iç hastalıkları hematoloji - Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

İÇ HASTALIKLARI HEMATOLOJİ STAJI
STAJIN TANITIMI
EĞİTİM DÖNEMİ
: Dönem VI
STAJ SÜRESİ
: 1 ay
YERLEŞKE
: Cebeci Hastanesi
EĞİTİM BİRİMLERİ : Hematoloji Bilim Dalı Kliniği, Polikliniği, KİT Ünitesi, Laboratuvarı ve
Dershanesi
EĞİTİCİLER
Prof. Dr. Günhan GÜRMAN
Prof. Dr. Meral BEKSAÇ
Prof. Dr. Hamdi AKAN
Prof. Dr. Osman İLHAN
Prof. Dr. Taner DEMİRER
Prof. Dr. Muhit ÖZCAN
Prof. Dr. Önder ARSLAN
Prof. Dr. Pervin TOPÇUOĞLU
Doç. Dr. Selami Toprak KOÇAK
Doç. Dr. Meltem KURT YÜKSEL
Doç. Dr. Sinem CİVRİZ BOZDAĞ
EĞİTİM SORUMLULARI: Prof. Dr. Osman İLHAN, Doç. Dr. Selami Toprak KOÇAK
İLETİŞİM
ADRES
: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Cebeci Hastanesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı,
Hematoloji Bilim Dalı
TELEFON
: 0312 595 70 99
E-POSTA
: [email protected]
SEKRETER
: Yasemin ŞAHBAZ
HEMATOLOJİ STAJININ AMACI
Lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma sistemleri ile ilgili sık görülen hastalıkları/sorunları, klinik
öncesi ve klinik dönemlerde edinilen bilgi, beceri ve tutumlar doğrultusunda birinci basamak
düzeyinde yönetebilme (ön tanı/tanı koymak, tedavi etmek/ilk müdahaleyi yapmak, uygun
şekilde sevk etmek, izlemek, koruyucu önlemleri uygulamak) yetkinliğini kazandırmaktır.
HEMATOLOJİ STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI
1. Etkili iletişim yöntemlerini kullanarak lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma sistemine yönelik
olarak ayrıntılı ve güvenilir anamnez alır ve tam fizik muayene yapar.
2. Lenfo-hematopoetik veya pıhtılaşma sistemine özgü yakınmaları olan hastanın anamnez ve
muayene bulgularını değerlendirerek ön tanı koyar, ayırıcı tanı yapmak ve tanıyı
kesinleştirmek için öncelikli tanısal incelemeleri belirler.
3. Lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma sistemi hastalıklarının tanısında kullanılan temel tanısal
test (birinci basamak düzeyinde) sonuçlarını yorumlar.
4. Sık görülen lenfo-hematopoetik sistem ve pıhtılaşma sistemi ile ilgili hastalıkların birinci
basamak düzeyinde tedavisini ve izlemini yapar, korunma önlemlerini uygular, tedavi ve
izlem planı hakkında hasta ve hasta yakınlarını bilgilendirir ve gerektiğinde uygun şekilde
sevk eder.
5. Yaşamı tehdit eden lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma sistemi hastalıklarını tanır, birinci
basamak düzeyinde ilk tedavilerini yapar ve uygun şekilde sevk eder.
6. Transfüzyon endikasyonlarını bilir ve doğru kan komponenti kullanım ilkelerini uygular.
7. Temel tanısal ve girişimsel işlemleri (periferik yayma yapma, kültür için örnek alma, venöz
kan örneği alma, enjeksiyon yapma, damar yolu açma vb.) uygular.
8. Lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma sistemi hastalıkları için risk faktörlerini bireysel bazda
değerlendirir ve uygun danışmanlık sağlar.
9. Kök hücre tedavileri konusunda hasta ve hasta yakınlarını bilgilendirir.
10. Hastaların tıbbi kayıtlarını yazılı ve elektronik olarak uygun şekilde tutar ve epikriz düzenler.
11. Hasta, hasta yakınları, meslektaşları ve diğer sağlık personeli ile etkili iletişim kurar.
12. Meslektaşları ve diğer sağlık personeli ile etkili ekip çalışması yapar.
13. Mesleki yeterliklerini değerlendirir ve sürekli öğrenme yoluyla mesleksel performansını
geliştirir.
14. Literatür taraması yapar, literatür bulgularını eleştirel değerlendirebilir ve sunar.
15. Hasta yönetiminde etik ilkeler doğrultusunda davranır ve kanıta dayalı yaklaşımları
benimser.
HEMATOLOJİ STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI İLE
PROGRAM YETERLİKLERİNİN EŞLEŞTİRME MATRİKSİ
ÖĞRENME KAZANIMLARI
KARŞILADIĞI PROGRAM
YETERLİKLERİ
Etkili iletişim yöntemlerini kullanarak lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma
sistemine yönelik olarak ayrıntılı ve güvenilir anamnez alır ve tam fizik
muayene yapar.
Hekim-2, İletişimci-2
Lenfo-hematopoetik veya pıhtılaşma sistemine özgü yakınmaları olan
hastanın anamnez ve muayene bulgularını değerlendirerek ön tanı
koyar, ayırıcı tanı yapmak ve tanıyı kesinleştirmek için öncelikli tanısal
incelemeleri belirler.
Hekim-2
Lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma sistemi hastalıklarının tanısında
kullanılan temel tanısal test (birinci basamak düzeyinde) sonuçlarını
yorumlar.
Hekim-2
Sık görülen lenfo-hematopoetik sistem ve pıhtılaşma sistemi ile ilgili
hastalıkların birinci basamak düzeyinde tedavisini ve izlemini yapar,
korunma önlemlerini uygular, tedavi ve izlem planı hakkında hasta ve
hasta yakınlarını bilgilendirir ve gerektiğinde uygun şekilde sevk eder.
Hekim-2, Hekim-4
İletişimci-3, Ekip üyesi-3
Sağlık savunucusu-1
Yaşamı tehdit eden lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma sistemi
hastalıklarını tanır, birinci basamak düzeyinde ilk tedavilerini yapar ve
uygun şekilde sevk eder.
Hekim-2, Hekim-4
Ekip üyesi-3
Transfüzyon endikasyonlarını bilir ve doğru kan komponenti kullanım
ilkelerini uygular.
Hekim-1, Hekim-2
Temel tanısal ve girişimsel işlemleri (periferik yayma yapma, kültür için
örnek alma, venöz kan örneği alma, enjeksiyon yapma, damar yolu
açma vb.) uygular.
Hekim-3
Lenfo-hematopoetik ve pıhtılaşma sistemi hastalıkları için risk
faktörlerini bireysel bazda değerlendirir ve uygun danışmanlık sağlar.
Sağlık savunucusu-1
İletişimci-4
Kök hücre tedavileri konusunda hasta ve hasta yakınlarını bilgilendirir.
İletişimci-4
Hastaların tıbbi kayıtlarını yazılı ve elektronik olarak uygun şekilde tutar
ve epikriz düzenler.
İletişimci-5
Hasta, hasta yakınları, meslektaşları ve diğer sağlık personeli ile etkili
iletişim kurar.
İletişimci-1, İletişimci-6
Meslektaşları ve diğer sağlık personeli ile etkili ekip çalışması yapar.
Ekip üyesi-1, Ekip üyesi-2
Mesleki yeterliklerini değerlendirir ve sürekli öğrenme yoluyla
mesleksel performansını geliştirir.
Lider-4, Bilimsel-1
Literatür taraması yapar, literatür bulgularını eleştirel değerlendirebilir
ve sunar.
Bilimsel-4
Hasta yönetiminde etik ilkeler doğrultusunda davranır ve kanıta dayalı
yaklaşımları benimser.
Bilimsel-3, Profesyonel-1
Profesyonel-3
HEMATOLOJİ STAJI ÇALIŞMA İLKE, KOŞUL VE KURALLARI
İLK GÜN
İntörn doktorların saat 08:30’da Hematoloji Bilim Dalı toplantı salonunda hazır bulunmaları
gerekmektedir. Bu oturumda sorumlu öğretim üyeleri tarafından intörnlere stajın amaçları,
öğrenme kazanımları, programı, çalışma koşul ve kuralları açıklanır, danışman öğretim üyelerine
dağılımları yapılır ve staj ile ilgili soruları yanıtlanır.
GÜNLÜK ÇALIŞMA KOŞULLARI
 İntörn doktorlar, sayı ve çalışma düzeni elverdiği ölçüde bilim dalının tüm birimlerinde
görevlendirilmeye çalışılır. Bunun olmadığı durumlarda kura ile klinik, poliklinik ve kök hücre
nakil ünitesine dağılımları gerçekleştirilir.
 İntörn doktorlar, diğer görevli personel gibi her sabah saat 08:00’de çalışma yerlerinde olmak
zorundadırlar. Mesai, klinikte görevli uzman doktor ve araştırma görevlisinin yapacağı viziti
takiben kendilerine verilen görevleri eksiksiz olarak yapmaları ve hastaların nöbetçi ekibe
devredilmesiyle, poliklinikte görevli uzman doktor ve araştırma görevlisinin tüm poliklinik
hastalarının planlanmış tetkik-tedavi süreçlerini tamamlamasıyla son bulur.
KLİNİK VE POLİKLİNİK ÇALIŞMA KURALLARI
Klinikte Çalışma Kuralları:
 Klinikte çalışan intörn doktorlar, araştırma görevlisi gözetiminde hasta anamnezi almak,
muayene etmek ve gerekli tetkikleri planlayıp yapmakla sorumludurlar. Yeni yatan hastaların
hazırlanması haricinde halihazırda yatan hastaların günlük muayeneleri, planlanmış tetkiktedavilerinin eksiksiz olarak yerine getirilmesi de araştırma görevlisi gözetiminde intörn
doktorların sorumluluğundadır.
 İntörnler, hastaların sonuçlarını dosyaya, ünitedeki takip platformlarına ya da elektronik
ortamdaki kayıt veritabanına işlerler.
 Uzman doktor ve araştırma görevlisinin yapacağı başta kemik iliği aspirasyon ve biyopsisi
olmak üzere invaziv işlemleri izlemeleri gerekir. Gerekli şartlarda hasta resüsitasyonuna
gözlemci olarak katılabilirler.
Poliklinikte Çalışma Kuralları
 İntörn doktorlar, poliklinikten sorumlu öğretim üyesi ve araştırma görevlisi gözetiminde hasta
anamnezi almak, muayene etmek, gerekli tetkikleri planlayıp istemek, tetkik sonuçlarını
dosyaya, ünitedeki takip platformlarına ya da elektronik ortamdaki veritabanına işlemekle
sorumludurlar.
NÖBET KURALLARI
 İntörn doktorların nöbet başlangıç, bitiş ve devir saatlerine uymaları ve nöbette yapılacak
tüm vizitlere eksiksiz katılmaları gerekmektedir.
 Nöbet devralırken ve devrederken, hasta başında vizit yapılarak devir işlemi gerçekleştirilir.
 Nöbet başlarken, daha önceden planlanmış iş listesi ve takipler kaydedilmeli, nöbet süresince
bunlar yerine getirilmelidir.
 Nöbet süresince görevli nöbetçi araştırma görevlisi, uzman doktor ve hemşirelerle düzeyli ve
iş disiplini çerçevesinde ilişki kurmaları gerekmektedir.
 Gün içerisindeki tüm öğünler nöbet yeri terk edilmeden klinik sınırları içerisinde yenmelidir.
EĞİTİMSEL VE AKADEMİK ETKİNLİKLER
 İntörn doktorların, kendilerine yönelik eğitim etkinliklerine ve bilim dalında Salı ve Cuma
günleri 10:30-12:00 arasında yapılan hasta tartışma konseyleri ile Perşembe günü saat 11:0012:00 arasında yapılan literatür-seminer etkinliklerine katılmaları gerekmektedir.
 İntörn doktorların, bir öğretim üyesi sorumluluğunda kendi seçtikleri bir tıp literatürünü
sunmaları beklenmektedir.
HEMATOLOJİ STAJI EĞİTİM ETKİNLİKLERİ
EĞİTİM ETKİNLİĞİNİN ADI
ÖĞRENME YÖNTEMİ
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ
Anemiler
Olgu tartışması
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Kanamaya yatkınlık
Olgu tartışması
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Lenfomalar
Olgu tartışması
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Akut lösemiler
Olgu tartışması
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Plazma hücre hastalıkları
Olgu tartışması
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Kök hücre transplantasyonu
Olgu tartışması
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Tromboza yatkınlık
Olgu tartışması
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Laboratuvar / Aferez
İş başında öğrenme
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
HEMATOLOJİ STAJI HEKİMLİK UYGULAMALARI
UYGULAMA
DÜZEYİ
ASGARİ SAYI
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ
Genel ve soruna yönelik öykü alabilme
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Baş-boyun muayenesi
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Batın muayenesi
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Genel durum ve vital bulguların
değerlendirilmesi
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Aydınlatma ve onam alabilme
Yardımsız
yapma
2
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Epikriz hazırlayabilme
Yardımsız
yapma
3
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Hasta dosyası hazırlayabilme
Yardımsız
yapma
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Reçete düzenleyebilme
Yardımsız
yapma
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Kanama zamanı ölçümü yapabilme ve
değerlendirebilme
Yardımsız
yapma
1
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Laboratuvar inceleme için istek formunu
doldurabilme
Yardımsız
yapma
20
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Laboratuvar örneğini uygun koşullarda
alabilme ve laboratuvara ulaştırabilme
Yardımsız
yapma
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Mikroskop kullanabilme
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Periferik yayma yapabilme ve
değerlendirebilme
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Tarama ve tanısal amaçlı inceleme
sonuçlarını yorumlayabilme
Yardımsız
yapma
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Akılcı ilaç kullanımı
Yardımsız
yapma
2
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Damar yolu açabilme
Yardımsız
yapma
3
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
IM, IV, SC, ID enjeksiyon yapabilme
Yardımsız
yapma
3
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Kan transfüzyonu yapabilme
Yardımla
yapma
1
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Kültür için örnek alabilme
Yardımsız
yapma
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonları
engelleyici önlemleri alabilme
Yardımsız
yapma
1
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
PROFESYONEL TUTUM VE DAVRANIŞLAR
TUTUM VE DAVRANIŞLAR
ÖĞRENME YÖNTEMİ
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ
Hasta ve hasta yakınları ile profesyonel iletişim
kurar
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Hasta ve hasta yakınlarından doğru ve geçerli
bilgi edinir ve sentezler
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Hasta bakımı ile ilgili hedefleri ve planları, hasta
ve hasta yakınları ile paylaşır
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Sağlık bakım planlarının geliştirilmesi sürecine
hasta ve hasta yakınlarının katılımını teşvik eder
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Tıbbi görüşmelere ilişkin yazılı ve elektronik
bilgileri belgeler ve uygun şekilde paylaşır
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Meslektaşları ve diğer sağlık elemanları ile etkili
iletişim kurar
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Sağlık bakımı sunumunda meslektaşları ve diğer
sağlık çalışanları ile etkin bir şekilde çalışır
İşbaşında öğrenme
Refleksiyon oturumu
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Ekip içinde yanlış anlamaları önlemek,
farklılıkları yönetmek ve çatışmaları gidermek
için meslektaşları ve diğer sağlık çalışanları ile
birlikte çalışır
İşbaşında öğrenme
Refleksiyon oturumu
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Sağlık bakımını gerektiğinde etkili ve güvenli bir
şekilde devreder
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Refleksiyon oturumu
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Olgu tartışması
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Refleksiyon oturumu
Bağımsız öğrenme
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
İLETİŞİMCİ
EKİP ÜYESİ
LİDER
Bireysel ve mesleki yeterliklerini değerlendirir
ve geliştirir
SAĞLIK SAVUNUCUSU
Bireysel ve toplumsal düzeyde sağlığa etki eden
biyolojik, psikolojik, sosyal, kültürel ve
ekonomik faktörleri belirler ve izler
Olgu tartışması
İşbaşında değerlendirme
Kritik durum tartışması
İntörn karnesi
İşbaşında öğrenme
BİLİMSEL
Sürekli öğrenme yoluyla mesleki performansını
geliştirir
Olgu tartışması
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Bağımsız öğrenme
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Mesleksel uygulamalarında var olan en iyi
kanıtları toplar ve karar verme süreçlerinde
kullanır
Olgu tartışması
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Refleksiyon oturumu
Bağımsız öğrenme
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Sağlıkla ilgili araştırma ve literatürün
doğruluğunu, güvenirliliğini ve
uygulanabilirliğini değerlendirir
Olgu tartışması
Bağımsız öğrenme
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
PROFESYONEL
Mesleki uygulamalarını etik ilkelere ve
değerlere bağlı kalarak uygular
Olgu tartışması
Kritik durum tartışması
İşbaşında değerlendirme
İşbaşında öğrenme
İntörn karnesi
Refleksiyon oturumu
Rol model
Mesleksel ve etik ilkelere, uygulama
standartlarına ve ilgili mevzuata uygun davranır
ve etik dışı davranışlara tepki gösterir
Kritik durum tartışması
İşbaşında öğrenme
İşbaşında değerlendirme
Refleksiyon oturumu
İntörn karnesi
Rol model
Bağımsız öğrenme
HEMATOLOJİ STAJI ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
GELİŞİM SÜRECİNE YÖNELİK
İşbaşında değerlendirme
 Mini klinik sınav
 Olguya dayalı tartışma
 Hekimlik uygulamalarının gözlenmesi ve değerlendirilmesi
 Profesyonellik mini değerlendirme sınavı
İntörn karnesi
KARAR VERMEYE YÖNELİK
Staj sonu genel değerlendirme
İntörn karnesi
STAJ BAŞARI NOTU
YETERLİ veya YETERSİZ
HEMATOLOJİ STAJI İÇİN ÖNERİLEN KAYNAKLAR
1. İç Hastalıkları. Gürler İliçin, Kadir Biberoğlu, Gültekin Süleymanlar, Serhat Ünal (Editörler);
Güneş Tıp Kitabevleri.
2. Harrison’s Principles of Internal Medicine. Dennis L. Kasper, Anthony S. Fauci, Dan Longo,
Stephen L. Hauser, J. Larry Jameson, Joseph Loscalzo (Editors); McGraw-Hill.
3. Goldman-Cecil Medicine. Lee Goldman, Andrew I. Schafer (Editors); Elsevier Saunders.
4. Wintrobe’un Klinik Hematoloji Atlası. Teoman Soysal, Hale Ören, Muzaffer Demir, İbrahim
Haznedaroğlu, Fahir Özkalemkaş, Zahit Bolaman, Mehmet Sönmez (Çeviri editörleri);
İstanbul Tıp Kitabevi.
5. Kan Hastalıklarının Patofizyolojisi (H. Fraklin Bunn). Teoman Soysal, Hale Ören, Muzaffer
Demir, İbrahim Haznedaroğlu, Fahir Özkalemkaş (Çeviri editörleri); İstanbul Tıp Kitabevi.
6. Türk Hematoloji Derneği Tanı ve Tedavi Kılavuzları (http://www.thd.org.tr).
7. UpToDate (http://www.uptodate.com).
8. Öğretim Üyelerinin Ders Notları. Ankara Üniversitesi Moodle Sistemi.