Yüklenici Çevre Yonetim Planı - Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Transkript

YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ
YÜKLENİCİ ÇEVRE YÖNETİM PLANI
05
04
03
02
01
00
Rev.
No
Haz. 2007 NİHAİ Yüklenici Çevre Yönetim
Planı
TASLAK
Yüklenici Çevre Yönetim
Kas. 2006
Planı
Ağu. 2006 TASLAK Yüklenici Çevre Yönetim
Planı
Haz. 2006 TASLAK İnşaatta Çevre
Uygulamaları El Kitabı
Nisan 2006 TASLAK Sahaya Özgü En İyi Çevre
Şub.2006 TASLAK Sahaya Özgü En İyi Çevre
Tarih
Tanım
BÇ
UU
BÇ
FDD, UU
BÇ
FDD, UU
BÇ
FDD
BB, BÇ, CÇ, MEB, UU
FDD
BB, BÇ, CÇ, FDD UU,
MEB
FDD
BÇ
Hazırlayan
Onaylayan
Doküman Kodu
Rev.No
YSF
YÇYP
01
Proje
Kısaltma
Dok. Türü
Dok. No
05
Yusufeli Barajı ve HES Projesi
1.
GİRİŞ ....................................................................................................................................................................4
1.1.
AMAÇ ................................................................................................................................................................4
1.2.
YÜKLENİCİ SEÇ İLKELERİ VE POLİTİKASI ...........................................................................................................4
2.
SEKTÖRLERE GÖRE YÖNETİM PLANLARI ................................................................................................6
3.
SAHAYA ÖZGÜ ÇEVRE YÖNETİM PLANLARI ...........................................................................................6
3.1.
PLANLAMA STATÜSÜ....................................................................................................................................6
3.2.
SAHA TESİSLERİ BİNALARI.........................................................................................................................7
3.2.1.
Yüklenici’ye ait binalar .................................................................................................... 7
3.2.2.
İdari binalar ................................................................................................................... 7
3.2.3.
Sosyal Tesisler (Mühendisler için) .................................................................................... 7
3.2.4.
Sosyal Tesisler (İşçiler için) ............................................................................................. 7
3.2.5.
İnşaat ile İlgili Diğer Tesisler ........................................................................................... 8
3.2.6.
Şantiye Tesis Binaları için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler ......................................... 8
3.3.
ŞANTİYE İMALAT TESİSLERİ ......................................................................................................................8
3.3.1.
Tesislere Genel Bakış ...................................................................................................... 8
3.3.1.1.
Agrega Yıkama-Eleme Tesisleri...................................................................................................8
3.3.1.2.
Agrega Kırma-Eleme Tesisleri .....................................................................................................9
3.3.1.3.
Beton Karıştırma Tesisleri ............................................................................................................9
3.3.1.4.
Su Tesisleri ...................................................................................................................................10
3.3.1.5.
Enerji Nakil Hatları ......................................................................................................................11
3.3.1.6.
Enjeksiyon Tesisleri.....................................................................................................................12
3.3.1.7.
Betonarme Çeliği Hazırlık Tesisi ................................................................................................12
3.3.1.8.
Kalıp Hazırlama Tesisi.................................................................................................................12
3.3.2.
Saha Üretim Tesisleri için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler ........................................13
3.3.2.1.
Agrega yıkama-eleme tesisleri ..................................................................................................13
3.3.2.2.
Agrega kırma-eleme tesisleri .....................................................................................................13
3.3.2.3.
Beton Karıştırma Tesisleri ..........................................................................................................13
3.3.2.4.
Su Tesisleri ...................................................................................................................................13
3.3.2.5.
Enerji Nakil Hatları ......................................................................................................................13
3.3.2.6.
Enjeksiyon Tesisleri.....................................................................................................................14
3.3.2.7.
Betonarme Çeliği Hazırlama Tesisleri .......................................................................................14
3.3.2.8.
Kalıp Hazırlama Tesisleri ............................................................................................................14
3.4.
MALZEME OCAKLARI VE DEPOLAR ..........................................................................................................15
3.4.1.
Geçirimsiz ve Geçirimli Malzeme Ocakları.........................................................................15
3.4.1.1.
Geçirimsiz Malzeme Ocağı .........................................................................................................15
3.4.1.2.
Geçirimli Malzeme Ocağı ............................................................................................................15
Dok. Adı:
YUSUFELI BARAJI VE HES PROJESİ
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 1 /26
3.4.2.
Geçirimsiz ve Geçirimli Malzeme Ocak Alanları için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler .. 16
3.4.3.
Kaya ocağı ................................................................................................................... 17
3.4.3.1.
Kaya ocağı Alanları için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler ........................................... 17
3.4.4.
Depolama Alanları......................................................................................................... 18
3.4.5.
Depolama Alanları İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler............................................ 18
3.5.
YOL VE KÖPRÜ İNŞAAT SAHALARI.......................................................................................................... 18
3.5.1.
Köprüler....................................................................................................................... 18
3.5.1.1.
Geçici Köprüler (Panel Köprüler) .............................................................................................. 18
3.5.1.2.
Varyant Yol Köprüleri ................................................................................................................. 19
3.5.1.3.
Relokasyon Yol Köprüsü ............................................................................................................ 19
3.5.2.
Yollar........................................................................................................................... 19
3.5.2.1.
Varyant yolları ............................................................................................................................. 19
3.5.2.2.
Ulaşım Yolları............................................................................................................................... 19
3.5.3.
3.6.
Köprü ve Yollar için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler ............................................... 19
BARAJ YAPILARI ......................................................................................................................................... 20
3.6.1.
DERİVASYON TÜNELLERİ.............................................................................................. 20
3.6.2.
Derivasyon Tünelleri için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler........................................ 21
3.6.3.
BATARDOLAR............................................................................................................... 21
3.6.4.
Memba ve Mansap Batardoları için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler .......................... 21
3.6.5.
DİPSAVAK .................................................................................................................... 22
3.6.6.
Dipsavak İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler......................................................... 22
3.6.7.
DOLUSAVAK................................................................................................................. 22
3.6.7.1.
Rüsup Kapanı .............................................................................................................................. 22
3.6.8.
Dolusavak İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler ....................................................... 22
3.6.9.
GEÇİRİMSİZLİK PERDESİ ENJEKSİYONLARI ................................................................... 23
3.6.10. Perde Enjeksiyon İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler ............................................. 23
3.6.11. BARAJ DOLGUSU (GÖVDESİ)......................................................................................... 23
3.6.12. Baraj Gövdesi için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler .................................................. 24
3.6.13. SANTRAL BİNASI VE TRAFO HOLÜ VE YARDIMCI TÜNELLER ........................................... 25
3.6.14. Santral Binası ve Trafo Holü ve Yardımcı Tüneller için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler 25
3.7.
MEMBA VE MANSAPTA BÜYÜK ÖLÇEKLİ HEYELANLAR ........................................................................ 25
3.7.1.
Memba heyelanları........................................................................................................ 25
3.7.2.
Mansap heyelanları ....................................................................................................... 25
3.7.3.
Memba ve Mansap Heyelanları İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler......................... 26
3.8.
SU TUTMA ................................................................................................................................................... 26
3.8.1.
Su tutma sırasında Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler: ............................................... 26
EK: Yüklenici SEÇ (Sağlık, Emniyet ve Çevre) El Kitabının Özeti
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 2 /26
EKLER
EK
EK
EK
EK
EK
EK
EK
EK
EK
EK
I-Kaya ocağı Yönetim Planı
II- Geçirimsiz Malzeme Ocağı Yönetim Planı
III-Filtre Malzeme Ocağı Yönetim Planı
IV- Kazı Malzemesi Yönetim Planı
V- Enjeksiyon İşleri Yönetim Planı
VI- Emisyon ve Toz Kontrol Yönetim Planı
VII- Gürültü Kontrolü Yönetim Planı
VIII-Su ve Atık Su Yönetim Planı
IX- Katı Atık Yönetim Planı
X- Tehlikeli Atık Yönetim Planı
•
•
•
Tıbbi Atık Yönetimi
•
•
•
Acil Durum Müdahale
Beton Atık Yönetimi
Malzeme Yönetimi
EK XI- Yaban Hayat Yönetimi
EK XII- Sahada Erozyon ve Yüzeysel Akış Kontrol Yönetim Planı
EK XIII- Sağlık ve Emniyet Planı
Yangın Yönetimi
Patlatma İşleri
EK XIV- Saha İçi ve Dışı Trafik Yönetim Planı
EK XV- Halkla İlişkiler Yönetim Planı
EKLER
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Dok. Adı:
Mevzuat Listeleri
Katı Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Prosedürü
Tehlikeli Atık Yönetim Prosedürü
Dökülme/Saçılma Önleme ve Müdahale Prosedürü
İşçiler için Davranış ve Kamp Kuralları Talimatı
Patlayıcıların Emniyetli Bir Şekilde Taşınması, Depolanması ve Kullanılması Talimatı
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 3 /26
1. GİRİŞ
1.1.
Amaç
Yüklenici Çevre Yönetim Planı ve eklerinin amacı Yusufeli Barajı ve HES Projesi kapsamında izlenecek Çevre,
Sağlık ve Emniyet hükümleri ve koşullarını belirtmektir. Bu doküman sahadaki inşaat yöneticileri ve
belirlenmiş SEÇ personeli tarafından kullanılacaktır. Yusufeli Projesi Çevresel Etki Değerlendirme Raporu
(ÇED) ve özellikle ÇED’in Bölüm III’ü ile birlikte kullanılmalıdır.
Bu dokümanlar, proje çalışmalarının yürütüldüğü alanda çevreye ve halka olan olumsuz etkileri engellemek
ve engellenemediği yerde azaltarak, minimum düzeye indirmek, ve inşaat sırasında iş sağlığı ve emniyeti
önlemlerinin gerektiği şekilde mevcut olmasını ve uygulamasını sağlamak üzere kullanılacaktır.
İşbu Yüklenici Çevre Yönetim Planı’nın hazırlık aşamasında aşağıdaki hususlar dikkate alınmıştır:
• Yüklenici Çevre Politikası
• İlgili yasal ve diğer tüm gereklilikler
• Yusufeli Projesi ÇED Raporunda belirtilen, çevre ile ilgili önemli özellikler (etki ve riskler)
• Teknolojik Seçenekler ve En İyi Uygulamalar
• Finansal, Operasyonel ve İş Gerekleri
• İlgili tarafların görüşleri, ve
• Sürekli gelişim ihtiyacı
Yusufeli Projesi gibi büyük altyapı projelerinde, planlama sürecinin doğası gereği, bu doküman halihazırdaki
planlama aşamasını yansıtmaktadır ve devam eden inşaat aktivitelerinin teknik ayrıntıları doğrultusunda
değiştirilecektir.
1.2.
Yüklenici SEÇ İlkeleri ve Politikası
DOĞUŞ İNŞAAT Entegre Yönetim Sistemine göre (EYS) çalışır ve ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS 18001
belgeli bir kuruluştur. EYS, kalite, sağlık ve emniyet ve çevre ile ilgili hususlarda koşul ve ilkeleri belirler.
DOĞUŞ İNŞAAT’ın Kalite ve SEÇ Politikalarında belirlenen ilkeler aşağıdaki gibidir:
•
Projelerin belirtilen süre içerisinde ve belirtilen iş programı ile teknik özelliklere uygun olarak
tamamlanması ve teslim edilmesi,
•
•
Etkinliği arttırarak, saha çalışmaları sırasında kayıpları optimum düzeyde tutarak maliyeti düşürmek,
Modern, gerekli ve geçerli teknik, teknoloji, bilgi ve yönetim sistemlerini kullanmak ve bu amaçla
gerekli olan araştırma ve yatırımlardan kaçınmamak,
•
Çalışılan ülkede yürürlükte olan iş sağlığı ve güvenliği ve çevre yönetimi mevzuatı ve yönetmeliklerine
uygunluğu sağlamak,
•
Tüm işletimlerde sürekli gelişimin temel prensip olarak kabul edilmesi,
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 4 /26
•
İş sağlığı ve güvenliği ve çevre yönetim sistemlerinin uygulamasında, İşveren dahil olmak üzere ilgili
tüm tarafların görüş ve beklentilerine önem vermek,
•
Atık geri dönüşümüne gereken önemi vermek ve böylece atıkların kaynağında işlenip
değerlendirilmesini sağlamak,
•
Enerji ve doğal kaynakların aşırı düzeyde kullanılmasını önlemek,
•
Doğal kaynakların en iyi düzeyde kullanımı ve proje çalışmalarının yürütülmesi ve işletmeye alınması
sırasında çevreye olan olumsuz etkilerinin minimum düzeye indirilmesi ile ilgili projelerin hazırlanarak
İşveren’e sunulması,
•
Kazalara neden olabilecek tehlikeli ortamların önlenmesi ve mevcut tehlikeli ortamların bertaraf
edilmesi,
•
Acil durumlar için hazırlıklı olmak,
•
Alt-yüklenicilerin yasal gereklilikler ile DOĞUŞ İNŞAAT SEÇ programı kapsamındaki prosedürler ve
ilkelere uymasını sağlamak.
İlke ve politikalar Doğuş’un SEÇ El Kitabında daha ayrıntılı olarak verilmiştir. SEÇ Kılavuzunun bir özeti
burada Ek olarak verilmiştir. SEÇ Kılavuzunun tamamının bir kopyası Yusufeli İnşaat şantiyesi içerisindeki
Doğuş ofisinde mevcut olacaktır.
Yusufeli projesine ilişkin çalışmalar başlamadan once; iş programı gibi genel planlama aktiviteleri yanında,
EYS kapsamında bütün gerekli olan planlama aktiviteleri; inşaat aktivitelerinin sağlık, emniyet ve çevre
bakımından risk değerlendirmesi ve bunları azaltıcı önlemler, belirtilen risklere uygun olarak gerekli
olabilecek kişisel koruyucu ekipmanların, projeye özgü prosedür ve talimatların, sorumlulukların, projeye
özgü amaç ve hedeflerin, acil durum müdahale planlamasının, eğitim konuları ve araçlarının belirlenmesi
Yüklenici’nin SEÇ (Sağlık, Emniyet ve Çevre) Sorumlusu tarafından yerine getirilir.
Aşağıdaki durumlarda, bu Yönetim Planı, Ekleri ile birlikte sistematik bir şekilde gözden geçirilecektir:
• Çevre poltikasında değişiklik olması;
• İlgili mevzuat kapsamında gerçekleştirilen ve çevresel kontrol sınırlamaları üzerinde etkisi olan
değişiklikler;
• Uygulama merci tarafından yapılan işlemler;
• Çevresel risk değerlendirmelerinde yapılan değişiklikler;
• İlgili çevresel hedeflerin karşılanamadığı veya mükerrer bir biçimde ulaşılamadığı durumlar;
• Yıllık gözden geçirmeler (minimum düzenli inceleme aralığı)
Yüklenici Çevre Yönetim Planında belirtilen önlemler, ihtiyaç duyulması halinde daha ayrıntılı olarak
belirtilecektir ve DSI ile işbirliği içerisinde inşaat çalışmaları sırasında uygulanacaktır.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 5 /26
2. SEKTÖRLERE GÖRE YÖNETİM PLANLARI
Sahada Yüklenici tarafından izlenecek Çevre Yönetim Uygulaması, inşaat çalışmaları sırasında önemli olan
temel çevresel konulara atıfta bulunan, sektörlere göre çevre yönetim planları kapsamında daha ayrıntılı
olarak ele alınacaktır. Bu yönetim planları aşağıdaki Eklerin başlıklarına göre düzenlenecektir:
EK I-Kaya ocağı Yönetim Planı
EK II- Geçirimsiz Malzeme Ocağı Yönetim Planı
EK III- Filtre Malzemesi Ocağı Yönetim Planı
EK IV- Kazı Malzemesi Yönetim Planı
EK V- Enjeksiyon İşleri Yönetim Planı
EK VI- Emisyon ve Toz Kontrol Yönetim Planı
EK VII- Gürültü Kontrolü Yönetim Planı
EK VIII- Su ve Atık Su Yönetim Planı
EK IX- Katı Atık Yönetim Planı
EK X- Tehlikeli Atık Yönetim Planı
•
•
•
Malzeme Yönetimi
EK XI- Yaban Hayat Yönetimi
EK XII- Sahada Erozyon ve Yüzeysel Akış Kontrol Yönetim Planı
EK XIII- Sağlık ve Emniyet Planı
•
•
Yangın Yönetimi
•
Patlatma İşleri
EK XIV- Saha İçi ve Dışı Trafik Yönetim Planı ve
Yüklenici için Toplum İlişkileri ile ilgili önlemler
EK XV- Topluluk İlişkileri Yönetim Planı
kapsamında verilmiştir.
3. SAHAYA ÖZGÜ ÇEVRE YÖNETİM PLANLARI
3.1.
PLANLAMA STATÜSÜ
Yusufeli Projesi İnşaat sahasında izlenecek olan SEÇ hüküm ve koşulları aşağıdaki bölümlerde açıklanmıştır.
Buna inşaat sahasının ve aktivitelerin ve uygulanacak çevresel koruma ve azaltma önlemlerinin kısa bir
tanımlaması da dahildir. Her bir alan veya tesis için uygulanabilir Yönetim başlığına (EK #) çapraz referans
yapılmaktadır.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 6 /26
Daha sonraki bir aşamada Çevre Yönetim Planına (ÇYP) uygun olarak sahaya özgü ayrıntılı yönetim planları
veya çökelme havuzları vb. gibi çevre koruma tesislerinin boyutlandırılması ve nihai yerleşimi de dahil olmak
üzere yöntem bildirimleri hazırlanacaktır ve belli bir saha üzerindeki çalışmalara başlanmadan önce Çevre
Yönetim Sistemleri (ÇYS) gereği Saha da görevli SEÇ Sorumlusu tarafından onaylanacaktır.
3.2.
SAHA TESİSLERİ BİNALARI
3.2.1. Yüklenici’ye ait binalar
Yüklenici Binalarının yerleşim planları, DSİ ile birlikte tanımlanacak olan bölge haritasının alınmasını
müteakip mimarlar tarafından hazırlanacaktır. Altyapı ve üstyapı işleri hazırlanan ve onaylanan yerleşim
planlarına uygun olarak 30 ay içerisinde tamamlanacaktır.
3.2.2. İdari binalar
•
İdari bina
: 5000 m2
•
Revir
: 150 m2
•
Güvenlik kulubesi
:
•
İdari binalar için toplam kapalı alan yüzölçümü 5250 m2’dir.
40 m2
3.2.3. Sosyal Tesisler (Mühendisler için)
Mühendis sosyal tesislerine ait planlar henüz tamamlanmadığı için, mühendis sosyal tesislerine ilişkin alan
henüz belirlenememiştir.
Mühendis sosyal tesislerine dahil olacak birimler şunlardır: Mühendisler için konut binaları, Misafir Evi,
Mühendis Yatakhanesi, Mühendis Lokali, Mühendis Dinlenme Odası.
3.2.4. Sosyal Tesisler (İşçiler için)
•
Formen yatakhanesi
: 1035 m2
•
Formen dinlenme odası
: 115 m2
•
Operatör yatakhanesi
: 2200 m2
•
İşçi yatakhanesi
: 3955 m2
•
İşçiler için WC-Duş
: 372 m2
•
İşçi lokali
: 575 m2
•
İşçi dinlenme odası
: 260 m2
•
Spor tesisleri
: 3 adet Voleybol/Basketbol sahaları
•
Sosyal tesisler (Kantin+Çamaşırhane)
: 300 m2
•
Küçük Cami
: 150 m2
•
Güvenlik kulubesi
: 18 m2
İşçi sosyal tesisleri için toplam kapalı alan yüzölçümü 8,980 m2’dir.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 7 /26
3.2.5. İnşaat ile İlgili Diğer Tesisler
İnşaat ile ilgili diğer tesisler için toplam kapalı alan yüzölçümü yaklaşık 8000 m2’dir ve elektrik atelyesi,
mekanik atelye, depo, laboratuar, trafo ve jenerator odası, ısıtma merkezi, su tankı, kalıp atelyesi, demir
atelyesi ve yakıt tanklarından oluşur. Bu inşaat ile ilgili diğer tesisler, EK IX-Tehlikeli Atık Yönetimi Planı
kapsamında ele alınacaktır.
3.2.6. Şantiye Tesis Binaları için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
Aşağıdaki yönetim planları Şantiye Tesis Binaları uygulamalarında özel bir yere sahiptir:
•
EK VIII-Su ve Atık Su Yönetim Planı.
•
EK IX-Katı Atık Yönetim Planı.
•
Revir kaynaklı tıbbi atıkların kullanılması ve imha edilmesi ile ilgili olarak EK X-Tehlikeli Atık Yönetim
Planına bakınız.
•
Acil durum tahliye planları herkes tarafından görülecek uygun yerlerde bulundurulacaktır. (Bkz. EK
XIII-Sağlık ve Emniyet Yönetim Planı)
•
Yangın söndürme ekipmanı tesisler içerisindeki uygun yerlerine yerleştirilecektir (Bkz. EK XIII-Sağlık
ve Emniyet Yönetim Planı).
•
Planlanan yerler ve olası çevresel hassasiyet konularında daha önceden öngörülemeyen durumlar ile
ilgili koruma önlemleri şantiye de tanımlanacaktır.
3.3.
ŞANTİYE İMALAT TESİSLERİ
3.3.1. Tesislere Genel Bakış
3.3.1.1. Agrega Yıkama-Eleme Tesisleri
Beton için çeşitli boyutlarda kum ve çakıl ve filtre malzemesi “F” ocağından temin edilecek olup, yıkama ve
eleme tesislerinde gerekli süreçlerden geçirildikten sonra imalat noktalarına getirilecektir. Bu amaçla,
aşağıda belirtilen kapasitelere sahip yıkama ve eleme tesisleri kurulacaktır. Kapasitesi 2,000 m3/gün olan bu
tesislerden atılan su için çökeltme havuzları kurulacaktır. Yıkama ve eleme tesislerinde ihtiyaç duyulan su,
Su Tesisleri (bkz. 2.1.4) bölümünde hesaplanmıştır ve su giriş noktaları tanımlanmıştır. Çökeltme
havuzlarında durulan sular ya yeniden kullanılacak ya da nehre boşaltılacaktır.
3 adet yıkama-eleme tesisi mevcuttur:
•
1 yıkama-eleme tesisi (350 t/sa kapasiteli)
•
•
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 8 /26
3.3.1.2. Agrega Kırma-Eleme Tesisleri
Tüm yol yapımı çalışmalarında kullanılacak alt temel ve temel agrega malzemelerinin imalatına yönelik
olarak, “F” ocağı yakınlarına 100 t/sa kapasiteli iki kırma ve eleme makinesi kurulacaktır. Kullanılacak toplam
agrega miktarı 800,000 m³ olacak ve bu tesislerden temin edilecektir.
3.3.1.3. Beton Karıştırma Tesisleri
Yusufeli barajının çeşitli üniteleri için kullanılacak olan beton aşağıda açıklanan karıştırma tesislerinde imal
edilerek döküm yerine taşınacaktır.
Özellikle sıcak havalarda agreganın serinletilmesi için ihtiyaç duyulan su püskürtme tesisleri kullanılacaktır.
Beton imalatında dökme çimento kullanılacak olup; bu çimento inşaat sahasına kapalı dökme çimento
taşıyıcısı ile taşınacak ve su geçirmez silolarda saklanacaktır. Bu sayede çimentonun çevreye dağılması
önlenmiş olacaktır.
•
30 m3/s kapasiteli mobil beton karıştırma tesisi: Bu tip beton karıştırma tesisi ilk önce yıkama-
eleme tesislerine yakın yerde bulundurulacaktır ve baraj sahasında yürütülecek çalışmaların başında, şantiye
tesislerinin ve servis yollarının yapımında kullanılacak olan beton bu tesiste imal edilecektir. Bu beton tesisi
mobil olduğundan, daha sonra çalışmaların yoğun olarak yürütüldüğü ihtiyaç duyulan yere götürülecektir.
•
80 m3/s kapasiteli beton karıştırma tesisi No. 1: Derivasyon tüneli, kuyruk suyu tüneli, kablo
tüneli, yeraltı santralı, trafo holü, santral ulaşım tüneli, enerji giriş ağzı, enerji tüneli ve dolusavak enerji
kırma havuzu bölgesi için gerekli olan beton bu tesiste imal edilecektir. Bu nedenle, beton tesisi No. 1
hemen Çoruh Nehri sol sahilinde baraj mansabındaki uygun bir yerde bulunacaktır.
•
100 m3/s kapasiteli beton karıştırma tesisi No. 2: Dolusavak enerji kırma havuzu ve baraj
temelinde kullanılacak büyük çaplı beton dökme işlemleri bu tesisten temin edilecektir. Bu nedenle, ihtiyacın
yoğun olacağı düşünülerek, Çoruh sol sahilde baraj mansabında beton karıştırma tesisi No. 2 yer alacaktır.
•
80 m3/s kapasiteli beton karıştırma tesisi No. 3: Dolusavak boşaltım kanalı kütle betonları ve
dolusavak enerji kırma havuzu dışındaki tüm diğer yerler için kullanılacak beton bu tesisten temin
edilecektir. Ayrıca, gerektiğinde, diğer üniteler için ihtiyaç duyulan beton da bu tesisten temin edilebilecektir.
Beton karıştırma tesisi No. 3 dolusavak yaklaşım kanalında yer alacaktır.
Beton karıştırma tesisleri özeti:
•
1 mobil beton karıştırma tesisi (30 m3/sa kapasiteli-maksimum dane boyutu 40 mm)
•
1 beton karıştırma tesisi (80 m3/sa kapasiteli-maksimumdane boyutu 40 mm)
•
1 beton karıştırma tesisi (80 m3/sa kapasiteli-maksimum dane boyutu 80 mm)
•
1 beton karıştırma tesisi (100 m3/sa kapasiteli-maksimum dane boyutu 80 mm)
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 9 /26
3.3.1.4. Su Tesisleri
Su tüketim noktaları
vebaraj gövdesi ile çevre yapıları ve tesislerin yapımında ihtiyaç duyulan su için
hesaplanan su miktarları aşağıdaki gibidir.
a) Yüklenici Binaları: Yüklenici tesislerinde 500 kişinin konaklaması öngörülmektedir. Kişi başına
günlük içme ve kullanma, bahçe sulama ve diğer hizmetler için su tüketimi yaklaşık 0.35 m3/gün’dür. Bu
nedenle, toplam günlük su ihtiyacı (500)*0.350 m3/gün = 175 m3/gün olarak hesaplanmıştır. Yüklenici
binalarında ihtiyaç duyulan su miktarı Oltu Çayı alüvyonlarında açılacak olan derin bir kuyudan temin
edilecek ve minimum işletim basıncının karşılanacağı tanklara aktarılacaktır. İçme ve kullanma suyu bu
noktada arıtılır ve tüketim için 175 m3 kapasiteli ayrı bir tanka aktarılır. Bahçe sulama ve diğer hizmetlerde
kullanılacak su arıtılmadan ve ayrı bir boru hattı ile tüketim noktalarına aktarılacaktır.
b) Yüklenicinin işçi kampı tesisleri: Yüklenici işçi kampında 2000 kişinin konaklaması
öngörülmektedir. Kişi başına günlük içme ve kullanma için su tüketimi yaklaşık 0.30 m3/gün olup, toplam
tüketim 2000*0.300 m3/gün=600 m3/gün’dür. Atölye tesisleri için 50 m3/gün ilave su tüketimi
öngörülmektedir; böylece toplam su tüketimi 600+50 =650 m3/gün olarak belirlenmiştir.
Yüklenici işçi kampının su ihtiyacı Oltu Çayı alüvyonlarında açılacak olan derin bir kuyudan temin edilecek ve
minimum işletim basıncının karşılanacağı tanklara aktarılacaktır. İçme ve kullanma suyu bu noktada arıtılır
ve tüketim için 150 m3 kapasiteli ayrı bir tanka aktarılır. Bahçe sulama ve diğer hizmetlerde kullanılacak su
arıtılmadan ve ayrı bir boru hattı ile tüketim noktalarına aktarılacaktır.
c) Yüklenici atölye tesisleri: Atölye tesisleri işçi konaklama tesislerine yakın olduğundan, su
ihtiyacı aynı kaynaktan sağlanacaktır. Atölye tesisleri için su ihtiyacı 50 m3/gün olarak tahmin edilmiştir. Bu
su ihtiyacı miktarı işçi kampı tesislerinin su ihtiyacına dahil edlimiştir.
d) Geçirimsiz malzeme karıştırma alanı: “A” ve “B” geçirimsiz malzeme ocaklarındaki malzeme,
optimum nem oranı ile karşılaştırıldığında %3~%4 daha kurudur, bu nedenle, geçirimsiz malzeme karıştırma
bölgesindeki karıştırma süreci içerisinde su ilave edilerek optimum nem oranını kazanması sağlanacaktır. 1
m3 kil için 2.00 t/m3*0.04 = 0.080 t/m3 suya ihtiyaç vardır. Buna göre, 8 saatlik bir iş günü içinde ortalama
3000 m3 geçirimsiz malzemenin işlem görebilmesi için, 3000 m3/gün*0.080 t/m3 = 240 t/gün su ihtiyacı
sözkonusudur. Geçirimsiz malzeme için optimum nem oranını sağlamasında ihtiyaç duyulacak su miktarı Oltu
Çayı alüvyonlarında açılacak olan derin bir kuyudan temin edilecek ve uygun bir noktada yer alan tanka
aktarılacaktır. Daha sonra, su deposu ile karıştırma bölgesi arasında borular döşenecek ve bu sayede
geçirimsiz malzemelere su eklenme işlemi püskürtme sistemi ile gerçekleştirilebilecektir.
e) Yıkama-eleme tesisleri: Beton ve filtreleme malzemesi, “E” ve ”F” geçirimli malzeme
alanlarından temin edilecektir ve malzeme temin alanına en yakın noktada kurulacak olan tesislerde yıkamaeleme işleminden geçirilecektir. 1 m3 kum-çakıl için 1 m3 suyun kullanılacağı ve günde 2000 m3 agreganın
yıkama işleminden geçirileceği düşünülürse, günlük su ihtiyacı 2000 m3 olacaktır. İhtiyaç duyulacak su Oltu
Çayı yatağında açılacak olan derin kuyulardan temin edilecek olup, uygun seviyeye yerleştirilmiş tanka
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 10 /26
aktarılacaktır. Suyun tüketim noktasına aktarılabilmesi için depo ile yıkama-eleme tesisleri arasında boru
döşenecektir.
f) Beton karıştırma tesisleri: İlgili bölümlerde sözü edildiği gibi, beton karıştırma tesisleri
birbirinden ayrı üç noktada olacaktır. Günde maksimum 2000 m3 beton dökümü yapılacağı ve su/çimento
oranının s/ç =0.5 olduğu düşünüldüğünde, günlük su ihtiyacı 2000 m3*0.3*0.5 = 300 m3/gün olacaktır.
Barajın temel çalışmaları boyunca ve baraj dolgusu mansap batardo seviyesine çıkıncaya kadar, temelin
kuru kalabilmesi için dışarıya pompalanan su beton tesislerinde kullanılacaktır. Temel suyunun drene
edilmesi işleminin durdurulmasından sonra, beton tesisi için ihtiyaç duyulan su Çoruh nehri yatağında baraj
mansabında açılacak olan derin kuyulardan temin edilecektir.
g) Baraj gövdesi: Baraj gövdesi için günde ortalama 30,000 m3 dolgu işi planlanmaktadır. 1 m3
dolgu için 0.010 m3 su kullanımı tahmin edilmektedir. Bu tahmine göre, su ihtiyacı 30000*0.010 = 300
m3/gün, veya 300 m3*1000 lt/(24 sa*3600 san) = 3.5 lt/san olarak belirlenmiştir. Bu amaçla ihtiyaç duyulan
su, dolgu seviyesi 515.00 m’ye ulaşana kadar, temel suyunun drene edilmesinde kullanılan derin çukur
pompalarından temin edilecektir. Dolum seviyesi 515.00 m’yi geçtiğinde, pompalanan su bu seviyeye
yerleştirilen geçici depo tankına alınacak ve su püskürtme kamyonları ile dolgu alanına taşınacaktır.
h) Dolusavak, Kablo başlığı sahası: Dolusavak ve kablo başlığı sahası için her bir bölümde beton
kürü ve temizleme işleri için 1 lt/s su kullanımı tahmin edilmektedir. İhtiyaç duyulan su Çoruh nehri
alüvyonunda barajın mansabında açılacak olan derin çukurlardan temin edilecek ve uygun bir yere
konulacak tanka pompalanacak ve buradan da boru ile ihtiyaç duyulan yere taşınacaktır.
i) Şalt sahası: Şalt sahası beton kürü ve temizliği için 1 lt/s suya ihtiyaç olacağı tahmin edilmektedir.
İhtiyaç duyulan su Oltu Çayı alüvyonlarında açılacak derin kuyulardan temin edilecek ve uygun bir yere
konulacak tanka pompalanacak ve buradan da boru ile ihtiyaç duyulan yere taşınacaktır.
j) Barajın mansap tarafından erişilen yeraltı işleri: Enerji santral binası, transformatör holü,
enerji santrali erişim tüneli, kablo tüneli, derivasyon tünelleri, kuyruksuyu tüneli kazı ve beton işleri için
ihtiyaç duyulan su Çoruh nehri alüvyonunda barajın mansabında açılacak derin kuyulardan temin edilecektir.
Yukarıda adı geçen üniteler için ihtiyaç duyulan su, ilgili ünitelerin tünel mansap girişlerindeki bir basınçlı su
tankı sisteminden karşılanacaktır. Bir büyük sondaj makinesinin bir dakikalık su ihtiyacı 200 lt ve günlük 15
saatlik çalışma süresi düşünülürse, bu makinenin günlük su ihtiyacı 15 sa*60 dak/s*200 lt/1000 =180
m3/gün olacaktır.
3.3.1.5. Enerji Nakil Hatları
Baraj inşaat sahası için ihtiyaç duyulan elektrik enerjisi Tortum HES (Hidroelektrik Santrali)’nden temin
edilecektir. Elektrik enerjisi, Tortum nehrinin Oltu nehrine kavuştuğu noktaya yakın inşaa edilecek bir enerji
dağıtım merkezine (trafo) Tortum HES’ten gelen yaklaşık 15 kilometre uzunluğundaki bir 34.5 kV enerji
iletim hattından sağlanacaktır. Oradan da, üç branşlı dağıtım hattı ile aşağıdaki bölgelere iletilecektir:
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 11 /26
•
Yüklenici işçi kamp alanı ve agrega hazırlık tesisleri (500 m),
•
Yüklenici ana kampları (1200 m),
•
Baraj alanı (10000 m).
Baraj sahasında, enerjinin 6 kV kapasiteli ring hattı ile baraj sahası içerisindeki tüm noktalara enerji
dağıtımını sağlayacak olan bir 2*5 MVA kapasiteli bir (34.5/6 kV) trafo merkezi sağlanacaktır. Bunun da
ötesinde, bu merkezi trafodan gelen 34.5 kV kapasiteli bir branş hattı elektro-mekanik ve hidromekanik iş
sahası tesislerini besleyecektir (5000 m). Bu iletim hattı, buraya kurulacak olan 500 kVA kapasiteli güç
kaynağında son bulacaktır.
3.3.1.6. Enjeksiyon Tesisleri
Barajın sağ ve sol sınırlarında uygun yerlerde iki ana enjeksiyon tesisi bulunacaktır. Bu tesislere ait ekipman,
çimento ve bentonit siloları, bentonit karıştırıcı, kum besleme ekipmanı, karıştırıcı, çalkalayıcı ve pompadan
oluşur.
Ara bölgelerde bulunan enjeksiyon istasyonları enjeksiyon yapılacak yerlere yakın olacaktır. Bu istasyonlarda
ayrıcı çalkalayıcı ve pompa da bulunacaktır.
3.3.1.7. Betonarme Çeliği Hazırlık Tesisi
Barajın çeşitli ünitelerinde kullanılmak üzere betonarme çeliği hazırlamak ve saklamak ve hazırlanan çeliğin
üzerine etiketler yapıştırmak üzere, barajın mansabında uygun olan bir yerde bir çelik hazırlıma tesisi
olacaktır. Çelik malzemenin kolay bir biçimde yüklenip indirilebilmesi için, bu tesisde aynı zamanda ray
üzerinde hareket eden bir portal vinç olacaktır. Betonarme demirinin çevre koşullarından etkilenerek zarar
görmesini engellemek üzere, çelik depo zemini 10 cm kalınlığında beton döşeme ile kaplanacaktır.
Hazırlanan çelik kesilip büküldükten sonra, etiketlenip tahsis edilen bölgelerde saklanacak ve daha sonra
inşaat işleri için gerekli bölüme aktarılacaktır.
İnşaat çeliğinin hazırlanmasında otomatik kesme ve bükme makinesi kullanılacaktır. Kangal çelik
kullanıldığında, bu kangalın açılabilmesi için bir kangal açma ekipmanı kullanılacaktır.
3.3.1.8. Kalıp Hazırlama Tesisi
Çeşitli ünitelerde kullanılmak üzere hazırlanacak olan ahşap ve çelik metal kalıpların hazırlığı için, baraj
mansabında uygun bir yerde bir kalıp hazırlama atelyesi (marangoz atelyesi) kurulacaktır. Kalıp hazırlık
tesisinin zemininde 10 cm kalınlığında beton olacaktır. Ayrıca, ofis çalışmalarının yürütülebilmesi için kapalı
bir alana da sahip olacaktır. Ahşap işleri makinalarının yer aldığı bölüm ile malzemelerin saklandığı bölüm
korumalı bir sundurma altında yer alacaktır.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 12 /26
3.3.2. Saha Üretim Tesisleri için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
3.3.2.1. Agrega yıkama-eleme tesisleri
•
Bkz. EK VI-Emisyon ve Toz Kontrol Yönetim Planı.
•
Bkz. EK VII-Gürültü Kontrolü Yönetim Planı.
•
Bkz. EK VIII-Su ve Atık Su Yönetim Planı.
•
Bkz. EK XIV-Saha İçi ve Dışı Trafik Yönetim Planı.
•
Bkz. EK XIII-Sağlık ve Emniyet Yönetim Planı.
3.3.2.2. Agrega kırma-eleme tesisleri
Tesislerde uygulanan genel önlemler aşağıdaki dokümanlarda yer almaktadır:
•
•
•
•
3.3.2.3. Beton Karıştırma Tesisleri
Özel Çevre Koruma önlemleri:
•
Mobil olan ve imalat yerlerinde kurulu bulunan Beton Karıştırma Tesisleri’nin çevreye olan negatif
etkilerini azaltmak üzere, Beton Atıkları Yönetim Planı kapsamında tüm koruyucu önlemler alınacaktır.
(Bkz. EK X-Tehlikeli Atık Yönetim Planı/Beton Atık Yönetimi)
•
Kuru ve ıslak malzemeler, drenaj alanları ve su yollarından uzak bir yerde kapalı bir ortamda
muhafaza edilecektir.
•
Çimento siloları, çimento tozunun çevreye dağılmasını önlemek üzere uygun hava filtrelerine sahip
olacak ve su geçirmez olacaktır.
•
•
•
•
•
3.3.2.4. Su Tesisleri
•
3.3.2.5. Enerji Nakil Hatları
Özel Çevre Koruma önlemleri aşağıdaki gibi olacaktır:
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 13 /26
•
Direklerin montajı sırasında gerekli olan tüm emniyet önlemleri alınacaktır. İşçiler elektrik ile ilgili
tehlikelere ve üzerlerinde çalıştıkları direklerden düşme riskine karşı ve EK XIII-Sağlık ve Emniyet
Yönetim Planı uyarınca diğer tehlikelere karşı kişisel koruyucu ekipman kullanacaklardır.
•
Elektrik iletim hatlarının potansiyel etkileri Yusufeli Barajı ve HES Projesi ÇED Raporu, Bölüm VI.6
kapsamında ele alınmış olup, bu etkilerin azaltılmasına ilişkin önlemler Tabo VI.29’da yer almaktadır.
3.3.2.6. Enjeksiyon Tesisleri
Özel Çevre Koruma önlemleri aşağıdaki gibi olacaktır:
•
Enjeksiyon tesislerinin çevreye olan etkilerinin azaltılması ile ilgili önlemler için EK V-Enjeksiyon İşleri
Yönetim Planı’na bakınız.
•
•
3.3.2.7. Betonarme Çeliği Hazırlama Tesisleri
•
Bkz. EK IX-Katı Atık Yönetim Planı.
•
3.3.2.8. Kalıp Hazırlama Tesisleri
•
Bkz. EK IX -Katı Atık Yönetim Planı.
•
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 14 /26
3.4.
MALZEME OCAKLARI VE DEPOLAR
Geçirimsiz malzeme ocaklarının yerleri İnşaat Malzemeleri Yer Haritası, ÇED Raporu, Bölüm IV, Şekil IV.13’te
gösterilmektedir.
3.4.1. Geçirimsiz ve Geçirimli Malzeme Ocakları
3.4.1.1. Geçirimsiz Malzeme Ocağı
Geçirimsiz malzemeler (İnşaat Malzemesi Sahaları Haritası, ÇED Raporu, Bölüm IV, Şekil IV.13’te gösterilen)
“A” ve “B” geçirimsiz malzeme ocaklarından temin edilecektir.
“A” ocağındaki malzeme kırmızı renkte olup, baraj dolgu çalışmalarına uygun özelliklere sahiptir. “B”
ocağındaki malzeme ise kara renkli olup, montmorillonit içermektedir. Bu malzeme kabarma ve dağılma
eğilimi gösteren bir özelliğe sahiptir.
Geçirimsiz malzeme ocağı kazı çalışmalarına başlamadan önce, malzeme ocağının üst bölümündeki bitkisel
toprak ve uygun olmayan diğer malzemeler dozer yardımıyla sıyırılarak, kamyonlara yüklenecek ve ve en
yakın kalıcı depolama bölgesine taşınacaktır (Bkz. ÇED Raporu, Şekil IV.14 Artvin-Erzurum Relokasyon Yolu
ve Kazı Malzemesi Depolama Alanları Haritası). Sıyırma kazısı malzeme ocağının tüm bölümleri için
yapılmayacaktır; sadece işletimde kullanılacak olan ilgili bölümlerin bitkisel toprak tabakası alınacaktır. Kazı
işlemleri sırasında drenajın sağlanabilmesi için gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
Geçirimsiz malzeme ile ilgili kazı çalışmaları üst seviyelerden başlamak suretiyle alt seviyelere doğru
gerçekleştirilecektir. Dolgu yapım çalışmalarına başlamadan önce, “A” malzeme ocağı ayrıntılı bir şekilde
araştırılacak ve buradaki geçirimsiz malzemenin baraj dolgu çalışmaları için yetersiz olması durumunda,
ayrıca “B” malzeme ocağı da kullanılacaktır. Bu durumda, “A” malzeme ocağından alınan geçirimsiz malzeme
ile “B” malzeme ocağından alınan geçirimsiz malzeme, her iki malzeme ocağına yakın olan bir karıştırma
bölgesinde karıştırıldıktan sonra dolgunun yapılacağı bölgeye taşınacaktır. Sahada belirlenecek şartlara
uygun olarak, geçirimsiz malzeme ocağı işletim programı hazırlanacaktır. Bu malzemeler için karıştırma oranı
“A” malzeme ocağından alınan miktar belirlendikten sonra kararlaştırılacaktır.
Ayrıca, “A” ve “B” geçirimsiz malzeme ocaklarından alınan toplam malzemenin de yetersiz olması
durumunda, “C” ve “D” malzeme ocaklarından ilave malzeme temin edilecektir.
3.4.1.2. Geçirimli Malzeme Ocağı
Baraj ve tesislerinde ihtiyaç duyulacak beton için gerekli olan filtre, çakıl ve kum malzemeleri (ÇED Raporu,
Bölüm IV sayfa 31/72’de yer alan Şekil IV.13 İnşaat Malzemesi Sahaları Haritası ile gösterilen) “E” ve “F”
geçirimli malzeme ocaklarından temin edilecektir.
Malzeme ocaklarından etkin bir biçimde yararlanabilmek için işletim iş programı hazırlanacaktır. Bu
alanlardan geçirimli malzemeler ekskavatörler ile kazı yapmak suretiyle alınarak, yıkama-eleme tesislerine
veya kullanım alanına taşınacaklardır. Eleme gerektirmeyen, yani doğal olarak karışık olan agregalar, kazı
çalışmalarının tamamlanmasından sonra baraj gövdesinin filtre bölgesine taşınacaktır.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 15 /26
Malzeme ocağı kazı çalışmalarına başlamadan önce, kazı yapılacak bölge üzerindeki bitkisel toprak tabakası
kaldırılacak ve peyzaj çalışmaları veya diğer kullanımlar için depo alanına taşınacaktır. Yağmurlu dönemlerde
ve kazı çalışmalarının yapılmasına imkan vermeyecek derecede nehir suyunun yüksek olduğu zamanlarda
kullanılmak üzere, yeterli miktarda malzeme çıkartılarak geçisi depo alanlarında stok yapılacaktır. Geçici
depo alanına stoklanacak malzeme miktarı, nehir su seviyesinin yüksek olduğu dönemlerde inşaat
çalışmaları için gerekli olacak malzeme miktarını yeterli ölçüde karşılayabilecek şekilde ve her yıl iş
programına uygun olarak hesaplanacaktır.
3.4.2. Geçirimsiz ve Geçirimli Malzeme Ocak Alanları için Çevresel
Korumaya
Yönelik Önlemler
Özel çevre koruma önlemleri aşağıdaki gibi olacaktır:
B Geçirimsiz Malzeme Ocağı Alanının bir bölümü dışındaki tüm malzeme ocakları Yusufeli Rezervuarının sular
altında kalacak bölümünde yer alacaktır. (Burada anlatılan önlemler, çalışmaların yürütülmesi sırasında
işlerin gerektirdiği şekilde revize edilecektir).
•
Malzeme ocağı kazı çalışmalarına başlamadan önce bitkisel toprak tabakası dozer yardımı ile sıyırılarak
kamyonlara yüklenecek ve yeniden kullanılmak üzere malzeme ocağının yakınında bir depo alanına
taşınacaktır. Ayrıca, dolgu çalışmaları için uygun olmayan diğer malzemeler de kamyonlara yüklenecek
ve en yakın kalıcı depo alanına taşınacaktır.
•
Malzeme ocağında sadece dolgu çalışmaları için ihtiyaç duyulan miktar kazılacaktır. İhtiyaç duyulan
dolgu malzemesinin alınmasından hemen sonra, açıkta kalan alanlar korunacak ve stabil hale
getirilecektir.
•
Bitkisel toprak tabakasının ve bitki örtüsünün sıyırılması ile ilgili olarak malzeme ocağında
gerçekleştirilecek aktivitelerin iş programı yapılarak, toprağın erozyona maruz kalacak alanı ve süresi
azaltılacaktır.
•
Geçirimsiz malzeme ocağında yapılan yükleme çalışmalardan sonra, kamyonların lastiklerine yapışan
siltli kil malzemenin temizlenebilmesi için, kamyonların karayoluna çıkmadan önce, bu amaçla hazırlanan
su havuzundan geçtikten sonra karayoluna çıkmadan karayoluna paralel yan yolda yaklaşık 100 m yol
alması istenecektir. Devlet karayoluna çıkış noktasında, uyarı ve yön işaretleri ve işaretçiler
bulundurulacaktır.
•
Kazı çalışmalarının tamamlanmasından sonra, Görgülü yakınlarındaki malzeme ocağı kapatılacak ve
inşaatın tamamlanmasını takiben göl atında kalmayacak olan alanlarda peyzaj işleri yapılacaktır.
(Malzemenin kullanımasına yönelik bu işlem, buna gerek yok)
Tesislerde uygulanacak geçerli genel önlemler:
•
•
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 16 /26
•
•
Bkz. EK XII- Saha Erozyon ve Yüzeysel Akış Kontrol Yönetim Planı
•
•
3.4.3. Kaya ocağı
Kaya ocağı işletmesi (Bkz. ÇED Raporu, Şekil IV.23 Saha Tesislerinin Genel Vaziyet Planı) memba ve batardo
yapımı sırasında başlatılacak ve baraj gövdesi çalışmalarının tamamlanmasına kadar devam edecektir. Bu
nedenle, kaya ocağı işletim yönetim planları ve kaya ocağına giden yollar hazırlanacak ve bunların ilgili
tarihe kadar işler durumda olmaları temin edilecektir.
YUC-042 ve YUC-048 numaralı kesin proje çizimleri üzerinde gösterilen “G” kaya ocağına ulaşım, mevcut
Artvin-Erzurum Karayolunun 545.00 m yüksekliğindeki noktadan yapılacak yaklaşık 1 km uzunluğunda ikincil
bir servis yolundan sağlanacaktır. Servis yolunun enkesitleri ve eğimleri, taş taşıyan kamyonların kolaylıkla
manevra yapabileceği boyutlarda yapılacaktır. Servis yolunun kaplaması 50 cm kalınlığında ve aşırı yük
kamyonlarının tonajlarına uygun stabilize malzemeden oluşacaktır. Kaya ocağını işletme dönemi içinde, bu
servis yollarının bakımları yapılacak ve toz oluşumuna karşı önlem olarak su püskürtme yöntemi
kullanılacaktır.
Kaya ocağında kazı çalışmalarına başlamadan önce, kaya ocağı yüzeyde varsa bitkisel toprak tabakası dozer
yardımı ile sıyırılarak kamyonlara yüklenecek ve yeniden kullanılmak üzere kaya ocağının yakınında bir depo
alanına taşınacaktır. Ayrıca, kaya ocağında yürütülen çalışmalar sırasında dolgu çalışmaları için uygun
olmadığı düşünülen malzemeler de kamyonlara yüklenerek, yukarıda sözü edilen ve en yakın kalıcı depo
alanına taşınacaktır. (Bkz. ÇED Raporu, Şekil IV.14 Artvin-Erzurum Relokasyon Yolu ve Kazı Malzemelesi
Depolama Alanları Haritası)
Patlatılan malzemeler ekskavatörlerle kamyonlara yüklenecek ve dolgu için kullanılacakları yere taşınacaktır.
Kaya ocağı işletimi malzeme üretiminin sürekli olabileceği şekilde yapılacaktır. Bu nedenle, kaya ocağının
belli bölümlerinde sondaj çalışmaları devam ederken, kazı ve yükleme süreci, patlatma işleminin daha
önceden yapıldığı bölgelerde devam edecektir. Malzemeler, mümkün olduğu ölçüde niteliklerine göre
ayrıştırılarak iç kaya zonu, dış kaya zonu ve rip-rap zonu olarak adlandırılan bölgelere taşınacaktır.
3.4.3.1. Kaya ocağı Alanları için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
Öngörülen özel önlemler aşağıdaki gibidir:
•
EK I kapsamında tanımlanan şekilde bir Kaya ocağı Yönetim Planı uygulanacaktır.
Kaya ocağı için geçerli genel önlemler:
•
•
•
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 17 /26
•
3.4.4. Depolama Alanları
Sürekli ve geciçi depolama alanları Yusufeli ilçesine giden yolun hemen sağ tarafında baraj sahasından ~5
km mesafededir. 680.00 m kotu baz alındığında, bu bölgede depolanan malzemenin miktarı ~10.300.000
m3’tür.
3.4.5. Depolama Alanları İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
Sahaya Özgü Koruma Önlemleri:
•
EK IV kapsamında tanımlanan Kazı Malzemesi Yönetim Planı geçerli olacaktır
•
Kaya malzeme yağmur suyu ile taşınamayacağından, geçici olarak doldurulan şev sabit olmalıdır.
Yağmur sırasında depolanan malzemenin kayıp gitmemesi için önlem olarak kaya bariyer sedde
yapılacaktır.
•
Deponun üst seviyelerine ulaşım yolları, şev stabilitesi için palyeler üzerinden yapılacaktır.
•
Tüm depolama alanları Yusufeli rezervuarı ile sular altında kalacaktır ve ÇED Raporu’nda bu alanlar
üzerindeki çevresel etkiler önemsiz şeklinde değerlendirilmiştir (örn. Bu alanlarda özellikle hassas türler
veya diğer popülasyonlar olmadığından ve türler yaygın olduğundan vb.)
Uygulanabilecek genel önlemler aşağıdaki dokümanlarda yer almaktadır:
•
Bkz. EK IX -Katı Atık Yönetim Planı.
•
Bkz. EK X-Tehlikeli Atık Yönetim Planı.
•
Bkz. EK XII- Saha Erozyon ve Yüzeysel Su Akış Kontrol Yönetim Planı
3.5.
YOL VE KÖPRÜ İNŞAAT SAHALARI
Yusufeli Barajı inşaatı sırasında ve sonrasında kullanılmak üzere, yapılması gereken tüm köprü ve yollar
(servis, varyant, ikincil, ve relokasyon yolları) inşa edilecektir.
Barajın inşaatına başlamadan önce, İnşaat İşleri Grubu İdare’nin onayına bu yollar için Plan-Profil ve enine
kesitleri sunacaktır.
Köprüler yapım yöntemlerine bağlı olarak farklı kategorilere ayrılır. ÇED Raporu, Bölüm IV sayfa 31/72’de
yer alan Şekil IV.13 İnşaat Malzemesi Sahaları Haritası’na bakınız.
3.5.1. Köprüler
3.5.1.1. Geçici Köprüler (Panel Köprüler)
GK1 – Yük. 504.00 m L=35 m (derivasyon tünel çıkışı mansabında)
GK2 - Yük. 504.00 m L=35 m (kuyruksuyu tünel çıkışı mansabında)
GK3 - Yük. 510.00 m L=35 m (derivasyon tünel girişi mansabında)
GK4 - Yük. 525.00 m L=2x35.00 m (derivasyon tünel girişi membaında)
GK5 – Yük. 540.00 m L=35 m (II No.lu servis yolunun başında)
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 18 /26
GK6 – Yük. 530.00 m L= daha sonra belirtilecektir (kaya ocağının karşısında)
GK1, GK2, GK3, GK5 köprüleri hizmetleri tamamlandıktan sonra yerlerinden alınacak ve dört köprüden
oluşan GK6 köprü grubunu oluşturulacaktır.
3.5.1.2. Varyant Yol Köprüleri
VYK1 - 516.00 m kotunda L=115 m (sol sahil varyant yolu üzerinde derivasyon tünelleri mansabında)
VYK2 - 531.00 m kotunda L=95.80 m (Oltu çayı sol sahil varyant yolunda)
VYK3 -530.00 m kotunda L=60 m (Çoruh nehri sağ sahil varyant yolunda)
3.5.1.3. Relokasyon Yol Köprüsü
RLYK1 –533.00 m kotunda L=150 m (I No.lu servis yolunun başında - Çoruh nehri geçişi)
RY1K1 - 565.00 m kotunda L=170 m (RY1 kalıcı servis yolu - Çoruh nehri geçişi)
3.5.2. Yollar
ÇED Raporu, Şekil IV.6-Ana Ulaşım Yollarından Proje Tesislerine Giden Kalıcı Servis Yolları’na bakınız.
Açık kazı, tünel kazıı ve tünel beton kaplama işleri Teknik Şartnameye ve yapım metoduna uygun şekilde
yapılacaktır.
3.5.2.1. Varyant yolları
Sağ ve Sol varyant yolları ve bunlara ait köprüler, işlerin yapımı sırasında genel karayolu trafiğinin kesintisiz
devamına olanak sağlar. Bu yollar, 530 m kotunun üstünde, bir tarafta Çoruh Nehrinin sol sahilinde ve diğer
tarafta Çoruh Nehrinin sağ sahilinde ve Oltu nehrinin sol sahilinde yer alır. Bu varyant yolları, Çoruh ve Oltu
nehirleri üzerinde kurulan yeni köprüler arasındaki baraj alanına yakın bölgeyi kapsar.
3.5.2.2. Ulaşım Yolları
Geçici ana servis yolları ve onlara ait köprüler, ana servis yollarından, varyant yollarından, malzeme
ocaklarından ve kaya ocağından projenin çeşitli ana ünitelerine ulaşımı sağlar.
3.5.3. Köprü ve Yollar için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
•
•
•
•
•
Bkz. EK XI-Yaban Hayat Yönetimi.
•
(ÇED raporunda yapılan değerlendirmeye göre, bitki örtüsü üzerinde önemli bir etkisi olmayacak olup,
yaban keçileri başta olmak üzere yaban hayatı üzerine olası etkileri raporda tartışılmıştır. Buna göre
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 19 /26
çevresel etkilerin azaltılmasına yönelik önlemler Bölüm 8’de ve Ek N’deki Yaban Keçisi Yönetim Planı
çalışmasında verilmiştir. Bu nedenle, burada özellikle belirtilmesi gereken bir husus yoktur veya herhangi
bir özel husus için EK XII- Saha Erozyon ve Yüzeysel Akış Kontrol Yönetim Planı’na bakınız.
•
•
3.6.
BARAJ YAPILARI
3.6.1. DERİVASYON TÜNELLERİ
Tünel giriş ağızlarına erişimi GK3 geçici köprüleri ile sağlanırken, çıkış ağızlarına erişim GK1 ve GK2 geçici
servis köprülerinden sağlanacaktır. Tünel giriş ve çıkış ağızlarıdaki imalatların sel sularından korunmasına
yönelik olarak gereken önlemler alınacaktır.
Derivasyon tüneli giriş/çıkış ağızlarının kazısı için patlatma işlemi şevin üst bölümünden başlayarak 1~3 m
derinliğinde ve 76 mm çapında kısa delikler delinmek suretiyle yapılacaktır and patlatılan malzeme
niteliklerine göre ayrılarak, yükleme makinaları ile kamyonlara yüklenerek ilgili depo alanına taşınacaktır.
Enerji iletim hattı, tünel içindeki imalatlar ve aydınlatma için derivasyon tünellerinin giriş çıkış ağızlarına
götürülecek ve bu noktalara 600 kVA kapasiteli transformatörler yerleştirilecektir. Enerji iletim hatları,
havalandırma ekipmanı için tünel ağızlarına, sondaj makinaları için tünel aynasına ve tünelin iç aydınlatması
için çeşitli noktalara döşenecektir.
Tünel içerisinde yürütülen çalışmaların emniyetli bir şekilde yürütülebilmesi için yeterli aydınlatmayı
sağlamak amacıyla tünelin çeşitli noktalarına aydınlatma armatürleri yerleştirilecektir.
Tünel içerisinde zeminden sızan suların ve tünel içerisinde yapılan çalışmalar için kullanılan suların tünelin
dışına atılabilmesi için, tünel içerisinde belirili yerlere suyun toplandığı çukurlar açılacaktır. Bu çukurların
içinde elektrikli dalgıç pompalar yerleştirilecek ve tünel içerisinde toplanan su drenaj boru hattı ile tünelin
dışına pompalanacaktır.
Beton dökme işlemleri sırasında, tünelin invert betonu önce dökülecek ve daha sonra kemer betonunun
dökümü yapılacaktır. gerek Invert betonu ve gerekse kemer betonu, tünel girişinden tünel çıkışı yönünde
dökülecektir. Böylece,invert betonunun dökme işlemleri sırasında meydana gelebilecek olası drenaj
problemleri önlenmiş olacak ve bu da tünel trafiğine önemli bir kolaylık sağlayacaktır.
Tünel kaplama betonu baraj mansabında yer alan 1 numaralı beton karıştırma tesisinde hazırlanacaktır.
Tünel invert betonu dökümü tünel girişinden tünel çıkışı yönünde 12 m’lik bölümler halinde dökülecektir.
Kaplama kalıp iskelesi, tünelin invert betonu dökümü 200.00 m ilerledikten sonra kurulacak ve ekipman
dışarıya çıkarılabilecektir. Tünel kaplama betonu dökme işlemleri yine tünelin girişinden çıkışı yönünde 12.00
m uzunluğundaki bölümler halinde devam edecektir. Yerine dökülen taze beton, 72 saat süreyle soğuk,
sıcak ve herhangi bir şok dalgasına karşı korunacaktır. Ayrıca, taze beton 7 günlük sürelerle ıslatılmak
suretiyle nemli tutulacaktır.
Tünel içerisindeki enjeksiyon çalışmaları iki şekilde yapılacaktır: kontak enjeksiyonu ve konsolidasyon
enjeksiyonu.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 20 /26
Baraj su tutmaya hazır olduğunda, derivasyon tüneli girişi batardo kapakları ile kapanacak ve tünel
içerisinde ana beton tıkacı yapılacaktır. Tıkaç betonu prizini aldıktan sonra, tıkaç bölgesinde dört tip (derz,
kontak, konsolidasyon ve perde) enjeksiyon işlemi yapılacaktır.
3.6.2. Derivasyon Tünelleri için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
•
•
•
•
Beton atıkları için EK X-Tehlikeli Atık Yönetim Planı-Beton Atık Yönetimi’ne bakınız.
•
Makinalar için çalıştırıldıkları bölgede yağ değişimi gerektiğinde, toprağa yağ sıçramaması ve
dağılmaması için makinanın altına yağ toplama tepsisi veya geçirimsiz kumaş malzeme kullanmak gibi
gerekli önlemler alınacaktır. Kazara dökülen yağ uygun yöntemler ile toplanacak ve ayrı konteynerlerde
bertaraf edilmesi sağlanacaktır. (Bkz. EK X -Tehlikeli Atık Yönetim Planı)
•
Patlatma işleri sırasında emniyet önlemleri ve genel emniyet uygulamaları için EK XIII-Sağlık ve
Emniyet Yönetim Planı’na bakınız. Buna ilaveten, işçilere sağlık ve emniyet ile ilgili konularda bilgi içeren
el kitapları dağıtılacaktır.
•
EK XIV-Saha İçi ve Dışı Trafik Yönetim Planı’na bakınız.
•
Tünellerde aydınlatma amaçlı olarak kullanılacak aydınlatma armatürleri standartlarda belirtildiği gib
24 volt özelliğinde olacaktır.
3.6.3. BATARDOLAR
Batardolar, temele su girmesini önlemek ve nehir akışını derivasyon tünellerine yönlendirmek amacıyla,
barajın inşa edileceği alanın mansap ve memba tarafında inşa edilecektir. Memba ve mansap batardoları,
kret yüksekliği sırasıyla 530.00 m ve 505.00 m olan kil çekirdek ve kaya dolgudan oluşacaktır.
Memba ve mansap batardolarının inşaatına başlamadan önce, sığ temel kazısında mevcut olan su
pompalanarak atılacak ve temeldeki ve yan şevlerdeki alüvyon kazı işleri yapılacaktır. Kazı malzemeleri
kamyonlara yüklenerek, atık malzeme depoalanına nakledilecektir.
Batardoların dolgu çalışmaları teknik şartnamede belirtilen dolgu yöntemlerine uygun olarak yapılacaktır.
Batardolar için seçilen geçirimsiz perde enjeksiyon yöntemi, ilgili çizimlere uygun olarak, alüvyon yatağında
oluşan kil örtü tabakasından başlanarak gerçekleştirilecektir.
3.6.4. Memba ve Mansap Batardoları için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
•
•
•
•
•
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 21 /26
3.6.5. DİPSAVAK
Dipsavak yapısı, barajda su tutulması sırasında baraj gölü su seviyesini kontrol etmek ve gerektiğinde
mansaba su bırakılmasını sağlamak amacıyla kullanılacaktır. Dipsavak yapısı, dipsavak giriş ağzı ve 2
numaralı derivasyon tüneli girişindeki ızgaralı dipsavak giriş ağzı ve kulesi, tünelin içinde dipsavak tıkacı,
dipsavak vana odası ve vana odası içindeki hidromekanik donanımdan oluşur.
Dipsavak girişi yapısı için gerçekleştirilecek kazı çalışmaları açık kazı yöntemi ile yapılacak ve derivasyon
tüneli No. 2’ye bağlanan şaftta ve tünel içerisindeki vana odasında delme-patlatma yöntemi ile yapılacaktır.
Kazılan pasa, 2 No’lu derivasyon tüneli içinde yükleme makinası ile kamyonlara yüklenerek depo alanına
taşınacaktır. Gerekli olan beton 1 numaralı beton karıştırma tesisinde imal edilecek, transmikserlerle
taşınacak ve mobil beton pompası ile yerinde dökülecektir.
Dipsavak vana odasının inşaatı, kontak, derz, konsolidasyon ve perde enjeksiyon işlemleri teknik
şartnamelere uygun olarak yapılacaktır.
3.6.6. Dipsavak İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
•
•
•
•
3.6.7. DOLUSAVAK
Dolusavak barajın ayrılmaz bir parçasıdır. Radyal kapaklı kontrollü olan dolusavak, yaklaşım kanalı,
dolusavak eşiği, boşaltım kanalı ve enerji kırıcı havuzdan oluşur. Kazı çalışmaları delme-patlatma yöntemi ile
yapılacaktır. Eşik ve boşaltım kanalı bölümü için kullanılacak beton 3 No’lu beton karıştırma tesisinde
üretilecektir, ve bantlı taşıyıcı sistem ile betonun döküleceği yere taşınacaktır ve “creter” vinç (bantlı beton
dökme vinci) ile ile kalıp içerisine yerleştirilecektir. Enerji kırıcı havuz bölgesindeki beton 2 numaralı beton
karıştırma tesisinde imal edilecek ve transmikser (bigdog) ile betonun döküleceği bölgeye götürülecektir.
Dolusavak betonunun dökülmesinden önce, proje çizimlerinde gösterilen drenaj ve topraklama sistemi de
yapılacaktır.
3.6.7.1. Rüsup Kapanı
Sol sahilden dolusavak dinlendirme havuzuna inen derenin getireceği sürüntü maddeleri burada yapılacak
olan rüsup kapanı tarafından tutulacak ve zaman zaman kapanın arkası boşaltılarak görevini yapması
sağlanacaktır.
3.6.8. Dolusavak İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
•
•
•
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 22 /26
•
3.6.9. GEÇİRİMSİZLİK PERDESİ ENJEKSİYONLARI
Baraj kesitinde geçirimsizliğin sağlanabilmesi amacıyla, perde enjeksiyonu uygulanacaktır. Böylece, baraj
gölündeki suyunmansaba sızması önlenmiş olacak ve tam geçirimsizlik sağlanmış olacaktır.
Geçirimsiz perde iki aşamada yapılacaktır: yüzeyden (baraj çekirdek hendeğinden ve dolusavak eşiği
önünde) ve yeraltından. Baraj çekirdek hendeğinde yüzey enjeksiyonlarına dolgudan önce başlanacak ve
dolguya paralel olarak ve dolgu seviyesinden daha üst kotlarda devam edilecektir. Dolusavak eşik
bölgesindeki perde enjeksiyonları ise dolusavak eşik betonu tamamlandıktan sonra yapılacaktır.
Enjeksiyon nedeniyle kullanılan veya delikten taşan sular hendeklerle varillere toplanarak geçirimsiz çekirdek
üzerine ve nehre akmasına izin verilmeyecektir. Bu varillerde toplanan enjeksiyon artıkları enjeksiyon üretim
tesislerindeki çökeltme havuzlarına alınacaktır.
Yeraltından yapılacak enjeksiyonların yapım yerleri, baraj gövdesi altında enjeksiyon galerileri, cebri boru
bölgesi, drenaj galerisi, 1 numaralı derivasyon tüneli tıkacı, 2 numaralı derivasyon tünelindeki dipsavak
tıkacı, ve sol sahil varyant yolu tünelindeki kapama tıkacıdır.
3.6.10.
Perde Enjeksiyon İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
Özel olarak alınacak önlemler:
• Enjeksiyon İşleri Yönetim Planı EK V kapsamında tanımlandığı şekli ile uygulanacaktır.
Genel önlemler:
• Bkz. EK VI-Emisyon ve Toz Kontrol Yönetim Planı.
• Bkz. EK VII-Gürültü Kontrolü Yönetim Planı.
• Bkz. EK XIII-Sağlık ve Emniyet Yönetim Planı.
• Bkz. EK XIV-Saha İçi ve Dışı Trafik Yönetim Planı.
3.6.11.
BARAJ DOLGUSU (GÖVDESİ)
Baraj gövdesi hesapları uluslararası standartlardaki dizayn kriterlerine uygun olarak (EPDC, SU-IS PROJE,
TMB Musavirlik) tarafından yapılmıştır.
Taşma, gövde stabilitesi ve temel dayanımı normal ve depremli
haller ile rezervuarın dolu ve boş olması durumları gözönüne alınarak emniyet katsayıları bulunmuş ve baraj
emniyetli bir şekilde tasarlanmıştır.
Baraj gövdesi inşaatının yapılabilmesi için yamaçlarda sıyırma, tabanda alüvyon kazısı yapılacaktır. Temel
kazısının yapılabilmesi için baraj temelinden pompalarla su çekilecek ve yeraltı su seviyesi daima kazı
seviyesinin 2.00~3.00 m altında tutulacaktır.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 23 /26
Sağanak yağışlarda yamaçlardan temel çukuruna gelebilecek suyun bertaraf edilmesi ve buradaki çalışmaları
aksatmaması için yamaç kazıları yapılırken gerekli tespit çalışmaları yapılacak, su gelmesi muhtemel olan
bölümlerde gerekli olan kafa hendekleri ve yönlendirme yapıları yapılarak önlem alınacaktır.
Yusufeli barajı gövdesi dikey kil çekirdekli dış zonları kaya dolgudan oluşmaktadır. Dolgu miktarları aşağıdaki
gibidir:
Geçirimsiz kil çekirdek bölgesi : 2,430,000 m³
İnce filtre bölgesi
:
748,000 m³
İri filtre bölgesi
:
240,000 m³
İç kaya dolgu bölgesi
:
8,470,000 m³
Dış kaya dolgu bölgesi
:
7,880,000 m³
Rip Rap
:
200,000 m³
Toplam: 19 968 000 m³
Baraj gövdesi yapımındaki tüm dolgu aktiviteleri teknik şartnamede belirtilen yapım yöntemlerine uygun
olarak ve İdare’nin kontrolü altında yapılacaktır.
Teknik şartnameye göre ölçüm cihazları dolgu başlamadan önce, dolguya paralel olarak ve dolgunun
tamamlanmasından sonra projede gösterilen yerlere konulacak veya tesis edilecektir. Ölçüm cihazları;
boşluk suyu basınç ölçer, oturma röperi, sismograf, gözetleme kuyusu, oturma ölçme cihazı, deplasman
ölçme cihazı, yamaçta kayma ölçme cihazı, dağıtım kutusu, sabit röper, basınç ölçer (üç eksenli), basınç
ölçer (tek eksenli), ekstansometre (L= 20 m, 5 noktalı), mira, jeodetik röper, jeodetik ölçüm sütunu, kablo
ve aksesuarıdır.
3.6.12.
Baraj Gövdesi için Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
•
Bkz. EK IV Kazı Malzemesi Yönetim Planı.
•
•
•
•
•
•
Baraj gövdesi yapım çalışmaları yukarıda sözü edilen genel ekler kapsamında yürütülecektir.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 24 /26
3.6.13.
SANTRAL BİNASI VE TRAFO HOLÜ VE YARDIMCI TÜNELLER
Santral ve trafo binaları nehrin sağ sahilinde bulunan yeraltı yapılarıdır. Ulaşım galerileri ile santral ve trafo
binalarının kemer (üst bölüm) kısmına ulaşılarak kemer bölgesi kazıları yapılacaktır. Kazıdan çıkan
malzemeler kamyonlarla ana depo sahasına taşınacaktır. Kazılar sırasında gerekli yerlerde destekleme
önlemleri alınacaktır. Kemer kazısından sonra kemer betonları dökülerek daha alt kotların kazısına devam
edilecektir. Kazılar tamamlandıktan sonra santral ve trafo binalarının betonlama işleri tamamlanacaktır.
Çalışan kişi sayısı, kullanılan makine ve ekipmanların gücü, kullanılacak patlayıcı miktarı ve çalışılacak alanın
boyutları dikkate alınarak, yeterli miktarda havalandırmayı temin edecek sistem kurulacaktır. İnşaatın her
safhasında yeterli miktarda aydınlatma olacaktır.
Santral ve trafo binalarının yakın çevresinde dengeleme odası ve tünelleri, drenaj tüneli, havalandırma
tüneli, kablo tüneli, bara tünelleri, kuyruksuyu tüneli, enerji tüneli, cebri boru tüneli ve ulaşım tünelleri gibi
çok miktarda yeraltı yapısı bulunmaktadır. Bu yapıların da kazı ve betonlama çalışmaları esnasında
havalandırma ve aydınlatma işlemleri teknik şartnamede belirtildiği gibi yapılacaktır.
3.6.14.
Santral Binası ve Trafo Holü ve Yardımcı Tüneller için Çevresel Korumaya
Yönelik Önlemler
•
•
•
•
•
•
3.7.
MEMBA VE MANSAPTA BÜYÜK ÖLÇEKLİ HEYELANLAR
3.7.1. Memba heyelanları
Görgülü ve Vecanket heyelan bölgesi rezervuar alanı içinde kaldığından, su tutma işleminden sonra kaymaya
başlaması mümkündür. Ancak bu olasılık proje hazırlama safhasında gözönüne alınarak bu nedenle
rezervuarda oluşabilecek dalgaların baraj gövdesi üzerinden aşmaması için gövde yüksekliği dalga payı 6.80
m gibi emniyetli bir değer alınmıştır.
3.7.2. Mansap heyelanları
Havuzlu ve Demirkent heyelan bölgeleri Yusufeli Baraj Sahasının mansabında yer almaktadır. Demirkent
heyelan bölgesi Yusufeli Baraj Alanının yaklaşık 14 km mansabında yer alır. Yapılan araştırmalara göre,
Demirkent heyelan bölgesinde tehlike yaratacak herhangi bir hareketin olmayacağı belirlenmiştir.
Havuzlu heyelan bölgesi Yusufeli Baraj Alanının yaklaşık 12 km mansabında yer alır. Yusufeli Barajı ve HES,
Havuzlu heyelanının gerçekleşeceği varsayımına göre projelendirilmiştir. Ancak, inşaat çalışmaları
başladığında, İdare tarafından verilen talimatlara uygun olarak, Havuzlu heyelan bölgesinde araştırma
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 25 /26
çalışmaları yapılacaktır ve buradan alınan sonuçlara göre, heyelan ıslah ve zararlarından korunma önlemleri
alınacaktır. Bu çalışmalar Artvin ve Yusufeli Barajlarında su tutma işleminden önce yapılacaktır.
3.7.3. Memba ve Mansap Heyelanları İçin Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler
Heyelan hareketi DSİ tarafından onaylanan potansiyel heyelan bölgelerine işaretler koyarak izlenir ve takip
edilerek kayıt altına alınır. Zemin kayma hareketinin tehlike yaratacak noktaya gelmesi durumunda,
heyelanın miktarına göre sahada alınması gereken önlemler ve uygun koruma önlemleri DSI tarafından
kararlaştırılacaktır. İnşaat sözleşmesi kapsamında olduğundan DSİ tarafından verilen talimatlara göre,
derivasyonunu sağlayan tüneller, enjeksiyon, ankrajlama ve kazı gibi yapısal önlemler yerine getirilecektir.
Potansiyel bir heyelanın izlenmesi de çevresel etkilerin azaltılmasına yönelik önlemler arasında kabul edilir.
3.8.
SU TUTMA
Su tutma süreci, baraj kretinden geçen Devlet karayolunun trafiğe açılmasından ve sol sahil varyant yol
tünelinin tıkacının tamamlanmasından sonra başlatılacaktır.
Baraj gölünde su tutma, 1 No’lu derivasyon tüneli giriş ağzı kapağının kapatılmasından sonra sekiz aşamada
gerçekleşecektir. Su tutma sırasında ve sonrasında, baraj gövdesinde ve çevresine yerleştirilmiş olan ölçüm
cihazları ve röperleri periyodik olarak okunacak ve kayıt altına alınacaktır.
3.8.1. Su tutma sırasında Çevresel Korumaya Yönelik Önlemler:
Su tutma sırasında, belirli bir miktar debi dipsavaktan mansaptaki su ihtiyacı karşılamak amacıyla
bırakılacaktır. 7 gün boyunca rezervuar su seviyesini 600.0 m, 625.0 m ve 650.0m kotlarında her bir durum
için sabit tutarak, gövde davranışı, mansap su kaynakları ve rezervuar etrafındaki zemin hareketleri
ölçülecek ve kayıt altına alınacaktır. Su seviyesini belirtilen sabit seviyelerde tutabilmek için, su dipsavakdan
rezervuara gelen akış kadar bırakılacaktır.
Dok. Adı:
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
Haziran 2007
Sayfa 26 /26
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
SEÇ EL KİTABI - ÖZET
Rev
:0
Page: 1 / 11
DOĞUŞ SEÇ EL KİTABI - ÖZET
(SAĞLIK, EMNİYET ve ÇEVRE)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ 2
1 – KAPSAM ve SEÇ SİSTEM ELEMANLARI .....................................................................................2
1.1 – KAPSAM ................................................................................................................................................. 2
1.2 – SEÇ SİSTEM ELEMANLARI................................................................................................................... 2
2 – FİRMA PROFİLİ .............................................................................................................................2
3 – REFERANSLAR.............................................................................................................................3
4 – SEÇ YÖNETİM SİSTEMİ ...............................................................................................................3
4.1 – GENEL ŞARTLAR .................................................................................................................................. 3
4.2 – SEÇ POLİTİKASI .................................................................................................................................... 4
4.3 – PLANLAMA ............................................................................................................................................. 4
4.4 – UYGULAMA ve İŞLEM ........................................................................................................................... 5
4.5 – KONTROL ve DÜZELTİCİ FAALİYET .................................................................................................... 5
4.6 – YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ ...................................................................................................... 5
EK 1: Proje Organizasyon Şeması (Tipik)...........................................................................................6
EK 2: Yönetim Sistemleri Merkez Organizasyon ve Proje Organizasyonu ilişkisi ...............................7
EK 3: ISO 9001:2000, ISO 14001:2004 VE OHSAS 18001:1999 İLE ENTEGRE SİSTEM
DOKÜMANTASYONU ÇAPRAZ REFERANS LİSTESİ ............................................................8
EK: ISO 14001:04 ve OHSAS 18001:1999 Sertifikaları .....................................................................10
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Rev
:0
Page: 2 / 11
GİRİŞ
Bu İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çevre (SEÇ) El Kitabı, ISO 14001:2004 ve OHSAS 18001:1999
standartları esas alınarak ve “DOĞUŞ İNŞAAT ve TİCARET A.Ş.”nin “tüm” faaliyetleri, ürünleri ve
hizmetleri için hazırlanmıştır. “DOĞUŞ İNŞAAT”ın “çevre” ve “iş sağlığı ve güvenliği (İSG)”
konularında yasaları ve ilgili tarafların (müşteri, otoriteler, toplum, yakın çevre, doğa vb) isteklerini
karşılamakta izlediği yol; müşterilerine, çalışanlarına, çevre ve İSG denetçilerine veya diğer ilgili
taraflara bu el kitabı ile aktarılmaktadır.
Bu SEÇ El Kitabı ve tarif edilen yönetim sistemleri dokümantasyonu, Doğuş İnşaat ve Ticaret
A.Ş.’nin (Doğuş İnşaat) malıdır ve hiçbir şekilde “Yönetim Sistemleri Müdürü”nün onayı olmadan
kopyalanamaz ve ödünç verilemez.
1 – KAPSAM ve SEÇ SİSTEM ELEMANLARI
1.1 – KAPSAM
Genel müteahhitlik ve proje yönetimi konularındaki tüm faaliyet, ürün ve hizmetlerini, yurtiçi ve
yurtdışındaki iş yerlerini, bu işyerlerindeki rutin ve rutin olmayan işleri, bu işyerlerinde bulunan
kadrolarını, taşeronları ve ziyaretçileri kapsar.
1.2 – SEÇ SİSTEM ELEMANLARI
SEÇ El Kitabı kapsamında faaliyet alanımıza giren işlerde, yasaların gereklerini ve ilgili tarafların
(müşteri, otoriteler, toplum, yakın çevre, doğa vb) ihtiyaçlarını ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS
18001 standartlarının belirlediği çerçeve ile entegre bir sistem aracılığıyla karşılamayı amaçlıyoruz.
“Çevre” ve “iş sağlığı ve güvenliği (İSG)” sistemlerinin esas aldığı ISO 14001 ve OHSAS 18001
standartlarının madde yapıları benzer olduğu için, bu iki sistem “SEÇ (Sağlık-Emniyet-Çevre) El
Kitabı”nda; kalite sistemi ise “Kalite El Kitabı”nda derlenmiştir.
Takip etme ve uygulama kolaylığı sağlaması bakımından, sistemimizin dokümantasyonunda konu
başlıkları yanısıra ISO 14001, OHSAS 18001 ve ISO 9001, madde başlıkları verilmiştir.
2 – FİRMA PROFİLİ
Türk İnşaat Sektörünün lider şirketlerinden Doğuş İnşaat ve Ticaret A.Ş., inşaat, bankacılık, finans,
otomotiv, medya ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteren Doğuş Holding A.Ş.nin lokomotif şirketidir.
1950 yılında kurulmuş bulunan Doğuş İnşaat, kurulduğu tarihten bugüne Doğuş Grubunun lokomotif
şirketi olarak, uzun yıllara dayanan tecrübesi ve kalifiye teknik personeli ile önemli inşaat işlerinde
uzmanlaşmıştır. Kendi sektöründe, Türkiye’de olduğu gibi uluslararası piyasada da en saygın inşaat
şirketleri arasında yer almaktadır. Doğuş İnşaat, bugüne kadar 7 milyar Amerikan Doları tutarında
pek çok projeyi başarıyla tamamlamıştır. Bunlar arasında 19 baraj ve hidroelektrik santral, 415 km’si
otoyol olmak üzere toplam 1095 km yol, 1.500.000 m2 bina, altyapı işleri, köprüler, toplam 45.000
m’yi aşan tünel ve derivasyon tünelleri, limanlar, tarımsal projeler, su rezervuarları, endüstriyel
tesisler ve demiryolları mevcuttur.
ISO 9001:2000, ISO 14001:2004 ve OHSAS 18001:1999 Standartlarına uygun Kalite, Çevre ve İş
Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri Sertifikalarına sahip olan Doğuş İnşaat, çevrenin korunması
konusuna bütün işlerinde özel ilgi ve özen göstermektedir. İlgili çevre kanunları ve yönetmeliklerine
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Rev
:0
Page: 3 / 11
uyulmak suretiyle çevre dostu olma temel kavramı yaratılmakta ve bu sayede çevrenin ve
kaynakların korunması ve çevreyi etkileyecek olumsuzlukların asgariye indirilmesi taahhüt
edilmektedir. Doğuş İnşaatın çalışma koşul ve prensiplerinin temel unsurlarından biri de güvenliktir.
Her kazanın ve dolaysıyla her yaralanmanın önlenebilir olduğu inancı ile iş güvenliği, bir dizi temel iş
sağlığı ve güvenliği usulleri ile proje planlamasından başlayarak tüm iş süreçleri ile bütünleştirilmiş;
Kalite ve SEÇ El kitaplarında tarifleyerek uygulanmasını sağlamıştır.
Doğuş İnşaat’ın süregelen başarısını, ideallerini gerçekleştirmeye hazır, yaratıcı, çalışkan, sadık ve
ekip çalışmasına inanan Doğuş çalışanlarının gayretleri sağlamaktadır.
3 – REFERANSLAR
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ISO 14001:2004
OHSAS 18001:1999
Prosedürler
Süreç akış şemaları
Kalite ve SEÇ Planları
Kontrol planları
Formlar
Standartlar ve normlar
Sözleşmeler, şartnameler, çizimler vb
Yasalar, mevzuat
4 – SEÇ YÖNETİM SİSTEMİ
4.1 – GENEL ŞARTLAR
ISO 14001:2004 ve OHSAS 18001:1999 standartlarına uygunluğu sağlayan SEÇ (Sağlık-EmniyetÇevre) yönetim sistemi kurulmuş ve sürdürülmektedir.
SEÇ E.K
Prosedürler
İş talimatları
Diğer dökümantasyon
Seviye 1
SEÇ politikası, hedefler,
yaklaşım ve sorumlulukları tanımlar
Seviye 2
Kim, Ne, Ne zaman
Seviye 3
Nasıl
Seviye 4
Bilginin kayıt altına alınmasını
Başlatır; örn. formlar, etiketler.
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Rev
:0
Page: 4 / 11
4.2 – SEÇ POLİTİKASI
•
Çalışılan ülkenin yürürlükteki iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili kanun ve yönetmeliklerine
uymak,
•
Bütün faaliyetlerde sürekli iyileşme ve gelişmeyi temel prensip olarak benimsemek,
•
İş Sağlığı Güvenliği ve Çevre yönetim sistemleri uygulanırken, işverenler de dahil olmak üzere
tüm tarafların beklentilerini dikkate almak,
•
Atıkların geri dönüşümüne
değerlendirilmesini sağlamak,
•
Enerji ve doğal kaynakların tüketiminde israfı önlemek,
•
Yapımı ve işletimi sırasında doğal ortamı olumsuz yönden en az derecede etkileyecek ve doğal
kaynakların optimum kullanımını sağlayacak projeleri geliştirmek ve işverenlere sunmak,
•
Kazalara sebebiyet verebilecek tehlikeli ortamların oluşmasını engellemek ve mevcut tehlikeli
ortamları ortadan kaldırmak,
•
Acil durumlara hazırlıklı olmak,
•
Taşeronların kanunlara ve DOĞUŞ İNŞAAT’ın İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çevre Yönetim
Sistemlerinin yöntem ve ilkelerine uymalarını sağlamak..
önem
vererek
atıkların
kaynağında
ayrıştırılmasını
ve
SEÇ sistemi “planla-uygula-kontrol et- önlem al” döngüsüne uygun şekilde
kurulmuştur. 1
4.3 – PLANLAMA
Bu başlık altında ISO 14001:2004 ve OHSAS 18001:1999 standartlarının gerekleri ilgili prosedürler
aracılığıyla karşılanmaktadır. Döngünün ilk adımı planlama evresidir. Bu evre mevcut durum
tespiti için ilk kez yapıldıktan sonra da düzenli aralıklarla tekrarlanmak suretiyle şirketin daha ince
ayrıntılar üzerinde durması amaçlanmaktadır.
“SEÇ Planlama Prosedürü” aracılığıyla her iki standarda yönelik aşağıdaki konulardaki faaliyetler
yürütülmektedir:
• çevre boyutlarının saptanması, belirgin çevre boyutlarının seçilmesi ve bunların etkilerinin
belirlenmesi
• çevre amaç ve hedeflerinin kesinleştirilmesi
• çevre programlarının başlatılması
• İSG tehlikelerinin saptanması, rsisk değerlendirmesi sonucunda tolere edilmeyecek ve kontrol
altına alınması istenen risklerin belirlenmesi
• İSG amaç ve hedeflerinin belirlenmesi
• İSG programlarının başlatılması
1
PDCA döngüsü gelişim çabalarının sürekliliğini koordine etmek amacıyla kullanılır. Gelişim programlarının dikkatli bir planlama ile
başlaması gerektiğini ve etkin işlemle bitmesi gerektiğini ve yine devam eden döngü süreci ile yeniden dikkatli planlamaya geçilmesini
vurgular ve gösterir.
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
•
Rev
:0
Page: 5 / 11
Çevre ve İSG konularıyla ilgili yasal şartlara uygunluğun sağlanması
4.4 – UYGULAMA ve İŞLEM
SEÇ Planlama Prosedürü’ne göre SEÇ sistemi içinde yönetilmesi ve kontrol altında tutulması
gereken konular belirlendikten sonra, uygulamanın kontrol altında tutulabilmesi için organizasyonel
konular, iletişim, dokümantasyon kontrolu, operasyonların kontrolu ve acil durumlar için çeşitli
prosedürler uygulanır.
Ayrıca şirketteki SEÇ yapılanmasını tanımlamak üzere Proje Organizasyon şeması “Ek 1”
verilmiştir. Merkez organizasyon ile proje organizasyonu arasındaki bağlantı “Ek 2” verilmiştir.
Yönetim Sistemleri Müdürü, şirket üst yönetimi tarafından SEÇ konularında şirketteki faaliyetleri
yönlendirmek ve yönetmek ve dış ilişkilerde şirketi temsil etmek üzere görevlendirilmiştir. Bu işlevin
şantiyelerdeki uzantısı ise Şantiye SEÇ Sorumlu’sudur. Proje yöneticisi tarafından görevlendirilen
Şantiye SEÇ Sorumlusu, şantiyedeki SEÇ faaliyetlerinin yönetilmesi ve Merkez ile eşgüdümün
sağlanmasından sorumludur. Sisteminin doğası gereği yaygın bir alanan yayılması, birbirinden
farklı uzmanlıkları gerektirmesi ve saha faaliyetlerinin yoğunluğu nedeniyle fonksiyonlararası
ekipler görev almaktadır. Bu ekipler hem merkezde hem de her şantiyede ayrı ayrı oluşturulmakta
ve gerek SEÇ Planlaması ve istişare konularında, gerekse operasyon kontrolu, izlem ölçme
konularında aktif görev almaktadırlar.
4.5 – KONTROL ve DÜZELTİCİ FAALİYET
Operasyonlar sırasında gerçekleştirilen işlerin izlenmesi, ölçülmesi, aksaklıkların düzeltici
faaliyetler ile tekrarlanmayacak şekilde giderilmesi ve önleyici yaklaşım ile acil durumlara hazırlıkı
olunması için “kontrol et” aşaması ile ilgili prosedürler uygulanır.
4.6 – YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ
Tüm sistemin proje yönetim ekipleri ve daha sonra da tüm şirketin üst yönetimi tarafından gözden
geçirlmesi sağlanır. Bu çalışma entegre sistemin gereklerine göre ve “Yönetim sorumluluğu
Prosedürü”ne göre yapılır.
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Rev
:0
Page: 6 / 11
EK 1: Proje Organizasyon Şeması (Tipik)
Tarih : 07.03.2006
Rev. : 4
DOĞUŞ İNŞAAT ve TİCARET A.Ş.
PROJE ORGANİZASYON ŞEMASI
- ÖRNEK
PROJE MÜDÜRÜ
.
PROJE YÖNETİM SİSTEMLERİ
SORUMLUSU
MALİYET KONTROL
TEKNİK BÜRO
İNŞAAT İŞLERİ
Proje İşleri
ŞANTİYELER
Hakediş, Kesin Hesap ve
Mukavele Tatbikat
Ön Üretim İşleri
Planlama ve Raporlama
Uygulama İşleri
Ölçüm İşleri
Kalite Kontrol
Bilgi İşlem
HUKUK İŞLERİ DANIŞMANI
SEÇ SORUMLUSU
MAKİNA, İKMAL ve
BAKIM
MALİ V E İDARİ İŞLER
Atölye (Bakım -Onarım)
Muhasebe
Arazi Bakım
Personel
İşletme
İdari İşler
Satınalma
Ambar
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Rev
:0
Page: 7 / 11
EK 2: Yönetim Sistemleri Merkez Organizasyon ve Proje Organizasyonu ilişkisi
DOĞUŞ İNŞAAT ve TİCARET A.Ş.
Kalite, Çevre ve İSG Yönetim Sistemleri Merkez ve Şantiye İlişkisi
MERKEZ
Tarih
Rev.
: 30.08.2003
:0
YÖNETİM KURULU
GENEL MÜDÜR
YÖNETİM SİSTEMLERİ
(YÖNETİM TEMSİLCİSİ)
.
GN. MD. YRD.
İNŞAAT
.
ŞANTİYE
PROJE MÜDÜRÜ
PROJE YÖNETİM
SİSTEMLERİ SORUMLUSU
SAĞLIK-EMNİYET-ÇEVRE
(SEÇ) SORUMLUSU
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Rev
:0
Page: 8 / 11
EK 3: ISO 9001:2000, ISO 14001:2004 VE OHSAS 18001:1999 İLE ENTEGRE SİSTEM
DOKÜMANTASYONU ÇAPRAZ REFERANS LİSTESİ
Standartların Referansları
ISO
ISO
OHSAS
9001:2000
14001:2004
18001:1999
4.1
4.1
4.1
Doğuş Yönetim Sistemi
Doküman Adı
Süreç yönetimi prosedürü
4.2.1
4.4.4
4.4.4
Kalite el kitabı
SEÇ el kitabı
4.2.2
4.4.4
4.4.4
Kalite el kitabı
SEÇ el kitabı
4.2.3
4.4.5
4.4.5
4.2.4
4.5.4
4.5.3
5
5.1
4.4.1
4.2
4.4.1
4.3.1
4.3.2
4.4.1
4.2
4.4.1
4.3.1
4.3.2
4.2
4.2
Dokümanların
kontrol
altında
tutulması prosedürü
Kayıtların kontrol altında tutulması
prosedürü
Yönetim sorumluluğu prosedürü
Kalite, Çevre ve İSG Politikaları
SEÇ planlama prosedürü
Otorite onayları prosedürü
Kalite el kitabı
SEÇ el kitabı
5.2
5.3
5.4
5.4.1
4.3
4.3.3
4.3
4.3.3
5.4.2
4.3.3
4.3.4
5.5
4.1
4.1
5.5.1
5.5.2
5.5.3
5.6
6
4.4.1
4.4.1
4.4.3
4.6
4.4.1
4.4.3
4.6
4.4.1
6.1
Stratejik planlama prosedürü
SEÇ planlama prosedürü
İletişim ve danışma prosedürü
İletişim ve danışma prosedürü
Kalite el kitabı
SEÇ el kitabı
Finansal kaynakların yönetimi talimatı
6.2
6.3
4.4.2
4.5.1
4.4.2
4.5.1
6.4
7
4.5.1
4.4
4.4.6
4.5.1
4.4
4.4.6
İnsan kaynakları prosedürü
Altyapı prosedürü
Makine ekipman malzeme yönetimi
prosedürü
Makine bakım prosedürü
Altyapı prosedürü
Proje yönetimi prosedürü Operasyon
kontrolu prosedürü
Tanımlayan
Entegre
Yönetim
Sistemleri (IMS)
Kalite
Yönetim
Sistemi
SEÇ
Yönetim
Sistemi
Kalite
Yönetim
Sistemi
SEÇ
Yönetim
Sistemi
IMS
IMS
IMS
IMS
IMS
SEÇ
Sistemi
Kalite
Sistemi
SEÇ
Sistemi
IMS
IMS
Yönetim
Yönetim
Yönetim
IMS
IMS
IMS
IMS
IMS
Kalite
Sistemi
SEÇ
Sistemi
Kalite
Sistemi
Yönetim
Yönetim
Yönetim
IMS
IMS
IMS
IMS
SEÇ
Yönetim
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
4.4.6
:0
Page: 9 / 11
Standartların Referansları
ISO
ISO
OHSAS
9001:2000
14001:2004
18001:1999
7.1
Rev
4.4.6
Doğuş Yönetim Sistemi
Doküman Adı
Tanımlayan
Proje planlama prosedürü Operasyon
kontrolu prosedürü
Sistemi
IMS
SEÇ
Sistemi
Kalite
Sistemi
7.2
İş geliştirme prosedürü
Teklif prosedürü
7.3
Tasarım prosedürü
Kalite
Sistemi
Satınalma prosedürü
Mobilizasyon prosedürü
Şantiye
yönetimi
prosedürü
Demobilizasyon prosedürü
Operasyon kontrolu prosedürü
İzleme ve ölçme araçlarının kontrol
altına alınması prosedürü
IMS
IMS
İzleme, ölçme, analiz prosedürü
Müşteri memnuniyeti prosedürü
IMS
Kalite
Sistemi
İç denetim prosedürü
Uygun olmayan ürünün kontrolu
prosedürü
IMS
IMS
IMS
IMS
Sürekli iyileştirme prosedürü
planlama prosedürü
IMS
SEÇ
Sistemi
IMS
IMS
SEÇ
Sistemi
7.4
7.5
4.4.6
4.4.6
4.4.6
4.4.6
7.6
4.5.1
4.5.1
8
8.1
8.2.1
4.5
4.5.1
4.5.1
8.2.2
8.2.3
8.2.4
8.3
4.5.5
4.5.1
4.5.1
4.5.3
4.5.4
4.5.1
4.5.1
4.5.2
8.4
4.5.1
4.5.2
4.3.3
4.5.1
8.5.1
8.5.2
8.5.3
4.5.3
4.4.7
4.3.4
4.5.2
4.4.7
SEÇ
Düzeltici ve önleyici faaliyet prosedürü
Düzeltici ve önleyici faaliyet prosedürü
Acil durum prosedürü
Yönetim
Yönetim
Yönetim
IMS
Yönetim
IMS
Yönetim
Yönetim
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
EK: ISO 14001:04 ve OHSAS 18001:1999 Sertifikaları
Rev
:0
Page: 10 / 11
Date : 01.11.2006
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Rev
:0
Page: 11 / 11
EKLER
EKLER
EK I KAYA OCAĞI YÖNETİM PLANI (“G” SAHASI) ............................................................... 2
EK II GEÇİRİMSİZ MALZEME OCAĞI YÖNETİM PLANI (““A, B, C, D” SAHALARI) ............. 15
EK III FİLTRE MALZEME OCAĞI YÖNETİM PLANI.............................................................. 19
(“E, F” SAHALARI) .............................................................................................................. 19
EK IV KAZI MALZEMESİ YÖNETİM PLANI .......................................................................... 20
EK V ENJEKSİYON İŞLERİ YÖNETİM PLANI ....................................................................... 22
EK VI EMİSYON VE TOZ KONTROL YÖNETİM PLANI .......................................................... 23
EK VII GÜRÜLTÜ KONTROLÜ YÖNETİM PLANI .................................................................. 24
EK VIII SU VE ATIK SU YÖNETİM PLANI............................................................................ 26
EK IX KATI ATIK YÖNETİM PLANI...................................................................................... 28
EK X TEHLİKELİ ATIK YÖNETİM PLANI.............................................................................. 30
Tıbbi Atık Yönetimi.............................................................................................................. 33
Beton Atık Yönetimi ............................................................................................................ 33
Malzeme Yönetimi............................................................................................................... 34
EK XI YABAN HAYAT YÖNETİMİ ......................................................................................... 36
EK XII SAHA EROZYON VE HEYELAN KONTROLÜ YÖNETİM PLANI ................................... 38
EK XIII SAĞLIK VE EMNİYET PLANI................................................................................... 40
Acil Durum Müdahale .......................................................................................................... 41
Yangın Yönetimi ................................................................................................................. 41
Patlatma İşleri .................................................................................................................... 42
EK XIV SAHA İÇİ VE DIŞI TRAFİK YÖNETİM PLANI........................................................... 44
Saha İçi Trafik Yönetimi ...................................................................................................... 44
Saha Dışı Trafik Yönetim Planı.............................................................................................. 45
EK XV HALKLA İLİŞKİLER YÖENTİM PLANI ...................................................................... 47
1. Bilgilendirme Mekanizması .............................................................................................. 48
2. Katılım ve Danışma Mekanizması ..................................................................................... 48
3. Mağduriyetleri Giderme Mekanizması ............................................................................... 48
EKLER ................................................................................................................................. 53
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF- YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EKLER
Sy. 1 / 53
EK I
EK I
KAYA OCAĞI YÖNETİM PLANI (“G” SAHASI)
1. “G” KAYA OCAĞI SAHASI TANIMI
Saha Yeri Tanımı:
Kaya ocağı (“G” malzeme ocağı), Şekil-2’de gösterildiği gibi, Artvin-Erzurum karayolunun 90.
kilometresinde ve yolun sağ yamaçlarında 545.00 m ~ 800.00 m kotlarında yer almaktadır. Yaklaşık
150,000 m2 işletim alanından oluşmakta olup, buradan yaklaşık 10,000,000 m3 kazı yapılması
planlanmaktadır. Kaya ocağından baraj aksına olan ulaşım mesafesi 5 km’dir.
Ulaşım ve Servis Yolları:
Kaya ocağı sahasından baraj aksına ulaşım için ikincil bir servis yolu yapılacak olup, bu yol karayolu
veya köy yolu ile çakışmayacaktır.
Topoğrafya:
Artvin-Erzurum devlet yolunun bitişiğindeki Oltu Nehrine yukarılardan aşağı doğru inen ve kaya ocağı
yamacının topuğundan geçen bir kurudere yatağı mevcuttur. Kurudere yatağının sağ tarafındaki arazi
yaklaşık 10 -20 derece eğime sahipken, kaya ocağının bulunduğu sol tarafındaki arazi ise daha dik bir
eğime (yaklaşık 30–40 derece) sahiptir. (Bkz. Şekil-1, 3, 4)
Drenaj:
Kazı şevindeki palyelerin enine eğimleri şev dibi yönünde teşkil edilecektir ve ayrıca boyuna doğrultuda
da eğim verilecektir. Sonuç olarak palyelerden sular gelişigüzel geçemeyecek ve sular istenilen
uzunluktaki palyeler boyunca akacaktır. Uygun olan yerlerde, palye üzerinden su akışı kontrollü olarak
daha alt seviyelerdeki şevlere yönlendirilebilecektir. Böylece, üst seviyelerden alt seviyelere doğru
yoğun su ve beraberindeki malzemelerin akışı engellenecektir.
Malzeme yükleme işlemlerinin yapıldığı her bir platformda, potansiyel su birikmelerinin önüne geçmek
amacıyla, platform eğimi şevden daha çok kaya ocağının açık yönüne doğru olacaktır.
Kaya ocağı için planlanan ulaşım yolları ve baraj işletme alanına giden ulaşım yolları üzerinde yan
drenaj
hendekleri
olacaktır
ve
bu
drenaj
sistemlerinden
gelen
sular
güvenli
bir
şekilde
uzaklaştırılacaktır. Diğer bir deyişle, servis yollarına giden su akıntıları yolun yapısını bozmadan drenaj
kanalları ile yönlendirilecek ve suyun yolun üzerine toplanması kontrollü olarak engellenecektir.
(Şekil-5)
Jeoloji
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu: YSF- YÇYP -01
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 2 / 53
EK I
Çoruh havzasında yaşları genellikle Jura ila Tersier dönemleri arasında değişen tortul ve volkanik
kayaçlar ile Permiyen öncesi ve Permo-Karbonifer çağlarından kalma rejyonal metamorfizma geçirmiş
metamorfik kayaçlar ile karşılaşılır. Kaya ocağı işletmesinin gerçekleştirileceği alanda hakim kayaçlar
İkizdere magmatitleri (bazalt, granit, granodiyorit, mikro-granit) şeklindedir.
İşletim Dönemi:
Kaya ocağı işletmesi memba ve mansap batardolarının yapımı ile başlatılacak ve baraj gövdesinin
tamamlanmasına kadar devam edecektir.
Sahanın mevcut kullanım şekli:
Kaya ocağı baraj aksından yaklaşık 5 km mesafede Oltu çayı sol sahilinde belirlenmiştir. Bu bölge
üzerinde halihazırda konut binaları mevcut değildir. Ancak, kaya ocağı ulaşım yolları ile işletim alanının
yakınında işletimden etkilenebilecek Yeniköy yerleşim alanı mevcuttur. Kaya ocağının işletimine
başlamadan önce, DSİ tarafından Yeniköy kamulaştırılacak ve yeniden yerleşimi sağlanacaktır.
Kaya ocağı ulaşım yolları:
Kaya ocağı ulaşım yolları, Yüklenici tarafından işletmeye ve mevcut topoğrafyaya uygun olarak
planlanacak ve DSİ tarafından onaylanacaktır.
Heyelan potansiyeli:
Kaya zemin üzerinde çok az miktarda fazla derin olmayan toprak mevcut olduğundan, heyelan
potansiyeli sözkonusu değildir. Mevcut kaya oluşumları heyelan bakımından potansiyel risk
taşımamaktadır.
Akarsu bölgeleri:
Kaya ocağının ön tarafında Oltu Çayına karışan bir kuru dere yatağı mevcuttur. Oltu Çayının sol
sahilinde Artvin–Erzurum devlet yolu yer almaktadır. Esas olarak Oltu Çayının sağ tarafında yer alacak
olan yeni ulaşım yolu ile Oltu Çayının ve devlet yolunun üzerinden geçilerek kaya ocağına ulaşılacaktır.
(Şekil 2)
2. İŞ PROGRAMI
Kaya ocağının işletim planı, projenin başlamasını müteakip arazide yapılacak ölçümlere dayalı olarak ve
değişik ölçeklerde hazırlanacak harita üzerinde gösterilecektir.
Genel prensipleriyle kaya ocağı işletmesine yönelik tip kesitler Şekil 6’da belirtilmiştir.
İş ilerleme adımları:
1. İlk aşamada, ölçüm ekibi tarafından arazi üzerindeki şev çizgisi çizilecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 3 / 53
EK I
2. Gerektiğinde kayalığın üzerindeki bitkisel toprak sıyrılarak, kamyonlarla depo alanına (Şekil-1,
2) taşınacaktır.
3. Arazi üzerindeki patlayıcı dolum delikleri için sondaj deliği yeri işaretlenecek ve sondaj işlemi
yapılacaktır.
4. Sondaj çalışması bittiğinde, planlanmış olan patlatma çalışması için, patlayıcı malzeme
yerleştirilecektir.
5. Patlatılan kaya malzeme kamyonlara doldurulacak ve belirlenen ulaşım güzergahları üzerinden
baraj gövdesine taşınacaktır.
Kaya ocağı İşletme Ruhsatı
Kaya ocağı işletimine başlamadan önce, kaya ocağının işletim haklarını yükleniciye devredecek olan
DSİ tarafından “Kaya ocağı İşletme Ruhsatı” alınacak ve yükleniciye kaya ocağını işletme hakkı
devredilecektir.
3. KAYA OCAĞI İŞLETMESİ
Çıkarılacak malzeme miktarı:
Baraj gövde dolgusu için kaya ocağından yaklaşık 9 milyon m3 kaya malzeme taşınacaktır. Bununla
birlikte az miktarda da olsa dolgu için uygun olmayan kaya malzemeler olabilecektir. Bu malzeme
bitkisel toprak depo alanına taşınacak ve bitkisel topraktan ayrı bir yerde depolanacaktır.
Bitkisel toprak kazısının stoklanması:
Kaya ocağındaki kazı çalışmasına başlamadan önce, bitkisel toprak buldozer yardımıyla sıyrılacak,
kamyonlara yüklenecek ve 3 km mesafedeki en yakın geçici depo alanına taşınacaktır. Kaya ocağı
işletimi sırasında, baraj dolgusu için uygun olmayan diğer malzemeler de kamyonlara yüklenerek
yukarıda açıklandığı gibi bitkisel toprak depo alanına götürülecektir.
İşletme saatleri:
İşletme günde 2 vardiya şeklinde gerçekleştirilecektir. Gündüz vardiyası içindeki çalışma saatleri;
07:00~12:00, 13:00~18:00 olup, gece vardiyası içindeki çalışma saatleri 19:00~24:00, 01:00~06:00
olacaktır.
Kademe boyutları:
Şekil-6 da gösterildiği gibi, her bir kademenin (yani kazı yüzeyindeki palyeler arası) dik yüksekliği
yaklaşık 12 m olacaktır. Şev yüzeyinin yatay ile yapmış olduğu açı 81° (1 yatay: 6 dikey) olup, buna
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 4 / 53
EK I
göre şev uzunluğu 12,16 m olacaktır. Palye genişlikleri 2,00 m ve her 5 palyede bir 15,00 m
genişliğinde güvenlik palyesi olacaktır.
Patlatma:
Kaya ocağı kazı çalışmaları ile ilgili olarak kademeli kaya delme-patlatma yöntemi kullanılacaktır. Delik
paterni, hazırlanan kademelerdeki patlayıcı dolumu Şekil-7’de verilmiştir. Başlangıçta tanımlanan
delme ve patlatma parametreleri, patlatma sonucu elde edilen malzemenin istenen dane boyu
dağılımına uygun olarak, gerektiği şekilde değiştirilebilir.
Binalar:
Kaya ocağı işletiminde çalışan personelin ihtiyaçlarını karşılamak için prefabrik binalar kurulacaktır. Bu
binaların
sahadaki
yerleri,
patlatma
işlerinden
ve
araç
trafiğinden
etkilenmeyecek
şekilde
belirlenecektir.
Kırma:
Baraj gövde dolgu çalışmaları için, patlatma sonucu elde edilen kaya malzemelerin kırılması
planlanmamaktadır. Bu nedenle, kırma tesisi temin edilmeyecektir.
Kamyon hareketleri:
Patlatılan malzemeler ekskavatör yardımı ile kamyonlara yüklenecek ve baraj sahasındaki dolgu
alanına taşınacaktır. Taşıma sırasında, yükleme noktası ile kaya ocağından çıkış arasındaki yol,
mümkün olduğu kadar boş olacaktır. Diğer bir deyişle, biri dolu kamyonlar için diğeri ise boş
kamyonlar için olmak üzere iki yol olacaktır. Bu yolların eğimleri birbirinden farklı olacaktır.
Kamyonların boş veya dolu olduklarını belirten renkli bayraklar kullanılacaktır.
Kaya ocağı işletmesi malzeme imalatını kesintisiz olarak gerçekleştirecek şekilde düzenlenecektir. Bu
nedenle, kaya ocağının belli bölümlerinde delme işlemi devam ederken, kazı ve yükleme işlemleri
patlatma işlemlerinin daha önce tamamlanmış olduğu alanlarda yapılacaktır. Malzemeler mümkün
olduğu ölçüde niteliklerine ayrılacak ve inşaat sahasında gerektiği şekilde iç kaya, dış kaya ve riprap
bölgelerine taşınacaktır. Kamyonlar üzerinde, taşıdığı malzemenin özelliklerini belirten bir etiket olacak
ve
dolgu
bölgesindeki
görevliler
bu
etiketler
yardımıyla
kamyonları
ilgili
dolgu
bölgesine
yönlendireceklerdir.
Kaya ocağı Makine ve Ekipmanları:
Kaya ocağı işletim planının gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan makine ve ekipman aşağıdaki gibidir:
4 adet üstten darbeli hidrolik tip delici makine, 1 adet CAT D-8 eşdeğeri dozer, 1 adet lastik tekerlekli
yükleyici (6.3 m3 kova kapasiteli), 1 adet 7.0 m3 kova kapasiteli Shovel-ekskavatör, 1 adet CAT-14H
tipi greyder, 1 adet 250 cfm kompresör, 4 adet mobil (Hi-Lite) aydınlatma jeneratörü, 1 adet 15 ton
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 5 / 53
EK I
kapasiteli su tankeri, 3 adet kamyon (40 ton taşıma kapasiteli) ve 15 adet kamyon (52 ton taşıma
kapasiteli).
4. ÇEVRE KORUMA
Kaya Düşmesine Karşı ve Erozyon Kontrolü için Önlemler:
Erozyon ve istenmeyen heyelanın meydana gelmesini önlemek üzere, şevlerin eğimli ve palyeli olması
tasarlanmıştır. Kaya oluşumunun şev stabilitesi yüksektir, ancak, kaya düşmelerini ve sularla birlikte
malzemelerin üst kotlardan aşağıya sürüklemesini engellemek için, palyelerin tamamlanmasından
sonra, palyelerin üst yüzeyindeki gevşek malzemeler sıyrılarak kaldırılacaktır.
Gürültü ve Toz Kontrolü:
Gürültü ve tozun etkilerini minimum düzeye indirmek üzere, yapılacak periyodik muayene ve bakım
aktiviteleri ile tüm makinelerin uygun işleyişi sağlanacaktır. Makine ve ekipman operatörler tarafından
her vardiya öncesinde kontrol edilecektir. Gres yağı, su, filtre, gerektiğinde antifriz, lastikler, kamyon
kasaları/paletler, yükleme donanımları muayene edilecektir. Ayrıca, ekipmanın çalıştırıldığı kilometreye
ve/veya saate bağlı olarak, projenin Makine ve İkmal departmanı tarafından periyodik bakımlar
planlanacak ve bu aktiviteler yapılan bu plana uygun olarak gerçekleştirilecektir. Tüm ulaşım ve taşıma
yollarında su püskürtme yöntemiyle toz bertaraf edilecektir. Yukarıda da Ulaşım ve Servis Yolları
bölümünde açıklandığı gibi bu yollar karayolu trafiği ile çakışmayacaktır.
Sağlık ve Emniyet:
Delme-patlatma işlemleri sırasında alınacak emniyet önlemleri için–EK XIII-Sağlık ve Emniyet
Planı/Patlatma Çalışmaları bölümüne bakınız. Bir kaza olması durumunda, DOĞUŞ İNŞAAT standart
Acil Durum Müdahale Prosedürü geçerli olacaktır.
Yaban Keçileri:
ÇED saha çalışmaları sırasında, kaya ocağı alanında vahşi keçiler olduğu gözlenmemiştir veya rapor
edilmemiştir. Kaya ocağının işletimine başlanmasıyla, bu bölge insanların yoğun çalıştığı bir bölge
olacağından yaban keçileri bu bölgeye hareketlilik ve gürültü nedeniyle yaklaşmayacaktır. Bu alan daha
sonra rezervuarda su tutulması nedeniyle sular altında kalacağından, yaban keçileri burada
barınamayacaklardır.
5. ORGANİZASYON YAPISI
Kaya ocağı işletmesinde çalışacak gurubun içinde kaya ocağından sorumlu mühendis, kaya ocağı
işletiminden sorumlu formen, nakliyeden sorumlu formen, iş makinesi operatörleri, makine tamir ve
bakım personeli, saha kayıt görevlisi, puantör, işaretçiler ve düz işçiler yer alacaktır. İki vardiya için
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 6 / 53
EK I
burada, patlatma mühendisi, iki formen, on operatör, kırk sürücü, beş vasıfsız işçi, beş kişilik onarım
ve bakım ekibi ve yine beş kişilik patlatma ekibinden oluşan toplam 68 kişi çalışacaktır.
6. SAHANIN ESKİ ŞEKLİNE GETİRİLMESİ
Kaya ocağının işletileceği şevlerdeki bitki örtüsü çalılık olup, buralarda koruma altında bulunan veya
ender görülen bitki türleri bulunmamaktadır.
Kaya ocağı işletmesi, baraj gövde yapımının tamamlanmasıyla birlikte sona erecektir. Bu kaya ocağı
(malzeme ocağı) Yusufeli Rezervuarı ile birlikte sular altında kalacaktır. Bu nedenle, kaya ocağı işletme
çalışmalarının tamamlanmasından sonra sahanın eski haline getirilmesi aktivitelerine, rezervuar işletme
seviyesinin üzerinde kalan kısmı dışında ihtiyaç olmayacaktır. Görsel restorasyon çalışmaları DSİ’nin
talimatlarına uygun olarak yapılacaktır. Kaya ocağındaki kaya yüzeylerinde tekrar bitki yetişmesine
olanak verecek miktarda toprak kalmamış olacaktır. Çalıların ve yerel ağaç türlerinin yeniden oluşması,
mümkün olan çevredeki yerlerde, DSİ’nin koordinasyon altında Orman Bakanlığı Artvin Bölge
Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 7 / 53
EK I
N
Oltu Çayı
ERZURUM
Mevcut kuru
Dere Yatağı
Bitkisel toprak depo alanı
(Ayrıntılar için Şekil 2)
Kaya ocağı işletme sahası
(3 boyutlu görünüş için –
bkz. Şekil 4)
Şekil-1: Kaya ocağı İşletim Planı Genel Görünüşü
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 8 / 53
EK I
N
Kaya ocağının
girişi
Bitkisel toprak depo
alanı (hacim 50.000 m3)
ERZURUM
Mevcut Artvin-Erzurum
yolu-Oltu Çayı mevki
Şekil-2: Bitkisel toprak depolama alanı
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 9 / 53
EK I
Artvin-Erzurum
devlet yolu
Şekil-3: Palyelerin üç boyutlu görüntüsü
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 10 / 53
EK I
İşletim üst sınırı
(900.00m ASL)
Mevcut dere yatağı
Şekil-4: Palyelerin üç boyutlu görüntüsü (Farklı bir açıdan)
Not: Üstten üçüncü 15 metre genişlikteki emniyet palyesi yaklaşık 720 m
kotundadır. (Palye teşkili için bakınız Şekil 6)
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 11 / 53
EK I
Drenaj Su Akış Hattı
(Oltu Çayına)
Şekil-5: Kaya ocağı İşletim Planı Üzerinde Yüzeysel Su Akış Drenajının Gösterimi
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 12 / 53
EK I
Şekil-6: Palye Tipik En-kesiti
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 13 / 53
EK I
Şekil-7- Tipik Delik Paterni ve En Kesiti
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK I
Sy. 14 / 53
EK II
EK II
GEÇİRİMSİZ MALZEME OCAĞI YÖNETİM PLANI
(“A, B, C, D” SAHALARI)
1. SAHA TANIMI
Saha Yeri Tanımı:
Geçirimsiz malzeme ocaklarının yerleri (“A, B, C, D”) ÇED Raporu, Bölüm IV, Şekil IV.13 İnşaat
Malzeme Sahaları Haritası üzerinde gösterilmiştir. Buna göre, “A” ve “B” malzeme ocakları, baraj
yerinden memba yönünde 13 km mesafede Görgülü köyü yakınında yer almaktadır. “C” ocağı Arpacık
Köyü yakınında yer alırken, “D” ocağı Oltu ve Tortum çaylarının birleştiği noktaya yakın yerdedir.
Bunların baraj yerine olan mesafeleri sıra ile 12 km ve 9 km’dir.
Ulaşım için mevcut devlet yolları kullanılacaktır.
Drenaj:
Ocak kademelerindeki palyeler şev tarafına doğru eğimli ve ayrıca da boyuna doğrultuda eğimli
yapılarak, yağmur suları veya zeminden gelebilecek yeraltı suları, palye boyunca akıtılacaktır. Bu
sayede, üst kotlardan alt kotlara doğru olabilecek yoğun su ve beraberindeki malzeme akışlarının
önüne geçilmiş olacaktır. Ocak içerisinde yükleme yapılan platformlarda da taban eğimi tepe tarafına
doğru değil, açık tarafa doğru yapılarak, olası su birikmelerinin önüne geçilmiş olacaktır.
Ocak içerisinde planlanmış olan taşıma yollarında; kenar drenajları yapılarak, suyun yol üzerinde
birikmesi önlenecektir.
Jeoloji:
“A” ve “B” geçirimsiz malzeme alanlarındaki temel kayaları, Yusufeli formasyonunun spilitinden (Bazalt)
ve Pügey formasyonunun kireçtaşı ve kırmızı şeyl ile kireçtaşı, kumtaşı, marn-konglomera ve şeyl
ardalanmasından oluşmaktadır.
“A” geçirimsiz malzeme alanında, kırmızı toprak olarak adlandırılan kırmızı renkli bir malzeme bulunur.
Bu malzeme, nitelik açısından geçirimsiz çekirdek için olumlu özelliklere sahiptir; ancak tahmin edilen
miktarı tüm baraj çekirdek dolgusu için yeterli değildir.
Öte yandan, “B” geçirimsiz malzeme alanında siyah toprak olarak adlandırılan malzeme, tüm dolgu için
yeterli olmakla birlikte, bir miktar montmorillonit içermesi nedeni ile şişme açısından düşündürücüdür.
Bu nedenle, bu malzemenin geçirimsiz çekirdekte fazla miktarda kullanılması arzu edilmemektedir.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF- YÇYP -01
05
HAZİRAN 2007
EK II
Sy. 15 / 53
EK II
Dolayısıyla, teknik şartnamede tarif edildiği gibi uygun geçirimsiz dolgu malzemesi elde etmek için “B”
malzemesi kırmızı kil ile karıştırılacaktır.
“C” ve “D” geçirimsiz malzeme alanlarındaki malzemeler, nispeten daha iri tanelidir ve geçirimsiz
çekirdekte kullanılabilmeleri için ince taneli malzeme ile karıştırılmaları gerekmektedir.
Arazi kullanımı:
Geçirimsiz malzeme ocaklarının işletmesine memba ve mansap batardolarının yapımı ile başlanacak ve
gövde dolgusu tamamlanıncaya kadar devam edilecektir. Halihazırda bu arazi herhangi bir amaçla
kullanılmamaktadır. Malzeme ocaklarına giden yol güzergahı üzerinde işletmeden etkilenebilecek olan
bir yerleşim alanı (Kınalıçam Köyü) mevcuttur; bu nedenle bu alan malzeme ocaklarının işletiminden
önce kamulaştırılacaktır. Aynı şekilde, malzeme ocakları da DSİ tarafından kamulaştırılacaktır.
Heyelan potansiyeli:
“A” ve “B” geçirimsiz malzeme alanlarında etkili olabilecek ve önceden tespiti yapılmış olan Görgülü
heyelanı mevcuttur. Ancak, heyelanlı bölgenin yüzey eğimi 11 derece ölçülmüştür ve bu eğim Teknik
Şartnamede belirtilen eğimden az olduğundan, heyelanın tümünün kaymasına neden olması
beklenmemektedir. Heyelan alanında kaymalar görülse bile, bunların küçük boyutlu ve lokal olacağı
kabul edilmektedir.
2. İŞ PROGRAMI
Proje başladığında arazide yapılacak ölçümler ile değişik ölçeklerde hazırlanacak olan haritalar temel
alınarak geçirimsiz malzeme ocağı iş programı hazırlanacaktır. Geçirimsiz malzeme ocağı işletme planı
ise ayrıca bu çalışmalara paralel olarak hazırlanarak verilecektir.
İş ilerleme adımları:
1. Hazırlanmış
olan
işletme
projesindeki
tepe
şev
üstü
hattının
araziye
uygulanması
(işaretlenmesi).
2. Zemin üzerindeki bitkisel toprak malzemenin sıyırılması ve kamyonlara yüklenerek mümkün
olan en yakın depo yerine taşınması.
Depo yerlerinin konumu:
Teknik şartnamede öngörülen şartların sağlanması için A ve B geçirimsiz malzeme ocaklarından
çıkarılan malzemelerin depo alanında karıştırılması işlemi ve depolanması gerçekleşecektir.
3. GEÇİRİMSİZ MALZEME OCAĞI İŞLETME YÖNTEMİ
Çıkarılacak malzeme miktarı
İhtiyaç duyulan geçirimsiz malzeme miktarları yaklaşık 2,5 milyon m3 tür.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF- YÇYP -01
05
HAZİRAN 2007
EK II
Sy. 16 / 53
EK II
Bitkisel toprak kazısının stoklanması
Kil ocağında kazı çalışmalarına başlamadan önce gereken yerlerde geçirimsiz zeminin üzerindeki örtü
dozer yardımı ile sıyrılarak kamyonlara yüklenip en yakın depoya nakledilecektir. Ayrıca ocak işletmesi
sırasında dolguda kullanılamayacak nitelikte olan malzeme de kamyonlara yüklenerek yukarıda
açıklandığı gibi en yakın depoya nakledilecektir.
Kademe boyutları:
Ocak işletmesinde genel şev stabilitesini sağlamak için kazı yukarıdan aşağıya doğru ve
palyelendirilerek yapılacaktır.
Kamyon hareketleri:
Malzeme ekskavatör ile kamyonlara yüklenerek dolgu yerine taşınacaktır.
Emniyet ile ilgili önlemler için EK XIII-Sağlık ve Emniyet Planı’na bakınız. Ayrıca, DOĞUŞ İNŞAAT acil
durum müdahale prosedürü de uygulanacaktır.
4. ÇEVRE KORUMA
Geçirimsiz malzeme ocağı alanı ve diğer malzeme alanları için bitki türleri ve bitki örtüsü ile ilgili olarak
çevresel açıdan herhangi bir hassasiyet bulunmamaktadır. Özel koruma gerektiren endemik tür veya
türler bulunmamaktadır. Geçirimsiz malzeme ocağı alanlarında, bazı kuş gözetleme evleri mevcuttur
(başka bir yaban hayatı kayıdı mevcut değildir), ancak bunlardan hiçbiri IUCN listesinde mevcut
değildir, başka bir deyişle IUCN kapsamında herhangi bir koruma statüsü sözkonusu değildir. Bu
nedenle, bu alanlar ile ilgili olarak çevresel açıdan herhangi bir hassasiyet bulunmamaktadır.
Erozyon kontrolü:
Erozyon ve istenmeyen toprak kaymalarının meydana gelmemesi için, şevler yatık eğimli ve palyeli
olarak planlanmaktadır.
Gürültü ve toz kontrolü:
Gürültü ve toz etkilerini en aza indirgemek için, çalışan tüm iş makinelerinin eksoz sistemleri kontrol
edilerek sağlıklı çalışmaları sağlanır. Ayrıca kullanılan tüm yollar yeteri kadar sulanarak, toz çıkması ve
çevreye zarar vermesinin önüne geçilecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF- YÇYP -01
05
HAZİRAN 2007
EK II
Sy. 17 / 53
EK II
Sahanın eski şekline getirilmesi:
“A” geçirimsiz malzeme alanının sadece küçük bir bölümü sular altında kalmayacaktır. Bu sahanın üst
bölümleri için, DSİ tarafından peyzaj ve yeni bitki örtüsü oluşturma önlemleri alınacaktır. “A” geçirimsiz
malzeme alanının sular altında kalmayacak küçük bölümü için DSİ tarafından bir “A Restorasyon Planı”
hazırlanacaktır. Bu çalışma mevcut iklime uygun yerel türlerin yeniden oluşumunu kapsayacaktır.
Restorasyon alanının büyüklüğü malzeme çıkarılması işlemi başladığında belirlenecektir.
5. ORGANİZASYON YAPISI
Geçirimsiz malzeme ocağı işletmesinde çalışacak Yüklenici gurubunda, geçirimsiz malzeme ocağından
sorumlu mühendis, geçirimsiz malzeme ocağı işletiminden sorumlu formen, nakliye sorumlu formeni, iş
makinesi operatöleri, makine tamir ve bakım personeli, saha kayıt görevlisi, puantör, işaretçi ve düz
işçiler yer alacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF- YÇYP -01
05
HAZİRAN 2007
EK II
Sy. 18 / 53
EK III
EK III
FİLTRE MALZEME OCAĞI YÖNETİM PLANI
(“E, F” SAHALARI)
“E” ve “F” malzeme alanları olarak belirlenen Oltu dere yatağı alüvyon kaynakları, baraj dolgusunun
ince filtre ve kaba filtre zonlarında ve bağlı tesislerin yapımı için beton agregası olarak kullanılacaktır.
“E” ve “F” Filtre malzeme ocaklarının yerleri ÇED Raporu, Bölüm IV, Şekil IV.13 İnşaat Malzeme
Sahaları Haritası üzerinde gösterilmiştir.
Çıkarılan filtre malzemesi yıkanacak ve gerektiğinde Teknik Şartnamesinde istenen gradasyonu
sağlamak üzere elenecektir.
Dane boyu dağılımı uygun olduğu için alüvyon kaba filtre malzemesi olarak kullanılacaktır. Öte yandan,
alüvyondan ince filtre malzemesi elde etmek üzere malzemenin dane boyutu 76 mm’den büyük olan
danelerin elenerek ayrılması gereklidir. Kazı sonrası elenmeyecek olan tuvenan mazeme doğrudan
baraj dolgusunun filtre bölümüne taşınacaktır.
Filtre malzemesi ocaklarının işletimi sırasında, nehir seviyesi altında kalan bölümler, etkinlik
bakımından Drag-Line tipi makine ile kazılacaktır. Yeterli miktardaki malzeme miktarı önceden
kazılacak ve yağmur sezonlarında ve nehir suyu seviyesi yüksek olduğunda kullanılabilmek üzere geçici
depo alanlarında saklanacaktır. Depolanacak malzeme miktarı, iş programına göre yapılacak imalatlara
göre belirlenecektir.
Ulaşım için mevcut devlet yolları kullanılacaktır.
Filtre Malzeme Ocağı İşletimi için Makine ve Ekipman:
Filtre malzemesi ocağı işletiminde Back-Hoe ve/veya Drag-Line ekskavatörler, loderler ve buldozerler
kullanılacaktır.
Malzeme Ocağı İşletme Ruhsatı
Malzeme ocağı işletimine başlamadan önce, DSİ malzeme ocağının “İşletme Ruhsatı”nı çıkartarak
işletim haklarını yükleniciye devredecektir.
Emniyet ile ilgili önlemler için EK XIII-Sağlık ve Emniyet Planı’na bakınız. Ayrıca, DOĞUŞ İNŞAAT acil
durum müdahale prosedürü de uygulanacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF- YÇYP -01
05
HAZİRAN 2007
EK III
Pg. 19 / 53
EK IV
EK IV
KAZI MALZEMESİ YÖNETİM PLANI
Tanım
Su kavuşumu ile Yusufeli İlçesi arasında sol sahilde, agrega, bitkisel toprak ve kayadan oluşan
geçirimli ve geçirimsiz malzemeler için Geçici Depolama Alanı ve Kalıcı Malzeme Atık Depo Alanı teşkil
edilecektir. Bu alanlar ileride Yusufeli Rezervuarı altında kalacaktır ve bundan böyle “Ana Depo Alanı”
olarak anılacaktır. (Bkz. Harita 1)
Depo alanları toz kaynağı olabilir. Bu nedenle, noktasal kaynaklı olmayan kirlilik potansiyelini azaltacak
önlemler alınmalıdır. Kazı malzemesi depo alanlarının en iyi şekilde kullanılabilmeleri için aşağıdaki
uygulama şekilleri geçerli olacaktır.
Önlemler
•
Geçirimsiz Malzeme Ocağı Yönetim Planı hazırlanacak ve EK II Kapsamında tanımlandığı üzere
uygulanacaktır.
•
Dolusavak kazısından çıkan uygun kaya malzemesi daha sonra dolgu işlerinde kullanılmak
üzere depolanacaktır.
•
Kum, bitkisel toprak malzemesi vb. ince malzeme depoları yağmurdan korunacaktır. Bitkisel
toprak malzemesi geçici olarak depolanacaktır. Yine bitkisel toprak malzemesi, toprağın mikrofauna
(edafone)
özelliklerinin
korunabilmesi
için
maksimum
2
metre
yüksekliğinde
depolanacaktır. Toprak verimliliğinin korunması için, toprak depoları yonca tohumları gibi
tohumlar atılmak suretiyle yeşillendirilecektir. Bu yeşillendirme tohumları, aynı zamanda rüzgar
ve yağmur suyu etkisiyle toprağın taşınmasını da önleyecektir.
•
Kazıdan atık malzeme çıkması halinde, bu malzeme Türk Katı Atık Kontrolü Yönetmeliği’ne
uygun olarak belirlenen atık malzeme sahalarında bertaraf edilecektir.
•
EK I-Kaya ocağı Yönetim Planı’na bakınız.
•
EK II –Geçirimsiz Malzeme Ocağı Yönetim Planı’na bakınız
•
EK III- Filtre Malzeme Ocağı Yönetim Planı’na bakınız
•
EK VI-Emisyon ve Toz Kontrol Yönetim Planı’na bakınız.
•
Gürültü kontrol önlemleri için EK VII-Gürültü Kontrol Yönetimi Planı’na bakınız.
•
Malzemenin depo alanından/alanına taşınmasının etkilerini azaltmak üzere, EK XIV-Saha İçi ve
Dışı Trafik Yönetim Planı’na bakınız.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK IV
Sy. 20 / 53
EK IV
ANA DEPO
SAHASI
Harita 1: Ana Depo Sahası Yerleşimi
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK IV
Sy. 21 / 53
EK V
EK V
ENJEKSİYON İŞLERİ YÖNETİM PLANI
Önlemler
•
Enjeksiyon işlemleri sırasında oluşan atık sular; delme işlemlerinden çıkan sediman yüklü sular,
çimento içerikli atıksu ve muhtemel olarak katkı maddeli atık sular su kirliliğinin önüne geçmek
amacıyla çökeltme havuzunda çökeltilecektir.
•
Beton ile kirlenmiş su toprağa boşaltılmayacak; Oltu, Tortum ve Çoruh nehirlerine veya drenaj
borularına akmasına veya toprağa sızıp geçmesine izin verilmeyecektir.
•
Enjeksiyon karışımında kullanılacak malzemeler için hazırlanan Malzeme Güvenlik Bilgi Formları
(MGBF) imalatçı şirketten alınacak ve belirtilen önlemler uygulanacaktır.
•
Enjeksiyon çalışmaları uzun süre kesintiye uğradığında, enjeksiyon borularının yıkanması
gerekecektir. Boruların yıkanması sonucu ortaya çıkan atık sular, şütler aracılığıyla enjeksiyon
imalat tesislerindeki çökeltme havuzlarına yönlendirilecektir.
•
Beton katkı malzemelerinin taşıma sırasında küçük miktarlarda da olsa kazara dökülmesi
halinde, bunların ortadan kaldırılmasında bentonit kil kullanılacaktır. Çünkü, bentonit iki türde
mevcut bir emicidir: şişme bentonit, ki bu tür sodyum bentonit diye de anılır ve şişmeyen
bentonit veya buna da aynı zamanda kalsiyum bentonit denir. Sodyum betonit ıslak
olduğunda genleşir ve suda kendi kuru ağırlığının birkaç yüz katı suyu emebilir. Bentonit kil,
yağ dökülerek kirlenmiş suya eklendiğinde batırma işlevi görür.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF- YÇYP -01
05
HAZİRAN 2007
EK V
Sy. 22 / 53
EK VI
EK VI
EMİSYON VE TOZ KONTROL YÖNETİM PLANI
Tanım
Saha çalışmalarından ve araç ve tesislerin (örn. beton karıştırma ve kırma) emisyonlarından
kaynaklanan toz yayılması, inşaat sahaları ve ulaşım yolları etrafında hava kalitesini olumsuz yönde
etkileme potansiyeline sahiptir. Konsorsiyum, malzeme ocak alanları, kırma ve beton karıştırma
tesisleri ve yol yapımı, dolgu ve tünel yapımı gibi inşaatla ilgili aktivitelerden, ve malzeme taşınması ve
inşaat işleri kampından kaynaklanan tozun kontrol edilebilmesine yönelik yöntemleri uygulayacaktır.
Önlemler
En azından, proje sahası içerisinde inşaat çalışmalarından kaynaklanacak toz oluşumunu önleyecek
aşağıdaki önlemler uygulanacaktır.
•
Yol yapımı çalışmaları sırasında kullanılan asfalt tesisi toz kollektörleriyle donatılmış olacaktır.
•
Asfaltlanmamış yollar üzerinde kazı ve dolgu çalışmaları, makine ve ekipmanların hareketleri
ve toz oluşumuna neden olan diğer çalışmalar sırasında oluşan toz partikül emisyonlarını
azaltmak üzere, gerekirse/gerektiğinde arazözler kullanılacaktır.
•
Sahaya girerken ve sahadan çıkarken ve karayolunda seyir halinde iken, kamyonlar için hız
sınırı 50 km/saat olacaktır.
•
İnşaat işleri için, Euro 2 ve Euro 3 standartlarına uyacak şekilde, modern ekipman ve araçlar
seçilerek kullanılacaktır.
•
Makine ve araçların egzos sistemleri ve emisyon seviyeleri muayene edilecek ve Türk Hava
Kalitesi Kontrol Yönetmeliğine uygun olmaları sağlanacaktır. Muayene sıklığı, sahada kurulacak
olan Makine ve İkmal Departmanı tarafından kararlaştırılacaktır.
•
Türk Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, Madde 7’ye tamamen uyulacaktır.
•
Kamyonlarla ince malzeme taşınması durumunda, bunlar toz oluşumunu engellemek üzere
uygun şekilde kapatılacaktır.
Yukarıdaki önlemlerin tanımlanması, uygulanması ve denetlenmesi Saha Çevre Müdürü’nün
sorumluluğunda olacaktır.
Yukarıda belirtilen uygulamalara ilaveten, tüm yeraltı çalışmaları için, yeraltındaki havanın çalışanların
sağlık ve emniyetine uygun şartlarda olmasını sağlamak üzere mekanik/cebri havalandırma sistemleri
kullanılacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK VI
Sy. 23 / 53
EK-VII
EK VII
GÜRÜLTÜ KONTROLÜ YÖNETİM PLANI
Tanım
İnşaat işlerinde gürültü modelleme çalışmalarına dayalı olarak, Çevreli ve Tekkale köyleri dışında,
seçilen en yakın yerleşim alanları için, en kötü senaryoda bile gürültü seviyesinin müsaade edilebilir
sınırlar (inşaat işleri için 70 dBA sınırı ve yol yapımı işleri için 75 dBA sınırı) içinde olduğu
hesaplanmıştır.
Modelleme çalışmaları sırasında en kötü koşullar kullanıldığından, gerçek gürültü seviyeleri daha da
düşük olacaktır, yani önemli etkiler beklenmemektedir. (Yusufeli Barajı ve HES Projesi ÇED Raporu)
Bununla birlikte, inşaat çalışmaları sırasında ortaya çıkan sürekli ve darbeli (sondaj, patlatma vs.)
gürültüler için, DOĞUŞ İNŞAAT tarafından bir gürültü kontrol planı uygulanacaktır.
Önlemler
Proje sahasında sabit ve mobil ekipmanlar için, en azından aşağıdaki kontrol önlemleri uygulanacaktır.
•
Yeni inşaat ekipman ve araçlarının satın alınması sırasında, bunların EURO 1 Dış Mekan
Ekipmanı Avrupa Direktifi ve Türk Gürültü Kontrol yönetmeliğine uygun olmalarına önem
verilecektir. Egzos susturucularının daha iyi olması, fan tasarımındaki yenilikler ve geliştirilen
hidrolik sistemleri nedeniyle, yeni ekipman, eskiler ile karşılaştırıldığında önemli ölçüde daha
sessizdir. Eski ekipman üzerinde, yeni susturucu takmak veya ses emici malzemeler takmak
gibi küçük değişiklikler yapılmak suretiyle bunlar daha da sessizleştirilebilir. Buna ilaveten, bu
ekipman ve araçların operatörleri gürültünün olumsuz etkilerine karşı kişisel koruyucu
ekipmanlarla korunacaktır. Ayrıca, uygun şekilde bakımları yapıldığı taktirde, eski ekipmanlar
da daha sesiz olabilir. Makine/ekipman bakımına artan şekilde özen gösterildiği taktirde, iş
sahası gürültü seviyeleri azalırken, makine/ekipman kullanım ömrü uzar, ve bunların kullanımı
daha güvenli hale gelir. Basit bakım çalışmaları gürültü seviyesini en az %50 oranında azaltır.
Sonuç olarak, eski ve yeni tüm ekipmanlar, en iyi çalışma düzeyinde muhafaza edilecektir.
•
Tüm ekipmanlara, yukarıda belirtilen şekilde uygun susturucu veya uygulanabilir olduğunda
akustik kapaklar takılacaktır. Bu tür gürültü azaltıcı cihazların kullanılabilirliği/uygulanabilirliği
çalıştırılan makine(ler)in yerleşim yerlerine veya kapalı alanlara yakın olup olmadığı gibi saha
koşullarına bağlıdır.
•
Kaynaktan uzaklaşıldığında gürültü seviyesinin hızlı bir biçimde düşmesi sebebiyle, uygun olan
hallerde, gürültü kaynağı olan ekipman işçilerden ve çevresel olarak duyarlı alanlardan
mümkün olduğu kadar uzağa yerleştirilecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK VII
Pg. 24 / 53
EK-VII
•
Gerektiğinde, gürültülü ekipmanın çevresi geçici bariyer/muhafazalar (örn. Ses emme
malzemesi içeren kontrplak) ile donatılacaktır. Bu bariyerler gürültü seviyelerini önemli ölçüde
azaltırlar.
•
Rölantide çalışan ekipmanlar gürültünün azaltılabilmesi için kapatılacaktır. Araç ve ekipman
operatörleri kendi işleri ile ilgili olarak bilgilendirilmek üzere eğitilecektir.
•
Patlatma işlemlerinde gürültü kontrolü için “EK I-Kaya ocağı Yönetim Planı” na bakınız.
Sahaya özgü önlemlerin tanımlanması, uygulanması ve denetlenmesi Saha Çevre Müdürü’nün
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK VII
Pg. 25 / 53
EK-VIII
EK VIII
SU VE ATIK SU YÖNETİM PLANI
Tanım
Baraj dolgusu ile çevresindeki yapılar ve tesislerin yapımında ihtiyaç duyulacak olan su tüketim
noktaları ve hesaplanan su tüketim miktarları Yüklenici Çevre Yönetim Planı, Bölüm 3 Saha İmalat
Tesisleri, Madde 3.1.4. kapsamında verilmektedir.
Önlemler
•
Evsel Atık Su Arıtma ve Boşaltım: İşçi kamp tesislerine ait evsel atık su, Türk Su Kirliliği Kontrol
Yönetmeliği, tablo 21.2 kapsamında belirtilen sınır değerlere uygun olmak üzere, biyolojik
paket arıtmada arıtılacaktır. Ayrıca, biyolojik paket arıtma tesisleri Dünya Bankası kılavuzlarına
ve
AB
mevzuatına
uyumlu
olan
Türk
Çevre
Mevzuatına
uygun
olacak
şekilde
tasarlanacaklardır. Biyolojik paket arıtma tesisinin tam yeri ve ayrıntıları projenin başlamasını
müteakip verilecektir. Sahadaki minimum personel sayısı, işçiler ve mühendisler olmak üzere
300 kişi olacaktır ve inşaat çalışmalarının en yoğun olduğu dönemde bu sayı 1800’e kadar
çıkabilecektir. Saha içerisinde 1000 kişi/ünite kapasitesine sahip, iki adet biyolojik paket arıtma
olacaktır. İşletim kapasitesi sahadaki kişi sayısına göre belirlenecektir. Örneğin, inşaat
çalışmalarının en yoğun olduğu dönemlerde, paket arıtmalar tam kapasite ile çalıştırılacaktır.
•
Agrega yıkama-eleme tesislerinden çıkan kullanılmış “2,000 m3 yıkama suyu/gün” atık su için
bir çökeltme havuzu inşa edilecektir. Çökeltme havuzunda biriken malzeme periyodik olarak
temizlenerek kalıcı depo alanlarında bertaraf edilecektir.
•
Beton işlemlerinden (beton karıştırma vb.) çıkan atık sular çökeltme havuzunda çöktürülecek
ve su kirliliğinin önlenmesi için nötr hale getirilecektir. (EK X-Tehlikeli Atık Yönetim Planı –
Beton Atıkları Yönetimi)
•
Beton harcı ile kirlenmiş olan su, toprağa boşaltılmayacak ve Oltu, Tortum ve Çoruh
nehirlerine veya drenaj borularına akıtılmayacak veya toprağa sızmasına izin verilmeyecektir.
(EK X- Tehlikeli Atık Yönetim Planı – Beton Atıkları Yönetimi)
•
Memba ve mansap batardolarının yapımında, geçirimsiz perde imalatı sırasında oluşan atık
sular çökeltme havuzunda çöktürülecek ve su kirliliğini önlemek üzere nötr hale getirilecektir.
•
Tüm atık su arıtma tesislerinin performanslarının izlemesi (çökeltme havuzu da dahil)
başlangıçta ayda bir kez yapılacak olup, inşaat çalışmaları ilerledikçe bu tesislerin izlenme
sıklığı gözden geçirilecek ve saha koşulları ve sezona göre güncellenecektir.
•
Nehir yatağında ve yakınında yapılan tüm çalışmalar sırasında oluşabilecek (örn. Oltu çayındaki
“E” ve“F” malzeme ocakları vb.), sedimantasyon ve türbülansın kontrol edilmesi amacıyla silt
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK VIII
Sy. 26 / 53
EK-VIII
eleği ve çıkarılan filtre malzemelerinin depolandığı yerlerdeki drenaj suyu için çökeltme
havuzları vb. gibi özel önlemler alınacaktır.
Sahaya özgü önlemlerin tanımlanması, uygulanması ve denetlenmesi Saha Çevre Müdürü’nün
DERİN KUYU SUYU:
•
Türkiyede yeraltı suyunun kullanılması ve bunların kullanımı için derin kuyuların açılması
DSİ’nin sorumluluğundadır ve bu kuyular DSİ talimatları ile açılabilir ve bu kuyuların suyu
kullanılabilir.
•
İnşaat çalışmalarının başlamasını müteakip, DSİ tarafından yayınlanacak talimatlar ile derin
kuyuların yerleri tespit edilecektir. Mevcut koşullar (hacim, kot gibi) ile ilgili olarak ihtiyaç
duyulan bilgiler DSİ XXVI. Bölge Müdürlüğü tarafından özetlenecektir. Bu bilgiler ışığında,
Yüklenici uygun “derin kuyu işletim sistemini” hazırlayacaktır.
•
Derin kuyulardan çekilen su, beton imalatı için beton karıştırma tesislerinde ve inşaat
sahasında evlerde kullanılacaktır. Evsel amaçlı kullanılacak olan su, Su Kirliliği Kontrol
Yönetmeliğinde verilen içme suyu standartlarına uygun olarak analiz edilecek ve bu analiz
sonuçlarına göre arıtılacaktır.
•
Kuyudan pompalanan su, nehir suyu akış rakamları ile karşılaştırıldığında oldukça küçük bir
rakam olan 5 l/san~50 l/san (0.005~0.050 m3/san) civarındadır. Bu nedenle, derin çukurlar
Oltu nehri alüvyonunda yer aldığından akiferin olumsuz etkilenmesi olasılık dışıdır ve tarımsal
sulama, küçük kapasitelerde çalışan derin kuyu pompaları nedeniyle zarar görmez. Çünkü, bu
bölgede yerüstü suyu fazladır ve yeraltı suyu yerel kullanıcılar tarafından kullanılmamaktadır.
Oltu dereyatağı alüvyonunda açılan derin kuyulardan su çıkarılmasının sürekli olması ve bunun
yakın yerleşimlere ve çevreye olabilecek muhtemel olumsuz etkileri inşaat çalışmalarının
başlamasından önce değerlendirilecektir. Bununla birlikte, su çıkarılmasının bazı özel
durumlarda (örn. düşük debi, düşük yağış miktarı,…) potansiyel olumsuz etkilerinin olması
durumunda, bu etkileri azaltacak özel önlemler (örn. bulanık suların geri dönüştürülerek
kullanımı, alternatif kaynak bulma vb. su ile ilgili önlemler, …) geliştirilecek ve Saha Çevre
Müdürü’nün sorumluluğunda uygulanacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK VIII
Sy. 27 / 53
EK-IX
EK IX
KATI ATIK YÖNETİM PLANI
Tanım
İnşaat çalışmalarından çıkan katı atıklar; ağaç, betonarme demir parçaları, borular, civatalar, çiviler,
atık beton, tuğla, ambalaj malzemeleri ve kesik elektrik kablo parçaları, tehlikeli olmayan ekipman
parçaları vb.den oluşur. Bu tür atıklara “İnşaat Atıkları” denir.
Diğer atıklar, ayda yaklaşık 2 ton düzeyinde olan içecek kutuları, kahve bardakları, kağıt ve plastik
paketleme/ambalaj malzemeleri, sigara paketleri, yiyecek artıkları ve aluminyum folyo, plastik ve cam
parçaları vb. gibi inşaat alanında ikamet eden inşaat işçilerinden kaynaklanan katı atıklardır. Bunlara
“Evsel Atıklar” denir.
DOĞUŞ İNŞAAT Türkiye’de yürürlükte olan iş sağlığı ve güvenliği ile çevre yönetim mevzuatına uygun
olarak çalışmalarını yürütür. Ayrıca, DOĞUŞ İNŞAAT, ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS 18001 yönetim
sistemleri belgelerine sahiptir; ve tüm çalışmalarını ve projelerini bunlara uygun olarak yürütür. Katı
Atık Yönetimi DOĞUŞ İNŞAAT’ın en iyi uygulamaları kapsamındadır. Katı atık yönetimi ilkelerinin
Yusufeli Projesinde uygulanması aşağıdaki bölümde açıklanmaktadır.
Önlemler
Sahanın temiz tutulması ve atık nedeniyle çevre kirliliğinin azaltılması için aşağıdaki önlemler
alınacaktır.
•
Katı atıklar, Türk Katı Atık Kontrol Yönetmeliğine uygun olarak en yakın belediyece belirlenen
katı atık depolama alanında toplanarak bertaraf edilecektir.
•
Atıkların yağmur suyundan etklenmemesi veya rüzgarlı havalarda atıkların dağılmasını ve
kaybolmasını önlemek üzere, sahada kapaklı ve yeterli sayıda konteyner bulundurulacaktır.
•
Sahadaki evsel atıklar haftada iki kez toplanacak olup; yağmurlu veya rüzgarlı durumlarda bu
toplama işi her gün yapılacaktır.
•
Zehirli sıvı atıkların (kullanılan yağ, çözelti ve boyalar) ve kimyasalların (asit, katkı maddeleri,
kür malzemeleri vb.) katı atık konteynerlerine karışmaması için katı atık konyernerlerinin üzeri
uygun şekilde etiketlenecektir. İlaveten, proje personeli farklı türlerdeki katı atıkların uygun
şekilde toplanması ve imha edilmesi konularında eğitilecektir.
•
Konteynerler dolmadan, atıkların düzenli olarak toplanabilmesi için Yusufeli Belediyesi ile
anlaşma yapılacaktır.
•
İnşaat atıkları ile evsel atıkların, sadece Artvin Valiliği tarafından belirlenen katı atık depo
sahalarında toplanması, kaldırılması ve bertaraf edilmesi sağlanacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu: YSF-YÇYP-01
EK IX
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
Sy. 28 / 53
EK-IX
•
Mümkün olan yerlerde, inşaat ve evsel atık oluşumu, atık malzemelerin yeniden kullanılması
veya geri dönüşümü ve yapılacak uygun planlama ve tasarım ile en aza indirilecektir. Örneğin,
betonarme çelik çubukların uzunluğunun tasarlanması aşamasında, çelik malzemelerinden atık
oluşumunun ve kirliliğin önlenmesi için 12 metre’lik imalat uzunluğu dikkate alınacaktır.
•
İnşaat atıkları ve evsel atık prosedürlerinin uygun şekilde uygulanmasının sağlanması ve
bunun izlenmesi Saha Çevre Müdürü’nün sorumluluğundadır.
•
İnşaat işçilerine inşaat atık ve evsel atık depolama ve işlemlerinin uygun şekilde yapılabilmesi
doğrultusunda talimatlar verilecektir.
•
Geri dönüşümlü inşaat atığı ve evsel atık, bu proje için “Katı Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm
Prosedürü”ne uygun olarak diğer geri dönüşüme uygun olmayan malzemelerden ayrılacaktır.
Ayrıca, ayırma işlemi kaynakta sistematik bir şekilde yapılacaktır. (Bkz. Ek-2 “Katı Atık Yönetimi
ve Geri Dönüşüm Prosedürü”)
•
Hurda metal malzeme olması durumunda, bu malzemeler ya yeniden değerlendirilecek veya
hurdacılık alanında faaliyet gösteren şirketlere satılacaktır.
•
Ahşap ve karton atıklar mümkün olduğu ölçüde yeniden kullanılacaktır.
•
Tehlikeli atık olabilecek atıklar tehlikeli olmayan inşaat ve evsel atıklardan ayrılacaktır. Bu
ayırma
işlemi,
atık
türleri
konusunda
proje
personelinin
eğitilmesi
sonrasında
gerçekleştirilecektir.
•
İnşaat sahasındaki evsel atıkların bertaraf edilmesi işleminin işçiler ve ziyaretçiler tarafından
yapılması yasaklanmıştır.
•
İnşaat sahası Bölüm Müdürleri tarafından günlük olarak evsel ve inşaat atığı bakımından
kontrol edilecektir.
•
İnşaat kamp sahası ve çevresinin her zaman temiz ve düzenli tutulmasına dikkat edilecektir.
•
Toplanan evsel ve inşaat atıkları drenaj sistemleri veya akan su çevresinde depolanmayacaktır.
•
Hiçbir atık sahada bertaraf edilmeyecek veya sahaya gömülmeyecektir. Atıkların, yasal
olmayan biçimde, inşaat kamp sahası içine, kamuya ait yolların üzerine veya çevre alanlara
veya nehir içerisine boşaltılmalarına izin verilmeyecektir.
•
Atık malzemelerin, bitkilerin ve çöplerin sahada yakılmasına izin verilmeyecektir.
Yukarıdaki önlemlerin, sahaya özel olarak beilrlenmesi, uygulanması ve izlenmesi Saha Çevre
Müdürü’nün sorumluluğunda olacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
EK IX
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
Sy. 29 / 53
EK-X
EK X
TEHLİKELİ ATIK YÖNETİM PLANI
Tanım
Tehlikeli atıklar, yüzeysel akan sulara veya toprak içine veya yeraltı suyuna karışmasını engelleyecek
prosedürlere uygun olarak toplanacak, depolanacak ve bertaraf edilecektir.
Aşağıdaki atık türleri tehlikeli atıklardır: petrol ürünleri, beton kürü bileşenleri, yumuşatıcılar, foseptik
atıkları, boyalar, vernik, ahşap koruyucular, asfalt ürünleri, böcek ilaçları, asitler, çözücüler vb. Proje
kapsamında tehlikeli olabilecek başka atıklar da olabilir. Ayrıca, tehlikeli olmayan atıkların bu tehlikeli
atıklarla temas etmesi ve bu şekilde kirlenerek tehlikeli atığa dönüşmeleri mümkündür.
DOĞUŞ İNŞAAT Türkiye’de yürürlükte olan iş sağlığı ve emniyeti ile çevre yönetim mevzuatı ve
yönetmeliklerine uygun olarak çalışmalarını yürütür. Ayrıca, DOĞUŞ İNŞAAT ISO 9001, ISO 14001 ve
OHSAS 18001 yönetim sistemleri belgelidir ve tüm çalışma ve projelerini bunlara uygun olarak yürütür.
Bu nedenle, Tehlikeli Atık Yönetimi, DOĞUŞ İNŞAAT’ın en iyi uygulamalarından biri olarak Yusufeli
Projesinde de uygulanacaktır.
Sahada karşılaşılabilecek tehlikeli ürünler aşağıdakiler olabilir;
Boyalar
Deterjanlar
Macun/Yapıştırıcılar
Epoksi Reçine
Dizel Yakıt
Piller
Su Arıtma Kimyasalı
Propan
Motor Yağı
Tutkal
Tıbbi Atıklar
Kum/Silikat
Yağlama Malzemeleri
Asetilen
Cam lifi
Yalıtım Macunu
Hidrolik Sıvı
Antfriz
Beton Yapıştırıcıları
Böcek İlaçları
Asfalt Ürünleri
Asitler
Su sızdırmazlık
Çözücüler
Çimento
Ahşap Koruyucular
Petrol Ürünleri
Petrol ürünlerinin inşaat aktivitelerinde kullanımı oldukça yaygındır. Araç işletimlerinde, elektrikli
ekipmanlarda ve genel ekipman bakımında yakıt ve yağlama malzemesi olarak kullanılırlar.
Bu malzemeler yağ, dizel yağı gibi yakıtlar, yağlama malzemeleri, gres yağı vb.’dir. Bu malzemelerin
bir çoğu toprağa ve diğer yüzeylere kolayca yapışır ve su içinde sağlık için yüksek oranda tehlikelidir.
Yağlar ve yağlı atıklar bu bölümde açıklanan önlemlere uygun olarak toplanarak uygun şekilde bertaraf
edilecektir ve daha sonra imalat süreci içerisinde atık yağ kullanan tesislere satılacaktır. Geri dönüşüm
sürecinde atık yağ, yağ çözücü, çözücüler, antfriz ve fren sıvısı ile karıştırılmayacaktır.
Bir diğer tehlikeli atık kaynağı sızıntı yapan araçlardır. Ekipman ve makinelerin düzenli muayene ve
bakımının uygun şekilde yapılması bu kaynaklardan oluşacak su kirliliğinin önüne geçecektir. Muayene
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK X
Sy. 30 / 53
EK-X
ve bakım aralıkları, proje başladığında Makine ve İkmal Departmanı tarafından hazırlanacak plana göre
belirlenecektir.
Önlemler
Tehlikeli atık nedeniyle olabilecek kirlenmeleri önlemek üzere, proje sahası içerisinde en azından
aşağıdaki önlemler alınacaktır.
•
Çevre, sağlık ve emniyet riski, petrol, kimyasal, zararlı ve tehlikeli madde ve malzemelerin
güvenli işlenmesi, depolanması, taşınması, kullanımı ve bertaraf edilmesi ile ilgili olarak
imalatçıdan Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MGBF) da dahil olmak üzere bilgiler alınacaktır.
•
Petrol, kimyasal, zararlı ve tehlikeli madde ve malzemelerin güvenli işlenmesi, depolanması,
taşınması, kullanımı ve bertaraf edilmesi ile ilgili olarak Türk mevzuatına (özellikle, Türk
Tehlikeli Atık Kontrol Yönetmeliğine (TAKY) uyulacaktır.
•
Orjinal ürün etiketleri çıkarılmayacak; ayrıca, tüm ürün konteynerleri okunaklı bir şekilde
etiketlenecektir. Örneğin, tehlikeli ürünler aşağıdaki şekilde etiketlenebilir:
Uyarı! Aşındırıcı ve Yanıcıdır
Dikkat
•
Etiketlerin düşmesine karşı önlem alınacaktır.
•
Tehlikeli malzemelerin kullanımında veya bunlarla temas edilmesi sırasında, kişisel koruyucu
ekipman kullanılacaktır. (Bkz. EK XIII-Sağlık ve Emniyet Yönetim Planı)
•
Aşındırıcı sıvılar, tutuşma özelliğine sahip sıvılardan ayrı olarak depolanacaktır.
•
Açıkta, görülebilen ve erişilebilen yerlerde, tehlikeli maddeler ile ilgili bilgi posterleri
bulundurulacaktır.
•
Çalışanlar ve alt yükleniciler EK XIII kapsamında açıklandığı gibi aşağıdaki konularda
eğitilecektir;
Tehlikeli atık depolama ve bertaraf prosedürleri.
İnsan ve çevre için potansiyel tehlike arzeden tehlikeli atıklar.
İnşaat sahası tehlikeli atıkları ile ilgili geçerli emniyet prosedürleri.
•
Gerekli uygulamaların gerçekleştiğinden emin olmak üzere, çalışanlar ve alt yükleniciler proje
süresince periyodik ve düzenli olarak SEÇ sorumlusu ve Saha Çevre Müdürü tarafından
denetlenecektir.
•
Sızıntı ve dökülmelerin olası olumsuz etkilerini azaltmak üzere, aşağıdaki uygulamalar hayata
geçirilecektir:
Tehlikeli atıkların ve daha çok tehlikeli maddelerin geçici olarak depolandığı alanlara ikinci
bir uygun kuşaklama yapılacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK X
Sy. 31 / 53
EK-X
Tehlikeli Sıvı maddelerin daha küçük konteynerlere aktarılması sırasında, dökülmeyi
önlemek üzere uygun boyutta huni kullanılacaktır.
Dökülen malzemelerin temizliğinde kullanılan bez, talaş gibi malzemeler, sahada ve
atölyelerde
kolay
erişilebilir
noktalarda
hazır durumda
bulundurulacaktır.
Dökülen
malzemeler derhal temizlenecek ve kirlenen temizlik malzemeleri belirlenen konteynerlere
uygun şekilde atılacaktır.
Tehlikeli malzeme ürünlerinin depolandığı alanlar sızıntı olup olmadığı bakımından düzenli
olarak incelenecek ve gerektiğinde onarımları yapılacaktır.
Bu projeye ait “Dökülme/Saçılma Önleme ve Müdahale Prosedürü”ne uygun olarak,
dökülme boyutuna bağlı olarak hangi dahili ve harici kurumlara bilgi verilmesi gerektiği
belirlenecektir.
Temizleme planının bir özeti uygun yerlerde asılı bulundurulacaktır. (EK-4 Dökülme/
Saçılma Önleme ve Müdahale Prosedürü’ne bakınız)
Bir dökülme dağılma olduğunda, mümkün olan en kısa zamanda derhal temizlenecektir;
Dökülen sıvının bir drenaj hattına veya akarsu mecraına karışma olasılığının olduğu
durumlarda, bunlar su toplama kanalından ayrılacaktır. Uygun olan yerlere yağ seperatörleri
konulacaktır.
Acil durum müdahale aktiviteleri uyarınca, gerekmedikçe dökülen malzeme toprağa
gömülmeyecek veya su ile yıkanmayacaktır.
EK XIII kapsamında açıklandığı gibi, çalışanlara dökülme/ saçılma önleme ve temizliği
konularında eğitim verilecektir.
Yakıt tankerlerinde bez, talaş gibi emici temizlik malzemeleri bulundurulacak ve bunlar
kullanım sonrası belirlenen konteynerlere uygun şekilde atılacaktır.
Araç ve ekipmanlar sızıntı olup olmadığı bakımından düzenli olarak muayene
edileceklerdir. Araç ve ekipmanların bakımı düzenli olarak yapılacaktır.
Dökülme/ saçılmanın boyutu Yusufeli Projesi imkanlarına göre çok büyük ise, bu bir acil
durum olarak değerlendirilecek ve DOĞUŞ İNŞAAT acil durum müdahale prosedürüne uygun
olarak ele alınacaktır. Bu durumda, dökülme/saçılmayı gözlemleyen kimse derhal “Acil Durum
Koordinasyon Ekibi”ne haber verecektir. İlk olarak, kaza bölgesi çevrelenmek suretiyle
koruma altına alınacaktır ve dökülen malzemenin kaynağı derhal kapatılacaktır. Bu arada,
Yusufeli İtfaiyesi ve Yusufeli İlçesi Jandarma Komutanlığı Saha Çevre Müdürü tarafından
durum hakkında bilgilendirilecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK X
Sy. 32 / 53
EK-X
Şantiyedeki revirde az miktarda hastane tipi tıbbi atık oluşacaktır. Tıbbi atıklar, Türk Tıbbi Atık Kontrol
Yönetmeliğine uygun olarak, bertaraf edilmek üzere Yusufeli Devlet Hastanesine gönderilecekleri
tarihe kadar, revir alanında güvenli bir bölgede, etiketli, kapalı konteynerler içinde muhafaza edilerek
geçici olarak depolanacaktır.
Tanım
İnşaat sahalarında beton atık yönetim prosedürleri ve uygulamaları geçerli olacaktır. Bunlar inşaatta
kullanılan beton, beton kamyonları, transmikserler, mobil veya sabit beton pompaları gibi beton
harcıyla kirlenmiş ekipman, boru, beton konveyör bantları, çimento şerbeti, vb. için geçerli olacaktır
Önlemler
Beton kaynaklı kirlenmenin önüne geçmek için aşağıdaki uygulamalar geçerli olacaktır.
•
Beton karıştırma tesislerinden (mobil veya sabit) çıkan atık su çökeltme havuzlarında
dinlendirilecektir ve su kirliliğinin önüne geçmek üzere atık su alkali seviyesi nötrleştirilecektir.
•
Beton ile ilgili aktivitelerden oluşan atıkların drenaj yollarına ve toplama kanallarına
akıtılmasına izin verilmeyecektir.
•
Günlük beton üretim miktarı inşaat programına uygun olarak belirlenecektir. Taze betonun
aşırı miktarda karıştırılmasından kaçınılacak ve bunun için her bir yapı için sipariş hacmi
planlanacaktır. Bu iş için görevlendirilen kimse, aşırı beton üretiminin önüne geçmek için
üretilen beton miktarını ve kalitesini kontrol edecektir.
•
Transmikserlerin yıkama işlemleri sadece belirlenen bölgelerde gerçekleştirilecektir. Drenaj
hatlarına, açık hendeklere veya su kanallarına akıtılmasına izin verilmeyecektir. Beton
karıştırma tesislerinin yakınında belirlenen bölgelerde, çökeltme havuzları yapılacak ve
buralara tabelalar konulacaktır.
•
Beton katkı malzemeleri için, imalatçısından “Malzeme Güvenlik Bilgi Formları” (MGBF)
alınacaktır. Tehlike ve emniyet önlemleri ile ilgili bilgi almak üzere ve dökülmelerde nasıl
hareket edilceğine ilişkin bilgi için MGBF kullanılacaktır.
•
Aşırı beton üretilmesi durumunda, bu fazla beton peyzaj çalışmalarında kullanılabilir veya kalıcı
bertaraf alanına atılabilir.
•
Çalışanlara burada açıklanan beton atık yönetimi teknikleri hakkında talimatlar verilecektir. Alt
yüklenicilerin çalışmalarını DOĞUŞ İNŞAAT Entegre Yönetim Sistemlerine uygun olarak
yürütmesi sağlanacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK X
Sy. 33 / 53
EK-X
•
Saha Çevre Müdürü beton atık yönetimi prosedürlerinin uygulanmasını sağlayacak ve kontrol
edecektir.
•
Beton karıştırma tesislerinin yakınına, transmikserlerin sürücüleri de dahil olmak üzere inşaat
personelinin bilgilendirilmesi amacıyla “Beton Yıkama Alanı” gibi levhalar asılı olacaktır.
•
Katılaşmış beton atıkları EK IX kapsamında açıklanan Katı Atık Yönetim prosedürlerine uygun
olarak bertaraf edilecektir.
Malzeme Yönetimi
Tanım
Tehlikeli maddeler içerebilecek deterjanlar, alçı sıva, mazot, yağ ve gres yağı gibi petrol ürünleri, asfalt
ve betonla ilgili bileşenler, katı ve sıvı malzemeler çevreye bırakılmayacaktır. Bu nedenle, malzemelerin
uygun kullanımı ve depolanması için, bu malzemelerin akarsulara ve çevreye boşaltılmasının en aza
indirilebileceği veya tamamen bertaraf edilebileceği şekilde, uygun prosedür ve uygulamaların yerine
getirilmesi önemlidir.
Önlemler
•
Sahaya teslim edilen ve orada depolanan malzemenin doğru ve güncel bir envanteri saha
ofisinde mevcut olacaktır.
•
Çalışanlar ve alt yükleniciler EK XIII kapsamında tarif edildiği gibi, malzemelerin uygun teslimi
ve depolama teknikleri konusunda eğitileceklerdir.
•
Sahada depolanan tüm tehlikeli maddeler için Malzeme Güvenlik Bilgi Formları (MGBF) mevcut
olacaktır.
•
Depolama alanları izinsiz girişleri önlemek için, çevre çiti, kilitli barakalar veya treylerle
güvence altına alınacaktır.
•
Ürünler, mümkün olan yerlerde, hava koşullarına dayanıklı sundurmalar altında saklanacaktır.
Konteynerler toprak seviyesinden yukarıda olacaktır ve kapakları sıkıca kapatılacaktır.
•
Depo sundurmaları Türk Yangın Yönetmeliğine Uygun olacaktır.
•
Sıvılar, petrol ürünleri ve malzemeleri uygun konteynerlerde saklanacak ve gereğinden fazla
doldurulmayacaktır.
•
Reaktif, tutuşma özelliği olan veya yanıcı sıvıların depolanması Türk Yangın Yönetmeliğine
Uygun olacaktır.
•
Malzemeler orjinal konteynerlerinde saklanacaktır ve orjinal ürün etiketleri okunabilir şekilde
muhafaza edilecektir.
•
Dok. Adı:
Hasarlı veya başka şekilde okunmaz hale gelmiş etiketler derhal değiştirilecektir.
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK X
Sy. 34 / 53
EK-X
•
Torba veya kutu içerisindeki malzemeler zeminden yukarıda depolanacak ve yağmur ve
rüzgardan korunmaları sağlanacaktır.
•
Depolama tesisleri uygun havalandırma donanımına sahip olacaktır.
•
Uygun depolama talimatları her zaman açık ve görülebilir yerlerde bulundurulacaktır.
•
Depolama sahaları temiz, düzenli tutulacak ve depolanan malzemeler için uygun yeterli
miktarda temizlik malzemeleri buludurulacaktır.
•
Depolama görevlileri acil durum dökülme prosedürleri ile ilgili olarak eğitilecekler ve katı ve sıvı
tehlikeli malzemelerin indirilmesi işlemleri sırasında hazır bulunacaklardır.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK X
Sy. 35 / 53
EK-XI
EK XI
YABAN HAYAT YÖNETİMİ
Tanım
Baraj sahası, rezervuarın bir kısmı ve ulaşım yollarının bazı kesimleri Çoruh Yaban Hayatı Koruma
alanında yer almaktadır. Sözkonusu bu koruma alanı içerisinde Sebzeciler, Irmakyanı, Yeniköy,
Morkaya, Kinalıçam, Arpacık ve İşhan gibi çeşitli yerleşim yerleri mevcuttur. Bu korumadaki amaç
bölgedeki yaban keçilerin korunmasıdır (referans olarak ÇED Raporuna ait V.3.6, VI.3.2, ve VI.5.6
bölümlerine bakınız). ÇED alan çalışmaları sırasında, yaban keçilerin Çoruh Vadisi yatağını ve yan
kollarını su içmek için kullandıkları, ve insanların oldukça az ve topoğrafyanın sarp olduğu Çoruh
Nehri’nin (rezervuar membaı, baraj bölgesi mansabı), Barhal Nehri’nin ve Oltu Nehri’nin (Tortum-Oltu
su kavuşumu ile Oltu-Çoruh su kavuşumu arasında) bazı noktalarında yüksek yerlerden nehre inerek
su içtikleri gözlemlenmiştir. Bunların kullandıkları yollar inşaat aktivitelerinden etkilenecektir. İnşaat
çalışmalarının başlamasından sonra, yaban keçilerin günlük kullandıkları yolları değiştirecekleri ve daha
az rahatsız edilecekleri bölgeleri seçecekleri tahmin edilmektedir. Ancak, hayvanların su içmek üzere
nehre ulaşımları daha zor olabilir. Öte yandan, inşaat çalışmalarının tamamlanması ve rezervuarda su
tutulmasından sonra, su içmek için rezervuar gölüne ulaşmak isteyen keçiler için yol trafiği tehlikeli
olabilir.
Bu nedenle, keçi ve diğer yaban hayat gruplarının rahatsız edilmesini en aza indirmek üzere inşaat
çalışmaları sırasında ve yolların tasarımında Koruma Alanı yönetim idaresi ile işbirliği içinde Yüklenici
tarafından bu konuda iyileştirici özel önlemler alınacaktır. (ÇED Raporu VIII.4.3, ve EK N’ye bakınız).
Önlemler
İnşaat aktiviteleri ile ilgili önlemler:
•
Çoruh Yaban Hayatı Koruma Alanı ve çevre bölgelerde avlanma yasağı getirilmiştir ve bu
yasağın uygulanması orman bekçileri ve jandarma tarafından kontrol edilmektedir. İnşaat
çalışmaları sırasında, inşaat personeli için avlanma kesinlikle yasak olacaktır (Davranış Kuralları
bölümüne bakınız). Bu kurala uyulmaması durumunda, kuralı ihlal eden personel için, alt
yüklenici personeli de dahil olmak üzere ceza uygulanacaktır.
•
İşçilere verilen eğitimlerde avlanma yasağı, belirlenen yolların dışında gerekli olmayan proje
trafiği, inşaat alanı dışındaki habitatın zarar görmesi ile ilgili açık talimatlar verilecektir. Buna
ilaveten, çalışanlar yaban keçilerini gördüklerinde derhal, Artvin Valiliğinde koruma yönetimine
düzenli olarak rapor veren Saha Çevre Müdürüne bilgi vereceklerdir.
•
İnşaat çalışmaları sırasında, makine ve işçilerin faaliyetleri, belirlenen inşaat sahası, kamp
tesisleri, kaya ocağı, geçirimli ve geçirimsiz malzeme ocakları ve belirlenen sürekli ve geçici
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XI
Sy. 36 / 53
EK-XI
ulaşım yolları ile sınırlı tutulacak ve bu sayede bitki örtüsü ve yaban hayata gereksiz zarar
verilmesinin önüne geçilmiş olacaktır.
•
İnşaat sahalarının etrafı geçici çit ile çevrilerek, buralara yaban hayvanların girmesi
önlenecektir.
•
İnşaat aktivitelerinin, bitki örtüsü, habitat ve yaban hayat üzerindeki potansiyel etkisi, diğer
çevre konuları için alınan önlemlerle de azaltılacaktır. Katı atıklar uygun şekilde bertaraf
edilecek ve atık su arıtma tesisleri kurulacak, bu şekilde, inşaat çalışmalarının su ve kara
habitatına olabilecek olumsuz etkileri en aza indirilecektir.
•
Proje sponsoru olan DSİ’nin aktivitelerinin bir bölümü olarak yaban keçileri ile ilgili çalışmalar
yapılacaktır (Yaban Hayat Yönetim Planı, ÇED Raporu EK N). Bu çalışmaların bir bölümü DSİ
tarafından sözleşme yapılan kalifiye uzmanlar tarafından yürütülecek olup, bu uzmanlar inşaat
süresinin yaban keçi veya diğer yaban hayatı üzerinde yaratacağı rahatsızlıkları ve olumsuz
etkilerini azaltacak önlemleri tanımlayacaklar ve tavsiyelerde bulunacaklardır. Bunların
arasında, inşaat nedeniyle habitat üzerinde olabilecek zarar ve kayıpların gözlemlenmesi
halinde Acil Durum Eylem planları da bu çalışmaya dahil olacaktır. Uzman çalışmalarının
sonucunda ihtiyaç duyulması halinde (yani yaban hayat uzmanları tarafından yürütülen saha
gözlemleri sonucu, inşaat işlerinden kaynaklanan herhangi bir olumsuzluğa derhal müdahale
edilmesinin gerektiği durumlarda), Yüklenici, sahaya özgü önlemlerin tasarımına katılacak ve
sahada yapısal önlemlerin inşaatını (yaban keçilerinin su içmek için vadideki su yataklarını
kullanmalarını en aza indirmek için, gelecekteki rezervuarın ve relokasyon yollarının yukarı
bölgelerinde uygun olan yerlerde sulama noktaları, çitler, vb gibi) yapacaktır.
•
Atanan Saha Çevre Müdürü yukarıdaki tüm konularda çevre ile ilgili koordinasyonu
yürütecektir.
Tasarım önlemleri:
•
Gelecekteki ulaşım yollarının bariyer etkisini azaltmak üzere, 3mx3m kutu menfezler inşa
edilerek yaban keçiler için bir alt geçit sağlanacaktır. Yolların tasarımına dahil olacak ayrıntılı
yerleşimler, Saha Çevre Müdürü, Koruma Alanı İdaresi ve diğer etkilenenlerin koordineli
çalışmaları sonucu belirlenecektir.
•
Relokasyon yolları üzerinde sürücüler tarafından yaban keçilerine çarpma olaylarını en aza
indirmek üzere, sürücüler için tabelalar konularak, olası hayvan geçişleri konusunda uyarılar
yapılacaktır ve bu tabelalar DSİ, Devlet Karayolları, Artvin Tabiat ve Milli Parklar Koruma
Müdürlüğü ile işbirliği içerisinde Yüklenici tarafından yolların belirli kesimlerine yerleştirilecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XI
Sy. 37 / 53
EK-XII
EK XII
SAHA EROZYON VE HEYELAN KONTROLÜ YÖNETİM
PLANI
Tanım
Yusufeli barajının temel kayası, nehrin her iki yamacında yaygın bir şekilde görünen İkizdere
granitleridir. Nisbeten yüksek erozyon riski olan alanlar, büyük ölçüde Yusufeli Projesi drenaj alanının
güney batı, güney doğu ve kuzey bölümlerinde yer alır. Özellikle, Oltu nehrinin aktığı alan, erozyona
dirençli olmayan bir hayli eğimli ve oldukça yumuşak toprağa sahip olması nedeniyle erozyon riski
taşımaktadır. Yusufeli Rezervuar alanına yakın olan, yüksek erozyon riski altında olan bazı alanlar,
geçmişte zaten erozyona uğramıştır. Bu alanın bazı bölümlerinde yüzeysel toprağın (bu alanda
tabandaki
kayalar
görülmektedir)
bulunmaması
nedeniyle,
ilave
büyük
çaplı
bir
erozyon
beklenmemektedir.
Bununla birlikte, yol çalışmaları sırasında, özellikle yağmurlu günlerde, şevlerde yapılacak kazı
çalışmaları nedeniyle erozyon ve bunun sonucu olarak da nehirde sedimentasyon olasılığının olması
sözkonusudur. Bu nedenle, erozyon ve sediman kontrolünde önlem alma maliyet bakımından en uygun
yöntem olduğundan, bu tür yerlerde erozyonun önlenmesi esastır.
Genellikle, Yusufeli Rezervuarının çevresinde bulunan alan orta derece erozyon riskine sahiptir.
Kayalıkların sağlam olduğu düşünülürse, baraj bölgesinin dalgalanma seviyesinde kıyı şeridi boyunca
önemli bir erozyon beklenmemektedir.
Bununla birlikte, inşaat çalışmaları sırasında erozyon riski ve nehre çok miktarda sediman taşıma
olasılığı bulunabilir. İnşaat ve kazı malzemelerinin depolanması, kazı aktiviteleri ve yüzeysel su akışları
risk kaynaklarıdır. Bu aktiviteler baraj yapım sahası içinde, malzeme ocaklarında ve yol yapımı
sırasında söz konusu olacaktır. Bazı yerlerde, bu etkiler kaçınılmazdır (örneğin relokasyon yolu
yapımının bazı bölümlerinde, patlatma yapılacak yerlerde), ancak bu etkilerin minimum düzeye
indirilmesi doğrultusunda önlemler alınabilir.
Önlemler
•
Tüm inşaat sahalarına (malzeme ocakları, taş ocağı, atık yeri, inşaat kampı,…) özel yüzeysel
su akış sistemleri oluşturularak, uygun boyuttaki sedimantasyon havuzlarına bağlanacaktır,
böylece su deşarjı Dünya Bankası Kurallarına uygun olacaktır (örneğin. Filtrede kalan katı
malzemeler< 50 mg/l). Örneğin, kaya ocağında patlatma sonucu ortaya çıkan sediman-yüklü
malzemeler sediman havuzlarına yönlendirilecektir. Geçirimsiz malzemeler baraj sahasının
yaklaşık 13 km memba yönündeki malzeme ocaklarından temin edilecek olup yağışlı mevsimde
işletilmeyecektir. Bu nedenle, malzeme çıkarılmasından kaynaklanan sedimantasyon oluşumu
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK XII
Sy. 38 / 53
EK-XII
yağmurlu sezonlarda beklenmemektedir. Ancak, “A”, “B”, “C”, ”D” geçirimsiz malzeme alanları
nehre yakın alanlarda yer almaktadır, yani, nehre sediman akışı doğal bir sonuçtur. Yol inşaatı
çalışmaları sırasında, sedimanların yakalanması için uygun sediman havuzları bulunan drenaj
tesisleri teşkil edilecektir.
•
Geçirimli ve geçirimsiz malzeme alanlarının işletimi sırasında; yağmur nedeniyle oluşan
yüzeysel su akışı kazı işlemine maruz olan şevlerin yüzeyinden derive edilecektir. Böylece,
taşınan malzemeler belirlenen kanallardan sabit atık noktalarına yönlendirilecektir.
•
Depo alanlarına olan yüzeysel su akışı, bu alanların etrafına inşa edilecek olan kafa hendekleri
ile kesilecektir.
•
Nehirde yapılacak tüm işlemler için (örn. Oltu yatağı “E” ve “F” malzeme alanları, Oltu
yatağında açılan çukurlardan su çekilmesi) sediman kontrolü ve dere yatağının korunması için,
örneğin, silt filtresi, drenaj suyu sedimantasyon havuzu gibi önlemler alınacaktır. Örneğin, Oltu
yatağında filtre malzemesi çıkartılırken, geçici bulanıklığın önüne geçmek için dere yatağı akış
rejimine uygun olarak işlem yapılacaktır.
•
Uygun olan yerlerde, erozyonun önlenmesi için aşağıdaki uygulamalar yerine getirilecektir.
Şev Teraslama: Şev teraslama bitki örtüsü oluşturmaya uygun ortam yaratır, akış hızını
azaltır, infiltrasyonu arttırır ve tortu yakalamak için küçük çukurlar sağlar.
Gabiyon: Gabiyonlar genelde kalıcıdır veya yarı-kalıcı şev ve/veya toprak stabilizasyon
uygulamalarıdır.
Drenaj hendeği, inşaat sahası içerisindeki akışları alan dışına yönlendirmek, stabilize
edilmiş alanlardan ve etkilenen alanlardan uzaklaştırmak için kullanılır.
Şev drenajı, delikli borularla yüzeysel veya yeraltı sularını yakalamak ve bir su kanalına, tutucuya veya
stabilize bölgeye yönlendirmek için kullanılır.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK XII
Sy. 39 / 53
EK-XIII
EK XIII
SAĞLIK VE EMNİYET PLANI
DOĞUŞ İNŞAAT ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS 18001’den oluşan Entegre Yönetim Sistemi (EYS)
belgelerine sahiptir ve tüm projelerinde EYS kullanır. Bu nedenle, Kalite ve SEÇ (Sağlık, Emniyet ve
Çevre) Planı bu standartların koşullarını karşılamak üzere hazırlanmıştır. Bu EK kapsamında, planın
sadece sağlık ve emniyet ile ilgili bölümünden söz edilmektedir. Planın hazırlanışında, DOĞUŞ
İNŞAAT’ın ilgili prosedür ve talimatları her bir konuda kullanılmıştır.
Bu plan kapsamında aşağıdaki emniyet ve sağlık konularına değinilmiştir,
•
İş Sağlığı ve Emniyet ile ilgili Amaç ve Hedefler (İnşaat aktiviteleri risk analizi)
•
İş Sağlığı ve Emniyet Yönetim Programı (İlgili risklerin azaltılmasına ilişkin önlemler)
•
İlgili İş Sağlığı ve Emniyet Mevzuatı
•
İlgili kurum izinleri
•
Kişisel Koruyucu Ekipmanlar
•
Grup Koruma
•
İş Hastalıkları ve Önlem Yöntemleri
•
Acil Durum Hazırlık
Atanan SEÇ sorumlusu, Kalite ve SEÇ Planı ile ilgili olarak saha içerisindeki sağlık ve emniyet ile ilgili
uygulamalardan sorumlu olan kişidir. Saha Çevre Müdürü ile birlikte bir ekip olarak, çevre konularında
olduğu gibi, sağlık ve emniyet konularında da görev yapar.
Bu planın hazırlanmasından sonra SEÇ Sorumlusu içeriğindeki konuları sahada uygulayacaktır.
Çalışanları genel sağlık ve emniyet konularında ve işle ilgili tehlike ve riskler ve koruma önlemleri
konularında eğitecektir. Eğitim programı kapsamında, eğitim dersleri, saha tanıtımları, eğitim posterleri
ve inşaat ve kamp alanındaki işaretler yer alacaktır. Bunun yanında, çalışanlara “Çalışan İçin Güvenli
Çalışma El Kitabı” verilecektir. Bu kitap kapsamında genel sağlık ve emniyet konuları yer alacak olup,
tünel işçileri için de ayrıca, kendilerini iş tehlikelerine karşı bilgilendirecek ve bunlardan korunmak
üzere tünel işlerine özel “Tünel İşçileri İçin Güvenli Çalışma El Kitabı” verilecektir.
Yukarıdakilere ilaveten:
•
Saha içerisinde ihtiyaç görülen her yere gerekli emniyet ve uyarı işaretleri konulacaktır.
•
Acil durumlar için, 24 saat sahada hazır durumda bekleyen bir ambülans olacaktır.
•
İnşaat aşamasında personelin temel sağlık ihtiyaçlarını karşılamak üzere sahada bir revir yer
alacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK XIII
Sy. 40 / 53
EK-XIII
İnşaat aşaması içinde, herhangi bir acil durumda DOĞUŞ İNŞAAT “Acil Durum Hazırlık ve
Müdahale Prosedürü” uygulanacaktır.
Bu prosedüre göre aşağıdakiler sahada yer alacak ve hazır bulunacaktır,
•
Acil Durum Müdahale Organizasyonu
İş Yeri
Sorumlu
Yardımcı Sorumlu
Rapor verilen
kimse
İnşaat Sahası
SEÇ Sorumlusu
Proje
Yönetim
Sistemleri
Proje Müdürü
Sorumlusu
•
Her bir iş sahasında üç kişiden oluşan ekipler halinde işçi sağlığı ve ilk yardım konularında ilave
eğitim almış ve sahada çalışan işçiler arasından belirlenecek Acil Durum Müdahale Ekibi.
Haberleşme ekibi
Yangınla Mücadele Ekibi
Kurtarma Ekibi
Koruma Ekibi
İlk Yardım Ekibi
•
Acil Durum Talimatları
•
Manevra seçenekleri
•
Acil Durum Merkezi
•
Acil Durum Tahliye Planı
•
Acil Durum Ekipmanı temin edilecek ve her daim sahada hazır bulunacak.
Yangın Yönetimi
Sahada yürütülen inşaat çalışmaları nedeniyle yangınların oluşmaması için gerekli olan aşağıda
açıklanan tüm önlemler alınacaktır. Saha içinde ve dışında kontrolsuz ve açık ateş yakılmasına izin
verilmeyecektir.
•
İnşaat sahasında tutuşma özelliği olan malzemeler ile çalışıldığında ilave önlemler alınacaktır.
Bu tür malzemeler ile yapılacak çalışmalardan once, Malzeme Güvenlik Bilgi Formu
okunacaktır.
•
Oksijen tüplerinin yağlı ellerle veya eldivenle kullanılmasına izin verilmeyecektir.
•
Petrol ürünleri depolama alanları, atölyeler ve diğer yangın riski taşıyan bölgelerde ve
çevrelerinde sigara içilmesine izin verilmeyecektir.
•
Dok. Adı:
Dökülen yanıcı özelliği bulunan sıvılar derhal temizlenecektir.
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK XIII
Sy. 41 / 53
EK-XIII
•
Herhangi bir yanıcı sıvı sızıntısı derhal onarılacaktır.
•
Tüm atıklar derhal ve gerektiği gibi bertaraf edilecektir.
•
Çalışma alanları temiz tutulacak, tozlanmaya izin verilmeyecektir.
•
Atık malzemelerin iş yerlerinde birikmesine izin verilmeyecektir.
•
Bütün elektrikli aletler iyi çalışır durumda muhafaza edilecektir.
•
Sahada her zaman bir su pompası mevcut olacaktır.
•
Depolama alanlarında, atölyelerde, saha üretim tesislerinde ve kamp alanlarında her zaman
yeterli miktarda ve uygun yangınla mücadele ekipmanının bulunması sağlanacaktır. Sahadaki
tüm işçilerin bu yangın söndürme ekipmanlarının yerlerini ve nasıl kullanıldığını bilmeleri
sağlanacaktır.
•
Tüm inşaat işçilerinin ve alt yüklenicilerin, DOĞUŞ İNŞAAT Acil Durum Müdahale Prosedürüne
uygun
olarak,
herhangi
bir
yangın
durumunda
uygulanacak
prosedürleri
bilmeleri
sağlanacaktır.
•
Acil Durum Ekipleri (Yangın, İlk Yardım, Haberleşme ve Kurtarma) DOĞUŞ İNŞAAT Acil Durum
Müdahale Prosedürüne uygun olarak belirlenecek ve bir yangın durumunda derhal
uygulanacak uygun aktivitelerin yerine getirilmesi sorumluluğunu alacaktır.
Patlatma İşleri
Kaya ocağı işletim dönemi içerisinde, kaya ocağı ulaşım yollarının bakım işleri yerine getirilecek ve
gerektiğinde arazöz kullanarak toz oluşumuna karşı önlem alınacaktır. Delme ve patlatma işlemleri
sırasında emniyet bakımından dikkat edilecek olan hususlar aşağıda gösterilmiştir:
•
Patlatma işlemi sırasında kullanılacak olan kademeli eğimler, palye genişlikleri ve bu tür
çalışmalar üst bölümlerden başlayıp alt bölümlere doğru devam ettiğinde, işlerin ve alt
bölümlerde çalışan kimselerin tehlikeye atılmayacağı şekilde planlanacaktır.
•
Sondaj ve patlatma çalışmaları sırasında güvenlik önlemleri alınacaktır. Buna uygun olarak, her
patlatma işleminden önce siren ile ikaz alarmı verilecek ve giriş/çıkış güzergahlarında ve kaya
ocağının riskli bölümlerinde görev alan gözcüler ile insan ve hayvanların bölgeye yaklaşması
engellenecektir.
•
Kaya ocağında yürütülecek delme işlemleri gece gündüz yürütülecek olup, patlayıcı dolum ve
patlatma işlemi sadece önceden duyurulacak saatlerde ve gündüz yapılacaktır.
•
Kaya ocağında yürütülecek patlatma işlemleri için bir patlatma programı hazırlanacak olup,
patlatma günü ve saatleri burada açık bir biçimde belirtilecek ve herkesin haberdar olabileceği
veya görebileceği şekilde duyurulacak ve asılacaktır.
•
Bunun da ötesinde, baraj bölgesi çevresindeki Yeniköy köyü gibi yerleşim alanlarının idari
şefleri konu ile ilgili olarak bilgilendirilecek ve o bölgelerde yaşayan insanların durumdan
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK XIII
Sy. 42 / 53
EK-XIII
haberdar olmaları sağlanacaktır. Patlatma programı baraj bölgesine giriş noktalarında yer alan
panolara asılacak ve şehirlerarası yolları kullanan sürücülerin haberdar olması sağlanacaktır.
•
Gök gürültülü ve şimşekli havalarda elektrikli fünye kullanılmayacaktır. Eğer patlayıcı dolum
çalışması yapılmış ise, bölge en uygun mesafeye kadar terk edilerek güvenlik sağlanacaktır.
•
Kaya ocağı işletiminde görevli olacak personel sağlık ve emniyet konularında deneyimli
eğitimciler tarafından eğitilecek ve ilgili personelin eğitimleri belli aralıklarla tekrarlanacaktır.
•
Patlayıcı malzeme taşıyan ve kullanan tüm personel için güvenlik koşulları karşılanacak ve
patlayıcı malzeme dolumu işlemi sadece “Ateşçi Yeterlilik Belgeli” kimseler tarafından
yapılacaktır.
•
Patlayıcı malzeme taşınmasında kullanılan araçlar, patlayıcı malzeme taşıma kurallarına uygun
olacak ve başka bir amaçla kullanılmayacaktır.
•
Kaya ocağında çalışan personelin kişisel koruyucu ekipmanları kullanması mutlak suretle temin
edilecektir.
•
Kaya ocağına olan giriş/çıkış yolları ve kaya ocağı içerisindeki yollara, devlet yollarını kullanan
iş makineleri ve araçlar için gerekli bilgilendirme ve uyarı levhaları asılacaktır. Ayrıca, kaya
ocağına olan giriş/çıkış yollarında inşaat trafiğini düzenleyen bir işaretçi bulunacaktır.
Dok. Adı:
EKLER
Dok. Kodu:
Revizyon:
Tarih:
YSF-YÇYP-01
05
HAZİRAN 2007
EK XIII
Sy. 43 / 53
EK-XIV
EK XIV
SAHA İÇİ VE DIŞI TRAFİK YÖNETİM PLANI
Saha İçi Trafik Yönetimi
Tanım
Yükleme makineleri, dozerler, greyderler ve back hoe gibi inşaat makine ve ekipmanları, sürücünün
gitmek istediği yönde görüşünün engellendiği veya sınırlandığı kör noktalara sahip araçlardır. Özellikle
diz çökme ve eğilme durumlarında, bu kör noktada bulunan işçiler risk altındadır. Sonuç olarak,
operatörlerin kendi aynalarını kullanmaları ve görüşü kapandığında veya işçilere çarpma tehlikesi
sözkonusu olduğunda, sinyalcilerin işaretlerine uymaları önemlidir.
Yusufeli Barajı ve HES projesinde sahadaki inşaat ekipmanı hareketlerinden kaynaklacak sıfır ölümcül
kaza hedefine ulaşabilmek için, saha planlama, işaretçi kullanımı ve eğitimi ile ilgili önlemler
uygulanacaktır.
Önlemler
Saha Planlaması
Projenin başlangıç aşamasında, belirlenen araç ve yaya yollarını, ve sahada gerekli işaretlerin konacağı
yerleri gösteren bir “Saha Trafik Yönetimi Yerleşim Planı” hazırlanacaktır.
Ayrıca,
•
Sürücülerin uygun güzergahları kullanmasının, araçların uygun şekilde yüklenmesinin
sağlanması ve hava kirliliğini azaltıcı etkin önlemleri kullanması için gerekli tedbirler
uygulanacaktır. (EK VI Emisyon ve Toz Kontrol Yönetim Planına bakınız)
•
Yaya olarak çalışanlar, ağır ekipmanların sıkça hareket ettiği ve çalıştırıldığı bölgelerden uzak
tutulacaktır.
•
Yaya olarak çalışanlar ile iş makinelerinin aynı alanı kullandığı durumlarda, her bir çalışma
grubu bariyer şeklindeki bir takım fiziksel ayırımlar kullanılmak suretiyle kendilerine ayrılan
alanla sınırlanacaktır. Yaya işçilerin alanı içerisinde ekipman manevrası sözkonusu ise, sahada
araç hareketlerini yönlendirecek ve işçileri uyaracak bir işaretçi bulunacaktır.
•
Saha üzerinde ekipman operatörlerini ve işçileri uyaracak işaretler yerleştirilmiş olacaktır.
Eğitim
Saha personeli, ayna yardımı ile bile, operatör veya sürücünün görüşünün kısmen veya tamamen
kapalı olduğu “kör noktaların” yerleri ile ilgili olarak eğitilecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XIV
Sy. 44 / 53
EK-XIV
Aşağıda belirtilen taraflar için ilgili hususlarda trafik yönetimi özel eğitimi verilecektir:
Yaya Olarak Çalışanlar için
•
Kamyon ve iş makineleri civarında güvenli çalışma.
•
Araç ve ekipman etrafındaki kör noktaların etkileri.
•
Kör noktaya giriş ve orada duruş.
•
Ekipmana yaklaşmadan önce sürücü veya operatör ile göz temasında bulunmak.
•
Sürücü veya operatöre niyetinizin işaretle anlatılması.
•
Sahaya giriş ve çıkış için rampa yerine ayrı ulaşım yollarının kullanılmasının önemi.
•
Araç güzergahlarının, tesviye çalışmalarının yapıldığı ve ağır ekipmanların ileri geri hareket
ettiği diğer aktivitelerin yakınında durmanın veya konuşmanın tehlikeleri.
•
Tehlikede olabilecekleri durumlarda, çalışma arkadaşlarını uyarmanın önemi.
Sürücü ve Operatörler için
•
İşaretçinin işaretlerine uymanın önemi ve işaretçi veya işaretçiler ile iletişim.
•
Diğer iş makinesi geri manevra yaptığında veya kör nokta nedeniyle sürücü(ler)/operatör(ler)
in görülmediği durumlarda yapılacaklar.
•
Tüm aynaların eksiksiz, çalışır durumda ve en iyi görüşü sağlayacak şekilde ayarlanmasının
önemi.
•
Herhangi bir süre için aracından inen ve aracına binen sürücülerin/operatörlerin kontrol listesi.
İşaretçiler için
•
Sürücü(ler)/operatör(ler) ve yaya olarak çalışan işçiler ile iletişim.
•
Saha trafiğinde standart sinyallerin kullanımı.
•
Tehlikeli durumların anlaşılması ve bu durumlarda yapılacaklar.
•
Araç ve ekipmanın manevra kabiliyetlerinin bilinmesi.
•
Sürücü(ler)/operatör(ler)’in kör noktalarının bilinmesi.
Saha Dışı Trafik Yönetim Planı
Tanım
Yusufeli Barajı ve HES Projesi kapsamında, aşağıdaki yol tipleri inşa edilecektir:
•
Ana ulaşım yollarından proje tesislerine giden Kalıcı Servis Yolları,
•
İnşaat çalışmaları sırasında dışarıdaki karayolu trafiğinin devamlılığını sağlayan, Sağ Sahil ve
Sol Sahil Varyant Yolları,
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XIV
Sy. 45 / 53
EK-XIV
•
Ana servis yolları, varyant yolları, malzeme alanları ve taşocaklarından projenin çeşitli ana
birimlerine ulaşımı sağlayan Geçici Ana Servis Yolları,
•
Çeşitli iş sahalarına ulaşımı sağlayan ve kaya ocağının en üst seviyesi ile ana servis yollarını
birbirine bağlayan İkincil Servis Yolları.
•
Yusufeli rezervuarı ile sular altında kalacak olan ana yol ağını değiştirmek için, iki Relokasyon
Yolu yapılacaktır (Artvin-Bayburt Yolu-55 km’lik relokasyon bölümü; Artvin-Erzurum
Yolu-31 km’lik relokasyon bölümü).
Önlemler
•
İnşaat aşamasında, inşaat işleri trafiği için yukarıdaki yollar yapılacaktır. İnşaat çalışmaları
sırasında dışarıdaki karayolu trafiğinin korunabilmesine izin veren, Sağ ve Sol Sahil Varyant
Yollarında gerekli olan tüm sinyal sistemi, trafik bariyerleri ile uyarı ve bilgilendirme işaretleri
yerleştirilecektir. Ayrıca, inşaat ve karayolu trafiğinin birlikte düzenlenmesi için, Servis Yollarının
Devlet Yolu ile kesiştiği yerlere de işaretler konacaktır.
•
Kamyonların ve diğer ağır tonajlı araçların büyük motorları nedeniyle çıkan gürültünün
önlenebilmesi için, kamyon ve araçlara susturucular takılacaktır. Sürücüler korna kullanarak
gereksiz gürültü yapmamaları konusunda uyarılacaklardır. (EK VII-Gürültü Kontrolü Yönetim
Planı’na bakınız)
•
Toz oluşumunun engellenmesi için, yükleme sonrasında karayoluna çıkacak kamyonların
kasaları uygun şekilde kapatılacaktır. (EK VI-Emisyon ve Toz Kontrol Yönetim Planı’na bakınız)
•
Karayollarında çamurlanmanın engellenmesi için kamyon ve tekerleklerinin yıkanması temin
edilecektir.
•
Kamyonların aşırı yüklenmesinden kaçınılacaktır.
•
Köy yolları ana yola bağlıdır ve köyler arasındaki ulaşım genel olarak bu ana yolların
kullanılması ile gerçekleştirilir. Bölgede, tüm köylerde toplu taşıma aracı olarak dolmuşlar
kullanılmaktadır; bu nedenle köylüler ulaşım için ana yola kadar yürümek durumunda
olmayacaklardır.
•
Devlet yollarını kullanan sürücüler Türk Trafik Mevzuatına uymakla yükümlüdür.
•
Kalıcı ve geçici ulaşım yollarını (mevcut veya yapımı gerçekleştirilecek olan) gösteren bir harita
hazırlanacak ve tüm sürücülere dağıtılacaktır. Sürücüler sadece belirlenen ulaşım yollarını
kullanmaları doğrultusunda talimatlandırılacaklardır. Gerektiğinde, sürücü ve operatörler için
eğitim düzenlenecektir.
•
Yusufeli İlçe Kaymakamlığı tarafından, çocuklar ve etkilenen yerleşim bölgelerindeki insanlara
yönelik trafik kuralları ve yol emniyeti konularında eğitimler düzenlenecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XIV
Sy. 46 / 53
EK-XV
EK XV
HALKLA İLİŞKİLER YÖNETİM PLANI
Tanım
Yüklenici projeden etkilenen alan içerisindeki yerel toplum ile iyi ilişkiler kurmak arzusundadır.
Yüklenici Projeden Etkilenen İnsanlar (PEİ) ile iyi ilişkiler kurmak ve sürdürmek amacıyla inşaat dönemi
içerisinde sürekli bir diyalog halinde olacaktır.
Yüklenici “Halkla İlişkiler Yönetim Planı”, proje ile ilgili genel bir “Halka Danışma ve Katılım Planı” ve
“Mağduriyetlerin Giderilmesi Prosedürü” oluşturan ve Projenin Sponsoru olan DSİ’nin aktiviteleri ile
yakından ilişkilidir. Bu sayede tüm halka danışma faaliyetleri koordine edilecek ve projenin
başlangıcından izleme döneminin sonuna kadar kamulaştırma, yeniden yerleşim, inşaat faaliyetleri,
sosyal konular ve proje ile ilgili diğer konulardaki mağduriyetler ve şikayetler ele alınacaktır. Bu
bakımdan, tüm mağduriyetler ve şikayetler kayıt altına alınacak ve tüm proje uygulama aşamalarında
değerlendirilecektir.
Yüklenici inşaat ile ilgili halkla ilişkiler faaliyetlerini yürütecek ve aşağıda belirtilen sorumluluklar
kapsamında şikayetleri değerlendirecektir.
Hedefler
Halka danışma ve bilgilendirme planının geliştirilmesi.
Bilgilendirme planının amacı aşağıdakilerdir:
•
İnşaat faaliyetleri (trafiğin engellenmesi, patlatma vb. ilgili konularda), kamusal emniyet
konuları (yol güvenliği vb.) ile ilgili olarak bilgilendirmek.
•
Tüm yerel hak sahiplerinden, ulaşılabilir ve anlaşılabilir bir şekilde şikayetlerin zamanında
alınması (PEİ’ler, İdari ve Yerel Kurumlar ve Sivil Toplum Örgütleri (NGO)).
•
PEİ’lere inşaat işi fırsatları ile ilgili bilgi vermek ve iş için nasıl başvurabileceklerini bildirmek ve
PEİ’leri sahadaki Yüklenici Personel Departmanına yönlendirmek.
•
Planlanan inşaat faaliyetleri ve iş programı ile ilgili olarak yerel halka ayrıntılı bilgi vermek.
•
İnşaat ile ilgili endişeleri ve DSİ ve Yüklenici ile ilgili potansiyel konuları görüşmek için PEİ’lere
olanak tanımak (örn. Trafik emniyeti, gürültü ve toz).
•
Hak sahipleri ve PEİ’ler arasında etkin bilgi alış verişi sağlanarak, inşaat ile ilgili konuların ele
alınması ve çözümlenmesi.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XV
Sy. 47 / 53
EK-XV
Bileşenler
Proje kapsamındaki halkla ilişkiler yönetim süreci, PEİ ve tüm hak sahiplerinin etkin ve yapıcı katılımını
sağlamak için üç bileşenden oluşur. Böylece, halkla ilişkiler yönetim planı birbiri ile yakından ilişkili ve
entegre üç mekanizma ve süreci içine alır.
•
PEİ ve hak sahiplerinin bilgilendirilmesi.
•
PEİ’lerin olabilecek şikayet, mağduriyetler ve sorunlarının alınması ve kabul edilebilir çözümler
bulmak üzere bunlara müdahale edilmesi.
•
Mağduriyetlerin giderilmesi.
Tüm bu süreçler inşaat çalışmalarına başlanmasından önce, DSİ tarafından ilgili birimlerin
oluşturulması ve Yüklenici tarafından Halkla İlişkiler Sorumlusunun (HİS) atanması ile
başlayacaktır.
1. Bilgilendirme Mekanizması
DSİ proje ofisi tüm hisse sahipleri ile ilgili bilgilendirme süreci içerisindeki bilgileri toplayan
“Bilgilendirme mekanizması” nın merkezinde olacaktır. DSİ, PEİ’lere inşaatla ilgili mağduriyetlerini
bildirebilecekleri bir HİS sorumlusunun sahada mevcut olduğunu bilgilendirecektir. Bu bağlamda, DSİ
proje ofisi HİS ile doğrudan irtibat halinde olacak ve PEİ’ler ile onların temsilcilerinin (örn: köy
muhtarı) inşaat ile ilgili mağduriyetlerini iletecektir.
2. Katılım ve Danışma Mekanizması
PEİ’lerin sürece ve alınacak kararlara dahil olabilmesi için, doğrudan ve dolaylı katılım olmak üzere iki
katılım seçeneği vardır. “Doğrudan Katılım Mekanizmasında”, PEİ’ler herhangi bir aracı kurum
olmaksızın (köy muhtarlığı veya Toplum Yeniden Yerleşim Komitesi gibi), Proje Birimlerine (Yeniden
Yerleşim Birimi, İlçe Kaymakamı, Bölge Valiliği, Yüklenici tarafından atanan HİS) ulaşabilir. “Dolaylı
katılım (temsilci ile)” mekanizmasında ise, PEİ’ler kendilerini temsil eden Toplum Yeniden Yerleşim
Komitesi, Belediyeler ve Sivil Toplum Örgütleri aracılığıyla sürece katılabilieler ve Yeniden Yerleşim
Birimine (veya gerektiğinde diğer birimlere) başvurabilirler. Her iki mekanizma da köylülerin sorumlu
birimlere ulaşmasında ve/veya herhangi bir başvuruyu yapmalarında karşılaşabilecekleri zorlukları
bertaraf etmeyi amaçlamaktadır. Bu mekanizma aynı zamanda PEİ’lere danışmak için de kullanılabilir.
3. Mağduriyetleri Giderme Mekanizması
Yüklenici inşaat çalışmalarına başlanmasından önce inşaat ile ilgili mağduriyetlerin bildirilmesi ve
değerlendirilmesi için bir Halkla İlişkiler Sorumlusunun (HİS) atanması ile resmi düzeyde bir
mağduriyet prosedürü oluşturacak ve sürdürecektir.
Bu sorumlunun görevleri aşağıdakiler olacaktır:
Dok. Adı:
İnşaat aktivitelerinin bitişiğindeki yerleşimlerle düzenli toplantılar yapmak.
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XV
Sy. 48 / 53
EK-XV
-
EK-5 “İşçiler için Davranış Kuralları ve Kamp Kuralları Talimatı”nın (İDKKKT) uygulanmasını
desteklemek ve izlemek.
-
Çalışan işçilerin yerleşik halkla olan ilişkileri şikayetlere neden oluyorsa, bu kurallarda
(İDKKKT) gerekecek değişiklikler ve ekler ile ilgili olarak kamp yönetimini bilgilendirmek.
-
Mağduriyetlerin giderilmesi prosedürünü kullanmak suretiyle, olabilecek inşaat işleri kaynaklı
yakınmaların görüşülmesi ve çözümlenmesi için yerel kurumlar ile irtibatı sağlamak.
-
Ortaya çıkan önemli sorunlarda yönetim ile irtibat halinde olmak ve bu konuların ele
alınması ile ilgili olarak yerel toplumu bilgilendirmek.
-
Trafik Yönetimi Planının uygulamasını izlemek.
-
Yüklenici tarafından çalıştırılan alt yüklenicilerden kaynaklanan toplumla ilgili herhangi bir
sorunu takip etmek ve uygulamanın doğrulaması da dahil olmak üzere, düzeltici faaliyetleri
uygulamak.
-
HİS, köyler ve özellikle okullar için trafikte emniyet bilgilendirme toplantılarını düzenlemek
ve yönetmek.
İnşaat işleri ile ilgili olmayan şikayet veya talepler (tazminat ve yeniden yerleşim konuları gibi) HİS
veya Yüklenici’nin diğer bir personeli tarafından alınacak ve ilgili kurumlara, örn. DSİ Yeniden Yerleşim
Birimine iletilecektir.
3.1 İnşaat Aktiviteleri Sırasında Olabilecek Şikayet ve Mağduriyet Türleri
İnşaat çalışmaları sırasında meydana gelebilecek mağduriyetler aşağıdakiler ile ilgili olabilir:
•
Bina ve varlıklarda hasarlar
•
Yerel yollara ulaşımin kesilmesi veya hasarlar
•
Geçitlerin kapanması
•
Kamulaştırılmamış alanlarda, meralarda, hasat ve ağaçlarda hasarlar
•
Gayrimenkulların geçici kullanım sonrası eski haline getirilememesi (irtifak hakkının verilmesi,
kira ve geçici işgal)
•
Toz, gürültü ve titreşimden kaynaklanan rahatsızlık
•
Su kaynakları (içme suyu, sulama) ile altyapılarda bozulma veya hasarlar
•
Su yollarının değişmesi
•
Kuyuların zarar görmesi
•
Trafiğin artması
•
Sağlık problemleri, yaralanmalar, kazalar
•
Hayvancılık veya diğer hayat kaynakları ile ilgili zararlar
•
Enerji ve telefon hatlarındaki hasarlar
•
Kanalizasyon sisteminde hasarlar
•
Proje personeli/çalışanların kusurlu davranışları
•
Proje ile ilgili işler için personel alımlarında adil seçim yapılmaması.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XV
Sy. 49 / 53
EK-XV
•
Trafik emniyeti ile ilgili hususlar
•
İnşaat ile ilgili diğer konular.
3.2 Önlemler
Proje ile ilgili olarak halkın katılımı ve danışma süreci Yusufeli İlçesindeki Proje Ofisinde sürekli olarak
aktif olacaktır. Genel danışma aktivitelerinin bir bölümü olarak, Yüklenici atadığı HİS vasıtasıyla inşaat
ile ilgili konularda yerel halkı bilgilendirecek ve onlara danışılmasını sağlayacaktır.
3.2.1
Halkı Bilgilendirme ve Danışma Yöntemleri
Yüklenici inşaat ile ilgili bilgilendirme çalışmalarında aşağıdaki yöntemleri kullanacaktır. Bilgilendirme
DSİ tarafından oluşturulan Proje danışma ve bilgilendirme çerçevesi kapsamında yapılacaktır:
•
İnşaat aktiviteleri ile ilgili duyurular (örn. Patlatma zamanları, trafik gecikmeleri, proje iş
programındaki kilometre taşları vb.) broşür dağıtımı, köylere, Yusufeli İlçe Kaymakamlığında
ve Yusufeli İlçesinde (kahevehaneler, toplantı alanları, DSİ Proje ofisi ve benzeri gibi toplanılan
alanlar) posterlerin ve bildirimlerin asılması ve kendi imkanları ile olay ve konuları anons
etmeleri için muhtar ve belediyelere bilgi vermek. Bildirimlerin zamanlaması PEİ’lere gerekli
önlemleri alabilecekleri veya düzenlemeleri yapabilmeleri için zaman bırakacak şekilde
olacaktır.
•
Yüklenici tarafından atanan HİS, inşaat aktivitelerine yakın yerleşim alanları içerisinde düzenli
bilgilendirme toplantıları yapacaktır.
•
İnşaat aktiviteleri ile ilgili konularda yürütülen danışma çalışmaları ile ilgili kayıtlar Yüklenici
tarafından atanan HİS tarafından sahada muhafaza edilecek ve bu kayıtları kopyaları DSİ proje
ofisine de gönderilecektir.
3.2.2
Mağduriyet, Başvuru ve Tazminat Taleplerinin Alınması ve Yanıtlanması
Prosedürü
•
Projenin başlangıcında, bilgilendirme sürecinin bir parçası olarak, tüm hak sahiplerine
mağduriyetlerin giderilmesi mekanizması anlatılacaktır. Kamulaştırma ve yeniden yerleşim ile
ilgili mağduriyet bildirilerinin kabul edileceği yer Yusufeli İlçe Merkezindeki DSİ proje ofisinde
kurulacaktır ve bu ofis aynı zamanda inşaat aktiviteleri ile ilgili mağduriyetlerin de
bildirildiği yer olarak kullanılacaktır. İnşaat aktiviteleri ile ilgili şikayet veya mağduriyetler DSİ
tarafından
Yüklenici’nin
HİS
sorumlusuna
bildirilecektir.
İnşaat
ile
ilgili
sorunların
çözümlenmesi sorumluluğu Yüklenici’de olup, kamulaştırma ve yeniden yerleşim ile ilgili
sorunların çözümlenmesi sorumluluğu DSİ’ye aittir.
•
Alınan şikayet ve mağduriyetlerin türüne ve sorumlu olan birimin neresi olduğuna
bakılmaksızın, DSİ ve Yüklenici’nin HİS sorumlusu tarafından standart bir mağduriyetlerin kayıt
altına alınması prosedürü uygulanacaktır.
•
Proje alanındaki insanlar için, DSİ ve Yüklenici ofislerinde, proje ile ilgili olarak bilgi alabilmeleri
için ücretsiz telefon tesis edilecektir. Bu telefonun numarası, Muhtarlara bildirilmek,
postanelere, kahvehanelere veya diğer sıklıkla kullanılan alanlarda yazılı olarak ilan edilmek
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XV
Sy. 50 / 53
EK-XV
suretiyle halk tarafından bilinmesi sağlanacak ve bu numara ayrıca, proje alanında dağıtımı
yapılan ve inşaat ile ilgili tüm broşürlerde yer alacaktır.
•
İnşaat ile ilgili şikayet ve mağduriyetler Yüklenici’nin HİS tarafından çeşitli şekillerde kabul
edilecektir (bizzat veya HİS ofisindeki projeye tahsis edilen telefon numarası ile):
-
Yusufeli İlçe Merkezinde en az 8 yıl süreyle açık bulunacak olan proje ofisinde
-
İnşaat faaliyetlerinin yakınındaki köylerde düzenli olarak yapılan resmi toplantılar sırasında
-
Saha gezileri sırasında mağdur olan yaşayan halkın bizzat bildirmesi ile
-
Yüklenici’nin süpervizörler veya inşaat formenleri tarafından rapor edilen/toplanan
mağduriyetler
-
DSİ veya diğer Proje personeli tarafından rapor edilen / toplanan mağduriyetler.
Yanıtlar, hangisinin daha uygun olduğuna bağlı olarak (önr. Şikayet edenin okuma yazması
olmadığı durumlarda) yazılı veya sözlü olabilecektir.
•
Mağduriyetler, Mağduriyet Formları ile kayıt altına alınacak ve bu formda mağduriyet
konusunun ayrıntıları, başvuru sahibinin adı ve adresi, başvuru tarihi, başvurunun türü ve
mağduriyetin bildirisini alan görevlinin adı gibi bilgiler yer alacaktır. Mağduriyet konusunun
belirlenmesinden sonra, Yüklenici’nin HİS, Yüklenici Proje Müdürü ve DSİ ile birlikte şikayeti
değerlendirecek ve önerilen çözüm(ler)i (imkan dahilinde düzeltici/koruyucu faaliyetler)
belirleyecek ve görüşecektir. Düzeltici faaliyet adımları, çözüm için gerekli olan süre ve işlemi
yerine getirmekten sorumlu taraf Mağduriyet Giderme Formuna kaydedilecektir.
•
İnşaat ile ilgili şikayetler için, Yüklenici’nin HİS şikayet ile ilgili olarak ilk araştırmaları
yapacaktır. Yüklenici Proje Organizasyonundaki ilgili kısım şefi ve gerekli görülürse, DSİ’ye
danışıldıktan sonra, Yüklenici’nin HİS veya onun temsilcisi tarafından uygun görülen işlem
yerine getirilecektir; bu işlemler disiplin cezasını, kötü etkiden kaçınma veya tesirleri azaltıcı
önlemlerde değişikilkler yapılmasını, vb içerebilir. Toplum üyeleri veya yerel mercilerden gelen
tüm şikayetler, belirlenen 7 günlük yanıtlama süresi içerisinde Yüklenici tarafından
yanıtlanacaktır. Olası düzeltici faaliyetler(Örn, tozlu yolların ıslatılması, tali yollara ulaşımın eski
haline getirilmesi, trafik ile ilgili sorunların azaltılması vb.) en geç 15 gün içerisinde olmak
üzere mümkün olan en kısa zamanda belirlenecektir. Durum ayrıntıları ile değerlendirildikten
ve muhtemel düzeltici faaliyetlerbelirlendikten sonra, önerilen çözüm(ler) (düzeltici/önleyici
işlemler) şikayet sahibi ile görüşülecektir. Düzeltici işlem adımları, çözüm için gerekli olan süre
ve işlemi yerine getirmekten sorumlu taraf Mağduriyet Giderme Formuna kaydedilecektir.
Şikayet eden kişi(ler)/yerel toplumun sonuçtan memnun olmaması durumunda, ilave düzeltici
işlemler kararlaştırılacak ve Yüklenici tarafından uygulanacaktır.
•
Yüklenici’nin HİS, şikayetin niteliği ile ilgili ayrıntıları, şikayet sahibi ile ilgili yapılan görüşmeleri
(sonuçlar da dahil olmak üzere) ve şikayetin çözümlenmesi için kullanılan zaman dilimini kayıt
altına alacaktır. İnşaat aktiviteleri ile ilgili mağduriyetler DSİ’nin yetkilendirmesi altında
Yüklenici tarafından çözümlenecektir.
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XV
Sy. 51 / 53
EK-XV
GÖREVLER
SORUMLU TARAFLAR
Mağduriyetlerin bildirilmesi ofisinin kurulması
•
Kamulaştırma ve yeniden yerleşim ile ilgili
mağduriyet bildirilerinin alınması
•
İnşaat
aktiviteleri
ile
ilgili
mağduriyet
DSI Genel Müdürlüğü ve Bölge Müdürlüğü
Yüklenici Halkla İrtibat Sorumlusu (HİO)
bildirilerinin alınması
Hem kamulaştırma ve yeniden yerleşim ve hem
DSI proje bilgilendirme ofisindeki yeniden
de inşaat aktiviteleri ile ilgili mağduriyetlerin
yerleşim görevlileri
bildirileceği proje ofisi ücretsiz telefonunun tahsisi
(DSI Genel Müdürlüğü ve Bölge Müdürlüğü)
•
DSI (Genel Müdürlüğü ve Bölge Müdürlüğü)’nün
İnşaat aktiviteleri ile ilgili mağduriyetlerin
yetkilendirmesi ile Yüklenici
giderilmesi
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EK XV
Sy. 52 / 53
EKLER
EKLER
EK-1 - MEVZUAT LİSTESİ
Çevre Mevzuat Listesi
İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuat Listesi
EK-2 - Katı Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Prosedürü
EK-3 - Tehlikeli Atık Yönetimi Prosedürür
EK-4 - Dökülme/Saçılma Önleme ve Müdahale Prosedürü
EK-5 - İşçiler İçin Davranış ve Kamp Kuralları Talimatı
EK-6 - Patlayıcıların Emniyetli bir Şekilde Taşınması, Depolanması ve Kullanılması Talimatı
Dok. Adı:
EKLER
Revizyon: 05
Tarih:
HAZİRAN 2007
EKLER
Sy. 53 / 53
Sıra No
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Mevzuat
No
ÇEVRE MEVZUATI LİSTESİ
Tarih : Haziran 2007
Rev : 0
Sayfa : 1 / 2
Mevzuatın Adı
Tarihi
Kanunlar ve Kanun Hükmünde Kararnameler
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
167
1380
1580
1593
2510
2863
2872
2873
2942
4342
4734
6831
No’lu Yer Altı Suları Hakkında Kanun
No’lu Su Ürünleri Kanunu
No’lu Belediye Kanunu
No’lu Umumi Hıfzısıhha Kanunu
No’lu İskan Kanunu
No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu
No’lu Çevre Kanunu
No’lu Milli Parklar Kanunu
No’lu Kamulaştırma Kanunu
No’lu Mera Kanunu
No’lu Kamu İhale Kanunu
No’lu Orman Kanunu
23.12.1960
04.04.1971
14.04.1930
06.05.1930
21.06.1934
23.07.1983
11.08.1983
11.08.1983
08.11.1983
28.02.1998
22.01.2002
31.08.1956
Yönetmelikler
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınması Hakkında Yönetmelik
Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeiği
Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği ekleri
Gürültü Kontrol Yönetmeliği
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Araçların İmal,Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik’in İlgili Maddeleri
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği
Su Ürünleri Yönetmeliğinin İlgili Maddeleri
Tehlikeli Atıkların Kotrolü Yönetmeliği
Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliği
Sanayi Kuruluşlarının Enerji Tüketiminde Verimliliğin Arttırılması için Alacakları Önlemler
Hakkında Yönetmelik
Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Azaltılmasına Dair Yönetmelik
Özel İşlem Gerektirmeyen Radyoaktif Atıklara İlişkin Yönetmelik
Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği
Çevre Düzeni Planlarının Yapılması Esaslarına Dair Yönetmelik
Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği
Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği
Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği
Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
Çevre Denetim Yönetmeliği
Çevre Denetim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik
Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile
İlgili Yönetmelik
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği
22.10.1976
02.11.1986
02.11.1986
11.12.1986
04.09.1988
14.03.1991
03.02.1993
20.05.1993
11.07.1993
10.03.1995
14.03.2005
26.09.1995
11.11.1995
23.07.1999
15.01.2000
24.03.2000
04.11.2000
10.12.2001
30.01.2002
16.12.2003
20.12.2002
21.01.2004
18.03.2004
30.07.2004
05.01.2001
24.07.2002
22.01.2003
31.08.2004
Tebliğler
1
2
3
4
5
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği İdari Usuller Tebliği
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Suda Tehlikeli ve Zararlı Maddeler Tebliği
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Numune Alma ve Analiz Metodları Tebliği
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Teknik Usuller Tebliği
Trafiğe ilk defa çıkacak motorlu araçlar için Havayı Kirletici Gazların Emisyon Değerleri
Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ
12.03.1989
12.03.1989
07.01.1991
07.01.1991
03.12.2000
Sıra No
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
6
7
8
Mevzuat
No
ÇEVRE MEVZUATI LİSTESİ
Rev : 0
Sayfa : 2 / 2
Mevzuatın Adı
Trafiğe ilk defa çıkacak motorlu araçlar için Müsaade edilebilir Azami Dış Gürültü
Seviyeleri Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ
Güvenlik Bilgi Formlarının Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği
Motorlu Kara Taşıtlarının Egsoz Emisyonlarının Ölçüm ve Denetlenmesine İlişkin Tebliğ
Tarihi
12.12.2000
11.03.2002
08.07.2003
Sıra No
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Mevzuat
No
İSG MEVZUAT LİSTESİ
Rev : 0
Sayfa : 1 / 2
Mevzuatın Adı
Tarihi
Kanunlar ve Kanun Hükmünde Kararnameler
1
2
4857
4958
Sayılı İş Kanunu’nun İSG ile ilgili maddeleri
No’lu SSK Kanunu
10.06.2003
29.07.2003
Tüzükler ve Kararnameler
1
14752
2
3
4
88/13168
5
25328
6
7/7551
7
18553
8
87/12028
Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve zararlı Maddelerle Çalışmada Alınacak Tedbirler
Hakkında Tüzük
Radyasyon Güvenliği Tüzüğü
İSİG Tüzüğü
No’lu Kararname Eki; Kamu Kuruluşlarınca Yaptırılacak İşlerde İşçilerin Çalışma
Şartları ile İlgili Esaslar
Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması hakkında
Yönetmelik
Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli Ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde Ve
İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük
Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi
Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük
Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin
Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması,
Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük
24.12.1973
07.09.1985
11.01.1974
01.11.1988
26.10.2003
24.12.1973
22.10.1984
29.09.1987
Yönetmelikler
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği
Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği
Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği
Hazırlama, Tamamlama, Temizleme İşleri Yönetmeliği
İşyerlerinde İşin Durdurulmasına veya İşyerinin Kapatılmasına Dair Yönetmelik
İSİG Kurulları Hakkında Yönetmelik
Elektrik İç Tesisat Yönetmeliği
Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği
Kuvvetli Akım Elektrik Dağıtım ve Bakım Yönetmeliği
Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği
Makine Koruyucuları Yönetmeliği
Gürültü Kontrol Yönetmeliği
İşyeri Sağlık Birimlerinin ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik 4.Kısım 7.Bölüm:
Paratoner,Transformatör ve Jenaratör
Geçici veya Belirli Süreli İşlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik.
İşyeri Bina ve Eklentilerinde alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin
Yönetmelik
Kimyasal Maddelerde Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında
Yönetmelik
Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
Hakkında Yönetmelik
Asbestle çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
Çalışanların iş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında
Yönetmelik
Titreşim Yönetmeliği
09.12.2003
23.12.2003
16.06.2004
28.04.2004
05.03.2004
07.04.2004
04.11.1984
21.09.2001
29.06.1979
23.12.2003
17.05.1983
12.12.1986
Gürültü Yönetmeliği
İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Elemanların Görev, Yetki ve
Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği
23.12.2003
16.12.2003
12.06.2002
15.05.2004
10.02.2004
26.12.2003
26.12.2003
26.12.2003
07.04.2004
23.12.2003
20.01.2004
11.02.2004
11.02.2004
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
26
27
28
29
30
İSG MEVZUAT LİSTESİ
Rev : 0
Sayfa : 2 / 2
Biyolojik Etkenlere Mazuriyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik
Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik
Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği
Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik
10.06.2004
23.12.2003
26.12.2003
09.02.2004
11.02.2004
Tebliğler
İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Risk Grupları Listesi Tebliği
1
13.04.2004
Standart ve Şartnameler
1
TS 622
2
3
TS 2607
Yapıların Yıldırımdan Korunması Kuralları
Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Elektrik Tesisatı Genel Şartnamesi : 6.Bölüm
Yıldırımdan Korunma Tesisatı
Akustik - İşitme Yeteneğinin Korunması Amaçları İçin İş Yerinde Oluşan Gürültünün
Değerlendirilmesi
Aralık 1990
1978
24.03.1977
YUSUFELİ BARAJ ve HES
PROJESİ
Katı Atık Yönetimi ve Geri
Dönüşüm Prosedürü
İNŞAAT VE TİCARET
A.Ş.
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 1 / 7
YAYIN, DEĞİŞİKLİK VE DAĞITIM SAYFASI
Değişen Sayfa
Sayfa
Revizyon
Tarih
Haziran 2007
1
0
2
0
3
0
Değişiklik
Değişikliğin Sahibi
Yönetim Sistemleri
TASLAK 00
4
0
5
0
6
0
7
0
8
-
9
-
10
-
11
-
12
-
13
-
14
-
Dağıtım
Dağıtım detayları “Dağıtım Listesi” nde yer almaktadır.
Hazırlayan:
Yönetim Sistemleri
Kontrol eden:
Onaylayan:
BU PROSEDÜR “EK IX-KATI ATIK YÖNETİM PLANI”NA UYGUN OLARAK HAZIRLANMIŞTIR
Bu dokümanın elektronik ortamda sistem dökümanları için tanımlanan yerdeki hali güncel ve geçerlidir.
Basılı kopyaların üzerinde kırmızı renkli “KONTROLLU KOPYA” mührü’nün olmaması durumunda,
kopyaların güncel ve geçerli olduğuna dair yeterli güvencenin oluşturulmadığı anlaşılmalıdır.
A.Ş.
PROJESİ
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 2 / 7
1. AMAÇ VE KAPSAM
“Katı Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Prosedürü” atık oluşumunu minimuma indirmek ve/veya
önlemek ve inşaat aktiviteleri nedeniyle sahada oluşan atıkların geri dönüşümü/yeniden kullanımını
mümkün olduğu ölçüde sağlamak amacıyla hazırlanmış ve tasarlanmıştır.
Bu prosedür, evsel atık, evsel türde endüstriyel atık, bitkisel atık, saha temizlik atıkları ve inşaat
atıklarını kapsamaktadır.
Şekli, doğası, türü ve miktarı nedeniyle insan sağlığı, su, hava ve toprak için zararlı olan ve patlayıcı,
yanıcı, ateşleyici, aşındırıcı ve zehirli maddeler içeren ve suda reaksiyon gösteren atıklar bu prosedür
kapsamının dışındadır ve Ek X- Tehlikeli Atık Yönetim Planı” ve “Tehlikeli Atık Yönetim Prosedürü”
kapsamında ele alınacaktır. Ayrıca, sıvı atıklar, Ek VIII – Su ve Kirli Atık Su Yönetim Planı’na uygun
olarak ele alınacaktır.
2. REFERANSLAR
•
•
•
•
•
Türk Çevre Mevzuatı
Çevre Yasası
Katı Atıkların Kontrol Yönetmeliği
Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
ISO 14001:2004
OHSAS 18001:1999
DOĞUŞ’un (Doğuş İnşaat ve Tic. A.Ş.) SEÇ El Kitabı
DOĞUŞ’un İnsan Kaynakları Prosedürü
3. SÜREÇ
3.1 TANIMLAR
Atık: Atık, atılmış veya atılması düşünülen her türlü malzemedir. Atık, katı, yarı-katı, sıvı, veya kapalı
kutu içinde gaz içerikli malzeme olabilir. Hiç bir malzeme atılana kadar veya atılmaya karar verilene
kadar atık değildir.
Katı Atık: Katı malzemeler ve arıtma sistemi tortuları, çevre ve sosyal düzenin korunabilmesi için
bunların üreticileri tarafından düzenli olarak atılmak istenen ve atılmasına ihtiyaç duyulan
malzemelerdir.
Arıtma Sistemi Tortusu: Evsel nitelikteki evsel atık su ve endüstriyel atık su fiziksel, kimyasal ve
biyolojik arıtma işlemleri sonucu ortaya çıkan suyu alınmış, kuru, katı maddelerdir.
İnşaat Atığı: İnşaat aktiviteleri sonucu ortaya çıkan ağaç, betonarme demir artıkları, borular, cıvatalar,
çiviler, atık beton, tuğla, paketleme malzemesi, kesilen elektrik kablo parçaları, tehlikeli olmayan
ekipman parçaları vb.’nden oluşan katı atıklarıdır.
Evsel Atıklar: İçecek kutuları, kahve bardakları, ambalaj kağıtları ve plastikleri, sigara paketleri,
yiyecek artıkları ve aluminyum folio, plastik ve cam parçaları vb. gibi inşaat alanında ikamet eden
inşaat işçilerinin yaşam alanlarında ürettiği katı atıklardır.
A.Ş.
PROJESİ
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 3 / 7
Saha Temizliği Atıkları: Kütük, ağaç, çalı, ot ve doğada bulunan diğer bitkisel maddeler gibi sadece
saha temizliği faaliyetleri sonucu ortaya çıkan atıklardır.
Tehlikeli Atık: Uygun şekilde kullanılmayan, arıtılmayan veya imha edilmeyen insan ve çevre için
zararlı olabilecek miktarda (patlayıcı, yanıcı, ateşleyici, suda reaksiyon veren, aşındırıcı, zehirli)
madde içeren atıktır. Bunlara örnek, petrol ürünleri, beton kür kimyasal bileşenleri, yumuşatıcılar,
septik atıklar, boyalar, ahşap koruyucuları, asfalt ürünleri, asitler, çözücüler, vb. bu tip tehlikeli
atıklardır.
Kaynak Azaltma: Atık oluşumundan önce atık miktarını azaltmak suretiyle atık oluşumunu önleme
faaliyetleridir (örn., gereken boyutta betonarme demiri kullanılması veya katı atık oluşumunu önleyen
buna benzer işlemler). Kaynak azaltma bir geri dönüşüm faaliyeti değildir.
Yeniden Kullanım: Malzemelerin işlevlerini yitirmeden kullanılması ve ilgili malzemenin ekonomik
ömrünün tamamlanmasına kadar tekrar tekrar kullanılması.
Geri Dönüşüm: Malzemenin yeni bir ürünün imalatında kullanılabilmesi amacıyla ayırılması,
temizlenmesi, arıtılması ve yeniden oluşturulması gibi aktiviteler. Örneğin, çelik parçalarının yeni bir
inşaat demiri yapabilmek üzere kullanılması.
İmha Etme: Malzemenin bir dolguya veya yakma tesisine gönderildiği aktivitedir.
3.2 YÖNTEM
3.2.1
GENEL
1. Atık malzemelerin, bitkilerin, evsel atıkların, hurdaların sahada yakılmasına izin verilmez. Hiçbir
atık sahada imha edilmeyecek veya sahaya gömülmeyecektir. Yasal olmayan biçimde, inşaat kamp
sahası içine, kamuya ait yolların üzerine veya çevre alanlara veya nehir içerisine boşaltılmalarına izin
verilmeyecektir.
2. Atıklar için saha içerisinde üzeri etiketli konteynırlar bulundurulacaktır.
3. Mümkün olan yerlerde, inşaat ve evsel atık oluşumu, artık malzemelerin yeniden kullanılması veya
geri dönüşümü ve yapılacak uygun planlama ve tasarım ile minimuma indirilecektir. Örneğin,
betonarme çelik çubukların uzunluğunun tasarlanması aşamasında, çelik malzeme atığının
oluşumunun ve kirliliğin önlenmesi için 12 metre’lik imalat uzunluğu dikkate alınacaktır.
4. İnşaat sahası Departman Müdürleri tarafından günlük olarak evsel ve inşaat atığı bakımından
kontrol edilecektir.
5. İnşaat kamp sahası ve çevresinin her zaman temiz ve düzenli tutulmasına dikkat edilecektir.
6. Toplanan evsel ve inşaat atıkları drenaj sistemleri veya akan su çevresinde depolanmayacaktır.
7. Atıkların ayırılması işlemi sırasında, aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:
• Tehlikeli madde ve tehlikeli olmayan madde türlerinin ayırılması.
• Sahada yeniden kullanılabilecek malzemeler.
• Geri dönüşümü mümkün farklı malzeme türleri.
3.2.2
ATIKLARIN AYIRILMASI VE TOPLANMASI
AYIRMA:
• Kaynağında ayırma işlemleri belli bir sistematiğe uygun olarak yapılacak ve ayırılmış farklı atık
türlerinin saklanması için özel alanlar belirlenecektir.
A.Ş.
•
•
•
•
PROJESİ
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 4 / 7
İnşaat atıkları geri dönüşüme uygun atık (örn, metal parçaları, cıvatalar, çiviler, vb.) ve
dolguya konarak imha edilecek atık miktarını en aza indirgemek üzere, geri dönüşüme uygun
olmayan atık olarak ayırılacaktır.
Geri dönüşüme uygun olmayan inşaat atıkları, saha dışında onaylanmış bir dolgu bölgesinde
imha edilmeden önce sahadaki uygun konteynerlerde saklanacaktır.
Plastik, PET şişe, kağıt, cam, aluminyum folyo gibi evsel atıklar geri dönüşüme uygun atık
sınıfına ayrılacaklardır.
Ticari değeri olan kereste ve demir parçaları saha içerisinde kendileri için ayrılmış bölümde
tutulacaklardır.
TOPLAMA:
•
•
•
•
•
•
Yağmur suyundan etkilenmemesi veya rüzgarlı havalarda atıkların dağılmasını ve
kaybolmasını önlemek üzere, yeterli sayıda kapaklı konteyner sahada bulundurulacaktır.
Zehirli sıvı atıkların (kullanılan yağ, çözücüler ve boyalar) ve kimyasalların (asit, katkı
maddeleri, beton kür maddeleri vb.) katı atık konteynerlerine konmaması için katı atık
konyernerlerinin üzeri uygun şekilde etiketlenecektir. İlaveten, toplanan farklı tür katı atıklar,
üzerinde cam, kağıt, plastik vb. gibi etiketlerle her bir atık türüne göre tahsis edilecek
konteynerlere konacaktır.
Türk Katı Atık Kontrol Yönetmeliğine uygun olarak, paketleme sonrası için ayrı bir toplama
konteyneri temin edilecektir,
Süt, yoğurt ve yoğurtlu içecek/plastik paket ve şişeler (her bir paketleme türü için ayrı
ayrı)
Alkollü içecek şişeleri, meyve suyu şişeleri ve kutuları, (her bir paketleme türü için ayrı
ayrı)
Deterjan konteynerleri,
Diğer paketleme, plastik, metal, kağıt/karton, karton/plastik veya cam.
Sahadaki evsel atıklar haftada iki kez toplanacak olup; yağmurlu veya rüzgarlı durumlarda bu
toplama işi her gün yapılacaktır.
Gıda atığı haşere oluşumunu en aza indirmek için ayrı ayrı toplanacaktır.
Ofis Atıklarının Toplanması:
Ofislerdeki atık malzemeler kaynağında ayrılacaktır. Farklı toplayıcı türleri temin edilecektir.
Ofis Tehlikeli Atık Kutusu
Yazıcı toneri
Mühürler
Tipp-ex, ve inceltici sıvısı
Toner tutucu (imalatçıya geri dönüş)
Kağıt Atık Konteyneri
Renkli kağıt
Faks kağıdı
Beyaz kağıt
Karton kutu
Gizlilik özelliği olan dokümanlar kıyılacaktır
Ayrıca, aşağıdaki atık türleri için farklı konteynerler ayrıca temin edilecektir;
Kantin atıkları, sebzeler , meyveler vb.
Paketleme malzemesi
Boş cam bardak, şişe, kavanoz vb.r
A.Ş.
3.2.3
PROJESİ
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 5 / 7
ATIK YÖNETİMİ
Atıkların yönetimi için daha çok aşağıdaki yöntemler kullanılacaktır:
•
•
•
Yeniden kullanım
Geri dönüşüm
Atık; malzemeleri toprak dolum için gönderme
YENİDEN KULLANIM:
Saha Temizliği Atığı
• Nebati toprak gelecekte yeniden kullanım için geçici olarak depolanacaktır. Nebati toprak,
toprağın mikro-faunayı (edafone) korumak için maksimum 2 metre yüksekliğinde depolanacaktır.
Üretkenliği korumak için, stoklanmış toprak üzerine yonca tohumları gibi yeşil örtü tohumu atılacaktır.
• Arazi temizlik çalışmaları sırasında, bina veya yakacak odun için kereste gibi kullanılabilecek
ve ticari olarak faydalı görünen tüm ürünler korunacaktır.
GERİ DÖNÜŞÜM:
Geri dönüşüm programı inşaat çalışmaları sırasında oluşan yeterli miktarlardaki atıkları kapsar.
Bu atıklar şunları içerir:
•
•
•
•
•
•
Kağıt ürünler
Plastik
Cam
Metal (metal parçaları, kutular, kablolar, aluminyum, vb.)
Araba lastikleri
Ahşap atıklar
Kağıt ürünlerin geri dönüşümü: İnşaat sahasındaki ofis ve evsel kaynaklı kağıt ürünleri atıkları geri
dönüşüm için kağıt geri dönüşüm bayiilerine gönderilecektir.
Plastiklerin geri dönüşümü: Plastik atıklar, geri dönüşüm için tedarikçilere veya üçüncü kişilere geri
gönderilecektir.
Cam geri dönüşümü: Cam atıklar, geri dönüşüm için tedarikçilere veya üçüncü kişilere geri
gönderilecektir.
Metal geri dönüşümü: Metal atıkların geri dönüşümü mümkün olduğu kadar çok sağlanacaktır. Eski,
artık kullanılmayan, tehlikesiz aşınan-yıpranmış ekipman parçaları, cıvata ve çivi, betonarme demir
parçaları, metaller vb. mümkün ise sahada geri dönüşüm sürecinden geçirilecek veya uygun şekilde
lisanslı üçüncü taraflara satılacaktır.
Araba lastiklerinin geri dönüşümü: Aşınmış olan ve artık kullanılmayan araba lastikleri hurdacıya
verilecektir.
Ahşap atık geri dönüşümü: Ahşap atıklar, eğer varsa (örn. Taşıma paletleri veya ambalaj
kutularından çıkan), ya yeniden kullanılacak/geri dönüşüm uygulanacak veya ilgili yerel kuruma
verilecektir.
İMHA ETME:
A.Ş.
PROJESİ
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 6 / 7
Evsel Atıklar
Yeniden kullanım için uygun olmayan evsel atıklar ve saha temizliği atıklarının Erzurum Katı Atık
Depolama Tesislerinde imha edilmesi ile ilgili düzenlemeler, Erzurum Katı Atık Yönetimi Birliği ile
birlikte yapılacaktır. Sözkonusu Birlik, Erzurum Büyükşehir Belediyesi ve Palandöken, Yakutiye, Kazım
Karabekir ve Dadaşkent (Erzurum ilçeleri) Belediyeleri tarafından oluşturulmuştur. Bu katı atık
depolama tesisi, Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW) aracılığıyla Alman – Türk Finansal İşbirliği
çerçevesinde oluşturulmuş olup Avrupa Birliği gerekliliklerine uygun tüm emisyon kontrol ve çevre
koruma önlemlerini kapsar. Yusufeli Projesinin yapım aşamasında oluşan evsel atık ve temizlik atıkları
(yukarıda belirtilen şekilde) düzenli olarak toplanacak ve Erzurum Katı Atık Depolama tesislerine
iletilecektir.
3.2.4
ONAYLANAN ÜÇÜNCÜ TARAF TESİSLERİNİN KULLANIMI
Atıklar kullanım/arıtma ve/veya imha etme süreçleri için üçüncü taraflara iletilecektir. Atıklar sadece,
atıkların emniyetli ve çevreye duyarlı bir biçimde işlenmesi, kullanılması, iyileştirilmesi, geri dönüşümü,
arıtılması ve/veya imha edilmesi süreçlerinin uygun şekilde gerçekleştirileceğine dair izin
belgeli/lisanslı üçüncü taraflara iletilecektir.
Katı atıkların üçüncü taraflara iletilmesi, Entegre Yönetim Sistemleri uygulamasının bir parçası olarak
“Atık İletim Formu” ile belgelenecektir. En azından, aşağıdaki bilgiler her durumda kayıt altına
alınacaktır:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İletilen atık türü(leri)
Atık(ların) tanımı
Her bir tip konteynerin sayılar da dahil olmak üzere, atıkların miktarları
Halihazırda atığı elinde bulunduran organizasyonun adı (DOGUS) ve adresi
Atığın iletilmekte olduğu organizasyonun adı ve adresi
Atıkların nereden iletilmekte olduğu
Atığın iletilmekte olduğu yer
İletim tarihi ve saati
Halihazırda atığı elinde bulunduran organizasyonun temsilcisinin adı ve imzası (Saha
Çevre Müdürü ve İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusu)
• Alıcı tarafın temsilcisinin adı, imzası ve kaşesi.
3.2.5
EĞİTİM
Saha Çevre Müdürü ve İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusu tarafından tüm personel için “Katı Atık
Yönetimi ve Geri Dönüşüm Prosedürü” nün tüm özelliklerini bilmelerini ve atık yönetimi konusunda
kendi görev ve sorumluluklarını yerine getirebilmelerini sağlamak üzere eğitim sağlanacaktır. (Eğitim
DOĞUŞ’un İnsan Kaynakları Prosedürüne uygun olarak gerçekleştirilecektir)
4. SORUMLULUKLAR
Bu prosedürün uygulanması sorumluluğu sahada bulunan aşağıdaki personele aittir:
Saha Çevre Müdürü ve İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusu
• Sahada etkin atık yönetiminin sağlanabilmesi için diğer kurum ve organizasyonlar ile irtibat halinde
olma.
• Bu prosedürün yönetimi ve uygulanması.
A.Ş.
•
•
•
•
•
•
•
PROJESİ
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 7 / 7
Katı atık kullanım ve taşıma işleri için bu konuda ehliyetli personelin atanması.
Katı atıkların günlük toplama çalışmalarından sorumlu ekibin organizasyonu ve denetlenmesi.
Tüm atıkların uygun ve güvenli bir alanda depolanıp, ayırılmasının sağlanması.
İlgili yerlerde ekipleri görevlendirmek.
Eğitimlerin / çalışmaların planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi.
Atık miktarının minimum düzeye indirilmesi.
Yeniden kullanım, iade ve geri dönüşümün maksimum düzeye çıkarılması.
SEÇ Ekibi: Sistem çok sayıda disiplinden oluştuğundan ve farklı uzmanlık alanı gerektirdiğinden,
disiplinlerarası arabirimlerde görevlendirilen ekiptir. Bu ekip, SEÇ Planlama ve uygulama ve de işletim,
izleme ve ölçüm fonksiyonlarının kontrol edilmesinde aktif görev yapmak üzere oluşturulmuştur.
•
Gerektiğinde “Katı Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Prosedürü” nün güncellenmesi.
Sahadaki Tüm Çalışanlar ve Üçüncü Kişiler
•
•
Bu ve ilgilli diğer tüm prosedür(lere) uygun hareket etmek.
Çevreyi temiz ve düzenli tutmak.
5. KAYITLAR
İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusu ve sahada bulunan “Proje Yönetim Sistemleri Sorumlusu” ilgili kayıtları
tutacaktır. Örneğin; toplanan, depolanan, lisanslı imha etme/geri dönüşüm yüklenicilerine teslim edilen
miktarlar ile ilgili kayıtlar, yüklenicilerin sertifikaları, atık taşıma formu vb. kayıtlar tüm proje süresince
veya beş yıllık bir süre için (hangisi daha uzun ise) tutulacaktır.
6. GÖZDEN GEÇİRME
Bu prosedürün incelenmesi ve güncellenmesi çalışmaları “Saha Çevre Müdürü ve SEÇ Sorumlusu ve
Proje Yönetim Sistemleri Sorumlusu” nun sorumluluğundadır. Revizyonlar altı aylık aralıklarla düzenli
olarak yapılır.
7. EKLER
•
Yok
Form şeklindeki ekler bu prosedürün ekinde yer almamaktadır. Bunun yerinde, ilgili tüm formlar Proje
Yönetim Sistemleri Sorumlusu tarafından güncel olarak tutulan “Form Dosyası“ ndan temin edilecektir.
Bu dosya, Doğuş’un şantiyedeki Proje Ofisinde hem “kağıt baskı kopyası” ve hem de “dijital formatta”
tutulacaktır.
Yusufeli Baraj Ve HES
Projesi
Tehlikeli Atık Yönetim
Prosedürü
A.Ş.
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 1 / 8
Değişen Sayfa
Sayfa
Revizyon
Tarih
Haziran 2007
1
0
2
0
3
0
Değişiklik
Yönetim Sistemleri
TASLAK 00
4
0
5
0
6
0
7
0
8
0
9
-
10
-
11
-
12
-
13
-
14
-
Dağıtım
Hazırlayan:
Yönetim Sistemleri
Kontrol eden:
Onaylayan:
BU PROSEDÜR EK X-TEHLİKELİ ATIK YÖNETİM PLANINA UYGUN OLARAK HAZIRLANMIŞTIR
A.Ş.
Projesi
Prosedürü
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 2 / 8
1. AMAÇ VE KAPSAM
“Tehlikeli Atık Yönetim Prosedürü” inşaat aktiviteleri nedeniyle sahada oluşan tehlikeli atıkların
yönetiminin ilgili Türk Mevzuatına uygun olarak güvenli bir şekilde yapılabilmesi için hazırlanmıştır.
2. REFERANSLAR
•
•
•
•
•
Çevre Yasası
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği
Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınması Hakkında Yönetmelik
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
ISO 14001:2004
OHSAS 18001:1999
DOĞUŞ’un (Doğuş İnşaat ve Tic. A.Ş.) SEÇ El Kitabı
DOĞUŞ’un İnsan Kaynakları Prosedürü
3. SÜREÇ
3.1 TANIMLAR
Atık: Atık, atılmış veya atılması düşünülen her türlü malzemedir. Atık, katı, yarı-katı, sıvı, kapalı kutu
içinde gaz içerikli malzeme olabilir. Hiç bir malzeme atılana kadar veya atılmaya karar verilene kadar
atık değildir.
Tehlikeli Atık: Uygun şekilde kullanılmamaları, arıtılmamaları veya imha edilmemeleri halinde,
insanlara ve çevreye zararlı olabilecek miktardaki tehlikeli madde veya malzemeleri içeren atıklardır.
Tehlikeli Malzemeler aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:
• Patlayıcılar
• Zehirli veya yanıcı gazlar
• Yanıcı sıvılar
• Yanıcı katılar
• Oksitleme malzemeleri
• Zehirli veya enfeksiyona yol açan maddeler
• Radyoaktif maddeler
• Aşındırıcı maddeler
• Çeşitli tehlikeli malzemeler.
(karışım ve çözeltiler bunlara dahildir)
Tehlikeli Atık Kontrolü Yönetmeliği, tehlikeli olarak sınıflandırılan atık türlerini belirler:
(EK 7) de (A) işareti ile gösterilmiş atıkların herhangi tehlikeli atık konsantrasyonuna bakılmaksızın
tehlikeli atık sınıfına girerken, aynı listede (M) işareti ile gösterilmiş atıklar (EK 6) da verilen tehlikeli
atıkların eşik konsantrasyonu üzerinde bir değere sahipse tehlikeli atıktır. Ayrıca doğal karakterleri
A.Ş.
Projesi
Prosedürü
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 3 / 8
yada oluşmalarına neden olan aktiviteye bağlı olarak (EK 3*-A) da bulunan veya (EK 3*-B) de bulunup
(EK 4) de verilen maddeleri içeren atıkların, (EK 5) teki özelliklerden bir veya birkaçına sahip olmaları
ve (EK 6) da verilen tehlikeli özellikleri göstermeleri durumunda tehlikeli atık olarak sınıflandırılan
atıklar tehlikeli madde olarak kabul edilirler.
Birbiri ile uyuşmayan atıklar: Birbiri ile uyuşmayan atıklar, bir araya geldiklerinde potansiyel tehlikeli
sonuçlara yol açan tehlikeli atıklardır.
“Birbiri ile uyuşmayan atık” aşağıdaki haller için uygun olmayan tehlikeli atıklardır:
• Belirgin bir cihaz veya tesisin içine yerleştirildiğinde, içine konduğu muhafazanın (örn.
Konteyner iç kaplaması veya tank duvarları) korozyonuna veya bozulmasına yol açabilir, ,
• kontrolsüz koşullarda bir başka atık veya malzeme ile karıştığında.. Çünkü, bunların
karışması ısı veya basınca neden olabileceğinden; yangın veya patlama, şiddetli reaksiyon,
zehirli toz, sis, duman veya gaz veya yanıcı duman veya gazlara neden olabilir.
Atıl Atık: Atıl atıklar, çevre ile önemli ölçüde reaksiyona veya etkileşime girmeyen atıklardır. Atıklar
aşağıdaki koşullarda atıl kabul edilirler:
1. Önemli bir fiziksel, kimyasal veya biyolojik değişime uğramazlar;
2. Çözülmez, yanmaz veya başka şekilde fiziksel veya kimyasal olarak reaksiyona girmez, biyolojik
özelliğini yitirmez veya çevre kirliliği veya insan sağlığına zarar verecek şekilde temas etmesi halinde
diğer bir olumsuz etkileri olmaz; ve
3. Toplam sızıntı kabiliyeti ve kirletici içeriği ve süzülmesi ile ekolojik sisteme verdiği zarar çok önemli
düzeyde olmayan ve özellikle, herhangi bir yüzey suyu veya yeraltı suyunun niteliğini tehlikeye
atmayan atıklardır.
Yeniden Kullanım: Bir malzemenin şeklini değiştirmeksizin kullanımı.
Geri dönüşüm: Malzemenin yeni bir ürünün imalatında kullanılabilmesi amacıyla ayırılması,
temizlenmesi, arıtılması ve yeniden oluşturulması gibi aktiviteler. Örneğin, çelik parçalarının yeni bir
inşaat demiri yapabilmek üzere kullanılmasıdır. Ayrıca, ahşap ürün parçalarının, bu parçaları yakıt
olarak kullanan endüstriyel tesislere gönderilmesi de buna dahildir.
İmha Etme: “EK (2) Tehlikeli Maddelerin Kontrol Edilmesi Yönetmeliği” kapsamındaki aktiviteler.
Ara Depolama: Atıkların geri dönüşüm veya nihai imha tesislerine gönderilmesinden önce, atık
miktarı yeterli seviyeye ulaşana kadar güvenli bir şekilde depolanması.
Geçici Depolama: Organizasyon içinde uygun depolama alanının olmaması durumunda, atıkların ara
depolama, iyileştirme ve nihai imha etme tesislerine gönderilmeden veya organizasyon içerisinde
yeniden kullanılmadan önce, atıkların organizasyon içerisinde güvenli bir şekilde ve imalatçısının
uygun depolama alanında depolanması.
*EK 3- Meydana gelme özelliklerine veya sonuçlarına göre tehlikeli atık kategorileri (atık sıvı, çamur veya katı şekilde olabilir)
3.2 YÖNTEM
3.2.1
GENEL
Tehlikeli atıkların saha içerisinde yakılmasına veya toprağa, doğal su yollarına, kanalizasyon
sistemine, evsel atık konteytnerlerine boşaltılması yasaktır.
A.Ş.
3.2.2
Projesi
Prosedürü
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 4 / 8
TEHLİKELİ ATIKLARIN TANIMLANMASI
Tehlikeli maddeler için Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS) sahada kullanılan malzemeler ile ilgili
olarak, çevre, sağlık ve emniyet riskleri, ve doğru kullanım, depolama, taşıma, ulaşım ve imha etme
bilgilerini almak üzere, imalatçıdan temin edilecektir.
Tehlikeli atıkları sınıflandırmak için, Türk Tehlikeli Atık Kontrol Yönetmeliği EK 3, 4, 5, 6, ve 7’ye atıfta
bulunulacaktır.
3.2.3
•
•
•
•
•
•
3.2.4
DEPOLAMA
Atıklar, geçici olarak, inşaat sahası içerisinde bina ve konut alanlarından uzak, beton bir
döşeme üzerine konulan, onaylanmış uluslararası standartlara uygun güvenli, sızdırmaz
konteynerlerde saklanacaktır.
Tüm atık konteynerlerinin üzerinde içeriğini tanımlayan etiketler bulunacaktır. Etiketler
düşmeyecek şekilde yapıştırılacaktır. Konteynerlerin üzerine atık miktarı ve depolandığı tarihi
belirten bir açıklama yazılacaktır. Uyarı işaretleri ve atık etiketleri resmi tehlikeli atık etiketleme
sistemine uygun olarak yapılacak (Tehllikeli Atık Kontrol Yönetmeliği) ve belirlenen tehlikeli atık
depolama alanlarına açıklamalı tabelalar yerleştirilecektir.
Tehlikeli atıkların ve daha çok tehlikeli maddelerin geçici olarak depolandığı alanların etrafına
uygun bir ikinci sıra koruma yapısı teşkil edilecektir.
Yağ atıkları, çözücüler, su, antifriz, deterjan, boya, zehirli ve tehlikeli diğer maddeler ile
karıştırılmayacaktır. Yağ ve diğer yağlama malzemeleri, çözücüler vb. ayrı varillerde
toplanacak ve sahada Tehlikeli Atık Depolama Alanı olarak tanımlanan bölüme
yerleştirilecektir. Dışarı akmamaları için uygun olan yerlere yağ ayırıcıları yerleştirilecektir.
Atık yağ filtreleri, yırtılma ve delinmeye karşı dirençli, hasarsız emniyetli plastic torbalarda
saklanacaktır
Birbiri ile uyumlu olmayan atık türleri aynı konteynerin içine karıştırılmayacaktır. Örneğin,
aşındırma özelliği olan sıvılar yanıcı sıvılardan ayrı yerlerde saklanacaktır.
TEHLİKELİ ATIKLARIN İMHA EDİLMESİ
Tıbbi Atıklar: Tıbbi atıklar, Türk Tıbbi Atık Kontrol Yönetmeliğine uygun olarak, imha edilmek üzere
Yusufeli Devlet Hastanesine gönderilecekleri tarihe kadar, klinik alanında güvenli bir bölgede, etiketli,
kapalı konteynerler içinde tutularak geçici olarak depolanacaktır.
Yağ Atıkları: Yağ atıkları (örn. Atölyeden, araç bakımdan) geri dönüşüm/imha edilmek üzere
toplanarak, uygun lisanslı üçüncü taraflara gönderilecektir.
Pil ve akümülatörler: Aşağıdaki özelliklere sahip piller,
ağırlıkça %0.0005’ten fazla cıva (Hg) içeren piller
alkalin ve mangan piller hariç, pil başına 25 mg’dan fazla cıva (Hg) içeren piller
ağırlıkça %0.025’ten fazla cıva (Hg) içeren alkalin-mangan piller
ağırlıkça %0.025’ten fazla kadmyum (Cd) içeren piller
ağırlıkça %0.4’ten fazla kurşun (Pb) içeren piller
tehlikeli atık olarak kabul edilecek ve Tehlikeli Atık Kontrol Yönetmeliğine uygun olarak imha
edilecektir. (İlgi: Türk Atık Pil ve Akümülatörler Yönetmeliği).
A.Ş.
Projesi
Prosedürü
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 5 / 8
Alkalin piller tehlikeli atık olarak değerlendirilmezler. Bununla birlikte, pillerin alkalin tipleri evsel
atıklardan farklı olarak toplanacaktır ve her iki pil çeşidi de (alkalin ve tehlikeli) imha edilmek üzere en
yakın Belediyeye veya bu konuda lisanslı kurumlara iletilecektir.
Araçların eski akümülatörlerini (inşaat sahası araçları, kamyonlar vb.) yenileri ile değiştirirken, eski
akümülatörler, akümülatör dağıtımı ya da satışı yapan şirketlere veya araç bakım ve onarım
şirketlerinin geçici depo alanlarına teslim edilecektir. Forkliftlerin, güç kaynaklarının, transformatörlerin
ve diğer kaynakların akümülatörleri toplanarak, 90 günden daha uzun süre olmamak üzere,
üreticilerine teslim edilmek üzere saha da, ayrı bir yerde geçirimsiz zemin üzerinde tutulacaktır. Atık
akümülatörler, lisanslı taşıma şirketleri tarafından imha/geçici depo alanlarına taşınacaktır. (İlgi: Türk
Atık Pil ve Akümülatörler Yönetmeliği)
Çözücüler, katkı maddeleri, boyalar, kimyasallar: Bu atıkların çok küçük miktarları (evsel miktarlar)
belediye atıkları ile bertaraf edilebilir. Ancak, bu atıkların büyük miktarları lisanslı imha etme tesislerine
gönderilecektir.
Boya Temizleme Bezleri, Kirlenmiş Kişisel Koruyucu Ekipman, Dökülenleri temizlemekte
Kullanılan Malzemeler: Kurumamış yağ bazlı boya veya yanıcı çözeltilerle kirlenen bez parçaları;
dökülme temizleme malzemeleri ve eldiven, tulum gibi kirlenmiş kişisel koruyucu ekipman Tehlikeli
Atık olarak atılacaktır.
Az Kontamine Laboratuar Atıkları: Az miktardaki asit/baz ve organik/inorganik kimyasal maddeler
saha laboratuvarlarında kullanılmaktadır. Örneğin, Hidroklorik Asit Buharı, Orto-Fosforik Asit, Baryum
Klorür Dehidrate, vb. Bu maddeler yeterli miktarlarda sipariş edildiğinden artık oluşmaz. Bununla
birlikte, boş şişeler, kutular, torbalar vb. tehlikeli madde olarak kabul edilerek, Tehlikeli Atık gibi imha
edilecektir.
3.2.5
ONAYLANAN ÜÇÜNCÜ TARAF TESİSLERİNİN KULLANIMI
Tehlikeli atıklar kullanım/arıtma ve/veya imha etme süreçleri için üçüncü taraflara iletilecektir. Tehlikeli
atıklar sadece, atıkların emniyetli ve çevreye duyarlı bir biçimde işlenmesi, kullanılması, iyileştirilmesi,
geri dönüşümü, arıtılması ve/veya imha edilmesi süreçlerinin uygun şekilde gerçekleştirileceğine dair
izin belgeli/lisanslı üçüncü taraflara iletilecektir.
Katı atıkların üçüncü taraflara iletilmesi, EK 9 A-B Tehlikeli Atık Kontrol Yönetmeliği’ne uygun olarak
“Ulusal Atık İletim Formu” ile belgelenecektir.
Tehlikeli Atık Kontrol Yönetmeliği’ne uygun olarak, aşağıdaki bilgiler Formda yer alacaktır.
•
•
•
Atık Kodu
Atık(ların) tanımı
“H” Numarası
H1 Patlayıcı
H2 Oksitleyici
H3-A Yüksek Oranda Yanıcı
H3-B Yanıcı
H4 Tahriş Edici
H5 Zararlı
H6 Zehirli
H7 Kanserojen
A.Ş.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Projesi
Prosedürü
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 6 / 8
H8 Aşındırıcı
H9 Mikrobik
H10 Teratojen
H11 Mutojenik
H12 Su, hava veya bir asit ile temasa geçmeleri halinde, zehirli veya çok zehirli gaz
yayan madde ve preparatlar
H13 Bir başka madde oluşumunun olabileceği madde ve preparatlar
H14 Çevreye Zararlı
20ºCde kıvam
1. Tozsu/Toz
2. Katı
3. Viskoz/macun
4. Çamurlu
5. Sıvı
6. Gazlı
7. Diğer (belirtiniz)
Renk
1. Beyaz
2. Kahverengi
3. Kırmızı
4. Mavi
5. Sarı
6. Siyah
7. Yeşil
Ağırlık
Paket ve Konteyner Türleri
1. Varil
2. Ahşap varil
3. Bidon
4. Kutu
5. Torba
6. Karışık paketleme
7. Basınçlı kap
8. Dökme
Paket ve Konteyner Sayısı
Taşınma Tür(leri)
R
Karayolu
S
Deniz
T
Tren/Ray
A
Hava
W
Karasuları
İmha/İyileştirme İşlemleri
Halihazırda atığı elinde bulunduran organizasyonun (DOĞUŞ) adı ve adresi
Atığın iletilmekte olduğu organizasyonun adı ve adresi
Atıkların nereden iletilmekte olduğu
Atığın iletilmekte olduğu yer
A.Ş.
•
•
•
3.2.6
Projesi
Prosedürü
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 7 / 8
İletim tarihi ve saati
Halihazırda atığı elinde bulunduran organizasyonun temsilcisinin adı ve imzası (Saha Çevre
Sorumlusu ve İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusu)
Alıcı tarafın temsilcisinin adı, imzası ve kaşesi.
EĞİTİM
Saha Çevre Sorumlusu ve İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusu tarafından tüm ilgili personel için “Tehlikeli
Madde Yönetim Prosedürü” nün ilgili özelliklerini bilmeleri ve atık yönetimi konusunda kendi görev ve
sorumluluklarını yerine getirebilmelerini sağlamak üzere SEÇ Sorumlusu tarafından eğitim
sağlanacaktır. (Eğitim DOĞUŞ’un İnsan Kaynakları Prosedürüne uygun olarak gerçekleştirilecektir)
4. SORUMLULUKLAR
Bu prosedürün uygulanması sorumluluğu sahada bulunan aşağıdaki personele aittir;
Saha Çevre Sorumlusu ve İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusu
•
•
•
•
•
•
•
•
Sahada etkin atık yönetiminin sağlanabilmesi için harici kurum ve organizasyonlar ile irtibat halinde
olma.
Tehlikeli atıkların yükleme ve taşıma işleri için ehliyetli personelin atanması.
Tehkileli atıkların toplama çalışmalarından sorumlu ekibin organizasyonu
Tüm atıkların uygun ve güvenli bir alanda depolanıp, ayırılmasının sağlanması.
Atıkların düzenli toplanmalarına nezaret etmek
Uygun olan yerlerde ekipleri görevlendirmek.
Eğitimlerin / çalışmaların planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi.
Atık miktarının mümkün olduğunca minimum düzeye indirilmesi.
SEÇ Ekibi: Sistem çok sayıda disiplinden oluştuğundan ve farklı uzmanlık alanı gerektirdiğinden,
disiplinlerarası arabirimlerde görevlendirilen ekiptir. Bu ekip, SEÇ Planlama ve uygulama ve de işletim,
izleme ve ölçüm fonksiyonlarının kontrol edilmesi aktif görev yapmak üzere oluşturulmuştur.
•
Gerektiğinde “Tehlikeli Madde Yönetim Prosedürü” nün güncellenmesi.
Sahadaki Tüm Çalışanlar ve Üçüncü Kişiler
•
•
Bu ve ilgilli diğer tüm prosedür(lere) uygun hareket etmek.
Çevreyi temiz ve düzenli tutmak.
5. KAYITLAR
İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusu ve sahada bulunan “Proje Yönetim Sistemleri Sorumlusu” ilgili kayıtları
tutacaktır. Örneğin; toplanan, depolanan, lisanslı imha etme/geri dönüşüm yüklenicilerine teslim edilen
miktarlar ile ilgili kayıtlar, yüklenicilerin sertifikaları, Ulusal Atık Taşıma Formu vb. kayıtlar tüm proje
süresince veya beş yıllık bir süre için (hangisi daha uzun ise) tutulacaktır.
6. GÖZDEN GEÇİRME
Bu prosedürün incelenmesi ve güncellenmesi çalışmaları “Saha Çevre Müdürü ve SEÇ Sorumlusu ve
Proje Yönetim Sistemleri Sorumlusu” nun sorumluluğundadır. Revizyonlar altı aylık aralıklarla düzenli
olarak yapılır.
A.Ş.
Projesi
Prosedürü
Tarih :
Rev : 0
Sayfa : 8 / 8
7. EKLER
Form şeklindeki ekler bu prosedürün ekinde yer almamaktadır. İlgili tüm formlar Proje Yönetim
Sistemleri Sorumlusu tarafından güncel olarak tutulan “Form Dosyası“ ndan temin edilecektir. Bu
dosya, Doğuş’un şantiyedeki Proje Ofisinde hem “kağıt baskı kopyası” ve hem de “dijital formatta”
tutulacaktır.
PROJESİ
Dökülme/Saçılma Önleme
ve Müdahale Prosedürü
A.Ş.
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 1 / 12
Değişen Sayfa
Sayfa
Revizyon
1
0
Tarih
Haziran 2007
2
0
3
0
Değişiklik
Yönetim Sistemleri
TASLAK 00
4
0
5
0
6
0
7
0
8
0
9
0
10
0
11
0
12
0
13
-
Dağıtım
Hazırlayan:
Management Systems
Kontrol eden:
Onaylayan:
14
-
A.Ş.
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 2 / 12
1. AMAÇ VE KAPSAM
Dökülme/Saçılma Önleme ve Müdahale Prosedürü ( DÖMP), Yusufeli Baraj ve HES Projesi yapım
çalışmaları sırasında, petrol ürünleri ve tehlikeli maddelerin kazara dökülmesi/saçılması sonucu ortaya
çıkabilecek olumsuz etkileri önlemek, kontrol etmek ve minimum düzeye indirmek için alınacak
önlemleri tanımlar.
Bu doküman, (i) önleme önlemleri, yani dökülme/saçılmayı önlemek üzere bu maddelerin nasıl
depolanacağını ve kullanılacağını ve (ii) müdahale prosedürü, yani dökülme/saçılma durumunda neler
yapılabileceği hususlarında bir kılavuz işlevi sağlar.
Bu (DÖMP) Yusufeli Projesi yapım çalışmaları sırasında meydana gelebilecek bir dökülme/saçılma
olayının çevreye olan etkilerini önlemek veya azaltmak üzere, uygun bir planlama süreci dahilinde ve
sahadaki personelce uygulanacak uygun müdahale yönteminin oluşturulması suretiyle tasarlanmıştır.
Bu prosedür, DÖMP’nin uygulanmasından ve izlenmesinden sorumlu olan personeli tanımlar ve acil
bir durumda kimlerle irtibat kurulacağını belirler. Bunun yanında, tüm saha personeli tarafından
DÖMP’nin gerekliliklerinin ve beklentilerinin anlaşılabilmesi için gerekli olan eğitim programının ana
hatlarını çizer.
2. REFERANSLAR
•
Çevre Yasası
Tehlikeli Atıkların Kotrolü Yönetmeliği
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği
Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği
Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışmada Alınacak Tedbirler
Hakkında Tüzük
• ISO 14001:2004
• OHSAS 18001:1999
• DOĞUŞ’un (Doğuş İnşaat ve Tic. A.Ş.) SEÇ El Kitabı
• DOĞUŞ’un Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Prosedürü
• DOĞUŞ’un SEÇ Planlama Prosedürü
• DOĞUŞ’un İnsan Kaynakları Prosedürü
3. SÜREÇ
3.1 GENEL
Sahada araçlar, elektrikli cihazlar ve genel ekipman için ihtiyaç duyulacak benzin, mazot, gres ve
yağlama malzemeleri gibi petrol ürünleri kullanılacaktır. Türk Tehlikeli Kimyasal Maddeler
yönetmeliğine göre, tank hacmi ile ilgili herhangi bir sınırlama mevcut olmayıp, sadece kimyasalların
saklanması, paketlenmesi ve etiketlenmesi ile ilgili maddelerde bir takım sınırlamalar mevcuttur.
Bununla birlikte, Atık Yağ Kontrolü Yönetmeliğine göre atık yağların depolanması ile ilgili olarak atık
yağ tank hacminin 200 L ve 1,250 L arasında olması gerektiği yönünde bir sınırlama mevcuttur.
A.Ş.
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 3 / 12
Yusufeli projesinde, depolama amaçlı olarak 9 adet 20,000 litre kapasiteli mobil yakıt tankeri ve 3 adet
50,000 litre kapasiteli sabit yakıt tankı kullanılacaktır.
Yusufeli Projesi yapım aşamasında kullanılacak petrol ürünleri hacimleri itibariyle Dökülme/Saçılma
Önleme ve Müdahele Prosedürüaçısından özellikle önem kazanmaktadır.
3.2 TANIMLAR
Temizleme İşlemi: Petrol ürünlerinin veya tehlikeli maddelerin ortadan kaldırıldığı, konteynere
alındığı, yakıldığı, etkisiz kılındığı, stabilize edildiği, temizlendiği acil durum dışı işlemler veya sahanın
insan veya çevre için daha güvenli hale getirilmesini sağlama hedefi ile ve SEÇ standartlarına uygun
olarak yapılan tüm diğer işlemlerdir. Temizleme işlemi, bir acil durum sonrası dökülme/saçılma
müdahalesi olabileceği gibi, acil bir durum olmaksızın yapılan bir temizlik de olabilir.
Boşaltım: Dökülme, sızıntı, pompalama, dökme, yayılma, boşaltma veya çöpe atma dahil olmakla
birlikte bunlarla da sınırlı değildir. "Boşaltım" yasal izin ile yetkilendirilen herhangi bir boşaltım işlemini
kapsamaz.
Dökülme/saçılma Acil Durum Müdahalesi: İnsana, mülkiyeta veya çevreye anlık veya potansiyel bir
tehlike arz eden yağ veya tehlikeli madde dökülmesi/saçılması olaylarında gereken müdahaledir. Bu
müdahalenenin amacı dökülen/saçılan maddenin çevreye karışmasını veya bunun devamını
önlemektir.
Kirlilik Önleme: Kaynağında kirliliği azaltma veya bertaraf etmek için kullanılan malzeme, süreç veya
uygulamalardır. Tehlikeli veya toksik kimyasal maddelerin çevreye boşaltımının bertaraf edilmesine
odaklanır. Kirlilik önleme, aynı zamanda tehlikeli maddelerin, enerjinin ve suyun kullanımını da azaltır.
Kaynağının indirgenmesi suretiyle kirlilik önleme çevreyi korumada atılacak ilk adımdır.
Azalan önem sırası ile diğer adımlar ise, geri dönüşüm, arıtma ve çevresel olarak kabul edilebilir bir
yöntemle kirliliği imha etmektir.
Olay: Derhal müdahale edilmesi gereken şekilde bir maddenin çevreye dağılması durumu.
3.3 OLAYLAR ve CİDDİYET SEVİYELERİ
Olay Seviyeleri:
Bir “olay” aşağıdaki durumların meydana gelmesi veya gelebilecek olması halinde bir “acil durum”
teşkil eder:
İnsan Sağlığı ve Emniyetini Tehdit Eden Durumlar:
•
•
•
•
Su veya gıda kaynakları ve/veya tedariğin zehirlenmesi
Kişisel mülke hasar
İnsanların tahliye edilmesi ihtiyacı
Kamu veya ticari ulaşımın etkilenmesi
Çevreyi Tehdit Eden Durumlar:
A.Ş.
•
•
•
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 4 / 12
Ekonomik veya ekolojik öneme sahip hayvan veya bitki veya habitatın yaralanması veya kaybı.
Dinlenme alanlarının etkilenmesi.
Ekolojik rezervler, ormanlar, parklar, arkeolojik veya kültürel rezervlerin etkilenmesi.
Ciddiyet Seviyeleri
Olay ciddiyet seviyeleri 1 ile 3 arasında sınırlanır; “Seviye 1” in anlamı ufak olarak kabul edilen olaylar;
Seviye 2, orta düzey olaylar; ve “Seviye 3,” önemli olarak kabul edilen olaylardır. İşlem ve müdahale
sınırları olay ya da tehlikenin türüne bağlıdır.
Dökülme/Saçılma
Bir dökülme/saçılma olayının ciddiyeti sadece dökülen/saçılan yağın miktarı ve türüne bağlı değil, aynı
zamanda o anki bazı koşullara (yer, zemin koşulları, su toplama bölgesi, hava koşulları, günün saati,
sahanın hassasiyeti) da bağlıdır. Bu nedenle, aşağıdakiler sadece kabaca kılavuz olarak ifade
edilmiştir.
Genellikle, yağ dökülmeleri etki derecelerine göre sınıflandırılmalıdırlar. Örneğin, ufak seviyeli olay
sınıfına giren dökülme/saçılmalar, aynı zamanda 1) kritik alanlarda görülüyor veya bu alanları tehdit
ediyorsa, 2) kritik düzeyde kamu endişesi yaratıyorsa, 3) bir uygulamanın odak noktası halini almış
ise; veya 4) halk sağlığı ve refahını tehdit ediyor ise “orta düzey” veya “önemli” olay olarak kabul
edilebilir.
Dökülme/Saçılma Kategorisi 1
Olay Ciddiyet Derecesi: Ufak
Sınırlı bir kaynaktan, yanıcı özelliği olmayacağı bilinen çeşitli yağların dökülmesi, saçılması veya
potansiyel yayılması ufak olarak kabul edilebilecek olaydır. Çevre/insanlar açısından ufak derecede
tehdit içerir.
Dökülen Yağ Miktarı: Karasal sulara dökülen genellikle 400 litreden daha az veya toprağa dökülen
4,000 litreden daha az olan miktarlar.
Olay Alanı Büyüklüğü: Sıvının döküldüğü ilk alanla sınırlıdır ve yayılabilecek özellikte değildir (örn.
100 m2 veya daha küçük alanlar).
Kaynaklar: Normalde, inşaat alanı imkanları ve personeli ileve yerel itfaiye gibi yerel acil durum
müdahale birimleri.
Dökülme/Dağılma Kategorisi 2
Olay Ciddiyet Derecesi: Orta
Çevre için belirsiz düzeyde risk teşkil eden yağ dökülmesi, saçılması veya potansiyel dağılması.
Çevreye olan tehdidin düzeyi ufak ile ciddi arasında olabilir.
Dökülen Yağ Miktarı: Karasal sulara dökülen genellikle 400 litre ile 4,000 litre arasında veya toprağa
dökülen 4,000 litre ile 20,000 litre arasında olan miktarlar veya çevre/insanlar bakımından tehdit teşkil
eden herhangi bir hacmin dökülmesi.
Olay Alanı Büyüklüğü: Alan büyük ancak sınırlı olabilir.
A.Ş.
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 5 / 12
Kaynaklar: Yerel acil durum müdahale birimleri diğer ilgili birimlerden yardım almaya ihtiyaç duyabilir.
Dökülme/Dağılma Kategorisi 3
Olay Ciddiyet Derecesi: Önemli
Daha da genişleme ihtimali olan büyük bir alan üzerinde, ciddi yangın, patlama ve çevre kirliliği ile
sonuçlanan dökülme veya dağılma.
Dökülen Malzemenin Miktarı: Karasal sulara dökülen genellikle 4,000 litreden daha fazla veya
toprağa dökülen 20,000 litreden daha fazla olan miktarlar veya çevreyi büyük ölçüde tehdit eden veya
halkı etkileyen büyük miktarlar.
Olay Alanı Büyüklüğü: Büyük bir alan etkilenebilir, temel toplum hizmetleri kesintiye uğrayabilir.
Geniş bir alanda çevre kirliliğinin olması sözkonusudur.
Kaynaklar: Yerel acil durum müdahale birimleri ciddi dış kaynaklardan yardım almaya ihtiyaç
duyabilir.
3.4 DÖKÜLME ÖNLEME
3.4.1
PLANLAMA
Olayların meydana gelmesi potansiyelini minimuma indirmek üzere ve gerektiğinde dökülme/saçılma
acil durum müdahalesi ile ilgili hazırlıkların uygun şekilde yerine getirilmesini sağlamak için inşaat
aktivitelerinin başlatılmasından önce aşağıdaki işlemler uygulanacaktır.
•
Yürürlükteki İlgili Tüm Türk Mevzuatı, özellikle Türk Tehlikeli Atık Kontrol Yönetmeliği, Türk Atık
Yağ Kontrol Yönetmeliği, Türk Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği ve Türk Toprak Kirliliği Kontrol
Yönetmeliği inşaat çalışmalarının başlamasından önce temin edilecek ve şantiye inşaat ofisinde hazır
bulundurulacaktır. Su ve zemin için tehlike arzeden malzemelerin kullanımı ve depolanması prosedürü
ile ilgili gereklilikler düzenlenecek ayrıntılı saha tesisi yerleşimi düzeni içinde mutlak suretle
uygulamaya geçirilecektir.
• Tehlike Tanımlama sahadaki potansiyel tehlikeler ve ilgili hasarları tanımlamak üzere yapılacaktır.
Bu sürece aşağıdakiler dahil olacaktır,
Aşağıdakilere odaklı, ancak bunlarla sınırlı kalmayacak şekilde, inşaat sahası koşullarının
ayrıntılı bir değerlendirmesini yapmak;
- Su kaynaklarına ve diğer çevresel olarak duyarlı alanlara, yüzey suyu akış hatlarına yakınlık
ve inşaat aktiviteleri sonucu muhtemel kirliliğin saha dışına yayılma potansiyeli,
- Bir dökülme olayı sonucu çevreye (hava, kara, su) yayılma yolları, bir dökülme olayının su
kalitesine olan potansiyel etkisi ve insan sağlığı veya vahşi yaşam üzerine olan potansiyel
etkisinin tanımlanması,
- Bir dökülme olayında, temizlik ekipmanlarının seferber edilmesi ile ilgili sahadaki acil durum
araçlarının ilgili alana erişim yolları,
- Halktan insanların sahaya girişini önlemek ve uygun olan hallerde, bir acil durumda ihtiyaç
duyulabilecek önemli doküman ve kaynakları korumak üzere güvenlik önlemleri.
A.Ş.
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 6 / 12
• Sahada kullanılan yağ ve kimyasal maddeler için tedarikçilerden Malzeme Güvenlik Bilgi
Formları (MGBF) alınacaktır.
•
Sahada bilinen yüksek risk aktivitelerinin yerini, örneğin aşağıdakileri, gösteren bir Saha Planı
hazırlanacak;
- Araç/Ekipman yıkama ve bakım alanları,
- Atölye alanları,
- Tanker (tanker kamyon) yükleme/boşaltma alanları,
- Sıvı depolamada kullanılan yer üstü tankları,
- Drenaj hatları, toplama havuzları,
- Saha üzerinde veya sahaya bitişik tüm yüzey suyu yapıları, ve
- Dökülme/saçılma kontrolü müdahale malzemeleri.
•
Dökülme/Saçılma Acil Durum Eylem Planı aşağıdakileri kapsayacak şekilde her ilgili alanda
bulundurulacak:
- Anahtar personelin ve Yerel Yangınla Mücadele Birimi gibi, uygun düzenleme kurumlarının
telefonları ile birlikte saha planı.
- Temizlik prosedürleri ile ilgili spesifik talimatlar.
- Temizlik ekipmanının yeri.
•
Risk Analizi
Risk analizi, sahada tanımlanan tehlikeler ile ilgili çevresel acil durum yönetimi planlarını tanımlamak
ve geliştirmek üzere yürütülen bir çalışmadır. Bu süreç DOĞUŞ’un SEÇ (Sağlık, Emniyet ve Çevre)
Planlama Prosedürüne göre yapılacaktır.
Acil Durum Müdahale Ekibi Organizasyonu ve Sorumlulukları
Doğuş İnşaat’ın Acil Durum Müdahale Ekibi aşağıdaki gibidir
İş Yeri
İnşaat Sahaları
Sorumlu
Saha Çevre Müdürü ve
SEÇ Sorumlusu
Yardımcı Sorumlu
Proje Yönetim Sistem
Sorumlusu
Rapor
Verilecek Kişi
Proje Müdürü
Bununla birlikte, acil durum prosedürünü hızlandırmak ve zamanı etkin bir biçimde kullanmak üzere
alt-sorumlu birimler belirlenecektir. Acil Durum Müdahale Ekipleri sorumlulukları paylaşır. Bu ekiplerde
görev yapan kimseler kişisel eğilimleri, uzmanlıkları ve organizasyondaki yerleri dikkate alınarak
belirlenecektir. Bu sorumluluklar, kendilerinin ana sorumluluklarına ilaveten verilecektir.
•
•
•
•
•
Haberleşme ekibi
Yangın söndürme ekibi
Kurtarma ekibi
Koruma ekibi
İlk yardım ekibi
Bu ekiplerin sorumlulukları Madde 4- Sorumluluklar bölümünde ayrıntıları ile verilmiştir.
A.Ş.
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 7 / 12
3.4.2 YAPILACAK İŞLEMLER
Sızıntı ve dökülme/saçılmaları önlemek ve varsa olası negatif etkileri indirgemek üzere aşağıdaki
işlemler yerine getirilecektir:
•
Petrol ürünleri beton döşemeli bir sundurmada uygun konteynerler içinde depolanacak ve fazla
doldurulmayacaktır. Konteynerlerin durumu düzenli olarak kontrol edilecek ve muayeneleri
yapılacaktır.
• Sundurma çevresinde, olası sızıntıları toplamak için e sundurma hacminin en az ½ si oranında
hacim sağlamak üzere su geçirmez duvarlar, geniş toprak seddesi veya membran olacak. Duvar veya
membranın alt kenarı sundurma veya konteynerden 1 m mesafede olacaktır. (Ref.: Yanıcı, Patlayıcı,
Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışma Sırasında Alınacak Önlemler ile ilgili Yönetmelik)
• İkincil çevreleme sistemleri, dökülen yağlar ve pertolün herhangi kimyasal bileşenleri temizlik
çalışmaları yapılmadan önce zemin suyuna veya yüzey sularına sızmayacak, drene olmayacak,
süzülmeyecek şekilde yapılacaktır. İkincil çevreleme sistemi, seddeler, kaplamalar, pedler, havuzlar,
çukurlar, bordürler, hendekler, kuyular, alıcı tanklar veya depolanacak ürünü muhafaza edebilen diğer
ekipmanlardan oluşabilir.
• Yağların daha küçük konteynerlere aktarılması sırasında, dökülmeleri önlemek için uygun
büyüklükte huni kullanılacaktır.
• Dökülen yağları temizlemede kullanılan paçavra, talaş vb. gibi emici malzemeler sahada
bulundurulmalıdır. Dökülen yağlar derhal temizlenmelidir ve kirlenen temizlik malzemeleri tanımlanan
konteynerlerde uygun şekilde imha edilmelidir.
• Yakıt depolama alanları, sızıntı olup olmadığı düzenli olarak kontrol edilecek ve gerektiğinde
onarımı yapılacaktır.
• Temizlik planının bir özeti uygun olan yerlerde asılı bulundurulacaktır.
• Herhangi bir dökülme meydana geldiğinde, mümkün olan en kısa zamanda temizlenecektir.
• Dökülen maddenin bir drenaj kanalına veya su kanallarına karışma imkanı var ise, dökülen
malzemenin akışı başka tarafa yönderilecektir. Ayrıca mümkün olan yerlerde yağ seperatörleri
kullanılacaktır.
• Acil durum müdahale aktiviteleri gereği kaçınılmaz olmadığı sürece, dökülen malzemeler
gömülemez veya su ile yıkanamaz.
• Çalışanlara dökülme önleme ve temizlik konularında eğitim verilecektir.
• Araçlar, makina ve ekipman sızıntı olup olmadığı bakımından periyodik olarak kontrol edilecektir.
Muayene ve bakım sıklıkları, Makina ve Tedarik Bölümü tarafından proje başladığında hazırlanacak
olan plana göre belirlenecektir. Araçlar ve makina ile ekipman bakımı rutin bir biçimde yerine
getirilecektir.
• Varil, tank vb. dolum/boşaltım ünitelerinin altına damlalık tavalar konacaktır.
3.5 DÖKÜLME MÜDAHALESİNE HAZIRLIK
3.5.1
Eğitim
Sahadaki aktivitelerin başlamasından önce, tüm saha personeli, en azından aşağıdaki sahaya özel
düzenlemelere katılmak durumundadırlar:
• Acil Durum Müdahale Prosedürü eğitiminin yanında, Dökülme/Saçılma Önleme ve Müdahale
Prosedürü eğitimi
• Temel dökülme/saçılma kontrol prosedürleri
• Malzemelerin güvenli kullanım teknikleri
A.Ş.
•
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 8 / 12
Uygun bertaraf teknikleri
Eğitimlerin tamamı İnsan Kaynakları Prosedürüne uygun olarak SEÇ Sorumlusu tarafından kayıt altına
alınacaktır.
3.5.2
Ekipman
•
Haberleşme ekipmanı (telsiz, telefon, hoparlör, alarmlar, vb.), bakımı uygun şekilde yapılacak ve
yönetmeliklere uygun olacaktır.
• Şirketin saha sorumluları için kişisel koruyucu ekipman (solunum cihazı ve göz, el, baş, yüz, ayak,
ve gövde koruma) mevcut olacak ve bu ekipmanlar kendilerinden beklenen işlevlere uygun olacaktır.
• Yangınla mücadele ekipmanı (su tankı, merdivenler, havalandırma cihazları, yangın söndürme
ekipmanları, vb.) mevcut olacak ve kendilerinden beklenen müdahalelere uygun olacaktır.
• Arama ve kurtarma ekipmanı (taşınabilir aydınlatma, malzeme kullanım ekipmanları, solunum
cihazları) gereken yerlerde mevcut olacaktır.
• İlk yardım tedarik malzemeleri DOĞUŞ’un saha ofisinde veya gereken yerlerde mevcut olacaktır.
• Tehlikeli madde dökülmelerinde kullanılacak uygun malzemeler (emici malzemeler, bentonit,
konteynerler, kişisel koruyucu ekipmanlar) sahada mevcut olacaktır.
• Eğitim malzemeleri (sesli-görsel cihazlar, kılavuzlar, broşürler vb.) sahada mevcut olacaktır.
3.5.3
Acil Durum Kumandanı ve Acil Durum Merkezi
Sahada bir acil durum olayının vuku bulması halinde, Saha Çevre Müdürü ve SEÇ Sorumlusu
yapılması gerekli olan işlemlerin yönetiminden sorumlu olacaktır. Bu personelin sahada
bulunmamaları durumunda, Proje Yönetim Sistemleri Sorumlusu yerlerini dolduracaktır. Acil Durum
Merkezleri saha koşullarına göre belirlenir.
Tüm uygun haberleşme ekipmanlarının (telefon, faks, telsiz, e-posta, cep telefonu gibi) sahada mevcut
olması sağlanacaktır.
Ayrıca, tüm personel ve sınırlı/sınırsız bir süre için sahada mevcut olan ziyaretçiler ve diğer üçüncü
taraflar bilinçlendirilecektir. Böylece, herhangi bir acil durumda, sahadaki insanların komutlara ve
haberleşme unsurlarına doğru bir biçimde uymaları sağlanacaktır.
3.5.4
Acil Durum Koordinasyonu
Acil durum koordinatörleri bir ekip olarak Saha Çevre Müdürü ve SEÇ sorumlusundan oluşur ve bu
ekip saha içi müdahaleleri ve yardım için dışarıdan temin edilecek birimlerin koordinasyonundan
sorumlu olacaktır.
Dışardan yardım alınacak birimler aşağıdakiler olup, bunlarla sınırlı kalmayacaktır:
• İtfaiye Teşkilatı: Bir yangının kontrol edilmesinin yanı sıra, itfaiye arama ve kurtarma, ilk
yardım, tehlikeli maddelerin muhafaza altına alınması ve acil durum müdahale birimlerinin
koordinasyonuna destek olabilecektir. (Yusufeli İlçe İtfaiyesi)
•
Tıbbi Hizmetler:
- Artvin Devlet Hastanesi
A.Ş.
-
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 9 / 12
Yusufeli Devlet Hastanesi
•
Jandarma:
- Artvin Bölge Jandarma Komutanlığı
- Yusufeli İlçesi Jandarma Karakolu
•
Polis:
- Yusufeli İlçe Polisi
•
3.5.5
PROJESİ
Orman Bakanlığı
- Yusufeli İlçe Orman Müdürlüğü
Tatbikatlar
Tatbikatlar Saha Çevre Müdürü ve SEÇ Sorumlusu tarafından DOĞUŞ “Acil Durum Hazırlık ve
Müdahale Prosedürü” ne uygun olarak yürütülecektir.
3.6 DÖKÜLME/SAÇILMA DURUMUNDA DERHAL UYGULANACAK MÜDAHALE AKTİVİTELERİ
Bir dökülme meydana geldiğinde, dökülmenin gerçekleştiği yerdeki personel dökülmenin sonuçlarını
en aza indirmek için derhal harekete geçecektir. Yapılacak işlemler, dökülme ile ilgili riskin büyüklüğü,
karışıklığı ve derecesine bağlı olacaktır.
İnşaat çalışmaları sonucu meydana gelecek madde dökülmesinin veya onun yarattığı tehditlerin
azaltılması veya önlenmesi için saha personeli tarafından aşağıdaki işlemler yerine getirilecektir. Bu
işlemler, ekipman arızası, tank arızası, -boru kırılması, sızıntı, patlama veya yangın dahil olmak üzere
sahada olabilecek herhangi bir dökülme/saçılma için uygundur.
Aşağıdaki bilgi panosu sahada dökülme olaylarının olabileceği yerlerde bulundurulacaktır.
1. PANİK YAPMAYIN – KONTROLLÜ OLUN – EMNİYETİNİZİ DÜŞÜNÜN
2. AŞAĞIDAKİLERE İHTİYAÇ OLUP OLMADIĞINI DEĞERLENDİRİN
• Acil Durum Tıbbi Yardım – Yaralanan herhangi bir personel var ise tıbbi yardım için en
yakın tıbbi tesisi telefonla arayınız.
• Yangın – Ateş kaynağını bertaraf edin
• Polis
• Tahliye - Gerektiğinde, Tahliye Planını uygulayın
3. KAYNAĞIN DURDURULMASI – Eğer EMNİYETLİ OLARAK yapabilecekseniz
• Dökülmeyi durdurmak için önlem alınız (örn., vanaları kapatın, ilgili aktarma işlemlerini
durdurun) ve sahayı emniyete alın.
• Gereksiz olan tüm personelin olay bölgesini terketmelerini isteyin.
4. GRUP ÇALIŞANLARININ YARDIMINI ALIN
5. YARDIM ÇAĞIRIN
• Acil Durum Koordinasyonu Üyeleri ile irtibata geçin
• Gerektiğinde, tüm şirket içi ilgili personel ile irtibata geçin
6. MÜDAHALE İŞLEMLERİNİ BAŞLATIN / DÖKÜLMENİN YAYILMASINI ÖNLEYİN
• EMNİYETİNİZ ÖNCELİĞİNİZDİR. Olaya emniyetli bir biçimde müdahale edebileceğiniz
konusunda tereddütünüz var ise, yardım bekleyin.
• Eğer dökülme sonucu yangın çıkmış ise veya sağlık ile ilgili başka tehlikeler söz konusu
A.Ş.
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 10 / 12
ise, dökülmeyi durdurmaya veya kontrol altına almaya ÇALIŞMAYIN.
• Uygun eğitim ve donanımınız mevcut değil ise, kapalı alanlara (örn., kanalizasyon, çukur
veya sınırlı erişimi olan binalar/odalar) GİRMEYİN.
• Sözkonusu durum ile başa çıkıp çıkamayacağınız hususunda tereddütünüz olması
halinde, yardım çağırın.
• Eğer güvenli bir biçimde yapabilecekseniz, sızan malzemeyi emme özellikli
malzemelerle, , kum veya başka malzemelerle derhal kontrol altına alın.
• Sahadaki dosyadan Malzeme Güvenlik Bilgi Formunu alın.
• Dışarıdan gelecek yüklenicilerin temizlik işlemlerini engelleyecek veya zorlaştıracak
herhangi bir özel durum var ise bunu not edin ve bu bilgileri derhal iletmeye hazır olun.
7. HARİCİ BİLDİRİMLERİ BAŞLATIN
• Eğer sözkonusu dökülme:
- Yürürlükteki su kalitesi standartlarını ihlal ediyor ise;
- Yüzey suyu üzerinde bir film, tabaka veya renk değişimine neden oluyor ise; veya
- Su tabanında çamur toplanmasına ve emülsiyon oluşmasına neden oluyorsa,
Bu durumda, derhal Yusufeli İlçe Jandarma Karakoluna bilgi vererek, isminiz, şirketiniz, telefon
numaranız; dökülme olayının tarihi, saati ve yeri; ile dökülen malzemenin cinsi ve miktarı ile
kaynağı ve nedeni hakkında bilgileri verin.
• Bitişik yerleşim birimlerini etkileyebilecek dökülmeler için (örn., içme suyu kuyusu kirliliği,
tehlikeli buharlar, vb.), resmi birimler aracılığıyla mülk sahiplerine bilgi verin.
• Kamu hizmetlerini etkileyebilecek dökülmeler (su, kanalizasyon, elektrik hatları vb.) için
ilgili kurumları bilgilendirin.
4
SORUMLULUKLAR
Saha Çevre Müdürü ve İnşaat Sahası SEÇ Sorumlusunun Sorumlulukları
•
İlgili acil durum müdahale organizasyonları ve kurumları ile irtibata geçmek. (Yusufeli İlçe İtfaiyesi,
Yusufeli İlçe Polisi vb.)
• SEÇ ekibine önderlik etmek
• Belirlenen acil durum ekibine önderlik etmek
• Acil Durum Müdahale Çalışmalarına önderlik etmek
• Gerektiğinde ekiplere görev vermek
• Eğitim / işlem çalışmalarını planlamak, uygulamak ve sonuçlarını değerlendirmek
• Acil durumun haberleşme ve koordinasyonunu temin etmek
• Periyodik olarak tatbikatları yürütmek
• Resmi görevliler ile irtibatı sağlamak.
SEÇ Ekibinin Sorumlulukları: Sistemin çok sayıda disiplinden oluşması ve farklı uzmanlık alanları
gerektirmesi nedeniyle, disiplinler arası arabirimlerde görev yapmak üzere atanmış bir ekiptir. Bu ekip
işletimin kontrolü ve faaliyetlerin izlenmesi ve ölçümlerinin alınmasından başka, SEÇ Planlaması ve
uygulamasında aktif olarak görev yapmak üzere oluşturulmuştur.
•
•
Acil durum olasılıklarını tanımlamak, belgelemek ve güncellemek
Acil durum operasyonlarında yer almak ve sonuçlarının değerlendirilmesini sağlamak
Tüm Çalışanlar ve Diğer Üçüncü Kişilerin Sorumlulukları
A.Ş.
•
•
•
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 11 / 12
Herhangi bir acil durumda ilgili kimselere derhal bilgi vermek
Herhangi bir acil durumda gerekli işlemleri yapmak
İş yerini terk etmek ve uygun şekilde hareket etmek
Acil Durum Ekibinin Sorumlulukları
Yukarıda belirtilen sorumluluklara ilaveten, acil durum müdahalesini hızlandırmak ve zamanı etkin bir
biçimde kullanmak üzere alt-sorumlu birimler belirlenecektir. Acil Durum Müdahale Ekipleri
sorumlulukları paylaşır. Bu ekiplerde görev yapacak kimseler kişisel eğilimleri, uzmanlıkları ve
organizasyondaki görevleri ve sorumlulukları dikkate alınarak belirlenecektir.
Bu değerlendirmelerden sonra, seçilen personel aşağıdaki ekiplerde görev alacaktır;
•
•
•
•
•
Haberleşme ekibi
Yangın Söndürme ekibi
Kurtarma ekibi
Koruma ekibi
İlk yardım ekibi
Haberleşme Ekibi
•
•
•
•
Acil durumlarda acil durum sirenini çalmak,
Işyerlerinde oluşan ağır iş kazalarını, yangınları, patlamaları, tehlikeli kimyasalların ortama
yayılmalarını, sel baskınlarını, toprak ve bina çökmelerini, tehditleri, acil durum planında belirtilen
sorumlulara ve ilgili resmi başvuru makamlarına bildirmek,
İşyeri hekimi veya Sağlık görevlisinin talimatlarıyla, meydana gelen acil durumlarda, ilkyardım için
ambulans sağlamak ve en yakın sağlık kuruluşuna haber vermek,
Işyerlerinde meydana gelen tehdit, saldırı, sabotaj ve gasp olaylarını Proje Müdürü’ne veya mali ve
İdari İşler şefine haber vermek.
Yangın Söndürme Ekipleri
•
•
•
Yangın durumunda elektrik şalterlerinin kapalı olduğundan emin olmak,
Profesyonel yangın söndürme ekileri gelene kadar yangınla mücadele etmek
Yangının genişlemesini önlemek üzere gerekli önlemleri almak
Kurtarma Ekipleri
•
Yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddeler, sel baskını, büyük boyutlu bina ve toprak çökmeleri
vb etkilere maruz kalanları kurtarmak,
• Tüm çalışanların güvenli bir bölgeye toplanmalarını sağlamak,
• Yangın, patlama, bina çökmesi ve diğer tehlikeli durumlarda korunması gerekli doküman ve
ekipmanları koruma altına almak ve toplamak.
Koruma Ekipleri
•
Acil durum alanına görevli olanlar dışındaki insanların girmesini önlemek,
A.Ş.
•
PROJESİ
Tarih:
Rev : 0
Sayfa: 12 / 12
Acil durum alanında yetkililer tarafından yürütülen çalışmalara destek vermek.
İlk Yardım Ekipleri
•
•
•
Acil durumda ilk yardım uygulamalarını gerçekleştirmek,
Ciddi olarak yaralanmış insanların en yakın tıbbi tesise iletilmesini sağlamak,
Yaralı insanların daha güvenli bir alana taşınmasına yardım etmek.
5
KAYITLAR
Bu kayıtlar proje süresince veya beş yıllık bir süre için (hangisinin daha uzun olduğuna bağlı olarak)
inşaat sahasındaki “Proje Yönetim Sistemleri Sorumlusu” tarafından tutulur.
6
GÖZDEN GEÇİRME
Bu prosedürün incelenmesi ve güncellenmesi çalışmaları “Saha Çevre Müdürü ve SEÇ
Sorumlusunun” sorumluluğundadır. Revizyonlar altı ayda bir yapılır.
7
EKLER
İnşaat çalışmalarının başlamasını müteakip hazırlanacak olan tüm eklerin listesi aşağıda verilmiştir.
Form şeklindeki diğer ekler bu prosedürün ekinde yer almaz. İlgili tüm formlar, Proje Yönetim
Sistemleri Sorumlusu tarafından güncel olarak tutulan “Form Dosyası” ndan temin edilebilir.
Eklerin Listesi
Aşağıdaki ekler proje çalışmalarının başlaması üzerine hazırlanacaktır.
Ek A
Ek B
Saha Planı
Yağ ve yağ ürünleri, Diğer Kimyasalların Depo Envanteri
YUSUFELİ BARAJ ve HES PROJESİ
İŞÇİLER İÇİN DAVRANIŞ VE KAMP
KURALLARI
TALİMATI
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Tarih :
Rev
:0
Sayfa 1 / 3
Değişen Sayfa
Sayfa
Revizyon
Tarih
Haziran 2007
1
0
2
0
Değişiklik
3
0
Yönetim Sistemleri
TASLAK 00
4
0
5
0
6
0
7
0
8
0
Proje Müdürü
D a ğ ı t ı m
Yönetim Sistemleri
Hazırlayan:
Kontrol Eden:
9
0
10
-
11
-
12
-
13
-
Onay:
14
-
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
KURALLARI
TALİMATI
Tarih :
Rev
:0
Sayfa 2 / 3
1. AMAÇ
Bu prosedürün amacı, DOĞUŞ, Yusufeli Projesi personeli için yasal gerekliliklere, standartlara,
prosedürlere, talimatlara karşı oluşabilecek itaatsizliklerin tanımlanması ve bu itaatsizliğin
yönetilmesi, uygun düzeltici / önleyici önlemin uygulanması için bir araç sağlamaktır.
2. REFERANSLAR
•
•
•
•
T.C. Kanunları ve Mevzuatı
Yusufeli Barajı ve HES Projesi Sözleşmesi ve Toplu İş Sözleşmesi
DOĞUŞ’un Entegre Yönetim Sistemi Prosedür ve Talimatları
DOĞUŞ’un Çalışan İçin Güvenli Çalışma El Kitabı
3. YÖNTEM
3.1 TANIMLAR
İtaatsizlik: Yasal gereklilikler, sözleşme ile ilgili ve/veya kabul edilmiş kurallar, standartlar,
prosedürler ve talimatlar ile uyum içinde olmayan her şey.
Başlatıcı: Bir itaatsizliği tanımlayan ve önleyici faaliyet için bir İtaatsizlik Raporu düzenleme yetkisi
bulunan kişi. Örneğin, Proje Müdürü, Kısım Şefi, Proje Yönetim Sistemleri Sorumlusu, SEÇ
Mühendisi vb.
Önleyici Faaliyet: Potansiyel itaatsizlik sebeplerini belirlemek ve verilerin analizi sonucunda
itaatsizliklerin gerçekleşmesini önlemek amacıyla yapılan faaliyetler.
Düzeltici Faaliyet: Bir dizi itaatsizliğin çözüme kavuşturulması için yapılan faaliyetler.
3.2 KURALLAR
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
h.
i.
j.
k.
l.
m.
n.
Yerli halkın gelenek ve göreneklerine saygı gösterilecektir.
Avlanma yasaklarına uyulacaktır.
Trafikte, trafik kanunlarının geçerli kıldığı hız limitlerine uyulacaktır.
İşyerine sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve işyerinde alkollü içki veya
uyuşturucu madde kullanmak yasaktır. (İş Kanunu, Madde: 84)
Görevi nedeniyle silah taşımak veya bulundurmak zorunda olanlar dışında, silah taşımak veya
bulundurmak yasaktır.
Aksi için onay alınmadıkça, iş makina-ekipman ve araçlarının iş dışı amaçlar için ve özel
araçların ise iş için kullanılması yasaktır.
İş makinelerini bilerek kapasite ve kabiliyetini dışında kullanmak yasaktır.
Sahaya giriş-çıkışlarda belirlenmiş güvenlik kurallarına uyulacaktır.
Sahada alınan İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili alınan önlemlere uyulacaktır. (İş Sağlığı ve
Güvenliği Yönetmeliği, Madde: 13)
Sahada alınan çevrenin korunması ve kirliliğin önlenmesi ile ilgili önlem ve koyulan kurallara
uyulacaktır.
DOĞUŞ Entegre Yönetim Sistemi prosedür ve talimatlarına uyulacak ve gerekleri yerine
getirilecektir.
İdare ve diğer müteahhitlerle olan münesebetlerde karşılıklı saygı ve hoşgörü kurallarına
uyulacaktır.
İşin yapılması sırasında bilerek işin kalitesinde zaafiyete sebebiyet vermek, hileli iş üretmek
veya üretmeye teşebbüs etmek, iş ahlak ve disiplinine aykırıdır ve yaptırıma tabidir.
İşveren İdareyi maksatlı olarak yanıltıcı hareketlerde bulunmak yaptırıma tabidir.
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
KURALLARI
TALİMATI
Tarih :
Rev
:0
Sayfa 3 / 3
o. İzinsiz olarak iş için tahsis edilen malzemeyi şantiye dışına çıkarmak, satmak veya başkalarına
vermek yasaktır.
p. İş yerinde veya işyerinin tamamlayıcısı olan alanlarda iş saatleri içinde veya dışında kumar
veya bahis oynamak, oynatmak yasaktır.
q. Yukarıda bahsi geçen konulardan T.C. Kanunları hükümlerine tabi olanlar ile burada
bahsedilmemiş olan fakat T.C. Kanunlarınca suç sayılan her türlü eylem hakkında nerede
gerçekleştirilmiş olursa olsun (saha, yatakhaneler veya izinli olarak saha dışında bulunulan
yerler) yasal işlem yapılacaktır.
3.3 İTAATSİZLİK KATEGORİLERİ ve YAPTIRIMLAR
İtaatsizlikler üç kategoride ele alınırlar:
1. T.C. Kanunları hükümlerine göre suç sayılanlar: Bu kategoriye giren eylemleri
gerçekleştirenler tespit edildiklerinde Jandarmaya teslim edilirler.
2. Disiplin suçları: Yukarıda madde 3.2. Kurallar bölümünde yer alan ve disiplin suçu kapsamına
giren (örnek; madde “f” ve “h”) eylemler işlendiği taktirde, eylemi işleyen Toplu İş Sözleşmesi
kararlarına göre yaptırımlarla karşı karşıya kalır.
3. Madde 1 ve 2’nin dışında olan, suç olarak değerlendirilmeyen ve
önlenmesi/iyileştirilmesi gereken alanlar olarak değerlendirilen itaatsizlikler
a. İşin kalitesini ilgilendiren konulardaki itaatsizlikler/uygunsuzluklar: Bu konudaki
itaatsizliğe örnek olarak verilen iş emrinin yerine getirilmemesi veya hatalı olarak yerine
getirilmesi veya geçerli bir sebep olmadan gecikmeli olarak yerine getirilmesini verebiliriz.
Öncelikle ortaya çıkan itaatsizlik/uygunsuzluk, Düzeltici / Önleyici Faaliyet Raporuna işlenir
ve nedeni araştırılır. Eğer ortada bir kasıt olmadığı anlaşılırsa “Düzeltici ve Önleyici
Faaliyetler Prosedürüne” göre itaatsizlik/uygunsuzluğun tekrarlanmasını önleyecek /
düzeltecek faaliyet için bir ihtiyaç değerlendirmesi yapılır ve ihtiyaç olduğu tespit edilirse
düzeltici/önleyici faaliyet tespit edilerek uygulanmaya başlanır ve sonuçları takip edilir.
b. İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çevre ile ilgili itaatsizlikler: Sahadaki İş Sağlığı ve
Güvenliği ve Çevre ile ilgili kural, prosedür ve talimatlara uyulmadığı tespit edildiği taktirde ve
bunun sonucunda bir iş kazası veya olay meydana gelmişse “Kaza ve Olay Formu” ,
çevreyle ilgili bir kaza veya olay meydana gelmişse “Dökülme/Yayılma Olay Formu”
doldurulur ve madde a’daki işlemler tekrarlanır.
PATLAYICILARIN EMNİYETLİ BİR
ŞEKİLDE TAŞINMASI,
DEPOLANMASI VE KULLANILMASI
TALİMATI
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
Tarih : 06.04.2006
Rev
:0
Sayfa 1 / 5
Değişen
Sayfa
Tarih
Değişiklik
06.04.06
Sayfa
Revizyon
1
0
2
0
Değişikliği Yapan
Yeni Yayın
3
0
4
0
5
0
6
-
7
-
8
-
9
-
10
-
11
-
12
-
13
-
D a ğ ı t ı m
Merkez Ofis – İlgili Birimler
Şantiyeler
Dağıtım detayı “Dağıtım Listesi”ndedir.
Hazırlayan :
Maden Mühendisi
Can Çeliksırt
Onay :
Gn.Md.Yrd.
Yapım
Kayhan Uyaroğlu
14
-
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
PATLAYICILARIN GÜVENLİ BİR
TALİMATI
Tarih : 06.04.2006
Rev
:1
Sayfa : 2 / 5
1. AMAÇ
Doğuş İnşaat şantiyelerinde patlayıcı maddelerin satın alınması, depolanması, taşınması,
patlatma deliklerine doldurulması ve ateşlenmesi ile ilgili olarak yerine getirilmesi gereken
işlemlerin tanımının yapılması.
Patlayıcı maddelerin kullanımı sırasında ortaya çıkabilecek istenmeyen veya acil durumlar
için yapılması gereken işlerin tarifinin yapılması.
Bu talimat, patlayıcı maddelerin depolanması ya da kullanılmasına yönelik olarak
çalıştırılacak olan taşeron firmaları da kapsar.
2. REFERANSLAR
•
Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi Benzerlerinin Üretimi, İthali,
Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi
Usul Ve Esaslarına İlişkin Tüzük, 87/12028.
•
Maden Ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı Ve İş
Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük.
•
Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik (26
Aralık 2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır).
•
Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde
Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük, 27/11/1973-7/7551.
•
Otorite Onayları Prosedürü
•
Operasyonların Kontrol Altında Tutulması Prosedürü
•
İşlerde Tehlike Tanımlaması Talimatı
3. YÖNTEM
3.1 GİRİŞ
Patlayıcı maddeler; ısı, darbe veya sürtünme sonucu çevreden herhangi bie elemanın,
kimyasal katkısı olmadan çok hızlı bir reaksiyona giren, genellikle gaz ürünler veren, organik
veya inorganik bileşimlerdir.
Patlayıcı madde ürünleri:
• Nitrogliserin esaslı patlayıcılar
• Amonyumnitrat esaslı patlayıcılar
• Harç patlayıcılar
• Emulsiyon patlayıcılar
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
TALİMATI
Tarih : 06.04.2006
Rev
:1
Sayfa : 3 / 5
Ateşleme sistem ve elemanları:
• Tahrip kapsülü ve katranlı fitil
• Elektrikli kapsüller
• Ateşleme makineleri (manyetolar)
• Elektriksiz kapsüller
• İnfilaklı fitil
3.2 OTORİTE İZİNLERİ
•
•
•
•
Patlayıcı maddelerin satın alınması, kullanılması ile ilgili olarak, İçişleri Bakanlığı’ndan
“Patlayıcı Madde Satın Alma ve Kullanma İzin Belgesi” nin alınması zorunludur.
Patlayıcı maddelerin, satın alındıkları yerden depolara taşınması için, taşıma izin belgesi
alınması zorunludur.
Patlayıcı maddelerin kullanılmak üzere depolanmasında, İçişleri Bakanlığı’ndan “Patlayıcı
Madde Depolama İzin Belgesi” alınması ve depoların 87/12028 numaralı tüzükte
belirtildiği gibi yapılmaları zorunludur.
Patlayıcı maddelerin kullanılmasında görev alacak kişilerin, “Ateşçi Yeterlilik Belgesi”
sahibi olmaları zorunludur.
Ayrıca, OHSAS 18001 kapsamında ve Doğuş İnşaat “Operasyonların Kontrol Altında
Tutulması Prosedürü”ne göre patlayıcı maddelerin kullanımı “Çalışma İzni”ne bağlıdır.
3.3 PATLAYICI MADDELERİN DEPOLANMASI, TAŞINMASI VE KULLANILMASI
DEPOLANMASI
•
Patlayıcı madde depoları; sürekli, gezici veya geçici olmak üzere üç gruba ayrılır (Tüzük
87/12028, madde:98). Bunların, 87/12028 numaralı tüzükde belirtilen özelliklere uygun
yapılması zorunludur.
•
Depo içerisinde; dinamit ile ANFO, kapsüller ile fitiller aynı bölümlerde, ayrı yerlere konur
(Tüzük 87/12028, madde:88).
•
Kartuş şeklindeki dinamitler, depolarda, sürekli olarak ambalajlarında bulundurulur
(Tüzük 87/12028, madde:89).
•
Patlayıcı madde depolarında, yerel güvenlik makamlarınca bu işlerde çalıştırılmalarında
sakınca görülmeyen kişiler çalıştırılır. Ayrıca, bu depolarda, durumları sürekli olarak silah
taşıma belgesi verilmesine uygun, yeterli sayıda bekçi bulundurulması zorunludur (Tüzük
87/12028, madde:84, 85).
•
Bütün depo hizmetleri depo görevlisinin sorumluluğu altındadır (Tüzük 87/12028,
madde:103).
TAŞINMASI
•
Depodan dolum yerine olan taşımalarda; yalnız patlayıcı madde nakli için hazırlanmış
araçlar kullanılabilir. Bu aracın şoförü hep aynı kişidir ve güvenlik makamlarınca bu işte
çalıştırılmalarında sakınca görülmediği belgesine sahiptir, zorunlu olunmadıkça
değiştirilmez, bu araç ile personel taşınmaz.
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
•
TALİMATI
Tarih : 06.04.2006
Rev
:1
Sayfa : 4 / 5
Patlayıcı maddeler taşınmaları sırasında orjinal ambalajlarında tutulur, ambalajlarından
ancak dolum yerinde çıkartılabilir ve boş ambalaj kutu veya torbaları, başka bir amaç için
kullanılamaz ve ilgili olmayan kişilerin eline geçmemesi için kontrollü ve çevreye zarar
vermeyecek şekilde bertaraf edilir.
KULLANILMASI
•
Patlayıcı maddelerin ateşlenmesinde görev alacak kişilerin, sorumluluğu üstlendiklerine
dair noterce düzenlenecek taahhütname vermeleri gereklidir (Tüzük 87/12028,
madde:118-F).
•
Deliklerin delinmesi, doldurulması ve ateşlenmesi sırasında, çalışma alanında,
görevlilerden başkasının bulunması yasaktır (Tüzük 87/12028, madde:122).
•
Deliklerin dolumu öncesinde, çalışma sahası etrafında uygun yerlere “Dikkat Patlama
Sahası” yazılı levhalar konur.
•
Patlayıcı dolum işinde çalışan tüm elemanlar; kırmızı renkli iş elbisesi ve baret ile çivisiz
ayakkabı/bot kullanırlar. Çalışma yerlerinde, alkollü içki kullanmaları ve sigara içmeleri
yasaktır.
•
Kullanılacak tüm patlayıcı madde tipleri ve miktarları patlatma mühendisi tarafından tespit
edilerek, dolum yerine gönderilir.
•
Patlatma deliklerinin dolum şekil miktarları ile, varsa ateşleme paternide, patlatma
mühendisi tarafından tespit edilir.
•
Patlayıcı maddeler orjinal ambalajlarından ancak dolum yerinde çıkartılabilir, boş ambalaj
kutu veya torbaları, başka bir amaç için kullanılamaz ve ilgili olmayan kişilerin eline
geçmemesi için kontrollü ve çevreye zarar vermeyecek şekilde bertaraf edilir.
•
Ateşlemede kullanılacak olan ateşleme makinası (manyeto), direnç ölçer (ohmmetre)
veya akım kaçağı tespit cihazı gibi cihazlar, sadece patlatma işlerinde kullanılmak üzere
üretilmiş olmalıdırlar. Bu anlamdaki güvenlik ve kalibrasyon belgeleri, üretici firmasından
alınmalıdır.
Bu belgeler içerisinde, cihazın emniyetli kullanımına yönelik yazılar,
çalışanların anlayabilecekleri şekle getirilip, okumaları temin edilir.
•
Patlatma işinde kullanılacak olan tüm bağlantı kabloları, bu amaç için üretilmiş, dayanımı
yüksek ve istenilen direnç değerlerinde olmalıdırlar.
•
Kapsüller (detonatörler) kartuşlara ancak kullanılacağı zaman takılırlar. Kartuş tipli
patlayıcı maddeler, delik içerisine biçimleri bozulmadan konulur, zorla sokulmazlar
(Tüzük 87/12028, madde:122). Patlayıcı madde depolarında yada yakınlarında, patlayıcı
madde hazırlığı yapılmaz.
•
Elektrikli kapsüllerin bulunduğu yere, elektrik akımı oluşturabilecek herhangi bir cihaz ile
(cep telefonu, telsiz vb.) girilmez.
•
Elektrikle ateşlemede, ateşlemeden önce, ateşleme makinası (manyeto) ve kapsül
bağlantı devresi ve toplam direnç değeri (ohm) ile kullanılan kapsül (detonator) miktarı
arasındaki uyum kontrol edilir (Tüzük 87/12028, madde:122).
•
Patlatmanın yapılacağı saatler önceden planlanmıştır, bu saatler dışında zorunlu
kalınmadıkça patlatma yapılmaz. Patlatma zamanları, tercihan, öğlen istirahat zamanı
(12:00 – 13:00) ve havanın erken karardığı zamanlar hariç akşam mesai bitimidir.
•
Patlatma öncesinde, patlatmanın yapılacağı yere göre ihtiyaç duyulan her noktaya telsizli
güvenlik elemanları gönderilir, etki alanında herhangi bir canlı bulunmadığı bilgisi
İNŞAAT VE
TİCARET A.Ş.
TALİMATI
Tarih : 06.04.2006
Rev
:1
Sayfa : 5 / 5
patlatmayı yöneten kişiye verilir, siren çalınır, son talimat manyeto başındaki ateşçiye
patlatma mühendisi tarafından verilir. Patlatma mühendisi mümkün olabildiği ölçüde,
patlama yerini yüksek bir yerden görebilecek konumda bulunur.
•
Patlama sonrası, ateşleme ana hattı ile manyetononun bağlantısı çözülür ve ateşçiler
tarafından patlama yeri kontrol edilip, patlatma mühendisine rapor verilir.
•
Patlamamış patlayıcı madde tespit edildiğinde yada kuşku duyulduğunda; fitil
kullanılmışsa 1 saat, elektrik/nonelektrik sistemler kullanılmış ise 5 dakika sonra patlama
yerine gidilir ve yeniden güvenlik çemberine alınarak, ilgisiz kişiler uzaklaştırılır.
•
Tespit yapılırken; kürek, kazma vb aletler kullanılmaz, hassas ve elle arama yapılır
(Tüzük 87/12028, madde:122). Bağlantının yenilenmesinden sonra, 14. madde de
anlatılan güvenlik önlemleri tekrar alınıp patlatma yapılır.
•
Patlayıcı madde kazalarının, ölüm ve yaralanma olsun veya olmasın, sorumlu müdür
tarafından yerel güvenlik makamlarına ve Cumhuriyet savcılıklarına derhal bildirilmesi
zorunludur (Tüzük 87/12028, madde:128).
SORUMLULUKLAR
Patlatma İşlerinden Sorumlu Mühendis
•
•
•
Patlatma yapılacak yere, patlatma deliklerine ve patlatma sonucu istenilen sonuca bağlı
olarak patlayıcı madde tipini ve miktarını tespit etmek.
Patlatma yapılacak yere göre sahanın güvenlik önlemlerini almak ve patlatmaya nezaret
etmek.
Patlayıcı madde deposu kontrollerini depo sorumlusu vasıtası ile yaparak, uygunluğunu
kontrol etmek.
SEÇ Sorumlusu
•
•
Patlayıcılar taşınması, dolumu ve patlatılması için çalışma izni verilmesi için gerekli
denetimlerin yapılması.
Patlayıcı maddelerin depolanması, taşınması, dolumu yada patlatılması sırasında
maydana gelebilecek iş kazalarında gerekli araştırmalar ve tespitlerin yapılması.
4. EKLER
•
•
•
•
Çalışma İzni Formu
Kaza ve Olay Formu
Patlayıcı Madde Depo Kontrol Formu
Patlatma Rapor Formu
Burada bahsi geçen formlar bu prosedürün ekine konulmaz. Onun yerine tüm ilgili formlar
“Yönetim Sistemleri Müdürü” tarafından sürekli güncel olarak tutulan “Form Dosyası”ndan
temin edilebilir. Bu dosya hem “kağıda basılı kopya” ve hem de “elektronik ortamda
saklanan” bir dosya niteliğindedir.
Yusufeli Projesi İstihdam Politikası
DOĞUŞ İnşaat, insan kaynaklarının tüm çalışmalarının temelinde yatan gerçek sermayesi olduğuna inanır.
DOĞUŞ İnşaat, profesyonel çeşitliliği, devamlılığı ve kalitesi ile Türkiye’de ve yurtdışında en çok imrenilen
şirketlerden biridir.
Hedefimiz en kaliteli insan gücünü çekerek istihdam etmek ve kendilerinin DOĞUŞ İnşaat ailesi içerisinde
gelişimlerini ve sürekliliklerini sağlamaktır. İnsan Kaynakları politikamızın temel ilkesi personelimizi mutlu
edecek ve kendilerinin DOĞUŞ İnşaat üyesi olmaktan gurur duymalarını sağlayacak koşulların oluşturulmasını
sağlamaktır.
DOĞUŞ İnşaat:
•
Müşteri-odaklı hizmet,
•
Sinerji,
•
Takım ruhu,
•
Değişikliğe açık olma,
•
Sürekli gelişim,
•
Bilgi araştırma ve paylaşımı,
•
Tevazuu,
•
Sistematik ve stratejik düşünme, Yüksek kaliteli iş,
•
Entegre Yönetim Sistemleri kapsamında, sağlık, emniyet ve çevre ile ilgili hususlara odaklanma,
ilkeleriyle çalışmayı tercih eden personeline, aldığı inşaat projeleri kapsamında özellikle inşaat çalışmalarının
yürütüldüğü yerlerde avantajlı iş fırsatları sunmaktadır.
Yusufeli Projesinden etkilenecek insanlar, ihtiyaç duyulacak insan gücü kaynaklarına bağlı olarak, kanıtlanmış
beceri değerlendirme yöntemleri kullanılmak suretiyle istenilen ustalıkların gösterilmesi koşuluyla, mümkün
olduğu kadar istihdam önceliğine sahip olacaktır. Gerektiğinde, becerileri konusunda daha fazla yetkinliğe
ihtiyaç duyacaklar için makul bir ölçüde eğitim aktiviteleri düzenlenir.
DOĞUŞ İnşaat’a iş başvurusunda bulunan tüm adayların başvuruları adil ve objektif bir biçimde değerlendirilir
ve kendileri zamanında ve doğru bir biçimde istihdam kararı ile ilgili olarak bilgilendirilir; ve DOĞUŞ İnşaat ile
paylaşmış oldukları kişisel bilgileri gizli tutulur.
Tercihen Projeden Etkilenen Halk (PEH) hane halklarına öncelik olarak sunulacak olan istihdam olanakları ve
politikası, projeden etkilenen köylerde ve Yusufeli ilçesinde, Halkla İlişkiler Yönetim Planına (Yüklenici Çevre
Yönetim Planı , Ek XV) uygun olarak duyurulacaktır.
DOĞUŞ İnşaat şantiye ofisi, inşaat işleri süresince istihdam kayıtlarını tutacak ve izlenebilmesini
sağlayacaktır. PEH hanelerinin listesine dayalı olarak, şantiye yönetimi projeden etkilenen köyler ve Yusufeli
ilçesinden PEH’in dengeli bir biçimde istihdam edilmeleri sağlanacaktır. DOĞUŞ İnşaat, yapılacak inşaat
çalışmaları sırasında ihtiyaç duyulan iş gücünün yaklaşık %30’unun PEH hane halklarından sağlanmasını
amaçlamaktadır.
Haziran 2007
DOĞUŞ İNŞAAT & TİC. A.Ş.

Yüklenici Çevre Yonetim Planı - Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Transkript

Benzer belgeler

Aileniz ile birlikte güven içinde

Sweco, geleceğin yaşam alanlarını ve şehirlerini planlayıp tasarlar

Tepe İnşaat 2013 yılı faaliyet raporu, ARC Awards tarafından

Kişisel Bilgiler

İstanbul, 10 Haziran 2014 Değerli katılımcılar, Cendere Vadi

mühendislik ve mimarlık fakültesi inşaat mühendisliği bölümü

MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ

TMB: “Kişiye özel imar planı önlenmeli”