33, 34, 37, 38, 40, 41, 44, 45, 47, 48,
49, 50, 51, 52, 53, 58, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 69,
70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 81, 91, 96, 98, 101, 103,
107, 110, 113, 114, 118, 119, 122, 123, 133, 135,
136, 137
Uğur Aydıntürk, 25
Uğur Dündar: Dündar, 29, 30
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı, 68, 71, 74,
135
Ulusal Belgesel Film Yarışması, 15
Ulusal Kanal, 10, 18, 32, 33, 34, 35, 36, 43, 53, 58, 60,
78, 79, 80, 81, 82, 84, 115
Ulusal Komite, v
Ulusal TV, 24
Uluslararası Basın Enstitüsü: IPI, 50, 51, 101
Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler: RSF, 93, 94,
95, 100, 112
Uluslararası Şeffaflık Derneği, 112, 120
Umut Oran, 30, 36, 103
Umut Tütüncü, 33
Urfa, 32
Utku Çakırözer: Çakırözer, 127
Üçüncü Göz Gazetesi, 27
Ümit Bektaş, 23
Ümit Gürtuna: Gürtuna, 31
Ünal Akdoğan, 25
Üsküdar, 17, 33
Vahid Halilhodjic, 37
Vakıfbank, 25, 38
Valerie Trierweiler, 14
Validebağ Korusu, 17, 18, 53, 58, 128
Van, 2, 12, 14, 15, 99
Van Gölü Gazeteciler Cemiyeti, 25
Varto, 42
Vatan, 28, 31, 33, 51
Vatan gazetesi, 28, 31
Vefa Bardakçı, 17
Veli Ağbaba, 39, 54
148
Veysel Aksoy, 24
vivaHiba.com, 62
Vladimir Putin: Putin, 58, 132
Volkan Bozkır: Bozkır, 18, 104, 109
Volkan Demirel, 59
Wall Street Journal, 69, 74, 92, 99, 104, 105
Washington, 28, 38, 47, 54, 61, 97, 100, 101
www.belge.com.tr, 47
Yalçın Akdoğan, 46, 64, 66, 67, 100, 122, 127
Yalçın Bayer, 42
Yalçın Odabaşı: Odabaşı, 24
Yalçın Yıldırım, 45
Yargıtay, 2, 3, 13, 29, 32, 40, 61, 115, 118, 121, 122,
125, 129, 131, 133, 134, 142
Yasemin Taşkın, 26
Yaşar Demir, 22
Yatağan, 21
Yavuz Semerci, 45
Yayınlama Özgürlüğü, 105, 121
Yaykıl Köyü, 18
Yekta Saraç, 19
Yeni Akit: Akit, 28, 36, 48, 50, 66, 109, 110, 131
Yeni Asır, 24, 34
Yeni Şafak, 26, 28, 36, 37, 38, 41, 49, 54, 60, 92, 125,
127, 130
Yeniçağ, 19, 50, 102
Yenigün, 52, 58, 59, 81, 83
Yenigün gazetesi, 52
Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek, 15, 60, 61, 101,
102, 136
Yıldırım Mayruk Koleksiyonu, 113
Yılmaz Akkılıç, 121
Yılmaz Özdil, 33, 35, 40, 41, 50, 52, 61
Yiğit Ali Mercan, 32
Yiğit Bulut: Bulut, 49, 133
YouTube, 31, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 91, 136, 137
Yozgat, 58
Yurt, 13, 15, 24, 27, 31, 35, 36, 40, 41, 42, 54, 61, 66,
91, 92, 106, 114
Yurt Atayün, 39
Yusuf Ali Gümüşlü, 31
Yusuf Kanlı, v, vi, 43, 48, 110
Yusuf Şener, 33
Yücebağ, 114
Yüksek Seçim Kurulu: YSK, 1, 41, 48, 58, 76, 89, 137
Yüksekova, 15, 31, 54, 62, 104, 124, 126
Yükseköğretim Kurulu: YÖK, 17
Yüksel Tekin, 21
Zafer Arapkirli, 45
Zafer Çağlayan, 3, 61, 79, 81
Zaman, vi, 25, 26, 28, 32, 34, 36, 37, 39, 40, 43, 47, 48,
54, 55, 56, 57, 58, 59, 63, 65, 66, 68, 74, 94, 95,
100, 104, 106, 108, 109, 110, 111, 112, 123, 126,
132, 133
Zaman Yönetimi, vi
Zekeriya Öz, 23, 96, 131
Zerrin Elçi, 40
Zeynep Ceylan, 25
Zeynep Tuğçe Yılmaz, v
Ziya Gökalp Caddesi, 21, 24
Zuhal Atlan, 24
Zübeyde Zümrüt, 14, 126

Benzer belgeler