Zeytinde budama tipleri

Transkript

© zeytinist
[email protected]
www.mucahitkivrak.com.tr
27.12.2015
1
T.C.
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ
EDREMİT MESLEK YÜKSEKOKULU
Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi
Programı
Öğr. Gör. Mücahit KIVRAK
0 505 772 44 46
[email protected]
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
2
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
3
4
ZEYTİN AĞAÇLARI BUDANIRKEN
NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
5
Zeytin ağaçlarında mümkün mertebe yara yüzeylerini az açmaya özen
gösterilmeli ve dal tamamen çıkarılırken ağırlığı düşürülüp dala
birleşme yerinden hafif meyilli bir şekilde kesim işlemi yapılmalıdır.
Eğer çok meyilli bir şekilde kesim yapılırsa yara yüzeyleri genişlemiş
ve aynı zamanda bırakılan dalın direnci azalmış olur.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
6
Budama yapıldıktan sonra budama artıkları;
Budama artıklarında hastalık kalıntıları yoksa
direk toprağa gömme işlemi yapılarak
gübreleme işlemi sağlanmış olur.
İkinci olarak da hastalıklı budama artıklarında
ise dezenfekte işlemi yapıldıktan sonra
toprağa gömülerek gübreleme işlemi sağlanır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
7
Kesim yüzeylerine;”3 kısım bitkisel katran+1 kısım göztaşı” karışımı
sürülmesine dikkat edilmelidir. Sürülmediği takdirde açılan yara
yüzeylerinin zamanla çürüyerek ve daha sonra içine boşalmalar ile ağaçta
fizyolojik dengenin bozulmasına sebep olur. Günümüzde ise ana dallarda
yapılan kesimlerde ağacın kurumaması için su bazlı boya veya aşı macunu
sürülerek yara kısmı kapatılır. Ağacın zarar görmesi önlenir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
8
Ağaç parçalama videosu eklenecek
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
9
Mekanik budama
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
10
Mechanical pruning – Results
Four different regimes of topping and hedging with the high-vigor
‘Barnea’ cv.
Yield ranged from 1.3 to 4.6 kg/tree for the different treatments
(differences not significant).
Low yields seem to be the result of heavy pruning, which reduced the
proportion of fruit-bearing shoots.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
11
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Makinalı
Budama
12
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
13
Makinalı
budama
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
14
Makine ile
budanmış fidan
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Makineli budama
15
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
16
Makineli budamadan sonra
27.12.2015
© zeytinist
[email protected]
17
çitleme
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
18
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
19
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
20
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
21
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
22
BUDAMA ARALIĞI
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
23
Akdeniz zeytinliklerinin çoğunda budama iki yılda bir yapılır. Periyodisiteyi
hafifletmek amacıyla budamayı bol ürün yılından sonra yapmamak gerekir.
Muhtemelen bol ürün yılından sonra zayıf bir çiçek oluşumu söz konusudur.
Ürün elde etmek için bu çiçeklerin tümü gereklidir.
Ancak bakım şartlarının iyi olduğu bahçelerde her yıl hafif budamalar
yapılarak ağacın gelişimi kontrol altına alınabilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
24
Aralama budamasının, zeytin ağaçlarının bol miktarda çiçek oluşturacakları
için az ürün yılından sonra yani çok ürün yılının başında yapılması yararlıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
25
Budamanın esası dolu ürün yılından önceki kış döneminde meyve dallarının
bir kısmının çıkarılması suretiyle ürün fazlalığını gidermek ve aşarı yüklü
ürün yılında hafifletmektir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Verimli topraklar üzerinde bulunan, yeterli yağış alan, iyi şekil verilmiş
26
genç ağaçlarda budama aralığı iki yıldan fazla olabilir.
Esası; Dolu ürün yılından önceki kış döneminde meyve dallarının
çıkartılması ile ürün fazlalığı giderilir.
Budama, periyodisitesini hafifletmek amacıyla bol ürün yılından sonra
yapılmalıdır.
Budamadan sonra iyi bakım tedbirleri uygulanmalıdır.
Ağacın besleyebileceği kapasitenin üzerinde meyveye yüklenmesi
periyodisiteye neden olur .
Aşırı derecede meyve bağlama aynı yılın sürgün gelişmesi üzerine etki
eder. Verimi ya çok azaltır veya hiç ürün elde edilmez.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
27
Bilezik Alma
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
28
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
29
DALLARDA BİLEZİK ALMA VE EĞME
Ağacın verimliliğini artırmak için bilezik alma ve eğme ile ağaç
desteklenebilir.
Eğme; dalları aşağı doğru eğilir, uç kısım zayıflatılarak meyvelenme
teşvik edilir.
Aşırı eğmede ise, eğilme noktalarından verim sürgünleri oluşabilir.
Bilezik alma; ikinci derece dalların dip kısmından kesim yerinin
üzerindeki yapraklar tarafından hazırlanan özsuyu akışını engellemek üzere
kabuk çıkarmadır.
Verimsizleşen dal bol ürün yılından sonra çıkartılır.
Gövde kabuğundaki çizme işlemlerinde özsuyunu kesmek ve istenilen
yerden sürgün çıkmasını sağlamak için yapılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
30
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
31
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
32
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
33
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
34
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
35
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
36
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
37
Sorularınız varsa cevaplayayım.
Daha sonra aklınıza soru gelirse lütfen
yüzyüze, e posta veya telefon yoluyla
ulaşınız.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
38
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
39
DERS NOTLARI SÜREKLİ YENİLENMEKTEDİR.
LÜTFEN DAHA ÖNCE İNDİRDİĞİNİZ DERS
NOTU VAR İSE
ONUN İLE SAYFADAKİ
DERS NOTUNUN TARİHLERİNİ
KARŞILAŞTIRINIZ VE
YENİ TARİHLİ OLAN DERS NOTUNU TERCİH
EDİNİZ.
NOTLARDA HATALI ve
EKSİK BİR YER GÖRDÜĞÜNÜZDE LÜTFEN
BİLDİRİNİZ.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
40
T.C.
Programı
0 505 772 44 46
[email protected]
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
41
BUDAMANIN UYGULAMA
ZAMANI
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
42
Zeytin budaması genellikle hasattan sonra başlar. Soğuk ve don
zararının söz konusu olmadığı ılıman bölgelerde Aralık ayından
itibaren yapılabilir.
İklimin soğuk olduğu bölgelerde, soğuk tehlikesinin geçtiği MartNisan aylarında budama yapılmalıdır.
Don ihtimalinin yüksek olduğu bölgelerde don tehlikesi tamamen
geçtikten sonra, budamaya başlanmalıdır.
Dal kanserli ağaçlar yazın budanmalıdır. Belli bir sıcaklık
derecesinde ve kuru havada hastalık etmeninin bulaşması ve
gelişmesi mümkün değildir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
43
Ağacın kabuğunun odundan ayrıldığı dönemlerde yapılan kesimlerde daha
dikkatli olunmalıdır. Bu devrede yaralar daha zor kapanır ve kabuk atma daha
kolay olur. Bu devrede yapılan budamalarda hafif tırnak bırakılmalı ve kesim
yerlerine macun sürülmelidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
44
Ağacı kalın ve kurumuş dalları dahil, yaz dinlenme periyodunda kesilip
çıkarılması halinde gösterdiği tepkinin kış döneminde yapılanlar kadar etkili
olduğunu pratik denemeler göstermiştir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
45
Bu durumda güneşin etkisiyle kabuğun kavrulmasını önlemek
üzere güneşte kalan kısımlara badana yapmak gerekir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
46
Zeytin dal kanseri ile bulaşık zeytin ağaçlarına yaz budamalarının
tatbik edilmesi önerilir.
Ayrıca budama aletlerinin ve yara yerlerinin ilaçlanması gerekir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
47
Yeşil sofralık zeytin ağaçları Kasım – Aralık ayında budanır.
Yağlık zeytin çeşitlerinde budama Şubat- Mart ve Nisan
aylarıdır.
Ağaca su yürüdüğü ve kabuğun odundan ayrıldığı
dönemlerde yapılan kesimlerde hafif tırnak bırakılmalı ve kesim
yerlerine macun sürülmelidir.
Ağacın yaz dinlenme periyodunda kalın ve kurumuş
dallarının çıkartılması gerekir.
Yazın yapılan uygulamanın amacı meyve iriliğini artırmaktır
.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
48
Zeytin ağaçlarının mart ayının ikinci yarısından nisan sonuna kadar
olan devrede budamak yerinde olur.
Bazı yetiştiriciler iş gücünde tasarruf amacıyla zeytinlere 2-3 yıl
hatta 4 yılda bir verim budaması uygulamaktadırlar. Bu doğru değildir.
Her yıl verim budaması yapmak daha yerindedir. Zararlanmış ve
hastalıklı dalların bir an önce çıkarılması gerekir. Ayrıca bu dallar
bekledikçe büyüyeceğinden ileride daha büyük dal kesimlerine neden
olacaktır. Ancak alternansın önlenemediği budamanın verim yılı
başında yapılması uygundur.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
4
9
Zeytinde budama hasattan sonra başlar. Don tehlikesi olmayan bölgelerde
budama Aralık ayında don tehlikesi olan bölgelerde Mart-Nisan aylarında budama
yapılmalıdır. Ağaca su yürüdüğü ve kabuğun odun dan ayrıldığı dönemlerde
yapılan kesimlerde daha dikkatli olunmalıdır. Bu zamanlarda yapılan kesimlerde
hafif tırnak bırakılmalı kesim yerlerine macun sürülmelidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
50
GENÇLEŞTİRME
(YENİLEME) BUDAMALARI
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
51
Verimden düşmüş,yaşlanmış,şekli bozulmuş ağaçlar üzerinde uygulanan bir
budama şeklidir. Daha ziyade ana dal ve gövde üzerinde tatbik edilir.
Gençleştirmeye karar verilen bahçelerde bir iki yıl evvelden gübreleme
tatbikatı yapılarak sürgün gelişmesi teşvik edilmelidir. Ana dallardan veya
gövdeden yapılan gençleştirmeler şu şekilde olmaktadır; gençleştirilmek
istenen ana dal tablaya 25-30cm mesafeden kesilirler. Burada meydana gelen
sürgünlerden bir veya iki adedi seçilerek bırakılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
52
Ağaç yaşlandıkça odun aksamı artar; bunu sonucunda budama
operasyonları gerektiği gibi yapılsa bile yaprak / odun oranında giderek
azalma görülür.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
53
Zeytin yaşlı odun kısımlarında önemli miktarda uyur göz içerir. Budama
ile uygun bir şekilde uyarılan bu gözler normal odun gözleri olarak gelişir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
54
Yaşlanma ağaç yaşının yanında, toprak kalitesi, ortalama yağış, sulama ve
gübreleme uygulanan mahsul budaması dikim şekli gibi bir dizi agronomik
faktörün etkisiyle ortaya çıkar.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
55
Ağacın belirli bir dalında yaşlanma ve zayıflama belirtileri görüldüğünde
yaşlı odunları üzerine oburlar ve tali sürgünler meydana gelir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
56
Yaşlı odun ve dallarda doğal olarak obur ve sürgünler bulunmadığından
ana dalların gövde ile bağlantısının birkaç cm üzerinden uygulanan
yenileme budaması ile uygun görülen ana dallardan biri çıkarılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
57
Her gövdede fazla sayıda ana dal tutulması da uygun olmayacaktır. Çünkü
bu durumda dallar ışıklanma için birbiri ile rekabete girerler ve sonuçta
odun yüklü ağaçlar ortaya çıkar.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
58
Gövdeden alınan bilezikler odun yüklü ağacın sert budamaya gerek duymadan
gençleştirilmesini kolaylaştırır.
Gençleştirmede tırnaklı kesimlerden kaçınılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
59
AMACI
-- Artan periyodisiteyi azaltmak için,
-- Zayıf büyümeyi ortadan kaldırmak için,
-- Küçük yapraklı veya yapraksız kalan dalların düzelmesi için,
-- Bozuk yaprak/odun oranının artırmak için.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
YENİLEME BUDAMASININ PRENSİPLERİ
60
Zeytinde tüm yaşama süresince yavaş seyreden çökme meydana gelir.
Yaş ilerledikçe ağaçların odun aksamı yavaş yavaş artar. Periyodisite artar, ürün kalitesi
bozulur, ortalama ürün miktarı düşer.
Zeytinin yaşlı odun kısımlarındaki uyarılan uyur gözleri normal odun gözleri olarak gelişir.
Yaşlanma; ağaç yaşının yanında, toprak kalitesi, ortalama yağış. sulama, gübreleme,
budama, dikim şekli gibi faktörlerin etkisi ile ortaya çıkar.
Yaşlı odun ve ana dalların gövde ile bağlantısının bir kaç cm üzerinden uygulanan budama
ile ana dallardan biri çıkarılır.
Bu kesim normal olarak öz su akışının yoğun olduğu uyur göz bölgesinde, kuvvetli
sürgünlerin çıkışını teşvik eder.
Gençleştirme operasyonlarının ana dal seviyesinde kademeli olarak yapılması gerekir.
Ağaçlar tamamen gençleştirildikten sonra bu işleme yaşam periyodunca devam
edilmelidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Ana dalların hepsinde veya birinde yaşlanma veya zayıflama görüldüğünde
61
oburlar ve tali sürgünler oluşur. Özellikle konumları iyi olan sürgünlerin
çıkarılmaması çok önemlidir. Bunlar daha sonra dalın yenilenmesinde kullanılır.
Bu dallar yeterince geliştiğinde bozulmasına fırsat vermeden yenilenecek dal
kesilir.
Bu işlem yapılamadığı taktirde ana dal gövde ile birleştiği yerin bir kaç
cm üzerinden kesilerek çıkarılır. Öz su akışı uyur gözler etrafında yoğunlaşacağı
için yeni ve kuvvetli sürgünler meydana gelir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
62
Yeni sürgünlerden uygun olanlar bırakılır. Bırakılan sürgünlerin yeterince
ışık alması sağlanmalıdır. Ana dal seviyesinde yenileme kademeli olarak
yapılmalıdır. Gövde üzerinde fazla sayıda ana dal bırakılmamalıdır. Bu durum
ışıklanmayı azaltır, rekabeti artırır. Yaprak/odun oranını olumsuz etkiler.
Bilezik alarak da odun yüklü ağaçlar fazla sert budamadan yenilenebilir.
Gençleştirmede tırnaklı kesimlerden kaçınılmalıdır. Çünkü zamanla gövdenin
bozulmasına canlılık ve verimin azalmasına sebep olur.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
63
JEAN SİSTEMİ İLE GENÇLEŞTİRME BUDAMASI
İki ya da 3 gövdeli verimli zeytinlerde kesintisiz olarak yapılır.
Tek gövdeli zeytin ağaçlarında oldukça faydalıdır.
Meyve kalitesi artar,
Doğal sürgünler bulunmadığında ”kabaklama” budaması ile uygun
görülen dalların birisi çıkartılır.
Dikkat edilecek hususlar;
Dalların iyi yenilenebilmesi için ikame sürgünler aralıklı olarak yerleşmeli
ve ağaç yeterince ışıklanmalıdır.
Verimlilik budaması ile birlikte yapılmalıdır.
3. ve 4. dallar seyreltilerek iyi ışıklanan bir taç meydana gelir.
Yeni ana dallarda çıkartılan dalların kalıntısında kafa çıkıntısı
engellenmelidir.
Her bir gövdede iki ya da üç verimli dal budama tipi için yeterlidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Gençleştirme budaması uygulanmış zeytin ağacı
64
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Ana dallardan kabaklama
65
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
66
Yaşlı Zeytin ağacında gençleştirme budamalarına yönelik kesimler;
1. İlk dalının kesimi, 2. Sürgünlerin çıkışı,
3. Kuvvetli sürgünle diğer yenileme kesimi,
© zeytinist
[email protected]
4.Yeni
sürgünler,
5. Yeni dal oluşumu,
6. Başa dönerek yenden kesime devam.
27.12.2015
67
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
68
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
69
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
70
Ana dalların gövde seviyesinden kesilerek yapılan gençleştirme budaması
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
71
© zeytinist
[email protected]
Kesim yerlerine katran sürülmeli
27.12.2015
72
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
73
BÜYÜK HACİMLİ AĞAÇLARIN
GENÇLEŞTİRİLMESİ
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
74
Tacı küçültmeden sadece ince dal seyreltilmesine yönelik mahsul budamalarına
sıkça rastlanır.
Budama mücadele ve hasat işlerinin zorluğu dışında bu ağaçlarda verim
düşmektedir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
75
Çok yüksek boylu ağaçlarda yeniden verimli ve karlı bir ürün elde etmek için
yapılması gereken tek şey çok sert budamalarla 2. yada 3. çatallanma
noktalarından ana dalların üst kısmını çıkarmak ve yatay dalları gerekiyorsa
çıkartmaktadır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
76
Rantabiliteyi sağlayacak taç hacmine en kısa süre içerisinde elde etmek için
ağacın iç kısmını açmak uygundur.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
77
Böylece 4 - 5 yıllık dönem içerisinde yaşlı gövde ve ana dallarla birlikte
taç kısmı tamamen gençleştirilmiş bir ağaç elde edilecektir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
bilhassa yaşlı ağaçlarda;
78
Amacı ;
Mücadele ve hasat işlerinin zorluğu dışında bu ağaçlarda verim giderek
düşmektedir
Bu çok yüksek boylu ağaçlardan yeniden verimli karlı ürün elde etmek için
yapılması gereken tek şey çok sert budamalarla ikinci yada üçüncü çatallanma
noktalarından dalları gerekiyorsa kısaltmaktır
Daha sonraki seyreltme budamalarında çıkarılan yaşlı kısımların yerine geçerek,
uygun konumlu sürgünlerden bir kısmı muhafaza edilmelidir
Gövde üzerinde veya dalların iç kısmında çıkan güçlü sürgünler yada oburlar
gelişir
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
7
9
Ağaç tacına dokunmadan uzun yıllar yapılan seyreltme
budamaları nedeniyle ağaçlar aşırı büyür. Böyle ağaçlar da
odun oranı artar, verim düşer. Budama, mücadele ve hasat
zorlaşır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
8
0
Ağaçlardan tekrar verim almak ve işlemleri
kolaylaştırmak için yapılması gereken sert budama
yapmaktır. Ana dallar, 3. veya 4. çatal üzerinden kesilerek
kısaltılır. Yatay dallar gerekiyorsa kısaltılır. Ağaçlar da
çok kısa sürede yaprak/ odun oranı dengelenir. Verimli bir
ağaç elde edilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
8
1
Kesimlerden sonra çıkan sürgünlerden
bırakılacak olanlar seçilir, diğer dallar temizlenir.
Obur sürgünler mutlaka kesilmeli veya kısaltılarak
köreltilmelidir. Ağacın iç kısmını güneş dalları
yakmayacak şekilde açmak gerekir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
82
Bu sistem daha çok 3-4 gövdeli ağaçlarda tatbik edilir.
Uygulama bütün dalları gövdeden kesmek yani kabaklamak suretiyle yapılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
8
3
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
8
4
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
BÜYÜK HACİMLİ AĞAÇLARDA GENÇLEŞTİRME BUDAMASI
85
Yüksek boylu zeytin ağaçlarının gençleştirilmesinde budama safhaları,
A. Aşırı büyüyen ağacın budama planı,
B . İlk Budama aşaması,
© zeytinist
[email protected]
C. Sürgünlerin 2-3 Yılkı gelişimi, D. Bitkinin 3-5 yıl sonraki durumu,
27.12.2015
86
MAHSUL BUDAMASI
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
87
Ağaçların yüksek bir yaprak / odun oranına sahip olduğu bu verimlilik
periyodu boyunca budama işlemi taç içerisindeki ışıklanmayı arttırmaya
yönelik olmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
88
Bu dönemde gerçekleştirilen budamalar ağacın verimli periyodunu
maksimum oranda uzatmayı amaçlamaktadır. Bu safhanın sonunda ağaçlar
gençleşecektir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
89
Güneşin gövdeyi ve ana dalları doğrudan etkilenmesi bu kısımların
yanmasına ve erken yaşlanmaya neden olur. Ama ağacın yapraklarının iyi
ışıklanması da oldukça önemlidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
90
Sık dikilen plantasyonlarda kökler toprağı tamamen kaplar, ağaçlar arasında
topraktaki su ve besin maddeleri dışında güneş ışığından faydalanma
konusunda rekabet olur.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
91
Mahsul budaması şu hususlara yönelik olmalıdır:
Güneş ışınlarından azami olarak yararlanmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
92
Dallar arasında denge kurulmalı, uygun seyretmelerle tacın iç kısmındaki
ışıklanma arttırılarak ağacın iskeletini meydana getiren dallar arasındaki
denge muhafaza edilmelidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
93
İnce dalların aşırı seyreltilmesinden kaçınılmalıdır. Meyve dalı sayısındaki
azalma göz önünde tutularak ince dalların aşırı şekilde seyredilmesi
önemlidir
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
94
Bu durum yaprak / odun oranında düşmeye neden olarak, buna bağlı olarak,
ağaçta dengesizlikler ve ürün miktarında azalmalar ortaya çıkar.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
95
Mahsuldarlık dönemi esnasında, iki yılda bir gerçekleştirilen budama her
yıl gerçekleştirilene göre daha avantajlı görülmektedir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
96
İyi şekillendirilmiş, dengeli ve uygun bir yağış sistemi olan yada sulanan
yağlık zeytinliklerde iki yılda bir mahsul yılına girerken budama yapılması
en uygun olacaktır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
97
Ürünün sofralık olarak değerlendirilecek zeytinliklerde, meyve
iriliği şüphesiz en önemli faktördür. Dane iriliği piyasada
belirlenen limitlerdeki boyutlara ulaşamazsa fazla miktarda ürün
elde edilmesi pek yararlı olmayacaktır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
98
Yağlık zeytinliklerde de, uygun ölçülerde dane elde edilmesi önem taşır,
danenin irileşmesi yağ oranının artmasına yol açar. Sonuçta ağaç başına
daha az sayıda daha iri danelerden yüksek miktarda yağ elde edilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
99
Soğuk zararı olabilecek bölgelerde soğuk tehlikeleri geçtikten sonra budama
yapılmalı, ağaçlara öz su yürüdükten sonra yapılacak kesimlerde kabuk
atmalara karşı dikkatli olunmalı çıkarılacak büyük dallarda yük alma
yapılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
100
Kesim yerlerine katran sürülmeli, güneşe maruz kalan gövde ve ana dallara
zarar görmemesi için kireç badanası yapılmalıdır. Budama işlemi bittikten
sonra ağaçlara bordo bulamacı veya bakırlı, nano bakırlı ilaçlarla bir
ilaçlama yapılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
101
MAHSUL BUDAMASININ AMACI
Dallar arasında denge kurulmalı. uygun seyreltmelerle tacın iç
kısmındaki ışıklanma arttırılarak ağacın iskeletini meydana getiren dallar
arasındaki denge muhafaza edilmelidir.
İnce dalların aşırı seyreltilmesinden kaçınılmalıdır.
Bu durum yaprak/odun oranında düşmesine neden olacak buna bağlı
olarak ağaçta dengesizlikler ve ürün miktarında azalmalar ortaya çıkaracaktır.
Sofralık zeytinliklerde sulama gereksinimi nedeniyle daha iri dane elde
etmek amacıyla biraz daha kuvvetli bir budamaya gereksinim vardır.
Ağaçların yüksek bir yaprak/ odun oranına sahip olduğu bu verimlilik
periyodu boyunca budama işlemi taç içersindeki ışıklanmayı arttırmaya
yönelik olmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
102
Güneşin gövdeyi ve ana dalları doğrudan etkilemesi bu kısımların
yanmasına ve erken yaşlanmasına neden olur .
Ağaçların optimum taç hacmi aşıldığı takdirde yaprak/ odun oranındaki
hızlı ve kademeli bir düşüşe bağlı olarak periyodisite artar, bahçenin ortalama
ürün miktarı azalır, zeytin dane kalitesi veya yağ randımanı azalarak ağaç hiç ürün
vermeyebilir.
Meyve tutumu ve ağacın gelişme durumu arasında yüksek bir yaprak/
odun oranı ile sağlanan dengeye uygun bir budama yapılır.
Ağacın üzerinde ağacın besleyebileceği. kuraklıktan etkilenmeyeceği
kadar dal bırakılmalıdır.
Sık dikilen plantasyonlarda kökler toprağı tamamen kaplar. Ağaçlar
arasında topraktaki su ve besin maddeleri dışında güneş ışığından faydalanma
konusunda rekabet olur.
Tacın sıkışması ile yeterli ışık alan verimli bölüm topraktan uzaklaşır,
ağaçların verimi düşer.
Hasat, toprak işleme gibi kültürel işlemlere mani olan alçak dallar
budanmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
103
Ürünün değerlendirme şekli (Sofralık,Yağlık)
Kesim yerlerine katran sürülmeli,
Kireç sürülmeli.
Budama artıklarının bahçeden uzaklaştırılması gerekmektedir.
Budamadan sonra bordo bulamacı veya bakırlı ilaçlarla ilaçlama yapılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
104
SOFRALIK ZEYTİNLERDE MAHSUL BUDAMASI
Ürünü sofralık olarak değerlendirilecek zeytinliklerde meyve iriliği
önemli olup bu iriliğe ulaşamayan meyve sayısının değeri yoktur.
Mahsul yılından sonra iki yılda bir uygulanacak şiddetli meyve dalı
seyreltilmesi ile dane iriliği sağlanır.
Sert mahsul budamasında dane irileşir ancak; verimde azalma görülür.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
105
MEKANİK MAHSUL BUDAMASI
Mekanik budama; aşağıdaki durumlarda kullanılır.
Mahsuldar dönemde, elle mahsul budaması entansif zeytinlerde
uygulanabilir.
Taç büyüklüğü, yaşlılık, yüksek verim gibi erken yaşlanan entansif
zeytinleri gençleştirmek için,
Entansif zeytinliklerde makine geçişlerini kolaylaştırarak, tacın
küçültülmesi ve ışıklanma için kullanılabilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Verim Budaması
106
Verim budamasın da unutulmaması gereken üç şey;
Bunların birincisi ağacın kökleri tarafından sağlanan mineral besleme ile
yapraklardaki fotosentez ürünleri arasındaki dengenin(C/N) sonucu olarak
verimdir.
İkincisi zeytinde çiçeklerin bir önceki yılda oluşmuş sürgünler üzerinde
bulunmasıdır. Öte yandan o yıl çiçek açmamış dallar bir daha çiçek açmaz.
Üçüncüsü, sürgünler uzayıp dallandıkça çiçek açan tabaka ana dallar ve
gövdeden uzaklaşır.Yani ürün çemberi genişler.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
107
Beslenme dengesinin uzun süre dengede tutmasıyla ağacın verimlilik süresi
uzadığı gibi her yıl düzenli ürün almak mümkündür.
Yaşlanmış ve zayıflamış dallar kesilip atılarak yerine yeni sürgün ve dalların
sürdürülmesiyle geç dallar ikame edilir
Verim budaması ,ağacın gelişim durumunu,toprağın verimlilik durumu ile
bölgedeki iklim faktörlerine bakılarak yapılmalıdır. Verim budamasında zorunlu
olmadıkça hiçbir zaman kuvvetli kesim yapılmamalıdır.Sürgünlerin uzaması ve
dallanmasıyla çiçek açan ve meyve veren kısımların ağaç gövdesinden dışarıya
doğru uzaklaşma eğimleri uç alma budamasıyla kontrol edilmelidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
108
Bu dönemde budama işlemi taç içerisindeki ışıklanmayı artırmak için
yapılır. Yaprak/odun oranı daima yüksek tutulmalıdır. Budamalar verimli
periyodu uzatmayı hedeflemelidir. Odunu gölgede yaprağı güneşte bırak kuralı
unutulmamalıdır. Ana dallar ve gövde güneşte kaldığı taktirde yanacak ve
erken yaşlanacaktır. Fakat yaprakların iyi ışıklanması da gerekmektedir
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
109
İşte bu noktada oluşturulacak denge çok önemlidir. Taç hacmi optimum
seviyeyi geçmemelidir. Ağacın üzerinde ağacın besleyebileceği ve
kuraklıktan etkilenmeyeceği kadar dal bırakılmalıdır.
Unutulmaması gereken bir noktada zeytinin iki yaşındaki dallar üzerinde
meyve vermesidir.
Mahsul budamasında bitki öz suyunun çoğunluğunu kullanma eğilimin de
olan oburlar çıkarılır. Odun kısmını gölgelemek için tacın iç kısmındaki daha
zayıf dallar bırakılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
110
Mahsul budamasını özetlersek;
- Işıklanma artırılmalı
- Ana dallar arasında denge kurulmalı,
- Meyve dalı sayısındaki azalma göz önünde bulundurularak, ince dalların
aşırı seyreltilmesinden kaçınılmalı,
- Budamayı iki yılda bir yaparak dolu yıla girişte üçüncü ve dördüncü
kademe dalların alınması ile seyreltme yapılmalı,
- Yağlık zeytinlerde de tane iriliği yağın artmasını sağlar. Bu nedenle uygun
oranda seyreltme yapılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Verim Budamasında Yapılan Hatalar
111
Bütün sarkmış dallar kaldırılmalıdır.
Yedek dalların budanmasında kusurlar olabilir.
Yedek dal olacak sürgünlerin budanmadığı dallarda budama yapılarak boşluklar
bırakılır ve bunlardan sürgün meydana getirilir.
Yanlış yapılan bir budama sonunda kesim yerlerinden bir parça tırnak kalır. Bu
tırnaklardan ya demet halinde yeni sürgünler çıkar yada çok fazla kesim sonucu
buralarda kurumalar olur.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
MAHSUL BUDAMASI
112
Bu dönemde budama işlemi taç içerisinde ışıklanmayı arttırmaya yönelik olmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
MAHSUL BUDAMASI
113
Ağaçların optimum taç hacmi aşılmamalı. Ağacın üzerinde ağacın besleyebileceği, kuraklıktan
etkilenmeyeceği kadar dal bırakılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
MAHSUL BUDAMASI
114
Büyük oburları çıkarma ve Daha az güçlü sürgünler bırakılmalı
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
MAHSÜL BUDAMASI
115
İnce dalların aşırı seyreltilmesinden kaçınılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
MAHSUL BUDAMASI
116
Birbirine geçmesi muhtemel dalların önceden kesilip çıkarılması gerekir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
117
ZEYTİN AĞACINDA
ŞEKİL BUDAMASI
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
118
Şekil budamasının amacı ağacın vegetatif aksamını ve tüm mahsuldar dönem
içerisinde ürüne destek sağlayacak iskeleti veya çatıyı meydana getirmektir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
119
İlk yıllar yapılan sert budamalar bitkinin gelişmesi üzerine
zayıflatıcı etki yapar, ağacın ürüne yatmasını geciktirir. Bu
uygulamalar zorunlu olarak minimum seviyede tutulmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
120
Ağaca yapay şekil vermek oldukça zor ve zahmetlidir. Ayrıca ağacın
dengesini bozar. Bunun için zeytin ağacının tabii eğilimine uygun bir şekilde
vermek gerekir. Ağaca verilecek şekil ağaç yoğunluğu ile ilgilidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
121
Yeni dikilecek fidanlar dikkatlice hazırlanmış ve gübrelenmiş toprağa
dikilir. Yanı başına 2 metre boyunda herek verilir. Herek hakim rüzgar
tarafından olmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
122
Fidan geniş bantlarla hereğe bağlanmalı, bağların gövdeyi ve ana dalları
boğmaması için zaman zaman kontrol edilip değiştirilir. Topraktan itibaren
40-50 cm deki sürgünlerde uç alma yapılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
123
Yeni dikilen zeytin fidanlarında ilk iki yıl boyunca budama yapılmamalı
veya gövdenin alt kısmında uyur gözlerden çıkan gereksiz sürgünleri kesip
çıkarmak üzere asgari düzeyde uygulanmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
124
Bu tip kesimler yaz döneminde yapılmalıdır. Eğer gövde üzerinde kalın dal
çıkarılması gerekli ise kesimler budama makası ile yapılmalı ve bir miktar (2-3cm)
tırnak bırakılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
125
İlk iki yıl geçtikten sonra ilk şekil budaması yapılmalıdır, fakat budama yinede
hafif olmalıdır. Ağaç 0.6 – 0.8 m yükseklikteki gövdeden 15 – 20 cm
aralıklarla düzgün dağılım gösteren üç dal bırakılarak şekillendirilmelidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
126
Gençlik dönemindeki budamaların oldukça önemli ölçüde ürün
kaybına yol açtığı ve ağacın gelişmesini etkilediği anlaşılmaktadır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
127
Amacı; Ağacın mahsuldar döneminde ürüne destek sağlayacak
olan iskeleti veya çatıyı oluşturmaktır.
İlk yıllar yapılan sert budamalar;
--Bitkinin gelişmesini zayıflatır,
--Ağacın ürüne yatmasını geciktirir .Bu uygulamalar zorunlu
olarak minimum seviyede tutulmalıdır .
Ağaca tabii eğilimine uygun bir şekil vermek gerekir .
Dekara 15 ağacın üzerinde dikim yoğunluğu olduğu takdirde
ağaçlar tek gövdeli tesis edilmelidir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
128
Yeni dikilecek fidanlar dikkatlice hazırlanmış ve gübrelenmiş
toprağa dikilir.
Yanı başına 2 metre boyunda herek verilmeli, fidan geniş bantlarla
hereğe bağlanmalı, bağların gövdeyi ve ana dalları boğmaması için zaman
zaman kontrol edilip değiştirilmelidir.
Topraktan itibaren 40-50 cm’ deki sürgünlerde uç alma yapılmalı.
Fidanlara süratli büyüme sağlamak üzere ilk iki yıl iyi bakım
yapılmalıdır.
Yeni dikilen zeytin fidanlarında ilk iki yıl boyunca budama
yapılmamalı veya budama asgari düzeyde uygulanmalıdır. Bu tip kesimler
yaz döneminde yapılmalıdır .
İlerde ağacın çatısını teşkil edecek dalların dışında, sonradan
çıkarılması düşünülen kuvvetli dalların uçları alınarak yaprak
aktivitelerinden faydalanmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
129
İlk iki yıl geçtikten sonra hafifçe ilk şekil budaması
yapılmalıdır.
Çok yüksekten yapılan taçlandırma ilerde ağacın
verimliliğini azaltır .
Genel anlamda istenen, serbest bir şekil, bu şeklin
acele edilmeden tedrici ve hafif budamalarla elde
edilmesidir .
Hiç bir zaman tarif edilen bir şeklin elde edilmesi
için ağaçları tamamen değiştirecek tarzda budamalar
yapmak zorunlu değildir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
130
Şekil budamasının amacı diğer meyve türlerinde olduğu gibi ağacın
vegetatif aksamını ve verim dönemini boyunca ürüne destek sağlayacak
olan iskeleti meydana getirmektedir. İyi bir çatının oluşması ileride
yapılacak kültürel önlemlerin daha kolay ve ekonomik bir şekilde
yapılmasını sağlayacaktır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
131
Zeytin ağacında uygulanacak goble şeklinin
avantajları
1)Verimde artış ve periyodisitenin şiddetinde azalma
2)Kalite artışı
3)Hasadın erken olması
4)Hasatta kolaylık sağlaması
5)İlaçlamada kolaylık
6)Budamanın kolay yapılması
7)Gövdenin iyi korunması
8)Şeklin korunması
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
132
Şekil Budamasında Dikkat Edilecek Hususlar
1.Meyve yatmayı geciktiren aşırı budamalar.
2.İnce bir gövde veren, dip taraftan çıplaklaşmaya yol
açan şekil verme işleminin erken verilmesi.
3.Fazla sayıda ana dal bırakılması.
4. Yüksek boyda ağaç veren aşırı gövde bırakılması.
5.Kırılmaya dayanıksız olan ana dalların aynı noktadan
çıkarılması
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
ZEYTİN AĞAÇLARINDA ŞEKİL BUDAMASI
133
© zeytinist
Zeytin ağacında
dikim budanması
[email protected]
27.12.2015
ŞEKİL BUDAMASI
134
2 yaşını
tamamlamış
fidanda yapılması
gereken budama
çok hafif olmalı
daha önce uç
alması yapılmış
dalların kesilip
çıkarılması
gerekir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
ŞEKİL BUDAMASI
135
2 yaşını
tamamlamış
fidanda tek
gövde ve üç
ana dal
oluşturulmalı
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
ŞEKİL BUDAMASI
136
© zeytinist
Hereksiz bir fidanın görünümü
[email protected]
27.12.2015
ŞEKİL BUDAMASI
137
© zeytinist
Hereksiz fidanların hereğe bağlanması
[email protected]
27.12.2015
ŞEKİL BUDAMASI
138
Şekil budaması
yapılmış, 5 yaşını
tamamlamış ağacın
tüm mahsuldar dönem
içerisinde ürüne destek
sağlayacak iskeletinin
veya çatısının
meydana getirilmiş
hali
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
ŞEKİL BUDAMASI
139
Ağaca yapay şekil
vermek oldukça
zor ve zahmetlidir.
Ayrıca ağacın
dengesini de
bozar. Bunun için
zeytin ağacının
tabii eğilimine
uygun bir şekil
vermek gerekir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
140
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
14
1
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
142
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
143
Ağaçlar dengeli şekil verilmesi a. Ana dallar b . İlk seri yan dallar c. İkinci seri yan
dallar
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
144
TACIN TAMAMEN YENİLENMESİ
(TABLADAN KABAKLAMA)
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
145
Bu sistem daha çok 3 - 4 gövdeli ağaçlarda tatbik edilir. Tek gövdeli
ağaçlarda ağacın tabladan tamamen kesilmesi ürün miktarının düşmesinden
başka sürgünler, yaprak / odun dengesini kuracak düzeye erişinceye kadar
üst aksamın yokluğu nedeniyle belirli bir periyot boyunca, yeterince
beslenemeyen kök aksamının zayıflaması şeklinde bir problem
yaratmaktadır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
146
Uygulama bütün dalları gövdeden kesmek yani kabaklamak suretiyle yapılır.
Kesim yerin altından çok sayıda sürgün çıkar, kesim yerinin 20 – 30 cm kadar
altından çıkan sürgünler muhafaza edilir. Bunlara 2 yıl herhangi bir işlem
yapılmamalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
147
2. yıl sonunda 3 - 4 gün sürgün bırakılır. Çok aşağıda ve yaraya fazla yakında
bulunanlar çıkarılır.
Yaşlı odun kısımlarının kademeli olarak çıkarılması gerçekten verimlilik
kayıplarını epeyce azaltmaktadır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
148
Tacın tamamen yenilenmesinin sakıncaları;
Ürün miktarı düşer
Kök aksamı zayıflar
Bitki özsuyuna Euzophera pinguis saldırısı ile sıkıntılar başlar
Bu amaçla;
Böcek zararına karşı insektisit uygulanmalıdır
Kesim yerinin altına 30 cm’lik bir bantla
Yazlık Beyaz Yağ + Fenitrathion + Su karıştırılarak sürülür
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
TACIN TAMAMEN YENİLEME BUDAMASI
149
Yenileme yöntemi ile ağaç tacının tümünün kademeli olarak gençleştirilmesi.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
150
ÇEŞİT DEĞİŞTİRME İLE
BİRLİKTE GENÇLEŞTİRME
BUDAMASI
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
151
Aşılama ile çeşit değiştirmede gençleştirme budamalarında yararlanılabilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
152
Şiddetli çeşit değişiminde esnasında çoğu kez tacın tümünün
uzaklaştırılması şekli tavsiye edilmez. Çünkü üst aksamdan
yoksun ağacın kök sistemindeki kuvvetli öz faaliyetinin sekteye
uğraması nedeni ile fizyolojik bozulmalar görülür.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
153
Öz su çekimini sağlayacak ve aşılama ile elde edilen sürgünler yeterince
geliştikten sonra çıkarılacak bir dalın nefes dalı olarak bırakılması yerinde
olur.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
154
ÇEŞİT DEĞİŞTİRME İLE GENÇLEŞTİRME BUDAMASI
Genelde aşılama ile çeşit değiştirerek gençleştirme budaması yapılmış
olur.
Faydaları ;
-- Prodüktivite artar,
-- Daha düzenli verim alınır,
-- Yağ randımanı ve kalitesi artar,
-- Sofralık zeytin elde edilir, çift yönlü değerlendirme sağlar,
-- Daha iyi mekanizasyon sağlanır.
-- İyi bir adaptasyon sağlanmış olur.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Yapılışı ;
155
Kabaklama ve Jean sistemiyle
gençleştirme budamasına benzer ancak, tek farkı:
Ağacın dalı yada yaşlı gövdenin kesilmesinden sonra
ağacın gövde yada dallarının aşılanmasıdır
Dikkat edilecek hususlar ;
Aşı tipi önemli değildir
Aşılama ile elde edilecek dallar kuvvetli olmalıdır
Aşılar, ağaç da görünür durumdaki
özsu akışının kuvvetli olduğu iletim sistemleri üzerine yapılmalıdır
Gövdedeki sağlıklı, sarsıcı makineler tarafından kavranabilecek
iklimin müsait olduğu zeytinliklere işlem uygulanmalıdır
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
156
ÇEŞİT DEĞİŞTİRME İLE BİRLİKTE
GENÇLEŞTİRME BUDAMASI
Bu durumlarda aşılama ile çeşit değiştirme budamalarından yararlanılabilir.
Bu yöntemde Aşıdan elde edilen sürgünler kullanılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
157
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
158
DİPTEN GENÇLEŞTİRME VEYA
YUMRULU KÖK YARDIMI İLE
YENİLEME
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
159
Ana turpun yada kök ile bağlantılı yumrunun muhafaza edilmesi önemlidir.
Bu sistem odun gözleri taşıyan söz konusu parçalardan güçlü sürgünler elde
etmek üzere yapılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
160
Tek bir ana kökü muhafaza ederek bir zeytinliği hızlı bir şekilde yeniden inşa
etmek mümkündür. Ağacın geri kalan kısmı genç gövde ürüne yatıncaya
kadar muhafaza edilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
161
Bu safhada 2. yumrulu kök de ayrılabilir, daha sonra yaşlı ağaç sökülür.
Yenileme kök sistemleri 3 - 4 turp parçasını ayırmak ve yaşlı ağacı hemen
sökmek suretiyle daha sert biçimde yapılabilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
162
Ana turpun yada kökle bağlantı yumrusunun muhafaza edilmesi önemlidir.
Odun gözleri taşıyan güçlü sürgünler elde etmek üzere yapılır.
Bir ana kökü muhafaza ederek bir zeytinliği hızlı bir şekilde yeniden inşa
etmek mümkündür.
Her durumda bu yöntem ile tek gövdeli bir ağaçtan 3 yada 4 gövdeli bir ağaç
elde edilir.
Yeni gövdeler toprak altında kendi bağımsız köklerini meydana getirir.
Delice üzerine aşılanan ağaçlarda da bu sistem gerçekleştirilebilir.
Gövdesi çok bozuk ve yaşlı verimden düşmüş ağaçlarda uygulanabilir.
Kesilen kök üzerine kök aşısı yapmak yada kökten çıkan sürgünlere aşı
yapmak çeşit değiştirilebilir.
İlkbaharda aşı filizleri büyür ve yeni gövdeyi oluşturur.
Aşı yapılması halinde üzeri toprakla örtülür, bunlardan yeni gövde elde edilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
YUMRULU KÖK YARDIMIYLA YENİLEME BUDAMASI
163
Köklü yumrudan yararlanılarak eski ağaçların budanmasına yönelik budama safhaları,
A. Tek köklü yumrunun ayrılması şeklinde ılımlı budama,
© zeytinist
B . Aynı[email protected]
anda çok yumrunun
ayrılmasıyla sert burama,
27.12.2015
164
Dondan zarar görmüş ağaçlarda budama
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
165
Öncelikle don zararı tespit edilir. Ağaç üzerinde soğuk zararı
havaların ısınması ve ağaca suyun yürümesinden sonra belli olur.
Hafif zararlarda budama gerekmeye bilir. Yazın kuruyan dallar
çıkarılır. Ancak bordo bulamacı yapılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
166
Gübreleme ve sulamaya özen gösterilmelidir.
Zarar çok ise zararın büyüklüğü kesin olarak tespit
edilmelidir. Zarar gören kısım dipten çıkarılır. Gövde zarar
görmüşse turp üzerin den kesilir ve burası çöğür ise çıkan
sürgünlere aşı yapılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
167
Turp zarar görmüşse toprak altından kesilerek gövdeye
uzak yerden çıkan sürgünler kullanılmalı eğer çöğür ise
aşılanmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
168
Bir zeytinlikte önemli zararlanmalara yol açan kuvvetli bir don meydana
geldiğinde, her şeyden önce soğuk zararını ve derecesini tespit etmek için iyi bir
etüt yapılmalıdır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
169
Ağaçlarda soğuk zararın şiddeti zararlanmadan en az iki ay sonra tespit
edilebilir.
Zarar hafif ise budama gerekmez. Bakırlı bir ilaçlama yapılır.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
170
Sulama, azotlu gübreleme, mücadele gibi bakım tedbirleri uygulanır. Zarar
büyükse bırakılan kısımların sağlam olması gerekir. Toprak seviyesinden
kabaklama ağaçlarda iki yıl sonunda sadece turptan çıkan sürgünler
seyreltilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
171
Kolaylıkla mekanize edilir verimli entansif bir zeytinliğin meydana
getirilebilmesi için diğer gençleştirme ve yenileme metodu imkanlar uygun
ise yaşlı ağaçların sökülüp yerine yeniden fidan dikilmesi olarak
değerlendirilebilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
172
Yapılan her budama işlemine kesim yerine bitkisel katran sürülmeli;
budama aletleri % 5’lik bakır sülfat ile dezenfekte edilir.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Don Zararından Sonra Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
173
Yaprak dökümü olup olmadığı
Kabuk altındaki odun ve kambiyum gözlenmesi
Filiz Kıran galerisinin bulunup bulunmadığı
Bu kriterlerden sonra; budama durumu değerlendirilmelidir.
Her şeyden önce
soğuk zararını ve derecesini tespit etmek gerekir.
Ağaçlarda soğuk zararının şiddeti zararlanmadan en az iki ay sonra tespit
edilebilir.
Zarar nispeti hafif ise ağacın budanması gerekmez
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
174
Don Zararından Sonra Yapılması Gerekenler;
-- Bakırlı ilaçlarla yaprak ilaçlaması yapılmalıdır
-- Sulayarak ağacın toparlanması çabucak sağlanmalıdır
-- Azotlu gübreleme yapılmalıdır
-- Mücadeleye önem verilmelidir
-- Kültürel bakım tedbirleri artırılmalıdır
-- Budama durumunda ; iyileştirmeyi hızlandırmak üzere dalların bir kısmı
muhafaza edilmelidir
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
DONDAN ZARAR GÖRMÜŞ AĞAÇLARIN YENİLENMESİ
175
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
176
DONDAN ZARAR GÖRMÜŞ AĞAÇLARlN YENİLENMESİ
Toprak üssü aksamın tamamen zarar görmüş ağaçların budama safhaları,
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
1
7
7
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
Sorularınız varsa cevaplayayım.
Daha sonra aklınıza soru gelirse lütfen
yüzyüze, e posta veya telefon yoluyla
ulaşınız.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
178
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
179
DERS NOTLARI SÜREKLİ YENİLENMEKTEDİR.
LÜTFEN DAHA ÖNCE İNDİRDİĞİNİZ DERS
NOTU VAR İSE
ONUN İLE SAYFADAKİ
DERS NOTUNUN TARİHLERİNİ
KARŞILAŞTIRINIZ VE
YENİ TARİHLİ OLAN DERS NOTUNU TERCİH
EDİNİZ.
NOTLARDA HATALI ve
EKSİK BİR YER GÖRDÜĞÜNÜZDE LÜTFEN
BİLDİRİNİZ.
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
180
T.C.
Programı
0 505 772 44 46
[email protected]
© zeytinist
[email protected]
27.12.2015
181

Zeytinde budama tipleri

Transkript

Benzer belgeler

AYLARA GÖRE BAKIM İŞLEMLERİ - TC Doğu Akdeniz Zeytin Birliği

Türk zeytinyağının kıymetini dünya yavaş yavaş anladı

Sikke - Smyrna Legacy

3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin - Tarım Orkam-Sen

aydın ili yerel ürün listesi

Günümüzdeki Bazı Sosyal Gruplarda Erginlenme Üzerine Düşünceler

“NEDEN ORGANOLEPTİK KARAKTERİ YÜKSEK YAĞ ve NASIL?”

Detaylı İftar Menümüz İçin Tıklayın

saray 112 yemek 04_07_201