KKTCMB Bülten ( Temmuz 1999 No:27 )

Transkript

KKTCMB Bülten ( Temmuz 1999 No:27 )
Kuzey Kı brıs Türk Cumhuriyeti
Merkez Bankas ı
Bülten
Temmuz 1999
No:27
K.K.T.C. MERKEZ BANKASI
YÖNETIM KURULU
Demirhan Sayıner
Esat Tezeren
Kasım Şahoğlu
Mehmet Turgut
Sedef Ertürk
Ergün Anasoy
Yusuf Ekingen
Başkan
Başkan Yardımc ısı
Baş kan Yardımcı sı
Üye
Üye
Üye
Üye
I
I
IÇINDEKILER
I. BÖLÜM
K.K.T.C. Merkez Bankas ı ve Bankac ılık Faaliyetleri
II. BÖLÜM
Ekonomik Geli şmeler
1. Üretim, İ stihdam ve Fiyatlar
a) Üretim Artışı ve Kaynakların Kullanımı
b) İstihdam
c) Fiyat Hareketleri ve Ücretler
2. Mali ve Parasal Geli şmeler
a) Mali Gelişmeler
b) Parasal Geli şmeler
3. Ticaret, Pazarlama ve Ödemeler Dengesi
a) Ticaret ve Pazarlama
b) Ödemeler Dengesi
3-44
45-70
47
47
51
53
56
56
61
61
61
62
III. BÖLÜM
Merkez Bankas ının Yıllı k Hesapları
Bilanço
Kar ve Zarar Hesab ı
Hesaplar Hakkında Açıklamalar
IV. BÖLÜM
Bankac ılık İstatistikleri
V. BÖLÜM
Bankac ılı k Kesiminin Özel Ilgi Duyaca ğı Mevzuat
VI. BÖLÜM
Tabloların Listesi
71-76
73
74
75-76
77-88
89-94
95-97
I. BÖLÜM
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURIYETINDE
MERKEZ BANKASI VE BANKACILIK FAALIYETLERI
35/1987 sayılı Kuzey Kıbrı s Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı Yasas ı 'nda belirtilen çerçevede bankalar taraf ından getirilen
kı sa vadeli senet ve vesikalan reeskonta kabul ederek veya Kamu Kurum ve Kurulu şlarına Hazine Kefaleti kar şılığında
avans vermek suretiyle, piyasaya para sürme ve bankalara kaynak sa ğlama görevleri bankam ızca sürdürülmü ştür.
30 Haziran 1999 tarihi itibariyle TL avans ve reeskont i ş lemleri Tablo 1 'de, TL avans ve reeskont i şlemlerinden doğan borç
bakiyelerinin 31 Aral ık 1996, 31 Aral ık 1997 ve 31 Aralı k 1998 tarihleri itibariyle kar şılaştırması ise Tablo 2'de gösterilmi ştir.
30 Haziran 1999 tarihi itibariyle Döviz avans ve reeskont i ş lemleri Tablo 3 'te, Döviz avans ve reeskont i şlemlerinden doğan
borç bakiyelerinin 31 Aral ık 1996, 31 Aral ık 1997 ve 31 Aral ık 1998 tarihleri itirab ıyle karşılaştı rması ise Tablo 4'te
gösterilmiştir.
I
1 1I
TABLO 1
30 Haziran 1999 Tarihi Itibariyle TL Avans ve Reeskont I şlemleri
Banka Kaynaklanndan Kulland ırılan:
Milyon TL
Kredi Türü
Borçlu
Hazine Kefaletini Haiz
Bonolar Üzerine Avans
K.M.S. Cyprufex İşletmecilik Ltd.
Tarımsal Donatı m Kurumu
Devlet Üretme Çiftlikleri
Toprak Ürünleri Kurumu
11
/3
Borç Bakiyesi
Senet Adedi
Senet Toplamı
1,424,665.8
46,349.7
38,549.3
954,998.6
2,464,563.4
3
4
1
1
9
245,846.7
220.0
10,678.5
121,118.1
377,863.3
Hazineye K ısa Vadeli Avans
Hazine ve Muhasebe Dairesi
38,102,815.3
Küçük Esnaf Ve
Sanatkar Senetleri
K.Vakıflar Bankas ı Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
808,930.4
364,571.4
1,173,501.8
670
177
847
808,930.4
364,571.4
1,173,501.8
Sanayi Senetleri
K.Vakıflar Bankas ı Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
K.Yatırım Bankas ı Ltd.
(Tasfiye Halinde)
4,000.0
25,931.2
1,759.5
1
4
9
4,000.0
6,750.0
1,181.0
31 690.7
14
12,571.0
4,605,250.9
5
2,308,109.0
523,062.1
26
23,000.0
626.9
8
1,800.0
5.0
3,753.2
1,333.3
5,091.5
3
400,000.0
7,000.0
1,333.3
408,333.3
22,500.0
50.0
7,020.0
50.0
20,000.
42,050.0
2,000.0
200.0
50.0
61,950.0
155,870.0
47,062,472.6
912
44
15
11
Tarım Senetleri
K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd.
ihracat Senetleri
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
Turizm Senetleri
K.Yatırım Bankas ı Ltd.
(Tasfiye Halinde)
Ticari Senetler
K.T.Koop Merkez Bankas ı Ltd.
K.Eurobank Ltd.
K.Vakıflar Bankas ı Ltd.
5/
44
95
Döviz Mukabili
TL Avans Hesab ı
11
44
91
44
11
44
15
15
ti
K. Ticaret Bankas ı Ltd.
K.Kredi Bankas ı Ltd.
Erbank Ltd.
Yasabank Ltd.
K. İktisat Bankas ı Ltd.
K.Hür Bank Ltd.
K.Altınbaş Bank Ltd.
Yakın Doğu Bank Ltd.
K.Yurtbank Ltd.
Yeşilada Bank Ltd.
-5-
4,305,178.4
I
4
1
Diğ er Kaynaklardan Kullandırılan:
Akdeniz Gara ti Bankas ı Ltd.
K.Yatırım Ba ası Ltd.
(Tasfiye Halin e)
1,766.7
1,256.3
3,023.0
5
10
1,766.7
1,256.3
3,023.0
Eximbank İhracat
Hazırlı k Kredileri
K.Yatırım Ba ası Ltd.
(Tasfiye Halin e)
1,303.0
8
1,303.0
Eximbank İhracat Kredileri
Akdeniz Gara ti Bankas ı Ltd.
K.Yatırım Ba kas ı Ltd.
(Tasfiye Hali de)
119,298.8
669.0
119,967.8
2
5,000.0
775.0
5,775.0
K.Vakıflar Ba kası Ltd.
Akdeniz Gar. ti Bankas ı Ltd.
Everest Bank td.
166.7
2,400.0
166.7
2,400.0
1,250.0
3,816.7
1
2
1
4
128,110.5
28
13 917.7
47,062,472.6
128.110.5
912
4,305,178.4
13,917.7
Sanayi Teşvik Fonu
55
Yerel Gazeteleri
Destekleme Fonu
I
TOPLAM
ÖZET:
Banka Kaynaklar ından Kulland ırılan
Diğer Kaynaklardan Kulland ırılan
GENEL TOPI AM
47,190,583.1
5
4
6
1,250.0
3,816.7
28
940
4,319,096.1
TABLO 2
TL Avans ve Reeskont Borç Bakiyelerinin 31 Aral ık 1996, 31 Aralık 1997
ve 31 Aralık 1998 Tarihi itibariyle Karşılaştırması
Banka Kaynaklarından Kullandırılan
Kredi Türü
Hazine Kefaletini Haiz
Bonolar Üzerine Avans
((
59
55
Hazineye Kısa Vadeli Avans
Küçük Esnaf ve
Sanatkar Senetleri
Sanayi Senetleri
44
33
Milyon TL.
Borçlu
31 Aralık 1996 31 Aralık 1997
K.M.S. Cypfruvex İşl. Ltd.
Tarımsal Donatım Kurumu
Devlet Üretme Çiftlikleri
Toprak Ürünleri Kurumu
394,644.3
14,963.1
10,678.5
311,339.5
731,625.4
749,824.1
26,335.0
20,289.1
591,545.1
1,387,993.3
1,424,665.8
46,349.7
38,549.3
954.998.6
2,464,563.4
11,808,000.0
19,861,043.0
44,459,000.0
K.Vakıflar Bankası Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
137,754.5
6,501.5
144,256.0
139,982.7
16,061.6
156,044.3
260,200.0
80 740.0
340,940.0
K.Vakıflar Bankası Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
K.Yatınm Bankası Ltd.
(Tasfiye Halinde)
K.Hür Bank Ltd.
7,000.0
750.0
2,972.1
4,000.0
3,547.0
1,759.5
8,000.0
22,931.2
1,759.5
133.3
10,855.4
9,306.5
32,690.7
23,000.0
23,000.0
101,992.9
101,992.9
523,062.1
523,062.1
468,887.7
468,887.7
1,219,107.9
2,000.0
7,000.0
1,228,107.9
626.9
626.9
626.9
626.9
626.9
626.9
525.890.4
525.890.4
5,000.0
1,099,111.0
1,104,111.0
3,330.0
4,605,250.9
4,608,580.9
5,496.0
250,000.0
50.0
18,754.0
50.0
530,000.0
6,010.0
16,200.0
73,500.0
Hazine ve Muhasebe Dairesi
Ihracat Senetleri
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
Ticari Senetleri
K.T.Koop. Merkez Bankası Ltd.
K.Vakıflar Bankası Ltd.
K.Eurobank Ltd.
44
5
Turizm Senetleri
K.Yatırım Bankas ı Ltd.
(Tasfiye Halinde)
Tarım Senetleri
Everest Bank Ltd.
K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd.
95
Döviz Mukabili TL
Avans Hesabı
95
tt
44
(4
59
31 Aralık 1998
K.İktisat Bankas ı Ltd.
Yakın Doğu Bank Ltd.
K.Kredi Bankas ı Ltd.
K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd.
Yasa Bank Ltd.
Altınbaş Bank Ltd.
TOPLAM
-7-
12,751.0
268,247.0
548,854.0
16.150.0
8.001.0
119.861.0
13,512,501.0
23,638,859.6
53,777,432.9
Diğ er Kaynaklardan Kullandı rılan
Sanayi Te şvik Fonu
44
,9
Eximbank İhracat Kredisi
44
Eximbank İhracat
Hazırlık Kredileri
Yerel Gazeteleri
Destekleme Fonu
1,871.7
1,256.3
1,766.7
1,256.3
1,766.7
1,256.3
3,128.3
3,023.0
3,023.0
669.0
669.0
669.0
5,000.0
5,669.0
22,488.9
23,157.9
119,298.8
119,967.8
K.Yatırım Ba kası Ltd.
(Tasfiye hali l e)
1,791.4
1,303.0
1,303.0
K.Vakıflar B nkas ı Ltd.
Akdeniz Gar nti Bankas ı Ltd.
Everest Bank Ltd.
500.0
1,000.0
500.0
2,000.0
500.0
1,000.0
500.0
2,000.0
166.7
1,250.0
1,250.0
2,666.7
12,588.4
29,483.9
126,960.5
13,512.501.1
12,588.4
13,525,089.5
23,638,859.6
29,483.9
23,668,343.5
53,777,432.9
126,960.5
53,904,393.4
Akdeniz Gara ti Bankas ı Ltd.
K.Yatırım Ba kas ı Ltd.
(Tasfiye Hali de)
K.Yatırım Ba kası Ltd.
(Tasfiye Hali de)
Akdeniz Gara ti Bankas ı Ltd.
TOPLAM
Özet:
Banka Kaynaklarından Kullandırılan
Diğer Kaynaklardan Kulland ırılan
GENEL TO •LAM
TABLO 3
30 Haziran 1999 Tarihi İtirariyle Dövizli Avans ve Reeskont i şlemleri
Kredi Türü
Sanayi Senetleri
33
"
59
95
"
64
46
55
44
75
59
64
"
66
"
55
35
99
77
"
"
66
59
"
46
59
"
15
44
55
"
55
64
55
33
95
93
"
"
"
66
46
55
95
55
ihracat Senetleri
4<
59
<4
55
4C
95
55
55
<4
59
Borçlu
K.Continental Bank Ltd.
Asbank Ltd.
Limasol T.Koop. Bankası Ltd.
K.Finans Bank Ltd.
K.Vakıflar Bankas ı Ltd.
K.Endüstri Bankas ı Ltd.
K.Hür Bank Ltd.
Borç Bakiyesi
Stg. 21,710.Stg. 157,080.Stg. 122,480.Stg. 14,340.Stg. 64,795.Stg. 25,900.Stg. 41,000.Stg. 447,305.-
K. Vakıflar Bankas ı Ltd.
K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd.
K.Kredi Bankas ı Ltd.
Limasol T.Koop. Bankası Ltd.
K.Endüstri Bankas ı Ltd.
Asbank Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
Everest Bank Ltd.
Yakındoğu Bank Ltd.
K.Finans Bank Ltd.
K.Continental Bank Ltd.
Med Bank Ltd.
$
15,148.$ 3,259,890.$
174,960.$
125,750.$
84,000.$
303,980.$
16,920.$
228,410.$
92,760.$
32,280.$
138,380.$
15,100.$ 4,487,578.-
2
3
6
8
4
14
1
12
3
1
6
1
M
$
$
$
$
$
$
$
$
$
$
$
$
$
K.Continental Bank Ltd.
K.Vakıflar Bankas ı Ltd.
K.Kredi Bankas ı Ltd.
Limasol T.Koop. Bankası Ltd.
K.Endüstri Bankas ı Ltd.
Asbank Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
Everest Bank Ltd.
Yakındoğu Bankt Ltd.
K.Ticaret Bankas ı Ltd.
DM 158,420.DM 11,630.DM 91,590.DM 50,560.DM 92,000.DM 91,790.DM 33,450.DM 422,520.DM 114,619.DM 10,200.DM 1,076,779.-
4
1
3
1
2
2
3
9
3
1
29
DM 158,420.DM
15,690.DM 104,490.DM
52,500.DM
92,000.DM 103,250.DM
33,450.DM 430,200.DM 114,619.DM
10,200.DM 1,114,819.-
K.Altınbaş Bank Ltd.
Everest Bank Ltd.
Erbank Ltd.
Limasol T.Koop. Bankas ı Ltd.
Asbank Ltd.
Stg. 142,400.Stg. 212,000.Stg. 12,000.Stg. 71,000.Stg. 25,000.Stg. 462,400.-
10
16
1
4
4
35
Stg. 142,400.Stg. 212,000.Stg.
12,000.Stg.
71,000.Stg.
25,000.Stg. 462,400.-
Asbank Ltd.
Everest Bank Ltd.
Universal Bank Ltd.
$
59,800.$ 1,656,802.$
250,000.$ 1,966,602.-
2
19
10
31
$
$
$
$
Senet Adedi
3
12
9
1
8
2
3
38
Senet Toplamı
Stg.
27,890.Stg. 165,690.Stg. 126,130.Stg.
14,340.Stg.
87,230.Stg.
31,800.Stg.
41,000.Stg. 494,080.17,080.3,260,000.174,960.130,700.84,000.303,980.16,920.251,190.92,760.32,280.138,380.15,100.4,517,350.-
59,800.1,503,000.250,000.1,812,800.-
I
Ihracat Senetleri
Everest Bank Ltd.
DM 2,468,600.-
52
DM 2,496,600.-
Ticari Senetler
Asbank Ltd.
K.Eurobank Ltd.
K.Hür Bank Ltd.
Stg. 17,080.Stg. 45,000.Stg. 65,090.Stg. 127,170.-
2
1
5
8
17,080.Stg.
39,875.Stg.
65,090.Stg.
Stg. 122,045.-
K.Vakıflar Banka ı Ltd.
K.Kredi Bankas ı td.
Limasol T.Koop. I: ankas ı Ltd.
K.Endüstri Bank s ı Ltd.
K. Hür Bank Ltd.
Everest Bank Lt
Yakın Doğu Ban Ltd.
Erbank Ltd.
K.Finans Bank L d.
K.Continental B nk Ltd.
348,000.$
780,000.$
494,563.$
11,700.$
166,400.$
877,010.$
$ 1,794,000.200,000.$
27,000.$
291,400.$
$ 4,990,073.-
6
3
7
1
8
6
6
4
1
11
53
348,000.$
780,000.$
494,563.$
11,700.$
166,400.$
877,010
$
$ 1,794,000.200,000.$
27,000.$
291,400.$
$ 4,990,073.-
Ticari Senetler
Med Bank Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
Everest Bank Lt
Yasa Bank Ltd.
Erbank Ltd.
DM 150,400.DM 23,300.DM 215,260.DM 33,000.DM 468,500.DM 890,460.-
4
1
4
1
9
19
DM 150,400.23,300.DM
DM 215,260.33,000.DM
DM 468,500.DM 890,460.-
Turizm Senetleri
K.Vakıflar Bank: s ı Ltd.
K.Kredi Bankas Ltd.
Stg. 22,500.Stg. 1,183.Stg. 23,683.-
2
1
3
Stg.
Stg.
22,500.1,768.24,268.-
95
57
55
77
K.Hür Bank Ltd
$
41,800.-
1
$
41,800.-
K.Kredi Bankas Ltd.
DM 69,360.-
2
DM
69,360.-
Hazine Kefaletini
Haiz Bonolar
Akdeniz Garant Bankas ı Ltd.
Stg. 740,000
Tarım Senetleri
K.T.Koop.Merk z Bankas ı Ltd.
Stg. 740,000.1
-
10
-
$
7,280,250.-
TABLO 4
Dövizli Avans ve Reeskont Borç Bakiyelerinin 31 Aral ık 1996, 31 Aralık 1997 ve 31 Aral ık 1998 Tarihi Itibariyle
Karşılaştırmas ı .
Kredi Türü
Sanayi Senetleri
11
44
55
19
44
15
51
44
51
tt
11
44
/1
15
Borçlu
Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd.
Asbank Ltd.
Deniz Bank Ltd.
K.Ticaret Bankas ı Ltd.
K.Yurtbank Ltd.
K.Vakıflar Bankas ı Ltd.
K.Hür Bank Ltd.
K.Endüstri Bankas ı Ltd.
K.Finans Bank Ltd.
K.Continental Bank Ltd.
Asbank Ltd.
Yakın Doğu Bank Ltd.$
K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd.
K.Vakıflar Bankası Ltd.
K.Kredi Bankas ı Ltd.
Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd.
Everest Bank Ltd.
K.Hür Bank Ltd.
Deniz Bank Ltd.
K.Endüstri Bankas ı Ltd.
K.Finans Bank Ltd.
K.Continental Bank Ltd.
31 Aralık 1996
Stg.
Stg.
53,460.Stg.
32,804.
Stg.
8,230.Stg.
25,900.Stg.
78,360.Stg.
40,060.-
11
44
55
tt
59
13
44
13
55
55
Asbank Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
K.Yurt Bank Ltd.
Everest Bank Ltd.
K.Vakıflar Bankas ı Ltd.
K.Kredi Bankas ı Ltd.
Limasol T.Koop. Bankas ı Ltd.
K.Endüstri Bankas ı Ltd.
Yakın Doğu Bank Ltd.
$
$
$
$
$
$
$
$
$
44
11
K.Hür Bank Ltd.
Everest Bank Ltd.
K.Yurt Bank Ltd.
Limasol T.Koop. Bankas ı Ltd.
Erbank Ltd.
18,900.43,540.98,941.18,700.8,700.72,140.9,466.-
306,787.-
DM 36,480.DM 236,440.DM 75,928.-
Stg.
Stg.
Stg.
Stg.
/5
Asbank Ltd.
Everest Bank Ltd.
11,600.54,180.22,848.-
19,770.18,000.17,220.54,990.-
$
$
$
51,300.15,000.37,218.145,487.64,150.152,300.61,080.-
$
296,550.$
362,600.$ 3,260,000.$
44,570.$
117,830.$
152,290.$
475,220.$
29,950.-
526,535.-
102,090.$
$
62,280.$
90,980.$ 4,994,360.-
DM
14,300.DM 114,800.-
DM 118,750.DM 120,650.-
36,400.-
DM 348,848.Ihracat Senetleri
Stg.
Stg.
Stg.
31 Aral ık 1998
Stg. 147,310.Stg. 132,790.-
Stg. 60,555.Stg. 41,000.Stg. 31,800.Stg. 12,660.Stg. 27,890.Stg. 238.814.- Stg. 207,068.- Stg. 454,005.-
$
44
31 Aralık 1997
Stg.
82,550.Stg.
35,890.-
1,000,000.1,000,000.-
$
$
$
$
$
$
$
DM 30,350.- DM 469,900.DM 41,300.- DM 15,110.DM 104,490.DM 52,500.DM 92,000.DM 114,619.DM 200,750.- DM1,088,019.-
Stg.
Stg.
$
$
$
27,900.-
Stg. 245,300.-
27,900.-
Stg. 86,500.Stg. 12,000.Stg. 343,800.-
52,700.810,000.862,700.-
$
42,400.$ 1,865,928.$ 1,908,328.-
Ihracat Senetleri
.44
DM
DM 3,052,000.-
Med Bank Ltd.
Everest Bank Ltd.
K.Hür Bank Ltd.
DM 3,052,000.Ticari Senetler
15
55
55
55
55
55
51
44
15
55
44
55
Ticari Senetler
tt
Turizm Senetleri
4
15
Hazine Kefaletini
Haiz Bonolar
DM 20,400.- DM
DM 2,620,700.- DM 2,501,000.- DM 69,600.DM 2,641,100.- DM 2,570,600.Stg. 47,350.Stg. 17,080.-
K.Eurobank Ltd.
Asbank Ltd.
K.Vakıflar Banka ı Ltd.
K.Hür Bank Ltd.
Stg.
Stg. 23,280.930.Stg.
Stg. 107,035.Stg. 131,245.-
39,875.Stg.
13,800.Stg.
620.Stg.
85,699.Stg.
Stg. 139,994.-
K.Vakıflar Banka ı Ltd.
Everest Bank Ltd
Deniz Bank Ltd.
K.Kredi Bankas ı td.
Limasol T.Koop. ankas ı Ltd.
K.Hür Bank Ltd.
Asbank Ltd.
K.Endüstri Bank s ı Ltd.
Yakın Doğu Ba Ltd.
Erbank Ltd.
K.Finansbank Lt
K.Continental B nk Ltd.
250,000.$
$ 2,390,687.109,000.$
367,000.$
52,540.$
48,685.$
30,000.$
$
$
$
$
$
$ 3,247,912.-
$ 322,000.249,000.$
$ 2,199,470.- 4 $ 882,970.56,000.$
$ 537,580.552,820.$
$
65,630.$
203,700.175,200.$
23,280.$
40,150.$
61,730.$
$ 1,500,000.500,000.$
$ 567,900.$
$
27,000.$
$ 291,400.$
$ 4,461,610.$ 3,794,220.-
DM
DM
DM
DM
-
DM
DM
DM
DM
5,260.-
Stg.
Akdeniz Garanti
Everest Bank Lt
Yasabank Ltd.
1:
ankası Ltd.
K.Kredi Bankas ı Ltd.
Stg.
K.Hür Bank Ltd.
$
Asbank Ltd.
DM 40,200.- DM
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
Stg. 750,000.-
82,220.-
Stg. 79,900.Stg. 144,330.-
DM 35,000.DM 687,060.DM 49,500.DM 771,560.4,484.-
Stg. 2,156.61,240.-
69,701.-
$
25,290.-
DM 7,410.-
Stg. 750,000.-
Stg. 740,000.-
$
•
FAIZ FARKI FONU
Teşviki öngörülen sektörler ve konular için tercihli faiz oranlar ının uygulanmas ını kolaylaştırmak amac ıyla K.K.T.C.
Merkez Bankas ı bünyesinde Faiz Fark ı Fonu kurulmas ı 35/1987 sayılı K.K.T.C. Merkez Bankas ı yasasının 23. maddesinde
öngörülmüştür. Yasanın 53. maddesi altında ç ıkarılan "K.K.T.C. Merkez Bankas ı Faiz Farkı Fonu Oluşturulmas ı Tüzüğü"nün
7. maddesine göre Fonun kaynaklar ı şunlardır:
a) Devlet Bütçesine bu amaçla konulacak ödenek;
b) K.K.T.C. Merkez Bankas ı nezdindeki Hazine fonlar ı faizlerine karşılık olarak Banka bütçesinden ayr ılacak belirli bir
ödenek;
c) Bankalar ve yan kurulu şları ile kooperatif bankalar ı ve mevcut yasalar alt ında kredi vermekle yetkili k ılınmış müesseselerin
verecekleri her türlü nakdi krediler (kontrollu krediler hariç) üzerinden uygulanacak azami yasal faiz oran ı içinden üç
puan ve döviz kredilerinde 1/2 puan faiz fark ının tahsil edilerek banka nezdinde aç ılan Faiz Fark ı Fonuna yat ırılan
miktarlar;
d) Faiz farklarını zamanında yatırmayanlara veya eksik yat ıranlara uygulanacak ayl ık yüzde 8 ve döviz kredilerinde ayl ık
yüzde 1 gecikme zammı ve
e) Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından yapılacak katkılar.
Tüzüğün 5. maddesi alt ında faiz iadesi oranlar ı kredi türleri itibariyle şöyledir:
Tarım (Ayni)
Hayvancılık
Turizm İşletme Kredisi
Turizm Yat ırım Kredisi
Sanayici İş letme Kredisi
Sanayi Yat ırım Kredisi
İhracatc ı Kredisi
%50
%41
%24
%31
%24
%31
%31
Tabiatıyle ayni kredi için hem Merkez Bankas ı reeskont kayna ğından hem de Faiz Fark ı Fonundan yararlanma
olanağı yoktur.
Böylece faiz iadesi uygulamas ıyla, Bankamızca Yasada belirtildi ği üzere Kamu Kurum ve Kurulu şlarına avans
verilerek veya bankalarca ibraz edilen k ısa vadeli senet ve vesikalar ı reeskonta kabul etmek suretiyle sa ğlanan kredi olanaklar ı
yanında bankalara kendi kaynaklar ından tercihli sektörlere kredi verme olana ğı yaratılmıştır.
Faiz Farkı Fonu uygulamaları Tablo 5'te özet halinde gösterilmi ştir.
TABLO 5
FAIZ FARKI FONU UYGULAMALARI
1987 — 1999
Milyon TL
Harcamalar
1987 Tarım (Ayni)
Dönem Sonu Bakiyesi
Gelirler
1987 K.K.T.C. Merkez Bankas ı Katkı sı
Bankalardan
1.6
803.6
805.2
1988 Tarım (Ayni)
Dönem Sonu Bakiyesi
1988 Dönem Ba şı Bakiyesi
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Katkısı
Bankalardan
1,844.0
2,878.9
1989 Dönem Başı Bakiyesi
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Katkısı
Bankalardan
T.C. Yardım
1,241.9
7.134.2
2,388.4
459.2
0.9
12,352.8
1992 Tarım (Ayni)
1992 Turizm
1992 Sanayi
1992 İhracat
1992 Reeskont Kredileri için düzeltme
Dönem Sonu Bakiyesi
7,134.2
4,000.0
3,254.5
812.6
15,201.3
5.019.1
926,7
29.1
1991 Dönem Ba şı Bakiyesi
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Katkısı
Bankalardan
T.C. Yardım
12,352.8
3,000.0
6,250.1
2,281.6
17,909.6
23,884.5
23,884.5
1992 Dönem Ba şı Bakiyesi
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Katkısı
Bankalardan
T.C.Yardım
8,694.3
658.0
160.9
67.6
8,937.6
20,312.1
17,909.6
9,000.0
10,399.3
1,521.6
38,830.5
38,830.5
1993 Tarım (Ayni)
1993 Turizm
1993 Sanayi
1993 İhracat
1993 Küçük Esnaf ve Sanatkarlar
Dönem Sonu Bakiyesi
2,878.9
3,500.0
1,678.1
319.1
1990 Dönem Başı Bakiyesi
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Katkısı
Bankalardan
T.C.Yardım
15,201.3
1991 Tarım (Ayni)
1991 Turizm
1991 Sanayi
Dönem Sonu Bakiyesi
919.3
8,376.1
8,376.1
1990 Tarım (Ayni)
1990 Turizm
1990 Sanayi
Dönem Sonu Bakiyesi
803.6
3,000.0
4,722.9
4,722.9
1989 Tarım (Ayni)
Dönem Sonu Bakiyesi
500.0
305.2
805.2
1993 Dönem Ba şı Bakiyesi
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Katkısı
Bankalardan
T.C.Yardım
18,782.5
708.5
1,203.8
327.9
5.8
20,312.1
2,000.0
14,985.7
1,811.9
18,081.2
39,10.7
39,109.7
1994 Tarım (Ayni)
1994 Turizm
1994 Sanayi
1994 Küçük Esnaf ve Sanatkarlar
Dönem Sonu Bakiyesi
1995 Tarım (Ayni)
1995 Turizm
1995 Sanayi
1995 Küçük Esnaf ve Sanatkarlar
Dönem Sonu Bakiyesi
1996 Tarım (Ayni)
1996 Turizm
1996 Sanayi
1996 Küçük Esnaf ve Sanatkarlar
Dönem Sonu Bakiyesi
1997 Tarım (Ayni)
1997 İhracat
1997 Turizm
1997 Sanayi
1997 Küçük Esnaf ve Sanatkarlar
Dönem Sonu Bakiyesi
1998 Tarım (Ayni)
1998 İhracat
1998 Sanayi
Dönem Sonu Bakiyesi
1.1.99-30.6.99 Tarım (Ayni)
1.1.99-30.6.99 İhracat
1.1.99-30.6.99 Sanayi
Dönem Sonu Bakiyesi
28,202.3
1,471.1
1,430.3
245.4
11,103.2
42,452.3
Dönem Başı Bakiyesi
1994 K.K.T.C. Merkez Bankas ı Katkısı
Bankalardan
38,292.2
233.1
1,253.8
257.2
6,103.0
46,139.3
1.1.95 Dönem Başı Bakiyesi
Bankalardan
55,423.0
211.0
1,770.0
60.0
25,155.0
82,619.0
1.1.1996 Dönem Ba şı Bakiyesi
Bankalardan
262,326.0
1,403.4
1.1.1997 Dönem Ba şı Bakiyesi
Bankalardan
18,081.2
4,000.0
20,371.1
42,452.3
11,103.2
35,036.1
46,139.3
6,103.0
76,516.0
82,619.0
25,155.0
413,935.3
1,967.0
173,393.9
439,090.3
627,661.1
9,394.8
516.9
194,315.1
831,887.9
100,756.4
5,810.5
165.8
904,488.3
1,011,221.0
439,090.3
1.1.1998 Dönem Ba şı Bakiyesi
Bankalardan
173,393.9
658,494.0
831,887.9
1.1.99 Dönem Başı Bakiyesi
Bankalardan
194,315.1
816,905.9
1,011,221.0
1.7.1999 Dönem Başı Bakiyesi
904,488.3
Not: Faiz Farkı iadesi taahhüt bakiyesi 30 Haziran 1999 tarihinde 748,516,379,000.-TL olarak hesaplanm ıştır.
BANKALAR
25/1983, 26/1987 ve 42/1989 say ılı asalarla de ğiştirilmiş şekliye 11/1976 say ılı K.K.T.C. Bankalar Yasas ı altında
çalışma iznini haiz bankalar ın listesi aşağıya ıkarılmıştır.
T.C. Ziraat Bankas ı
Türk Bankası Ltd.
Türkiye İş Bankası A. Ş .
Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Ba ası Ltd.
Kıbrıs Kredi Bankas ı Ltd.
Türkiye Halk Bankası A. Ş .
Kıbrıs Vakıflar Bankası Ltd.
Limasol Türk Koop. Bankas ı Ltd.
Kıbrıs Ticaret Bankas ı Ltd.
Kıbrıs Endüstri Bankas ı Ltd.
Kıbrıs Faisal İslam Bankas ı Ltd.
Asbank Ltd.
Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd.
Kıbrıs iktisat Bankas ı Ltd.
Kıbrıs Yatırım Bankas ı Ltd. (Tasfıy Halinde)
Kıbrıs Hür Bank Ltd.
Rumeli Bank Ltd.
Kıbrıs Eurobank Ltd.
Finba Finansal Bank Ltd.
Everest Bank Ltd.
Home and Overseas Bank Ltd. (E elce Independent Trade Union Bank Ltd.)
Bak nlar Kurulunun E 1782-97 say ı ve 3.11.1997 tarihli karar ı ile bankac ılık yapma
izni sürekli olarak kaldırılmıştır.
Deniz Bank Ltd.
Kıbrıs Yurtbank Ltd. (Evvelce Kıb ı s Tunca Bank Ltd.)
Kıbrıs Altınbaş Bank Ltd.
Yakın Doğu Bank Ltd.
Yasa Bank Ltd.
Med Bank Ltd.
Kıbrıs Finans Bank Ltd.
Hamza Bank Ltd.
Erbank Ltd.
Akfınans Bank Ltd.
Yeşilada Bank Ltd.
Kıbrıs Continental Bank Ltd.
Viyabank Ltd.
Universal Bank Ltd.
Asya Bank Ltd.
Demirbank Türk Anonim Şirketi
OFFSHORE BANKALAR
48/1990 say ılı Offshore Bankac ılık Hizmetleri Yasas ı altında çalışma iznini haiz Offshore bankaların listesi a şağıya
çıkarılmıştır.
East Mediterranean Trust Bank (Off-Shore) Ltd. (Evvelce East Mediterranean Trust and
Banking Corporation Ltd.) (Tasfiye Halinde)
The European Business Bank (EBB) Ltd.
The European Commerce Bank (ECB) Ltd.
The Euro Textile Bank (ETB) Ltd.
Cyprus United Trade and Investment Bank Ltd. (Tasfiye Halinde)
Atlas Bank Offshore Ltd.
Imar Bank Offshore Ltd.
Pasifik Bank Offshore Ltd. (Tasfiye Halinde)
Özbank Offshore Ltd.
Alliance Investment Bank Off-shore Ltd. (Evvelce Arabia Cyprus Bank (Off-shore) Ltd.)
Oki Bank (Offshore) Ltd.
Mediterranean Union Bank (Offshore) Ltd.
World Vakıf Offshore Bankging Ltd.
Optima Bank (Offshore) Ltd.
Northern Island Offshore Bank Ltd.
Cyprus Islamic Bank (Offshore) Ltd.
Facto Bank (Offshore) Ltd.
Firs Merchant Bank (Offshore) Ltd.
Şeker Bank Offshore Ltd.
Toprak Bank Offshore Ltd.
Cleveland Offshore Bank Ltd.
Bank Turquoise Offshore Ltd.
Adabank Offshore Ltd.
Golden Union Offshore Bank Ltd.
Trade Deposit Offshore Bank Ltd.
Overseas Bank Offshore Ltd. (Tasfiye Halinde)
Sovereign Gold Depository Bank Offshore Ltd. (Tasfiye Halinde)
Unibank Offshore Ltd.
Cyprus Trade Development Bank Offshore Ltd.
Metropolitan Investment Bank Offshore Ltd.
Maritima Offshore Bank Ltd.
Yaşarbank Foreign Trade Offshore Ltd. (Evvelce Tütün Foreign Trade Bank Offshore Ltd.)
EGS Bank Offshore Ltd.
Technical Export Import Bank Offshore Ltd.
Southstar Offshore Bank Ltd.
Bank 2000 Offshore Ltd.
Renfrew Security Bank and Trust Offshore Ltd.
Excess Bank Offshore Ltd.
Dinamic Bank Offshore Ltd.
Yurt Security Offshore Bank Ltd.
Bank Giri şim Offshore Ltd.
Prudential Offshore Bank Ltd.
Cey Offshore Bank Ltd.
I
DÖVIZ BÜROLARI
38/1997 say ılı Para ve Kambiyo asas ı altında faaliyet gösteren döviz bürolar ının listesi aşağıya çıkarılmıştır.
Elmaslar Yatırım Şirketi Ltd.
89 D.Taner Küçük İş Hanı, Girn Caddesi,
Lefko şa.
Ertuğrul Akbel and Sons Ltd.
Osman Paşa Caddesi, Mustafa H ci Ali Apt. No:2
Lefko şa.
Sun Döviz Bürosu Ltd.
Abdi İpekçi Caddesi,
Lefko şa.
Nafa Döviz Al ım Satım Şirketi td.
Zafer Çar şısı, No: 10, Atatürk C ddesi,
Girne.
Forex Management Services Lt
II.Selim Caddesi, Arabac ıoğlu
Lefko şa.
t. Dükkan No:4
Batu Exchange Co. Ltd.
52.İstiklal Caddesi,
Magosa.
Gesfi Şirketi Ltd.
40.Abdi Çavuş Sokak,
Lefko şa.
Rant Döviz Bürosu Ltd.
94 C Bedreddin Demirel Cadde i,
Lefko şa.
Denizatı Döviz Ltd.
23/1 Abdi Çavuş Sokak
Lefko şa.
Hakim Döviz Alım Satım Şirket Ltd.
Dr. Özgün İşhanı No:13
Girne
Chequepoint Ltd.
3, Bedreddin Demirel Caddesi,
Lefko şa.
M.Osman ve Oğlu Yatırım Şirketi Ltd.
Ataçağ İşhanı, 9 Ali Ruhi Soka
Lefko şa
Uluçay Exchange Ltd.
13, Namık Kemal Meydanı
G.Magosa.
Gala Exchange Bureau Ltd.
Özkan Apt. Raif Denkta ş Cadde i,
Girne.
-18-
Eşref Mevlüto ğlu Ltd.
2-4 Asmaalt ı Sokak,
Lefko şa.
Yedez Döviz Bürosu Ltd.
K.39 Ecevit Caddesi,
Yedidalga.
Yazgın Döviz Bürosu Ltd.
29/A Ziya Rızkı Caddesi,
Girne.
Akfınansman Döviz Ltd.
16, Osmanpaşa Caddesi,
Lefko şa.
Tünal Döviz Bürosu Ltd.
Ecevit Caddesi K.156
Güzelyurt.
Akın Gold Döviz Ltd.
Mete Adanır Caddesi, Akın Oto Galeri Yan ı,
Girne.
Orallar Ltd.
Atatürk Caddesi,
Girne.
Altınör Döviz Bürosu Ltd.
Hürriyet Caddesi,
Girne.
Göksoy Döviz Ltd.
Dereboyu, Kö şklüçiftlik,
Lefko şa.
Yücelen Döviz Ltd.
31, Selvi Sokak Taşkınköy
Lefko şa.
Desly Change Exchange Ltd.
18, İsmet İnönü Bulvarı
Gazi Magosa
Trust Exchange Ltd.
23 Mete Apt. LarnakaYolu,
Gazi Magosa.
Hüseyin Galipoğluları Ltd.
Kemal Aşık Caddesi, Bardak İşhanı No:2
K.Kaymakl ı, Lefkoşa.
A to Z Exchange Ltd.
Lapta Yolu üzeri,
Girne.
Ömer Can Döviz Bürosu Ltd.
Sancar Sokak, Olivia Apt. No:3
Girne.
Interflow Group of Companies
Salamis Yolu 180 A
G.Magosa.
Belis Döviz Ltd.
Ziya Rızki Cad. Fahriye Tatl ıcıo lu Apt.
No:20
Girne.
Oldcity Exchange Ltd.
29 İstiklal Caddesi
G.Magosa.
Zeeb Döviz Ltd.
Girne Cad. Vakıflar Çarşısı
Lefko şa.
Persan Döviz Ltd.
Şht. Hasan Cafer Sokak No: 6 C
Güzelyurt.
DÖVİZ MEVDUAT
KKTC Merkez Bankas ı ve diğer bankalar tasnifıne göre özel ve tüzel ki şiler adına açılan döviz tevdiat ve döviz
mevduat hesapları ndaki dövizlere ait bilgiler Tablo 6'da verilmi ştir.
TABLO 6
K.K.T.C. Merkez Bankası ve Diğ er Banka ar Tasnifine Göre Özel ve Tüzel Ki şiler Adına Tutulan Döviz Tevdiat ve
Döviz Mevduat Hesaplar ının ABD Doları arşıhğı ve Hesap Türüne Göre Dökümü
Bin ABD $
Tarih
Bankalar
31 Aral ık 1988
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
Döviz Tevdiat
Miktar $
Hesap Adedi
3,41c
3,41t
Döviz Mevduat
Miktar $
Hesap Adedi
Toplam
Döviz $
20,824.3
20,824.3
1,015
27,648
28,663
6,903.0
55,778.8
62,681.8
6,903.0
76,603.1
83,506.1
6,657.1
63,815.4
70,472.5
6,657.1
79,048.5
85,705.6
31 Aralık 1989
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
3,925
3,92
15,233.1
15,233.1
969
33,149
34,118
31 Aralık 1990
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
4,111
4,111
9,366.9
9,366.9
984
36,962
37,946
9,705.4
70,854.4
80,559.8
9,705.4
80,221.3
89,926.7
31 Aral ık 1991
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
4,6.8
4,6.8
15,203.4
15,203.4
1,002
42,269
43,271
10,062.0
98,715.0
108,777.0
10,062.0
113,918.4
123,980.4
31 Aralık 1992
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
5,9Ş4
5,94
16,881.7
16,881.7
1,083
51,832
52,915
11,469.7
145,761.6
157,231.3
11,469.7
162,643.3
174,113.0
31 Aralık 1993
K.K.T.C. Merkez Bankası
Diğer Bankalar
Toplam
6,176
6,176
18,952.9
18,952.9
1,009
55,598
56,607
7,668.5
202,424.0
210,092.5
7,668.5
221,376.9
229,045.4
31 Aralık 1994
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
8,590
8,500
23,058.0
23,058.0
1,141
67,127
68,268
3,868.4
256,280.6
260.149.0
3,868.4
279,338.6
283,207.0
31 Aralık 1995
K.K.T.C. Merkez Bankası
Diğer Bankalar
Toplam
7,358
7,358
17,854.5
17,854.5
1,244
80,642
81.886
6,246.1
309,728.9
315,975.0
6,246.1
327,583.4
333,829.5
31 Aralık 1996
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
3,943
3,943
2,959.2
2,959.2
1,279
93,430
94,709
8,164.5
395,399.4
403,563.9
8,164.5
398,358.6
406,523.1
-22-
Bin ABD $
Tarih
Bankalar
Döviz Tevdiat
Hesap Adadi
Miktar $
Döviz Mevduat
Hesap Adedi
Miktar $
Toplam
Döviz $
31 Aralık 1997
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
3,462
3,462
3,301.4
3,301.4
863
108,563
109,426
8,499.5
442,942.4
451,441.9
8,499.5
446,243.8
454,743.3
31 Aralık 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
3,716
3,716
3,175.9
3,175.9
1,039
104,863
105,902
9,102.9
441,616.4
450,719.3
9,102.9
444,792.3
453,895.2
28 Şubat 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
3,431
3,431
3,294.0
3,294.0
1,043
106,088
107,131
9,027.8
446,262.8
455,290.6
9,027.8
449,556.8
458,584.6
31 Mart 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
-
-
3,045
3,045
3,333.3
3,333.3
1,043
106,645
107,688
12,761.3
457,811.6
470,572.9
12,761.3
461,144.9
473,906.2
30 Nisan 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
3,060
3,060
3,394.9
3,394.9
1,054
104,471
105,525
13,018.9
457,512.3
470,531.2
13,018.9
460,907.2
473,926.1
31 Mayıs 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
3,054
3,054
3,298.7
3,298.7
1,057
104,634
105,691
16,170.9
449,209.4
465,380.3
16,170.9
452,508.1
468,679.0
1,079
107,108
108,187
17,112.8
455,045.2
472,158.0
17,112.8
458,956.5
476,069.3
30 Haziran 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
-
-
3,054
3,054
3,911.3
3,911.1
31 Temmuz 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
-
-
3,071
3,071
3,789.7
3,789.7
1,086
108,439
109,525
54,895.9
456,836.5
511,732.4
54,895.9
460,626.2
515,522.1
31 Ağustos 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
3,065
3,065
3,708.2
3,708.2
1,101
108,782
109,883
52,207.8
461,515.1
513,722.9
52,207.8
465,223.3
517,431.1
30 Eylül 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
4,398
4,398
3,789.7
3,789.7
1,108
109,045
110,153
14,765.1
483,865.0
498,630.1
14,765.1
487,654.7
502,419.8
-23-
Bin ABD $
Tarih
Bankalar
31 Ekim 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
30 Kasım 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğ er Bankalar
Toplam
31 Aralık 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
31 Ocak 1999
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
Diğer Bankalar
Toplam
Döviz ''.'evdiat
Miktar $
Hesap • dadi
Döviz Me•duat
Miktar $
Hesap Adedi
Toplam
Döviz $
3,32 ':
3,32:
3,748.7
3,748.7
1,116
111,994
113,110
13,633.0
478,765.5
492,398.5
13,633.0
482,514.2
496,147.2
3,34
3,34
3,623.3
3,623.3
1,351
113,016
114,367
14,204.6
475,208.4
489,413.0
14,204.6
478,831.7
493,036.3
3,26 .
3,26 ,
3,774.9
3,774.9
1,129
113,835
114,964
7,508.7
488,257.7
495,766.4
7,508.7
492,032.6
499,541.3
3,687.3
3,687.3
1,155
114,231
115,386
15,576.8
485,187.9
500,764.7
15,576.8
488,875.2
504,452.0
3,26
3,26
DÖVIZ REZERVLERİ
Döviz Rezervleri KKTC Merkez Bankas ı nezdinde muhafaza edilen dövizlerle bankalar nezdinde muhafaza edilen
dövizlerden oluşmaktadır. (Tablo 7).
ı
ı •
I
,ı,
1
TABLO 7
Döviz Rezervlerinin Art ış Hızı
Bin ABD$
Bir önceki dönemle
karşı laştırması
• Miktar
Tarih-Döviz Niteliği
Aralık 1988
Devletin Kur Hesab ında
Bankalar Kurunda Tutulan
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankalar ın Kendileri
46,391.0
83,506.1
19,825.8
Toplam
Aralık 1989
Devletin Kur Hesab ında
Bankalar Kurunda Tutulan:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
85,705.6
38,781.3
Toplam
Aralık 1990
Devletin Kur Hesab ında
Bankalar Kurunda Tutulan:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
89,926.7
48,112.0
Toplam
Aralık 1991
Devletin Kur Hesab ında
Bankalar Kurunda Tutulan:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
123,980.4
65,654.8
Toplam
Aralık 1992
Devletin Kur Hesab ında
Bankalar Kurunda Tutulan:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
174,113.0
51,102.2
Toplam
Aralık 1993
Devletin Kur Hesab ında
Bankalar Kurunda Tutulan:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
229,045.4
53,183.4
Toplam
-
26
-
103,331.9
149,722.9
58,679.7
126.48
124,486.9
183,166.6
120.47
122.33
45,620.2
77.73
138,038.7
183,658.9
110.88
100.26
28,144.8
61.70
189,635.2
217,780.0
137.37
118.57
8,720.3
30.99
225,215.2
233,935.5
118,76
107.41
19,649.2
225.32
282,228.8
301,878.0
125.31
129.04
Bin ABD$
Bir önceki dönemle
karşılaştırması
Miktar
Tarih-Döviz Niteli ği
Aralık 1994
Devletin Kur Hesabında
Bankalar Kurunda Tutulan:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
283,207.0
47,841.1
Toplam
Aralık 1995
Devletin Kur Hesab ında
Bankalar Kurunda Tutulan:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
333,829.5
81,530.7
Toplam
Aralık 1996
Devletin Kur Hesabında
Bankalar Kurunda Tutulan:
a)Özel ve Tüzel Kişiler
b)Bankaların Kendileri
406,523.1
101,310.9
Toplam
Aralık 1997
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
Toplam
Ocak 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Kişiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
Şubat 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
454,743.3
52,407.0
453,895.2
58,161.4
458,584.6
48,970.4
17,836.2
90.78
331,048.1
348,884.3
109.66
115.57
2,484.6
13.94
415,360.2
417,844.8
125.46
119.76
5,987.3
240.97
507,834.0
513,821.3
122.26
122.96
2,863.5
47.83
507,150.3
510,013.8
99.87
99.26
2,320.5
81.04
512,056.6
514,377.1
100.96
100.85
2,986.8
128.71
507,555.0
510,541.8
99.12
99.25
Bin ABD$
Tarih-Döviz Niteliği
Miktar
Bir önceki dönemle
karşılaştırmas ı
Mart 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
473,906.2
53,444.7
8,154.9
273,03
527,350.9
535,505.8
103.90
104.89
8,111.2
99.46
526,274.7
534,385.9
99.80
99.79
9,645.4
118.91
Nisan 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
473,926.1
52,348.6
Mayıs 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde0
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
468,679.0
54,841.1
523,520.1
53,16.
99.48
99.77
Haziran 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
476,069.3
56,952.2
8,183.3
84.84
533,021.5
541,204.8
101.81
101.51
9,063.6
110.75
589,509.8
598,573.4
110.60
110.60
11,072.2
122.16
585,813.2
596,885.4
99.37
99.72
15,084.3
136.23
556,539.5
571,623.8
95.00
95.77
Temmuz 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
515,522.1
73,987.7
Ağustos 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
517,431.1
68,382.1
Eylül 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaların Kendileri
TOPLAM
502,419.8
54,119.7
-
28
-
Bin ABD$
Tarih-Döviz Niteliği
Ekim 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankalar ın Kendileri
TOPLAM
Kasım 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaları n Kendileri
TOPLAM
Aralık 1998
K.K.T.C. Merkez Bankas ı Nezdinde
Bankalar Nezdinde:
a)Özel ve Tüzel Ki şiler
b)Bankaları n Kendileri
TOPLAM
Miktar
496,147.2
53 825.7
493,036.3
108,956.1
499,541.3
103,179.4
Bir önceki dönemle
karşılaştı rması
18,608.1
123.36
549 972.9
568 581.0
98.82
99.47
18,349.5
98.61
601,992.4
620,341.9
109.46
109.10
19,616.3
106.90
602,720.7
622,337.0
100.12
100.32
ı l
ı
DÖVIZ HESAPLA
NIN CINS VE VADELER İNE GÖRE DÖKÜMÜ
31 Aralı k 1998 tarihinde Döviz Tevdiat v Döviz Mevduat hesaplar ını n cins ve vadelerine göre dökümü Tablo 8'de
gösterilmektedir. Döviz cinsine göre en po ler paranın Sterling, daha sonra ABD Dolar ı ve DM olduğu gözlenmektedir.
TABLO 8
31 Arahk 1998 Tarihi İtibanyle Döviz Hesaplanmn Cins ve Vadelerine Göre Dökümü
Bin ABD $
Alman Markı
K.Liras ı
Sterling
ABD Doları
Vadesiz
6 ay vadeli
1 yıl vadeli
296,4
10.1
503.0
499.7
1,505.6
82.3
48.3
0.0
2.1
154.4
TOPLAM
$
809.8
1,354.3
2,087.6
2,087.6
50.4
30.2
154.4
307.6
Kur farkı
Vadesiz
6 ay vadeli
1 yıl vadeli
58,550.3
61,115.7
105,647.7
34,302.8
31,640.5
20,137.0
16,789.1
12,445.1
15,266.2
1,940.3
532.4
729.9
TOPLAM
$
225,313.7
376,814.6
86,080.3
86,080.3
44,500.4
26,658.1
3,202.6
6,377.8
Kur Farkı
Genel Toplam
$
226,123.5
378,168.9
88,167.9
88,167.9
44,550.8
26,688.3
3,357.0
6,685.4
Kur Farkı
Döviz Tevdiat Hesapları
-
Toplam
$ Karşılığı
1,331.9
1,522.6
925.2
3,779.7
(4.8)
3,774.9
Döviz Mevduat Hesaplar ı
146,143.9
142,365.9
207.421.0
495,930.8
(164.4)
495,766.4
499,710.5
(169.2)
499,541.3
DÖVIZ KREDILERI
Elde etti ğimiz bilgilere göre 31 Aralık 199 tarihi itibariyle, bankalarca kulland ırılan döviz kredileri bakiyesi, ABD
Doları türünden $ 108,386,725 , Sterling
"nden £ 60,689,389 , Alman Mark ı türünden DM 23,467,411 ve K ıbrıs
Lirası türünden KL. 124,847 olmak üzere t •111 1am $ 224,190,518. ABD dolar ı değerindedir.
TÜRK LİRASI MEVDUAT
Aralı k 1998 itibariyle 73,750,886.9 Milyon TL miktar ında olan toplam mevduat Aral ık 1997 baz ına göre %76.4
oranında artış gösterirken bu dönemin hayat pahal ılığı %66.5 olarak saptand ığına göre mevduatta önemli miktarda
reel art ış gerçekle ştirilmiştir.
Mart 1999'da sona eren üç ayl ık dönemde mevduat %16.3 oran ında art ış gösterirken hayat pahal ılığı %15.5'e
yükselmiş tir. Netice itibariyle bu dönemde cüzi art ış mevcut olduğu gözlenmektedir.
4
TABLO 9
Türk Lirası Mevduatın Artış Hızı
Mevduatın Niteli ğine
Göre Dökümü
Milyon TL
Bir önceki dönemle
karşılaştırması
Aralık 1988
73,369.4
16,044.4
Resmi
Ticari
Tasarruf
81,564.3
Toplam
170,98.
Aralık 1989
Toplam
34,801.
134.73
188.16
264.52
201.66
Toplam
140,010.5
25,524.3
383,466.5
549,001.3
141.63
84.54
177.73
159.22
179,125.1
39,272.9
627,031.2
127.94
153.86
163.52
158.83
98,851.6
30,190.5
Resmi
Ticari
Tasarruf
215,758.9
Aralık 1990
Resmi
Ticari
Tasarruf
Aralık 1991
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
26,532.4
Toplam
871.96
Aralık 1992
209.36
232.50
159.83
307.87
177.78
375,017.3
91,309.8
1,002,221.9
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
81,686.3
Toplam
Arahk 1993
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
1,5023.
Toplam
2,981.
209.83
173.09
190.40
177.51
193.40
Toplam
1,369,585.2
387,539.7
3,434,614.2
292,065.6
5,483,804.7
174.05
245.20
179.99
201.42
182.90
786,881.3
158,049.4
1,908,184.8
145,003.3
Aralık 1994
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Aralık 1995
Toplam
2,022,943.8
560,677.2
6,630,843.4
632,293.0
9,846,757.4
147.70
144.67
193.05
216.49
179.56
Toplam
4,149,228.4
933,891.7
12,698,695.7
987,684.7
18,769,500.5
205.10
166.56
191.50
156.20
190.61
Toplam
11,393,962.5
1,681,662.3
25,687,738.9
3,055,016.3
41,818,380.0
274.60
180.07
202.28
309.31
222.80
Toplam
9,691,107.2
2,664,631.3
32,613,571.5
3,961,329.2
48,930,639.2
85.06
158.45
126.96
129.66
117.00
Toplam
9,401,628.3
3,004,297.4
35,411,306.2
3,933,088.9
51,750,320.8
97.02
112.74
108.57
99.29
105.76
Toplam
10,485,040.9
3,301,298.6
37,828,830.2
6,183,791.0
57,798,960.7
111.52
109.88
106.82
157.22
111.68
Toplam
11,718,692.2
5,570,496.4
37,749,877.0
4,503,322.2
59,542,387.8
111.76
168.73
99.80
72.83
103.01
Toplam
11,909,716.3
3,670,427.6
42,487,863.7
5,463,070.0
63,531,077.6
101.63
65.90
112.55
121.31
106.69
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Aralık 1996
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Arahk 1997
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Nisan 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Mayıs 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Haziran 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Temmuz 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Ağustos 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
-35-
ı
ı
Eylül 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Toplam
6,507.4
103.49
86.19
106.42
106.18
104.68
Toplam
14,312,433.2
2,947,823.9
46,732,648.0
5,463,485.1
69,456,390.2
116.11
93.19
103.35
94.19
104.43
13,684,433.4
3,148,097.3
46,280,902.1
12,325,734.5
3,163,294.2
45,216,823.8
5,800,804.9
Ekim 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Kasım 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Toplam
68,1234.
95.62
106.79
99.04
91,67
98.08
Toplam
15,652,725.8
3,295,204.2
48,027,731.0
6,775,225.9
73,750,886.9
114.38
104.67
103.77
135.28
108.26
16,174,259.0
3,294,466.0
50,340,229.0
5,008,201.4
Aralık 1998
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Ocak 1999
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Toplam
75,048.
103.33
99.98
104.81
84.11
102.38
Toplam
17,276,140.0
3,194,345.0
52,125,548.0
5,901,229.0
78,497,262.0
106.81
96.96
103.55
103.56
103.96
Toplam
18,444,593.0
3,303,768.0
56,054,102.0
7,945,271.0
85,747,734.0
106.76
103.43
107.54
134.64
109.24
5,698,494.0
Şubat 1999
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
Mart 1999
Resmi
Ticari
Tasarruf
Diğer
RESMI MEVDUAT
Resmi mevduatın KKTC Merkez Bankas ı ile diğer bankalar aras ındaki bölünümü TL hesaplarında Tablo 10 ve
Döviz hesaplarında Tablo 11'de gösterilmi ştir.
9
I
ıı
1 , 11
, 1 ,1
TABLO 10
K.K.T.C. MERKEZ BANKASI 'E DIĞER BANKALAR NEZDİNDE TÜRK LİRASI RESMI
MEVDUAT
Milyon TL
Tarih
K.K.T.C.
Merkez Bankas ı
Aralık 1992
Aralık 1993
Aralık 1994
Aralık 1995
Aralık 1996
Aralık 1997
Nisan 1998
Mayıs 1998
Haziran 1998
Temmuz 1998
Ağustos 1998
Eylül 1998
Ekim 1998
Kasım 1998
Aralık 1998
Ocak 1999
Şubat 1999
Mart 1999
25,578.4
57,655.9
168,242.6
53,034.2
858,335.5
3,265,963.1
73,264.6
79,055.5
9,141.2
40,260.7
101,515.7
37,658.6
42,729.6
51,013.4
56,576.0
222,701.0
126,467.0
124,180.0
%
Diğer Bankalar
%
Toplam
6.82
7.32
12.28
2.62
20.69
28.66
0.76
0.84
0.09
0.34
0.85
0.31
0.30
0.37
0.36
1.38
0.73
0.67
349,438.9
729,255.4
1,201,342.6
1,969,909.6
3,290,892.9
8,127,999.4
9,617,842.6
9,322,572.8
10,475,899.7
11,678,431.5
11,808,200.6
12,288,075.9
14,269,703.6
13,633,420.0
15,596,149.8
15,951,558.0
17,149,673.0
18,320,413.0
93.18
92.68
87.72
97.38
79.31
71.33
99.24
99.16
99.91
99.66
99.15
99.69
99.70
99.63
99.64
98.62
99.27
99.33
375,017.3
786,881.3
1,369,585.2
2,022,943.8
4,149,228.4
11,393,962.5
9,691,107.2
9,401,628.3
10,485,040.9
11,718,692.2
11,909,716.3
12,325,734.5
14,312,433.2
13,684,433.4
15,652,725.8
16,174,259.0
17,276,140.0
18,444,593.0
TABLO 11
K.K.T.C. MERKEZ BANKASI VE DI ĞER BANKALAR NEZDINDE DÖVZL İ RESMI MEVDUAT
Milyon TL
Tarih
K.K.T.C.
Merkez Bankas ı
Aralık 1992
Aralık 1993
Aralık 1994
Aralık 1995
Aralık 1996
Aralık 1997
Nisan 1998
Mayıs 1998
Haziran 1998
Temmuz 1998
Ağustos 1998
Eylül 1998
Ekim 1998
Kasım 1998
Aralık 1998
Ocak 1999
Şubat 1999
Mart 1999
12,420.9
37,802.8
33,113.6
51,280.2
96,374.8
430,334.1
5,701.2
65,295.6
3,231,392.6
247,753.2
13,060,501.2
2,665,725.7
2,454,209.7
2,780,012.4
763,279.2
3,487,928.0
3,528,026.0
3,333,687.0
Toplam
Diğer Bankalar
25.11
21.36
7.22
7.96
7.95
20.35
0.27
2.94
57.68
8.59
82.91
49.23
72.63
51.08
43.04
69.28
50.19
43.58
37,042.3
139,196.4
425,610.3
593,297.6
1,115,489.8
1,684,548.1
2,118,281.8
2,154,976.5
2,370,777.7
2,637,840.5
2,692,708.5
2,749,571.7
924,789.8
2,662,656.5
1,010,040.5
1,546,523.0
3,501,568.0
4,315,153.0
74.89
78.64
92.78
92.04
92.05
79.65
99.73
97.06
42.32
91.41
17.09
50.77
27.37
48.92
56.96
30.72
49.81
56.42
49,463.2
176,999.2
458,723.9
644.577.8
1,211,864.6
2,114,882.2
2,123,983.0
2,220.272.1
5,602,170.3
2,885,593.7
15,753,209.7
5,415,297.4
3,378,999.5
5,442,668.9
1,773,319.7
5,034,451.0
7,029,594.0
7,648,840.0
PLASMANLAR
Türk Liras ı mevduat art ış hızı ile plas an art ış hızının karşılaştırmas ı Tablo 12'de gösterilmi ştir. Tablo 13'de
Türk Lirası ve döviz plasmanlarının Tür Liras ı karşılıklarını Aralı k 1998 ve Mart 1998 tarihleri itibariyle, Tablo
14'de ise döviz plasmanlarının TL karşıl klarını aynı tarihler itibariyle kar şılaştırmalı olarak veriyoruz.
TABLO 12
TÜRK LİRASI MEVDUAT ARTIŞ HIZI İLE TÜRK LİRASI PLASMAN ARTIŞ HIZININ
KARŞILAŞ TIRMASI
( Milyon TL )
Tarih
Aralık 1988
Aralık 1989
Aralık 1990
Aralık 1991
Aralık 1992
Aralık 1993
Aralık 1994
Aralık 1995
Aralık 1996
Aralık 1997
Nisan 1998
Mayıs 1998
Haziran 1998
Temmuz 1998
Ağustos 1998
Eylül 1998
Ekim 1998
Kas ım 1998
Aralık 1998
Ocak 1999
Şubat 1999
Mart 1999
Toplam TL
Mevduat
Bir önceki Dönemle
Karşılaştırması %
170,978.1
344,801.0
549,001.3
871,961.6
1,550,235.3
2,998,118.8
5,483,804.7
9,846,757.4
18,769,500.5
41,818,380.0
48,930,639.2
51,750,320.8
57,798,960.7
59,542,387.8
63,531,077.6
66,506,657.4
69,456,390.2
68,121,634.2
73,750,886.9
75,507,448.0
78,497,262.0
85,747,734.0
201.66
159.22
158.82
177.78
193.39
182.90
179.56
190.61
222.80
117.00
105.76
111.68
103.01
106.70
104.68
104.43
98.08
108.26
102.38
103.96
109.24
Toplam TL
Plasman
98,354.2
196,967.7
368,871.9
483,614.7
3,655,135.1
1,918,482.9
4,006,918.3
12,851,400.4
26,751,611.8
65,764,676.2
67,177,564.0
69,804,914.7
75,638,592.0
67,277,687.7
113,819,537.3
117,802,578.7
119,947,472.0
114,985,032.0
133,956,785.0
135,386,119.0
137,773,373.0
156,225,282.0
Bir önceki Dönemle
Karşılaştırmas ı %
200.26
187.17
131.10
755.79
52.49
208.85
320.73
208.16
245.83
102.14
103.91
108.35
88.95
169.17
103.50
111.82
95.87
116.50
101.06
101.76
113.39
I '
I
I
. ■- ■ .1 ,
rr
TABLO 13
KALAR TÜRK LİRASI VE DÖVIZ PLASMANLARININ
İSKONTO SENETLERI VE B
SEKTÖREL BAZD VE GEÇMI Ş DÖNEMLE KARŞILAŞTIRMASI
( Milyon TL )
%
Kamu Kurum ve Kurulu şları
Tarım
Sanayi
Nakliye ve Ulaşım
Yurtiçi ve Yurtdışı Ticaret
Turizm
Bina ve Inşaat
Şahsi ve Mesleki Borçlar
İskonto Senetleri
Aralık 1998
Miktar
Mart 1999
%
Miktar
53.18
1.75
1.22
148,021,515.0
4,881,199.0
3,386,263.0
495,768.0
71,307,880.0
5,109,848.0
4,888,826.0
35,482,647.0
4,751,390.0
278,325,336.0
52.84
1.63
1.27
0.37
27.41
1.62
1.71
11.76
1.39
124,757,121.0
3,838,833.0
3,989,112.0
864,804.0
64,704,357.0
3,832,464.0
4,043,915.0
27,775,031.0
3,272,805.0
0.18
25.62
1.83
1.76
12.75
1.71
100.00
236,078,442.0
100.00
Not:
Kamu Kurum ve Kurulu şları kalemi karşısında gösterilen miktar Bankam ızca çe şitli sektörlerdeki kamu kurum ve
kuruluşlarına Hazine kefaleti kar şılığı verilen avansları da içermektedir. (Bak. Tablo 2)
TABLO 14
BANKALAR DÖVIZ PLASMANLARI TL KARŞILIKLARININ SEKTÖREL BAZDA VE GEÇMI Ş
DÖNEMLE KAR ŞILAŞTIRMASI
Mil
%
Kamu Kurum ve Kurulu şları
Tarım
Sanayi
Nakliye ve Ula şım
Yurtiçi ve Yurtd ışı Ticaret
Turizm
Bina ve inşaat
Ş ahsi ve Mesleki Borçlar
Aralık 1998
Miktar
Mart 1999
%
Miktar
24.42
0.04
2.15
0.74
45.91
3.31
3.18
20.25
24,934,522.0
42,193.0
2,190,928.0
760,437.0
46,883,486.0
3,382,908.0
3,243,565.0
20,683,618.0
23.13
0.66
1.68
0.32
43.79
3.77
3.44
23.21
28,250,710.0
803,361.0
2,049,313.0
388,083.0
53,467,432.0
4,603,062.0
4,200,406.0
28,337,687.0
100.00
102,121,657.0
100.00
122,100,054.0
II. BÖLÜM
EKONOMIK GELIŞMELER
r
EKONOMIK GELİŞMELER
1. Üretim, istihdam ve Fiyatlar
a) Üretim Art ışı ve Kaynakların Kullanımı
1996, 1997 ve 1998 y ıllarında GSMH'nın dağılımı ve sektörel katma de ğerlerinin büyüme hızlar ı Tablo
15'de Cari Üretici Fiyatları ve Tablo 16'da Sabit Üretici Fiyatlar ı ile karşılaştırmalı olarak gösterilmi ştir.
1977 sabit fiyatlar ı ile 1996'da 7,673.4 milyon TL olan GSMH 1997'de 7,966.2 milyon TL'na ve 1998'de
yap ı lan tahmine göre 8,391.4 milyon TL'na yükselmi ş tir. Buna göre 1997'de %3.8 ve 1998'de %5.3 oran ında büyüme
kaydedilmiştir.
Sabit üretici fiyatlar ı ile hesaplanan 1996, 1997 ve 1998 GSY İH's ının sektörel paylar ına göz att ığımızda her
üç yılda birinci s ıranı n Kamu Hizmetleri, ikinci s ıranın Ticaret ve üçüncü s ıranın Sanayi Sektörlerince i şgal edildiğini
görüniz.
1997 ve 1998 y ıllarına ait karşılaştırmal ı Kaynaklar-Harcamalar Dengesi Tablo 17'dedir. Gayri Safi Milli
Has ılanı n Toplam Kaynaklar içindeki pay ı 1997'de %94.7 ve D ış Aç ığı n Toplam Kaynaklar içindeki pay ı %5.3
olarak görülmektedir. Bu oranlar 1998'de %92.2. ve %7.8 olarak tahmin edilmi ştir. 1997'de toplam kaynaklar ın
%19.3 'ü yatı nmlara ve %80.7'si tüketime gitmi ştir. Bu oranlann 1998'de s ıra ile %19.4 ve %80.6 olarak gerçekle şmesi
beklenmektedir. Sabit Sermaye yat ırımlarında Kamunun pay ı 1997'de %29.9'dan 1998'de %37.6'ya yükselmi ş,
özel sektörün pay ı ise %70.0'den %62.4'e dü şmüştür.
TABLO 15
GSMH'nın Dağılım ı ve Sektörel Katma De ğerlerin Büyüme H ızı
SEKTÖRLER
1996
1997
(Cari Üretici Fiyatlar ıyla Milyon TL)
Büyüme Hızı %
1996-1997 1997-1998*
1998*
1996
% Payı
1997
1998*
1. Tanm
a) Çiftçilik
b) Ormancılık
c) Balıkçılık
6,129,290.1
5,667,815.1
139,271.5
322,203.5
8,278,463.5
7,747,114.5
42,850.9
488,498.1
16,235,406.4
14,903,314.9
73,180.0
1,258,911.5
35.1
36.7
-69.2
51.6
96.1
92.4
70.8
157.7
9.7
9.0
0.2
0.5
7.0
6.6
0.0
0.4
7.3
6.7
0.0
0.6
2. Sanayi
15,701,934.1
28,894,841.6
89.5
84.0
838 624 4
1,489,295.4
96.0
77.6
b) imalat Sanayi
c) Elektrik-Su
8,283,677.9
427,904,8
4,952,157.2
2,903,615.9
9,499,365.3
5,363,944.4
13.3
0.7
8.1
4.5
13.0
0.7
8.4
3.9
3. inşaat
4. Ticaret-Turizm
a) Toptan ve Per. Ticaret
b) Otelcilik ve Lokantac ılık
1,880,364.5
9,147,311.7
6,460,410.6
2,746,901.1
5. Ulaştırma-Haberle şme
6. Mali Müesseseler
7. Konut Gelirleri
8. Serbest Meslek ve Hizmetler
9. Kamu Hizmetleri
10. ithalat Vergileri
GSYİ H (a.f)
Net Dış Alem Faktör Gelirleri
GSMH (a.f)
* Gerçekle şme Tahmini
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
91.8
8,762,367.4
84.7
96.3
63.4
13.1
0.7
7.8
4.6
5,132,401.1
19,902,745.6
14,550,666.2
5,352,079.4
10,601,202.1
35,693,943.6
26,266,785.8
9,427,157.8
172.9
117.6
127.3
94.8
106.6
79.3
80.5
76.1
3.0
14.4
10.1
4.3
4.3
16.9
12.3
4.6
4.8
16.2
11.9
4.3
6,557,584.6
6,878,817.2
1,340,915.2
6,212,406.1
12,323,927.4
4,526,903.8
12,329,887.7
11,043,010.0
3,102,953.7
9,457,990.4
22,577,205.8
10,362,183.0
24,071,696.0
19,369,530.7
6,285,015.1
18,620,982.1
42,813,690.3
19,006,272.7
88.0
60.5
131.4
52.2
83.2
128.9
95.2
75.4
102.5
96.9
89.6
83.4
10.4
10.9
2.1
9.8
19.5
7.1
10.5
9.4
2.6
8.0
19.2
8.8
10.9
8.7
2.8
8.4
19.3
8.6
63,281,198.5
117,888,783.9
221,592,580.6
86.3
88.0
100.0
100.0
100.0
295,741.8
338,575.1
1,058,818.0
14.5
212.7
0.5
0.3
0.5
63,576,940.3
118,227,359
222.651,398.6
85.9
88.3
100.5 ,
100.3
100.5
18,6437.
TABLO 16
GSMH'nın Dağılımı ve Sektörel Katma Değerlerin Büyüme Hızı
(1977 Fiyatlarıyla Milyon TL)
Büyüme Hızı %
1996-1997 1997-1998*
1996
% Payı
1997
1998*
SEKTÖRLER
1996
1997
1998*
1. Tarım
a) Çiftçilik
b) Ormanc ılık
c) Balıkçılık
870.8
670.1
155.3
45.4
600.9
538.9
14.9
47.1
654.5
591.8
15.4
47.3
31.0
-19.6
-90.4
3.7
8.9
9.8
3.4
0.4
11.4
8.8
2.0
0.6
7.6
6.8
0.2
0.6
7.8
7.1
0.2
0.5
2. Sanayi
a) Maden ve Taşocakçılığı
b) imalat Sanayi
c) Elektrik-Su
982.2
24.4
815.7
142.1
1,017.7
26.4
841.1
150.2
1,050.9
28.0
866.1
156.8
3.6
8.2
3.1
5.7
3.3
6.1
3.0
4.4
12.9
0.3
10.7
1.9
12.8
0.3
10.6
1.9
12.6
0.3
10.4
1.9
3. inşaat
4. Ticaret-Turizm
a) Toptan ve Per. Ticaret
b) Otelcilik ve Lokantac ılık
523.3
1,244.5
1,033.6
210.9
647.5
2,295.2
1,053.5
241.7
681.6
1,376.7
1,118.8
257.9
23.7
4.1
1.9
14.6
5.3
6.3
6.2
6.7
6.8
16.3
13.5
2.8
. 8.1
16.3
13.3
3.0
8.2
16.5
13.4
3.1
5. Ulaştırma-Haberle şme
6. Mali Müesseseler
7. Konut Gelirleri
8. Serbest Meslek ve Hizmetler
9. Kamu Hizmetleri
10. ithalat Vergileri
856.9
423.7
417.2
518.5
1,351.1
449.5
937.3
482.1
428.8
654.2
1,358.6
521.1
982.2
512.5
440.6
705.8
1,408.1
538.6
9.4
13.8
2.8
26.2
0.5
15.9
4.8
6.3
2.8
7.9
3.6
3.4
11.2
5.5
5.5
6.8
17.7
5.9
11.8
6.1
5.4
8.2
17.1
6.6
11.8
6.1
5.3
8.4
16.9
6.4
GSYİH (a.f)
7,637.7
7,943.4
8,351.5
4.0
5.1
100.0
100.0
100.0
35.7
22.8
39.9
-36.1
75.0
0.5
0.3
0.5
7,673.4
7,966.2
8,391.4
3.8
5,3
100.5
100.3
100.5
Net D ış Alem Faktör Gelirleri
GSMH (a.f)
* Gerçekleşme Tahmini
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
TABLO 17
Kaynaklar - Harcamalar Dengesi
(Milyon TL)
1997
I. TOPLAM KAYNAKLAR
1. GSMH
2. Dış Açık
II. TOPLAM YATIRIMLAR
1. Sabit Sermaye Yatınmlan
a) Kamu
b) Özel
2. Stok Değişmeleri
a) Kamu
b) Özel
III. TOPLAM TÜKETIM
1.Kamu
2. Özel
IV. TOPLAM YURT İO TASARRUFLAR
* Gerçekle şme Tahmini
Kaynak : KKTC Ba şbakanl ık DPÖ
1998(*)
Cari Fiyatlarla
1977 Sabit
Fiyatlarıyla
Cari Fiyatlarla
124,811,630.9
118,227,359.0
6,584,271.9
24,127,203.2
21,890,828.2
6,555,971.6
15,334,856.6
2,236,375.0
854,841.5
1,381,533.5
100,684,427.7
29,112,466.5
71,571,961.2
17,542,931.3
8,409.9
7,966.2
443.7
1,625.7
1,475.0
441.7
1,033.3
150.7
57.6
93.1
6,784.2
1,961.6
4,822.6
1,182.0
241,411,482.0
222,651,398.6
18,760,083.4
46,828,106.4
42,728,106.4
16,049,669.1
26,678,437.3
4,100.000.0
1,566,200.0
2,533,800.0
194,583,375.6
57,814,004.1
136,769,371.5
28,068,023.0
Değişme (%)
1977 Sabit
Fiyatlanyla
9,098.4
8,391.4
707.0
1,764.9
1,610.4
604.9
1,005.5
154.5
59.0
95.5
7,333.5
2,178.9
5,154.6
1,057.9
Cari
93.4
88.3
184.9
94.1
95.2
144.8
74.0
83.3
83.2
83.4
93.3
98.6
91.1
60.0
GSMH'ya Oranı (%)0
Sabit
1997
1998*
8.2
5.3
59.3
8.6
9.2
36.9
-2.7
2.5
2.4
2.6
8.1
11.1
6.9
-10.5
105.6
100.0
5.6
20.4
18.5
5.5
13.0
1.9
0.7
1.2
85.2
24.6
60.6
14.8
108.4
100.0
8.4
21.0
19.2
7.2
12.0
1.8
0.7
1.1
87.4
26.0
61.4
12.6
b) istihdam
1995, 1996, 1997 ve 1998 yıllarında istihdamın sektörlere da ğılımı karşılaştırmalı olarak Tablo 18'de verilmi ştir.
Tarım Sektörünün pay ı 1995'de %22.8'den müteakip y ıllarda sürekli bir düşüş göstermi ştir. Kamu hizmetleri
sektörünün payı nda da sürekli bir dü şüş eğ ilimi gözlenmektedir. Ticaret sektörü yüzde on dolaylar ında seyrederken, serbest
meslekler sektöründe istikrarl ı bir artış mevcuttur.
ı
TABLO 18
İstih amın Sektörel Dağılımı ve Nüfus
%
Payı
Sayı
Sayı
1. TARIM
2. SANAYI
a) Taşocakçıl ığı
b) imalat Sanayi
c) Elektrik - Su
17,383
8,348
9
6,1
1,2
9,534
8,367
5,4
2,8
6,510
2,397
7,276
16,589
22.8
16,862
10.9
1.3
8.0
1.6
12.5
10.9
7.1
3.8
8.5
3.1
8,354
976
TOPLAM
76,454
işsiz Sayısı
Toplam Nüfus
752
181,363
6. MALİ MÜESSESELER
7. SERBEST MESLEKLER
8. KAMU HIZMETLERI
(Kit ve Belediyeler dahil)
* Gerçekle şme Tahmini
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
O ta-,-
3. IN ŞAAT
4. Tİ CARET - TURIZM
a) Toptan ve Perakende Ticaret
b) Otelcilik ve Lokantac ılık
5. ULAŞ TIRMA HABERLE ŞME
s.0 t-- ırı
ıı .=_s.c:>_
Sektörler
%
Payı
6,107
21.2
10.5
1.2
7.7
9.6
21.7
1,271
9,807
8,367
5,470
2,897
6,756
2,456
9,867
16,899
12.4
10.6
6.9
3.7
8.5
3.1
12.4
21.3
100.0
79,368
100.0
946
183,290
1998*
1997
1996
1995
Yıllar
1.6
%
Pay
%
Pay
Sayı
19.5
10.1
1.2
15,864
8,544
1,045
18.6
7.4
1.6
13.9
10.4
6.6
3.8
8.7
3.2
6,187
1,312
12,006
8,985
5,636
3,349
7,429
2,812
11,434
16,972
13.8
20.4
12,084
17,412
7.3
1.5
14.1
10.6
6.6
3.9
8.7
3.3
14.2
20.5
83,131
100.0
85,136
100.0
Sayı
16,188
8,428
1,014
6,120
1,294
11,547
8,677
5,482
3,195
7,192
2,693
754
201,914
798
204,225
10.0
1.2
c) Fiyat Hareketleri ve Ücretler
1986-1998 yılları ile 1999 yılının ilk yedi ayındaki fiyat hareketleri kar şılaştırmalı olarak Tablo 19'da verilmi ştir.
Devlet Planlama Örgütünce yap ılan yeni bir anket sonucu belirlenen e ğilimlere göre ağırlıklı tüketim kalıbı 1 Ocak 1988'den
itibaren baz olarak kullan ılmaya ba şlanmıştır.
Hayat Pahal ılığı 1986'da %48.09, 1987'de %43.01, 1988'de %62.57, 1989'da %51.81, 1990'da %69.41, 1991'de
%46.33, 1992'de %63.37, 1993'de %61.16, 1994'de %215.01, 1995'te %72.15, 1996'da %87.54, 1997'de %81.67, 1998'de
%66.49 ve 1999'un ilk yedi ayında %26.25 olarak saptanm ış olup bunun mal ve hizmet gruplar ına göre da ğılımı Tablo 20'de
gösterilmektedir.
Yüksek enflasyonist ortamda maa ş ve ücretlerin sat ın alma gücünü korumak dü şüncesiyle 1983 y ılından beri e şel
mobil sistemi uygulanmaktad ır. 1985 yılı sonuna kadar her dört ay sonundaki hayat pahal ılığı artışı dikkate al ınarak maa ş ve
ücretlere yans ıtılan artışlar 1986 yılından itibaren her üç ve 1 Nisan 1990'dan itibaren her iki aydaki duruma göre ayarlanmaya
başlanmıştır.
Bakanlar Kurulu 7/1979 say ıl ı Kamu Görevlileri Yasas ı 'nın 121. Maddesi uyarınca ödenmekte olan ayl ık maaş ve
ücretlerin 1.05.1990 tarihinden geçerli olmak üzere her ay ın ilk mesai günü peşin olarak ödenmesini karara ba ğladı.
Asgari Ücret Saptama Komisyonu'nda, al ınan tavsiye kararlar ı uyarınca asgari ücret:
1 Ocak 1987'den itibaren ayda
1 Ocak 1988' den itibaren ayda
1 Ocak 1989'dan itibaren ayda
1 Ocak 1990'dan itibaren ayda
1 Ocak 1991'den itibaren ayda
1 Ocak 1992'den itibaren ayda
1 Ocak 1993'den itibaren ayda
1 Ocak 1994'den itibaren ayda
1 Ağustos 1994'den itibaren ayda
1 Ocak 1995'den itibaren ayda
1 Eylül 1995'ten itibaren ayda
1 Ocak 1996'dan itibaren ayda
1 Ocak 1997' den itibaren ayda
1 Eylül 1997'den itibaren ayda
1 Ocak 1998'den itibaren ayda
1 Eylül 1998'den itibaren ayda
1 Ocak 1999'dan itibaren ayda
1 Haziran 1999'dan itibaren ayda
olarak saptanm ıştır.
90,000.-TL
121,000.-TL
205,000.-TL
340,500.-TL
520,000.-TL
806,000.-TL
1,373,000.-TL
3,000,000.-TL
5,000,000.-TL
9,420,000.-TL
11,590,000.-TL
14,800,000.-TL
23,000,000.-TL
33,800,000.-TL
50,250,000.-TL
67,000,000.-TL
85,000,000.-TL
103,000,000.-TL
4
TABLO 19
HAYAT PAHALILIĞI
1986
%
1987
%
1988
%
1989
%
1990
%
1991
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
7.10
11.54
19.01
19.15
20.69
21.07
31.75
36.47
3.18
4.43
9.05
10.00
11.35
17.12
19.33
19.77
8.08
17.09
24.11
26.58
28.53
31.45
36.44
44.73
5.71
14.07
16.47
20.78
24.09
25.17
32.82
40.43
6.44
16.89
20.82
25.02
28.30
32.22
35.44
50.99
3.33
6.43
10.68
15.21
17.98
23.82
26.78
29.17
7.42
18.28
22.29
25.55
28.12
30.50
34.62
39.05
Eylül
Ekim
Kas ım
Aralık
36.68
38.81
41.48
48.09
24.43
34.54
38.40
43.01
48.11
53.54
57.86
62.57
41.73
43.97
47.98
51.81
58.19
61.98
65.63
69.41
34.86
39.06
42.51
46.33
44.20
50.14
55.92
63.37
1993
%
1)94
%
1995
%
1996
%
1997
%
1998
%
1999
%
Ocak
Şubat
4.93
12.12
4.82
14.37
9.54
17.02
6.74
13.74
5.19
14.03
4.64
13.11
4.85
9.54
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
17.86
20.50
22.35
25.34
39.59
66.83
109.38
116.43
25.93
27.36
29.64
31.61
18.55
22.94
30.59
36.55
24.23
29.07
32.81
34.26
18.95
24.41
29.23
32.80
31.53
37.80
40.46
126.64
145.29
48.09
60.81
39.68
50.85
36.72
43.85
166.12
40.69
50.55
60.11
15.53
18.86
21.01
23.83
26.25
67.00
56.62
53.03
44.01
175.13
63.83
73.47
64.48
56.07
50.87
61.16
192.89
215.01
67.20
72.15
79.91
87.54
73.64
81.67
61.08
66.49
Eylül
Ekim
Kasım
Aral ık
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
1992
%
TABLO 20
Hayat Pahalılığının Mal ve Hizmet Guruplarma Göre Da ğdımı
Yiyecek ve içecek
Ev ve Ev masrafı
Giyim
ilaç ve Tıp
Eğitim
Taşıt
Hizmetler
Eğlence ve Okuma
Sigara
Şahsi Harcamalar
Toplam
1984
1985
1986
1987
45.48
6.70
5.53
0.62
0.60
6.36
1.32
0.93
3.03
0.15
16.89
5.03
12.34
0.46
0.33
3.93
1.25
0.35
2.31
0.15
30.83
3.23
7.74
0.41
0.11
1.45
1.34
0.92
1.00
0.18
19.63
6.11
7.68
0.39
0.47
3.47
0.79
0.66
3.63
0.18
70.72
43.04
48.09
43.01
1 Ocak 1988'den itibaren yeni döküm uygulanm ıştır, şöyle ki
1988
%
1989
%
1990
%
1991
%
1992
%
1993
%
1994
%
1995
%
Gıda
27.53
Giyim
5.57
Ev Eşyası
6.49
Sağlık ve Kişisel
Bakım ile ilgili
Harcamalar
3.36
Ulaştırma ve Haberle şme
9.62
Kültür, Eğitim ve Eğlence
4.78
27.89
5.66
3.10
21.71
7.88
5.96
22.44
3.62
4.04
22.83
6.57
5.39
24.13
7.50
4.14
103.43
19.82
17.57
29.98
8.21
4.13
31.36 32.19 28.71
10.28
6.13 6.48
5.05 . 5.88 4.51
7.93
2.54
2.01
2.21
6.96
1.66
2.61
19.46
5.17
2.56
5.63
3.06
3.45
13.73
4.22
3.19
14.05
4.06
10.28
37.06
7.84
3.20
13.42
4.17
5.90
19.78
4.57
4.58
19.84
4.55
4.23
12.20
3.11
1.78
6.95
2.13
3.15
2.07
2.88
1.47
4.53
2.09
3.30
1.68
4.93
2.25
2.81
1.28
14.11
4.90
7.45
1.59
8.01
2.59
6.25
2.25
5.91
1.34
1.87
1.04
62.57
51.81
69.41
46.33
63.37
61.16
215.01
72.15
87.54
Konut ve Konu ile
Ilgili Harcamalar
Sigara
Toplam
* Aralık - Temmuz Dönemi
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
1996
%
1997
%
1998 1999*
%
%
81.67 66.49 26.25
, 1
tl
t
I
, •‘r
2. Mali ve Parasal Geli şmeler
a) Mali Gelişmeler
Bütçe harcamalar ı 1994'te 6,260.5 m lyar TL, 1995'te 13,655.4 milyar TL, 1996'da 24,380.6 milyar TL, 1997'de
50,160.9 milyar TL ve 1998'in on bir ayl ık di neminde 83,911.1 milyar TL olarak gerçekle şmiştir.
Bu harcamaların yerel gelir katk ısı %6 .0 ile %75.8 arasında seyretmi ştir. Yerel gelirleri GSMH ile kar şılaştırdığımızda
yerel gelirlerin %24.0 ile %29.1 aras ında sey etmi ş olduğunu görürüz (Tablo 21 ve 22).
1997 yılı sonu itibariyle birikmiş büt e aç ıklan 12,213,508.3 milyon TL'na baliğ olmuştur (Tablo 23).
Bütçe aç ıklarına karşılık T.C. Ziraat Bankas ı 'n an sağlanan krediler, faizler hariç 1998 y ılı sonunda 55.9 milyar TL tutarındadır.
1987 yılından sonra T.C. Ziraat Bankas ı 'ndan orç al ınmamıştır (Tablo 24). 1997 mali yılı toplam bütçe aç ığı 3,494.3 milyar
TL olup borçlanmalarla kar şılanmıştır.
TABLO 21
G.S.M.H. ile Karşılaştırmalı Bütçe Analizi
1994-1998
1994
Gerçekleşme G.S.M.H.
Yüzdesi
1995
Gerçekleşme G.S.M.H.
Yüzdesi
I. Bütçe Yerel Gelirleri
1.Vergi Gelirleri
4,748.5
3,129.1
28.6
8,463.4
18.8
a)Dolaysız Vergiler
b)Dolaylı Vergiler
2.Diğer Gelirler
II.Bütçe Giderleri
1.Cari Giderler
a)Personel Giderleri
1,813.8
1,315.3
1,619.4
6,260.5
5,341.3
2,669.3
b)Diğer Cari Giderler
c)Transferler
-Sosyal
-Diğer
368.5
2,303.5
1,821.1
482.4
2.Savunma Giderleri
3.Yatınmlar
III.Dış Yardım ve Borçlanmalar
-Dış Yardımlar
-Borçlanmalar (Aç ık)
16,581.6
35,179.0
63,576.9
118,227.4
222,651.4
1996
Gerçekle şme G.S.M.H.
Yüzdesi
15,528.4
11,366.6
24.4
6,202.7
24.1
17.6
10.9
7.9
9.8
37.8
32.2
16.1
3,661.1
2,541.6
2,260.7
13,655.4
12,057.5
5,509.5
10.4
7.2
6.5
38.7
34.2
15.7
310.3
608.9
1,512.0
632.1
2.2
13.9
11.0
2.9
1.9
3.7
9.2
3.8
753.9
5,794.1
5,002.9
791.2
747.5
850.4
5,192.0
1,295.0
879.9
5.4
3,897.0
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
Not: G.S.M.H. 1994
1995
1996
1997
1998
(Milyar TL
Milyar TL
Milyar TL
Milyar TL
Milyar TL
Milyar TL (Gerçekle şme tahmini)
1997
Gerçekleşme G.S.M.H.
Yüzdesi
1998 (Ocak- Kasım)
Gerçekleşme G.S.M.H.
Yüzdesi
24.0
21.3
53,332.6
40,842.6
14,161.8
10,939.2
9,284.1
50,160.9
39,735.1
17,757.0
12.0
9.3
7.8
42.4
33.6
15.0
22,950.2
17,892.4
12,490.0
83,911.1
64,934.3
27,710.0
10.3
8.1
5.6
37.7
29.1
12.4
2,618.2
19,359.9
13,945.8
5,414.1
4,325.0
6,100.8
15,775.8
12,281.5
2.2
16.4
11.8
4.6
3.6
5.2
13.3
10.4
4,408.8
32,815.5
24,195.1
1,247.5
2,594.3
8,852.2
6,226.4
2.2
15.5
12.1
3.4
1.9
4.1
13.9
9.8
8,620.4
8,347.7
10,629.1
30,578.5
26,821.8
2.0
14.7
10.8
3.9
3.8
4.8
2,625.8
4.1
3,494.3
2.9
3,756.7
29.1
17.9
34,385.1
25,101.0
6,518.7
4.847.9
4,161.8
24,380.6
20,538.8
9,276.0
10.3
7.6
6.5
38.3
32.3
14.6
2.1
16.4
14.2
2.2
2.1
2.4
14.8
3.7
1,395.6
9,867.2
7,682.6
2,184.6
11.1
18.4
13.7
12.0
1.7
TABLO 22
Karşılaştırmalı Bütçe Özeti
1994-1998
(Milyar TL)
Gerçekleşme
Bütçe Finansmanı
Yerel Kaynaklar
Dış Yardım
Borçlanma
Cari Harcamalar
Savunma Harcamalan
Yatırım Harcamaları
%
Gerçekle şme
1998 (Ocak-Kas ım)
1997
1996
1995
1994
%
Gerçekle şme
%
Gerçekle şme
%
Gerçekleşme
%
4,748.5
632.1
879.9
75.8
10.1
14.1
8,463.4
1,295.0
3,897.0
62.0
9.5
28.5
15,528.4
6,226.4
2,625.8
63.5
25.5
10.8
34,385.1
12,281.5
3,494.3
68.5
24.5
7.0
53,332.6
26,821.8
3,756.7
63.5
32.0
4.5
6,260.5
100.0
13,655.4
100.0
24,380.6
100.0
50,160.9
100.0
83,911.1
100.0
5,341.3
310.3
608.9
85.3
5.0
9.7
12,057.5
747.5
850.4
83.3
5.5
6.2
20,538.8
1,247.5
2,594.3
84.2
5.1
10.7
39,735.1
4,325.0
6,100.8
79.2
8.6
12.2
64,934.3
8,347.7
10.629.1
77.4
9.9
12.7
6,260.5
100.0
13,655.4
100.0
24,380.6
100.0
50,160.9
100.0
83,911.1
100.0
Not: Ankara'da ödenen yat ırım harcamaları yukandaki rakamlara dahil edilmemi ştir.
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
TABLO 23
Yıllar itibariyle Bütçe Açıkları
(Cari Fiyatlarla Milyon TL)
Bütçe Aç ığı
1975 Yılı Bütçe Aç ığı
1976 "
"
"
1977 "
"
"
1978 "
"
"
1979 "
"
"
1980 "
"
"
"
"
1981 "
1982 "
"
"
1983 "
"
"
1984 "
"
"
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
1995 "
"
"
1996 "
"
"
1997 "
"
"
1997 Yılı Sonu Birikmi ş Bütçe Açığı
1998 Yılı Onbir Aylık Bütçe Aç ığı
Kaynak : Devlet Planlama Örgütü
156.2
163.1
275.9
289.3
666.6
1,541.3
2,024.8
2,856.8
3,722.7
6,789.8
12,504.8
22,585.4
20,154.2
19,386.5
24,201.3
83,535.0
255,513.6
341,678.9
518,431.3
879,891.6
3,897,049.6
2,625,793.8
3,494,295.8
12,213,508.3
3,756,669.0
GSMH%'si
8.6
5.8
7.2
5.5
7.8
8.8
8.3
8.3
7.9
9.2
9.9
11.6
7.3
4.0
2.7
5.4
11.2
8.5
7.4
5.4
11.1
4.1
3.0
-
ı
ir
4
t
TABLO 24
T.C. Ziraat Bankasından Sağlanan Kredilerin (Faizler Hariç) Y ıllar itibarıyla Dökümü
(Milyar TL.)
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
0.1
0.1
0.3
0.3
0.4
1.4
2.0
3.0
5.3
6.4
8.8
18.0
10.0
55.9
Kaynak: Ekrimomi ve Maliye Bakanl ığı Devlet
Planlama Örgütü
b) Parasal Gelişmeler
38/1997 say ılı Para ve Kambiyo Yasas ı 81 sayı ve 16.07.1997 tarihli Resmi Gazetede yay ımlanarak yürürlü ğe
girmiştir. Bu yasan ın öngördüğü Kıymetli Metaller ve K ıymetli Taş ların ithal ve ihracının Usul ve Esaslar ı Tüzüğü 100 say ı
ve 4 Eylül 1997 tarihli Resmi Gazete'de A.E.618 olarak yay ımlanmış bulunmaktadır.
Para ve Kambiyo Yasas ı 'nın 6., 7. ve 9. maddeleri alt ında öngörülen Tebli ğler 89 sayı ve 4 Ağustos 1997 tarihli
Resmi Gazetede s ıra ile A.E.540, A.E.541 ve A.E.539 olarak yay ımlanmıştır.
Hazırlanan KKTC Bankalar Yasa Tasar ıs ı Cumhuriyet Meclisi iç tüzü ğünün 83. maddesi gere ğince 105 sayı ve 17
Eylül 1997 tarihli Resmi Gazete'de yay ımlanmak suretiyle halkın bilgisine sunuldu. Ancak, öngörülen Bankalar Yasas ı
henüz yasalaşmamış olup, bu yöndeki çal ışmalar sürdürülmektedir.
3. Ticaret, Pazarlama ve Ödemeler Dengesi
a) Ticaret ve Pazarlama
Toptan ve perakente ticaret KKTC Ekonomisinde önemli bir yer i şgal etmektedir. Bu sektörden do ğan katma değer
cari fiyatlarla 1996'da 6,400,410.6 milyon TL, 1997'de 14,550,662.2 milyon TL olarak gerçekle şmiş, 1998'de ise 26,266,785.8
milyon TL olarak tahmin edilmi ştir. Böylece sektörün GSY İH içindeki pay ı 1996'da %10.1, 1997'de %12.3 olarak
gerçekle şmiş , 1998'de ise %11.9 olarak tahmin edilmi ştir. Istihdam aç ısından bakı ldığında toptan ve perakente ticaret
sektöründe çal ışanlar 1996'da 5470 ve 1997'de 5482 olarak saptanm ış, 1998'de ise 5636 olarak tahmin edilmi ştir. Bu
suretle ki şi başına katma de ğer 1996'da 1,170.0 milyon TL, 1997'de 2,654.3 milyon TL ve 1998'de 4,660.5 milyon TL
şeklinde ortaya ç ıkmaktadır.
Tablo 25 incelendi ğinde 1981-1998 yılları itibariyle dış alimin %40.2-57.0 aras ındaki bölümünün Türkiye'den ve
%43.0 - 59.8 aras ındaki bölümünün diğer ülkelerden, dış satımın ise %11.7-48.2 aras ındaki bölümünün Türkiye'ye %51.888.3 aras ındaki bölümünün ise di ğer ülkelere yap ıldığını görürüz.
Diş alımlarımızda Türkiye birinci sırayı alırken, dış satımlarımızda 1995 yılı sonuna kadar en büyük pay Birle şik
Krallığa ve müteakip y ıllarda Türkiye'ye gitmiştir.
Tarım ürünleri dış satımlarımızın %32.1 ile %44.0 aras ında değişen bir oranını oluştururken %56 ile %67.9 aras ında
değişen bir oran ı da sanayi ürünlerinden ve minerallerden olu şmuştur. (Tablo 27)
D ış Ticaret aç ığımızın dolar bazında seyri Tablo 29'da gösterilmi ştir. Bu tablonun kapsad ığı dönemde dış satımın
dış alımı karşılama oranı %14.7 ile %47.1 olarak ortaya ç ıkmaktadı r.
D ış Ticaretimizin geli şmesinde ulaşım ve haberle şme en büyük etkenlerdendir. Politik ve ekonomik nedenlerle
KKTC deniz ve hava limanlar ına uluslararas ı ticarette mevcut ko şulların gerektirdiği şekilde düzenli uçak ve gemi seferleri
yapılamamaktadır. Dış dünya ile haberle şme imkanlarımız da arzu edilen düzeyde de ğildir. Bütün bunlara karşın çok say ıda
ülke ile ticari ili şkiler tesis edilmi ş olup durumun iyileştirilmesi yönünde çal ışmalar sürdürülmektedir.
4
ı ı #
b) Ödemeler Dengesi
1996,1997 ve 1998 yıllarında ticare açığı ortalama olarak 310.5 milyon ABD dolar ı şeklinde görülmektedir.
Genelde dış satımlarımız dış alımları ızın %24.9'unu kar şılayabilmiştir. 1979-1998 dönemi dış ticaretini gösteren
Tablo 29 incelendi ğinde en iyi performans ın i racatın, ithalatın %47.1'ini karşıladığı 1980 yılında en kötü performans ın ise
ithalatın sadece %12.8'ini kar şılayabilece ği t hmin olunan 1998 yılında olduğu görülür.
Görünmeyen i şlemlerde Turizmin k tkısı 1996'da 175.6 milyon ABD dolar ı , 1997'de 192.2. milyon ABD doları
ve 1998'de 200.1 milyon ABD dolar ı olarak örülmektedir. Di ğer görünmeyenlerin etkisiyle Cari I şlemler Dengesindeki
aç ık 1996-1998 y ı llarında sıra ile 2.0, 42.2. v 69.1 milyon ABD dolar ı olarak ortaya ç ıkmaktad ır. 1998 yılında KKTC'ne
gelen turist sayısı 393.029 olup, bunun %80. 'ü Türkiye'den %19.6's ı ise diğer ülkelerdendir. 1999 y ılının ilk üç ayında
toplam turist say ısı 89.616 olup, bunun %87. 'i Türkiye'den, %12.9'u ise diğer ülkelerden gelmi ştir (Tablo 31).
.
TABLO 25
K.KT.C.'nin Türkiye ve Diğer Ülkelerle olan D ış Ticareti
1981 -1998
(Milyon ABD $)
Dış Satım
Dış Alım
Yıllar
Türkiye
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998*
44.2
49.5
65.3
61.5
65.1
70.1
94.3
101.9
112.5
153.5
143.0
178.7
150.9
129.3
194.8
176.1
211.0
239.9
% Diğer Ülkeler %
Toplam
57.5
58.7
55.0
54.9
54.5
54.2
57.3
53.3
57.1
59.8
52.5
51.9
58.5
54.9
46.8
44.7
43.6
43.0
104.1
119.9
145.3
136.3
143.0
153.2
221.0
218.1
262.4
381.5
301.1
371.4
363.9
286.6
366.1
318.4
374.2
421.0
42.5
41.3
45.0
45.1
45.5
45.8
42.7
46.7
42.9
40.2
47.5
48.1
41.5
45.1
53.2
55.3
56.4
57.0
* Gerçekleşme Tahmini
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
59.9
70.4
80.0
74.8
77.9
83.1
126.7
116.2
149.9
228.0
158.1
192.7
213.0
157.3
171.3
142.3
163.2
181.1
Türkiye
7.1
7.3
6.5
8.4
5.4
7.7
7.9
6.3
9.2
7.9
7.3
9.1
12.5
10.4
20.2
34.0
27.1
25.3
%
19.3
18.5
16.1
21.6
11.7
14.8
14.3
12.0
17.5
12.1
13.9
16.7
22.9
19.5
30.0
48.2
47.0
46.9
Diğer Ülkeler
29.8
32.2
34.2
30.4
40.9
44.3
47.2
46.1
46.0
57.6
45.2
45.5
42.0
43.0
47.1
36.5
30.6
28.6
%
80.7
81.5
83.9
78.4
88.3
85.2
85.7
88.0
82.5
87.9
86.1
83.3
77.1
80.5
70.0
51.8
53.0
53.1
Toplam
36.9
39.5
40.7
38.8
46.3
52.0
55.1
52.4
55.2
65.5
52.5
54.6
54.5
53.4
67.3
70.5
57.7
53.9
TABLO 26
Ülkeler itibariyle Di ş Ticaret
1991-1998
(Milyon ABD $)
Ülkeler
1991
Dış Alım %
Değer
Dış Satım%
Değer
I. Türkiye
II. Diğer Ülkeler
1.Birleşik Krallık
2.Diğer At Ülkeleri
3.0rta Do ğu Ulkeleri
4.Uzak Doğ u Ülkeleri
5.Diğer
143.0
158.1
45.7
47.2
4.7
32.4
28.1
47.5
52.5
15.2
15.7
1.6
10.7
9.3
7.3
45.2
35.4
6.6
0.7
13.9
86.1
67.4
12.6
1.3
2.5
4.8
Toplam
30.1
100.0
52.5
100.0
1992
Dış Satım%
Değer
Dış Alım %
Değer
178.7
192.7
45.5
45.9
2.3
37.9
61.1
48.1
51.9
12.2
12.4
0.6
10.2
16.3
9.1
45.5
36.3
5.5
371.4 100.0
54.6
16.7
83.3
66.5
10.1
2.7
0.2
3.8
100.0
1993
Dış Alım %
Değer
150.9
213.0
65.4
56.3
3.2
47.3
40.8
Dış Satım%
Değer
Dış Alım %
Değer
41.5
58.5
18.0
15.4
0.9
13.0
11.2
12.5
42.0
26.7
9.7
2.2
0.1
3.3
22.9
77.1
49.0
17.8
4.0
0.2
6.1
129.3
157.3
73.4
31.0
2.8
25.0
25.1
45.1
54.9
25.6
10.8
1.0
8.7
8.8
363.9 100.0
54.5
100.0
286.6
100.0
1995
Dış Alım %
Dış Satım%
Değer
Değer
Dış Alım %
Değer
I. Türkiye
II. Diğer Ülkeler
1.Birleşik Krallık
2.Diğer At Ülkeleri
3.0rta Doğu Ülkeleri
4.Uzak Doğu Ülkeleri
5.Diğer
194.8
171.3
49.4
52.6
8.1
33.5
27.7
53.2
46.8
13.5
14.4
2.2
9.1
7.6
20.2
47.1
23.8
12.7
1.6
9.0
30.0
70.0
35.4
18.9
2.4
13.3
176.1
142.3
44.0
37.0
4.6
20.9
35.8
55.3
44.7
13.8
11.6
1.4
6.5
11.4
34.0
36.5
15.0
9.7
5.8
6.0
48.2
51.8
21.3
13.7
8.2
8.6
211.0
163.2
50.5
45.6
4.6
11.6
50.9
56.4
43.6
13.5
12.2
1.2
3.1
13.6
27.1
30.6
15.0
8.9
1.9
4.8
47.0
53.0
26.0
15.4
3.3
8.3
239.9
181.1
55.5
51.7
5.5
13.5
54.9
57.0
43.0
13.2
12.3
1.3
3.2
13.0
Toplam
366.1
100.0
67.3
100.0
318.4
100.0
70.5
100.0
374.2
100.0
57.5
100.0
421.0
100.0
Ülkeler
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
(*) Gerçekle şme Tahmini
1996
Dış Satım%
Değer
1997
Dış Alım %
Değer
Dış Satım%
Değer
Dış Alım %
Değer
1994
Dış Satım%
Değer
10.4
43.0
24.7
9.5
6.5
19.5
80.5
46.2
17 8
12.2
2.3
4.3
-
53.4 100.0
1998*
Dış Satım%
Değer
25.3
28.6
14.2
8.4
1.8
4.2
46.9
53.1
26.3
15.6
3.4
-
7.8
53.9 100.0
TABLO 27
KKTC Dışsatımını n Yapısı
(1993 - 1998)
Mil_ on ABD $
1993
Değer
1994
% Pay
Değer
1995
% Pay
-
Değer
% Pay
,
1996
1997
1998 (*)
Değer % Pay
Değer % Pay
Değer % Pay
1. Tanm Ürünleri
a)Narenciye
b)Patates
c)Canlı Hayvanlar
d)Diğer Tarı m Ürünleri
2. Sanayi Ürünleri
a)İşlenmiş Tarım
b)Konfeksiyon
c)Diğ er Sanayi Ürünler
3. Mineraller
24.3
16.6
1.3
6.4
30.0
8.2
19.0
2.8
0.2
44.6
30.5
2.4
11.7
55.0
15.0
34.9
5.1
0.4
25.7
15.8
0.7
0.3
8.9
27.4
7.1
18.0
2.3
0.3
48.1
29.6
.3
0.6
16.7
51.3
13.3
33.7
4.3
0.6
26.9
22.1
1.4
0.4
3.0
39.8
11.9
23.8
4.1
0.6
40.0
32.8
2.1
0.6
4.5
59.1
17.7
35.4
6.0
0.9
31.0
22.6
0.9
1.0
6.5
38.4
13.2
21.7
3.5
1.1
44.0
32.1
1.3
1.4
9.2
54.5
18.7
30.8
5.0
1.6
18.5
15.1
0.4
0.2
2.8
38.5
11.8
24.0
2.7
0.7
32.1
26.2
0.7
0.3
4.9
66.7
20.4
41.6
4.7
1.2
17.6
14.2
0.6
0.2
2.6
35.7
10.1
23.5
2.1
0.6
32.7
26.3
1.1
0.4
4.8
66.2
18.7
43.6
3.9
1.1
Toplam
54.5
100.0
53.4
100.0
67.3
100.0
70.5
100.0
57.7
100.0
53.9
100
(*) Gerçekleşme Tahmin'
Kaynak: Başbakanlık DPÖ
TABLO 28
Dışalım v Dışsatımın Mal Gruplarına Göre Tasrifı
(Bin ABD $)
1997
D ışsatım
Dış alım
Değer
% Pay
Değer
% Pay
2,880.8
0.8
4,413.6
7.7
51,507.6
13.8
17,213.0
29.8
3,001.2
0.8
1.9
0.0
Gıda, Sanayi Ürünleri, içkiler ve Tütün
51,750.7
13.8
7,472.8
13.0
Mineral Maddeler
37,769.3
10.1
736.3
1.3
Kimya Sanayi ve Ürünleri
26,778.3
7.2
994.4
1.7
Plastikler ve Mamülleri: Kauçuk ve Mamülleri
10,099.8
2.7
5.8
0.0
Deri, Kösele, Post ve Kürkler ile Bunlardan
Mamül Eşya; Saraciye E şyası ; Seyahat E şyas ı
521.5
0.1
930.0
1.6
Ağaç ve Ağaçtan Mamül E şya; Odun Kömürü;
Mantardan E şya; Has ırc ı ve Sepetci E şyası
7,303.5
2.0
410.0
0.7
Odun Hamuru, Kağıt, Karton ve Mamülleri
9,724.8
2.6
138.6
0.3
27,057.1
7.2
24,590.3
42.6
3,060.4
0.8
55.6
0.1
11,902.5
3.1
77.9
0.1
121.7
0.0
-
-
Adi Metaller ve Bunlardan Mamül E şya
29,551.8
7.9
644.0
1.1
Makineler ve Mekanik Cihazlar; Elektrik Malz.,
Elektrik Ayg ıt ve Cihazları
52,352.5
14.0
15.0
0.0
Nakil Vasıtaları
37,355.3
10.0
-
-
2,930.6
0.8
18.1
0.0
599.7
0.2
-
-
7,917.1
2.1
1.1
0.0
2.4
0.0
-
-
374,188.6
100.0
57,718.4
100.0
Mal Grubu
Canl ı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünler
Bitkisel Ürünler
Hayvansal ve Bitkisel Ya ğlar
Dokunmaya Elveri şli Maddeler ve
Bunlardan Mamül E şya
Ayakkab ılar, Baş lıklar, Bastonlar, Kırbaçlar
ve Aks.; Tüyler, Yapma Çiçekler
Taş, Alçı , Çimento, Amyant Mika v.b.
Maddelerden E şya; Serami Cam ve Cam E şya
İnciler, Kıymetli Taşlar ve Metaller, Taklit
Mücevherler, Metal Paralar
Optik Alet ve Cihazlar ı ; Tıbbi Alet ve Cihazları ,
Saatc ı Eşyası ; Müzik Aletleri ve Aks.
Silahlar ve Mühimmat ile Bunlar ın Aksamlar
ve Parçalar ı
Çe şitli Mamül Eşya
Sanat Eserleri, Koleksiyon E şyası ve Antikalar
TOPLAM
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
-66-
TABLO 29
Dış Ticaret
1979 -1998
(Milyon ABD $)
Yıllar
Dış Alım
Dış Satım
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998*
90.8
94.4
104.1
119.9
145.3
135.6
141.7
153.2
221.0
218.1
262.5
381.5
301.1
371.4
363.9
286.6
366.1
318.4
374.2
421.0
35.8
44.5
36.9
39.5
41.0
38.4
45.8
52.0
55.1
52.4
55.2
65.5
52.5
54.6
54.5
53.4
67.3
70.5
57.7
53.9
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
* Gerçekleşme Tahmini
Açık
55.0
49.9
67.2
80.4
104.3
97.2
95.9
101.2
165.9
165.7
207.3
316.0
248.6
316.8
309.4
233.2
298.8
247.9
316.5
367.1
Dışsatımın D ış alımı
Karşılama Oranı
%39.4
%47.1
%35.4
%32.9
%28.2
%28.3
%32.3
%33.9
%24.9
%24.0
%21.0
%17.2
%17.4
%14.7
%15.0
%18.6
%18.4
%22.1
%15.4
%12.8
Iı
İ '
İ l
TABLO 30
Ödemeler Dengesi
1996-1998
(Milyon ABD $)
ı 996
Değişme
1996-1997
1997
1998*
70.5
- 18.4
- 47.9
57.7
-374.2
-316.5
53.9
-421.0
-367.1
-18.2
17.5
27.7
-6.6
12.5
16.0
75.6
90.3
45.9
-2.0
192.2
82.1
274.3
-42.2
200.1
97.9
298.0
-69.1
9.4
-9.1
11.5
2,010.0
4.1
19.2
8.6
63.7
82.8
2.8
39.0
88.4
1.7
163.3
123.2
1.2
183.6
6.8
-39.3
17.5
39.4
-29.4
12.4
- 52.2
99.4
97.4
-204.1
49.3
7.1
-176.7
131.3
62.2
34.1
-50.4
-92.7
-13.4
166.3
776.1
III.Rezerv Hareketleri
(-Alış + Azalış)
95.9
0.9
-65.0
-
-
IV.Net Hata ve Noksan
-1.5
-8.0
2.8
-
-
I.Cari İşlemler
A: D ış Ticaret
1.Dış Satım
2.Dış Alım
D ış Ticaret Dengesi
B: Görünmeyen İşlemler
1.Turizm (Net)
2.Diğer Görünmeyenler (Net)
Görünmeyen işlemler Dengesi
Cari İşlemler Dengesi
II. Sermaya Hareketleri
1.TC Yardım ve Kredileri
2.Diğer D ış Yardımlar
3.Bedelsiz Dış Alım
4.Kısa Vadeli Diğer Sermaye
Hareketleri
Sermaye Hareketleri Dengesi
Genel Denge
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
*Gerçekle şme Tahmini
%
1997-1998*
TABLO 31
Türkiye ve Di ğer Ülkelerden Gelen Turistler
1978 -1999
Yıllar
T.C. ' den Turist
% Pay
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999*
104,738
95,115
69,808
62,660
65,018
78,467
93,413
103,791
105,729
147,965
173,351
214,566
243,269
179,379
210,178
281,370
256,549
298,026
289,131
326,364
315,797
78,090
92.8
87.7
82.6
80.2
74.2
79.3
82.4
83.0
80.4
80.3
75.6
78.3
80.9
81.4
78.5
78.3
73.0
77.3
79.2
81.7
80.4
87.1
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
*Ocak-Mart Dönemi
Diğer Ülkelerden
Turist
8,172
13,286
14,703
15,474
20,611
20,467
19,905
21,284
25,763
36,372
56,050
59,507
57,541
40,858
57,440
77,943
95,079
87,733
75,985
73,000
77,230
11,526
% Pay
Toplam
7.2
12.3
17.4
19.8
25.8
20.7
17.6
17.0
19.6
19.7
24.4
21.7
19.1
18.6
21.5
21.7
27.0
22.7
20.8
18.3
19.6
12.9
112,910
108,401
84,511
78,134
87,629
98,934
113,318
125,075
131,492
184,337
229,401
274,073
300,810
220,237
267,618
359,313
351,628
385,759
365,116
399,364
393,027
89,616
I
l ı
III. BÖLÜM
MERKEZ BANKASININ 31.12.1998 TARIHI
ITIBARIYLE YILLIK HESAPLARI
1
ı
TABLO 32
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURIYETI MERKEZ BANKASI'NIN 31 Aralık 1998 TARIHLI BILANÇOSU
(Milyon TL)
Aktif
1998 Aralık
1997 Aral ık
Döner Değerler (1)
17,197,515.4
17,545,249.4
Duran De ğerler (2)
47,056.9
12,135.6
Krediler (3)
59,178,279.9
25,482,474.7
Diğer Aktifler (4)
33,603,273.3
13,738,529.7
110,026,125.5
56,778,389.4
Pasif
1998 Aralık
1997 Aralık
Öz Kaynaklar (5)
8,154,683.9
1,920,959.9
Yabancı Kaynaklar (6)
69,216,977.0
39,617,710.2
Diğer Pasifler (7)
32,654,464.6
15,239,719.3
110,026,125.5
56,778,389.4
TABLO 33
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ MERKEZ BANKASI'NIN
01.01.1998 — 31.12.1998 DÖNEMI KAR VE ZARAR HESABI
(Milyon TL)
GİDER
1998
01.01.98-31.12.99
1997
GELİR
01.01.98-31.1298
01.01.97-31.12.97
1997
1998
01.01.97-31.12.97
Personel Giderleri (8)
285,501.2
134,192.7
Altın ve Kambiyo kârlan (11)
7,547,153.8
543,881.9
idari Giderler (9)
439,763.2
348,614.4
Türk Lirası işlemleri karlan (12)
1,224,204.9
627,229.8
8,688,229.5
2,110,547.4
Plasman karlan
4,837,513.6
1,939,977.7
Avukat, Dava ve Kovuşturma Giderleri
2,271.3
1,694.6
Çeşitli karlar
1,120,523.1
Amortismanlar
5,793.6
1,933.0
Kasadaki TL ve Efektif Sigortas ı
350,000.0
100.000.0
Emekli Sandığı
300,000.0
300,000.0
Sair Giderler
184,553.3
1,105,506.3
4,473,283.3
1,266,006.2
14,729,395.4
5,368,494.6
Faiz Komisyon ve Benzeri Giderler (10)
Dönem Kârı (İhtiyata Alctanlan)
14,729,395.4
,
,
•
5,368,494.6
HESAPLAR HAKKINDA AÇIKLAMALAR
(1) DÖNEN DE Ğ ERLER
Altın
Kasa
Efektif Deposu
(Dolar Kar şılıklar ı 31.12.98'de 18,042,901 ABD doland
Bankalar Nezdinde Mevduat (TL)
Bankalar Nezdinde Mevduat (Döviz)
Hariçteki Bankalar (T.C. d ışı ndakiler)
(Dolar Kar şılıkları 31.12.98'de 36,737,245 ABD Dolar
Milyon TL
Aralı k 1998
ır)
ıdır)
(2) DURAN DE Ğ ERLER
Gayri Menkuller
Eksi: Amortisman
72,708.1
17,944.5
5,629,890.3
3,702,987.8
4,588,437.2
3,185,547.5
17,197,515.4
1 7 01.5 1
229.2
472.3
1 54,806.21
8,221.6
46,584.6
47,056.9
Menkuller
Eksi: Amortisman
(3) KREDILER
Hazineye K ı sa Vadeli Avans
44,459,000.0
2,464,563.4
270,200.0
6,585,079.3
119,861.0
5,279,576.2
59,178,279.9
Hazine Kefaletini Haiz Bonolar Üzerine Avans
Kamu Iktisadi Te ş ebbüsü Bankalar
Yerli Bankalar
Döviz Teminat ı Karşılığı Kulland ırı lan Avans
Döviz Senetleri Üzerine Avans
(4) DIĞ ER AKT İFLER
Muvakkat Borçlular
9,915.9
1,167,175.3
32,426,182.1
33,603,273.3
Borçlu Transituar Hesaplar (TL)
Borçlu Transituar Hesaplar (Döviz)
(5) ÖZKAYNAKLAR
Sermaye
İhtiyatlar
Karşıl ıklar
2,000.0
6,610,093.2
1,542,590.7
8,154,683.9
(6)YABANCI KAYNAKLAR
Kamu Mevduat ı (TL)
Kamu Mevduat ı (Döviz)
Mevduat (TL)
Bankalar Mevduat ı
44,712.8
764,147.6
3,727,810.8
-75-
9,426,628.4
1,430,590.0
Mevduat Munzam Kar şılığı
Diğ er Mevduat
Mevduat (Döviz)
Bankalar Mevduat ı
Mevduat Munzam Kar şılığı
3,727,810.8
27,286,954.7
1,822,641.0
Bloke Paralar
Şahı slar Mevduat ı
1,582,533.6
7,950,615.8
1,690,941.7
1,562,035.0
69,216,977.0
Fonlar (TL)
Fonlar (Döviz)
Alı nan Krediler
(7) DIĞER PAS İFLER
Muvakkat Alacakl ılar (Döviz)
Alacakl ı Transituar Hesaplar
158.2
32,654,306.4
32,654,464.6
(8) PERSONEL GIDERLERI
ığı)
Maaş (Asli Maa ş + Ek Ödenek + Hayat Pa ald
Sosyal Güvenlik Kurumlar ı na Ödenen
219.128
36,286.9
30,086.3
285,501.2
Diğ er
(9) IDARI GIDERLER
Sigorta
Kı rtasiye, Matbua
Telex, Telefon
414,668.2
Diğer
439,763.2
4,371.5
3,337.3
17,386.2
(10) FAIZ KOMISYON VE BENZERI G DERLER
1,416,193.2
Banka Mevduatlar ı
Mevduat Munzam Kar şılıkları
Dış Muhabirler
2,074,489.3
136,763.4
Diğ er Giderler
8,688,229.4
(11) ALTIN VE KAMBIYO KARLARI
Dış Muhabirler
Diğ er Gelirler
898,934.3
6,648,219.6
5,060,783.5
7,547,153.9
(12) TÜRK L İRASI I Ş LEMLERI KAR ARI
Dış Muhabirler
1,033,819.9
190,385.0
1,224,204.9
Diğ er Gelirler
(13) 1.01.1998 tarihinden itibaren yeni h sap plan ı uygulamas ı
na geçildi ğinden, 1997 y ılı na ait detayl ı
-76-
bilgiler verilememi ştir.
IV. BÖLÜM
BANKACILIK İSTAT İSTİ KLERİ
I
BANKACILIK ISTATISTIKLER'
Müteakip sayfalardaki tablolar a şağı da listesi verilen bankalar ı
n verilerinden derlenmi ştir.
K.K.T.C. Merkez Bankas ı
T.C. Ziraat Bankas ı
Türk Bankas ı Ltd.
Türkiye İş Bankas ı A. Ş .
K.T. Kooperatif Merkez Bankas ı Ltd.
K.Kredi Bankas ı Ltd.
Türkiye Halk Bankas ı A. Ş.
K.Vakı flar Bankas ı Ltd.
K.Ticaret Bankas ı Ltd.
K.Endüstri Bankas ı Ltd.
K.Faisal İ slam Bankas ı Ltd.
Asbank Ltd. (Haziran 1986 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır)
K. İktisat Bankas ı Ltd. (Aral ı
k 1990 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır.)
K.Hürbank Ltd. (Ocak 1993 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır.)
Rumeli Bank Ltd. (Ocak 1993 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır.)
K.Eurobank Ltd. ( Ş ubat 1993 tarihinden itibaren faaliyete ba
şlam ıştır.)
Finba Finansal Bank Ltd. (Nisan 1993 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır.)
Everest Bank Ltd. (Nisan 1993 tarihinden itibaren faaliyete ba şlamış tır.)
Limasol T.Kooperatif Bankas ı
Ltd. (Temmuz 1993 tarihinden itibaren K.T.Kooperatif Merkez Bankas ı
Yasası altı nda faaliyet göstermesi
Ltd. gibi Bankalar
onaylanm ıştır.)
K.Yurtbank Ltd. (Mart 1994 tarihinden itibaren K.Tunca Bank Ltd. ad ı altı
nda faaliyete ba şlam ıştır.)
K.Altı nbaş Bank Ltd. (May ı
s 1994 tarihinden itibaren faaliyete ba şlamış tır.)
Denizbank Ltd. (Temmuz 1994 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır.)
Yakın Doğ u Bank Ltd. (Mart 1996 tarihinden itibaren faaliyete ba
şlam ıştır.)
Yasabank Ltd. (Haziran 1996 tarihinden itibaren faaliyete ba şlamıştır.)
Med Bank Ltd. (Ocak 1997 tarihinden itibaren faaliyete ba şlamış tır.)
Kıbrı s Finans Bank Ltd. (May ı
s 1997 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır.)
Hamza Bank Ltd. (Temmuz 1997 tarihinden itibaren faaliyete ba şlamıştır.)
Erbank Ltd. (A ğustos 1997 tarihinden itibaren faaliyete ba
şlam ıştır.)
Akfınans Bank Ltd. (A ğustos 1997 tarihinden itibaren faaliyete ba
şlam ıştır.)
Yeş ilada Bank Ltd. (Kas ı m 1997 tarihinden itibaren faaliyete ba
şlam ıştır.)
Kıbrı s Continental Bank Ltd. (Ocak 1998 tarihinden itibaren faaliyete ba
şlam ıştır.)
Viyabank Ltd. (Nisan 1998 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır.)
Universal Bank Ltd. (Eylül 1998 tarihinden itibaren faaliyete ba şlam ıştır.)
Asya Bank Ltd. (Kas ım 1998 tarihinden itibaren faaliyete ba
şlam ıştır.)
Demirbank Türk Anonim Ş irketi (Mart 1999 tarihinden itibaren faaliyete ba
şlam ıştır.)
TABLO 34
BANKALARIN AKTIF ÖZETLER İ
Tarih
1992
Aralık
1993
Aralık
1994
Aralık
1995
Aralık
1996
Aralık
1997
Aralık
1998
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
1999
Ocak
Şubat
Mart
Nakit
Değerler
117,466.1
147,141.8
468,662.6
925,921
1,901,759
3,817,159
4,832,603
4,660,237
4,267,594
4,578,887
5,217,096
4,635,183
4,909,173
5,925,319
6,158,913
5,940,074
6,383,205
8,390,224
KKTC
Merkez
Bankas ı
Yurt İçi
Bankalar
Yurt Dışı
Bankalar
Menkul
Değerler
Cüzdan ı
Mevduat
Munzam
Karşılıklan
(Milyon TL)
İskonto
Senetleri
Kredi ve
Avanslar
Sabit
Kıymetler
Diğ er
Aktifler
Aktifler
Toplam ı
470,563.0
43,462.9 3,883,913.7
130,790.2
7,117,734.3
163,493.4
977,610.7
951,156.7
49,708.9 2,754,522.4
197,534.3
726,877.7
889,842.1
9,996,156.2
395,938.8
2,590,585.5
281,194.8 1,962,764.9
2,412,223.9
70,381.3 7,402,365.6
580,613.0
2,517,176.7
859,168.7
6,283,8-30.8 26,727,884. 8
662,181.7 5,471,280.5
447,105
18,053,101
3,406,299
4,464,793
51,837,317
2,410,502
10,757,157
9,527,346
1,641,528
203,565
946,779
30,060,069
6,245,717
10,115,274
94,466,784
4,479,260
20,181,519
17,491,984
2,808,206
236,217
2,072,662
82,955,237
11,593,084
21,418,859
209,649,158
8,659,914
38,211,243
34,317,700
6,012,892
590,408
10,830,022
11,586,166
12,149,687
13,194,297
14,608,497
18,499,357
13,599,112
13,653,205
17,202,564
6,874,937
802,441 40,463,289
533,289
6,925,746
542,299 40,664,017
7,209,879
690,188 42,703,994
7,207,772
802,504 42,281,477
7,641,368
714,486 45,666,931
7,597,767
591,846 50,741,112
7,566,004
575,618 55,456,199
8,887,597
990,526 54,334,487
55,485,685 10,200,735
6,793,348
7,046,228
7,122,792
7,159,564
8,046,319
8,212,527
8,434,341
8,730,180
11,198,183
58,956,756
63,777,023
72,243,658
78,464,152
84,680,586
82,261,597
88,221,299
95,745,112
86,508,309
238,661,675
246,918,073
263,660,487
270,590,532
337,352,104
353,516,689
364,718,255
383,564,376
408,264,829
14,526,361
16,122,513
16,698,362
57,672,008 10,555,763
61,020,187 11,422,094
63,971,694 12,198,916
4,035,317 185,838,198 11,338,694
5,046,905 192,958,980 11,281,600
5,484,879 208,889,387 11,852,145
97,122,028
113,768,430
124,910,353
427,343,181
460,366,966
497,066,372
345,065.3
34,212.3
639,531
724,290
889,119
Not: Yukandaki tabloya K.K.T.C. Merkez Bankas ı rakamlan dahil edilmemi
ştir.
2,534,060 80,480,470
26,362,901
2,759,056 81,983,638
26,973,663
2,971,520 86,028,078
28,273,097
3,098,152 85,342,258
28,461,469
3,632,158 135,926,833
3,267,266
31,582,722
3,305,652 144,660,692
33,010,956
3,623,736 148,059,225
34,273,548
37,473,862 50,271,320 110,083,435
34,943,195
179,601,979
39,675,207
41,638,762
43,781,293
TABLO 35
BANKALARIN PASIF ÖZETLER İ
Tarih
1992
Aralık
1993
Aralık
1994
Aralık
1995
Aral ık
1996
Aralık
1997
Aralık
1998
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Ekim
Kasım
Aralık
1999
Ocak
Şubat
Mart
rt
Mevduat
2,954,484.2
6,213,690.2
16,784,597.3
30,312,418
62,760,575
137,817,786
(Milyon TL)
Kullanılan
Krediler
Faiz ve Gider
Reeskontlan
124,619.9
Ödenecek Vergi
Resim ve Harçlar
104,960.4
705,382,2
184,348.9
2,134,924.2
437,487.1
3,600,029
945,299
3,594,796
1,920,721
5,289,855
6,238,208
8,857.3
16,749.4
53,468.4
96,644
150,014
566,428
Ödenecek Senet
ve Havaleler
Diğer
Pasifler
Özkaynaklar
Pasifler
30,699.0
2,225,703.4
1,668,410.1
7,117,734.3
18,933.5
2,139,663.8
717,388.2
9,996,156.2
97,547.0
5,268,838.5
1,951,022.3
26,727,884.8
95,871
10,028,749
6,758,287
51,837,317
133,597
18,971,376
6,935,705
94,466,784
778,618
46,478,929
12,479,334
209,649,158
165,892,669
170,184,846
180,652,778
181,843,749
201,998,041
209,625,969
216,267,585
223,292,438
238,753,640
6,532,422
6,760,254
6,924,115
7,016,676
8,399,302
9,336,472
10,228,397
11,812,608
13,249,963
7,261,368
8
8,119,056
8,579,558
8,916,504
10,254,074
9,962,253
10,895,550
11,700,127
10,909,093
607,101
612,688
663,287
314,930
286,265
404,621
275,656
237,703
625,707
426,164
328,317
591,840
667,013
632,317
613,449
653,704
725,921
879,619
45,882,969
47,930,203
52,926,352
58,240,079
102,317,760
109,540,476
110,440,316
119,115,589
126,857,341
12,058,982
12,982,709
13,322,557
13,591,581
13,464,345
14,033,449
15,957,047
16,679,990
16,989,466
238,661,675
246,918,073
263,660,487
270,590,532
337,352,104
353,516,689
364,718,255
383,564,376
408,264,829
248,033,176
259,687,544
279,072,968
14,653,244
15,104,037
16,730,776
11,849,689
12,476,628
11,573,662
855.071
470,483
629,648
517,563
679,091
873,185
133,147,398
153,184,234
167,068,707
18,287,040
18,764,949
21,117,426
427,343,181
460,366,966
497,066,372
Not: Yukandaki tabloya K.K.T.C. Merkez Bankas ı rakamlar ı
dahil edilmemi ştir.
TABLO 36
İ SKONTO SENETLER İ
Tarih
1992
Aralık
1993
Aralık
1994
Aralık
1995
Aralık
1996
00 Aralık
1997
Aralık
1998
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
1999
Ocak
Şubat
Mart
Kamu Kurum
ve Kurulu şları
2,879,322.1
Tanm
68,118.2
VE BANKALAR PLASMANLARININ SEKTÖREL DA Ğ ILIMI — TÜRK PARASI
Turizm
İskonto
Senetleri
Toplamı
128,026.9
42,116.9
3,655,135.1
19,100.0
220,214.3
49,708.9
1,918,482.9
Bina ve
inşaat
Nakliye
ve Ulaşı m
Yurtiçi ve
Yurt D ışı
Ticaret
42,411.6
4,253.8
423,318.2
49,142.6
18,424.8
655,460.6
62,414.7
Sanayi
(Milyon TL)
Ş ahsi ve
Mesleki
Borçlar
660,020.6
171,137.5
72,582.5
7,843.8
88,592.8
28,863.3
2,187,347.7
912,176.0
, 06,9183
5,683.7
70,381.3
98,494.7
419,304.1
196,074.7
874,606.7
534,973.6
71,917.8
11,180.9
8,671,349.4
2,160,429.6
12,851,400.4
319.3
447,105.5
79,517.6
75,068.3
34,696.1
19,172,498.1
3,993,287.9
26,751,611.8
3,028.1
945,254.7
116,376.4
1,267,797.8
1,143,604.4
3,820,086.3
2,462,846.7
118,303.4
107,019.3
50,387,204.0
7,142,646.8
65,764,676.2
20,122.1
1,507,589.0
198,858.6
49,156,929.0
51,856,916.7
55,813,618.1
47,558,609.9
91,951,450.3
93,202,498.0
96,044,532.7
90,952,170.0
99,822,599.0
2,486,262.1
2,517,413.5
2,506,342.4
2,341,733.9
2,155,001.6
2,102,405.2
2,303,445.8
2,729,675.0
3,796,640.0
275,719.8
308,180.2
399,995.4
362,411.0
416,772.5
486,335.6
619,718.0
706,426.0
798,184.0
30,166.2
98,749.6
65,238.7
35,865.0
37,697.0
56,625.7
41,797.5
42,749.0
104,367.0
8,945,612.7
7,837,550.1
9,020,909.1
9,058,627.9
11,441,316.1
12,603,924.3
12,286,986.4
11,962,634.0
17,820,871.0
206,811.2
237,877.3
269,660.5
335,301.7
355,162.4
484,368.7
360,177.3
392,086.0
449,556.0
123,592.7
134,358.5
197,864.7
203,696.7
225,284.1
319,461.5
309,954.5
343,454.0
800,350.0
3,790,623.2
4,054,812.8
4,803,191.9
4,670,850.5
4,374,021.6
5,655,609.6
4,811,062.0
4,928,888.0
7,091,413.0
2,161,847.1
2,759,056.0
2,561,771.2
2,710,591.1
2,862,831.7
2,891,350.1
3,169,797.8
2,926,950.0
3,272,805.0
67,177,564.0
69,804,914.7
75,638,592.0
67,277,687.7
113,819,537.3
117,802,578.7
119,947,472.0
114,985,032.0
133,956,785.0
3,811,613.0
4,028,021.0
4,077,838.0
934,594.0
1,048,544.0
1,336,950.0
75,901.0
1,648,349.0
107,685.0
15,348,957.0
13,938,058.0
17,840,448.0
437,124.0
412,249.0
506,786.0
591,581.0
479,635.0
688,420.0
7,191,082.0
6,516,205.0
7,144,960.0
3,466,553.0
4,346,009.0
4,751,390.0
135,386,119.0
137,773,373.0
156,225,282.0
103,528,714.0
105,356,303.0
119,770,805.0
TABLO 37
1SKONTO SENETLERI VE
BANKALAR PLASMANLARININ SEKTÖREL YÜZDE (%) DA Ğ
Tarih
Kamu Kurum
ve Kurulu ş lan
Tarım
Sanayi
ILIMI - TÜRK PARASI VE DÖVIZ
(Milyon TL)
Nakliye
ve Ulaşım
Yurtiçi ve
Yurt Dışı
Ticaret
Turizm
17.81
1.70
0.52
3.97
1.04
100
3.01
0.79
18.41
1.55
100
2.65
0.64
30.10
0.78
100
1.97
0.25
18.19
1.78
100
1.55
1.01
11.18
2.05
100
1.37
1.34
12.21
1.35
100
1.87
1.95
1.71
1.64
1.62
1.62
1.76
1.00
1.52
22.88
12.97
13.48
14.35
1.74
2.14
1.84
2.01
1.62
100
100
100
Bina ve
inş aat
Şahsi ve
İ skonto
Mesleki
Borçlar
Senetleri
Toplamı
1992
Aralık
1993
71.58
Aralık
1994
27.42
Aralık
1995
Aralık
1996
Aralık
1997
30.85
Aralık
1998
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
1999
Ocak
Şubat
Mart
rt
37.84
49.99
52.04
46.78
47.08
4665
46.65
44.00
58.61
57.17
54.89
54.59
52.84
53.40
52.69
53.18
1.68
5.32
2.18
2.14
2.49
2.24
2.02
1.97
1.82
1.75
1.23
1.16
1.19
1.34
1.63
1.59
1.89
1.75
1.15
4.16
1.92
0.76
1.10
0.83
0.85
0.85
0.95
1.03
0.55
0.24
0.14
0.02
0.07
0.30
0.31
0.35
035
0.31
39.10
30.74
37.05
30.56
28.32
31.91
31.07
3162
.
32.90
0.79
0.86
1.11
1.26
0.30
0.11
0.22
0.21
0.21
25.99
2514
.
26.16
25.81
1.27
0.37
27.41
0.16
0.78
26.24
1.35
1.13
1.22
0.18
25.82
25.62
1.90
1.15
1.24
1.49
1.60
1.62
1.66
1.78
1.83
1.49
1.54
9.50
11.11
11.85
12.23
1.71
11.76
1.69
12.48
12.55
12.75
1.63
1.76
1.58
1.61
100
100
100
100
1.42
1.39
100
100
1.43
100
100
1.73
1.71
100
TABLO 38
BANKALAR TÜRK PARASI MEVDUATLARININ NITELIĞ
Tarih
Resmi Mevduat
1992
Ticari Mevduat
INE GÖRE ANAL İZİ
Tasarruf Mevduat ı
Diğ er Mevduat
(Milyon TL)
Toplam Mevduat
1,002,221.9
81,686.3
1,550,235.3
Aralık
1993
375,017.3
91,309.8
145,003.3
Aralık
1994
786,881.3
1,908,184.8
2,998,118.8
158,049.4
292,065.6
Aralık
1995
Aralık
1,369,585.2
3,434,614.2
5,483,804.7
387,539.7
6,630,843.4
9,846,757.4
560,677.2
632,293.0
2,022,943.8
987,684.7
Aralık
1997
4,149,228.4
12,698,695.7
18,769,500.5
933,891.7
3,055,016.3
Aralık
11,393,962.5
25,687,738.9
41,818,380.0
1,681,662.3
3,961,329.2
9,691,107.2
32,613,571.5
48,930,639.2
2,664,631.3
3,933,088.9
6,183,791.0
51,750,320.8
4,503,322.2
5,463,070.0
59,542,387.8
1996
1998
Nisan
Mayıs
Haziran
9,401,628.3
3,004,297.4
10,485,040.9
3,301,298.6
35,411,306.2
37,828,830.2
11,718,692.2
11,909,716.3
37,749,877.0
Temmuz
5,570,496.4
3,670,427.6
12,325,734.5
3,163,294.2
42,487,863.7
45,216,823.8
Ekim
14,312,433.2
2,947,823.9
Kasım
13,684,433.4
Aralık
1999
57,798,960.7
5,800,804.4
63,531,077.6
66,506,657.4
5,463,485.1
5,008,201.4
69,456,390.2
68,121,634.2
3,148,097.3
46,732,648.0
46,280,902.1
6,775,225.9
15,652,725.8
48,027,731.0
73,750,886.9
3,295,204.2
Ocak
16,174,259.0
5,698,494.0
5,901,229.0
75,507,448.0
78,497,262.0
17,276,140.0
50,340,229.0
52,125,548.0
Şubat
Mart
3,294,466.0
3,194,345.0
7,945,271.0
18,444,593.0
56,054,102.0
85,747,734.0
3,303,768.0
Ağustos
Eylül
TABLO 39
BANKALAR TÜRK PARASI MEVDUATLARININ VADELER
Tarih
Vadesiz
Mevduat
1 Ay Vadeli
Mevduat
3 Ay Vadeli
Mevduat
1992
İNE GÖRE ANAL İZİ
(Milyon TL)
6 Ay Vadeli
Mevduat
1 Yı l Vadeli
Mevduat
Toplam
Mevduat
Aralı
1993 k 292,155.0 162,225.3 444,159.2 47,250.6 604,445.2 1,550,235.3
Aralık
1994
575,368.9
Aralık
1995
Aralık
1,237,290.9
1996
Aralık
1997
Aralık
1998
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
1,870,048.2
3,656,146.9
8,354,263.3
385,349.3
1,444,731.4
2,885,270.8
7,712,060.9
18,689,273.4
3,016,686.3
4,639,402.7
8,271,463.9
1,018,383.0
2,998,118.8
264,303.6
1,164,864.2
5,483,804.7
376,233.1
1,698,519.0
9,846,757.4
295,297.5
2,466,592.5
18,769,500.5
609,485.7
5,893,893.7
41,818,380.0
6,121,077.4
6,281,585.5
6,659,446.8
6,946,095.9
7,245,492.1
48,930,639.2
51,750,320.8
57,798,960.7
25,383,557.3
27,682,124.4
28,654,207.7
7,688,915.4
8,208,473.4
10,094,475.9
10,955,298.4
12,249,445.6
28,442,361.7
29,555,585.0
835,646.0
851,638.2
1,390,301.1
14,751,504.0
8,154,322.7
8,230,281.0
15,741,607.0
32,417,299.5
1,713,510.9
2,779,920.1
15,613,930.8
15,485,019.8
15,532,815.8
1,955,023.3
2,024,051.6
15,909,698.8
7,858,986.1
Aralık
34,537,576.8
33,425,421.9
9,251,557.3
35,214,333.3
1999
Mart
1,372,615.1
78,931.1
6,495,882.6
55,979,674.3
8,845,559.5
Ekim
Kasım
Ocak
Şubat
940,068.5
8,320,329.0
8,632,445.0
11,677,901.0
37,503,335.0
39,051,871.0
41,612,626,0
59,542,387.8
63,531,077.6
2,046,780.2
1,491,031.8
8,366,081.1
9,179,461.0
9,257,630.2
68,121,634.2
11,884,265.7
73,750,886.9
66,506,657.4
69,456,390.2
16,092,346.0
17,559,151.0
1,506,539.0
12,084,899.0
1,696,712.0
18,302,558.0
11,557,083.0
1,953,115.0
75,507,448.0
78,497,262.0
12,201,534.0
85,747,734.0
TABLO 40
Tarih
1992
Aral ık
BANKALAR DÖVIZ MEVDUATLARININ NITELI
1223,
Aralık
1924
a
1225_
Aralık
1996
Aral ık
00
Aralık
1998
Nisan
2,123,983.0
Mayıs
Haziran
2,220,272.1
5,602,170.3
Temmuz
Ağustos
2,885,593.7
15,753,209. 7
Eylül
Ekim
108,334,480. 9
7108,3947.
11,53806.
4,346,075.0
4,976,620.0
5,499,767.3
4,969,723.3
5,173,689.0
5,41297.
3,378,999.5
Kasım
Aralık
1999
5,442,668.9
1,773,319.7
Ocak
Ş ubat
5,034,451.0
7,029,594.0
Mart
7,648,840.0
533,044.0
83,862,400.6
6,093,592.3
2,114,882.2
299,460.0
39,491,008.0
1,652,114.4
1997
98,183.8
17,446,295.4
1,051,276.3
1,211,864.6
86,645.7
9,775,547.0
470,984.0
644,577.8
34,183.0
2,260,351.4
154,325.2
176,999.2
16,838.2
1,245,269.4
84,271.2
49,463.2
6,181,735.9
5,773,575. 2
6,0739.8
6,450,796.7
7,929,899.0
6,516,877.0
8,199,363.0
(Milyon TL)
Diğer Mevduat
Tasarruf Mevduat ı
Ticari Mevduat
Resmi Mevduat
Ğ INE GÖRE ANALIZI
772,584.6
742,935.9
3,513,516.9
515,076.
912,960.
963,042.7
2125,8673.
9128,59.
950,909.7
2,978,572.5
6135,04928.
314,2857.
1,187,249.8
2,986,284.7
151,612,158. 0
0157,328.
0167,03.
1,296,313.0
1,133,304.0
801,577.7
1,183,692.0
Toplam Mevduat
1,395,842.0
2,985,858.8
10,791,900.6
19,240,333.3
42,654,447.0
92,603,919.1
115,577,123. 5
716,3457.
6126,537.
2124,356.
3143,6879.
2137,06.
1140,73659.
1147,5328.
415,496.
165,872,821. 0
0172,094.
0184,026.
--
TABLO 41
BANKALAR DÖVIZ MEVDUATLARININ VADELERİNE GÖRE ANAL İZİ
Tarih
(Milyon TL)
Vadesiz Mevduat
3 Ay Vadeli Mevduat
6 Ay Vadeli Mevduat
1 Yı l Vadeli Mevduat
Toplam Mevduat
1992
Aralık
571,103.8
1993
Aralık
975,869.3
200.6
212,534.5
612,003.1
1,395,842.0
246,592.8
292,444.0
1,488,952.7
2,985,858.8
1,499,537.6
1,366,633.3
4,893,902.2
10,791,900.6
3,895,217.9
2,479,976.2
7,851,743.4
19,240,333.3
10,799,470.2
5,052,560.6
17,697,555.2
42,654,447.0
27,499,302.9
9,288,456.1
36,861,111.2
92,603,919.1
1994
Aralık
3,031,827.5
1995
Aralık
5,013,395.8
1996
Aralık
9,104,861.0
1997
Aralık
18,955,048.9
1998
Nisan
19,219,078.5
36,512,637.4
Mayıs
11,714,857.3
19,666,881.2
48,130,550.3
36,098,012.0
115,577,123.5
11,755,285.6
48,865,575.9
116,385,754.7
Haziran
24,423,479.9
38,062,542.0
Temmuz
14,686,578.9
21,128,394.6
48,980,917.0
38,144,414.5
126,153,517.6
12,590,336.7
34,234,004.8
52,460,390.6
39,704,662.4
124,323,536.2
14,196,912.9
24,208,279.2
55,552,899.2
41,588,966.0
143,688,479.3
13,258,238.8
24,805,992.8
58,651,132.2
42,813,044.0
137,706,616.2
14,782,046.0
25,692,181.2
58,329,576.3
45,153,762.4
140,730,659.1
15,396,315.4
25,028,691.6
61,511,022.1
48,541,192.9
147,753,281.1
15,915,138.4
66,011,123.5
155,496,146.4
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
1999
Ocak
27,362,392
52,141,340.0
Şubat
16,744,622.0
27,583,114
69,624,467.0
55,534,051.0
165,872,821.0
17,465,425.0
28,946,138
71,425,357.0
59,973,061.0
172,007,947.0
17,938,272.0
77,245,197.0
184,102,668.0
Mart
TABLO 42
Tarih
1992
Aralık
1993
Aralık
İ SKONTO SENETLERİ
Kamu Kurum
ve Kuruluş ları
Sanayi
Tanm
Nakliye
ve Ulaşı m
Yurtiçi ve
Yurt Dışı
Ticaret
Turizm
Bina ve
inşaat
(Milyon TL)
Şahsi ve
Mesleki
Borçlar
Toplam
298,212.2
19,944.4
2,436.5
32,672.9
396,972.8
18,055.4
-
601,853.7
34,453.5
6,358.7
371,700.1
1,297,070.8
O 998.0
4,995,807.3
21,289.4
106.3
4,255.7
221,561.8
-
61,143.0
589,671.7
-
74,270.9
7,
e*e
• i
421,386.8
51,888.2
811,937.0
4,351.8
7,123,850.7
12,209,687.4
110,555.9
3,684,324.2
1,392.8
3,879,165.2
1,746.1
639,355.8
428,561.8
3,845,164.7
30,743.9
10,079,632.6
19,295,850.2
391,480.1
1,415,205.8
1,385,440.8
7,713,624.2
318,415.0
24,478,180.5
45,890,700.7
732,007.0
9,809,013.3
38,814.1
8,991,449.3
8,984,583.5
9,229,976.8
11,870,733.7
11,415,841.7
11,472,398.4
11,840,106.1
21,783,007.0
24,934,522.0
28,043.0
25,996.4
26,949.0
25,111.5
18,483.6
28,396.0
37,475.0
37,990.0
42,193.0
788,913.8
791,880.9
930,909.7
1,036,716.6
975,020.4
1,093,006.1
1,568,712.1
1,887,192.0
2,190,928.0
355,578.9
354,116.9
364,530.2
370,676.9
150,684.8
338,480.8
372,332.5
386,965.0
760,437.0
30,718,376.7
32,323,543.2
35,064,570.8
35,379,590.1
34,395,693.4
33,418,330.5
39,117,917.6
41,343,707.0
46,883,486.0
2,115,070.4
2,284,683.3
2,109,503.6
2,233,122.8
1,669,388.2
1,786,284.3
2,564,860.3
2,917,860.0
3,382,908.0
1,911,420.1
1,963,929.7
2,059,999.0
2,168,298.8
1,531,253.2
2,462,232.4
2,621,674.7
2,840,497.0
3,243,565.0
12,220,540.2
12,709,915.4
13,991,036.3
14,711,717.1
12,382,787.8
14,677,786.4
18,477,573.0
20,317,504.0
20,683,618.0
57,129,392.4
59,438,649.3
63,777,475.4
67,795,967.5
62,539,153.1
65,276,914.9
76,600,651.3
91,514,722.0
102,121,657.0
25,936,489.0
27,048,243.0
28,250,710.0
42,817.0
731,400.0
803,361.0
2,329,085.0
1,781,219.0
2,049,313.0
308,797.0
317,778.0
388,083.0
48,284,958.0
50,944,635.0
53,467,432.0
3,595,393.0
4,074,127.0
4,603,062.0
3,502,044
3,604,764.0
4,200,406.0
23,076,422.0
25,018,998.0
28,337,687.0
107,076,005.0
113,521,164.0
122,100,054.0
1994
Aralık
1295_
Aralık
1996
Aralık
00
0 1997
Aralık
1998
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
1999
Ocak
Şubat
Mart
VE BANKALAR PLASMANLARININ SEKTÖREL DA Ğ ILIMI — DÖVIZ
-
e•
V. BÖLÜM
Bankacılık Kesiminin Özel ilgi Duyaca ğı Mevzuat
KKTC Merkez Bankas ı Yönetim Kurulu Karar ı A.E. 74
KKTC Merkez Bankas ı Yönetim Kurulu Karar ı A.E. 75
KKTC Merkez Bankas ı Yönetim Kurulu Karar ı A.E. 221
t
R.G. 18
1.3.1999
AE.74
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURIYETI
MERKEZ BANKASI YÖNETIM
KURULU KARAR'
KARAR TARIHI: 12 Ocak 1999
KARAR SAYISI: 425
35/1987 Say ılı Kuzey Kı brı s Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas
ı Yasas ı 'nı n 25 'inci maddesi uyar ı nca, Kuzey K ıbrıs
Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı Yönetim Kurulu a şağı daki kararı
almıştır.
1) Kuzey Kı brı s Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı
nezdinde özel ve tüzel ki şilere aç ı lacak Döviz Tevdiat ve Mevduat
Hesaplarına aşağı daki azami y ıllı k faiz oranlar ı uygulanır.
Sterling
Amerikan Dolan
Alman Mark ı
Euro
Vadesiz
4
3
2
6 ay vadeli
2
5
4
3
1 yıl vadeli
3
6
5
4
4
2) 18.06.1993 tarih ve 60 say ılı Resmi Gazete'de 289 say
ılı Amme Enstrüman ı olarak yay ı mlanan 10.06.1993 tarih ve 296
sayılı Yönetim Kurulu Karar ı yürürlükten kald ırılır.
3) Bu karar, Resmi Gazete'de yay ımland ığı
tarihten itibaren yürürlü ğe
girer.
R.G. 18
1.3.1999
AE.74
KUZE KIBRIS TÜRK CUMHURIYETI
Z BANKASI YÖNETIM KURULU
ME
KARARI
KARAR TARIHI: 12 Ocak 1999
KARAR SAYISI: 426
ıbrı
ı Yasas ı 'nı n 25'inci maddesi uyar ı nca, Kuzey K
35/1987 Say ılı Kuzey K ıbrı s Türk Cumhuri eti Merkez Bankas
ı almış tır.
Cumhuriyeti Merkez Bankas ı Yönetim Kuru u a şağı daki karar
s Türk
ı serbestçe
ı ile döviz kredilerine uygulanacak faiz oranlar
A. (1) Bankalarca aç ı lacak Döviz Tevdiat v Mevduat Hesaplar
belirlenir.
ı n özel ve tüzel ki şilerin
akları Döviz Tevdiat ve Mevduat Hesaplar ına Bankan
(2) Bankalar ı n Merkez Bankas ı nezdinde aça
1/4 uygulan ır.
Döviz Mevduat Hesaplar ı na uygulanan aza i faiz oranlar ı artı
uygulan ır.
Munzam Kar şılıklar ına aşağı daki yıll ık faiz oranlar ı
(3) Merkez Bankas ı 'nca Tevdiat ve Mevdua
Euro
Alman Mark ı
Amerikan oları
Sterling
3
3
3
5
rmayan Bankalara döviz cinslerine uygulanan y ıllı k faiz oran ına
Tevdiat ve Mevduat Munzam Kar şılıklar ını amanı nda yatı
yüzde 3 ilave edilmek suretiyle gecikme fai i uygulanır.
ı
vadenin bitiminde yap ılacak i ş lem konusunda, mudinin herhangi bir talimat
ına
Vadeli
Tevdiat
ve
Mevduat
Hesaplar
(4)
ır.
yoksa bu hesaplara ayn ı vade ile yürürlükte i faiz uygulan
ıbrı s Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı
(5) Bankalar Tevdiat, Mevduat ve Kredi fa'z oranlar ına iliş kin bilgileri, Kuzey K
İ dare Merkezince tesbit edilecek esaslar çe çevesinde Bankaya gönderirler.
e verilen kredilere vadeleri sonuna kadar halen uygulanmakta olan faiz oranlar ı
B. Bu karar ın yürürlüğ e girdiğ i tarihten ön
aynen uygulan ır.
ını Kuzey K ıbrı s Türk Cumhuriyeti
C. (1) Bankalar tesbit ve ilan ettikleri aza i Tevdiat, Mevduat ve Kredi Faiz Oranlar
tirebilirler.
ünü önceden bildirmek suretiyle de ğiş
Merkez Bankas ı İ dare Merkezi'ne 2 i ş
ş ekilde ilan ederler.
Merkez ve Ş ubelerinde halk ın kolaylı kla görebilece ği
(2) Bankalar uygulayacaklar ı azami faiz or larını
i olarak dava yolu ile tahsil edilebilecek miktar, faizin ödendi ğ i ana para borç ve
(3) Borç ve Mükellefiyetler için faiz biriki
mükellefiyet miktar ının bir katı ndan fazla lamaz.
ı bakım
ıl 149 Sözle şmeler Yasas ı'nı n 78. maddesi maksatlar
D. 21/1989 Say ılı Yasa ile de ğiş tirilmiş ekildeki Fas
ekilde belirlenir.
yıllı k yüzde kredi faiz oranlar ı aşağıd ki ş
Alman Mark ı
Amerika Doları
Sterling
11
9
12
ından
(Diğ er döviz cinsleri için Amerikan Dolar muadili)
ılı Resmi Gazete'de 290 say ılı
ığı tarihten ba ş layarak; 18.06.1993 tarih ve 60 say
ırılır.
E. Bu kararı n Resmi Gazete'de yay ımla •
ılı Yönetim Kurulu Karar ı yürürlükten kald
Amme Enstrümam olarak yay ı mlan. 10.06.1993 tarih ve 297 say
ığı tarihten itibaren yürürlü ğ e girer.
F. Bu karar, Resmi Gazete'de yay ımlan'
-92-
R.G. 46
15.4.1999
AE.221
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHUR İYETİ
MERKEZ BANKASI YÖNETIM KURULU
KARARI
KARAR TARIHI : 14 Nisan 1999
KARAR SAYISI : 430
1. 35/1987 say ılı K.K.T.C. Merkez Bankas ı Yasas ı 'nı
n 11 (1) maddesine istinaden ve 32 (1) (A), (B), (C) maddesinde
öngörülen sürelere uygun olarak reeskont ve avans i ş lemlerinde uygulanacak faiz oranlar
ı ile ilgili olarak 25.02.1999
tarih ve 17 say ılı Resmi Gazete'de A.E.62 olarak yay ı
nlanan 12 Ocak 1999 tarih ve 428 say ılı Bankamı z Yönetim
Kurulu Karar ı iptal edilerek, reeskont faiz oran ını
%60 olarak a şağı daki ş ekilde tesbit ve ilan eder.
1.Küçük Esnaf ve Sanatkarlara
(3 Milyar TL'na kadar)
(Kırsal Kesimde, çal ış anlara 4 Milyar TL'na kadar,
ev yaptı ranlara 5 Milyar TL'na kadar,)
2.Yeni i ş yeri açacak yüksek okul mezunlar ına
6 Milyar TL'na kadar)
3.Sanayici kapsam ı na girmeyen üretime dönük
faaliyette bulunan küçük imalatç ılara
(İş letme, 4 Milyar TL'na kadar, Makine al ımı
Senette belirtilen faiz oran ını n 4 puan alt ında
Senette belirtilen faiz oran ını n 4 puan altı nda
Senette belirtilen faiz oran ını n 4 puan alt ında
6 Milyar TL'na kadar)
4.Yeni ev kuracaklara (4 Milyar TL'na kadar)
Senette belirtilen faiz oran ını n 4 puan alt ında
5.Toplu taşı ma amaçlı vasıta veya i ş arac ı alımı için
(7 Milyar TL'na kadar)
Senette belirtilen faiz oran ını n 4 puan alt ında
6.Yerel Bas ını n Makina ve Malzeme al ımları için
10 Milyar TL'na kadar
Senette belirtilen faiz oran ını n 4 puan altı nda
2. Senedin ibraz tarihinde üzerinde yaz ılı faiz oran ı
vade hitam ı na kadar aynen devam eder. A şılması halinde, a
şılan her
puan için 5 puan cezai faiz uygulan ır.
3. Bakanlar bu kararda öngörülen faiz oranlar ı dışı
nda hangi nam alt ı nda olursa olsun ek menfaat sa ğ layamazlar. Ancak,
hizmet görülmesi halinde, görülecek hizmet kar şılığı alı
nacak ücret ve komisyonlar bunun d ışındadı r.
4. Bu kararı n yürürlüğe girdiğ i tarihten önce kulland
ırılmış krediler temdit edilmemek kayd ı
yla, vadeleri sonuna kadar
eski reeskont oran ı na tabi tutulur.
5. Bu karar Resmi Gazete'de yay ınland ığı
tarihten itibaren yürürlü ğe girer.
I
VI. BÖLÜM
TABLOLARIN LISTESI
ı
TABLOLARIN LISTESI
Tablo 1. Avans ve Reeskont İşlemleri
5-6
" 2. Avans ve Reeskon Borç Bakiyeleri
7-8
3. Dövizli Avans ve Reeskont İşlemleri
9-10
" 4. Dövizli Avans ve Reeskont Borç Bakiyeleri
11-12
" 5. Faiz Farkı Fonu Uygulamaları
14-15
" 6. Bankalar Döviz Mevduat ı ABD Dolan Karşılığı
22-24
" 7. Döviz Rezervierinin Art ış Hızı
26-29
" 8. Döviz Tevdiat ve Döviz Mevduat Hesaplar ını n Cins ve Vadelerine Göre Dökümü
31
" 9. Türk Lirası Mevduatın Artış Hızı
34-36
" 10. KKTC Merkez Bankas ı ve Diğ er Bankalar Nezdinde Türk Liras ı Resmi Mevduat
38
11. KKTC Merkez Bankas ı ve Diğ er Bankalar Nezdinde Dövizli Resmi Mevduat
39
" 12. Türk Lirası Mevduat Artış Hızı ile Toplam Türk Lirası Plasman Artış Hızının Karşılaştırması
41
" 13. İ skonto Senetleri ve Bankalar Türk Liras ı ve Döviz Plasmanlanmn Dökümü ve Geçmi ş Dönemle Karşılaşt ırması
42
" 14. Bankalar Döviz Plasmanlan TL. Kar şılıklarmın Dökümü ve Geçmi ş Dönemle Karşılaştırması
43
" 15. G.S.M.H.'nın Dağılımı ve Sektöre! Katma De ğerlerin Eiüyüme H ızları (Cari Üretici Fiyatlar ıyla)
48
" 16. G.S.IvI.H.'nın Dağılımı ve Sektöre! Kat ına Değ erlerin Büyüme Fhzlar ı (Sabit Üretici Fiyatlar ıyla)
49
" 17. Kaynaklar Harcamalar Dengesi
50
" 18. Istihdamın Sektörel Da ğılımı ve Nüfus
52
" 19. Hayat Pahal ılığı
54
" 20. Hayat Pahal ılığının Mal ve Hizmet Gruplar ına Göre Dağılımı
55
" 21. G.S.M.H. ile Karşı laştırmalı Bütçe Analizi
57
" 22. Karşılaştı rmalı Bütçe Özeti
58
" 23. Yıllar İtibanyle Bütçe Aç ıklan
59
" 24. T.C. Ziraat Bankas ı 'ndan Sağlanan Kredilerin (faiz hariç) Y ıllar İtibanyle Dökümü
60
" 25. KKTC'nin Türkiye ve Di ğer Ülkelerle Olan D ış Ticareti
63
" 26. Ülkeler İtibanyle Dış Ticaret
64
" 27. Dışsatı mm Yapısı
65
" 28. Dışalım ve Dışsatımın Mal Gruplarına Göre Tasnifi
66
" 29. Dış Ticaret
67
" 30. ödemeler Dengesi
68
" 31. Türkiye ve Di ğ er Ülkelerden Gelen Turistler
69
" 32. KKTC Merkez Bankas ı'nın Bilançosu
73
" 33. KKTC Merkez Bankas ı'nı n Kar ve Zarar Hesab ı
74
" 34. Bankaların Aktif Özetleri
80
" 35. Bankaları n Pasif Özetleri
81
" 36. İ skonto Senetleri ve Bankalar Plasmanlann ın Sektörel Dağılımı Türk Parası
82
" 37. İskonto Senetleri ve Bankalar Plasmanlann ın Sektörel Yüzde (%) Da ğılımı Türk Parası ve Döviz
83
" 38. Bankalar Türk Paras ı Mevduatlannın Niteliğ ine Göre Analizi
84
" 39. Bankalar Türk Paras ı Mevduatlannın Vadelerine Göre Analizi
85
" 40. Bankalar Döviz Mevduatlann ın Niteliğine Göre-Analizi
86
" 41. Bankalar Döviz Mevduatlar ını n Vadelerine Göre Analizi
87
" 42. İ skonto Senetleri ve Bankalar Plasmanlann ın Sektöre! Dağılımı - Döviz
88

Benzer belgeler

KKTCMB Bülten ( Eylül 1989 No:09 )

KKTCMB Bülten ( Eylül 1989 No:09 ) Kar ve Zarar Hesab ı Hesaplar Hakkında Açıklamalar IV. BÖLÜM Bankac ılık İstatistikleri V. BÖLÜM Bankac ılı k Kesiminin Özel Ilgi Duyaca ğı Mevzuat VI. BÖLÜM Tabloların Listesi

Detaylı