Complete File ()

TRALLEIS'DEN U £ YENI YAZIT
(Lev. XXXIX-XL)
Bu makalede, son bir yil ic^nde Aydin (Tralleis) §ehir merkezinde
bulunarak miizeye ta§man ya da bulunduklari yerde koruma altina alinan
yazitlardan U9 tanesi tanitilmaktadir*.
1- KALLIAS OGLU, KIOS'LU MENISKOS'UN MEZAR TASI:
Aydin'da bulunmu§ olan ve §imdi Aydin Muzesi'nde korunan, mermerden, iicgen
alinhkli ve akroterli mezar steli. Ahnligin iist kismi tahrip olmu§ durumda. Ta§in alt
kisminda, modern zamanlara ait bir graffito (1881 ve M harfi ?) yer almakta. Olculer:
Yuk. 154, Gen. 48 (iistte) ve 54 (altta), Kal. 9, Harf Yiik. 3 cm. (Res. 1 ve la).
MEVICTKOC;
KaX/Uou
Kiavo<;
£ev.: "Kallias oglu, Kios'lu Meniskbs (burada yatiyor)".
Yazit, Hellenistik doneme aittir.
2- HERMES ILE TYKHE'NIN MEZAR TA§I:
Aydin'da bulunmu§ olan ve §imdi Aydin Muzesi'nde korunan, mermerden,
prizma §eklinde mezar altan. Yazitin sag iist kosesi tahrip olmus, durumda. Olculer:
Yuk. 54.5, Gen. 32, Kal. 35, Harf Yuk. 2 cm. (Res. 2).
TO [uvr)U£U>v]
'Epuou [xou]
XpUOlTITlOU
4 xpajie^euo-u
Kal TiSxriq xfii;
NuircpoSoTou
xfji; yuvatKoq
8 auxou* £axn.
Bu 9ali§manin gercekle§mesinde gereken kolayhklan saglayan Aydin Miizesi Miidurii
Sayin Emin Yener'e ve bilimsel katkilanndan dolayi Sayin Prof. Dr. H. Malay'a
burada te§ekkiir ederim.
F. Olmez
Satir 7: Belki £(Sai[v] (Roma imparatorluk devri mezar yazitlannda sikhkla
rastlanan ve mezar ta§im hazirlatamn heniiz hayatta oldugunu belirten £g, ^coaiv, C,S>,
^co|a.ev vb. gibi ifadeler igin bk. L. Robert, Etudes Anatoliennes, 225; aynca bizim 3
no.'lu yazitimiza bakiniz).
£ev.: "Banker Khrysippos'un oglu Hermes'in ve onun karisi
Nymphodotos km Tykhe'nin mezari. (Heniiz) yasiyorlar".
ikinci satinn sagindaki noksan kisim i9in [Kai] ("ve ") §eklinde
farkli bir tamamrama da onermek mumkundur. Eger oyle ise, yazittan
"Hermes ve banker Khrysippos'un ve onun karisi Nymphodotos kizi
Tykhe'nin mezari" gibi bir anlam cikar ve bu durumda -baba adlan
zikredilmemis, olan- Hermes ile banker Khrysippos'un birer kole
olduklaririi dii§unmek gerekir. Ancak bir kolenin bankerlik1 yapmasi,
mezari icin boyle bir altar hazirlatmasi ve Tykhe admdaki ozgiir kadinla
evlenmesi pek miimkun olmadigmdan, [xou] §eklindeki tamamlamamizin
ve yukanda verdigimiz 9evirinin dogru olduklarim dii§unmemiz gerekir.
Yazit, Roma imparatorluk devrine aittir.
3- AURELIOS TATIANOS ILE AiLESiNIN MEZAR TA§I:
1990 yihnda Aydin Miizesi elemanlan tarafindan Veysipa§a Mahallesi'nde kazisi
yapilan bir oda mezann kapi lentosunun uzerinde in situ durumda bulunan mermer
tabula ansata. Yazitta sikca ligatiir bulunmakta. Olciiler (yalnizca yazit): Yiik. 36, Gen.
74, Kal. ?, Harf Yiik. 2 cm. (Res. 3).
TO qpcpov Aup. Taxiavou o n§xaKaxeaKeuaaev EV (b evxacpqaexai auxoq xe Kal yuvil auxou Kal xe4 Kva Kal eicyovoi Kal 9peujj.axa awcov
UJP elvai 5e etpyjixEpov evxacpqyai q
Souvai auvxwpqua- el ujrj, 6 Jtapa xi
rcoiqaai; vnevQvvoc, eaxco Ail
8 xcp Aapaaup AxxiKai<; /eiAaaiq
jievxaKoaiaii;- r\q eTnypacpqs Kal
avxiypacpov anexiQtieic,
xa apxeia*
^cociv.
1
Antik devirde bankalar ve bankerler icin bk. R. Bogaert, Banques et banquiers dans les
cites grecques (1968).
190
Tralleis'den U9 Yeni Yazit
Satir \-2:" Onarmak, yenilemek" anlamindaki (xetaKaxaoKeTO^eiv fiili icin bk.
TAM V, 1, 242 ve H. Malay, EA 2 (1983), 12.
Satir 7-8: Zeus'un Tralleis'de sikhkla goriilen Aapdoioq §eklindeki sifatimn bir
yer adi (Larissa, Larisa ya da Larasa) 2 ile ili§kili olduju kabul edilmekle birlikte, bu
yerle§imin tarn olarak nerede oldugu heniiz tarti§mahdir^
Satir 9: Ta§ta HCEIIirPAOHC §eklinde. Belki {T)T\C, ejivypaq>ij<; ?
Satir 11: £comv §eklindeki ifade icin bk. 2 no.'lu yazitimiza bakiniz.
QQV.:"BU mezar, Aur(elios). Tatianos'a aittir. (O bu mezan), igine
kendisinin, kansinin, gocuklannin, torunlarimn ve onlarin beslemelerinin
gdmiilmeleri igin onartti. Bir baskasi buraya gomiilmeyecek ya da boyle
bir izin verilmeyecektir. Aksi halde, buna aykiri davranan kisi Zeus
Larasios'a 1500 Attika (drahmisi) odemekle yukiimlii olacaktir. Bu yazitin
bir kopyasi arsivde korunmaktadir. (Mezar sahipleri) heniiz yasiyorlar".
Mezar sahibinin ta§idigi Aurelius praenomen'Inden hareketle, eser
i.S. III. yuzyihn ortalanna (?) tarihlenmelidir.
Funda Olmez
Aydin
2
3
Bk. Strabon IX.5.19, 440C ve XIII.3.2, 620C; Die Inschrifteit von Ephesos, VII, 1,
197 ve dev.; L. Zgusta, Kleinasiatische Ortsnamen, § 688-2 ve Bk. F. B. Poljakov,
Die Inschriften von Tralleis (I. K. 36, 1), 1989, passim.
F. B. Poljakov, a.g.e., 14.
191