Az›nl›k s›cakl›k üzerine

mülkiyeistanbul
Y›l 1• Say› 4 • Mart-Nisan 2007
Mülkiyeliler Birli¤i ‹stanbul fiubesi Ad›na
‹mtiyaz Sahibi ve Sorumlu
A. Müfit Erkarakafl
Yay›n Koordinatörü Ayla fieflan
Genel Yay›n Yönetmeni Ayd›n Demirer
[email protected]
Yay›n Kurulu
Nejla An›l • M. Alâeddin Asna • Ali Boratav
Hüseyin Ergün • Gülseren Karaçizmeli
Cemil Oktay • Erkan Oyal
Gencer Özcan • Hüsamettin Ünsal
Yaz› ‹flleri Müdürü ‹lknur Akgül Ard›ç
[email protected]
Editör An›l Keskin
[email protected]
Dan›flma Kurulu
Prof. Dr. Ülke Deniz Ar›bo¤an
Oral Çal›fllar • Nuri Çolako¤lu • Okay Gönensin
Prof. Dr. Ünsal Oskay • Prof. Dr. Ertu¤rul Tokdemir
Prof. Dr. Mete Tunçay
Prof. Dr. Nermin Abadan Unat • Dr. Artun Ünsal
Prof. Dr. ‹lhan Unat • Mehmet Y. Y›lmaz.
Katk›da Bulunanlar
Tolga Aykaç • Murat Ayman • Diren Bakar
Esvet Ersoy • Yrd. Doç. Dr. Zeynep K›v›lc›m
Forsman • Dr. Gökhan Günayd›n
Özlem Helvac› • Ebru Küçük • Etyen Mahçupyan
Prof. Dr. Bask›n Oran • Figen Özden
Doç. Dr. Gökhan Özer • Prof. Dr. Faz›l Sa¤lam
fiimal To¤ral
Reklam Müdürü Filiz Akkaya
Tel: 0.212 320 85 81-220 57 11
Görsel Yönetmen Hilal Rak›c›
Foto¤raf Editörü Emrah Do¤an
Yap›m
Az›nl›k s›cakl›k üzerine
“Az›nl›k” laf›n› oldum olas› sevmedim, benimseyemedim.
Bu sözcük, bende hep hafif bir küçümsemeyle birlikte bütünden ayr› tutulan, ötekilefltirilen, baflkas›ym›fl gibi kabul edilen bir ça¤r›fl›m yapagelmifltir.
Osmanl›’n›n kozmopolitik, çok kültürlü/etnisiteli imparatorluk dokusu,
Cumhuriyet döneminde ulus-devlet yaratma çabalar›yla tekdüzeli¤e do¤ru bir geçifl yapm›flt›r.
Bugün asl›nda o kozmopolit imparatorluk dokusunu bir nebze tafl›yabilen yer olarak da sadece ‹stanbul kalm›flt›r “az›nl›klar›yla” beraber.
Hat›rlanmal›d›r ki, Mülkiyeli dostumuz M. Hikmet Yavuz Yi¤it’in “Mülkiye Tarihi”
isimli kitab›nda yer ald›¤› üzere, Mülkiye, 1 Aral›k 1877’de “Mekteb-i Mülkiye’yi fiahane” ad›yla Darülfünun binas›ndaki bir dairede Ohannes Efendi’nin dersi ile aç›lm›fl bir
ö¤renim dönemi.
Bugün de epey bir ‹stanbullunun iflten ya da mahallesinden dolay› bir Rum, Ermeni ya da Musevi arkadafl› mevcuttur ve derin, renkli dostluklar süregelmektedir.
Bu yüzden ‹stanbullular, bu fakl›l›klar›n yaratt›¤› insani zenginli¤i hisseden ve yaflayan bir ayr›cal›¤a sahiptir adeta.
Ve az›nl›klar konusundaki hoyratl›¤› incinerek bazen yüzleri k›zararak izlemektedirler. O yüzdendir ki, Hrant Dink’in öldürülüflü, hemflerisini kaybetmenin üzüntüsüyle 200
bin kiflilik o sessiz, o cumhuriyet döneminde hiç görülmemifl ölçüde zarif, içten ve siyaset üstü bir insani tepkiye neden olmufltu.
Dergimizin bu say›s›nda, ana konular›m›zdan biri olarak iflte bu dostlar›m›z›n o sessiz durufluna bakmak istedik.
Komflumuz, dostumuz, arkadafl›m›z, kentlimiz olan “az›nl›klar›m›z›n” o sakin ve bugünlerde k›r›lgan bir ürkeklik içerisindeki mevcudiyetlerini irdelemeye çal›flt›k çeflitli
yönleriyle.
Bu arada, bizler içe dönük siyasi dünyam›za s›k›fl›p kalm›flken, evrende enteresan
Birikim Medya Reklam ve Tan›t›m Hizmetleri Ltd.
Halil R›fat Pafla Mah. Hergün Sok. No: 24
Okmeydan›, fiiflli-‹stanbul
Tel: 0.212 320 85 81-220 57 11
Faks: 0.212 320 92 89
[email protected]
www.birikimmedya.com
Renk ayr›m› ve bask› Mart Matbaac›l›k
Tel: 0.212 321 23 00
MÜLK‹YEL‹LER B‹RL‹⁄‹ ‹STANBUL fiUBES‹
‹cadiye Cad. No: 7 Kuzguncuk-‹stanbul
Tel: 0.216 342 30 15-42
www.mulkiyeistanbul.org
Yay›n türü Yerel Süreli Yay›n
UYARI
Derginin her hakk› sakl›d›r. Mülkiyeliler Birli¤i ‹stanbul fiubesi’nin ücretsiz yay›n›d›r. Ücret karfl›l›¤› sat›lamaz. Bu dergide
yay›nlanan her türlü yaz›, foto¤raf, makale ve illüstrasyonlar›n elektronik ortamlar da dahil, yay›n ve ço¤altma hakk›
sadece Mülkiyeliler Birli¤i ‹stanbul fiubesi’ne aittir. Dergide
yer alan hiç bir yaz›-foto¤raf-materyal izinli veya izinsiz
ço¤alt›lamaz, kullan›lamaz, al›nt› yap›lamaz. Yay›mlanan yaz›,
foto¤raf, ürün tan›t›mlar› ve reklamlar›n sorumlulu¤u,
yazarlar›n kendisine ve reklam verenlere aittir.
fleyler oluyor. Biz de buralarda nasibimizi al›yoruz, ondan olsun kaçam›yoruz devekuflu misali.
Efendim, ay›lar k›fl uykusuna dalamad›. As›l, en büyük sorun muhtemel felaket hem
de hakikisinden, komplodan ç›kma de¤il, malumumuza girdi¤i üzere küresel ›s›nma.
Ömer Madra Hocam›z, y›llard›r 94.9 Aç›k Radyo’da her sabah b›k›p usanmadan hayk›r›yordu: “›s›n›yoruz.”
Bizler de k›fl uykusundan ancak bu y›l ay›lar uyuyamay›nca uyand›k. Uzayan sonbahar, bir türlü gelmeyen k›fl, umar›z ileride gelecek kötü k›fllar›n uyar›c›s› de¤ildir diye temenni ediyoruz da acaba öyle mi?
‹flte bu yeni sorunumuz, art›k gündelik hayata da sohbetlere de giren konuyu bir
dosya halinde iflliyoruz Mülkiye ‹stanbul’da.
Il›k bir bahar ve bildik bir yaz temennisiyle.
A. Müfit Erkarakafl
Mülkiyeliler Birli¤i ‹stanbul fiubesi
Yönetim Kurulu Baflkan›
mülkiyeistanbul
3
içindekiler
mart-nisan 2007 • y›l 1• say› 4
6 Mülkiyelilerden haberler.
12 Mülkiyeliler’in ‹stanbul tarihi yeniden canland›r›ld›...
16 ‹stanbul’un kültür-sanat rehberi…
20 Oral Çal›fllar’›n Mülkiye y›llar› nostaljisi…
22 Yrd. Doç. Dr. Zeynep K›v›lc›m Forsman,
hem “çocuk”, hem “asker” olmay› anlat›yor.
24 HBI Güvenlik Sistemleri ile “güvenli¤imiz” üzerine...
25 Prof. Dr. Faz›l Sa¤lam, de¤erli Anayasa Hukuk
Profesörümüz Prof. Dr. Yavuz Sabuncu’nun
ard›ndan neler söyledi?
58
28
26 Hrant Dink’in cenazesinde “gördüklerimiz”
ve “hissettiklerimiz”…
28 Az›nl›klar söz haklar›n›n ne kadar›n› kullanabiliyor?
Baflta Hrant Dink’in anlat›m›yla Türkiye’deki az›nl›klar,
haklar› ve yaflad›klar›…
40 ‹nsanlar dünyay› kendi elleriyle yok etmek üzere.
Acilen al›nmas› gereken önlemleri konunun uzmanlar›
anlat›yor!
51 D›fliflleri Bakanl›¤› en çok ona yak›flt›, TRT’de devrim
yaratt›, pek çok ifl baflard› ama “kansere yenik düfltü”.
‹smail Cem asl›nda kimdi?
53 Kotalar kalkt›, haz›r giyim sektörü 2007’ye
umutla bakar oldu!
51
62
58 Artun Ünsal, zeytin ve zeytinya¤›n›n doyumsuz
öyküsünü yazd›…
60 Üroloji Uzman› ve Androloji Derne¤i Baflkan›
Prof. Dr. Halim Hattat’la cinsel sa¤l›k üzerine…
62 T›pta yeni geliflen teknolojiler ve tedavi yöntemleri!
65 SPA merkezleri bedeninizi ve zihninizi diriltmeniz
için size kap›lar›n› aç›yor.
66 Ali Kamil Uzun çizgileriyle “hayat›” yorumluyor…
40
53
mülkiyeistanbul
4
22
cemiyet
Hasret Giderme Kokteylleri’nin
1. y›ldönümü kutland›
Birli¤imiz’in her vesileyle belirtti¤i flekilde “Sivil toplum
kurulufllar›, güçlerini üyelerinden al›r” sözüne olan
inanc›m›z ile bizler “ne yapabiliriz?” sorusunu kendimize
sormufltuk tam 1 y›l önce karl› bir fiubat günü. Gördük
ki bizlerden beklenen, her fleyi çözmemiz de¤ildi.
Bizlerden beklenen, “ne kadar zaman ve emek ay›rmak
istiyorsak o kadar›n›n yeterli oldu¤uydu. Biz de beraber
olal›m, nefleli vakit geçirelim, sanal ortamda
tan›flt›klar›m›zla yüz yüze tan›flal›m, hasret giderelim
istedik… Sonuçta, Hasret Giderme Kokteyllerini yapmaya karar
verdik.
Yaz›: Tolga Aykaç, Özlem Helvac›, fiimal To¤ral
Önceleri korkumuz vard›. Kimler gelecekti? Kaç kifli olacakt›k? Samimi ve nefleli
bir ortam yaratabilecek miydik? Yoksa birkaç a¤›r buluflmadan sonra projemiz sona
m› erecekti? Tüm bu sorularla karl› bir k›fl
günü yapt›¤›m›z kahvalt›da kuru bir fikir
olarak ortaya ç›kan ayl›k kokteyllerimizin
12.’sini fiubat Ay›nda 82 kiflinin kat›l›m›yla
gerçeklefltirdik. Ve gördük ki 82 kiflinin kat›l›m›yla bu düflüncemizi gelifltirmifl ve gerçeklefltirmifl bulunmaktay›z. Bu nedenle
gururluyuz. Art›k, her dönem mezununun
kat›ld›¤›, takvimlere iflaretlenen, günlerce
an›lar› konuflulan kokteyllerimiz var. Ancak unutulmamal›d›r ki, organizasyonlar›n
baflar›ya ulaflmas› az say›da kiflinin kiflisel
çabalar›yla de¤il perde arkas›ndaki özverili bir ekibin çal›flmas› sayesindedir.
Bu vesileyle,
bize olan inanc›n› hiç kaybetmeyen
sevgili ablam›z Gülseren Karaçizmeli’ye,
varl›¤›ndan güç ald›¤›m›z a¤abeyimiz Gazi
Turgay Özmansur’a, zor zamanlarda bizleri motive eden Mete Saadetlio¤lu’na, moderatörümüz Esat Koçal’a ve Baflkan›m›z
Müfit Erkarakafl nezdinde tüm Yönetim
Kurulu’na ve tabii ki tüm kat›l›mc›lara teflekkürü bir borç biliriz. Tüm bu bahsettiklerimiz d›fl›nda, en büyük kazanc›m›z, e¤er
baflarabildiysek sizlerde “Mülkiye için ben
mülkiyeistanbul
6
Tolga Aykaç, Özlem Helvac›,
fiimal To¤ral.
ne yapabilirim?” sorusunu sordu¤unuzu
görebilmemizdir. Neden mi? Çünkü inan›yor ve biliyoruz ki Mülkiyelilik ruhunu yaflatmak ve gelecek nesillere aktarmak her
Mülkiyelinin görevidir. En büyük temennimiz, fikirlerinizi paylaflman›zd›r. ‹ster çal›flma komitelerinde yer al›n, ister çevrenizdeki dostlar›n›z› Birlik’e üye yap›n, ister
elefltirilerinizi bizlerle paylafl›n, ister etkinliklere kat›l›n, ister yol gösterin. Ama yan›m›zda olun, Birlik’te olun.
Paylaflabilmeyi ö¤reniyoruz art›k “Hasret Giderme Kokteyllerinde”…
Teflekkürler herkese teker teker. Kat›l›m›n›z, heyecan›n›z, kahkahalar›n›z, paylaflt›klar›n›z, ö¤rettikleriniz ve siz oldu¤unuz için sonsuz teflekkürler.
Sevgiler.
cemiyet
Mülkiyeliler Arkeoloji müzesini gezdi…
Sabah saat 09.30. Ortal›k buz gibi. Pek çok insan pazar sabah›n› yorgan›na sar›l›p, sa¤a sola dönerek yatak keyfi yaparak geçiriyor. Bense
sokaklarday›m. Arkeoloji Müzesi gezisine gidiyorum.
Esvet Ersoy, geziden notlar al›rken…
ray ile yak›nl›¤› sayesinde o zamanlar Os-
Yaz›: Esvet Ersoy
Birkaç arkadafl müze öncesi Yeflil
Ev’in limonlu¤unda kahvalt› yapmaya karar vermifltik. Europa Nostra ödülü alm›fl
bu tarihi otelin limonlu¤u ‹stanbul’da kahvalt› yap›lacak en güzel yerlerden biridir.
D›flar›da f›rt›na bile olsa siz camdan bir binada yeflillikler içinde ve gökyüzüne bakarak kahvenizi içip koltu¤unuza gömülebilir, kendinizi üzüm salk›mlar›ndan lambalar›n rengarenk s›cakl›¤› ile ›s›tabilirsiniz.
Hizmetin dört dörtlük oldu¤unu söyleyemem ama ambiyans mükemmeldir. Fonda
çalan Arielle Dombasle, Amor Amor CD’si
bizi neflelendirerek k›p›r k›p›r yapt›. (Yoksa burada m› kalsak, birkaç dergi falan??)
Evet, hafif bir kahvalt›dan sonra müzeye do¤ru yola ç›kt›k ve müze kap›s› önünde bulufltuk. Yaklafl›k 45 kifli idik. Ankara’dan bile Mülkiyeli misafirimiz vard›. Ve
iki grup halinde gezmeye bafllad›k. Müze
binas› müzede sergilenen A¤layan Kad›n
lahitinden esinlenerek yap›lm›fl harikulade
bir bina. Sadece binan›n kendisini bile görmeye de¤er. O kadar güzel bir yap›n›n daha ortal›kta, insanlar›n yolu üzerinde olma-
s›n› dilerdim. Göz okfluyor ve sizi davet
ediyor.
Müze 1891 y›l›nda aç›lm›fl. Yap›l›fl hikayesi ilginç. Osman Hamdi Bey hani flu
bildi¤imiz “Kaplumba¤a Terbiyecisi”nin
ressam› olan Osman Hamdi Bey taraf›ndan
yapt›r›l›yor. Osman Hamdi’yi Paris’e hukuk
ö¤rensin diye yolluyorlar ve o ressam ve
arkeolog olarak geri dönüyor. Ailesinin sa-
mülkiyeistanbul
8
manl› topraklar› içinde yer alan Sayda
Krallar Nekrapolünde kaz› izni al›yor. Müzenin yap›lmas›na neden olan ve ‹skender’e ait oldu¤u san›lan bu güne kadar
gördü¤üm en güzel lahdi buluyor. Bugün
lahtin ‹skender’e ait olmad›¤› söyleniyor
ama rehberimiz Feridun Bey’e göre bu hala üzerinde düflünülebilecek bir olas›l›k.
Lahit o kadar güzel ki. Ço¤umuz ona hak
veriyor, hatta öyle olmas›n› diliyoruz.
Bu arada müzenin tam karfl›s›nda ‹lk
cemiyet
dünyan›n ilk yaz›l› anlaflmas› olan
(‹.Ö.1269) Kadefl Anlaflmas›n›n bulundu
k›sm› gezerek bitirdik. Müze ile ilgili
önemli bir elefltiri müzenin bir tane bile
Türkçe kitap盤› olmamas›. ‹ngilizce ve Almanca var ama Türkçe yok. Kimse çeviri
yapt›rmay› m› ak›l etmiyor, yoksa Türkler
mi müzeyi dolaflm›yor anlayamad›m. Kafeterya hizmetleri yetersiz. Kafeteryada Nescafe ve Cola d›fl›ndaki tüm ürünler istisnas›z Ülker mamulü. Kültür Bakanl›¤› DOS‹M
al›mlar› bu flekilde yap›yormufl. Ac›kt›¤›n›z
da baflka seçene¤iniz yok. Müzenin krokisi verilmiyor dolaflanlara. Biz rehber ile
gezdik ama rehberimiz olmasayd› elimizde
Sanayi-i Nefise Mektebi’ni kuran ve bu-
‹ran’›n tozlu çöllerinden ç›kt›¤›n›, “ba-
salonlar›n yerini gösteren bir plan olmaya-
günkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Fakül-
rok”un Portekizce flekilsiz inci anlam›na
cakt›. Bunun nedenini sordu¤umuzda ma-
tesi’nin temellerini atan da Osman Hamdi
geldi¤ini ve barok sanat›n üslup bozulma-
¤azada ki görevli asl›nda bir plan bulundu-
Bey. Babas›na Frans›zca mektup yazan il-
s› oldu¤unu, “gay”in anlam›n›n “mutlu” ol-
¤unu ama Rehberler Birli¤inin bize ifl kal-
ginç, entelektüel bir zat.
du¤unu, (arkadafllar›m›zdan biri bunu
maz gerekçesi ile da¤›tt›rmad›¤›n› söyledi.
Neyse biz geziye geri dönelim. Arke-
“butlu” olarak anlad›¤› için ayr›ca bir espri
E¤er do¤ru ise utanç verici!
oloji Müzesi o kadar zengin bir yer ki ba-
konusu oldu) Afrodit ad›n›n köpük demek
Çok yorgun ve keyifli bir geziyi biraz
r›nd›rd›¤› eserler aç›s›ndan dünyan›n en
olan “afros”tan geldi¤ini, ilk posta sistemi-
yemek ve alkol ile taçland›rmaya karar
büyük müzeleri ile yar›fl›yor. 1992 y›l›nda
Avrupa Konseyi taraf›ndan “Y›l›n Müzesi”
seçilmifl. Yani New York, Paris, Londra,
Kahire gibi yerlerde kofla kofla müze dolafl›yoruz ve her zaman gidebilece¤imiz için
‹stanbul Arkeoloji Müzesini gezmeyi hep
öteliyoruz ya biraz haks›zl›k oluyor Osman
Hamdi Bey’e.
Gezi 4,5 saat sürdü. Ö¤rendi¤imiz kadar› ile eleman ve mali kaynak yetersizli¤i
ile gezemedi¤imiz çok fazla salon varm›fl.
Örne¤in Truva Hazinelerinin sergilendi¤i
salon bunlardan biri.
Gezimiz süresinde sürü ile ilginç fley
ö¤rendik. Sar›msa¤›n ölümsüzlü¤ü elde etmifl Keutagos’un kan›n› emdi¤i için uzun
ömür verdi¤ini, pantolon denen modan›n
ni Asurlular›n kurdu¤unu vs. vs.
Bu arada çok önemli bir fley daha ö¤renmifl olduk. Bugünün medyas›n›n yapt›¤›n› milattan önce de heykelt›rafllar yap›yormufl. O bizim gördü¤ümüz tafl gibi kad›nlar ve erkekler asl›nda öyle güzel falan
de¤illermifl. Heykel yap›l›rken idealize ediliyorlarm›fl. O zaman ki kad›nlar da bizim
gazetelerde ki mankenlere bakt›¤›m›z gibi
heykellere bak›p küfürü bas›yorlard› herhalde. Yunanl›lar keli saçl›, zay›f› yap›l›
temsil ederken, Romal›lar bu konuda daha
gerçekçi davranm›fllar, gerçe¤e uygun cisimlendirmifller insanlar›. ‹mparatoriçe Faustina büstü örne¤in, g›d›l› ve tombik bir
kad›n.
Geziyi Çini Müzesini ve sonras›nda
verdik. Ve 23 kifli Sultanahmet’te yine Arielle Dombasle’›n müzikleri eflli¤inde (bugünlerde moda anlafl›lan) masalar›m›zda
mumlar yanan çok romantik ve s›cac›k bir
atmosferde nefleli bir sohbete koyulduk.
Baz›lar›m›z ile çocuklar›m›z›n ayn› okula
gitti¤ini, baz›lar›m›z›n iflini keflfettik. Sevgili Gazi’nin ve Barbaros’un çekti¤i foto¤raflara bakarak kritik ettik. O masada otururken fark etti¤im fley art›k 40’›n› geçtikten
sonra, geride b›rakt›¤›m fley önümdekine
göre azald›kça ortak geçmiflim olan insanlarla paylafl›mlar›m›n daha fazla tat verdi¤iydi. Sabah uyku keyfi yapmam›flt›m ama
akflam eve döndü¤ümde yorgun ve daha
mutlu idim. ‹lk f›rsatta ilk geziye kat›lmak
ve orada görüflmek üzere.
mülkiyeistanbul
10
mülkiye tarihçesi
Kim Korkar Emar’dan
‹stanbul’daki Mülkiye
Sevgili Mülkiyeliler,
3 yüzy›la yay›lan 147 y›ll›k bir geçmiflimiz var. Mekteb-i Mülkiye’nin 1859 da ‹stanbul’da kuruldu¤unu ve 1936 y›l›nda Ankara’ya tafl›nd›¤›n› söyledi¤imizde karfl›m›za 77 y›ll›k bir ‹stanbul serüveni ç›kmakta-
d›r. Yani, matematik olarak flu anki 147 y›l›n ço¤u ‹stanbul’da geçmifltir. ‹stanbul’da
Mülkiye’nin izini sürdü¤ümüzde mekân
olarak iki yer karfl›m›za ç›kmaktad›r. Bunlardan ilki Ca¤alo¤lu Anadolu Lisesi binas›d›r; ikincisi ise en uzun süreli mekân›
olan ve bugün Y›ld›z Teknik Üniversitesi
‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi olan binad›r. Eski ad›yla Y›ld›z Saray› Yaveran
Dairesi olan bu bina Barbaros Bulvar›n›n
Conrad Oteli yolu üzerindedir.
‹flte bu binada tarihi bir gerçekli¤i yaflatmak ve sahip ç›kmak amac›yla 21 fiubat
Çarflamba günü minik bir tören organize
ettik. Bu binaya “Mülkiye burada idi” plaketi takt›k.
Halen Y›ld›z Teknik Üniversitesi ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi’nde Profesör
olan Mülkiyeli arkadafl›m›z Gencer Özcan’›n koordinasyonunda, Dekan›m›z Prof.
Dr. Celal Göle, YTÜ ‹‹BF Dekan› Prof. Dr.
Haldun Gülalp, Dekan Yard›mc›s› ve Mül-
mülkiyeistanbul
12
kiyeli arkadafl›m›z Feride Gönel ile ayn› Fakültede görev yapan bir zamanlar Mülkiye
ö¤retim kadrosunda bulunan Prof. Dr. Taner Timur, Prof. Dr. Faz›l Sa¤lam, Mülkiyeli Prof. Dr. Emre Kongar, yine Mülkiyeli arkadafl›m›z Doç. Dr. Esra Danac›o¤lu ve di¤er arkadafllar›m›z›n kat›ld›klar› güzel bir
tören ile yukar›da bahsetti¤imiz eski binam›za plaket ast›k. Tören sonras› Fakültede
derin mevzularla bezenmifl uzun ve keyifli
bir sohbetimiz oldu. YTÜ ‹‹BF’nin mükemmel, samimi ve dostça ev sahipli¤i hepimizi çok mutlu k›ld›. Kendilerine bir kez daha teflekkürlerimizi sunuyoruz.
Evet, ‹stanbul’daki Mülkiyeliler,
Yolunuz o tarafa düflerse gidin, binam›za ve plâketimize bak›n.
Cumhuriyet öncesi ve Cumhuriyetin
ilk y›llar›nda uzun y›llar ad› Mülkiye ile
an›lan bu binada ö¤renim görmüfl büyüklerimizi yad edin. Geçmiflimizin verdi¤i
gururu ve sorumluluklar› tekrar hissedin.
1.5,Tesla Son Teknoloji
•Kadir Has Caddesi, No: 7, Haliç Sahil Yolu, Balat-Eyüp / Fatih 34087 ‹stanbul
Tel: 0212 523 22 11 (pbx) Faks: 0212 523 22 78
•Merkez Mahallesi, Çukurçeflme Caddesi, Serhat Ç›kmaz› Sokak, No: 1/A (Adliye Yan›),
Gaziosmanpafla 34245 ‹stanbul Tel: 0212 417 13 88 Faks: 0212 616 61 05
Gsm: 0532 455 48 37
mülkiye tarihçesi
Mülkiye’nin tarihi
3 Ocak 1839 da ilan edilen “Tanzimat-›
Hayriye” ferman› ile bafllayan teokratik
devlet sisteminden hukuka ba¤l› devlet
sistemine geçifl ad›mlar› 18 fiubat 1856
da ilan edilen “Islahat ferman›” ile h›zland›. Has, zeamet ve t›mar sisteminin kald›r›ld› ve yeni “Eyalet Modeli”nin sonucunda vilayetler oluflturuldu. 24 Eylül
1858 de Dâhiliye Nezareti (‹çiflleri Bakanl›¤›) kuruldu. Bu sistemin gere¤i olan
valiler, mutasarr›flar, kaymakamlar ve
kaza müdürlerinin görev ve yetkilerini
içeren bir kanun yürürlü¤e konuldu. Bu
görevlere getirilecek “Genel ‹dare Elamanlar›n›” yetifltirecek bir okul ihtiyac›
böylece do¤du.
“Kaymakaml›k ve Müdürlük gibi Umur-i
Mülkiye’de müstahdem olacak memurlara mahreç olmak üzere bir Mekteb-i
Mülkiye aç›lmas› için” yap›lan çal›flmalar
sonucunda haz›rlanan gerekçe Sadrazam
Mehmet Ali Pafla’ya bildirildi. Bab›-›
Ali’de uzun görüflmeler sonucunda kabul
edilen gerekçe, bir tezkere ile Padiflah
Abdülmecit’e sunuldu. Padiflah teklifi
onaylad› ve sadrazaml›¤a iletti. Mekteb-i
Mülkiye’nin tüzü¤ünü haz›rlamak, okul
binas›n›n yerini, derslerini okutacak hocalar› saptamak üzere, ilk Maarif Naz›r›
Abdürrahman Sami Pafla’n›n da kat›lmas›yla, Meclis-i Al-i Tanzimat topland› ve
flu kararlar› ald›:
- Kaymakaml›k ve kaza müdürlü¤ü gibi
mülkiye amirli¤i ile mal müdürlü¤ü gibi
maliyecileri yetifltirmek üzere, Mekteb-i
Mülkiye ad›yla bir meslek okulu aç›lacak,
- Bu okulda hükümet merkezindeki dairelerde maafls›z ya da çok az maaflla çal›flan ve yafl› otuzu geçmemifl kâtiplerle
ilkö¤renimini görmüfl gençlerden seçme
s›nav›n› kazananlar okutulacak,
- Okulu bitirdikten sonra bunlar›n atamalar› yap›lmadan, bu memuriyetlere
aç›ktan hiç kimse atanmayacak,
- Okulda tarih, co¤rafya, hesap, ekonomi
politik ve Tanzimat Ferman›’nda bildirilen ifller için haz›rlanan ve yeni yürürlü¤e
giren yasalar ve Osmanl› Devleti’nin di¤er devletlerle yapt›¤› antlaflmalar okutulacak,
- Kaymakam ve müdürlerin maafllar›n›n
yetersiz oluflu ve geçimlerine yetmeyecek kadar az oluflu, bunlar› rüflvete sevk
etti¤i gibi, görevlerin kötüye kullan›lma-
s›yla hazineyi de büyük zarara soktu¤undan, Mülkiye’den mezun olanlar›n maafllar› yükseltilecek,
- Aç›l›flta 50 ö¤renci kabul edilecek.
Bu karar›n yürürlü¤e girmesiyle yap›lan
s›nav sonucunda 12 fiubat 1859 Cumartesi günü Sadrazam Ali Pafla baflkanl›¤›nda tüm hükümet üyelerinin ve ‹stanbul’un tüm ileri gelenlerinin kat›ld›¤› bir
törenle Mekteb-i Mülkiye aç›ld›. ‹ki y›ll›k
ö¤retim süresi ile 1867 y›l›na kadar mezunlar veren Mülkiye’de bu y›ldan itibaren süre dört y›la ç›kar›ld›, ö¤retime baz› yeni dersler eklendi. 2 fiubat 1877 de
Padiflah iradesiyle okulun yüksek okul
haline getirilmesi hükme ba¤land›, ö¤renim süresi befl y›la ç›kar›ld›, okula giriflte
yeni k›staslar getirildi, al›nacak ö¤renci
say›s› art›r›ld›, Frans›zca ö¤renim mecburi tutuldu, özel üniforma flart› getirildi, iç
yönetim için yönetmelik haz›rlanmas›
sa¤land›.
1 Aral›k 1877’de Mülkiye “Mekteb-i Mülkiyye-i fiahane” ad›yla Darülfünun binas›ndaki (sonradan Darülmuallimin olan
Maarif Nezareti Binas›, daha sonra K›z
Lisesi) bir dairede Ohannes Efendi’nin
dersi ile aç›ld›.
1877 y›l›ndan 1950 y›l›nda Ankara Üniversitesine ba¤lanarak Siyasal Bilgiler Fakültesi ad›n› al›ncaya kadar geçen sürede
ö¤renim süresi ve derslerde de¤ifliklikler, seçme s›nav› kald›r›lmas›
tekrar konmas›, yat›l›l›¤›n kald›r›l›p tekrar konmas›, ad›n›n de¤ifltirilmesi, hatta bir dönem
(1915-1918) kapat›lmas›
gibi birçok de¤ifliklik yaflayan Mülkiye Ankara’daki binas›na tafl›nd›¤›
1936 y›l›na kadar ‹stanbul’dad›r.
Kaynak: M. Hikmet Yavuzyi¤it; “Mülkiye Tarihi”.
mülkiyeistanbul
14
ajanda
Türkiye yemyeflil
bir dergiye
kavufltu: Yeflil‹Z
‹mge Kitabevi’nden iki önemli kitap:
“‹smet Pafla” ve
“Psikanalizin Yedi Temel
Kavram›”…
TEMA Vakf›’n›n ç›kard›¤› çevre
dergisi Yeflil‹Z, Ocak-fiubat say›s›yla tüm
çevreci okurlar›n be¤enisini
toplad›. “Biriniz Yoksa Eksi¤iz
Sizinle Yefliliz” slogan›yla yay›n
hayat›na geçen derginin yay›n
kurulunda, çevreyle ilintili 14 sivil toplum
kuruluflu yer al›yor.
1999 y›l›nda Gazeteciler
Cemiyeti’nden en iyi belgesel
ödülünü alm›fl bir kitap..
Savafllar zamanm›fl muzaffer bir kumandan... ‹natç› bir
diplomat... Cumhuriyet kurmufl bir devlet adam›... Kafas›nda 40 tilkiyi kuyruklar›n›
ren bir politikac›... ‹deal bir
s›lan ve kolay okunan bir formatla haz›rlanan Yefli-
efl... Örnek aile babas›... Kimi-
l‹Z’in ilk say›daki kapak konusu “Do¤a Dostu Enerji-
ne göre ise tek parti dönemi-
ler: Günefl, Rüzgar ve Su…” Enerji dosyas›, “do¤a bi-
nin ast›¤› ast›k, kesti¤i kestik
ze daha ucuz ve kendiyle dost enerji türleri sunarken;
diktatörü... Ülkenin unutulmaz
onlar› kullanmamakta neden inat ediyoruz?” sorusunu
sormam›z› sa¤l›yor. Yeflil‹Z’de birbirinden ilginç konu
ve konuklar var.
“Yaflam Hakk›”
bölümünde yaflama dönüfl öyküleri,
“Proje”de K›rm›tl›
Kufl
Cenneti’nde süzülen
Yal›çapk›nlar›’n›n seyirlik
öyküsü, “Sosyal Sorumlulukta” baflar›
öyküleri,
“ G e n i fl
Aç›”da objektiflere
TEMA Vakf›’n›n dergisi
ve gündeme tak›lanYeflil‹Z, Mart ay›nda
lar, “Yeflillik”te çevre
ikinci say›s›n› yay›nlayacak.
ad›na “kim, nerede,
ne demifl?” “Haberler”de Türkiye’den ve dünyadan
önemli geliflmeler, “Posta Kart›”nda yurtd›fl›nda yap›lan ilginç ziyaret ve toplant›lar yer al›yor. Kitapl›k, Yeflil Takvim, Bir Dost, Kanaatkar da be¤eni ile izleyece¤iniz di¤er köfleler. Derginin en hofl yan› ise tüm
sayfalarda alt yaz› fleklinde faydal› bilgiler sunmas›.
Yeflil‹Z’in sat›fl fiyat› 5 YTL. Abone olun, “çevrenizden
haberiniz olsun”!
Ayr›nt›l› bilgi için TEMA tel: 0.212 283 78 16.
‹smet Pafla
Can Dündar-Bülent Çapl›
‹mge Kitabevi, 127 sayfa, 3. Bask›,
Fiyat› 15 YTL.
“Milli fief ”i... Hayranlar› kadar
düflmanlar› da oldu; sevenleri
kadar nefret edenleri de... Ama
kimse onu görmezden gelemedi. Bu belgesel-kitap “2.
Adam”› görmeyenlerle, görmezden gelenlerle yeniden tan›flt›r›yor.
K‹TAP
DERG‹
birbirine de¤dirmeden gezdiYüzde yüz Türk mal› geri dönüflümlü ka¤›da ba-
Psikanalizin Yedi Temel Kavram›
Psikanalizin Yedi Temel Kavram›, bugüne kadar kitaplar› on üç dilde yay›mlanan psikanalist J.-D.
Nasio’nun en çarp›c› eserlerinden biridir. Freud ve Lacan’›n
çal›flmalar›ndan yola ç›karak
okuru psikanalizin kastrasyon,
hesaptan düflme, narsisizm,
fallus, üstben, özdeflim, yüceltme kavramlar› ile tan›flt›ran Nasio, bu eserinde uzmanlara oldu¤u kadar psikanalize merakl› okura da hitap etmektedir.
Ö¤rencilerin, psikologlar›n,
yarg›çlar›n, e¤itimcilerin, bak›c›lar›n, yaflam›n›n bir noktas›nda insan ruhunun derinliklerini
kavramaya yönelen herkesin,
sadece baflkalar›na de¤il ayn›
J.D. Nasio
zamanda “kendisine dair de bir
‹mge Kitabevi, 244 sayfa, 1. Bask›,
fleyler bulabilece¤i” bir kitap...
Fiyat› 14 YTL.
mülkiyeistanbul
16
ajanda
ajanda
“Wahfli Bat›’n›n Roma ‹mparatorlu¤u”,
dünyan›n 6 ülkesinden 5’ine silah sat›yor;
dünyadaki kötülüklerin yüzde 90’›n›n do¤rudan ya da dolayl› nedeni; bar›fl götürece¤iz dedi¤i yerde çocuklar ve masum siviller ölüyor; demokrasi götürece¤i yer diktatörlükten bin beter oluyor; bir türlü kana,
petrole, do¤al kayna¤a doymadan tüm
dünyay› önüne katm›fl sömürüyor...
Ve flimdi bu afla¤›l›k sistemin imparatoru olmak isteyen adam, timsah gözyafllar› dökerek, gözümüzün içine baka baka,
Afrika’daki açl›¤› nüfus art›fl›na ba¤l›yor;
Amerikal›lar›n, küresel ›s›nma sorununun
da üstesinden gelece¤ine inand›¤›n›, daha
önceki baflar›lar›n›n buna bir gösterge ol-
Uygunsuz belgesel
En bafltan itiraf edeyim: fiu an gösterimde olan üstelik Oskar alan
Holivut Belgeseli’yle ilgili oldukça önyarg›l›yd›m. Hatta daha
seyretmeden “çok a¤›r elefltirece¤im” demifltim kendi kendime.
“Amaa” diye bafllayaca¤›m› san›yorsan›z aldan›yorsunuz;
Önyarg›lar›m beni hiç yan›ltmad›...
L
S‹NEMA
Yaz›: Murat Ayman
Murat Ayman, Al Gore’un,
“Uygunsuz Gerçek” belgeselini
Mülkiye ‹stanbul için izledi…
ise ça¤lar›mdan beri -ki bu yaklafl›k
20 y›ll›k bir süreci ifade ediyorelimden geldi¤ince popüler bilimsel
Neyse! Gelelim bana garip gelen bir
baflka konuya: Geçenlerde gereksiz bir
uluslararas› örgütün (örgütü merak eden-
yay›nlar›, kitaplar› takip ederim. K›sacas›
ler internetten araflt›rs›n) finanse etti¤i bir
kendimi bildim bileli “küresel ›s›nma”n›n,
grup bilim adam›, “küresel ›s›nma”n›n,
yordum. Bunu niye daha önce söylemedi-
Amerikal›lar daha önce neler neler ba-
sebeplerinin ve olas› sonuçlar›n›n fark›n-
yüzde gayet önemli bir oranda insanlardan
niz? Dünyay› babas›n›n mal› zanneden ve
flarm›fllar bir bilseniz: Örne¤in; demokrasi-
day›m. Bu konunun insanl›¤›n gündemine
kaynakland›¤›na karar vermifl... Hadi ca-
tepe tepe kullanan insano¤lu flimdiye ka-
yi icat etmifller, köleli¤i kald›rm›fllar, (Afri-
nihayet oturmas› gerçekten beni sevindiri-
n›m! Ben küresel ›s›nman›n suçlusunu,
dar masumdu öyle mi?
yor. Ancak bu filmi seyredene kadar, ko-
Çin’de nüfusu h›zla artan Pandalar san›-
du¤unu söylüyor.
ka’dan insan kaç›r›p onlar› bir as›rdan faz-
Bilimin, siyasetin elinde ne kadar saç-
sine adam›fl. Baya¤› da kafa yormufl, epey
Bu eklemelerle bize, “beni bu ifle yönelten
la sömürdükten sonra tabii) okullarda ›rk
nunun neden birden bire
malayabilece¤ini gösteren küçük
bilgilenmifl. Konuyu neredeyse benim ka-
fley yaflad›¤›m bu duygusal travmalar oldu,
ayr›mc›l›¤›n› kald›rm›fllar, (önce sorun ya-
popüler oldu¤unu bir türlü
anlayam›yordum. Size bir
sürü bilgi verip ukalal›k yapmayaca¤›m. Zaten herkes,
eminim ki enine boyuna bilgilenmifltir. Her dergide her
gazetede, okuyucuyu konuyla ilgili ayr›nt›lara bo¤an
bir dolu yaz›lar ç›k›yor. Nerede kiminle muhabbet etsem laf dönüp dolafl›p dünyan›n bafl›na bu sene (!) musallat olan “küresel ›s›nma”
belas›na geliyor. Dünyan›n
dengesi bozulmufl, mevsimler kaym›fl vs. vs. Yapmay›n
arkadafllar! Bilim adamlar›,
konuyu gündeme alabilmek
için y›llard›r u¤rafl›yorlar.
fiimdiye kadar neredeydiniz?
Sak›n ola ki, “ama bu sene
bunun etkileri çok görüldü
de ondan” demeyin. Bu sene
yaflanan ola¤and›fl› iklimsel
olaylar eminim ki geçmiflte
de yaflanm›flt›r. Gelecek y›llardaki k›fllar›, mevsim normallerinde veya daha so¤uk
biçimde yaflayabiliriz.
bir örnek...
Zaman› gelmiflken, “Ne olacak flimdi?”nin cevab›n› vereyim.
Biz seçimimizi yapt›k. Avc› toplay›c›l›ktan yerleflik hayata geçtik.
‹htiyac›m›z olandan fazlas›n› üretmeye bafllad›k ve bu fazlayla politikac›lar› beslemeye bafllad›k.
Dünya 13 bin y›l önce Mezopotamya’da bafllayan tar›msal üretimle flans›n› kaybetti... Yapacak
çok fazla bir fley kalmad›.
Konu da¤›l›yor, sadede geleyim. Sonuç olarak, yukar›da sayd›¤›m garipliklerin sebepleri konusunda kafamda soru iflaretlerini gidermifl, Amerika’n›n “flaibeli
ma¤lup” baflkan aday› Al Gore’un
verdi¤i eflsiz ve çarp›c› (!) bilgilerle art›k ayd›nlanm›fl bulunuyorum.
dar biliyor...
Neresinden bafllayay›m ki bu uygunsuz belgeseli “çok a¤›r” elefltirmeye bilmiyorum. Siyasetini en son konuflal›m isterseniz. Önce belgesel tekni¤ini ele alal›m...
90 dakikal›k filmin büyük bir k›sm›nda, gerçekte “küresel ›s›nma diye bir sorun”un varl›¤›na bizi ikna etmeye çal›flan
ve birbirini do¤rulayan istatistikler verildi.
Karbondioksit ve di¤er sera gazlar›ndaki
art›fllar, s›cakl›k de¤iflimleri, y›llara göre
dikkat çeken ola¤and›fl› iklimsel olaylar,
buzul alanlardaki azalma vs. vs. Son derece yorucuydu. Oysaki biz zaten bu konuda gayet ikna olmufl durumday›z: Evet sera gazlar› artt›, buzullar eriyor, felakete gidiyoruz... ‹kna olmas› gereken sizlersiniz
Say›n Al Gore... Ama neyse ki araya duygusal ve dramatik (tam anlam›yla Holivut
tarz›) parça atmay› ak›l etmifller. ‹statistiklerin aras›nda Al Gore’un, bir kaza sonucu
ölümün k›y›s›ndan dönen o¤lundan; akci¤er kanserinden ölen, koruyucusu olarak
gördü¤ü k›z kardeflinden; tütün eken, bo¤a yetifltiren babas›ndan; kendisinin y›l›n
bilmem kaç ay› çiftliklerinde zaman geçirdi¤inden, di¤er kalan aylarda da Vaflington’da bir apart otelde safahat içinde e¤itimini tamamlad›¤›ndan haberdar oluyoruz.
ayr›ca ben do¤ay› severim, üstelik zenginim, hem de entelektüelim, Bush gibi aptal de¤ilim” mesaj› veriyor, Müstakbel ABD
Baflkan›... Kusura bakma, bunlar ucuz numaralar üstat, yemezler... Arada att›¤›n slogan› kaç›rmad›k: “Siyasetçilerin de ‘renewable’ oldu¤unu ve ‘renew” edilmesi” gerekti¤ini söyledin...
Sonra, Amerika’n›n “küresel ›s›nma”
ile ilgili itiraflar›na geçiyor. Sera gazlar›n›n
yüzde bilmem kaç›n› atmosfere vererek bu
konuda ilk s›rada olduklar›n›, Kyoto protokolünü imzalamad›klar›n› (buray› h›zl› geçiyor) ancak baz› eyaletlerin (san›r›m 3-4
eyalet ad› verdi) ve baz› flehirlerin, (70-80
tane kadar) Kyoto flartlar›n› uygulamaya
bafllad›klar›n› (buralarda biraz vurgu var)
söylüyor.
rat›p sonra o sorunun çözümünü baflar› diye yutturmakta üstlerine yok) komünizmi
y›km›fllar (yahu komünizm daha bafllamad› ki gafil!) Velhas›l ciddi ciddi bizimle dalga geçiyor...
Amerikan filmlerinin klifle bir örgüsü
vard›r: Baflar›lmas› gereken çok zor bir ifl
mutlaka bulunur (enteresan zorluklar bulmada da üstlerine yok.) Bu zor iflin üstesinden mutlaka gelinir. Ya tanr› çözer ya
da kahraman bir Amerikal›. Ve bütün Holivut filmlerinin Amerika’y› gizli ya da aç›k
olarak övmek gibi bir derdi vard›r. Bunu
kendilerini elefltiriyorken bile yaparlar.
‹flte flu andaki zorlu ifl “küresel ›s›nma”
meselesidir. Kahraman›m›z da Al Gore.
Amerika’n›n Demokrat Parti’den Baflkan
Aday›, hiç flüpheniz olmas›n ki, Al Gore;
seçimin ana temas› da “küresel ›s›nma”
olacakt›r.
“Küresel ›s›nma”n›n bu y›l moda olmas›n›n anlam› budur.
Bush, dünyaya bar›fl ve demokrasi getirmek için aday olmufltu. Rezaleti gördünüz.
Al Gore, seçim kampanyas›nda dünyay› “küresel ›s›nma”dan kurtaraca¤›n› söyleyecek. Art›k bafl›m›za gelecekleri siz düflünün....
Nihayet filme
geçebiliriz
Evet, baflrolde Al Gore var.
Amerika tarihinin en flaibeli seçiminde yenildikten sonra, üstat
kendini küresel ›s›nma mücadele-
mülkiyeistanbul
18
mülkiyeistanbul
19