Brand and product name

Transkript

Brand and product name
KULLANICI TALİMATLARI
IDP® HPX santrifüj pompaları
Tek kademeli, tek emme, radyal bölünmüş, volüt (sarmal)
tipte santrifüj pompaları
Kurulum
Çalıştırma
Bakım
PCN=87900074 07-15 (TR). Orijinal talimatlar.
Bu cihaz kurulmadan, çalıştırılmadan, kullanılmadan ve bakıma
alınmadan önce burada yer alan talimatlar okunmalıdır.
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
İÇİNDEKİLER
SAYFA
SAYFA
1 GİRİŞ VE GÜVENLİK ............................................ 4
1.1 Genel ............................................................... 4
1.2 CE işaretleri ve onayları .................................. 4
1.3 Feragat ............................................................ 4
1.4 Telif hakkı ........................................................ 4
1.5 Hizmet koşulları ............................................... 4
1.6 Güvenlik ........................................................... 5
1.7 Etiket ve güvenlik etiketleri .............................. 8
1.8 Özel makine performansı ................................ 8
1.9 Gürültü düzeyi ................................................. 9
6 BAKIM ..................................................................30
6.1 Genel ..............................................................30
6.2 Bakım takvimi .................................................31
6.3 Yedek parçalar ...............................................32
6.4 (API’ye göre) önerilen yedek parçalar ............32
6.5 Gerekli araçlar ................................................32
6.6 Tutturucu torku ...............................................32
6.7 Demontaj ........................................................34
6.8 Parçaların muayene edilmesi .........................36
6.9 Montaj.............................................................37
2 TAŞIMA VE DEPOLAMA .................................... 10
2.1 Gönderilen malların alınması ve
ambalajlarından çıkarılması .......................... 10
2.2 Elleçleme ....................................................... 10
2.3 Kaldırma ........................................................ 10
2.4 Saklama ......................................................... 10
2.5 Geri dönüşüm ve ürün ömrünün
sona ermesi ................................................... 12
7 ARIZALAR, NEDENLERİ VE ÇÖZÜMLERİ .........40
3 POMPA TANIMI................................................... 12
3.1 Konfigürasyonlar ............................................ 12
3.2 Ürün adı ......................................................... 13
3.3 Önemli parçaların dizaynı .............................. 13
3.4 Performans ve işlem sınırları ......................... 14
4 KURULUM ........................................................... 15
4.1 Yer ................................................................. 15
4.2 Parça montajı ................................................ 15
4.3 Temel (Altyapı) .............................................. 16
4.4 Dolgu ............................................................. 17
4.5 İlk ayar ........................................................... 18
4.6 Borular ........................................................... 20
4.7 Son şaft ayar kontrolü .................................... 22
4.8 Elektrik bağlantıları ........................................ 22
4.9 Koruma sistemleri .......................................... 23
8 PARÇA LİSTESİ VE ÇİZİMLER ...........................42
8.1 Merkez hattı tahliyesi, tek volüt ......................42
8.2 Teğetsel tahliye, tek volüt...............................43
8.3 Merkez hattı tahliyesi, çift volüt ......................44
8.4 Teğetsel tahliye, çift volüt ...............................45
8.5 Arka aşınma halkası bulunmayan
pompa dişlisi ..................................................46
8.6 Başlatıcı seçeneği ..........................................47
8.7 Kok kırıcısı seçeneği ......................................48
8.8 Yağ halkası yağlama ......................................49
8.9 Saf yağ püskürtmeli yağlama .........................50
8.10 Yatak izolatörü seçeneği ..............................51
8.11 Fan soğutmalı yatak muhafazası .................52
8.12 Fan soğutmalı yatak izolatörü ......................53
8.13 Su soğutmalı yatak muhafazası ...................54
8.14 Soğutma gövde kılıfı ....................................55
8.15 Genel düzenleme çizimi ...............................56
9 SERTİFİKASYON.................................................56
10 DİĞER İLGİLİ BELGELER VE KILAVUZLAR ....56
10.1 Ek Kullanıcı Talimatı kılavuzları ...................56
10.2 Değişiklik notları ...........................................56
10.3 Ek bilgi kaynakları ........................................56
5 İŞLETMEYE ALMA, BAŞLATMA, ÇALIŞTIRMA
VE DURDURMA .............................................. 23
5.1 Ön işletmeye alma işlemi............................... 23
5.2 Pompa yağlayıcıları ....................................... 26
5.3 Dönüş yönü ................................................... 27
5.4 Koruma tertibatı ............................................. 27
5.5 Çalıştırmaya hazırlama ve yardımcı tedarik
malzemeleri ................................................... 27
5.6 Pompanın çalıştırılması ................................. 28
5.7 İşlem denetimleri ........................................... 28
5.8 Normal çalıştırma .......................................... 29
5.9 Pompanın durdurulması ................................ 30
5.10 Hidrolik, mekanik ve elektrik hizmeti ........... 30
Sayfa: 2 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
DİZİN
SAYFA
SAYFA
Açıklıklar (bkz. 6.9) .................................................. 37
Ada göre sınıflandırma (3.2) .................................... 13
Arızalar; nedenleri ve çözümleri (7) ......................... 40
ATEX işaretleme (1.6.4.2) ......................................... 7
Bakım (6) ................................................................. 30
Bakım takvimi (6.2) .................................................. 31
Borular (4.6) ............................................................. 20
CE işaretleri ve onayları (1.2) .................................... 4
Çalıştırmaya hazırlama ve yardımcı tedarik
malzemeleri (5.5) ................................................ 27
Çizimler (8) .............................................................. 42
Değişiklik notları (10.2) ............................................ 56
Demontaj (6.7) ......................................................... 34
Dolgu (harç) (4.4) ..................................................... 17
Dönüş yönü (5.3) ..................................................... 27
Durdurma/başlatma sıklığı (5.7.5) ........................... 29
Durma ve çalışmayı durdurma (shutdown) (5.9) ..... 30
Ek kaynaklar (10.3) .................................................. 56
Ek kılavuzlar veya bilgi kaynakları ........................... 56
Elektrik bağlantıları (4.8) .......................................... 22
Elleçleme (2.2) ......................................................... 10
Etiket (1.7.1) .............................................................. 8
Feragat (1.3) .............................................................. 4
Genel montaj çizimleri (bkz. 8.15) ........................... 56
Gerekli araçlar (6.5) ................................................. 32
Geri dönüşüm (2.5) .................................................. 12
Gönderilen malların alınması
ve ambalajlarından çıkarılması (2.1) .................. 10
Güvenlik etiketleri (1.7.2) ........................................... 8
Güvenlik işaretleri (1.6.1) ........................................... 5
Güvenlik önlemi (1.6.3) .............................................. 5
Güvenlik, koruma sistemleri (bkz. 1.6 ve 4.9)
Hidrolik, mekanik ve elektrik hizmeti (5.10) ............. 30
Hizmet koşulları (1.5) ................................................. 4
İşlem sınırları (3.4) ................................................... 14
İşletmeye alma ve çalıştırma (bkz. 5) ...................... 23
Kaldırma (2.3) .......................................................... 10
Kaynaklar, ek bilgi (10.3) ......................................... 56
Kesit resimler (8)...................................................... 42
Konfigürasyonlar (3) ................................................ 12
Koruma sistemleri (4.9)............................................ 23
Koruma tertibatı (5.4) ............................................... 27
Kurulum (4) .............................................................. 15
Montaj (6.9) .............................................................. 37
Muayene (6.2).......................................................... 31
Ön İşletmeye Alma (5.1) .......................................... 23
Önemli parçaların dizaynı (3.3) ............................... 13
Önerilen dolum miktarları (bkz. 5.2.2) ......................27
Önerilen yağlayıcılar (5.2.1) .....................................26
Önerilen yedek parçalar (6.4) ...................................32
Özel makine performansı (1.8) ...................................8
Parça listeleri (8) ......................................................42
Parça montajı (4.2) ...................................................15
Parçaların muayene edilmesi (6.8) ..........................36
Performans (3.4) ......................................................14
Pompa dişlisi açıklığı (6.9) .......................................37
Pompanın çalıştırılması (5.6) ...................................28
Saklama, pompa (2.4) ..............................................10
Saklama, yedek parçalar (6.3.2) ..............................32
Sertifikasyon (9) .......................................................56
Ses seviyesi (bkz. 1.9, Gürültü düzeyi) ......................9
Sorun giderme (bkz. 7) .............................................40
Sökme (bkz. 6.7 Demontaj) ......................................34
Şaft tertibatının düzenlenmesi (bkz 4.5, 4.7 ve 4.3)
Telif hakkı (1.4)...........................................................4
Tutturucu torku (6.6) .................................................32
Uyum, ATEX (1.6.4.1) ................................................6
Ürün ömrünün sona ermesi (2.5) .............................12
Vibrasyon (5.7.4) ......................................................29
Yağlama (bkz. 5.1.1, 5.2 ve 6.2.3)
Yağlama takvimi (bkz 5.2, Pompa yağlayıcıları) ......26
Yedek parçalar (6.3) .................................................32
Yedek parçalar (bkz. 6.3 ve 6.4) ..............................32
Yedek parçaların sipariş edilmesi (6.3.1) .................32
Yeniden montaj (bkz 6.9, Montaj) ............................37
Yer (4.1) ...................................................................15
Sayfa: 3 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
1 GİRİŞ VE GÜVENLİK
1.1 Genel
Burada yer alan talimatlar, mutlak surette
ürünün çalıştırıldığı yere yakın ya da doğrudan
ürün ile beraber muhafaza edilmelidir.
Flowserve ürünleri, modern tesislerde en yeni
teknolojilerden yararlanılarak tasarlanmış, geliştirilmiş
ve üretilmiştir. Ünite, en kaliteli teknikler ve güvenlik
ile ilgili gereklilikler göz önünde bulundurulmak
suretiyle azami ihtimam ve sürekli kalite kontrol
taahhüdü çerçevesinde üretilmiştir.
Flowserve, sürekli kalite geliştirme ve cihazın kurulması
ya da çalıştırılması konusunda ürün ya da destek
ürünleri, onarım ve tanılama hizmetleri hakkında daha
fazla bilgi temin etme konusunda hizmetinizdedir.
Burada yer alan talimatların amacı, ürün ve izin
dâhilinde ürünün kullanımı konusunda bilgilendirilmenizi
sağlamaktır. Ürünün bu talimatlara göre çalıştırılması,
hizmette güvenirliğin sağlanması ve risklerin önlenmesi
açısından önemlidir. Talimatlar yerel düzenlemeleri göz
önünde bulundurmayabilir; ürünü monte eden kişiler de
dâhil olmak üzere herkesin söz konusu düzenlemelere
uygun hareket ettiğinden emin olun. Onarım işlemlerini,
mutlaka operasyon personeli ile koordine edin ve tüm
tesis güvenliği gerekliliklerini ve geçerli güvenlik ve
sağlık kanunlarını/düzenlemelerini izleyin.
Tüm dünyada herhangi bir bölgede bu cihaz
kurulmadan, çalıştırılmadan, kullanılmadan ve
bakıma alınmadan önce burada yer alan talimatlar
okunmalıdır. Talimatlar kısmında yer alan güvenlik
ile ilgili tüm şartlar yerine getirilmeden cihaz hizmete
alınmamalıdır. Mevcut kullanıcının talimatları
izlememesi ve uygulamaması hatalı kullanım olarak
addedilir. Hatalı kullanım sonucu ortaya çıkan
bedeni yaralanma, ürün hasarı, gecikme ya da arıza,
Flowserve garantisi kapsamına girmez.
1.2 CE işaretleri ve onayları
Dünyanın belli bölgelerinde hizmete alınan makine ve
cihazın, Makine ile ilgili olarak geçerli CE İşaretleme
Direktiflerine ve uygun hallerde, Düşük Voltajlı Cihaz,
Elektromanyetik Uyumluluk (EMC), Basınç
Ekipmanları Direktifi (PED) ve Muhtemel Patlayıcı
Ortamlarda Kullanılacak Teçhizat (ATEX) Direktifine
uygun olması yasal bir gerekliliktir.
Direktifler ve tüm ilave Onaylar, uygun hallerde makine
ve cihaz ile ilgili önemli güvenlik unsurlarını ve teknik
belgeler ile güvenlik talimatlarının yeterli bir şekilde
Sayfa: 4 / 60
getirilmesi ile ilgili hususları kapsamaktadır. Bu belge,
uygun durumlarda bu Direktif ile Onaylara ilişkin bilgileri
de ihtiva etmektedir. Onayların uygulandığını teyit
etmek amacıyla ve ürünün CE işaretli olması
durumunda seri numarası özelliklerini ve Sertifikasyonu
kontrol ediniz, bkz. madde 9, Sertifikasyon.
1.3 Feragat
Burada yer alan Kullanıcı Talimatlarındaki bilgilerin,
güvenilir olduğu varsayılmaktadır. Flowserve’ın
doğru ve gerekli tüm bilgileri sunma çabasına
karşın, bu kılavuzda yer alan hususlar, yetersiz
olabilir ve Flowserve, bu bilgilerin tamlığı ya da
doğruluğu konusunda hiçbir taahhütte
bulunmamaktadır.
Flowserve, harici Kalite Güvence kuruluşları tarafından
onaylanıp denetlenen Uluslararası Kalite Yönetimi
Sistemi Standartlarına uygun bir şekilde ürün
üretmektedir. Ürün kalitesinde ve kullanım
performansında sürekliliğin sağlanması için ürünlerde
orijinal parça ve aksesuarlar tasarlanmış, test edilmiş
ve kullanılmıştır. Flowserve, başka sağlayıcıların
temin ettiği parça ve aksesuarları test edemediği için
söz konusu parça ve aksesuarların yanlış şekilde
kullanılması, ürünlerin verim ve güvenlik özelliklerini
olumsuz olarak etkileyebilir. Yetkili Flowserve
parçaları ile aksesuarlarının uygun bir şekilde
seçilmemesi, monte edilmemesi ya da kullanılmaması,
hatalı kullanım olarak addedilir. Hatalı kullanım
sonucu ortaya çıkan zarar ya da arıza, Flowserve’ın
garantisi kapsamına girmez. Ayrıca Flowserve
ürünlerinin herhangi bir şekilde değiştirilmesi ya da
orijinal parçaların çıkarılması, bu ürünlerinin kullanım
güvenliğini de olumsuz etkileyebilir.
1.4 Telif hakkı
Tüm hakları saklıdır. Burada yer alan talimatların hiçbir
bölümü, Flowserve Şirketi’nin ön izni alınmaksızın
çoğaltılamaz, bir erişim sisteminde saklanamaz ya da
hiçbir biçimde ya da hiçbir vasıtayla aktarılamaz.
1.5 Hizmet koşulları
Bu ürün, satın alma emrinizde yer alan teknik özellikleri
karşılayacak şekilde seçilmiştir. Bu şartların kabul
edildiği bilgisi, Alıcıya ayrıca gönderilmiştir. Bir sureti
burada yer alan talimatlar ile beraber saklanmalıdır.
Ürün, uygulama için belirlenen parametrelerin
dışına çıkılmak suretiyle çalıştırılmamalıdır. Ürünün,
kullanılması düşünülen uygulama için uygun olup
olmadığı konusunda bir şüphe olması durumunda,
danışmak için Flowserve ile iletişime geçip seri
numarasını bildirin.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Satın alma emrinizde yer alan (pompalanan sıvı, ısı ya
da kapasite gibi) hizmet koşullarının, değiştirilecek
olması durumunda, kullanıcının, cihaz çalıştırılmadan
önce Flowserve’den yazılı anlaşma istemesi gerekir.
Onarım işlemlerini, mutlaka operasyon ve sağlık ve
güvenlik personeli ile koordine edin ve tüm tesis
güvenliği gerekliliklerini ve geçerli güvenlik ve sağlık
kanunları ile düzenlemelerini izleyin.
1.6 Güvenlik
1.6.3 Güvenlik önlemi
Bu personelin yaralanmasını ve çevre ile cihazın
zarar görmesini engellenmesinin sağlanması
amacıyla gerekli önlem ve şartların bir özetidir.
Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılan ürünler
için de 1.6.4 nolu madde uygulanmaktadır.
1.6.1 Güvenlik işaretlerinin özeti
Burada yer alan kullanıcı talimatları, bir talimata
uyulmamasının tehlikeli durumlara yol açabileceğine
dair özel güvenlik işaretleri içermektedir. Özel güvenlik
işaretleri şunlardır:
Bu sembol, elektrik ile ilgili güvenlik
talimatlarını gösterir ve bu talimatlara uyulmaması,
kişisel güvenliği açısından yüksek riske ya da can
kaybına yol açabilir.
Bu sembol, güvenlik talimatlarını gösterir ve bu
talimatlara uyulmaması, kişisel güvenliği etkileyebilir
ve can kaybına yol açabilir.
Bu sembol, “tehlikeli ve toksik sıvı” ile ilgili
güvenlik talimatlarını gösterir ve bu talimatlara
uyulmaması, kişisel güvenliği etkileyebilir ve can
kaybına yol açabilir.
Bu sembol, güvenlik talimatlarını
gösterir ve bu talimatlara uyulmaması, güvenli
çalıştırma ve kişisel güvenlik açısından biraz risk
içerebilir ve cihaza ya da mala zarar verebilir.
Bu sembol, ATEX’e göre patlayıcı atmosfer
işaretini gösterir. Güvenlik talimatlarında kullanılır ve
tehlikeli alanda buna uyulmaması, infilak riskine yol
açabilir.
Bu sembol, güvenlik talimatlarında kullanılır ve
metalik olmayan yüzeylerin kuru bir bez ile silinmemesi
ve bezin nemli olması gerektiği hatırlatılır. Tehlikeli
alanda uyulmamasının infilak riskine yol açabileceği
durumlarda kullanılır.
AŞIRI HARİCİ BORU YÜKÜNDEN
KAÇININ
Pompayı boru desteği şeklinde kullanmayın. Flowserve
tarafından yazılı olarak izin verilmediği sürece,
genişletme contalarını takmayın; böylece bunların
kuvveti, dâhili basınçtan dolayı pompa flanşını etkiler.
DOĞRU YAĞLAMA YAPILMASINI
SAĞLAYIN
(Bkz. madde 5, İşletmeye alma, başlatma, çalıştırma
ve durdurma.)
POMPAYI ÇIKIŞ VANA PARÇASI
AÇIK İKEN ÇALIŞTIRIN
(Aksi kullanıcı talimatlarında özellikle belirtilmediği
sürece.)
Pompa motorunda tam ya da sıfır akışta aşırı yük ya
da hasar riskini en aza indirmek için bunun yapılması
önerilir. Pompalar, sadece bu durumun ortaya
çıkamayacağı kurulumlarda, vana daha da açılmak
suretiyle çalıştırılabilir. Pompa çıkış kontrol
vanasının, hızlandırma sürecinin arkasından işleme
uygun şekilde hareket etmesi için ayarlanması
gerekebilir. (Bkz. Madde 5, İşletmeye alma,
başlatma, çalıştırma ve durdurma.)
KESİNLİKLE POMPAYI KURU İKEN
ÇALIŞTIRMAYIN
Bu işaret, güvenlik sembolü olmamakla
beraber montaj işleminde önemli bir talimatı gösterir.
POMPA ÇALIŞIRKEN GİRİŞ
VANALARINI TAMAMEN AÇIN
Pompanın sürekli sıfır akışta ya da tavsiye edilen
asgari akışta çalıştırılması, özellikle pompanın ve
sızdırmazın zarar görmesine yol açar.
1.6.2 Personel vasıfları ve eğitimi
Ünitenin çalıştırılması, kurulumu, muayenesi ve
bakımı ile ilgili tüm personelin, söz konusu çalışmaya
yapmaya ehliyetli olması gerekir. Söz konusu
personelin, gerekli bilgi ve beceriye sahip olmaması
durumunda, uygun eğitim ve talimatın verilmesi
şarttır. Operatör, gerektiğinde imalatçının/
tedarikçinin, uygun eğitimi vermesini talep edebilir.
POMPAYI ANORMAL DÜZEYDE
YÜKSEK YA DA DÜŞÜK AKIŞ HIZINDA
ÇALIŞTIRMAYIN
Pompanın normalin üzerinde bir akış hızında ya da karşı
basıncın olmadığı bir akış hızında çalıştırılması, motora
aşırı yük yapabilir ve kavitasyona (boşluk oluşumuna)
neden olabilir. Düşük akış hızı, pompanın/yatağın
ömrünün kısalmasına, pompanın aşırı aşınmasına,
dengesizliğe ve kavitasyona/vibrasyona neden olabilir.
Sayfa: 5 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
CİHAZ ELEKTRİKTE İKEN
KESİNLİKLE BAKIM İŞİ YAPMAYINIZ
TEHLİKELİ SIVILAR
Pompa tehlikeli sıvıları işlerken pompayı doğru bir
şekilde yerleştirmek, personel erişimini kısıtlamak ve
operatörü eğitmek suretiyle sıvıya maruziyetten
kaçınmak için dikkatli olunmalıdır. Sıvının parlayıcı
ve/veya patlayıcı olması durumunda sıkı güvenlik
önlemleri alınmalıdır.
Tehlikeli sıvılar pompalanırken boğaz salmastrası
kullanılmamalıdır.
Tam bir koruma imkânı söz konusu değil ise,
makinenin kullanımı sadece bakım personeli ile
sınırlandırılmalı ve doğrudan alana giren kişiler için
net görsel uyarı ve göstergeler temin edilmelidir.
Not: yatak muhafazaları izole edilmemelidir;
çalıştırma (tahrik) motorları ve yataklar kızgın olabilir.
Sıcaklığın, kontrollü giriş sağlanan bir alanda 80 °C
(175 °F) üzerinde ya da -5 °C (23 °F) altında olması
ya da yerel düzenlemelere belirlenen ölçütlerin
üzerinde olması durumunda yukarıda belirtilen
şekilde önlemler alınacaktır.
1.6.4 Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılan
ürünler
POMPAYI BOŞALTIN VE POMPAYI SÖKMEDEN
ÖNCE BORULARIN BAĞLANTISINI KESİN
Pompalanan sıvıların tehlikeli olması durumunda uygun 
güvenlik önlemlerinin alınması gerekir.


FLORLU ELASTOMERLER (Takılı durumda

iken.)

Bir pompada ısı 250 °C (482 °F) üzerine kadar
çıktığında, kısmen (Viton gibi) florlu elastomerler
ayrışır. Böyle bir durumda bunlar oldukça tehlikeli
olduğundan ciltle temastan kaçınılmalıdır.
PARÇALARIN İŞLEME ALINMASI
Birçok hassas parçanın köşeleri keskindir ve bu
parçalar işleme alındığı sırada uygun koruyucu eldiven
ve teçhizat kullanılması zorunludur. 25 kg (55 lb) üzeri
ağır parçaları taşımak için mevcut yerel düzenlemelere
göre ağırlıkları kaldırmaya uygun bir vinç kullanın.
Alınacak önlemlerin amacı şunlardır:
Sıcaklığın aşılmaması
Patlayıcı bileşimlerin oluşmasının önlenmesi
Kıvılcım oluşmasının önlenmesi
Sızıntıların önlenmesi
Riskin önlenmesi için pompanın bakımının
yapılması
Muhtemel patlayıcı ortamlarda takılan pompa ve pompa
üniteleri ile ilgili olarak infilâka karşı korumanın
sağlanabilmesi için aşağıda yer alan talimatların
izlenmesi gerekir. Gerek elektrikli gerekse elektrikli
olmayan cihazların 94/9/EC nolu Avrupa Birliği Direktifi
kapsamında gereklilikleri yerine getirmesi gerekir.
1.6.4.1 Uyum kapsamı
POMPA ÇALIŞIYOR İKEN MUHAFAZALAR
ÇIKARILMAMALIDIR
Kaplin muhafazası yerleştirilmeden cihaz (ünite)
çalıştırılmamalıdır. Bu uyarıya uyulmaması, cihazı
çalıştıran personelin yaralanmasına sebep olabilir.
Cihazı sadece uygun bölgede kullanın. Mutlak
surette sürücü, tahrik kavrama tertibatı, sızdırmaz ve
pompa ekipmanının, uygun hızda olduğundan ve/veya
kurulması düşünülen özel ortamın sınıflandırmasına
uygun bir şekilde onaylandığından emin olun.
ISIL DARBE (ŞOK)
Pompanın içerisindeki sıvının ısısında olabilecek ani
değişiklikler, ısıl darbeye neden olabilir; bu da,
parçaların zarar görmesine ya da kırılmasına yol
açabilir ve bundan kaçınılmalıdır.
Flowserve’ın sadece boş şaft pompa temin etmesi
durumunda Ex derecelendirmesi sadece pompa için
geçerli olur. Pompa setinin takılmasından sorumlu
taraf, kurulum yapılması düşünülen alan için uygun
olduğunu göstermek suretiyle, gerekli CE Belgesi/
Uyum Sertifikası ile beraber, kaplin, sürücü ve diğer
ekipmanları seçecektir.
POMPA DİŞLİSİNİ ÇIKARMAK İÇİN
KESİNLİKLE ISI UYGULAMAYIN
Sıkışmış yağlayıcı ya da buhar infilâka yol açabilir.
KIZGIN (ve donmuş) PARÇALAR
Kızgın ya da donmuş parçalar ya da yardımcı ısıtma
malzemeleri, operatörler ya da doğrudan alana giren
kişiler açısından tehlike arz edebiliyorsa kazaen
temastan kaçınmak için gerekli önlemler alınmalıdır.
Sayfa: 6 / 60
Değişken frekanslı sürücü (VFD) çıkışı, motorun daha
fazla ısınmasına yol açabilir; bu yüzden, VFD’li pompa
setleri için, motor ile ilgili ATEX sertifikasyonunda
elektriğin VFD’den alındığı durumlarda kullanılabileceği
belirtilmelidir. VFD güvenli bir alanda bulunsa dahi bu
özel gereklilik gene de uygulanır.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
1.6.4.2 İşaretleme
ATEX ekipman işaretlemesi ile ilgili bir örnek aşağıda
gösterilmiştir: Pompanın gerçek sınıfı, etiket (isim
levhası) üzerinde yer alır.
II 2 GD c IIC 135 ºC (T4)
Ekipman Grubu
I = Madencilik
II = Madencilik Dışı
Kategori
2 veya M2 = yüksek düzeyde koruma
3 = normal düzeyde koruma
Gaz ve/veya toz
G = Gaz; D = Toz
c = Yapısal güvenlik
(EN13463-5’e göre)
Gaz Grubu (Yalnızca Ekipman
Kategorisi 2)
IIA – Propan (tipik)
IIB – Etilen (tipik)
IIC – Hidrojen (tipik)
Maksimum yüzey sıcaklığı (Sıcaklık Sınıfı)
(Bkz. madde 1.6.4.3)
1.6.4.3 Aşırı yüzey sıcaklıklarının önlenmesi
EKİPMAN SICAKLIK SINIFININ TEHLİKE
BÖLGESİ İÇİN UYGUN OLDUĞUNDAN EMİN OLUN
Pompaların, etiket üzerinde bulunan ATEX Ex
derecelendirmesinde belirtilen sıcaklık sınıfı
bulunmaktadır. Bunlar, azami 40 °C’lik (104 °F) bir
ortamda bulunur; daha yüksek ortam sıcaklıkları
konusunda Flowserve’e danışabilirsiniz.
Pompanın yüzey sıcaklığı, işlenen sıvının
sıcaklığından etkilenir. İzin verilen azami sıvı
sıcaklığı, sıcaklık sınıfına bağlıdır ve aşağıda yer alan
tablodaki değerlerin üzerine çıkmamalıdır:
İzin verilen asgari akış hızı yüzünden belirtilen
sıcaklıklarda, sızdırmaz ve yataklarda sıcaklığın
artması göz önünde bulundurulur.
EN 13463-1
kapsamında
sıcaklık
sınıfı
T6
T5
T4
T3
T2
T1
Sayfa: 7 / 60
İzin verilen
azami yüzey
sıcaklığı
85 °C (185 °F)
100 °C (212 °F)
135 °C (275 °F)
200 °C (392 °F)
300 °C (572 °F)
450 °C (842 °F)
İşlem gören sıvının sıcaklık limiti
(* malzeme ve yapı değişkenine
göre değişir – hangisinin daha
düşük olduğuna bakın)
Flowserve’den yardım alın
Flowserve’den yardım alın
115 °C (239 °F) *
180 °C (356 °F) *
275 °C (527 °F) *
400 °C (752 °F) *
Belirtilen azami sıvı sıcaklığına uyulması, tesis
operatörünün sorumluluğundadır.
Sıcaklık sınıflandırması “Tx”, sıvı sıcaklığında
değişiklikler olduğu zaman ve ayrıca pompanın, farklı
şekilde sınıflandırılmış muhtemel patlayıcı ortamlarda
kullanılması gerektiği zaman gerçekleşir. Böyle bir
durumda, kullanıcı, pompa yüzey sıcaklığının,
pompanın monte edildiği mevcut yerde izin verilen
sıcaklığı aşmamasını temin etmekle sorumludur.
Kurulum sırasında patlayıcı bir ortamın bulunması
durumunda, dolu olmayan pompayı çalıştırmak
suretiyle dönüş yönünü kontrol etmeye çalışmayın.
Kısa bir çalıştırma süresi dahi, dönen ve sabit duran
parçalar arasındaki temastan kaynaklanan ısı artışına
neden olabilir.
Pompanın, sıvının yükselmesine neden olan kapalı bir
valfa karşı çalıştırılması riskinin olduğu durumlarda
kullanıcıların, harici bir yüzey sıcaklığı koruma tertibatı
takmaları önerilir.
Motorda aşırı tripleri, sıcaklık monitörleri ya da bir güç
monitörü kullanarak mekanik, hidrolik ya da elektrikli
aşırı yükten kaçının ve rutin vibrasyon izleme
denetimleri gerçekleştirin.
Kirli ya da tozlu ortamlarda düzenli denetim yapılması
ve yakın açıklık, yatak muhafazası ve motorların
etrafındaki alanların temizlenmesi gerekir.
1.6.4.4 Patlayıcı bileşimlerin oluşmasının
önlenmesi
POMPANIN TAM OLARAK DOLU
OLDUĞUNDAN VE HAVALANDIRILDIĞINDAN VE
KURU İKEN ÇALIŞTIRILMADIĞINDAN EMİN OLUN
Pompa ile ilgili emme ve tahliye boru sisteminin,
pompa çalıştırıldığı zaman tamamen sıvı ile dolu
olduğundan mutlaka emin olun; böylece patlayıcı bir
ortamın oluşması engellenmiş olur. Ayrıca sızdırmaz
haznelerin, yardımcı şaft sızdırmaz sistemlerinin ve
tüm ısıtma ve soğutma sistemlerinin, doğru bir
şekilde dolu olduklarından emin olmanız şarttır.
Sistemin çalıştırılması sonucu bu koşulun önüne
geçmeniz mümkün değilse, kuru iken çalıştırılmasını
önleyecek (sıvı algılama ya da güç monitörü gibi)
uygun bir koruma cihazı takılması önerilir.
Buhar ya da gazın atmosfere sızabilecek emisyonların
verebileceği zarara karşı çevre alanın iyi
havalandırılması gerekir.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
1.6.4.5 Kıvılcımların önlenmesi
Mekanik temastan dolayı potansiyel bir tehlikeyi
önlemek için kaplin muhafazasının, Kategori 2
kapsamında kıvılcım çıkarmaması ve anti-statik
olması gerekir.
Rasgele indüklenen ve kıvılcım çıkaran akımın
yaratabileceği tehlikeden kaçınmak için toprak temaslı
taban plakasının kullanılması gerekir.
Elektrostatik yükten kaçının: metalik olmayan
yüzeyleri kuru bez ile silmeyin; bezin nemli
olduğundan emin olun.
Söz konusu araçlar ya da malzemeler ile ilgili bir risk
durumunda bakım işleminin güvenli bir alanda
yapılması gerekir.
Bir bakım planı ile programın hazırlanması önerilir.
(Bakım başlıklı 6 nolu maddeye bakın.)
1.7 Etiket ve güvenlik etiketleri
1.7.1 Etiket
Etiket ayrıntıları için Uyum Beyanı'na bakın.
1.7.2 Güvenlik etiketleri
2006/42/EC’ye uygun kaplin seçilmeli ve uygun ayar
yapılması gerekir.
1.6.4.6 Sızıntının önlenmesi
Pompa, sadece doğru korozyon direncinin olduğu
onaylanan sıvıları işlemek amacıyla kullanılmalıdır.
Emme ve tahliye vanalarının kapanışından dolayı
pompada ve bağlı borularda sıvının sıkışmasından
kaçının, bu durum, sıvıya ısı girişi olması durumunda
tehlikeli olabilecek aşırı basıncı ortaya çıkabilir.
Pompanın sabit ya da hareketli olması halinde bu
durum ortaya çıkabilir.
Pompa ya da yardımcı sistemleri boşaltarak ya da
koruyarak donma sonucu içerisinde parça bulunan
sıvının patlaması önlenmelidir.
Sızdırmaz bariyer sıvısı ya da harici sıvı kaybı ile ilgili
potansiyel tehlikenin bulunduğu durumlarda, sıvının
izlenmesi gerekir.
Ortama sıvının sızması tehlikeli bir duruma yol
açarsa, bir sıvı algılama cihazı takılması önerilir.
1.6.4.7 Tehlikenin önlenmesi için bakım
İNFİLÂK RİSKİNE YOL AÇABİLECEK
MUHTEMELTEHLİKELERİ ÖNLEMEK İÇİN DOĞRU
BAKIM YAPILMASI GEREKİR
Bakım talimatlarına uyum sorumluluğu tesis
operatöre aittir.
Bakım sırasında muhtemel infilâk tehlikelerinin
önlenmesi için, kullanılan temizlik ve boya
malzemeleri kıvılcımlanmaya yol açmamalıdır; aksi
takdirde ortam koşullarını olumsuz bir şekilde
etkileyebilir.
Sayfa: 8 / 60
1.8 Özel makine performansı
Performans parametreleri için Hizmet koşulları başlıklı
1.5 nolu maddeye bakın. Pompa performansına ilişkin
veriler, "Kullanıcı İş Talimatı”nın ilgili kısmında yer alan
pompa veri listesinde özet olarak sunulmuştur.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
1.9 Gürültü düzeyi
Personelin gürültüye maruziyeti konusunda dikkatli
olunmalıdır; personele gürültü sınırlaması konusunda
yol gösterilmesi ve gürültü maruziyetinin azaltılması
hususu yerel mevzuatta tanımlanacaktır. Bu genelde
80 ilâ 85 dBA’dır.
Genelde izlenen yaklaşım, gürültüye maruziyet
süresinin kontrol altına alınması ve yayılan sesin en aza
indirilmesi için makinenin etrafının kapatılmasıdır. Cihaz
sipariş edildiğinde zaten gürültü düzeyi ile ilgili bir
sınırlamayı belirlemiş olabilirsiniz; ancak gürültü ile ilgili
gerekliliklerin tanımlanmamış olması durumunda, belli
bir basınç seviyesinin üzerinde olan makineler, hangisi
uygun ise 80 veya 85 dBA’nın üzerine çıkacaktır. Böyle
bir durumda, yerel düzenlemelere uygun olacak şekilde
akustik bir muhafazanın takılması düşünülmelidir.
Pompanın ses seviyesi; takılan motor tipi, işletme
koşulları, boru sisteminin dizaynı ve binanın akustik
özellikleri gibi bir takım faktörlere bağlıdır.
Tabloda belirtilen seviyeler tahmini olup kesin
seviyeler değildir.
dBA değerleri, boşta iken en gürültülü bir şekilde çalışan
ve karşılaşılabilir elektrikli motorlara göre verilmiştir.
Bunlar, “yansıtma düzlemi üzerinde boş alan”a göre
doğrudan kullanılan pompadan 1 m (3.3 ft) mesafede
olan ses basınç seviyeleridir.
Bir pompa ünitesinin, kendi sürücünüze takılmak
üzere satın alınması durumunda, “sadece pompa” ile
ilgili gürültü seviyelerinin, sağlayıcıdan alınan sürücü
ile ilgili seviye ile birleştirilmesi gerekir. Motor bir
inverter (doğru akımı alternatif akıma çeviren cihaz)
tarafından hareket ettiriliyorsa gürültü düzeyinde belli
başlı hızlarda bir artış görülebilir. Bileşik hesaplama
için bir gürültü uzmanı ile görüşün.
Elektrikli motor dışında diğer ekipmanlar ile
hareket ettirilen ya da muhafaza içerisinde yer alan
üniteler için ekinde yer alan liste ya da kılavuzlara bakın.
1 m referans 20 μPa, tipik ses basıncı seviyesi dBA, LpA
(LwA ses gücü 1pW - LpA >80 dBA ayrı ayrı mevcut ise, Flowserve ile irtibata geçin)
1 750 r/min
1 450 r/min
Sadece
Pompa ve
Sadece
Pompa ve
pompa
motor
pompa
motor
kW
(hp)
dBA
dBA
dBA
dBA
<0.55
(<0.75)
62
64
62
64
0.75
(1)
62
64
62
64
1.1
(1.5)
64
64
62
63
1.5
(2)
64
64
62
63
2.2
(3)
65
66
63
64
3
(4)
65
66
63
64
4
(5)
65
66
63
64
5.5
(7.5)
66
67
64
65
7.5
(10)
66
67
64
65
11
(15)
70
71
68
69
15
(20)
70
71
68
69
18.5
(25)
71
71
69
71
22
(30)
71
71
69
71
30
(40)
73
73
71
73
37
(50)
73
73
71
73
45
(60)
76
76
74
76
55
(75)
76
76
74
76
75
(100)
77
77
75
77
90
(120)
77
78
75
78
110
(150)
79
80
77
80
132
(175)
79
80
77
80
150
(200)
79
80
77
80
160
(215)
83
84
81
83
200
(270)
85
87
83
85
300
(400)
87
90
85
86
315
(422)
87
90
85
86
355
(475)
87
90
86
87
500
(670)
88
86
①
①
1 000
(1 300)
90
88
①
①
1 500
(2 000)
90
90
①
①
① Makinelerin bu aralıkta gürültü düzeylerinin, seçilmiş olup kullanılmakta olan ekipmana göre olması gerekir 1 180 r/min ve 960 r/min için
1 450 r/min'lık değerleri 2 dBA kadar düşürün 880 r/min ve 720 devir/dk için 1 450 r/min'lık değerleri 3 dBA kadar düşürün
Motor ebadı ve hızı
Sayfa: 9 / 60
3 500 r/min
Sadece
Pompa ve
pompa
motor
dBA
dBA
72
72
72
72
74
74
74
74
75
76
75
76
75
76
76
77
76
77
80
81
80
81
81
81
81
81
83
83
83
83
86
86
86
86
87
87
87
88
89
90
89
90
89
90
①
①
①
①
2 900 r/min
Sadece
Pompa ve
pompa
motor
dBA
dBA
64
65
64
66
66
67
66
71
68
72
70
73
71
73
72
75
72
75
76
78
76
78
77
78
77
79
79
81
79
81
82
84
82
84
83
85
83
85
85
87
85
87
85
87
①
①
①
①
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
2 TAŞIMA VE DEPOLAMA
2.1 Gönderilen malların alınması ve
ambalajlarından çıkarılması
Cihaz alındıktan hemen sonra eksiksiz olduğu ve
taşıma sırasında zarar görmediği teslimat ve sevkıyat
belgeleri ile karşılaştırılmak suretiyle kontrol
edilmelidir.
Taban plakasını, pompalama
elemanı ile kaldırmadan önce pompa ile
sürücünün yarım manşonları arasından kaplin
cıvatası ile ara parçasının çıkarılması gerekir.
Sürücü hariç olmak ya da yalnızca taban plakası
olmak üzere, pompa ile taban plakasını kaldırmak
için dört (4) delikli cıvatadan çekin.
Herhangi bir eksiklik ya da hasar, derhal Flowserve’e
bildirilecek ve cihaz teslim alındıktan sonra bir ay
içerisinde yazılı olarak alınacaktır. Daha sonra
yapılacak talepler kabul edilmeyecektir.
Cihaz ile ayrıca ambalajlanabilecek ya da kutunun ya
da ekipmanın yan tarafına bağlanabilecek aksesuar
ya da yedek parçalar için sandık, kutu ve paket
kâğıtlarını kontrol edin.
Her ürünün özel bir seri numarası bulunmaktadır. Bu
numaranın, bildirilen numara ile aynı olup olmadığını
kontrol edin ve yazışmalarda ve ayrıca yedek parça
ya da ilave aksesuar siparişi verirken bu numarayı
muhakkak referans olarak kullanın.
2.2 Elleçleme
Ebat ve yapılarına bağlı olarak fork-lift araçları ya da
taşıyıcı halatlar kullanılırken kutu, sandık, palet ya da
koliler boş olabilir.
2.3 Kaldırma
Pompayı ya da pompaya ait parçaları
kaldırmak için kullanılan cihazların, karşılaşılan
ağırlıkları destekleyebilecek güçte olduğundan emin
olun. Tüm parçaların, kaldırma işlemi başlamadan
önce doğru bir şekilde takıldığından emin olun.
Şekil 2.1
Pompa gövdesinden ve/veya motor
üzerinde bulunan delikli cıvatadan çekerek pompa,
motor ve taban plakası ünitesini kaldırmayın.
2.3.2 Sürücünün kaldırılması
İmalatçı talimatlarına bakın.
2.3.3 Sadece tam pompanın kaldırılması
Yatak muhafazasının kaplin ucuna ve emiş ağzına
kaldırma kayışlarını takın. Kayışların, pürüzsüz bir
kaldırma işlemi gerçekleşecek şekilde
ayarlandığından emin olun.
25 kg (55 lb) üzeri tüm pompa setleri için vinç
kullanılmalıdır. Taşıma işlemleri, yerel
düzenlemelere göre tam eğitimli personel tarafından
gerçekleştirilmelidir. Sürücü ve pompa ağırlıkları,
kullanıcı iş talimatı içerisinde yer alan genel
düzenleme çiziminde kayıtlıdır.
2.3.1 Ünitenin kaldırılması
Pompa, sürücü ve taban plakası, ünite halinde
kaldırılabilir. Taban plakasının yan kollarında
bulunan dört (4) delikli cıvatanın tamamından çekin.
Dört (4) cıvatanın tamamını kullanmamanız, taban
plakasının tamamıyla eğilmesine yol açabilir.
Mümkün mertebe bir askı ya da bir gergi düzeneği
kullanın.
Sayfa: 10 / 60
Şekil 2.2
2.4 Saklama
Pompayı titreşimin olmadığı bir
ortamda temiz ve kuru bir yerde saklayın. Pompa
gövdesinden kir ve diğer yabancı maddeleri uzak
tutmak için boru bağlantısı kapaklarını yerinde bırakın.
Pompayı belli aralıklarda döndürüp yataklardaki yüzey
aşınmalarını ve takılı ise sızdırmazlarda yüzey
yapışmalarını önlemeye çalışın.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Elektrikli pompaların (pompa sürücüsünün), özel
koruması olmayan nemli ortamlarda saklanmaması
gerekir. (Motor imalatçısı talimatlarına bakın.)
Pompa, yukarıda belirtilen şekilde 6 aya kadar
saklanabilir.
2.4.1 Uzun süreli saklama
Kurulumdan önce uzun süreli saklamanın gerçekleştiği
durumlarda pompanın bozulmaması için önlemlerin
alınması gerekir. Yükleme yapılmadan önce pompanın
muhtelif parçalarına değişik derecelerde koruyucular
tatbik edilerek bu parçaların korunması sağlanır. Ancak,
sevkıyat ve elleçleme işlemleri sırasında koruyucular da
bunların çıkmasına yol açabilecek şartlara maruz
kalabilir. Ayrıca uzun süreli saklama koşulları altında
koruyucular da bozulabilir. Uzun süreli saklama
döneminde pompanın bozulmaması için (2.4.1.1 ilâ
2.4.1.5) maddelerinde belirtilen uygulamaların izlenmesi
gerekir. Bu uygulamalara ilaveten görevleri
gerçekleştiren kişi(ler)in de deneyimli olması gerekebilir.
2.4.1.1 Ünitenin alındıktan sonra muayene edilmesi
Pompa alındıktan sonra üzerinde hasar ya da kötü
elleçleme yapıldığını gösteren başka işaretler olup
olmadığına bakılmalıdır. Herhangi bir hasarın
bulunması durumunda bu hasar derhal taşıyıcıya
bildirilmelidir. Muhtelif parçalar üzerindeki koruyucu
kaplamayı kontrol edin. Gerekirse, aşınan ya da
çizilen yerlere tekrar koruyucu sürün.
Boyalı tüm yüzeyleri kontrol edin. Gerekirse, boyanın
soyulduğu ya da çizildiği yerleri onarın.
Pompa açıklıkları ile boru bağlantılarının üzerinde
bulunan tüm kapakları kontrol edin. Kapakların ya da
kapakların kaynak yerlerinin hasarlı ya da açılmış
olması durumunda bunların çıkarılması gerekir ve
içerisinde yabancı maddelerin ya da suyun birikip
birikmediğini görmek için erişilebilir bölgelere gözle bir
muayene yapılır. Gerekirse, parçaları “sevk edildiği
şekilde” ilk haline getirmek için içteki parçaları yukarıda
belirtilen şekilde temizleyip saklayın. Kapakları güvenli
bir şekilde yerleştirin ve sabitleyin.
2.4.1.2 Saklama
Eğer mümkün ise, pompa ile
pompaya ait parçaların, atmosferik şartlara karşı
korunabileceği iç mekânlarda saklanması gerekir.
Pompa elemanı, başlatma işleminden önce hiçbir
şekilde uzun süreli olarak suya veya neme maruz
kalmamalıdır. Pompanın ve pompaya ait parçaların,
iç mekânda saklanamaması durumunda, bunların
atmosferik şartlara karşı korunabilmesi için önlem
alınması gerekir. Saklamanın iç ya da dış mekânda
Sayfa: 11 / 60
olduğuna bakılmaksızın saklama alanında vibrasyon
(titreşim) olmaması gerekir. İç mekânda saklanması
gerektiği belirtilen tüm kutular iç mekânda
saklanmalıdır. Dış mekânda saklanan pompa ve
pompaya ait parçalar ise; kir, toz, yağmur, kar ve
diğer elverişsiz şartlara karşı ağır plastik örtü, branda,
suya dayanıklı çuval bezi ya da uygun olacak diğer
örtüler ile korunmalıdır.
Tüm cihazların, yer ve yüzey kirletici maddeleri ile
temasının önlenmesi için kızak ya da bloklar üzerine
yerleştirilmesi gerekir. Cihazın, eğilme ve bükülmeleri
önleyecek şekilde yeterli destek alması gerekir.
Pompa şaftının, saklama süresince ve diğer bekleme
süreleri sırasında her hafta en az 1 ve ¼ kez olmak
suretiyle dönüş yönünde olacak şekilde çevrilmesi
gerekir.
Bir saklama alanı seçimi sırasında aşağıda belirtilen
hususların göz önünde bulundurulması gerekir:
a) Cihazın bozulması, gerçekleşen saklama şekli ile
orantılı olacaktır.
b) Kurulum sırasında cihazın eski haline getirilmesi
için gerçekleşen masraflar da, gerçekleşen
saklama şekli ile orantılı olacaktır.
2.4.1.3 Muayene ve bakım
Saklanan cihazların, alıcı tarafından belli aralıklarda
bir muayene takvimine alınması gerekir.
Bir muayene takvimini oluşturma sorumluluğu, alıcıya
aittir ve gerçekleşecek saklama şekline bağlıdır. İlk
başta, muayene işleminin haftada bir olması ve daha
sonra muayene sonuçlarının olumlu ya da olumsuz
olmasına bağlı olarak, isteğe göre haftalık, aylık veya
üçer aylık sürelerde olması beklenir.
Her muayene işlemi sırasında genel yüzey
muayenesi yapılmalı ve şunlara dikkat edilmelidir:
a) Pompa desteklerinin, sağlam bir şekilde
yerleştirilmiş olması.
b) Açıklıklar üzerinde bulunan pompa kapaklarının,
sağlam bir şekilde yerleştirilmiş olması.
c) Pompa kapaklarının, plastik veya brandaların
sağlam bir şekilde yerleştirilmiş olması. Delik ya
da yırtıkların, kir ya da suyun girmesini önleyecek
şekilde onarılması.
d) Muayenesi yapılan açıklıklardan ya da içeride
erişilebilen alanlardan pompa kapaklarının
periyodik olarak çıkarılması. Yüzeyde paslanma
olduğu takdirde, bu paslanmanın temizlenmesi
ya da yüzeye koruyucu sürülmesi.
e) Harici yüzeylerde paslanma olması durumunda,
temizlenip yeniden boyanması ya da yüzeye
koruyucu sürülmesi.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
f)
Ayrı ambalajlanmış parçalarda bozulma olup
olmadığına bakılması. Gerekirse koruyucunun
ve ambalajın yenilenmesi.
Takvimde yer alan kurulum tarihinden altı ay önce
muayeneyi yapacak bir Flowserve yetkilisi görevlendirilir.
Bu muayenede, tamamen olmasa da ve aşağıdakiler
ile sınırlı olmayacak şekilde şu işlemler yer alabilir:
a) Alıcının dosya halinde tuttuğu tüm periyodik
muayene kayıtlarının ve saklama süresince
derlenen tüm muayene raporlarının incelenmesi.
b) Koruma kapakları çıkartılmadan önce cihazın
“saklandığı şekilde” durumunun tespit edilmesi
için saklama alanının incelenmesi.
c) Koruyucu kapakları ve flanş kapakları çıkarılmış
halde iken cihazın incelenmesi.
d) Cihazın saklama süresine, gerçekleşen saklama
türüne göre (örneğin: İç mekânda: ısıtılmamış
ortamda olması, giriş katında ve beton zeminde
olması. Dış mekânda: çatı altında olması, çatının
bulunmaması, suya dayanıklı kapakların olması,
beton üzerinde ve zemin üzerinde olması), ve
yukarıda (a), (b) veya (c) maddelerinin incelenmesi
sonucu, Flowserve yetkilisi, cihazının tamamının
ya da bir kısmının sökülmesini talep edebilir.
e) Sökme işlemi, boyalı ya da koruyuculu yüzeylerin
onarılmasını ya da sızdırmaz conta, o-halkası,
ambalaj ya da rulmanların değiştirilmesini
gerektirebilir.
f) Parçaların muayenesi, sökülmesi, onarılması ya
da değiştirilmesi ve yeniden kurulum ile ilgili tüm
masraflar alıcı tarafından üstlenilecektir. Gerekli
tüm işçilik, alet ve vinç masrafları da alıcı
tarafından temin edilecektir.
Flowserve yetkilisi, muayene işlemi tamamlandıktan
sonra muayene sonuçları hakkında bilgilendirmek
suretiyle alıcıya ve Müşteri Hizmetleri Yöneticisine bir
rapor sunacaktır.
Kurulum tarihinden bir ay önce nihai muayeneyi
yapacak bir Flowserve yetkilisi görevlendirilir. Bu
muayenenin amacı; altı aylık muayene raporu
çerçevesinde gerek duyulan şartların, eksiksiz yerine
getirildiğinin ve cihazı, kuruluma hazır hale getirilmesinin
temin edilmesidir.
Flowserve yetkilisi, bu muayene işlemi
tamamlandıktan sonra nihai muayene ile ilgili sonuçlar
hakkında bilgilendirmek suretiyle alıcıya ve Müşteri
Hizmetleri Yöneticisine nihai raporu sunacaktır.
Bir Flowserve yetkilisinin hizmetleri ile ilgili gereklilikler,
Çalıştırma öncesinde ya da çalıştırma sırasında,
maliyetler revize edilmek suretiyle, satın alınan cihaz
ile ilgili ilk sözleşmedeki haline dönecektir.
2.4.1.4 Boyama ve koruma
Kullanılan boya ve koruyucular, Flowserve standardı
ya da sözleşme şartnamesinde gerekli görülen
şekilde “özel” olacaktır. Gerektiğinde bu siparişte
kullanılan boya ve koruyucular ile ilgili açıklamalar
için Flowserve’e başvurabilirsiniz.
2.4.1.5 Bağlantılı cihazlar
Flowserve tarafından tedarik edilen motor, türbin
dişli vs.
Genelde bağlantılı cihazların rotorları, taşıma yükünü
hafifletecek şekilde bloke edilmelidir. Saklama işlemi
kapalı ve kuru ortamda olmalıdır. İmalatçının saklama
ile ilgili özel şartlarına bakın.
2.5 Geri dönüşüm ve ürün ömrünün
sona ermesi
Ürünün ya da ürün parçalarının hizmet ömrünün sona
ermesi üzerine, söz konusu malzemeler ve parçalar
geri dönüşüme alınmalı ya da çevreye uygun bir
yöntem ile beraber yerel düzenlemelere göre uygun bir
şekilde bertaraf edilmelidir. Üründe çevreye zararlı
olacak maddelerin bulunması durumunda, bu
maddelerin çıkartılması ve mevcut düzenlemelere göre
bertaraf edilmesi gerekir. Bu aynı zamanda “sızdırmaz
sistemi”nde ya da diğer hizmet programlarında yer
alan sıvı ya da gazları da içermektedir.
Tehlikeli maddelerin veya toksik sıvıların güvenli
bir şekilde bertaraf edildiklerinden ve doğru kişisel
koruyucu teçhizatın kullanıldığından emin olun.
Güvenlik ile ilgili teknik özelliklerin, mutlak surette
mevcut düzenlemelere göre olması şarttır.
3 POMPA TANIMI
3.1 Konfigürasyonlar
HPX tip pompa, tamamıyla API 610/682’ye uyumlu
olup sarkık pompa dişlisi ve radyal olarak bölünmüş
gövdesi bulunan tek aşamalı, yatay, uçtan emmeli
proses pompasıdır. Ürün; petrol araştırma ve üretimi,
petrol ürünlerinin rafine edilmesi, petrokimyasal,
kimyasal ve genel sınaî ürünlerde kullanım da dâhil
olmak üzere tüm proses uygulamalarında sürekli
kullanıma hizmet edecek şekilde tasarlanmıştır.
Nihai muayenenin gerçekleştirilmesi ile ilgili tüm
masraflar, alıcı tarafından üstlenilecektir.
Sayfa: 12 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
3.2 Ürün adı
Pompa ebadı, genelde aşağıda gördüğünüz şekilde
etikette yer alır:
6-HPX-12-A
Nominal tahliye bölüm ebadı
Pompa türü
Nominal tam ebat pompa dişlisi çapı
Gövde model türü
Yukarıda gördüğünüz tipik sınıflandırma, HPX
konfigürasyon tanımını gösteren genel kılavuz
şeklindedir. Pompanın etiketinden gerçek pompa
ebadını ve seri numarasını belirleyin. Bunun, verilen
sertifikasyona uygun olup olmadığına bakın.
3.3 Önemli parçaların dizaynı
3.3.1 Pompa gövdesi
Gövde, uçtan emmeli ve üstten tahliye ile desteklenen
orta hattır. Sıvı, emiş ağzından başlayıp pompa dişlisi
ve ardından volütten geçerek tahliye nozılına
yönlendirildiğinde pompalanmakta olan sıvının anında
muhafaza edilmesini sağlar. Gövdenin, pompanın
merkez çizgisi üzerinde tamamı döküm bir destek
ayağı bulunmaktadır, bu ayak sağlam bir yapıya sahip
olmasını ve yüksek ısılı uygulamalarda bükülmeleri
önlemektedir. Gövdede pompa dişlisinin aşınma
halkasına yakın bir çalışma boşluğu sağlayacak bir
aşınma halkası monte edilmiştir.
3.3.2 Pompa dişlisi
Pompa dişlisi; tek emişli, radyal akışlı, kapalı bir
tasarımdır. Pompa dişlisi, dinamik dengeli olup şafta
uyumludur ve kilit somunu ve kilit vidası ile
sağlamlaştırılmıştır. Yenilenebilir aşınma halkaları,
pompa dişlisinin göbeklerine (ön ve arka) basılarak
ve eksenel vida ya da tutturma kaynağı uygulamak
suretiyle sıkıca takılır.
3.3.3 Başlatıcı ve/veya kok kırıcı
Başlatıcılar, düşük NPSH (Net Pozitif Emme Basıncı)
şartlarına yönelik çoğu pompa modelinde mevcuttur.
Başlatıcı, standart pompa dişlisi kilit somunu ile kilit
vidası yerine geçer. Uygun başlıklı somun ve emniyet
rondelası ile sabitlenir.
Kok kırıcısı, Rafine ya da petrokimyasal proseslerde
üretilen kok parçacıklarını kırmak amacıyla emme
pompa dişlisinde yer alır. Bu parçacıkların çok büyük
olması durumunda, pompa dişlisinin kanatları arasına
sıkışır ve akışı azaltır ya da yavaşlatır. Kok kırıcısı,
pompa dişlisinin kanatçıkları arasında hareket
edemeyecek kadar çok büyük olan kok parçacıklarını
Sayfa: 13 / 60
önler. Dönme işlemi, parçacıkları, parçacıkların
kırıldığı statör setinin halkaları etrafında taşır.
3.3.4 Gövde kılıfı
Gövde kılıfı, yapı malzemesine bağlı olarak plakadan
yapılmıştır ya da dökümdür. API 682 özelliği ‘Tablo 1’
kapsamında ölçü standartlarına göre tasarlanmış olan
sızdırmaz hazne, standart olarak çok sayıda tekli ya da
çiftli sızdırmaz mekanizmasını barındırmaktadır.
3.3.5 Şaft
Şaft çok sağlam ve serttir. Tamamı hassas işlenmiş
olup gerilim yığılmalarını en aza indirmek amacıyla
her bir kesit değişiminde bant yarıçapı geniş tutulur.
Sızdırmaz haznesindeki şaft sapmaları minimal
düzeydedir ve API 610’da yer alan yönergeler
kapsamındadır.
Oldukça düşük l3/d4 değere sahip olup isteğe bağlı
çok dayanıklı şaft dizaynı birçok merkez hatlı tahliye
pompa tipinde mevcuttur.
3.3.6 Yatak muhafazası
Yatak muhafazası, muayene ve bakımda kolaylık
sağlaması için dıştan takmalı motorun ucunda
bulunan bir uç kapağı ile teçhiz edilmiştir.
Muhafazanın her bir ucunda, yağı etkili bir şekilde
tutacak ve yabancı maddelerin girmesini önleyecek
(kıvılcım çıkarmayan malzemelerden üretilmiş)
standart labirent tipinde şaft sızdırmazlığı
(salmastrası) bulunmaktadır. İstendiği takdirde başka
firmalara ait özel yatak izolatörleri de temin edilebilir.
Yağı, muhafaza duvarı içerisinde yatak besleme
galerilerine transfer eden ve şafta monte edilmiş olan
metal tutucusu ile standart yatak yağlaması
yapılmaktadır.
Halka yağlaması isteğe bağlıdır. İki metal tutucusu,
şaftın üzerine tespit vidası ile iyice sabitlenir ve yatak
yağlaması, dayanıklı yağ halkası ile yapılır. Yatak
muhafazasının üzerinde bulunan tapalı bir port, yağ
halkasının gözle muayene edilmesini sağlayacak
şekilde yerleştirilir.
Yağ püskürtmeli yağlama işlemi isteğe bağlıdır;
“arındırılmış” yağ püskürtme özelliği tutucu ya da yağ
halkası dizaynlarında mevcuttur. “Arındırılmış” yağ
püskürtme (tutucu yok, yağ halkası yok) özelliği de
mevcuttur. Trico sabit seviye yağlayıcısı da standart
olarak temin edilmektedir. Arındırılmış yağ püskürtme
işleminde dengeli tipte yağlayıcı kullanılmaktadır. Saf
yağ püskürtmede yağlayıcı temin edilmemektedir.
Uygulama kapsamında gerek görülürse standart
soğutma sistemi, tutucu ya da yağ halkası ile yağlama
ile gerçekleşen fan sistemidir. Müşteri tercihine göre
isteğe bağlı su soğutma sistemi de kullanılmaktadır.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
3.3.7 Pompa yatakları ve yağlama
Arka arkaya yerleştirilmiş olan dayanıklı, tek sıra
derinlikte yivli radyal yatak ve çift açılı basınç
yatakları, en zorlu işletim şartlarında dahi uzun
ömürlü olma özelliği kazandırır. Yatakların, yatak
muhafazasında kaygan alıştırma (kayar geçme)
özelliğine ve AFBMA önerilerine göre şaft üzerinde
hafif temaslı alıştırma (sıkı geçme) özelliği
bulunmaktadır. Yataklar; müşteri istediği takdirde yağ
halkası, yağ atıcı, arındırılmış ya da saf yağ
püskürtücüsü ile yağlanır.
3.3.8 Şaft sızdırmazlığı
Pompa şaftına takılı mekanik salmastra(lar)ı,
pompalanan likiti ortamdan izole eder. Seçenek
olarak boğaz salmastrası da takılabilir.
3.3.9 Sürücü
Sürücü (güçlendirici), normalde elektrikli bir motordur.
İçten yanmalı motor, türbin, hidrolik motor vs., kaplin
aracılığıyla çalışan itici, kayış, dişli kutusu vs. gibi
farklı sürüş konfigürasyonları eklenebilir.
3.3.10 Kaplin/kaplin muhafazaları
Müşteri tercihine göre muhtelif marka ve modellerde
esnek ara kaplinler temin edilmektedir.
(Alüminyumdan mafsalsız muhafazaları temin
edilmektedir.)
3.3.11 Taban plakası
Standart taban plakaları, kaynak çeliğinden, boşaltma
tavası şeklindedir ve API 610’un standart ölçülerine
uygundur. API kapsamında gerek görüldüğünde
yatay sürücüsü için ayar vidası ve dikey taban plakası
için tesviye vidası temin edilmektedir.
Özel kurulum şartlarına göre özel taban plakaları da
temin edilebilir.
3.3.12 Aksesuarlar
Müşteri tarafından belirtilen aksesuarlar takılabilir.
API standardına göre gerekli görülen şekilde
tamponların düzgün ve paralel olması için taban
plakaları yerleştirilir ve işlenir. Sadece temel cıvatası
deliklerinden taban plakasını destekleyip bastırmak
suretiyle bu gereksinim yerine getirilir.
Söz konusu değişiklikler özellikle emiş flanşındaki
basıncın düşmesine yol açarsa ya da sıvı sıcaklığı
artarsa böyle bir durum gerçekleşir. Herhangi bir
sorunlu durum karşısında size en yakın Flowserve
ofisi ile irtibata geçin.
3.4.1 Özgül ağırlığın etkisi
Pompa kapasitesi ve metre cinsinden basma
yüksekliği (ft), özgül ağırlık ile değişmez, ancak basınç
ölçer ile görüntülenen basınç, özgül ağırlık ile doğru
orantılıdır. Emilen güç de, özgül ağırlık ile doğru
orantılıdır. Bu yüzden, özgül ağırlıktaki değişikliğin
pompa sürücüsüne aşırı yük ya da aşırı basınç yapıp
yapmayacağını kontrol etmek önem arz eder.
3.4.2 Viskozite etkileri
Pompa, belli bir viskoziteye sahip sıvıda anma
kapasitesini anma basınç yüksekliğini elde edecek
şekilde tasarlanmıştır. Belli bir akış hızında, toplam
basınç yüksekliği artan viskozite ile beraber düşer,
azalan viskozite ile beraber artar. Ayrıca belli bir akış
hızında, emilen güç artan viskozite ile beraber düşer,
azalan viskozite ile beraber artar.
Pompanın orijinal olarak tasarlandığı ve/veya
uygulandığı işlemlere nazaran viskozitenin söz
konusu olduğu işlemlerde, değişen şartlar konusunda
danışmak için Flowserve ile irtibata geçilmelidir.
Pompada ağır kıvamda sıvılar işlem
gördüğünde söz konusu sıvının sıcaklığının,
pompalama işlemini kolaylaştıracak elverişlilikte
olması gerekir. Pompa çalıştırılmadan önce
sıvının ısıtılması gerekebilir.
3.4.3 Pompa hızının değiştirilmesi
Pompa hızının değiştirilmesi, akışı, toplam basınç
yüksekliğini, emilen gücü, NPSHR’i, gürültüyü ve
vibrasyonu etkiler. Akış, pompa hızı ile aynı oranda
değişir. Basınç yüksekliği, hız aktarma oranı kare
olarak değişir. Güç ise, hız aktarma oranı küp olarak
değişir. Bu yüzden, hızın artması durumunda,
maksimum pompa çalışma basıncının aşılmamasını;
sürücünün aşırı yüklenmemesini, NPSH A’nın NPSHR
değerinden daha büyük olmasını ve gürültü ve
vibrasyonun, yerel gereklilik ve düzenlemeler
doğrultusunda olmasını temin etmek önemlidir;
Bu ürün, satın alma emrinizde yer alan teknik
özellikleri karşılayacak şekilde seçilmiştir; 1.5 nolu
maddeye bakın.
3.4.4 Net pozitif emme yüksekliği (NPSH)
Kızgın ya da soğuk her türlü sıvının; pompanın emme
gücünü aldığı atmosferik ya da kap basıncı gibi mutlak
basınç vasıtasıyla pompa dişlisine ittirilmesi gerekir.
Bu pompalar, özel servis şartlarına uygun temin
edilmektedir. Hidrolik sistemdeki değişiklikler,
pompanın performansının olumsuz etkileyebilir.
Sıvının feet cinsinden olup pompaya gerekli akışı
sağlayacak olan yüksekliğine Net Pozitif Emme
Yüksekliği adı verilir.
3.4 Performans ve işlem sınırları
Sayfa: 14 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Genelde NPSH olarak bilinen bu değer, pompalama
sıcaklığında sıvının buhar basıncının üzerinde olacak
şekilde ölçülür.
İki çeşit NPSH vardır: NPSHR, pompa karakteristik
eğrisinde görünen ve pompa emişindeki kayıpları telafi
edecek şekilde pompanın gerek duyduğu yüksekliktir.
İkincisi ise, NPSHA, sistemde bulunan yüksekliktir; bu
yükseklikte, emiş boruları, vanaları, bağlantı parçaları
vs. ile ilgili sürtünme kayıpları göz önünde bulundurulur.
Her halükarda buhar basıncının üzerinde ölçülen
NPSHA, NPSHR’nin üzerinde çıkmalıdır; böylece sıvı
pompaya basılabilir. Bunun yapılmaması ise, düşük
verime ve pompanın mekanik hasar görmesine ve bazı
durumlarda da pompanın çalışmamasına yol açacaktır.
NPSHA değerinde herhangi bir değişiklik öneriliyorsa
NPSHR üzerindeki payının önemli bir şekilde
azalmadığından emin olun. Özellikle akış
değiştiğinde kesin gereklilikleri tespit etmek için
pompa verim eğrisine bakın. Sorunuz olursa
uygulamanız ile ilgili olarak izin verilen minimum pay
konusunda bilgi almak için size en yakın Flowserve
ofisi ile irtibata geçebilirsiniz.
3.4.5 Asgari sürekli stabil akış
Pompanın asgari sürekli stabil akışı, veri tablosunda
belirtilmiştir.
3.4.6 Asgari akış kontrolü
Her halükarda, bir sistem içinde herhangi bir
pompanın, asgari akış koşulu altında çalışmamasını
sağlayan bir sistemin ve/veya kontrol mekanizmasının
sağlanması müşterinin sorumluluğundadır.
Çoğu zaman, sistemin ürünün çıkışının sağlayacak
şekilde kendi akış aralığında çalışması nedeniyle
böyle bir durum sıkıntı yaratmamaktadır. Basit bir
yüksek basınç alarmı, işi durdurma ve/veya bypass
kontrol mekanizmasından yararlanılabilir. Ancak,
ürün talebi konusunda çok fazla esnekliklerin olduğu
veya bir ürün sisteminin desteklenmesinde 100 %’ün
üzerinde kapasiteli ünitelere ihtiyaç duyulduğu
sistemlerde daha fazla özen gösterilmesi gerekir.
3.4.7 Isıl kontrol
Ünitenin (cihazın) ısıl kontrolü; doğrudan ya da
“bağlantılı” sıvı sıcaklıklarını okuyan ve söz konusu
ünite makul ısı artışını yeniden oluşturana ve
makul/normal süreler içerisinde elde edilmediği
takdirde alarmı başlatana kadar ek akış yolları açarak
buna göre yanıt veren ısıl sensörler ile
sağlanmaktadır. (Yüksek limit, uygulamada üniteyi
devre dışı bırakabilir.)
Sayfa: 15 / 60
3.4.8 Basınç ve/veya akış kontrolü
“Yüksek basınç limiti” veya “düşük akış limiti”
gösterildiğinde ek akış yolları açarak ünitenin daha
fazla akışta tutulmasını sağlayacak basınç ve/veya
akış sensörleri kullanılabilir. Sistemin daha fazla
akışa ulaşması durumunda, “düşük basınç limiti” veya
“yüksek akış limiti” ayarı, bypass akış yolunun
kapanmasına yol açabilir. Devirsel koşulları
önleyecek sinyal yayılımı için gayret edilmelidir.
3.4.9 Azalan kapasitede çalıştırma
Veri tablosunda belirtilen şekilde uzun
süre MCSF’nin altında kapasitelerde çalışılması
pompanın zarar görmesine yol açabilir.
4 KURULUM
Tehlikeli yerlerde işletilen cihazın, infilâka karşı
korunma konusunda geçerli düzenlemelere uygun
olması şarttır. 1.6.4 Muhtemel patlayıcı ortamlarda
kullanılan ürünler başlıklı maddeye bakın
4.1 Yer
Üniteyi (cihazı) pompalanacak sıvı kaynağına yakın
bir yere kurun.
Emiş ağzının yukarı yönünde olacak şekilde (boru
çapının yaklaşık 7 ila 10 katı kadar) düzgün emme
borusu uzunluğunda olması istenir (çift dönüşlü
olmayacak).
Yeri seçerken, çalıştırma işlemleri ve ayrıca
parçaların sökülmesi ve muayene edilmesi de dâhil
olmak üzere gerçekleşecek bakım işlemleri için yeterli
alan ayrıldığından emin olun.
Bir tür havai kaldıraca ihtiyaç duyulduğu için boşluk
payı önemli bir unsurdur.
4.2 Parça montajı
Motorlar gevşek bir şekilde temin edilmiş olabilir.
Motorun, 4.5.2 nolu maddede ayrıntılı bir şekilde
gösterildiği gibi pompaya takılmasını ve
düzenlenmesini temin etmek montajı yapan kişinin
sorumluluğundadır.
Dolgu işlemi yapılmadan önce, bu
belgenin ayar bölümüne göre ilk bir ayar kontrolü
yapılarak, tespit cıvatalarını veya makine ayağını
değiştirmeden kaplin aralığının ve son ayarın
yapılması sağlanacaktır. Taban plakasının taşıma
sırasında hasar görmemesinin sağlanması açısından
bu işlem gereklidir.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
4.3 Temel (Altyapı)
Pompa ünitelerini altyapılarına monte
etmenin çok sayıda yöntemi mevcuttur. Doğru
yöntem, pompa ünitesinin ebadına, yerine ve gürültü
vibrasyon sınırlamalarına bağlıdır. Doğru alt yapısı
ve kurulum şartına uyulmaması, pompanın
arızalanmasına ve böylece garanti şartlarının dışına
çıkılmasına yol açabilir.
Temelin, pompa titreşimlerini önleyecek ve her
noktadan taban plakasını her zaman destekleyecek
kadar sağlam ve güçlü olması gerekir.
En uygun temeller, betonarmeden yapılan temellerdir.
Bunların, kurulumdan önce tam olarak dökülmesi ve
iyice kuruyacak ve yoğunlaşacak şekilde yeterince
beklenmesi gerekir.
Şekil 4.2
(Kullanıcı İş Talimatında yer alan) Genel Düzenleme
Çiziminde; primer (birinci kat) betona doğru şekil
verilmesini sağlayacak pompa taban plakası, ankraj
cıvatasının yerleri, cıvataların boyları vs. gibi
konularda genel bilgiler yer almaktadır. Primer
betonda uygun boşluklar açıldığı takdirde ankraj
cıvataları (Flowserve tarafından temin edilmeyen
(bkz. şekil 4.1)) özel bir şablon ile ya da taban plakası
ile yerleştirilebilir.
4.3.1 Taban plakasının düzgünleştirilmesi (tesviye)
Cihazı temelin üzerine yerleştirmeden önce temelin
üzerine iyice temizleyin. Gevşek çimento
parçacıklarını çıkarın ve dolgunun (harcın) iyice
tutması için üst yüzeyi çizel (keski) ile pürüzlendirin.
Kurulumun çelik yapı (platform) üzerinde yapılması
durumunda, çelik yapının üstünün temizlendiğinden
ve yağlandığından emin olun.
Tamponların API standardına göre
gerekli görülen şekilde düzgün ve paralel olması için,
taban plakasının, üzerinde bulunan tesviye vidaları ile
ve taban plakasının, temel cıvatalarından
sıkıştırılarak doğru bir şekilde tesviye edilmesi
gerekir. (Tam ayrıntılı uygulama için API’de 5.
Bölümde 3.9.4 nolu maddeye bakın.)
Şekil 4.1, Temel cıvatalarının asılması için kullanılan şablon
Aşağıda yer alan Şekil 4.2’de; standart temel
cıvataları yerine alternatif olarak kullanılabilecek bir
temel cıvata düzenlemesi yer almaktadır. Altta
uzantıların olduğu büyük pula dikkat edin. Cıvataya
ve boru kovanına kaynaklanarak dönüşlerin önüne
geçilmelidir.
Taban plakasının çalışma rayı üzerinde belirtilen
germe cıvatası uzunluğundan biraz daha fazla bir yer
ayırın. İstenmediği takdirde fazlalık her zaman
kesilebilir.
Taban plakasını, pompalama elemanı ile
kaldırmadan önce pompa ile sürücünün yarım
manşonları arasından kaplin cıvatası ile ara
parçasının çıkarılması gerekir.
Cihaz doğrudan yapısal çelik bir yapıya
monte edildiğinde, doğrudan ana yapı üyelerine,
kirişlere ya da duvarlara mümkün mertebe en yakın
bir yerde bulunmalıdır. Yüzeyin uygun olması için
taban levhasının çelik çerçeveye cıvata ile
sabitlenmesi ya da kaynaklanması gerekir.
Pompalama elemanı ile kaldırılan taban
plakasını, temin edilmiş olan tüm kaldırma halkaları
ile çekin. 2.3.1 nolu maddeye bakın.
Dolgu uygulanırken üst yüzeyin kaba bitmiş hali en iyi
sonucu verecektir.
Sayfa: 16 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Taban plakası ile beraber verilmiş her bir taban plakası
vidalı krikosunun altına yerleştirilecek yeterli sayıda
çelik plaka hazırlayın. Plakanın amacı, altındaki
betonu parçalamadan vidanın yükünü yaymaktır.
f)
4.5 nolu madde kapsamında taban plakasına
dolgu yapılmadan önce şaft ayarının
yapılabildiğinden emin olun.
4.4 Dolgu
Taban plakasının tesviye edilmesi işleminden sonra
4.4 nolu şekilde de göreceğiniz şekilde temelin
etrafında bir set oluşturun. Dolgu işleminden sonra
taban plakasının altındaki tesviye takozlarının
çıkarılıp çıkarılmaması tercih meselesidir. Takozları
çıkarmak istemiyorsanız, dolgu malzemesini
dökmeden önce yerlerini dikkatlice işaretleyin.
Şekil 4.3
Ürün ile verilmemiştir
4.3.2 Takoz ya da ayar sacı kullanarak taban
plakasının tesviye edilmesinde izlenen yöntem
a) Pompanın işlenen yüzeyleri ile sürücü tamponları
üzerinde tornacı tesviyesi kullanarak taban
plakasının tesviye edilmesini sağlayın. Her bir
tespit cıvatası altında ayar saçı kütlesinin
kalınlığını ayarladığınızda en iyi tesviye
sonucunu elde edersiniz. Ürün ile verilen taban
plakası vidalı krikosunu kullanarak ya da uygun
bir kaldıraç ile kaldırarak ya da düşük seviyede
bir hidrolik kriko kurarak taban plakasını
dikkatlice kaldırmaya çalışın.
b) Ayar saçı kütlesinin kalınlığını ayarlayın ve taban
plakasını indirin.
c) Taban plakası, hem düzgün hem de eşit hale
gelene kadar her bir cıvata pozisyonunda bu
uygulamayı mantıklı bir şekilde tekrar edin. Çoğu
cihazda azami 0.40 mm/m uzunluk (0.005 in./ft)
olmak üzere en uygun sonuç 0.25 mm/m’dir
(0.0035 in./ft).
d) Kurulumun (platform gibi) çelik yapılarda
yapılacak olması durumunda; fazladan şu
adımları izlemeniz gerekir:
 Önceden ayarlanmış sivri uçlu bir pim
kullanarak taban plakasının destek
tamponlarının bağlantı deliklerini taban
levhasına işaretleyin.
 Pompa kızağını kaldırıp hareket ettirin.
 Taban levhasının tespit deliklerini delip açın.
 Taban levhasının tespit delikleri, taban
plakasının destek tamponlarının bağlantı
deliklerinin üzerine gelecek şekilde pompa
kızağını yerine koyun.
 Cihazı daha önceden yapılan şekilde tesviye
edin (a, b ve c maddelerine bakın).
e) Taban levhası düzgün seviyeye getirildiğinde, temel
cıvatalarını güvenli olacak şekilde aşağı çekin veya
çelik bir yapıda kurulacak ise tespit cıvatalarını
sıkın. Bu taban plakasını hareket ettirmiş olabilir, o
yüzden seviyelere tekrar kontrol edin.
Sayfa: 17 / 60
Dolgu yapmadan önce taban
plakasının işlenmiş tamponlarını her iki yönde
eşitleyin ve yüzeysel olarak bir şaft/kaplin ayarı
yapın. Dolgu yerleştirildikten sonra yukarıda
belirtilen tam anlamıyla yerine getirilmediği
takdirde ayar mümkün olmayacaktır.
4.4.1
Tamamı doldurulmuş taban plakaları
Şekil 4.4
İyi, yüksek dirençli, büzülmeyen bir dolgu karışımı
kullanın ve imalatçının talimatlarına göre yerleştirin.
Taban plakasında yer alan delikler, bir taraftan
havalandırma deliği vazifesi görürken bir taraftan da
dolgu malzemesinin dökülmesini ve karıştırılmasını
sağlamaktadır. Dolgu malzemesinin doğru bir şekilde
dağılması için karıştırarak taban plakasının altını
doldurun. Dolgu malzemesinin, taban plakasının
kenarlarının altına eşit bir şekilde dağıldığından emin
olun.
Dolgu işlemini yaparken taban plakasını
titretmeyin; taban plakasının, doğru bir şekilde
havalandırıldığından ve ses yansıtma sorunlarının
olmaması için tüm alanlara yayıldığından emin olun.
Dolgunun, iyice sertleşmesi ile beraber istediğiniz
takdirde seti ve takozları çıkarın ve çıkarıldıkları
delikleri dolgu malzemesi ile doldurun.
Seviye setin üst kısmına ulaşana kadar dolgu
malzemesini dökün. Kalan dolguyu da tamamlarken
harcın taşmaması için yeterince kurumasına izin verin.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
4.4.2 Dolgu işlemi için tasarlanmayan ancak
beton temellere yerleştirilecek taban plakası
4.5 ve 4.6 nolu şekillere göre taban plakası için bir
dolgu işlemi yapılmayacak, ancak sadece kapama
(sızdırmazlık) işlemi yapılacaktır. Genel Düzenleme
Çiziminde de belirtildiği gibi hazırlık sırasında
sızdırmazlık işleminin yapılabilmesi için bir takım
açıklıkların olması şarttır. Açıklıkların
gerçekleştirilmesi için kullanılan blokların sızdırmazlık
işleminden sonra çıkarılması gerekir. Tahliye
açıklığının elde edilmesi için blokların taban
plakasının uzunlamasına kirişinden daha geniş
olması gerekir.
4.5.2.1 Şaft/kaplin ayarı
İşlemin başarılı olması için şaft
ayarının doğru olması gerekir. Şaftın sapması; hızlı
aşınmaya, gürültüye, titreşime veya özellikle cihazın
hasar görmesine yol açabilir. Şaftların, bu maddede
belirtilen limitlere göre ayarlanması gerekir.
Tek bir yönde yapılan ayarı düzeltmek için
yapılacak bir düzenleme, ayarın başka yönde olacak
şekilde değişmesine yol açabilir. Herhangi bir
ayarlama yaptıktan sonra tüm yönleri mutlak surette
kontrol edin.
Bağlı cihaz; şaft, yatak ve kaplinde olabilecek
gereksiz gerilmeleri en aza indirecek şekilde
ayarlanmalıdır. Esnek kaplinler, fark edilen sapmaları
telafi etmeyecektir. İşlem sırasında taban
plakasının/temelin çökmesine yol açan temel
oturması, ısıl genleşme ya da nozıl yükleri, kaplinde
tam sapma özelliğinin olmasını gerektirebilir.
Şekil 4.5
4.5.2.1.1 Sapma türleri
İki tür şaft sapması bulunmaktadır: açısal ve ofset.
Bu bağlamda iki set ölçüm ve düzeltme yapılması
gerekmektedir. Yatay ve dikey düzlemlerde her iki
sapma da gerçekleşebilir ve çoğu uygulamada
mevcuttur.
A) Açısal sapma
Açısal sapmada, şaftların merkez hatları birbiri ile
kesişir, ancak aynı eksen üzerinde değildir.
B) Ofset sapma
Ofset sapmada ise, şaftın merkez hatları paraleldir,
ama birbiri ile kesişmez.
Şekil 4.6
4.5 İlk ayar
4.5.1 Isıl genleşme
Şekil 4.7 – açısal sapma
Normalde pompa ile motorun, ortam
sıcaklığında ayarlanması ve işlem sıcaklığında da ısıl
genleşmeyi sağlayacak şekilde düzeltilmesi gerekir.
4.5.2 Ayar yöntemleri
Pompa ile sürücünün elektriksel
izolasyonunun yapılmasını ve yarım kaplinlerin
bağlantılarının çıkarılmasını sağlayın.
Ayar kontrol EDİLMELİDİR.
Pompa, fabrikada ayarlanacak olsa da, bu ayarın
taşıma ya da elleçleme sırasında bozulması
muhtemeldir. Gerekirse, motoru pompaya göre
ayarlayın, pompayı motora göre değil.
Sayfa: 18 / 60
Şekil 4.8 – ofset sapma
Şekil 4.9 – ofset ve açısal sapma kombinasyonu
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
4.5.2.2 Ters çevirmeli gösterge kullanarak ayar
yapılması
Ters ayar yöntemi kullanıldığı zaman aşağıda
belirtilen uygulamaların yapılması önerilir. Bunlar,
ana ayar işleminden önce yapılmalıdır.
Ayarın yapılamadığı bazı durumlarda yukarıda
bahsedilen işlemi yeniden başlatmadan önce
pompayı hareket ettirmek gerekecektir.
Dar flanşlı kaplinler için, gerek paralel gerekse açısal
ayarı kontrol etmek için şekil 4.11’de gösterildiği gibi
bir ölçme saati kullanın.
Ayrıntılı ayar işlemi için API RP686’ya bakın.
Şekil 4.10
4.5.2.2.1 Yumuşak ayak kontrolü
Bu, taban plakasının düz olmaması ya da bükülmesi
sonucu sürücünün ankraj bulonlarına aşırı baskı
olmadığından emin olmak için yapılan bir kontroldür.
Kontrol için tüm ayar saçlarını çıkarın, yüzeyleri
temizleyin ve sürücüyü taban plakasına iyice
sıkıştırın. Şekilde gösterildiği gibi bir ölçme saati
kullanın ve ölçme saatindeki sapma değerlerini
kaydederek ankraj bulonunu gevşetin – maksimum
0.05 mm (0.002 in.) kabul edilebilir bir değerdir, ancak
üstüne çıkması durumunda ayar saçı ilâve edilerek
düzeltilmesi mümkündür. Örneğin, ölçme saatinin,
ayağın 0.15 mm’ye (0.006 in.) kalktığını göstermesi
durumunda, bu değer, söz konusu ayağın altına
konulacak ayar saçının kalınlığını gösterir.
Lyice gerin ve tamamı tolerans sınırlarına gelene
kadar diğer tüm ayaklarda aynı işlemi tekrarlayın.
Sürücü, kaymalı yataklı bir elektrik motoru ise
rotorun çalıştırılacağı manyetik merkezin ayarlanması
gerekir. Bu işlem, genelde şafttaki bir yuva motor
gövdesine takılı bir gösterge hizasına getirilerek yapılır
(motor imalatçısının talimatlarına bakın).
Pompa ile sürücünün elektriksel
izolasyonunun yapılmasını ve yarım kaplinlerin
bağlantılarının çıkarılmasını sağlayın.
Ayar kontrol EDİLMELİDİR.
Pompa, fabrikada ayarlanacak olsa da, bu ayarın
taşıma ya da elleçleme sırasında bozulması
muhtemeldir. Gerekirse, motoru pompaya göre
ayarlayın, pompayı motora göre değil.
Motor ayağının altına ayar saçı ekleyerek ya da
çıkararak ve aynı zamanda gerektiğinde motoru yatay
konumda taşıyarak ayar yapılmış olur.
Sayfa: 19 / 60
Şekil 4.11
Çalışma sıcaklığında izin verilen maksimum yanlış
ayar değeri:
Paralel 0.05 mm (0.002 in.) TIR
Açısal 0.05 mm/100 mm (0.0005 in./in.)
Kalın flanşlı ve ara parçası olmayan kaplinli
pompalar, kaplin gövdelerinin dış çapında bir cetvel
kullanmak ve kalınlık ölçeği, ölçüm takozu ya da
kaliper kullanarak makine ile işlenmiş yüzeyler
arasındaki boşluğu ölçmek suretiyle ayarlanabilir.
Elektrik motorda kaymalı yataklar olduğunda
motorun, manyetik merkez hattında çalışacak şekilde
ayarlandığından emin olmanız gerekir.
Ayrıntılı bilgi için motor kılavuzuna bakın.
(Şaft uçlarından birine sabitlenmiş) bir düğme,
normalde eksenel pozisyonu sabitlemek için motor ve
pompa şaftı uçları arasında yer alır.
Motorun, manyetik merkezinde
çalışmaması durumunda, ortaya çıkan ekstra eksenel
kuvvet, pompanın basınç yatağına aşırı yük yapabilir.
Boru sistemini aşağıdaki şekilde tamamlayın ve
sürücüyü bağlamadan ve mevcut rotasyonu kontrol
etmeden önce Son şaft ayar kontrolü başlıklı 4.7 nolu
maddeden itibaren İşletmeye alma, başlatma,
çalıştırma ve durdurma başlıklı 5. maddeye kadar (5.
madde de dâhil olmak üzere) tüm maddelere bakın.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
4.5.3 Ayar saçları
Cihaz ayağı ile montaj yüzeyi arasındaki ayar saçlarının
temiz ve kuru olması gerekir. Bu özellikle belli bir süre
çalıştırılan ve yeniden ayarlanması gereken pompalar
açısından önemli bir unsurdur. Su, kir ve pas, zamanla
ayar saçı kütlesinin yüksekliğini değiştirebilir. Cihazın
tertibat ayağına olan ağırlığını desteklemek için ayar
saçlarının yeterince büyük olduğundan emin
olmalısınız. Çok ince ayar saçı kullanmayın, zira bunlar
tertibatın gözenekli olmasına yol açabilir.
Şekil 4.12, önerilen ayar saçı dizaynı
Ayar saçlarının hesaplanan kalınlığını artırmak ya da
düşürmek için cihazı dikey olarak hareket ettirin. Tespit
cıvatalarını istenen değerlere gelecek şekilde sıkın.
4.5.4 Sıcak ayar – pompa ve sürücü kılavuzları
Pompanın tespit vidalarının, aşağıya doğru döndürülmesi
ve kılavuz pimlerinin, Şekil 4.10’da görüldüğü gibi pompa
ayağına yerleştirilmesi gerekir. (Bu sadece sıcak ayar
işleminin gerekli olduğu durumlarda geçerlidir.)
Pompa üzerinde herhangi bir muayene ya da
onarım işlemine başlamadan önce, cihazın
yeniden çalıştırılmaması ve pompada hizmet
gerçekleştiren personelin yaralanmaması için
sürücü kontrollerinin “off” (kapalı) konumunda,
kilitli olması ve etiketli olması gerekir.
4.5.5 Kaplinin montajı
a) Kaplini bu kılavuzun Ekinde yer alan imalatçı
talimatlarına göre monte edin.
b) Kaplin muhafazasını yerleştirin.
4.5.6 Kurulum kontrol listesi
a) Taban plakası düzgün hale getirildi mi?
b) Taban plakasına dolgu yapıldı mı – temel
cıvataları kontrol edildi mi?
c) Şaft/kaplin ayarı yapıldı mı?
d) Borular kuruldu mu – hava deliği, sayaç, vana,
emme filtresinin yerleri doğru mu?
e) Uygun sızdırmaz contalar yerine gelecek şekilde
tüm flanş cıvataları iyice sıkıldı mı?
f) Şaft/kaplin ayarını tekrar kontrol edin.
g) Kaplin muhafazası doğru bir şekilde yerleştirildi mi?
4.6 Borular
Pompayı kesinlikle boru desteği
şeklinde kullanmayın.
4.6.1 Genel
Bu üniteler, özel servis şartlarına uygun temin
edilmektedir. Hidrolik sistemdeki değişiklikler,
performansı olumsuz etkileyebilir. Söz konusu
değişiklikler özellikle emme basıncının düşmesine yol
açarsa ya da sıvı sıcaklığı artarsa böyle bir durum
gerçekleşir. Sorun olduğu takdirde Flowserve ile
irtibata geçin.
Şekil 4.13, pompa kılavuz piminin yerleştirilmesi
Sürücü ile ilgili taslağa ve/veya sürücünün kılavuz
bilgileri için sürücü talimatlarına bakın.
Ünite, sadece NORMAL çalışma sıcaklığı ile şartlarını
sürdürecek yeterli bir sürede çalıştırıldıktan sonra
sıcak kontrol yapılabilir. Cihazın, doğru bir şekilde
soğuk ayarı yapıldığı takdirde, ofset sapma, çalıştırma
sırasında 4.5.2.2.1 nolu maddede belirtilen limitler
dâhilinde olacaktır. Aksi takdirde ayarları yapın.
Dönen cihazın etrafında herhangi bir bakım,
muayene, onarım ya da temizlik işlemine
girişmeyin. Böyle bir işlem, cihazı çalıştıran
personelin yaralanmasına yol açabilir.
Sayfa: 20 / 60
Emme ve tahliye borularının; büyük ebatta olması,
doğrudan çalıştırıldığında kurulması ve dirseklerin
minimum düzeyde olması gerekir. Emme hattında çift
dirsek oluşmasından sakınılmalıdır ve boru çapının 7
ila 10 katına eşit bir akış uzunluğunun, doğrudan emiş
ağzının yukarı akış yönünde olması istenir.
Borulardaki sürtünme hasarlarını ve hidrolik gürültüyü
en aza indirmek için emme ve tahliye pompasında bir
ya da iki boy daha büyük olan boruları seçmek iyi bir
uygulamadır. Genelde ana boru hattı hızı, emme
borusunda 2 m/s (6 ft/sec) ve tahliye borusunda 3 m/s.
(9 ft/sec) üzerine çıkmamalıdır.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Ağızda aşırı yük oluşmaması, pompa/
sürücü ayarının yapılması ve borunun neden olacağı
titreşimlerin önlenmesi için pompanın dışındaki
boruların desteklenmesi için önlem alınması gerekir.
Pompanın gerekli NPSH’inden (Net Pozitif Emme
Yüksekliği) daha yüksek olması gereken mevcut
NPSH değerini göz önünde bulundurun.
Pompa flanşlarında izin verilen maksimum kuvvet ve
momentler, pompa ebadı ve türüne göre değişiklik
gösterir. Yanlış ayar yapılması, yatakların ısınması,
kaplinlerin ısınması, vibrasyon ve pompa gövdesinin
arızalanması durumunda aşırı olabilecek bu kuvvet
ve momentleri en aza indirmek için aşağıdaki
hususların kesinlikle yerine getirilmesi şarttır:
 Aşırı olabilecek harici boru yükünü önleyin
 Kesinlikle boruları, pompa flanş bağlantılarına
baskı uygulamak suretiyle çekmeyin
 Genişletme contalarını takmayın; böylece
bunların kuvveti, dâhili basınçtan dolayı pompa
flanşını etkiler
Boru ve teçhizatın, kullanımdan önce
temizlendiğinden emin olun.
Tehlikeli sıvı borularının, pompa çıkarılmadan
önce pompa temizliğine izin verecek şekilde
düzenlendiğinden emin olun.
4.6.2 Emme boru sistemi
a) Giriş borusu, pompa giriş yuvasından bir ya da iki
boy daha büyük olmalı ve boru dirsekleri
mümkün mertebe yarıçapı (radyus) kadar geniş
olmalıdır.
b) Emme borusunda hava boşluklarının
olmamasına dikkat edin. (Hava deliği şarttır.)
c) Boru redüktörleri maksimum olarak toplam 15
derece dağıtma açısına sahip olmalıdır.
d) Boru sistemi, su borularında hava engellerinin
oluşmasını engellemek için birleştirilmiş eksentrik
(salgılı) redüktörler ile pompa girişinin üzerine
doğru eğimli olmalıdır.
e) Akış, gürültü ve yıpranmayı en aza indirmek
amacıyla homojen bir şekilde emme pompasına
girmelidir.
f) Çok fazla yabancı maddenin olabileceği durumlar
haricinde giriş borularında filtre kullanılması
önerilmez. Kullanılan giriş filtrelerinde ise, net bir
“boş alan” olması gerekir. (Bkz. madde 4.6.2.1.)
4.6.2.1 Emme filtresi
Yeni bir kurulumda, kir, kabuk, kaynak parçacıkları ve
diğer öğelerin, pompaya girmesini önlemek için çok
dikkatli olunmalıdır; bu durum, muhtelif kapalı döner
Sayfa: 21 / 60
alıştırmaları, özellikle yeni boru sistemlerinde bulunan
aşındırıcı maddelere karşı korumak açısından
önemlidir.
Emme sistemi, emme filtresi takılmadan ve emme
borusu pompaya bağlanmadan önce iyice
temizlenmelidir.
Emme filtresi, pompa emiş flanşından yukarı yönlü
olarak 5 ilâ 20 boru çapı arasında olacak şekilde
monte edilmelidir.
Filtrenin açık alanı, pompa emiş alanının
minimum 1/3 oranında olmalıdır.
Şekil 4.14 – konik tipte filtre
Flowserve’ın emme filtreleri için önerisi, konik şekilli bir
1
çelik plakadan oluşmaktadır. Plakada 1.6 mm ( /16 in.)
perforasyon bulunmaktadır ve istenen akış için yeterli
boyut ve kalınlıktadır. Yukarıdaki şekle bakın.
Yukarıda belirtilen şartlara uygun diğer tür filtreler de
kullanılabilir.
Basınç ölçerler, ekranın her iki tarafına monte
edilmeli; böylece ekranda basınç düşüşleri ölçülebilir.
Ünite çalıştırılmaya başladığında, ekranın her bir
tarafındaki ölçerlerin dikkatli bir şekilde izlenmesi
gerekir. İki ölçer arasında diferansiyel basınçtaki bir
artış, ekranın, kir ve kabuk ile tıkanmaya başladığını
gösterir. Pompa, bu noktada kapatılmalı ve ekran
temizlenmeli ve/veya değiştirilmelidir.
Emme hattına bir makara parçası monte
edilmelidir; böylece emme filtresi, filtre ile pompa
arasına monte edilmeli ve bir basınç ölçer ile
çıkarılmalıdır.
4.6.2.2 Bypass hattı
Düşük akışlarda çalıştırma,
pompanın beygir gücünün sıvıyı ısıtmasına yol
açar. Buharlaşmanın ve daha sonrasında
pompanın zarar görmemesi için bypass yapılması
gerekebilir. Bypassa gerek olup olmadığını tespit
etmek için yerel bir Flowserve şubesine başvurun.
Belirtilenden daha düşük akışta sürekli
çalıştırılması mekanik hasarlara yol açabilir.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
4.6.3 Tahliye boru sistemi
a) Pompanın tahliye borusuna bir kontrol vanası ve
geçit vanası yerleştirin. Pompa durdurulduğu
zaman kontrol vanası aşırı basınç karşısında
pompayı koruyacak ve pompanın geriye doğru
hareket etmesini önleyecektir. Geçit vanası ile
pompa nozılı arasında muayene edilmesini
sağlayacak bir kontrol vanasının yerleştirilmesi
gerekir. Pompayı emme yönünde kesinlikle
kısmayın ve bir vanayı doğrudan pompa girişinin
ağzına yerleştirmeyin.
b) Boru redüktörleri maksimum olarak toplam 15
derece dağıtma açısına sahip olmalıdır.
4.6.4 Tahliye boruları
Pompa gövdesinden tahliye edilenleri ve salmastra
(glend) sızıntısı, uygun bir atık noktasına boruyla
akıtılmalıdır.
4.6.5 Mekanik salmastralı pompalar
Şaftın sızıntılara karşı kapatılabilmesi için kartuş
mekanik salmastralar kullanılmaktadır. HPX
pompasında kullanılan sızdırmazlıklarda, özel sıvılara
ve şartlara karşı sızdırmazlık sağlayacak dâhili dizayn
farklılıkları bulunmaktadır.
Asgari düzeyde sızıntı koşullarında uzun ömürlü
sızdırmazlık, sadece sızdırmazların temiz ve soğuk
sıvı ile temin edilmesi durumunda sağlanacaktır.
Pompalanan sıvıda asılı kalabilecek ince katı parçalar
dahi, salmastra yüzeylerine zarar verebilir ve
salmastranın sızmasına yol açabilir; böylece harici bir
taşkınlığa yol açarak ya da farklı bir salmastra
mekanizmasının kullanılmasını gerektirebilir. Her
pompa için sağlanan salmastra dengeleme ve
boşaltma mekanizması, özel sipariş şartlarına göre
tasarlanıp oluşturulmaktadır.
HPX pompası, tekli ya da çiftli mekanik pompa
salmastrası ile hazırlanabilir. Pompanız ile
kullanılacak boru sistemi bağlantıları için Genel
Düzenlemeye bakın.
Mekanik salmastra değişimi ya da servisi sırasında,
çekme parçasının gövdeden çıkarılması gerekir.
Kartuş parçasının çıkarılması konusunda imalatçının
imalatlarını izleyin.
4.6.6 Son kontroller
Emme ve tahliye borularında tüm cıvataların sıkılmış
olup olmadığını kontrol edin. Ayrıca tüm temel
cıvatalarının ve tali hatların sağlam olup olmadığını
da kontrol edin.
Sayfa: 22 / 60
4.7 Son şaft ayar kontrolü
Boruları pompaya bağladıktan sonra şaftı elle
defalarca çevirin ve tüm parçaların serbest
olduğundan ve birbiri ile temas etmediğinden emin
olun.
Kaplindeki gerilimin borudan dolayı ortaya
çıkmadığından emin olmak için kaplin ayarını daha
önceden tarif edildiği şekilde yeniden kontrol edin.
Boruda gerilme var ise, boruları düzeltin.
4.8 Elektrik bağlantıları
Elektrik bağlantıları, yerel ulusal ve
uluslararası düzenlemelere uygun bir şekilde ehliyetli
bir elektrik teknisyeni tarafından yapılmalıdır.
Elektrik bağlantılarının yapılmasında IEC6007914’e uyumun ek bir şart olarak öngörüldüğü muhtemel
patlayıcı alanlar ile ilgili AVRUPA BİRLİĞİ DİREKTİFİ
konusunda bilgi sahibi olmanız önem arz eder.
Tesiste kabloların döşenmesi ve cihazın monte
edilmesi ile ilgili olarak elektromanyetik uyuma ilişkin
AVRUPA BİRLİĞİ DİREKTİFİ konusunda bilgi sahibi
olmak önem arz eder. Kablolama/kurulum sırasında
kullanılan tekniklerin, elektromanyetik emisyonları
artırmadığından ya da cihazın, kabloların ya da
bunlara bağlı diğer aygıtların elektromanyetik
bağışıklılığını düşürmediğinden emin olmak için
ihtimam gösterilmelidir. Sorunuz olduğu takdirde bilgi
almak için Flowserve’e başvurun.
Motorun kabloları, var ise, sıcaklık,
toprak kaçağı, akım ve diğer koruyucu aygıtlar da
dâhil olmak üzere (genelde terminal kutusu içerisinde
temin edilen) motor imalatçısı talimatlarına uygun bir
şekilde bağlanmalıdır. Tanım etiketi kontrol edilerek
güç kaynağının uygun olup olmadığı kontrol
edilmelidir.
Acil durumlarda durdurma tertibatı takılı olmalıdır.
Pompa ünitesine önceden bağlanmış olarak temin
edilmemiş ise, kontrol aygıtı/starter (başlatıcı)
içerisinde kontrol aygıtı/starter ile ilgili elektrik bilgileri
de yer almalıdır.
Kontrol aygıtı bulunan pompa setlerinde elektrik
ayrıntıları konusunda ayrıca verilmiş olan kablolar
şemasına bakın.
Motoru güç kaynağına bağlamadan
önce 5.3 Dönüş yönü başlıklı maddeye bakın.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
4.9 Koruma sistemleri
Özellikle pompanın, muhtemel patlayıcı bir
alanda ya da tehlikeli bir sıvı maddenin elleçlendiği
bir ortamda monte edilmesi halinde aşağıda yer alan
koruma sistemlerinden istifade edilmesi önerilir.
Sorunuz olduğu takdirde Flowserve ile irtibata geçin.
Sistemin, pompanın, kapalı bir vananın karşısında ya
da minimum sürekli ve güvenli bir akış altında
çalışmasına olanak tanıması durumunda, sıvının
sıcaklığının emniyetsiz bir düzeye yükselmemesi için
bir koruma tertibatının takılması şarttır.
Sistemin, pompanın kuru halde çalıştırılmasını ya da
boşken hareket ettirilmesine izin verebileceği
durumlarda, pompanın durmasını ya da
çalıştırılmasını önleyecek bir güç monitörü
takılmalıdır. Bu özellikle pompa ile tutuşabilir sıvı
elleçleme işlemi yapıldığında söz konusudur.
Pompadan ya da pompa ile ilgili sızdırmazlık
sisteminden ürün sızıntısının tehlikeli bir duruma yol
açması durumunda, uygun bir sızıntı algılama
sisteminin takılması önerilir.
Yataklarda aşırı yüzey sıcaklıklarının önlenmesi için
sıcaklığın ya da vibrasyonun izlenmesi önerilir. 5.7.4
ve 5.7.5 nolu maddelere bakın.
5 İŞLETMEYE ALMA, BAŞLATMA,
ÇALIŞTIRMA VE DURDURMA
Bu işlemlerin, tam ehliyetli
personel tarafından yapılması icap eder.
5.1 Ön işletmeye alma işlemi
İlk başlatma işlemi sırasında ve cihaz bakımdan
geçtikten sonra aşağıda belirtilen adımların izlenmesi
gerekir:
a) Pompa montajı yapılmadan önce (cüruf, cıvata vs.
gibi) tüm kalıntıları çıkarmak için sistemin emme
kısmını bol su ile temizleyin.
b) Pompanın ve boru sisteminin temiz olduğundan
emin olun. Pompayı çalıştırmaya başlamadan
önce, kurulum sırasında birikmiş olabilecek
yabancı maddelerin çıkarılabilmesi için boru
sisteminin iyice ters yıkama işleminden geçmesi
gerekir. Sisteminizin kirlenmemesi için olabilecek
tüm önlemleri alın.
c) Gerekirse emme filtresi takın. (Bkz. madde
4.6.2.1.)
d) Yatak muhafazasını, doğru seviyeye kadar uygun
yağ ile doldurun. Başlatma sırasında yeterli
yağın olması için işleme başlamadan önce
yatağa az miktarda yağ konmalıdır. (5.1.1 nolu
maddeye bakın.)
e) Pompa rotorunun düzgün bir şekilde dönmesi için
rotoru elle ya da kayışlı bir anahtar ile çevirin.
f) Doğru sızdırmaz boru sisteminin monte
edildiğinden ve sistemin zarar görmediğinden
emin olun.
g) Kaplin kurulumundan önce doğru dönüp
dönmediğini kontrol etmek için iterek motoru
çalıştırmaya çalışın. Dönüş doğru değil ise,
dönüşün değiştirilmesi için uygun bağlantılar
konusunda motor kılavuzuna bakın.
(Değiştirmeden önce elektrik bağlantısını
tamamıyla kapatın.)
h) Kaplinin, doğru bir şekilde ayarlandığından ve
yağlandığından ve pompa ile sürücünün doğru
sabitlendiğinden emin olun. (4.5 nolu maddeye
bakın.)
i) Kaplin muhafazasının doğru takıldığından emin
olun.
j)
Kaplin muhafazası güvenli ve doğru bir
şekilde yerleştirilmeden cihaz (ünite)
çalıştırılmamalıdır. Bu uyarıya uyulmaması,
cihazı çalıştıran personelin yaralanmasına
sebep olabilir.
Tüm cıvataların ve tapaların iyice yerine
oturduğundan emin olun.
5.1.1 Yağlama
Yatak yağlama işlemi; temin edilmiş olan yatak
muhafazasına yağ halkası, atıcı ya da saf yağ
püskürtücüsü ile gerçekleşen yağ dağıtımıdır. Sabit
seviye yağlayıcısı, aksi belirtilmediği sürece (saf yağ
püskürmeli yağlama işlemi için olanlar dışında)
pompa ile beraber temin edilir.
5.1.1.1 Yağ halkası ya da tutucu yağlaması
Yatak muhafazasının rezervuarını doldurmaya
başlamadan önce muhafazayı emniyet solventi ve
kullanılacak yağlama yağı ile uyumlu yüksek
derecede bir çalkalama (yıkama) yağı ile iyice
temizleyin. Rezervuarın, Şekil 5.1’de görüldüğü gibi
uygun seviyeye gelecek şekilde doldurulması gerekir.
Şekil 5.1a
Sayfa: 23 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
D1: Tutucu yağlamalı
yağlayıcı bağlantısı
C1: Tutucu yağlamalı
taşırma tapası
D2: Yağ halkası
yağlamalı yağlayıcı
bağlantısı
C2: Yağ halkası
yağlamalı taşırma
tapası
mümkün olduğu kadar çok kez doldurmaya

çalışın; şişede hava
kabarcıkları oluşmamalıdır.
d) Şişeyi çıkarın ve yağ seviyesinin, yağlayıcı
bağlantısının merkez hattından 6 mm (0.24 in.)

mesafede olduğundan
emin olun. Üst çapraz
kolu gereken
şekilde
ayarlayın
ve alt kol ile yerine

sabitleyin.

Şekil 5.1b






Yağ seviyesinin, doğru seviyede muhafaza edilmesi
gerekir: Yağın eksik olması, yatakların aşırı ısınmasına
ve bozulmasına yol açabilir; ayrıca doğru seviyenin
üzerine çıkılması da, labirent salmastralardan sızıntı
olmasına neden olabilir. Sabit seviye yağlayıcısı,
5.1.1.1.1 nolu maddede Trico yağlayıcısı için
gösterildiği gibi cam rezervuarı destekleyen çapraz
kolların yüksekliğini değiştirerek ayarlanabilir.
Aşağıda belirtilen açıklamaya göre yağ dağıtımı,
tutucu ya da yağ halkası ile sağlanır. (Bkz. Şekil 5.2.)





















Kovan yatağının yandan yağlanması:
 (1)-(2) tutucu (veya var ise yağ halkası) yağ
haznesinden yatak muhafazasının çeperlerine
yağ serpiştirir
 (3)-(4) Yağ toplayıcısı ile toplanan yağ “E”
deliğinden kovan yatağına ulaşır
 (5) Kovan yatağına akan yağ, yağ haznesine geri
döner


Şekil 5.2a
Basınç yatağının yandan yağlanması:
 (1)-(2) tutucu (veya var ise yağ halkası) yağ
haznesinden yatak muhafazasının çeperlerine
yağı ittirir
 (3)-(4) Yağ toplayıcısı ile toplanan yağ “E”
deliğinden basınç yatağına ulaşır
 (6) yağ basınç kovanlarının arkasına toplanır ve
basınç yataklarına akan yağ, yağ haznesine geri
döner
 (7) yağ seviyesi, “G” taşırma deliği vasıtasıyla
düzenlenir. Yağ, bu delikten hazneye geri döner
5.1.1.1.1 Trico yağlayıcı ayarı (standart)
a) Doğru seviyeyi belirlemek için taşırma tapasını
kullanarak muhafazanın üst kısmından doldurma
işlemini başlatın. (Madde 5.1.1.1’de şekle bakın.)
b) Elle gevşetilip sıkıştırılan vidayı çıkarıp şişeyi
alın. Yatak muhafazasındaki yağlayıcı
bağlantısının merkez hattından 6 mm’lik (0.24 in.)
üst çapraz kola doğru ölçüm yapın; bunu, şekil
5.3’de görüldüğü şekilde alttaki kolu tamamıyla
aşağıya doğru indirerek yapabilirsiniz.
c) Şişeyi önerilen yağ ile doldurun ve tutucuya
yerleştirin. Şişeyi çıkarın ve yatak muhafazasını,
çapraz kol seviyesine kadar doldurmak için
Sayfa: 24 / 60











Şekil 5.2b
Şekil 5.3
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
5.1.1.1.2 Muayene
Yatak muhafazasındaki yağ seviyesini günde en az
bir kez kontrol edin. Yağ durumunu ise haftada en az
bir kez kontrol edin. Yağ, her zaman yatağın
ömründen daha önce aşınmasına yol açan kir ve
nemden dolayı kirlenme ve kullanımdan kaynaklı
tedrici bozulmalara maruz kalır.
Yağ ile yağlamalı pompalar için, yatak
muhafazasını doğru seviyeye kadar gelecek şekilde
doğru sınıf yağ ile doldurun (sabit seviyeli yağlayıcı
şişe [standart konfigürasyon] ya da [talep halinde
monte edilen] sıvı seviye göstergesi).
Üstte bulunan bağlantılardan giriş ve çıkış borusunun
tapalarını çıkarın. Üst açıklığa uygun bir yeniden
gruplayıcı takın, hava deliği bağlantılarını açık
bırakın, yağ gerikazanım tuzağını, alt açıklığa
bağlayın ya da tahliye vazifesi görecek şekilde açık
bırakın. (Ayrıntılı bilgi için şekil 5.5’e bakın.)
Yağ halkası, tutucu ya da sabit seviye yağlayıcısı
mevcut değildir.
Şekil 5.4 – sıvı seviye göstergesi
5.1.1.1.3 Yeniden Doldurma
Yağlayıcıya yağı gereken şekilde yeniden doldurun.
Yüksek sıcaklıklarda yağı yeniden doldurma işleminin
daha sık gerçekleşmesi gerekebilir.
5.1.1.1.4 Yağın değiştirilmesi
Yağ değiştirme sıklığı, pompa servis ve çevre
koşullarına bağlıdır. Genelde, yatak muhafazasındaki
yağın, ilk değiştirme işleminden sonra her 4 000
çalışma saatinde bir değiştirilmesi gerekir.
5.1.1.1.5 Yağlama ile ilgili açıklama
İdeal yatak yağlama yağının, tamamıyla rafine
edilmiş, nötr mineral ve tercihan türbin tipinde
yağlama yağı olması gerekir. Muhteviyatında serbest
asit, klorür sülfür ya da az da olsa serbest alkali
bulunmamalıdır. Yağın, aşağıda belirtilen fiziksel
özelliklere uygun olması önerilir.
5.1.1.2 Saf yağ püskürtmeli yağlama
Pompanın yatak muhafazasının, saf yağ püskürtmeli
yağlama işlemi için hazırlanması durumunda yatak
muhafazasında aşağıda belirtilen bağlantıların
kurulmuş olması gerekir:
 Kovan ve basınç yatakları arasında yatak
muhafazasının üst yarısında bulunan adaptörlü yağ
püskürtmeli giriş bağlantısı bulunan ¼ in. lik NPT
 Rulmanlı yatak ile ara/harici yatak muhafazası
kılıfı arasındaki boşlukta ¼ in. lik NPT hava deliği
bağlantısı
 Yatak muhafazasının alt yarısında bulunan
½ in. lik NPT tahliye bağlantısı
Sayfa: 25 / 60
Şekil 5.5
5.1.1.3 Arındırılmış yağ püskürtmeli yağlama
Pompanın yatak muhafazasının, arındırılmış yağ
püskürtmeli yağlama işlemi için hazırlanması
durumunda yatak muhafazasında aşağıda belirtilen
bağlantıların kurulmuş olması gerekir:
 Kovan ve basınç yatakları arasında yatak
muhafazasının üst yarısında bulunan adaptörlü yağ
püskürtmeli giriş bağlantısı bulunan ¼ in. lik NPT
 Rulmanlı yatak ile ara/harici yatak muhafazası
kılıfı arasındaki boşlukta ¼ in. lik NPT hava deliği
bağlantısı
 Yatak muhafazasının alt yarısında bulunan ½ in.
lik NPT tahliye bağlantısı
Üstte bulunan bağlantılardan giriş ve çıkış borusunun
tapalarını çıkarın. Üst açıklığa uygun bir yeniden
gruplayıcı takın, hava deliği bağlantılarını açık
bırakın, yağ gerikazanım tuzağını, alt açıklığa
bağlayın ya da tahliye vazifesi görecek şekilde açık
bırakın. (Ayrıntılı bilgi için şekil 5.5’e bakın.)
Bu konfigürasyonda 5.1.1.1 nolu maddede de
belirtildiği üzere tutucu ya da yağ halkası gibi dâhili
parçalar ve arındırma işlemi için tasarlanmış özel bir
sabit seviye yağlayıcısı bulunmaktadır.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
5.2 Pompa yağlayıcıları
5.2.1 Önerilen yağlayıcılar
Yağ
Yağlama servisi
Bilyalı yatak
Mineral yağ (petrol esaslı)
Santrifüj pompa yağlama
Tür
Mineral yağ (petrol esaslı)
Viskozite
mm²/s 40 ºC [cSt]
Yağ sıcaklığı aralığı *
ºC (ºF)
Yaklaşık tüketim sürekli
işlem
32
46
68
100
-5 ilâ 65
(-23 ilâ 149)
0.12 litre/ay
(¼ pint/ay)
azami 75
(azami 167)
0.12 litre/ay
(¼ pint/ay)
azami 85
(azami 185)
0.12 litre/ay
(¼ pint/ay)
-30 ve üzeri
(59 ve üzeri)
0.12 litre/ay
(¼ pint/ay)
Alıştırma süresi
500 saat
500 saat
500 saat
500 saat
İlk yağ değiştirme
500 saat
500 saat
500 saat
500 saat
Sonraki yağ değiştirmeler
4 000 saat
4 000 saat
4 000 saat
4 000 saat
Bir yıllık tüketim
Yaklaşık azami 1.44 litre
Yaklaşık azami 1.44 litre
Yaklaşık azami 1.44 litre
Yaklaşık azami 1.44 litre
DIN51502 ISO VG’ye
göre nosu
32
46
68
100
BP Energol HL32
BP Energol HLP32
Perfecto T32
Anstron HL32
Anstron HLP32
OLNA 32
HYDRELEF 32
TURBELF 32
ELFOLNA DS32
TERESSO 32
NUTO H32
BP Energol HL46
BP Energol HLP46
Perfecto T46
Anstron HL46
Anstron HLP46
BP Energol HL68
BP Energol HLP68
Perfecto T68
Anstron HL68
Anstron HLP68
TURBELF SA46
TURBELF SA68
ELFOLNA DS46
TERESSO 46
NUTO H46
ELFOLNA DS68
TERESSO 68
NUTO H68
LSO 32 sentetik yağ
LSO 46 sentetik yağ
LSO 68 sentetik yağ
LSO 100 sentetik yağ
Mobil DTE hafif yağ
Mobil DTE13M
MobilDTE24
Q8 Verdi 32
Q8 Haydn 32
Shell Tellus 32
Shell Tellus 37
Shell Turbo T32
Rando Oil HD 32
Rando Oil HD-AZ-32
Mobil DTE orta yağ
Mobil DTE15M
Mobil DTE25
Q8 Verdi 46
Q8 Haydn 46
Shell Tellus 01 C 46
Shell Tellus 01 46
Shell Turbo T46
Rando Oil 46
Rando Oil HD B-46
Mobil DTE ağır orta yağ
Mobil DTE26
-
Azolla ZS32
Azolla ZS46
BP
CASTROL
DEA
Elf
Petrol Şirketleri ve Yağlayıcılar
Saf yağ püskürtmeli
yağlama
Yağ halkası ya da tutucu yağlaması
Esso
LSC (yağ püskürtme için)
Mobil
Q8
Shell
Texaco
Toplam
Q8 Verdi 68
Q8 Haydn 68
Shell Tellus 01 C68
Shell Tellus 01 68
Shell Turbo T68
Rando Oil 68
Rando Oil HD C-68
Azolla ZS68
-
-
-
-
Wintershall
Wiolan HN32
Wiolan HN46
Wiolan HN68
(BASF Grubu)
Wiolan HS32
Wiolan HS46
Wiolan HS68
(*) Normalde yatak sıcaklığının stabilize olmasının 2 saati bulduğunu ve nihai sıcaklığın, ortama, dakikada devir sayısına, pompalama
sıcaklığına ve pompa ebadına bağlı olacağını unutmayın. Ayrıca bazı yağların asgari sıcaklık özelliğinin artmasına yol açabilecek ve
(Mobil DTE13M gibi) 95 olarak alınan asgari makul endeksten daha yüksek Viskozite Endeksine sahip yağlar bulunmaktadır. Ortamın,
-5 °C’den (-23 °F) daha düşük olduğu durumlarda sınıf (grad) kapasitesini mutlaka kontrol edin.
Yatak, dişli vs. yağlaması için normal tipte yağ yerine
sentetik yağlayıcı (ateşe dayanıklı sıvı) kullanılacak
olması durumunda, tüm sızdırmaz contaların ve
yağlayıcı ile temas halinde olan O-halkalarının
malzemesinin, yağlayıcı ile uyumlu olması gerekir.
Normal sızdırmaz conta malzemeleri, sentetik
yağlayıcıların içerisine daldırıldığı zaman genellikle ya
şişer ya da bozulur: Ayrıca, rezervuar ve yatak
haznelerin iç çeperlerindeki normal boyalar da sökülür.
Sayfa: 26 / 60
Saf yağ püskürtmeli yağlama yapılması durumunda,
yağlama yağının, pas ve oksidasyona karşı korumalı
olması, rasgele püskürtmeyi baskılaması ve iyi ticari
uygulamalarına göre üretilmiş olması gerekir.
Viskozitenin ISO VG 100 olması gerekir. Önceki listede
önerilen yağ tedarikçisi firmaların adları yer almaktadır
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
5.2.2 Önerilen dolum miktarları
şekilde etkilenmeyeceğini gösterdiği takdirde sentetik
yağlar da kullanılabilir.
Yağ tutucusu ya da yağ halkası
Yatak
Yağ doldurma kapasitesi
Yatak
muhafazasının
litre (fl. oz)
nosu
ebadı (*)
Tutucu
Yağ halkası
G040B159
7308
1.51 (51.05)
1.13 (38.21)
G050B159
7311
1.34 (45.31)
0.85 (28.74)
G070B159
7314
1.83 (61.87)
1.02 (34.49)
G090B159
7315
4.43 (149.78)
2.82 (95.34)
G090B159
7316
4.17 (140.99)
2.60 (87.91)
G105B159
7320
5.18 (175.14)
4.5 (152.15)
* Yatak muhafazasının ebadı, yağlayıcının karşı tarafında bulunan
yatay merkez hattındaki muhafazanın üzerinde bulunan yazılı
tanıtıcı işaretlerden ve basınç yatağının yan kısmında yer alan
etiketten görülebilir.
Saf ve arındırılmış yağ püskürtme
Püskürtmeli
Yatak
Yatak
tüketim
muhafazasının
nosu
ebadı (*)
l/m (ft3/min)
G040B159
7308
6 (0.212)
G050B159
7311
8.5 (0.300)
G070B159
7314
11 (0.388)
G090B159
7315
11 (0.388)
G090B159
7316
12.5 (0.441)
G105B159
7320
15.25 (0.539)
Yağ tüketimi
cc/m (in.3/min)
0.024 (0.0015)
0.034 (0.002)
0.044 (0.0027)
0.044 (0.0027)
0.05 (0.003)
0.06 (0.0037)
5.2.3 Yatak muhafazası yağ sınırlamaları
Başlatma anında önerilen yağ sıcaklığı
Arzu edilen çalıştırma sıcaklığı
15.6 °C (60 °F)
60-71 °C (140-160 °F)
Yağ bağlantısı merkez hattı üzeri yağ seviyesi
6 mm
Başlatma sıcaklığının uzun bir süre -10 °C (14 °F)
altında olması durumunda sentetik yağ kullanılması
önerilir. Var ise, diğer sürücüler ve dişli kutuları,
bunların kullanım kılavuzlarına göre yağlanmalıdır.
Ürün ile yağlamalı yataklarda ürün
tedarik kaynağının, sipariş ile karşılaştırılarak kontrol
edilmesi gerekir. Pompa çalıştırılmadan önce harici temiz
tedarik, özel tedarik basıncı ya da yağlama tedarikinin
başlatılması konusunda gereklilikler söz konusu olabilir.
5.2.4
Yağlama takvimi
5.2.4.1 Yağ ile yağlamalı yataklar
Normal yağ değişim aralıkları, 4 000 çalışma saati
şeklinde ya da en az her altı ayda bir olmalıdır.
Kızgın işlemlerde ya da oldukça rutubetli ya da
korosif ortamlarda yağın çok daha sık bir şekilde
değiştirilmesi gerekir. Yağlayıcı ve yatak sıcaklığı
analizi, yağlayıcı değiştirme aralıklarının en iyi şekilde
gerçekleşmesi açısından faydalı olabilir.
Halka yağlamalı ya da serpiştirmeli sistemlerde
belirtilen çalıştırma şartları altında ve 43 °C (110 °F)
ortam sıcaklığında yağ haznesi sıcaklığının 82 C
(180 °F) altına düşmesi beklenir.
Sürekli yükselen sıcaklık ya da ani gelişen artışlar bir
kusur olduğunu gösterir.
5.3 Dönüş yönü
Pompanın, yatak muhafazasında yer
alan pompa yönü oku ile aynı şekilde döndüğünden
emin olun. Her halükarda dönüş yönünün, bağlantısı
kesilen pompa ile kontrol edilmesi gerekir.
Kuru çalıştırma yapılmaması için pompanın ya sıvı ile
dolu olduğundan ya da sürücü açılmadan önce esnek
kaplinin bağlantısının kesildiğinden emin olun.
Tesisin güç kaynağı için bakım
çalışmaları yapıldığında, ikmal safhalarının
değiştirilmesi durumunda dönüş yönünün yukarıda
belirtilen şekilde yeniden kontrol edilmesi gerekir.
5.4 Koruma tertibatı
Koruma tertibatı, pompa setine takılmış olarak
temin edilmektedir. Bu tertibatın çıkarılmış olması
durumunda pompa kaplini ve şaftın açık parçalarının
etrafında bulunan koruyucu muhafazaların emniyetli
bir şekilde takıldığından emin olun.
5.5 Çalıştırmaya hazırlama ve yardımcı
tedarik malzemeleri
(Mevcut) tüm elektrik, hidrolik,
pnömatik, sızdırmazlık ve yağlama sistemlerinin bağlı
ve çalışır durumda olduğundan emin olun.
Kesintisiz işleme başlamadan önce
giriş borusu ile pompa gövdesinde tamamıyla sıvı
olduğundan emin olun.
Pompayı çalıştırmaya başlamadan
önce gövde ile emme hattının, tamamıyla
pompalanan sıvı ile doldurulması gerekir. Dönen
parçalar, yağlama için kullanılan bu sıvıya bağlıdır ve
pompa, sıvısız çalıştırıldığı takdirde takılabilir.
Yağlama yağında, köpük önleyici maddelerin
bulunduğu yüksek kaliteli mineral yağ bulunmalıdır.
Kontroller, lastik yağ sızdırmazlarının olumsuz bir
Sayfa: 27 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
5.6 Pompanın çalıştırılması
a) Vana halihazırda kapalı değil ise tahliye vanasını
kapatın ve ardından asgari düzeyde akışı
sağlamak için birazcık açın. (Vana tam kapalı
konumda iken üniteyi çalıştırmayın). İlk
çalıştırmalarda sistemin sur darbesine yol
açmamak için dikkatli olunmalıdır.
b) Sürücüyü çalıştırmak için sürücü imalatçısının
talimatlarını izleyin.
c) Pompa (uygulanıyorsa) ısıtın.
d) Ani sıvı sıcaklığı değişiklikleri sonucu pompada
olabilecek şiddetli ısıl darbeler konusunda dikkatli
olun. Pompa, çalıştırma işleminden önce ön
ısıtma işleminden geçmelidir. Aksi belirtilmediği
sürece, gövdenin ısıl sıcaklığının, çalıştırma
sırasında pompalanacak sıvının sıcaklığına göre
55 °C (130 °F) dâhilinde olması gerekir. Gövde,
ağır metal bölümlerin olması nedeniyle, bu gibi
değişiklikler sırasında sıvı sıcaklığını
düşürecektir; bu durum da, şiddetli sıcaklık
gerilmelerine ve arkasından işlem gören
alıştırmalarda ortaya çıkabilecek sapmalara yol
açabilir. Havalandırma, boşaltma veya
tahliyeden bypass boruları kullanmak suretiyle
gövdeden az miktarda sıcak sıvı sirkülasyonu
sağlayarak ön ısıtma işlemi gerçekleştirilir.
Pompayı yavaşça ve en fazla 55 °C saat (130 °F
saat) sıcaklıkta ön ısıtma işleminden geçirin.
e) Çalıştırmadan önce pompanın içine su akıtın ve
emme vanasının açık olduğundan emin olun.
Yıkama ve/veya soğutma
ve/veya (gerekirse) ısıtma sıvısı ikmal
düzeneğinin, pompa çalıştırılmadan önce
AÇIK olduğundan emin olun.
Pompayı çalıştırmaya
başlamadan önce gövde ile emme hattının,
tamamıyla pompalanan sıvı ile doldurulması
gerekir. Dönen parçalar, yağlama için
kullanılan bu sıvıya bağlıdır ve pompa, sıvısız
çalıştırıldığı takdirde takılabilir.
f) Pompanın (gerekirse) devridaim hattının açık ve
temiz olduğundan ve tıkanık olmadığından emin
olun.
g) (Var ise) gövde hava deliğinden ve sızdırmaz
borusu hava deliğinden olabilecek sızıntıları
gözlemleyerek pompanın havalandırıldığından
emin olun. Sıvı yayıldığı zaman (var ise) hava
deliğini kapatın.
h) Soğutma sıvısını açın ve belirtilen şekilde
(soğutucuya, geçmeli salmastra kapağına) doğru
akışın olduğundan emin olun.
Sayfa: 28 / 60
i)
Üniteyi bir anlık çalıştırarak pompa dönüşünü
tekrar kontrol edin. Giriş şaftının dönüş yönü,
kaplin ucundan pompa şaftına doğru olup
saatin tersi yönündedir. Pompanın, aşamalı
bir şekilde yavaşlamasını sağlayın.
Sürücü durdurulduğunda
pompa da aniden durur ise, pompanın kablo
bağlantısını kontrol edin. İşlemi yeniden
başlatmadan önce gerekli tedbirleri alın.
j) Sürücüyü çalıştırıp hızını artırın.
k) Pompa anma hızına geldiğinde tahliye vanasını
yavaşça açın.
l) Bu işlem, sürat ile ilgili ani değişikliklerin olmasını
önleyerek emme hattında olabilecek ani iniş
çıkışların da önüne geçecektir.
m) İşlem denetimleri yapın
5.7 İşlem denetimleri
Operatörün güvenliği açısından ünitenin
etikette belirtilen şartların dışında çalıştırılmaması
gerekir. Bu gibi işlemler, cihazın bozulmasına ve
cihazı çalıştıran personelin yaralanmasına yol
açabilir. Doğru çalıştırma, pompa bakımı ve
pompanın yardımcı parçaları konusunda kullanıcı
talimatları kılavuzuna bakın.
Düşük akışlarda çalıştırma,
pompanın sıvıyı ısıtmasına yol açar. Buharlaşmanın
ve daha sonrasında pompanın zarar görmemesi için
bypass yapılması gerekebilir. Bypassa gerek olup
olmadığını tespit etmek için yerel bir Flowserve
şubesine başvurun. Belirtilenden azami sürekli
stabil akıştan daha düşük akışta sürekli
çalıştırılması mekanik hasarlara yol açabilir.
Çalıştırma işleminden hemen sonra ve çalıştırma
denetimi sırasında sık sık aşağıdaki işlemleri yapın:
a) Emme ve tahliye basıncı sayaçlarını kontrol edin.
b) Emme tutucusunun her bir tarafında yapılan
basınç sayaçlarını kontrol edin.
c) Sızdırmaz alanlarda aşırı sızıntı olup olmadığına
bakın.
d) Olağandışı sesleri kontrol edin.
e) Yatak muhafazasındaki yağ seviyesini kontrol edin.
(5 nolu maddeye bakın.)
Ünitenin doğru bir şekilde yağlanmadan
çalıştırılması; yatakların aşırı ısınmasına,
yatakların bozulmasına, pompaların takılmasına
ve cihazın parçalanarak cihazı çalıştıran
personelin yaralanmasına yol açabilir.
f) Titreşim olup olmadığına bakın.
g) Soğutma sıvısının yeterli akışı sağlayıp
sağlamadığına bakın.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
h) Sıcak ayarını kontrol edin: 55 °C (130 °F)
sıcaklıkta hizmetlerde ve bu sıcaklıkların üzeri
ortamlarda, ünite, normal çalıştırma sıcaklığı ile
koşuluna getirilmek amacıyla yeterli bir süre
kadar çalıştırıldıktan sonra ünitenin durdurulması
ve ardından "SICAK" kaplin ayarı kontrolünün
yapılması gerekir. (4.5.4 nolu maddeye bakın.)
5.7.1 Pompanın havalandırılması
Kızgın ya da tehlikeli sıvılara dikkat ederek
sıkışmış tüm havanın çıkması için pompayı
havalandırın.
Normal çalışma koşulları altında, pompa tamamıyla
çalıştırılıp havalandırıldıktan sonra pompanın yeniden
havalandırılması gereksizdir.
5.7.2 Mekanik salmastralı pompalar
Mekanik salmastralarda ayar yapılması gerekmez.
Salmastra çalıştırıldığı zaman ilk hafif sızıntı durur.
Kirli sıvıları pompalamadan önce, mümkün ise,
sızdırmaz yüzeyini korumak amacıyla temiz sıvıyı
kullanarak pompanın mekanik salmastrasını
çalıştırmanız makul olacaktır.
Harici boşaltma ve su verme
işleminin, pompa çalıştırılmadan önce başlatılması ve
pompa durduktan sonra bir süreliğine akış yapmasına
izin verilmesi gerekir.
Mekanik salmastrayı kısa bir
süreliğine de olsa kesinlikle kuruyken çalıştırmayın.
5.7.3 Yataklar
Pompaların, muhtemel patlayıcı ortamda
çalıştırılması durumunda, yataklardaki sıcaklığın ya
da vibrasyonun izlenmesi önerilir.
Yatak sıcaklıklarının izlenmesi durumunda, işletmeye
alma aşamasında ve yatak sıcaklığı stabilize hale
geldikten sonra gösterge sıcaklığının kaydedilmesi
gerekir. (Sıcaklık limitleri için 5.2.4.1 nolu maddeye
bakın.)
Yağ sıcaklığı sensörü kullanıldığında:
 Yüksek ortam sıcaklığı ve/veya sıcak servis için
alarmı 82 °C (180 °F), trip sıcaklığını
90 °C (194 °F) olarak ayarlayın
Yatak sıcaklığının sürekli kontrol edilmesi önemli bir
husustur. Çalıştırma işleminden sonra, sıcaklık artışı,
kademeli olarak, yaklaşık 1.5 ilâ 2 saat sonra
maksimum bir değere ulaşmalıdır. Daha sonra bu
sıcaklık artışının sabit kalması ya da zamanla çok az
düşmesi gerekir.
5.7.4 Normal vibrasyon seviyeleri, alarm ve trip
Yol göstermesi adına, pompalar genelde uluslararası
döner makine standartları doğrultusunda oynamaz
mesnetli makinelerde sınıflandırma altında kalır;
aşağıda bahsedilen ve önerilen maksimum seviyeler
bu standartlara göredir.
Kurulu pompaların alarm ve trip
değerleri, yeni koşul olarak tamamıyla işletmeye
alınan pompada alınan gerçek ölçümler (N) esas
alınarak belirlenmelidir. Vibrasyonun düzenli
aralıklarda ölçümü, böylece pompa ya da sistem
çalıştırma şartlarında olabilecek herhangi bir
bozulmayı gösterecektir.
Titreşim hızı – filtresiz
mm/s (in./sec) r.m.s.
Normal
N
HPX
mm/s (in./sec) r.m.s.
 5 (0.2)
Alarm
N x 1.25
 6.2 (0.25)
Durdurma tripi
N x 2.0
 10 (0.4)
5.7.5 Durdurma/başlatma sıklığı
Pompa setleri, normalde aşağıdaki tabloda görülen
saat başına eşit aralıklı durdurma/başlatma sayısı için
uygundur. İşletmeye almadan önce sürücü ve
kontrol/başlatma sisteminin gerçek kapasitesini
kontrol edin.
Motor gücü kW (hp)
Maks. 15 (20)
15 (20) ilâ 90 (120) arası
90 (120) üstü
Saatte maksimum
durdurma/başlatma sayısı
15
10
6
Hizmet ve yedek pompaları takıldığında her hafta
sırayla çalıştırılması önerilir.
5.8 Normal çalıştırma
Normal çalıştırma işlemi için izlenen başlatma
uygulaması, ilk başlatmada olduğu gibidir; sadece
Dönüşün kontrol edilmesi başlıklı 5.3 nolu maddede yer
alan (i) aşamasının, sürücü sistemleri en son pompa
işleminden itibaren değiştirilmediği sürece tekrar
edilmesi gerekmemektedir.
Yatak sıcaklığı sensörü kullanıldığında:
 Alarmı 93 °C (180 °F), trip sıcaklığını
105 °C (200 °F) olarak ayarlayın
Sayfa: 29 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
5.9 Pompanın durdurulması
a) Sürücüyü kapatın.
Pompalanmakta olan sıvı ile
yağlanan ve iç tarafta aşınan parçaları
korumak amacıyla pompanın hızlı bir şekilde
durdurulması gerekir.
Sürücü durdurulduğunda pompa da
aniden durur ise, pompanın kablo bağlantısını
kontrol edin. Pompayı yeniden çalıştırmaya
başlamadan önce gerekli tedbirleri alın.
b) Pompa emme ve tahliye vanasını kapatın.
c) Bypass hattındaki vanayı kapatın.
d) Soğutma sıvısını kapatın.
e)
Donma sıcaklıklarına maruz
kalan pompanın zarar görmemesi için
pompadan sıvının boşaltılması gerekir.
5.10 Hidrolik, mekanik ve elektrik hizmeti
Bu ürün, satın alma emrinizde yer alan verim ile ilgili
özellikleri yerine getirecek şekilde temin edilmiştir;
ancak ürünün ömrü sırasında bunlarda değişiklikler
olabileceği de anlaşılmıştır. 3.4 nolu maddede yer
alan notlar, kullanıcının herhangi bir değişikliğe ilişkin
çıkarımların nasıl değerlendirileceğine karar
vermesine yardımcı olabilir. Sorunuz olduğu takdirde
size en yakın Flowserve ofisine başvurabilirsiniz.
6 BAKIM
6.1 Genel
Tüm bakım, muayene ve montaj işlerinin, bu
kılavuzu ayrıntılı bir şekilde okuyarak yeterli bir
şekilde bilgi sahibi olmuş yetkili ve ehliyetli personel
tarafından gerçekleştirilmesini temin etmek tesis
operatörünün sorumluluğundadır. (Ayrıca 1.6 nolu
maddeye bakın.)
Makinedeki her tür çalışma, makine durdurulduğu
zaman gerçekleştirilmelidir. Makineyi durdurmak için
yapılacak işlemin, 5.9 nolu maddede gösterilen
şekilde izlenmesi gerekir.
Çalışma tamamlandığında, tüm muhafaza ve
güvenlik cihazlarının yeniden takılması ve yeniden
işler hale getirilmesi gerekir.
Makineyi yeniden çalıştırmadan önce, 5 İşletmeye
alma, başlatma, çalıştırma ve durdurma başlıklı
maddede yer alan ilgili talimatlara uyulmalıdır.
Sayfa: 30 / 60
Yağ ve gres sızıntısı, zemini
kayganlaştırabilir. Makine bakım işlemi, mutlaka
makinenin zemini ve dış kısmı temizlenerek
başlanmalı ve bitirilmelidir.
Platform, basamak ve muhafaza korkuluklarında bakım
gerektiği takdirde, bakım ve muayene çalışmalarının
yapılacağı alanlara kolayca erişilecek şekilde
yerleştirilmesi gerekir. Bu aksesuarların pozisyonu,
servisi yapılacak parçaya erişimi sınırlamamalı ya da bu
parçanın kaldırılmasını engellememelidir.
Bakım işlemi sırasında hava ya da sıkıştırılmış etkisiz
gaz kullanıldığında operatör ya da civarında bulunan
herhangi bir kişi dikkatli olmalı ve uygun şekilde
korunmalıdır.
Cilde doğru hava ya da sıkıştırılmış etkisiz gaz
püskürtmeyin.
Diğer insanlara karşı hava ya da gaz alevini
doğrultmayın.
Kesinlikle kıyafet temizlemek için hava ya da
sıkıştırılmış etkisiz gaz kullanmayın.
Pompada çalışmaya başlamadan önce, kontrolsüz bir
başlatma işlemi olmaması için önlem alın. Çalıştırma
tertibatının üzerine şu şekilde bir uyarı levhası koyun:
“Makine onarılıyor: çalıştırmayın".
Elektrikli çalıştırma cihazı ile, açık ana şalteri kapatın
ve sigortaları çekin. Sigorta kutusuna ya da ana
şaltere şu şekilde bir uyarı levhası koyun:
“Makine onarılıyor: bağlantı yapmayın".
Pompa üzerinde herhangi bir muayene
ya da onarım işlemine başlamadan önce, pompada
hizmet gerçekleştiren personelin yaralanmaması için
sürücü kontrollerinin “off” (kapalı) konumunda, kilitli
olması ve etiketli olması gerekir.
Pompayı demonte etmeye başlamadan önce
emme ve tahliye sistemi vanalarını kapatarak ve
pompada sıcak sıvı yer almıyorsa içerisinde bulunan
sıvı boşaltılıp soğutularak sistem bağlantılarının
kesilmesi gerekir.
Cihazı kesinlikle parlayıcı solventler ya da karbon
tetraklorür ile temizlemeyin. Temizlik malzemeleri
kullanırken kendinizi toksik dumanlara karşı koruyun.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
6.2 Bakım takvimi
Burada yer alan Kullanıcı Talimatlarına uygun
bir şekilde bir bakım planı ile takvimin hazırlanması
ve bu planda şu hususlara yer verilmesi önerilir:
a) Takılı tüm yardımcı sistemlerin, gerektiğinde,
doğru bir şekilde çalışıp çalışmadıklarını görmek
için izlenmesi gerekir.
b) Sızdırmaz conta ve salmastralarda sızıntı olup
olmadığını kontrol edin. Şaft sızdırmazın doğru
çalışıp çalışmadığı düzenli olarak kontrol
edilmelidir.
c) Yatağın yağlayıcı seviyesini kontrol edin ve
çalıştırma süresinin, yağlayıcı maddenin değişmesi
gerektiğini gösterip göstermediğine bakın.
d) Hizmet durumunun, pompa için güvenli çalıştırma
aralığında olup olmadığına bakın.
e) Çalışmanın yeterli şekilde gerçekleşmesi için
yataklardaki vibrasyon, gürültü seviyesi ve yüzey
sıcaklıklarını kontrol edin.
f) Yakın açıklıklar, yatak muhafazaları ve motorların
etrafındaki alanlardan kirin ve tozun temizlenip
temizlenmediğine bakın.
g) Kaplin ayarını kontrol edin ve gerekirse yeniden
ayarlayın.
Önleyici bakım kayıtlarında Flowserve uzman servis
personeli yardımcı olabilir ve olası problemlerin
başlangıç noktasını tespit etmek için sıcaklık ve
vibrasyon konusunda durum izleme hizmeti verebilir.
Sorunların tespit edilmesi halinde sırasıyla aşağıda
yer alan işlemlerin yapılması gerekir:
a) Arıza tanısı için 7. Arızalar, nedenleri ve
çözümleri başlıklı maddeye bakın.
b) Cihazların, bu kılavuzda yer alan önerilere uygun
bir şekilde kullanıldığından emin olun.
c) Sorun devam ederse Flowserve ile irtibata geçin.
6.2.1 Rutin muayene (günlük/haftalık)
Aşağıda belirtilen kontroller yapılmalı
ve her türlü sapmayı gidermek için uygun önlemler
alınmalıdır:
a) Emme ve tahliye sayaçlarını kontrol edin.
b) (Yüksek/düşük sıcaklık, akış, titreşim, basınç vs. gibi)
anormal çalışma koşulları olup olmadığına bakın.
c) Motor akımını/sürücü gücünü kontrol edin.
d) Anormal sıvı ya da yağlayıcı madde sızıntılarının
(statik ve dinamik sızdırmazlar) olmadığını ve (var
ise) tüm sızdırmazlık sistemlerinin dolu olduğunu
ve normal bir şekilde çalıştığını kontrol edin.
e) Şaft sızdırmazların sızıntılarının, kabul edilebilir
limitler dâhilinde olduğunu kontrol edin.
Sayfa: 31 / 60
Yatak muhafazası yağlayıcıları, uygulanan
sızdırmazlık planı 52/53, sızdırmazlık tedarik
sistemleri vs. gibi tüm yağlayıcı seviyelerini
kontrol edin.
g) Gres ile yağlamalı pompalarda, en son gres yağı
dolumundan ya da tam gres yağı değişiminden
bu yana geçen çalıştırma süresini kontrol edin.
h) (Var ise) ısıtma/soğutma gibi yardımcı tedarik
malzemelerinin doğru bir şekilde çalışıp
çalışmadığını kontrol edin.
i) Destek pompasının uygun sıcaklıkta olup
olmadığını ve gerektiğinde çalıştırmaya hazır
olup olmadığını kontrol edin.
f)
Gerek duyulan rutin kontroller için ilgili cihazlar
ile ilgili kılavuzlara bakın.
6.2.2 Periyodik muayene (aylık)
a) Numune analizi yaparak yatak yağı veya (var ise)
sızdırmazlık yağı ile ilgili olarak yağ kirlenmesi
olup olmadığına bakın.
b) Tüm boyalı ya da koruyucu kaplamaları kontrol edin.
c) Tüm elektrik/alet kablolarının salmastralarının
sağlam olup olmadığını kontrol edin.
Gerek duyulan periyodik kontroller için ilgili
cihazlar ile ilgili kılavuzlara bakın.
6.2.3 Periyodik muayene (altı ayda bir)
Bağlantı güvenliği ve korozyona
karşı temel cıvataları kontrol edin. Dolguda
gevşeklik, çatlak ya da genel sorunlar olup
olmadığına bakın.
b) Yağlayıcıları değiştirin.
c) Aletlerin kalibrasyonunu kontrol edin.
d) Kaplinin doğru ayarlanıp ayarlanmadığı ve tahrik
elemanlarının aşınıp aşınmadığı kontrol
edilmelidir.
a)
Gerek duyulan periyodik kontroller için ilgili
cihazlar ile ilgili kılavuzlara bakın.
6.2.4 Muayene (3 sene sonra)
a) Pompanın iç kısmında ve tüm tali boru sisteminde
paslanma/aşınma olup olmadığını kontrol edin.
b) Dâhili pompa parçalarında aşınma olup
olmadığına bakın.
c) Yatakları değiştirin.
6.2.5 Yeniden yağlama
Yağlayıcı ve yatak sıcaklığı analizi, yağlayıcı
değiştirme aralıklarının en iyi şekilde gerçekleşmesi
açısından faydalı olabilir. Ancak, genelde aşağıdaki
hususlar önerilir.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
6.2.5.1 Yağ ile yağlama
Doğru yağ seviyesinin korunması çok
önemlidir.
Pompanın, sabit düzey bir yağlayıcı ile beraber temin
edilmesi durumunda, yağ seviyesi, otomatik olarak
korunur ve yağ, cam şişe içerisinde görünür durumda
olduğu sürece, yeniden doluma ihtiyaç duyulmaz.
Ancak bir sıvı seviye göstergesinin bulunması
durumunda, seviyenin pencere camının ortasında
tutulduğundan emin olmak için düzenli olarak
kontrollerin yapılması gerekir.
Yağ dolumu ile ilgili yöntemler için 5.1.1 nolu
maddeye, yağ sınıfı (grad) önerileri için 5.2.1 nolu
maddeye ve takvim ve sıcaklık limitleri için 5.2.4 nolu
maddeye bakabilirsiniz.
6.2.6 Mekanik salmastralar
Ayar yapılması mümkün değildir. Sızıntının makul
olmayan bir seviyeye ulaşması durumunda
sızdırmazın değişmesi gerekir.
6.3 Yedek parçalar
6.3.1 Yedek parçaların sipariş edilmesi
Flowserve, temin edilmiş olan tüm pompaların
kayıtlarını tutar. Yedek parçaların siparişi verilirken
aşağıda yer alan bilgiler yer almalıdır:
1) Pompa seri numarası
2) Pompa ebadı
3) Parça adı – (a)
4) Parça nosu – (a)
5) Gerekli parça sayısı
6.4 (API’ye göre) önerilen yedek parçalar
Çalıştırma amacıyla:
1 - Yatak seti (kovan ve basınç)
2 - Sızdırmaz conta ve O-halkası setleri
2 - Aşınma halkası seti (2 döner + 2 sabit)
1 - Mekanik salmastra
1 - Labirent set (sürücü ve pompa dişlisi ucu)
Normal bakım amacıyla:
1 - Yatak seti (kovan ve basınç)
2 - Sızdırmaz conta ve O-halkası setleri
2 - Aşınma halkası seti (2 döner + 2 sabit)
1 - Mekanik salmastra
1 - Labirent ve deflektör seti
(sürücü ve pompa dişlisi ucu)
1 - Şaft
1 - Pompa dişlisi
6.5 Gerekli araçlar
Bu pompaların bakımını sağlamak için gerekli olan
araçlar aşağıda yer almaktadır.
Standart araç takımlarında kolayca bulunabilir ve
pompa ebadına bağlıdır:
 2 in. lik (M 50) vidaya/vida somununa uygun çift
ağızlı somun anahtarı
 2 in. kadar (M 50) vida için uygun lokma anahtar
 10 mm’ye (A/F) kadar uygun alyen anahtarı
 Tornavidalar
 Yumuşak tokmak
6.6 Tutturucu torku
(a) Sözleşmenin enine kesit çiziminde parça adı ile nosunu alın.
Yok ise, Kullanıcı Kılavuzunda 8 nolu maddeye bakın.
Pompa ebadı ve seri numarası, pompanın etiketi
üzerinde yer almaktadır.
İşlemin sürekli tatmin edici şekilde gerçekleşmesi için,
yedek parçaların, orijinal dizayn özelliklerine göre
Flowserve’den temin edilmesi gerekir.
Orijinal dizayn özelliklerinde olabilecek değişiklikler
(yanlış bir parçanın değiştirilmesi ya da kullanılması),
pompa güvenliği ile ilgili sertifikasyonu geçersiz
kılacaktır.
6.3.2 Yedek parçaların saklanması
Yedek parçalar, vibrasyonun olmadığı temiz ve kuru
bir alanda saklanmalıdır. 6’şar aylık aralarda metalik
yüzeylerin muayene edilmesi ve (gerektiğinde)
koruyucu ile yeniden işleme tutulması önerilir.
Sayfa: 32 / 60
Çivi boyu
3
/8 in. 16UNC
1
/2 in. 13UNC
5
/8 in. 11UNC
3
/4 in. 10UNC
7
/8 in. 9UNC
1 in. 8UNC
1 1/8 in. 8UN
1 1/4 in. 8UN
1 3/8 in. 8UN
1 1/2 in. 8UN
1 5/8 in. 8UN
1 3/4 in. 8UN
1 7/8 in. 8UN
2 in. 8UN
2 1/4 in. 8UN
2 1/2 in. 8UN
Çelik gövde / gövde kılıfı
B425 N08825 (Alaşım 825)
B473 S08020 (Alaşım 20)
Tork değeri
Nm
9
25
49
88
137
196
304
432
589
785
1 030
1 324
1 668
2 060
2 992
4 120
(lb•ft)
(7)
(18)
(36)
(65)
(101)
(145)
(224)
(318)
(434)
(579)
(759)
(976)
(1 230)
(1 519)
(2 206)
(3 038)
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Çelik gövde / gövde kılıfı
A182 F51 (Duplex)
A276 S32760 (Super Duplex)
B446 N06625 (Inconel 625)
A193 B8M Sinif 2
Tork değeri
Çivi boyu
Nm
(lb•ft)
3
/8 in. 16UNC
/2 in. 13UNC
5
/8 in. 11UNC
3
/4 in. 10UNC
7
/8 in. 9UNC
1 in. 8UNC
1 1/8 in. 8UN
1 1/4 in. 8UN
1 3/8 in. 8UN
1 1/2 in. 8UN
1 5/8 in. 8UN
1 3/4 in. 8UN
1 7/8 in. 8UN
2 in. 8UN
2 1/4 in. 8UN
2 1/2 in. 8UN
1
25
59
118
196
294
491
687
981
1 275
1 570
2 256
2 943
3 787
4 415
5 886
7 848
(18)
(43)
(87)
(145)
(217)
(362)
(506)
(723)
(940)
(1 157)
(1 664)
(2 170)
(2 792)
(3 255)
(4 340)
(5 786)
Çelik gövde / gövde kılıfı
A193 B7
A193 B16
B865 N05500 (Monel K 500)
17/4 PH A576 S17400 H1025
Tork değeri
Çivi boyu
Nm
(lb•ft)
3
/8 in. 16UNC
/2 in. 13UNC
5
/8 in. 11UNC
3
/4 in. 10UNC
7
/8 in. 9UNC
1 in. 8UNC
1 1/8 in. 8UN
1 1/4 in. 8UN
1 3/8 in. 8UN
1 1/2 in. 8UN
1 5/8 in. 8UN
1 3/4 in. 8UN
1 7/8 in. 8UN
2 in. 8UN
2 1/4 in. 8UN
2 1/2 in. 8UN
1
29
78
147
245
392
638
883
1 226
1 668
2 060
2 943
3 728
4 905
5 396
7 848
10 497
(22)
(58)
(108)
(181)
(289)
(470)
(651)
(904)
(1 230)
(1 519)
(2 170)
(2 749)
(3 617)
(3 978)
(5 786)
(7 739)
Bronz ve döküm demir gövde / gövde kılıfı
B148 C95200
Tork değeri
Çivi boyu
Nm
(lb•ft)
3
/8 in. 16UNC
/2 in. 13UNC
5
/8 in. 11UNC
3
/4 in. 10UNC
7
/8 in. 9UNC
1 in. 8UNC
1 1/8 in. 8UN
1 1/4 in. 8UN
1 3/8 in. 8UN
1 1/2 in. 8UN
1 5/8 in. 8UN
1 3/4 in. 8UN
1 7/8 in. 8UN
2 in. 8UN
2 1/4 in. 8UN
2 1/2 in. 8UN
1
10
20
39
69
118
177
265
373
491
687
883
1 128
1 422
1 717
2 502
3 434
(7)
(14)
(29)
(51)
(87)
(130)
(195)
(275)
(362)
(506)
(651)
(832)
(1 049)
(1 266)
(1 844)
(2 534)
Bronz ve döküm demir gövde / gövde kılıfı
A536 60-40-18
A278 CL35
Tork değeri
Çivi boyu
Nm
(lb•ft)
3
/8 in. 16UNC
/2 in. 13UNC
/8 in. 11UNC
3
/4 in. 10UNC
7
/8 in. 9UNC
1 in. 8UNC
1 1/8 in. 8UN
1 1/4 in. 8UN
1 3/8 in. 8UN
1 1/2 in. 8UN
1 5/8 in. 8UN
1 3/4 in. 8UN
1 7/8 in. 8UN
2 in. 8UN
2 1/4 in. 8UN
2 1/2 in 8UN
1
5
15
29
59
108
177
265
392
589
785
1 030
1 324
1 717
2 109
2 600
3 777
5 052
(11)
(22)
(43)
(80)
(130)
(195)
(289)
(434)
(579)
(759)
(976)
(1 266)
(1 555)
(1 917)
(2 785)
(3 725)
Yatak muhafazası / gövde kılıfı
Tork değeri
Altıgen başlı vida
boyu
Nm
(lb•ft)
1
/2 in.
18 - 22
(13 - 16)
5
/8 in.
37 - 45
(27 - 33)
Yatak muhafazası uç kapağı / yatak muhafazası
Tork değeri
Nm
(lb•ft)
3
/8 in.
8 - 11
(6 - 8)
Altıgen başlı vida
boyu
Mekanik salmastra / gövde kılıfı
Tork değeri
Çivi/somun boyu
Nm
(lb•ft)
1
/2 in.
35 - 41
(26 - 30)
5
/8 in.
58 - 68
(45 - 50)
3
/4 in.
130 - 150
(95 - 110)
Sayfa: 33 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Basınç yatağı kilit somunu
Tork değeri
Muhafaza boyu
Nm
(lb•ft)
7307
37 – 39
(27 – 29)
7308
50 – 53
(37 – 39)
7309
65 – 68
(48 – 50)
7310
81 – 85
(60 – 63)
7311
99 – 104
(73 – 77)
7312
118 – 125
(87 – 92)
7313
138 – 145
(102 – 107)
7314
159 – 167
(117 – 123)
7315
180 – 190
(133 – 140)
7316
203 – 214
(150 – 158)
7320
250 – 263
(184 – 194)
Ara/dış fırlatıcıları ve yağ atıcısı
Tork değeri
Soket başlıklı vida
Nm
(lb•ft)
1
/4 in.
4-5
(3 - 4)
Yukarıda belirtilen tork değerleri, dişli bağlayıcı
tutucusundaki ön gerilimin doğru miktarının elde
edilmesi için seçilmiştir. Bakım personelinin; dişlilerin
iyi durumda olduğundan (çapak, akıntı, kir vs.
olmadığından) ve molidenyum disülfür ihtiva eden
NILS Wega 2 marka diş yağlayıcısı kullanıldığından
emin olması gerekir. Tork değerinin, önerilen
değerde olduğunu görmek için periyodik olarak
kontrol edilmesi gerekir.
6.7 Demontaj
Pompa sökülmeden önce 1.6 Güvenlik başlıklı
maddeye bakın.
Pompayı bakım için sökmeden önce,
gerçek Flowserve yedek parçalarının kullanıldığından
emin olun.
Yatak muhafaza(lar)ının üst
kısmından boru tapa(lar)ını çıkarın ve yağ
halkalarının asılı kalmadan pompa şaftına tam
oturup oturmadığını görmeye çalışın. Bu uyarıya
uygun hareket edilmemesi, cihazın hasar ya da
zarar görmesine yol açabilir.
6.7.1 Çekme elemanının demonte edilmesi
Bu dizayn; arkadan çekişli bir dizayndır, bu yüzden
gövdenin çıkartılması ya da emme veya tahliye
borularının ve kaplin göbeklerinin çıkarılması ya da
sürücünün çıkartılması gerekmemektedir.
a) Demontaj işlemini engelleyebilecek tüm
sızdırmaz boruları, bağlantılı aletleri ve elektrikli
cihazları çıkarın. Pompa gövdesini boşaltın.
Pompa ile “sıcak” sıvı işlemi yapılırken
pompanın boşaltılması sırasında personelin
güvenliğinin sağlanmasına çok dikkat
edilmelidir. Boşaltma işleminden önce kızgın
pompaların soğutulması gerekir.
Pompa ile “yakıcı” sıvı işlemi yapılırken
tali pompaların çıkarılması ya da pompanın
boşaltılması sırasında personelin güvenliğinin
sağlanmasına çok dikkat edilmelidir.
Pompanın boşaltılması sırasında uygun
koruyucu malzemelerden oluşan koruyucu
cihazların takılması gerekir.
b) Kaplin muhafazası ile kaplin ara parçasını söküp
çıkarın.
c) Yatak mesnedi etrafında bulunan kaldırma
kayışlarını sızdırmazlık alanına yerleştirin.
Askılara çok az bir kuvvet uygulayın.
Parça numarası ve tanımları için kesit
resimlerine bakın.
Pompayı demonte etmeye başlamadan önce
emme ve tahliye sistemi vanalarını kapatarak ve
pompada sıcak sıvı yer almıyorsa içerisinde
bulunan sıvı boşaltılıp soğutularak sistem
bağlantılarının kesilmesi gerekir.
Vakum servisindeki pompalar üzerinde
herhangi bir bakım çalışması yapılmaya
başlamadan önce pompaların emme ve tahliye
sistemi ile ilgili bağlantılarının kesilmesi ve
ardından pompa gövdesindeki basıncın
atmosferik basınca geri döndürülmesi için dikkatli
bir şekilde havalandırılması gerekir.
Sayfa: 34 / 60
Şekil 6.1: Pompa elemanın çıkarılması için kullanılacak
kaldırma kayışlarının konumu
d) Yatak muhafazasındaki yağı boşaltın. Yatak
muhafazasının alt kısmında bulunan tahliye
tapasını çıkararak bunu yapabilirsiniz.
Personelin yanmaması/yaralanmaması
için yatak muhafazasından kızgın yağı
boşaltırken dikkatli olun.
e) Pompada herhangi bir bakım çalışması
yapmadan önce taban plakasını iyice boşaltıp
kurutmanız tavsiye edilir.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Bu işlem, ıslak zeminde kayarak
oluşabilecek bedeni zarar riskini ya da
mekanik zarar riskini ortadan kaldıracaktır.
f) Gövde kılıfı/gövde ana flanş cıvatalarını çıkarın.
Gövde kılıfına (ürünle verilen) iki vidalı krikoyu
yerleştirin. Gövde kılıfı ile gövde arasındaki
contayı ayırmak için vidalı krikoları eşit bir şekilde
sıkın.
g) Pompa dişlisi (ya da var ise başlatıcı) gövdeden
çıkana kadar pompa elemanını gövdeden dikkatli
bir şekilde çekin. Pompa elemanını, demontaj
işleminin yapılacağı alana taşıyın.
h) Pompa elemanını, yatay konumda doğru bir
şekilde destekleyin. Başlatıcısı olmayan
makinelerde, pompa dişlisinin kilit vidalarını ve
pompa dişlisi üzerindeki kilit vidasını çıkarın.
Başlatıcılı makinelerde ise, başlıklı somunu,
ardından emniyet pulunu çıkarın.
i)
j)
Kilitleme cihazları soldan dişli
şeklindedir
(Var ise) başlatıcıyı ve pompa dişlisini çıkarın.
Gövde kılıfından sızdırmaz contayı çıkarıp atın.
Şimdi şaft ekseni, kaplin ucu en üstte dikey
düzlemde olacak şekilde düzeneği döndürün.
6.7.1.1 Mekanik salmastranın demontajı
a) (Kullanıcı iş talimatında yer alan) mekanik
salmastra çizimine bakın ve salmastra plakasının
önünde bulunan salmastra ayar plakaların yerini
belirleyin.
b) Plakaları mekanik salmastranın manşon ayar
yuvasına doğru çevirin (ya da dizayna uygun bir
şekilde kaydırın) ve ardından sabitleyin.
c) Halkayı/salmastra manşonunu pompa şaftına
sabitleyen vidaları gevşetin.
d) Salmastra plakasının dış yüzeyi üzerinde dişli
vida bağlantılarından boruları çıkarın.
e) Gövde kılıfını yatak muhafazasına sabitleyen
başlık vidalarını çıkartın.
f) Gövde kılıfı uygun bir şekilde desteklenmiş olarak
yatak muhafazasını dikkatlice çıkarıp yatay
olarak düz yüzeyin üzerine yerleştirin.
g) (Salmastra plakası en üstte olacak şekilde)
gövde kılıfına dönün. Salmastra plakasını, gövde
kılıfına sabitleyen dört vidayı çıkartın.
Yağ halkası yağlandığında mantar
başlıklı hava deliğinin yanında bulunan yatak
muhafazasının üzerine bir tane daha ½ in. lik
NPT tapası takılır. Tapanın çıkartılması, halkanın
gözle muayenesi olanaklı kılacaktır.
Sayfa: 35 / 60
h) Mekanik salmastranın kartuş düzeneğini çıkartın.
Mekanik salmastra ile beraber verilen özel
talimatlara bakın.
6.7.1.2 Yatak muhafazasının demonte edilmesi
a) Yatak muhafazasına bakarak, pompa dişlisinin
anahtarını (ve var ise boğaz bileziğini) çıkartın.
Soğutma fanı takılı ise, fanı harici deflektöre
sabitleyen üç kilit vidasını çıkartın. Şaftın kaplin
ucundan fanı çekin.
b) Sıkıştırma vidalarını gevşetin ve her iki deflektörü
pompa şaftından çıkartın.
c) Kılıfı yatak muhafazasına sabitleyerek başlık
vidalarını yatar ucu kılıflarından çıkartın.
d) Yatak ucu kılıflarını çıkarın, sızdırmaz contayı
çıkarıp atın. Labirenti, harici uç kapağın
yuvasından çıkarın. O-halkasını labirentten
çıkartın.
e) Yatak muhafazasını, blokların üzerine dikey
pozisyonda (kaplin ucu yukarı bakacak şekilde)
yerleştirin. Bloğun, şaft ucunun yere temas
etmesini önleyecek kadar yüksek olması gerekir.
Yağ halkalarının zarar görmemesi için (var ise)
bunları aşağıda gösterilen şekilde yerleştirin.
Şekil 6.2
f)
Şaft düzeneğini, yatak muhafazasının kaplin
ucundan çıkartın. Labirenti, yatak muhafazasının
sızdırmaz ucundan çıkartın. O-halkasını
labirentten çıkartın.
Yağ halkalarına zarar
vermemeye çalışın.
g) Kilit pulunun kilit dilini çekin. Kilit somunu ile kilit
pulunu çıkartın.
h) Yataklar, bir pres ya da itici kullanılarak
çıkartılabilir. Yatağın, çıkarıldığı şekilde monte
edilmesi gerekir. Her bir yatağa, sıra ve yönü
gösteren işaretlerin konması önerilir.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
i)
j)
Yataklar çıkarıldığı zaman sadece
rulman bileziğine basınç uygulayın. Dış
rulman bileziğine ise basınç uygulamayın.
(Bkz. 7.6. nolu madde.)
Yağ halkalarını ve yağ atıcılarını, şafttan uygun
bir şekilde çıkartın.
Yatak alanlarının altına yerleştirilmiş “V” bloklarını
veya silindirlerini kullanarak şaftın tüketilip
tüketilmediğine bakın. Şaft tüketimi, 0.05 mm
TIR’ı (0.02 in. TIR) geçmemelidir.
6.8 Parçaların muayene edilmesi
Kullanılmış parçaların, pompanın
daha sonra düzgün bir şekilde çalışması için
montajdan önce kontrol edilmesi gerekir.
Özellikle, pompa ve tesis güvenirliliği açısından arıza
tanısı önemlidir.
6.8.1 Gövde, sızdırmaz yatağı ve pompa dişlisi
a) Aşırı aşınma, yüzey oyuklaşması, korozyon,
erozyon ya da zarar ve sızdırmazlık yüzeyi
üzerinde düzensizlikler olup olmadığına bakın.
b) Gerektiğinde değiştirin.
6.8.2 Mekanik salmastra
a) Mekanik salmastranın sabit ve döner
yüzeylerinde aşınma ya da çatlak olup olmadığı
kontrol edilmeli ve gerekirse değiştirilmelidir.
b) Mekanik salmastra yeniden monte edildiğinde
yeni O-halkası ve sızdırmaz conta kullanılması
önerilir.
c) Mekanik salmastranın montajı için imalatçı
çizimine bakın. Ayrıntılı bilgi için bu kılavuzda yer
alan mekanik salmastra bölümüne bakın.
6.8.3 (Var ise) boğaz bileziği
a) Boğaz bileziğini kontrol edin ve gerekirse
değiştirin. Bileziğin dış çapının, yanında bulunan
pompa dişlisinin aşınma halkası ile aynı çapta
olması gerektiğini unutmayın.
6.8.4 Şaft
Yarık, oyuk veya aşınmış ise değiştirin.
6.8.5 Sızdırmaz Conta ve o-halkaları
Çıkardıktan sonra atıp yenisi ile değiştirin.
6.8.6 Yataklar
a) Yatakların, şafttan çıkarıldıktan sonra tekrar
kullanılmaması önerilir. Her halükarda yatakların
en fazla 25 000 çalıştırma saatinden sonra
değiştirilmelidir.
Sayfa: 36 / 60
b) Yatağın, mevcut araçlar ile çıkarılamaması
durumunda, kesinlikle hiçbir şart altında el feneri
kullanmayın. Harici halkayı, halka/rulman tutucusu
üzerinden küçük bir el taşlayıcısı veya testere ile
ikiye bölün; bir taşlayıcı ile iç halkanın yaklaşık
¾’ünü bölün ve soğuk çelik keskisi ile kırın.
Yataklar temizlenene kadar yatakları
kontrol etmeye çalışmayın.
c) Yatakların temizlenmesinde kullanılacak
solventin, temiz bir kap içerisinde olması gerekir.
Yatakları solventin içerisine koyun ve kısa bir
süre solvent içerisinde bekletin. Temizlenene
kadar arada çevirerek yatağı kapta alt üst edin.
Temiz ve taze solvent kabında durulayın.
Kirli yatakları döndürmeyin. Yıkarken
onları yavaşça çevirin.
d) Temizlenmiş yatakları iyice kurulayın. Kurulama
işlemi için bir hava hortumunun kullanılması
durumunda, bunun temiz ve kur hava
olduğundan emin olun.
Yatakları hava kuvveti ile
döndürmeye çalışmayın. Yatağın dönmemesi
için iç ve dış halkaları tutun.
e) Yatakları hemen kontrol edin. Yatağın durumu
konusunda herhangi bir sorun olursa yatağı
değiştirme konusunda tereddüt etmeyin.
Yatakların bozulmasına yol açan birçok koşul söz
konusudur. Yatağın durumu ile ilgili herhangi bir
sorun olduğu takdirde vasıflı bir yatak yetkilisine
danışılmalıdır.
f) Muayene edilmiş olup yeniden kullanılacak olan
yatakların, yeni gres yağı ile ambalajlanması ya da
temiz yağlama yağına batırılması, tüy bırakmayan
temiz paçavra parçaları ya da elverişli başka bir
örtü ile kaplanıp kuruluma hazır olana kadar temiz
bir kutuya ya da koliye konması gerekir.
Hiçbir şekilde yatakların açık bir
şekilde bırakılmaması gerekir.
6.8.7 Labirentler ya da (var ise) yatak izolatörleri
a) Yağlayıcının, yatakların ve yatak muhafazası
sızdırmazlarının, kirlenip kirlenmediği ve zarar
görüp görmediği kontrol edilmelidir. Yağ banyosu
ile yağlama yapıldıysa, bunlar, yatak muhafazası
içerisinde çalıştırma şartları hakkında yararlı
bilgiler sunar.
b) Yatak, normal aşınmadan dolayı zarar
görmediyse ve yağlayıcıda zararlı kirletici
maddeler bulunuyorsa, pompa tekrar hizmete
başlatılmadan önce sorunun bertaraf edilmesi
gerekir.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
c) Labirent sızdırmazlarda ve yatak izolatörlerinde
hasar olup olmadığı kontrol edilmelidir, ancak
bunlar, genelde aşınmaz parçalardır ve genellikle
yeniden kullanılabilir.
d) Yatak sızdırmazları, bütünüyle sızdırmaz aygıtlar
değildir. Bunlardan sızacak yağ yatakların
lekelenmesine yol açabilir.
Şekil 6.3
6.9 Montaj
Pompayı yerleştirmek için kesit resimlerinden
yararlanın, Parçalar listesi ile çizimler başlıklı 8 nolu
maddeye bakın.
Dişli, sızdırmaz conta ve O-halkasının temas
yüzeylerinin temiz olduğundan emin olun.
6.9.1 Aşınma halkaları
Pompa dişlisine ön ya da arka aşınma halkası ya da
sadece ön halka takılabilir.
Pompa dişlisinin halka(lar)ı yenilenebilir; yuvalarda
sorun olduğunda ve/veya sistem gerekliliklerine göre
pompa performansı elde edilmediğinde
değiştirilmelidir. Aşınma halkasının değişmesinin
zaruri olduğu durumlarda, söz konusu her iki halka
(pompa dişlisi ve gövde/gövde kılıfı) sadece standart
boyda temin edildiği için bir set olarak sipariş edilip
değiştirilmelidir. Yedek pompa dişlisi aşınma
halkaları, pompa dişlisi üzerinde işlem gördükten
sonra dış çap üzerinde makineden çıkarılması
gereken bir malzeme stoku ile temin edilmelidir.
Aşınma halkaları ile birlikte yedek parça olarak sipariş
edilen pompa dişlisinin; aşınma halkalarının dış çapı
da dâhil olmak üzere, orijinal ebatlarına gelecek
şekilde makinede işlem görmesi gerekir. Gövdenin
aşınma halkaları, her zaman makinede tamamı
işlenmiş bir şekilde temin edilir. Takılan pompa dişlisi
halkası makinede işlendikten sonra iki aşınma halkası
arasındaki orijinal çalışma boşluğunun yeniden
sağlanmasına dikkat edin.
6.9.1.1 Pompa dişlisi aşınma halkaları
a) Pompa dişlisi aşınma halkalarını çıkarın, aşınma
halkasının tespit vidalarını karşılıklı olarak çıkarın
veya tutturma kaynağını kaldırın. Halkalar
makinesiz işlemden geçebilir; iki yuvayı iyice
ayrılana kadar halka boyunca tamamıyla taban
tabana zıt olacak şekilde taşlayın. Halka taşlama
yoluyla çıkarılıyorsa, pompa dişlisinin göbeklerinin
zarar görmemesi için dikkatli olun.
b) Pompa dişlisine takılan halkalarda, kırpık ya da
çapak olmadığından emin olun. Yeni halkayı
107 °C (225 °F) sıcaklığa kadar ısıtın ve pompa
dişlisi üzerine yerleştirin. Pompa dişlisinde daha
önceden kullanılan deliklerden yarım dairesel
mesafede ayrılmış pompa dişlisine yeni delikler
delip açın. Aşağıdaki şemaya bakın.
Sayfa: 37 / 60
Şekil 6.4
Monte edilen pompa dişlisi aşınma
halkaları, orijinal çapa ve çalışma boşluğuna göre
işlem görmelidir. Yeni aşınma halkaları takılan
pompa dişlisinin, yeniden monte edilmeden önce
dinamik olarak dengelenmesi gerekir. Gerek
duyulan çalışma boşluğu için enine kesit çizime
bakın.
6.9.1.2 Gövde aşınma halkaları (ve var ise gövde
kılıfı aşınma halkası)
Her aşınma halkası, silindir pimli dönüşe karşı
kilitlenir.
a) Aşınma halkasını çıkarmak için dışarıya doğru
bastırın. Bu yöntemin, halkanın çıkarılmasında
kolaylık sağlamaması durumunda halka ikiye
bölünebilir. Ancak, önce aşınan halkanın
yüzeyinde bir ya da iki delik açın.
b) Takılacak olan yeni halkaların, gövde ya da
gövde kılıfına takılırken dondurularak
büzdürülmesi gerekir. Bir kilit pimi takıp
sabitleyin. Yeni aşınma halkaları, deliğe uygun
standart boy şeklinde temin edilmektedir. Pompa
dişlisi ile gövde halkası arasındaki çalışma
boşluğunu uygun değer ile karşılaştırın.
6.9.2 Yağ atıcı(lar)ı ve (var ise) yağ halkası
Atıcı(lar)ı ve (ürün ile birlikte verildi ise) yağ halkasını
şaftın üzerine monte edin. Şafttaki yer yuvasına tespit
vidalarını sıkarak atıcıyı şafta sabitleyin.
6.9.3 Yatak muhafazası
Rulmanlı yatakların, optimum verim sunacak şekilde
doğru elleçlenmesi ve kurulması gerekir. Yatakların
doğru elleçlenmesi ve kurulması için aşağıda yer alan
bilgiler asgari bir şart olarak görülmektedir.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
6.9.3.1 Yatakların elleçlenmesi
a) Yeni yatakları; uzun bir süre depolandığında ya
da kurulumlarından hemen önce, muayene
amaçlı olan durumlar hariç olmak suretiyle,
saklama ambalajlarından çıkarmayın.
b) Çalışma alanının, yataklara kir vs gibi maddeler
girmeyecek şekilde temiz olması temin
edilmelidir. Yatakları, temiz ve kuru el ile ve
temiz, tüy bırakmayan bezler ile elleçleyin.
Yatakları temiz bir kağıdın üzerine yerleştirin ve
üzerini örtülü bırakın. Yatakları kesinlikle kirli bir
tezgah ya da zemin üzerinde açık bırakmayın.
c) Yeni bir yatağı yıkamayın. Zaten temiz olan
yatağın koruyucusunun da çıkarılmaması gerekir.
d) Montajdan önce şaft yatağının alanlarının, temiz
olduğundan ve üzerinde kırpık ve çapak
olmadığından emin olun. Yatakların tam uyması
için bu alanların ebatlarını da kontrol edin.
6.9.3.2 Yatağın kurulumu
Basınç ve radyal yatakları, çıkarttığınız aynı sıra ve
yönde kurmaya çalışın.
Montaj işleminin yapılabilmesi için yatakların iç
yuvasını genişletmek istiyorsanız ısı kaynağı
oluşturabileceğiniz iki basit yöntem vardır.
a) İlk yöntemde, orijinal özel ambalajlarında bulunan
yataklar, ısı kontrollü bir fırının içerisinde bir rafa
ya da folyo ile sarılmış ve elektrik ampulleri ile
ısıtılan bir kutuya yerleştirilir. Bir buçuk saat
boyunca 66 °C (150 °F) sıcaklık yeterli olacaktır.
b) İkinci yöntemde ise yatak yuvasına 100 ilâ 150
watt (0.13 ilâ 0.15 hp) elektrik lambası yerleştirilir.
Önce elektrik lambası iç halkayı ısıtacaktır; yatak,
genelde özel eldivenler kullanılmadan dış halka
ile elleçlenebilecektir. Yatağın temiz tutulması ve
kirlenmemesi için özen gösterilmelidir.
Yatakları yağ banyosunda ısıtarak
izlenen eski ve bir zamanlar popüler olan
yöntem is KESİNLİKLE İZLENMEMELİDİR. İÇ
HALKANIN BİR GAZ LAMBASI İLE ISITILMASI
YASAKTIR. Her halükarda, ısıtma hızının ve
son sıcaklığın kontrolü zordur; yağ ve/veya
yatağın temiz tutulması ise daha da zordur.
c) Yatakları şafta yerleştirildiği zaman yatakların
dümdüz yerleştirildiğinden ve yerine tam
oturduğundan emin olun. Yatağı yeterince
soğuyana kadar hiç hareket etmeyecek şekilde
yerinde tutun. Yatakların kirlenmemesi için
üzerini örtün.
Sadece doğrudan iç halkaya karşı olmak
üzere artan bir baskı uygulayın.
Kapline doğru dış yuvanın geniş
flanşı vasıtasıyla şaft üzerindeki omzun
karşısına iç basınç yatağının monte edilmesi
gerekir. Dış basınç yatakları ise, iç yatağa
karşı dış yuvanın geniş flanşı vasıtasıyla
şaftın üzerine yerleştirilmelidir.
Şekil 6.5
d) Yatakları şaftın üzerine kurarken iç yatak
yuvasının genişletilmesi için hafif bir ısı
uygulamasına ihtiyaç vardır. Isıyı kontrol altına
almak için alüminyum folyo ile kaplı 150 watt
(0.15 hp) bir elektrik ampulünün kullanılması
önerilir. Yatağın ve elektrik ampulünün üzerini
kaplamak için ampul folyosunu yerleştirin.
Yaklaşık 20 ilâ 30 dakika kadar ısıtın.
e) Kilit pulu ile kilit somununu takın.
Şekil 6.6
Yatak muhafazasını, şaft düzeneğini kuruluma
hazırlamak için blokların üzerine dikey bir
konumda yerleştirin. Blokların, şaftın yere temas
etmeyeceği şekilde yeterli yükseklikte
olduğundan emin olun.
g) Kurulacak şaftı dikey olarak yatak muhafazasına
asın. (Var ise) yağ halkasını yatak muhafazasında
hasar olmayacak şekilde şaftın üzerine yerleştirin.
h) Şaft düzeneğini, yatak muhafazasına doğru indirin.
Sızdırmaz conta ile uç kapağı yerleştirin. Cıvataları
6.6 nolu maddede tarif edilen şekilde sıkın.
f)
Yatakların kurulumu sırasında
yuvarlanan elemandan geçecek şekilde artan
bir baskının kesinlikle uygulanmaması şarttır.
Şekil 6.7
Sayfa: 38 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Yatak muhafazasını uygun bir şekilde
destekleyerek yatay bir konumda yerleştirin. Yeni
O-halkalarını her bir labirentte bulunan yuvalara
yerleştirin. Şaftın kalplin ucundan şaft üzerinde
bulunan ufak labirente doğru çalışmak suretiyle
makine işlemi görmüş omza karşı sabitlenene
kadar yatak muhafazasına kuvvet uygulayın.
O-halkası ile yerine sabitlenir - artık başka bir
düzenleme yapılması gerekmemektedir. Şaftın
pompa dişlisinin ucundan çalışarak diğer labirent
için de aynı işlemi tekrar edin.
j) (Pompa dişlisi ve kaplin ucu olmak üzere) her iki
deflektörü şaftın üzerine yerleştirin. Fırlatıcıları,
bulundukları labirentten yaklaşık 1 mm (0.040 in.)
uzaklığa yerleştirin ve uygun sıkıştırma vidaları ile
sabitleyin.
k) Şaftın eksenel boşluğunu kontrol edin; limitin
0.05 mm (0.002 in.) ve 0.100 mm (0.004 in.)
arasında olması gerekir.
i)
6.9.4 Şaft sızdırmazı
6.9.4.1 Mekanik salmastra
a) Mekanik salmastra plakasının yüzeyine yeni
sızdırmaz contayı takın. Salmastrada kılavuz
çekmelerin doğru yönde olmasını sağlayarak
gövde kılıfı üzerindeki 4 salmastra çivisinin
üzerine mekanik salmastra kartuşunu yeniden
yerleştirin. Dört somunu, 6.6 nolu maddede
belirtilen şekilde sıkarak sabitleyin.
b) Yatak muhafazası düzeneğini; pompa dişlisinin
ucunu ve şaftı indirecek şekilde yerleştirin. Yatak
muhafazası gövde kılıfı üzerine yerleşene kadar
şaftın ucunu salmastra manşonundan dikkatlice
indirin.
c) Yatak muhafazasını kılıfa sabitleyin.
d) Mekanik salmastranın sürücü manşonunun tespit
vidalarını tekrar sıkın. Ayar plakalarını “transit”
yerine “çalıştır” (run) konumuna getirin.
Vidalanmış olan boruları, mekanik salmastra
plakalarına yeniden takın.
Sızdırmaz contanın zarar görmemesi
için pompalama elemanını yerleştirirken
dikkatli olun.
d) Gövde kılıfındaki somunları gövde çivilerine
yerleştirin. Somunları eşit bir şekilde iyice sıkın.
(Bkz. 6.6. nolu madde.)
e) Kaplin anahtarı ile kaplin göbeğini pompa şaftına
yerleştirin.
Kaplin göbeği pompa şaftına sıkı
geçirilir. Bunun kurulumunda ısı ile onaylı
baskı/itme gücüne ihtiyaç vardır. Göbeğin
etrafından ortaya doğru art arda olmak üzere
yaklaşık 149 °C (300 °F) sıcaklığa kadar
ısıtarak pompanın yarım kaplin göbeğini
yerleştirin. KAPLİN GÖBEĞİNİN DİŞİNE
KESİNLİKLE AÇIK ALEV TUTMAYIN.
f) Taliye tapasını yeniden takın ve yatak
muhafazasını, yeni yağlama yağı ile öngörülen
seviyeye gelecek şekilde doldurun. (Bkz. 5.1.1.
nolu madde.)
g) Şaftı bir kayışlı anahtar ya da el ile döndürerek
rotorun rahatça çalışıp çalışmadığına bakın.
Gerekirse düzeltme ya da ayarlama yapın.
h) Sürücünün dönüş yönünü kontrol edin.
Sürücünün dönüş yönü, pompanın üzerinde
belirtilen ok yönüne uygun olmalıdır.
i) Pompa - motor kaplinini “Ayar” talimatlarına göre
ayarlayın ve ara parçasını yerleştirin. Kaplin
muhafazasını yerleştirin.
j) Tüm tali boruları yeniden yerleştirin.
Mekanik salmastra ile beraber verilen özel
talimatlara bakın.
6.9.5 Gövde montajı
a) Başlatıcısı olmayan makinelerde, anahtarı ve
pompa dişlisini takın. Soldan dişli şekline dikkat
ederek kilit somunu takın. Somunu iyice sıkın.
Kilit vidasını kilit somununun ucuna takıp sıkın.
b) Gövde kılıfının üzerine spiral olarak sarılmış yeni
bir sızdırmaz contayı yerleştirin.
c) Düzeneği, kaldırma kayışları ile havai bir vince
yerleştirin ve monte edilen pompalama elemanını
gövdeye dikkatlice takın.
Sayfa: 39 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
7 ARIZALAR, NEDENLERİ VE ÇÖZÜMLERİ
ARIZA BELİRTİSİ
P o m p a a ş ı r ı ı s ı n ı yo r v e t u t u k l u k ya p ı yo r

Ya t a k l a r ı n ö m r ü k ı s a

P o m p a t i t r e ş i m ya d a g ü r ü l t ü ya p ı yo r

Mekanik salmastranın ömrü kısa

M e k a n i k s a l m a s t r a a ş ı r ı s ı z ı n t ı ya p ı yo r

P o m p a a ş ı r ı g ü ç k u l l a n ı m ı g e r e k t i r i yo r

P o m p a ç a l ı ş t ı r ı l d ı k t a n s o n r a i l k b a ş l a t m a yı ya p a m ı yo r

Ye t e r s i z b a s ı n ç

Ye t e r s i z k a p a s i t e

P o m p a d a n s ı v ı g e l m i yo r

OLASI NEDENLER
OLASI ÇÖZÜMLER
A. Sistem ile ilgili sorunlar







 Pompa ilk işleme hazırlanamıyor.
Pompa ya da emme borusu tamamıyla sıvı ile
  dolu değil.
  Emme yüksekliği çok yüksek ya da seviye çok düşük.
NPSHa>NPSHr, doğru batma seviyesini, filtre ve
tertibatlardaki kayıpları kontrol edin.
Emme
basıncı
ile
buhar
basıncı
arasında
yetersiz
marj.
 
  
  Emme hattında hava ya da buhar boşluğu.








Mekanik salmastra, manşonlu bağlantı, gövde
bağlantısı ve boru tıpalarından pompa içerisine
hava giriyor.
Taban vanası çok ufak.

Taban vanası kısmen tıkalı.
Arızalı parçaları kontrol edip değiştirin.
FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.
Taban vanasının değiştirilip değiştirilmediğini araştırın.
Taban vanasını temizleyin.
  Emme borusunun girişi yetersiz bir şekilde su altında. Sistem dizaynını kontrol edin.
FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.
FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Hız çok yüksek.
Sistemin toplam basınç yüksekliği pompanın
   diferansiyel basınç yüksekliğinden daha yüksek.
Sistemin toplam basınç yüksekliği pompa
dizaynının basınç yüksekliğinden daha düşük.
Sıvının özgül ağırlığı dizaynınkinden farklı.

 


 
Emme hattına hava giriyor.
Boruları ve sistemi kontrol edip boşaltın.
Buhar boşluklarına karşı emme hattının dizaynını
kontrol edin.
Emme borusunun hava geçirmez olup olmadığını
kontrol edin.
   Hız çok düşük.


Sıvıda aşırı hava ya da gaz miktarı.


Tam dolumu kontrol edin. Havalandırın ve/veya ilk
işleme hazırlayın.

Sıvı viskozitesi, tasarlanan viskoziteden farklı.
Sistem kayıplarını kontrol edin.
Çözüm bulun ya da FLOWSERVE İLE İRTİBATA
GEÇİN.
Kontrol edin ve FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.
Çok düşük kapasitede işlem.
Değeri ölçün ve izin verilen minimum değeri kontrol edin.
Çözüm bulun ya da FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.
Yüksek kapasitede işlem.
Değeri ölçün ve izin verilen maksimum değeri kontrol
edin. Çözüm bulun ya da FLOWSERVE İLE
İRTİBATA GEÇİN.
B. Mekanik sorunlar
     

    
Sayfa: 40 / 60
Boru deformasyonundan dolayı yanlış ayar.
Yanlış dizayn edilmiş temel.
Şaft eğilmiş.
Flanş bağlantılarını kontrol edin ve elastik kaplinler ya
da izin verilen bir yöntem vasıtasıyla deformasyonu
giderin.
Taban plakasının ayarını kontrol edin: gerektiğinde
tabanı sıkıştırın, ayarlayın ya da doldurun.
Şafttaki deformasyonun, kabul edilebilir değerler
içinde olup olmadığına bakın.
FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
ARIZA BELİRTİSİ
P o m p a a ş ı r ı ı s ı n ı yo r v e t u t u k l u k ya p ı yo r

Ya t a k l a r ı n ö m r ü k ı s a

P o m p a t i t r e ş i m ya d a g ü r ü l t ü ya p ı yo r

Mekanik salmastranın ömrü kısa

M e k a n i k s a l m a s t r a a ş ı r ı s ı z ı n t ı ya p ı yo r

P o m p a a ş ı r ı g ü ç k u l l a n ı m ı g e r e k t i r i yo r

P o m p a ç a l ı ş t ı r ı l d ı k t a n s o n r a i l k b a ş l a t m a yı ya p a m ı yo r

Ye t e r s i z b a s ı n ç

Ye t e r s i z k a p a s i t e

P o m p a d a n s ı v ı g e l m i yo r

  

OLASI NEDENLER
Döner parça, sabit parçaya içten sürtünüyor.
    
Yataklar aşınmış.


 
Aşınma halkasının yüzeyleri aşınmış.
 
Pompa dişlisi zarar görmüş veya aşınmış.
OLASI ÇÖZÜMLER
Kontrol edin ve gerekirse, FLOWSERVE İLE
İRTİBATA GEÇİN.
Yatakları değiştirin.
Aşınma halkasını/yüzeylerini değiştirin.
Değiştirin ya da geliştirilmiş malzeme seçimi için
FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.
Bağlantıyı değiştirin ve zarar olup olmadığını
kontrol edin.
Yüzeylerin ya da zarar görmüş parçaların nasıl
yerleştirildiğini ve kullanılan montaj yöntemini kontrol
edin.

Bağlantıdaki arızadan dolayı manşon altında
sızıntı var.
  
Mekanik salmastra yanlış bir şekilde takılmış.
  
Çalıştırma koşullarına göre yanlış mekanik
salmastra türü.
FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.
    
Şaft aşınmış yataklardan veya yanlış ayardan
dolayı merkezden sapıyor.
Yanlış ayarı kontrol edin ve gerekirse düzeltin. Ayar
doğru ise, yataklarda aşırı aşınma olup olmadığını
kontrol edin.
    
Dengesiz pompa dişlisi vibrasyona yol açıyor.
  
 
Pompalanan sıvıda aşındırıcı katı maddeler var.
Parçaların içeride yanlış ayarlanmış olması,
sızdırmazlık halkası ile yuvanın, tam temas
etmesini önlüyor
 
Mekanik salmastra kuru iken çalıştırıldı.
Kontrol edin ve FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.
Mekanik salmastranın durumunu ve kuru çalıştırma
kaynağını kontrol edip onarın.
Montaj yöntemini, olası zararı ve montaj sırasında
Usulsüz onarımlar yüzünden içeride yapılan yanlış temizlik durumunu kontrol edin.
ayar pompa dişlisinin sürtünmesine yol açıyor.
Çözüm bulun veya gerekirse, FLOWSERVE İLE
İRTİBATA GEÇİN.
Pompa içerisinde mekanik arıza sonucu aşırı
Pompa dişlisinin aşınma durumunu, açıklıklarını ve
baskı oluştu.
sıvı geçişlerini kontrol edin.
Bilyalı yataklarda aşırı gres var.
Yeniden gresleme yöntemini kontrol edin.
Son yağ değişiminden bu yana geçen çalıştırma
Yataklarda yağlama eksik.
(saat) süresini, takvimi ve gerekçesini kontrol edin.
Montaj yöntemini, olası zararı ve montaj sırasında
Yatakların yanlış şekilde kurulması (montaj
temizlik durumunu ve kullanılan yatak tipini kontrol
sırasında hasarlanması, yanlış montaj, yanlış
edin. Çözüm bulun veya gerekirse, FLOWSERVE İLE
yatak tipi vs.)
İRTİBATA GEÇİN.
Kir kaynağını kontrol edin ve zarar gören yatakları
Kirlenmeden dolayı zarar gören yataklar.
değiştirin.
 
  
 
 
 
 
C. MOTOR İLE İLGİLİ ELEKTRİK SORUNLARI


 

 
Sayfa: 41 / 60
Yanlış dönüş yönü.
2 fazı motor terminal kutusunda ters çevirin.

Motor sadece 2 fazda çalışıyor.

Motor çok yavaş çalışıyor.
Güç kaynağını ve sigortaları kontrol edin.
Motorun terminal kutusu bağlantıları ile voltajı kontrol
edin.
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8 PARÇA LİSTESİ VE ÇİZİMLER
8.1 Merkez hattı tahliyesi, tek volüt
8.1.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
3712
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Sayfa: 42 / 60
3854
3855
3862
4132
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Boyun halkası
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.2 Teğetsel tahliye, tek volüt
8.2.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500
2100
2200
2300
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
3712
3854
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyali eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sayfa: 43 / 60
3855
3862
4132
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Boyun halkası
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.3 Merkez hattı tahliyesi, çift volüt
8.3.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
3712
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Sayfa: 44 / 60
3854
3855
3862
4132
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Boyun halkası
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.4 Teğetsel tahliye, çift volüt
8.4.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500
2100
2200
2300
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
3712
3854
3855
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Sayfa: 45 / 60
3862
4132
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yağlama disk atıcısı
Boyun halkası
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.5 Arka aşınma halkası bulunmayan pompa dişlisi
8.5.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500
2100
2200
2300
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
3712
3854
3855
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Sayfa: 46 / 60
3862
4132
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yağlama disk atıcısı
Boyun halkası
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.6 Başlatıcı seçeneği
8.6.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2215
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2905
2912
3010
3013
3130
3260
3712
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Başlatıcı
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pul
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Sayfa: 47 / 60
3854
3855
3862
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.7 Kok kırıcısı seçeneği
8.7.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2215.1
1649
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2905
2912
3010
3013
3130
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Kok kırıcısı
Kok kırıcısı muhafazası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pul
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Sayfa: 48 / 60
3260
3712
3854
3855
3862
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.8 Yağ halkası yağlama
8.8.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
3712
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Sayfa: 49 / 60
3854
3855
3861
3862
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağ halkası
Yağlama disk atıcısı
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.9 Saf yağ püskürtmeli yağlama
8.9.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Sayfa: 50 / 60
3712
3854
3855
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.10 Yatak izolatörü seçeneği
8.10.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Sayfa: 51 / 60
3712
3854
3855
3862
4200
4305.1
4305.2
4510
4590
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Mekanik salmastra
Yatak izolatörü
Yatak izolatörü
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.11 Fan soğutmalı yatak muhafazası
8.11.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
3712
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Sayfa: 52 / 60
3854
3855
3862
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
8161
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
Fan
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.12 Fan soğutmalı yatak izolatörü
8.12.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2510
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Ara halka
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Sayfa: 53 / 60
3712
3854
3855
3862
4200
4305.1
4305.2
4510
4590
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
8161
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Mekanik salmastra
Yatak izolatörü
Yatak izolatörü
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
Fan
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.13 Su soğutmalı yatak muhafazası
8.13.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Sayfa: 54 / 60
3013
3130
3260
3712
3854
3855
3862
4200
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6551
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Mekanik salmastra
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Soğutma cihazı
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.14 Soğutma gövde kılıfı
8.14.1 Parça listesi
Ref no
1100
1221
1500.1
1500.2
2100
2200
2300.1
2300.2
2430
2540.1
2540.2
2912
3010
3013
3130
3260
3712
3854
3855
3862
4200
Açıklama
Gövde
Gövde kılıfı
Gövde aşınma halkası
Gövde aşınma halkası
Şaft
Pompa dişlisi
Pompa dişlisi aşınma halkası
Pompa dişlisi aşınma halkası
Kısma manşonu
Deflektör
Deflektör
Pompa dişlisi somunu
Sürtünmesiz yatak
Bilyalı eksenel yatak
Yatak mesnedi
Yatak kılıfı
Yatak somunu
Yağ filtresi tapası
Sabit seviye yağlayıcısı
Yağlama disk atıcısı
Mekanik salmastra
Sayfa: 55 / 60
4330.1
4330.2
4510
4590
4610.1
4610.2
6541
6572.2
6572.1
6581.1
6581.2
6700.1
6700.2
Labirent halka
Labirent halka
Sızdırmaz conta
Sızdırmaz conta
O-halka
O-halka
Kilit pulu
Çivi
Çivi
Altıgen somun
Altıgen somun
Anahtar
Anahtar
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
8.15 Genel düzenleme çizimi
Tipik genel düzenleme çizimi ve sözleşme
doğrultusunda gerek duyulan özel çizimler,
sözleşmede bunların bilhassa Kullanıcı Talimatları
kapsamında yer alması öngörülmediği takdirde
Alıcıya ayrıca gönderilecektir. Gerektiğinde, Alıcıya
ayrıca gönderilen diğer çizimlerin kopyaları, Alıcıdan
temin edilmeli ve bu Kullanıcı Talimatları ile beraber
muhafaza edilmelidir.
9 SERTİFİKASYON
Sözleşme gerekliliklerine göre belirlenen sertifikalar,
uygun hallerde burada yer alan talimatlar ile beraber
temin edilmektedir. Buna örnek olarak CE
işaretlemesi, ATEX işaretlemesi vs gibi sertifikaları
verebiliriz. Gerektiğinde, Alıcıya ayrıca gönderilen
diğer sertifikaların kopyaları burada yer alan Kullanıcı
Talimatları ile beraber muhafaza edilmek suretiyle
Alıcıdan temin edilmelidir.
10 DİĞER İLGİLİ BELGELER VE
KILAVUZLAR
10.3 Ek bilgi kaynakları
Kaynak 1:
NPSH for Rotordynamic Pumps: a reference guide,
Europump Guide No. 1, Europump & World Pumps,
Elsevier Science, Birleşik Krallık, 1999.
Kaynak 2:
Pumping Manual, 9. baskı, T.C. Dickenson,
Elsevier Advanced Technology, Birleşik Krallık, 1995.
Kaynak 3:
Pump Handbook, 2. baskı, Igor J. Karassik ve
arkadaşları, McGraw-Hill Inc., New York, 1993.
Kaynak 4:
ANSI/HI 1.1-1.5
Centrifugal Pumps - Nomenclature, Definitions,
Application and Operation (Santrifüj Pompalar –
Adlandırma, Tanımlar, Uygulama ve Çalıştırma).
Kaynak 5:
ANSI B31.3 - Process Piping (Proses Boruları).
10.1 Ek Kullanıcı Talimatı kılavuzları
Sürücü, aletler, kontrolör, alt sürücü, sızdırmazlar,
sızdırmazlık sistemi, montaj parçası vs gibi
hususlarda Kullanıcı Talimatlarında yer almak üzere
sözleşme şartları doğrultusunda tespit edilen diğer
talimatlar bu madde kapsamında dâhil edilmiştir.
Bunların diğer suretleri istendiği takdirde, bu
kopyalar, burada yer alan Kullanıcı Talimatları ile
beraber muhafaza edilmek suretiyle alıcıdan temin
edilmelidir.
10.2 Değişiklik notları
Flowserve ile mutabık kalınmak kaydıyla, tedarik
edildikten sonra üründe değişiklik yapılacak olursa,
ayrıntılar ile ilgili bir kaydın, burada yer alan Kullanıcı
Talimatları ile beraber muhafaza edilmesi gerekir.
Sayfa: 56 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Not:
Sayfa: 57 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Not:
Sayfa: 58 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
Not:
Sayfa: 59 / 60
flowserve.com
HPX KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 87900074 07-15
FLOWSERVE BÖLGE SATIŞ
OFİSLERİ:
Flowserve fabrikası irtibat bilgileri:
A.B.D. ve Kanada
Flowserve Corporation
Servis ve Garanti:
Flowserve - İtalya
Worthington S.r.l.
Via Rossini, 90/92
20832 Desio (MB) - İtalya
Telefon (24 saat)
+39 0362 6121
Faks
+39 0362 628882
+39 0362 620750
5215 North O’Connor Blvd.,
Suite 2300
Irving, Texas 75039-5421 USA
Telefon +1.937.890 5839
Avrupa, Orta Doğu, Afrika
Flowserve Corporation
Parallelweg 13
Yedek Parçalar ve Onarım:
Flowserve Flow Solutions Group
(Çözümler Grubu) - İtalya
Worthington S.r.l.
S.S. Sannitica, 87 – Km 19
81025 Marcianise (CE) - İtalya
Telefon (24 saat)
+39 0823 634111
Faks
+39 0823 821747
+39 0823 634218
Yerel Flowserve fabrika yetkilileri:
4878 AH Etten-Leur
Hollanda
Telefon +31 76.502 8100
Güney Amerika
Flowserve Corporation
Martin Rodriguez 4460
B1644CGN-Victoria-San Fernando
Buenos Aires, Arjantin
Telefon +54 11 4006 8700
Faks +54 11 4714 1610
Asya Pasifik
Flowserve Pte. Ltd
10 Tuas Loop
Singapur 637345
Telefon +65 6771 0600
Faks +65 6862 2329
10 Tuas Loop
Yerel Flowserve temsilcinizi bulmak için lütfen
www.flowserv.com’da bulunan Satış Desteği
Bulucu Sistemi’ni kullanın

Benzer belgeler